ASM 2009 26(1)

Tijdschrift van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart

Jaargang 26 l Maart 2009

LUCHTSPORTEN IN 2009

is topsporten!

Micro Light Vliegen l World Air Games op komst In memoriam Hein Schwing l 6 vragen aan‌ WIT Ballonswaffelen l Bouwen aan de Beaver | Maart 2009

22342-1_Periodiek AirSportMail.indd 1

1

05-03-2009 12:09:54

INHOUD

Het laatste nieuws via

www.knvvl.nl

Maart 2009

3

Voorwoord Chris Borra, Voorzitter KNVvL

4

To be or not to be, luchtsporten in 2009

5

Unieke collectie Nederlandse luchtvaartfoto’s Micro Light vliegen

6

Ronald Termaat naar World Air Games

7

De DHC-2 Beaver op schaal

8

IPC vergadering 2009 ‘Kijken, kijken niet kopen’ bij Zeilvliegen

9

Column RT Geef een schermvlucht cadeau

10

Wedstrijden bij schermvliegen

11

Ballonswaffelen in Inzell Kalender 2009

12

In memoriam: Hein Schwing, 1920-2009 KNVvL luchtvaarttopsportdag

13

6 vragen aan… Fransois van Haaff

14

Boekrecensie ‘100 Jaar Vliegen Voorbij’ Eerste Nachtsprong

15

Agenda en verder

is een driemaandelijkse uitgave van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVvL).

KvK 40409050 ‘s-Gravenhage. NE ISSM 0040/6023 Adres: KNVvL, Jozef Israëlsplein 8, 2596 AS DEN HAAG, T: (070) 314 36 00, F: (070) 324 39 00, E: info@knvvl.nl Redactie en acquisitie: Veva Ekkelenkamp. Aan dit nummer werkten mee: Chris Borra, Fransois van Haaff, Harry Haas, Hans van Hoesel, Arno Landewers, Erik Louwes, Thorsten Möser, Neelco Osinga, Ronald Overdijk, Frits Paymans, Gerard Rutten, Cees van Rest, Koos Sissingh, Frits Snijder, Henk Verbruggen, Bert Wijnands, Aviodrome. Foto’s: Cornel Baumbach, Rachèl Borra, Bart Doets, Leo de Bruin, Gunars Dukste, Maarten van Haaff, Martje van Haaff, Aart de Harder, Arie de Jong, David de Jong, Jeroen Kroon, Neelco Osinga, Ronald Overdijk, Harm Rutten, Martin Scheel, Dick van der Vecht, Henk Verbruggen Ontwerp en vormgeving: VerheulCommunicatie.com Druk en verzending: Thieme MediaCenter Kopij: aanleveren in Word (*.doc) als ‘platte tekst’ (= zonder enige opmaak). De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden kopij te corrigeren, in te korten of niet te plaatsen. Geplaatste artikelen geven niet noodzakelijk de mening weer van redactie en uitgever (KNVvL), tenzij zij expliciet in functie zijn onderschreven. Anonieme bijdragen worden niet geplaatst, evenals bijdragen met lasterlijke uitlatingen jegens personen of instanties. Beeldmateriaal: van digitale foto’s het onbewerkte bronbestand uit de camera aanleveren. Bestandgrootte 1 MB, liefst groter, vanwege de voor druk vereiste resolutie (300 dpi). De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden beeldmateriaal op kwaliteit te beoordelen, te selecteren of niet te plaatsen.

Publicatierechten: tenzij de inzender anders aangeeft, gaan redactie en uitgever (KNVvL) er vanuit dat ingezonden tekst en beeldmateriaal vrij van rechten in ‘Air Sports Mail’ gepubliceerd kunnen worden en ook ter beschikking staan voor gehele of gedeeltelijke publicatie op officiële websites van de ‘KNVvL’. Voor het overige mag niets uit deze uitgave op enigerlei wijze worden gereproduceerd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. ©All rights reserved. No part of this magazine may be reproduced in any form or by any means without prior permission from the publisher. Advertenties: tarieven voor zakelijke advertenties zijn opvraagbaar op het redactieadres, zie boven.

2

22342-1_Periodiek AirSportMail.indd 2

| Maart 2009

05-03-2009 12:09:58

Veranderingen Voor u ligt het eerste nummer van de Air Sports Mail in volledig nieuwe uitvoering. De ASM is het blad voor alle leden van de KNVvL, het blad voor iedereen die het vliegen in een of andere vorm als sport, hobby of vrijetijdsbesteding heeft. Het is de verbinding tussen allen die het vliegen en de luchtvaart als passie delen. Dit blad heeft nu een nieuw en meer aantrekkelijk uiterlijk en een andere opzet en zal daarmee zijn functie beter kunnen vervullen. Daarnaast is ook de organisatie achter het samenstellen en uitgeven van het blad gewijzigd.

De stevige veranderingen rondom ASM staan eigenlijk model voor het forse aantal veranderingen binnen de KNVvL die al in gang gezet of doorgevoerd zijn. Voor het doorsnee lid van de KNVvL (als dat al bestaat) misschien niet de meest opvallende wijzigingen, maar voor onze vereniging zeer belangrijk.

Zo is het hoofdbestuur met een drietal capabele bestuurders uitgebreid en daarmee weer op sterkte gebracht. Ook is de ondersteuning van de portefeuille operaties versterkt en is de informatieverstrekking aan de leden over de resultaten van de belangenbehartiging ingrijpend verbeterd dankzij de website en digitale nieuwsbrieven.

In dezelfde periode is het besturingsmodel van de KNVvL aangepast.

Het hoofdbestuur is daartoe uitgebreid met een vertegenwoordiging van de afdelingsvoorzitters. Hiermee moet de relatie met de afdelingen en de onderlinge samenhang binnen de KNVvL verbeteren. Er zijn nieuwe statuten opgesteld en goedgekeurd. Het nieuwe besturingsmodel is vastgelegd in die statuten. De statuten zijn aangepast aan de aanbevelingen voor “Goed Sportbestuur” van NOC/NSF en zijn ontdaan van verouderde onderdelen.

Er is een project ingericht om een nieuw geautomatiseerd ledenadministratiesysteem te realiseren. De huidige Acces database is verouderd en zeer beperkt in zijn mogelijkheden. Het ziet er naar uit dat een nieuw systeem medio 2009 in gebruik kan worden genomen.

Het kantoor is te koop gezet. Al jaren was het gebouw te groot en inefficiënt. De locatie stond ook de samenvoeging van secretariaten en mogelijke samenwerking met andere sportbonden in de weg. De belangstelling onder potentiële kopers voor het pand is bemoedigend.

Bij een oriëntatie is gebleken dat locaties in het centrum van het land (omgeving Utrecht) ruim voorhanden zijn. Onze verwachting is dat de verhuizing medio 2009 plaats zal vinden.

Al deze belangrijke veranderingen stonden als voornemen beschreven in de KNVvL jaarplannen voor 2008 en 2009. Deze veranderingen

zijn stuk voor stuk gericht op het verbeteren van de organisatie van de KNVvL en op het belangrijkste doel van de KNVvL: het behartigen van de belangen van haar leden.

Van de interne veranderingen zullen de leden op den duur slechts zo nu en dan iets merken. Praktische zaken die iets beter lopen, besluitvorming die makkelijker tot stand komt en breder gedragen wordt.

Maar de interne veranderingen van de KNVvL zullen zich nooit zo opvallend aan de leden voordoen als de veranderingen van de ASM. Minder zichtbaar is daarbij wel dat het team achter de ASM ook is veranderd. Jarenlang hebben Nathalie Chudiak, Rien Frölich, Frits Snijder en Bert Wijnands heel veel van hun tijd, energie en creativiteit gestoken in het samenstellen van ons verenigingsblad.

We zijn hen bijzonder dankbaar voor hun inspanningen en hun doorzettingsvermogen waarmee ze de ASM in stand hebben gehouden.

Overigens blijft Bert Wijnands ook in de nieuwe organisatie betrokken bij de ASM en zal Frits Snijder vanuit de afdeling zweefvliegen betrokken blijven.

Ik wens u veel plezier bij het lezen van deze en de volgende nummers van de vernieuwde Air Sports Mail. Uw reacties op de vernieuwde vorm vernemen wij graag. Ik hoop ook van harte dat de interne veranderingen binnen de KNVvL eraan zullen bijdragen dat u uw plezier in luchtvaart en luchtsport intens kan blijven beleven.

Chris Borra, Voorzitter KNVvL

| Maart 2009

22342-1_Periodiek AirSportMail.indd 3

3

05-03-2009 12:10:06

TOBE OR NOT TOBE! LUCHTSPORTEN IN 2009 DE LUCHTSPORTEN IN 2009 Supertalent modelvlieger Derk van der Vecht gaat naar de WAG

STAAN VOOR EEN CRUCIAAL JAAR. NIET ALLEEN STAAN DE

Ons viermans FS team in vrije val/exit

WORLD AIR GAMES 2009 VOOR DE DEUR, OOK ONZE STRIJD OM CATEGORIE 1 SPORT TE WORDEN, WORDT DANKZIJ DE STEVIG VERANDERDE REGELS VAN HET NOC*NSF HEVIG OPGEVOERD. Tekst Bert Wijnands Foto’s Arie de Jong en Dick van der Vecht

W

orden de World Air Games in Turijn dit jaar een succes?

Zes dagen lang topwedstrijden

onder belangstelling van veel publiek en media. Ondanks de credietcrisis zijn de geluiden van organisatoren en sponsoren positief. De stad Turijn doet er alles aan om de WAG tot een succes te maken. Voor de luchtsportwereld is het een kans om een gerespecteerde plaats te veroveren binnen

NIEUWE TOPSPORTOPZET

wedstrijden voor WK’s, en plaatsingen

de wereldwijde topsportevenementen. De

Voor de KNVvL Topsporters heeft de

tijdens WK’s. Voor de luchtsporten zijn

Nederlandse afvaardiging is terug te vinden

nieuwe topsportopzet van NOC*NSF

er maar zes disciplines met meer dan 24

in vier van de totaal twintig disciplines.

ingrijpende veranderingen tot gevolg.

landen, laat staan met meer dan 55 landen

Geen slechte prestatie, zeker gezien de scherpe

De luchtsporten zijn conservatief en

(eis voor Cat. 1 sporten). Qua prestaties is

selectie-eisen van de FAI. De deelnemers:

hechten sterk aan gewoontes. Bij inter-

een plaats in de top acht noodzakelijk voor

- Zweefvliegen (snelheid met regattastart):

nationale wedstrijden geldt nog vaak de

Cat. 2 Sport. Op dit moment is dat alleen

Ronald Termaat, tweede tijdens het WK

‘meedoen is belangrijker dan winnen’-

weggelegd voor de zweefvliegers (snelheid)

van 2008, is zeker een grote kanshebber

mentaliteit. In Nederland zullen we vanuit

en de parachutespringers (viermans-

voor eremetaal. Ronald gaat altijd voor

de KNVvL de overgang moeten maken

formatiespringen). Willen wij tot de Cat. 1

de eerste plaats.

van een aanpak per luchtsport naar een

Sport behoren dan zullen de selectie-

- Ballonvaren: Henk Broeders scoort tradi-

modern aangestuurde opzet, door middel

systemen van de FAI moeten worden

tioneel hoog tijdens EK’s en WK’s. Toch

van o.a. centrale financiering en concrete

veranderd en gemoderniseerd. De selectie-

zal hij een uitschieter nodig hebben om

afspraken. Dit alles zal een uitdaging

criteria halen staat boven het deelnemen.

in zijn discipline te winnen.

worden maar het sleutelwoord voor succes

Dit is een uitdaging, maar bij vrijwel alle

is samenwerking.

sporten komen zulke systemen voor. Hoe

- Modelvliegen (indoor): Derk van der Vecht is nog geen 20 jaar oud maar nu al een

ziet eind 2009 eruit? Ik ben geen profeet, CATEGORIE 1 SPORT

maar geloof heilig in vooruitgang door

- Schermvliegen (precisie): Aart de Harder

In 2008 zijn alle Topsportdisciplines van het

inzet en samenwerking. Er staat wel iets

zal vermoedelijk een relatieve outsider

NOC*NSF opnieuw ingedeeld. Belangrijke

op het spel, want luchtsporten zonder

zijn, maar kan door een trainings-

criteria voor disciplines zijn het aantal

Nederlandse Topsporterkenning kan ik

programma zeker zijn kansen verhogen.

deelnemende landen aan WK’s en selectie-

mij niet voorstellen. We gaan ervoor!

supertalent. Derk won al eerder op het NK.

4

22342-1_Periodiek AirSportMail.indd 4

| Maart 2009

05-03-2009 12:10:12

Unieke collectie Nederlandse luchtvaartfoto’s DE AFDELING LUCHTVAARTKENNIS HEEFT 2008 AFGESLOTEN MET HET UITBRENGEN VAN EEN CD-ROM MET DAAROP EEN FORS DEEL VAN HAAR UNIEKE COLLECTIE LUCHTVAARTFOTO’S.

MICRO LIGHT VLIEGEN

MLA GEGEVENS Maximale Gewicht: 450 kg Maximale geluid: 60 DbA (het niveau van een normaal groepsgesprek).

Sinds de jaren 50 is er begonnen met

Brandstof: Euro-95

het verzamelen van de collectie foto’s

Verbruik: 10 tot 14 liter per uur

en het archief bestaat inmiddels uit

GEMOTORISEERD VLIEGEN KENT TWEE

Benodigde baanlengte: ca 300 meter

duizenden negatieven. Het nu op

CATEGORIËN LUCHTSPORTEN:

(ook gras)

CD-ROM uitgebrachte deel, met in

HET SPORTVLIEGEN EN MICRO LIGHT

Uurtarief gebruik (inclusief Les):

totaal 474 foto’s, omvat foto’s van

AIRPLANE (MLA). HET SPORTVLIEGEN MET

€ 100,- tot € 150,-

Nederlandse civiele vliegtuigen van

EEN CESSNA OF EEN PIPER IS ALGEMEEN

Totale kosten brevet behalen: € 5000,-

vóór 1980. Onder deze verzameling

BEKEND, MAAR WAT IS VLIEGEN MET EEN

tot € 6500,- (varieert per vliegopleiding/

foto’s is een deel van voor de

MLA EIGENLIJK? VOOR ASM ZETTEN WIJ

vliegclub)

Tweede Wereldoorlog. De foto’s uit

DE FEITEN OP EEN RIJ.

het naoorlogse deel bestaan uit opnamen van verkeersvliegtuigen in

Tekst Michaël Tefsen en Henk Verbruggen Foto Henk Verbruggen

Nederlandse dienst, zoals de Douglas DC-7, Lockheed Constellation,

Micro Light Airplane is de benaming van

De theorie voor een MLA is dezelfde als

Vickers Viscount en Sud Aviation

lichte luchtvaartuigen met een maximale

voor sportvliegers, de Privat Pilot License

Caravelle. Maar ook diverse sport-

startmassa van 450 kg. Er zijn diverse

(PPL) theorie. De theorie bevat o.a.

vliegtuigen komen aan bod, waar-

varianten van deze categorie in de markt.

navigatie, meteorologie, wetskennis,

onder vrijwel alle deelnemers aan de

- Drie-assig bestuurde vliegtuigen, zoals

instrumenten- en motorkennis, vlucht-

ISACAR luchtrally in 1973.

gebruikelijk in de traditioneel bekende

voorbereiding, vliegtuigkennis. In al deze

EEN COMPLETE LIJST MET DE

vliegtuigen.

vakken moet examen gedaan worden.

FOTO’S KAN GEVONDEN WORDEN

- Trikes, gewichtbestuurde vliegtoestellen,

De praktijkopleiding volgt eveneens de

OP WWW.LUCHTVAARTKENNIS.NET/

hierbij is de vorm van de vleugel hetzelfde

door de overheid vastgestelde syllabus.

FOTOCOLLECTIE.HTML

als bij een Delta vleugel.

De medische keuring is de JAA klasse-II

- Paramoteurs, gemotoriseerde parachutes Het volgende deel van de reeks zal foto’s van Nederlandse militaire vliegtuigen bevatten.

mag worden begonnen moet de theorie

een rugzak op de rug draagt.

voltooid zijn en moet de kandidaat medisch

- Lichte Autogyro’s, een soort helikopter

WILT U MEER INFORMATIE OVER DE

waarbij de rotor wordt aangedreven door

UITGEBRACHTE CD OF DE AFDELING

de voorwaartse snelheid.

LUCHTVAARTKENNIS, NEEM DAN

- Lichte helikopters.

goedgekeurd zijn.

Wist je dat...

In diverse landen worden deze toestellen niet alleen voor de hobby gebruikt, maar ook

CONTACT OP MET DE HEER LOET KUIPERS LOETK@HOTMAIL.COM VIA LOE LOETK@ T HOT TMAI AIL.C L.CO OM

keuring. Voordat aan het praktijkexamen

waarbij de vlieger een lichte motor als

OPLEIDING EN BREVETTERING

als reisvliegtuig, voor surveillance door de

De opleiding voor zowel theorie als praktijk

politie en voor milieu-inspectiedoeleinden.

is gestandaardiseerd. Iedereen moet voldoen

Dit vanwege de zeer geringe geluids-

aan de door de overheid gestelde eisen voor

belasting, maar vooral vanwege het lage

sportvlieger. Om te mogen vliegen met een

brandstofgebruik.

MLA is een Recreational Pilot License (RPL) brevet nodig. Voor het vliegen met een vleugelvliegtuig komt daarachter de

MEER OVER MLA OP

toevoeging A en voor helikopters de toe-

WWW.GEMOTORISEERD-VLIEGEN.NL

voeging H.

OF WWW.MICROLIGHT.NL

| Maart 2009

22342-1_Periodiek AirSportMail.indd 5

5

05-03-2009 12:10:16

Ronald Termaat met zijn eigen 18m Ventus cxT. In Italië vliegt hij met een speciaal voor de GP geprepareerde 15m Ventus ax.

Ronald Termaat

NAAR WORLD AIR GAMES BIJ ZWEEFVLIEGEN BEREIDT DE KERNPLOEG ZICH VOOR OP HET INTERNATIONALE WEDSTRIJDSEIZOEN. NIEUW NAAST WK’S EN EK’S ZIJN DE WOLRD AIR GAMES, 6 TOT 13 JUNI IN TURIJN. RONALD TERMAAT ZAL DAAR DEELNEMEN AAN DE SAILPLANE GRAND PRIX (SGP).

Tekst Frits Snijder Fotografie Jeroen Kroon en David de Jong

vergroot. Erg spannend voor insiders. Maar onbegrijpelijk voor het gewone publiek. Dat ziet liever een rechttoe-rechtaanrace.

R

onald Termaat is de Nederlander met de beste kansen

Ronald vindt het ook aantrekkelijk: ‘Win ik of verlies ik? Omdat

op de World Air Games (WAG). Aldus KNVvL-hoofd-

we tegelijk vertrekken, hoef ik maar naar de anderen om mij heen

bestuurslid Bert Wijnands elders in dit blad. Hij is regerend

te kijken en ik weet het. Bovendien vliegen we allemaal onder de-

Europees kampioen en vice-wereldkampioen in de 18m klasse.

zelfde meteocondities. Taktiek helpt dan niet echt, ik denk dat het

In de World Sailplane Grand Prix, het zweefvliegonderdeel van de

je juist afleidt. Een goede kist en gegeven de thermische condities

WAG, vliegen alleen toppers. Hooguit twintig, wat het spannend

zo scherp mogelijk vliegen, daarvan moet je het hebben. Het verschil

en overzichtelijk houdt voor het publiek. De wedstrijdformule

maak je zelf, iets wat me erg aanspreekt.’

wijkt af van ‘gewone’ zweefvliegwedstrijden en bestaat nog maar een paar jaar. Nadat ze zijn opgesleept, passeren alle deelnemers

VOOR HET EERST NAAR WK VROUWEN

gelijktijdig de virtuele startlijn (regattastart). De race duurt

De zweefvliegers hebben alle plannen voor het seizoen 2009 gereed.

hooguit twee tot drie uur, met afstanden niet groter dan 200 tot

De NK is op Terlet, 21-31 mei. Ronald Termaat gaat dus naar de

400 km. Er is live coverage met behulp van camerabeelden uit de

WAG (Turijn, 6-13 juni). Verder gaan ze met in totaal 4 man naar

cockpit en tracking systems (zoals met zeilraces) en een finish

Litouwen (Kaunas, 15-28 juli) voor de EK’s in de Standaard- en

met veel publiek. De snelste wint en de rest scoort naar volgorde

Clubklasse. Met 7 man naar Slowakije (Nitra, 27 juni-11 juli)

van binnenkomst. Zo simpel is dat.

voor de EK’s in de 15m, 18m en Open klasse. Hier is ook Ronald van de partij om zijn Europese titel te verdedigen. Met 5 man

HET VERSCHIL MAAK JE ZELF

naar Finland (Rayskala, 21 juni-5 juli) voor de WK Junioren in

Bij WK’s en EK’s kunnen de zweefvliegers binnen marges hun

de Standaard- en Clubklasse. En Irene van der Zwan gaat naar

afvliegtijd zelf bepalen. Dat laat veel ruimte voor tactiek. Je kunt

Hongarije (Szeged, 25 juli-8 augustus) voor de 5e WK Vrouwen.

bijv. later vertrekken, in de verwachting dat de meteocondities

Zij is de eerste Nederlandse die aan een WK Vrouwen deelneemt.

tegen die tijd op je pad een hogere reissnelheid toestaan.

Mogelijk win je dan van de eerder vertrokken concurrentie. Sterk verbeterde meteo, coaching vanaf de grond en de waarneming en

MEER INFO OP WWW.ZWEEFPORTAAL.NL,

communicatie met teamvliegen hebben de tactische mogelijkheden

WWW.WORLDAIRGAMES.ORG EN WWW.WAG2009.COM/ENG

6

22342-1_Periodiek AirSportMail.indd 6

| Maart 2009

05-03-2009 12:10:19

F4C IS IN DE MODELVLIEGSPORT DE BENAMING VOOR HET IN WEDSTRIJDVERBAND BOUWEN EN VLIEGEN VAN RADIOBESTUURDE SCHAALMODELLEN. DE BEDOELING IS OM EEN VOORBEELD VAN EEN BESTAAND VLIEGTUIG ZO GOED EN GEDETAILLEERD MOGELIJK NA TE BOUWEN EN ER VERVOLGENS OOK MEE TE GAAN VLIEGEN. GERARD RUTTEN BOUWDE EEN SCHAALMODEL VAN DE DHC-2 BEAVER EN VLOOG ERMEE OP HET WK IN WOCKLAWECK 2008 (POLEN).

Tekst Gerard Rutten Foto’s Harm Rutten

De DHC-2 Beaver op schaal Links: Gerard Rutten en rechts: Frans Schellenberg, chef magazijn van stichting ‘Koninklijke Luchtmacht Historische Vlucht’

‘H

et bouwen van een schaalmodel begint met het verzamelen van documentatie (foto’s en teke-

ningen) van het voorbeeld om aan de hand daarvan een bouwtekening te kunnen maken’ vertelt Rutten. ‘In het geval van de Beaver was dit redelijk gemakkelijk aangezien het origineel eigendom is van de stichting ‘Koninklijke Luchtmacht Historische Vlucht’ en gestationeerd is op Vliegbasis Gilze Rijen. Ik kon dus uitgebreid foto’s nemen het voorbeeld bestuderen.

Vervolgens wordt er een bouwtekening gemaakt. En daarna kon de bouw beginnen!’

De materialen waar gebruik van wordt gemaakt zijn zeer divers. ‘Vaak, ook in het geval van de Beaver, worden veel diverse materialen gebruikt. Hoofdmoot is het lichte balsahout, maar hier en daar komt ook hardhout en triplex voor. Daarnaast

GEGEVENS

wordt ook kunststof gebruikt zoals polyester.

Origineel

Model (Schaal1:4.7)

Na enkele maanden arbeid en veel geduld

Spanwijdte

1463 cm

311.5 cm

worden de contouren van het vliegtuig

Lengte

924 cm

196 cm

zichtbaar.’

Gewicht

1350 kg

15 kg

Rutten vervolgt: ‘het model wordt vervolgens

Motor

Pratt Whitney Wasp

Saito 50cc 2 cylinder boxer

bekleed, beplaat of beplankt. Daarna wordt het voorzien van een laag polyestermat met polyesterhars en kan het schuren

werker van Sikkens kon de juiste actuele

nog zaken verkeerd gaan als je ermee gaat

beginnen.’ Het schaalmodel kan vervolgens

kleur worden vastgesteld en worden aan-

vliegen’ aldus Rutten. ‘En het vliegen met

beschilderd worden. ‘Nu komt het aan op

gebracht. Daarna kon het afwerken van

het schaalmodel is het uiteindelijk doel

precisie, want de kleur moet zo goed

het model beginnen, tot in de kleinste

van deze missie.’ Uiteindelijk pakte de

mogelijk overeenkomen met het origineel.

details werden accenten zowel op als in

testvlucht positief uit voor Rutten en kon

De juiste kleurnummers van de Beaver

het model aangebracht. En na twee jaar

hij met zijn DHC-2 Beaver deelnemen

waren wel bekend, maar doordat het

was het schaalmodel dan eindelijk gereed.’

aan het NK en het Wereldkampioenschap

originele vliegtuig enkele jaren geleden

Voordat er een testvlucht werd gedaan,

in Polen (in Wocklaweck 2008). Daar

gespoten was, klopten deze kleuren niet

ging het schaalmodel eerst op de foto met

eindigde hij met dit model op de 17e

meer precies. Met behulp van een mede-

zijn grote broer. ‘Want je weet nooit of er

plaats uit een deelnemersveld van 47.

| Maart 2009

22342-1_Periodiek AirSportMail.indd 7

7

05-03-2009 12:10:23

‘Kijken, kijken niet kopen’

V.l.n.r. Ronald Overdijk, Henny Wiggers, Igor van Aperen aan het werk.

bij Zeilvliegen Tekst Koos Sissingh Foto Bart Doets Zwaar weer voor de afdeling Zeilvliegen, die te kampen heeft met twee hoofdpijn-dossiers: de transponderplicht en het convenant met het Ministerie van Verkeer & Waterstaat, in samenwerking met de afdeling Schermvliegen. En daarnaast speelt er nog de subsidieproblematiek van het NOC*NSF, die

IPC

bepaald heeft dat de subsidie wordt gehalveerd en slechts aan bepaalde doelen mag worden besteed.

VERGADERING 2009 Tekst Ronald Overdijk Foto Ronald Overdijk

Zeilvliegen is een zeer fotogenieke sport, die bij iedereen wel tot de verbeelding spreekt. Tegenwoordig komen er talloze TV-spotjes voor met daarin deltavliegers, die de vrijheid en schoonheid van de sport benadrukken.

De International Parachuting Commission (IPC) kwam in de

Maar ondertussen zijn er maar weinig mensen die de

laatste week van januari bij elkaar om de plannen en reglementen

zeilvliegsport actief willen beoefenen. Gevolg van

voor het komend jaar te bespreken. De Nederlandse afvaardiging

dit ‘kijken, kijken, niet kopen’-verschijnsel is dat de

in de personen van Ronald Overdijk, Henny Wiggers en Igor van

zeilvliegers meer en meer in de verdrukking raken.

Aperen waren naar Västerås in Zweden afgereisd om de belangen

En dat terwijl de Nederlandse zeilvliegers internationaal

van springend Nederland te vertegenwoordigen. Aangezien Para-

goed kunnen meekomen. Maar het kan nog (veel)

chutespringen intussen zes officiële disciplines omvat duurt de

beter, vindt het bestuur en in overleg met de wedstrijd-

vergadering maar liefst vijf dagen. Maar dan wordt ook alles over

commissie is het beleid ten aanzien van de (top)-

Precisie & Style, Artistic events (Freestyle & Freeflying), Koepel-

wedstrijdsport gewijzigd. De leden van de Kernploeg

formatiespringen, Formatiespringen, Canopy Piloting (swoopen)

worden in het vervolg niet meer alleen geselecteerd

en Paraski besproken.

op individuele prestaties, maar ook en vooral of zij

2009 Is een bijzonder jaar omdat naast de World Air Games in

goede teamplayers zijn. In Engeland zijn met deze

Turijn ook de World Games voor parachutespringen (Kaohsiung,

aanpak uitstekende resultaten behaald en dat willen

Taiwan) plaats zullen vinden. Voor deze evenementen zijn aange-

we in Nederland ook bereiken. Want met een foto-

paste regels opgesteld en wordt er geëxperimenteerd met afwijkende

genieke sport met goede sportresultaten, moeten er

regels. Een van deze afwijkingen is het invoeren van live air-to-ground

toch weer zonniger perioden gaan aanbreken.

video voor directe jurering en het slechts toestaan van één viewing voor de scheidsrechters in plaats van twee. Dit om sneller de resultaten aan het publiek en media te kunnen laten zien.

De WAG kunnen van doorslaggevend belang zijn in het volwassen presenteren van luchtsporten richting media, overheidsinstanties en subsidiënten zoals NOC*NSF. Een en ander past ook binnen het strategische beleidsplan van de IPC met als thema ‘Attractief en dynamisch’, waarbij de missie van de IPC is ‘the pursuit of excellence in sport parachuting’. Omdat dit plan unaniem is aangenomen betekent dit ook dat alle landen hieraan moeten werken.

Nederland heeft overigens een goede beurt gemaakt met de prima organisatie, uitvoering en PR van het WK koepelformatiespringen 2008 te Teuge. De IPC heeft verder diverse WK’s toegekend die volgend jaar zullen plaatsvinden in Rusland, Montenegro en Oostenrijk. De vergadering van 2010 vindt plaats te Lausanne.

8

22342-1_Periodiek AirSportMail.indd 8

| Maart 2009

05-03-2009 12:10:29

column

RT S

inds wij klanken uitstoten die door een ander begrepen

ze totaal onbegrijpelijk zijn geworden. Niet in de laatste plaats de

kunnen worden heeft die wijze van communiceren een

Britten. Zij hebben daarvoor de benaming dialect uitgevonden.

majeure positie verworven in ons dagelijks leven. Het

Dat is een klankvervorming waarbij gelijktaligen elkaar niet meer

praten is niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Toen

begrijpen. Het valt dan ook te verwachten dat vele Engelstaligen,

stemverheffing en schreeuwen niet langer voldeden om een afstand

met de Amerikanen voorop, de test niet zullen doorkomen.

met mondklanken te overbruggen ging men naarstig op zoek naar

Daarbij komt dat de RT een zodanig verminkte en gecodeerde

alternatieven. De een begon met vlaggen te zwaaien (semafore),

luchtvaartvaktaal gebruikt dat een welopgevoede Engelssprekende

de ander knipperde met licht (morse) en een derde stuurde

daar geen chocolate van kan maken.

punten en strepen door een draadje. Dit coderen en decoderen was voor een militair met veel tijd geen probleem, maar voor de

Het verplichtstellen van radio en RT aan alle vormen van luchtsport

communicerende mens wat omslachtig en tijdrovend. De tele-

zal buiten nut en noodzaak een onverantwoorde aantasting zijn van

graaf van Breese werd door ene Marconi, die gelukkig even zijn

de vliegveiligheid, een nutteloze verhoging van de administratieve

pasta liet staan, draadloos gemaakt, waarop ene Bell de draadjes

lasten, maar een reuze bevrediging van de controlefreak die dit

kon benutten om er de telefoon op aan te sluiten. De ether was

ballonnetje heeft opgelaten.

ontdekt en thans stuurt bijna elke wereldbewoner zijn zin en onzin het zwerk in, hopend op een willekeurige ontvanger of gericht aan een code van een geselecteerde telefoonbezitter. Telecommunicatie is niet meer weg te denken uit onze samenleving en is veruit het belangrijkste medium om berichten uit te wisselen.

De luchtvaart heeft dankbaar gebruik gemaakt van alle mogelijkheden al heeft het wel lang geduurd. In vrijwel alle takken van de luchtvaart is men nog steeds bezig op de oorspronkelijk wijze.

De morsecode wordt nog steeds gebruikt voor identificatie van zenders, de radio wordt niet overal benut en lichtsignalen en handgebaren zijn nog steeds in zwang om afstanden te overbruggen.

Geheel rudimentair gebruikt iedereen nog wel eens de duim, de vuist of de middelvinger om iets over te brengen waar dat eigenlijk veel directer kan. Ook hier is de afstand een factor, veelal voor de

De cadeaubon is te winnen via de website van de afdeling schermvliegen: www.knvvl.nl/afdelingen/schermvliegen

eigen veiligheid.

Diezelfde veiligheid is het argument om alle luchtvarenden in de toekomst te verplichten een radio in de ‘aan’-stand bij zich te hebben. Niet om direct te kunnen communiceren, maar om de alles controlerende overheidsmacht in de gelegenheid te stellen directieven uit te vaardigen in geval zij dat wenselijk acht. Helaas is het dragen van een radio gebonden aan een radiotelefoniebevoegdheid. Gevolg is derhalve dat elke vlieger een dergelijke bevoegdheid zal moeten behalen. Europese verlichte geesten hebben daarbij bedacht dat de vlieger dan tevens een behoorlijke spreekvaardigheid in de Engelse taal dient te hebben. Kijk, hier gaat de autoriteit de mist in. Zieke krachten hebben in het verleden de communicatie willen boycotten door de tongvallen en klanken van de diverse stammen en volkeren zodanig te verminken dat

GEEF EEN SCHERMVLUCHT CADEAU

Ervaar de kick van een paraglider met de cadeaubon voor een tandemvlucht. De bon is in te leveren bij één van de vliegscholen in Nederland waar je een afspraak kunt maken om een tandemvlucht onder begeleiding van een bevoegde tandempiloot mee te maken. Je wordt opgetrokken middels de lier en maakt dan een vlucht die in duur kan variëren van vijf tot meer dan dertig minuten, grotendeels afhankelijk van de plaatselijke omstandigheden zoals het weer en dan met name de thermiek.

De cadeaubon is een initiatief van de afdeling Schermvliegen en vliegscholen om het schermvliegen te promoten.

| Maart 2009

22342-1_Periodiek AirSportMail.indd 9

9

05-03-2009 12:10:41

Aart de Harder tijdens een precisiewedstrijd

ZOALS BINNEN ALLE AFDELINGEN KENT OOK DE AFDELING SCHERMVLIEGEN EEN AANTAL WEDSTRIJDEN EN WEDSTRIJDSOORTEN. AAN DEZE WEDSTRIJDEN NEMEN MEER DAN 60 PILOTEN UIT NEDERLAND DEEL. Tekst Cees van Rest Foto’s Martin Scheel en Aart de Harder

Schermvliegers tijdens het WK Mexico 2008

WEDSTRIJDEN BIJ SCHERMVLIEGEN PRECISIE: OUDE TRADITIE

AEROBIC’S: GEEN NEDERLANDERS

duidelijk wordt dat met de simpele bijna

Een heel oude traditie is de precisie-

Binnen het schermvliegen bestaat ook

natuurlijke hulpmiddelen die de scherm-

wedstrijd. Het gaat er daarbij om te landen

nog de discipline aerobic’s. Deze tak van

vliegers hebben (een scherm, een vario en

op een stip van 5 centimeter doorsnee.

sport wordt op dit moment door geen

een zitje) ook boven het vlakke Nederland

Voorwaarde is dat de piloot staande landt.

enkele Nederlander uitgeoefend.

grote afstanden kunnen worden afgelegd.

Deze online competitie kent ook een inter-

Deze vorm is afgeleid van het precisieparachutespringen met squares. In 2008

AFSTANDVLIEGEN: POPULAIR

nationale wedstrijd en binnen die wedstrijd

was John van der Reijden Nederlands

Het merendeel van de wedstrijdpiloten is

een competitie tussen de Nederlanders.

Kampioen in deze discipline. Dit jaar

actief bij het afstandvliegen. In deze tak

Hierbij maakt het niet uit waar ter wereld

zal Aart de Harder Nederland vertegen-

van sport kennen we de Dutch Open Flat-

er gevlogen wordt. De winnaar van deze

woordigen op de World Air Games.

land Competition (DOFC) en het online

competitie over het jaar 2008 was Hugo

NK. De DOFC is een jaarlijkse wedstrijd in

Robben. Zijn beste vlucht was in Zuid-Afrika

SNELHEID: RED BULL XALPS

Nederland tijdens een weekend in mei/juni.

(de Aar) 278 km. Hiermee heeft hij zich bij

Een om het jaar terugkerende wedstrijd

Het online NK is in 2007 gestart en via de

de wereldtop gevoegd, alhoewel het wereld-

is de Red Bull XAlps race: 818 km

website www.goxc.org worden de resultaten

record afstand op meer dan 500 km staat.

vanuit Salzburg in Oostenrijk naar

gedurende het hele jaar bijgehouden.

Monaco via de Alpen. Het criterium

De 6 beste vluchten in een jaar tellen mee

TOEKOMST

bij deze race is de tijd; behalve vliegen

voor de uitslag. Het NK betreft alleen de

Er wordt nu hard gewerkt aan het initiatief

mogen de deelnemers ook (hard)lopen.

vluchten gestart in Nederland.

om een online NK wedstrijd te organiseren

Dus als er geen thermiek is, zoek je

In 2008 werd Edwin Grootoonk Nederlands

met een finaledag tussen de 16 hoogste

die lopend op. Dit jaar doet Ronny

Kampioen. Zijn beste vlucht boven Neder-

genoteerden. De online faciliteit geeft de

Geijsen mee aan de wedstrijd die op

land kende een afstand van 134,53 km

mogelijkheid om echte resultaten in kilo-

19 juli van start gaat. De schatting is

van Bruinhaar naar Gorinchem. Aan deze

meters te laten zien en tijdens de finaledag

dat de deelnemers 20 dagen over deze

competitie deden in 2008 veertig piloten

wordt duidelijk wie bij gelijke weersomstan-

afstand zullen doen.

mee. Het bijzondere aan de wedstrijd is dat

digheden het beste resultaat levert.

10

22342-1_Periodiek AirSportMail.indd 10

| Maart 2009

05-03-2009 12:10:53

Ballonswaffelen

column

IN INZELL DANKZIJ DE FANTASIE VAN BALLONVAREND NEDERLAND KON TIJDENS DE INZELLER BALLONWOCHE (24-31 JANUARI) EEN NIEUW WOORD AAN DE VADERLANDSE VOCABULAIRE WORDEN TOEGEVOEGD: BALLONSWAFFELEN. DE BETEKENIS ERVAN

Foto Cornel Baumbach

WETEN DE BETROKKEN BALLONVAARDERS MAAR AL TE GOED! Tekst Hans van Hoesel Foto Gunars Dukste

Veel pret en plezier kenmerkten de sfeer tijdens de ballonvaart-

Kalender 2009

evenementen in het Zuid-Duitse Inzell. Voor de twintigste keer waren daar vele ballonteams neergestreken, waaronder bijna

Mijn oog valt op de kalender. U weet wel, zo’n eeuwigdurende

dertig Nederlandse ballons. De combinatie van sneeuw, bergen

waar je niet elk jaar de verjaardagen op hoeft in te vullen.

en de kleurrijke ballons leverden de mooiste taferelen op. Enkele

Die verjaardagen staan er met rood op, wat overigens niet

Nederlandse deelnemers hadden zich voorbereid op een zoge-

wil zeggen dat er geen verjaardag aan de aandacht ontsnapt.

naamde trans Alpine crossing (een ballonvaart dwars over

Dat komt dan weer doordat onze kalender niet op de meest

de Alpen). Maar zij moesten bij gebrek aan noordenwind zich tot

logische plaats hangt.

lokale vaarten beperken, die natuurlijk niet minder spectaculair

Toen ik nog werkzaam was bij de Stichting Vroege Vogels te

waren! Een ijzige en in kracht toenemende wind maakte het de

Lelystad Airport, hadden we daar een replica van een Blériot -11.

ballonvaarders wel heel erg lastig om de ballon tijdens het feeste-

Het Blériot type waarmee Louis Blériot over het kanaal vloog.

lijke ‘Ballonglühen’ onder controle te houden, wat tot de nieuwe

Dat was op 25 juli 1909, dit jaar dus honderd jaar geleden.

term ‘ballonswaffelen’ leidde.

Een vette ‘entry’ op mijn kalender. En omdat ‘ie in een andere

Desondanks konden de vele duizenden toeschouwers die de kou

kleur is aangegeven keek ik er even over heen: 27 juni 1909:

trotseerden toch genieten van een spectaculaire show, die gehouden

de eerste gemotoriseerde vlucht boven Nederlands grond-

werd ter opening van de Welt Meisterschaft Eis Speedway en ter

gebied te Etten-Leur, ook 100 jaar geleden.

afsluiting van de Inzeller Ballonwoche. Dit ballonvaartevenement is

Ah, dat is ook een mooie: 20 oktober 1934, onze KLM ‘Uiver’

zeker voor de ballonvaarder die gewend is om vooral in het vlakke

vertrekt van Mildenhall voor een epische reis van 19877 km

land land te varen een prachtgelegenheid om kennis te maken met

naar Melbourne en ook nog eens rechtstreeks de geschied-

Alpenvaarten. Er wordt nu al uitgekeken naar wat de organisatoren

schrijving in. Bij DDA Classic Airlines hangt nog een herden-

Erik Bosman en

kingsplaquette van de Nederlandse schooljeugd ‘aan den

René Zwarteveen in

koene vliegers van den Uiver’. Dit jaar 75 jaar geleden.

VREEMDE EEND IN DE BIJT

petto hebben voor

Hier heb ik nog een datum omcirkelt met blauw, van dat mooie

De Letse ballonvaarder Gunars Dukste

de Inzeller Ballon-

heldere KLM-blauw. Met een startkapitaal van één miljoen

had er een autorit van 1900 km vanuit

woche 2010.

en tweehonderdduizend gulden werd op 7 oktober 1919 de

Riga voor over om vervolgens te

eerste luchtvaartmaatschappij ter wereld opgericht. Koningin

ontdekken dat Inzell toch niet zo’n

Wilhelmina verleende al direct het predicaat ‘Koninklijk’.

gunstige locatie was voor een trans

De Koninklijke Luchtvaart Maatschappij bestaat 90 jaar,

Alpine crossing. Desalniettemin had

echt iets om trots op te zijn. Ik feliciteer de KLM, een groot

hij een gezellige tijd met de Neder-

weldoener op gebied van het behoud van het Nederlandse

landse ballonvaarders.

vliegende erfgoed, van harte met hun verjaardag.

Boven de kalenderdata lacht een stewardess me toe.

Ze draagt een uniform van net na de oorlog. Zij zal weten dat 2009 een jubeljaar is voor de Historische Luchtvaart.

Ik zal geen feestje missen.

Harry Haas | Maart 2009

22342-1_Periodiek AirSportMail.indd 11

11

05-03-2009 12:10:58

Hein Schwing, helemaal rechts, als ophaler van Harrie Nienhuis op de selectiewedstrijden in 1939 op Welschap voor deelnemers aan de corifeeën van de vooroorlogse luchtsport.

Hein Schwing 1920-2009

OVERLEDEN:

Hein Schwing, 1920-2009 Tekst Neelco Osinga Foto’s Neelco Osinga

O

p 11 januari overleed Hein Schwing. Hij was een van

secretaris van de KNVvL, belast met zweefvliegen en de algemene

onze laatste pioniers van voor WO II en tot eind jaren

Commissie voor Sportzaken. Hij was o.a. sportcommissaris bij

tachtig in diverse functies actief binnen de KNVvL en

J. Flinterman’s snelheidrecord (995 km/h) met een Gloster Meteor

de FAI. Zijn luchtdoop kreeg Hein in 1933, als passagier op een

boven Ameland in 1949. Hij bezocht zeer veel internationale

KLM rondvlucht met een Fokker F-VIIa. Hij begon met lessen op

zweefvliegwedstrijden (later ook als FAI steward) en luchtvaart-

een Tiger Moth in 1936. Maar omdat dat te begrotelijk bleek,

evenementen. Overal legde hij contacten en regelmatig zag hij kans

stapte hij over op zweefvliegen bij de Haagsche Zweefvliegclub.

om op een bijzondere vlucht “mee te liften”. Zoals de eerste vlucht

In WO II weigerde hij als student aan de TU Delft de door de

met een straalpassagiersvliegtuig naar Nederland (De Havilland

Duitsers vereiste loyaliteitsverklaring te ondertekenen. Hij dook

Comet vanuit Engeland) en de eerste operationele KLM vlucht

onder, werd opgepakt, gevangen gezet, maar wist te ontkomen.

met een Fokker F-100. In 1957 maakte hij de overstap naar Fokker,

In 1945 was hij er meteen weer bij, toen in het Brabantse Leende

de afdeling internationale betrekkingen en PR. Maar de KNVvL

het eerste instructeurskamp werd gehouden om de zweefvliegerij

bleef trekken. In 1963 werd Hein in het KNVvL Hoofdbestuur

nieuw op te bouwen. In 1946 werd hij de redacteur zweefvliegen

gekozen, later ook in het Afdelingsbestuur Zweefvliegen.

voor het KNVvL blad “Avia”, een functie die hij jarenlang heeft

Tevens was hij vijftien jaar lang (tot 1987) secretaris van de

vervuld. Hij schreef ook voor buitenlandse luchtvaartbladen.

CIVV (FAI commissie voor het zweefvliegen). De FAI eerde hem

In 1948 groeide zijn luchtvaarthobby uit tot beroep: hij werd 2e

in 1985 met het Diplôme Paul Tissandier.

FRUSTRATIE LEIDT TOT PRESTATIE Tijdens de eerste KNVvL luchtvaart-

Je moet achter je dromen aangaan en

de frustraties waar je tegen aan loopt,

topsportdag op 14 februari jl. waren ca.

doen waar je in gelooft. Daarbij is het ook

maar die, als je even doorzet, wel tot

70 deelnemers aanwezig, vooral sporters

van belang om soms ‘nee’ te kunnen

prestaties kunnen leiden. If you can

maar ook enkele bestuurders. O.a. Frank

zeggen, maar op de juiste momenten de

dream it... You can do it. Maar soms

Versteegh (voormalig Red Bull Air Race

sprong te wagen.

moet je even wachten.

piloot) gaf een presentatie over zijn er-

Frank Versteegh gaf aan dat topsporter

varingen richting de top. In zijn verhaal

zijn niet altijd even leuk is en zeker zijn

Deze dag was de eerste van vele die

kwam naar voren dat het gaat om het

keerzijde kent, topsport moet je dus

zullen volgen om samenwerking

maken van keuzes, het doen van dingen

echt voor jezelf doen. Het gaat om de

tussen de afdelingen op het gebied

die leuk zijn en niet dingen die moeten.

prestaties die je uit jezelf wilt halen en

van topsport te verbeteren.

12

22342-1_Periodiek AirSportMail.indd 12

| Maart 2009

05-03-2009 12:10:59

6

VRAGEN AAN…

FRANSOIS VAN HAAFF - WIT FRANSOIS VAN HAAFF ZIT IN DE WERKGROEP IMPLEMENTATIE TRANSPONDERS (WIT). FRANSOIS WERKTE, VOOR ZIJN PENSIONERING, BIJ HOLLANDSE SIGNAALAPPARATEN (AIR TRAFFIC CONTROL SYSTEMEN) BIJ HET EXPERIMENTAL CENTRE VAN EUROCONTROL IN BRÉTIGNY SUR ORGE BIJ PARIJS. HIJ WAS PRESIDENT VAN DE EUROPEAN GLIDING UNION (EGU) EN LATER TECHNICAL OFFICER AIRSPACE VAN ZOWEL DE EGU ALS EUROPE AIR SPORTS. HIJ IS NU LID VAN DE COMMISSIE LUCHTRUIM EN RADIO VAN DE AFDELING ZWEEFVLIEGEN VAN DE KNVVL. HIJ BEHARTIGT DAARIN VOORAL EUROPESE ZAKEN. Foto’s links Martje van Haaff, rechts Maarten van Haaff

1. WAT DOET DE WIT?

te nemen en als trekker te fungeren. De

- Het aantonen van de Nut en Noodzaak;

De WIT adviseert de overheid en de KNVvL

overlegstructuur die is benut bestaat uit

- Validatie van het concept van het voeren

voor een verantwoorde implementatie van

bestaande organen waarin het onderwerp

(Mode S) transponders bij generatorloze lucht-

regelmatig ter discussie is ingebracht,

vaartuigen in Nederland. Dit doet zij door

zoals de werkgroep HLC, de Stuurgroep

middel van onderzoek en begeleiding in de

General Aviation, LVC-stafoverleg e.o. en

zin van operationele en technische haalbaar-

het bilaterale overleg van de KNVvL met

waar aantoonbaar, om reden van veilig-

heid, planning en controle op de uitvoering.

DGLM en IV&W.

heid, transponders gevoerd dienen te

2. UIT WIE BESTAAT WIT?

4. OP WELKE WIJZE IS WIT

van transponders door ‘generator-lozen’; - Technische eisen t.a.v. (radar) surveillance en ACAS, en validatie daarvan; - Het vaststellen van luchtruimgebieden

worden en waar niet; De Werkgroep bestaat uit een drietal

WERKZAAM?

- Ontwikkeling en implementatie van geschikte, laag vermogens-transponders.

experts, namelijk Frits Paymans, Ben van

Om een goed overzicht te hebben over

der Klein en mijzelf. Wij onderhouden nauw

de gang van zaken hanteren wij een zo

6. WAT IS JULLIE DOEL?

contact met de overheid, de industrie en

genoemde Road Map. In deze Road Map

Het doel van de WIT is dus in principe

de gebruiker. Daarnaast maken wij gebruik

worden alle aspecten op het gebied van

alleen maar het op een verstandige en voor

van externe expertise.

de invoering van de transponder bewaakt,

alle partijen acceptabele manier invoeren van

3. IN OPDRACHT VAN WIE IS WIT

met uitleg per parameter en vooral met

geschikte transponders bij luchtvaartuigen

aanduiding van de voortgang daarvan.

die geen generator hebben, d.w.z. die aan-

WERKZAAM? De WIT is begin 2007 ingesteld op voorstel van de directeur luchtvaart, waarbij de KNVvL werd uitgenodigd het voortouw

gewezen zijn op accu’s, weinig plaats, weinig 5. WAT ZIJN DIE TYPISCHE PARAMETERS IN DE ROAD MAP? Enkele typische parameters zijn:

massa en moeilijk te plaatsen antennes.

Wij doen ons best om voor al die problemen een goede oplossing te vinden.

| Maart 2009

22342-1_Periodiek AirSportMail.indd 13

13

05-03-2009 12:11:06

boek recensie

Nachtexit van Cor Bijzitter

EERSTE NACHTSPRONG

Absoluut de moeite waard en een must voor iedereen die affiniteit heeft met vliegen

Tekst Thorsten Möser Foto Leo de Bruin ‘100 JAAR VLIEGEN VOORBIJ’.

Auteurs: Peter F. A. van de Noort,

2009 Staat geheel in het teken van

Richard Vermeij, Prudent Staal,

Twaalf december 2008 maakte ik

het 100-jarig jubileum van de Neder-

Jan-Willem de Wijn, Dirk-Jan Rozema,

mijn eerste nachtsprong op Eelde

landse gemotoriseerde luchtvaart.

Thijs Postma, Arie de Bruin, Ed Nolte,

bij Paracentrum Eelde-Hoogeveen:

Ter gelegenheid van dit jubileum heeft

Harm Hazewinkel en Joop Gerritsma.

een fantastische ervaring! Na een

een aantal bekende luchtvaartauteurs

grondige instructie kon ik de parachute

de handen in een geslagen om één eeuw

omhangen en mijzelf volplakken met

van indrukwekkende vliegprestaties vast

sprongen vooruit en het enthousiasme

diverse lichten. Daarna stond de

te leggen. Het boek ‘100 Jaar Vliegen

onder de bevolking was groot.

PH-ZZF startklaar op me te wachten.

Voorbij’ verscheen onder auspiciën van

De Nederlands luchtvaartgeschiedenis

Slechts de lichten van het vliegveld

het Nationaal Luchtvaart-Themapark

is daarom ook gekarakteriseerd met de

verlichtten de weg naar de startbaan.

Aviodrome en de Stichting 100 Jaar

woorden ‘romantisch’ of ‘nostalgisch’.

Al het vertrouwde was in de duisternis

Luchtvaart en is een volmaakte foliant

De auteurs hebben grondig research

opgeslokt. Het vliegtuig steeg op en

om het jubileum in te luiden.

gedaan en de Nederlandse pioniersgeest

wat ik niet verwacht had: het uitzicht

In elf hoofdstukken worden de vele

is de rode draad in het verhaal.

was fenomenaal. We zagen de lichten

aspecten van de luchtvaartgeschiedenis

Zowel de Nederlandse civiele als de

van Groningen en de eenzame boer-

belicht. Zo komen diverse gedenk-

burgerluchtvaart komen uitvoerig aan

derijen. De fonkelende koplampen van

waardige vliegers aan bod, maar ook

bod. Anekdotes, citaten en andere

auto’s op de nabijgelegen snelweg

vliegtuigbouwers, progressieve vlieg-

opvallende teksten garneren de hoofd-

glinsterden als een parelketting, die

tuigmaatschappijen, luchthavens en

stukken met bijzondere en tot nog toe

zich om de steden legde en ze met

zelfs een schip worden besproken.

onbekende details.

elkaar verbond. Toen we uiteindelijk de

De uitgebreid beschreven verhalen

exit-hoogte van 5.000 voet bereikten,

worden aangevuld met veel nog

100 Jaar Vliegen Voorbij is een mooi

was het eindelijk zo ver – ik sprong

nimmer gepubliceerde foto’s.

boek met een prachtige lay-out, vol

in de pikzwarte nacht. Het was zo

amusante en boeiende verhalen.

overweldigend om al die lichten onder

Omstreeks 1930 was Nederland een

Absoluut de moeite waard en een

me te zien en om over ze heen te

van de grootste luchtvaartnaties in de

must voor iedereen die affiniteit heeft

vliegen, het ging me eigenlijk te snel.

wereld. De ontwikkelingen gingen met

met vliegen.

Ik moest me alweer klaar maken voor de landing, vloog mijn circuit en landde goed in de verlichte landings-

LEDENACTIE

zone. Onzekerheid heb ik dankzij de

Bestel nu via info@knvvl.nl het boek en de DVD voor € 45,- inclusief verzendkosten (normaal € 57,- exclusief verzendkosten). Deze actie geldt tot 15 april 2009.

gehad. Voor mij was dit zeker niet de

14

22342-1_Periodiek AirSportMail.indd 14

grondige voorbereiding geen seconde laatste nachtsprong.

| Maart 2009

05-03-2009 12:11:17

agenda en verder EVENEMENTEN 2009

Voel je Vrijheid!

WK modelvliegsport

WK modelvliegsport F3D

Aviodrome

Fi senior (Vrije Vlucht)

(RB Pylonrace)

Long jump ballonvaren

Wanneer: 25 april – 10 mei

Wanneer: 19 – 26 juli

Wanneer: 20 – 26 juli

Wanneer: tot en met

World Air Games

Red Bull X-Alps

24e Friese Ballonfeesten

31 maart

Wanneer: 7 – 13 juni

schermvliegen

in Joure

Vliegende start!

Vliegangstweekend

Wanneer: 19 juli

Wanneer: 22 – 26 juli

Aviodrome

Aviodrome

Wanneer: 10 – 13 april

Wanneer: 20 en 21 juni

EASA medische eisen De KNVvL heeft in februari met enkele

KEI SITE WEER IN DE LUCHT

deskundigen EASA-voorstel NPA-17 besproken. Op medisch gebied kwam

De website van het KNVvL Examinering Instituut

o.a. naar voren dat klasse 1 en 2 nau-

(KEI) is na een korte onderbreking weer volop

welijks verschillen met de huidige

bereikbaar via www.brevet.aero. Zoals u zult zien

JAR/FCL-3. De medische eisen voor

blijven wij bezig met het bijhouden van de site.

het Leisure Pilot License (LPL) zijn veel

De nieuwe formulieren voor het aanvragen van een

lichter geworden. Met uitzondering van

brevet, de verlening van het brevet of een uitbreiding

het motorvliegen is dit een vooruitgang.

zijn aangepast en te downloaden van de site.

De KNVvL is van mening dat de wijze van formuleren van eisen volledig

Vanaf 1 januari jl. gelden er nieuwe tarieven voor

herzien moet worden. Tot onze verbazing ontbreken sommige orgaan-

de aanvraag van een brevet. Houdt u rekening met

systemen. De KNVvL heeft EASA geadviseerd om de medische eisen van

de tariefwijzigingen bij uw brevetaanvraag en wilt

het LPL te herstructureren en te herformuleren. Daarnaast meent de KNVvL

u zo goed zijn het juiste bedrag over te maken?

dat in het belang van de privacy deze beter beschermd moet worden,

Tevens willen wij u erop attenderen dat het 0900

door dit in de regelgeving op te nemen. Een groot gemis is het ontbreken

nummer van de KNVvL niet bereikbaar is.

van een beroepsmogelijkheid.

Voor vragen aan de KNVvL kunt u bellen naar (070) 314 36 00. Wij zijn elke werkdag bereikbaar tussen 10.00 en 16.00 uur.

Het laatste nieuws via

www.knvvl.nl Wilt u op de hoogte blijven van het laatste nieuws vanuit de KNVvL? Alle zaken rondom de invoering van de transponder, de Natura 2000 gebieden of de topsportprestaties van de sporters in de luchtvaart?

Kijk dan op www.knvvl.nl voor het laatste nieuws. Heeft u geen tijd om de website in de gaten te houden? Meldt u zich dan aan voor de digitale nieuwsbrief die eens in de twee weken verschijnt.

Hierin staat het laatste nieuws en de aankomende evenementen.

| Maart 2009

22342-1_Periodiek AirSportMail.indd 15

15

05-03-2009 12:11:21

Automatic movement Water resistant to 100 m Swiss Made www.hamiltonwatch.com

22342-1_Periodiek AirSportMail.indd 16

KHAKI X COPTER 05-03-2009 12:11:31