ων μα
Σύνδεσμο
Τεύχος 63ο
περιεχόμενα
λεί
ίο
υ
τείων
Ηρ
ακ
2014
ου & Ν.Ηρακ
λε
Συντακτική Ομάδα Καρκαβάτσου Ρέα - Ελευθερία Μεταξά Θεανώ Νεοφώτιστου Μαρία Οικονομοπούλου Πόπη Παχιαδάκη Μαίρη Επιμέλεια ύλης: Παχιαδάκη Μαίρη
Χρυσάκη Εύα
Έκτακτοι Συνεργάτες: Ευτυχίδη Ρωξάνη Μπαλτζάκη Εμμανουέλα Πολυχρονάκη Μαρία Σαββοπούλου Μαίρη Τζώνη Βιβή Φραγκάκης Δημήτρης Φραγκιαδάκη Τατιάνα Χαραλαμπάκη Έυα Χατζηκωνσταντίνου Άννα
Editorial Λαογραφία Στήλη Βιβλίου Ποίηση Μπαχαρικά και θεραπευτική χρήση Εκπαιδευτικά “Ονειροτάξιδα” Το Μικρό Λεξικό των Γεύσεων Η υγεία με απλά λόγια
{
Επιμέλεια έκδοσης:
2 4 7 8 10 12 14 15 16 18 20 21 24 26 28 30 32 33 34 35 36
Παγκόσμια Ημέρα Πληθυσμών Σαλόνι Ευτυχία Δεκάλογος της προστασίας «Σχολείο Κουζίνας» Παροιμιώδεις Φράσεις Γιατί δεν χαμογελούν οι Ρώσοι; Περιβάλλον Έξυπνες Συμβουλές Οι εφευρέσεις που άλλαξαν την ζωή μας! Κοινωνικός έλεγχος Αναγνωστικό της τελευταίας σελίδας Διοικητικό Συμβούλιο - Χρήσιμες Υπηρεσίες
1
{
ς
e Ιούλιος
Σω
Μ
ελ
υναικε ί ών Γ
{
{
2
Μέσα σε μία βδομάδα προέκυψαν στην πόλη και την περιοχή του Ηρακλείου δύο περιστατικά που φέρνουν στην επιφάνεια τη λεγόμενη «Κοινωνική Ευθύνη». Η πρώτη αφορά στην υπόθεση του Παιδεραστή των Δειλινών. Υπάρχουν πολλές πτυχές που φυσικά δεν είδαν το φως της δημοσιότητας και αυτό για ευνόητους λόγους. Όταν εμπλέκονται παιδικές ψυχές, τραυματισμένες ήδη από κάτι που δύσκολα ξεπερνιέται, η ενημέρωση μπορεί να περιμένει.... Και αυτή η περίπτωση έχει να κάνει με την ευαισθησία του περίγυρου· δηλαδή μιας γειτονιάς που όχι μόνο «μίλησε» για τα όσα έβλεπε να συμβαίνουν, αλλά- εν τέλει- υποχρεώθηκε να «εκτεθεί» και να υποβάλλει μηνύσεις για να σταματήσει το δράμα που παιζόταν μπροστά και δίπλα της. Κοντολογίς, κάποιοι ευαισθητοποιημένοι άνθρωποι ειδοποίησαν τις Αρχές. Στην αρχή κατήγγειλαν όσα είδαν, ανώνυμα. Μετά η Αστυνομία ζήτησε επώνυμες καταγγελίες. Στα Δειλινά βρέθηκαν κάποιοι που σκέφτηκαν πως τα αυριανά θύματα μπορεί να ήταν τα παιδιά ή τα εγγόνια τους για έναν παιδόφιλο. Έτσι, ξεσκέπασαν την τρομερή αυτή υπόθεση. Η δεύτερη περίπτωση αφορά στο περιστατικό που συνέβη με τη φωτιά στο χωριό Αντισκάρι. Η περιοχή απασχόλησε προ καιρού την επικαιρότητα με τον πιο δυσάρεστο τρόπο. Ένας άνθρωπος δολοφονήθηκε εν ψυχρώ από μία φούχτα νταήδες που τον αποτελείωσαν με μαγκούρες ... για το τίποτα.
Αυτές είναι οι αλήθειες που τελικά πρέπει να χαρακτηρίζουν κάθε κοινωνία που θέλει να βασίζεται στις Αξίες της ζωής κι όχι στα 3 αλλαζονικά μικροσυμφέροντα!!
{
Συγκλονιστικές Αλήθειες
Η τοπική κοινωνία συγκλονίστηκε από αυτό το τραγικό συμβάν. Έγιναν συσκέψεις, βγήκαν οι λόγιοι της περιοχής, καταδίκασαν το γεγονός και τελικά η υπόθεση πήρε το δρόμο της δικαιοσύνης. Όμως η εξέλιξη μας λέει περισσότερα: Το Σαββατοκύριακο μια μεγάλη πυρκαγιά απείλησε οικισμούς, περιουσίες, θερμοκήπια, ελιές και έκαψε τελικά 5.000 στρέμματα της περιοχής. Ένας κτηνοτρόφος- συγγενής των συλληφθέντων- αποφάσισε να «λογαριαστεί» με έναν «άνθρωπο-κλειδί» στην επικείμενη δίκη τους. Ο λόγος ήταν ότι η φωτιά ξεκίνησε από το χωράφι του μάρτυρα, με αποτέλεσμα να λαμπαδιάσει ο τόπος και να θέσει σε κίνδυνο τις ζωές εκατοντάδων συγχωριανών του. Και εδώ κάποιοι άνθρωποι είπαν τα πράγματα με το όνομα τους δίχως να φοβούνταi...την Ομερτά της περιοχής. Τώρα είναι η σειρά της κοινωνίας. Αν ένας βρει τρόπο να απομονώσει τα νοσηρά φαινόμενα και να σταθεί απέναντί τους ενωμένη, τότε θα τη βρίσκουν σε κάθε επόμενο βήμα μπροστά τους.
{
editorial
Ιούλιος 2014
Μαίρη Παχιαδάκη, e-mail: marygalini@yahoo.gr
Λαογραφία Το κερί
{
Βαστῶ τσ’ ἀγάπης τό κερί στή χέρα μου ἀναμμένο, ἤλιωσε καί τήν ἤκαψε, μά γώ δέν τό μολέρνω.
Νά’ σουν κερί νά σέ βαστῶ σφυχτά στή μιά μου χέρα καί μέ τήν ἄλλη νά παντῶ τό φύσημα τ’ ἀέρα.
Καντήλι κάνω τήν καρδιά, κερί τόν κάθε χτύπο, μήν ἔρθεις νύχτα καί δέ δεῖς φῶς και θαρρεῖς πώς λείπω.
Φεγγάρι μου κι ὅντε τή δεῖς πές τση πώς ἀνημένω, ν’ ἄψει μέ τήν ἀγάπη τζη ἕνα κερί σβησμένο.
Μέσ’ στή φωθιά νά καίγομαι, σάν τό κερί νά λιώνω, ἄθος νά γίνει τό κορμί, γιά σέ, δέ μετανιώνω.
Ἀδύνατό’ ναι νά καεῖ, κερί καί νά μή στάξει κι ἀγάπη νά θεμελιωθεῖ δίχως ν’ ἀνεστενάξει.
Εἶναι φωθιά ἡ ἀγάπη σου κι ἁπού θά σοῦ σιμώσει, ὅση κι ἄν ἔχει δύναμη, σάν τό κερί θά λιώσει.
Τοῦ ἔρωτά μας τό κερί γοργό’ ναι γιά νά σβήσει, πού λέγαμε μιάν ἐποχή, τόν κόσμο θά κεντήσει.
Ἐκάηκα σάν τό κερί κι ἤλιωσα σάν τ’ ἀπίρι ἄδικο νά’ χει γιά καρδιά πού δέ χαλᾶ χατήρι.
Τά χαρακτηριστικά τοῦ κεριοῦ συχνά γίνονται ἀφορμή γιά νά ἐκφραστοῦν 5 συναισθήματα και φιλοσοφικές σκέψεις:
{
{
Τό κερί ὑπῆρξε ἀπό τίς πρῶτες μορφές τεχνητοῦ φωτισμοῦ. Ἡ χρήση τῶν κεριῶν φαίνεται πώς ξεκινᾶ ἀπό τά προϊστορικά χρόνια. Λένε, ὅτι τά 4 πρῶτα κεριά δημιουργήθηκαν ἀπό τούς Αἰγύπτιους. Σύμφωνα μέ τήν Ἑλληνική μυθολογία ὁ Ἴκαρος εἶχε κατασκευάσει τά φτερά του ἀπό κερί πού ἔλιωσε, ὅταν πέταξε κοντά στόν ἥλιο. Τό κερί ὑπῆρχε καί στίς κατακόμβες τῶν Χριστιανῶν. Μέχρι καί σήμερα ἀποτελεῖ ἐκκλησιαστικό σύμβολο. Στήν Εὐρώπη τό κερί χρησιμοποιήθηκε πρῶτα ἀπό τούς Ρωμαίους. Κατασκεύασαν πρῶτοι κεριά μέ φυτίλι, πού βασιζόταν στό λίπος ἀπό ζῶα. Τά κεριά ἀπό μελισσοκέρι ἐμφανίστηκαν ἀργότερα καί ἦταν μιά σπουδαία βελτίωση, γιατί δέν κάπνιζαν, οὔτε ἔβγαζαν δυσάρεστη μυρωδιά, ὅπως αὐτά μέ τό λίπος. Ἡ ἑπόμενη ἐξέλιξη γίνεται κατά τόν 19ο αἰῶνα μέ τήν κατασκευή κεριῶν ἀπό παραφίνη καί στεατίνη. Ὅμως τό μελισσοκέρι, ἔμεινε πάντα τό καλύτερο ἀλλά καί τό ἀκριβότερο ὑλικό, γιά τήν κατασκευή κεριῶν. Ἡ γλυκιά φλόγα καί τό σιγανό λιώσιμο τοῦ κεριοῦ, συγκίνησε κι ἐνέπνευσε τόν Κρητικό μαντιναδολόγο, γιά νά μᾶς δώσει ὑπέροχες ἐρωτικές μαντινάδες:
Θέ μου καί κάνε τον κερί καί φλόγα κάμε ἐμένα, νά καίω’ γω, νά λιώνει αὐτός, σῶμα νά γίνουμ’ ἕνα.
{
επιμελείται ἡ Θεανώ Μεταξᾶ
Φλόγα μου μήν παινεύεσαι πώς τό κερί τό λιώνεις, γιατί κι ἐσύ στήν ὑστεριά θές κι ἄ δέ θές, τελειώνεις. Δέ μπαίνεις στόν Παράδεισο ὅσα κεριά κι ἄν ἄψεις ἄν μέ τόν πόνο τ’ ἀλλονοῦ μαζί καί ἐσύ δέν κλάψεις.
Ἕνα κερί εἶν’ ἡ ζωή, ἀνάφτει καί δά σβήσει, μά ἔχει ἀξία νά μπορεῖ σκοτάδια νά φωτίσει. Κερί ν’ ἀνάψω δέν μπορῶ γιατί θαρρῶ πῶς μοιάζει μέ δάκρυα τῶν ἀμαθιῶ κάθε φορά πού στάζει.
Ἤσβησ’ ἀέρας τό κερί πού βάστουνα στή χέρα κι εἶναι γιά μένα ἡ ζωή σκοτίδι νύχτα – μέρα.
Τοῦ κακομοίρη τό κερί ἄν ἄψει κιόλας σβήνει, γιατί τοῦ καλορίζικου ἡ μοίρα δεν τ’ ἀφήνει.
Ποιά μέλισσα τήν τρύγισε κερά τήν ὀμορφιά σου, νά τσῆ χαλάσω τά κελιά νά κάμω τά κεριά σου.
Ἐγώ ζηλεύω τοῦ κεριοῦ γιά τήν ὑπομονή του, ἁπού μπορεῖ νά στέκει ὀρθό κι ἄς λιώνει τό κορμί του.
Φλόγα κεριοῦ με θάμπωσε καί τό φυσῶ νά σβύσει, σκοτάδι πάλι νά γενεῖ πού τό’ χω συνηθίσει.
Ἐμέ, τσ’ ἐλπίδας τό κερί, ἀπό καιρό ἔχει σβήσει κι ὅμως δέν βρίσκει δύναμη ἡ χέρα νά τ’ ἀφήσει.
Τό κερί, στίς ἐκκλησιαστικές τελετουργίες, ἔχει τόν πρωταρχικό ρόλο καί ἰδιαίτερα κατά τίς ἡμέρες τοῦ Πάσχα.
Μήν ἀπελπίζεσαι ποτέ κι ἡ μπόρα θά περάσει καί τό κερί τσ’ Ἀνάστασης ἡ μοίρα θά στ’ ἀνάψει.
Σάν τοῦ κεριοῦ τό Ἅγιο φῶς στσ’ Ἀνάστασης τό βράδυ, νά’ ν’ ἡ ζωή σου φωτεινή χωρίς σταλιά σκοτάδι.
Μέ τό κερί τσ’ Ἀνάστασης μέ τόν καπνό του γράφω ἀντί σταυρό, τό σ’ ἀγαπῶ τή συντροφιά του νά’ χω.
Πῆγα ν’ ἀνάψω ἕνα κερί στ’ ὄνομα τοῦ Κυρίου, εἶδα παλιά ἀγαπητικιά κι ἐξέχασα τ’ Ἁγίου.
Πάω νά μπῶ στήν ἐκκλησά κι ἔχω στό νοῦ μου ἐσένα κι ἀνάφτω πάντα δυό κεριά, ἀντί ν’ ἀνάψω ἕνα.
Η Τράπεζα: Πώς η Goldman Sachs κυβερνά τον κόσμο Ποιά είναι αλήθεια η Goldman Sachs; Στις μέρες μας είναι Η Τράπεζα, μια παγκόσμια δύναμη. Τί είναι εκείνο που την κάνει ισχυρή; Η απόλυτη μυστικότητα. Διακρίνεται επιπλέον από μια κάποια έπαρση, μια και βγήκε δυνατότερη από το κραχ του 2008. Ο Marc Roche μάς εισάγει στα παρασκήνια αυτού του ναού του χρήματος. Ανακαλύπτουμε σχέσεις στενές, αλλά και κρυφές, με ορισμένες πολυεθνικές, όπως με τη διαβολική BP. Μαθαίνουμε πώς η τράπεζα αυτή, με την 7 αχαλίνωτη ροπή προς την κερδοσκοπία, βοηθά κράτη όπως την Ελλάδα να κρύψουν τα χρέη τους. Χρησιμοποιώντας μεθόδους νόμιμες, αν και όχι πάντα ηθικές, οργανώνει επίσης σφοδρές επιθέσεις, όπως την επιτυχημένη επιθετική εξαγορά της ευρωπαϊκής χαλυβουργίας Arcelor από τον ινδικό όμιλο Mittal το 2006. Ξεκινώντας από την Ελλάδα, η τεκμηριωμένη έρευνα του Marc Roche στρέφει τα φώτα σε έναν από τους στυλοβάτες του καπιταλισμού, μια τράπεζα που αποτελεί ένα από τα γρανάζια της σύγχρονης παγκοσμιοποίησης και τον φόβο και τρόμο των περισσότερων κυβερνήσεων. Το βιβλίο τιμήθηκε με το γαλλικό Βραβείο Βιβλίου Οικονομίας 2010.
{
Τή νύχτα τσῆ Ἀνάστασης ἄν δέ βρεθῶ μαζί σου, ἡ σκέψη ἀέρας δά γενεῖ νά σβήσει τό κερί σου.
{
Τή σκέψη μου κάνω κερί σ’ τσ’ Ἀνάστασης την ὥρα, γιά νά σοῦ φέγγει στή ζωή σέ ἥλιο καί σέ μπόρα.
Στήλη Βιβλίου
{
{ 6
Τοῦ Πάσχα νά’ μουνε κερί, δίπλα ἀπό τό δικό σου νά μοῦ τά σβήσεις καί τά δυό μέ τό χαμόγελό σου.
Επιμελείται η Μαρία Ρουσοχατζάκη
Καί στό νανούρισμα τῆς Μάνας, τό κερί γίνεται θέμα ἐπίκλησης στην Παναγιά. Τάσσω τσῆ Παναγιᾶς κερί καί τοῦ Χριστοῦ λιβάνι νά βλέπουν τό παιδάκι μου νά’ χω χαρά μεγάλη.
Κοιμήσου πού νά σέ χαρεῖ ἡ μάνα ἁπού σ’ ἔχει κι ἐγώ κερί στήν Παναγιά θ’ ἄψω νά σέ προσέχει.
Τό κερί διατήρησε τό συμβολισμό του καί τήν πρωταρχική του χρήση, μόνο στίς ἐκκλησιαστικές τελετές. Σήμερα, τά κεριά, δέν ἀποτελοῦν πιά κύρια πηγή φωτισμοῦ. Ὅμως χρησιμοποιοῦνται πάρα πολύ συχνά, γιά νά δημιουργήσουν ρομαντική ἀτμόσφαιρα καί ξεχωριστή «ζεστασιά». Μολέρνω= ἀφήνω κάτω παντῶ= προστατεύω σιμώνω= πηγαίνω κοντά κεντῶ= καίω ἀπίρι=θειάφι
Παρουσίαση του συγγραφέα Ο Marc Roche, γάλλος δημοσιογράφος, γεννήθηκε στις Βρυξέλλες το 1951. Είναι εδώ και είκοσι χρόνια ανταποκριτής της εφημερίδας Le Monde στο Σίτι του Λονδίνου, ενώ συνεργάζεται επίσης με τη βελγική Le Soir και την ελβετική La Tribune de Genève. Έχει συνεργαστεί ακόμα με το περιοδικό Le Point. Θεωρείται ειδικός σε χρηματοοικονομικά θέματα, καθώς και σε θέματα που αφορούν τη σύγχρονη μοναρχία.
Επιμελείται η Μαρία Νεοφωτίστου
Ποίηση
ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ 1927-1985
Ίσως την αποπλύνει Μη φοβάσαι πια την καλοκαιριάτικη βροχή τις νύχτες που ξυπνάς απ’ τον βαθύ των φύλλων ψίθυρο. Κλείσε τα μάτια μόνο καλύτερα, κι άνοιξε κείνη την καρδιά σου Ίσως την αποπλύνει η καταιγίδα. Από τη συλλογή Ηλιοτρόπια (1954) Γύρω μου νύχτα μέρα Όσο να δέσει κάποιος μέσα μου, έχει πεθάνει.
{
τέχνη. Την ερωτική διάθεση την εννοώ και διαψευσμένη και τη λογοτεχνική διάθεση όχι πάντα απαραίτητη». Η γραφή του χαρακτηρίζεται από εσωτερικότητα, τρυφερότητα, αισθαντικότητα. Ο ερωτισμός του ποιητή είναι παρών, άλλοτε διακριτικά, υπαινικτικά και άλλοτε περισσότερο τολμηρά. Περιπλανάται στην απρόσωπη μεγαλούπολη και αναζητά τον έρωτα, την αγάπη μέσα από τις εναγώνιες υπαρξιακές του διαδρομές. Όπως λέει ο ίδιος: «ο έρωτας υπήρξε η αιώνια ανοιχτή πόρτα προς τους άλλους ανθρώπους και με έχει τοποθετήσει τελεσίδικα σε μια θέση συμπάθειας απέναντί τους». Εμβληματική η ονομασία της δεύτερης ποιητικής του συλλογής Τα χίλια δέντρα, (έτσι όπως ονομάζεται το δάσος του Σέιχ Σου στη Θεσσαλονίκη). Στην ποίησή του αναφέρει τοποθεσίες της αγαπημένης του πόλης με τις οποίες με έμμεσο ή άμεσο τρόπο συνδέεται ο χώρος με την ιστορική μνήμη ή η στιγμή με το χρόνο, όπως π.χ.στο ποίημα «Στρατόπεδο Παύλου Μελά», σαν ένα είδος συνομιλίας όπου συναντάται το συλλογικό με το προσωπικό.
{
Ο Γιώργος Σορολόπης (όπως ήταν το πραγματικό όνομα του Γιώργου Ιωάννου) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε στο τμήμα ΙστορίαςΑρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής Θεσσαλονίκης και για ένα διάστημα υπηρέτησε ως βοηθός στην έδρα της Αρχαίας ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της πόλης. Εργάστηκε ως φιλόλογος σε διάφορες περιοχές της χώρας και του εξωτερικού στη Βεγγάζη της Λιβύης. Το 1974 ορίστηκε μέλος της Επιτροπής για τη συγκρότηση ανθολογίου κειμένων λογοτεχνίας για το Δημοτικό σχολείο, καθώς και για την ανανέωση των Νεοελληνικών Αναγνωσμάτων του Γυμνασίου. Η ποίηση του Γιώργου Ιωάννου διακρίνεται για το λιτό, ευκρινή νοηματικά λόγο, τον απαλλαγμένο από λεκτικές υπερβολές και λυρικές εξάρσεις. Είναι πηγαία απλός, εξομολογητικός, χαμηλόφωνα αποκαλυπτικός. Εστιάζει και αναδεικνύει το πρόσωπο, το συναίσθημα, το γεγονός, την κατάσταση που προκύπτει και επιθυμεί να καταγράψει. Όμως τι λέει ο Γιώργος Ιωάννου, τι είναι γι’ αυτόν η Ποίηση; «Ποίηση νομίζω είναι η γενική ερωτική διάθεση δοσμένη με λογοτεχνική
9
{
{ 8
Αλλάζω τις φιλίες σαν πουκάμισα, αλλάζω τις δουλειές, αλλάζω γνώμες. Πάντα το μάτι μου αλλού∙ μόλις ακούσω ναι έτοιμος να σαλπάρω. Κι η μοναξιά μου πάντα μοναξιά. Κι ο πανικός ρεύμα που με τινάζει. Από τη συλλογή Τα Χίλια Δέντρα (1963)
Επιμελείται η Σαββοπούλου Μαίρη
Μπαχαρικά & Θεραπευτική Χρήση Τα Αρχαία Φάρμακα
Τέλος, αποτελεί ίσως το ιδανικότερο συνοδευτικό του ψημένου κρέατος καθώς οι φυτικές της ίνες μειώνουν τη χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια στο αίμα εξισορροπώντας έτσι τις τυχόν βλάβες από την κρεοφαγία. Αυτό που λίγοι γνωρίζουν είναι η αντικαρκινική δράση της ρίγανης. Το κρέας από τη φύση του περιέχει νιτρικά που σε συνδυασμό με τις αμίνες του στομάχου δημιουργούν νιτροζαμίνες που είναι καρκινογόνες ουσίες. Το ριγανισμένο κρέας εκτός από τη νοστιμιά που αποκτά, βοηθά και στην αποφυγή ανάπτυξης νιτροζαμίνων. Μπαχάρι Το μπαχάρι έρχεται δεύτερο μετά το γαρίφαλο όσον αφορά την περιεκτικότητά του σε αντιοξειδωτικά στοιχεία, σύμφωνα με σχετική αξιολόγηση του Πανεπιστημίου του Όσλο. Επίσης, του έχει αποδοθεί και η ιδιότητα να μειώνει την πίεση, αλλά δεν υπάρχουν αρκετά ερευνητικά δεδομένα γι’ αυτή του τη δράση. Επειδή έχει αναισθητικές ιδιότητες χρησιμοποιείται για την παρασκευή πολλών αλοιφών, που ανακουφίζουν από τον πόνο. Τα έλαιά του χρησιμοποιούνται σε φάρμακα που σκοπό έχουν να ανακουφίζουν από τη δυσπεψία και τους στομαχικούς πόνους, ενώ βοηθά και στην πέψη των λιπαρών ουσιών. Καταπολεμά ακόμη τον πονοκέφαλο και τον πονόδοντο.
Βρίσκεται στην κορυφή της «μεσογειακής μαγειρικής», θεωρείται αρωματικό βότανο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί φρέσκο ή αποξηραμένο. Θεωρείται προϊστορικό μυρωδικό μια και ανακαλύφθηκε σε παλαιολοντικά μνημεία, στην αρχαία Ελλάδα λατρευόταν ως σύμβολο χαράς και ευτυχίας, μιας και κοσμούσε τα στεφάνια σε τελετές γάμων. Αλλά και οι αρχαίοι Έλληνες έπιναν αφέψημα ρίγανης για να γιατρέψουν τους σπασμούς της κοιλιάς, αλλά και τις διάρροιες. Θα τη βρούμε στα περισσότερα ορεινά μέρη της ελληνικής υπαίθρου και σχεδόν μέσα σε κάθε χωριάτικη σαλάτα. Η ρίγανη έχει μοναδική και ιδιαίτερα ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και είναι από τα πιο φρέσκα βότανα. Χάρη στη θυμόλη και τη καρβακόλη που εμπεριέχει, δρα ως «ασπίδα» απέναντι σε ιώσεις και βακτήρια εμποδίζοντας τη δράση μικροοργανισμών προφυλάσσοντάς μας από διάφορες ασθένειες.
Η γνωστή αντιοξειδωτική της δράση είναι ισχυρότερη από τα τεχνητά αντιοξειδωτικά σκευάσματα ΒΗΤ και ΒΗΑ που χρησιμοποιούνται από τη βιομηχανία στα συσκευασμένα κρέατα. Η ρίγανη, είναι ένα καλό γιατρικό για μολύνσεις του δέρματος, για τη δυσκαμψία των μυών και των αρθρώσεων, αλλά και για όσους έχουν αδύναμο αναπνευστικό σύστημα. Η νόστιμη ρίγανη είναι επίσης γνωστή πηγή β-καροτίνης και σιδήρου. Διευκολύνει την πέψη και καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα. Καλό δυναμωτικό και φίλος για τους πνεύμονες βοηθά στις χρόνιες βρογχίτιδες. Έχει διεγερτικές ιδιότητες και βοηθά τα άτομα που υποφέρουν από κόπωση. Το αιθέριο έλαιό της είναι τονωτικό, αντισπασ μωδικό,ευστόμαχο,αντιβηχικό,αποχρεμπτικό και χρησιμοποιείται σε εντριβές του δέρματος και για τονωτικά και κατευναστικά λουτρά.
11
{
{
Ρίγανη ή Οριγάνο
{
{ 10
Τα αιθέρια έλαιά του χρησιμοποιούνται στην αρωματοθεραπεία για την αντιμετώπιση προβλημάτων όπως: αρθρίτιδα, βήχας, κράμπες, κατάθλιψη, κούραση, στρες. Τα εμποτισμένα με μπαχάρι έμπλαστρα ανακουφίζουν ρευματικούς πόνους και νευραλγίες. Συνδυασμένο μαζί με πιπέρι, κανέλα, γαρίφαλο και μοσχοκάρυδο χρησιμοποιείται στην αλλαντοποιία, την ποτοποιία και στα φαγητά.
Συνεχίζεται.....
Εκπαιδευτικά “Ονειροτάξιδα” Μαριναλέδα ένα χωριό..παράδεισος
{
{
{
Το όνομά του είναι Μαριναλέδα και βρίσκεται 100 χιλιόμετρα από τη Σεβίλλη της Νότιας Ισπανίας. Έχει 3.000 περίπου κατοίκους, οι οποίοι εργάζονται στα χωράφια, καλλιεργούν όσπρια, λαχανικά, ελιές κ.α. και στο εργοστάσιο μεταποίησης προϊόντων. Ωστόσο, σε αυτό το χωριό: • Δεν υπάρχει αστυνομία, • Δεν υπάρχει εγκληματικότητα, • Δεν υπάρχει ανεργία, • Δεν υπάρχουν μετανάστες, • Δεν υπάρχει παπάς... Αναλυτικότερα: Όλα ξεκίνησαν το έτος 1977, όταν δημιουργήθηκε το «Συνδικάτο εργατών γης». Οι κάτοικοι του χωριού συμμετείχαν σ’ αυτό μαζικά και ένα χρόνο αργότερα έγινε η πρώτη κατάληψη μεγάλης 12 ιδιοκτησίας ενός αγροκτήματος, του οποίου ο ιδιοκτήτης δεν είχε απογόνους. Η εκλογή νέου δημάρχου, του νεώτερου τότε στην Ισπανία (19 ετών), άνοιξε το δρόμο για την ανατροπή της φτώχιας, με το σκεπτικό η γη να γίνει καλλιεργήσιμη και να δίνει δουλειά σε όλους τους κατοίκους, με το σλόγκαν «η γη σ’ αυτόν που τη δουλεύει». Κοντά στο 1990, η Κυβέρνηση της Ανδαλουσίας αναγκάστηκε να προχωρήσει σε απαλλοτριώσεις και να τις παραδώσει στο Δήμο της Μαριναλέδα. Έτσι, μετά από τον μακρύ δρόμο που διάβηκαν οι κάτοικοι, μετά από απεργία πείνας και πολλές αντιξοότητες, έγινε πραγματικότητα το παλιό τους όνειρο. Ξεκινώντας με τη φύτευση ελαιοδέντρων, την καλλιέργεια πιπεριάς, αγκινάρας και φάβας καλύφθηκαν οι ανάγκες του πληθυσμού και το 1999 η παραγωγή εκβιομηχανίζεται και –με τη βοήθεια μιας κονσερβοποιίας-αρχίζει η πλήρης απασχόληση όλων των κατοίκων. Ο κάθε εργάτης πλέον αμοίβεται με τον ίδιο μισθό, όποια κι αν είναι η θέση ή η αρμοδιότητά του. Με έξι ώρες εργασίας και έξι ημέρες την εβδομάδα ο καθένας πληρώνεται 48 ευρώ την ημέρα. Τα έσοδα του συνεταιρισμού δεν μοιράζονται. Όλα επενδύονται και πάλι στο συνεταιρισμό, ώστε να δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας. Ακόμη και σε εποχές που δεν υπάρχουν γεωργικές δουλειές, οι μισθοί καταβάλοονται σε όλους. Στη Μαριναλέδα, η στέγαση, η εργασία, η εκπαίδευση, η υγεία θεωρούνται δικαίωμα. Σε ό,τι αφορά στις υποδομές, το χωριό έχει Δημαρχείο, Αθλητικό κέντρο, Πολιτιστικό κέντρο, δύο Γηροκομεία, Γυμναστήριο και Στάδιο. Οι κανονικές υποδομές είναι αυτονόητες με παιδικό σταθμό (12 Ευρώ το μήνα με φαγητό), σχολική καντίνα (20 Ευρώ το μήνα), πισίνα (1 Ευρώ το μήνα), ένα επαγγελματικό εργαστήρι, δύο πάρκα, ένα μόνο για παιδιά, έναν σκεπαστό πεζόδρομο, βοήθεια στο σπίτι και διοργανώσεις εκδηλώσεων καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Για να ενοικίασεις ένα σπίτι, πληρώνεις 15 Ευρώ το μήνα. Μπορείς να γίνεις ιδιοκτήτης σπιτιού, αλλά το αγοράζεις δίχως δάνεια και τόκους. Για να γίνει, όμως, αυτό εφικτό, πρέπει ο ιδιοκτήτης να δουλέψει εθελοντικά, τουλάχιστον 450 ημέρες σε κατασκευή άλλων σπιτιών, όσο για το οικόπεδο αυτό παραχωρείται από το Δήμο και, αμοίβεται μόνον ο αρχιτέκτονας. Τα υλικά της οικοδομής μπορεί να προσφερθούν από κοινού με το Δήμο μέσα από τη χρήση δημόσιων κονδυλίων και προγραμμάτων Αγροτικής Εργασίας, από την Κυβέρνηση της Ανδαλουσίας. Η διαδικασία γίνεται κατόπιν συνέλευσης, στην οποία παρευρίσκονται όλοι οι πολίτες. Η κατοικία δεν μπορεί να πωληθεί, μπορεί όμως να μεταβιβαστεί-υπό όρους-στα παιδιά. Μοναδική προϋπόθεση κατοικίας είναι να είσαι για τρία χρόνια μόνιμος κάτοικος του χωριού. Τα επιτεύγματα, γενικώς, είναι εντυπωσιακά, σε σχέση με το μέγεθος της κοινότητας. Ασφαλώς, το σύστημα έχει επικριτές, αν όχι και πολέμιους. Και η απάντηση των πολλών είναι: Στη Μαριναλέδα εφαρμόζεται μία συμμετοχική δημοκρατία, όπου αποφασίζουμε για όλα· από τους φόρους, έως τις δημόσιες δαπάνες, στις μεγάλες συνελεύσεις. «Ξέρουμε πως οι άνθρωποι μπορούμε να δουλεύουμε και για άλλες Αξίες και όχι, αποκλειστικά, για το χρήμα». Ωστόσο, σήμερα η κρίση έχει χτυπήσει και αυτήν την τόσο καλά οργανωμένη κοινωνία. Η αγροτική και η βιομηχανική παραγωγή που έδιναν δουλειά μέχρι πριν λίγα χρόνια, έχουν επιβραδυνθεί. Γι’ αυτό έχουν ήδη στραφεί προς τη βιολογική καλλιέργεια, για να βρεθούν νέες εμπορικές διέξοδοι. Οι ετήσιες επιδοτήσεις έχουν περάσει από την μέγγαινη περικοπών (λόγω 13 Τρόικας), γι’ αυτό και έργα ματαιώθηκαν, όπως ένα νέο Κέντρο Υγείας, μια παρακαμπτήρια λεωφόρος, μια σκεπαστή πισίνα κ.α. Η Δημοτική Ομάδα δεν σταματά να αναζητά λύσεις και, όπως λένε οι νέοι «εδώ τουλάχιστον ανησυχνούμε λιγότερο για το δικό μας αύριο...»
{
Επιμελείται η Μαίρη Παχιαδάκη
γράφει η Ρέα Ελευθερία Καρκαβάτσου
Το Μικρό Λεξικό των Γεύσεων Αυτό το μήνα ψάχνουμε...με ΟΡΟΥΣ (6) ΛΑΚΤΟ ΒΕΤΖΕΤΕΡΙΑΝ (LACTO VEGETARIAN): Ο όρος αναφέρεται στους
Επιμελείται ο Δήμητρης Φραγκάκης
Η υγεία με απλά λόγια Χοληστερόλη
χορτοφάγους, οι οποίοι καταναλώνουν και γαλακτοκομικά προϊόντα.
ΛΑΚΤΟ ΟΒΟ ΒΕΤΖΕΤΕΡΙΑΝ (LACTO OVO VEGETARIAN) : Ο όρος αναφέρεται στους χορτοφάγους, οι οποίοι καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά.
ΛΙ (LIT): αναφέρεται στην κατασκευή της ζύμης ή άλλου υλικού που απλώνουμε για να στρώσουμε πάνω της κάποιο προϊόν (π.χ. πατάτες ντυσές, κας κ.α) ΛΙΑΙΖΟΝ (LIAISON): ο όρος αναφέρεται στο δέσιμο μιας σούπας ή σάλτσας. Έχουμε διάφορους τύπους λιαιζόν. Με κρόκους αυγών και κρέμα γάλακτος. Με ανάμειξη αλευριού και νερό ή με άμυλο.
15
{
{
• Χαμηλή HDL ή «καλή» χοληστερόλη • Κάπνισμα • Υψηλή Αρτηριακή πίεση (με ή χωρίς αγωγή) • Οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου (πατέρας ή αδελφός που είχε καρδιακό επεισόδιο πριν τα 55, ή μητέρα ή αδελφή που είχε επεισόδιο πριν τα 65) • Ηλικία (άνδρας 45 και άνω, γυναίκα 55 και άνω) • Διαβήτης • Παχυσαρκία • Έλλειψη σωματικής δραστηριότητας • Διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λίπη και χοληστερόλη
{
{
ΜΑΖΑΓΚΡΑΝ (MAZAGRANS): ο όρος αναφέρεται σε δύο λεπτές
14 πατάτες ντυσές που ανάμεσά τους απλώνουμε γέμιση της αρεσκείας μας.
Παράγοντες κινδύνου Καρδιαγγειακής Νόσου
ΜΑΛΑΣΟΛ (MALASOL): ο όρος αναφέρεται στο χαβιάρι το οποίο
έχουμε αλατίσει πολύ ελαφριά.
ΜΑΡΙΝΕ (MARINER): ο όρος αναφέρεται στο μούλιασμα ενός προϊόντος για να γίνει πιο τρυφερό ή προκειμένου να αρωματιστεί.
ΜΑΡΚΕ (MARQUER): ο όρος αναφέρεται στην τελική προετοιμασία ενός φαγητού πρωτού το βάλουμε να ψηθεί.
ΜΑΤΕΛΟΤ (MATELOTE): ο όρος αναφέρεται στα ψάρια με τη μέθοδο προετοιμασίας «ποσέ» και κόκκινο κρασί. ΜΕΝΤΑΓΙΟΝ (MEDAILLONS): ο όρος αναφέρεται στην κοπή ψαριών ή
κρεάτων σε στρογγυλές λεπτές φέτες.
ΜΟΝΤΕ (MONDER): ο όρος αναφέρεται στο καθάρισμα προϊόντων από το περίβλημα τους (αυγά, αμύγδαλα, καρύδια κ.α)
ΜΟΥΙΓΙΕ (MOUILLER): ο όρος αναφέρεται στην προσθήκη ενός
Τα αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο Στεφανιαίας Νόσου Η χοληστερόλη είναι μια μαλακής συστάσεως ουσία που βρίσκεται μέσα στο αίμα μας. Αν και ο οργανισμός μας τη χρειάζεται για την ανάπλαση και τη διατήρηση των κυττάρων, η πολλή χοληστερόλη μπορεί να κάνει κακό, δημιουργώντας πλάκες στα τοιχώματα των αρτηριών. Η LDL (χαμηλής-πυκνότητας) χοληστερόλη είναι γνωστή ως «κακή» χοληστερόλη, γιατί μπορεί να συσσωρευτεί στα τοιχώματα των αρτηριών και να δημιουργήσει παχιές, σκληρές πλάκες οι οποίες φράζουν τις αρτηρίες και εμποδίζουν την καλή κυκλοφορία του αίματος στην καρδιά και στον εγκέφαλο. Η HDL (υψηλής πυκνότητας) χοληστερόλη είναι γνωστή ως «καλή» χοληστερόλη γιατί βοηθάει στην απομάκρυνση της κακής χοληστερόλης από τον οργανισμό. Εάν δεν γνωρίζετε τον ατομικό σας στόχο για την «κακή» LDL χοληστερόλη σας, θα πρέπει να ρωτήσετε το γιατρό σας
υλικού –υγρού κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος (π.χ. μπουγιόν, νερό, κρέμα γάλακτος κ.α.)
Ο Δημήτρης Φραγκάκης είναι ιατρός παθολόγος
11 Ιουλίου, 2014 Παγκόσμια Ημέρα Πληθυσμών
Ένα ασφαλές πέρασμα από την εφηβεία προς την ενήλικη ζωή αποτελεί δικαίωμα κάθε παιδιού. Για να εκπληρώσει αυτό το δικαίωμα, οι οικογένειες και οι κοινωνίες πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι έφηβοι και οι νέοι αποκτούν τις γνώσεις και τις δεξιότητες που απαιτούνται για να ζουν παραγωγικά. Όμως η πλειονότητα των νέων μεγαλώνουν σε χώρες με χαμηλό εισόδημα, όπου δεν είναι εγγυημένες οι υπηρεσίες εκπαίδευσης και υγείας, σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση Επισκόπησης (ICPD) της Διεθνούς Διάσκεψης για τον Πληθυσμό και την Ανάπτυξη που δημοσιεύθηκε νωρίτερα αυτό το χρόνο. Για πάρα πολλούς νέους, οι αναπαραγωγικές υπηρεσίες υγείας είναι δύσκολες στην πρόσβαση, και οι θέσεις εργασίας είναι περιορισμένες. Η επένδυση σε αυτή τη γενιά πρέπει να αποτελέσει μια παγκόσμια προτεραιότητα, αναφέρει η έκθεση ICPD. Αυτό περιλαμβάνει την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εξασφαλίζοντας την πρόσβασή των νέων στην εκπαίδευση και την υγειονομική περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας. Περιλαμβάνει επίσης την εξασφάλιση της πρόσβασης σε ευκαιρίες αξιοπρεπούς απασχόλησης.
Σήμερα, υπάρχουν περίπου 1,8 δισεκατομμύρια νέοι – ηλικίας από 10 έως 24 ετών – οι οποίοι αποτελούν περίπου το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού. «Γνωρίζουμε ότι οι υγιείς, μορφωμένοι, παραγωγικοί και πλήρως απασχολούμενοι νέοι μπορούν να βοηθήσουν να σπάσει ο διαγενεακός κύκλος της φτώχειας, όντας πιο ανθεκτικοί στην αντιμετώπιση των ατομικών και κοινωνικών προκλήσεων,» ανέφερε ο Δρ. Babatunde Osotimehin, Εκτελεστικός Διευθυντής του UNFPA. «Ως εξειδικευμένοι και ενημερωμένοι πολίτες, μπορούν να συμβάλουν πληρέστερα στις κοινότητες και τα έθνη τους.» Ωστόσο, πάρα πολλοί νέοι συνεχίζουν να παλεύουν με τη φτώχεια, την ανισότητα και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους, που τους εμποδίζουν από το να επιτύχουν το προσωπικό και συλλογικό δυναμικό τους. Υπολογίζεται ότι 515 εκατομμύρια έφηβοι και νέοι, ηλικίας 15 έως 24 ετών, ζουν με λιγότερα από 2 δολάρια την ημέρα, σύμφωνα με την UNESCO, και ακόμη περισσότερα εκατομμύρια αντιμετωπίζουν διακρίσεις λόγω φύλου και άλλων μορφών περιθωριοποίησης.
{
{
{
{
Στις 11 Ιουλίου, καθώς οι κοινότητες σε όλο τον κόσμο γιορτάζουν την Παγκόσμια Πληθυσμών, το UNFPA (United Nations Population Fund) ζητά να γίνουν επενδύσεις για τη στήριξη της μεγαλύτερης-από ποτέ γενιάς νέων ανθρώπων.
16 Ημέρα
Το 2012, 63 εκατομμύρια έφηβοι σε όλο τον κόσμο δεν εντάχθηκαν είτε σε πρωτοβάθμια ή δευτεροβάθμια εκπαίδευση, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της UNESCO. Και το 2013, οι νέοι ηλικίας 15 έως 24 ετών είχαν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες από τους ενήλικες 17 να είναι άνεργοι, όπως αναφέρει η έκθεση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας. Σε πολλές περιοχές, τα κορίτσια και οι νεαρές γυναίκες αντιμετωπίζουν χειρότερες καταστάσεις, όχι μόνο αναφορικά με την εκπαίδευση και την απασχόληση, αλλά και σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πάρα πολλά κορίτσια απομακρύνονται από το σχολείο για να παντρευτούν, ως μέρος ενός φαύλου κύκλου κακοποιήσεων που περιλαμβάνει τους παιδικούς γάμους, την εγκυμοσύνη κατά τη διάρκεια της εφηβείας και τον αυξημένο κίνδυνο τραυματισμού ή θανάτου κατά τον τοκετό.
«Για εκατομμύρια νέους σε όλο τον αλλαγές στο σώμα τους, αλλά και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως του γάμου και της απόκτησης
κόσμο, η εφηβεία δεν φέρνει μόνο νέα τρωτά σημεία στις παραβιάσεις στους τομείς της σεξουαλικότητας, παιδιών,» ανέφερε ο Δρ Osotimehin.
Προγράμματα του UNFPA προωθούν την πρόσβαση των νέων σε ολοκληρωμένη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και στην ποιότητα της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας – συμπεριλαμβανομένου του εθελοντικού οικογενειακού προγραμματισμού. Το UNFPA υποστηρίζει επίσης τη συμμετοχή και τις πρωτοβουλίες της νεολαίας για να βοηθήσει τους νέους να εξασφαλίσουν ότι η «φωνή τους θα ακούγεται» στις αποφάσεις που τους αφορούν. Πηγή: http://socialpolicy.gr/
Ιούλιος 2014 Παγκόσμια Ημέρα Πληθυσμών: {
{
{
{
11 Ιουλίου 2014 18
19
Ευτυχία
Ο Δεκάλογος της Προστασίας! «Στην παραλία από υπεριώδη ακτινοβολία».
Σ’ ένα βασίλειο στα χρόνια τα παλιά απελπισία χτύπησε το βασιλιά, μπουκιά δεν ήθελε να φάει ούτε να πιεί ούτε καμιά κουβέντα σ’ άνθρωπο να πει. Ρωτούν ένα σοφό την υγειά του για να βρει. Τους λέει: «Καλά να γίνει θα μπορέσει πουκάμισο ευτυχισμένου, αν φορέσει». Φεύγουν γοργά, γυρνάνε πόλεις και χωριά, μπαίνουν σε πλούσια πολλά νοικοκυριά, βλέπουν ανθρώπους που ‘χουν δόξα κι ομορφιά, μα ευτυχία δεν συναντούνε πουθενά. Σ’ ένα ακρογιάλι βλέπουν νεαρό ψαρά με λίγα ψάρια χαρωπά να τραγουδά. «Ευτυχισμένος;» τον ρωτούν, λέει «πολύ, ό,τι κι αν έχω εδώ εμένα μου αρκεί». Ολόχαροι είναι τώρα οι αυλικοί, ο βασιλιάς τους επιτέλους θα σωθεί. Μια λεπτομέρεια όμως καθοριστική: Πουκάμισο δεν είχε εκείνο το παιδί.
Το καλοκαίρι συνεχίζεται και θα πρέπει να γνωρίζουμε, όσο ξεχυθούμε στις παραλίες, μερικές οδηγίες ειδικών για να μη γίνει ο ήλιος από φίλος και ζωογόνος πηγή, μοιραίος εχθρός. Τη «σκοτεινή πλευρά» του ήλιου θα δουν όσοι δε λάβουν τα μέτρα τους απέναντι στη υπεριώδη ακτινοβολία. Πριν αφεθούμε, λοιπόν, στην επίδρασή του, ας θυμηθούμε το αρχαίο ρητό «παν μέτρον άριστον», όπως τονίζει ο καθηγητής της δερματολογίας, ομότιμος στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ας φροντίσουμε να λάβουμε τα μέτρα μας για να μην βάλουμε σε κίνδυνο την υγεία μας και αλλά και των ανθρώπων της οικογένειάς μας: Αποφεύγουμε τον ήλιο από τις 10:00 – 15:00 το μεσημέρι. Προγραμματίζουμε τις υπαίθριες δραστηριότητές μας νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα. Χρησιμοποιούμε καπέλο, μακριά μανίκια και μακριά παντελόνια όταν βρισκόμαστε στον ήλιο. Οι ομπρέλες και οι τέντες προστατεύουν αρκετά. Χρησιμοποιούμε αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας πριν από κάθε έκθεση στον ήλιο και δεν ξεχνάμε να το απλώνουμε κάθε δύο ώρες, εφόσον φυσικά συνεχίζουμε να παραμένουμε στον ήλιο. Θυμόμαστε ότι το αντηλιακό πρέπει να χρησιμοποιείται ύστερα από κολύμπι, εφίδρωση κλπ. 21 Δεν ξεχνάμε να χρησιμοποιούμε το αντηλιακό όταν έχει ελαφρά συννεφιά, καθώς ένα μεγάλο ποσοστό ηλιακών ακτινών περνά μέσα από τα σύννεφα. Άτομα υψηλού κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου του δέρματος (αγρότες, ναυτικοί, προπονητές και όλα τα ανοιχτόχρωμα άτομα) πρέπει να χρησιμοποιούν αντηλιακό κάθε μέρα. Αν αναπτύξουμε αλλεργική αντίδραση στο αντηλιακό, το αλλάζουμε αμέσως. Κάποιο από τα υπάρχουσα που θα κυκλοφορούν θα είναι κατάλληλο για εμάς. Προσέχουμε τις επιφάνειες που αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία. Η άμμος, το τσιμέντο, ακόμα και το νερό ανακλούν μεγάλο μέρος της ακτινοβολίας. Το να μένουμε στη σκιά δεν προσφέρει πλήρη προστασία. Κρατάμε τα παιδιά μακριά από τον ήλιο. Αρχίζουμε να χρησιμοποιούμε αντηλιακό στα παιδιά από την ηλικία των 6 μηνών. Διδάσκουμε τα παιδιά πώς να προστατεύονται από τον ήλιο. Η βλαβερή επίδραση του ήλιου αρχίζει αμέσως και είναι α θ ρ ο ι σ τ ι κ ή. Καπέλο-t-shirt λοιπόν. Απολαμβάνουμε τον ήλιο με λογική.
{
{
Επιμελείται η Οικονομοπούλου Πόπη
{
{ 20
Γράφει η Βιβή Τζώνη
Καλές Διακοπές!
Γράφει η Φραγκιαδάκη Τατιάνα
ΠΕΡΙ ΨΥΧΗΣ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΙΑΚΟΠΩΝ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Καλοκαίρι: Η εποχή που κατά κανόνα δημιουργεί συνειρμούς, αναμνήσεις και ευχάριστες ή θετικές σκέψεις. Η εποχή που οι περισσότεροι άνθρωποι επιθυμούν να αποκοπούν για λίγο από τη ρουτίνα της καθημερινότητας και να προσφέρουν στον εαυτό τους λίγες μέρες ανάπαυλας και συνάμα ψυχικής αποφόρτισης. Τί θετικό, όμως, μπορεί να προσφέρουν οι διακοπές στην ψυχική μας υγεία και τί δραστηριότητες μπορούμε να κάνουμε τις ημέρες που θα διαθέσουμε στον εαυτό μας;
{
{
Σκεπτόμενοι, λοιπόν, θετικά για αυτή τη μικρή ή μεγάλη περίοδο που θα αφιερώσουμε στις διακοπές μας, ταυτόχρονα επηρεάζεται και η διάθεσή μας και δημιουργείται η προσμονή γι αυτήν την περίοδο. Έπειτα, κατά το διάστημα στο οποίο βρισκόμαστε σε διακοπές, επέρχεται και η αποφόρτιση από τα προβλήματα της καθημερινότητας αλλά και από το άγχος που 23 αυτά επιφέρουν. Το σώμα και το πνεύμαχαλαρώνει, προσπαθώντας μέσω της αλλαγής παραστάσεων να δημιουργήσει ευχάριστες καταστάσεις.
{
{
Μπορούμε αρχικά να κατανοήσουμε το νόημα των διακοπών αναλύοντας την εννοιολογική σημασία της λέξης. Η λέξη, λοιπόν, διακοπές αποτελεί τον πληθυντικό αριθμό της λέξης διακοπή, η οποία με τη σειρά της δηλώνει την προσωρινή παύση μιας ενέργειας ή μιας κατάστασης. Καταλαβαίνουμε συνεπώς, ότι οι διακοπές είναι ουσιαστικά η προσωρινή παύση 22 των ενεργειών που πραγματοποιούμε στην καθημερινότητά μας, αλλά και η αναπλήρωσή τους με άλλες δραστηριότητες. Συνήθως, αυτές οι νέες δραστηριότητες είναι πιο ευχάριστες ή πιο ξεκούραστες για τα άτομα που τις πραγματοποιούν, γι αυτό και η λέξη «διακοπές» δημιουργεί συνειρμικά θετικές αναμνήσεις ή θετική προδιάθεση για την κατάσταση που θα επακολουθήσει.
Μπορούμε, λοιπόν, μέσα από αυτό να κατανοήσουμε και την ανάγκη, σωματική και ψυχική, του κάθε ανθρώπου να απεμπλέκεται για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα από την καθημερινότητά του, να ξεκουράζεται, να αποφορτίζεται και έπειτα να επαναδιαπραγματεύεται την καθημερινότητά του αλλά και τις προτεραιότητες που έχει θέσει μέσα σε αυτήν. Οι διακοπές, λοιπόν, δεν είναι μόνο ο χρόνος που ξεκουράζεται το σώμα∙ είναι και το διάστημα που η ψυχή «ανασυντάσσεται και επαναδιαπραγματεύεται» χωρίς το άγχος, το στρες και την αρνητική αλληλεπίδραση με ανθρώπους, αλλά με νέες, ευχάριστες και ήρεμα ψυχικά εικόνες, οι οποίες μας βοηθούν τόσο στην αύξηση της αποδοτικότητάς μας, στη σύσφιξη των σχέσεων με τους οικείους μας όσο και στη διατήρηση της ψυχικής μας υγείας. Γι αυτό, λοιπόν, μπορούμε όλοι να διαθέσουμε λίγο χρόνο στον εαυτό μας και να σκεφτούμε, πως οι διακοπές, όχι μόνο δεν μας επιβαρύνουν, μας αναζωογονούν, μας αποφορτίζουν και πάνω από όλα φροντίζουν για τη διατήρηση της ψυχικής μας ηρεμίας αλλά και ανθεκτικότητας. Μπορούμε, έτσι, να οργανώσουμε το χρόνο μας και να καταφέρουμε να προσφέρουμε στον εαυτό μας μερικές ημέρες «απόδρασης» από την καθημερινότητα, τις οποίες και θα εμπλουτίσουμε απλά με ό,τι μας κάνει πιο χαρούμενους, πιο θετικούς και κυρίως θα μας κρατήσει μακριά από το άγχος και την αρνητική διάθεση που αυτό επιφέρει.
Επιμελείται η Εμμανουέλα Μπαλτζάκη
«Σχολείο Κουζίνας» ΔΙΕΘΝΗΣ ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΑΙΓΥΠΤΟΣ (2) Καροτοσαλάτα με αρώματα από την Τυνησία. Νόστιμο και πρωτότυπο πιάτο που μπορούμε να ετοιμάσουμε μία μέρα νωρίτερα, να φυλάξουμε στο ψυγείο και να σερβίρουμε μόλις επανέλθει σε θερμοκρασία δωματίου.
ΥΛΙΚΑ
• 2 φλιτζ. τσαγιού ρεβίθια, αποφλοιωμένα • 2 φύλλα δάφνης • 1 γεμάτη κ. σούπας ολόκληροι σπόροι κύμινου • 40 ml ελαιόλαδο • 2 μεγάλα ξερά κρεμμύδια, κομμένα σε χονδρά καρέ • 2 - 4 σκελίδες σκόρδου, λιωμένες • 1 κ. σούπας έτοιμη σάλτσα χαρίσα Ρεβύθια • 2 κ. σούπας χυμός λεμονιού • 1 κ. γλυκού ξύσμα από ακέρωτο και κατά προτίμηση βιολογικό λεμόνι
Λεμονάτα
ΣΕΡΒΙΡΙΣΜΑ
Καροτοσαλάτα
• 750 γρ. καρότα καθαρισμένα και κομμένα σε ροδέλες πάχους ½ εκ. περίπου • 3 κ.σ. ελαιόλαδο • 2 κ.γλ. τριμμένο κύμινο • 1/4 κ.γλ. πιπέρι καγιέν • 1/2 φλ. Νερό • 3 κ.σ. ξίδι άσπρου κρασιού • 1/3 φλ. κομμένος φρέσκος κόλιανδρο
ΕΚΤΕΛΕΣΗ 1. Βράζουμε τα καρότα σε κατσαρόλα μέτριου μεγέθους, σε αλατισμένο νερό για περίπου 8 λεπτά, μέχρι να γίνουν τραγανά και τρυφερά. Στραγγίζουμε καλά. 2. Αναμειγνύουμε το λάδι, το κύμινο και το καγιέν σε τηγάνι με χοντρό πάτο σε μέτρια φωτιά, για περίπου 30 δευτερόλεπτα, μέχρι να βγάλουν τα αρώματά τους. 3. Προσθέτουμε τα καρότα, μισό φλιτζάνι νερό και το ξίδι. Αφήνουμε να σιγοψηθούν σε μέτρια φωτιά μέχρι να απορροφηθούν τα υγρά, περίπου 5 λεπτά, ανακατεύοντας συχνά. 4. Αλατοπιπερώνουμε και βγάζουμε από τη φωτιά. • Αφήνουμε να κρυώσει, προσθέτουμε τον κόλιανδρο και σερβίρουμε.
ΕΚΤΕΛΕΣΗ 1. Μουλιάζουμε τα δαμάσκηνα σε άφθονο νερό για μισή ώρα περίπου. 2. Βάζουμε το κρέας σε μία κατσαρόλα μαζί με 2 – 3 ξυλαράκια κανέλας, το κρεμμύδι, το βούτυρο, αλάτι, πιπέρι και 2 ποτήρια νερό. 3. Σιγοβράζουμε για μία ώρα περίπου. 4. Βγάζουμε το κρέας από τη κατσαρόλα και το αφήνουμε στην άκρη, κάπου που να διατηρείται ζεστό. 5. Σουρώνουμε τα δαμάσκηνα και τα βάζουμε στη κατσαρόλα μαζί με 5 κουταλιές μέλι και μία κουταλιά του γλυκού κανέλα σκόνη. 6. Τα βράζουμε σε μέτρια θερμοκρασία έως ότου να αρχίσουν να καραμελώνουν. 7. Σε ένα αντικολλητικό τηγάνι βάζουμε τα αμύγδαλα με 3 κουταλιές της σούπας λάδι. 8. Σε ένα ταψί βάζουμε το σουσάμι και το ψήνουμε στο φούρνο μέχρι να ροδοκοκκινίσει. 9. Τοποθετούμε το κρέας σε μία πιατέλα, βάζουμε τα δαμάσκηνα τριγύρω, γαρνίρουμε με τα αμύγδαλα, πασπαλίζουμε με το σουσάμι και περιχύνουμε με τη σάλτσα από τα δαμάσκηνα. ΣΕΡΒΙΡΙΣΜΑ • Ζεσταίνουμε ελαφρώς τα κομμάτια αραβικής πίτας στο φούρνο, για 1 - 2 λεπτά, μέχρι να αφρατέψουν (όχι όμως να καούν και να σκληρύνουν). Τα μοιράζουμε σε 4 - 6 βαθιά πιάτα και ρίχνουμε τα ρεβίθια με το ζουμί τους. Σκορπίζουμε τον ψιλοκομμένο μαϊντανό, και την κάππαρη, περιχύνουμε κάθε μερίδα με λίγο ελαιόλαδο και σερβίρουμε αμέσως.
25
{
{
ΥΛΙΚΑ
{
{ 24
• 4 αραβικές πίτες μεσαίου μεγέθους, κομμένες με το χέρι σε μέτρια, ακανόνιστα κομμάτια • ½ φλιτζ. τσαγιού κάππαρη, ξεπλυμένη και στραγγισμένη • 2 κ. σούπας ψιλοκομμένος άνηθος (χωρίς τα χονδρά κοτσάνια) • λίγο ελαιόλαδο, για το σερβίρισμα • αλάτι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι
Eπιμελείται η Μαίρη Σαββοπούλου
Παροιμιώδεις Φράσεις Κιτρίνισε από το κακό του
Λαϊκή έκφραση που λέει ότι κάποιος είναι κίτρινος από το κακό του. Η κιτρινάδα αυτή δεν είναι τίποτα άλλο παρά διαρκής έκκριση χολής.
Κι ο Άγιος φοβέρα θέλει
Λέγεται ότι κάποιος άξεστος βοσκός θέλησε να μπει την ώρα βροχής σ’ ένα εξωκλήσι για να προστατευθεί. Έβαλε, λοιπόν, την γκλίτσα του στους ώμους και, ακουμπώντας σ’ αυτήν τα χέρια του, προσπάθησε να μπει από τη μικρή πορτούλα του ερημοκλησιού. Φυσικά δεν τα κατάφερε, γιατί οι άκρες της «γκλίτσας» σκάλωσαν στις κάσες της πόρτας. Ο βοσκός θεώρησε ότι ο άγιος δεν τον άφησε να μπει και με την αφέλεια της άγνοιας του, κατέβασε την γκλίτσα από τους ώμους του και την κίνησε απειλητικά προς την κατεύθυνση της πόρτας. Τώρα όμως, με την γκλίτσα όρθια, μπορεί να περάσει χωρίς δυσκολία. Όταν το βράδυ γύρισε στο χωριό και διηγούταν στους συγχωριανούς το κατόρθωμα του, πρόσθεσε με καμάρι: «Τι τα θες, κι’ οι άγιοι θέλουνε φοβέρα».
Κίτρινος τύπος
Πολλοί δίνουν την εξήγηση ότι τα κολλυβογράμματα είναι τα λίγα γράμματα, τόσα όσα χρειάζονται στον παπά, για να διαβάσει ένα πιάτο κόλλυβα. Όμως, εδώ δεν πρόκειται για τα κόλλυβα, αλλά για τα κολοβά, τα λίγα και ατελή γράμματα, τα γράμματα των πρώτων τάξεων του Δημοτικού. Χαρακτηρίζει περιφρονητικά αυτούς που, ενώ δεν έχουν ολοκληρωμένη παιδεία, παριστάνουν τους σοφούς.
Κολοκύθια στο πάτερο
Πάτερα ή πατερά είναι τα ξύλινα δοκάρια της οροφής που, στα παλιά χρόνια, οι χωρικοί κρεμούσαν πλεξίδες από κρεμμύδια, σκόρδα, ντομάτες, ρόδια κλπ. Επειδή η θρεπτική αξία των κολοκυθιών είναι μικρή, όταν θέλομε να μιλήσουμε για κάτι ανούσιο και ασήμαντο, το ονομάζουμε κολοκύθια στο πάτερο.
Κλάδο ελαίας
Στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους, το κλαδί της ελιάς, που το έφερε στο ράμφος του ένα περιστέρι, συμβόλιζε την αιώνια ειρήνη. Στην αρχαία Ελλάδα, το κλαδί της ελιάς και το κλαδί του φοίνικα ήταν σύμβολα θριάμβου και νίκης
Κομίζειν γλαύκα εις Αθήνας
Λέγεται για μία ασήμαντη πληροφορία ή γνωστή είδηση. Στην αρχαία Αθήνα, υπήρχαν πολλές «γλαύκες», δηλαδή κουκουβάγιες, έτσι ο «κομίζειν γλαύκα εις Αθήνας», δεν έκανε τίποτα σπουδαίο. Η παροιμία μνημονεύεται και από τον Αριστοφάνη στις «Όρνιθες».
27
{
{
Κολλυβογράμματα
{
{ 26
Πολλές φορές έχουμε άδικες, συκοφαντικές, καμιά φορά, επιθέσεις σ’ ένα άτομο, σε μια πολιτική παράταξη ή άλλο έντυπο. Αυτό ονομάζεται «κίτρινος τύπος», «κίτρινη φυλλάδα» ή «κιτρινισμός». Στα 1890 η εφημερίδα ‘New York Times’ (Κόσμος της Νέας Υόρκης) χρησιμοποίησε ένα μικρό ήρωα, ως «μάγκα» της πόλης, με δυο τεράστια αυτιά, ένα ψηλό καπέλο φορεμένο στο πίσω μέρος του κεφαλιού, και ένα κίτρινο κουστούμι για να εξιστορήσει τις πονηριές και τα κατορθώματα ενός παιδιού της αμερικανικής μεγαλούπολης. Το είδος αυτών των εικονογραφημένων χιουμοριστικών σχεδίων με ήρωα, «το κίτρινο παιδί», είχε τρομακτική επιτυχία και βρήκε μιμητές και άλλες...που άρχισαν να δημοσιεύουν «κιτρινογραφημένα σκάνδαλα» . Κάποιος, όμως, δημοσιογράφος της «παλιάς σχολής» καυτηρίασε τις νέες μεθόδους και σ’ ένα δριμύτατο άρθρο του ονόμασε το «κίτρινο παιδί» ζωντανό σύμβολο της καινούριας νοοτροπίας, τον δε Τύπο εκείνο «κίτρινο».
Επιμελείταιι η Μαίρη Παχιαδάκη
Γιατί, άραγε, δεν χαμογελούν οι Ρώσοι; Οι Ρώσοι, όπως λέγεται, θεωρούνται ψυχροί, σκυθρωποί, αγέλαστοι άνθρωποι. Εντούτοις, η έλλειψη χαμόγελου δεν έχει καμία σχέση με την ψυχρότητα... Το έντυπο «Russia Beyond the Headlines», παρουσιάζει τις ιδιαιτερότητες του Ρωσικού χαμόγελου, δίνοντας εξηγήσεις για τα «μυστικά» του, κάτι που αποτελεί μια μεγάλη εθνική πρωτοτυπία. Έτσι, στη Ρωσία υπάρχει το χαμόγελο της «αγέλαστης επικοινωνίας» ή «μη-λεκτικής συμπεριφοράς» που συνοψίζεται σε δέκα κυρίως λόγους...
• Το Ρωσικό χαμόγελο εκφράζεται συνήθως με τα χείλη και περιστασιακά γίνεται ελαφρώς ορατό στην επάνω σειρά των δοντιών. Το χαμόγελο με ανοικτό το στόμα θεωρείται σχεδόν χυδαίο και ονομάζεται «χαμόγελο του αλόγου». • Το χαμόγελο στον Ρωσικό κώδικα επικοινωνίας δεν αποτελεί ένδειξη ευγένειας. Το συνεχές ευγενικό χαμόγελο, ονομάζεται «υπηρεσιακό» και είναι ένα κακό σημάδι για τον ανθρώπινο χαρακτήρα. • Στη Ρωσική επικοινωνία, δεν είναι αποδεκτό να χαμογελάς σε αγνώστους. Αυτός είναι και ο λόγος που ακόμη και οι πωλήτριες δεν χαμογελούν στους πελάτες, ενώ- σε αντίθετη περίπτωση- αυτό είναι αποδεκτό. • Στους Ρώσους δεν συνηθίζεται να ανταποκρίνονται αυτόματα, με χαμόγελο στο χαμόγελο. Τοχαμόγελο από γνωστό πρόσωπο θεωρείται σαν μια πρόκληση για να ξεκινήσει μια κουβέντα. • Οι Ρώσοι δεν συνηθίζουν να χαμογελάνε στη διάρκεια της εργασίας τους. • Είναι ασυνήθιστο να χαμογελούν, ακόμη και οι μαθητές στην τάξη τους!
29
{
{
{
{ 28
• Οι ενήλικες διδάσκουν τα παιδιά τους να μην χαμογελάνε και να είναι σοβαρά στο σχολείο Μιακοινή παρατήρηση του δασκάλου είναι «Τί γελάς, γράφε». • Στην ρωσική συνείδηση υπάρχει ένας κανόνας. Το χαμόγελο θα πρέπει να είναι μια ειλικρινής αντανάκλαση καλής θέλησης και πρέπει ο συνομιλητής να έχει πραγματικά καλή διάθεση. • Το χαμόγελο του Ρώσου, έχει πάντα μια αιτία που θα πρέπει να είναι γνωστή στο περιβάλλον του. • Δεν είναι αποδεκτό να χαμογελά κανείς σε μια έντονη, αγχωτική κατάσταση, ή αν δίπλα του υπάρχουν άνθρωποι που είναι άρρωστοι ή έχουν προσωπικά προβλήματα κλπ. Πρέπει να πιστέψει κανείς πως, για τους Ρώσους, η διάκριση μεταξύ του χαμόγελου και του γέλιου είναι ακαθόριστη. Συχνά, στην πράξη, το ένα εξομοιώνεται με το άλλο. Και βέβαια, η αντίδραση του ανθρώπου που χαμογελά προς έναν άλλο, είναι η κοινότυπη ερώτηση «Γνωριζόμαστε»;
Περιβάλλον Η ΑΠΟΨΙΛΩΣΗ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ ΚΑΙ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΙΣ Η αποψίλωση των δασών είναι η αφαίρεση δέντρων, ενώ η γη που απέμεινε μετατρέπεται στη συνέχεια σε οποιαδήποτε άλλη χρήση. Περίπου τα μισά από τα παγκόσμια δάση θα έχουν εξαφανιστεί μέχρι το 2015, η πλειοψηφία των οποίων, μόνο κατά τη διάρκεια των τελευταίων 50 ετών. Τα δάση έχουν την μοναδική ιδιότητα να αποτελούν μια φυσική μηχανή ανακύκλωσης. Λαμβάνουν το διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, και μέσω της φωτοσύνθεσης φτιάχνουν σάκχαρα, νερό και οξυγόνο από το οποίο ζούν πολλοί οργανισμοί (συμπεριλαμβανομένου και του ανθρώπου). Όταν γερνούν, οι κορμοί τους γίνονται καύσιμα αλλά αν θαφτούν κάτω από τη Γη, και κάτω απο ειδικές συνθήκες παράγεται φυσικό κάρβουνο.
{
Η αποψίλωση των δασών συμβαίνει για πολλούς λόγους: Τα δέντρα ή τα παράγωγα τους χρησιμοποιούνται ως κάρβουνο, ή πωλούνται, για τα καύσιμα ή το ξύλο, ενώ εκκαθαρίζονται και η γη χρησιμοποιείται ως βοσκότοπος ή για την ανοικοδόμιση οικισμών. Η αποψίλωση έχει, επίσης, χρησιμοποιηθεί στον πόλεμο για να στερήσει από έναν εχθρό της κάλυψης για τις δυνάμεις του και, επίσης, ζωτικής σημασίας πόρους. Η αφαίρεση των δέντρων χωρίς επαρκή αναδάσωσης έχει οδηγήσει σε προβλήματα σχετικά με απώλεια της βιοποικιλότητας και τον κύκλο του νερού (π.χ. εντόνη ξηρασία στην περιοχή των δασών, και έντονες βροχόπτόσεις σε απομακρυσμένες περιοχές με αποτέλεσμα πλυμμήρες και άλλες φυσικές καταστροφές). Επιπλέον έχει αρνητικές επιπτώσεις στην φυσική εναποθήκευση (biosequestration) του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα. Συγκεκριμένα,σύμφωνα με τα αποτελεσματα της νέας μελέτης ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Λιντς και το Κέντρο Οικολογίας και Υδρολογίας του βρετανικού Ερευνητικού Συμβουλίου Φυσικού Περιβάλλοντος, η αποψίλωση των δασών μπορεί να αλλάξει δραστικά τα επίπεδα των βροχοπτώσεων, όχι μόνο σε τοπικό επίπεδο. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, όσο αφορά τα τροπικά δάση, «Δάση των βροχής» όπως λέγονται, και συγκεκριμένα την περιοχή του Αμαζονίου, η αποψίλωση μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλη μείωση των βροχοπτώσεων στη λεκάνη του Αμαζονίου, αλλά και σε αύξησή τους, σε μεγαλύτερη απόσταση. Συνδυάζοντας δεδομένα από δορυφόρους με προβλέψεις για την αποψίλωση, υπολόγισαν ότι οι βροχοπτώσεις στη λεκάνη του Αμαζονίου θα μπορούσαν να μειωθούν ακόμη και κατά 21% έως το
Οι ερευνητές εξηγούν ότι στα τροπικά δάση, η βροχόπτωση συνήθως είναι υπερδιπλάσια απ’ ό,τι σε περιοχές με ελάχιστη βλάστηση. «Μας εξέπληξε το εύρημα ότι αυτό το φαινόμενο εκδηλώνεται έντονα σε περισσότερη από τη μισή έκταση των τροπικών δασών», γράφει ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας Ντόμινικ Σπράκλεν. «Είδαμε ότι τα δάση του Αμαζονίου και του Κονγκό συντηρούν τη βροχόπτωση στην περιφέρεια των λεκανών τους, σε περιοχές όπου μεγάλοι πληθυσμοί ανθρώπων ζουν και εξαρτώνται από τη βροχή. Η μελέτη μας καταδεικνύει ότι η αποψίλωσή τους θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες για ανθρώπους που ζουν σε απόσταση χιλιάδων χιλιομέτρων, στις γειτονικές χώρες». Η συζήτηση γύρω από τη σχέση της βλάστησης με τις βροχοπτώσεις δεν είναι νέα, όμως οι συνέπειες της συρρίκνωσης των μεγάλων δασών για τις βροχές δεν έχουν μελετηθεί εκτενώς. Οι ερευνητές βασίστηκαν σε νέα δεδομένα της NASA και σε ένα μοντέλο που κάνει προβλέψεις για τη ροή του ατμοσφαιρικού αέρα και το οποίο τους βοήθησε να εξετάσουν με ακρίβεια την κίνηση του αέρα μέσα από τη βλάστηση των τροπικών δασών. «Οι παρατηρήσεις δείχνουν ότι, για να κατανοήσουμε πώς τα δάση επηρεάζουν τη βροχόπτωση, πρέπει να δούμε πώς ο αέρας αλληλεπιδρά με τη βλάστηση κατά το ταξίδι του στην ατμόσφαιρα, 31 συχνά σε αποστάσεις χιλιάδων χιλιομέτρων», εξηγεί ο έτερος ερευνητής Στίβεν Aρνολντ προσθέτοντας ότι «όσοι χαράζουν πολιτικές θα πρέπει να λάβουν υπόψη τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της αποψίλωσης, καθώς οι συνέπειές της για τις βροχοπτώσεις θα γίνουν αισθητές όχι μόνο σε τοπικό, αλλά σε ηπειρωτικό επίπεδο».
{
{ 30
2050 και να αυξηθούν σε περιοχές που βρίσκονται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Η αποψίλωση των «δασών της βροχής», όπως γράφουν στην επιθεώρηση Nature, ενδέχεται να επηρεάσει σοβαρά όσους ζουν στην ευρύτερη περιοχή του Αμαζονίου και των τροπικών δασών του Κονγκό.
{
Επιμελείται η Εύα Χαραλαμπάκη
Επιμελείται η Άννα Χατζηκωνσταντίνου
Επιμελείται η Ρωξάνη Ευτυχίδη
Έξυπνες συμβουλές
Οι εφευρέσεις που άλλαξαν τη ζωή μας!
{
κυκλοφορούν στο εμπόριο, που εκτός από καρκινογόνα, προκαλούν και ζημιά στο περιβάλλον… αφήστε που δεν είναι και φτηνά!
Μερικές προτάσεις: • Για να φύγει η δυσάρεστη μυρωδιά βάζετε σε μικρά μπολάκια λίγο ξίδι και τα τοποθετείτε σε διάφορα σημεία. • Αν υπάρχουν μυρωδιές από μαγείρεμα: Βράστε 1 κουταλιά ξύδι σε ένα φλιτζάνι νερό. Αυτό θα μειώσει αισθητά τις μυρωδιές μαγειρέματος. • Βάλτε σε τούλι ή σε γάζα κανέλα και γαρύφαλλο ( μοσχοκάρφι ) και ό,τι άλλο μπαχαρικό θέλετε, κλείστε καλά και βράστε αυτό το πουγκί σε νερό για 1-2 ώρες…. θα εντυπωσιαστείτε με το αποτέλεσμα. Ένα κολπάκι για ν αρωματίσετε τον χώρο σας: • Βάλτε σε κατσαρολάκι να σιγοβράσουν: 1 ποτήρι νερό, 1 ποτήρι χυμό λεμονιού, 1 μπαστούνι κανέλα και 3 μοσχοκάρφια (γαρίφαλα φαγητού – γλυκού). Αρωματίστε την ντουλάπα με τα ρούχα: • Πάρτε ένα πορτοκάλι και καρφώστε επάνω γαρύφαλλα (μοσχοκάρφια). Το πορτοκάλι με τα μοσχοκάρφια το βάζετε σε ένα διχτάκι και το κρεμάτε στην ντουλάπα. • Εκτός από ωραία μυρωδιά, τα γαρύφαλλα θα διώξουν και τον σκόρο.
επίσημα η πατρίδα της παραγωγής γυαλιών. Όμως, η πόλη στην οποία άνθησε πραγματικά το εμπόριο γυαλιών στα μέσα του 15ου αιώνα, ήταν η Φλωρεντία. Από το 16ο - 17ο αιώνα το μονοπώλιο της ιταλικής πόλης έσπασε. Αυτήν τη χρονική περίοδο άρχισαν να παράγουν γυαλιά η Γερμανία, η Γαλλία και η Ολλανδία. Σε κάθε περίπτωση, η ζήτηση των γυαλιών εκτινάσσεται ύστερα από την εφεύρεση της τυπογραφίας από τον Ιωάννη Γουτεμβέργιο το 1454, οπότε τα βιβλία έγιναν προσβάσιμα σε όλους. Άνοδος στο εμπόριο των γυαλιών σημειώθηκε και κατά το 17ο αιώνα, με την έκδοση των πρώτων 33 εφημερίδων. Κατά την πρώιμη περίοδο των γυαλιών οράσεως κατασκεύαζαν τους σκελετούς από ξύλο, κέρατο και κόκαλο. Μεταξύ 16ου και 18ου αιώνα κυκλοφόρησαν δερμάτινοι σκελετοί, που όμως εξ αιτίας του ευαίσθητου υλικού τους, η διάρκεια ζωής τους ήταν περιορισμένη. Τους επόμενους αιώνες καταγράφεται ποικιλία ως προς τα είδη των σκελετών, καθώς έκαναν την εμφάνισή τους σκελετοί από μπρούντζο, κέλυφος χελώνας, μπανέλα, ατσάλι, ασήμι και χρυσό. Τη δεκαετία τού 1780, ο Βενιαμίν Φραγκλίνος δημιούργησε τα διπλοεστιακά γυαλιά. Στις αρχές του 19ου αιώνα, στην Αγγλία, επικράτησε το μονόκλ, αλλιώς και «δαχτυλίδι του ματιού», το οποίο είχε χρησιμοποιήσει πρώτος ο Γερμανός βαρόνος Philipp Von Stosch γύρω στο 1720. Εν τέλει απαξιώθηκε μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς συνδέθηκε αισθητικά με το γερμανικό στρατό. Τη δεκαετία τού ‘30 έγιναν πολύ δημοφιλή τα γυαλιά ηλίου.
{
{
32 Αν ο χώρος μυρίζει άσχημα, δεν χρειάζεται να ξοδέψετε τα ευρώ σας στα διάφορα σπρέι που
Γυαλιά οράσεως Κατά το Μεσαίωνα, και ειδικότερα μεταξύ 11ου και 13ου αιώνα, οι εγγράμματοι με αδύναμη όραση χρησιμοποιούσαν σφαίρες-μεγεθυντικούς φακούς, που ονομάζονταν «αναγνωστικοί λίθοι». Τις κυλούσαν πάνω στις σελίδες των βιβλίων, έτσι ώστε τα γράμματα να δείχνουν μεγαλύτερα. Ο Roger Bacon (1220 - 1292), στο έργο του «Opus Majus» (1268), αναφέρει ότι μπορεί κανείς να διαβάζει καλύτερα, όταν βλέπει μέσα από ένα γυαλί που είναι κατά τι μικρότερο από ημισφαίριο. Στα πειράματά του Bacon βασίστηκε και ο εφευρέτης των γυαλιών οράσεως, το όνομα του οποίου όμως παραμένει άγνωστο. Ως πιθανοί εφευρέτες έχουν θεωρηθεί κατά καιρούς ο ίδιος ο Bacon, ο Ιταλός Salvino D’ Armato Degli Armati ή ο Alessandro di Spina. Ωστόσο, πρόκειται για εικασίες, καθώς το πρόσωπο του εφευρέτη δεν έχει πιστοποιηθεί. Η πρώτη καταγεγραμμένη ύπαρξη γυαλιών σημειώνεται τις τελευταίες δεκαετίες του 13ου αιώνα στην Ιταλία. Οι αναφορές ως προς το χρόνο εμφάνισής τους κυμαίνονται από το 1260 μέχρι και το 1289. Ωστόσο, ο ακριβής χρονολογικός προσδιορισμός τους δεν είναι δυνατός. Εξίσου δύσκολη είναι και η καταγραφή του τόπου εμφάνισής τους, καθώς οι σχετικές αναφορές ποικίλλουν μεταξύ της Φλωρεντίας το 1280 και της Πίζας το 1286. Το Μεσαίωνα, η Βενετία υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα παραγωγής γυαλιού, διαθέτοντας παράλληλα μια ισχυρή συντεχνία τεχνιτών κρυστάλλου. Ως εκ τούτου, συγκέντρωνε τις καλύτερες προϋποθέσεις προκειμένου να καταστεί
{
Αρώματα οικολογικά και ανέξοδα
Κοινωνικός έλεγχος και μορφές κοινωνικού ελέγχου
Οι μορφές κοινωνικού ελέγχου είναι οι εξής: 1. Τυπικός κοινωνικός έλεγχος: Είναι ο θεσμοθετημένος έλεγχος που ασκείται από το κράτος και από τους θερμοθετημένους φορείς, όπως είναι η αστυνομία και τα δικαστήρια. Ταυτίζεται με την καταστολή και την τιμωρία και εφαρμόζεται σε περιπτώσεις παραβίασης θεμελιωδών αξιών και κανόνων της κοινωνικής ζωής (πχ αφαίρεση ανθρώπινης ζωής, κλοπή κτλ). Χαρακτηριστικό παράδειγμα του τυπικού
{
κοινωνικού ελέγχου είναι το δίκαιο (πχ γραπτοί νόμοι) που ρυθμίζει τη συμπεριφορά των ατόμων στο πλαίσιο θεσμών. 2. Άτυπος κοινωνικός έλεγχος: Βασίζεται στα ήθη και στις παραδόσεις, στο «κοινό αίσθημα» και στις αντιλήψεις της «κοινής γνώμης». Εκδηλώνεται με διάφορες χειρονομίες, μορφασμούς (αποδοκιμαστικούς ή επιδοκιμαστικούς), με την κριτική, τον σχολιασμό ή το χλευασμό. Ο έλεγχος αυτός λέγεται άτυπος γιατί η εφαρμογή του δεν είναι νομικά προσδιορισμένη και εφαρμόζεται σε περιπτώσεις παραβίασης λιγότερο θεμελιωδών κανόνων συμπεριφοράς. 3. Αυτοέλεγχος: Ο κοινωνικός έλεγχος, σε πολλές περιπτώσεις, συμπληρώνεται ή ενισχύεται από τον εσωτερικό έλεγχο του ατόμου. Το άτομο, δηλαδή, κρίνει και αξιολογεί προκαταβολικά τις συνέπειες των πράξεών του. Οι συνέπειες αυτές το ενθαρρύνουν ή το αποτρέπουν να ενεργήσει, ανάλογα με το βαθμό εσωτερίκευσης των κοινωνικών αξιών. Ο κοινωνικός έλεγχος, εκτός από τις κυρώσεις (πχ ποινές, μορφασμοί κτλ) χρησιμοποιεί και τις επιβραβεύσεις (πχ παρότρυνση, επιδοκιμασία) που παρακινούν τα άτομα να συμμορφώνονται με τα αποδκετά πρότυπα συμπεριφοράς. Στις μέρες μας, η έννοια του κοινωνικού ελέγχου χρησιμοποιείται όλο και λιγότερο και τείνει να αντικατασταθεί με τις έννοιες «ενσωμάτωση» ή «ένταξη».
της τελευταίας σελίδας Ήξερες ότι...
1. Τα βακτηρίδια έχουν τη δυνατότητα να διπλασιάζονται κάθε 20 λεπτά. Αυτό σημαίνει ότι ένα μόνο βακτηρίδιο, μέσα σε 3 ώρες, μπορεί να σχηματίσει αποικία 512 βακτηριδίων.
2. Οι ενήλικες κρυολογούν 2-5 φορές το χρόνο. Οι έφηβοι ξεπερνούν τον αριθμό αυτό, ενώ τα παιδιά κρυολογούν ακόμη περισσότερες φορές. Ο Δόκτωρ Linuw Pauling, που κέρδισε 2 φορές το βραβείο Νόμπελ, πίστευε ότι η λήψη μεγάλης ποσότητας βιταμίνης C, μπορεί να δράσει προληπτικά κατά του κρυολογήματος, ακόμη και να θεραπεύσει τα πρώτα συμπτώματα.
3. Η υπέρταση εί ναι ένα φαινόμενο ουσιαστικά άγνωστο σε πολλά
νησιά του Ειρηνικού, στις ορεινές κοινότητες των Παπούα της Νέας Γουινέας και στις φυλές των Άνδεων και της λεκάνης του Αμαζονίου.
4. Οι Εσκιμώοι καταναλώνουν τροφές πολύ πλούσιες σε λίπη,
περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο λαό. Παρόλα αυτά, είναι λιγότερο ευπρόσβλητοι από καρδιακές παθήσεις. Το μυστικό βρίσκεται στο ότι τρώνε τροφές πλούσιες σε πολυακόρεστα λίπη, όπως είναι τα ψάρια και οι φώκιες, αντί για κορεσμένα λίπη.
5. Στην αρχαιότητα πίστευαν ότι η ελονοσία οφειλόταν στην «κακή
ατμόσφαιρα» των ελών. Εξάλλου, η λέξη «ελονοσία» βγαίνει από τη λέξη «έλος».
6. Μόνο η άρθρωση του γονάτου είναι το ίδιο εύκαμπτη στον άντρα
και στη γυναίκα. Αντίθετα, η κίνηση του γυναικείου καρπού έχει 14% περισσότερη ευλιγισία από ότι του άνδρα.
7. Ο εγκέφαλος του μεγάλου Γερμανού φυσικού Αλβέρτου Αϊνστάιν, είχε μεγαλύτερο αριθμό νευρογλοίας (είδος κυττάρων του εγκεφάλου) απ’ ό,τι των υπολοίπων ανθρώπων. Ίσως σ’ αυτά τα κύτταρα να οφείλουμε τη θεωρία της σχετικότητας, που διατύπωσε ο επιστήμονας αυτός.
8. Η κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, συχνότερα Πηγές: Κοινωνιολογία Γ’Λυκείου, 2004 Κοινωνιολογία Γ’ Λυκείου, 2006
όμως εμφανίζεται στις γυναίκες μεταξύ των 35 και 55 χρόνων και περίπου 10 χρόνια αργότερα στους άνδρες.
{
{ 34
Τα άτομα για να συνυπάρξουν και να συνεργαστούν, οφείλουν να σέβονται ορισμένους κοινά αποδεκτούς κανόνες που διέπουν τις κοινωνικές σχέσεις και είναι αποφασιστικής σημασίας για την ομαλή λειτουργία της κοινωνίας. Η συστηματική εφαρμογή των κανόνων δεν είναι δεδομένη και μπορεί να παρατηρηθούν αποκλίσεις από τα αποδεκτά πρότυπα συμπεριφοράς. Γι’ αυτό το λόγο εφαρμόζεται ο κοινωνικός έλεγχος που έχει στόχο να συμμορφώσει τα άτομα στους κοινωνικούς κανόνες και στα πρότυπα συμπεριφοράς. Οι μηχανισμοί του κοινωνικού ελέγχου λειτουργούν κατασταλτικά, δηλαδή επιβάλλουν κυρώσεις στα απείθαρχα άτομα. Ταυτόχρονα, όμως, λειτουργούν και προληπτικά, δηλαδή αποτρέπουν τα άτομα να παραβιάσουν τα αποδεκτά πρότυπα συμπεριφοράς, με το ενδεχόμενο της επιβολής κυρώσεων.
Αναγνωστικό
35 35
{
Επιμελείται η Πολυχρονάκη Μαρία
Ιδιοκτησία - Έκδοση
Σύνδεσμος Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου & Ν.Ηρακλείου Μεραμβέλου 56, Τ.Κ. 71202, Ηράκλειο τηλ./fax: 2810242121 e-mail: ksenona@hotmail.com, www.kakopoiisi.gr
Διοικητικό Συμβούλιο ΥΝΔΕΣΜΟΣ ΜΕΛΩΝ ΝΑΙΚΕΙΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ Παχιαδάκη Μαίρη: Πρόεδρος ΑΚΛΕΙΟΥ ΚΑΙ ΝΟΜΟΥ Μεταξά Θεανώ: Α΄ Αντιπρόεδρος ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Σαββοπούλου Μαίρη: Β΄ Αντιπρόεδρος
Σταφυλάκη Σμαρώ: Γραμματέας Στεφανίδη Ελένη: Ταμίας Τακτικά Μέλη: Αγγελιδάκη Νίκη, Ζηνόζη Μαίρη, Μπαλτζάκη Εμμανουέλα, Σεγρεδάκη Αργυρώ, Στάθογλου Ελένη, Τσιριγωτάκη Μαρία, Χατζάκη Τόνια Αναπληρωματικά μέλη: Αντωνακάκη Βίλμα, Βαρανάκη Μάγια, Μεταξαράκη Κατερίνα, Σεγρεδάκη Μαρία
{ {
36 36
Εξελεγκτική Επιτροπή: Μπουρλώτου Αθηνά, Καρκαβάτσου Ρέα-Ελευθερία, Οικονομοπούλου Πόπη Σύνδεσμος για: • Ξενώνα «Κακοποιημένης Γυναίκας και Παιδιού» Ριτσοπούλου-Μουρτζή Βάντα • Παιδικό Ξενώνα «Σπίτι των Αγγέλων» Ζωγραφιστού Λένα
.,
Χρήσιμα Τηλέφωνα Γραμμή SOS- Γραμμή Ελπίδας Ξενώνα «ΚΑΚΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΟΥ» Παιδικό Ξενώνα «ΣΠΙΤΙ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ»
801 11 16000 Εστία
2810 242 121 6974301011