Ħarġa 24 ta' Ġunju 2012

www.kullhadd.com

L-ITALJA VS L-INGILTERRA

Il-PARTITA TAS-SEKLU Il-Óadd 24 ta’ Ìunju, 2012 Óar©a Nru 989

Pa©na 46

Prezz ›0.80

WARA LI ÌIET APPROVATA L-mOzzJONI mILL-PARLAmENT

RCC SE JITLAQ F’NOFS LULJU Richard Cachia Caruana se jkun qieg˙ed i˙alli l-kariga ta’ RappreΩentant Permanenti ta’ Malta mal-Unjoni Ewropea f’nofs Lulju li ©ej, wara li ©i e sfurzat jirriΩenja b’mozzjoni talOp poΩizzjoni li ki enet app rovata m illParlament nhar it-Tnejn li g˙adda.

Intant lejn nofs il-©img˙a li g˙addiet, Cachia Caruana indirizza lill-impjegati f’Dar Malta fi Brussell u indikalhom li se jkun qed jitlaq millkariga f’nofs Lulju li ©ej.

Fid-diskors tieg˙u lill-impjegati, Cachia Caruana uΩa ton mill-aktar parti©©jan, fejn sostna li bil-mozzjoni li g˙addiet mill-Parlament kontra tieg˙u, l-pajjiΩ se jmur lura g˙all-politika tal-passat.

Fost dawk li kienu preΩenti g˙al din il-laqg˙a, kien hemm min interpreta dan il-kliem ta’ RCC meta rrefera g˙all-passat, li kien qieg˙ed jattakka lil Jeffrey Pullicino Orlando. ara wkoll pa©ni 2 u 3 u l-Editorjal f’pa©na 15

Franco Debono jista’ jitlob si©©u fin-nofs jekk ma titne˙˙ix il-kundanna

“

HUWA BISS F’PAJJIÛI TOTALITARJI LI PARTIT JASAL BIEX JIKKUNDANNA L-MEMBRI PARLAMENTARI TIEGÓU

“

JEFFREY PULLICINO ORLANDO

PAÌNA 48

Fil-©ranet li ©ejjin huwa mistenni li jkun hemm Ωviluppi interessanti fil-Parlament hekk kif il-kundanna li saret millKumitat EΩekuttiv tal-PN fuq tlett deputati tal-PN, kompliet taqanqal aktar inwkiet fi ˙dan il-PN flok ikkwetat il-qieg˙a.

Id-deputat Nazzjonalista Franco Debono qieg˙ed jikkontesta formalment il-kundanna li saret fil-konfront tieg˙u wara li vvota malOppoΩizzjoni fuq il-mozzjoni li talbet ir-riΩenja ta’ Karm Mifsud Bonnici minn ministru, g˙ax ma setax ikun preΩenti g˙allaqg˙a tal-EΩekuttiv min˙abba li kien impenjat b’xog˙ol par-

lamentari.

Id-deputat Nazzjonalista Jeffrey Pullicino Orlando fir-reazzjoni tieg˙u g˙al din il-kundanna, qal li huwa ma kienx f’poΩizzjoni li jiddefendi ru˙u peress li dan is-su©©ett ma kienx item fuq l-a©enda talKumitat EΩekuttiv ta’ nhar lErbg˙a li g˙adda.

Intant skont persuni qrib taddeputat Franco Debono, fissig˙at li g˙addew dan stqarr mag˙hom illi jekk ma ti©ix iritirata l-kundanna kontra tieg˙u, huwa jista’ jitlob si©©u fin-nofs tal-Parlament u ma jibqax aktar fuq il-bankijiet tan-na˙a tal-Gvern.

02

24.06.2012

A˙barijiet

Il-©arra ©ejja u sejra Minn Wenzu Mintoff Il-kriΩi li jinsab fiha GonziPN u li kompliet ti˙rax bl-avvenimenti parlamentari ta’ din il©img˙a, ja˙tu g˙aliha lindeçiΩjoni u n-nuqqas ta’ tmexxija soda tal-PN min-na˙a ta’ Lawrence Gonzi u ta’ Paul Borg Olivier.

Huwa evidenti li meta intensifikat ru˙ha l-kriΩi fi ˙dan ilGrupp Parlamentari Nazzjonalista, Lawrence Gonzi u PBO ma kinux kapaçi jidentifikaw f’dawn iç-çirkustanzi diffiçli liema kien l-a˙jar mod kif kellhom ikunu ttrattati l-problemi, jie˙du linja çara u jimxu kemm jista’ jkun mag˙ha.

BiΩ-ΩiguΩajk u bl-udit G˙all-kuntrarju mxew biΩΩiguΩajk, bl-udit, daqqa sweet u daqqa sour , daqqa hot u daqqa cold . Meta xhur ilu Franco Debono kien astiena fuq il-mozzjoni ta’ sfiduçja f’ Austin Gatt, ir-reazzjoni talGrupp Parlamentari tal-PN kienet sej˙a qawwija biex Debono jirriΩejna mill-Parlament. Fl-istess ˙in kienet qieg˙da ti©i organizzata petizzjoni fil-Óames Distrett li kienet tag˙mel l-istess sej˙a g˙arriΩenja ta’ Dr Debono.

Meta Franco Debono injora g˙al kollox din is-sej˙a g˙arriΩenja, anzi beda jsostni li xhur qabel kien irriΩenja millPartit Nazzjonalista, biex jiΩloq minn kull azzjoni dixxiplinarja li l-Partit seta’ jg˙amillu, Lawrence Gonzi u PBO missour approach g˙addew g˙assweet approach, g˙at-tattika tal-appeasement, li jippruvaw jipplakaw lil Franco Debono, ming˙ajr ma jidhru li qeg˙din jilag˙bu wisq f’idejh.

Prim Ministru dg˙ajjef, li bi ftit pressjoni jimmolla Fis-6 ta’ Jannar li g˙adda, Gonzi spiçça qasam ilMinisteru tal-Ìustizzja u lIntern, imma biex ma ja˙raqx lil Karm Mifsud Bonnici, tah ftit zokkor mal-morr u tellg˙u g˙all-poΩizzjoni ta’ Leader of the House . Xi ˙a©a li flok raqqdet il-˙u©©ie©a, kompliet tkebbisha, u li infurjat g˙al kollox lil Franco Debono li ra

din il-‘promozzjoni’ ta’ Mifsud Bonnici b˙ala provokazzjoni min-na˙a tal-klikka ta’ Gonzi, speçjalment min-na˙a ta’ Edgar Galea Curmi, il-ku©in u protettur ta’ Karm Mifsud Bonnici.

Bis-sej˙a tal-Grupp Parlamentari tal-PN g˙ar-riΩenja ta’ Debono, u l-petizzjoni ta’ Pietru Pawl Busuttil li mietu fuq ommhom, u b’Lawrence Gonzi u PBO juru d-disponibbiltà tag˙hom li jikkonçedu xi ftit lil Franco Debono, anki jekk ferm ’il bog˙od minn dawk li verament ippretenda, dan id-deputat ribell interpreta dak kollu illi kellu quddiemu Prim Ministru dg˙ajjef, li bi ftit pressjoni jimmolla u li lest jikkonçedilu, anki jekk baqa’ ma tahx dak li verament xtaq biex jissodisfa l-aspirazzjonijiet u l-ambizzjonijiet tieg˙u.

Bit-tama li xi ftit jew wisq jikkonsolida l-poΩizzjoni prekarja tieg˙u, Gonzi rrikorra g˙all-gimmick tat-tellieqa wa˙du g˙all-poΩizjoni ta’ kap, bi ksur tal-istatut tal-PN wie˙ed irid jg˙id, g˙ax din il-kariga ma kinitx battala. Dan wara li fis-26 ta’ Jannar m’g˙addietx mozzjoni ta’ sfiduçja fil-Gvern bil- casting vote tal-Ispeaker wara li Franco Debono kien astiena.

Debono interpreta dawn ilmossi ta’ Gonzi u ta’ PBO b˙ala sinjali ta’ dg˙ufija, u li kien qieg˙ed jittratta ma’ tmexxija tal-Partit li ma kellhiex triq o˙ra ˙lief li tasal g˙all-kompromess mieg˙u, g˙ax f’dan il-mument Gonzi ma setax issejja˙ elezzjoni u jmur g˙al telfa çerta.

In-nixxieg˙a tal-velenu mill-g˙olja tal-Bidnija Imma sadanittant GonziPN, flok fittex soluzzjonijiet dejjiema ma’ Franco Debono, kompla g˙addej biΩ-ΩiguΩajk tas-sweet and sour. Filwaqt li Edwin Vassallo fil-programm Xarabank deher imelles idejn Franco Debono waqt li jg˙idlu li l-bieb kien g˙adu miftu˙ g˙alih, Beppe Fenech Adami uΩa tattika g˙al kollox opposta meta akkuΩa lil Franco Debono li kien ikkonfoffa biex itajjar lil Gonzi u jil˙aq prim ministru minfloku.

Waqt li kienet g˙addej dan

Ta’ GonziPN baqg˙u jag˙tu l-impressjoni li RCC huwa indispensabbli u intokkabbli

is-sweet and sour min-na˙a ta’ GonziPN fir-rigward ta’ Franco Debono, in-nixxieg˙a talvelenu mill-g˙olja tal-Bidnija, biex jigi assassinat il-karattru ta’ Debono, ma waqfitx.

Debono baqa’ g˙addej itaqqab l-art ta’ madwar Gonzi bilbaqqun, iressqu fix-xifer ming˙ajr ma jwaqqg˙u g˙al isfel, biex ma jitniΩΩilx fl-istorja li kien hu li ppreçipita l-waqg˙a ta’ dan il-Gvern, u forsi wkoll g˙ax fl-imma©inazzjoni ta’ mo˙˙u baqa’ jist˙ajjel li g˙ad fadallu xi futur fi ˙dan il-Partit Nazzjonalista. Ûbalji tattiçi li wasslu g˙al sitwazzjoni splussiva Fil-proçess saru Ωbalji tattiçi o˙ra min-na˙a ta’ Gonzi u Pawlu Borg Olivier. Ippruvaw ikaxkru saqajhom, jimblukkaw it-triq g˙ad-diskussjoni filParlament dwar il-mozzjonijiet tal-PL u ta’ Franco Debono dwar il-©ustizzja u l-intern.

Ma tawx parir lil Karm Mifsud Bonnici joqg˙od pass lura min˙abba sitwazzjoni çara ta’ konflitt ta’ interess li kellu g˙ax kien qieg˙ed jipprova jimblokka d-diskussjoni dwar mozzjonijiet li jikkonçernaw direttament lilu.

Kien tard wisq meta qalu lil Tonio Borg ifendi hu fil-House Business Committee. Mill-©did

©iet ma˙luqa sitwazzjoni splussiva hekk kif re©a’ ltaqa’ lParlament wara l-itwal vaganzi tal-G˙id fl-istorja. Ûball tattiku ie˙or kardinali li g˙amlu Gonzi u PBO kien li ma tellg˙ux g˙ad-diskussjoni lmozzjoni ta’ Franco Debono dwar il-©ustizzja li ma kinitx titlob g˙ar-riΩenja ta’ Karm Mifsud Bonnici minn ministru u minflok tellg˙u g˙addiskussjoni l-mozzjoni talOppoΩizzjoni.

Dan allavolja Franco Debono kien ressaq il-mozzjoni tieg˙u fit-8 ta’ Novembru 2011, qabel ma l-OppoΩizzjoni kienet ressqet il-mozzjoni tag˙ha fil-5 ta’ Diçembru 2011.

Imma x’aktarx li Karm Mifsud Bonnici ma tantx kellu mo˙˙ jisma’ prietki dwar x’g˙andu jag˙mel fil-ministeru tieg˙u minn deputat tan-na˙a tieg˙u li kien infurjat g˙alih u li kien qieg˙ed jag˙mel kritika ˙arxa dwar l-operat tal-ministeru tieg˙u.

Kieku ttellg˙et g˙ad-diskussjoni l-mozzjoni ta’ Debono qabel dik tal-OppoΩizzjoni, fejn Debono seta’ jiΩvoga u jippro©etta ru˙u kemm irid li hu l-mutur tar-riformi li huma tant me˙tie©a, x’aktarx imma mhux b’çertezza, Debono kien jissodisfa l-g˙atx tieg˙u li lil Karm Mifsud Bonnici j©ibu f’postu.

Li kieku waqa’ u kiser siequ Imma b˙alma jg˙id il-Malti: li kieku waqa’ u kiser siequ, u listorja spiççat kif spiççat, b’Karm Mifsud Bonnici jirriΩenja u jaqdef wa˙du, minkejja lparoli kollu fil-vojt li ntqal qabel, tal-all for one u one for all u li jekk jinΩel Karm, kienu lesti jinΩlu mieg˙u.

Franco Debono tant ˙assu appagat bir-riΩenja ta’ Karm Mifsud Bonnici, li ˙aseb li g˙ax ma ©ie mla˙˙aq ˙add b˙ala ministru flok Karm Mifsud Bonnici, huwa seta’ – permezz tal-fatt li huwa President tal-Kumitat Mag˙Ωul tal-Kamra dwar il-Konsolidament u r-Rikodifikazzjoni talLi©ijiet u anki permezz talPrivate Members Bill li huwa ressaq – xorta wa˙da joqg˙od jippro©etta ru˙u tal-protagonista riformista, li j©ib it-tibdil fil-li©ijiet li ˙addie˙or ma kellux il-kura©© jag˙mel.

Kien g˙alhekk li eΩatt wara rriΩenja ta’ Karm Mifsud Bonnici, Debono beda jg˙id illi “issa rridu ng˙addu g˙arriformi me˙tie©a” u li dwar ilvot ta’ fiduçja fil-Gvern u lmozzjoni dwar Cachia Caruana, Ωgur li ma kienx se jivvota kontra l-Gvern, minkejja li ftit xhur qabel kien qal li lest ja˙dem ma’ kul˙add, imbasta mhux ma’ Gonzi, li l-

24.06.2012

A˙barijiet

03

fl-a˙˙ar tinkiser Gvern ta’ GonziPN huwa oligarkija, xibka ta’ ˙aℌen, li lPrim Ministru Gonzi huwa ostaŠŠ ta’ Richard Cachia Caruana li huwa manipulatur kbir u ossessjonat bil-poter, eçç.

G˙all-mument Gonzi beda jilg˙ab il-log˙ba ta’ Franco Debono u ˙allieh b˙ala President tal-Kumitat Mag˙ℌul talKamra jie˙u rwol li ma jispettax lil dan il-kumitat, kif ukoll tella’ l-mozzjoni ta’ Franco Debono dwar il-Šustizzja g˙ad-diskussjoni fil-Parlament.

Kien f’dan l-istadju li Gonzi qal illi dan il-kapitlu issa mag˙luq, u ˙aseb li d-dissens intern li ilu jifni u jiekol minn Šewwa lil GonziPN, kien se jieqaf hawn.

Fid-dinja tal-˙olm ta’ Franco Debono, dan ˙aseb illi g˙ad jista’ xi darba jinŠabar b˙ala kandidat mal-PN g˙all-elezzjoni Šenerali li jmiss. Lejlet li kellu jittie˙ed il-vot fuq il-mozzjoni dwar Richard Cachia Caruana, qal lis- Sunday Times illi RCC ma kienx jixraqlu li jing˙ata vot ta’ sfiduçja.

Intant meta Šejna g˙all-iℌviluppi tat-Tnejn li g˙adda, kompliet tispikka l-inkompetenza ta’ Gonzi u ta’ Paul Borg Olivier, li flok laqqg˙u il-Grupp Parlamentari qabel ma ttie˙ed dan il-vot importanti, biex jikkonsolidaw il-poℌizzjoni ta’ bejniethom, imxew fuq ilpreℌunzjonijiet u d-deduzzjonijiet.

kemm kemm fil-wiçç. Óadu l-qatg˙a ta’ ˙ajjithom L-ikbar offiℌa Meta ftit tal-Šranet qabel Cachia Caruana kien mistieden g˙allikel g˙and Jeffrey Pullicino Orlando, tal-a˙˙ar qal li talewwel ma kienx se jivvota kontrih g˙al raŠunijiet personali.

Milli jidher Gonzi u PBO stra˙u fuq l-ewwel parti ta’ din is-sentenza u injoraw g˙al kollox ittieni parti, u marru rashom mistrie˙a l-Parlament u spiççaw ˙adu l-qatg˙a ta’ ˙ajjithom.

Imma kif jistg˙u Gonzi u PBO jippretendu illi d-deputati tag˙hom jivventilaw id-dubji u r-riℌervi tag˙hom internament u mhux esternament, jekk imbag˙ad lanqas biss ilaqqg˙u lGrupp Parlamentari qabel vot kruçjali b˙al dan. G˙al darb’o˙ra g˙amlu l-iℌball madornali li ilhom jag˙mlu, li jie˙du l-affarijiet u anki l-persuni for granted.

Issa jekk Franco Debono ‘tajjar’ ministru mill-kariga u ma n˙arŠitlu l-ebda kundanna, tqum wa˙idha l-mistoqsija: JPO g˙ax tajjar ambaxxatur minn postu u Jesmond Mugliett li kulma g˙amel astiena, g˙alfejn ˙arŠitilhom kundanna?

Hawnhekk terŠa’ to˙roŠ iddg˙ufija ta’ Gonzi u PBO illi flok irreaŠixxew mill-ewwel bid-dixxiplina tal-Partit hekk kif Debono vvota mal-Oppoℌizzjoni, minflok firxulu t-tapit la˙mar u bag˙tu l-messaŠŠ ℌbaljat illi g˙al Gonzi u PBO kollox jg˙odd, imbasta jℌommu

L-ikbar offiâ„Śa li Jeffrey Pullicino Orlando jË™oss li saret fuqu, indipendentement minn x’kien ipprova jagË™mel eâ„Śattament filMistra, illi lejlet l-elezzjoni kienu uâ„Śawh kemm felË™u u pinŠewh qisu xi vittma innoçenti tal-‘perfidità ’ ta’ Alfred Sant, u wara l-elezzjoni ppruvaw ikissruh u jarmuh li ma jmurx jispiçça ta’ imbarazzament politiku gË™alihom. BirraŠun Jeffrey Pullicino Orlando Ë™assu uâ„Śat u abbuâ„Śat.

L-a˙˙ar punt dwar ir-riℌenja ta’ Richard Cachia Caruana. Filkaℌ tar-riℌenja ta’ Karm Mifsud Bonnici, Lawrence Gonzi ma qag˙adx jg˙id li dan kien se jibqa’ fil-kariga g˙al ftit Šranet jew Šimg˙at sakemm jinstab ˙addie˙or minfloku. Anzi m’g˙amel lil ˙add minfloku u b’hekk g˙adda l-messaŠŠ li seta’ jg˙addi ming˙ajru.

Fil-kaℌ ta’ RCC, Gonzi u PBO ttraℌmettew il-messaŠŠ kuntrarju, li Richard Cachia Caruana huwa indispensabbli u li f’Malta m’hawn ˙add tajjeb daqsu.

B’hekk qeg˙din ikomplu jurtaw lil min fil-Partit u filpajjiℌ, g˙al raŠunijiet b’sa˙˙ithom, ma jŠerra˙x l-arroganza u l-prepotenza ta’ Cachia Caruana.

Gonzi qieg˙ed juri nuqqas ta’ rispett lejn il-Parlament meta ftit minuti wara l-vot tat-Tnejn li g˙adda qal illi kontra qalbu

kellu jaççetta r-riℌenja ta’ RCC. Imbag˙ad qal illi dan se jibqa’ fil-kariga g˙al ftit Šranet o˙ra sakemm jag˙ti handover lissuççessur tieg˙u u jil˙aq isir isSummit li jmiss tal-UE.

Imbag˙ad l-g˙ada Gonzi qal illi RCC se jibqa’ fil-kariga g˙al ftit Šimg˙at o˙ra.

Anki l-elezzjoni jaf fadlilha ftit tal-Šimg˙at o˙ra, wara kollox.

n o d n o L

Mix-xellug g˙al-lemin: Qabel l-elezzjoni JPO Šie uℌat, wara l-elezzjoni Šie mormi. Fir-ritratt tan-nofs, it-Tabib George Vella jippreℌenta l-mozzjoni dwar RCC li Šiet approvata mill-Parlament. Fir-ritratt tal-lemin, il-Prim Ministru Gonzi jag˙ti x-xhieda quddiem il-Kumitat tal-Kamra.

GET A FREE OVERNIGHT STAY FOR TWO AT THE PLAZA HOTEL WITH ANY PACKAGE BOUGHT DURING THE TRADE FAIR!

â‚Ź369

STARTING FROM

Anywhere / Online

4 STAR

2 nights

SUPERIOR 3 nights DOUBLETREE BY +,/721 +27(/ Ç• TOWER OF LONDON 5 nights

ROCS Price

â‚Ź597

IURP â‚Ź369

/P

b

IURP â‚Ź439

/P

â‚Ź767

IURP â‚Ź569

/P

LONDON THIS SUMMER WITH ROCS TRAVEL ,QF RI UHWXUQ ĆŽLJKWV DFFRPPRGDWLRQ 'DLO\ EUHDNIDVW + all taxes & charges Cheaper than online. Cheaper than anywhere.

Call us on 2015 1515 or email travel@rocsgrp.com www.rocsholidays.com

7HUPV DQG FRQGLWLRQV DSSO\ 5DWHV DUH SHU SHUVRQ DQG LQFOXGH UHWXUQ ĆŽLJKWV LQFOXVLYH RI DOO WD[HV FKDUJHV 2ĆŞHUV DUH YDOLG VXEMHFW WR DYDLODELOLW\ DW WKH WLPH RI ERRNLQJ DQG DUH DSSOLFDEOH RQ VSHFLDO GDWHV 3ULFHV PLJKW YDU\ ZLWKRXW QRWLFH )RU D IXOO OLVW RI WKH 52&6 WUDYHO WHUPV DQG FRQGLWLRQV SOHDVH YLVLW WKH ZHE OLQN KWWS ZZZ URFVJUS FRP WUDYHO WHUPV DQG FRQGLWLRQV

04

24.06.2012

A˙barijiet

“Meta jieqaf il-kelb tieg˙u Macy, jien ner©a’ nag˙ma” – Joseph Stafrace Huma ˙afna dawk l-affarijiet li no˙duhom ‘forgranted’ f’˙ajjitna fosthom il-libertà li nistg˙u mmorru minn post g˙all-ie˙or meta rridu, u fi x’˙in irridu, li nΩuru postijiet ©odda u li niltaqg˙u ma’ nies differenti, huma ftit mill-affarijiet li ng˙addu minnhom kuljum u li iΩda ˙afna drabi nie˙duhom ‘forgranted’.

IΩda g˙al min huwa nieqes mid-dawl, dawn huma sfidi li jrid jaffaççja kuljum.

Fortunatament, nies li huma neqsin mid-dawl, illum il-©urnata g˙andhom diversi g˙ajnuna biex kemm jista’ jkun ikunu jistg˙u jg˙ixu ˙ajja indipendenti, fosthom is-servizz ta’ kelb gwida.

KRISTA CARUANA ltaqg˙et ma’ JOSEPH STAFRACE u l-kelb tieg˙u MACY kif ukoll ma’ DR RITA CRIMINALE u tkellmet mag˙hom dwar ir-rwol importanti li g˙andhom dawn il-klieb u anke dwar il-˙idma li qed twettaq il-‘Malta Guide Dog Foundation’.

Proçess twil Iltqajt ma’ Joseph fiç-Çentru San Fran©isk f’Ta’ Qali fejn mhux biss sibtu akkumpanjat mill-kelb tieg˙u Macy, iΩda wkoll minn Dr Rita Criminale li hija l-unika ‘guide dog trainer’ f’pajjiΩna.

Appena d˙alt fil-kamra, Macy ©ie jifra˙ bija u wara li dara ftit il-preΩenza tieg˙i, re©a’ mar lura biswit sidu Joseph. Mill-ewwel intba˙t li Joseph u Macy huma inseparabbli mhux biss g˙ax Macy huwa l-kelb gwida ta’ Joseph, iΩda bejniethom hemm rabta profonda ta’ ˙biberija u m˙abba.

Joseph kien wie˙ed mill-ewwel persuni neqsin mid-dawl f’pajjiΩna, li beda jag˙mel uΩu mill-kelb gwida sabiex ikun jista’ jg˙ix ˙ajja aktar indipendenti. U fil-fatt, minkejja li dan il-kelb ilu g˙andu biss tliet snin, tista’ tg˙id li lkwalità tal-˙ajja ta’ Joseph di©à marret ˙afna ‘l quddiem.

Joseph u Rita qaluli li funzjoni ewlenija li g˙andha l-‘Malta Guide Dog Foundation’ hija dik li tipprovdi klieb gwida lil dawk il-persuni li huma neqsin mid-dawl. IΩda l-proçess biex dan isir m’huwiex wie˙ed sempliçi iΩda jirrikjedi ta˙ri© intensiv mhux biss g˙all-klieb iΩda anke g˙all-persuni neqsin mid-dawl. Ûiedu jg˙idu li l-fondazzjoni toffri mhux biss il-klieb, iΩda wkoll it-ta˙ri© kollu neçessarju g˙all-persuni neqsin mid-dawl.

“Biex persuna tapplika g˙al kelb gwida, jrid ikollha ftit livell ta’ ‘orientation & mobility’. Dan ifisser li persuna jrid ikollha çertu livell ta’ indipendenza u li tkun kapaçi tag˙mel çertu affarijiet b’mod indipendenti b˙al pereΩempju tmur tixtri jew inkella tmur il-quddies jew xi f’xi post ie˙or jew bl-g˙ajnuna ta’ xi persuna jew inkella bl-uΩu talbastun l-abjad. Dan huwa l-ewwel pass biex persuna tkun tikkwalifika biex ikollha kelb gwida”, sostniet Rita.

Kif kelb isir gwida g˙all-persuni neqsin mid-dawl Joseph qalli li biex kelb isir gwida g˙all-persuni neqsin mid-dawl, irid ikun imwieled g˙al dan il-g˙an. “Ma tmurx ©o ˙anut u tixtri ‘guide dog’. Ilkelb mhux biss irid ikollu karatteristiçi addattati u ta˙ri© intensiv, iΩda jrid ikun ukoll jaqbel mal-persuna li tkun ser issir sidu”, sa˙aq Joseph.

Joseph spjega li fil-kaΩ ta’ Malta, dawn il-klieb jinxtraw minn Franza meta jkollhom tliet xhur. Il-prezz tag˙hom ila˙˙aq mal-€14,000. Malli jin©iebu Malta, l-fondazzjoni tibg˙at dawn il-©riewi g˙and familji differenti li jkunu jixtiequ jie˙du ˙siebhom g˙al ftit Ωmien, sabiex sa minn çkunithom isiru familjari mal-ambjent ta’ barra, fost lo˙rajn mat-toroq, ˙wienet, u mal-mezzi tat-traport pubbliku.

u 10 snin. “Macy g˙andu ˙ames snin u dan ifisser li l-aktar li fadallu f’dan irrwol huma 5 snin o˙ra”, spjegali Joseph. Staqsejtu x’ji©ri mill-kelb wara li jg˙addu l-10 snin. “B˙ala fondazzjoni tag˙tini l-opportunità li nkompli nie˙u ˙sieb dan il-kelb b˙ala ‘pet’, xi ˙a©a li Ωgur se nkun qed nag˙mel.

Joseph qalli li g˙alih Macy m’huwiex sempliçiment kelb, iΩda huwa litteralment id-dawl t’g˙ajnejh. “Meta jieqaf ilkelb tieg˙i Macy, jien ner©a’ ng˙ama.

Grazzi g˙alih jien m’g˙andi bΩonn lil ˙add. Il-kelb tieg˙i huwa dejjem lest biex jipprote©ini mill-periklu”, qalli Joseph.

Fadlilna x’nitg˙allmu!

Dawn il-familji li jkunu qed jiffosterjaw lil dawn il-klieb, isibu l-g˙ajnuna ta’ Robert Spiteri li j˙arre© lil dawn il-klieb fl-im©iba tag˙hom u jg˙allimhom blim˙abba u mhux bil-vjolenza, sabiex ma jikbrux b’karattru aggressiv.

Staqsejt lil Joseph min jiffinanzja lil dawn il-©riewi u t-ta˙ri© li jkollhom bΩonn. “Il-fondazzjoni to˙ro© il-flus kollha me˙tie©a g˙al dawn il-klieb.

Kull sena l-fondazzjoni tieçievi xi flus mill-‘Malta Community Chest Fund’ biex tkun tista’ tiffinanzja lil dawn ilklieb u dak kollu li jkollhom bΩonn”, kompla jg˙idli Joseph.

Ta˙ri© fi Sqallija Rita u Joseph qalu li meta l-klieb ikollhom madwar sena u erba’ xhur, dawn jintbg˙atu fi Sqallija fejn ji©u assessjati jekk g˙andhomx ikomplu fil-linja ta’ klieb gwida jew g˙andhomx jitwaqqfu min˙abba li ma jkunux tajbin biΩΩejjed.

Jekk jintg˙aΩlu biex ikomplu f’dik illinja, mbag˙ad il-klieb ikollhom jg˙addu tmien xhur o˙ra ta’ ta˙ri© intensiv fejn jitg˙allmu x-xog˙ol talklieb gwida.

Staqsejthom min-na˙a l-o˙ra kif jintg˙aΩlu l-persuni li jkunu jikkwalifikaw g˙al dawn il-klieb. “Li ji©ri hu li meta persuna ttemm b’suççess it-ta˙ri©

li jing˙atalha mill-Fondazzjoni, a˙na nibg˙atu d-dettalji tag˙ha fi Sqallija biex minn hemmhekk jibda proçess biex jinstab il-kelb addattat g˙al applikant/a. Dan g˙aliex il-kelb irid ikun jaqbel mall-karattru u anke l-abbiltajiet u l-fakultajiet fiΩiçi tal-persuna”, kompliet tispjega Rita.

Rita qalet li l-applikanti li jintg˙aΩlu mbag˙ad jintbg˙atu ©img˙atejn Sqallija sabiex hemmhekk jibdew proçess fejn matulu jsiru jafu lill-kelb u wara ˙mistax -il ©urnata ji©u lura Malta.

IΩda fi kliem Rita, l-kbir ikun g˙adu ©ej g˙ax appena jaslu Malta, tibda sessjoni o˙ra ta’ ta˙ri© mal-kelb u sidu, liema ta˙ri© tie˙u ˙siebu hi personali.

“Minn hemmhekk nid˙ol fix-xena jien g˙ax nibda sessjoni ta’ ta˙ri© intensiv fejn ng˙allem lill-kelb u lil sidu jimmanuvraw fl-ambjenti tag˙hom u jitg˙allmu r-rotot li jkollhom bΩonn sabiex ikunu jistg˙u jg˙ixu ˙ajja kemm jista’ jkun indipendenti.

Rita qalet li mbag˙ad ji©i ffirmat ftehim bejn il-fondazzjoni, l-kelb u sidu u li permezz tieg˙u s-sid jintrabat li l-kelb ji©i m˙ares u ttrattat bl-a˙jar mod.

X’ifisser Macy g˙al Joseph?

Normalment, kelb gwida jdum fir-rwol tieg˙u ta’ gwida sakemm ikollu bejn 7

Joseph u Rita temmew din l-intervista bi ftit riflessjonijiet dwar kif is-soçjetà Maltija t˙ares lejn il-persuni b’diΩabbiltà b’mod partikolari n-nies neqsin middawl.

Je˙tie© li nkunu aktar konxji dwar il˙ti©ijiet tal-persuni neqsin mid-dawl u anke tal-klieb gwida. Irridu ng˙allmu lit-tfal u anke lil kbar biex meta jaraw kelb gwida liebes il-‘harness’, jevitaw milli jkellmuh jew inkella jmissuh.

Dan g˙aliex f’dak il-˙in il-kelb ikun qieg˙ed jaqdi dmiru u jekk jitlef ilkonçentrazzjoni, jista’ façilment iwe©©a’ lil sidu. G˙alhekk persuna qatt m’g˙andha tersaq viçin dan il-kelb jew tmissu jekk mhux bil-permess ta’ sidu”, qalli Joseph.

Joseph tkellem ukoll dwar problemi fiΩiçi o˙ra li jaffaççja ta’ kuljum, fosthom periklu meta ji©i biex jaqsam minn fuq ‘zebra crossing’ min˙abba li mhux is-sewwieqa kollha jieqfu malewwel u jag˙tu çans lin-nies jaqsmu.

“Anke fejn tid˙ol l-aççessibbltà fiΩika g˙adna nsibu çertu problemi. Twe©©g˙ani ˙afna pereΩempju meta mmur ©o ristorant u jg˙iduli ma naççettawx annimali ©ewwa. Hemm bΩonn aktar edukazzjoni g˙ax il-klieb gwida m’g˙andhomx jitqiesu b˙ala sempliçi ‘pets’ iΩda b˙ala mezz t’g˙ajnuna g˙al min hu nieqes mid-dawl”, temm jg˙id Joseph.

Kors ta’ suççess Intant bejn April u Mejju li g˙adda, 12 il persuna neqsin mid-dawl temmew b’suççess, kors li kien organizzat millfondazzjoni sabiex ikunu jistg˙u isiru aktar indipendenti. Il-kors li segwew dawn il-persuni, li l-età tag˙hom kienet tvarja minn 16 sa 62 sena, kien mifrux fuq 3 ©img˙at. Matul dan il-kors, dawn il-persuni tg˙allmu diversi teknikalitajiet importanti u li jistg˙u jg˙inuhom biex ikollhom ˙ajja aktar façli.

Seba’ minn dawn it-tnax -il persuni, sa˙ansitra applikaw biex ikollhom kelb gwida u g˙alhekk minn issa ‘l quddiem se jkunu qed jit˙arr©u biex il-˙olma tag˙hom tkun tistà ssir realtà.

24.06.2012

A˙barijiet

05

TM tin˙ela fuq il-˙merijiet u tinjora problemi serji Minn Ritianne Agius Ftit jiem ilu Transport Malta re©g˙et kienet fl-a˙barijiet min˙abba d-deçiΩjoni li ti©bor xi number plates peress li dawn setg˙u jkunu meqjusa b˙ala oxxeni. TM jidher li sabet il-˙in toqg˙od tanalizza l-kombinazzjonijiet tal-kliem man-numri u x’jistg˙u jfissru flimkien.

Eventwalment TM waslet g˙all-konkluΩjoni li l-˙dax-il pjança f’Malta li jispiççaw ‘Z088’ kellhom jitne˙˙ew.

Dan g˙aliex, skont lawtorità, jekk in-numri ji©u sostitwiti b’ittri simili, il-parti ta’ wara tal-pjança ti©i tfisser kelma baxxa.

B˙alma wie˙ed jista’ jara, biex dan isir wie˙ed irid ikollu wa˙da minn tliet affarijiet: jew mo˙˙ tassew ma˙mu©, jew imma©inazzjoni fertili ˙afna, inkella verament ma jkollux biex jg˙addi l-˙in.

Minn dak li rajna jse˙˙ dan l-a˙˙ar, jidher li l-og˙la uffiççjali fi TM jaqg˙u Ωgur ta˙t l-a˙˙ar Ωew© kategoriji, u dan g˙aliex mit-ta˙wid u l-inkompetenza li kkaratterizzat lil TM f’dawn l-a˙˙ar xhur, wie˙ed jista’ façilment jikkonkludi li dawn l-uffiçjali g˙andhom imma©inazzjoni biex ibig˙u u ˙in x’ja˙lu kemm iridu. Issa jekk ma’ dawn g˙andhomx ukoll mo˙˙ ma˙mu©, ma nistg˙ux ng˙idu b’çertezza.

Ro t ot b la se ns , mag˙luqa u ˙ofor

t o roq

Li kieku l-uffiçjali li jaqg˙u ta˙t il-Ministeru ta’ Austin Gatt ma kinux jippossiedu tant imma©inazzjoni, Ωgur li ma kinitx ti©ihom f’mo˙˙hom li jimplimentaw dawk ir-rotot ikkumplikati talArriva, li kemm ilu jopera ttrasport pubbliku f’Malta Ωgur li ˙add qatt ma ˙olom bihom.

Trid tkun mo˙˙ok ma˙mu© jew tedha fil-˙merijiet biex f’number plate b˙al dan tag˙raf li hemm xi kliem ˙aΩin

Kieku dawn ma kellhomx imma©inazzjoni lanqas ma kienu jazzardaw jag˙lqu numru ta’ toroq arterjali f’daqqa u ja˙sbu li ssewwieqa se jroddulhom ˙ajr talli kuljum je˙lu fi traffiku liema b˙alu u jispiççaw iduru minn hawn u minn hemm qishom iç-çippitatu biex jaslu fid-destinazzjoni tag˙hom.

L-imma©inazzjoni timmanifesta ru˙ha wkoll fil-kaΩijiet numeruΩi fejn TM baqg˙et tinsisti li tmeri s-sewwa mag˙ruf meta tiç˙ad ilpreΩenza tal-˙ofor f’toroq partikolari, liema ˙ofor ikunu kka©unaw ˙sarat filvetturi u anki inçidenti serji.

Tant l-uffiçjali ta’ TM g˙andhom imma©inazzjoni fertili, li meta ji©u ppreΩentati bir-ritratti tal-˙ofor u tal˙sarat fil-vetturi, xorta jirnexxilhom jibqg˙u jist˙ajlu li fit-triq m’hemm l-ebda ˙ofor.

Ovvjament jist˙ajlu wkoll li g˙andhom dritt jabdikaw mir-responsabbiltà tag˙hom

Mara Ωag˙Ωug˙a fil-periklu tal-mewt Mara ta’ 26 sena minn Birkirkara sfat fil-periklu li titlef ˙ajjitha wara li kienet involuta f’˙abta ©ewwa Ó’Attard. L-inçident se˙˙ fis-sig˙at bikrin tas-Sibt filg˙odu fi Triq il-Belt Valletta.

Il-mara kienet qed issuq karozza Fiat Punto fid-direzzjoni tarRabat, meta g˙al xi ra©uni tilfet il-kontroll u ˙abtet b’impatt qawwi ma’ si©ra. Il-mara ttie˙det l-Isptar Mater Dei fejn ©iet iççertifikata li tinsab fil-periklu tal-mewt.

L-inkjesta f’dan il-kaΩ qed titmexxa mill-Ma©istrat tal-G˙assa Neville Camilleri.

Tliet karozzi ma˙ruqa f’Óas-Saptan Matul il-lejl ta’ bejn il-Ìimg˙a u s-Sibt in˙arqu tliet karozzi lussuΩi fiΩ-Ωona mag˙rufa b˙ala Óas-Saptan, limiti tal-Gudja. F’dawn l-in˙awi diΩabitati li jinsabu faççata tar-runway tal-ajruport, ilPulizija sabet tliet karozzi tat-tip BMW X5, BMW 7 Series u Chrysler Street Cruiser li kienu qed jaqbdu. Membri talProtezzjoni Çivili waslu fuq il-post u tfew in-nirien. B’xorti tajba ma kienx hemm vittmi f’dan l-inçident. L-inkjesta qed titmexxa mill-Ma©istrat Neville Camilleri.

billi ma jag˙tux kumpens lil min ikun ©arrab ˙sara filvettura kawΩa ta’ dawn il˙ofor.

Emission alerts, billboards politiçi u tabelli inutli Din il-©img˙a l-Awditur

Ìenerali kkonkluda li s-sistema tal-emission alert, fejn in-nies tibg˙at messa©© bilmowbajl lil TM biex tirrapporta xi vettura li tkun qed idda˙˙an, mhux qed ta˙dem tajjeb. Dan g˙aliex TM qed iddum wisq biex tipproçessa dawn il-messa©©i. Imbag˙ad ter©a’ ddum madwar erba’ xhur o˙ra biex ittella’ l-vetturi g˙at-test.

Dan kollu jwassal biex jil˙qu jg˙addu madwar sitt xhur sakemm il-vetturi ji©u ttestjati, li jfisser sitt xhur iktar i˙amm©u l-arja. Tant ilpubbliku induna li dan ilproçess qed isir bit-tqanΩi˙, li l-messa©©i naqsu b’74% bejn l-2008 u l-2011.

Peress li l-iproçessar talemission alerts mhux qed isir ta’ spiss, l-uffiçjali ta’ TM iridu jaraw kif se jimlew il˙in tax-xog˙ol tag˙hom.

Forsi din kienet parti mirra©uni li g˙aliha TM ddeçidiet li toqg˙od iddur u taqla’ billboards tal-Partit Laburista minn diversi n˙awi.

Filwaqt li TM tiç˙ad li xi ˙ofor fit-toroq setg˙u wasslu g˙al inçidenti, fl-istess ˙in lawtorità qed tg˙id li l- billboards tal-PL setg˙u jtellfu lis-sewwieqa bil-konsegwen-

za li jse˙˙ xi inçident.

IΩda finalment il-Qorti tat ra©un lill-PL, hekk kif ikkonkludiet li TM ma kellhiex iljedd li tne˙˙i dawn il- billboards, u li l-PL kellu dritt fundamentali li jwassal ilmessa©© politiku tieg˙u.

Ma jistax jonqos li jissemma wkoll l-ammont esa©erat ta’ tabelli li TM dan l-a˙˙ar ˙adet il-vizzju li twa˙˙al g˙al kull ˙a©a ta’ xejn.

Filwaqt li huwa dejjem tajjeb li t-toroq ikunu attrezzati b’tabelli li jg˙inu lissewwieqa, wie˙ed ma jistenniex li jsib toroq s˙a˙ miΩg˙uda b’tabelli li ji©u mwa˙˙la wara xulxin u li kollha jindikaw l-istess ˙a©a.

Lanqas ma wie˙ed jistenna li meta jsir patching fuq xi ˙ofra fit-triq, titwa˙˙al tabella li tkun ikbar mill-ammont ta’ patching li jkun sar, u dan kollu biex tinforma lissewwieqa li dak il-patching partikolari jkun sar minn TM. Dan kollu huwa prova çara ta’ kif TM, filwaqt li tin˙ela fuq il-˙merijiet ta’ x’jista’ jfisser dak in-number plate u l-ie˙or, tinjora g˙al kollox affarijiet serji li suppost qed ting˙atalhom prijorità.

06

24.06.2012

A˙barijiet

“F’istituzzjoni l-persuni b’diΩabbiltà ma jistg˙ux jiΩviluppaw it-talenti tag˙hom” – Angelo Zahra, President Fondazzjoni Nazareth Il-Fondazzjoni Nazareth taf il-bidu tag˙ha fl-1995 meta l-Fundatur, Dun An© Seychell, wiret id-dar tal-familja tieg˙u wara l-mewt ta’ missieru u ddeçieda li jifta˙ha g˙al persuni b’diΩabbiltà blg˙ajnuna ta’ xi ˙bieb u voluntiera.

F’Jannar 1998 saret fondazzjoni awtonoma mmexxija minn bord ta’ diretturi b’kuntratt pubbliku, u fis-sena 2000 Dun An© irregala d-dar lill-Fondazzjoni b˙ala donazzjoni. Minn hemm bdiet il-mixja biex saret il-Fondazzjoni Nazareth kif inhi mag˙rufa llum.

RITIANNE AGIUS tkellmet ma’ ANGELO ZAHRA, il-President tal-Fondazzjoni Nazareth, dwar ixxog˙ol li din tag˙mel mal-persuni b’diΩabbiltà kif ukoll dwar il-proposti tal-Partit Laburista li huma simili ˙afna g˙all-mod kif il-Fondazzjoni Nazareth topera d-djar tag˙ha.

Djar g˙all-persuni b’diΩabbiltà mibnija fuq mudell ta’ familja F’dawn l-a˙˙ar 12-il sena li ilni mmexxi din il-Fondazzjoni b˙ala President u Amministratur fuq baΩi volontarja, flimkien ma’ s˙abi talbord tad-diretturi preΩenti u passati, kibret b’tali mod li llum g˙andha tlett idjar residenzjali proprjetà tag˙ha, u ˙anut tax-xog˙ol: Dar Nazareth, Dar l-Arçipriet Degabriele, Dar Jean Vanier, u l- workshop Dar San ÌuΩepp Óaddiem.

In-numru ta’ residenti li tospita l-Fondazzjoni llum huwa ta’ 27 u huma mqassmin fi tlett idjar residenzjali b’disa’persuni f’kull wa˙da.

Kull dar, g˙alkemm hija parti mill-Fondazzjoni, hija awtonoma, u titmexxa minn House Mother flimkien mal- carers .

Illum g˙andna 12-il impjegat full-time u erba’ impjegati parttime, flimkien ma’ numru ta’ voluntiera.

Il-Fondazzjoni Nazareth hija mibnija fuq il-mudell ta’ LARCHE, organizzazzjoni internazzjonali mwaqqfa minn Jean Vanier li jinsisti li g˙andhom ikunu djar residenzjali Ωg˙ar b’ambjent ta’ familja ta’ mhux aktar minn tmienja jew disg˙a, biex il-persuni jkunu kapaçi jiΩviluppaw daqskemm g˙andhom ˙ila. Numru akbar minn dan f’kull dar ma tissejja˙x dar residenzjali, imma istituzzjoni – fejn il-persuni ma jkunux jistg˙u jiΩviluppaw biΩΩejjed biex isiru tabil˙aqq dak li huma.

Ir-residenti tad-djar dejjem attivi u g˙andhom ©ranet mimlija Il-©urnata tipika tar-residenti hija normali b˙al ta’ ˙addie˙or, ji©ifieri fis-7.00 jie˙du kolazzjon flimkien, u wara jie˙du l-lunch mag˙hom biex fit 8.30 jibdew ix-xog˙ol u jispiççaw fit-3.30, iΩda fis-sajf idumu biss sas-1.00. Wara li jirritornaw fid-djar tag˙hom, jistrie˙u ftit u jin˙aslu. Fis-6.30

Ûjara tal-Mexxej Laburista Joseph Muscat u martu Michelle fid-Djar tal-Fondazzjoni Nazareth fl-2010

ta’ filg˙axija jieklu flimkien, u wara jo˙or©u xi dawra.

Ir-residenti fil-ma©©oranza tag˙hom huma indipendenti u kwaΩi kollha g˙andhom iddelizzji tag˙hom. Is-sena l-o˙ra wie˙ed mir-residenti kien top scorer fl-Ispecial Olympics Football fil-Greçja, u din issena resident ie˙or reba˙ Ωew© midalji tad-deheb u tnejn tal-fidda fl-atletika fl-Italja, barra li jie˙du sehem f’˙afna attivitajiet li jsiru fiΩ-Ûejtun. IsSibt u l-Óadd ma jattendux workshop.

Qbil mal-proposti tal-PL dwar is- servizzi g˙al persuni b’diΩabbiltà Dwar il-proposta tal-Partit Laburista g˙all-introduzzjoni ta’ community homes , An©lu Zahra jg˙id li huwa jaqbel

mag˙ha perfettament, l-aktar jekk id-djar jinfet˙u f’kull ra˙al biex ir-residenti li jmorru fihom jibqg˙u fl-istess ambjent li jkunu trabbew fih u jidraw aktar malajr. Madankollu, An©lu Zahra jg˙id illi “millesperjenza tieg˙i ng˙id li dawn jidraw malajr il-lokal li jmorru fih. EΩempju din il©img˙a Ω-Ûejtun g˙andna lfesta, u g˙alkemm ir-residenti tag˙na huma minn diversi bliet u r˙ula ta’ Malta, ˙afna minnhom tarahom jie˙du parti min mal-a˙dar u min mala˙mar, min ˙a©a u min o˙ra, jiddependi mill-kundizzjoni tag˙hom u xi jkunu j˙obbu”.

G˙al dawk ir-residenti li jkollhom wirt, An©lu Zahra jg˙id li jaqbel mal-idea ta’ trust funds g˙ax dawn jissalvagwardjaw lill-persuni b’diΩabbiltà biex ma ji©ux

abbuΩati minn flushom. “Xi ˙a©a li twe©©ag˙ni ˙afna hija s-sistema tal-interdett, g˙ax din i©©ib lill-persuni b’diΩabbiltà ma jiswew g˙al xejn, u lanqas ikollhom biss dritt jag˙Ωlu fejn iridu jg˙ixu. Dawn ji©u qishom biçça la˙am f’idejn min ikun prokuratur tag˙hom. Dawk ilpersuni li ma jkunux kapaçi jie˙du ˙sieb flushom g˙andhom almenu ji©u inabbiltati, imma Ωgur mhux interdettjati,” isostni An©lu Zahra.

L-immani©jar tal-finanzi ta’ persuni b’diΩabbiltà mentali “Fil-Fondazzjoni tag˙na – g˙alkemm mhux fuq sistema ta’ trust funds – g˙andna regolament li biex persuna tid˙ol fil-Fondazzjoni, jekk din ikollha prokuratur jew ikollha kaΩ ta’ wirt, il-prokura trid issir jew

tg˙addi fuq l-Amministratur tal-Fondazzjoni, u dan b˙ala salvagwardja biex niΩguraw li ma jsir l-ebda abbuΩ mill-beni tar-resident.

Il-Fondazzjoni Nazareth, g˙alkemm g˙andha dritt fuq il-pensjoni kollha, min jeddha tag˙ti lura lir-resident terz talpensjoni, li nofshom iΩΩommhom b˙ala pocket money , u n-nofs l-ie˙or jitpo©©a l-bank f’sub-account tal-Fondazzjoni f’isem ir-resident g˙all-bΩonnijiet li jistg˙u jinqalg˙ulu, imma l-aktar biex darba kull sentejn jag˙mlu safra flimkien barra minn xtutna. Nie˙u pjaçir ng˙id li din is-sena r-residenti tag˙na se jmorru flimkien ©img˙a Blackpool, u min hawn nawguralhom vaganza millisba˙,” temm jg˙id An©lu Zahra.

24.06.2012

A˙barijiet

07

ReAzzJoNI PoÛIttIvA GÓAll-PRoPoStI tAl-PARtIt lAbuRIStA

0.6% biss tal-persuni b’diΩabbiltà qed jing˙ataw saqaf mill-Gvern Wara li l-Mexxej Laburista Joseph Muscat ˙abbar li Gvern Laburista kien se jipprovdi djar fil-komunità biex persuni b’diΩabbiltà jkunu jistg˙u jg˙ixu ˙ajja indipendenti, il-Gvern ipprova jirredikola din il-proposta u qal li dawn id-djar kienu di©à jeΩistu permezz talA©enzija Appo©©.

Madankollu din l-a©enzija attwalment qed tipprovdi saqaf g˙al madwar biss 70 persuna b’diΩabbiltà, meta skont ir-rapport annwali tal-KNPD in-numru ta’ persuni b’diΩabbiltà fl-2011 kien ta’ 12,470. Dan ifisser li attwalment il-Gvern qed jipprovdi biss 0.6% tal-persuni b’diΩabbiltà b’akkomodazzjoni fid-djar residenzjali tieg˙u.

Fil-fatt ˙afna ©enituri ta’ persuni b’diΩabbiltà esprimew d-diΩappunt tag˙hom g˙al din ir-reazzjoni tal-Gvern, u sostnew li l-ikbar biΩa’ tag˙hom huwa x’se ji©ri minn uliedhom meta huma ji©u nieqsa. Dan g˙aliex kull min g˙andu qraba b’diΩabbiltà jaf kemm hija diffiçli biex jinstab post f’xi dar residenzjali g˙all-persuna b’diΩabbiltà, anki meta dan ikun kaΩ ur©enti.

Iktar minn hekk ma jidhirx li qed issir distinzjoni bejn djar fil-komunità u djar residenzjali. Meta l-Gvern qal li jeΩistu djar g˙al persuni b’diΩabbiltà, kien qed jirreferi g˙al djar residenzjali, u mhux g˙al djar fil-komunità. Filwaqt li djar residenzjali huma forma ta’ istituzzjoni, djar fil-komunità jippermettu lir-residenti jg˙ixu b’mod indipendenti.

“Naqbel perfettament mal-proposta dwar il-wirt ta’ persuni b’diΩabbiltà” – Daniela Schembri

Jeanesse Abela

“G˙ad m’hawn l-ebda çentri f ’Malta g˙al persuni li g˙andhom diΩabbiltajiet fiΩiçi” – Jeanesse Abela Is-sena li g˙addiet din il-gazzetta g˙amlet intervista ma’ JEANESSE ABELA, Chairperson tal-organizzazzjoni LAND (Living Ability Not Disability), dwar is-sitwazzjoni ta’ persuni b’diΩabbiltajiet fiΩiçi. Minn dak iΩ-Ωmien ’l hawn is-sitwazzjoni ftit li xejn inbidlet. Dan huwa dak li kienet qalet Jeanesse dwar il-community homes.

“Sfortunatament l-awtoritajiet Maltin g˙adhom jaraw ilpersuni li g˙andhom bΩonnijiet fiΩiçi fuq l-istess linja ta’ dawk li g˙andhom bΩonnijiet speçjali min˙abba kundizzjoni mentali. Huwa forsi g˙alhekk li g˙ad m’hawn l-ebda çentri f’Malta apposta g˙al persuni li g˙andhom diΩabbiltajiet fiΩiçi.

G˙al persuni b˙ali, li g˙andna biss bΩonn l-g˙ajnuna min˙abba kundizzjoni fiΩika, hija xi ˙a©a li ma tag˙milx sens li ni©u mitfug˙a f’istituzzjoni g˙al dawk b’diΩabbiltajiet mentali, jew inkella f’dar tal-anzjani. F’dawn il-postijiet ma jkollna l-ebda privatezza u l-ebda libertà.

F’Malta hawn ˙afna djar kbar antiki li jistg˙u façilment ji©u konvertiti f’community homes, fejn f’kull dar ikun hemm madwar tlieta jew erba’ appartamenti. F’dawn ilcommunity homes ikunu pprovduti s-servizzi u l-façilitajiet li di©à jeΩistu, iΩda fl-istess waqt il-persuni b’diΩabbiltà jkunu jistg˙u jg˙ixu ˙ajja indipendenti fil-libertà tag˙hom.

Nemmen li kull lokalità g˙andu jkollha dawn il-community homes.”

Mistoqsija jekk ta˙sibx li l-Gvern qed jag˙ti kas ta’ dawn il-proposti mag˙mula mill-LAND, Jeanesse kienet wie©bet hekk: “Sa çertu punt il-Gvern jag˙ti widen, iΩda mhux biΩΩejjed, g˙ax fil-fatt mhux qed isir progress dwar din ilproblema. Nemmen li issa wasal iΩ-Ωmien li ssir xi ˙a©a konkreta biex Malta tkun b˙al pajjiΩi o˙ra Ewropej fejn ilcommunity homes huma n-normalità.”

DANIELA SCHEMBRI hija Ωag˙Ωug˙a ta’ 27 sena li g˙andha diΩabbiltà fiΩika. F’kummenti li tat lil din il-gazzetta Daniela sostniet li huwa veru li attwalment jeΩistu numru ta’ djar residenzjali g˙al persuni b’diΩabbiltà, iΩda dawn ma jintla˙qux minn kul˙add. Iktar minn hekk, tg˙id Daniela, dawn iddjar qeg˙din fuq il-mudell ta’ istituzzjoni.

“Dawn id-djar huma eΩattament qishom istituzzjonijiet g˙aliex fihom wie˙ed ma jkollux libertà kemm jixtieq. Dawn d-djar huma ma˙suba g˙al tip wie˙ed ta’ diΩabbiltà, fejn il-biçça l-kbira minnhom huma biss g˙al nies b’diΩabbiltà mentali. Min˙abba nuqqas ta’ façilitajiet adegwati, nies b’diΩabbilità fiΩika jkollom jintefg˙u hemmekk ukoll.

L-g˙aΩliet ta’ persuna b’diΩabbiltà fiΩika b˙ali b˙alissa huma: jew li jkollha tmur tg˙ix ©o istituzzjoni ma’ nies li lanqas biss tkun taf, jew inkella jkollha ©©ib assistenta personali g˙al çertu g˙add ta’ sig˙at kuljum u li trid t˙allasha minn butha stess minghajr l-ebda sussidju.

Fl-opinjoni tieg˙i g˙andom jinbnew tipi ta’ djar apposta f’kull distrett, jekk mhux kwaΩi f’kull belt u ra˙al, biex g˙allinqas il-persuna tkun tista’ tg˙ix fil-privatezza u d-dinjità fl-istess akwati li tkun trabbiet u g˙exet fihom matul ˙ajjitha.

G˙andom isiru korsijiet ta’ ta˙ri© g˙al carers jew infermiera biex iktar tard ikunu jistg˙u ji©u impjegati mill-persuna b’diΩabbiltà, bit-tama li maΩ-

Daniela Schembri Ωmien tinbena relazzjoni ta’ fiducja bejniethom, u b’hekk il-persuna b’diΩabbiltà ma jkollhiex ilbΩonn li tinqala’ mid-dar li jkunu ˙allewlha l-©enituri tag˙ha b˙ala parti mill-wirt.”

Daniela ttemm tg˙id li taqbel perfettament malproposta tal-Partit Laburista dwar il-˙olqien ta’ trust funds fejn il-©enituri jkunu jistg˙u j˙allu wirt mhux taxxabli lil uliedhom b’diΩabbiltà.

Il-KNPD tikkonferma l-bΩonn ta’ aktar djar fil-komunità Din il-gazzetta g˙amlet numru ta’ mistoqsijiet lill-Kummissjoni Nazzjonali Persuni b’DiΩabbiltà (KNPD) dwar id-djar fil-komunità. Minkejja li g˙al çertu mistoqsijiet din il-Kummissjoni ma we©bitx b’mod dirett, finalment xorta ammettiet il-bΩonn g˙al iktar djar g˙al persuni b’diΩabbiltà: “Huwa dejjem tajjeb li jkollna aktar djar li jipprovdu servizzi fil-komunità g˙al persuni b’diΩabbiltà.”

Mistoqsija jekk f’pajjiΩna g˙andux ikun hawn djar filkomunità fuq stil ta’ pajjiΩi o˙ra fl-Unjoni Ewopea, il-KNPD wie©bet li ma jeΩistix stil wie˙ed ta’ servizz komunitarju fl-UE, imma li hemm diversi mudelli.

“F’Malta, kif isir f’kull pajjiΩ, isir adattament tal-mudell skont min huma l-klijenti tad-dar partikolari, u skont l-esi©enzi tal-pajjiΩ.

Importanti li f’dan is-settur tirrenja d-diversità, çjoè modi differenti ta’ djar u stili ta’ management

hekk kif inhu rrakomandat fiddokument tal-KNPD intitolat ‘Policy on Independent Supported Living for Disabled Persons in Malta’.”

G˙all-mistoqsija jekk id-djar attwali humiex prattiçi g˙al persuni b’diΩabbiltajiet fiΩiçi li jixtiequ jg˙ixu ˙ajja indipendenti, il-KNPD m’g˙amlet l-ebda referenza g˙all-fatt li d-djar eΩistenti huma ma˙suba biss g˙al dawk b’diΩabbiltajiet mentali.

Minflok il-KNPD qalet li ddiΩabbiltajiet fiΩiçi jistg˙u jkunu varji, u g˙alhekk id-dar trid tkun aççessibbli.

“Qatt ma tista’ tg˙id meta persuna se tiΩviluppa nuqqas ta’ mobbiltà temporanja jew permanenti, g˙alhekk, fejn ikun qed isir bini ©did, jew isiru modifikazzjonijiet ma©©uri, il-KNPD dejjem tirrakkomanda bil-qawwa li l-qasam tal-aççess fiΩiku jing˙ata prijorità, g˙aliex fit-tul jaqbel g˙al kul˙add.”

Rigward il-proposta tal-Partit Laburista li jitwaqqfu community homes li fihom persuni b’diΩabbiltajiet fiΩiçi jkunu jistg˙u jg˙ixu ˙ajja indipendenti, il-KNPD qalet li ilha 25 sena tinsisti li post ilpersuni b’diΩabbiltà huwa filqalba tal-komunità u li l-persuni b’diΩabbiltà g˙andhom ikunu involuti b’mod s˙i˙ f’kull deçiΩjoni u servizz li jmiss mal˙ajja tag˙hom.

“Il-KNPD sodisfatta li fil-pajjiΩ hawn qbil ©enerali dwar il-˙tie©a ta’ aktar community homes li fihom il-persuni b’diΩabbiltà jkunu jistg˙u jg˙ixu ˙ajja indipendenti.

Fl-istess waqt, b˙alma dejjem g˙amlet, il-KNPD tiddikjara pubblikament l-impenn tag˙ha li tibqa’ timbotta u tikkoopera biex tassigura li jinfet˙u aktar community homes, dejjem bil-g˙an li tkompli titjieb il-kwalità ta’ ˙ajja ta’ kull persuna b’diΩabbiltà Maltija u G˙awdxija.”

08

24.06.2012

Lokali

Eku tal-kaÛ tal-istudEnt-apprEntist

Il-prosekuzzjoni waqqg˙et l-akkuΩi kontrihom Il-prosekuzzjoni waqqg˙et lakkuΩi fil-konfront ta’ missier u iben li tressqu l-Qorti akkuΩati bi tbag˙bis f’formola tat-terminazzjoni tal-impjieg.

Dan il-kaΩ kien irrappurtat minn din il-gazzetta fil-˙ar©a tat-3 ta’ Ìunju li g˙adda, permezz t’artiklu intitolat ‘Studenti-Óaddiema f’Xog˙ol Prekarju’.

F’dan l-artiklu kienet irrakkontata l-istorja ta’ dan l-istudent li l-iskema t’apprentistat li ng˙ata mill-MCAST ftit li xejn kienet adattata g˙all-kors li kien qieg˙ed isegwi, min˙abba li x-xog˙ol li ng˙ata ma kellux x’jaqsam mas-seng˙a tal-elettriku u g˙alhekk ma tantx kien rilevanti g˙all-istudji tieg˙u.

Il-kaΩ ta’ dan l-istudent spiçça sa˙ansitra fil-Qorti wara li l-istudent u missieru kienu akkuΩati li bag˙bsu lformola tat-terminazzjoni talimpjieg.

Kien seba’ xhur wara li listudent ittermina l-impjieg tieg˙u minn ma’ kumpannija partikolari li tinsab fil-Mosta li sar mag˙ruf li l-impjieg li

kellu ma’ din il-kumpannija ma’ kienx ©ie tterminat kif suppost.

L-istudent kien mg˙arraf mill-ETC li minkejja li kien ilu seba’ xhur li ttermina limpjieg tieg˙u min˙abba li ma kienx qed jing˙ata ta˙ri© marbut mas-seng˙a tieg˙u,

fuq ir-rekords tal-Korporazzjoni kien g˙adu qed jidher li huwa impjegat ma’ dik ilkumpannija.

Kien f’dan il-punt li l-uffiçjal tal-ETC g˙amel kuntatt massid tal-kumpannija fejn talbu jibg˙at il-formola tat-terminazzjoni tal-impjieg tal-istudent.

It-Tabib tal-Poplu Pubblikazzjoni ©dida bl-IngliΩ dwar it-Tabib Pawlu Boffa mistennija tqanqal diskussjoni ©dida meta se jkunu qeg˙din jidhru g˙all-ewwel darba dokumenti tal-Kabinett tal-Ministri tal-Ewwel Gvern Laburista tal1947. Il-protagonisti f’dan ilKabinett kienu l-Prim Ministru Pawlu Boffa u l-Ministri Dom Mintoff u Turu Colombo.

Paul Boffa – Malta’s First Labour Prime Minister , irriçerkat u miktub minn Desmond Zammit Marmarà u maqlub mill-Malti g˙all-IngliΩ minn Anne Schranz, it-tifla tattifla ta’ Pawlu Boffa, se jkun qed jitfa’ dawl ©did fuq l-istorja politika ta’ Malta.

Il-ktieb se jo˙ro© f’g˙eluq il50 anniversarju mill-mewt ta’ Pawlu Boffa. Il-ktieb se jkun g˙odda ©dida g˙al min jixtieq ikun jaf il-verità wara li nkixfet dokumentazzjoni ©dida dwar x’g˙adda bejn Boffa u Mintoff waqt li l-Gvern Malti kien qed jinnegozja mal-Ingilterra g˙al g˙ajnuna ekonomika wara ddistruzzjoni li ©abet mag˙ha tTieni Gwerra Dinjija f’Malta.

Il-ktieb jag˙ti tag˙rif ©did dwar Boffa, il-bniedem, it-tabib tal-poplu u l-politiku li kien jinteressah biss li jg˙olli l-livell tal-˙ajja tal-˙addiema f’Malta u f’G˙awdex. Boffa kien il-mo˙˙ wara riformi soçjali kbar b˙alledukazzjoni primarja g˙al kul˙add, il-pensjonijiet taxxju˙, id-dritt li f’Malta bniedem ikollu vot wie˙ed biss, irrispettivament mill-isfond soçjali tieg˙u, id-drittijiet tal-vot g˙annisa u r-rikonixximent legali g˙all-ilsien Malti.

Il-ktieb huwa illustrat b’ritratti ©odda miksuba minn kollezzjonijiet privati u sorsi uffiççjali

f’Malta u fir-Renju Unit. G˙allewwel darba se tkun qed tidher ittra tal-Prim Ministru Boffa li fiha jaççetta r-riΩenja talMinistru Mintoff mill-Kabinett tieg˙u. Il-ktieb janalizza lisforzi tal-Arçisqof Gonzi biex ikisser lill-Partit Laburista ta’ Boffa fis-snin g˙oxrin u tletin u l-insistenza tieg˙u biex fis-snin ˙amsin ikisser lill-Perit Mintoff wara l-Isplitt tal-1949 fil-Partit Laburista.

Paul Boffa – Malta’s First Labour Prime Minister se jkun imniedi uffiçjalment f’esebizz-

joni intitolata ‘It-Tabib talPoplu’ li se tkun inawgurata fiç-Çentru Nazzjonali Laburista, il-Óamrun.

F’din l-esebizzjoni se jkun hemm esebiti d-dokumenti awtentiçi u g˙odda personali li kien juΩa t-tabib Pawlu Boffa fil-karriera medika tieg˙u. Ilktieb se jibda jinbieg˙ minn Lulju bil-prezz ta’ €12 mill˙wienet tal-kotba, iΩda se jinbieg˙ bil-prezz ta’ qabel il-pubblikazzjoni li huwa €10, waqt lesebizzjoni. Id-d˙ul huwa b’xejn.

Wara rriΩulta li l-formola kienet ©iet imbag˙bsa minn terzi persuni wara li l-kitba tal-istudent kienet t˙assret minn xi ˙add bit-tipex.

Kien l-uffiçjal tal-ETC stess li kien ta parir lill-istudent u lil missieru biex dwar dan jag˙mlu rapport mal-pulizija min˙abba li dan kien kaΩ ta’ frodi.

IΩda meta marru jkellmu lpulizija, il-missier u l-iben spiççaw im˙arrka u akkuΩati li kienu huma stess li bag˙bsu l-formola tat-terminazzjoni, flok ©ew indagati terzi persuni. Fil-jiem li g˙addew, ilmissier u l-iben tressqu lQorti b’rabta ma’ dan il-kaΩ, iΩda l-prosekuzz-joni ddeçidiet li twaqqa’ l-akkuΩi kontrihom u b’hekk ˙ar©u lliberati.

Intant, b’risposta g˙at-twe©iba tal-Korporazzjoni g˙axXog˙ol u t-Ta˙ri©, l-ETC, irid ji©i ppreçiΩat li l-ewwel employer li g˙alih tirreferi rrisposta tal-ETC u li mieg˙u kien ©ie impjegat l-istudent, ma kienx qieg˙ed jag˙tih xog˙ol relatat mas-seng˙a talelettriku li kien qieg˙ed jistudja fil-Kulle©© MCAST. L-istudent jis˙aq li flok xog˙ol relatat mas-seng˙a tieg˙u, min kien i˙addmu kien iqabbdu jag˙mel xog˙ol ie˙or li kien ivarja minn knis, ˙asil ta’ vetturi u t˙affir. Filfatt, meta l-istudent u missieru kienu lmentaw dwar din ilproblema mal-uffiçjal tal-ETC, kien l-uffiçjal stess li kien tahom ra©un.

It-tielet kumpannija msemmija fir-risposta tal-ETC u li mag˙ha kien impjegat dan listudent-˙addiem, ma kinitx tag˙mel xog˙ol relatat masseng˙a tieg˙u, iΩda kienet kumpannija li tag˙mel xog˙ol ta’ manutenzjoni fuq makkinarju b˙al boilers u airconditioners.

Min˙abba f’hekk lanqas f’din il-kumpannija l-istudent ma kien qed jit˙arre© fuq isseng˙a tieg˙u, iΩda kien qed jitqabbad jag˙mel xog˙ol li ma kellux x’jaqsam, b˙al tindif ta’ boilers jew inkella jassisti lill-˙addiema l-o˙ra.

Waqt il-laqg˙a msemmija tas-7 ta’ Jannar 2011, missier l-istudent kien ©ibed l-atten-

zjoni tal-ETC li l-uffiçjal talETC li suppost kien inkarigat li jsegwi lill-istudenti fuq ilpost tax-xog˙ol biex jassigura li l-kundizzjonijiet kienu qed ji©u rrispettati u li kienu qed jit˙arr©u fis-seng˙a tag˙hom, dan kien naqas milli jiççekkja dwar it-tifel tieg˙u, tant li qatt ma kien g˙amel Ωjara fuq ilpost tax-xog˙ol tieg˙u.

Minkejja li fit-twe©iba talETC hemm miktub li l-istudent kien mg˙arraf mill-ETC li kellu jkun hu li jinforma lil min i˙addmu li ma kienx se jibqa’ jattendi g˙al dan ixxog˙ol, l-istudent isostni li lETC qatt ma kienet g˙arrfitu b’dan. Altru minn hekk, kienu qalulu li se jkunu huma stess li jg˙arrfu lill-kumpannija li kien ser jittermina l-impjieg tieg˙u minn mag˙hom.

L-istudent intalab jiffirma lkuntratt tax-xog˙ol malkumpannija erba’ xhur u mhux tliet xhur wara li kien ©ie impjegat. L-istudent irrifjuta li jiffirma dan il-kuntratt tax-xog˙ol g˙ax ma kienx qed jikseb it-ta˙ri© neçessarju marbut mas-seng˙a tal-elettriku u g˙alhekk dan kien ser jikkomprometti l-avvanzi edukattivi tieg˙u fl-istudji talelettriku.

L-istudent-apprentist qatt ma qal lil min kien i˙addmu jew lill-ETC li kien jinsab kuntent fuq il-post tax-xog˙ol kif intqal fl-istqarrija. L-istudent sa˙aq illi li kieku dan kien ilkaΩ, ma kienx ikollu g˙alfejn jilmenta mal-ETC li f’dik ilkumpannija ma kienx qed jie˙u t-ta˙ri© neçessarju relatat mal-istudji tieg˙u.

L-istudent-apprentist qatt ma rriΩenja minn din il-kumpannija min˙abba ra©u-nijiet ta’ paga kif intqal fit-twe©iba talETC, iΩda ttermina l-impjieg tieg˙u g˙ax ma kienx qed jing˙ata t-ta˙ri© fis-seng˙a talelettriku.

Quddiem dan kollu l-missier u l-iben g˙adhom qed jistaqsu: f’kaΩijiet bΩal dawn, hemm xi ˙add li qieg˙ed jaqbeΩ g˙ad-drittijiet tal-istudenti-˙addiema? Jistaqsu wkoll jekk wasalx iΩ-Ωmien li jkun hawn xi unjin li tirrappreΩenta lil dawn l-istudenti˙addiema.

24.06.2012

AnaliΩi

09

minn Silvio Gonzi

Ikomplu l-abbuΩi sfaççati ta’ TVAM Wie˙ed bir-ra©un jistaqsi fejn tinsab lAwtorità tax-Xandir quddiem l-abbuΩi sfaççati li jinsabu g˙addejja fuq l-istazzjon nazzjonali m˙allas minn flus il-poplu. Ilprogramm TVAM , ma˙sub, immexxi u ta˙t il-kontroll assolut tal-eks-President tal-Kunsill Amministrattiv tal-Partit Nazzjonalista, Pierre Portelli, huwa eΩempju klassiku tal-abbuΩi kbar ta’ Ωbilanç u manipulazzjoni li qed ise˙˙u ta’ kuljum fuq l-istazzjonijiet tal-PBS. Di©à kellna konferma permezz ta’ twe©iba parlamentari, ta’ kemm TVAM huwa programm Ωbilançjat kontra l-Partit Laburista, fejn il-famuΩi Linji Gwida dwar l-Obbligu tal-Imparzjalità li l-©urnalisti tal -PBS suppost qeg˙din isegwu, qed ji©u miksura u mΩebil˙a l-˙in kollu.

Il-©img˙a l-o˙ra Pierre Portelli abbuΩa mill-poΩizzjoni tieg˙u ta’ preΩentatur meta perreç fuq l-istazzjon tal-poplu, storja parti©©jana mimlija ˙rejjef ivvintati dwar iΩ-Ωjara li kien g˙amel fil-Libja l-Mexxej Laburista Joseph Muscat.

Pierre Portelli g˙amel dak li l-ebda ©urnal jew stazzjon ie˙or ma azzarda jag˙mel, ji©ifieri jid˙ol f’din il-biçça

‘spinn’ Nazzjonalista.

Il-Linji Gwida tal-PBS jitkellmu çar dwar kemm l-a˙barijiet u l-programmi tal-©rajjiet kurrenti jridu jkunu fattwali u ming˙ajr spekulazzjonijiet.

Imma Pierre Portelli g˙o©bu jΩeffen finnofs stejjer ivvintati waqt li kien qed jintervista lil Joseph Muscat. Il-Kap talOppoΩizzjoni ma ddejjaq xejn iwie©eb g˙al dak li kellu jwie©eb, iΩda l-viltà kienet meta Pierre Portelli, l-g˙ada li intervista lil Joseph Muscat, g˙o©bu jxandar b’dettall liema b˙alu twe©iba li ©iet ming˙and id-diri©enti tal-©urnal Nazzjonalista In-Nazzjon.

Dan huwa ksur sfaççat tal-li©i g˙aliex, skont il-li©i, id-dritt g˙ar-risposta millAwtorita tax-Xandir jing˙ata biss lill-persuni. Il-©urnal In-Nazzjon qatt ma seta’ jing˙ata dritt g˙ar-risposta g˙ax dan mhux kontemplat fil-li©i.

Imma s-Sur Pierre Portelli, biex ikun mexxa l-a©enda tal-Partit li sa ftit xhur ilu kien uffiçjal tieg˙u, g˙amel li ried, ©ie jaqa’ u jqum mil-linji gwida u re©a’ wassal il-messa©© tal-partit tieg˙u bi sfida diretta g˙al-Linji Gwida li suppost qed josserva.

Il-Linji Gwida di©à rmewhom Il-Linja Gwida dwar l-Obbligu tal-Imparzjalità fuq ix-xandir nazzjonali li t˙abbru b’tant pompa, di©à spiççaw mormija minn min qed imexxi s-servizz tax-xandir pubbliku u assolutament saru g˙alxejn. Anzi mill-1 ta’ Ìunju ’l hawn, meta bdew ise˙˙u dawn il-linji gwida, laffarijiet fuq l-istazzjonijiet talPBS marru g˙all-ag˙ar, bi Ωbilanç sfaççat kontra l-Partit Laburista u bl-istazzjonijiet nazzjonali jmexxu aktar minn qatt qabel l-a©enda tal-Gvern ta’ GonziPN. Paragrafu me˙ud minn dawn il-linji gwida jg˙id çar u tond li “meta l-materjal tas-su©©ett jirreferi g˙al kwistjoni ta’ kontroversja politika jew industrijali, jew jindirizza policy pubblika, il-mistednin fil-programm g˙andhom jirriflettu rappreΩentanza bilançjata u kif tixraq lill-partijiet kollha interessati, politiçi u ta’ xorta o˙ra”.

Dan mhux ji©ri f’˙afna okkaΩjonijiet, partikolarment fil-programm TVAM , kif jirriΩulta mill-istatistika ppubblikata fi twe©iba parlamentari fejn in-numru ta’ mistiedna ©ejjin mill-Partit Nazzjonalista kien ferm aktar min-numru ta’ mistiedna Laburisti.

Il-Linji Gwida jkomplu jag˙mluha çara li “l-©urnalisti, preΩentaturi u produtturi g˙andhom joqog˙du attenti li ma jiffavorixxux xi fehma g˙as-skapitu ta’ o˙ra b’tali mod li jing˙ata vanta©© lil dik il-fehma jew b’mod li jinfluwenza lit-telespettaturi/semmieg˙a biex i˙addnu dik il-

fehma. Opinjonijiet differenti g˙andhom ji©u ttrattati b’mod ekwu”.

Dawn il-linji gwida qed jinkisru kontinwament. Tiddomina fil-programmi kollha llinja ta’ GonziPN. Il-messa©© tal-Partit Laburista kontinwament jidfnuh f’xi tarf ta’ xi bullettin, u jimmanipulawh biex mill-ewwel ikollu t-twe©iba talGvern, qablu u warajh. Ara lattakki isteriçi ta’ Gonzi u talesponenti tal-Partit Nazzjonalista kontra l-Partit Laburista qatt ma jsibu lil xi kelliem Laburista biex iwie©eb g˙alihom. Dejjem i˙alluhom g˙addejjin, anzi jaraw kif jag˙mlu biex l-attakki fuq il-messa©© Laburista jixxandru bi prominenza.

Kellna okkaΩjoni ta’ bullettin wie˙ed tal-a˙barijiet fil-©img˙a

li g˙addiet fejn Gonzi kellu tliet intervisti s˙a˙ li fihom b’xi mod jew ie˙or attakka lillPartit Laburista.

Aktar mhija qed tis˙on ilqag˙da politika aktar ix-xandir nazzjonali qed jersaq lejn stazzjon tax-xandir Nazzjonalista u dan qed jag˙mluh apposta g˙ax jafu li l-messa©© tag˙hom ma jistg˙ux iwassluh bl-istazzjon tag˙hom biss. Il-klikka ta’ GonziPN ikkapparat l-istazzjon nazzjonali biex ikun hu s-sostitut tal-fjask li g˙amlu bl-istazzjon tag˙hom.

U l-istazzjon nazzjonali qed jaqdihom mill-koxxa. Fuq kollox g˙ax imlewh bil-partitarji tag˙hom, ˙afna minnhom mi©juba mill-medja Nazzjonalista. L-Awtorità taxXandir g˙andha ta©ixxi malajr biex twaqqaf dan l-abbuΩ.

Xandir pubbliku li ma jag˙tix servizz Mhux Ωgur qatt kien hemm okkaΩjoni o˙ra fejn is-servizz nazzjonali tax-xandir kien daqstant fqir u assenti fit-twassil tal-a˙barijiet lill-poplu Malti daqskemm kien nhar it-Tnejn li g˙adda meta l-Gvern ta’ GonziPN ©arrab telfa kbira o˙ra fil-Parlament.

Huwa minnu li l-parti lkbira tal-Maltin u lG˙awdxin kienu mka˙˙la mas-settijiet tat-televiΩjoni jaraw il-partita futbol bejn itTaljani u l-IrlandiΩi. Imma f’gie˙ ir-rwol tieg˙u ta’ xandir nazzjonali, l-istazzjon nazzjonali kellu jkun hu minn ta’ quddiem li jxandar dak li kien g˙addej fil-Parlament.

Il-vot fuq il-mozzjoni g˙ar-riΩenja tal-Ambaxxatur Richard Cachia Caruana ttie˙ed fil-Palament g˙all-˙abta tad-9.15pm u r-riΩultat ta’ dan il-vot kien beda jixxandar mill-ewwel fuq listazzjonijiet ONE li b’rispett lejn it-telespettaturi bdew javΩaw li kienu se jag˙mlu edizzjoni speçjali tal-a˙barijiet fid-9.30pm biex ja©©ornaw lit-telespettaturi b’dak li kien g˙adu kemm se˙˙. Dan kien il-˙in fejn il-partita tkun waqfet g˙all-˙in talmistrie˙ u t-telespatturi Maltin setg˙u ja©©ornaw ru˙hom fi ftit minuti.

IΩda g˙all-istazzjon nazzjonali tal-PBS ta˙t it-tmexxija ta’ Natalino Fenech (fir-ritratt), ma kellhomx g˙alfejn imqar jag˙mlu kollegament telefoniku mal-Parlament fil-˙in tal-mistrie˙ tal-partita biex jirrappurtaw lill-poplu Malti x’kien qed ji©ri.

Min kien qed isegwi l-istazzjon nazzjonali biss kellu jistenna sa wara l-partita biex jara a˙barijiet fil-qosor li xandru l-a˙bar li l-Gvern Nazzjonalista tilef vot ie˙or fil-Parlament u li lAmbaxxatur Richard Cachia Caruana rriΩenja.

It-tmexxija tal-PBS u tal-Kamra tal-A˙barijiet donnhom kien mo˙˙hom mistrie˙ g˙all-a˙˙ar li kollox ha jmurilhom tajjeb fil-Parlament it-Tnejn filg˙axija. Ma kienu ppreparata g˙allebda kontin©enza f’kaΩ li jinqala’ xi ˙a©a b˙alma fil-fatt inqala’.

Dan huwa nuqqas serju ˙afna u min hu responsabbli g˙andu jwie©eb g˙al dan in-nuqqas ta’ servizz. Paçenzja la˙barijiet medjokri u Ωbilançjati li qed jag˙tu lill-poplu Malti, imma g˙all-inqas tal-PBS g˙andu jkollhom id-diçenza li linformazzjoni ta’ interess pubbliku jxandruha fil-pront u b’mod fattwali.

10

24.06.2012

A˙barijiet

Studenti bid-disleksja mça˙˙da mill-g˙ajnuna waqt l-eΩamijiet

Xi persuni famuΩi milquta mid-disleksja, fosthom Picasso, Bill Gates, Albert Einstein, Leonardo, Cher, Walt Disney

Se ssir serata ta’ divertiment organizzata mill-˙bieb tal-kandidat u membru parlamentari Laburista l-Avukat Josè Herrera.

Se ssir fuq is-Sur ta’ Sant’ Andrija, Triq Melita, il-Belt Valletta.

Prezz €5 li jinkludi starter u main course. Trasport inkluΩ fil-prezz.

Nhar il-Ìimg˙a 29 ta’ Ìunju (festa pubblika) fis-7.30pm.

Min irid il-biljetti jistghu jinxtraw mill-uffiçini ta’ Josè Herrera li qeg˙din il-Belt Valletta u l-Óamrun.

G˙al aktar informazzjoni wie˙ed jista jçempel 79336340, 79485978.

DJ Residenti Alex Grech.

Ûmien l-eΩamijiet huwa Ωmien ta’ tensjoni mhux biss g˙allistudenti iΩda wkoll g˙allfamilji tag˙hom. Fost l-aktar ©enituri li b˙alissa jinsabu inkwetati f’dawn iΩ-Ωminijiet huma dawk li g˙andhom uliedhom ibatu mill-kundizzjoni tad-disleksja.

Fil-jiem li g˙addew din ilgazzetta rçeviet g˙add sostanzjali ta’ lmenti ming˙and ©enituri li wliedhom g˙andhom din il-kundizzjoni, min˙abba li mhumiex qeg˙din jing˙ataw l-g˙ajnuna li jkollhom bΩonn f’çertu eΩamijiet.

Wa˙da mill-ommijiet li tkellmet mag˙na qalet li bintha li qieg˙da Form 4, mhux qed ting˙ata s-servizz ta’ reader g˙all-eΩamijiet tas-su©©etti ewlenin, li huma l-Malti, lIngliΩ u l-Matematika.

L-omm qalet li peress li bintha g˙andha problema bilqari, is-servizz ta’ reader kien jg˙inha tifhem aktar malajr iddomandi li jkun hemm fuq ilkarta tal-eΩami u b’hekk tkun tista’ tirrispondihom f’˙in qasir.

Omm o˙ra qalet li bintha hija intelli©enti ˙afna, iΩda wisq tibΩa’ li jekk ma jkollhiex g˙ajnuna ta’ reader waqt l-eΩamijiet, mhux ser tg˙addi minnhom g˙ax mhux se tkun kapaçi tla˙˙aq tlesti l-karta fil˙in stipulat. L-istess omm qalet li minkejja li studenti b˙al bintha jing˙ataw ˙in miΩjud waqt l-eΩamijiet, dan xorta wa˙da mhux biΩzejjed biex imorru tajjeb fl-eΩami.

L-ommijiet li tkellmu mag˙na esprimew it-t˙assib tag˙hom dwar il-fatt li anke meta se ji©u biex jag˙mlu l-eΩami-

jiet tal-‘O’ level fis-su©©etti ewlenin, uliedhom mhux se jkollhom l-g˙ajnuna ta’ reader.

Dan minkejja li f’su©©etti o˙rajn dan is-servizz ser jing˙atalhom. Ûiedu jg˙idu li meta staqsew ir-ra©uni g˙ala wliedhom mhux qed jing˙ataw is-servizz ta’ reader waqt l-eΩamijiet tassu©©etti prinçipali, qalulhom li dan qieg˙ed isir biex dawn l-istudenti ma jkollhomx vanta©© fuq studenti o˙ra.

“Bl-istess argument, allura jekk binti mhux se ting˙ata servizz ta’ reader mhux se tkun Ωvanta©©jata fejn studenti o˙ra, ladarba min˙abba l-kundizzjoni tag˙ha g˙andha bΩonn din l-g˙ajnuna?” staqsiet wa˙da mill-ommijiet.

L-ommijiet qed isostnu li jekk uliedhom se ji©u mça˙˙da minn dan is-servizz, meta ji©u biex jag˙mlu l-‘O’ Levels tal-Malti, l-IngliΩ u lMatematika, dan jista’ jwassalhom biex ifallu minn dawn leΩamijiet u konsegwentament ma jkunux jistg˙u jkomplu ledukazzjoni tag˙hom f’livell postsekondarju u aktar tard f’livell terzjarju.

Dwar din il-problema li qed jiffaççjaw dawn l-istudenti, din il-gazzetta bag˙tet il-mistoqsijiet lill-Ministru talEdukazzjoni, Dolores Cristina, fejn fost l-o˙rajn staqsejnieha x’inhi r-ra©uni g˙ala studenti li jbatu minn din il-kundizzjoni mhux qed jing˙ataw reader waqt l-eΩamijiet tassu©©etti prinçipali tal-‘O’ Levels.

Fir-risposta tag˙ha, ilMinistru tal-Edukazzjoni qalet li fl-eΩamijiet tal-‘O’ Levels, listudenti bid-disleksja ma jing˙atawx reader fl-eΩamijiet tal-Malti u l-IngliΩ g˙ax tkun qed ti©i eΩaminata fost lo˙rajn, il-˙ila tal-istudenti li jaqraw u jifhmu l-lingwa. Ûiedet tg˙id li l-g˙ajnuna ta’ reader f’su©©etti b˙al dawn tkun qed tmur kontra l-kriterji tal-assessjar u allura tinvalida l-eΩami.

Sa˙qet li g˙aldaqstant meta jo˙ro© çertifikat fil-lingwa, ilBord tal-EΩamijiet ikun qieg˙ed jassigura lil dawk li juΩaw dan iç-çertifikat (b˙al kulle©©i postsekondarji u min i˙addem) li l-istudent tassew g˙andu l-kompetenzi fil-qari, fil-kitba, fis-smig˙ u fl-uΩu orali tal-lingwa.

Qalet ukoll li fil-kaΩ taleΩami tas-SEC tal-Matematika, l-istudenti bid-disleksja qeg˙din jing˙ataw is-servizz ta’ reader.

Id-disleksja hija problema li timmanifesta ru˙ha meta bniedem ji©i biex jitg˙allem, kemm jekk hija xi lingwa u, xi minn daqqiet, anke ssomom. Huwa stmat li f’pajjiΩna 5% tal-istudenti Maltin u G˙awdxin ibatu minn din ilkundizzjoni.

24.06.2012

AnaliΩi

11

“L-ikbar sfida fil-qasam soçjali hija l-faqar materjali” – Carmelo Abela CARMELO ABELA huwa Membru Parlamentari u Kelliem Ewlieni Laburista g˙all-Politika Soçjali. MiΩΩewwe© lil Melanie u g˙andu Ωew©t itfal, iΩda f’Ωg˙oΩitu kien jaspira li jsir qassis. Trabba u baqa’ jg˙ix fiΩ-Ûejtun, u attwalment ja˙dem b˙ala Supervisor f’bank fejn ilu impjegat g˙al dawn l-a˙˙ar 20 sena.

F’din l-intervista Abela tkellem ma’ RITIANNE AGIUS dwar tfulitu, dwar dak li ©ieg˙lu jersaq lejn il-politika, kif ukoll dwar il-kisbiet u l-ambizzjonijiet tieg˙u.

Liema huma dawk l-aspetti tattfulija u Ω-Ωg˙oΩija tieg˙ek li wassluk biex issir dak li inti llum?

It-tfulija tieg˙i kienet wa˙da sempliçi u g˙alkemm g˙al numru ta’ snin kont tifel wa˙di ma jfissirx li kelli kulma xtaqt.

Il-paga ta’ missieri ma kinitx biΩΩejjed u Ωgur ma kienx façli li ng˙ixu fuq paga ta’ ˙addiem tal-Gvern. IΩda g˙all-grazzja t’Alla, u anki bis-sa˙˙a talg˙aqal tal-©enituri tieg˙i, nista’ ng˙id li ma kien jonqosna xejn. Il-pjaçir tieg˙i kien ikun meta konna mmorru g˙and innanna, fejn qalb il-kampanja ta’ bejn iΩ-Ûejtun u Tas-Sil© konna nag˙mlu sig˙at s˙a˙ nilag˙bu.

L-isport dejjem kien wie˙ed mill-passatempi tieg˙i, speçjalment il-futbol. Naturalment xi ballun fil-˙ar©iet mal-familja ma kien jonqos qatt. Ng˙oΩΩ ritratt partikolari ta’ meta kelli ftit snin fejn kont waqt xi ˙ar©a mal-©enituri tieg˙i u nidher b’xag˙ri pjuttost twil u b’ballun f’idejja.

Fil-fatt f’Ωg˙oΩiti sse˙ibt mattim tal-futbol taΩ-Ûejtun Corinthians u kont nilg˙ab b’mod regolari. Wara ftit waqqaft in- nursery flimkien ma’ xi nies o˙ra, u llum nokkupa l-kariga ta’ Segretarju tal-klabb.

Fl-età ta’ tmien snin d˙alt abbati u domt sa sbatax-il sena. Din kienet esperjenza sabi˙a ˙afna. Meta kelli tnax-il sena kont ing˙atajt ir-responsabbiltà ta’ grupp ta’ madwar 35 abbati, u din kienet fost lewwel esperjenzi ta’ tmexxija. Ûgur li f’dan il-perijodu tg˙allimt ˙afna u ©ie ffurmat ilkarattru tieg˙i wkoll.

G˙amilt numru ta’ snin membru fil-Kunsill Pastorali Parrokkjali u kont ng˙in florganizzazzjoni tal-litur©ija fiddiversi funzjonijiet li kienu jsiru fil-knisja taΩ-Ûejtun. Kont attiv fi gruppi taΩ-Ωg˙aΩag˙ speçjalment il-Youth Centre Nazju Falzon. G˙al xi snin kont ukoll nipprepara t-tfal g˙all-GriΩma tal-Isqof.

Il-˙sieb tieg˙i meta kelli tmintax-il sena kien li nsir qassis. G˙alhekk kont ilni snin nattendi anki s-Seminarju talVirtù ©ewwa r-Rabat g˙al weekends, u kont g˙amilt ilproçess kollu ta’ screening qabel wiehed ji©i aççettat biex jibda formalment it-triq g˙al qassis.

Sadanittant kont d˙alt na˙dem mal-Mid-Med Bank bliskop li sakemm in©ib l-a˙˙ar eΩamijiet ikolli di©à esperjenza ta’ xog˙ol, g˙ax din hija parti mit-t˙ejjija g˙as-saçerdozju.

IΩda ©ara li biddilt fehemti dwar din it-triq u g˙alhekk

IΩda bla dubju l-aktar mumenti li ng˙oΩΩ u niftakar ma kinux fil-politika, imma ttwelid tat-tfal.

bqajt na˙dem il-bank.

Ersaqt lejn il-politika g˙allewwel darba b˙ala kunsillier indipendenti 18-il sena ilu.

X’kien li ˙ajrek tid˙ol g˙al dan l-impenn, u x’memorji g˙andek ta’ ˙idmietek fil-Kunsill?

Kienet is-sena 1994 fejn ilkunsilli lokali kienu g˙adhom kemm ©ew imwaqqfa. Niftakar li kont attendejt g˙al kors fis-Sala Parrokjali dwar l-iskrittura, u wara l-laqg˙a kienet ©iet persuna qaltli li kien imissni nikkontesta l-elezzjoni g˙allKunsill.

Jien mill-ewwel irrifjutajt g˙ax ma ˙assejtx li kienet tg˙odd g˙alija, anke min˙abba li jien ma kontx attiv ma’ xi partit politiku. IΩda din il-persuna kompliet tag˙mel pressjoni fuqi u fakkritni fl-istorja tat-talenti. Dak il-lejl m’g˙alaqtx g˙ajn m’g˙ajn u l-˙in kollu ntella’ u nniΩΩel x’se nag˙mel.

Sa fl-a˙˙ar iddeçi-dejt li nikkontesta u kont ©ejt elett.

L-ewwel kunsill lokali kien imqanqal mhux ˙aΩin. Forsi lfatt li kellek il-ma©©oranza talkunsillieri indipendenti u numru Ωg˙ir ta’ kunsillieri f’isem partit politiku ˙oloq aktar ta˙wid. IΩda minkejja kollox kelli r-responsabbiltajiet tieg˙i, fosthom it-tindif, fejn anke ˙adt ˙sieb li ji©u introdotti skips g˙ar-residenti.

Barra minn hekk kont bdejt

na˙dem fil-qasam soçjali u anki organizzajt diversi attivitajiet fi pjazez differenti biex inqajmu kuxjenza dwar il-vizzji.

Wara li servejt b˙ala kunsillier indipendenti ddeçidejt li tikkontesta l-elezzjoni ©enerali mal-Partit Laburista. G˙alfejn g˙aΩilt li tid˙ol g˙al impenn politiku ikbar?

Wara sentejn ta’ ˙idma filKunsill kienu proprju n-nies li kont niltaqa’ mag˙hom li bdew i˙ajruni biex nikkontesta l-elezzjoni ©enerali. Din it-talba, biex insej˙ilha hekk, bdiet tikber, u allura ma stajtx ma nag˙tix kasha.

G˙alija kienet ˙a©a naturali li nersaq lejn il-Partit Laburista, fejn niftakar li kont mort inkellem lil George Vella, dak iΩ-Ωmien Deputat Mexxej.

Ix-xewqa tieg˙i kienet, u naturalment g˙adha, li nkun ta’ servizz anki fuq livell nazzjonali. Il-valuri tieg˙i u dak li nemmen fih jien, minbarra dak li wettqu gvernijiet Laburisti filpassat, xprunawni biex nimpenja ru˙i aktar, din id-darba ta˙t il-kappa tal-Partit Laburista.

Wara 18-il sena fil-politika, liema t˙oss li kienu l-ikbar kisbiet tieg˙ek, u liema mumenti Ωgur li se tibqa’ tiftakar?

Umilment na˙seb li tajt kon-

tribut tajjeb, speçjalment floqsma li ng˙atajt responsabbiltà diretta tag˙hom.

Meta wie˙ed iqis li f’mument minnhom kont responsabbli minn erba’ oqsma, kif ukoll kont qed inservi b˙ala Deputy Speaker tal-Parlament, u li flimkien ma’ persuni o˙ra g˙amilt pjani pjuttost dettaljati fuq dawn l-oqsma, in˙oss li fiç-çirkustanzi li bihom na˙dmu din kienet kisba.

Ix-xewqa tieg˙i naturalment hija li, flimkien mal-Mexxej tag˙na u l-kollegi l-o˙ra, inkun nista’ nag˙ti kontribut akbar lill-gvern ˙alli flimkien nag˙mlu kisbiet importanti g˙al pajjiΩna.

Naturalment, kull riΩultat elettorali personali jag˙tik sodisfazzjon, g˙alkemm mhux dejjem kien s˙i˙ min˙abba li lpartit ikun tilef l-elezzjoni.

Ovvjament, l-ewwel elezzjoni tieg˙i kienet partikolari g˙ax ta’ 23 sena g˙all-ewwel darba kelli l-privile©© li nirrappreΩenta lill-kostitwenti tieg˙i filGvern. Mument partikolari ie˙or kien meta b’mod unanimu ©ejt ma˙tur Deputy Speaker tal-Parlament.

Nibqa’ niftakar ukoll çertu laqg˙at ta’ livell g˙oli li kelli barra minn Malta, fejn ti©i wiçç imb wiçç ma’ personalitajiet kbar fix-xena politika, u inti tkun hemm mag˙hom tirrapreΩenta lill-Parlament Malti.

Attwalment inti l-Kelliem Laburista g˙all-Politika Soçjali.

X’inhuma l-ikbar nuqqasijiet f’dan il-qasam, u x’jista’ jsir biex ji©u mirbu˙a?

In˙oss li l-akbar sfida li qed niffaççjaw illum fil-qasam soçjali huwa l-faqar materjali, ji©ifieri dak marbut mal-finanzi.

Huwa evidenti f’kull statistika li l-faqar f’pajjiΩna qed jiΩdied.

Barra minn dan hemm sfidi ©odda marbuta mal-bidliet fissoçjetà, u g˙alhekk hemm bΩonn naraw kif il-benefiççji soçjali li jafu l-bidu u t-twaqqif tag˙hom lill-gvernijiet Laburisti, jil˙qu lil dawk li g˙andhom bΩonn min˙abba çirkustanzi ©odda.

Hemm l-isfida li nag˙tu lappo©© u l-g˙ajnuna fil-˙in lillpersuni li jkunu g˙addejjin minn Ωmien ta’ diffikultà ma©©uri f’˙ajjithom.

Dawn huma s-servizzi li jag˙tu l-a©enziji tal-Gvern.

Imbag˙ad hemm kwistjonijiet marbutin ma’ oqsma differenti, b˙all- fostering u l-qasam talpersuni b’diΩabbiltà. Fil-qasam tad-diΩabbiltà l-Partit Laburista di©à ˙abbar proposti sabiex inkunu nistg˙u nwie©bu g˙allinkwiet ta’ bosta ©enituri li g˙andhom uliedhom b’diΩabbiltà. Ma dawn hemm ˙afna sfidi o˙ra.

Fl-eventwalità li ter©a’ ti©i elett, hemm xi kwistjonijiet li t˙oss li se jkunu fuq quddiem nett tala©enda tieg˙ek?

Naturalment il-programm elettorali tal-Partit Laburista jkun Ωgur fuq quddiem nett tala©enda tieg˙i. Jekk ning˙ata xi responsabbiltà partikolari tkun prijorità tieg˙i li nwettaq sala˙˙ar dak li nkunu ntrabatna mal-poplu lil nwettqu.

IΩda personalment, li g˙andi g˙al qalbi l-oqsma tal-qasam soçjali, l-edukazzjoni, l-isport, il-kultura, l-industrija u ΩΩg˙aΩag˙, nara li çertu bidliet u inizjattivi li hemm bΩonn jitwettqu.

Barra minn hekk hemm ilParlament. In˙oss li din l-istituzzjoni li ta’ spiss insej˙u b˙ala l-og˙la istituzzjoni ta’ pajjiΩna, tkun verament tirrifletti din id-deskrizzjoni.

B˙ala deputat, jekk jer©a’ jkolli l-privile©© li nirrappreΩenta lill-kostitwenti tieg˙i fil-Parlament, nara li l-˙tigijiet tan-na˙a t’isfel ta’ Malta, kif ukoll il-˙tigijiet ©ustifikati ta’ persuni li jirrikorru g˙allg˙ajnuna, ji©u mog˙tja l-attenzjoni xierqa.

12

24.06.2012

Kunsilli

ID F’ID maÇ-ÇIttaDIn

Pro©etti ta’ fejda fiΩ-Ûurrieq Mario Fava email keaneo@onvol.net

Kunsill li qed ja˙dem qatig˙ biex ikompli joffri livell tajjeb ta’ ˙ajja lir-residenti tieg˙u huwa dak taΩ-Ûurrieq. Kunsill li f’Marzu li g˙adda ra tibdil fil-kunsillieri tieg˙u u anki fittmexxija fejn g˙al darb’o˙ra re©a’ hemm sindku is-Sur Ignatius Farrugia.

Wie˙ed mill-pro©etti li qed ja˙dem fuqhom dan il-Kunsill huwa dak ta’ Óal Millieri. Dan il-pro©ett huwa parti minn programm tal-Unjoni Ewropea li jag˙mel parti minn measure 313 u measure 323 , fejn blg˙ajnuna tal-MRRA u talMeusac, il-Kunsill Lokali taΩÛurrieq ©ie allokat €384,810.

F’dan ix-xog˙ol, il-Kunsill se jirrestawra u jsebba˙ l-in˙awi ta’ Óal Millieri, post medjevali li jinsab fil-limiti tal-lokalità.

Partijiet mit-toroq li jwasslu sa Óal Millieri se jsiru mill©did u fejn me˙tie© se jinbnew mill-©did il-˙itan tassejjie˙. Is-Salib tad-Dejma u zzuntier tal-Kappella ta’ San Ìwann se jkunu restawrati wkoll. L-g˙an hu li jkun priservat dan il-wirt storiku uniku u li jibda jattira lejh aktar turisti f’dan il-lokal, li Ωgur g˙andu ˙afna x’joffri.

G˙al dan il-g˙an, se jkun hemm anki boards apposta fittoroq fejn wie˙ed ikun jista’ jsib l-informazzjoni kollha fuq il-post. Se jkun hemm g˙amara tat-triq b˙al bankijiet u anki si©ar biex il-post jing˙ata dehra aktar sabi˙a u din iΩΩona tag˙mel qabΩa wkoll filkwalità.

L-iskop ta’ dan il-pro©ett hu li barra li ji©i msebba˙ il-post u l-ambjent tal-akwata, ji©u inkora©©iti aktar turisti u Maltin sabiex iΩuru din illokalità u jgawdu s-sbu˙ija ta’

dan il-wirt kulturali u naturali li hemm fiΩ-Ûurrieq.

Kif qalli s-Sindku nnifsu, Natius Farrugia, iΩ-Ûurrieq m’g˙andux biss il-Mit˙na taxXarolla u l-Blue Gortto, kif ˙afna ja˙sbu meta ssemmi lil dan il-lokal, iΩda hemm bosta kappelli u anki l-Knisja Arçipretali li j˙addnu fihom

teΩori kbar ta’ storja u kultura.

Semma wkoll il-mixjiet sbie˙ li wie˙ed jista’ jag˙mel anki fl-ista©un tas-sajf, b’veduti mill-aqwa u uniçi f’dan illokal. Çertament li se nkun qed nilqa’ l-istedina tas-Sindku biex b˙al ˙afna nkun fost talewwel li nΩur dan il-pro©ett

hekk kif ikun tlesta, u nistieden lill-pubbliku in©enerali biex jirrikori f’postijiet b˙al dawn sabiex il-wirt kulturali u storiku tag˙na jinΩamm ˙aj mhux biss b’xog˙lijiet b˙al dawn iΩda billi iktar nies ikunu xhieda ta’ dak li g˙andhom x’joffru lir˙ula tag˙na l-Malta.

persuni.

Il-©nien ta’ quddiem ilKulle©© San Benedittu ng˙ata isem ©did: L-Istudent Adrian Borg. L-istess ©nien li jinsab fi Triq Carmelo Caruana ©ie msemmi Ìnien l-Emigranti Ûrieraq. Ìnien ie˙or li ng˙atalu isem ©did huwa dak li jinsab filWesg˙a ta’ Fran©isk Bugeja li ssemma Ìnien Mario Schembri. Dawn iç-çerimonji wkoll kienu parti minn dawn iç-çelebrazzjonijiet li saru g˙al dan il-Jum. Ûgur li l-qofol ta’ kollox intla˙aq bil-març mill-Banda Queen Victoria li beda millPjazza u spiçça fi Triq il-Kbira fejn is-Salib. Mag˙hom kien hemm ukoll l-iscouts bil-bagpipes , diversi esebizzjonijiet ta’ talent muΩikali Ûurrieqi, talent ta’ drama kif ukoll varjetà kbira ta’ Ωfin minn Ωg˙aΩag˙ Ûrieraq.

F’attivitajiet b˙al dawn ma setax jonqos li wie˙ed isib diversi stands ta’ ikel tradizzjonali Malti li ©ibdu ˙afna nies lejhom. Çertament li dan

kollu g˙en biex ir-ra˙al taΩÛurrieq jinbidel f’festa s˙i˙a fejn Ωgur kien hemm xi ˙a©a li tolqot kemm lit-tfal, ir©iel, nisa u familji s˙a˙.

Minn hawn nie˙u lokkaΩjoni sabiex filwaqt li nirringrazzja lill-Kunsill li kien hemm qabel g˙ax-xog˙ol li wettaq, nawgura iktar xog˙ol lill-Kunsill il-©did, li konvint li se jkompli jibni fuq it-tajjeb li sab u anki jilqa’ l-isfidi kbar li g˙andu quddiemu u jaqdi ddomandi tar-residenti tieg˙u bl-a˙jar mod possibbli.

Is-Sindku, Igantius Farrugia, tkellem dwar l-importanza li rresidenti Ûrieraq i˙ossu li huma jappartienu lill-lokal tag˙hom. Tenna li huwa b’dan il-mod li dan il-lokal jista’ jkompli jikber biex tassew ikun ra˙al li j©ib l-g˙ira ta’ lokalitajiet o˙ra.

Wieg˙ed li flimkien ma’ s˙abu l-kunsillieri se ja˙dem biex tkompli tikber l-g˙aqda fost iΩ-Ûrieraq, fejn mhux se jkun hemm differenzi bejn kuluri, kaΩini, baned jew twemmin.

Jum iΩ-Ûurrieq Issa li l-©ranet s˙an tas-sajf jinsabu mag˙na, jibdew ukoll diversi attivitajiet fl-ir˙ula tag˙na organizzati mill-kunsilli lokali rispettivi. Attività simili hija dik li saret ftit tal-jiem ilu fil-lokal taΩ-Ûurrieq fejn ilpoplu Ûurrieqi flimkien malKunsill Lokali ççelebraw flimkien Jum iΩ-Ûurrieq.

G˙al din l-attività ©ie mtella’ programm varjat fejn kien hemm ftit minn kollox g˙al kul˙add. Proprjament l-attivitajiet kellhom il-bidu tag˙hom fis-27 ta’ Mejju fejn saret roadrace ta’ 1.2 kilometri u funrun g˙at-tfal. Ìiet imtella’ wkoll kompetizzjoni tat-tpin©ija g˙at-tfal taliskola fejn proprju f’Jum iΩÛurrieq ©ew imqassma l-premjijiet lil dawk it-tfal rebbie˙a waqt l-assembly tal-iskola misSindku nnifsu.

Fl-istess jum ukoll, bil-parteçipazzjoni tat-tfal, ©iet iççelebrata quddiesa fid-9.00. Iktar tard matul il-jum ing˙ata ©ie˙ lil dawk il-vittmi li ˙allew ˙ajjithom fi Ωmien il-Gwerra.

Dan sar b’çerimonja ta’

Is-Sindku taΩ-Ûurrieq Ignatius Farrugia tqeg˙id ta’ fjuri quddiem ilmonument tal-Gwerra f’Misra˙ ir-Repubblika u quddiem ilmonumenti ta’ Monsinjur P. Saydon u Carmelo Caruana fi Triq Dun Guzepp Zammit, fejn ukoll tpo©©ew il-fjuri b’rispett u qima lejn dawn il-

24.06.2012

Kumment

Rajt ma rajtx, smajt ma smajtx

Boçça msemmna Il-court jester imlaqqam il-Boçça/I.M. Beck li nhar lErbg˙a li g˙addew deher fuq il-breakfast show talPBS, ta’ apolo©ista kbir li hu tal-klikka GonziPN, ipprova jag˙ti l-impressjoni li wara t-torpedo li qala’ Richard Cachia Caruana fil-Parlament, issa er©ajna business as usual u mhuwiex minnu dak li qal l-editorjal tat-Times ta’ dakinhar, li l-Gvern ta’ Lawrence Gonzi g˙andu problemi ta’ stabbiltà u li biex jinqata’ l-log˙ob tal-qattus u l-©urdien fi ˙dan il-grupp parlamentari tal-PN, g˙andha tissejja˙ elezzjoni ©enerali kemm jista’ jkun malajr (so stop the game of cat and mouse and move to an election soonest).

It-twe©iba tal-court jester tal-klikka GonziPN kienet il-Gvern se jibqa’ g˙addej bil-˙idma, bl-investiment die˙el. Li ma qalx Dr Boçça fejn eΩatt inhu die˙el linvestiment, jekk hux g˙all-©id tal-pajjiΩ jew b’risq xi ˙add b˙al Dr Boçça.

X’ma j©ibx ru˙u ta’ wie˙ed li qisu se jaqag˙lu g˙al GonziPN. Tista’ tg˙id kull korporazzjoni, a©enzija pubblika ta’ xi xe˙ta jew o˙ra tqabbdu b˙ala konsulent legali tag˙ha?! G˙ax ma jg˙idx xi jΩoqquh u biex isemmnuh s˙abu n-Nazzjonalisti ˙a nkunu nafu eΩattament x’g˙andu x’jitlef b’bidla fil-gvern Dr Boçça u g˙alfejn proprjament jitkellem bil-mod kif jitkellem ... ta’ lag˙qi mill-kbar nett.

Apartheid politiku Jeffrey Pullicino Orlando b’reazzjoni g˙all-kundanna

li qala’ mill-EΩekuttiv tal-Partit Nazzjonalista wara li vvota favur il-mozzjoni tal-OppoΩizzjoni Laburista li kienet titlob g˙ar-riΩenja ta’ Richard Cachia Caruana, wie©eb illi tmien snin ilu (ji©ifieri fl-istess Ωmien meta Lawrence Gonzi ©ie elett Kap tal-Partit Nazzjonalista) “fil-PN ©iet introdotta politika tal-apartheid meta minn dakinhar ’l hawn MPs Nazzjonalisti prominenti, rappreΩentanti leali tal-poplu u tal-partit, ©ew immalafamati, iffrejmjati u mog˙tija l-©enb f’tentattiv biex ji©i “purifikat” il-Partit minn dawk kollha li ma jiffurmawx parti u li mhumiex sottomessi g˙all-klikka li l-Prim Ministru Gonzi ddeçieda li jdawwar ru˙u biha”.

Il-mistoqsija tqum wa˙edha: jekk illum il-©urnata hawn deputati u eksministri Nazzjonalisti li j˙ossuhom vittmi tal-apartheid politiku kif ipprattikat minn ta’ GonziPN, mela kemm g˙andhom xi jg˙idu aktar dwar dan dawk kollha li qatt ma kienu jissimpatizzaw mal-PN u ilhom snin twal isofru vendikazzjonijiet, diskriminazzjoni u in©ustizzji kbar? Dak li qal Jeffrey Pullicino Orlando jkompli jikkonferma li f’dan il-pajjiΩ hawn “razziΩmu politiku” li jurta u jdarras.

Sewwa qal RCC Mill-ittra ta’ riΩenja ta’ Richard Cachia Caruana, apparti l-firma imponenti u kollha prosopopea b˙all-bqija talpersuna©© u li Ωgur studju psikolo©iku interessanti hija s-silta li kienet tg˙id: “My decades of work in politics and related fields have taught me that it is naive to assume that the principles of correctness and decency will not, occasionally, be corrupted.” G˙al darba qal wa˙da tajba u veru g˙andu ra©un f’dak illi qal. Óu minn se˙bitu s-Sinjura Daphne Ann Caruana Galizia, s-sens tal-korrettezza u tad-deçenza f’dak li tikteb mhux xi kultant tikkorrompih, imma tilfitu g˙al kollox u lanqas biss taf fejn joqg˙od.

13

minn Invictus

joni tal-OppoΩizzjoni biex ji©i m©ieg˙el jirriΩenja Karm Mifsud Bonnici, Lawrence Gonzi re©a’ sejja˙ g˙al vot ta’ fiduçja, reb˙u u qal “kapitlu mag˙luq”. Ìimag˙tejn wara mhux biss deputat wie˙ed tal-PN ivvota mal-OppoΩizzjoni, imma deputat ie˙or tal-PN astiena. Din id-darba l-ebda vot ta’ fiduçja u l-ebda tellieqa solitarja g˙all-kap tal-PN. Il-kapitlu ta’ Gonzi, issa miftu˙ bera˙, g˙ax ma fadallux aktar gimmicks ta’ tlielaq wa˙du u voti ta’ fiduçja g˙al xiex jirrikorri.

Ûatat mill-kbar nett Norman Vella mill-bottom ta’ Where’s Everybody?, huwa wie˙ed minn dawk li jriduha ˙obla u tredda’ f’dan il-pajjiΩ.

Huwa Nazzjonalist ferventi, mhux g˙ax jippresta ru˙u g˙al xi kummiedja b˙al dik li g˙amlu nNazzjonalisti ta’ Be a Prime Minister for a day, li Normal Vella kien fil-bord tal-g˙aΩla tag˙ha.

Imma jekk t˙obb issawwat lilek innifsek u ssa©rifikajt il-log˙ba tal-IngliΩi biex tara lil Norman iΩÛatat fil-programm Inkontri tat-Tlieta li g˙adda, stajt wa˙dek tikkonkludi xi kwalità ta’ Nazzjonalist sfegatat hu. Tal-livell ta’ David Agius bejn wie˙ed u ie˙or, naqra inferjuri g˙ax dan qatt ma nqabad jikkopja b˙al David. Fejn taf xi kwalità ta’ argumenti parti©©jani bdew ˙er©in minn fommu?!

U minn fuq iridha b˙all-kowç tieg˙u Peppi, tax-xandar bilançjat u imparzjali fuq it-televiΩjoni tal-Istat.

Kapitlu mag˙luq?

Meta Franco Debono kien astiena dwar il-mozzjoni ta’ sfiduçja f’Austin Gatt, Lawrence Gonzi kien ippreΩenta vot ta’ fiduçja u tellaq wa˙du g˙all-poΩizzjoni ta’ kap tal-PN. Meta Franco Debono vvota favur il-mozz-

Óarsa lejn il-©img˙a li g˙addiet Fekruna tal-ba˙ar tpo©©i l-bajd tag˙ha fil-bajja tal-Ìnejna Nhar l-Erbg˙a li g˙adda, fil-Ìnejna, telg˙et fuq ix-xtajta fekruna tal-ba˙ar li biedet 79 bajda.

Dan il-fenomenu kien deskritt minn bosta b˙ala wie˙ed tabil˙aqq rari hekk kif kien ilu ma jse˙˙ f’pajjiΩna madwar ˙amsin sena s˙a˙.

Huwa stmat li l-bajd tal-fekruna mistennija jfaqqsu fi Ωmien tmien ©img˙at jew ftit anqas.

Intant, wara li se˙˙ dan il-fenomenu, l-Awtorità Maltija g˙all-Ambjent u lIppjanar, il-MEPA, iddikkjarat il-bajja tal-Ìnejna b˙ala Ωona ta’ konservazzjoni sabiex ikunu protetti dawn il-˙lejjaq naturali li minnhom f’pajjiΩna ftit li xejn hawn.

SpluΩjoni fis-sit tal-pro©ett BioMalta Nhar il-Ìimg˙a li g˙adda se˙˙et spluΩΩjoni qawwija fis-sit fejn qed isir iç-çentru tax-xjenza BioMalta f’San Ìwann.

L-ispluΩjoni se˙˙et waqt li kienu g˙addejjin ix-xog˙lijiet infrastrutturali.

JirriΩulta li l-ispluΩjoni kienet ikka©unata minn reazzjoni kimika qawwija li kien hemm ta˙t l-art fejn kien qed isir it-t˙affir. Minkejja li l-ispluΩjoni kienet qawwija ˙afna, fortunatament ˙add ma we©©a’.

Fuq il-post marru l-membri tadDipartiment tal-Protezzjoni Çivili, tal-

Bomb Disposal Unit u l-Forzi Armati ta’ Malta li, wara li g˙amlu l-investigazzjonijiet neçessarji, iddikjaraw is-sit b˙ala sigur u li fih jistg˙u jitkomplew ixxog˙lijiet.

boards tal-PL huma perikoluΩi u g˙alhekk ordnat li dawn g˙andhom jibqg˙u fejn huma.

kienu ser jirriΩenjaw mix-xog˙ol.

Portelli kien ordnat i˙allas lit-tliet eks˙addiema tieg˙u fi Ωmien xahar.

Frank Portelli jing˙ata Imut il-Viçi Sindku ta’ Santa Luçija Il-Qorti tirrifjuta talba ta’ TM sentenza sospiΩa dwar il-billboards tal-PL Matul din il-©img˙a t˙abbret il-mewt ta’ L-eks-President tal-PN, Frank Portelli,

Il-Qorti rrifjutat talba ta’ Transport Malta biex jitne˙˙ew il- billboards tal-PL. Transport Malta kienet qed tis˙aq li dawn il-billboards kellhom jitne˙˙ew min˙abba li huma ta’ tfixkil g˙assewwieqa u jistg˙u jikka©unaw inçidenti tat-traffiku.

Minkejja dan, il-Qorti ppreseduta millIm˙allef Anna Felice qalet li TM ma ppreΩentat l-ebda provi li juru li l-bill-

ing˙ata sentenza sospiΩa ta’ tliet xhur u kien ordnat i˙allas is-somma ta’ €13,320 wara li l-Qorti tal-Appell sabitu ˙ati li ma ˙allasx tliet impjegati tieg˙u g˙al tliet xhur ta’ ˙idma li g˙amlu fl-isptar tieg˙u St Philips.

Fil-Qorti, Portelli qal li baqa’ ma ˙allasx lit-tliet impjegati min˙abba li lisptar tieg˙u kien g˙addej minn diffikultajiet finanzjarji kbar u sa˙aq li ttliet ˙addiema ma kinux g˙arrfuh li

Joe Balzan, li kien il-Viçi Sindku ta’ Santa Luçija.

Huwa miet fl-età ta’ 71 sena. Balzan kien ilu jag˙mel parti mill-Kunsill Lokali ta’ Santa Luçija sa mill-1998 meta kien ikkontesta g˙all-ewwel darba u ©ie elett b˙ala kunsillier indipendenti.

Fl-elezzjonijiet ta’ wara huwa kien re©a’ kkontesta b˙ala kandidat f’isem ilPL fejn kien elett fil-kariga ta’ viçi sindku, kariga li baqa’ jokkupa sal-a˙˙ar.

14

24.06.2012

Kumment

Il-persuni b’diΩabbiltà Stefan Buontempo Kelliem Ewlieni g˙all-Gvern Lokali

Ftit taΩ-Ωmien ilu l-Mexxej talPartit, Joseph Muscat, tkellem fuq il-proposta tal-Partit Laburista dwar servizzi filkomunità li verament jag˙tu ser˙an il-mo˙˙ lill-©enituri u lill-familjari tal-persuni b’diΩabbiltà. Dawn il-proposti huma differenti minn kif ilGvern qed jara u j˙addem ilpolitika u s-servizzi soçjali tieg˙u.

Il-Partit Laburista jaqbel malkunçett tad-djar residenzjali fil-komunità, anzi importanti wkoll li l-kunsilli lokali bi ftehim mas-settur privat, jie˙du l-inizjattiva biex fejn hu possibbli f’kull lokalità ikun hemm dawn it-tip ta’ djar.

B’hekk dawk li jkunu g˙exu u trabbew f’lokalità partikolari, meta jikbru jibqg˙u jg˙ixu fl-istess ambjent wara li jmutulhom il-©enituri jew ilfamiljari tag˙hom.

Hawn ng˙id li, bla ebda dubju, persuni b’diΩabbiltà, speçjalment dawk Ωg˙ar u Ωg˙aΩag˙ m’g˙andhomx jitqieg˙du fi djar residenzjali

g˙all-anzjani.

Dan verament ma jag˙milx sens. Skont stqarrija ma˙ru©a mid-Dipartiment tal-Informazzjoni ftit taΩ-Ωmien ilu jirriΩulta b’mod çar li hawn ˙dax-il persuna b’diΩabbiltà li qed jg˙ixu fid-dar tal-anzjani fil-Mellie˙a u jidher li l-Gvern huwa sodisfatt b’din is-sitwazzjoni.

Il-Partit Laburista jrid li dawn id-djar residenzjali filkomunità jiggarantixxu kwalità ta’ ˙ajja tajba lir-residenti; ji©ifieri mhux jipprovdulhom biss saqaf fuq rashom, imma jkollhom id-drittijiet kollha skont kif tg˙id il-konvenzjoni internazzjonali dwar id-drittijiet tal-persuni b’diΩabbiltà li g˙andhom ikunu m˙arsa floqsma kollha tal-˙ajja.

Il-familja Kif na˙seb li jaf kul˙add, ©ie rrapurtat ftit taΩ-Ωmien ilu, li pajjiΩna da˙al f’riçessjoni.

Immedjatament irrea©ixxa lMinistru g˙all-Finanzi billi qal

li pajjiΩna qed jo˙loq aktar xog˙ol u xog˙ol a˙jar li jiggarantixxi kwalità ta’ ˙ajja li dejjem titjieb!

Kif jista’ jkun li tisma’ Ministru jitkellem b’dak il-mod, iktar u iktar meta kull fejn tmur tara l-uçu˙ qarsa li tilfu t-tbissima ˙elwa ta’ fuq xofftejhom, tal-familji Maltin, min˙abba li n-nuqqas ta’ flus li qed jifni l-kwalità tal-˙ajja ©usta g˙all-familja tag˙na u dan minkejja l-g˙aqal li huma mog˙nija bih il-Maltin u lG˙awdxin.

Nixtieq inkun naf fejn qed jin˙oloq ix-xog˙ol, a˙seb u ara x-xog˙ol a˙jar li qed itejjeb il-kwalità tal-˙ajja talfamilji Maltin u G˙awdxin. Çertament mhux fil-lokalitajiet tieg˙i, cjoè tal-Kottonera, g˙ax il-kwalità tal-˙ajja sejra mill-˙aΩin g˙all-ag˙ar.

Forsi l-Ministru g˙all-Finanzi nesa li skont l-Uffiççju Nazzjonali tal-Istatistika lprezzijiet tal-o©©etti u sservizzi li jikkunsmaw ilfamilji Maltin u G˙awdxin

Ωdiedu b’6.5%.

Dan ifisser li Ω-Ωieda filprezzijiet hi aktar mid-doppju taΩ-Ωieda fil-paga medja. Jekk forsi l-Ministru g˙all-Finanzi nesa, u g˙alhekk tajjeb li nfakkru, fis-sena 2011 biss, filwaqt li l-pagi Ωdiedu b’miΩerja ta’ 0.7%, il-prezzijiet g˙olew bi 2.7%, jew kwaΩi erba’ darbiet aktar milli kien hemm Ωieda fil-pagi.

Hu Ωgur li minn dawn iççifri, li mhumiex çifri li ˙are© il-Partit Laburista imma li ˙ar©u mill-Uffiççju Nazzjonali tal-Istatistika, jidher biç-çar li ma jistax ikun li kien hemm imqar l-içken titjib fil-kwalità tal-˙ajja g˙all-˙addiem.

Hawn nemmen li g˙andi nistaqsi lill-Ministru g˙allFinanzi, g˙al min kien qed jirreferi meta qal li l-kwalità tal˙ajja tjiebet.

Kien qed jirreferi g˙all-˙ajja tal-familji tal-˙addiem, jew g˙all-˙ajja ta’ çerti familji li grazzi g˙all-Gvern GonziPN tjibitilhom il-kwalità tal-˙ajja tag˙hom?

Kemm hu prezzjuΩ il-poter?

Silvio Parnis Kelliem g˙al Ûvilupp Sostenibbli finNofsinhar ta’ Malta

Kull min g˙andu ftit mel˙ f’mo˙˙u qed jistaqsi kemm huwa prezzjuΩ il-poter g˙al GonziPN. Din id-domanda qieg˙da fuq fomm in-nies g˙aliex anke kieku GonziPN g˙andu ma©©oranza kbira u soda fil-Parlament u kieku fl2008 reba˙ l-elezzjoni b’xi landslide, xorta wa˙da iddelikatezza tas-sitwazzjoni fiΩÛona Ewro titlob li gvern li jkun da˙al fl-a˙˙ar faΩi talmandat tieg˙u jxolji l-Kamra u jsejja˙ elezzjonijiet ©odda biex issa˙˙a˙ idejh u jipprova jikseb mandat ie˙or çar.

Hekk biss ikun f’qag˙da li jinnegozja mal-s˙ab tieg˙u minn poΩizzjoni soda u hekk biss jurihom li kull deçiΩjoni li qed jie˙u g˙andha l-kunsens talpoplu. A˙seb u ara kemm GonziPN, dejjem jekk i©ib lewwel l-interessi tan-nazzjon u tal-©ejjieni tieg˙u, g˙andu jie˙u din it-triq meta jaf sewwa li filParlament m’g˙andux ma©©oranza stabbli g˙aliex hija dipendenti mill-vot ta’ deputati li mhux darba jew tnejn irtirawlu l-appo©© tag˙hom biex irriduçewh f’minoranza.

Jekk GonziPN huwa konxju li mhux sod u çert fil-Kamra, huwa iΩjed u iΩjed konxju li filpajjiΩ ilu li tilef il-ma©©oranza minn erba’ snin ilu. Mela g˙aliex jinsisti li jibqa’ jkampa mill-lum g˙all-g˙ada ? G˙aliex irid ikompli jg˙addas lil pajjiΩna fi kriΩi profonda f’kull settur? G˙aliex qed jistina rasu u jissagrifika lil Malta fuq l-altar tal-kilba li g˙andu g˙all-poter ?

Mela kemm huwa prezzjuΩ dan il-poter g˙al Lawrence Gonzi, li g˙alih lest ida˙˙al lil pajjiΩna fid-deΩert tal-inçertezza u l-©ungla tal-ista©nar ekonomiku u finanzjarju ?

G˙al GonziPN il-poter huwa kollox Li konna ng˙ixu f’pajjiΩ normali, mhux g˙alkemm wie˙ed

jirrispondi dawn id-domandi.

U jien na˙seb li lanqas ˙add ma kien ikollu jwe©ibhom.

F’pajjiz normali, l-opinjoni pubblika u l-medja kienu jg˙amluha diffiçli, anΩi impossibbli, li gvern ossessjonat bilpoter u li juΩa l-poter bil-mod arbitrarju li juΩah GonziPN biex jibqa’ jirrombla fuq kul˙add qisu tank tal-gwerra, tant kienu jqajmu kjass li kien ikollu jibdel fehmtu, jabbanduna ttriq tal-arroganza u l-impoΩizzjoni u jsejja˙ elezz-joni. U jekk kien jasal biex jittanta jirrispondihom, kien jg˙idilna ming˙ajr tlaqliq li g˙al min ilpoter huwa r-ra©uni tal-eΩistenza tieg˙u, ebda prezz mhu g˙oli ΩΩejjed biex tibqa’ ΩΩommu.

Xejn u ˙add ma jiswa daqs, jew joqg˙od ˙dejn, il-poter u lpolitiçi li jivvizzjaw ru˙hom bih, huma b˙al dawk li waqg˙u fil-vizzju tad-droga.

Il-psikologu Amerikan, M. Scott Peck, fl-1993 kien expliçitu dwar kemm jiswa l-poter g˙al xi w˙ud. Jiswa daqskemm pakkett eroina jiswa g˙al persuna dipendenti fuq id-droga u kif il-vittmi tal-vizzju tad-droga jaslu biex jag˙mlu kollox biex jakkwistaw is-sustanza li ming˙ajrha ma jg˙ixux, hekk ukoll dawk ivvizzjati bil-poter lesti j˙allsu kull prezz biex qatt ma jinfatmu minnu.

Scott Peck wasal g˙all-konkluΩjoni li “ many addictions can be far more worse than addiction to drugs. The addiction to power” (bosta vizzjijiet jistg˙u jkunu ferm iΩjed ag˙ar minn dawk tad-drogi. Il-vizzju tal-poter).

U mijiet ta’ snin qabel Scott Peck, fl-1800, Immanuel Kant tana risposta iΩjed çara g˙allmistoqsija “Kemm hu prezzjuΩ il-poter?” Kant jg˙id li “the enjoyment of power inevitably corrupts the judgement of reason and perverts its liberty” (ilpjaçir tal-poter inevitabbil-ment

jikkorrompi il-qies tar-ra©uni u jipperverti l-liberta).

Il-politika tie˙u s-sura ta’ rkant Suppost li r-risposta psikol©ika ta’ Scott Peck u dik filosofika ta’ Kant ma ˙allewlniex iΩjed dubji g˙aliex GonziPN jg˙oΩΩ il-poter tant li minkejja l-kriΩi internazzjonali li riesqa lejn pajjiΩna u qed thedded li tiblag˙na s˙a˙ u dik nazzjonali li rriduçiet lill-˙addiema tag˙na fil-kategorija ta’ ‘˙addiema fqar’ u qed telimina b’ritmu mg˙a©©el il-klassi medja Maltija, huwa lest li jkompli ja˙kem minn Kastilja sal-a˙˙ar sieg˙a, l-a˙˙ar jum, l-a˙˙ar xahar u l-a˙˙ar sena.

Minflok jippjana kif ser jorganizza l-Istat biex i˙˙ejih ˙alli jaffronta l-maltempata kbira li qed thedded mhux biss ilmunita unika, iΩda anke lUnjoni Ewropea nfisha u ˙alli jikkonsulta mal-poplu f’elezzjoni biex ikollna gvern stabbli li kapaçi ja˙seb u jipprepara g˙al kull eventwalità, qed jorganizza l-Istat bl-istrutturi kollha tieg˙u u jimmobilizza la©enziji tal-Gvern u jarma xxandir pubbliku biex il-politika tinbidel fi rkant g˙all-voti.

GonziPN po©©a l-interessi nazzjonali fil-©enb biex jikkonçentra biss fuq kif ser jaqbad jirkupra l-voti li tilef. A˙na g˙andna niddeçifraw l-istinazzjoni ta’ GonziPN li ma jag˙milx elezzjoni meta ˙bieb u g˙edewwa qed jg˙idulu li hija l-uniku Ωbokk biex il-pajjiΩ jo˙ro© mill-kriΩi li da˙al fiha b˙ala ˙in misluf biex matulu juΩa l-poter biex jakkwista lvoti u jipprova jre©©a’ lura nnag˙a© li ˙arbulu mill-merg˙at tieg˙u.

Kultant, ming˙ajr ma jrid, GonziPN ta˙rablu xi fraΩi Freudjana li tikxiflu r-ra©uni vera g˙aliex irid ittawwal il-˙in tal-elezzjoni lil hinn kemm

jista’. Irid ˙in biex huwa u s˙abu jorganizzaw irkant statali ©gantesk li fih kul˙add ji©i offrut xi ˙a©a g˙all-vot tieg˙u.

Ma nisnewx li meta Dr Paul Borg Olivier bag˙at email bi Ωball lil Jason Micallef, isSegretarju Ìenerali tal-PN di©à kien qed jippjana biex jikkoordina d-Dipartimenti kollha talGvern biex mhux biss isir jaf x’je˙tie© dak u x’jonqosha lo˙ra, iΩda biex il-PN jara li xxewqat tag˙hom ikunu maqtug˙a.

Issa dak li pprova jag˙mel bliΩjed mod goff PBO, a˙na çerti li l-ministru li GonziPN intriga biex jorganizzalu l-irkant talvot jaf jag˙mel a˙jar u iΩjed minnu.

Il-poplu Malti g˙andu biex jit˙asseb u biex jinkwieta meta l-Ministru Austin Gatt f’kull dehra pubblika tieg˙u jenfasizza li huwa qieg˙ed attent fuq id-differenza li hemm flappo©© popolari bejn il-PL u GonziPN u jkompli jg˙idilna bis-solita arroganza li ˙add ma jirba˙lu g˙aliha li huwa qed jag˙laq il-gap.

Imbag˙ad ikompli jag˙tina x’nifhmu li l-elezzjoni ssir meta l-gap ikun ing˙alaq. U kif iridu jag˙lqu l- gap ta’ GonziPN? Anke g˙al din il-mistoqsija jaqbel li n˙allu barrani ie˙or biex jirrispondina. Il-politologu Amerikan Ambrose Bierce jg˙id: “For power-hungry politicians an election is nothing more than an advance auction of stolen goods from the State” (G˙al dawk il-politiçi mitlufin fil-poter, elezzjoni mhi xejn iΩjed minn irkant bil-quddiem ta’ ©id misruq mill-Istat).

A˙na li nafu x’©ara fl-elezzjoni tal-2008 u x’inhuma ja˙mu g˙al dik tal-2013, nafu sewwa kemm kellu ra©un Bierce.

Però, din id-darba l-irkant mhu ser jiswiehom g˙al xejn g˙ax il-poplu dar bi ˙©aru kontrihom.

24.06.2012

Editorjal

15

www.kullhadd.com Kull˙add, A28B, Industrial Estate, il-Marsa, MRS3000 Editur: 2568 2270 editur@kullhadd.com | Reklami: 2568 2278 sales@kullhadd.com | Accounts: 2090 1518 accounts@kullhadd.com Distribuzzjoni: 2090 1517 | Email ©enerali: editorial@kullhadd.com | Twitter: http://twitter.com/#!/KullHadd

Il-waqg˙a tal-Kardinal RCC pl” – “ unscrupulous bully” , wara li RCC kien bag˙atlu messa©© kriptiku li Mifsud kien qies li kien intimidatorju u li jinda˙allu fix-xog˙ol tieg˙u.

Il-konsulent tal-Gvern, Martin Scicluna, kien qal illi Richard Cachia Caruana jittratta lin-nies u d-demokrazija b’disprezz assolut – “he treats people and democracy with utter disdain ”. Biex persuna rispettabbilissima b˙al Martin Scicluna jasal biex jg˙id affarijiet b˙al dawn, li RCC jiddisprezza n-nies u d-demokrazija, altru li kien ˙aqqu ji©i sfiduçjat mill-Parlament.

Wara kollox il-kaΩ talWikileaks u l-Partnership for Peace , jekk xejn kienu biss eΩempju wie˙ed tal-prepotenza u l-arroganza tipika li kien mog˙ni biha Richard Cachia Caruana, li kien mag˙ruf minn ˙afna li kien iqis lilu nnifsu b˙ala xi granalla li ˙add ma jista’ g˙alih u li ˙add ma jista’ jwaqqfu.

Jekk huwa minnu dak li qalu d-Deputati Nazzjonlisti Jeffrey Pullicino Orlando (JPO) u Franco Debono, li RCC kien juΩa l-akkolti tieg˙u fil-medja b˙al Daphne

Caruana Galizia, Lou Bondi, r-reverendu Joe Borg u Andrew Borg Cardona biex dawn iqattg˙u biççiet b˙al Rotweilers lil min ma jkunx fil-grazzja tal-eminenza griΩa, allura altru milli kien ˙aqqu li ji©i sfiduçjat mill-Parlament.

Minn kliem Jeffrey Pullicino Orlando, RCC kien wara lattakki li saru fil-medja biex fost l-o˙rajn jitkissru John Dalli, Robert Arrigo, Jean Pierre Farrugia, Michael Frendo g˙ax dawn ma kinux jaqg˙u fil-pjan ta’ Richard Cachia Caruana.

Richard Cachia Caruana ©ralu bejn wie˙ed u ie˙or b˙al Peter Mandelson, The Prince of Darkness, wie˙ed minn tal-ewwel fid-dinja li beda jissejja˙ ‘spin doctor’, li bil-manipulazzjoni kollha tieg˙u u bl-g˙edewwa kollha li jag˙mel, qatt ma basar li g˙ad xi darba jsib kappell ji©ih u fil-fatt kellu jirriΩenja darbtejn.

Lil hinn mill-kaΩ tal-Mistra, bil-fatti li taw lok g˙alih jag˙tu ra©un f’kulma qal Alfred Sant dwar dan il-kaΩ qabel l-a˙˙ar elezzjoni li g˙addiet, bir-ra©un Jeffrey Pullicino Orlando j˙ossu li ©ie

uΩat, ittradut u mormi minn Richard Cachia Caruana li g˙all-ewwel ordna li JPO jikkonfronta u jgiddeb kemm jifla˙ lil Alfred Sant, sakemm imbag˙ad g˙addiet l-elezzjoni u l-Kardinal Cachia Caruana ppretenda li JPO ji©i m©ieg˙el iwarrab mix-xena li ma jmurx dan jispiçça jkun sors t’imbarazzament kbir g˙al GonziPN. Ninsabu ng˙ixu fi Ωmien issocial networks, tal-Facebook u tal-mowbajl li jwasslu g˙arrivoluzzjonijiet u g˙all-kambjamenti li qabel qajla kont timma©ina f’g˙add ta’ pajjiΩi li kienu ma˙kuma minn dittatorjat. Spiçça u tar mar-ri˙ iΩΩmien ta’ min jist˙ajlu xi granalla b˙al Richard Cachia Caruana, li jinbidlu kemm jinbidlu prim ministri, jist˙ajjel lilu nnifsu li jista’ jibqa’ ji©bed l-ispag u jikkmanda u jiddetta hu g˙al aktar minn 25 sena.

G˙alhekk, il-waqg˙a tieg˙u minn fuq it-tron xi darba kellha ti©i wkoll u din kienet biss kwistjoni ta’ Ωmien.

Richard Cachia Caruana bilMacchiavelliΩmu u bil-poΩi kollha tieg˙u, seta’ rrenda ru˙u indispensabbli g˙al mexxej medjokri b˙alma

huwa Lawrence Gonzi.

G˙alhekk dak il-poter kollu akkumulat f’idejh. Imbag˙ad ˙aseb li seta’ jin˙eba wara lperpura li, bl-umiltà falza kollha, huwa biss biçça civil servant, b iex inkomplu blidjoma tal-biççiet f’kuntest wara kollox ta’ Gvern li qieg˙ed ftit ftit jaqa’ biççiet.

Fid-difiΩa li saret f’isem RCC mill-bqija tal-klikka ta’ GonziPN, intqal li g˙andhom ikunu l-ministri li jinΩammu accountable mill-Parlament u mhux ‘uffiççjal taç-çivil’ b˙alma huwa Cachia Caruana.

Issa jekk fir-realtà, is-Sur Richard Cachia Caruana j˙ossu superjuri u potenti aktar minn ˙afna ministri, segretarji parlamentari u deputati u fi kliemu stess huwa l-istrate©ista ewlieni tal-PN, allura altru milli kienet in orde r il-mozzjoni tal-OppoΩizzjoni.

Anzi kienet okkaΩjoni storika fejn il-Parlament, wara snin twal ji©i kkalpestat, re©a’ asserixxa l-awtorità tieg˙u quddiem larroganza ta’ Gonzi- PN.

“

“

Il-©arra ©ejja u sejra fl-a˙˙ar tinkiser.

Richard Cachia Caruana (RCC) ma kienx sempliçiment civil servant, ma kienx sempliçi ambaxxatur, imma kien l-emminenza griΩa per eççellenza. Il-poter wara t-tron, il-grandmaster of spin, il-Kardinal de Richilieu, irResputin ta’ Malta.

Dak li qatt ma çappas idejh biex i˙abbat il-bibien tan-nies g˙all-voti. Kien jikkunsidra lilu nnifsu aristokratiku wisq biex jinΩel g˙al dawn il-livelli u g˙alkemm qatt ma kkontesta ebda elezzjoni biex ifittex l-appo©© popolari g˙alih innifsu, madankollu xorta ppretenda li jkun hu li jikkmanda u jikkontrolla, sa˙ansitra anke lil dawk li huma eletti mill-poplu.

Kien jippretendi li mhux biss l-og˙la uffiçjali taç-çivil joqog˙du g˙al li jg˙id hu, imma anke edituri u ©urnalisti ta’ gazzetti, u mhux biss deputati imma anke sa˙ansitra ministri tal-Gvern.

L-eksdeputat editur tal©urnal The Times, Roger Mifsud, li rrifjuta li joqg˙od g˙all-intimidazzjoni ta’ RCC kien sejja˙lu “bully bla skru-

Tmexxija sfukata Stefan Zrinzo Azzopardi President tal-PL stefan.zrinzo@partitlaburista.org segwi fuq twitter @stefanzrinzo

Aktar ma jg˙addi Ω-Ωmien is-sistema ta’ gvern GonziPN qed tuΩa aktar il-mezzi u r-riΩorsi tal-Gvern biex tag˙mel minn kollox ˙alli tibqa’ ggranfata mal-poter. Id-distinzjoni bejn partit u gvern spiççat g˙al kollox u dan qed ikompli jixhed larroganza dejjem tiΩdied ta’ min qieg˙ed fil-poter illum.

Il-poter jing˙ata lil min ikollu r-responsabbiltà li jmexxi b˙ala g˙odda biex iservi lill-poplu.

Illum il-poter g˙at-tmexxija GonziPN sar g˙an fih innifsu.

Id-deçiΩjonijiet li jittie˙du, lg˙aΩliet li jsiru, il-mod tattmexxija, il-prijoritajiet fl-g˙aΩliet huma kollha ma˙suba biex GonziPN jibqa’ ggranfat malpoter.

Ta’ dan, il-poplu qieg˙ed i˙allas prezz u se j˙allas prezz g˙oli ˙afna. Min ikun qed imexxi u mo˙˙u jΩomm f’idu lpoter g˙all-iskop tal-poter biss, ma jistax jag˙ti l-a˙jar lillpoplu. Ma jkunx iffukat fuq il˙ti©ijiet tal-poplu. Ma jkunx jista’ jag˙raf x’inhu l-a˙jar g˙allpajjiΩ illum u g˙aΩ-Ωmien li ©ej.

Aktar minn hekk, min g˙andu r-responsabbiltà tat-tmexxija fil-preΩent mhuwiex iffukat fuq it-tmexxija tal-pajjiΩ, iΩda qed ja˙seb biss dwar l-inkwiet

intern li g˙andu b’riΩultat ta’ sistema ta’ tmexxija li qed timplodi.

Din il-©img˙a rajna l-inkwiet fi ˙dan il-Partit Nazzjonalista jikber. Min jitkellem dwar oligarkija, min jitkellem dwar apartheid, min jag˙mel il-kundanni u min jg˙id li l-kundanni mhux biΩΩejjed u hemm bΩonn ta’ azzjoni aktar iebsa.

Fl-istess ˙in uffiçjali tal-Partit jg˙idu li l-bibien huma miftu˙a, min jivvota mal-Gvern u xorta jkollu kundanna, min jikkontesta l-kundanna li jkun ˙a u min ji©i kkundannat g˙al aktar minn darba, sa˙ansitra mill-membri parlamentari l-o˙ra tal-grupp tieg˙u.

Dan kollu g˙addej fl-isfond ta’ a˙bar li kellna xi ftit tal-©ranet ilu li pajjiΩna jinsab f’riçessjoni.

L-ekonomija tag˙na mhux qed tipproduçi biΩΩejjed, mhux qed tikber.

Fi Ωmien meta g˙andna bΩonn gvern li jkun iffukat biex jindirizza din is-sitwazz-joni fi sfond ekonomiku xejn feliçi madwarna, g˙andna gvern mitluf fil-problemi interni tieg˙u li qed jag˙mel minn kollox biex jibqa’ ggranfat massi©©u tal-poter.

L-importanti g˙all-Gvern hu

kif tidher l-istampa u mhux kif fil-verità huma l-affarijiet.

G˙alhekk il-Gvern bla heda ˙siebu biss biex jag˙mel minn kollox ˙a jwassal il-messa©© li kollox sejjer sewwa, u li dak li qed jipproponi l-Partit Laburista u jitkellem dwaru lPartit Laburista jew ji©i kkritikat jew jin˙eba. Ix-xandir tal-Istat sar il-mezz ewlieni biex ilGvern GonziPN jil˙aq dan lg˙an.

Ix-xandir tal-Istat, aktar milli servizz g˙all-pubbliku, sar servizz g˙all-messa©© ta’ GonziPN. Din il-©img˙a lAwtorità tax-Xandir, f’deçiΩjoni li tat, ikkonfermat istanzi li dwarhom ilmenta l-Partit Laburista u tag˙tu ra©un. Dan apparti wkoll il-mod taparsi sottili kif jitpo©©ew l-a˙barijiet kemm b˙ala importanza u kemm b˙ala l-mod kif ji©u rrappurtati jew ma ji©ux irrappurtati l-affarijiet.

Il-Partit Laburista, fl-isfond ta’ dan kollu, qieg˙ed jie˙u lmiΩuri kollha possibbli biex iwassal il-messa©© politiku tieg˙u. Bil-mezzi li tag˙tina lli©i qed ikollna inizjattivi biex inwasslu l-messa©© tag˙na, iΩda mhux ming˙ajr diffikultà.

Din il-©img˙a wkoll kellna

konferma mill-Qorti li l-Gvern qed juΩa awtoritajiet tal-Istat bil-˙sieb li jxekkel lill-Partit Laburista milli jwassal ilmessa©© tieg˙u.

Il-Gvern GonziPN la jrid jara u lanqas irid jisma’. Id-deçiΩjoni ta’ Transport Malta li jitne˙˙ew il-billboards tal-Partit Laburista, hija eΩempju çar ta’ uΩu ta’ riΩorsi tal-Istat biex il-Gvern ixekkel il-messa©© li rridu nwasslu. Filwaqt li niffaççjaw sitwazzjoni fejn ix-xandir talIstat huwa Ωbilançjat fil-konfront tal-Partit Laburista u l-billboards li tpo©©ew biex jitwassal messa©© politiku sar tentattiv biex permezz ta’ awtorità pubblika jitne˙˙ew.

Dawn huma kollha sintomi tal-istess problema. Huma riΩultat ta’ sistema tat-tmexxija.

PajjiΩna ma tixraqlux din it-tip ta’ tmexxija li issa biss mo˙˙ha biex tibqa’ ggranfata mas-si©©u tal-poter u li trid iΩΩomm ilpoter biex f’idejha jkollha lpoter u mhux biex isservi lillpoplu.

Hemm ˙tie©a ta’ tmexxija ffukata fuq il-˙ti©ijiet ta’ pajjiΩna u tal-familji tag˙na. Min tilef l-iskop veru g˙alfejn ikollu f’idejh il-poter ma jkunx g˙adu jixraqlu li jibqa’ jmexxi.

16

24.06.2012

Kumment

Is-servizz tal-ilma fuq l-irwejja˙ mill-impjant tad-drena©© f’Ta’ Barkat Sur Editur, Il-Kunsill tax-Xg˙ajra mill-bidu nett taddiskussjonijiet fuq il-bini tal-impjant taddrena©© f’Ta’ Barkat kien insista li jridu jittie˙du numru ta’ miΩuri importanti kemm waqt il-bini ta’ dan l-impjant kif ukoll waqt loperat tieg˙u.

Dawn il-miΩuri kienu parti mid-diskussjonijiet kemm mal-MEPA kif ukoll waqt l-EIA ta’ dan il-pro©ett hekk strate©iku g˙al Malta.

F’kull stadju ta’ dawn id-diskussjonijiet ilKunsill kien insista li dawk il-kundizzjonijiet kollha li kien insista fuqhom, ji©u implimentati b˙ala parti mill-permessi me˙tie©a u li kemm il-Kunsill kif ukoll rappreΩentanti tarresidenti jkunu f’kumitat ta’ monitora©© li jiltaqa’ darba fix-xahar.

Dan il-kumitat ta’ monitora©© jinkludi kull ˙a©a li tolqot l-operat tal-impjant speçjalment l-irwejja˙, il-˙oss, il- landscaping, l-immani©©jar tat-traffiku, l-ilmenti tar-residenti, eçç.

Minn Ωmien g˙al Ωmien il-Kunsill ©ie avΩat li l-irwejja˙ li jo˙or©u minn dan l-impjant ©ejjin minn ra©unijiet varji li l-Korprazzjoni Servizzi tal-Ilma (KSI) kienet qieg˙da tindirizza u din l-informazzjoni kienet qieg˙da ti©i kkomunikata lir-residenti tax-Xg˙ajra, speçjalment dawk ta’ viçin l-impjant.

Imma dawn l-irwejjah baqg˙u jo˙or©u u skont id-direzzjoni tar-ri˙ inittnu spazju kbir li ©ieli jestendi ’l barra mix-Xg˙ajra u min˙abba f’hekk ir-residenti milquta jkollhom iΩommu kullimkien mag˙luq.

Saru numru ta’ laqg˙at mal-KSI u l-MEPA min˙abba dawn l-irwejja˙ u d-dewmien biex isir il-landscaping ta’ madwar l-impjant hekk kif kien miftiehem biex l-impjant ji©i mdawwar b’tali mod li minn na˙a taxXg˙ajra jkun ibblukkat b’si©ar, eçç. Il-kooperazzjoni tal-MEPA hi me˙tie©a fl-interess ta’

ambjent a˙jar.

Filwaqt li l-Kunsill qieg˙ed jikkoopera kemm huwa possibbli mal-KSI, xorta jibqa’ jinsisti li kull spiΩa li hemm bΩonn sabiex issir kull modifikazzjoni me˙tie©a g˙andha ssir immedjatament u dan m’g˙andu jsib lebda ostaklu fejn jid˙lu finanzi u jsir fl-interess kemm tas-sa˙˙a u tal-ambjent tal-lokal tax-Xg˙ajra u ta’ madwara.

Dan hu impjant nazzjonali strategiku fejn jilqa’ fih 80% tad-drena©© ta’ Malta u l-Gvern g˙andu jkun konxju li jrid jag˙ti prijorità u g˙ajnuna diretta lill-KSI sabiex dawn il-problemi jkunu solvuti immedjatament.

Rigward materjal li qieg˙ed jintrema illegalment fis-sistema tad-drena©©, din il-problema g˙andha ti©i kkontrollata minnufih fuq skala nazzjonali u ma tibqax ti©i posposta min˙abba burokrazija Ωejda.

Il-Gvern g˙andu jie˙u dawk il-passi kollha me˙tie©a sabiex jirrimedja din is-sitwazzjoni li qieg˙da twassal biex l-impjant tad-drena©© ma ja˙dimx kif suppost.

Il-Kunsill tax-Xg˙ajra se jibqa’ jesi©i li dawn l-ilmenti ji©u indirizzati u bi ˙siebu jo˙ro© stqarrijiet regolari fuq il-progress ta’ kull ilment li jsir u li qeg˙din ikunu implimentati l-miΩuri miftiehma ming˙ajr l-ebda kundizzjoni.

Ir-residenti tax-Xg˙ajra u tal-madwar huma nies tad-demm u tal-la˙am daqs ˙addie˙or u huwa l-impenn tag˙na li l-ewwel u qabel kollox ji©i l-interess tal-familji tag˙na.

A˙na g˙andna dritt ng˙ixu f’ambjent nadif u ming˙ajr l-ebda tni©©is, kemm jekk millirwejja˙, ˙oss, trab jew ta’ dak kollu li jaffettwa l-ambjent u l-g˙ajxien tag˙na.

ANTHONY VALVO, SINDKU, KUNSILL TAX-XGÓAJRA

Iç-çimiterju Ta’ Sannat Sur Editur, Grazzi lilek g˙ax wara li deher l-artiklu fil-gazzetta KullÓadd tat-3 ta’ Ìunju li g˙adda, tlett ijiem wara l-kappillan iddeçieda li jqassam ilftit kuntratti li kienu saru tliet xhur qabel. Issa Fr Tarçisju Camilleri, Kappillan ta’ Ta’ Sannat bis-sinçerità kollha tieg˙u jista’ jg˙idilna: 1. G˙aliex a˙na ta’ Ta’ Sannat ˙allasna total ta’ €2,080 biex akkwistajna d-dritt li nindifnu meta ta’ San Lawrenz G˙awdex ˙allsu €2050 g˙all-istess dritt? Fejn hu lIsqof?

2. Mal-kuntratt ta’ San Lawrenz in-nutar spjega b’mod sempliçi ˙afna kif u fejn marru l-ispejjeΩ; g˙aliex Ta’ Sannat ma ˙adimx hekk?

A˙na rçevejna irçevuta millInland Revenue li ˙allasna €80, (inter-vivos) xi tfisser ma nafx. Fuq il-kuntratt hemm li ˙allasna €190 Capital Gains Tax. Nitlob li jew in-nutar jew il-kappillan jg˙idilna fejn marru l-kumplament g˙al €500?

3. Jista’ l-kappillan ta’ Ta’ Sannat jg˙idilna g˙aliex lispejjeΩ ta’ San Lawrenz kienu €103 taxxa, u €132 fi spejjeΩ o˙rajn total ta’ €235 u hawn Ta’ Sannat telg˙u g˙al €500?

Il-qabar, skont il-kuntratt, kien ta’ €1,580 u a˙na ˙allasna €2,080.

MINN FUQ IL-WHITEBOARD Toni Friggieri

Bejn il-kliem u l-fatti Meta l-Mexxej Laburista Joseph Muscat ˙are© bil-garanzija ta’ Studju, Ta˙ri© jew Xog˙ol g˙al Ωg˙aΩag˙ li jag˙lqu s16-il sena, il-medija Nazzjonalista g˙amlet minn kollox biex tirredikola din il-garanzija. Sostniet li Ω-Ωg˙aΩag˙ di©à g˙andhom mo˙˙hom mistrie˙ b’dak li qed jipprovdilhom il-Gvern preΩenti.

Issa l-©img˙a li g˙addiet ˙ar©et l-a˙bar li lil dawk iΩΩg˙aΩag˙ li qed isegwu l-kors ta’ Diploma fin-nursing, l-istess Gvern, li suppost huwa garanzija g˙aΩ-Ωg˙aΩag˙, kien se jnaqqsilhom id-d˙ul finanzjarju tag˙hom, anzi bilkemm wie˙ed ma jasalx biex jg˙id li se jisfruttahom.

Dan billi dawn l-istudenti infermiera matul is-sajf iridu ja˙dmu 300 sieg˙a fil-post li ji©i assenjat lilhom u se jit˙allsu biss g˙al 80 sieg˙a minnhom. Dan fejn qabel dawn kienu jit˙allsu ta’ 150 sieg˙a. Biex tag˙qad dawn ma jistg˙ux jirrifjutaw li jmorru jag˙mlu dan ix-xog˙ol, li teknikament jissejja˙ placement, g˙ax huwa parti integrali mill-kors tag˙hom.

U skont kummenti li dehru fil-©urnali mill-Kelliema Ewlenija Laburista g˙as-Sa˙˙a, Marie-Louise Coleiro Preca, dwar il-kors tad-Diploma fin-nursing, dan se jolqot ukoll lil xi studenti o˙ra tan-nursing.

Bejn kliem u fatti hemm ba˙ar jikkumbatti.

Ma jkomplux il-kors Hija prattika normali li l-awtoritajiet sena wara l-o˙ra jag˙tuna çifri ta’ kemm da˙lu studenti fl-istituzzjonijiet edukattivi postsekondarji. U dawn iç-çifri mbag˙ad jing˙ataw mill-Gvern biex jifta˙ar bil-progress li qed isir filqasam tal-edukazzjoni. Óalli g˙al mument ninsew li b’dawn il-çifri b’kollox xorta g˙adna fil-quççata tal-lista ta’ dawk il-pajjiΩi tal-Unjoni Ewropea fejn l-inqas perçentwal ta’ studenti mis-sekondarji jg˙addu g˙all-istituzzjonijiet postsekondarji, u n˙arsu x’ji©ri wara li l-istudenti jibdew il-korsijiet tag˙hom. Insibu dak li ftit li xejn jissemma: ji©ifieri l-fatt li numru ta’ studenti ma jkomplux bil-kors li jkunu da˙lu g˙alih.

U n-numru mhux wie˙ed Ωg˙ir. BiΩΩejjed ng˙idu li skont çifri li ng˙ataw mill-Ministru tal-Edukazzjoni u x-Xog˙ol, Dolores Cristina, fl-MCAST biss, matul is-sena skolastika li g˙addiet, kien hemm 888 student li ma baqg˙ux jattendu lkors li kienu ˙adu fil-bidu tas-sena. Dawn iç-çifri ng˙ataw mhux g˙ax kien hemm xi bidla ta’ kif to˙ro© l-informazzjoni, iΩda g˙ax il-Ministru ©iet mitluba tag˙ti dawn iç-çifri permezz ta’ diversi mistoqsijiet mid-Deputata Laburista Helena Dalli.

Ma nafx jekk qattx sar studju serju mill-awtoritajiet edukattivi biex jaraw g˙aliex qed ikun hemm dan in-numru hekk kbir ta’ studenti li ma jibqg˙ux jattendu g˙all-korsijiet li jkunu da˙lu fihom. Jekk qatt ma sar, je˙tie© li dan isir mill-aktar fis g˙ax b’hekk biss ikunu jistg˙u jittie˙du lmiΩuri me˙tie©a biex din il-çifra titnaqqas drastikament.

G˙ax huwa inutli li nifta˙ru kemm da˙lu studenti flMCAST, fl-Università u f’istituzzjonijiet o˙ra, jekk fil-fatt dawn l-istudenti ma jtemmux b’suççess il-kors li jkunu da˙lu g˙alih. L-uniku ˙a©a li nkunu qeg˙din nag˙mlu huwa li nipprovaw nil˙qu mal-mira li tatna l-Unjoni Ewropea tad-d˙ul fl-istituzzjonijiet postsekondarji.

Ma jag˙mlux l-eΩami

4. Allura l-mistoqsija to˙ro© we˙idha. Jista’ l-kappillan ta’ Ta’ Sannat jg˙idilna g˙aliex a˙na ˙allasna €265 iktar fi spejjeΩ u €30 iΩjed fis-somma totali minn ta’ San Lawrenz?

Sewwa qal il-kappillan ta’ Ta’ Sannat: “Min mhux sinçier ma tridx tafdah.”

ALBERT ZAMMIT, TA’ SANNAT

Statistika o˙ra li ˙ar©et mill-mistqosijiet parlamentari turi li 468 student/a tal-˙ames sena tas-sekondarja lanqas biss g˙amu eΩami f’su©©ett wie˙ed tal-‘O’ Level.

Dwar dan mhux se nikkummenta jien, iΩda ng˙id dak li ntqal mill-Mexxej Laburista, Joseph Muscat, waqt diskors li g˙amel f’Birkirkara: “Kif nistg˙u nag˙lqu g˙ajnejna g˙al dan il-fenomenu.

Dawn huma 450 tifla u tifel…450 familja tal-lum u ta’ g˙ada li qed jokorbu g˙all-g˙ajjut. Qed jg˙idulna: bqajna l-iskola, qeg˙din hawnhekk, imma a˙na m’a˙niex se nag˙mlu leΩami biex nimxu ’l quddiem.

Mhux g˙amilna l-eΩami u ma g˙addejniex…li hemmhekk ukoll irridu ng˙atu l-g˙ajnuna…filwaqt li n˙allu lil min jg˙addi jimxi ’l quddiem. Ma rridu n˙allu u nΩommu lil ˙add lura. Imma kif nistg˙u li g˙andna dawn l-450 karba g˙all-g˙ajjut; tfal, missirijiet u ommijiet ta’ g˙ada li qed jg˙idulna: bqajt l-iskola imma m’iniex se nag˙mel l-eΩami li suppost studjajt g˙alih…lanqas se nersaq g˙alih.

U hemmhekk...f’kaΩijiet b˙al dawn tid˙ol il-garanzija tag˙na ta’ tag˙lim, ta’ ta˙ri©, ta’ xog˙ol. Lil dawn iΩΩg˙aΩag˙ se ng˙idulhom: il-karba tag˙kom se nkunu qed nisimg˙uha…u l-karba tag˙kom se nkunu qeg˙din nag˙mluha tag˙na, g˙aliex l-g˙ajxien tag˙kom huwa lg˙ajxien tas-soçjetà tag˙na.

A˙na rridu li min hu suççess ikabbar is-suççess tieg˙u, imma rridu li s-suççess nifirxuh biex nag˙mluh kemm jista’ jkun ta’ kul˙add.”

24.06.2012

Kumment

Jg˙id Tieg˙u PATRI MARIO ATTARD OFM CAP

In-Nazzjonalisti u Bieb il-Belt Sur Editur,

Inqast 30 kilo!

Dan l-a˙˙ar kont mistieden g˙al festin tal-preçett f’villa sabi˙a. X˙in wasalt, çempilt.

Fet˙uli. U mexxewni lejn il-bit˙a kbira tad-dar li tinsab fuq in-na˙a ta’ wara tag˙ha.

Tawni si©©u talplastik abjad faççata tas- swimming pool . G˙alkemm tal-plastik is-si©©u kien fih xa˙xi˙a tal-beati Pawli! Lewwel nett g˙aliex quddiemi kelli swimming pool daqsiex!

U t-tieni g˙aliex kien hemm naqra ta’ Ωiffa ssemmix. Imma, b˙alma jg˙idu, g˙idli ma’ min tag˙milha u ng˙idlek x’inti. Jiena ta’ qalbi mnell˙a! U anki f’dan il-festin ˙elu kelli niltaqa’ ma’ wie˙ed li ©arrab eΩatt dak li ©arrabt jien!

G˙andu karattru li ji©bdek. X˙in rani tg˙idx kemm tbissimli! Qalli: “Lilek ma ninsiek qatt g˙ax int jismek b˙ali!”

“Ejja! Hawn minn se jibqa’ jiftakarni,” we©ibtu bid-da˙ka. “Óafna ja˙sbu li jien nikteb fil-gazzetti mhux int. Jekk jisimni b˙alek!” D˙aknieha bil-qalb. Nie˙u gost ˙afna nkun imdawwar b’nies li jafu jiççajtaw bla ma jwe©©g˙u lil ˙add.

X’don! Kemm i©ib fejqan u kura©©!

IΩda l-kbir kien g˙adu ©ej. Qg˙adna bilqieg˙da u bdejna nit˙addtu. Id-diskors waqa’ fuq il-qag˙da ta’ sa˙˙ti. Mario qalli kemm kienet laqtitu l-esperjenza tieg˙i li kont tajt flomelija tal-Óadd fil-parroçça tag˙na f’San Ìwann.

“G˙o©bitni Father. Down to earth!” “Ikun imbierek Alla sie˙bi!” we©ibtu fil-pront jien, g˙aliex mill-ewwel bdejt in˙ossni nitkabbar u li rrid niffanfra. “Nirringrazzjaw lilu g˙ax Hu jag˙tini l-kelma.”

“Taf li jien g˙addejt mill-istess problema tieg˙ek?” “Veru Mar?” we©ibtu. “G˙idli naqra ˙a nitg˙allem ming˙andek?”

U Mario beda, bil-mod il-mod, ifissirli kemm qabel ma kien jag˙ti kaΩ ta’ xejn. “Kont niΩen mal-115-il kilo. Niekol il-˙in kollu u dejjem bil-©u˙!”

X˙in qal hekk qalbi g˙amlet tikk. Mela b˙ali! Nibla’ kulma nara! U bla kontroll ta’ xejn! Mhux ta’ b’xejn li dan la˙˙ar diversi nies qaluli: “Kemm ˙xint Father!” Imma l-Patri jibla’ kien u jibla’ baqa’!

Mario kien mar g˙al xi stress test l-isptar wara li kien mar konsulta privata. Kif beda ji©ri fuq il-magna ma g˙amilx tliet minuti. Kellu jinΩel minnufih! Kienet indikazzjoni çara li kellu l-problemi f’qalbu. Wara angiogram ©ie deçiΩ li ssirlu l-bypass. Óa©a interessanti li qallu l-kardjologu kienet: “Issa li ©ej g˙andi g˙all-g˙ajnuna obdini, inkella tkun qieg˙ed ti©i g˙alxejn. Trid titlef il-piΩ.” “Kemm Dott?” qallu Mario mas˙ud. “Tletin kilo!”

Imsaren Mario niΩlu f’saqajh! Kif jista’ ikun jinΩel tletin kilo? “G˙all-ewwel ˙sibt li se nisparixxi?” qalli, hekk kif tbissimli. Imma jinΩel kellu, inkella kien jispiçça ç-çimiterju tal-Addolorata f’qasir il-g˙omor.

Tg˙id huwa sew jekk iwebbes rasu u jça˙˙ad lil martu u ’l-uliedu mill-preΩenza kollha m˙abba tieg˙u? U dan g˙aliex jie˙u gost jint˙anΩer? Isma’ naqra min qieg˙ed jit˙addet?

Intant. Mario ssokta jsegwi d-dieta. Jibda b’çereal filg˙odu. Tuffie˙a g˙all-g˙axra. Ikla ˙axix, la˙am abjad jew ˙ut f’nofsinhar. Frotta fit-tlieta. U xi snack çkejken fil˙amsa. Barra minn hekk, meta jkun bil-©u˙ jimla Ωaqqu blilma u jimxi sieg˙a kuljum. “Kif bdejt id-dieta bdejt na˙seb li mhux se nidraha,” qalli bis-solitu spirtu umoristiku tieg˙u. “Imma wara ftit drajtha. U tant kemm saret parti minni, li kif niekol kemxejn iΩjed malajr ner©a’ lura u nibda nnaqqas mill-ikel!” Illum, meta tara lil Mario, tie˙u gost t˙ares lejh. Kemm irqaq! X’figura g˙andu! Kemm hu b’sa˙˙tu!

U issa jien min jaf kemm ru˙i tiekol ikel li j˙axxen u j©ib il-mard. Ix-xa˙am tal-g˙ira, tal-mibeg˙da, tal-passjonijiet tal-©isem mhux ikkontrollati, tal-©akbiniΩmu, tal-faççoliΩmu, tal-gideb, tat-tixwix, u l-bqija. G˙idli ftit jekk nibqa’ nibla’ dan it-tip ta’ ikel ru˙i jag˙tihiex attakk tal-qalb u tmur g˙and Alla b’la˙amha u xa˙amha? U mhux a˙jar li nwarrbu dan l-ikel u niekol minflok il-˙axix tal-ma˙fra, ilkarrotti tat-tjieba, il-basal tal-umiltà, iz-zunnarija tas-sabar, it-ti©ie© tal-˙niena, il-makkarell tar-raΩan?

Imbag˙ad, b˙al ˙abibi Mario, nifra˙: “Inqast 30 kilo!” U nΩid mieg˙u: “Issa n˙ossni ng˙ix tassew!”

17

Nirreferi g˙al a˙bar fl-ewwel pa©na tal-gazzetta KullÓadd ta’ nhar il-Óadd 10 ta’ Gunju 2012 fejn kien hemm miktub li l-bini tal-Parlament il-©did se jkun inawgurat f’Ottubru li ©ej.

Fis-Seduta Parlamentari ta’ nhar l-Erbg˙a, 16 ta’ Mejju 2012, li segwejt permezz tarradju, bqajt skantat meta smajt lill-Membru Parlamentari Nazzjonalista, Dr Franco Debono, jg˙id li hu jaqbel mal-pro©ett ta’ Parlament ©did.

Kont na˙seb li l-imsemmi MP Nazzjonalista kien qed i˙oss aktar il-polz tal-poplu mill-bqija tal-Gvern ta’ GonziPN. IΩda kont Ωbaljat. Però, issa konvint aktar minn qatt qabel li assolutament mhux ta’ min jafda lil ˙afna mill-MPs Nazzjonalisti u lanqas lill-ma©©oranza tal-kandidat tal-istess partit fl-elezzjoni li ©ejja. Dawn lanqas ˙aqqhom jirrappreΩentaw lill-poplu in©enerali. Ûgur li b˙alissa, meta s-sitwazzjoni f’diversi pajjiΩi talUnjoni Ewropea, inkluΩa Malta, is-sitwazzjoni ekonomika, finanzjarja u soçjali hi ferm ˙aΩina, aktar u aktar li issa pajjiΩna jinsab anke f’riçessjoni; li jkollok gvern li jivvinta pro©ett li pajjiΩu façilment jista’ jg˙addi ming˙ajru g˙ax di©à hemm post li qed jaqdi l-funzjonijiet tal-pro©ett il-©did. Ûgur li politikament u moralment hu Ωball enormi.

G˙alhekk f’dan il-kaΩ, l-MP Nazzjonalista Franco Debono, b˙all-bqija tal-Gvern tieg˙u, huwa insensittiv g˙as-sitwazzjoni in©enerali xejn tajba li jinsab fiha l-pajjiΩ.

G˙ax il-prijorità tal-Gvern ta’ GonziPN hi g˙al kollox il-kontra ta’ dak li l-pajjiΩ u l-poplu g˙andu bΩonn. In˙e©©e© lillPartit Laburista li jag˙mel protesta simbolika g˙all-ftu˙ tal-Parlament il-©did f’Ottubru ta’ din is-sena.

L-ewwel riflessjoni tieg˙i hi li Bieb il-Belt li kien sar fi Ωmien Gvern Nazzjonalista ta˙t il-Prim Ministru Ìor© Borg Olivier, waqqg˙u Gvern ie˙or Nazzjonalista ta˙t il-Prim Ministru Lawrence Gonzi.

Tg˙id g˙ad ji©i Ωmien li Gvern Nazzjonalista ie˙or jer©a’ jibdel id-da˙la li tkun saret minn Gvern Nazzjonalista? Çert li dan il-kaΩ hu uniku, mhux biss g˙al pajjiΩna iΩda g˙al kull gvern fl-Unjoni Ewropea.

Ta’ min jg˙id li meta l-Gvern Nazzjonalista ta’ Ìor© Borg

Olivier waqqa’ Bieb il-Belt biex g˙amel bieb ta’ garaxx, kien ikkritikat ©ustament bl-a˙rax minn kul˙add, fosthom anke mill-Kamra tal-Periti. IΩda nNazzjonalisti g˙andhom xi ˙a©a kontra Bieb il-Belt tal-kapitali tal-poplu.

Is-saga tal-pro©ett tad-da˙la tal-Belt kapitali tag˙na u talpro©etti l-o˙rajn li qed isiru fidda˙la tal-Belt Valletta hi twila u drammatika. Kemm fta˙ru nNazzjonalisti li taw lura lillpoplu Pjazza San Ìor©. Ara issa li lill-poplu n-Nazzjonalisti ˙adulu Pjazza Óelsien li kien hemm hekk kif tid˙ol il-Belt – din g˙an-Nazzjonalisti mhux kontradizzjoni gwappa li turi çar l-ipokresija politika tal-partit tag˙hom.

Ara li issa l-bini tal-Parlament il-©did ©ej g˙oli aktar mis-swar, dik mhix porkerija Nazzjonalista. IΩda l-flettijiet g˙all-˙addiema li bena Gvern Laburista, dawk iva kienu ta’ dehra kerha.

Wara ˙afna propaganda fierg˙a kif jafu jag˙mlu n-Nazzjonalisti bi flus il-poplu, ilGvern ta’ Eddie Fenech Adami kien qabbad perit Taljan biex jag˙mel pro©ett g˙al Bieb ilBelt. G˙alkemm dan il-pro©ett qatt ma sar, il-perit Taljan xorta t˙allas il-miljuni ta’ liri Maltin g˙all-pjanta li g˙amel. U hekk kellu jkun g˙ax mhux tort talperit Taljan li l-pro©ett tieg˙u ma sarx.

Snin wara, ta˙t Gvern Nazzjonalista tqabbad perit mag˙ruf Malti biex ukoll jag˙mel pro©ett ie˙or g˙al Bieb il-Belt.

Hawnhekk l-istorja re©g˙et irrepetiet ru˙ha, u hawn jo˙ro© çar u tond li huma nNazzjonalisti li qatt ma jitg˙allmu mill-istess Ωbalji koroh tag˙hom. G˙ax il-perit abbli Malti g˙amel il-pjanti, naturalment t˙allas ta’ xog˙lu kif xieraq, iΩda l-pro©ett g˙al darb’o˙ra qatt ma sar!

X’jimporta. Hemm it-taxxi talpoplu jag˙mlu tajjeb. Wara kollox, in-Nazzjonalisti kienu tambrulna g˙al miljun darba li lflus mhumiex problema. Iddejjen u wara l-poplu u wlied ilpoplu j˙allsuh huma d-dejn.

Hekk kien stqarr ministru talfinanzi Nazzjonalista fil-Parlament. G˙addew ftit snin u gvern ie˙or Nazzjonalista ta˙t il-PM Lawrence Gonzi re©a’ qabbad lill-istess perit Taljan biex jer©a’ jag˙mel pjanti ©odda g˙ad-da˙la ta’ Bieb ilBelt, li sintendi kienet differenti mill-ewwel pjanta li g˙amel listess perit Taljan.

Mela meta l-Gvern ta’ GonziPN jistqarr kemm se ti©i l-ispiΩa g˙ad-da˙la ta’ Bieb il-Belt, ma jkunx qed jg˙id il-verità.

G˙ax l-istess gvern mhux qed jg˙odd il-miljuni ta’ ewro li t˙allsu qabel, kemm lill-perit Taljan kif ukoll lill-perit Malti. Çert li wara li jkun lest ilpro©ett tad-da˙la ta’ Bieb ilBelt, dan se jigi jiswa’ aktar milli stqarr il-Gvern ta’ GonziPN. Il-Gvern Nazzjonalista minn jeddu ddeçieda li l-pro©ett ta’ Bieb il-Belt isir fuq l-a˙˙ar pjanta tal-perit Taljan. Ìie jaqa’ u jqum mill-pjanti l-o˙rajn li saru g˙all-istess pro©ett li swew lill-poplu miljuni ta’ ewro.

Addijo d-djalogu mal-poplu.

G˙all-inqas, il-Gvern ta’ GonziPN kien imissu g˙amel sej˙a pubblika fejn il-poplu kien jag˙Ωel hu l-pjanta li laktar tkun g˙o©bitu.

Argument ie˙or li ˙are© minn din is-saga bla sens, ma nafx eΩatt jekk kienx intqal lewwel darba mill-perit Taljan jew mill-Ministru Austin Gatt, li flok li jsir bieb issir da˙la g˙allBelt Valletta g˙ax hekk kulmin ikun die˙el il-Belt jara tul Triq ir-Repubblika aktar sew. Dan hu argument ie˙or banali Nazzjonalista g˙all-a˙˙ar!

L-ewwel nett, kif kien mag˙mul Bieb il-Belt ta˙t il-Gvern Nazzjonalista mmexxi minn Ìor© Borg Olivier, wie˙ed kien jista’ jara tul Triq irReppubblika g˙ax Bieb il-Belt kellu fet˙a wiesg˙a.

Il-Belt Valletta hi fortizza mdawra bis-swar u g˙alhekk, speçjalment id-da˙la ewlenija, Ωgur li tixraq li jkollha Bieb sabi˙ u dekorattiv, kif darba kellha. U mhux da˙la fejn lg˙adu façilment jista’ jid˙ol blakbar façilità. Çert li kieku kellu ji©i l-Gran Mastru La Valette u l-Kavallieri ta’ San Ìwann Ωgur li je˙duha qatta bla ˙abel kontra l-Gvern ta’ GonziPN. U kien ikollhom mitt elf ra©un.

Meta Gvern Laburista waqqa’ parti minn sur u fetah triq biex Dar il-Mediterran tkun aktar mil˙uqa, tg˙idx kemm g˙amlu kritika n-Nazzjonalisti. IΩda issa li n-Nazzjonalisti jag˙mlu fet˙a enormi fid-dahla ewlienija talBelt kapitali Maltija, din hi kapolavur. G˙ad irrid nisma’ b’partit politiku li g˙andu politika ta’ ipokresija daqs il-PN. ÇENSU W. MUSCAT, RAÓAL ÌDID

Il-kaΩ tal-handyman tal-Mosta Sur Editur, Nag˙mel riferenza g˙all-artilklu li deher filgazzetta KullÓadd tal-Óadd 10 ta’ Ìunju 2012 dwar is-servizz ta’ handyman mal-Kunsill Lokali tal-Mosta, u qieg˙ed niktiblek dan skont dak li jipprovdi l-artikolu 21 tal-Li©i talIstampa.

Is-Sur Marco Briffa kien qieg˙ed jag˙ti sservizz ta’ handyman lill-Kunsill Lokali talMosta b’kuntratt ta’ servizz (contract of services) b’data definittiva u qatt ma kien impjegat tal-Kunsill Lokali tal-Mosta, kuntrarju g˙all-impressjoni li tajt fil-©urnal tieg˙ek.

Dan il-kuntratt skada u saret sej˙a pubblika biex il-Kunsill Lokali tal-Mosta jikseb isservizzi ta’ handyman. Din is-sej˙a saret millKunsill Lokali preçedenti.

Meta l-Bord tal-a©©udikazzjoni tat-tenders

iltaqa’ biex jiddiskuti l-offerti mitfug˙a fit-tender g˙all- handyman, ©ie deçiΩ li l-Kunsill Lokali, g˙ar-ra©unijiet tal-budget li l-Kunsill Lokali g˙andu allokat lilu, iddeçieda li g˙andu bΩonn biss is-servizz ta’ handyman wie˙ed. Il-Kunsill Lokali tal-Mosta qabel marrakkomandazzjoni tal-Bord.

Illi kuntrarju g˙all-impressjoni li ng˙atat fil©urnal tieg˙ek, il-perijodu tal-kuntratt ta’ servizz ta’ handyman li kellu s-Sur Marco Briffa kien intemm u mhux tkeçça minn xi impjieg li qatt ma kellu. Qieg˙da nirriserva wkoll li nie˙u passi ©udizzjarji kontra l©urnal g˙all-allegazzjonijiet malafamanti filkonfront tieg˙i fejn kien allegat li jien keççejt lil xi ˙add mill-impjieg b’vendikazzjoni.

DR SHIRLEY FARRUGIA, SINDKU TAL-MOSTA

18

24.06.2012

Ta’ Barra

Mexxejja li jinsabu fiç-çentru tal-attenzjoni Din il-©img˙a numru ta’ mexxejja minn madwar id-dinja kienu fl-a˙barijiet g˙al ra©unijiet diversi – min issemma f’dawl poΩittiv u min min˙abba li sab ru˙u f’xi konflitt. RITIANNE AGIUS tag˙ti ˙arsa lejn dawn il-mexxejja u lejn dak li qed ji©ri f’pajjiΩhom.

Il-Qorti tal-Pakistan tne˙˙i lill-Prim Ministru Gilani mill-kariga Il-Qorti Suprema tal-Pakistan ne˙˙iet lillPrim Ministru Yousuf Raza Gilani millkariga wara li xahrejn ilu kien instab ˙ati li ma ˙ax azzjoni fuq il-kaΩijiet ta’ korruzzjoni li allegatament il-President Asif Ali Zardari kien involut fihom. L-a©ir ta’ Gilani ©ie meqjus b˙ala disprezz tal-Qorti, u g˙alhekk, wara li m’appellax mis-sentenza, tne˙˙a minn prim ministru u anki minn membru parlamentari.

Din id-deçiΩjoni ˙olqot konfuΩjoni filGvern ta’ Gilani, fejn mhuwiex çar jekk id-deçiΩjonijiet li Gilani ˙a fl-a˙˙ar xahrejn, inkluΩ il-ba©it, humiex validi.

Lanqas mhuwa çar jekk il-Gvern hux se jaqa’, però l-probabbiltà hija li jkun hemm ma©©oranza sabiex ji©i elett is-suççessur ta’ Gilani.

Id-deçiΩjoni tal-Qorti fil-konfront ta’ Gilani ©iet deskritta mill-Avukat Ìenerali b˙ala wa˙da li tmur kontra l-li©ijiet talpajjiΩ, u dan g˙aliex il-Prim Ministru ma kienx obbligat iwie©eb lill-Qorti dwar iddeçiΩjonijiet li jie˙u fil-kapaçità tieg˙u b˙ala prim ministru.

Gilani nnifsu dejjem sostna li lParlament biss kellu l-poter ine˙˙ih millkariga. Madankollu, Gilani qal li m’appellax mis-sentenza g˙ax beΩa’ li jing˙ata wa˙da iktar ˙arxa, probabbilment b’kundanna ta’ ˙abs.

Il-President Robert Mugabe Protesti vjolenti waqt Ωjara ta’ Monti f’Bologna involut f’inçident fatali ie˙or Waqt Ωjara li l-Prim Ministru Taljan Mario Monti g˙amel f’Bologna, id-dimostrazzjonijiet saru vjolenti, hekk kif u˙ud spiççaw feruti wara li ppruvaw jaqbΩu l-barrikati biex jid˙lu iktar qrib tal-binja li fiha kien jinsab Monti meta ©©ieldu mal-pulizija.

Protesti vjolenti o˙ra wkoll saru f’Milan, waqt li Monti kien qed jag˙mel diskors li fih wissa li l-Italja kienet tinsab fi kriΩi kbira.

“Di©à konna ersaqna ’l ©ewwa mill-preçipizju, bil-kontribut tal-qawwiet politiçi u ssagrifiççji tal-poplu Taljan, iΩda issa il-kriΩi qieg˙da dejjem tikber iΩjed u tista’ tiblag˙na,” sostna Monti. F’dimostrazzjoni o˙ra li saret f’Ruma, attendew madwar 200,000 persuna biex jipprotestaw kontra l-miΩuri ta’ awsterità tal-Gvern ta’ Mario Monti.

L-unjins tal-˙addiema qed i˙e©©u lill-Gvern biex jiffoka fuq il-˙olqien tax-xog˙ol sabiex ji©©enera l-ekonomija, u mhux fuq Ωieda fittaxxi u tnaqqis tal-pensjonijiet. Il-qg˙ad flItalja huwa l-ag˙ar li qatt kien fl-a˙˙ar g˙axar snin, filwaqt li d-dejn tal-pajjiΩ la˙aq rekord fenomenali ta’ €1.95 triljun.

Il-President taΩ-Ûimbabwe Robert Mugabe kien involut f’inçident tat-traffiku fejn karozza mill-carcade tieg˙u baqg˙et die˙la ©o xarabank li kien mimli bil-passi©©ieri.

Fl-inçident tilfet ˙ajjitha persuna li kienet passi©©iera fix-xarabank, filwaqt li ˙mistax o˙ra sfaw feruti. Il-karozza involuta f’dan l-inçident kienet tal-pulizija, u kienet qed ti©i misjuqa fuq quddiem nett tal-carcade.

L-awtoritajiet qalu li l-inçident se˙˙ wara li s-sewwieq tax-xarabank ma warrabx min-nofs meta sema’ s-sireni, bil-konsegwenza li x-xarabank u l-karozza tal-pulizija ˙abtu head-on. L-istruzzjonijiet tal-pulizija fil-kaΩ li xi ˙add jimblokka t-triq tal-President mhumiex çari, però ng˙atat l-impressjoni li fil-fatt dan kien inçident li seta’ ©ie evitat.

Dan g˙aliex jista’ jag˙ti l-kaΩ li l-pulizija jkunu ordnati li jibqg˙u g˙addejjin lejn id-destinazzjoni tag˙hom anki jekk ikun hemm xi ostaklu, u dan b˙ala mezz ta’ sigurtà.

Allegatament fil-passat saru diversi attentati fuq il-˙ajja ta’ Mugabe, u persuni influwenti fl-Afrika kemm-il darba nqatlu waqt li kienu g˙addejjin bil-karozza. Fil-fatt dan kien it-tielet inçident tat-traffiku li kien involut fih Mugabe fl-a˙˙ar tliet ©img˙at, fejn b’kollox tliet persuni tilfu ˙ajjithom.

Suu Kyi ΩΩur l-Ewropa wara 24 sena Aung San Suu Kyi, il-Mexxejja talOppoΩizzjoni fil-Burma, matul la˙˙ar ©imag˙tejn Ωaret ˙ames pajjiΩi madwar l-Ewropa wara li kienet ilha pri©uniera f’pajjiΩha g˙al 24 sena. Matul dawn is-snin Suu Kyi kienet ta˙t arrest f’darha, u g˙alkemm suppost li n˙elset mill-arrest fl-1995, kien biss wara riformi politiçi fl-2010 li Suu Kyi ng˙atat il-libertà b’mod definittiv.

L-ewwel Ωjara ta’ Suu Kyi kienet fil-kwartieri tal-Ìnus Mag˙quda f’Ìinevra l-IΩvizzera, u iktar tard marret fl-Irlanda, fejn il-kantant Bono ppreΩentalha l-Unur talKuxjenza ming˙and l-organizzazzjoni Amnesty International b˙ala turija t’apprezzament g˙at-tbatija li g˙addiet minnha sabiex tin-

kiseb id-demokrazija f’art twelida.

Wara l-Irlanda, Suu Kyi baqg˙et sejra l-Ingilterra, fejn kienet g˙exet g˙al diversi snin. FlIngilterra Suu Kyi ggradwat millUniversità ta’ Oxford, kif ukoll iΩΩew©et u rabbiet Ωew©t itfal. Irra©el tag˙ha, Michael Aris, miet bil-kançer meta hija kienet g˙adha ta˙t arrest fil-Burma.

F’diskors li tat fil-London School of Economics, Suu Kyi qalet li lappo©© ta’ nies minn madwar iddinja g˙ena biex tkun kura©©uΩa u tibqa’ tissielet kontra r-re©im tal-Burma. Dakinhar ta’ din iΩΩjara Suu Kyi g˙alqet 67 sena, u dawk preΩenti kantawlha l-awguri g˙al g˙eluq sninha.

24.06.2012

Ta’ Barra

19

L-eLezzjonijiet fiL-GreÇja

Demokrazija ©dida – bidu ©did?

Nhar il-Óadd li g˙adda fil-Greçja saru l-elezzjonijiet parlamentari li ntreb˙u mill-partit çentru-lemini tad-‘Demokrazija Ìdida’. Din lelezzjoni saret fi Ωmien kritiku ˙afna g˙al dan il-pajjiΩ li b˙alissa g˙addej minn inkwiet ekonomiku kbir.

KRISTA CARUANA tag˙ti ˙arsa lejn kif qed tiΩvol©i x-xena politika fil-Greçja u anke l-prospetti li jeΩistu g˙all-futur ta’ dan il-pajjiΩ.

Il-Óadd 17 ta’ Ìunju filGreçja saru l-elezzjonijiet Parlamentari. Dawn l-elezzjonijiet intreb˙u mill-Partit ‘Demokrazija Ìdida’ li huwa partit çentru-lemini.

Il-Partit tad-Demokrazija Ìdida kiseb 129 si©©u minn total ta’ 300 si©©u u kien segwit mill-partit radikali taxxellug ‘Syriza’ li kiseb 71 si©©u, warajhom il-partit Soçjalista ‘Pasok’ li kiseb 33 si©©u u fl-a˙˙ar nett, idDemokratiçi tax-Xellug li reb˙u biss 17-il si©©u.

Malli t˙abbar ir-riΩultat, mill-ewwel bdew it-ta˙ditiet biex il-partit rebbie˙ jifforma alleanza mall-partit Soçjalista Grieg u ma’ dak tadDemokratiçi tax-Xellug. Filfatt, it-tliet partiti qablu li lgvern il-©did tal-Greçja g˙andu jkun iffurmat malajr kemm jistà jkun sabiex ikun jista’ jibda jmexxi l-pajjiΩ.

It-tliet partiti qablu li lgvern il-©did g˙andu jΩomm il-munita ewro, fl-istess waqt li g˙andu jinnegozja mill©did it-termini tal- bailouts tal-Unjoni Ewropea u l-Fond Monetarju Internazzjonali.

Bdew ukoll ta˙ditiet bejn Evangelos Venizelos, ilmexxej tal-Partit Soçjalista Grieg ‘Pasok’ u Fotis Kouvelis, li huwa l-mexxej tad-Demokratiçi tax-Xellug dwar il-possibbiltà li Ω-Ωew© partiti jing˙aqdu f’alleanza wa˙da. Dwar dan, Fotis Kouvelis qal li hemm numru ta’ kwistjonijiet li hemm bΩonn ji©u diskussi fil-fond

qabel issir xi forma ta’ ftehim u dawn jinkludu il-programm ta’ ˙idma tal-Gvern, il-formazzjoni tal-Kabinett u anke t-termini tal- bailout, li fi kliemu l-Greçja g˙andha tin˙all minnhom.

Min-na˙a tieg˙u, il-mexxej tal-Partit Soçjalista Grieg qal li jinsab ottimist ˙afna, filwaqt li sostna li l-Greçja dalwaqt se jkollha gvern ©did, qal li jinsab kunfidenti ˙afna li l-viΩjoni tieg˙u taqbel ˙afna ma’ dik tal-mexxej tadDemokratiçi tax-Xellug.

Pressjoni internazzjonali Intant, il-pressjoni internazzjonali biex ikun iffurmat gvern ©did, immedjatament kompliet tiΩdied minn jum g˙all-ie˙or u l-mexxeja Ewropej qalu li kienu qed jistennew li l-gvern il-©did jiΩvela dettalji ta’ kif bi˙siebu jnaqqas in-nefqa kapitali tieg˙u bi €11.7 biljun sal2014.

Il-mexxej tad-Demokrazija Ìdida, Antonis Samaras, tkellem dwar iΩ-Ωmien iebes li se jkun qed jiffaççja lgvern immexxi minnu, filwaqt li sa˙aq li se jkollu jimplimenta miΩuri biex inaqqas it-tbatijiet li qed jiffaççja b˙alissa l-poplu Grieg u anke jnaqqas il-qg˙ad, li kulma jmur qieg˙ed ikompli jiΩdied.

Intant, il-Ìermanja g˙adha qed iΩΩomm sod fil-konfront tal-Greçja u l-Kançillier ÌermaniΩ Angela Merkel qalet li

Antonis Samaras f’laqg˙a ma’ Fotis Kouvelis

se jkun hemm ftit konçessjonijiet li se jsiru rigward ittermini tal-g˙ajnuna finanzjarja li l-Greçja ng˙atat.

“L-elezzjonijiet bl-ebda mod mhuma se jikkompromettu lftehim li g˙amlet il-Greçja mal-pajjiΩi Ewropej. Ma nistg˙ux nikkompromettu fuq il-miΩuri ta’ riforma li

di©à konna qbilna fuqhom,” sa˙qet Merkel.

Min-na˙a l-o˙ra, l-Istati Uniti qalet li jistà jag˙ti l-kas li se tkun qed tappo©©ja reviΩjoni fit-termini hekk kif se tie˙u inkonsiderazzjoni lfatt li fl-a˙˙ar xhur il-Greçja ma setg˙etx tonora l-ftehim li kienet g˙amlet mal-pajjiΩi Ewropej u mal-Fond Monetarju Internazzjonali min˙abba nuqqas ta’ tmexxija soda min-na˙a tal-Gvern.

Intant uffiçjal g˙oli tadDemokrazija l-Ìdida qal li dan il-partit se jkun qieg˙ed jattwa politika ta’ privatizazzjoni filwaqt li t-tnaqqis ta’ €11.7 biljun f’dawk li huma fondi pubbliçi se jkun mifrux fuq perijodu t’erba’ snin flok sentejn.

kellu jattwa bit-tama li jer©a’ j©ib il-finanzi ta’ pajjiΩu fuq saqajhom.

Dawn kienu jinkludu: • tnaqqis ta’ 15,000 impjieg minn mas-settur pubbliku fissena, bil-g˙an li sal-2015 ikunu tnaqqsu mall-150,000 impjieg mal-Gvern; • tnaqqis ta’ 22% fil-paga minima li ti©i tla˙˙aq is-€600 fix-xahar; • tnaqqis fil-pensjonijiet li jammonta g˙al €300 miljun; • tnaqqis t’aktar minn €3 biljuni min-nefqa pubblika; • il-liberalizzazzjoni talli©ijiet tax-xog˙ol;

Il-ftehim li g˙andha l-Greçja

Waqt il-votazzjoni tas-Sibt li g˙adda

S’issa l-Greçja ng˙atat Ωew© bailouts internazzjonali: pakkett inizjali tal-valur ta’ €110 biljun fl-2010 u pakkett ie˙or ta’ €130 biljun fl-2011.

Apparti minn hekk, il-Greçja kellha wkoll €107 biljuni f’dejn ma’ investituri privati li ©ew ma˙fura.

Intant, maΩ-Ωew© pakketti t’g˙ajnuna internazzjonali li ng˙atat il-Greçja, kien hemm lista s˙i˙a ta’ miΩuri ta’ awsterità li l-Gvern Grieg

• Ωieda fl-ammont ta’ taxxi mi©bura; • programm ta’ privatizazzjoni li jla˙˙aq il-€15-il biljun sas-sena 2015; • Ωieda fil-kompetizzjoni f’oqsma b˙as-sa˙˙a, turiΩmu u bejg˙ tal-proprjetà; • id-dejn pubbliku kellu jitnaqqas b’116% tal-Prodott Domestiku Gross sas-sena 2020.

20

24.06.2012

Mill-Misra˙

Sit elettroniku ©did biex jappo©©ja Our Time ssir id-diska pro©etti ta’ riçerka uffiçjali tal-kampanja Il-Fond ta’ Riçerka, Innovazzjoni u Ûvilupp (RIDT) li twaqqaf dan l-a˙˙ar fl-Università ta’ Malta qed jistieden individwi u korporazzjonijiet biex jappo©©jaw l-attivitajiet ta’ riçerka li g˙addejjin fl-Università billi jag˙mlu xi donazzjoni permezz tas-sit il-©did www.ridt.org.mt Fis-sit il-©did tar-RIDT hemm taqsima g˙addonazzjonijiet. Din toffri mezz biex il-pubbliku ikun a©©ornat bl-a˙˙ar Ωviluppi li jkunu g˙add-ejjin fil-Fond u dwar pro©etti ta’ riçerka flUniversità. Is-sit jinkludi wkoll xi studji ta’ pro©etti ta’ riçerka partikolari li qed isiru flUniversità. Dawn se jibqg˙u jiΩdiedu regolarment fl-istess sit.

B’dan il-Fond, l-Università qed tikkonferma limpenn tag˙ha li ΩΩid ir-rwol li g˙andha fejn jid˙lu r-riçerka u l-innovazzjoni b˙ala kontribut g˙all-iΩvilupp soçjoekonomiku ta’ Malta.

Biex til˙aq dawn l-g˙anijiet, te˙tie© fondi indipendenti. Ir-RIDT qed jitlob lil individwi u lgruppi biex jag˙tu daqqa t’id; l-g˙otjiet Ωg˙ar huma apprezzati wkoll.

Wilfred Kenely, il-Kap EΩekuttiv tar-RIDT, qal li: “Il-futur tal-attivitajiet tar-riçerka tal-Università tag˙na jiddependi ˙afna mir-riΩorsi finanzjarji.

Di©à qed isir ˙afna xog˙ol ta’ riçerka millba©it limitat li ting˙ata l-Università mill-Gvern, u mis-sehem tag˙ha fil-programmi ta’ riçerka.

Issa qed nersqu lejn individwi u entitajiet o˙ra li jistg˙u jkunu interessati li jg˙inu. Nemmnu li bl-g˙ajnuna tal-komunità ©eneruΩa Maltija, b’mod speçjali ta’ dawk li ggradwaw minn din l-Università stess, se nkunu nistg˙u nkomplu nΩiedu r-riçerka, l-innovazzjoni u l-iΩvilupp fl-

‘join the revolution’

oqsma kollha tal-istudju f’Malta.”

L-g˙otjiet li jing˙ataw g˙al oqsma speçifiçi ta’ interess jew g˙al dan il-Fond universitarju, titnaqqsilhom it-taxxa. G˙al g˙otjiet ta’ €150 jew aktar jkun hemm tnaqqis fit-taxxa tad-d˙ul talbenefattur g˙al dik is-sena finanzjarja.

Il-Fond kien stabbilit mill-Università b’kapital inizjali ta’ €500,000 investiti mill-Gvern Malti. LUniversità qed tkabbar l-isfera tal-pro©etti ta’ riçerka tag˙ha u g˙alhekk qed ikollha bΩonn aktar fondi u g˙ajnuniet finanzjarji min-negozji u l-individwi.

Aktar kmieni din is-sena, l-Università ppubblikat ukoll l-ewwel magazin tag˙ha, Research Matters, li se jibda jo˙ro© darbtejn fis-sena bi w˙ud mill-pro©etti ta’ riçerka ewlenin li qed isiru fl-Università ta’ Malta.

Min jixtieq jag˙ti xi flus jista’ jid˙ol fis-sit www.ridt.org.mt

Illum GO ˙abbret kollaborazzjoni ©dida ma’ tliet kantanti lokali (The 3Artists Project) li flimkien mag˙hom Ωviluppaw is-silta Our Time. Din id-diska ©iet deskritta b˙ala t-tema muΩikali uffiççjali tal-kampanja li nediet GO dan l-a˙˙ar bit-tema ‘join the revolution’.

Yiannos Michaelides, Chief Commercial Officer (CCO) qal li lpro©ett mhuwiex biss pedina o˙ra fil-kampanja tal-mowbajl internet, imma xhieda u kontinwazzjoni tal-interess ©enwin li GO dejjem uriet fil-komunità li fiha topera.

“GO dejjem kienet biçça wa˙da mas-socjetà Maltija. Dan g˙amilnieh billi dejjem tajna l-appo©© s˙i˙ tag˙na lill-artisti u pro©etti lokali. Il-Malta Music Awards, Teatru Unplugged, u lKunsill Malti g˙all-Arti huma eΩempji li jpo©©u dan fid-deher.

A˙na kumpannija li tappo©©ja lill-artisti biex jil˙qu dak li jixtiequ u nemmnu fit-talent lokali, mhux bil-kliem biss,” qal Michaelides fil-konferenza tal-a˙barijiet li saret fil-Grand Hotel Excelsior, il-Belt Valletta.

Kampanja mfassla fuq il-preΩent Is-CCO ta’ GO spjega li l-kampanja kummerçjali li g˙addejja b˙alissa tfasslet fuq metodu ©did li juΩa g˙add ta’ pedini li jid˙lu wa˙da wara l-o˙ra.

Esprima s-sodisfazzjon tieg˙u g˙all-fatt li din l-kampanja qed tinΩel tajjeb man-nies: “Il-pubbliku qed jirrea©ixxi u jitkellem dwar din l-kampanja tag˙na. Qed naraw ukoll rispons dirett millklijenti li qed jistaqsu dwar l-a˙˙ar prodotti u servizzi, filwaqt li klijenti ©odda jersqu lejna anke permezz ta’ din il-kampanja.”

Parti o˙ra tal-kampanja li t˙abbert illum kienet dik tal-votazzjoni g˙all-karattri li qed jidhru fir-riklami ta’ GO. Il-pubbliku qed ikun im˙e©©e© biex jivvota g˙al dak jew dik il-karattru li jippreferu, ji©ifieri: Althea, Ariane, Phil and Paul.

IΩ-Ωewg karattri li j©ibu l-aktar voti flimkien ma’ personalitajiet o˙ra se jie˙du sehem f’reality show li ser isir fuq cabin cruiser filgimg˙at li gejjin.

The 3Artists Project L-enfasi tal-konferenza tal-a˙barijiet iΩda kienet fuq The 3Artists Project fejn Michaelides spjega li l-idea ta’ GO kienet li jo˙olqu diska b’sa˙˙itha li tid˙ol sew fil-messa©© u l-ispirtu ta’ ‘join the revolution’.

“Ma ridniex nag˙mlu l-affarijiet tas-soltu. Stajna uΩajna diska li di©à g˙amlet suççess u naqbdu u nuΩaw lilha, imma ridna nag˙mlu xi ˙a©a differenti. Ridna na˙dmu ma’ artisti lokali li jo˙olqu diska huma. U g˙al dan ing˙aqadna ma’ Nicky, Errol and Nick li g˙amlu biçça xog˙ol li hija a˙jar minn dak kollu li qatt stajna imma©inajna…diska li qieg˙da vera g˙al qalbna u li a˙na kburin biha.”

Michaelides qal li din d-diska di©à bdiet tindaqq fuq l-istazzjonijiet tar-radju lokali u niΩlet tajjeb ˙afna mas-semmieg˙a. Filkonferenza tal-a˙barijiet, GO wrew ukoll g˙all-ewwel darba rriklam il-©did tag˙hom g˙at-televiΩjoni li fih tinstema’ d-diska Our Time u l-video muΩikali professjonali li sar g˙al din d-diska.

GO temmen fit-talent ©did Intant GO ˙adet l-opportunità biex t˙abbar parti o˙ra mill-kampanja. Ispirata mill-kunçett ta’ ‘join the revolution’ GO tellg˙et kompetizzjoni g˙all-kantanti u bands li g˙adhom qed jibdew, fejn dawn huma mistiedna jiktbu diski ispirati minn din t-tema stess.

Il-pubbliku ser ikun im˙e©©e© jivvota g˙ad-diska li tog˙©bu liktar permezz tar-radju u l-medja soçjali. Id-dettalji ta’ din il-kompetizzjoni jin˙ar©u aktar ’il quddiem.

Yiannos Michaelides temm l-intervent tieg˙u billi re©a’ enfasizza l-impenn ta’ GO lejn il-komunità Maltija: “A˙na mhux kumpannija kwalunkwe li hija ffukata biss fuq l-aspett kummerçjali. Urejna fil-passat u ser nibqg˙u nuru li a˙na qeg˙din hawn ukoll biex ninvestu fil-komunitajiet li fihom noperaw.

Din mhux xi ˙a©a sfurzata, din hija l-filosofija tag˙na, xi ˙a©a li qieg˙da fina lkoll kemm b˙ala tmexxija u anke b˙ala ˙addiema.

Fil-futur GO ser tkompli tkabbar dan l-appo©©.”

24.06.2012

Mill-Misra˙

21

Sit elettroniku g˙al g˙aqdiet filantropiçi u organizzazzjonijiet nongovernattivi

It-tablet l-aktar ir˙is fis-suq ming˙and Vodafone Vodafone introduçiet fis-suq it- tablet tag˙ha stess, il-Vodafone Android Tablet, u qed tnedih ma’ offerta ©dida tas-sajf. Dawk il-klijenti li jixtru l-Vodafone Android Tablet u jie˙du wie˙ed mill-pjani ta’ Vodafone – Liberty Plus jew Liberty Max – igawdu minn skont ta’ €100 u jie˙du l-Vodafone Android Tablet bil-prezz ta’ €299 minflok €399. Din l-offerta tag˙mel ilVodafone Android Tablet l-iktar wie˙ed ir˙is fis-suq u hi valida sas-16 ta’ Awwissu.

“Il-karatteristiçi tieg˙u jitqabblu tajjeb ˙afna ma’ dawk tal-aqwa tablets o˙ra li hawn fis-suq b˙alissa,” qal Alexandre Froment-Curtil, Kap tal-Marketing ta’ Vodafone Malta.

Ninsabu eçitati bit-tnedija tat- tablet tag˙na stess,” kompla jg˙id. “Il-Vodafone Android Tablet tag˙tik l-a˙jar tal-esperjenzi ta’ PC b’karatteristiçi o˙ra b˙all-konnessjoni, il-fatt li tista’ tmur bih fejn trid, il-pjani kompetittivi tag˙na u l-veloçità fuq in-netwerk tag˙na hija laktar mg˙a©©la fil-GΩejjer. Dan kollu fl-isfond tas-sa˙˙a u l-esperjenza ta’ Vodafone madwar id-dinja.”

Il-Vodafone Android Tablet ja˙dem blAndroid OS v3.2 Honeycomb, processor dualcore u multi-tasking. B’dehra rqiqa u b’kulur

iswed, jinΩamm tajjeb ˙afna fl-idejn u wie˙ed jista’ jara films u jaqra kotba u rivisti fuq id-display çar ta’ 10 pulzieri b’mod komdu ˙afna.

B’konnessjoni WiFi u Bluetooth, il-Vodafone Android Tablet jie˙u wkoll internet sa’ 14.4Mbps. G˙andu memorja interna ta’ 16 GB u Micro SD kard li tie˙u sa 32GB ta’ memorja esterna u kamera ta’ 5 MP. Façli ˙afna li wie˙ed ikun f’kuntatt il-˙in kollu bl-email, push email, IM u RSS, u b’aççess g˙al mijiet ta’ eluf ta’ apps mill-Market Store, il-possibbiltajiet huma kbar.

Issa Vodafone qed toffri wkoll il-possibbiltà li l-klijenti jie˙du dan it-tablet b’xejn, jew bi skont meta j©eddu l-pjan tag˙hom tas-Smartphone.

Il-Vodafone Android Tablet hu disponibbli wkoll b’dawn il-pjani u prezzijiet: €199 masSmartphone 35; €99 mas-Smartphone 55 u b’xejn mas-martphone 75 u 95.

G˙al aktar tag˙rif çempel 247 b’xejn minn linja Vodafone jew 9999 9247 minn linji o˙ra.

Wie˙ed jista’ wkoll iΩur xi ˙anut tal-Vodafone biex jipprova l-Vodafone Android Tablet jew jid˙ol fis-sit vodafone.com.mt/tabletdiscount g˙al aktar tag˙rif u dettalji fuq il-pjani u t-tariffi g˙at-tablets u l-ismartphones.

AidEngine.net hija websajt online ©dida g˙al g˙aqdiet filantropiçi u organizzazzjonijiet nongovernattivi. Il-kumpannija wara dan il-pro©ett hija PreeoSTUDIOS Ltd; kumpannija lokali mwaqqfa fl-2010. It-tim huwa speçjalizzat fid-disinn u Ωvilupp ta’ websajts u dan ippermetta li jin˙oloq prodott ta’ kwalità u standard g˙oli. AidEngine huwa pro©ett li jirrappreΩenta rresponsabbiltà soçjali tal-kumpannija u g˙alhekk jibbenefika minn impenn qawwi u dedikazzjoni.

Il-pro©ett jipprovdi lil dawn l-g˙aqdiet bi profil elettroniku ming˙ajr ˙las fuq il-websajt u g˙al dawk li huma interessati jistg˙u wkoll jie˙du websajt kompluta mibnija fuq l-a˙˙ar teknolo©ija – dan kollu b'xejn, ebda dati ta’ skadenza u l-ebda miΩati mo˙bija. Il-profil jinkludi informazzjoni baΩika fuq lorganizzazzjoni, dettalji ta’ kuntatt, logo u ˙olqa g˙all-websajt tal-organizzazzjoni.

Il-websajt tista’ tintegra donazzjonijiet online u din il-façilità tista’ tintuΩa wkoll minn organizzazzjonijiet li di©à g˙andhom websajt tag˙hom stess. Donazzjonijiet mi©bura b’dan il-mod isiru permezz tal-PayPal u l-fondi jmorru direttament fil-kont ta’ l-organizzazzjoni rispettiva. AidEngine ma tag˙mel l-ebda profitt mid-donazzjonijiet, filwaqt li l-˙lasijiet standard tal-Paypal japplikaw.

In-natura çentralizzata ta’ AidEngine tipprovdi espoΩizzjoni ˙ielsa ma’ firxa wiesg˙a ta’ viΩitaturi u membri tal-websajt.

AidEngine huwa pro©ett li g˙adu fil-bidu, imma digà rçieva rispons poΩittiv mill-viΩitaturi u di©à applikaw aktar minn ˙mistax-il organizzazzjoni, ˙amsa minnhom g˙aΩlu websajt ma˙duma minn AidEngine, filwaqt li l-Fondazzjoni Suret ilBniedem tejbet l-offerta b’disinn mag˙mul apposta mill-istess websajt.

AidEngine tipprova tqajjem kuxjenza mal-pubbliku ©enerali billi tipprovdi g˙aΩla ta’ benefiçjarji li jistg˙u jibbenefikaw missapport u l-interess tag˙hom. Il-websajt tressaq lista ta’ organizzazzjonijiet ©odda u o˙rajn stabbiliti. Permezz tal-˙olqien ta’ profil fuq AidEngine, il-viΩitaturi jistg˙u jappo©©jaw u jikkontribwixxu g˙al organizzazzjonijiet differenti.

Integrazzjoni ma’ Facebook tippermetti lill-membri biex jid˙lu fuq www.aidengine.net bil-kont li g˙andhom fuq Facebook.

Re©istrazzjoni normali hija disponibbli g˙al dawk li ma jkunux jixtiequ li juΩaw il-kont tal-medja soçjali. Dawk kollha li jo˙olqu kont jibbenefikaw mill-façilità li jΩommu rekord taddonazzjonijiet kollha tag˙hom filwaqt li l-organizzazzjonijiet jistg˙u jinfurmaw lill-membri kif huma uΩaw il-fondi mi©bura.

G˙al aktar informazzjoni dwar il-pro©ett Ωur www.aidengine.net, sib AidEngine fuq Facebook, jew ikkuntattja lit-tim billi ççempel 99199012/79273738.

22

24.06.2012

Kultura

RIDT U STAJT Diskors ta’ Marcel Zammit Marmara’ waqt is-serata f ’©ie˙ Karmenu Vassallo fl-Università ta’ Malta fit-18 ta’ Mejju 2012.

Fra˙t meta qrajt dwar dan ilmekkaniΩmu fi ˙dan l-Università li jippromwovi r-riçerka fi ˙danha. Research Innovation and Development Trust, filqosor RIDT. Bil-Malti ‘ridt’.

Kelma li kull min hu mid˙la ta’ Karmenu Vassallo jag˙raf limportanza tag˙ha tant li t-titlu s˙i˙ tal-bijografija huwa Irrid u Ma Nistax: Il-˙ajja ta’ Karmenu Vassallo. ‘Irrid u ma nistax’ ti©bor fiha l-qofol tal-kitba ta’ Karmenu Vassallo u li f’bosta intervisti rrefera g˙all-perijodu f’Ωg˙oΩitu meta xtaq dak li kien ideali, iΩda r-realtà kienet mod ie˙or. Aktar tard f’˙ajtu kien konxju li l-˙ajja ma baqg˙etx daqshekk kiefra mieg˙u.

In-natura besqet fuqi Din l-istqarrija ‘Irrid u ma nistax’ juΩaha kemm-il darba u f’kuntesti differenti fosthom fejn tid˙ol l-im˙abba. Kien jemmen li ma kienx attraenti u allura kien se jbati biex isib tfajla li tin©ibed lejh. Huwa jg˙id li ma seta’ jiddetermina xejn dwar dan iddifett. Anzi jg˙id li s-sentenza nqatg˙etlu meta kien g˙adu lanqas twieled.

F’‘Jien u o˙rajn’ kiteb “li g˙omri kelli ng˙ixu g˙oddni mejjet: IRRID U MA NISTAX, nar f’qalbi u sil© madwari, g˙atx klubi ta’ gwerrier midfun f’deΩert.” Huwa qies dan in-nuqqas ta’ ©miel b˙ala difett fiΩiku li minn tfulitu sewwidlu qalbu ˙afna u f’intervista li saritlu xahar qabel ma miet, u ppubblikata wara mewtu, re©a’ semmieh: “g˙andi difett fiΩiku, inbati ˙afna bih; dik li m’iniex sabi˙, ma tantx jien attraenti, m’hemm xejn sabi˙ fija”.

Din il-problema tad-dehra tieg˙u kienet ittertaqlu qalbu u f’ ‘Cenni Autobiografici’ stqarr li kieku minflok kellu jsofri minn marda serja ma kinetx tkiddu daqshekk. Fl-1938 kiteb artiklu f’ Il Berka ‘Il-Ìmiel Naturali filBniedem’ fejn kiteb li l-bniedem l-ewwel ma jfittex il-©miel talwiçç. G˙aldaqstant Vassallo ma jitfax il-˙tija la fuq Alla u lanqas fuq ommu jew missieru.

Vassallo kiteb “in-natura beΩqet fuqi”. Hawn jinsab wie˙ed millparadossi ta’ Vassallo li minn tfulitu ammira n-natura, kien parti min-natura iΩda kien ukoll f’oppoΩizzjoni man-natura.

L-g˙eruq ta’ Vassallo jinsabu fin-natura, fit-trobbija tieg˙u fisSi©©iewi. L-ammirazzjoni tieg˙u g˙an-natura tinsab imxerrda max-xog˙lijiet tieg˙u kollha.

Vassallo li jirribella kontra nnatura li sawtitu, ça˙ditu u avvelietu, huwa wkoll il-poeta li j˙obb u jammira l-©miel tal˙olqien. Quddiem il-kobor u lmisteri tan-natura ˙assu çkejken u wa˙du. Kien qata’ qalbu li xi darba jeg˙leb dan l-ostaklu: “Wa˙di twelidt u wa˙di g˙adni u nibqa’ f’˙ajti” (Wa˙di vv 9-10).

Huwa beda jara l-kuntrast bejn lispettaklu tan-natura u l-qag˙da solitarja tieg˙u.

Ir-relazzjoni man-natura kienet g˙addiet mill-ammirazzjoni u listag˙©ib g˙all-konfront bejn issingulari u l-plurali, bejn ilwie˙ed u l-˙afna, bejn il-passività u l-attività. Huwa ççelebra rrebbieg˙a u s-sbu˙ija tan-natura f’poeΩiji b˙al ‘Dejjem Qatt’ fejn “iΩ-Ωerrieg˙a tinbet, t˙addar u toktor”, fejn “xejn g˙al kollox ma jintemm: kull ˙a©a titbiddel dejjem u ˙a©’o˙ra ssir”.

Hawn Vassallo jg˙addi g˙al stadju ie˙or. Issa kien in˙akem mill-biΩa’ li ma jirnexxilux jip-

parteçipa f’“il-miraklu tan-natura” kif kien i˙obb isejja˙lu hu kemm f’intervisti u anke fil-manuskritt ‘Noti Awtobijografiçi’.

Fil-poeΩija ‘Dejjem Qatt’ kiteb li “ma jasal qatt tal-ward…tal-frott iΩ-Ωmien” u jirreferi g˙al tamietu b˙ala “sofor u nexfin kif kienu, g˙adhom u jibqg˙u: u ma j˙addru qatt”.

Mill-konvinzjoni tieg˙u li kien nieqes mill-©miel nibet il-biΩa’ li ebda tfajla ma kienet ser taççettah, u allura ma kienx se jirnexxilu jibni familja u jkattar b˙all-kumplament tal-˙olqien.

Aktar kmieni f’˙ajtu kien ikkundanna x-xita tal-ulied fid-dinja iΩda issa kien g˙adda g˙al stadju tax-xewqa li jkattar u jag˙ti “˙ajja ©dida lil o˙rajn” (‘Formosa’ v. 24) biex meta jmut huwa jibqa’ jg˙ix permezz ta’ wlied uliedu: “f’uliedhom u wlied uliedhom ru˙na tg˙ix u ddum” (‘Formosa’ vv. 27-8). Óbiebi kull ma ˙laqt int: barra l-bnedmin Filwaqt li kien jammira n-natura u kien jaraha b˙ala l-˙olqien perfett t’Alla b’versi b˙al “Xi ©miel madwari! X’se˙er hu dan! … X’qawwa ti©©edded fil˙olqien!” huwa ma kienx jara listess armonija fil-bniedem. Kien i˙ossu eskluΩ mis-soçjetà. ˙a©a li tirrifletti ru˙ha fil-poΩizzjoni tieg˙u fir-ritratti. Fil-poeΩija ‘LirRi˙ Fuq’ jitolbu j©orru ’l bog˙od ’il bog˙od mill-ilsna ˙ziena.

Vassallo g˙adda minn ˙afna sofferenzi u rtira f’iΩolament soçjali. L-isfiduçja ta’ Vassallo filbniedem, kienet ©ejja wkoll minnuqqas ta’ ˙ila li jifhem l-umanità, li kien parti minnha wkoll, u li xorta kienet differenti minnu: F’‘Van©elu Ie˙or’ (v. 33) kiteb “Jien ma naqbel ma’ ˙add”. Jekk f’dan il-perijodu m’aççettax lumanità, kien ifisser ukoll li ma kienx qieg˙ed jaççetta lilu nnifsu. L-umanità kienet inaççettabbli g˙alih daqskemm hu kien i˙oss li kien inaççettabbli g˙aliha.

Minn dakinhar li ˙alla l-kunvent u re©a’ fil-bera˙ wara snin ta’ studju ta’ filosofija, Teolo©ija u t˙ejjija spiritwali “b’sahriet twal fit-talb”, sab ru˙u “qalb id-dbejjeb ta˙t il-g˙amla u l-libsa ta’ bnedmin” (‘Inti Biss’). Beda j˙oss ru˙u mdawwar bil-qerq u l-ipokrisija: “ma nistax nifhem kif mill-bhejjem kollha, bniedem, bhima bid-deh’n, ma sibtx fil©nus” (Mysterium Mysteriorum’ vv. 37-8).

Spiçça biex identifika ru˙u mal-˙lejjaq ve©etattivi u sensittivi, mal-˙xejjex u l-bhejjem u hekk Ωidet l-poeΩija ‘˙biebi’, billi kkundanna biss l-umanità “˙biebi kulma ˙laqt int: barra lbnedmin”. Madankollu f’bosta intervisti stqarr li hu ma kienx misantropu u li hu b˙ala poeta ma seta’ qatt jobg˙od lill-bniedem.

F’intervista radjufonika fl-1981 (C. Cacopardo Mariani) iddikjara li b˙ala“poeta bilfors irid ikollu qalbu tajba, inkella ma jkun poeta xejn”. Fl-istess intervista jispjega x’wasslu g˙al din ilpoΩizzjoni: “il-poeΩiji li g˙andi huma hekk mhux g˙ax jiena nobg˙od lill-umanità, mhux g˙ax jiena misantropu, lanqas Giacomo Leopardi ma kien misantropu. Jien u dawk kollha li jixbhuni, mhux g˙ax ç˙adna l˙ajja, mhux g˙ax ma xtaqniex lim˙abba, mhux g˙ax ma kellniex kilba g˙aliha. Mela a˙na m©ienen? Mela a˙na ©ebla? Mela a˙na xi ˙a©a bla qalb, u bla ru˙

u bla mo˙˙? Mela a˙na m’a˙niex b˙al ˙addie˙or u daqs ˙addie˙or? Xi ©ralna? Dawk li huma b˙ali, ma ©ralhom xejn ˙lief li sabu t-tiç˙id. Dak li xtaqu ma setg˙ux jiksbuh”.

Irrid u ma nistax In-nuqqas ta’ ˙ila li jie˙u sehem fil-˙ajja b˙al ˙addie˙or u jsib postu fis-soçjetà wassluh biex jg˙addi g˙all-analiΩi tieg˙u nnifsu.

Kellu rieda qawwija li jie˙u sehem fil-˙ajja, sab ru˙u f’kundizzjonijiet li ma setax jeg˙libhom. It-twemmin f’determiniΩmu wasslu f’dilemmi filosofiçi.

Kien konxju li fil-konfront mad-destin kien qieg˙ed je˙odha kontra qawwa akbar minnu.

Vassallo stmerr in-nuqqas ta’ ˙ila, li g˙alkemm kellu r-rieda, ma kinetx biΩΩejjed biex iddawwar u ttejjeb il-fatti. Hekk bilprotesta “Irrid u ma nistax” ripetuta kemm-il darba f’kitbietu, huwa afferma l-konflitt bejn dak li xtaq u dak li seta’ jag˙mel.

Irrid u ma nistax tidher f’g˙add ta’ poeziji ‘fosthom Van©elu Ie˙or’ (vv. 17, 21), ‘Marzu’ (v.

17), ‘Kollu G˙alxejn’ (v. 15), ‘Wa˙di’ (v. 7), ‘Il-BiΩa’ Tieg˙i’ (v.

9), f’xi proΩa b˙al ‘jien u o˙rajn’ u sa˙ansitra f’xi ittri. Il-Prof.

Oliver Friggieri kiteb li l-karba “Irrid u ma nistax” hija “l-emblema tal-viΩjoni kollha tieg˙u”.

Il-kriΩi soçjali kienet Ωviluppat fi kriΩi eΩistenzjali. In-nuqqas ta’ ˙ila li jie˙u sehem fil-˙ajja u jie˙u sehem fis-soçjetà, wasslitu biex jis˙et twelidu u g˙all-konkluΩjoni fatali li kien ikun a˙jar li ma twieled xejn. Kien qata’ qalbu tant li ˙ass li “a˙jar mejjet tassew milli ˙aj taparsi”. Tin˙ass il-©ibda g˙all-mewt li kultant ixxaqleb lejn tendenza suwiçidali.

Il-poeΩija salvatni Il-poeΩija kienet l-unika tama ta’ eΩistenza g˙al Vassallo. Fil-˙ajja kien qieg˙ed iqis ru˙u mxejja˙ u mejjet, iΩda kien qieg˙ed jg˙ix permezz tal-poeΩija. Bil-poeΩija seta’ jg˙addi minn stat ta’ passività g˙al stat ta’ attività.

Il-poeΩija kienet saret ir-rifu©ju u s-salvazzjoni tieg˙u. In-niket kien wasslu g˙all-poeΩija li permezz tag˙ha jsib is-ser˙an.

F’intervista mal-Prof. ÌuΩè Aquilina jg˙id li l-poeΩija salvatu f’˙afna sensi. “Il-versi l-aqwa ˙bieb”. Sab ir-rifu©ju fil-poeΩija.

Il-poeΩija salvatlu ˙ajtu.

Kien hemm waqtiet ukoll f’˙ajti illi sibt il-fer˙ Ix-xewqa tieg˙u li hu wkoll isir poeta mit-tajbin, Ωidet isse˙˙.

Fiç-çirku familjari, iΩ-Ωwie© flimkien mal-grazzja li jsir missier ukoll g˙enuh biex jikseb ftit minn dak li beΩa’ li qatt ma kien ser jikseb. Sa fl-a˙˙ar Vassallo kien beda jsib xi ftit minn dik l-im˙abba li tant ixxennaq g˙aliha f’Ωg˙oΩitu: IΩ-Ωwie©, l-ulied, elett fil-Kunsill tal-Gvern (li tatu kunfidenza kbira fih innifsu g˙ax induna li wara kollox in-nies kienet tirrispettah), ix-xog˙ol ta’ g˙alliem – l-ewwel f’San Alwi©i u mbag˙ad il-Liçeo.

Kien ukoll fil-Kunsill tal-G˙aqda tal-Kittieba tal-Malti, u president ta’ bosta soçjetajiet fis-Si©©iewi.

Dawn l-elementi ma setg˙ux ma j˙allux effett fil-kitba tieg˙u.

Lejn tmiem il-˙arifa tal-1944 ˙are© il-©abra ta’ poeΩiji Kwiekeb ta’ Qalbi. Vassallo, konxju tal-mekkaniΩmi li kienu

qeg˙din ja˙dmu fih u li kien qieg˙ed jittraΩmettihom f’kitbietu, antiçipa l-osservazzjonijiet tal-qarrejja fid-da˙la tal-ktieb ‘Biex Niftiehmu minn Qabel’.

Fl-awto-eΩami kiteb li huwa g˙adda minn faΩi g˙al o˙ra f’˙ajtu individwali, familjari u soçjali: Kiteb li l-poeΩija tieg˙u ma kienx g˙adha mg˙obbija b’negattività b˙as-snin bikrin g˙ax kull sena li g˙addiet minn fuqu ˙alliet xi tibdil materjali jew morali u kompla “il-poeΩija tieg˙i, li hi biçça minni nnifsi, ma tistax ma titbiddilx hija wkoll u tabilfors skond l-ambjent, iççirkostanzi u Ω-Ωminijiet li minnhom jien inkun g˙addejt (Biex Nifthiemu minn Qabel).

Fit-tieni ©abra ta’ poeΩiji beda die˙el il-kompromess u r-rassenjazzjoni. Minn Nirien g˙al Kwiekeb ta’ Qalbi ntilfet ˙afna mill-qilla tal-poeΩija tieg˙u g˙alkemm teknikament hija kemxejn a˙jar. Issa beda jaççetta g˙ax ried mhux g˙ax ma jistax.

Min-na˙a tieg˙u Vassallo ddikjara li fi Kwiekeb ta’ Qalbi kellu xi poeΩiji tajbin “daqs nofs tuΩΩana, mhux wisq”, u kien fih ukoll xi kitbiet bla siwi (E. Cumbo – intervista radjufonika 1978).

It-tbatija kienet naqset. Irnexxielu jakkwista minn dak li xtaq.

Vassallo f’‘Il-PoeΩija u A˙na’ kiteb li “il-poeΩija vera u tajba hija aktarx dejjem bint l-u©ig˙”.

B˙al ˙afna poeti g˙adda mittbatija g˙all-poeΩija. Fil-poeΩija ‘Lil ˙abibi Karmenu Ellul Galea’ kiteb: “Min qatt ma laqqat kwies l-imrar mill-qieg˙, poeta mhux m’hemmx poeΩija fih”.

Fi tmiem l-1959 huwa ˙are© ittielet ©abra ta’ poeΩiji Óamiem u Sriep. B˙aΩ-Ωew© ©abriet ta’ qabel, il-ktieb jifta˙ b’poeΩija ddedikata lil Alla, ‘LileK’, wa˙da mill-poeΩiji l-aktar g˙al qalbu.

It-titlu tal-ktieb ukoll jindika li l-viΩjoni ta’ Vassallo dwar il-˙ajja kellha aktar sens ta’ bilanç. Fejn qabel, f’Nirien, il-bniedem kien mitfug˙ f’kategorija wa˙da mas“Sriep”, issa l-klassifikazzjoni talbniedem twessg˙et biex tidher ukoll il-preΩenza tal-“˙amiem”.

B’danakollu, ix-xettiçiΩmu g˙all-bnedmin ma ntilifx g˙al kollox. Fi tmiem il-ktieb jing˙alaq mill-©did fih innifsu.

Jag˙laq b’innu tal-eskluΩjoni tieg˙u mis-soçjetà fejn jitlob lir‘Ri˙’ ibieg˙du mill-bnedmin.

Fi Kwiekeb ta’ Qalbi di©à kienu dehru g˙add ta’ poeΩiji ddedikati lil ˙biebu u lil persuni li kellu rispett kbir lejhom - il“˙amiem” li b’xi mod nis©u xi parti minn ˙ajtu u li dejjem inkora©©ewh u g˙amlulu l-©id.

F’Lulju 1974 ÌuΩè Diacono ˙are© l-antolo©ija Bejn Qçaçet u Qig˙an b’g˙aΩla ta’ poeΩiji minn Kwiekeb ta’ Qalbi u Óamiem u

Sriep. Meta Vassallo g˙adda xxog˙lijiet li kellhom jidhru fil©abra Bejn Qçaçet u Qig˙an, ÌuΩè Diacono baqa’ skantat kif ma kien hemm ebda poeΩija li dehret f’Nirien. Meta Diacono wrieh fehmtu, Vassallo wie©bu: “Vassallo ta’ Nirien kien Vassallo ie˙or” u fakkru li minn dak iΩΩmien ’l hawn, ˙ajtu kienet inbidlet mil-lejl g˙an-nhar.

Kull ©abra ta’ poeΩiji li ppubblika wara Nirien kienet tqajjem mill-©did il-konfront bejn ‘lewwel’ Vassallo u ‘t-tieni’ Vassallo. Min-na˙a tieg˙u, kien jiddefinixxi mill-©did it-trasformazzjoni tieg˙u: “Issa x’©ara minn dakinhar ’l hawn? G˙alkemm dak li twelidt bih kelli nibqa’ nitqanna bih, inqalg˙u çerti çirkostanzi li lili biddluni.

Fejn qabel ix-xorti tatni bil˙arta, imbag˙ad ma baqg˙etx ittini daqshekk bil-˙arta. U jekk ma sibtx dak kollu li xtaqt u li ridt, sibt parti minnu, sibt parti sabi˙a u naqas ˙afna n-niket li kont ©arrabt qabel, u kien hemm waqtiet ukoll f’˙ajti illi sibt ilfer˙, illi sibt il-hena” (Intervista radjufonika – Peter A. Caruana 1978). ‘Irrid u ma nistax’ kienet saret RIDT u stajt.

Ma nistax, ibni L-iΩvilupp fil-personalità poetika ta’ Vassallo jimxi id f’id u huwa mera tal-bidliet li se˙˙u f’˙ajtu.

IΩda ˙ajjet Vassallo kienet segwiet çirku s˙i˙. Fi xju˙itu re©a’ sab ru˙u fix-xifer, fil-qag˙da taleskluΩjoni u ta’ tbatija, fejn ilmard baqa’ jalterna mil-livell fiΩiku g˙al-livell psikolo©iku. Ilmard u d-dipendenza tieg˙u fuq ˙addie˙or wassluh biex f’ittra lil Anton F. Attard (4/8/86) tenna lfraΩi ‘Irrid u ma nistax’.

Fl-1983 wasal Malta l-Prof.

Pellegrino g˙at-tnedija tal-ktieb ta’ Oliver Friggieri, L’Esperienza Leopardiana di un poeta maltese: Karmenu Vassallo. Friggieri insista u ffitta lill-poeta biex jattendi iΩda “hu, bid-dmug˙ f’g˙ajnejh, karab” u qallu: “Ma nistax, ibni, ma nistax, arani kif jien fis-sodda, ma nistax, irrid ni©i u ma nistax, ma nistax ...” u baqa’ ma marx.

Ftit xhur biss qabel ma miet, tenna din il-fraΩi f’ittra lil wie˙ed mill-kittieba Maltin fl-Awstralja, Joe Saliba (18/10/86): “sikwit jag˙tini li nibki: narani rrid nag˙mel dak li ma nistax nag˙mel”.

Vassallo l-bniedem qalil u daqshekk ie˙or manswet, jitqies ukoll b˙ala l-poeta tal-paradoss, il-poeta li j˙obb il-˙ajja u jixtieq il-mewt, il-poeta b’xejriet differenti u xi kultant opposti fejn lg˙adab u r-rassenjazzjoni, isskiet u l-g˙ajat, it-twemmin u rribelljoni jintg˙a©nu flimkien.

24.06.2012

MuΩika

23

Concerto per l’Emilia Carmel Damato

Ûgur li kul˙add sema bit-terremot li ˙akem l-Italia f’dawn l-a˙˙ar ©img˙at u li ˙alla ˙afna nies mejta b’ eluf bla saqaf fuq rashom.

B˙alma ji©ri f’okkaΩjonijiet b˙al dawn, il-kantanti Taljani jing˙aqdu flimkien biex itellg˙u kunçert li dd˙ul minnhu jmur g˙al dawk involuti f’din it-tra©edja.

Il-kantanti tar-re©jun tal-Emilia ser itellg˙u kunçert propju nhar il-25 ta’ Ìunju fil-grawnd Dal’Ara ta’ Bologna.

Il-mo˙˙ wara dan il-kunçert huwa Beppe Carletti, il-leader ta’ I Nomadi. Fost il-kantanti mir-re©jun talEmilia li ser jie˙du sehem insibu lil Francesco Guccini, Laura Pausini, Zucchero, Luciano Ligabue u r-ritorn b˙ala kantanta ta’ Caterina Caselli. Mag˙hom ser jing˙aqdu kantanti o˙ra, fosthom Samuele Bersani, Luca Carboni, Cesare Cremonini, Andrea Mingardi, Modena City Ramblers, Nek, Nomadi u Stadio. Il-preΩentatur ser ikun Fabrizio Frizzi. Il-biljetti ser jinbieg˙u g˙all-prezz ta’ €30 u mhux ser ikun hemm biljetti li jitqassmu b’xejn. Ìie ppreçizat li lkantanti mhux ser jit˙allsu, g˙alhekk id-d˙ul kollu ser imur g˙al dawk li qed isofru kawΩa ta’ dan it-terremot.

La Cumbia di Chi Cambia, diska ©dida g˙al Adriano Celentano Diska ©dida g˙al Celentano li bdiet tinstema’ b˙ala single fuq l-istazzjonijiet tar-radju ewlenin propju mill-ewwel ta’ Ìunju.

Fuq kliem u muΩika ta’ Lorenzo Cherubini Jovanotti, din il-kanzunetta tista’ tiqies b˙ala kanzunetta ribelluΩa li ssejja˙ g˙all-bidla. Titkellem dwar il-korruzzjoni ta’ min g˙andu l-poter ming˙ajr ma jimmeritah.

Titkellem ukoll fuq su©©ett li hu ˙afna g˙al qalb Celentano: l-ambjent. La cumbia che cambia hija kanzunetta fuq stil Kolumbjan, u hija me˙uda millalbum Facciamo finta che sia vero, album li ilu sa minn Novembru jokkupa l-og˙la postijiet tal-klassifiki tal-albums Taljanai. Minbarra Jovanotti nsibu artisti kbar ja˙dmu flimkien ma’ Celentano fuq dan l-album, fosthom Franco Battiato, Negramaro, Pacifico u Raphael Gualazzi.

Top 10 Italia G˙al darb’o˙ra ser nag˙tukhom il-klassifika tal-aqwa 10 kanzunetti Taljani skont il-FIMI (Federazione Industria Musicale Italiana). G˙alkemm din mhix klassifika uffiççjali, però hija mi©bura minn u˙ud fost l-aqwa ˙wienet tad-diski flItalja kif ukoll skont il-playlists ta’ w˙ud fost l-akbar stazzjonijiet tar-radju Taljani. Il-kanzunetta Cercavo l’ amore ta’ Emma hija l-aktar kanzunetta popolari g˙al din il-©img˙a.

1. Emma – Cercavo amore 2. Cesare Cremonini – Il comico 3. Alessandra Amoroso – Ciao 4. Giorgia – Tu mi porti su 5. Modà feat Jarabe De Palo – Come un pittore 6. Annalisa – Senza riserva 7. Tiziano Ferro – Hai delle isole negli occhi 8. Biagio Antonacci – Non vivo più senza te 9. Nina Zilli – L’amore è femmina (Out of love) 10. Afterhours – Padania Dominju g˙al Emma fejn minbarra li tinsab tokkupa l-ewwel post f’din il-klassifika, tinsab ukoll tokkupa l-ewwel post b˙ala l-aktar kanzunetta li ©iet downloaded. Il-kanzunetta ta’ Nina Zilli L’amore e’ femmina li rrapreΩentat l-Italia fil-Eurfofestival u spiççat fid-disa’ post, tinsab tokkupa d-disa’ poΩizzjoni.

Hanno Ucciso l’Uomo Ragno, verΩjoni Rap wara 20 sena Emma Marrone fl-ewwel post

Proprju 20 sena ilu, Max Pezzali u Mauro Repetto, jew kif kienu mag˙rufa a˙jar, 883, ippublikaw l-ewwel album tag˙hom, Hanno ucciso l’ uomo ragno. Biex jitfakkar dan lanniversarju, Max Pezzali ddeçieda li jer©a’ jippubblika dan lalbum, din id-darba verΩjoni Rap. Fost ir -rappers Taljani nsibu lil J-Ax, Baby K, Ensi, Emis Killa, Club Dogo u Two Fingerz. Dan l-album g˙andu produzzjoni ta’ Claudio Cecchetto.

24

24.06.2012

Kun Af

ÌRAJJIET MINN HAWN U MINN HEMM Saviour Mamo

L-Apollo 13

Is-Service Module kif dehret mill-Command Module

Il-pro©ett ta’ din it-titjira lejn ilqamar kien is-seba’ darba b’ekwipa©© uman li g˙al ftit ma spiççax f’inçident tra©iku.

G˙al min jemmen bis-superstizzjoni, in-numru tlettax jissemma ˙afna drabi f’dan ilvja©© sfurtunat.

Marbut man-numru 13 Skont l-iskeda, Apollo 13 kienet ©iet sparata fit-13.13pm, ˙in ta’ Houston fil-11 ta’ April 1970. Fit-13 ta’ April, waqt li kienet fi triqtha lejn il-qamar, çilindru tal-ossi©nu kien sploda u farrak parti esterna mill-vettura tas-servizz (SM – is-Service Module). It-tama li jaslu fuq ilqamar intemm ˙esrem. Il-vettura spazjali kellha tqassar irrotta.

B’emer©enza, l-ekwipa©© uΩa l-ossi©nu tal-vettura li kellha titniΩΩel fuq il-qamar (LM – ilLunar Module); grazzi g˙al bravura tal-kontrolluri tal-art li mexxew il-vja©© lejn id-dinja.

Ir-rocket booster, S-IVB, li jtella’ l-vettura fl-ispazju in©arret f’Kennedy Space Center ilÌimg˙a 13 ta’ Ìunju 1969.

Jum qabel it-tlug˙, il-kaptan

Thomas Mattingly, li kellu jmexxi l-vettura Apollo 13, qabditu l-˙oΩba ÌermaniΩa.

Is-sostitut tieg˙u kien John Leonard Swigert li kien pilota ta’ riserva f’Apollo 7 u Apollo 11.

Waqt it-tlug˙, il-booster S11, li hu parti mill-magna çentrali, intefa’ 132 sekonda qabel ittieni faΩi. Konsegwenza ta’ dan, l-erba’ boosters l-o˙ra damu 34 sekonda iktar ja˙dmu qabel ma ntfew. It-tielet faΩi wkoll ©iet affetwata g˙ax l-S1VB dam ja˙dem disa’ sekondi iktar. Madankollu, il-vja©© beda skont il-pjan. Il-vettura qabdet ir-rotta ggwidata minn strumenti speçiali biex issib triqtha eΩatt lejn il-qamar.

Wara 56 sieg˙a mit-tlug˙, fejn issa l-vettura kienet eqreb lejn il-qamar, xrara nar, ikka©unat spluΩjoni fit-tank numru 2 talossi©nu fis-Service Module.

CSM. KawΩa ta’ hekk inqalg˙et komplikazzjoni fis-sistema talbatteriji li ji©©eneraw l-elettriku u fiç-çirkulazzjoni tal-ilma.

Il-missjoni ©iet kompletament wieqfa. Óa©a wa˙da kien fadal xi jsir: li jin©ieb l-ekkwipa©© lura fid-dinja qawwi u s˙i˙.

It-tliet astronawti tal-Apollo 13 – James Lovell, Jack Swigert u Fred Haise.

Marsusin u ffriΩati Min˙abba li l-vettura SM ©iet kwaΩi pparalizzata, l-ekwipa©© ©ie ordnat jittrasferixxi ru˙u filLM Lunar Module (il-vettura li kellha tinΩel fuq il-qamar). LLM hu ddisinjat biex jg˙abbi Ωew© persuni g˙al 50 sieg˙a.

Imma kif ©iet, it-tliet astronawti kellhom jintrassu g˙all-kumplament ta’ erba’ ijiem.

Biex ma jinqalg˙ux iktar kumplikazzjonijiet u riskji, inNASA ordnat li l-vettura tkompli l-vja©© tag˙ha, iddur f’orbita mal-qamar u ter©a’ lura.

Kull apparat li setg˙u jg˙addu ming˙ajru ©ie mwaqqaf biex jiffrankaw l-ener©ija.

Fl-erbat ijiem ta’ vja©© lura lejn id-dinja, l-astronawti g˙addew minn martirju g˙ax kellhom jissapportu temperatu-

ra ta˙t iΩ-Ωero u jixorbu mhux iktar minn 170 gramma ilma kuljum.

Kif il-vettura da˙let fl-orbita tal-qamar, inxteg˙lu Ω-Ωew© magni tal-LM biex ibiddlu rrotta u ji©u lura lejn id-dinja.

Swigerd irritorna lejn l-SM u ˙addem xi apparat bil-batteriji tal-emer©enza biex ikun Ωgur li kollox tajjeb. Qam dubju min˙abba li t-temperatura ma kinitx regolari.

Lovell u Haise, s˙ab Swigerd, baqg˙u fl-LM fejn ˙adu xi ritratti dramatiçi tal-˙sarat li kellha l-SM. Kien jidher li kwaΩi ©enb s˙i˙ tal-vettura kien tfarrak bl-ispluΩjoni.

Meta deher li kollox jinsab sew, Lovell u Haise ng˙aqdu fis-CM ma’ Swigerd u ˙elsu

mil-LM u l-SM. L-LM serviet ta’ kamra ta’ salvata©©. Meta s-CM avviçinat tant lejn id-dinja, inxteg˙lu l- correctors ( boosters Ωg˙ar) biex il-module tie˙u langolu neçessarju biex tid˙ol fl-atmosfera tad-dinja. Dak il˙in il-kuntatt mad-dinja ikun sieket g˙al kollox u ˙add ma jkun jaf x’inhu ji©ri g˙al ftit sekondi.

Li nafu Ωgur hi li l-kapsula ssir ta˙raq ˙afna waqt li tkun die˙la fl-atmosfera tag˙na.

Jekk l-angolu tal-vettura jkun Ωbaljat, il-vettura tin˙araq u tiddiΩintegra.

Wara ftit minuti, il-kapsula dehret fuq ir-radar fejn kien jidher li kollox mar sew. Lastronawti ©ew rikoverati minn tim ta’ salvata©© wara sieg˙a.

It-tlugħ tal-Apollo 13

24.06.2012

Personalità

25

I˙oss ener©ija poΩittiva mill-muΩika live

Ramona Portelli www.ramonaportelli.com ramonaportelli@hotmail.com

G˙al darba se jkolli naqbel mal-qawl Malti ‘Kull deni ˙udu b’©id’.

Dan g˙aliex waqt li dan l-a˙˙ar kont qed nistenna t-trasport pubbliku lura mill-Belt g˙ad-dar, qbadt konversazzjoni ma’ wie˙ed li b˙ali jkun qed jistenna u jittama li titfaçça tal-linja.

Kelma ©©ib ’il-o˙ra u fost o˙rajn qalli li j˙obb jikteb. Kif qalli hekk fta˙t widnejja aktar u interessajt ru˙i, tant li sirt naf li j˙obb jikteb illirika tal-muΩika.

Skoprejt li g˙andu talent u li di©à kellu esperjenzi sbie˙ warajh.

B’hekk stedintu g˙al intervista mieg˙i, u hu aççetta minnufih.

Ftehemt mieg˙u li niltaqg˙u f’kafeterija l-Mosta, biex b’hekk stajt insir nafu aktar. Keith Zammit huwa awtur li g˙andu tmienja u g˙oxrin sena, joqg˙od il-Mosta, u b˙ala passatempi j˙obb ifittex dwar il-muΩika fuq l-internet. Keith jiddeskrivi lilu nnifsu b˙ala persuna kwiet u li j˙obb jiççajta.

Isostni li l-muΩika hija ˙ajtu, u jiddispjaçih li ma jistax ja˙dem biha l-©ranet kollha, g˙all-fatt li opportunitajiet ma tantx hawn f’Malta. Qalli wkoll li ma tantx japprezza muΩika minn fuq CD jew radju, g˙all-fatt li japprezzaha aktar meta tkun muΩika live. Óallejt f’idejh sabiex jelabora aktar dwar dan il-punt.

“Il-muΩika napprezzaha dejjem, live u mhux. Ir-ra©uni li napprezzaha aktar meta tkun live hi li n˙oss çertu ener©ija poΩittiva li ti©i trasmessa dak il-˙in.

Meta kantant jew kantanta jag˙tu performance live mill-qalb, bla ma rrid napprezza aktar. Barra minn hekk, meta tisma’ kanzunetta rrekordjata tkun taf eΩatt x’ser tisma’, mentri fil- live xejn mhu previst fl-interpretazzjoni u limprovizzar tal-kanzunetta. Ikun hemm kaΩi fejn muΩiçist li jkun qed jakkumpanja bl-istrument tieg˙u, ti©ih muΩa dak il-˙in u jimprovizza. Dan hu s-sabi˙ ta’ live performance, ” spjegali Keith.

Beda jikteb il-lirika g˙al o˙tu O˙t Keith hija l-kantanta Isabelle Zammit. Keith jista’ jg˙id li kien bissa˙˙a tag˙ha li ©ietu l-˙ajra li jibda jikteb il-lirika. “Kienet o˙ti li mmotivatni biex naqbad din il-linja u ma jiddispjaçinix. Jien u o˙ti ˙dimna flimkien fuq kanzunetti fejn, fost l-o˙rajn, wasalna darbtejn fil-finali tal-Konkors Kanzunetta Indipendenza fl-2007 u fl-2009, bilkanzunetti MuΩa u L-G˙ajnejn ta’ Pittur rispettivament, it-tnejn fuq kompoΩizzjoni ta’ Philip Vella.

Barra minn hekk, o˙ti kienet wa˙da mill-backing vocalists li akkumpanjaw lil Glen Vella fil-Eurovision Song Contest 2011 li sar f’Dusseldorf, il-Ìermanja.”

Keith kompla jirrakkuntali dwar lewwel jiem tal-avventura tieg˙u bil-lirika tal-muΩika. “Kien prorpju l-lejl tal-Milied tas-sena 1999 meta bdejt nikteb il-lirika.

F’dak iΩ-Ωmien tas-sena, l-ispirtu talMilied ikun qed jirrenja u kien proprju g˙alhekk li ktibt kanzunetta tal-Milied.

Kien jisimha Ìrajja Qatt Minsija u kienet tirrakkonta l-©rajja tal-Milied kif ©rat, mit-twelid ta’ Ìesù sal-˙arba talfamilja mqaddsa lejn l-E©ittu bil-˙mar.

Kienet esperjenza sabiha ˙afna.”

Kien Augusto Cardinali li g˙enu jibni struttura tajba ta’ lirika. Fis-sena 2001 kienet instemg˙et l-ewwel kanzunetta minn tieg˙u fil-pubbliku, u fil-fatt minn dakinhar qatt ma ˙ares lura, u baqa’ dejjem jikteb aktar lirika.

“Wara li ktibt l-ewwel lirika tieg˙i, ma domtx na˙sibha u bdejt nikteb lirika o˙ra. Din id-darba s-su©©ett li g˙aΩilt kien l-importanza tal-istudju fit-tfulija u Ω-Ωg˙ozija, biex il-futur ikun a˙jar.

Din il-lirika, g˙addejtha lill-kompoΩitur Augusto Cardinali biex jikkomponi lmuΩika u kien hu li wrieni x’kelli nag˙mel biex fil-futur nikteb lirika bi struttura kif suppost, u ta’ dan nirringrazzjah. Din il-kanzunetta Futur Fuq Sisien Sodi kienet l-ewwel kanzunetta li nstemg˙et fil-pubbliku.

Dan se˙˙ f’Awwissu tas-sena 2001 u lkanzunetta kienet intlaqg˙et tajjeb millpubbliku preΩenti. Minn dakinhar g˙amilt iktar kura©© u bqajt nikteb aktar lirika fuq su©©etti varji”.

Keith tkellem mieg˙i dwar ˙olma li g˙andu f’mo˙˙u – li fiΩ-Ωmien qrib jibda jikkollabora ma’ xi kompoΩitur u kantanti barranin. Óallejt f’idejh sabiex jelabora aktar mieg˙i dwar din il-˙olma tieg˙u.

“Hija ˙olma tieg˙i li nittama li tirnexxi.

Ftit tax-xhur ilu kkuntatjani kompoΩitur barrani u talabni biex na˙dmu fuq xi pro©etti flimkien. Jien tlabtu jibg˙atli xi

xog˙lijiet minn tieg˙u biex ikolli idea fuq liema stili ja˙dem. Xog˙lu g˙o©obni u g˙alhekk aççettajt li nikkollaboraw flimkien. Il-pjan kien li na˙dmu xi ˙a©a g˙all-Eurovision Song Contest u tkellimt mieg˙u dwar kantanta li kont naf u qbilna li nikkuntatjawha mill-aktar fis, peress li ma tantx kellna Ωmien biex na˙dmu.

Fil-fatt hekk g˙amilt, u ma domtx ma rçivejt risposta min-na˙a tag˙ha.

BaΩikament qaltli li tixtieq ˙afna li tikkollabora mag˙na, iΩda b˙alissa g˙andha affarijiet o˙ra u m’g˙andhiex ˙in kemm tixtieq x’tiddedika g˙al dan ilpro©ett. Qaltilna wkoll li tittama li filfutur nikkollaboraw flimkien, u tajnieha l-kelma tag˙na li hekk ser isir.

Hemm il-˙sieb li fis-sajf li ©ej nibdew na˙dmu fuq din il-kanzunetta. Fis-sajf, kemm jien kif ukoll il-kompoΩitur, ikollna aktar ˙in x’niddedikaw g˙al hekk,” spjegali Keith.

Sal-lum Keith ˙adem ma’ ˙afna kantanti Maltin stabbiliti. L-ewwel kantanta li ˙adem mag˙ha kienet o˙tu stess – Isabelle. Óadem ukoll g˙all-kantanta Petra Zammit. Ikkollabora wkoll malkantanta Anna Azzopardi, kif ukoll malkantant Andrew Zammit li huwa wkoll kompoΩitur u sound engineer.

Kiteb diversi innijiet kommemorattivi Keith kiteb ukoll lirika g˙al diversi okkaΩjonijiet speçjali hawn Malta fosthom l-innu kommemorattiv tas-sittin sena anniversarju tal-Óamrun Girl Guides. Innu ie˙or li kiteb Keith kien g˙all-festa ta’ Sant’Andrija ta’ Óal Luqa.

Dan kitbu fuq melodija ori©inali ta’ Dominic Cini u ©ie kantat minn Fabrizio Faniello. Innu ie˙or li ˙adem Keith ©ie rrekordjat minn Priscilla Psaila, mag˙rufa b˙ala Kaya g˙all-festa tal-Qrendi.

Nitkellem ma’ Keith dwar is-suççessi li rnexxielu jikseb s’issa, kemm f’Malta u anke barra minn xtutna.

“Kelli diversi suççessi minn meta bdejt

nipparteçipa f’festivals meqjusa Ωg˙ar lokalment. Fost dawn ikklassifikajt malewwel tlieta f’diversi okkaΩjonijiet, fosthom ikklassifikajt fit-tielet post fl-G˙anja tal-Poplu Ûg˙aΩag˙.

Barra minn hekk, is-sena l-o˙ra kelli Ωew© kanzunetti L-Istorja Tag˙na li ©iet interpretata minn Michela Dalli, u KwaΩi Qatt interpretata minn Michela Galea, li kklassifikaw fit-tieni u fit-tielet post talKonkors Kanzunetta Indipendenza 2011 Talent Ûag˙Ωug˙, rispettivament.

Na˙seb li l-ikbar suççess li kelli hawn Malta kien meta kanzunetta li ktibt waslet sal-Finali tal-Malta Eurosong 2010.

Din kienet ˙olma li saret realtà. Kien hemm okkaΩjonijiet fejn kelli xi xog˙lijiet minn tieg˙i li ˙adu sehem f’konkorsi internazzjonali wkoll, fosthom f’konkorsi fir-Rumanija, l-E©ittu, l-Italja, il-Moldova, ir-Russja u o˙rajn.

L-ikbar suççess li kelli barra minn xtutna kien meta wasalt sas-semifinali tal-UK Songwriting Contest, xejn inqas minn tmien okkaΩjonijiet, fil-kategorija Lyrics Only ta’ dan il-konkors annwali, fejn jie˙du sehem l-aqwa artisti minn madwar id-dinja,” spjegali kburi Keith.

B’kurΩità staqsejt lil Keith jekk biex jikteb il-lirika tal-muΩika, iridx ikun qisu poeta. Jispjegali li l-ewwel ikun hemm idea, u wara jiΩviluppa fuqha.

“Ovvjament trid iΩomm is-sillaba u rrima. PoeΩija ma tridx tkun melodjuΩa, g˙aliex din tinqara f’rima. Kanzunetta trid toqg˙od attent li kelma tkun mqassma mal-muΩika ˙alli tibqa’ tal-widna,” spjegali Keith.

Dwar kemm normalment idum sabiex jikteb kanzunetta wa˙da, Keith infurmani li mhux dejjem l-istess. Ìieli dam sieg˙a biss, u ©ieli beda kanzunetta llum u komplieha l-g˙ada.

Fl-a˙˙ar nett Keith stieden lill-qarrejja tal-gazzetta KullÓadd sabiex japrezzaw aktar il-muΩika Maltija. Sa˙aq ukoll biex isiru talbiet g˙al kanzunetti Maltin fuq irradjijiet lokali, u b’hekk inkunu qed insa˙˙u u nappo©©jaw it-talent Malti!

KPeugeot AROZZI 208 – l-a˙˙ar iljun FrançiΩ Road test minn Philip Schembri Id-ditta Peugeot g˙adha kemm ˙ar©et fis-suq l-a˙˙ar hatchback li tawh l-isem 208. B˙ala daqs la hi kbira iΩda l-anqas Ωg˙ira. F’Malta se ti©i inawgurata g˙ada t-Tnejn 25 ta’ Ìunju iΩda jien antiçipajtha u ppruvajtha matul din il-©img˙a. F’dik li hi dehra ma tistax ma tfa˙˙arhiex. L-istil tag˙ha huwa sabi˙ minn kull angolu.

Quddiem titpaxxa t˙ares lejha, filwaqt li minn wara hija kompatta u tag˙ti d-dehra ta’ karozza aggressiva. Il-verΩjoni li soqt kienet b’˙ames bibien.

Il-verΩjoni ta’ 3 bibien hija aktar sportiva.

Din it-208 hija aktar minn 100 kilogramma e˙fef mit-207u apparti minn hekk g˙andha lbumper ta’ wara li huwa mag˙mul minn plastik 100% riçiklat. Illum il-©urnata iddehra mhux kollox f’karozza, u dan g˙aliex ˙afna mill-karozzi qeg˙din jaddotaw numru sostanzjali ta’ features li bihom i˙ajjru lill-klijenti.

Jekk tifli sew lil din ilPeugeot tinduna li hija mg˙ammra b’kollox fejn tid˙ol sbu˙ija u kumdità, iΩda dan mhux biss. Peugeot ibbaΩaw ˙afna din il-karozza sabiex t˙ares l-ambjent. Il-magni tag˙ha huma kompatibbli g˙all-˙arsien tal-ambjent, u dan g˙aliex huma baxxi fil-livelli tad-d˙a˙en. L-aktar wa˙da li hija g˙olja twaddab 135 grammi iΩda g˙andha magna 1.6 petrol b’156 bhp.

Li kelli g˙ad-dispoΩizzjoni tieg˙i kellha magna 1.4 litre turbo diesel HDi b’70bhp li kulma twaddab fl-arja huma 98grammi kull kilometru.

Innutajt ukoll kemm hi ekonomika meta ta˙li 3.8 litri kull 100 kilometru.

Dwar verΩonijiet hemm 3 li huma Access Version, Active Version u Allure Version. LAccess Version hija l-istandard filwaqt li l-Active Version li

www.peugeot.com.mt

YEARS

WARRANTY

Combined C ombined consumption consumption (l/100 km): fr from om 3.4 to to 5.8. CO CO2 emissions (g/km): from om 87 to t 135.

(This model also qualifies ffor or the government scrappage scrappage scheme)

NEW N E W PEUGEOT PEUGEOT

208 208

Michael Att Attard ard Lt Ltd. d. – National R Road, oad, Blata Blata ll-Bajda -Bajda – T: 2123 8854 – M: 79 406 607 – E: sales@michaelatt sales@michaelattard.com ard.com

soqt jien hija aktar lussuΩa.

Mill-banda l-o˙ra l-Allure Version hija l-aktar wa˙da armata. L-Active Version li tista’ timma©ina fiha. Impressjonanti l- LCD display li fih g˙andu inkorporat ir-radju b’˙afna funzjonijiet, li ftit minnhom jindikalek kemm ˙lejt diesel, kemm tfajt CO2 fl-arja, liema stazzjon qieg˙ed tisma’ u jekk twa˙˙al l-MP3 liema diska qieg˙ed tisma’. Tista’ ankè ittella’ xi ritratti permezz talbluetooth jew pen drive.

Insomma fi ftit kliem. ©ugarell li jaf jinΩel tajjeb ma’ dawk li j˙obbu dawn l-affarijiet.

Dwar il-kumdità, l-ebda Peugeot ma fiha xi tmaqdar.

Kull wa˙da li soqt jew irkibt dejjem ˙assejtni komdu u din l-istess b˙alhom. L-ispazji minn ©ewwa huma tajbin kemm g˙all-passi©©ieri ta’ quddiem anke dawk fuq wara, Fil-fatt fuq wara jirkbu tlieta u joqog˙du komdi. Spazju filluggage boot huwa ta’ 311 litri, eççellenti u spazjuΩ ˙afn. B˙al kull hatch back o˙ra tista’ tniΩΩel is- seats jekk tin˙tieg aktar. L-Active Version to˙ro© b’ gear box semi automatic u din tista’ t˙alliha drive u taqleb we˙idha jew taqleb il-gerijiet mill- gearshift stess fejn tista’ tniΩΩel ’l isfel jew itella ’l fuq, filwaqt li g˙al aktar pjaçir tista’ tuΩa Ωewg shifts li jinsabu kull na˙a tal-isteering.

L-unika difett li jista’ wkoll jindera maΩ-Ωmien hija l-gear ratio. Meta taqleb minn gear g˙al ie˙or tin˙ass ftit u donnha tnaqqas g˙al ftit sekondi lispeed, issa jista’ jag˙ti l-kaΩ li din tindera mis-sewwieq jew inkella tnaqqas ftit meta lkarozza ttela ftit mili. G˙aΩliet ta’ magni kif di©à semmejt ftit ’il fuq huma kemm Petrol jew Diesel. Dawk petrol huma 1.0 b’68bhp u 99 grammi, 1.4 b’95bhp u 129 grammi u 1.6 b’120bhp u 134 grammi, it-top of the range tal-magni petrol hija din 1.6 b’156 bhp u 134 grammi ta’ CO2.

Dawk diesel ivarjaw minn 1.4 b’70bhp u 98 grammi, 1.4 b’70bhp u 87 grammi, 1.6 b’92bhp u 98 grammi, 1.6 b’92bhp u 99 grammi u 1.6 b’112 bhp u 99 grammi ta CO2 fl-arja. Jekk wie˙ed jinnota li sCO2 tad- diesel huwa anqas minn dak tal-petrol. Tistg˙u timma©inaw it-teknolo©ija talmagni diesel tal-Peugeot kemm huma avvanzati fejn sa ftit tassnin ilu d-d˙a˙en tad- diesel kienu g˙olja, iΩda llum niΩlu aktar mill-petrol.

Il-vja©© tieg˙i bit-208 wasal fi tmiemu wara xi tliet sig˙at sewqan. Impressjonanti li lgauge tad-diesel ma ççaqlaqx.

Apparti t-3 sig˙at sewqan ikkunsidrajt ukoll l-air condition mixg˙ul biex inpatti g˙at38 grad li kien hemm barra.

Na˙seb li din il-Peugeot ser tmur tajjeb fil-bejg˙ u se tikseb suççessi wkoll u na˙seb li se ssegwi l-passi ta’ Peugeot o˙rajn, fejn f’dawk li huma unuri u bejg˙ dawn qatt ma naqsu.

24.06.2012

Karozzi

27

L-Alfa Romeo u l-Jeep b’dar ©dida f’Malta Il-Pater Group g˙adu kemm inawgura x-showroom il©dida tieg˙u f’Triq il-Wied lImsida. Ix-showroom, li qabel kienet tal-Alfa Romeo, kellu jsir fiha pro©ett s˙i˙ ta’ ristrutturar meta d-ditta Jeep in©iebet f’Malta aktar kmieni din is-sena u llum, Jeep u Alfa Romeo, iΩ-Ωew© ditti ewlenin ta’ Pater Group, se jkunu eΩibiti flimkien f’din ix-showroom il-©dida.

Francesca Mamo, id-Direttur Mani©erjali tal-Pater Group qalet “din is-sena kienet wa˙da importanti bl-introduzzjoni tad-ditta Jeep f’Malta.

Dan se˙˙ wara li d-ditta Jeep ing˙aqdet mal-Grupp Fiat wara l-ftehim globali mil˙uq bejn il-Grupp Fiat u lGrupp Chrysler fl-2009.

Illum, qed nassistu g˙al avveniment importanti ie˙or g˙all-Grupp tag˙na, it-tnedija ta’ pro©ett li kien jinvolvi ristrutturar s˙i˙ u iddisinjar mill-©did ta’ din ix-showroom b’mod li jin˙oloq ambjent li jixraq kemm g˙al Alfa Romeo u Jeep skond il-linji gwida li tipprovdi Fiat Auto g˙axshowrooms kollha tag˙ha madwar id-dinja.

“Din il-binja f’Triq il-Wied hija binja speçjali ˙afna g˙allkumpannija tag˙na UCIM Co

Ltd g˙aliex din kienet l-ewwel showroom u workshop g˙al Fiat,” qalet Francesca Mamo.

“Mibnija lejn l-a˙˙ar tas-snin sittin ta˙t is-superviΩjoni talfundatur ta’ UCIM Co, ilma©©ur Hannibal Scicluna li huwa wkoll in-nannu tieg˙i, il-binja kienet inawgurata fl1970. Dan kien l-ewwel pass importanti f’sensiela ta’ suççessi g˙all-kumpannija tag˙na hekk kif id-ditta Fiat kibret ˙afna fis-snin sebg˙in biex saret ditta internazzjonali ewlenija fis-suq.”

B’referenza diretta g˙allmudelli li jinsabu fix-showroom b˙alissa, is-sinjorina Mamo qalet li l-mudelli Alfa Romeo huma l-og˙la Ωew© mudelli tal-verΩjonijiet Quadrifoglio tal-Alfa Romeo Mito u lGiulietta, Ωew© mudelli li qed igawdu ˙afna popolarità f’Malta.

Francesca Mamo spjegat kif il-ftehim globali mil˙uq bejn il-Grupp Fiat u l-Grupp Chrysler fl-2009 se˙˙ fi Ωmien importanti ˙afna, meta l-andament fis-swieq ekonomiçi ta’ dak iΩ-Ωmien ra ˙afna ditti ta’ karozzi jnaqqsu l-ispejjeΩ u j˙ejju ru˙hom g˙al sitwazzjonijiet ag˙ar, filwaqt li lGrupp Fiat baqa’ miexi ‘l quddiem u ftiehem li jakkwista

Il-Hyundai i20 il-©dida Il-Hyundai Malta qed t˙abbar il-wasla tal-©enerazzjoni l-©dida tal-Hyundai i20 li issa tinsab fix-showroom u tista’ tin˙are© g˙attest drives. BiΩΩejjed wie˙ed isemmi li din il-Hyundai i20 ©dida qed tkun deskritta minn ˙afna reviewers u sewwieqa b˙ala wa˙da mill-ftit hatchbacks li kapaçi joffru l-og˙la sodisfazzjon f’termini ta’ sa˙˙a, kwalità ta’ sewqan, kumdità, lussu u dehra.

L-ewwel kwalità li wie˙ed ma jistax ma jinnutax fil-Hyundai i20 huwa d-disinn fluwidu li ©ie mg˙oddi lil dan l-iΩjed mudell riçenti, disinn li ntiret mill-mudelli riçenti l-o˙ra fl-‘i’ range.

Hekk kif l-istil u u d-dehra qed isiru fatturi ferm importanti li jiddeterminaw l-g˙aΩla tal-klijent, Hyundai investiet ˙afna sabiex tiΩgura impatt viΩiv li mhux biss jikkonvinçi, iΩda wkoll li jimpressjona u li jag˙ti lon©evità lid-ditta u li jkun jappella g˙al klijentela iΩjed raffinata.

Bumpers stilizzati, headlamps fluwidi u puliti, tail lights attraenti u linji definiti fuq barra, fil-fatt jag˙tu dehra ferm eleganti u sofistikata lil Hyundai i20. Dettalji o˙ra fosthom il-grille tleqq fuq quddiem, l-ispoiler sportiv fuq is-saqaf u u l-alloy wheels ta’ 15-il pulzier, ikomplu jsa˙˙u d-dehra ta’ din il-hatchback.

Rigward l-ispeçifikazzjonijiet tal-magni, il-Hyundai i20 ©dida ti©i kemm b’magni petrol kif ukoll magni diesel. Il-magna 1.2 litre VTVT kappa, tag˙ti peak power ta’ 84 PS b’5200 rpm u maximum torque ta’ 11.6 kgm b’rata ta’ 4000 rpm. Il-magna hija mg˙ammra b’five-speed manual transmission. Il-magna 1.4 litre Gamma VTVT tipproduçi peak power ta’ 100 PS b’5500 rpm u maximum torque ta’ 13.9 kgm b’4200 rpm. Din il-magna hija mg˙ammra b’gearbox awtomatika four-speed.

Il-mudell diesel ji©i b’magna 1.4 litre CRDi li tag˙ti maximum power ta’ 90 PS b’4000 rpm b’torque ta’ 22.4 kgm bejn 1750 u 2750 rpm. Is-six-speed manual transmission li ji©i ma’ din ilmagna ikompli jsa˙˙a˙ il-prestazzjoni ta’ din il-karozza. Ûur ix-showroom ta’ Hyundai f’Triq il-Wied B’Kara biex tara lHyundai i20 il-©dida jew çempel fuq 23822128 g˙al appuntament jew biex tibbukkja test drive. Il-prezz fuq Hyundai i20 3door jibda minn €11,400 bl-iscrappage scheme.

sehem ta’ 35% f’Chrysler LLC. Dan il-ftehim kien ippermetta lil Chrysler li tuΩa t-teknolo©ija u l-pjattaformi tal-vetturi Fiat sabiex tkun tista’ tibni vetturi iΩg˙ar u li jkunu iΩjed effiçjenti fil-konsum biex tbieg˙hom fl-Istati Uniti.

Ir-ra©uni wara din iddeçiΩjoni kbira kif spjegaha

Marchionne stess, kienet li ‘Fiat, flimkien ma’ Chrysler, se jo˙olqu grupp awtomobilistiku iΩjed b’sa˙˙tu bl-g˙aΩla kollha ta’ mudelli u li jkun preΩenti fis-swieq kollha madwar id-dinja’.

L-inawgurazzjoni tax-showroom il-©dida qed tkun çelebrata wkoll b’wirja tal-aktar

kollezzjoni riçenti ta’ arlo©©i esklussivi tad-ditta Alpina ming˙and Gaba Diamonds, wirja li se ddum g˙addejja ©img˙a s˙i˙a. Dawk kollha li jag˙mlu test drive fuq kwalunkwe mudell Alfa Romeo jew Jeep jid˙lu fiç-çans li jirb˙u arlo©© esklussiv Alpina li jiswa €1300.

28

24.06.2012

Karozzi

Il-karozzI tas-sajf Is-sajf beda, t˙obbu jew tog˙bodu, mill-21 ta’ Ìunju sal-20 ta’ Settembru jkollna n˙ossu s-s˙ana u t-temp s˙un. Malta ffurtunati biΩΩejjed g˙all-fatt li g˙andna l-ba˙ar. Bi ftit tfittxija fuq l-internet PHILIP SCHEMBRI sab liema karozzi huma assoçjati mall-ista©un sajfi.

Ford Super Deluxe Woodie Wagon (1948) Din il-karozza ˙ar©et fl-1948. Kienet popolari f’dawk iΩ-Ωminijiet, u damet tiddomina sas-snin sittin. IntuΩat u dehret f’˙afna films u vidjos muΩikali speçjalment tal-grupp ‘Beach Boys’

Mazda Mx5 Din rat il-bidu tag˙ha fis-snin disg˙in u minn dak iΩ-Ωmien sa issa kisbet popolarità kbira. L-istil tag˙ha dak ta’ roadster Ωgur huwa assoçjat ma’ temp sabi˙, minkejja li hawn ukoll verzjoni bissaqaf. Fil-fatt, l-aktar popolari huwa dak bis-saqaf tal-kanvas.

Meyers Manx Beach Buggie. Ûgur insibuha f’din il-lista. Il-beach buggie hija kit car li ti©i mmuntata fuq chassis ta’ VW Beatle. Minkejja li naqset sew filpopolarità xorta g˙adha kkunsidrata b˙ala karozza Sajfija.

Ford Thunderbird (1955-1957) Id-ditta Ford ˙ar©et it-Thunderbird li kienet fuq l-istil convertible.

Kienet inawgurata fis-sajf tal-1955 u kisbet suççess immedjat tant li f’dik is-sena, kienet meqjusa b˙ala l-karozza tas-sajf.

Ford Mustang (1964) Il-Mustang ˙ar©et fl-1964. Din kompliet fit-triq tat-Thunderbird, u din il-karozza wkoll hija assoçjata mas-sajf.

30

Le©©er

24.06.2012

KurΩitajiet

Mi©bura minn Charles B. Spiteri

Niltaqg˙u mal-ixje˙ g˙alliema tal-joga fid-dinja G˙alkemm jaf g˙andha 93 sena u kellha hip replacement, Tao Porchon-Lynch ma waqfitx milli twettaq il-poΩi perfetti li huma me˙tie©a filjoga.

Ir-rekords dinjin tal-Guinness jirreferu g˙aliha b˙ala lixje˙ g˙alliema tal-joga fuq ilpjaneta – u s’issa m’g˙andha ebda ˙sieb li tieqaf milli tkompli g˙addejja. “Sakemm nibqa’ nie˙u n-nifs, be˙siebni nkompli ng˙allem il-joga.

Imbag˙ad, sempliçiment intir minn hawn g˙all-pjaneta li jmiss.”

“Jien in˙obbha ˙afna l-joga.

Tibdieli l-©urnata tajjeb u ©©ieg˙el lil kul˙add jitbissem.”

Tao ppruvat tag˙mel bosta attivitajiet matul ˙ajjitha, fosthom reçtar, immudellar u xi Ωfin burlesk. IΩda tistqarr li kienet il-joga li dejjem Ωammitha g˙addejja minkejja l-hip replacement li g˙amlet. Ûiedet tg˙id li t-tabib kuranti tag˙ha qalilha li bl-operazzjoni kien se jkollha tieqaf milli tipprattika l-joga, u g˙al dan we©bitu: “Ma rridx inkun naf x’ma nkunx nista’ nag˙mel, g˙ax jien ma nemminx f’dan li qieg˙ed tg˙idli.”

Meta f’gazzetta ra ritratt ta’ Tao tag˙mel il-joga wara lkura, it-tabib çemplilha u rrefera g˙aliha b˙ala ‘l-mara tal-miraklu’.

L-ewwel darba li Tao kienet interessata f’din id-dixxiplina kien meta kellha biss tmien snin. Wara li rat xi Ωg˙aΩag˙ ir©iel jag˙mlu l-joga qrib iddar tag˙ha f’Pondicherry, finna˙a t’isfel tal-Indja, qatg˙etha li hi tista’ tag˙mel dak kollu li jag˙mel tifel.

Tao, li ilha tg˙allem il-joga g˙al dawn l-a˙˙ar 61 sena, tmexxi klassi ta’ dance studio f’Harstdale, subborg 25 mil ’il barra mill-belt ta’ New York.

Wa˙da mill-istudenti tag˙ha,

Marsha Mendel, ilha tistudja mag˙ha, darbtejn fil-©img˙a, g˙al aktar minn 20 sena.

Hi tirreferi g˙al Tao b’dan ilmod: “Hi l-aktar bniedma meraviljuΩa, poΩittiva fl-ispirtu, u g˙alhekk dan kollu ji©bidni lejha, g˙ax jag˙milha mara ma©ika.”

IΩda meta mistoqsija dwar issigriet tag˙ha, Tao qalet li hi tipprattika regolarment il-poΩa favorita tag˙ha – il-lotus – u ma timxi fuq l-ebda dieta partikolari.

Mhix biss il-joga li ©©eg˙ilha tibqa’ g˙addejja, g˙ax hi wkoll Ωeffiena entuΩjasta. Dassajf, Tao se ssiefer lejn Puerto Rico biex tikkompeti f’kompetizzjoni tat-Tango, b’sie˙eb g˙aΩ-Ωfin li hu 69 sena iΩg˙ar minnha. Hi ssostni li l-joga u Ω-Ωfin huma dixxiplinati fiha.

Tao Porchon-Lynch quddiem it-Taj Mahal

Kelba eroina wara li ©riet aktar minn 1,000 mil Jekk il-klieb huma mag˙rufin g˙allattenzjoni tag˙hom lejn sidhom, bla dubju, il-kelba fiç-Çina li ssemmiet Xhiao Sa ˙aqqha tkun imsemmija.

Din il-kelba abbandunata wriet determinazzjoni inkredibbli, meta g˙al 24 jum ©riet 1,100 mil ma’ çiklisti li qasmu ç-Çina. Il-vja©© tag˙ha beda meta wie˙ed miç-çiklisti, Zhang Heng, ta’ 22 sena taha tiekol fit-triq G 318 fil-Plateau ta’ Tibet.

Wara din l-ikla ˙afifa, Sa sempliçiment irrifjutat li ma tkomplix ti©ri mag˙hom. Minn dakinhar saret çelebrità kemm f’pajjiΩha kif ukoll fi blogg li rrekordjaha ti©ri maç-çiklisti. Hi ©ibdet lejha aktar minn 27,000 segwaçi f’©imag˙tejn.

Kien hemm aktar minn 4,000 kumment fuq il-blogg, ilkoll jifir˙ulha, wara li ritratt tag˙ha deher maç-çiklisti quddiem il-Palazz Llasa Potala.

Zhang, student f’Whuang, provinçja tal-Hubei, qatag˙ha li jaqdef sa Llasa wara li ggradwaw. Tul dan il-

vja©© iltaqg˙u ma’ din il-kelba.

“Kienet mitluqa, g˙ajjiena, fi triq madwar Yajiang. G˙alhekk iddeçidejna li nitimg˙uha u hi baqg˙et takkumpanjana.”

Huma ˙asbu li bdiet ti©ri g˙allgost, iΩda sabu li nsistiet tibqa’ mag˙hom lejl u nhar. “U fit-triq qtaj-nieha li nibdew nie˙du ˙siebha. Ìimg˙a wara, Zheng u ˙biebu fet˙u l-blogg g˙an-nom tag˙ha.

“Emminna li l-kelba kienet qed tinkura©©ina u riedet li l-o˙rajn ikunu jafu bl-istorja tag˙ha.”

Matul il-vja©©, il-kelba, Zhang u l˙bieb tieg˙u g˙amlu 1,138 mil u telg˙u ma’ g˙axar muntanji og˙la minn 4,000 metru. Il-kelba telg˙et mag˙hom u g˙addiet minn toroq kollhom trab. F’xi n˙awi, u˙ud miççiklisti waqfu mill-qdif u rikbu lkarozzi tal-linja, iΩda l-kelba baqg˙et g˙addejja.

Zhang wera x-xewqa li lill-kelba jo˙odha d-dar mieg˙u, g˙ax b’li wettqet uriet li kienet il-vera ˙abiba.

Il-kelba flimkien maç-çiklisti g˙ar-ritratt tal-okkaΩjoni

24.06.2012

Kultura

31

Attivitajiet g˙all-Imnarja Il-Banda Filarmonika Mnarja ser torganizza l-kunçert muΩikali annwali bl-isem ta’ Big Band Adventures flokkaΩjoni tal-festa ta’ San Pietru u San Pawl, g˙ada tTnejn 25 ta’ Ìunju 2012, fid9.00pm, fil-pjazzetta Arch.

Martin Camilleri, in-Nadur, G˙awdex. Il-Banda ser tkun ta˙t id-direzzjoni ta’ Mro Joseph Grech.

Fost il-˙afna kompoΩizzjonijiet li ser jindaqqu mill-Banda Mnarja nsibu: Medleys – Classical Gold, Marches on Parade, Bill Conti’s Famous TV Themes u Antonin’s New World.

Il-kuncert jifta˙ b’kompoΩizzjoni Maltija bl-isem ta’ Flamboyant Overture . EΩatt wara tindaq il-famuΩa Scheherazade ta’ Korsakov. Il-pubbliku preΩenti jkun jista jisma’ wkoll xi siltiet mill-muΩika talfilms Robin Hood – Prince of Thieves, King Arthur u The Rose.

Il-kunçert jintemm b’numru ta’ medleys famuΩi li jinkludu: Whitney Houston – The Greatest Hits u muΩika tal-Queen u l-Genesis – Symphonic Rock.

Intant, nhar il-Óamis 28 ta’ Ìunju, il-Banda L’Isle Adam tag˙mel març fil-Ìonna talBuskett fl-okkaΩjoni tal-Festa Tradizzjonali tal-Imnarja, li jibda fit-8.30pm.

Il-Ìimg˙a 29 ta’ Ìunju fis7.30am, l-Arçikonfraternità ta’ San ÌuΩepp tie˙u sehem filpurçissjoni mill-Katidral talImdina g˙all-Knisja Parrokjali ta’ San Pawl li tkun immexxija mill-Wisq Rev. Kapitlu Metropolitan u l-Arçisqof Emeritus Mons. ÌuΩeppi Mercieca. IlBanda L’Isle Adam issellem lillpurçissjoni quddiem Palazzo Xara.

B˙al kull sena l-G˙aqda MuΩikali L’Isle Adam A.D.1860 tar-Rabat tal-Imdina ser tippreΩenta l-Kunçert Annwali tag˙ha nhar il-Ìimg˙a 29 ta’ Ìunju fis-7.30pm fis-solennità

tal-Martirju tal-Appostli Pietru u Pawlu. Il-kunçert ser isir f’Misra˙ is-Saqqajja, ir-Rabat tal-Imdina.

Jie˙du sehem il-Banda Dekana u Çittadina L’Isle Adam, ilkantanta Ritienne Azzopardi, u tie˙u sehem ukoll it-Ta’ Verna Folk Band ta˙t id-direzzjoni ta’ Mro Joseph Galea.

Wara li jintemm il-kunçert vokali u strumentali jibda març mis-Saqqajja sa Palazzo Xara.

Premju presti©©juΩ ie˙or g˙al Chris u Maurice Micallef

Id-disa’ edizzjoni tal-Malta Military Tattoo L-edizzjoni li jmiss tal-Malta Military Tattoo se ssir nhar is-Sibt 13 u l-Óadd 14 ta’ Ottubru, fl-MFCC Ta’ Qali, fis-6pm.

Biljetti, g˙all-prezz ta’ €20 jew €30, jistg˙u jinxtraw online minn www.ticketline.com.mt, l-MFCC Ta’ Qali billi ççempel 2141 0371, jew billi tibg˙at e-mail lil booking@maltamilitarytattoo.org Din is-sena l-parteçipanti se jkunu l-Cornwall Air Training Cadet Force Band mir-Renju Unit; il-Wallace Pipes and Drums, il-Marsa Scouts Pipes and Drums u Ω-Ûurrieq Scouts Pipes and Drums minn Malta; l-East Lothian Pipes and Drums u s-Scottish Highland Dancers mill-Iskozja; il-Gruppo Sbandieratori mill-Italja; is-Spordiklubi Rullest Precision Roller Skating mill-Estonja; lOrkiestra OSP Nadarzyn mill-Polonja; l-Armed Forces of Malta Band; u The Lone Piper – Lament u l-Massed Band Finale.

Konferenza dwar it-titlu Kapitali Ewropea tal-Kultura Il-Fondazzjoni Valletta 2018 organizzat b’suççess il-konferenza pubblika Immagina 18, li din is-sena wasslet fit-tieni edizzjoni tag˙ha. Din il-konferenza, li se˙˙et nhar it-30 u 31 ta’ Mejju, fitTeatru Manoel fil-Belt Valletta, u fil-Palazz ta’ Verdala r-Rabat, g˙andha l-g˙an li tlaqqa’ flimkien artisti u operaturi tal-kultura ta˙t saqaf wie˙ed, f’diskussjoni ˙ajja dwar kif it-titlu tal-Kapitali Ewropea tal-Kultura g˙andu jaffettwa l-oqsma artistiçi u kulturali f’Malta.

Il-konferenza Immagina 2018 kienet okkaΩjoni biex operaturi artistiçi u kulturali ltaqg˙u flimkien f’forum ta’ diskussjoni nazzjonali. Il-konferenza fit-Teatru Manoel kienet indirizzata minn Vince Briffa (artist), Rebecca Cremona (film maker), Kathrin Deventer (Segretarju Ìenerali tal-European Festivals Association), Immanuel Mifsud (kittieb), Greg Richards (espert dwar il-Kapitali Ewropea tal-Kultura), Karsten Xuereb (koordinatur tal-pro©ett V.18), u Ruben Zahra (kompoΩitur).

Fil-konferenza ˙adu sehem ukoll Malcolm Galea (attur, awtur) u Pierre J. Mejlak (kittieb) f’diskussjoni li kienet immexxija minn Marie Briguglio. Il-pubbliku kien im˙e©©e© jipparteçipa fiddiskussjoni u jindirizza mistoqsijiet u kummenti lejn il-panel, kif ukoll lejn il-Fondazzjoni Valletta 2018.

Il-Óamis 31 ta’ Mejju, fil-Palazz Verdala, id-diskussjoni kompliet fi tmien workshops immexxija mit-Thematic Area Coordinators, li qed imexxu it-tmien temi li jikkostitwixxu l-applikazzjoni tal-Belt Valletta g˙at-titlu. Kien f’dan l-istadju li l-konferenza kompliet tikkonçentra l-attenzjoni fuq il-Programm Kulturali li l-Fondazzjoni ser tkun qed tissottometti lill-bord talg˙aΩla internazzjonali iΩjed tard din is-sena b˙ala parti mill-applikazzjoni g˙all-Belt Valletta biex issir il-Kapitali Ewropea talKultura.

F’kull wie˙ed minn dawn il-workshops ©ew diskussi pro©etti b’rabta mat-tema tal-workshop. Dawn il-pro©etti kollha ˙arsu li jΩommu l-pubbliku fiç-çentru tal-pro©ett Valletta 2018, filwaqt li jiççelebraw id-dimensjoni Ewropea tal-Belt Valletta.

Il-Belt Valletta ser tkun qed tissottometti l-a˙˙ar applikazzjoni tag˙ha (bid-book) fis-sajf li ©ej biex, abbaΩi ta’ dan, ji©i deçiΩ f’Ottubru li ©ej jekk il-Belt Valletta ting˙atax it-titlu presti©©juΩ g˙as-sena 2018.

IΩjed informazzjoni fuq www.valletta2018.org

It-Telly Awards li tirrikonoxxi l-aqwa produzzjonijiet u li jsir kull sena fl-Istati Uniti, infurmat lil Chris u Maurice Micallef ta’ CMM Productions, li reb˙u premju presti©©juΩ g˙addokumentarju tag˙hhom Il-Feniçi fost 11,000 parteçipant minn aktar minn 50 stat differenti li kienu ©ejjin mill-Istati Uniti u pajjiΩi o˙ra minn madwar id-dinja.

Parzjalment iffilmjat fil-Libanu, dan id-dokumentarju, li ˙a kwaΩi sentejn biex kien tlesta, joffri analiΩi dettaljata dwar il-Feniçi. Dan iddokumentarju jiffoka fuq min kienu l-Feniçi,

g˙al xiex kienu mag˙rufa l-aktar u x’effett ˙allew fostna fil-gΩejjer Maltin.

It-Telly Awards li ilhom isiru mill-1979, jirrikonoxxu produzzjonijiet mill-Istati Uniti u o˙rajn minn madwar id-dinja, dawk imxandra bil-cable, programmi g˙at-televiΩjoni u reklami online, videos u produzzjonijiet o˙ra.

Il-gurija huma nies professjonali ©ejjin minn oqsma differenti minn din l-industrija. Skont Linda Day, Executive Director tat-Telly Awards, din l-organizzazzjoni g˙andha missjoni li tippremja l-iprem fil-qasam tal-film u l-video.

32

24.06.2012

Ir-Ru˙ u l-Ìisem

X’inhi l-Iscabies (skabbja)?

Dr Etienne Grech Tabib tal-Familja

L-iscabies hija diΩordni fil-©ilda li tittie˙ed, din hija kkawΩata minn dud irqaq ˙afna (mites) li jissej˙u Sarcoptes scabei.

L-iscabies tinxtered minn persuna g˙allo˙ra normalment min˙abba kuntatt millviçin ta’ ©ilda ma’ ©ilda, jew min˙abba li tkun issellift minn persuna nfetata xi ˙wejje© jew loΩor. Fl-a˙˙ar snin kien hemm numru ta’ kaΩijiet ta’ scabies fiddjar tax-xju˙.

L-iscabies mhix marda li tinxtered purament sesswalment. Id-dud irqaq (mites) jistg˙u jinxterdu g˙al fuq persuna mhux infettata meta din tkun viçin ˙afna ta’ persuna infettata.

Dawn id-dud huma madwar 0.4 millimetru twal u 0.3 millimetru wesg˙in.

Meta wie˙ed jarahom ta˙t mikroskopju jkunu jidhru qishom fkieren bi tmien saqajn. Id-dud femminili li huma ftit akbar minn dawk maskili, jistg˙u kemm kemm jidhru min-nies li g˙andhom viΩta tajba.

Dawn il-parasiti m’humiex insetti, hekk kif ja˙sbu n-nies, imma jag˙mlu parti missub klassi ta’ arthropods li jissejj˙u acarids.

X’ji©ri meta tkun infettat mill-iscabies?

Meta d-dud femminili jsibu posthom fuq il-©ilda, jag˙mlu passa©©i ta˙t il-©ilda. Laktar postijiet komuni g˙all-iscabies huma l-idejn u l-polz.

F’dawn il-passa©©i, jbidu l-bajd u mbag˙ad imutu. F’qasir Ωmien il-bajd ifaqqas u ©enerazzjoni ©dida ta’ dud tkun lesta biex tibda tipproduçi ru˙ha. Hekk kif id-dud jitwieled, idum inqas minn ©img˙atejn biex issir adult. Il-˙ajja ta’ dawn id-dud hija ta’ sitt ©img˙at.

Ikunu g˙addew numru ta’ ©img˙at minn meta l-©ilda ti©i nfettata g˙al meta jibda l˙akk. Dan jag˙mel lill-persuna nfettata j˙okk lejl u nhar u jista’ anke jo˙ro© iddemm.

Jekk wie˙ed jibqa’ ma jie˙ux kura g˙alija, se jibqa’ j˙okk u dan se jwassal g˙alleczema jew tipi o˙ra ta’ mard tal-©ilda kronika.

Kura g˙all-iscabies

Il-˙akk isir min˙abba reazzjoni aller©ika g˙ad-dud infushom u l-fluwidi ta’ ©isimhom (˙mie© u saliva).

Dawn id-dud g˙andhom partijiet favoriti tal-©isem b˙ar-rita ta’ bejn is-swaba, il-pala tal-id, il-qieg˙ tas-sieq, il-polz, ta˙t l-idejn, il-©ilda ta’ madwar iΩ-Ωokra, il-bΩieΩel (nipples) tal-mara u ta˙t is-sider.

Kif jinduna t-tabib li hi skabbja?

Tabib li jkollu esperjenza fil-mard tal©ilda, ikun jista’ jirrikonoxxi il-passa©©i ta’ ta˙t il-©ilda tal-id, polz jew f’partijiet o˙ra.

Xi kultant jista’ anke jinstab dud, jitella’ permezz ta’ labra u ji©i eΩaminat ta˙t mikroskopju.

X’ji©ri jekk wie˙ed ma jie˙ux trattament?

L-iscabies ming˙ajr trattament ma tfieqx.

Il-Van©elu tal-lum il-Óadd Illum il-Litur©ija tiççelebra b’solennità l-festa tat-twelid ta’ Ìwanni l-Battista, il-prekursur ta’ Sidna Ìesù Kristu. San Luqa fl-Evan©elju tieg˙u jag˙tina stampa çara ta’ dak li ©ara mit-t˙abbira tal-Arkan©lu Gabriel sa kemm Ìwanni kien se jibda l-missjoni tieg˙u.

L-Evan©elista jg˙idilna li Zakkarija li kien qassis u martu EliΩabetta ‘kienu nies ©usti quddiem Alla’.

Huma kienu jitolbu lill Alla biex ikollhom ulied. Ûakkarija dik is-sena, meta Erodi kien sultan talLhudija, intag˙Ωel biex jid˙ol ja˙raq l-inçens fitTempju tal-Mulej. X’˙in Ûakkarija da˙al biex ja˙raq linçens, ra an©lu tal-Mulej ˙dejn l-artal, u il-qassis in˙asad u beΩa’.

L-Arkan©lu qallu li t-talb tieg˙u u ta’ martu kien instama’ mill-Mulej u kien se jkollhom tifel u jsemmih Ìwanni. L-Arkan©lu kompla jg˙idlu: “It-tifel jkun kbir quddiem il-Mulej; ma jixrob ebda nbid u xorb qawwi, u jimtela bl-Ispirtu s-Santu sa minn ©uf ommu.

Huwa jre©©a’ ˙afna minn ulied IΩrael lejn il-Mulej, Alla tag˙hom, u hu nnifsu ©ej qablu mimli bl-Ispirtu u l-qawwa ta’ Elija, biex ire©©a’ l-qlub tal-missirijiet lejn uliedhom, u lil dawk li ma jridux jobdu jre©©ag˙hom g˙all-g˙aqal tal-©usti, ˙alli b’hekk lill-Mulej ilestilu poplu m˙ejji sewwa.” Ûakkarija iddubita, g˙ax hu u martu kienu xju˙.

G˙al dan in-nuqqas, b’kastig tbikkem sa dakinhar li ng˙ata l-isem lit-tifel. Meta wasal il-jum, il-qraba qalu lil EliΩabetta biex isemmih ‘Ûakkarija g˙al missieru, imma hi wie©bet: “Le, imma Ìwanni jkun jismu.”

Staqsew lil missieru li kiteb: ‘Ismu huwa Ìwanni.’

Kif Ûakkarija kkonferma isem ibnu, ilsienu in˙all u beda jfa˙˙ar lil Alla.

A˙na f’waqtiet iebsin tal-˙ajja ukoll niddubitaw filMulej. Meta nitolbu nibdew na˙sbu li Alla mhux jismag˙na? Kemm drabi waqt it-tempesti tal-˙ajja, nistaqsu ‘g˙aliex?’ Imma meta nemmnu f’Alla li j˙obbna, hu jmexxina u j˙adanna ma’ qalbu. Meta nintelqu f’idejh, hu jmexxina fit-triq tieg˙u, g˙ax hu t-triq, il-verità u l-˙ajja.

Hu jimlina bil-grazzja u bl-im˙abba tieg˙u. U ta˙t it-tolqol tal-mard u tas-sofferenzi, fina jidher is-sliem, g˙ax Alla sar bniedem biex bil-passjoni u l-mewt tieg˙u, a˙na ning˙aqdu mieg˙u fit-tbatija biex Ìesù

bil-qawmien tieg˙u jqajjimna g˙all-˙ajja glorjuΩa! Ìwanni g˙aqqad l-Antik Testment mal-©did Testment. Ìwanni fil-©uf ta’ ommu, ta mer˙ba lil Ìesù fil-©uf ta’ Marija, meta din marret tg˙in lil EliΩabetta, u dak il-˙in Kristu qaddes lil Ìwanni u mlie˙ bl-Ispirtu Qaddis.

Il-Battista re©©a’ ˙afna minn ulied IΩrael lejn ilMulej Alla tag˙hom’, “U kienet tmur g˙andu Ìerusalemm u l-Lhudija kollha u l-in˙awi kollha ta’ madwar il-Ìordan, u kienu jitg˙ammdu fix-xmara Ìordan huma u jstqarru dnubiethom.” (Mt3,5) ‘Hu innifsu ©ej qablu.... biex ire©©a’ l-qlub tal-missirijiet lejn uliedhom, ˙alli b’hekk lill-Mulej ilestilu poplu m˙ejji sewwa.” Ìwanni pprietka: “Jien l-le˙en ta’ wie˙ed jg˙ajjat fid-deΩert: “Óejju t-triq tal-Mulej”. Il-Battista kien umli u meta staqsewh jekk kienx il-Messija, hu qalilhom: “Jiena ng˙ammed bl-ilma, imma f’nofskom hemm wie˙ed li intom ma tafuhx, u li ©ej warajja; (Ìw 1,26) u meta l-Messija wasal, Ìwanni urie˙: “Araw, il-˙aruf ta’ Alla, li jne˙˙i d-dnubiet tad-dinja.

Il-persuna affettwata g˙andha tmur g˙and it-tabib tal-familja jew id-dermatologu g˙ad-dijanjoΩi u l-kura. Il-kura tal-iscabies hija sempliçi u effiçjenti. Il-mediçini uΩati huma l-malathion liquid jew 5% permethrin dermal cream.

Wie˙ed g˙andu jie˙u parir mediku qabel jag˙ti l-malathion lil trabi ta˙t is-sitt xhur, u qabel ma jintuΩa l-permethrin fuq tfal ta˙t is-sentejn. Fi tfal ta’ dawn l-etajiet l-iscabies tista’ taffettwa r-ras, l-g˙onq u lqieg˙ tas-sieq.

Il-malathion ji©i applikat fuq il-©isem kollu u jin˙asel wara 24 sieg˙a. Il-permethrin ji©i applikat fuq il-©isem kollu u jin˙asel wara tmienja sa 12-il sieg˙a. Ara li ssegwi sew l-istruzzjonijiet g˙all-uΩu li jkun hemm mal-prodott.

Meta tfaqqa’ l-iskabbja, huwa importanti li l-familja kollha ti©i trattata fl-istess ˙in.

Inkella, id-dud jistg˙u jer©g˙u jirritornaw wara ©img˙atejn jew tlieta g˙ax ikunu g˙exu fuq il-©ilda ta’ xi ˙add mill-familja u jista’ mill-©did jaffettwa lill-o˙rajn.

Wie˙ed g˙andu javΩa wkoll l-iskola tattfal. Anke l-iskejjel ikollhom jie˙du lprekawzjonijiet tag˙hom. Il-˙akk mill-iscabies jista’ jibqa’ g˙all-ftit ©img˙at wara li linfezzjoni tkun telqet.

Dan il-˙akk jista’ jitaffa’ billi ji©i applikat il-crotamiton cream, sakemm il-©ilda ma tkunx mibruxa kompletament mill-˙akk.

Jistg˙u jintuΩaw ukoll is-sedating antihistamines ˙alli jag˙tu ser˙an mill-˙akk mallejl.

F’Malta din is-sena kellna 39 kaΩ ta’ scabies li ©ew irrapportati u dawn kienu min bliet u r˙ula differenti.

minn

ajk lajk

Dan hu li g˙alih g˙edtilkom, ‘warajja ©ej bniedem li hu aqwa minni, g˙ax kien qabli.’ (Ìw.1,29-30).

Lilna wkoll, il-Mulej g˙aΩilna sa minn f’©uf ommna u sej˙ilna biex jag˙tina ˙idma x’nag˙mlu u hekk ‘id ilMulej tkun mag˙na.’ Lilna mliena bl-Ispirtu Qaddis meta rçevejna l-mg˙ammudija. Lilna wkoll qieg˙ed jg˙idilna: “int il-qaddej tieg˙i, bik jiena nkun imfa˙˙ar.”

Issa jonqos li a˙na b˙al Ìwanni, nwettqu l-missjoni li tana, billi nitqaddsu a˙na u hekk ‘inkunu im˙ejjin g˙al ˙idma tajba’ (2Tim3,17). Il-missjoni tag˙na li nxandru lill-Mulej lill-o˙rajn, nuruh kif g˙amel Ìwanni, nre©©g˙u lura l-bnedmin lejn Alla u hekk inkunu musbie˙ fid-dalma tad-dinja.

Kif jg˙idilna l-Profeta IΩaija fl-Ewwel Lezzjoni: “U issa tkellem il-Mulej,... biex mieg˙u jin©abru l-©nus kollha tal-art, biex hu jag˙mel minni ‘dawl g˙all-©nus, biex is-salvazzjoni tal-Mulej tinfirex sa truf l-art.’

Inroddlok ˙ajr, Mulej! Fik, Mulej, nistkenn; ma jkolli qatt g˙ax ninfixel. Int, Mulej, it-tama tieg˙i; e˙lisni u salvani O Alla, u jiena nxandar l-g˙e©ubijiet tieg˙ek.

34

24.06.2012

Big Screen

MIÇ-ÇINEMA

jikteb CARMELO BONNICI

HOW I SPENT MY SUMMER VACATIONS

Intriççi oskuri

Ìo ˙abs immens qisu suq G˙al darb’o˙ra Mel Gibson isib ruhu f’azzjoni splussiva u anki vjolenti f’ How I Spent My Summer Vacation , film mexxej ˙afna mΩewwaq b’mumenti spissi ta’ kummiedja tassew oskura.

Però, g˙all-inqas din id-darba dan l-attur jΩomm ru˙u lura ˙afna milli jkun hu l-instigatur u spiss jispiçça jbati swat u daqqiet. Infatti, hu jibda ja˙dem minn ta˙t, mg˙ejjun minn tifel ta’ g˙axar snin li iΩda di©à jaf x’issarraf id-dinja, jag˙milha tal©wejjed u b’kapaçità fina j©elled gangs u kriminali o˙ra ma’ xulxin.

Minkejja li jkun il-mira tal-gangster protagonist li jkollu poter assolut f’dan il-˙abs, biex ikun eliminat, Gibson dejjem jirnexxielu jΩomm pass ’il quddiem biex jiskappa minn dan id-destin u fil-proçess i˙ejji lpjan metikuluΩ tieg˙u ta’ tpattija.

How Spent My Summer Vacation kwaΩi kollu jse˙˙ ©o ˙abs vast filMessiku. G˙andu x-xejra ta’ xi xog˙lijiet tad-direttur Sam Peckinpah (speçjalment sparaturi bisslow motion).

Jid˙ol fit-territorju ˙erqan ta’ Quentin Tarantino u jfakkar anki f’A Fistful Of Dollars (meta l-protagonist b’makakkerija j©elled liddiversi marmalji kontra xulxin waqt li hu jkun osservatur attiv).

Driver (Gibson) dejjem xtaq li jkollu btala tas-sajf li ma jinsieha qatt. IΩda mill-ewwel isib ru˙u f’inkwiet kbir meta, wara serqa ta’ miljuni ta’ dollari, isib ru˙u segwit b’qilla kbira mill-pulizija.

L-uniku triq li jibqalu hi li jsuq gas down ©ol-barriera li tifred lill-lstati Uniti mill-Messiku u hawnhekk isib ru˙u arrestat, l-flus konfiskati u mitfug˙ ©o ˙abs enormi El Pueblito li qisu l-Medina ta’ xi belt G˙arbija suq kbir fejn kul˙add jinnegozja f’kollox, bin-nisa u anki t-tfal.

F’dan il-post infernali el Gringo, kif isej˙ulu, jsibha diffiçli ferm biex jaddatta ru˙u, però jsib g˙ajnuna minn tifel ta’ g˙axar snin, Kid (Hernandez), li anki jpejjep, u minn ommu (Heredia).

Meta min˙abba arlo©© huma jsibu ru˙hom implikati mill-aqwa kriminal ta’ hemm ©ew li j©ib ru˙u qisu xi re, i˙addem mo˙˙u biΩΩejjed biex jipprova ja˙rab bit-tifel u ommu mieg˙u.

Get The Gringo (hekk kien ukoll mag˙ruf dan ix-xog˙ol), g˙andu andament interessanti fl-ewwel sieg˙a u nofs tieg˙u, imma jiΩvija fla˙˙ar meta l-azzjoni ti˙rax sewwa.

Il-˙abs El Pueblo, bl-isem ukoll ta’ Centro di Readaptacion mag˙ruf b˙ala “l-università tal-krimimali” veru kien jeΩisti, qisu belt Ωg˙ira b’700 kamra fejn kienu jsiru kull xorta ta’ negozji llegali, akkwisti tad-drogi u anki prostituzzjoni.

Atturi Ewlenin: Mel Gibson; Daniel Gimenez Cacho; Jesus Ochoa; Roberto Sosa; Dolores Heredia; Bob Gunton; Kevin Hernandez.

Direttur: Adrian Grunberg. Óin: 95 min.

Distributur: LIONSGATE U.K./ ICON FILMS. Ma˙ru© mill-K.R.S. Çert. 18

Kompetizzjoni Empire Cinema

L-AQWA GÓAXAR FILMS bejn it-13 u s-17 ta’ Ìunju 2012

Mistoqsija g˙al din il-kompetizzjoni: Min hu d-direttur tal-film HOW I SPENT MY SUMMER VACATIONS? Ibg˙at it-twe©iba tieg˙ek lil Kompetizzjoni Films, KullÓadd, ONE Complex, A28B, Industrial Estate, il-Marsa.

Ir-rebbie˙ jirba˙ Ωew© biljetti ming˙and l-Empire Cinema ta’ Bu©ibba.

Rebbie˙ tal-©img˙a l-o˙ra: NICOLE CASSAR, Il-Bronja, 131, Triq il-Fossili, BirΩebbu©a.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

THE DICTATOR PROMETHEUS MEN IN BLACK 3 SAFE DARK SHADOWS MARVEL AVENGERS ASSEMBLE THE LUCKY ONE BEAUTY AND THE BEAST A MONSTER IN PARIS AMERICAN PIE REUNION

Big Screen

PIRANHA 3DD

24.06.2012

35

Banali

Óut kannibalu aktar g˙atxan g˙al-la˙am Atturi Ewlenin: Danielle Panabaker; Matt Bush; David Koechner; Chris Zylka; Gary Busey; Christopher Lloyd; Ving Rhames; David Hasselhoff.

Direttur: John Gulager. Óin: 83 min.

Distributur: ENTERTAINMENT FILMS. Ma˙ru© mill-K.R.S. Çert. 18. ll-pirana (˙ut kannibalu) kien g˙amel ˙erba s˙i˙a l-aktar mat-tfajliet u l©uvintur li kienu g˙all-vaganzi jg˙umu u jiddevertu f’Lake Victoria filfilm tal-2010 Piranha 3D. Fil-ftu˙ tas-sikwel, Piranha 3DD, dan il-post darba ta’ rikreazzjoni u xalar bla raΩan issa sar qisu çimiterju, abbandunat u mimli ˙mie©.

Mhux ’il bog˙od minn dan il-lokal, f’Lake Cross, Arizona, Chet (Koechner), negozjant li mo˙˙u biss kif jista’ jaqla’ xi sold, se jifta˙ post lussuΩ ta’ divertiment bl-isem ta’ The Big Wet Park.

It-tfajliet u l-©uvintur jidhru li nsew id-diΩastru ta’ sena qabel u jirrikorru bi ˙©arhom biex jg˙umu, jilag˙bu u jinnamraw f’dan il-lokal fejn hemm post anki g˙an-nudisti.

Maddy (Panabaker), bijolo©ista tal-˙ajja tal-ba˙ar li ti©i t-tifla tal-mara ta’ Chet, turi d-diΩapprovazzjoni tag˙ha mieg˙u g˙al din l-intrapriΩa. Hi tinsab bejn ˙altejn ma’ min se taqbad; jekk hux ma’ Kyle (Zylka), pulizija fil-but ta’ Chet jew Barry (Bush) li ja˙dem f’dan il-park u g˙andu grazzja mag˙ha.

Biex bena dan il-post, Chet kellu j˙affer f’g˙ar ta˙t l-ilma u çorma o˙ra ta’ pirana preistoriçi, bil-wisq aktar aggressivi minn ta’ qabel dalwaqt se jsibu ru˙hom qalb dawn l-g˙awwiema.

Katastrofu akbar ta’ dmija, biççet ta’ la˙am uman u twerΩiq jinsab g˙allest. Din id-darba, d-direttur u l-produtturi, fatt ta’ disperazzjoni ppruvaw jisbqu l-avvenimenti tal-film ta’ qabel b’g˙add ta’ diversi attakki tassew pwerili li jirrendu ru˙hom aktarx tad-da˙k. Dan il-˙ut aktar feroçi, furjuΩ u ˙afif b˙al xi sexperverts, i˙obbu jag˙mlu l-aktar g˙all-partijiet intimi, liΩjed tat-tfajliet.

Christopher Lloyd u Ving Rhames jer©g˙u jinterpretaw ir-rwoli ta’ qabel u jkun dan tal-a˙˙ar li baqa’ mmankat sewwa li, wara biΩa’ li jid˙ol flilma, jer©a’ je˙odha ma’ dawn il-kannibali fl-aktar sekwenza ta’ kummiedja tassew ©enwina, f’dan il-miΩerja ta’ pro©ett.

David Hasselhoff, l-attur popolari tas-serje televiΩiva Baywatch, jinterpreta lilu nnifsu b’parti simili u veru tal-biki li forsi ˙adimha g˙all-flus biss. Però kultant it-3D huwa effettiv ˙afna. Dawk li se jie˙du pjaçir b’dan ix-xog˙ol iridu j˙allu mo˙˙hom u l-intelli©enza tag˙hom id-dar u joqg˙odu jammiraw l-aktar it-tfajliet sbie˙ fi stat ta’ ftit ˙wejje© jew xejn.

SILENT HOUSE

Thriller tal-biΩa jew tas-sopranaturali Atturi Ewlenin: Elizabeth Olsen; Adam Trese; Eric Sheffer Stevens; Julia Taylor Ross.

Diretturi: Chris Kentis u Laura Lau. Óin: 86 min.

Distribute: STUDIO CANAL FILMS. Mahrug mill-K.R.S. Çert, 14

Dar iΩolata ˙dejn xatt il-ba˙ar, nofsha m˙arrbta, ming˙ajr dawl elettriku u mbarrata bl-injam biex ˙add aktar ma jidhol hemm, hija l-protagonista assoluta tal-film Silent House . Billi l-film ori©inali Urugwajan La Casa Muda (2010) kellu ˙afna tif˙ir millkritiçi, l-produtturi Amerikani t˙ajru jag˙mlu verΩjoni nferjuri tieg˙u.

L-atmosfera klawstrofobika ta’ ©ewwa kwaΩi perpetwalment fiddlam, g˙alkemm ©ieli l-fotografija hi effiçjenti ˙afna, u l-ewwel nofs tal-film ikarkar b’pass ta’ nemla bil-protagonisti bil-fanal fidhom jesploraw dan il-post minn fuq s’isfel, ma tantx jawguraw tajjeb g˙al dan ix-xog˙ol.

Sarah (Olsen), tfajla tinager flimkien ma’ missierha, John (Trese) u zijuha Peter (Sheffer Stevens), imorru fid-dar, li sservi b˙ala ville©©jatura g˙as-sajf, biex jirran©awha ˙alli tinbieg˙. Filklima morbida u mdallma t’hemm ©ew, anki bi nhar, Sarah issa wa˙edha tibda tisma’ ˙afna ˙sejjes u passi g˙addejjin u anki ta˙seb li tilma˙ lil xi ˙add. Ûgur li qatt mhu se tobsor it-trawma li se tg˙addi minnha meta tkun attakkata bil-kbir minn xi persuni li da˙lu hemm ©ew jew minn xi spirti malinni. It-triq g˙al barra hija mbarrata u hi tista’ tkun il-vittma ta’ dawn il-presenzi misterjuΩi.

Silent House hu mimli qtajja’ li j˙allik sa kwaΩi fl-a˙˙ar ma tafx min irid jitterrorizza bil-qawwa kollha lil din it-tfajla u li tg˙addi ˙afna ˙in ti©ri mad-dar u tista˙ba kull fejn issib.

L-avvenimenti ta’ ©o din id-dar ise˙˙u fil-˙in reali qishom iffotografati ming˙ajr waqfien mil-lat ta’ kif jolqtu lil Sarah. Infatti, lkamera kwaΩi kontinwament tiffoka fuqha, spiss mill-qrib ferm u hija timpressjona sewwa meta tkun ta˙t biΩa’ terribbli b’xufftejha jirtog˙du ma’ tistax tg˙ajjat jew tlissen kelma biex ma tikxifx ilpreΩenza tag˙ha.

Il-ma©©oranza ta’ dawn l-avvenimenti strambi jse˙˙u mill-©enb ta’ din it-tfajla jew minn ta˙t il-g˙ajn u kultant anki sfukati biex i˙alluna bil-kurΩità, is-soltu gimmick li issa drajnieha f’dan il©eneru ta’ xog˙ol. Nistennew twist importanti fl-a˙˙ar.

MisterjuΩ

36

24.06.2012

TeleviΩjoni

Illum FORMULA 1 - TIÌRIJA TAL-EWROPA, Rai 1, 14.00 F’Valencia fi Spanja illum issir it-tmien ti©rija ta’ dan l-ista©un.

Hamilton illum jipprova jikseb it-tieni reb˙a konsekuttiva wara rreb˙a tieg˙u fuq iç-çirkwit tal-Kanada.

EUROTWENTY-12, ONE, 20.10 Dan il-programm sportiv jid˙ol fl-a˙˙ar ©img˙a tieg˙u hekk kif il-kompetizzjoni Euro 2012 qieg˙da tasal fi tmiemha. Clinton Buhagiar u Pamela Schmebri jΩommuk a©©ornat b’dak kollu li jkun g˙addej f’din il-kompetizzjoni Ewropea. Euro - Twenty 12, jixxandar kuljum wara l-a˙barijiet tas-7.30pm, biex dak li jkun jinforma ru˙u aktar dwar din il-kompetizzjoni.

06.30 06.45 07.20 08.00 09.35 11.00 11.45 12.20 12.45 13.30 13.40 15.40 15.55 17.30 17.35 18.30

ONE NEWS Pink Panther (R) OnDRoad (R) Folji Aroma Kitchen (R) Country Jamboree Ìawhra Maltija - Teleshopping Ieqaf 20 Minuta Malta fuq Kanvas ONE NEWS Looks (R) - TX (R) Teleshopping Ilsien in-Nisa ONE NEWS Fresh & Funky (R) Diskors Joseph Muscat attività politika One News EuroTwenty-12 Mad-daqqa t’g˙ajn Liquorish (R) ONE NEWS Diskors Joseph Muscat attività politika

07.00 08.00 08.30 09.30 11.00 12.00 13.00 14.00 14.05 14.20 15:05 16.30 17.00 18.00 18.40

Rai Parlamento - Territori Quark Atlante - Tg 1 Road Italy La casa delle sette donne Easy Driver - Tg 1 La casa del guardaboschi - TG1 L.I.S. Linea Verde Orizzonti Estate A sua Immagine Santa Messa A sua immagine Recita dell’Angelus Linea Verde Estate Pole Position - Tg 1 F1 - GP d’Europa Pole Position Che tempo fa - Tg 1 Film: Oltre l’oceano TF: Il commissario Rex Reazione a catena TG 1 Euro 2012 Ingilterra vs Italja 23.05 Notti Europee

06:00 06:30 07:00 09.55 11.00 11.30 13.00 13.30 13.45 14.15 16.15

19.30 20.10 20.45 21.30 23.15 23.45

19.30 19.45 20.30 21.30 21.32 23.00 23.30

NET News Analizi tal-Ahbar (r) Newsroom (r) Teleshopping my VIEW - nitkellmu Teleshopping Simpatici (r) NET News Teleshopping Wheelspin (r) - NET News Teleshopping - Ucuh Analizi tal-Ahbar (r) Sport Extra NET News - Flusek (r) Forcina Festa San Nikola, is-Siggiewi Minn Varsavja sa Kiev NET News Forcina NET News Forcina NET News my VIEW - nitkellmu

07.00 08.00 08.30 09.00 09.50 11.30 12.00 12.05 14.00 14.05 15.00 15.30 16.00 16.10 16.40 17.15 18.00 18.10 19.15 20.00 20.40

Cuori Rubati Terza Pagina Cartoon Magic - Battle dance GP2 d’Europa Numero 1 P Film: La Nave dei Sogni Tg2 giorno Tg 2 motori - Meteo 2 Dribblin Europei TF: Il commissario Herzog Film: Omicidi nell’alta società Disposti a tutto Due uomini e mezzo Film: Verità inaccettabile TF: Il Clown Tg 2 TF: NCIS Los Angeles TF: Ringer Tg2 notizie Protestantesimo

06:00 07:10 08.05 10.25 11.15 11.40 12.00 12.25 12:55 13:25 14:00 14:30 15.00 16.20 18.10 18.55 20:00 20.45 22.35 22.50

EURO 2012 L-Ingilterra vs l-Italja, Rai 1, TVM, 20.30 06:00 06.20 07.05 07.15 08.20 09.05 09.55 10.30 10.55 11.50 12.00 12.20 13.10 14.00 15.45 16.25 16.35 18.00 18.50 20.00 20:25

G˙all-˙afna dilettanti tal-futbol Maltin u G˙awdxin illum huwa jum importanti hekk kif l-aktar Ωew© timijiet barranin segwiti hawn Malta se jiltaqg˙u f’konfront kontra xulxin fi Stadion NSK Olimpiyskiy fi Kiev. Din hija log˙ba akkanita mmens, u min minnhom jo˙ro© rebbie˙ jilg˙ab kontra l-Ìermanja fis-semifinali ta’ nhar il-Óamis. L-ewwel semifinali se tintlag˙ab nhar lErbg˙a

Matul il-©img˙a CONCERTO PER L’EMILIA, It-Tnejn, Rai 1, 21.20 Wara d-diΩastru naturali li laqat ir-re©jun tal-Emilia g˙add ta’ kantanti ing˙aqdu flimkien biex itellg˙u kunçert kbir li l-flus minnu se jmorru g˙al dawk milquta mit-terremot. Dan ilkunçert se jintwera fuq Rai 1, ippreΩentat minn Fabrizio Frizzi.

Fost il-kantanti li se jie˙du sehem hemm Laura Pausini, Zucchero, Ligabue, I Nomadi, Raffaella Carrà u bosta o˙rajn.

07.00 Cartoni 10.00 Film: Frank Tg com 11.40 Grand Prix 12.25 Studio Aperto 13.00 Futurama 13.30 Film: Il ritmo del successo Tg com 15.45 Film: Superman II Tg com 18.30 Studio Aperto 19.00 Bau Boys 19.25 Tgcom - meteo 19.30 Film: Senti chi parla 21.30 Archimede Tg com 00.30 Confessione reporter

Bathtastic!

Color Correction Everybody Nose Feng Shui Living State of Style: 2010 Fall/ Winter Collection 16:15 Bazaar 16:40 Adventure Golf 17:05 Giada’s Weekend Getaways

CHI L’HA VISTO, L-Erbg˙a,Rai 3, 21.05 Il-kaΩ ta’ Emanuela Orlandi issa ilu g˙addej g˙al dawn l-a˙˙ar 29 sena, u kien biss f’dawn l-a˙˙ar ©img˙at li re©a’ ssemma hekk kif kien hemm xi tip ta’ Ωvilupp fuq fejn jista’ jkun ilkadavru tag˙ha, kemm-il darba hija mejta. Nhar l-Erbg˙a dan il-programm se jittratta dan il-kaΩ bi prominenza.

AROMA KITCHEN, Il-Óamis, ONE, 17.40 Live minn Óondoq ir-Rummien Nhar il-Óamis 28 ta’ Ìunju, il-programm Aroma Kitchen jasal fi tmiem tar-raba’ skeda tieg˙u fuq ONE. F’dan ilprogramm stennew xalata ta’ ikel u riçetti bnini biex flimkien intemmu din l-iskeda. Inti ukoll tista’ tkun parti mill-atmosfera tal-a˙˙ar programm hekk kif il-programm ser jixxandar f'xandira diretta minn Óondoq ir-Rummien f'G˙awdex. Din hija l-ewwel darba li dan il-programm ser jo˙rog live minn barra l-istudios...u din ser tkun opportunità sabi˙a biex is-segwaçi leali ta’ dan il-programm, speçjalment l-G˙awdxin, igawdu mill-ikel li jipprovdu Manuel u Aaron. F'dan l-a˙˙ar programm ser jintreb˙u ukoll eluf kbar ta’ rigal.

06:00 08.00 08.50 10.10 10.50 13.00 13.40 16.00 18.00 20.50 20.40 21.30 23.30 02.00

Prima Pagina Tg 5 Circle of Life - Tg com Finalmente soli Film: Alibi seducente Tg com Tg 5 Il peccato e la vergogna Film: Rosamunde Pilcher Per amore e per passione I Delitti del cuoco Tg 5 Spec Tg 5 Film: Caterina e le sue figlie 3 Film: La bella società Tg 5 notte Film: Caruso, zero in condotta

14:10 14:35 15:00 15:25 15:50

INKONTRI, It-Tlieta, ONE, 20.35 Din il-©img˙a, Inkontri ser jiddiskuti l-lingwa©©, issa frekwenti, li jintuΩa minn çerti politiçi biex ibeΩΩa’ lill-elettorat milli jivvota g˙all-avversarju. Fir-realtà, dan il-lingwa©© hu tattika politika jew jirrispekkja veritajiet politiçi li l-votant g˙andu joqg˙od attent minnhom? “TbeΩΩieg˙ jew Verità?” huwa ttitolu ta’ Inkontri li jmiss. Imexxi l-programm Joe Grima.

17.40 18.05 19.35 20.30 21.05 21.50 00.05 00.25

10:00 Tennis 11:00 Live: World Cup Canoeing: Slalom Event [Live] 12:00 Live: World Superbike Series Motorcycle Racing: 1st Leg [Live] 13:00 Live: World Supersport Championship Series: Misano [Live] 14:15 Live: UCI World Tour Cycling 14:45 Game, Set and Mats 15:00 Live: The French Open Tennis: Men’s Final [Live] 17:30 Game, Set and Mats 17:45 World Superbike Series Motorcycle Racing 18:30 UCI World Tour Cycling 19:00 The French Open Tennis 20:00 Football 20:30 Euro Beach Soccer League Beach Football 21:30 GT Academy 21:45 Motorsports Weekend 22:00 World Superbike Series 10:10 11:00 11:25 11:50 12:40 13:30 14:20 14:45 15:10 16:00 16:50 17:40 18:30 19:20 19:45 20:10 21:00

Toddlers and Tiaras Say Yes to the Dress Say Yes to the Dress What Not to Wear While You Were Out Cake Boss: Next Great Baker Cake Boss Cake Boss Toddlers and Tiaras Sister Wives Lottery Changed My Life World’s Worst Mum Kate Plus 8 Outrageous Kid Parties Outrageous Kid Parties Rich Bride/Poor Bride Lottery Changed My Life

09:30 10:20 11:10 12:05 12:55 13:50

Unsolved History The True Story The Aviators Blue Angels: A Year in the Life Marley Africa Road Trip Rugby: The Lifeblood of New Zealand Quest for Sunken Warships I Shouldn’t Be Alive Toughest Race on Earth with James Cracknell Coldest Race on Earth with James Cracknell The True Story Marley Africa Road Trip

14:45 18:20 19:10 21:00 21:55 22:50

09:10 09:30 10:00 10:10 10:30 11:00 11:10 12:00 12:10 12:30 13:00 13:30 14:00 14:10 14:30 15:00 15:15 15:30 16:00 16:30 17:00 17:10 18:00 18:30 19:00 19:30 20:00 20:15 20:30 21:00 21:30 22:00 22:10 22:30 23:00 23:10

10:50 11:15 11:40 12:05 12:30 12:55 13:20 13:45 14:10 14:40 15:05 15:30 15:55 16:20 16:45 17:10 17:35 18:00 18:25 18:50 19:15 19:40 20:30 20:55 21:20 21:45

The Health Show To Be Announced BBC World News World Features Dateline London BBC World News To Be Announced BBC World News World Features Third Eye BBC World News Newsnight BBC World News World Features To Be Announced BBC World News Sport Today Click BBC World News My Country BBC World News To Be Announced BBC World News India Business Report BBC World News Third Eye BBC World News Sport Today Click BBC World News To Be Announced BBC World News World Features My Country BBC World News To Be Announced

T.U.F.F. Puppy SpongeBob SquarePants Power Rangers Samurai The Troop Drake and Josh iCarly SpongeBob SquarePants The Penguins of Madagascar The Penguins of Madagascar The Mighty B The Fairly Odd Parents SpongeBob SquarePants iCarly Big Time Rush True Jackson, VP Supah Ninjas SpongeBob SquarePants Fanboy and Chum Chum Power Rangers Samurai The Fairly Odd Parents The Penguins of Madagascar iCarly 20:05 True Jackson, VP Big Time Rush SpongeBob SquarePants Avatar: The Legend of Aang Avatar: The Legend of Aang

L-G˙odwa t-Tajba Wirt Arti u Kultura Madwarna Il-Quddiesa tal-Óadd Malta u lil hinn minnha Óadd G˙alik L-a˙barijiet Ikompli Óadd G˙alik L-a˙barijiet Ikompli Óadd G˙alik Gadgets (r) TVM Shop L-a˙barijiet TVM Shop Mixage (r) Venere (r) L-A˙barijiet Keeping up Appearances Leli ta’ ÓaΩ-Ûg˙ir A˙barijiet - Sports Euro 2012 Ingilterra vs Italja 23.15 L-A˙barijiet

Fuori orario. Cose (mai) viste TF: Wind at my back Film: Desiderio è sole TF: Agente Pepper Tgr Mediterraneo Tgr Regioneuropa Tg 3 TeleCamere Prima della prima Il Capitale di Philippe Daverio Tg Regione Film: Chimera Tg 3 L.I.S. Film: Elssa Y Fred TF: I misteri di Murdoch Meteo - Tg 3 - Tg Regione Europastadio - Blob Film: Pane, amore e ...

Tg 3 - Tg 3 Regione Film: Lezioni d’amore

06:45 07.00 08.30 08.50 09.25 10.00 11.00 11.30 12.00 13.20 14.00 14.45 16.40 18.55 19.35 21.30

Tg 4 Media shopping Ti racconto un libro Slow Tour Magnifica Italia Santa Messa Pianeta Mare Tg 4 Melaverde Pianeta Mare Donnavventura Film: Io no spik Inglish Film: Cincinnati Kid Tg 4 Film: Colombo Film: Insomnia Tg com 23.55 L’Italia che funziona

08:10 08:25 08:30 08:35 09:05 09:50 11:00 11:55 12:25 12:55 13:40 14:30 16:50 17:55 18:20 18:50 19:40 20:10 21:00 21:50

06:00 06:25 06:50 07:15 08:10 09:05 09:35 10:00 10:55 11:50 12:45 13:40 14:10 14:35 15:30 16:00 16:25 17:20 18:15 19:10 20:05 21:00 21:55 22:50 23:45

Charlie and Lola Poetry Pie Little Human Planet ’Allo, ’Allo!

The Weakest Link Doctor Who Casualty Shark Therapy ’Allo, ’Allo!

The Weakest Link Great Expectations Doctors Doctor Who Doctor Who Confidential ’Allo, ’Allo!

Monarch of the Glen Shark Therapy Desperate Romantics afterlife Hustle

Fifth Gear How Do They Do It? How Does it Work?

American Chopper: Senior vs Junior Mythbusters Destroyed in Seconds Destroyed in Seconds Extreme Engineering: Dallas Cowboys Stadium Swamp Loggers: Split Tracks Dirty Jobs: Dairy Cow Midwife Swords: Life on the Line Auction Hunters: Ton’s Got a Gun Auction Hunters: Strat’d for Cash Dealers Factory Line Factory Line Mighty Ships: USNS Robert E. Peary Deadliest Catch: Turf War River Monsters: Killer Snakehead Extreme Fishing with Robson Green: Alaska Hillbilly Handfishin: Best of When Fish Attack Surviving the Cut: US Marine Recon Rattlesnake Republic Miami Swat

07.00 Omnibus Tg La7 10.00 Ti ci porto io 11.45 Film: Toto cerca moglie 13.30 Tg La 7 14.10 Missione natura album 16.15 TF: The District 18.00 TF: L’Ispettore Barnaby 20.00 Tg La 7 20.30 In Onda 21:30 TF: The Kennedy’s 23.15 Film: Across the Universe 00.00 Tg la7

24.06.2012

TeleviΩjoni

ILLUM PANE, AMORE E ... (Rai 3, 8.45pm)

37

jikteb LINO CASSAR

GÓADA 25 ta’ ÌUNJU

Gina Lollobrigida kisbet suççess enormi kmieni fis-snin ˙amsin fis-sensiela Pane, Amore, iΩda ma riditx tag˙mel ie˙or. Irrivali prima tag˙ha kienet Sophia Loren u l-prodjusers heddewha li kienu se jda˙˙lu flokha lil Loren u l-film jintitolawh Pane, Amore e Donna Sofia. Fil-fatt, ˙admuh ittielet wie˙ed, iΩda biex ma jkomplux isa˙˙nu aktar il-qieg˙da bejn iΩ-Ωew© divi, semmewh kif g˙idt fil-bidu.

Naturalment re©a’ da˙al ukoll Vittorio De Sica fil-karattru tal-eks Marixxall li issa jmur lura lejn Sorrento. Xi jsib? Mill-©did direzzjoni ta’ Dino Risi. Lollobrigida llum g˙andha 85 sena u Loren 78.

INSOMNIA (Rete 4, 9.30pm) Niftakar li Insomnia kien film Norve©iΩ li n˙adem fl-1997 ta˙t id-direzzjoni ta’ Erik Skjoldbjaerg u li tant irnexxa li ma damux wisq ma ˙atfuh l-Amerikani ta’ Hollywood biex ja˙dmuh huma. Fil-fatt, Insomnia l-Amerikan in˙adem fl-2002, issa bl-artisti Al Pacino, Robon Williams, Hilary Swank, Martin Donovan u Paul Dooley. Mill-©did g˙andna l-©rajja ta’ Ωew© ditektivs tal-pulizija f’Los Angeles li jintbag˙tu f’ra˙al Ωg˙ir fl-Alaska biex isolvu delitt tassew ikrah. Ma jdumux ma jidentifikaw il-qattiel iΩda l-problema hi kif se jirnexxilhom jaqbduh, speçjalment meta jibda jilg˙ab il-log˙ba tal-qattus u l©urdien ma’ wie˙ed minnhom. Triller mimli tensjoni u jΩommok il-˙in kollu bilkurΩità, b’direzzjoni tassew professjonali ta’ Christopher Nolan li jo˙loq effetti speçjali hu stess permezz ta’ xeni viΩwali u tal-widna. Tajjeb ˙afna.

THE PATRIOT (Rete 4, 9.10pm) Immorru lura fl-Amerka fl-1776 fejn niltaqg˙u ma’ veteran tal-gwerer li issa jixtieq jirtira u jgawdi l-familja, meta g˙andu sebat itfal. IΩda meta ibnu l-kbir jinga©©a, laffarijiet jinbidlu, mill-©did g˙all-kruhat tat-taqbid u tixrid ta’ demm. Film blokkbaster tas-sena 2000 ta˙t iddirezzjoni ta’ Roland Emmerich, b’˙in ta’ 164 minuta u bl-artisti Mel Gibson, Heath Ledger, Joely Richardson, Chris Cooper u Tom Wilkinson.

THE QUEEN (Rai 3, 9.05pm) L-avveniment tal-mewta tal-prinçipessa Diana g˙adu frisk f’mo˙˙ kul˙add. Wisq probabbli kul˙add jiftakar fejn kien meta sar jaf b’din il-mewta tra©ika u mhux mistennija. Dan il-film, rebbie˙ ta’ Oscar, jag˙tina stampa çara ta’ x’kienu g˙addejjin minnu l-membri tal-familja rjali IngliΩa eΩatt mal-mewta ta’ Diana. L-intriççi u lmanuvri li ssemmew jidhru f’dan il-film. Helen Mirren fil-parti tar-Re©ina EliΩabbetta t-Tieni hija eççezzjonali, filwaqt li Michael Sheen fil-parti tal-Prim Ministru Ωag˙Ωug˙ Tony Blair ukoll jo˙ro© ta’ ra©el f’dan il-film.

Direzzjoni ta’ Stephen Frears.

IT-TLIETA 26 ta’ ÌUNJU SISTER ACT 2 (Rai 1, 9.20pm) Whoopi Goldberg tirritorna lura liebsa ta’ soru f’din ilkummiedja muΩikali, fejn din id-darba tkun il-madre stess li titlobha l-g˙ajnuna sabiex il-kunvent ma jag˙laqx ilbibien tieg˙u.

L-ERBGÓA

THE CINCINNATI KID (Rete 4, 4.40pm)

27 ta’ ÌUNJU

Dan il-film tal-1965 in˙adem strettament g˙al dawk li j˙obbu l-karti tal-log˙ob, u hawnhekk naraw lil bosta minnhom li jiltaqg˙u fi New Orleans g˙al log˙ba kbira poker, fosthom lil Steve McQueen, Edward G Robinson, Ann Margret, Karl Malden, Tuesday Weld, Joan Blondell, Rip Torn, Jack Weston u Cab Calloway. Lir©iel huma tassew xarks tal-log˙ba.

Direzzjoni meqjusa ta’ Norman Jewison.

A BEAUTIFUL MIND (Rete 4, 9.10pm) Il-matematika g˙al ˙afna hija ˙olma kerha, iΩda g˙al John Nash hija ˙ajtu. Il-˙olma kerha ta’ Nash hija meta jinduna li huwa marid mentalment. L-iskizofrenija tibda tisirqu minn dak ir-ra©el li xi darba kien. Russell Crowe huwa l-protagonist prinçipali ta’ dan il-film li kien reba˙ erba’ Oscars.

SUPERMAN II (Italia 1, 3.45pm) L-ewwel wie˙ed minn meta da˙al Christopher Reeve fil-karattru tar-ra©el talazzar kien dirett minn Richard Donner.

Wara li beda jin˙adem dan it-tieni wie˙ed, il-prodjusers keççew lil Donner u minfloku da˙lu lil Richard Lester. Il-film irnexxa xorta wa˙da, mill-©did ta’ Christopher Reeve li din id-darba kellu jissapportjawh lil Margot Kidder, Gene Hackman, Ned Beatty, Jackie Cooper, Valerie Perrine, Susannah York, Clifton James, E.G. Marshall u Terence Stamp.

Dan it-tieni wie˙ed ˙are© fl-Ewropa fl1980. Fl-2006 re©a’ tfaçça Richard Donner li tqabbad biex jirriforma l-ewwel verΩjoni, u naturalment, hu re©a’ da˙˙al xi sekwenzi li kienu t˙allew barra. B’hekk jer©a’ jidher Marlon Brando li fit-tieni wie˙ed kien t˙alla barra. ViΩwalment, ilfilm g˙andu xi xeni tal-meravilji, g˙alkemm kultant m’hemmx lo©ika. IΩda ˙allik mil-lo©ika u ˙alli lil g˙ajnejkjie˙du festa, anzi festival s˙i˙.

LOOK WHO’S TALKING (Italia 1, 7.25pm) Hawnhekk g˙andna mara li m’hijiex miΩΩew©a u li jkollha tarbija mill-eks ma˙bub tag˙ha u li tibda titkellem b’le˙en ta’ ra©el - ˙add ˙lief Bruce Willis. naturalment, f’din il-verΩjoni Taljana nisimg˙u lil attur ie˙or. Kitba ta’ Amy Heckerling li tidderie©i wkoll, bl-atturi Kirstie Alley, John Travolta, Olympia Dukakis, George Segal u Abe Bigoda.

Wara dan kienu n˙admu tnejn o˙ra b˙alu.

BRIDGET JONES’ DIARY (Canale 5, 9.10pm) Bridget Jones hija tfajla kwalunkwe, b’xog˙ol tajjeb, ftit imla˙˙ma, u b’biΩa’ kbir li se tibqa’ fuq l-ixkaffa. Renèe Zellweger kellha ΩΩid fil-piΩ biex ta˙dem din il-parti, u mag˙ha jidhru wkoll Hugh Grant, b˙ala playboy millkbar u Colin Firth, avukat li huwa interessat fi Bridget.

IL-ÓAMIS 28 ta’ ÌUNJU BRIDGET JONES: THE EDGE OF REASON (Canale 5, 9.10pm) Tkompli l-avventura ta’ Bridget Jones, bl-istess atturi prinçipali tal-ewwel wie˙ed. X’se tag˙mel Bridget issa?

IL-ÌIMGÓA 29 ta’ ÌUNJU BABY BOOM (La 7, 9.10pm) Diane Keaton f’dan il-film narawha fil-parti ta’ mara b’karriera sabi˙a, li f’daqqa wa˙da trid tie˙u ˙sieb tarbija abbandunata.

IS-SIBT 23 ta’ ÌUNJU MAYBE BABY (Canale 5, 10.00am)

Kummiedja IngliΩa bi Hugh Laurie u Rowan Atkinson fil-partijiet ewlenin dwar x’ji©ri meta koppja tkun tixtieq li ©©ib tarbija fid-dinja.

38

24.06.2012

Log˙ob SOLUZZJONIJIET TAL-ÌIMGÓA L-OÓRA

MIMDUDIN: 1 Ómistax, 5 Mxappa, 8 Eskluda, 14 u 15 Numiskatiku, 17 u 19 Ìakulatorja, 20 Pinn, 21 UΩin, 23 Trabi, 25 Imita, 28 Bank, 29 u 30 Martin, 31 Arti, 33 Akkumpanjati, 39 Ûfin, 41 u 42 Ravjul, 43 Bidu, 45 Ultra, 46 Dwana, 47 Amar, 50 Radd, 53 u 54 Kremat, 56 Ìlekk, 58 Nitten, 60 Ftehim, 62 Il˙na, 64 Nemus, 67 Eremit, 69 Klikka, 70 Appik, 72 u 73 Muntun, 75 Qsim, 77 Duda, 79 Lvant, 80 Ordni, 82 Xini, 84 Kju, 85 Jum, 87 UΩat, 88 MiΩerikorjda, 93 Vann, 94 u 95 Atturi, 96 Ikla, 98 St˙at, 100 Kutra, 101 Ass, 105 Esso, 108 Armar, 109 Tnabar, 110 Tirann, 111 Ajkla, 112 Tni©©is, 113 Bassas, 114 Mistura.

229 Irba˙ €25 fi flus

WEQFIN:

Mimdudin 1 Dawn jispeçjalizzaw f’xi seng˙a, l-img˙allmin (7) 5 Ma baqax jidher, g˙amel noli (6) 8 Ma kienx kuntent bis-sentenza tal-qorti (7) fuq l-abjad, m’hemm xejn aktar 14 çar (5) 15 Il-ktieb kbir u tqil tal-quddiesa (6) 17 Kien jismu Erwin, ©eneral ÌermaniΩ fl-Afrika matul it-tieni gwerra dinjija, imlaqqam The Desert Fox (6) 19 Fer˙a bla (5) 20 lil min hu bil-g˙atx (4) 21 Prinçep jew kmandant G˙arbi (4) 23 Trinn – “wie©bu inkella jaqta’” (5) 25 Il-qassis jilbisha m’g˙onqu (5) 28 B˙al barra mill-ilma (4) 29 u 30 Mintna, maqjel g˙all-qΩieqeΩ (6) 31 L-aktar annimal g˙adu tan-nag˙a© (4) 33 Din tag˙mel in-nar fil-festi b’˙afna sparar (12) 39 Óafna morr (4) 41 u 42 Ìuda u tbiçça tal-fidda (6) 43 Divertita barra minn Malta (4) 45 Mill-frieg˙i tag˙ha jikber il-frott (5) 46 Mbieg˙ed ˙afna, ˙afna, ˙afna (5) 47 Din il-muΩika bir-ritmu ˙olquha s-suwed Amerikani (4) 50 X’hemm wara kull ra©el prominenti? (4) 53 u 54 G˙addejjin mit-tbatija (6) 56 A˙na m’a˙niex annimali (5) 58 Qawl: it-testment trid tag˙mlu meta g˙adek tifla˙ tiekol ir(6) 60 Allura din ix-xitla b’ri˙a partikulari tikber biss f’Kemmuna? (6) 62 M’hijiex iebsa (5) 64 Din il-kelma tenfasizza çerta (5) 67 PreçiΩi (6) 69 Flok din il-kelma Maltija da˙let snakk (6) 70 Il-©ejjieni (5) 72 u 73 G˙andu ˙afna flus (6) 75 Miblug˙, skantat, g˙ajnejh ma jit˙arrkux (4) 77 Ma˙ru© mis-si©ar g˙all-mastrudaxxi (4)

.....

....

..... ..... ....

......

......

79 Strazzi, tas-sigaretti, tal-log˙ob, tat-tojlit, oljati, tal-eΩami eççetra (5) 80 Jibqa’ g˙and bejjieg˙ wara li jag˙laq l-ista©un tax-xiri (5) 82 Titpo©©a quddiem kliem ie˙or biex turi aktar dinjità u l-iprem (4) 84 u 85 M©ebbed sa ru˙ ommu (6) 87 Óaxix tal-ba˙ar (4) 88 Wa˙da minn dawk ta’ 79 li g˙addiet, tissemma wkoll (5,7) 93 Óudha u mur orqod (4) 94 u 95 Imexxi l-gazzetta (6) 96 Óuta mammala mag˙rufa a˙jar b˙ala bumarin (4) 98 Tg˙ajjat meta jirfsuhulek! (5) 100 u 101 Dawn ma jfissrux ˙a©’o˙ra ˙lief ksir il-g˙ajn u fitta©ni (9) 105 Óe©©a kbira u entuΩjaΩmu (4) 108 Allura s-santa hija l-mara tieg˙u? (5) tal-basal ma jiswa xejn (6) 109 110 u 111 L-attriçi dinamika ta’ Basic Instinct (6) 112 Kollha jag˙mlu l-umanità (7) 113 Allura possibbli li a˙na ©ejjin minnhom?

(6) 114 Purtinar f’xi skola, qaddej, seftur (7)

......

Weqfin

..... .... ....

2 Mur l-˙sara li g˙amilt !(5) 3 Nelson kien artist kantant ta’ Hollywood (4) 4 Ittal-punent ksir il-g˙ajn kull mument, qawl (4) 6 It-tali, it-tali u t-tali (5) 7 Karloff kien attur ta’ Hollywood (5) 9 u 10 Mag˙mula minn la˙am kapuljat mag˙©un u m˙awwar irrumblat (8) 11 JuΩawh in-nisa waqt il-mog˙dija (5) 12 Qassatat tal-irkotta jew tal(7) 13 BΩieq li jing˙aqad fil-kanal tan-nifs (7) 16 Wiççu u xorta wa˙da (5) 18 Is-Sinjur Alla (5) 22 Ωg˙ira u n-nies mag˙rufa (5) 24 u 26 Meraq g˙asli tal-fjuri (6) 27 Dan l-annimal Ωg˙ir taqbdu qrib l-ilma fl-g˙elieqi, g˙ajnejh imqabbΩin ’il barra (5)

.......

.....

.....

32 Tilbisha fis-sodda biex iΩΩommok s˙un (6) 33 u 34 Wie˙ed mill-messa©©i (7) 35 Ûebg˙a lixxa u tleqq, tag˙mel kisja b’sa˙˙itha (6) 36 L-ilsien li bih jitkellmu l-Lhud (6) (4) 37 Jg˙idu li Ω-Ωejt jitla’ f’wiçça l38 u 40 Mg˙ammar b’kollox (9) 44 Xi˙add boçni, gerbubi, smin, qawwi (4) 48 M©iba (4) 49 G˙odda biex tg˙in il-bniedem jew biex idoqq mal-banda (8) 51 L-Everest hija l-aktar g˙olja (8) 52 Mimli kurΩità, irid jaf kollox (6) 55 Óadt fastidju? Bieg˙u lil (6) 57 ta’ Óadd isma’ quddiesa (4) 59 Fil-ba˙ar mg˙ammar bil-kumditajiet kollha (4) 61 Tah kulma ried u biss qallu grazzi (4) 63 Kulmin jiç˙ad l-eΩistenza t’Alla (4) 65 Aktar minn trinka wa˙da (6) 66 F’dan il-kontinent hemm iç-Çina (4) 68 Xama’ iebsa g˙as-si©illar (6) 69 Qal x’kellu ji©ri (6) 70 Ix-xag˙ar fawwar (4) 71 Wa˙da mit-tofi (6) 74 Ìamar itir, fdal ta’ frak tan-nar (4) 76 Kelma ©ejja minn gods, tfisser g˙add ©mielu (4) 78 Dan il-lokal imiss mal-Pietà u l-GΩira (5) 79 u 81 Timlieha bit-tè jew kafè (6) 82 Il-professjoni ta’ John Suda (5) 83 Duda sewda, qisha wirdiena (7) 86 Ix-xjenzat çelebri kunjomu Galilei (7) 89 u la tmissnix (5) 90 u 91 Arahom ˙er©in mill-forn mimlijn pastizzi (6) 92 TingiΩ bil-kliem, kuljunar, buttjar (5) 97 Dak li hemm quddiem Kastilja ma jisparax (5) 99 Te˙id ta’ img˙ax esa©erat (5) 100 Mulvaney g˙adha xxandar fuq ir-radju (5) 102 Mhux biss, barra minn hekk, anki (5) 103 u 104 Segwaçi ta’ Budda (8) 106 Lporta wara l-bieb ta’ barra (4) 107 Dawn ifissru patrimonju (4)

....

......

....

....

2 Mimli, 3 Susa, 4 Ajma, 6 Xkupi, 7 Pa©ni, 9 u 10 Stallett, 11 Darsa, 12 Indurat, 13 Bankina, 16 Torok, 18 Urtat, 22 Pavru, 24 Blu, 26 u 27 Mejjilla, 32 Tabone, 33 u 34 Avukati, 35 Msaren, 36 Naddaf, 37 u 38 Abatija, 40 Ferra˙, 44 Dokk, 48 Muti, 49 Fenomenu, 51 Ammirati, 52 I©jene, 55 Tabakk, 57 Kutu, 59 u 61 Tremendi, 63 Lpup, 65 Mandra, 66 Smid, 68 Taqtir, 69 Kimono, 70 u 71 Antipatika, 74 ÓaΩΩ, 76 Ódud, 78 Akuti, 79 u 81 Lumija, 82 Xmara, 83 Kumitat, 86 Annimal, 89 Ittra, 90 u 91 Erarju, 92 Jarda, 97 Lemin, 99 u 100 Terrakotta, 102 Siker, 103 u 104 Pro©etti, 106 u 107 Antipast.

KUPUN TISLIBA Ibg˙at it-tisliba tieg˙ek lil: Tisliba KullÓadd, A28B, Marsa Industrial Estate, Marsa. MRS 3000

Isem

Indirizz

.....

....

Tel No:

Rebbie˙ ta’ €25: XAVIER CAMILLERI, c/o 3 Dolmen Str., Óal Safi.

SFI 1521

24.06.2012

Log˙ob

39

Tisliba bin-numri Bi 3 numri

B’4 numri 0170 0406 1076 1305 1404 1660 1858 1925 2474 2479 2802 2985 3040 3111 3369 3605 4403 4782 4793 4851 5235 6008 6160 6217 6430 6783

014 160 287 324 428 470 484 535 561 725 737 758 941 964 970 981

7015 7017 7361 7497 7746 7790 7967 8459 8789 8854 9609 9769

B’5 numri 04364 13796 14000 30638 34501 36079 40379 44195 47402 47633 50080 50921 51249 56274 61080 66281 66683 73329 78269 87688 92271 95338

B’6 numri 021630 064188 232436 371328

Bi 8 numri 00106149 20284074 30658330 36118791

Po©©i n-numri f’posthom

SUDOKU sponsorjata minn WELLA 1 7

1

5 4

8

3

9

7

9

1

Irba˙ Shampoo u Conditioner Wella Aqta’ dan il-log˙ob u ibag˙tu lilna

5

8

KOMPETIZZJONI WELLA KullÓadd, A28B, Marsa Industrial Estate, Marsa, MRS 3000.

5

7

4

5

8

Isem: ..........................................................................................

7

1

3

Indirizz......................................................................................... .....................................................................................................

9

6 9

1

4 6 Rebbie˙a: DORIS MUSCAT, 20 Isouard Str., il-Marsa

Kompetizzjoni Centro Casalinga Ìemma s-sitt kupuni u ibg˙athom f’daqqa lil KullÓadd, Centro Casalinga, A28B, Marsa Industrial Estate, Marsa. MRS 3000

Isem.......................................................................................................................................

5

Indirizz................................................................................................................................... ................................................................................................................................................

I.D. Card................................................ Tel. .......................................................................

40

24.06.2012

AvviΩi

PROPRJETÀ IL-ÓAMRUN: Appartament lewwel sular servut bil-lift, tliet kmamar tas-sodda wa˙da minnhom bl- ensuite , kamra tal-banju, open plan bi kçina lesta, bit˙a interna, gallarija. Prezz €135,000.

Garaxx ta’ Ωew© karozzi g˙andu d-dawl u l-ilma.

Prezz €20,000. Tpartit huwa kkunsidrat. Çempel 9985 3031 jew 7946 8469.

IL-KAPPARA: Dar fuq u isfel lesta minn kollox bi tlieta tas-sodda, ensuite u kamra tal-banju. Çempel 7925 0164.

IL-MELLIEÓA: Maisonette isfel bi tliet kmamar tassodda bil-bir u garaxx ta’ karozza. Prezz €182,000. Çempel lis-sid 9811 1966.

AFFARIJIET GÓALL-BEJGÓ TANAYA’S Dev Ltd: G˙aΩla kbira ta’ appartamenti f’kull Ωona ta’ Malta. Jinbieg˙u ming˙ajr depoΩitu u n˙allsulek il-kuntratt. Offerta speçjali. Çempel 9992 4999.

Ming˙ajr a©enti. ÓAÛ-ÛEBBUÌ: Dar fuq u isfel, kbira u kantuniera b’erbg˙a tas-sodda, garaxx ta’ tliet karozzi u ©nien kbir fuq quddiem. Qudd-iemha green area. Prezz ra©onevoli. Çempel 7922 1577.

IL-QAWRA: Appartament bi tnejn tas-sodda. Lest minn kollox u finishes lussuΩi, f’area kwieta. InkluΩ fil-prezz garaxx ta’ Ωew© karozzi.

Prezz €140,000 Çempel 7909 7981.

GÓALL-KIRI

SANTA VENERA: Offerta imbattibbli. Garaxx b’xejn ma’ appartament ta’ kobor enormi 182 metru kwadru lest minn kollox fuq stil modern. Tlieta tas-sodda doppji, open plan, tnejn talbanju, washroom u terrazin kbir. Ag˙©©el biex tag˙Ωel la ˙j ar bi pre zz ta ’ €9 4,00 0 (Lm40,354). Çempel fuq 7965 9777.

ÓAL GÓAXAQ: Garaxx fittriq 76 pied bi 15-il pied g˙oli 12-il filata bit˙a fuq wara. Lest minn kollox, inkluΩ dawl, ilma u drena©©. Tajjeb biex jintuΩa g˙al store jew ˙anut Class 4.

Prezz negozjabbli. Çempel 9942 4831 jew 7900 0109.

Fridge bi tliet bibien, tal-bars.

Imwejjed tondi, u si©©ijiet, sinkijiet tar-restoranti talistainless steel, hood extraction bil-mutur u control panel . Çempel 9811 0401 jew inkella fuq 2766 2800.

Gazzetti antiki Maltin. Imorru lura sal-1958. Il-Óelsien, The Torch u It-Torça. Qeg˙din bound f’sitt kotba ˙oxnin.

Kundizzjoni tajba ˙afna.

Jinbieg˙u bi prezz ir˙is. Çempel fuq 7922 1577.

Inbig˙u kull tip ta’ arlo©©i.

Se lezz joni kbira ta’ arlo©©i tal-idejn Casio u Citizen, kemm di©itali, jew ana logs, varjetà kbira ta’ alarm clo cks , kemm Citizen, Seiko ‘Du gena’ tal-marka Pierre Car din. Var jetà sabi˙a ta’ cuckoos li ja˙d mu kemm bil-˙abel u bilbatterija, prezzijiet tajbin.

Nag˙m lu wkoll tiswijiet ta’ ar lo©©i tal-idejn u kif ukoll tal-˙ajt u Grandfather Clocks .

Nag˙mlu wkoll testing bilpressure test machine , s i s tema ta’ testing g˙al kull tip ta’ arlo©©i biex jintuΩaw g˙all-ilma (vacuum test u pressurised test) waqt li qed tistenna g˙alih. Tis wi ja bilga ran zija - 110 Triq il-Kung ress Ewkaristiku, Mosta. Çempel fuq 21 417235 jew 9982 5389.

Injam lest bi prezzijiet ir˙as.

Kull tip ta’ chipboard, MDFs, chipboard, fuljetti ta’ melamine , u aktar (varnishes tal- hardener u komuni) u finishing tal-undercoat. Solid oak , ˙xuna varjata. Çempel 9944 6951.

Kçina kompluta bl- appliances ta’ kulur abjad, b’wiçç talir˙am, Carrara. Kompluta b’mejda u erba’ si©©ijiet. Qies 2.97m b’4.84m u 2.97m. U shape, kundizzjoni tajba ˙afna. Prezz €1,500. Çempel 21 416749 jew 9947 7188.

Kçina kompluta bit- top cupboards, bajda. Frame talinjam mastizz, bibien u top tal-postform ÌermaniΩ. €800 biss. Posapiatti antika, talkewba €250. Çempel 7960 4990 jew 2137 2212.

Magna li ta˙dem is-suf tadditta Empiral, mag˙mula lÌappun.

Tista’ ta˙dem ˙wejje©, kutri, xalel eçç. Fiha metru u nofs tul, ting˙alaq u tin©arr façilment. Prezz €65. Çempel fuq in-numru 7906 5460.

Salotti ta’ kull stil bi prezzijiet moderati, tpartit aççettat.

Ikollna wkoll salotti second hand . Çempel fuq 21 374823 jew 99824139.

Sander, kalibratur, Ωew© piedi wiesa’, kundizzjoni millaqwa. Çineg grit 60 u 120 biex imorru mag˙ha. Çempel fuq 7961 7945.

Sodda tal-baby f’kundizzjoni perfetta, tinkludi wkoll saqqu ortopediku. Is-sidien hallew Malta. Prezz €100. Çemplu 21445871 NIXTRU ANTIKITÀ Nixtru kull tip ta’ antikità, inkluΩ arlo©©i, mirja, figurini, pittura, fidda u bosta affarijiet o˙ra. F’kull kundizzjoni. Prezz-ijiet tajbin ˙afna. Ólas fil-pront. Çempel 9986 9519, 21 237 597 jew

21 2470128.

PARTS TAL-KAROZZI Toyota, Honda, Daihatsu, Fun Cargo, Toyota Corsa, Glanza, Starlet, Integra, Civic, Terios, Tercell, Pajero JR, Pajero 2-8, Micra 2001, Polo 1994, Discovery 3 2005, Opel Corsa 2002, Freelander u ˙afna parts o˙ra. Triangle Truck tyres ©odda. Irrikorri g˙and Salvu Cassar G˙awdex. Çempel 21 556674, 9947 5746 jew 9928 8699.

AG R PAR TS KAROZZI

GÓ ALL-

Inbieg˙u kull tip ta’ parts ta’ karozzi ÌappuniΩi u Koreani, fosthom Kia, Toyota, Isuzu, Daewoo, Mitsubishi, Honda, Subaru.

Importaturi ta’ Ωjut u air filters, shock absorbers, brake pads, clutches eçç. Parts ©enwini. Çempel 21 446839 jew 9947 4505.

Fax 21470295. Inkella tista’ tibg˙at email fuq a.g.r.autoparts@mail.global.net. mt

Kiri tal-Bar – Çentru Laburista taΩ-Ûejtun.

Il-Kumitat qieg˙ed jilqa’ applikazzjonijiet g˙all-kiri tal-bar. L-applikazzjonijiet jin©abru miç-Çentru Laburista ming˙and il-membri tal-Kumitat min-nhar it-Tlieta 26 ta’ Ìunju.

L-applikazzjonijiet jag˙lqu fis-6 ta’ Lulju fis-6.30pm.

Il-Kumitat jirriserva dritt li jista’ jirrifjuta kull offerta anke l-aktar wa˙da vanta©©juΩa.

24.06.2012

Klassifikati SERVIZZI DAR GÓALL-ANZJANI Villa Robinich. Dar g˙all-anzjani b’atmosfera familjari fil-Fgura.

Noffru kull g˙ajnuna lill-anzjani u dak kollu li jkollhom bΩonn b’dedikazzjoni kbira minn carers professjonali. Ikel jissajjar millkçina tag˙na stess u skont ilbΩonn ta’ kull individwu. Çempel g˙al aktar informazzjoni fuq 21 666142 jew 79 666142 jew ibg˙at email fuq robinich@go.net.mt DAR GÓALL-ANZJANI Medina Home for The Elderly, 106 Labour Ave, ir-Rabat. Dar g˙all-anzjani mg˙ammra bil-kumditajiet kollha. Staff ikkwalifikat. Nurses u care workers 24 sieg˙a. Prezzijiet ra©jonevoli li jibdew minn €23 kull persuna.

Naççettaw respite u bed ridden. Çempel fuq in-numri 21454908, 21454858 jew inkella 7945 4908.

DIVERTIMENT Nigret Night Club & Rest-aurant, 11 Labour Ave, Rabat.

Nipprovdu g˙al kull tip ta’ funzjoni b˙al coffee mornings, high teas, lunches, dinner dances, hens u bachelors parties .

Divertiment live kull nhar ta’ Ìimg˙a ma’ Freddie Portelli u DJ Nando. Is-Sibt line dancing,

country music u kull tip ta’ muΩika mis-snin sittin ma’ DJ Frans Grech. Tista’ tag˙Ωel minn à la carte menu , pasta, pizza, grills u light snacks. Çempel g˙al aktar informazzjoni fuq 21454858, 21454908 jew 7945 4908.

INVESTIGAZZJONI PRIVATA Ûwi©ijiet, g˙erusija u relazzjonijiet o˙ra. DNA testijiet forensiçi, tfal ma˙tufa minn Malta, kaΩijiet çivii, kaΩijiet o˙ra fil-qorti.

Problemi ta’ kumpanniji jew negozju. Nag˙tu xhieda fil-Qorti.

Na˙dmu f’Malta u kif ukoll barra. Çempel 7959 0000 jew www.privateinvestigationmalta.c om MUSIC LINK Issibilna kull tip ta’ strumenti muΩikali, fosthom drums kemm akustiçi u elettriçi, cymbals, percussion, pjanijiet di©itali, baby grand pianos, sound mixers u sound cards. Apparat ta’ DJ, sound systems, kitarri klassiçi u akustiçi, bass guitars, strumenti tar-ramm, wood winds, vjolini, spare parts u aççessorji o˙ra.

Issibilna wkoll kotba tal-muΩika tat-tag˙lim. Mur Music Link, 262, Fleur-de-Lys Rd. B’kara. Çempel g˙al aktar informazzjoni fuq 21482796.

Kupun AvviΩi Klassifikati

NURSING Care and Cure Group Ltd. Infermiera m˙arr©a, caring assistants, nannies, nies im˙arr©a biex iΩommu kumpannija, g˙ajnuna fid-djar u night sitters.

Servizz ta’ 24 sieg˙a. G˙andna wkoll g˙all-kiri, wheelchairs, hoists, commodes, walking frames u hospital beds. Çempel fuq 21 376946 jew 9947 0178.

PROPRJETÀ Xiri, bejg˙ u tpartit ta’ proprjetà f’kull Ωona ta’ Malta. Bi prezzijiet ra©onevoli. Çempel fuq 9992 4999.

TAGÓLIM TAS-SEWQAN Tewmi Group noffru servizz ta’ tag˙lim ta’ karozzi, muturi u mini buses. Kif ukoll kiri ta’ karozzi u taxi service. Prezzijiet jibdew minn €10. Çempel 9942 2422. www.tewmi.com TISWIJIET B’esperjenza u fuq il-post tiswija fuq TV’s LCD’s, plasma, LED’s, microwaves u kull apparat elettroniku ie˙or. Çempel 9944 6918.

VRT TESTING Delmus Garage, iΩ-Ûejtun.

Xog˙ol fuq panel beating, spray painting, mechanic, silencers, u

jsiru testijiet tal-VRT. 24 sieg˙a servizz ta’ irmunkar. Biagio Muscat, Triq T. Zahra, iΩ-Ûejtun. Çempel 21 695326, 2789 5875, 7749 2455, 9949 2455 jew 9942 1354.

WATERPROOF MEMBRANE WP Ltd ta’ Triq ix-Xitwa, Qormi, jispeçjalizzaw fuq xog˙ol ta’ waterproof membra ne , damp proofing u rubberised paint. 25 sena esperjenza. Stimi b’xejn u prezz. Çempel 21488972, 21438326, 9944 5527 jew 99493840.

Id˙ol fis-sit www.wpMalta.com XOGÓOL TA’ ALUMINIUM G˙al kull xog˙ol ta’ aluminium shutters, kemm g˙ad-djar jew garaxxijiet. Nag˙mlu bibien g˙all˙wienet, aperturi, roller shutters, g˙at-twieqi u bibien, roller u ceiling systems. Issibilna wkoll bibien li jifil˙u n-nar, aluminium b’thermal insulation biex tnaqqas iss˙ana fis-sajf u l-kes˙a fix-xitwa, u ma jag˙mlux condensation. Stimi b’xejn. S. Mifsud, A42 Industrial Estate, il-Marsa. G˙al aktar informazzjoni çempel 21 226320, 21 227196 jew 9989 1800. horvin@waldonet.net.mt jew www.horvin.eu

41

XOGÓOL TA’ KISI G˙al kull tip ta’ xoghol ta’ kisi bil-gibs, frakass u graffiato, fuq il-fil, tibjid, tik˙il, gypsum boards, partitions u coving .

Nag˙mel ukoll tqeg˙id ta’ madum tal-˙ajt u tal-art.

Prezzijiet ra©jonevoli. Çempel g˙al stima b’xejn fuq 79960934.

XOGÓOL TAL-ÌEBEL Varjetà ta’ ˙wat, ˙oroΩ, kanali tal-ilma, çangatura qadima jew ©dida, kantun qadim, lavur ta’ kull tip. Çempel g˙al aktar informazzjoni lil Jason fuq 21 432352 jew 9947 9167.

XOGÓOL TA’ TOILET SEATS Nag˙mel xog˙ol ta’ toilet seats ©odda li jkunu maqsuma jew li ma ssibx tixtri b˙alhom.

Mag˙mulin mill-injam tal-pine bil-kuluri li jaqblu u tixtieqhom inti g˙all-kamra tal-banju.

Kompluti bil- fittings. Çempel g˙al aktar informazzjoni fuq 7967 5053 jew 21 675 053.

ÓBIBERIJA Ìuvni ta’ 35 sena jixtieq jiltaqa’ ma’ tfajla tal-istess età g˙al skop serju. Tista tag˙mel kuntatt mieg˙u fuq 9920 6673.

Offerta 1: ©img˙a wa˙da

- €3.50

Offerta 2: 5 ©img˙at

- €14

Offerta 3: 13-il ©img˙a

- €30

Offerta 4: 26 ©img˙a

- €56

Offerta 5: 52 ©img˙a

- €93

IKTEB L-AVVIÛ F’DAN L-ISPAZJU

ISEM, KUNJOM u INDIRIZZ

ÓLAS B’CHEQUE JEW CASH LIL: Sound Vision Print Ltd, KullÓadd, AvviΩi Klassifikati, ONE Complex, A28B Marsa Industrial Estate, il-Marsa. MRS 3000

42

24.06.2012

Almanakk

Ritratt mill-istorja IT-TEMP GÓALL-GÓADA

TWISSIJIET:

It-Tnejn

It-Tlieta

L-Erbg˙a

34°C

34 °C

33 °C

22 °C

23°C

23 °C

Xejn

L-OGÓLA TEMPERATURA: 35 °c L-INQAS TEMPERATURA: 22 °c UV INDEX: 10

HI

SITWAZZJONI ÌENERALI: Pressjoni g˙olja se tibqa’ mifruxa fuq il-Punent u ç- LO çentru tal-Mediterran TEMP: Xemxi u s˙un

Il-Óamis

VIÛIBBILTÀ: Tajba

Il-Ìimg˙a

Is-Sibt

RIÓ: Óafif u varjabbli l-aktar mit-Tramuntana g˙allGrigal BAÓAR: Óafif

Dehra mhux tas-soltu ta’ Pjazza Kastilja fi Ωminijiet imbeg˙da

IMBATT: Baxx mill-majjistral TEMPERATURA TAL-BAÓAR: 25°c

HI

33 °C

33 °C

34 °C

LO

22 °C

22°C

23°C

SpiΩeriji li jift˙u llum il-Óadd

SpiΩeriji li jift˙u nhar il-Ìimg˙a

Chemimart Ltd 14, Triq Sant’Anna, il-Furjana Fra Diego Dispensary 94, Triq Villambrosa, il-Óamrun Pinto Pharmacy 43, Triq San Bastjan, Óal Qormi St. Bartholomew Pharmacy 230, Triq Fleur-De-Lys, Santa Venera Tony’s Pharmacy 100, Triq Sir Patrick Stuart, il-GΩira Marc Pharmacy 92, Triq il-Mensija, San Ìwann Victor’s Pharmacy 9, Triq it-Torri, Tas-Sliema St. Michael Pharmacy Misra˙ it-Transfigurazzjoni, Óal Lija St. Mary Pharmacy - Mgarr Dispensing Chemists 13A, Triq Sir Harry Luke, l-Im©arr St. Paul’s Bay Pharmacy 504, Triq il-Kbira, San Pawl il-Ba˙ar Brown’s Pharmacy, 45, Paola Hill, Ra˙al Ìdid San Filippu Pharmacy 155, Triq il-Vitorja, l-Isla Cilia’s Pharmacy 313, Triq ÓaΩ-Ûabbar, il-Fgura John J. Borg Pharmacy 1, Triq il-Kostituzzjoni, iΩ-Ûejtun Chrysanthemum Pharmacy Triq San Nikola, il-Qrendi Tal-Grazzja Pharmacy Triq Fran©isk Farrugia, ÓaΩ-Ûebbu© St. Anthony Pharmacy 18, Triq il-Kbira, ir-Rabat Batu Pharmacy 38, Triq Palma, ir-Rabat G˙awdex G˙ajnsielem Pharmacy, Pjazza Indipendenza, G˙ajnsielem, G˙awdex

Chemimart Pharmacy, 20/21 Triq ir-Repubblika, il-Belt Valletta.

St. Gaetan Pharmacy, Triq il-Kappillan Mifsud, il-Óamrun Lantern Pharmacy Misra˙ il-Kebbies, Santa Venera St. Jude Pharmacy 213, Triq il-Wied, Birkirkara Mayer Pharmacy 33, Ix-Xatt ta’ Ta' Xbiex, l-Imsida Pembroke Pharmacy 87, Triq Giuseppe Malfeggiani, Pembroke, St. Andrews Wales Pharmacy 183, Triq Manwel Dimech, Tas-Sliema Medica Pharmacy Triq in-Naxxar, Óal-Balzan Rotunda Pharmacy 7, Triq il-Kungress Ewkaristiku, il-Mosta Euro Chemist, Triq il-Kurazza, il-Qawra Brown’s Pharmacy, 45, Paola Hill, Ra˙al Ìdid White Cross Pharmacy Shop A, Block 1, Fuq San Pawl, Bormla St. James Pharmacy, Misra˙ Is-Sliem, ÓaΩ-Ûabbar Gudja Pharmacy 25, Triq San Çiru, Gudja Pasteur Pharmacy Triq it-Tellerit, Óal Safi Brown’s Pharmacy, 47, Vjal il-Óelsien, ÓaΩ-Ûebbu© Central Pharmacy, Triq Manuel Vitale, ir-Rabat Palm Pharmacy 2, Triq Palma, ir-Rabat G˙awdex Xag˙ra Pharmacy, 55, Triq il-Knisja, ix-Xag˙ra, G˙awdex

Lottu

Super 5

22

45

88

35

06

05

13

12

21

TLETT SITI TA’ HERITAGE MALTA MIFTUÓA GÓAL PUBBLIKU B’XEJN Tlett siti ta’ Heritage Malta se jkunu miftu˙a bla ˙las g˙allpubbliku nhar il-Ìimg˙a 29 ta' Ìunju, festa pubblika. Is-siti nkluΩi f'din l-Open Day huma l-Park ta’ Óa©ar Qim (Óa©ar Qim, l-Imnajdra u ç-Çentru tal-ViΩitaturi) fil-Qrendi u lKatakombi ta’ San Pawl fir-Rabat.

Il-Park ta’ Óagar Qim se jkun miftu˙ mid-disg˙a ta’ filg˙odu sas-sebg˙a ta’ filg˙axija. Diversi attivitajiet se jkunu organizzati matul il-©urnata kollha, inkluΩ lectures minn esperti fil-qasam, u Ωjarat iggwidati tat-tempji u lpajsa©© tal-madwar.

Sit ie˙or li se jkun miftu˙ g˙all-pubbliku matul din l-open day huma l-Katakombi ta' San Pawl. Dan is-sit se jkun miftu˙ mid-disg˙a ta’ filg˙odu sal-˙amsa ta’ wara nofsinhar. Ûjarat bil-gwida ta' dan is-sit jibdew fl-10.30, 12.00, 13.30, 15.00, u 16.00.

SFIDA BIL-KAYAK MINN MALTA SA RUMA, FIL-PASSI TA’ SAN PAWL Il-qaddiefa tal-Kayak for Cancer Dorian Vassallo u Albert Gambina se jer©g˙u jaqdfu ming˙ajr ebda g˙ajnuna minn Malta sa Ruma, fir-rotta li kien ˙a San Pawl, biex ji©bru fondi g˙all-Malta Community Chest Fund. Ispirati mill-vja©© ta’ San Pawl, il-qaddiefa se jie˙du r-rotta li kien g˙amel minn Malta g˙al Ruma li g˙andha distanza ta’ 600 mil nawtiku. Kif jaslu Fiumicino se jkomplu jaqdfu tul ix-xmara Tevere sa Forte Sant Angelo barra mill-Vatikan. Numru ta’ qaddiefa Taljani se jkunu qjakkumpanjaw lit-tim Malti tul parti mill-vja©©.

Id-donazzjonijiet g˙andhom jintbag˙tu b’çekk lill-Malta Community Chest Fund, il-Palazz il-Belt, b’nota li dawn huma g˙all-Kayak for Cancer.

WIRJA FOTOGRAFIKA GÓALL-ÌUBLEW TAD-DJAMANTI TAR-REÌINA ELIÛABETTA II

31

Din il-Ìimg˙a mill-Istorja 25.06.1962 – Toninu Caligari, Ωag˙Ωug˙ Laburist ta’ 22 sena minn ÓaΩ-Ûabbar, li miet mg˙arraq b’disgrazzja, ji©i midfun fil-MiΩbla fuq ordni talKurja.

25.06.1971 – Il-Gvern Malti jitlob lill-Gvern Taljan biex jibdel lill-Ammirall Gino Birindelli minn Kmandnant tal-Forzi Navali tan-NATO finNofsinhar tal-Mediterran.

26.06.1894 – Twieled John Marks, pijunier talPL. 30.06.1890 – Twieled Pawlu Boffa (1890-1962) Prim Ministru u Mexxej Laburista.

29 ta’ Ìunju - ççelebrata l-festa tal-Imnarja

B˙ala parti miç-çelebrazzjonijiet tal-Ìublew tad-Djamanti, u biex tibqa’ titfakkar l-okkaΩjoni tas-60 sena anniversarju mindu EliΩabetta II saret ir-Re©ina tar-Renju Unit, ilKummissjoni G˙olja tar-Renju Unit ser ittella’ wirja fotografika unika fil-parti komuni tal-kwartieri tag˙ha ©ewwa l-Whitehall Mansions f’Ta’ Xbiex.

Dil-wirja ser tkun miftu˙a g˙all-pubbliku mit-Tnejn 2 ta’ Lulju sal-Ìimg˙a 14 ta' Lulju.

Il-©abra ta’ ritratti li ser tkun esposta, tinkludi imma©ni mill-bosta Ωjarat tar-re©ina f’Malta matul is-snin. Hemm inkluΩi wkoll ritratti speçjali me˙uda mid-‘Diamond Jubilee Opus’ li tkopri r-renju tar-re©ina mill-koronazzjoni fl-1953 saç-çelebrazzjonijiet tal-2012. B˙ala parti mill-wirja hemm inkluΩ ukoll kollezzjoni ta’ ritratti me˙uda f’Malta fejn EliΩabetta II, dak iΩ-Ωmien prinçipessa, g˙amlet Ωmien tg˙ix qabel il-kurunazzjoni tag˙ha b˙ala re©ina tar-Renju Unit.

Il-˙inijiet tal-ftu˙ huma mill-10 ta’ filg˙odu sat-3 ta’ wara nofsinhar, ˙lief fis-6 u s-7 ta’ Lulju g˙ax il-Kummissjoni G˙olja ser tkun mag˙luqa. Se jkun hemm ftu˙ speçjali, fittard mis-sag˙tejn ta’ wara nofsinhar sas-sebg˙a ta’ filg˙axija nhar il-Óamis, 4 ta’ Lulju.

24.06.2012

Sports

43

FORMULA 1

Sebastian Vettel jikseb il-pole position f’Valencia Sebastian Vettel ta’ Red Bull kiseb il-pole position b’modsorprendenti fil-Gran Prix Ewropew. Ic-champion dinji kien 0.324 sekonda aktar veloçi mill-McLaren ta’ Lewis Hamilton li ssielet ma’ Vettel g˙as-sessjoni qualifying fittrack ta’ Valencia.

Maldonado ta’ Williams ©ie t-tielet u warajh ˙alla lissewwieqa ta’ Lotus Romain Grosjean u Kimi Raikkonen.

Is-sewwieq tal-Mercedes, Nico Rosberg ikkwalifika fissitt post, mentri fis-seba’ post spiçça Kamui Kobayashi ta’ Sauber. Is-sewwieqa ta’ Force Indias dehru li kienu ser jisfidaw g˙all-postijiet minn ta’ quddiem imma kemm Nico Hulkenberg u Paul di Resta waqg˙u lura u spiççaw fit-8 u fl-10 post rispettivament.

Di Resta ammetta l-iΩball fla˙˙ar kantuniera tad-dawra finali li ça˙du milli jispiçça aktar ‘l quddiem fil-klassifika.

Jenson Button spiçça fid-9 post mentri is-sewwieqa ta’ Ferrari, Fernando Alonso u Webber ta’ Red Bull spiççaw fil-11 u 19-il post rispettivament.

Il-pole li kiseb Vettel kien it-3 wie˙ed konsekuttiv f’dan it-track u t-33 wie˙ed tul ilkarriera kollha tieg˙u.

B’hekk Vettel le˙aq ir-rekords le©©endarji ta’ Jim Clark u Alain Prost. Red Bull ©abu mag˙hom fit-track ta’ Valencia titjib fl-aerodinamika u deher li Vettel kien issewwieq li wera dan lavvanz fit-teknolo©ija talkarozza bil-qabza evidenti ta ˙in fejn qata’ b’˙afna lissewwieqa l-o˙ra.

Hamilton minn na˙a l-o˙ra li kien qieg˙ed ibati fil-prattika, ma stenniex li jispiçça flewwel filliera. Webber ukoll sab ru˙u f’diffikultajiet fejn

Ìirja olimpika 2012 Nhar il-Óadd 17 ta’ Ìunju , kif issir kull sena, mhux biss f’Malta imma wkoll f’kull pajjiz fid-dinja, re©g˙et saret il-©irja Olimpika. Il-©irja Olimpika ti©i ççelebrata madwar id-dinja kollha biex jing˙ata aktar g˙arfien dwar il-Moviment Olimpiku kemm fix-xena internazzjonali kif ukoll fix-xena nazzjonali.

Din is-sena, il-©irja kellha aktar sinifikat peress li ser isiru l-Olimpiadi ©ewwa Londra. IlKumitat Olimpiku Malti ˙ataf din l-okkazjoni sabiex jorganizza ©irja Olimpika u ˙e©©e© n-nies biex jipparteçipaw aktar fl-isport u fl-ezerçizzju.

F’din il-©irja pparteçipaw bosta nies kemm fil-©irja tal10km kif ukoll f’dik ta’ 5km.

Kien hemm ukoll ©irja g˙at-tfal ta’ 2/5km. Il-©irja bdiet minn San Ìiljan u baqg˙et sejra salGΩira tul ix-Xatt ta’ tas-Sliema.

Kull min ha sehem ng˙ata Tshirt, beritta u çertifkat ta’ parteçipazzjoni. Saret ukoll premjazzjoni g˙all-ikbar gruppi li rnexxilhom ji©bdu nies g˙al din il-©irja.

id-DRS overtaking aid falliet u sofra ukoll minn problemi tekniçi fil-brejkijiet.

Alonso min-na˙a l-o˙ra sab li l-karozza tieg˙u ma kienetx ma˙luqa g˙at track kollha kurvaturi ta’ Valencia.

Vettel jinsab Ωew© punti wara ç-Champion tal-kampjonat Hamilton.

Michael Schumacher spiçça fit-12-il post wara li kien 0.266 sekondi inqas veloçi minn Rosberg fit-tieni sessjoni. Heikki Kovalainen issielet fil-Caterham fejn g˙eleb lis-sewwieq tat-Toro Rosso Jean-Eric Vergne u g˙adda g˙at-tieni parti talqualifying.

44

24.06.2012

Sports

LONDRA 2012

Bejg˙ illegali ta’ biljetti Il-Kumitat Olimpiku Internazzjonali beda st˙arri© dwar allegazzjonijiet li rappreΩentanti tieg˙u bieg˙u eluf ta’ biljetti tal-Olimpjadi talLondra fuq il-black market.

Il-Kumitat re©a’ ltaqa’ riçentement wara li l-gazzetta infuwenti IngliΩa The Sunday Times allegat li kienu involuti madwar 50 pajjiΩ. Qed jing˙ad li biljetti g˙all-avvenimenti l-kbar qeg˙din jiswew

iktar minn 10 darbiet aktar mill-prezz proprju tag˙hom.

Membru IngliΩ tal-Kumitat, Sir Craig Reedie, qal li lKumitat Olimpiku Internazzjonali g˙andu jikkonsidra titjib fis-sistema tal-bejg˙ ta’ dawn il-biljetti. Huwa qal “A˙na rridu naraw x’titjib nistg˙u nag˙mlu biex nibdew nuΩaw sistema aktar moderna ta’ bejg˙ ta’ biljetti g˙aliex huwa importanti ˙afna li nipprote©u l-integrità tat-tqassim tal-biljetti g˙al-Log˙ob Olimpiku”.

Qed titmexxa l-idea li dawk li jinstabu ˙atja li bieg˙u jew ippruvaw ibieg˙u biljetti b’xi mod illegali. mhux biss jikkançellawlhom il-biljetti li bieg˙u, imma fil-futur m’g˙andhomx jing˙ataw aktar biljetti talOlimpjadi. Hija r-responsabbilità tal-KOI li jirregola kemm biljetti jing˙ataw lill-pajjiΩi membri u mhux tal-organizzaturi tal-Log˙ob ta’ Londra.

L-organizzaturi IngliΩi innegaw li ç-chairman tag˙hom Lord Sebastian Coe kien g˙adda biljetti Ωejda lil xi membru tal-Kumitat Olimpiku IngliΩ.

James Pearce tal-BBC qal li s- Sunday Times tat provi lil KOI b’dettalji ta’ uffiçjali Olimpiçi u a©enti li qabduhom ibieg˙u dawn il-biljetti bilblack market g˙al prezzijiet 10 darbiet aktar mill-prezz tag˙hom.

Is-Sunday Times qed tallega li matul perijodu ta’ xahrejn investigazzjoni, meta kellha ©urnalisti tag˙ha jag˙mluha ta’ nies mil-Lvant Nofsani li riedu jixtru l-biljetti, skopriet li kien hemm nies minn 54 pajjiΩ li kellhom dawn il-biljetti g˙allbejg˙.

Il-Kumitat Olimpiku IngliΩ immexxi minn Lord Coe qed jiffaççja akkuΩi, li huwa kontinwament jinnega, li membru tal-Kumitat Olimpiku Grieg qal li pperswada lil Lord Coe biex itih aktar biljetti min˙abba li kellhom domanda ˙afna aktar milli kellhom biljetti xi jbieg˙u.

Kelliema g˙all-KOI qalet li minkejja l-fta˙ir li sar millKumitat Olimpiku Grieg (HOC) li saru diskussjonijiet ma’ Lord Coe fuq aktar biljetti, dan mhu veru xejn. Li ©ara qalet din il-kelliema li, b˙al kumitati olimpiçi ta’ nazzjonijiet o˙ra, dak Grieg ukoll kiteb ittra lil Lord Coe biex tiΩdied lallokazzjoni tal-biljetti u çChairman wie©eb lill-kumitati kollha inkluΩ dak Grieg li lallokazzjonijiet tal-biljetti saru skont il-politika stabbilita millKOI. Il-kelliema kkonkludiet li ma kien hemm ebda kuntatt ie˙or dwar dan is-su©©ett, la formali u lanqas informali.

Aktar minn miljun biljett g˙al-Log˙ob tal-Londra kienu mqassma barra mill-Ingilterra lil pajjiΩi li se jie˙du sehem filLog˙ob.

Kull Kumitat Olimpiku tal-pajjiΩ irid jaççerta ru˙u li l-biljetti li jkollhom kollha jinbieg˙u f’pajjiΩhom.

F’Mejju uffiçjal g˙oli Olimpiku tal-Ukranja rriΩenja wara li l-BBC iffilmjatu joffri biljetti g˙al flus.

Konnessjoni ma’ Malta Jidher li hemm suspetti dwar bejg˙ illegali simili ta’ biljetti tal-Log˙ob Olimpiku taxXitwa ta’ Sochi anki hawn Malta. Fuq il-website ta’ gazzetta lokali kien ippublikat video tal-President u sSegretarju tal-Kumitat Olimpiku Malti, allegatament f’negozjati biex ibieg˙u biljetti lill-a©enti barranin li kienu ©urnalisti tas- Sunday Times tal-Londra waqt li dawn kienu qed jinvestigaw il-kaΩ.

Fil-fatt il-medja lokali rraportat li l-Ministru tal-Ìustizzja Chris Said talab lil President tar-Repubblika Dr George Abela, b˙ala ç-Chairman talKummissjoni tal-Amministrazzjoni tal-Ìustizzja biex tinvestiga lill-Im˙allef Lino Farrugia Sacco, l-President talKOM. L-Im˙allef kif ukoll isSegretarju ça˙du li huma g˙amlu xi ˙a©a illegali.

Lord Sebastian Coe

24.06.2012

Il-Portugall u l-Ìermanja jirb˙u posthom fis-semi finali Fil-kwarti tal-finali tal-Óamis u l-Ìimg˙a, l-Portugall u l-Ìermanja reb˙u posthom fis-semifinali tal-Euro 2012. Issa llum inkunu nafu min hu l-a˙˙ar tim li kkwalifika g˙as-semi finali. LErbg˙a naraw l-ewwel semifinali, filwaqt li l-Óamis il-Ìermanja tiffaççja lil min jirba˙ bejn l-Italja u l-Ingilterra.

Il-partita tal-kwarti tal-finali bejn il-Portugall u r-Republika Çeka kienet dominata millwirja brillanti tal-plejer tar-Real Madrid, Cristiano Ronaldo li litteralment i©©ustifika g˙alfejn huwa l-aktar plejer li jiswa flus fid-dinja kif ukoll l-aqwa plejer Ewropew.

F’din il-partita huwa kompla fejn ˙alla fil-partita kontra lOlanda meta skorja Ω-Ωew© gowls tat-tim tieg˙u biex sploda. Huwa mhux biss laqat illasta darba f’kull taqsima, mhux biss skorja l-gowl tarreb˙a b’daqqa ta’ ras li stordiet lil gowler Cech fil-lasta tarRepublika Çeka, imma kien strumentali g˙al sieg˙a u kwart mill-partita.

Fl-ewwel kwarta huwa kellu dell idur mieg˙u fid-difensur abbli Cek, Theodor Gebre Selassie, imma wara dan il-˙in Ronaldo abbanduna l-poΩizzjoni tieg˙u u beda j˙uf madwar il-grawnd kollu biex mhux biss ˙eles mix-xkiel tad-difensur dirett tieg˙u, imma beda jibbrilla.

Ir-Republika Çeka minkejja li g˙andha tim tajjeb, intfiet g˙al kollox quddiem din il-wirja ta’ Ronaldo u jekk wie˙ed jara ftit li l-Portugall kellhom 19-il xutt lejn il-lasta filwaqt li ç-Çeki ma kellhom xejn, jinduna kemm id-dominju PortugiΩ kien totali.

Fil-bidu tat-tieni taqsima t-tim ta’ Paulo Bento beda assedju fuq il-lasta ta’ Cech b’xutt ta’ Ronaldo minn freekick minn 30 jarda bog˙od li laqat il-lasta.

Din kienet ir-raba’ darba li Ronaldo laqat il-lasta f’erba’ partiti.

Il-gowl ta’ Ronaldo li ta lil Portugall ir-reb˙a u g˙alhekk il-passa©© tieg˙u lejn is-semifinali tal-Euro 2012, wasal fit-78 minuta. Il-plejer impressjonanti PortugiΩ Joao Moutinho qabad ballun f’nofs il-grawnd. avvanza fuq il-linja tal-lemin u

kkrossja lejn in-na˙a opposta tal-lasta. Ronaldo ˙a l-kross u b’daqqa ta’ ras b’sa˙˙itha ˙afna, ˙abbat il-ballun mal-art li spiçça fis-saqaf tax-xibka g˙at-tielet gowl tieg˙u tal-Euro 2012. Dan kien is-66 gowl ta’ Ronaldo dan l-ista©un – g˙arReal Madrid u l-Portugall.

B’din ir-reb˙a l-Portugall jimxu ’l quddiem kunfidenti li jaslu tal-inqas sal-finali peress li jafu li bil-vena li qieg˙ed fiha Ronaldo b˙alissa huma g˙andhom l-aktar arma potenti fil-futbol Ewropew.

Ng˙addu issa g˙all-kwarti talfinali l-o˙ra fejn il-Ìermanja eliminaw lil Greçja 4-2. Bilkontra tal-partita Portugall vs Rep Çeka fejn rajna wirja ta’ Ronaldo, f’din rajna wirja tattim tal-Ìermanja.

Tim li minkejja li huwa tim Ωag˙Ωug˙, xorta wera maturità tremenda.

G˙amel taqsima jipprova jiskorja kontra difiΩa determinata li ma taqlax gowl. Lag˙bu bil-g˙aqal, stennew kemm kien hemm bΩonn u meta ©ie ç-çans ˙aduh u marru fuq quddiem.

Wie˙ed jista’ hawn jg˙id façilment li r-riskju li qabel il-partita ˙afna kienu qed jg˙idu li ˙a lkowç Germaniz, Joachim Loew, meta ma nkludiex it-trio, Podolski, Gomez u Mueller, kien ivvendikat g˙ax is-sostituti ta’ dawn, Reus, Schurrie u Klose ©abu reb˙a tajba ferm li issa po©©iet lill-Ìermanja f’qag˙da ahjar g˙all-partita li jmiss kontra jew l-Italja jew lIngilterra g˙ax g˙andhom tliet stilel imserr˙a u lesti biex jer©g˙u jid˙lu fit-tim biex jippruvaw lill-kowç li huma g˙ad g˙andhom posthom fit-tim nazzjonali ÌermaniΩ.

Il-Griegi komplew jit˙abtu sa tmiem l-ewwel taqsima, biex wara l-mistrie˙ is-superjorità territorjali tal-ÌermaniΩi bdiet tissarraf f’gowls wara li l-Greçja kienet kisbet id-draw.

Fi spazju ta’ inqas minn kwarta l-Ìermanja skurjat tliet darbiet biex g˙alqet il-log˙ba u bdiet sessjoni ta˙ri© li matulha l-Greçja ing˙ataw penalty fittizju g˙al hands li ma kienx intenzjonat ta’ Boateng.

Din kienet l-aktar partita li kien fiha gowls s’issa fil-kom-

FUQ: Cristiano Ronaldo, l-istilla PortugiΩa, ISFEL: Il-bidla bejn Klose u Gomez fil-partita kontra l-Greçja

petizzjoni – sitta. Çertament li issa l-ÌermaniΩi jkomplu jΩidu l-aspettattiva tag˙hom li jkunu nkurunati champions talEwropa peress li bil-mod li

avvanzaw s’issa f’din il-kompetizzjoni, donnhom li kkonfermaw mhux biss li g˙andhom tim qawwi, imma wkoll li g˙andhom sostituti li jistg˙u

jie˙du posthom kif ikun hemm bΩonn – ˙a©a essenzjali g˙assuççess f’kull kompetizzjoni talfutbol ta’ çertu kalibru b˙alma hi din.

24.06.2012

L-ITALJA kontra L-INGILTERRA Illum tintlag˙ab l-a˙˙ar kwarti tal-finali tal-Euro 2012 bejn l-Italja u l-Ingilterra. Partita li hawn Malta dejjem tqajjem ˙afna entuΩjaΩmu min˙abba li 75 fil-mija taddilettanti tal-futbol f’pajjiΩna huma partitarji ta’ wie˙ed minn dawn iΩ-Ωew© timijiet kbar tal-futbol.

B˙alissa ebda wie˙ed minn dawn it-timijiet mhu jilg˙ab xi log˙ob brillanti. L-Italja s’issa l-aktar li spikka kien Cassano li sa ftit xhur ilu mhux talli ma kienx jaf jekk hux se jibqa’ jilg˙ab il-futbol, imma lanqas kien jaf jekk hux se jibqa’ ˙aj. Dan minkejja n-nuqqas ta’ match practice li kellu min˙abba sa˙˙tu, xorta intg˙aΩel fl-iskwadra Taljana u çertament li t-Taljani ma ddispjaçihomx peress li beda jitjieb minn partita g˙all-o˙ra. It-tim jidher ko-ordinat g˙alkemm mhux jipproduçi wisq minkejja li fil-log˙ob tal-gruppi ma tilfix u kellu reb˙a u Ωew© draws.

KwaΩi nistg˙u ng˙idu l-istess affarijiet fuq l-IngliΩi, g˙alkemm fil-log˙ob tal-gruppi marru a˙jar bi draw u Ωew© reb˙iet. Forsi wie˙ed anki jista’ jg˙id li dawn kienu xi ftit fortunati speçjalment fir-reb˙a ta’ kontra l-Ukrajna meta t˙assar gowl kontrihom li deher legittimu. Wiehed irid jg˙id li l-IngliΩi lag˙bu l-ewwel Ωew© log˙biet ming˙ajr l-ass tag˙hom Rooney u g˙alhekk issa jistg˙u jg˙idu li g˙andhom tim aktar qawwi. Nistennew u naraw; li hu çert li a˙na hawn Malta se jkollna festa s˙i˙a madwar Malta u G˙awdex kollu bejn id-20.45 u min jaf sa x’˙in.

Spanja vs Franza fl-istorja Minkejja li t-tim Spanjol reba˙ l-Euro 2008 u t-Tazza tadDinja tal-2010, f’din l-edizzjoni tal-Euro 2012, it-tim Spanjol ma tax l-istess prestazzjoni u konsistenza li wera fl-2008 u fl-2010.

F-ewwel log˙ba ta’ Spanja f’dawn il-kampjonati tal-Euro 2012 kontra l-Italja, it-tim Spanjol sab ru˙u f’diffikultà kontra d-difiΩa b’sa˙˙itha tatTaljani. Minkejja li kienu minn ta˙t, l-Ispanjoli rnexxielhom jiksbu draw permess ta’ gowl ta’ Fabregas. Fit-tieni log˙ba

tag˙hom, Spanja wrew ilkapaçitajiet vera tag˙hom kontra l-Irlanda fejn kaxkru lill-avversarji bl-iskor ta’ 4-0 ©ewwa Gdansk.

Spanja ma kienux konvinçenti fil-log˙ba tag˙hom kontra l-Kroazja fejn dawn tala˙˙ar bdew jle˙˙qu malattakk taç-Champions dinjin.

Kien Navas li Ωgura reb˙a g˙al Spanja bl-iskor ta’ 1-0 u spiççaw reb˙u l-grupp.

B˙al Spanja, Franza kienu lfavoriti tal-Grupp D imma dawn fallew milli jo˙or©u reb-

bie˙a ta’ dal-Grupp.

G˙alkemm iddominaw lewwel partita tag˙hom kontra l-Ingilterra, Franza kellhom jikkuntentaw b’draw ta’ 1-1.

Fit-tieni log˙ba tag˙hom, Franza lag˙bu ˙afna a˙jar kontra l-Ukraina fejn kellhom attakk b’sa˙˙tu u ˙ar©u rebbie˙a. Franza tilfu kontra lIΩvediΩi anke jekk dawn digà kienu eliminati mill-grupp b’telfa ta’ 2-0. B’din it-telfa Franza spiççaw it-tieni filGrupp D.

It-tielet log˙ba tal-quarter finals - Spanja kontra Franza f’Donetsk fl-Ukrajna Spanja qatt ma rnexxielhom jg˙elbu lil Franza f’log˙ob kompetittiv:

27 ta’ Ìunju, 1984 Franza reb˙u lil Spanja bliskor ta’ 2-0 fl-1984 fil-finali tal-European Championship.

Franza kienu reb˙u permzz ta’ gowl ta’ Platini fis-57 minuta u gowl ta’ Bellone fl-a˙˙ar minuta.

25 ta’ Ìunju, 2000 Franza, rebbie˙a tat-Tazza tad-Dinja fl-1998 ©ewwa darhom, reb˙u lil Spanja bliskor ta’ 2-1 fil-kwarti tal-finali tal-Kampjonati Ewropej. Ilgowls ta’ din il-partita kollha saru fl-ewwel taqsima fejn b’Zidane minn freekick li tefa’ lil Franza fil-vanta©©. Mendieta ta’ Spanja ©ab id-draw minn penalty imma Djorkaeff re©a’ tefa’ lil Franza minn fuq ftit qabel tmiem tal-ewwel taqsima. Franza kienu l-favoriti f’dan il-kampjonat u spiççaw fil-finali kontra l-Italja fejn ˙ar©u rebbie˙a.

27 ta’ Ìunju, 2006 Spanju tilfu kontra Franza b’sorpriza bl-iskor ta’ 1-3 meta kienu mal-a˙˙ar 16 fit-Tazza tad-Dinja 2006. Spanja kienu

reb˙u it-tliet log˙biet kollha fl-ewwel round, mentri Franza ikkwalifikaw bi Ωbrixx minn grupp li kien jikkonsisti millIΩvizzera, it-Togo u l-Korea t’isfel. Minkejja li Villa tefa’ lil Spanja fil-vanta©© minn penalty, il-FrançiΩi ©abu d-draw qabel il-ha lf-time minn gowl ta’ Ribery. Fl-a˙˙ar 7 minuti tal-log˙ba, Spanja sofrew 2 gowls ta’ Zidane u Viera.

B’hekk Franza spiççaw fissemi-finali kontra l-Portugall. Franza kienu g˙elbu lil Portugall imma tilfu fil-final kontra l-Italja.

6 ta’ Frar, 2008 Fi friendly, Spanja reb˙u kontra Franza bl-iskor ta’ 1-0.

Spanja kisbu r-reb˙a fuq Franza wara gowl fit-82 minuta ta’ Joan Capdevila. Óames xhur wara, Spanja g˙elbu lil Ìermanja bl-iskor ta’ 1-0 filEURO 2008 ©ewwa Vienna fejn kisbu l-ewwel unur ewlieni mill-1964 meta kien reb˙u l-European Championship g˙all-ewwel darba.

Franza intant inqalg˙u fil- faΩi eliminatorju.

3 ta’ Marzu, 2010 Fi friendly o˙ra, Spanja reb˙u lil Franza bl-iskor ta’ 0-2 qabel it-Tazza tad-Dinja 2010 li ntreb˙et minn Spanja meta filfinali g˙elbet lill-Olanda bliskor ta’ 1-0 f’Johannesburg.

Franza minn-na˙a l-o˙ra nqalg˙u mit-tournament filfaΩi ta’ gruppi.

24.06.2012

Spanja jiddominaw u jg˙addu g˙as-semi-finali kontra l-Portugall

Spanja reb˙u meritatament fuq Franza bl-iskor ta’ 2-0. Xabi Alonso kien l-istilla tal-partita u bis-sa˙˙a tad-doppjetta li g˙amel fid-19-il minuta u fid-90 minuta rispettivament, wassal lit-tim tieg˙u fissemi-finali ta’ din l-edizzjoni tal-Euro Championship.

It-tielet kwarti tal-finali bejn Spanja u Franza bdiet b’gowl relattivament kmieni g˙at-tim Spanjol. Fid-19-il minuta, Xavi kkrossja lil Alba li rnexxielu jaqbeΩ Ωew© difensuri FrançiΩi u xxuttja lejn il-lasta FrançiΩa. XABI ALONSO kien f’poΩizzjoni tajba biex mill-kross ta’ Alba da˙˙al bir-ras fix-xibka meta qabad lil Loris fuq sieq ˙aΩina. Alonso ççelebra bil-kbir dan il-gowl tieg˙u billi din kienet il-mitt dehra tieg˙u bil-flokk nazzjonali Spanjol.

Spanja komplew jilg˙abu b’aktar kunfidenza wara dan il-gowl, mentri Franza kellhom g˙add ta’ xuttijiet dg˙ajfa u

azzjonijiet li ma rnexxewx.

Fit-32 minuta, Franza kellhom azzjoni perikoluΩa fejn ippruvaw i©ibu d-draw b’Benzema li xxuttja fir-rokna tax-xibka Spanjola imma Casillas laqa’ dan il-ballun diffiçli.

Spanja li ilhom ma jitilfu 17-il log˙ba uffiçjali in fila, iddominaw fl-ewwel taqsima tal-log˙ba.

Franza uΩaw it-tattika tad-difiΩa kontra ç-Champions tad-Dinja. Però l-Ispanjoli rnexxielhom jippenetraw id-difiΩa FrançiΩa kemm-il darba u f’mumenti minnhom dehret kemmxejn dg˙ajfa.

It-tieni taqsima kompliet bl-istess mod, b’Spanja li ddominaw il-partita b’numru ta’ passes kontinwi. Fil-50 minuta, Alonso xuttja minn nofs ilground, imma l-ballun mar barra.

Minuta wara, Ribery kellu azzjoni perikoluΩa viçin il-lasta Spanjola, imma Ramos imarrka sew lill-plejer FrançiΩ u

l-ballun spiçça barra. Ming˙ajr ebda diffikultà Spanja rnexxielhom bosta drabi jie˙du l-ballun minn saqajn l-avversarju.

Fis-60 minuta, Franza kellhom çans tad-deheb li jiskurjaw meta Ribery krossja u Debuchy b’daqqa ta’ ras tefa’ l-ballun ftit ‘l fuq mill-lasta l-minduda.

Fit-62 minuta, Cesc ta’ Spanja kellu çans li jiskurja, imma Lloris ˙are© g˙al ballun u laqg˙u.

Il-plejers FrançiΩi kkomparati malIspanjoli baqg˙u ankrati mal-art u kien jonqoshom il-˙e©©a u l-aggressività talIspanjoli. Fid-79 minuta, Torres kien f’poΩizzjoni perfetta li jΩid il-vanta©© g˙at-tim tieg˙u wara li rçieva pass minn Alba ©ewwa l-kaxxa, imma x-xutt tieg˙u ma kienx biΩejjed b’sa˙˙tu u Lloris rnexxielu jilqg˙u barra mill-lasta.

Spanja komplew jilg˙abu b’passes kontinwi sabiex jg˙addu l-˙in.

Fid-90 minuta, Spanja ng˙ataw penalty fuq foul li sar fil-kaxxa l-kbira fuq Pedro minn Reveillere u Xabi Alonso skurja mill- penalty. Sal-a˙˙ar minuta tal-extra-time, Spanja baqg˙u jilg˙abu fuq l-attakk u din it-tattika wasslithom fis-semi-finali tal-Euro 2012.

SPANJA: Iker Casillas, Gerard Piqué, Sergio Ramos, Álvaro Arbeloa, Jordi Alba, Xavi, Xabi Alonso, Sergio Busquets, Andrés Iniesta (Cazorla 83’), Cesc Fábregas (Torres 66’), David Silva (Rodriguez 64’).

FRANZA: Hugo Lloris, Adil Rami, Anthony Reveillere, Laurent Koscielny, Gaël Clichy, Mathieu Debuchy, Florent Malouda (Nasri 64’), Yann M'Vila (Giroud 78’), Yohan Cabaye, Franck Ribéry, Karim Benzema.

REFEREE: Nicola Rizzoli (Italja).

48

24.06.2012

A˙barijiet

“Huwa biss f’pajjiΩi totalitarji li partit jasal biex jikkundanna lill-Membri Parlamentari tieg˙u” – Jeffrey Pullicino Orlando Jeffrey Pullicino Orlando jinsisti li f’demokrazija m’hemm l-ebda lok li l-EΩekuttiv Nazzjonali talPN, jikkundanna l-a©ir talmembri parlamentari li jirrappreΩentawh.

Waqt li kien qed jie˙u sehem fil-programm Dissett fuq TVM, huwa sostna li f’dan il-kaΩ partikolari, mieg˙u ma saritx ©ustizzja naturali, hekk kif hu ma kienx infurmat li l-laqg˙a tal-EΩekuttiv Nazzjonalista kienet ser tittratta l-a©ir tieg˙u u tal-kollegi tieg˙u Jesmond Mugliett u Franco Debono.

Sa˙aq li huwa biss f’pajjiΩi totalitarji li jsiru affarijiet b˙al dawn.

Jeffrey Pullicino Orlando qal li dak li wasslu biex jivvota favur il-mozzjoni tal-OppoΩizzjoni u dak li qal nhar itTnejn li g˙adda fil-Parlament, kien ilu erba’ snin s˙a˙ jg˙idulu lill-Prim Ministru Lawrence Gonzi u kien qalu wkoll lill-Grupp Parlamentari Nazzjonalista kollu.

Mistoqsi dwar l-g˙axar membri Parlamentari li skont hu kienu wrew ix-xewqa li jivvutaw favur il-mozzjoni talOppoΩizzjoni, Pullicino Orlando g˙al darb’o˙ra re©a’ kkonferma li dan ©ara mhux biss waqt laqg˙at privati li kellu mag˙hom, iΩda anke permezz ta’ xi SMSs li kienu bag˙tulu. Ûied jg˙id li wie˙ed mit-33 membru Parlamentari li ffirma

d-dikjarazzjoni, kien fil-fatt qal quddiem Ωew© persuni o˙ra li hu ried jivvota favur il-mozzjoni tal-OppoΩizzjoni.

Pullicino Orlando qal li dawn il-membri parlamentari kienu m©ieg˙la jivvutaw kontra din il-mozzjoni u g˙alhekk g˙amlu dan mhux g˙ax kienu konvinti li kellhom jag˙mlu hekk.

Tkellem ukoll dwar il-kaΩ talMistra u qal li ma jiddispjaçieh xejn li hu kien ©ie avviçinat minn RCC fejn kien talbu biex jisfida lill-eks mexxej Laburista Alfred Sant dwar dan il-kaΩ.

Madankollu qal li huwa jinsab iddispjaçut ˙afna li wara li kien

©ie uΩat b’dan il-mod biex ilPN seta’ jirba˙ l-elezzjoni, lg˙ada tal-elezzjoni ©enerali bdew ˙ergin ix-xnieg˙at fuqu li hu kien gideb lill-Prim Ministru.

Sa˙aq li huwa in©ust li kull meta jkunu jridu jag˙lqulu ˙alqu, l-palladini ta’ GonziPN dejjem isemmulu l-kaΩ talMistra, iΩda qatt ma jissemmew kaΩijiet o˙ra li skont hu, huma aktar serji minn tieg˙u, fosthom il-kaΩ tal-Ministru Tonio Fenech meta fi kliemu kien “abbuΩa mill-poter u a©ixxa ta’ sensar”.

Pullicino Orlando attakka lil RCC u qal li g˙andu disrispett kbir lejn is-sistema demokratika

ta’ pajjiΩna g˙ax iddeçieda minn wara dahar il-Parlament, dwar kwistjoni li lanqas biss kienet imsemmija fil-programm elettorali tal-PN. Qal li kienet proprju din l-attitudni ta’ RCC li wasslitu biex kontra qalbu jiddeçiedi li ma jer©ax jikkontesta f’isem il-PN fl-elezzjoni ©enerali li jmiss.

Huwa temm jg˙id li l-kundanna tal-EΩekuttiv Nazzjonalista hija totalment Ωbaljata g˙ax irrwol tal-membri parlamentari huwa li jitkellmu u mhux li jservu ta’ ‘rubber stamp’.

Fl-istess programm, ˙a sehem ukoll Jesmond Mugliett.

Mugliett qal li baqa’ ja˙seb sala˙˙ar ftit minuti, dwar kif kien ser jivvota f’din il-mozzjoni.

Qal li l-kundanna tal-EΩekuttiv tal-PN hija Ωbaljata u sostna li anke f’dan il-kaΩ, id-deçiΩjoni li ttie˙det waqt din il-laqg˙a kienet influwenzata mid-deputati ‘hardliners’ fi ˙dan il-PN. Sa˙aq li permezz ta’ din iddeçiΩjoni, l-PN kompla jag˙ti indikazzjoni ˙aΩina ta’ x’tip ta’ politika jrid li jkollna f’pajjiΩna. Ûied jg˙id li g˙al darb’o˙ra, lEΩekuttiv tal-PN kien selettiv meta ©ie biex jikkundanna g˙ax filwaqt li kkundanna lilu, baqa’ qatt ma kkundanna nies o˙ra fosthom lil Daphne Caruana Galizia, minkejja lattakki li g˙amlet fil-konfront tieg˙u u tal-familja tieg˙u.

Min-na˙a tieg˙u, Franco Debono li kien l-a˙˙ar mistieden fil-programm Dissett, baqa’ jsostni li hu qatt ma kellu jkun ikkundannat g˙ax waqt li kienet qed issir il-laqg˙a, huwa kien qed jitkellem fil-Parlament u g˙alhekk ma ng˙atax çans li jiddefendi lilu nnifsu.

Sa˙aq li hu m’g˙amel xejn ˙aΩin u dak li g˙amel, g˙amlu biss fi spirtu ta’ demokrazija.

Qal li fil-kwistjoni tal-mozzjoni dwar Karm Mifsud Bonnici, huwa kien il-˙aruf tas-sagrifiççju g˙ax skont hu po©©a rriformi li je˙tie© li jsiru filqasam tal-©ustizzja, qabel ilkarriera politika tieg˙u.