Juist 52

oktober 2018 – jaargang 6 – nummer 52 –

6,95

MEER WERELD, MEER WETEN

MEER WERELD, MEER WETEN

HOOGLERAAR ANDREA EVERS ‘Straks kan ons lichaam zichzelf repareren’

Blakend: actrice

BLAKE LIVELY SUN CITY! In Florida verrijst een energieneutrale stad

AP

MAGNIFIEKE SAHARA DE 5 MOOISTE ROUTES DOOR DE MACHTIGE WOESTIJN

WAY OF LIFE Hoe wielrennen meer dan een sport wordt

oktober 2018 – jaargang 6 – nummer 52

52_COVER.indd 1-3

5 LEVENSLESSEN VOOR NU van de filosofen van toen

OEHOE

Fascinerende uilensoort

07-09-2018 11:58

JUIST

INHOUD De June Oven heeft zeven functies. Het apparaat weet wat voor eten je erin stopt en stelt zelf de tijd en temperatuur in.

1- 60 20

Hoogleraar gezondheidspsychologie Andrea Evers is ervan overtuigd dat het lichaam veel meer van zichzelf kan repareren dan wij denken.

16 24

‘Laat je lichaam de pilletjes overbodig maken’

008 Van de redactie, Colofon 010 Reacties, medewerkers

CHECK IN 012 Het seizoen Amsterdam Dance Event

014 In de gaten houden...

Mariah Mansvelt Beck

016 Div./kort Win een dvd, June Oven, Scriba

018 Div./infographic Auto’s

019

Liesbeth Wytzes in gesprek met hoogleraar gezondheidspsychologie Andrea Evers

54

32

ONTDEK

020 INTERVIEW

024 Binnenkijken in Frankrijk De familie Duplan in Crouzilles

028 Column Elif Isitman Over de man die zogenaamd zijn innerlijke mankracht kwijt is

030 Wereldburger Florine van Wulfften Palthe in Boston

BINNENKIJKEN BIJ FAMILIE DUPLAN IN FRANKRIJK

OP REIS DOOR EEN IMPONERENDE ZANDBAK

BABCOCK RANCH: DE GROENSTE STAD VAN AMERIKA

032 DE SAHARA

Parijs is onbetaalbaar, dus trokken de Duplans naar het platteland. Ze hebben nu veel ruimte, al is het café wel ver.

De Sahara trekt steeds meer toeristen. Gerbert van der Aa reist op vijf manieren door de grootste woestijn ter wereld.

In Florida wordt vanuit het niets een stad gebouwd die volledig draait op zonne-energie. Is Babcock Ranch de toekomst?

041

48

De vijf mooiste routes door de grootste zandwoestijn op aarde

WEET

042 Profiel Alexandria Ocasio-Cortez, socialistische ster van de Verenigde Staten

046 Alledaagse wijsheid & Taalsignaal 048 Het gebouw De Lee Towers in Rotterdam

052 Moderne tijden 3D-printen gaat de wereld veranderen

054 WERELD VAN MORGEN

De Lee Towers in Rotterdam De vernieuwde Europoint I en II heten voortaan Lee Towers, een naam die ze te danken hebben aan het tv-programma van Arjen Lubach. ‘You have the Trump Towers, we have Lee Towers.’ Met 76.000 vierkante meter zijn de torens het grootste transformatieproject van Nederland.

Babcock Ranch is een duurzame droomstad in Florida, Amerikacorrespondent Emile Kossen nam er een kijkje

4

18emb052z004 4

07/09/2018 10:10

INHOUD BEDRIJF BELICHT: NUON GAAT VOOR GROEN

61 - 114 ‘Deugden aanleren is fouten afleren’ – en vier andere levenslessen van de oude wijsgeren

72

Over twintig à dertig jaar wil Nuon alleen nog duurzame energie leveren. Het energieconcern werkt er hard aan om dat doel te verwezenlijken. Van megawindparken in zee tot losse plakjes kaas in de kantine.

Adviezen voor succes zijn echt niet alleen in Amerikaanse zelfhulpboeken te vinden. Het genre bestond al in de Oudheid.

68

Wielrennen in stijl

061

VERDIEN

062 Start-up van de maand Stampwallet

064 Wereldeconomie Waarom metropolen als Londen en Tokio leeglopen, maar Amsterdam voorlopig (nog) niet

066 Column Fleuriëtte van de Velde Blijf niet dromen, ga voor de carrièreswitch

068 Bedrijf belicht Nuon gaat voor groen

072 LEREN VAN FILOSOFEN Vijf levenswijsheden van oude wijsgeren

079

BELEEF

080 Non-fictie Roelof Bouwman over Noord-Korea

084 Boeken Irene Start selecteert boeken op komst

LEVEN IN BEELD: ACTRICE BLAKE LIVELY Blake Lively brak door als de verwende New Yorkse tiener Serena van der Woodsen in Gossip Girl. Na een korte pauze gaat deze maand haar nieuwste film in première, A Simple Favor.

086 Wereldkeuken Wim Severein bereidt eend 088 Leven in beeld

96 In een stijlvolle outfit op een snelle fiets, alleen, met vrienden of in een peloton: steeds meer Nederlanders zijn aan het wielrennen.

‘Lekker buiten zijn, nergens aan denken en gedachteloos blijven trappen.’ Een kijkje in de wereld van het amateurwielrennen.

Beeldschone actrice Blake Lively

090 In de ban van de oehoe Een vogel zonder vijanden

092 The Fast Lane De vernieuwde Renault Alpine

90

112

88

096 WIELRENNEN Een kijkje in de wereld van het amateurwielrennen en de economie eromheen

CHECK OUT 106 Stijl Wielerspullen

108 Cultuuragenda

IN DE BAN VAN DE OEHOE, DE FASCINERENDE UIL

GEHEIME HOTSPOT BREMEN

De oehoe is de grootste uilensoort van Europa. In Nederland wordt de uil niet beschermd, al is hij heel zeldzaam.

Bremen, een van Duitslands’ meest onderschatte steden, vormt de ideale citytrip voor wie er deze herfst nog tussenuit wil.

Selectie uit wereldwijd aanbod

110 Wijn Nicolaas Klei over de ampelograaf

112 Hidden secret Bremen

113 Reis om de wereld Inspirerende tips

6

18emb052z006 6

07/09/2018 10:10

TEKST: EVA SEGAAR

HET SEIZOEN

CHECK IN

Amsterdam Dance Event is het grootste muziekfestival ter wereld, met locaties door de hele stad. Zelfs in de voormalige Bijlmerbajes kan dit jaar worden gedanst

12

18emb052z012 12

07/09/2018 08:01

D

e felgele posters in abri’s geven aan dat het Amsterdam Dance Event, kortweg ADE, weer voor de deur staat. In oktober wordt Amsterdam omgetoverd tot de internationale hoofdstad van de elektronische muziek. ADE begon in 1995 als netwerkevenement voor medewerkers uit de muziekindustrie – en dan vooral dance – en is uitgegroeid tot het grootste muziekfestival ter wereld. Afgelopen jaar waren er 395.000 bezoekers, 2.500 artiesten en 500 feesten op 160 locaties. De verwachting is dat deze aantallen dit jaar opnieuw worden overtroffen. Grote namen als Claptone, Paul Kalkbrenner, David Guetta en Martin Garrix komen naar Amsterdam om nieuwe muziek te

18emb052z013 13

laten horen. Ook zijn er veel festivals ter ere van het dance-evenement, zoals DGTL, Awakenings en ZeeZout. Maar ADE is meer dan alleen feesten. Voor producers en beginnende deejays is het nog steeds dé plek om te netwerken. Tijdens de conferenties vertellen medewerkers uit de muziekindustrie wat ze bezighoudt, delen ze tips en kan het publiek vragen stellen. Met een ADE-pas heb je toegang tot alle evenementen, conferenties en feesten. Bezoekers die naar één feest willen, kunnen een kaartje kopen voor die avond, mits dat niet is uitverkocht. Want dat gaat meestal snel. → Amsterdam Dance Event, 17 tot en met 21 oktober, www.amsterdam-dance-event.nl

ANP/Piroschka van de Wouw

DAG EN NACHT DANSEN

07/09/2018 08:01

ONTDEK

TEKST: LIESBETH WYTZES FOTO’S: OLIVIER MIDDENDORP

ANDREA EVERS

‘Laat je lichaam de pilletjes overbodig maken’ Hoogleraar gezondheidspsychologie Andrea Evers (50) is ervan overtuigd dat het lichaam zichzelf meer kan repareren dan wij denken. Als dat zo is, biedt het twee voordelen: een groter gevoel van autonomie voor de patiënt en een forse kostenbesparing

S

inds er mensen zijn, zijn er ziektes, in allerlei vormen. En dus zijn er ook manieren om die ziektes te bestrijden.

Met kruiden, met pillen, met homeopathie of andere alternatieve methodes.

Wat zou het fijn zijn als het lichaam de werking van geneesmiddelen een beetje kon overnemen, zoals een oven die zichzelf reinigt! Dan hoefde je niet meer zo vaak je toevlucht te nemen tot producten van ‘Big Pharma’, zoals de farmaceutische industrie wel wordt genoemd, of tot allerlei kwakzalvers. In elk geval zou dat ons allemaal een hoop geld besparen.

Het klinkt als een ambitieus toekomstvisioen, maar er zijn al belangrijke stappen in die richting gezet, zegt Andrea Evers, hoogleraar gezondheidspsychologie aan de Universiteit Leiden. Voor haar onderzoek kreeg ze in 2017 een Vici-beurs van 1,5 miljoen euro. Als een van de weinige onderzoekers in de wereld houdt zij zich bezig met de invloed die de geest kan hebben op het lichaam. ‘En of dat onbewust gaat, of dat we er zelf ook nog iets over te zeggen hebben. Dat kan leiden tot een enorme kostenbesparing, en dat is een van mijn belangrijkste motivaties. Als je het lichaam zelf iets kunt laten doen, heb je minder pilletjes nodig.’

Maar dat niet alleen. ‘Ik kijk ook vanuit het indi-

vidu. Wie wil er nou geen invloed hebben op zijn eigen lichaam en zijn eigen leven? Dat is iets menselijks, iets natuurlijks. Je wilt liever niet afhankelijk zijn van iets wat van buiten komt. Gek dat we zoveel investeren in de farmaceutische industrie en in allerlei technieken, terwijl ons lichaam zelf zoveel kan.’ Dat lichaam is tenslotte ook samengesteld uit allerlei chemische stofjes.

Wat is conditionering? Het bekendste voorbeeld is dat van de hond van Pavlov, die een belletje hoorde als hij eten kreeg. Na een tijdje begon hij te kwijlen bij het horen van dat belletje, omdat hij anticipeerde op dat eten.

Evers doet onderzoek naar kinderen met reuma.

‘Kinderen ontwikkelen extra veel bijwerkingen bij bepaalde middelen. Iedereen kan daar misselijk van worden, maar kinderen zijn er extra gevoelig voor. Ze moeten dat middel nemen op dinsdag, maar dan worden ze op maandag al misselijk, ze moeten zelfs overgeven. Dat gebeurt dus vóór ze dat middel hebben ingenomen.

‘Dat vind ik een mooi voorbeeld van mentale en fysieke conditionering. Jonge kinderen gaan soms gillen als ze iets geels zien omdat hun pilletjes geel zijn. Alle reumatologen kennen zulke voorbeelden.’ Conditionering kan vreemde vormen aannemen.

ANDREA EVERS

1967 Geboren in Arnsberg, Duitsland 1994 Master klinische psychologie, Bielefeld (Duitsland), masterscriptie Universiteit Amsterdam 2003 Promotie Radboud Universiteit Nijmegen (cum laude) 2004 NWO Veni-Beurs 2006 Opgenomen als klinisch psycholoog in BIG-register 2009 NWO Vidi-beurs 2011 Hoogleraar Universiteit Leiden 2013 NWO Vici-beurs 2014 Hoofd afdeling Gezondheids-, Medische en Neuropsychologie 2017 ERC Grant (Europese subsidie)

20

18emb052z020 20

07/09/2018 08:11

Andrea Evers: ‘Wie wil er nou geen invloed hebben op zijn eigen lichaam en zijn eigen leven?’

21

18emb052z021 21

07/09/2018 08:11

WEET

TEKST: GERBERT VAN DER AA IN DE SAHARA FOTO’S: GERBERT VAN DER AA

SAHARA

MACHTIG MOOI: DE SAHARA Het toerisme naar de Sahara leeft op. Door beter functionerende veiligheidsdiensten is de situatie in veel landen verbeterd. Gerbert van der Aa over de vijf mooiste routes door de grootste woestijn ter wereld

32

18emb052z032 32

07/09/2018 10:21

De machtige kloof van Guelta Archei in Tsjaad

18emb052z033 33

07/09/2018 10:21

D

e afgelopen jaren moesten westerse Sahara-liefhebbers zich inhouden vanwege terroristisch gevaar. Maar door beter functionerende veiligheidsdiensten is de situatie in een aantal Sahara-landen recent verbeterd. De Franse regering versoepelde eind vorig jaar het reisadvies voor Mauritanië, en ook Niger en Algerije openen weer voorzichtig de poorten naar de Sahara. Om toerisme te promoten, was de regering van Tsjaad vorig seizoen zelfs shirtsponsor van de Franse voetbalclub Metz.

Alleen in Libië en Mali is de situatie onveranderd slecht.

Ontvoeringen vormden de afgelopen jaren het grootste gevaar. Sinds 2003 gijzelden extremisten gelieerd aan Al-Qa’ida meer dan vijftig westerse toeristen in de Sahara. De meesten kwamen vrij na betaling van miljoenen euro’s losgeld, waardoor westerse regeringen een van de belangrijkste financiers van Al-Qa’ida in de Sahara waren.

Sommige gegijzelde toeristen, zoals de Nederlander Sjaak Rijke, zaten meer dan drie jaar vast. Alleen Marokko bleef gevrijwaard van ontvoeringen, maar daar komen echte woestijnfanaten niet aan hun trekken. Daarvoor is de Sahara er niet desolaat genoeg.

Skiën

De Sahara is de grootste woestijn ter wereld. De woestijn, die is verspreid over twaalf landen, heeft een oppervlakte van 9.200.000 vierkante kilometer en is 221 keer zo groot als Nederland. Soms bestaat het landschap uit bizarre rotsformaties met diepe kloven, die doen denken aan de Grand Canyon in de Verenigde

Boven: Staten. Op andere momenten De Ubari-zanddoorkruisen reizigers einduinen in Libië deloze vlaktes, bezaaid met Rechts: Wild gravel en keien. Honderden kamperen in de meters hoge zandduinen, die buurt van Guelta zich door de wind langzaam Archei in Tsjaad verplaatsen, vormen natuurOnder: lijke barrières. Soms zijn ze Militairen in zo hoog dat je er vanaf zou Tsjaad voor hun kazerne. Een kunnen skiën. Slechts eens in tulband biedt in de paar jaar valt er wat regen, de woestijn zodat nomaden net genoeg veruit de beste weidegrond vinden om hun bescherming geiten en kamelen te laten tegen zon en stof grazen.

Saharareizigers zijn er in nieuw te koop zijn. Geen enkel allerlei soorten en maten. ander merk is zo goed bestand Sommigen trekken wekenlang tegen de extreme klimatologimet kamelen lopend door de sche omstandigheden als deze woestijn, net zoals vroeger de japanner. Ook zijn ze relatief handelskaravanen. Anderen verplaatsen zich liever op wie- eenvoudig te repareren. Reizilen. Opmerkelijk veel toeristen gers die zich met een moderne Range Rover of Volkswagen rijden met hun eigen auto of Touareg in de Sahara wagen, motor vanuit Europa op en riskeren hun auto na een neer naar landen als Mauritamankement nooit meer aan de nië of Algerije. Vanuit Frankpraat te krijgen. rijk of Spanje steken ze met Reizen door de woestijn is vereen veerboot de Middellandse gelijkbaar met zeilen op zee.

Zee over. Hun vaak peperdure In landen als Mauritanië en SUV’s zijn voorzien van alles Tsjaad kom je vaak dagenlang wat ze onderweg maar nodig geen anderen tegen. Navigedenken te hebben. ren gebeurt met gps en Google Bijna alle self drive-toeristen Maps, of door een gids. Net als rijden in een Toyota. Andere lokale nomaden kunnen toemerken hebben in de Sahara risten vrijwel overal hun bivak jaren geleden al afgedaan. opslaan. Rondom een kampOok de lokale bevolking vuur koken ze een maaltijd zweert bij Toyota. Populair en genieten van de stilte en zijn de oudere types met weinig elektronica, die nog steeds de sterrenhemel, die vrijwel

34

18emb052z034 34

07/09/2018 10:21

WEET

Politicus Alexandria Ocasio-Cortez

TEKST: EMILE KOSSEN IN WASHINGTON

Socialistische ster van de States De Amerikaanse Alexandria Ocasio-Cortez (28) noemt zichzelf een socialist en wint er nog stemmen mee ook. Kan ze het land veranderen?

Elke maand portretteert Juist een internationaal kopstuk

NR: 31

I

n het najaar van 2017 is het leven van Alexandria Ocasio-Cortez weinig glamoureus. Ze werkt als serveerster en barvrouw in een Mexicaans restaurant in het centrum van New York. Het is hard werken en geen vetpot. Vrijwel niemand in de Verenigde Staten kent haar naam, met uitzondering van de stamgasten. Die weten dat de goedlachse, zwarthartige latina een prima cocktail margarita maakt.

Minder dan een jaar later is Ocasio-Cortez op weg om de jongste vrouw ooit in het Huis van Afgevaardigden te worden. Bij de voorverkiezingen in New York verslaat ze onverwacht het Democratische zwaargewicht Joe Crowley. Opeens is ze een ster in de Democratische Partij. Vrijwel elk televisieprogramma wil haar als gast en politici in het hele land hengelen naar een steunbetuiging. Als ze zelf naar het restaurant gaat, klampen fans haar aan.

Het is moeilijk te bevatten voor het middelpunt van alle belangstelling. ‘Ik weet nog goed dat ik me openlijk afvroeg: waar moet ik beginnen met deze campagne?’ zegt ze in een interview in The New Yorker. ‘Hoe ga ik kiezers vertellen dat ik, een serveerster, hun nieuwe Congreslid moet worden?’

Ocasio-Cortez heeft geen typisch levensverhaal voor een politicus. Ze groeit op in het zuiden van de Bronx, een wijk waar armoede en criminaliteit overheersen. Vader Sergio – een architect – is daar geboren, moeder Blanca verhuisde erheen vanuit Puerto Rico. Haar ouders hebben het niet breed, toch vechten ze voor een betere toekomst voor hun

twee kinderen. Met hulp van familieleden schrapen ze geld bijeen voor een huis in een blanke buitenwijk van de stad.

Haar moeder gaat er met de twee kinderen wonen, zodat ze naar een goede school kunnen. Haar vader blijft achter in de Bronx wegens zijn werk. OcasioCortez kan gaan studeren in Boston, in tegenstelling tot veel vrienden uit de Bronx. Het doet haar beseffen dat de postcode van de wijk waar een kind woont, veel invloed heeft op zijn of haar toekomst.

Haar vlucht uit de Bronx is tijdelijk. Nadat ze een studie economie heeft afgerond, keert ze terug naar haar geboortehuis. Dat is meer uit noodzaak dan uit vrije wil. Haar vader overlijdt in 2008 aan kanker. Haar moeder heeft schulden en raakt het huis bijna kwijt. Ocasio-Cortez verdient als barvrouw extra geld voor het gezin. De grootste problemen zijn voorbij als haar moeder het huis weet te verkopen en naar Florida verhuist.

Dol op debatteren

Ocasio-Cortez blijft achter en besluit haar politieke ambities verder te verkennen. ‘Als tiener was ze al bezig met de politiek,’ zegt moeder Blanca in de New York Post. Ze leest boeken over politiek, houdt van debatteren en gaat graag naar demonstraties.

Als ze negentien is, belt Ocasio-Cortez kiezers op om ze te vertellen waarom ze op Barack Obama moeten stemmen. Ze loopt stage bij Senator Ted Kennedy, de broer van president John F. Kennedy.

In 2016 helpt ze de socialistische presidentskan-

GettyImages/Mario Tama

Rode lippenstift is haar handelsmerk

42

18emb052z042 42

07/09/2018 08:04

didaat Bernie Sanders in New York en leert ze invloedrijke linkse activisten in de stad kennen.

Als Sanders verliest van zijn rivaal Hillary Clinton, richten die activisten een organisatie op om nieuwe kandidaten te werven die het werk van Sanders willen voortzetten. Haar jongere broer Gabriel geeft Ocasio-Cortez een duwtje in de goede richting. Hij vraagt Alexandria of hij haar bij de activistengroep mag introduceren als mogelijke politicus. OcasioCortez lacht er nu om. ‘Het was zo’n moment waarop ik dacht: ach, wat maakt het ook uit? Doe maar.’

Totale verrassing

Voor ze het weet, voert ze officieel campagne om een kiesdistrict in de Bronx te vertegenwoordigen in het Huis van Afgevaardigden. Daarnaast blijft ze barvrouw. Ze krijgt mediatraining, leert hoe campagnefinanciering werkt en bedenkt een strategie om te winnen. Haar achtergrond – een jonge latina die de politiek van binnenuit wil veranderen – kan een voordeel zijn in een district waar 50 procent van de inwoners een Latijns-Amerikaanse achtergrond heeft.

Vaak is een voorverkiezing waarin een zittend Congreslid meedoet een formaliteit: hij of zij wint zonder tegenstand. Dat Crowley, die sinds 1999 in het Congres zit, denkt dat er geen vuiltje aan de lucht is, helpt zijn gretige concurrent juist. Ocasio-Cortez en haar campagneteam kloppen in één jaar aan bij 120.000 huizen en vertellen een idealistisch en progressief verhaal. ‘Deze race gaat tussen het volk en het grote geld. Wij hebben de mensen, zij het geld,’ zegt ze in een gelikt reclamespotje. Ze belooft op te komen voor de armeren in de samenleving, te vechten voor gratis onderwijs en gratis zorg. Ze spreekt met trots de woorden ‘democratisch socialisme’ uit – een beladen term in de Verenigde Staten.

Op de verkiezingsdag verslaat ze Crowley met vierduizend stemmen verschil, vooral door een hoge opkomst van jonge kiezers. Het was een overwinning die weinigen zagen aankomen. De beelden waarop ze te horen krijgt dat ze heeft gewonnen, gaan viral: ze komt te laat binnen op haar eigen verkiezingsbijeenkomst, heeft haar mobiele telefoon uitstaan en moet op televisie vernemen dat ze Crowley heeft verslagen. Haar blik is er een van totale verbazing.

Officieel heeft ze alleen de voorverkiezingen gewonnen, maar in dit linkse kiesdistrict is een overwinning bij de Congresverkiezingen in november min of meer zeker. Opeens is ze een landelijke bekendheid. ‘Ik had verwacht dat ik een paar dagen in het nieuws zou zijn en dat mijn leven daarna weer normaal zou worden,’ zegt ze tegen Rolling Stone. ‘Maar dat gebeurde niet.’

43

18emb052z043 43

07/09/2018 08:04

seren. ‘Dit is maar één kiesdistrict.’ Anderen zijn feller. Oud-Senator Joe Lieberman zegt dat Ocasio-Cortez met haar ideeën ‘de partij en Amerika beschadigt’. Alcee Hastings, binnenkort een partijgenoot in het Congres, waarschuwt dat ‘elke meteoriet ooit zal neerkomen’.

GettyImages/MediaPunch/Bauer-Griffin

Doelwit voor Republikeinen

Alexandria Ocasio-Cortez wordt gepresenteerd als symbool van modern feminisme.

Ze is als Bernie Sanders, maar met meer flair en uitstraling

Ocasio-Cortez wordt in linkse media gepresenteerd als het symbool van modern feminisme en als de voorbode van een mogelijk succesvolle opkomst van vrouwelijke politici. Ze ontketent af en toe hysterie, met aanhangers die haar overal in New York aanspreken. Felrode lippenstift wordt haar handelsmerk. Wanneer fans erachter komen wat het merk van haar lippenstift is, is die binnen de kortste keren uitverkocht. Ongevraagd belt Hillary Clinton haar op en zegt dat ze haar altijd om advies mag vragen.

Bernie Sanders met flair

De weken erna wordt de latina het gezicht van het verzet tegen de excessen van kapitalisme. Ze is als Bernie Sanders, maar met meer flair en uitstraling.

Haar belangrijkste punt is: hoe kan er zo veel armoede bestaan in zo’n rijk land? Amerikaans kapitalisme, zegt ze met grote ogen en veel handgebaren, verkeert in een crisis: ‘Mensen werken zestig, soms tachtig uur per week en kunnen hun familie niet eens te eten geven. Daarom staan mensen open voor verandering.’

Socialistische kandidaten zijn aan een opmars bezig. Ocasio-Cortez voert campagne met politici als James Thompson in de conservatieve staat Kansas en de islamitische kandidaat Rashida Tlaib in Michigan. Tientallen gelijkgestemde politici hopen in november naar het Huis van Afgevaardigden te worden gestuurd. Het succes van Ocasio-Cortez leidt tot verdeeldheid in de Democratische Partij.

Nancy Pelosi, partijleider in het Huis, probeert de opkomst van activistische krachten te bagatelli-

1) Jong en welbespraakt 2) Goede campagne 3) Behorend tot een minderheid

1) Extreem voor Amerikaanse begrippen 2) Onervaren 3) Ongeduldig

Waarom is de partij zo kritisch? Haar jeugdig idealisme sprak kiezers in haar district wellicht aan, maar veel Amerikanen zouden haar ideeën als extreem bestempelen. Ze zegt af te willen van federale immigratiedienst ICE, eist dat de overheid banen en huizen voor iedereen garandeert en streeft naar een veel hoger minimumloon. Hoe dat in de praktijk kan worden behaald en betaald? Ocasio-Cortez ontwijkt vragen daarover. Wel wil ze kwijt dat de belastingen flink omhoog moeten.

Zo is ze verworden tot een makkelijk doelwit voor Republikeinen die bibberen bij elke verwijzing naar een socialistische overheid. ‘Ze is aantrekkelijk en het is goed dat ze de wereld wil verbeteren, maar ik ben het op geen enkel punt met haar eens,’ schamperde de rechtse talkshowhost Laura Ingraham op Fox News. ‘Ze lijkt Eva Perón wel,’ de omstreden Argentijnse first lady van 1946 tot 1952. Maar ook de krant The Washington Post opent na haar verkiezingsoverwinning met een waarschuwing: ‘Rood alarm’, een historische verwijzing naar de Amerikaanse angst voor het communisme.

Door alle aandacht die Ocasio-Cortez krijgt in de media is het niet gek dat ook de president haar inmiddels heeft opgemerkt. Donald Trump noemde haar ‘een jonge vrouw met een hoop energie’. Het is niet duidelijk of hij weet hoe kritisch ze op hem is. Onlangs zei ze een afzettingsprocedure tegen hem te steunen, mocht die worden voorgesteld. Ze meent dat Trump het presidentschap misbruikt ten faveure van zijn zakenimperium en walgt van zijn strenge immigratiebeleid.

Als Ocasio-Cortez in november naar Washington vertrekt, zijn de verwachtingen van haar aanhangers torenhoog. Maar ze is piepjong. Als journalisten lastige vragen stellen, is haar onervarenheid zichtbaar. Bovendien is ze ongeduldig, niet altijd een handige eigenschap in de politiek.

Vanaf november moet ze het spel in Washington gaan meespelen. Dat betekent dat ze ten minste een paar jaar moet bewijzen dat ze niet alleen campagne kan voeren, maar ook politiek weet te bedrijven en compromissen kan sluiten. Pas daarna is het doorgaans tijd voor een grotere rol.

Blanca zegt dat haar dochter altijd al enthousiast was. Van jongs af aan zou ze een einddoel voor ogen hebben gehad. ‘Haar grootste wens is om president van de Verenigde Staten te worden.’ ←

44

18emb052z044 44

07/09/2018 08:04

Boven: The Lee Towers zijn met 76.000 vierkante meter het grootste transformatieproject van Nederland Rechts: Verwacht wordt dat het Rotterdamse havengebied een flinke impuls krijgt door de opknapbeurt

18emb052z048 48

07/09/2018 08:03

ARCHITECTUUR

NR: 26 → Gebouw: Europoint II en III

Lex de herder

H ET GEB OUW

WEET

TEKST: KIRSTEN HANNEMA

Kenmerkend zijn de hoge plafonds en gigantische ramen

Europoint I en II zijn gebouwd in de jaren zeventig. Toen was het interieur muffe bedoening, met tl-licht en systeemplafonds

alias De Marconitorens alias The Lee Towers → Bouwjaar: 1971-1975 → Oorspronkelijke architect: Skidmore, Owings and Merrill (SOM) → Oorspronkelijke opdrachtgever: Handelmaatschappij v/h Overbeek & Co, OGEM → Renovatie: 2016-2018 → Architect renovatie: diederendirrix architectuur & stedenbouw (Eindhoven, Rotterdam) → Opdrachtgevers renovatie: City Pads, Bakkers Hommen Waerdevast → Was: kantoor → Is: fullservice-appartementencomplex → Vloeroppervlak: 76.000 m² → Hoogte: 95 meter → Adres: Marconiplein, Rotterdam

Lee Towers. Deze naam danken de Rotterdamse woontorens aan Arjen Lubach, die nog niet was geboren toen Europoint I en II als kantoren werden neergezet

K

arakters zijn het, die drie jarenzeventigtorens aan het Rotterdamse Marconiplein: strakke, moderne figuren met gevels van beige natuursteen en enorme vierkante ramen, voorzien van bronskleurig glas. Of je ze nu mooi vindt of lelijk, ze zijn niet meer weg te denken uit het stadsbeeld.

De eerste kennismaking met het Europoint-complex, in 1998, was niet onverdeeld positief. Een studentenbijbaantje bij uitzendbureau Multec, gevestigd in een van de torens.

Het was een weinig opbeurende werkomgeving – van de aankomst vanuit de metro op het vieze verkeersplein tot het muffe interieur met de steevast gesloten luxaflex.

Het enige licht kwam van de tl-balken in het systeemplafond. Het was de taak van de werkstudent om urenbriefjes in te voeren in de computer.

Hoe anders is deze nieuwe ontmoeting met wat tegenwoordig The Lee Towers heten, naar de bekende Rotterdamse zanger – een idee van zijn naamgenoot, projectontwikkelaar Lee Foolen, die zich

49

18emb052z049 49

07/09/2018 08:03

FLORIDA

TEKST EN FOTO’S: EMILE KOSSEN

WEET

SUN CITY!

In Florida wordt vanuit het niets een stad gebouwd die volledig draait op zonne-energie, en dat moet nog winstgevend zijn ook. Wordt Babcock Ranch een voorbeeld voor de rest van de wereld? Emile Kossen nam er een kijkje

Gratis huurfietsen en 80 kilometer aan fiets- en wandelpaden moeten inwoners stimuleren de auto vaker te laten staan

18emb052z055 55

07/09/2018 08:10

O

Boven: Inwoner Donna Aveck krijgt instructies in de gemeenschappelijke moestuin Onder: Veel van de huizen die al af zijn, kosten circa 1 miljoen dollar

p het eerste oog lijkt Babcock Ranch een willekeurige luxe wijk in Florida. De grote houten huizen zijn gebouwd in de typisch Amerikaanse stijl uit de jaren vijftig van de vorige eeuw, met grote veranda’s. Ze bieden uitzicht op een paar donkerblauwe meren. Langs de weg staan talloze palmbomen. De zon schijnt, zoals eigenlijk het hele jaar in dit gebied.

Maar wie wat beter kijkt, ziet wel dat dit niet zomaar een stad in aanbouw is in Florida, de staat die elke dag duizend nieuwe inwoners verwelkomt en waar in een enorm tempo huizen worden neergezet. Hier en daar zie je busjes met zonnepanelen op het dak die geheel op elektriciteit blijken te rijden. Naast echte palmbomen zijn er ook grote groene stalen ‘bomen’ waarvan de boomkruin bestaat uit zonnepanelen. Een man loopt naar een van de metalen palmen toe en steekt zijn iPhone-stekker in de stam. Het is dus een oplaadboom.

Babcock Ranch – in de buurt van Fort Myers, in het zuiden van Florida – moet de meest duurzame stad van Amerika worden, waar alles loopt op zonne-energie.

In een naburig park, dat zo groot is als tweehonderd voetbalvelden, zijn meer dan 340.000 zonnepanelen geplaatst. De 75 megawatt die daar wordt opgewekt, is ruim voldoende om de meer dan negentienduizend huizen die in dit gebied zullen worden gebouwd, van energie te voorzien.

Verhuiswagens

Zo ver is het voorlopig nog niet. Babcock Ranch is begin 2018 officieel geopend, maar er staan pas enige tientallen huizen – minder dat het aantal bouwvoertuigen dat je er ziet. Twee verhuiswagens verraden wel dat de toeloop groot is. Aan het eind van het jaar moeten er tweehonderd gezinnen wonen. Elk jaar erna moeten dat er minimaal duizend meer zijn.

Ondanks het lage inwonertal is het druk op Founders Square, het centrale plein.

Er zijn een biologische supermarkt, een fitnesscentrum en een bedrijfje dat kajaks verhuurt. Op het terras van het restaurant zitten dagjesmensen die komen kijken hoe de stad van de toekomst eruitziet. ’s Middags staat er een lange rij auto’s te wachten, met ouders die hun kinderen van school komen ophalen. Er was al een

56

18emb052z056 56

07/09/2018 08:10

WEET

TEKST: SEBASTIEN VALKENBERG

AFORISMEN

Leren van de oude wijsgeren Vijf adviezen voor succes. Het zijn beloften die we associëren met zelfhulpboeken uit Amerika. Maar het genre bestond al in de Oudheid. De Grieken en Romeinen waren meesters in het formuleren van levenswijsheden, doceert Sebastien Valkenberg

W

aar Amerikaanse zelfhulpauteurs dikke pillen schrijven, wisten klassieke filosofen hun complete filosofie te vangen in één pakkend aforisme. Ze moesten wel, omdat de schriftcultuur destijds nog nauwelijks was ontwikkeld. Papyrus bestond

weliswaar al, maar de drukpers liet nog eeuwen op zich wachten. Inzichten vertélde je door aan anderen. Des te belangrijker dat de formulering puntig was.

Aforismen beklijven nu eenmaal beter.

Welke zijn zo goed dat ze nog steeds actueel zijn?

72

18emb052z072 72

07/09/2018 08:09

Aloude aforismen kunnen nog altijd inspireren

18emb052z073 73

07/09/2018 08:09