KullĦadd_03.03.2019

www.kullhadd.com Il-Ħadd, 3 ta’ Marzu, 2019

Ħarġa Nru 1,338 Prezz €1

IT-TRUST TAL-BEJGĦ TAL-KAŻINI GĦADU ĦAJ Ara paġna 4

ASSENTI

EBDA ĦSIEB TA’ BINI FUQ IL-BAĦAR FIX-XGĦAJRA

Ara paġna 28

Adrian Delia jwiegħed li mhux se jbigħ iktar każini, iżda r-realtà turi mod ieħor. Għadu ħaj u attiv il-fond Patria Trust li nħoloq biex il-PN ibigħ il-każini. U issa qed tibda ċċaqċaq li se jinbiegħu każini oħra li jinsabu f’dan it-trust.

• Simon Busuttil ibbojkottja l-eżekuttiv tal-PN. Mhux l-uniku millfazzjoni tiegħu li għamel hekk.

Il-KullĦadd tista’ tiżvela li kien ċar ħafna li għal sena sħiħa Simon Busuttil kien assenti u qatt skużat mil-laqgħat ta’ dan l-organu importanti tal-partit.

Ara paġna 6

Il-frażi fit-titlu ngħiduha ħafna fil-futbol.

Iżda, din id-darba qaluha eluf ta’ ħaddiema Maltin.

Mal-gazzetta KullĦadd persuni impenjati fit-trejdjunjiniżmu u rappreżentanti tal-ħaddiema tkellmu dwar kemm hi importanti l-wegħda li żamm il-Gvern li jdaħħal polza ta’ assigurazzjoni għalleluf ta’ ħaddiema fil-korpi dixxiplinati.

Fi ftit kliem din hi tassew polza ta’ assigurazzjoni tajba.

Ara paġna 11

FL-AQWA TIEGĦU R-RENJU TAL-KARNIVAL

Ara paġna

7

02

03.03.2019

kullhadd.com

IT-TEMP GĦAL-LUM L-Ogħla Temperatura: 16°C L-Inqas Temperatura: 10°C L-Indiċi UV: 5 Is-Sitwazzjoni Ġenerali: Pressjoni għolja se tiksi ċ-ċentru tal-Mediterran It-Temp: Pjuttost imsaħħab bil-ħalbiet iżolati tax-xita waranofsinhar Ir-Riħ: Moderat għal ftit qawwi mill-Punent Majjistru Il-Viżibilità: Tajba minbarra fil-ħalbiet taxxita Il-Baħar: Moderat għal qawwi li jsir moderat L-Imbatt: Baxx mill-Punent li jsir millMajjistral It-Temperatura tal-Baħar: 15°C

Editur ALEANDER BALZAN email: aleander.balzan@partitlaburista.org

Reklamar u Distribuzzjoni KIMBERLY CUTAJAR email: sales@kullhadd.com tel: (+356) 2568 2570

Disinn tal-Paġni KIMBERLY CUTAJAR tel: (+356) 2568 2570

It-Tnejn

It-Tlieta

L-Erbgħa

Kuntatt Ġenerali KullĦadd email: editorial@kullhadd.com tel: (+356) 2568 2570

Indirizz Postali KullĦadd

16°C

UV 5

10°C

Il-Ħamis

17°C

UV 5

12°C

18°C

Il-Ġimgħa

UV 5

12°C

Is-Sibt

One Complex, A 28B, Industial Estate Il-Marsa MRS 3000

Sit Elettroniku KullĦadd

18°C

UV 5

12°C

17°C

UV 3

11°C

16°C

UV 5

10°C

kullhadd.com

SPIŻERIJI LI JIFTĦU LLUM IL-ĦADD

Mezzi Soċjali www.facebook.com/kullhadd

Id-Dipartiment tal-Protezzjoni Ċivili – 2393 0000

Vilhena Pharmacy, 3, Triq Sant’ Anna, Il-Furjana – 21244114 Lister Pharmacy, 678, Triq il-Kbira San Ġużepp, Il-Ħamrun – 21245627 Collis Williams St. Venera Pharmacy, 532, Triq il-Kbira San Ġużepp, Santa Venera – 21238625 Brown’s Pharmacy, 32, Triq Fleur-de-Lys, Birkirkara – 21488884 Brown’s Pharmacy, Shop 10, Yacht Marina Apartments, Triq il-Marina, L-Imsida – 21244366 St. Julian’s Pharmacy, 24, Triq G. Borg Olivier, San Ġiljan – 21369426 Mrabat Pharmacy, Triq l-Imrabat, Tas-Sliema – 21313535 Il-Mehrież Pharmacy, 31, Triq Giovani Curmi, L-Iklin – 21435567 Pillbox Pharmacy, 63, Triq il-Bjad, In-Naxxar – 21417406 Remedies Pharmacy, 111, Triq George Borg Olivier, Il-Mellieħa – 21523462 Maddalena Pharmacy, Shop 2, Binja tal-Faqqani, Dawret it-Torri, Santa Luċija – 21677037 Milia’s Pharmacy, Triq il-Kottonera, Il-Birgu – 27600126 Milia’s Pharmacy, Triq il-Qaliet k/m Triq il-Lampuka, Marsaskala – 27023322 St. Catherine Pharmacy, Plot 3, Triq il-Qadi, Iż-Żejtun – 21678039 Salus Pharmacy, 21, Misraħ ir-Republika, Iż-Żurrieq – 21680761 De Rohan Pharmacy, Triq Sant’ Antnin, Ħaż-Żebbuġ – 21464128 Nova Pharmacy, 142, Triq il-Kulleġġ, Ir-Rabat – 21454274

Il-Gwardjani Lokali – 2132 0202

Għawdex

Stampat Miller Distributors Ltd. Numri Importanti Is-Servizzi kollha ta’ Emerġenza​– 112​ Il-Pulizija ta’ Malta – 2122 4001-9​

L-Isptar ta’ Malta – 2545 0000 L-Isptar ta’ Għawdex – 2156 1600 Servizz Veterinarju ta’ Emerġenza – 5004 3888 Servizz ta’ Direttorju Telefoniku – ​1182

Taċ-Ċawla Pharmacy, Triq 7 ta’ Ġunju 1919, Ir-Rabat – 21557819 St. Joseph Pharmacy, 28, Pjazza San Ġużepp, Il-Qala – 21555348 Servizz ta’ tobba fiċ-ċentri tas-saħħa fil-Ħdud u l-festi pubbliċi Iċ-Ċentri tas-Saħħa tal-Mosta, ta’ Raħal Ġdid u tal-Furjana jiftħu għall-emerġenzi 24 siegħa, sebat ijiem fil-ġimgħa. Fil-Ħdud u fil-festi pubbliċi, iċ-Ċentru tas-Saħħa tal-Gżira jiftaħ għallemerġenzi bejn it-8.00am u l-5.00pm. Ikun hemm ukoll servizz ta’ infermier bejn it-8.00am u t-8.00pm. Il-pubbliku jrid jattendi ċ-Ċentru tas-Saħħa tad-distrett tiegħu. Persuni mingħajr karta tal-identità ma jiġux moqdija.

kullhadd.com

03

03.03.2019

RAPPORT ĠDID TAL-K.E. JURI L-BIDLA MILL-2013 • MINN SETTUR GĦAL IEĦOR JURU KIF INBIDLU L-AFFARIJIET Fl-2013 il-Kummissjoni Ewro- fl-2017 kien hemm surplus ta’ pea kienet tgħid li Malta għand- 3.5%.

L-esperti tal-Kummissjoni ha sfida fil-finanzi, din il-ġimgħa qalet li Malta għamlet u se tkom- jinnutaw li “Malta has met its targets on employment and tertiary pli tagħmel surplus.

Sitt snin ilu l-Kummissjoni education attainment and it appears Ewropea qalet li żdiedu dawk to be on track to meet its renewable fil-faqar u din il-ġimgħa qalet li energy target.” Fil-kamp soċjali r-rapport isostni li “Malta perdawn naqsu.

Kien il-Country Report li tefa’ forms relatively well on the indicators of the Social Scoreboard,” fost dawl fuq dawn id-differenzi.

Din id-darba l-Kummissjoni l-oħrajn minħabba li “the overall Ewropea sostniet li “in recent employment rate is above the EU years, Malta has seen high GDP average and long-term unemployment growth, strong employment, a budget rates are low.” Fl-analiżi tagħhom surplus and a buoyant services sec- tal-qasam tal-impjiegi, l-esperti Ewropej jirrimarkaw l-importor.”

B’kuntrast, il-Country Report tanza tar-riformi li seħħew flgħall-2013 kien sostna “Malta aħħar snin, filwaqt li enfasizzaw faces important entrenched challeng- li “Malta had the highest increase in es that affect the sustainability of female employment in the last decade,” its public finances and its potential b’żieda sitt darbiet dik fl-UE. Il-Kummissjoni tgħid ukoll li growth, and it was one of the countries identified by the Commission as “poverty and social exclusion risks experiencing macroeconomic imbal- have declined..and compare favourances, pertaining in particular to the ably with 2008.” B’kuntrast, financial sector and public finances.” fil-Country Report tal-2013, Mentri fl-2013 il-Kummissjoni l-esperti tal-Kummissjoni kienu Ewropea kienet inkwetata fuq nnutaw li “the number of people is-sitwazzjoni li pajjiżna kien at risk of poverty has seen dynamic jinsab fiha, fl-analizi tagħha issa growth in recent years.” tinkonkludi li “economic growth apIl-Country Report jinnota pears to have been driven by structur- l-miżuri li qed jieħu l-Gvern biex al changes … which are expected to inaqqas l-evażjoni fiskali, filwaqt continue.” li jirrikonoxxi t-tisħiħ fir-riżorsi Fl-istess ħin l-esperti Ewropej biex jiġi mħares is-settur finanzisostnu l-bżonn li pajjiżna jkom- jarju. Fejn tidħol il-kompetitpli jieħu passi biex dan it-tk- tività ta’ pajjiżna, il-Kummisabbir ikompli, fost l-oħrajn sjoni tinnota li “its performance permezz ta’ titjib fl-infrastrut- is remarkable in indicators such as tura u l-kompetittività. Il-Kum- macroeconomics (1st), trademark apmissjoni tinnota kif dan jista’ plications (2nd), active labour policies jseħħ anke permezz ta’ fondi (19th) and ICT adoption (24th).”

Ewropej.

Il-Kummissjoni tikkonkludi Fil-qasam tad-dejn pubbliku wkoll li “Malta is a European leadl-Kummissjoni tinnota li “after er in the provision of digital public peaking at 70.1% of GDP in 2011, services.” public debt fell to 50.9% in 2017.”

L-esperti Ewropej qed ibassru li sa tmiem din il-leġiżlatura, ilDin id-darba piż tad-dejn nazzjonali ser ikun naqas għal 35% tall-Kummissjoni ġid nazzjonali. Li jfisEwropea sostniet li “in ser li f ’żewġ leġiżlaturi l-piż tad-dejn recent years, Malta has pubbliku se jkun seen high GDP growth, tnaqqas bin-nofs.

Ir-rapport juri li strong employment, waqt li bħala meda budget surplus ja bejn l-2004 u l-2012 kien hemm and a buoyant defiċit ta’ 3.2% tal-ġid nazzjonali, services sector”

04

03.03.2019

kullhadd.com

BAQA’ ĦAJ IT-TRUST TAL-BEJGĦ TAL-KAŻINI • REĠGĦET BDIET IĊĊAQĊAQ LI SE JINBIEGĦU IKTAR KAŻINI • DAN MINKEJJA L-WEGĦDA MOD IEĦOR TA’ ADRIAN DELIA

It-trust li nħoloq bil-għan li jkun immaniġġjat il-bejgħ tal-każini tal-Partit Nazzjonalista għadu attiv u jintuża bilflus deħlin u ħerġin minnu. Dan minkejja li l-Kap tal-Partit Nazzjonalista, Adrian Delia, qal u jgħid li ma jridx ibigħ iktar każini.

Il-gazzetta KullĦadd tista’ tiżvela dan minn tagħrif li kisbet minn ħdan l-istamperija. Persuni li s-soltu jkunu dejjem korretti (ara paġna 5 dwar David Stellini) qalulna b’ċertezza li sa din il-ġimgħa stess isem it-trust intuża fi proċeduri amministrattivi li saru b’rabta mal-bejgħ ta’ wieħed mill-każini għal qalb il-partitarji Nazzjonalisti. Dak ta’ Fleur De Lys. Qabel laħaq kap tal-Partit Nazzjonalista, Adrian Delia kien wiegħed li jkabbar

u mhux ibigħ il-każini. Din id-dikjarazzjoni kisbet appoġġ kbir tat-tesserati, iżda wara li sar kap ma żammx kelmtu magħhom.

Kien fi żmien Simon Busuttil li l-Partit Nazzjonalista fetaħ trust biex jamministra l-bejgħ tal-assi tiegħu.

Dan it-trust, Patria Trust, hu reġistrat fuq l-indirizz personali tal-Eks Kummissarju Elettorali tal-PN, Joe Borg.

Iżda, il-flus miġbura qed imorru kollha għall-Partit Nazzjonalista.

Meta laħaq Adrian Delia, il-Kap kien żamm mal-pjan li sar meta nħoloq it-trust li l-Partit Nazzjonalista jbigħ 10 każini fuq perjodu ta’ 10 snin. Fost il-każini li huma msemmija f ’dan it-trust hemm dawk ta’ Fleur de Lys, ta’ Ħal Qormi,

ta’ San Pawl il-Baħar, ta’ Birżebbuġa u taż-Żejtun. Filkaż ta’ Fleur De Lys il-proċess ingħalaq għalkollox u minnu l-Partit Nazzjonalista daħħal mijiet ta’ eluf ta’ ewro.

Dan il-każ kien wieħed milli wera d-dwejjaq bil-fatt li se jkunu qed jinbiegħu iktar każini. Fil-fatt, meta twaħħal il-permess tal-bini mal-każin kienu żvelati sensiela ta’ emails li juru kif l-amministrazzjoni tal-partit ħalliet fil-għama lill-membri kollha tal-kumitat dwar il-bejgħ tal-każin tant li kien il-barman li informa lil wieħed mill-membri tal-kumitat meta sab ma’ wiċċu applikazzjoni għal żvilupp ta’ 14-il appartament flok il-każin imwaħħla mal-faċċata.

Ir-reazzjoni mill-membri tal-kumitat

kienet waħda ta’ stmerrija. Kien hemm min iddeskriva din id-deċiżjoni bħala tal-mistħija.

F’email oħra, is-Segretarja tal-Kumitat kienet qalet li l-kumitat dejjem enfasizza li tibqa’ l-preżenza tal-partit fi Fleur de Lys u sostniet li huma riedu li l-partit jinfurmahom direttament b’dak li jkun għaddej u mhux jisimgħu mingħand nies barra mill-kumitat. Membru ieħor staqsa jekk dan hux il-mod ġdid li tkellem dwaru Adrian Delia li fil-kampanja għall-kap kien wiegħed li ried isaħħaħ il-każini u mhux ibigħhom.

Dan huwa każ ieħor fejn Delia wiegħed ħaġa u qed jagħmel l-oppost.

05

03.03.2019

kullhadd.com

KONTRA QALB DELIA! • IKKONFERMAT DAK LI ŻVELAJNA XHUR ILU

Il-kandidatura ta’ David Stellini għall-Parlament Ewropew tikkonferma dak li żvelat din il-gazzetta xhur ilu. Konna għedna li l-Partit Nazzjonalista kellu bżonn kandidati minn Għawdex iżda lill-Kap Nazzjonalista kulħadd qallu le. Għalhekk dawk ta’ madwar Adrian Delia bdew iħeġġuh javviċina lid-Deputat David Stellini u jikkonvinċi lilu biex joħroġ.

Dan għax kulħadd fil-Partit Nazzjonalista jaf li Stellini mhux xi ferħan se jtir bl-irwol li għandu f ’pajjiżna.

Iżda, Adrian Delia ma riedx. Tant li anke jekk din il-qasba ċaqċqet fis-sajf li għadda baqa’ jittama li jsib lil xi ħadd ieħor minfloku. Għal dan l-irwol, li kien diġà ċaħad Chris Said, il-Partit Nazzjonalista avviċina diversi persuni. Fosthom avukati stabbiliti u persuni li ilhom snin attivi fil-Partit Nazzjonalista. Iżda, lil Delia kulħadd qallu le.

90 jum qabel l-elezzjoni tal-Parlament Ewropew, Delia ma setax jibqa’ mingħajr kandidati minn Għawdex meta l-Partit Laburista għandu tlieta u għalhekk kellu jagħmel li ma riedx u avviċina lil David Stellini. Stellini ma qalx le għall-prospett li jerġa’ jmur lura Brussell anke jekk tilef ħafna xhur ta’ kampanja sforz it-tama ta’ Delia u ta’ madwaru li jinstab xi isem ieħor.

Issa Stellini beda jikkampanja sew bit-tama li sentejn wara li ġie Malta jerġa’ jdabbar.

Dan b’dispjaċir għall-klikka ta’ Delia għax bi Stellini, Delia għandu alleat fil-Partit Nazzjonalista tant li anke fl-iktar mumenti diffiċli sabu jaqbeż għalih. Għax għamel dan, Stellini spiċċa attakkat indirettament minn deputati oħra bħal Jason Azzopardi.

F’Ottubru konna diġà għedna li d-diskussjoni għal kandidat Għawdxi daret fuq Stellini

06

03.03.2019

kullhadd.com

EBDA ĦSIEB MILL-GVERN LI JIBNI FUQ IL-BAĦAR FIX-XGĦAJRA Il-Gvern qed jistudja l-possibbiltà ta’ reklamazzjoni tal-art bi prinċipju ewlieni u ċar f ’moħħu.

Dak li l-għażla li trid tittieħed tkun waħda li ma tweġġa’ lil ħadd. Rapporti fil-midja fl-aħħar xhur li kienu bbażati fuq rapport ta’ awtoritajiet indipendenti li ma kinux konklużi semmew bi prominenza l-lokalità tax-Xgħajra. Iżda, minn tagħrif li għandna jirriżulta li dawn huma biss rakkomandazzjonijiet ta’ rapport inkonklussiv li f ’dan l-istadju għad m’għandux l-appoġġ tal-Gvern.

Xi ħaġa li kien diġà indika l-Prim Ministru meta din is-sena kien qed jitkellem f ’Ħaż-Żabbar.

Dakinhar kien qal li dawn ir-rapporti llikjati qabel konklużi ma jagħtux l-istampa reali ta’ dak li qed iħares lejh il-Gvern.

Hemm impenn ċar li jekk tintgħażel li ssir land reclamation issir xi mkien fejn tkun ambjentalment sostenibbli u li ma tkun ta’ inkonvenjent għal ħadd. Fil-fatt il-Prim Ministru Joseph Muscat kien irreaġixxa b’mod ċar meta qal li m’hemm ebda ħsieb ta’ xi

Il-mod kif se ssir il-land reclamation trid tkun ambjentalment sostenibbli u li ma tweġġa’ lil ħadd bini fuq il-baħar fix-Xgħajra.

F’diskors skjett u mingħajr kantunieri l-Prim Ministru kien żied: “U issa intom taraw li aħna bħala Gvern se nagħmlu xi ħaġa li nweġġgħu lis-south jew lil xi mkien f ’dan il-pajjiż. Taraw dik is-sitwazzjoni?”

Hawn sostna li kien hu stess li ħeġġeġ Sindki u kunsillieri jgħidu tagħhom dwar is-suġġett hekk kif irrapportat fil-midja.

“Kien hemm kunsillieri, kien hemm Sindki jgħiduli: x’nagħmlu? Għidtilhom tkellmu, għamlu li għandkom tagħmlu. Jien

se ngħid x’naħseb. Is-sabiħa ħadd ma staqsieni x’naħseb.

Lanqas min għamel ir-rapport ma staqsieni x’naħseb, aħseb u ara kemm nista’ nibqa’ fuq dak ir-rapport li jibqa’ kif inhu,” kien iddikjara Joseph Muscat.

Fl-aħħar ġimgħat anke l-Partit Nazzjonalista ħareġ jgħid li jaqbel dwar il-bżonn ta’ reklamazz-

joni tal-art biex f ’Malta hawn qbil dwar is-suġġett.

“Iva, mela għandna bżonn land reclamation, imma hemm metodi ta’ kif isiru l-affarijiet li ma jweġġgħu lil ħadd. Naħseb bħala pajjiż għandna memorja qasira. Għandna din l-immaġini kollettiva li land reclamation se tibni gżira xi mkien u ttella’

kullimkien skyscrapers,” fisser ilPrim Ministru li qal li din hi idea żbaljata.

“Ma nħallux min idaħħal flieles fostna li se nagħmlu xi ħaġa ta’ barra minn hawn. Il-mod kif se ssir il-land reclamation trid tkun ambjentalment sostenibbli u li ma tweġġa’ lil ħadd,” sostna l-Prim Ministru.

L-artist Mario Abela qed itella’ l-wirja Leave at Dawn - Return by Dusk. Il-wirja ta’ Mario Abela hija riflessjoni tal-interess tiegħu fl-eżistenzjaliżmu - kif aħna nużaw frak u biċċiet ta’ memorja, permezz ta’ stampi, ħsejjes u storja, biex nifhmu l-eżistenza tagħna stess.

Fl-esibizzjoni Leave at Dawn - Return by Dusk, Abela jaqbad il-memorja matul ħajjitna, jitfa’ mistoqsija dwarha u għalhekk jitfa’ dubju dwar il-limitazzjonijiet tal-memorja tal-bniedem u l-vulnerabbiltà tiegħu. Il-wirja hija miftuħa mill-1 ta’ Marzu sat-2 ta’ April 2019 f ’Vini e Capricci by Abraham’s, Gozitano, fix-Xewkija, Għawdex.

Waqt li kien qed iżur il-wirja, il-Ministru Bonnici tenna l-appoġġ tal-Ministeru għall-artisti lokali. “L-arti hija mezz ta’ ispirazzjoni li bih l-artisti mimlija talent jesprimu lilhom infushom u fl-istess ħin iħallu wirt għall-ġenerazzjonijiet futuri tagħna,” qal il-Ministru Bonnici. “Huwa għalhekk li l-Ministeru, permezz tal-entitajiet kulturali tiegħu, qiegħed dejjem itejjeb dan issettur anke billi joħloq iktar spazji fejn l-artisti jkunu jistgħu jaqsmu mal-pubbliku x-xogħlijiet tal-arti tagħhom,” qal il-Ministru.

07

03.03.2019

kullhadd.com

Ritratti: DOI - Kevin Abela

VALLETTA KKULURITA

Ir-renju tal-Karnival jinsab fl-aqwa tiegħu bil-burdata tad-dilettanti nbidlet minn waħda ta’ diżappunt fi tmiem il-ġimgħa li għaddiet, minħabba l-maltemp, għal waħda ta’ ferħ u briju liema bħalu lbieraħ. Kollox jindika li l-Karnival ta’ din is-sena se jerġa’ jkun laħaq livell mill-aqwa

li jpaxxi mhux biss lill-Maltin iżda anke lit-turisti, bl-ewwel sigħat tiegħu jkunu xhieda ta’ kemm l-artisti qed itejbu l-livell sena wara oħra. Ir-ritratti tal-fotografu Kevin Abela mid-Dipartiment tal-Informazzjoni jagħtu togħma ċkejkna ta’ dak li kien hemm ilbieraħ il-Belt fil-Karnival tat-tfal.

08

03.03.2019

kullhadd.com

BOGĦOD MINN ‘LANĊA ĠEJJA U OĦRA SEJRA’ Fi ftit ġimgħat oħra se tinfetaħ skola għat-tagħlim kontinwu tal-piloti marittimi, li xogħolhom hu li jdaħħlu l-vapuri ta’ aktar minn ċertu tunnellaġġ f’pajjiżna. Dawn il-piloti jaħdmu bħala kooperattiva u biex ksibt l-informazzjoni intervistajt lil Jesmond Mifsud, Chief Pilot tal-‘Malta Maritime Pilots Society Ltd’.

Minn Charles B. Spiteri nafu eżatt fejn nistgħu ndawru l-vapur minħabba l-fond, inkella jeħel. U rridu naraw li ma nwetĦidmietna hi marbuta bil-liġijiet tqux diżastru naturali fil-portijiet. ta’ Malta, li tirrikonoxxi li kull vapur ta’ ’l fuq minn 500 tunnellata Issa meta jkun dieħel gross, irid jieħu pilota biex jidħol bastiment, il-kaptan tiegħu fil-portijiet lokali. Bħala portijiet jikkuntattja xi mkien? għandna: il-Port ta’ Marsaxlokk, tal-Belt, ta’ Għawdex u Sa Mai- Iva, normalment kull vapur ta’ son, għalkemm dan tal-aħħar il- aktar minn 500 tunnellata gross, ikollu dak li jgħidulu l-aġent. Għallum ma tantx għadu jintuża. hekk il-vapur jinfurmah meta jkun ġej Malta u l-aġent jgħarraf Iżda x’inhi r-raġuni li lill-Awtorità ta’ Transport Malta jitqabbad pilota biex jidħol - li għandhom sezzjoni apposta li vapur? tieħu l-bookings, jaraw iż-żmien Ir-raġuni hi li normalment, il-kap- li ġej u javżawna sigħat tan jieħu l-vapur minn pajjiż għal qabel il-wasla. Minieħor, u ma jkunx jaf sew il-porti- naħa tagħna jkollna l-work sheet jiet li dieħel fihom.

Barra minn hekk hemm il-prob- li naġġustawha lema tal-lingwa. Għalkemm skont it-talbiet dik internazzjonali hi l-Ingliż, u tal-Awtorità. l-pilota hu kapaċi jitkellem sew Bħal fil-każ bl-Ingliż, nies oħra bħalma huma tal-ajruplani, kellna dawk tad-dgħajjes tal-irmonk u ġieli l-irmiġġjaturi, ġeneralment jitkell- n i s t e n n e w xi mu bl-ilsien tagħhom meta jkunu minħabba ħaġa aċċidentaqed jaħdmu. li, bħall-maltemp iżda nkunu infurmati Mela mhux minħabba bil-wasla minn 24 siegħa qabel. l-fond tal-baħar....

Imbagħad jiddependi mit-terDik ukoll hi ħaġa importan- minals, għax jista’ jkun se jasal ti. Il-pilota hu espert f ’dawk li il-vapur u t-terminal jgħarrfek li jgħidulhom manuvri, għax nor- ma jkollux post għalih. Għalhekk malment, il-kaptan jieħu l-vapur jiddaħħal l-għada.

Pereżempju fil-Port Ħieles, ilminn post għal ieħor, iżda jkun il-pilota lokali li jdaħħlu fil-porti- main liners – dawn il-vapuri ta’ ’l fuq minn 300 metru jieħdu jiet ta’ dak il-pajjiż.

Jien, għalkemm ili pilota għal prijorità, għax iħottu ħafna kondawn l-aħħar tletin sena, ma nistax tejners u mbagħad jiġu vapuri immur f ’pajjiż ieħor u naħdem iżgħar biex iqassmu t-tagħbijifix-xogħol tiegħi, għax trid iż- et f ’portijiet oħra barra minn żmien: trid tkun taf il-kurrenti; Malta, kemm fil-Mediterran u il-fond; fejn iddawwar il-vapur; mal-Ewropa kollha. Jiġifieri l-vataf l-għodda li għandek, bħalma pur il-kbir iniżżel 2,000 jew 3,000 huma d-dgħajjes tal-irmonk, għax kontejner fil-Port Ħieles u l-vapuġieli fil-Port Ħieles qed jidħlu va- ri ż-żgħar jgħabbu dawk li jkunu puri ta’ 400 metru (erba’ grawnds għad-destinazzjoni tagħhom u tal-futbol). Jiġifieri rridu nkunu jerġgħu joħduhom. Għalhekk Tista’ tgħidli fuq fuq, x’inhi l-ħidma ġenerali ta’ pilota?

dawn jieħdu inkella jkollu diffikultà biex jitla’ u l-prijorità. jinżel minħabba ċ-ċaqliq. Ħaġ’oħra: int u dieħel u int u Issa meta ħiereġ, il-vapur ikun dejjem miexi, jkun dieħel għax hu aktar stabbli meta jkun bastiment, miexi millli meta jkun wieqaf. hemm xi post fejn Normalment aħna nitilgħu meta irid jistenna lill-pilota? l-veloċità tal-vapur tkun ta’ bejn sitta u tmien knots. Din hi veloċità Iva. Kull pajjiż ikollu dik li jgħid- tajba biex id-dgħajsa tal-piloti tiulha fairway buoy, li tkun baga in- trakka miegħu. L-ewwel erba’ dikattiva, li toħroġ mill-Awtorità skaluni jkunu tal-lastiku biex kull f ’post sigur barra mill-bokka ta’ darba li d-dgħajsa titrakka miegħu port. Pereżempju fil-Belt tinsab u tieħu daqqa, ma ġġarrabx ħsara. mil ’il barra, iżda Marsaxlokk, minħabba l-vapuri l-kbar tkun Allura ngħid sew li ċerta età tista’ tippreżentalek diffikultà qiegħda bogħod tliet mili. biex taħdem bħala pilota?

Jiġifieri dawn ikunu fil-baħar; Mhux l-età biss, iżda hekk kif piviżibbli? lota jagħlaq l-40 sena, l-Awtorità Dażgur, tarahom. L-idea hi li l-va- tibda tibagħtu għal eżami mediku pur jasal ħdejha u l-pilota joħroġ biex tiċċertifika li għadu kapaċi għalih. Bħala piloti naslu ħdejh għax-xogħol. U dan apparti li trid u nitilgħu b’sellum tal-ħabel, li tkun b’saħħtek mentalment ukoll, jitqiegħed fejn il-pilota jaħseb li għax hemm il-ħajja tal-individwu jkun l-aħjar, jiġifieri taħt ir-riħ, fin-nofs.

Issa meta nsemmu pilota: hemm differenza kbira bejn pilota u kaptan? U x’taħriġ ikun hemm?

Hemm differenza kbira, għax il-pilota hu l-espert fil-manuvrar.

Mela meta jkun hawn bżonn pilota fil-pajjiż, l-Awtorità ta’ Transport Malta, toħroġ sejħa għal applikazzjonijiet u naturalment il-ħtiġiet huma ta’ kaptan – jiġifieri kaptan li jista’ jsuq kull vapur fid-dinja, inklużi cruise liners, tal-kontejners eċċ. L-importanti hu li min japplika jkollu ċertifikat ta’ kaptan li dderieġa bastiment barra minn pajjiżna.

Ladarba jissieħeb mal-piloti, ikollu induction course fl-ewwel sitt xhur u mbagħad biex jilħaq il-klassi tal-piloti, jerġa’ jkollu sitt taqsimiet. Jiġifieri l-pilota dejjem jitla’ skont it-tul tal-vapur.

L-ewwel jibda b’liċenzja għal vapuri ta’ 120 metru, imbagħad 170, wara 200, aktar tard 250 u ta’

09

03.03.2019

kullhadd.com

300 metru. Fl-aħħar ikollu l-full tonnerage, li kull stadju jieħu 10 xhur. Mela minn dakinhar li jibda sa dakinhar li jista’ jdaħħal kull vapur, iridu jgħaddu ħames snin, avolja għandu ċertifikat ta’ kaptan. Għax ir-responsabbiltà u s-siġurtà tal-pajjiż u t-taħriġ li għandu bżonn hu kbir.

Wieħed għandu jifhem li pajjiżna jiddependi fuq il-ħila tal-pilota. Irridu nifhmu wkoll li madwar 96% tax-xogħol li jidħol f ’pajjiżna jasal permezz tal-baħar. Mela, irridu nibżgħu għall-portijiet tagħna, għax dawn ma tistax taqlibhom: fis-sens li fil-Belt ma tistax iddaħħal container liners. U l-istess għall-vapuri tal-passiġġieri; ma tistax mill-Belt toħodhom fil-Port Ħieles, għax mhux magħmul għall-passiġġieri. U dan għax aħna m’għandniex il-lussu bħal pajjiżi oħra li nistgħu naqilbu port. Ara fi Sqallija, hemm mijiet ta’ portijiet u jekk vapur ma jidħolx Katanja, jista’ jmur Sirakuża jew f ’port ieħor, iżda aħna ma nistgħux.

Hekk, jekk vapur jiġi biex jidħol it-Tarzna u jkun hemm problema, ma jista’ jmur imkien.

Għalhekk wieħed malajr jifhem għaliex pilota Malti jgħaddi minn daqshekk skrutinju. L-idea hi li jkollok il-krema ta’ pajjiżna.

Inħobbu ngħidu li l-Port talBelt tagħna hu port naturali.

Jiġifieri dan ma ntmess qatt u baqa’ kif inħoloq?

Meta ngħidu port naturali jkun ifisser li l-fond jibqa’ kif ikun.

Pereżempju l-problema li niltaqgħu magħha fil-Port Ħieles, li issa sar port, hi li kull darba, ir-ramel li hemm, dejjem imur naħa jew oħra u jiżdied. Ara l-Belt, għax port naturali, la jiżdied u lanqas jonqos, iżda jibqa’ kif inhu.

Allura fil-Port Ħieles, bħala pilota trid tkun taf dan iċ-ċaqliq kollu?

Iva, u apparti li nkunu nafu ċ-ċaqliq, aħna, anki bin-natura tax-xogħol tirrealizza, għax tiġi megħjun ukoll bl-echo sounders li jkunu fuq il-bastiment u fuq id-dgħajjes tal-piloti, li aħna ġieli niċċekkjaw bihom u naraw eżatt x’hemm u m’hemmx, għax dik ukoll hi parti mill-għodda tagħna u biex naraw li kemm jista’ jkun nagħmlu x-xogħol tagħna tajjeb u kif suppost.

Complement sħiħ ta’ piloti kemm ikun fih u għandkom biżżejjed?

Bħalissa ninsabu 16-il pilota.

Rigward in-numru ta’ piloti, din tinsab fil-liġi u tinħadem skont il-kwantità ta’ kemm jidħlu vapuri.

Issa kull pilota suppost jagħmel 550 vapur b’żieda jew nuqqas ta’ 20% f ’sena. Issa jekk il-kwota taqbeż u ttul għal ċertu żmien, jista’ jiddaħħal pilota ieħor. Hi qiegħda skont l-esiġenza tax-xog-

ħol.

Li ġara dan l-aħħar mhux żdieMeta ngħidu port naturali jkun du l-vapuri fin-numru, iżda żdied il-kobor tagħhom. Għalhekk, ifisser li l-fond jibqa’ kif ikun. minħabba s-sigurtà, vapuri ta’ ’l Pereżempju l-problema li niltaqgħu fuq minn 300 metru jew 70,000 tunnellata, jieħu żewġ piloti. Dan magħha fil-Port Ħieles, li issa sar minħabba li hemm minnhom li port, hi li kull darba, ir-ramel li jkunu wiesgħa 54 metru; jiġifieri jekk tgħajjat min-naħa għall-oħra hemm, dejjem imur naħa jew oħra ma tinstemax. Allura jridu jkunu żewġ piloti. u jiżdied. Ara l-Belt, għax port Irrid infiehem li wieħed mill-pinaturali, la jiżdied u lanqas jonqos, loti joqgħod fin-nofs u jrid jieħu ħsieb hu. Pereżempju fil-Port iżda jibqa’ kif inhu. Ħieles ikun irid jieħu ħsieb tliet dgħajjes tal-irmonk, li l-vapuri jidħlu bihom; irid ikun jaf il-veloċità, il-korsa, l-ilma taħt il-vapur u din l-informazzjoni jgħadInt tidħol, taħdem f ’dan ildihielu t-tieni pilota, li jkun qed ment meta ordnajt kontejner pereżempju miċ-Ċina, iwegħduk grupp ta’ nies professjonali u jaħdem miegħu. li fi żmien ħmistax ikun f ’Mal- meta jagħlaqlek iż-żmien, titlaq. ta jew f ’pajjiż ieħor u b’hekk Nifhem sew allura li l-pilota il-konnettività tiegħu tkun tali li U l-ħlas tas-salarji tagħkom ma jsuqx il-vapur hu? x-xogħol fuqu ma jistax jieqaf mnejn jiġu?

Il-vapur la jsuqu l-pilota u lanqas billejl jew binhar, biex taqdi Jiġu mill-Awtorità tat-Trasport. il-kaptan. Din l-idea li l-kaptan lill-klijent.

Naturalment, billejl, ix-xog- Hi l-aktar ħaġa trasparenti, għax isuq il-vapur hi żbaljata. Illum, il-vapur meta jkun dieħel fil- ħol tagħna fuq dawn il-vapuri aħna għandna kuntratt malport ikollok baħri – dak li ngħid- ġganteski joffrilna sfida akbar, Gvern fit-tul, fejn it-tariffa li ulu able seaman, fejn int tagħti għax ma tantx għandna dwal. jħallas il-vapur tinsab pubblika Iżda aħna, f ’Malta, nieħdu ħafna għal 20 sena oħra – ftehim fitl-ordnijiet u hu jobdihom.

Fil-fatt hemm xi ħaġa li forsi taħriġ. Għandna simulator, qed tul biex ikun hemm trasparenftit jafuha, li meta l-pilota jagħ- nibnu skola ġdida li dalwaqt se za – u aħna lanqas nitolbu l-flus ti ordni lill-vapur, il-kaptan biss tinfetaħ, u kull pilota jagħmel xa- lill-aġent, iżda lill-Awtorità, li jista’ jiddubita tkunx ordni taj- har fis-sena jitħarreġ fiha. Inġi- tiċċarġja lill-aġent u hi tiġbrilna ba jew le. U l-baħri li jkun fuq bu l-mudelli tal-vapuri l-ġodda u l-flus. ir-rota, jirrepeti l-ordni tal-pilota nippruvawhom fuq is-simulator, biex jiżgura ruħu li fiehmu. Illum għax hemm biss tista’ tesperi- Meta jidħlu vapuri kbar, hawn minnhom li ma jkunux kollox ikun rekordjat bħal fuq menta ftit. jistgħu jiddawru. Allura dawn l-ajruplani, biex ikun aċċertat li jinsaqu b’lura? l-ordni kienet ċara u li fehemha. Jiġifieri m’intomx impjegati tal-Gvern?

Iva. Fil-Port il-Kbir, il-vapuri X’ħinijiet jaħdmu l-piloti?

Le, dari konna impjegati tal-Aw- tal-passiġġieri ġieli ndaħħluhom Il-ħin kollu, għax dan il-pajjiż ma torità. Imbagħad fl-2003 kien b’lura. Speċjalment fid-dħul imjistax jaffordja mod ieħor. Fil- deċiż li nsiru kooperattiva. U morru fil-bajja ta’ Bighi għax fatt aħna l-unika kooperattiva li l-idea kienet sempliċi u tajba, għandna iktar spazju u hemm noffru servizz essenzjali. Jiġifieri għax kull pilota hu bniedem u indawru l-vapur. Illum il-vapunaħdmu mad-dawra tal-arloġġ vot wieħed. Kif jien nispiċċa ri ta’ 350 metru tal-passiġġieri, – festi, Sibtijiet u Ħdud. Kieku bl-età, bilfors irrid nirtira. Allu- mhux kullimkien tista’ ddur bima naħdmux hekk, il-ħidma fil- ra din ma tkunx kumpanija fejn hom anki minħabba l-fond. Ma Port Ħieles tieqaf. Għax illum ngħaddi l-ishma tiegħi jew jix- jfissirx li jekk ikolli 400 metru il-ħidma tal-konnettività tal-Port triha xi ħadd u jhedded biha lill- min-naħa għall-oħra jkolli spazju biżżejjed, għax imbagħad trid Ħieles hi xi ħaġa kbira. Speċjal- Gvern tal-ġurnata.

tara hemmx fond u jekk l-iskrejjen jew il-qiegħ tal-vapur jaħbtux.

Mela fil-Port il-Kbir xi kemm hu fond l-ilma?

Il-verità hi li l-fond ivarja kullimkien. Jibda b’10 metri mill-Menqa u sa barra għandek 20 metru. Iżda fejn hemm il-mollijiet hemm inqas fond.

U għall-cruisers il-kbar, 10 metri biżżejjed?

Il-cruisers ma jkunux jeħtieġu aktar minn hekk, għax normalment kulma jkollhom bżonn huma tmien metri. Il-Port Ħieles hu differenti, għax hemm, il-vapuri jgħabbu l-merkanzija, li bit-toqol tagħha tniżżel aktar lill-vapur taħt l-ilma. Ġieli ltqajtu ma’ xi ħaġa mhix tas-soltu?

Fix-xogħol tagħna ma tieħu xejn bi kbir, għax bħala piloti Maltin u b’differenza minn mad-dinja kollha, aħna nagħmlu kollox. Pereżempju pajjiżi oħra jkollhom terminals ta’ kwalità ta’ vapur wieħed, waqt li hawn nibdew minn vapuri tal-gwerra, cruise liners, tankers, bulk carriers, riggijiet (li huma differenti biex taħdimhom), għandna vapuri differenti u wkoll il-braken.

Meta kellna l-V18 ridna nagħmlu braken fin-nofs tal-portijiet u nankrawhom. Dak hu xogħolna wkoll, li bih dħalna wkoll fil-qasam tal-ispettaklu fil-portijiet.

L-ikbar vapuri bħalissa?

Fil-Port Ħieles qed jidħlu vapuri ta’ 399 metru tul u 45 metru wisa’, kważi ta’ 200,000 tunnellata gross. Jiġifieri tnejn minn dawn il-vapuri jieħdu l-karozzi kollha ta’ Malta. Fil-Port tal-Belt, jidħlu vapuri tal-passiġġieri ta’ 350 metru u fit-Tarzna daħħalna vapur ta’ 360 metru.

10

03.03.2019

kullhadd.com

JISPEĊJALIZZAW FIL-FARMAĊIJA FL-UNIVERSITÀ MALTIJA Kors li jwassal għad-Dottorat fil-Farmaċija mniedi mid-Dipartiment tal-Farmaċija tal-Università ta’ Malta u li issa daħal fil-ħames sena tiegħu, attira lejh 67 student li 26 minnhom huma barranin u ġejjin minn 15-il pajjiż differenti

Kors li jwassal għad-Dottorat fil-Farmaċija mniedi mid-Dipartiment tal-Farmaċija tal-Università ta’ Malta u li issa daħal fil-ħames sena tiegħu, attira lejh 67 student li 26 minnhom huma barranin u ġejjin minn 15-il pajjiż differenti. Il-kors huwa offrut b’kollaborazzjoni malKulleġġ tal-Farmaċija tal-Università Amerikana ta’ Illinois ta’ Chicago.

B’riżultat ta’ dan il-kors l-ispiżjara għandhom l-opportunità li jkomplu javvanzaw fl-għarfien

tal-farmaċija, jipprattikaw u jirriċerkaw permezz ta’ tmexxija u professjonalità innovattiva.

Ir-riżultat ta’ dan il-programm huwa konformi ma’ dak li jissejjaħ FIP Pharmaceutical Workforce Development Goals li jittratta għaliex għandu jkun hemm investiment fil-ħaddiema fil-qasam tal-farmaċewtika u x’inhuma l-għanijiet għall-iżvilupp tal-ħaddiema f ’dan il-qasam. Il-kors huwa meqjus bħala mudell eċċellenti ta’ kif wieħed jista’ jipprovdi kompetenzi pro-

fessjonali li huma essenzjali fissistemi tas-saħħa llum.

Mitlub jikkummenta dwar dan, id-Deputat Prim Ministru u Ministru għas-Saħħa Chris Fearne qal li “dan jinkwadra perfettament f ’dak li qegħdin nagħmlu permezz tas-sistema robotika għat-tqassim tal-mediċina fl-Isptar Mater Dei u fiċ-Ċentru tal-Onkoloġija Sir Anthony Mamo. F’Novembru li għadda nedejna l-proċess li se jwassal biex fi żmien tliet snin jibda jsir użu minn te- knoloġija avvanzata u robotika bħala mezz biex jittejjeb isservizz tal-mediċina fl-isptarijiet, jonqsu l-possibbiltajiet ta’ żbalji, filwaqt li jitnaqqas ix-xogħol mhux produttiv u li jtellef il-ħidma professjonali filkliniċi u mal-pazjenti fis-swali tal-isptarijiet. Proġett li se jkun ifisser investiment ta’ aktar minn €12-il miljun u se jsir mill-konċessinarju tal-proġett.

Il-Gvern jibda biss iħallas lura dan l-investiment meta u jekk il-Gvern ikunx iffranka flus mill-ammont li qiegħed jonfoq bħalissa għall-istess xogħol li se tkun qed tagħmel is-sistema.”

Permezz ta’ din is-sistema, li ovvjament tinvolvi diversi professjonijiet, fosthom tal-farmaċewtika, se tkun eliminata tista’ tgħid għalkollox il-possibbiltà li jkun hemm skarsezza ta’ mediċini filwaqt li l-ispiżjara u l-infermieri se jkunu nħelsu mix-xogħol pjuttost kliniku.

Sistema li taħseb ukoll biex ma

jkunx hemm ħażniet ta’ mediċini bla bżonn bil-konsegwenza li jiskadu u jkollhom jintremew.

Is-sistema taħseb ukoll biex tipprevedi l-ħażna meħtieġa filwaqt li b’mod awtomatiku tagħmel l-ordni relatata.

Matul din is-sena se jkun għaddej studju fuq kull sala flIsptar Mater Dei u fiċ-Ċentru tal-Onkoloġija Sir Anthony Mamo biex ikun jista’ jinġieb l-apparat meħtieġ, filwaqt li mis-sena li ġejja jibda jingħata t-taħriġ neċessarju lill-ħaddiema konċernati, taħriġ mifrux fuq ħames ġimgħat għal kull sala u li jieħu ftit inqas minn sena.

L-implimentazzjoni ta’ din is-sistema robotika fejn jirrigwarda ħażna u tqassim ta’ mediċini tieħu madwar sentejn u li tinvolvi aktar minn 800 apparat sofistikat fosthom żewġ robots fl-imħażen tal-mediċina fil-Qasam Industrijali ta’ San Ġwann u tnejn oħra fl-Isptar Mater Dei.

11

03.03.2019

kullhadd.com

NIFS KBIR! • L-ISKEMA TAL-ASSIGURAZZJONI GĦALL-KORPI DIXXIPLINATI TINTLAQA’ TAJJEB • L-UNJINS JISĦQU LI GĦANDHA TKUN ESTIŻA GĦAL SETTURI OĦRA TA’ ĦADDIEMA Kitba ta’ jew Enforcement Officer ieħor NEIL AZZOPARDI li wkoll kienu jkunu fid-dover li FERRIGGI jwaqqfu persuna li tkun qed twettaq reat relatat mat-traffiku.”

Vella li jirrappreżenta l-memL-iskema ta’ assigurazzjoni għall-korpi dixxiplinati mħab- bri tal-Forzi Armati u kif ukoll bra aktar kmieni din il-ġimgħa l-Uffiċjali Korrettivi qal ukoll: mill-Ministri Edward Scicluna “Ta’ min wieħed isemmi li salu Michael Farrugia, intlaqgħet lum il-ġurnata jekk wieħed minn ferm tajjeb mill-unjins li jir- dawn il-ħaddiema xtaq jagħmel rappreżentaw il-Korp tal-Pulizija, polza tal-assigurazzjoni kienet il-Forzi Armati ta’ Malta, l-Uffiċ- tiswieh mijiet kbar ta’ ewro jew jali Korrettivi ta’ Malta, il-Pro- saħansitra jkun hemm kumpaniji tezzjoni Ċivili u anke l-uffiċjali fi ta’ assigurazzjoni li ma jagħtuhx ħdan id-Dipartiment tad-Dwana. l-opportunità li jagħmel polza.” Żgur u mhux forsi li l-aktar Għalkemm tal-aħħar mhuwiex korp dixxiplinat xorta waħda in- korp dixxiplinat li tant talab għal ħass il-bżonn li dawn l-uffiċjali diversi snin skema bħal din kien jkunu inklużi, fid-dawl tal-periklu il-Korp tal-Pulizija, l-aktar wara l-każ tas-Surġent Simon Schemli qed ikunu esposti għalih.

Permezz ta’ din l-iskema mse- bri f ’Mejju li għadda, meta l-istjħa Occupational Personal Acci- ess Schembri allegatament safa dent Benefit Scheme, jekk sfor- mkaxkar mal-400 metru minn tunatament wieħed iweġġa’ fuq Liam Debono f ’Ħal Luqa.

Schembri flimkien ma’ ħbieb il-post tax-xogħol jew allaħares qatt imut, hu jew il-werrieta se oħra waqqaf il-Fondazzjoni Sijkunu jistgħu jibbenefikaw minn mon Schembri Blue Light, bilsa erba’ darbiet mill-paga annwa- għan li jibdew kampanja biex li tiegħu li tilħaq il-massimu ta’ il-Gvern idaħħal minnufih din l-iskema. Iċ-Ċermen tal-Fonda€180,000.

Is-Sur Jeremy Camilleri mit-Taq- zzjoni Dr Herman Mula qal li sima Gvern u Entitajiet Pub- “assigurazzjoni għall-impjegati bliċi fi ħdan il-General Workers maċ-Ċivil li jirriskjaw ħajjithom Union li tirrappreżenta l-Uffiċjali kuljum tissalvagwardja mhux tad-Dwana, filwaqt li laqa’ din biss lill-ħaddiem innifsu iżda l-aħbar għall-Uffiċjali tad-Dwana lill-familja diretta tiegħu jew talab sabiex il-Gvern jikkunsidra tagħha. L-attentat fuq il-fundatur studju li fih jiġu indikati postiji- tagħna f ’Mejju tas-sena l-oħra, et li fihom ħaddiema ta’ kuljum u b’mod speċjali, il-ħidma ta’ Sijgħaddu minn ċirkustanzi peri- mon u tal-kumitat kollu ta’ din kolużi sabiex ikunu jistgħu jaq- il-Fondazzjoni kompla jixpruna du l-funzjoni tagħhom għall-ġid sabiex il-Gvern iwaqqaf din l-astas-soċjetà inġenerali, u jikkun- sigurazzjoni.” Mula saħaq ukoll li sidra li l-assigurazzjoni titwessa’ u Ministeri oħra għandhom jikkuntkopri dawn il-gruppi ta’ ħaddie- sidraw li jinkludu ħaddiema oħra ma. “Dawn il-ħaddiema, li b’tant taħt id-dekasteri tagħhom li wkoll impenn jaqdu dmirijiethom u ta’ kuljum jirriskjaw ħajjithom. b’hekk jiksbu ir-riżultati eċċezL-iskema ta’ assigurazzjoni ntzjonali li qegħdin jiġu mħabbra laqgħet ukoll b’mod tajjeb miżta’ kuljum fl-aħbarijiet, jaħdmu żewġ unjins pulizjeski, il-Police kontinwament taħt ċirkustanzi Officers Union affiljata mal-Genstressanti u anki perikolużi,” qal eral Workers Union u anke l-MalCamilleri. ta Police Association. L-Ispettur Tal-istess fehma huwa s-Seg- Sandro Camilleri saħaq kif din retarju tal-Forzi Dixxiplinati fi kienet wegħda elettorali ta’ dan ħdan il-General Workers Union, il-Gvern li wettaq u hi ta’ imis-Sur Theo Vella, li qal hekk: portanza kbira. Qal li “l-Gvern “Bħalma qal tajjeb il-Ministru mill-ewwel beda diskussjonijigħall-Intern u s-Sigurtà Nazz- et f ’dan ir-rigward li komplew jonali Dr Michael Farrugia, il- jiżviluppaw biex fl-aħħar kellna każ tas-Surġent Simon Schembri din l-aħbar. Aħbar sabiħa li timkien li xpruna l-proċess sabiex la lill-membri tal-Korp b’ħeġġa, din il-polza tal-assigurazzjoni b’kuraġġ u b’determinazzjoni tidħol fis-seħħ kemm jista’ jkun sabiex jaqdu d-doveri tagħhom malajr. Vella saħaq li fis-sitwazz- b’aktar qawwa għax għandjoni tas-Surġent Schembri seta’ hom rashom mistrieħa li jekk kien hemm Community Officer iweġġgħu jew jitilfu ħajjithom,

huma u familthom koperti b’assigurazzjoni. Fil-passat meta xi ħadd kien jipprova jiftaħ ħalqu fuq dawn l-affarijiet kien isib ħajt ma’ wiċċu mill-Gvern u mid-diversi Kummissarji li mexxew ilKorp.”

Min-naħa tiegħu s-Surġent Marlon Hili, Segretarju tal-Malta Police Association, qal li jilqa’ din l-iskema, għax ta’ kuljum il-membri tal-Korp iridu jħabbtu wiċċhom ma’ riskji li xogħlijiet oħra ma jħabbtux magħhom kuljum.

Is-Surġent Hili qal li “sal-lum il-ġurnata meta pulizija jweġġa’ fuq il-post tax-xogħol, irrilevanti mill-gravità tal-korriment, apparti d-dwejjaq talli tkun weġġajt, tkun taf li quddiemek għandek perjodu ta’ żmien li fih tkun se titlef ħafna flus, għaliex filwaqt li l-paga tibqa’ tirċeviha normali, iżda ovvjament tintiliflek il-possibilità li taħdem sahra żejda u anke telf ta’ allowances, u dan hu kollu piż inġust fuq il-familji ta’ dawk li jweġġgħu. Għalhekk nisperaw li permezz ta’ din il-polza dawn il-problemi jiġu eliminati darba għal dejjem.”

Madanakollu, huwa kkritika l-fatt li l-assoċjazzjoni ma ġietx ikkonsultata meta din l-iskema kienet qed tinħadem. Għalhekk l-istess assoċjazzjoni appellat sabiex tingħata aktar informazzjoni dwar kif se titħaddem din l-iskema.

Fl-aħħar u mhux l-inqas, l-uffiċjali mid-Dipartiment tal-Protezzjoni Ċivili kienu ilhom jitolbu din l-iskema sa mis-sena 2003.

Fil-fatt is-Segretarju tal-Unjin tal-Protezzjoni Ċivili s-Sur Jonathan Callus qal kif “fl-2003, dak iż-żmien l-assoċjazzjoni tal-Protezzjoni Ċivili, kienet ressqet Memorandum of Understanding lill-Ministru għall-Intern Tonio Borg, b’erba’ punti maġġuri li kienu d-dritt tal-irtirar wara 25 sena servizz, sħubija fl-Unjin, skema ta’ assigurazzjoni u allowance għall-membri.” Is-Sur Callus sostna li issa tlieta minn dawn it-talbiet twettqu mill-Gvern preżenti, filwaqt li l-aħħar talba dik tal-allowance qed tiġi diskussa fil-laqgħat tal-ftehim settorjali l-ġdid.

Is-Sur Callus temm jgħid li din tal-assigurazzjoni hija skema innovattiva għall-korpi dixxiplinati u żgur li se timmotiva iktar ħaddiema tal-Protezzjoni Ċivili.

Herman Mula

Jeremy Camilleri

Jonathan Callus

Marlon Hili

Sandro Camilleri

Theo Vella

12

03.03.2019

RAPPORT DOPPJU JWASSLU L-QORTI

kullhadd.com

Raġel ġie akkużat li kellu x’jaqsam ma’ żewġ persuni minorenni u persuna oħra vulnerabbli minħabba l-istat psikjatriku tagħha. L-akkużat li ismu ma jistax jissemma sabiex jiġu salvagwardjati l-identitajiet tal-vittmi, allegatament kien ikollu x’jaqsam ma’ żewġ subien u tfajla waqt li ommhom, li kienet ukoll is-sieħba tal-akkużat, kienet tkun qed tirċievi l-kura għall-marda tal-kanċer.

L-Ispettur John Spiteri rrakkonta kif il-pulizija rċeviet rapport mingħand żewġ ommijiet li jiġu minn xulxin li saħqu li l-akkużat kellu x’jaqsam sesswalment mattfal tagħhom fuq medda ta’ żmien.

Filwaqt li l-akkużat wieġeb mhux ħati għall-akkużi miġjuba kontrih, l-Avukat Difensur Franco Debono talab il-ħelsien mill-arrest. Dan filwaqt li spjega li r-raġel ma kienx għadu joqgħod ma’ omm it-tfal

imma reġa’ mar joqgħod m’ommu.

Il-prosekuzzjoni opponiet it-talba, bl-Ispettur jisħaq li dan kien wieħed mill-iktar każijiet koroh li qatt ħadem fuqhom. Dan filwaqt li l-fedina penali tal-akkużat hija wkoll waħda kkulurita.

Għalhekk il-Qorti ppreseduta mill-Maġistrat Yana Micallef Stafrace ċaħdet it-talba għall-ħelsien mill-arrest.

14

L-GĦANA SA DOT 03.03.2019

kullhadd.com

Illum se nittrattaw ir-riċerka li għamlet Maria Brown biex kisbet id-dottorat tagħha fis-soċjoloġija tal-edukazzjoni. L-istudju mess mal-għana Maltija, l-aktar dik b’għeruq fiż-Żejtun. B’inizjattiva fil-komunità taż-Żejtun ried jintlaħaq skop edukattiv li jitbiegħed mis-sens tradizzjonali ta’ skola formali. Kellu jservi bħala edukazzjoni għall-adulti, fejn il-parteċipanti fil-proġett, nisa u rġiel, kellhom ’il fuq minn 18-il sena u l-aktar fosthom kienu nies irtirati li minnhom kien hemm min qabeż is-70 sena.

Minn Charles B. Spiteri

X’kien li seta’ ħajjar liż-Żwieten għal dan il-proġett?

Hemm minnhom kienet togħġobhom l-għana, peress li ż-Żejtun hu meqjus bħala l-benniena tal-għana, inkella għax iħobbu l-letteratura, il-proża u l-poeżija bil-Malti jew miktuba bid-djaletti taż-Żejtun. Tajjeb naċċenna li f ’dan il-post hemm żewġ djaletti; dak tan-naħa ta’ fuq u dak tan-naħa t’isfel. U l-għana, il-proża, il-lingwa Maltija u dik djalettali kienu qed jintużaw bħala għodda għall-edukazzjoni fis-sens mifrux.

Jiġifieri li “taqra d-dinja” - fi kliem sempliċi, li taqra between the lines, kif ispirat minn xogħol l-edukatur Brażiljan Paulo Freire u dawk assoċjati miegħu.

Pereżempju meta saret il-privatizzazzjoni tat-trasport pubbliku, il-komunità taż-Żejtun kienet milquta b’mod partikulari, għax hemm issib popolazzjoni anzjana, b’ħafna nies ma jsuqux u kif ġiet mibdula l-linja ma baqgħetx taqdihom bħal qabel. Allura wieħed faċli jaqbad u jwaħħal fil-Gvern, iżda bid-diskussjonijiet li kien ikollna fil-grupp, bdejna nistaqsu fuq il-privatizzazzjoni, bħala fenomenu li kien qed iseħħ mad-dinja kollha.

Konna nidħlu f ’dawn il-kunċetti li jistgħu jidhru astratti.

Persuni li ma kinux jafu jiktbu u jaqraw kellhom narrattiva, storja u bijografija, li tagħtihom profondità qawwija fil-ħsieb tagħhom. Għalhekk huma, li biex ngħidu hekk raw Malta tinbidel, bdew jifhmu x’jiġifieri tipprivatizza anki f ’sens globali. U l-privatizzazzjoni tat-trasport pubbliku bdew jarawha f ’livell ieħor.

Anki meta waqt is-sessjoni kienu jiġu u pereżempju jgħidu li kellhom xi jgħidu mal-ġar, għax beda jagħmel wisq storbju, bdejna nidħlu fuq kif huma mibnijin id-djar illum. U noħorġu l-fatt għaliex f ’Malta għandna ħajt imiss m’ieħor, il-limitazzjonijiet tal-ispazju.

Numru mill-parteċipanti kienu wkoll emigrati jew kellhom lil uliedhom imsefrin u raw l-idea ta’ spazju madwar id-djar.

F’pajjiżna li jkollok binja detached, hi lussu. Barra, f ’pajjiżi fejn l-art mhix problema u l-ispazju mhux limitat, ma ssibx djar imissu ma’ xulxin. U bdejna nistaqsu kif qed nibnu f ’Malta; l-arkitettura.

Jiġifieri tibda minn episodju li ġralek illum, bħal sabu li dak li jkun iz-zokkor fid-demm, jew l-obeżità u nippruvaw insibu r-raġuni. Jafu jirriżultaw mill-ikel li nikkunsmaw, in-nuqqas ta’ taħriġ, l-użu żejjed tal-vetturi, u ninvestigaw x’qed jiġri b’ħarsa kritika.

for all, għax bħala edukaturi, jien u l-Prof Borg konna niggwidaw id-diskussjoni. Dan biex kemm jista’ jkun norbtu ma’ dawn il-fenomeni li naraw ukoll barra minn Malta b’għajn kritika u dejjem bil-mistoqsija. Imbagħad, ħmistax wara, meta nerġgħu niltaqgħu, l-ewwel parti tas-sessjoni kienet tkun iddedikata għall-espressjoni tagħhom.

Jiġifieri dawn kienu jmorru d-dar u l-ħsibijiet li nkunu rriflettejna fuqhom jiktbuhom f ’għana, f ’poeżija bid-djalett u mhix, jew proża u jagħtuna dik l-espressjoni.

Titolbu ċertu tul jew kulħadd fil-libertà tiegħu?

F’idejhom, kemm it-tul kif wkoll l-istil. Jiġifieri min jagħżel proża, min poeżija, min jagħżel il-Malti li nitkellmu bih b’mod ġenerali, min jikteb bid-djalett ta’ fuq u min jikteb bid-djalett tan-naħa t’isfel. Dejjem skont biex iħossu l-aħjar jesprimi ruħu. L-istess l-għannejja, għax kif nafu hemm l-għana talfatt – dik li tirrakkuntalek storja, u għalhekk, mill-ħsibijiet li konna niddiskutu, kien hemm min joħloq storja fittizja, iżda t-tagħlima tintrabat ma’ dak li nkunu ddiskutejna. Inkella l-għana Bormliża, dik li taqbad sillaba u ġġebbidha u trembilha. Jiġifieri biex għannej jgħidlek sentenza, ġieli ddum ħames minuti u jekk ma jfehemilekx hu, tista’ tibqa’ ma tifhimhiex sakemm tibda tidra tinterpreta l-għana Bormliża.

Imbagħad kellna min jgħanni spirtu pront, fejn dawk li jkunu jibqgħu jiftakru x’ġara, joħorġu żewġ għannejja u joħolqu bħal battibekk, iwieġbu lil xulxin, ġieli f ’forma ta’ tgħajjir.

Iżda jkantawhom fil-ħin li tiltaqgħu?

Iva, konna niltaqgħu fiċ-Ċentru tal-Arti u l-Artiġjanat, li ġentilment kien jipprovdilna l-Kunsill Lokali taż-Żejtun. Iżda mbagħad tant kien ikollna materjal, fejn għedna li kien ħasra jservi biss għall-iskop tad-dottorat tiegħi.

Eventwalment, fl-aħħar tal-proġett, il-parteċipanti ffurmaw għaqda tagħhom, għamlu NGO u bdew jagħmlu kuntatti ma’ għaqdiet oħra fil-komunità u f ’Malta.

Mela din l-esperjenza swiet aktar millli kien mistenni.

Swiet mhux għax jien kont xi messija u wrejthom id-dawl,

iżda għax huma diġà kellhom fihom din il-ħaġa. U kellhom interess, għax li riedu kienet daqsxejn ta’ pjattaforma. Imbagħad għamilna attivitajiet fil-komunità. Jiġifieri anki l-attivitajiet li konna niddiskutu, kienu qed jitwasslu lin-nies tal-komunità u nies li huma interessati fl-għana. Iżda fejn qabel, forsi l-għana ma kinitx wisq tittratta fuq suġġetti bħall-migrazzjoni, tniġġis, trasport pubbliku, privatizzazzjoni, globalizzazzjoni; issa kienu qed jisimgħu l-għana, li lilhom tinteressahom, Bormliża eċċ..., iżda fuq dawn it-temi.

U jekk forsi l-għana Bormliża ma tantx nifhimha jew ma tantx tinteressani, min hu dilettant tal-għana Bormliża, issoltu ma tantx kien jisma’ fuq dawn it-temi. Allura sibna mezz li jista’ jwassal dan it-tagħrif bil-lingwa li tinteressa lil dawn in-nies.

Jien niftakar għannejja n-naħa ta’ Birżebbuġa. Dik kienet xi għana differenti jew l-istess?

Il-kategoriji prinċipali huma dawn li qed insemmu: tal-fatt, spirtu pront, il-Bormliża u l-għana tal-banju. Din tal-aħħar hi marbuta man-nisa, għax kienu jkantawha ħdejn l-għajn tal-ħasselin u jirrispondu lil xulxin huma u jaħslu. Iżda dawn ukoll kellhom konnessjonijiet mal-grupp taż-Żejtun u ma’ ta’ Birżebbuġa, fejn ġieli jsiru attivitajiet.

Jiġifieri jien, li qabel ma dħalt għal dan l-istudju ma kont naf kważi xejn fuq l-għana, kelli element ta’ parteċipazzjoni u osservazzjoni. Jiġifieri ridt insir midħla, għax jien lanqas jien miż-Żejtun. U kont nattendi attivitajiet u festi, bħal Żejt iż-Żejtun u Ġieħ iż-Żejtun, fejn għadhom jistednuni.

L-għana u l-familja, jorbtu?

Iva, għax meta tkun għannej hi deċiżjoni bħal meta tidħol fil-politika, għax l-għannej għandu ċerti rabtiet, prattika li jrid isegwi u stil ta’ ħajja. Qisek jekk tkun għannej ikollok rabta li sa ċertu punt hi tal-familja wkoll, apparti li tista’ tkun xi ħaġa li tintiret.

Sibt li fost il-parteċipanti kien hemm min kellu t-tfal li qed ikomplu fit-tradizzjoni, anki billi jagħtuha dik il-laqta oriġinali tagħhom. Fl-għana ma tantx issib żgħażagħ, iżda xi ħaġa li ħarġet mill-proġett tar-riċerka li qed insemmilek, kienet ukoll li fl-għana jista’ jkun hemm dak l-element ta’ mentoring, fejn

Iżda dan iwassal għal xi ħaġa?

Iltqajna għal sensiela ta’ diskussjoijiet ta’ dan it-tip. Konna niltaqgħu darba kull ħmistax għal siegħa u nofs u nagħmlu dawn it-tip ta’ diskussjonijiet, b’suġġetti li jinbtu mill-parteċipanti stess u mhux imposti minni jew mill-Professur Karm Borg tal-Fakultà tal-Edukazzjoni, li wkoll kien qed jipparteċipa fil-proġett. Ovvjament ma kienx ifisser li kollox kien free

F’kull rakkont hemm kultura li qajla nagħtu kasha fil-ħajja ta’ kuljum. Tiskanta kif l-għannejja, bl-għana tagħhom, jagħtu ħarsa fonda fil-bidliet ekonomiċi, storiċi, kulturali u ambjentali li seħħew f’pajjiżna.

15

TTORAT

03.03.2019

kullhadd.com

għannej anzjan, ikollu żagħżugħ li jagħmel żmien miegħu sakemm jidħol fil-qasam tal-għana.

Fl-għana, l-aktar li tintuża hi l-kitarra, li kienet prodotta lokalment. Illum il-ġurnata li l-produttur ewlieni tagħha m’għadux magħna, nistgħu ngħidu li l-għana naqset xi ftit mat-telfien tiegħu?

Jista’ jkun li affettwat, iżda rridu niftakru kemm għadna nagħtu importanza lill-ilsien Malti, speċjalment għal skopijiet artistiċi u skopijiet ta’ sfog u passatemp.

Fl-antik kellna l-palk li kien b’saħħtu. B’xi mod, dan baqa’ popolari, iżda l-għana forsi battiet. Kif tħares lejn dan?

L-għana hi ffurmata minn grupp żgħir ħafna li qed jikkompeti ma’ interessi oħra li qed jinbtu, biex ma ngħidux ukoll mad-dinja virtwali. Iżda mil-lat kulturali ma nemminx li biex tiġġieled xi ħaġa għandek tipprova teħdilha postha, iżda naqbel mal-arti tas-sintesi, li tipprova tgħaqqadhom flimkien.

Pereżempju mill-proġett ukoll ħareġ li kien hemm komunikazzjoni bejn l-għana u l-hip-hop, li hu stil ta’ mużika tal-lum. Iżda jista’ jkun hemm żwieġ bejn dawn iż-żewġ stili ta’ mużika, għax għandhom ċerti affarijiet komuni.

Pereżempju fil-hip-hop jagħmlu wkoll dak l-element ta’ spirtu pront, li jissejjaħ battle. Hemm ukoll l-element tal-kultura indiġena, jew ta’ komunità fi grupp etniku partikulari.

Fil-fatt, l-għana mhix endemika hux hekk?

L-għana għandha għeruq Sqallin u Għarab. Illum, minkejja li writnieha, nistgħu nassoċjawha ma’ tradizzjonijiet Maltin. U l-fatt li llum l-għana m’għadhiex wisq popolari, ma jfissirx li ma tistax issib komunikazzjoni ma’ affarijiet li huma aktar kontemporanji sabiex terġa’ takkwista postha. Nistgħu nsemmu l-interess ta’ kull sena fl-Għanafest. U sar ukoll djalogu ma’ rappreżentanti talhip-hop u tar-rap f ’Malta.

Iżda kemm tara li l-għana tappella llum il-ġurnata?

Sinċerament inħoss li ma tappellax lill-massa, iżda li tkun tappella lil niċċa għandha valur. Ma rridux inħarsu lejn il-kwantità, iżda lejn il-kwalità. Aktar kmieni semmejtli l-għana u l-familja. Minkejja li hawn grupp żgħir ta’ nies li tappellalhom l-għana, l-intensità li tappellalhom biha hi kbira. Tant li bil-kwalità għolja u bir-rabta mal-familja, l-għana ssir stil ta’ ħajja.

Għalhekk, għall-għannej l-Għanafest hi xi ħaġa li fiha val-

ur immens u minkejja li ma jkollokx il-kwantitajiet ikollok il-kwalità għolja fix-xogħol.

U ma tarax li l-għana Maltija hi aktar qawwija fl-Awstralja?

Dan ukoll ħareġ mill-proġett tagħna; l-element ta’ legat, li hu mifrux f ’pajjiżi oħra, li hu parti mit-tradizzjoni tagħna u li mbagħad komunitajiet Maltin fl-Awstralja jagħtuh valur għax jorbothom ma’ art twelidhom, jew mal-għeruq tagħhom.

U kieku minn dawn it-taqsimiet li semmejt: l-għana tal-fatt; tal-banju; spirtu pront, l-iktar waħda popolari x’sibt li hi?

Jiddependi l-każ, iżda naħseb li l-inqas popolari hi l-Bormliża, għax kif tintuża l-lingwa ma tifhimhiex daqshekk.

Ara tal-fatt imbagħad, min iħobb l-element ta’ storja, ikun aktar miġbud lejha. Min iħobb il-battibekk, anki fuq affarijiet li jkunu qed jiġru bħalissa, imurlek għall-ispirtu pront.

U nemmen li l-mod li bih l-għana tista’ tikseb aktar popolarità, hu bil-battibekk, għax aħna nies polemikużi, naqbdu fuq il-politika, il-festi, u l-futbol. Għalhekk l-għana spirtu pront hi pjattaforma li tassew isservi għal dawk it-tipi ta’ argumenti. Iżda qed tintuża b’dak il-mod? U dak il-potenzjal min se jagħtih il-ħajja?

Taqbel li l-għana spirtu pront, hi satira?

Iva, jista’ jkollha element satiriku. Jiġifieri jekk aħna se nfittxu espressjonijiet artistiċi li jisilfu ruħhom tajjeb għas-satira, l-għana spirtu pront, għandha dak il-potenzjal ukoll.

Bħala poeżija fl-għana, jorbot l-istess stil bejn waħda u oħra; rima, ritmu, sillabar?

Iva, dawk huma importanti u l-parteċipanti kienu jiġbduli l-attenzjoni fuqha. Il-punti li konna nqajmu waqt id-diskussjonijiet trid is-sengħa biex tittrasformahom f ’għana tal-fatt, Bormliża jew spirtu pront. Irid ikun hemm it-taqbila, ir-ritmu u l-kwalità tal-vers. Jiġifieri kienet biċċa xogħol iebsa għall-parteċipanti, li ħarġu biha bl-unuri. U rnexxielna niġbru ġabra ta’ għanjiet, li mbagħad wasalna f ’punt fejn għedna kemm se ndumu bejn l-erba’ ħitan. Ħriġtu barra mbagħad? Ħriġna. Għamilna programmi fuq ir-radju; attivitajiet waqt il-Campus Fest, fl-Università ta’ Malta; kellna konferen-

za internazzjonali f ’Malta dwar l-edukazzjoni tal-poplu (Popular Education Network) u attendew l-għannejja u l-kittieba anki tad-djaletti. Kien hawn apprezzament sħiħ għax-xogħol tagħhom.

Meta niġu għall-għana spirtu pront, iltqajt ma’ każi li twasslu l-Qorti?

Jien le, iżda smajt bihom u l-parteċipanti kellhom ħafna esperjenza tagħhom ukoll. Mhux huma personali, iżda nies oħra. Aħna konna noqogħdu attenti meta nsemmu terzi persuni, għax bħala riċerka kellna kwistjonijiet etiċi.

Għalhekk qgħadna attenti, li jekk bejnietna nsemmu terzi persuni li ma tawx il-kunsens tagħhom li jkunu involuti f ’dan il-proġett, ma nirreferux għalihom b’isimhom u dak li jintqal hemm ġew ma joħroġx barra sakemm mhux b’attenzjoni għal kwistjonijiet etiċi.

Jiġifieri kif tħares lejn l-għana fil-kuntest ta’ ħajjitna u minn dak li jirrakkuntaw l-għannejja?

F’kull rakkont hemm kultura li qajla nagħtu kasha fil-ħajja ta’ kuljum. Tiskanta kif l-għannejja, bl-għana tagħhom, jagħtu ħarsa fonda fil-bidliet ekonomiċi, storiċi, kulturali u ambjentali li seħħew f ’pajjiżna.

Pereżempju parteċipant kiteb poeżija bid-djalett fuq wieħed li miet vittma ta’ splużjoni. Kellu fissazzjoni għall-iġjene ta’ jdejh; u kien dilettant fit-tfaddil tas-sapun, għax dejjem ried li meta jxomm idejh ikunu jfuħu, minkejja li jaħdem qalb iż-żejt u l-kimika. U din ix-xi ħaġa setgħu kienu jafuha biss il-familjari tiegħu u jekk ma tinkitibx, tintilef.

X’tara li marret lura l-aktar fl-għana, il-kitba għaliha jew id-daqq?

Naħseb li l-kitba, għax biex tikteb għana oriġinali kemm issib? Għanja lesta tista’ taqbad u ddoqha xħin trid, sakemm tibqa’ ssib min jaf idoqqha u min jaf jgħanniha. Imbagħad għandek min jikteb biss jew jgħanni biss.

X’kien li għażilt l-għana?

Proprjament l-għana għażlitni. Xtaqt nagħmel studju fuq edukazzjoni li ġejja mill-għeruq. Bdejt b’case study u ridt komunità attiva u sibt il-komunità taż-Żejtun, li għandha l-għana għal qalbha. L-uniku kuntatt li kelli mal-għana sa dak il-punt kien li ġieli kont nisma’ programm nhar ta’ Ħadd fuq ir-radju. Ladarba sabuni l-għana u ż-Żejtun bdejt il-proġett u tgħallimt affarijiet li qatt ma kont ħlomt bihom.

16

03.03.2019

LEĦEN IL-MINSI Alex Agius Saliba Kandidat għall-Elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew

Li tkun minsi mis-soċjetà hija kerha u perikoluża. Kerha għax m’għandekx opportunitajiet, m’għandekx spalla ta’ appoġġ, m’għandekx leħen. Perikoluża għax mingħajr opportunitajiet ma tistax tavvanza. Meta tkun filqiegħ l-għajnuna tista’ tkun l-unika u l-aħħar tama tiegħek. Mingħajr vuċi ma tistax twassal il-karba tiegħek.

Bħala politiku rrid niltaqa’ mannies u nirrappreżenta lin-nies. Hija r-responsabbiltà tiegħi li nservi ta’ spalla u nkun il-vuċi ta’ kulħadd, aktar u aktar ta’ min l-aktar li għandu bżonn.

Bi kburija ngħid li jien bin il-ħaddiem. Kbirt u trabbejt f ’familja li dejjem ħadmet u stinkat biex ikollha ġejjieni aħjar b’aktar opportunitajiet. La kbirt fil-ħela u wisq inqas fil-lussu. F’ħajti ltqajt ma’ persuni li avvanzaw u rnexxew f ’ħajjithom. Iżda ltqajt ukoll ma’ persuni li l-ħajja għalihom ma kinitx daqstant sabiħa u sempliċi... ma tantx daħkitilhom. Iltqajt u tkellimt ma’ nies li jħossuhom litteralment minsijin mis-soċjetà.

Nixtieq naħdem bis-sħiħ f ’isem dawn il-persuni. Irrid naħdem bl-għodod kollha possibbli biex din is-sitwazzjoni neliminawha, bħala Malta u bħala Ewropa. Għandu jsir kull sforz biex kulħadd ikun inkluż fil-proġett Malti u Ewropew. Is-soċjetà trid tħares lil kulħadd. Aktar minn hekk, is-soċjetà trid tibda billi tħares lil min iħossu li hu minsi.

Min huma dawn il-persuni minsijin? Jistgħu jkunu koppja anzjana li qed iħossuhom maqtugħin mid-dinja għax it-teknoloġija għaġġlet aktar minnhom. Jew jista’ jkun individwu li se tagħtih rasu għax, għalkemm għandu impjieg, il-bank mhux qed isellfu biżżejj-

ed biex ikun jista’ jixtri post. Jista’ jkun bidwi li qed jara l-frott ta’ ħidmietu mhux apprezzat u b’hekk qed jara l-futur tiegħu mhedded; tista’ tkun żagħżugħa li qed tħossha żvantaġġjata fid-dinja tax-xogħol sempliċement għax hija mara. Ħafna drabi l-minsijin ikunu persuni vulnerabbli li jkunu żvantaġġjati minħabba l-mezzi limitati tagħhom u s-sitwazzjoni li jkunu jinsabu fiha.

Wieħed mill-akbar vantaġġi tal-Parlament Ewropew huwa li r-rappreżentanti tal-poplu jistgħu jkunu, anzi, għandhom ikunu l-vuċi tiegħu.

L-Unjoni Ewropea tħaddan il-prinċipji tal-libertà u l-protezzjoni taċ-ċittadini, inklużi d-drittijiet ċivili, politiċi, ekonomiċi u soċjali. Kull ċittadin Ewropew għandu d-drittijiet fundamentali tiegħu bbażati fuq bosta valuri bħall-ugwaljanza, id-dinjità tal-bniedem u kontra d-diskriminazzjoni. Madanakollu, dawn il-prinċipji u d-drittijiet ma jistgħux jibqgħu fuq il-karta, kif jiġri f ’ċerti każi fejn iċ-ċittadini jħossuhom minsijin.

B’sodisfazzjon ngħid li Gvern

kullhadd.com

Laburista dejjem ħadem favur Malta soċjali u din kienet u għadha prijorità tiegħu. Fl-Ewropa wkoll saret ħidma għal mudell soċjali Ewropew li jgħaqqad flimkien policies soċjali, ekonomiċi u ta’ impjiegi. Inħoss li jista’ jkollna Ewropa aktar soċjali fejn iċ-ċittadin ikun dejjem fiċ-ċentru tal-ħidma tal-UE u l-istituzzjonijiet tagħha. Nemmen f ’Ewropa soċjali fejn kull ċittadin għandu r-rwol tiegħu. Iċ-ċittadin irid Ewropa li hija eqreb tiegħu – li tisma’ u taħdem fuq it-tħassib tiegħu; li toffrilu aktar opportunitajiet biex ikun jista’ javvanza; li ma tinsiehx!

Min-naħa l-oħra nemmen ukoll li ħafna ħidma li ssir fil-Parlament Ewropew iċ-ċittadin ma jkunx jaf biha. L-informazzjoni dwar ħafna laqgħat li jsiru, deċiżjonijiet li jittieħdu u leġiżlazzjonijiet li jiddaħħlu ma tasalx għand il-poplu. Hawnhekk naraw in-naħa l-oħra tal-medalja. Ċerti ċittadini jħossuhom minsijin mhux għax m’għandhomx opportunitajiet jew sistemi li jistgħu jgħinuhom, iżda għax ma jkunux infurmati bihom.

Membru tal-Parlament Ewropew għandu jservi ta’ pont bejn iċ-ċit-

tadini u l-Parlament. Għandu jkun il-vuċi taċ-ċittadini u jwassalha fuq livell Ewropew. Fl-istess waqt għandu jwassal il-vuċi Ewropea liċ-ċittadini – fejn jinforma u jaġġorna lin-nies b’dak kollu li jkun għaddej fil-Parlament Ewropew.

Nintebaħ li bosta persuni li niltaqa’ magħhom ma jkunux jafu bil-ħafna inizjattivi u miżuri li jeżistu fuq livell Ewropew u li jolqtu lilhom direttament. Din ilħaġa tħassibni għax hija ħasra li minkejja l-opportunitajiet li diġà hawn, ħafna ma jkunux semgħu bihom. Ħafna drabi ma naħsibx li dan ikun tort taċ-ċittadin, iżda tal-Unjoni, li żgur għandha l-mezzi u r-riżorsi kollha biex jirnexxilha tinforma lin-nies aħjar. Naħtaf l-opportunità biex inħeġġeġ lil kull min jixtieq isir jaf aktar dwar kif jaħdmu l-istituzzjonijiet Ewropej u dwar l-opportunitajiet li jeżistu għalih fl-Ewropa biex jikkuntattjani.

Minn dejjem ħdimt favur il-batut u l-vulnerabbli, u rrid inkompli nagħmel dan billi naħdem għal Ewropa aktar soċjali billi ngħin lil dawk kollha li jħosshom minsijin fis-soċjetà.

l-mediċini li mhux neċessarjament ikunu konformi mal-bijoloġija tagħha. Prekawzjonijiet li setgħu ttieħdu f ’fażijiet bikrin huma f ’ċerti istanzi miċħudin lis-sess femminil. Fir-rispett tal-kamp politiku, in-nuqqas ta’ rappreżentanti nisa, tispjega l-perċezzjoni ta’ wħud, li r-raġel huwa ideali għat-tmexxija. Sfida li l-Gvern qed jaħdem qatigħ sabiex iressaq aktar nisa lejn il-politika, kif nisgħu nsegwu mill-programm LEAD fost ħafna oħrajn, bil-għan li jagħtihom pjattaforma fejn jistgħu jimirħu fil-ħiliet u l-prattiċi neċessarji, waqt li jagħtihom l-inkoraġġiment sabiex huma wkoll imexxu lil pajjiżna.

Diskussjonijiet dwar miżuri eżistenti rigward child care b’xejn, sabiex jagħtu opportunità usa’ lin-nisa jidħlu fil-ħajja tax-xogħol u dik politika, ilkoll juru Gvern li għalih il-qagħda tal-mara hi prijorità.

F’ċerti każijiet il-mara mhix mogħtija spazju fejn tista’ tesprimi l-vuċi tagħha tant li meta tagħmel dan, faċli li r-raġel jirrikorri għall-vjolenza, sabiex jafferma l-pożizzjoni tiegħu. Il-vjolenza, tieħu diversi forom, fosthom dik emozzjonali, fiżika u sesswali.

Ir-rati ta’ dawn it-tipi ta’ vjolenza huma komuni ferm aktar man-ni-

sa milli mal-irġiel. Sfortunatament ir-rati ta’ każijiet li jiġu rrappurtati huma minimi hekk kif jibżgħu jistqarru dak li jkunu għaddejjin minnu. Fi protesta li saret fit-22 ta’ Settembru, 2018 kontra l-femiċidju, ħareġ biċ-ċar li bħala poplu, għandna nkunu ta’ spalla aħjar għal nisa li jkunu għaddejjin minn relazzjoni abbużiva.

Nemmen, li l-bidla trid tkun akkumpanjata minn rivoluzzjoni mill-qiegħ tal-mentalità tagħna. Nieqfu nrawmu lil uliedna, fi drawwiet bħal: inlibbsu l-kulur blu lis-subien u roża lill-bniet, nagħtuhom ġugarelli u kotba differenti skont dawn il-perċezzjonijiet, li naħsbu li l-mara mhix kompetenti, li postha hu d-dar, li l-mara tiddependi mir-raġel, u li għandha titħallas u tiġi stmata inqas. Aktar kemm din il-bidla sseħħ malajr, aktar se nkomplu nsaħħu b’mod konsistenti l-infrastrutturi ta’ pajjiżna.

Nawgura minn qalbi lin-nisa kollha f ’Jum il-Mara li jiġi ċċelebrat fit-8 ta’ Marzu. Il-messaġġ finali tiegħi hu li l-mara minn dejjem kienet ta’ pilastru importanti f ’kull aspett tal-ħajja. Int min int, emmen fik innifsek u fil-kapaċitajiet tiegħek. Għandek ħafna x’toffri u s-soċjetà għandha bżonnok bis-sħiħ!

PERĊEZZJONIJIET Rodianne Haber Kandidata għall-Kunsill Lokali fis-Siġġiewi

Sa mill-ibgħad żminijiet il-mara kienet tokkupa pożizzjoni subordinata fis-soċjetà. Kien fis-seklu 18, tard fl-istorja, li bdew l-ewwel rivoluzzjonijiet favur drittijiet indaqs tal-mara. L-ideat li ħarġu mir-rivoluzzjoni Franċiza u l-gwerra tal-Indipendenza Amerikana, servew biex tiddakkar l-idea ta’ ugwaljanza bejn iż-żewġ sessi. Avveniment ċentrali kien dak tat-8 ta’ Marzu tal-1857 fejn fi protesta f ’isem l-ugwaljanza fi New York, ġew maħruqa 19-il mara, minn dakinhar ’l hawn it-8 ta’ Marzu baqa’ mfakkar bħala l-Jum Dinji tal-Mara. Għall-bidu tas-seklu 20 in-nisa fil-pajjiżi industrijalizzati bdew jirnexxilhom jiksbu d-dritt għall-vot. Żminijiet li fihom twieldu l-femministi, fejn il-ġlie-

da tagħhom kienet u tibqa’, dik li jġibu n-nisa ugwali għall-irġiel, sabiex ma jibqgħux jiġu mċaħħda minn opportunitajiet, ileħħnu ħsibijiethom sabiex tinħoloq politika soċjali li tissalvagwardja lillmara fuq diversi livelli.

Fuq livell nazzjonali, kien fl-1989 meta ġiet stabbilita l-ewwel kummisjoni Maltija favur l-avvanz talmara, din il-kummisjoni għandha bħala rwol li tkabbar is-sehem tal-mara fir-rigward politiku u pubbliku kif ukoll li tieħu ħsieb is-saħħa tal-mara.

Dawn il-passi bdew jimmarkaw bidla f ’ħajjet il-mara, bidliet li qegħdin naraw il-frott tagħhom illum il-ġurnata, minkejja l-fatt li għad baqa’ għadd ta’ inġustizzji li jridu jingħelbu. Fuq dan il-punt nixtieq nelabora. Jekk insemmu l-għadd ta’ sterjotipi li jiddefinixxu xi tfisser li tkun mara u raġel fis-soċjetà, huma evidenti d-differenzi bejniethom, fejn nuqqas ta’ konformità ma’ dawn il-kwalitajiet, jista’ jwassal għal nuqqas ta’ aċċettazzjoni u tibdil fl-imġiba tagħna. Hemm tendenza li l-mara hija mistennija li tkun il-persuna ċentrali fit-trobbija tat-tfal u għal dak kollu li jdur madwar il-ħajja domestika, daqslikieku titwieled b’din il-predispożizzjoni. Nistennew li mara tifhem aktar u lesta li

taħfer u li l-lingwaġġ u t-tonalità li tuża’ mistennija li jkunu differenti minn dawk tar-raġel. Dawn l-aspettattivi huma totalment l-oppost tal-maskulinità attribwita lillirġiel. Għaldaqstant dawn joħolqu żbilanċ fil-miżien, fejn fil-pożizzjoni fuqanija nsibu lir-raġel u filbaxx lill-mara. Il-viżjoni Marxista tispjega li l-kwalitajiet li huma attribwiti lill-mara huma b’tali mod li jagħmluha s-suġġett tar-raġel sabiex tkun tista’ tissodisfa l-ħtiġijiet tiegħu, f ’soċjetà kapitalista fejn hu ta’ bżonn li sservi ta’ konfort għar-raġel, sabiex hu jkompli għaddej f ’dinja fejn hu importanti li jkun hemm biżżejjed ħaddiema.

Dawn l-fatturi fost ħafna oħrajn li nisimgħu kuljum, joħolqu għadd ta’ impedimenti fil-ħajja talmara, li anke jekk f ’sens inkonxju, ikunu qed ixekkluha mill-iżvilupp u l-esperjenzi tagħha. Jekk nelabora fuq żewġ oqsma li huma għal qalbi, ir-riċerka mill-kamp mediku partikolarment dak mediċinali u fil-kamp politiku, insemmi ċerti mentalitajiet li għadna nsibu fil-konfront tal-pożizzjoni talmara.

Fl-ewwel rispett insegwu kif huma bosta dawk il-mediċini li huma ppruvati biss fuq ir-raġel, bil-konsegwenza li l-mara tiżviluppa sintomi hi u tikkonsma

17

03.03.2019

kullhadd.com

IL-MALTEMP U L-EFFETT Si Sana (kollha Tas-Sliema). Oħrajn li wkoll sar intervent fuqhom kienu dawk li jinsabu f ’San Ġiljan, fi Triq Birkirkara, Triq Ta’ Giorni, Triq San Ġorġ u ġewwa l-Balluta.

Il-kumpanija flimkien mal-Assoċjazzjoni u l-Kunsilli Lokali qed jaħdmu flimkien sabiex sa tmiem il-ġimgħa li ġejja, ix-xogħlijiet kollha meħtieġa jkunu tlestew u Mario Fava dan sabiex il-pubbliku jkun jista’ President Sezzjoni jerġa’ jagħmel użu sħiħ minnhom.

Kunsillier PL Hawn taħt jidhru xi ritratti li juru x-xogħol li qiegħed isir f ’dan Wara l-maltempata ta’ bejn it-23 ir-rigward. u l-24 ta’ Frar, bosta lokalitajiet u żoni spiċċaw vittma ta’ dak li Pjan ta’ emerġenza n-natura għoġobha twaddab. Dan apparti li ssarraf fi spejjeż addizz- Fuq l-istess nota, wieħed ma jijonali għall-Kunsilli Lokali, wassal stax ma jirringrazzjax lill-forzi ukoll għall-bżonn ta’ ħidma inten- tal-ordni, lill-ħaddiema tat-tindif, siva sabiex jiġu rranġati ċerti żoni. tal-protezzjoni ċivili u oħrajn, li Il-Kunsilli Lokali għandhom di- ħadmu kif jgħid l-Ingliż round the versi assi mxerrda mat-toroq koll- clock, kultant anki b’periklu għaha li wkoll ġarrbu l-ħsarat. Assi li lihom infushom, sabiex fl-iqsar jagħmlu użu minnhom ir-residen- żmien possibbli, it-toroq tagħna ti u ċ-ċittadini kollha. Fost dawn reġgħu ġew fl-istat li kienu fih qabel il-maltempata. Kien hemm insibu l-bus shelters.

Wara l-maltempata, bosta minn diversi sejħiet għall-għajnuna u dawn il-bus shelters inqerdu jew dawn kollha ġew trattati u indiriztkissru. Uħud kien jinħtiġilhom zati fi żmien relattivament qasir.

Forsi hawn fejn wieħed jista’ tiswijiet kbar filwaqt li oħrajn forjagħmel nota żgħira. Naħseb si aktar minuri.

L-Assoċjazzjoni tal-Kunsilli Lo- wasal iż-żmein li dan il-pajjiż, kali, li tirrappreżenta lill-Kunsilli jeduka aktar lin-nies tiegħu biex Lokali kollha, għandha ftehim f ’każijiet bħal dawn, kulħadd permezz ta’ kuntratt ma’ kump- ikun jaf x’għandu jagħmel. Għananija, li tieħu ħsieb tinstalla dawn du jkun hemm data miġbura forsi il-bus shelters kull meta jkun bejn il-Kunsilli Lokali u, il-Puhemm talba minn xi Kunsill jew lizija, l-Armata u l-Protezzjoni ieħor. Bl-istess mod, isir kordi- Ċivili, sabiex ikollna stampa aktar nament meta jkun hemm bżonn ċara ta’ dak li għandna fil-lokalitaċerti tiswijiet jew bdil ta’ dawn il- jiet tagħna.

Qed nirreferi fuq kollox mhux bus shelters.

Wara din il-maltempata, ak- biss għal maltempata bħalma tar minn 40 bus shelter kellhom kellna imma anki inċidenti kbar bżonn attenzjoni u minnufih li jistgħu jinvolvu ammont ta’ beda xogħol ta’ kordinament nies. Meta qed ngħid dan jiġuni bejn l-Assoċjazzjoni, il-Kunsilli f ’moħħi inċidenti bħall-attakki Lokali u l-kumpanija respons- terroristiċi li saru fl-Ingilterra fejn abbli, sabiex tibda ssir it-tiswija hemmhekk kellek sitwazzjoni meħtieġa fuqhom. Proprju sal- fejn mhux il-forzi tal-ordni kienu Ġimgħa, l-1 ta’ Marzu, kienu diġà jafu x’iridu jagħmlu imma anki saru interventi fuq aktar minn ċ-ċittadin ordinarju li bħal donnu 16-il bus shelter. Iż-żoni l-aktar kellu għarfien ta’ x’għandha tkun affettwati kienu dawk ta’ San Ġil- ir-reazzjoni tiegħu f ’każi bħal jan, Tas-Sliema u l-Belt Valletta dawn. filwaqt li kien hemm lokalitajiet Ma naħsibx pereżempju li oħra fin-naħa ta’ fuq ta’ Malta, għandna data ta’ f ’liema triq u lejn ix-Xemxija, San Pawl il-Baħar liema dar jew appartament hemm u l-Mellieħa. persuni b’diżabilità li jirrikjedu Il-ħsarat varjaw minn ħġieġ im- għajnuna speċjali biex jiġu evakkisser, azzar li nqala’ minn postu, wati f ’każ ta’ ħruġ maġġuri jew bankijiet li kellhom bżonn jiġu splużjoni eċċ... mibdula, ħsarat fuq il-faċċatti u Din hija data sensittiva u nifhem l-ġnub, kif ukoll ħsarat fis-sistema li hemm liġijiet li jimpedixxu miltad-dawl tagħhom. li din tkun tiġri għand kulħadd.

Fost il-bus shelters li diġà ġew Però hemm bżonn jinstab rimedlura fl-istat li kienu qabel hemm ju għal dan u aktar minn hekk, dawk li jinsabu fi Triq it-Torri, ikun hemm għarfien ikbar kemm Triq Manuel Dimech, Triq Rue miċ-ċittadin u anki mill-Kunsilli D’Argens, Triq ix-Xatt, Triq Qui Lokali dwar dan.

Mid-Djarju ta’ Nazju n-Nazzjonalist Il-Ħamis, 21 ta’ Frar Illum żgur li konna home fil-każin tagħna ta’ Tas-Sliema. Bħal dejjem is-Slimiżi ma naqsux li jagħtu lillKap Adrian Delia merħba mill-akbar u mill-isbaħ.

Min-naħa tiegħu, il-Kap irreċiproka billi qalilhom li huwa u l-partit kollu se jkunu vuċi għan-nies tad-disa’ u l-għaxar distrett, b’mod speċjali is-Slimiżi u l-Ġiljaniżi. Hekk sewwa u xieraq għax dawn minn dejjem kienu fortizzi Nazzjonalisti. U bir-raġun ukoll. Għax fi żmienna, is-Slimiżi ma kellhom l-ebda problema ta’ parkeġġ u l-Ġiljaniżi ma kellhom l-ebda problema ta’ traffiku dejjem jiżdied.

Dawn kollha problemi li għas-Slimiżi u għall-Ġiljaniżi tfaċċaw f ’dawn l-aħħar sitt snin.

Il-Ġimgħa, 22 ta’ Frar M’hemm l-ebda dubju, man!

Nissudaw ġurnata wara oħra qegħdin. Għax ngħiduha kif inhi, mhuwiex il-Kap biss Adrian Delia li qiegħed ikollu diskorsi mill-aqwa, u din il-ġimgħa kellna prova ta’ dan. Diskors mill-aqwa minn Clyde Puli. Diskors mill-aqwa minn Robert Arrigo. Diskors mill-aqwa minn David Agius. Ara x’ġej nhar il-Ħadd meta l-Kap Adrian Delia jagħmel id-diskors tal-għeluq tal-Kunsill Ġenerali! M’għandi l-ebda dubju li jinsab ippreparat.

Tal-anqas hekk rajtu meta dalgħodu kumbinazzjoni ltaqajt miegħu l-Belt waqt li kien qiegħed iżur il-ħwienet u jiltaqa’ man-nies.

Is-Sibt, 23 ta’ Frar Erħejtilha lejn l-istamperija fost affarijiet oħra biex jekk ikun hemm bżonn, nagħti daqqa t’id fit-tħejjija għallaħħar sessjoni tal-Kunsill Ġenerali għada l-Ħadd.

Imma sibt li kollox kien imħejji. Ikolli nammetti li kemm ili nqatta’ ħin mhux

ħażin l-istamperija, qatt ma rajt il-partit tagħna organizzat daqskemm huwa llum. X’ma nagħmilx kuraġġ u x’ma nikkonvinċix ruħi li f ’inqas minn 100 jum ieħor nagħtuhom tkaxkira nobis. Iġri jgħaddu dawn il-ftit ġimgħat li baqa’ ħalli nagħtuhom ir-risposta li ħaqqhom. Issa m’hemm xejn li jista’ jtellifna għax ninsabu magħqudin kif qatt ma konna qabel!

Il-Ħadd, 24 ta’ Frar

jaqa’ u jqum mill-isfidi u l-problemi ta’ kulħadd. Allura mhux bilfors li f ’Mejju se nirbħulhom, u nirbħulhom bil-kbir, man!

It-Tlieta, 26 ta’ Frar Wara l-maltemp, jgħid ilMalti, dejjem jiġi l-bnazzi. U wara tmiem il-ġimgħa kollu riħ, xita, u ħsarat, hekk hu llum għandna l-bnazzi.

Qattajt nofstanhar nirranġa l-ħsarat li għamilli, anke jekk ma kinux ħsarat kbar. Imma taf int, jekk jaqliblek ftit qsari, trid tirranġahom, mhux hekk! Imma moħħi, waqt li kont qiegħed nagħmel dan ix-xogħol, kien biss fil-bnazzi li qegħdin ingawdu bħala partit bħalissa. Magħqudin kif qatt ma konna qabel.

Kulħadd wara l-Kap Adrian Delia, għalkemm jien għad għandi suspetti li jista’ jkun hemm xi wħud li qegħdin warajh bi stallet f ’idejhom biex, malli jiġihom iċ-ċans, iċapċpuhielu. Imma jien suspettuż wisq, u kultant ikun aħjar ma nagħtix kas dak li jkun għaddej mill-garigori ta’ moħħi.

Kemm irrabjajt illum, man!

Ma kienx maltemp. Bakkart biex inkun ċert li nilħaq post tajjeb għall-Kunsill Ġenerali, imma mbagħad tħassar kollox minħabba l-grigalata li ħakmet fuq Malta. L-istamperija ma kienx hemm wisq nies, imma fost il-ftit li kien hemm, kien hemm min qal li l-grigalata wkoll tort ta’ Joseph Muscat. Jekk hux veru jew le, ma nafx u ma nistax ngħid. Li naf hu li kellna konferma ta’ kemm hawn nies li lanqas x’jieklu biżżejjed m’għandhom. Tant hu hekk li ma ddejqu xejn jissugraw biex jiġbru ftit mill-ħut li l-maltemp xeħet fuq l-art. L-Erbgħa, 27 ta’ Frar U ssugraw ngħid f ’dak ilX’lejla din, man! Imnalla baħar jibla’ l-art! mort kmieni għall-aħħar It-Tnejn, 25 ta’ Frar sessjoni plenarja tal-Kunsill Ġenerali, għax ilħaqt post Jiena ngħid li dawk li qegħ- fuq quddiem u stajt insegwi din jgħidu li m’aħniex se kollox. Ngħid id-dritt għajjenagħtuhom tkaxkira f ’Mejju jt ftit għax il-ħin kollu attent li ġej, jgħidu hekk għax mija fil-mija għal dak kollu għandhom qalbhom żgħira. li qiegħed jingħad mill-kunLi kieku jsegwu dak li jgħid il- silliera, imbagħad, ovvjaKap tagħna, kif nagħmel jien ment mit-tmexxija tal-partit jum wara ieħor, ikunu jafu li glorjuż tagħna. Kollha jafu dan il-Gvern lill-Għawdx- xi jgħidu. Diskors aqwa in abbandunahom. Ikunu mill-ieħor. Clyde Puli, Jeanjafu li dan il-Gvern qiegħed Pierre Debono, Roberta jiġi jaqa’ u jqum mill-isfidi u Metsola, Dione Borg, David mill-problemi li għandhom Casa, u l-oħrajn li tista’ tgħid ir-residenti tas-Siġġiewi, kollha se jkunu kandidati tal-Mosta, tal-Iklin, tal-Belt. fl-elezzjoni għall-Parlament Insomma r-residenti kollha Ewropew f ’inqas minn 100 ta’ dawk il-lokalitajiet li s’is- jum ieħor. Imma l-aktar li sa żar il-Kap tagħna. U milli laqatni kien id-diskors ta’ jidher, minn dawn iż-żjarat, Pierre Portelli. Għamilli kuli lill-Kap tagħna qiegħed ji- raġġ kbir meta qalilna rriżultalu li l-Gvern ta’ Jo- l-elezzjonijiet ta’ Mejju se seph Muscat qiegħed jiġi jagħtuna s-saħħa!

18

03.03.2019

kullhadd.com

ĦIELSA U SUĊĊESS Editorjal

Fl-aħħar snin diġà wrejna kuraġġ liema bħalu.

Ktibna l-istorja f’dawk li huma drittijiet ċivili.

U biex għamilna dan mhux dejjem konna unanimi bħala pajjiż

Marzu huwa xahar mistenni minn ħafna. Ix-xahar li matulu tibda r-rebbiegħa u għalhekk għal ħafna jfisser bidla minn xhur xitwin għal perjodu iktar kalm, forsi isbaħ u iktar ikkulurit.

Bl-istess mod Marzu huwa x-xahar li matulu pajjiżna jfakkar il-kisba tal-Ħelsien. Din is-sena, il-31 ta’ Marzu se jkollu sinifikat speċjali għaliex se jkun l-40 anniversarju minn meta l-poplu Malti ħa għalkollox rajh f ’idejh.

Huma 40 sena li matulhom, taħt gvernijiet differenti ta’ kull kulur, pajjiżna mexa ’l quddiem.

Għamel passi ta’ ġgant għax emmen f ’Malta. Emmen f ’Malta qabel telaq l-aħħar baħri Ingliż fl-1979 u emmen f ’Malta wara.

Dan kollu ma ġiex mingħajr l-isfidi, il-biżgħat u xi kultant anke l-inċertezza. Iżda, 40 sena ilu rebaħ l-għatx għall-bidla. Kif għandu jibqa’ jirbaħ illum.

Din il-ġimgħa ħarġu żewġ rapporti ta’ istituzzjonijiet internazzjonali li wrew kemm pajjiżna reġa’ nbidel għall-aħjar fl-aħħar

snin. Rapporti li huma xhieda ta’ kif Malta Ħielsa llum hija wkoll Malta Suċċess. Ir-rapporti juru li dan is-suċċess inkiseb għax ilGvern adotta bidliet strateġiċi li ħallew ir-riżultati. Dan ma jfissirx li ma jkunx hemm kwistjonijiet li joffru sfida. Inkluż dawk li jirriżultaw mis-suċċess.

Iżda bħala poplu nistgħu negħlbuhom.

Hemm imbagħad kwistjonijiet li forsi ilhom magħna s-snin u wasal iż-żmien li jinbidlu.

Hemm irridu nuru l-istess kuraġġ li wrew il-Maltin ta’ 40 sena ilu meta ma ddejqux ibiddlu.

Fl-aħħar snin diġà wrejna kuraġġ liema bħalu. Ktibna l-istorja f ’dawk li huma drittijiet ċivili.

U biex għamilna dan mhux dejjem konna unanimi bħala pajjiż.

Anzi ħafna drabi sibna l-forzi konservattivi kontra tagħna.

Urejna l-istess għatx għall-bidla meta wessajna l-età li matulha wieħed jista’ jivvota. U bdilna, anke jekk b’oppożizzjoni kbira, il-liġijiet tal-IVF li jagħtu iktar drittijiet lill-familji li jixtiequ

jagħtu mħabba lit-tfal.

Kellna u għandna pjan ekonomiku. Pjan li filwaqt li bħalissa ħafna jeħduh bħala forgranted, bħala dak li qed iħalli r-riżultati, sa ftit tas-snin ilu kien hemm min qed iwissina li kien se jwassal għal bailout. Skont l-Oppożizzjoni r-roħs fil-kontijiet tad-dawl u l-ilma, il-garanzija għaż-żgħażagħ, l-istipendji għal dawk li jirrepetu, id-diversi inċentivi biex wieħed jaħdem u l-miljuni ta’ ewro investiment fin-nies kellhom iwasslu biex infallu. Iżda, minflok morna niġru għall-bailout, illum sirna punt ta’ referenza fl-Ewropa għassuċċess. Għax Malta Ħielsa llum hija wkoll Malta Suċċess.

Suċċess li hu frott il-bżulija tal-poplu u l-kuraġġ li jagħmel l-affarijiet differenti u aħjar.

Iżda, dan ifisser li wasalna? Kif qal il-Prim Ministru fil-messaġġ imxandar fil-bidu ta’ dan ix-xahar importanti li l-għatx għall-bidla għandu jibqa’ hemm.

Ngħidu aħna għandu jiżdied.

Dan il-Gvern għandu pjan am-

bizzjuż. Illum il-pajjiż qed jiddiskuti affarijiet li sa ftit snin ilu kien hawn min ma tantx kien iħabbel rasu dwarhom għax ħaseb li mhu se jsiru qatt. Dan f ’oqsma diversi. Mill-mina bejn Malta u Għawdex li kulħadd kien jgħid li ma ssir qatt għal iktar bidliet leġiżlattivi fosthom dawk li jżidu n-nisa fil-post tad-deċiżjonijiet.

M’hemmx dubju li se jkun hemm diskussjoni dwarhom. Iżda, m’hemmx dubju lanqas li hemm mandat ċar għalihom għax l-għatx għall-bidla l-poplu diġà wrieh f ’żewġ elezzjonijiet ġenerali.

Issa jrid ikompli jappoġġjah.

Għax hekk biss Malta Ħielsa tibqa’ tkun Malta Suċċess. Konvinti li dan se jkun il-messaġġ li juri l-Partit Laburista tul dan ix-xahar. Ir-rikonoxximent lejn dak li sar u min sawru ma jintesa qatt. Anzi kulħadd għandu jingħata t-tislima li tixraqlu.

Iżda, iktar importanti minn hekk tibqa’ l-ħeġġa li għada nagħmlu aħjar. Dik hi l-ikbar tislima li rridu nagħtu lil ta’ qabilna.

19

03.03.2019

kullhadd.com

RIKONOXXIMENT KBIR GĦAL SKOLA TAL-AIKIDO F’MALTA

L-ogħla awtorità fid-dinja tal-Aikido, Fondazzjoni Aikikai, awtorizzat lil Aikikai Malta biex tkun l-iskola ewlenija li tirrappreżentahom f ’Malta. Dan kollu qiegħed jgħin biex din l-arti marzjali tkun tista’ tiġi pprattikata fuq livell internazzjonali.

L-approċċ flessibbli u kumpless tal-Aikido, fejn l-enerġija tal-attakkant tiġi ridiretta, jgħin lil dawk li

jipprattikawh biex jiżviluppaw bilanċ mentali, saħħa u sensittività, waqt li jkunu qed jitgħallmu arti marzjali potenzjalment devastanti. Dan il-proċess jgħin l-Aikidoka biex jiżviluppaw abbiltajiet li bihom isolvu kunflitti reali li jiltaqgħu magħhom kuljum, flimkien ma’ sitwazzjonijiet stressanti, u jagħmlu dan b’mod kalm u pożittiv.

Jun Nomoto Sensei (7th Dan) ġie

appuntat direttur tal-Aikikai Malta u se jkun responsabbli għat-tagħlim u għall-istandards tekniċi. Aikikai Malta se tibda tagħti ċertifikati li huma rreġistrati mal-Fondazzjoni Aikikai, xi ħaġa ġdida għal Malta.

L-Aikikai Malta toffri prattika tal-Aikido b’mod regolari. F’Marzu se jibda kors ġdid. Kull min hu interessat għandu jċempel fuq 99899733 jew iżur is-sit www.aikidomalta.net

20

03.03.2019

X’IRTOKK IKUN HEMM BŻONN?!

kullhadd.com

L-ewwel u qabel kollox għandek tieħu ħsieb il-ġilda tiegħek. Din ma tistax tibdilha u hija iktar importanti mill-għamara li għandek fid-dar. Importanti li tnaddafha u ma tħallihiex tixxottalek filwaqt li dejjem tikkonsulta espert fuq l-aħjar għall-ġilda tiegħek.

Meta se tagħmel eyebrow shaping, dejjem mur għand xi ħadd professjonali. Meta int tidher tajba, awtomatikament tidher tajba.

Jekk tapplika ftit foundation u concealer fil-postijiet it-tajba filwaqt li żżid ftit mascara u lipstick, tħossok friska. Dan kollu jaf idum ftit minuti iżda wara kollox tħossok aħjar.

Fl-istess ħin qatt m’għandek temmen dak kollu li jgħidlek l-internet. Hemm ħafna reklamar li huwa falz. Oqgħod attenta u dejjem staqsi esperta qabel ma tixtri l-imbarazz mill-internet li jgħidlek li jagħmlu l-mirakli bil-ġilda u li jneħħulek xi difetti jew inkella dawk imsejħa stretch marks. Ftakar biss li jekk verament jaħdmu, ikunu jiswew ħafna u ħafna flus mhux ċuċata.

Qatt m’għandek timla ħuġbejk b’eyebrow pencil iswed. Jekk tuża’ eyebrow pencil kannella skur biżżejjed. Għalhekk nappella lin-nisa sabiex iżommuhom naturali kemm jistgħu għax xi kultant qed inbeżżgħu lill-irġiel b’dawk il-ħuġbejn daqshekk ħoxnin u skuri. Fl-aħħar nett qatt m’għandek tapplika l-make-up jekk ma jkollokx biżżejjed dawl għax ma jiġix tajjeb.

dotti adattati għal dak kollu li ssib ma’ wiċċek. Irrid inkun ċerta li dak hekk imsejjaħ canvas ikun tajjeb sabiex il-make-up jidher sabiħ u naturalment idum iktar.

Diane Nikolic u Antonella Mizzi rigward xi tfisser is-sbuħija għalihom waqt li se jkunu qed Żewġ esperti u speċjalisti tal-irtokk ewlenin f’pajjiżna u li jagħtu xi pariri rigward kif persuna tista’ tidher aħjar perf’din l-intervista se jkunu qed jesprimu l-fehmiet tagħhom mezz tal-irtokk fuq wiċċha.

DIANE NIKOLIC Kif u meta dħalt fl-industrija tas-sbuħija?

Sa minn meta kelli sitt snin mill-ewwel kont naf x’għandi nsir la nikber. Bdejt nagħmel l-ewwel korsijiet tas-sbuħija meta kelli 16il sena u dak iż-żmien kont mort għand Jean Bannon. Kont nieħu gost kull minuta li kont inqatta’ f ’dan il-kors u ridt inkompli nitgħallem aktar sakemm sentejn wara ġejt mistiedna sabiex immur l-Ingilterra biex nistudja fuq ditta partikolari. Dan kelli nagħmlu sabiex jien inkun l-ambaxxatriċi Maltija għal din l-istess ditta. Ma kinitx xi biċċa xogħol faċli minħabba li ridt nistudja kważi 12-il siegħa kuljum sabiex nagħmel dan il-kors fi żmien relattivament qasir. Għalija dawk iż-żminijiet kienu ibsin iżda tawni perspettiva kompletament differenti ta’ kif inħares lejn biċċa xogħol bħal din. Kelli għalliema dixxiplinata ħafna li riedet iktar mill-perfezzjoni iżda kollox ma’ kollox dan kien fattur pożittiv għax ksibt l-objettivi li tlajt għalihom hemmhekk. Meta rritornajt Malta ftaħt l-ewwel salon tiegħi u bqajt nieħu l-korsijiet. Minn dak iż-żmien ’l hawn il-ħajja tiegħi kienet mimlija tlajja’ u nżul.

Kif tiddeskrivi l-istil ta’ make-up li tagħmel?

Jien niddeskrivih bħala stil klassiku iżda fl-istess ħin naturali. Ma tantx inħobb nagħmel ħafna make-up sakemm ma jgħidulix l-istess klijenti. Jien iktar nimxi fuq dak li jaqbel u jixraq lill-individwu kemm fil-karattru kif ukoll kif jidher.

Bdejt taħdem fl-industrija tal-make-up iktar minn 10 snin ilu. Kif inbidlet din l-industrija minn mindu bdejt sal-lum?

Bdejt nagħmel il-make-up 30 sena ilu bit-tiġijiet u 20 sena ilu bdejt nimraħ iktar fuq photoshoots, televixin, catwalk, kunċerti, teatru, vidjows mużikali u ħafna avvenimenti oħrajn. M’hemmx dubju li l-make-up inbidel u llum żdiedu l-isfidi biex tilħaq ċertu

livell. Qabel il-make-up kien iktar iffukat fuq eyeshadow, foundation, concealer, powder kif ukoll xi ftit lipstick u blusher. Illum il-ġurnata make-up jaf jeħodlok siegħa biex tispiċċah minħabba li daħlet xi teknika oħra bħall-contouring, eyebrow shaping, shading u highlighting. Sar hemm iktar aspett artistiku u ma’ dan kollu nżidu wkoll ’l hekk imsejħa false eyelashes.

Il-make-up saret industrija kbira ħafna u n-nies saru jaraw diversi tutorials biex jitgħallmu dejjem aktar. In-nies saru jħobbu dan issuġġett fejn qabel fi żmieni kien ikun hemm biss ftit persuni li kienu jeħduh bħala xogħol. Illum hawn ħafna iktar opportunitajiet u għalhekk żdiedu ħafna dawk innies li jagħmlu l-make-up. F’Malta stess insibu nies ta’ talent kbir li jagħmlu xogħol tajjeb ħafna.

Ix-xogħol tiegħi jogħġobni kollu kemm hu. Nieħu gost meta nagħmel il-make-up kif ukoll meta nkun bħala terapista tas-sbuħija. Biex inkun onesta miegħek, nista’ ngħidlek li l-fatt li ntgħażilt bħala l-make-up artist uffiċjali ta’ X-Factor tani ħafna sodisfazzjon. Inħoss li qed nagħmel dak li nixtieq u fuq kollox qed nieħu gost naħdem ma’ Ira Losco. Ili naħdem magħha kważi 21 sena u dejjem kien hemm dak l-element ta’ eċitament meta niġi biex napplikalha l-make-up minħabba li nippruvaw stili differenti u dan kollu juri li hemm varjazzjoni. Fuq kollox Ira hija artista li ssaħħrek bil-kariżma li għandha.

Xi tfisser għalik il-kelma sbuħija?

Kulħadd jidher aħjar bilmake-up?

Kollox jiddependi mill-applikazzjoni. Tinsiex li l-make-up huwa arti u daqskemm issebbħek jaf iġibek tidher ħażin. Jekk il-persuna li tapplikalek il-make-up tagħmel l-għażliet il-ħżiena, mhux se jkollok dehra sabiħa żgur.

Jekk tmur waqt show jew photoshoot u l-mudella Tfisser persuna b’saħħitha u jkollha ġilda mhux daqstant pożittiva bi tbissima. Ma tqishiex tajba, x’tagħmel?

X’inhi l-filosofija tal-ħajja? xi ħaġa attraenti din il-ħaġa jew?

Jekk tkun se tagħmel xi ħaġa, Jien dejjem inġorr miegħi sett ta’ Liema huma t-tliet affarijiet agħmilha bil-qalb u tirnexxi. prodotti għall-kura tal-ġilda. Kelli wieħed għandu jikkunsidra li diversi każijiet fejn kelli nsolvi Liema huwa l-iktar element li fis-sbuħija u liema għandu problemi tal-ġilda u għalhekk jogħġbok fix-xogħol tiegħek? jħalli barra? huwa importanti li jkollok il-pro-

X’inhi l-iktar ħaġa li tispirak illum?

Jien inqis ruħi bħala persuna kreattiva u kollox kapaċi jispirani minħabba li moħħi l-ħin kollu jaħseb u għandi immaġinazzjoni kbira. Jekk xi kultant inħossni neħel jew inkella ma tiġinix l-ispirazzjoni, immur fuq l-internet u nagħmel ftit riċerka u awtomatikament terġa’ tiġini l-muża.

Diversi profili tas-sbuħija fuq Instagram saru jinfluwenzaw ħafna l-industrija tas-sbuħija.

Kemm huma importanti għalik dawn il-pjattaformi soċjali?

Naħseb li llum il-ġurnata, il-midja soċjali saret parti kbira minn ħajjitna u sar kruċjali li int tkun infurmata b’dak li qed jiġri madwarek.

Minkejja kollox xorta nemmen li l-kelma baqgħet l-iktar ħaġa effettiva sabiex jiġu l-klijenti. Fil-fatt tista’ ġġib klijenti ġodda mill-midja soċjali iżda l-esperjenza għallmitni li mhux faċli li mbagħad jibqgħu jagħtuk servizz tajjeb. Għalhekk il-midja soċjal bħalma taf tkabbrek, kapaċi tkissrek ukoll.

Tixtieq tagħti xi pariri lil dawk iż-żgħażagħ li se jaqbdu karriera fid-dinja tal-make-up?

Iva, fil-fatt meta ngħallem inħobb nibda b’din is-sentenza: “Jien nista’ ngħallimkom kif tagħmlu l-make-up iżda ma nistax ngħallimkom il-passjoni u d-dedikazzjoni.” Għalhekk uri dedikazzjoni fix-xogħol tiegħek. Barra minn hekk, qatt taħseb li taf kollox.

Kompli tgħallem u ifhem ċerti affarijiet sabiex tkun tista’ taħdem aħjar. U fl-aħħar nett tkunx biss tajba iżda eċċezzjonali fix-xogħol tiegħek.

Tista’ tgħidilna tliet affarijiet dwarek li n-nies ftit jafu?

Jien nibża’ mit-temp ikrah għax dejjem naħseb li ġejja l-aħħar tad-dinja. Fil-fatt il-partner

21

03.03.2019

kullhadd.com

tiegħi Ray tgħidx kemm jidħak bija fuq din il-ħaġa. Barra minn hekk mhux tajba biex nitkellem fil-qasir speċjalment f ’xi tieġ. Iktar inħobb diskursata fit-tul għax ġieli meta nkellem lin-nies għal waqt qasir inħossni qisni mitlufa tant li naqa’ fil-muta għal ħafna

ħin.

Inħobb ħafna l-Milied u hi t-tradizzjoni tal-familja li kull sena fl-aħħar Ħadd ta’ Novembru narmaw is-siġra tal-Milied filwaqt li naraw il-film Love Actually. Bejnietna għadni nixtieq li Christmas Father kien jeżisti.

Illum hawn ħafna iktar opportunitajiet u għalhekk żdiedu ħafna dawk in-nies li jagħmlu l-make-up.

F’Malta stess insibu nies ta’ talent kbir li jagħmlu xogħol tajjeb ħafna

ANTONELLA MIZZI Irtukkattriċi titwieled jew issir?

Nemmen li t-talent titwieled bih, imbagħad sta għalik kemm tkompli tiddedika lilek innifsek għal dak li tħobb u tispeċjalizza. Minn mindu kont tifla, sħabi kienu jqabduni nagħmilhom il-make-up fil-weekend qabel noħorġu. Aktar ma komplejt nikber aktar iffukajt fuq il-kwalitajiet tiegħi. Mid-dinja tal-isbuħija speċjalizzajt fl-irtokk.

Min hu l-protagonista fid-dinja tal-irtokk?

Fid-dinja tal-irtokk, il-protagonista mhux l-irtukkattriċi imma l-persuna li fuqha nkun qed naħdem. Nissuġġerixxi dejjem dak li nemmen li jgħodd l-aħjar għall-persuna, kemm skont il-fattizzi u anke l-personalità.

Personalment jogħġobni ħafna l-istil Għarbi, għax hemm irtukkattriċi verament tista’ toħroġ l-aspett artistiku. Stil ieħor li hu popolari u li nħobb huwa l-ismokey eyes – fejn kemm-il darba kelli l-opportunità nuri li mhux bilfors wieħed jilħaq l-istess sfumaturi bl-iswed. F’kull biċċa xogħol nara li t-timbru tħallih il-persuna li fdatni fl-okkażjoni li jkollha.

Kemm inbidlet id-dinja tal-irtokk tul is-snin? Ħafna, ħafna. 10 snin ilu l-irtokk kien konservattiv ferm u limitat. L-internet għen ħafna biex anke min ma studjax l-irtokk jaġġorna ruħu u n-nies saret taprezza iktar xogħolna u saret tesperimenta iktar. Tul dawn l-aħħar 10 snin evolva l-contouring u tekniki oħra.

L-individwi saru konxji wkoll fuq l-eyebrows (il-ħuġbejn), l-eyeshadows, u x-xufftejn u ma jiqfux biss fuq stil wieħed marbut biss mal-moda tal-mument imma mal-personalità.

Fil-fatt nemmen li għaddejjin mill-quċċata tad-dinja talirtokk. Żdiedu wkoll irtukkattriċi u hekk l-industrija kompliet tirfina u titjieb kemm mill-aspett artistiku kif ukoll mill-prodotti li naħdmu bihom.

Kif tħares lejn il-ħajja?

Kull persuna tevolvi fuq it-talent li titwieled bih. Kull min hu fil-bidu jrid ikun ippreparat mhux għal dak kollu li jleqq biss fl-industrija tas-sbuħija imma għall-ammont ta’ sagrifiċċji kbar li jrid jagħmel

jax ruħi fuq dak li m’għandix.

Nemmen li jekk wieħed huwa b’saħħtu fizikament għandu biżżejjed żmien biex jaħdem għal dak li m’għandux jew li jixtieq.

X’jagħtik l-aktar sodisfazzjon f ’xogħlok?

L-ikbar sodisfazzjon f ’xogħli huwa li ta’ kuljum niltaqa’ ma’ personaġġi differenti, inkluż persuni mill-qasam tal-moda u tat-televiżjoni. B’hekk ir-rutina ta’ kuljum hija waħda kreattivà. Sodisfazzjon ieħor huwa meta nirċievi messaġġ pożittiv mingħand klijenta.

Dejjem nara d-dinja b’mod pożittiv u nagħmel l-almu tiegħi Kif tiddeskrivi is-sbuħija minn dak li jkolli. Ma nistress- f ’persuna?

Is-sbuħija hi l-kwalità li tittrażmetti persuna. Għalija, ġilda impekkabbli hi l-bażi estetika u l-apiċe tal-isbuħija.

Liema huma t-tliet affarijiet li wieħed għandu jikkunsidra fis-sbuħija u liema għandu jħalli barra?

X’għandek tagħmel: 1. Ħu ħsieb il-ġilda tiegħek ta’ kuljum.

2. Dejjem agħraf x’jixraqlek u mhux x’inhu invoga.

3. Mara għandha tapplika dejjem maskara.

X’m’għandekx tagħmel: 1. Qatt torqod bil-makeup.

2. Less is more – tesaġerax!

3. Tirrovinax is-suf t’għajnejk Naf li llum il-ġurnata l-midja soċjali hija influwenti u tattira (overplugging). ħafna nies. Biss, personalment qatt ma nħlejt fuq il-midja soċjali Kulħadd jidher aħjar u kif wieħed jara, rari nagħmel bl-irtokk jew hemm użu minnha. xi persuni li dan ma jagħmlilhom l-ebda X’parir tagħti lil min jixtieq differenza? jidħol fid-dinja tas-sbuħija?

Iva kulħadd jidher aħjar bilmake-up. Mhux kulħadd jixraq- Kull persuna tevolvi fuq it-talent lu l-istess make-up u għalhekk li titwieled bih. Kull min hu fil-binemmen li jekk tagħraf tagħżel du, irid ikun preparat mhux għal l-irtokk li jgħodd għalik, dejjem dak kollu li jleqq biss fl-industrija se jgħinek tidher u tħossok aħ- tas-sbuħija imma għall-ammont ta’ sagrifiċċji kbar li jrid jagħmel. jar.

Ibda biex, li trid tinsa l-Ħdud u l-festi apparti ħinijiet bikrija li X’taħseb li hi l-aqwa abbiltà trid taħdem fihom. Dak apparti, tiegħek? is-sodisfazzjon huwa infinit.

L-abbiltà tiegħi hi li naħdem fi kwalunkwe ċirkostanza. F’sit- Semmili liema kienu u liema wazzjoni hekk nieħu l-miżuri huma l-punti saljenti ta’ ideali biex nikkoreġi kemm jista’ ħajtek. jkun u nara li l-persuna tidher l-aħjar possibbli. Fl-istess ħin Bdejt in-negozju tiegħi ta’ 18nara li niggwida lill-persuna kif il sena wara li dħalt fid-dinja tista’ tirrimedja l-istat tal-ġilda, tax-xogħol fl-età tenera ta’ 13-il sena. għall-ġid tagħha.

Jogħġobni ħafna x-xogħol tal-kostruzzjoni u l-propjetà, X’jsipirak f ’ħajtek? avolja differenti ferm mid-dinja Jispirani minn fejn tlaqt u fejn tas-sbuħija.

L-ewwel programm televiżiv li wasalt. B’hekk nara li nista’ ħdimt fuqu kien XIFT ta’ Jean nkompli nitjieb u nasal iktar.

Claude Micallef. Issa ili ħames snin konsekuttivi naħdem fuq X’importanza għandha produzzjonijiet tiegħu. l-midja soċjali f ’ħajtek?

22

03.03.2019

kullhadd.com

reċensjoni tal-ktieb

SKANDLU? Quddiem il-ħażen, it-tbatija u l-mewt, il-bniedem jinstaram, jitħawwad u ġieli jintilef. Hemm min jinqered għalkollox.

Imma min jagħraf jegħleb l-ostakli jew jiskopri kif idur magħhom, jitgħallem jgħix aħjar u jistagħna fl-ispirtu.

Dan il-ktieb jiġbor fih

tliet novelli dwar ġrajjiet Skandlu? ta’ persuni li affrontaw xi saram f ’ħajjithom. Tittratta dwar allegazzjoniNaraw kif żvolġiet l-is- jiet ta’ abbużi sesswali… torja tagħhom…

Il-Funeral tat-Tabib Demanuele Jungfrau Storja ta’ żewġ żgħażagħ Tiddeskrivi l-ħajja ta’ tabib li daqu l-għasel tal-imħab- tal-familja li pprova jkun kollox għal kulħadd… ba u l-imrar tal-ħajja…

SILTA MIN-NOVELLA JUNGFRAU Stefan kien qiegħed fuq btala ma’ zijuh min-naħa t’ommu, Paul. Dan kien ġuvni ta’ ħamsa u ħamsin sena, u kien iħobb isiefer ħafna. Dik is-sena, kien iddeċieda li jmur sal-Iżvizzera, u ried jieħu miegħu lin-neputi favorit tiegħu. Paul kien bniedem dħuli u ċajtier, u kien jaħdem ta’ electrician.

Kien qargħi u kien iħalli daqna bajda. Hu kien iħobbu ħafna lil Stefan, għax dan kien ġuvni kwiet u bil-għaqal, tant li kien anke soċju tal-Museum.

Huma t-tnejn kienu ilhom xi jumejn jimirħu fir-reġ-

jun ta’ Bernese-Oberland, u kienu qegħdin joqogħdu f ’lukanda żgħira ta’ żewġ stilel. Din kienet qiegħda fir-raħal ta’ Wengen, li kien sorġut fuq xkaffa ma’ djul il-muntanja. Kien post li ridt titla’ għalih bilfors fil-ferrovija u, peress li ma kinux jitilgħu karozzi, kien ħiemed ħafna. Ix-xenarju minn Wengen kien bħal tal-kartolini; minbarra l-muntanji maestużi, stajt tara l-wied fond ta’ Lauterbrunnen, komplut bis-siġar, ħaxix, numru kbir ta’ xmajjar u kaskati, u bosta djar pittoreski. U meta kien ikun imgeżwer

fiċ-ċpar, ir-raħal kien ikun bħal ħolma.

Il-lukanda fejn kienu qegħdin kienet chalet tradizzjonali. Kienet kollha mibnija bl-injam skur, u l-gallariji kienu mfawrin bil-fjuri, li f ’dik il-klima mxarrba kienu jilħqu l-qofol tagħhom. Quddiem il-lukanda kien hemm ġnejna mħawla bil-ħxejjex tal-ikel; kaboċċi, ħass, qarabagħli, eċċ.

F’dawk il-jumejn, Stefan kien diġà baqa’ impressjonat b’żewġ kwalitajiet sbieħ tal-poplu Żvizzeru, li hu kien jara nieqes f ’ħafna Maltin.

Mistoqsija: Fejn kienu qed jimirħu Stefan u Paul?

Ibagħtu r-risposta tagħkom lil: Kompetizzjoni Ktieb, KullĦadd, ONE Complex A 28B, Industrial Estate, il-Marsa MRS 3000, u tidħlu biċ-ċans li tirbħu l-ktieb SKANDLU?. Ir-rebbieħ jitħabbar nhar il-Ħadd 10 ta’ Marzu.

Ir-rebbieħa huma mitluba jiġbru l-ktieb mill-ONE Complex, il-Marsa, billi jippreżentaw il-karta tal-identità, flimkien mal-ittra li se tintbagħtilhom minn din il-gazzetta, mit-Tlieta sal-Ġimgħa bejn id-09.00 u t-15.00, u s-Sibt bejn l-10.00 u l-16.00, festi pubbliċi esklużi.

Intant, ir-rebbieħ tal-ktieb MEWT ĠO VENEZJA huwa: MARY ROSE GATT - ŻURRIEQ

IDĦOL BIĊ-ĊANS LI

TIRBAĦ €100

04

Ġemma’ l-kupuni ta’ ħames ġimgħat wara xulxin kif ukoll wieġeb il-mistoqsija marbuta mal-aħbarijiet. Ibgħathom f’daqqa lil: KOMPETIZZJONI €100, KullĦadd, ONE Complex, A 28 B, Industrial Estate, Il-Marsa MRS 3000 X’inhu l-isem tat-trust tal-Partit Nazzjonalista biex jamministra l-bejgħ tal-assi tiegħu? Tweġiba: Isem:

Indirizz:

23

03.03.2019

kullhadd.com

MISSIER U IBEN JAĦDMU ID F’ID FUQ FILM ĠDID

Kitba ta’ du warajh 32 kreditu ta’ film li RAMONA PORTELLI dderieġa b’kollox. Għalkemm jgħix Malta s-sena kollha, ta’ Ta’ nisel Malti li jiena jien stess, spiss ikollu jivvjaġġa minħabba minn dejjem niftakarni nammi- x-xogħol tiegħu.

Mistoqsi kemm ilu dilettant ra t-talenti lokali. Proprjament nammira kull talent inkluż dak tad-drama u tal-films u kif internazzjonali, iżda b’mod żvolġiet din in-namra tiegħu lespeċjali napprezza l-ewwel it-tal- jhom, Winston weġibni li dan huwa proprju x-xogħol professent ta’ pajjiżi.

Dan l-aħħar sirt naf li ħiereġ jonali tiegħu. film ieħor ta’ Winston Azzopardi. B’hekk ma stajtx ma nik- Film Malti ġdid - The Boat kuntattjahx personalment sabiex insir naf aktar dwaru u dwar dan Ta’ min jgħid li Winston flimkien il-proġett ġdid tiegħu. ma’ ibnu Joe Azzopardi jaħdmu Winston jaħdem fl-industri- id f ’id fix-xogħol tagħhom. Filja tal-films, u bħala passatem- fatt, dan l-aħħar ħadmu flimpi jħobb jimxi, u jibbordja fuq kien fuq il-film Malti The Boat, il-baħar. Skont l-IMDB, huwa fejn ser naraw lil Joe bħala l-atkkalkulat li Winston għan- tur prinċipali. Mistoqsi jaħsibx

jekk Joe trawwimx mingħandu jew jekk ġietx naturali li jsegwi l-passi tiegħu, Winston weġibni: “Niftakar dejjem kien iżurni fuq films li nkun qed naħdem. Għalih dejjem kienet xi ħaġa normali, naħseb li l-għażla tiegħu kienet naturali.”

Ta’ min jgħid ukoll li qabel ma ġie ffilmjat, Winston kellu biċċa rwol kbira fih dan il-film The Boat. Fil-fatt, ħa ħsieb il-kitba, il-produzzjoni u d-direzzjoni tiegħu kollha. “Konna għamilna short film jismu Head li ntlaqa’ tajjeb ħafna internazzjonalment, u fil-fatt dan tana l-kuraġġ biex nagħmluh f ’film u ċ-ċinema.

Ridt inkun naf xi kemm dam biex jinħadem dan il-film, il-lokalità tal-iffilmjar u l-atturi li

jaħdmu fih. Fil-fatt, infurmani li l-film dam 22 ġurnata biex inħadem ġewwa t-tankijiet tar-Rinella u fuq il-baħar. L-unika attur fil-film huwa Joe stess.

Peress li l-maġġoranza tal-filming tiegħu kellu jsir fuq il-baħar, immaġinajt li l-elementi tal-baħar ma tantx kienu favur ix-xogħol tagħhom waqt l-iffilmjar. Ħallejt f ’idejh sabiex jelabora aktar.

“Naturalment meta qed tiġbed film fuq il-baħar dan isir b’ħafna diffikultajiet. Minn esperjenza tiegħi kemm bħala producer u kemm bħala baħri, tal-inqas għandi biżżejjed melħ ġo moħħi biex negħleb ċerti diffikultajiet.”

Qabel ma mort għal din l-intervista kont naf li l-film twil 90 minuta li huma mimlija tensjoni kbira. Fil-fatt, jittratta storja ta’ sajjied li jmur jistad bid-dgħajsa tiegħu u jinqabad fiċ-ċpar, u jaħbat ma’ dgħajsa tal-qlugħ. Minn hemm tibda l-avventura tiegħu biex jipprova jżomm ħaj wara li jkun hemm antagonist inviżibbli.

Mistoqsi kif iħossu dwar ilfatt biex ngħid hekk, li x-xogħol tiegħu fih il-privileġġ li jkun jista jaħdem id f ’id ma’ ibnu Joe, weġibni: “Meta żviluppajt il-film dejjem kelli f ’moħħi li l-parti tassajjied jaħdimha Joe.” Minn informazzjoni li għaddieli dwar ibnu Joe Azzopardi, sirt naf li studja d-drama ġewwa Mountview School of Performing Art ġewwa Londra fejn kien qatta’ tliet snin. Hu jaħdem bħala attur u Winston imexxi l-kumpanija tal-films.

ġbart qabel mort għal din l-intervista, kont konxja mill-fatt li qabel ma beda jintwera hawn Malta, The Boat kien intwera diġà fl-Istati Uniti f ’Settembru li għadda waqt il-festivals.

Mistoqsi kif intlaqa’, u jekk fihx xi sub-titles bil-Malti, Winston dlonk weġibni: “Il-film bilkemm fih kliem għalhekk m’għandux bżonn sub-titles għax kważi kollu narrattiv. Ilfilm intlaqa’ tajjeb ħafna fl-Istati Uniti.”

Dawk li huma interessati li jsegwu dan il-film The Boat, jistgħu jarawh waqt il-premiere tiegħu hawn Malta fl-Eden Cinemas, jew inkella ser jintwera fl-istess sala taċ-ċinema mis-27 ta’ Frar li ġej. Kif stajtu ssegwu, huwa film Malti, maħdum mill-Maltin, però għandu storja li ser iżżomm udjenza mkaħħla mas-siġġu taċ-ċinema u dan jiggarantih Winston stess. “Il-premiere huwa fit-22 ta’ Frar u kullħadd jista’ jattendi, però ovvjament trid tibbukkja l-biljetti minn qabel għax m’għandix dubju li l-bijetti ser jinħatfu,” stqarr miegħi.

Mistoqsi xi proġetti għandhom pjanati lesti għall-futur qarib, Winston fil-pront aġġornani li għal din is-sena diġà għandhom erba’ proġetti ta’ films internazzjonali li fil-fatt irrefera għalihom bħala l-core business tagħhom.

Fl-aħħar nett, Winston ħeġġeġ lill-Maltin sabiex jissapportjaw it-talenti lokali, u fakkar ukoll li dakinhar tal-premiere hu flimkien ma’ Joe ser ikunu fis-sala Il-film bilkemm fih kliem taċ-ċinema biex jirrispondu xi Minn informazzjoni li kont mistoqsijiet tal-udjenza.

24

03.03.2019

kullhadd.com

MISSJUNARJU MARTRI LI MIET ISEJJAĦ ’L OMMU Kitba ta’ Carlo Osnaghi ssieħeb fl-Istitut EMAN BONNICI tal-PIME fis-26 ta’ Marzu 1913.

Ordnat saċerdot fid-19 ta’ April L-Istitut Pontifiċju għall-Miss- 1924, fit-13 ta’ Ġunju tal-istess jonijiet Esteri (PIME), twaqqaf sena rħielha għall-missjoni ta’ minn Mons. Angelo Ramazzot- Kaifeng fiċ-Ċina, li kienet għadti (1800 - 1861), tul l-episkopat ha kemm twaqqfet f ’vigarjat tiegħu f ’Pavia, qabel ma event- għaliha mħolli fit-tmexxija ta’ walment seħħlu jkun mgħolli Mons. Noè Giuseppe Tacconi għall-Patrijarkat ta’ Venezja ftit PIME. Impenjat b’ħidmiet u qabel il-mewt bikrija tiegħu li attivitajiet diversi, b’mod speċfatmitu - kif talab u xtaq - milli jali fit-tagħlim, mingħajr ma jkun elevat għall-Kulleġġ Kar- noqogħdu nidħlu f ’tali rwoli, dinalizju. Kandidat fil-preżent niffukaw minflok irwieħna lejn għall-beatifikazzjoni, storika- it-tmiem kiebi ta’ dan il-missjument l-Istitut PIME twaqqaf narju twajjeb, li ftit xhur biss qafl-1926 mill-Papa Piju XI, wara bel mewtu bagħat jikteb dan li li ġew magħquda flimkien żewġ ġej lill-għażiża ommu. Inkwetaistituti sa dik il-ħabta awtonomi ta quddiem ir-realtà tal-eċċidju wieħed mill-ieħor, imwaqqfa li seħħ fil-missjoni ta’ Tingtsuen wieħed f ’Milan fl-1850 u l-ieħor fl-1941 matul il-kunflitt bejn f ’Ruma fl-1874. Illum l-Istitut iċ-Ċina u l-Ġappun, li fih injgħodd mal-500 membru u jins- qatlu fost l-oħrajn, isqof u tliet saċerdoti membri tal-PIME, ab preżenti fi 18-il pajjiż.

Fil-lista twila ta’ membri temm l-ittra tiegħu b’risposta tagħhom, il-missjunarji PIME għat-tħassib tagħha b’dan iljgħoddu 19-il martri, b’wieħed kliem: “Il-ħajja hija f ’idejn Alla minnhom, Mons. Alberico u jekk hu, bħalma ġara fil-każ Crescitelli, illum iddikjarat qad- ta’ dawk li marru qabilna, jitdis, u tnejn oħra, Giovanni Maz- lob minnha s-sagrifiċċju sħiħ zucconi u Mario Vergara, beati. tagħha, allura bil-qalb kollha Il-ġrajja tal-lum teħodna fiċ-Ċi- nwettqu dan, żguri mill-fatt na u tirrigwarda martri ieħor li nilqgħu dan il-pass b’mod minn din il-lista. Għalkemm ġeneruż, waqt li naħfru li dawk mhux ibbeatifikat, ix-xhieda li jseħħilhom ikunu l-qattiela tiegħu hija waħda ta’ martirju tagħna jekk tmessna din ix-xorti.” F’ittra oħra mibgħuta lilha, awtentiku. Naraw min kien. “il-kunfidenti waħdana tiegħu wara Alla,” xi żmien qabel, tarrCarlo Osnaghi filha: “Ftakar li inti tlabt lis-SinImwieled fil-belt Taljana ta’ Mi- jur Alla jagħmilni tiegħu. Kun għal dal-pass ġiet mismugħa, ji- tezza tal-istola saċerdotali tiegħi; lan fis-26 ta’ Ottubru 1899, P. af mela, li wara li t-talba tiegħek ena qatt ma tebbajt l-immakola- jekk din għad tasal tittebba’, tali tebgħa ma tistax tkun għajr dik tad-demm. Dan qed ngħidulek biex tiftakar li s-sagrifiċċju ta’ kuljum tiegħi huwa dak li nkun denju f ’għajnejn dak li tani l-kuruna tas-saċerdozju.”

P. Carlo kien ilu jbati sa minn mindu kien għadu daqsxejn ta’ tifel bl-insonja. Għalih, issigħat tal-lejl kienu “l-itwal” fost il-jum, iżda wkoll l-aktar “produttivi”, għax min jaf kemm iljieli għadda jikkoreġi l-pitazzi tal-Matematika u tal-Latin li s-superjuri tiegħu qabbduh jgħallem fis-seminarju ta’ Kaifeng. Il-lejl kiesaħ tat-12 ta’ Jannar 1942, bir-riħ jonfoħ bil-qawwi mit-tramuntana, għal P. Osnaghi kien ieħor bla rqad, u bla heda ssokta jgħaddi dawk is-sigħat twal tal-lejl bejn l-istudju, it-tħejjija tal-lezzjonijiet u l-arranġament tal-kappella fil-missjoni tiegħu f ’Yejigang. Meta fl-aħħar il-lejl

kien daħal ġmielu u ddeċieda li jidħol f ’soddtu, taħbitiet qawwija mal-bieb tad-dar qajmuh bilġri biex jara min inqala’ dak il-ħin. Każ ta’ assistenza, ħaseb.

Xedd in-nuċċali tal-vista f ’għajnejh u mar jiftaħ. Iżda quddiemu sab realtà ferm differenti minn dik li immaġina. Grupp ta’ rġiel armati sa snienhom ħafnuh, rabtuh u wara li daħlu ġewwa u qallbu u serqu kulma sabu, ħafnu wkoll lill-katekista Ċiniż tal-missjoni tiegħu u tfajjel ta’ 12-il sena, iben mandarin eminenti tal-post mibgħut jgħix magħhom għall-edukazzjoni tiegħu. Wara li żarmaw u kissru kulma kien hemm fiddar, ħaduhom it-tlieta li huma fil-konfini tal-Provinċja ta’ Henan, sewwasew fuq in-naħa tal-grigal, maqtugħin għalkollox minn kull sinjal ta’ ħajja. Hemm xeħtuhom f ’daqsxejn ta’ għarix, mgħassa minnhom il-ħin kollu.

Tul il-ħtif tiegħu, P. Osnaghi ma wera l-ebda għelm

25

03.03.2019

kullhadd.com

ta’ reżistenza. Għaddew 18-il jum minn dak il-lejl imqalleb, li matulhom il-missjunarju tertaq qalbu u moħħu jaħseb x’seta’ jseħħ mhux minnu, imma minn dak it-tfajjel afdat f ’idejh u mill-katekista tiegħu. Fir-rigward tiegħu, kien irrassenjat.

Wara kollox f ’tul ta’ 18-il sena ta’ ħidma missjunarja f ’Kaifeng, Yuanzhai u Fengjiao, kien ħaseb fuq li ħaseb u saħansitra xtaq, li jekk kemm-il darba mewtu jseħħilha tkun sforz ta’ kawża vjolenti, allura din kellha tkun xhud tal-Vanġelu li għażel li jmur ixandar f ’art daqstant imbiegħda. Imma dan il-ħsieb, din ix-xewqa, kienet tbeżżgħu.

Kif kien ser isib il-kuraġġ jaffronta dan il-pass jekk kemm-il darba kellu jasal, hu, bniedem li fi kliemu stess “kien jibża’ minn dellu”? Iż-żmien urieh, u fehmu, li eroj ma kienx. Kellu jfittex biss minflok li jkun missjunarju tajjeb u dan kellu jkun biżżejjed.

Riskatt Il-lejl tal-1 ta’ Frar, bħal dawk kollha ta’ qablu, kien wieħed kiesaħ. Fil-qalba tiegħu deherlu li kien qed jisma’ ilħna nattivi jitħaddtu taħt it-tieqa tal-għarix. Qagħad kwiet jissemma’ u f ’widnejh dewa kliem inġurjuż kontrih, kontra l-isqof u kontra s-saċerdoti kollha. Prova jwarrab il-ħsibijiet li bdew jaħkmuh, imma dlonk resaq lejh il-katekista Ċiniż tal-missjoni li bħalu ma setax jorqod u bħalu beda jisma’ kulma beda jingħad. Kliemhom kien jinkludi l-idea ta’ riskatt. Ħares madwaru. Rieqed filfond u bla ħsieb ta’ xejn f ’rokna, kien hemm it-tfajjel ta’ 12-il sena. Missieru żgur li ma kienx sejjer iħallih f ’idejn il-briganti, u jekk ma jmurx jiġbru bil-forza, kien żgur iħallas sal-aħħar ċenteżmu mitlub għall-ħelsien tiegħu. Lilu iżda u lill-katekista min kien ser iħallsilhom? Is-superjuri tiegħu żgur li ma kinux sejrin jabbandunawhom, imma s-somma li semagħhom isemmu, “ħames mitt elf dollaru” kienet bla dubju ta’ xejn impossibbli għalihom li jipprovdu.

Fittex fil-bwiet tal-piġama, li fiha ġarrewh il-briganti mingħajr lanqas biss tawh żmien jilbes jew tal-inqas newlulu kapott, u ħabat se jinfixel meta donnu ma sabx l-arma li ried: il-kuruna tar-Rużarju. Xħin sabha fl-aħħar but, ħafinha f ’idejh u żebbiġha waħda fl-oħra. Il-briganti minn dejjem kienu jbeżżugħ. Kienu nies bla skruplu u ta’ stonku.

Darba, lura fl-1926, seħħlu jeħlisha ħafif grazzi għal intervent f ’waqtu min-naħa tal-isqof tiegħu. Imma l-fortuna f ’każi bħal dawn kienet tkun aktarx meraviljuża jekk tidħaqlek darba. Ġara li wara ftit xhur assenjat fil-missjoni ta’ Yuanzhai,

id-distrett imtela b’tant briganti li l-isqof bagħat għalih u assenjah minflok bħala koadjatur tal-katidral tiegħu u kappillan tal-orfanatrofju tal-lokal.

B’hekk ħelsu minn mewt ċerta.

Infatti, meta kien għadu assenjat f ’dan l-istess distrett, skansaha billi meta r-residenza tiegħu sfat misruqa minn kulma kien fiha, inzerta kien qiegħed barra jamministra s-sagramenti u għaldaqstant fiżikament m’għadda minn l-ebda tiġrib. Din id-darba iżda, ftit li xejn kien hemm tama li xi ħadd jagħmel tajjeb għalih... Ħares lejn wiċċ il-katekista twajjeb tiegħu, li minkejja l-aħbarijiet koroh dwar attakki fuq missjonijiet diversi u l-qtil ta’ min instab fihom, għażel li ma jħallihx, imqar jekk kellu ċans tajjeb jagħmel dan. Il-briganti bdew jitlewmu. Min jgħid ħaġa u min jgħid oħra. P. Osnaghi ssokta jlissen l-Ave Marijiet tiegħu minn taħt l-ilsien, ħarstu b’għajnejh għajjiena, tħares fil-vojt.

Minkejja li kienu għaddew kważi 20 ġurnata mill-ħtif tagħhom, ħadd mill-briganti ma kien tarrfilhom nofs ta’ kelma. Ħadd minnhom it-tlieta għaldaqstant ma kellu idea ta’ x’kien għaddej mingħalihom sewwasew.

Waqt li r-riħ issokta jvenven b’saħħa, it-talb ta’ P. Osnaghi beda jsir dejjem aktar plaċidu.

L-ilħna fuq barra kienu waqfu, il-katekista beda jongħos u l-ewwel raġġi tax-xemx bdew jixirfu fuq ix-Xmara Safra. Kienet l-għodwa tat-2 ta’ Frar 1942.

Il-biċċa dehret li kkalmat, imma l-briganti kienu qatgħu d-destin tat-tlieta li huma. “Qum ejja!” amru lill-missjunarju hekk kif daħlu ġol-għarix ħabta u sabta, “illum se tiġi meħlus!” Ma kienx jaf kellux jemmen lil widnejh għal dak li kien għadu kemm sema’. Iż-żewġ priġunieri qamu huma wkoll u mxew warajh.

P. Osnaghi ħassu liberu, bħallikieku ħeles minn balla kbira minn fuq l-istonku. Iżda ma laħqux tbiegħdu wisq mill-għarix tagħhom meta quddiemhom lemħu ħofra kbira qed tistenniehom. Kellu jkun dan mela, il-“ħelsien” tagħhom? Rabtulhom idejhom u b’daqqa ta’ sieq xeħtu l-missjunarju fil-fossa.

Warajh niżel il-katekista. P. Osnaghi nfexx f ’bikja kbira. Lissen xi kliem bit-Taljan u biċ-Ċiniż, li bihom sejjaħ aktar minn darba ’l ommu. Il-briganti bdew jimlew malajr il-ħofra. Il-katekista beka miegħu u l-biki tagħhom issokta għaddej sakemm il-ħamrija ħonqithom u mliet il-ħofra li kellha sservi ta’ qabarhom u li fih niżlu ħajjin... It-tifel tal-mandarin inħeles u sintendi kien hu stess li għamel magħruf dan l-episodju kiebi li tiegħu kien protagonist ewlieni u sopravissut waħdan.

P. Gaetano Pollio PIME.,

(1911 - 1991), li ’l quddiem kellu jkun isqof ta’ Kaifeng u mar-ritorn tiegħu lura pajjiżu, l-Italja, ordinarju ta’ Otranto, Salerno u Campagna, fid-djarju tiegħu, niżżel dan ir-rakkont kif mogħti lilu mit-tifel tal-mandarin u li llum qed inwassluh lilkom.

Għadamhom illum, is-Sinjur waħdu biss jaf fejn hu, imma l-memorja tagħhom għadha ħajja u tibqa’ għaż-żmien li ġej, eżempju fejjiedi ta’ glorja missjunarja bil-kuruna tal-martirju.

Wara kollox f’tul ta’ 18-il sena ta’ ħidma missjunarja f’Kaifeng, Yuanzhai u Fengjiao, kien ħaseb fuq li ħaseb u saħansitra xtaq, li jekk kemm-il darba mewtu jseħħilha tkun sforz ta’ kawża vjolenti, allura din kellha tkun xhud tal-Vanġelu li għażel li jmur ixandar f’art daqstant imbiegħda. Imma dan il-ħsieb, din ix-xewqa, kienet tbeżżgħu

26

03.03.2019

kullhadd.com

] SUDOKU SPONSORJATA MINN WELLA

Irbaħ shampoo u conditioner tad-ditta Wella.

Aqta’ din il-logħba u ibgħatha lil: KOMPETIZZJONI WELLA, KullĦadd, ONE Complex, A 28 B, Industrial Estate, Il-Marsa MRS 3000 Isem: Indirizz:

TISLIBA 266

LARA AGIUS - MOSTA

6.

Lemħu (3) 8.

Partitarju (9) 1.

Muċċu!! (5) 11,12W. Ħaruf 4.

It-tieni xahar (4)

Ingliż (4) 7.

Ara 2 12.

Ara 11 Weqfin: 9.

Xorb 13.

L-ogħla

alkoħoliku (3)

fil-ġisem (3) Kompli l-qawl: 14.

10.

Użaw pistola (6) 1.

Ipaċpaċ (6) Fi Frar il-.......

12.

Mietu għall-fidi 15.

Sulphur

ikollu jżid in-

(6)

bil-Malti (6) nar (6) 16,18. Fejn qiegħda 17,21W. Fuq ruħha? (6) 2,7. Idejqek jiġi

s-Saqqajja (5) 21.

Ara 17

fuqek (5) 18.

Ara 16 22.

Nimxu 3.

Ipoġġu ż-żejt 19.

Aktar fuqha (3)

fih (3)

bit-Taljan (3) 5,21M. Mhux komuni (6) 20.

Danni (5) Mimdudin:

Bi 3 Numri 051 111 165 225 256 318 330 337 528 553 574 575 645

672 723 777 819 844 885 B’4 Numri 0202 0214 0327 0506 0702 0811

0848 0908 1234 1235 1440 1932 2358 3226 3252 3559 3582 3633 3737 4501 5021 5588

5928 6110 6262 6535 6541 6653 7118 7255 7284 7584 7626 8416 9405 9441 9452 9658

9795 9887 B’5 Numri 08225 12019 14363 17252 18110 21001 23382 27513 33256 44217

44292 48134 48195 52019 52454 B’6 Numri 007083 196115 450115 528958 631154 707221 965696

984566 B’7 Numri 9146385 9181798

21.

23.

24.

Ara 5 Jistgħu jkunu tal-Appostli (4) Bejgħ (5)

SOLUZZJONI TAL-AĦĦAR TISLIBA Mimdudin: 1.Ħaruf, 4.Mans, 7,11.Umli, 9,12 wieqfa.Ġuvni, 10.Lumija, 12.Nistad, 16,18.Rtira, 19.Abt, 20.Kanun, 21.Nej, 23.Alla, 24.Żrara

Weqfin: 1.Ħaġġar, 2,22.Ravjul, 3.Ful, 5.Ali, 6,21 wieqfa.Stanga, 8.Muntanjuż, 13.SRA, 14.Daniża, 15.Strada, 17.Tre

27

03.03.2019

kullhadd.com

GĦAQQAD IL-KAXXI

Għaqqad skont kemm hu l-valur li hemm fil-kaxxi.

Eżempju: Jekk f’waħda mill-kaxxi hemm valur ta’ 10, trid tgħaqqad 10 kaxxi żgħar li jridu jkunu jmissu ma’ xulxin u f’forma ta’ kaxxa jew rettanglu. Ilkaxxi kollha jridu jintużaw u kaxxa tista’ tintuża darba biss. In-numru huwa indikazzjoni tat-total ta’ kaxxi żgħar u mhux neċessarjament juri minn fejn għandha tibda l-kaxxa.

SIB IL-VALUR

Kull ittra fiha valur, uħud mill-valuri huma diġà mpoġġija. Uża dawn il-ħjilijiet biex issib il-kumplament tal-valuri tal-ittri.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

28

03.03.2019

kullhadd.com

BUSUTTIL JIBBOJKOTTJA L-EŻEKUTTIV TAL-PN • BĦALU JAGĦMEL CHRIS SAID • EKS KAPIJIET OĦRA “SKUŻATI”, BUSUTTIL “ASSENTI”

L-Eks Kap tal-Partit Nazzjonalista, Simon Busuttil, kien assenti mil-laqgħat kollha tal-eżekuttiv tal-Partit Nazzjonalista li saru s-sena li għaddiet. Bħalu m’attendiex imqar laqgħa waħda d-Deputat Chris Said. Sinifikattiv il-fatt li t-tnejn li huma kellhom mumenti ta’ tensjoni mal-Kap Nazzjonalista Adrian Delia, li fl-eżekuttiv għandu appoġġ iktar milli għandu fil-grupp parlamentari. Alleati ta’ Busuttil fil-grupp parlamentari wkoll jidher li taw daharhom lil-laqgħat tal-eże-

kuttiv tal-Partit Nazzjonalista, il-post fejn Delia talab vot ta’ fiduċja riċentament. Dan differenti minn kif għamel fil-grupp parlamentari meta dan il-vot ma talbux għax beża’. Saħansitra kien qed jibża’ jlaqqa’ l-grupp parlamentari u l-laqgħa ssejħet wara żmien ta’ pressjoni kbira.

Dan it-tagħrif li qed niżvelaw illum jirriżulta mill-attendenza li kienet ippubblikata fil-Kunsill Ġenerali tal-Partit Nazzjonalista li ltaqa’ l-ġimgħa li għaddiet.

L-Eks Kapijiet Eddie Fenech

Adami u Lawrence Gonzi kienu skużati minn dawn il-laqgħat, għalkemm m’attendewx. Simon Busuttil ma kienx skużat iżda assenti.

L-Eks Kap kien immarkat assenti xahar wara ieħor għal laqgħa wara oħra. Differenti minn Fenech Adami u Gonzi, Simon Busuttil għadu politikament attiv tant li hu membru tal-grupp parlamentari Nazzjonalista fejn jitkellem regolarment dwar il-pożizzjonijiet tal-partit inkluż fil-Parlament. Għalhekk

in-nuqqas tiegħu minn dawn il-laqgħat fejn tkun diskussa l-politika tal-Partit Nazzjonalista ġibed l-għajn bl-imkejjen li għaddewlna kopja tal-attendenza jgħidulna kif filwaqt li hemm min ma jattendix u kien skużat, Busuttil kien assenti għal 12–il darba wara xulxin. L-istess kien Chris Said.

Iżda, mhux dan biss għokor għajnejn lil min kellimna mill-istamperija. Bħal Simon Busuttil kienu assenti minn ħafna laqgħat nies qrib tiegħu. Fosthom David

Casa, Karol Aquilina u Therese Comodini Cachia li wkoll m’attendewx kważi l-laqgħat kollha.

Karl Gouder li jaħdem id-Dar Ċentrali wkoll kien assenti regolarment.

L-imkejjen tagħna sostnew kif dan qed ikompli juri l-qasma li hemm fil-Partit Nazzjonalista.

Saħansitra mhux biss bejn individwi iżda anke bejn istituzzjonijiet fejn persuni jħossuhom komdi fi struttura iżda mhux f ’oħra u jipparteċipaw f ’waħda u mhux f ’oħra.