5 minute read
Privé-eigenaars houden de Limburgse bossen gezond
Bosgroep Limburg helpt om het bos door de bomen te zien
Bossen dragen op veel manieren bij aan onze gezondheid. Bovendien remmen ze de klimaatverandering af, zuiveren de lucht en leveren hout. Als we van deze voordelen willen blijven genieten, moeten we de bossen in goede conditie houden. Daarover is ook de wetenschap het eens. De helft van alle Limburgse bossen is in privébezit. Deze eigenaars leveren een heel belangrijke bijdrage aan de toekomst van onze bossen. Voor advies en ondersteuning bij de uitvoering van beheerwerken kunnen ze terecht bij Bosgroep Limburg. Bosgroep Limburg heeft ruim 20 jaar ervaring met het ontzorgen van eigenaars en helpt hen met alle aspecten van bosbeheer.
Op visite bij Dokter Bos
Uit studies blijkt dat bossen de gezondheid bevorderen. “Onze wereld in verandering heeft meer dan ooit nood aan vitale, biodiverse bossen – niet het minst omdat deze verbonden zijn met onze eigen gezondheid,” zegt professor Kris Verheyen, diensthoofd van het Labo Bos en Natuur van de UGent. “Het is bewezen dat bossen de algemene gezondheid verbeteren, de behoefte aan medicatie verlagen en het risico op stress, depressie en sterfte verminderen.”
“Bossen hebben een positieve invloed op diverse aspecten van welzijn en gezondheid. Ze zetten aan tot lichaamsbeweging, verbeteren ons immuunsysteem, herstellen onze aandacht en gaan luchtverontreiniging tegen, onder meer door schadelijk, fijn stof uit de lucht te filteren. In bossen kan je bovendien herstellen van negatieve invloeden zoals lawaai, hitte en andere stressfactoren.”
Bomen als airco’s
Iedereen die wel eens op een hete dag door een bos wandelde, weet dat bomen verkoeling bieden. “Bomen hebben een directe, verkoelende werking door water te verdampen,” aldus Professor Bart Muys, Afdelingshoofd van de faculteit Bos, Natuur en Landschap aan de KU Leuven. “Daarvoor hebben ze verdampingswarmte nodig. Die onttrekken ze aan hun omgeving. Hoe groter de boom, hoe meer hij koelt. Maar er is meer: bomen doen aan fotosynthese. Bij dat proces nemen ze via hun bladeren CO2 op, een broeikasgas dat bijdraagt aan de klimaatverandering. Bomen slaan deze koolstof op in hun houtcellen en in de bodem. Zelfs nadat de boom gekapt is, blijft de koolstof bewaard in het hout.”
Bossen dragen ook bij aan de biodiversiteit. Volgens cijfers van het INBO telt Vlaanderen ongeveer 36 000 soorten planten en dieren, maar een groot deel daarvan gaat achteruit. Veel van hen zijn van het bos afhankelijk om te overleven. Bossen helpen bovendien om water te bufferen en verminderen zowel
Bosbeheer overstromingen als droogte. Bomen, struiken en planten verbeteren met hun wortels de structuur van de bodem, zodat die sneller en beter water opneemt. De strooisellaag fungeert als een spons en helpt water vast te houden.
Werken aan weerbare bossen
Door bossen op een goede manier te beheren, nemen de voordelen voor natuur en mens gevoelig toe. Eerst en vooral is het belangrijk om bossen te wapenen tegen de klimaatverandering. Als bosbeheerder kan je hiertoe bijdragen door te zorgen voor voldoende variatie in boomsoorten, leeftijden en structuur. Professor Kris Verheyen: “Bomen zijn gevoelig voor de klimaatverandering. Veel boomsoorten krijgen het moeilijk door intense periodes van droogte. Bij het bosbeheer van vandaag moeten we heel goed nadenken over hoe we onze bossen weerbaar maken door de juiste soorten te planten en kappingen doordacht uit te voeren. In gemengde, gevarieerde bossen groeien de bomen beter en hebben ze meer kans op overleven.”
Op eigen houtje
Goed beheerde bossen leveren meer en beter hout. Lokaal hout is een waardevolle grondstof en een goed alternatief voor hout uit tropische bossen of minder duurzame materialen zoals plastic. Door een deel van de opbrengsten van de houtproductie terug in de natuur te investeren, kan je nog meer bereiken voor onze bossen.
Professor Bart Muys: “Hout uit duurzaam beheerde bossen, dat we gebruiken voor toepassingen die lang meegaan en die je zoveel mogelijk hergebruikt, helpt de klimaatverandering tegengaan. In het hout is na- melijk veel koolstof opgeslagen. Belangrijk is dat je op een duurzame manier hout oogst, door niet meer te kappen dan er bijgroeit. Duitsland is op dat vlak een goed voorbeeld: het is het Europese land waarvan de bossen de meeste koolstof vasthouden en tegelijkertijd wordt er nergens zoveel hout gekapt.”
Bosgroep Limburg: samen sterk
“In Limburg bestaat één vijfde van de oppervlakte uit bos. De helft daarvan is in handen van privé-eigenaren. Het is dankzij hun inspanningen dat deze bossen hun vele diensten aan de maatschappij kunnen blijven leveren”, zegt gedeputeerde Laura Olaerts, voorzitter van Bosgroep Limburg.
De Bosgroep hecht veel belang aan respect voor eigenaars en hun eigendom. Veel privé-eigenaars stel- len hun bossen het hele jaar open, zodat iedereen ervan kan genieten. Bosgroep Limburg zet haar expertise in om eigenaars te helpen bij alles wat bij bosbeheer komt kijken, zoals vergunningen aanvragen, beheerplannen opmaken en werken uitvoeren. Een deel van de houtopbrengst wordt meteen terug in het bos geïnvesteerd, door na elke kapping een mix van bomen en struiken bij te planten, inclusief wildbescherming. De vzw beschikt over een arbeidersploeg om werken uit te voeren. Door vele kleine, versnipperde bosjes te bundelen, kunnen ze samen heel rendabel en efficiënt werken. De specialisten van Bosgroep Limburg geven advies, maar dringen niets op. Bosgroepleden blijven altijd ‘baas in eigen bos.’ Samen zorgen we voor meer en beter bos.
Info: www.bosgroeplimburg.be
Dit artikel verscheen eerder in HBVL op 27-03-2025.
