MaintenanceWijzer 2018-2019

MAINTENANCEWIJZER 2018 Kennis / Innovatie Asset management Oppervlaktetechnieken Monitoring / Utilities Een uitgave van De HandelsCourant b.v.

1

Het resultaat van het delen van ervaring, kennis en kunde

�

� � � �

Smeertechnische opleidingen op maat Theoretisch en in de praktijk Intern of ‘on the job’ Voor technici en/of operators Gericht op uw bedrijfsdoelstellingen

The Netherlands T +31 (0)294 494 494 • Belgium T +32 (0)53 76 76 00 • info@vanmeeuwen.com • www.vanmeeuwen.com

2

INLEIDING

Assets aan het eind van de levenscyclus De Nederlandse maintenance sector is een belangrijke economische pijler. Met een jaarlijkse omzet van €30 miljard en inzet van 300.000 fte’s. Met de nieuwste technologie werken we aan het uptimen van veelal verouderde assets.

In Nederland zijn veel industriële installaties tussen 1960 en 1980 gebouwd. Dat betekent dat voor een belangrijk deel het einde van de levenscyclus nadert. Terwijl betreffende installaties nog steeds een enorme bijdrage leveren aan onze economie. Juist hier is professioneel onderhoud op topniveau van toegevoegde waarde.

Met het juiste onderhoud worden bedrijfszekere, duurzame, veilige, efficiënte en winstgevende assets gecreëerd. Daarbij wordt de sector extra uitgedaagd door strenge wet- en regelgeving. Dat vraagt om creatief denken en dat vraagt om innoveren.

Maintenance managers en plant managers moeten de juiste bagage voorhanden hebben opdat men weloverwogen de juiste keuzes kan maken. Via het online platform www. maintenancewijzer.nl houden wij u goed geïnformeerd. In deze gids vindt u alvast een aantal items welke u in de praktijk kunt toepassen.

Colofon Uitgeverij

Exploitatie

Vormgeving

HandelsCourant b.v.

Jetvertising b.v.

Projekt C

Postbus 1182

Laan van Zuid Hoorn 37

www.projektc.nl

2280 CD Rijswijk

2289 DC Rijswijk

info@projektc.nl

T: +31 70 319 80 02

T: +31 70 399 00 00

www.handelscourant.nl

www.jetvertising.nl

Copyright 2018

info@handelscourant.nl

info@jetvertising.nl

HandelsCourant b.v.

3

KENNIS

Ook smart maintenance blijft mensenwerk RIJEN – Smart Maintenance, oftewel slim onderhoud, is niet meer weg te denken uit de huidige en vooral toekomstige maatschappij. Het netwerk World Class Maintenance (WCM) legt daarbij de lat hoog. Het streeft naar 100 procent voorspelbaar onderhoud in Nederland, door slimme onderhoudskennis te ontwikkelen, te verspreiden en toe te passen. “Maar vergeet nooit de mensen daarin mee te nemen, want als die onderhoudsmonteur er niet in gelooft, dan gaat het niet lukken.”

Dat zeggen WCM-voorzitter Lex Besselink en

Milieu

WCM-directeur Henk Akkermans. Het twee-

Jaarlijks geven we in Nederland naar schat-

tal is ervan overtuigd dat smart maintenan-

ting meer dan 30 miljard euro uit aan onder-

ce een absolute voorwaarde is voor bedrij-

houd. “En vaak gebeurt dat niet al te slim”,

ven om zich staande te houden. Besselink:

aldus Akkermans. “Want veel onderhoud

“binnen nu en 15 jaar is van alle mkb’ers

vindt periodiek plaats, omdat het zo is vast-

die niet meegaan in smart maintenance de

gelegd in de onderhoudscontracten. Vaak is

helft verdwenen. Smart maintenance is een

dat helemaal niet nodig. Maar het gebeurt

absolute voorwaarde om ook in de toekomst

ook regelmatig dat machines stilvallen als

succesvol te zijn.” Bedrijven zijn steeds

gevolg van een defect. Dat had heel goed

beter in staat om data te verzamelen, maar

voorkomen kunnen worden als er op een

er wordt tot op heden weinig mee gedaan.

eerder moment onderhoud was gepleegd.

Besselink en Akkermans schatten in dat zo’n

Kortom: onderhoud vindt vaak te vroeg of te

95 procent verloren gaat. “En dat is dood-

laat plaats. Als we met behulp van sensoren

zonde”, zegt Besselink, “want al die data

en plc’s de processen kunnen monitoren en

bevat heel waardevolle informatie. Je moet

die data weten te analyseren, dan stemmen

alleen weten waar je het op kunt halen, waar

we onderhoud af op de behoefte.”

je het wegzet, maar vooral hoe je de data vervolgens in kunt zetten om onderhoud

“En die verzamelde data betekent niet

‘just-in time’ te kunnen leveren.”

alleen dat het onderhoud op het goede

4

WCM-voorzitter Lex Besselink (l) en WCM-directeur Henk Akkermans zijn ervan overtuigd: smart maintenance wordt een belangrijke stap richting gegarandeerde kwaliteit van leven in de toekomst.

moment kan worden ingepland, goed onder-

een toegevoegde waarde. Helaas zijn er nog

houd betekent ook dat je de levensuur van

te weinig partijen die zich dat realiseren.

de diverse producten kunt verlengen. En als

Bezuinig je op onderhoud, dan ben je aan

een machine niet goed staat afgesteld, kan

het eind van de rit duurder uit, bijvoorbeeld

dat bijvoorbeeld betekenen dat hij onnodig

omdat je machines eerder kapot gaan, te

veel energie verbruikt. Ook energieverbruik

veel energie vragen of omdat je er niet de

kun je monitoren en bijstellen. Financieel

maximale productiviteit uithaalt. Overigens

gezien, maar ook vanuit het oogpunt van

gaat het daarbij niet alleen om machines en

verduurzaming van onze maatschappij zijn

voertuigen. Je kunt ook denken aan de ge-

dit allemaal interessante gegevens”, vult

zondheidszorg, de logistieke sector, vliegtui-

Besselink aan.

gindustrie, defensie; er is bijna geen sector waarvoor dit niet interessant is.”

Mindset Het tweetal is van mening dat de mindset

Partners en fieldlabs

voor wat betreft onderhoud moet verande-

Bij het WCM zijn zo’n veertig partners

ren. Besselink: “We moeten onderhoud niet

aangesloten. Die zijn afkomstig uit diverse

langer zien als kostenpost. Onderhoud heeft

sectoren, waaronder ook het onderwijs en 5

de overheid. Belangrijke pijlers zijn de zoge-

Urgentie

naamde WCM fieldlab-projecten, waarbij de

Akkermans vorm samen met Paul van

hele sector uitgedaagd wordt om innovaties

Kempen het operationele deel van het WCM.

te versnellen en samen te experimenteren.

Akkermans: “Wij doen eigenlijk niet anders

Een voorbeeld daarvan is het Smart Industry

dan partijen bij elkaar brengen. Als een

Fieldlab Campione in het Brabantse Rijen.

bedrijf zich aanmeldt, dan kijken wij bij welk

Dit fieldlab is er op gericht om onderhoud

fieldlab dit bedrijf het best past. Waar kan

in de procesindustrie 100 procent voorspel-

het een waardevolle bijdrage leveren, maar

baar te maken.

tegelijkertijd moet dat bedrijf er zelf ook

Andere fieldlabs richten zich bijvoorbeeld

snel, zien ook de WCM-directeur en voorzit-

op de offshore wind (Zephyros), civiele en

ter. “En soms moet er een bepaalde urgen-

militaire luchtvaartindustrie (Amici), pres-

tie zijn. Kijk naar de zorg. Daar rijzen de

taties van machines in de maakindustrie

personeelskosten de pan uit. De oplossing

(Capella) en onderhoud en reparatie in de

wordt deels in de techniek gezocht. Hier

luchtvaartsector (PPS Composieten).

wordt een enorme slag gemaakt als het over

wijzer van worden.” De ontwikkelingen gaan

smart maintenance gaat. Overigens over de Participeren

zorg gesproken; we zien steeds vaker dat

Akkermans legt uit wat er van partijen die

artsen hun patiënten monitoren op afstand.

participeren in een fieldlab verwacht wordt.

Waarom zouden we dat niet kunnen vertalen

“We willen een open mind en actieve inzet.

naar bijvoorbeeld de infrastructuursector?

Je kunt niet verwachten dat een deelne-

Als je een patiënt op afstand kunt monito-

mer alleen informatie komt halen en niet

ren, dan kun je dat toch ook met een brug of

actief bijdraagt. We verwachten niet dat je

een kruispunt met verkeerslichten?”

je bedrijfsstrategische informatie op tafel legt. Het gaat om het proces en minder om

Waan van de dag

het product”, aldus de WCM-directeur, die

Dat het kwartje over smart maintenance

er aan toevoegt dat het netwerk nog steeds

bij de grote bedrijven is gevallen is duide-

uitbreidt en nieuwe leden verwelkomt. “Je

lijk. Mkb’ers, zeker in de maakindustrie,

betaalt contributie. De hoogte ervan heeft

de bedrijven die zelf machines in gebruik

maken met de ambitie van je bedrijf. Op

hebben, blijven nog wat achter in hun geloof

dit moment participeren zo’n driehonderd

in smart maintenance. Wat kan daarvan de

organisaties in de diverse fieldlabs. Het is

oorzaak zijn? Besselink heeft het idee dat

een misverstand om te denken dat alleen

het te maken heeft met de waan van de

de grote multinationals een waardvolle bij-

dag. “Ze zijn te druk om hun toko lopende te

dragen leveren. Ook een kleine mkb’er heeft

houden. Onderhoud als kostenpost wordt

een toegevoegde waarde. Zeker als hij zich

als gegeven geaccepteerd. Daarbij denken

in een heel specifiek segment begeeft en

veel bedrijven dat het ingewikkeld is, maar

beschikt over specialistische kennis.”

sensoren plaatsen en data verzamelen hoeft niet moeilijk te zijn. De kunst is om de verzamelde gegevens te analyseren, maar ook dat

6

Het Smart Industry Fieldlab Campione is erop gericht om onderhoud in de procesindustrie 100 procent voorspelbaar te maken.

is geen hogere wiskunde. Een andere angst

teur die bij je thuis het onderhoud van de cv

die bij mkb’ers leeft is het wegzetten van

voor z’n rekening neemt. Er is al bijna geen

gegevens ‘in the cloud’, waarbij info gehackt

monteur meer die dat zonder i-pad doet. We

kan worden. Dat is een kwestie van netjes

doen dus al meer dan veel mensen denken.”

beveiligen. Daarbij is vertrouwen een aspect

Toch is het volgens beide heren van belang

dat moet groeien. Dat kost tijd. Gebruik die

om bij al deze ontwikkelingen de monteur

beveiliging in ieder geval niet als excuus om

niet te vergeten. “Het gevaar is dat directies

er je van af te keren.”

en leidinggevenden over het hoofd van de

Mensenwerk

implementatie gedoemd te mislukken. Je

Allemaal leuk en aardig, maar data verza-

moet de onderhoudsmedewerker altijd mee-

melen met behulp van ingebouwde plc’s en

nemen in het veranderingsproces. Het blijft

sensoren is één ding, maar het uitlezen en

uiteindelijk wel mensenwerk.”

monteur heen beslissingen nemen. Dan is

analyseren is ook een vak. “Besselink: “Er is inderdaad grote behoefte aan data-ana-

Tekst en foto’s: Gerrit Tenkink

listen. Zij moeten de gegevens kunnen analyseren. We zitten overigens al volop in de transitie. Kijk maar eens naar de mon7

� � � � � �

8

Transport nodig?

Kijk op

www.vindvervoerder.nl

alle soorten van transport op een rij uur 8 uur! � Brandd en lum � 3.500 kg ewicht: 7 tg h ic L �

www.optilight.com Bel: (0183) 309 333 Mail: info@optilight.com

OPLAADBARE ATEX WERKLAMP

9

KENNIS

Maintenance NEXT slaat vleugels uit Maintenance NEXT is jarenlang een belangrijke spil in de wereld van industrieel onderhoud. Volgend jaar vindt in Rotterdam Ahoy alweer de 18e editie plaats van de tweejaarlijkse vakbeurs. Maar Maintenance NEXT is meer. Als kennisplatform neemt het tegenwoordig een belangrijke plaats in in het netwerk van onderhoudsprofesionals.

“Sommige machines en materieel naderen

Maintenance NEXT. Het zijn Ageing Assets,

het einde van hun levensduur. Maar met

People en Smart Industry.

uitgekiend en regelmatig onderhoud blijken veel assets nog best wat langer mee te kun-

Ageing Assets

nen. Al vraagt strenge wet- en regelgeving

Assetmanagement, vervanging en slim le-

ook steeds vaker om innovatieve en door-

vensduur verlengend onderhoud maken dat

dachte oplossingen”, stelt Pieter Bas Dujar-

bestaande installaties nog jaren meegaan

din, exhibition manager voor Maintenance

en nieuwe waarde creëren. Dat vraagt echter

NEXT. “En dat precies in een tijdsgewricht

wel om slim procesbeheer, de beschikbaar-

waarin vakmensen steeds moeilijker te

heid van de juiste technologie, middelen en

vinden zijn en de industrie in een hevig ge-

mensen en het vasthouden van beschikbare

vecht verwikkeld is in de slag om personeel.”

kennis en kunde. Maintenance NEXT deelt

Tegelijkertijd staat industrieel onderhoud

de nieuwste inzichten, trends en uitdagende

aan de vooravond van een nieuwe techno-

businesscases.

logische revolutie: bits en bites en kunstmatige intelligentie vervangen menselijke

People

handen en hersenen. Steeds vaker nemen

Wie ontwerpt, sleutelt en onderhoudt in de

robots, drones en apps de gevaarlijke klus-

toekomst de voor de Nederlandse industrie

sen over. Zie hier The Maintenance Challen-

zo belangrijke assets? Met de vergrijzende

ge waarvoor de sector zich geplaatst ziet.

arbeidsmarkt en de daling van het aantal

De belangrijkste uitdagingen in de wereld

jongeren dat een technisch beroep kiest is

van industrieel onderhoud vallen niet voor

dat een belangrijke vraag.

niets samen met de drie hoofdthema’s van

Want ondanks de groeiende robotisering

10

en digitalisering kan de sector niet zonder

venstaande challenges kiest Maintenance

mensen. Maar die mensen moeten wel

Next er uitdrukkelijk voor om meer te zijn

steeds nieuwe dingen kunnen. En kunnen

dan een tweejaarlijkse vakbeurs. Dujardin:

we de goede mensen nog wel vinden? Om

“Als kennisplatform slaan we daarom de

die vragen draait het ook op Maintenance

vleugels uit en organiseren we meerdere ke-

NEXT 2019.

ren per jaar samen met onze kennispartners door heel Nederland netwerk- en kennisbij-

Smart Industry

eenkomsten.” De eerste vond plaats in het

Smart Industry, of Industry 4.0, is de verza-

bekende Rotterdamse restaurant De Punt,

melnaam van nieuwe technieken en tech-

bij de tweede trad de wereldwijd opererende

nologieën waarmee de (maak)industrie zich

technologieleverancier SKF op als gastheer.

in de komende jaren zal heruitvinden. De

En in september is Maintenance NEXT aan-

digitalisering en met name internet heeft

wezig tijdens het Innovatiepaviljoen XL in de

de manier waarop we zaken doen dras-

Rotterdamse Onderzeebootloods.

tisch veranderd. De manier waarop dingen gemaakt worden kan niet achterblijven. Of

Onlangs werd bovendien een samenwer-

het nu gaat om robotisering, de inzet van

kingsovereenkomst getekend met congre-

drones, virtual reality, the Internet of Things

sorganisator Euroforum, wat zal resulteren

of Big Data en 3D printing: ook de industrie

in een tweedaags congres met tot de ver-

verandert in razend tempo. Maintenan-

beelding sprekende namen uit de industrie

ce NEXT is is daarbij het kennisplatform

tegelijkertijd met de vakbeurs. Dujardin:

waarop alle ontwikkelingen en innovaties

“Door tegelijk met onze drukbezochte

samenkomen.

vakbeurs een congres te organiseren geven we nog meer invulling en inhoud aan onze

The Maintenance Challenge

ambities.”

Om de juiste antwoorden te vinden op bo11

12

13

KENNIS

Smeertechnische kennis delen om continu te verbeteren Een storingsmonteur zal altijd proberen een zo kort mogelijke stilstand te realiseren. De keuze voor een smeermiddel dat op dat moment voor het grijpen ligt, zal dan ook snel gemaakt zijn waardoor de storing op dĂĄt moment lijkt opgelost. Het risico bestaat echter dat die snelle keuze later verkeerd uitpakt en resulteert in een storing met juist een langere stilstand. Daarom is het heel belangrijk dat een storingsmonteur weet wat het juiste smeermiddel voor de toepassing is. Maar ook dat hij weet waarom. En wat de gevolgen kunnen zijn als een smeermiddel wordt gebruikt dat niet of minder geschikt is.

Het bewust delen van smeertechnische ken-

opleidingen bestaan uit een theorie- en een

nis is heel belangrijk om bedrijfsprocessen

praktijkgedeelte.

te optimaliseren. Of het nu gaat om lagers, machines, materialen of smeermiddelen,

Kees Oskam, Trainer/Consultant bij Van

leveranciers hebben hier vaak veel meer

Meeuwen, licht de opleidingen toe. “Er wordt

kennis van dan de gebruiker. Doordat zij hun

altijd een stuk basiskennis gegeven. Dit

kennis en ervaringen delen, kunnen assets

is belangrijk, aangezien tribologie oftewel

optimaler draaien, treden minder storingen

wrijvingsleer nauwelijks aan bod komt in

op en wordt de levensduur van de assets

schoolopleidingen. Wie nog nooit met deze

verlengd.

materie in aanraking is gekomen, denkt misschien dat hoe meer men smeert, hoe

Van Meeuwen Education biedt op maat

beter machines draaien. Om deze misvatting

gemaakte smeertechnische opleidingen aan

de kop in te drukken, begin ik daarom altijd

voor medewerkers van technische diensten,

met een stukje theorie. Daarbij komen onder

maar ook voor mensen van storingsdien-

andere de volgende onderwerpen aan bod:

sten, operators en eigen medewerkers. De

de soorten oliĂŤn en vetten en de verschillen

14

ertussen en de werking ervan, de gevolgen

een belangrijke rol. Wanneer mag je een olie

van goed en verkeerd smeren, de verschil-

of smeervet voedselveilig noemen? Wel-

lende viscositeiten, de traceerbaarheid van

ke certificaten horen daarbij? Hoe zorg je

smeren en het rapporteren, maar ook geef ik

voor orde, netheid en hygiëne? Maar ook de

voorbeelden van algemene misvattingen.”

manier waarop machines worden gereinigd kan invloed hebben op het smeermiddel dat

Het begint heel basic: waarom je moet

wordt gebruikt.”

smeren, wat slijtage precies is, wat smeren oplevert en bijvoorbeeld wat het verschil

Naast theorie is er bij alle opleidingen veel

is tussen een olie en een vet tijdens het

ruimte voor de praktijk, o.a. met proef-en

smeren. Na deze basis wordt de opleiding

demonstratieopstellingen zoals een trans-

verder afgestemd op het bedrijf waar de op-

parante tandwielkast, maar ook met het

leiding wordt gegeven. Oskam: “Hoewel veel

samenwerken met opleidingsinstituten,

aspecten universeel zijn, speelt bijvoorbeeld

zoals het ROVC in Ede, en met leveranciers

5S/TPM of bij voedingsmiddelenbedrijven

van bijvoorbeeld lagers en ultrasone meet-

HACCP, het hygiëne- en voedingsaspect,

apparatuur.

15

Bij trainingen op locatie gaat Oskam meest-

en hoe ze de kwaliteit van de olie kunnen

al eerst naar de ruimte voor de olieopslag:

bepalen. Al met al is het smeertechnisch

wat valt daar te verbeteren, wat zijn de

opleiden dankbaar werk, zegt Oskam. ‘Nooit

optimale condities voor het opslaan van olie

geweten dat smering dit kan opleveren’ krijg

en vet? Hierop volgt een praktijkdeel met

ik dan te horen.”

diverse soorten toepassingen en smeermiddelen.

Het resultaat van deze opzet is dat medewerkers van technische diensten en

“Ik probeer de deelnemers daarbij altijd

storingsdiensten nu veel meer begrip voor

uit te dagen om verder of breder te kijken

het vak smeren hebben gekregen. Ze be-

dan hun eigen vakgebied. Smeerders zijn

grijpen nu beter waarom iets op een be-

tenslotte één van de voelsprieten van de

paalde manier wordt gedaan. Juist door een

technische dienst. Ze kunnen informatie

vergroot inzicht zijn ze overtuigd dat ze een

verzamelen over machines of onderdelen die

aantal zaken voortaan op een andere manier

mogelijk anders draaien dan normaal, nog

moeten aanpakken en daardoor kunnen zien

vóór dat een storing optreedt. De cursisten

welke winst het kan opleveren.

leren ook hoe ze een lager moeten smeren 16

De conclusie is dat er talrijke smeermidde-

en kunde te delen. Dat vertaalt zich in het

len zijn voor talrijke toepassingen en ze zijn

opleidingsbeleid, waarin Van Meeuwen seri-

allemaal verschillend. Dankzij de smeer-

eus investeert, zodat we niet alleen ervaren

technische opleidingen van Van Meeuwen

krachten, maar ook jonge mensen in het

wordt duidelijk wat voor welke toepassing

smeertechnisch onderhoud kunnen oplei-

het juiste smeermiddel is, wat de redenen

den. Wat zeker bijdraagt aan minder storin-

daarvoor zijn en ook wat de gevolgen kunnen

gen en een productieproces dat smeertech-

zijn wanneer men een verkeerd smeermid-

nisch zo optimaal mogelijk verloopt.’

del gebruikt.

De nieuwe impuls voor de smeertechnische opleidingen bij Van Meeuwen wordt gesteund door Rogier van Meeuwen, die onlangs zijn vader opvolgde als Managing Director. Oskam: ‘Ik ben blij dat het familiebedrijf wordt voortgezet door de jonge generatie met als doel om kennis, ervaring 17

Variabele Veerhangers Constant Load Hangers Trillingsdempers Hydraulische Schokdempers Bewegingsbegrenzers Pijpschoenen Klemsystemen Glijplaten Isolatiepakketten Dutramex B.V. Energieweg 19 4143 HK Leerdam Nederland

Counter Weight Systemen Constructiewerk

+31 345 61 40 11 info@dutramex.com www.dutramex.com

Specialisten in slijtage oplossingen

Oppervlakte vermoeiing

Lagerpassing slijtage

Abrasieve slijtage

Erosie

Maintenance professional? check www.maintenancewijzer.nl

MaintenanceWijzer.nl

Meer weten? neem contact op met onze slijtage specialisten: www.revamo.nl | 0522 - 251 941 | info@revamo.nl

18

ASSET MANAGEMENT

Afval is toekomst

Nieuwe kunststof opwerkingsinstallatie Attero In de nieuwe recyclinginstallatie van Attero wordt folie verwerkt tot hoogwaardig granulaat, de basisgrondstof voor nieuw folie. De installatie is innovatie en duurzaamheid ten top. De bouw van de fabriek is kortgeleden voltooid. De opstart is in de afrondende fase. SPIE was, vanuit een multi-t-perspectief, partner bij het ontwerp en de bouw.

Afval is toekomst

capaciteitsprobleem. “De hoeveelheid folie

‘Afval is toekomst’, luidt het credo van

dat op de verwerkers afkomt is groter dan

Attero. “Ons doel is om afval zoveel terug te

verwacht. Bovendien is de folie vervuild.”

winnen tot grondstof. We proberen de grond-

Het is de reden voor fase 3: de bouw van

stofcirkel te sluiten,” aldus projectleider

een nieuwe, unieke installatie om plastic

Willy Peeks. “Attero streeft ernaar om 100%

folies te verwerken tot grondstof (granulaat)

van de afval te recyclen. Met de bouw van

voor nieuwe folies. De naam van het nieuwe

de nieuwe Kunststof Opwerkingsinstallatie

prodject: agan foils (as good as new).

zetten we een volgende stap in dit streven.”

De ‘go’ Fase 3

Zomer 2016 krijgt de bouw een ‘go’. “In ‘no

“In 2005 zijn we zoveel mogelijk kunststof-

time’ moest de basic engineering worden

fen gaan terugwinnen.” Fase 1, noemt Willy

uitgewerkt voor de bouwvergunning”, vertelt

Peeks dit. De vervolgstap was het uitsor-

Willy. Het bouwproces zelf is opgeknipt in

teren van de kunststoffen op soort. “Dat

deelprojecten. SPIE krijgt de opdracht voor

hebben we in 2014 voor elkaar gekregen,

de interfaces (elektriciteit, perslucht, stoom,

met de bouw van de Plastic Sorting Plant.”

brand- & blusinstallaties e.d.). De instal-

De verpakkingsfolies in het restafval zijn

laties worden geleverd door het Italiaanse

een verhaal apart. Om te beginnen is er een

Amut. “Op grond van de ervaringen leek het 19

20

door elkaar heenlopen.” De uiteindelijke ons een goed idee dat SPIE de constructie

omvang van de fabriekshal staat vanwege

daarvan voor haar rekening neemt.” SPIE

de vergunning al vooraf vast. Hij gebruikt de

is betrokken bij de hele keten, vanuit een

schoenendoos als beeldspraak. “We hebben

multi-t-perspectief, vertelt projectmanager

een schoenendoos voor maatje 40, maar er

Rogier Paanakker: “We hebben meegewerkt

moeten schoenen maat 50 in.” Hij vervolgt:

bij het ontwerp, bij de bouw. Alles wat je

“En je moet ook nog eens rekening houden

ziet – elektrisch, mechanisch, de piping,

met hoe je de installatie gaat onderhouden.”

automatisering, brandveiligheid – is door SPIE gebouwd.”

Veiligheid SPIE heeft de hele veiligheidscoördinatie op

Schoenendoos

het project verzorgd, vertelt Willy. “Ieder-

Willy en zijn team hebben twee doelen: 1)

een voelde zich verantwoordelijk voor de

het project afsluiten zonder ongevallen,

veiligheid. SPIE creëert een werkomgeving

en 2) de een creatieve en flexibele houding

waarin mensen het vertrouwen hebben dat

naar elkaar. “Je weet van tevoren al dat je

ze elkaar kunnen aanspreken op onveilig

tegen verrassingen gaat aanlopen, omdat

gedrag. Ik ben er 100% zeker van dat ik een

de detailengineering en constructiefase

opmerking had gekregen als ik bijvoorbeeld 21

zonder veiligheidsbril de hal had betreden.”

dat ze wisten dat je een aantal zaken zou

Het resultaat mag er zijn: op 135 duizend

tegenkomen die vooraf niet waren voorzien”,

gewerkte uren, met op hoogtijdagen rond de

blikt Rogier terug op het project.

230 man tegelijktijdig aan het werk, waren er nul ongevallen met verzuim.

Werkdruk “Vaak geeft hoge werkdruk stress. Dat

De samenwerking

wil je voorkomen. De stemming was altijd

Willy: “Het is een planning-gedreven project.

goed. SPIE heeft daar een belangrijke rol

Je hebt niet op alle vragen een antwoord,

in gespeeld. Samen hebben we elkaar daar

maar moet toch door. Keuzes durven nemen.

scherp op gehouden en succesjes gevierd.

We hebben SPIE gevraagd om de leiding te

Bijvoorbeeld door iets simpels als het trak-

nemen bij de constructie”, blikt Willy terug.

teren op een gehaktbal. Dat gaat nergens

Een belangrijk aspect van de samenwerking

over, maar doet heel voor de sfeer.”

is dat we in principe geen geheimen hebben voor elkaar. Er heerste een grote transpa-

De bekroning

rantie, waarbij je makkelijk kunt sparren hoe

Rogier: “De bekroning van het project is dat

je een uitdaging te lijf gaat.”

we het onderhoud van de installatie gegund hebben gekregen. Daarmee kunnen we de

“Het elkaar in de keten betrekken was heel

opgedane kennis van het project overdragen

bijzonder. Dat maak je niet vaak zo mee. Het

aan onze serviceafdeling.”

geeft de kwaliteit aan van Willy en zijn team 22

23

Perslucht, stroom en/of stikstof nodig?

Atlas Copco Rental, 24/7 beschikbaar voor betrouwbare oplossingen Voor geplande projecten, storingen of noodsituaties, Atlas Copco Rental creĂŤert voor elke toepassing de meest energiezuinige en efficiĂŤnte oplossing. e: verhuur@nl.atlascopco.com - t: + 31 10 23 10 110 www.atlascopcorental.nl

24

ASSET MANAGEMENT

Asset Data Management vanuit het leveranciers perspectief Asset Data Management is een veelbesproken onderwerp. Vele initiatieven maken het vaak moeilijk om goede keuzes te maken rondom data management binnen Asset Management. In dit artikel wordt ingegaan op een aantal belangrijke ontwikkelingen binnen Asset Data Management.

Gebruik van informatiesystemen

is: Van wie is die data nu precies? Data is

Informatiesystemen worden op grote schaal

macht. ISO 55000 is daar heel duidelijk in.

gebruikt. Iedereen verzamelt gegevens,

Asset data hoort bij een asset zelf, kortom is

data, welke in het proces van Asset Manage-

van de Asset Owner. Van belang is dus om de

ment voor verschillende doeleinden kunnen

gegevens tussen de verschillende partijen

worden gebruikt. Ontwerpgegevens, onder-

uit te wisselen. Dit is precies het topic waar

houdsgegevens, gebruiksgegevens etc. Meer

de laatste jaren veel energie in is gestoken.

en meer willen alle betrokkenen rondom het beheer van assets gebruik kunnen maken

Asset Management engineering

van deze verschillende data. Om deze reden

Om de juiste keuzes te maken binnen Asset

vinden er veel initiatieven plaats op welke

Management worden verschillende metho-

wijze de verschillende gegevens kunnen

dieken en systematieken gehanteerd om

worden uitgewisseld.

goed Asset Management te onderbouwen.

Risicoanalyses ter onderbouwing van de

Werkorderbeheer

werkscope, beschikbaarheids- en betrouw-

Voor het beheren van informatie aan as-

baarheidsberekeningen worden veel toege-

sets ligt de meest belangrijke bron bij het

past. Dit geldt ook voor studies ter onder-

registreren van de werkzaamheden welke

bouwing van de levensduur en verspreiding

aan een asset worden gedaan. We spre-

van budgetten binnen Life Cycle Costing en

ken hierbij over werkorderbeheersing. De

Total Cost of Ownership berekeningen. Veel

discussie die hierbij vaak naar voren komt

organisaties worstelen echter nog met het 25

Afbeelding 1: Informatie behoefte, Traduco leergang Asset Management

op een goede en overzichtelijke wijze toe-

Maintenance. De onderhoudsacties komen

passen van de genoemde technieken.

voort uit de (big) data gegevens.

Conditiebewaking

Statische gegevens

Een volgend belangrijk onderwerp binnen

Uiteindelijk valt en staat goed informatie-

data management ligt op het gebied van

management met een goed beeld over de

conditiebewaking. Juist hier zijn veel ont-

wijze waarop een asset tot stand is ge-

wikkelingen gaande, omdat er steeds meer

komen en is gedefinieerd. Zo dient er een

mogelijkheden zijn om informatie – geau-

goed programma van eisen te zijn en dienen

tomatiseerd – te kunnen verzamelen. We

ontwerpgegevens van een asset inzichte-

spreken dan over grote data hoeveelheden:

lijk te zijn. Hierbij dienen ook de te leveren

Big Data. Veel van deze informatie wordt

prestatie eisen te zijn gedefinieerd. Op deze

via internet ontsloten, waarbij intelligente

prestatie eisen kunnen ook de verschillende

toepassingen aan de hand van de conditie

KPI’s worden geënt.

van assets kunnen worden gerealiseerd. Er kunnen temperatuurregelingen, bestellingen

Predictive Maintenance

of procesingrepen worden georganiseerd. De

Belangrijke onderwerpen bij het opzetten

conditie van een asset kan met behulp van

van Predictive Maintenance zijn onder

big data steeds beter inzichtelijk worden

andere:

gemaakt. We spreken hier over Predictive

• Het opstellen van Business cases

26

Afbeelding 2: Big data, Traduco leergang Asset Management

In deze business cases is het van belang

Er liggen veel mogelijkheden als het gaat om

om in te gaan op kosten en de baten van

de combinatie van Predictive Maintenance

de verschillende mogelijkheden, maar

en Internet of Things (IoT). Het is hierbij van

vooral op de wijze waarop dit kan worden

belang dat de initiatieven op een goede wij-

bepaald.

ze bijdragen aan het primair proces van de organisatie. Juist hier ligt de toepassing van

• Het inrichten van inspectiedata

de meest succesvolle oplossingen.

De wijze waarop bepaalde gegevens kunnen worden gegenereerd. Wat zijn

Traduco is samen met een aantal partners

mogelijkheden van sensoren of bestaande

voornemens een seminar te organiseren op

informatiesystemen? Op welke wijze kan

het gebied van Predictive Maintenance. In

data het beste worden ontsloten?

dit seminar zal uitgebreid worden ingegaan op de mogelijkheden van data verzameling

• Het analyseren van Big Data

door leveranciers en asset owners. Meer

Het analyseren van de datahoeveelheden

informatie over dit seminar volgt via de web-

om te kijken op welke wijze de data kan

site en LinkedIn pagina van Traduco.

worden toegepast. Ook dient hierbij te worden gekeken hoe verschillende brondata

Auteur: Nico Groen – Directeur Traduco Asset

tot een geheel kan worden gesmeed.

Management

27

OPPERVLAKTETECHNIEK

Corrosie en chemische bescherming?

De omstandigheden in een rookgaskanaal zijn extreem: Hoge blootstelling aan hitte en agressieve chemicaliën kunnen ervoor zorgen dat het staalmateriaal barst of breekt, waardoor lekkage ontstaat. In het ergste geval kan dit leiden tot fabriekssluitingen en dure reparaties. Henkel vertrouwt eerder op preventie dan op reparatie door gebruik te maken van Loctite PC 7255. Henkel heeft de rookgaskanalen van zijn eigen energiecentrale op de locatie in Düsseldorf (Duitsland) behandeld met deze bewezen beschermende coating. Loctite PC 7255 is zuurbestendig, werkt preventief en bespaart tijd en geld.

Preventie in plaats van dure reparaties

gedeelte van de beplating moet dan worden

De elektriciteitscentrale op het hoofdkan-

vervangen door een nieuwe. In het ergste

toor van Henkel in Düsseldorf levert energie

geval moet het hele rookgaskanaal worden

aan alle faciliteiten van de site. Een van de

vernieuwd. Preventieve bescherming tegen

vijf stoomketeleenheden in deze centrale is

chemische aantasting en corrosie is daarom

kolengestookt. De verontreinigende stoffen

een topprioriteit.

die door verbranding worden geproduceerd, waaronder zwavel- en stikstofverbindin-

Geen arbeidsintensief aanbrengen

gen, moeten in verschillende fasen zo goed

meer – gewoon sproeien

mogelijk worden gefilterd. In het gedeelte

Tot nu toe was het rookgaskanaal be-

stroomafwaarts van de rookgasontzwave-

schermd met glasvezelcomposietpanelen.

lingseenheid zijn er vaak punten waarop

Een alternatieve methode zou zijn om

de hete en vochtige afvalgassen kunnen

broombutylrubber aan te brengen. In beide

condenseren. Ze vormen druppeltjes water

gevallen moet het materiaal moeizaam

die zwavelzuur bevatten die op de stalen

worden vervaardigd om in de bestaan-

wanden van het rookgaskanaal kunnen

de geometrie te passen. Loctite PC 7255

vallen en deze aantasten tenzij het vol-

maakt het proces een stuk eenvoudiger: de

doende is beschermd. Het beschadigde

beschermende coating wordt gewoon snel

28

Het rookgaskanaal gezien van de buitenkant. en eenvoudig gesproeid, zelfs over grote

tot een piek-tot-dalhoogte van ten minste

oppervlakken of constructies met bochten

75 micrometer. Het behandelde gedeelte

of wendingen. Loctite PC 7255 is bestand te-

van het rookgaskanaal in de kerncentrale

gen zuren en alkali en is bovendien slijtvast:

op Henkels faciliteiten in DĂźsseldorf heeft

de met een lage wrijving versterkte kerami-

een oppervlakte van ongeveer 250 vierkante

sche epoxy vormt een effectieve coating die

meter. “Een gebied van deze omvang moet

bescherming biedt tegen slijtage, corrosie

worden behandeld met een tijdelijk corro-

en vooral chemische aantasting.

siebeschermingsproduct zoals Loctite SF 7515 om te voorkomen dat het gaat roesten

Loctite bespaart tijd en geld

tussen voorbereidende werkzaamheden en

De Henkel-experts pakten de klus op deze

het aanbrengen van Loctite PC 7255�, zegt

manier aan: eerst maakten ze het opper-

Steffen Helisch, Sales Engineer Adhesives.

vlak van het rookgaskanaal schoon met een

Loctite PC 7255 wordt aangebracht in twee

hogedrukwaterstraal. Vervolgens hebben

lagen met een dikte van ten minste 250 mi-

ze het staal voorbereid met een speciale

crometer elk, met een droogtijd van enkele

gritstraalmethode om een reinheidsniveau

uren tussen de lagen die varieert afhankelijk

van SA 2.5 te bereiken. Dit had ook het

van de omgevingstemperatuur. Andere me-

effect van het opruwen van het oppervlak

thoden vergen aanzienlijk meer tijd. Na 24 29

Zwavelzuur tast het staat aan. uur is het behandelde oppervlak klaar om op

enorm voordeel om het oude rookgaska-

te lopen en kan het mechanische belasting

naal niet te hoeven vervangen of een nieuw

dragen. Het gebruik van Loctite PC 7255

kanaal van 25 meter te moeten plannen en

bespaart dus tijd en geld, omdat de instal-

bouwen.” Een dergelijke vervanging kost

latie sneller kan worden opgestart en langer

niet alleen tussen de 80.000 en 90.000 euro,

operationeel blijft. “In onze offertes heeft

maar betekent ook het uitschakelen van de

ons productpakket een totale kostenvoor-

unit gedurende ten minste vier weken.

deel van ongeveer 17 procent ten opzichte van de oplossing met conventionele corro-

Het product is de ideale oplossing om appa-

siebescherming opgeleverd,” zegt Helisch.

ratuur te beschermen tegen mechanische

“Dit voordeel is de som van het product, de

slijtage, chemische aantasting en corrosie

applicatiemethode en de kortere uitvaltij-

in verschillende industrieën. Of het nu wordt

den.” Omdat het product geen oplosmidde-

gebruikt voor het beschermen van rookgas-

len bevat, heeft het een schonere gezond-

reinigingsapparatuur of voor het coaten van

heidstoestand dan vergelijkbare producten.

pompen, centrifuges en tanks, de spuitbaarheid maakt Loctite PC 7255 uiterst gebruiks-

Enorm wereldwijd marktpotentieel

vriendelijk en zeer efficiënt. Het product

“Loctite PC 7255 verlengt de levensduur van

wordt aangeboden in grote emmers en in

het rookgaskanaal aanzienlijk,” zegt Axel

handige cartridges. Dit maakt het geschikt

Olschinski, assistent-manager van Henkels

voor zowel grote als kleine oppervlakken.”

vestiging in Düsseldorf. “Het is ook een 30

Het rookgaskanaal van de elektriciteitscentrale van Henkel na reiniging maar voor het aanbrengen van de coating

Het rookgaskanaal tijdens de behandeling.

31

OPPERVLAKTETECHNIEK

Verkeerde materiaalkeuze is te corrigeren Revamo wordt vaak benaderd door productiebedrijven waarvan het productieproces is stilgevallen ten gevolge van slijtage. De vraag die dan vaak gesteld wordt is: “was deze slijtage te voorkomen geweest?�.

Om hier een goed antwoord op te kunnen geven moet eerst duidelijk zijn waardoor deze slijtage is ontstaan. Pas dan kan Revamo een goed advies geven voor een verbetering. Een tweetal voorbeelden.

Corrigeren van verkeerde materiaalkeuze

Met de keuze is rekening gehouden met

Deze stalen (1.6582) pompas (foto 1) is

de resistentie tegen het zure milieu en het

ingezet in een chemisch milieu waarbij de

afdichtingvlak van de o-ring. Deze laag is

waaier en de slijtbus gemaakt zijn van een

door Revamo met lasercladden aangebracht

corrosief bestendig RVS basismateriaal.

en nabewerkt.

Echter het medium vindt zijn weg tussen de slijtbus en de waaier tot aan de as. Onder de

De corrosiebestendigheid door deze lokale

slijtbus is een O-ring gemonteerd en deze

aanpassing is vergelijkbaar met een geheel

voorkomt dat het medium verder kan komen.

uit RVS vervaardigde pompas. De kosten van

De stalen as is niet bestendig tegen het

deze aanpassing is veel lager dan het maken

medium en corrodeert. Na verloop van tijd

en monteren van een nieuwe RVS as. En er is

gaat de corrosie onder de o-ring door en is

geen concessie gedaan in de mechanische

de pomp lek. Omdat de as dermate is aange-

eigenschappen van de as.

tast is alleen het vervangen van slijtbus en afdichting geen optie.

Zuur- en schuurbestendige laag verdrievoudigt levensduur

Revamo heeft samen met de opdrachtge-

Dit verdeelstuk (foto 2) is een onderdeel van

ver een corrosievaste coating ontwikkeld.

een fluidized bed reactor in de chemische

32

Foto 1: Stalen pompas. industrie. Die onderdelen worden in een

van de installatie. Dan ontwikkelen wij een

volcontinu proces blootgesteld aan een

coating welke het onderdeel al daar ver-

zuur, abrasief en wervelend medium. De

edeld waar de slijtage zal gaan optreden.

slijtage was zo groot dat het verdeelstuk al

Om engineers te informeren over de moge-

na 7 Ă 8 maanden aan vervanging toe was.

lijkheden kan een bedrijf een kennissessie

Revamo ontwikkelde met de opdrachtgever

bij Revamo aanvragen.

een slijtvaste coating. Daarbij is rekening gehouden met de resistentie tegen zuur en

En zo zijn er nog vele voorbeelden van

abrasie. De coating is door Revamo via het

toepassingen, waarvan de levensduur fors

HVOF thermisch spuitproces aangebracht

verlengd is en de functionaliteit is verbeterd.

en nabewerkt, wat de reactorlevensduur

Revamo adviseert en voert dit uit in o.a.

verdrievoudigde. Daarmee viel een onder-

chemie, food, zuivel, energie en vele andere

houdstop weg. De kosten van de slijtvaste

marktsegmenten.

coating waren snel terugverdiend!

Ook in ontwerpfase Steeds meer OEM-ers benaderen Revamo al tijdens de engineering in de ontwerpfase 33

Foto 2: Verdeelstuk 34

35

MONITORING

Digitalisering bij conditiebewaking op basis van trillingsanalyse Conditiebewaking op basis van trillingsanalyse is veruit de krachtigste techniek om op roterende machines toestandsgebonden onderhoud uit te voeren, omdat de techniek via een analyse van spectra en tijdsignalen op een niet destructieve wijze een groot aantal machineproblemen identificeert en terugbrengt naar de grondoorzaak of root case van het probleem.

Digitalisering is bijgevolg niet nieuw in

in een lokaal netwerk thuis hoorden, worden

de sector, want trillingssignalen worden

condition monitoring software platformen

digitaal verwerkt en ook de topologie van

nu steeds vaker als ‘Software as a Service’

een asset in een productie unit of een schip

(SaaS) geïmplementeerd. Een typische topo-

wordt digitaal – doorgaans in een boom-

logie ziet er nu steeds vaker als volgt uit:

structuur – weergegeven. Dit is reeds meer

(afbeelding 1).

dan 30 jaar gemeengoed en dus niet nieuw.

Verticaal hebben we de data acquisitie (onIn dit artikel zullen we het echter hebben

line en offline), gevolgd door de communica-

over digitalisering op een ander niveau. De

tie-infrastructuur via IP netwerken die vast

zeer snelle daling van data transfertprij-

of mobiel (GPRS, satelliet) geïmplementeerd

zen via het internet en de versnelling van

wordt. Deze cloud based infrastructuur

computers en communicatiesnelheden over

heeft belangrijke voordelen: Verschillende

IP netwerken zetten de deur open voor een

productiesites kunnen voortaan makke-

digitale transformatie van conditiebewaking

lijk geanalyseerd worden op één centrale

in het algemeen, en voor conditiebewaking

locatie via een remote diagnostic center of

op basis van trillingsanalyse in het bijzon-

er kan (tijdelijk of continu) toegang verleend

der. Dit mondt uit in nieuwe topologieën.

worden aan externe specialisten om advies

Daar waar de meerderheid van condition

in te winnen en support te bieden bij de

monitoring systemen vroeger standalone of

analyse.

36

Afbeelding 1: typische gedigitaliseerde topologie in IP netwerken.

Data die niet onmiddellijk beschikbaar is via

singen aan software, rapportageformats en

het systeem voor conditiebewaking kan via

procedures centraal beheerd worden.

data brokers ingelezen worden. Er is slechts een IP adres en een toegang nodig om

De nieuwe toplogieĂŤn houden ook in dat er

eender welke data te betrekken. Deze kan

voortaan steeds vaker wordt gewerkt met

belangrijk zijn bij de analyse, denk bv. aan

software op verschillende niveaus. Gebrui-

windsnelheden, temperatuur en luchtdruk

kers, operatoren en managers benutten

bij het monitoren van windturbines.

doorgaans een dashboard waar de resultaten van analyses, alarmeringen en rapporten

Tenslotte kunnen voortaan krachtige big

overzichtelijk worden weergegeven.

data analytics engines op een grote flow aan data worden losgelaten. Deze software

Op een tweede niveau vinden we de condi-

systemen bestaan reeds en moeten dus niet

tion monitoring software die wordt gebruikt

nog eens worden ontwikkeld door de fabri-

voor het configureren van het systeem, op-

kanten van condition monitoring software.

slaan van data, het maken van diepgaande

Denk aan o.a. IBM, SAP, Amazon, Google,

analyses en het opstellen rapportages.

Oracle en vele anderen.

Tenslotte worden de meetresultaten doorgeDe ICT infrastructuur wordt als een dienst

geven aan big data analytic engines die

opgezet, ofwel als een interne hub die gege-

de verwerkte conditiegegevens gebruiken

vens van een groot aantal locaties beheert.

in een breder kader en tenslotte de basis

Deze centrale infrastructuur heeft het

vormen voor de beslissingsprocessen waar

voordeel dat ze over dedicated ICT personeel

het management van de onderneming

beschikt, waarbij backups, security, aanpas-

verantwoordelijk voor is. Het voordeel is dat 37

Afbeelding 2 en afbeelding 3: Legacy condition monitoring software (boven) en dashboard (onder).

38

Afbeelding 4

het leerproces beter aangepast is aan de

patroonherkenning, analisten op te attende-

gebruiker en deze dus niet per sé complexe

ren dat ze zich op specifieke metingen moe-

softwareplatformen moet aanleren voor hij

ten concentreren. Een volledige trefzekere

resultaten kan boeken (afbeelding 2 en 3).

automatisering van de diagnostiek toegepast op een breed gamma aan machines zit

Deze vorm van digitalisering maakt het

er alsnog niet in maar een combinatie van

bovendien mogelijk om – dankzij de grote

‘ervaring’ van technici met het verwerkings-

hoeveelheid data dat wordt verwerkt – nieu-

vermogen van de analytics engine en het Ai

we technieken in te zetten zoals analytic

platform maakt de analyse veel sneller en

engines die patronen in data herkennen en

trefzekerder. In deze context betekent dit

dus een zeer goed insteek zijn voor het auto-

een opwaardering van de jobinvulling van de

matisch detecteren van afwijkingen en het

analist. Als hij of zij zich voortaan kan con-

opsporen van verbanden tussen gegevens.

centreren op de bepaling van de ‘root cause’

Daardoor verloopt het analyseren van de

van een probleem en de moderne gedigi-

trillingsdata veel trefzekerder (afbeelding 4)

taliseerde condition monitoring omgeving inzet als een hulpmiddel in plaats van het

Een volgende stap is het implementeren

eindeloos bekijken van duizenden trends

van artificiële intelligentie, zij het dan

en spectra of het uitvoeren van routematige

zogenaamde ‘narrow Ai’, wat neerkomt op

data acquisitie, dan wordt niet alleen het

het automatiseren van trillingsgerelateerde

systeem voor predictief onderhoud trefze-

diagnostiek en het ‘leren‘ uit de data zelf. In

kerder, maar de job van de trillingsanalist

eerste instantie is het belangrijk om er, via

bovendien veel aangenamer.

39

������������������������������������������������������������������ ����������������������������������������������������������������� ���������������������������������� ���������������������������������������������������������������������� ��������������������������������������������������������������������� �������������������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������� ��������������������������������������������������������������� ���������� ����������������� ����������������������������������

��������������������������������������� � �������� ����������������� ����������� ������������������������������������������������������������������������������������������������������� 40

MONITORING

Versimpeling van Industriële Procesanalyse door gebruik te maken van high speed streaming systemen Voor het verhogen van de productiviteit, het maximaliseren van kwaliteit, het minimaliseren van downtime of het verminderen van onderhoud aan een industriële proces, kan men gebruik maken van High Speed Streaming Systemen.

Een productie proces is rendabel als:

Proces Controle en Onderhoud zijn groot. Zo

• De processen stabiel draaien

kunnen deze bijvoorbeeld gebruikt worden

• De doorvoer van producten is geoptimali-

voor het volgende:

seerd • Downtime is geminimaliseerd • Oorzaken van storingen snel en efficiënt

• Identificeer de oorzaken van de storingen direct en repareer deze effectief.

• Voorkom tijdrovende “trial and error”

kunnen worden achterhaalt en gerepa-

situaties (Conditieafhankelijk-onderhoud,

reerd.

RCM / Reliability Centered Maintenance).

• Maximale productie- en processnelheid –

Dit spreekt natuurlijk voor zich; maar net als

met betere kwaliteit en meer consistentie.

veel om ons heen, worden ook de productie-

• Visualiseer de kleinste en fijnste proces

processen sneller en sneller. Was er vroeger

details en “Fine Tune” de productielijnen

nog goed te werken met conventionele video camera’s, of simpelweg met het blote oog, de processen zijn tegenwoordig vaak te snel.

snel en doelgericht.

• Documenteer uw proces in elke fase, zelfs over de tijdsspan van enkele uren.

Zorg voor traceerbaarheid en makkelijke

De voordelen van het gebruik van een High

opspoorbaarheid van fouten zonder dat u

Speed Video Streaming systemen voor

erbij hoeft te blijven staan.

41

High Speed Streaming systemen zijn spe-

worden afgeleid uit de opgenomen beelden.

cifiek ontworpen om het maximale uit een

Interpolatie van frames is dat er tussen

industriële proces te halen. Deze camera

twee bestaande beelden van het bronsig-

systemen bieden alles wat er nodig is. Éen

naal, één of meerdere extra tussenbeelden

enkel, simpel system die de volgende moge-

worden uitgerekend en invoegt. Dit zijn dus

lijkheden heeft:

frames die niet echt bestaan en daardoor

• Optimaliseren van het productieproces

valse data kunnen opleveren.

• Reduceren van tijdrovende discussies en onzekerheden

Hoe zit het dan met de “snelle digitale

• Verkortte setup- en materiaalwisseltijden

camera’s” waarin advertenties aangeven

• Vind de oorzaken van storingen

dat deze met 1.000fps kunnen opnemen?

• Kwantificeer en documenteer verbeteringen

Dit zijn camera’s die vaak niet geschikt zijn voor implementatie binnen een productieproces al dan niet door de bouw of IP rating,

Waarom een High Speed Camera Systeem

maar vaak is de beeldkwaliteit zeer slecht

en niet een gewone (CCTV) camera, of cam-

vanwege de zeer lage resoluties en de ex-

corder die als “high speed camera” te ge-

treme datacompressie. Ook hier wordt vaak

bruiken is? Procescontrole met behulp van

het interpolatie truckje ingezet en worden

een commerciële camcorder gebeurt veel. In

er dus niet 1.000 echte frames in 1 seconde

steeds meer gevallen bieden deze camera’s

opgenomen.

geen goede oplossing meer. Enerzijds is de vaak standaard 24, 30 of 60 beelden per

Daarnaast werken deze camera’s altijd met

seconde te langzaam, maar steeds vaker

een start/stop knop, wat er voor zorgt dat

interpoleren de camera’s de tussenliggende

het uiteindelijk terug vinden en analyseren

frames zodat er geen echte informatie kan

van cruciale gebeurtenissen het spreek-

42

woordelijke “zoeken naar een speld in een

ro’s voor een compleet high speed streaming

hooiberg” is en een zeer tijdrovende klus

systeem. Dit vanwege dure interfaces die

wordt. Ook hebben deze camera’s geen

speciaal ontwikkeld waren voor de camera’s

degelijk softwarepakket, waarin de opna-

zelf. Daarnaast waren er speciale schijven

mes direct aan de lijn geanalyseerd kunnen

nodig die al deze data moesten wegschrij-

worden.

ven. Zeker de eerste solid state disks kosten vaak meer dan de camera. Door de komst

High speed streaming camera’s nemen wel

van bijvoorbeeld de standaard USB3.0 en

alle afzonderlijke frames op, zonder enige

GigE interfaces, met een zeer hoge gege-

vorm van compressie of interpolatie, zodat

vensoverdracht en de significante prijsda-

elk detail van de snelste procedures wordt

ling van SSD opslag, zijn de kosten voor een

vastgelegd. Daarnaast kan het high speed

compleet systeem niet meer te vergelijken

streaming systeem nauwkeurig en gericht

met vroeger. Uiteraard zijn ook de camera’s

worden geactiveerd, door middel van een

zelf door ontwikkelingen in prijs gedaald.

circulaire buffer en al dan niet door een

Hierdoor worden dit soort systemen steeds

externe trigger vanuit een PLC of andere

interessanter voor veel meer bedrijven

externe trigger. Hierdoor mist u geen enkel

en dat zien we dan ook terug in de flinke

kritisch moment en kan er direct doelgerich-

stijging van de aanvragen over de afgelopen

te en snelle evaluatie van de videobeelden

5 jaar.

plaatsvinden. Door deze mogelijkheden kan het systeem vrijwel 24/7 ingezet worden

Uiteraard helpt MC-S graag met het vinden

zonder dat er een operator bij aanwezig is.

van de juiste oplossing voor uw industriële proces analyse.

Deze systemen zijn toch verschrikkelijk duur? Vroeger betaalde je tienduizenden eu43

UTILITIES

Draagbare explosieveilige werklamp met accu:

“Geen dure of onhandige kabels, trafo’s en haspels meer nodig” De eerste oplaadbare ATEX lichtgewicht werklamp met een brandduur van acht uur. De Ultra2 van Optilight is niet alleen de meest veilige lamp, maar is ook nog eens licht en draagbaar. Hoe heeft er in het pittoreske vestingstadje Woudrichem zo’n innovatieve lamp tot stand kunnen komen?

Optilight is leverancier van industriële

aansluiten en de installatie controleren.

werkverlichting en is al jarenlang gespeciali-

Al met al dure producten en tijdrovende

seerd in ATEX-oplossingen. In slechts twaalf

werkzaamheden. Met de nieuwe Ultra2 komt

maanden tijd ontwikkelde zij samen met

dit allemaal te vervallen. Een draagbare en

Artidor de eerste draagbare, ATEX gecertifi-

oplaadbare lamp is goedkoper, veiliger en

ceerde werklamp met accu.

efficiënter.”

Innovatie

Veel ontwikkelingen

Het idee van de Ultra2 ontstond in 2017.

Toen Optilight in 1996 werd opgericht waren

“Een werkplek verlichten volgens de ATEX

er voornamelijk halogeenspotjes. Deze

richtlijnen? Daar komt veel bij kijken”, vertelt

werden bloedheet met als gevolg brandge-

Jean Paul Minczeles, directeur en oprichter

vaar en kans op brandwonden. Bovendien

van Optilight. “Bijvoorbeeld in een olietank:

zijn halogeenlampjes erg kwetsbaar. Ook

lampen, stekkers, haspels, transformatoren,

al waren deze spotjes goedkoop, los van

verlengkabels, noem maar op, alles moet ge-

de veiligheid die in het gedrang kwam, was

certificeerd zijn. Bovendien moet een ATEX

dit niet goed voor de productiviteit.” Daar

deskundige in veel gevallen de apparatuur

zag de oprichter van Optilight een kans:

44

De nieuwe Ultra2 van Optilight is de eerste oplaadbare ATEX lichtgewicht werklamp met een brandduur van acht uur (Afbeelding: Optilight) werkverlichting met PL-buizen ingeklemd

aan andere en zwaardere eisen voldoen dan

in rubberen bevestigingen ter bescherming.

gewone ATEX lampen en daar had Optilight

Deze PL-buizen konden veel beter tegen een

ervaring mee. “Het is belangrijk, dat men-

stootje en hadden een betere lichtkwaliteit

sen op een veilige manier met betrouwbaar

dan de halogeen variant.

materiaal kunnen werken”, vertelt hij.

Sindsdien hebben veel ontwikkelingen plaats gevonden op het gebied van werk-

Van idee naar product

verlichting. “Bij Optilight zijn we altijd

Optilight heeft in samenwerking met Artidor

geïnteresseerd geweest in de nieuwste

uit Geldrop de Ultra2 in slechts twaalf

technologieën. Zo ook in 2003, toen ATEX,

maanden ontwikkeld en gecertificeerd.

de regelgeving voor explosiegevaarlijke

Artidor heeft samen met een ontwerpbu-

werkomgevingen, in de EU werd ingevoerd.”

reau en een kunststofdeskundige de lamp

Minczeles onderkende de noodzaak van

ontworpen volgens de ideeën en wensen

de ATEX-eis direct. Daarom nam Optilight

van Optilight. Ook heeft Artidor voor de ATEX

onmiddellijk een nieuwe sleutelpositie in:

certificering van het product gezorgd. Dat

Immers ATEX gekeurde werklampen moeten

laatste is volgens Minczeles een uitge45

breid en intensief proces. Bij het ontwerp is rekening gehouden met gebruiksgemak in de diverse branches. De lamp is licht van gewicht en voorzien van ronde vormen.

Verder is de lamp voorzien van een stevige greep, eenvoudig te verplaatsen en zorgen de ronde vormen en de dempende kunststof

Optilight is gevestigd in een vissershuis in het centrum van Woudrichem vesting (foto: Tim Wentink) 46

Made in Holland De ontwikkeling van de Ultra2 is door een Nederlandse fabrikant uitgevoerd. De productie gaat in september van start en de eerste lampen zijn snel daarna leverbaar. "We kiezen bewust voor productie in Nederland, omdat je volgens de ATEX richtlijnen onderdelen moet kunnen traceren. Haal je de producten uit een land buiten Europa dan wordt dit een stuk lastiger. Bovendien zijn er dan wat haken en ogen rondom de aansprakelijkheid.

En uiteraard is de levertijd en de kwaliteit beter", zegt Minczeles.

ervoor dat de lamp geen schade aanricht

staat er daardoor geen gevaarlijke situatie

mocht deze vallen. Met name in de lucht-

in bijvoorbeeld ruimtes gevuld met een ont-

vaartindustrie waar men onderhoud uit-

brandbaar gasmengsel. “Er zijn binnen ATEX

voert, kunnen vallende objecten veel schade

meerdere manieren om een lamp te beveili-

veroorzaken. “We werken veel samen met de

gen. Wij hebben gekozen voor Ib: intrinsiek

luchtvaartindustrie en we hebben dan ook

veilig, waarbij de elektronica wel en de

veel lampen geleverd aan Airbus en Fokker.

behuizing minder relevant is voor de algehe-

We weten daarom ook precies waar een

le veiligheid. Dit is een moderne oplossing

lamp aan moet voldoen.”

en geeft tevens de mogelijkheid om lichtgewicht te construeren.” Daarnaast is de Ultra

Eigenschappen

2 geschikt voor de hoogste gasgroep (IIC)

De Ultra2 is niet alleen geschikt voor de

en kan gebruikt worden bij omgevingstem-

luchtvaartindustrie, maar voor een heel

peraturen van -20 oC tot 45 oC. Dat is 5 oC

breed spectrum aan industrieën en toe-

boven de ATEX regels. Ook aan verblinding

passingen, zoals o.a. de scheepsbouw,

is gedacht: de Ultra2 is namelijk in plaats

petrochemische- en chemische industrie, in

van één grote LED, voorzien van veel kleine

machinekamers en voor hulpdiensten. Een

led-lampjes, ingebouwd achter een melkwit

bijzonder voordeel is dat de lamp water-

filter.

dicht is en blijft drijven. De Ultra2 kan al deze industrieën bedienen vanwege de vele

Op dit moment gaan importeurs in Turkije,

eigenschappen die de lamp bezit. De lamp

Finland, Duitsland en Zwitserland de Ultra2

geeft 3.500 lumen licht gedurende acht uur.

op de markt brengen. Optilight zoekt nog

Dat is meer dan voldoende bij inspectie-

distribiteurs in o.a. Nederland en Engeland.

werkzaamheden, maar ook bij constructie-, onderhoud-, schoonmaakwerkzaamheden of voor brandweer of andere hulpdiensten.

Een andere bijzonderheid is het onafhankelijke elektronische systeem dat oververhitting voorkomt en de complete veiligheid in de verlichtingsbron brengt. Mocht er een scheur ontstaan in de behuizing, dan ont47

Risico’s uitsluiten? Vertrouw op 80 jaar inzicht in integriteit Applus+ RTD levert innovatieve, betrouwbare en kwalitatief hoogwaardige technologieën en diensten voor Niet-destructief Onderzoek, inspecties en certificatie.

Toegewijd, proactief en vakbekwaam personeel is overal ter wereld beschikbaar om met u samen te werken om operationele effiency te behouden, terwijl de risico’s voor mens en omgeving geminimaliseerd worden.

Wij bieden u een helder inzicht in de integriteit van uw installaties.

Applus+ RTD Nederland Delftweg 144 3046 NC Rotterdam T +31 10 716 60 00 E info.netherlands@applusrtd.com I www.ApplusRTD.nl 48

NDO Inspectie Certificatie Training & Opleiding Stralingsbescherming

UTILITIES

Wendbaarheid meer dan ooit nodig in veranderende markten Stefaan Vertriest, General Manager van Atlas Copco Rental Europe buigt zich over de vraag: hoe kan je als organisatie in de huidige maatschappij flexibel en duurzaam zijn?

Als er één overkoepelende factor is die alle

een grote behoefte aan flexibiliteit in de

veranderingen van het laatste decennium

markt. De behoefte aan flexibiliteit heeft

kenmerkt, in welke sector dan ook, dan

te maken met nieuwe business modellen,

is het wel de immense snelheid waarmee

maar kunnen ook het antwoord zijn op het

veranderingen op een organisatie afkomen.

duurzaam werken waar de maatschappij zo

Wendbaarheid is meer dan ooit een cruciale

naar verlangt.

factor om het verschil te kunnen maken.

Het inzetten van voorzieningen op tijdelijke

Langs B2C kant zien we die enorme be-

basis, vormt een belangrijke puzzelstuk voor

hoefte aan duurzaamheid terugkomen in de

een organisatie om die wendbaarheid te

sharing–economy. Mensen hechten steeds

kunnen creëren.

meer waarde aan toegang en steeds minder aan bezit. Huizen die leeg staan tijdens

De markten veranderen razendsnel en ver-

vakantie, auto’s die ongebruikt op par-

wachtingen van klanten op het gebied van

keerplaatsen staan, eten dat in overvloed

kwaliteit, snelheid en service liggen toren-

wordt bereid, het is allemaal overcapaciteit

hoog. De globalisering zorgt bovendien voor

waarbij de behoefte bestaat om assets

(nieuwe) concurrentie die vanuit alle hoeken

te gaan delen. De on-demand economy,

van de wereld opduikt. Concurrentie die

waarbij bedrijven een dienst of product in

vaak een volledig business model omgooit.

bruikleen leveren op de gewenste locatie en een specifiek moment, speelt daar ook op in

Stefaan Vertriest, General Manager van

en zorgt er soms voor dat een aankoop niet

Atlas Copco Rental Europe: “We merken

meer nodig is.”

49

Stefaan Vertriest, general manager Atlas Copco.

Zoals het nieuwe Antwerpse “free-floating

Dat de vraag naar tijdelijke oplossingen

autodeel platform” Poppy: 350 deelwagens

groeit, bevestigt ook Michel Petitjean,

(elektrisch of CNG) in Antwerpen. Dit initia-

Secretary-General van de European Rental

tief, een samenwerking tussen enkele jonge

Association: “Europese bedrijven erkennen

ondernemers en autodistributeur D’Iete-

steeds vaker de voordelen van huren: het

ren, zorgt ervoor dat elke gebruiker steeds

efficiënter inzetten van kapitaal, toegang tot

een recente, groene wagen ter beschikking

een breder gamma aan apparatuur, professi-

heeft zonder zelf de investeringskosten te

oneel onderhoud en service tot het volledig

moeten dragen. Betalen per minuut, geen

in orde zijn met alle nodige wetgevingen en

parkeerkosten, geen verzekeringskosten,

verbeterde duurzaamheidsprestaties.”

geen abonnementskosten en geen kosten voor diesel.

Besparing op kosten en grondstoffen De kosten die een bedrijf kan besparen

Tijdelijke oplossingen in B2B

door het delen van een huurvloot zijn enorm

“De stijgende vraag naar duurzame, tijde-

en het levert zowel voordelen op voor het

lijke oplossingen zien we ook in B2B.”zegt

bedrijf als voor de maatschappij. Allereerst

Vertriest. “Onze klanten kiezen bijvoorbeeld

is er de besparing op grondstoffen voor het

voor een totaaloplossing waarbij ze de

niet produceren van extra kapitaalgoed

machines enkel huren wanneer ze die nodig

dat bijvoorbeeld voor 30% - 50% belast zal

hebben én waarbij ze kiezen voor de meest

worden. Reken daarbij onderhoudskosten,

recente en duurzame machines. Een aan-

het afvoeren van de unit na het einde van de

koop van machines blijft dan uit.”

levensduur en het afbreken van de onderde-

50

Atlas Copco rental set up.

len. Dit is allemaal overbodig als bedrijven

activiteiten hebben vier keer hogere inkom-

kritisch durven kijken naar hun behoefte in

sten in vergelijking met bedrijven die dit niet

plaats van overcapaciteit neer te zetten.

doen”. “Ik geloof ook dat wanneer bedrijven zich bezig houden met hun core business,

Bij een huurunit wordt de maatschappelijke

zij keuzes maken voor een duurzamere

belasting namelijk gedeeld. De machine die

productie door het inzetten van de juiste

voor 30% tot 50% belast wordt, zal nu voor

machines.”

100% belast worden en de productie van twee additionele units kan uitblijven wat

Vertriest: “Wij zien voor bedrijven veel

resulteert in een heel aantal besparingen.

voordelen in de keuze voor tijdelijke voorzieningen. Tijdelijke oplossingen zorgen voor

Focus op core business

gemoedsrust, duurzaamheid en flexibiliteit

Vertriest is ook van mening dat door het

zonder dat het meteen duurder is dan een

gebruik van tijdelijke voorzieningen het

permanente oplossing. Natuurlijk bieden

bedrijf zich volledig kan richten op de core

tijdelijke voorzieningen niet voor alle pro-

business. Een recente studie van EY stelt

blemen een oplossing, maar wij geloven er

het volgende: “Bedrijven die hun kernactivi-

alvast in dat het een optie moet zijn die mee

teiten afsplitsen van hun andere “niet-kern”

op tafel komt bij bedrijven.”

51

UTILITIES

Perslucht is (g)een sluitpost!?

Perslucht is voor veel bedrijven een onmisbare energiebron en is nodig bij veel bedrijfsprocessen, maar perslucht is duur en onveilig wanneer onjuist toegepast.

Bij (nieuw)bouw blijkt in veel gevallen dat

en dat er wordt nagedacht over de veiligheid

het persluchtdistributienetwerk pas op het

van de gebruikers. De focus op lekverliezen

laatste moment de aandacht krijgt, en ook

om persluchtkosten te besparen is terecht,

lang niet altijd met voldoende kennis van

maar de drukverliezen zijn vaak een ver-

zaken. Dit gaat in veel gevallen ten koste

borgen kostenpost. Iedere bar druk die uw

van de efficiëntie en veiligheid. Een juist

compressor meer moet opwekken om druk-

gecalculeerd en gedimensioneerd distribu-

verliezen te compenseren kost u 7% meer

tiesysteem zal de gebruiker heel veel ener-

energie, op de toch al niet zuinige omzetting

giekosten besparen omdat de drukverliezen geminimaliseerd worden, en gebruiksgemak en veiligheid opleveren.

Kosten besparen door een efficiënt en veilig persluchtsysteem Perslucht is duur omdat ruim 85% van de gebruikte elektrisch energie wordt omgezet in warmte, en slechts 15% in perslucht energie. Juist daarom is het zaak dat het persluchtnetwerk, vroegtijdig in het bestek opgenomen wordt zodat energieverliezen door drukverlies kunnen worden voorkomen, 52

Rekenvoorbeeld Om 50 m³/h perslucht van 7 bar te maken heeft uw compressor plm. 6 kWh nodig. Om deze 50 m³/h vervolgens door 100 meter stalen leiding van Ø50 mm te verplaatsen heeft u 1,5 kWh nodig (25% energie verhoging). Door een leiding van Ø75 mm kost dit slechts 0,21 kWh (3,5% energie verhoging). Na 15 jaar kost deze “besparing” op leidingdiameter u ruim €6000,- per 100 meter leiding door verhoogde energiekosten.

CartReg

ToolReg

van elektrische naar perslucht energie. Door

Persluchtgereedschap is in de meeste

de juiste dimensionering voorkomt u deze

gevallen ontworpen op gebruik bij maximaal

verhoogde energiekosten.

6,3 Bar. Door het inzetten van vooringestelde drukregelaars zoals de CartReg of ToolReg

Door gebrek aan technische kennis bij de

beschermt u uw gereedschap tegen over-

beslissers en veel installateurs, en het

matige slijtage en voorkomt u verspilling van

ontbreken van een goed bestek en calculatie

dure perslucht. Het mag duidelijk zijn een

worden er dus onterecht kosten bespaart

dergelijke investering zich binnen een mum

door goedkoper en/of kleiner materiaal

van tijd heeft terug verdiend.

te gebruiken bij de aanleg van een persluchtdistributiesysteem ten laste van een

Als we vervolgens de lijn vanuit het gereed-

verhoogd energieverbruik ieder jaar opnieuw

schap terug volgen richting de compressor,

voor de gebruiker. De adviseurs van Q Plus

komen we al snel uit bij de aangesloten

B.V. helpen u graag verder.

slang. Het is (nood)zaak dat deze slang juist kan worden opgeborgen op het mo-

Veilige en bewuste keuzes

ment dat het gereedschap niet in gebruik

Naast de keuze voor de juiste dimensione-

is. Dit voorkomt onveilige situaties waarbij

ring van het systeem zorgt ook het gebruik

medewerkers kunnen struikelen of uitglij-

van veilige componenten ervoor dat u kosten

den, of erger, dat de slang wordt lek gere-

bespaart; schade aan gereedschap, omge-

den. Een slanghaspel is hiervoor een zeer

ving en de gebruiker wordt voorkomen.

goede keuze. Kies altijd voor een geremde slanghaspel, de krachten van de veer in de 53

Slanghaspel met remsysteem.

Hoseguard.

slanghaspel worden door gebruikers vaak

aangesloten slang kunnen niet meer weg-

onderschat. Wanneer een ongeremde haspel

schieten en schade of letsel veroorzaken.

ongecontroleerd wordt losgelaten ontstaan

Prevost is hierin al jarenlang marktleider.

zeer onveilige situaties door rondvliegende slangen en zeer waarschijnlijke schade aan

Mocht het onbedoeld tĂłch gebeuren dat er

de slanghaspel zelf. Q Plus B.V. adviseert de

een slang wordt lek gereden, dan is het een

geremde slanghaspel R533 van Sicomat.

fijne gedachte dat deze ook direct wordt

Natuurlijk dient voor het aan- en afkoppelen

de ontwerp van de Hoseguard detecteert

van het gereedschap in alle gevallen een AR-

een gebroken leiding of slang en sluit zich

BO-veilige koppeling te worden toegepast.

direct af. Hiermee worden onveilige situaties

Een dergelijke koppeling zorgt ervoor dat

met rond zwiepende slangen en extreem

er eerst wordt ontlucht, alvorens er veilig

energieverlies voorkomen.

afgesloten. Het ingenieuze en gepatenteer-

ontkoppeld wordt. Gereedschap en/of de Q Plus B.V. is importeur van Sicomat en Prevost en biedt een zeer breed pakket aan veilige distributie oplossingen voor perslucht, stikstof, vacuĂźm en inerte gassen. Q Plus B.V. is ruim 30 jaar actief in de persluchtbranche en beschikt over ruime kennis en ervaring, die we graag met u delen. Voor iedere toepassing en schaalgrootte kan een passende oplossing worden geboden. Van kleine werkplaats tot industriĂŤle installaties, het is voor Q Plus B.V. geen probleem.

ARBO veilige koppelingen.

54

HĂŠt vakblad voor de professional in de oppervlaktetechnologie

Volg de actuele ontwikkelingen

www.oppervlaktetechnieken.com!

55

�������������������

����� ����� ���� ��� ����� ����� ����

������ ��� ��������� ����� ����

�����������������������������

���� �������� ����� ����� ���������

����� ������ ����� ����� ������� �����

����������������������

���������������� ���� ��������

������� ��� ����������� ��� ���

������� ����� ���������� �������

���������������������

������������� ������������� ������

���� ������� ��� ������� �����

���������������������������������

����������������������������������

�������������������������

��������������������������

�������������� ��������� �������

����������������

������������������������������������ ������������������������������������ ������������������������������������ �����������������

������������������������������

������������ ������������� ���� ����

��� ����� ��� ��� ������������ ����

����� ���� ������ ���� ��������� ���

���� ��� ������������� ����������

�������������������������������

��������������

����

��� ������������� ��������� ����

�������� ������� ���� ������� ����

����� ���������� ��� �������� ���

����������������������������

������ ���� ����� ����������� �����

���

�����

������ ���� ����� �������������

�������������-�������������������

������������������������������

���������������������������������

��������������

���������������������������������� ����������������������������

56

INNOVATIE

Airbus creëert water- en vuilafstotende nanostructuren met laser Om te voorkomen dat water, insecten, vuil en andere ongewenste vuildeeltjes de aerodynamica van vliegtuigoppervlakken negatief beïnvloeden, voert Airbus lasertesten uit om nanostructuren te creëren die deze onzuiverheden af kunnen weren.

Airbus werkt samen met Fraunhofer IWS

waterdruppeltjes zich niet langer versprei-

aan het project om vuildeeltjes van vliegtui-

den en zich aan het oppervlak hechten. Om-

goppervlakken te weren met behulp van la-

dat ze niet genoeg contact op het oppervlak

sertechnologie. De techniek die de partners

vinden, rollen ze of glijden ze weg. Dit effect

gebruiken heet ‘Direct Laser Interference

is ontleend aan de natuur en staat bekend

Patterning’ (DLIP). Deze techniek genereert

als het ‘lotus-effect’.

directe interferentiepatronen door middel van een laser. Speciale optica verdelen een

Coatings vaak niet geschikt

laserstraal in verschillende bundels, die

Waterafstotende oppervlakken zijn niet

later bij elkaar worden gebracht voor struc-

nieuw en worden al jaren geproduceerd

turering op het materiaaloppervlak. Door

met behulp van andere technologieën. De

het interferentiepatroon op een materiaal

meeste Lotus-achtige effecten op plaat-

te focusseren, zal het laserlicht het materi-

werk, glazen of badkamermeubels worden

aal smelten. Zo ontstaan kleine structuren

tegenwoordig nog steeds geproduceerd door

op het oppervlak die, bekeken onder een

speciale coatings. Het belangrijkste voor-

microscoop, lijken op golfplaten daken. De

deel van de coatingmethode tot dusverre

afstanden tussen de structuren kunnen vrij

was dat hiermee efficiënt grote oppervlak-

worden ingesteld tussen 150 nanometer en

ken konden worden behandeld. De coatings

30 micrometer. Het doel: vanwege de nano-

verouderen echter met de tijd, kunnen

en microstructuren op het metaal, kunnen

gemakkelijk worden beschadigd en voldoen 57

58

in sommige gevallen niet aan de nieuwe

machines te integreren, zodat ook middel-

EU-milieuwetgeving. De structuren gemaakt

grote bedrijven toegang kunnen krijgen tot

met de DLIP-methode kunnen echter jaren

deze techniek.

meegaan en leveren geen milieuproblemen op. Bovendien is de DLIP-methode

Vliegproeven

veel sneller dan andere lasertechnieken.

Airbus-ingenieurs testen nu nanogestruc-

Afhankelijk van of titanium, polymeren of

tureerde vleugels op een vliegtuig in de

andere materialen worden gestructureerd,

praktijk. Elmar Bonaccurso, materiaalwe-

kan het DLIP optiek tot bijna een vierkante

tenschapper bij Airbus Central R&T, zegt:

meter per minuut structureren. “Dit is een

“Vliegproeven onder verschillende omstan-

wereldrecord”, zegt Prof. Andrés Lasagni van

digheden en regelmatige coatinginspecties

het Fraunhofer IWS. “Samen met onze col-

zijn met name nuttig voor het onderzoeken

lega’s ontwikkelden we ‘s werelds grootste

van de duurzaamheid en functionaliteit van

DLIP-systeem. Daarnaast is de DLIP laser-

dergelijke water- en vuilafstotende coa-

kop op den duur in commerciële industriële

tings.”

59

De HandelsCourant

Bereik 35.000 eindbeslissers binnen de totale industrie.

#! & % &($ ! !

Pr # &# ' wi # !!# # ene %

( (

De Handelsco

# !"$

urant voor

&(

% * % " #

$

industrie,

bouw, hout, kuns

!

tstof, rubb

!" % &( ) # ' & $

er, metaal,

techniek,

machines

"# ' & # % " #'

en industriĂŤle

Robot p wie n �������o �������le ���������

% "

# *

$ $ #)&+ % Het bed $ De Drentse win rijf moe gebruiken t wel de dturbinefabriek Assen kan meest concurren om mee te kunnen nauwkeurige gere niet anders. cruciaal. tie. “Een goed mac doen met edscha Zo windturbin onderscheiden hinepark en bijb de interna ppen tionale wij eho efabriek ons�, zeg Assen. t directeu rende tooling zijn r Jan Jans Explauda en van de nempore ipsant volup

$

%

! % ( %

EMO Ha nn in teken over 2017 producti van intelligente e

eum que ti magnis voloresti sers perib $1./ voluptam, conDe us occum est, esequam audipsamu sequate mporpor anders. Het Drentse windturb expernam iscil landi s, as eatem inefabriek hario quod expliam ci od que bedrijf moe quodicaera gereedsch it fuga.

Assen odi volup rem tatio volor t wel de Et autet quid molu eture nost appen alita dolup exceseque meest nauwkan niet ex ptia nit odionsequi gebruike doen met conseritati iet, que pra volup n om ea quaec s que atis keurige de internatio corit ea audistotae ta volen atate sam mee intisque machinep sitaeptas t nimet ipisti voluptat tem rest labor ark en bijbe nale concurren te kunnen volore dolenimus o is aperitae sinum sequa em volendi piciiondersche tie. “Een net eoste nate reiun ditium m, ut aut iden wij onsâ€?horende tooling non pedit doluptat. volup nit aut la in comzijn cruc goed windturb , zegt direc atqui dolor tatium vendeninos inefa ���� ����� inven em que dolup teur Jan Janse iaal. Zo briek Asse t voluptius enest asseq ���������� ��������� n. ue dolor n van de lab id ut ����� Explauda ������������ ta que e eatiunt dis eate am de velign ������ cienim nemp la sunt, ������ ore us que eumq ��id qui vent lutem olore ipsant eum volupti im vosa vel is imupe rorer uatur? dolupidus que volor et re io iniendu ntotat qui sers perib esti conasseria met ma veliqu num facerferuus sequa omnimin velit venie

ndus, excea que te mpor

rendit volo am, adi illand esti nonse audipsamu dusdae

rchit quati rnam saped s, as eatem por buscit, am ommos que vidio. Et

que volo quodicaera i as alisfacium nem moluptate rem fuga. od quam es possi que volec diti omni quid molu mi, solup usam faccu cusapel tem m a net Porionsequ pidus asser exceseque ta volorit ptia nit m rest rem quiderum o qui beatu ia velit que dolupra volup rest tem cus oresciis ut omnis r, dus, excea ta volen audistotae corepelibu acillig enim explant videm aut ���� ����� t rchit quati veniens maxime voluptat int. aximendi � ��������� volore do- consequid magn quam es buscit, od lenimus que ea quide ���� is volup net eoste possi tem Non conec tam, lla in nonse ���� fuga. Porinon pedit occum est, esequ onsequo doluptat. tecto minc quam nosap am exper que sequi beatu expliam in ne pa ius num nam ero ilis dem r, tem cus corepelibu hario quod ���� ���� demquam to is molo et esti s maxime ����� ���� it fuga. autet ex lupistor exero doria voles Et consequid ���� tet eture repreprepe lab id ut ����� quis conesedicit et velit quiae nost odion ra am, qui doluptatem am de velign que atis sescium dem volutem ad molu ea im sam sunt. � olorepe rorer ptatiis ernimet ipisti quaecatate du ntota o tem rest t qui omni io inien- aperi tae nate min rendi is volo esti reiun t lupta nonse tium vende ditium voalisque volo rnam sapedi as niatqui diti omni dolom a net SINVAC $$/ 2$.# ON Opperv $. ,- laktebehande %&+ Plasma ling behand eling REINIG EN en �������������� AKTIVEREN ������� ������������� ������� ������� ������ ������� ��������� ������� ������ HECHT ING www.s pascalverheyinvacon.be en@sin vacon. +3247 be 8546968

" !

" !

Neem snel contact op voor de beste advertentie posities!

Bel Jetvertising 070 399 00 00 of stuur een e-mail aan verkoop@jetvertising.nl

PROJEKT C GRAFISCH ONTWERP & ILLUSTRATIE Huisstijl / logo / infographic / brochure / magazine / advertentie / jaarverslag / affiche / illustratie Vijverhofstraat 47 3032 SB Rotterdam

60

info@projektc.nl www.projektc.nl tel. +31 (0)6 515 66 784

autom

INNOVATIE

Wereldprimeur in Overijssel

De eerste PlasticRoad van gerecycled plastic in Zwolle De PlasticRoad, de weg op basis van gerecycled plastic, wordt werkelijkheid. De provincie Overijssel en gemeente Zwolle bemachtigen de eerste pilots. Het eerste fietspad van plastic in Zwolle is een feit. Het concept PlasticRoad werd in 2015 gelanceerd door KWS (een Koninklijke VolkerWessels onderneming). In 2016 sloot KWS een partnerschap met Wavin en Total voor de verdere ontwikkeling van de PlasticRoad.

De provincie Overijssel en de gemeente Zwolle zien een grote potentie in de PlasticRoad als oplossing voor de toekomstige uitdagingen en ambities. Beide partijen stimuleren innovatie om ondernemers met vernieuwende en duurzame ideeĂŤn een kans te geven deze in de praktijk te realiseren.

Hiermee dragen beide overheden bij aan een circulaire economie. Door de eerste klant te zijn van innovatieve ondernemers kan

cept. Tijdens de tests lag de focus met name

een nieuw product in de praktijk worden

op het technische vlak zoals de draagkracht

getoetst op technische en economische

van de modulaire PlasticRoad-elementen,

haalbaarheid.

de ideale mix van gerecycled kunststof en het meest optimale ontwerp van de hol-

De weg naar de PlasticRoad

le ruimtes. Daarnaast is veel onderzoek

De PlasticRoad is een weg gemaakt van pre-

gedaan naar de milieu-impact van het

fab elementen, waarin een holle ruimte zit

concept. Op dit moment zijn de resultaten

voor kabels en leidingen en waterafvoer. De

dusdanig positief dat de eerste pilots wer-

afgelopen jaren is door de PlasticRoad-part-

kelijkheid kunnen worden. Deze pilots mar-

ners KWS, Wavin en Total intensief gewerkt

keren een belangrijke stap voor het verdere

aan het uitwerken en testen van het con-

ontwikkelingsproces van de PlasticRoad.

61

INNOVATIE

Digitale radiografie voor lasinspectie Voor de inspectie van lasverbindingen van pijpleidingen en opslagtanks dient er gebruik gemaakt te worden van een vorm van non-destructief onderzoek om de laskwaliteit te garanderen.

Idealiter een (kosten)efficiënte, betrouwbare, snelle en kwalitatief hoogstaande onderzoeksmethode. Applus RTD heeft een digitaal real-time radiografisch inspectiesysteem ontwikkeld waarmee dat kan; de RTD RAYSCAN. Te mooi om waar te zijn? Zeker niet.

Het RTD RAYSCAN inspectiesysteem maakt

RAYSCAN systeem veel kosten kan besparen

gebruik van Röntgen straling, die door ma-

binnen de constructie van pijpleidingen en

terialen heen kan. Het systeem is specifiek

LNG tanks. ‘Het systeem kent veel voorde-

ontworpen voor inspectie van lasnaden van

len, zo is het milieuvriendelijk en veiliger.

nieuw-constructie pijpleidingen en opslag

Door gecollimeerde Röntgenstraling en de

tanks, en is uitermate geschikt voor zowel

afscherming van de scanner wordt de hoe-

koolstof staal als exotische RVS legeringen.

veelheid straling drastisch verminderd. Hoe

Voor een volledige inspectie beweegt sys-

meer straling een bron of Röntgentoestel

teem éénmaal langs de lasnaad van de pijp

uitzendt, hoe groter de afzetting nodig is

of tankwand, waarbij een scan van de las

waarbij het stralingsniveau tot een accepta-

gemaakt wordt. Er kan een zogeheten ‘Dou-

bel niveau is gereduceerd. Bij conventionele

ble Wall Single Image’ (DWSI) of een Single

opnametechnieken zijn afzettingen van 40

Wall Single Image’ (SWSI) opname gemaakt

meter om de stralingsbron niet ongebrui-

worden, en de resultaten zijn direct digitaal

kelijk, terwijl met RTD RASYCAN in veel

zichtbaar.

gevallen is een afzetting van 2 meter om het systeem heen voldoende is.’

Wat betekent dit voor het non-destructief onderzoek?

‘Ook bespaar je direct kosten. Non-destruc-

Henri van Bavel, Quality Assurance Offi-

tief onderzoek ligt doorgaans op het kritieke

cer bij Applus+ RTD geeft aan dat het RTD

pad tijdens nieuwbouw van offshore pijplei-

62

dingen. Lange belichting- en ontwikkeltijden

zit het Röntgentoestel in de pijp) kunnen

van conventionele film opnamen zorgen

diameters daarboven onderzocht worden.

hierbij voor vertraging; de productie kan pas

Applus+ RTD beschikt over 7 verschillende

verdergaan wanneer de las is goedgekeurd.

type scanners, afhankelijk van de specifica-

RTD RASYCAN biedt hier de oplossing, korte

ties van het te onderzoeken object zal voor

belichtingstijden en direct resultaat (geen

een ander type scanner gekozen worden.

ontwikkeltijd is nodig) zorgen ervoor dat het non-destructief onderzoek niet meer op het

‘We hebben inmiddels een behoorlijk

kritieke pad ligt. Bovendien heb je hebt geen

track-record opgebouwd met het systeem’

films of chemicaliën meer nodig.’

aldus Henri van Bavel. ‘Het RTD RAYSCAN systeem is succesvol ingezet op een reeks

In de praktijk

van projecten, zoals Deep Panuke voor de

De digitale beelden beschikken over een

kust van Nova Scotia, Canada; de Wick

verbeterde kwaliteit in vergelijking met films

en Evanton spoolbases in Schotland; de

en de informatie wordt digitaal bewaard,

IJmuiden Spoolbase in Nederland; en de

zodat de mogelijkheid bestaat om de resul-

Vigra Spoolbase in Noorwegen, om enkele

taten direct te delen. De ‘DWSI’ techniek,

voorbeelden te noemen.Een van de grote

waarbij geen apparatuur in de pijp wordt

tank projecten waar we hebben gewerkt

gebruikt, is toepasbaar op diameters tussen

met Rayscan is de Australische ‘Ichthys’ gas

2 en 36 inch Met de SWSI techniek (hierbij

terminal in Darwin.’

63

En verder?

je denken aan geautomatiseerd ultrasoon

‘Wij luisteren zeer nauw naar de behoefte

onderzoek (AUT), Guided Wave onderzoek,

van onze klanten, en blijven het systeem

en bijvoorbeeld IWEX.’

continu door ontwikkelen om onze positie in

Guided Wave onderzoek is uitermate

de markt te versterken. RTD RASYCAN is één

geschikt voor leidingen die moeilijk bereik-

van de oplossingen die door Applus+ RTD

baar zijn. Bij IWEX wordt gebruikt gemaakt

wordt aangeboden op gebied van digitale

van ultrasoon geluid waarbij middels de

radiografie.

Full-Matrix Capture techniek het onder-

Daarnaast zijn er nog andere oplossingen,

zochte object in 3D wordt afgebeeld met een

zoals CR en DR, oplossingen die kwalitatief

zeer hoge detectie nauwkeurigheid. Moge-

beter zijn dan de conventionele technieken

lijkheden te over.

en kosten kunnen besparen binnen het onderhoud. Uiteraard zijn er naast radiografisch onderzoek nog een tal van mogelijkheden om niet destructief onderzoek uit te voeren’, legt Henri van Bavel uit. ‘Dan kun 64

Smeermiddelen voor al uw industriĂŤle toepassingen

65

Hét netwerkplatform Maintenance NEXT, de nieuwste inzichten, de laatste trends en de uitdagendste businesscases.

People

Ageing Assets

Smart Industry

Niet alleen tijdens de vakbeurs, maar het hele jaar door brengen we professionals uit de industrie samen. Met en bij toonaangevende partners uit de industrie. Omdat ook kennis en contacten onderhouden moeten worden.

WWW.MAINTENANCENEXT.NL STRATEGISCHE PARTNERS

CONGRESPARTNERS

GASTHEER