KullHadd

www.kullhadd.com Il-Ħadd, 7 ta’ Ottubru, 2018

Ħarġa Nru 1,317 Prezz €1

GĦADA SKOLA NORMALI

Intemmet ġimgħa ta’ inċertezza fil-qasam edukattiv wara li l-Gvern u l-Union tal-Għalliema ftiehmu fuq triq ’il quddiem biex jilħqu ftehim dwar temi li dwarhom kien hemm nuqqas ta’ qbil. B’reazzjoni għal dan l-MUT ħassret l-istrajk li kellha maħsub għal għada u l-Ministeru tal-Edukazzjoni qal li rebaħ kulħadd.

Wara l-maltemp jiġi l-bnazzi – il-Ministru

BUSUTTIL INJORAT DARBTEJN F’ĠIMGĦA • L-ewwel warrbu Clyde Puli fid-diskors fuq il-Fosos, imbagħad Pierre Portelli f’Net Honours.

Ara paġna 9

PROPOSTI BIDLIET FIL-KOTTONERA

Ara paġna 5

Ara paġna 8

IKTAR FIRDA BI FTEHIM • JIŻDIEDU L-KAWŻI TA’ SEPARAZZJONI BONARJA • L-“IMĦABBA” FOST L-IKTAR LI TTAWWAL KAWŻI L-QORTI Id-Direttur Ġenerali tal-Qorti, Frank Mercieca, iddikjara li kawżi fejn xi darba kien hemm l-imħabba, bħal dawk tas-separazzjoni u tal-wirt, huma l-iktar li jtulu fil-Qrati Maltin. Għalkemm fuq nota pożittiva tenna li żdiedu b’mod sostanzjali s-separazzjonijiet bejn koppji li jintemmu bi ftehim.

Ara paġna 5

02

07.10.2018

kullhadd.com

IT-TEMP GĦAL-LUM L-Ogħla Temperatura: 27°C L-Inqas Temperatura: 20°C L-Indiċi UV: 6 Is-Sitwazzjoni Ġenerali: Firxa t’arja ta’ pressjoni għolja testendi mil-Lvant tal-Ewropa lejn iċ-ċentru tal-Mediterran.

It-Temp: Xemxi li jsir ftit imsaħħab.

Ir-Riħ: Ħafif mill-Punent li jdur mil-Lbiċ.

Il-Viżibilità: Tajba.

Il-Baħar: Moderat li jsir ħafif għal moderat.

L-Imbatt: Ħafif mill-Lvant.

It-Temperatura tal-Baħar: 25°C

Editur ALEANDER BALZAN email: aleander.balzan@partitlaburista.org

Reklamar u Distribuzzjoni KIMBERLY CUTAJAR email: sales@kullhadd.com tel: (+356) 2568 2570

Disinn tal-Paġni LEANNE ABELA GRECH tel: (+356) 2568 2570

It-Tnejn

It-Tlieta

L-Erbgħa

Kuntatt Ġenerali KullĦadd email: editorial@kullhadd.com tel: (+356) 2568 2570

26°C

Indirizz Postali KullĦadd

UV 4

19°C

Il-Ħamis

25°C

UV 5

20°C

25°C

Il-Ġimgħa

UV 4

20°C

Is-Sibt

One Complex, A 28B, Industial Estate Il-Marsa MRS 3000

Sit Elettroniku KullĦadd

25°C

UV 3

20°C

26°C

UV 3

19°C

25°C

UV 2

19°C

kullhadd.com

Mezzi Soċjali www.facebook.com/kullhadd

SPIŻERIJI LI JIFTĦU LLUM IL-ĦADD

Id-Dipartiment tal-Protezzjoni Ċivili – 2393 0000

Empire Pharmacy, 77, Triq it-Teatru l-Antik, Il-Belt Valletta – 21225785 Brown’s Pharmacy, 706, Triq il-Kbira San Ġużepp, Il-Ħamrun – 21238623 Fatima Pharmacy, 82, Triq il-Ferrovija, Santa Venera – 21482856 Pharmaplus, Triq Ganu, Birkirkara – 21492958 St. Matthew’s Pharmacy, Triq ix-Xatt, Il-Gżira – 21311797 San Ġwann Pharmacy, 11, Triq Feliċ Borġ, San Ġwann – 21386974 Norman’s Pharmacy, 133, Triq il-Kbira, Tas-Sliema – 21332243 Il-Mehrież Pharmacy, 31, Triq Giovanni Curmi, L-Iklin – 21435567 Sgħajtar Pharmacy, Triq is-Sgħajtar, Il-Mosta – 21415198 Remedies Pharmacy, 111, Triq George Borg Olivier, Il-Mellieħa – 21523462 Theresa Jo Pharmacy, 3A, Triq Xintill, Ħal Tarxien – 21672703 White Cross Pharmacy, Shop A, Block 1, Fuq San Pawl, Bormla – 21821671 Felice Pharmacy, 95, Triq is-Santwarju, Ħaż-Żabbar – 21827939 Martin’s Pharmacy, 182, Triq Birżebbuġa, Birżebbuġa – 21651031 Prestige Pharmacy, 16, Triq San Ġużepp, Ħal Kirkop – 21641328 Spiżerija Ħal Mula, Triq Dun Salv Ciappara, Ħaż-Żebbuġ – 21461693 Nova Pharmacy, 142, Triq il-Kulleġġ, Ir-Rabat – 21454274

Il-Gwardjani Lokali

– 2132 0202

Għawdex

L-Isptar ta’ Malta

– 2545 0000

L-Isptar ta’ Għawdex

– 2156 1600

Stampat Miller Distributors Ltd. Numri Importanti Is-Servizzi kollha ta’ Emerġenza​ Il-Pulizija ta’ Malta

112​

– 2122 4001-9​

Servizz Veterinarju ta’ Emerġenza

5004 3888

Servizz ta’ Direttorju Telefoniku ​1182

Fontana Pharmacy, Triq il-Għajn, Il-Fontana – 21566979 Ta’ Pinu Pharmacy, Triq Franġisk Portelli, L-Għarb – 27888128 Servizz ta’ tobba fiċ-ċentri tas-saħħa fil-Ħdud u l-festi pubbliċi Iċ-Ċentri tas-Saħħa tal-Mosta, tar-Raħal Ġdid u tal-Furjana jiftħu għall-emerġenzi 24 siegħa, sebat ijiem fil-ġimgħa. Fil-Ħdud u fil-festi pubbliċi, iċ-Ċentru tas-Saħħa tal-Gżira jiftaħ għallemerġenzi bejn it-8.00am u l-5.00pm. Ikun hemm ukoll servizz ta’ infermier bejn it-8.00am u t-8.00pm. Il-pubbliku jrid jattendi ċ-ċentru tas-saħħa tad-distrett tiegħu. Persuni mingħajr karta ta’ identità ma jiġux moqdija.

03

07.10.2018

kullhadd.com

SKEMA TAL-AWTORITÀ TAD-DJAR

STAIR LIFT U KMAMAR TAL-BANJU L-IKTAR MITLUBA • SKEMI TAL-AWTORITÀ TAD-DJAR JAGĦMLU RESIDENZI IKTAR AĊĊESSIBBLI L-Awtorità tad-Djar tħaddem skemi għal dawk li diġà għandhom residenza, iżda li ċ-ċirkostanzi tal-ħajja wassluhom biex jekk iridu jibqgħu jgħixu komdi, iridu jaġġustaw ruħhom. Fost oħrajn minħabba d-diżabbilità jew inkella l-anzjanità.

Lorna Pavia, Executive Head tal-Awtorità tad-Djar, fissret li taħt l-iskema tal-irranġar, l-iktar żewġ xogħlijiet mitluba huma l-istair lift u l-kmamar tal-banju. “Aħna fi tliet snin installajna 350 stair lift u kmamar tal-banju li jkunu walk-in showers biex inneħħu l-periklu u l-post jiġi aktar aċċessibbli,” qalet Pavia.

Fissret kif din l-iskema, meta tapplika għaliha, l-Awtorità mhux biss tagħti somma, ammont li jista’ jlaħħaq it-€18,500, però tagħti wkoll parir tekniku.

“Mela li jiġri huwa li l-parir tekniku tagħna u l-occupational therapist ħa jmur għand l-applikant tagħna, ħa jara x’għandu bżonn. Ħafna mid-drabi japplika għal xi ħaġa meta l-occupational therapist tagħna jara li għandu bżonn xi ħaġa oħra,” kompliet tispjega f ’dettalji li tat ukoll mal-programm Qribek li se jixxandar illum fl-10.00 fuq ONE. Kien spjegat li din l-iskema hi mifruxa ma’ ħafna lokalitajiet.

Aħna fi tliet snin installajna 350 stair lift u kmamar tal-banju li jkunu walk-in showers biex inneħħu l-periklu u l-post jiġi aktar aċċessibli

“Ovvjament f ’ċerti lokalitajiet qed ikun hemm iktar applikazzjonijiet minn lokalitajiet oħra, pereżempju Birkirkara, li hemm

ħafna iżjed nies jgħixu fih minn pereżempju Ħal Kirkop li huwa raħal ckejken. Però dawn l-aħħar tliet snin, jiġifieri, taħt l-iskema

tal-irranġar biss, kellna applikazzjonijiet fuq 50 lokalità mifruxa ma’ Malta u approvajna ’l fuq minn 3 miljun, fuq din l-iskema

biss tal-irranġar,” kompla jkun spjegat.

Skema oħra li qed tħalli ċertu effett hi dik li jkunu installati liftijiet f ’ċerti proprjetajiet talgvern.

“Fil-Housing Estates in-nies ta’ ġo fihom bdew jikbru, allura jkollhom problema ta’ mobilità, mhux dejjem ta diżabilità, iżda anke anzjani, anzjani li sfortunatament jiġu msakkrin fi djarhom għaliex il-post mhux aċċessibli.

Allura bl-installar tal-lift, il-post ġej aċċessibbli u apparti minn hekk, il-persuna baqgħet tgħix fil-komunità li aħna ninsistu li persuna tibqa’ tgħix fiha,” żiedet Pavia.

Mal-istess programm Qribek tkellmu għadd ta’ persuni oħra mill-Awtorità tad-Djar, fosthom il-Kap Eżekuttiv Leonid McKay li għamel dikjarazzjonijiet ċari.

Fosthom li daqskemm huwa importanti li “nagħtu attenzjoni sabiex inżidu stock ta’ akkomodazzjoni għal persuni li huma ġenwinament fil-bżonn, huwa importanti wkoll li nagħtu attenzjoni lill-binjiet eżistenti. Wara kull bieb, wara kull dar, wara kull appartament, għandek persuni, għandek familji, għandek tfal, għandek anzjani li huma persuni li jeħtieġ li jgħixu f ’sitwazzjonijiet xierqa u diċenti.”

04

07.10.2018

kullhadd.com

MADWAR 20 ABBUŻ FIR-RAPPORT TAL-KNISJA In-numru ta’ każi ta’ abbuż irrappurtati għand il-Knisja ta’ Malta s-sena li għaddiet baqgħu fl-istess ilma. IlKullĦadd tista’ tikkonferma li r-rapport annwali dwar dan mistenni jkun ippubblikat filjiem li ġejjin.

Is-sena li għaddiet kien hemm 24 każ fir-rapport ippubblikat u jidher li bejn

wieħed u ieħor ir-rapporti għal din is-sena baqgħu fl-istess ilma. L-allegati abbużi ma jkunux kollha fuq tfal, li għalihom il-Knisja tkun ikkritikata ħafna, iżda jkun hemm ukoll allegati każi fuq adulti vulnerabbli. Din hi t-tielet sena li, permezz tal-Kummissjoni Ejjew Għandi, il-Knisja Maltija se tkun qed tippubblika dan

ir-rapport.

Kien l-Arċisqof Charles Scicluna li kien ħatar din il-Kummissjoni bil-għan li l-Knisja turi iktar trasparenza fil-mod kif titratta każi bħal dawn. Anke għax fl-imgħoddi kien hawn każi li ddominaw l-aħbarijiet għal ħafna snin u saħansitra qassisin li ntbagħtu l-ħabs.

Fir-rapport ma jissemmewx ismijiet għax fuq kollox il-Knisja tkun trid tipproteġi l-identità tal-vittmi. Għalkemm ħafna drabi ma kinetx komda lanqas tiżvela l-identità tal-akkużati.

Naturalment dan ir-rapport li se jkun ippreżentat, hu tal2017 u din is-sena daħlu ilmenti ġodda li mhumiex f ’dan ir-rapport.

Fost dawn ir-rapporti kien hemm dak taleks Arċipriet tax-Xagħra, Mons. Eucharist Sultana.

Fil-fatt il-Kap tas-Safeguarding Commission, Andre Azzopardi, kien ikkonferma mar-radju tal-Knisja li waslitlu l-ew-

wel informazzjoni dwar il-każ f ’Lulju ta’ din is-sena.

Wara li ġabar informazzjoni biżżejjed irrakkomanda lill-Isqof Mario Grech li l-qassis jitwaqqaf temporanjament milli jaqdi dmirijietu; dan

bla preġudizzju sakemm jintemmu l-investigazzjonijiet.

Is-Safeguarding Commission għamlet ukoll rapport lill-Pulizija.

Kienu l-Arċisqof ta’ Malta Charles Scicluna u l-Isqof ta’ Għawdex Mario Grech li rrappurtaw il-każ lis-Safeguarding Commission immedjatament kif waslitilhom allegazzjoni ta’ abbuż li seħħ snin ilu.

Intant, mill-24 ilment li kienu msemmija flaħħar rapport ippubblikat, dak għall-2016, 12 kienu ta’ minuri u 12 kienu ta’ adulti vulnerabbli.

Minkejja t-twaqqif ta’ din il-Kummissjoni ma naqsux każi fejn il-Knisja kienet ikkritikata xorta waħda.

Sa dan is-sajf stess kien hemm kwistjoni fuq qassis f ’Bormla li sab postu hemm minkejja l-każi li kellu meta kien jaħdem fl-Italja.

ENGERER JISFIDA LILL-KANDIDATI L-ĠODDA TAL-PN “Nawgura li l-kandidati l-ġodda tal-Partit Nazzjonalista jiddistanzjaw irwieħhom mill-ħsara li għamlu lil Malta il-Membri Parlamentari Ewropej Casa u Metsola f ’din il-leġiżlatura u jiddikjaraw li se jkunu qegħdin jaħdmu b’mod differenti jekk huma jiġu eletti,” qal il-Kandidat tal-Partit Laburista Cyrus Engerer f ’dibattitu fl-Università ta’ Malta organizzat mill-għaqda TDM 2000 fl-okkażjoni ta’ Freshers Week 2018.

Engerer qal dan b’reazzjoni għall-intervent li għamel il-kandidat tal-Partit Nazzjonalista Peter Agius li saħaq li l-għaqda bejn il-Membri Parlamentari Ewropej hi importanti għall-pajjiż.

“Għal dawn l-aħħar erba’ snin poġġejt fuq issiġġu tal-Gvern Malti fil-Parlament Ewropew u rajt

b’għajnejja u smajt b’widnejja l-ħsara li ppruvaw jagħmlu lill-pajjiż f ’kull plenarja. Il-poplu Malti għandu d-dritt ikun jaf jekk il-kandidati l-ġodda tal-Partit Nazzjonalista jaqblux mal-aġir ta’ sħabhom,” tenna Engerer.

Waqt id-dibattitu Engerer tkellem ukoll dwar il-futur tal-Unjoni Ewropea, iżżgħażagħ u s-saltna taddritt.

05

07.10.2018

kullhadd.com

L-MUT TWAQQAF L-ISTRAJK • IL-MINISTERU TAL-EDUKAZZJONI JGĦID LI REBAĦ KULĦADD Laqgħa li saret ilbieraħ filgħodu bejn il-Ministeru għall-Edukazzjoni u x-Xogħol u l-Malta Union of Teachers waslet għal żblokk importanti fit-tilwima li żviluppat flaħħar jiem tant li saħansitra l-Malta Union of Teachers kienet qed issejjaħ għal strajk.

F’din il-laqgħa ġew diskussi temi importanti rigward l-edukazzjoni u ż-żewġ partijiet iddiskutew it-triq ’il quddiem u fiż-żmien li ġej se ssir ilħidma relata ma’ dawn it-temi importanti.

Abbażi ta’ dan, l-istrajk ta’ għada t-Tnejn 8 ta’Ottubru, mhux se jsir. B’reazzjoni l-Ministeru tal-Edukazzjoni qal li rebaħ kulħadd u żied: “Inħarsu ’l quddiem għal paġna ġdida ta’ ħidma favur it-tfal, l-edukaturi, il-ġenituri u l-pajjiż.”

Fi stqarrija l-MUT qalet li wara li l-Ġimgħa filgħaxija rċeviet in-notifika mill-Ministeru talEdukazzjoni, fejn ġiet infurmata li l-att tal-edukazzjoni propost

kien ġie rtirat mill-Parlament, il-Kunsill tal-MUT iltaqa’ b’urġenza sabiex janalizza s-sitwazzjoni. Din il-laqgħa kienet segwita minn laqgħa bejn

l-uffiċjali u l-Ministru Evarist Bartolo.

Jidher li f ’din il-laqgħa, l-MUT talbet assigurazzjoni li l-ewwel nett il-klawżoli elenkati minnha fl-att jitneħħew qabel ma l-att jerġa’ jibda jiġi diskuss bejn iż-żewġ partijiet.

L-MUT qalet ukoll li mhix ser taċċetta sitwazzjoni fejn jerġa’ jingħad lilha li l-klawżoli ġew interpretati ħażin.

L-Union qalet ukoll li ntlaħaq ukoll qbil fil-prinċipju dwar emendi fil-klawżoli dwar ilkwalifiċi, il-homeschooling, illiċenzji tal-iskejjel, l-istruttura tal-bordijiet, il-ġbir talinformazzjoni u s-sigurtà.

L-MUT issoktat tgħid ukoll li sar pjan bi qbil mal-Ministeru sabiex l-affarijiet pendenti bejn il-Ministeru u l-Union jiġu indirizzati. B’hekk, il-

kwistjonijiet li għandhom l-edukaturi bħalissa jibdew jiġu solvuti.

Meta tkellem wara l-laqgħa bejn iż-żewġ naħat, il-Ministru għallEdukazzjoni reġa’ kkundanna diskors “żejjed” fil-konfront tal-għalliema. Tenna li b’umiltà “lkoll għandna x’nitgħallmu minn din l-esperjenza.”

Fid-dawl ta’ dan kollu, l-MUT qed tirtira t-tilwima industrijali u tissospendi l-azzjoni li kienet imsejħa għal nhar it-Tnejn 8 ta’ Ottubru 2018. L-MUT tirriserva d-dritt li terġa’ tieħu azzjonijiet meħtieġa jekk dan l-att jew oħrajn jitressqu mingħajr konsultazzjoni malistess Union. L-MUT tixtieq turi l-apprezzament tagħha lejn il-membri li permezz tal-għaqda u d-determinazzjoni tagħhom inkiseb dan ir-riżultat.

IKTAR SEPARAZZJONIJIET BONARJI Is-sena li għaddiet kien hemm 800 separazzjoni bonarja. Żieda sostanzjali meta wieħed iqabbel mal-524 li kien hemm fl-2004.

Dan jirriżulta minn tagħrif li kisbet il-gazzetta KullĦadd wara kummenti mid-Direttur Ġenerali tal-Qorti Frank Mercieca li fuq Sibt il-Punt ilbieraħ tkellem dwar kif qed jiżdiedu s-separazzjonijiet bi ftehim. Fl2012 kien hemm 663 separazzjoni bi ftehim. Jirriżulta li filwaqt li huwa fatt li żdiedu s-separazzjonijiet huwa fatt ukoll li iktar nies qed jifhmu kemm hu aħjar li jeħilsu bil-medjazzjoni bil-

għan li ma jtawlux iż-żmien.

L-Avukat Chris Cilia rrimarka kif “hemm l-għodda kollha biex tasal għal separazzjoni bonarja.

U int tkun tista’ tkompli għaddej bil-ħajja tiegħek normali u lil uliedek ma tgħaddihomx minn dik il-magna tal-kapuljat.”

“Illum in-nies immaturaw ħafna. Naf għax ikun hemm każi fejn ġieli niltaqa’ ma’ xi waħda mill-partijiet li titlob appuntament u tkellimhom,” qal id-Direttur Ġenerali tal-Qorti.

Għalkemm irrikonoxxa li kif qal l-Avukat Cilia “ħafna drabi tirbaħ l-emozzjoni fuq is-sens

komun.”

Id-Direttur Ġenerali tal-Qorti ma darx mal-lewża. Qal li kull min qiegħed f ’kawża ta’ separazzjoni jagħmel l-almu tiegħu biex isib ftehim. “Aħjar iċċedi biċċa u tiftiehem. Kultant il-klijent jibqa’ jesiġi sal-aħħar punt.

Dak mhu tajjeb għal ħadd,” żied Mercieca li appella biex it-tfal qatt ma jidħlu fil-kawża tas-separazzjoni. “L-għan hu kif tissalvagwardja t-tfal u ma tgħaddihomx mill-martirju,” kompla jinsisti.

Fuq kollox temm jgħid li l-iktar kawżi li jdumu l-Qorti u ma

ssibx kaptu tagħhom huma fejn kien hemm l-imħabba fin-nofs.

“Jew il-Qorti tal-Familja jew fejn jidħol wirt. Għax donnu l-bilanċ tal-miżien jinqaleb. Filli għandek dik l-armonija u filli jmur totalment l-oppost,” qal Mercieca.

Hu żied li ħafna drabi nimxu b’qalbna jew b’moħħna. “Imma nagħmel appell li kulħadd jimxi b’moħħu anke fejn ikollok tilwima. Fejn ikun hemm l-ebusija tar-ras jieħdu ħafna snin,” qal Mercieca bl-Avukat Cilia jikkonferma kif kawżi tal-wirt ukoll jafu jitwalu bla bżonn.

“Jekk f ’wirt tifel ġie favorit iktar minn oħrajn, inutli fil-kawża joqogħdu jagħmlu sensiela ta’ xhieda dwar kemm kienu jħobbu lil missierhom u ħadu ħsiebu u kemm m’għamilx sew li prefera wieħed minn ieħor. Għax mhu se jwassal imkien,” qal Cilia li tenna li dan sakemm mhix il-kawża diffiċli biex wieħed jipprova jwaqqa’ testment.

Mercieca u Cilia kienu qed jikkummentaw fl-istess ġimgħa li l-Prim Imħallef kritika grupp żgħir ta’ avukati minħabba l-mod kif jikkontribwixxu għad-dewmien fil-qrati.

06

07.10.2018

kullhadd.com

25 KILOMETRU TA’ XOGĦOL QUDDIEMEK Is-sejħa biex isiru 120 triq residenzjali li ħarġet Infrastruttura Malta fl-aħħar jiem tfisser li s-sena d-dieħla se jkun qed jibda x-xogħol fuq 25 kilometru ta’ toroq residenzjali. Biex filwaqt li jibqa’ għaddej ix-xogħol kbir fuq toroq arterjali u proġetti ambizzjużi issa l-attenzjoni se ddur ukoll fuq it-toroq li jwasslu sa quddiem il-bibien tad-djar u tal-appartamenti fejn jgħixu n-nies.

F’kummenti mal-gazzetta KullĦadd, il-Ministru Ian Borg tenna li dan hu biss il-bidu. “Għaliex diġà beda l-proċess sabiex jitfassal proġett ieħor għall-bini ta’ numru ieħor sostanzjali ta’ toroq, filwaqt li għaddejjin diskussjonijiet mal-Ministeru għal Għawdex sabiex toħroġ sejħa għall-offerti għal toroq fil-gżira Għawdxija biex inkunu żguri li din il-wegħda elettorali ambizzjuża tilħaq lill-poplu kollu,” żied il-Ministru Borg. Żied li din l-aħbar tajba ntlaqgħet b’mod tajjeb ħafna mill-Kunsilli Lokali. “Irċevejna kliem ta’ tifħir u apprezzament anke minn kunsilli b’maġġoranza Nazzjonalista. Mhux qed ngħid dan sabiex nieħu xi mertu, imma biex nuri li s-sens komun ma jeħtieġx forza. Min ġenwinament għandu l-interess tal-lokalità tiegħu għal qalbu jagħraf li t-twaqqif tal-Aġenzija Infrastruttura Malta kien pass għaqli u jirrikonoxxi l-ħidma li qed issir,” żied il-Ministru Borg.

Tenna li l-Gvern issa qed juri bil-fatti li se jkun qed jindirizza problemi li ilhom fuq l-ixkaffa għal snin twal. “Se nkunu qed nagħtu widen għall-karba ta’ ħafna residenti li ilhom isofru fis-skiet,” kompla l-Ministru Borg li żied kif fl-istess waqt jitbissem jara l-kummenti ta’ esponenti tal-Partit Nazzjonalista wara t-traffiku li nġema’ din il-ġimgħa meta kien hemm il-maltemp. “Nixtieq ninforma lill-kolle-

ga l-Onorevoli Toni Bezzina, li hu proprju għalhekk li qed nindirizzaw il-problema. Huwa proprju minħabba l-fatt li t-toroq tagħna tħallew abbandunati għal snin twal taħt amministrazzjonijiet Nazzjonalisti li wasalna f ’dan l-istat. Huwa proprju minħabba l-fatt li kienu jinbnew toroq b’karreġġjata waħda u roundabouts li ma jispiċċaw qatt li llum qed inħabbtu wiċċna ma’ dawn il-problemi. Bdejna nindirizzawhom, imma ma nistgħux nippretendu li f ’sena nagħmlu l-mirakli.

Naħseb li l-problemi li akkumulaw taħt Gvern Nazzjonalista wara 25 sena ma jistgħux jiġu indirizzati f ’sena. Però determinati li naslu u nies ta’ rieda tajba qed jirrikonoxxu li qed isir ħafna xogħol siewi u qed iħalli impatt,” tenna l-Minis-

tru Borg.

Dwar is-suġġett tkellem ukoll il-Kap tal-Partit Nazzjonalista li qal li l-problema tat-traffiku hija diġà akuta, aħseb u ara meta jiġu s-70,000 ħaddiem barrani li hu stmat li jibdew jaħdmu f ’Malta. “Li ma rrealizzax il-Kap tal-Oppożizzjoni hu li diġà huwa stmat li hawn mal-40,000 ħaddiem barrani f ’Malta biex inkunu nistgħu nlaħħqu mad-domana kbira għax-xogħol li hawn bħalissa grazzi għall-ġid ekonomiku li qed jiġġenera Gvern Laburista.

Dan ukoll huwa fattur ewlieni għaliex qed naħdmu bla heda sabiex insaħħu l-infrastruttura tagħna,” kompla l-Ministru Borg.

Il-pjan tal-Gvern għall-qasam tat-trasport huwa wieħed ħolistiku u ma jiddependix biss mill-bini ta’ toroq ġodda kif

hawn min qed jagħti l-impressjoni.

Qed issir ħidma sabiex jitjieb it-trasport pubbliku, qed nagħtu inċentivi għall-użu tal-istess trasport pubbliku, qed jingħataw inċentivi għall-użu ta’ trasport alternattiv, kemm bil-baħar u fuq l-art. It-toroq qed jiġu attrezzati b’tali mod biex jinċentivaw l-użu tar-roti. “Dan kollu jrid il-ħin biex jidħol fis-seħħ, għaliex mhux faċli teduka u tibdel il-kultura tal-Maltin fi ftit xhur.

Imma dan ma jaqtgħalniex qalbna u qed nerġgħu ntennu l-impenn tagħna li nindirizzaw din il-problema li ddejjaq lil ħafna.

Inwiegħdu li se nkomplu nagħmlu l-almu tagħna sabiex nindirizzaw din il-pjaga bi pjan serju u għaqli; u kif urejna diġà bir-riżultati miksuba – dak li nwiegħdu nwettquh,” temm il-Ministru Borg.

07

07.10.2018

kullhadd.com

TOBBA FIL-PRIVAT B’AĊĊESS GĦALL-POYC Minn nhar it-Tnejn li għadda, 1 ta’ Ottubru, tobba li jaħdmu fil-privat ingħataw il-faċilità li permezz tal-eID tagħhom u tal-pazjenti jagħmlu użu minn sistema li permezz tagħha jistgħu jiktbu l-mediċini tal-pazjent direttament fuq il-kompjuter u dawn jidħlu direttament għand l-Ispiżjar tal-Għażla Tiegħek li l-pazjent ikun imsieħeb magħha. Sa tmiem Settembru li għadda din il-faċilità, riżultat ta’ inizjattiva fi ħdan id-Dipartiment tal-Ispiżjar tal-Għażla Tiegħek (POYC), kienet aċċessibbli biss għal tobba fis-servizz governattiv.

Is-sistema, imsejħa Computer Generated Prescription (CGP), wasslet biex il-mediċini jkunu miktubin b’mod aktar sigur u tnaqqsu l-iżbalji li setgħu kienu jsiru qabel. Permezz tas-CGP se tkun qed tittejjeb il-kwalità tas-servizz li jingħata lill-pazjenti mseħbin fl-iskema tal-POYC.

It-titjib fil-kwalità mistenni jkun reġistrat fuq diversi fronti. Ittabib se jkollu aċċess jara x’kienu l-mediċini kollha li kien jieħu fil-passat u li jkun qed jieħu sa dak il-ħin il-pazjent. Dan ifisser li t-tabib se jkollu quddiemu stam-

pa aktar ċara tal-istorja medika tal-pazjent, li min-naħa tiegħu mhux bilfors jibqa’ jiftakar x’tip ta’ mediċina kien jieħu qabel u li issa m’għadux jeħodha.

Vantaġġ ieħor ta’ din is-sistema huwa li t-tabib se jkun jaf

x’mediċini huma offruti fuq il-formularju tal-Gvern għall-każ partikolari tal-pazjent li jkollu quddiemu u liema minn dawn il-mediċini huwa intitolat għalihom il-pazjent partikolari. Barra minn hekk, it-tabib ikun jista’

joħroġ mill-ġdid riċetta li jkun ta lill-pazjent; jużahom bħala bażi għal sett ġdid ta’ riċetti; u l-ħruġ sa tliet riċetti f ’daqqa f ’darba għal kull pazjent.

Mitlub jikkummenta dwar dan l-iżvilupp, id-Deputat Prim Ministru u Ministru għas-Saħħa Chris Fearne qal lil dan il-ġurnal li “diġà huwa pruvat li permezz ta’ din is-sistema naqset il-burokrazija żejda, ittejjeb is-servizz u kibret l-effiċjenza. L-ispiżjar qed ikollu kollox ċar quddiemu, bid-doża rakkomandata mit-tabib. Minnaħa tiegħu l-pazjent se jkun qed jiggwadanja ħafna għax kif nafu jkollna diversi każi fejn il-pazjent jidħol f ’dubji dwar x’mediċina kien ingħata f ’okkażjonijiet preċedenti u jsib diffikultà jwieġeb meta mistoqsi xi ħaġa mit-tabib tiegħu. Minn din is-sistema se jkun qiegħed jibbenefika kulħadd; il-pazjent, l-ispiżjar, it-tabib u anke l-Ministeru għas-Saħħa.”

08

07.10.2018

kullhadd.com

PROPOSTI GĦALL-KOTTONERA • IPPUBBLIKATA GĦALL-KONSULTAZZJONI L-ISTRATEĠIJA GĦAŻ-ŻONA

L-istrateġija għall-Kottonera ppubblikata għall-konsultazzjoni lbieraħ tagħmel diversi rakkomandazzjonijiet bilgħan li l-Kottonera tingħata ħajja ġdida u r-riġenerazzjoni tagħha tkun waħda iktar mgħaġġla b’effetti iktar fl-immedjat. Fost il-proposti li jsiru hemm dik tal-użu aħjar ta’ faċilitajiet soċjali u komunitarji eżistenti. Fost oħrajn huwa rrakkomandat li spazju vojt fl-iskejjel primarji jintuża biex jipprovdi ċentri għall-anzjani, inkluż matul il-lejl.

Jingħad ukoll li għandu jkun hemm inċentivi għal użu taddjar vojta jew abbandunati fil-Kottonera fosthom għallfirst u s-second time buyers.

Fi proposta oħra jissemma l-użu ta’ binjiet ta’ ċerta importanza li għandu jinstabilhom użu u f ’każi oħra jsiru proposti konkreti ta’ fejn u x’għandu jinkludi r-restawr.

L-istrateġija tnediet mill-Ministri għall-Ġustizzja u l-Gvern Lokali u għat-Trasport,

is-Segretarju Parlamentari għall-Ippjanar u l-Koordinatur tal-Kumitat għar-Riabilitazzjoni tal-Kottonera Glen Bedingfield. Bedingfield kien responsabbli mit-tfassil ta’ din l-istrateġija.

Il-Ministru Bonnici qal li l-proċess ta’ riġenerazzjoni fil-pajjiż huwa delikat imma meħtieġ biex il-pajjiż iżomm mar-ritmu Ewropew. Semma kif ir-restawr tal-wirt storiku diġà beda l-proċess ta’ riġenerazzjoni. Żied li issa jrid ikun hemm l-involviment tal-pubbliku li huwa ta’ importanza kbira.

Il-Ministru Ian Borg żied li l-progress u l-prosperità ekonomika għandhom jinħassu wkoll fil-Kottonera. Irrefera għal inizjattivi bħal Irrestawra Darek u Fond għall-Iżvilupp tal-Ippjanar.

Il-Ministru Borg żied jgħid li permezz ta’ din l-istrateġija l-Gvern se jiffaċilita l-konservazzjoni ta’ din iż-żona li kellha rwol importanti fl-istorja u

għad għandha rwol importanti llum.

Is-Segretarju Parlamentari Chris Agius tenna li jemmen fil-potenzjal tal-Kottonera u qal li kulħadd għandu jaħdem għall-istess għan.

Glenn Bedingfield żied li l-Kottonera hija komunità fi tranżizzjoni mdawra b’ħafna bidliet li qegħdin jiġru. “Li tikteb l-istrateġija hija l-iktar parti faċli. Irridu din l-istrateġija tkun implimentata u determinati li nagħtu r-riżultati,” qal Bedingfield.

Eventwalment għandha titwaqqaf Fondazzjoni Kottonera li se tieħu ħsieb il-proġetti li joħorġu minn din l-istrateġija u l-konsultazzjoni se ddum għal sitt ġimgħat u tagħlaq f ’Novembru. Fis-26 ta’ Ottubru ser issir laqgħa pubblika fejn se jiddiskutu man-nies.

Biex tfasslet l-istrateġija sar studju dwar il-qagħda reali fil-bliet tal-Isla, Bormla u l-Birgu kif ukoll il-Kottonera.

Fost oħrajn meta wieħed iħares lejn il-bini tal-Kottonera jista’ jara li l-maġġoranza tal-postijiet inbnew wara l-gwerra, 2,200 post minn total ta’ 4,153 post. Il-postijiet ta’ qabel il-gwerra jammon-

Biex tfasslet l-istrateġija sar studju dwar il-qagħda reali fil-bliet tal-Isla, Bormla u l-Birgu kif ukoll il-Kottonera

taw għal 1,358 post. Bħal lokalitajiet oħra, fil-Kottonera għandna ammont ta’ postijiet vojta, bl-akbar ammont ikun f ’Bormla b’645 propjetà u l-anqas fil-Kalkara. Dawn il-postijiet huma kollha ta’ sidien privati.

Matul l-aħħar 100 sena l-Kottonera baqgħet tara tnaqqis ġenerali fil-popolazzjoni. Fil-fatt, fit-tliet bliet u fil-Kalkara jgħixu mat-13,400 persuna li jammontaw għal 2.9% tal-popolazzjoni Maltija. Bormla hija l-akbar belt b’5,200 ruħ, l-Isla b’2,700, il-Birgu b’2,500 u mat-3,000 fil-Kalkara.

F’dawn l-aħħar snin il-Kottonera esperjenzat influss ta’ residenti barranin, il-maġġoranza tagħhom Ewropej. Dawn jammontaw għal madwar 3% tal-popolazzjoni fl-erba’ lokalitajiet.

kullhadd.com

TA’ SIMON URTATI B’NET HONOURS • KAPIJIET ĦAJJIN ONORATI MINBARRA HU • PIERRE PORTELLI KOSTRETT JIĠĠUSTIFIKA RUĦU F’KAŻI OĦRA In-nies ta’ Simon Busuttil fil-Partit Nazzjonalista huma urtati għall-mod kif Simon Busuttil kien l-uniku Eks Kap ħaj li f ’Net Honours ma kienx onorat.

Dan minkejja li għal kważi ħames snin kien Kap tal-Partit u bħala kap kemm-il darba tkellem dwar il-kontribut li ta biex isaħħaħ il-midja tal-Partit Nazzjonalista. Kien fi tmiem il-ġimgħa li għaddiet li l-Partit Nazzjonalista organizza dawk magħrufa bħala NET Honours fl-okkażjoni tal-20 sena mittwaqqif tal-istazzjon. Imkejjen tagħna fl-istamperija qalu li ma kienx hemm dubju li kellu jkun onorat Eddie Fenech Adami għall-fatt li kien strumentali biex beda l-istazzjon. Onorat ukoll Lawrence Gonzi li għal xi żmien serva wkoll bħala Segretarju Ġenerali tal-Partit Nazzjonalista. Iżda, Simon Busuttil kien injorat. L-imkejjen tagħna qalu li ma jafux għaliex nies qrib Busuttil emmnu li b’xi mod ħaqqu rikonoxximent iżda kkonfermaw kif id-deċiżjoni meħuda minn Pierre Portelli u Clyde Puli ħolqot iktar dwejjaq fost dawk qrib Simon Busuttil. Dan kollu seħħ ftit tal-jiem wara li Simon Busuttil iddeċieda li jsiefer minflok jattendi għad-diskors talKap Nazzjonalista Adrian Delia, fuq il-Fosos tal-Furjana. U dakinhar Clyde Puli għamel diskors fejn semma l-kapijiet kollha u hu wkoll injora lil Simon Busuttil.

Dan kollu qed juri li minn wara li Delia ried jissospendi lil Simon Busuttil l-affarijiet baqgħu sejrin għall-agħar u l-kunflitt li diġà kien jeżisti qabel kompla jeskala.

Intant, iktar kmieni din ilġimgħa l-Kap Eżekuttiv ta’ Media.link Pierre Portelli kellu jmur fuq in-NET jiskuża ruħu ma’ xi wħud li pretendew li jkunu mistiedna u ma kinux. Jirriżulta li kien hemm ħafna minn dawn. Uħud ġustifikati, ħafna oħrajn le. Iżda, lil dawk ġustifikati Pierre Portelli beda jsibilhom kull skuża. Saħansitra anke numri tat-telefown li m’għadhomx jeżistu u indirizzi li setgħu nbidlu.

09

07.10.2018

10

07.10.2018

kullhadd.com

IRDOPPJAW IL-QABDIET TAL-KOKAINA FIL-FREEPORT L-aħħar ħames snin raw il-qabdiet tal-kokaina fil-Port Ħieles jirdoppjaw. Dan jirriżulta minn statistika li ngħatat fil-Parlament fl-aħħar jiem fejn reġa’ rriżulta kif fil-Port Ħieles żdiedu l-miżuri ta’ sorveljanza u sigurtà b’mod li l-awtoritajiet qed ikunu iktar effettivi f ’ħidmiethom.

Bejn l-2008 u l-2012 fil-Port Ħieles inqabdu 140 kilo ta’ kokaina u bejn l-2013 u l-2017 inqabdu 300 kilo kokaina.

Dawn ir-riżultati b’saħħithom f ’dik li hi ġlieda kontra d-droga jingħaqdu ma’ dawk li saru fid-dwana fl-aħħar snin fejn ukoll żdiedu bil-kbir ir-riżultati. Fil-fatt din is-sena diġà saru magħrufa qabdiet rekord tad-droga.

Saħansitra f ’Settembru li għadda biss kien hemm qabda ta’ droga li kienet tammonta għal 10,729.40 kg ta’ raża prezz ta’ madwar €28.5 miljun. kontejners li mill-ewwel kien fuq tnejn minnhom l-apparat Din id-droga nstabet f ’erba’ hemm suspett fuqhom, wara li tal-iscanning indika ċar inkontal-kannabis li, fis-suq, iġġib

sistenza fil-kontenut.

Fl-aħħar jiem kien hemm ukoll l-aħbar li l-klieb il-ġodda tad-Dwana għamlu l-ewwel qabda ta’ droga. Dan waqt tfittxija fuq titjira li waslet Malta minn Madrid.

Skont stqarrija maħruġa mid-Dwana Maltija, turist Portugiż instab jaħbi madwar erba’ pakketti ta’ droga suspettata kannabis fil-bagalja tiegħu.

Il-pakketti kienu jiżnu madwar 5kg kull wieħed u t-turist inżamm mill-Iskwadra ta’ Kontra d-Droga għal iktar investigazzjonijiet.

It-Taqsima tal-Klieb tad-Dwana għaddiet minn taħriġ intensiv għal 16-il ġimgħa u bdiet taħdem din il-ġimgħa.

Dan kollu juri kif filwaqt li l-awtoritajiet qed ikunu iktar ħanina mal-vittmi tal-vizzju tad-droga, qed tiħrax bil-kbir il-ġlieda kontra min imexxi d-droga.

11

07.10.2018

kullhadd.com

BIDLET XEWQA F’NEGOZJU KBIR Min kien dak il-bniedem li xprunak sabiex kellek dan is-suċċess f ’ħajtek?

Nemmen li kienet id-determinazzjoni tiegħi li nikseb suċċess fil-ħajja li għenitni sabiex wettaqt dawn il-kisbiet kollha.

Barra minn hekk kien hemm ukoll xi ftit tax-xorti li setgħet għenitni, iżda xi kultant kif nafu l-fortuna kapaċi tgħin lil dawk li jistinkaw. Bla dubju nista’ ngħid li l-persuna li kellha effett pożittiv fuq ħajti kien in-nannu tiegħi li kien dejjem ikellimni fuq il-kisbiet fin-negozju tiegħu aħna u sejrin id-dar. Persuna oħra li ispiratni huwa missieri li kien dak il-bniedem li kien itini l-imbuttatura meħtieġa l-aktar meta kont ser nitlaq mill-post tax-xogħol sabiex nibda n-negozju tiegħi. Li kieku ma kinux l-aħħar kelmiet tiegħu fejn qalli biex nipprova, kieku naħseb ma kontx nagħmilha.

X’inhuma r-responsabbiltajiet tiegħek bħala sid ta’ dan in-negozju?

n-nisa fin-negozju?

Diane Izzo

Iktar ngħid li l-irġiel jiddominaw iċ-ċrieki tan-negozju. Minkejja kollox, naħseb li ċċaqlaqna ferm f ’dan il-qasam tant li aktar nisa qed jinvolvu ruħhom f ’numru ta’ setturi. In-nisa qed jirnexxu f ’diversi oqsma f ’dawn l-aħħar snin u mhix xi ħaġa ristretta għal qasam wieħed biss. Għalhekk nemmen li meta mara hi tajba f ’xi ħaġa tkun kapaċi tmexxi b’mod eċċellenti. Illum il-ġurnata min għadu jemmen fid-diskriminazzjoni mhu ser jasal imkien u mhux ser isib sapport.

Intraprenditriċi lokali b’determinazzjoni tal-azzar u viżjoni inkredibbli fejn fl-aħħar snin irnexxielha ġġib lejn pajjiżna numru ta’ stabbilimenti ta’ ċerta fama internazzjonali u li tħaddem ’il fuq minn 300 ruħ f’aktar minn 40 stabbiliment imxerrda madwar Malta u Għawdex.

X’inhuma l-kummenti tiegħek rigward l-ekonomija b’saħħitha li għandna llum il-ġurnata?

Kull ekonomija tgħaddi minn diversi fażijiet bit-tlugħ u l-inżul tagħha. M’hemmx dubju li bħalissa l-ekonomija f ’pajjiżna qed tgħaddi minn boom kbir b’riżultati pożittivi għal diversi operaturi f ’numru ta’ setturi. Id-diversifikazzjoni tan-negozji f ’Malta bis-servizzi finanzjarji u l-qasam tal-gaming qegħdin b’saħħithom ferm bil-popolazzjoni tgawdi b’salarji għoljin f ’dawn is-setturi. Kull min qed jaħdem f ’Malta sejjer tajjeb bla dubju.

Ir-responsabbiltajiet tiegħi nbidlu matul is-snin. Fl-ewwel żminijiet meta waqqaft il-kumpanija, jien kont dik li mmexxiha u noperaha mill-A sa Ż. Illum il-ġurnata din il-kumpanija kibret u lanqas biss noħlom li mmexxiha waħdi kif kont nagħmel qabel.

B’hekk bdejt niddelega x-xogħol. Barra minn hekk tgħallimt nagħżel in-nies addattati sabiex jagħmlu dak ix-xogħol partikolari. B’hekk għażilt lill-kollaboraturi viċin tiegħi u bbażajt din l-għażla mhux biss fuq il-ħiliet tagħhom f ’dan ix-xogħol iżda kemm kapaċi juru interess fil-kumpanija filwaqt li jeżerċitaw id-dmirijiet tagħhom bl-aħjar mod.

Huwa diffiċli li tmexxi l-istaff meta għandek tant ħwienet imxerrda ma’ Malta u Għawdex?

Kieku kellek tagħti parir żgħir lil xi ħadd li għadu ser jibda negozju, x’tgħidlu?

L-ewwel ħaġa ninkoraġġixxi lil min ser jagħmel din l-għażla sabiex jaħsibha sew u jikkunsidra kollox qabel ma jiftaħ in-negozju tiegħu. Mhux sempliċement tgħid li għandek in-negozju tiegħek iżda trid tara li ssostnih. Imma jekk għandek il-kapaċitajiet li tiftaħ kumpanija, toqgħodx taħsibha darbtejn, aqbad u agħmilha. Taqtax qalbek jekk għal bidu tiltaqa’ ma’ xi diffikultajiet.

Dejjem kun determinat u qatt tħares lura.

Tista’ tiddeskrivilna kif tkun il-ġurnata tipika tiegħek?

L-ewwel u qabel kollox nara li norqod raqda tajba matul il-lejl għax mhix ħaġa ideali li tibda l-ġurnata u tkun għajjien.

Dejjem nipprova nżur l-uffiċċju filwaqt li niltaqa’ mal-kollaboraturi tiegħi fejn niddiskuti l-pjanijiet tal-ġurnata. Meta niltaqa’ ma’ xi persuni, dejjem infittex ħinijiet bħal tard filgħodu jew inkella kmieni waranofsinhar minħabba li tard filgħaxija ikollna diversi proġetti li nkunu ser innie-

du. Ladarba mmur id-dar, nilbes ħwejjeġ komdi u mmur nimxi mixja filwaqt li nieħu pjaċir bl-arja nadifa. Imbagħad immur iddar, ninħasel u nibda nipprepara l-ikla ta’ filgħaxija għal Karl, għalija u għal Valery meta jkun magħna.

Nemmen li kienet id-determinazzjoni tiegħi li nikseb suċċess fil-ħajja li għenitni sabiex wettaqt dawn il-kisbiet kollha

X’ġiegħlek tiftaħ in-negozju tiegħek?

Kellek xi stennija partikolari? Kont tobsor li kont ser tkabbar daqshekk?

Minn dejjem kelli x-xewqa li jkolli n-negozju tiegħi bħalma kellhom missieri u nannuwi. Iżda xi kultant l-affarijiet jiġu mingħajr anqas biss tobsorhom. Kont vaganza ma’ Karl u ltqajna ma’ ħanut ta’ Terranova.

Mal-ewwel indunajt li din setgħet kienet opportunità tajba għas-suq Malti. Bdejt inqisu bħala negozju tal-moda li minkejja l-prezzijiet baxxi, kien ser ikollu kwalità tajba. Wara xi ġimgħat intella’ u nniżżel u wara li missieri beda jikkonvinċini nieħu din l-opportunità, konna ser niftħu l-ewwel ħanut tagħna. Kelli ħafna stennija dwar dan in-negozju iżda qatt m’emmint li DIZZ Group kien ser jasal fejn wasal illum il-ġurnata.

Id-dinja tan-negozju hija ddominata mill-faxxa maskili. Taħseb li l-irġiel għadhom jiddiskriminaw kontra

Bħalissa n-numru ta’ ħaddiema impjegati magħna jlaħħqu għal madwar 300 u dawn kollha għandhom l-obbligu li jipprovdu l-aqwa servizz lill-klijent f ’madwar 40 ħanut imxerrda ma’ Malta u Għawdex. Mhux diffiċli li ssib in-nies. Id-diffikultà hi li ssib il-persuni maqtugħa biex jaħdmu f ’dan ix-xogħol. Aħna kburin li qegħdin nagħtu esperjenza ta’ sodisfazzjon lill-klijent li jiġi jżurna u għalhekk qed noqogħdu attenti lil min nagħżlu u fejn inpoġġu lill-impjegati tagħna. Fl-aħħar mill-aħħar dawn huma l-persuni li n-nies qed isibu quddiemhom u nikkunsidrahom bħala l-ambaxxaturi talħwienet tagħna. Irrid inkun ċerta li dawn l-istess impjegati jiġu mħarrġa bl-aqwa mod possibbli sabiex meta klijent jirfes l-għatba tal-ħwienet tagħna joħroġ minnhom sodisfatt u lest biex jerġa’ jirritorna.

X’inhuma l-pjanijiet tiegħek għall-futur?

Għandi ħafna pjanijiet għall-futur. Flimkien mal-kollaboraturi tiegħi, qed naħsbu u nikkunsidraw numru ta’ proġetti kbar.

Qed naħsbu sabiex xi ftit minnhom jiġu mnedija fix-xhur li ġejjin filwaqt li oħrajn iridu jiġu ppjanati sew. Kulma nista’ ngħidlek hu li wieħed għandu jsegwi l-avvenimenti li ser norganizzaw minħabba li beħsiebna nimbarkaw fuq proġett eċitanti fiż-żmien li ġej.

12

07.10.2018

MILL-GĦERF TAN-NANNIET F’dinja mgħaġġla fejn l-għożża tat-tfal naqset qatigħ, bħalma naqas ir-rispett lejn il-ġenituri u n-nanniet u fejn ġieli anki n-nanniet jisfaw imċaħħda milli jaraw lin-neputijiet, twaqqfet il-Fondazzoni tan-Nanniet, li fost oħrajn tippromwovi l-anzjanità attiva b’attivitajiet soċjali, laqgħat, ħarġiet, lezzjonijiet tal-kompjuter, arranġamenti tal-fjuri, żfin

kullhadd.com

u taħditiet edukattivi ta’ temi ġenerali. Biex insiru nafu aktar fuq dan kollu, intervistajt lil Philip Chircop, President u Fundatur ta’ Nanniet Malta.

Minn Charles B. Spiteri

Meta u x’kienet ir-raġuni għat-twaqqif ta’ Nanniet Malta?

Ilna mwaqqfin ħames snin. Fis-26 ta’ Lulju tal-2013, il-Papa kien qed jindirizza lill-forum taż-Żgħażagħ fil-Brażil.

Dan isir kull sentejn u għalih ikun hemm miljuni ta’ żgħażagħ.

Mingħajr ma qal, is-26 ta’ Lulju hi l-festa ta’ Sant’Anna u San Ġwakkin, li jiġu n-nanniet ta’ Ġesù, u għalhekk għamilniehom il-patruni tagħna. U l-Papa qal liż-żgħażagħ biex mhux jonoraw u jħobbu lin-nanniet tagħhom darba fis-sena, f ’Jum in-Nanniet, iżda s-sena kollha tul għomorhom kollu. Imbagħad qrajt u sibt li Papa Franġisku kien għamel żmien jgħix man-nanna; rabbietu hi u wasal biex sar papa minn taħt nanntu stess.

Għalhekk qgħadt naħseb u sibt li f ’Malta għandna jum għal kollox, anki għall-annimali, iżda għan-nanniet m’għandniex.

Kulma sibt, li xi ħadd f ’Għawdex kien għamel quddiesa għal nannietu. U din il-Fondazzjoni xtaqt inwaqqafha, mhux għax in-nanniet huma xi ħaġa kbira, iżda għax kien hemm min staqsa jekk in-nanniet hux kollha anzjani.

Le, għax l-anzjani mhux kollha jistgħu jkunu nanniet, u hawn koppji bit-tfal miżżewġin li ma jagħmluhomx nanniet.

Inkella l-istess tfal jagħmlu lill-ġenituri nanniet meta jkunu għadhom żgħar.

Għandna nanniet ta’ 45 sena. Mela mhux in-nanniet kollha huma anzjani. U rridu nindirizzaw il-problema ta’ nanniet li għadhom jaħdmu u jridu jgħixu. Wara kollox, aħna nippromwovu l-anzjanità attiva u għalhekk ħassejt li kien xieraq li jkun hawn Jum in-Nanniet.

U x’għamilt?

Minn hemm ma ħaristx lura. Fil-15 ta’ Awwissu kont fil-festa ta’ Santa Marija l-Mosta u ltqajt mal-Ispeaker Dr. Anġlu Farrugia. Semmejtlu x-xewqa tiegħi għall-Fondazzjoni, u appoġġjani ferm.

Sa stieden lill-Fondazzjoni għal-laqgħa tan-nanniet u dak il-jum stess estendieha għal seduta tal-Parlament għan-Nanniet. Minn dak iż-żmien bdiet issir seduta għall-NGOs kollha.

Permezz tal-Ispeaker ukoll, tressqet mozzjoni fil-Parlament u ġiet aċċettata, li kull tieni Ħadd ta’ Ottubru jkun Jum in-Nanniet f ’Malta u f ’Għawdex. Imkien fid-dinja, jekk mhux f ’xi pajjiż wieħed, wara ma nafx kemm-il sena li bdew jagħmlu Nanniet Malta, ma twaqqfet xi għaqda oħra. Jidhirli fl-Awstralja.

Fl-Amerka wkoll hemm ħafna għaqdiet tan-Nanniet, li saru l-aktar minħabba ’l bogħod li hemm bejn post u ieħor u għalhekk in-nanniet rari jaraw lin-neputijiet.

f ’kollox mir-raġel u jerġgħu jingranaw.

Issib ukoll min jgħidlek “isma’, nixtieq nattendi, għax jien nanna u rrid nitgħallem.” Għax aħna nagħmlulhom il-lezzjonijiet tal-kompjuter, attivitajiet edukattivi, arranġamenti tal-fjuri, first aid u Kif tara li l-pubbliku laqa’ din l-idea? żfin. Naraw ukoll li jekk naqtgħulhom iż-żfin, nispiċċaw erbgħa min-nies, għax Intlaqgħet. Bdiet bi ftit nanniet u llum sezzjoni sew min-nanniet huma ffissati għandna madwar 2,000 membru. Meta fuq din id-dixxiplina. mbagħad ikollna aktar għarfien mill-midja, dejjem jiżdiedu. Hemm min ikun Bħala l-iżgħar età ta’ nanniet x’inhi? jixtieq jissieħeb għax ikun armel jew armla, u hemm min jinġibed lejn dak li Għandna nanniet ta’ 40 sena, waqt li norganizzaw. l-ikbar huma ta’ 90. Pereżempju, waħda minn dawn hi Bice, omm Joe Julian Iżda l-aktar li jidħlu membri jkunu Farrugia. Din is-sena ġiet cruise magħr-romol? na, ġiet Spanja. Fl-4 ta’ Ottubru ġejja magħna Assisi, fi grupp ta’ 64 ruħ biex Le, hemm nanniet li jkunu jixtiequ jis- niltaqgħu mal-Papa. Dan hu grupp kbir sieħbu għax huma nanniet. Ċemplitli għalina u hemm xi 20 fuq il-waiting list. waħda ta’ 72 sena; saret nanna ftit jiem Jiġifieri n-nies jattendu u aħna rridu nipilu. Għax it-tfal jew jagħmluk nanna promwovu l-anzjanità attiva, għalkemm kmieni jew iħalluk tistenna sa ma jkun l-ewwel missjoni tagħna huma n-neputijaqbel lilhom. jiet.

Imbagħad hemm ir-romol li jgħadDik l-għożża li llum għad għandhom du minn trawma, jinqatgħu mid-dinja, in-neputijiet ta’ bejn l-14 u s-16-il sena jibqgħu ġewwa għax ikunu jiddependu li tismagħhom ilissnu “inħobbok nan-

nu,” “inħobbok nanna” u jgħannquk, nixtiquha li tibqa’. Għax f ’ħafna każi nqatgħet. Mhux b’kattiverija, għalkemm hemm każi ta’ ħdura għax in-nanna jew in-nannu jkunu għamlu xi ħaġa, forsi preferenzi, u hemmhekk tidħol il-Fondazzjoni biex nedukaw lin-nanniet ma jagħmlux hekk. Nedukawhom biex fuq in-neputijiet jaċċettaw l-imsielet u t-tattoos, inkella jkunu qed iħeġġu lil nofs in-neputijiet jitwarrbu minnhom. Għax id-dinja hekk saret.

U allura hemm min jgħidli: “Allura taċċetta kollox?” Le, ma naċċettax kollox. Jien mhux se nilgħab mal-prinċipji morali tiegħi u nħallihom jagħmlu li jridu; nagħtihom fehemti iżda ma nesiġix, għax inkella jekk ma jersqux lejja, l-għożża se tintilef.

Insibu wkoll nanniet li jistqarru li llum lit-tfal ma tistax tkellimhom għax jaħtfuk mill-ewwel. Għalhekk, fil-Fondazzjoni jsibu refuġju għax nitgħallmu flimkien mill-kelliema li nġibu u apparti hekk, isibu sfog. Mela barra l-għożża tan-neputijiet qed nagħmlu ħilitna u nsibu bilanċ, li lill-anzjani, jew aħjar lixxjuħ, ngħallmuhom ftit psikoloġija tat-

13

07.10.2018

kullhadd.com

tfal u kif ikunu tolleranti man-neputijiet.

Aħna nifhmu li aktar ma persuna tikber fiż-żmien, aktar issir aggressiva u sensittiva, tibki waħidha, tibki m’uliedha meta jkollhom xi gwaj, eċċ. Iżda mbgħad hemm l-element l-ieħor: għandek il-warda li hi sabiħa u don minn Alla, li għażlek differenti minn anzjani oħra u tak it-tfal u t-tfal tat-tfal u għandek skop għal xiex tgħix, u għandek il-valuri morali li trid tgħaddi lin-neputijiet.

Iżda l-ikbar ħidma tal-Fondazzjoni tan-Nanniet hi b’relazzjoni manneputijiet jew mat-tfal?

Ma tistax tisseparahom. Jien ma nafx għaliex jgħidu li l-liġi hemm bżonn tiġi estiża għall-familji estiżi u b’hekk jidħlu n-nanniet. Din tal-extended family ma nifhimhiex. Għax in-nanniet huma familja estiża jew parti mill-familja?

Għalija, familja tikkonsisti fl-omm u l-missier, li ġabu omm u missier oħra, li ġabu lill-ulied. Mela jekk is-siġra bdiet min-nanniet kif trid tqishom bħala xi ħaġa żejda?

mentarjament, għax jirrakkuntawlek bi preċiżjoni. Anki l-infermiera jafu b’dan, għax meta ngħidilhom “ħuduni ħdejn min ma tantx jiġu jżuruhom familjari”, ikun hemm ruxxmata. Imbagħad neħduhom għand id-Dumnikani fir-Rabat, int u nieżel lejn ix-Xlendi, u tgħidx kemm jieħdu gost.

Il-problema hi l-istess f ’Malta?

Iva. Hawn numru ta’ familjari li ma jżurux lill-anzjani tagħhom, l-aktar fidDjar tal-Gvern. F’tal-privat ikunu inqas gravi, għax hemm trid tħallas u jkollok ċertu appoġġ tal-familja.

Tikkunsidra dan bħala abbandun?

Mhux biss, u għalhekk ressaqna l-petizzjoni ‘Adotta Nannu u Nanna’ biex innaqqsu s-solitudni. Taf tkun bejn anzjani u anzjani, biex joħolqu relazzjoni.

Biha wkoll indaħħlu kuxjenza ikbar fittfal biex iduru bil-ġenituri tagħhom u n-nanniet.

Iżda ma tarax li llum sehem in-nanniet hu ferm akbar minn dari?

Tħoss li f ’ħafna okkażjonijiet anki l-annimali domestiċi ħadu post Dik oħra. Illum iż-żewġ ġenituri jaħdmu in-nanniet? u l-piż tat-trobbija waqa’ fuq in-nanniet.

Din l-opportunità mhu jagħtihielhom Iva, ukoll. U hawn anki aħna nis- ħadd lill-ġenituri ħlief in-nanniet. suġġerixxu li n-nanniet ikollhom annimal domestiku, l-aktar jekk ikunu jgħixu Naf ukoll li qed iżżuru l-iskejjel weħidhom. Iżda aħna, bħala missjoni statali. X’inhi r-raġuni? primarja rridu nżommu l-għożża tan-neputijiet. Ma nixtiqux li jkollna nanniet li L-ewwel nett biex inkunu nafu aħjar dak trid tgħaddi tagħhom bilfors. li jkunu qed jagħmlu n-neputijiet fl-isFtit ilu kellna serje televiżiva, fejn kola; insiru nafu lill-għalliema u jkollna in-nanna, li għalkemm fl-aħħar kellha stampa ċara ta’ kif iqattgħu l-ġurnata. qalbha tajba, lin-neputija għamlitilha Issa qed nippruvaw niftiehmu wkoll ħajjitha nfern. Issa meta bdejna l-Fon- mal-iskejjel għax qed nisma’ nanniet dazzjoni, din is-serje rajnieha ‘xitan’. igergru li “spiċċajna mmorru l-parents’ Għax meta tkun tmur tajjeb man-ne- day aħna għax uliedna jkunu xogħol, u putijiet, tara li dawn iduru ħafna bik u meta jkun hemm xi kunċert, jistiednu tħossok fil-milja tiegħek. U l-anzjani lill-ġenituri biss u aħna nibqgħu barra.” dak li għandhom bżonn li ma jintelqux, ma jintremewx.

Dan kollu ma jirrestrinġix il-libertà Imbagħad għandna n-nanniet propr- tan-nanniet? ji, li għandhom dritt jgħixu b’integrità u dinjità u mhux jitqiesu bħala li għamlu Dażgur. Tant li għandna nanniet li jiżmienhom. tolbuna biex l-attivitajiet nagħmluhom Dan hu l-iskop, li nippromwovu l-anz- filgħodu, meta n-neputijiet ikunu janità attiva, għax jekk illum instab li l-iskola, għax wara, ikunu jridu jieħl-anzjani kapaċi jgħixu aktar, għandhom du ħsiebhom sakemm il-ġenituri jagħmlu dan b’mod ferrieħi. U nafu li jispiċċaw mix-xogħol. U meta jaslu minn dawn hawn bosta u hawn oħrajn li l-ġenituri jistaqsu jekk ikunux lesqed ibatu weħdihom fis-solitudni. tew il-homework, kilux, marrux il-mużew, inħaslux u l-kumplaLi għadhom joħorġu? ment. Għat-tweġibiet fl-affermattiv joħduhom id-dar jorqdu Iva, dawk li huma fid-dar. Aħna nżuru u l-għada tisbaħ l-istess rutina. wkoll lill-anzjani fil-homes, għax jgħidulek li ‘tefgħuhom hemm’, għax ulied- Taraw li dan hu sew? hom ma jistgħux ilaħħqu magħhom.

Din tweġġagħni.

Li hu żgur li f ’qagħdiet bħal Hawn numru sew ta’ wlied li lill-ġen- dawn, jinbtu r-riskji u għalituri tagħhom iżuruhom regolarment hekk irridu nedukaw lin-nanf ’dawn id-Djar. Pereżempju d-Dar ta’ niet, li tant ikunu qishom San Lawrenz, Għawdex, hi tabilħaqq l-omm, li jibdew jindaħlu xi lukanda b’ħames stilel, iżda ssib anzja- ftit. Hemm jibdew il-battibekni li jgħidulek li lil uliedhom tant ikunu ki mal-ġenituri. Għalhekk bħailhom ma jarawhom li nsew wiċċhom. la Fondazzjoni, ngħinu lit-tfal tagħna jrabbu lit-tfal tagħhom.

Imma realtà jew għax Issa, ‘Adotta Nannu u Nanna’, ikunu qed jinsew? tfisser ukoll li jkollok lin-neputijiet tiegħek li jagħtu kasek iktar Mela ma jinsewx... mur kellimhom. Jien u allura l-omm ikollha tistħi li ma nemmen li d-dimenzja, taħkem mo- tgħinx lill-ġenituri tagħha.

Kemm tiltaqgħu ma’ dawn il-prob- lil uliedu fuq hekk. Hemm proċess qudlemi? diem Maġistrat. Issa ejja ngħidu li tirbħu bħala nannu jew nanna minkejja li Hemm numru minnhom. Issib tfal li ma jkollhom x’jaqsmu xejn f ’separazzma jaħfruhiex lill-ġenituri tagħhom joni ta’ żwieġ. Allura għaliex għandhom minħabba xi nuqqas. Iżda rridu niftak- jispiċċaw vittmi li ma jarawx lin-neputijiru li l-maħfra trid tkun, għax anki ħabsi et? U fiċ-Charter tat-Tfal insibu li hemm jispiċċa joħroġ liberu mill-ħabs. Kulħadd dritt li t-tfal jaraw liż-żewġ ġenituri u dan irid jiftakar li hemm limitu għal kollox. id-dritt qed ikun estiż għan-nanniet.

Iżda kif qiegħda l-liġi llum, jekk tirbaħ Issibu l-istess problemi fuq il-wirt ir-rikors biex tara lin-neputijiet, xorta mill-ġenituri għat-tfal? tkun at the mercy tal-missier jew tal-omm.

B’hekk in-nanniet jibqgħu lampa stampa S’issa, li kellna kienet bil-maqlub. Kop- minkejja li jkunu rebħu r-rikors. pja kellha żewġt itfal bniet, li siefru u Issa f ’li qed ngħidu diġà hemm ma ridux jagħtu kas tagħhom. Tifel ta’ preċedenti u kkwotajthom fil-petizzwaħda minnhom biss baqa’ f ’kuntatt joni lill-Ispeaker, li ħass li għandu jresman-nanniet. Dawn fetħu kawża u sa saqha hu stess. Il-petizzjoni tesiġi li qatgħuhom mil-leġittima tagħhom. U meta n-nanniet ma jkollhomx tort f ’li rebħu l-kawża, għax it-tfal kitbulhom li jiġri u ma jkollhom xejn fuq spallejhom ‘ma ridux jafu bihom’. li jċaħħadhom li jaraw lin-neputijiet tagħhom, huma għandhom jaraw lin-neIssibu problemi fuq preferenzi bejn putijiet bi dritt. it-tfal?

Fejn tiltaqgħu Philip?

Insibu każi fejn ikun hemm żewġt itfal, wieħed tal-iskola u tat-tajjeb u l-ieħor Għandna l-uffiċċju prinċipali f ’Santa le. Allura f ’xi okkażjoni, lil dak tat-tajj- Venera u qed nippruvaw niftħu ċentri eb jagħtuh rigal li jiswa aktar minn tal- ġodda. Fid-19 ta’ Ottubru se nżanżnu ieħor, jew bil-kontra. Issa dan jiġri jew ieħor, bħal day centre, in-naħa t’isfel ta’ minħabba li t-tfal ikunu polemikużi, jew Ħaż-Żabbar. Jieħu ħsiebu Dun Fawstin, għax ibeżżgħu lill-ġenitur/i tagħhom. li tana l-opportunità nużawh u ta’ dan Issa jekk in-nanna jkollha tlett itfal nirringrazzjah. S’issa ġa għamilna tliet u l-iktar waħda viċin tiegħek teħdilha laqgħat u fihom in-nies dejjem żdiedu ħsieb lil uliedha iżjed, se tidħol xi ftit ik- u b’hekk inżid il-kuraġġ fija li nkompli tar dik l-intimità. nsaħħaħ il-fondazzjoni.

Apparti minn Adotta Nannu jew Nanna, għamiltu xi ħaġa oħra?

Iva, għamilna petizzjoni għal dawk li qed ikunu mċaħħda milli jaraw lit-tfal. Illum wieħed jista’ jagħmel rikors

Philip Chircop flimkien mal-Ispeaker tal-Kamra

14

07.10.2018

kullhadd.com

MINN GĦA

Proġett Għawdex, li tnieda f’Diċe jisbieħu wkoll il-pjazez fil-lokalit sejħiet għall-offerti għal tliet pja Rabat u Pjazza Santa Margerita Dawn huma proġetti ħolistic tal-pjazez iżda ser ikunu proġ tar-residenti fejn qed tkun g miftuħa li jistgħu jitgawdew

Pjazza San Franġisk, ir-Rabat

kullhadd.com

N PJAZZA AL OĦRA

15

07.10.2018

Pjazza San Ġwann Battista, Xewkija

embru li għadda f’Għawdex, qed jara li apparti t-toroq isiru u tajiet Għawdxin. Fil-fatt, f’temp ta’ ftit ġimgħat din ħarġu tliet azez differenti jiġifieri dik tax-Xewkija, Pjazza San Franġisk fira fis-Sannat. ci li permezz tagħhom mhux biss ser issir riġenerazzjoni sħiħa ġetti kompluiti fejn ser tingħata attenzjoni lil kwalità tal-ħajja garantita l-aċċessbilità, immaniġjar aħjar tat-traffiku u spazji w u b’hekk ikollna qabża fil-kwalità fl-infrastruttura f’Għawdex.

Pjazza Santa Margerita, Sannat

16

07.10.2018

kullhadd.com

L-ARĊIPRIET LI IMPOSTA L-KAMPNAR TIEGĦU Kitba ta’ EMAN BONNICI Nuova, magħrufa wkoll bħala l-“Chiesa Madre” ġewwa l-belt ta’ Licata, fil-Provinċja ta’ Agrigento, fi Sqallija, l-Italja, sorġiet fil-bidu tas-seklu 16 minflok knisja eqdem imtella’ fuq stil Ruman iddedikata lil Sidtna Marija ta’ Ġesù li l-oriġini tagħha fil-post kienet tmur lura għas-sitt seklu w.k., fiż-żona msejħa “Cassarello”, illum Corso Vittorio Emanuele. Il-knisja l-antika sorġiet fuq talba ta’ Santa Silvia, omm il-Papa San Girgor il-Kbir, sabiex tilqa’ fiha waħda mill-erba’ komunitajiet Benedittini mwaqqfa dik il-ħabta fi Sqallija. Mibnija fuq pjanta ta’ Pietro Palatino, il-knisja l-ġdida ġiet inawgurata fl-1508 taħt il-patronċinju tan-Natività ta’ Marija, iżda peress li fil-lok kien hemm knisja oħra ddedikata wkoll lil Santa Marija, il-knisja l-ġdida bdiet tissejjaħ f ’qasir żmien “La Nuova” u l-qadima “La Vetere” biex jiġu hekk distinti waħda mill-oħra.

Iż-żmien ħalla l-effetti tiegħu sew fuq il-“Chiesa Nuova”, hekk li mhux darba u tnejn sarilha restawr meħtieġ, iżda minkejja dan, proprju f ’dawn l-aħħar snin, il-ħsarat, kienu ta’ natura hekk gravi, wara li l-ħsara ssuktat żdiedet kawża ta’ nirien li ħonqu l-knisja fl-1988, li din kellha tingħalaq għal perjodu twil.

Miftuħa mill-ġdid fil-31 ta’ Mejju 1996, l-aċċess għaliha beda jsir biss mill-ġenb, u kien biss fl-2014 li n-nies setgħet reġgħet tidħol u toħroġ minnha mill-bieb prinċipali, meta tlesta r-restawr tal-faċċata.

Madankollu, f ’dawn l-aħħar xhur,

va, insibu fil-kronotassi l-isem ta’ Mons. Giuseppe Bellino, li mwieled fir-raħal ta’ Santa Margherita di Belice fil-Provinċja ta’ Agrigento fl-4 ta’ Settembru 1913, kien ordnat saċerdot nhar id-29 ta’ Lulju 1936. Assenjat f ’Sambuca di Sicilia, dejjem fl-istess provinċja, fl-1954 kien mibgħut Licata bħala viċi tal-arċipriet tal-knisja Nuova, Mons. Angelo Curella, li dik il-ħabta kien anzjan u marid. Mal-mewt tiegħu sentejn wara, Bellino assuma t-tmexxija tal-knisja arċipretali.

Mons. Giuseppe Bellino Bniedem reżolut, li ma kien jidFil-lista twila ta’ dawk afdati mat- dejjaq minn xejn u minn ħadd, u ul is-snin bit-tmexxija pastorali ma ddejjaqx isaqqaf wiċċu kontra tal-knisja ta’ Santa Maria La Nuo- l-miżerja li kienet tirrenja dik il-ħabxi ġurnali kkummentaw dwar ittelqa li l-knisja reġgħet fiha, donnu li minkejja kull tentattiv li sar favuriha matul iż-żmien, falla.

Promotur partikolari li l-“Chiesa Nuova” kellha fl-istorja tagħha b’riżq ir-restawr tagħha, b’modi forsi xi ftit jew wisq eċċessivi, iżda pożittivament konklussivi, kien l-Arċipriet Mons. Giuseppe Bellino, preżenti f ’Licata bejn l-1953 u mewtu.

ta fid-disretti ta’ Marina sforz ta’ ċertu nies li kellhom awtorità eċċessiva fuq ħaddieħor, u li lanqas iċċiniżmu politiku fl-aqwa tiegħu ma seħħlu jżommu lura milli jitkellem u jaqbeż għall-parruċċani tiegħu, il-qagħda mwiegħra tal-knisja afdata lilu, wasslet biex tkun ta’ piż kbir għall-arċipriet. Iżda f ’lok li fih ħadd ma kien lest li jgħin minn rajh, sew bil-fondi kif ukoll b’daqqa t’id meħtieġa għall-manutenzjoni, u f ’sitwazzjoni li fiha l-politika kienet taħseb biss f ’butha milli fil-ġid komunitarju, Dun Bellino qatagħha li bis-sewwa jew bid-dnewwa, jasal għall-għan tiegħu, u l-fondi mhux biss jinstabu, imma wkoll il-knisja jsirilha dlonk ir-restawr meħtieġ. Ġara mela li sa dik il-ħabta, il-kampnar tal-knisja kien jinsab f ’qagħda mwiegħra, b’biċċiet minnu spiss neżlin, b’periklu kontinwu għaldaqstant għall-passanti, b’riskju li fl-aħħar jiġġarraf u joħloq xi traġedja, barra milli jeqred il-knisja li kienet diġà f ’kundizzjoni daqstant ħażina. Wara li bil-kelma t-tajba, Dun Bellino baqa’ ma wasal imkien, wara li tkellem, kiteb, ċempel u żar l-awtoritajiet, iddeċieda li jasal mod ieħor. Beda għalhekk jiġbor il-biċċiet kollha li jaqgħu mill-kampnar, iqegħedhom f ’kaxxi tal-kartun, u jibgħathom bil-posta fl-uffiċċji komunali u amministrattivi ta’ Palermo. Kaxxa llum u oħra għada, il-politanki qabdu jitnaffru ma’ kull waħda li bdiet tasal, u fl-aħħar nett allokaw il-fondi meħtieġa u l-kampnar ġie rrestawrat flimkien mal-knisja. L-Arċipriet, iżda, dan kollu ma seħħlux jarah, għax miet prematurament fil-21 ta’

Settembru 1976, ftit ġranet wara li għalaq it-63 sena tiegħu. Kellu jara biss il-bidu tal-proġett tar-restawr, li ġie fi tmiemu wara mewtu.

Għalkemm it-tbaqbiq forsi bagħtu l-qabar, tal-inqas miet kuntent, jaf li fl-aħħar irnexxielu jilħaq l-għan tiegħu u l-bidu kien fis-seħħ.

Lura fid-29 ta’ Ġunju 1958, Bellino wettaq proġett li s-suċċessur tiegħu daqstant ieħor ma seħħlux jara: il-kxif ta’ statwa tal-Qalb ta’ Ġesù fl-istess knisja Nuova, li Mons. Curella ħabrek ħafna għaliha iżda laħaq miet qabel it-tlestija tagħha. U għalkemm jidher li r-restawr tal-ġebla kien il-milja tal-parrokat tiegħu, Bellino ħadem bis-sħiħ ukoll kif rajna favur il-parruċċani tiegħu, waqt li ħa ħsieb jorganizza wkoll l-arkivju parrokkjali, li bħala bniedem kolt u erudit, kien partikolarment għal qalbu, tant li t-tali restawr u riorganizzazzjoni tiegħu ħa ħsieb tagħhom huwa stess. Ħabrek ukoll u ħallas minn butu għall-pubblikazzjoni ta’ ktieb dwar l-istorja tal-“Chiesa Nuova”, bl-isem “Storia della Chiesa Santa Maria La Nuova Madrice di Licata”, miktub minn Calogero Carità, li ra d-dawl fl-1963, b’konjunografija rikka ta’ xogħlijiet tal-arti preżenti fiha u appendiċi ta’ dokumenti rari eżistenti fl-arkivju, li bir-raġun jista’ jitqies l-ewwel xogħol storiku fuq din il-binja qabel il-kitbiet li eventwalment segwew wara.

Organizzatur ħabrieki ta’ bosta avvenimenti soċjali u kulturali, il-figura ta’ Dun Bellino hija mfakkra llum permezz ta’ bust fl-istess “Chiesa Nuova” u triq imsemmija għalih f ’Licata stess.

17

07.10.2018

kullhadd.com

MIN IRID JITKELLEM! Editorjal

Ikun żball jekk wieħed jinsa x’tip ta’ governanza ħaddmu dawk li sa ftit tas-snin ilu kienu jmexxu l-pajjiż u llum iriduna nemmnu li huma xi leħen favur is-sewwa

Il-ħażin qatt ma jista’ jiġġustifika l-ħażin. U jekk ikun hemm xi ħaġa li ssir ħażina llum, wieħed għandu jara li jirranġaha. Kif wara kollox għamel il-Prim Ministru Joseph Muscat, meta wara rapport tal-Awditur Ġenerali nnota ċerti nuqqasijiet u mar il-Qorti biex jiddefendi l-interess tal-poplu Malti. Għax hekk issir il-politika differenti.

Hekk jaġixxi min iġib l-ewwel l-interess tal-pajjiż u taċ-ċittadini tiegħu.

Iżda, jiżbalja min jaħseb li llum wieħed ma jistax ifakkar f ’dak li sar ħażin ftit tas-snin ilu. Mhux deċennji ilu, imma ferm inqas.

Hemm min irid li nemmnu li l-fatt li tfakkar fil-passat riċenti ħafna huwa żball għax qed ngħixu llum u l-kejl kollu għandu jsir fuq dak li qed jiġri llum.

Huwa minnu li ħafna mill-kejl se jsir fuq hekk u fil-fatt riżultat ta’ dan il-Gvern qed jikseb l-ikbar appoġġ fl-istorja. Però jkun dnub jekk wieħed ma jiftakarx x’kienu jagħmlu dawk li sal-lum

għadhom iridu jmexxu l-pajjiż.

Ikun żball jekk wieħed jinsa x’tip ta’ governanza ħaddmu dawk li sa ftit tas-snin ilu kienu jmexxu l-pajjiż u llum iriduna nemmnu li huma xi leħen favur is-sewwa.

Ir-rapport tal-Awditur Ġenerali dwar l-evalwazzjoni tal-ftehim biex ikun iddisinjat u mibni l-Akkwarju Nazzjonali f ’Buġibba huwa prova oħra ta’ kemm il-Partit Nazzjonalista ma jistax jippretendi li jagħti l-lezzjonijiet f ’dik li hi governanza pubblika.

Art li l-Awditur Ġenerali stmaha għal €15–il miljun ingħatat b’xejn fl-2011. Dan fi żmien meta politikament responsabbli mid-Dipartiment tal-Artijiet kien hemm id-Deputat Jason Azzopardi, li llum hu magħruf għal-lista ta’ stejjer fejn min iħallas it-taxxa mar minn taħt minħabba d-deċiżjonijiet tiegħu.

Involuta wkoll kien hemm l-Awtorità għat-Turiżmu li politikament responsabbli minnha kien hemm Mario De Marco, li bħal Azzopardi għadu fil-qalba

tal-Partit Nazzjonalista sal-lum.

Filwaqt li l-proġett tal-Akkwarju huwa wieħed li l-pajjiż għandu jkun sodisfatt bih u jappoġġja għaliex iżid il-valur tal-prodott turistiku jservi bħala eżempju ieħor ta’ kif kien jimxi l-Partit Nazzjonalista meta kien fil-gvern. Fejn l-interess ta’ min iħallas it-taxxa ikun injorat u mhux imħares. Huwa prova oħra ta’ kif il-Partit Nazzjonalista ma jistax jitkellem fuq governanza tajba.

Ma’ dawn nistgħu nsemmu għadd ta’ eżempji oħra li oħroġ il-għaġeb f ’kull waħda deher isem Jason Azzopardi.

Il-każ tal-Löwenbräu, il-każ tal-Fekruna, il-każ tal-HSBC ilBelt Valletta u ħafna każi oħra li għalkemm iżgħar, sinifikattivi wkoll. Meta wieħed jara sensiela ta’ każi bħal dawn li għandhom fattur komuni, wieħed bilfors jibda jasal għal ċerti konklużjonijiet. Bilfors jistaqsi ħafna.

Hemm min staqsa riċentement jekk dawn il-każi għandhomx

rabta mal-attitudni ddisprata ta’ Jason Azzopardi llum li donnu mhux jaċċetta li m’għandux Ministeru, anke ħames snin wara li l-poplu tefa’ lilu u lil sħabu fl-oppożizzjoni.

Naturalment, Azzopardi mhux l-uniku wieħed li ma jistax jagħti lezzjonijiet. Ma jistax jagħti lezzjonijiet lanqas xi ħadd bħal Manuel Delia li bħalissa qed jorganizza l-protesti meta kien fil-qalba tal-Ministeru responsabbli mill-Enemalta fi żmien l-ikbar skandlu li qatt seħħ f ’pajjiżna: l-iskandlu taż-żejt.

Filwaqt li nammettu li dan mhux Gvern perfett, anke jekk Gvern li wettaq ħafna, ma jgħaddix staġun li ma jkunx hemm xi jfakkarna kif illum għandna tmexxija ferm iktar kontabbli u serja minn dik li kellna sa ftit tas-snin ilu. Illum għandna biss alternattiva waħda biex dan ilpajjiż jibqa’ miexi ’l quddiem.

Għax min irid jaħtfu lura f ’idejh, iridu lura għalih u għalih biss.

Aħna rridu pajjiż tal-poplu.

18

07.10.2018

kullhadd.com

INKOMPLU NKUNU L-GĦAŻLA NATURALI

Mid-Djarju ta’ Nazju n-Nazzjonalist Il-Ħamis, 27 ta’ Settembru Ninsabu preparati aktar minn qatt qabel għall-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali u għal tal-Parlament Ewropew, u aktar se nkunu preparati. Min jaf kemm se niġbru flus nhar il-Ħadd li ġej.

Jew aħjar ngħid kemm se titla’ s-somma, għax il-linji li permezz tagħhom il-maġġoranza tal-Maltin u l-Għawdxin se jagħtuna l-flus, ilhom miftuħa mill-bieraħ. Ngħid għalija, jien lanqas laħqu fetħu l-linji li ma ċempiltx biex nagħti €50, għax jien, bħala l-akbar Nazzjonalist li hawn f ’Malta, inħossni fid-dmir li nagħti l-ogħla somma li qiegħda tintalab. U m’għandi l-ebda dubju li diġà hemm eluf kbar li għamlu bħali. Ridt nilgħab imħatra ma’ Ġorġ tal-ħanut ta’ ħdejna li s-somma se tkun akbar minn dik tal-aħħar ġabra, imma huwa ma riedx. Meta staqsejtu għaliex, qalli li hu bħali jaħsibha għax, il-ġid li hawn fil-pajjiż qegħdin ingawdu minnu anke aħna n-Nazzjonalisti u allura naffordjaw li nagħtu iżjed!

Ikolli nammetti li ma qalx ħażin, imma ovvjament lilu ma għedtlux hekk, biex ma npaxxihx!

Il-Ġimgħa, 28 ta’ Settembru Għandu stamina tal-għaġeb ilKap Adrian Delia. Jiltaqa’ ma’ ambaxxaturi, unjins, edukaturi. Insomma dejjem sejjer. Kuljum billaqgħat, imma fl-istess ħin kuljum iżur il-familji, jiltaqa’ man-nies u jiddiskuti magħhom. Imbagħad issib min jgħidlek li mhux kap tajjeb. Din qegħdin jgħiduha anke nies minn tagħna. Inklużi membri parlamentari. Kellu bżonn dak li qiegħed inbassar jien iseħħ, u fl-elezzjoni għall-Parlament Ewropew nagħtuhom tkaxira nobis. B’hekk Adrian Delia jkun jista’ jieħu passi drastiċi u lil dawk li mhumiex jappoġġjawh iqegħedhom f ’posthom u nsiru nafu min huma biex ma jerġax jiġrilna bħalma kien ġralna qabel l-elezzjoni meta kienu qalulna li fil-grupp parlamentari kien hemm min kien qiegħed jaħdem biex nitilfuha biex ikeċċu lil Simon Busuttil, u bqajna qatt ma sirna nafu min kienu dawn it-talin. Li hu żgur hu li Adrian Delia ma kienx wieħed minnhom u allura mhix kwistjoni li qegħdin ipattuhielu.

Is-Sibt 29 ta’ Settembru Kemm ħadt pjaċir man, illum! Attendejt għas-serata li l-partit glorjuż tagħna, bix-xieraq organizza biex jitfakkar l-20 anniversarju minn meta bdejna nxandru fuq NET television.

Kien xieraq li nonoraw lil dawk li taw sehemhom biex l-istazzjon

tagħna baqa’ ħaj u għadu jittrasmetti sal-lum. Ħallieha li għandna ma nafx kemm-il elf ewro dejn, jekk mhux miljuni wkoll.

Imma jien konvint li ma ndumux ma nerġgħu niġu fuq saqajna. Bit-tmexxija ta’ Pierre Portelli ma jistax ikun mod ieħor. Anke r-radju tagħna diġà qiegħed jissaħħaħ u skont l-aħħar stħarriġ kiber fil-popolarità, l-aktar fost iż-żgħażagħ. Insomma, ħadt gost ħafna nara ċerti nies li kien ilpjaċir tiegħi narahom fuq it-televixin tagħna. U kemm konna puliti, kollha biċ-ċoff. Min ċoff blu, min ċoff iswed, u anke ċfuf ħomor kien hemm. Ngħid id-dritt li kont bdejt naħsibha mmurx, għax jien qatt ma lbist ċoff f ’għomri, imma issa ma jiddispjaċinix għax kienet serata mill-isbaħ.

Il-Ħadd, 30 ta’ Settembru Ġurnata oħra mill-isbaħ! Kemm fraħt u ċapċapt meta smajt is-somma ta’ kważi kwart ta’ miljun ewro li ġbarna waqt il-maratona. Dejjem qiegħed insaħħaħ fehemti li f ’Mejju se nagħtuhom tkaxkira, minkejja l-gambetti li ta’ ġewwa qegħdin jippruvaw jagħtu lill-Kap Adrian Delia. Ma jistax ikun mod ieħor għax is-somma rekord ma tfisser xejn għajr li aktar nies qegħdin jersqu lejn il-partit u allura qiegħed jikber l-appoġġ tan-nies. Dawn ir-riżultati tajbin mhumiex jaqgħu mis-sema, imma huma frott il-ħidma li qiegħed iwettaq Adrian Delia u dawk ta’ madwaru, fuq quddiem nett Pierre Portelli u Clyde Puli.

Huma frott tal-laqgħat li Adrian Delia qiegħed ikollu ta’ kuljum man-nies. Huma frott tal-appelli li qiegħed jagħmel Adrian Delia biex aktar nies jersqu lejn il-partit għax il-partit għandu l-bibien tiegħu miftuħa għal kulħadd. Għalhekk konvint li se nagħtuhom tkaxira.

U issa aktar minn qatt qabel, għax b’dik is-somma f ’idejna se nħejju għall-elezzjoni tal-Parlament Ewropew ferm u ferm aħjar minn qatt qabel.

It-Tnejn, 1 ta’ Ottubru L-Ewroparlamentari Sven Giegold qabeż ftit il-linja meta qal li se jħeġġeġ lill-HSBC jitlaq minn Malta, imma ma nafx għalfejn ħriġna stqarrija nikkundannawh.

Fuq kollox lilna ħlief pjaċiri ma għamlilniex għax qiegħed jiddedika l-ħin kollu tiegħu fil-Parlament u barra minnu, biex jattakka lillGvern u lil Joseph Muscat. Ma nafx kemm-il darba ġie Malta u kontra dak Juncker, qatt ma ħareġ ifaħħar lil Joseph Muscat. Anzi, b’xi mod jew ieħor, dejjem ra kif imaqdru. U ngħid jien kien hemm

għalfejn Herman Schiavone juża kliem daqshekk iebes?! Lanqas ir-rispett lejn l-Ewroparlamentari David Casa ma ħarisna. Nispera li ma jiħdux għalihom it-tnejn li huma u ma jibqgħux jattakkaw lill-Gvern ta’ Joseph Muscat f ’kull okkażjoni li jkollhom. Imma jien konvint li David Casa se jibqa’ jiġri wara Sven Giegold biex jibqgħu għaddejjin bil-kampanja tagħhom, aktar u aktar issa li resqin lejn l-elezzjoni għall-Parlament Ewropew.

It-Tlieta, 2 ta’ Ottubru Kif għaddejjin, man! Aktar ma jgħaddi żmien, aktar qiegħed jissaħħaħ dan il-partit glorjuż tagħna bis-saħħa tat-tmexxija tal-Kap Adrian Delia. Lill-Gvern, minn issa ’l quddiem jidher li mhux se nħalluh bi kwietu, la fil-Parlament, u lanqas barra minnu. Fl-ewwel jumejn tal-Parlament wara l-vaganzi tas-sajf, diġà ressaqna żewġ mozzjonijiet, waħda kontra Tony Zarb li kien tal-General Workers’ Union, u l-oħra dwar it-taħwid tal-Gvern li se joħloq konfużjoni sħiħa bis-sistema l-ġdida tal-ġbir tal-iskart. Sewwa kien qalilna Clyde Puli li qatt ma konna mħejjija aħjar għall-elezzjoni tal-Parlament Ewropew. Min ma emmnux, issa jibda jemmnu għax ir-riżultati qegħdin jidhru. Mozzjonijiet. Konferenzi stampa. Laqgħat fil-każini. Laqgħat man-nies.

Ikliet. Coffee mornings. Maratoni. Ġiti. Insomma ftit minn kollox biex nilħqu lil kulħadd. Għalhekk konvint jien li f ’Mejju mhux biss nilħquhom lil tal-Labour, imma se ngħadduhom bil-kbir.

L-Erbgħa, 3 ta’ Ottubru Konvint minn dak li qalilna Clyde Puli li qatt ma konna mħejjija aħjar għall-elezzjoni tal-Parlament Ewropew, għax ir-riżultati diġà qegħdin jidhru. Għandna magħna lit-Times of Malta, lill-Malta Independent, lill-RTK, insomma kważi l-gazzetti kollha magħna minbarra dawk tal-General Workers’ Union. U issa mhux biss il-gazzetti ta’ Malta, imma anke dawk Ingliżi jidher li se jkunu qegħdin jgħinuna. Anzi ngħid li diġà bdew jgħinuna. Issa f ’idejn l-Ewroparlamentari tagħna li jkomplu jagħmlu xogħolhom u jsibu Ewroparlamentari ħbieb tagħhom biex ikomplu jagħtu kummenti lill-gazzetti Ingliżi, u anke gazzetti Taljani biex dawn ikunu jistgħu jagħtuna l-appoġġ tagħhom. B’dawn il-gazzetti kollha magħna, u b’għadd ta’ Ewroparlamentari jgħaddulhom il-kummenti, żgur li tal-Labour mhuma se jagħmlu xejn magħna.

Iġri jasal Mejju, man!

Catherine Fenech Membru fl-Eżekuttiv Nazzjonali PL

Nhar il-Ħadd li għadda ħadt pjaċir tassew nisma’ lill-Prim Ministru jaċċenna fuq dak li ġibdu lejn il-Partit Laburista. Il-Prim Ministru stqarr li kienu l-prinċipji tal-ugwaljanza u tal-ġustizzja soċjali u l-istorja tal-Partit li ġibduh lejn dan il-partit. Bħala pajjiż żgħir fejn kulħadd jiġi minn kulħadd l-opinjoni politika fil-familji tagħna tkun imħallta u għaldaqstant, trid tkun il-konvinzjoni fil-prinċipji li jiġbduk lejn ideal politiku u mhux ieħor. Jien nistqarr li nikkondividi dawn il-ħsibijiet fejn l-ideali soċjal-demokratiċi kienu dawk li xprunawni sabiex nersaq u nimmilita fil-Partit Laburista. Huwa kliem ta’ inkoraġġiment li jħajjar kull ċittadin sabiex iħossu milqugħ f ’dan il-Moviment li għandu firxa wiesgħa ta’ ideat, però lkoll imwaħħda fi prinċipji sodi tad-demokrazija, tal-ugwaljanza u tal-ġustizzja.

Inkompli dwar kumment politiku tal-Kap tal-Oppożizzjoni fuq il-Fosos tal-Furjana waqt il-festi tal-Indipendenza meta ried jagħti x’jifhem li l-Gvern qed jipprova jixtri liż-żgħażagħ li se jivvutaw għall-ewwel darba permezz tal-Vot 16 billi jwegħedhom li se jillegalizza l-użu rikreattiv tal-marijuana. Tassew kumment politiku fqir min-naħa tal-Oppożizzjoni hekk kif qed jagħtu x’jifhem li għalihom iż-żgħażagħ moħħhom iwassal biss għad-droga.

Iż-żgħażagħ tagħna jimpurtahom mill-opportunitajiet ta’ aktar taħriġ edukattiv, aktar opportunitajiet ta’ industriji ġodda f ’pajjiżna li eventwalment ifissru aktar bibien miftuħa għal karrieri ġodda u xogħlijiet diversi li joffru pagi kompetittivi għall-futur sabiħ fejn ikollhom darhom, il-familja tagħhom u livell t’għajxien tajjeb ħafna. Kien tassew mhux f ’postu li waqt li jgħajtu bis-slowgan tagħhom ta’ “soċjetà li jimpurtaha”, im-

bagħad jgħidu li ż-żgħażagħ ibigħu l-vot tagħhom lil min joffrilhom il-legalizzazzjoni tal-ħaxixa u jittimbraw liżżgħażagħ Maltin bħala xi persuni li jimpurtahom biss mix-xalar.

Din il-ġimgħa l-Kap tal-Oppożizzjoni qalilna li t-trasport b’xejn għall-istudenti li jattendu l-iskejjel tal-Knisja u dawk indipendenti huwa bżar fl-għajnejn. Din il-wegħda mwettqa minn dan il-Gvern kienet ukoll parti mill-manifest elettorali tal-PN fl-aħħar elezzjoni u kienet proposta fid-dokument għall-Pjan fit-tul għat-Trasport li tant ftaħar bih Simon Busuttil meta kien kap uffiċjali talPN. Dr. Delia jikkontradixxi lilu nnifsu wkoll dwar l-infrastruttura. Dr. Delia filli jgħidilna li l-Gvern mhux jonfoq sold fl-infrastruttura u filli jammetti li l-Gvern se jonfoq €700 miljun biex jibni toroq ġodda u jirranġa dawk eżistenti, imma jgħidilna li dawn huma flus fil-ħela.

Dan huwa l-istess partit Nazzjonalista li ppreżenta mozzjoni parlamentari għar-revokazzjoni ta’ Ġieħ ir-Repubblika lis-Sur Tony Zarb minħabba ċerti kliem ta’ mibegħda li kif qed jgħid il-PN, qal is-Sur Zarb fil-konfront ta’ Daphne Caruana Galizia. Nagħmilha ċara li kull kliem li jista’ jinstiga l-mibegħda ma jagħmel l-ebda ġid lis-soċjetà li ngħixu fiha u qatt m’għandu jiġi inkoraġġut. Però jrid tassew ikollhom wiċċhom ma jistħix biex il-PN jagħmlu mozzjoni bħal din meta l-Kap tagħhom kien il-persuna li pubblikament qal li Daphne Caruana Galizia hija “biċċa blogger” u “giddieba”.

Insomma, ma nistennewx aħjar mill-Partit Nazzjonalista, partit li reġa’ introduċa l-iskema oskura taċ-Ċedoli u fl-istess ħin jippretendu li għandu jkun il-Gvern li jagħtihom il-fondi ħalli jippruvaw isibu saqajhom finanzjarjament wara li huma stess tefgħuh fl-abbissi. Dan l-istess partit glorjuż li waqa’ fir-redikolaġni li jkejjel il-folla li attendiet fil-festi tal-Indipendenza fuq il-Fosos bil-bejgħ tal-bigilla u l-ħobż biż-żejt. Ċertament li l-Partit Laburista jibqa’ l-għażla naturali u jkompli jkun ta’ xprun u direzzjoni għal dan il-poplu Malti u Għawdxi li għandu r-rieda tajba li jara lilu nnifsu miexi ’l quddiem.

19

07.10.2018

kullhadd.com

GĦAQAL FIT-TMEXXIJA

Glenn Bedingfield Membru Parlamentari

Matul il-ġimgħa li għaddiet dħalna lura l-Parlament wara l-waqfa għall-vaganzi tas-sajf.

Iżda għalkemm il-Parlament jieqaf, ix-xogħol tal-Gvern jibqa’ għaddej u f ’kull qasam bqajna naraw xogħol għaddej fuq diversi oqsma li ssarraf f ’akar impjiegi fost affarijiet oħra.

L-impjiegi żdiedu bil-provi.

Rapport tal-Uffiċċju Nazzjonali tal-Istatistika (NSO) dwar issuq tax-xogħol, bejn l-2012 u l-2017, juri li żdiedu b’aktar minn 47,000 il-persuni li kienu qegħdin jaħdmu. Waqt li fl2012 kien hemm ftit aktar minn 173,000 ruħ b’impjieg, fl-aħħar

tal-2017 kien hemm jaħdmu aktar minn 220,000 ħaddiem.

Miċ-ċifri joħroġ li r-rata ta’ attività tal-ħaddiema żdiedet b’aktar minn 8% minn kważi 64% fl-2012 għal aktar minn 72% matul is-sena li għaddiet.

L-NSO jistma li din iżżieda fis-suq tax-xogħol hija attribwita l-aktar għal żieda fil-parteċipazzjoni tan-nisa fissuq tax-xogħol. Fil-fatt waqt li l-parteċipazzjoni tal-irġiel żdiedet bi kważi 5%, dik tannisa żdiedet bi 11.4%. Tiftakru x’konna ngħidu ħames snin ilu dwar in-nisa u l-qasam taxxogħol?

L-inċentivi li ħa dan il-Gvern, fosthom iċ-childcare b’xejn u inċentivi oħra, wasslu biex ammont kbir ta’ nisa reġgħu daħlu lura fid-dinja tax-xogħol.

Tant li l-istħarriġ juri li l-ammont ta’ nisa li kellhom impjieg fulltime żdied minn 47,000 fl-2012 għal kważi 66,000 fl-2017.

Bħala medja, matul dawn l-aħħar sitt snin, 20% talħaddiema kienu qegħdin jaħdmu fis-settur tas-servizzi waqt li 17% kellhom xogħol professjonali. Id-deċiżjonijiet

tal-Gvern qed jissarrfu f ’ġid għan-nies. Ġid mhux biss materjali għax il-familji qed jiffrankaw il-flus mit-taxxi u mill-kontijiet, u jaqilgħu aktar għax hawn iktar xogħol, iżda għax il-livell ta’ għajxien għola.

Għola proprjament għax illum hawn iktar xogħol. Bħalma kien hemm żieda fin-numru ta’ nisa, kien hemm ukoll l-akbar żieda rreġistrata fejn jidħlu persuni b’diżabbiltà.

Dan irnexxielna nagħmluh fl-ewwel ħames snin ta’ dan ilGvern. Jonqos ħafna iktar. Filġimgħat li ġejjin nippubblikaw il-pjan finanzjarju tal-Gvern għas-sena li ġejja, il-Baġit. S’issa dejjem għamilna baġits bla taxxi li stimulaw l-ekonomija u ħolqu x-xogħol.

Qed naħdmu biex ikompli jinħoloq aktar ġid, għaliex millġid igawdi kulħadd, għax mixxogħol li jinħoloq, il-Gvern ikollu aktar flus biex ikun jista’ jdaħħal miżuri soċjali tant bżonjużi bħalissa, bħaż-żieda fil-pensjonijiet u benefiċċji oħra għal min għandu bżonn. Dak li tfisser għaqal fit-tmexxija.

S’issa qed nitkellmu biss fuq

JAĦBU IDHOM Rachel Powell

L-inkjesta preliminari talAwtorità Bankarja Ewropea, sabet li ma kien hemm l-ebda ksur ta’ liġijiet millMFSA fil-każ tal-Bank Pilatus. Ovvjament, dejjem jifdal x’wieħed itejjeb sabiex inkomplu nindirizzaw abbużi u sfidi oħra fis-settur. Iżda l-eżitu tal-inkjesta huwa ċar, l-Awtorità ħadet miżuri konkreti u effettivi. Dan ftit li xejn niżel għasel ma’ min kien għamilha l-mantra tiegħu li jiddiskredità lil pajjiżna flisferi Ewropej. U ma tantx domna wisq sabiex nisimgħu b’attentat ieħor maħsub sabiex jimmina s-suċċess ta’

pajjiżna.

Il-Membru tal-Parlament Ewropew Sven Giegold, Ġermaniż li jifforma parti mill-Grupp tal-Ħodor, membru fil-kumitat talinkjesta fuq il-ħasil tal-flus u l-evażjoni tat-taxxa, qiegħed jhedded lill-bank tal-HSBC u lil pajjiżna li se jagħmilha l-missjoni tiegħu sabiex ilbank dinji jagħlaq l-operat tiegħu f ’Malta. Giegold huwa l-istess Ewroparlamentari li kien jifforma parti middelegazzjoni hekk imsejħa “imparzjali” li kienet żaret lil pajjiżna sabiex tinvestiga r-rule of law. Jekk xejn, ilkummenti u t-theddid ta’ Giegold huma prova tannuqqas ta’ professjonalità u integrità ta’ din l-investigazzjoni.

Irridu niftakru li fl-ambitu Ewropew, pajjiżna qiegħed dejjem f ’kompetizzjoni ma’ pajjiżi oħra li b’għira jew għal raġunijiet oħrajn jagħmlu minn kollox biex ipoġġu lil pajjiżna f ’dell iktar. Però meta t-tajn jintefa’ minn Membri Parlamentari Maltin

li suppost l-ewwel dmir tagħhom huwa l-lealtà lejn pajjiżna, issir iktar diffiċli l-ħidma sabiex isem pajjiżna jitnaddaf.

Inutli li l-membri tal-Partit Nazzjonalista jippruvaw jiġbru ġieħhom f ’dan irrigward. Mhuwiex kredibbli, l-istess Partit li għamilha l-missjoni tiegħu li jħammeġ lil pajjiżna ma’ kull rokna tal-Ewropa, meta bħal pinnur issa jikkundanna l-irresponsabbiltà talEwroparlamentari Ġermaniż meta jhedded li se jikkampanja sabiex il-bank tal-HSBC jagħlaq l-operazzjonijiet tiegħu f ’Malta. Fejn kien dan il-Partit fl-aħħar xhur meta fazzjonijiet tiegħu ta’ kuljum kienu jattakkaw u jimminaw il-ħidma talMembri Parlamentari Ewropej tal-Partit Laburista?

Ma tara l-ebda grupp ta’ Ewroparlamentari li hu stess jagħmel kampanja sabiex iħammeġ lil pajjiżu, l-istess pajjiż li jagħmlu Malti, l-istess nies li eleġġewh filkariga li qed jokkupa! Liema

dak li sar. Issa qed nitkellmu fuq ħolqien tax-xogħol għas-snin li ġejjin hekk kif Malta saret mekka tal-arti diġitali fl-Ewropa kollha. Qed nagħmlu lil Malta, ilkapitali tat-teknoloġiji l-ġodda.

Fiż-żmien li ġej il-Gvern huwa impenjat biex ikompli jaħdem ħalli jikseb aktar riżultati.

Għaddejjin tajjeb f ’ħafna oqsma u bl-istess mod qed inħares ’il quddiem biex ilGvern jindirizza l-problema talkirjiet li qed jogħlew. Din hija sitwazzjoni li rridu nindirizzaw mingħajr indħil żejjed fis-suq tal-propjetà. Però s-sitwazzjoni ma jistax ikun li tibqa’ kif inhi llum fejn għandna familji li filli jkunu qed iħallsu kera u f ’salt wieħed il-kera tirdoppja, b’diffikultajiet li t-tali deċiżjoni ġġib magħha. Veru li dawn huma nies li qegħdin fil-minoranza.

Iżda wara kollox aħna l-uniku partit f ’Malta li nagħtu każ ilminoranzi.

Id-deċiżjonijiet li nieħdu llum jaffettwaw mhux biss il-familji llum, iżda jaffettwaw ukoll ilfamilji ta’ għada. Hekk ikun gvern li jaħdem bil-għaqal, jaħseb għal-lum u għall-ġejjieni.

Id-deċiżjonijiet tal-Gvern qed jissarrfu f’ġid għan-nies. Ġid mhux biss materjali għax il-familji qed jiffrankaw il-flus mit-taxxi u millkontijiet u jaqilgħu aktar għax hawn iktar xogħol, iżda għax il-livell ta’ għajxien għola

kejl ta’ irresponsabbiltà qed jużaw? B’liema ipokrezija?

Għaliex daqskemm kienu irresponsabbli l-kummenti ta’ Giegold, kien daqstant irresponsabbli l-aġir tal-Ewroparlamentari Nazzjonalisti, li ħarġu għonqhom u għamlu minn kollox biex irewħu allegazzjonijiet li llum ħarġu li ma kienu xejn għajr gibda. Kif jista’ l-Partit Nazzjonalista jibqa’ kredibbli meta ħadd ma refa’ r-responsabbiltà ta’ dan kollu?

Bla ebda dubju l-elezzjonijiet ta’ Mejju li ġej huma ċ-ċavetta għall-poplu Malti sabiex jagħti risposta lil min użah, kasbru u tradieh, lil min ħadem id f ’id ma’ min l-uniku skop li għandu huwa li jxejjen isem Malta favur l-interessi ta’ pajjiżu. Issa huwa ż-żmien li bħala Maltin ningħaqdu sabiex nagħmlu l-għażla għaqlija favur min verament għandu lil Malta f ’qalbu, lil min jimpurtah mill-lealtà lejn pajjiżu, lil min il-Malta ta’ għada jridha tkun ta’ kull wieħed u waħda minna.

Mhuwiex kredibbli, l-istess Partit li għamilha l-missjoni tiegħu li jħammeġ lil pajjiżna ma’ kull rokna tal-Ewropa, meta bħal pinnur issa jikkundanna l-irresponsabbiltà tal-Ewroparlamentari Ġermaniż

20

07.10.2018

kullhadd.com

GŻIRA VIĊIN IMMA ’L BOGĦOD Noel Alex Cassar Saliba

Għawdex: gżira mill-isbaħ li tħares fejn tħares jispikkaw l-istorja, il-kultura u n-natura. Ilġmiel tagħha huwa ammirat u mfaħħar minn kull min jirfes fuq din l-art. Meta nżur il-gżira oħt ma nistax ma naqbilx ma’ dawk li jiddeskrivuha bħala “djamant” u “ġenna tal-art”. Iżda meta niltaqa’ ma’ sħabi l-Għawdxin, minn kliemhom nintebaħ li l-ħajja fuq din il-gżira mhux dejjem tkun ward u żahar. Min huwa minn Għawdex isib bosta ostakli u l-Għawdxin kemmil darba jgħidulek li jħossuhom maqtugħin u mwarrbin għalkollox mill-Ewropa.

Malta hija żgħira u Għawdex terġa’ huwa ferm iżgħar minnha.

Fil-fatt Għawdex huwa iżgħar minn ħafna reġjuni f ’pajjiżi oħra madwar l-Ewropa. Il-gżira

Għawdxija ssofri minn insularità doppja, fejn hija maqtugħa minn Malta u għalhekk maqtugħa mill-Ewropa u mill-bqija tad-dinja. Dan il-fatt ipoġġi lil Għawdex fi żvantaġġ għal bosta raġunijiet. Ħafna studenti Għawdxin ma jkollhomx għażla oħra ħlief li jiġu jistudjaw f ’Malta. Ovvjament dan iwassal biex dak li jkun ikollu jiffaċċja sfidi ta’ vjaġġar, akkomodazzjoni u spejjeż żejda, minbarra li jkollu jħalli l-familja u l-ħbieb warajh – speċjalment jekk ikollu jqatta’ l-jiem f ’Malta.

Minkejja li ż-żewġ gżejjer jinsabu biss tefgħa ta’ ġebla ’l bogħod, tiskanta x’differenza kbira tagħmel ftit distanza u l-baħar li jifridna.

Problemi simili jsibuhom ma’ wiċċhom ħafna ħaddiema li jkollhom jiġu jaħdmu Malta għax ma jsibux xogħol fuq gżirithom.

Ix-xogħol joffri l-għajxien u l-indipendenza tal-persuna. Għaldaqstant, minkejja d-diffikultajiet li jeżistu, bosta Għawdxin ikunu sfurzati jagħmlu dan is-sagrifiċċju għax m’għandhomx triq oħra.

Mhuwiex sigriet li ħafna kumpaniji jippreferu jiftħu Malta fejn għandhom aċċess għal suq wisq akbar. Minkejja l-avvanzi teknoloġiċi li saru għadna ma sfruttajniex il-vantaġġi kollha li

joffri l-progress. Għalkemm teorikament id-dinja diġitali tqarreb lil kulħadd lejn xulxin u ma tħalli lil ħadd maqtugħ, Għawdex xorta waħda jidher li mhux qed igawdi minn dan il-progress globali.

Dawn huma biss ftit mill-problemi li jpoġġu lil Għawdex f ’pożizzjoni differenti minn ta’ reġjuni oħra f ’Malta u madwar l-Ewropa.

Il-Ministru għal Għawdex, Justyne Caruana, qiegħda tagħmel sforzi kbar biex lil Għawdex tkompli tqajmu fuq saqajh.

Il-viżjoni tal-Gvern Laburista hija li Għawdex ikun gżira ekoloġika u destinazzjoni unika u ta’ kwalità. L-Unjoni Ewropea toffri sensiela ta’ fondi differenti li minnhom jista’ jgawdi Għawdex. Fil-fatt il-Ministeru għal Għawdex għaddej b’ħidma kontinwa biex jesplora modi ġodda u differenti biex jinkisbu fondi Ewropej biex tiġi implimentata din il-viżjoni.

Fl-aħħar ġimgħat il-Ministru Justyne Caruana u s-Segretarju Parlamentari għall-Fondi Ewropej u Djalogu Soċjali Aaron Farrugia ħabbru li Għawdex se jibbenefika minn aktar fondi Ewropej li jammontaw għal €500,000. Bħalissa għaddej proġett favur l-ambjent, bi prat-

tiċi ta’ konservazzjoni tal-enerġija u inqas emissjonijiet f ’binjiet pubbliċi. Dan il-proġett jimxi id f ’id ma’ proġett ieħor li għalih se jiġu investiti €2.5 miljun minn fondi Ewropej biex il-binja tal-Ministeru tkun eco-friendly. Qiegħda ssir ħidma biex ikun iġġenerat inqas skart.

Dan il-Gvern qiegħed jirsisti sabiex iġib lil Għawdex aktar viċin l-Unjoni Ewropea. Fl-aħħar ta’ Settembru, il-Ministeru għall-Affarijiet Ewropej u l-Ugwaljanza flimkien mal-MEUSAC, organizzaw waħda mis-serje ta’ laqgħat ta’ konsultazzjoni dwar il-futur tal-Ewropa ġewwa Għawdex li kienet immirata l-iktar lejn il-bdiewa, ir-raħħala u l-produtturi Għawdxin.

Dawn ingħataw iċ-ċans jesprimu l-ideat u s-sentimenti tagħhom dwar il-biedja u s-settur agrikolu Għawdxi fl-isfond tal-Politika Agrikola Komuni tal-Unjoni Ewropea, l-isfidi li jaffaċċjaw u dwar il-futur li jixtiequ għal dan is-settur.

Minkejja l-isforzi u l-ġid kollu li qed isir, jien xogħli mhuwiex biss li nfaħħar iżda wkoll li nara fejn nistgħu ngħinu biex inkomplu ntejbu s-sitwazzjoni ta’ Għawdex u tal-Għawdxin.

Biex Għawdex jimxi ’l quddiem irridu naraw kif jista’ jgawdi

minn aktar żvilupp ekonomiku. Nemmen li Għawdex irid jimxi lil hinn mid-dipendenza fuq l-industriji tal-kostruzzjoni u t-turiżmu. Kumpaniji minn setturi bħall-iGaming għandhom jingħataw inċentivi millGvern biex jiftħu f ’Għawdex.

It-teleworking għandu jiġi promoss għax jista’ joffri soluzzjoni għal għadd kbir ta’ ħaddiema Għawdxin li jiġu jaħdmu Malta. Hemm ħafna ideat li hemm bżonn jiġu studjati biex Għawdex tassew ikun jista’ jibbenefika mill-vantaġġi li toffri l-Unjoni Ewropea.

Nemmen li l-proġett tal-mina bejn Malta u Għawdex se jkun qed jiftaħ opportunitajiet ġodda għall-gżira oħt u għaċ-ċittadini, għall-familji u għan-negozji tagħha.

Inwiegħed li se nkun qed naħdem bis-sħiħ biex Għawdex isir eqreb tal-Ewropa. L-Unjoni Ewropea tista’ toffri u għandha toffri aktar għajnuna lill-gżira tat-tliet għoljiet permezz ta’ inizjattivi, skemi u fondi li jeżistu.

Inwiegħed li b’determinazzjoni se nkun qed naħdem għalik, għal Malta u, bl-istess impenn, għal Għawdex, għaliex l-Għawdxin jixirqilhom l-istess esperjenza Ewropea li ngawdu minnha aħna l-Maltin.

21

07.10.2018

kullhadd.com

AVVENTURI LI FETĦU L-BIBIEN GĦAL AKTAR Corinna Baldacchino - Għalliema tax-Xjenza u l-Fiżika iżda wkoll mara ferm versatili fejn wara żmien mhux daqstant faċli tistqarr li sabet l-iskop ta’ ħajjitha fl-immudellar, fl-ivvjaġġar u fil-mużika. Riċentement hija ħarġet single ġdida li ġġib l-isem ta’ Please Come Back.

Minflok naraw l-ostakli bħala xi ħaġa negattiva, nistgħu negħlbuhom u narawhom bħala esperjenzi li ħa jagħmluna aktar b’saħħitna Iddeskrivi l-esperjenzi tiegħek bħala għalliema.

Ili ngħallem għal dawn l-aħħar tmien snin. Ngħallem ix-Xjenza u l-Fiżika flIskola Nazzjonali tal-Isport. Illum ilġurnata, ix-xogħol ta’ għalliema mhux faċli minħabba l-problemi soċjali li kulma jmur qegħdin jiżdiedu u sfortunatament qed iħallu impatt negattiv fuq l-istudenti u l-attitudni tagħhom lejn is-soċjetà.

Iżda dment li hemm ir-rispett reċiproku, dejjem għamilt l-almu tiegħi biex ngħin lill-istudenti ħalli jiksbu suċċess f ’ħajjithom b’mod ħolistiku.

Meta ngħallem nipprova nkun kreattiva sabiex nimmotiva lill-istudenti jkomplu jistudjaw ix-Xjenza.

X’inhuma l-passatempi tiegħek?

Jiena bniedma attiva ħafna, b’ħafna passatempi differenti u dejjem inħobb nipprova affarijiet ġodda. Inħobb inpinġi, inkanta, nimmudella fost diversi affarijiet oħra. Ili nimmudella għal dawn l-aħħar 10 snin. Kont nieħu sehem f ’diversi konkorsi famużi f ’pajjiżna u bqajt nieħu sehem l-aktar fix-xena talimmudellar għall-fotografija u r-reklami.

Dawn l-aħħar sentejn bdejt niffoka fuq l-isports u bdejt nattendi s-sessjonijiet tal-HIIT Fitness Malta fejn jagħmlu taħriġ b’mod divertenti b’diversi

ostakli. Dan jgħinni sabiex inkun aħjar fiżikament u anke mentalment. Din is-sena ħadt sehem għall-ewwel darba f ’The Grid li qiegħda tissemma sew f ’Malta peress li kont qed nittrenja malHIIT. Ħadt ħafna pjaċir nagħmilha u b’hekk erġajt applikajt biex nerġa’ nieħu sehem f ’Ottubru li ġej. ’Il quddiem nemmen li nagħmel l-almu tiegħi biex nipprova nieħu sehem f ’xi tlielaq b’diversi ostakli barra minn Malta.

Xi tgħidilna fuq l-imħabba tiegħek lejn l-ivvjaġġar?

Apparti li jiena bniedma kreattiva, niddeskrivi lili nnifsi bħala persuna avventuruża.

Dan is-sajf kelli l-opportunità li nsiefer Bali ma’ grupp.

Din l-esperjenza kienet avventura sabiħa għax għamilt affarijiet li kont għadni qatt ma rajt u ppruvajt qabel f ’ħajti. Tlajt fuq il-quċċata ta’ Mount Trijagni, kif ukoll ikkampjajt hemm. Żorna diversi xmajjar, għumejt malfkieren, ippruvajt scuba diving, surfing, paragliding u rafting fost ħafna affarijiet oħra. Din is-safra kienet xi ħaġa ta’ importanza personali. Dan għaliex għaddejt minn fażi kemxejn iebsa u kelli bżonn insiefer, insir naf nies ġodda, nirrifletti u nsib lili nnifsi. Inħobb ħafna s-safar u issa li ppruvajt pajjiż barra millEwropa, nixtieq inkompli nagħmel aktar

avventuri f ’pajjiżi oħra.

U l-esperjenza tiegħek bħala kantanta?

Kif wasalt lura minn Bali, komplejt nikkonċentra fuq il-passatemp l-aktar li nħobb li huwa l-kant. Minn dejjem kont inħobb inkanta u matul is-snin kantajt f ’diversi okkażjonijiet. Apparti l-kant, inħobb nikteb il-lirika u noħloq kanzunetti ġodda li mbagħad jinħarġu fuq il-midja soċjali. L-ewwel kanzunetta li ħriġt kienet fl-2011, bl-isem Someone New fejn biha ħadt sehem fil-Bay Music Awards. Issa ħriġt kanzunetta oħra Please Come Back, fejn wieħed jista’ jismagħha wkoll fuq You Tube. Iżda din id-darba nħoss li din il-kanzunetta hija xi ħaġa personali. Ktibt il-lirika u ħloqt il-melodija fi żmien fejn ħassejtni waħdi u kelli bżonn nesprimi ruħi. Dan kien il-mod tiegħi biex nikkalma u niddedika l-enerġija fi proġett li ħareġ minn qalbi.

Dan għeni biex nikkalma l-mewġ talbaħar li kont għaddejja minnu dak iżżmien għaliex bdejt nerġa’ nagħmel l-affarijiet għal qalbi.

F’dan il-proġett iltqajt mal-pjanista Clare Buttigieg u l-vjolinista Sarah Tanti li emmnu fiha u xtaqu jkunu parti minnu. Flimkien ħdimna u wara ħafna xogħol u dedikazzjoni, ftehemna fuq vidjow mużikali mad-direttur Jameson

Cucciardi. Nixtieq nirringrazzja linnies li għenuni f ’dan il-proġett għaliex mingħajrhom ma kienx ikun possibbli, kif ukoll lill-isponsors li huma Digital Zone, HIIT Fitness Centre u Coppola Turnkey Contractors. Iżda l-aktar li nixtieq nirringrazzja huma dawk in-nies li kienu hemm għalija mhux biss filmumenti sbieħ imma anke koroh għaliex permezz tagħhom illum irnexxieli nsib lili nnifsi u nwettaq dal-proġett.

X’messaġġ tixtieq twassal lil dawk il-persuni li forsi għaddejjin minn xi żmien diffiċli?

Kull min jinsab fi żmien ħażin, ftakar dejjem li m’intx waħdek. Ibqa’ aqdef għax xi darba l-mewġ se jikkalma.

Ibqa’ ftakar li minkejja l-problemi li ngħaddu minnhom, dejjem issib lil xi ħadd li jista’ jifhmek. Jekk jiġu mumenti li tħossok imdejjaq, infexx f ’affarijiet li tħobb għaliex kapaċi toħroġ b’xi ħaġa li tagħmlek sodisfatt u aħjar, eżatt kif għamilt jien bil-kanzunetta tiegħi Please Come Back. Qatt taqta’ qalbek f ’xejn u ibqa’ emmen fik innifsek, minkejja ċirkostanzi koroh li tista’ tiltaqa’ magħhom fil-ħajja. Minflok naraw l-ostakli bħala xi ħaġa negattiva, nistgħu negħlbuhom u narawhom bħala esperjenzi li ħa jagħmluna aktar b’saħħitna.

22

07.10.2018

kullhadd.com

IL-ĠINNASTA PEPPIJNA Kitba ta’ xtutna u fit-tnejn li huma RAMONA PORTELLI għamlet isem tajjeb għal Malta.

Miegħi spjegat li kull esperjenza L-isports jgħin ħafna għenitha biex tkun aħjar. “Iktar lill-persuna li tkun qed ma tkellem nies iktar tkun tista tipprattikah, kemm fiżikament tifhem l-isport li qiegħda fih.” u anke mentalment. Lokalment għandha diversi sportivi, li anke Tagħmel l-isports parti qed jagħmlu ħoss għal Malta. minn ħajjitha Għal din l-intervista, tkellimt ma’ żagħżugħa li mid-dixxiplina Sirt naf li Peppijna tittrenja tal-ġinnastika, dan l-aħħar kuljum u toqgħod lura ħafna iddeċidiet li taqleb għall-atletika. mill-junk food. Però saħqet Qed nirreferi għal Peppijna miegħi li bilfors trid tiekol sew Dalli. wara u qabel it-taħriġ. Għaliha Għandha 20 sena, toqgħod atleta tfisser persuna li mhux Fleur de Lys, Birkirkara, u biss tqatta’ ħafna ħin fuq tgħallem il-ġinnastika fuq bażi l-isport tagħha, però li tagħmel part-time.

Tħobb tpinġi u dak l-isport parti minn ħajjitha tqatta’ l-ħin mal-familja jew u jkun il-prijorità tagħha. mal-ħbieb, jew xi barbeque fis- Ta’ min jgħid li s-sena l-oħra, sajf. fl-2017 rebħet il-European Fi kliemha stess, tiddeskrivi Team Championships (Third lilha nnifisha bħala persuna Division) fl-atletika. Spjegatli li kompetenti ħafna, però meta din il-ġrajja tħares lejha bħala biss ikollha bżonn. “Meta vera muntanja oħra li rnexxielha nixtieq xi ħaġa, żgur se nqatta’ titla’, però meta tispiċċa l-vjaġġ ħafna ħin fuqha u dejjem ta’ muntanja dejjem se ssib oħra jirnexxili jekk vera jkolli moħħi ħafna akbar minn dik li tkun hemm,” bdiet tgħidli. telgħet.

Bħala sportiva, Peppijna Fatt interessanti dwar Peppijna l-ewwel bdiet tittrenja huwa li minkejja li għad għandha l-ġinnastika, u llum qalbet 20 sena, diġà għandha warajha għall-atletika. Interessanti l-fatt suċċessi sportivi u li bihom li l-ġenituri tagħha dejjem għamlet ħoss għal Malta. Ħallejt apprezzaw l-importanza tal- f ’idejha sabiex tikkummenta isports f ’ħajjitha. “Allura minn dwar dan. “Jien naħseb li dejjem kont napprezzaha jien. s-suċċessi jiġu awtomatikament Bdejt il-ġinnastika għax iz- jekk taħdem fuq xi ħaġa li vera zija u ommi kienu u għadhom tħobb. Jekk tħobb il-Matematika jgħallmu l-ġinnastika, però minn u tqatta’ l-ħin fuq is-suġġett, dejjem għoġbitni l-atletika.” meta jiġi l-eżami, żgur se tmur Ta’ min jgħid li fil-ġinnastika tajjeb,” tbissmet tgħidli. damet 16-il sena sħaħ, u llum ilMa’ Peppijna ddiskutejt dwar ġurnata ilha sentejn tipprattika kemm lokalment tosserva l-atletika. Fil-fatt kemm fil- kemm hija rikonoxxuta ġinnastika kif ukoll fl-atletika l-atletika. “Mhux se nibża’ kellha esperjenzi barra minn ngħid li kull sport hawn Malta

qiegħed lura. Huwa wkoll ferm ħażin li persuni li huma lesti biex ipoġġu dak kollu li għandhom fl-isport tagħhom iridu jgħixu aktar minn ħajja waħda. Bħala atletika però naħseb li hija wieħed minn dawk il-ftit sports li vera jagħtuhom importanza f ’Malta. U għalkemm lanqas

Ridt inkun naf jekk tiltaqax ma’ xi tip ta’ intoppi jew diffikultajiet fl-atletika, u kif jirnexxilha toħroġ minnhom.

“Il-biża’ li taqa’. F’kull sport għandek id-diffikulta kemm mentalment kif ukoll fiżikament. Però jien naħseb li mentalment aktar inbati.

Moħħok huwa l-unika ħaġa li tista’ żżommok,” stqarret miegħi.

Sirt naf ukoll li bħala atleta, Peppijna jkollha tqatta’ ħafna ħin fuq dan l-isport. “Biex tilgħab trid il-ħin. Bħalma kulħadd jgħid, il-ħin mhu qiegħed jistenna lil ħadd! Bħala atleta d-dixxiplina li nsib il-ħin addattat għal kollox hi l-isbaħ ħaġa. Għal kollox, kemm għallisports u kemm għall-istudju.”

Mistoqsija jekk għandhiex xi idoli barranin li tħobb issegwi, weġbitni: “Qatt ma ħsibt f ’xi idoli onestament fl-isports.

Però dejjem kelli l-kowċ talġinnastika tiegħi bħala idolu li huwa Albert Chun. Aktar kien jaffaxxinani kif kien jaħseb.

Kien dejjem ikun jaf kollox f ’kull sitwazzjoni. U jekk ma kienx jaf kien dejjem jistaqsi, u fil-ħajja hekk trid tkun. Jekk hemm xi ħaġa li ma tafx anke fl-isports, dejjem għandek tfittex u tistaqsi, inkella kif se titgħallem u tkun aħjar?”

Fl-aħħar ta’ din l-intervista, biss bdejna, Malta għandha Peppijna għaddiet messaġġ ħafna nies li mill-ftit li jistgħu lill-qarrejja ta’ din il-gazzetta. jagħmluha tleqq,” sostniet “Jekk vera tridu xi ħaġa, ma miegħi. tistax tiġi waħedha. Ma tistax toqgħod tistennieha, għax qatt F’kull sport hemm ma tiġi. Kollox trid taħdem id-diffikultà kemm għalih u jista’ jkun li xorta ma mentalment kif tiġix, però xorta trid tipprova ukoll fiżikament għax tkun aktar viċin.”

NASSABA - SONG FOR A BIRD F’din il-ħarifa, Teatru Malta b’kollaborazzjoni ma’ The Rubberbodies Collective, se jippreżentaw id-debutt ta’ xogħol teatrali dokumentattiv bejn it-12 u t-18 t’Ottubru.

NASSABA - Song of a Bird, miktub minn Jimmy Grima, Joachim Robbrecht u Michael Grima, isegwi mill-qrib lid-direttur teatrali/artist grafiku Jimmy Grima u lil missieru, li hu nassab, u r-relazzjoni tagħhom man-natura.

Din il-produzzjoni ta’ siegħa u kwart se tkun qed iddur klabbs soċjali u postijiet oħra madwar Malta u Għawdex.

L-udjenzi se jittieħdu fuq

vjaġġ viżiv u nostalġiku waqt li Jimmy idur wara missieru fl-istess għelieqi li kien jimraħ fihom fi tfulitu; imma din id-darba bl-intenzjoni li jiddokumenta u jitfa’ dawl fuq id-dinja, is-sentimenti u l-ħiliet ta’ missieru u sħabu n-nassaba, li rnexxielhom jiksbu l-ħila li jsaffru bħall-għasafar tal-għana.

L-insib għall-ewwel darba qed jiġi ppreżentat lil udjenzi f ’dawl ġdid, hekk kif jidħol filfond ta’ minn xiex hu msawwar nassab u d-delizzju tiegħu, permezz tar-relazzjoni tiegħu ma’ missieru u r-riċerka estensiva tal-istorja ta’ dal-passa-

temp. L-għan ta’ Teatru Malta, permezz tal-kollaborazzjoni ma’ The Rubberbodies Collective, hu li toffri lill-ispettaturi perspettiva unika u artistika dwar suġġett li għandu ħafna saffi artistiċi, iktar milli wieħed qatt jista’ jobsor.

NASSABA - Song of a Bird.

Dan ix-xow teatrali dokumentattiv ser jintwera f ’diveri postijiet madwar Malta u Għawdex. Is-siġġijiet huma limitati u li jvarjaw minn post għal ieħor. Biex tibbukkja l-biljetti tiegħek u għal aktar informazzjoni tista’ żżur teatrumalta.org.mt jew ċempel 21220255.

23

07.10.2018

kullhadd.com

reċensjoni tal-ktieb

IL-METAMORFOSI Forsi wieħed kellu okkażjoni jaqra b’xi lingwa oħra n-novella IL-METAMORFOSI, waħda mill-kitbiet l-aktar magħrufa ta’ Franz Kafka (18831924), u jaf li din hi storja surrealista għall-aħħar, jiġifieri qatt ma tista’ seħħ fir-realtà, tipika tal-kitbiet metaforiċi ta’ Kafka. Madanakollu b’messaġġ attwali u reali għall-aħħar.

In-novella tirrakkonta l-ġrajja ta’ Gregor Samsa, kummissjonant tad-drappijiet li kien jivvjaġġa ħafna, li għodwa waħda jqum filgħodu u jsib ruħu mibdul f ’insett mostruż. Minħabba din it-trasformazzjoni (metamorfosi) tiegħu hu jsib ruħu f ’qagħda xejn sabiħa u mill-aktar stramba fil-familja tiegħu.

Naturalment, il-familja ma setgħetx tifhem din it-trasformazzjoni li min-naħa ta’ Gregor lanqas hu nnifsu ma seta’

jifhem. Il-familja tiegħu, b’mod speċjali missieru, ma aċċettawhx u Gregor iħossu iżolat. Oħtu li għall-bidu kienet tipprova tgħinu u tkun ta’ servizz għalih ukoll aktar tard bidlet l-atteġġjament miegħu u saħansitra fl-aħħar spiċċat li riedet teħles minnu. Din l-istorja tibqa’ attwali għas-soċjetà tal-lum u tirrifletti fuq dawk il-persuni emarġinati u mwarrba, ta’ kull età, inklużi żgħażagħ li għal xi raġuni jew oħra, minħabba xi diffikultajiet tagħhom fil-ħajja, bħal pereżempju vittmi tad-droga, orjentament sesswali, jew tqala barra ż-żwieġ isibu ruħhom imkeċċija mill-familja tagħhom jew mhux aċċettati fis-sitwazzjonijiet tagħhom.

Il-ktieb jinkludi wkoll tagħrif dwar ħajjet Kafka kif ukoll traduzzjoni oħra ta’ It-Trasformazzjoni mill-Ġdid ta’ Gre-

gor Samsa miktuba minn Karl Brand, żagħżugħ marid bit-tuberkulosi, bħalma kien ukoll Franz Kafka li miet b’din il-marda ta’ 40 sena. Brand xtaq joħloq din is-sekwela tal-Metamorfosi li fiha jagħti ħajja mill-ġdid lil Gregor Samsa (li fil-Metamorfosi kien miet) biex joħloq tama għalih innifsu ta’ fejqan mill-marda qerrieda tiegħu. Fl-istorja ta’ Brand, Gregor Samsa jirxoxta b’ġisem u dehra umana però t-tama ta’ Brand għall-fejqan sfat fix-xejn għax miet ta’ 22 sena b’dik il-marda, proprju disa’ xhur wara l-pubblikazzjoni tas-sekwela tiegħu.

Fil-ktieb insibu wkoll l-istorja kollha ta’ Brand flimkien mal-bijografija ta’ Franz Kafka, kif ukoll id-daħla u xi illustrazzjonijiet oriġinali tal-Prof. Oliver Friggieri.

Kitba minn Oliver Friggieri Dan l-aħħar ġiet ippubblikata Il-Metamorfosi ta’ Franz Kafka bil-Malti. Din it-traduzzjoni saret minn Manwel Cutajar.

Il-fama li jgawdi Franz Kafka hi marbuta mal-prominenza li kien igawdi fil-qasam letterarju tas-snin sittin u ftit wara wkoll.

Il-kittieba sabu fih speċi ta’ figura li tirrappreżenta lill-kittieb mhux mifhum, l-eżiljat u l-imwarrab, waqt li għandu raġun. Għalhekk it-traduzzjoni eċċellenti ta’ Manwel Cutajar hi kumpliment sabiħ, tislima

lill-awtur li miegħu jista’ jidentifika ruħu kull ħassieb li jfittex tifsira lil hinn mill-qoxra.

Cutajar qiegħed joffri verżjoni Maltija li tinħass minnufih, kif suppost, bħallikieku hija t-test oriġinali. Huwa juri l-ħin kollu li jipposjedi medda wiesgħa ħafna tal-vokabularju Malti, kemm meta hemm fin-nofs kelma jew frażi bikrija, ta’ nisel Għarbi, u kemm meta hemm kelma ta’ nisel Sqalli jew, aktar lejna, Taljan.

Manwel Cutajar jinħass li studja sew it-test biex qabelx-

ejn baqa’ dejjem konsistenti fiż-żamma tal-ambjent, li fi ħdanu sseħħ l-azzjoni ewlenija.

L-għażla tal-kelma, il-binja sintattika, in-naturalezza li biha jaħdmu flimkien is-subordinazzjoni u l-koordinazzjoni, l-aġġettivazzjoni; dawn huma ftit mix-xejriet li għandhom ikunu apprezzati fit-traduzzjoni li Cutajar qiegħed joffri bil-Malti, kemm b’rispett lejn l-awtur kif ukoll bħala turija ta’ kemm hu veru li kittieb Malti tajjeb ma jsib l-ebda diffikultà

biex jissokta jinserixxi l-lingwa Maltija fil-lista tal-lingwi li fihom inqalbu xogħlijiet letterarji ewlenin.

Din l-edizzjoni eleganti ta’ FARAXA qiegħda ddaħħal l-isem ta’ Kafka fil-lista tal-letteraturi li għarfu s-sinifikat storiku ta’ dan ix-xogħol fl-istorja tal-ħsieb letterarju Ewropew.

Manwel Cutajar daħal għal biċċa xogħol iebsa u rnexxielu jwettaqha b’serjetà mill-bidu sal-aħħar. B’Malti mirqum u eleganti, b’lealtà sħiħa lejn

l-oriġinali, Manwel Cutajar seħħlu joħloq mill-ġdid, bilMalti, l-aqwa element tax-xogħol ta’ Kafka; ir-relazzjoni traġika bejn id-dinja ta’ ġewwa u d-dinja ta’ barra.

Dan il-ktieb li jagħmel parti mill-kullana tat-Traduzzjonijiet FARAXA jinsab ghall-bejgħ għand il-librara ewlenin, u jista’ jinkiseb mill-websajt faraxapublishing.com jew permezz tal-email: info faraxapublishing. com. jew wieħed jista’ jċempel 99820157.

Mistoqsija: Għaliex Karl Brand ried jagħti l-ħajja mill-ġdid lil Gregor Samsa?

Ibagħtu r-risposta tagħkom lil: Kompetizzjoni Ktieb, KullĦadd, ONE Complex A 28B, Industrial Estate, il-Marsa MRS 3000, u tidħlu biċ-ċans li tirbħu l-ktieb IL-METAMORFOSI. Ir-rebbieħ jitħabbar nhar il-Ħadd 14 ta’ Ottubru.

Ir-rebbieħa huma mitluba jiġbru l-ktieb mill-ONE Complex, il-Marsa, billi jippreżentaw il-karta tal-identità, flimkien mal-ittra li se tintbagħtilhom minn din il-gazzetta, mit-Tlieta sal-Ġimgħa bejn id-09.00 u t-15.00, u s-Sibt bejn l-10.00 u l-16.00, festi pubbliċi esklużi.

Intant, ir-rebbieħ tal-ktieb LADARBA DAR IR-RIĦ huwa: H. BUHAGIAR - BIRKIRKARA

IDĦOL BIĊ-ĊANS LI

TIRBAĦ €100

04

Ġemma’ l-kupuni ta’ ħames ġimgħat wara xulxin kif ukoll wieġeb il-mistoqsija marbuta mal-aħbarijiet. Ibgħathom f’daqqa lil: KOMPETIZZJONI €100, KullĦadd, ONE Complex, A 28 B, Industrial Estate, Il-Marsa MRS 3000

Ta’ liema rħula hemm il-proposti għar-riġenerazzjoni?

Isem: Numru tat-telefown:

Tweġiba: Indirizz:

24

MADWAR

07.10.2018

kullhadd.com

2 1

1

L-AMERKA

FTEHIM DWAR IL-KUMMERĊ L-Istati Uniti u l-Kanada laħqu ftehim bejniethom dwar ir-riforma ta’ dak imsejjaħ North American Free Trade Agreement. Skont ir-rapporti jidher li l-ftehim bejn iż-żewġ pajjiżi se jwassal lill-Istati Uniti li jkollha iktar aċċess għas-suq tal-prodotti tal-ħalib tal-Kanada u li jkun hemm restrizzjonijiet fuq l-esportazzjoni tal-karozzi mill-Kanada għall-Istati Uniti. In-North American Free Trade Agreement għandu taħt idejh mat-triljun dollaru ta’ kummerċ bejn il-Kanada, l-Istati Uniti u l-Messiku. Il-Messiku u l-Istati Uniti kienu diġà qablu bejniethom dwar it-termini ġodda tal-ftehim, bilbiża’ li l-Kanada ma kinitx se tkun inkluża fil-ftehim finali.

2

L-INGILTERRA

THERESA MAY ID-”DANCING QUEEN”

Il-Prim Ministru Ingliż Theresa May tat bidu mhux tassoltu għal diskors suppost kruċjali fil-konferenza tal-Partit Konservattiv fl-Ingilterra. Viżibbilment kuntenta li għażlu l-kanzunetta Dancing Queen tal-grupp ABBA, May bdiet tiżfen fuq il-palk daqslikieku ma kellha ebda ħsieb ikrah fuq moħħha. Fid-diskors tagħha May qalet li l-Partit fil-Gvern għandu jkun il-Partit ta’ kulħadd, filwaqt li se tibqa’ taħdem għal negozjati vantaġġużi għal Brexit. Fl-aħħar ġimgħat Theresa May ġibdet l-attenzjoni tal-midja wara li f ’Awwissu li għadda żifnet flimkien ma’ studenti tal-iskola f ’Cape Town fl-Afrika t’Isfel u wkoll ma’ scouts mill-Kenja.

3

IN-NORVEĠJA

VITTMA TA’ STUPRU MILL-ISTAT IŻLAMIKU TIRBAĦ IL-PREMJU NOBEL GĦALL-PAĊI Il-Premju Nobel għall-Paċi ta’ din is-sena ngħata lil żewġ persuni li kkampanjaw kontra l-istupru fil-gwerer, Nadia Murad u Denis Mukwege. Murad kienet ittorturata u stuprata minn militanti tal-Istat Iżlamiku, u wara kienet prominenti f ’kampanji biex ikunu meħlusa l-Yazidis. Mukwege huwa tabib li tul il-karriera tiegħu ta l-kura lil diversi vittmi ta’ stupru. 331 persuna kienu nominati għal dan il-premju din is-sena.

Ir-rebbieħa kienu mħabbra f ’Oslo.

25

R ID-DINJA

07.10.2018

kullhadd.com

3 4 5

6

6

L-INDONEŻJA

IKTAR MINN 1,300 PERSUNA MEJTA KAWŻA TAT-TERREMOT Fl-Indoneżja n-numru ta’ nies mejta tela’ għal aktar minn 1,300 kawża tat-terremot u t-tsunami li seħħew fil-belt ta’ Palu. It-terremot b’qawwa ta’ 7.5 fuq l-iskala Richter ġarraf il-bini u kkawża diversi ħsarat fl-infrastruttura. Il-pulizija għaddejjin b’għassa stretta mal-ħwienet dan hekk kif in-nies jinsabu fi stat iddisprat ifittxu l-ikel, iż-żejt u l-ilma.

5 4

IĊ-ĊINA

IL-KAP TAL-INTERPOL JISPARIXXI

IR-RUMANIJA

SE JIDDEĊIEDU JEKK IL-FAMILJA GĦANDHIEX TKUN IMSEJSA FUQ IŻ-ŻWIEĠ BEJN MARA U RAĠEL Ir-Rumeni qed jiddeċiedu jekk il-familja għandhiex tkun imsejsa fuq iż-żwieġ bejn mara u raġel. Il-vot f ’referendum mifrux fuq jumejn biex tinbidel il-kostituzzjoni qed jitqies minn dawk favur bħala mezz kif ikun protett l-istatus ta’ familja tradizzjonali. Dawk kontra wissew li dan il-vot qed isir askapitu ta’ koppji tal-istess sess, ġenituri waħedhom u t-tfal ukoll. Dan minbarra li hemm akkużi li r-referendum qed isir biex jaljena każ ta’ korruzzjoni li jinvolvi lill-mexxej tal-partit fil-Gvern.

L-awtoritajiet Franċiżi qed jinvestigaw l-għejbien tal-President tal-INTERPOL, l-Assoċjazzjoni Internazzjonali tal-Pulizija, Meng Hongwei. Hongwei, li għandu fuq is-60 sena, u 40 sena ta’ esperjenza fil-qasam, għeb fiċ-Ċina nhar il-25 ta’ Settembru li għadda. Ir-rapport dwar dan l-għejbien sar millmara tal-vittma li tgħix fi Franza wara li allegatament irċiviet theddid permezz tat-telefown u l-mezzi soċjali. Dawn ir-rapporti ġew ikkonfermati mill-Ministru tal-Intern Franċiż u qal li bħalissa qed isiru numru ta’ taħditiet mal-awtoritajiet Ċiniżi dwar dan il-każ misterjuż. Fi stqarrija separata l-INTERPOL qalet li nnutat dan l-allegat għejbien u tinsab f ’kuntatt dirett mal-awtoritajiet Franċiżi li bħalissa qed jinvestigaw b’reqqa dan il-każ.

26

07.10.2018

kullhadd.com

] SUDOKU SPONSORJATA MINN WELLA

Irbaħ xampù u conditioner tad-ditta Wella.

Aqta’ din il-logħba u ibgħatha lil: KOMPETIZZJONI WELLA, KullĦadd, ONE Complex, A 28 B, Industrial Estate, Il-Marsa MRS 3000 Isem: Indirizz:

TISLIBA 246

A.BORG - IL-ĦAMRUN

Mimdudin:

Bi 3 Numri 076 095 102 124 166 340 440 479 800 920 923 997

B’4 Numri 0249 0444 1051 1180 1357 1409 2090 2532 2835 2899 2905 2986 3435 4049 4442

4494 5057 5347 5566 5731 5794 5896 5965 6054 6094 6220 6551 6837 7358 7489 7549

8249 9294 9527 9909 B’5 Numri 03891 08246 10344 12001 13678 14291 18372 19881 23143 23992

26877 28503 30948 38591 46076 46624 58903 62509 68984 95758 B’6 Numri 213352 480097 533674 593195

721832 818999 B’7 Numri 3282094 6447756 B’10 Numri 3950040497 4519111936 5909180584 5936915602

1.

4.

7.

9,17.

10.

12.

16.

18.

19.

20.

21.

23.

24.

Kompli l-qawl: Daqqa ........ u daqqa sewda u ż-żmien għaddej (5) Minn Istanbul dan (4) Ara 2 Eċċezzjoni (6) Mhux mgħawġin (6) Titwaħħal mal- ħajt jew mal-art 1.

(6) 2,7.

Kunjom (3) Filgħodu (2) Reuben Attard Agius (1,1,1) Fih l-alkoħol (5) Ara 12 wieqfa M’għadhomx nejjin (4) Popolari fil- gabbani (5) Weqfin: Satal (6) Kejl antik (5)

3. Żid bl-Ingliż (3) 5. Ġnien (3) 6,11. Mhux żgħira (5) 8.

Għaddew minn

fuq xi ħaġa! (9) 11.

Ara 6 12,21M Ma baqax

b’saħħtu (5) 13.

Mhux dak (3) 14.

Rispostuża? (6) 15.

Tgeżwira? (6) 17.

Ara 9 21.

Ta’ fuq il-ġisem

(3) 22.

Fejn noqogħdu

(3)

SOLUZZJONI TAL-AĦĦAR TISLIBA Mimdudin: 1.Fommi, 4.Tfal, 7,20.Ramadan, 9.Lol, 10.Abbona, 12.Safari, 18.RN, 19.Mia, 21.VAT, 23.Tila, 24.Adami

Weqfin: 1.Falzon, 2,6.Mallia, 3.Ira, 5.FAO, 8.Abbanduna, 11,17.Tazza, 12,22.

Satal, 13,16.Franza, 14.Imnara, 15.Katini, 21.Vit

27

07.10.2018

kullhadd.com

GĦAQQAD IL-KAXXI

Għaqqad skont kemm hu l-valur li hemm fil-kaxxi.

Eżempju: Jekk f’waħda mill-kaxxi hemm valur ta’ 10, trid tgħaqqad 10 kaxxi żgħar li jridu jkunu jmissu ma’ xulxin u f’forma ta’ kaxxa jew rettanglu. Ilkaxxi kollha jridu jintużaw u kaxxa tista’ tintuża darba biss. In-numru huwa indikazzjoni tat-total ta’ kaxxi żgħar u mhux neċessarjament juri minn fejn għandha tibda l-kaxxa.

SIB IL-VALUR

Kull ittra fiha valur, uħud mill-valuri huma diġà mpoġġija. Uża dawn il-ħjilijiet biex issib il-kumplament tal-valuri tal-ittri.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

28

07.10.2018

kullhadd.com

IL-PRESIDENT TAL-MFA IMRAŻŻAN FIL-KUNSILL • DEHER JITLEF IL-KONTROLL FIL-KUNSILL • TQUM IL-KWISTJONI TAL-BARRANIN FIL-PREMIER L-aħħar laqgħa tal-Kunsill tal-Malta Football Association rat is-suġġett tal11–il barrani jitla’ fuq l-aġenda u l-mod kif żvolġiet id-diskussjoni kienet waħda li poġġiet pressjoni fuq il-President tal-Malta Football Association, Norman Darmanin Demajo.

Dan hekk kif f ’din il-laqgħa tkellmu wkoll membri li skont kif deskritti mill-imkejjen tagħna f ’Ta’ Qali s-soltu

jħobbu jkunu iktar kawti jew joqogħdu gallarija.

Kollox segwa battibekk pubbliku li ftit jiem qabel kien hemm bejn il-Premier Division Standing Committee u l-President Norman Darmanin Demajo. Dakinhar jidher li Darmanin Demajo mar lura minn ftehim li kellu ma’ dawn il-klabbs li ż-żewġ naħat joħorġu jikkummentaw pubblikament wara iktar diskussjonijiet interni. Ladarba Darmanin Demajo ma kienx mexa ma’ dan il-ftehim u kkummenta fuq Facebook kien inevitabbli li s-suġġett kien se jitqajjem fil-Kamra tal-Kunsill.

Membri tal-kunsill li tkellmu

ma’ dan il-ġurnal qalulna li f ’mumenti minnhom il-President “kien kważi tilef il-Kamra.”

Membru tal-Kunsill ikkritika lil Darmanin Demajo fejn qallu li suppost kellu jkun ta’ eżempju u għandu jkun il-persuna li jispira u jiġbor in-nies involuti fil-futbol u qatt ma kellu jikteb l-opinjoni tiegħu u jieħu pożizzjoni kontra l-proposta tal-11–il barrani li kienet ġejja mill-maġġoranza tal-klabbs. Dan u intervent ieħor kisbu l-appoġġ ta’ diversi membri oħra fosthom tar-rapreżentanti tal-Premier u anke ta’ dawk li joqogħdu pass lura għax forsi jiddejqu jew saħansitra jibżgħu li ma jidhrux tajjeb ma’ min ikun qed imexxi .

Iffaċjat minn din it-tip ta’ pressjoni

Is-sorsi tagħna li kienu preżenti waqt il-laqgħa qalulna li din mhix l-ewwel darba li l-President deher dgħajjef meta jkun affaċċjat u sfidat fil-Kunsill

l-President tal-MFA Darmanin Demajo dar lejn sħabu fuq il-panel fejn ikun hemm l-ogħla uffiċjali fosthom il-Viċi Presidenti u t-Teżorier. Iżda, dak ilħin ma tantx dehru qed joffru spalla ta’ appoġġ lill-President magħruf ukoll bħala d-Dede.

Affaċċjat b’sitwazzjoni ambigwa u argumenti b’saħħithom min-naħa tal-Kamra, il-President ma kellux triq oħra ħlief li jipprova jikkalma s-sitwazzjoni u jara kif se jġibha żewġ tant li dak il-ħin reġa’ ħa l-kelma u wiegħed li fl-isfond tal-argumenti kollha kien lest jagħti ċ-ċans lill-Premier Division Standing Committee sabiex dawn jispjegaw fid-dettall il-pożizzjoni tagħhom.

Is-sorsi tagħna li kienu preżenti waqt il-laqgħa qalulna li din mhix l-ewwel darba li l-President deher dgħajjef meta jkun affaċċjat u sfidat fil-Kunsill. Minn dakinhar sal-lum, Darmanin Demajo għadu ma kiteb ebda ħsieb personali fuq il-Facebook fuq is-sitwazzjoni fuq il-futbol Malti għaliex jaf li jekk jagħmel hekk, se jerġa’ jkollu laqgħa oħra tal-Kunsill skomda.

IL-MALTIN PASSIVI QUDDIEM KONTENUT ILLEGALI ONLINE Il-maġġoranza tal-Maltin jagħżlu li ma jirrappurtawx kontenut illegali li jiltaqgħu miegħu online. Dan irriżulta minn stħarriġ tal-Unjoni Ewropea dwar dan is-suġġett. 73% tal-Maltin qalu li ma ħadu ebda pass meta ltaqgħu ma kontenut illegali online, filwaqt li kienu 59% taċ-ċittadini Ewropej li wieġbu b’dan il-mod.

4% biss kienu l-Maltin li kkuntattjaw il-pulizija dwar kwistjonijiet ta’ illegalitajiet online, filwaqt li 11% kellmu lil min jipprovdilhom is-servizz tal-internet. Oħrajn ħadu passi oħra bħal kuntatt dirett ma’ min kien konċernat.

L-iktar prattiċi illegali online li ltaqgħu magħhom il-Maltin huwa d-diskors ta’ mibegħda b’iktar min-nofs ta’ dawk li wieġbu l-istħarriġ qalu li ltaqgħu ma’ sitwazzjoni bħal din. 40%

semmew ukoll il-bejgħ ta’ prodotti kkupjati u mhux oriġinali u bl-istess ammont issemmew skemi ta’ frodi. Skemi li saru spissi ħafna u skont dak irrappurtat mill-pulizija mhux darba u tnejn kien hemm min waqa’ għalihom. Dawk mistoqsija kellhom iċ-ċans isemmu iktar minn oġġett wieħed u xi ħaġa oħra li ssemmiet ħafna kienet il-kontenut ta’ mużika, kotba jew films misruqa.

Fost il-Maltin li wieġbu l-istħarriġ kien hemm 91% li qalu li għandu jkun hemm arranġamenti li jillimitaw it-tixrid ta’ kontenut illegali, filwaqt li 84% tennew li trid tkun protetta l-libertà tal-kelma. Huma 35% biss tal-Maltin li jemmnu li l-internet huwa sigur għalkollox għal min jużah.