jaargang 69
nummer 3 april 2025
Hét vakblad voor de professional in de opper vlaktetechnologie
19 & 20 N ovember 2025
Benelux network event Congress & Exhibition
Surface Treatment Industr y: ready for 2030!
Congress Center Ter Elst, Edegem (BE)
More information: www.f uturesurfaces.vom.be or scan the QR-code
Organised by VOM & Vereniging
laat het bedrijf zien dat duurzaamheid en rendement kunnen samengaan. Of zoals wetenschappers die een tomatenschil zo’n behandeling geven dat hij als beschermlaag tegen corrosie kan dienen.
anneer waarheid er niet meer toe doet en meningen feiten ijk met afgrijzen naar de leugen-logica van aanse president Trump. Ik snap niets van ons eigen abinet, waar de coalitie (PVV, VVD, BBB, NSC ) onder vuur ligt van de oppositie (inclusief de PVV, VVD, BBB, NSC ). Hoe k an ik dit uitleggen aan mijn k inderen? Gelukk ig zitten die gevangen in een eeuwigdurende loop van Tiktok- lmpjes, dus ik hoor ze niet k lagen.
Maar ik wel. Ik k laag omdat ik snak naar helderheid. Naar mensen die iets maken, iets verbeteren, iets oplossen. Geef mij maar een zonnepaneel op een dak, een slimme coating op een vliegtuigvleugel, of een motor die stiller draait door een beter lager. Echt, ik word blij van bouten, moeren en brains
Geen complottheorie, geen vage praat in Den Haag, maar gewoon: wetenschap. Nuchter. Werk baar. Wonderlijk . Misschien moet ik m’n k inderen dat maar uitleggen. Niet wat er in de wereld gebeur t, maar wie de wereld draaiende houden. Niet de luidste schreeuwers, maar de stille doorpak kers. De ingenieurs, de onderzoekers, de doeners. Zij verdienen de spotlights, niet de algoritmisch opgeblazen prietpraat van een of andere man met een te groot ego en een te k leine woordenschat.
Zoals In nity Solar, dat zijn panelen niet in een PowerPoint maar op het dak krijgt - zonder poeha, maar mét rendement. In dit nummer
Tot die tijd geef ik mijn k inderen een broodje k aas mee en uister ik ze toe: “Geloof niet alles wat je ziet op Tiktok. Behalve die video over de tomatencoating - die is écht.”
Henk van Beek Hoofdredacteur OT
7 mei
Vakgroep Natlakken www.vereniging-ion.nl/ vakgroep-natlakken
7-8 mei
Future Facade 2025 www.vereniging-ion.nl/ future -facade -2025
14 mei
Klassikale cursus Galvaniseren deel 1 www.vereniging-ion.nl/klassik alecursus-galvaniseren-deel-1-3
15 mei
Klassikale cursus Industriële Oppervlaktetechnieken www.vereniging-ion.nl/klassik ale - cursusindustriele - opper vlaktetechnieken-8
21-23 mei
De Nederlandse Metaal Dagen www.denederlandsemetaaldagen.nl
22 mei
Masterclass Corrosiebestendig Ontwerpen vereniging-ion.nl/masterclasscorrosiebestendig-ontwerpen-0
JUNI
4 juni
ION Dag voor de Onder nemer www.vereniging-ion.nl/ion-dag- ondernemer-3
9 juni
Klassikale cursus Straler www.vereniging-ion.nl/klassik ale - cursusstraler-7
17 juni
Young Surface-bijeenkomst www.vereniging-ion.nl/young-surfacebijeenkomst-1
SEPTEMBER
7-11 september
European Corrosion Congress 2025 www.eurocorr2025.org
19 november - 20 november Nieuw tweedaags Belgisch-Nederlands event voor oppervlaktetechnieken: FUTURE SURFACE
De Belgische en Nederlandse brancheorganisaties in de opper vlaktebehandeling, VOM en Vereniging ION, lanceren een nieuw evenement voor de oppervlaktebehandelende industrie. Op 19 en 20 november 2025 vindt in Congrescentrum Ter Elst te Edegem (B) het zogenoemde FUTURE SURFACE 2025 plaats. Dit tweedaags evenement is zowel een congres, een tentoonstelling als een netwerk-sessie en biedt alles wat nodig is om voorop te blijven lopen in de oppervlaktetechniek. Exper ts van de Benelux komen samen om de laatste ontwik kelingen te presenteren, met elk aar te debatteren en informatie uit te wisselen. Met drie parallelsessies is er altijd wel een interessante voordracht en er is tijd om de spreker te ontmoeten.
De beursvloer met vele interessante aanbieders versterkt de gelegenheid tot netwerken en laat toe om met een minimale tijdsinvestering zoveel mogelijk specialisten en hun duurzame oplossingen te leren kennen.
Thema
Het thema van het evenement is ‘Ready for 2030 & beyond?’. Dit thema is gekozen omdat het de Europese doelstelling is om tegen 2050 het eerste k limaatneutrale continent te worden. Om deze doelstelling te realiseren zijn de k limaatambities voor 2030 een uitstootvermindering van om en nabij 50 procent. Hoe kunnen we deze ambitie waarmaken?
FUTURE SURFACES is het event bij uitstek om kennis en expertise te delen over de uitdagingen die bedrijven moeten oppakken om zich voor te bereiden op 2030 en de doelstellingen die Europa oplegt in het kader van de Clean Industrial Deal. Naast de nieuwste ontwik kelingen op het gebied van materialen en opper vlaktebehandeling wordt ook aandacht besteed aan duurzaam ondernemerschap en aan regelgeving waaraan ondernemers moeten voldoen.
Bovendien verbindt FUTURE SURFACES maak bedrijven, toeleveranciers, kennisinstellingen en overheden met elkaar om cross-overs tussen de sectoren te bevorderen en samenwerkingen in de waardeketen te realiseren
Het event focust op volgende thema’s:
• Innovatie & Ondernemen
• Circulaire economie
• Regelgeving & nieuwe strategieën
• Energie e ciëntie & hernieuwbare energie
• Voice of the customer
Voor meer informatie en reser veringen: www.futuresurfaces.vom.be
14 Pulserende koudespray maakt precisiedeposities mogelijk
In een wereld waarin precisie en duurzaamheid centraal staan in de maak industrie, hebben onderzoekers van Purdue University en internationale par tners een technologische doorbraak gerealiseerd: een geavanceerd pulserend koudespraysysteem (PCS) voor het aanbrengen van metaalcoatings. Deze techniek, waarbij jne metaaldeeltjes via kor te gaspulsen met supersonische snelheid worden afgevuurd op een opper vlak, biedt een nauwkeurig, energiezuinig en veelzijdig alternatief voor traditionele coatingmethodes
18 Fluorescerende detectie maakt metaalmoeheid zichtbaar vóór het misgaat
Door de jaren heen zijn we gewend geraakt aan het beeld van roestige staalconstructies, afbladderende brugleuningen, en schepen waarbij pas bij onderhoud blijkt dat ze zijn aangetast door corrosie Toch is die zichtbare schade slechts het topje van de ijsberg. De werkelijke schade van metaalcorrosie ontstaat vaak buiten het zicht - onder beschermende coatings, op moeilijk bereikbare plekken of zelfs binnenin materialen. Daar is nu iets op gevonden: uorescerende detectiemethoden die corrosie zichtbaar maken vóór het met het blote oog zichtbaar is
24 Spanningscorrosie bij roestvast staal
De wereldwijde vraag naar roestvast staal (R VS) neemt toe, zo blijkt uit recent marktonderzoek. R VS is aantrekkelijk vanwege zijn corrosiebestendigheid, sterkte en esthetische eigenschappen. Toch brengt de bredere toepassing van R VS ook uitdagingen met zich mee, waar van spanningscorrosie een van de meest verraderlijke is. Een goed moment dus om de lessen hierover eens te herhalen.
War mte-batterij’ van Infinity Solar decimeert gasgebruik van verzinkerij Waelbers
Chris Weerman van Metaalindustrie Waelbers k iest voor het milieu. Daarmee haalt hij ook zijn operationele kosten ink naar beneden. De warmte van de bakken in de ver zinkerij van zijn bedrijf - en de vloer verwarming van alle hallenhaalt hij voor een groot deel uit zonnewarmte. Samen met In nity Solar heeft hij 32 collectoren op het dak gelegd, goed voor 14.000 liter warm water. Zijn gasgebruik is gedaald naar de helft van dat van een gemiddelde eengezinswoning
26 Superhydrofobe coating met kaolien maakt staal ijzersterk, zelfreinigend en vorstbestendig Corrosie, ijsvorming en slijtage zijn al decennia de natuurlijke vijanden van stalen constructies. In sectoren als o shore, energie, transpor t en infrastructuur leiden deze elementen tot hoge onderhoudskosten, veiligheidsrisico’s en uiteindelijk stilstand. Wat nu als één coating al die problemen zou kunnen aanpak ken? Een superhydrofobe coating op basis van kaolien belooft precies daten hij blijkt verrassend robuust
28 Innovatieve coatings bescher men historische vliegtuigwrakken uit WO II Corrosie is een stille vijand voor historische vliegtuigwrak ken uit de Tweede Wereldoorlog. Aluminiumlegeringen, destijds revolutionair vanwege hun lichte gewicht en sterkte, blijken bijzonder kwetsbaar voor corrosie wanneer ze worden blootgesteld aan vocht, zuurstof en agressieve sto en zoals chloriden. Het behoud van deze unieke objecten vraagt
Meet- en regeltechnieken in relatie tot erduurzaming + organische deklagen
“Een laksysteem is zo sterk als de zwakste schakel”. Deze uitspraak wordt al decennialang verkondigd in de lakverwerkende industrie, en het is nog steeds de waarheid. De chemische voorbehandeling en de organische dek lagen die erop volgen, zijn nauw met elk aar verbonden. Ze vormen alleen een duurzaam systeem als beide voldoen aan de gestelde criteria op het gebied van procesparameters en applicatie
om coatings die niet alleen e ectieve bescherming bieden, maar ook voldoen aan strenge esthetische en praktische eisen van restauratoren.
36 Buitenlandse media
39 Brancheregister
Bij de voorpagina: Membranen met superkrachten: van vuilafstotend tot chemisch onverwoestbaar Membranen zijn onmisbaar geworden in de industrie Ze lteren water, scheiden gassen, zuiveren oplosmiddelen en maken het mogelijk om uit complexe mengsels precies die sto en te halen die je nodig hebt. Maar er is één probleem dat de technologie blijft achtervolgen: ver vuiling. Organische resten, kalk, micro- organismen - ze hopen zich op het membraanopper vlak op, verstoppen de poriën, verlagen de doorstroom en veroorzaken schade. Voeg daar chemische aantasting en slijtage aan toe, en je begrijpt waarom veel membranen in de praktijk te snel verslijten. Zie pag. 32.
Meer scholingsk ansen: verruimde PT T nu ook inzetbaar voor Vereniging ION-opleidingen
Voor bedrijven die willen investeren in scholing is er goed nieuws: de Persoonlijke Trainingstoelage (PT T ) is in 2025 ink verruimd. Dit betekent dat bedrijven nu voor meer medewerkers een tegemoetkoming in de scholingskosten kunnen aanvragen.
Bovendien is de PT T inzetbaar voor diverse opleidingen van Vereniging ION, waaronder:
• Afvalwaterbehandeling en Zuiveringstechnieken
• Anodiseren deel 1 en 2
• Chemisch voorbehandelen
• Constructieschilder
• Galvaniseren deel 1 en 2
• In-house Control Medewerker
• Industriële Lak verwerker
• Industriële Opper vlaktetechnieken
• Inspec tie Staalconser vering
• Metalliseerder
• Poedercoaten niveau 1, 2 en 3
• Straler
• Verfspuiter
WAT VERANDERT ER ?
Tot nu toe kon een bedrijf de PT T voor maximaal vijftien medewerkers per jaar aanvragen. In 2025 wordt dit verhoogd naar der tig medewerkers of 30 procent van het personeelsbestand. Dit betekent dat het overgrote deel van de bedrijven in de sector vrijwel al hun medewerkers k an laten opleiden met PT T- ondersteuning. OOM vergoedt 50 procent van de scholingskosten, met een maximum van 1.000 euro per jaar per medewerker
DIPLOMABONUS
Naast de verruiming van de PT T introduceert OOM per 1 juli 2025 een diplomabonus van 500 euro. Deze bonus wordt uitgekeerd aan leerlingen die in het schooljaar 2025/2026 star ten met een opleiding en deze succesvol afronden. De bonus wordt via de werkgever verstrekt
Wil je gebruikmaken van de verruimde PTT voor jouw medewerkers?
Bekijk de voorwaarden en aanvraagprocedure op de website van OOM, of neem contact op met Vereniging ION via www.oom.nl, of opleidingen@vereniging-ion.nl.
POEDERCOATEN NIVEAU 2
Mevr. K .A.M. Gerrits, dhr. R.J.M.M. Keizers en dhr. R. van Schoonder walt (EromesMarko)
VERFSPUITER
Dhr. A. Duman en dhr. R.M. Jansen (Daf Trucks), dhr. A. Marsman (Inrada Oil&Gas), mevr. C.W.S. Daalder (Sidalco B.V.), dhr. F. van der Kemp (Brand Energy Services B.V.)
POEDERCOATEN NIVEAU 1
Dhr. R.J. Smolders, dhr. J.H. Hukema, dhr. M. Nellestijn en dhr. H. Dyar Bakerli (Doornenbal Poedercoaters)
POEDERCOATEN NIVEAU 3
Dhr. D.E. Breedijk (Widek B.V.), dhr. M.T.T. de Pater (PI de Schie), dhr. R. van Schie (Zincoat Poedercoating B.V.), dhr. I. Kornegoor en dhr. B. Berendsen (GOMA B.V.)
Op 11 maar t 2025 is de de nitieve versie van de hernieuwde richtlijn PGS 15 ‘Opslag van verpakte gevaarlijke sto en’ gepubliceerd op publicatiereeksgevaarlijkesto en.nl. Deze richtlijn, vastgesteld door het Bestuurlijk Omgevingsberaad (BOb) op 16 januari 2025, biedt maatregelen om de risico’s bij de opslag van verpakte gevaarlijke sto en te beheersen.
De PGS 15 ‘Nieuwe Stijl’ is gebaseerd op een risicobenadering en bevat doelen en maatregelen die zijn afgeleid van mogelijke scenario’s. Het doel is een aanvaardbaar veiligheidsniveau te creëren door de k ans op incidenten te verk leinen en de gevolgen er van te beperken.
Hoewel er voornemens zijn om de richtlijn op te nemen in het stelsel van de Omgevingswet, biedt het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO) vooruitlopend hierop informatie over hoe vooruit te lopen op toekomstige PGS-richtlijnen. Dit k an relevant zijn voor zowel vergunningsplichtige als niet-vergunningsplichtige milieubelastende activiteiten. Voor meer informatie hierover kun je terecht op: https://iplo.nl/thema/externe -veiligheid/ vooruitlopen-toekomstige-pgs-richtlijnen/
De definitieve versie van de PGS 15 is hier in te zien: https://publicatiereeksgevaarlijkestof fen. nl/publicaties/online/pgs-15/2025/1-0-januari2025#top
Bedrijven die afvalwater lozen op oppervlaktewater kunnen nu eenvoudig nagaan of hun vergunning actueel en Kaderrichtlijn Water (KRW )-proof is. De nieuwe online tool, genaamd KRW Self Assessment, helpt bedrijven inzicht te krijgen in hun lozingssituatie en mogelijke risico’s volgens de Kaderrichtlijn Water.
De tool is een initiatief van VNO-NCW in samenwerk ing met Rijkswaterstaat, de
Unie van Waterschappen en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. KR W Self Assessment bestaat uit een quickscan waarmee bedrijven kunnen controleren of er KRW-risicosto en in hun afvalwater zitten, en een vergunningcheck die inzicht geeft in de volledigheid van de vergunning
Hoewel de tool geen juridische status heeft, biedt hij waardevolle ondersteuning bij gesprekken met het bevoegd gezag. Ongeveer 1.600 bedrijven met
een directe lozingsvergunning worden uitgenodigd om de tool te gebruiken. Voor bedrijven die afvalwater op het riool lozen, is een vergelijk bare tool in ontwik keling. Deze wordt binnen enkele maanden verwacht.
De tool KRW Self Assessment voor directe lozingen is hier te vinden: www.krw.ondernemen.nl
Ben jij een gedreven professional in de sec tor Toeleveranciers en wil je bijdragen aan de ontwikkeling van de branche? Dan zijn wij op zoek naar jou! Vereniging ION zoekt een nieuw bestuurslid om de sec tor te vertegenwoordigen en mede richting te geven aan de toekomst.
WAT GA JE DOEN?
Als bestuurslid speel je een cruciale rol in de branche en binnen Vereniging ION. Je:
• Vertegenwoordigt de Sector Toeleveranciers binnen het bestuur.
• Neemt deel aan beleidsdiscussies en helpt de strategie te bepalen.
• Houdt de ontwik kelingen in de sector scherp in de gaten en deelt inzichten.
• Werkt samen met collegabestuursleden aan de doelstellingen van Vereniging ION.
WAT ZOEKEN WE?
Je bent werkzaam in de opper vlaktebehandelende industrie en hebt eindverantwoordelijkheid binnen je bedrijf. Het bedrijf waar voor je werkzaam bent, valt in de sector Toeleveranciers.
Dit zijn bedrijven die producten (bijv verven, poeders, chemicaliën), installaties (bijv. ovens, baden, procesinstallaties) of diensten (bijv. advies, laboratorium) leveren.
Bestuurlijke en/of verenigingservaring is een plus, maar enthousiasme en visie zijn
Om de aanwijzing van Seveso -zorgbedrijven (voorheen BRZO-bedrijven) eenduidiger te maken, heeft Seveso+ een nieuwe handleiding geïmplementeerd. De uniforme werkwijze verduidelijkt hoe bedrijven worden aangewezen als zorgbedrijf, welke criteria gelden en hoe besluitvorming en communicatie verlopen.
De handleiding is ontwik keld binnen een project van de Sevesoomgevingsdiensten en afgestemd met Seveso+-inspectiepar tners. Na toelichting in regionale managementoverleggen is hij eind 2024 vastgesteld.
BELANGRIJKE WIJZIGINGEN:
• Duidelijke de nitie van een zorgbedrijf binnen de Seveso-regelgeving
• Uniforme aanpak waar alle inspectiepar tners zich aan houden.
• Concrete criteria voor de aanwijzing van zorgbedrijven.
• Overzichtelijke stroomschema’s voor processtappen en communicatie
• Actualisatie volgens de Omgevingswet en het Besluit ac tiviteiten leefomgeving
belangrijker. Je bent communicatief sterk en wilt actief bijdragen aan positieve verandering.
WAT VRAGEN WE VA N JE?
Het bestuur vergader t ongeveer zes keer per jaar (fysiek en digitaal). Je bereidt je actief voor op vergaderingen en woont de Algemene Ledenvergaderingen twee keer per jaar bij. Jouw aanwezigheid bij belangrijke bijeenkomsten van Vereniging ION wordt gewaardeerd.
Interesse? Wil jij jouw stem laten horen en de sector vooruit helpen? Neem contact op met Jan Willem Beun via beun@ vereniging-ion.nl of 030-6300390.
Met deze handleiding ontstaat meer transparantie en duidelijkheid voor bedrijven die onder de Sevesoregelgeving vallen.
De handleiding is hier te downloaden:
Tijdens de European Coatings Show in Neurenberg vorige maand leverde Katja Loos van de Rijksuniversiteit Groningen een keynote af die in het geheugen bleef hangen. Niet alleen door haar ontwapenende stijl - compleet met nostalgische foto’s van haar promotietijd in 1997 - maar vooral vanwege de inhoud. Haar onderwerp: dynamische polymeren. Een klasse van materialen die de potentie hebben om het duurzaamheidsvraagstuk van kunststo en op te lossen, zonder dat dit ten koste gaat van prestaties.
Katja Loos windt er geen doekjes om: we gebruiken te veel plastic en we gaan er onverant woordelijk mee om. Meer dan 50 procent van het plastic dat nu op aarde circuleert, is geproduceerd na het jaar 2000. En hoewel sommige wet- en regelgeving helpt - zoals het verbod op single -use plastics - is dat bij lange na niet genoeg. Want kunststof is niet zomaar weg te denken. Het zit in autobanden, verf, verpak k ingen, elektronica, k leding en medische toepassingen. In veel gevallen zijn er simpelweg geen betere alternatieven. De uitdaging is dus om deze materialen slimmer te gebruiken, en vooral: beter te recyclen.
Het k lassieke onderscheid tussen thermoplasten (vervormbaar, recyclebaar, maar
mechanisch zwak ker) en thermoharders (sterk, stabiel, maar nauwelijks te recyclen) blijkt te rigide Wat we nodig hebben, is een ‘nieuw type kunststof ’ dat het beste van beide werelden combineert. Dynamische polymeren, ook wel vitrimers of covalent adaptable networks (CANs) genoemd, zijn materialen die netwerken van chemische bindingen bevatten die onder speci eke omstandigheden (zoals hitte, pH of een katalysator) tijdelijk kunnen worden verbroken en opnieuw gevormd.
In gewone toestand gedragen ze zich als thermoharders: sterk, stabiel en oplosmiddelresistent. Maar wanneer nodig, kunnen deze materialen worden her vormd of gerepareerd, zonder dat ze volledig hoeven te worden afgebroken tot monomeren.
Onlangs het project SuccinctCoat gestar t, een publiek-private samenwerk ing waarin vijftien jonge onderzoekers (veertien promovendi en een postdoc) samenwerken aan duurzame coatings en inkten. In dit project werken universiteiten samen met bedrijven als AkzoNobel, Evonik en Canon, en overheidsinstanties Het doel: coatings ontwikkelen die biogebaseerd, recyclebaar en industrieel schaalbaar zijn. Dynamische polymeren
vormen daarbij een van de bouwstenen, maar er wordt ook gewerkt aan alternatieve grondsto en, slimme additieven en lifec ycle -analyses.
Het project wordt ge nancierd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en het ministerie van Economische Zaken. Voor veel bedrijven is het een kans om toegang te krijgen tot academische kennis, testfaciliteiten en jong talent.
De onderzoeker benadrukte dat dynamische polymeren geen panacee zijn. Niet elke toepassing leent zich voor dit type materiaal. Soms is composteerbaarheid gewenst, en soms zijn de kosten te hoog of de verwerk ingstechniek te complex. Bovendien zijn biogebaseerde polymeren niet automatisch ‘groen’; ook daarbij is een eerlijke beoordeling van de milieuimpact nodig.
Maar wat deze materialen wel bieden, is een gereedschapskist vol nieuwe mogelijk heden. Mogelijk heden om coatings repareerbaar te maken. Om 3D-geprinte onderdelen te recyclen. Om functionele kunststo en te ontwik kelen die passen in een circulaire economie - zonder dat de gebruiker daar iets van merkt in prestatie of uiterlijk
Chris Weerman van Metaalindustrie Waelbers kiest voor het milieu. Daarmee haalt hij ook zijn operationele kosten flink naar beneden. De warmte van de bakken in de verzinkerij van zijn bedrijf - en de vloer verwarming van alle hallen - haalt hij voor een groot deel uit zonnewarmte. Samen met Infinity Solar heeft hij 32 collectoren op het dak gelegd, goed voor 14.000 liter warm water. Zijn gasgebruik is gedaald naar de helft van dat van een gemiddelde eengezinswoning.
“Ik ben een natuurmens. Maar ook de directeur van een bedrijf dat moet blijven draaien”. In het Drentse Ruinerwold is de realiteitszin nooit ver weg. Voor Chris Weerman, directeur van Metaalindustrie Waelbers, was de keuze om te investeren in zonnekracht dan ook logisch. Het nanciële plaatje was interessant, maar ook de milieuwinst is aanzienlijk. Metaalindustrie Waelbers is gespecialiseerd in op maat gemaakte producten voor de bouw en industrie, ondersteund door een eigen verzinkerij en wagenpark voor e ciënte productie en distributie
Om een beeld te krijgen: de meeste bouwmarkten in Nederland bestellen bouw-, hout- en bevestigingsmateriaal bij Metaalindustrie Waelbers. Bijzonder is dat het bedrijf een eigen elektrolytische verzinkerij heef t, met een hanglijn van 260 cm x 100 cm x 25 cm en een trommel met ruimte voor producten van maximaal 40 cm. Het voordeel is dat de doorlooptijd in de eigen verzinkerij beperkt blijf t en er geen extra kosten hoeven te worden gemaakt voor transport.
ZONNEBOILER
“We hebben geleerd dat wanneer je goed bent voor de natuur, je ook goed voor
Chris Weerman
jezelf en je bedrijf bent”, zegt Weerman. Een paar jaar geleden heeft het bedrijf op eigen initiatief zakken geplaatst om plastic te scheiden. Men was onder de indruk van het aantal afvalcontainers dat dit scheelde “Daarom hebben we ook gekeken naar een oplossing voor onze warmtevraag We zochten een manier om goedkopere energie te krijgen. We hebben een dak met bitumen, maar zonnepanelen waren geen optie We zijn dus verder gaan zoeken naar mogelijkheden,
en bleken vooral een grote warmtevraag te hebben.”
Zo kwam het bedrijf uit bij In nity Solar, dat de zogenoemde Zonneboiler Plus heeft ontwik keld. In tiny Solar hanteer t daarbij een simpel principe: proceswarmte, heet water, verwarming en zelfs koeling k an van de zon komen. Hoogrendement vacuümbuis-zonnecollectoren zijn de basis van de zonthermische installatie. Iedereen snapt hoe het globaal
werkt. Een zonnepaneel zet zonlicht om in elektriciteit, een zonnecollector vangt warmte van de zon op. Een vacuümbuiszonnecollector is het beste voor te stellen als een thermosk an van glas. Het zonlicht valt door de buitenste en binnenste buis en verwarmt het water binnen in de buis
Door het vacuüm tussen de buizen is de binnenste buis erg goed geïsoleerd en is het warmteverlies minimaal
In nity Solar plaatste 32 collec toren op het dak van Metaalindustrie Waelbers, in totaal 178,6 m2. Hiermee worden zowel de badenlijn van de verzinkerij als het hele magazijn verwarmd. Vanaf het dak komt het verwarmde water in een buffer vat van 14.000 liter. Die massa warm water is als het ware een warmtebatterij. Weerman: “We hebben naast onze eigen stanzerij en gereedschapsmakerij ook een zinkerij en een poedercoatlijn. Vooral de zinkerij gebruikt heel veel energie, in de vorm van de verwarmde baden. De oplossing van In nity Solar zorgt voor het opwarmen van die baden, en voor de vloer verwarming in de hallen. Het bespaar t ons gigantisch veel gas. Beter voor het milieu, maar ook voor onze bedrijfsvoering. Als je kijkt naar het nanciële plaatje, hebben we de investering binnen vijf jaar terugverdiend.”
Metaalindustrie Waelbers heeft heel bewust voor een eigen zinkerij en coatinglijn gekozen. Al vanaf het begin van de onderneming, 101 jaar geleden, stond zelfstandig produceren centraal, toen nog als tweetakt-motorenfabriek onder de naam CeDe Motoren. Het bedrijf had destijds al een eigen koper- en aluminiumgieterij
Later ontwikkelde het bedrijf zich als stanzerij Veel van die producten hadden een opper vlaktebehandeling nodig, waardoor er een zinkerij en coatinglijn moesten komen. “We willen alles in eigen huis hebben”, zegt Weerman. “Zo hebben we controle over ons hele proces. Daardoor zijn we stabiel in onze productieketen. We merken namelijk dat leveringen vanuit bijvoorbeeld China nu een half jaar tijd kosten. Daarom kiezen onze klanten voor leveringszekerheid. Wij kunnen sneller schakelen en beter anticiperen op ontwik kelingen. Dat vinden onze klanten jn. We maken massaproducten, dus is het prijsverschil tussen ons en anderen altijd nihil. Onze kracht zit dan in snelle en zekere leveringen. Morgen hebben onze klanten hun spullen in huis, in de verpak k ing die ze wensen.”
KLIK
Folker t Geer tsma werkt als adviseur bij In nity Solar. Hij heef t de installatie bij Metaalindustrie Waelbers verkocht en deels zelfs letterlijk aangebracht. “Toevallig heb ik zelf een leiding door de loods getrokken, ongeveer een meter onder het dak. Er is tijdens de installatie geen oponthoud geweest. De productie ging gewoon door.” Een van de redenen waarom de productie van Metaalindustrie Waelbers niet stil kwam te liggen, is dat de zonneboilerinstallatie niet in het hoofdsysteem van de fabriek is ingebed. Dat was een pragmatische keuze; hoe simpeler een installatie, hoe minder k ans op storingen.
Storingen zijn er overigens nog niet geweest. En Weerman vertrouwt erop dat ze er ook niet zullen komen. “Ik heb vertrouwen in het systeem en in de organisatie. Dat is een klik die je hebt met elk aar. Die was er al op het moment dat Folker t Geer tsma met ons sprak over het systeem. Dat zat meteen goed. Ik wilde zo veel mogelijk gas buiten de deur houden. Een zonneboiler als deze is een hele simpele en e ciënte manier om daaraan bij te dragen.”
“Een laksysteem is zo sterk als de zwakste schakel”. Deze uitspraak wordt al decennialang verkondigd in de lakverwerkende industrie, en het is nog steeds de waarheid. De chemische voorbehandeling en de organische deklagen die erop volgen, zijn nauw met elkaar verbonden. Ze vormen alleen een duurzaam systeem als beide voldoen aan de gestelde criteria op het gebied van procesparameters en applicatie.
Wet- en regelgeving zorgt er al tientallen jaren voor dat zowel de producten van de chemische voorbehandeling als die van natlak- en poedercoatings blijven veranderen. Chemische voorbehandelingsproducten van de nieuwe generatie zijn vrij van zware metalen en kunnen tegenwoordig worden verwerkt op k amer temperatuur. Poederlak ken zijn vrij van TGIC, en een nieuwe range laagtemperatuur-poederlakken heeft zijn intrede gedaan.
DE V OOR- EN DE NADELEN
Op het gebied van chemisch voorbehandelen zien we dat de welbekende ijzer- en zinkfosfateerprocessen worden vervangen door dunnelaag-processen op lage temperatuur. Zware metalen worden uitgefaseerd en vervangen door metalen die niet - of minder - milieubelastend zijn. Deze nieuwe producten dragen er ook voor dat slibvorming in de procesbaden met ruim 80 procent wordt verminderd. Laaggewichten van respectievelijk 300 tot 3.500 mg/m2 worden vervangen door de dunnelaag-producten met elementdepositie tussen de 10 tot 120 mg/m2. Deze ver laging in depositie reduceert het chemieverbruik aanzienlijk. Met de intro-
ductie van de laagtemperatuurprocessen k an een gemiddeld coatingbedrijf op jaarbasis tot wel 20.000 m3 gasreductie verwezenlijken. Met het verlagen van werktemperaturen tot circa 20 °C is één belangrijk element van de welbekende ‘Cirkel van Sinner ’ (Tijd/Agitatie/Chemie/ Temperatuur) weggevallen. Hij zal door de overige drie moeten worden gecompenseerd om de continuïteit en kwaliteit van het chemisch voorbehandelen te blijven garanderen.
De dunnelaag- conversieproducten zijn meer gevoelig voor niet goed gereinigde
en gespoelde opper vlak ken. Om die reden moet er zorgvuldiger en met een betere waterkwaliteit worden gespoeld, met name voorafgaand aan de conversieapplicatie. Met een reductie in depositie van het laaggewicht tot wel 90 procent zijn de regelgrenzen van de procesparameters in vergelijking met de traditionele processen nauwer.
Door middel van metingen met röntgenuorescentie-spectroscopie (XRF) wordt er een relatie gelegd tussen de chemicaliënconcentratie in het conversiebad, en
de uiteindelijke depositie van elementen uit het conversieproduct (meestal zirkoon) die aanwezig zijn op het metaalopper vlak. De juiste depositie draagt bij aan de kwaliteit en duurzaamheid van het volledige toegepaste laksysteem. Hierbij moet rekening worden gehouden met het feit dat een te lage depositie leidt tot verminderde duurzaamheid, en dat een veel te hoge depositie nadelig is voor de mechanische belastbaarheid van het laksysteem.
Omdat de regelgrenzen van de procesparameters van dunnelaag-processen nauwer zijn geworden, is het belangrijk dat deze parameters frequenter worden gemeten, en zo nodig bijgestuurd. Dit is vaak een tijdrovende klus. Naast het ontbreken van de ‘handjes’ is er ook niet altijd voldoende kennis aanwezig om de
gemeten waarden op de juiste manier te interpreteren. K luthe Benelux heef t hier voor het Hakucare-Digital-Platform (HDP) ontwik keld. Hiermee worden de proces- en spoelbaden permanent digitaal gemonitord en automatisch op de juiste sterkte gehouden. Zo nodig k an er op afstand worden bijgestuurd door de specialisten van Kluthe
De verk regen informatie wordt gebruikt als back-up, ten behoeve van eventuele rootcause analysis, en voor verdere optimalisaties van het proces. De digitale rappor tages worden periodiek geëvalueerd, wat leidt tot een constante kwaliteit tegen gekende proceskosten.
TOEKOMST
Wet- en regelgeving zullen altijd evolueren. Dat is ook de reden waarom
XRF is zeer geschikt voor gebruik in het bereik van chemische metaalvoorbehandeling. Bijvoorbeeld legeringselementen van metaalsubstraten of elementen van conversie - en passiveringslagen kunnen kwantitatief worden gemeten. Op die manier weten we snel de elementaire samenstelling van onder andere (zink)fosfaat of andere conversielagen. Verontreinigingen op onderdelen, bijvoorbeeld restver vuilingen, kunnen ook worden bepaald
Waarom hebben we dit nodig en hoe gebruik je het? In ons vakgebied is de XRF-analyse een zeer belangrijk meetinstrument bij chemische metaalvoorbehandeling, bijvoorbeeld om onzichtbare conversielagen op verschillende metalen opper vlak ken te detec teren, maar ook om bij te kunnen dragen aan een oorzaak analyse bij corrosie- en lak hechtingsproblemen. Met een XRF zijn we in staat om zeer dunne lagen in het nanobereik te analyseren, bijvoorbeeld zirkonium en titanium.
chemische voorbehandelingsproducten en processen continu mee-evolueren. Toepasbare chemie is daarbij een vereiste, omdat het vinden en behouden van goed opgeleid en gemotiveerd personeel in de lakverwerkende industrie geen vanzelfsprekendheid is. Hierin zullen ook de functionaliteiten van het Hakucare Digital Platform (HDP) zich verder ont wik kelen. Zo zijn wij inmiddels met onze partners in gesprek om ook automatische titraties te ontwik kelen, zodat de wekelijkse fysieke metingen tot het verleden behoren en er k an worden gelogd en gerappor teerd via het Hakucare Digital Platform van Kluthe Benelux.
Rudy van Egten
Business Development Manager Surface Treatment Benelux
In een wereld waarin precisie en duurzaamheid centraal staan in de maakindustrie, hebben onderzoekers van Purdue University en internationale partners een technologische doorbraak gerealiseerd: een geavanceerd pulserend koudespraysysteem (PCS) voor het aanbrengen van metaalcoatings. Deze techniek, waarbij fijne metaaldeeltjes via korte gaspulsen met supersonische snelheid worden afgevuurd op een opper vlak, biedt een nauwkeurig, energiezuinig en veelzijdig alternatief voor traditionele coatingmethodes.
De techniek achter PCS draait om het versnellen van metaalpoeder door een reeks korte, krachtige gasstoten. Waar traditionele ‘cold spray ’-systemen werken met een constante gasstroom, is PCS gebaseerd op pulsen. Deze schokgolven in het gas versnellen de poederdeeltjes tot hoge snelheden, waardoor ze zich hechten aan een opper vlak zonder dat daar hoge temperaturen aan te pas komen. Zo blijven de materiaaleigenschappen behouden en wordt oxidatie vermeden.
Deze aanpak maakt PCS niet alleen geschikt voor klassieke metaalcoatingtoepassingen, maar ook voor additive manufacturing, reparatie van onderdelen, en zelfs functionele metallisatie van kunststo en en andere warmtegevoelige materialen. Doordat het proces bij lage temperatuur plaatsvindt, blijven zelfs complexe of kwetsbare substraten onbeschadigd.
HET PROTOTYPE
Het onderzoeksteam ontwierp en bouwde een PCS-systeem met een zogenoemde convergerende- divergerende
(CD) nozzle. Deze nozzle, geïnspireerd op straalmotoren en rakettechnologie, creëert gecontroleerde schokgolven die essentieel zijn voor het versnellen van het poeder. In het systeem worden luchtdrukgolven gestuurd met een solenoïdek lep die 200 milliseconden open en dicht gaat. Tijdens die kor te tijd wordt poeder aangezogen en afgevuurd op het substraat.
Met behulp van koperpoeder en tinpoeder werden coatings aangebracht op onder meer aluminium en PE T-folie. De gasdruk werd opgevoerd tot 12,4 bar en de resulterende metaaldeeltjes haalden snelheden tot 300 meter per seconde. Vooral tin bleek geschikt: het heeft een lage kritische snelheid voor hechting en laat zich dus goed gebruiken bij kamertemperatuur. Deze exibiliteit maakt het systeem geschikt voor uiteenlopende toepassingen, van industriële coating tot precisie - elektronica. Het prototypemodel is bovendien relatief compact en programmeerbaar, wat het interessant maakt voor zowel onderzoek als productie
V
PCS heeft meerdere voordelen ten opzichte van klassieke koudespraytechnieken:
• Energie- e ciëntie: lagere temperaturen en gerichte pulsen besparen energie.
• Precisie: dankzij de pulsen kunnen zowel dichte als ‘open’ (sparse) structuren worden aangebracht.
• Materiaalbehoud: gevoelige materialen worden niet thermisch belast
• Flexibiliteit: geschikt voor zowel metalen als polymeerondergronden.
De onderzoekers toonden aan dat PCS niet alleen dichte coatings k an aanbrengen, maar ook gespreide structuren, wat nuttig k an zijn voor elektronische toepassingen zoals geleidende paden op polymeren. Bovendien biedt het systeem de mogelijkheid om lok aal af te zetten, zonder het volledige oppervlak te bedek ken, wat e ciëntie in materiaalgebruik en ontwerpvrijheid oplevert. Een belangrijk deel van de studie bestond uit het modelleren van het tweefasen-
gas-poederproces met behulp van Computational Fluid Dynamics (CFD). Deze simulaties werden gevalideerd met experimenten via Par ticle Image Velocimetr y (PIV ), waarbij laserpulsen de snelheid van metaaldeeltjes in beeld brengen.
De resultaten waren opvallend nauwkeurig: de afwijk ing tussen model en praktijk bleef beperkt tot 8 procent. De onderzoekers ontdekten dat de ideale periode om poeder toe te voegen zich bevindt tussen 50 en 150 milliseconden in de puls, precies wanneer de gassnelheid en druk maximaal zijn.
Tijdens dit venster vormen zich zogeheten Mach- diamanten - herkenbare schokgolven aan de uitgang van de nozzle - die wijzen op een optimaal supersonisch stromingspro el. Buiten deze tijdsspanne neemt de snelheid drastisch af, wat leidt tot lagere afzettingskwaliteit
De simulaties lieten ook zien hoe deeltjes in het systeem bewegen, hoe ze botsen met de nozzlewanden en hoe turbulentie een rol speelt bij de spreiding van het poeder. Door deze inzichten kunnen toekomstige systemen veel nauwkeuriger worden afgestemd op speci eke toepassingen en materialen.
VA N REBOUND TOT SPREIDING
Uit de experimenten bleek ook dat poederdeeltjes zich niet alleen rechtlijnig bewegen. Door zwaar tekracht, botsingen met de nozzlewand en variaties in snelheid ontstaat een complexe stroom.
Vooral grotere deeltjes bewegen anders dan k leinere, wat leidt tot een ongelijke verdeling. De onderzoekers gebruikten het zogeheten Stokes-getal om te bepalen of deeltjes vooral door hun eigen massa bewegen, of door de luchtstroom worden geleid. In alle gevallen bleek dat traagheid domineerde, wat betekent dat het traject van de deeltjes sterk afhankelijk is van de geometrie en timing van het systeem.
Opmerkelijk was dat het poeder ook ná afsluiting van de klep nog doorstroomde. De achterblijvende druk in de expansiek amer zorgde er voor dat er nog materiaal
werd uitgestoten, wat van invloed is op de precisie van het systeem. Dit geeft aan dat optimalisatie van de mechanica en timing van groot belang is voor consistent resultaat.
De studie onderzocht ook hoe goed de coatings zich hechten aan het oppervlak
Met behulp van elektronenmicroscopie werden dwarsdoorsneden van de coatings geanalyseerd. Bij een afstand van 20 mm tot het opper vlak was de dekk ing het best: tot 3 tot 4 mm brede, dichte stippen met een porositeit van slechts 2,8 procent. Ter vergelijking: conventionele koudespraycoatings vertonen onder dezelfde omstandigheden vaak 4,9 procent porositeit
Bij grotere afstanden (30 tot 40 mm) werd de afzetting schraler, doordat de deeltjes te veel snelheid verloren. Toch wisten sommige deeltjes zich ook dan nog te vervormen en te hechten, wat duidt op een robuuste hechting. Ook de interne binding tussen de metaaldeeltjes was opvallend sterk: zelfs zonder verhitting vormden de deeltjes compacte, aaneengesmolten structuren. Dat is belangrijk voor toepassingen waarin elektrische geleiding of mechanische sterkte essentieel is
TOEKOMSTIGE
De PCS-technologie is veelbelovend voor toepassingen waarin precisiecoating vereist is op gevoelige ondergronden, zoals:
• Printplaten en geleidende lagen op kunststof
• Reparatie van metaalstructuren en vliegtuigonderdelen
• Additive manufacturing van complexe metalen objecten
• Precisiecoating in medische instrumenten of sensoren
Omdat de techniek bij kamer temperatuur kan werken, is hij ideaal voor materialen die gevoelig zijn voor hitte, zoals polymeren of composieten
Omdat de techniek bij kamer temperatuur k an werken, is hij ideaal voor materialen die gevoelig zijn voor hitte, zoals polymeren of composieten. Bovendien biedt de mogelijk heid om zowel dichte als open structuren te spuiten exibiliteit voor ontwerpers en engineers. Een bijkomend voordeel is de schaalbaarheid: door meerdere nozzles parallel te gebruiken, kunnen grotere oppervlak ken worden behandeld. Dit opent perspectieven voor industriële toepassingen, zoals in de auto- of luchtvaartindustrie
De onderzoekers stellen voor om in volgende stappen de temperatuur van het aangevoerde gas te verhogen, om zo ook zwaardere poeders e ectief te kunnen versnellen. Daarnaast is optimalisatie van de nozzlegeometrie en het inzetten van geavanceerdere turbulentie- en poedermodellen (zoals LES of DNS) een logische vervolgstap
Ook het ontwik kelen van een slim k lep - en doseersysteem dat exact timet wanneer en hoeveel poeder wordt ingebracht, zal bijdragen aan een hogere e ciëntie en reproduceerbaarheid. Denk aan toepassingen waarbij elke microgram telt, zoals in micro- elektronica, medische implantaten of sensortechnologie Voor de industrie betekent deze technologie een mogelijke sprong vooruit in precisiecoating, vooral als het gaat om moeilijk te hechten of gevoelige substraten. Of PCS de standaard wordt, zal afhangen van de kosten, schaalbaarheid en betrouwbaarheid op de lange termijn. Maar de eerste resultaten zijn veelbelovend, en het onderzoek laat zien dat zelfs complexe fysica zoals schokgolven en tweefasenstromen met de juiste aanpak beheersbaar worden.
Totale ontzorging van afvalstoffen. Eigen verwerkingsmogelijkheden van o.a. ontvettings- en beitsvloeistoffen.
Reiniging en onderhoud van sproeitunnels en dompellijnen.
Het geven van veiligheidsadviezen.
Stadslaan 3 | 8051 ND Hattem
Tel.+31 85 023 22 39 | M.+31 610 287 434 Email: info@nedwaste.nl | Web: www.nedwaste.nl
Door de jaren heen zijn we gewend geraakt aan het beeld van roestige staalconstructies, afbladderende brugleuningen, en schepen waarbij pas bij onderhoud blijkt dat ze zijn aangetast door corrosie. Toch is die zichtbare schade slechts het topje van de ijsberg. De werkelijke schade van metaalcorrosie ontstaat vaak buiten het zicht - onder beschermende coatings, op moeilijk bereikbare plekken of zelfs binnenin materialen. Daar is nu iets op gevonden: fluorescerende detectiemethoden die corrosie zichtbaar maken vóór het met het blote oog zichtbaar is.
Nanotechnologie, slimme polymeren en optische sensoren komen samen in een nieuwe generatie coatings en detectiemethoden die niet alleen waarschuwen voor corrosie, maar in sommige gevallen ook meewerken aan het herstel ervan. Corrosie kost wereldwijd miljarden euro’s aan onderhoud, vervanging en faalkosten. Alleen al in de EU wordt de jaarlijkse schade door corrosie geschat op zo’n 500 miljard euro. En dan hebben we het niet alleen over schepen of bruggen: ook vliegtuigrompen, windmolens, leidingsystemen, opslagtanks, spoor-
wegen en zelfs medische implantaten zijn kwetsbaar. De schade is niet alleen economisch; de veiligheid van mensen komt in gevaar wanneer corrosie niet op tijd wordt opgemerkt
Nieuwe generatie coatings detecteer t beginnende corrosie op nanoschaal en opent de weg naar zelfherstellende opper vlakken
In de meeste gevallen verloopt corrosie in stilte, zeker wanneer hij zich onder coatings bevindt. Tegen de tijd dat verk leuring, barstjes of afbladdering zichtbaar zijn, is het vaak te laat. Preventief onderhoud is lastig, omdat traditionele inspectiemethoden zoals visuele controle, ultrasoon onderzoek of elektrochemische analyse pas resultaat geven als het corrosieproces al bezig is
LICHT ALS WAARSCHUWING
Fluorescente detectie werkt op basis van sto en die van kleur veranderen of
oplichten zodra ze in contact komen met bepaalde ionen of veranderingen in pH. Beide zijn signalen van beginnende corrosie. Deze sto en, uoroforen genaamd, kunnen worden ingebouwd in coatings of sensoren, en reageren op bijvoorbeeld ijzer-, koper-, zink-, aluminium- of magnesiumionen, of op verzuring/alkalisatie van het opper vlak. Het principe is eenvoudig: een coating bevat een ingebouwde sensor die pas gaat gloeien als de chemie op het opper vlak verander t. Dat k an gebeuren doordat metaalionen vrijkomen bij corrosie of doordat de pH-waarde verander t als gevolg van elektrochemische reacties. De uorescentie kan worden waargenomen met UV-licht of gespecialiseerde detectieapparatuur
Er zijn verschillende moleculaire mechanismen in gebruik, waaronder:
• CHEF (Chelation Enhanced Fluorescence): een uorofore stof wordt uorescent als hij zich bindt aan metaalionen, zoals Fe3+.
• CHEQ (Chelation Enhanced Quenching): uorescentie wordt juist gedoofd bij contact met bepaalde ionen.
• PE T, IC T, FRE T: fotofysische processen waarbij de elektronenverdeling in een molecuul verander t, afhankelijk van de chemische omgeving
• AIE (Aggregation-Induced Emission): een speciaal type molecuul dat juist beter gaat gloeien wanneer het samenk lontert - wat vaak gebeur t bij beginnende corrosie.
Deze processen maken het mogelijk om veranderingen op moleculair niveau te signaleren voordat macroscopische schade optreedt. De gevoeligheid is enorm: sommige systemen detecteren ionconcentraties in het micro- of nanomolair bereik
SLIMME COATING
De praktijktoepassing begint bij de keuze van de juiste uoroforen. Rhodamine B bijvoorbeeld, geeft een felrode uorescentie bij contact met ijzerionen. Andere sto en, zoals uoresceïne-isothioc yanaat (FITC ), lichten groen op bij pH-verandering. Nanomaterialen als quantum dots en metaal- organische raamwerken (MOFs) worden gebruikt als dragers voor deze uoroforen, omdat ze stabiel zijn en gericht reageren op speci eke sto en. De uoroforen worden op verschillende manieren in coatings verwerkt. Soms worden ze direct in het bindmiddel gemengd, maar vaker worden ze verpakt in microcapsules. Die capsules gaan pas open bij schade of corrosie, waardoor het uorescerende materiaal vrijkomt en het
probleem direct zichtbaar maakt. Een slimme benadering is het combineren van detectie en bescherming: zogeheten ‘dual function’- coatings bevatten naast uoroforen ook corrosieremmers Zodra de coating schade detecteer t, komt niet alleen een lichtsignaal vrij, maar ook een stof die het corrosieproces tijdelijk tot stilstand brengt of zelfs herstelt.
ZELFHELENDE COATINGS
Het meest spectaculaire voorbeeld zijn de zogenaamde zelfhelende coatings
Een recent gepubliceerde casus beschrijft een coating die nanocapsules bevat met polyaniline (een geleidende polymeer), uorescerende indicatoren en corrosieremmers. Bij beschadiging barsten de capsules open. De indicator maakt de schade zichtbaar onder UV-licht, ter wijl de remmer voorkomt dat corrosie zich uitbreidt. In laboratoriumtesten kon met deze methode beginnende roestvorming worden gestopt voordat hij zichtbaar werd met het blote oog. Ook op moeilijk bereikbare plekken, zoals binnenin vliegtuigvleugels of aan de binnenzijde van pijpleidingen, bieden deze systemen voordelen. Fiberoptische sensoren met uorescerende tips kunnen lokaal veranderingen meten en zo een compleet corrosiebeeld op afstand geven.
De toepassingsmogelijk heden zijn legio. In de luchtvaar t k an preventief onderhoud worden gepland op basis van sensor feedback. In de o shoresector - waar corrosie door zout water een hardnekk ig probleem is - kunnen slimme coatings de levensduur van installaties verlengen. Ook bruggen en spoorinfrastruc tuur, waar toezicht moeilijk en duur is, kunnen pro teren van coatings die ‘melden’ wanneer het misgaat. Zelfs in de er fgoedsector groeit de interesse in de nieuwe ontwik keling. Denk aan bronzen beelden of historische wapens die gevoelig zijn voor corrosie, maar niet mogen worden behandeld met zichtbare beschermlagen. Een transparante, uorescerende coating k an daar een oplossing bieden: onzichtbaar in daglicht, maar onder UV eenvoudig te inspecteren.
Zoals bij elke technologische innovatie zijn er nog beperk ingen. Veel systemen vereisen speci eke belichting (zoals UVlampen), wat het gebruik in het veld kan belemmeren. Sommige uoroforen zijn gevoelig voor veroudering of interactie met andere coatingcomponenten. Ook de integratie in bestaande onder-
houdsprotocollen vraagt om opleiding, metingen en interpretatie van uorescentiesignalen. Bovendien is het ontwikkelen van één sensor voor meerdere ionen nog lastig: de meeste uoroforen zijn sterk selectief. Combinatiesensoren of ‘multi-responsieve coatings’ (die zowel pH- als ionveranderingen detecteren) zijn daarom een actief onderzoeksgebied.
Toekomstige ontwikkelingen richten zich op:
• Fluorescerende materialen die zichtbaar zijn in daglicht
• Langere levensduur en chemische stabiliteit
• Combinatie van detectie, remming en zelfherstel
• Integratie met draadloze datatransmissie en AI-gestuurde onderhoudssystemen
LEREND SYSTEEM
Een brug die zelf aangeeft dat hij last krijgt van corrosie, of een vliegtuigromp of stalen gevel die vertelt waar onderhoud nodig is - lang voordat inspecteurs op pad moeten: dat is precies het toekomstbeeld dat deze technologie dichterbij brengt. Met de
opkomst van slimme infrastructuur en Internet- of-Things-systemen kunnen uorescerende coatings sensordata leveren die rechtstreeks worden geanalyseerd. Denk aan drones met UV- camera’s die bruggen inspecteren, of inspectierobots in leidingen die met realtime feedback rappor teren over de conditie van een systeem. In combinatie met machine learning kunnen patronen worden herkend, risicovolle plekken voorspeld, en onderhoudskosten drastisch verlaagd.
Fluorescerende detectie van corrosie markeer t een omslagpunt in materiaalbeheer. Niet langer zijn we afhankelijk van periodieke inspec ties of zichtbare schade om actie te ondernemen. In plaats daarvan kunnen slimme coatings ons actief waarschuwen - en in sommige gevallen zelfs handelen - zodra corrosie begint. Het pad naar grootschalige toepassing vraagt om technische ver jning en systeemintegratie, maar de potentie is overduidelijk: minder faalkosten, meer veiligheid, en een wereld waarin roest zijn verrassingse ect voorgoed verliest
TOEPASSINGEN:
• Anodiseren
•Verzinken, Verchromen, Nikkel en vele andere galvanische toepassingen
•Waterzuivering
•Waterstof generatie
•Electro Chemical Machining, Pulse en gelijkstroom
• Kathodische bescherming
Zilver, goud en supersnelle technologie onder de motorkap van de MCL39. De Formule 1 draait om duizendsten van seconden, ultieme precisie en ... hitte. Veel hitte. En hoewel we vooral oog hebben voor de bolides op het circuit, speelt zich onder de carrosserie van de McLaren MCL39 een fascinerende wereld af. Eentje waarin slimme coatings het verschil kunnen maken.
Een van die coatings is Intertherm 50, een product van AkzoNobel. Het is zo dun dat één enkele laag slechts 25 micrometer dik is - ongeveer een derde van de dikte van een menselijke haar “Inter therm 50 is een aluminiumgepigmenteerde, dunne silicone coating”, legt Ian Fletcher uit, Senior Product Manager bij AkzoNobel’s Marine and Protective Coatings. “De zilverk leur komt van het aluminium. We gebruiken dit normaal op leidingen en apparatuur in de olie - en
gasindustrie, waar extreme hitte voorkomt.”
McLaren Racing zag echter een nieuwe toepassing. Het aluminium in Inter therm 50 re ecteer t infraroodstraling, een eigenschap die ook wordt benut bij de bekende reddingsdekens van marathonlopers. Door warmte te re ecteren in plaats van te absorberen, helpt de coating bij het reguleren van de temperatuur onder de motorkap.
En daar blijft het niet bij, want onder de MCL39 zit ook goudfolie verstopt, al is dat een ander verhaal. Wat wél zichtbaar is: de Sik kens-producten van AkzoNobel. Deze hoogwaardige lakken worden ingezet op alles, van het McLaren-fabrieksterrein tot in de pitstraat en garage, en bij het transpor t van het team.
De samenwerk ing tussen AkzoNobel en McLaren laat zien hoe innovatie en snelheid hand in hand gaan, en hoe een minuscuul laagje zilver een wereld van verschil kan maken.
De wereldwijde vraag naar roestvast staal (RVS) neemt toe, zo blijkt uit recent marktonderzoek. RVS is aantrekkelijk vanwege zijn corrosiebestendigheid, sterkte en esthetische eigenschappen. Toch brengt de bredere toepassing van RVS ook uitdagingen met zich mee, waar van spanningscorrosie een van de meest verraderlijke is. Een goed moment dus om de lessen hierover eens te herhalen.
Spanningscorrosie is een vorm van aantasting die optreedt onder invloed van trekspanningen en een corrosief milieu. In het verleden hebben verschillende sectoren, waaronder de luchtvaar t en chemische industrie, dure lessen geleerd over de gevolgen van onvoldoende aandacht voor dit fenomeen. In Nederland hebben incidenten met vliegtuigcomponenten en industriële installaties de risico’s onderstreept. Maar ook een onschuldig ogende omgeving als een zwembad kent dit risico, zoals we helaas meermaals in Nederland hebben gezien.
V OORWAARDEN V OOR
HET V OORKOMEN VA N SPANNINGSCORROSIE
In de cursus Chemisch Voorbehandelen van Vereniging ION komen vele cor-
rosiefenomenen aan bod. Zo zijn de basisvoor waarden beschreven waaraan R VS moet voldoen om het risico op spanningscorrosie te minimaliseren:
Materiaalkeuze
Niet alle RVS-typen zijn even gevoelig voor spanningscorrosie. AISI 304 en 316 zijn berucht om hun gevoeligheid in chloridehoudende milieus.
Ontwerpprincipes
Het vermijden van scherpe overgangen en het minimaliseren van restspanningen door middel van geschikte las- en bewerkingstechnieken.
Mechanische en thermische behandelingen
Spanningsarm gloeien en polijsten k an
bijdragen aan het verminderen van interne spanningen.
Oppervlaktebehandelingen
Passiveren en geschikte coatings kunnen een extra barrière vormen tegen agressieve omgevingen.
Operationele omstandigheden
Beperken van blootstelling aan hoge temperaturen (< 45°C) en chloridehoudende omgevingen (< 50 mg/l) verminder t de k ans op scheur vorming. De hoeveelheid chlorides die in Nederlands kraanwater kunnen worden gevonden, zit hier vaak al boven.
SPANNINGSCORROSIE IN DE PRAKTIJK
Uit presentaties en publicaties van onder andere het NLR blijkt dat
INCIDENTEN DOOR SPANNINGSCORROSIE IN RVS Uit de geschiedenis blijkt dat spanningscorrosie van RVS k an leiden tot ernstige ongeluk ken. Enkele opvallende incidenten op een rij:
1985 - Uster, Zwitserland: Het dak van een zwembad stor t in door spanningscorrosie van de RVS- ophangconstructie, met twaalf dodelijke slachto ers als gevolg
1988 - Aloha Airlines-vlucht 243: Een Boeing 737-200 krijgt te maken met metaalmoeheid en corrosie door blootstelling aan zoute lucht. Tijdens de vlucht scheur t de romp open en een groot deel van het dak verdwijnt. Een stewardess wordt uit het vliegtuig gezogen en overlijdt.
1992 - Hengelo, Nederland: Een F-16-straaljager crasht als gevolg van spanningscorrosie in een roestvaststalen pen in het RCVV-systeem van de motor. De pen breekt, wat leidt tot een kettingreactie die de motor vernietigt
2001 - Steenwijk, Nederland: Een zwembaddak stor t in door aantasting van de RVS-beugels. Gelukk ig vallen er geen slachto ers, maar het incident leidt tot hernieuwde aandacht voor inspecties
spanningscorrosie in de luchtvaartsector nog steeds een aandachtspunt is Onder ex treme condities kunnen kleine scheur tjes in bijvoorbeeld motoren en structurele componenten uitgroeien tot catastrofale defecten. Dit onderstreept de noodzaak van strikte inspectie - en onderhoudsprotocollen.
2002 - China Airlines-vlucht 611: Een Boeing 747-200 stor t neer in de Straat van Taiwan als gevolg van een vermoeiingsscheur in de romp, veroorzaakt door eerdere beschadiging en corrosie. Alle 225 inzittenden komen om het leven.
2004 - Moskou, Rusland: Het dak van een groot zwembad bez wijkt, waarbij 28 mensen om het leven komen. Spanningscorrosie in de ophangconstructie is een belangrijke oorzaak
2005 - Chusovoy, Rusland: Het dak van een zwembad stor t in door corrosie en structurele zwakte. 14 mensen komen om het leven. Dit incident draagt bij aan strengere inspecties van zwembadconstructies in Rusland
2009 - Southwest Airlines-vlucht 2294: Een Boeing 737-300 krijgt een scheur in de romp als gevolg van metaalmoeheid en corrosie. De bemanning voer t een gecontroleerde noodlanding uit in Charleston, South Carolina. Er vallen geen gewonden of dodelijke slachto ers
2011 - Tilburg, Nederland: Een luidsprekerbox in een zwembad breekt los door corrosie in de ophangbeugels en valt naar beneden, waarbij een baby dodelijk wordt getro en.
Hoewel de markt voor RVS blijft groeien, mogen we de lessen uit het verleden niet vergeten. Spanningscorrosie blijft in tal van sectoren een reëel risico. Door bewuste materiaalkeuze, zorgvuldig ontwerp en de juiste behandelingsmethoden k an de k ans op falen aanzienlijk worden gereduceerd.
Een herhaling van deze lessen is cruciaal om bij de nieuwe generatie RVS-toepassingen kostbare fouten te voorkomen.
Corrosie, ijsvorming en slijtage zijn al decennia de natuurlijke vijanden van stalen constructies. In sectoren als offshore, energie, transport en infrastructuur leiden deze elementen tot hoge onderhoudskosten, veiligheidsrisico’s en uiteindelijk stilstand. Wat nu als één coating al die problemen zou kunnen aanpakken? Een superhydrofobe coating op basis van kaolien belooft precies dat - en hij blijkt verrassend robuust.
De coating, die met een eenvoudige spraytechniek op staal wordt aangebracht, is gebaseerd op gemodi ceerde k aoliendeeltjes en epox yhars. Hij weer t water en vuil, verlengt de tijd voordat ijs zich vormt, en biedt een ex treem hoge weerstand tegen corrosie, zelfs na mechanische slijtage. De resultaten werden begin 2025 gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Colloids and Sur faces A.
Superhydrofobe materialen bootsen natuur verschijnselen na, zoals het lotusblad of de poten van een waterloper. Deze opper vlak ken zijn zo waterafstotend dat druppels er letterlijk vanaf rollen. Technisch betekent dit een contacthoek van meer dan 150 graden en een glijhoek k leiner dan 10 graden. Water heeft nauwelijks kans zich te hechten en neemt onder weg ook vuil en stof mee. Die water- en vuilafstotende eigenschappen zijn niet alleen handig in regenkleding of autoruiten. In industriële toepassingen kunnen ze het verschil maken tussen een jaar onderhoudsvrij, en kostbare stilstand door roest, ijsaanslag of vervuiling
Kaolien, een witte kleisoor t die al eeuwen wordt gebruikt in keramiek, papier en cosmetica, blijkt verrassend geschikt als basismateriaal voor coatings
KLEI
K aolien, een witte kleisoor t die al eeuwen wordt gebruikt in keramiek, papier en cosmetica, blijkt verrassend geschikt als basismateriaal voor coatings. Het is goedkoop, chemisch stabiel en milieuvriendelijk. In een onderzoek werd k aolien gemodi ceerd met organosilanen – dat zijn chemische sto en die zorgen voor een ex treem lage opper vlaktespanning Hierdoor krijgt het k aolien hydrofobe eigenschappen.
Door de k aoliendeeltjes te combineren met epox yhars ontstaat een sterke en duurzame coating met een karakteristieke micro/nano-structuur. Die structuur zorgt er voor dat er luchtlagen tussen opper vlak en vloeistof blijven bestaan, wat de bekende lotuse ecten versterkt. Een belangrijk voordeel van deze innovatie is de manier waarop de coating wordt aangebracht: simpelweg door sprayen in twee lagen - eerst epoxy, daarna k aolien. Er komt geen dure apparatuur of complexe nabehandeling aan te pas. Het proces kan eenvoudig worden opgeschaald voor industriële toepassing
De coating werkt bovendien niet alleen op staal, maar ook op glas, hout, beton, aluminium en zelfs papier Voor toepassingen op grote oppervlak ken of in lastige omstandigheden, denk aan o shore windturbines of brugconstructies, is dat een groot voordeel
MECHANISCHE ROBUUSTHEID
Veel superhydrofobe coatings vallen door de mand zodra er sprake is van slijtage
De nanostructuren zijn vaak te fragiel. Maar dat geldt dus niet altijd, zo blijkt.
Bij tests overleefde de nieuwe coating 420 schuurslijtagec ycli met schuurpapier onder druk – vergelijk baar met k ilometers aan wrijving – en 180 tapepeeltests waarbij plak band steeds opnieuw op de coating werd gedrukt en ver wijderd. Zelfs daarna bleef de waterafstotende werk ing intact. Het geheim zit in de combinatie van structuur (ruwe topogra e op micro- en nanoschaal), materiaalkeuze en hechting dankzij epoxy. Ook na slijtage bleven nieuwe, werkende lagen k aoliendeeltjes aan het opper vlak zichtbaar.
De corrosiebescherming is ronduit indrukwek kend. In elektrochemische tests in een zoutoplossing (3,5% NaCl) bleek dat de coating de weerstand tegen roestvorming verhoogt met een fac tor tien miljoen ten opzichte van onbehandeld staal. Ook na 96 uur onderdompeling bleef de coating zijn werk doen. Het luchtkussen in de microstructuur zorgt voor een barrière die voorkomt dat water en zouten het staal bereiken. Daardoor ontstaat een hogere ladingsweerstand en vertraagt het elektrochemisch proces dat normaal tot roest leidt. In technische termen: de coating verhoogde de ‘charge transfer resistance’ (rct) van 1,2 × 103 naar 3,4 × 1010 ohm•cm2; een verbetering van zeven ordes van grootte.
IJsafzetting is in veel industrieën een hardnekk ig probleem. Denk aan bruggen, masten, zonnepanelen en leidingen. IJs k an schade veroorzaken of systemen verz waren, met risico’s voor de constructie of de veiligheid
De coating verlengt de tijd die een waterdruppel nodig heeft om te bevriezen drastisch. Bij een test op onbehandeld staal bevroor een druppel bij -10 °C binnen 30 seconden. Op de kaoliencoating duurde dit 697 seconden, oftewel meer dan 11 minuten. Dat is voldoende tijd om met sensoren of warmte- elementen in te grijpen, of simpelweg om ijsvorming grotendeels te voorkomen. De verklaring: door de lage opper vlaktespanning en
luchtlaag onder de druppel geleidt het opper vlak nauwelijks warmte, waardoor bevriezing wordt vertraagd
Ook de zelfreinigende eigenschappen van de coating zijn getest. Zand en stof werden aangebracht op een hellend opper vlak met de coating Waterdruppels rolden eroverheen en namen het vuil mee. Ook vloeisto en als cola, melk en thee bleven niet hechten aan het opper vlak. Zelfs na de slijtagetests bleef de coating zijn vuilafstotende werking behouden. Dit maakt hem uitermate geschikt voor toepassingen waar hygiëne of esthetiek belangrijk zijn. Denk hierbij aan gevels, zonnepanelen of zelfs sensoren in buitenopstelling.
De coating kan worden ingezet bij een breed scala aan materialen en ondergronden. Denk aan:
• Maritieme constructies: schepen, o shore platforms, boeien, leidingen.
• Infrastruc tuur: bruggen, viaduc ten, windmolens, staalconstructies.
• Transpor tsector: vrachtwagens, treinen, vliegtuigen, drones
• Gebouwen: gevels, daken, ramen, ornamenten, antennes
• Sensoren en meetapparatuur: bescherming tegen vuil en vocht.
Daarnaast is het materiaal milieuvriendelijk, omdat er geen uor verbindingen
worden gebruikt. Dat laatste is een veelgehoord kritiek punt bij andere waterafstotende coatings. De technologie opent bovendien de deur naar actieve functionaliteit. Denk aan coatings die niet alleen beschermen, maar ook de temperatuur of vochtigheid detecteren, zichzelf repareren bij beschadiging, en data terugkoppelen aan onderhoudssystemen.
Door superhydrofobe eigenschappen te koppelen aan sensor technologie of zelfherstellende polymeren ontstaan ‘lerende opper vlak ken’ die het zelf melden als er iets mis dreigt te gaan.
De kaolien-gebaseerde superhydrofobe coating is méér dan een labproef. Hij is robuust, betaalbaar, e ectief tegen roest en ijs, en mak kelijk aan te brengen, op uiteenlopende opper vlak ken. Daarmee heeft hij alles in huis om door te breken in de praktijk.
Voor de zware industrie, maritieme sector, infrastructuurbeheer en energietechnologie biedt dit een aantrekkelijk alternatief voor traditionele beschermingssystemen. En omdat de ingrediënten goedkoop en milieuvriendelijk zijn, is ook grootschalige toepassing binnen handbereik.
foto: James St. John
Corrosie is een stille vijand voor historische vliegtuigwrakken uit de Tweede Wereldoorlog. Aluminiumlegeringen, destijds revolutionair vanwege hun lichte gewicht en sterkte, blijken bijzonder kwetsbaar voor corrosie wanneer ze worden blootgesteld aan vocht, zuurstof en agressieve stoffen zoals chloriden. Het behoud van deze unieke objecten vraagt om coatings die niet alleen effectieve bescherming bieden, maar ook voldoen aan strenge esthetische en praktische eisen van restauratoren.
Drie coating passeren de revue: het bekende restauratieproduct Paraloid, de industriële coating Dinitrol, en een innovatieve biogebaseerde coating gemaakt van tomatenschillen, genaamd Cutin. Paraloid geniet wereldwijd aanzien vanwege de fraaie afwerking die het biedt, en de eenvoudige aanbreng- en ver wijdermogelijk heden. Het wordt vaak ingezet bij delicate restauraties omdat het eenvoudig met aceton is te verwijderen, zonder schade aan het originele opper vlak te veroorzaken. Langdurige praktijkexperimenten tonen echter wel aan dat Paraloid onder agressieve buitenomstandigheden onvoldoende bescherming biedt. Vooral bij objecten die langere tijd aan de buitenlucht worden blootgesteld, treedt corrosie relatief snel weer op
De coating wordt wel gewaardeerd om zijn optische eigenschappen: hij is transparant, vergeelt nauwelijks en geeft het opper vlak een lichte glans zonder de oorspronkelijke esthetiek te verstoren.
Restauratoren geven daarom vaak de voorkeur aan Paraloid wanneer het gaat
om objecten die binnen worden bewaard of slechts aan beperkte milieu-invloeden worden blootgesteld. Het materiaal wordt al tientallen jaren gebruikt in musea over de hele wereld, en heeft daarmee een solide reputatie opgebouwd.
Dinitrol is een coating die oorspronkelijk is ontwik keld voor zware industriële toepassingen, zoals in de auto- en luchtvaar tsector. Uit testen blijkt dat Dinitrol aanzienlijk betere bescherming tegen corrosie biedt dan Paraloid, met name in omgevingen waarin vocht en temperatuur wisselingen een grote rol spelen. Uit elektrochemische impedantiemetingen (EIS) blijkt dat Dinitrol een veel hogere weerstand tegen corrosie biedt en dat de laag zich goed hecht aan het aluminiumopper vlak, zelfs op ruwe of geoxideerde substraten.
De keerzijde is dat deze coating moeilijk is te ver wijderen. Hoewel ethanol theoretisch in staat is om Dinitrol af te breken, vergt dat in de praktijk langdurig wrijven en mechanische actie. Na verwering en blootstelling aan UV en neerslag wordt deze ver wijdering nog moeilijker. Hierdoor bestaat het risico dat restauratoren de originele opper vlak ken beschadigen bij pogingen tot ver wijdering of vernieuwing van de coating. Bovendien kan het uiterlijk veranderen: bij dik ke applicaties ontstaat een lichtgele gloed die bij metalen opper vlak ken ongewenst kan zijn.
Een opvallende innovatie is de coating op basis van Cutin, een natuurlijke polyester die is verkregen uit het afval van de tomatenindustrie. Europa genereert jaarlijks enorme hoeveelheden landbouwafval, waaronder aanzienlijke hoeveelheden tomatenschillen. Door deze afvalstroom te benutten, ontstaat er een aantrekkelijke en duurzame optie voor het behoud van metalen er fgoed. Cutin vormt van nature een laag op de schil van tomaten, die het fruit beschermt tegen uitdroging en bacteriën. Door deze eigenschap te benutten in coatingtechnologie, wordt geprobeerd een duurzame barrière te creëren tegen vocht, zuurstof en vervuilende sto en.
De Lockheed P-38 Lightning was in de periode 1942-1945 een van de beste Amerikaanse jachtvliegtuigen. Dit toestel was zo snel, krachtig en betrouwbaar dat het veel rond de Grote Oceaan en in Europa werd ingezet.
De Cutin- coating k an eenvoudig met spuittechnieken worden aangebracht. Uit testen blijkt hij vergelijkbare - en soms betere - beschermende eigenschappen als Paraloid.
Daarnaast scoor t Cutin goed op ver wijderbaarheid met ethanol, wat het een aantrekkelijke optie maakt voor restauratoren. Er is echter één signi cant nadeel: door het gebruik van tomatenschillen bevat de coating natuurlijke pigmenten, zoals lycopeen, die een oranje gloed aan het opper vlak geven. Voor veel restauratoren en museumconservatoren is dit visuele e ect ongewenst, waardoor verdere ontwik keling noodzakelijk is om de k leurproblemen op te lossen.
Deze ont wik keling past in een bredere trend waarbij de coatingindustrie zoekt naar circulaire oplossingen. Onderzoekers verwachten dat ook andere agrarische reststromen, zoals sinaasappelschillen of rijstvliezen, bruik baar kunnen zijn als grondstof voor biogebaseerde coatings. Het combineren van functionele prestaties met ecologische duurzaamheid
vormt een belangrijke stap richting toekomstbestendige conservering
PRAK TIJK TESTEN MET AUTHENTIEKE
VLIEGTUIGWRAKKEN
Naast laboratoriumtesten zijn de coatings ook in de praktijk getest, op authentieke ar tefacten uit de Tweede Wereldoorlog. Twee objecten werden hiervoor geselecteerd: een vleugel van een Supermarine Spit re en een propellerblad van een Lock heed P-38 Lightning. De Spit re verbleef ruim veertig jaar onder water en vervolgens der tig jaar buiten, terwijl het propellerblad van de P-38 ruim zeventig jaar in de bodem verborgen lag en relatief goed bewaard bleef.
Twee objecten werden voor een praktijktest geselecteerd: een vleugel van een Supermarine Spit re en een propellerblad van een Lockheed P-38 Lightning
De praktijkresultaten waren overtuigend. Dinitrol bood verreweg de beste
bescherming, vooral bij de sterk gecorrodeerde Spit re-vleugel. Paraloid bleek in deze situatie ontoereikend, terwijl de Cutin- coating zich qua prestaties tussen Dinitrol en Paraloid in positioneerde Op het propellerblad van de P-38, dat nog grotendeels intact was, bood de Cutin- coating vergelijkbare bescherming als Paraloid, maar nog altijd minder dan Dinitrol. Opvallend is dat bij alle drie de coatings de oorspronkelijke kleur van het object tot op zekere hoogte werd beïnvloed. Daarbij viel Cutin het meest op, door de oranje zweem.
De bescherming van historische vliegtuigwrakken is complex vanwege de uiteenlopende eisen aan corrosiebestendigheid, esthetiek en reversibiliteit. Deze factoren beperken de keuzemogelijkheden aanzienlijk Toch biedt vooral de biogebaseerde Cutin- coating interessante toekomstmogelijkheden.
Vervolgonderzoek moet zich richten op het ver jnen van de Cutin-formulering om de ongewenste kleur bij toepas-
sing te minimaliseren en de langdurige bescherming tegen corrosie verder te verbeteren. Daarnaast zouden andere landbouwafvalstromen onderzocht kunnen worden voor vergelijkbare toepassingen, wat de coatingindustrie nieuwe, duurzame grondsto en k an bieden. Ook het verbeteren van de hechtingseigenschappen op geoxideerde of ver vuilde opper vlak ken is een aandachtspunt. Een ander belangrijk aandachtspunt is de toepasbaarheid op schaal. Hoewel laboratoriumtests en kleine praktijktoe -
passingen veelbelovend zijn, moeten de coatings zich ook bewijzen in museale en veldomstandigheden op grotere schaal. De wijze van applicatie, droogtijd, weersbestendigheid en compatibiliteit met bestaande beschermlagen moeten daarom verder worden onderzocht.
De resultaten van het onderzoek benadruk ken het belang van maatwerk bij het k iezen van coatings voor het behoud van historisch er fgoed. Voor binnen- en
minder zware buitentoepassingen blijft Paraloid een geschikte oplossing. Voor zwaardere omstandigheden biedt Dinitrol nog altijd de beste bescherming. De Cutin- coating heeft echter het potentieel om uit te groeien tot een veelzijdig en duurzaam alternatief, mits verdere verbeteringen worden doorgevoerd. Het behoud van historische vliegtuigen vraagt om een voortdurend samenspel van innovatieve technieken, duurzaamheid en respect voor historische authenticiteit. Nieuwe biogebaseerde coatings zoals Cutin openen de deur naar duurzamere conser vering, maar vereisen nog verdere ontwikkeling en acceptatie binnen de er fgoedsector. De samenwerk ing tussen materiaalwetenschappers, restauratoren en de coatingindustrie is daarin essentieel. Alleen zo kunnen we garanderen dat dit unieke erfgoed bewaard blijft voor toekomstige generaties
Zo biedt de bescherming van historische vliegtuigwrakken niet alleen een technische uitdaging, maar ook een k ans om duurzame innovaties te verbinden aan cultureel behoud. De toekomst ligt wellicht niet alleen in de hangar, maar ook ... in de k as van de tomatenkweker
We zijn er voor vragen, advies en motivatie! Bel de gratis Stoplijn 0800-1995, mail ons of chat via ikstopnu.nl. Je vindt hier tips die jou helpen om te stoppen of gestopt te blijven. Deze informatie is betrouwbaar en wetenschappelijk onderbouwd. We staan ook op je pakje sigaretten of shag.
Lagere energie - Hogere winst
Probeer onze nieuwe rekentool en zorg voor een revolutie in de prestaties van uw coatinginstallatie
Ga naar: ccc.hangon.com naar ccc hangon com
Membranen zijn onmisbaar geworden in de industrie. Ze filteren water, scheiden gassen, zuiveren oplosmiddelen en maken het mogelijk om uit complexe mengsels precies die stoffen te halen die je nodig hebt. Maar er is één probleem dat de technologie blijft achter volgen: ver vuiling. Organische resten, kalk, micro-organismen - ze hopen zich op het membraanopper vlak op, verstoppen de poriën, verlagen de doorstroom en veroorzaken schade. Voeg daar chemische aantasting en slijtage aan toe, en je begrijpt waarom veel membranen in de praktijk te snel verslijten.
Een Chinees onderzoeksteam bracht er verandering in. In een grootschalige review, gepubliceerd in Separation and Puri cation Technology, brengen ze in k aar t hoe functionele coatings deze kwetsbare technologie kunnen transformeren in een robuust werk paard. Denk aan membranen die zichzelf beschermen tegen vuil en bestand zijn tegen agressieve chemicaliën, en die zelfs in zoute of zure omgevingen hun prestaties behouden. En dat alles zonder aan ltratiecapaciteit in te boeten.
Membranen worden alom ingezet in waterzuivering, chemische scheiding, voedselproductie, energieopwekk ing en biotechnologie. Maar hoe geavanceerd ze ook zijn, ze zijn kwetsbaar voor drie dingen:
1. Fouling - ver vuiling door organisch materiaal, micro- organismen of mineralen
2. Chemische aantasting - schade door zuren, basen of oxiderende reinigingsmiddelen
3. Slijtage - door wrijving, druk of abrasieve deeltjes
Elk van deze factoren verkor t de levensduur van membranen en verhoogt de onderhoudskosten. Traditioneel werd dit aangepakt met reinigingsmiddelen of periodieke vervanging, maar dat is duur en vaak niet duurzaam. De oplossing? Coatings.
D e nieuwe generatie functionele coatings verlengt de evensduur, verhoogt de e ciëntie en maakt membraantechnologie klaar voor de z waarste omstandigheden
FUNC TIONELE
Functionele coatings vormen een extra laag op of in het membraan. Ze veranderen het opper vlak zodanig dat
het beter bestand is tegen de gevaren van buitenaf. De Chinese onderzoekers onderscheiden drie hoofdtypen coatings:
1. Organische coatings: exibel, makkelijk te verwerken, vaak biocompatibel en afbreekbaar. Voorbeelden zijn PEG (polyethyleenglycol), PVA (polyvinylalcohol), polydopamine (PDA) en plantaardige polyfenolen.
2. Anorganische coatings zoals grafeenoxide (GO), titaniumdioxide (TiO2) en siliciumdioxide (SiO2). Deze bieden vaak hogere chemische en mechanische stabiliteit
3. Composietcoatings: deze combineren het beste van beide werelden en zijn vaak afgestemd op extreme omstandigheden.
Elke categorie heeft zijn eigen voor- en nadelen. De kunst is om het juiste type coating voor de juiste toepassing te k iezen.
Organische coatings verbeteren vooral de watera niteit en antifouling- eigenschappen. Zo creëert PEG een hydro ele laag die voorkomt dat vuildeeltjes zich hechten. Interessant: de lengte van de PEG-keten bepaalt of je meer ux of betere vuilafstoting krijgt
Polydopamine (PDA) is een ander wondermiddel. Deze stof hecht aan vrijwel elk opper vlak en vormt een reactieve laag die je weer kunt koppelen aan andere sto en, zoals zilverdeeltjes, polyvinylpyrrolidon of enzymen. PDA werkt zelfs pHafhankelijk: afhankelijk van de omgeving verander t het zijn lading, waardoor je selectieve opname of afstoting van deeltjes krijgt
PVA, een biocompatibele polymeer, is mak kelijk te verwerken en vormt na crosslinking een sterke, stabiele coating die bestand is tegen water, chloor en andere agressieve sto en.
ANORGANISCHE COATINGS
Hier gaat het om coatings die écht tegen
een stootje kunnen. Grafeenoxide (GO), carbon-nanotubes (CNTs), silica, en metalen zoals zilver, koper en zink worden gebruikt om membranen te versterken. Grafeenoxide bijvoorbeeld verbeter t de water ux, verhoogt de mechanische sterkte en heeft antibacteriële eigenschappen. Zilvernanodeeltjes zijn zeer e ectief tegen biofouling, maar vragen wel om stabilisatie om oxidatie en uitloging te voorkomen. Titaniumdioxide wordt veel gebruikt vanwege zijn fotokatalytische werk ing; onder UV-licht breekt deze stof organisch vuil af
Composietcoatings combineren organisch en anorganisch materiaal. Denk aan een PVA-laag met GO-nanodeeltjes eraan gehecht, of een polydopaminelaag waarop titaniumdioxide is vastgezet. Zo combineer je bijvoorbeeld de exibiliteit van organische polymeren met de slijtvastheid en chemische weerstand van anorganische nanodeeltjes
Slimme combinaties zorgen ook voor zogeheten ‘smar t coatings’. Dat zijn lagen die reageren op veranderingen in pH, temperatuur of ionconcentraties Zo k an een membraan zich dynamisch aanpassen aan zijn omgeving
AANBRENGEN
In de review bespreekt het Chinese onderzoeksteam ook de methodes waarmee je deze coatings op het membraan aanbrengt. Dat zijn er grofweg drie:
1. Impregnatie: het membraan wordt ondergedompeld in een coatingoplossing, waarna de sto en zich vastzetten in of op het oppervlak. De voordelen van deze methode zijn dat hij eenvoudig en schaalbaar is.
2. Spray- en spincoating: dit zijn precieze technieken waarmee een dunne, gelijk matige laag wordt aangebracht, eventueel met UV-uitharding of elektrospray. Deze methode is goed voor grote oppervlak ken en controle over laagdikte.
3. Deposition (CVD en ALD): chemische dampdepositie en atomaire laagdepositie. Dit zijn high- end technieken die ex treem nauwkeurige en uniforme lagen opleveren, maar wel kostbaar zijn.
Welke methode het beste is, hangt af van de toepassing, gewenste eigenschappen, en de schaal waarop je werkt. De praktijktoepassingen zijn legio:
• Drink water zuivering: antifoulingcoatings verlengen de levensduur en verlagen reinigingskosten.
• Industriële ltratie: membranen zijn bestand tegen agressieve reinigingsmiddelen of chemische processtromen.
• Farmaceutische scheiding: met slimme coatings kun je speci eke ionen of moleculen selectief laten passeren of juist tegenhouden.
• Zoutwaterontzilting: coatings verhogen de weerstand tegen biofouling én verbeteren de zoutafstoting
• Afvalwaterbehandeling: chemisch resistente membranen presteren beter in zure of basische media.
De belangrijkste functie van functionele coatings is antifouling. Wateraantrekkende (hydro ele) lagen zorgen dat vuil zich niet vastzet. Biofouling wordt tegengegaan met antibacteriële toevoegingen. Daarnaast geef t het chemische resistentie. Coatings beschermen tegen schade door chloor, zuren en basen. Dit zorgt voor een drastische verlening van de levensduur. Ook biedt het mechanische bescherming: slijtage door abrasieve deeltjes wordt verminderd dankzij verstevigende nanodeeltjes of netwerken. En er is een selectieve scheiding, waarbij slimme coatings membraanscheiding nog nauwkeuriger en speci eker maken. Tot slot is er de katalytische werk ing Sommige coatings (zoals TiO2 of Fe -polyfenolen) breken actief verontreinigingen af
Hoewel het labwerk veelbelovend is, liggen er nog uitdagingen bij opschaling en standaardisatie Kosten, reproduceerbaarheid en milieubelasting zijn aandachtspunten. Toch zijn de vooruitzichten goed De onderzoekers zien vier richtingen voor verdere ontwikkeling:
1. Duurzame materialen: coatings op basis van natuurlijke polymeren en bio -afbreekbare sto en.
2. Slimme membranen die zich aanpassen aan pH, temperatuur of druk.
3. Geïntegreerde processen waarbij coatings in één stap worden aangebracht tijdens membraanproductie
4. Groene productie: minder oplosmiddelen, lagere energie-input, en recyclebare membranen.
Membraantechnologie is volwassen, maar kwetsbaar. Functionele coatings geven membranen een tweede huid die vuilafstotend, chemisch sterk, slijtvast en slim is. Daarmee wordt niet alleen de levensduur verlengd, maar ook de inzetbaarheid verbreed - tot in de meest agressieve industriële omgevingen. Voor technici, assetmanagers en ontwerpers is er dus alle reden om coatings niet langer als detail te beschouwen, maar als sleutelcomponent voor de prestatie van elk membraansysteem. De toekomst van scheidingstechnologie is gecoat, en dat is maar goed ook.
Magneetpompen 1.8-130 m3/u Verticale pompen 2.4-104 m3/u
Noël Ruijters scant de buitenlandse bladen. De belangrijkste ontwikkelingen noteert hij in deze rubriek. Voor deze editie heeft hij het aprilnummer van het Journal für Oberflächentechnik en het maartnummer van het European Coatings Journal doorgenomen.
M ARK TONT WIKKELINGEN
Stahl uit Waalwijk levert aan duizenden grote leerlooierijen chemicaliën waarmee leer onder meer k an worden schoongemaakt, bewerkt en gekleurd. Het bedrijf heeft een Center of Excellence geopend in Apex, Nor th Carolina. Deze vestiging zal fungeren als een innovatiehub voor sleutelsectoren zoals automotive, kleding, luxe goederen en verpakk ing. De investering versterkt de betrokkenheid van Stahl bij de Noord-Amerikaanse markt, die goed is voor 20 procent van de mondiale omzet van het bedrijf
HEAVY DUT Y EQUIPMENT
Corrosie is één van de grote uitdagingen voor bouw- en mijnbouwmachines die blootstaan aan extreme weersomstandigheden, chemische en mechanische invloeden, en werken in veeleisende omgevingen. Mank iewicz Coatings ontwik kelde een laksysteem dat uitstekende bescherming tegen corrosie biedt, maar dat ook de levensduur verlengt en ervoor zorgt dat het werktuig zijn waarde behoudt gedurende de levensduur.
Het is bovendien geschikt voor diverse substraten, zoals aluminium, staal en kunststof. Naast corrosiebescherming biedt het systeem een hoogwaardige hoogglans, en door een uitstekend laken droogproces vermindert het bedrijf de kosten per gelakte vierkante meter www.mankiewicz.com
De Lankwitzer Lackfabrik heef t het EvoKure -systeem voor de ‘heavy duty ’-sector ontwik keld. Het biedt kostenbesparingen, optimaliseer t het productieproces en verbeter t de bescherming van milieu en gezondheid. Het bijzondere is de snelle droging, zeer hoge weerstand en duurzaamheid (C5VH). Het geeft een verkor ting van de laktijden, en door de Ultra-High-Solid (UHS) technologie wordt het aandeel van oplosmiddelen duidelijk verminderd, wat zowel het milieu als de omstandigheden in de lak kerij verbeter t. De grondlak (30 minuten), droogtijd (60 minuten bij 22 oC ), dek lak (16 minuten) bij een droogtijd van 45 minuten geeft een totaaltijd van 2,5 uur. Dat is een aanzienlijke verkor ting ten opzichte van het
traditionele lakproces. Het drogen kan bij k amer temperatuur, wat een vermindering van energiegebruik, kosten en CO2 uitstoot betekent. www.lankwitzer.com
NIEUWE TECHNOLOGIE
Een internationaal onderzoeksteam van onder andere het Karlsruher Institut für Technologie heeft een opper vlaktemateriaal ontwikkeld dat water bijna volledig afstoot. Met een nieuw procedé veranderden de onderzoekers MOF’s (Metal- Organic-Frameworks) met behulp van koolwaterstofketens. De zo ontstane hoogwaardige waterafstotende eigenschappen zijn interessant voor zelfreinigende oppervlaktes, zoals auto’s of architectuur. Als je twee gram van dit materiaal zou uitspreiden, heeft het een opper vlakte zo groot als een voetbalveld. Het materiaal biedt allerlei fascinerende mogelijk heden, waaronder de al genoemde superhydrofobe eigenschappen. www.kit.edu
Een nieuwe zelfherstellende coating verbeter t de corrosieweerstand en mechanische eigenschappen door het integreren van ATP-nanorods met NH2Ti3C2Tx-nanosheets. De combinatie van twee inhibitors bevordert de zelfherstellende en passieve verdediging. Het resulteer t in een pH-gevoelige epoxycoating met sterke adhesieve en hyrophobische eigenschappen. De impedantie van beschadigde coatings werd aanzienlijk groter in de tijd, een bewijs van toegenomen bescherming. Simulaties bevestigen de binding van waterstof en verdubbelde adsorptie - energie, wat de weg plaveit voor geavanceerde anti-corrosiecoatings. Ali et al. Progress in Organic Coatings Vol. 199, 2025.
Noël Ruijters is directeur van Bâton Adviesgroep
DECORRDAL 900-serie
dunnelaagtechnologie
Fosfaat vrij
Vanaf kamertemper atuur toepasbaar
Goede lakhechting
Minimale slibvorming
Nano keramisch
Mini-Scuid, meet- en regelapparaat
C ons tante monitoring van de procesparameters
Data log via SD kaar t
Moeiteloos in te stellen grenswaarden
Diverse alarmsignalen mogelijk
Instellingen van doseringen online te volgen en aan te passen
www.kluthe.com
Gewoon lid
NEB
Z ANDLEVEN COATINGS B.V.
Sneker trekweg 57-59
8912 AA Leeuwarden
Tel. 058 212 95 45 info@zandleven.com www.zandleven.com
Wij heten dit lid van harte welkom binnen de vereniging!
Vaktijdschrift voor opdrachtgevers, constructeurs, ontwerpers, applicateurs van oppervlaktetechnieken, verfdeskundigen, onderhoudsfunctionarissen en corrosiedeskundigen. O cieel orgaan van de vereniging Industrieel Opper vlaktebehandelend Nederland (ION). Verschijnt acht maal per jaar in een oplage van circa 2.500 exemplaren.
REDACTIE
Jetver tising (hoofdredac tie), Henk van Beek (hoofdredac teur), Bas Roestenberg (eindredac tie)
COMMUNICATIERAAD
Ralph Bot, (vereniging ION), Arjan de Bruin (Stichting Innovat.ION), Vincent IJ (Jetver tising), Ginette Veensma (ION)
REDACTIEADRES
Jetver tising, Tiendweg 12, 2671 SB Naaldwijk Tel. 070-399 00 00, redac tie@jetver tising.nl
ABONNEMENTEN
Abonnementsprijs: € 89,50, digitaal abonnement: € 44,75. Een abonnement kan ieder moment ingaan per de 1e van de maand en wordt genoteerd tot wederopzegging. Een opzegging voor het abonnement dient vóór 1 december bij Vereniging ION in bezit te zijn, om op te kunnen zeggen voor het eerstvolgende abonnementsjaar. Een aanmelding/opzegging kan gestuurd worden per e -mail naar info@vereniging-ion. nl of post naar Vereniging ION, Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein. Bij een niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd tegen het daar voor geldende tarief
ADVERTENTIEVERKOOP
Jetver tising
tel. 070-399 00 00, fax. 070-390 24 88 Robbin Hofman: robbin@jetver tising.nl Yorick Roodenburg: yorick@jetver tising.nl after-sales: adver tenties@jetver tising.nl
ONTWERP EN OPMAAK
Chris Versteeg, Projekt C, w ww.projektc.nl
DRUK
PreVision, Eindhoven, w ww.pre -vision.nl
UITGAVE
Opper vlaktetechnieken is een uitgave van Jetver tising in opdracht van de vereniging Industrieel Opper vlaktebehandelend Nederland (ION), www.vereniging-ION.nl
COPYRIGHT 2025
Niets uit deze uitgave mag worden ver veelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, micro lm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever, vereniging ION en de bij deze uitgave betrokken redac tie en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voor tvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie. ISSN 0923-1722
Kijk voor alle ION leden op vereniging-ion.nl/bedrijvenregister Uw bedrijf in het brancheregister? Voor informatie over een vermelding in het brancheregister kunt u contact opnemen met Robbin Hofman (robbin@jetvertising.nl) of Yorick Roodenburg (yorick@jetvertising.nl) tel: 070 399 00 00
ADVIES PROJEC TBUREAU / OPPERVLAKTEBEHANDELING- / COATING-INDUSTRIE
Chemetall b.v
T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88
T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com
Glasbeek Finish b.v.
T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / w ww.glasbeek.com
Chemetall b.v
T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88
T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com
Hermelijnvlinder 57
4904 ZD Oosterhout
T. +31 (0) 6 2549 2279 www.coatingsystemenvanderlans.nl info@coatingsystemvanderlans.nl
AFVALVERWERKING
NEDWASTE B.V.
T: +31 85 023 22 39 info@nedwaste.nl / www.nedwaste.nl
AFZUIGINSTALLATIES
Holland Mineraal b.v.
T. 0570-621161
www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
BEITSEN/PASSIVEREN
ABL Technic Uden
T. 0413-331083
www.abl-technic.com / uden@adl-technic.com
Multinal Group T. 088-2055300 info@multinal.com / www.multinal.com
Vecom Group b.v T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com / w ww.vecom-group.com
BESCHERMKAPJES, PLUGGEN, TAPE
Parlevinker weg 1 C3, 5928 NV Venlo
T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu
CHEMIC ALIËN/ OPP. BEHANDELING
Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com
Chemetall b.v T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88
T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com
Kluthe Benelux b.v. T. +31 (0)172-516 000 / F. +31 (0)172-439 494 info@kluthe.nl / www.kluthe.nl
CHEMISCH NIKKEL
Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / www.atotech.com
Epifatech
Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland T. +46 371 57 14 32
HangOn b.v. T. 077-3999630 info@hangon.nl / w ww.hangon.nl
OPHANGEN & MASKEREN
JÜRGEN EMPTMEYER GmbH
Senfdamm 28, D-49152 Bad Essen www.emptmeyer.nl / info@emptmeyer.nl
T. +49(0) 5472 / 955 00-45
M. 06-26860024
SurTec Benelux B.V. T.+31 (0)77 3081590 administratie.nl@SurTec.com / www.sur tec.com
COATINGINSTALLATIES SERVICE & ONDERHOUD
Emotech b.v. T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl
DROOGAPPARATUUR
IST Benelux b.v. T. 055-5050014 www.ist-uv.com / info@bnl.ist-uv.com
Jac. de Vries Infraroodtechniek b.v. Aambeeld 19 1671 NT Medemblik The Netherlands T. 0299-689020 info@infraroodtechniek.nl www.infraroodtechniek.nl
ELEKTROSTATISCH N AT L AKKEN
Limar techniek T. 078-622 7544 info@limar techniek.nl
Rasco Verfspuitapparatuur T. 010-437 0166 info@rasco- clemco.nl / w ww.rasco- clemco.nl
ELEKTROSTATISCH POEDERSPUITEN, INSTALLATIES
MSP Systems b.v T. 053-4303937 www.mspsystems.nl
FILTERS (ANDREAE, CO LUMBUS INDUSTRIES, PAINTSTOP)
Wiltec b.v. T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl
Apeq Wiwa b.v.
T. 078-6139610
info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl
Corode
T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / ww w.corode.eu
GP Pumps & Filtration
T. +31 (0)411-689506 info@gp-pumps.nl / www.gp -pumps.nl
Hendor Pumps & Filters
T. 0497-339389 info@hendor.com / www.hendor.com
Limar techniek
T. 078-622 7544 info@limar techniek.nl
Me ag Filters & Pumps b.v. Heerenveen T. 0513-630230 me agbv@onececo.com / www.me ag.com
GALVANOTECHNIEK , GLANSMIDDELEN
Atotech B.V.
T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / ww w.atotech.com
GALVANOTECHNIEK , INSTALLATIES
Atotech B.V.
T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / ww w.atotech.com
GELIJKRICHTER SYSTEMEN EN BESTURINGEN
La Maire Technology
T. 0499-219900 / F. 0499-219905 info@la-maire-technology.com www.la-maire-technology.com
GLASPARELSTRAALC ABINES
Airblast b.v.
T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com
Holland Mineraal b.v.
T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
HAKEN
Parlevinker weg 1 C3, 5928 NV Venlo
T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu
OPHANGEN & MASKEREN JÜRGEN EMPTMEYER GmbH
Senfdamm 28, D-49152 Bad Essen www.emptmeyer.nl / info@emptmeyer.nl
T. +49(0) 5472 / 955 00-45
M. 06-26860024
HANGBAANSYSTEMEN
Railtechniek van Herwijnen b.v. T. 0344-616363
info@railtechniek.nl / ww w.railtechniek.nl
SOLOAN b.v.
T. +31 (0)184 63 00 14 info@soloan.nl / www.soloan.nl
INDUSTRIAL COATINGS
Hempel Industrial b.v. Gildestraat 9, 8263 AH Kampen
T.+31 38 421 1345 /Dir: +31 38 423 0209 M. +31 65 118 2166 /F. +31 38 422 1080 www.hempel.nl
INDUSTRIËLE REINIGING
ABL Technic Uden
T. 0413-331083 www.abl-technic.com / uden@adl-technic.com
Epifatech
Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland
T. +46 371 57 14 32
HangOn b.v.
T. 077-3999630
info@hangon.nl / www.hangon.nl
Chemetall b.v.
T. Oss (NL): +31 (0)412 68 18 88
T. Bornem (BE): +32 (03) 740 38 50 www.chemetall.com chemetallbnl.info@basf.com
Kluthe Benelux b.v.
T. +31 (0)172-516 000 / F. +31 (0)172-439 494 info@kluthe.nl / www.kluthe.nl
Vecom Group b.v.
T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com
INFRAROOD VERWARMINGSAPPARATUUR
Jac. de Vries Infraroodtechniek b.v. Aambeeld 19 1671 NT Medemblik T. 0299-689020 info@infraroodtechniek.nl www.infraroodtechniek.nl
Konica Minolta Sensing Europe b.v T. 030-2481193 info.benelux@seu.konicaminolta.eu / www konicaminolta.eu/measuring-instruments
LAAGDIKTEMETERS
Helmut Fischer Meettechniek b.v. Tarasconweg 10, Eindhoven T. 040-2482255 / F. 040-2428885 info.NL@helmut- scher.com www.helmut- scher.com/nl
NauMetrics PMI
T. 074-3490022 info@naumetrics.nl / www.naumetrics.nl
Verlab -Hitachi Instruments
T. 0162-320633
info@verlab.nl / www.verlab.nl
L AKSTRATEN
SurTec Benelux B.V. T.+31 (0)77 3081590 administratie.nl@SurTec.com / www.sur tec.com
Glasbeek Finish b.v.
T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com
Atotech B.V.
T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / ww w.atotech.com
Vecom Group b.v.
T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com
Holland Mineraal b.v.
T. 0570-621161
www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
T. +32 5083 1183 www.belmeko.be
Emotech b.v.
T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl
Glasbeek Finish b.v.
T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com
NATLAK
Hempel Industrial b.v.
Gildestraat 9, 8263 AH Kampen
T.+31 38 421 1345 /Dir: +31 38 423 0209
M. +31 65 118 2166 /F. +31 38 422 1080 www.hempel.nl
Epifatech
Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland
T. +46 371 57 14 32
Apeq Wiwa b.v.
T. 078 613 9610
www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl
Limar techniek
T. 078-622 7544 info@limar techniek.nl
Muilwijk Finishing
Muilwijk Finishing Vof T. 078-6136555
info@muilwijk nishing.nl
Rasco Verfspuitapparatuur
T. 010-4370166
info@rasco- clemco.nl / ww w.rasco- clemco.nl
Technospray Spuitapparatuur
T. 0168-382111
info@technospray.nl / ww w.technospray.nl
Wiltec b.v. T. 0413-244444
sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl
ONDERHOUD AAN STRAALINSTALLATIES EN WERPSTRALERS
Airblast b.v.
T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com
Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
ONTBRAMEN / ONTBRAAMMACHINES
Hevami Opper vlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl www.ontbraammachines.nl
(IN LOON)
ABL Technic Uden T. 0413-331083 www.abl-technic.com / uden@adl-technic.com
Epifatech
Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland
T. +46 371 57 14 32
HangOn b.v. T. 077-3999630
info@hangon.nl / www.hangon.nl
OPHANGEN & MASKEREN
JÜRGEN EMPTMEYER GmbH
Senfdamm 28, D-49152 Bad Essen www.emptmeyer.nl / info@emptmeyer.nl
T. +49(0) 5472 / 955 00-45
M. 06-26860024
OPHANGREKKEN VOOR GALVANO
OPHANGEN & MASKEREN
JÜRGEN EMPTMEYER GmbH
Senfdamm 28, D-49152 Bad Essen www.emptmeyer.nl / info@emptmeyer.nl
Thermo -Clean Heusden-Zolder n.v. T. 0032-13539060
Thermo -Clean Nederland b.v. T. 0182 37 46 20
ONT VET TINGSMIDDELEN
Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / ww w.atotech.com
T. +49(0) 5472 / 955 00-45
M. 06-26860024
SurTec Benelux B.V. T.+31 (0)77 3081590 administratie.nl@SurTec.com / www.sur tec.com
OPHANGHAKEN VOOR L AKSTRATEN/POEDERCOATEN
Parlevinker weg 1 C3, 5928 NV Venlo
T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu
Epifatech
Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland
T. +46 371 57 14 32
AVA Luchttechniek b.v.
T. 0546-577430
www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl
T. +32 5083 1183 www.belmeko.be
Glasbeek Finish b.v.
T. +31 (0)182 322 422
info@glasbeek.com / www.glasbeek.com
POEDERCOATING (AFDEKMATERIALEN)
Parlevinker weg 1 C3, 5928 NV Venlo
T. +31 (0)77 396 81 49 info@citakubv.eu / www.citakubv.eu
Glasbeek Finish b.v
T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com
Indu nish b.v.
T. +31(0)591-630003 www.indu nish.com / info@indu nish.com
TIGER Coatings Belgium b.v.b.a T. +32 (0)89700016 www.tiger- coatings.com
Epifatech Ekonomiczna 7, 99-400 Lowicz, Poland
T. +46 371 57 14 32
HangOn b.v
T. 077-3999630 info@hangon.nl / www.hangon.nl
HaTwee BV
T. +32 (0)51 637420 info@hatwee.be www.hatwee.be shop.hatwee.be
OPHANGEN & MASKEREN
JÜRGEN EMPTMEYER GmbH
Senfdamm 28, D-49152 Bad Essen www.emptmeyer.nl / info@emptmeyer.nl
T. +49(0) 5472 / 955 00-45 M. 06-26860024
POEDERCOATINSTALLATIES
AVA Luchttechniek b.v
T. 0546-577430 www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl
T. +32 5083 1183 www.belmeko.be
Emotech b.v. T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl
SOLOAN b.v.
T. +31 (0)184 63 00 14 info@soloan.nl / www.soloan.nl
POEDERLAKKEN / POEDERCOATINGS
AkzoNobel Powder Coatings Benelux
T. +32 (0)2 255 88 97 interpon.benelux@akzonobel.com www.interpon.com
CENARIS GmbH
T. +49 (0) 421-596608-0 info@cenaris.com www.cenaris.com/en
EUROLACKE Tiel
T. 0344-620662 info@eurolacke.nl / www.eurolacke.nl Axalta Coating Systems
IGP Benelux b.v T. 038- 4600696 info.benelux@igp-powder.com www.igp.powder.com
Ox yplast Belgium n.v. T.+32 9 3267920 info.be@theprotechgroup.com www.theprotechgroup.com
Zandleven Coatings b.v. Sneker trekweg 57-59 8912 AA Leeuwarden T.058-212 95 45 info@zandleven.com / www.zandleven.com
POEDERSPUITAPPARATUUR
MSP Systems b.v. T. 053-4303937 www.mspsystems.nl
Technospray Spuitapparatuur
T. 0168-382111 info@technospray.nl / ww w.technospray.nl
Wagner Systemen Nederland
T.030-2410688 info@wagnersystemen.nl www.wagnersystemen.nl
POEDERSPUITC ABINES
AVA Luchttechniek b.v T. 0546-577430
www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl
Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com
MSP Systems b.v. T. 053-4303937 www.mspsystems.nl
POMPEN (MAGNETISCH AANGEDREVEN)
Corode
T. +31 (0)161-244250 corode@corode.nl / ww w.corode.eu
PROTEC TIVE COATINGS
Zandleven Coatings b.v Sneker trekweg 57-59 8912 AA Leeuwarden
T.058-212 95 45 info@zandleven.com / www.zandleven.com
SITE SERVICES
Vecom Group b.v
T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com / ww w.vecom-group.com
SPUITC ABINES
AVA Luchttechniek b.v. T. 0546-577430
www.ava-luchttechniek.nl info@ava-luchttechniek.nl
T. +32 5083 1183 www.belmeko.be
Glasbeek Finish b.v
T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com
SOLOAN b.v.
T. +31 (0)184 63 00 14 info@soloan.nl / www.soloan.nl
Wiltec b.v.
T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl
STRAALAPPARATUUR
Apeq Wiwa b.v
T. 078-6139610
info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl
Muilwijk Finishing
Muilwijk Finishing Vof
T. 078-6136555 info@muilwijk nishing.nl
STRAALC ABINES
Airblast b.v.
T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com
Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
SOLOAN b.v.
T. +31 (0)184 63 00 14 info@soloan.nl / www.soloan.nl
Airblast b.v.
T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com
Clemco Straalapparatuur
T. 010-4370592
info@rasco- clemco.nl / ww w.rasco- clemco.nl
Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161
www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
STRAALMIDDELEN
Airblast b.v.
T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com
Technospray Spuitapparatuur
T. 0168-382111
info@technospray.nl / ww w.technospray.nl
Wiltec b.v
T. 0413-244444
sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl
www.elacoatings.comVERDUURZAMEN VA N METAAL
Hevami Opper vlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl
Holland Mineraal b.v
T. 0570-621161
www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
Muilwijk Finishing
Muilwijk Finishing Vof
T. 078-6136555 info@muilwijk nishing.nl
T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831
metals.benelux@cellmark.com www.wheelabratorgroup.com
Airblast b.v.
T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com
Clemco Straalapparatuur
T. 010-4370592
info@rasco- clemco.nl / ww w.rasco- clemco.nl
T. +32 9218 7180
Metals.benelux@cellmark.com www.er vin.eu
Holland Mineraal b.v
T. 0570-621161
www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
l / www.emotech.nl TRANSPORTSYSTEMEN
Emotech b.v
T. 053-4301500
info@emotech.nl / www.emotech.nl
Railtechniek van Herwijnen b.v. T. 0344-616363
info@railtechniek.nl / ww w.railtechniek.nl
T WEE-COMPONENTEN
APPARATUUR
Apeq Wiwa b.v.
T. 078-6139610
info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl
Ox yplast Belgium n.v
T.+32 9 3267920
info.be@theprotechgroup.com www.theprotechgroup.com
VERFSPUITAPPARATUUR
Apeq Wiwa b.v.
T. 078 613 9610
www.apeqwiwa.nl / info@apeqwiwa.nl
Hevami Opper vlaktetechniek
T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl
Rasco Verfspuitapparatuur
T. 010-4370166
info@rasco- clemco.nl / ww w.rasco- clemco.nl
C AP Industrial b.v. tel- 010-4374737
info@cap-industrial.nl / ww w.cap-industrial.nl
Limar techniek
T. 078-622 7544
info@limar techniek.nl
Muilwijk Finishing
Muilwijk Finishing Vof
T. 078-6136555
info@muilwijk nishing.nl
Rasco Verfspuitapparatuur
T. 010-4370166
info@rasco- clemco.nl / ww w.rasco- clemco.nl
Technospray Spuitapparatuur
T. 0168-382111
info@technospray.nl / ww w.technospray.nl
Wiltec b.v. T. 0413-244444 sales@wiltec.nl / www.wiltec.nl
VERPAKKINGSMATERIALEN
Pro pack
Waardsedijk-Oost 8, 3417 XJ Montfoor t
T: +31 (0) 348 712 514 www.pro pack.nl
Vecom Group b.v.
T. +31 10 593 02 99 info@vecom-group.com www.vecom-group.com
Atotech B.V. T +31 (0)30 240 90 10 sales.nl@atotech.com / ww w.atotech.com
T. +32 5083 1183 www.belmeko.be
Emotech b.v. T. 053-4301500 info@emotech.nl / www.emotech.nl
Glasbeek Finish b.v. T. +31 (0)182 322 422 info@glasbeek.com / www.glasbeek.com
Airblast b.v. T. +31 (0)72 5718002 info@airblast.com / www.airblast.com
Hevami Opper vlaktetechniek T. 0413-376602 www.straalinstallaties.nl
Holland Mineraal b.v. T. 0570-621161 www.hollandmineraal.nl info@hollandmineraal.nl
SOLOAN b.v. T. +31 (0)184 63 00 14 info@soloan.nl / www.soloan.nl
T. +32 9218 7180 / F. +32 9233 0831 metals.benelux@cellmark.com www.wheelabratorgroup.com
YACHT FINISHING SPRAY EQUIPMENT
Apeq Wiwa b.v. T. 078-6139610 info@apeqwiwa.nl / www.apeqwiwa.nl
Limar techniek T. 078-622 7544 info@limar techniek.nl
Kijk voor alle ION leden op vereniging-ion.nl/bedrijvenregister
Uw bedrijf in het brancheregister? Voor informatie over een vermelding in het brancheregister kunt u contact opnemen met Robbin Hofman (robbin@jetvertising.nl) of Yorick Roodenburg (yorick@jetvertising.nl) tel: 070 399 00 00
Bij Mavom Chemicals begrijpen we dat perfectie in oppervlaktebehandeling alleen kan worden bereikt met de juiste chemische oplossingen en expertise. Daarom bieden wij al meer dan 85 jaar maatwerk in chemieproducten, procesondersteuning en technisch advies. Alles voor een optimale hechting en bescherming tegen corrosie.
Meer weten?
Te koop: Airprotech naverbranderinstallatie.
Voldoet u aan de milieuregels m.b.t. uitstoot vluchtige stoffen?
Nee, dan heeft Perfect Coat een mooie oplossing voor u.
Perfect Coat heeft een naverbranderinstallatie te koop waarmee u weer volledig voldoet aan de milieuregels.
De installatie heeft de volgende specificaties:
• Capaciteit: 40.000 Nm3/uur, 76,1 kW
• Gasgestookt
Max. capaciteit: 31,3 Nm3/uur
Gasverbruik: 13 Nm3/uur
• Electriciteit: 380V/3f+N/50 Hz
• Bouwjaar: 2017
Prijs: € 100.000 (een nieuwe installatie kost ongeveer € 500.000) Installatie is gedemonteerd.
Mogelijkheid om de installatie te laten opstarten door Airprotech.
