Ο " ΜΙΚΡΟΣ ΗΡΩΑΣ " (Του Αντιστρατήγου ε.α. Παναγιώτη Πανταζή) (ΤΟ (ΤΟ ΑΦΙΕΡΩΝΩ ΣΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΜΟΥ, ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΜΟΥ, ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΟΥ , ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΠΟΥ ΑΓΩΝΙΖΟΝΤΑΙ ΝΑ ΜΕΓΑΛΩΣΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΗΣΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥΣ) ΤΟΥΣ) Τα παλιότερα χρόνια, τότε που τους αγρότες τους μάστιζε η φτώχεια, όλες σχεδόν οι οικογένειες εξέτρεφαν, για την επιβίωσή τους, μία – δύο κατσίκες και μερικά πρόβατα. Αρκετές δε και καμία αγελάδα. Με τον τρόπο αυτό και παρά τις δυσκολίες εκτροφής των ζώων αυτών, εξασφάλιζαν, τις χαλεπές εκείνες εποχές, το κρέας και το μαλλί (από τα πρόβατα), καθώς και όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα (Το γάλα και τα παράγωγά του, ήτοι:: Τυρί, βούτυρο, μυζήθρα, βουστίνα, ξινόγαλο, τυρόγαλο, αλλά και μαλλί από τα πρόβατα). Η οικογένειά μου εξέτρεφε και από τα τρία, από τα ανωτέρω είδη, ζώων. Το έτος 1945, 1945 αν δεν κάνω λάθος, είχαμε δύο αγελάδες, στις οποίες, ο πατέρας μας, τις βάπτισε με τα ονόματα «Ντίνα» και «Θωμαή». «Θωμαή». Στη διπλανή φωτογραφία φαίνεται μία αγελάδα, η οποία ομοιάζει με τη "Ντίνα" της εποχής εκείνης. Θυμάμαι, σαν να τις βλέπω, που, όταν τις φώναζες με τα ονόματά τους, γύριζαν και σε κοίταζαν με τα μεγάλα και καλοκάγαθα μάτια τους, στυλώνοντας ταυτόχρονα και τα αυτιά τους προς την κατεύθυνσή σου. Τα ζώα αυτά τύχαιναν μεγάλου σεβασμού, εκτιμήσεως και αγάπης και έχαιραν ιδιαίτερης περιποιήσεως, γιατί, από αυτά, ήταν εξαρτημένη η επιβίωση όλης της οικογένειας1. 1
Σαν μία λαογραφική παρέμβαση αναφέρω και τα ακόλουθα: Την εποχή εκείνη υπήρχε η συνήθεια, να δίνουν ανθρώπινα ονόματα στα οικόσιτα ζώα. Ίσως για την αναγνώριση της προσφοράς των στην επιβίωση της οικογένειας. Να συμπληρώσω ότι είχαμε - στο σπίτι - και δύο μουλάρια. με τα οποία, ο Πατέρας και η Μητέρα - με ισότιμη συμμετοχή - εκτελούσαν τις γεωργικές και τις άλλες εργασίες του σπιτιού. Το αρσενικό μουλάρι, ο Πατέρας, το είχε ονομάσει "Μάρκο" και, το θηλυκό, "Μαρίκα". "Μαρίκα" Ακόμη και την υπέροχη σκύλα μας, η οποία δεν επέτρεπε ούτε σε σπουργίτη να πλησιάσει στον περίβολο του σπιτιού, την είχε ονομάσει "Κανέλλα" και, το γιό της, "Λόλε". Η "Κανέλλα" είχε επώδυνο τέλος. Τη δηλητηρίασε - στην πλατεία του χωριού - ένας Χωροφύλακας, στα πλαίσια της πολιτικής του Κράτους - της εποχής εκείνης - κατά των αδεσπότων σκύλων για τον περιορισμό της ενδημούσης, τότε, λύσσης. Θυμάμαι ότι, μετά το δηλητηριασμό της και ενόσω ζούσε ακόμη, την πήρα στα χέρια μου και, αυτή, με κοίταζε με ένα πολύ θλιμμένο βλέμμα, σαν να με ρωτούσε:: Τι τους έφταιξα και με δηλητηρίασαν;;; ;;;;; ;;;;; Αυτό το βλέμμα μου σπάραξε, τότε, την καρδιά και το θυμάμαι ακόμη. Ο "Λόλες" είχε κάμει συμφωνία - με μία φοράδα που είχαμε - και η οποία ήταν η εξής:: Ο "Λόλες" θεωρούσε εξαιρετικό μεζέ τις αλογόμυγες τις φοράδας, οι οποίες ενδημούσαν - κάτω από τα σκέλη της - και την έτρωγαν αλύπητα. Η φοράδα - σε αντιστάθμισμα - του επέτρεπε να ακουμπά ο "Λόλες" - τα μπροστινά του πόδια - στα πίσω πόδια της, για να μπορεί να φτάσει και να φάει τις αλογόμυγες!!!! !!!! Με τον τρόπο, αυτό, ήταν και οι δυο ευχαριστημένοι. Η φοράδα απαλλάσσονταν από την ενοχλητική φαγούρα των αλογόμυγων και ο "Λόλες", Λόλες" έτρωγε τα νόστιμα μεζεδάκια του!!!!! !!!!! Απίθανη και πρωτότυπη συμφωνία!!!!!
Η "Ντίνα" Ντίνα", όπως εξ άλλου και η "Θωμαή" Θωμαή", ήταν έγκυος. Ένα καλοκαιρινό απόγευμα, την «έπιασαν» οι ωδίνες (πόνοι) του τοκετού. Κατά τα μεσάνυχτα γέννησε. Από μέρες, οι γονείς μου, την παρακολουθούσαν, για να μπορέσουν να τη βοηθήσουν κατά την ώρα της γέννας. Κατά κακή, όμως, τύχη - και δεν θυμάμαι από ποια αιτία μαζί με το μοσχάρι βγήκε, έξω, και ένα μέρος από τα σπλάχνα της αγελάδας!! !! (Οι γονείς μου απέδωσαν το συμβάν σε «μάτιασμα» (= βάσκαμα = βλάβη προκαλούμενη με την επήρεια του βλέμματος). Καταχωρώ, εδώ, ένα χαρακτηριστικό περιστατικό:: Κατά την ώρα των ωδίνων της "Ντίνας" Ντίνας" διάβαινε, από το δρόμο που περνούσε (και περνά) μπροστά από το πατρικό σπίτι, ο αείμηστος Νικόλαος Ευαγγέλου Παλαιορούτης, Παλαιορούτης ο οποίος είχε κάποιες πρακτικές κτηνιατρικές γνώσεις και ο οποίος - καίτοι αγαθός και καλοκάγαθος άνθρωπος - φημίζονταν, στο χωριό, για το "κακό του μάτι" μάτι". (Ήταν διάχυτη η φήμη ότι, αν έβλεπε ένα ζώο και του άρεσε, το "μάτιαζε" μάτιαζε" αμέσως και, το ζώο, ψοφούσε ή πάθαινε κάποιο μεγάλο κακό !!! !!!). Ο μπαρμπα Νίκος ήταν καβάλα στο γάιδαρό του και κατέβηκε να δει τη "Ντίνα" Ντίνα" - ύστερα από παράκληση της μητέρας μου - που ήταν ξαπλωμένη στο έδαφος πίσω στον αχυρώνα και είχε δυσκολίες στη γέννα. Λόγω της κακής, ως ανωτέρω, φήμης του μπαρμπα Νίκου οι γονείς μου του συνέστησαν να "φτύσει" την αγελάδα (Εθεωρείτο και θεωρείται ότι, το φτύσιμο, αποτρέπει το «μάτιασμα»). Είναι γνωστό το «φτου να μη σι ματγ ματγιάσου» ("φτού να μη σε ματιάσω" ματιάσω") ω"). Αυτός, όμως, δεν την έφτυσε, χολωθείς, προφανώς, για την υπόδειξη, και, αφού μπήκε καβάλα στο γάιδαρό του, συνέχισε το δρόμο του για τα χωράφια του, που ήταν κάτω από το "αυλάκι" (Τον υδραύλακα που φέρνει το νερό από το Γοργοπόταμο για το πότισμα των χωραφιών του χωριού μας, τα οποία, για το λόγο αυτό, ονομάζονται "ποτιστικά"). Όταν, όμως, περνούσε από αυτό το «αυλάκι», ο γάιδαρος, από παραπάτημα, τον έριξε μέσα στο νερό! Ο μπάρμπα Νίκος θεώρησε το συμβάν σαν θεία τιμωρία, επειδή δεν "έφτυσε" την αγελάδα και γύρισε αμέσως πίσω και, έτσι, όπως ήταν μούσκεμα, πήγε στη "Ντίνα" και την έφτυσε με ένα δυνατό "φτού" και έφυγε!! Λόγω της αναταραχής που προκλήθηκε από το ατυχές συμβάν της "Ντίνας", ξύπνησα και εγώ και πήγα στον αχυρώνα, για να δω τι συμβαίνει. Είδα την κατάσταση, στην οποία βρίσκονταν η δυστυχισμένη η "Ντίνα", και την αγωνία και την απογοήτευση που ήταν ζωγραφισμένη στα πρόσωπα των γονιών μου! Από τη συζήτηση που γίνονταν μεταξύ τους, κατάλαβα ότι, το πρόβλημα, ήταν πολύ σοβαρό και ότι, αυτοί, δεν μπορούσαν να παράσχουν καμία βοήθεια στη "Ντίνα". Σε μία στιγμή άκουσα τον πατέρα μου, να απευθύνεται στη "Ντίνα", σαν να ήταν άνθρωπος και να τη ρωτά με θλιμμένη φωνή:: «Γιατί Ντίνα μ’ τό’ τό’ κανις αυτό κι θ’ αφήεις τα τα πιδγιά μ’ νηστ’κά;» (Γιατί Ντίνα μου το έκανες αυτό και θα αφήσεις τα παιδιά μου νηστικά;). νηστικά;) Εγώ, τότε, ήμουν 14 ετών περίπου. Φυσικό ήταν να μην έχω συνειδητοποιήσει το μέγεθος της γονικής στοργής και αγάπης και τη μεγάλη προσπάθεια και αγωνία των γονιών μου, για να ζήσουν και να μεγαλώσουν τα παιδιά τους τη χαλεπή, εκείνη, εποχή! Και όχι μόνο αυτό αλλά και δυσανασχετούσα, πολλές φορές, από τις παρεμβάσεις τους, όσον αφορά τη συμπεριφορά μου, γιατί θεωρούσα ότι, μ’ αυτές, περιορίζονταν η ελευθερία μου! Τα ανωτέρω λόγια του πατέρα μου και οι περιστάσεις υπό τις οποίες λέχθηκαν, με έκαμαν να βιώσω τόσο έντονα, για πρώτη φορά, μία πρωτόγνωρη πραγματικότητα και, παρά το μικρό της ηλικίας μου, με συγκλόνισαν κυριολεκτικά! Ακόμη και τώρα, όταν θυμάμαι τα λόγια αυτά, ανατριχιάζω και αισθάνομαι μία βαθιά συγκίνηση και ευγνωμοσύνη για τους γονείς μου!! Ομολογώ ότι, από το περιστατικό αυτό και πέρα, άλλαξε και προσδιορίσθηκε, σε καινούργιες
2
και στερεές βάσεις, η περαιτέρω στάση αγάπης, σεβασμού και στοργής προς τους γονείς μου2. Αφού λοιπόν, οι γονείς μου, δεν είχαν τη δυνατότητα να παρέξουν καμία βοήθεια στην αγελάδα, δεν απέμεινε τίποτε άλλο, παρά να προσκληθεί, ο Κτηνίατρος, από τη Λαμία. Αλλά, στη Λαμία, ποιος θα πήγαινε; Ο πατέρας, ήταν προφανές, δεν ήταν επιτρεπτό να απομακρυνθεί από την αγελάδα. Η μητέρα μου, εκτός του ότι ήταν αναγκαίο να παραμείνει εκεί και να συμπαρίσταται στον πατέρα μου, ήταν αδιανόητο, γυναίκα αυτή, να πάει μόνη της στη Λαμία, αφού, μάλιστα, στέκονταν εκεί δίπλα και ένας άλλος "άντρας" της οικογένειας και τι "άντρας", 14 ετών!!! !!! Ήταν, συνεπώς, αναπόφευκτο να με κοιτάξει ο πατέρας και να με ρωτήσει:: «Θα πάς 'σύ 'σύ πιδάκι ’ μ;» (Θα πας εσύ παιδάκι μου;). Ο τόνος της φωνής του πατέρα ήταν παρακλητικός, μεν, αλλά - ταυτόχρονα - και επιτακτικός. Η αδήριτη πραγματικότητα, που ξετυλίγονταν μπροστά μου σε όλη της την τραγικότητα και την οποία την αντιλαμβανόμουνα απολύτως, δεν μου άφηνε ούτε και το ελάχιστο περιθώριο για αρνητική απάντηση στην ερώτηση του πατέρα. Αν και πολύ θα το ήθελα να αρνηθώ, εν τούτοις, μόλις μου έρχονταν κάποια τέτοια πονηρή σκέψη, την απόδιωχνα αμέσως με βδελυγμία. Αλλιώς, λοιπόν, έπρεπε να αντιμετωπίσω και να ξεπεράσω το δύσκολο, αυτό, σκόπελο. Εγώ, ο δυστυχής, δεν είχα, μέχρι τότε, απομακρυνθεί καμία φορά από το όριο ασφαλείας της γονικής προστασίας. Τώρα, ξαφνικά και τελείως αναπάντεχα, οι περιστάσεις με καλούσαν, επιτακτικά και χωρίς χρονοτριβή, να ξεπεράσω - το ανωτέρω όριο ασφαλείας - και να βρω τη δύναμη, να διασχίσω - με τα πόδια - νύχτα και ολομόναχος, ολόκληρη την κοιλάδα του Σπερχειού και να πάω στη Λαμία, για να ειδοποιήσω τον Κτηνίατρο!!! !!! Δεν ήταν, δα, και μικρό το βάρος που έπεσε, απότομα, στους παιδικούς μου ώμους!!!! Αλλά και στη Λαμία είχα πάει, μία – δύο φορές, με τον πατέρα, χωρίς να πολυκαταλαβαίνω και που πηγαίναμε μέσα στην πόλη. Που θα πήγαινα, εγώ, να βρω τον Κτηνίατρο; Αυτό μου προκαλούσε ένα επιπρόσθετο δέος. Όλα αυτά μου δημιουργούσαν έναν πολύ έντονο φόβο, που έβγαινε από τα μύχια της ψυχής μου. Συνειδητοποιούσα, όμως, ότι δεν έπρεπε να αφήσω, το φόβο αυτό, να με διαποτίσει και να με κατακυριεύσει, γιατί άλλη λύση δεν υπήρχε, ήταν αδιέξοδο, έπρεπε να ξεκινήσω, αμέσως, για τη Λαμία!! !! Διαισθανόμουνα ότι, η άρνησή μου να πάω στη Λαμία, θα ήταν τελείως εξευτελιστική για μένα, τόσο γιατί θα αποδεικνυόμουνα ως ένας τελείως ανίκανος να αναλάβει τις υποχρεώσεις του και τις ευθύνες του και να ανταποκριθεί στο κάλεσμα και τις απαιτήσεις των περιστάσεων, όσο και γιατί θα αποκαλυπτόμουνα ως ένας δειλός και τιποτένιος "άντρας"!!! !!! Kοίταξα τον Πατέρα μου στα μάτια, που περίμενε την απάντησή μου με αγωνία, κοίταξα και τη Μάννα μου, που με κοίταζε παρακλητικά, πήρα μια βαθιά αναπνοή, όρθωσα το μικρό μου ανάστημα και είπα αποφασιστικά:: "Θα πάου Πατέρα" ατέρα" (Θα πάω Πατέρα)!! Πατέρα)!! Θυμάμαι την ανακούφιση και την περηφάνια που ζωγραφίστηκαν στα πρόσωπα των γονιών μου και που εκφράσθηκαν με τα λόγια του πατέρα «Μπράβου πιδί μ’» (Μπράβο παιδί μου). Τα λόγια αυτά, του Πατέρα, λέχθηκαν με έναν ιδιαίτερα επιδοκιμαστικό τρόπο και λίγο ενισχυμένο στόμφο, για να με ενθαρρύνει και να μου τονώσει το ηθικό, γιατί, ο Πατέρας, αναμφίβολα, είχε αντιληφθεί τους δισταγμούς
2
Αυτό με κάνει να σκέπτομαι, τώρα 83ών ετών, το εξής:: Όταν επισκεπτόμεθα γυναικολογικές κλινικές, βλέπουμε ζευγάρια να βγαίνουν, από την κλινική, τρισευτυχισμένα και κρατώντας ένα καλαθάκι με το μωρό. Διερωτώμαι αν έχουν συνειδητοποιήσει και τις ευθύνες, που κουβαλούν μαζί με το μωρό!!! Η άποψή μου είναι, λαμβάνοντας υπ' όψη και τις εμπειρίες μας με τη σύζυγό μου, η εξής:: Έχουν μια γενική αντίληψη, ότι θα ακολουθήσουν κάποιες υποχρεώσεις, αλλά δεν είναι σε θέση να προσδιορίσουν, ποιες θα είναι αυτές. Στην παρούσα στιγμή γεύονται την ευτυχία τους, που απέκτησαν παιδί, και τα άλλα, όποια και όταν θα έλθουν, τα αφήνουν για αργότερα . Όλα αυτά, βέβαια, εντάσσονται μέσα στα πλαίσια της Θείας Πρόνοιας. 3
μου και από που προέρχονταν αυτοί και τον αγώνα που γίνονταν μέσα μου, για να κατασιγάσω το φόβο μου. Την εποχή εκείνη, βέβαια, δεν υπήρχαν τρακτέρ, αγροτικά αυτοκίνητα και μηχανάκια. Αυτά τα πράγματα ούτε και με την πιο τρελή φαντασία μας δεν μπορούσαμε να τα διανοηθούμε!! !!! !!! Είχαμε τα μουλάρια και μία φοράδα, αλλά, τα ζώα αυτά, ήταν μεγάλα για να τα οδηγήσω, εγώ, μέσα στη νύχτα, γιατί ήταν ενδεχόμενο, ένας αιφνίδιος θόρυβος από κάποιο αγρίμι, να τους προκαλέσει πανικό, να αφηνιάσουν και να πέσω κάτω από τη ράχη τους. Είχαμε και ένα γάιδαρο3, αλλά, το μέσο αυτό μεταφοράς, καίτοι ασφαλέστερο, ήταν πολύ βραδυκίνητο και, συνεπώς, ακατάλληλο για τα διαθέσιμα χρονικά περιθώρια. Δεν απέμενε, λοιπόν, παρά ένας και μοναδικός τρόπος μεταβάσεως, στη Λαμία, δηλαδή πεζοπορώντας και τρέχοντας. Αφού ο πατέρας με καθοδήγησε - για το πως θα βρω το σπίτι του Κτηνιάτρου - και αφού οπλίστηκα με όσο περισσότερο θάρρος μπορούσα, καθώς και με ένα μακρύ "ματσούκι" (ραβδί), για την ασφάλειά μου, ξεκίνησα αποφασιστικά - για τον πρώτο άθλο της ζωής μου - και χάθηκα μέσα στο σκοτάδι.
Το μονοπάτι, για τη Λαμία, φαίνεται, με λευκή διακεκομμένη γραμμή, στην ανωτέρω εικόνα4 και συγκεκριμένα:: Άρχιζε από το Κωσταλέξι, έφτανε στην οδική γέφυρα του Σπερχειού, βορείως του χωριού (Τότε, ο δρόμος αυτός, δεν ήταν ασφαλτοστρωμένος), διέσχιζε, λοξά, όλη την κοιλάδα του Σπερχειού και έφθανε στο χωριό Καλύβια5. Περνούσε μέσα από το χωριό αυτό και, τελικά, συναντούσε το δημόσιο δρόμο προς το Καρπενήσι, στο ύψος των στρατώνων της Λαμίας. Αυτό το μονοπάτι το περπατούσε, ήδη, ο μικρός μας "ήρωας" ξυπόλυτος, γιατί, τα παπούτσια του, τα είχε βγάλει και τα 3
Ξέχασα να σας πω, ότι, ο γάιδαρος, ήταν παραπονεμένος, γιατί, ο Πατέρας, δεν του είχε δώσει όνομα!!!. 4 Μ την κίτρινη διακεκομμένη γραμμή φαίνεται ο κανονικός δρόμος της ¨Δημοσιάς (= του Δημοσίου). 5 Σήμερα, τα Καλύβια, είναι - οικιστικά - ενωμένα μα τη Λαμία. Την εποχή του αναφερομένου επεισοδίου (1945 1945) 1945 ήταν ξεχωριστό χωριό. 4
είχε κρεμάσει στον ώμο του. Θα τα φορούσε, για λόγους αξιοπρεπείας, όταν θα έμπαινε μέσα στη Λαμία!!! !!! Δεν ήμουν, βέβαια "ήρωας", αλλά ένα φοβισμένο παιδί, που πάλευε μεταξύ πανικού και θάρρους! Τον πανικό τον δημιουργεί ο φόβος και αντιλαμβανόμουν ότι, το κλειδί της αυτοκυριαρχίας μου, ήταν να κατορθώσω να επιβληθώ επί του φόβου μου. Οι αισθήσεις μου ήταν τεταμένες στο έπακρο! Τα νεύρα μου τεντωμένα όσο δεν έπαιρνε άλλο! Η ακοή μου σε πλήρη εγρήγορση για να συλλάβει και τον παραμικρό θόρυβο! Τα χέρια μου, ιδρωμένα, έσφιγγαν με δύναμη το ραβδί, έτοιμα να αντιμετωπίσουν κάθε πραγματικό και, κυρίως, φανταστικό κίνδυνο, που θα "παραμόνευε" στο δρόμο μου! Που και που, κανένα αγρίμι, φοβισμένο πρώτο αυτό από την ανθρώπινη παρουσία, έτρεχε μέσα στις σιταροκαλαμιές και ακούγονταν ο χαρακτηριστικός θόρυβος, που προκαλούσε το ταχύ πέρασμά του μέσα σ’ αυτές. Τότε μου κόβονταν το αίμα και, φοβισμένος, κοντοστεκόμουν μέχρι που αντιλαμβανόμουν, με ανακούφιση, την απομάκρυνση του αγριμιού! Να όμως που - με το πέρασμα του χρόνου - και, κυρίως, από το γεγονός ότι δεν συνέβη τίποτε το επικίνδυνο - άρχισα να προσαρμόζομαι, σιγά - σιγά, στη νέα πραγματικότητα. Τούτο είχε σαν συνέπεια να αποβάλλεται, σταδιακά, ο φόβος μου και να ανακτώ την ψυχραιμία μου, με επακόλουθο να προχωρώ με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα. Βάδιζα, σχεδόν, τρέχοντας και ήμουν καταϊδρωμένος και λαχανιασμένος. Και να, επί τέλους, έφθασα στα πρώτα σπίτια του χωριού Καλύβια! Αναθάρρησα ακόμη περισσότερο και το βάδισμά μου έγινε πιο σίγουρο και πιο σταθερό. Ήταν ακόμη νύχτα! Σε λίγο θα έμπαινα μέσα στο χωριό και, έτσι, μου έφυγε κάθε φόβος και ανησυχία. Από εδώ και πέρα τα πράγματα θα ήταν εύκολα. Τα δύσκολα πέρασαν! Καθώς, όμως, διέσχιζα κάποιο δρόμο του χωριού, φαίνεται ότι, κάποιος σκύλος, ενοχλήθηκε φοβερά από την παρουσία του αναιδή παρείσακτου τέτοια ώρα και σε ξένο χωριό!!! !!! Ίσως, μάλιστα, να του χάλασα και τον πρωινό γλυκό του ύπνο και, τούτο, να του προκάλεσε τρομερό εκνευρισμό!! Φαίνεται πως, για όλα αυτά, αποφάσισε να με τιμωρήσει παραδειγματικά!! !!! !!!. Μου επιτίθεται, λοιπόν, με άγρια γαυγίσματα, δείχνοντάς μου - απειλητικότατα - και τα φοβερά του δόντια, για να με καταπτοήσει. Μαθημένος, όμως, εγώ - από τα σκυλιά του χωριού μας - δεν δείλιασα και δεν έπεσα στην παγίδα του, δηλαδή να το βάλλω στα πόδια. Αντίθετα τον αντιμετώπισα θαρραλέα και αποφασιστικά και με δυνατές κραυγές, "όξου όξου - όξου" (όξω - όξω = κραυγή για να φοβηθεί, φοβηθεί, ο σκύλος και να υποχωρήσει), υποχωρήσει) προτείνοντάς του, ταυτόχρονα, το μακρύ μου ραβδί σαν ασπίδα προστασίας, αλλά και σαν όπλο αντεπιθέσεως. Ο σκύλος, προφανώς, δεν περίμενε τέτοια σθεναρή αντίδραση και από ένα μικρό παιδί μάλιστα. Η θέα δε του ραβδιού μου, να κραδαίνετε απειλητικά εναντίον του, φαίνεται ότι είχε ακαριαία καταπραϋντική επίδραση επί του νευρικού του συστήματος, γεγονός που τον αιφνιδίασε. Έτσι, ο σκύλος, ξεθύμανε απότομα και σταμάτησε να μου επιτίθεται. Ευκαιρία βρήκα εγώ και του αντεπιτίθεμαι, κυνηγώντας τον, για να τον εξουδετερώσω πλήρως!! Αυτά έγιναν μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα!! Κατά κακή μου, όμως, τύχη - το άγριο γαύγισμα του σκύλου - συνήγειρε και όλους τους άλλους ομοίους του των γύρω σπιτιών (και τότε όλα τα σπίτια είχαν σκυλιά). Ξαφνικά, λοιπόν, παρουσιάζονται καμιά δεκαριά εξαγριωμένοι σκύλοι, να μου επιτίθενται ομαδικά και από όλες τις κατευθύνσεις!!! !!! Εγώ, από νικητής και τροπαιούχος, περιέπεσα - απότομα - ύστερα από την απροσδόκητη επιθετική επιστροφή του εχθρού ενισχυμένου, μάλιστα, με ισχυρότατες......εφεδρείες, στην έσχατη άμυνα!!! Βρέθηκα σε πολύ δύσκολη και επικίνδυνη κατάσταση!! !! Αντιλαμβανόμουν ότι, αν τα σκυλιά διαισθάνονταν δειλία και πολύ περισσότερο αν το έβαζα στα πόδια, θα με καταξέσχιζαν!!!! Θυμάμαι, λοιπόν, ότι με άγριες φωνές, "όξου όξου", κραδαίνοντας το ραβδί και χτυπώντας το δυνατά στο έδαφος και περιστρεφόμενος, κυκλικά, για να αντιμετωπίσω, τους επιτιθέμενους εχθρούς από όλες τις κατευθύνσεις, έδινα, εκείνη τη στιγμή, αγώνα ζωής και θανάτου!! Ευτυχώς 5
που, την κρίσιμη εκείνη στιγμή, οι σκύλοι συνειδητοποίησαν, ότι, ο αιφνιδιασμός τους, δεν πέτυχε και ότι, το υποψήφιο θύμα, δεν ήταν εύκολη λεία, αντίθετα, μάλιστα, ήταν και σκληρό καρύδι!! !! Με τη σθεναρή μου στάση δείλιασαν, κοντοστάθηκαν και, τελικά, αναχαιτίσθηκαν! Εγώ, όμως , συνέχισα να φωνάζω και να χτυπώ το ραβδί μου στο έδαφος κατά τον ίδιο τρόπο, για να μην τους αφήσω περιθώρια για ανασύνταξη και νέα αντεπίθεση!! Και ξαφνικά, οι σκύλοι, βλέποντας το μάταιο της προσπάθειάς τους, αναστράφηκαν. Φεύγοντας γάβγισαν μερικές φορές ακόμη, προφανώς για την τιμή των όπλων, και εξαφανίσθηκαν!! Εκεί, στη μέση εκείνου του δρόμου, έμεινα ακίνητος για λίγο, προσπαθώντας να συνειδητοποιήσω ότι νίκησα τους σκύλους και ότι γλίτωσα , "παρά τρίχα" τρίχα", από τον έσχατο των κινδύνων!! !! Πήρα μερικές βαθιές αναπνοές - για να ηρεμήσω - και, με τις αισθήσεις μου σε πλήρη εγρήγορση και πάλι, συνέχισα το δρόμο μου προς τη Λαμία χωρίς, ευτυχώς, άλλα κακά συναπαντήματα. Στη Λαμία έφθασα όταν, πλέον, άρχιζε να φωτίζει για τα καλά. Βρήκα εύκολα τα σπίτι του κτηνιάτρου. Ο πατέρας μου, μάλιστα, με είχε συμβουλεύσει, να διαβάσω το όνομά του στη μικρή ταμπελίτσα, που ήταν στερεωμένη έξω από την πόρτα και να χτυπήσω το σιδερένιο «χέρι» (ρόπτρο), που ήταν κρεμασμένο, επίσης, έξω απ’ αυτή (Εγώ πρώτη φορά έβλεπα και χτύπαγα τέτοιο σιδερένιο «χέρι»!!). «χέρι»!! Ο κτηνίατρος βγήκε αγουροξυπνημένος με τις πιτζάμες (Πρώτη φορά έβλεπα και πιτζάμες) και με ρώτησε με καταδεκτικότητα:: "Τι θέλεις παιδί μου;" μου;". Του είπα το και το και ότι, ο πατέρας μου, τον παρακαλεί, να έλθει στο χωριό, για να κοιτάξει την αγελάδα. "Εντάξει" Εντάξει" μου λέει με την ίδια προσήνεια, "πήγαινε και θα έλθω" έλθω". Τα κατάφερα, σκέφθηκα, και πήρα το δρόμο του γυρισμού ανάλαφρος, ικανοποιημένος και χαμογελαστός. Πέρασα και πάλι από τα Καλύβια, αλλά - οι σκύλοι - δεν μου επιτέθηκαν και πάλι, τόσο γιατί, αυτοί, δεν κάνουν - συνήθως - τέτοιες ομαδικές επιθέσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας, όσο και γιατί, όταν με είδαν, θα θυμήθηκαν το ρεζίλεμα που τους έκαμα τη νύχτα και δεν θα το ρίσκαραν, για να μην το ξαναπάθουν!! !! Τόσο πολύ έτρεχα, στο γυρισμό, ώστε έφθασα, στο χωριό, πριν έλθει ο κτηνίατρος, ο οποίος θα έρχονταν με αυτοκίνητο!! !! Ο Πατέρας μου με τη Μητέρα μου με περίμεναν με αγωνία και λαχτάρα! Τους είπα τα καθέκαστα εισέπραξα και τα θερμά επαινετικά λόγια των γονιών μου, αλλά, αφού ο Κτηνίατρος δεν είχε έλθει ακόμη, ο θρίαμβός μου δεν είχε ολοκληρωθεί. Μετά από λίγο, όμως, ένα "φορτάκι" φορτάκι" (Ταξί της εποχής κατασκευής της εταιρείας Ford, Ford, σαν αυτό που φαίνεται στη φωτογραφία) φάνηκε να ανηφορίζει από τη γέφυρα κατά το χωριό. Ήταν ο Κτηνίατρος!! !!! !!! Οι κόποι μου, οι φόβοι μου, !!! Τι ικανοποίηση και ανακούφιση θεέ μου!!! ο κίνδυνος που πέρασα και οι αγωνίες μου δεν πήγαν χαμένα. Η αποστολή μου ολοκληρώθηκε!!!!. !! Ο Κτηνίατρος,περιποιήθηκε, κατάλληλα, την αγελάδα και σε λίγη ώρα, η "Ντίνα" Ντίνα", σηκώθηκε και άρχισε να φροντίζει, με στοργή, το μοσχαράκι της που, παρά λίγο, αυτό μεν να μείνει ορφανό, εμείς δε, τα παιδιά, να μείνουμε "νηστ’κά" νηστ’κά" (νηστικά) (νηστικά). ικά). Ποιος με έπιανε εμένα, τώρα, από τη χαρά μου και την υπερηφάνειά μου! Αισθανόμουν, πλέον, σαν πραγματικός ήρωας και μου φαίνονταν ότι όλοι, στο χωριό, με κοίταζαν με θαυμασμό και με καμάρωναν και ας μην ήξεραν, οι άνθρωποι, τι είχε συμβεί!! !!! !! Είχα περάσει μια δραματική νύχτα στη διάρκεια της οποίας ένιωσα όλη την 6
κλίμακα των συναισθημάτων, από το φόβο και το χείλος του πανικού, μέχρι την ανυπέρβλητη χαρά και υπερηφάνεια!! !!! !!! Πέρασα μια συγκλονιστική νύχτα γεμάτη έντονη πρόκληση και δραστηριότητα, αλλά και αξιοθαύμαστη αντοχή και προσαρμοστικότητα, στοιχεία τα οποία με βοήθησαν, να αντιμετωπίσω και να ξεπεράσω τα προβλήματα που μου έτυχαν. Πέρασα μία περιπέτεια, που, όσο δραματικά και αν εξελίχθηκε και όσο και αν ξεπερνούσε την παιδική μου φαντασία, στο τέλος με αντάμειψε τόσο, που ένιωθα μία γλυκιά και μεθυστική ικανοποίηση!!! !!! Είναι γεγονός ότι , το ανωτέρω περιστατικό, με βοήθησε αφάνταστα σε όλη μου τη ζωή, γιατί το είχα σαν σημείο αναφοράς, σαν χαρακτηριστικό παράδειγμα από το οποίο αντλούσα θάρρος, τόλμη και δύναμη, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που μου τύχαιναν. Με άλλα λόγια, αυτό το περιστατικό, με "μεγάλωσε" μεγάλωσε" πολύ γρήγορα, πρόωρα. Από την άποψη αυτή δεν θα ήταν υπερβολή να πω, ότι ευγνωμονώ, τον Πατέρα μου και τη Μητέρα μου, που μου ανέθεσαν την ανωτέρω αποστολή και το Θεό που με βοήθησε, να αντιμετωπίσω τις δυσκολίες που παρουσιάσθηκαν και να τη φέρω σε αίσιο πέρας. Ο, τότε, "Μικρός ήρωας" και, τώρα, 83ών ετών Πανταζής Παναγιώτης Αντιστράτηγος ε.α.
7