eet jezelf
jong
Zie er jaren jonger uit door dit revolutionaire dieet Elizabeth Peyton-Jones
12009 VBK | Kosmos - EET JEZELF JONG_001-011_prelims.indd 1
16-02-12 09:41
www.kosmosuitgevers.nl Oorspronkelijke titel: Eat Yourself Young Oorspronkelijke uitgever: Quadrille Publishing Limited © 2011 tekst: Elizabeth Peyton-Jones © 2011 ontwerp en lay-out: Quadrille Publishing Limited Illustraties: Katherine Case © 2012 Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen Vertaling: InAksie, Ingrid Buthod-Girard Omslagontwerp: TVG Design Vormgeving: 2-D’sign, Amersfoort ISBN 978 90 215 5174 6 NUR 443 Alle rechten voorbehouden / All rights reserved Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze en/of door welk ander medium ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Deze uitgave is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Noch de maker, noch de uitgever stelt zich echter aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van eventuele onjuistheden en/of onvolledigheden in deze uitgave.
Als je lijdt aan diabetes, hart- en vaatziekten, kanker of andere aandoeningen, zwanger bent, borstvoeding geeft, medicijnen gebruikt of moeite hebt om ijzer op te nemen, dien je eerst je huisarts te raadplegen voor je met het EJJ-dieet begint. Als je een verstoorde bloedsuikerspiegel hebt, moet je mogelijk vaker dan drie keer per dag eten. Als je intensief aan sport of lichamelijke training doet, bijvoorbeeld bodybuilding, dien je met een voedingsdeskundige te overleggen voor je met het EJJ-dieet begint zodat je voldoende eiwitten en koolhydraten binnen krijgt.
12009 VBK | Kosmos - EET JEZELF JONG_001-011_prelims.indd 2
16-02-12 09:41
Inhoud Inleiding 4
Vijf processen die je ouder maken 12 Begrijp hoe deze vijf lichamelijke stoornissen je ouder maken
De vijf meest verouderende levensmiddelen 26 Hoe vermijd je de levensmiddelen die het slechtst zijn voor je lijf?
De vijf meest verjongende levensmiddelen 42 De top-5 van verjongende levensmiddelen
Vorderingen bijhouden 62 Een aantal creatieve tests om te kijken hoe je vordert
De EJJ-detox 74 Maak een bliksemstart naar een jonger ik
Het EJJ-dieet 86 Recepten om je jeugdigheid te voeden en onderhouden
Je leven lang verjongen 148 Makkelijke manieren om je leven lang te verjongen Receptenregister 158 Dankwoord 160
12009 VBK | Kosmos - EET JEZELF JONG_001-011_prelims.indd 3
16-02-12 09:41
inleiding
‘
We zijn veel meer dan wat we eten, maar wat we eten kan ons wel helpen veel meer te zijn dan we nu zijn.
’
adelle davis, pionier op voedingsgebied
Inleiding
Eet jezelf jong is een praktische handleiding voor wie jonger wil ogen, zich jonger wil voelen en jonger wil leven. Vergeet botox, fillers en facelifts. De snelste en effectiefste manier om er jaren jonger uit te zien is gewoon anders te gaan eten. Dat klinkt misschien ongelofelijk, maar het is echt waar. Je kunt jezelf jonger eten en bovendien is het leuker dan je wellicht denkt. Met het Eet Jezelf Jong (EJJ) Plan val je snel af en voel je je lichter, heb je meer energie en minder stress. Je huid wordt beter, je slaapt beter. Al snel merken de mensen dat je straalt van vitaliteit. Maar belangrijker is: je oogt en voelt je jonger. Het geeft een echte kick als je je opeens realiseert dat niet de jaren je een oud gevoel geven, maar je eten. ‘Een goede arts zal altijd eerst proberen te genezen met voedsel,’ zei de Chinese arts Sun Ssu-mo bijna 1400 jaar geleden. Voedsel is medicijn, ons beste krachtvoer, maar ergens onderweg zijn we die vanzelfsprekendheid uit het oog verloren. Op een doorsnee dag halen we onze energie eerder uit kant-en-klare sandwiches, koekjes en vette café latte dan uit gezond eten. We denken dat ons lijf dat gebrek aan voedingsstoffen aankan en dat is misschien ook wel enige tijd zo. Maar als we boven de dertig komen, krijgt ons uiterlijk ervanlangs: huid, haar en nagels verliezen hun glans, we verliezen energie, beginnen versleten te ogen en voelen ons ook zo. Dit is geen natuurlijk of onvermijdelijk deel van het ouder worden. Niemand heeft een stempel met de uiterste houdbaarheidsdatum. Tegenwoordig verwerpen geleerden zelfs het idee dat het lichaam een biologische klok heeft en op een bepaalde manier aftakelt naarmate we ouder worden. De typische symptomen van
–4–
12009 VBK | Kosmos - EET JEZELF JONG_001-011_prelims.indd 4
16-02-12 09:41
inleiding
het ouder worden wijten we nu voor zo’n 25% aan genetische oorzaken en 75% aan opgestapelde celschade door onze leefstijl en andere factoren. Met andere woorden: je veroudert voor een groot deel door het voedsel dat je eet en de leefstijl die je kiest. Al jaren zie ik in de praktijk hoe een dieet het uiterlijk en de energie van mijn patiënten verbetert, hen jaren jonger doet ogen. Ik ben er dan ook van overtuigd dat we grote controle hebben over hoe we ouder worden. Volgens het USDA Human Nutrition Research Center on Aging van de Tufts Universiteit in Boston beïnvloedt ons dieet veel kenmerken van ouderdom, zoals het vetpercentage van het lichaam, bloedsuikertolerantie, LDL/HDL-niveaus, stofwisselingsritme, bloeddruk en het vermogen van het lichaam om zijn inwendige temperatuur te regelen, Met dit boek wil ik alle verjongingskennis die ik heb verzameld doorgeven aan een breder publiek en een nieuwe en realistische kijk geven op eten, die iedereen de kracht geeft om jaren jonger te ogen en zich jonger te voelen. Het EJJ-plan begint met de vragenlijst Hoe jong ben je? op blz. 8-11. Zo krijg je een idee over de functionele leeftijd van je lichaam op dit moment en kun je je verjongingspotentieel ontdekken. Dan leg ik de vijf grootste verouderingsprocessen uit. Je kunt die niet vermijden, maar ik laat je zien hoe je hun invloed kunt minimaliseren door goed voedsel te kiezen aan de hand van de vijf sterkst verouderende levensmiddelen en de vijf superproducten die een verjongend effect hebben op het lichaam. Medische gegevens over voeding hebben zich in de afgelopen tien jaar sterk ontwikkeld en de wetenschap heeft onweerlegbaar vastgesteld welke levensmiddelen je jong en gezond houden. Dat zijn de producten die je dagelijks in je dieet moet opnemen. Het EJJ-plan begint met twee weken detoxen. Deze diepe zuivering is onvermijdelijk. Door bepaald voedsel, cafeïne en alcohol te elimineren, raakt je lichaam een overmaat aan chemicaliën, conserveringsmiddelen en gedenatureerd voedsel kwijt. Het kan zich dan gaan opladen met goede voedingsstoffen die het echt ondersteunen. De meeste mensen merken dat kwaaltjes en symptomen als hoofdpijn, puistjes, constipatie, vermoeidheid en somberheid verdwijnen. Je krijgt meer energie, je hoofd is helderder en je voelt je vitaal en vol zelfvertrouwen, in staat om ingesleten gewoonten die je terughouden af te gooien. Het ontslakken maakt je wakker: het helpt je je te realiseren dat je door goed te eten op een manier die bij jou en je leefstijl past, je in de toekomst zelfs nog meer verjongingsresultaat kunt bereiken. Na de detox komt het EJJ-dieet, dat je je hele leven kunt doen. Het is
–5–
12009 VBK | Kosmos - EET JEZELF JONG_001-011_prelims.indd 5
16-02-12 09:41
inleiding
ontwikkeld om de stress van de vijf verouderingsprocessen te minimaliseren en de opname van verjongende enzymen, bioflavonoïden, antioxidanten, vitaminen, mineralen, sporenelementen en gezonde eiwitten te maximaliseren. Het is gebaseerd op je kennis van hoe jouw lichaam functioneert en aan te passen aan jouw individuele behoeften en smaak. Elk gerecht heeft een kleurencode om ervoor te zorgen dat je de goede mix van voedingsstoffen binnenkrijgt om het verjongingsproces te stimuleren elke keer dat je aan tafel gaat. Het is van belang om van je eten te genieten en de maaltijden lekker en avontuurlijk te houden. Er zijn zo’n 70 spannende recepten, die niet alleen heerlijk smaken maar ook het potentieel van je eten optimaal benutten. Voor alle recepten gebruik je eenvoudige kooktechnieken die je lichaamsfuncties ondersteunen in plaats van te saboteren. Er is ook een eenvoudige Tabel met verjongende producten met kleurencodes (zie blz. 94-99) die aangeeft welke producten de sterke antiverouderingskick geven zodat je ze in je menu kunt opnemen. Als je met het EJJ-plan gestart bent, zul je snel merken dat je de keus of je snel of langzaam veroudert zelf in de hand hebt. Ik kan beloven dat je je binnen twee weken beter gaat voelen, binnen een maand ben je positief en energiek, binnen zes maanden zie je er minstens 3-5 jaar jonger uit en binnen een jaar… nou dat ligt aan jezelf. Soms moet je ergens een streep onder zetten. Je moet zeggen dat je leven voortaan anders zal zijn. Dit boek geeft je de instrumenten om dat te doen. Het is niet zomaar een dieet. Het is een revolutionaire reis naar zelfverwezenlijking en verjonging, waardoor een slanker en energieker jij zal opstaan. Jong zijn draait niet alleen om je biologische leeftijd: het draait om positieve gevoelens, zelfvertrouwen en stralen, over blijdschap en vreugde vinden in wat je doet en in de mensen die je ontmoet, over een hoog energieniveau en een enthousiasme voor het leven ongeacht je leeftijd in jaren. Het EJJ-plan zal niet alleen je lichaam veranderen. Het zal je verwachtingspatroon en je leven veranderen. Je wordt een jonger persoon.
4
6 –6–
12009 VBK | Kosmos - EET JEZELF JONG_001-011_prelims.indd 6
16-02-12 09:41
inleiding
hoe ziet normaal ouder worden eruit?
Hieronder staan enkele van de typische symptomen van veroudering die mensen ondervinden vanaf hun dertigste. Het EJJ-plan kan deze vertragen en soms zelfs omkeren. leeftijd
30
30+
40
40+
50+
50 60+
60
vrouwen
mannen
er komen lijntjes op voorhoofd, neus en mond • huid wordt wat dunner • stofwisseling vertraagt elk jaar zo’n 0,5% • wat minder spiertonus • vanaf 35 jaar verlies van botmassa (rond 1% per jaar) • seksuele top (tussen 35 en 42 jaar) • vruchtbaarheid neemt af (rond 37 jaar)
Spieren worden vervangen door vet (3 kg per 10 jaar) • buik wordt dikker • haar wordt dunner en kruin en slapen kaler • productie testosteron neemt af
kraaienpootjes en lachrimpels verschijnen (ook al lach je niet) • kaak minder afgetekend • meer taille/buikvet • soms vet op schouders en rug • billen/borsten slapper • eerste grijze haren • gezicht oogt smaller • minder soepele gewrichten, banden en spieren • sneller buiten adem: 5-10% verlies van hart- en longcapaciteit • perimenopauze: overslaan menstruatie, hoofdpijn, stemmingswisselingen, enzovoort • vaker somber (20% van de vrouwen lijdt aan depressie) • verminderd zicht
lachrimpels, lijnen voorhoofd (mannenhuid is vetter, dus komen rimpels later) • meer vet op romp en rond inwendige organen • zout en peperkleurige/grijze bakkebaarden • kalen versnelt • licht verlies van libido •minder soepele gewrichten, banden en spieren • minder uithoudingsvermogen • sneller geïrriteerd, vermoeid • stofwisseling in rust vertraagt 2% per 10 jaar • zicht neemt af
Huid steeds dunner, slapper en zakt bij wang en hals • meer grijs haar • nagels dikker, met ribbels • stijvere gewrichten • meer spierverlies • menopauze: ruim de helft van de vrouwen krijgt opvliegers, nachtzweten, vermoeidheid, geheugenverlies, hoofdpijn enzovoort • meer vet op billen, buik, dijen, kin – zelfs onder ogen • minder energie en uithoudingsvermogen • verlies van libido (33% van de vrouwen) • ogen nog slechter • meer risico op hart- en vaatziekten • dunnere botten en osteoporose
diepe lijnen in het gezicht • uitzakken, verdikken huid op wangen en hals • grijs en minder haar • lichaamshaar grijzer • botmassa neemt af • dikkere buik • ogen slechter • lichte krimp (6 mm per tien jaar) • groter risico op harten vaatziekten • prostaat wordt groter (frequenter plassen)
ouderdomsvlekken • diepere rimpels op gezicht/ zakjes onder ogen verschijnen • rimpels in hals • huid steeds dunner en minder soepel, duurt langer om te vernieuwen en herstellen • neus en oorlellen breder en langer • verder verlies van spiertonus • vergroot risico op hart- en vaatziekten/osteoporose • minder energie, uithoudingsvermogen • stofwisseling vertraagt • hoeveelheid lichaamsvocht neemt af • afname kortetermijngeheugen
ouderdomsvlekken • verder verlies van spieren/meer lichaamsvet • huid steeds dunner en minder soepel: herstel duurt langer • dunner haar/kalen versnelt • neus en oren langer • haargroei rond oren/ neusgaten • verlies van lichaamshaar • minder energie/uithoudingsvermogen • afname kortetermijngeheugen
30 40
50 60
–7–
12009 VBK | Kosmos - EET JEZELF JONG_001-011_prelims.indd 7
16-02-12 09:41
inleiding
‘
Om te veranderen moeten we het moe zijn om moe te zijn.
Hoe jong ben je?
’
anoniem
Deze test helpt je de huidige functionele leeftijd van je lichaam te bepalen. Kies het antwoord dat je lijf het best beschrijft. Wees eerlijk. Het is van belang nu precies je leeftijdskenmerken te weten om ze later te kunnen vergelijken en te zien welk effect het EJJ-plan na een tijdje heeft. Op blz. 11 zie je je score en je verjongingspotentieel.
1
Eten bepaalt hoe je oogt en hoe je je voelt. Hoe eet jij? A Je kookt met verse producten, liefst organische. B Je probeert vers te koken, maar eet een paar keer per week kant-en-klare producten. C Je eet vooral voorverpakt eten, maar kookt een à twee keer per week. D Je gaat een paar keer per week uit eten en eet thuis vaak kant-en-klare maaltijden. E Je eet altijd kant-en-klare maaltijden en haalt iets bij de snackbar.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2
Vet opslaan rond de buik kan worden veroorzaakt door insulineresistentie of een stressgerelateerde stoornis. Kijk naar je buik. A Die is plat en stevig. ... ... B Die is een beetje bol met wat spieren. ... ... C Die is goed rond met een opgezette bovenbuik. ... ... D Die puilt altijd uit, met vetrollen. ... ... E Hier zit je meeste overgewicht: je kunt je voeten amper zien. ... ...
3 Nagels worden zwakker en brokkelen af door dehydratie, gebrek aan keratine, vitamine C, calcium, ijzer, foliumzuur, eiwitten of vet. Hoe zijn de jouwe? A Sterk, glanzend, breken of scheuren zelden. B Vrij sterk, scheuren soms, geen markeringen. C Worden dunner en zwakker met markeringen. D Groeien traag, scheuren snel, dik met horizontale of verticale ribbels. E Groeien traag, breken snel, zien er dik uit met flinke ribbels.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
–8–
12009 VBK | Kosmos - EET JEZELF JONG_001-011_prelims.indd 8
16-02-12 09:41
hoe jong ben je?
4 Je huid wordt geleidelijk dun en droog. Is de huid op je onderarm… A zijdezacht, stevig en soepel? B stevig en soepel, maar met ongelijkmatige teint? C merkbaar dunner met wat levervlekken? D minder soepel, droog, met levervlekken en andere verkleuringen? E dun en droog, ruw en niet meer soepel?
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5 Heldere, stralende ogen zijn een teken van jeugd. Zijn de jouwe… A helder met mooi wit en zonder rimpels? B helder, hoewel de huid van de bovenste oogleden wat zakt? C lichtgeel, met zware bovenste oogleden en kleine kraaienpootjes? D dof, met kraaienpootjes en losse huid eromheen? E dof en klein, verborgen achter sterk gerimpelde huid?
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6 Span je billen aan, bloot, en kijk in een spiegel. Hoeveel cellulitis zie je? A Geen, ze zijn stevig en strak. B Je hebt een beetje cellulitis en een paar rimpels. C Een beetje slap met wat sinaasappelhuid. D Dik en slap, met overal sinaasappelhuid. E Uitgezakt met cellulitis, geen spiertonus.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
7 Neem een foto van de onderste helft van je gezichtsprofiel. Hoe ziet het eruit? A De kaak is duidelijk, het puntje van de kin boven de kaaklijn. B De kaaklijn zakt wat, maar de kin is stevig en duidelijk. C De hals begint wat te zakken en ook de kin. D De kin is niet duidelijk te zien en de kaaklijn is onregelmatig. E De kaaklijn is weg, je hebt een pafferige hals.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
8 Je immuunsysteem houdt je jong door verouderende bacteriën, virussen en beestjes te bestrijden. Hoe functioneert het jouwe? A Je wordt zelden verkouden en herstelt altijd binnen 1-2 dagen. B Je wordt twee keer per jaar verkouden en herstelt tamelijk snel. C Je wordt een paar keer per jaar zwaar verkouden en kunt niet goed snel herstellen. D Je bent niet vaak ziek, maar dan wel ernstig. E Je moet goed oppassen omdat je snel ziek bent.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
–9–
12009 VBK | Kosmos - EET JEZELF JONG_001-011_prelims.indd 9
16-02-12 09:41
inleiding
9 Hoe goed slaap je? Slaap ‘ontstrest’ en is de periode waarin je lichaam zich herstelt en verjongt. A Je slaapt goed, ononderbroken en voelt je lekker als je wakker wordt. B Je slaapt goed, ononderbroken, maar voelt je nog suf als je wakker wordt. C Je valt makkelijk in slaap, maar wordt ’s nachts wakker en kunt dan niet meer goed inslapen. D Je hebt moeite om in te slapen, draait en woelt en slaapt niet zo lang. E Je lijdt aan slapeloosheid; je voelt je meestal moe.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
10 Hoe soepel ben je? Door verzuring en te veel suiker kunnen gewrichten stijf worden. A Je kunt makkelijk bij je tenen. B Je kunt bijna bij je tenen, als je eerst opwarmt. C Je kunt niet bij je tenen, maar wel bij je enkels. D Je kunt niet zo ver voorover buigen zonder angst iets te verrekken. E Je kunt niet voorover buigen zonder je knieën te buigen.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
11 Hoe goed is je geheugen? Hieronder staat een rij getallen, waaruit er tien ontbreken. Lees de rij en stop even zodra je ziet waar er een ontbreekt. Onthoud dat (schrijf het niet op). Als je klaar bent, dek je de lijst af en probeert de ontbrekende getallen te noemen. 1 2 3 4 5 7 8 10 11 13 14 15 16 17 19 21 22 23 24 25 27 28 30 31 32 33 35 36 38 40 A Je kunt alle ontbrekende getallen noemen. B Je kunt ongeveer tweederde noemen. C Je herinnert je vijf getallen, maar sommige zijn verkeerd. D Je kunt er twee of drie noemen, maar raadde er heel veel verkeerd. E Je kunt geen enkel getal onthouden.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
12 Mensen met een jeugdige geest zijn energiek en bereid om nieuwe dingen te proberen. Hoe sta jij tegenover het leven? A Je voelt je sterk, vitaal en enthousiast. Je houdt van een uitdaging. B Je houdt van verandering, activiteit en avontuur, maar krijgt die niet genoeg. C Je wordt te veel overstelpt door werk/familie/routine om iets nieuws in te passen. D Je voelt je saai, sloom en het gelukkigst bij vertrouwde vrienden en situaties. E Je zit vast, bent uitgeput, breekbaar en bang voor verandering. Kijk hiernaast voor je score
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
– 10 –
12009 VBK | Kosmos - EET JEZELF JONG_001-011_prelims.indd 10
16-02-12 09:41
hoe jong ben je?
hoe jong ben je? Tel hoeveel A’s, B’s, C’s, enzovoort je hebt en lees verder of je functionele leeftijd (de leeftijd waarop je lichaam lijkt te werken) overeenkomt met je ware leeftijd. Als je straks het EJJ-plan, een tijdje hebt gedaan, doe je de test nog eens om je vorderingen te zien. de meeste a’s Je hebt vooral A’s gescoord. Je bent in vorm. Dit is het niveau van iemand van 20-30. Als je ouder bent, gefeliciteerd: je bent goed op weg om je verjongingspotentieel te bereiken. Zie het EJJ-plan als een investering in je toekomst: het zal het je gemakkelijker maken om je leven lang lichamelijk gezond te blijven, soepel van geest en positief van instelling, om langer maar ook beter te leven. Scoor je ergens een C tot E, zie dit dan als verbeterpunt door er meetbare doelen van te maken. Door het EJJ-plan te volgen, wordt het makkelijker om die kwab kwijt te raken of je haar, huid en nagels sterker te maken. de meeste b’s Als je ouder bent dan veertig en vooral B’s scoort, oog je en voel je je jonger dan je bent. Dit is het niveau van iemand van 30-40, het cruciale decennium voor preventieve antiverouderingszorg. In deze periode beginnen we te merken dat onze spieren wat slapper worden, we wat rimpeltjes en een vetrolletje om het middel krijgen. Met het EJJ-plan kun je deze fysieke veranderingen vertragen en voor de rest van je leven een jeugdiger lijf en gezicht scheppen. Als je D’s of E’s gescoord hebt, behoeven die punten directe aandacht. Kijk je symptomen na in hoofdstuk 1 t/m 4 en vermijd het bijbehorende verouderingsproces. Hoewel het EJJ-plan geen rimpels kan wegpoetsen, kan het wel helpen je huid gladder en steviger en je lijf slanker te maken. Na twee maanden EJJ-plan doe je de test weer om je verbeteringen te zien. vooral c’s Dit is het niveau van iemand van 40-50. Als je jonger bent en vooral C’s hebt gescoord, moet je serieus aan jezelf gaan werken. Probeer het EJJ-plan drie maanden en kijk dan hoeveel
gezonder je je voelt. Als je ouder bent dan 50, doe je het goed maar er is altijd ruimte voor verbetering. Je hebt de keuze om snel of traag te verouderen in eigen hand. Zet hoog in: je wilt glanzende huid en haren, een slank lijf, veel energie en een positief en zelfverzekerd gevoel over jezelf, ongeacht je leeftijd. Probeer het EJJ-plan 3-6 maanden en doe de test dan weer. Je zult opvallende veranderingen zien in je lichaam, stemming, slaappatroon en energieniveau, waardoor je beter oogt en je je beter voelt. vooral d’s Dit is het verjongingsniveau van iemand van 50-60. Als je vooral D’s hebt gescoord suggereert dat dat je momenteel fysiek wat achteruit gaat: misschien een minder soepele huid, broze nagels en haren, overgewicht, cellulitis of de hormonale veranderingen bij vrouwen en mannen tussen de 50 en 60. Al deze gebieden worden aangepakt in het EJJplan. Door meer voedingsstoffen op te nemen en de lichaamsverouderende processen te vermijden, zul je grote verbeteringen merken. Zo zal cellulitis beginnen te verdwijnen als de zuurgraad verbetert. Doe de test nog eens na 4-6 maanden en zie welke veranderingen je kunt meten. Laat je stimuleren door je verbeteringen en kijk vooruit naar nog meer verjonging. vooral e’s Als je vooral E’s hebt gescoord, is je functionele leeftijd nu boven de 60. Toch kent iedereen slanke, fitte, positieve, energieke bejaarden die 20 jaar jonger lijken in hun uiterlijk en doen en laten. Als zij dat kunnen, kun jij het ook. Het EJJ-plan helpt de bloedsuikerspiegel weer in balans te brengen, de huid te hydrateren, de zuurgraad te verbeteren, het bloed van zuurstof te voorzien en levert heel veel fytonutriënten, antioxidanten, sporenelementen en vitaminen, die allemaal bijdragen aan een jeugdiger functioneren. Probeer het EJJ-plan 4-6 maanden: het is ontwikkeld om energie, hersenfuncties, geheugen en stemming op te krikken, zodat je gezond oogt en je vitaal en zo jeugdig mogelijk voelt.
– 11 –
12009 VBK | Kosmos - EET JEZELF JONG_001-011_prelims.indd 11
16-02-12 09:41
1
vijf processen die je ouder maken
p
2 H1
p
3
9 H8
4
10
5
11
6
12
12009 VBK | Kosmos - EET JEZELF JONG_012-025_Hoofdstuk 1.indd 12
7
13
14
16-02-12 09:46
L
eeftijd is niet alleen een getal, maar ook je levenshouding. Mijn doel is je te helpen om niet alleen de fysieke gloed van een jeugdiger uiterlijk te bereiken, maar ook de energie en pure vitaliteit te herwinnen die je ooit vanzelfsprekend vond. Hoe kan het EJJ-plan hierbij helpen? In mijn praktijk heb ik ontdekt dat er vijf normale fysieke processen zijn die als ze worden verstoord of overbelast door eetgewoonten, stress of leefstijl, niet meer goed functioneren. Het gaat om spijsverte ring en afscheiding, de reactie op ontstekingen, het stofwisselingsproces dat we oxidatie noemen, de zuurgraad van het lichaam en de samen werking van hormonen. Als we jong zijn, werken deze natuurlijke pro cessen naadloos samen, maar met de jaren kunnen de belastingen zich opstapelen en leiden tot versnelde veroudering. Door stress werken processen soms los van elkaar sterker of zwakker, wat mogelijk ook andere processen slechter laat werken of compenseren. Zo kan een trage stoelgang leiden tot ontsteking van de dikke darm, gisting of slechte vertering en trage uitscheiding van gifen afvalstoffen. Daardoor verzuren de cellen en kunnen ze beschadigd worden door vrije radicalen (oxidatie). Ten slotte raken de hormonen uit balans, waarmee de vijf verouderingsprocessen in actie zijn. Als je de problemen niet meteen aanpakt, kunnen symptomen chronisch worden. Je kunt last krijgen van hoofdpijn, uitputting, spier- en gewrichtspijn, rimpels, verlies van enthousiasme en plezier en een ‘oud’ gevoel, al ben je nog maar 35. Dieet is cruciaal wil je deze vijf processen weer evenwichtig laten functioneren. We zijn wat we eten en daarom begin ik met een uitwijding over de vijf meest verouderende lichaamsprocessen, het effect dat ze kunnen hebben op je lijf en hoe je hun invloed kunt minimaliseren met het juiste voedsel.
‘
Vraatzucht is een emotionele vlucht, een teken dat er iets aan ons vreet. Peter de Vries, romanschrijver
’
– 13 –
12009 VBK | Kosmos - EET JEZELF JONG_012-025_Hoofdstuk 1.indd 13
16-02-12 09:46
vijf processen die je ouder maken
‘
Het is niet het voedsel in je leven, maar het leven in je voedsel.
’
anoniem
Vertraging van de stoelgang Een goede spijsvertering is cruciaal in het verjongingsproces. De darmen zijn de machinekamer van het lichaam: voedsel gaat erin, voedingsstoffen worden opgenomen en een keurig pakketje afval komt er aan de andere kant weer uit. Prachtig… tot de prestaties afnemen.
luie darmen, vroege veroudering Als de darmen lui of geconstipeerd raken, komen lever, nieren, darmen, longen en huid meer onder druk te staan. Huid, haar, nagels en botten raken ondervoed. Hoofdpijn, puistjes, energiegebrek, chronische vermoeidheid, veel cholesterol en depressie zijn het gevolg. Daarom * Om te zien hoe is de vertraging van de stoelgang het eerste snel je darmen werken, verouderingsproces dat je moet vermijden. eet je twee uur voor de maaltijd Hier zijn vier redenen waarom een optimale en vijf uur voor je gaat slapen 5-10 darmwerking cruciaal is.
gram norit. Kijk hoe lang het duurt 1 Zijn je darmen lui, dan zullen afval voor je zwarte ontlasting hebt. De stoffen zich ophopen, waardoor de lever perfecte tijd is 12-24 uur. Langer en een extra bacteriën en hormonen moet ver trage stoelgang kan ophoping van werken. Combineer dit met een slecht dieet, gifstoffen veroorzaken. Korter en stress of antibiotica en de darmflora raakt uit voedingsstoffen worden niet balans. Gisten zoals candida gaan woekeren en goed opgenomen. produceren giftige nevenproducten, die de lever ook * moet verwerken. Je lijf wordt vatbaarder voor veroudering. 2 Bij luie darmen neem je geen voedingsstoffen, vitaminen en mineralen op. Haar en nagels worden dunner en brozer, je huid wordt droog en slap, je ogen branden en kunnen pijnlijk worden, je oogwit wordt vaal, wangen worden slap, je kunt aankomen en je energie raakt op. Je begint ouder te ogen en je ouder te voelen.
– 14 –
12009 VBK | Kosmos - EET JEZELF JONG_012-025_Hoofdstuk 1.indd 14
16-02-12 09:46
vertraging van de stoelgang
3 De wanden van gezonde darmen laten voedingsstoffen door, maar blokkeren de schadelijke afvalstoffen. Als de darmen slecht presteren, worden afvalstoffen opgeslagen in gewrichten, spieren en ander weefsel, het zogenoemde leaky gut syndrome. Het immuunsysteem valt de afvalstoffen aan en dat kan spier- en gewrichtspijn, artritis, eczeem en een algemeen gevoel van malaise veroorzaken. 4 Zo’n 70% van het immuunsysteem zit in de darmen. Zijn deze lui, dan kan de immuniteit in gevaar komen. Als je immuunsysteem gestrest is, ben je vatbaarder voor infecties en stoornissen zoals voedselallergie en -intolerantie. Je voelt je niet goed, de stress neemt toe en het verouderingsproces versnelt. De bekleding van staan je darmen onder druk? de darmwand vernieuwt Je kunt dan last hebben van: zich om de 4 à 5 dagen, een opgeblazen gevoel, boeren, slechte adem wat snelle verbetering winderigheid (meer dan 15 per dag) mogelijk maakt! felle buikpijn, brandend maagzuur, reflux, indigestie migraine en hoofdpijn dikke darmontsteking, prikkelbare dikke darm, diverticulitis, constipatie, diarree bijverschijnselen zoals acne, artritis, lichaamsgeur, chronische vermoeidheid, verkoudheid, eczeem, fijne rimpels, migraine en hoofdpijn, voedselallergie, psoriasis
perfect poepen Gezonde ontlasting ziet eruit als een gladde banaan met een punt aan een uiteinde, mooi vochtig en zonder schimmel erop. Lijkt het op konijnenkeutels of een klont harde knikkers, dan heeft de ontlasting te lang in de dikke darm gezeten. Vaak weten we niet dat we geconstipeerd zijn, vooral als we elke dag poepen. Maar als je ontlasting hard is of er moeilijk uit komt, ben je bijna zeker geconstipeerd. Andere kenmerken zijn dunne horizontale lijntjes op het voorhoofd en zakjes onder de ogen. Duw links naast de heup op je buik. Hier hoopt de ontlasting zich op in de dikke darm. Ongemak, zwelling en gas duiden vaak op luie darmen. het verband tussen darm en stemming Het spijsverteringsstelsel bevat meer neuronen dan de ruggengraat en meer neuro transmitters dan de hersenen: 90% van de serotonine wordt in de darmen aangemaakt. Luie darmen beïnvloeden dus stemming en emotioneel welzijn. Je krijgt meer energie en gaat positiever denken als je darmwerking op orde is. Zie blz. 94-99 voor voedsel dat vertraging van de stoelgang bestrijdt.
– 15 –
12009 VBK | Kosmos - EET JEZELF JONG_012-025_Hoofdstuk 1.indd 15
16-02-12 09:46