YES! TOPPERS Youth Education and Society! ExperTeacher-Programma Top Talent Programma Saxion 2016 | Eerste editie
1 | YES!
INDEX 06 Toppers
04 Introductie
2 | YES!
42
Wij zijn de top
74
Colofon
52
Huiselijk geweld
3 | YES!
INTRO DUCTIE
YES! U heeft de allereerste uitgave van ons magazine in handen. De naam van dit magazine is gekoppeld aan waarschijnlijk de toekomstige naam van ons Saxion Top Talent Programma:Youth, Education and Society – YES! (Nu ExperTeacher programma). Het motto van dit programma is in navolging van Prof. Dr. Micha de Winter: “Verbeter de wereld, begin bij de opvoeding”. Wij willen bijdragen aan een betere wereld door onder andere dit YES! Programma, vorm te geven en ervan te leren. Vooraf willen we u eerst graag nog wat nader informeren over het YES! programma. Eens in de twee weken komen wij op de dinsdagavond bij elkaar in Enschede. Tijdens deze avonden zijn wij allemaal met onze eigen gekozen maatschappelijk relevante projecten bezig. Bij die projecten draait het altijd om kinderen en opvoeding waarbij we ons richten op kinderen en jongeren tot 18 jaar. Zo hebben we een tweedaagse gehad onder leiding van Ina Bode bij ArtEZ Enschede, waar we meerdere inspirerende workshops hebben gevolgd rondom de vraag, ‘wie willen we zijn en hoe presenteren we dat (Bildung)?’ Daar is het merendeel van dit magazine tot stand gekomen. Verder hebben we een hele middag gewerkt aan onze eigen creativiteitsontwikkeling onder leiding van Thomas Platzer.
ONS ET TOP TALENT PROGRAMMA Het ExperTeacher programma (ET) (2015-2016) Binnen de APO Enschede richt het ExperTeacher programma zich op brede actuele maatschappelijke opvoedingsvraagstukken. Vanuit verschillende paradigma’s willen we onderzoek doen naar- en bijdragen aan de opvoedingsrealiteit in onze Nederlandse samenleving maar ook daarbuiten. We richten ons daarbij op de opvoeding van kinderen van 0 tot 18 jaar. Onze drive hiertoe wordt gevoed door de stellige overtuiging dat er een duidelijke relatie is tussen de wijze waarop (en waartoe) kinderen en jeugdigen worden opgevoed en de toekomst van deze wereld. Het gaat hierbij om belangrijke hedendaagse sociale kwesties die niet zomaar met een pilletje of een gerichte individuele behandeling zijn op te lossen. Men denke daarbij aan maatschappelijke integratie (bijvoorbeeld tegengaan van jeugdcriminaliteit en marginalisering van groepen jongeren; bevorderen van sociale cohesie), opvoeden tot democratisch burgerschap, bevorderen van gezond gedrag en voorkomen van psychosociale problemen (bijvoorbeeld preventie van overgewicht, verslaving, depressie en risicovol seksueel en ICT-gedrag) direct gericht op kinderen en jongeren. Als beroepsopvoeder, of je nu leerkracht wordt of sociaal /welzijnswerker of anderszins (direct of indirect) betrokken bent bij opvoeding van kinderen, zijn dergelijke sociale kwesties belangrijke issues binnen je werk. Binnen het ET programma wordt gekeken naar kinderen en jeugdigen vanuit een opvoedings- en educatieperspectief, bijvoorbeeld thuis, op school of via de media. Kenmerkend voor ons programma is de zgn. ‘community’-benadering. Naast aandacht voor de rol van professionals, gaat het hierbij om de rol van de ‘civil society’: de samenleving in zijn geheel als betrokkene bij de opvoeding van kinderen. Bovendien is de kritische analyse van het maatschappelijk debat typerend voor dit programma. Het kenmerkt zich, kortom, door een brede, maatschappelijk georiënteerde, interdisciplinaire kijk op het pedagogische werkveld. Tijdens dit programma doen we binnen zelf gekozen projecten onderzoek naar- en willen we bijdragen aan bijvoorbeeld: - de pedagogische visie en kwaliteit van educatieve voorzieningen, zoals kinderopvang, jeugdzorg, scholen en sportclubs; - hoe je pedagogiek vanuit een maatschappelijk perspectief kunt leren zien; - hoe culturele diversiteit een rol speelt bij de overdracht van pedagogische kennis; - het handelen van professionals in relatie tot initiatieven van de ‘civil society’ en jongeren zelf; - kunstzinnige, levensbeschouwelijke en culturele vorming van onze jeugd. Daarnaast kijken we over de landsgrenzen heen. Mondiale ontwikkelingen (bijvoorbeeld globalisering, armoede, migratie en conflicten) hebben immers grote impact op de levenskwaliteit van kinderen en jongeren.
yes Daarnaast hebben we in het kader van communityvorming een bijzondere teambuildingdag gehad. Met onze groep zijn we afgereisd naar Lelystad om daar een bezoek te brengen aan Bataviastad. We hebben daar onder meer echt leren samenwerken door de ‘VOC-handelschallenge’ met elkaar te spelen.
Donderdagavond 25 februari 2016 is het sluitstuk van deze eerste periode. Deze avond staat in het teken van een collegetour in het knusse Vestzaktheater te Enschede. Eregasten van deze avond zijn Wim Boomkamp, de bestuursvoorzitter van Saxion, en André Manuel, alleskunner uit Diepenheim. Onder leiding van Arnold Burlage zullen we hen het vuur na aan de schenen leggen door hen de vraag te stellen, hoe zij bijdragen aan een betere wereld. Hoe zij hun eigen kinderen (hebben) opgevoed(en) en hoe zij door hun werk, mensen weten te motiveren en te inspireren? In dit magazine zult u met alle studenten en coaches kennismaken die deelnemen aan dit programma. U gaat lezen over huiselijk geweld, een zelf gekozen thema waar we ons de afgelopen periode in verdiept hebben. Nieuwsgierig geworden? Begin dan nu maar vast met lezen!
4 | YES!
Ook bij het analyseren van pedagogische voorzieningen gebruiken we een internationale bril:  - Welke kaders hanteer je voor het opzetten van onderwijs en jeugdzorg in Nederland in vergelijking met landen binnen en buiten Europa? - Hoe kan het Kinderrechtenverdrag van de VN vormgegeven worden binnen onderwijs en jeugdbeleid wereldwijd? - Wat is een pedagogische bijdrage in internationale humanitaire samenwerking? De didactiek van het sociaal ontwerpende leren; kenmerk van het ETprogramma  We onderscheiden 12 vermogens van Sociaal Ontwerpen. Deze 12 vermogens zijn een mogelijkheid om te beschrijven welke competenties nodig zijn om succesvol deel te nemen aan een sociaal ontwerpproces. Door ze op deze manier te onderscheiden, kun je er op oefenen en begeleiden. Het gaat hier om een verzameling competenties (combinatie van kennis, vaardigheid en houding) en niet om een stappenplan. De competenties zijn wel geassocieerd met een fase van het sociale ontwerpproces, maar er niet hoe dan ook aan voorbehouden. Het is een indeling om met een zekere speelsheid mee om te gaan. Het SOL-model schrijft niet voor om te beginnen in de verkenningsfase. Je kunt overal beginnen. Hoe het proces ook doorlopen wordt, aan het einde is er werk verzet in alle fases, die daarom ook domeinen of ruimtes kunt noemen die om een bepaalde houding vragen. Bijvoorbeeld idee-ontwikkeling in de brainstormfase vraagt om een houding van ontfocussen, vrijdenken, oordeel uitstellen en bijvoorbeeld de realisatiefase vraagt juist om focus, vasthoudendheid, efficiëntie e.d. Het SOL-model beschrijft ruimte-tijd. Dit didactisch model is uitgangspunt voor het digitale portfolio systeem dat door student gebruikt wordt. (Mevolution). Student en docent zijn, door gebruik te maken van dit digitale portfolio systeem, in staat de ontwikkeling van de student te monitoren vanuit ieders specifieke verantwoordelijkheid (ontwikkelingsgericht portfolio). Dit portfolio systeem wordt tevens gebruikt als presentatie portfolio waarin de student leerbewijzen levert voor zijn ontwikkeling als Reflective professional. Dit presentatie portfolio dient als basis voor het jaarlijkse “Assessment Reflective Professional”, in de vorm van een Criterium Gericht Interview. Wat verwachten we van de deelnemende studenten/ docenten? De deelnemende student/docent moet over de grenzen van zijn eigen professie heen kijken. Hij is bereid actief te zoeken naar uitdagende (pedagogische) vraagstukken in de samenleving in brede zin maar ook binnen kenniscentra en de beroepspraktijk. Hij herkent en zoekt naar internationale
trends en ontwikkelingen die relevant zijn binnen zijn beroepspraktijk. De student/docent zal kennis en ervaringen moeten opdoen die hem in staat stellen om te functioneren in een multiculturele en internationale context. Hij moet bereid zijn om op een kritisch constructieve wijze een bijdrage te leveren aan een dergelijke context. De deelnemende student/docent toont door zijn inzet en ambitie zich als vernieuwer van de beroepspraktijk. Hij/zij is continu op zoek naar verbetering van zichzelf, het onderwijs, de praktijk van de jeugdzorg, en de opvoedingspraktijk in het algemeen. Hij/zij is specifiek geïnteresseerd in technologische ontwikkelingen die bij kunnen dragen aan die verbeteringen. Hij is gedreven en gepassioneerd om zijn beroep verder te ontwikkelen of als docent hieraan bij te dragen. De student ontwikkelt metacognitieve (leer) vaardigheden (zoals doelen stellen, plannen, analyseren, evalueren en reflecteren) waarbij de docent in staat is deze ontwikkeling te ondersteunen. Van de student/docent verwachten we dat hij initiatiefrijk is en bereid is om binnen multidisciplinaire teams op zoek te gaan naar nieuwe oplossingen met pedagogische en maatschappelijke betekenis. We verwachten van de deelnemende student/docent dat hij in staat is analytisch te denken, een onderzoekende en kritische houding heeft en gericht is om theoretische verdieping toe te passen om zo tot nieuwe professionele pedagogische en maatschappelijke ontwikkelingen te komen. Persoonlijke en professionele vorming van de student is bij dit alles een doel op zich (bildung), waarbij we de leerwens van studenten centraal zullen stellen. Enige professionele distantie achten we echter voorwaardelijk om pedagogische vraagstukken in een alternatief kader (educative civil society) te kunnen plaatsen. Alleen dan is hij/zij in staat om een systeem te verbeteren (double loop learning). Vanuit kennis over zijn/haar persoonlijke kwaliteiten en (levens)geschiedenis, vanuit een goed gedefinieerde en beschreven persoonlijke drive, is de student/docent in staat een dynamiek van innovatie te creëren waarin hij/zij leren en (persoonlijke) ontwikkeling ziet als basis om bij te kunnen dragen aan betere toekomst voor kinderen in een samenleving die een humaner gezicht laat zien dan dat van nu! Toekomst ET programma Doorontwikkeling van het programma zal zich richten op validatie als honoursprogramma (start 2017/2018). Door een breed (pedagogisch) perspectief te bieden waarbij we nadrukkelijk de rol van (toekomstige) technologische ontwikkelingen willen betrekken, willen we ons programma voor eenieder openstellen (studenten en docenten) die geïnteresseerd is in de opvoeding van kinderen. Onze drive en overtuiging is het, dat we door een alternatieve kijk te bieden op onderwijs, opvoeding en jeugdzorg (triple loop learning), we met ons programma een bijdrage kunnen leveren aan een humanere samenleving dan die van nu!
5 | YES!
OPPER 6 | YES!
01
01
Anne Boudrie | 7-8
9-10 | Britt Bekhuis
Dennis Lankamp | 11-12
13-14 | Roy Bouwman
Kayleigh Kamphuis | 15-16
17-18 | Lilian Keizer
Marijn Raanhuis | 19-20
21-22 | Iris Siebum
Lisette Schols | 23-24
25-26 | Romy Herms
Marloes Brouwer | 27-28
29-30 | Jesper Dobbenga
Melanie Lansink | 31-32
33-34 | Sanne Arkink
Lisa Meijerink | 35-36
37-38 | Silke Leferink
Ruben Eertink | 39-40
7 | YES!
Our prime purpose in this life is to help others. And if you can't help them, at least don't hurt them.
ANNE
8 | YES!
“ 9 | YES!
BRITT
10 | YES!
“
Tegenwoordig delen we al onze levens met iedereen via alle soorten sociale media. We laten onszelf zien zoals we het zelf graag willen. We leven in een tijd waarin we heel makkelijk ons eigen toneelstuk kunnen opvoeren. Dat wilde ik ook proberen met deze foto. Ik ben een heel blij persoon. Dat zou je misschien niet denken als je naar mijn foto kijkt. Ik wilde op de foto zijn zoals ik niet ben. Als ik had gezegd dat ik een ongelukkig, eenzaam en depressief zieltje ben, dan had je me ook geloofd toch?
�
11 | YES!
Zelfvertrouwen, wederzijds respect en lessen waarbij het er meer om gaat dan alleen taal en rekenen maakt het verschil tussen een goede en een excellente leerkracht. Leerkrachten die je de juiste kant opsturen i.p.v. naartoe brengen, die je laten nadenken over jezelf, de wereld en hoe jij hierin participeert. Dat zijn de leerkrachten die je twintig jaar later nog onthoudt en herkent. Meer zijn dan alleen een leerkracht, dat is mijn doel.
�
12 | YES!
DENNIS
“ 13 | YES!
Innerlijke rust in een chaotische wereld. Hoe kan ik iedereen tevreden stellen.
14 | YES!
�
ROY
‘Take a deep breath. Get present in the moment and ask yourself what is important this very second.’
“
Hallo allemaal! Mijn naam is Roy Bouwman, een 21-jarige pabo student aan Hogeschool Saxion te Enschede. Sinds ik de beslissing heb genomen om mij te richten op het onderwijs, is mijn leven een stuk drukker geworden. Naast mijn reguliere studie, lessen en stage, houd ik mij ook bezig met het begeleiden van leerlingen voor Saxion Bètatechniek, het ET excellentietraject vanuit de pabo, de FIRST LEGO League op basisschool ‘De Telgenborch’, mijn werk bij HBLeisure en niet te vergeten mijn af en toe hectische privéleven. Ondanks al deze activiteiten, probeer ik in alle situaties rustig te blijven. In ieder geval in de ogen van anderen. Planning is daarom ook een belangrijk punt in mijn leven, iets dat soms nog wat verbetering kan gebruiken. Ik wil het beste voor iedereen, zonder anderen hiervoor teleur te hoeven stellen. Dit is echter al eens ten koste gegaan van mijzelf. Ondanks alle drukte in mijn leven, is het belangrijk om af en toe de tijd te nemen om bij te komen en om prioriteiten te stellen. Wat is nu belangrijk en wat kan later.
15 | YES!
“ 16 | YES!
� Don’t wait for the perfect moment, take the moment and make it perfect!
17 | YES!
“
LILIAN BEETJE GEK, BEETJE ANDERS.
18 | YES!
”
19 | YES!
When the darkest clouds will appear, remember that there is going to be a sunny person to blow the clouds away So smile no matter what.
�
20 | YES!
“
MARIJN
21 | YES!
IRIS
“
22 | YES!
Straal als glitters, sprankel als champagne.
”
23 | YES!
LISETTE “
24 | YES!
Live the life you love love the life you live, then you can do everything you want to do.
”
25 | YES!
ROMY
26 | YES!
“ Whenever you find yourself on the side of the majority, it is time to reform or pause and reflect. Mark Twain
�
27 | YES!
28 | YES!
“ Bewonder hoe bijzonder je bent.
”
29 | YES!
“
30 | YES!
Hallo! Ik ben Jesper Dobbenga, 20 jaar. Inmiddels alweer 2e jaars student aan de PABO van Saxion Hogeschool Enschede. Wie had gedacht dat ik van een universitaire opleiding met anatomie en een toekomst als zorgverbeteraar in een zorginstelling het roer zou omgooien en leerkracht zou worden. Het klinkt bijna als de reclame van het bekende telecombedrijf, waarin hoofdrolspeler Patrick Stoof van het ene uiterste naar het andere uiterste gaat. Maar hier ben ik dan, in m'n tweede jaar, en met enorm veel plezier geef ik les. En dat verschil maakt me werkelijk niets uit! Ik ben iemand die altijd goed nadenkt over zijn keuzes. Doe ik dat niet, dan ga ik ook niet 100% ergens voor. Mijn studieomslag is daarvan een mooi voorbeeld. Mijn ideale studie koos ik omdat ik het zelf leuk moest vinden, en niet omdat anderen het leuk vonden. 'Kies, doe en denk alleen aan de dingen die jij zelf leuk vindt, en laat je nooit leiden door mensen die (denken) het beter (te) weten.' Ik word leerkracht, werk nu met veel plezier als rookworstenverkoper bij Nederlands meest bekende warenhuis HEMA en doe nog veel meer leuke dingen! Neem er een voorbeeld aan, en doe alleen de dingen die je zelf wilt doen!
�
31 | YES!
‘Nu is het moment voor mensen die geen tijd hebben’.
MELANIE
”
32 | YES!
“
Een paar weken geleden, tijdens een van onze bijeenkomsten, kregen wij de opdracht om een kaart uit te zoeken met daarop een spreuk. Deze spreuken hadden te maken met het omdenken. Uit de verschillende spreuken sprak mij er direct een in het bijzonder aan:
33 | YES!
SANNE 34 | YES!
“ Af en toe laat ik mezelf zo zien, maar daar houd ik niet van.
”
35 | YES!
ONDERW “ GERECHT RESPEC GELIJKHE GELIEFDEN DANSEN 36 | YES!
WIJS TIGHEID CT EID NLISA N DELEN
37 | YES!
DREAM
FC TWENTE 38 | YES!
HAKUNA MATATA
TUBBERGEN 18 JAAR
VOLLEYBAL
BELIEVE
CREATE
ILKE
PABO DEVENTER
ACHIEVE
39 | YES!
EERLIJK
WILDEBRAS IN VOOR ALLES
SPONTAAN
RUBEN
ONDE
AD REM BEHULPZAAM IKEA
ENTHOUSIAST SCH GANGMAKER PAARS OP CHAOTISCH 40 | YES!
GEZELLIG OPEN D
ORIGINEEL
HATJE PRECHT GENIAAL DRANKORGEL GRAPPIG
GEK
ERWIJS
41 | YES!
EACH M
wij zijn de top
42 | YES!
0
Ronald von Piekartz | 44-45
46-47 | Eric Koertshuis
Sabine Pikkemaat | 48-49
50 - 51 | Pieter Blanken
Paul Stuit | Henk Ritzen
2 43 | YES!
44 | YES!
“Space is big. You just won't believe how vastly, hugely, mind-bogglingly big it is. I mean, you may think it's a long way down the road to the chemist's, but that's just peanuts to space.�
yes 45 | YES!
46 | YES!
Mijn drive is gedreven en getalenteerde mensen bij elkaar brengen en bijdragen aan een community die zichzelf een (maatschappelijke) opdracht geeft. Niet voor het geld of het diploma maar vanuit een overtuiging dat we met elkaar het verschil kunnen maken voor de ander, voor elkaar en voor zichzelf als mens. Mijn stip op de horizon?! Mijn toekomstperspectief, mijn hoop?! Eigenlijk is één stip dan niet voldoende. Zo zijn er mijn persoonlijke stippen die gaan over -enige mate van- geluk en gezondheid, over hoop en vertrouwen, over vriendschap en geborgenheid. Persoonlijke stippen zijn naar mijn mening niet los te zien van je toekomstverwachtingen wat betreft je werk en/of studie. Voor mij zijn er nu twee stippen die wat betreft mijn werk de boventoon voeren. Namelijk de verwachting en hoop op een honoursprogramma waar dynamiek, drive en passie in alles wat we doen zichtbaar is. Waar iedere deelnemer, of hij/zij nu student, docent, lector, bezoeker of inleider voelt, dat wat we doen, ertoe doet. Dat we van en met elkaar leren. Successen vieren en fouten koesteren als leermomenten.De tweede stip is de stip die de master voorstelt. De master Maatschappelijke Opvoedingsvraagstukken die ik in 2017 hoop af te ronden. Een bron van inspiratie (en transpiratie) die nu zeer voedend blijkt voor het YES! programma. En toch maar 1 stip op op de horizon! Voor mij is dat de stip van de hoop! De hoop op een betere wereld voor nu en straks voor onze kinderen. Een cliché maar voor mij wel een belangrijke drive. In mijn persoonlijke als wel in mijn professionele leven hoop ik bij te dragen aan een wereld die er morgen een beetje beter uitziet dan vandaag.
yes
47 | YES!
48 | YES!
Het kind en dan met name het onderwijs heeft mij gegrepen omdat het gaat om ontmoeting tussen mensen, de vonk die overspringt en het vuurtje dat de leerkracht moet zien aan te krijgen bij het kind, de leerling. Voor mijn gevoel gaat het te vaak over meetbare resultaten en prestaties in plaats van over het eigen professionele oordeel van de leerkracht! Leerkrachten werken met echte mensen en daarom is het onderwijs niet zo eenvoudig en beheersbaar als beleidsmakers ons willen doen geloven. Goed onderwijs draagt bij aan de ontwikkeling en creativiteit van leerlingen en daardoor is onderwijs geven in zichzelf een creatief proces (er ontstaat iets nieuws) waarbij het gaat om open communicatie tussen mensen! Binnen het ET traject wil ik dan ook niet in een keurslijf werken maar graag innoveren, creatief zijn in dialoog met de enthousiaste leerkracht in opleiding.
yes
49 | YES!
PI
50 | YES!
IETER
yes 51 | YES!
52 | YES!
UISELIJK GEWEL
0
3 53 | YES!
“
54 | YES!
Omdat we zoveel van elkaar weten, weten we eigenlijk helemaal niks meer van elkaar. Als de deur letterlijk en figuurlijk gesloten blijft voor de buitenwereld, blijft het huiselijk geweld binnen. Britt
�
55 | YES!
Ik zie ik zie wat jij niet hoort. 56 | YES!
IEDER OUDER HEEFT PER DEFINITIE HET BESTE MET ZIJN KIND VOOR. WIL DAT HET GELUKKIG IS,
TEKST: ERIC KOERTSHUIS
dat het een fijne jeugd heeft. Zijn talenten maximaal ontwikkeld en een fijne en goede toekomst tegemoet gaat. Hoe kan het dan dat in Nederland meer dan honderdduizend kinderen worden mishandeld, misbruikt en verwaarloosd? Hoe kan het dat in een land dat de eerste plaats inneemt op de kinder 'wereldgeluksranglijst', zoveel kinderen dat dan niet zijn? Hoe kan het dat mensen die dit huiselijk geweld zien en/of vermoeden, niets doen, een andere kant op kijken of het laten bij een melding alleen? Verbijsterend en begrijpelijk tegelijk. Durf jij dan wel je buurman aan te spreken als je huiselijk geweld vermoedt? Durf jij dan wel als leerkracht ouders aan te spreken en thuis bij ouders op bezoek te gaan wanneer je vermoedt dat er grondig iets mis is? Kun en durf jij je zorgen te uiten, te luisteren naar de verhalen van ouders, de pijn, het verdriet en onvermogen dat ze voelen te delen ook wanneer het je tijd en moeite kost? Of zijn we vooral ge誰nteresserd in de vraag of het met onszelf wel goed gaat en vinden we dat een ieder zijn eigen boontjes maar moet doppen? Vragen die we moeten bespreken binnen (en buiten) ons ET programma. Wat hebben we dan nodig aan kennis en vaardigheden? Welke positie neem ik in, in een dergelijk debat? Welke ethische kwesties spelen er rondom een thema als dit? Mijns insziens zijn dit de echte vragen die er toe doen! Waarna actie moet worden ondernomen. Bijdragen aan een betere wereld voor alle kinderen. Hier in Nederland maar ook daarbuiten.
57 | YES!
‘Ik ben blij dat u het nu weet, nu begrijpt u me beter. Ik schaam me zo.’ Deze week (16-21 november) is uitgeroepen tot de Week Tegen Kindermishandeling. Bovendien is op 20 november de Internationale Dag van de Rechten van het Kind. In dat kader zullen we deze week een aantal blogs posten over dit thema. Dit blog is geschreven door docent Inge Spaander, over hoe zij wakker ligt als ze ontdekt dat een meisje uit haar klas thuis misbruikt wordt, en hoe ze heeft kunnen helpen. ‘Ik schaam me ook. Voor de walging die ik voel, voor het overweldigend gevoel van ‘had ik het maar eerder geweten’ en vooral voor hoe al die gevoelens mijn handelen vertragen.’ De momenten dat ik me als docent het meest onmachtig voel zijn niet de momenten dat een klas niet luistert of als leerlingen ondanks veel moeite van mijn en hun kant niet goed presteren. Op die momenten doe ik een graai in mijn enorme schat aan ervaring, val ik terug op lessen van mijn voorbeelddocenten met meer ervaring en zet ik een flinke dosis realiteitszin in om ’s nachts niet te lang wakker te liggen. Nee, het zijn niet die momenten die me met een gevoel van machteloosheid naar huis laten gaan. Ik ben nog niet lang docent als er een leerling naar mij toe komt met een verontrustend verhaal over de thuissituatie van een andere leerling. Ze eindigt haar verhitte relaas met: ‘Ik heb het zelf gezien, juf, maar ik mocht er niets over zeggen tegen u.’ Ik weet direct dat het waar moet zijn. Dus dit is er aan de hand met deze leerling, die ons continu op de proef stelt met haar wisselende gedrag en resultaten, haar vele ziekmeldingen en haar afstandelijkheid. Ik vraag om raad bij een collega; samen besluiten we dat ik met de leerling in gesprek ga . Het wordt een lang gesprek. Zij onwillig, boos over het verraad van haar vriendin, ik vastberaden om haar te helpen, weinig ruimte gevend. Langzamerhand vinden we elkaar, ontstaat er 58 | YES!
vertrouwen. Uiteindelijk zegt ze zachtjes vanonder de enorme bos haar voor ogen: ‘Het is waar. En het gebeurt vaker.’ Stilte. Nu weet ik het dus. Ik kijk naar ons: docent en leerling tegenover elkaar, op tafel een verhaal dat me doet huiveren. Een verhaal dat ik het liefst wil oppakken en bij het grofvuil wil zetten. Op laten halen, weg ermee. Klaar. Maar in de stilte die valt na het uitspreken verandert er niets. Of toch? ‘Ik ben blij dat u het nu weet, nu begrijpt u me beter. Ik schaam me zo.’ Ik schaam me ook. Voor de walging die ik voel, voor het overweldigend gevoel van ‘had ik het maar eerder geweten’ en vooral voor hoe al die gevoelens mijn handelen vertragen. In de weken erna vormen we samen een verbond: we praten, we lachen, ik help met huiswerk en maar heel soms komt het verhaal weer op tafel te liggen. Het gaat beter op school. Ze is opener en vrolijker, meestal. Iedere dag wordt ze een beetje meer zichzelf. ‘Er is niets veranderd, maar ik ben wel veranderd, ik hoef niet meer te liegen.’ Ties moet omgaan met wat er kan gebeuren, wie je kunt inschakelen, hoe je de leerling het beste helpt. Ik ben me nooit minder machteloos gaan voelen. Hoeveel ik ook doe om de situatie beter te maken, het ongedaan maken kan ik nooit. Inge Spaander is onderwijsdenker, verhalenverteller en docent media & entertainment op het Thorbecke Voortgezet Onderwijs. Het is fijn om een leerling bij te staan en groei te zien. Maar dit is niet als een onvoldoende voor wiskunde, je wil er niet samen aan werken om het langzaam beter te maken. Er is geen volgende toets, geen volgend rapport, geen herkansing. Geen tijd voor geduld. Op het moment dat jij het te horen krijgt, je vermoedens hebt, is het al te laat. Je bent altijd te laat. En dus stopt het niet bij luisteren, niet alleen omdat jij dat niet wilt, ook omdat dat niet mag. Je bent verplicht melding te doen van de situatie bij de verantwoordelijke instanties. Instanties die kunnen handelen buiten de school, zodat de school een veilige haven kan blijven. Op de dag dat het hoge woord eruit is bel ik samen
met de zorgcoördinator zo’n instantie. Ik deel kale, koude gegevens over de leerling met een gestreste stem aan de andere kant van de lijn. Ik vraag wat er gaat gebeuren, maar de stem weet het nog niet. Hoe kan ik de leerling voorbereiden op dat wat komen gaat? De stem weet het nog niet. Na het ophangen begint het vacuüm van wachten. Wachten op actie. Wachten tot het echt stopt. Iedere dag zie ik haar naar huis fietsen. De glimlach die ze op school steeds vaker laat zien ver weggestopt in haar rugzak. Zij gaat naar huis, ik ga naar huis. En ik weet dat ik haar help, dat de school haar helpt, zich ietsje beter te voelen, maar er is nog niets veranderd. Mijn wachten, mijn luisteren, mijn bellen met instanties, het voelt als niets doen of in ieder geval veel te weinig. Ik voel me machteloos. Machtelozer dan zij zich voelt. In een van onze gesprekken zegt ze: ‘Ik heb nu het gevoel dat ik er zelf wat aan heb gedaan om het beter maken. ’Dapper meisje’. Op een dag is ze er niet meer. Het vacuüm van wachten is voorbij. Na vele gesprekken, telefoontjes, pogingen tot verbeteringen in het gezin, is ze weg. Weggehaald en ondergebracht op een veilige plek aan de andere kant van het land. Het team is opgelucht, ik ben opgelucht: eindelijk hulp, eindelijk stopt het. Maar voor haar is het is nog niet klaar: een instelling met veel probleemkinderen, een pleeggezin dat streng christelijk is en haar niet weet te temmen, korte, moeilijke bezoekjes aan thuis, terug willen, weg willen, foute jongens, criminele vriendinnen uit het tehuis. Ze wordt achttien, gaat op zichzelf wonen, volgt een opleiding en nog is het niet klaar. Voor haar is het nooit klaar. Omdat het nu eenmaal gebeurd is. Als zij weg is leef ik verder, doceer ik verder, alsof er niets gebeurd is. We hebben af en toe contact, maar andere leerlingen met soortgelijke problemen dienen zich aan, nemen haar plek in. En hoewel ik steeds beter weet hoe je met dit soort situatie beter te maken, het ongedaan maken kan ik nooit.
TEKST: INGE SPAANER BRON: KIND.ORG CONCEPT: MELANIE
59 | YES!
GEWELD STOPT
60 | YES!
SILKE VERTELT
“Een kind dat na schooltijd niet naar huis wil. Zou er thuis wat gebeuren? Een kind wil de broek niet uit doen met gym. Kunnen we anders alle blauwe plekken zien? Een kind gaat uit het niets andere kinderen slaan, maar eerst deed het dat nooit. Geeft het de thuissituatie weer? Een kind met elke dag een nieuwe blauwe plek erbij. Zou ook deze plek alle kleuren van de regenboog krijgen? Het houdt niet op, niet vanzelf...”
NOOIT VANZELF
61 | YES!
“
62 | YES!
It’s always the broken souls that are always trying to help others. Anne
Je weet niet hoe sterk je bent tot het moment dat sterk zijn de enige keuze is die je hebt. Sanne 63 | YES!
64 | YES!
65 | YES!
HUISELIJK GEWELD IS EEN ENORM PROBLEEM! Het beslaat niet alleen kindermishandeling, maar ook ouderenmishandeling, geweld tussen man en vrouw enz. Eigenlijk dus elk soort geweld in een huis, zonder dat het uitmaakt bij wie het gebeurt. Het nare aan huiselijk geweld is dat het vaak niet wordt opgemerkt door buitenstaanders, en als het al dan niet wordt opgemerkt dan wordt er laks mee omgegaan: Een leerling heeft een blauwe plek? Oh die zal vast te ruig hebben gespeeld! Niets om je druk over te maken, zou je denken. Natuurlijk moet je als leerkracht later niet bij elk plekje van een kind gaan denken dat hij of zij mishandeld wordt, maar het kan nooit kwaad om er een tijdje op te letten! Ik las laatst dat in landen als Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten veel strenger gereageerd wordt op vermoedens van huiselijk geweld: uit huis plaatsing van de dader, en dus niet het kind. Dit lijkt mij een prima aanpak, aangezien bij geweld in de huiselijke kringen het immers de dader is die niet normaal in dat huis kan wonen. Waarom zou je dan het kind weghalen, en er nog een trauma bijgeven? Persoonlijk hoop ik dat huiselijk geweld ooit zal stoppen. Maar helaas, zoals de reclames van Postbus 51 van de overheid altijd al zeggen: ‘Geweld stopt nooit vanzelf’. Als mensen weer iets meer op elkaar zouden letten, kunnen we het geweld op z’n minst verminderen.
TEKST: JESPER 66 | YES!
67 | YES!
68 | YES!
VERKEERD BEGREPEN Huiselijk geweld wordt vaak verkeerd ge誰nterpreteerd. Huiselijk geweld is niet alleen fysiek maar ook mentaal geweld en verwaarlozing. Kindermishandeling is alles dat de ontwikkeling van het kind in gevaar brengt, dus fysiek geweld, mentaal geweld (bijvoorbeeld kleineren) en verwaarlozing van het kind. Wat ook vaak verkeerd begrepen wordt is dat huiselijk geweld niet altijd tegen het kind hoeft te zijn. Wanneer de ouders elkaar fysiek te lijf gaan is dit ook huiselijk geweld. Het kind heeft hier ook last van. Vaak gebeurt huiselijk geweld uit onmacht van de ouders. Elke ouder heeft het beste voor met hun kind en weten vaak niet hoe ze met hun kinderen moeten omgaan. Bij huiselijk geweld staat het belang van het kind voorop.
TEKST: DENNIS
69 | YES!
VERTEL MAAR AAN ... You gain strength, courage and confidence by every experience in which you really stop to look fear in the face. You must do the things which you think you cannot do. Marijn
“Laat kinderen kind zijn! De pijn is nooit te vergeten. Onopvallend. Betrek kinderen niet bij je volwassen problemen!” Romy
De wonden die onzichtbaar zijn doen het meest pijn. Marloes
“Kids who need the most love will ask for it in the most unloving way.” Iris
“Storms can’t last forever. Sometimes someone just need the right hand.” Lisette
“Gluren alleen kijken… Niks zeggen. Niks doen.” Lisa
70 | YES!
.
71 | YES!
EVERY CHILD HAS THE RIGHT TO FEEL SAFE AND LOVED.
72 | YES!
73 | YES!
COLOFON 74 | YES!
UITGAVE: Eerste editie, 2016 AlGEMENE HOOFDREDACTIE: Ronald von Piekartz TEKST & REDACTIE: Zie blz | 6-7, blz | 42-43 VORMGEVING: Jessie von Piekartz MEDE CREATORS: Ina Bode, Nadie van Wijk, Mike de Jong, Laura Homölle, Verena Wegmann, Jessie von Piekartz FOTOGRAFIE: Marcel Vos, Roselien Hassing copyright © 2016 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieen, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteurs.
Het project om een glossy uit te brengen is opgezet als een gezamenlijk experiment van studenten en docenten van het Saxion Top Talent Programma ExperTeacher. Een waardevolle etappe uit hun gezamenlijke leerreis. De insteek was: we doen het helemaal anders dan we gewend zijn, we maken er een creatief avontuur van! Dit heeft de makers onder meer bij de AKI in Enschede gebracht, de Academy of Art & Design. Het mooie is dat je in YES de kunstzinnige invloeden van de AKI terugziet, maar dan wel op een manier die volgens mij helemaal bij deze groep past. Het is verbeeldingskunst geworden. Ik hoop van harte dat de manier waarop YES tot stand is gekomen en het eindresultaat zelf, iedereen blijvend inspireert om soms in ieder geval zo vaak als het nodig is de zaken eens op hun kop te zetten en het helemaal anders aan te pakken dan de gewoonte is of normaal gevonden wordt. Beste studenten, welke rol jullie als afgestudeerde Pabostudenten in de toekomst ook krijgen -onderwijzer, schoolleider, beleidsmaker- blijf experimenteren en uitproberen, blijf de verbeeldingskracht gebruiken die uit YES spreekt, blijf anderen daarmee inspireren. Want elk beroepenveld heeft van tijd tot tijd innovatie nodig en jullie laten als Saxion Top Talent studenten nu al zien dat jullie daaraan kunnen bijdragen!
Marike Lammers Programmadirecteur Top Talent van Saxion
75 | YES!
76 | YES!