Το Παγκάκι / Τεύχος 12

το παγκάκι! Περιοδική εκδοτική συνάντηση του Συλλόγου Πολιτισμού «Μέδων ‘93»

Τεύχος 12

Μέδων ‘93 το παγκάκι!

Διεύθυνση Γραφείων: Πανεπιστημίου 34 & Ιπποκράτους 2ος όροφος. Τ.Κ. 106 79 - Αθήνα

Διαδίκτυο Facebook ΜΕΔΩΝ '93 http://syllogosmedwn93.weebly.com/

Περιοδική εκδοτική συνάντηση Του Συλλόγου Πολιτισμού «Μέδων ‘93» Πρώην Κατοίκων, Εργαζομένων, Αθλητών & Μαθητών Των Άσπρων Σπιτιών (Παραλία Διστόμου του Νομού Βοιωτίας) Ιανουάριος 2017 – Ιούνιος 2018, Τεύχος 12. Ημερομηνία Κυκλοφορίας Εν Αθήναις Τρίτη, 12 Ιουνίου 2018 Υπεύθυνο για το Νόμο το Δ. Σ. του Συλλόγου Σχεδιασμός Τεύχους, Αρχισυνταξία, Επιμέλεια Ύλης & Γλωσσική Επιμέλεια : Γιώργος Κούκιος & Κώστας Φιλαϊτης Συνεργάτες στο 12ο Παγκάκι: Γεωργία Κρητικού – Κωσταγιάννη, Γιώργος Κούκιος, Γιώργος Χ. Θεοχάρης, Γιώργος Χριστοφόρου, Ελένη Γκέρτσου, Κώστας Φιλαϊτης, Λευτέρης Παπακώστας, Νάντα Κυριαζή, Παναγιώτης Αλεβαντής

2

Περιεχόμενα 12 Παγκάκια! Ιστορικό δημιουργίας και θεματολογία ................................................................... – σ. 4 Alexander Rodtchenko - Της Νάντας Κυριαζή ............................................................................. – σ. 12 Ο Ιππότης της Ανατολής και της Δύσης - Του Γιώργου – Κωνσταντίνου Κούκιου ................... – σ.19 Πόλεων ψυχές και μνήμες - Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη ................................................................... – σ.22 Γυμνάσιο – Λύκειο Άσπρων Σπιτιών - Της Γεωργίας Κρητικού – Κωσταγιάννη ....................... – σ.26 Συνάντηση Αποφοίτων 1978 - 40 Χρόνια μετά! ............................................................................... – σ.29 Στιγμιότυπα από μια καριέρα - Της Ελένης Γκέρτσου ................................................................. – σ. 31 Μια πρώτη ανάλυση των αντικειμενικών λόγων που ωθούν τον κόσμο στη μετανάστευση (Μ. 1ο ) Του Παναγιώτη Αλεβαντή ................................................................................................................. – σ.34 Δίκτυο για τα δικαιώματα του παιδιού - Του Κώστα Φιλαῒτη ...................................................... – σ.37 Μέρες Αντίστασης – Απομνημονεύματα του Οπλαρχηγού Απόστολου Παπακώστα - Τα διλήμματα ενός ιστορικού - Του Λευτέρη Παπακώστα ..................................................................................... – σ.44 Εις Μνήμην… ...................................................................................................................................... – σ.48 Τα νέα της Α.Ψ.Λ. Μεδεών ................................................................................................................ – σ.50 Τα Νέα του Εμβόλιμου ....................................................................................................................... – σ.56 Τα νέα του Μέδωνα ............................................................................................................................ – σ.58 Εξώφυλλο & Οπισθόφυλλο: Alexandr Mikhailovoich Rodchenko

3

παγκάκια! Ιστορικό δημιουργίας και θεματολογία Η ανάγκη δημιουργίας του περιοδικού ξεπήδησε μέσα απ' την προηγηθείσα ανάγκη επαφής μιας ομάδας πρώην κατοίκων του οικισμού Άσπρα Σπίτια στην Παραλία Διστόμου, στη Βοιωτία. Η πρωταρχική ανάγκη οδήγησε σχεδόν νομοτελειακά στη δημιουργία του Συλλόγου Πολιτισμού "Μέδων 93" το 1993, με ζυμώσεις και διαβουλεύσεις που είχαν ήδη αρχίσει από τις αρχές του ‘80. Άνθρωποι κάθε ηλικίας, με διαφορετική καταγωγή αλλά με κοινά βιώματα, μιας που μεγάλωσαν, έζησαν ή εργάστηκαν στην ίδια "γειτονιά", πραγμάτωσαν την ανάγκη τους για επανένωση και συντήρηση της φλόγας αυτών των κοινών βιωμάτων τους. Το ίδιο νομοτελειακά κι αβίαστα, μέσα στο πλαίσιο του ίδιου του σκοπού ύπαρξης του "Μέδωνα 93", προέκυψε είκοσι χρόνια μετά και "Το παγκάκι". Το "παγκάκι" μας είναι ένα σημείο αναφοράς και συνάντησης, η επιταγή έκφρασης ημών των ιδίων αλλά και κάθε ενδιαφερομένου. Είναι πεδίο έκφρασης, προβληματισμού και ενημέρωσης, μα πάνω απ' όλα είναι μια ευκαιρία συνάντησης ή σύγκλισης-αλλά και σύγκλησης-των παραπομπών του παρελθόντος, των εκπομπών του παρόντος και, πρωτίστως, των αναπομπών του μέλλοντος. Για την ιστορία, το πρώτο τεύχος κυκλοφόρησε το καλοκαίρι του 2013. Έκτοτε, κυκλοφορεί ανά δύο, τρεις ή και παραπάνω μήνες. Το 1ο τεύχος Το πρώτο τεύχος κυκλοφόρησε τον Ιούλιο του 2013 και συνέπεσε με την επέτειο των είκοσι χρόνων από την ίδρυση του Συλλόγου Πολιτισμού "Μέδων 93". Το ύφος του πρώτου τεύχους είναι αυτό που καθόρισε κι εξακολουθεί εν μέρει να καθορίζει το ύφος των τευχών που ακολούθησαν. Σημειώνουμε πως το 1ο (όπως και το παρόν τεύχος) δημιουργήθηκε αποκλειστικά με δικά μας μέσα, γι' αυτό και τεχνικά ή αισθητικά-ίσως- διαφέρει από τα επόμενα, όπως μπορεί κάποιος να διαπιστώσει με μια προσεχτική ματιά. Στα τεύχη που μεσολάβησαν-από το 2ο έως και το 11ο τεύχος- η συμβολή του φίλου μας, επαγγελματία γραφίστα, Γιάννη Σπανούδη, είναι μοναδική και ανεκτίμητη. Πέραν τούτου, μια πλειάδα ανθρώπων έχουν συνεισφέρει τακτικά ή λιγότερο τακτικά στην αρκετά επίπονη, πλην όμως αφόρητα δημιουργική, εκδοτική μας αυτή προσπάθεια. Γ.-Κ. Κ. & Κ. Φ.

4

Θέματα Ένας συνοπτικός οδηγός θεμάτων του περιοδικού μας, που ορίζει στην ουσία και τον θεματικό του προσανατολισμό: Συνεντεύξεις • Συνέντευξη του Γιώργου Καρυδιά στον Γιώργο Κούκιο, 1ο τεύχος • Συνέντευξη των WIGS στον Γιώργο Κούκιο, 1ο τεύχος • Συνέντευξη του Κυριάκου Τριανταφυλλίδη στον Γιώργο Κούκιο, 2ο τεύχος • Συνέντευξη του Κώστα Βάλλα στον Γιώργο Κούκιο, 3ο τεύχος • Συνέντευξη της Ελένης και του Γιάννη Γκέρτσου στον Γιώργο Κούκιο, 4ο τεύχος • Συνέντευξη του Κώστα Θεοδωρόπουλου στον Γιώργο Κούκιο, 5ο τεύχος •

Συνέντευξη του Θωμά Παπαδούλη στον Γιώργο Κούκιο, 5ο τεύχος

•

Συνέντευξη του Δημήτρη Μαρσέλλου στον Γιώργο Κούκιο, 6ο τεύχος

•

Συνέντευξη του Δημήτρη Κοντογιάννη στον Κώστα Φιλαῒτη, 6ο τεύχος

•

Συνέντευξη του Νίκου Κοκκιναρά στον Γιώργο Κούκιο, 7ο τεύχος

•

Συνέντευξη του Βασίλη Αρτίκου στη Νάντα Κυριαζή, 7ο τεύχος

•

Συνέντευξη του Κυριάκου Μίστηλη στον Γιώργο Κούκιο, 8ο τεύχος

•

Α.Ψ.Λ. Μεδεών : 50 Χρόνια – Συνέντευξη Μελών του Δ.Σ. στον Γιώργο Κούκιο, 8ο τεύχος

•

Συνέντευξη της Γεωργίας Κρητικού - Κωσταγιάννη στους Γιώργο Κούκιο και Κώστα Φιλαῒτη, 9ο τεύχος

•

Συνέντευξη της Ιωάννας Βγόντζα στους Γιώργο Κούκιο και Κώστα Φιλαῒτη, 10ο τεύχος Αφιερώματα

•

Αφιέρωμα στον φίλο μας Θανάση Ιωάννου. Του Παντελή Πατσέλα, 1ο τεύχος

•

Αφιέρωμα στον πατέρα Μάρκο Μακρυωνίτη. Του Κώστα Φιλαῒτη, 2ο τεύχος

•

Αφιέρωμα στον ποιητή Σταύρο Σταμπόγλη. Του Γιώργου Θεοχάρη, 2ο τεύχος

•

Αφιέρωμα στην 28η Οκτωβρίου 1940. Του Γιώργου Κούκιου, 2ο τεύχος

•

Havant – Portsmouth - Τάσος Κυριακού and family! Του Κώστα Φιλαϊτη, 7ο τεύχος

•

Για ένα τραγούδι ζωής… χωρίς τον Μάνο Λοΐζο - Του Γιώργου Κούκιου , 10ο τεύχος

•

Ύμνος σε έναν Πνευματικό Άνθρωπο - Του Λευτέρη Παπακώστα, 11ο τεύχος

5

Πολιτισμός - Τέχνες •

Πολιτισμός σημαίνει –ΚΑΙ– επιλέγω! Του Πολίτη Ασκητή, 1ο τεύχος

•

Πολιτισμός σημαίνει ΚΑΙ επιλέγω! Το Παλαιοβιβλιοπωλείο! Του Πολίτη Ασκητή, 2ο τεύχος

•

Παρουσίαση βιβλίου Δ. Μαργαρίτη, 3ο τεύχος

•

Τέχνη και Πολιτισμός σημαίνει ΚΑΙ επιλέγω! - του Πολίτη Ασκητή, 4ο τεύχος

•

Πάνος Χριστοδούλου: "Ο Ναβίντ δεν ήρθε για διακοπές…" Του Κώστα Φιλαϊτη, 5ο τεύχος

•

Τέχνη και Πολιτισμός σημαίνει ΚΑΙ επιλέγω! Του Πολίτη Ασκητή, 5ο τεύχος

•

«Αναρχικώς …πολιτευόμενοι» - Παρουσίαση του νέου βιβλίου του Λευτέρη Παπακώστα. Του Κώστα Φιλαϊτη, 6ο τεύχος

•

Ανάδειξη Μουσικών, 6ο τεύχος

•

Παναγιώτα Πλησή: "Δεν είμαι τέρας, σου λέω!" Του Κώστα Φιλαϊτη, 7ο τεύχος

•

Το μυθιστόρημα της Εύης Κιμωλιάτη «Παράλληλοι κόσμοι» Της Δήμητρας Δημάκη, 9ο τεύχος

•

Γλυκιά μου Κέλλυ, του Κώστα Φιλαϊτη, 10ο τεύχος

•

Οι... Καρχαρίες εν δράσει!, του Κώστα Φιλαϊτη, 11ο τεύχος "Εμβόλιμον" - Γιώργος X. Θεοχάρης

•

«Εμβόλιμον» Η πρόταση και η μαρτυρία υψηλής ποιότητας πολιτισμού…, 1ο τεύχος

•

Συγγραφείς στο εντευκτήριο του περιοδικού Εμβόλιμον, 3ο & 4ο τεύχος

•

«Εμβόλιμον» - Εγχείρημα λόγου, τέχνης και λοιπής φαντασίας: Αφιέρωμα στον Νίκο Δ. Καρούζο (Τεύχος 71-72 Άνοιξη - Καλοκαίρι 2014), 5ο τεύχος

•

«Εμβόλιμον» - Εγχείρημα λόγου, τέχνης και λοιπής φαντασίας : Παρουσιάσεις στο εντευκτήριο του περιοδικού «Εμβόλιμον» στα Άσπρα Σπίτια, 6ο , 7ο , 8ο , 9ο & 10ο τεύχος …

•

Αναδιφώντας σε παλιά χαρτιά – Μια παλιά ιστορία για γέλια και για κλάματα, του Γιώργου Χ. Θεοχάρη, 3ο τεύχος

•

Αναδιφώντας σε παλιά χαρτιά – Περί των οδικών δικτύων της περιοχής μας…, του Γιώργου Χ. Θεοχάρη, 4ο τεύχος

•

Γεωγραφικά περί Αντικύρας – του Γιώργου Χ. Θεοχάρη, 4ο τεύχος

•

Αναδιφώντας σε παλιά χαρτιά - Ο λήσταρχος Νταβέλης και η συμμορία του στον λόφο του Μεδεώνα τον Ιούλιο του 1856. Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη, 5ο τεύχος

•

Αναδιφώντας σε παλιά χαρτιά - Οθωμανικό ναυάγιο στο νησάκι Άμπελος του Κόλπου των Άσπρων Σπιτιών το 1856. Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη, 6ο τεύχος

6

•

Αναδιφώντας σε παλιά χαρτιά - Δέκα χρόνια μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας η Δεσφίνα προοδεύει, 7ο τεύχος. Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη

•

Ο αιωνόβιος πλάτανος στην πλατεία της καταγωγικής μου Δεσφίνας Φωκίδος - Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη, 8ο τεύχος

•

Παρελάσεις και ύποπτα παρελκυστικές θεωρίες – Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη, 9ο τεύχος

•

Για χόρτα με τους προγόνους - Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη, 10ο τεύχος

•

Οκτώ Ποιήματα Εντοπιότητας - Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη, 11ο τεύχος

Αλλοτροπία Αλλοτροπία - Εγκαίνια Λαογραφικού Μουσείου – Εκθέσεις Ν. Ταβλά & Σπ. Ορνεράκη, 4ο τεύχος «Αλλοτροπία» - Λαϊκή Ακαδημία Γραμμάτων, Τεχνών & Παράδοσης. «Πίθ’ Ελλέβορον»: Εκδηλώσεις από τον Μάϊο έως τον Σεπτέμβριο του 2014, 5ο τεύχος • «Αλλοτροπία» - Λαϊκή Ακαδημία Γραμμάτων, Τεχνών & Παράδοσης. Εκδήλωση προς τιμή του φωτογράφουΣπύρου Γεωργίου - Καφέ – Λόγος , Καφέ-Θέατρο & Καφ΄ωδείον (1987), 6ο τεύχος • «Αλλοτροπία» - Λαϊκή Ακαδημία Γραμμάτων, Τεχνών & Παράδοσης, Έργα από χαρτόνι, απ’ όλο τον κόσμο, 7ο τεύχος • •

• • • • • • • • • • • • • • • •

Φωτογραφία • Φωτογραφικό Αρχείο: Κοινή μας Κληρονομιά. Σελ 3-4, 1ο τεύχος • Εξώφυλλο : Ασπροσπιτιώτης έφηβος - Βαθύ βλέμμα στο μέλλον, 2ο τεύχος • Σπ. Τατσιόπουλου «κύματα» - ευχαριστήριο. Σχόλιο φωτο-εξωφύλλου, 2ο τεύχος • Φωτογραφική αναδρομή, 2ο τεύχος • Λιμανάκι, ηλιοβασίλεμα, Σπύρου Τατσιόπουλου, οπισθόφυλλο, 2ο τεύχος • Σύνθεση της Ιωάννας Γραικού, εξώφυλλο, 3ο τεύχος • Το ποδήλατο στη λιμνοθάλασσα, Νάντα Κυριαζή, οπισθόφυλλο, 3ο τεύχος • Θέα στον κόλπο της Αντίκυρας, σύνθεση του Νώντα Καντά, εξώφυλλο, 4ο τεύχος • Παλιές Φωτογραφίες, σελ.44, 4ο τεύχος Το Φως και η Σκιά σε υπέροχες αναλογίες, Νώντας Καντάς, σελ. 46, 4ο τεύχος Ουρανός, Νώντας Καντάς, οπισθόφυλλο, 4ο τεύχος Πρωινό στον Υγρό Στίβο, Άσπρα Σπίτια 2014. Φωτ.: Γ. - Κ. Κούκιος, εξώφυλλο, 5ο τεύχος Σημειώσεις ενός Έλληνα φωτογράφου. Επιμέλεια Νάντιας Κυριαζή, 5ο τεύχος Φωτογραφική Αναδρομή. 1971, κατασκευή του Γυμνασίου Άσπρων Σπιτιών, σελ.26, 5ο τεύχος Οπισθόφυλλο. Λάδι σε καμβά 36Χ47 εκ., της ζωγράφου Πέγκυς Γραφάκου, 5ο τεύχος Πεταχτάρι στην Αντίκυρα. Φωτογραφία του Νώντα Καντά. εξώφυλλο, 6ο τεύχος Οπισθόφυλλο: Άποψη των Άσπρων Σπιτιών από τη νότια πλευρά του Πύργου (Φωτ. Γ. - Κ. Κούκιος), 6ο τεύχος Άνοιξη – Φωτογραφική Σύνθεση της Ιωάννας Γραικού, εξώφυλλο, 7ο τεύχος Φωτογράφιση στα Άσπρα Σπίτια και στο εργοστάσιο από τον Βασίλειο Ζαχαρίτσεφ, 7ο τεύχος Οπισθόφυλλο : 50 χρόνια Α.Ψ.Λ. Μεδεών, λογότυπο, επεξεργασία Γιάννη Σπανούδη, 7ο τεύχος Τόποι και τόπι – Φωτογραφία του kofil, εξώφυλλο, 8ο τεύχος 4 Φωτογραφίες του kofil, σελ 8-13, 8ο τεύχος Ταξί, ταξί...! , οπισθόφυλλο – Φωτογραφία του kofil, 8ο τεύχος Παρουσίαση φωτογραφιών του TzioVan, 9ο τεύχος Shooting σε καφεκόκκινο – Του Κώστα Φιλαϊτη, 9ο τεύχος

7

• •

Εξώφυλλο: «Αποχαιρετώντας κι ελπίζοντας». Σύνθεση της Ιωάννας Γραικού. Επιλογή εικόνων Γ.-Κ. Κούκιος, 10ο τεύχος Edward Jean Steichen (27/3/1879 – 25/3/1973) - Της Νάντας Κυριαζή, 11ο τεύχος

Υγεία Ενημέρωση & Πρόληψη!!! Σελ 39, 1ο τεύχος Ενημέρωση και Πρόληψη / Βελονισμός/Σκυλιά κατά του Εμφράγματος! Της Άννας Λιάκου, 2ο τεύχος Η Μάχη κατά του Καρκίνου του μαστού συνεχίζεται. Της Ιωάννας Γραικού, 2ο τεύχος Το Σιάτσου. Του Αντώνη Κούκιου, 3ο τεύχος Υγεία – της Άννας Λιάκου, 4ο τεύχος Kαρκίνος Μαστού & Οικονομική κρίση - Αντιμετωπίζοντας τις συνεχείς αλλαγές – της Ιωάννας Γραικού, 4ο τεύχος • «Γιατροσόφια», τα πρώτα φάρμακα των ανθρώπων…Της Άννας Λιάκου, 5ο τεύχος • Μύθοι και άγνοια για τα εμβόλια. Του Παναγιώτη Αλεβαντή, 6ο τεύχος • Γιορτές χωρίς ατυχήματα στο σπίτι - Του Παναγιώτη Αλεβαντή, 8ο τεύχος • • • • • •

• • • • • • • • • • • • • • • •

Κοινωνία - Δράσεις - Εθελοντισμός • Το σταυροδρόμι των επαγγελματιών μας Σελ 20-21, 1ο τεύχος • Θέσεις εργασίας Σελ 22-27, 1ο τεύχος • Αντιπραγματισμός - Ανταλλακτική Οικονομία. Σελ 38, 1ο τεύχος • Το Σταυροδρόμι των Επαγγελματιών μας, σελ. 40, 2ο τεύχος • Θέσεις εργασίας, σελ.41, 2ο τεύχος • Το Σταυροδρόμι των Επαγγελματιών μας, σελ.32, 3ο τεύχος • Τα σχολειά μας – της Πόπης Ευθυμίου, 4ο τεύχος • Το σταυροδρόμι των Επαγγελματιών μας, 4ο τεύχος • Εθελοντική Δράση Κτηνιάτρων Ελλάδος (Ε.Δ.Κ.Ε.) – του Γιάννη Μπάτσα, 4ο τεύχος Εθελοντική Δράση Κτηνιάτρων Ελλάδος. Του Γιάννη Μπάτσα, 5ο τεύχος 28 Σεπτεμβρίου 2014. Αγώνας Δρόμου και Περίπατος ενάντια στον καρκίνο του μαστού – Greece Race for the Cure! Επιμέλεια: Ιωάννα Γραικού, 5ο τεύχος Μια Ευρώπη. Μια ζωή. Ένας πανευρωπαϊκός αριθμός επειγόντων, το 112. Του Παναγιώτη Αλεβαντή, 5ο τεύχος Εθελοντική Δράση Κτηνιάτρων Ελλάδος. Του Γιάννη Μπάτσα, 6ο τεύχος Άσυλο στην Ελλάδα - Χιλιάδες οι αιτούντες. Του Φίλιππου Ζάχαρη, 6ο τεύχος Το Ελληνικό Δίκτυο Ορολογίας - Του Παναγιώτη Αλεβαντή, 7ο τεύχος Εθελοντική Δράση Κτηνιάτρων Ελλάδος - Του Γιάννη Μπάτσα, 7ο τεύχος Πρόσφυγας δεν γίνεσαι από επιλογή – Πρωτοβουλία κατοίκων Άσπρων Σπιτιών & Αντίκυρας, 9ο τεύχος Τα νέα της Ε.Δ.Κ.Ε. – Του Γιάννη Μπάτσα, 9ο τεύχος Λογοτεχνία - Ιστορία - Παράδοση - Επιστήμη Η Ιστορία του Τόπου που αγαπάμε όλοι: Παραλία Διστόμου – Άσπρα Σπίτια: Της Κονδυλίας Περγαντά Σάλμα, 2ο τεύχος Ελάχιστο αφιέρωμα στην 28η Οκτωβρίου 1940. Του Γιώργου Κούκιου, 2ο τεύχος ΜΕΔΩΝ – ΜΕΔΕΩΝ. Μυθολογία & Προϊστορία. Αρχαϊκοί Χρόνοι. Του Γιώργου Κούκιου, 3ο τεύχος Τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Της Γεωργίας Κρητικού - Κωσταγιάννη, 6ο τεύχος Το... ξεχασμένο Εικονοστάσι. Tου Λουκά Δημάκα, 6ο τεύχος Η Χριστουγεννιάτικη Φωτιά - Της Ελένης Γκέρτσου, 8ο τεύχος Ο Χειμώνας με τις παροιμίες του - Της Γεωργίας Κρητικού - Κωσταγιάννη, 8ο τεύχος

8

•

Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Αιγαίου / Παλαιοντολογικό Μουσείο / Ίδρυμα Κ&Μ Ζημάλη – Του Κώστα Φιλαϊτη, 9ο τεύχος

•

Το Καπλάνι της Βιτρίνας – Του Κώστα Φιλαϊτη, 9ο τεύχος

•

Προτάσεις Πολιτισμού & Προστασίας - Του Παναγιώτη Αλεβαντή, 10ο τεύχος

•

Η Γυναίκα στην Ιστορία - Της Γεωργίας Κρητικού – Κωσταγιάννη , 11ο τεύχος

•

Το Αρχείο Νεοελληνικής Τέχνης - Του Δημήτρη Παπαγεωργόπουλου, 11ο τεύχος

•

Μέρες Αντίστασης - Του Ηλία Λιάσκου, 11ο τεύχος

•

Περί αρχαίου θεάτρου - Του Παναγιώτη Αλεβαντή, 11ο τεύχος

•

Ο αλλόκοτος κύριος Ρεϋμόνδος Καρούζος - Του Νίκου Χρυσού, 11ο τεύχος

•

Προετοιμασίες για ένα πόλεμο που δεν έγινε ποτέ... - Του Γιώργου Κούκιου, 11ο τεύχος

•

Η Τελευταία Έφοδος - 8 Ιανουαρίου 1001, Κάστρο Βαμβύκης - Του Γιώργου Κούκιου, 11ο τεύχος Προβληματισμοί - Σκέψεις • Τόποι & Όνειρα. Της Νάντας Κυριαζή, 3ο τεύχος • Οι νεόπτωχοι των Αθηνών. Του Λευτέρη Παπακώστα, 3ο τεύχος • haiku / Τρία «χαϊκού» του Γιώργου Σεφέρη – της Νάντας Κυριαζή, 4ο τεύχος • Το γαρ πολύ του έρωτος - του Λευτέρη Παπακώστα, 4ο τεύχος • Επιστροφή σε ένα σκοτεινό μεσαίωνα. Του Λευτέρη Παπακώστα, 5ο τεύχος • Το Εγώ στο Διαδίκτυο. Του Γιώργου Βελέντζα, 5ο τεύχος • Σκληροί καιροί! – Του Λευτέρη Παπακώστα, 7ο τεύχος • Περιμένοντας τους… βαρβάρους - Του Λευτέρη Παπακώστα, 8ο τεύχος • Περί της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση – Του Παναγιώτη Αλεβαντή, 9ο τεύχος

• • • • • • • • • • •

Εισαγωγικά κείμενα (Γ.-Κ. Κούκιος) Καλή πορεία... Κυρίως όμως: καλά φώτα πορείας! 1ο τεύχος - Του Γιώργου Κούκιου Παγκάκι ζυμώσεων αλλά και γαλήνης. 2ο τεύχος - Του Γιώργου Κούκιου Αναμνήσεις από το Μέλλον…. 3ο τεύχος -Του Γιώργου Κούκιου Περί περισσέματος (ψυχής) 4ο τεύχος – του Γιώργου Κούκιου Του κόσμου οι Λαϊκές... 5ο τεύχος - Του Γιώργου Κούκιου Ειρήνη πιά! - La Paix!!! 6ο τεύχος - Του Γιώργου Κούκιου Μπήκε στην πόλη… η σκουριά! 7ο τεύχος - Του Γιώργου Κούκιου Περί ορισμών, τυπολατρίας κι υποκρισίας 8ο τεύχος – Του Γιώργου Κούκιου Γειά σας! Περί Ουλαλούμ… ίσαμε ένα άλογο 9ο τεύχος – Του Γιώργου Κούκιου. Ένα μεγάλο ευχαριστώ, 10ο τεύχος - Του Γιώργου Κούκιου Αντί εισαγωγής σ’ ένα τεύχος βασανισμένο… 11ο τεύχος - Του Γιώργου Κούκιου

9

"Μέδων 93" • Το Δ.Σ. του Συλλόγου—Στόχοι για το 2013 Σελ 17, 1ο τεύχος • Ο «Μέδων» κλείνει φέτος τα είκοσί του χρόνια! Σελ 19, 1ο τεύχος • Ανοιχτή συζήτηση για τους Στόχους και το Μέλλον του Συλλόγου Μέδων. Σελ 4148, 1ο τεύχος • Η ελάχιστη οικονομική εισφορά στον Σύλλογο: Μιά κρίσιμη αναγκαιότητα! Σελ 53, 1ο τεύχος • Τα Νέα του Μέδωνα, 2ο τεύχος • Ανακοινώσεις & Στοιχεία επικοινωνίας, 2ο τεύχος • Τα νέα του Μέδωνα. 3ο , 4ο , 5ο , 7ο , 8ο ,9ο ,10ο τεύχος • • • • • • • • • • • • • • • • •

Α. Ψ. Λέσχη Μεδεών - Αθλητισμός - Αθλητικά νέα Άσπρα Σπίτια. Αθλητικά Νέα, Σελ 18, 1ο τεύχος Αθλητικά Νέα των Άσπρων Σπιτιών, 2ο τεύχος Μεδεώνια 2013: του Γιώργου Χριστοφόρου, 2ο τεύχος Κολύμβηση & Ιστιοπλοϊα: Της Ειρήνης Παπαδάκη, 2ο τεύχος Ποδόσφαιρο: Του Παντελή Πατσέλα, τεύχος 2ο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα TRAP, τεύχος 2ο Αθλητικά Νέα των Άσπρων Σπιτιών. Του Παντελή Πατσέλα, 3ο τεύχος Τα νέα της Ένωσης Άσπρων Σπιτιών–Αντίκυρας – του Παντελή Πατσέλα, 4ο τεύχος Αναδρομή στα χρόνια του Ποδοσφαίρου των Άσπρων Σπιτιών (Μέρος 3Α) – του Παντελή Πατσέλα, 4ο τεύχος Νέα της Α.Ψ. Λέσχης Μεδεών – του Γιώργου Χριστοφόρου, 4ο τεύχος Αναδρομή στα χρόνια του ποδοσφαίρου των Άσπρων Σπιτιών (μέρος 3Β). Του Παντελή Πατσέλα, 5ο τεύχος Το τέλος του πρωταθλήματος στην Α’ Βοιωτίας για τη σεζόν 2013-2014. Του Παντελή Πατσέλα, 5ο τεύχος Τα νέα της Αθλητικής Ψυχαγωγικής Λέσχης «Μεδεών», τεύχος 5ο Αθλητικά - Του Παντελή Πατσέλα, 6ο τεύχος Αθλητικά - Του Παντελή Πατσέλα, 7ο τεύχος Ποδοσφαιρικά νέα – Του Παντελή Πατσέλα, 9ο τεύχος Αναδρομή στα χρόνια του τοπικού ποδοσφαίρου (μέρος 4Γο) / Τα Νέα του ποδοσφαίρου των Άσπρων Σπιτιών Του Παντελή Πατσέλα, 10ο τεύχος Εκδηλώσεις

•

• Beach Party!!! Ελάτε να γιορτάσουμε μαζί τα 20 χρόνια του Μέδωνα!!! Σελ 2 & 40, 1ο τεύχος • Στιγμιότυπα από τη Συνάντηση στα Άσπρα Σπίτια (28-30 Ιουνίου 2013). Σελ 4850, 1ο τεύχος • 20 Χρόνια Μέδων. Μετά το Πάρτυ στη Σαρωνίδα, τεύχος 2ο • Να εύχεσαι να είναι μακρύς ο δρόμος ... – του Κώστα Φιλαϊτη, 4ο τεύχος • Σεπτέμβριος 2014 - Πολιτιστικές Εκδηλώσεις του Σωματείου «Ένωση» των εργαζομένων στο Αλουμίνιον της Ελλάδος, 5ο τεύχος • Παρέλαση 28ης Οκτωβρίου 2014 - Φωτογραφίες Σπύρου Τατσιόπουλου, 6ο τεύχος • Εκδηλώσεις 4-10 Ιουλίου 2015 - 50 Χρόνια Αθλητική Λέσχη Μεδεών – Πρόσκληση / Πρόγραμμα / Διαμονή, 7ο τεύχος Αθλητική και Ψυχαγωγική Λέσχη Μεδεών - 50 Χρόνια (1965 – 2015) - Πριν και μετά τις Εκδηλώσεις, 8ο τεύχος

10

• • • • • • • • • •

Τα νέα του Λυκείου – Του Γ.Χ. Θεοχάρη, 9ο τεύχος Εις μνήμην... Μνήμη Δόξας Μανιά, Μαίρης Βάλλα, Γιάννη Μαργαρίτη, Λουκά Σπανούδη, 2ο τεύχος Μνήμη Γιώργου & Μπίλλυς Αγαπάκη, 2ο τεύχος Μνήμη Αλέξανδρου Ζερβού. Της Άννας Σαλίπα, 3ο τεύχος Μνήμη Λάκη Σκληβανιώτη, 3ο τεύχος Μνημόνευση «Απόντων» Αδελφών του Προσκοπισμού των Άσπρων Σπιτιών. Του Ανδρέα Κότταρη, 3ο τεύχος Κοινωνικά Νέα, 4ο τεύχος Κοινωνικά. Επιμέλεια Κ.Φ. & Γ.Κ., 5ο τεύχος Ελεγεία γι’ αυτούς που έφυγαν… - Της Γεωργίας Κρητικού Κωσταγιάννη, 7ο τεύχος Σελίδες Σεβασμού, Αγάπης και Μνήμης σε φίλες και φίλους που «έφυγαν»…, 10ο τεύχος

(Γ.-Κ. Κ. 2014)

11

Alexander Rodtchenko Της Νάντας Κυριαζή Ο Alexander Rodtchenko γεννήθηκε στις 23 Νοεμβρίου του 1891 στην Αγία Πετρούπολη σ’ ένα δωμάτιο πάνω από το θέατρο, στο οποίο ο πατέρας του εργαζόταν ως κατασκευαστής αξεσουάρ θεατρικών παραστάσεων. Η επαφή του με τον τεχνητό αλλά και μαγικό κόσμο του θεάτρου υπήρξε αποφασιστική γι’ αυτόν. Το 1905 η οικογένειά του μεταφέρεται στο Καζάν, όχι μακριά από την Μόσχα, και το 1910 γράφεται σε μια τοπική σχολή καλλιτεχνικών σπουδών, όπου σπουδάζει ζωγραφική και γραφιστική. Η Ρωσική Επανάσταση το 1917 τον βρίσκει στην Μόσχα, παντρεμένο με την Βαρβάρα Στεπάνοβα, γραφίστρια και ζωγράφο. Έχοντας πλήρη συνείδηση του ότι ανήκει στις χαμηλότατες οικονομικές τάξεις – κάποιες τραυματικές παιδικές εμπειρίες βοήθησαν σ’ αυτό – αλλά κυρίως εξαιτίας του απέραντου θαυμασμού του για την τεχνική και την πρόοδο, θα γίνει ευθύς εξαρχής ένθερμος οπαδός της Επανάστασης και θα ρίξει όλες του τις δυνάμεις στην οικοδόμηση της νέας δίκαιης, ισόνομης και προοδευτικής κοινωνίας που επαγγέλλεται. Οι διάφορες απογοητεύσεις και πικρίες, που θα δοκιμάσει εξαιτίας του σταλινικού καθεστώτος αργότερα, δεν θα κλονίσουν πολύ, φαινομενικά τουλάχιστον, τη βαθύτερη πίστη του στο σοβιετικό πείραμα. Ίσως γιατί από τη φύση του ήταν πάντα πολύ αισιόδοξος, ίσως γιατί πίστευε ότι δεν υπήρχε εναλλακτική λύση. Ο Rodtchenko ασχολείται αρχικά με τη ζωγραφική, όπου σταδιακά θα χαράξει μιαν εντελώς δικιά του πειραματική και ρηξικέλευθη πορεία, που θα μείνει γνωστή στην ιστορία τής Τέχνης ως κονστρουκτιβισμός. Με τη φωτογραφία θ’ αρχίσει να ασχολείται από το 1924, σαν αποτέλεσμα τής ενασχόλησης του με το φωτομοντάζ. Σύντομα, όμως, θα γίνει το βασικό του μέσο έκφρασης. Ο Rodtchenko θεωρεί ότι η φωτογραφία μπορεί να απελευθερώσει την ανθρώπινη όραση από τα αποπνικτικά κλισέ τού παρελθόντος και προς την κατεύθυνση αυτή θα εργαστεί και ο ίδιος ως το τέλος. Παράλληλα, δουλεύει με αστείρευτη δημιουργικότητα και φρενήρεις ρυθμούς πάνω σε διάφορες ιδέες και σχέδια, στο θέατρο, στον κινηματογράφο, στη διαφήμιση και στο design. Θα διδάξει σε μια Σχολή Ανωτάτων Καλλιτεχνικών και Τεχνικών Σπουδών φωτογραφία και σχεδιασμό αντικειμένων από μέταλλο υψηλών προδιαγραφών και πρωτοποριακής φόρμας. Διδάσκει επίσης φωτογραφία σε μαθητευόμενους φωτορεπόρτερ και γράφει ποικίλα άρθρα σε περιοδικά τέχνης. Η πληθωρική και πολυσχιδής δραστηριότητα αυτού τού ιδιοφυούς αλλά και εργατικότατου ανθρώπου θα σκιαστεί κατά διαστήματα από τις επικρίσεις του σοβιετικού κράτους, που τον κατηγορεί για φορμαλισμό και υπερβολική αισθητική αναζήτηση. Σε γενικές γραμμές όμως η Σοβιετική Ένωση θα επικροτήσει το έργο του, κυρίως βέβαια μετά θάνατον.

12

Ο Rodtchenko πεθαίνει το 1956 έχοντας πάντως ήδη εν ζωή κατακτήσει μία αδιαμφισβήτητη διεθνή ακτινοβολία και κατακύρωση, καθώς και τον αμέριστο θαυμασμό των καλλιτεχνικών κύκλων τής πατρίδας του. Και βέβαια ένα εντελώς ξεχωριστό όνομα στην ιστορία της τέχνης διεθνώς.

Alexander Rodchenko Composition

Μια πρώτη, και όχι αναγκαστικά επιφανειακή, προσέγγιση τού Alexander Rodtchenko θα μπορούσε να συνοψίσει την ουσία των καλλιτεχνικών του αναζητήσεων με τη φράση-μότο “για μια νέα αισθητική ικανή να αναδείξει μια νέα κοινωνία”. Η έμφαση στον κοινωνικό ρόλο της Τέχνης κατέχει πράγματι πρωτεύουσα θέση στα κείμενό του, όχι όμως με την παραδοσιακή έννοια της απλής βελτίωσης ή του εμπλουτισμού της ζωής μας μέσα από αυτήν, αλλά με την πολύ πιο προχωρημένη έννοια της πλήρους επαναστατικοποίησης της καθημερινότητας. Η Τέχνη ανατρέπει τις παραδοσιακές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, αλλά και μεταξύ ανθρώπων και πραγμάτων. Τέχνη σημαίνει πάνω απ’ όλα απελευθέρωση από το επουσιώδες. Για τον Rodtchenko το επουσιώδες είναι ταυτόχρονα το περιττό (όπως, λόγου χάρη, τα πολύπλοκα διακοσμητικά στοιχεία) και το μη αληθινό, το ψεύτικο (όπως οι κατασκευασμένες ανάγκες που νοθεύουν τις σχέσεις μας με τα αντικείμενα και από φίλους τα καθιστούν εχθρούς).

Tην «καθαρή» Τέχνη όμως, ο Rodtchenko την αναγνωρίζει απόλυτα σ’ ένα άρθρο του που τιτλοφορείται “Σκέψεις πάνω στην Τέχνη”, όπου γράφει: Ένα έργο είναι τέχνη γιατί αποτελεί ένα θαύμα, είναι δηλαδή ανεξήγητο. Ακόμα και στις πιο κοινότυπες νεκρές φύσεις τού Cezanne, υπάρχει αυτό το «κάτι», το θαύμα. Όσο μεγαλύτερη είναι η μερίδα του ανεξήγητου σ’ ένα έργο, τόσο μεγαλύτερο είναι το θαύμα, τόσο μεγαλύτερη ενέργεια έχει το έργο». Απαντώντας εξάλλου, στο ίδιο κείμενο, σ’ εκείνους που έλεγαν ότι εφάρμοζε στις περίφημες κατασκευές του διάφορες μαθηματικές θεωρίες, γράφει: «Ποτέ μου δεν σκέφτηκα κάποια συγκεκριμένα «προβλήματα» και πώς αυτά μπορούν να λυθούν, την ώρα που δουλεύω. Ο καλλιτέχνης πρέπει να γνωρίζει τι επιδιώκει, αλλά την ώρα τής δημιουργίας δεν πρέπει να σκέφτεται συνειδητά. Η σκέψη ακολουθεί.» Ο Rodtchenko επιλέγει να υπηρετήσει την επανάσταση και την οικοδόμηση μιας νέας κοινωνίας μέσα από την Τέχνη, γιατί αυτό είναι εκείνο που μπορεί, ξέρει και θέλει να κάνει. «Η πορεία ενός καλλιτέχνη», γράφει, «δεν είναι τυχαία. Αποτελείται από το άθροισμα των εντυπώσεων της παιδικής ηλικίας, της εφηβείας και της επίδρασης τού περιβάλλοντος και των ψευδαισθήσεων της νεότητας». Σε μερικά αυτοβιογραφικού χαρακτήρα κείμενά του, που είναι αφάνταστα γοητευτικά, περιγράφει με συγκινητική ζωντάνια την παιδική του ηλικία και κυρίως τα χρόνια που έζησε πάνω από το θέατρο όπου εργαζόταν ο πατέρας του. Το τεχνητό, το μαγικό, το μεταφυσικό ήταν γι’ αυτόν το πραγματικό, ενώ το πραγματικό, το καθημερινό ήταν το μη αληθινό, το ψεύτικο. Σ’ αυτόν τον τεχνητό κόσμο όλα ήταν δυνατά, ακόμα και τα πιο φανταστικά όνειρα. Αλλά δυνατά μόνο εκεί, όχι στη ζωή, “πράγμα υπέροχο, συγχρόνως λυπητερό”.

13

Alexander Mikhailovoich Rodchenko Pioneer With a Horn, 1930 Παιδάκι, μόνος του, όταν δεν βλέπει ή δεν παίρνει μέρος στις παραστάσεις, φτιάχνει διάφορα αντικείμενα, σχεδιάζει και ζωγραφίζει. Αργότερα θα σπουδάσει ζωγραφική, ενώ παράλληλα διαβάζει πολλή ποίηση, ακούει γερμανική και ρωσική ρομαντική μουσική, γράφει ποιήματα. Μετά το τέλος των σπουδών του και ως το 1924 που θ’ αρχίσει να ασχολείται αποκλειστικά με την φωτογραφία, ο Rodtchenko, αυτός ο βαθύτατος γνώστης της ζωγραφικής – όπως προκύπτει όχι μόνο από το έργο του αλλά κι από διάφορα κείμενά του – θα προβεί σταδιακά στην κατάργησή της και στην ανάδειξη μιας νέας μορφής δημιουργίας, της κατασκευής (construction), απ’ όπου και το όνομα του νέου σχετικού ρεύματος, του κονστρουκτιβισμού. Αξίζει να αναφερθεί κανείς, με την μεγαλύτερη δυνατή συντομία, στις κύριες φάσεις της εξέλιξης αυτής καθώς και στο νόημα τού κονστρουκτιβισμού, πολύ περισσότερο μάλιστα που το πέρασμα τού Rodtchenko στη φωτογραφία δεν ήταν, κατά την γνώμη μου, άσχετο με όλα αυτά.

14

Fire escape! Alexander Rodchenko Ο Rodtchenko από την αρχή θεωρεί τη ζωγραφική σαν ένα “μέσο ολικής δημιουργίας” και γι’ αυτό πιστεύει ότι μέσα από αυτήν θα μπορέσει να φτάσει σε μια νέα, επαναστατική αλήθεια, τέτοια που να συμβαδίζει και να εκφράζει την ίδια την ουσία της Επανάστασης. Και, όπως είδαμε, θεμελιακό χαρακτηριστικό τής Επανάστασης (αλλά και τής Τέχνης) είναι η αποτίναξη του ψεύδους, του περιττού, του επουσιώδους, του μη λειτουργικού. Άλλο θεμελιακό χαρακτηριστικό της Επανάστασης είναι η στροφή τού βλέμματος προς το μέλλον, το αγκάλιασμα του καινούργιου (νέα τεχνολογία αλλά και νέα νοοτροπία) με στόχο την οικοδόμηση μιας νέας κοινωνίας. Εμφορούμενος από όλες αυτές τις ιδέες ο Rodtchenko θα ακολουθήσει σταδιακά μια πορεία κάθαρσης τής ζωγραφικής από τα στοιχεία που θεωρεί ότι της είναι ξένα, μη οργανικά: Ένα ολόκληρο περιττό φορτίο με το οποίο την είχε επιβαρύνει η μεσαία τάξη που την ήθελε διακοσμητική και ευχάριστη. Έτσι θα εγκαταλείψει, πρώτα απ’ όλα, τα θέματα, την αναφορά δηλ. σε κάποια ιστορία άσχετη με την ίδια την ουσία της ζωγραφικής. Θα εγκαταλείψει αργότερα και το χρώμα (παρόλο που του άρεσε πολύ να παίζει μ’ αυτό) θεωρώντας το σαν ένα συμβατικό μέσο διαχωρισμού των επιφανειών ειδικά στην αφηρημένη τέχνη. Θα κρατήσει μόνο το άσπρο (ως σύνθεση όλων των χρωμάτων) και το μαύρο (ως απουσία χρώματος). Τέλος θα κρατήσει τη γραμμή, ως το κατ’ εξοχήν θεμελιώδες στοιχείο χωρίς το οποίο δεν μπορεί να υπάρξει ζωγραφική. Η γραμμή αποτελεί το όριο, το διαχωριστικό σημείο, τον σκελετό. Το 1919 ζωγραφίζει μια ολόκληρη σειρά από έργα που τιτλοφορεί “Γραμμές”. Το υλικό παίζει επίσης κατά τον Rodtchenko ένα ρόλο πρωταρχικό. Το υλικό δεν είναι δηλαδή ουδέτερο. Επηρεάζει το έργο. Ακόμα καλύτερα, το καθορίζει. Ο καλλιτέχνης από τη μία οφείλει να δοκιμάζει νέα υλικά, και από την άλλη πρέπει να τα αφήνει να τον καθοδηγούν στην εκτέλεση τού έργου, πρέπει με άλλα λόγια να τα χρησιμοποιεί με τρόπο λειτουργικό, με τρόπο σύμφωνο και όχι αντίθετο προς αυτά. Στην εκτέλεση των Γραμμών του, ο Rodtchenko χρησιμοποιεί βερνίκι, διαβήτη και χάρακα. Τελικά, κάποια στιγμή αντιλαμβάνεται ότι η φυσική, η λειτουργική συνέχεια και συνέπεια αυτού που κάνει είναι η έξοδος από την επιφάνεια στον τρισδιάστατο χώρο. Και έτσι καταλήγει στην κατασκευή.

15

Κατά τον Rodtchenko “κατασκευή” σημαίνει σωστή χρήση των ιδιοτήτων τού υλικού”. Ο καλλιτέχνης, όπως ακριβώς έκανε ένας μηχανικός, χρησιμοποιεί το υλικό του με τρόπο λειτουργικό. Το σέβεται και ταυτόχρονα το οργανώνει. Μέσα από τη δική του ηθική συμπεριφορά απέναντι στο υλικό προβάλλει η αλήθεια τού τελευταίου. Τα δύο αυτά μαζί συνθέτουν μια νέα αισθητική. Αυτός ο σεβασμός των ιδιοτήτων τού εκφραστικού μέσου που χρησιμοποιεί ο καλλιτέχνης θυμίζει πάρα πολύ τις απόψεις για τη φωτογραφία όλων των μεγάλων φωτογράφων που εκπροσωπούν την ίδια περίπου εποχή τον μοντερνισμό τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική. Και πραγματικά δεν είναι τυχαίο ότι έρχεται κάποτε η ώρα που ο Rodtchenko εγκαταλείπει τη ζωγραφική για να αφοσιωθεί σχεδόν ολοκληρωτικά στη φωτογραφία. Γιατί εδώ, περισσότερο από παντού, το ίδιο το μέσο επιβάλλει τους νόμους του και την αισθητική του. Αρχικά βέβαια ο Rodtchenko οδηγείται στη φωτογραφία μέσα από το φωτομοντάζ με το οποίο ασχολείται στα πλαίσια άλλων δραστηριοτήτων του, όπως οι αφίσες, τα εξώφυλλα βιβλίων κ.λ.π. Οι τεράστιες δυνατότητές της τόσο στον καλλιτεχνικό τομέα όσο και σ’ αυτόν τής επικαιρότητας τον συναρπάζουν. Πιστεύει ότι η φωτογραφία έχει μια τεράστια “απελευθερωτική δύναμη” που μπορεί να αλλάξει ριζικά τον τρόπο που ο άνθρωπος βλέπει τα πράγματα, και ότι είναι το μόνο μέσο που είναι ικανό να παρακολουθήσει και να αποδώσει τις ραγδαίες αλλαγές που έχουν επέλθει στο τοπίο και τη ζωή τής σύγχρονης πόλης. Τα πολυώροφα κτίρια, τα εργοστάσια, οι φωτεινές διαφημίσεις, η κίνηση στους δρόμους όπως την βλέπουμε, λόγου χάρη, μέσα από ένα τραμ ή από ένα παράθυρο τού εικοστού ορόφου, όλα αυτά μόνο η φωτογραφία μπορεί να τα αποδώσει, αρκεί να απαλλαγεί κανείς από την παραδοσιακή γωνία όρασης τής ζωγραφικής. Μόνον η φωτογραφία, μας λέει ο Rodtchenko, μπορεί να αποδώσει αυτό το “κάθετο σχήμα” τής σύγχρονης πόλης (σε αντίθεση με το οριζόντιο σχήμα τής φύσης). Μόνον η φωτογραφία εξάλλου, μπορεί να εκφράσει το “γεγονός τής περηφάνιας και τής χαράς” που είναι η οικοδόμηση τής νέας Σοβιετικής κοινωνίας, αρκεί να σκεφτεί κανείς το “πώς” θα το φωτογραφίσει. Χρειάζεται μια νέα αισθητική γι αυτό, πράγμα που μόνο η φωτογραφία μπορεί να το πετύχει. Για τον Rodtchenko η φωτογραφία συγκεράζει τη δυνατότητα τής τέλειας απόδοσης των πραγμάτων και τής καλλιτεχνικής έκφρασης. Η μεγάλη της δύναμη είναι συνάρτηση των εντελώς ιδιαιτέρων χαρακτηριστικών της. Επομένως ο φωτογράφος πρέπει να στηριχτεί σ’ αυτά τα χαρακτηριστικά αξιοποιώντας τα στο έπακρο και να απαλλαγεί από οποιαδήποτε επίδραση τής παραδοσιακής ζωγραφικής. “Όταν άρχισα να κάνω φωτογραφία”, γράφει κάπου, “εγκαταλείποντας την ζωγραφική, δεν ήξερα πόσο βαριά ήταν η κληρονομιά αυτής τής τελευταίας πάνω της”. Ο φωτογραφικός φακός που είναι “το μάτι τού πολιτισμένου ανθρώπου σε μια σοσιαλιστική κοινωνία”, μπορεί να δει τα πράγματα από εντελώς διαφορετικές γωνίες. Το φως, το κοντράστ, η γκάμα των τόνων αποτελούν επίσης ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τού φωτογραφικού μέσου. Όπως επίσης η ταχύτητά του και η εύκολη χρήση του. Αλλά εκείνο που μετατρέπει την απλή φωτογραφική πράξη σε Τέχνη είναι η σύνθεση. Με αυτήν ο φωτογράφος πετυχαίνει την απαραίτητη εκείνη συμπύκνωση που κάνει το νόημα, δηλ. το όποιο περιεχόμενο τής φωτογραφίας να προβάλλει με σαφήνεια και δύναμη. Όπως και οι άλλοι φωτογράφοι τού μοντερνισμού την ίδια εποχή, έτσι και ο Rodtchenko πιστεύει ότι ο φωτογράφος δεν

16

πρέπει με κανέναν τρόπο να νοθεύει την αναπαραστατική ικανότητα τού φωτογραφικού φακού, αλλά να προσπαθεί μέσα από τη σύνθεση να δημιουργεί τις δικές του εικόνες και το δικό του ύφος. Η σύνθεση, σύμφωνα με τον Rodtchenko ανατρέπει την απλή περιγραφή που δεν έχει καμία δύναμη. Το 1928, σ’ ένα γράμμα του προς το περιοδικό Norgi Lef με το οποίο κάποτε συνεργαζόταν, τονίζει ότι “το πιο σημαντικό στην φωτογραφία δεν είναι το τι φωτογραφίζουμε αλλά το «πώς». Θέλω να πω σε κάποιους συντρόφους”, συνεχίζει, “που μας λένε να προφυλαχτούμε από τον πειραματισμό, τον φορμαλισμό και την αισθητική, ότι αυτοί οι ίδιοι πέφτουν στην παγίδα μιας αισθητικής ασκητισμού και στενότητας πνεύματος. Κι ότι η φετιχοποίηση του γεγονότος βλάπτει σοβαρά τη φωτογραφία… Αυτό που είναι επαναστατικό στη φωτογραφία είναι αυτός ο συνδυασμός τού «πώς», δηλ τού τρόπου φωτογράφησης με τη φωτογραφική καθαρότητα: ένας συνδυασμός που πάντα ξαφνιάζει, στον οποίο η φωτογραφία οφείλει όλη της τη δύναμη και που την καθιστά απόλυτα ικανή να συναγωνιστεί τη ζωγραφική… Εμείς, δεν καταφερόμαστε ενάντια στη ζωγραφική αλλά ενάντια στη φωτογραφία που θέλει να μιμηθεί την ζωγραφική”. Ο Rodtchenko δεν θέλει να διακρίνει ανάμεσα στη φωτογραφία Τέχνης και στο ρεπορτάζ και πιστεύει ότι η αναζήτηση τού φωτογραφικού “πώς” ισχύει σε κάθε είδος φωτογραφίας. Ο ίδιος δοκίμασε όλα τα δυνατά είδη – ακολουθώντας κατά κάποιο τρόπο την τεχνική εξέλιξη των μηχανών για να καταλήξει μοιραία και αυτός στην Leica - σε συνεχή αναζήτηση τής μορφής. «Δεν πρέπει να ψάχνουμε συνέχεια για νέα θέματα προκειμένου να τα φωτογραφίζουμε με τους παλιούς τρόπους. Δεν χρειαζόμαστε εξωτικά μέρη, δεν χρειαζόμαστε την Αφρική» γράφει χαρακτηριστικά. «Ακόμα και στη φυλακή να μ’ έβαζαν, θα έβρισκα κάτι να φωτογραφίσω. Όχι με τη φαντασία μου, αλλά από αυτά που θα υπήρχαν μέσα στο κελί μου. Αλλά δυστυχώς είμαστε τυφλοί. Κοιτάμε χωρίς να βλέπουμε». Η σύνθεση είναι ένα θέμα στο οποίο ο Rodtchenko αρέσκεται να επανέρχεται κάθε τόσο. Στα μαθήματα που έκανε της απέδιδε κεφαλαιώδη σημασία και αναφερόταν σ’ αυτήν διεξοδικά και λεπτομερέστατα σε σχέση π.χ. με τη γεωμετρία τής εικόνας. Ωστόσο η σύνθεση γι αυτόν ήταν κάτι πολύ πιο ρευστό και πλατύ και δεν επιδεχόταν κάποιον περιοριστικό ορισμό. “Νομίζουμε, συνήθως, γράφει το 1932, ότι σύνθεση είναι η διάταξη των πραγμάτων στην εικόνα. Δεν είναι ακριβές αυτό. Η σύνθεση είναι και αυτό, αλλά όχι μόνον. Είναι ακόμα, η μεμονωμένη απόδοση κάθε μορφής. Είναι το φως, ο τόνος, η γενική απόδοση τού φωτός, η συνολική τονικότητα,. Ολόκληρη η σύνθεση μπορεί να βασίζεται μόνον πάνω στο φως, ή στους τόνους… Γενικότερα σύνθεση είναι το να βάζεις τάξη, συνειδητά ή ασυνείδητα στο χάος.” Η ομοιότητα ανάμεσα σ’ αυτήν την σκέψη τού Rodtchenko και τις αντίστοιχες σκέψεις τού Henri-Cartier Bresson είναι όντως πολύ ενδιαφέρουσα και κάθε σχόλιο νομίζω ότι περιττεύει. Στάθηκα πολύ περισσότερο στις απόψεις τού Alexander Rodtchenko, όχι γιατί οι ίδιες του οι φωτογραφίες είναι λιγότερο σημαντικές αλλά με παρέσυρε η γοητεία ο αυθεντικά πρωτοποριακός χαρακτήρας των ιδεών του. Εξίσου γοητευτικές ωστόσο είναι και οι φωτογραφίες του που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στηρίζουν έμμεσα τις ιδέες αυτές, αλλά όχι μόνον. Θα ήταν άλλωστε λάθος να τις δούμε έτσι. Γιατί ο Rodtchenko υπήρξε πάνω απ’ όλα ένας μεγάλος καλλιτέχνης και καμιά καλλιτεχνική δημιουργία δεν υπακούει σε ιδέες. Όλες του οι φωτογραφίες παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον: από την πρώτη του σοβαρή δουλειά με τα εξαίρετα πορτραίτα τής μητέρας του και των φίλων του – όπως τού ποιητή Μαγιακόφσκι, ή τού κοριτσιού με την Leica – έως τις μεταγενέ-

17

στερες φωτογραφίες του – φωτογραφίες κτηρίων με την «προοπτική Rodtchenko” όπως την ονόμασαν (βγαλμένες δηλ. από κάτω προς τα πάνω ή από πάνω προς τα κάτω) – τα πολυάριθμα πορτραίτα τής γυναίκας του και της κόρης του, οι φωτογραφίες αθλητών και γενικότερα “εργατών” τής Επανάστασης, καθώς και οι συγκινητικές φωτογραφίες από το τσίρκο που έκανε προς το τέλος, όλες, λίγο πολύ, παρουσιάζουν εκείνες τις αντιθέσεις που είναι τόσο χαρακτηριστικές τού ύφους του: ένα κράμα ευαισθησίας και δύναμης, μια συγκρατημένη αλλά έντονη ένταση, ένα σταμάτημα του χρόνου πριν από την κορύφωση. Φωτογραφίες λιτές αλλά πολύ ρυθμικές που οικοδομούνται στέρεα με ελάχιστα στοιχεία χωρίς καμιά περιττή φλυαρία. Ο Rodtchenko θα γίνει συχνά αντικείμενο επίκρισης για τις “φορμαλιστικές” του τάσεις. Θα τον κατηγορήσουν, μεταξύ άλλων, για υποτιθέμενη μίμηση τού Moholy-Nagy. Άλλοτε απαντάει στους επικριτές του με οξύτητα, μερικές φορές κλονίζεται και αμφιταλαντεύεται, αλλά ποτέ δεν εκφράζεται αρνητικά με συνολικό τρόπο για το καθεστώς. Μόνο στο τέλος τής συντομότατης αλλά περιεκτικής αυτοβιογραφίας του, που έγραψε το 1939 και που έχει τον χαρακτηριστικό τίτλο «Μαύρο και Άσπρο» αναρωτιέται με πικρία μήπως στη χώρα του δεν υπάρχει θέση για τίποτε άλλο εκτός από πολιτική και προπαγάνδα. Και αυτό το κάνει μόνον έμμεσα αλλά με τον τρόπο που για εκείνον ήταν ο πιο εύγλωττος, αναφερόμενος δηλαδή στο τσίρκο που τόσο αγαπούσε και που του θύμιζε τα παιδικά του όνειρα στο θέατρο: «Ίσως τελικά γράφει, η χώρα τού σοσιαλισμού δεν έχει ανάγκη ούτε από εγγαστρίμυθους, ούτε από ταχυδακτυλουργούς ούτε από ακροβάτες, ούτε από μαγικά χαλιά, ούτε από λουλούδια ούτε από καλειδοσκόπια». Μια φράση ταυτόχρονα ανηλεής και αφοπλιστικά αθώα. Πηγές: Γκλόρυς Ροζάκη

«Καλλιτέχνης σήμερα είναι αυτός που έχει οργανώσει τη ζωή του, τη δουλειά του και τον ίδιο του τον εαυτό». A.R. 1920 «Το να οργανώσει κανείς την ίδια του τη ζωή, αποτελεί και αυτό ένα είδος σύνθεσης». A.R. 1924 «Πρέπει να αγαπάει κανείς την τέχνη του, πρέπει να πιστεύει σ’ αυτό που κάνει». A.R. 1938

18

Ο Ιππότης της Ανατολής και της Δύσης Του Γιώργου – Κωνσταντίνου Κούκιου

7 Ιανουαρίου 1231… Είναι λιγοστές οι φορές που η μητέρα μας μάζεψε στην αγκαλιά της να μας πει παραμύθια κι ιστορίες. Όσο περνούσαν τα χρόνια, εκείνες οι λιγοστές στιγμές μαζεύονταν σ’ ένα δεμάτι εικόνες: Όταν ξεπροβοδίσαμε τον Κύρη μας που έφευγε στον πόλεμο μαζί με άλλους Κύρηδες που αναγκάστηκαν ν’ακολουθήσουν τους Σταυροφόρους του Γοδεφρείδου στους Άγιους Τόπους, πέρα από τη θάλασσα στα 1204. Όταν ο Δούκας Κύρ-Μιχαήλ μας έστειλε με αγγελιοφόρο του το δαχτυλίδι, το πενάκι, το σταυρό και την ευχή του Κύρη μας που «εχάθη στα τείχη της Αντιόχειας του Μαιάνδρου». Όταν χανόμασταν στα μονοπάτια της μικρής κοιλάδας μας, ανάμεσα στα κυπαρίσσια και τις ελιές, μιλώντας με τις λυγαριές και τις μυρτιές. Τότε που συλλέγαμε κατακόκκινες σαν το αίμα παπαρούνες, τρέχοντας πίσω από τα γαλάζια φουστάνια της άνοιξης, αναπνέοντας λίγη χαρά μακρυά από τα τείχη και τα σκεπασμένα με σάβανα έπιπλα του κάστρου. Όταν ξεριζώναμε τους βολβούς με τα κυκλάμινα που τα φορούσαμε αντί για δάκρυα που στέγνωσαν κι αυτά με τα χρόνια, να σταθούμε αγνότεροι πάνω από τα μνημούρια σε στάση προσευχής και ικεσίας αμίλητοι. Όταν βουλιάζαμε ως τα γόνατα, τσαλαβουτώντας στο παχύ στρώμα των τριφυλλιών, πίνοντας τη δροσιά τους, μαθαίνοντας το κυνήγι σαν λυκόπουλα, κρατώντας ο ένας τον άλλον όρθιο πλάϊ στη μάντρα του κοιμητηρίου. Του κοιμητηρίου που χωρούσε και συγχωρούσε τους ανθρώπους και τις απόψεις τους, δηλαδή τα θλιβερά απομεινάρια τους ξασπρισμένα με κρασί στον ήλιο. Παιχνίδια της μνήμης, σ’ ένα δεμάτι εικόνες... Στο βάθος της ανθισμένης κοιλάδας επέστρεφα πάντα, μετά από τις μεγάλες και δύσκολες πορείες, το κυνήγι και τις εφήμερες απολαύσεις στα κεφαλοχώρια. Στο άπαρτο Καστρί των προγόνων μου ζητούσα να πιώ λίγο νερό, και ξεδιψούσα. Λαμπερός ουρανός, και στον ορίζοντα το μαντήλι της θάλασσας, με τα βενέτικα εμπορικά που τάραζαν την γαλήνη της και την φαντασία. Μυριάδες πουλιά τα πολιορκούσαν και πήγαιναν κι ερχόντουσαν, πλησίαζαν στα μάτια μου και φεύγανε πάλι. Χάνονταν λιώνοντας τα χρώματα και τις γραμμές τους στη λάβρα του ήλιου. Τριγύρω μου τα δένδρα πελώρια, γεμάτα καρπούς, βάραιναν τα κλαδιά τους στα γυρίσματα των εποχών και βάραιναν μαζί το μυαλό και τα χέρια που ακολουθούσαν τη ζωή του γεωργού λίγο-λίγο. Στους θάμνους της γης μας ελάχιστο το κυνήγι, κι η ανάγκη του και το παιχνίδι του με γοήτευε όλο και περισσότερο. Η σκιά των οπωροφόρων στον κάμπο, δροσερή σαν αγκάλη και λάγνα σαν τον σίγουρο ύπνο, ξαφνικά δε με χώραγε. Ποιος ξέρει γιατί, αφού όλα τα είχα εκεί. Μου το μηνούσαν κι οι συγγενείς με ταχυδρομικά γεράκια. Μα εγώ δεν κοιτούσα πια στα νύχια τους για γράμματα, παρά εξέταζα τα φτερά τους και τ’ ανήσυχα μάτια τους. Τότε θέλησα κι εγώ –πρώτη φορά- να βγάλω φτερά, να πετάξω ψηλά και να φύγω μακριά από αυτόν τον παράδεισο. Ίσως φταίει και η νύχτα που ερχόταν με κείνες τις παράξενες υπέροχες ανταύγειες της σελήνης.

19

Έτσι ακολούθησα μια μέρα τη μοίρα. Κι αφού τα φτερά μου ήταν αδύναμα, κράτησα για σύντροφο μονάκριβο έναν Μονόκερο με ανθρώπινη λαλιά. Πετάξαμε μακριά, πάνω απ΄ τη γη μέχρι τ΄ αστέρια, κυνηγώντας δράκους απαίσιους και παράξενα τέρατα που είχαν φλόγες στα ρουθούνια, κι είχανε λάσπη στις φλέβες αντί για αίμα. Κι ακόμη, πολεμήσαμε θεόρατες Μέδουσες που είχαν γι’ ανάσα αιθέρα παγωμένο. Το φιλί τους φαρμάκι, κάνει μεθύσι θανατηφόρο. Περάσαμε χώρες πολλές, είδαμε σοφία και πόνο πολύ, παραπέρα από κει που τα μάτια ξεχνιούνται και παλεύουν στην αγρύπνια να διακρίνουν ορίζοντες. Ξεχυθήκαμε σε δάση πυκνά κι επικίνδυνα. Περάσαμε θάλασσες με βοριάδες σκληρούς. Μα ποτέ, όσο κι αν ο Μορφέας μας φιλούσε τα μάτια, δεν ξέχασα τον παράδεισο εκείνο απ΄ όπου κινήσαμε για πρώτη φορά με συντροφιά αετούς και γεράκια γοργόφτερα. Κι όταν μου τύχαινε να γείρω στην αγκαλιά μιας πανέμορφης κόρης –που από τον χάρο είχα σώσει, με αγώνες μεγάλους- ή πάλι, όταν μονολογούσα με το ηλιοβασίλεμα ή την ρόδινη αυγή, ή, όταν μετά από μάχες στο πλευρό του με κάθιζε κάποιος σοφός βασιλιάς στο συμπόσιο της νίκης, δεν ξέρω γιατί -μα πάντα- , ήθελα μονάχα να συνεχίσω παρέα με το πιστό μου άτι. Ίσως έφταιγε η νύχτα που ερχόταν σαν πρώτα με κείνες τις ασημένιες, παράξενες, υπέροχες ανταύγειες της σελήνης... Μια μέρα χειμωνιάτικη μα ηλιόλουστη, καλπάζοντας φύγαμε για επόμενα στάδια. Φορούσα, θυμάμαι, μια χλαίνη πορφυρή που με ζέσταινε κι έκρυβε το κόκκινο κέντημα του σταυρού στο σημείο του στήθους μου. Ζέσταινε τις ουλές στο κεντημένο από τα βάσανα και τις μάχες κορμί μου. Το σπαθί μου στο πλάϊ κι ένα τόξο στη ράχη και δρόμο. Μακριά από την πόλη μας παγίδεψαν. Έπρεπε να διαφύγουμε από εχθρούς και σημαίες, από άτακτο στράτευμα κι άπληστο με ληστές και θηρία και φαντάσματα όλων όσων είχα έως τώρα νικήσει. Στο κατόπι μας σκύλοι, με τα δόντια γυμνά κι από πίσω τους βέλη, και ακόντια, σπαθιά... Έσφιξα το σώμα μου στο λαιμό του πιστού μου αλόγου κραδαίνοντας τη σπάθα τριγύρω με λύσσα. Καλπάσαμε ώρες πολλές. Τα βουνά μπροστά μας αμέτρητα. Κακοτράχαλα κι άνυδρα. Περνώντας την τελευταία κορυφή, είπα πως σωθήκαμε. Από το πιό ψηλό σημείο της, είδα στο βάθος την παλιά, αγαπημένη μου κοιλάδα. Τα νερά της είχαν απλωθεί παντού και γέμιζαν τον κόρφο της. Κατεβήκαμε αργά και χωθήκαμε στο κρυστάλλινο νερό. Βυθιζόμασταν ολοένα στα βάθη εκείνα μα ακόμη άλλη τόση είχε απομείνει απόσταση ως το κάστρο. Ώσπου βρεθήκαμε να βαδίζουμε μέσα στο διάφανο στοιχείο σκεπασμένοι ολότελα από τα νερά! Η ανάσα μας ίδια! Κι από πίσω ο όχλος ολοένα πλησίαζε, με φρικτές ιαχές, χτυπώντας τ’ άρματα με δύναμη, σκίζανε στα δυό το νερό που υψωνόταν μπροστά τους σαν υδάτινος τοίχος. Η απόφαση είχε παρθεί: Θάνατος… Στο βάθος του ορίζοντα σαν φτάσαμε, μπήκαμε αμέσως στον παλιό μου πύργο. Χάθηκα ανάμεσα στις έρημες πολεμίστρες του κι άφησα ελεύθερο το πιστό μου άλογο... θα πάλευα μόνος. Χώθηκα στις στοές και τις ουμπλιέτες σαν ποντίκι, τριγύρω μου σαπισμένοι σκελετοί και κρανία με σαγόνια κατεβασμένα, θρύμματα σπαθιών και βέλη στραβωμένα με σκουριασμένες αιχμές, συντρίμμια σκορπισμένα εδώ κι εκεί μισοθαμμένα στη σκόνη. Καλάθια, ξύλινα σπασμένα μπαούλα αδειανά, ξεσκισμένα κομμάτια υφάσματος, ραγισμένα σκεύη, τα πάντα λεηλατημένα κι άχρηστα εδώ και καιρό. Στριμώχτηκα στα βάθη της ανατολικής πολεμίστρας. Από κάτω γκρεμός και μπροστά μου η λαίλαπα. Υπέκυψαν πολλοί από τα χτυπήματα του τόξου και του σπαθιού μου. Κάποια στιγμή ένοιωσα την φαρέτρα μου άδεια. Το σπαθί μου κομματιάστηκε. Το κορμί μου πλήγιασε όλο κι αίμα ζεστό θόλωνε τα μάτια μου.

20

Στάθηκα όρθιος με την πλάτη στον ακρογωνιαίο λίθο των επάλξεων του κάστρου. Περίμενα το τελευταίο χτύπημα. Οδύνη και πόνο ένιωσα, αβάσταχτο πόνο, το κορμί μου έγινε κομμάτια κι άφησα την ψυχή μου να φύγει... αισθάνθηκα να πετά πάνω από το άδειο μου κουφάρι. Βορά στα σκυλιά, στις ανθρώπινες ύαινες... ...και τότε με τα δικά μου φτερά, συνάντησα ξανά εκείνα τα υπέροχα πουλιά που μάκραιναν και φεύγανε προς τις ρίζες του ήλιου που βασίλευε. Κυκλάμινα και παπαρούνες κι ανθισμένα τριφύλλια ριζώνανε στις ρυτίδες του μετώπου μου. Έγιναν τα μάτια ένα με τη θάλασσα. Τα φρύδια δρόμωνες και γαλέρες. Σύντομα, ήρθε η νύχτα πιο γλυκιά από ποτέ και πιάστηκα από μια αχτίδα ασημένια, παράξενη και υπέροχη κι ανέβηκα σε μια σκάλα αιωρούμενη στις ανταύγειες της σελήνης. Κι οι ανταύγειες αρχίσανε να τρυπούν τη νύχτα... Χιλιάδες τρύπες που άφηναν αστραφτερό, εκτυφλωτικό το φως να κατακλύζει και να λούζει τα πάντα. Στο στροβίλισμα εκείνο είδα τη μάνα μας και τα μικρότερα αδέρφια μου να τεντώνουν τα χέρια και να με αγκαλιάζουν όπως τότε στις λιγοστές στιγμές της χαράς μας. Και πιο πίσω τους με περίμενε ο Κύρης μου, λεβέντης κι όμορφος, όπως τότε που μ’έσφιγγε στην αγκαλιά του και μου έδειχνε τις απέραντες γωνιές της μικρής μας πατρίδας... Γονάτισα τυλιγμένος στην πορφυρή μου χλαίνη και δέχτηκα τα φιλιά τους... Κι έγινα ο φύλακας ιππότης της ανατολής και της δύσης, του βασιλιά Ήλιου και της βασίλισσας Σελήνης. Από το "Αγιονέρι", Ποιήματα και Αφηγήσεις 1994 – 2007, «Έρημος» Αθήνα 2η έκδοση - 2018

21

Πόλεων ψυχές και μνήμες Του Γιώργου Χ. Θεοχάρη Τα Άσπρα Σπίτια κτίσθηκαν από τη γαλλική εταιρία Pechiney, που δημιούργησε το εργοστάσιο παραγωγής αλουμινίου στη θέση Αϊλουκαΐτικο ή Σιδηροκαφκιό στην κοιλάδα του αρχαίου Φωκικού Μεδεώνα, περιοχή ιδιοκτησίας της μονής του Οσίου Λουκά, στη βόρεια ακτή του Κορινθιακού Κόλπου, με στόχο την εκμετάλλευση των παρακειμένων κοιτασμάτων βωξίτη για την παραγωγή αλουμινίου. Σχεδιασμένος από το Γραφείο Δοξιάδη (1965), ο οικισμός, χτίστηκε αποκλειστικά για το προσωπικό της Εταιρίας Αλουμίνιο της Ελλάδος. Σύμφωνα με την άποψη των αρχιτεκτόνων ο χαρακτήρας της πόλης έπρεπε να θυμίζει έναν οικισμό που αναπτύχθηκε φυσιολογικά μέσα στο τοπίο και την παράδοση των κατοίκων του, χωρίς όμως ευτελείς γραφικότητες και με ένα απλό, δυνατό και πρωτόγονο αρχιτεκτονικό ρυθμό. Πρότυπα του οικισμού αυτού στάθηκαν διάφορα οικιστικά σχέδια από άλλες χώρες, επίσης επιμελημένα από το Γραφείο Δοξιάδη. Ο σχεδιασμός της περιμέτρου σχηματίζει ένα λατινικό L με το κάτω μέρος του παράλληλα στην ακτογραμμή. Ο οικισμός κατασκευάστηκε στη θέση Διστομίτικα (Παραλία Διστόμου), όπου είχε αναπτυχθεί ήδη οικισμός, αλλά μεταφέρθηκε στην θέση Περιστερά μετά την κατεδάφιση υπαρχουσών οικιών για τις ανάγκες κατασκευής του νέου οικισμού. Συντελέστηκε έτσι ένας «ξεριζωμός» γηγενών, παρ’ ό,τι η νέα οικιστική θέση απείχε μονάχα κάποιες εκατοντάδες μέτρα από την παλιά. Το όνομα Άσπρα Σπίτια το πήρε από την μεσαιωνική ονομασία του τόπου που βρέχεται από τον Κόλπο της Αντίκυρας. Κατασκευάστηκαν, επίσης, κτίρια σχολείων και καταστημάτων, ένα λιμανάκι ιδιωτικών σκαφών και ένα ιατρείο, καλά εξοπλισμένο, για την παροχή πρώτων βοηθειών. Η έκταση του οικισμού ανέρχεται σε 612 στρέμματα και περιήλθε το μεγαλύτερο τμήμα στην ιδιοκτησία της εταιρείας, ύστερα από αναγκαστική απαλλοτρίωση στις αρχές της δεκαετίας του ‘60. Σήμερα αποτελείται από 1.072 κατοικίες συνολικής επιφάνειας 115.000 μ2 και 30 καταστήματα, κτίρια κοινής ωφέλειας, συνολικής επιφάνειας 15.500 μ2.

22

Λειτούργησε (από το 1965) ως σταθμός βιολογικού καθαρισμού λυμάτων, ενώ διαμορφώθηκαν (και δεν μπαζώθηκαν) κοίτες και όχθες φυσικών απορροών ομβρίων υδάτων, όπου αυτές υπήρχαν. Οι δημόσιοι χώροι δεντροφυτεύτηκαν και φροντίζονται από την Υπηρεσία Οικισμού. Έγιναν κτίρια σχολείων για όλες τις βαθμίδες, καθώς και Γαλλικό Σχολείο. Ορθόδοξη εκκλησία και καθολική για τους Γάλλους και τους Κυκλαδίτες καθολικούς. Το 1972 η δημιουργία γηπέδου με χόρτο ολοκλήρωσε ένα πλέγμα αθλητικών εγκαταστάσεων. Μιλάμε, συνεπώς, για μια οργανωμένη πόλη με διαρκή φροντίδα, χωροταξικά λειτουργική, με σεβασμό στη φύση (η χλωρίδα έμεινε ανέπαφη σε όσα σημεία δεν κτίστηκαν σπίτια και υποδομές) ανθρώπινη. Η πληθυσμιακή σύνθεση της πόλης αποτέλεσε μωσαϊκό καταγωγικό, πολιτισμικό. Ψηφίδες: εργαζόμενοι και οικογένειες Γάλλων, Ελλήνων Αιγυπτιωτών, Ελλήνων από κάθε γωνιά της χώρας. Παλέτα εθίμων, συνηθειών, συμπεριφορών, που άργησε να «δέσει», αλλ’ όταν αυτό κατορθώθηκε το αποτέλεσμα ήταν πολλαπλασιαστικά ενδιαφέρον. Η πολιτιστική άνθηση που συντελέστηκε στα Άσπρα Σπίτια είχε σαν κινητήριους μοχλούς τις ενώσεις προσώπων των κατοίκων, αθλητικές, εξωραϊστικές, θεατρικές, πνευματικές, λογοτεχνικές, εθνικοτοπικές, μουσικές, περιβαλλοντικές, συνδικαλιστικές. Συλλογικότητες που έδωσαν νόημα στην καθημερινότητα μετά τη δουλειά στη βαριά βιομηχανία. Οι, πολύ καλές, μισθολογικές αμοιβές έκαναν το επίπεδο διαβίωσης άνετο. Η διανομή κατοικιών σήμερα γίνεται με point system με αντικειμενικών, αποδεκτών κριτηρίων. Τις κατοικίες μπορούν όλοι να τις διεκδικήσουν πλην ενός αριθμού που εξαρχής προορίστηκαν για στέγαση στελεχών της εταιρείας. Οι εργαζόμενοι καταβάλουν συμβολικό τίμημα ως ενοίκιο πιστοποίησης της ιδιοκτησίας από την εταιρεία στην οποία ανήκει η πόλη, η εταιρεία πραγματοποιεί όλες τις επισκευές που χρειάζονται οι κατοικίες.

23

Κι αν όλο αυτό ακούγεται περίπου σαν πείραμα σοσιαλιστικής διαχείρισης, θα έλεγα πως, ναι, προσιδιάζει! Μάλιστα με ελευθερία έκφρασης και άσκησης του απεργιακού δικαιώματος. Βεβαίως, τα μέσα παραγωγής ανήκουν σε επιχειρηματικό όμιλο, όμως κι εκεί που κοινωνικοποιήθηκαν είδαμε πού οδηγήθηκαν οι κοινωνίες, δυστυχώς… Η κοινωνική, ταξική, διαστρωμάτωση όσο κι αν στην πρώτη δεκαετία λειτουργίας της πόλης ήταν διακριτή, τόσο ομογενοποιημένη υπήρξε στη συνέχεια, όταν τα παιδιά των εργατών συμπλέχτηκαν με τα παιδιά των στελεχών, στο σχολείο, στο παιχνίδι, στη διασκέδαση, στο φλερτ. Τα παιδιά που αισθάνονται, περισσότερο από τον καθένα, αυτή την πόλη πατρίδα τους, αφού εδώ γεννήθηκαν εδώ μεγάλωσαν κι εδώ επιστρέφουν είτε με φυσικό τρόπο είτε μέσω της γλυκιάς μνήμης. Στην πόλη κυκλοφόρησε, από το 1965 ώς το 1975 δίγλωσση περιοδική έκδοση και στη συνέχεια εφημερίδα. Σημαντικοί καλλιτέχνες, ζωγράφοι, μουσικοί, θεατράνθρωποι, συγγραφείς, ποιητές, κινηματογραφιστές, βρέθηκαν (βρίσκονται) στην πόλη και οι κάτοικοι ήρθαν (έρχονται) σε επαφή με το έργο τους. Ερασιτεχνικές θεατρικές ομάδες των κατοίκων εκφράστηκαν με αξιώσεις υποκριτικής. Ένα λογοτεχνικό περιοδικό δημιούργησαν κάτοικοι το 1988 κι ακόμη κυκλοφορεί, με την οικονομική στήριξη της εταιρίας, η οποία στέκεται αρωγός στις δράσεις των φορέων της πόλης. Ωστόσο, το στοιχείο που κάνει ζηλευτή τη διαμονή στα Άσπρα Σπίτια, είναι ταυτόχρονα εκείνο που δυσκολεύει τους κατοίκους της όταν φθάνουν στη συνταξιοδότηση. Τότε πρέπει το σπίτι να παραδοθεί σε νέο εργαζόμενο και, παρ’ ότι δίνεται ικανό περιθώριο παραμονής μέχρι να γίνει η μετακόμιση με άνεση χρόνου, η οικογένεια φεύγει και είτε επιστρέφει στον τόπο της καταγωγής είτε εκεί όπου, στη διάρκεια της εργασίας, φρόντισε να δημιουργήσει νέα δυνατότητα διαμονής. Για τους ηλικιωμένους είναι μια δεύτερη εσωτερική μετανάστευση, μια επιστροφή στην πατρώα γη όπου είναι αμφίβολο αν έχουν συντηρήσει δεσμούς. Για τους νέους είναι αποκοπή από τον τόπο/πατρίδα, από το παιδικό δωμάτιο, από χώρους που αγάπησαν, έμαθαν γράμματα, ερωτεύτηκαν… Είναι βίαιη, άδικη, αποκοπή από τον ομφάλιο καταγωγικό λώρο. Αλλά πώς να γίνει διαφορετικά; Γι’ αυτό, όπου κι αν βρίσκονται επιστρέφουν μνημονικά στα Άσπρα Σπίτια. Οργανώνουν reunion. Ανταμώνουν. Έκαμαν Σύλλογο πρώην κατοίκων των Άσπρων Σπιτιών, τον «Μέδωνα» και διακονούν ψηφιακό περιοδικό το Παγκάκι, όπου στεγάζουν τις αναμνήσεις τους και τη σύγχρονη πολιτιστική και αθλητική δραστηριότητα της πόλης τους.

24

Τέλος η πόλη δεν διαθέτει κοιμητήριο, αφού κανείς δεν θα γεράσει σ’ αυτήν, κι έτσι όσοι αποδημούν κηδεύονται στους τόπους καταγωγής ή στην Αντίκυρα, το χωριό που υπήρχε απ’ αιώνων, δίπλα στον χώρο που κτίστηκε η νέα πόλη.

Και εάν σαν μικρό παράπονο προβάλλει η αιώνια επιθυμία του ανθρώπου ν’ αφήσει το ίχνος του εκεί όπου έζησε, το «μπόλι» του ή, έστω, το ταπεινό σημείο αναφοράς τού μνήματός του, η αλήθεια είναι πως, στα Άσπρα Σπίτια, οι κάτοικοι, ξεπερνώντας τη στενή έννοια της κτητικότητας, χαρίζουν έργα χειρών και διανοίας, που τους συνδέουν αναμεταξύ τους και με το χρόνο. Αυτοί, λοιπόν, οι κάτοικοι είναι η ψυχή της πόλης, την οποία πλουτίζουν και φέρουν πάντα μέσα τους, όντας «ξένοι» εκεί όπου δεν υπάρχει ξένος μα μόνο «δικό μας».

•

Πρώτη δημοσίευση: https://www.e-dromos.gr/ta-aspra-spitia-tou-giwrgou-theoxarh/amp/

25

Γυμνάσιο – Λύκειο Άσπρων Σπιτιών Της Γεωργίας Κρητικού – Κωσταγιάννη Έχουν περάσει 50 πλέον χρόνια από τότε που ιδρύθηκε και λειτούργησε για πρώτη φορά το Γυμνάσιο Άσπρων Σπιτιών και θεώρησα σκόπιμο και συγχρόνως επιβεβλημένο να αναφέρω τα σχετικά με την ίδρυση και λειτουργία του , αφ’ ενός για να τα θυμηθούν οι πιο παλαιοί μαθητές που ζουν και εργάζονται στον ίδιο τόπο που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν και για να μάθουν οι νεότεροι από ποια στάδια πέρασε και πως εξελίχτηκε τον σχολείο μας. Την ίδρυση και λειτουργία του σχολείου μας έχω ζήσει από την αρχή, επειδή ήμουν η πρώτη καθηγήτρια που τοποθετήθηκε στο σχολείο. Το Γυμνάσιο ΑΣΠΡΩΝ ΣΠΙΤΙΩΝ ιδρύθηκε στις 4-10-1966 με διάταγμα του Υπουργείου Παιδείας και λειτούργησε το σχολικό έτος 1966-67 ως μονοτάξιο Γυμνάσιο , παράρτημα του Τριταξίου Γυμνασίου Διστόμου, μετά από συνεχείς και άοκνες προσπάθειες και ενέργειες της σχολικής επιτροπής που απαρτιζόταν από την Ρούλα Κωνσταντινίδου, τον Δημήτρη Παγώνη, τον Κωνσταντίνο Ζάγορα, τον Κωνσταντίνο Πουλαρά, τον Αθανάσιο Παρασκευόπουλο και τον Κωνσταντίνο Θεοδωρόπουλο. Στεγάστηκε σε μία αίθουσα του Δημοτικού Σχολείου και είχε 31 μαθητές. Το σχολικό έτος 1967- 68 λειτούργησε ως τριτάξιο παράρτημα του Γυμνασίου Διστόμου. Στεγάστηκε σε ένα ξύλινο παράπηγμα για τέσσερα χρόνια. Το σχολικό έτος 1971-72 το σχολείο λειτούργησε ως Εξατάξιο Γυμνάσιο , παράρτημα του Γυμνασίου Αραχόβης και στεγάστηκε στα χωριστά οικήματα – αίθουσες που βρίσκονται στην νότια πλευρά του οικοπέδου και από το1974-75 στεγάστηκε στο διώροφο κτίριο. Ολόκληρο το συγκρότημα χτίσθηκε από την εταιρεία ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ . Το επόμενο σχολικό έτος χαρακτηρίστηκε ανεξάρτητο Γυμνάσιο Άσπρων Σπιτιών. Το σχολικό έτος 1976- 77 χωρίστηκε το Γυμνάσιο από το Λύκειο. Το σχολικό έτος 1968-69 οι μητέρες των μαθητών συνεργάστηκαν με το σύλλογο των καθηγητών με σκοπό τη δημιουργία Λογοτεχνικής Βιβλιοθήκης. Οι μητέρες δημιούργησαν ωραία κεντήματα , τα οποία προσέφεραν στο σχολείο, διοργανώθηκε έκθεση χειροτεχνίας και με τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν αγοράστηκαν τα πρώτα βιβλία της Βιβλιοθήκης. Με την πάροδο του χρόνου η Βιβλιοθήκη πλουτίστηκε με δωρεές συλλόγων και ατόμων, κατοίκων των Άσπρων Σπιτιών.

26

Ονομασία του οικισμού Καθώς κατεβαίνουμε τις στροφές πριν φτάσουμε στον οικισμό βλέπουμε την πινακίδα που γράφει Παραλία Διστόμου αλλά και Άσπρα Σπίτια. Η ονομασία Παραλία Διστόμου είναι της παλαιότερης εποχής. Τα σπίτια των κατοίκων ήταν χτισμένα κατά μήκος της παραλιακής γραμμής, όπου σήμερα είναι το πλακόστρωτο. Δική τους εκκλησία ήταν η Ανάληψη του Σωτήρος μέσα στον ελαιώνα. Τώρα οι παλαιοί Παραλιώτες κατοικούν στον οικισμό της Περιστεράς με υπέροχη θέα στον κόλπο της Αντίκυρας. Πολλοί νομίζουν ότι η ονομασία Άσπρα Σπίτια είναι νέα και δόθηκε στον οικισμό παράλληλα με την ίδρυση του Εργοστασίου, επειδή τα σπίτια είναι κάτασπρα. Αλλά οι ειδικοί μελετητές που μελέτησαν και χάραξαν τον οικισμό έδωσαν το όνομα Άσπρα Σπίτια στηριζόμενοι σε αρχαίες μαρτυρίες.

1. Η περιοχή αναφέρεται με το όνομα Άσπρα Οσπίτια σε έγγραφο που βρίσκεται στη Μονή Ιβήρων [στο Αγιον Όρος]. Όταν το 1499 ο σουλτάνος Βαγιαζίτ με μία τουρκική αρμάδα κυρίευσε τη Ναύπακτο, ξεχείμασε στα Άσπρα Οσπίτια.

2 . Ο σουλτάνος Σελίμ ο Β΄ [ 1566-1576] αποφάσισε να γίνει κύριος όλων των κτημάτων της κατακτημένης Ελλάδας. Θέλησε λοιπόν να πάρει και τα κτήματα της Μονής του Οσίου Λουκά. Ευτυχώς βρέθηκαν δέκα δραστήριοι μοναχοί, συγκέντρωσαν το ποσό των 60.540 άσπρων, τουρκικό νόμισμα , τεράστιο για τη εποχή εκείνη, και πλήρωσαν το αντίτιμο των κτημάτων σε πλειστηριασμό που έγινε.. Τότε το τουρκικό φιρμάνι ονόμασε τα κτήματα της Μονής του Οσίου Λουκά , ένα προς ένα, και έδωσε το σύνορο μέχρι τα Άσπρα Οσπίτια.

3. Το 1798 ο Πατριάρχης της Κωνσταντινουπόλεως Γρηγόριος ο Ε΄ , που τον κρέμασαν οι Τούρκοι το Πάσχα του 1821 στην κύρια είσοδο του Πατριαρχείου , γιατί τον θεώρησαν υπαίτιο για την έναρξη της Ελληνικής επανάστασης, καθόρισε τα σύνορα των κτημάτων της Μονής του Οσίου Λουκά μέχρι το Άσπρον Οσπίτιον με πατριαρχικό σιγγίλιο.

4. Όταν η Ελλάδα ήταν υπό την τουρκική εξουσία πολλοί Ευρωπαίοι συνήθιζαν να την επισκέπτονται για να θαυμάσουν τις αρχαιότητες, που ήταν γνωστές από την κίνηση της Αναγέννησης. Αναφέρονται ως περιηγητές ο Άγγλος Τζωρζ Ουέλερ, ο Γάλλος Ιάκωβος Σπον και ο Άγγλος Ριχάρδος Χανόβερ. Αυτοί στις εντυπώσεις τους αναφέρουν την περιοχή των Άσπρων Σπιτιών και της Αντίκυρας σε χρονολογίες από το 1765 έως το 1835.

5. Σε Γαλλικό χάρτη της περιοχής του Κορινθιακού κόλπου, που βρίσκεται σε Μουσείο της Σύρου σημειώνεται η περιοχή Άσπρα Σπίτια κατά τις παραπάνω χρονολογίες. Επομένως οι ιδρυτές του οικισμού σεβόμενοι τις ιστορικές μαρτυρίες που σας ανέφερα δεν έδωσαν ένα νέο όνομα στον οικισμό, αλλά διατήρησαν αυτή την ιστορική ονομασία.

27

28

40 Χρόνια μετά! 1978 - 2018... Οι Απόφοιτοι του 1978, γιορτάζουμε τα 40 χρόνια αποφοίτησής μας, πού αλλού; …παρά στα Άσπρα Σπίτια! Την 23η Ιουνίου 2018! Στο «Μπολερό» του συμμαθητή μας Θανάση Καραγιάννη, το Σαββατόβραδο, στο Κανάλι.

40 χρόνια, είναι ένα γεγονός που δεν μπορεί να περάσει έτσι απλά και να χαθεί.

Κοπιάσαμε όλοι μας αρκετά για να φθάσουμε ως εδώ. Άλλοι δυστυχώς δεν τα καταφέρανε ποτέ... Στην ιερή τους μνήμη θα είναι αφιερωμένη αυτή η Συνάντηση: Στον Σάκη Σεβασλιάν, στον Παναγή Παπακωνσταντίνου, στον Λουκά και στον Γιάννη Μαργαρίτη, στον Νικολάκη Βασιλείου, στον Θανάση Ιωάννου…

29

Ένα Αντάμωμα που είχαμε ορκιστεί στο προαύλιο του σχολείου μας πριν 4 ολόκληρες δεκαετίες, ελάτε λοιπόν να το κάνουμε αληθινό, καθώς έχουμε πολλά να διηγηθούμε. Τόσο από τα παλιά που μοιραστήκαμε κάποτε μαζί ως συμμαθητές από το '66 ως το '78, όσο κι από το ταξίδι της προσωπικής μας Οδύσσειας και τις εμπειρίες που βιώσαμε. Το πρόγραμμα της Συνάντησής μας (επί του πιεστηρίου 12/6/2018) έχει ως εξής: Πρόγραμμα Συνάντησης Αποφοίτων 1978 – 40 Χρόνια μετά!!!

• • •

Σάββατο 23 Ιουνίου 2018

Συνάντηση στο Καφέ Πατισερί (Περοκέ) 11πμ (καφές – μπάνιο – φαγητό κλπ) 7μμ Επίσκεψη στο Λύκειο Άσπρων Σπιτιών 9.μμ Συνάντηση στο Μπολερό (Κανάλι) του Θανάση Καραγιάννη o μπουφές με διάφορα εδέσματα 5 ευρώ το άτομο. Ποτά και αναψυκτικά θα χρεωθούν ξεχωριστά

Σημείωση: H εκδήλωση αφορά πρωτίστως τους συμμαθητές της τάξης του ’78. Εξυπακούεται πως οποιοσδήποτε από τους καλούς μας φίλους και τις καλές μας φίλες των άλλων Τάξεων θέλουν να παραβρεθούν είναι φυσικά καλοδεχούμενοι και με μεγάλη μας χαρά να ανταμώσουμε. Για την διοργάνωση είναι υπεύθυνοι οι συμμαθητές: Εύα Χριστοφίδου, Πόπη Ευθυμίου, Θανάσης Καραγιάννης, Λουκάς Γιαννάκης, Στέλιος Σταματίκος & Γιώργος Κούκιος

30

Στιγμιότυπα από μια καριέρα Της Ελένης Γκέρτσου Λέω να αρχίσω την καταγραφή από τη στιγμή που πήρα την απόφαση να εγκαταλείψω την ιδέα της αρχαιολογίας. Γιατί στο Πανεπιστήμιο, το Εθνικόν και Καποδιστριακόν, όπως αναφέρεται στο πτυχίο μου, είχα επιλέξει αυτό το τμήμα, της Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Η αλήθεια είναι ότι η αρχαιολογία έχει μια απίστευτη γοητεία. Δεν μπορώ να ξεχάσω τη συγκίνηση που ένιωσα όταν, το καλοκαίρι του τρίτου έτους των σπουδών μου, παρακολούθησα μια ανασκαφή στη Νάξο και είδα να ξεπροβάλλουν μέσα από τα χώματα τα πρώτα μικρά αγγεία, της εποχής των Μυκηναίων. Εντύπωση μου έκανε ο σεβασμός που έδειχναν οι εργάτες. Με μεγάλη προσοχή αφαιρούσαν το χώμα και, όταν έφταναν στα αγγεία, τα έπιαναν με τόση αβρότητα όση θα έδειχναν αν έπιαναν ένα νεογέννητο. Και μήπως η όλη διαδικασία δεν ήταν σαν μια γέννα; Αυτή δεν ήταν η μοναδική φορά που ασχολήθηκα με την αρχαιολογία. Το επόμενο έτος, το τέταρτο, εργάστηκα για ένα μήνα στο Μουσείο του Ναυπλίου. Δουλειά μου ήταν να καταγράφω τα φυλαγμένα σε κούτες ευρήματα από διάφορες περιοχές κοντά στο Ναύπλιο. Ως επί το πλείστον επρόκειτο για θραύσματα αγγείων, για όστρακα δηλαδή. Πέρα από την περιγραφή τους έπρεπε να κάνω και σχέδιο της παράστασης-αν υπήρχεστο όστρακο που από τα χέρια μου περνούσε. Πίστευα πάντα ότι δεν ήμουν ικανή ούτε μια ίσια γραμμή να τραβήξω. Αναγκάστηκα να αλλάξω γνώμη. Οι λόγοι που με οδήγησαν εκτός αρχαιολογίας ήταν δύο. Ο ένας πως δεν ήθελα να ξαναπεράσω εξετάσεις, όταν σε κάποιο μελλοντικό χρόνο, θα προκηρύσσονταν αυτές. Έχοντας φοιτήσει στην Ελληνογαλλική Σχολή Άγιος Ιωσήφ, πράγμα που σήμαινε ότι κάθε απόγευμα παρακολουθούσα κανονικό γαλλικό σχολείο με διαγωνίσματα σε όλα τα μαθήματα κάθε μήνα και άλλα κάθε τρίμηνο και αν προσθέσουμε σε αυτά και την παρακολούθηση των αγγλικών με άλλα τεστ και μόνο στη σκέψη άλλων εξετάσεων πάθαινα αλλεργία… Ο δεύτερος λόγος ήταν πολύ σημαντικός: Έπρεπε να εργαστώ και να ανεξαρτητοποιηθώ. Έτσι λοιπόν, όταν μου πρότειναν από το σχολείο μου να αντικαταστήσω μία φιλόλογο που θα έλειπε με άδεια, δέχτηκα ευχαρίστως. Ανακάλυψα πως η επαφή με τα παιδιά έχει άλλου είδους χάρη και άλλη γοητεία. Η αλήθεια είναι ότι από μικρή, όταν έβγαινα το απόγευμα να παίξω, όλη η πιτσιρικαρία της γειτονιάς μαζευόταν γύρω μου, εκεί στο σκαλοπάτι του σπιτιού μου. Είχα μια εξαιρετική επικοινωνία με τα παιδιά, στην αρχή τα πιο μικρά, αργότερα με τα μεγαλύτερα- ως διδάσκουσα πια. Και αυτή διατηρήθηκε μέχρι τη συνταξιοδότησή μου. Αλλά και μετά από αυτήν. Διατηρώ ακόμα επαφή με τις μαθήτριές μου. Aναφέρομαι μόνο σε μαθήτριες γιατί τότε τα σχολεία δεν ήταν μικτά, όπως τώρα, αλλά διακρίνονταν σε αρρένων και θηλέων. Δίδαξα λοιπόν επί τρία χρόνια στο παλιό μου σχολείο. Τότε μας έριχναν στα βαθιά νερά της διδασκαλίας χωρίς καθοδήγηση, χωρίς κάποιο σεμινάριο διδακτικής, κυριολεκτικά στου κασίδη το κεφάλι δουλεύαμε. Βρέθηκα λοιπόν να δέχομαι κάποιον επιθεωρητή ο οποίος -και πολύ δίκαια ο άνθρωπος- μου επεσήμανε ότι κατανάλωσα πολύ χρόνο στην εξέταση. Εγώ ήθελα να δείξω τις γνώσεις των παιδιών μου αλλά και ποιος μου είχε ποτέ πει ότι στην εξέταση δίνουμε μόνο το ένα τέταρτο του μαθήματος; Ανάλωσα λοιπόν τον περισσότερο χρόνο και για το νέο μάθημα άφησα ελάχιστο. Και έτσι η παράδοση πήγε τρέχοντας. Εκείνο που ποτέ μου δεν κατάλαβα είναι γιατί έθεσε εκείνος την παρακάτω ερώτηση στα παιδιά. Ξεκινώντας από τα ψώνια, που τα παιδιά γνώριζαν ότι στα αρχαία λέγονται «ώνια», τα ρώτησε αν γνωρίζουν τι σημαίνει η έκφραση «επί εξωνήσει». Γιατί άραγε μαθητούδια στη Δεύτερη τάξη του Γυμνασίου θα έπρεπε να γνωρίζουν

31

έναν όρο τόσο εξειδικευμένο; Μου φάνηκε ότι περισσότερο θέλησε να κάνει επίδειξη των δικών του γνώσεων... Από το Σχολείο μου έφυγα μετά από τρία χρόνια, όταν δηλαδή μετοίκησα στην Παραλία Διστόμου Βοιωτίας, στα νεότευκτα Άσπρα Σπίτια. Μιλάμε για τον πρότυπο, πάνω σε σχέδια του ομίλου Δοξιάδη, οικισμό που δημιουργήθηκε για τις ανάγκες του Αλουμινίου της Ελλάδος, του πρώτου μεγάλου εργοστασίου που απέκτησε ο τόπος μας. Εκεί βρέθηκα μετά τον γάμο μου. Καθόλου δεν μου άρεσε που θα άφηνα την πόλη μου, την γενέτειρά μου αλλά «όπου γη και πατρίς» έλεγε ο άντρας μου. Και η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν μετάνιωσα για την αλλαγή αυτή. Ο τόπος ήταν ωραίος. Τα Άσπρα Σπίτια κατηφόριζαν ανάμεσα στις ελιές προς τη θάλασσα, έναν προστατευμένο κόλπο. Σχολείο ακόμη δεν υπήρχε. Τo κοντινότερο βρισκόταν στο Δίστομο σε ικανή απόσταση από την παραλία του. Χιλιόμετρα είκοσι ένα χωρίζουν το Δίστομο από την Παραλία Διστόμου. Αλλά τι χιλιόμετρα και σε τι είδους δρόμο… Τότε, και το τότε αναφέρεται στα 1964, ο δρόμος ήταν στενός τόσο όσο να περνάει μόνο ένα λεωφορείο. Άρα, αν κάποιο κατέβαινε, έπρεπε να περιμένει, στο φαρδύτερο δυνατόν σημείο, για να μπορέσει να περάσει, πολύ προσεχτικά, το άλλο που ανέβαινε. Όσο για την ποιότητα του δρόμου... Αλλού λακκούβες, αλλού πέτρες και λίγη άσφαλτος για να θυμόμαστε ότι αυτή η επαρχιακή οδός ήταν κάποτε ασφαλτοστρωμένη. Και να σκεφτεί κανείς ότι δεν κατέβαινε μόνο στα Άσπρα Σπίτια. Ο πρώτος λόγος ύπαρξής της ήταν η σύνδεση του Διστόμου με την Αντίκυρα, το κοντινό σε απόσταση ενάμισι χιλιομέτρου χωριό, στο οποίο υπάρχει μια βάση της Αεροπορίας. Να προσθέσω ότι ο δρόμος αυτός ανήκε στις δυσκολότερες διαδρομές του ράλι Ακρόπολις!

Aυτόν τον δρόμο παίρναμε, λοιπόν, με τα παιδιά που έπρεπε να πάνε σχολείο. Αξίζει να σταθούμε λίγο στο μεταφορικό μέσον που μας είχε παράσχει το ΚΤΕΛ. Επρόκειτο για ένα παμπάλαιο ξεχαρβαλωμένο λεωφορείο, που τριζοβολούσε από όλες τις μεριές. Το είχαμε ονομάσει «Βασίλω». Γιατί; Γιατί έτσι, χωρίς λόγο. Με κάθε ανεβοκατέβασμα έτριζε και όλο και πιο πολύ. Είχαμε αρχίσει να φοβόμαστε. Τη μέρα λοιπόν που άρχισε να ψιλοχιονίζει υψώσαμε φωνή διαμαρτυρίας, δηλώσαμε ότι δεν ξαναμπαίνουμε μέσα σε αυτό το σαράβαλο...Και τα καταφέραμε. Μας έστειλαν ένα ευπρεπέστερο και ασφαλέστερο. Πηγαίναμε λοιπόν στο Γυμνάσιο του Διστόμου, όχι όμως στο κυρίως κτήριο αλλά σε μια πρόσθετη αίθουσα σε μικρή απόσταση. Η αίθουσα ήταν φωτεινή και με μεγάλα παράθυρα και για θέρμανση είχε μια σόμπα όλη κι όλη. Η σόμπα αυτή, που λειτουργούσε με πετρέλαιο έδινε αφορμή για σκανταλιές. Τη μπούκωναν τα δεκαεξάχρονα αγγελούδια, οι μαθητές μου, με στουπιά, ίσως και κάποιες εφημερίδες και τι να κάνει και αυτή; Διαμαρτυρόταν με ένα πουφ και να σου ένας μαύρος καπνός να γεμίζει την αίθουσα.. Αναγκαστικά, διακοπή του μαθήματος, αερισμός της αίθουσας και φυσικά αθώες, τάχα μου, απορίες του είδους «μα γιατί δεν λειτουργεί σωστά, τι στην ευχή παθαίνει» που συμμεριζόμουν φαινομενικά και εγώ, γιατί και τι άλλο θα μπορούσα να κάνω;

32

Κάποια στιγμή αποχτήσαμε και σχολείο στα Άσπρα Σπίτια. Βρισκόταν πολύ ψηλά, σχεδόν στην αρχή του οικισμού, εκεί όπου τελειώνουν οι στροφές από το Δίστομο. Ήταν ένα ξύλινο οικοδόμημα μακρόστενο που μπορούσε να στεγάσει τις τρεις τάξεις του Γυμνασίου. Φωτεινό και ευχάριστο είχε πολύ μεγάλη διαφορά από το προηγούμενο του Διστόμου. Και επειδή ήταν ξύλινο δεν χρειαζόταν καν θέρμανση… Ούτε που θα μπορούσαμε ποτέ να το φανταστούμε όταν παγώναμε στη θερμαινόμενη- τάχα μου- αίθουσα του Διστόμου. Για όσους μέναμε όμως στην άλλη άκρη του οικισμού, στην πλευρά της θάλασσας δηλαδή, η μετάβαση στο σχολείο ισοδυναμούσε με μπόλικο περπάτημα. Πραγματική ταλαιπωρία τον χειμώνα, αν έβρεχε ή φυσούσε ο τρελός αέρας που ρημάζει την περιοχή, και το καλοκαίρι να λαχανιάζεις ανεβαίνοντας Όμως σύντομα χρειαστήκαμε και άλλη αίθουσα. Και τότε μας δόθηκε μία ακόμη αίθουσα σε ένα υπό κατασκευήν τσιμεντένιο οικοδόμημα, που αργότερα έγινε ο κινηματογράφος της περιοχής. Έπρεπε λοιπόν να φύγουμε από το ξύλινο σχολείο και να κατηφορίσουμε προς την τσιμεντένια αίθουσα. Κανονική εξάσκηση στο ταχύ βάδην για να διατηρούμαστε σε φόρμα…..

Aργότερα αποχτήσαμε το κανονικό διώροφο κτίριο που υπάρχει σε λειτουργία και τώρα ακόμα και όπου φοίτησαν και αποφοίτησαν τόσα και τόσα άξια παιδιά. Εκεί λοιπόν κατέπλευσε κάποιος κύριος επιθεωρητής, με ύφος κάτι περισσότερο από βλοσυρό. Γιατί, ποιος ξέρει. Ίσως θεωρούσε ότι έτσι αποκτούσε κύρος. Όπως και αν είναι, μπήκε στην τάξη μου, παρακολούθησε το μάθημά μου, δεν είπε λέξη. Γνώριζα όμως ότι το μάθημά μου ήταν καλό και σωστό. Φεύγοντας θέλησα να του πω πού θα περιμένει για να πάρει το λεωφορείο αλλά με κατακεραύνωσε με ένα: γράμματα και γραφήν γνωρίζομεν. Δεν έδωσα ιδιαίτερη σημασία. Πού να φανταστώ όμως ποια ήταν η βαθμολογία που μου είχε βάλει. Επειδή στα άλλα στοιχεία δεν μπορούσε να με αδικήσει, φρόντισε να με βουλιάξει με ένα 6 στο ήθος, αν είναι δυνατόν. Προφανώς δεν του άρεσε η φάτσα μου και ίσως το ότι δεν έδειχνα να τον τρέμω. Εδώ πρέπει να πω ότι όλα αυτά συνέβησαν στο τελείωμα της χούντας. Πρώτη μου δουλειά λοιπόν να ζητήσω τη βελτίωση της βαθμολογίας μου, λόγω καταδίωξής μου. Πράγμα που έγινε αμέσως, διότι το ήθος δεν είναι αστεία υπόθεση. Και δείτε τώρα πώς στη συνέχεια κινήθηκε το γελοίο ανθρωπάκι: Όταν έμαθε πώς ο άντρας μου ήταν προϊστάμενος προσωπικού, με κάλεσε στο τηλέφωνο και με ρώτησε κατά πόσον θα μπορούσε να διορίσει τον γιο του στο εργοστάσιο. Του απάντησα την αλήθεια, ότι δηλαδή οι διορισμοί δεν γίνονται φωτογραφικά αλλά μετά από εξετάσεις και ανάλογα τεστ. Χωρίς να το επιδιώξω πήρα τη μικρή μου εκδίκηση….

33

Μια πρώτη ανάλυση των αντικειμενικών λόγων που ωθούν τον κόσμο στη μετανάστευση … (Μέρος 1ο) Του Παναγιώτη Αλεβαντή

Γιατί μετανάστευσαν πατεράδες, παππούδες και συγγενείς; Από το Λεωνίδιο στην Πόλη ο προπάππος από την πλευρά της μητέρας μου. Από το χωρίο του στην Αθήνα ο πατέρας μου, όπου τον ακολούθησε κι η μητέρα μου από την Πόλη. Στην Καλιφόρνια ο αδελφός μου και στην Μελβούρνη μια πρώτη μου ξαδέλφη και οι αδελφές της γυναίκας μου. Κι εγώ πέρασα 30 χρόνια της ζωής μου στις Βρυξέλλες ...

Angiolo Tommasi Gli emigranti, 1985

Κανείς δεν πρόδωσε την ελληνικότητά του φεύγοντας. Όλοι έφυγαν γιατί τους ανάγκασαν οι συνθήκες. Η προοπτική της ανεργίας και της μιζέριας. Η αναξιοκρατία, η απαξίωση και η πίεση του πελατειακού κράτους. Η έλλειψη σεβασμού στο δρόμο, στη δουλειά, στα μαγαζιά. Οι συνθήκες που επικρατούν στα εκπαιδευτικά μας ιδρύματα.

-Υπέρ της μετανάστευσης. Όλα τα παραπάνω καθώς και η έμφυτη περιέργεια, η διάθεση για εξερεύνηση και το ανήσυχο πνεύμα που διακρίνει πολλούς από εμάς σπρώχνουν τους Έλληνες στη μετανάστευση. Ας δούμε όμως και κάποιους αντικειμενικούς λόγους που εξηγούν αυτό το φαινόμενο και συνηγορούν υπέρ της υποδοχής προσφύγων και μεταναστών. Η Ιστορία μάς διδάσκει ότι οι μετακινήσεις πληθυσμών είναι συνυφασμένες με την εξέλιξη της ανθρωπότητας.

34

Στον ελλαδικό χώρο, οι Αχαιοί και οι Ίωνες υποδέχτηκαν τους Δωριείς. Στις ακτές της Μεσογείου δημιουργήθηκε η μεγάλη Ελλάδα από μετανάστες. Οι βίαιες μεταναστεύσεις των Γότθων, των Βανδάλων, των Ούννων και των Σλάβων έδρασαν καταλυτικά στη διαμόρφωση του ευρωπαϊκού χάρτη. Οι κατακτήσεις των Αράβων και των Τούρκων άλλαξαν τη Μέση Ανατολή και την Βόρεια Αφρική ενώ η αποικιοκρατία των Ευρωπαίων επηρέασε σημαντικά την παγκόσμια ιστορία. Στα μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα προς την Αμερική, την Αυστραλία και την Βόρεια Ευρώπη συμμετείχαν εκτός από πολλούς δυτικοευρωπαίους και πολυάριθμοι Έλληνες. Τα κίνητρα που προκάλεσαν τις μεγάλες μεταναστεύσεις του παρελθόντος ήταν πολλά. Η αύξηση του πληθυσμού και οι ένοπλες συγκρούσεις, με την συνεπακόλουθη εξάντληση των επιτόπιων φυσικών πόρων αποτελούσαν και αποτελούν πρωταρχική κινητήρια δύναμη για μεγάλες μετακινήσεις πληθυσμών. Άλλος σοβαρός λόγος ήταν, και σε πολλές περιπτώσεις εξακολουθούν να είναι, οι διώξεις των θρησκευτικών ή εθνικών μειονοτήτων. Σε προηγούμενες εποχές χρειαζόταν πολύ θάρρος για να αποφασίσει μια πληθυσμιακή ομάδα να ρισκάρει την μετακίνησή της προς μιαν άλλη μακρινή περιοχή για την οποία υπήρχαν λίγες σχετικά πληροφορίες, κι αυτές κυρίως προφορικές. Στις μέρες μας το καλύτερο κίνητρο για να μετακινηθούν οι εξαθλιωμένοι πληθυσμοί αποτελούν οι εικόνες που μεταδίδουν τα σύγχρονα μέσα μαζικής επικοινωνίας για το επίπεδο ζωής στις προηγμένες οικονομικά χώρες και τα δικαιώματα που απολαμβάνουν εκεί οι πολίτες. Το δημογραφικό πρόβλημα, το οποίο αντιμετωπίζουν οι αναπτυγμένες κοινωνίες της Δύσης, ιδίως η Ελλάδα, αποτελεί επίσης έναν σημαντικό ενισχυτικό παράγοντα. Ο πληθυσμός γερνάει και συρρικνώνεται αριθμητικά λόγω της υπογεννητικότητας. Οι εντόπιοι δεν ασχολούνται πλέον με χειρωνακτικές εργασίες χαμηλής ποιότητας οι οποίες δεν απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις. Τις εργασίες αυτές καλύπτουν οι μετανάστες, οι οποίοι με τον τρόπο αυτό συμβάλλουν και στη χρηματοδότηση των καθημαγμένων συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης των χωρών υποδοχής. Και τέλος, τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τα τελευταία χρόνια ο κόσμος μας έχει κάνει τεράστιες προόδους στον τομέα της προάσπισης τους. Πολλοί από τους δυστυχισμένους που καταφθάνουν στα σύνορα της Ευρώπης θα αντιμετώπιζαν διώξεις, βασανιστήρια και ενδεχόμενο θάνατο αν παρέμεναν στις χώρες τους. Για αυτούς τους κατατρεγμένους έχουμε υιοθετήσει νομοθεσία περί χορήγησης ασύλου με βάση την οποία έχουμε υποχρέωση να τους υποδεχτούμε στις επικράτειές μας.

35

-Κατά της μετανάστευσης. Ωστόσο, υπάρχουν και κάποιοι, αντικειμενικοί επίσης λόγοι, που ενεργούν στο συναίσθημα των πολιτών και με βάση τους οποίους εκφράζονται σοβαρές αντιθέσεις στην υποδοχή προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη. Η αύξηση των ροών προσφύγων και μεταναστών αποτελεί έναν πρώτο ανασταλτικό παράγοντα που επιτείνεται με την πάροδο του χρόνου. Πράγματι, από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, η Ελλάδα έχει γίνει προορισμός οικονομικών μεταναστών, αρχικά από Βαλκανικές χώρες (κυρίως Αλβανία) και στην συνέχεια από την Ασία (Πακιστάν, Αφγανιστάν, Μπαγκλαντές), την Αφρική καθώς και (πιο πρόσφατα) από τη Συρία λόγω της εκεί πολεμικής σύρραξης. Η αύξηση των ροών σε συνδυασμό με την απουσία υποδομών υποδοχής έχει δημιουργήσει εκρηκτικές καταστάσεις σε παραμεθόριες (ιδίως νησιωτικές) περιοχές της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Ισπανίας. Οι πολιτισμικές διαφορές αποτελούν έναν δεύτερο ανασταλτικό παράγοντα. Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες προέρχονται από χώρες με διαφορετικούς πολιτισμικούς και θρησκευτικούς κώδικες. Δεν διαφέρουν μόνον η γλώσσα, η ενδυμασία και οι γαστρονομικές συνήθειες. Οι κώδικες ηθικής (π.χ. σχέση ανδρών και γυναικών, θρησκευτικές παραδόσεις) αλλά και οι απόψεις και οι πράξεις ορισμένων εξτρεμιστικών ομάδων και αιρέσεων, προκαλούν φόβο ιδίως στους μη ενημερωμένους πολίτες. Επιπλέον, μερικοί μετανάστες και πρόσφυγες που δεν μπορούν να βρουν δουλειά, συχνά αναπτύσσουν αντικοινωνικές ή και καθαρά εγκληματικές συμπεριφορές. Οι συμπεριφορές αυτές επειδή συχνά προβάλλονται από τα ΜΜΕ και από ορισμένους πολιτικούς σχηματισμούς, επιτείνουν τα αισθήματα επιφυλακτικότητας και φόβου των πολιτών. Άλλοι παράγοντες που συχνά θεωρείται ότι συνηγορούν κατά της υποδοχής προσφύγων και μεταναστών είναι οι δημογραφικές εξελίξεις, η οικονομία και η κρατική μας ανεπάρκεια. (η συνέχεια στο επόμενο τεύχος)

•

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 6 Μαρτίου 2018 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα

36

Δίκτυο για τα δικαιώματα του παιδιού Του Κώστα Φιλαῒτη

Ανέκαθεν η πρώτη ευπαθής ομάδα που πλήττεται βάναυσα, εμμέσως ή μη, από οποιαδήποτε κρίση είναι τα παιδιά. Δεν πρόκειται για κάποια βαθυστόχαστη διαπίστωση. Μια απλή ματιά τριγύρω μας, σε παγκόσμιο ή τοπικό επίπεδο, επιβεβαιώνει τη δυσοίωνη αυτή παραδοχή/διαπίστωση. Κι ενώ θα έπρεπε να πρυτανεύει το αυταπόδεικτο αξίωμα πως τα παιδιά γεννιούνται έχοντας αυτονόητα δικαιώματα, τα τελευταία καταστρατηγούνται τόσο βάναυσα ενίοτε, ώστε είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο πως υπονομεύεται το ίδιο μας το μέλλον, μιας και τα παιδιά δεν είναι τίποτε άλλο παρά οι πολίτες του μέλλοντός μας.

Κόντρα σε αυτή τη ζοφερή προοπτική, δημιουργούνται κατά διαστήματα ομάδες ευαισθητοποιημένων ή και φωτισμένων πολιτών που δε μένουν άπραγοι, αλλά αναλαμβάνουν με αγωνιώδη και ιδιαζόντως κοπιώδη τρόπο σημαντικές πρωτοβουλίες, που έχουν στόχο ακριβώς αυτό: την υπεράσπιση και την προάσπιση των αναφαίρετων δικαιωμάτων των παιδιών. Όλων των παιδιών. Τέτοια ομάδα αποτελεί και το δραστήριο «Δίκτυο για τα δικαιώματα του παιδιού». Πρόκειται για ένα μη κερδοσκοπικό σωματείο που έχει ως στόχο την προάσπιση των δικαιωμάτων του παιδιού, όπως αυτά ορίζονται στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (1989) του ΟΗΕ. Τα μέλη του Δικτύου είναι άνθρωποι που σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδιαίτερα αυτά των παιδιών, και είναι πρόθυμοι να κινητοποιηθούν για την προώθηση και την προάσπισή τους. Είναι ένα δίκτυο αλληλεγγύης, που χρησιμοποιεί τη δύναμη της γνώσης και του πολιτισμού για να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των παιδιών, να τους προσφέρει τη χαρά και τη δημιουργικότητα της ομαδικής προσπάθειας και πρωτοβουλίας.

37

-Χρονικό: Μια μικρή παρέα φίλων εκπαιδευτικών, συγγραφέων, καλλιτεχνών, δημοσιογράφων, πανεπιστημιακών και γονιών έρχεται σε πρώτη επαφή με τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού του ΟΗΕ αναζητώντας τρόπο να παρέμβει σε ένα περιστατικό κακοποίησης ανηλίκου. Η παρέα διαπιστώνει ότι η Διεθνής Σύμβαση (παρόλο που έχει υπογραφεί και κυρωθεί από την Ελλάδα από το 1992) όχι μόνο δεν είναι γνωστή στους άμεσα ενδιαφερόμενους –γονείς, παιδιά, εκπαιδευτικούς- αλλά ότι η παραβίασή της είναι πολύ συχνή στην οικογενειακή, σχολική και κοινωνική ζωή.

Η παρέα διευρύνεται και γίνεται Ομάδα Πρωτοβουλίας με πρώτους στόχους της: •

να διαδώσει τα 42 άρ-

θρα της Σύμβασης και να ενημερώσει σχετικά με αυτή όσο το δυνατόν περισσότερους γονείς και εκπαιδευτικούς •

να εντοπίσει τους πιο

ευαίσθητους τομείς παραβιάσεων •

να ζητήσει από την κυβέρνηση τη θεσμοθέτηση ενός Συνηγόρου του Παιδιού, όπως ήδη υπήρχε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Ακολουθούν επιγραμματικά οι βασικές δράσεις της ομάδας που οδήγησαν στη συγκρότηση του Δικτύου: (περισσότερες λεπτομέρειες στη σελίδα του Δικτύου http://ddp.net.gr ) 2001: η πρώτη «Διακήρυξη» στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

2002: από το Ζάππειο στη Νέα Υόρκη.

2003: η Ελλάδα αποκτά Συνήγορο του Παιδιού.

2004: το σωματείο «Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού» ιδρύεται.

38

Με αρχικά 80 ιδρυτικά μέλη, η Ομάδα Πρωτοβουλίας γίνεται σωματείο με τίτλο «Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού» και αναλαμβάνει δράση με κεντρικό άξονα παιδαγωγικό και πολιτισμικό. 2005: η κατανόηση των Δικαιωμάτων. Το Δίκτυο αναπτύσσεται, τα μέλη, οι εκπαιδευτικοί-συνεργάτες και οι εθελοντές του αυξάνονται και όλοι μαζί αναλύουν και συζητούν σε βάθος την έννοια των δικαιωμάτων του παιδιού. Σκοπός η σωστή αναγνώριση και αντιμετώπισή τους. Στο πλαίσιο αυτό το Δίκτυο διοργανώνει σειρά σεμιναρίων, συμμετέχει σε ανοιχτές συζητήσεις σε πολλές πόλεις της Ελλάδας και σε ευρωπαϊκές συναντήσεις για ανταλλαγή ιδεών και εμπειριών.

2007: συνεργασία με το Ίδρυμα Van Leer.

2008: εντατική αλλά και δημιουργική εργασία. Το Δίκτυο οργανώνει ομάδες εθελοντών που διαβάζουν και επιλέγουν παιδικά βιβλία που έχουν σχέση με τη Διαφορετικότητα, και αναπτύσσει έναν δημιουργικό διάλογο με συγγραφείς, εικονογράφους, πανεπιστημιακούς, εκπαιδευτικούς αλλά και παιδιά.

2009: οι ασυνόδευτοι ανήλικοι αιτούντες άσυλο και τα παιδιά μετανάστες. Το Δίκτυο ετοιμάζει Aνοιχτή Επιστολή προς την ελληνική πολιτική ηγεσία όλων των κομμάτων, τους βουλευτές και τον Πρόεδρο της Βουλής για τα Παιδιά-Πρόσφυγες και τους Ασυνόδευτους Ανήλικους σχετικά με την αντιμετώπιση που δικαιούνται από την Πολιτεία. Παράλληλα ξεκινά συνεργασία και υποστηρίζει την κοινωνικοποίηση των παιδιών που διαμένουν στον Ξενώνα Ασυνόδευτων Ανηλίκων 2010: ο Κατάλογος Βιβλίων για τη Διαφορετικότητα. Τυπώνεται ο Κατάλογος των βιβλίων της Διαφορετικότητας και διανέμεται σε σχολεία, γονείς και συλλόγους και αποσπά πολύ επαινετικές κριτικές. Περιλαμβάνει 170 βιβλία και είναι διαθέσιμος και σε ηλεκτρονική μορφή στο διαδίκτυο, ώστε να διευκολυνθούν οι εκπαιδευτικοί να τον χρησιμοποιήσουν. Η ζήτηση του Καταλόγου φτάνει στα ύψη και πολύ γρήγορα τα αρχικά αντίτυπα εξαντλούνται. Σχολεία από όλη την Ελλάδα τον ζητούν και οι εκπαιδευτικοί τον χρησιμοποιούν σαν εργαλείο για να δημιουργήσουν εκπαιδευτικά προγράμματα για τη Διαφορετικότητα.

39

2011: εναλλακτική Έκθεση των ΜΚΟ για τα Δικαιώματα του Παιδιού στην Ελλάδα και Κοινότητα Samaria.

2012: από την έρευνα στην πράξη. Εργαστήρι Πολιτισμού. Το Δίκτυο προσανατολίζεται σε παρεμβάσεις που επικεντρώνονται στα παιδιά του υποβαθμισμένου κέντρου της Αθήνας και στις συνθήκες ζωής, εκπαίδευσης και πολιτιστικής ανάπτυξης μέσω ενός χώρου πολιτισμού για αυτά. Για την καλύτερη διερεύνηση του παραπάνω θέματος εκπονείται κοινωνικοπολιτισμική έρευνα που απευθύνεται στις ίδιες τις οικογένειες που διαμένουν στο κέντρο με σκοπό να γίνει γνωστό τι σκέφτονται για τις συνθήκες κρίσης, πώς τις αντιμετωπίζουν, τι φόβους και προσδοκίες έχουν. Ο χώρος αναζητείται και βρίσκεται στην οδό Αλκαμένους, πολύ κοντά στο Σταθμό Λαρίσης και με ευγενική χορηγία του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» είναι έτοιμος να τεθεί σε λειτουργία. Πριν την έναρξη, σχολεία της γειτονιάς επισκέπτονται καθημερινά τον χώρο και τα παιδιά διατυπώνουν τις ιδέες και τις επιθυμίες τους για τον τρόπο λειτουργίας και διαμόρφωσής του.

2013: Καμπάνιες και άλλες δράσεις. Τα παιδιά, με το Εργαστήρι Πολιτισμού, έχουν πλέον το χώρο τους. Καθημερινά, με τη βοήθεια εθελοντών, πραγματοποιούνται πλήθος συστηματικών παιδαγωγικών και ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων που απευθύνονται σε όλα τα παιδιά.

2014: οι ενεργοί πολίτες του μέλλοντος και οι εκλογές Το Εργαστήρι είναι πλέον θεσμός και σημείο αναφοράς της γειτονιάς του Σταθμού Λαρίσης. Το αγκαλιάζουν μικροί και μεγάλοι, ενώ αμέτρητοι δημιουργοί από όλο το φάσμα της τέχνης, καλλιτέχνες και επαγγελματίες σπεύδουν να προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους. Θεσμός γίνεται και η Πλανόδια Βιβλιοθήκη, ένα από

40

τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Δικτύου, που ξεκινά μέσα από το Εργαστήρι και επισκέπτεται σχολεία, πλατείες, πάρκα και άλλους ανοιχτούς ή κλειστούς χώρους μεταφέροντας εκεί τη χαρά της ανάγνωσης αλλά και αμέτρητες άλλες δραστηριότητες σχετικές με το βιβλίο και τα δικαιώματα των παιδιών.

2015: Κέντρο για το Παιδί και Βραβεία Το 2015 είναι άλλη μία χρονιά δημιουργίας και προβληματισμού. Στη διάκειά της και με σημείο αναφοράς πάντα τα δικαιώματα του παιδιού, το Δίκτυο διοργανώνει πλήθος δράσεων και ανάμεσά τους εκδηλώσεις, ημερίδες ενημέρωσης και προβληματισμού, δωρεάν εμβολιασμό, έρευνα για τις συνθήκες ζωής των παιδιών στο κέντρο της Αθήνας, καθώς και πιλοτικές δημιουργικές ομάδες εφήβων.

2016: νέες συνεργασίες, νέος χώρος Το 2016 το Δίκτυο παγιώνει την παρουσία σε Κέντρα Φιλοξενίας Προσφύγων και την προσφορά του στα παιδιά που διαβιούν εκεί. Σε συνεργασία με τη διεθνή οργάνωση Save the Children δημιουργεί εκεί ένα ολιστικό πρόγραμμα που περιλαμβάνει υπηρεσίες υποστήριξης σε έγκυες και μητέρες βρεφών, ψυχαγωγικές, πολιτιστικές και διαπαιδαγωγικές δράσεις για παιδιά καθώς και νομικές και ψυχοκοινωνικές υπηρεσίες στα παιδιά και τους γονείς τους. Την ίδια χρονιά εγκαινιάζεται ο νέος χώρος του Δικτύου στην πλατεία Τράιμπερ (Μεταξουργείο) με Δανειστική Βιβλιοθήκη και πρωινό πρόγραμμα δημιουργικής απασχόλησης (ΚΔΑΠ) για παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας έως 12 ετών.

2017: καινούργια σελίδα Το Δίκτυο συνεχίζει τις δράσεις του και τις εμπλουτίζει. Η συμμετοχή του Δικτύου στον κόμβο Αλληλεγγύης Αθήνας διευρύνεται. Υπό νέα χρηματοδότηση (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πρόγραμμα EASI) και με τη συμμετοχή πλέον του Δήμου Αθηναίων, το Δίκτυο δημιουργεί ένα επιπλέον Κέντρο για το Παιδί στα Δημοτικά Ιατρεία της οδού Σαρανταπόρου. Την ίδια χρονιά εκδίδεται το πρώτο φύλλο της εφημερίδας «Αποδημητικά Πουλιά» και εκπέμπει η πρώτη διαδικτυακή εκπομπή του «Ράδιο Πικραλίδα». Ακολουθούν επιπλέον φύλλα και ραδιοφωνικές εκπομπές και αποτελούν πρωτοβουλία του Δικτύου στο πλαίσιο του προγράμματος «Σημεία Επαφής», όπου συμμετέχουν ενεργά έφηβοι Έλληνες, πρόσφυγες και μετανάστες. Η παραπάνω πρωτοβουλία του Δικτύου στηρίζεται αρχικά από τη Save the Children και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και στη συνέχεια από τη UNICEF. Το Δίκτυο συνεργάζεται επιπλέον με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και σε ένα πρόγραμμα ψυχοκοινωνικής και νομικής συνδρομής σε παιδιά-πρόσφυγες και τις οικογένειές τους, που διαμένουν

41

σε Κέντρα Φιλοξενίας. Επίσης, η Ύπατη Αρμοστεία στηρίζει τις δράσεις του Δικτύου με την Πλανόδια Βιβλιοθήκη του σε πλατείες, κέντρα φιλοξενίας και ξενώνες προσφύγων, σχολεία και νοσοκομεία παίδων. Σκοποί του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού είναι: • η διάδοση και η τήρηση της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού, που έχει υπογράψει και η χώρα μας μαζί με 191 ακόμη χώρες στον πλανήτη • η ενημέρωση των ίδιων των παιδιών για τους θεσμούς που τα προστατεύον σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο • η κινητοποίηση για την καταπολέμηση κάθε είδους διακρίσεων • η κινητοποίηση για παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης • η ενθάρρυνση για πρόσβαση στην εκπαίδευση εθνοτικών ή κοινωνικά αποκλεισμένων ομάδων • η προστασία των παιδιών από την πρόωρη επαγγελματική απασχόληση και την εργασιακή εκμετάλλευση • η ανάδειξη των προβλημάτων των παιδιών που ανήκουν σε ευαίσθητες ομάδες, όπως παιδιά μεταναστών, παιδιά πρόσφυγες, παιδιά παλιννοστούντων, παιδιά που νοσηλεύονται, παιδιά έγκλειστα σε ιδρύματα ή σε φυλακές ανηλίκων • η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας μας σχετικά με το δικαίωμα του παιδιού να προστατεύεται από κάθε μορφής βία, την προσβολή, την εγκατάλειψη, την παραμέληση, την κακοποίηση, την κακή μεταχείριση ή εκμετάλλευση • η ενημέρωση για τον περιορισμό του καπνίσματος, του αλκοολισμού και της κατανάλωσης ουσιών από παιδιά • η διεξαγωγή ερευνών σε τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο και η συλλογή στοιχείων και δεδομένων που αφορούν στα δικαιώματα του παιδιού • η συνεργασία για την επίλυση των προβλημάτων με αρμόδιους φορείς, διεθνείς οργανισμούς και άλλες ΜΚΟ στην χώρα μας και στην Ευρώπη -Οι εθελοντές: Οι εθελοντές του Δικτύου καθημερινά στηρίζουν το έργο και τις δράσεις του και η προσφορά τους είναι ανεκτίμητη. Αποτελούν απαραίτητο και αναπόσπαστο μέρος του Δικτύου. Αν κάποιος θέλει να γίνει εθελοντής του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού, να γνωρίσει τα Προγράμματα, να συμμετέχει στις δράσεις, να συντονίσει μία Δημιουργική Ομάδα για τα παιδιά ή τους εφήβους και να γίνει μέλος της μεγάλης παρέας, δεν έχει παρά να συμπληρώσει τη σχετική αίτηση, αφού διαβάσει τις βασικές αρχές και το πλαίσιο δράσης των εθελοντών του Δικτύου, στην ιστοσελίδα του Δικτύου.

42

-Τα μέλη: Οι δράσεις του Δικτύου είναι πολλές και ποικίλες και στόχο έχουν να ευαισθητοποιήσουν και να κινητοποιήσουν όλους στο ζήτημα των δικαιωμάτων του παιδιού. Ταυτόχρονα, στοχεύουν στο να βοηθήσουν τα παιδιά να απολαύσουν τα δικαιώματά τους, να εκπαιδευτούν να τα διεκδικούν καθώς και να σέβονται αυτά των συνανθρώπων τους. Στην προσπάθεια αυτή το Δίκτυο χρειάζεται ανθρώπους με νέες ιδέες για ανάληψη πρωτοβουλιών. Ανθρώπους που είναι ευαισθητοποιημένοι με τα ανθρώπινα δικαιώματα και ειδικά με τα δικαιώματα των παιδιών. Αν κάποιος πιστεύει ότι οι σκοποί και η δράση του Δικτύου ανταποκρίνονται στις δικές του ανησυχίες, καλείται να γίνει μέλος του και να βοηθήσει από κοντά αυτή την προσπάθεια. Η εγγραφή μέλους είναι μία απλή διαδικασία. Χρειάζεται μόνο να συμπληρωθεί μια φόρμα στην ιστοσελίδα και μέσω paypal να αποσταλεί η ετήσια συνδρομή των μόλις 20 ευρώ. Εναλλακτικά μπορεί να κατατεθεί η συνδρομή με τραπεζική κατάθεση ή μέσω web banking στους λογαριασμούς που παρατίθενται επίσης στην ιστοσελίδα: http://ddp.net.gr/γίνε-μέλος/

43

Μέρες Αντίστασης – Απομνημονεύματα του Οπλαρχηγού Απόστολου Παπακώστα Τα διλήμματα ενός ιστορικού Του Λευτέρη Παπακώστα Το βιβλίο «Μέρες Αντίστασης, Απομνημονεύματα του Οπλαρχηγού ΕΟΕΑ ΕΔΕΣ Απόστολου Παπακώστα» αποτέλεσε για μένα ένα στόχο ζωής, τον οποίο έβαλα, για να πω την αλήθεια, χωρίς να το έχω επιλέξει. Μου το εμπιστεύτηκε όμως λίγο πριν από τον θάνατό του ο πατέρας μου Απόστολος Παπακώστας λέγοντας: «Πάρτο, παιδί μου. Στα χέρια σου μπορεί να βρει τον προορισμό του». Για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν τολμούσα να το αγγίξω. Δεν ήξερα πώς να το χειριστώ, γιατί από παντού ελλόχευσε ο κίνδυνος να κατηγορηθώ για παραποίηση της αλήθειας ή για επιθυμία να εξασφαλίσω στον απομνημονευματογράφο την υστεροφημία, που είναι φυσικό να επιθυμούσε, όπως κάθε άνθρωπος που αναλαμβάνει ένα τέτοιο έργο. Από το δίλημμα με απάλλαξαν διακεκριμένοι συνεργάτες μου, οι οποίοι μελέτησαν μαζί μου ενδελεχώς τα χειρόγραφα και εκφράστηκαν με ενθουσιασμό για το περιεχόμενό τους. Στο σύνολό τους , οι εξαίρετοι αυτοί φίλοι, ανέλαβαν ένα μεγάλο μέρος του όγκου δουλειάς, δημιουργώντας μαζί μου μία ευέλικτη ερευνητική ομάδα. Βασικό μέλημα όλων μας ήταν η αξιοποίηση του έργου και η συμβολή του υλικού στην ιστορική γνώση της περιόδου, ανεξάρτητα από τον συντάκτη τους και τη σχέση που θα μπορούσε να έχει με κάποιον από εμάς. Εργαστήκαμε για το σκοπό αυτό περίπου 27 μήνες, πολλοί από τους οποίους ήταν απίστευτα εξαντλητικοί. Καταφέραμε όμως στο τέλος, μετά από εξαντλητική έρευνα, πολλές επαναλήψεις και ατέρμονες συζητήσεις να το ολοκληρώσουμε και να το παραδώσουμε με απόλυτη ειλικρίνεια και εντιμότητα στην ιστορική έρευνα, ικανοποιώντας ταυτόχρονα την ειλικρινή διάθεση του λαού μας να μάθει τα γεγονότα που έζησε ή περιέπεσαν στην αντίληψή του τιμημένου οπλαρχηγού , την περίοδο της μεγάλης δράσης του. Το κείμενο το οποίο παραθέτω προέρχεται από την εισαγωγή του βιβλίου Μέρες Αντίστασης, το οποίο ήδη βρίσκεται στο επίκεντρο της Ιστορικής Πανεπιστημιακής έρευνας. «Η μελέτη και έκδοση των απομνημονευμάτων του Απόστολου Παπακώστα, που ήταν πατέρας μου, αποτέλεσε για μένα ένα όνειρο ζωής, που κάποια στιγμή κατόρθωσα να υλοποιήσω. Η ενασχόληση με το κείμενο αυτό, μετά από δέκα έξι χρόνια από το θάνατό του και σαράντα περίπου από τη χρονολογία της συγγραφής του, δεν ήταν τυχαία. Έπρεπε να αποστασιοποιηθώ από τη συναισθηματική φόρτιση, που δημιούργησε ο θάνατός του, ώστε να μπορέσω να αξιολογήσω, ως ιστορικός, καθεαυτό το έργο και να το παρουσιάσω με το μέγιστο βαθμό αντικειμενικότητας, ώστε να αποτελέσει ουσιαστική πηγή ιστορικής έρευνας της εποχής, που περιγράφει, δηλαδή από την αρχή της κατάρρευσης του μετώπου, κατά τον πόλεμο 1940-1941, μέχρι την απελευθέρωση της χώρας από τη γερμανο-ιταλική κατοχή και τα γεγονότα, που ακολούθησαν την απελευθέρωση αυτή.

44

Το εγχείρημα αυτό ήταν από τη φύση του ένα εξαιρετικά δύσκολο έργο. Όχι μόνο λόγω του δεσμού, που με συνδέει με το δημιουργό του έργου, που θέτει ευθύς εξ αρχής πρόβλημα αντικειμενικής αξιολόγησης του κειμένου, αλλά και λόγω του τρόπου με τον οποίο εκθέτει τα γεγονότα, τις κρίσεις επ’ αυτών, τις προσωπικές αναλύσεις και τις σχέσεις, που αναπτύσσει, σχέσεις αγάπης και μίσους με τον ίδιο τον αρχηγό του ΕΔΕΣ στρατηγό Ναπολέοντα Ζέρβα. Μια εύκολη λύση θα ήταν να αντιγράψω το κείμενο χωρίς καμία επεξεργασία και να αφήσω τον αναγνώστη να αναλάβει το βάρος της εκτίμησης, αλλά και της αξιολόγησης του «ιστορικού» αυτού «ενθυμήματος». Πάνω σ’ αυτό μάλιστα εκφράστηκαν αντικρουόμενες απόψεις, ακόμη και από δικούς μου ανθρώπους, οι οποίοι θεωρούσαν και θεωρούν ακόμη και σήμερα ότι «κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παρεμβαίνει σε ένα τέτοιας μορφής κείμενο κριτικά», με το σκεπτικό ότι κάτι τέτοιο συνιστά μια κάποια μορφή αυθαίρετης λογοκρισίας και αλλοίωσης του κειμένου. Μία άλλη όμως οπτική γωνιά απαιτεί τον αυστηρό έλεγχο του κειμένου, ώστε να το απαλλάξει από τις αντιφάσεις, τις υπέρμετρες παρενθέσεις, τις ετεροχρονισμένες αναφορές, που κουράζουν τον αναγνώστη και προκαλούν σύγχυση στην κατανόηση της ιστορικής περιόδου, αλλά και του ρόλου, που διαδραμάτισε το συγκεκριμένο πρόσωπο σ’ αυτό το μεγάλο ξεσηκωμό του έθνους. Με την άποψη αυτή συμφωνούσαν τόσο οι επιστημονικοί συνεργάτες μου, όσο και ο ίδιος ο συγγραφέας των απομνημονευμάτων, ο οποίος στην εισαγωγή του αναφέρει: «Βέβαια το γραπτό μου δεν είναι ορθογραφημένο και ταξινομημένο όπως θα έπρεπε, μα δε γίνεται αλλιώς. Θέλω μόνος μου να το γράψω, όπως τα είδα και τα έζησα, χωρίς την παραμικρή γνώμη ή παραλλαγή. Γι’ αυτό το έργο της ταξινομήσεως και της καθαρογράφησης το αφήνω σ’ εσάς, που τυχόν θα κρίνετε σκόπιμο να φέρετε το γραπτό τούτο στην πλατιά δημοσιότητα του ελληνικού κοινού, όταν εγώ δε θα υπάρχω στη ζωή…». Θεώρησα ως εκ τούτου ότι ο ίδιος, με τη συγκεκριμένη αναφορά του, παρέχει τη συγκατάθεση να προβώ, χωρίς να παραλείψω ούτε μία λέξη από το κείμενό του, στις αναγκαίες διευθετήσεις, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος, που είχε θέσει από την πρώτη στιγμή της συγγραφής του. Να διαφωτίσει δηλαδή το κοινό, προς το οποίο απευθύνονταν, για μια εξαιρετικά κρίσιμη εποχή, αυτή της Εθνικής Αντίστασης, για το ρόλο των δρώντων προσώπων, διδάσκοντας παράλληλα τους νέους, που, όπως πιστεύει, αποτελούν πάντα το μέλλον και την ελπίδα αυτού του τόπου. Παράλληλα όμως με την επιλογή του να ακολουθήσει μια τέτοιου είδους γραφή, με οδήγησε σε ένα εξαιρετικά επίπονο έργο. Να ανακαλύψω και να παραθέσω με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια τη χρονολογική σειρά των γεγονότων, διότι όπως παρατηρεί ο ίδιος στη συνέχεια του κειμένου:

45

«Επίσης στο γραπτό ετούτο δε θα ιδείτε ημερομηνίες, πότε ακριβώς έλαβαν χώρα τα γεγονότα, που θα αφηγηθώ. Γιατί όπως έγραψα σε κάθε ευκαιρία, σε εφημερίδες και περιοδικά, το αρχείο μου, με το ημερολόγιό μου, με σημειώσεις, διαταγές και πάσης φύσεως αλληλογραφία, κατά το διάστημα του αγώνος, κάηκε μέσα στο σπίτι του αδελφού μου, όταν μας έκαψαν τα σπίτια οι κομμουνιστές το 1948, στο χωριό μου τη Σκουληκαριά». Βέβαια στο έργο αυτό με βοήθησε και με κατηύθυνε ο ίδιος, ο οποίος κατά διαστήματα μέσα στο κείμενο με παραπέμπει στη σωστή σειρά των γεγονότων που ελάμβαναν χώρα. Συγκεκριμένα λέει : «Επιστρέφω τώρα στα γεγονότα της σελ. 138, 179, 265 κλπ., μετά τις μακρές παραπομπές μου ή παρενθέσεις...». Με αναγκάζει όμως με αυτή τη διακοπή της αφήγησης, που κάνει, αλλά και το είδος των πληροφοριών, που παρέχει, να καταφύγω σε άλλες πηγές για να επιβεβαιώσω την ακρίβεια των λεγομένων του. Εκεί διεπίστωσα, με «άφατη» ικανοποίηση, ότι τα γεγονότα αυτά, έτσι όπως ακριβώς τα παρουσιάζει, ήταν απόλυτα ακριβή. Οι αναφορές δηλαδή, που κάνουν στα απομνημονεύματά τους άλλοι αγωνιστές της αντίστασης, όπως ο Χουλιάρας, ο Μυριδάκης, ο Θόδωρος Πάσχος ή ο καπετάν Ερμής του ΕΛΑΣ, με τον οποίο συναντήθηκε ο Απόστολος Παπακώστας το Γενάρη του 1943 στους Χαλκιόπουλους Αιτωλοακαρνανίας, συμφωνούν απόλυτα με την εξιστόρηση, που κάνει στο εν λόγω κείμενο ο ίδιος, ως απομνημονευματογράφος. Ιδιαίτερα εντυπωσιακό, αλλά και σημαντικό συνάμα στοιχείο της αξιοπιστίας του κειμένου, είναι η ακριβής ονομαστική αναφορά όλων των προσώπων, που στελέχωσαν το Αντάρτικο τμήμα του ΕΔΕΣ της Σκουληκαριάς, η καταγωγή τους, το όνομα του πατέρα τους καθώς και οι δεκάδες τοποθεσίες, στις οποίες έλαβαν χώρα τα γεγονότα, σε όλο το χρονικό διάστημα, που παρουσιάζει στο βιβλίο του, γεγονός που προϋποθέτει άριστη μνήμη και αρχεία, προκειμένου να μην αδικήσει κανένα. Τα ονόματα αυτά τα παραθέτω με απόλυτη ακρίβεια, χωρίς να παραλείψω ούτε ένα, γιατί αυτό θεωρώ, όπως και εκείνος ότι αποτελεί, για όλους αυτούς τους γενναίους πολεμιστές, που στελέχωσαν το τμήμα Σκουληκαριάς, τον ύψιστο και διαχρονικό έπαινο για την προσφορά τους στην πατρίδα. Μπορεί βέβαια να υπήρξαν και άλλοι αγωνιστές σ’ αυτό το ανεξάρτητο τμήμα της Σκουληκαριάς είτε σε όλη την έκταση του αγώνα είτε περιστασιακά. Προσωπικά δε μπορώ να το γνωρίζω, αλλά δεν έχει και καμία σημασία. Εκείνος είναι ο υπεύθυνος αυτής της γραφής και κανένας δεν έχει το δικαίωμα είτε να τον αμφισβητήσει είτε να προβεί σε διαγραφές και συμπληρώσεις. Μια τέτοια ενέργεια αποτελεί ασέβεια, που κανένας πνευματικός ή απλά νοήμων άνθρωπος δεν έχει το δικαίωμα να διαπράξει. Πολύ περισσότερο εγώ! Βέβαια η ιδιορρυθμία της γραφής, αλλά και η οξύτητα με την οποία αναφέρεται στο στρατηγό Ναπολέοντα Ζέρβα, αποτέλεσμα της οργής, που τον διακατέχει για τον αρχηγό του ΕΔΕΣ, αλλά και της έντονης πολιτικοποίησης, που είχε ο ίδιος ως άτομο, με οδήγησαν, μετά από μεγάλη σκέψη, στην απόφαση να δημιουργήσω ένα δεύτερο μέρος στο βιβλίο. Αυτό του Επιμέτρου. Το μέρος αυτό, όπως και ο ίδιος σημειώνει στο εισαγωγικό σημείωμά του, το έγραψε, με τη βοήθεια κάποιας κυρίας, φίλης του, της οποία το όνομα δεν αναφέρει, διότι η όρασή του πλέον δεν τον βοηθούσε. Στο σημείο αυτό περιέχονται τα γεγονότα, τα οποία δεν είχε συμπεριλάβει στο βασικό κορμό του βιβλίου για την αντίσταση, καθώς και η κριτική, που ασκεί για τους βασικούς πρωταγωνιστές του αντιστασιακού αγώνα, οι πολιτικές και ιδεολογικές του απόψεις, με τις οποίες είναι κατάσπαρτο το βιβλίο και η οξύτατη αντιπαράθεση με τον ίδιο το Ζέρβα και άλλα στοιχεία, που θυμήθηκε κατά την πορεία της γραφής. Περιέχονται επίσης όλες τις μάχες, που έλαβε μέρος το ανεξάρτητο τμήμα Σκουληκαριάς από την αρχή μέχρι το τέλος του αγώνα, καθώς και οι χώροι, στους οποίους εξελίχτηκαν οι μάχες αυτές. Αυτό το τελευταίο το σημειώνω για τον πρόσθετο λόγο ότι γνωρίζοντας άριστα τον τρόπο της σκέψης του, είμαι βέβαιος ότι δε θα επέτρεπε να παραλλάξω κάτι από το γραπτό του. Ακόμη και στην ορθογραφία, που αποτελούσε πάντα το μεγάλο του πρόβλημα, διατήρησα ένα μεγάλο μέρος από τον τρόπο γραφής του, τις καταλήξεις, τις ιδιότυπες λέξεις, την κλίση των ρημάτων, για να καταδειχτεί πώς αυτός

46

ο άνθρωπος, που τελείωσε, όπως αναφέρει, μόνο την τετάρτη δημοτικού, κατόρθωσε να είναι κάτοχος ενός τεράστιου λεκτικού πλούτου και να χειρίζεται τη γλώσσα με ένα μοναδικό και γοητευτικό τρόπο, που ξαφνιάζει με τον πλούτο και την ευρύτητά του ακόμη και πολλούς «πεπαιδευμένους» της εποχής μας. Εξετάζοντας, τόσο από φιλολογική, όσο και ιστορική πλευρά το κείμενο, οφείλω να ομολογήσω ότι ορισμένα από τα σημεία, που το απαρτίζουν, προκάλεσαν, τόσο σ’ εμένα, όσο και στους καταξιωμένους συνεργάτες μου τη μεγίστη έκπληξη. Γράφοντας με ένα εντελώς προσωπικό τρόπο κάνει εξαίσιες, «Ξενοφώντειες» περιγραφές των μαχών, μεταφέροντας απόλυτα ζωντανά το κλίμα της εποχής και τις συνθήκες, κάτω από τις οποίες εξελίχτηκαν οι πολεμικές συγκρούσεις στην περιοχή όπου έδρασε, ενώ σε άλλα σημεία υπάρχει έντονη λυρικότητα, η οποία ξεπερνά κατά πολύ τις ανάγκες ενός ιστορικού έργου. Με τον τρόπο αυτό το κείμενο μεταβάλλεται από ιστορικό έργο σε λογοτέχνημα «υψηλής» γραφής. Το μέγιστο όμως πλεονέκτημα του κειμένου αυτού είναι η απροκατάληπτη αξιολόγηση και της αντίθετης πλευράς, με την οποία αμέτρητες φορές ήλθε σε σκληρή πολεμική αναμέτρηση. Η περιγραφή, που κάνει για παράδειγμα, στην οργάνωση και στα μέτρα του ΕΑΜ, για να καλύψει τις ανάγκες του υποταγμένου λαού κατά την περίοδο της κατοχής, στην προσωπικότητα του Άρη Βελουχιώτη, του Ζέρβα, του Κομνηνού Πυρομάγλου ή του καπετάν Ερμή, αποκαλύπτει έναν απομνημονευματογράφο με υψηλό αίσθημα ευθυκρισίας και δικαιοσύνης. Προπαντός όμως είναι αξιομνημόνευτοι οι απόλυτα ακριβείς διάλογοι μεταξύ των δρώντων προσώπων, καθώς και η παρουσίαση του κλίματος, που θα οδηγήσει στην εμφύλια διαμάχη, με καταλογισμό ευθυνών, κυρίως στην πλευρά την οποία υπηρετεί. Το γεγονός ότι δε χρησιμοποιεί παραγράφους, κόμματα, τελείες ή άλλα σημεία στίξης δεν επηρεάζει ουδέ κατ’ ελάχιστον τη γοητεία της γραφής. Αποτέλεσε όμως ένα από τα ιδιαίτερα δύσκολα σημεία της ταξινόμησης και της κεφαλαιοποίησης του κειμένου, διότι φαίνεται ότι με τη δική μου παρέμβαση, σε κάποια σημεία, δημιουργήθηκε ένα άλλο κείμενο, που μπορεί και να μη γοητεύει όσο το δικό του ανορθόγραφο κείμενο, αλλά ήταν αναγκαίο για να φέρω εις πέρας το δικό μου, προσωπικό έργο, με συνέπεια και αίσθημα ευθύνης. Και πάλι όμως η σαφήνεια των προθέσεών του και η καθαρότητα της σκέψης του με κατηύθυνε, ώστε με τις επιμέρους αναφορές του και τις επισημάνσεις των κεφαλαίων, που ο ίδιος έκανε, να μη λαθέψω στην επιδίωξή μου, να αποδώσω δηλαδή πιστά το κείμενο. Οφείλω πάντως να επισημάνω ότι για χάρη της κατανόησης δημιούργησα μια σειρά επί μέρους κεφαλαίων, για να αναδειχτεί ευρύτερα η επιθυμία του να παρουσιάσει τα γεγονότα στη σωστή τους διάσταση και με τους βασικούς πρωταγωνιστές τους. Ελπίζω ότι θα εκτιμηθεί η επίπονη και μακρόχρονη αυτή επεξεργασία του ιστορήματος και το κείμενο θα βρει τη θέση του μεταξύ των αξιόπιστων ιστορικών πηγών, φωτίζοντας παράλληλα μια ιδιαίτερα σημαντική περίοδο της ελληνικής ιστορίας. Περίοδο, στην οποία πέρα από την αγωνιστική διάθεση και την αυτοθυσία του λαού, κυριάρχησαν τα πολιτικά πάθη, η αγριότητα, η ιδιοτέλεια και η ασυνέπεια του κράτους και της ηγεσίας απέναντι στους φυσικούς αυτουργούς αυτού του μεγαλειώδους αγώνα, που ήταν οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης. Το δυστύχημα στην όλη υπόθεση ήταν ότι όλοι αυτοί, που αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν, είχαν για μια ακόμη φορά την τύχη όλων των άλλων αγωνιστών της εθνικής ιστορίας, από την απελευθέρωση του ελληνικού έθνους και εντεύθεν. Αυτό ακριβώς ήταν και εκείνο το αίτιο, που έκανε σε ορισμένα σημεία τόσο οξεία τη γραφή του και τόσο σκληρές τις κρίσεις του εναντίον του αρχηγού του, που παραβλέποντας τις θυσίες των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης, επεδίωξε και πέτυχε, όπως τόσοι και τόσοι άλλοι, να εκμεταλλευτεί τον αγώνα του λαού προς ίδιον όφελος! Και αυτό δε μπορούσε να το ανεχτεί με κανένα τρόπο!

47

Εις Μνήμην… Καίτη Ορφανοπούλου Πέρασε πάνω από ένας χρόνος από τότε, και παραμένει μέσα μας μεγάλη η θλίψη για την πρόωρη φυγή της φίλης και συμμαθήτριάς μας. Άνοιξη του ’17 και χάθηκε ένα από τα πιο όμορφα κι ευαίσθητα λουλούδια της. Ήταν ατίθαση κι υπερευαίσθητη η Καίτη από μικρή. Το πιο όμορφο κι ατίθασο κορίτσι της γειτονιάς… Και στη ζωή της λέαινα, να θρέψει την οικογένεια. Στους φίλους και στους γνωστούς να τρέξει να συμπαρασταθεί, να βοηθήσει… Να ρωτήσει, να ενδιαφερθεί… Έφυγε η Καίτη… Και στροβιλίζονται παντού -όταν γυρίζεις πίσω την μνήμη- κάποιες από τις πιο γλυκές στιγμές των παιδικών κι εφηβικών μας χρόνων στ’ Άσπρα Σπίτια, στην γειτονιά μας, στο σταυροδρόμι μας, στις κατάφορτες αυλές μας με τις βερικοκιές, τις μουσμουλιές, τα γιασεμιά, τα νυχτολούλουδα… Με τα τραγούδια στο πικάπ, τις εκμυστηρεύσεις μας για τα πρόωρα βάσανά μας και τις προσδοκίες μας… Δεν σε ξεχνούμε Καιτούλα… Καλήν Αντάμωση…

48

Κατερίνα Μπαζιάκα Αναδημοσίευση από το e-thessalia.gr (13/4/2018) Έφυγε από τη ζωή η Κατερίνα Μπαζιάκα, γνωστή καλλιτέχνης στον Βόλο. Γεννήθηκε στην Λαμία, και μεγάλωσε στα Άσπρα Σπίτια της Βοιωτίας. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’80, δούλευε στον Δήμο Βόλου, στην αρχή στο τμήμα μελετών, πλάι στην Ήβη Αγγελοπούλου και μετά στην Διεύθυνση Πολεοδομίας, στο τμήμα του Σχεδίου Πόλης. Λάτρεψε την ζωγραφική και την υπηρέτησε μέχρι τέλους, στηριζόμενη στην παρατήρηση, στο συναίσθημα και στην ανακάλυψη. Έτσι πορεύτηκε ανάμεσα στα σχεδιαστήρια και στα καβαλέτα, στους χάρτες και στις παλέτες, στους δρόμους και στα χρώματα. Ταξίδεψε στο κόσμο και τον σπούδασε. Από την Κωνσταντινούπολη ως την μακρινή Κίνα και από εκεί στη λεκάνη της Μεσογείου , στη θάλασσα των μεγάλων πολιτισμών και συγκρούσεων. Στις αποσκευές της, κουβαλούσε χρώματα, αρώματα, μουσικά ακούσματα, φιγούρες, και μ’ όλα αυτά τα δάνεια της ανατολής και δύσης, έφτιαξε το δικό της παραμύθι. Ξεκίνησε το 1997, κάνοντας την πρώτη έκθεση της στο παλιό εργοστάσιο «Γκλαβάνη», αλλά και στο κτίριο «Σπίρερ» (2004), εκεί όπου έκλεισε και την επαγγελματική της σχέση με τον Δήμο Βόλου. Η ενότητα της δουλειάς της (Μεσόγειος Ταξίδια στο Φως) εκτέθηκε στο Δημοτικό κτίριο του Διαύλου το 2006 με την ευγενική χορηγία του συλλόγου Αρχιτεκτόνων Μαγνησίας. Η τρίτη ενότητα της δουλειάς (Αιγαίο, Ταξίδια στο Αρχιπέλαγος) εκτέθηκε στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ερμούπολης, στα πλαίσια των Ερμοπούλιων το 2007, καθώς και η τέταρτη ενότητα ( Χρώματα Αιγαίου) στην Στοά Τέχνης του Πολυχώρου Τσαλαπάτα στο ARTE LIBRE ALLERIA. Τον Απρίλη του 2010 η πέμπτη ενότητα ( Αόρατος πόλεις ) εκτέθηκε στο Κέντρο Τέχνης Τζιόρτζιο ΝτεΚίρικο. Συμμετείχε σε ομαδικές εκθέσεις στον Βόλο το 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, στην Λαμία το 2008, 2009 και στην πόλη Rzeszow της Πολωνίας τον Σεπτέμβριο του 2009, τον Νοέμβριο του 2009 στα Τρίκαλα ( ΚΟΥΡΣΟΥΜ ΤΖΑΜΙ), τον Ιούλιο του 2010, 2011 και τον Δεκέμβριο του 2012–2013 στην Λαμία και στον Βόλο το 2012 στο Κεντρο Τέχνης Τζιόρτζιο ΝτεΚίρικο. Ήταν μέλος της ένωσης «Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών Κεντρικής Ελλάδας – ΣΚΕΤΚΕ». Έργα της βρίσκονται στην δημοτική πινακοθήκη του Βόλου, στην Πολεοδομία του Δήμου Βόλου, στην δημοτική πινακοθήκη της Ερμούπολης στη Σύρο, στην δημοτική πινακοθήκη των Τρικάλων, καθώς επίσης και σε ιδιωτικές συλλογές στον Βόλο, Λαμία, Θεσσαλονίκη, Αθήνα, Λιβαδειά, Κοζάνη, Λονδίνο. Το τελευταίο χρονικό διάστημα, μια σοβαρή ασθένεια την είχε καθηλώσει σε αναπηρικό καροτσάκι, με κινητικά προβλήματα σε όλα τα άκρα. Αυτό όμως δεν την εμπόδισε, μέχρι τέλους, να κρατά το πινέλο της και να δημιουργεί.

49

Τα νέα της Α.Ψ.Λ. Μεδεών Επιμέλεια: Γιώργος Χριστοφόρου, Γ.-Κ. Κ. & Κ. Φ.

•

Εκλογές – Ανάδειξη νέου Δ.Σ.

Στις 28 Φεβρουαρίου 2018 διεξήχθησαν οι εκλογές για την ανάδειξη νέου Διοικητικού Συμβουλίου της Λέσχης. Το νέο Δ.Σ. που αναδείχτηκε από τη διαδικασία έχει ως εξής: ΠΡΟΕΔΡΟΣ: ΣΤΑΥΡΟΥ ΕΙΡΗΝΗ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ: ΣΑΛΙΠΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΕΝ.ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΑΜΙΑΣ: ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΕΙΔ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΕΙΡΗΝΗ ΜΕΛΗ : ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΛΟΥΚΑΣ, ΚΩΤΟΥΛΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ, ΛΙΑΠΠΗ ΓΙΩΤΑ, ΜΠΑΡΤΣΩΤΑΣ ΚΩΣΤΑΣ, ΝΟΙΚΟΚΥΡΗΣ ΑΛΕΞΗΣ, ΣΑΒΑΡΙΚΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ. Ευχόμαστε ολόψυχα καλή δύναμη σε όλους και πολλές-πολλές επιτυχίες!

•

Πυγμαχία Στις 15 Απριλίου πραγματοποιήθηκαν οι δεύτεροι διασυλλογικοί αγώνες πυγμαχίας στη σχολή της Α.Ψ.Λ. ΜΕΔΕΩΝ με μεγάλη επιτυχία. Πολλά συγχαρητήρια στους αθλητές για το ήθος τους και το αγωνιστικό πνεύμα τους, καθώς επίσης και στον προπονητή τους για την άριστη προετοιμασία.

50

51

•

Αγώνας δρόμου

Στον 1ο ΗΜΙΟΡΕΙΝΟ ΑΓΩΝΑ ΔΡΟΜΟΥ ''Φλόγα του Ησαΐα'' που διεξήχθη στη Δεσφίνα την Κυριακή 15 Απριλίου 2018 συμμετείχαν και αθλητές με τα χρώματα της Α.Ψ.Λ ΜΕΔΕΩΝ.

52

•

Καθαρισμός γηπέδου Beach-Volley Σε καθαρισμό και διευθέτηση χώρου στο γήπεδο του Beach-Volley προχώρησε η επιχειρησιακή ομάδα της ΑΨΛ ΜΕΔΕΩΝ το Σάββατο 26 Μαΐου 2018.

Μπάσκετ Η ανδρική ομάδα της ΑΨΛ ΜΕΔΕΩΝ μετά από σειρά δύσκολων αγώνων κατάφερε να προκριθεί στην Β' φάση του πρωταθλήματος Γ' ΕΣΚΑΣΕ. όπου μετά από σειρά αγώνων κατετάγη 2η και έπαιξε αγώνα μπαράζ για την άνοδο στο πρωτάθλημα Β' ΕΣΚΑΣΕ. Αυτό έγινε στο ουδέτερο γήπεδο των Θηβών με αντίπαλο την ομάδα Αλέξανδρος Νέας Αρτάκης, την οποία και κέρδισε με τελικό σκορ 67 - 61 μετά από ένα συναρπαστικό αγώνα και ανέβηκε στην παραπάνω κατηγορία. Συγχαρητήρια σε όλους τους αθλητές , που σημειωτέον αρκετοί από αυτούς είναι εργαζόμενοι στο AL , είναι οικογενειάρχες , που αυτό από μόνο του δείχνει τις θυσίες που έκαναν αυτοί οι αθλητές, για να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις της ομάδας. Ένα μεγάλο μπράβο και στον προπονητή μας κ Πάνο Αριδά, με την καθοδήγηση του οποίου επετεύχθη ο στόχος της ανόδου.

53

Εγκαίνια δύο νέων γηπέδων Τένις και ανακατασκευή παλαιοτέρων

Την Τρίτη 5 Ιουνίου 2018, έγιναν τα εγκαίνια των δύο νέων γηπέδων τένις στα Άσπρα Σπίτια. Έγινε εξ ολοκλήρου ανακατασκευή του τερέν (Quick), νέα φιλέ και νέα περίφραξη. Πρώτοι που χρησιμοποίησαν τα νέα γήπεδα, ήταν οι νεαρές και νεαροί μαθητές της ακαδημίας τένις της ΑΨΛ ΜΕΔΕΩΝ με τον προπονητή τους Γιάννη Σπανουδάκη. Τα εγκαίνια έγιναν παρουσία των γονέων των νεαρών αθλητών , του ΔΣ του συλλόγου και του κ. Γιάννη Καραβά, εκπροσώπου της Αλουμίνιον της Ελλάδος.

54

Το Δ.Σ. της Α.Ψ.Λ. ΜΕΔΕΩΝ θα ήθελε να ευχαριστήσει τον "Όμιλο Μυτιληναίος" και "Αλουμίνιον της Ελλάδος" , για την κατασκευή αυτού του έργου, προσφορά στους κατοίκους των Άσπρων Σπιτιών και στα μέλη της Α.Ψ.Λ. ΜΕΔΕΩΝ.

Συγχαρητήρια, πάντα τέτοιες επιτυχίες! http://www.medeon-ac.gr

55

Τα νέα του Εμβόλιμου Πολλοί και σημαντικοί συγγραφείς επισκέφτηκαν τα Άσπρα Σπίτια, στο διάστημα από την έκδοση του προηγούμενου τεύχους του ηλεκτρονικού μας περιοδικού μέχρι το παρόν τεύχος. Παρουσίασαν τα βιβλία τους και ήρθαν σε επαφή με τους φιλαναγνώστες στο εντευκτήριο του περιοδικού Εμβόλιμον. Απαριθμώντας ονομαστικά αναφερόμαστε στους: Μάνο Κοντολέων – Βαγγέλη Ραπτόπουλο – Ελένη Πριοβόλου – Ευγενία Μπογιάνου – Καρολίνα Μέρμηγκα – Κατερίνα Μαλακατέ – Χίλντα Παπαδημητρίου – Ζωή Καλαφάτη – Αλέξη Ζήρα – Άννα Αφεντουλίδου – Κατερίνα Ζαρόκωστα – Μιχάλης Γκανάς – Δημήτρης Δασκαλόπουλος – Σπύρος Βρεττός – Μαρία Ν. Ψάχου – Μαρία Ευθυμίου – Μάκης Προβατάς – Θεόδωρος Γρηγοριάδης – Ελένη Αναστασοπούλου – Κατερίνα Δημόκα – Θωμάς Ψύρρας – Νίκη Τρουλλινού – Σοφία Κολοτούρου – Νίκος Γεωργόπουλος – Αλέκος Φλωράκης – Δήμητρα Σκαύδη – Δημήτρης Φαφούτης – Γεωργία Κωσταγιάννη – Νίκη Μπλούτη – Δημήτρης Λάμπρου – Νίκος Τασιόπουλος - Ειρήνη Μαργαρίτη – Χριστιάνα Μυγδάλη, Αλέξης Πανσέληνος, καθώς και ο πατέρας Μιχάλης Ρούσσος, εφημέριος της τοπικής Καθολικής εκκλησίας. Επίσης η 30χρονη πορεία του περιοδικού παρουσιάστηκε στο βιβλιοκαφέ Booktalks στο Παλαιό Φάληρο

1.

2.

3.

1.

2.

3.

Ευγενία Μπογιάνου και Σταύρος Σταμπόγλης Καρολίνα Μέρμηγκα και Γιώργος Χ. Θεοχάρης Άννα Αφεντουλίδου , Αλέξης Ζήρας, Γ. Χ. Θεοχάρης, Νίκος Κατσαβός, Σταύρος Σταμπόγλης

56

1.

2.

1.

2.

3.

3.

Μιχάλης Γκανάς και Γεωργία Κωσταγιάννη Ειρήνη Μαργαρίτη και Χριστιάνα Μυγδάλη Μαρία Ευθυμίου και Μάκης Προβατάς

Μιχάλης Γκανάς, Πόπη Γκανά, Γιώργος και Αλέκα Θεοχάρη, στο καφέ Μεδεών.

Παρουσίαση του μυθιστορήματος "Ελαφρά Ελληνικά Τραγούδια" του Αλέξη Πανσέληνου στα Άσπρα Σπίτια, τη Δευτέρα 4 Ιουνίου 2018

Μόλις κυκλοφόρησε το καινούργιο Τεύχος (85-86 / Χειμώνας – Άνοιξη … Σπεύσατε!!!

57

Τα νέα του Μέδωνα Κοπή της πίτας για το 2018

Το Σάββατο το βράδυ, 3 Φεβρουαρίου 2018, έγινε η κοπή της πίτας του συλλόγου μας για το 2018. Μας τίμησαν με την παρουσία τους γύρω στα ογδόντα άτομα και τα ευχαριστούμε θερμά! Η εκδήλωση έγινε στο club “Roha’s”, στην περιοχή του Χίλτον. Μεταξύ άλλων, στον χαιρετισμό του, ο Πρόεδρός μας Νίκος Γκαβογιαννάκης, τόνισε τα εξής:

“...κοντά στα 80 άτομα, μικρά και μεγάλα «παιδιά» δώσανε τον χρόνο, την ενέργεια και το χαμόγελο τους στο αντάμωμα με αφορμή την κοπή της πίτα του συλλόγου μας! Εμείς στο ΔΣ ξέρουμε ότι όταν έρχεστε στις εκδηλώσεις, επικοινωνείτε με όποιον τρόπο μπορείτε μαζί μας, μας στηρίζετε με τη συνδρομή σας, τα καλά σας λόγια και τις ιδέες που μοιράζεστε μαζί μας, το κάνετε από καρδιάς! Αυτό μαζί με το μεράκι μας είναι το πολύτιμο καύσιμο που μας κάνει να συνεχίζουμε! Εύχομαι σε όλους μικρούς, μεγάλους, κοντινούς και μακρινούς φίλους μας, να είστε πάντα καλά και να φροντίζετε την ψυχή σας!”

58

Η στέγαση του Συλλόγου Πολιτισμού «Μέδων ‘93» Τον Απρίλιο που μας πέρασε, ένας διακαής πόθος δύο και πλέον δεκαετιών έλαβε επιτέλους «σάρκα και οστά», μετά από επίμονες και επίπονες προσπάθειες. Ο σύλλογός μας απέκτησε ένα απτό σημείο αναφοράς, έναν πόλο συγκεντρώσεων και πολυποίκιλων ζυμώσεων, που ελπίζουμε πως θα καθορίσει ακόμα δραστικότερα την περαιτέρω πορεία, εξέλιξη και ύπαρξή του.

Ο Μέδων είναι πια ΠΑΡΩΝ και κυριολεκτικά!

Τα γραφεία μας βρίσκονται στο κέντρο των Αθηνών, στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου και Ιπποκράτους. Αποτελούνται από δύο αίθουσες, η πρώτη εκ των οποίων έχει διαμορφωθεί σε χώρο υποδοχής, στον οποίον έχουν ήδη τοποθετηθεί δυο γραφεία εργασίας. Εν συνεχεία θα αγοραστούν και θα τοποθετηθούν ράφια/προθήκες όπου θα αποθηκευτεί πλήρως διευθετημένο το ιστορικό αρχείο του συλλόγου. Η δεύτερη αίθουσα έχει διαμορφωθεί σε χώρο Τακτικών ή μη συνεδριάσεων των μελών του Δ.Σ. ή και κάθε ενδιαφερόμενου Μέλους. Για τον σκοπό αυτόν έχει ήδη τοποθετηθεί τραπέζι συνεδριάσεων, που πλαισιώνεται από ανάλογα καθίσματα. Κύριο μέλημα είναι ο χώρος αυτός να παρέχει την δυνατότητα ανα-διαμόρφωσης ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες σε χώρο –εκτός από συνεδριάσεων- παρουσιάσεων, εκθέσεων, εκλογικών διαδικασιών κ.λπ.

Προβλέπεται ο χώρος να διακοσμηθεί με φωτογραφίες ιστορικού ενδιαφέροντος από το πλούσιο αρχείο του συλλόγου, καθώς και να ολοκληρωθεί η τοποθέτηση επαρκών φωτιστικών σωμάτων. Αυτό που για εμάς προέχει είναι να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατόν η διαμόρφωση των γραφείων, έτσι ώστε να είναι σύντομα απόλυτα λειτουργικά, έτοιμα να υποδέχονται τα Μέλη μας. Θα υπάρξουν σύντομα ενημερώσεις σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας των γραφείων, ώρες κ.λπ.

59

60

Επικοινωνήστε μαζί μας! Σύλλογος Πολιτισμού Μέδων ’93 Πρώην Κατοίκων, Εργαζομένων, Μαθητών, Αθλητών των Άσπρων Σπιτιών Παραλίας Διστόμου Διεύθυνση Γραφείων: Πανεπιστημίου 34 & Ιπποκράτους, 2ος όροφος. Τ.Κ. 106 79 - Αθήνα http://syllogosmedwn93.weebly.com/ https://www.facebook.com/groups/62707631662/

Και: Μην ξεχνάτε την Συνδρομή σας στον Σύλλογο!!!

61