KullĦadd_17.03.2019

www.kullhadd.com Ħarġa Nru 1,340 Prezz €1

ĦĠIEĠ U DEHEB. XOGĦOL L-ARTIST PIERRE PORTELLI. NIŻVELAW IT-TIFKIRA ARTISTIKA GĦAL JUM IL-ĦELSIEN.

ĠUSTIZZJA! Ir-ritratt hawn fuq ittieħed proprju bħal din il-ġimgħa għaxar snin.

Dakinhar il-Partit Laburista kien beda l-proċess għal ġustizzja għal dawk li nsterqu bit-taxxa mħallsa żejda fuq il-karozza. Proprju fl-għaxar anniversarju minn dan

ir-ritratt tħabbru d-dettalji biex il-wegħda tkun twettqet b’mod sħiħ. Illum infakkru kif il-Partit Nazzjonalista kien oppona bil-qawwa għal dan. Li kien għalih l-€24 miljun mifruxa fuq 29,000 persuna ma ngħatawx.

NITKELLMU MA’ TABIB YOUTUBER. KUNTENT, IŻDA...

Ara paġna 7

Ara paġna 9

INAĊĊETTABBLI CASA JRID ĠURNALIST JIKXEF IS-SORS

Il-President tal-Istitut tal-Ġurnalisti Maltin iddikjara li hu inaċċettabbli li ġurnalist ikun mitlub jikxef is-sors tiegħu. Hu ntalab jikkummenta l-għada li l-avukat tal-MEP David Casa, id-Deputat Jason Azzopardi, talab fil-Qorti biex l-Editur Maniġerjali tal-MaltaToday, Saviour Balzan jixkef is-sors tiegħu b’rabta ma’ storja fejn kien allegat każ ta’ użu ta’ droga kokaina minn Casa

Ara paġna 5

Il-Ħadd, 17 ta’ Marzu, 2019

u frodi ta’ fondi Ewropej.

Intant, il-Partit Laburista qal li Casa ma jistax jittieħed bis-serjetà meta jitkellem dwar l-irwol u l-libertà tal-midja. “Casa jrid jitkellem dwar il-ħarsien tal-whistleblowers fit-Turkija u fid-dinja kollha.

Iżda, lill-whistleblowers f’Malta li jitkellmu dwaru jrid ikun jaf min huma biex ikun jista’ jpattihielhom u jattakkahom,” qal il-Partit Laburista.

Ara paġna 13

02

17.03.2019

kullhadd.com

IT-TEMP GĦAL-LUM L-Ogħla Temperatura: 19°C L-Inqas Temperatura: 12°C L-Indiċi UV: 6 Is-Sitwazzjoni Ġenerali: Firxa t’arja ta’ pressjoni għolja fuq il-Libja u fuq l-Eġittu testendi lejn iċ-ċentru talMediterran.

It-Temp: Xemxi Ir-Riħ: Ħafif għal moderat mill-Punent li jsir lokalment ħafif u jdur bil-mod lejn in-Nofsinhar Il-Viżibilità: Tajba Il-Baħar: Ħafif L-Imbatt: Baxx mill-Punent Majjistru It-Temperatura tal-Baħar: 15°C

Editur ALEANDER BALZAN email: aleander.balzan@partitlaburista.org

Reklamar u Distribuzzjoni KIMBERLY CUTAJAR email: sales@kullhadd.com tel: (+356) 2568 2570

Disinn tal-Paġni KIMBERLY CUTAJAR

It-Tnejn

tel: (+356) 2568 2570

It-Tlieta

L-Erbgħa

Kuntatt Ġenerali KullĦadd email: editorial@kullhadd.com tel: (+356) 2568 2570

Indirizz Postali KullĦadd

18°C

UV 6

12°C

Il-Ħamis

18°C

UV 6

12°C

17°C

Il-Ġimgħa

UV 3

12°C

Is-Sibt

One Complex, A 28B, Industial Estate Il-Marsa MRS 3000

Sit Elettroniku KullĦadd kullhadd.com

Mezzi Soċjali www.facebook.com/kullhadd

Stampat Miller Distributors Ltd. Numri Importanti Is-Servizzi kollha ta’ Emerġenza​– 112​ Il-Pulizija ta’ Malta – 2122 4001-9​ Id-Dipartiment tal-Protezzjoni Ċivili – 2393 0000 Il-Gwardjani Lokali – 2132 0202 L-Isptar ta’ Malta – 2545 0000 L-Isptar ta’ Għawdex – 2156 1600 Servizz Veterinarju ta’ Emerġenza – 5004 3888 Servizz ta’ Direttorju Telefoniku – ​1182

17°C

UV 4

12°C

SPIŻERIJI LI JIFTĦU LLUM IL-ĦADD

16°C

UV 6

20/21, Triq ir-Repubblika, Il-Belt Valletta – 21246051 St. Gaetan Pharmacy, Triq il-Kappillan Mifsud, Il-Ħamrun – 21234570 Evans Pharmacy, 96/98, Triq San Bastjan, Ħal Qormi – 21487020 St. Mark’s Pharmacy, Triq P. Borg Olivier c/w Triq Gianni Vella, Is-Swatar – 21440790 O’Hea Pharmacy, 128, Triq Manoel, Il-Gżira – 21330268 Mensija Pharmacy, 92-94, Triq il-Mensija, San Ġwann – 21373275 Brown’s Pharmacy, Unit 22, Triq Tigne, Tas-Sliema – 21313233 St. Catherine Pharmacy, Triq id-Dielja k/m Triq Santa Katerina, Ħ’Attard – 21413442 Brown’s Chemists, Triq San Pawl, In-Naxxar – 21417652 Euro Chemist, Triq il-Kurazza, Il-Qawra – 21581876 Theresa Jo Pharmacy, 3A, Triq Xintill, Ħal Tarxien – 21672703 Victory Pharmacy, 32, Triq il-Vitorja, L-Isla – 21801698 Mediatrix Plus Pharmacy, 7, Triq is-Santwarju, Ħaż-Żabbar – 27826685 Blossoms Pharmacy, Triq il-Gurgier, Birżebbuġa – 21652226 42, Vjal il-Blue Grotto, Iż-Żurrieq – 21689971 Tal-Grazzja Pharmacy, Triq Franġisk Farrugia, Ħaż-Żebbuġ – 21462068 Imtarfa Pharmacy, 207 Triq San David, L-Imtarfa – 21451261 Castle Pharmacy, 2, Misraħ l-Indipendenza, Ir-Rabat Għawdex – 21556970 Sokkors Pharmacy, Triq San Girgor, Kerċem Għawdex – 21553018

10°C

16°C

UV 6

10°C

SPIŻERIJI LI SE JIFTĦU NHAR IT-TLIETA 19 TA’ MARZU Collis Williams Pharmacy, 15, Triq irRepubblika, Il-Belt Valletta – 21226281 Darwin Pharmacy, 152, Triq il-Kbira San Ġużepp, Il-Ħamrun – 21221512 Pinto Pharmacy, 43, Triq San Bastjan, Ħal Qormi – 21487311 Herba Pharmacy, 183, Triq il-Kbira, Birkirkara – 21443406 D’Argen’s Pharmacy, 330, Triq D’Argens, Il-Gżira – 21330817 St. Julian’s Pharmacy, 24, Triq G. Borg Olivier, San Ġiljan – 21369426 Brown’s Pharmacy, Unit 22, Triq Tigne, Tas-Sliema – 21313233 St. Catherine Pharmacy, Triq id-Dielja k/m Triq Santa Katerina, Ħ’Attard – 21413442 St. Louis Pharmacy, Triq Cali, Il-Mosta – 21432802 St. Paul’s Bay Pharmacy, 504, Triq il-Kbira, San Pawl il-Baħar – 21575276 Distinction Pharmacy, 32, Pjazza Antoine De Paule, Raħal Ġdid – 21693412 Victory Pharmacy, 32, Triq il-Vitorja, L-Isla – 21801698 Hompesch Pharmacy, 207/2011, Triq Hompesch, Il-Fgura – 21807503 Gerada Pharmacy, 146, Triq Mater Boni Cosnigli, Iż-Żejtun – 21806009 Mqabba Central Pharmacy, 5, Triq Santa Katerina, L-Imqabba – 21641133 Plaza Pharmacy, 86, Triq il-Kbira, Ħaż-Żebbuġ – 21467459 Santa Marija Pharmacy, Misraħ Frenċ Abela, Ħad-Dingli – 21452447 Batu Pharmacy, 38, Triq il-Palma, Ir-Rabat Għawdex – 21551841 Għajnsielem Pharmacy, Pjazza Indipendenza, Għajnsielem Għawdex – 27203615

03

17.03.2019

kullhadd.com

MILJUN EWRO GĦAR-RINNOVAR TAL-BEREĠ FIL-KOMUNITÀ Sfortunatament għal żmien twil il-kura fil-komunità la kienet tingħata l-prijorità u lanqas l-attenzjoni li jixirqulha. Illum din is-sitwazzjoni qiegħda tinbidel, kif rifless mid-determinazzjoni tagħna lejn il-bini ta’ Ċentri Reġjonali tas-Saħħa fil-pajjiż

Bil-għan li diversi servizzi mediċi jibdew jingħataw fil-komunità b’kumdità akbar għaċ-ċittadin id-Dipartiment tal-Kura Primarja (Primary HealthCare) imbarka fuq programm ta’ rinnovar tal-bereġ li hawn imferrxin mal-pajjiż kollu. S’issa ġew rinovati l-bereġ tax-Xewkija, Għawdex, u f ’Malta dik ta’ Ħaż-Żebbuġ u l-aktar waħda riċenti dik f ’Tal-Pietà. Dawk li diġà huwa programmat li jsir xogħol fuqhom huma ta’ Ħ’Attard, l-Iklin, l-Isla u l-Kalkara.

Il-programm ta’ rinnovar se jsir b’investiment ta’ madwar miljun ewro li matul din is-sena se jkunu ntefqu minnhom madwar €120,000.

Il-Gvern jemmen bis-sħiħ li l-kura primarja fil-komunità hija strumentali f ’sistema tassaħħa li toffri servizz lil kull faxxa tal-popolazzjoni. Fir-realtà, il-kura tas-saħħa primarja hija kruċjali għas-sistema sħiħa tas-saħħa. It-tisħiħ tal-kura tas-saħħa primarja u t-twassil tagħha aktar minn qatt qabel fil-komunitajiet permezz ta’ introduzzjoni ta’ servizzi innovattivi tfisser li ċ-ċittadin ikun qed jingħata kura fil-komunità qrib fejn jgħix jew jaħdem. Hija sistema mill-aktar inklussiva u effettiva u mod effiċjenti biex ittejjeb saħħet iċ-ċittadin kemm fiżikament kif ukoll mentalment.

Mitlub jikkummenta dwar il-kura fil-komunità, id-Deputat Prim Ministru u Ministru għas-Saħħa Chris Fearne qal li “sfortunatament għal żmien twil il-kura fil-komunità la kienet tingħata

l-prijorità u lanqas l-attenzjoni li jixirqulha. Illum din is-sitwazzjoni qiegħda tinbidel, kif rifless mid-determinazzjoni tagħna lejn il-bini ta’ Ċentri Reġjonali tas-Saħħa fil-pajjiż, l-immodernizzar taċ-Ċentri tas-Saħħa, it-tip ta’ apparat modern li qegħdin ngħammruhom bihom u t-tkattir fl-għarfien u l-kapaċitajiet ta’ dawk involuti f ’dan is-servizz.

Dan kollu jinkwadra fil-pjan ta’ riforma li għaddejjin bih biex nassiguraw li nipprovdu kura tal-ogħla kwalità lill-pazjenti tagħna. Bil-għan li nidħlu aktar fil-fond f ’livell ta’ komunità tlaqna bi programm ta’ rinnovar tal-bereġ fil-komunità u fit-titjib u żidiet fis-servizzi offruti minnhom. B’dan il-mod inkunu qegħdin naċċertaw li s-servizzi offruti fil-komunità għandhom ikunu l-għażla awtomatika taċ-ċittadin bħala l-ewwel punt ta’ kuntatt għall-bżonnijiet kollha għal saħħtu.”

Bil-għan li l-Kunsilli Lokali jħossuhom parti minn dan l-eżerċizzju, f ’Diċembru li għadda ġie ffirmat ftehim bejn il-Primary HealthCare u l-Assoċjazzjoni tal-Kunsilli Lokali biex jitħaffef il-proċess tad-devoluzzjoni tal-bereġ lill-Kunsilli Lokali. Dan ikun ifisser li fejn ikun possibbli l-bereġ ikunu trasferiti fil-binjiet tal-Kunsilli Lokali u fejn dan ma jkunx possibbli l-post tal-berġa jkun fir-responsabbiltà tal-Kunsill Lokali konċernat.

“Spiċċa ż-żmien li l-berġa tal-lokalità sservi biss għas-servizz tradizzjonali ta’ tabib u infer-

mier. Mhux biss qegħdin inżidu s-servizzi offruti mill-bereġ imma wkoll qegħdin nużaw uħud minnhom biex nipprovdu servizz mhux biss liċ-ċittadini tal-lokalità partikolari imma anke fuq bażi nazzjonali,” qal lil dan il-ġurnal id-Deputat Prim Ministru.

Fil-fatt, jekk wieħed jagħti ħarsa lejn it-tliet bereġ li ġew rinnovati s’issa jista’ jara dan fil-prattika. Il-berġa l-ġdida tax-Xewkija Għawdex mhux biss isservi bħala berġa tas-saħħa imma anke biex fiha jkun jista’ jingħata d-demm. F’Ħaż-Żebbuġ, sa ftit ilu kien jingħata biss servizz mediku minn tabib u infermiera tliet darbiet fil-ġimgħa lil medja ta’ 270 persuna kull xahar u servizz ta’ pataloġija tal-lingwa (speech and language pathology) mit-Tnejn sal-Ġimgħa lil madwar 100 pazjent kull xahar. Issa żdiedu wkoll servizzi ta’ nutritionist, dietician u lifestyle li huma essenzjali primarjament bħala prevenzjoni kontra l-mard bħalma huwa dak tad-dijabete u l-pressjoni.

Fir-rigward tal-berġa f ’Tal-Pietà, li ġiet inawgurata ftit tal-jiem ilu, madwar 4,000 resident f ’Tal-Pietà u Gwardamanġa bdew igawdu

minn diversi servizzi mediċi fil-lokalità tagħhom stess. F’din il-berġa qegħdin jingħataw disa’ servizzi li apparti ż-żewġ servizzi tradizzjonali, dak ta’ tabib u infermiera, is-servizzi l-oħrajn huma kollha ġodda u jinkludu l-podjatrija, l-istil ta’ ħajja, il-kura tas-saħħa mentali kif ukoll servizz għal dieta u nutrizzjoni għal ħajja sana.

Tnejn mis-servizzi ġodda huma t-teħid tad-demm u dak speċjalizzat f ’terapija tal-lingwa għalladulti u li se jkun mifrux fuq bażi nazzjonali. Servizz li huwa

mmirat għal pazjenti adulti li jkollhom problemi biex jibilgħu kif ukoll problemi biex jitkellmu. Fil-pajjiż hawn madwar 700 persuna li tbati minn dawn id-diffikultajiet u issa se jkunu qegħdin jingħataw trattament speċjalizzat f ’din il-berġa.

F’Malta u f ’Għawdex hawn b’kollox 54 berġa. Uħud minnhom ġew devoluti lill-Kunsilli Lokali tal-lokalità konċernata.

Huwa kkalkulat li minn dawn ilbereġ kull sena jingħata servizz lil madwar 210,000 pazjent.

04

17.03.2019

kullhadd.com

BIDU TAJJEB Il-jum tas-Sibt kien wieħed tajjeb ħafna għall-atleti Maltin tal-Olimpjadi Speċjali. Dawn rebħu xejn inqas minn ħames midalji tad-deheb, tlieta tal-fidda u midalja tal-bronż. Dawn is-suċċessi nkisbu mid-dixxipli-

ni tal-għawm, tal-bowling, taċċikliżmu u tal-atletika. B’hekk wara xhur ta’ preparazzjoni dawn l-atleti ħadu sodisfazzjon kbir bħalma ħadu wkoll diversi diriġenti li jgħinu lill-atleti u oħrajn li jappoġġjawhom

bħall-Fondazzjoni Marigold u l-Gvern tant li f ’Abu Dhabi l-atleti huma akkumpanjati minn uffiċjali tal-organizzazzjoni volontarja u anke tal-gvern.

Għal xi sigħat kien hemm ukoll il-Prim Ministru Joseph Muscat.

05

17.03.2019

kullhadd.com

ARTI GĦALL-ĦELSIEN • L-ARTIST KONTEMPORANJU PIERRE PORTELLI JITQABBAD MILL-PARTIT LABURISTA BIEX JOĦLOQ XOGĦOL ARTISTIKU GĦAL DAN L-ANNIVERSARJU Il-Partit Laburista kkummissjona lill-artist magħruf Pierre Portelli biex joħloq tifkira esklussiva għall-40 anniversarju minn Jum il-Ħelsien. Ix-xogħol artistiku ta’ Portelli se jinbiegħ f ’numru limitat ħafna, tant li se jkun hemm biss 250 tifkira nnumerati li se jsiru u jitpoġġew fis-suq. It-tifkira hi magħmula mill-ħġieġ u d-deheb u x-xogħol fuqha sar f ’Għawdex u fil-Ġermanja.

Il-gazzetta KullĦadd tkellmet mal-artist dwar il-ħsieb tiegħu wara t-tifkira li ħoloq u fisser kif hu ried iżewwaq l-imgħoddi malpreżent u mal-ġejjieni.

“Bħala artist kontemporanju ridt nesplora l-importanza ta’ dan l-avveniment kemm għal dawk li għexu dak iż-żmien importanti fl-istorja ta’ pajjiżna, kif ukoll għal dawk iż-żgħażagħ li għalkemm ma kinux twieldu dak iż-żmien, qed igawdu dak li ħadmu għalih

ta’ qabilhom,” qalilna Portelli.

Insista li dan ix-xogħol artistiku ma jservix biss bħala memorja imma jibqa’ sinifikattiv fil-kuntest ta’ dawn iż-żminijiet b’nisġa mal-ġejjieni. Fuq kollox huwa riflessjoni fuq l-aspirazzjoni ta’ nazzjon.

“Il-kunċett huwa mnebbaħ mill-ewwel vers tat-tielet stanza, tal-poeżija/innu li kien kiteb il-Poeta Karmenu Vassallo, Lil Malta f ’Jum il-Ħelsien, speċifikament għal dan l-avveniment storiku. IFRAĦ!

JUM ĠDID, MALTA, SEBAĦ GĦALIK!” spjegalna Portelli.

“F’kuntest ta’ JUM ĠDID ħsibt li r-rappreżentazzjoni ta’ RAĠĠ TAX-XEMX, b’użu ta’ materjal fin, tkun il-bażi ta’ dan il-kunċett.

Ridt li nibni ħsieb kontemporanju fl-estetika tax-xogħol. Mit-trasparenza tal-materjal sal-ħidma artiġjanali tal-LABRA RAĠĠ tad-deheb li torbot l-aspirazzjonijiet

tal-passat ma’ dawk tal-futur,” kompla jgħidilna l-artist.

Spjega li din hi ħidma sinifikattiva għax tirrappreżenta lil dawk kollha li ħadmu bis-sħiħ 40 sena ilu, imma wkoll tirrappreżenta lil dawk li għadhom jaħdmu mhux sal-lum biss imma wkoll b’viżjoni għall-ġejjieni.

“Viżwalment huwa kunċett poetiku ... allura nistgħu naqraw dan ix-xogħol ukoll bħala poeżija,” qalilna Portelli.

L-applikazzjonijiet biex wieħed jakkwista din it-tifkira, li qed tinbiegħ għall-prezz ta’ €300, issa huma miftuħa miċ-Ċentru Nazzjonali Laburista u wieħed jista’ jmur iħalli depożitu u jassigura li jikseb waħda minnhom fil-ħinijiet tal-uffiċċju.

06

17.03.2019

kullhadd.com

IL-PPE MAQSUM F’VOT IMPORTANTI GĦAL MALTA • IL-FORZI PROGRESSIVI JASSIGURAW VOT IMPORTANTI GĦAL PAJJIŻNA Il-Partit Popolari Ewropew inqasam meta din il-ġimgħa ġie biex jivvota dwar fond innegozjat b’rabta mal-immigrazzjoni. Min-naħa l-oħra l-forzi progressivi li l-Partit Laburista jagħmel parti minnhom għamlu ċert li dan il-fond importanti għal pajjiż bħal Malta jidħol fisseħħ.

Dan il-fond, innegozjat mill-Membru tal-Parlament Ewropew Maltija Miriam Dalli se jkun qed jalloka aktar minn €10 biljun li se jkunu qed jintużaw fil-qasam tal-migrazzjoni u l-ażil, u jagħmel parti mill-pakkett finanzjarju għas-seba’ snin li ġejjin, bejn l-2021 u l-2027. Għaldaqstant, in-negozjati huma mistennija jibdew ġaladarba l-mexxejja Ewropej japprovaw il-pakkett finanzjarju, magħruf aħjar bħala l-Multi Financial Framework.

Bil-vot li ttieħed nhar l-Erbgħa li għadda fi Strasburgu, il-Parlament Ewropew ta l-barka tiegħu għar-rapport innegozjat minn Miriam Dalli dwar il-liġi li se tkun qed tirregola dan il-fond. Iżda, dan ma kienx vot faċli. Għalkemm ir-rapport tal-Ewroparlamentari tal-Partit Laburista rnexxielu jaqsam il-Partit Popolari Ewropew (li l-Partit Nazzjonalista jagħmel parti minnu), biex hekk għadda.

Hekk rebħet koalizzjoni ta’ forzi li jemmnu fis-solidarjetà bil-fatti - minkejja li politiċi qed ixaqilbu għar-retorika populista - u li jafu li pajjiżi fuq ilfruntiera ma jistgħux jitħallew waħedhom.

“Sodisfatta b’dan ir-riżultat għax li kien għall-forzi konservattivi, dan il-fond jintefaq f ’pajjiżi terzi u mhux fl-Unjoni Ewropea bħalma hu l-għan tiegħu. Iżda llum, il-Parlament Ewropew ivvota biex ikun hemm appoġġ għal pajjiżi bħal Malta,” Miriam Dalli qalet f ’kummenti wara l-vot.

“Filwaqt li hemm bżonn ta’ politika komuni u deċisiva f ’din il-materja, ma rridux ninsew li l-appoġġ finanzjarju huwa bżonjuż meta pajjiżi bħal Malta jinqabdu f ’sitwazzjonijiet bħal dawk li rajna fix-xhur li għaddew. Pereżempju, flus minn dan il-fond jistgħu jintużaw biex issir rilokazzjoni minn pajjiżi

taġġi għal oġġettivi differenti ma jkunx hemm skużi legali ta’ - biex b’hekk nagħtu direzzjoni għalfejn rilokazzjoni ma tistax bħal fejn il-flus iridu jintefqu,” qalet issir,” qalet Dalli.

M a l t a Miriam Dalli.

Spjegat kif loophole importangħal pajjiżi oħra.” ti oħra li ġiet indirizzata hija dik Mal-KullĦadd, Dr Dalli sp- Enfasi fuq ir-rilokazzjoni dwar l-infiq f ’pajjiżi li mhumijegat kif meta ġiet appuntata ex parti mill-Unjoni Ewropea. bħala n-negozjatur tal-Fond Dalli żiedet kif hemm alloka- Biex jiġi assigurat li l-fondi prigħall-Ażil u l-Migrazzjoni, zzjoni minima għall-oġġettiv marjament jintefqu mill-pajjiżi hija mal-ewwel kienet deċiża ta’ solidarjetà u din se tkun Ewropej, ġiet introdotta cap li tagħmel minn dan il-fond qed tindirizza sitwazzjonijiet għall-infiq f ’pajjiżi terzi. Dan għodda ta’ kif ikun hemm soli- bħal rilokazzjoni. Hi ġabet bħa- bil-għan li l-ebda pajjiż ma juża darjetà bil-fatti. la eżempju s-sitwazzjonijiet li din il-loophole biex ma jkunx “Kemm-il darba smajna li ffaċċjat Malta fix-xhur li għad- hemm qsim tar-responsabbiltà. hemm bżonn ta’ solidarjetà dew meta persuni li ġew salvati Dan il-fond huwa indirizzat bejn il-pajjiżi membri u li ħadd minn fuq il-baħar ittieħdu minn għal 27 pajjiż b’realtajiet difma għandu jitħalla għal rieħu? pajjiżi differenti minn Malta. ferenti. Minħabba dan, Miriam Imbagħad konna naraw sit“Din tissejjaħ rilokazzjoni u Dalli spjegat kif parti essenzwazzjonijiet fejn ikollok pajjiżi biex dan iseħħ irid ikun hemm jali tal-proposta tagħha hija dik bħal Malta, l-Italja, Franza, il-fondi. Issa nafu bis-sitwazz- li jkun hemm allokazzjonijiet Spanja, il-Greċja u l-Ġer- joni fejn hemm numru ta’ minimi - jiġifieri persentaġġi manja dejjem jagħmlu l-partit proposti li jinsabu mwaħħlin minimi li jridu jintefqu fuq ittagħhom filwaqt li ħaddieħor fil-Kunsill Ewropew. Għal- tisħiħ tas-sistema komuni talifarfar idu jew jirrifjuta li jgħin. hekk assigurajt li f ’din il-liġi ażil, il-migrazzjoni legali u l-inGħalhekk għamiltha punt li jkun hemm proviżjonijiet legali tegrazzjoni u s-solidarjetà. Dan f ’dan ir-rapport ikun hemm al- għall-użu ta’ dawn il-fondi f ’dan il-fond se jkun qed jintuża wkoll lokazzjonijiet minimi - persen- is-sens biex naċċertaw ruħna li għar-ritorn ta’ dawk il-persuni li ma għandomx dritt li jibqgħu f ’xi pajjiż tal-Unjoni Ewropea.

“Nemmen li biex nindirizzaw ir-realtajiet differenti hemm Hemm proviżjonijiet legali għall-użu bżonn li tingħata gwida dwar ilta’ dawn il-fondi f’dan is-sens biex mod kif jintefqu l-flus. Nafu li l-akbar problema hija dik meta naċċertaw ruħna li ma jkunx hemm jkollok politika frammentaskużi legali ta’ għalfejn rilokazzjoni ta. Il-kwistjoni tal-immigrazzjoni irregolari hija waħda minn ma tistax issir dawk il-materji li ma jistax ikol-

lok pajjiżi differenti jaġixxu differenti inkella l-piż jiżbilanċja ruħu,” qalet Dr Dalli.

“Titkellem ma’ stakeholders differenti tinduna kemm ir-realtajiet huma differenti. Minn bliet u rħula li ma jistgħux ilaħħqu għax id-domanda għall-għajnuna hija kbira, għal oħrajn li għandhom sistema li taħdem u li biha l-komunità tħossha sigura. Għandek pajjiżi oħra pereżempju li qed jaraw opportunità biex jindirizzaw sfidi ekonomiċi.”

Ir-rapport intlaqa’ tajjeb minn organizzazzjonijiet differenti, fosthom dawk li jirrappreżentaw l-ibliet u r-reġjuni Ewropej u dan wara li Miriam Dalli irsistiet biex tindirizza l-ideat u l-proposti tagħhom. Ingħatat ukoll enfasi importanti fuq is-sitwazzjoni delikata ta’ tfal li jkunu waħedhom (unaccompanied minors).

Miriam Dalli argumentat li dan il-fond se jkun qed jikkumplimenta fondi oħra li għandhom l-għan li jindirizzaw is-sitwazzjoni minn aspetti differenti, inkluż dak tas-sigurtà u l-intern.

Is-suċċess ta’ dan il-vot ġie deskritt minn bosta, inkluż mill-Partit tas-Soċjalisti u d-Demokratiċi fil-Parlament Ewropew, bħalha rebħa għal pajjiżi fuq il-fruntiera.

07

17.03.2019

kullhadd.com

MINN KJU GĦAL ELUF FIL-BUT • MIŻMUMA B’MOD SĦIĦ WEGĦDA TAL-PARTIT LABURISTA • TAL-PN KIENU JGĦIDU LI MA TISTAX ISSIR U KONTRA R-RULE OF LAW Kien proprju bħal nhar il-Ħamis għaxar snin ilu li eluf ta’ persuni marru ċ-Ċentru Nazzjonali Laburista jinkitbu biex isiru parti minn kawża li kienet titlob li jingħataw flus lura għal taxxa doppja li ħallsu fuq ir-reġistrazzjoni tal-vettura tagħhom.

Fuq medda ta’ deċennju dik li kienet wegħda ta’ partit fl-oppożizzjoni saret realtà għal 29,000 familja li bejniethom ħadu €24 miljun.

Meta l-Partit Laburista għamel din il-wegħda għall-ewwel darba fl-2008 l-esponenti ewlenin tal-PN kienu ħarġu SENA 2018 – Vetturi rreġistrati bejn 01.01.2007 u 31.12.2007

6,682 Vettura

4.8 Miljun Ewro

SENA 2017 – Vetturi rreġistrati bejn 01.01.2006 u 31.12.2006

6,370 Vettura

4.4 Miljun Ewro

SENA 2016 – Vetturi rreġistrati bejn 01.01.2005 u 31.12.2005

6,196 Vettura

4.1 Miljun Ewro

SENA 2015 – Vetturi rreġistrati bejn 01.01.2004 u 31.12.2004

3,362 Vettura

2.3 Miljun Ewro

SENA 2014 – Għotja ta’ bejn €55 jew €110 għal kull vettura li ġiet irreġistrata bejn 01.05.2004 u 31.12.2008

28,923 Vettura

3.1 Miljun Ewro

b’saħħa kbira kontra dan l-impenn li flus imħallsa żejda jingħataw lura.

Tonio Fenech kien iddefenda l-pożizzjoni ta’ Gvern Nazzjonalista billi qal li ma kien hemm xejn illegali li għal numru ta’ snin wara li dħalna fl-Unjoni Ewropea (sal-2008) kienet tintalab il-VAT fuq ir-reġistrazzjoni tal-karozzi.

Iżda, il-Partit Laburista kien determinat. L-ewwel il-Qorti u jekk jitla’ fil-gvern u l-kawża ma tkunx inqatgħet dik taqa’ biex tibda titwettaq ġustizzja minnufih.

Saħansitra l-Prim Ministru Lawrence Gonzi u l-Eks Segretarju Ġenerali tal-PN kienu qalu li l-gvern ma kienx jirrispetta r-rule of law għax kien ta kelma li jiġri x’jiġri jħallas lura dawn il-flejjes. Ġurnalisti qrib il-PN bħal Ivan Camilleri ġew imqabbda biex jagħmlu sforz bil-għan li jagħtu l-impressjoni li l-flus ma kellhomx jingħataw lura b’rapporti fit-Times of Malta u ġurnali oħra kienu jsiru b’mod persistenti biex jgħidu li pajjiżi Ewropej oħra ma tawx dawn il-flus. Iżda, bil-bidla fil-gvern f ’Malta dawn il-flus bdew jitħallsu lura.

Din il-ġimgħa l-Ministru għall-Finanzi Edward Scicluna u dak għat-Trasport Ian Borg ħabbru kif issa se jsir l-aħħar ħlas.

“Gvern li jippjana u jaħdem. Gvern li jwettaq dak li jwiegħed. Fuq kollox Gvern li jqassam is-suċċess ta’ pajjiżna man-nies,” qal Ian Borg meta ħabbar dan.

Il-Ministru għall-Finanzi, il-Prof. Edward Scicluna spjega li “l-benefiċċju mwiegħed bħal kull benefiċċju ieħor seta’ jitwettaq minħabba l-fatt li l-ekonomija Maltija mill-2013 sal-2018 kibret b’rata medja ta’ 7.1% kull sena. Din hi qabża kbira meta tqabbel din ir-rata ma’ medja ta’ 2.1 fis-snin ta’ bejn l-2007 u l-2012.”

B’din l-aħħar tħabbira, il-Gvern ser ikun qed jagħti rifużjoni ekwivalenti għall-ammont żejjed ta’ taxxa li tħallset fuq ir-reġistrazzjoni lil sidien ta’ vetturi li rreġistraw il-vettura tagħhom bejn l-1 ta’ Jannar u l-31 ta’ Diċembru 2008.

Minn dan it-total wieħed irid inaqqas l-ammont ta’ €110 (vetturi) jew €55 (muturi) li diġà tħallas lura fl-2014 meta din l-iskema ġiet imħabbra għall-ewwel darba. Ir-rifużjoni se titħallas f ’pagament wieħed permezz ta’ ċekk, li ser jintbagħat fl-indirizz provdut fuq il-formola tal-applikazzjoni lil sidien ta’ vetturi eliġibbli.

Fil-ġranet li ġejjin, Transport Malta ser tkun qed tinnotifika bil-miktub lill-applikanti eliġibbli għal din l-iskema.

L-applikanti li jirċievu din in-notifika għandhom jivverifikaw id-dettalji personali tagħhom, jiffirmaw u jibagħtu l-formola tal-applikazzjoni lura lil Transport Malta sa mhux aktar tard mis-26 ta’ April 2019 fuq wieħed minn dawn l-indirizzi: Grant Scheme, Transport Malta, A3 Towers, Triq l-Arkata, Raħal Ġdid jew Għotja ta’ Darba, Ministeru għal Għawdex, Pjazza San Franġisk, Rabat, Joseph Muscat Għawdex. għaxar snin ilu jiġbor l-applikazzjonijiet bħala Kap tal-Oppożizzjoni

08

17.03.2019

kullhadd.com

ĠGANTI EWROPEJ F’ALLEGAT SKANDLU TA’ ĦASIL TA’ FLUS

Fl-aħħar xhur l-Ewropa theżżet b’każ fejn banek rinomati u ta’ ċerta saħħa kienu implikati f ’ċirkostanzi serji ta’ ħasil ta’ flus.

L-allegazzjonijiet huma li dawn huma flus maħmuġa mir-Russja li qed jinħaslu f ’banek magħrufin fil-Punent, tant li narawhom b’mod evidenti u ma’ kullimkien kull meta nagħmlu xi żjara f ’xi post jew ieħor tal-kontinent.

L-iskema saret magħrufa bħala Troika Laundromat.

Kien l-Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP) li rrapporta b’mod estensiv dwar dawn il-każi. L-investigazzjonijiet jifirxu mill-Istati Uniti, sar-Renju Unit u l-pajjiżi Nordiċi fl-Ewropa.

Anke jekk dawn huma każi ta’ kobor fejn il-flejjes involuti huma enormi, f ’dan l-istadju hija l-midja l-iktar li qed tirrapporta dwarhom. Istituzzjonijiet fejn ipoġġu l-politiċi donnhom qed joqogħdu lura u attenti li ma jiħdux xi passi jew jitkellmu wisq dwarhom bilbiża’ li jaffettwaw l-ekonomija ta’ xi pajjiż jew ieħor. Dan għax l-ismijiet involuti huma kbar.

Għalkemm wieħed irid jimmarka li l-banek iddefendew il-pożizzjoni tagħhom f ’ħafna każi, u f ’oħrajn qalu li qed jinvestigaw.

Is-sit rinomat Bloomberg immarka liema huma l-banek involuti.

L-ikbar bank tad-Danimarka, Danske Bank, ammetta f ’Settembru li għadda li l-maġġoranza ta’ 230 biljun dollaru li nħarġu millfergħa Estonjana tiegħu bejn l-2007 u l-2015 kienu probabbilment suspettużi fl-oriġini tagħhom. Il-persuna li ssellfet il-flus qed tiġi investigata mid-Dipartiment tal-Ġustizzja tal-Istati Uniti kif ukoll mill-awtoritajiet Daniżi, Estonjani, Ingliżi u anke Franċiżi.

Marbut ma’ dan hemm id-Deutsche Bank li jingħad li bejn l-2003 u l-2017 għaddew minnu madwar 889 miljun dollaru għal dawk magħrufa bħala Troika Laundromat.

Dawn mhumiex l-uniċi banek kbar li qed jiġu akkużati b’dawn l-allegazzjonijiet serjissimi. Stazzjon Żvediż żvela li kważi 6 biljun dollaru Amerikan infirxu fi

tranżazzjonijiet suspettużi bejn Danske Bank u Swedbank bejn l-2007 u l-2015. Dan wassal biex il-Bank Żvediż ġie kompliċi fl-iskandlu tad-Danske Bank ta’ madwar 230 biljun dollaru. Ilbank qed jiġi investigat mill-awtoritajiet superviżorji finanzjarji tal-Iżvezja u l-Estonja.

Rapporti fil-Finlandja żvelaw li Nordea Bank, l-ikbar bank Nordiku, għadda madwar 700 miljun ewro fi flus potenzjalment maħmuġa, b’fondi li joriġinaw minn bank Litwan fejn dan talaħħar eventwalment falla u ġew trasferiti għall-kumpaniji fil-Panama u l-British Virgin Islands.

L-investitur Bill Browder ilmenta mal-awtoritajiet Nordiċi f ’Ottubru li għadda fejn sostna li 405 miljun dollaru nħarġu mill-bank b’mod suspettuż. L-Iżvezja ddeċidiet li mhix se tkun qed tinvestiga dwar dan, iżda l-Finlandja għadha trid tiċċara l-pożizzjoni tagħha.

F’sitwazzjoni separata iżda marbuta wkoll mal-istess skandlu ta’ flejjes li joriġinaw mir-Russja, gazzetti Olandiżi rrapportaw li l-Bank Olandiż ING kien konxju

mill-involviment potenzjali fil-ħasil ta’ flus ta’ wieħed mill-klijenti tiegħu fil-fergħa ta’ Moska. Dawn l-allegazzjonijiet ħarġu ftit xhur wara li min issellef, ħallas multa ta’ 875 miljun dollaru relatata marreat. Mijiet ta’ miljuni ta’ ewro għaddew mill-fergħa ta’ Moska tal-bank bħala parti minn skema ta’ ħasil ta’ flus.

Bejn l-2005 u l-2012, aktar minn 500 trasferiment ta’ fondi li jammontaw għal madwar 150 miljun dollaru ntbagħtu f ’Ġinevra. Dan dejjem, skont rapporti tal-gazzetta Tages-Anzeiger. Il-gazzetta qalet li l-kontijiet kienu rreġistrati taħt ħames kumpaniji, kollha jiffurmaw mill-istess eżekuttiv.

Bank ieħor li ssemma hu l-Credit Agricole SA li hu bbażat f ’Ġinevra. Bejn l-2005 u l-2012 kien hemm mal-500 trasferiment ta’ fondi marbuta ma’ dak li sar magħruf bħala Troika Laundromat. Il-Bank qal li jirrispetta r-regoli marbuta mal-ħasil ta’ flus, iżda oħrajn isostnu li qatt ma spjega l-aġir tiegħu.

Mil-Litwanja jissemma l-bank Ukio Bankas, li biex jingħaddew

10 miljuni fi tliet snin intużaw kontijiet magħrufa bħala correspondent accounts fl-ING Belgium, KBC u l-BNP Parisbas Fortis.

Bank ieħor fl-Awstrija li huwa fost l-ikbar banek barranin li jsellfu fir-Russja huwa r-Raiffeisen Bank International u dan jissemma b’rabta ma’ trasferiment ta’ 634 miljun dollaru Amerikan.

L-akkuża hawn hi li l-bank injora sinjali marbuta ma’ ħasil ta’ flus u l-bank nieda investigazzjoni interna.

190 miljun ewro mxew millBank Olandiż ABN Amro u madwar 43 miljun dollaru ssemmew bħala ħlas li daħlu fil-kont ta’ Olandiz li bena żewġ jottijiet għal senatur Russu. Jingħad li anke dawn il-flus ġew minn każi marbuta mal-iskema ta’ ħasil ta’ flus.

U t-Turkija ssemmiet b’rabta mal-bank Garanti. Ukoll fergħa ta’ bank Olandiz. Hawn kienu trasferiti 200 miljun ewro li ġew minn banek Litwani wkoll fiċ-ċentru tal-famuż Troika Laundromat.

09

17.03.2019

kullhadd.com

YOUTUBER KUNTENT, IŻDA MBEŻŻA’ • TABIB MALTI TA’ 24 SENA ĦALLA KOLLOX GĦALL-YOUTUBE... IŻDA FILWAQT LI KUNTENT BIL-YOUTUBE PARTNERSHIP GĦALL-MALTIN, HEMM IBEŻŻGĦU VOT FUQ DIRETTIVA EWROPEA Grandayy, YouTuber Malti segwit minn miljuni, jinsab sodisfatt ħafna bil-YouTube Partnership li ntlaħaq li daħal fis-seħħ din il-ġimgħa u li se jagħti l-opportunità lil ħafna YouTubers Maltin ġodda jaqilgħu ewro mill-YouTube. Iżda, fl-istess ħin imħasseb b’diskussjonijiet li hemm fil-Parlament Ewropew dwar temi oħra relatati.

Grandayy huwa tabib li jixtieq li n-nies ikunu jafuh bil-karattru li għandu fuq YouTube.

Anke għaliex illum ħajtu hija totalment dik. Ma jipprattikax il-mediċina u jgħidilna “jien fortunat biżżejjed biex nista’ nagħmel dħul full-time mix-xogħol tiegħi fuq YouTube, grazzi għall-miljuni ta’ fans li jibqgħu jaraw il-videos tiegħi.”

Fuq YouTube u Instagram għandu ftit ’il fuq minn żewġ miljun subscribers u żewġ miljun followers. Fuq Twitter għandu iktar minn 500,000 followers u fuq Facebook għandu ’l fuq minn 200,000 like. Għalhekk ilftehim imħabbar din il-ġimgħa mhux se jolqot lilu direttament.

Iżda, jista’ jkun il-bidu għal ħafna li jridu jsiru bħalu.

“Jiena u ċerti Youtubers Maltin oħra m’aħniex ħa niġu affettwati mill-YouTube Partnership Programme li issa ġej Malta, għax diġà konna stajna nagħmlu monetization billi ningħaqdu ma’ “multi-channel networks”.

Imma dejjem ħaġa tajba li issa kull ċittadin Malti ħa jkun jista’ japplika direttament ma’ YouTube għall-monetization, ġaladarba jkollu n-numru minimu ta’ watch time u subscribers.

U għalhekk nirringrazzja lil kull min ħadem biex il-Partnership Programme jiġi f ’Malta,” qal Grandayy.

Fisser kif taħdem is-sistema bħalissa fejn jekk ikollok 4,000 watch hours fl-aħħar sena, u 1,000 subscribers, tkun tista’ tapplika għall-monetization.

“Il-videos jiġġeneraw il-flus billi jitqiegħdu reklami awtomatikament madwarhom. Ir-rati jvarjaw ħafna għax jiddependu fuq diversi fatturi bħat-tul tal-videos, l-età, in-nazzjonalità,

u l-interessi tal-udjenza, il-kontenut tal-videos, kemm is-segwaċi jaraw u jagħfsu fuq ir-reklami, u ħafna affarijiet oħra. Importanti wkoll li l-videos ikunu kemm jista’ jkun advertiser friendly. Jekk YouTube jiddeċiedu li l-kontenut ta’ ċerti videos mhuwiex advertiser friendly, dawn il-videos ikollhom ħafna inqas riklami mpoġġijin fuqhom u jiġġeneraw ħafna inqas flus,” spjegalna dak li llum huwa meqjus espert.

Fi ftit kliem: “Jekk tagħmel videos li jkunu maħbubin minn ħafna nies fuq l-internet, tista’ tibni karriera mix-xejn fuq YouTube mingħajr ebda bżonn ta’ promozzjoni. Jien hekk kien ġrali wkoll fil-fatt.”

Iżda, hemm direttiva tal-Unjoni Ewropea, appoġġjata wkoll mill-Membru tal-Parlament Ewropew Francis Zammit Dimech li bħalissa qed tħassbu mhux ftit.

“Il-Copyright Directive hi direttiva tal-Unjoni Ewropea li għandha artiklu minnhom, Artiklu 13, kontroversjali ħafna. Artiklu 13 ħa jisforza siti elettroniċi bħall-YouTube u Facebook biex jużaw robots biex jiskenjaw kull video jew stampa li tittella’ minn kwalunkwe persuna, u jekk ir-robots isibu kontenut copyrighted, dawn il-videos jew stampi jiġu ċċensurati qabel ikun laħaq rahom xi ħadd. Minħabba li ħafna memes huma parodiji ta’ diski, films jew kontenut ieħor, jista’ jagħti l-każ li

ħafna memes jibdew jiġu ċċensurati minħabba din il-liġi, għaliex ir-robots ma jafux jagħrfu d-differenza bejn piracy u parodija. Mhux memes biss huma mhedda minn din il-liġi, imma anke reviews, kritika, kontenut edukattiv, u parodiji oħra,” qalilna ż-żagħżugħ ta’ 24 sena.

Ir-record labels ġganti tal-mużika qed jikkampanjaw ħafna għal din il-liġi, u rnexxielhom jikkonvinċu ċerti MEPs li l-kritika ġenwina tan-nies mhi xejn ħlief kritika falza ffinanzjata mill-Google. Jibqgħu jsostnu wkoll li emails u messaġġi li jintbagħtu lill-MEPs biex jivvutaw kontra Artiklu 13 huma mingħand dawk imsejħa “bots” u mhux nies ta’ vera. “Dan ovvjament mhuwiex minnu, u l-kritika tal-poplu Ewropew kontra Artiklu 13 qiegħda biss tiżdied. Anke kien hemm diversi protesti fit-toroq b’eluf ta’ nies jipparteċipaw f ’pajjiżi Ewropej bħall-Ġermanja u l-Polonja.

Petizzjoni kontra Artiklu 13 fuq change.org hija litteralment l-iktar petizzjoni fl-istorja tal-internet li għandha firem, kważi ħames miljuni, imma b’xi mod ċerti MEPs jibqgħu jinjoraw dan kollu,” qalilna Grandayy b’ċertu diżappunt.

Naturalment, ir-record labels għandhom ħafna poter politiku u kuntatti ma’ politiċi, u b’hekk jistgħu jinfluwenzaw il-liġijiet faċilment. “Min-naħa l-oħra, aħna l-Youtubers m’għandna l-ebda grupp jew union li jiġġieled għad-drittijiet tagħna, u għalhekk ħafna politiċi lanqas biss jafu bil-problemi li diġà naffaċċjaw ruħna magħhom ta’ kuljum. Pereżempju, jista’ jkun li hemm MEPs li ma jafux li YouTube diġà għandha sistema jisimha Content ID, li diġà tuża robots biex issib kontenut copyrighted fil-videos li jitellgħu, u jekk video ikun fih xi diska, ilflus kollha li jiġu ġġenerati minn dan il-video imorru għand ir-record label minflok. Din hija ħaġa tajba għall-videos li jkunu biss pirated re-uploads, imma l-problema hi li videos

transformattivi bħall-memes, parodiji u reviews ukoll jiġrilhom l-istess ħaġa regolarment.

Diversi meme videos tiegħi stess, jiġu “claimed” mingħand ir-record labels minħabba li jkunu jinkludu xi diska li qed jagħmlu ċajta jew parodija biha, u meta jiġri hekk, il-flus kollha ta’ dawn il-videos imorru għand ir-record label u jiena nibqa’ b’xejn,” kompla jispjegalna.

Dan kollu jiġri għalkemm il-videos ikunu transformattivi u jkun għamilhom hu stess. “Din il-problema jkollhom jaffaċċjaw ruħhom magħha ħafna Youtubers oħra, imma r-record labels ma jimpurtahomx ġaladarba li qed jagħmlu iktar flus b’din is-sistema. Dawn il-problemi kollha qegħdin hawnhekk mingħajr Artiklu 13, allura aħseb u ara kemm is-sitwazzjoni ħa tiġi iktar agħar jekk Artiklu 13 isir liġi,” kompla jispjegalna.

Innota kif l-MEPs Miriam Dalli u Marlene Mizzi - ivvutaw kontra Artiklu 13 fil-passat. “Francis Zammit Dimech mhux talli vvota favuriha imma talli kien qed jikkampanja favuriha wkoll.

Issa l-vot finali ħa jittieħed flaħħar ta’ Marzu, u minn hawn nappella lill-MEPs Maltin biex jivvutaw kontra. Għalkemm l-għan tal-liġi jista’ jkun wieħed tajjeb, il-konsegwenzi ħżiena li tista’ ġġib magħha huma wisq kbar biex tivvota favuriha,” żied jgħid Grandayy li m’għandux f ’moħħu li jmur lejn xi ward flisptar idur il-pazjenti.

Iżda, x’parir jagħti lil min irid jagħmel bħalu?

“Fl-opinjoni tiegħi, m’għandekx tibda bil-ħsieb li ħa tibda tagħmel ħafna flus minn YouTube, għax inkella tispiċċa diżappuntat jekk tara li l-videos qed iġibu ftit views, u tispiċċa titlef il-gost kollu. Imma jekk l-għan prinċipali jkun biex tieħu gost tagħmel il-videos li jogħġbuk, hekk ma jkollok xejn x’titlef billi tipprova. Imbagħad jekk tibqa’ tagħmel il-videos għal żmien twil, forsi vera tkun fortunat biżżejjed biex tkun tista’ tagħmel karriera minnhom fil-futur,” temm jgħid jgħid Grandayy.

10

17.03.2019

kullhadd.com

STENNIJA GĦAL REVIŻJONI TAT-TAGĦLIM TAL-KNISJA Numru ta’ Maltin, li l-ħajja tagħhom mhix konformi mattagħlim tal-Knisja minħabba s-sesswalità tagħhom u l-istil ta’ ħajja li jgħixu, jixtiequ li xi darba t-tagħlim tal-Knisja Universali jiġi rivedut b’mod li la l-Knisja nnifisha u lanqas il-fidili ma jibqgħu jħarsu lejhom bħala li qed jgħixu fiddnub. Ir-raġuni hi li huma jħossu li għandhom ikunu parti mill-Knisja u jersqu wkoll għas-Sagramenti mingħajr ma jkunu ġġudikati. Dan joħroġ ċar minn studju li xi snin ilu għamlet Dr Angele Deguara.

X’tip ta’ persuni huma n-nies li studjajt?

żżewġu biċ-Ċivil – dejjem li qegħdin f ’relazzjoni li mhix konformi mat-tagħlim tal-Knisja. Qattajt ukoll ftit żmien Palermo ma’ komunità LGBT reliġjuża simili għal Drachma li jisimha Ali d’Aquila.

Dawn huma persuni LGBT (jiġifieri lesbjani, gay, bisesswali jew Trans) li huma reliġjużi, jidentifikaw bħala nies Kattoliċi reliġjużi jew spiritwali, iżda li l-ħajja tagħhom mhix konformi Issa llum, il-Knisja qed mat-tagħlim tal-Knisja. taċċettahom?

X’kien li ħajrek għal din ir-riċerka?

Bdejt bl-istudju tiegħi wara r-referendum tad-divorzju, fejn 53% tal-Maltin u l-Għawdxin urew li jaqblu miegħu waqt li l-Knisja ħarġet kompletament kontra. Dan meta fl-istess waqt, il-maġġoranza kbira tal-Maltin, fuq id-90% jemmnu f ’Alla u jidentifikaw bħala Kattoliċi. Allura hemm jien rajt il-kunflitt.

U għedt: dawn in-nies li vvutaw, li jgħidu li huma reliġjużi, Kattoliċi u jemmnu f ’Alla; kif imbagħad jistgħu jiddivorzjaw u jgħixu flimkien ma’ partner ġdid/a?

Ir-riċerka fiex kienet tikkonsisti?

Studjajt komunità LGBT reliġjuża, Drachma LGBTI li segwejt għal sentejn kif ukoll għamilt diversi intervisti ma’ persuni LGBT kif ukoll ma’ persuni li qed jikkoabitaw, jew reġgħu

It-tagħlim tal-Knisja ma jaċċettax li jkun hemm relazzjonijiet barra ż-żwieġ jew relazzjonijiet omosesswali imma trid tagħmel distinzjoni bejn it-tagħlim uffiċjali tal-Knisja u kif fil-verità jiġi applikat, kultant anki mill-qassisin stess. Jiġifieri meta xi ħadd LGBT ikellem saċerdot b’mod personali u individwali, li jafu jew mar iqerr għandu, jaf jifhmu u jkun ta’ għajnuna, waqt li jkun hemm saċerdoti oħra li huma riġidi għax forsi ma jifhmux iċ-ċirkustanzi ta’ dak li jkun.

Strettament, kif inhu t-tagħlim uffiċjali tal-Knisja, persuna li mhix qed tgħix f ’konformità mat-tagħlim tagħha mhix suppost li titqarben. Madankollu, is-sena li għaddiet kien hemm reviżjoni ta’ din ir-regola mill-Papa Franġisku permezz tal-eżortazzjoni Amoris Laetitia fejn appella biex is-saċerdoti u d-diretturi spiritwali iqisu lil dawn in-nies b’mod aktar umanistiku u jistudjaw sew il-każ

Minn Charles B. Spiteri

meta jiggwidawhom fil-ħidma pastorali tagħhom.

B’hekk, għalkemm it-tagħlim uffiċjali tal-Knisja baqa’ li kien, qisu kien rivedut xi ftit u anki l-Isqfijiet Maltin ħarġu dokument, jiddiskutu din l-eżortazzjoni u taw il-gwida tagħhom lis-saċerdoti.

sesswali, il-Knisja xi tgħid?

Iżda jekk il-Knisja taċċetta s-separazzjoni, tesiġi li raġel jew mara separati jgħixu ħajjithom weħidhom?

Mhux proprjament, għax dak hu t-tagħlim tal-Knisja, iżda finalment tkun qed tiġġudikak meta twissik li qed tagħmel dnub. U la tista’ tersaq għat-tqarbin u lanqas tkun parrinu. Il-Knisja tgħid li jekk ksibt is-separazzjoni jew l-annullament – li dan tal-aħħar jagħtuh kemm il-Knisja kif ukoll il-Gvern – iżda ksibt annullament tal-Gvern biss u żżewwiġt biċ-Ċivil, xorta tkun qed tgħix fid-dnub; waqt li jekk tikseb l-annullament tal-Knisja, tkun tista’ terġa’ tiżżewweġ bil-Knisja.

Skont il-Knisja, jekk m’hemmx attività sesswali, m’hemmx dnub hi x’inhi l-età. Hi r-relazzjoni sesswali li twassal għall-kunflitt mal-Knisja.

Allura hu ġudizzju?

Il-Knisja tagħti separazzjoni, iżda din tfisser li minkejja li jkunu nfirdu, xorta waħda għadhom miżżewġin. Issa, sakemm wieħed ikun mifrud biss, ma jkunx qed imur kontra t-tagħlim tal-Knisja. Imur kontra l-Knisja kemm-il darba jkollu relazzjoni sesswali oħra. Hemm, jekk dak li jkun jikkoabita jew ikollu relazzjoni sesswali barra ż-żwieġ, ikun qed jgħix ukoll fid-dnub, għax għall-Knisja għadu miżżewweġ. Iżda l-persuni omosesswali għaliex huma mweġġgħin?

Jiġifieri kollox jorbot ma’ atti sesswali?

Imweġġgħin għax huma nies reliġjużi u jħobbu l-Knisja.

Iva, għax dan huwa t-tagħlim Huma mweġġgħin ħafna għax tal-knisja dwar ir-relazzjonijiet huma Kattoliċi u ħafna minnsesswali. hom fil-passat, kienu wkoll involuti b’mod attiv fil-Knisja, Allura f ’każ li raġel u l-istess Knisja li jħossu li ma tifmara ta’ ċerta età jibdew himhomx. relazzjoni u jikkoabitaw Weġġgħu, għax speċjalment mingħajr ma jwettqu atti fil-bidu, l-omosesswalità għa-

lihom kienet xi ħaġa li ma setgħux jaċċettaw lanqas fihom infushom, għax huma trabbew f ’kultura u reliġjon li mhux biss kienet tgħidilhom li dik kienet xi ħaġa ħażina, iżda li huma bnedmin ħżiena u midinbin.

It-tagħlim tal-Knisja jsostni li l-omosesswalità hi diżordni.

Mhux in-nies li għandhom din l-orjentazzjoni sesswali huma hekk, iżda l-att sesswali, għax għaliha, dan l-att hu biss għal bejn raġel u mara miżżewġin u jrid ikun miftuħ għall-ħajja.

Kif għedtlek, numru sew mill-omosesswali li studjajt kienu jagħtu sehem siewi fil-Knisja u sibt anki min kien f ’ordni reliġjuż bil-ħsieb li jsir saċerdot. Iżda anki kieku ma kinux; kienu u għadhom iħobbu ’l-Knisja u huma mweġġgħin, għax xtaqu jibqgħu parti minnha u għalihom hi parti importantissma. Dan għax waqt li minħabba s-sesswalità tagħhom xi wħud iħossu li twarrbu fil-ġenb, xorta waħda jħossu li għandhom jiffurmaw parti mill-Knisja Kattolika.

Dawn in-nies jgħaddu minn proċess sħiħ sakemm jibdew jaċċettaw lilhom infushom u hemm min jibqa’ jkollu ħafna kunflitti interni. Ġeneralment, fil-bidu kellhom problemi kbar mal-Knisja. Kien hemm minnhom li nfirdu minn magħha, oħrajn irrabjaw ferm għaliha.

11

17.03.2019

kullhadd.com

Weġġgħu, għax speċjalment fil-bidu, l-omosesswalità għalihom kienet xi ħaġa li ma setgħux jaċċettaw lanqas fihom infushom, għax huma trabbew f’kultura u reliġjon li mhux biss kienet tgħidilhom li dik kienet xi ħaġa ħażina, iżda li huma bnedmin ħżiena u midinbin

Iżda naħseb li llum, dawn l-individwi għandhom ċerta età.

Madanakollu hawn min jgħid li mhux Alla ħalaqhom Il-maġġoranza kellhom bejn 30 hekk, iżda n-natura. u 40 sena għalkemm iltqajt ma’ żgħar ukoll. Issa rridu nifhmu Huma jemmnu li Alla ħalaq li għalkemm iż-żgħar qegħdin kollox u b’hekk kien hu li ħalaq jgħixu f ’kuntest soċjali differ- ukoll in-natura. Ma ninsewx li enti, hemm differenza bejn dawn huma reliġjużi u jaċċetil-liġijiet tal-Gvern u t-tagħlim taw it-tagħlim tal-Knisja Kattal-Knisja. Billi llum, il-gays jist- tolika. B’mod ġenerali dawk li għu jiżżewġu, ma jfissirx li jekk rriċerkajt fuqhom, għandhom int reliġjuż m’għandekx il-kun- livell edukattiv tajjeb. Fosthom flitt, għax jekk tkun bniedem kien hemm min anki studja t-tereliġjuż, tkun trid il-barka t’Alla oloġija u jinteressaw ruħhom u mhux iż-żwieġ ċivili. U llum, fl-iskrittura u fl-interpretazzjoni iż-żgħażagħ qed jgħixu f ’soċjetà tagħha. li tagħmel il-ħajja iżjed faċli, iżda Fil-bidu jkollhom rabja għax xorta fadal diskriminazzjoni u ma jkunux jafu jiddistingwu preġudizzji kontra dawn in-nies. lill-Knisja minn Alla u jorbGħan-nies li studjajt ir-reliġjon tuhom flimkien. Għalhekk meta hi importanti ħafna. Minkejja l-Knisja tgħidilhom li qed jgħixu l-bidliet soċjali, it-tagħlim fid-dnub, għalihom qisu qed jittal-Knisja ma nbidel qatt u hu ie- kellem Alla. U dak hu kunflitt bes ferm fil-konfront tagħhom. enormi li jgħaddihom minn trawmi, tant li ħafna minnhom Jista’ jkun li qed jiġri dan ifittxu l-għajnuna ta’ psikologi għax il-Knisja tħoss li hija jew psikjatri u mezzi oħra biex ordni? U ma ninsewx jippruvaw jegħlbu dan il-kunil-każi ta’ pedofelija minn flitt, fosthom li jattendu għaqdisaċerdoti. et bħal Drachma.

In-nies omosesswali li studjajt jien, ftit li xejn semmew dawn ilkażi ta’ abbuż. Jiġifieri mhumiex antagonisti lejn il-Knisja. Jiġġudikaw lill-Knisja biss fir-rigward tat-tagħlim tagħha fuq l-omosesswalità. Isostnu li huma ġew hekk għax Alla ħalaqhom hekk.

Allura jekk lil bniedem ħalqu omosesswali, għalfejn il-Knisja tiegħu ma taċċettahx?

U meta jkollok koabitazzjoni?

Id-differenza hi kbira sew, għax f ’koabitazzjoni tista’ tagħżel twettaqhiex jew le. Iżda dawn huma omosesswali, u għalhekk hi l-ġibda sesswali tagħhom li tagħmilhom nies ħżiena.

Iżda llum qisu hawn aktar

aċċettazzjoni mis-soċjetà.

sesswali.

Tassew, iżda ma jfissirx li l-omosesswali ma jkollhomx il-kunflitt, għax l-akbar problema għalihom mhix li jiġu aċċettati mis-soċjetà iżda mill-Knisja.

Issa fil-bidu jkollhom ħafna rabja; ħafna biżgħat interni, għax tgħaddi minn trawmi kbar, għax temmen li Alla se jpattihielek, li ma jħobbokx u m’intix se tmur il-Ġenna għax int midneb.

Għall-bidu sa rabja għal Alla jkollhom, għax ġabhom hekk.

Ara s-separati differenti. Dawn iwaħħlu fis-sieħeb jew sieħba li qalibhielhom, iżda l-omosesswali fil-bidu jwaħħlu f ’Alla u fil-Knisja għax ma taċċettahomx kif inhuma, fl-istess waqt li huma stess ma jaċċettawx lilhom infushom. U waqt li s-soċjetà nbidlet u qed taċċettahom iktar, it-tagħlim tal-Knisja baqa’ li kien, jiġifieri li l-omosesswalità hi dnub, jekk ikollhom relazzjoni sesswali.

Semmejna d-Drachma.

X’inhi proprjament?

Fil-każ ta’ lesbjani l-istess?

Nirreferi għall-gays għax aktar irġiel kienu jattendu Drachma milli nisa. Iżda nemmen li n-nisa agħar, għax fil-bidu, f ’Malta kienu inviżibbli. L-omosesswali kienu jidhru aktar, il-lesbjani kienu aktar tabù.

Ma nafx dħaltx ukoll fl-aspett ta’ rġiel li filli jkunu normali u filli jaqilbu omosesswali.

Il-kelma “jaqilbu” mhix kelma tajba. Trid tiftakar li meta dawn in-nies iżżewġu, għamlu hekk f ’soċjetà li kienet kompletament magħluqa għall-omosesswalità.

Għalhekk jista’ jkun li dawn in-nies ippruvaw joppressaw is-sesswalità tagħhom, bħalma hawn min daħal saċerdot u min iżżewweġ biex jikkonforma mas-soċjetà, ikollu t-tfal, jibni familja, iżda mbagħad meta llum is-soċjetà saret aktar aċċettabbli, ħassewhom komdi li jibdew jgħixu kif verament jixtiequ. Tinsiex li hawn min tkeċċa mid-dar jew inqata’ millwirt għax ammetta li kien omo-

għax kif inhu miktub iweġġa’ ħafna. Xi wħud minn dawn in-nies, li huma wkoll studjużi tat-teoloġija, isostnu li Kristu qatt ma rrefera għall-omosesswali fil-Vanġelu u ċerti siltiet mill-Bibbja bħall-ġrajja ta’ Sodoma u Gomorra hemm interpretazzjonijiet alternattivi tagħha. Anke pereżempju fil-Bibbja, insibu li fit-taqsima tal-Levitiku hemm miktub li rġiel li jgħammru flimkien għandhom jiġu mħaġġra, waqt li mbagħad jgħidlek li ħadd m’għandu jiekol frott tal-baħar.

Jgħid ukoll li ħadd m’għandu jilbes ħwejjeġ ta’ materjal differenti. Mela għaliex il-Knisja taqra biss fejn jidħlu l-omosesswali? Hu b’hekk li l-omosesswali jikkritikaw l-interpretazzjoni tal-Knisja.

Drachma hi organizzazzjoni li tgħin persuni omosesswali jsibu bilanċ bejn it-twemmin u s-sesswalità tagħhom. Hi organizzazzjoni reliġjuża iżda mhix fi ħdan il-Knisja. Matul is-snin ippruvat tibni relazzjonijiet magħha. Għall-bidu kien hemm ħafna ħitan, li llum waqgħu xi ftit.

Kultant isibu saċerdoti individwali li jqaddsulhom quddiesa. Jiġifieri appoġġ individwali hemm, iżda l-Knisja bħala organizzazzjoni hi ħaġa oħra.

Djalogu jeżisti wkoll, l-aktar mal-ġenituri li ffurmaw Drachma Parents, għax waqt li għandhom lil uliedhom gays, ħafna minnhom huma involuti wkoll Xi tgħidli fuq dak li fil-Knisja. jirrigwarda lil persuni separati?

Iżda għaliex il-Knisja hi importanti ferm għal dawn Dawk li sseparaw u jgħixu ma’ in-nies? partner ukoll huma mweġġgħin u rrabjati ferm għall-Knisja.

Għax hi l-Knisja ta’ Kristu li Għax huma jaraw lilhom intrabbew fiha u għadhom iħob- fushom bħala vittmi: ir-raġel bu u jixtiequ li jkunu parti telaqhom; ir-raġel qalibhielhom minnha. Hemm minnhom li u huma spiċċaw weħidhom baqgħu attivi. Naf żewġ koppji mingħajr ma kissru ż-żwieġ li żżewġu biċ-Ċivil, li fiċ-ċer- huma. Dan qed ngħidu kemm imonja ppruvaw idaħħlu l-as- għan-nisa kif ukoll għall-irġiel. pett reliġjuż, bħal jgħidu ċerti Min-naħa tagħhom u ħsibijiet jew ritwali li jixbhu lil għall-kuntrarju tal-omosesswali, dawk reliġjużi peress li dawn dawn ma jwaħħlux f ’Alla li ġabhuma ipprojbiti. Pereżempju hom fis-sitwazzjoni li qegħdin waqt ċeremonji ċivili anke fi fiha. Iżda mhux tort tagħhom żwiġijiet bejn raġel u mara ma li ż-żwieġ tagħhom ma rnexxjistgħux idoqqu l-Ave Maria. iex. Għalhekk huma rrabjati għall-Knisja għax isostnu li din Imma finalment, x’qed ma tifhimhomx; ma tifhimx jistennew ladarba anki li kienu għadhom żgħar meta lill-iskrittura ġieli nagħtuha r-raġel qalibhielhom. Ma tifhiminterpretazzjoni differenti? homx li huma żżewġu bil-ħsieb li ż-żwieġ ikun għal dejjem, iżda L-interpretazzjoni tas-saċerdoti mbagħad ġew fiex ġew. U l-Knistista’ tvarja u tista’ anke tħaw- ja tibqa’ tgħidilhom: “Le, int ma wad lil dak li jkun. Hemm min jistax ikollok relazzjoni oħra. jgħidilhom li jistgħu jitqarbnu Int trid tibqa’ waħdek, separat.” u oħrajn li ma jħalluhomx, iżda Din, huma ma jistgħux jifhmut-tagħlim tal-Knisja, miktub ha. Għalhekk huma ferm aktar iswed fuq l-abjad baqa’ ma nbi- kritiċi għall-abbużi mis-saċerdilx. doti milli huma l-omosesswali.

Jixtiequ li l-Knisja tirrevedi Madanakollu, is-separati jaslu t-tagħlim tagħha fuq is-sess- jobdu aktar il-liġijiet proklamawalità biex ikun jirrifletti aktar ti mill-Knisja u b’konsegwenza ir-realtajiet soċjali tal-lum. Wara hemm minnhom li ma jersqux kollox it-tagħlim tal-Knisja la għall-qrar u lanqas għat-tqahuwa interpretazzjoni waħda rbin. Sikwit isemmu l-ġrajja ta’ tal-iskrittura li mhux bilfors meta Kristu ħafer lill-adultera tibqa’ tiġi interpretata b’dak bħala argument għaliex il-Knisil-mod. Jixtiequ li t-tagħlim ja għandha tkun iktar ħanina uffiċjali tal-Knisja jiġi rivedut, magħhom bħalma kien Kristu.

13

17.03.2019

kullhadd.com

“IL-QORTI MXIET SEW” • IL-PRESIDENT TAL-IĠM WARA L-AĦĦAR MOSSA TA’ DAVID CASA U JASON AZZOPARDI

Il-President tal-Istitut tal-Ġurnalisti Maltin, il-Ġurnalist Yannick Pace, qal li qatt mhu aċċettabbli li ġurnalist jintalab jikxef is-sors tiegħu, hu x’inhu l-każ.

Pace intalab jikkummenta dwar dan il-prinċipju l-għada li fil-Qorti l-Avukat u d-Deputat Jason Azzopardi prova jitfa’ pressjoni biex l-Editur Maniġerjali tal-MaltaToday Saviour Balzan jikxef is-sors tiegħu meta żvela każi serji b’rabta ma’ Casa fejn fost oħrajn jissemma l-użu tad-droga kokaina.

Filwaqt li ddikjara li ma kienx fil-Qorti meta saret din it-talba, u għalhekk kien qed jikkummenta fuq prinċipji, ma darx mal-lewża

meta mitlub jgħid x’inhi l-pożizzjoni tiegħu.

“Mingħajr ma nidħol wisq filkaż speċifiku, li ġurnalist jintalab jikxef is-sors tiegħu għalina huwa dejjem inaċċettabbli. Fil-fatt huwa rifless fil-liġi wkoll. Huwa punt essenzjali li l-ġurnalisti jkunu jistgħu jipproteġu s-sors tagħhom,” qal Pace.

L-Editur Maniġerjali tal-MaltaToday kien diġà kkummenta meta qal: “Biex tkompli tgħaxxaq l-avukat tiegħu, li tant jitkellem dwar id-drittijiet tal-ġurnalisti u tas-sorsi, l-ewwel mistoqsija li jistaqsini biex jien niżvela s-sors. Il-kelma ipokrezija ma naħsibx li toqgħod għal ċerti nies,” qal Balzan Yannick Pace insista li anke l-liġi tikkontempla l-protezzjoni tassors. “Fl-ebda ċirkostanzi ma naħsbu li hu aċċettabbli li xi ħadd jintalab jikxef is-sors. Jekk xi ħadd qed jippretendi li ġurnalist għandu qatt jikxef is-sors tiegħu huwa żbaljat,” qal Pace li kellu kliem ta’ tifħir għall-mod kif imxiet il-Qorti.

“Il-Qorti waqfet milli jitkompla

S&P B’A OĦRA GĦAL MALTA Malta reġgħet ingħatat ċertifikat ieħor pożittiv mill-aġenzija ta’ klassifikazzjoni ta’ kreditu internazzjonali Standard & Poor’s.

Fl-istħarriġ li għamlet dwar pajjiżna Standard & Poor’s reġgħet ikkonfermat ir-rating ta’ A-/A-2 għall-pajjiżna bi tbassir pożittiv għall-futur.

Fl-analiżi indipendenti tagħha Standard & Poor’s qalet li r-rating li tat lil Malta huwa bbażat fuq tkabbir b’saħħtu flimkien ma’ surplus u titjib fid-djun tal-Gvern.

Madanakollu, filwaqt li nnutat li l-ekonomija miexja fuq ritmu tajjeb, Brexit tista’ tħalli xi effetti fuq dan l-andament. L-analisti indipendenti qalu wkoll li qed ibassru li t-tkabbir ekonomiku se jlaħħaq madwar l-4% bejn din is-sena u l-2022. Fost il-proġetti li kkontribwixxew għal dan it-tkabbir kien hemm l-investiment fis-settur tal-enerġija u fl-infrastruttura tal-pajjiż.

Standard & Poor’s innutat li l-andament ekonomiku ta’ pajjiżna ħa spinta tajba ’l quddiem tul dawn l-aħħar ħames snin, bil-prodott domestiku gross ilaħħaq ir-rata ta’ 7.6%. Sostnew

kif l-ekonomija kienet iddominata minn żieda fit-turiżmu u ħolqien ta’ serizzi ġodda fil-loġistika u l-igaming. L-oqsma tal-arti u d-divertiment ukoll raw żieda notevoli tul dawn l-aħħar snin sabiex is-sena l-oħra dan is-settur ra żieda ta’ madwar 11%. Din l-aġenzija ta’ klassifikazzjoni ta’ kreditu bbażat ir-rapport tagħha wkoll fuq il-materja li d-dejn kompla jonqos, filwaqt li l-Gvern imbarka fuq numru ta’ riformi li wasslu għal tnaqqis fil-kontijiet tal-enerġija u żieda fil-parteċipazzjoni tan-nisa fis-suq tax-xogħol. L-analisti qalu wkoll li qed jistennew li wara dawn ir-riformi l-Gvern se jkun qed jaħdem sabiex jindirizza inugwaljanzi oħra u li jtejjeb s-sostenibbiltà tal-finanzi pubbliċi minħabba popolazzjoni li qed tixjieħ flimkien ma’ investiment ieħor fl-infrastruttura tal-pajjiż.

Innutaw ukoll kif ir-rata ta’ qgħad naqset għall-anqas rati f ’20 sena u minkejja li tradizzjonalment ir-rata ta’ parteċipazzjoni fis-suq tax-xogħol kienet baxxa, riformi li saru tul dawn l-aħħar snin raw ukoll titjib f ’dan l-aspett.

dan il-line of questioning. Huwa tajjeb. Għandu jkun hemm dik il-protezzjoni. Kuntent li l-Qorti għarfet li ġurnalist għandu kull dritt li jipproteġi s-sors,” żied Pace.

Din id-diskussjoni qamet f ’każ fejn l-MEP Marlene Mizzi fetħet libell kontra l-MEP David Casa għal allegazzjonijiet li għamel dwarha dwar użu ta’ uffiċċju. Saviour Balzan, li l-gazzetta li jmexxi rrapportat fid-dettall fuq l-op-

erat ta’ Casa fl-aħħar snin wara intervent ta’ whistleblower, kien ix-xhud u fakkar kif David Casa m’għamilx libell għall-istejjer li kienu jallegaw li kien juża l-kokaina.

Kien l-avukat ta’ Mizzi li staqsa lil Balzan dwar l-allegazzjoni li s-salarji tal-uffiċċju ta’ Casa kienu minfuħa b’mod li l-MEP seta’ juża l-flus mod ieħor. Hawn Balzan sostna li dik ma kinetx l-unika

allegazzjoni, b’oħrajn serji jkunu marbuta mad-droga.

Hawn Jason Azzopardi staqsa lil Balzan jekk l-informazzjoni tahilux individwu partikolari, iżda l-Qorti waqfet dawn il-mistoqsijiet. Fl-aħħar xhur David Casa għamel kampanji jgħid li jrid jipproteġi l-whistleblowers, imma mal-mument li whistleblower tkellem fuqu qed jara kif jagħmel biex isir jaf min hu u jattakkah.

ĦELSIEN BL-

14

17.03.2019

kullhadd.com

Marianne Cirillo, Doris Mangion, Lorraine Paris u Josette Casha huma erba’ artisti nisa li għandhom xi ħaġa komuni.

Bħalissa l-erbgħa qed jesibixxu fil-foyer taċ-Ċentru Nazzjonali Laburista. L-esibizzjoni li hi parti mit-tifkira tal-40 anniversarju ta’ Malta Ħielsa. Il-ħsieb tal-Partit Laburista kien li permezz ta’ din il-wirja jissimbolizza l-mixja li għamlet il-mara tul is-snin u kif il-Ħelsien kien ukoll il-ħelsien tal-mara f ’diversi forom. Anke jekk għad hemm fejn irridu naslu iktar.

Marianne Cirilo, li kisbet Diploma fl-Arti, mill-iskola tal-Arti fil-Belt ħadet sehem f ’ħafna esibizzjoniet kollettivi madwar

JOSETTE CACHIA

Malta. L-ewwel esibizzjoni ta’ din is-sena 2019 hija proprja dik li qed tintwera fiċ-Ċentru Nazzjonali Laburista.

Doris Abela ilha tpinġi għal dawn l-aħħar 20 sena. Doris studjat l-arti, fl-Iskola tal-Arti l-Belt, fejn speċjalizzat fil-Fine Arts Painting. Wara kors sħiħ, li temmet b’suċċess, hija ġabet id-Diploma ta’ Fine Arts Painting fl-2010. Riċentement anke attendiet workshop f ’Ruma.

L-arti fil-ħajja ta’ Lorraine Paris bdiet 10 snin ilu. Żvolġiet matul is-snin kemm fid-disinn, fit-teknika u fil-kuluri. Fl-2012 hi rnexxielha tgħaddi mill-eżami tal-arti f ’livell avvanzat. Lor-

raine attendiet l-Iskola tal-Arti, il-Belt, għat-tpinġija u l-lezzjonijiet tal-Istorja tal-Arti.

Lorraine kellha ħafna opportunitajiet biex tesi ti tagħha f ’diversi esibizzjonijiet kollettivi kemm f ukoll f ’Għawdex. L-ewwel esibizzjoni weħidha bit-t Stokes saret f ’Ġunju 2018.

Josette Casha bdiet l-istudji tagħha fl-2009 fl-Isko il-Belt Valletta, fejn studjat l-Istorja tal-Arti flimkien tika u mat-teknika, segwiti bl-eżamijiet fejn akkwist sodisfaċenti. Josette spiċċat il-kors b’Diploma fl-Art

DORIS MANGION

-ARTI

15

17.03.2019

a tal-figura jiet fil-futur tagħha huma li tkompli bl-istudji u l-prattika fl-arti. ibixxi l-ar- Josette speċjalizzat fit-teknika tal-akwarelli fejn ħadet sehem f ’Malta kif fil-Festival Internazzjonali tal-Arti ġewwa Fabriano, l-Italja. titlu Brush Hija ħadet sehem f ’diversi wirjiet kollettivi kemm lokali kif ukoll barra minn xtutna fi Sqallija u l-Ġappun. Fl-2016 tellgħet ola tal-Arti, l-ewwel wirja tagħha “ARTna” fil-lukanda Corinthia Palace. n mal-prat- It-talenti ta’ dawn l-erba’ persuni jistgħu jitgawdew ta’ kuljum tat riżultati fiċ-Ċentru Nazzjonali Laburista l-Ħamrun, sat-tielet ġimgħa ti u l-pjani- ta’ April.

www.vincepiscopo.com

kullhadd.com

MARIANNE CIRILLO

LORRAINE PARIS

16

17.03.2019

kullhadd.com

MALTA: IL-LIVELL LI JMISS Miriam Dalli Membru Parlamentari Ewropew

Malta, il-livell li jmiss mhix biss it-tema li għażilt għall-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew iżda hija l-aspirazzjoni tiegħi għal pajjiżna. Nemmen li dawn huma elezzjonijiet li fihom irridu niddeċiedu xi rridu għal Malta u Għawdex: x’riżultati rridu naraw? X’tip ta’ rappreżentanza rridu?

Din hija t-tieni darba li se nkun qed nikkontesta dawn l-elezzjonijiet. Tul il-ħames snin li għaddew, ħdimt biex il-prijorità f ’kull ħaġa li nagħmel tkun Malta. In-nies bħala ċit-

tadini, jinteresshom x’differenza jesperjenzaw. Ibbażat fuq il-ħidma tiegħi, ngħid b’wiċċi minn quddiemi fil-kumitati differenti, u bil-voti fil-Parlament Ewropew, rajt li nirrappreżenta l-interessi taċ-ċittadini tal-gżejjer tagħna. U dan għax jekk kien hemm proposti biex ikun hemm armonizzazzjoni tat-taxxa, id-delegazzjoni tal-Partit Laburista dejjem ivvotat kontra. Jekk kien hemm min ried irewwaħ kontra Malta dejjem sab lili, u lill-kollegi tiegħi jiddefendu lil Malta.

Sa din il-ġimgħa stess, b’sens ta’ sodisfazzjoni ngħid li għal darb’oħra pajjiżna reġa’ rebaħ.

Dan għaliex iġġilidt il-forzi konservattivi li riedu li flus li suppost imorru għand pajjiżi bħal Malta biex ikunu ta’ sostenn fil-kwistjoni tal-immigrazzjoni irregolari jintefqu f ’pajjiżi terzi. Dan minkejja li diġà hemm fondi apposta għal pajjiżi terzi.

Għal Malta u pajjiżi bħalna dan kien ifisser anqas flus biex tirrispondi għal din l-isfida. Għal darb’oħra iżda, waqt in-ne-

gozjati li kont qed inmexxi, inħolqot alleanza ta’ dawk li jemmnu fis-solidarjetà...solidarjetà bil-fatti. Ta’ dawk li bħalna jafu xi tfisser meta titħalla waħdek biex taffaċċja dgħajsa maqbuda f ’nofs ta’ baħar u tieħu d-deċiżjonijiet. Ta’ dawk li xebgħu jaraw lil ċerti pajjiżi jaħslu jdejhom.

Malta, minħabba l-pożizzjoni ġeografika tagħha, la għandha “il-lussu” li taħsel idejha u wisq anqas ma hi se timxi b’politika li tinjora lil min hu fil-bżonn.

Il-politika ta’ Malta iżda hija dik li kulħadd iġorr ir-responsabbiltà tiegħu. Ta’ dan, bħala Maltin u Għawdxin, għandna biex inkunu kburin.

Permezz ta’ din il-liġi li qed ninnegozja, mis-sena 2021 se jkun hemm aktar minn 10 biljun ewro biex l-isfida tal-immigrazzjoni tiġi indirizzata. Flus li se jmorru biex pereżempju jkun hemm rilokazzjoni ta’ refuġjati minn pajjiżi bħal Malta għal pajjiżi oħra. Flus li se jgħinu biex tissaħħaħ is-sistema komuni Ewropea tal-ażil.

Flus li se jmorru għal migrazzjoni li hija legali għal dawk ilpajjiżi li għandhom bżonn u b’hekk tkun miżura waħda kif niġġieldu l-abbuż tat-traffikanti. Flus li se jgħinu għal integrazzjoni u inklużjoni soċjali.

Flus li se jimbuttaw għas-solidarjetà bil-fatti.

Il-livell li jmiss ifisser li nieqfu niddiskutu u nieħdu azzjoni mhux fil-qasam tal-immigrazzjoni biss imma f ’oqsma differenti. Il-ġimgħa l-oħra f ’pajjiżna seħħ l-ewwel summit internazzjonali dwar l-emobility. Dan wara li fl-Unjoni Ewropea innegozjajt il-liġi biex jonqos it-tniġġis mill-karozzi.

Ftit tal-jiem ilu attendejt ukoll għat-tnedija ta’ karozzi elettriċi li se tibda tagħmel użu minnhom kumpanija lokali. Għax il-Maltin jafu li l-istandards li nimbuttaw fuq livell Ewropew huma l-istandards ta’ pajjiżna.

Malta l-livell li jmiss tfisser li noffru kwalità ta’ ħajja aħjar liċ-ċittadini, naħdmu favur l-ambjent, nassiguraw aktar impjiegi ta’ kwalità u edukazz-

joni li tieħu lill-istudenti tagħna għax-xogħlijiet tal-futur. Li l-aktar vulnerabbli tas-soċjetà tagħna jkunu protetti.

Il-livell li jmiss biex Malta tkompli tkun fuq quddiem talpajjiżi Ewropej.

Nemmen li dawn huma elezzjonijiet li fihom irridu niddeċiedu xi rridu għal Malta u Għawdex: x’riżultati rridu naraw? X’tip ta’ rappreżentanza rridu?

LI TIŻRA’ TAĦSAD!

Josianne Cutajar Kandidata għall-Elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew

Dil-ġimgħa, il-Gvern Laburista ngħata ċertifikat ċar ieħor ta’ fiduċja mill-poplu, din id-darba permezz tal-aħħar survey politiku li ħareġ.

Għal darb’oħra, id-distakk bejn il-Prim Ministru Joseph Muscat u l-Mexxej tal-Oppożizzjoni Adrian Delia kompla jikber. Dan id-distakk hu wieħed massiv – waqt li 55% ta’ dawk intervistati jafdaw lill-Prim Ministru, kienu biss 16% li qalu l-istess għal Adrian Delia. Is-survey jindika l-istess tendenza fir-rigward tal-partiti nfushom, li juri biċ-ċar li l-Partit Laburista qed jissaħħaħ, waqt li l-Partit Nazzjonalista qed jitbattal b’ritmu

mgħaġġel.

Sa xi sitt snin ilu, riżultat daqshekk qawwi kien jinstema’ assurd. Il-klikka żgħira, li taħdem minn wara l-kwinti ġewwa Tal-Pietà, kellha qabda iebsa wisq fuq pajjiżna biex xi darba stajna noħolmu li pajjiżna verament ikun tagħna lkoll. Illum, mhux il-folja biss inqalbet, imma bdejna kapitlu ġdid fjamant għal pajjiżna.

Ma tridx tkun l-ikbar espert biex tinduna li pajjiżna għaddej minn perjodu ekonomiku eċċellenti. Dan mhux jgħidu l-Gvern – dan qed tgħidu l-Ewropa, li kkonfermat li l-ekonomija Maltija hi waħda mill-aħjar ekonomiji fil-kontinent kollu. Kemm-il darba l-Partit Nazzjonalista daħak meta l-Prim Ministru kien jgħid li jrid iġib lil pajjiżna l-ewwel fl-Ewropa?

Bl-għaqal tal-Gvern Laburista, is-suċċess ekonomiku qiegħed igawdi minnu kulħadd, mingħajr l-ebda distinzjoni. Ħloqna klassi medja ġdida, eliminajna l-qgħad, qed naraw intrapriżi lokali ġodda jsibu saqajhom u jiffjorixxu, u fuq kollox, qed ngħinu lil min kien batut biex jerġa’ jikseb id-dinjità li kull bniedem jistħo-

qqlu. Dan kollu f ’inqas minn għaxar snin, wara li Gvern Laburista wiret stat ekonomiku medjokri u sistema staġnata.

Il-frott tal-ħidma Laburista qed narawh kullimkien. L-infrastruttura ta’ pajjiżna fl-aħħar qed tingħata l-attenzjoni li tant kellha bżonn, il-kwistjoni tal-housing soċjali bdiet tiġi indirizzata u m’għadniex nieħdu qatgħa kif niftakru li l-baġit dalwaqt magħna.

M’hemmx xi teknika sigrieta ta’ kif tiġbed lin-nies. M’hemmx xi maġija biex is-surveys jibqgħu favurik. Meta tkun viċin tan-nies, in-nies ikunu viċin tiegħek.

Min-naħa l-oħra, meta lil min tak il-fiduċja tinsieh, tistennix li se jibqa’ leali lejk. Din it-tagħlima l-Partit Nazzjonalista għadu ma tgħallimhiex mill-2013 lil hawn. Mhux talli ma tgħallimx, talli baqa’ jgħaddas rasu fir-ramel, u qatta’ dawn l-aħħar snin jattakka lill-Gvern u jagħmel l-almu tiegħu biex iħammeġ isem pajjiżna.

F’dawn l-aħħar sitt snin, l-Oppożizzjoni Nazzjonalista għadha ma tatniex idea kostruttiva waħda ta’ kif nistgħu ntejbu r-rotta ta’ pajjiżna. Minflok, smajna

tgħajjir, allegazzjonijiet foloz, attakki fuq familjari ta’ politiċi, u ideat konservattivi ta’ għoxrin sena ilu. Dan hu dak li jirrifletti s-survey.

Fuq nota iktar personali, is-survey ta wkoll indikazzjoni bikrija ta’ kif ser jivvota l-poplu fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew ta’ Mejju li ġej. Minn qalbi nirringrazzja dawk li diġà wrew il-fiduċja tagħhom fija u fi sħabi l-kandidati Laburisti.

Li tirrappreżenta lil pajjiżek fl-istituzzjonijiet Ewropej hi responsabbiltà importanti ferm.

Iddeċidejt li nitfa’ n-nomina tiegħi għal dan l-irwol għaliex konvinta li Malta ħaqqha aħjar fil-Parlament Ewropew. Wara Mejju li ġej, ma rridx nara iktar rappreżentanti ta’ pajjiżna jtebbgħu isem Malta għall-agenda politika tagħhom. Jekk ikolli l-fiduċja tagħkom, flimkien ma’ sħabi, ser naħdem biex nerġgħu nsaħħu r-reputazzjoni ta’ Malta fl-Ewropa.

Fl-aħħar mill-aħħar, waqt li s-surveys iqawwulek qalbek, mhumiex l-elezzjoni. Huwa r-riżultat tal-25 ta’ Mejju li jgħodd, kemm għalina l-Laburisti, kif ukoll għal kif se jkun rap-

preżentat pajjiżna fil-Parlament Ewropew.

Min-naħa tagħna, il-ħidma se tkompli, se nibqgħu saqajna mal-art, u ser nibqgħu nisimgħu lin-nies. Lil hinn minn dak li tagħmel jew ma tagħmilx l-Oppożizzjoni, aħna rridu nibqgħu validi billi nindirizzaw l-oqsma li għadna ma wasalniex fihom, u li ġustament qegħdin jinkwetaw u jaffettwaw lin-nies.

Bl-għaqal tal-Gvern Laburista, is-suċċess ekonomiku qiegħed igawdi minnu kulħadd, mingħajr l-ebda distinzjoni.

17

17.03.2019

kullhadd.com

MINN TA’ QUDDIEM NETT Editorjal

Din l-istrateġija poġġiet lil Malta bħala l-ewwel pajjiż membru tal-Unjoni Ewropea bi strateġija nazzjonali għallħiliet diġitali

Dwar l-avvanzi li qed tagħmel Malta fl-oqsma tal-innovazzjoni, tat-teknoloġija u tal-qasam diġtali, smajna, qed nisimgħu ta’ kuljum u persważ li se nibqgħu nisimgħu aktar.

Ikunu ħafna li forsi jħarsu lejn is-suġġett minn lesnti bħala wieħed ta’ għadd kbir ta’ terminoloġiji kkumplikati li mhux kulħadd jifhem, iżda lil hinn mit-teknika ta’ dan is-settur, Malta qed tkun ta’ quddiem nett fih mhux biss fl-Ewropa iżda anke lil hinn.

U xi tfisser li tkun minn ta’ quddiem jekk mhux li dawn is-setturi jkunu jistgħu jintużaw sabiex l-ekonomija tagħna tkompli tikber dejjem aktar, sabiex il-ġid maħluq minn investiment f ’dawn is-setturi jkun jista’ jmur fejn l-aktar li hemm bżonn, sabiex ikun hemm aktar investiment f ’oqsma bħassaħħa, l-edukazzjoni u x-xogħol?

Smajna ħafna fuq dak li qed isir f ’dik li hija d-dinja tal-blockchain, fejn Malta mhux biss

kienet l-ewwel pajjiż fid-dinja li lleġiżlat favur din it-teknoloġija, iżda kienu bosta dawk il-kumpaniji li huma l-krema tad-dinja fil-qasam tagħhom li qed iħarsu lejn Malta biex jinvestu. L-istess dak li qed isir fil-qasam tal-Intelliġenza Artifiċjali fejn is-Segretarju Parlamentari Silvio Schembri daqt se jħabbar proprju l-istrateġija għal dan is-settur, kif ukoll l-istrateġiji f ’dak li hu e-sports u politika dwar l-ispazju.

Jekk f ’dan is-settur ġieli jkun hemm terminoloġiji tekniċi li wieħed ma jifhimx mill-ewwel, kulħadd fehem iżda din il-ġimgħa, li wara diskussjonijiet li kellu l-Gvern permezz tas-Segretarju Parlamentari Silvio Schembri, għall-ewwel darba żgħażagħ Maltin se jkunu qed jitħallsu tal-arti u l-kontenut li jipproduċu fuq YouTube bħal żgħażagħ oħra Ewropej.

Dan kollu wassal biex tintemm diskriminazzjoni fuq Maltin li qegħdin fuq YouTube.

Nafu kemm din l-għodda fuq

il-midja soċjali hija b’saħħitha, u l-fatt li issa se tiżdied l-opportunità għall-artisti Maltin sabiex jitħallsu tax-xogħol tagħhom żgur se jkun qed iżid ferm aktar l-opportunitajiet filwaqt li tkun inċentivata l-innovazzjoni.

Dan huwa mingħajr dubju pass importanti ’l quddiem, l-istess bħalma kien pass importanti ħafna l-fatt li anke f ’dan il-qasam qed issir ħidma sabiex jiġi assigurat futur b’saħħtu billi fost l-oħrajn ġiet imnedija l-istrateġija nazzjonali ta’ eSkills 2019-2021.

Din l-istrateġija poġġiet lil Malta bħala l-ewwel pajjiż membru tal-Unjoni Ewropea bi strateġija nazzjonali għallħiliet diġitali, li se tgħin sabiex pajjiż bħal tagħna li qed javvanza tant ’il quddiem, li qed ikun pijunier daqstant f ’dawk li huma teknoloġiji emerġenti, ikollu biżżejjed nies b’ħiliet għad-domanda li jkun qed jitlob is-suq.

Il-punt ta’ taħriġ, il-punt ta’

edukazzjoni, ta’ titjib ta’ ħiliet huwa kruċjali għal settur tant vast iżda li fl-istess nifs jinbidel tant u l-ħin kollu. Kienet allura f ’waqtha anke t-tħabbira ta’ korsijiet part-time f ’dak li għandu x’jaqsam mal-gaming proprju din il-ġimgħa stess, kif huma wkoll importanti korsijiet kemm fl-Università ta’ Malta u anke fl-MCAST f ’dak li huwa blockchain sabiex proprju jkun hemm ferm aktar persuni mħarrġa.

Hemm bżonn li r-ritmu b’saħħtu li qabad dan il-Gvern f ’dawn is-setturi jissokta. Dawn is-setturi flimkien ma’ oħrajn ifissru ferm aktar investiment u ferm aktar potenzjal ta’ ħolqien tal-ġid li minnu jgawdi l-pajjiż b’mod ġenerali, iżda fuq kollox li jinżel għand dawk l-aktar li għandhom bżonn.

Huwa sabiħ li pajjiżna llum huwa meqjus bħala fost dawk il-pajjiżi li qiegħed ma’ ta’ fuq nett, li qiegħed fuq il-mappa tad-dinja tat-teknoloġija u tal-innovazzjoni.

18

17.03.2019

kullhadd.com

IL-QBID TAL-ĦAMIEM

Mid-Djarju ta’ Nazju n-Nazzjonalist Il-Ħamis, 7 ta’ Marzu Il-motto tal-partit glorjuż tagħna kien, għadu u jibqa’ relgio et patria (ma nafx hux niktibha sew), anke jekk inkunu qegħdin neħduha kontra r-ras iebsa ta’ Joseph Muscat. U la huwa fl-interess tal-pajjiż li ma nivvutawx kontra n-nomina ta’ Dr George Vella bħala President tar-Repubblika, hekk se nagħmlu. Mhux billi ħaseb Joseph Muscat li ġie jaqa’ u jqum mill-interessi tal-pajjiż u la għażel lil Lawrence Gonzi, la għażel lil Tonio Borg, u lanqas għażel lil Louis Galea. Jien ngħid għalija, xtaqtu għażel lil Louis Galea għax jien niftakar kemm Louis Galea kien ħadha bi kbira li ma nħatarx President fl-2009, għax skont hu, Lawrence Gonzi lilu kien wiegħed li se jaħatar.

Il-Ġimgħa, 8 ta’ Marzu Jekk Joseph Muscat, Konrad Mizzi u Keith Schembri qegħdin jaħsbu li finalment se jeħilsuha lixxa, se jgħarralhom bil-kbir, man! Simon Busuttil se jibqa’ jagħmel minn kollox u mhu se jċedilhom qatt u qatt. Forsi ħasbu li kien beda jċedi għax f ’dawn l-aħħar ġimgħat ftit li xejn smajna mingħandu.

Imma smajna ftit li xejn għax kien qiegħed iħejji dokument ta’ ma nafx kemmil paġna, dejjem bit-tama li b’xi mod iwaħħalulhom.

Nispera li l-Qorti ma terġax tiddeċiedi favur tagħhom għax allura jkollha raġun Ana Gomez tgħid kontra l-qrati tagħna. Min jaf x’sar minnha, għax dik ukoll ilna ma nisimgħu b’aħbarha. Insomma, bħalissa David Casa m’għandux moħħha, aktar u aktar meta qegħdin jgħidu li m’għandux ċans jitla’.

ta’ għajnuna fl-aħħar tħejjijiet għall-maratona ġbir ta’ fondi li se norganizzaw għada l-Ħadd. U hekk kien, għax kien għad baqa’ xogħol xi jsir mhux ħażin. Jien qatt ma niddejjaq immur sad-Dar Ċentrali għax dejjem insib min jagħmilli kafè u ma’ min ngħid kelma, u hemmhekk ħadd ma jmerini. Waqt li kont qed nitkellem mal-aktar bniedem li nafda staqsejtu x’jaħseb fuq għada u kien pront qalli “rekord ieħor”. F’qalbi għedt mela Clyde Puli u Robert Arrigo diġà ġabru somom kbar, għax kieku ma kienx ikun daqshekk ċert, aktar u aktar meta ġid fil-pajjiż hawn ftit li xejn.

Il-Ħadd, 10 ta’ Marzu Sewwa qaluli lbieraħ li konna se niġbru somma rekord.

Ovvjament jien ħadt gost immens u bħalissa nħossni se ntir bil-ferħ. Se ntir bilferħ mhux biss bis-somma, imma wkoll bid-diskorsi li għamlu l-Kap Adrian Delia, il-Viċi Kapijiet Robert Arrigo u David Agius, kif ukoll is-Segretarju Ġenerali Clyde Puli. U anke t-teżorier David Camilleri tkellem sew, man! Se ntir bil-ferħ għax ilkoll kemm huma appellaw biex fil-25 ta’ Marzu kulħadd joħroġ jivvota ħalli nagħtu tweġiba lil Joseph Muscat. M’għandi l-ebda dubju li dawn l-appelli se jinstemgħu minn kulħadd.

Jien bħall-Kap: konvint li flimkien se naslu.

It-Tnejn, 11 ta’ Marzu

Le man, ladarba ninsabu magħqudin aktar minn qaqoċċa issa m’aħna se nibżgħu minn ħadd u millum ’il quddiem ħadd u ħadd mhu se jeħlisha ħafif.

Anzi kulħadd irid jagħti kont ta’ għemilu. Mhux l-inqas l-Avukat Ġenerali, anke Is-Sibt, 9 ta’ Marzu jekk dan konna għażilnieh Minn kmieni erħejtilha lejn aħna. Imma jekk ħaseb li lejn id-Dar Ċentrali għax se jkompli jaqdi mill-koxxa kont konvint li kont se nkun lil Joseph Muscat u lil sħa-

bu, se jgħarralu. Bħal Simon Busuttil, il-Kap Adrian Delia mhux se jħallihielu lixxa u se jibqa’ għaddej sakemm jingħata r-rapport sħiħ dwar l-inkjesta Egrant.

Issa f ’idejn l-Imħallef, iżda jekk l-Imħallef jagħmel bħall-Avukat Ġenerali u jħares l-interessi ta’ Joseph Muscat, jien ċert li Adrian Delia jivvinta xi ħaġa oħra.

It-Tlieta, 12 ta’ Marzu Smajtha tfaqqa’ man! Il-partit glorjuż tagħna huwa l-partit tal-ideat. U tafu min qalha din hux? Qalha l-kandidat tagħna għall-Parlament Ewropew Peter Agius. Dak jaf xi jgħid u jien m’għandix dubju li fil-ġejjieni se jkun pedina importanti ħafna fil-partit tagħna. Kif m’għandi l-ebda dubju li se jmur tajjeb ħafna fl-elezzjoni tal-25 ta’ Mejju. Ikolli ngħid li anke l-Kap Adrian Delia u l-id il-leminija tiegħu Pierre Portelli qegħdin jimbuttawh sew. Wara kollox jistħoqqlu għax għandu esperjenza kbira kemm fi Brussell kif ukoll fi Strasburgu. Ngħiduha kif inhi, jagħmlilna aktar ġieħ minn David Casa żgur!

L-Erbgħa, 13 ta’ Marzu Ngħid id-dritt li llum xejn ma għoġobni jitkellem fil-Parlament il-Kap Adrian Delia. Ma għoġobnix għax qal li rridu Malta aktar sinjura. Għalija dan ifisser li Malta hija sinjura diġà, għalkemm dejjem tista’ ssir sinjura aktar. Ngħid jien jgħid li Malta sinjura meta ta’ kuljum jgħidilna kemm hawn faqar? Għalija waqqa’ kliemu stess u waqqa’ dak kollu li ilna ngħidu kemm ilu fil-Gvern Joseph Muscat li jiftaħar li mit-tkabbir ekonomiku qiegħed igawdi kulħadd.

Ma nafx, imma għalija kliem bħal dan, aktar u aktar meta jkun qiegħed jintqal mill-Kap tal-Oppożizzjoni, ikun ċertifikat mill-aqwa għall-Gvern.

Mario Fava President Sezzjoni Kunsilliera PL

Ilna ħafna nisimgħu dwar ilqbid tal-ħamiem u l-ħsara li dan jagħmel. Minkejja dan, kull darba li xi ħadd jipprova jagħmel xi ħaġa fuq materja li ħadd ma jkun iċċaqlaq dwarha, jinqalgħu l-irwiefen kollha.

Għal diversi snin ilna nisimgħu dwar il-ħsara li jagħmel ilħamiem u kienu diversi Kunsilli Lokali li saħansitra għamlu bylaw sabiex min jinqabad jitma’ lil dan il-ħamiem, jiġi saħansitra mħarrek.

Fil-passat rajna Kunsilli Lokali li kellhom jirrikorru għal sparar fuqhom b’senter tal-arja, xi ħaġa li ġustament kienet iġġib l-għadab tal-poplu. Huwa mod xejn ċivili kif wieħed jipprova jirrisolvi din il-problema.

Id-Direttorat għas-Saħħa, xi xhur ilu kien ħareġ sejħa sabiex ikun hemm kuntrattur li jkun jista’ jaqbad dan il-ħamiem.

Minkejja dan, għal xi raġuni jew oħra, din is-sejħa ġiet irtirata.

Dan fisser li erġajna ġejna fejn konna qabel; il-Kunsilli Lokali jitħallew bla assistenza sabiex jirrispondu għall-ilmenti tan-nies dwar din il-problema.

Kien għalhekk li l-Assoċjazzjoni tal-Kunsilli Lokali ħarġet sejħa hi sabiex tkun tista’ tipprovdi servizz lill-Kunsilli Lokali.

Din is-sejħa issa għalqet u tinsab fi proċess li tigi aġġudikata mill-Eżekuttiv tal-Assoċjazzjoni.

Il-ħsieb kien u hu li l-kuntrattur li jieħu dan il-kuntratt, jaqbad dan il-ħamiem permezz ta’ gaġeġ apposta bla ma ssir krudeltà fuq l-annimal.

It-tieni fażi tkun illi dan ilħamiem jitpoġġa f ’post apposta fejn jingħata ikel li permezz tiegħu ma jkunx jista’ jbid u allura jibda jiġi kkontrollat in-numru.

Dan huwa kruċjali wkoll sabiex il-ħamiem li jinqabad ma jerġax jiġi rilaxxat f ’lokalitajiet oħra, u ovvjament jerġa’ jinqabad. Dan ikun ifisser li wieħed ikun qed iħallas għall-istess ħamiem li jkun qed jinqabad.

Għal dan il-għan, l-Assoċ-

jazzjoni tal-Kunsilli Lokali, bdiet, anki jekk fi stadju inizjali, diskussjonijiet mal-Ministeru għall-Ambjent sabiex possibilment jiġi provdut post fejn ikun jista’ jinżamm dan il-ħamiem, fejn hemm imbagħad imut mewta naturali.

Ma kien qatt il-ħsieb tal-Assoċjazzjoni li dan il-ħamiem li jinqabad, jiġi mogħti xi ikel bħala velenu sabiex imut.

Jidher biċ-ċar li kull metodu ieħor li ntuża fil-passat, ma ħadimx. Dawn kienu jinkludu miżuri bħal; sriep tal-plastik, bżieżaq, biċċiet ta’ ċraret u oħrajn. L-uniku metodu li huwa pruvat li jaħdem huwa dak li dawn jinqabdu bil-gaġeġ, li jkunu apposta għal dan il-għan. Dan ukoll ġab kritika għaliex intqal li allura se nkunu qed nonsbu għallħamiem. Dan mhux il-każ.

Tajjeb wieħed ifakkar li dan it-tip ta’ ħamiem huwa meqjus bħala ġrieden itiru. Ifisser li huwa meqjus li jġib il-mard u allura ma nistgħux nibqgħu b’idejna fuq żaqqna u ma nagħmlu xejn.

Dan kollu jxejjen kull kritika inġusta li saret fil-konfront tiegħi u partikolarment fuq l-Assoċjazzjoni tal-Kunsilli Lokali.

Anzi, l-Assoċjazzjoni għamlet dak li ħaddieħor kellu l-obligu li jagħmel u għal xi raġuni m’għamlux.

L-Assoċjazzjoni hija determinata li tkompli għaddejja b’dan il-proċess u qed tispera li ssib il-koperazzjoni kollha meħtieġa mill-Awtoritajiet kompetenti sabiex tinstab soluzzjoni darba għal dejjem għal din il-problema.

Il-ħsieb kien u hu li l-kuntrattur li jieħu dan il-kuntratt, jaqbad dan il-ħamiem permezz ta’ gaġeġ apposta bla ma ssir krudeltà fuq l-annimal

19

17.03.2019

kullhadd.com

reċensjoni tal-ktieb

ANTON GRASSO

ERBGĦIN SENA TA’ WAĦX... U AKTAR Daħla ta’ Joe Cassar L-għażla tal-istejjer kompliet fil-ġimgħat u x-xhur ta’ wara sakemm stajt ngħaddiha lil Il-ħsieb ta’ din il-pubblikazzjoni, li fuq kollox Anton li, min-naħa tiegħu, żied ukoll xi stejjer tagħti ġieħ lil wieħed fost l-iktar kittieba pro- għal qalbu li jiena kont ħallejt barra. lifiċi u kapaċi li qatt kellhom il-gżejjer tagħna, Nikkunsidra din il-pubblikazzjoni bħala ikolli ngħid li nibet l-ewwel f ’moħħ David s-siġill tar-rapport tiegħi ma’ dan l-awtur li Bezzina, il-moħħ tad-dar tal-pubblikazzjoni- tmur lura sal-ewwel ktieb tiegħu. Ħarġu akjiet Horizons. David kien qalli li xtaq iwelled tar minn 50 ktieb warajh, imma Iljieli Bla Qapubblikazzjoni li tiċċelebra l-karriera ta’ aw- mar jibqa’ l-aktar wieħed għal qalbi. Ma nafx tur li ppubblika 52 ktieb, kollha, ftit jew wisq, kemm-il darba kont qrajtu u rġajt qrajtu dak tal-istess ġeneru. Kotba li jesponu l-biża’, il-ktieb. Il-pinna ta’ Grasso, ftit aktar minn 40 il-makabru, il-misteru, il-waħx, forsi l-aktar sena ilu, kellha impatt immedjat fuqi u ma stakelma marbuta mal-awtur, li matul medda ta’ jtx inkun aktar kuntent meta s-sena ta’ wara, aktar minn 40 sena ta kontribut kbir lil-letter- għall-istess mertu, il-Brothers għoġobhom atura Maltija f ’ġeneru li kien u baqa’ tiegħu u jagħtuni t-tieni ktieb ta’ Grasso, Aħjar Jibqa’ tiegħu biss.

Joħlom. U issa stajt ngħid li l-kittieb ġdid u Anton Grasso mill-ewwel urieni x-xewqa żagħżugħ, dak iż-żmien b’xagħru twil u iswed li l-għażla tal-istejjer u l-poeżiji tiegħu għal faħma, kien sar l-awtur favorit tiegħi li stendan il-ktieb iħalliha f ’idejja. Ikolli nistqa- nejt b’ħerqa biex jippubblika t-tielet ktieb, imrr li ma tanix biċċa xogħol faċli u filwaqt li bagħad ir-raba’, imbagħad il-ħames… u kont apprezzajt mill-ewwel il-fiduċja tiegħu, rajt immur niġri nixtrihom u nieħu gost inħares quddiemi muntanja xogħol biex nifli l-kotba lejn il-kollezzjoni tikber ta’ kotba dejjem kollha tiegħu u nagħmel għażla li togħġob b’qoxra attraenti u dejjem bl-istess daqs, fislill-qarrejja u, iktar diffiċli minn hekk, li sazzjoni ta’ Anton li kellu jirrinunzja għaliha togħġob lill-awtur innifsu. Għedtlu mill-bidu kontra qalbu proprju b’din il-pubblikazzjoni li ma kellix iċ-ċans naqra dawk il-kotba koll- li għandkom f ’idejkom bħalissa. ha – li bosta minnhom kont diġà qrajthom Il-kuntatt reġa’ beda u issa bdejt niskopri fl-imgħoddi bħala ammiratur tiegħu – biex mhux biss lil Anton bħala awtur imma lil Anminnhom nislet dawk li fil-fehma tiegħi kienu ton bħala persuna. Wara aktar minn 20 sena, l-aħjar stejjer. illum naħseb li nista’ ngħaddi xi ġudizzji fuqu Imma min jaf lil Anton jaf tajjeb kemm wkoll. mhuwiex bniedem li jċedi malajr. Li jipperMa naħsibx li kont l-uniku wieħed sorpriż sisti. U jien, fil-fond ta’ qalbi, xtaqt ukoll li meta bdejt nara x’differenza hemm bejn dak nikkuntentah u li nurih bil-fatti kemm ap- li kont nimmaġina mill-kitba, għar-realtà. Min prezzajt il-fiduċja tiegħu. jaf kemm, jien u naqra l-istejjer makabri, spIl-proġett, min-naħa tiegħi, beda f ’Milan jegati b’tant dettall mill-kittieb ‘tal-waħx’ li f ’Jannar ta’ tliet snin ilu waqt vaganza qasira tħossok qisek qed tara film iktar milli taqra ta’ tlett ijiem. Kont tellajt tliet kotba li bejn ktieb, kont nimmaġina f ’Anton Grasso peril-lukanda u l-ajruport qrajthom kollha u ħadt suna li ma jbeżżagħha xejn. Raġel b’qalb xierukoll xi noti qosra fuq kull storja li laqtitni. fa li kapaċi tassorbi kollox qisu xejn mhu xejn.

Kien bil-kuntrarju. Maż-żmien skoprejt fil-kittieb ‘tiegħi’ raġel b’sensittività kbira.

Raġel li jibża’ mhux biss mill-mard u mill-inkwiet tal-ħajja imma anki minn sempliċi insett li min jaf kemm semma fl-istejjer tiegħu.

Bniedem li jitwerwer mill-mewt, l-istess mewt li min jaf kemm laqqa’ magħha bl-aktar mod kiefer u makabru karattri li ħoloq fl-istejjer li kiteb.

Imma fuq kollox skoprejt raġel imżejjen b’ħafna valuri sbieħ. Minkejja li ċ-ċirkustanzi mhux dejjem kienu hienja, rajt f ’Anton missier li jħobb b’imħabba inkondizzjonata liż-żewġ uliedu, li jsemmihom ta’ spiss fid-diskursati twal li jkollna meta niltaqgħu. Bniedem b’valuri reliġjużi li mhux biss jistqarrhom imma jagħmel minn kollox biex jgħixhom fil-prattika. Iben li ħabb lil missieru b’mod li kważi kważi xtaq li ħajtu ntemmet mal-aħħar nifs tiegħu. F’kitbietu toħroġ ukoll l-imħabba lejn ommu u lejn is-sieħba tiegħu Annette li magħha għadda snin twal minn ħajtu u li għadha sal-lum l-ispalla tiegħu.

Bl-onestà kollha ngħid li mhux faċli nsib difetti f ’persuna bħal Grasso. Nistqarr li mhux dejjem nitgħaxxaq bil-pjaċir meta jċempilli waqt ix-xogħol tiegħi, li fin-natura tiegħu huwa battalja feroċi kontra l-ħin, u donnu ma jkun irid jaqta’ b’xejn lanqas meta tkun sellimtlu aktar minn darba. Jieħu gost jitkellem, normalment b’vuċi ftit jew wisq għolja, ma jiddejjaqx jirrepeti u jfakkar għal ma nafx kemm-il darba, u ma jiddejjaqx jikkumplimenta lanqas. Qatt ma niftakar li kelli xi kitba dwaru, jew xi reċensjoni ta’ ktieb tiegħu filgazzetta, u ma ċempillix dakinhar stess biex jirringrazzjani. Ma ssibx wisq bħalu!

Raġel li jafu kulħadd, imma bi ftit ħbieb, ikolli ngħid. Li lkoll għandhom post speċjali f ’qalbu. Fl-intervisti tiegħu jħobb isemmi

t-tifel li għad hemm ġo fih. U jgħid sewwa.

Forsi għalhekk Anton f ’ħajtu jista’ jkun li ħabb iktar milli ħabbewh. Jista’ jkun li iktar faħħar lil ħaddieħor milli faħħru lilu. L-għira ma tkiddux. Kapaċi jifraħ b’affarijiet sempliċi, imqar b’telefonata, b’laqgħa ta’ ftit ħin jew xi ikla ma’ ħabib tiegħu li bilfors trid tinkludi xi grokk wiski doppju jew xi tazza nbid, jew tnejn, jew tlieta…

It-tifel ta’ ġo fih ma qatlux Anton. U għalhekk huwa bniedem speċjali. Għax kapaċi jħobb mingħajr kundizzjoni. Bħat-tfal. Għax kapaċi jaħfer. Bħat-tfal. Għax kapaċi jifraħ b’affarijiet żgħar u sempliċi. Bħat-tfal.

Inħossni kuntent li tajt sehem, żgħir jew kbir, biex din il-pubblikazzjoni qed tara d-dawl. Rigal li ċertament jixraqlu. Tribut żgħir lejn kittieb li n-nazzjon suppost ilu ħafna li tah il-ġieħ li jistħoqqlu.

Mistoqsija: Kemm-il ktieb ippubblika Anton Grasso?

Ibagħtu r-risposta tagħkom lil: Kompetizzjoni Ktieb, KullĦadd, ONE Complex A 28B, Industrial Estate, il-Marsa MRS 3000, u tidħlu biċ-ċans li tirbħu l-ktieb ANTON GRASSO. Ir-rebbieħ jitħabbar nhar il-Ħadd 24 ta’ Marzu.

Ir-rebbieħa huma mitluba jiġbru l-ktieb mill-ONE Complex, il-Marsa, billi jippreżentaw il-karta tal-identità, flimkien mal-ittra li se tintbagħtilhom minn din il-gazzetta, mit-Tlieta sal-Ġimgħa bejn id-09.00 u t-15.00, u s-Sibt bejn l-10.00 u l-16.00, festi pubbliċi esklużi.

Intant, ir-rebbieħ tal-ktieb IRVIN VELLA: IL-KAŻ TAL-GŻEJJER TAT-TEŻOR huwa: C. CAMILLERI - IL-ĦAMRUN

IDĦOL BIĊ-ĊANS LI

TIRBAĦ €100

01

Ġemma’ l-kupuni ta’ ħames ġimgħat wara xulxin kif ukoll wieġeb il-mistoqsija marbuta mal-aħbarijiet. Ibgħathom f’daqqa lil: KOMPETIZZJONI €100, KullĦadd, ONE Complex, A 28 B, Industrial Estate, Il-Marsa MRS 3000 Għal liem anniversarju ġie kkummissjonat l-Artist Pierre Portelli?

Isem:

Tweġiba: Indirizz:

Rebbieħ: M. VELLA - BIRKIRKARA

20

17.03.2019

kullhadd.com

IT-TENNIS TAHA SKOP CHARLENE MAGRI - mara ta’ talent, gradwata fil-liġi notarili u li tagħti importanza kbira lill-isport f’ħajjitha. Ta’ 12-il sena bdiet tipprattika l-ġinnastika artistika, iżda mbagħad sofriet minn injury serja li ma ħallithiex tkompli tipprattika dan l-isport.

B’hekk għażlet li tibda tipprattika t-tennis fejn illum il-ġurnata mlielha bissħiħ ħajjitha u ta skop għal xiex tgħix.

tard wisq. Fil-fatt normalment it- f ’dan l-isport? tfal jibdew il-ġinnastika fl-età ta’ tliet snin.

L-ewwel kowċ tiegħi Mauro minn SkolaSport innota li kont qed nipBdejt il-ġinnastika artistika meta prometti ħafna u qalli li kelli talent kelli 12-il sena. Għall-bidu kulħadd Min kien l-ewwel kowċ kbir. Kien għalhekk li inkoraġġixxa ħaseb li kont ser nibda dan l-isport tiegħek u kif komplejt tevolvi Ta’ kemm bdejt tipprattika l-ġinnastika artistika?

lill-ġenituri tiegħi biex jikkuntattjaw lil Albert Chun, kowċ tal-ġinnastika Ċiniż li m’ilux ġie joqgħod Malta. Il-ġenituri tiegħi xejn ma ħassruli din l-idea għax kienu jafu li kont inħobb dan l-isport u aċċettaw mingħajr ma qagħdu jaħsbuha.

Għadni niftakar qisu lbieraħ meta mort għall-prova fl-ISC Club masSur Chun. Ħassejtni litteralment mitlufa ġo dak il-gym tant kbir u armat. Imbagħad rajt l-apparat sportiv li jintuża għall-ġinnastika. Rajt ukoll il-ġinnasti jitħarrġu u kienu verament tajbin jagħmlu dawk l-akrobaziji. Kollha kienu lebsin leotards verament sbieħ.

Meta ngħidu leotard inkunu qed infissru għall-iblies li jintlibes waqt kompetizzjoni tal-ġinnastika. Dak iż-żmien jien kelli leotard waħda biss vjola ċara. Kont verament eċitata. F’qalbi għedt li ridt akkost ta’ kollox nidħol f ’din id-dinja tal-ġinnastika. Kont ser nagħti l-aqwa tiegħi għax ridt intejjeb il-livell tiegħi. Komplejt inħares lejn dawk l-akrobaziji li jagħmlu fuq it-televixin. B’hekk jien ukoll kelli f ’moħħi li nagħmel dawn it-tipi ta’ akrobaziji u kelli naħdem qatigħ sabiex nasal għal dawn il-livelli. Hija din id-determinazzjoni li twassalni sabiex f ’kull sessjoni ta’ taħriġ nimxi dejjem aktar ’il quddiem.

Kemm kienet importanti l-ġinnastika f ’dan l-istadju ta’ ħajtek?

Kont mija fil-mija mitfugħa fuq din id-dixxiplina u ma kontx nitlef sessjoni waħda ta’ taħriġ.

Mill-iskola sekondarja mort il-Junior College u eventwalment l-Università nistudja l-kors tal-liġi.

Iżda minkejja kollox qatt ma tlift it-taħriġ tal-ġinnastika. Kont anke nistudja fil-karozza meta missieri

kien iwassalni mill-iskola sal-gym.

Kont nemmen li dejjem għandu jkollok livell akkademiku tajjeb għal dak li jista’ jinqala’. Għalhekk qatt ma tlift minuta waħda. Filgħodu kont inqum u nagħmel ċertu taħriġ waħdi d-dar u mbagħad kont immur l-iskola sabiex wara kont nagħmel erba’ sigħat ta’ taħriġ fil-gym. Kif kont nasal id-dar kont nagħmel ix-xogħol tad-dar, niekol u norqod. Dan kollu tani ċ-ċans navvanza dejjem aktar sa ma spiċċajt ġo tim. It-trejning beda jiżdied u jsir iktar iebes. Bħala ġinnasta elite, kont nitħarreġ sitt ijiem fil-ġimgħa. It-taħriġ kien intensiv iżda l-ħiliet tiegħi bdew jitjiebu dejjem aktar u l-livell kiber mhux ftit. Kelli tim ta’ kowċis li għenuni ħafna. Kelli lil Stephania Dalli, Audrey Sultana u l-Head Coach Albert Chun li bdewli u komplewli dan il-vjaġġ tant sabiħ imsejjaħ ġinnastika. Konna tim magħqud u nafu fejn ridna naslu. Ħin il-kolazzjon tiegħi kien jikkonsisti l-aktar f ’taħriġ partikolari d-dar. Jien ma twelidtx flessibbli iżda b’xi mod kelli nitgħallem nitgħawweġ bħal tfajliet oħra. Kien impenn mhux biss għalija iżda anke għall-ġenituri tiegħi. Huma wassluni kull fejn kelli bżonn immur u ħallsuli diversi miżati biex jarawni niżviluppa f ’dan l-isport. Ommi hija l-partitarja ewlenija tiegħi, il-blata u l-kowċ tiegħi. Għenitni ħafna 24 siegħa kuljum u kienet tgħidli li mingħajr tbatija ma kontx se nieħu s-sodisfazzjon li nixtieq. Hi dejjem għallmitni wkoll li jekk tagħmel xi ħaġa għandek tagħmilha kollha mhux nofsha. Il-prattika tgħinek u bir-ripetizzjoni, il-ħila titjieb u meta twettaqha, issir parti naturali minnek.

Kif għedtlek bdejt nitjieb ħafna u rnexxieli nlaħħaq ma’ ġinnasti ta’ kalibru ta’ dak iż-żmien filwaqt li ffukajt l-aktar fuq l-abbiltajiet

21

17.03.2019

kullhadd.com

li kont tajba fihom. Kien hemm ħafna tfajliet li kienu tajbin f ’ċerti akrobaziji iżda jien kont xi ftit differenti minnhom. Jien kont ninxteħet ’il quddiem bħala qabża filwaqt li kont nagħmel kutrumbajsi doppji. Bdejt insir tajba bil-prattika u kienet ħaġa naturali li nirbaħ l-ewwel kompetizzjoni tiegħi fl-Interschool Championships.

Fuq livell ta’ klabb bdejt nirbaħ ukoll l-ewwel midalji tad-deheb u diversi titli individwali.

Kien f ’dan ix-xenarju kollu li l-kowċ tiegħi Albert Chun kien ipproponieli sabiex nikkompeti barra minn Malta. L-unika problema li kelli kien li Malta ma kellhiex federazzjoni tal-ġinnastika. Iżda bissaħħa tal-ġenituri tiegħi, l-ewwel federazzjoni Maltija ġiet iffurmata.

L-imħabba għal dan l-isport kompliet tikber u ħafna tfajliet meta raw li l-livell beda jiżdied ġmielu xtaqu jingħaqdu mal-klabb. Il-federazzjoni organizzat l-ewwel provi sabiex jintgħażlu t-tfajliet li kienu ser jiffurmaw it-tim nazzjonali.

Kien hemm post għat-tim tal-kbar u ieħor għat-tim taż-żgħażagħ. Filprovi jien ġejt l-ewwel u komplejt inżomm din il-pożizzjoni fil-kompetizzjonijiet li kien imiss. Ma kinitx xi ħaġa faċli li nżomm dan il-livell u ridt nieħu ħsieb li jkolli s-saħħa, l-istamina, il-flessibbiltà u l-ħiliet neċessarji biex nirnexxi.

Barra minn hekk waqt il-provi, tkun ittestjata għalkollox u ridt dawn l-elementi kollha biex inkun parti mit-tim.

Minn hemm bdejt immur sensiela ta’ training camps barra minn Malta kemm individwalment kif ukoll mat-tim nazzjonali. Kien hemm fejn iltqajt mal-kowċ Russu Vladimir Podobin li dak iż-żmien kien jikkowċja liċ-champion tad-dinja tal-kategorija. It-training camps fir-Renju Unit kienu ibsin ferm iżda kull sekonda li kont hemm kienet unika. Ilqatt l-għajnejn tal-Assistent Kowċ Denise Phillips li offrietli scholarship u mmur ir-Renju Unit iżda dak iżżmien ma xtaqtx nitlaq il-kors talliġi li kont qed nagħmel fl-Università ta’ Malta.

Din il-karriera fil-ġinnastika għamlitni b’saħħti mhux biss fiżikament iżda wkoll fil-karattru.

Ninsab ferm kburija li jien l-ewwel champion Maltija fil-ġinnastika artistika, xi ħaġa li ser tinkiteb fl-istorja u li eventwalment għenet sabiex tikber l-imħabba għal dan l-isport. Illum il-ġurnata rbaħt 25 midalja tad-deheb, sirt darbtejn champion nazzjonali u ġejt nominata bħala l-aqwa atleta femminili tas-sena.

Li jkollok tiddeskrivi l-ġinnastika fi ftit kliem, kif tiddeskriviha?

F’għajnejn in-nies, il-ġinnastika jidher sport extravaganti minħabba li fih jintlibsu leotards puliti, it-tfajliet ikollhom it-tbissima fuq fommhom, ikun hemm ħafna

tlellix u akrobaziji eleganti. Iżda ma jidhrux affarijiet oħra li huma reali bħall-idejn bid-demm, uġigħ speċjalment meta taqa’, biki, frustrazzjoni u tbatija oħra. Iżda dawn l-affarijiet jagħmlu lill-ġinnasta aktar b’saħħitha. Tgħallimt sa minn età żgħira li trid titbissem anke meta tkun muġugħa, qisu ġismek mhux juġgħek. Ġejt mgħallma biex tqum u terġa’ tipprova l-mossa għal darba, tnejn, tlieta. Anke r-raba’ darba jekk hemm bżonn. Ġejt mgħallma li l-impossibbli rrid nagħmlu faċli u li dejjem għandi nżomm it-tbissima fuq fommi.

X’kien ifisser għalik is-Sur Chun?

Is-Sur Chun, li miet m’ilux, ħalla vojt kbir fost ħafna ġinnasti u persuni komuni. Hu ma kienx biss kowċ iżda anke bniedem li kien lest jagħtik parir għall-aħjar ta’ ħajtek. Is-Sur Chun, Audrey u Stephania għenuni u tawni kuraġġ sabiex dejjem inkun aħjar.

Meta kien hemm mumenti fejn kont se naqta’ qalbi, huma kienu hemm jgħinuni nqum u nkompli. Ċerti lezzjonijiet diffiċli tinsihom għax dawn għenuni sabiex inkun il-persuna li jien illum. Għallmuni li bid-dixxiplina, perservenza, impenn u dedikazzjoni nasal fejn irrid. Mingħajr dan kollu kieku m’iniex il-bniedma li jien illum.

Fl-aqwa tal-karriera tiegħi kont għaddejja bil-kors tal-liġi fl-Università. Madankollu qatt ma tlift sessjoni waħda ta’ taħriġ u llum il-ġurnata gradwata bħala nutara.

Nemmen illi n-nies kapaċi jlaħħqu mal-iskola u mal-isport ladarba jkun hemm dak l-impenn. F’dan iż-żmien jien ksibt ukoll il-kwalifiki kollha sabiex nikkowċja u niġġudika l-ġinnastika. U fl-età ta’ 19-il sena kont diġà ksibt l-ewwel diploma fl-isport b’korsijiet li kienu jinkludu l-fiżjoloġija, il-psikoloġija u n-nutrizzjoni fl-isport.

Iżda x’ġara mbagħad?

F’nofs din il-karriera mimlija suċċessi u mumenti sbieħ, kelli injury xi ftit gravi u li setgħet biddlitli kompletament kollox.

Kienet l-aħħar prattika tiegħi qabel ma’ ningħaqad mat-tim nazzjonali Malti għal kompetizzjoni barra minn xtutna. F’daqqa waħda l-kowċ induna li kont għawwiġt ftit iżżejjed irkuptejja f ’waħda mill-akrobaziji li kont qed nagħmel. Issa għandek tkun taf li jekk int tgħawweġ iżżejjed irkupptejk kapaċi jnaqqsulek il-punti. Peress li jien bniedma perfezzjonista għedt lillkowċ sabiex nerġa’ nagħmel dik il-mossa u li kont ser nagħmilha aħjar. Din id-darba m’għawwiġtx irkupptejja iżda nqalgħetli problema meta waqajt fuq saqajja li kienu litteralment dritti. Kien hawn meta weġġajt il-ligament tal-cruciate u kelli mmur għal operazzjoni. B’xorti ħażina din ma rnexxietx. Minkejja kollox bqa-

jt nitħarreġ għalkemm komplejt nagħmel aktar. Din ir-realtà kienet verament krudili għax għalkemm kont mgħallma li kelli naffaċċja taħriġ iebes, li kelli nipprepara għall-kompetizzjonijiet u kif għandi nikkontrolla l-pressjoni wara li nkun irbaħt il-midalja tad-deheb, ma kontx naf kif se naġixxi wara li dak l-isport li tant stinkajt u ħdimt għalih seta’ jispiċċa. Tant kont medhija nieħu sehem f ’kompetizzjonijiet u taħriġ li qatt ma ħsibt li din il-karriera kellha data ta’ skadenza wkoll. Emozzjonalment din kienet sitwazzjoni li diffiċli tegħlibha. F’daqqa waħda ħajti bħal qisha żvujtjat. Ħassejtni qisu tlift l-identità tiegħi u bit-tajjeb u l-ħażin tagħha kelli nara kif ser ngħaddi mingħajr il-ġinnastika.

Li hu żgur li qatt ma mort iktar f ’gym. Għadni ma nistax naċċettaha u dan kollu ħallieli vojt kbir f ’ħajti.

Wara li kellek ittemm ħesrem il-ġinnastika, bdejt tipprattika xi sport ieħor?

Minn dak iż-żmien ’l hawn għaddejt minn ħafna operazzjonijiet iżda sal-lum il-ġurnata l-ligament tal-irkoppa l-leminija għadu mċarrat. Madankollu grazzi għasSur Esposito, irnexxielna nsewwu l-ħsara li saret fil-ligament tal-irkoppa x-xellugija. Dan kollu xprunani sabiex nipprova sport ieħor u dan huwa t-tennis. Inħoss li qisu Alla tani t-tieni opportunità, sport bi sfidi ġodda.

U issa jiena waħda mit-tennisti fl-Akkademja Asciak Tennis Academy. Diversi persuni qaluli li qatt mhu tard li tibda dan l-isport għalkemm jien determinata li nirnexxi anke fit-tennis. Kull bidu dejjem iebes iżda mhux ser naqta’ qalbi. Il-fatt li tibda sport ġdid u titgħallem l-affarijiet bażiċi xejn m’hu faċli. Madankollu l-isport jinsab fid-DNA tiegħi. It-tennis huwa sport li jitlob ħafna sforzi fiżiċi u mentali. Kif għedtlek mhux faċli li tibda mill-bidu speċjalment meta tgħaddi minn mumenti fejn tibda tiżbalja bħal ngħidu aħna tixħet il-ballun fil-court l-ieħor. Kont nistħi wkoll meta tfal li għandhom nofs l-età tiegħi jkunu diġà tajbin meta jużaw ir-rakketta. Iżda jien ma qtajtx qalbi u ridt nasal fejn verament xtaqt.

X’ifisser għalik it-tennis illum il-ġurnata?

It-tennis huwa l-isport il-ġdid tiegħi. Illum il-ġurnata jagħtini ħafna sodisfazzjon u rieda li nkun aħjar. Sa fl-aħħar għandi wkoll ilkowċ tiegħi li jiggwidani u jaħtini pariri siewja. Illum l-akkademja saret it-tieni dar tiegħi. Helen Asciak, Gordon Asciak u anke t-tifel tagħhom Matthew Asciak mal-ewwel tawni merħba f ’din l-akkademja filwaqt li tawni l-għajnuna u l-inkoraġġiment neċessarju. Dawn mhux biss ikkunsidrati

bħala ikoni tat-tennis lokali iżda saru jagħmlu parti mill-familja l-ġdida tal-isport. Illum il-ġurnata l-kowċ tiegħi huwa l-Malti-Bożnijak Omar Sudzuka, plejer ta’ ċertu livell iżda anke kowċ professjonali. Jien kburija u ferħana li huwa l-kowċ tiegħi. Qisni kont naf li ridt lilu bħala kowċ minħabba li beda jogħġobni bil-mod ta’ kif beda jikkowċja fl-ewwel sessjonijiet tiegħi miegħu. U peress li l-kowċ li kelli weġġa’ hu ħa dan ir-rwol.

Illum il-ġurnata Sudzuka huwa l-idolu tiegħi u l-fatt li kien il-kowċ tiegħi mlieni b’kuraġġ kbir. L-unika problema kienet li hu okkupat ħafna tant li kien iħarreġ ukoll lillaqwa tennisti żgħażagħ ta’ Malta.

Bl-għajnuna tal-kowċ tal-fitness Dali u l-istess Sudzuka komplejt nitjieb b’taħriġ iebes u kontinwu. Dan tal-aħħar huwa xi ftit iddixxiplinat iżda jien nieħu gost għax dak ifisser li jridni nitjieb u mmur aħjar. Hu jixtieq li ntejjeb il-mossi u d-daqqiet tiegħi bir-rakketta u bil-mod qed inħossni nġib lura dik l-identità.

Nitħarreġ kuljum u nipprova anke ndaħħal xi logħbiet kontra plejers oħra anke fi tmiem il-ġimgħa.

Għalhekk ir-rutina tiegħi tibda fil-ħamsa ta’ filgħodu fejn inqum u nagħmel ġirja ta’ tliet kilometri, nagħmel l-eżerċizzji normali tiegħi u eventwalment immur ix-xogħol fejn bħalissa qed naħdem ma’ bank lokali bħala nutar. Inħobb ħafna xogħli, nieħu pjaċir nagħmlu iżda li kieku ngħidlek kollox nimlew artiklu ieħor. Wara mmur il-Marsa għat-taħriġ. Ninsab ixxurtjata li għandi post tax-xogħol li jissapportjani u jkun flessibbli f ’ċerti ħinijiet li jkolli bżonn immur nilgħab it-tennis. Fil-court

nittrejnja s-servizzi tat-tennis u mbagħad jibda t-taħriġ normali l-ieħor. Din hija rutina twila u fl-istess ħin iebsa iżda ma nibdilha ma’ xejn. Nitħarreġ fl-aqwa tas-sħana u anke meta tagħmel ix-xita. M’hemmx skużi.

Illum il-ġurnata nħoss aktar uġigħ f ’ġismi iżda fiżikament inħossni aktar tajba. B’hekk ninkoraġġixxi aktar atleti li jkunu waqfu minn xi sport sabiex jaqbdu ieħor għax dan kollu jtik sodisfazzjon kbir.

Bħalissa qed nieħu ħsieb ukoll li nirkupra sew fiżikament u wara kull sessjoni ta’ taħriġ nixħet issilġ ma’ rkupptejja u nara lill-Fiżjoterapista Julian Rizzo Naudi għal check-ups regolari u għal xi massaġġ sportiv. Dan kollu jirrikjedi xi ftit uġigħ iżda nirrakkomandah għax huwa bżonjuż. Fl-istess ħin nipprova niekol ikel tajjeb għassaħħa.

Wara dak kollu li għaddejt minnu, x’messaġġ tgħaddi lill-qarrejja tagħna?

Finalment mill-ġinnastika ħadt ħafna kwalitajiet sabiex niġġieled il-kontra ta’ dak li tipprova toffrilek il-ħajja. Jien dejjem irrid nitjieb, irrid inkun aħjar mill-ġurnata ta’ qabel. Nieħu gost meta n-nies jgħiduli kemm qed nitjieb. Inħobb nirbaħ u meta jkolli xi kompetizzjoni neħodha b’serjetà kbira.

L-ostakli ma jaqtgħulix qalbi.

Dejjem emmint li jekk tibqa’ dieħla ġo ħajt, iddawwarx denbek u titlaq iżda ara kif tista’ titla’ dak il-ħajt sabiex tibqa’ għaddejja. Il-midalji tad-deheb mhumiex magħmula biss mid-deheb iżda mill-għaraq li joħroġ minn ġbinek, mid-determinazzjoni u minn ħafna xogħol.

22

17.03.2019

XOGĦOL TA’ SENA

kullhadd.com

• ITELLA’ L-WIRJA SANCTAE CRUCIS F’ĦAL TARXIEN

Kitba ta’ Fil-fatt ilu jorganizzaha għal struttura ġdida fl-injam, xogRAMONA PORTELLI dawn l-aħħar sentejn u din ħol ta’ induratura bid-deheb is-sena se tkun it-tielet sena u xi aċċessorji ġodda li jiżdieIl-kalendarju tas-sena huwa li se jkun qed jorganizza din du fil-knisja bħal pereżempju maqsum f ’ħafna biċċiet, ep- il-wirja. “Il-wirja tikkonsisti fi bradelli ġodda għall-istatwi,” isodji, avvenimenti, festi u knisja f ’minjatura u sett statwi spjegali Marvic. Ħsibijieti marru fuq l-isem ġranet oħra ta’ matul is-se- tal-istatwarju mibki Noel Cauna. Hawn min iħobb is-sajf u chi li jirrappreżentaw l-aħħar li jagħti lill-wirja - Sanctae hawn min jippreferi x-xitwa, sigħat mill-ħajja ta’ Sidna Ġesu Crucis. Fi kliemu stess dawn iż-żewġ kelmiet ifissru s-Saljew hawn min iħobb il-festi Kristu,” beda jispjegali. ib Imqaddes. “Il-qofol taltal-Milied, jew ukoll il-festi ta’ Ħafna ħsieb u preparamenti Ġimgħa il-Kbira huwa s-salib żmien il-Għid. u għalhekk għażilt li nsemmi Għall-intervista tal-lum tkel- matul is-sena sħiħa l-wirja tiegħi b’isem adattat.” limt ma’ dilettant tal-Ġimgħa l-Kbira. Fil-fatt dan l-aħħar Ridt inkun naf dwar il-prepa- Il-knisja minjatura li jesebixxi beda jorganizza wirja għal ramenti li teħtieġ wirja bħal Marvic għall-wirja għandżmien il-Ġimgħa l-Kbira. Qed din. Dlonk Marvic għarrafni ha madwar 40 sena, u waslet nirreferi għal Marvic Aquilina. li wirja ta’ din ix-xorta tirrik- għandu bħala rigal mingħand Għandu 38 sena. Minn Birkir- jedi ħafna ħsieb, preparamenti il-kunjatu tiegħu stess – Donkara, però wara li żżewweġ u ħidma matul is-sena kollha. ald Cauchi. B’hekk ridt inkun mar joqgħod Ħal Tarxien. Ilu “Ix-xogħol li jsir jikkonsisti fi naf jekk qabel ma qala dan jaħdem bħala infermier għal dawn l-aħħar 17-il sena u bħalissa qed jaħdem l-Isptar Monte Carmeli. L-ikbar delizzju li għandu huwa l-Ġimgħa l-KbiIl-wirja tagħtini sodisfazzjon ra, però jħobb ukoll il-festi Maltin, xogħol ta’ induratura u meta nara viżitaturi li jiġu jkanta fil-knejjes. jżuru l-wirja jieħdu pjaċir b’li Dan l-aħħar Marvic beda jorganiżzza wirja bl-isem ta’ jaraw u jgħadduli xi kelmtejn Sanctae Crucis f ’Ħal Tarxien għal żmien il-Ġimgħa l-Kbira. ta’ inkoraġġiment

ir-rigal qabel kienx dilettant biss, u wara forsi tħajjar jibda jorganizza wirja. Ħallejt f ’idejh sabiex jirrakkuntali.

“Jiena minn dejjem dilettant tal-Ġimgħa l-Kbira u fil-fatt qabel ma bdejt norganizza din il-wirja kont attiv mod ieħor, billi nieħu sehem fi dramm tal-passjoni, kif ukoll nagħti s-sehem tiegħi waqt wirja li tiġi mtella’ fil-każin Santa Liena Banda Duke of Connaught’s Own ta’ Birkirkara. Inħobb nieħu sehem ukoll bħala suldat Pretorjan waqt il-purċissjoni tal-Ġimgħa l-Kbira f ’Raħal Ġdid. Kemm ili norganizza din il-wirja l-ħin liberu tiegħi qed nokkupah kollu naħdem biex dejjem inżid u nsebbaħ din il-wirja,” stqarr miegħi Marvic.

Kellha bżonn ħafna xogħol ta’ restawr Waqt din l-intervista sirt naf ukoll li din il-knisja minjatura kienet fi stat ħażin u kellha bżonn ħafna restawr, fosthom restawr fuq in-navi, irħam ġdid, pavimentar ġdid, u kif ukoll sar

is-saqaf li huwa kompletament ġdid peress li qatt ma kien sar.

Immaġinajt li l-ispejjeż huma ħafna. Ħallejt f ’idejh sabiex jelabora aktar. “L-ispejjeż biex itella’ wirja ta’ livell huma kbar ħafna. Din il-minjatura meta ġiet irregalata lili kellha bżonn ħafna manutenzjoni fl-injam u fl-irħam tagħha u għalhekk nixtieq nirringrazzja ħbieb tiegħi li tawni daqqa t’id biex din il-ħolma ssir realtà. Fil-wirja tas-sena l-oħra ġie mżanżan saqaf ġdid għall-knisja u bissaħħa t’hekk il-minjatura ħadet dehra differenti ħafna u tidher iżjed kompluta. Jekk Alla jrid fis-snin li ġejjin se titkompla l-pittura tas-saqaf tal-korsija u qed nipprova nagħmel replika tal-pittura li tinsab fil-Bażilika ta’ Sant’Elena f ’Birkirkara.

B’hekk pubblikament nixtieq nirringrazzja lill-artisti li se jagħmlu x-xogħol tal-pittura f ’din il-knisja. Is-sena li għaddiet żanżant l-ewwel pittura tal-lapside li tirrappreżenta l-glorja ta’ Santa Liena,” spjegali fid-dettall Marvic.

Naturalment il-wirja ssir darba f ’sena biss. B’hekk ridt

23

17.03.2019

kullhadd.com

jintramaw fil-knisja minjatura tiegħu saru mill-istatwarju mibki Noel Cauchi u nħaddmu bejn is-snin disgħin u elfejn.

Fil-fatt minn sena għal sena bħala statwi dejjem juża l-istess sett. Biss minn sena għal sena qed isir restawr fuqhom.

“Nirringrazzja r-restawratur tal-biċċa xogħol tajba li qed jagħmel u jikkonserva l-oriġinalità tal-istatwarju. Importanti li nsemmu li bħalissa qed jinħadmu sett bradelli ġodda għall-istatwi,” sostna miegħi.

Konxja mill-fatt li Marvic iqatta’ ħafna ħin matul is-sena jaħdem biex dejjem isebbaħ, iżid u jtejjeb il-wirja tiegħu, ridt inkun naf kif inhu possibbli li fuq knisja minjatura dejjem isib x’jagħmel u li jeħodlu ħafna ħin mis-sena sħiħa. “Xogħol ta’ din ix-xorta jeħodlok ħafna ħin ta’ ħsieb u ppjanar. Barra minn hekk, ix-xogħol manwali bħal ngħidu aħna l-induratura bil-folji tad-deheb jieħu proċess twil Nidħlu fl-ispirtu u nfakkru ta’ xogħol u ħin. Ix-xogħol ta’ delizzju jinvolvi ħafna ħin kemm Alla kellu jbati u u preparazzjoni, però jien jħobbna nagħmlu bi pjaċir u bħala pasTa’ min jgħid ukoll li l-vari li satemp,” stqarr miegħi. inkun naf is-sodisfazzjon li tagħtih l-istess wirja, u xi kemm ikun ilu jaħdem għaliha.

“Il-wirja tagħtini sodisfazzjon meta nara viżitaturi li jiġu jżuru l-wirja jieħdu pjaċir b’li jaraw u jgħadduli xi kelmtejn ta’ inkoraġġiment. Bħala wirja kif tkellimna qabel f ’din l-intervista teħodli sena xogħol u allura naħdem matul is-sena kollha. Is-sodisfazzjon huwa kbir ħafna u meta tara kollox armat fil-wirja tħossok kburi u kuntent li x-xogħol li għamilt tara l-frott tiegħu.”

Qabel mort għal din l-intervista sirt naf ukoll li għall-wirja ta’ din is-sena, se tiġi mżanżna l-faċċata tal-knisja, kif ukoll il-friż li jintramaw fuq in-navi.

Għall-benefiċċju tal-qarrejja, in-navi mhuma xejn ħlief l-arkati li jkunu fil-knisja. Il-friż hija ċ-ċinta li tinsab fuq l-arkata. “Fil-wirja ta’ din is-sena ser inżanżan il-friż u l-faċċata tal-knisja, kif ukoll xogħol ieħor li qed jiġi maħdum.”

Dawk interessati li jżuru l-wirja Sanctae Crucis f ’Ħal Tarxien, tinsab eżatt fi Triq il-Fuħħar viċin tal-grawnd tal-futbol ta’ Tarxien Rainbows. Il-wirja tkun miftuħa mill-Erbgħa 10 ta’ April fis-7pm mill-Onorevoli Owen Bonnici, Ministru tal-Arti u l-Kultura u t-tberik minn Monsinjur Anton Cassar.

Tibqa’ għaddejja sa Sibt ilGħid filgħodu li se jkun fl-20 ta’ April 2019. Il-ġranet ta’ fost il-ġimgħa l-ħinijiet tal-ftuħ ikunu mis-6 p.m. sad-9 p.m., f ’Ħamis ix-Xirka mis-6 p.m. sal-11 p.m., jum il-Ġimgħa l-Kbira mit-8 a.m. sa 12 p.m. u Sibt il-Għid mid-9 a.m. sa 12 p.m.

Il-messaġġ finali ta’ Marvic jgħid hekk: “Il-festi talĠimgħa Mqaddsa jgħinuna nduru dawra magħna nfusna u naraw Alla x’post għadu jieħu f ’ħajjitna. Il-wirjiet li jiġu ċċelebrati madwar Malta u Għawdex f ’dawn iż-żminijiet jgħinuna iżjed biex nidħlu fl-ispirtu u nirrealizzaw kemm Alla sofra għalina u kemm Alla huwa mħabba. Minn qalbi nixtieq nawgura l-Għid it-tajjeb lil kulħadd,” temm jgħid f ’din l-intervista miegħi.

25

17.03.2019

kullhadd.com

KUMITATI DIFFERENTI Ir-Reġjuni għandhom iservu ta’ assistenza għall-Kunsilli Lokali, inkluż l-għoti ta’ servizzi professjonali. Dan għandu jitwettaq billi jkun hemm koordinament sħiħ mas-servizz diġà offrut minn servizz.gov. Ikun, għalhekk, l-obbligu tal-Kunsilli Reġjonali li jkunu aġġornati dwar id-diversi servizzi offruti.

Ir-riforma tal-Kunsilli Lokali qed tkun diskussa fil-Parlament. Waħda millikbar bidliet hija fil-Kumitati Reġjonali. Jikteb dwarha s-Segretarju Parlamentari Silvio Parnis.

Il-Kumitati Reġjonali raw ittwaqqif tagħhom permezz ta’ Avviż Legali maħruġ fil-5 ta’ Awwissu 2011 (L.S.363.160).

Permezz ta’ dawn ir-regolamenti twaqqfu ħames Kumitati Reġjonali (tan-Nofsinhar, tax-Xlokk, taċ-Ċentru u tat-Tramuntana f ’Malta u l-Kumitat Reġjonali ta’ Għawdex). Kull reġjun jinkorpora medja ta’ 14-il Kunsill.

Permezz tar-Riforma tal-Gvern Lokali, ir-Reġjuni issa se jkollhom għall-ewwel darba rwoli definiti u aktar responsabbiltajiet, kif ukoll ir-riżorsi meħtieġa biex jaqdu l-funzjonijiet tagħhom. Fost ilbidliet ewlenin hemm:

Il-Kunsilli Reġjonali għandhom ikunu attrezzati sabiex joffru servizz ta’ assistenza lill-Kunsilli Lokali sabiex jibbenefikaw mill-fondi tal-Unjoni Ewropea

F’konformità mal-Leġiżlazzjoni Sussidjarja 363.160, ir-Reġjuni issa se jingħataw status ta’ rikonoxximent u li jkun aċċettat minn kulħadd, inkluż id-Dipartimenti u l-entitajiet kollha Governattivi.

L-Uffiċċju tal-President Reġjonali, għalhekk, għandu jkollu rwol Bidla fl-isem minn Kumitati ċentrali fil-konsultazzjoni li diReġjonali għal Kunsilli versi awtoritajiet nazzjonali regoReġjonali latorji huma obbligati li jagħmlu mal-Kunsilli Lokali sabiex jiġi asSabiex effettivament ikun rikon- sigurat l-aħjar interess taċ-ċittadini oxxut li se ssir qabża fil-poteri lokali. u fl-irwol tal-Kumitati Reġjonli, inkluż li dawn se jkunu meqju- Il-Ħatra tal-President sa bħala Gvern Lokali, l-isem se Reġjonali jinbidel minn Kumitati Reġjonali għal Kunsilli Reġjonali.

Il-kandidatura ta’ President Reġjonali se tkun estiża wkoll Minn ħames Kumitati għall-votanti reġistrati f ’dak Reġjonali se jiġu sitt ir-Reġjun. Qed jiġi kkonfermat Kunsilli Reġjonali ukoll il-proċess eżistenti fejn il-President tar-Reġjun ikun elett Din il-bidla qed issir sabiex id-dis- mill-Kunsillieri eletti f ’dak ir-Reġtribuzzjoni tal-Kunsilli Lokali tkun jun. Ġaladarba magħżul il-kanwaħda ekwa. Din il-bidla tagħmel didat li jiġi elett bħala President sens mil-lat ġeografiku. Dan se tar-Reġjun, dan ma jista’ jżomm jgħin ukoll sabiex jiffaċilita l-oper- l-ebda kariga f ’xi Kunsill Lokali. at tal-kuntratti reġjonali, kif ukoll L-Elezzjonijiet għall-ħasabiex jingħataw servizzi aħjar tra tal-Presidenti Reġjonali u mir-Reġjuni peress li dawn ikunu għall-President tal-AKL se jsiru jistgħu jiġu mmaniġġjati aħjar. wara l-Elezzjoni tal-Kunsilli LoDan għandu jwassal ukoll għal ak- kali. tar flessibilità fl-applikazzjonijiet taħt programmi tal-UE. Koordinazzjoni fuq is-sejħa għall-kuntratt ta’ ġbir tal-iskart Ir-Reġjun ta’ Għawdex fuq bażi reġjonali Filwaqt li f ’Malta il-Kunsilli Reġjonali se jkunu qed jikkoordinaw ma’ diversi Ministeri, Dipartimenti u Entitajiet Maltin, addizzjonalment fil-każ tal-Kunsill Reġjonali ta’ Għawdex se ssir koordinazzjoni wkoll mal-Ministeru għal Għawdex u mal-Awtorità għall-Iżvilupp Reġjonali ta’ Għawdex sabiex ma jkunx hemm dupplikazzjoni ta’ funzjonijiet. Din kienet wegħda elettorali.

Ir-Reġjun ikun livell ieħor ta’ Gvern Lokali

Ma’ kull Kunsill Reġjonali se jkun ingaġġat EU Fund Officer biex ikun ta’ assistenza għall-Kunsilli ti tal-iskart tkun immaniġġjata Lokali biex ikollhom assistenza mir-Reġjun. B’dan il-mod, il-Kun- fil-immaniġjar ta’ proġetti taħt sill Reġjonali jkollu l-funzjoni programmi tal-Unjoni Ewropea. tal-preparazzjoni tal-kuntratt, talħruġ tat-tenders, l-għażla tal-kun- Il-Kunsilli Reġjonali tratti, kif ukoll l-immaniġġjar għandhom jissussidjaw riċerki tal-kuntratti nfushom (contract ta’ studenti u li s-suġġett ikun management). Dan il-pass għandu marbut mar-Reġjun jkun wieħed mill-pilastri li għandu jwassal sabiex l-immaniġġjar Il-Kunsilli Reġjonali għandhom tal-iskart f ’Malta jasal biex jilħaq jgħinu biex isiru studji u riċerka il-miri stabbiliti fl-istrateġija naz- dwar ir-Reġjun, minn studenti li zjonali. Il-Kunsill Lokali jibqa’ jattendu l-MCAST, l-Università responsabbli mill-operat kollu tal- ta’ Malta, universitajiet barranin ġbir tal-iskart. u istituti edukattivi oħrajn. Dan se jwassal biex it-tali riċerki jibResponsabbiltà fil-Qasam benefikaw minnhom il-Kunsilli Soċjali Reġjonali rispettivi.

Peress li l-Gvern Lokali hu l-awtorità pubblika li hi l-aktar viċin in-nies u wkoll peress li s-servizzi li jingħataw mill-Gvern Lokali huma servizzi fl-interess taċ-ċittadini, il-Kunsilli Reġjonali se tingħatalhom ir-responsabbiltà li jikkoordinaw ma’ entitajiet oħra speċjalizzati fil-qasam soċjali.

Il-Kunsilli Reġjonali għandhom jaħdmu viċin l-entitajiet volontarji fil-qasam soċjali fir-Reġjun u joffrulhom assistenza fit-twettiq ta’ din il-ħidma.

Il-Kunsilli Reġjonali għandhom jippromwovu laqgħat b’mod regolari mal-awtoritajiet tal-iskejjel, mal-Kunsilli Lokali, mas-social workers, mal-awtoritajiet tal-Knisja, mal-forzi tal-ordni u ma’ gruppi li jirrappreżentaw il-minoranzi sabiex inkomplu ngħinu fil-prevenzjoni u fil-ġlieda kontra l-abbużi, il-bullying u l-faqar, b’mod speċjali fuq it-tfal u l-persuni vulnerabbli.

Il-Kunsilli Reġjonali issa se jkunu obbligati li jagħmlu social impact assessment fil-bidu tal-leġiżlatura tagħhom sabiex iservihom ta’ linja gwida għad-deċiżjonijiet li jittieħdu f ’dan il-qasam.

Il-qasam tal-immaniġġjar tal-iskart f ’pajjiżna hu wieħed mill-oqsma li qiegħed jaffaċċja sfidi kbar. Dawn l-isfidi għandhom jiġu indirizzati biex intejbu s-servizz u b’hekk inkunu qed nindirizzaw xewqa oħra tar-residenti. Dik li jkollhom lokalità aktar nadifa.

Sabiex jitjieb is-servizz se jiddaħħlu diversi miżuri. Dawn jinkludu t-tħaddim ta’ servizz effettiv ta’ contract management, jogħlew l-istandards, jiddaħħal il-kunċett Assistenza Professjonali ta’ valur għall-flus, u li l-funz- lill-Kunsilli Lokali mill-Kunsilli joni tal-immaniġġjar tal-kuntrat- Reġjonali

Riċerki xjentifiċi għall-kisba ta’ feedback miċ-ċittadin Il-Kunsilli Reġjonali għandhom jagħmlu riċerki xjentifiċi minn żmien għall-ieħor biex janalizzaw kemm huma sodisfatti r-residenti bis-servizzi offruti mill-Kunsilli Lokali rispettivi u sabiex l-istess residenti jkunu aktar parteċipi fit-titjib tal-operat. Dan l-istħarriġ, eskluża data personali, għandu jiġi mgħoddi wkoll kemm lill-Assoċjazzjoni tal-Kunsilli Lokali kif ukoll lill-Ministeru responsabbli mill-Gvern Lokali.

Il-Kunsilli Reġjonali għandhom jikkoordinaw attivitajiet sportivi u fiżiċi mal-Kunsilli Lokali fuq bażi reġjonali sabiex jippromwovu u jinċentivaw aktar is-saħħa u l-well-being tar-residenti Rwol ieħor li se jingħataw il-Kunsilli Reġjonali hu dak li jikkoordinaw l-attivitajiet sportivi flimkien mal-Kunsilli Lokali tar-Reġjun tagħhom u l-għaqdiet sportivi.

B’hekk ikunu qed jagħtu sehem importanti biex jippromwovu u jinċentivaw aktar ħajja sana u l-well-being taċ-ċittadini. Għal dan il-għan se jkunu assenjati Sport

Coordinators kwalifikati ma’ kull reġjun.

Se tkun qed tissaħħaħ ukoll il-kollaborazzjoni mal-Ministeru għasSaħħa sabiex ikunu koordinati u mnedija diversi attivitajiet u inizjattivi favur is-saħħa u l-well-being taċ-ċittadini.

Il-Kunsilli Reġjonali se jikkoordinaw mal-iskejjel tal-Gvern sabiex wara l-ħinijiet tal-iskola l-faċilitajiet tal-iskejjel ikunu miftuħa u disponibbli għall-komunità Il-Kunsilli Reġjonali se jgħinu u jikkontribwixxu għal titjib fil-faċilitajiet tal-iskejjel u għandhom jikkoordinaw mal-iskejjel tal-Gvern sabiex il-faċilitajiet tal-iskejjel ikunu miftuħin u disponibbli għall-komunità wara l-ħinijiet tal-iskola. Għal dan il-għan ikun hemm ftehim formali bejn il-Kunsill Reġjonal u l-Prinċipal tal-Kulleġġ tal-iskejjel tal-Gvern li jkunu jinsabu f ’dak ir-Reġjun.

Kollaborazzjoni akbar malPulizija u mal-Aġenzija LESA Permezz ta’ arranġament malKorp tal-Pulizija u mal-LESA, se tissaħħaħ il-kooperazzjoni u l-kollaborazzjoni bejn ir-Reġjuni u l-Pulizija. Dan se jwassal sabiex il-President tar-Reġjun jikkoordina ma’ uffiċjal għoli fi ħdan ilKorp tal-Pulizija sabiex isiru fost l-oħrajn, laqgħat regolari li fihom jiġu indirizzati d-diversi diffikultajiet li jitqajmu u li jkunu jeħtieġu deċiżjoni u azzjoni fuq bażi fittul. Dan iwassal għal aktar sigurtà u serħan il-moħħ għar-residenti tagħna.

Il-Kunsilli Reġjonali issa għall-ewwel darba għandhom allokazzjoni finanzjarja diretta lilhom Fl-aħħar u mhux l-inqas bidla importanti ħafna li qegħdin naraw din is-sena hija li r-Reġjuni ngħataw għall-ewwel darba fond li jammonta għal aktar minn €3 miljun.

Barra minn hekk, l-ispejjeż kollha relatati mat-Tribunali Lokali, li huma parti sostanzjali mill-infiq preżenti tal-Kunsilli Reġjonli se jkunu qed jiġu ffrankati peress li dawn se jkunu għas-spejjeż tal-LESA. Ta’ min li wieħed isemmi li r-Reġjuni diġà ngħataw parti sostanzjali mill-allokazzjoni tagħhom. Fil-fatt ingħata l-ammont ta’ €1.3 miljun bejn il-ħames Reġjuni preżenti.

Dan ifisser iktar minn kwart ta’ miljun lil kull Reġjun. L-ammont li fadal jiġifieri dak ta’ €1.8 miljun se jkun qed jingħata lir-Reġjuni f ’Ġunju li ġej.

26

17.03.2019

kullhadd.com

] SUDOKU SPONSORJATA MINN WELLA

Irbaħ shampoo u conditioner tad-ditta Wella.

Aqta’ din il-logħba u ibgħatha lil: KOMPETIZZJONI WELLA, KullĦadd, ONE Complex, A 28 B, Industrial Estate, Il-Marsa MRS 3000 Isem: Indirizz:

TISLIBA 268

DENNIS BONNIĊI - SAN PAWL IL-BAĦAR

1.

Nadif ? (5) 6,19.

4.

Jista’ jkun 8.

tal-karti

Weqfin:

tal-logħob (4)

7,17. Ikunu fl-għalqa 11.

1.

Kompli l-qawl: 12.

maħduma (5) ......... taħt 9,21W. Tixrob iżżejjed (6) 13,23.

il-ħamrija 10.

Iffastidjati (6)

tagħmel id-dar 12.

Tpoġġi komdu

mimlija (6)

fuqu (6)

16.

Awtorità Dwar 2,3. Jagħmluh fuq 14. l-għamara (6)

it-Trasport (1,1,1) 15.

3.

Ara 2 18.

Attorney 17.

5,12W. Bih tista’

General (1,1) 21.

tnaddaf 19.

Ara 6 22.

Mimdudin:

B’2 Numri 21 93 Bi 3 Numri 045 113 206 254 324 336 474

545 636 741 B’4 Numri 0524 0774 1505 1515 1525 1874 1947 2051 2161

2258 2265 2611 2673 3211 3254 3737 4004 4124 4176 4454 4935 5521 5608 5672 5684

5689 6020 6140 6520 7338 7501 7572 9021 9134 9262 9969 B’5 Numri 06114

09112 20115 22324 37373 42271 51845 52505 60457 65876 71266 71552 74254 74452 75183 85050 88155

95407 B’6 Numri 107567 151247 235071 598623 B’7 Numri 0332935 1391347 1424986

1834415 3501649 5110574 5847715 6350563 7536607 9194191

20.

21.

23 24.

Vaganza (5) Titlob spjega (3) Ara 13 Jixħet (5)

il-kompjuter minn virus (5) Kunjom (6) Jaraw lil kulħadd dubbien (9) Omm (2) Ara 5 Nirreferu għaliha hekk meta tkun waħda pubblika (7) Taqla’ biha (6) Pajjiż (6) Ara 7 Ara 9 Ta’ livell għoli (3)

SOLUZZJONI TAL-AĦĦAR TISLIBA Mimdudin: 1.Baħar, 4.Xita, 9,21 wieqfa. Riskji, 10.Maduma, 12.Skappa, 16.LNG, 18.Re, 19.Men, 20.Indja, 21,22.Kjass, 24.Arani

Weqfin: 1.Barmil, 2,7.Ħasel, 3,23.Remissa, 5.Ilu, 6.Ara, 8.Lampedusa, 11.UK, 12. SG, 15.Annati, 13.Arn, 14.Amanda, 17.Nej

27

17.03.2019

kullhadd.com

GĦAQQAD IL-KAXXI

Għaqqad skont kemm hu l-valur li hemm fil-kaxxi.

Eżempju: Jekk f’waħda mill-kaxxi hemm valur ta’ 10, trid tgħaqqad 10 kaxxi żgħar li jridu jkunu jmissu ma’ xulxin u f’forma ta’ kaxxa jew rettanglu. Ilkaxxi kollha jridu jintużaw u kaxxa tista’ tintuża darba biss. In-numru huwa indikazzjoni tat-total ta’ kaxxi żgħar u mhux neċessarjament juri minn fejn għandha tibda l-kaxxa.

SIB IL-VALUR

Kull ittra fiha valur, uħud mill-valuri huma diġà mpoġġija. Uża dawn il-ħjilijiet biex issib il-kumplament tal-valuri tal-ittri.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

28

17.03.2019

kullhadd.com

SIBT GĦALL-AMBJENT Għexieren ta’ attivisti tal-Partit Laburista ngħaqdu flimkien f ’inizjattiva pożittiva favur ambjent nadif. F’atmosfera mill-isbaħ ta’ tim magħqud u mimli entużjażmu uffiċjali, kandidati u volontiera tal-Partit Laburista għaddew is-Sibt filgħodu f ’inizjattiva ta’ Clean Up Day f ’seba’ lokalitajiet madwar Malta u Għawdex.

Filwaqt li l-Kunsilli Lokali jagħmlu xogħol importanti biex iżommu l-lokalitajiet nodfa għad hemm ċirkostanzi fejn persuni differenti jagħżlu li ma jeħdux ħsieb l-ambjent ta’ madwarhom. Kif wara kollox urew l-għexieren ta’ kili ta’ skart miġbura fi ftit sigħat.

Kien għalhekk li bħala parti mill-inizjattivi b’rabta mal-40 anniversarju tal-Ħelsien, il-Partit Laburista għażel li jibgħat ukoll messaġġ favur ambjent nadif u l-bżonn ta’ sens ċiviku qawwi.

Għax ambjent nadif jiddependi minna wkoll bħala ċittadini.

Il-lokalitajiet li ħadu sehem f ’din l-inizjattiva huma Birżebbuġa, il-Furjana, Ħal Qormi, il-Mellieħa, il-Mosta, il-Munxar u Pembroke.

Il-Partit Laburista rringrazzja organizzazzjonijiet oħra li ngħaqdu miegħu f ’din l-inizjattiva suċċess u l-Cleansing and Maintenance Division għall-assistenza tagħhom.