Peutergroep op het AZC Een veilige plek om te groeien

Stichting Kinderopvang De Harlekijn is gevestigd op de mooie Utrechtse Heuvelrug en bestaat uit een kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang en peutergroepen. Afgelopen jaar is de opvang uitgebreid met peutergroep Ukkepuk, een groep gevestigd in het asielzoekerscentrum in Leersum.

De professionals binnen deze kinderopvang bieden op verschillende ontwikkelingsgebieden extra ondersteuning aan kinderen die dit nodig hebben. Nancy Bekkers, manager van De Harlekijn, vertelt: ‘Bij Ukkepuk zien we veel kwetsbare kinderen met verschillende achtergronden. Ze krijgen extra hulp bij hun ontwikkeling en spelenderwijs leren ze de Nederlandse taal.’

Liza, pedagogisch medewerker bij Ukkepuk: ‘Wij bieden een rijk taalprogramma aan, een duidelijke structuur en werken met pictogrammen. Dit is belangrijk omdat de kinderen uit verschillende landen komen, zoals Syrië, Afghanistan en Nigeria. Ook richting de ouders vindt vooral visuele communicatie plaats. Nieuwe kinderen nodigen we per brief uit en soms maken we kennis door langs de gezinnen te gaan. Ook hebben we veel ervaring met het inrichten van de speelomgeving. Wanneer je om je heen kijkt zie je direct het thema, zoals ‘Dit ben ik’, ‘Ik en mijn familie’,

‘Wonen’, ‘Eet smakelijk’ en ‘Ziek en gezond.’ We creeren hoeken waarin het dagelijks leven wordt uitgebeeld, bijvoorbeeld een dokterspraktijk bij het thema ‘Ziek en gezond’. Op deze manier wordt de omgeving herkenbaar. Daarnaast maken de kinderen ook kennis met de Nederlandse waarden en normen en cultuur.

Vve

Bij Ukkepuk wordt voor- en vroegschoolse educatie (VVE) aangeboden. Een programma voor kinderen van 2,5 tot 4 jaar dat zich richt op taal, rekenen, motoriek en sociaal emotionele ontwikkeling. ‘De kinderen komen binnen met een taalachterstand. Door onder andere gestructureerde activiteiten en een rijke en uitdagende speelomgeving aan te bieden, stimuleren we de ontwikkeling van de kinderen. Zo kunnen ze een goede start maken en bereiden we ze voor op de stap naar de basisschool. We werken met een doorgaande leerlijn wat de overgang naar een andere peutergroep of school vergemakkelijkt.’ kinderen. En vanuit deze veilige plek kunnen ze zich weer gezond gaan ontwikkelen. Met de school, gevestigd in het asielzoekerscentrum, is er veel contact en we werken nauw samen met de gemeente en het consultatiebureau.’

Meer Dan Werk

Met kleine dingen veel kunnen betekenen voor de kinderen en dat ze zich kunnen ontwikkelen op een veilige en stabiele plek. Dat is wat Liza en Christine zich iedere dag weer voor inzetten. Liza: ‘Hier ligt echt mijn hart, het is meer dan alleen werk.’

Uk en Puk

Bij Ukkepuk wordt gewerkt met het taalprogramma ‘Uk en Puk’. Puk de handpop is het speelkameraadje van de kinderen en maakt altijd wel iets mee wat ze herkennen. Hij heeft bijvoorbeeld nieuwe schoenen of hij is verkouden. Puk biedt troost en is een vriendje bij wie kinderen zich veilig voelen. Via Puk kunnen de pedagogisch medewerkers de kinderen betrekken bij een activiteit en ontstaat er op een veilige en speelse manier interactie.

Veilige Plek

Sommige kinderen zitten maar voor korte periode op peutergroep Ukkepuk. Hierdoor vinden veel wisselingen plaats op deze groep. ‘Dat is en blijft soms moeilijk’, vertelt Liza. ‘Zo kan een kind plotseling weg zijn naar een voor ons onbekende bestemming. Gelukkig zijn we meestal op de hoogte als een kind gaat verhuizen of naar school gaat, en nemen wij samen afscheid met een vast ritueel.’

Voor specialistische jeugdhulp werkt Stichting kinderopvang de Harlekijn samen met Youké. Christine, jeugdzorgwerker bij Youké werkt samen met Liza bij Ukkepuk. Zij ondersteunt de kinderen en gezinnen als er sprake is van trauma en hechtingsproblematiek middels thuisbegeleiding en theraplay. Christine: ‘Naast dat Ukkepuk een behandelgroep en VVE-groep in één is, creëren we vooral een veilige plek voor de

Worstel jij wel eens met de vraag wat je moet doen met dat ene snelle kind in de groep? Moet je iets extra’s doen of aanbieden? Waar moet je op letten? En tja, er is al nauwelijks tijd, dus hoe krijg je het voor elkaar dat ook dit kind zijn plek weet te vinden?

Lees hier de belangrijkste tips hoe je dit kunt doen. Natuurlijk is geen enkele tip een wondermiddel, het gaat erom dat je begrijpt waarom die tip belangrijk is. Want in je begrip en je houding kun je veel betekenen voor dit kind, het kind voelt zich op zijn gemak. En als het kind zichzelf kan zijn, dan is uitdaging bieden veel eenvoudiger. Zo kan elk kind zich fijn voelen en zich ontwikkelen zoals bij hem of haar past. De volgende tips zijn hierbij onmisbaar!

1.SNELLE

ONTWIKKELING IS VOOR DÍT KIND EEN NORMAAL TEMPO

Zie jij dit al als normaal?

Vaak zie je ongeloof over het niveau waarop het kind zich al heeft ontwikkeld. En is er een reactie van verbazing. Heel begrijpelijk, maar niet altijd goed voor het kind. Voor het kind is dit namelijk normaal. Hij heeft meer aan een vanzelfsprekende reactie. Bijvoorbeeld: een foutloos gemaakt werkje waar het kind geen moeite voor heeft hoeven doen, dat is te makkelijk in plaats van heel knap gemaakt.

2.OUDERS ER VROEG BIJ BETREKKEN ZORGT

VOOR EEN POSITIEF CONTACT

Kijk jij al samen naar de ontwikkeling van hun kind?

Het is essentieel om al vroeg te weten of een kind een voorsprong heeft en wat het nodig heeft. Het voorkomt teleurstelling en afhaken. Ouders kunnen je een goed beeld geven van de ontwikkeling van hun kind én handvatten voor de begeleiding en het aanbod. Ook merken zij het snel als hun kind gefrustreerd of heel moe thuiskomt. Door regelmatig contact ben je hier snel van op de hoogte en kun je hier meteen wat mee doen.

3.ONTWIKKELINGSVOORSPRONG

SPEELT EEN GROTE ROL BIJ HET GEDRAG VAN EEN KIND

Herken jij een ontwikkelingsvoorsprong aan gedrag?

Dit kind kun je herkennen aan persoonskenmerken, die je al op jonge leeftijd kunt zien. Voorbeelden: zeer gevoelig, iets in één keer willen kunnen (perfectionisme), overal een andere draai aan geven (kritisch en creatief), alles zelf willen doen (sterke autonomiebehoefte), het moet eerlijk gaan en kloppen (rechtvaardigheidsgevoel).

Klik hier voor meer informatie over de zijnskenmerken van kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong.

4.HET

NIVEAU VAN DE VRAAG IS HET NIVEAU

VAN HET ANTWOORD

Welk antwoord verwacht dit kind bij deze vraag?

Wij zien vaak dat kinderen, ondanks het hoge niveau van hun vragen, niet het antwoord krijgen op datzelfde niveau. Vaak is het moeilijk voor te stellen dat het jonge kind het echt wil weten, of zal begrijpen. Sluit toch aan op het niveau van de vraag! Je zult het antwoord niet altijd weten, maar gelukkig hebben we internet.

5.

UITDAGING BIEDEN BETEKENT VAAK AFWIJKEN VAN DE LEEFTIJDSNORM

Durf jij dit al?

Spelletjes, puzzels, opdrachten, materiaal, boeken en oefeningen voor oudere kinderen, sluiten voor dit kind vaak veel beter aan. Niet passend aanbod zorgt voor een rem op de ontwikkeling en werkt frustratie in de hand. Dus ook al is het spannend, probeer het toch.

6.

VAN FEEDBACK OP MOEITE DOEN, NIET OP SLIM ZIJN, GROEIT EEN KIND.

Waar kan jij dit kind in helpen groeien?

Geef feedback op gedrag, of op de manier waarop een kind tot een resultaat is gekomen. Het resultaat zelf is minder relevant. Je kunt bij je volgende taak namelijk wel kiezen voor een strategie of voor gedrag, maar niet voor weer een fantastisch resultaat. Wil je hier meer over weten, lees dan over de Mindset-theorie en het geven van juiste feedback

7.

DE ONTWIKKELING KAN HEEL VEEL

VERDER ZIJN DAN GANGBAAR

Heb je de ontwikkeling goed in beeld?

Er worden verkeerde inschattingen gemaakt over de mate van voorsprong, die vaak veel verder is dan gemiddeld; variërend van 1 tot 10 jaar. We onderschatten dit omdat kinderen lang niet altijd laten zien wat ze kunnen. Dit goed in beeld krijgen en hen op dit niveau aanspreken is van belang, alleen dan is er een doorgaande lijn in hun ontwikkeling.

8.

PROBLEEMGEDRAG KAN EEN SIGNAAL ZIJN

VAN EEN ONTWIKKELINGSVOORSPRONG

DIE NIET HERKEND WORDT

Kun jij door deze bril naar het gedrag kijken?

Als een kind onbegrip ervaart of vaak dingen moet doen die niet bij hem passen, dan raakt hij verveeld of gefrustreerd en voelt zich niet gezien. Sommige kinderen worden hier verdrietig van, anderen sluiten zich af. Druk gedrag, een terugval in zinnelijkheid, driftbuien of kunstmatig overkomend sociaal gedrag: een link met ontwikkelingsvoorsprong wordt vaak niet gelegd.

9. ANDERS VOELEN, DENKEN EN PRATEN ZORGT VAAK VOOR MINDER AANSLUITING

Kan jij helpen met uitleg van de wereld en van verschillen?

Leeftijdsgenoten pakken dingen anders aan, praten met andere woorden, willen andere spelletjes spelen, snappen je grappen niet en vinden het niet fijn om jouw hulp te krijgen, (lees, verbeterd te worden). Je snapt niet waarom, dus zul je zelf wel raar zijn.

Kan een kind met zijn onzekerheid of twijfel bij je terecht? Jouw band met het kind is zo belangrijk, omdat het veel onbegrip tekenkomt en hij wil snappen waarom.

10. EEN KRITISCHE HOUDING OM DE WERELD TE BEGRIJPEN

Mag het kind van jou de discussie aangaan?

Het is voor deze kinderen erg belangrijk dat alles klopt en op de beste manier gebeurt. Mogen ze regels bevragen? Elkaar verbeteren? Mogen ze extra tijd om iets goed te kunnen doen, of een ander plan maken?

Het kan misschien niet altijd, maar maak waar het kan ruimte voor het kind, in de groep of individueel, om dit te kunnen uiten.

Meer Informatie

www.expertgroepontwikkelingsvoorsprong.nl

Download: poster met tips