Ludzie i ich pasje

LUDZIEi ich pasje

LUDZIE i ich PASJE PEOPLE AND THEIR PASSIONS

MAREK CZARNECKI JADWIGA ELŻBIETA CZARNECKA

Wybitna pianistka — wychowawczyni światowej sławy wirtuozów fortepianu i ludowy muzyk — amatorski budowniczy skrzypiec. Co może łączyć ludzi o tak odmiennych losach, życiorysach, wykształceniu?

Pasja, z jaką oddają się temu co stało się treścią i sensem ich życia. Czasem jest to wyuczony i wykonywany zawód. Bywa jednak (na przykład z konieczności), że początkowo jest to coś, co nieudolnie nazywamy hobby, konikiem, zainteresowaniem, a co z czasem (gdy warunki na to wreszcie pozwalają) wypełnia cały świat.

Jest trudem, pracą, ale i spełnieniem. Owym sokratejskim szczęściem będącym „przyjemnością, której się nie żałuje”. Książka ta, śmiem twierdzić, złożona jest z opowieści o ludziach szczęśliwych, którzy potrafią się swym szczęściem dzielić.

Jest jednak jeszcze coś co łączy znakomitego chirurga, uniwersyteckiego fizyka, czy witrażystkę z kowalem-artystą, kolekcjonerem zabytkowych autobusów, czy twórcą muzeum Indian. Wszyscy mieszkają na Kujawach i Pomorzu. Wśród nas.

Poznajmy więc naszych, bliższych i dalszych, sąsiadów oraz ich pasje.

Piotr Całbecki

Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego

2

LUDZIE I ICH PASJE

What might be the common ground for an outstanding pianist, a tutor of world-famous piano virtuosos, and a folk musician and luthier, people of so different lives and educational background?

The point they have in common is the passion with which they devote themselves to what has become the meaning of their lives. Sometimes it is a learned and practiced profession. However, at other times, possibly out of necessity, it is initially a pastime, which over time, when the conditions finally allow it, fills their whole world.

It is hard work, but also fulfilling. It reminds us of the Socratic happiness that is defined as „a pleasure that is never regretted”. This book, I dare say, is composed of stories about happy people who spare no effort to share their happiness.

However, there is something else that connects a great surgeon, a university physicist and a stained-glass artist with a blacksmith-artist, a collector of vintage buses, and the creator of a North American Indian museum: they all live in Kuyavia and Pomerania; they live among us.

Here is an opportunity to learn more about our neighbours and find out about their passions.

Piotr Całbecki

Marshal of the Kujawsko-Pomorskie Region

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

3

Portrety fotograficzne wykonywane są od początku wynalezienia fotografii. Możliwość optycznego odwzorowania postaci człowieka i zarejestrowaniu go na materiale światłoczułym, bez użycia farb czy kredek, uczyniła ten wynalazek jednym z najważniejszych narzędzi poznawania świata oraz kreacji artystycznej.

Po niecałych stu latach od jej wynalezienia, fotografia — rejestrowana i pokazywana z częstotliwością dwudziestu czterech obrazów na sekundę — stworzyła podwaliny pod ruchomy film, który stał się najważniejszym sposobem komunikowania się między ludźmi oraz poznawania i dokumentowania otaczającego nas świata.

Początkowo fotografia przedstawiała otaczający świat dzięki obiektywom o kącie widzenia zbliżonym do kąta widzenia ludzkiego oka. Jednak już w cztery lata po opublikowaniu wynalazku Daguerre’a powstały pierwsze aparaty, zdolne rejestrować obraz fotograficzny kątem widzenia niedostępnym dla człowieka — obejmującym 120 stopni. Ziściło się jedno z marzeń ówczesnych fotografów, aby na dagerotypach przedstawiać świat szerzej niż ten widziany nieruchomo przez człowieka.

W kolejnych dziesięcioleciach zmieniały się materiały światłoczułe, ich podłoże i możliwości powielania obrazu.

Pod koniec XIX wieku pojawiły się pierwsze suche materiały fotograficzne, których warstwa światłoczuła umieszczona została na miękkim podłożu. Technologia ta stała się impulsem do rozwoju fotografii panoramicznej, która sto lat później umożliwiała nieograniczone wykonywanie barwnych panoram na filmach negatywowych lub pozytywowych, z kątem widzenia trzystu sześćdziesięciu stopni. W kolejnych latach, już w XXI wieku, światłoczułe filmy ustąpiły miejsca cyfrowym matrycom i nastała era fotografii cyfrowej,

trwająca do dziś.

Nasza przygoda z fotografią panoramiczną rozpoczęła się na przełomie XX i XXI wieku. Początkowo pracowaliśmy na filmach fotograficznych, później już tylko aparatami cyfrowymi, dzięki którym tworzenie panoram fotograficznych stało się powszechne i różnorodne, ze względu na możliwości dowolnego łączenia i powielania dziesiątek, a czasami setek i tysięcy pojedynczych zdjęć cyfrowych. Wykorzystaliśmy je w swojej twórczości, przy portretach Wisły czy miast regionu Kujaw i Pomorza, wykonując fotografie panoramiczne w świetle widzialnym, cylindryczne i sferyczne, w świetle podczerwonym, z efektem stereoskopii i za pomocą drona.

4

LUDZIE I ICH PASJE

Kolejnym etapem w rozwoju panoram było wykorzystanie sekwencyjnie wykonywanych panoram do tworzenia portretów ludzi w miejscach ich aktywności. W ten sposób powstał projekt stworzenia dwudziestu czterech wieloportretów mieszkańców regionu Kujaw i Pomorza.

Pomysł wieloportretów opiera się na koncepcji przedstawienia na jednym ujęciu panoramicznym zapisu działania portretowanej osoby, w przestrzeniach jej pracy lub odpoczynku. Kolejne fotografie, wykonywane za pomocą obrotu aparatu na przeznaczonej do tego celu głowicy, rejestrują osobę w różnych miejscach jej wnętrza, według wymyślonego wcześniej scenariusza.

Efektem takiego fotografowania są dziesiątki pojedynczych ujęć — połączone w programie do edycji tworzą pełen zapis działania osoby portretowanej, występującej na końcowej panoramie od kilku do kilkudziesięciu razy. Taki obraz panoramiczny można porównać do zapisu filmowego, będącego opowieścią o człowieku, przedstawioną za pomocą dużej ilości pojedynczych fotografii.

Dzięki takiej formie fotografii panoramicznej chcieliśmy w nietypowy sposób przedstawić mieszkańców Kujaw i Pomorza, wykonujących interesujące i różnorodne zawody. Mamy nadzieję, że wieloportretowość fotografii stworzy opowieść o bohaterach tych miejsc, a oglądającym je umożliwi wnikliwe zapoznanie się z ich pracą oraz wnętrzami, w których oddają się swoim pasjom.

dr Marek Czarnecki artysta fotografik

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

5

Photographic portraits have been made since the invention of photography. The possibility of optical representation of a human figure and registering it on light-sensitive material without the use of paints or crayons made this invention one of the most important tools for exploring the world and artistic creation.

Less than one hundred years after its invention, photography, recorded and shown at a frequency of twenty-four images per second, laid the foundations for moving film, which became an important means of communication between people and of exploring and documenting the world around us.

Initially, photography depicted the surrounding world through lenses with a viewing angle similar to that of the human eye. However, just four years after Daguerre’s invention was published, the first cameras were developed that could capture a photographic image from an angle of view that is impossible for us: 120 degrees. One of the dreams of photographers at the time came true; namely, that daguerrotypes would depict the world from a wider perspective than that of a still image processed by the eye.

In the following decades, light-sensitive materials, their substrates and the possibilities of reproducing the image changed to a considerable extent. At the end of the nineteenth century, the first dry photographic materials appeared, whose light-sensitive layer was placed on a soft substrate. This technology gave an impulse to the development of panoramic photography, which a hundred years later enabled making unlimited colour panoramas on negative or positive films, with a viewing angle of three hundred and sixty degrees.

In the following years, already in the twenty-first century, light-sensitive films gave way to digital matrices: the era of digital photography had begun. Our adventure with panoramic photography began at the turn of the twenty-first century.

At the beginning we worked on photographic films, later only with digital cameras, thanks to which the creation of photographic panoramas has become widespread and varied, due to the possibility of freely combining and reproducing dozens, sometimes hundreds and thousands, of individual digital photographs.

We used them in our work, in our portraits of the Vistula river or of the towns of the Kuyavia and Pomerania region, taking panoramic photographs in visible light, cylindrical, spherical, in infrared light, with stereoscopic effects, and with the use of a drone.

6

LUDZIE I ICH PASJE

The next stage in the development of panoramas was to use sequentially taken panoramas to create portraits of people in their places of activity. In this way, this project of creating twenty-four multi-portraits of the inhabitants of the Kuyavia and Pomerania region has come into being.

The idea of the multi-portraits is based on the concept of presenting, in a single panoramic shot, a record of the activities of the portrayed person, in the spaces where they work or take rest. The successively taken photographs, made by means of turning the camera on a special pivot, record the person positioned in various places, according to a scenario devised beforehand.

The result is dozens of single shots, which, combined with the use of editing software, provide a full record of the activities of the portrayed person, who appears in the final panorama from several to several dozen times. Such panoramic images can be compared to film recordings, which is a story about a person, presented by means of a large number of single photographs.

Using this form of panoramic photography, we wish to present several inhabitants of our region who perform interesting and varied professions in an unusual way. We hope that the multi-portrait character of the photographs will create a story about their protagonists, and that the viewers will be able to learn more about their work and the interiors where they devote themselves to their passions.

PhD Marek Czarnecki artist photographer

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

7

8

LUDZIE I ICH PASJE

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

9

Elżbieta Bednarska

12—15

Józef Bonk

16—19

Sebastian Bugno

20—23

Barbara Chrabąszczewska

24—27

Ilona Gawrońska

28—31

Marcin Gulka

32—35

Michał Hanasz

36—39

Zbigniew Jędrzejewski

40—43

Jan Kłodziński

44—47

Artur Lemański

48—51

Rypin, powiat rypiński

52—55

Wojciech Małkowski

56—59

Adam Kuba Matejkowski

60—63

Leszek Musiał

64—67

Jan Nowicki

68—71

Maria Pająkowska-Kensik

72—75

Daniel Pawłowski

76—79

Zygmunt Pawłowski

80—83

Patrycja Piłat

84—87

Katarzyna Popowa-Zydroń

88—91

Grudziądz

Tuchola, powiat tucholski

Grubno, powiat chełmiński

Bożejewiczki, powiat żniński

Płowęż, powiat brodnicki

Włocławek

Żnin, powiat żniński

Krzewent, powiat włocławski

Inowrocław

Sulnówko, powiat świecki

Sępólno Krajeńskie, powiat sępoleński

Włocławek

Toruń

Świątkowice, powiat włocławski

Osięciny, powiat radziejowski

Radzyń Chełmiński, powiat grudziądzki

Wymysłowo, powiat tucholski

Bydgoszcz

Paterek, powiat nakielski

10

Wojciech Litwiński

LUDZIE I ICH PASJE

Tomasz Poraziński

92—95

Andrzej Prokopiuk

96—99

Koronowo, powiat bydgoski

Marianna Weilandt

132—135

Mirosława Wilk

136—139

Elżbieta Wojciechowska

140—143

Jan Wójkiewicz

144—147

Wojciech Zegarski

148—151

Mariusz Żebrowski

152—155

Autorzy

156—161

Tuchola, powiat tucholski

Inowrocław

Wielgie, powiat lipnowski

Katarzyna Rodziewicz

100—103

Dariusz Subocz

104—107

Krystyna Szalewska-Gałdyńska

108—111

Karolina Szczesiak-Sulikowska

112—115

Tomasz Szczęsny

116—119

Otton Szymków

120—123

Jan Targański

124—127

Piotr Tuliszewski

128—131

Pakość, powiat inowrocławski

Sielec, powiat żniński

Grębocin, powyat toruński

Szczutkowo, powiat włocławski

Bydgoszcz

Toruń

Wąbrzeźno, powiat wąbrzeski

Grudziądz

Ciechocinek, powiat aleksandrowski

Authors

Strzelno, powiat mogileński

Skępe, powiat lipnowski

Antoniewo, powiat golubsko-dobrzyński

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

11

Elżbieta Bednarska Rypin

Absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Projektuje witraże, wykorzystując w tym celu

Elżbieta is a graduate of the Faculty of Fine Arts at the Nicolaus Copernicus University in Toruń. She designs stained-glass windows

Jest autorką kilkudziesięciu wystaw indywidualnych i uczestnikiem wielu wystaw zbiorowych, odbywających się m.in. w Bazylei, Monachium, Zurychu, Bremie, Paryżu, Dijon, Nancy, Rouen, Brukseli, Bydgoszczy, Toruniu, Płocku, Sandomierzu i wielu innych miastach.

She has had several dozen individual exhibitions and has taken part in many collective exhibitions, including in Basel, Munich, Zurich, Bremen, Paris, Dijon, Nancy, Rouen, Brussels, Bydgoszcz, Toruń, Płock and Sandomierz.

techniki malarskie.

12

using painting techniques.

W Rypinie, gdzie od 1972 roku ma swoją pracownię — do której dołączył ostatnio jej syn — mieści się stała ekspozycja stworzonych przez nią witraży. Jej prace można podziwiać w ponad 140. obiektach sakralnych i świeckich, w tym w katedrze we Włocławku.

The town of Rypin, where she has lived and worked since 1972 (with her son recently joining her studio), is home to a permanent exhibition of her stained-glass windows. Her works decorate more than 140 religious and secular buildings, including the cathedral in Włocławek.

Budzącym największe wrażenie jest największy w Europie i drugi na świecie witraż, znajdujący się w kościele w Rypinie. Całkowita powierzchnia dzieła wynosi ponad 200 m2.

The most impressive of all is in the church in Rypin. Covering an area of over 200 square metres, it is Europe’s largest stained-glass window and the second-largest in the world.

LUDZIE I ICH PASJE

Elżbieta Bednarska, Rypin PEOPLE AND THEIR PASSIONS

13

14

LUDZIE I ICH PASJE

Elżbieta Bednarska, Rypin PEOPLE AND THEIR PASSIONS

15

Józef Bonk Tuchola

Przygodę z drewnem i rzeźbą rozpoczął w szkole, na lekcjach prac ręcznych, gdzie uczył się wykonywać zabawki, piszczałki czy przy-

Józef began his adventure with wood and sculpture at school during woodwork lessons, where he learned to make toys, pipes

Po przejściu na emeryturę w latach 90., rozpoczął rzeźbienie ptaków, występujących w Polsce, szczególnie w Borach Tucholskich. Ptaki podpatrywał w środowisku naturalnym, a surowcem do pracy było drewno pozyskane z lipy i topoli.

Having retired in the 1990s, he started carving figures of birds that are commonly seen in Poland, especially in the Tuchola Forest, relying on his own observations in the wild. The raw material for his work is linden and poplar wood.

Od roku 1994 swoje rzeźby pokazuje głównie na lokalnych wystawach. Wykonuje również Szopki Bożonarodzeniowe, za które otrzymał wiele nagród i wyróżnień.

His sculptures have been displayed mainly at local exhibitions since 1994. Among those are Christmas scenes, for which he has received a number of accolades.

Prace twórcy prezentowane były także za granicą m.in. w Szwecji i Niemczech. Rzeźby, które wykonuje znalazły odbiorców w wielu krajach Europy, Stanach Zjednoczonych i Australii. Należy do Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie.

His work has been also exhibited abroad, including in Sweden and Germany, and has become part of private collections across Europe, the USA and Australia. He is a member to the Association of Folk Artists in Lublin.

bory do kuchni. Gdy założył rodzinę zajął się tworzeniem zabawek dla dzieci.

16

and kitchen utensils. When he started his own family, he also began making toys for children.

LUDZIE I ICH PASJE

Józef Bonk, Tuchola PEOPLE AND THEIR PASSIONS

17

18

LUDZIE I ICH PASJE

Józef Bonk, Tuchola PEOPLE AND THEIR PASSIONS

19

Sebastian Bugno Bożejewiczki

Jego pasją są konie. Pierwszego wierzchowca, rasy Konik Polski, dostał od ojca w wieku 19 lat. Hippika nie ma dla niego tajemnic —

Sebastian’s passion are horses. He received his first horse, a Polish breed, from his father at the age of 19, and he knows all the ins

Wraz z przyjacielem stworzyli w Bożejewiczkach na Pałukach amerykańskie miasteczko rodem z dzikiego zachodu, z okresu gorączki złota – Silverado City. Pomysł na nazwę miasteczka został zaczerpnięty z westernu w reż. Lawrence’a Kasdana.

In Bożejewiczki in the Pałuki region, he and his friend have set up Silverado City, a theme park styled as an American Wild West town from the time of the Gold Rush. The place owes its name to a Western movie directed by Lawrence Kasdan.

Miasteczko powstało w 2010 roku jako efekt fascynacji światem Dzikiego Zachodu. Swoją przygodę z westernem rozpoczął od pokazowych napadów na pociągi, organizowanych nieopodal Biskupina. Obecnie w Silverado City można przekonać się, jak wyglądało życie i obyczaje mieszkańców Dzikiego Zachodu w czasach gorączki złota.

The city sprang up in 2010 as a result of Sebastian’s fascination with the Wild West, which also took the form of staged train robberies he organised near Biskupin. Silverado City presents the ordinary life of the Wild West at the time of the Gold Rush.

opanował nawet jazdę akrobatyczną.

20

and outs of horse riding, including acrobatics.

LUDZIE I ICH PASJE

Sebastian Bugno, Bożejewiczki PEOPLE AND THEIR PASSIONS

21

22

LUDZIE I ICH PASJE

Sebastian Bugno, Bożejewiczki PEOPLE AND THEIR PASSIONS

23

Barbara Chrabąszczewska Włocławek

Zawodowo, jako nauczyciel, zajmuje się edukacją fizyczną dzieci i młodzieży. Prywatnie, od 1979 r., ćwiczy aikido — od powstania we Włocławku pierwszej sekcji tej dyscypliny.

Była pierwszą kobietą w kraju, której przyznano stopień mistrzowski 5. dan decyzją głównej kwatery Aikikai Hombu Dojo w Tokio.

Jako jedyna kobieta w Polsce pełniła (społeczną) funkcję wiceprezesa w Zarządzie Krajowym Polskiej Federacji Aikido — głównej organizacji zrzeszającej adeptów aikido w naszym kraju.

Według niej aikido, oprócz umiejętności samoobrony, to także sposób na utrzymanie wewnętrznej dyscypliny, zachowanie zdrowia oraz doskonalenie ciała i umysłu. Obecnie jest instruktorem we Włocławskiej Akademii Aikido.

24

A teacher by profession, Barbara takes care of the physical education of children and young people. In addition, she has been

involved in aikido practice since 1979, when the first section of this discipline was established in Włocławek.

The first woman in Poland to have attained a 5th Dan grade granted by the Aikikai Hombu Dojo, the aikido world headquarters in Tokyo, she has also been the only woman to hold the voluntary position of vice-president on the National Board of the Polish Aikido Federation, which is the main organisation for aikido practitioners in our country.

She believes that aikido, aside from offering self-defence skills, is also a way to enhance self-discipline, remain in good health and sharpen up the body and mind. Barbara currently teaches at Aikido Academy in Włocławek.

LUDZIE I ICH PASJE

Barbara Chrabąszczewska, Włocławek PEOPLE AND THEIR PASSIONS

25

26

LUDZIE I ICH PASJE

Barbara Chrabąszczewska, Włocławek PEOPLE AND THEIR PASSIONS

27

Ilona Gawrońska Inowrocław

Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W trakcie studiów kształciła się w pracowni malarstwa prof. zw. Stanisława Baja oraz w pracowni rysunku prof. zw. Czesława Radzkiego. Jest autorką kilkunastu wystaw prezentowanych w Warszawie oraz regionie Kujaw i Pomorza.

W 2016 roku rozpoczęła działalność artystyczną, w ramach której, oprócz tworzenia obrazów, prowadzi warsztaty plastyczne. Współpracuje z kilkoma ośrodkami kultury w regionie, organizując zajęcia kreatywne i plastyczne.

W 2019 roku w Inowrocławiu stworzyła Dom Artysty — stowarzyszenie zrzeszające osoby o zainteresowaniach artystycznych.

Pod koniec 2019 roku placówkę przekształcono w grupę twórczą, organizującą wystawy lokalnych twórców oraz cykle spotkań ze sztuką i artystami. Dom Artysty troszczy się również o pamięć twórców, którzy odeszli, organizując wieczory wspomnień poświęcone ich pracy.

28

Graduate of the Academy of Fine Arts in Warsaw, she studied painting under Professor Stanisław Baj and drawing under Professor Czesław Radzki. Her works have been shown at over a dozen exhibitions in Warsaw and in the Kujawy and Pomorze region.

In 2016, she started out as an independent artist and since then, in addition to painting, she has been running art workshops.

In doing so, she collaborates with several cultural centres in the region.

In 2019, in Inowrocław, she set up the Artist’s House: an association for people interested in art and creativity. In late 2019, the association morphed into a creative group, organising exhibitions of local artists and other art-related events. The Artist’s House also serves as custodian of memory of artists who have passed away by organising remembrance events dedicated to their work.

LUDZIE I ICH PASJE

Ilona Gawrońska, Inowrocław PEOPLE AND THEIR PASSIONS

29

30

LUDZIE I ICH PASJE

Ilona Gawrońska, Inowrocław PEOPLE AND THEIR PASSIONS

31

Marcin Gulka Sępólno Krajeńskie

Z wykształcenia ratownik medyczny. Od 15 lat pracuje przy Zespole Ratownictwa Medycznego w Więcborku. Interesuje się życiem

A paramedic by education, he has been working at the Medical Rescue Team in Więcbork for fifteen years. Having a keen interest

W 2017 roku liczba przedmiotów była tak duża, że postanowił znaleźć miejsce ich stałej ekspozycji. W pomieszczeniach udostępnionych przez firmę AGROMA w Sępólnie Krajeńskim założył Pomorskie Okręgowe Muzeum PRL, którego jest dyrektorem.

In 2017, the number of artefacts in his collection became so large that he decided to find a place to house their permanent exhibition. In rooms provided by the AGROMA company in Sępólno Krajeńskie, he founded the Pomeranian District Museum of the People’s Republic of Poland, of which he is the director.

codziennym epoki PRL-u. Fascynacja tym okresem narodziła się, gdy dostał od babci (w formie prezentu ślubnego) żelazko firmy PREDOM w oryginalnym pudełku. Przez lata poszukiwał przedmiotów codziennego użytku z czasów PRL-u. Znajdował je głównie na aukcjach internetowych.

Zajmujące 600 m2 muzeum podzielone jest na 8 boksów tematycznych, gdzie znajdują się m.in. stylizowane na lata 70: pokój gościnny, kuchnia, łazienka, apteka i izba przyjęć. Ekspozycję uzupełniają samochody z tamtego okresu: Żuk straży pożarnej, niebieski milicyjny Fiat 125p z 1989 roku oraz oryginalna karetka pogotowia ratunkowego — Fiat 125p. Pojazdy są w pełni odrestaurowane i wyposażone w akcesoria wyprodukowane w tamtym okresie.

32

in everyday life of communist Poland, he became fascinated with it when his grandmother offered him a vintage iron (produced by PREDOM) in its original box as a wedding gift. Ever since, he has been on the lookout for everyday objects from the communist era, primarily by scouring online auctions.

The museum, taking up about 600 square meters of space, is divided into eight thematic boxes, where one can find, among other things, a 1970-style guest room, kitchen, bathroom, pharmacy and hospital reception area. There are also cars from the period: a Zhuk van used by firemen, a blue Fiat 125p (produced in 1989), which served in the communist police, and an ambulance, also a Fiat 125p. The vehicles are fully restored and equipped with original accessories.

LUDZIE I ICH PASJE

Marcin Gulka, Sępólno Krajeńskie

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

33

34

LUDZIE I ICH PASJE

Marcin Gulka, Sępólno Krajeńskie PEOPLE AND THEIR PASSIONS

35

Michał Hanasz Toruń

Studia magisterskie ukończył na Wydziale Fizyki na Uniwersytecie

Professor Hanasz graduated from the Faculty of Physics at the

Interesuje go dynamika ośrodka międzygwiazdowego, pola magnetycznego oraz promieniowanie kosmiczne w galaktykach, niestabilności hydrodynamiczne relatywistycznych przepływów oraz procesy powstania planet.

He is interested in interstellar dynamics, magnetic fields and cosmic radiation in galaxies, hydrodynamic instabilities of relativistic flows, and the processes of planet formation.

Warszawskim. Doktorat oraz habilitację z dziedziny nauk fizycznych, w zakresie astrofizyki uzyskał na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, gdzie pracuje od 1992 roku. W latach 2011–2019 kierował Centrum Astronomii UMK.

Opracował teoretyczny model generacji galaktycznych pól magnetycznych w procesie „dynamomagnetohydrodynamicznego”, napędzanego promieniowaniem kosmicznym. Wspólnie z zespołem naukowców realizuje badania teoretyczne z pomocą techniki symulacji komputerowych.

36

University of Warsaw. He obtained his doctorate and habilitation in astrophysics at the Nicolaus Copernicus University, where he has been working since 1992. Between 2011 and 2019 he was head of the Centre for Astronomy at the Nicolaus Copernicus University.

He developed a theoretical model for the generation of galactic magnetic fields in a magnetohydrodynamic dynamo process driven by cosmic radiation. Together with a team of scientists, he carries out theoretical research with the help of computer-based simulation techniques.

LUDZIE I ICH PASJE

Michał Hanasz, Toruń PEOPLE AND THEIR PASSIONS

37

38

LUDZIE I ICH PASJE

Michał Hanasz, Toruń PEOPLE AND THEIR PASSIONS

39

Zbigniew Jędrzejewski Osięciny

Pochodzi z rodziny artystów ludowych. Ojciec Teodor to uznany na Kujawach twórca w dziedzinie kowalstwa, zaś matka Helena –

Zbigniew was born into a family of folk artists. His father, Teodor, is Kuyavia’s well-known and respected artistic blacksmith, and his

Dorobek artystyczny Zbigniewa Jędrzejowskiego jest bardzo duży, podobnie jak ilość zdobytych przez niego nagród, wyróżnień i dyplomów. Za największy sukces uważa tytuł Mistrza Rzemiosła Artystycznego nadany w Warszawie, Złotą Odznakę za Opiekę nad Zabytkami, otrzymaną od Ministra Kultury i Sztuki w roku 1986, pierwsze nagrody zdobyte na Ogólnopolskim Biennale Kowalstwa Artystycznego w Radomiu w 1982 i 1985 roku, a także nagrodę Oskara Kolberga.

His artistic output is exceptional, as is the number of awards, distinctions and diplomas he has won. In his own view, his greatest successes are the title of Master of Arts and Crafts awarded in Warsaw; the Golden Badge for the Care of Monuments, received from the Polish Ministry of Culture and Art in 1986; the first awards at the National Biennial of Artistic Blacksmithing in Radom in 1982 and 1985; as well as the Oskar Kolberg award.

haftów i wyrobów szydełkowych. Karierę zawodową zaczynał jako nauczyciel w Zespole Szkół Mechanicznych w Radziejowie, jednak każdą wolną chwilę spędzał w kuźni ojca, czynnie uczestnicząc w wykonywanych pracach. W 1976 roku zrezygnował z pracy nauczyciela i został właścicielem kuźni. W swojej twórczości umiejętnie łączy motywy kujawskie z własnymi pomysłami, wykorzystując techniki przekazane mu przez ojca.

Jego prace prezentowano na wystawach w kraju i zagranicą: w Mohylewie, Paryżu, Kopenhadze, Bratysławie, Getyndze. Swoją kowalską wiedzę przekazał wielu uczniom. Obecnie kuźnię przejął reprezentant następnego pokolenia — syn Andrzej.

40

mother, Helena, is noted for her embroidery and crochet. He started his professional career as a teacher at the Mechanical School Complex in Radziejów, but his focus was his father’s forge, where he got involved in all the work. In 1976 he quit his teaching job and took over the forge from his father. In his own work, he skilfully combines Kuyavian motifs with his own ideas, using techniques handed down to him by his predecessor.

His work has been displayed in exhibitions in Poland and abroad, including in Mogilev, Paris, Copenhagen, Bratislava and Göttingen.

He has passed on his knowledge of blacksmithing to many students, while his forge has been passed to the next generation and is now managed by his son Andrzej.

LUDZIE I ICH PASJE

Zbigniew Jędrzejewski, Osięciny PEOPLE AND THEIR PASSIONS

41

42

LUDZIE I ICH PASJE

Zbigniew Jędrzejewski, Osięciny

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

43

Jan Kłodziński Wymysłowo

Kulturą Indian zafascynował się po przeczytaniu książki Ziemia słonych skał Stanisława Supłatowicza (Sat Okh’a). Rok później spotkał autora w Wymysłowie. Korzystając z jego obecności spędził z nim wiele dni, poznając tajniki indiańskiej sztuki i tradycji.

Po latach powrócił do Wymysłowa, gdzie założył stadninę koni.

Któregoś wieczoru, do biesiadującego z przyjaciółmi przy ognisku Kłodzińskiego przybyła grupa Indian szukając miejsca na rozbicie namiotu. Wśród przybyszy był także Sat-Okh. Kilka lat później Stanisław Supłatowicz zorganizował w Wymysłowie wystawę poświęconą kulturze Indian — eksponaty postanowił pozostawić w Wymysłowie. Tak powstało Muzeum Indian Ameryki Północnej imienia Sat-Okha. W 2014 roku Jan Kłodziński wydał książkę Sat-Okha, tajniki kultury i sztuki Indian.

44

Jan became fascinated with the culture of North American Indians after reading the book „The Land of Salty Rocks” by Stanisław

Supłatowicz (Sat-Okh). A year later, he met the author in Wymysłowo. Taking advantage of his presence, he spent many days with him, learning the secrets of North American Indian art and traditions.

Years later, he returned to Wymysłowo, where he founded a stud farm. One evening, a group of North American Indians came to a campfire party at Jan’s place, looking for a place to pitch their tent. One member of the group was Sat-Okh. A few years later, Stanisław Supłatowicz organised an exhibition devoted to North American Indian culture in Wymysłowo. He decided to leave the exhibits in Wymysłowo, and that is how the Sat-Okh North American Indian Museum was created. In 2014, Jan published the book „Sat-Okh, Secrets of North American Indian Culture and Art”.

LUDZIE I ICH PASJE

Jan Kłodziński, Wymysłowo PEOPLE AND THEIR PASSIONS

45

46

LUDZIE I ICH PASJE

Jan Kłodziński, Wymysłowo

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

47

Artur Lemański Paterek

Od najmłodszych lat był zafascynowany komunikacją miejską.

Obserwując zmiany zachodzące w użytkowaniu autobusów i nie-

Since his early years, Artur has been fascinated by public transport. Having witnessed the changes in the use of buses and the

Swoją ideę zaczął realizować dopiero po roku 2000, po przeprowadzce do Paterka koło Nakła. Tam w swoim domu remontował pozyskane stare autobusy. Stworzył w nim również własne studio nagrań, gdzie rozwijał swoją pasję muzyczną, zapoczątkowaną w zespołach punk rockowych Xander oraz Xanderus laar, gdzie był gitarzystą. W Paterku zorganizował przegląd własnej twórczości muzycznej, połączony z wydaniem płyty.

He put his idea into practice after 2000, after moving to Paterek near Nakło. There, in his home, he repaired the old buses that he bought. He also created his own recording studio, where he developed his passion for music, having played guitar in the punk bands Xander and Xanderus laar. In Paterek, he organised a review of his own music, combined with the release of his album.

uchronną kasację modeli wychodzących z użycia, wpadł na pomysł zorganizowania muzeum starych autobusów.

Można go spotkać na ulicach Bydgoszczy, gdzie okazjonalnie przewozi mieszkańców zabytkowym Jelczem.

48

inevitable scrapping of old models, he came up with the idea of organising a museum of old buses.

You can meet him on the streets of Bydgoszcz, where he occasionally drives the city’s residents in an old-style Jelcz bus.

LUDZIE I ICH PASJE

Artur Lemański, Paterek PEOPLE AND THEIR PASSIONS

49

50

LUDZIE I ICH PASJE

Artur Lemański, Paterek

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

51

Wojciech Litwiński Grudziądz

Grudziądzki restaurator, współwłaściciel jednej ze znanych kawiarni w Grudziądzu. Fado Cafe to jednak nie tylko kawiarnia,

A Grudziądz restaurateur, co-owner of one of Grudziądz’s most remarkable cafés. His ‘Fado Café’, however, is more than what one

Laureat plebiscytu Osobowość Roku 2016 w dziedzinie kultury, organizowanego przez „Gazetę Pomorską”, pod patronatem Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

In 2016, Wojciech won the Personality of the Year award in the field of culture, organised by the local Gazeta Pomorska diary under the patronage of the Marshal of the Kujawsko-Pomorskie Voivodeship.

Jest współtwórcą trzech edycji międzynarodowego Festiwalu Fado, promującego muzykę i kulturę portugalską. Jego wielką pasją są także kwiaty oraz działalność społeczna. Wojciech Litwiński to człowiek o wielkim sercu, organizator imprez charytatywnych, zbiórek pieniężnych i działań ukierunkowanych na niesienie pomocy innym.

He has co-created three editions of the International Fado Festival, which promotes Portuguese music and culture. Flowers and social activism are also among his greatest passions. His kind-heartedness made him organise a fair number of charity events and other activities aimed at helping others.

ale też miejsce, w którym można posłuchać muzyki na żywo, spotkać ciekawe osoby, artystów.

52

would assume from its name: it is a meeting place for interesting people and artists as well as a venue for concerts of live music.

LUDZIE I ICH PASJE

Wojciech Litwiński, Grudziądz

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

53

54

LUDZIE I ICH PASJE

Wojciech Litwiński, Grudziądz PEOPLE AND THEIR PASSIONS

55

Wojciech Małkowski Grubno

Pochodzi z rodziny rolniczej, dzięki czemu w okresie dzieciństwa i młodości miał kontakt z końmi. Miłość do tych zwierząt sprawiła,

że zdecydował się na związanie swoich dalszych losów właśnie z nimi. Nauki jeździeckie pobierał u Andrzeja Orłosia — jednego z najwszechstronniejszych polskich jeźdźców. W 1985 roku rozpoczął pracę instruktora jazdy konnej.

Jest jednym z czołowych polskich zawodników militari (wieloboju sprawności kawaleryjskiej). Miłośnik tradycji ułańskich i ich czynny kontynuator, od lat skupiający wokół siebie pasjonatów tradycji jazdy polskiej.

Doświadczony przewodnik wielu rajdów konnych oraz uczestnik wielu imprez rekonstruktorskich w Polsce. Założyciel Jeździeckiego Klubu Sportowego im. Pomorskiej Brygady Kawalerii w Grubnie.

56

Wojciech comes from a family of farmers, thanks to which he has had contact with horses since his boyhood. His love for these animals made him dedicate himself wholeheartedly to them. He took riding lessons from Andrzej Orłoś, one of Poland’s best riders.

In 1985, he started working as a riding instructor.

He is one of Poland’s leading military horsemen, displaying all sorts of cavalryman proficiency, and an enthusiastic successor to traditional Polish lancers.

He is an experienced trekking guide and has participated in many historical re-enactment events in Poland. He is the founder of the Pomeranian Cavalry Brigade in Grubno.

LUDZIE I ICH PASJE

Wojciech Małkowski, Grubno PEOPLE AND THEIR PASSIONS

57

58

LUDZIE I ICH PASJE

Wojciech Małkowski, Grubno

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

59

Adam Kuba Matejkowski Płowęż

Artysta malarz i rzeźbiarz. Z pochodzenia warszawiak, z wyboru płowężanin. Absolwent Państwowego Liceum Technik Plastycznych w Zakopanem i Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie do 1989 roku był samodzielnym pracownikiem naukowym w pracowni ceramiki. Jako dojrzały człowiek i artysta osiadł w Płowężu (mała wieś na pograniczu województw: kujawsko-pomorskiego i warmińsko-mazurskiego).

To tu, w warsztacie ulokowanym w sąsiedztwie jeziora i lasu, stworzył w 1998 roku statuetki Telekamer wręczanych dziennikarzom i osobowościom telewizyjnym. Jego malarstwo charakteryzuje niepowtarzalny styl, w którym łączy farby naszkliwne i akrylowe ze szkłem, płatkami srebra, złota oraz miedzi.

Równie mocno pasjonuje go rzeźba i kompozycja przestrzenna.

W swojej pracowni organizuje także zajęcia terapeutyczne dla artystów.

60

Kuba is a painter and sculptor. Born in Warsaw, he lives in Płowęż, a small village on the border of the Kuyavia-Pomerania and Warmia-Masury voivodeships. He graduated from the State Secondary School of Fine Arts in Zakopane and the Academy of Fine Arts in Warsaw, where he worked as an independent researcher in ceramics until 1989. Later, he settled in Płowęż.

It was in his artist’s studio, close to a lake and forest, that in 1998 he created the Telekamera statuettes awarded to journalists and television personalities. His painting has a unique style, in which he combines overglaze and acrylic paints with glass, silver, gold and copper flakes.

He is also passionate about sculpture and spatial composition.

In his studio, he also organises therapeutic workshops for artists.

LUDZIE I ICH PASJE

Adam Kuba Matejkowski, Płowęż PEOPLE AND THEIR PASSIONS

61

62

LUDZIE I ICH PASJE

Adam Kuba Matejkowski, Płowęż

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

63

Leszek Musiał Żnin

Kolej była od zawsze obecna w jego życiu. Pracę zawodową rozpoczynał od naprawiania parowozów i wagonów kolejowych. Przez

Railways have always been present in Leszek’s life. He started his career by repairing steam locomotives and railway carriages. For

Jako maszynista pracował przy kręceniu filmów takich jak Przemytnicy (1984 r.) czy Siekierezada (1985 r.). Brał udział w zlocie parowozów w Pithiviers we Francji.

As a train driver, he worked on the making of the films Smugglers (1984) and Siekierezada (1985). He took part in a steam locomotive rally in Pithiviers, France.

Zbiera akcesoria kolejowe i dokumenty przeznaczone do likwidacji.

Otrzymywał je od kolegów, a duży zbiór dokumentów uratował przed zniszczeniem, pracując jako palacz CO. Zbiory zgromadził w swoim prywatnym muzeum, znajdującym się w piwnicy bloku, w którym mieszka w Żninie. Przenosimy się w nim do świata kolei sprzed lat.

He collects discarded railway accessories and documents, which he receives from his friends (on one occasion, he saved a large collection of documents from being burnt in a boiler room). He has gathered these collections in his private museum in Żnin, located in the basement of the block of flats where he lives, where we can become familiar with the history of railway.

wiele lat doskonalił swoje kwalifikacje, zdobywając uprawnienia maszynisty na prowadzenie kolejnych generacji parowozów — do roku 1979 parowozów węglowych, później spalinowych pojazdów trakcyjnych. Od roku 2001 związany jest ze Żnińską Koleją Powiatową.

64

many years he improved his qualifications, gaining a licence to drive different types of locomotives powered by steam and coal (before 1979) and by diesel engines. Since 2001, he has worked with the Żnin County Railway.

LUDZIE I ICH PASJE

Leszek Musiał, Żnin PEOPLE AND THEIR PASSIONS

65

66

LUDZIE I ICH PASJE

Leszek Musiał, Żnin

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

67

Jan Nowicki Krzewent

Pochodzący z Kowala aktor filmowy i teatralny. Uznawany za jednego z największych amantów polskiego kina. Po ukończeniu

Jan is a film and theatre actor from Kowal and one of the best-known actors of Polish cinema. After graduating from the State

Równocześnie rozwijał karierę filmową. Stworzył niezapomniane postacie: Wielkiego Szu, kapitana Wyganowskiego, inżyniera Boreckiego czy Rogożyna — łącznie ponad dwieście kreacji filmowych i teatralnych. Jest także autorem książek, tekstów piosenek i kolęd.

At the same time, he pursued his career in film, creating such unforgettable film characters as those of Wielki Szu, Captain Wyganowski, Engineer Borecki and Rogozhin. In total, he has played over two hundred film and theatre roles. He has also written books, lyrics to songs and Christmas carols.

Jako felietonista publikował listy dedykowane przyjacielowi Piotrowi Skrzyneckiemu — założycielowi Piwnicy pod Baranami, historycznego teatru literackiego w Krakowie.

As a columnist, he published letters dedicated to his friend Piotr Skrzynecki, the founder of Piwnica pod Baranami, the historic literary theatre in Krakow.

krakowskiej Państwowej Szkoły Teatralnej rozpoczął współpracę z Teatrem Starym w Krakowie, z którym związany był ponad 30 lat.

68

Theatre School in Krakow, he started performing at the Old Theatre in Krakow, with which he was associated for more than 30 years.

LUDZIE I ICH PASJE

Jan Nowicki, Krzewent PEOPLE AND THEIR PASSIONS

69

70

LUDZIE I ICH PASJE

Jan Nowicki, Krzewent

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

71

Maria Pająkowska-Kensik Sulnówko

Urodziła się w Sulnówku koło Świecia n. Wisłą, czyli na Kociewiu, którego kulturą, a w szczególności dialektem, zajmuje się od czasu

Maria was born in Sulnówek near Świecie, in the Kociewie region, whose culture, and in particular the dialect, was her main focus of

Była kierownikiem Podyplomowych Studiów Edukacji Regionalnej. Później, już jako profesor Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, kierowała Pracownią Polszczyzny i Kultury Regionalnej w Instytucie Filologii Polskiej. Była promotorem kilkudziesięciu prac magisterskich poświęconych gwarom kociewskim i opiekunem naukowym czterech doktoratów.

She was the head of Postgraduate Studies in Regional Education.

Later, as a professor at the Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, she held the Chair of the Polish Language and Regional Culture at the Institute of Polish Philology. She has supervised dozens of MA theses devoted to the Kociewie dialects, and four doctorates.

studiów doktoranckich na Uniwersytecie Gdańskim w 1973 roku (pod kierunkiem wybitnego językoznawcy z Kociewia, prof. Bogusława Krei).

Autorka książek, kilkudziesięciu artykułów oraz prac popularyzatorskich. Członek Komisji Dialektologicznej Komitetu Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk w latach 2003–2011, od 1987 roku członek Rady Programowej Kociewskiego Magazynu Regionalnego oraz Rady Naczelnej Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego.

72

interest since her doctorate at the University of Gdańsk in 1973, which she wrote under the supervision of an outstanding linguist from Kociewie, Professor Bogusław Kreja.

She has written books, and several dozen academic and popular articles. She was a member of the Dialectological Committee of the Linguistics Committee of the Polish Academy of Sciences between 2003 and 2011, and since 1987 she has been a member of the Programme Council of the Kociewie Regional Magazine and the General Council of the Kashubian-Pomeranian Association.

LUDZIE I ICH PASJE

Maria Pająkowska-Kensik, Sulnówko PEOPLE AND THEIR PASSIONS

73

74

LUDZIE I ICH PASJE

Maria Pająkowska-Kensik, Sulnówko PEOPLE AND THEIR PASSIONS

75

Daniel Pawłowski Włocławek

76

Jest absolwentem Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, ze specjalizacją konserwatora zabytków.

Graduate of the Faculty of Fine Arts at the Nicolaus Copernicus University in Toruń, he specialises in monument conservation.

Artystę inspiruje rzeźba oraz architektura klasyczna. O jego płótnach krytycy mówią czasem, że skrywają niejedną tajemnicę. Surrealistyczne, pełne symboli i naznaczone antykiem.

Malarstwo zbliżył do rzeźby, wykonuje portrety oraz reprodukcje, głównie techniką olejną. W wielu obrazach widoczna jest postać żony artysty — jego muzy.

Greatly inspired by classical sculpture and architecture, his work is viewed by critics as secretive and cryptic: markedly surrealistic, deeply symbolic and with a tinge of antiquity. His paintings are reminiscent of sculpture, his portraits and reproductions are primarily produced in oil technique. The artist’s wife, his muse, features in many of his artworks.

Wielokrotnie nagradzano go w plenerach i konkursach malarskich, jest autorem wystaw w kraju i za granicą. Proces powstawania dzieła przeprowadza według technik dawnych mistrzów, a jego obrazy przepełnia niezliczona liczba detali.

He has won a number of prizes at painting competitions, and exhibitions of his work have been shown across the country and abroad. His works of art have been carried out in keeping with old masters’ techniques, and his paintings are replete with countless details.

LUDZIE I ICH PASJE

Daniel Pawłowski, Włocławek PEOPLE AND THEIR PASSIONS

77

78

LUDZIE I ICH PASJE

Daniel Pawłowski, Włocławek PEOPLE AND THEIR PASSIONS

79

Zygmunt Pawłowski Świątkowice

Skrzypek, lutnik i plecionkarz. Mieszka w Świątkowicach, gdzie zorganizował też swoją pracownię lutniczą. W latach aktywności

Zygmunt is a violinist, luthier and wickerwork artist. He lives in Świątkowice, where he set up his violin-making workshop. During

Na samodzielnie wykonanych instrumentach gra uświetniając rodzinne spotkania i wydarzenia regionalne tj. uroczystości kościelne, wesela i zabawy wiejskie.

He plays self-made instruments at family gatherings and regional events such as religious celebrations, weddings and village parties.

zawodowej był rolnikiem, a w wolnych chwilach rozwijał swoją muzyczną pasję.

Na emeryturze całkowicie poświęcił się sztuce konstruowania i budowania skrzypiec. Do budowy skrzypiec wykorzystuje własne drewno klonu, świerku oraz jabłoni. Jedne z nich można podziwiać w Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku. Na skrzypcach gra niemal codziennie, wykonując głównie skoczne kujawiaki.

80

his working life he was a farmer, and played the violin in his free time, developing his musical passion.

Having retired, he devoted himself entirely to the art of designing and making violins. He uses his own wood of maple, spruce and apple trees to build the violin. One of his violins is in the collection of the Kuyavia and Dobrzyń Land Museum in Włocławek. He plays the violin almost every day, mainly performing lively kujawiak dances.

LUDZIE I ICH PASJE

Zygmunt Pawłowski, Świątkowice PEOPLE AND THEIR PASSIONS

81

82

LUDZIE I ICH PASJE

Zygmunt Pawłowski, Świątkowice

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

83

Patrycja Piłat Radzyń Chełmiński

Prezes Bractwa Rycerskiego Zamku Radzyńskiego, przewodnik turystyczny, dzierżawca zamku w Radzyniu Chełmińskim i społecz-

Patrycja is the president of the Knights’ Brotherhood of the Radzyń Castle, a tourist guide, a tenant of the castle in Radzyń Chełmiń-

Szczególnie upodobała sobie epokę średniowiecza, dlatego swoją pracę zawodową związała z działalnością na zamku. Opiekując się obiektem, organizuje wiele imprez kulturalnych. Na swoim koncie ma udział w publikacjach naukowych oraz własną publikację przewodnika turystycznego Zamek w Radzyniu Chełmińskim.

She is particularly fond of the Middle Ages, which is why she took looking after the castle as her calling and profession. She has organised a fair number of cultural events. She also published her papers in cademic collections and her own tourist guide „The Radzyń Chełmiński Castle”.

Jako społecznik dba o regionalne pamiątki historyczne, przypomina o nich jak i o dawnych, zapomnianych zwyczajach, organizując żywe lekcje historii, pogadanki i inscenizacje tematyczne.

As a social activist, she looks after regional historical memorabilia, and tells stories about them and old, long-forgotten customs. She also organises history lessons, talks and thematic performances.

nik. Jej zainteresowania związane są z poznawaniem i odtwarzaniem historii.

84

ski and a social activist. Her interests include learning about and re-enacting historical events.

LUDZIE I ICH PASJE

Patrycja Piłat, Radzyń Chełmiński PEOPLE AND THEIR PASSIONS

85

86

LUDZIE I ICH PASJE

Patrycja Piłat, Radzyń Chełmiński PEOPLE AND THEIR PASSIONS

87

Katarzyna Popowa-Zydroń Bydgoszcz

Pianista i profesor sztuk muzycznych urodzona w Sofii w Bułgarii.

Absolwentka Akademii Muzycznej w Gdańsku. Studia podyplomowe

Born in Sofia, Bulgaria, Professor Popowa-Zydroń is a graduate Academy of Music in Gdańsk. She did her postgraduate studies

Laureatka licznych konkursów krajowych i międzynarodowych, w tym wyróżnienia w IX Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w Warszawie.

She has won many national and international competitions, including a distinction in the 9th International Chopin Piano Competition in Warsaw, and performs with symphony orchestras in many countries around the world.

w klasie fortepianu ukończyła w Wiedniu w Hochschule für Musik und Darstellende Kunst.

Występuje z koncertami symfonicznymi w Polsce i za granicą.

Pracuje jako pedagog w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy.

Wykształciła wielu uznanych i wybitnych pianistów m.in. Krzysztofa Herdzina, Pawła Wakaracego i zwycięzcę XV Konkursu Chopinowskiego – Rafała Blechacza.

88

in piano in Vienna at the Hochschule für Musik und Darstellende Kunst.

She works as a teacher at the Academy of Music in Bydgoszcz, where she has educated a fair number of widely recognised and outstanding pianists, including Krzysztof Herdzin, Paweł Wakaracy and the winner of the 15th Chopin Competition in Warsaw, Rafał Blechacz.

LUDZIE I ICH PASJE

Katarzyna Popowa-Zydroń, Bydgoszcz PEOPLE AND THEIR PASSIONS

89

90

LUDZIE I ICH PASJE

Katarzyna Popowa-Zydroń, Bydgoszcz

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

91

Tomasz Poraziński Koronowo

Absolwent Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, kierunku pedagogika społeczna. Przez wiele lat pracował jako ani-

Graduate in social pedagogy from Casimir the Great University in Bydgoszcz. For many years he has been working as a cultural

Od 15 lat prowadzi warsztat „Garniec”, w którym kultywuje tradycyjne rzemiosło garncarskie, stosując zarówno dawne techniki wyrobu naczyń, jak i różnorodne techniki ceramiczne. Posiada olbrzymią wiedzę w tej dziedzinie. Organizuje szkolenia i warsztaty, dzieląc się swoimi umiejętnościami również z młodzieżą szkolną. Pomysł stworzenia warsztatów ceramicznych powstał z zamiłowania do garncarstwa (fachu uczył się u starego mistrza — Jerzego Patkowskiego).

For fifteen years, he has been running the “Garniec” workshop, where he devotes himself to the traditional craft of pottery, using old techniques of pottery making and ceramic art. Drawing on his vast knowledge in the field, he organises various workshops, sharing his skills with school children. The idea of creating a ceramic workshop emerged from his passion for pottery, which he learnt from the old master Jerzy Patkowski.

mator kultury w Domu Kultury w Koronowie.

Od wielu lat w urokliwym sąsiedztwie Zalewu Koronowskiego, przy ul. Lipkusz, prowadzi niewielki, drewniany skansen, w którym znajdują się stanowiska rzemieślnicze różnych zawodów. W ramach grupy pokazowej „Wioska Ginących Zawodów” skupia ludzi prezentujących zawody z tradycją np. kowala, bednarza czy kołodzieja, ale także uczy jak dawniej czerpano papier na tradycyjnych sitach czy budowano koła do bryczek i powozów.

92

animator in the Cultural Centre of Koronowo.

For many years now, close to the picturesque Koronowo Lake, at Lipkusz Street, he has been running a small open-air museum presenting artisan workshops dedicated to a variety of crafts.

As part of his ‘Village of Vanishing Crafts’ project, he brings together people of various traditional crafts and trades, including blacksmiths, coopers or wheelwrights, and presents old techniques of paper manufacturing and production of wheels for carriages and carts.

LUDZIE I ICH PASJE

Tomasz Poraziński, Koronowo PEOPLE AND THEIR PASSIONS

93

94

LUDZIE I ICH PASJE

Tomasz Poraziński, Koronowo PEOPLE AND THEIR PASSIONS

95

Andrzej Prokopiuk Inowrocław

Absolwent Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. W Instytucie Artystyczno-

Graduate of the Leon Wyczółkowski Secondary School of Fine Arts in Bydgoszcz and of the Artistic and Pedagogical Institute at the

Prace artysty były prezentowane w wielu muzeach i galeriach w Polsce i za granicą. Obrazy tworzy na papierze powstającym z glinki z domieszką tkanin, który wytwarza samodzielnie od 1995 r.

Zmiana materii malarskiej na papierową wyzwoliła w nim inne podejście do sztuki.

His works have been presented in many museums and galleries in Poland and abroad. He creates his paintings on paper made of clay with an admixture of fabric, which he has been producing on his own since 1995. The change in painting matter to paper has induced him to take a different approach to art.

Drugim obszarem jego zainteresowań jest rzeźba. Z okazji jubileuszu powrotu Pomorza i Kujaw do Macierzy stworzył siedem płaskorzeźb, które ozdabiają portal drzwi do kościoła pw. św. Mikołaja w Inowrocławiu. Tematyka dzieł odnosi się do najważniejszych wątków historii miasta i regionu.

Another area of his interest is sculpture. On the occasion of the anniversary of the return of Pomerania and Kuyavia into the boundaries of the newly independent Polish state, he has created the set of seven bas-reliefs that decorates the portal of the door to St. Nicholas Church in Inowrocław and refers to the most important events in the history of the city and the region.

-Pedagogicznym na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu ukończył malarstwo pod kierunkiem prof. Stanisława Borysowskiego i prof. Mieczysława Ziomka.

96

Faculty of Fine Arts of the Nicolaus Copernicus University in Toruń (in the class of Professors Stanisław Borysowski and Mieczysław Ziomek).

LUDZIE I ICH PASJE

Andrzej Prokopiuk, Inowrocław PEOPLE AND THEIR PASSIONS

97

98

LUDZIE I ICH PASJE

Andrzej Prokopiuk, Inowrocław PEOPLE AND THEIR PASSIONS

99

Katarzyna Rodziewicz Sielec

Dziennikarka i kustoszka w zespole dworsko-pałacowym Dwór Marzeń z Izbą Admiralską w Sielcu (powiat żniński). Przez wiele

Katarzyna is a journalist and curator of The Manor House of Dreams and the Admiral’s Chamber in Sielec (Żnin County). For many years

Od 2016 roku jest organizatorką konkursu literackiego i plastycznego „Admiralski rejs”, którego celem jest przybliżenie postaci Józefa Unruga młodym pokoleniom. Dzieła laureatów gromadzi w muzeum w Sielcu. Pamięć o admirale utrwala w esejach i artykułach poświęconych jego życiu i dokonaniom.

Since 2016, she has organised the literary and art competition “Admiral’s Cruise”, the aim of which is to introduce the life of Józef Unrug to younger generations. The works of the winners are collected in the museum in Sielec. Katarzyna preserves the memory of the admiral in essays and articles devoted to his life and achievements.

Za zaangażowanie w ochronę dziedzictwa materialnego Kujaw i Pomorza została nagrodzona medalem Hereditas Saeculorum, przyznawanym przez Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego oraz wyróżnieniem Marszałka Senatu Custos Monumentorum Rei Publicae.

For her commitment to the protection of the material heritage of Kuyavia and Pomerania, she was awarded the Hereditas Saeculorum medal awarded by the Marshal of the Kuyavian-Pomeranian Region, as well as an honorary mention of the Marshal of the Senate Custos Monumentorum Rei Publicae.

lat związana była z Radiem PiK. Przygotowując jeden z reportaży dotarła do domu rodzinnego admirała Józefa Unruga — dowódcy Floty Marynarki Wojennej II RP. Fascynacja tym miejscem oraz uznanie dla dokonań admirała wyznaczyły nowy etap jej życia.

W odrestaurowanym domu otworzyła Muzeum Pamięci Admirała Unruga, gromadząc w nim przedmioty i dokumenty będące świadectwem życia i działalności dowódcy oraz pamiątki rodziny Unrugów.

100

she worked for PiK Radio. While working on a story, she visited the family home of Admiral Józef Unrug, commander of the Polish Navy before and at the start of World War Two. Her fascination with this place and recognition for the admiral’s achievements marked a new stage in her life. In the restored house, she opened the Admiral Unrug Memorial Museum, collecting items and documents from the commander’s life, as well as memorabilia of the Unrug family.

LUDZIE I ICH PASJE

Katarzyna Rodziewicz, Sielec PEOPLE AND THEIR PASSIONS

101

102

LUDZIE I ICH PASJE

Katarzyna Rodziewicz, Sielec

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

103

Dariusz Subocz Grębocin

Z zawodu konserwator dzieł sztuki. W 1998 roku kupił zniszczony budynek dawnego kościoła pw. św. Barbary w Grębocinie (powiat

Dariusz is an art conservator. In 1998, he bought the rundown building of the former St. Barbara’s church in Grębocin (Toruń

Prowadzi w nim działania edukacyjne w zakresie technik i technologii dawnego piśmiennictwa i drukarstwa. W ramach badań naukowych rozwija metodologię produkcji i konserwacji papieru przy użyciu sprzętów wykonanych według własnego pomysłu i konstrukcji. Przy muzeum zorganizował także, jedną z najlepszych w Polsce, pracownię konserwacji zabytków.

He organises educational activities in old writing and printing techniques. As part of his research, he develops methods of production and conservation of paper using equipment designed and made according to his own ideas. Part of the museum is also one of Poland’s best art conservation studios.

toruński). W odrestaurowanych wnętrzach zorganizował Muzeum Piśmiennictwa i Drukarstwa.

W 2019 roku został nagrodzony medalem Hereditas Seaculorum w konkursie Dziedzictwo Wieków. Jest współzałożycielem Fundacji Świątynia Sztuki, której celem jest ochrona dziedzictwa kulturowego Polski, w szczególności regionów Pomorza i Kujaw.

104

County). In its restored interior, he has set up the Museum of the Art of Writing and Printing.

In 2019, he was awarded the Hereditas Saeculorum medal in the Historical Heritage competition. He is co-founder of the Temple of Art Foundation, which aims to protect the cultural heritage of Poland, in particular the regions of Pomerania and Kuyavia.

LUDZIE I ICH PASJE

Dariusz Subocz, Grębocin PEOPLE AND THEIR PASSIONS

105

106

LUDZIE I ICH PASJE

Dariusz Subocz, Grębocin

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

107

Krystyna Szalewska-Gałdyńska Toruń

Malarka, graficzka i rysowniczka, członkini Związku Polskich Artystów Plastyków. W 1958 roku ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycz-

nych w Szczecinie. W 1963 roku uzyskała dyplom w pracowni grafiki prof. Ryszarda Krzywki na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

W swoich pracach artystka podejmuje często tematykę wiary, cierpienia i przemijania. Najbardziej znany jest jej cykl akwafort z wizerunkiem Matki Boskiej. Chętnie sięga także po motywy toruńskie i regionalne.

Za swoją działalność otrzymała wiele nagród i medali, w tym między innymi: Order Papieski Pro Ecclesia et Pontifice (2004 r.), Medal Prezydenta Miasta Torunia Thorunium (2005 r.), odznakę Zasłużony dla Kultury Polskiej (2008 r.) oraz Medal Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego Unitas Durat Palatinatus Cuiaviano-Pomeraniensis (2018 r.).

108

Painter, graphic artist and draughtswoman, member of the Association of Polish Artists and Designers. She graduated from the Secon-

dary School of Fine Arts in Szczecin in 1958. In 1963, she obtained her degree from the studio of the graphic designer Professor Ryszard Krzywka at the Faculty of Fine Arts of Nicolaus Copernicus University in Toruń.

In her works, she often deals with such topics as faith, suffering and evanescence. One of her best known works is the cycle of etchings with the figure of the Virgin Mary. Toruń-related and regional motifs feature prominently in her artistic output.

She has received many awards and medals for her work, including a ‘Pro Ecclesia et Pontifice’ (2004) from the Pope, the Thorunium Medal from the Mayor of the City of Toruń (2005), a distinction ‘For Merits to Polish Culture’ (2008), and the Medal of the Marshal of the Kujawsko-Pomorskie Voivodeship ‘Unitas Durat: Palatinatus Cuiaviano-Pomeraniensis’ (2018).

LUDZIE I ICH PASJE

Krystyna Szalewska-Gałdyńska, Toruń PEOPLE AND THEIR PASSIONS

109

110

LUDZIE I ICH PASJE

Krystyna Szalewska-Gałdyńska, Toruń PEOPLE AND THEIR PASSIONS

111

Karolina Szczesiak-Sulikowska Wąbrzeźno

Kulturoznawca, instruktor teatralny, nauczyciel jogi, mindfulness oraz kinezjologii edukacyjnej. Absolwentka pomaturalnego

Studium Animatorów Kultury i Bibliotekarzy we Wrocławiu (specjalizacja teatralna), Uniwersytetu Wrocławskiego (kulturoznawstwo) oraz Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu (psychosomatyczne praktyki jogi).

Od roku 2013 mieszka w Wąbrzeźnie, gdzie razem z mężem stworzyła szkołę jogi „Dobra Droga”, prowadzi zajęcia w Wąbrzeźnie, Golubiu-Dobrzyniu, Brodnicy i Grudziądzu.

W roku 2018 założyła Fundację „Rozwijalnia”. W jej ramach działa szkoła jogi, prowadzone są animacje dla dzieci, zajęcia prozdrowotne dla seniorów oraz liczne warsztaty z zakresu kultury, sportu i ekologii dla wszystkich grup wiekowych.

112

A specialist in cultural studies, theatre practitioner and yoga, mindfulness and kinesiology teacher. Graduate of Post-Secondary

Study of Culture Animators and Librarians in Wrocław (with majors in theatre), University of Wrocław (cultural studies) and Academy of Physical Education in Wrocław (psychosomatic yoga practices).

Since 2013, she has lived in Wąbrzeźno, where she has created the ‘Dobra Droga’ yoga school together with her husband. She runs classes in Wąbrzeźno, Golub-Dobrzyń, Brodnica and Grudziądz.

In 2018, she founded the ‘Rozwijalnia’ Foundation, which offers yoga classes, workshops for children, general sports classes for the elderly and a variety of workshops in culture, sport and ecology for all age groups.

LUDZIE I ICH PASJE

Karolina Szczesiak-Sulikowska, Wąbrzeźno PEOPLE AND THEIR PASSIONS

113

114

LUDZIE I ICH PASJE

Karolina Szczesiak-Sulikowska, Wąbrzeźno

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

115

Tomasz Szczęsny Ciechocinek

Od urodzenia związany z Ciechocinkiem. Szkutnictwem ludowym zajmuje się od ponad dziesięciu lat. Szczególnie interesuje go

Tomasz has lived in Ciechocinek since he was born, and he has worked as traditional boatbuilder for more than ten years. He is

Na podstawie zebranych źródeł w 2020 roku w „Zeszytach Szkutniczych” opublikował materiał opisujący szczegółowe etapy budowy łodzi z przełomu XIX i XX wieku.

Based on the sources he had gathered, in 2020 he published an article in a boatbuilding journal describing the detailed stages of how boats were built at the turn of the twentieth century.

W pracy stawia na autentyczność wykonywanego dzieła. Do kręgu jego zainteresowań należą też kultura i historia regionalna oraz zagadnienia związane z Wisłą. Swoją wiedzą chętnie dzieli się z młodzieżą, zachęcając do udziału w budowie łodzi.

While at work, his primary concern is that the boats he builds preserve his personal style. His is also interested in regional culture, history and the Vistula. He is happy to share his knowledge with young people, encouraging them to get involved in boat building.

dawne szkutnictwo z okolic Nieszawy — tradycyjna budowa łodzi dla rybaków i przewoźników wiślanych, świadczących usługi dla mieszkańców.

116

particularly interested in the boatbuilding techniques practiced in Nieszawa and its environs, involving traditional construction of boats for fishermen and for ferrying local people along the Vistula.

LUDZIE I ICH PASJE

Tomasz Szczęsny, Ciechocinek PEOPLE AND THEIR PASSIONS

117

118

LUDZIE I ICH PASJE

Tomasz Szczęsny, Ciechocinek

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

119

Otton Szymków Strzelno

Proboszcz parafii Św. Trójcy w Strzelnie, dziekan strzeleński i kanonik gremialny kapituły kruszwickiej, diecezjalny duszpasterz rolników,

kapelan rodzin katyńskich Ziemi Mogileńskiej. W 1997 roku rozpoczął pracę duszpasterską w parafii św. Trójcy w Strzelnie. Od ponad 20 lat działa na rzecz renowacji i rewitalizacji romańskich zabytków w tamtejszym kompleksie ponorbertańskim.

Za jego sprawą klasztor Norbertanek w Strzelnie wpisano na listę Pomników Historii utworzoną w ramach programu 100 Pomników Historii na stulecie odzyskania Niepodległości.

Za działalność na rzecz rewitalizacji zabytków otrzymał medal Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego Unitas Durat Palatinatus Cuiaviano-Pomeraniensis”. W 2018 roku Rada Miasta Strzelno nadała mu tytuł honorowego obywatela miasta.

120

Chief parish priest of the Holy Trinity Church in Strzelno, Dean of Strzelno and canon of the Kruszwica Chapter, the diocesan chapla-

in of farmers, chaplain to the Katyń families in the Mogilno region.

In 1997, he began his service at the Holy Trinity parish in Strzelno.

For more than twenty years, he has been involved in the renovation of Romanesque monuments in the post-Premonstratensian monastic complex.

It is to his credit that the Premonstratensian Nunnery in Strzelno has been enlisted as a historical monument within the programme ‘A hundred monuments of history for the centenary of Poland’s regained independence’.

He has been awarded the ‘Unitas Durat: Palatinatus Cuiaviano-Pomeraniensis’ medal by the Marshal of the Kujawsko-Pomorskie Voivodeship for his dedication to revitalising historical monuments. In 2018, the City Council of Strzelno granted him a honorary citizenship of the city.

LUDZIE I ICH PASJE

ks. Otton Szymków, Strzelno PEOPLE AND THEIR PASSIONS

121

122

LUDZIE I ICH PASJE

ks. Otton Szymków, Strzelno PEOPLE AND THEIR PASSIONS

123

Jan Targański Skępe

Jest jednym z ostatnich przedstawicieli ginącego zawodu bednarza.

Swoją pracą kontynuuje rodzinną tradycję — bednarstwem trudnili

się jego ojciec, dziadek oraz pradziadek. Naukę zawodu rozpoczął w wieku 15 lat. Po dwóch latach razem z bratem otrzymał uprawnienia czeladnicze. Początkowo chłopcy pracowali wspólnie z ojcem.

W swoim warsztacie posiada narzędzia, których używali jeszcze jego przodkowie. Wykonane przez niego beczki znajdują się w muzeach i kolekcjach prywatnych w Polsce oraz Europie. Stanowią nie tylko ciekawą pamiątkę, ale nadal często wykorzystywane są do przechowywania napojów i kiszonek.

124

Jan represents the rare art of cooperage. He continues the family tradition, as his father, grandfather and great-grandfather were all

coopers. Jan started his apprenticeship at the age of 15. After two years, he and his brother received their qualifications. Initially, the boys worked together with their father.

In his workshop, Jan has tools that had been used by his ancestors.

The barrels he has made are in museums and private collections in Poland and Europe. They are not only interesting artefacts but are still often used to store drinks and pickles.

LUDZIE I ICH PASJE

Jan Targański, Skępe PEOPLE AND THEIR PASSIONS

125

126

LUDZIE I ICH PASJE

Jan Targański, Skępe

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

127

Piotr Tuliszewski Antoniewo

Absolwent Instytutu Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracuje w Regionalnym

Piotr is a graduate of the Institute of Art Conservation at the Nicolaus Copernicus University in Toruń, where he works at the Regional

Jego największym dotychczasowym osiągnięciem jest odrestaurowanie Willi Juliusa Grossera z 1902 roku. Nadzorował proces rozbiórki zniszczonego w pożarze budynku, będącego perłą toruńskiej architektury fachwerkowej.

His greatest achievement so far is the restoration of the Julius Grosser Villa, built in Toruń in 1902. He personally supervised the dismantling of the building, a jewel in the crown of Toruń’s timber-frame architecture, after it was destroyed in a fire.

Fragmenty budowli przewiózł do Antoniewa (miejscowości w powiecie golubsko-dobrzyńskim), gdzie w całości odbudował i odrestaurował willę, a następnie zamieszkał w niej wraz z rodziną. Dzięki jego życiowej pasji posiadłość zyskała dawny wygląd i funkcjonalność, a region — nową atrakcję turystyczną.

He transported the building in parts to Antoniewo, a village in the Golub-Dobrzyń County. There, he completely rebuilt and restored the villa, and then moved in with his family. Thanks to his lifetime passion, the impressive villa has regained its former appearance and function, and the region now boasts a new tourist attraction.

Ośrodku Badań i Dokumentacji Zabytków w Toruniu.

128

Centre for Research and Documentation of Historical Monuments.

LUDZIE I ICH PASJE

Piotr Tuliszewski, Antoniewo PEOPLE AND THEIR PASSIONS

129

130

LUDZIE I ICH PASJE

Piotr Tuliszewski, Antoniewo PEOPLE AND THEIR PASSIONS

131

Marianna Weilandt Tuchola

Mieszkanka Tucholi i ludowa hafciarka. Od ponad 40 lat ozdabia motywami ludowymi obrusy, kapy, serwety i odzież. Szkoli młode

Marianna lives in Tuchola and is a folk embroiderer. For more than 40 years, she has been decorating tablecloths, bedspreads, nap-

Z haftem pierwszy raz zetknęła się w szkole podstawowej, skąd skierowano ją na kurs haftu do Heleny Grabkowskiej. Tam ukształtowała swój warsztat i zdobyła wiedzę w zakresie wzorów, kompozycji i ściegów. Od roku 1983 kieruje Klubem Miłośników Złotych i Bursztynowych Barw przy PSS Społem w Tucholi. Haftuje na lnie, płótnie i aksamicie.

She first learned embroidery in primary school, from where she was sent to an embroidery course to Helena Grabkowska. There, she developed her skills and knowledge of patterns, compositions and stitches. Since 1983, she managed the Club of Gold and Amber Lovers in Tuchola.

pokolenia, zachowując ciągłość tradycji i ludowej kultury regionu.

Wykonuje wzory charakterystyczne dla kultury: kaszubskiej, borowiackiej, wdzydzkiej, żukowskiej, wejherowskiej i chojnickiej.

Jej prace znajdują się w zbiorach muzeów w Toruniu, Warszawie, Gdańsku, Watykanie, Danii, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii oraz w skansenie im. Jana Pawła II w Brazylii.

132

kins and clothing with folk motifs. She teaches younger generations, maintaining the traditions and folk culture of the region.

The fabrics for her embroidery are mainly linen, canvas and velvet, on which she makes patterns characteristic of the Kashubian, Borowiak, Wdzydze, Żukowo, Wejherowo and Chojnice styles. Her works are in the collections of museums in Toruń, Warsaw, Gdańsk, the Vatican, Denmark, the United Kingdom and Switzerland, and in the John Paul II museum in Brazil.

LUDZIE I ICH PASJE

Marianna Weilandt, Tuchola PEOPLE AND THEIR PASSIONS

133

134

LUDZIE I ICH PASJE

Marianna Weilandt, Tuchola PEOPLE AND THEIR PASSIONS

135

Mirosława Wilk Wielgie

Gotowanie jest jej życiową pasją. W 2009 roku we Wielgiem stworzyła magiczne miejsce, w którym promuje kuchnię Ziemi Dobrzyńskiej

For Mirosława, cooking has been a life-long passion. In 2009, in Wielgie, she opened “Tradycyjne Jadło”, a magical place where

Przez lata zbierała stare sprzęty z gospodarstw wiejskich, najstarsze eksponaty z jej kolekcji pochodzą z przełomu XIX i XX wieku.

W „Tradycyjnym Jadle”, niemal jak w skansenie, każdy z tych przedmiotów znalazł swoje miejsce.

Over the years, she has collected old utensils from farms; the oldest exhibits in the collection come from the turn of twentieth century.

“Tradycyjne Jadło” is almost like an ethnographic museum, where every item has its place.

Drugą pasją Mirosławy, od ponad 25 lat, jest malowanie. Wnętrza chaty i całą zagrodę zdobią jej własnoręczne malowidła na drewnie.

For more than 25 years, her second passion has been painting.

The interior of the cottage and the whole farmstead are decorated with her own paintings on wood.

— „Tradycyjne Jadło”. Przygotowywane przez nią dania opierają się na tradycyjnych recepturach i dawnych sposobach wytwarzania.

Jest laureatką wielu nagród kulinarnych.

136

she promotes the cuisine of the Dobrzyń region. The dishes she prepares are based on traditional recipes and old methods. She has won many awards for her art.

LUDZIE I ICH PASJE

Mirosława Wilk, Wielgie PEOPLE AND THEIR PASSIONS

137

138

LUDZIE I ICH PASJE

Mirosława Wilk, Wielgie

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

139

Elżbieta Wojciechowska Pakość

Absolwentka Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu. Z zawodu fizjoterapeutka. Miłośniczka

Graduate of the Eugeniusz Piasecki University of Physical Education in Poznań. A physiotherapist by profession, she has been enthusia-

Bierze udział w zawodach sportowych nordic walking na dystansach 5 km, 10 km, 15 km, półmaratonach i maratonach, wielokrotnie zdobywając tytuł mistrzyni i wicemistrzyni Polski, Europy i świata.

W pierwszych Mistrzostwach Polski Nordic Walking (w 2009 r.) została Mistrzynią Polski na dystansie 20 km, zaś w 2010 roku rekordzistką świata w 12-godzinnym „marszu z kijami”, podczas którego pokonała odległość 83 km i 13 m.

She has participated in Nordic Walking competitions at distances of 5, 10 and 15 kilometres, half-marathons and marathons, often winning the title of Polish, European and World Champion or Vice-Champion. In the first Polish Nordic Walking Championships (2009), she won the title of Poland’s Champion in the twenty-kilometre category and, in 2010, she held the world record in a 12-hour Nordic Walking competition, during which she covered a distance of 83,100 meters.

aktywnego i zdrowego stylu życia. Od roku 2007 instruktorka nordic walking.

Od 2010 roku jest członkiem klubu biegowego Towarzystwa Gimnastycznego ,,Sokół” w Gniewkowie. Prowadzi liczne zajęcia z młodzieżą i dorosłymi. Wielokrotnie wyróżniona za swoją działalność sportową m.in.: Nagrodą Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego w dziedzinie sportu (2011 r.), czy Medalem Bravium przyznawanym przez Instytut Prymasa Józefa Glempa w Inowrocławiu (2012 r.). W 2019 roku otrzymała wyróżnienie Burmistrza Pakości za osiągnięcia sportowe i Mistrzostwo Europy w dyscyplinie nordic walking.

140

stic about active and healthy lifestyle. Since 2007, she has worked as a Nordic Walking instructor.

Since 2010, he has been a member of the running club of the ‘Sokół’ Gymnastic Association in Gniewkowo. She has run numerous classes with young people and adults and has been honoured for her sports activity, including the sports award from the Marshal of the Kujawsko-Pomorskie Voivodeship (2011) and the Bravium Medal awarded by the Primate Józef Glemp Institute in Inowrocław (2012). In 2019, she received a distinction from the Mayor of Pakość for her sporting achievements and a European Championship in Nordic Walking.

LUDZIE I ICH PASJE

Elżbieta Wojciechowska, Pakość PEOPLE AND THEIR PASSIONS

141

142

LUDZIE I ICH PASJE

Elżbieta Wojciechowska, Pakość PEOPLE AND THEIR PASSIONS

143

Jan Wójkiewicz Szczutkowo

Artysta rzeźbiarz ze Szczutkowa koło Chocenia. Pasję odnalazł w ciężkich chwilach — podczas choroby nowotworowej. Rzeźbiarską

Jan is a sculptor from Szczutkowo near Choceń. He found his passion in difficult times, after being diagnosed with cancer. He

Od tego momentu każdą wolną chwilę poświęca swojemu hobby.

Potrafi rzeźbić nawet przez kilkanaście godzin dziennie. Tworzy bez szkicowania, przygotowań i studiowania książek. Wszystko co rzeźbi rodzi się bezpośrednio w jego głowie. Swoją twórczością pragnie przekazać innym, że w każdym z nas drzemią talenty i siły, z istnienia których nie zdajemy sobie sprawy.

From that moment on, he has devoted every free moment to his passion, at times working on his sculptures for even twelve hours a day. He works without sketching, preparing or studying books.

Everything he carves comes straight from his own ideas. Through his work, he wants to convey to others that we all have talents and strengths that we are not aware of.

Pasją rzeźbiarstwa chętnie dzieli się z innymi, szczególnie z najmłodszymi. Współpracuje z Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej oraz ze znajdującym się niedaleko jego domu Kujawsko-Dobrzyńskim Parkiem Etnograficznym w Kłóbce.

He willingly shares his passion for sculpture with others, especially young people. He collaborates with the Kuyavia and Dobrzyń Regional Museum and the nearby Kuyavia and Dobrzyń Ethnographic Park in Kłóbka.

przygodę rozpoczął od wykonania figurki — pamiątki dla kolegi ze szpitalnego oddziału.

144

started his adventure with sculpture by making a figurine for a fellow patient from the hospital ward.

LUDZIE I ICH PASJE

Jan Wójkiewicz, Szczutkowo PEOPLE AND THEIR PASSIONS

145

146

LUDZIE I ICH PASJE

Jan Wójkiewicz, Szczutkowo

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

147

Wojciech Zegarski Bydgoszcz

Wybitny specjalista chirurgii ogólnej i onkologicznej. Studia medyczne ukończył w Akademii Medycznej w Szczecinie. Pracę zawodową rozpoczął w Akademii Medycznej w Bydgoszczy, na której obronił pracę doktorską i ukończył specjalizację zawodową.

Kierownik Katedry Chirurgii Onkologicznej Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Koordynator Oddziału Chirurgii Onkologicznej Centrum Onkologii w Bydgoszczy. Zajmuje się badaniami w dziedzinie chorób nowotworowych i wdrażaniem nowatorskich metod ich leczenia. Pionier innowacyjnej metody leczenia raka żołądka i jelita grubego.

W 2020 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

148

Dr Zegarski is an outstanding specialist in general and oncological surgery. He graduated in medicine from the Medical Academy in

Szczecin. He started his career at the Medical Academy in Bydgoszcz, where he defended his doctoral thesis and completed his specialisation.

Head of the Department of Oncological Surgery, Collegium Medicum, Nicolaus Copernicus University. Coordinator of the Oncological Surgery Department of the Oncology Center in Bydgoszcz.

There, he is involved in research into cancer and innovative methods of treatment. A pioneer for discovering an innovative method of treating stomach and colon cancer.

In 2020, he was awarded the Knight’s Cross of the Order of Polonia Restituta.

LUDZIE I ICH PASJE

Wojciech Zegarski, Bydgoszcz PEOPLE AND THEIR PASSIONS

149

150

LUDZIE I ICH PASJE

Wojciech Zegarski, Bydgoszcz

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

151

Mariusz Żebrowski Grudziądz

Historyk, archiwista, pedagog, Kustosz w Dziale Historii grudziądzkiego Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu oraz na-

Historian, archivist, educator, custodian at the History Department of the Władysław Łęga Museum in Grudziądz and teacher at

Prowadzi także kanał na portalu YouTube, na którym zamieszcza autorskie filmy, przybliżające ciekawe miejsca regionu oraz przedstawiające historię Grudziądza i okolic.

He also runs a YouTube channel, publishing his own films presenting interesting places in the region and the history of Grudziądz and its surroundings.

Wraz z żoną i córką promuje „żywe lekcje historii” regionu. Jest członkiem grupy rekonstrukcyjnej „Garnizon Grudziądz”. W pełnym historycznym umundurowaniu odtwarza postać żołnierza pruskiego regimentu piechoty, stacjonującego w grudziądzkiej Cytadeli.

Together with his wife and daughter, he promotes ‘living history lessons’ dedicated to the region’s past. He is a member of the ‘Garrison Grudziądz’ historical reconstruction group. Wearing a full historical uniform, he recreates the historical image of Prussian infantrymen stationed in the Grudziądz Citadel.

uczyciel w Szkole Podstawowej nr 16 im. płk. Zbigniewa Makowieckiego w Grudziądzu. Jego pasją jest historia wojskowości, a ulubioną formą wypoczynku wędrówki po fortyfikacjach. Poznane miejsca dokumentuje w publikacjach oraz popularyzuje, przedstawiając je w programach telewizji regionalnej oraz kanałach ogólnopolskich.

152

Colonel Zbigniew Makowiecki Primary School No. 16 in Grudziądz.

His passion is military history, and his favourite form of recreation is wandering around fortifications. He documents the places he visits in publications and presents them in regional television programmes and on national channels.

LUDZIE I ICH PASJE

Mariusz Żebrowski, Grudziądz PEOPLE AND THEIR PASSIONS

153

154

LUDZIE I ICH PASJE

Mariusz Żebrowski, Grudziądz

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

155

Autorzy projektu i zdjęć

Project conception and photographs

Marek Czarnecki

Jadwiga Elżbieta Czarnecka

Artysta fotografik, doktor sztuki filmowej w dziedzinie fotografii na Wydziale Operatorskim i Realizacji Telewizyjnej w Państwowej

Artystka fotografik, członek Związku Polskich Artystów Fotografików. Głównym obiektem zainteresowań artystki jest natura

Nagradzany na międzynarodowych konkursach fotograficznych (ponad 240 medali, nagród i wyróżnień). Ośmiokrotny laureat brytyjskiej statuetki Oskara Barnacka. Członek Związku Polskich Artystów Fotografików oraz elitarnych organizacji i towarzystw międzynarodowych skupiających wybitnych twórców z całego

Jest twórcą wielu projektów artystycznych. W 2020 roku otrzymała stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za projekt Malarstwo w naturze.

Professional Photography (UK), Federacji Europejskich Fotografów (Belgia).

nominowana do Nagrody Głównej w międzynarodowym konkursie fotograficznym Black White Spider Awards (USA). Twórca kilkunastu

(pomysłodawca projektu, autor zdjęć)

(współautor zdjęć, autor projektu albumu)

Wyższej Szkole Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej im. L. Schillera w Łodzi.

świata: The Master Photographers Association (UK), International Association of Panoramic Photographers (USA), British Institute of

Znajduje się w czołówce 50. najlepszych profesjonalnych fotografów panoramicznych na świecie. Laureat Nagrody Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego za osiągnięcia w dziedzinie

i detal architektoniczny. Realizuje się również jako projektantka i webdesigner.

Prace autorki wystawiane były podczas wystaw indywidualnych

oraz zbiorowych w Polsce i poza jej granicami. Nagradzana na międzynarodowych konkursach fotograficznych, m. in. kilkakrotnie

albumów fotograficznych. Wiele projektów artystycznych realizuje wspólnie z mężem Markiem.

kultury i sztuki. W 2020 roku stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za projekt Post-konsumpcjonizm.

156

LUDZIE I ICH PASJE

Marek Czarnecki

Jadwiga Elżbieta Czarnecka

Artist photographer, PhD in Film Art and Photography at the Faculty of Cinematography and Television Production at the Leon Schiller

Fine Art photographer, member of the Union of Association of Polish Art Photographers. In her photographic art, she focuses

Winner of international photography competitions and more than 240 medals, awards and distinctions. Eight-time winner of the Oskar Barnack Award. Member of the Union of Association of Polish Art Photographers and of top-notch international organisations and societies gathering outstanding artists from all over the world: The Master Photographers Association (UK), International Association

She is the creator of many artistic projects. In 2020 received a scholarship from the Minister of Culture and National Heritage for the project „Painting in nature”. She present works to many individuals and group exhibitions in Poland and abroad.

(project originator, author of the photographs)

(co-author of the photographs, designer of the album)

National Higher School of Film, Television and Theatre in Łódź.

mainly on nature and architectural detail but is also known for her work as a designer and Web designer.

of Panoramic Photographers (USA), British Institute of Professional Photography (UK), and Federation of European Photographers

Awarded at international competitions in photographic, among others several times nominated for the Main Prize in the inter-

Ranked among the top 50 professional panoramic photographers in the world, he has received the Prize of the Marshal of the

her husband Marek, have jointly carried out many artistic projects.

(Belgium).

Kujawsko-Pomorskie Region for his achievements in culture and art.

Scholarship holder of the Ministry of Culture and National Heritage.

national photo competition Black White Spider Awards (USA).

Author of more than a dozen albums of photography. She and

In 2020, he received a scholarship from the Minister of Culture and National Heritage for the project „Post-consumerism”.

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

157

158

LUDZIE I ICH PASJE

Jadwiga Czarnecka, Marek Czarnecki – autorzy PEOPLE AND THEIR PASSIONS

159

160

LUDZIE I ICH PASJE

Jadwiga Czarnecka, Marek Czarnecki – autorzy PEOPLE AND THEIR PASSIONS

161

Album został przygotowany na zlecenie Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

This album has been commissioned by the local government of the Kujawsko-Pomorskie Region.

162

LUDZIE I ICH PASJE

Opieka merytoryczna / Project supervision Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Marshal’s Office of the Kujawsko-Pomorskie Region www.kujawsko-pomorskie.pl Kontakt / Contact: Plac Teatralny 2, 87-100 Toruń

Autorzy projektu i zdjęć / Project conception and photographs Marek Czarnecki (www.marekczarnecki.eu) Jadwiga Elżbieta Czarnecka

Projekt albumu / Album layout Jadwiga Elżbieta Czarnecka (www.czarnecka.com.pl)

Wydawca / Publisher PANORAMAPRESS (www.panoramapress.com)

ISBN 978-83-923311-7-9

© 2021 Wszelkie prawa zastrzeżone All rights reserved

PEOPLE AND THEIR PASSIONS

163

ISBN 978-83-923311-7-9