Αρχαια νομισματα by To Kostalexi

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑΛΕΞΙΟΥ ΟΠΩΣ ΑΝΑ∆ΥΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ Του Αντιστρατήγου ε.α. Παναγιώτη Πανταζή Στο Χωριό Κωσταλέξι υπάρχει ένας θρύλος, ο οποίος µας διηγείται τα εξής: "Υπήρχε Υπήρχε λέει, παλιά, ένα "Χωριό", νοτιότερα από το σηµερινό, στους πρόποδες της Οίτης. Κάποτε έγινε γινε ένας µεγάλος σεισµός και κατακρηµνίστηκαν, από το βουνό, πολλά βράχια και χώµατα. Τα βράχια αυτά - και τα χώµατα - καταπλάκωσαν το "Παλιό Χωριό" και σκοτώθηκαν όλοι οι κάτοικοί του. Γλύτωσαν µόνο δύο. Ο ένας ονοµάζονταν Κώστας και, ο άλλος, Αλέξης.. Αυτοί οι δύο έκτισαν,, τα πρώτα σπίτια τους, βορειότερα στη θέση του σηµερινού χωριού. Από τα ονόµατά τους - Κώστας και Αλέξης - έδωσαν, στο χωριό που άρχισε χισε να δηµιουργείται εκεί, το όνοµα Κωσταλέξι. Κωσταλέξι Από την έρευνα που πραγµατοποίησα, αποδείχθηκε ότι, ο θρύλος, αναφέρεται - πέραν πάσης αµφισβητήσεως - σε πραγµατικά γεγονότα, τα οποία µεταδίδονται - αυτούσια και από γενιά σε γενιά - επί επτά αιώνες περίπου περίπου.. Η επιβεβαίωση του θρύλου στηρίχθηκε στη µελέτη του περιεχοµένου του, στη µελέτη και ανάλυση του εδάφους της περιοχής και στη η µελέτη των διαφόρων ευρηµάτων τα οποία ανακαλύφθηκαν στη συγκεκριµένη περιοχή. Χαρακτηριστικά αναφέρετ αναφέρεται αι ότι βρέθηκε το νεκροταφείο του "Παλιού χωριού". Από το µέγεθος του νεκροταφείου - περίπου δύο και µισό στρέµµατα - καθώς και από άλλα ευρήµατα εκτιµάται ότι, το "Παλιό χωριό",, δεν ήταν "Χωριό" αλλά "Πόλις" (όχι ( υπό την έννοια του Κράτους, αλλά υπό την έ έννοια του Οικισµού).. Να σηµειωθεί ότι, η έρευνα, έγινε επιφανειακά και δεν πραγµατοποιήθηκε οποιαδήποτε ανασκαφή. ∆υστυχώς δεν βρέθηκε κανένα στοιχείο, από το οποίο να προκύπτει η ονοµασία του "Παλιού Χωριού" - "Πόλεως". Στη φωτογραφία, Νο 1, (Ληφθείσα Ληφθείσα από βορρά προς νότον) φαίνονται - εκτός των

άλλων - και τα ακόλουθα ακόλουθα: Η θέση του σηµερινού χωριού, το Κωσταλέξι, τα σηµεία από τα οποία α αποκολλήθηκαν ποκολλήθηκαν τα βράχια - από το βουνό - και η θέση στην οποία βρίσκονταν το "Παλιό Χωριό" "Πόλις",, το οποίο είναι είναι, τώρα, καταπλακωµένο και κάτω από τα βράχια. Στην επόµενη φωτογραφία, φωτογραφία Νο 1α (Έχει ληφθεί µε τη βοήθεια του Google Earth και δείχνει, το έδαφος, από το νότο προς το βορρά), βορρά παρουσιάζονται, παρουσιάζονται καλύτερα, καλύτερα τα βράχια, βράχια τα οποία έχουν καταπέσει από το βουνό και καταπλακώσει το "Παλιό Χωριό" - "Πόλις". Στο αναφερόµενο τοπωνύµιο "ΡΟ∆ΙΑ" προσδιορίσθηκε η Πλατεία του "Χωριού". Το Κωσταλέξι βρίσκεται περί τα δέκα χιλιόµετρα Νοτιοδυτικά της Λαµίας, µεταξύ της Οίτης (Νότια) και του Σπερχειού ποταµού (Βόρεια). Στην παρούσα µελέτη θα προσπαθήσουµε να φέρουµε, φέρουµε στην επιφάνεια, ένα σηµαντικό µέρος της ιστορίας του Κωσταλεξίου, Κωσταλεξίου η οποία αναδύεται από τα νοµίσµατα, τα οποία βρέθηκαν στην αναφεροµένη, µένη, από το θρύλο, περιοχή. Αναφέρω "της ιστορίας του Κωσταλεξίου",, διότι - η ιστορία του σηµερινού χωριού - είναι συνέχεια της ιστορίας του "Παλιού Χωριού" - του θρύλου - και, ως εκ τούτου, ρητά συνδεδεµένη µε αυτή. Τούτο αποδεικνύεται εικνύεται από το γεγονός ότι, κτήτορες του νέου χωριού - του Κωσταλεξίου - είναι ο Κώστας και ο Αλέξης, Αλέξης οι οποίοι ήταν κάτοικοι του παλιού χωριού και, συνεπώς, η αναπνοή του χωριού αυτού, µεταλαµπαδεύθηκε στο νέο, όπου και συνεχίζεται η ιστορία του.

ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ Βρέθηκαν τέσσαρα νοµίσµατα, εκ των οποίων οποίων: Τα δύο είναι Προχριστιανικά και, τα άλλα δύο, Μεταχριστιανικά. Μεταχριστιανικά Όλα τα νοµίσµατα έχουν ταυτοποιηθεί από το Νοµισµατικό Μουσείο Αθηνών.

Προχριστιανικά Νοµίσµατα Το ένα νόµισµα είναι αυτό που φαίνεται στη φωτογραφία Νο 2. Πρόκειται για ένα νόµισµα των Λοκρών. Περιγραφή του νοµίσµατος: - Χρονολογία κοπής: 300 - 338 π.Χ. - Στη µία όψη απεικονίζεται η κεφαλή της Αθηνάς. - Στην άλλη όψη απεικονίζεται ένα σταφύλι και φέρει την επιγραφή ΛΟΚΡΩΝ. Το άλλο προχριστιανικό νόµισµα, είναι αυτό που φαίνεται στη φωτογραφία Νο 3. Πρόκειται για ένα νόµισµα των Βοιωτών. Περιγραφή του νοµίσµατος - Χρονολογία κοπής: 338 - 315 π. Χ. - Στη µία όψη απεικονίζεται η Βοιωτική Ασπίδα. Η ασπίδα αυτή, της οποίας - η εικόνα - φαίνεται δεξιά, ήταν το σύµβολο ισχύος των Βοιωτών. - Στην άλλη όψη απεικονίζεται η Τρίαινα και φέρει την επιγραφή ΒΟΙΩΤΩΝ. Εκτιµάται ότι, τα ανωτέρω νοµίσµατα, προέρχονται από εµπορικές συναλλαγές ή άλλες επαφές µεταξύ του "Παλιού Χωριού" - "Πόλεως" - και περιοχών των Πόλεων (Κρατών) των ΛΟΚΡΩΝ και των ΒΟΙΩΤΩΝ. Το γεγονός τούτο αποκαλύπτει ότι, ο οικισµός του "Παλιού Χωριό", είχε µεγάλο οικονοµικό υπόβαθρο και ευµάρεια και, ταυτόχρονα, µεγάλο πληθυσµιακό µέγεθος, όπως αναφέρεται και ανωτέρω. Ακόµη, η αρχαιότητα των ανωτέρω

νοµισµάτων, µαζί µε την αρχαιότητα άλλων ευρηµάτων, αποδεικνύει ότι, ο εξεταζόµενος οικισµός, ήταν πανάρχαιος. Μεταχριστιανικά Νοµίσµατα Στην φωτογραφία Νο 4 φαίνεται ένας Χάλκινος Βυζαντινός Φόλλις. Περιγραφή του νοµίσµατος: - Χρονολογία κοπής: 976 1030/1035 µ. Χ. - Στη µία όψη φέρει την προτοµή του Χριστού και τα γράµµατα: ΙC XC (ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΗΣΤΟΣ). - Στην άλλη όψη γράφει: IHCOYC XPICTOC BACIΛEYC 1

BACIΛEΩN . Σύµφωνα µε το σύστηµα που εισήγαγε ο Μέγας Κωνσταντίνος το νόµισµα, που ονοµαζόταν Solidus (=Σόλδιο, το µεταγενέστερο νόµισµα), ζύγιζε 4,54 γραµµάρια (24 καρατίων), δηλαδή ήταν ίσο µε το 1/72 της λίτρας χρυσού. Επίσης υπήρχαν και υποδιαιρέσεις, χρυσά νοµίσµατα αξίας 1/2 και 1/3 του Σόλδιου, τα Semisses και τα Τremisses. Επίσης υπήρχαν υποδιαιρέσεις σε αργυρά και χάλκινα νοµίσµατα, τα µιλιαρήσια, τα κεράτια και οι φόλλεις. Οι υποδιαιρέσεις του Βυζαντινού νοµίσµατος ήταν ως εξής: ● Χρυσό νόµισµα: Το Σόλδιο. ● Αργυρά νοµίσµατα: Το Μιλιαρήσιο και το Κεράτιο. - Σόλδιο=12 Μιλιαρήσια. - Μιλιαρήσιο=2 Κεράτια. ● Χάλκινα Νοµίσµατα: Φόλλεις. - Κεράτιο=12 Φόλλεις.

Το νόµισµα, αυτό, βρέθηκε στο στόµα του κρανίου ενός σκελετού, ο οποίος ήταν θαµµένος στο χώρο του ευρεθέντος νεκροταφείου. Τούτο σηµαίνει τη διατήρηση, µέχρι τότε (Αλλά διατηρείται και σήµερα ακόµη), του εθίµου του εφοδιασµού του νεκρού - µε έναν οβολό - για να τον περάσει, ο χάροντας, από τον Αχέροντα και να τον οδηγήσει στον Άδη. Κατά τα άλλα σηµαίνει την αδιάκοπη ύπαρξη του οικισµού και τη συνέχειά του από την αρχαιότητα.

Στη φωτογραφία Νο 5 φαίνεται το άλλο µεταχριστιανικό νόµισµα και είναι ένα νόµισµα του ∆εσποτάτου της Ηπείρου. Περιγραφή του νοµίσµατος: - Στη µία όψη απεικονίζεται ο Άγιος ∆ηµήτριος - καθισµένος σε θρόνο - και φέρει την επιγραφή: επιγραφή ΑΓΙΟC ∆ΗΜΗΤΡΙΟC. - Στην άλλη όψη απεικονίζονται: Αριστερά ριστερά µεν ο Θεόδωρος Κοµνηνός - ∆εσπότης και φέρει την επιγραφή:: ΘΕΟ∆ΩΡΟC ΘΕΟ∆ΩΡΟ ∆ΕC (ΘΕΟ∆ΩΡΟΣ ∆ΕΣΠΟΤΗΣ), ∆ΕΣΠΟΤΗΣ) δεξιά δε η Παναγία µε την επιγραφή ΜΗΡ ΘV (ΜΗΤΗΡ ΘΕΟΥ). Στο µέσον - Παναγία και Θεόδωρος κρατούν τον Αυτοκρατορικό Σταυρό. Ο Αυτοκρατορικός Σταυρός δικαιολογείται από το γεγονός ότι, ο Θεόδωρος, απέβλεπε στην κατάληψη της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΛΕΩΣ και την ανακήρυξή του ως Αυτοκράτορα του Βυζαντίου. ΜΕΡΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ∆ΕΣΠΟΤΑΤΟΥ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ - Το ∆εσποτάτο της Ηπείρου ήταν ένα από τα κράτη, κράτη που προέκυψαν µετά την κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, από τους Σταυροφόρους της ∆΄ Σταυροφορίας, το 1204. Μαζί µε τις αποµείνασες Αυτοκρατορίες της Νίκαιας και της Τραπεζούντας θεωρούσε ότι είναι νόµιµη συνέχεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. - Ιδρύθηκε από τον Μιχαήλ Α΄ Κοµνηνό ∆ούκα, το 1204, µε πρωτεύουσα την Άρτα. - Το 1214 1214,, ο Μιχαήλ, δολοφονήθηκε και τον διαδέχθηκε ο νόθος αδελφός του Θεόδωρος. - Ο Θεόδωρος Θεόδωρος, το 1222, κατέλαβε την πόλη της Θεσσαλονίκης και διέλυσε το οµώνυµο Λογγοβαρδικό (Γερµανικό) βασίλειο βασίλειο, το οποίο είχε ιδρυθεί µετά την κατάληψη της Κωνσταντινουπόλεως πόλεως και το µοίρασµα, της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, από του Φράγκους. Το ίδιο έτος (1222) κατέλαβε εκτός των άλλων και ολόκληρη τη Θεσσαλία "συµπεριλαµβανοµένης της Υπάτης και όλης της χώρας των τω Αινιάνων"

- Η Θεσσαλονίκη διέθετε - τότε - και νοµισµατοκοπείο και, ως εκ τούτου, ήταν δυνατή η κοπή νοµισµάτων, σ' αυτή. Το αναφερόµενο, ανωτέρω, νόµισµα (φωτογραφία Νο 5) είναι ένα από εκείνα τα οποία έκοψε, ο Θεόδωρος, στη Θεσσαλονίκη. Το νόµισµα, κόπηκε µεταξύ 1224 και 1230 µ.Χ.. Η ΕΥΡΕΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ∆ΕΣΠΟΤΑΤΟΥ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ. - Το "Παλιό Χωριό" - "Πόλις" ανήκε στο αρχαίο Ελληνικό φύλο των Οιταίων, το οποίο ήταν εγκατεστηµένο στην ορεινή περιοχή της Οίτης. - Οι Οιταίοι ήταν ιδρυτικό µέλος της Αµφικτυονίας της Αρχαίας πόλεως Ανθήλης µε κέντρο το ιερό της ∆ήµητρας, το οποίο υπήρχε σ' αυτή. Η Ανθήλη βρίσκονταν στο δυτικό στόµιο των Στενών των Θερµοπυλών. Εκεί, για πρώτη φορά, αναπτύχθηκε το πνεύµα των Αµφικτυονικών Συνεδρίων. Στο Συνέδριο συµµετείχαν, οι Οιταίοι - ως ιδρυτικό µέλος - µε δύο ψήφους. - Οι Οιταίοι συνόρευαν, προς τα βόρεια, µε το, επίσης, αρχαίο Ελληνικό φύλο των Αινιάνων. Οι Αινιάνες ήταν - και αυτοί ιδρυτικό µέλος της Αµφικτιονίας της Ανθήλης και συµµετείχαν, στο Αµφικτιονικό Συνέδριο, µε δύο ψήφους, όπως και οι Οιταίοι. - Οι Οιταίοι και οι Αινιάνες ήταν στενοί σύµµαχοι µεταξύ των. - Αυτά, βέβαια, ίσχυαν για την αρχαία εποχή. Μας χρησιµεύουν - όµως - και σήµερα, διότι µας προσδιορίζουν το σηµείο επαφής µεταξύ των Οιταίων και των Αινιάνων και µέχρι που έφθασε, ο Θεόδωρος Κοµνηνός ∆εσπότης, καταλαµβάνοντας ολόκληρη τη Θεσσαλία "συµπεριλαµβανοµένης της Υπάτης και όλης της χώρας των Αινιάνων". - ∆εν αποκλείεται, βέβαια, να καταλήφθηκε, µαζί µε τη "Χώρα των Αινιάνων" και η "Χώρα των Οιταίων" ή - κατ' ελάχιστον - η περιοχή του "Παλιού Χωριού" - "Πόλεως". Τα ανωτέρω, σε συσχετισµό µε οικονοµικές και άλλες επαφές µεταξύ των ανθρώπων των δύο περιοχών, εξηγούν την παρουσία και εύρεση, του υπ' όψη νοµίσµατος, στην εξεταζόµενη περιοχή. - Είναι σαφές ότι, µετά τον καταστροφικό σεισµό και την πλήρη εξαφάνιση του - εκεί - οικισµού, θα έπαυσε κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα στη θέση αυτή. Συνεπώς, ότι βρίσκουµε σήµερα - στο σηµείο εκείνο - δεν µπορεί παρά να υπήρχε πριν από το σεισµό. - Κατά συνέπεια, το "Παλιό Χωριό", πρέπει να ήταν - εν ζωή - µετά το 1224 και, ο σεισµός, πρέπει να έγινε µετά το έτος αυτό και ανάλογα µε το πότε, ακριβώς κόπηκε το νόµισµα (µεταξύ 1224 και 1230), πότε έφθασε στο "Παλιό Χωριό" και το πόσο διήρκεσε η χρήση του και η παρουσία του εκεί. Τούτο σηµαίνει

ότι, ο σεισµός, είναι δυνατό να έγινε, σε άγνωστο χρόνο, µετά τα, ως ανωτέρω, προσδιορισθέντα περιστατικά. - Από τουρκική αρχειακή πηγή αντλούµε την πληροφορία ότι, το νέο χωριό Κωσταλέξι, υπήρχε το 1466 µ. Χ., δεδοµένου ότι περιλαµβάνεται, σε χάρτη του έτους αυτού, στον οποίο αναφέρονται τα χωριά, τα οποία ανήκαν στον Καζά (Επαρχία) Ζητουνίου (Λαµίας). -Εποµένως, µε βάση όλα τα ανωτέρω πληροφοριακά στοιχεία, µπορούµε να εκτιµήσουµε ότι, ο σεισµός και η καταστροφή του "Παλιού Χωριού" - "Πόλεως", έγινε, ευρέως, µεταξύ της χρονολογίας κοπής του νοµίσµατος και της παρουσίας του στον τόπο καταστροφής του "Παλιού Χωριού" και του 1466 µ. Χ. Ο ακριβής χρόνος είναι άγνωστος. Αυτή, λοιπόν, είναι η προσφορά, των ευρεθέντων νοµισµάτων, στην ιστορία του Κωσταλεξίου. Φέρνουν, στην επιφάνεια, το µεγαλύτερο και σηµαντικότερο µέρος της χαµένης ιστορίας του!!!!

Παναγιώτης Πανταζής Αντιστράτηγος ε.α. ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ: 1. Σηµειώνεται ότι, περισσότερες πληροφορίες για την ιστορία του Κωσταλεξίου, θα τις βρούµε στον ιστότοπο: www. kostalexi.net και στην ιστοσελίδα "ΚΩΣΤΑΛΕΞΙ ΘΡΥΛΟΣ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ" (Βιβλίο Πρώτο). 2. Η κανονική ονοµασία του χωριού δεν είναι "Κωσταλέξης", όπως γράφεται στους χάρτες και στο Google, αλλά "ΚΩΣΤΑΛΕΞΙ" (Ουδέτερο).