voor Haarlem en Zandvoort
KINDEREN STEMMEN VOOR DE NATUUR
Leerlingen van drie scholen kwamen half maart naar het provinciehuis. Ze stelden er vragen aan Arthur van Dijk, de commissaris van de Koning. Ze kozen ook welk onderwerp ze zelf het belangrijkst vinden voor Noord-Holland. De meesten stemden voor de natuur. TEKST:
De Hannie Schaftschool uit Zandvoort kwam als eerste naar het provinciehuis. Ze kregen een korte rondleiding en gingen toen naar de Statenzaal. “We gingen in een grote zaal zitten”, vertelt Lukas (11). “We zaten aan de tafels waar mensen van de provincie in het echt ook aan zitten.”
Democratie
Een week eerder kregen de scholen een gastles over democratie en de provincie. “Democratie betekent dat mensen samen een beslissing nemen”, vertelt Lukas. In groepjes bedachten leerlingen vragen voor de commissaris van de Koning. “Hij is de baas van het provincie-bestuur”, vertelt Lukas.
Stikstof
Lukas’ groepje vraagt wat de provincie doet tegen stikstof. De commissaris van de Koning antwoordt dat de provincie wil verduurzamen en de uitstoot van vee en van bedrijven wil verminderen. Ryan (11) vraagt hoe de provincie de wegen veilig houdt. De commissaris van de Koning zegt dat mensen die een auto hebben, belasting betalen. Van dat geld worden wegen onderhouden.
Heel interessant
Pip en Nadia vragen welke onderwerpen de provincie nu het belangrijkst vindt.
“Woningbouw, stikstof en energie”, is het
antwoord. “Ik vond het heel leuk en interessant om te horen hoe de provincie over dingen denkt”, zegt Lukas.
Andere scholen
Na veertig minuten mogen leerlingen van andere scholen vragen gaan stellen. De Hannie Schaftschool gaat naar een ander gebouw. Daar vertellen leden van de Haarlemse kinderraad iets over de zes thema’s van de provincie: natuur, wonen, water, duurzaamheid, cultuur en verkeer & vervoer.
Stemmen
De leerlingen gaan stemmen welk onderwerp zij het belangrijkst vinden. Ze kleuren met een rood potlood een vakje. Natuur wordt met 42 stemmen eerste. Wonen wordt tweede, Duurzaamheid en Water eindigen op een gedeelde derde plaats. Cultuur wordt vierde, Verkeer & Vervoer vijfde. In totaal hebben 116 kinderen gestemd.
Meiden tekenen portret Tennissen in de duinen Groene bommen gooien Stijn en Mees zijn tweeling 5 7 8 11
IN STATENZAAL:
WELGELEGEN: NOORD-HOLLANDS
JACQUELINE SCHADEE FOTO’S
LOEK BUTER. FOTO
ARCHIEF. FOTO JULE: JACQUELINE SCHADEE
APRIL 2023
Het provinciehuis zit in Paviljoen Welgelegen, tegenover de Haarlemmerhout. Vroeger was dit het paleis van koning Lodewijk-Napoleon.
De Hannie Schaftschool met de commissaris van de Koning.
De kinderen zitten in de Statenzaal.
Jule brengt haar stem uit.
& RAADSELS
Twee vleermuizen vliegen door het park. Zegt de ene tegen de andere: “Ik ga wat bloed zuigen.” Even later komt de ene terug, met heel veel bloed om zijn mond. Vraagt de ander: “Hoe heb je dat voor elkaar gekregen?” “Zie je die lantaarnpaal?”
“Ja.” “Nou, die zag ik dus niet.”
Vibeke (8)
“Wat heb jij getekend?”, vraag juf aan Jantje, die een leeg vel papier voor zich heeft liggen. “Een wei met een koe erin”, antwoordt Jantje. Juf: “Waar is het gras dan?” Jantje: “Dat heeft de koe opgegeten.” Juf: “En ik zie ook geen koe.” Jantje: “Denkt u echt dat een koe in een wei zonder gras blijft staan?”
León (9)
Het is geel en het stinkt. Stijn (10)
Antwoord: Winnie de Poep!
STREEP ALLE WOORDEN DOOR IN DE PUZZEL. SOMMIGE LETTERS KUNNEN TWEE KEER DOORGESTREEPT WORDEN. MAAK EEN WOORD VAN DE LETTERS DIE JE OVERHOUDT.
STUUR JE OPLOSSING VOOR 26 MEI MET JE VOORNAAM, LEEFTIJD EN SCHOOL NAAR REDACTIE@JONG023.NL EN WIE WEET WIN JIJ DE VOLGENDE PRIJS!
Het antwoord van de vorige woordzoeker was ‘vogels’. Dat mailden Yenthe (Camelot), Ella, Dana (Liduinaschool Timor), Kjell, Senna (Wilgenhoek), Alysa, Anne en Ben (Ter Cleeff), Nora (Peppelaer), Rayhana (Rudolf Steinerschool). Anne en Ben wonnen een prijsje, gefeliciteerd!
DANSEN EITJE ETEN HERDENKEN
IFTAR
KONINGSDAG
MUZIEK
PAASHAAS RAMADAN
ANTWOORD (1 WOORD):
RELIGIE SAMEN VASTEN VIEREN ZINGEN
Een haan staat met de ene poot in Haarlem en met de andere in Zandvoort. In welke plaats legt hij een ei?
Floortje (11)
Antwoord: Nergens, hanen leggen geen eieren.
Twee paarden gaan naar het strand. Zegt het ene paard: “Lekker windje.” Antwoordt het andere: “Zal ik er nog een laten?”
Janneke (9)
Heb jij een leuke mop of een goed raadsel ? Mail ze met je voornaam en je leeftijd naar redactie@jong023.nl
8 JUNI 2023
Wil je daarin iets over jezelf vertellen, over je hobby of iets wat je doet voor je buurt, dorp of stad…mail naar redactie@jong023.nl!
JONG023 GAAT
VANAF DEZE MAAND OOK NAAR DE BASISSCHOLEN IN ZANDVOORT!
UITGEVER: STICHTING JONG023
HOOFDREDACTEUR: JACQUELINE SCHADEE AAN DEZE EDITIE WERKTEN MEE: WOUTER VAN AALDEREN (PUZZEL EN BEZORGING), EDITH BIJL (CORRECTIES), DANIËLLE ZWAGER (BEZORGING), EN ANDEREN.
VORMGEVING: KIRSTEN VERMEULEN
Meer informatie en contact: redactie@jong023.nl www.jong023.nl facebook.com/jong023.nl
DONATEURS EN SPONSORS
Wil jij in de kinderkrant met je school, vrienden of hobby? Doe je iets leuks voor je buurt of de stad? Mail redactie@jong023.nl
K S D N A D A M A R O A K A I F T A R N N A E E N F E R V E I H I T E S E S I K N S Z E T L E Z E N G A U N I E I N R E S A M G J N D A E D D P I T G E G E N R A E I E N E M A S E G E N V A S T E N H
DE
VERSCHIJNT DONDERDAG
JONG023 WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR:
NIEUWE JONG023
JONG023 – APRIL 2023 JAARGANG 5, EDITIE 2 OPLAGE: 7.500 KRANTEN
APRIL 2023
“Ga je wel eens naar een Haarlems museum?”
Burgemeester Wienen is betrokken bij de kinderen in zijn stad. Hij is benieuwd hoe zij het leven in Haarlem ervaren. Haarlem heeft meer dan tien musea. Ben jij er al eens naartoe gegaan? En welke vind je het leukst? Leerlingen van De Ark geven antwoord.
“Ja, ik ga met mijn vader naar Teylers Museum. De speurtochten daar zijn leuk. En ik vind de lichtgevende stenen mooi. Met school was ik in het Corrie ten Boomhuis. We speelden daar na hoe het was om naar de schuilzolder te vluchten als de deurbel ging.”
MAurits (11)
“Ja, ik ga vaak. Naar Teylers Museum, het Dolhuys of het Frans Hals Museum. Teylers Museum vind ik het leukst. Het is heel oud. Je kunt zien hoe Pieter Teylers zelf heeft geleefd en hoe zijn huis eruitzag. Tijdens Museumnacht mochten we daar ’s avonds laat vogels tekenen. Heel leuk.”
“Heel vaak. Het leukst vond ik een speurtocht door de Burgwalbuurt tijdens de Kunstlijn Haarlem. Ik wist niet dat er zo veel schilders in mijn straat wonen! Ik schilder zelf in mijn ateliertje onder de trap. Mijn droom: dat mijn werk in het beroemde Guggenheim Museum in New York hangt.”
Otis (12)
“Met school ben ik naar het Historisch Museum, Teylers Museum en het Frans Hals Museum geweest. Met mijn moeder naar het Dolhuys. Teylers vind ik het leukst. Ik vind het bijzonder dat daar iemand leefde die iets belangrijks heeft uitgevonden. En er liggen veel mooie stenen.”
“Ja, zeker weten! De Vishal vond ik het grappigst van allemaal. Daar kon je zien hoe (nep) kuikentjes worden gewassen. Ze draaiden rond door een soort wasstraat. Met school ben ik naar het Corrie ten Boomhuis geweest. Daar woonde een familie die Joden hielp in de oorlog.”
Wiek (11)
“Ja, ik ga vaak naar het Frans Hals Museum. Met Museumnacht is daar een disco in het café. Mijn broertje en ik mogen dan schilderen. De schilderijen inspireren mij daarbij. Ik zie hoe ik het anders kan doen. Als ik thuis even niks te doen heb, ga ik altijd tekenen.”
isis (10)
vul zelF in...
teken jezelf
En jij? Ga jij wel eens naar een museum in Haarlem?
“Ja, ik ben een paar keer naar het Frans Hals Museum geweest. Mooi om van veraf naar de schilderijen te kijken. En als je van dichterbij kijkt, zie je opeens veel meer. Ik kijk daar mijn ogen uit: kleuren, hoe iets is belicht, alle details. In een museum ontdek ik altijd nieuwe dingen.”
FerrOn (10) AlbA
sverre (10)
“Ja, ik ben in Teylers Museum, het Frans Hals Museum en het Archeologisch Museum geweest. Teylers vind ik het leukst, maar het Archeologisch Museum is ook leuk. Je kunt daar zelf dingen opgraven. Er ligt ook een mensenskelet in de vitrine. In Teylers vind ik de uitvindingen vet.”
“Ja, ik vind het altijd leuk om te gaan. Ik woon bijna naast het Dolhuys. Daar ga je nadenken over dingen. Over mensen die daar opgesloten zaten omdat ze geestelijk gehandicapt waren. Een kunstwerk met ontzettend veel opgeblazen zakjes vond ik het allermooist.”
Feline (11)
Haarlem
Burgemeester Jos Wienen FOTO: BIBI VETH
TEKST EN FOTO’S: FLEUR LEEFLANG
(10)
(11) verA
“Ga jij wel eens naar een museum in Haarlem?”
APRIL 2023
DEMOCRATIEMIDDAG: PRATEN OVER BELANGRIJKE THEMA’S
Dertig kinderen van acht basisscholen deden 12 april mee aan de Democratiemiddag in de Franciscus Xaveriusschool. Ze volgden workshops over thema’s die veel kinderen belangrijk vinden: pesten, veiligheid, natuur, zwerfafval en speeltuinen. De middag was bedacht en georganiseerd door de Haarlemse kinderraad.
sporen door Oost
“De kinderraad vertegenwoordigt alle kinderen in Haarlem”, legt raadslid Otto uit. “We willen daarom graag weten hoe ze over onderwerpen denken.” Na het welkomstwoord van kinderburgemeester Tess gaan de deelnemers naar de workshops.
Veiligheid
Yenthe, Febe, Bruce en Sam praten over veiligheid met wijkagent Nico. Hij vertelt dat kinderen niet bang hoeven zijn voor hangjongeren. “Ze doen vooral stoer”, zegt hij. Nico geeft ook een tip: “Loop niet zomaar mee met een volwassene die je niet kent.”
Ze verzinnen ook ‘helpende gedachten’ waardoor je minder last van pesters hebt.
Bananen en boomhutten
Zwerfafval-expert Jasper vertelt hoe lang het duurt tot afval verteert. Zelfs een bananenschil kan maanden blijven liggen.
“De schil van vruchten die niet in Nederland groeien, verteert extra langzaam.” Mick, Lulu en Laura van de gemeente praten met kinderen over speeltuinen. “We zouden graag meer boomhutten willen”, zeggen Lola, Lilian en Mano.
Groene schoolpleinen
“Ik heb veel geleerd”, zegt Febe na afloop. “Ik weet nu ook welke wapens een agent heeft en in welke volgorde hij die gebruikt.”
Daarna gaan de vriendinnen in gesprek met klimaatburgemeester Ton. Hij vertelt dat hij dit jaar vijf schoolpleinen wil vergroenen.
Helpende gedachten
Veel kinderen kiezen voor de workshop over pesten van Kim van Wijs & Sterk. Ze bedenken hoe je het beste kunt reageren als je gepest wordt, zonder terug te pesten.
Tevreden
“Ik vond het een heel leuke middag”, zegt Yenthe na de workshops. Ook de kinderraad is tevreden. Alle deelnemers zijn in gesprek gegaan met mensen die veel over belangrijke onderwerpen weten. “Ik vind dat we heel goed hebben samengewerkt”, zegt raadslid Lenny.
De Martin Luther Kingschool en de Hildebrandschool doen mee aan een kunstproject. Leerlingen van groep 7 en 8 schreven in drie kunstlessen een gedicht en maakten een stempeltekening.
FOTO’S: MARISA BERETTA
“De school staat aan het Van Zeggelenplein”, vertelt kunstenaar Maud, die samen met dichter Loes de lessen gaf. “W.J. van Zeggelen was een schrijver. Andere straten in de buurt van school zijn ook genoemd naar schrijvers. De kinderen hebben daarom zelf ook iets geschreven.”
De leerlingen maakten een gedicht van zeven regels over de weg van hun huis naar school. Ze maakten er ook een tekening van, die ze uitsneden in kunststof en afdrukten op papier. Vanaf 29 juni zijn die te zien op een kunstroute door de wijk. Zie www.stichtingkapsalon.nl
OP DE BIO LENTE MARKT
Isa (7) beschilderde een vogelhuisje. “Hij is best mooi geworden, vind ik zelf.” Indigo (12) bestelde een empanada. “Ik hoop dat hij net zo lekker is als de vegetarische kroket die ik hiervoor at. Die was heerlijk!”
FOTO’S: EVA CAMERON
Actueel
TEKST EN FOTO’S: JACQUELINE SCHADEE
Praten over veiligheid met wijkagent Nico.
Praten over speeltuinen met Mick van de gemeente.
Praten over pesten met trainer Kim.
APRIL 2023
Sam, Otto, Evy, Noah, Lamis, Dani, Jacob, Marvin en Quinten van de kinderraad ontvangen de bezoekers.
Dima, Marwan en Kayran met hun eerste afdrukken.
Oumaima en Willem tekenden hun huis.
Natuur en Milieu
BOMMEN VOOR EEN GROENERE WERELD
Sommige bommen maken de wereld mooier. Dat zagen Sebastiaan (12), Pepijn (10) en Sophie (8) op de Bio Lente Markt in de Haarlemmer Kweektuin. Ze maakten er zaadbommen van aarde, kleipoeder, water en bloemzaad. Ze gooiden de bommen op een kaal stuk grond. “Nu wordt de wereld weer een stukje groener”, zegt Sebastiaan.
TEKST: JACQUELINE SCHADEE FOTO’S: EVA CAMERON
Juf Laurien van NME vertelt waarom het goed is om bloemzaad te verspreiden. “Uit het zaad groeien bloemen. Insecten zoals bijen en vlinders eten van de bloemen. De insecten zijn weer voer voor de vogels.”
Meer stenen, minder vogels
Het gaat nu niet goed met vogels die insecten eten, zoals mussen, spreeuwen en zwaluwen. Er zijn minder bloemen doordat er veel huizen worden gebouwd en mensen hun tuin vol leggen met stenen. Daardoor sterven insecten en hebben vogels minder eten.
Samen zaaien
Op zaterdag 22 april is de landelijke zaaidag. Overal in Nederland zaaien mensen stukjes grond in. Als je zelf zaadbommen maakt, gebruik dan biologisch zaad van inheemse planten. “Inheemse planten komen van nature in Nederland voor”, legt Laurien uit. “En biologisch betekent dat er geen bestrijdingsmiddelen zijn gebruikt.”
ZELF ZAADBOMMEN MAKEN
1 • Doe wat potgrond in een bakje
2 • Meng de potgrond en het kleipoeder.
3 • Doe de zaadjes erbij.
4 • Voeg water toe.
5 • Kneed het mengsel tot een stevige bal. Is ie te droog? Doe er water bij. Is ie te nat? Voeg aarde toe.
Je hebt nodig:
• 2 potgrondeetlepels
• 1 eetlepel kleipoeder
• 1 zaadjestheelepel
• Beetje water
• Lege eierdoos
Gooi de bommen op een kale plek in de natuur, bijvoorbeeld rond een boom, in je tuin, bij je school.
Tip van Pepijn: “Zorg dat je na afloop je handen kunt wassen!”
4
3
1
2 5
TIP: Versier de eierdoos en geef de bommen cadeau!
Sebastiaan, Pepijn en Sophie gooien de bommetjes in het rond.
APRIL 2023
DEZE PAGINA WERD GEMAAKT MET NME HAARLEM EN HAARLEM DOET DUURZAAM.
Deze bloemen komen uit de zaadbom.
OPGERUIMD STAAT NETJES
Sinds 1 april kun je statiegeld krijgen als je een leeg blikje drinken inlevert. Daardoor belanden er minder blikjes in de natuur. Voor kleine en grote plastic flessen krijg je al langer statiegeld. Otto, Quinten en Marvin keken bij AH Vos aan de Westergracht wat er gebeurt met flessen die worden ingeleverd. FOTO’S: MARISA BERETTA
De lege flessen worden eerst gescand. Zo kan de winkel zien of er echt statiegeld op zit. De statiegeldflessen worden daarna geplet, zodat ze makkelijker kunnen worden vervoerd.
Verdienen
Quinten van basisschool De Talenten kijkt aandachtig. “Hoeveel verdient de winkel met statiegeld?”, vraagt hij aan medewerker Fred. “Niks”, zegt Fred. “Het geld gaat naar de mensen die de flessen en blikjes inleveren.”
Goed doel
“Klanten mogen zelf kiezen wat ze doen
met het statiegeld”, legt Fred uit. “Ze kunnen het bonnetje houden, of het geld aan een goed doel geven. Elke maand kiezen we een andere organisatie die iets goeds doet in Haarlem.”
Muziek en sport
In april kunnen klanten het statiegeld geven aan de stichting De Vrolijke Noot. De stichting organiseert vrolijke, muzikale optredens voor ouderen en mensen met een beperking. In mei is het goede doel ‘Swim to Fight Cancer’. Een zwemtocht van bijna twee kilometer door het Spaarne waarmee deelnemers geld ophalen voor onderzoek naar kanker.
waT wens jij iemand die je dierbaar is?
Dat vroegen we aan vijf kinderen van de Peppelaer. Wat is jouw hartenwens? TEKST EN FOTO’S: FLEUR LEEFLANG
Emerson (10): “Dat mijn ouders een nachtje samen weg kunnen. Een mini-vakantie. Zonder mij, mijn broertje van acht jaar en mijn zusje van vier maanden. Ze deden vroeger veel samen en nu nauwelijks meer. Ze houden van pretparken, de natuur en uit eten gaan.’’
Mia (12): “Dat mijn vader een speciale tattoo krijgt die laat zien dat zijn suikerziekte een superkracht is. Hij mag zich er trots op voelen. Hij houdt veel van tattoos. En hij moet altijd opletten wat hij wel of niet kan eten.”
Robin (10): “Ik wil mijn beste vriendin Jet trakteren op een bezoek aan Streetjump in Haarlem. In groep vier verhuisde ik van Amsterdam naar Haarlem. Zij woont nog daar. Ik nodig haar dan bij mij uit zonder te zeggen wat we gaan doen!”
Pleun (11): “Ik wil mijn tante verrassen met een schilderij van haarzelf met haar oude hond. Hij is kortgeleden doodgegaan en daar is zij heel verdrietig over. Er gaat veel mis in haar leven. Daarom wil ik haar blij maken.’’
Duru (12): “Ik wil heel graag een mooie tekening van mijn Turkse opa’s bij ons in huis hangen. Allebei mijn lieve opa’s zijn overleden. De ene opa vertelde mooie rijmpjes in het Turks. De andere opa maakte heerlijke pudding. Ik mis ze.’’
Twee andere kinderen mailden H un wens na een oproepje in de kranT.
Ezra (7): “Mijn grootste wens is om een keer met mijn papa en mama alleen in een bioscoop in Haarlem te zitten om een film te kijken. Toen ik er nog niet was, heeft mijn mama dat als verrassing een keer voor mijn papa geregeld. Dat vond ik een mooi verhaal.”
Ella: “Ik zou heel graag samen met mijn neefje Carlos van 12 jaar naar een show van Hans Klok willen. Dat lijkt me leuk voor hem omdat hij zelf ook heel graag googelt.”
Een van de wensen wordt in Jong023 van juni vervuld…
DEZE PAGINA WERD GEMAAKT SAMEN MET AH VOS
Marvin, Quinten en Otto leveren eerst de lege flessen in.
APRIL 2023
De flessen worden samengeperst en opgevangen in grote containers.
Cultuur
PORTRETTEN TEKENEN IN HET FRANS HALS MUSEUM
De meidengroep van buurtcentrum De Tulp kwam 4 april naar het Frans Hals Museum. Ze kregen een rondleiding en bekeken een filmpje van kunstenaar Jesse Strikwerda. Daarna gingen ze zelf tekenen.
TEKST: JACQUELINE SCHADEE
FOTO’S: EVA CAMERON
Zeven van de acht meiden zijn vandaag voor het eerst in het museum. Ze bekijken in een grote zaal de beroemde ‘Schuttersstukken’ van schilder Frans Hals. “Schutters waren de beschermers van de stad”, weet Norah (11). “Ze kwamen helpen als er ruzies waren. Een soort politie.”
Eigen stijl
Frans Hals had een heel eigen schilderstijl: de losse toets. “Van dichtbij zie je streepjes”, legt Norah uit. “Van veraf lijkt het één geheel.”
Anders kijken
De meiden gaan zichzelf tekenen met kleurpotlood. Ze kunnen zichzelf zien in spiegels. “Ik vind het heel leuk om een zelfportret te maken”, zegt Genevieve (10).
“Omdat ik mezelf moet tekenen, kijk ik anders in de spiegel dan anders. Ik zie dingen die ik niet eerder heb gezien.”
Haren en neus
Mickey (10) vraagt zich af hoe ze haar neus moet tekenen. “Je neus volgt de lijn van je wenkbrauwen”, legt haar zus uit. Genevieve heeft ook een tip: “Afkijken helpt”, zegt ze. “Ik zag dat Jade verschillende kleuren potloden voor haar haar gebruikte. Dat ga ik ook doen.”
Zelf doen
Je kunt elke dag (behalve maandag) je portret komen tekenen in het Frans Hals Museum. De toegang is gratis tot en met 18 jaar.
Kijken bij een andere school
Leerlingen van De Parel en De Piramide gingen bij elkaars school op bezoek. Ze maakten er foto’s van elkaar. Ze tekenden ook een zelfportret. De foto’s en tekeningen zijn opgehangen in Pieter Teylers Huis. De expositie werd op 23 maart geopend.
TEKST: EVELYN VAN DER PLOEG/JACQUELINE SCHADEE
FOTO’S: EVELYN VAN DER PLOEG
Zwembad of kippen
“Ik wilde gefotografeerd worden achter het bureau van onze directrice. Ik wil later ook directrice worden”, vertelt Yeganeh (8) van De Piramide. “Een verschil is dat De Parel een zwembad heeft en De Piramide niet. De Piramide heeft kippen. Sommige kinderen op De Parel krijgen medische begeleiding. Ze hebben daarom een verpleegster op school.”
Supertrots
Yeganeh: “Het was erg leuk om een andere school en andere kinderen te leren kennen. We zijn allemaal anders, maar ook een beetje hetzelfde. En ik ben supertrots dat wij in Teylers Museum hangen.”
PORTRET-TEKEN-TIPS:
• Ga niet priegelen, teken lekker groot!
• Je hoeft niet in één keer goed te tekenen.
• Teken de neus van opzij. Deed Frans Hals ook.
Meirah (7) van De Parel legt uit hoe het fotoproject ging. “We leerden eerst hoe je kunt fotograferen met een iPad. Daarna ging ik iemand fotograferen. We mochten een plek kiezen die iets over onszelf vertelde. Het was leuk om daarover na te denken. We gingen er ook met elkaar over praten. We leerden elkaar daardoor snel kennen.”
MEIVAKANTIE
• Op 3 en 5 mei is tekenaar Jesse Strikwerda in het Frans Hals Museum. Hij helpt je met je portret tekenen. Hij maakt ook portretten van bezoekers.
• Iedere zaterdag, zondag en woensdag in de meivakantie is er van 13.15-14.15 uur een kindertour.
• Meer informatie: franshalsmuseum.nl/kinderen.
BOEKENTIPS VOOR IN DE VAKANTIE
Van de leeszusjes Veerle (9) en Phileine (11).
‘Perronpapegaaien en krekelcriminelen’ van AukeFlorian Hiemstra
Veerle: “Een leuke verzameling weetjes over dieren in de stad. Wist je bijvoorbeeld dat een slak sneller ‘loopt’ als hij over het spoor van een andere slak gaat?”
‘Bureau Speurneus en de Junglebende’ van Jozua Douglas
Phileine: “Een boek vol humor, spannende avonturen en nepEngels. Vinden ze Cor de Haan terug in de jungle van Costa Banana? Ook de plaatjes zijn leuk!”
Meirah bij haar zelfportret.
Yeganeh bij haar zelfportret.
Staand: Romy, Genevieve, Aminata, Jade. Zittend: Aaliyah, Avalon, Mickey, Norah.
Tekenen met spiegels erbij.
Jade tekende zichzelf.
©
EVA CAMERON
APRIL 2023
Eeneiige tweelingen hebben dezelfde genen. Ze lijken daarom sprekend op elkaar. Het zijn dus altijd twee jongens of twee meisjes. Twee-eiige tweelingen lijken evenveel op elkaar als ‘gewone’ broers of zussen.
MEES EN STIJN ZIJN TWEELING “SOMS HEBBEN WE DEZELFDE DROOM”
Op 22 april is het Nationale Meerlingendag. Dat is een dag speciaal voor gezinnen met een tweeling, drieling of vierling. Mees en Stijn (10) zijn een eeneiige tweeling. Ze zitten in groep 7 van de Bos en Vaartschool. TEKST EN FOTO’S: EVA CAMERON
De broers hebben allebei een andere klas. “Ik zou het superleuk vinden om bij Stijn in de klas te zitten”, zegt Mees. “Maar het is voor onze concentratie beter dat we apart zitten. Ik vind het niet zo erg, want we zien elkaar toch al heel vaak.”
Allebei sushi
Eeneiige tweelingen hebben vaak dezelfde interesses en smaak. “We zitten allebei op tennis”, zegt Stijn. Ook het lievelingseten van Stijn en Mees is hetzelfde: sushi. Gebakken groenten bij de noedels vinden ze allebei maar niks. Mees en Stijn hebben wel hun eigen vrienden en hun eigen lievelingssport. “Ik hou van voetbal, Mees van hockey”, vertelt Stijn.
Toch verschillen
Mees en Stijn hebben bijna nooit dezelfde kleren aan. Toch vinden mensen het vaak moeilijk om ze uit elkaar te houden. Er zijn wel verschillen, vertelt Mees. “Stijn is vier centimeter langer en zes kilo zwaarder”, zegt hij. “We hebben ook een andere vorm hoofd. En ons haar is een beetje anders.”
1 april
Stijn vindt het soms irritant als mensen niet weten wie van de twee hij is. Maar het zorgt ook voor leuke situaties. “We hebben een keer van klas gewisseld”, vertelt hij. “Dat was op 1 april. De juf had helemaal niets door!”
Mees: “Ja, dat was heel grappig. Ik mocht toen een filmpje kijken, Stijn moest werken.”
Dezelfde droom
“Mensen denken soms dat tweelingen dezelfde gedachten hebben”, vertelt Stijn. “Of dat ze elkaars gedachten kunnen lezen. Maar dat is niet zo. Mees en ik hebben soms wel dezelfde droom. We zien elkaar dan ook in die droom.” Mees: “Het perspectief is wel anders. Ik kijk in mijn droom naar Stijn. Hij kijkt in zijn droom naar mij.”
WEETJE
In Haarlem worden elk jaar ongeveer tweeduizend kinderen geboren. Tien daarvan zijn eeneiige tweeling.
8
Stijn is vier centimeter langer dan Mees.
Tien jaar geleden…
Linker gezichtshelft Mees Rechter gezichtshelft Stijn
Mees zit op de rug van Stijn.
EENEIIG OF TWEE-EIIG
APRIL 2023
ZIJN JULLIE NOG BOOS OP ONS? ”
De Beatrixschool vierde 29 maart het einde van een projectweek. Alle klassen hadden zich verdiept in een ander land. Groep 5A en 5B leerden over Suriname. Ze schilderden de Surinaamse vlag en zongen Surinaamse liedjes. Ze video-belden ook met basisschool De Cederboom in de hoofdstad Paramaribo.
TEKST: JACQUELINE SCHADEE
“We hadden in groepjes vragen voorbereid voor het gesprek”, vertelt Elin uit 5B. “We wilden elkaar graag beter leren kennen.”
Emma: “Kinderen in Suriname hebben op school uniformen aan. Je kunt daardoor niet zien of iemand arm is of rijk.”
Varen naar school
Elin: “We vroegen hoe hun wegen eruitzien. Die zijn niet zo mooi, zeiden ze. Ze lopen over zandpaden naar school. Sommige kinderen gaan met de boot. Ze wonen bij een rivier en daar is geen weg.” Emma: “Het land is heel mooi. Dat zagen we op plaatjes. Ik wil er graag eens naartoe.”
Slavernij-verleden
“We hebben ook geleerd over het slavernij-verleden”, vertelt Emma.
“Nederlanders hebben mensen met een donkere huidskleur uit Afrika meegenomen naar de plantages in Suriname. Ze hebben de mensen tot slaaf gemaakt. Ik vind dat heel erg.”
Niet boos
Elin: “Nederland heeft ‘sorry’ gezegd voor de slavernij. Dat vind ik goed.” Een leerling uit groep 5 vroeg ernaar tijdens het videobellen. “Zijn jullie nog boos op ons?”, vroeg hij. Het antwoord van De Cederboom: “Nee.”
Inzameling
Juf Marie-Eline van de Beatrixschool heeft spullen voor De Cederboom ingezameld. Vanwege een crisis is alles heel duur geworden. Ken jij iemand die kan helpen met het vervoer? Mail eline.vervoort@spaarnesant.nl
zit je ergens Mee? vrAAg het Cjg!
Een coach van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) beantwoordt elke maand een vraag in Jong023. Heb je een vraag?
Mail redactie@jong023.nl
FOTO: MIRANDA BRUINSMA
ILLUSTRATIE: ALEX VAN KOTEN
Hoi Amir,
Khaties antwoord.geeft
Vraag
Amir (11):
“Ik doe mee met de Ramadan. Ik eet en drink overdag niet. Kinderen uit mijn klas snappen het niet. Ze proberen me over te halen om toch te eten. Ik vind dat niet leuk en wil deze maand niet naar school.”
Wat interessant dat je meedoet met de Ramadan. In Nederland is er vrijheid van godsdienst. Dat betekent dat je zelf mag bepalen of je wel of niet in een god gelooft. Ik denk dat de kinderen je plagen omdat ze niet weten hoe belangrijk het geloof voor je is.
Vasten
De meeste moslims moeten volgens hun geloof een keer per jaar een maand vasten. Dat heet de Ramadan. Mensen die meedoen aan de Ramadan eten en drinken niets van zonsopgang tot zonsondergang. Ze doen dat om mee te leven met mensen die arm zijn. Er wordt ook verwacht dat ze extra goed zorgen voor familie en vrienden die minder geld hebben of die extra aandacht nodig hebben. De maand wordt afgesloten met het Suikerfeest, waarbij ze lekkere zoete dingen eten.
Bij het CJG werken mensen die jou en je ouders kunnen helpen met vragen over lastige dingen thuis, op school, of ergens anders. Kijk voor meer informatie op www.cjgkennemerland.nl
Vertel erover
Wist je dat meer dan de helft van de mensen op de wereld in een god gelooft? In Nederland is minder dan de helft van de mensen gelovig. Van die mensen is de kleinste groep moslim. Je snapt dat de meeste kinderen daardoor weinig weten over het vasten en hoe belangrijk het voor jou is.
Wees nieuwsgierig
Je kunt misschien met je klas een kaartspel maken met de belangrijkste feesten en gebruiken van een geloof en dit samen spelen. Je kunt ook vragen stellen aan elkaar, zodat jullie van elkaar begrijpen waarom het geloof belangrijk is voor iemand. Ik vind van de Ramadan het Suikerfeest het leukst!
Lieve groetjes, Khaties
Ook iets doen voor een ander? Schrijf je in op haarlem.buuv.nu.
9 Sociaal "
Emma en Elin deden een project over Suriname.
Videobellen met basisschool De Cederboom.
DIT ARTIKEL IS GEMAAKT IN SAMENWERKING MET APRIL 2023
Willy Wortel Award Uitvindingen die problemen oplossen
Vijf basisscholen streden dit voorjaar om de Willy Wortel Award. Leerlingen van groep 7 werkten in groepjes aan een uitvinding. De beste ontwerpen werden 24 maart gepresenteerd voor een jury. In de jury zaten bestuurder Marten van Spaarnesant, wethouder Robbert van Natuur en ondernemer Marcel van Marcel’s Green Soap. TEKST EN FOTO’S: JACQUELINE
Bos en Vaartschool
Fauve en Valérie maakten een lade om kaarsvet in op te vangen: de ‘Do It Again’. “De bak heeft vakken voor verschillende kleuren kaarsvet”, leggen ze uit. “Het kaarsvet wordt omgesmolten tot nieuwe kaarsen. Heel duurzaam.” Ze ontwierpen ook een logo, waarbij de D een kaars vormt.
Zonnewijzer
Evi, Tamara, Marre, Julia en Mila bedachten ‘de Gadgetlamp’: een lamp met een bak voor pennen, potloden, chips, drinken én een timer. Ze vroegen eerst aan mensen of ze belangstelling hadden voor de Gadgetlamp. Daarna keken ze op internet of hij al bestond. Toen gingen ze de lamp pas bouwen.
De Kring
Ravi, Brechtje, Lena, Amber en Noortje dragen iets groens. Hun uitvinding is namelijk goed voor de natuur: een prullenbak met scanner. Op de bak verschijnt een smiley als iemand iets weggooit. Wie tien keer afval in de bak gooit, krijgt een cadeautje.
Jurylid Marcel: “Ontwerpen gaat in stappen. Dat hebben jullie heel goed gedaan.”
Jurylid Marcel: “Ik maak graag sudoku’s en heb dan een potlood én een gum nodig. Ik zie de Combipen zó in de winkel liggen!”
Spaarneschool
Yara, Phileine en Nina ontwierpen ‘de Combipen’: een potlood, stift, puntenslijper en gum inéén. “Je hoeft niet meer je overvolle etui mee te nemen naar school”, leggen ze uit. “Je hoeft alleen je Combipen in te pakken!” Nina: “En een naamsticker voorkomt dat je de verkeerde Combipen pakt.”
Beker
Jurylid Robbert: “Jullie verleiden mensen met een beloning om hun gedrag te veranderen. Een goede oplossing voor een bestaand probleem!”
De Globe
De Globe begint met een toneelstukje. Een oma kan de poep van haar hond niet oprapen. Gelukkig is daar de ‘Poepopruimer 3000’: een grijpstok met een zakje eraan. De stok kan de drol zelfs verkoelen met stikstof. “Speciaal voor mensen die niet goed kunnen bukken”, zegt het team.
Jurylid Robbert: “Hondenpoep is de grootste ergernis van Haarlemmers. Goed dat jullie daar iets voor bedachten.” Jurylid Marten: “Jullie uitvinding helpt anderen. Het is dus ook een sociale oplossing.”
De jury besluit na lang overleggen dat de Poepopruimer 3000 de eerste prijs verdient. Sahila, Nediva, Amin en Ahmed krijgen een Lampje-wisselbeker. Ze springen dolblij in het rond. “We wilden zó graag winnen!”, zegt Sahila. Ze mogen Lampje een jaar lang op school neerzetten.
Volgend jaar wordt de Willie Wortel Award opnieuw uitgereikt. Meedoen? Kijk op de website van juf Singrid van de Bos en Vaartschool: dailyliving.nl/willie-wortel-award.
SCHADEE
Jurylid Marcel: “Top dat jullie zo’n mooie naam hebben bedacht en zelfs een logo ontwierpen.”
10 Zelf doen APRIL 2023
TENNISSEN IN DE DUINEN
Ze trainen twee of drie keer per week en spelen daarnaast competitie. Floor (10), Wike (11) en Bobbi (9) zijn gek op tennis. Ze spelen bij TC Zandvoort, een sfeervol tennispark in de duinen. TEKST EN
“Het leuke aan tennis vind ik dat je steeds beter kunt worden”, vertelt Floor. “Ik mocht eerst maar op één sport. Ik koos toen voor paardrijden, omdat ik van dieren houd. Daarna mocht ik op nog een sport van mijn ouders. Ik ben toen gaan tennissen. Ik vind het superleuk!”
Rood, oranje, geel en groen Jeugdleden spelen met gekleurde ballen, leggen de meiden uit. “Wie begint met tennis, speelt met een rode bal. Die is groter en zachter”, zegt Bobbi. “Na een poosje mag je met een oranje bal spelen. Daarna met een groene, en daarna met een gele. Volwassenen spelen ook met een gele bal.”
Vakantiekamp
De tennisvriendinnen trainen bij TC Zandvoort en spelen samen competitie. In de vakanties zijn er kampen. “In de meivakantie duurt het tenniskamp drie dagen. Je slaapt gewoon thuis. In de zomervakantie duurt het kamp wel vijf
WIST JE DAT….
• Tennisser Tallon Griekspoor (26) bij TC Zandvoort speelde? Hij is nu nummer 34 van de wereldranglijst en verdiende al 1,5 miljoen dollar aan prijzengeld (bron: Wikipedia).
• De lijnen langs de zijkant van de baan ‘de tramrails’ worden genoemd?
• In Haarlem zes tennisverenigingen zijn, in Zandvoort eentje?
• Tennis na voetbal de populairste clubsport van Nederland is?
dagen. Je gaat ook surfen en zo”, vertelt Wike. “Het is supervet.”
Andere telling
De telling voor tennis is anders dan bij andere sporten. Het wordt geen 1-0 en 2-0 maar 15-0, 30-0, 40-0. “Wie er na de 40 een punt maakt, wint de game”, legt Floor uit. “Oudere kinderen spelen door bij 40-40. Daarna wordt het voordeel of nadeel en dan game.” Een ander woord voor 40-40 is deuce. Je spreekt het uit als ‘djoez’.
Verschillende slagen
De tennis-vriendinnen laten hun slagen zien. Floor demonstreert de service, de eerste slag van een wedstrijd. Daarna laten de meiden de backhand, de forehand, volleys en een smash zien. “Volleys speel je bij het net”, vertelt Wike. “Je laat de bal niet stuiteren maar slaat hem meteen over het net.” Tot slot laten de meiden hun strijdkreet horen: “Yell, yell, yell, Zandvoort wint wél!” roepen ze.
DOE DE TENNIS-QUIZ!
Verbind met lijnen.
SLAG NAAM
Een slag aan het net zonder stuiteren
De eerste slag van een wedstrijd
Een harde hoge slag
Welkom bij de club.
Een zachte lage slag
SMASH
VOLLEY
DROPSHOT
FOTO’S: JACQUELINE SCHADEE
Floor en Bobbi in clubtrui.
Wike laat een volley zien.
Floor laat een service zien.
SERVICE Sport 11 APRIL 2023
LEUKE DAGEN IN APRIL/MEI
21 APRIL: Suikerfeest.
22 APRIL: Nationale Zaaidag, zie pagina 5.
27 APRIL: Koningsdag.
3 + 5 MEI: Jesse in het Frans Hals Museum, zie pagina 7.
5 MEI: Bevrijdingsfestival in Haarlem.
14 MEI: Moederdag.
18 MEI: Hemelvaartsdag.
28 + 29 MEI: Pinksteren.
uitGroetenHaarlem
Welk gebouw zijn Eva en Adam aan het knutselen?
OPROEP: WELK IDEE HEB JIJ VOOR JOUW WIJK?
Stel dat jij je buurt leuker mag maken, wat zou je dan doen? Een skateramp om de hoek neer laten zetten? Een eigen moestuintje in het plantsoen aanleggen? Of een muurschildering laten maken op een saai flatgebouw?
TEKST: MIEKE BERGKAMP
En stel dat je daarvoor flink wat geld zou kunnen krijgen…
dan zou je je droom misschien echt kunnen waarmaken. De gemeente Haarlem heeft een flinke som geld uitgetrokken voor Schalkwijk en HaarlemOost (Amsterdamse Buurten, Slachthuisbuurt, Parkwijk, Zuiderpolder, Scheepmakerskwartier en Sportheldenbuurt).
Alle bewoners kunnen vanaf september hun idee indienen. In december stemmen ze
PUZZEL
welke plannen het geld krijgen. In Jong023 van juni vertellen we meer over de acties ‘Schalkwijk aan Zet’ en ‘Oost aan Zet’.
Begin maar alvast met dromen, samen met je vrienden, club, klas of ouders. Want hoe beter je je voorbereidt en hoe meer mensen je helpen, hoe groter de kans dat jouw droom wordt uitgekozen!
Schrijf je antwoord in de witte vakjes. De letters in de gele balk vormen een woord. Mail dit woord, samen met je voornaam, je school en je leeftijd voor 10 juni naar redactie@jong023.nl.
De letters in de gele balk vormen een woord. Mail dit woord, samen met je voornaam, je school en je leeftijd voor 26 mei naar redactie@jong023.nl.
We verloten onder de goede inzendingen een boekenbon van Kinderboekwinkel Kiekeboek. Alleen de winnaar krijgt bericht.
De oplossing van de vorige puzzel was MOLENPLAS. Een record-aantal mensen heeft het goede antwoord gemaild. Supergoed gedaan! Christian, Lilian, Nihal, Yenthe (Camelot), Maélie (Vrije School Kennemerland), Adam, Yassin, Bereket, Nurgul (Piramide), Eline (Bernardus), Amir (Martin Luther Kingschool), Noah, Joe, Harry (Argonauten), Gustav, Alessandro (Werkschuit), Aryan (Liduinaschool), Katya (Cirkel), Twan en Jurgen (Dreefschool), Julia, Kjell (Wilgenhoek), Rayhana, Kayiroo (Rudolf Steinerschool), Lex (St Bavoschool), Hille (Al Ikhlaas), Juliet en Anne (Ter Cleeff), Lava, Ella, Auke.
Maélie heeft de boekenbon gewonnen. Gefeliciteerd!!!
De klassen die samen de puzzel maakten waren: Groep 6 van juf Marise, Bernardusschool
Groep 6a van juf Marloes, Bavinckschool
Groep 4a van juf Joycella, Sint Bavoschool Reviusstraat.
De Sint Bavoschool wint dit keer het boekenpakket, van harte!
Waar gingen drie scholen half maart op bezoek?
PAGINA 1
Wat organiseerde de Haarlemse kinderraad 12 april? PAGINA 4
Welk beroep heeft Nico?
PAGINA 4
Wat maakten Sebastiaan, Pepijn en Sophie op de Bio Lente Markt?
PAGINA 5
Wat tekenden de meiden in het Frans Hals Museum?
PAGINA 7
In welk museum hangen de tekeningen van Meirah en Yeganeh? PAGINA 7
Welke tennisprof begon op de club van Bobbi, Floor en Wike? PAGINA 11
Met welke uitvinding wint De Globe de Willy Wortel Award?
PAGINA 10
12 Kort nieuws
Mooie speeltoestellen op het plein van De Piramide was een wens van bewoners die uitkwam.
TEKENING: MARTIJN KÖSTERHENKE
APRIL 2023
OPLOSSING VORIGE KEER: ADAM EN EVA BOUWDEN DE GROTE OF ST.-BAVOKERK. JUF MARISE, ELLA, KAYIROO, SENNA, RAYHANA EN VELE ANDEREN HADDEN DAT GOED GEZIEN!
De antwoorden op de vragen vind je in deze krant!