Hippocampus nr. 289 (mei/juni 2022)

Explore like never before.

MULTIPLE DIVE ALGORITHMS

WIRELESS CONNECTIVITY

www.suunto.com

WIRELESS TANK PRESSURE

SUPERIOR VIEWING

Mechelen P 004152 – TWEEMAANDELIJKS INFORMATIEBLAD (NIET IN JULI EN AUGUSTUS) VAN DE NEDERLANDSTALIGE LIGA VOOR ONDERWATERONDERZOEK EN -SPORT NELOS Nr. 289– mei/juni 2022

SUUNTO EON STEEL BLACK - NEW

Verslag AV NELOS Duiken in Zanzibar Academische zitting Duiken als een onderzeeër

NIEUW

Seawing Supernova Vin

“Seawing Supernova staat voor next level snelheid en kracht” —BRENT, SCUBAPRO BRAND EVANGELIST

Bimini

Bimini

scubapro.eu

Nr. 289

Van de redactie DOOR IVO MADDER

mei/juni 2022

1.600 Teamsvergaderingen werden er in 2021 bin-

voor jonge duikers (14 tot

Het duikmagazine Hippocampus (kortweg Hippo ge-

nen NELOS georganiseerd. 1.600 vergaderingen, dat

18-jarigen), die dit voorjaar

noemd) draagt de wetenschappelijke naam van het zee-

zijn er iets meer dan vier per dag. Er wordt dus wel

in de verschillende (V)OS-

paardje en is het bondsblad van NELOS vzw, de Vlaamse

wat overlegd binnen onze organisatie. En dan zijn de

SEN werd georganiseerd

duiksportfederatie. We informeren over zaken die van be-

vergaderingen die fysiek plaatsvonden daar nog niet

en we maken je al even

lang kunnen zijn voor onze jeugdduikers, sportduikers, in-

bijgerekend.

warm voor de 'Freediving Fun Day', waaraan elke

structeurs, technische duikers, duikers met een handicap, vrijduikers, vinzwemmers en onderwaterhockeyers. Ook

Wat al dat vergaderen concreet opleverde, lees je in

vrijduiker kan deelnemen.

artikels over het onderwaterleven, onderwaterfotografie

het verslag van de Algemene Vergadering NELOS. Op

De zomer en dus ook de

en -videografie, duikbestemmingen en allerlei technische

die AV werd ook een nieuw NELOS-Bestuur verkozen,

vakantie staat voor de deur en we nemen je mee

en wetenschappelijke info met betrekking tot de duiksport

dat we graag aan jullie voorstellen.

naar minder evidente bestemmingen. Zuid-Korea is nu eenmaal niet zo voor de hand liggend. Mis-

komen aan bod.

Bondsnieuws Voor een gedetailleerd overzicht van het bondsnieuws in deze uitgave, zie blz.: ..... 4

Twintig nieuwbakken 1*Instructeurs kregen dan weer

schien denk je eerder aan Zanzibar? We geven een

hun titel, stempel en CMAS-kaartje op de Academi-

voorsmaakje.

sche Zitting, die opnieuw in zijn gekende vorm plaatsvond. Met het huldigen van NELOS-Instructeurs die

Wie het dichter bij huis zoekt en naar Zeeland trekt,

zich reeds 10, 15, 20, … en zelfs 50 en 55 jaar belange-

raden we aan om eens het Veerse Meer te verken-

loos inzetten voor onze organisatie werd een nieuwe

nen. Kies je toch voor de vertrouwde duikstekken in

traditie opgestart. Dat maakte van de Academische

de Oosterschelde, lees dan nog even de '10 regels van

Zitting voor hen een feestelijke gebeurtenis. Feest was

de Oosterscheldeduiker'.

het ook voor een aantal clubs. Nuclea Diving Club,

Reportages Duikbestemming Zanzibar......................... 6-11 In het spoor van de Haenyeo................... 14-19 Allen Coral Atlas Online: ondiepe koraalriffen van de wereld in kaart gebracht.................................. 20-22 De Grote Schelpenteldag........................ 24-25 Duik mee in het Veerse Meer ................. 30-35 De geschiedenis van het trimvest......... 40-47 Duiken als een onderzeeër .................... 48-51

Manta en De Gentse Dolfijnen vierden hun 60-jarig

Hou het veilig, zowel voor jezelf als voor de natuur!

bestaan. Ze ontstonden in een periode waarin nog

Veel leesgenot!

niet met trimvesten werd gedoken. Wanneer die dan wel hun intrede deden in de duiksport, vertellen we je in deze Hippocampus.

Ivo Madder

Er wordt niet alleen vergaderd binnen onze organisa-

Coverfoto: Sepiola Atlantica in de Oosterschelde.

tie. Er staan ook heel wat bijscholingen en activitei-

Camera: Canon EOS 70D, ISO 100, 1/250 sec. bij f/18.

ten op de agenda. Je krijgt verslag van de bijscholing

Lens: EF-S 60mm f/2.8 Macro. Foto: Tom Van Hout.

Correcties, tips en/of opmerkingen i.v.m. de cursusboeken, dossiers of documenten van NELOS stuur je naar: cursus@nelos.be. De andere e-mailadressen waarin PPT, docu-

Vaste rubrieken Duikspinsels: Gepakt en gezakt ..................... 5 Wist je dat? Kan het vissen regenen?.......... 12 Hippoëzie (Het verhaal van de zondige zee en de zeedige zon)............................... 25 Club in de kijker: Nuclea Diving Club viert 60 jaar............................................ 26-29 Club in de kijker: Koninklijke Sportduikclub Gentse Dolfijnen bestaat 60 jaar...... 36-38 Club in de kijker: Manta viert feest! (60 jaar)................. 52-55 Close-up (Koen Ven)................................. 56-57 Retro-Hippo.................................................58-59 Errata: Opgelet!

(Een boot! En nu?).........................................59 BEFOS-FEBRAS................................................ 95 NELOS-boetiek.................................................. 96 NELOS-katern/Hippo-colofon.......................97 Lopende agenda............................................... 98

menten of instructormanual staat, zijn niet Na de federalisering van België in 1978 ontstonden onder

meer in gebruik.

de koepel van de Belgische Federatie voor Onderwateronderzoek en -Sport (BEFOS/FEBRAS), die stichtend lid is

Regionale info

van de wereldfederatie CMAS (World Confederation of

www.avos.be

Underwater Activities), de Nederlandstalige Liga voor

www.bravos-vzw.be

Onderwateronderzoek en -Sport (NELOS) en de Ligue

www.limos-vzw.be

Francophone Belge de Recherches et d'Activités Suba-

www.ovos.be

quatiques (LIFRAS). Sindsdien zijn 'Hippocampus' en

www.wevos.be

'Hippocampe' de officiële bondsbladen van respectievelijk NELOS en LIFRAS. Beide bladen staan al meer dan 50 jaar op de bres voor nuttige informatie aan de Belgische

AIG-ASSISTANCE

duiker. In Vlaanderen wordt NELOS vertegenwoordigd

Via je duikschool kan je het persoonlijk

door 154 duikscholen en -clubs. Met meer dan 10.000

verzekeringskaartje bekomen, met daarop

leden is NELOS zonder meer de grootste duikfederatie in

volgende info:

Vlaanderen.

Policy number: ARENA 2.009.718/010.

In geval van repatriëring/hospitalisatie ten gevolge van een duikongeval in het buitenland 'Call Center': +32 3 253 69 16.

NELOS-structuur Raadpleeg de brochure NELOS-structuur voor meer info over wie wat doet binnen NELOS. Je kan deze brochure downloaden via onze website: www.nelos.be/documentencentrum.

Hippocampus mei/juni 2022

3

Inhoudstafel Bondsnieuws

NELOS-ledenadministratie

Collegevergadering

60

Verslag over het College der 3*Instructeurs waar de jubilarissen gevierd werden.

Vandalisme aan duikplaats

63

Vandalisme aan duikinfrastructuur 'Kattendijke-Wemeldinge'.

Lesgeven aan jonge duikers

70

Bijscholing 'Lesgeven aan jonge duikers' (junioren – leeftijd 14 tot 18 jaar).

Het Bestuur van NELOS

86

61

Academische Zitting

64

Waar het hart van vol is, loopt de mond van over! Aan tafel bij René Van Leeuwen.

88

50 jaar 3*I

92

Aankondiging van de 'Freediving Fun Day' in La Gombe.

Ingekort verslag AV NELOS

80

Ingekort verslag van de AV NELOS en de Bijzondere Algemene Vergadering.

OBK shoot-out 2022

Schrijf je nu in voor de Facebookcampagne.

89

Aankondiging van de wedstrijd OW-fotografie en -videografie.

NELOS-structuur

NELOS is actief op de sociale media. Jij toch ook?

Monique Demoustier is al 50 jaar 3*Instructeur.

69

Interview René Van Leeuwen

72

De 10 gouden regels van de Oosterscheldeduiker.

Freediving Fun Day

De Algemene Vergadering van de NELOS-instructeurs & de Academische Zitting.

Sociale media zijn populair

90

62

De ledenadministratietool M/V wordt uitgebreid met een X voor 'genderneutraal'.

Facebookcampagne

Even het Bestuur van NELOS voorstellen ...

Gouden regels

Het aangepaste organigram na de statuutswijziging.

93

DIVES-nieuws

94

Info over de recente wijzigingen en aanpassingen in DIVES.

Status van de instructeur 4

Hippocampus mei/juni 2022

95

Een extra woordje uitleg van Sven Vandekerckhove over de 'status instructeur' in DIVES.

Foto: Jeugdduikschool Orka-Lokeren.

Duikspinsels

Gepakt en gezakt Toen ik deze ochtend mijn zoon volgeladen naar school zag vertrekken, bedacht ik mij dat scholen nog wel wat kunnen leren van het jeugdduiken.

Foto: Get4net.

Z

elf was ik vijftien toen ik zowat 25 jaar geleden mijn eerste stappen in de duiksport zette. Van jeugdduiken was toen nog geen sprake. Nu is jeugdduiken een aparte discipline binnen het sportduiken. Er wordt gebruikgemaakt van aanpast materiaal en de duikduur en -diepte worden beperkt. Toen ik met duiken begon, kon dat pas vanaf 14 jaar en 1*Duiker was het eerste te behalen brevet. Er waren wel junioren lid van de club, maar aparte trainingen en gescheiden kleedkamers bestonden niet en van aangepast materiaal hadden we nog nooit gehoord. Waar ik nu zo gelukkig ben met

een 10-literflesje, zeulde ik toen de dijk op met een 12-literfles op mijn rug en ging ik duiken met een pak dat in feite twee maten te groot was.

10 procent van het lichaamsgewicht, zoveel zou een boekentas, en bij uitbreiding dus ook een duikfles, mogen wegen om lief te blijven voor de rug. Ik heb de boekentas nog nooit gewogen, maar maak me geen illusies. Ondanks de laptop die elke dag wordt meegenomen en het vele online lesmateriaal, wordt die richtlijn zeker in de eerste jaren van het middelbaar onderwijs niet gehaald. Of die boekentas elke dag op de meest efficiënte manier wordt gemaakt, laat ik hier even in het midden.

komen van lagerugproblemen op latere leeftijd. Jammer genoeg blijkt het gewicht van de fles het gewicht van de titels en brevetten te volgen en mag de ergonomie van onze duikuitrusting in de opleidingen van de volwassen duikers nog wat meer aandacht krijgen.

Ik zag mezelf weer lopen toen mijn zoon daarnet vertrok. Ik toen met een veel te zware fles, hij nu met een veel te zware boekentas. Terwijl die zware boekentassen iets van alle tijden zijn, maakte het jeugdduiken gelukkig een hele evolutie door.  NATALIE DECROCK

Gelukkig krijgt de rug van onze jonge duikers ondertussen wel voldoende aandacht.

Materiaal dat is aangepast aan de leeftijd en de lichaamsbouw draagt bij tot het voorAdvertentie

Watersportcentrale N.V.

Meer dan 45 jaar HET adres voor al uw duikmateriaal, boten & motoren. Waar service het beste product is!

Rozenkranslaan 93-97, 3600 Genk +32 (0)89 30 38 89 | www.watersportcentrale.be Hippocampus mei/juni 2022

5

Reisverhaal

Foto: Adam Sokólski.

kólsk i.

Foto: Adam So

De Linda's platworm (Pseudoceros lindae) voedt zich met zakpijpjes.

s ele keizersvi Deze juveni perator) im us th an (Pomac r zijn blauwe verliest late rdt blauw cirkels en wo een gele gestreept op . ondergrond

Foto: Patrick

Reportage

Swinnen.

t grootste cna gigas) is he schelp (Trida . Je vindt er di De doopvont ek we e tweekleppig van thans levende aren op het rif kleine exempl veel maar vrij Mpemba.

Hakuna Matata

Duikbestemming Zanzibar Je zal er niet aan ontsnappen wanneer je naar Zanzibar reist: de Hakuna Matata melodie uit Disney's Lion King klinkt er overal erg luid, dag en nacht.

Zanzibar is de naam van een archipel ten oosten van Tanzania. Het bestaat uit talloze eilanden, waarvan Unguja het grootste is. Unguja bevindt zich op 40 kilometer van het vasteland en is ongeveer 100 km lang en 35 km breed. Hier bevindt zich de hoofdstad Stone Town en die telt zo'n 200.000 inwoners.

6

Hippocampus mei/juni 2022

De archipel was jarenlang de speelbal van de Arabieren, de Portugezen en de Britten, maar in 1964 kwam de bevolking in opstand en verjaagde de regerende Omaanse sultan.

De nieuwe machthebbers sloten een verdrag af met het toenmalige Tanganyika en zo ontstond een nieuw land, het huidige Praktisch Reizen: Verschillende vliegmaatschappijen brengen je mits één tussenstop naar Zanzibar. De vlucht duurt gemiddeld zo'n 15 uren.

Visum: ja, best vooraf via de website van de Tanzaniaanse Ambassade te nemen (50 Dollar).

Talen: Swahili, Arabisch en (zowat overal) Engels.

Elektriciteit: Type G-stekker, zoals gebruikelijk in Groot-Brittannië.

Meer foto's: Instagram adam_sokolski_bluepix.

Tanzania.

Zanzibar telt verschillende prachtige nationale parken, waarvan het Jozani-Chwaka Bay National Park en het kleinere Zala Park het meest te bieden hebben voor de natuurliefhebber. Er zijn ook zes beschermde mariene gebieden:

Foto's(2): Patrick Swinnen.

V

rij vertaald uit het Swahili betekent 'Hakuna Matata' zoiets als 'geen zorgen' dan wel 'wind je niet op'.

Zanzibar is dan ook een vakantie-eiland bij uitstek, wereldwijd bekend als dé uitgelezen bestemming voor een huwelijksreis. Je ziet de verliefde stelletjes innig omarmd aan de bars van de hotels en op de stranden. En mocht je toevallig nog niet getrouwd zijn, dan zal je tijdens je vakantie op het eiland misschien wel beslissen de grote stap in de huwelijksboot te zetten. Wij hebben alvast een stap in een boot gezet, om te duiken natuurlijk.

Foto's (2): Adam

Sokólsk i.

3 Tumbatu Conservation Area (uit de 3 3

kust van het eiland Tumbatu, in het noordwesten); Mnemba/Chwaka Bay Conservation Area (in het noordoosten); Changuu-Bawe Conservation Area (uit de kust ter hoogte van Stone Town);

etsgarnaal Pacifische po boinensis) am a (Lysmat te murene ek vl met geelge ax flavimar(Gymnothor garnaal ginatus). De er ht centimet ac t to t rd wo rmafrodiet he is j Hi . lang eetallen. en leef t in tw dier kan n se as lw Een vo als als tje ne an m zowel als k re lij te ch sla vrouw tje ge gint be r aa m , produceren s mannetje. zijn leven al f n kan zichzel De soor t ka vruchten. be et ni er ht ec

3 Chumbe Is3 3

Gevlekte slangaal (Myrichthys tigrinus). Het diertje lijkt op een zeeslang, maar behoort tot de orde van de palingachtigen (Anguiliformes).

Foto: pixabay.com - MonikaP.

Er wordt bij de duikplanning steeds rekening gehouden met het tij.

nvisje Dit anemoo akallopisos, n rio ip ph m (A exemplaar) el ni ve ju een symbiose in en le al leef t eanemoon ze le ge met de teri). rit s hu (Radiant

land Sanctuary (ten zuiden van Stone Town); Menai Bay Conservation Area (in het zuidwesten); Pemba Channel (west Pemba).

Waar kan je duiken?

Je vindt verschillende duikcentra op de twee grootste eilanden van Zanzibar, Unguja en Pemba. Wij beperken ons tot Unguja, omdat het met een internationale vlucht met slechts één tussenlanding bereikt kan

Krokodilvis (Papilloculiceps longiceps). De vis heeft een platte vorm en is uitstekend gecamoufleerd. Doordat hij zijn kleur aan de achtergrond aanpast, blijft de vis vaak onopgemerkt. De ogen zijn bedekt met huidplooien of flappen die bijdragen aan de camouflage.

Hippocampus mei/juni 2022

7

Reportage Reisverhaal

Zanzibargarnaal (Dasycaris zanzibarica), perfect gecamoufleerd.

di) d

raag

t

Fo t o

's(3):

Ad a m

S o kó

lsk i.

All ar ds an e zorg v o o r m o o nv i s j de a f g e z e (A m p h i et te eitje prion alla s. r

De s ar h i s t r g a s s ov i s io (H i s t r fami ) maak t de e l io lie va ui n de sen. vo e l t v a n d e Dank sprie zij zij k leu t vis re n hij tu n vlekke huidflap p np at sse n roon en, het s nie t o p. arga v s s ow a l t ier

worden. De duikstekken op Pemba zijn op z'n minst even interessant, maar vergen twee reisdagen méér.

De bekendste duikplaatsen op Unguja vind je in het noordoosten. Circa 5 km uit de kust bieden de riffen rond Mnemba Island meer dan genoeg afwisseling voor een geslaagde duikvakantie.

Heel kapitaalkrachtige lezers kunnen op Mnemba zelf logeren in het enige hotel

dat het eilandje rijk is. Wel exclusief: de prijs per nacht bedraagt tussen de 1.215 en 2.000 euro. Let wel: per persoon, en de verblijfstaks van één dollar per dag is zelfs niet inclusief.

Om langs de wanden van het binnen- en buitenrif te duiken hoef je gelukkig niet op Mnemba zelf te slapen. Er zijn langs de kust van het hoofdeiland genoeg hotels en lodges aan betaalbare prijzen.

Wanneer ga je duiken?

Zanzibar heeft een tropisch moessonkli-

Foto: Patrick Swinnen.

Op sommige duikstekken is het drummen.

8

Hippocampus mei/juni 2022

De Chinese trompetvis (Aulostomus chinensis) kan tot 1 meter lang worden. Hij kan zijn kleuren aanpassen aan de omgeving en wijzigen tijdens zijn paringsritueel.

De Chinese pijlvis of vuurvis (Nemateleotris magnifica) behoort tot de groep gobies. Er zijn meer dan 800 beschreven gobiesoorten.

blaast een harde wind uit het zuiden je vaarplezier aan diggelen.

Eb en vloed zijn zeer uitgesproken op Zanzibar. Bij eb trekt het water op sommige plaatsen enkele honderden meters terug.

Als duiker moet je die afstand dan te voet afleggen. De duikcentra zorgen wel voor het vervoer van het duikmateriaal.

Hoe ga je duiken?

Er zijn meer dan 20 duikcentra op het ei-

land. Slechts twee van hen bieden nitrox aan, maar zelfs dat is niet voor honderd procent zeker. De levering van zuurstof is alles behalve gegarandeerd, zodat je je duikcomputer beter op lucht afstemt. Technische duikers wachten best nog even om hun vakantie op het eiland te boeken, want alhoewel de twee duikcentra er voor adverteren blijkt het in de praktijk tot nu toe niet mogelijk te zijn.

Duik voorzichtig, want er is maar één decompressiekamer voor één persoon op het eiland en wel in de ZanAidkliniek, dichtbij de

Deze blauwgespikkelde pijlstaartrog (Taeniura lymma) of blauwpuntrog wordt dikwijls verward met de blauwgevlekte rog (Neotrygon kuhlii). Deze laatste is echter groter en heeft een ruitvormig lichaam.

Hippocampus mei/juni 2022

Foto's(2): Patrick Swinnen.

maat. Op jaarbasis valt er vrij veel neerslag.

De temperatuur bedraagt er het hele jaar door ongeveer 30°C. In het water meten we aan de oppervlakte zo'n 27°C, een perfecte zwem- en snorkelwarmte.

De maanden oktober en november zijn het best om te duiken. Wind en regen blijven dan meestal uit. Tijdens de maanden maart tot mei is het regenseizoen en word je niet alleen in het water, maar ook daarbuiten kletsnat. In juli en augustus stijgt de watertemperatuur wel boven de 30°C, maar

9

Reportage

Foto's (2): Patrick Swinnen.

Reisverhaal

Korrelige kussenster (Choriaster granulatus).

luchthaven. Onfortuinlijke duikers worden daar verzorgd door een Deense arts, gespecialiseerd in duikgeneeskunde.

duiken op de riffen van Mnemba De duikcentra hebben allemaal dezelfde manier van werken. Je vertrekt 's morgens met een kleine boot die je naar een grote dhow brengt. Dit houten vaartuig met buitenboordmotor brengt je naar de eerste duikplaats. Na een verplichte rust met wat cake en vruchten volgt een tweede duik op een andere stek.

'Mnemba atoll' telt veertien duikplaatsen.

Naargelang de plek kan je kiezen voor een eenvoudige, rustige duik of voor een iets meer sportieve stromingsduik. De diepte bedraagt maximaal 35 meter. Reken er niet op alleen te zijn op sommige populaire duikstekken. Wij hebben de aanwezigheid van andere duikers echter nooit als storend ervaren.

De meeste duikcentra tellen veel goed geschoolde duikgidsen, waardoor kleine groepen gevormd worden. Ik heb zelf nooit met meer dan drie buddy's gedoken.

En wat zie je?

De koraalriffen van Zanzibar behoren misschien niet tot de mooiste ter wereld, maar ze zijn zeker een duikreis waard. Hier en daar zie je het koraal wel wat verbleken als gevolg van de opwarming. Het duikcentrum Dive Point Zanzibar in Matemwe heeft daarom drie jaren geleden een kweekproject opgestart. Door de coronapandemie heeft dit initiatief echter stilgelegen, maar het werd ondertussen opnieuw opgestart.

De riffen herbergen een schat aan leven.

Meer dan vijfhonderd verschillende diersoorten vinden er beschutting. Schildpadden en dolfijnen ontmoet je in de maanden september tot december. Als je touroperator of je duikcentrum je warm probeert te Advertentie

10

Hippocampus mei/juni 2022

maken met de belofte een walvishaai te zien, moet je dat wel met een grove korrel zout nemen. De eigenaar van het duikcentrum Dive Point Zanzibar heeft tijdens zijn tweeduizend duiken ter plaatse slechts twee keren een walvishaai gezien. Maar niet getreurd, murenes, anemoonvisjes, krokodilvissen, roggen en een zeldzaam zeepaardje staan te drummen om via je camera op je Facebook- of Instagramaccount te pronken.

 PATRICK SWINNEN

Zanzibar wordt dikwijls beschreven als het 'Honeymoon island'. Er zijn tal van romantische plekjes.

Foto: Patrick Swinnen.

Stone Town Cultural Arts Centre.

Stone Town Het oude centrum van Zanzibar-Stad wordt Stone Town genoemd. Veel toeristische gidsen roemen dit stadsdeel om zijn oude gebouwen die uit de Portugese kolonisatie in de zestiende eeuw zouden stammen. De meeste gebouwen dateren echter van halverwege de negentiende eeuw. De stad geeft een sjofele indruk en de mooiste gebouwen zijn niet open voor het publiek. Dit is onder

meer het geval voor het 'Huis der Wonderen', waarvan een hoekdeel in 2012 plotseling instortte. Drie jaar later begaf het dak het bij een hevige regenval. De renovatie begon in 2016 maar zal nog lang duren.

Freddy Mercury, de frontman van de groep Queen, werd in 1946 als Farrock Bulsara geboren in Stone Town. Er is een piepklein museum aan hem gewijd dat je kan bezoeken als je tijd

over hebt. Je wordt er evenwel veel door al dan niet officiële gidsen aangeklampt die je in ruil voor een fooi langs te dure souvenirwinkeltjes willen leiden.

Om de dag tussen je laatste duik en je terugvlucht door te brengen, laat je Stone Town best links liggen en boek je bijvoorbeeld een 'spicetour', een bezoek aan een specerijenboerderij. Maar misschien blijf je liever aan de bar of het zwembad van je hotel chillen?

Advertentie

UW EXPERT IN ONDERWATERFOTO & -VIDEOGRAFIE

WIJ ALLE SERVICEN IN EI MERK GEN E ATEL N IER

ONDERHOUD HERSTELLING

MAATWERK

VERKOOP

WWW.MES-BVBA.BE Hippocampus mei/juni 2022

11

Foto: archief Hippocampus.

Wist je dat?

In Honduras, in het departement Yoro, regent het jaarlijks vissen, vooral in de maanden mei of juni. Men noemt het daar het 'lluvia de peces' of 'aguacero de pescado', wat beiden wil zeggen: vissenregen.

Kan het vissen regenen?

R

eeds in de eerste eeuw na Christus schrijft de Romein Plinius de Oudere in zijn 'Naturalis historia' – een soort 37-delige encyclopedie van alle toen bekende feiten – over regens van dieren zoals vissen en kikkers uit de hemel.

Sinds die tijd zijn er nog talloze verslagen in de gehele wereld over dit fenomeen geschreven. En waar Plinius nog dacht dat de vissen uit de grond groeiden na heftige regens, weten wetenschappers nu dat tornado's de schuldige zijn.

Als een tornado zich boven water, een zee of een meer, ontwikkelt tot een krachtige waterhoos, dan zuigt hij net zoals een stofzuiger alles op wat zijn pad kruist. Laat dit nu net een school vissen zijn die onder het oppervlak zwemt. Voor de vissen het beseffen worden ze opgezogen om kilometers verder, als de wind aan kracht inboet, op het land neer te regenen.

In Honduras, in het departement Yoro, is het zelfs al meer dan 100 jaar een weerkerend fenomeen. Meestal komt het voor in de maanden mei of juni. Men noemt het daar het 'lluvia de peces' of 'aguacero de pescado', wat zoveel betekent als vissenregen. Sinds 1998 houdt de lokale bevolking er hun gelijknamige festival. Er is zelfs een legende aan gekoppeld. De Spaanse priester

12

Hippocampus mei/juni 2022

José Manuel de Jésus Subirana werkte van 1855 tot aan zijn dood in 1864 in de regio en zag hoe arm de bevolking was. Hij bad drie dagen en drie nachten om God een mirakel te vragen teneinde de mensen van voedsel te voorzien. God ging in op zijn bede na de derde nacht en er kwam een donkere wolk opzetten. Talloze vissen vielen uit de hemel en voorzagen de mensen in voedsel. Sinds die tijd wordt het wonder jaarlijks herhaald.

De betrokken vissen zijn zoutwatersoorten en de Atlantische Oceaan ligt meer dan 70 kilometer verder. Ze maken dus een hele vliegreis!

Niet enkel wervelstormen kunnen de oorzaak zijn van vissenregens. In de staat Utah in Amerika is het de mens zelf die enkele keren per jaar voor dergelijke regens zorgt.

Telkens wanneer de hooggelegen meren en rivieren opnieuw voorzien moeten worden van kleine forelletjes, worden ze door het 'Utah Division of Wildlife Resources' met een laagvliegend vliegtuig in het water gedumpt. De val vanaf 30 meter is volgens het agentschap verrassend pijnloos en goed te overleven voor de vissen. Volgens de cijfers overleeft 95 procent van de 5 centimeter grote visjes hun vrije val. Piloten kunnen zo tot 35.000 forellen uitzetten in 40 tot 60 meren binnen een tijdsbestek van enkele uren.

Dat is veel efficiënter en minder stressvol

Kleine forelletjes worden gedropt.

Foto: Tanzi Propst.

Hoe onwaarschijnlijk het ook mag klinken, het kan dus wel degelijk vissen regenen.

dan de vissen door een pijp te pompen of, zoals vroeger gebeurde, in metalen melkbussen te paard te vervoeren naar meren die niet via de weg te bereiken waren. Al deze inspanningen worden ondernomen om niet alleen de sportvissers van voldoende vis te voorzien, maar ook om bepaalde vispopulaties in toom te houden, waartoe dan weer soorten zoals de roodkeelforel worden uitgezet.

Kortom, voor wie deze zomer graag een visje op de barbecue lust, maar daarvoor niet helemaal naar Utah wensen af te zakken, zit er niets anders op dan het weerbericht in de gaten te houden.  STEF VAN UFFEL

DE DUIKWINKEL VAN NEDERLAND EN BELGIË

Camaro Drytec Lite 3.0 droogpak

Aqualung Helix automatenset

• 16 mannen- en 12 vrouwenmaten • Maataanpassingen gratis • 3 jaar garantie van Camaro, ook bij gebruikersfouten!

• Complete set met 1e trap, 2e trap, octopus, inflatorslang en console naar keuze • Geschikt voor duiken in koud water • Gemonteerd en duikklaar geleverd

va € 1495,-

va va €€ 499,799,-

Garmin Descent G1 • Duikcomputer met lucht, nitrox, freedive en trimix • Smartwatch • GPS en kompas • Hartslagmeter • Talloze andere sporten

va € 549,99

SubLub Rotterdam

Verlengde stationsweg 12 9471 PL Zuidlaren T +31 (0)50-8200479 | zuidlaren@sublub.nl

• Maak van je telefoon een onderwatercamera • Waterdicht tot 40 meter • Met kleurcorrectiefilter • Past op bijna alle smartphones

€ 319,SubLub Amstelveen

Admiraal de Ruyterweg 40a 3031 AD Rotterdam T +31 (0)10-2440111 | rotterdam@sublub.nl

SubLub Zuidlaren

Sealife Sportdiver onderwaterbehuizing

Uilenstede 314 1183 DB Amstelveen T +31 (0)20-6407806 | amstelveen@sublub.nl

SubLub Nieuwegein

Merweplein 1 3432 GN Nieuwegein T +31 (0)30-2074062 | nieuwegein@sublub.nl

WWW.SUBLUB.NL

SubLub Limburg

Valkenburgerweg 12 6367 GV Voerendaal T +31 (0)45-2033013 | voerendaal@sublub.nl

Reportage

In het spoor van

de Haenyeo

Het 'huis van de duikende vrouwen' ligt in een baai naast de 'Sunrise Peak' of Seongsan Ilchulbong.

14

Hippocampus mei/juni 2022

Foto: Greetje Buysse.

Reisverhaal

ent Schmitz .

Foto's(3): Laur

De onderwate

rfoto's zijn 'stills

' uit video's.

Duiken in Zuid-Korea? Het is niet enkel mogelijk, maar ook zeker de moeite waard! Het land is immers bekend voor haar duikende vrouwen, de Haenyeo. Het onderwaterlandschap vormt een unieke kruising tussen Noorse kelpwouden, Zeeuwse taferelen en een tropische zee met vooral zachte koralen, uitgestrekte anemoonvelden en scholen kleurrijke vissen. schuilt een gigantische egelvis, een kanjer van 70 cm lang! Ik film zoveel ik kan met mijn Chinese 'action cam' en krijg spijt dat ik geen onderwaterfototoestel heb meegebracht. We naderen nu een 'drop-off' bedekt met schitterende zeeanjelieren. Net Plompe Toren, maar dan in XXL-versie. De lokale 'bloemkool' groeit metershoog in alle kleuren van de regenboog. De neteldieren vormen een bos, waarin

kelpwoud De eerste indruk is niet erg positief. Het water is met zo'n 18 graden niet zo koud, maar het zicht is beperkt en de bodem kaal. Een koord, vastgemaakt op een tiental meter diepte, laat ons toe om tegen een sterke stroming het kanaal tussen onze rots en het eiland ernaast, Little Munsom, over te steken. Dit is geen plek voor beginners. De zichtbaarheid is nu wel beter, ruim tien meter. Er is ook meer leven.

Het is begin juni en het kelpseizoen loopt op z’n einde. Toch kunnen we genieten van een aangename wandeling in de kelpwouden.

Plots wijst de gids tussen de algen. Daar

ent Schmitz .

Niemand plant een duikreis op een verlaten rots in Zuid-Korea. Wij ook niet, het gebeurde uiteraard toevallig. Vóór de pandemie studeerde onze dochter een semester in Seoul. We gingen op bezoek en kwamen op

het idee om in Zuid-Korea te gaan duiken.

Een snelle zoektocht op het internet leerde ons dat de beste 'spots' op het eiland Jeju liggen. Er zijn een paar duikcentra in Seogwipo aan de zuidkust en de binnenvluchten vanuit de hoofdstad zijn spotgoedkoop. Meer was niet nodig om ons naar een winderig vulkanisch platform te brengen, met als enige link met de beschaving een oude GSM onder een droogpak... Goed, we zijn hier om te duiken en we hebben (veel) erger meegemaakt.

Laat ons maar in het water gaan!

Foto's(2): Laur

D

e watertaxi heeft ons op een kale rots achtergelaten, ergens tussen de Gele en de Japanse Zee, op enkele mijlen van het Zuid-Koreaanse eiland Jeju. Mijn vrouw, de gids en ik, samen met ons duikmateriaal en zes volle duikflessen, staan hier helemaal alleen. De duikers, die hier vóór ons waren, zijn alweer vertrokken. In de verte kunnen we de havenstad Seogwipo zien. Aan de overkant van een 30 meter breed kanaal rijzen de verticale wanden van een groter eiland op als een pijler uit de zee. Op een paar duizend kilometer zwemmen naar het zuiden, bevinden zich Taiwan en de Filippijnen. Hoe geraken we terug? Onze gids wijst naar de binnenzak van zijn onderpak, waarin een oude Nokia verstopt zit, klaar om met ons mee te duiken. Wij dragen geen droogpakken, maar slecht passende 7 mm gehuurde natpakken. Dit is één van die momenten waarop je denkt "Wat doen we in godsnaam hier?"…

Hippocampus mei/juni 2022

15

Reportage

16

Hippocampus mei/juni 2022

Foto: Greetje Buysse.

Foto: Laurent Schmitz.

Zuid-Korea is een fascinerend land, ongelooflijk modern en futuristisch (op het banksysteem na). In de hoofdstad Seoul leven eeuwenoude tradities en sciencefiction naast elkaar. Natuurliefhebbers kunnen ook schitterende (en pittige) wandelingen doen in de nabijgelegen bergen. Reizen naar Zuid-Korea is relatief goedkoop. Retourvluchten vanuit Brussel, met de Poolse maatschappij LOT, kosten soms minder dan 500 euro. Voor logies en maaltijden kun je vanaf 50 euro per persoon per dag rondkomen. De accommodatie is dan meestal piepklein, maar kraaknet. Duiken kost wel 100 euro voor twee duiken met gids, boottransfer en materiaal. Belangrijk om te weten is dat behalve in Seoul bitter weinig ATM's onze kredietkaarten aanvaarden.

Geld afhalen is dus niet vanzelfsprekend.

Gelukkig is er weinig criminaliteit, want je moet constant veel cash meesleuren.

Als je in het land bent, probeer toch een duikuitstap naar Jeju te plannen. Dit grote eiland is ook absoluut de moeite waard om te bezoeken, maar gezien de lange afstan-

In Seoul leven eeuwenoude tradities en sciencefiction naast elkaar.

Foto: Laurent Schmitz.

duikers letterlijk verdwijnen. Er zwemmen echter niet alleen duikers, het krioelt hier van de tropische vissen. Sint-Pietersvissen zwermen om ons heen en kleurrijke sepia's volgen ons nieuwsgierig. We zien ook meerdere soorten engelvissen, koraalklimmers, papegaaivissen, vlaggebaarzen, koffervissen, gele 'frogfish' en meervallen.

Minutenlang zweven we boven een 'anemone city', een tapijt van poliepen dat de bodem in alle richtingen bedekt. Daar, een rog! Tot onze verbazing is het geen rog, maar een enorme platvis. Verder komen we een koraalduivel tegen in een rotskloof.

Dit exemplaar is geen gewone klant, zo'n monster hebben we nog nooit gezien. Het is zeker meer dan 50 cm groot. Wat lozen die Koreanen in zee? Alles is hier in reuzenformaat! Net op dat moment spotten we een prachtige naaktslak. Niet moeilijk, want het beestje is zo groot als mijn hand. Ik heb er nu absoluut geen spijt meer van dat we vier duikdagen geboekt hebben, al verloopt het oppervlakte-interval in uiterst primitieve omstandigheden. Er is geen sanitair en bij hoogtij staat onze rots gedeeltelijk onder water. We verorberen dus ons lunchpakket met de boots in het water. Het mobieltje van onze gids is gelukkig droog gebleven, de watertaxi zal ons na een even mooie tweede duik oppikken.

Foto: Laurent Schmitz.

Reisverhaal

FIND YOUR ZEN TUSA Zensee, de nieuwe standaard voor frameless maskers. De Zensee is compact van formaat, licht in gewicht, bijzonder comfortabel en biedt een spectaculair panoramisch zicht.

Jouw onderwaterervaring zal nooit meer hetzelfde zijn.

FRAMELESS DESIGN Comfortabel / Compact Enekele lens / Panoramisch zicht

3D SYNC TECHNOLOGY Vormt zich naar alle hoofden gezichtsvormen en is voozien van Freedom Dry Technology

Ook leverbaar als PRO VERSIE M1010S; CrystalView Optisch glas met UV 420 bescherming tegen schadelijke UV stralen en een Anti-Reflectie coating die (door de zon veroorzaakte) schittering op het wateroppervlak vermindert. De bijgeleverde Anti-Fog Freedom Film voorkomt beslaan van het masker.

Visit TUSA.com to learn more Follow @TUSAdiving on Instragram

Reportage

Zuid-Korea, meer bepaald de regio Jeju, is bekend om haar duikende vrouwen, de Haenyeo.

Reisverhaal

den tussen de toeristische highlights is een huurauto wel handig. Jeju is de thuisbasis van de Haenyeo, de duikende vrouwen. Hun gemeenschap vormt een fascinerende cultuur binnen de Koreaanse maatschappij. Ze zijn sinds 2016 erkend als cultureel werelderfgoed door UNESCO. Voor ons, duikers, is een bezoek aan de Haenyeo een must.

De eerste beschrijving van de Haenyeo dateert van 434 A.D. (bijna 500 jaar vóór de Ama in Japan). Eerst doken de mannen, maar door de vele oorlogen en taksen op het mannenwerk werd de taak snel door vrouwen overgenomen. Hun fysiologie bleek bovendien beter geschikt. Sinds de 18e eeuw is het beroep voorbehouden voor vrouwen. Ze duiken tot 6 uur per dag en 100 dagen per jaar om zeewier, abalone en andere zeevruchten op te vissen. Meestal duiken ze kort en ondiep (tot max. 20 meter en 1 minuut), waardoor Haenyeo geen last hebben van 'Taravana', de decompressieziekte van de parelduikers. De invasie van het land door Japan in 1910 opende de enorme Japanse markt voor de Haenyeo.

De prijzen van o.a. abalone stegen fors.

Abalone is een delicatesse en de schelpen zijn populair in de decoratie- en juwelenindustrie. Een kilo van deze weekdieren kostte tot voor kort meer dan $100 op de Aziatische markten.

Foto's (4): Greetje Buysse.

Haenyeo

Sommige Haenyeo zijn meer dan 80 jaar oud.

Door hun feitelijk monopolie op de vangst werden de arme Haenyeo steenrijk. Ze investeerden massaal in immobiliën en bedrijven en vormden met de jaren een sterke financiële en politieke macht in Korea.

Ze verdienen nog altijd veel respect, maar hebben tegelijkertijd een slechte reputatie.

Het zijn taaie vrouwen die maffiapraktijken niet schuwen. Sinds de jaren '70 maken machines de landbouw mogelijk op Jeju.

Mandarijnenteelt en later toerisme werden belangrijker dan de Haenyeo. Australië begon abalone industrieel te kweken. De prijzen kelderden en oudere Haenyeo vinden geen vervanging.

Sinds 2016 zijn de Haenyeo door UNESCO erkend als cultureel werelderfgoed.

Meestal duiken ze kort en ondiep (tot max. 20 meter en 1 minuut), waardoor Haenyeo geen last hebben van 'Taravana'.

Advertentie

Vlaams specialist duikreizen!

www.dive-along.com - info@dive-along.com

18

Hippocampus mei/juni 2022

Na de show kun je in hun 'levend museum' voor een exorbitant bedrag van een lekkere abalonesoep proeven. Het zijn precies stukjes gummi in wat pikant zeewater. Hoe mensen daar ooit rijk van zijn geworden, is voor ons een raadsel. Over de versheid van het product is er echter geen twijfel en voor

Foto: Greetje Buysse.

Tegenwoordig zijn minder dan 2.500 Haenyeo actief op Jeju, de meerderheid ouder dan 60 jaar. Ze duiken vooral om de traditie in leven te houden. Je kunt ze in de buurt van de 'Sunrise Peak' of Seongsan Ilchulbong, aan het 'huis van de duikende vrouwen' in actie zien. Voor een toegangsprijs van 2 dollar moet je geen oogverblindende show verwachten. Voor dat geld mag je ze zien werken en dulden ze dat je wat foto's maakt. Je kan ook niet meeduiken, dat zou een zware inbreuk betekenen op hun 'chasse gardée'. Nog indrukwekkender dan hun archaïsch materiaal is hun gevorderde leeftijd. Sommige Haenyeo zijn stokoud, een stuk boven de 80! Ze duiken weliswaar niet zo diep en niet zo lang, maar je moet het toch maar doen op die leeftijd.

Hoe mensen hier ooit rijk van zijn geworden, is voor ons een raadsel…

die hoge prijs eet je gegarandeerd een stuk erfgoed en geschiedenis. Dat kan ook tellen… 

Video: https://tinyurl.com/jejuduik

LAURENT SCHMITZ & GREETJE BUYSSE

Advertentie

AL1 3 0 0 NP CAM O

DE KLEINE ONTDEKKINGSLAMP VAN JE DROMEN 2 h a u to n o m ie , 1 3 0 0 lu m e n s te r k, 1 0 ° s tr a lin g s h o e k

c o n t a c t : t a rc y @ c d s - p ro . c o m / w w w. c u s t o m d i v i n g s y s t e m s . c o m

Hippocampus mei/juni 2022

19

Reportage Foto: Wim Bollein.

Biologie

Allen Coral Atlas Online

Ondiepe koraalriffen van de wereld in kaart gebracht Het lijkt een onbegonnen werk en dat zal het lange tijd ook geweest zijn. Dankzij de modernste computertechnieken is men erin geslaagd om in drie jaar tijd meer dan twee miljoen satellietfoto's en een gigantische hoeveelheid veldgegevens te combineren tot indrukwekkend gedetailleerde kaarten van de ondiepe koraalriffen overal ter wereld. En het beste nieuws is dat ze vrij raadpleegbaar zijn.

H

et 'Allen Coral Atlas'-project (www. allencoralatlas.org) werd opgezet en gefinancierd door Vulcan Inc., de filantropische organisatie van Paul Allen (de minder gekende ex-topman en medeoprichter van Microsoft). De 'Allen Coral Atlas' is een baanbrekend hulpmiddel voor het behoud van koraal, mogelijk gemaakt door de 'Arizona State University' en ontwikkeld in samenwerking met

de 'University of Queensland', 'Planet Ltd', de 'Coral Reef Alliance', 'National Geographic', 'Vulcan Inc.' en koraalrifwetenschappers van NGO's en particuliere entiteiten.

Planet Ltd (www.planet.com) biedt dagelijks satellietgegevens die bedrijven, overheden, onderzoekers en journalisten helpen de fysieke wereld te begrijpen en actie te ondernemen.

De Coral Reef Alliance (https://coral.org) is een non-profit milieu-ngo die is opgericht om koraalriffen te helpen om zich aan te passen aan klimaatverandering.

20

Hippocampus mei/juni 2022

Deze brede samenwerking zorgt ervoor dat de digitale atlas een uitgebreide tool is geworden die voortdurend wordt bijgewerkt.

Dat maakt hem perfect geschikt voor we-

tenschappers die op deze manier quasi in real time de staat en de evolutie van de riffen kunnen volgen. Op basis van deze kaarten en de monitoringssystemen zullen de koraalbeschermers beter in staat zijn om de gevolgen van de klimaatverandering (en andere milieucrisissen) op te volgen en ze te signaleren aan de beleidsmakers en planners. En dat is nu meer nodig dan ooit, aangezien de huidige modellen voorspellen dat maar liefst 70 tot 90 procent van de koraalriffen in 2050 verloren zal zijn als gevolg van opgewarmde, vervuilde en verzuurde oceanen.

Hoe ging men te werk?

De schaal van het project, de nodige rekenkracht en regionale inconsistenties in de structuur en grootte van koraalriffen zorgden ervoor dat een regionale benadering werd toegepast om de riffen in kaart te brengen (zie figuur). De kaartregio's omvatten rifgebieden die zich bevinden tussen 30 graden noorderbreedte en 30 graden zuiderbreedte en in helder en ondiep water liggen (minder dan ongeveer 20 m diep).

Die gebieden zijn geschikt voor informatieverzameling op basis van satellietgegevens.

Foto: Wim Bollein.

Dankzij de 'Allen Coral Atlas' kan je bepalen wat er op de ondiepe riffen van bepaalde regio's te zien is.

De regio's werden bepaald door middel van een combinatie van bestaande wereldwijde bioregionalisaties, die rekening houden met koraalbiogeografie en oceanografie.

Die werden aangepast op basis van visuele beoordeling van de rifgebieden die werden waargenomen op de satellietbeelden, de riftypes, de waterdiepte en de waterkwali-

teit. Dit alles resulteerde uiteindelijk in 30 regio's.

De ontwikkelde karteringsbenaderingen zijn gebaseerd op de twintig jaar ervaring van de University of Queensland met betrekking tot het combineren van rifkennis, veldgegevens en aardobservatieprocessen om koraalriffen in kaart te brengen en te monitoren. Het

onderzoek zelf combineerde 450 veldgegevenssets van onderzoekers wereldwijd met behulp van geavanceerde machine learning (A.I.) en geautomatiseerde contextuele bewerkingsbenaderingen. Dat heeft geleid tot de hoogste ruimtelijke en thematische resolutie van koraalriffen die iemand ooit gezien heeft.

De regio's die in kaart gebracht werden.

Hippocampus mei/juni 2022

21

duikers, snorkelliefhebbers en vrijduikers Als NELOS-duikers wordt ons een groot besef bijgebracht van de waarde van de onderwaterwereld en uiteraard zijn de koraalriffen hiervan een exponent. Alle initiatieven die bijdragen tot het behouden en bewaren van de koraalriffen zijn dus lovenswaardig.

Als duiker kun je de 'Allen Coral Atlas' gebruiken om het rif op te zoeken waarop je gaat duiken of reeds op gedoken hebt. Op de atlas kun je de opbouw van het rif zien, alsook de hoge resolutie satellietbeelden. Door een lijn om het rif te tekenen, met de tools die beschikbaar zijn op de website of door het rechtstreeks ingeven van een 'EEZ-boundary', kun je de beelden en kaarten downloaden. Je kan een URL kopiëren met daarin je GPS-positie, die je dan kan bezorgen aan je buddy's. Ook het linken van foto's is mogelijk.

Het doel van de 'Allen Coral Atlas' (www.allencoralatlas.org) is om belanghebbenden, variërend van lokale gemeenschappen tot regionale en nationale overheden, te helpen hun doelstellingen voor het behoud van koraalriffen te bereiken.

Met de atlas hebben koraalbeschermers, rifbeheerders en wetenschappers toegang tot informatie die nog nooit eerder op deze schaal beschikbaar was.

De EEZ, een afkorting voor de exclusieve economische zone, is een grens die landen in staat stelt om de natuurlijke hulpbronnen in de wateren binnen hun 'grenzen' voor visserij- en niet-visserij-industrieën te reguleren.

Op die manier werken we allemaal mee aan een groter bewustzijn en zo hopelijk een verdere bescherming van de wereldwijde koraalriffen …  WIM BOLLEIN

Op de atlas kun je de opbouw van het rif zien, alsook de hoge resolutie satellietbeelden.

22

Hippocampus mei/juni 2022

NT IO

NA

U

S

IP

ES

ME

PROF

SCUBAPRO TESTDAGEN 2022

L D IVIN G

EQ

Tijd voor je eerste duik op de SCUBAPRO-TESTDAGEN: Zaterdag 25/06 & Grijp je kans. Try before you buy! Droogpakken, Zondag 26/06 2022 verschillende ademautomaten, bcd’s G2 en HUD computers, vinnen en maskers

ZILVERMEER – MOL – BELGIË

START = 10.00 u - LAATSTE DUIK = 16.00 u

Kom naar het Zilvermeer in Mol en geniet van je eerste duik, begeleid door toffe instructeurs van NELOS vzw (de Nederlandstalige Liga voor Onderwateronderzoek en -Sport). Bovendien krijg je gratis materiaal van SCUBAPRO aan om uit te testen.

Je betaalt enkel de inkom van het Zilvermeer. Huis Cuylaerts en Watersportcentrale organiseren, in samenwerking met SCUBAPRO en NELOS, de SCUBAPRO-testdagen 2022.

Inschrijven voor een gratis duikinitiatie kan via initiatie@nelos.

Professionele duikbegeleiding door NELOS

NELOS

DUIKSPORT

duikmateriaal.be

nelos.be

diving.nuclea.be

scubapro.eu

watersportcentrale.eu

zilvermeer.be

Hippocampus mei/juni 2022

23

Reportage Biologie

De Grote Schelpenteldag Markante verschillen met Nederland op vijfde Grote Schelpenteldag Zaterdag 19 maart 2022 was het weer zover. Voor de vijfde keer op rij organiseerde het VLIZ in tien gemeenten aan onze kust de schelpentelling. Hierbij is het de bedoeling is dat de deelnemers op die plaatsen honderd schelpen verzamelen volgens een geijkte methode, om ze naderhand bij een telpost te determineren met de hulp van de daar aanwezige schelpenkenners.

D

it jaar organiseerde ook het natuurhistorisch museum Naturalis in Leiden op dezelfde dag een schelpentelling op zeven Zuid-Hollandse stranden en eentje op Texel in het kader van Leiden2022 – European City of Science. Hierbij werd dezelfde Vlaamse methode van verzamelen toegepast. De perfecte gelegenheid dus om de schelpenpopulaties op Vlaamse en Nederlandse stranden met elkaar te vergelijken.

Het was een mooie dag, wat zich weerspiegelde in het aantal deelnemers. In Neder-

24

Hippocampus mei/juni 2022

land werden zo'n 21.000 schelpen geteld, in België 38.000. In totaal werden er 60 soorten gedetermineerd. Twee derde hiervan werd zowel in Nederland als in Vlaanderen gevonden.

Op onze stranden werd de jaarlijkse top vijf nog eens bevestigd: het nonnetje (37%), de halfgeknotte strandschelp, de kokkel, de mossel en de Amerikaanse zwaardschede.

In Nederland bestond de kopgroep uit de halfgeknotte strandschelp, de ovale strandschelp, de Amerikaanse zwaardschede, de kokkel en de stevige strandschelp.

Het nonnetje kwam bij onze noorderburen pas op de achtste plaats en vertegenwoordigde nauwelijks 2% van de gevonden schelpen. Dit zou te maken hebben met de nabijheid van het Schelde-estuarium. Dat bevat meer slib en herbergt meer veenformaties dan de zandige Zuid-Hollandse stranden. Slib vormt de ideale habitat voor nonnetjes, terwijl veenbanken dan weer geschikt substraat zijn voor de Amerikaanse en witte boormossel. Boormosselen haalden dus niet eens de Nederlandse top tien, terwijl ze in Vlaanderen negen procent van alle gevonden schelpen uitmaakten.

Als de Nederlanders een volgende keer ook in Zeeland zouden gaan tellen, dan zouden de resultaten vermoedelijk ook meer met de Vlaamse overeenstemmen, volgens de mening van het VLIZ en Naturalis.

Gezien het succes van hun eerste teldag – een tweehonderdtal vrijwilligers nam deel – overwegen de Nederlanders volgend jaar een landelijke schelpenteldag te organiseren.

penteldag surfen en de basiscursus of masterclass schelpen determineren herbekijken (www.groteschelpenteldag.be). Zo ben je alvast goed voorbereid voor de volgende editie van dit evenement. 

Tien procent van alle schelpen waren exoten. Dat schommelt rond hetzelfde aantal als bij de eerste telling in 2018. Toen werden er 58 verschillende soorten geteld en waren er dertien procent exoten. Nieuw was de vondst van de tere hartschelp, een warmteminnende soort die aan een opmars uit Zuid-Europa bezig is en recent nu ook in de Noordzee voorkomt.

Voor wie meer te weten wil komen over schelpen kan naar de website van de schel-

STEF VAN UFFEL

Masterclass schelpen determineren Foto: De grote schelpenteldag.

Basiscursus schelpen determineren

Hippoëzie

Het verhaal van de zondige zee en de zeedige zon

Foto: Inara Prusakova.

De zondige zee neemt mijn dromen in haar golven mee en stil speelt de zee met de zon, de zondige zee De zeedige zon schijnt stralen in een grabbelton en stil danst de zon mee met de zee, de zeedige zon Erik Hebberecht

Hippocampus mei/juni 2022

25

Club in de kijker Nuclea bij de steengroeve Vodelée - 1978.

Nuclea Diving Club viert 60 jaar

26

Hippocampus mei/juni 2022

Op 3 maart 1962 is de sectie duiken Nuclea Diving Club opgericht. Dat was 60 jaar geleden en dus vieren we in 2022 een diamanten jubileum. Ja, we spreken over een duiksectie, want Nuclea Diving Club is namelijk een sectie van de Koninklijke Nuclea. Deze vzw is een grote sportvereniging die in 1959 werd opgericht rond de nucleaire bedrijven van Mol en telt meer dan 2.000 leden.

Hippocampus mei/juni 2022

27

In de beginfase had Mol geen zwembad en werd er getraind in zwembad Kursaal te Turnhout. Daarna kon de club beginnen trainen in zwembad Den Uyt en sinds 2019 in het nieuw zwembad Vita Den Uyt in Mol. De zwembadtrainingen worden verzorgd door onze eigen gemotiveerde AI’s en instructeurs. De theorielessen worden verzorgd door ons eigen kader en voor de hogere brevetten kunnen we steeds een beroep doen op LIMOS, AVOS en NELOS. Daarnaast staat een vul- en uitleendienst ter beschikking van de leden.

60 jaar konden we niet ongezien laten passeren. We organiseerden een volledige feestweek om het te vieren. De werkgroep ontwierp zelfs een eigen logo.

We gingen op maandag van start met een foto boven en onder water, gevolgd door een duik in het Zilvermeer op woensdag en een filmavond op donderdag. En dat was niet zomaar een film. We speelden maar liefst 70 minuten beeld en klank over de beginjaren van onze Nucleanen. Leuke en grappige herinneringen. Vrijdagavond werd nog duik georganiseerd in onze eigen zwemvijver aan het strandje van Nuclea.

Op zaterdag sloten we de viering af met een receptie, waarop onze voorzitter Fleur

28

Hippocampus mei/juni 2022

Groepsfoto 14/03/2022.

De burgemeester, Leo en Fleur.

Foto: Eugeen Essers.

Drie pioniers lagen aan de basis van onze de club: Jean-Pierre Valentin als eerste voorzitter, die zijn middelbaar brevet bij CAS, een club in Schaarbeek, had gehaald; Henri Massaux als materiaalmeester, die kort nadien de tweede voorzitter werd en G. Kuhn als secretaris. Even later werd Massaux administrateur van het grote Nuclea en deed hij troonsafstand bij de duikers ten voordele van Lambert Sequaris. Op dat moment werd Walter van Lierde ondervoorzitter, gevolgd door Jos Thirion. Eduard Bosschaert nam het secretariaat over. Het is deze beperkte groep die de club heeft grootgebracht.

Foto: archief Nuclea.

G

een feest zonder een beetje geschiedenis. Nuclea Diving Club werd in 1962 lid van BEFOS, onze Belgische duikfederatie die toen 5 jaar jong was. We werden als 6e Nederlandstalige en 14e Belgische club geregistreerd.

Aanvankelijk startte onze club met 18 leden – of moeten we zeggen atoomduikers? – en het ledenaantal groeide in de daaropvolgende maanden en jaren tot boven de 100.

Nog steeds hebben we gemiddeld 100 leden en bijna 500 historische leden!

Foto: archief Nuclea.

Club in de kijker

Clubfoto onder water ter gelegenheid van het 60-jarig jubileum van Nuclea.

Eysermans de obligate speech gaf en ‘s avonds maakten we de dansvloer onveilig op het avondfeest aan het Zilvermeer.

Onze 2*I Geerts Leo is sinds 1967 ononderbroken actief en dus al 55 jaar trouw lid, een record. Hij werd dan ook in de bloemetjes gezet door de burgemeester en onze voorzitter. Leo dook voor het eerst met een helm in 1962 en behaalde zijn elementair brevet in 1968. Hij heeft intussen meer dan 4.000 duiken en 10.000 uur onder water ingelogd.

Foto: archief Nuclea.

Bij het 50-jarig bestaan liet onze duikclub een mooi beeld te water. Dit jaar was het de intentie zestig vissen uit te zetten in het Zilvermeer, maar dit initiatief moet nog eventjes wachten op het project om het Zilvermeerwater met drijvende ecosystemen helderder te maken.

Clubduik op de Oosterschelde.

Ondanks de 60 jaren is onze club een goed georganiseerde en gezellige brok enthousiasme. We organiseren het hele jaar door activiteiten en korte uitstappen. Ook reizen in Europa en ver daarbuiten worden door ons georganiseerd en dit steeds met veel belangstelling van de leden. Het is leuk vertoeven bij Nuclea Diving Club.  BART GILIS

Neptunus op bezoek bij Nuclea.

Foto: archief Nuclea.

Speech van de voorzitter.

Foto: archief Nuclea.

Foto: Eugeen Essers.

Leo met Fenzy (Spiro Technique) en Royal Mistral.

Hippocampus mei/juni 2022

29

Reportage Duikplaats

Op ondiepte verdringen de organismen elkaar op de harde substraten.

Duik mee in het Veerse Meer Het Veerse Meer is een kunstmatig brakwatermeer in de provincie Zeeland. Het is ontstaan door afdamming van het Veerse Gat in het kader van de Deltawerken.

H

Het Veerse Meer is 22 kilometer lang. De breedte varieert van 150 tot 1.500 meter en de totale oeverlengte bedraagt 55 kilometer. De diepte varieert fors en bedraagt maximaal 25 meter, met een gemiddelde van 5 meter. Het waterpeil wordt in de zomer hoog gehouden en in de winter laag.

De totale wateroppervlakte bij NAP bedraagt 2030 hectare. In het meer bevinden zich 13 grote en kleine eilanden. Door de instroom van zoet water uit onder andere de polders en weilanden, daalde het zoutgehalte in het meer na de afdamming jaar na jaar. Verschillende soorten planten en dieren verdwenen door de dalende saliniteit van het water. Sinds mei 2004 wordt er echter via de Katse Heule opnieuw zout water uit de Oosterschelde aangevoerd, waardoor het zoutgehalte weer toeneemt.

De saliniteit in de Noordzee bedraagt vandaag, langs de Nederlandse kust ± 35‰ tegenover ± 29‰ in het Veerse Meer.

30

Hippocampus mei/juni 2022

Foto: Roel Van der Mast.

et Veerse Meer ligt ten zuiden van het eiland Noord-Beveland en ten noorden van Walcheren en Zuid-Beveland. In het westen is het van de Noordzee afgesloten door de Veerse Gatdam die in 1961 werd gesloten. In het oosten is het van de Oosterschelde afgesloten door de Zandkreekdam sinds 3 mei 1960.

Vóór de afdamming was dit gewoon een zeearm van de Noordzee. In Hippo 288 (de Tachtigjarige oorlog in de Scheldedelta) kwam je te weten dat er hier in het verleden menig robbertje is uitgevochten om het bezit van dit gebied en de bloeiende handelsroute.

In Hippo 284 (Stille dood van het Veerse Meer) kon je al lezen dat er echter een nieuw probleem de kop opsteekt. Op basis van een visuele inventarisatie, verspreid over het gehele oppervlak van het Veerse Meer, is grootschalige zuurstofloosheid waargenomen. Al vanaf 3 meter diepte is de bodem ongezond en hebben anaerobe bacteriën en schimmels de overhand.

Bodemorganismen kunnen niet leven in een dergelijke omgeving. Enkel dicht onder de wateroppervlakte of op plaatsen waar nog enige stroming voorkomt, is de bodem minder aangetast. Hoe meer je

meters onder het wateroppervlak treffen we ook hier een grootschalige zuurstofloosheid aan. Onderzoekers hebben echter geen pasklare oplossing. Misschien biedt een opening onderaan de Brouwersdam soelaas. Op de bodem zou dan de zware zuurstofloze onderlaag vanaf een diepte van 25 à 30 meter naar zee geheveld wor-

Toch gaan we het proberen… Je bent hier namelijk, net als in de Grevelingen, niet afhankelijk van het getij. Op het eiland Tholen zijn er ook een aantal duikstekken waar je buiten de kentering kan duiken en die kan je dan perfect combineren met een HW- of LW-duik voor of na. Maar wat doe je aan de kant van Wemeldinge als je een

Duikplaats de inlaag (Wolphaartsdijk), helemaal naar het oosten ligt de jachthaven.

Foto: Jan Dieu.

Om de negatieve processen voor de waterkwaliteit en ecologie tegen te gaan, is in 2004 een doorlaatmiddel in gebruik genomen, waardoor betere wateruitwisseling tussen de Oosterschelde en het Veerse Meer mogelijk werd. Dit doorlaatmiddel in de Zandkreekdam bestaat uit twee openingen van 5,5 bij 3 meter breed en 82 meter lang. Het maakt een wateruitwisseling van gemiddeld 40 m3/s mogelijk. Het doorlaatmiddel heet de 'Katse Heule' en is vernoemd naar het nabijgelegen dorp Kats en het woord 'Heule' dat Zeeuws is voor waterdoorlaat.

den. Kan dit ook in het Veerse Meer verbetering brengen?

Hoe maak je nu een NELOS-duiker warm om toch eens te gaan duiken in het Veerse

tweede duik wenst te doen? Waar naartoe als je het tij mist en niet wil gaan driften?

Wat doe je als je in Vlietepolder van de dijk afgeblazen wordt en blijkt dat je beter de meteo had gecheckt die ochtend?

Foto: Roel Van der Mast.

Sponzen zetten zich vast op de japanse oesters.

westwaarts opschuift (verder weg van de instroom uit de Oosterschelde), hoe erger de toestand wordt.

Dit probleem stelt zich echter niet enkel in het Veerse Meer, ook het Grevelingenmeer kampt met eenzelfde probleem. Enkele

Meer? Vergelijken met de Oosterschelde is onmogelijk. In het Veerse Meer vind je geen kolonies hydroïdpoliepen, kokerwormen en massa's brokkelsterren op diepte en heb je geen ontmoetingen met pijlinktvissen of sepiola's op het zand terwijl je meeglijdt met de stroming.

De oplossing ligt op enkele minuten rijden: het Veerse Meer!

We nemen contact op met Roel Van der Mast. Roel is NOB-duiker en een prima onderwaterfotograaf. Hij is daarnaast ook vrijwilliger van de Commissie Deltagebied Hippocampus mei/juni 2022

31

Reportage Duikplaats

Vistuig op de achtergrond, er is dus toch nog meer leven in het Veerse meer.

Op diepte zijn er voor deze grondel maar weinig mogelijkheden om zich te verbergen.

en auteur van de 'Stille dood van het Veerse meer – Inventarisatie Zuurstofloosheid 2020-2021'. Hij woont vlakbij het meer en kent het als zijn broekzak. Met 50 Veerse Meer duiken per jaar is hij onze ideale gids.

Inderdaad, het Veerse Meer heeft zijn beperkingen. Behalve in de topwaterlaag is er overal een tekort aan zuurstof. Het ontbreekt er dan ook aan enige vorm van fauna en flora, zodra je enkele meters diepte maakt. Berg je vooroordelen dus op en tik volgende keer eens Geersdijk of Wolphaartsdijk in op je gps.

Al is het geen Grevelingenmeer, toch heeft het Veerse Meer veel potentieel en dat weet ook Roel. Als fotograaf gaat hij op zoek naar de speciale plekjes die interessant zijn om op beeld vast te leggen.

Fuiken, steigers, veenwanden en mosselhangculturen behoren tot zijn favorieten. Ook heeft hij héél goede ervaringen met de houten damwand van de jachthaven van Wolphaartsdijk. Op een zonnige ochtend priemt het licht er feeëriek door de gaten van de begroeide planken. De sponzen, mosselen en zakpijpen op het verweerde hout hullen zich dan in een gouden gloed.

32

Foto: Koen Crabbe.

Foto's (2): Roel Van der Mast.

Het Veerse Meer was vroeger open zee, waardoor de oude zeedijken nu de oever van het meer vormen. Het harde substraat is bijna volledig overwoekerd met oesterbedden en vormt zo een heel verrassend rif. De houten palen, touwen en kettingen die je her en der tegenkomt, zijn prachtig begroeid en vormen een ideale thuis voor spookkreeftjes en weekdieren.

Hippocampus mei/juni 2022

De Japanse kruiskwal, een pittig baasje.

Vorige zomer konden er zelfs wasrozen gespot worden. Tussen de wieren vind je er slakjes en als het water wat opwarmt, kom je er ook de Japanse kruiskwal tegen.

Dan pas je beter op, want contact met deze exoot kan zeer pijnlijk zijn en veroorzaakt een branderig gevoel met roodheid en soms blaasjes.

Naast mooi is het rif ook héél delicaat en daarom verdient het zeker onze speciale aandacht. Wees steeds correct uitgetrimd om zo de fauna en flora tijdens de eerste

Naast krab staat er vandaag paling op het menu.

Foto's (2): Roel Van der Mast.

Eetbare mosselen.

meters niet te beschadigen. Hoewel het hier ideaal isom te duiken met beginnelingen, moet je er steeds op letten het broze ecosysteem niet te beschadigen tijdens opleidingsduiken of groepsduiken. Wandel niet over de oesterbedden bij het te water gaan en er weer uitkomen. Er zijn echter nog andere waterliefhebbers die afzakken naar het Veerse meer. Tijdens de zomermaanden is hier ook veel beweging aan het oppervlak. Plezierjachten, zeilers en waterskiërs zijn talrijk en komen soms heel dicht bij de oever.

Maak er nooit een opstijging zonder OSB, al is het water maar enkele meters diep!

Volgende kantduikstekken zijn zeker een bezoekje waard:

gepast, in het zomerseizoen leggen hier boten aan. Grote kans om platvis te zien.

• Vrouw Holle Deze duikstek dankt haar naam aan een boze buurtbewoonster die niet te spreken was over de duikers die op haar terrein parkeerden.

Adres: kruising Polredijk/ Noorddijk, Vrouwenpolder.

Parkeerplaats: weinig. Parkeer in de berm langs het fietspad.

Afstand duikplaats: 300 m.

Geschikt voor: alle niveaus.

Het steigertje dat hier ligt, vormt een leuk duikobject. De meerpalen zijn mooi begroeid met zakpijpen en anemonen. Op-

• Polredijk 85 (Transformatiehuisje) Adres: Polredijk, Vrouwenpolder.

Parkeerplaats: ruime parking.

Geschikt voor groepen.

Afstand duikplaats: 400 m.

Geschikt voor: ervaren duikers.

Je gaat gemakkelijk te water via de betonnen trap. Duik rechtsom naar de mosselhangcultuur die prachtig begroeid is. Op ondiepte vind je ook wel klein leven tussen de blokken.

• Zilveren Schor/ Harbour Village Adres: Zilverenschorweg 1, Arnemuiden.

Hippocampus mei/juni 2022

33

Reportage Duikplaats

Parkeerplaats: het park met watervilla's is nog in aanbouw. Er komt een restaurant, sauna, zwembad en steiger. Parkeren doe je nu links op het domein voor het restaurant. Vóór de electriciteitscabine wandel je naar de bomen, dan volg je het pad door het bos naar het meer.

Afstand duikplaats: 250 m.

Geschikt voor: gevorderde en ervaren duikers.

Te water gaan doe je aan het eind van een paadje dat vertrekt aan de linkerzijde van het gebouw.

Deze duikstek is echt wel uniek. Op ondiepte bestaat de hele wand uit overhangende veenbanken. Tussen de 2 en 8 meter ontdek je holte na holte, al dan niet speciaal begroeid. Opgepast echter, voor de overvarende pleziervaart rondom het park. Navigeer daarom naar het westen (en terug) en duik hier enkel in de wintermaanden.

Niet geschikt voor groepen.

Roel Van der Mast met buddy.

Het zonlicht priemt door de houten damwand van de jachthaven in Wolphaartsdijk.

34

Hippocampus mei/juni 2022

Foto's (2): Roel Van der Mast.

• Inlaag Wolphaarsdijk Adres: Veerweg / Wolphaartsdijkse Veer, Wolphaartsdijk Parkeerplaats: parkeren doe je in de berm aan de trap over de dijk.

Je moet dan nog enkel de dijk oversteken.

Afstand duikplaats: 150 m.

Geschikt voor: alle niveaus Het rif is het mooist verderop naar het westen. Wie oostwaarts duikt kan (op een zonnige ochtend) langs de prachtige wand van de jachthaven duiken. Betoverend mooi, maar enkel op rustige dagen te benaderen wegens de alomtegenwoordige pleziervaart. Er staan ook enkele rijk begroeide palen en er is een touw vol spookkreeftjes. Tussen het wier vind je er honderden groene wierslakken en in de zomer ook wel eens Japanse kruiskwallen.

• Geersdijk Adres: Geersdijksekaai, Geersdijk Parkeren: er is een ruime parking, leuk strandje dus ideaal voor groepen.

Afstand tot aan de duikplaats: 50 m.

Geschikt voor: gevorderde duikers.

Mooie plek tot 5 m diepte, in het voorjaar worden er visfuiken geplaatst.

Ideaal voor fotografen.

Hoe meer naar het westen, hoe mooier het rif. Aan de staken die slechts enkele meters voor je staan aan het strandje werden vorige zomer twee wasrozen gespot. Hier heb je eveneens kans om pijlinktvissen en sepia's waar te nemen.

Aan Geersdijk kan zelfs de familie mee, er is ruime parking en een strandje.

Foto: Koen Crabbe.

Foto's (2): Roel Van der Mast.

De holtes, uitgesleten in de veenwand bij duikstek Zilveren Schor, zijn uniek.

Wasroos, Geersdijk.

Ook voor de bootduikers zijn er enkele leuke duikstekken:

en voor duikers die buiten het getij wensen te duiken.

• • • •

De dijk ten westen van Geersdijk Hangcultuur Haringvreter Hangcultuur Kortgene De dijk tussen Trafohuisje en Vrouw Holle

Je kan je duik natuurlijk ook combineren met een duik in de Oosterschelde vooraf. Met de huidige brandstofprijzen kan je maar beter maximaal profiteren van je verplaatsing.

Het Veerse Meer is een prima stek voor wie kan genieten van een ondiepe, relaxe duik

Het Veerse Meer is een ideale plaats voor fotografen en duikers die graag

op zoek gaan naar macro. Het leven zit hier héél ondiep, wat zorgt veel natuurlijk licht. Op de harde substraten als basaltblokken en meerpalen lijken de organismen elkaar wel te verdringen om in de spotlight te komen. Blijf je er echter steeds van bewust dat hoe beter het weer, hoe meer beweging er aan de oppervlakte is!  JAN DIEU

Advertentie

Europlongée Boulouris

Alles inbegrepen van maandag tot vrijdag: 5 nachten, volpension

10 duiken aan € 539 per persoon.

Diep duiken: 6 duiken aan € 336 per persoon. (vullen met zuurstof mogelijk) 6 personen minimum

www.europlongee.fr FAX: 04 94 19 03 26 GSM: 06 09 18 53 74 • contact@europlongee.fr

ENKELE VAN ONZE PARTNERS: SCUBAPRO SUB GEAR BARE SUUNTO UWATEC SHEARWATER METALSUB BIGBLUE RIFF GREEN FORCE MARES SEAC PROCEAN DIVESYSTEM UK DICAPAC BRIGHT WEIGHT SEALIFE

DUIKCOMPUTERS DUIKLAMPEN ADEMAUTOMATEN DROOGPAKKEN JACKETS, …

showroom Hofeinde 21, 2350 Vosselaar, België Tel: +32(0)14 61 12 60 E-mail: Hcv.Bvba@Pandora.Be www.duikmateriaal.be

Hippocampus mei/juni 2022 Adv euro_plongee_20210127.indd 1

27/01/2021 16:16:31

35

Groepsfoto voor de jubileumduik in de Blaarmeersen.

Foto: fvv.

Club in de kijker

Koninklijke Sportduikclub

Gentse Dolfijnen bestaat 60 jaar Op zaterdag 23 april 2022 vierde duikclub 'Gentse Dolfijnen' zijn zestigste verjaardag met een jubileumduik in de Blaarmeersen, gevolgd door een heus galabal.

D

uikschool 'Gentse Dolfijnen' zag het levenslicht in 1962 en is met stamnummer 02 de oudste actieve duikclub van Oost-Vlaanderen.

De Gentse Dolfijnen vierden hun zestigste verjaardag met een jubileumduik in de Blaarmeersen.

Het waren ook jaren van sociaal dienstbetoon. De Gentse brandweer beschikte in de jaren 60 nog niet over een duikteam, waar-

36

Hippocampus mei/juni 2022

Foto: fvv.

Na de beginjaren, waarin geëxperimenteerd werd met zelfgemaakt duikmateriaal en het duikonderricht vooral gebaseerd was op de eigen ervaring, werd gezocht hoe men de club beter kon organiseren en structureren.

Zo kregen de instructeurs elk een specifieke taak in de duikopleiding. Het ledenaantal groeide en er werden duikuitstappen georganiseerd in binnen- en buitenland.

Foto: Cedric Matthys.

Rudi Schollaert (79) uit Gentbrugge is het oudste lid van de club en duikt al 52 jaar. " Als duiker heb ik de wereld gezien", mijmert Rudi. "Van Australië, Soedan tot heel Zuid-Europa: onze hobby brengt je overal. Samen met de club gaan we vaak op reis om te gaan duiken. Ik hoop het alvast nog lang te kunnen doen. Zolang mijn gestel meekan, blijf ik ervoor gaan", zegt hij.

Eén grote familie In totaal tellen de Gentse Dolfijnen 168 leden. De club bloeit, aldus ondervoorzitter Geert Leutenez. “We zijn de oudste nog actieve duikclub in Oost-Vlaanderen", zegt hij trots. “We gaan er prat op dat bij ons iedereen kan leren duiken op z’n eigen ritme, zonder competitie.

We zijn één grote familie”.

Steeds meer vrouwen ontdekken de duiksport. Julie: “Ik ben blij dat ik de stap zette. Eerst vroeg ik een initiatie in het zwembad aan en volgde daarna de opleiding. Nu neem ik elke kans om mee te duiken, hier in de Blaarmeersen maar ook in de Oosterschelde, de put van Ekeren of oude steengroeves.

Onder water overvalt je de rust, het is zalig gewoon, zo heb je geen yoga meer nodig”.

'Gentse Dolfijnen' staat in de jaren tachtig mee aan de wieg van OVOS, het overkoepelend orgaan voor alle Oost-Vlaamse NELOS-clubs en Rudy Schollaert, het oud-

ste nog actieve lid van 'Gentse Dolfijnen', was de eerste hoofdredacteur in het redactieteam van onze Hippocampus. Jacques Blanpain en Cecile Boone stichtten als verwoede filmers de 'Onderwater Film- en Foto Commissie NELOS' op.

Ze trokken meteen ook internationale aandacht, waardoor ze in 1988 voor koning Hussein in Jordanië de internationale onderwaterfotowedstrijd 'Royal Blue Dolphin' mochten organiseren.

Als enige club in het Gentse heeft 'Gentse Dolfijnen' altijd een eigen clubhuis gehad.

Momenteel is het gevestigd in het stationsgebouw van Gentbrugge. Een eigen clubhuis komt de familiale sfeer van de club ten goede. Partners en kinderen van duikers zijn er immers steeds welkom en de club kan er ook haar rijk foto- en filmarchief in kwijt, evenals een kleine bibliotheek vol met interessante duiklectuur.

Naar aanleiding van het zestig jarig bestaan heeft de club echter ook enkele vragen aan het Gentse Stadsbestuur: • De duikinfrastructuur aan de Blaarmeersen is echt wel aan verbetering toe. Er is nood aan een omkleedruimte en aangepast sanitair. Dit zou voor alle Gentse en Oost-Vlaamse duikclubs,

Foto: Luc Beets.

door duikers van 'Gentse Dolfijnen' meermaals interventies hebben gedaan.

Rudi Schollaert, geflankeerd door Jozef Van den Berghe (voorzitter NELOS), maakte tijdens de eerste AV NELOS reklame voor het '6e International Underwater Film & Photo Festival'.

alsook de Gentse brandweer zeker een meerwaarde zijn.

• Een oud zeer is ook de kostprijs van een duikvergunning voor de Blaarmeersen.

Die is, ter vergelijking, drie keer duurder dan een vergunning voor de put van Ekeren.

• Een drijvend ponton ter hoogte van de grootste diepte (14 m) staat eveneens op het verlanglijstje. Op die manier kunnen Hippocampus mei/juni 2022

37

Foto: fvv.

Club in de kijker

Aan het duikdok in de Blaarmeersen. Nu nog verkleedruimtes, sanitair en spoelbakken.

er vanaf het ponton een aantal realistische oefeningen uitgevoerd worden.

• Tenslotte zou het uitbaggeren van de Blaarmeersen het geleidelijk aan dichtslibben door het verrottingsproces van alle invallende bladeren kunnen oplossen.

Bij de Gentse Dolfijnen kan je terecht om je weg te vinden in de duiksport. Zo heeft iedereen wel een reden om te duiken: fotograferen of filmen bijvoorbeeld, of gewoonweg de onderwaterfauna en flora leren kennen.

Binnenkort trekken de clubleden naar Egypte met onder andere de Rode Zee (Brothers,

Elphinstone en Daedalus) op het duikprogramma. Je ziet: de 'Gentse Dolfijnen' is met zijn zestig jaar nog steeds springlevend en een ondernemende en bloeiende duikclub.... iedereen voelt zich daar als een vis in het water.  MARIJKE VAN CAUWENBERGHE

Advertentie

Ephyra

Noordzeeduiken - Nieuwpoort Info en reservatie: 09/367 01 22 jan@thebigblue.be

Duikcenter The big Donklaan 26 - 9290 Berlare blue tel: + 32 (0)9 367 01 20

info@thebigblue.be - www.thebigblue.be

Openingsuren:

Alle kwaliteitsmerken - Vulstation 300 bar Nitrox vulstation - Eigen onderhouds- en hersteldienst Herkeuren van duikflessen - Duikopleidingen Nitrox en technical opleidingen

Woensdag en vrijdag: 10u00-12u00 & 13u00-19u00 | Donderdag: 13u00-21u00 | Zaterdag: 10u00-17u00 | Dinsdag enkel op afspraak | Zondag en maandag gesloten Advertentie Hippo 2018.indd 1

38

Hippocampus mei/juni 2022

29/04/2020 9:20:40

Hippocampus mei/juni 2022

39

Reportage Geschiedenis

De geschiedenis van het trimvest Als je door een recente Hippocampus bladert, dan merk je vast dat verschillende duikscholen hun 50e en zelfs 60e verjaardag vieren. Het onderscheid tussen sporten technisch duiken bestond toen niet. Duiken was op zich al avontuurlijk genoeg.

Foto: Coolshots.

Het duo Cousteau-Gagnan had voor de ontspanner gezorgd en dankzij de Corlieu waren er duikvinnen (1914), maar had het trimvest haar intrede al gemaakt? Door wie en wanneer werd ze uitgevonden? Redenen genoeg om op historisch onderzoek uit te gaan.

A

ls we de geschiedenis willen induiken op zoek naar de voorvaderen van ons duikmateriaal, dan moeten we precies bepalen wat we zoeken. Hoewel we het als gemeennaam voor dat soort duikmateriaal gebruiken, zal je verder in

dit artikel lezen dat 'trimvest' in feite een type van 'Buoyancy Compensator Device' of BCD is. Een BCD is een apparaat dat bevestigd is aan een duiker en een variabele hoeveelheid lucht kan opslaan om zo de vlotbaarheid van de duiker te beïnvloe-

den. Op die manier worden de veranderingen in die vlotbaarheid, ontstaan door andere duikuitrusting, gecompenseerd.

Een reddingsvest heeft een positieve invloed op de vlotbaarheid, maar doordat ze slechts eenmaal gebruikt kan worden, bestempelen we ze niet als een BCD. Mocht je dit reddingsmiddel verschillende keren kunnen gebruiken en mocht het opblazen niet een alles-of-nietstoestand zijn, dan zou een avontuurlijke duiker dit wel als BCD gebruiken. Hoewel bovenstaande definitie niet volmaakt is, kunnen we hiermee de geschiedenis induiken op zoek naar de oorsprong van dit stuk duikuitrusting.

het begin

Een modern beeld van Hydna en Scyllias die de meertros van een Perzisch schip doorsnijden. De afbeelding toont Hydna met een rietsnorkel en maakt gebruik van traditionele Griekse vaasmotieven zoals de octopus op de voorgrond en verschillende huidskleuren om mannen en vrouwen weer te geven.

Bron: Onbekend.

Fenzy X3 – 1970.

Dumas – 1950.

40

Hippocampus mei/juni 2022

Fenzy – 1960.

Herodotus schreef over de bekendste duiker uit de Oudheid: de Griek Scyllias. Toen hij rond 460 voor onze jaartelling als gevangene van de Perzische koning aan boord gebracht werd, vernam hij dat Xerxes I van plan was de Griekse vloot aan te vallen. Hij griste een mes en sprong overboord. Onder de dekking van de nacht en met behulp van een holle rietstengel zwom hij van schip tot schip en sneed alle ankerkoorden door.

Scubapro Stab Jacket – 1973.

Wandpaneel met soldaten die een rivier oversteken, drijvend op opgeblazen dierenhuiden, Assyrisch ca. 860 v.Chr. Foto: Nimrud noordwestenpaleis – Brits museum.

Hierdoor dreef de volledige vloot af en werd een Perzische overwinning verijdeld. Voor vrijduiken of snorkelen, zelfs tussen vijandelijke schepen, heb je echter geen behoefte aan een BCD. Deze disciplines kunnen we dus links laten liggen tijdens onze zoektocht.

De oudste afbeelding van een duiker vinden we op een Assyrische houtsnede van een zwemmer met een met lucht gevulde dierenhuid. Was die zak een luchtvoorraad of een middel om te drijven? Indien gebruikt als luchtvoorraad werd er waarschijnlijk uitgeademd in het water. De lucht terug in de dierenhuid blazen, zou tot kopzorgen leiden die de vroege duikers snel ondervonden zouden hebben. Jammer, want anders waren we de eerste toepassing van een 'Close Circuit Rebreather' (CCR) op het spoor gekomen. In de veronderstelling dat de zak een luchtvoorraad was, zou het drijfvermogen van de duiker dalen naarmate hij langer onder water bleef. Een BCD kon toen nuttig geweest zijn, maar zijn 'duikfles' had niet de capaciteit om die op te blazen. Tenzij hij uit-

blies in een tweede zak of tegenlong, waardoor zijn vlotbaarheid niet gewijzigd werd.

De houtsnede toont echter geen twee zakken en dus kunnen de Assyriërs geen claim leggen op de eerste BCD. We vinden in oude Egyptische, Griekse en Romeinse geschriften enkel verwijzigingen naar onderwateractiviteiten met duikklokken en vrijduikers. De eer voor het uitvinden van de BCD gaat dus ook niet naar één van deze volkeren. Toch moeten we een Griek een deeltje van de eer geven, hoewel hij het toen niet besefte. Archimedes was 200 jaar voor onze jaartelling een bekende wetenschapper en kreeg in die hoedanigheid een bijzondere opdracht van zijn koning. Die had namelijk een kroon laten maken van een klomp goud.

Maar was die kroon wel helemaal van goud of had de edelsmid er stiekem zilver bij gedaan? Deze laatste leefde boven zijn stand en dat vond de koning verdacht. Het gewicht klopte, het was precies zoveel als de klomp goud die de koning aan de koninklijke goudsmid had gegeven. Maar ja, dat garandeerde niet dat de kroon helemaal van goud was

Scubapro XBlack – 2013.

en met de toenmalige wetenschap was het niet mogelijk om te bewijzen dat de goudsmid 'stal van de kroon'. De piekerende koning vroeg Archimedes te onderzoeken of de kroon 100% goud was. Archimedes ging aan het werk. Hij wist dat goud een grotere densiteit dan zilver had, maar in die tijd kon men alleen het volume berekenen van regelmatige figuren. Hij kon de kroon tot een kubus ineen timmeren, maar de koning had uitdrukkelijk opgedragen om het gouden voorwerp niet te beschadigen.

Archimedes besloot een bad te nemen om even na te denken. Hij ging in het bad zitten en zag het water stijgen. Toen wist hij het opeens! Als een voorwerp in water zakt, stijgt het water. En zo bedacht hij dat voorwerpen, die gemaakt zijn van hetzelfde materiaal en hetzelfde gewicht hebben, ook dezelfde hoeveelheid water moesten verplaatsen. “Ik heb het!”, riep hij, “Eureka!” Hij sprong het bad uit en rende bloot de straat op, alsmaar roepend “Eureka!” (aldus het verhaal). Later toonde hij de koning en het hof hoe hij aan de hand van de hoeveelheid water die uit

Scubabro X-TEK Pro Tek system twin – 2014.

Scubapro Sidemount – 2016.

Scubapro Master Jacket – 1990.

Hippocampus mei/juni 2022

41

Reportage Geschiedenis

een emmer liep het volume van een voorwerp kon bepalen. Volgens Archimedes' berekeningen was de kroon inderdaad niet van goud alleen gemaakt. De Wet van Archimedes, samen met de algemene gaswet, speelt een hoofdrol in de werking van de BCD. Na de oudheid ebde de interesse voor de onderwaterwereld weg. Tot de renaissance werd er geen aandacht besteed aan welke onderwateractiviteit dan ook. Tijdens de renaissance werden er wel enkele apparaten uitgevonden. Zo beschreef Leonardo da Vinci (1452-1519) systemen om onder water te ademen en aan hem wordt soms het eerste ontwerp van een scuba-uitrusting toegeschreven. Waarschijnlijk waren er die hem dit voorgedaan hadden, maar zijn schets lijkt zeer sterk op onze huidige uitrusting. In zijn Codex Atlanticus beschreef

Leonardo da Vinci (1452-1519) ontwerpt de eerste bekende scuba-uitrusting. Zijn tekeningen waren van een op zichzelf staand onderwaterademhalingsapparaat. Hij combineert luchttoevoer en drijfvermogencontrole in één systeem.

42

Hippocampus mei/juni 2022

hij een uitrusting met luchttoevoer en een middel om de vlotbaarheid te controleren.

Details wilde hij niet geven om ongure types niet op ideeën te brengen (om schepen te laten zinken of te roven en moorden). Dat was toen niet zo'n rare gedachte. Hij had de uitrusting ontworpen om de Turkse vloot die Venetië bedreigde tot zinken te brengen.

Jammer genoeg werden de Turken verdreven voordat zijn scuba-uitrusting ingezet kon worden. Toch zou Cousteau zich door dit ontwerp hebben laten inspireren.

de eerste pogingen Giovanni Borelli (1608-1679) was een wiskundige en fysicus. Hij was zeer inventief en wordt door duikliefhebbers vaak herinnerd vanwege zijn tekeningen van een CCR. Zijn illustraties tonen een reusachtige zak

Giovanni Borelli (1608-1679) tekende een reusachtige zak met chemische componenten die de duiker in staat moest stellen om de lucht onder water in en uit te ademen.

ving Suit'. Interessant aan dit ontwerp is het met de hand te bedienen ventiel in het midden van de borst van de duiker. Dit ventiel lijkt op de tekening in een beschermende kooi te zitten. Waarschijnlijk diende het om op diepte overtollige lucht te laten ontsnappen. Hoewel dit pak stamt uit de periode waarin de toevoer van lucht met behulp van pompen zich begon te ontwikkelen, werd de luchtcirculatie verzekerd door twee pijpen met elk een eenrichtingsklep die aangeblazen werd door blaasbalgen. Blaasbalgen waren betrouwbaarder dan de eerste zuigerpompen.

Met de 'Machine Hydrostatergatique', een uitvinding van Dokter Freminet in 1771, kon je tot 15 meter diep duiken.

met chemische componenten die de duiker in staat moest stellen om de lucht onder water in en uit te ademen, zonder koppijn zoals bij de Assyriërs. Hoewel het apparaat waarschijnlijk nooit heeft bestaan, is zijn ontwerp, door de vinnen aan de voeten, het eerste dat een vrij zwemmende duiker voorstelt. Omdat deze duiker niet verplicht is om over de grond te lopen, moet hij zijn vlotbaarheid kunnen controleren. Met de voeten op de grond blijven is immers een kwestie van genoeg gewicht meenemen. Druk moest nog uitgevonden worden, anders zou de ontwerper beseft hebben dat zijn uitvinding niet kon werken.

daar verschillende minuten gebleven zijn met behulp van een koperen helm en een luchttank. Jammer genoeg had zijn ontwerp geen nood aan een BCD. In de vroege geschiedenis van het duiken zochten mensen hun heil in duikklokken voor diepe en lange duiken. Een uitrusting voor vrij zwemmende duikers was moeilijk te ontwerpen en te fabriceren. In 1810 diende Chauncey Hall een patent in voor een bijzondere eenpersoonsduikklok, de 'Hall's Di-

Het is echter mogelijk dat het ventiel van Hall niet (alleen) diende om overtollige lucht uit het pak te lossen, maar deel uitmaakte van een vroeg hulpmiddel voor het controleren van het drijfvermogen. Het idee van een door een duiker gecontroleerde opstijging om verdere problemen op de bodem te voorkomen, was in de jaren 1830 in Groot-Brittannië erg populair. Het is echter giswerk of dit het geval was, want zonder schriftelijke specificaties weten we dat niet zeker.

In 1825 ontwikkelde de Engels uitvinder William James een scuba-uitrusting bestaande uit een ijzeren riem verbonden met een

Als je de tekening goed bekijkt, dan ontdek je een één meter lang zuigerachtig apparaat dat de duiker in zijn handen houdt. Dit apparaat is een BCD met een rigide lichaam. Het volume varieert niet met de diepte, maar alleen door de instelling van de duiker. Ik vraag me wel af wat de maximale diepte was waarop de duiker nog genoeg kracht had om het volume d.m.v. de hendel aan te passen?

Sommige historici noemen Dokter Freminet de vader van scuba door zijn 'Machine Hydrostatergatique' uitvinding in 1771. Hij zou een diepte van 15 meter bereikt hebben en

In 1810 diende Chauncey Hall een patent in voor een bijzondere eenpersoonsduikklok, de 'Hall's Diving Suit'.

Advertentie

Reportage Geschiedenis

De tekening van een scuba-uitrusting volgens William James (1825).

koperen helm. De riem bevatte voldoende lucht onder druk (tot 30 bar) voor een duik van 7 minuten. Hoewel William een patent aanvroeg, heeft hij zijn apparaat waarschijnlijk nooit gebouwd.

Drie jaar later bouwde Charles Condert een duikuitrusting gebaseerd op het patent van William en het duikpak van de gebroeders Deane. Hij maakte er verschillende duiken tot 6 meter mee. Hoewel hij volgens sommigen hierdoor de originele scuba-uitvinder zou zijn, vinden we ook in dit ontwerp geen BCD. Een koord met een gewicht kunnen we moeilijk als een echte BCD erkennen.

het eerste echte trimvest In datzelfde jaar, 1828, zette de Franse tandarts Lemaire d' Augerville een stap verder met een patent voor een koperen luchtcilinder op 23 bar die als een rugzak gedragen moest worden. Via een slang werd lucht naar de duiker aangevoerd, die constant naar een aan de borstkas bevestigde luchtzak stroomde. Als de duiker dieper ging, bediende hij een ventiel om meer lucht te krijgen. Een duiker kon hiermee een diepte van 20 meter bereiken en een uur duiken. Zoals op de tekeningen te zien is, was het tuig zelfs

uitgerust met een onafhankelijke 'Adjustable Buoyancy Lifejacket' of ABLJ, met een eigen noodcilinder, voorzien van zowel een opblaasklep als een uitlaatklep om te stijgen en te dalen. De loodgordel kon snel gelost worden door een hendel op borsthoogte te bedienen. Als de duiker geen lucht meer had, dumpte hij zijn gewichten, stak hij zijn vinger in het uitlaatventiel en ademde hij de resterende lucht in de luchtzak in tot hij de oppervlakte bereikte. Dit is de eerste echte BCD! Tien jaar later, in 1838, vroeg de Franse dokter Manuel Théodore Guillaumet of Argentan een patent aan voor een dubbele darmontspanner. De duiker kreeg via de oppervlakte lucht d.m.v. een darm die aangesloten was op een 'on demand' ontspanner. De uitgeademde lucht ontsnapte via een tweede darm. Hij stelde zijn apparaat voor

In 1928 bouwde Charles Condert een duikuitrusting gebaseerd op het patent van William James en het duikpak van de gebroeders Deane.

SCUBA Christian Lambertsen vond in 1939 de 'Lambertsen Amphibious Respirator Unit' (LARU) rebreather uit. De Amerikaanse marine verwierp aanvankelijk zijn uitvinding, maar drie jaar later demonstreerde hij met succes de LARU aan het 'Office of Strategic Services' (OSS), de voorganger van de CIA. Na verloop van jaren werd hij verantwoordelijk voor het grootste deel van de technologie die vandaag de dag in de USA wordt gebruikt voor 'Combat Swimming Operations'. Zijn uitvindingen legden de basis voor technologie die gebruikt wordt door NASA, de 'Navy SEALs', de 'Green Berets', de 'US Coast Guard' en duikliefhebbers over de hele wereld. Hij wordt wel eens de 'Father of the Frogmen' genoemd.

In 1952 schreven Lambertsen en een collega een document voor de 'National Academy of Sciences'. Hierin beschreven ze het 'Self Contained Underwater Breathing Apparatus', dat zij afkortten tot 'SCUBA'. Dit was de eerste keer dat het woord 'SCUBA' gebruikt werd.

In 1824 stelt de uitvinding van Lemaire d'Augerville de duiker in staat om door de mond te ademen, in een borsttank, terwijl een andere pijp het masker voedt, in rood koper, wat perfect zicht biedt.

44

Hippocampus mei/juni 2022

aan het comité van de Franse Academie voor de Wetenschappen. De dokter voorzag de duiker van een vest die hij naar eigen believen kon opblazen of leeglaten. Hoewel dit duidelijk een BCD is, toont de tekening niet

gedragen en was voorzien van een cilinder met samengeperste lucht. De beschrijving heeft het over een draai van een kraan om het geheel op te blazen. Omdat er geen andere mogelijkheden zijn om de band op te blazen, moeten we besluiten dat het hier om een reddingsband en niet om een BCD gaat.

In 1838, vroeg de Franse dokter Manuel Théodore Guillaumet of Argentan een patent aan voor een dubbele darmontspanner.

hoe de duiker het vest moest gebruiken.

In datzelfde jaar won Hoxton Thornthwaite in Londen een prijs voor zijn ontwerp van een opblaasbare band voor duikers. Deze band werd onder de armen rond het middel

Aan deze vruchtbare periode voor uitvindingen voor de manipulatie van de vlotbaarheid kwam rond 1837 een einde. In dat jaar combineerde de Duitser Augustus Siebe als eerste de duikhelm van de gebroeders Deane met een waterdicht, rubberen duikpak. Dit volledig afgesloten duikpak met helm werd snel de standaarduitrusting voor helmduikers en is nog steeds het prototype van de huidige uitrusting voor beroepsduikers. Siebe wordt dan ook beschreven als de vader of peter van het duiken.

Werken op de bodem van de zee betekende geenszins dat duikers veroordeeld waren tot een bentisch bestaan. Mits enige handigheid konden ze, door de hoeveelheid lucht in hun pak te regelen, in het water stijgen en dalen. Door de combinatie helm-pak van

Siebe konden ze hun volledig duikuitrusting als BCD gebruiken. De druk voor het ontwikkelen van een BCD verdween hierdoor en is er waarschijnlijk de oorzaak van dat de BCD voor een 120-tal jaar in de vergetelheid raakte. Cousteau en Emile Gagnan mogen dan volgens de meeste duikers de echte vaders van het sportduiken zijn, ze doken toen zonder enig middel om hun vlotbaarheid te beïnvloeden.

bruikbare BCD's Dit was zo tot in 1950 Frédéric Dumas samen met Jacques-Yves Cousteau en Philippe Tailliez, één van de duikpioneers en toen een contractant bij de 'Groupe d'Etudes et de Recherches Sous-marines' (GERS) van de Franse Marine, deze uitvinding uit haar lethargie haalde. Hij noemt het een 'bouée collerette gonflée' of vrij vertaald een 'opgeblazen kraagboei'. In feite heeft hij, in zijn eigen woorden, "een onderwaterveiligheidskraag bedacht en in elkaar geflanst".

De kraag kon opgeblazen worden d.m.v. de mond of de luchtvoorraad en was dus mogelijk meer dan alleen een reddingsvest. Hij voegde er eveneens een functie aan toe die Advertentie

In 1837 combineerde Augustus Siebe als eerste de duikhelm van de gebroeders Deane met een waterdicht rubberen duikpak.

Hippocampus mei/juni 2022

45

Reportage Geschiedenis

stabiliteit, dankzij een gepatenteerd ontwerp van een '360 degree flow' van de lucht in het vest bracht deze trimvest een revolutie teweeg. Dat het een revolutie was, kan je merken aan het gebruik van het woord 'trimvest' dat qua design op een gewone vest lijkt, maar als synoniem gebruikt wordt voor de huidige BCD.

De 'bouée collerette gonflée' of vrij vertaald een 'opgeblazen kraagboei' van Frédéric Dumas (1950).

hij in zijn eerste beschrijving van het uitrustingsstuk als volgt specifieerde: "Indien tijdens de opstijging, met de opgeblazen kraagboei, de noodzaak om te ademen dringend wordt, kan men de lucht inademen die uit de boei ontsnapt".

Het 'Mae West' reddingsvest, een uitrustingsstuk van de piloten tijdens de Tweede Wereldoorlog.

konden opgeblazen worden d.m.v. een CO2-ampule of met de mond. In die periode was zelfredding voor duikers een groeiende markt met onder andere de Res-Q-Pac.

Omdat er jaren ervaring opgebouwd was met dit type reddingsvesten en er na de oorlog een overaanbod was, doken ze al gauw op in de wereld van het duiken. In het begin werden ze vooral gebruikt om het drijfvermogen aan het oppervlak te vergroten, maar al snel evolueerde het gebruik naar zelfredding op diepte.

In 1961 vroeg Maurice Fenzy een patent aan voor een apparaat dat is uitgevonden door de Franse GERS. Deze ABLJ bestond uit een opblaasbare ring die in de eerste versies onder water met de mond opgeblazen werd.

Latere versies hadden hun eigen cilinder met geperste lucht erop gemonteerd.

Sommige hadden een ampule met koolstofdioxide, een ontwikkeling die werd opgegeven toen ventielen werden geïntroduceerd die duikers in staat stelden te ademen uit de opblaasbare binnenzak. Door het gebruiksgemak en de duurzaamheid droegen binnen enkele jaren duikers in heel Europa 'Fenzys'. Met de mogelijkheid om lucht uit de duiktank te gebruiken, werd zijn uitvinding al snel de eerste commercieel succesvolle en volwaardige BCD.

In 1958 werden voor het eerst varianten aangeboden in de U.S. Divers cataloog. De reddingsvesten, speciaal gemaakt voor duikers en uitgerust met een tussenbeenstrap,

Tien jaar later introduceerde Scubapro de 'Stabilizing Jacket', beter gekend als de 'Stab' Jacket of trimvest. Door haar klassiek uitzicht en de toegenomen

We moeten even een tijdssprongetje maken via de Britse Fleet Air Arm, waarbij in januari 1940 een journalist de uitrusting van de piloten beschrijft. Als hij het over het reddingsvest heeft, vermeldt hij dat ze beter gekend is onder de naam 'Mae West'.

Een opgeblazen reddingsvest zou enige gelijkenis vertonen met de grote boezem van de Amerikaanse filmactrice Mary Jane 'Mae' West (1892-1980).

46

Hippocampus mei/juni 2022

De fabrikanten zaten niet stil en verbeterden jaar na jaar de verschillende modellen en onderdelen ervan.

Belangrijk daarbij was de inflator. Die werd niet alleen krachtiger, maar integreerde inen uitlaatknoppen en kreeg een 'quick disconnect'. In 1978 vroeg Scubapro een patent voor de AIR II aan.

Deze complete inflator integreerde eveneens een tweede eerste trap.

Vanaf 1961 bracht Maurice Fenzy meerdere van de opblaasbare ring Fenzy's uit.

Het Scubapro 'Buoyancy Compensator Pack' (1973).

Om het patent van het trimvest te omzeilen, werd het vest onder de arm gesplitst.

Een andere methode was het voorste deel te vervangen door een strap en later door een afklikbare strap. De BCD begon op de huidige modellen te gelijken.

In 1972 bracht de firma Watergill Manufacturing de 'Watergill At Pac' op de markt. Dit model bevatte een aantal introducties zoals de 'cummerbund' of middelband, de wings en de integratie van de ademautomaten in een 'shell system', waarbij alles netjes in

In 1972 bracht de firma Watergill Manufacturing de 'Watergill At Pac' op de markt.

hard omhulsel opgeborgen zat. Het was ook de eerste integratie van lood in de BCD. De duiker kon in geval van nood de loodbolletjes lozen.

Met zoveel nieuwigheden in een model werd het ontwerp als gevaarlijk bestempeld en was het raadzaam om een speciale training te volgen alvorens ermee te gaan duiken.

Het model werd geen succes, maar de ideeën vonden wel hun weg naar de duikers.

In 1976 kwam de Dacor Nautilus op de markt die volgens het principe van de rigide BCD van Giovanni Borelli werkte. Deze keer moest de duiker de zuiger niet manueel bijstellen, want het volume werd constant gehouden door een automatische klep en ademlucht. De belofte van een continue aanpassing van de vlotbaarheid werd niet ingelost door de variaties vanwege het luchtverbruik en de samendrukbaarheid van neopreen. Hierdoor gleed ook dit vernieuwend ontwerp weg in de vergetelheid. De geschiedenis leert ons dat een uitvinding niet alleen vernieuwend moet zijn, het moet ook neergeschreven worden en bewaard blijven.

In 1976 kwam de Dacor Nautilus op de markt die volgens het Daarnaast mag het niet te verprincipe van de rigide BCD van Giovanni Borelli werkte.

nieuwend zijn, want anders heeft het te veel kinderziektes of slaat het niet aan.

Op basis van een verkeersbord maakte grotduiker Greg Flanagan in 1979 de eerste rugplaat en hij inspireerde zich daarbij op de Scubapro Stab Jacket. Intelligent kopiëren is een goede weg naar vernieuwing. Zo groeide ook sidemount uit het gebruik van Engelse speleologen om duikflessen te dragen in grotten voor het geval ze door een ondergelopen deel moesten. Het idee werd midden de negentiger jaren door Lamar Hires 'ontworpen' en verdeeld door de firma Dive Rite als eerste commercieel sidemountsysteem.

De laatste jaren is de BCD qua ontwerp niet veel veranderd, toch niet in die mate dat het een vermelding in de geschiedenisboeken verdient. De fabrikanten hebben geen compleet nieuwe benadering op de markt gebracht, maar zich geconcentreerd op comfort, design, modellen, maten, stroomlijning, … Misschien dat de toepassing van nieuwe technologieën daar binnenkort verandering in zal brengen? Of dat ze oude, vergeten ideeën opnieuw mogelijk maken?

 PATRICK VAN HOESERLANDE

Hippocampus mei/juni 2022

47

Reportage

Foto's (2): Avelo.

Duiktechniek

Duiken als een onderzeeër Als duikers gebruiken we onder water actief de Wet van Archimedes. We vergroten ons volume met lucht onder druk om op verschillende dieptes een neutrale vlotbaarheid te bekomen. Dit stabiliserende luchtvolume, dat gevangen zit in onze jacket, is echter zeer gevoelig voor de omgevingsdruk, waardoor we steeds in een onstabiel evenwicht verkeren. Iedere afwijking van het evenwichtspunt wordt versterkt en leidt, zonder ingrijpen van de duiker, tot een accelererende toename. Zelfs als we perfect op dezelfde diepte zouden kunnen blijven, dwingt het luchtverbruik ons om het volume van onze jacket te verminderen. De fles op onze rug wordt immers met iedere ademteug lichter.

Het pompsysteem.

D

ie fles, een sleutel tot de onderwaterwereld, zorgt voor het gekend overgewicht aan de oppervlakte. Je totaalgewicht als duiker moet voldoende zijn om je met een 'lege' duikfles te laten zweven op drie meter onder water. Afhankelijk van o.a. het volume van je fles betekent dit toch al snel het toevoegen van enkele 'domme' kilo's aan je loodgordel. Dat extra gewicht symboliseert het gebrek aan stimulans om het materiaal voor sportduikers lichter te maken.

onderzeeërs Onderzeeërs kunnen drijven, stijgen en zinken op basis van dezelfde wet van onze Griekse wetenschapper. Als een onderzeeër moet duiken, laat de crew de luchtkamers vol met omgevingswater lopen, zodat de onderzeeër zwaarder wordt en zinkt. En als de onderzeeër weer naar boven moet, wordt het water uit de luchtkamers geperst. Natuurlijk kunnen ze ook hun diepte regelen

48

Hippocampus mei/juni 2022

door bij een neutrale vlotbaarheid gebruik te maken van trimvlakken en propulsie (voortstuwing).

Wat als we onze configuratie aanpassen aan dat van een duikboot? We kunnen dit bekomen door, zoals een onderzeeër, onze vlotbaarheid te regelen met het volume water in een vaste tank, m.a.w. in onze duikfles.

We zouden ons gewicht kunnen verhogen (of ons volume lucht kunnen verlagen) door water in onze duikfles te pompen.

Als we eenmaal neutraal in het water hangen, zal ons totaalvolume niet meer variëren met de diepte of de totale druk. Door meer water in te pompen, kunnen we zelfs het extra drijfvermogen door een 'lege' fles volledig compenseren. Iedere kilogram verbruikte lucht kunnen we vervangen door eenzelfde gewicht aan omgevingswater, waardoor onze duikfles niet van gewicht verandert. Hierdoor kunnen we ons totaalgewicht beperken tot wat we nodig hebben

om neutraal te zijn bij het begin i.p.v. op het einde van de duik. Dit scheelt al direct een paar kilo's.

duik even met me mee Aan het begin van je duik drijf je op het wateroppervlak. Bij het teken 'duiken' laat je geen lucht uit je jacket ontsnappen, maar druk je op een knop waardoor je water in de interne zak van je duikfles pompt. Je doet dit totdat je in het water zweeft.

Na het stilleggen van de pomp zwem je op eigen kracht naar de gewenste diepte.

Terwijl je buddy's hun vlotbaarheid continu moeten aanpassen, hoef jij geen correcties aan te brengen. In tegenstelling tot de luchtbel in hun flexibele jackets is die in je stalen fles ongevoelig voor de stijgende druk.

Wat de dieptevariaties tijdens de duik ook mogen zijn, je blijft lekker zweven in het water. Je verspilt geen lucht aan het compenseren van je vlotbaarheid. De lucht in je fles, het levensnoodzakelijk element onder water, gebruik je alleen voor je ademhaling.

Lichter, gestroomlijnder en luchtbesparend duik je langer met hetzelfde luchtvolume.

Ik hoor je denken: "Het volume van je duikpak is toch ook onderhevig aan de drukvariaties". Inderdaad, maar deze variaties zijn veel kleiner en kunnen door de longinhoud gecompenseerd worden en indien nodig door het verpompen van een beetje water. Droogpakken zullen vanwege hun huidig design het verbruik van lucht blijven noodzaken, maar dat nadeel zal in de toekomst mogelijk verdwijnen.

Aan het einde van de duik, beweeg je je rustig en onbezorgd naar boven. Je stopt voor iedere decompressieverplichting zonder dat je de vlotbaarheid moet regelen zoals je buddy's. Wat er ook gebeurt, op het moment dat je alle activiteit stopt, blijf je in het water hangen. Je vertoeft immers continu in een stabiel evenwicht.

Aan het oppervlakte gekomen, duw je opnieuw op een knop. Deze keer pomp je water uit de fles, waardoor je opnieuw gaat drijven zonder dat een opgeblazen

Hippocampus mei/juni 2022

49

Reportage

Lichter, gestroomlijnder en luchtbesparend duik je langer met hetzelfde luchtvolume.

jacket je bewegingsvrijheid belemmert.

Een droomduik?

Natuurlijk zijn er een paar nadelen aan verbonden. Een eerste is dat je initieel neutrale vlotbaarheid na een 15-tal minuten voelbaar positief wordt. Waarom? Door je luchtverbruik verkleint het gewicht van de lucht Wat de dieptevariaties tijdens de duik ook mogen zijn, je blijft lekker zweven in het water.

50

Hippocampus mei/juni 2022

in je fles en dit moet je compenseren door af en toe een gelijk gewicht aan water in je fles te pompen.

druk. We gebruiken deze druk als indicatie voor de beschikbare luchtvoorraad en dus onze resterende duiktijd.

Een tweede nadeel is dat de wet van Boyle-Mariotte ook hier een rol speelt. Water in- en uitpompen betekent variaties in het volume lucht en dus ook in de lucht-

Dit kunnen we, omdat de luchtdruk afneemt met het luchtverbruik. Bij de onderzeeërconfiguratie is dit niet het geval en bestaat het risico dat je een verkeerde inschatting

Foto's (2): Avelo.

Duiktechniek

van je beschikbare luchtvoorraad maakt. Je moet dus opnieuw leren je luchtdruk te interpreteren.

Het grootste nadeel volgens mij is dat je een energiebron met pompsysteem en aangepaste fles nodig hebt. De pomp moet krachtig genoeg zijn om water onder hoge druk in je duikfles te spuiten. Extra technologie die je onder water moet meenemen, kan falen en vergt onderhoud. De hogere kostprijs voor het materiaal en de opleiding is ook iets om te overwegen.

In ieder geval denkt de startup Avelo Labs (https://diveavelo.com) dat dit het duiken van de toekomst is. Ze hebben het systeem van idee tot product uitgewerkt en bouwen momenteel hun verkoops- en trainingsnetwerk uit. Jammer genoeg is het systeem nog niet beschikbaar op de Europese markt en dat zal nog wel een hele tijd zo blijven. Ik kijk uit naar de dag dat het onderzeeërsysteem voor ons beschikbaar zal zijn om het uit te testen.  PATRICK VAN HOESERLANDE

Presentatie van het Avelosysteem: https://youtu.be/O4GH-dKVdFo

Werking van het Avelosysteem https://diveavelo.com/technology.html

Hippocampus mei/juni 2022

51

Club in de kijker

Manta viert feest!

De Gentse duikclub 'KGCS Manta vzw' werd 60 jaar en Foto: JT Photography.

opende recent het grote luchtvulstation waar nu menig duiker terechtkan voor het vullen van zijn of haar duikflessen. Dat is tweemaal reden om te vieren en vieren deden we! We nemen je even mee terug in de tijd naar het ontstaan van de club, vertellen je waar de nieuwe infrastructuur zijn oorsprong vindt en sluiten af met een terugblik op een knaller van een feest.

D

Christophe Peeters en Kurt Matthys knippen het lint door tijdens het ceremoniële deel van de avond.

Foto's (4): JT Photography.

e Gentse Manta ontstond in september van het jaar 1962. Wie goed kan tellen, weet dus dat deze club nu 60 jaar jong is en daarmee haar diamanten jubileum viert.

In de jaren '60 van vorige eeuw waren duikers nog pioniers te noemen. Antoine De Deene stichtte de duikclub en was voorzitter tot 1983. Vanaf dat prille begin tot nu werd er wekelijks getraind. Bij aanvang in het Rooigembad en later in het 'Strop', waar we nu nog steeds trainen. Nadien kwam Adrien De Mulder die zijn mandaat vervulde tot 1986.

Menig vrijwilliger stond paraat om te helpen tijdens dit feest. Annick voorziet de gasten van een glaasje bubbels.

Onze leden zorgen voor een vlot verloop van de avond, waarbij ook een traktatie kon afgehaald worden aan de kassa.

Steven Mortier toont het vulpanneel waarmee ook andere clubs hun duikfles aan kunnen komen vullen.

52

Hippocampus mei/juni 2022

Foto's (2): Ivo Madder.

Tijdelijke en permanente aankleding voor en door de clubleden.

In 1987 kwam Henri Van de Sijpe aan het bewind van de Manta. Dat was de man die graag werkte aan aftandse compressoren om kleppen te vernieuwen, leidingen te repareren en cilinders open te maken. Zijn taak als voorzitter vervulde hij tot 2010. De fakkel

y. ph

gra

oto T Ph

Foto: Ivo Madder.

F o t o's (7): J

Geert Vanderbeken (Mantalid) als eerste artiest van de avond.

Met zijn blues- en rootsband 'Rooty Tooth' voorziet hij de nodige sfeermuziek.

'Foodtruck Daydreams and Ice Jewels' stilt de honger met een broodje kroket!

De bierkar 'XS4M' brengt hun zelfgebouwen bier mee.

Een broodje kroket!

leden waren wij genoodzaakt afscheid te nemen van ons verblijf aan de Noorderlaan,…

De band Nevermind Nessie. Mantalid Sam Van Laere kan naast duiken nog een aardig stukje drummen!

De band 'Nevermind Nessie' speelt folkpunk.

werd overgenomen door Mark Bulté tot 2021.

De beentjes worden losgegooid en dat tot in de vroege uurtjes.

Gedurende al die jaren had onze duikclub haar clubhuis aan de Wa t e r s p o r t b a a n .

Maar enkele jaren ge-

Met volle moed besloot de Manta de infrastructuur een 21-eeuwse upgrade te geven. In samenwerking met het stadsbestuur werd het mogelijk een geheel nieuw gebouw uit de grond te stampen. Dat resulteerde in een nieuw clubhuis, een leslokaal en een vulstation met buitenvulpaneel aan de overkant van de watersportbaan, achter het Huis van de Sport (Zuiderlaan 13). Enkele Gentse politici worden hiervoor in het bijzonder bedankt, met name de voorzitter van de gemeenteraad en raad voor maatschappelijk welzijn Christophe Peeters, de huidige schepen van Sport Sofie Bracke, alsook schepen Rudy Coddens, zonder

Advertentie

DUIKTANK

TE HUUR +32 475 73 25 74

DUIKCENTRUM Alle kwaliteitsmerken- Vulstation Eigen onderhouds- & hersteldienst

Verhuurdienst - Duikopleidingen www.aqualand.be info@aqualand.be

Hippocampus mei/juni 2022

53

In de jaren '70 trainden we met een 'eentrapsontspanner'.

Meestal doken we met een Fenzy.

een voetstuk te plaatsen, maar bij deze een welgemeende merci.

Al deze realisaties leidden tot een knaller van een feest. De voorbereidingen konden ook wel tellen, want er werd opnieuw vergaderd, geknutseld en menig tijd gespendeerd aan het uitwerken van noodoplossingen voor mocht die pandemie toch weer de kop opsteken. Maar eindelijk was het

Oefening in zwembad Rooigem (1972) met de 'eentrapsontspanner' Royal Mistral van La Spirotechnique.

wiens opvolging van dit dossier het feestgedruis had moeten uitgesteld worden. Medegrondleggers van dit uiterst geslaagde bouwproject zijn architect Kris Van Hecke en bouwaannemer Lieven Hardy. De infrastructuur werd verder ingevuld mede dankzij het Huis van de Sport en haar medewerkers, alsook het bestuur van de Manta met in het bijzonder voormalig voorzitter Mark Bulté en materiaalmeester Steven Mortier. Er werd overlegd, gelobbyd, verhuisd en zoveel meer. Ook het ledenbestand van de club telt een hele reeks handige harry's, waaronder Staf die zorgde voor een afwasmeubel, Jeroen die een mobiele bar in elkaar knutselde en Alex zonder wie we geen stromend water zouden hebben. Op tijd en stond zorgde Frank voor een visuele doorbraak in de aankleding van het gebouw. Voor het onderhoud en de installatie van de compressor – het hart van

54

Hippocampus mei/juni 2022

dit gebouw – hebben Hedwig en Tobias gezorgd. Nog steeds staan zij paraat wanneer om één of andere duistere reden de installatie dienst weigert. En zonEén van de openwateroefeningen: op 10 meter der Jan zou de lamp diepte fles afdoen en een rondje zwemmen, nadien fles terug aandoen en de duik verderniet branden, de comzetten. Steengroeve Lessines 1977. pressor niet draaien en het systeem niet dubbel tot driedubbel gezekerd zijn. Aan bedankingen steeds tekort, want er zijn geen woorden genoeg om iedereen die meehielp aan deze realisatie op

Foto's (4): Paul Commerman.

Club in de kijker

Platform dat door het gewicht van de vele duikers soms onder water liep.

Als kersvers voorzitter sinds 2021 kan ik met trots terugkijken. In de loop van de laatste

60 jaar kan de Manta dan ook een groot palmares voorleggen van al haar verwezenlijkingen! Ik hoop dat ik ook enkele nieuwe accenten kan leggen en zo kan meewerken aan een moderne club, met respect voor wat mijn voorgangers hebben gedaan.

Dank aan alle leden, oud en nieuw, jong en oud, die zich ingezet hebben voor onze club en ervoor gezorgd hebben dat de Manta een schitterende club is om lid van te zijn.  KURT MATTHYS (VOORZITTER) & CHARLOTTE VAN DRIESSCHE

Oosterscheldeduik met een duikpak van La Spirotechnique Tarzan, een ultraplat dieptemeter en een bolkompas.

Foto's (3): Paul Commerman.

dan zover. Op een zonnige vrijdagnamiddag stroomde het volk toe aan het vulstation.

Van heinde en verre kwamen clubleden, genodigden, leden van andere duikclubs en sympathisanten de benen losgooien op de swingende beats van twee livebands. De blues van Rooty Tooth en de folkpunk van Nevermind Nessie maakten er een avond van om niet meer te vergeten! Beide bands kennen hun roots in het ledenbestand van de Manta. Tussen het dansen door kon de dorst gelest worden met bubbels voorzien door de club of lekkere biertjes van 'XS4M beers'. Zij brouwen zelf overheerlijke bieren die ze voor een goed doel verkopen. Een foodtruck met kroketten stilde de grote en kleine honger. Het dansen werd onderbroken door een heuse ceremoniële opening van de infrastructuur, waarbij Christophe Peeters en voorzitter Kurt Matthys het lint voor de poort doorknipten. Voor de kleintjes (en jeugdige ouderen) was er een gigantisch (ja, enorm) springkasteel voorzien. Er werd gefeest, gevierd en op de tafel gedanst! Na middernacht werd het grote podium helaas afgebroken, maar de afterparty bleef nog duren tot in de vroege uurtjes. Met zo’n opener van het seizoen belooft het alweer een spannend en leuk duikjaar te worden!

Tijdens de duik werd er eigenlijk weinig of geen lucht in de Fenzy geblazen.

Hippocampus mei/juni 2022

55

Dragon murene, Christmas Island.

Close-up

NELOS-fotograaf in de kijker

Flamboyante dwerg

sepia, Ambon.

Walvishaai, Galap

Anemoonviseitj

Anthias, Rode Ze

56

Hippocampus mei/juni 2022

e.

es, Lembeh.

agos.

Galapa

goshaa

i, Galap

agos.

n Koen Ve Naam Duiker titel 3* Brevet/ t ge e n fiebreve el Fotogra hool, Ge iving Sc D w o ll e Club Y 8 de r t 1 9 9 Duikt se 531 uiken A a nt al d s 427 alapago diven, G duiken le to a fo M l , a e t Ze A an ië, Rode Indones n e s t a Duikpla s TG-2 Olympu C a me r a 59 us PT-0 g Olymp in iz u h e B tlens ' voorze t macro e 'w n e Lenz S 20 0 0 2 x Inon n e s t Fli .

Amb on rijnvis, NV T M anda Website

Hengela

arsvisse

n

link s, (vrouw

man rech

Zeeleguaan, Galapagos

Rhinopias fro

ndosa, Raja Am

b ts), Lem

eh.

.

pat.

Hippocampus mei/juni 2022

57

Retro-Hippo Verzameld door Wim Van Doeselaer

55 jaar geleden uit Hippocampus nr. 15

een Franstalige secretaris aan, voorgesteld door de Franstalige leden van de raad van beheer.

mei 1967

Stage te Bendor

De eerste Zeestage 1960. Vertrek de vrijdagavond in overvol geladen auto's. Aankomst in de ochtend in Cassis en eerste proef vanaf 12.30 uur. Ellendig hotel. Armzalige gerechten. Astmatische compressor die de stagiaires en de juryleden zelf moesten bedienen tot laat in de nacht.

Beschikbare boot: een visserssloepje van 6 m lengte. Thans, in 1967 te Bendor, is dit alles geweldig verbeterd.

De nieuwe Vlaamse Federale Monitors (nu 2*I): René Boeykens (The Sharks), Guy Bosmans (Neptunus), Emiel De Maeyer (The Sharks), Frans Geeraerts (Neptunus), Michael Mols (VVDC), Marc Nagels (Neptunus), Roger Pichal (CVD), John Remue (Poseidon), Alfons Schrijvers (CVD), Eddy Suys (CVD), Gustaaf Van den Berghe (Amphora), Willy Van Gompel (Aquanauten), Jean Velghe (Amphora), Roland Verhoeven (Manta), Freddy Willaert (Amphora).

plaats van dat ze voor onze neus wordt dichtgeklapt.

Jozef Van den Berghe Voorzitter NELOS

25 jaar geleden uit Hippocampus nr. 164

juni 1997

35 jaar geleden uit Hippocampus nr. 114

juni 1987

Nitrox …. Nitroxer … NELOS De Werkgroep Mengselduiken heeft er een intensief werk- en studiejaar opzitten. Thans kan men overgaan naar de tweede fase: het uitvoeren van de besluiten en de praktische toepassing ervan. M.a.w. wie geïnteresseerd is, kan spoedig een NELOS-nitroxbrevet behalen.

René Crepin Nationaal Duikonderricht

45 jaar geleden uit Hippocampus nr. 64

Wim Van Doeselaer

juni 1977 Vakantie voor de deur Laten we nu toepassen wat we geleerd hebben en het doel van het onderricht nastreven: laten we veilig duiken. Overeenkomstig met de opvattingen van CMAS aanzie ik elke duik dieper dan 30 m als een diepe duik, waarbij de consequente veiligheidsmaatregelen strikt moeten toegepast worden.

Nederlandstalig secretariaat Op de Algemene BEFOS-vergadering is een voorstel door AVOS ingediend om statutair vast te leggen dat er ook een Nederlandstalige secretariaat moet zijn. Na geanimeerde discussies en na een pauze wordt de tekst van de statuten unaniem als volgt gewijzigd: De raad van beheer duidt een Nederlandstalige secretaris aan, voorgesteld door de Nederlandstalige leden van de raad van beheer en

58

Hippocampus mei/juni 2022

John Remue Nationaal Duikonderricht

Bloso De Secretaris-Generaal van Bloso bevestigde schriftelijk NELOS een starttoelage van 50.000 BEF toe te kennen. Wij staan natuurlijk te trappelen om dit bedrag te mogen ontvangen, maar wat van groter belang is, is dat de deur voor erkenning nu op een kier staat in

Hoe ziet u de duiker van het jaar 2000?

Ik ben bezorgd en heus niet alleen voor de duiksport, waar de razendsnelle ontwikkeling, gedreven door de economie verder gaat.

Duikers zullen moeten leren het kleine te ontdekken en ook de kleinere wateroppervlakken te waarderen. De wereld telt immers al tien miljoen duikers en enkele honderden miljoenen snorkelaars. De enige oplossing is duikbeperkingen. Het zou bijvoorbeeld verstandig zijn, moest men op de Malediven enkele eilanden voor een periode van zeg maar vijf jaar sluiten om de natuur de kans te geven zich te herstellen.

Hans Hass

Errata

15 jaar geleden uit Hippocampus nr. 214

juni 2007

Opgelet!

In de vorige Hippocampus hebben we bij het artikel 'Een boot!

En nu?' enkele zaken vermeld die niet 100% juist zijn. Vandaar een rechtzetting.

Een boot! En nu?

Naar aloude gewoonte steken de Raden van Bestuur van NELOS en NOB op geregelde tijdstippen de koppen bijeen. Logisch … we hebben dezelfde taal én hetzelfde duikgebied. NOB inviteerde in het grensgebied in Etten-Leur. Op vele gebieden is er al een intense samenwerking zoals in de Commissie Deltagebied, bij het Wrakkenproject en bij de opstart van het Biologiebrevet. Beide Veiligheidscomités en Medische Commissies plegen ook dikwijls overleg. Toch werd er onderzocht of nog meer samenwerking mogelijk zou zijn.

College der 3*I Belangrijke topics waren de verbeterde samenwerking met het UZ Antwerpen, de verdere uitwerking van ons duikonderricht naar de Europese normen met de invoering van de nieuwe titel Assistent-Instructeur, de wijziging van het reglement van inwendige orde van de Ereraad, de verdere uitbouw van de Sectie Technisch Duiken en het Jeugdduiken en de aanvaarding van de nieuwe decompressietechnieken, nadat deze in alle regio's van NELOS aan alle instructeurs uitvoerig werden voorgelegd.

John Remue Voorzitter NELOS-Duikonderricht

De ramp met de Herald of Free Enterprise – 20 jaar later In een klein dorp dat toentertijd Zeebrugge was, raakte een dergelijke ramp tot in de vezels van de samenleving. Iedereen kende wel iemand die er rechtstreeks bij betrokken was.

Het wekenlang zicht van de eens zo machtige zeeferry, die als een aangespoelde walvis op haar zij lag, zette voor het ganse dorp het gekende meedogenloze karakter van de Noordzee in de verf.

Patrick Van Hoeserlande

Foto: Fran Deslovere.

NELOS goes Nederland

V

oor een trekkend voertuig plus aanhangwagen, waarbij de gezamelijke MTM meer dan 3.500 kg bedraagt, geldt er op autosnelwegen in België een snelheidsbeperking tot 90 km/h. Niet 120 km/h zoals in de reportage 'Een boot! En nu?' uit Hippocampus nr. 288 wordt vermeld.

Bron: https://wegcode.be/wetteksten/ secties/kb/wegcode/170-art11.

brevet hebben. Deze verplichting geldt voor een beperkte groep: • sneller dan 20 km/h op motor; • langer dan 15 m; • of bedrijfs/beroepsmatig gebruik.

Een trekkend voertuig met een maximale toegelaten massa van 2.800 kg en een eenvoudige aanhangwagen met een MTM van 750 kg (samen 3.550 kg) mag dus slecht 90 km/h op de snelweg rijden.

Het is de MTM van het samenstel die bepalend is.

In het artikel staat de zin "Mis je de kentering, dan maak je er gewoon een driftduik van. Kom je niet op de afgesproken plaats weer aan de oppervlakte? Met een goed zichtbare OSB komt je schipper al snel langszij varen".

Het komt over als de normaalste zaak, maar dat is het zeker niet! Kom je in zo'n situatie terecht? Vecht dan niet tegen de stroming, maar duik dan verder richting veilige kant, zo ondiep mogelijk, zodat je niet in het betonde vaarwater bovenkomt. Ook niet te ondiep, zodat de schipper geen averij oploopt bij het oppikken. Uiteraard maak je gebruik van je OSB om veilig en herkenbaar boven te komen. 

Voor mensen die een algemeen stuurbrevet wensen te behalen: het algemeen stuurbrevet is voldoende voor privaat gebruik op de Belgische zee (ook voorbij de 6 zeemijl).

Bron: https://mobilit.belgium.be/nl/ scheepvaart/pleziervaart/belangrijkste_wijzigingen.

Sinds 1 januari 2022 moet de bestuurder van een pleziervaartuig ook op zee een

Deze verplichting geldt ook op de binnenwateren. Zo garanderen we in de toenemende drukte op de Noordzee de veiligheid van iedere pleziervaarder.

JAN DIEU

Hippocampus mei/juni 2022

59

Monique Demoustier, 50 jaar 3*Instructeur.

Bondsnieuws Commissie Sportduiken

Foto: Roland Wantens.

Collegevergadering voorjaar 2022 Zaterdag 19 maart stond in de agenda van de 3*Instructeurs NELOS als datum van de 70e Collegevergadering van de Commissie Duikonderricht NELOS.

R

ein Crombez, Bram Meersseman en Bart Van Passel werden verwelkomd op hun eerste Collegevergadering en traditioneel werd een update gegeven van alle aspecten van het Duikonderricht. Hiervoor werd verslag uitgebracht door respectievelijk de Ereraad, het Veiligheidscomité, het Brevettencomité, de Subcommissie Jeugdduiken, de Sectie EDIT, de Sectie Duiktechnieken en ook door de directeur Sportkaderopleidingen.

Omwille van corona werd duidelijk afgesproken dat de proevenprotocollen zoals gepubliceerd in de NELOS-Infomap 2022 nog steeds bijgestuurd dienen te worden door de bepalingen van NELOS-Info 408 en dat CPR steeds met een pocketmasker moet gebeuren. Het is de bedoeling om de protocollen van NELOS-Info 408 te laten vallen van zodra de epidemiologische stand van zaken het toelaat, maar hierbij zal zeker een voldoende lange overgangsperiode in rekening worden gebracht. Deze overgangsperiode moet vermijden dat kandidaten die aan een zwembadopleiding starten met het coronaprotocol plotsklaps moeten overschakelen naar het traditioneel protocol en hierdoor in de problemen komen kort voor hun zwembadexamen.

De nieuwe definitie van de veiligheidsstop en de gewijzigde inschalingsprotocollen passeerden de revue en ook de impact van de (toen nog) op stapel staande statutenwijziging voor NELOS werd toegelicht. Hierbij werden ook de updates van de NELOS-Infomappen Technisch Duiken en Duikonderricht Organisatie, met inschalingstabel als bijlage, besproken.

Daarnaast werd ook ingegaan op een aantal opmerkelijke vaststellingen uit een snelle scan van de duiken uitgevoerd in 2021:  Een aantal NELOS 1*Duikers duikt dieper dan 20 m.  Een aantal NELOS 2*Duikers duikt dieper dan 30 m Hierbij zijn deze duikers steeds begeleid door een meer ervaren duiker. Die neemt toch heel wat risico's, gezien de minder ervaren duikers niet voldoende zijn opgeleid om deze duiken uit te voeren en de gevaren van duiken op deze diepte correct in te schatten. Daarenboven zijn de beginnende duikers, gezien deze duiken ook niet zijn toegelaten door NELOS, niet verzekerd tijdens deze duiken.

De collegevergadering werd afgesloten met de traditionele huldiging van de jubilarissen.

Dit is steeds een feestelijk moment waarbij de 3*I’s bedankt worden voor hun jarenlange dienst en waarbij ook even hun palmares wordt overlopen. Deze instructeurs werden in de bloemetjes gezegt: Monique Demoustier, 50 jaar 3*I Willy van der Plas, 40 jaar 3*I Tiny Heremans, 35 jaar 3*I Rudi Bonny, 30 jaar 3*I Roland De Kokere, 30 jaar 3*I Stef Teuwen, 30 jaar 3*I Eric Sas, 20 jaar 3*I Philippe Mertens, 20 jaar 3*I Dirk De Bilde, 15 jaar 3*I Franklin Forrez, 15 jaar 3*I Kurt Lommens, 15 jaar 3*I Klaus Vancamelbeke, 15 jaar 3*I Dirk Damen, 10 jaar 3*I Sylvia Malfait, 10 jaar 3*I Patrick Van Buyten, 10 jaar 3*I

3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3

Een bijzonder feestelijk moment was het voor Monique Demoustier die in 1972 slaagde als eerste vrouwelijke NELOS 3*Instructeur (toen nog 'Nationale Monitor BEFOS) ooit. Ze kreeg het 3*Instructeursnummer 55 opgespeld en zou zich een carrière lang inzetten voor NELOS en nu ook nog is ze niet weg te denken uit het Duikonderricht NELOS.

Tijdens de collegevergadering werd er een minuut stilte gehouden bij het overlijden van François Blom.

60

Hippocampus mei/juni 2022

Foto: Roland Wantens.

SVEN VANDEKERCKHOVE

Nieuwe definitie veiligheidsstop Voor alle duiken is het aanbevolen om een veiligheidsstop van 5 minuten uit te voeren, mits dit onder haalbare omstandigheden (o.a. geen koudeprobleem, geen te sterke stroming, geen risico op luchtgebrek, enz.) kan gebeuren.

Wijze van uitvoering: Bij nultijdduiken wordt de veiligheidsstop van 5 min op 5 m diepte uitgevoerd.

Bij decompressieduiken wordt, aansluitend op het voltooien van de ondiepste decostop, de veiligheidsstop van 5 min op de diepte van de ondiepste decostop uitgevoerd.

Bondsnieuws NELOS-Bestuur

NELOS-ledenadministratie Tijdens de AV NELOS werd gemeld dat: "De ledenadministratietool M/V wordt uitgebreid met een X voor 'genderneutraal'. Vermits dit niet altijd overeenkomt met het juridisch geslacht (terug te vinden op de identiteitskaart) kan dit voor problemen zorgen bij gegevensuitwisseling. We bezorgen de clubs hier nog meer informatie over" en dus brengen we hier de nodige info.

I

n de ledenadministratie werd 'X' aan de drop-downkeuze 'M/V' toegevoegd en het werd bovendien reeds gebruikt.

Voor meer info over het thema 'gender en sport' verwijs ik naar de publicaties van Sport Vlaanderen en en in het bijzonder naar de publicaties van dr. Annelies D’Espalier, juriste gespecialiseerd in deze materie en bovendien de Ombudsvrouw ‘Gender’ van de Vlaamse Ombudsdienst. In het documentencentrum op de NELOS-website vind je onder de zoekterm 'Leden' de door haar geschreven uitgebreide brochure 'Gender en sport' en een presentatie daarover.

competitievervalsing Een groot deel van de brochure 'Gender en sport' betreft sporten waarin competitie een grote rol speelt, wat bij sportduiken niet het geval is. Ook aan 'breedtesport' wordt aan-

dacht besteed. Uiteraard hebben wij bij NELOS naast duiken ook andere sporten, zoals onderwaterhockey, vinzwemmen en vrijduiken. Bij deze meer competitiegerichte sporten kunnen transgendersporters in de problemen komen.

Het argument van de competitievervalsing is waar te nemen bij transgendersporters, in het bijzonder wanneer zij de transitie maakten van man naar vrouw (transvrouwen).

Er zijn weinig sporten waarbij geslacht geen rol speelt. Zeker op topsportniveau worden sporters heel vaak ingedeeld in categorieën op basis van geslacht. Er bestaan weliswaar gemengde sporten waarvan soms gezegd wordt dat geslacht niet belangrijk is, maar dat is toch niet helemaal zo. Korfbal is bijvoorbeeld een gemengde sport waarbij mannen en vrouwen daadwerkelijk samen spelen, maar geslacht speelt er nog steeds een rol. Mannen van de ene ploeg worden opgesteld tegenover mannen van de andere ploeg en hetzelfde geldt voor de vrouwen.

In tegenstelling tot wat men zou vermoeden, speelt ook bij gemengde triatlon, een discipline die op de Olympische Spelen van Tokyo werd ingevoerd, geslacht een bepalende factor. Een gemengde ploeg bestaat immers uit twee mannen en twee vrouwen.

Ook bij onderwaterhockey heb je gescheiden mannen- en vrouwenploegen.

bestaan er ook enkele sporten waar geen enkele opdeling meer bestaat op basis van geslacht. Te denken valt aan bepaalde autosporten en ook aan de paardensport. Bij duikers is er ook geen onderscheid tussen de proeven voor mannen en vrouwen.

administratieve problemen Het is evident dat, wanneer wij gegevens doorgeven aan een organisatie die toegang heeft tot het rijksregister, er eventuele verschillen kunnen opduiken en dat er daardoor administratieve problemen zouden kunnen ontstaan, zoals het niet kunnen verwerken van bijv. behaalde diploma's.

Zoals reeds werd aangehaald op de AV hebben we dit reeds voorgehad met iemand die voor een bepaalde opleiding wou gaan, maar waarbij de admistratieve gegevens over het geslacht op een bepaald certificaat niet overeenkwamen met de gegevens bij de inschrijving. Hierdoor werd de persoon door het controlerende organisme niet herkend.

De boodschap op de AV was een waarschuwing om deze situaties te vermijden en een melding dat het administratief altijd beter is dat de gegevens bij NELOS overeenkomen met de gegevens bij de overheid (gegevens op de identiteitskaart).  IVO HUBERT

Naast die sporten waar geslacht ondanks het gemengde karakter een rol blijft spelen, Hippocampus mei/juni 2022

61

Bondsnieuws

Commissie Duikonderricht

De 10 gouden regels van de Oosterscheldeduiker

1. Wees extra waakzaam bij duiken op de nollen of strekdammen, want dat zijn duikplaatsen waar sterke stroming veelvuldig voorkomt. Voorbeelden van dergelijke duikplaatsen zijn: Gorishoek ('De vuurtoren' of 'De punt'), Hoek van Ouwerkerk, de nol van Zierikzee, dijkversterking noordwest van Sas van Goes. Duiken bij hoogwater is op deze duikplaatsen af te raden. Je kan ver afdrijven.

2. Springtij (enkele dagen na volle en nieuwe maan) zal de

5. Slechts twee duikers worden verbonden met één lijn, de zogenaamde 'buddy line', aan de polsen of armen.

6. Bij halve flessendruk keer je met behulp van het kompas langs de bodem terug naar de oever. Bij te voorzien luchtgebrek verlaat je de bodem, stijg je verticaal op aan de voorgeschreven snelheid en zwem je op geringe diepte op kompas in de richting van de oever.

7. Boeien bij de duikplaats wijzen op netten of fuiken. Houd er

normaal aanwezige stroming nog versterken.

rekening mee. Eerbiedig deze netten en fuiken en beschadig ze niet. Zij zijn de legale broodwinning van vissers.

3. Hevige wind kan invloed hebben op de stroming. Vanaf een windsterkte van 5 à 6 Beaufort is het opletten geblazen!

Alles hangt af van de windrichting en hoelang de wind zijn invloed op het wateroppervlak heeft doen gelden. Aanhoudende harde wind uit dezelfde hoek kan aan de lijzijde van de dijk plaatselijk toch een vlak wateroppervlak creëren, maar veroorzaakt altijd onberekenbare stromingen.

4. Informeer op elke duikplaats bij ervaren duikers wat het

8. Verstoor geen dieren, raak ze niet aan en voeder ze niet.

Leer het onderwaterleven kennen en respecteren. Vermijd elke vernieling.

9. Houd de duikplaatsen schoon. Duik zoals je schaduw … laat geen enkel spoor na.

10. Moedig je duikbuddy's aan deze regels te volgen.

ideale moment is om te water te gaan.

Advertentie

Duikshop zeeën de

7

Bekende duikmerken Eigen hersteldienst Vulstation tot 300 bar

Openingsuren: wo. – do. & vr. 16.30 – 19.00 u za. 10.00 – 12.00 u & 13.00 – 16.00 u

Antwerpsestraat 258 – 2850 Boom 03 888 43 34 – zevenzeeen@telenet.be

62

Hippocampus mei/juni 2022

n ingsure de open 1 ig 2 z 0 ij /2 1 w e /0 1 G a g v anaf u & rd te a z op .00 0 u tot 12 0 u. van 10.0 6.0 1 t to u 0 van 13.0

Bondsnieuws

Foto's: Ben Burg & Joel Kieboom.

Commissie Deltagebied

Vandalisme aan duikinfrastructuur 'Kattendijke-Wemeldinge' Er gebeuren steeds meer vernielingen aan de infrastructuur bij duikplaatsen in Zeeland. In het verleden waren er wel al eens enkele incidenten, maar tegenwoordig is het een structureel probleem geworden.

M

et dank aan het project 'Grenzeloos Duiken' werd begin 2014 in Zeeland (Kattendijke) de eerste 5*-duikhotspot geopend. Dankzij steun van Europa en de gemeenten Goes en Kappelen kregen de duikers tussen Kattendijke en Wemeldinge (duikplaat 64 of de Parking) een perfect uitgeruste duiklocatie aan de Oosterschelde. Er werden – ons allen wel bekend – een sanitaire blok, een barbecueruimte, zonneplateaus, enz. gebouwd.

De laatste tijd worden er echter steeds vaker vernielingen gemeld. Vooral hangjongeren zorgen voor een onveilig gevoel. Vandalis-

me wordt dan ook steeds vaker geconstateerd.

De voorbije weken werden de bewakingscamera's beschadigd, zijn lampen vernield en de hoeveelheid afval die werd achtergelaten is enorm. Het is zelf zo erg dat de schoonmakers, die deze plek wekelijks onder handen nemen, er zich niet meer veilig voelen.

De gemeente is op de hoogte van dit probleem. De bewakingscamera's worden zo vlug als mogelijk vervangen en de nodig herstellingen zullen worden uitgevoerd.

faciliteiten aan de Zeelandbrug, Den Osse, … hebben hiermee te maken.

De NOB vraagt aan alle duikers om een oogje in het zeil te houden en overlast of vandalisme onmiddellijk te melden aan de politie via het algemene nummer: 0900-8844. Je kan je ook aanmelden via Facebook bij het 'Duikersgids Support Team' en helpen de duikplaatsen schoon en veilig te houden.  MELANIE GEVAERT

Jammer genoeg is dit niet de enige plaats die hiermee te kampen heeft. Ook de andere

 

Advertentie

rEvo rebreathers info@revo-rebreathers.com www.revo-rebreathers.com

 

Hippocampus mei/juni 2022

63

Bondsnieuws Commissie Sportduiken

De Algemene Vergadering van de NELOS-instructeurs &

de Academische Zitting Na 2 jaar zonder Algemene Vergadering en Academische Zitting, vonden op 27 maart 2022 beide evenementen traditioneel plaats in stadszaal 'De Waai' te Geel. Vanuit gans Vlaanderen stroomden een 300-tal instructeurs toe voor deze hoogdag van de duiksport en dit te voet, met de auto en zelfs met de bus.

Registratie van de aanwezige instructeurs ...

Foto's(5): Ivo Madder .

Delegatie van het Bureau Duikonderricht.

D

oor Corona hebben we zowel de Algemene Vergadering van 2020 als die van 2021 moeten annuleren. Enkel voor de kandidaten 1*Instructeur NELOS van 2020 organiseerden we, volledig volgens de toen geldende coronaregels, een afzonderlijke Academische Zitting in de Lamotsite in Mechelen. Reden genoeg dus voor heel wat instructeurs om aanwezig te zijn op de traditionele afspraak met hun collega's, iets wat steevast in de agenda staat van elke actieve NELOS-Instructeur.

De vergadering werd voorgezeten door de voorzitter van de Commissie Sportduiken, Sven Vandekerckhove. Hij stelde het nieuw team van het Bestuur Duikonderricht (het zogenaamde Bureau) voor. Dit team werd

64

Hippocampus mei/juni 2022

De titelhernieuwing.

Uiteraard was de NELOS-boetiek ook aanwezig.

verkozen in het najaar van 2020, maar kon nog geen Algemene Vergadering voorzitten.

De recente verwezenlijking van de Commissie Sportduiken werden uit de doeken gedaan. Er werd ook aandacht besteed aan het nieuwe logo en de naamswijziging

van de 'Commissie Duikonderricht' die nu 'Commissie Sportduiken' geworden is (n.a.v. de wijziging van de statuten zoals goedgekeurd door de Bijzondere Algemene Vergadering NELOS). De wijziging van de statuten zorgt er ook voor dat de duikers met een

De receptie werd zoals altijd zorgvuldig verzorgd door Yellow Diving School.

Uitdelen van de medailles.

3

3 3

Maar liefst 158 NELOS-instructeurs ontvingen een medaille als teken van respect voor hun werk en inzet als NELOS-instructeur.

De absolute toppers hierbij waren Guido Dutoit, John Swinnen, Henri Van De Sype en Willy Vanhaelen die al 50 jaar NELOS-instructeur zijn en François Desmet die reeds 55 jaar NELOS-instructeur is.

De Academische Zitting ging van start met de speech over de ethiek van de instructeur en hierna werden de 20 nieuwe 1*Instructeurs één voor één naar voor geroepen om

hun titel, stempel en CMAS-kaartje in ontvangst te nemen, maar dit niet zonder eerst de deontologische code van de NELOS te ondertekenen.

Tijdens deze proclamatie kregen vier Jeugdbegeleiders, door het behalen van hun titel van 1*Instructeur, onmiddellijk de titel van Jeugdduikinstructeur.

Sven Agneessens (Duklo), Francesco Bruyland (Salvanos), Katrijn Heps (Salvanos) en Christophe Van Cleven (De Nereïden) mogen zich nu dus ook Jeugdduikinstructeur noemen.

Culinaire hoogstandjes.

De Algemene Vergadering eindigde rond 16.00 uur. Dat was het tijdstip waarop het glas der vriendschap kon worden gedronken en de netwerking met de collega's kon beginnen.

Foto's(6): Ivo Madder .

handicap, net zoals de jeugdduikers en de technische duikers nu deel uitmaken van de Commissie sportduiken.

Tijdens deze Algemene Vergadering werd bovendien een nieuwe traditie opgestart, namelijk het huldigen van de NELOS-instructeurs en hiervoor werden de volgende afspraken gemaakt: De instructeurs krijgen een medaille na 10 jaar anciënniteit en vervolgens om de 5 jaar. M.a.w. een instructeur krijgt een medaille na 10, 15, 20, … jaar instructeursschap.

De instructeurs dienen nog steeds lid te zijn van NELOS. De instructeurs dienen aanwezig te zijn op de Algemene Vergadering van de Commissie Sportduiken van NELOS.

Traditioneel rondde een schitterende receptie, verzorgd door Yellow Diving School, het feest helemaal af!  SVEN VANDEKERCKHOVE, VOORZITTER BUREAU SPORTDUIKEN

Hippocampus mei/juni 2022

65

Bondsnieuws

Deontologie voor de 1*Instructeur door Sven Vandekerckhove.

De NELOS 1*Instructeurs lichting 2022.

Ondertekenen van de gedragscode door Koen De Clercq.

Sommige instructeur, zoals Katrijn Heps, kregen ook het kaartje van Jeugdduikinstructeur.

Wim De Vrieze neemt zijn instructeursstempel gretig aan.

Brigitte Braems krijgt haar CMAS-kaartje van 1*Instructeur.

De 20 nieuwe 1*Instructeurs van 2022 3 Sven Agneessens (Duklo) 3 Mark Bancken (Aqua Diving) 3 Brigitte Braems (KGCS Manta) 3 Francesco Bruyland (Salvanos) 3 Tineke Claeys (KGCS Manta) 3 Koen De Clercq (Aquapol) 3 Tijs De Lameillieure (Blue Lagoon) 3 Wim De Vrieze (Blue Lagoon) 3 Katrijn Heps (Salvanos) 3 Kristof Luycx (C.V.D.) 66

3 Yves Meyssen (Atlantis Lier) 3 Pascal Nevelsteen (Breevenduikers) 3 Thomas Ploem (Mantis Divers Club) 3 Paul Tallon (Amykos) 3 Christophe Van Cleven (De Nereïden) 3 Karin Van Dingenen (Moby Dick Diving Team) 3 Olivier Vanden Nieuwenhuysen (Breevenduikers) 3 Benjamin Vanderhoeven (De Zeeduivels) 3 Nicolas Verbraken (Atlantis Lier) 3 Inge Wouters (Moby Dick Diving Team)

Hippocampus mei/juni 2022 Oesters en cava om het te vieren.

Foto's(8): Ivo Madder.

Commissie Sportduiken

De jubilarissen van 2022

10 jaar instructeur (sinds 2012)

3 Paul Buytaert 3 Domien Crevits 3 Patrick De Preter 3 Frank Devriendt 3 Fleur Eysermans 3 Dirk Geerits 3 Karin Goidts 3 Dennis Gommé 3 Paul Greunlinx 3 David Hack 3 Lieven Lenaerts 3 Andrew Libin 3 Anja Loontjens 3 Bram Meersseman 3 Jan Van Cauwenberghe 3 Bart Van Litsenborg 3 Karolien Van Orshoven 3 Peter Vancolen 3 Raf Vanherk 3 Chris Vastenhoud 3 Sander Waterloos

3 Brian D’Rozario 3 Frank De Brauwer 3 Jos De Schrijver 3 Samantha De Smet 3 Danny De Vleeschauwer 3 Pieter Decoene 3 Jan Demasieres 3 Reginald Depraetere 3 Frederik Gekiere 3 Davy Knippenberg 3 Jan Pacque 3 John Pauwels 3 Christian Pypen 3 Dave Roskam 3 Peter Smout 3 Dieter T’Siolle 3 Guido Thorisaen 3 Jürgen Van Den Berghe 3 Peter Van Hoecke 3 Sven Van Langenhove 3 Koen Van Orshaegen 3 Gert Van Roey 3 Veronique Vande Putte 3 Björn Vandemaele 3 Bruno Vanderbeken 3 Luc Vernaeve 3 Vic Vos

25 jaar instructeur (sinds 1997)

20 jaar instructeur (sinds 2002)

15 jaar instructeur (sinds 2007)

3 Michel Boucneau 3 Jean-Pierre Box 3 Pascale Braeckman 3 Eddy Busschodts 3 Franky Colyn 3 Christian Cornelis 3 Mark Crahaij

3 Valère Mevissen 3 Jurgen Moens 3 Martine Peeters 3 Frederic Roose 3 Wieland Roose 3 Dirk Saman 3 Kristin Van De Vijver 3 Kris Van Lier 3 Sebastien Vanderstappen 3 Ludwig Vanheusden 3 Ludwig Verjans 3 Jelle Wilms 3 Walther Wouters 3 Yvan Zeebroek

3 Albert Adriansens 3 Luc Aelvoet 3 Bruno Bossier 3 Marc Callaerts 3 Dirk Claesen 3 Johan Coene 3 Rudy Collier 3 John De Block 3 Willy De Neve 3 Eddy De Vliegher 3 Marc Geerinckx 3 Kenny Gielen 3 Marc Gielen 3 Didier Gonze 3 Gaby Knevels 3 Annemie Lantin

3 Eric Billiau 3 Marc Bocklandt 3 Chris Claessens 3 Anton Colpaert 3 Jean-Pierre Coppens 3 Martin Couckuyt 3 Wim De Vos 3 Chris Dejaegere 3 Rudy Delporte 3 Gerrit Dendoncker 3 Paul Engels 3 Filip Gallant 3 Paul Keersse 3 Ivo Madder 3 Patrick Magdaleens 3 Fab Michiels 3 François Muster 3 Dirk Peeters 3 Frank Robert 3 Michiel Scharpé 3 Nadine Schelkens 3 Herman Van Den Heuvel 3 Marc Van Thielen 3 Sven Vandekerckhove 3 Jan Verkerk 3 Eddy Vermeyen 3 Marc Verstraete 3 Carl Wilkinson Hippocampus mei/juni 2022

67

Bondsnieuws

François Desmet, 55 jaar instructeur.

Foto: Ivo Madder.

Commissie Sportduiken

30 jaar instructeur (sinds 1992)

3 Gilbert Bauwens 3 Walter Bollen 3 Philippe Calu 3 Jan De Baere 3 Edwin De Rademaeker 3 Didier Dhaene 3 Karel Gysbrechts 3 Peter Herrebout 3 Ludo Janssens 3 Bart Munters 3 Antoon Scheepens 3 François Smeets 3 Stef Teuwen 3 Frank Torfs 3 Alain Trips 3 Johan Van De Kerckhove 3 Marc Volchiet

40 jaar instructeur (sinds 1982)

3 Albert Crispiels 3 Ronny De Meersman 3 Tony Devolder 3 Hugo Godts 3 Thierry Soumagne 3 Marc Thierens

50 jaar instructeur (sinds 1972)

3 Guido Dutoit 3 John Swinnen 3 Henri Van De Sype 3 Willy Vanhaelen

55 jaar instructeur (sinds 1967) 35 jaar instructeur (sinds 1987)

3 Eddy Antonissen 3 Ronald De Meester 3 Georges Drappier 3 Ivo Hubert 3 Sylvia Kaminski 3 Gerda Mathees 3 René Van Leeuwen

68

Hippocampus mei/juni 2022

45 jaar instructeur (sinds 1977)

3 Rudi Baert 3 Paul De Becker 3 Germain Leenknegt 3 Mathieu Lucas 3 Rudi Schollaert 3 Guy Segers 3 Eric Sels 3 Gustaaf Vanhevel 3 Luk Verbrugge 3 Ludo Verbruggen

3 François Desmet

Bondsnieuws Commissie Vrijduiken

Freediving Fun Day In 2021 organiseerde Vrijduiken.be, de Commissie Vrijduiken van NELOS, een eerste 'Freediving Cup' in de steengroeve van Esneux – La Gombe. Omdat deze happening een groot succes was, hebben we beslist om dit jaar opnieuw een grootschalig vrijduikevenement te organiseren. Deze keer slaan NELOS en LIFRAS de handen in elkaar om nog meer Belgische vrijduikers samen te brengen op onze Nationale Feestdag!

Enkele van de workshops zullen ook meetellen als proef voor een brevet. Zo zal de 'Fun Day' opnieuw een proevendag zijn waar onze instructeurs enkele belangrijke proeven in open water kunnen afnemen.

Onbeperkt vrijduiken!

Als je niet bezig bent met je parcours, kan je ongelimiteerd vrijduiken. Een traditionele sessie van anderhalf uur in La Gombe is te kort om alles te verkennen en te ervaren.

Die dag kan je onbeperkt genieten van de steengroeve, in een veilig kader. We voorzien genoeg boeien en daallijnen voor

iedereen én verzekeren de veiligheid in het water en op het ponton.

De hele dag zal de cafetaria open zijn voor een hapje en een drankje. Iedere deelnemer krijgt bovendien een gratis bon voor een lekker pak friet met saus naar keuze!

De uitdaging dit jaar is deel te nemen aan alle zeven workshops! 

Foto's (2): Ivo Madder.

G

een 'Freediving Cup' meer in 2022, maar een 'Fun Day', want de competitieve dimensie ruimt plaats voor een ludieke individuele 'challenge'. Er komt opnieuw een onderwaterparcours dat toegankelijk is voor iedere vrijduiker ongeacht zijn/haar niveau. Zeven leuke workshops zullen zo opgesteld zijn dat iedereen kan deelnemen. Voor de deelnemers van de editie 2021 is er een nieuwe uitdaging ter vervanging (of in aanvulling) van de 'Tripper', de ondertussen welbekende onderwaterzeilboot van La Gombe.

LAURENT SCHMITZ

Ben je er klaar voor? Freediving is Fun! Wanneer? Donderdag 21 juli 2022, van 10.00 tot 17.00 uur.

Waar? Carrière de La Gombe, Chera de la Gombe, 4130 Esneux.

Voor wie? Iedere NELOS- of LIFRAS-vrijduiker kan deelnemen. Partners en kinderen zijn zeker welkom. Dankzij de ruime cafetaria, het grote terras en de prachtige site, is La Gombe ook voor niet-duikers de moeite!

Kostprijs: 12,00 euro per vrijduiker, inclusief lunch aangeboden door LIFRAS & NELOS. Info: vrijduiken@nelos.be Schrijf je nu in op: http://tinyurl.com/FreedivingFD2022.

Je bent pas ingeschreven na betaling (12,00 euro) op de rekening van Vrijduiken.be met als mededeling je voornaam, naam en 'Fun Day': BE82 7350 5598 6768 Twijfel niet te lang, het aantal plaatsen is beperkt!

Hippocampus mei/juni 2022

69

Bondsnieuws

Foto: Pressmaster/Shutterstock.

Commissie Sportduiken

Lesgeven aan jonge duikers Naast de gekende specialisatieopleidingen voor jeugdduiken (leeftijd 8 tot 14 jaar) is er nu ook de bijscholing 'Lesgeven aan jonge duikers' (junioren – leeftijd 14 tot 18 jaar).

B

innen NELOS hebben we een groep duikers met de leeftijd van 14 tot 18 jaar. We kunnen hen nog geen volwassenen noemen, maar ze zijn ook geen kinderen meer. Dus krijgen ze vanaf nu dan ook een nieuwe naam, de junioren.

Jeugdduikinstructeurs hebben bij NELOS reeds 20 jaar ervaring met kinderen van 8 tot 14 jaar. Daarna gaat deze groep 'jeugd' over naar onze duikscholen voor volwassenen. De laatste jaren was er een grote drop-out merkbaar bij de 15 tot 16-jarigen.

Dit kan natuurlijk voor een deel verklaard worden door de start van hun uitgaansleven en een andere verklaring hiervoor is onze manier van lesgeven aan deze groep. Het lesgeven aan deze junioren vraagt namelijk een andere aanpak dan het lesgeven aan volwassenen. Hun leefwereld is ten slotte niet de onze.

70

Hippocampus mei/juni 2022

NELOS biedt nu een nieuwe bijscholing aan die zich vooral richt naar de niet-jeugdduikinstructeurs. Zo kunnen ook zij hun zwembadlessen aanpassen aan de noden van deze specifieke doelgroep.

Wat is het profiel van onze junioren?

3 Ze starten met duiken om allerlei

redenen: • een niet evidente sport – onbekend – uitdagend; • invloed familie, vakantie, sportinitiaties, film, tv, ...

3 Deze factoren zorgen ervoor dat dui-

ken voor hen een positieve ervaring is: • ontwikkeling van hun karakter, zelfstandigheid, verantwoordelijkheid en sociaal gedrag;

• milieubewustzijn en kennisontwikkeling.

3 Deze factoren zorgen ervoor dat dui-

ken voor hen een negatieve ervaring is: • financiële last – tijdsbeslag ouders; • tijdstip trainingen; • verplaatsingen om effectief te duiken.

3 Een goede junioren duikbegeleider/

instructeur: • weet dat jongeren receptief zijn; • kan zich kunnen inleven in hun leefwereld; • heeft een luisterend oor; • heeft een aanmoedigende rol, maar heeft eveneens een temperende rol wanneer nodig; • weet waar het evenwicht ligt tussen gezag, macht en zorg;

Wat mag je op deze bijscholing verwachten?

3 Het profiel van de junioren wordt

besproken, samen met hun noden.

3 Het profiel van de ouders wordt be-

3 3 3 3

sproken. Zij begeleiden hun junioren en zijn dus ook aanwezig in de club. Hoe ga je met de ouders om en hoe kun je ze bij het clubgebeuren betrekken?

Het profiel van de duikbegeleider/instructeur wordt besproken.

Je krijgt praktische voorbeelden van hoe je een les leuk kan opbouwen.

Je krijgt info over het maken van planningen en het voorbereiden van een les.

Je krijgt info over het integreren van de junioren in de club voor volwassen.

doelstellingen Bij het uitwerken van het project werden de volgende twee belangrijke doelstellingen in het achterhoofd gehouden: 1. NELOS wil de kwaliteit van de sportwerking naar een hoger niveau tillen.

2. NELOS wil dat er meer mensen kennismaken met onze geliefde sport.

Een gepaste en kwalitatief sterke begeleiding gaat dus onlosmakelijk samen met het geven van initiaties en het begeleiden van onze jongeren op hun pad naar een brevet.

 MELANIE GEVAERT

Foto: Patrick Swinnen.

Deze bijscholing kan de ingeschreven clubs helpen bij het project 'Op weg naar goud', dat zich specifiek richt op de leeftijdsgroep 8 tot 18-jarigen.

• heeft een goed uithoudingsvermogen, zowel fysiek als mentaal; • beschikt over wat verbeelding en inlevingsvermogen om lessen aantrekkelijk te maken; • heeft verantwoordelijkheidsgevoel en gevoel voor veiligheid; • heeft ervaring en schoolt zich voortdurend bij.

Foto: archief Kathy Sels.

Lesgeven aan junioren, leeftijd 14 tot 18 jaar, is toch iets anders dan aan volwassenen of jonge kinderen.

Advertentie



START TO

DIVE Meer informatie: www.nelos.be

Deze gratis duikinitiatie is speciaal voor: Naam voornaam Actie geldig tot 30/10/2022

Hippocampus mei/juni 2022

71

Bondsnieuws Foto: Roland Wantens.

Interview

Waar het hart van vol is, loopt de mond van over!

Aan tafel bijj René Van Leeuwen

4 mei 1980, enkele getalenteerde jongeren van de Maaslandse Zwemvereniging te Maaseik besluiten

om

hun

geluk

te

beproeven in de duiksport. Op 5 januari 1981 stichten ze duikclub 'Samantha'. De naam van de kersverse duikclub is een verwijzing naar de Australische Samantha Bond, die door de bekende Israëlische onderwaterfotograaf David Philosof 'de dochter van de zee en de zon' wordt genoemd.

72

Hippocampus mei/juni 2022

René is geboren en getogen in Maaseik, Limburg. In 1985 behaalt hij een bachelor in de rechten, aan de universiteit van Antwerpen. Drie jaar later, aan de katholieke universiteit van Leuven, voegt hij daar met onderscheiding een master aan toe. Als Ik leerde René kennen toen hij in Leuven studeerde.

Hij kwam eens bij John aankloppen i.v.m. studiemateriaal voor de duiksport. Het klikte al snel tussen ons Limburgers! We zijn René blijven volgen, in heel zijn carrière en we werden goede vrienden. De duiktrips, skivakanties en gastronomische uitspattingen waren legio! En steeds was er volledige eensgezindheid over de NELOS! René, al die mooie jaren mijn goede, attente vriend.

Monique Demoustier

Foto's (3): archief René Van Leeuwen.

I

n 1991, 11 jaar na de oprichting van 'Samantha Maaseik', wordt medestichter René Van Leeuwen de eerste Nationaal Monitor (vandaag 3*Instructeur) van de club. 'Samantha' is ondertussen een duikschool geworden, heeft een jeugdwerking op poten gezet en is een gevestigde waarde binnen LIMOS en NELOS. Het succes van onze duikschool is het werk van héél het team weet erevoorzitter René Van Leeuwen. Vandaag tellen we nog menig lid van het eerste uur. Het begon natuurlijk allemaal toen Hugo Gelissen, toen zelf nog in het bezit van een middelbaar brevet, de duikclub komt vervoegen en onder zijn leiding in 1983 de stap naar een duikschool wordt gezet.

René (Elementair Brevet) tijdens een eerste clubfoto met beginnende duikers in 1980. Rechtstaand (vlnr): Nico Ruttens, Robert Vanhees, René Van Leeuwen, Peter Hinoul, Koen Winkels, Luc Trips, Alain Trips, Hugo Gelissen, Bart Beelen, Philip Van Montfort, Roel Schippers, Herman Vergoosen. Zittend (vlnr): Hilde Zanders, zoon Herman Vergoossen, Danny Ruttens, Riet Schmitz, Jean Jacques Telen.

kandidaat-reserveofficier wordt hij gekazerneerd in Leopoldsburg. Dat hij niet naar het verre Soest in Duitsland moet, heeft hij te danken aan zijn 'batige rangschikking' die toen bij onze Belgische strijdkrachten gebruikelijk was. Men werd niet enkel beoordeeld op theoretische en praktische kennis, maar ook op 'morele code'. Wie tijdens de (toen 26 weken durende) opleiding het best scoorde, kreeg de voorkeur om te kiezen waar hij zijn dienstplicht wenste te vervullen. René, die als primus uitkomt, kiest ervoor om in Limburg te blijven en verhuist voor de resterende negen maanden naar

Als 17-jarige MB (nu 3*D) mee op duikvakantie in Italië met de boot 'Florette' – duiken bij Giglio en Giannutri – Italië, Giglio 1983.

het kamp van Beverlo bij de Tweede Lanciers. Daags na zijn afzwaai neemt hij deel aan zijn theoretisch examen 3*I. Terwijl hij aan een mooie carrière aan de balie werkt, bestormt hij de sterrenhemel van NELOS. Op 26-jarige leeftijd wordt hij 3*Instructeur.

Naast ondervoorzitter van het Duikonderricht en Verantwoordelijke der Brevetten is hij vandaag de voorzitter van de Juridische Commissie bij NELOS. Tijdens ons gesprek serveert echtgenote Sylwia een heerlijke 'tagliatelle ai funghi'.

René is echter van wal gestoken en goochelt René (toen clubmonitor – 1*I) krijgt een briefing als (vakantie)duikschoolinstructeur van basisleider Javier Lopéz (3*I FEDAS –Spaanse Federatie) – Benidorm 1987.

Hippocampus mei/juni 2022

73

Bondsnieuws Interview

Foto's (2): archief René Van Leeuwen.

schuwt het niet om bepaalde mensen in de bloemetjes te zetten en het respect voor de collega's is bijzonder groot. Zo wordt de ene omschreven als de slimste persoon binnen NELOS en een ander als quasi onvervangbaar. Wie het schoentje past trekke het aan.

'Statiefoto 20 jaar Samantha': vooraan vlnr: John Remue (3*I – voorzitter DO NELOS), René (voorzitter Samantha), Willy van der Plas (3*I – voorzitter NELOS) – boven vlnr: Rikkie Volz, Frank Huysmans, Inge Verkooij, Koen Winkels en Walter Geebelen (3*I – ‘peter’ van Samantha).

met namen en belangrijke data binnen de duiksport. Ik vermoed dat er binnenkort een nieuw hoofdstuk wordt toegevoegd aan het NELOS-naslagwerk: 'De geschiedenis van de duiksport en iedereen die zijn steentje hiertoe heeft bijgedragen!', van de hand van René Van Leeuwen. De parate kennis die hij etaleert over onder andere de evolutie van BEFOS en NELOS is verbazingwekkend.

Opvallend is ook hoe René opkijkt naar de pioniers van het duiken in België. Hij vertelt me over de oprichting van BEFOS door drie Brusselse kameraden: René Crepin, Paul Bailly en William Xhignesse en hoe die mee

aan de wieg stonden van de oprichting van CMAS. Ik kom te weten dat op 19 juni 1978 BEFOS zich opsplitst in NELOS en LIFRAS en dat de eerste BEFOS 'Nationals' (3*Instructeurs) zichzelf gewoonweg benoemd hebben. Overbodig te vertellen dat zijn pasta ondertussen koud is geworden.

René, gewend om aan het woord te zijn, vertelt honderduit. Als 'onderwerp' van ons gesprek heeft hij het natuurlijk over zijn eigen loopbaan en duikcarrière, maar het liefst babbelt hij over de federatie en de vriendschappen die hij er heeft opgebouwd. Hij

Walter Geebelen overhandigt toenmalig voorzitter René een aandenken voor 25 jaar Samantha - mei 2005.

74

Hippocampus mei/juni 2022

Amper vijf jaar na zijn introductie in de duiksport gaat hij voor een eerste instructeurstitel. De examenvragen voor onder andere het vak 'reglementering' worden in die tijd, door het hoofdzakelijke Franstalige examencomité, uit 'la farde bleue' gehaald en vertaald voor de Nederlandstalige kandidaten. Bij NELOS kent men nog geen Infomap en van de versie van de LIFRAS hebben René en spitsbroeder Ivo Hubert geen weet. Beiden mislukken in 1985 voor hun theorie-examen voor clubmonitor (vandaag 1*I). Een beetje ironisch natuurlijk dat hij net voor het vak reglementering niet slaagt, want vandaag is hij voorzitter van de Juridische Commissie. Omdat er in die tijd geen herexamen is, moeten beide heren een jaar wachten, wat bij hen tot grote frustratie leidt. In 1986 lukt het wel en worden ze samen, in april 1987, Clubmonitor (1*I). Vandaag ziet hij er de humor wel van in, maar hij voegt toch nog toe: "Als Ivo Hubert niet slaagt voor een examen kan je wel raden hoe hoog het niveau was".

René en ik zitten samen in een tafelgesprek met de kandidaten 3*Instructeurs op de Zeestage.

Ik opper heel serieus dat we eigenlijk maar heel sporadisch duiken. We willen echter samen wel een beetje opleiding volgen, zodat we onze ervaringen kunnen delen met de leden van onze volksdansgroep, de Horlepiep, waar René de choreografie voor zijn rekening neemt. René, stomverbaasd over deze uitleg, treedt me bij en een hilarisch gesprek volgt.

Jaren later hebben we nog steeds plezier als we eraan terugdenken.

Walter Geebelen In 1988, nadat hij het brevet van 'Federal' (2*Instructeur) behaalt, krijgt hij op een dag telefoon van Lambert Sequaris, 3*I bij Nuclea. Die verzoekt René, in behoorlijk Nederlands, hem thuis op te zoeken. Bij zijn bezoek ligt het dossier 'René Van Leeuwen' open op tafel. Het gesprek dat volgt is niet echt een dialoog te noemen. Lambert deelt hem mee dat men (de 'Nationals' van LIMOS: Walter, Joop, Guy en hijzelf) van hem verwacht dat hij zich kandidaat stelt voor 3*Instructeur.

Wanneer hij instemt – 'Had hij een andere keuze?' – wordt het dossier dichtgeklapt en wordt er verder gebabbeld bij een glas wijn.

Uit de speech voor het College van 3*Instructeurs (2021): … Tot zover een beknopte samenvatting van de rijk gevulde instructeurscarrière van René Van Leeuwen.

En als ik het allemaal overzie, dan stel ik vast dat we hier eigenlijk te maken hebben met een drievoudig jubileum: René is 40 jaar duiker, 30 jaar 3*Instructeur en 25 jaar lid van het Bureau! Het is een carrière waarvoor wij alleen maar het grootste respect kunnen opbrengen.

Dirk Deraedt

Vlnr: René Van Leeuwen, John Remue, Gerty Christoffels en Rudi Baert - Bendor 1992.

In 1993 wordt hij lid van het Brevettencomité om vanaf 1996 toe te treden tot het Bureau van de Commissie Duikonderricht, waar hij tot op heden nog steeds in zetelt.

Ondertussen is hij ook lid van de Sectie Edit en van de IDEAL-werkgroep. Ook het jaarlijks samenstellen van de theorie-examens 1*I en 2*I staan op zijn to-dolijst, naast het organiseren van de sluitstukken AI/4*D als Verantwoordelijke der brevetten.

Hoe langer ik luister, hoe duidelijker het me wordt. Deze man heeft een ongelooflijke drive!

Na de juiste stappen staat hij, professioneel, waar hij staan wil. Binnen de vennootschap van advocatenkantoor Van Leeuwen & Braeken gaat hij elke dag vol aan de bak.

"Dat moet ook, we hebben bewust gekozen voor een kleiner kantoor en dan moet je meedraaien", zegt hij. Als ik vraag of hij ook een ander beroep had kunnen kiezen, antwoordt hij ogenblikkelijk: "arts". Daarin volg ik hem. Verantwoordelijkheid, uitdaging en een mooi salaris. Het had perfect gekund.

Ik zie hem echter evenwel presteren in de hiërarchische wereld bij uitstek: het leger. "Of hij daar ook carrière had kunnen

René werd vicevoorzitter van het Duikonderricht op 13 december 1999. Deze taak is hem tot op heden zonder onderbreking toegekend en daarmee is alles gezegd! Niemand heeft deze niet te onderschatten taak zolang en tot ieders voldoening op zich genomen.

De 3*Stage is hem op het lijf geschreven, golfballetjes of niet! In onze duikvriendenkring wordt hij steeds bij de jongsten gerekend, maar toen hij mij er eens attent op maakte dat hij niet meer bij de jongsten kan gerekend worden, moest ik bekennen: "Verdomme, René na al die fantastische jaren, jij bent een echte ancien! " Je vriend, John Remue Foto : archief René Van Leeuwen.

In 1989 wordt de eerste NELOS-cursus Sportduiken gepubliceerd en wordt 'la farde bleue' van LIFRAS vertaald naar het Nederlands. Zo heeft ook NELOS haar eerste NELOS-Infomap. Enkele weken later hebben beide werken geen geheimen meer voor hem. In 1990 trekken vijf kandidaten naar Bendor op de eerste autonome Stage georganiseerd door NELOS. Niemand slaagt!

NELOS maakt daarmee een statement. Bij ons worden geen 'Nationals' benoemd, omdat ze 'sympa' of 'actifs dans le club' zijn.

In 1991 nemen opnieuw vijf kandidaten deel aan de Zeestage. René Van Leeuwen en goede vriend Roland Vispoel slagen nu wel. Ze zijn de enigen. Zo wordt hij de 128e 'National' in rij, maar hij krijgt nationaal nummer… 201. Na het opsplitsen van de BEFOS-Zeestage krijgen de nieuwe 3*Instructeurs een nummer vanaf 200, waarbij de even nummers naar LIFRAS gaan en de oneven naar NELOS. René Van Leeuwen wordt zo de eerste 3*Instructeur gevormd op een autonome NELOS-Zeestage.

Foto: NELOS-archief.

René was maar wat graag 'National' geworden tijdens de laatste gemeenschappelijke organisatie van NELOS en LIFRAS onder het unitaire BEFOS in 1989. Tot op vandaag beschouwt hij het als een gemiste kans, want de titel van 'National' was een jongensdroom. Zich een maand na het behalen van zijn titel van 'Federal' alweer inschrijven voor een volgend theorie-examen vindt hij (toen toch) echter wel te snel.

Nét geslaagd als 3*I op 02/11/1991.

Zonder woorden… (Guy Segers feliciteert de kersverse 3*I René Van Leeuwen).

Hippocampus mei/juni 2022

75

Bondsnieuws Foto: NELOS-archief.

Interview

René op 38-jarige leeftijd voor het eerst voorzitter van de 3*Stage in Bendor (2003). De voltallige jury. Staand (vlnr): John Maes, René, John Remue, Stef Teuwen en Walter Geebelen. Zittend (vlnr): Eric Sels en Kurt Verduyn.

de duiksport uit zich dat, naast zijn instructeurstitels, onder andere in de brevetten van Instructeur Jeugdduiken, Nitroxinstructeur, Instructeur onderwaterfotografie en zeer recent nog ERD. Hij vertrouwt me toe dat hij voor dit laatste brevet nog eens een heel weekend heeft zitten blokken. Bij de examinatoren, die hij deels mee heeft opgeleid, een slecht figuur slaan, daar past hij liever voor.

De rode draad in dit gesprek is de manier waarop René met een enorme waardering spreekt over andere personen binnen

Collegevergadering 1998 met het toenmalige Bureau DO NELOS (vlnr): Rudi Baert, Yvan Goudenhooft, René, Frans Geeraerts (verantwoordelijke DO NELOS), John Remue, Walter Geebelen en Guy Segers.

76

Hippocampus mei/juni 2022

Foto: archief René Van Leeuwen.

maken?", wil ik weten? "Ja, dan was ik misschien wel majoor geworden", bedenkt hij.

"In elk geval is dergelijke structuur me op het lijf geschreven". Het klinkt niet echt bescheiden, maar hij zegt het zo vastberaden dat je er geen seconde aan twijfelt. Welbespraakt, een brede kennis en een natuurlijke flair. Hij is er duidelijk de man niet voor om tweede viool te spelen. René is constant op zoek naar uitdagingen en heeft een enorme honger naar 'weten'. Verwacht hij veel van de mensen die hem omringen, dan zal hij voor zichzelf de lat zo mogelijk nog hoger leggen. Hij is een streber 'pur sang'. Binnen

NELOS. Als hij het heeft over Walter Geebelen, John Remue en Monique Demoustier, zijn mentors, wordt zijn toon bijna eerbiedig. De collega's van de Juridische Commissie omschrijft hij als ontzettend goed bezig en de ene na de andere vriend krijgt een pluim. De collega's die hij geweldige capaciteiten toedicht zijn niet op twee handen te tellen. Als ik een opmerking maak over zoveel positiviteit, linkt hij dat aan zijn opvoeding. Mama zorgde er als onderwijzeres/schooldirecteur voor dat hij de juiste waardes meekreeg, net als wiskundeleraar 'Pa' Kaes, waarbij hij een groot deel van zijn jeugd sleet.

Ik leerde René kennen tijdens de opleiding ERD. We volgden samen theorie alsook de praktische zwembadsessie in Antwerpen. Ik kwam rechtstreeks van mijn werk en was meer dan een uur voor aanvang aanwezig. Plots zie ik René voor mijn auto wandelen.

Met een luide tuut van de claxon trek ik zijn aandacht. Een ongelooflijk boeiende conversatie volgde, de tijd vloog voorbij. Gebiologeerd door deze ervaren instructeur, bedacht ik dat we best wat gemeen hebben: onze onverbeterlijke gewoonte om overal te vroeg te zijn, een gedeelde strijdlust alsook een stiekeme wil om te streven. Hij vertelde me hoe hij een heel weekend lang, keihard gestudeerd had voor het theoretisch examen van afgelopen week. Hij moest en zou een blamage bij de ERD-instructeurs vermijden, personen die hij zelf opgeleid had nota bene. "Ik zag geen andere oplossing dan primus te worden met de beste score die avond!", verontschuldigde hij zich.

Charlotte Van Driessche Met 5.700 gelogde duiken bezocht René al heel wat plaatsen over de hele wereld. De meest onvergetelijke duiken doet hij met Sylwia tijdens een reis naar de Galapagos.

Toch vinden ze het steeds fijn om weer te keren naar de Oosterschelde. Omdat je dan, vanuit Dilsen-Stokkem, wel even onderweg bent, gaat het gezin graag voor het hele weekend. Ze hebben er hun vaste stek bij accommodatie Den Osse in Brouwershaven.

Dat is vlakbij het Grevelingenmeer. Duiken doen ze meestal aan de overkant aan Plompe toren, Burghsluis of Schelphoek. Ik laat me ook vertellen dat Schouwen-Duiveland niet enkel voor hen, maar eigenlijk voor de hele LIMOS de 'place to be' is. De binding met LIMOS, waarvan hij nog 10 jaar voorzitter is geweest, is er altijd gebleven. Vandaag is hij trouwens ombudsman van zijn '(LIM) VOS'.

Als 3*Instructeur is René ook een vaste waarde op de Zeestages. Hij is er best fier op dat hij reeds vijfmaal voorzitter van de

René is vele jaren met me meegereden naar de Stage in Bendor. We gingen dan steeds een week van tevoren duiken met mijn boot in Marseille. Toen we voor de zoveelste keer gingen liet hij mij weten: "Dit jaar zorg ik voor de aperitief bij de 3*Stage, dus heb ik wat meer mee te nemen". Ik ga hem 's morgens ophalen en ja zijn duikmateriaal en heel wat dozen staan al klaar. Ik begin het hele zooitje in mijn camionette te laden en even later komt René naar buiten en vertrekken we naar Marseille. We zijn al een drietal dagen aan het duiken en dan vraag ik wat er toch allemaal in die dozen zit. Hij antwoordt dat die niet van hem zijn! Ik had zijn duikmateriaal samen met het oud papier, dat ze die dag zouden ophalen, ingeladen. Het was (helaas) geen aperitief.

Harry Engelen De werking van de Commissie Duikonderricht geeft hem nog steeds enorme voldoening. Het Bureau vormt een geweldig team en ook de samenwerking met het Bestuursorgaan NELOS verloopt vlekkeloos.

Het Duikonderricht is helemaal zijn ding, zo bevestigt René.

Vóór de stages duiken met dikke vrienden Stefan Paas (3*I) en Harry Engelen (2*I) – Agay 2019.

Foto's (3): archief René Van Leeuwen.

3*Stage is geweest. Ook zelfs als jongste voorzitter ooit wanneer hij deze taak als 38-jarige op zich neemt. Persoonlijk had hij toen misschien nog twijfels, maar als zijn mentor, John Remue, hem aanstelt, wordt daar niet tegen ingegaan. Ook naast de Zeestage kan je hem en Sylwia wel eens onder water tegenkomen in de buurt van de Dramont. Verblijven doen ze dan graag in één van de knusse bungalows op camping les Rives de l'Agay, samen met goede vriend Harry Engelen. Wedden dat ze er nog volk kennen?

Als duiker is René in de eerste plaats ambassadeur van onze liga. NELOS komt steeds op nummer één, voor LIMOS en 'Samantha'. Wie op de Zeestages of de Academische Zitting verschijnt in club T-shirt wordt er vriendelijk op gewezen dat dit 'NELOS-events' zijn en dat men dat ook dient te promoten. Op de jongste Academische Zitting maakte hij samen met voorzitter Sven Vandekerckhove zowaar aanstalten om bij een collega-instructeur het (V)OSSEN-logo weg te knippen. Daarnaast vindt hij ook dat het de taak van een 2*Instructeurs is om de clubgrenzen te overschrijden en meer federaal te gaan denken en handelen.

Met zo’n drukke kalender zou je vermoeden dat het clubgebeuren wat achterwege gelaten wordt. Integendeel, het gezin vertoeft

de laatste jaren weer geregeld in zwembad 'Aquadroom' in Maaseik. Het is ook bij 'duikschool Samantha' dat hij zijn levenspartner, Sylwia Mikolajczyk, tegenkomt. Sylwia, die doorgegroeid is tot 2*Instructeur, is er vandaag Duikschoolverantwoordelijke. En de appel valt niet ver van de boom, dochter Sterre (12 jaar) is aangesloten bij de jeugdwerking en bezit het brevet van 'Zilveren dolfijn'. René, die doet het allemaal nog veel te graag en draait er mee in het duikonderricht.

René zit zo graag in het water dat hij thuis elke dag de afwas doet. Het gaat zo ver dat hij zelfs de spullen die in de vaatwas steken er weer uit haalt om ze met de hand af te wassen!

Sylwia Mikolajczyk

René als LIMOS-voorzitter op de LIMOS-proevendag in Den Osse (Schip 'Theo') – oktober 1998.

René, Sterre (toen 8 jaar) en mama, klaar voor de duik – Panheel 2018.

Hippocampus mei/juni 2022

77

Bondsnieuws Interview

Foto: Ivo Madder.

Foto : archief René Van Leeuwen.

René Van Leeuwen, jurylid, wacht tot de kandidaten klaar zijn om uit te varen.

Dus niet enkel duiken! Met mentor John Remue op de skipiste in Oostenrijk anno 2000.

Een goede raad voor alle duikers? Pas de (duik)regels naar de geest toe en niet slaafs naar de letter. Ofwel: duik meer met je hoofd dan met je benen!

Ik wil wel eens weten of er nog tijd is voor andere hobby's dan duiken. Ja hoor, in navolging van 'dancing Dimi' wordt er wel eens gedart in Dilsen-Stokkem.

Liveaboard Kenia en Zanzibar… René wist dat je de locals kon plezieren met wat afgedragen kledingstukken. Aan boord had hij de crew al enkele T-shirts cadeau gedaan en in het hotel zou hij dat nog eens overdoen. Dat bleek echter niet zo eenvoudig, er moest zelfs een contract opgemaakt worden met een beschrijving van de geschonken kledij. Als goede advocaat begon hij alles nauwkeurig op papier te zetten en de rest van ons gezelschap ging ondertussen aan het aperitief. Wanneer hij eindelijk klaar was en de T-shirts aan de hotelmedewerker wilde overhandigen, maakte die hem duidelijk – tot hilariteit van eenieder – dat hij liever René's schoenen wilde krijgen dan die T-shirts…

Paula Spaas

Wanneer er niet gedoken wordt en er toch tijd voor vakantie is, dan bindt het gezin Van Leeuwen-Mikolajczyk graag de ski's aan.

Bedankt René en Sylwia! JAN DIEU

René, was 'meester' (sic) in het spelen van de verontwaardigde duiker. Ondanks zijn perceptie van 'geweldige ervaring en aantal duiken', kon hij niet begrijpen dat hij niet mee mocht naar een diepte van 40 m.

Eric Sels

Foto: archief René Van Leeuwen.

René is afkomstig van Maaseik , de bakermat van Rijnlands Carnaval in Limburg. Een echte 'Wammes'. Het verkleden zit hem in het bloed.

René Van Leeuwen, de voorzitter van de 3*Stage, speelt zijn typetjes wel altijd heel overtuigend.

Hippocampus mei/juni 2022

Om René in die rol te krijgen, is amper overtuigingskracht nodig. Het kortste debat ooit was "Zeg, René, voor de quiz zou jij misschien…?". Nog voor de vraag gesteld was, was het antwoord al "Jaja, ik zal me wel verkleden als Renata". Nooit is hij in beroep of verzet gegaan tegen deze opdrachten.

Koen Van Dyck

Foto: Ivo Madder.

Op werkdagen draagt Meester Van Leeuwen een wat saai, zwart unisex kleed. Sober en statig, passend bij zijn ambt.

Eénmaal per jaar ontpopt diezelfde René zich echter tot een flamboyante en uitdagende deerne. Van schaarsgeklede non, over een over the top travestiet tot de bruid van Karl Lagerfeld. Geen bonte avond, geen verrassingsact of quiz is compleet in Zuid-Frankrijk zonder een gesmaakt optreden van Renata Van Leeuwen.

René als voorzitter van de 3*Stage in 2015 met vaste secretaris en dikke vriend Ivo Hubert.

78

Skiën is net als duiken een natuursport en het is net die verbondenheid die René in beide sporten zo aantrekt. Eénheid tussen mens en natuur. Dit kunnen delen met vrienden is eigenlijk onbetaalbaar, en daar mag achteraf zeker een lekkere Chianti of een Tripel Karmeliet bij, besluit hij.

Op Stage mat René zich graag het profiel aan van 'de golfballenduiker'. Als de kandidaten voorzichtig polsten naar de duikervaring en het niveau van hun juryleden, kon René met een uitgestreken gezicht zeggen dat hij al zeker duizend duiken gedaan had.

Wanneer ze verder vroegen naar de dieptes van zijn duiken, zei hij met enige trots dat hij toch al zeker eens op een diepte van 4 m was geweest. Tot dan de waarheid met mondjesmaat aan het licht kwam: René was duiker bij een golfclub, waarbij hij regelmatig dook in de plassen en meertjes op de golfbaan, om de golfballen te recupereren die minder goede golfers daar hadden ingeslagen.

ALL METAL TECHNOLOGY

ALEX DAWSON

TO MEET EVERY DIVER'S NEEDS EVEN IN THE MOST EXTREME ENVIRONMENTS

ATLAS ADJ 62X TBP THE IDEAL REGULATOR FOR USE ON ADVANCED DIVES IN COLD WATER & FOR THOSE WHO DO DEEP DIVES. INCLUDES ALL THE CHARACTERISTICS OF THE BEST MODERN DIVE REGULATORS, ADJUSTABLE BREATHING COMFORT, MARES PATENDED VADSYSTEM, AN ENVIRONMENTALLY SEALED FIRST STAGE & MORE!

STAY CONNECTED TED

Hippocampus mei/juni 2022

79

Alle foto's: Ivo Madder.

Bondsnieuws NELOS-Bestuur

Ingekort verslag AV NELOS Op 6 maart 2022 vond de Algemene Vergadering NELOS plaats en dat, na een jaar vol digitaal overleg, gelukkig weer fysiek. We waren te gast in Turnhout bij Duikschool Amfibie, die dit jaar zijn 50-jarig bestaan viert. 73 duikclubs waren op deze vergadering vertegenwoordigd.

D

e voorzitter van elke commissie of sectie kreeg het woord om de werking van het voorbije jaar toe te lichten.

We geven jullie een beknopt overzicht van wat aan bod kwam. Een uitgebreid verslag is terug te vinden in het documentencentrum op de NELOS-website.

verslag van de voorzitter Ronny Margodt Ronny Margodt mocht als voorzitter van de liga de spits afbijten.

Hij had het onder meer over hoe de coronacrisis de werking van de federatie beïnvloed heeft.

Hoewel de coronamaatregelen op zijn einde lopen, is de impact van de crisis nog steeds voelbaar. Ook NELOS moest vaststellen dat corona een impact had op het ledenbestand en dus ook op de financiële middelen van zowel de clubs, de commissies als de federatie zelf. Er werd bij de overheid om extra steun gevraagd en NELOS putte bovendien uit de eigen reserves om de clubs te ondersteunen. Ook in 2022 zullen clubs, die extra inspanningen doen om hun ledenbestand opnieuw op peil te brengen, kunnen rekenen op financiële steun.

2021 zal de boeken ingaan als het jaar waarin Teams de hoofdrol speelde bij alle vergaderingen. Het werd een instrument dat ervoor zorgde dat we verder konden. Er werd gewerkt aan het beleidsplan, aan de

80

Hippocampus mei/juni 2022

ontwikkeling van nieuwe structuren en statuten en aan de sturing van de commissies, die zelf heel wat werk hebben verzet.

Ronny rapporteerde ook over 'Goed Bestuur', 'belangenconflicten', 'integriteitsbeleid' en 'het beleidsplan'.

Goed Bestuur: Goed bestuur voeren is sowieso belangrijk, maar het zorgt ook voor goede scores en hogere subsidies. Om daarin nog beter te scoren dan de voorbije jaren werden de statuten aangepast. Daarnaast werden de vereiste taken met betrekking tot het rekruteren en aanstellen van bestuursleden gerealiseerd en de functionaliteitsgesprekken met de personeelsleden zijn gevoerd.

Belangenconflicten: De wetgeving en Sport Vlaanderen verplichten ons om de leden op de hoogte te brengen van elke vorm van belangenvermenging. In 2021 werd geen enkele vorm van belangenvermenging vastgesteld. Elk bestuurslid voert deze functie pro-deo uit en krijgt enkel een onkostenvergoeding.

Integriteitsbeleid: De veiligheid, de rechten en het belang van onze leden en de clubleden is een permanente zorg voor het NELOS-Bestuur. Er werd dan ook een gedragscode opgesteld die door de clubs en de leden moet gerespecteerd worden. Klachten kunnen gemeld worden aan de Juridische Commissie die, indien nodig, de Sportrechtbank bijeenroept.

Met klachten over de algemene NELOS-werking kan je terecht bij de ombudsman. De mandaten van Eric Sels als Federale API en van Franklin Forrez en Dirk Saman als Assistent Federale API werden hernieuwd. Zij

maakten ondertussen werk van opleidingen over het vlaggensysteem en de 'Aanspreekpersoon Integriteit'. Deze opleidingen kaderen in de doelstelling dat tegen 2023 elke club over minstens één club-API beschikt, iets wat binnenkort waarschijnlijk wettelijk verplicht zal zijn voor alle sportclubs.

Rapportering beleidsplan 2021-2022: Onze federatie wordt gedeeltelijk bestuurd aan de hand van een beleidsplan dat is opgesteld voor een periode van vier jaar. Over de uitvoering van dit plan wordt jaarlijks gerapporteerd aan Sport Vlaanderen. Belangrijk voor 2022 is het project 'Op weg naar goud' dat als doel heeft om de jeugd beter te integreren in onze werking.

De opmaak en opvolging van het beleidsplan gebeurt door de 'Kerngroep', bestaande uit vrijwilligers en enkele personeelsleden. In de nieuwe structuur wordt dit een staffunctie die de naam 'administratieve Auditeurs' zal krijgen. De kerngroep werd tot op heden voorgezeten door Stef Teuwen, die zijn ontslag heeft aangeboden. Stef werd in de bloemetjes gezet als dank voor alles wat hij realiseerde. Zijn taak wordt overgenomen door Ronny zelf.

verslag clubadministratie Ivo Hubert Ivo Hubert toonde met een aantal cijfers aan hoe omvangrijk de federatie is. In 2021 werden 120.000 e-mails vanuit een NELOS-account

verstuurd en er werden 340.000 e-mails ontvangen. Daarnaast zijn er in SharePoint ondertussen 45.000 bestanden opgenomen en vooral het gebruik van Teams kende een exponentiele groei. In 2021 vonden 1.600 Teamsvergaderingen plaats.

De werking van de ledenadministratie loopt, op een aantal aandachtspunten na, vlot. Wat de ledenadministratie betreft zijn we verplicht om het geslacht van onze leden op te nemen in de rapportering naar Sport Vlaanderen, waarbij Sport Vlaanderen adviseert om de genderidentiteit te noteren. Om dit mogelijk te maken wordt in de ledenadministratietool M/V uitgebreid met een X voor 'genderneutraal'. Vermits dit niet altijd overeenkomt met het juridisch geslacht (terug te vinden op de identiteitskaart) kan dit voor problemen zorgen bij gegevensuitwisseling. We bezorgen de clubs hier meer informatie over.

verslag beheerder patrimonium Franklin Forrez In het Duikershuis werden in 2021 onderhoudswerken uitgevoerd.

Daarnaast is gezorgd voor een video- en presentatiesysteem in het VIP-lokaal en airco in de vergaderzalen en het secretariaat. In 2022 wordt geïnvesteerd in nieuwe presentatieschermen- en systemen in de grote vergaderzalen. Er komt een groendakterras aan het secretariaat op de eerste verdieping en ledverlichting in het VIP-lokaal.

verslag boetiek Rik Olievier Rik gaf een overzicht van wat er in 2021 via de boetiek werd verkocht. De instructeursjassen waren nieuw in het assortiment textiel en de pocketmaskers voor Duiker-Hulpverlener werden toegevoegd aan het opleidingsmateriaal. In 2022 wordt de NELOS-webshop gelanceerd en zal er een grote stockverkoop plaatsvinden om ruimte te maken voor nieuwe producten.

Verslag BEFOS/EUF/CMAS Europe Ronny Margodt BEFOS-FEBRAS: Ronny mocht ook in 2021 het voorzitterschap van BEFOS waarnemen.

BEFOS staat in voor alle internationale contacten, het is de organisator van de nationale competities van onze sportcommissies, het stelt atleten aan voor deelname aan internationale wedstrijden en controleert de vorming van officials. Daarnaast vindt onder de vleugels van BEFOS ook overleg plaats tussen het Duikonderricht van NELOS en LIFRAS en dat was tijdens de coronacrisis niet anders.

CMAS EUROPE: tijdens de AV van CMAS Europe werd het voorzitterschap van Ronny voor een periode van drie jaar hernieuwd.

CMAS Europe beheert projecten rond natuurbescherming, medische aspecten van de duiksport, jeugd- en seniorenduiken en kwaliteitscontroles op CMAS-niveau. Via de website kan je gratis cursussen downloaden en binnenkort ook je niveau als 'responsible diver' testen. Tot slot heeft CMAS Europe een permanente zetel in het EUF dat betrokken is bij het certificeren van ISO-standaards in duikfederaties.

De European Underwaterfederation: het EUF groepeert alle belangrijke spelers op gebied van duiksport en verenigt zowel commerciële als niet-commerciële organisaties. Tijdens de Algemene Vergadering van 2021 werd Mark Caney, directeur van PADI als voorzitter verkozen en Ronny mag de honneurs waarnemen als vicevoorzitter en dit tot 2024.

Het EUF beheert de certificatiecontroles voor duiklicenties en is hierdoor één van de belangrijkste spelers binnen de ISO-WG 228 Commissie. Naast dit certificatiewerk is EUF belast met de overkoepelende belangen en projecten die van belang zijn voor de commerciële en niet-commerciële organisaties in de duikwereld.

CMAS International: in 2021 werd een strijd om het voorzitterschap uitgevochten tussen Anna Arzhanova en Hassan Baccouche.

Anna haalde het met de nodige uitdeling van postjes binnen de CMAS-werking. BEFOS had duidelijk stelling genomen voor het programma van Hassan Baccouche.

Het BEFOS-protest tegen de gang van zaken binnen CMAS werd niet in dank afgenomen en Anna reageerde met het ontslag van LIFRAS-collega Pilar als voorzitster van de

'Women in Sports Commission' en het ontslag van Mark Allemeersch als directeur van de kwaliteitscontrole CMAS. Op het moment van de AV NELOS lag Anna onder vuur, omdat ze weigerde de richtlijnen van het IOC te volgen inzake de oorlog in Oekraïne. Anna is Russisch en voorzitter van de Russische CMAS-federatie.

ISO-werkgroep WG228: daarin wordt België officieel vertegenwoordigd door het Nationaal Bureau voor Normalisatie. Ronny zetelt in deze werkgroep.

Momenteel wordt er gewerkt aan standaards voor rebreatherduikers en rebreatherinstructeurs. Een ander project is het ontwikkelen van standaards voor wetenschappelijke duikers. Omdat dit zich enkel richt tot professionele duikers en niet tot sportduikers die helpen bij wetenschappelijke projecten, zal later ook werk gemaakt worden van standaards voor wetenschappelijke sportduikers.

financieel verslag Dirk Saman De penningmeester gaf toelichting bij de balans en de resultatenrekening. Omwille van corona was 2021, ook op financieel vlak een bijzonder jaar. Er werd een bedrag van 110.000 euro voorzien voor COVID-steun aan de clubs.

In 2022 zal opnieuw een bedrag vrijgemaakt worden (in de vorm van een korting op het lidmaatschap) voor het stimuleren van ledenwerving en promotionele activiteiten. De kosten voor het wijzigen van het logo zijn opgenomen in de rubriek 'drukwerk en promotie'.

Verder werd bevestigd dat de korting op het lidmaatschap 2022 voor nieuwe en terugkerende leden (geen lid in 2020 en 2021) ook van toepassing is op het lidmaatschap dat van start gaat vanaf september 2022. De penningmeester besprak het budget 2022 en gaf toelichting bij een aantal posten waar er verschillen zijn ten opzichte van de resultatenrekening van vorig werkingsjaar.

De budgetten werden door de Algemene Vergadering goedgekeurd en er werd ontheffing verleend aan het NELOS-bestuur.

Hippocampus mei/juni 2022

81

Bondsnieuws NELOS-Bestuur

verslag Commissie Redactieteam Hippocampus Ivo Madder Het redactieteam nam afscheid van Chris Demuynck die begin dit jaar overleed en verliest met haar een harde werker. Het team realiseerde in 2021 opnieuw vijf goedgevulde nummers en digitaal vergaderen zorgde voor meer bijeenkomsten dan gemiddeld. Er is onderzocht of het goedkoper is om de Hippocampus enkel digitaal ter beschikking te stellen en dat blijkt, omwille van het grote stroomverbruik van de servers, niet zo te zijn. Verschillende adverteerders kregen in 2021 coronakorting en nieuwe adverteerders zijn meer dan welkom.

verslag Sportcommissie Michel Declercq Binnen de sportcommissie werd geen bestuur verkozen en Michel gaf dan ook het woord aan de voorzitters van de subcommissies die hun werking voorstelden.

Subcommissie Onderwaterhockey Niels Balens Door heel wat problemen binnen de clubs lag de focus van de commissie meer op de Belgische competitie dan op de eigen initiatieven. De competitie nieuw leven inblazen creëerde wel een positieve sfeer, zorgde voor interesse van de clubs en resulteerde in mooie resultaten op buitenlandse toernooien en competities.

Daarnaast maakte de commissie werk van een langetermijnvisie waarin de nadruk ligt op het motiveren van huidige sporters, het

82

Hippocampus mei/juni 2022

ondersteunen van de clubs en het werven van leden. Begin 2022 vond er al een BK plaats en deze zomer vertegenwoordigt een Belgische ploeg onze driekleur op het WK in Istanboel.

Ook de samenwerking tussen de commissies onderwaterhockey van NELOS en LIFRAS werd opgestart.

Subcommissie Vinzwemmen Free Duerinckx Het NELOS-Bestuur en de commissie zijn trots op de prestaties die Elise Croes leverde op het WK vinzwemmen voor junioren. Ondanks een moeilijke voorbereidingsperiode slaagde ze erin drie Belgische records te breken en ze werd dan ook in de bloemetjes gezet.

We rekenen op haar broer om in haar voetsporen te treden, want Elise Croes wordt 18 jaar en komt daarmee in de seniorencategorie terecht.

De commissie werkt momenteel volop aan de basiscursus vinzwemmen die eind 2022 helemaal af zou moeten zijn en op de kalender staan zowel een aantal openwaterwedstrijden als het BK vinzwemmen in zwembad, waarvan NELOS organisator is.

Subcommissie Vrijduiken François Vissers Vrijduiken.be floreert en het bestuur werd uitgebreid met twee extra krachten.

Daarnaast werden ook vier nieuwe NELOS-vrijduik­ afdelingen opgericht. In 2021 werd gestart met een pool voor atleten die niet in open water gaan, werden de protocollen aangepast aan de CMAS-reglementering, werd de NELOS-Infomap aangepast en werd een proefversie uitgebracht van een pooldivecursus. Daarnaast werd het cursusboek Master Freediver voltooid, werd het CMAS-indoorwedstrijdreglement vertaald naar het Nederlands en is de nationale vrijduikcommissie BEFOS/FEBRAS opgericht. In 2022 wordt ingezet op de organisatie van kwalificatiewedstrijden en is er een vrijduikstage in Dahab. Ook de NELOS Freediving Cup in La Gombe staat op het programma.

Commissie Duikers met een Handicap Philippe Calu De commissie kreeg in 2022 een quasi volledig nieuw bestuur met Philippe als voorzitter. De nieuwe ploeg was vnl. administratief bezig.

Elise Croes wordt in de bloemetjes gezet omwille van haar prestatie tijdens het WK vinzwemmen.

De opleidingskaarten voor duikers met een handicap en de begeleiders werden vervangen door opleidingsformulieren, die downloadbaar worden op de NELOS-website en er werd werk gemaakt van de integratie van de opleidingen in DIVES. De term 'wet wheel' komt te vervallen en de term 'Duikers met een Handicap' (DmH) wordt nu gebruikt in alle officiële documenten. Daarnaast werden de opleidingscriteria voor de begeleidersbrevetten aangepast aan de reguliere brevetten. Dit moet ervoor zorgen dat het opleidingstraject tot Instructeur DmH korter wordt en er meer instructeurs de stap naar de opleiding zetten.

verslag Commissie Biologie Tiny Heremans Het verslag werd gebracht door Kevin Gardedieu die vertelde dat er in 2021 slechts twee geplande activiteiten konden doorgaan, een themaduik in Stavenisse en een rondleiding in het Marien station in Oostende met het bezoek aan het onderzoeksschip Simon Stevin. Daarnaast werd de cursus Specialisatie Onderwaterbiologie één keer georganiseerd. Kevin bracht ook een overzicht van de planning voor 2022. Alle activiteiten zijn terug te vinden in de Lopende Agenda op de NELOS-website.

verslag Audiovisuele Commissie Ivo Madder Na het overlijden van de voorzitter, Chris Demuynck, werd Ivo Madder als interimvoorzitter aangesteld. De commissie hield al een Algemene Vergadering en het bestuur van zowel de commissie als de subcommissies werd voorgesteld. In 2021 stelde de commissie de NELOS-versie van de CMAS-standaard onderwaterfotografie en -videografie voor en konden er twee sessies

van de 'OBK shoot-out' doorgaan, die opnieuw met een online proclamatie werden afgesloten. Het BEFOS-team verdient een vermelding met haar goede prestaties op het CMAS WK onderwaterfotografie en -videografie, met een podiumplaats (zilveren medaille) voor Filip Staes in de categorie visportret.

NELOS zette Filip dan ook in de bloemetjes.

Ivo overliep tot slot wat er op de planning voor 2022 staat.

verslag Geneeskundige Commissie Catherine De Maeyer De voorjaarssessies en het voorjaarsexamen Duiker-Hulpverlener werden geannuleerd. De sessies in het najaar werden in alle regio's georganiseerd.

Het examen vond plaats op zaterdag 16 oktober in Oostende. De uniforme presentaties en lesindelingen zijn beschikbaar op de NELOS-website en worden jaarlijks geüpdatet.

De bijscholingen DHV in het voorjaar werden digitaal georganiseerd. De theoretische sessie gingen over hoofdpijn en duiken en covid en duiken. De bijscholingen in het najaar vonden live plaats in de vijf regio's.

Daar lag de focus op de CPR-richtlijnen en het gebruik van het pocketmasker. Daarnaast zijn ook twee train-de-trainersessies doorgegaan. In 2021 was er daarnaast regelmatig overleg met de voorzitter van de Geneeskundige Commissie van LIFRAS, was er overleg over de beschikbaarheid van de hyperbare kamers en werd het duikgeschiktheidsonderzoek herwerkt. Op de planning van 2022 staan heel wat initiatieven.

verslag Mental Coaching Elfrie van Poppelen In 2021 vonden twee interventies plaats. In 2022 zal ingezet worden op vorming van zowel nieuwe coaches als op de bijscholing van het huidige team.

Daarnaast zal

o.a. gewerkt worden aan kwaliteitszorg. Er wordt een registratietool ontwikkeld. Het communicatieplan wordt afgewerkt en er worden workshops en intervisie georganiseerd. Daarnaast komt er ook een evaluatie van interventies en wordt psychosociale schade aan het Veiligheidscomité gemeld.

verslag Commissie Duikonderricht Sven Vandekerckhove Het verslag van de Commissie D u i ko n d e r r i c h t werd gebracht door Sven, die traditioneel heel wat te vertellen had. Hij gaf een corona-update, waarbij de aangepaste protocollen van toepassing blijven tot nader bericht.

Hij lichtte daarnaast ook Eventbrite toe dat nu gebruikt wordt als inschrijvingstool voor alle evenementen van NELOS en hij koppelde dat aan het geven van een overzicht van de geplande bijscholingen die steeds in alle regio's worden georganiseerd. De technische opleidingen worden nu geregistreerd en opgevolgd in DIVES. Belangrijk daarbij is dat wie nog papieren documenten voor technische opleidingen wil laten registeren in DIVES, dit moet doen voor 30 juni van dit jaar.

Het Duikonderricht had haar handen vol aan de organisatie van de Zeestages in Boulouris, waarvoor een nieuwe locatie gezocht moest worden. Een nieuwe locatie betekende een nieuwe manier van werken, waardoor heel veel voorbereid moest worden.

De Zeestages waren niet enkel op organisatorisch vlak succesvol te noemen, ook de resultaten waren positief. Er keerden 18 nieuwe 2*I en 3 nieuwe 3*I terug naar huis.

Sven lichtte een aantal wijzigingen toe. De maximale diepte voor duiken met lucht is nu vastgelegd op 60 m, de werkgroep visibiliteit aan de oppervlakte sloot haar werk af en het Veiligheidscomité deed aanbevelingen om het risico op vermissingen op zee te beperken. VTS paste de opleiding tot initiator aan, waardoor Module 1 nu 'Start to coach' is geworden en tot slot werd de procedure om in te schalen aangepast.

Op de planning van het Duikonderricht staat o.a. het beschikbaar stellen van de herwerkte 'Infomap Duikonderricht TechHippocampus mei/juni 2022

83

Bondsnieuws NELOS-Bestuur

nisch Duiken', het beschikbaar stellen van de herwerkte 'Infomap Duikonderricht Organisatie' die onder meer de inschaling van de technische brevetten en de nieuwe inschalingsprocedure bevat, de uitrol van de opleiding 'compressor handler' en de wijziging van de structuur van het Duikonderricht in navolging van de statuutswijzigingen.

verslag Commissie Innovatief sporten Mario Verhaeghe Door corona werden alle geplande wedstrijden geannuleerd en ook de bijscholingen konden niet doorgaan.

Wel zijn de spelkoffers geactualiseerd en geïntegreerd in de opleiding AI. Een integratie van de koffers in de opleiding Jeugdbeleider staat op de planning. Als reactie op een opmerking uit de zaal bevestigde de voorzitter dat de nodige stappen ondernomen werden om te vermijden dat het materiaal in de spelkoffers beschimmelt.

Ook zijn er reeds enkele zaken vervangen en werd een oproep gedaan om alles van materiaal eerst goed te laten drogen alvorens de koffer te sluiten en terug te brengen.

verslag Juridische Commissie René Van Leeuwen De Juridische commissie kwam in 2021 regelmatig samen en maakte adviezen op rond de verzekering inzake vrijduiken, de tekst RIO van het OBK onderwaterfotografie, het artikel in de Hippocampus als reactie op de fake webshop, de tekst voor toestemming van de ouders inzake publicatie op sociale media, GDPR-vragen, … . Er werd een dossier Sportrechtbank opgemaakt, er werd een lezing georganiseerd over de nieuwe NELOS-statuten conform de vzw-wetgeving en de overeenkomst tussen NELOS-vzw en AVOS werd opgemaakt. Op basis van het dossier Sportrechtbank werd de flow van het klachtenverloop van de Juridische Commissie naar

84

Hippocampus mei/juni 2022

de Ereraad toegelicht. In het kader van de nieuwe vzw-wetgeving werden modelstatuten opgesteld die op de NELOS-website zijn gepubliceerd. Op de to-dolijst van de commissie staan o.a. het beleidsplan wettelijke verplichtingen NELOS, het geven van advies aan de werkgroep compressor handling en het geven van advies inzake de algemene voorwaarden voor de NELOS-webshop.

De statuten schrijven voor dat de leden van de Juridische Commissie moeten worden voorgedragen aan de AV NELOS. Het mandaat van de leden wordt met handgeklap bevestigd voor de volgende drie jaar (20222024).

verslag Departement Marketing en Communicatie wijlen Chris Demuynck Ivo Madder bracht het verslag. In 2021 werd Chris Demuynck vanuit haar rol als PR-verantwoordelijke aangesteld als voorzitter van het Departement M&C. Onder haar leiding werd heel wat werk verzet en ze had nog evenveel plannen die uiteraard verder worden uitgewerkt. De nieuwe Facebookpagina 'NELOSvzw' vervangt de beschadigde Facebookpagina, het NELOS-YouTubekanaal werd geüpgraded, events als het CMAS WK vinzwemmen en het CMAS WK Onderwa-

terfotografie en -videgrafie kregen i.s.m.

NELOSAC de nodige visibiliteit en de proclamatie van de Zeestage werd voor het eerst live gestreamd. De integratie van het nieuwe logo staat bovenaan de agenda voor 2022. Daarnaast worden ook de Facebookpagina en het YouTubekanaal verder gepromoot, wordt een Facebookcampagne voor de clubs uitgerold, wordt er gewerkt aan een NELOS-landingspagina die specifiek gericht is op niet-leden, wordt het promotiemateriaal onder handen genomen, wordt de huisstijl herbekeken, …

Als reactie op een vraag werd bevestigd dat de voorwaarden voor het gebruik van een ander logo binnen de commissie nog besproken en geofficialiseerd wordt. Dit punt wordt opgenomen in de agenda van de eerstvolgende bestuursvergadering van NELOS. De commissies krijgen hoe dan ook inspraak in de opmaak van het Reglement van Inwendige Orde, rekening houdend met enkele opgelegde richtlijnen.

statutenwijziging De statuten van NELOS vzw worden gewijzigd om tegemoet te komen aan een aantal zaken, zoals de nieuwe vzw-wetgeving en de eisen van Sport Vlaanderen. Tegelijkertijd creëren deze wijzigingen opportuniteiten naar bijv. het doorvoeren van een uniformering in de NELOS-structuur, het wegwerken van fouten in de vorige statuten en het Bestuur toe te laten functies te wijzigen zonder goedkeuring van de AV. Deze AV gebeurde volgens de huidige statuten, wat impliceerde dat er een aanwezigheidsquo-

NELOS zette Filip in de bloemetjes omdat hij tijdens het WK onderwaterfotografie een zilveren medaille behaalde.

rum van 2/3 van de leden nodig was. Dat werd niet bereikt, waardoor er ook niet kon worden overgegaan tot het goedkeuren van de statuutswijzigingen.

Het NELOS-Bestuur besliste om een Bijzondere Algemene vergadering bijeen te roepen op vrijdag 25 maart 2022 om de statuutwijziging goed te keuren.

verkiezing van vier bestuursleden Twee bestuursleden waren uittredend en herkiesbaar en het Bestuur stelde een uitbreiding voor tot 9 leden, conform de nieuwe statuten. Twee personen stelden zich hiervoor kandidaat. Dat betekende dus dat er vier kandidaten waren voor vier plaatsen. Hun mandaat werd bekrachtigd met handgeklap en bevestigd op de Bijzondere Algemene Vergadering van 25 maart 2022.

verkiezing van 15 individuele leden BEFOS De belangen van NELOS worden in ons overkoepelend orgaan BEFOS behartigd door 15 individuele leden, een voorzitter of covoorzitter en 3 bestuursleden. De mandaten van de 15 individuele leden moesten worden vernieuwd voor een periode van drie jaar. 15 personen stelden zich hiervoor kandidaat. Hun mandaat werd bekrachtigd met handgeklap.

allerlei Er werd bevestigd dat er minstens 3 leden 3*I van het Duikonderricht in het Bestuur moeten zetelen. Indien hierop een uitzondering gemaakt moet worden, zal de kandidaatstelling aan het Bestuur en de Algeme-

ne Vergadering worden voorgelegd. Joeri Huysmans meldt dat de uitbating van het centrum in het Zilvermeer door duikers zal gebeuren en geeft wat extra informatie.

Waar alle leden die zich het ganse jaar belangeloos hebben ingezet bedankt werden door de respectievelijke voorzitters, bedankte Ronny Margodt de aanwezigen voor hun komst. Ook werd een woord van dank gericht aan de leden van Amfibie voor de organisatie van de Algemene Vergadering.

Tot slot bedankte hij Margaux voor de ondersteuning, de opmaak van het verslag en haar aanwezigheid op dit evenement.  VERSLAG: MARGAUX MONTRIEUX INGEKORT VERSLAG: NATALIE DECROCK

Bijzondere Algemene Vergadering 25/03/2022 De agenda van deze vergadering bevatte twee punten: • Wijziging van de statuten: een aantal zaken werden op verzoek van de aanwezige leden aangepast en de statuten werden na aanpassing unaniem goedgekeurd.

• Verkiezing van twee extra bestuursleden: overeenkomstig de nieuwe statuten werd de uitbreiding van het Bestuur tot 9 leden unaniem goedgekeurd. De mandaten van de twee extra bestuursleden, Lutgart Stals en Ivo Madder, werden bekrachtigd.

Advertentie

Hippocampus mei/juni 2022

85

Bondsnieuws NELOS-Bestuur

Even het nieuwe voorstellen . . .

Bestuur van NELOS Op de Algemene en de Buitengewone Algemene Vergadering van NELOS werd het nieuwe Bestuur verkozen. Inmiddels zijn de taken verdeeld. We nemen dan

3 Hij is verantwoordelijk voor het 3

NELOS-patrimonium en is tevens Assistent Federale API. Daarnaast is Franklin ambassadeur voor de regio's OVOS en WEVOS.

Ivo Hubert

3 Hij is verantwoordelijk voor ICT en 3

ook graag even de tijd om deze mensen aan jullie voor te stellen en hun bevoegdheden toe te lichten. Alle mandaten binnen het NELOS-Bestuur worden

verantwoordelijke Algemene Verordering Gegevensbescherming (AVG).

Als ambassadeur vertegenwoordigt hij binnen het bestuur de Kerncommissies Onderwaterhockey, Vrijduiken, Vinzwemmen, de regio BRAVOS en de Juridische Commissie. Op nationaal vlak is Michel beheerraadslid BEFOS.

onbezoldigd vervuld.

S

Franklin Forrez

tatutair is het aantal leden van het NELOS-Bestuur vastgesteld op minimum drie. Het huidige bestuur bestaat op dit moment uit negen leden.

3 69 jaar – NELOS-BEFOS-lid sinds 1983, 3*Instructeur sinds 1993.

3 Ivo is lid van het NELOS-Bestuur sinds 2011. Hij is verantwoordelijke voor de NELOS-ledenadministratie.

Michel Declercq

Ivo Madder

3 60 jaar – NELOS-BEFOS lid-sinds

3 59 jaar – NELOS-BEFOS-lid sinds 3

1985, 3*Instructeur sinds 2001 en Nitrox-Instructeur sinds 2003.

Michel is lid van het NELOS-Bestuur sinds 2020.

3

1977, 3*Instructeur sinds 2007, Nitrox-Instructeur sinds 2011, Instructeur Jeugdduiken-Evaluator sinds 2006 en Trimix Blender-Instructeur sinds 2017.

Franklin is lid van het NELOS-Bestuur sinds 2015 en tevens voorzitter van de Subcommissie Jeugdduiken sinds 2010.

Advertentie

86

Hippocampus mei/juni 2022

3 58 jaar – NELOS-BEFOS-lid sinds 3

1979, 3*Instructeur sinds 2005 en Nitrox-Instructeur sinds 2011.

Ivo is nieuw verkozene binnen het NELOS-Bestuur.

3 Hij is ambassadeur voor de Commissie

3

Marketing en Communicatie, de Commissie Redactieteam Hippocampus, de Wetenschappelijke Commissie en de Audiovisuele Commissie.

Daarnaast is Ivo hoofdredacteur van de Commissie Redactieteam Hippocampus sinds 2003, voorzitter van de Subcommissie foto en voorzitter van de Commissie Marketing en Communicatie.

3 57 jaar – NELOS-BEFOS-lid sinds 3 3

Ronny Margodt

Sven Vandekerckhove

1990, 3*Instructeur sinds 2008, Nitrox-Instructeur sinds 2005 en Instructeur Jeugdduiken sinds 2010.

Rik is lid van het NELOS-Bestuur sinds 2019.

Hij is verantwoordelijk voor de NELOS-boetiek en is tevens ambassadeur voor de regio LIMOS en de Commissie Innovatief Sporten.

Dirk Saman

3 46 jaar – NELOS-BEFOS-lid sinds

3 67 jaar – NELOS-BEFOS-lid sinds

3 3

3

1975, 3*Instructeur sinds 1984, Nitrox-Instructeur sinds 1998, Instructeur Onderwaterfotografie sinds 2001 en Trimix Blender-Instructeur sinds 2019.

Ronny is lid van het NELOS-Bestuur sinds 2008 (tevens in 1991 en 1992) en vervult de taak van voorzitter sinds 2015.

Hij is verantwoordelijke voor het dagelijks bestuur en het beleidsplan, de administratieve audit, het personeel (HR), de externe communicatie en de verzekeringen. Tevens is hij verantwoordelijke uitgever.

Op nationaal vlak is Ronny medevoorzitter BEFOS, op internationaal vlak vertegenwoordigt hij BEFOS binnen CMAS WORLD, is hij voorzitter van CMAS EUROPE en vicevoorzitter van EUF (European Underwater Federation), hij vertegenwoordigt België en BEFOS binnen de ISO-Commissie WG218 die zich bezighoudt met standaardisatie van duikopleidingen.

3 58 jaar – NELOS-BEFOS-lid sinds 3 3 3

1995, 3*Instructeur sinds 2014 en Nitrox-Instructeur sinds 2016.

Dirk is lid van het NELOS-Bestuur sinds 2015. Dirk vervult de taak van ondervoorzitter en penningmeester en is tevens Assistent Federale API. Daarnaast is Dirk ambassadeur voor de regio AVOS en de Geneeskundige Commissie.

Op nationaal vlak is Dirk beheerraadslid en penningmeester voor BEFOS.

3 3 3

externe ondersteuning

Lutgart Stals

Het NELOS-Bestuur laat zich nog bijstaan door externe mensen: Eric Sels – als ombudsman en Federale API (Aanspreekpunt integriteit); Margaux Montrieux en Hannelore Sprengers – als bestuurssecretaris en vervangend bestuurssecretaris.

3 3



3 54 jaar - NELOS-BEFOS-lid sinds 1992, 3*Instructeur sinds 2016.

Rik Olievier

3

1991, Docent Duiker-Redder sinds 1998, 3*Instructeur sinds 2000, Nitrox-Instructeur sinds 2003, Instructeur Jeugdduiken sinds 2005, CCR Diluent Air-Instructeur sinds 2012, CCR Diluent Trimix-Instructeur sinds 2012, Trimix Blender-Instructeur sinds 2013 en Extended Range Instructeur sinds 2022.

Sven is lid van het NELOS-Bestuur sinds 2015 en is tevens voorzitter van de Commissie Sportduiken (Duikonderricht) sinds 2014.

Sven is ambassadeur voor de Kerncommissie Sportduiken, waaronder ook Jeugdduiken, Duiken met een Handicap en Technisch Duiken ressorteren.

Hij is lid van de 'Denkcel Sportduiken' bij Sport Vlaanderen.

Op nationaal vlak is Sven beheerraadslid BEFOS en medevoorzitter van de Nationale Raad Sportduiken.

RONNY MARGODT

3 Lutgart is nieuw verkozene binnen het NELOS-Bestuur.

3 Ze is verantwoordelijke voor het 3 3

Solidariteitsfonds en heeft de taak als derde Assistent Federale API opgenomen.

Daarnaast is Lutgart ambassadeur voor de Commissie Mental Coaching Via de Commissie Sportduiken is zij tevens verantwoordelijke voor 'DIVES' en voorzitter van de Sectie EDIT.

Hippocampus mei/juni 2022

87

Bondsnieuws Commissie Marketing & Communicatie

Een voorbeeld van de banner op de Facebookpagina van je club.

Sc hrij f je nu in voor de

Facebookcampagne

Een incentive om aan ledenwerving te doen en een manier om het nieuwe NELOS-logo mee te promoten, zo kondigden we de Facebookcampagne al aan in Hippocampus nr. 288 (maart/april 2022).

D

e Commissie Marketing & Communicatie (MarCom) werkte de richtlijnen voor het correct gebruik van het logo ondertussen af. De campagne kan dus van start gaan. We zetten alles nog even op een rijtje.

NELOS lanceerde het nieuwe logo op de Algemene Vergadering 2022. Een gestileerde duikbril met daaronder de woorden NELOS DUIKSPORT en dit niet ondergedompeld in vijftig tinten grijs, maar in twee tinten blauw geven weer waar NELOS voor staat. De Facebookcampagne is een middel om het logo en NELOS meer bekend te maken en dit zowel bij de leden als bij het grote publiek, jullie toekomstige leden.

Wat vragen we aan jouw club?

3 Schrijf je in voor de Facebookcam-

3 88

pagne via marcom@nelos.be met vermelding van 'Facebookcampagne' in het onderwerpveld en bezorg ons de gegevens van je club.

Vervang het vorige NELOS-logo op je website door het nieuwe logo.

Hippocampus mei/juni 2022

3 Plaats het nieuwe logo leesbaar op de 3 3 3 3 3 3

landingspagina van je website.

Verwijder oude, niet-werkende links naar NELOS gerelateerde websites, zoals bijv. de NELOS-wiki en plaats een link naar www.nelos.be.

Maak een Facebookpagina aan om nieuwe leden aan te trekken (als je club al een Facebookpagina heeft, kan je die gebruiken).

Plaats het nieuwe NELOS-logo goed leesbaar op de omslagfoto van je Facebookpagina.

Deel interessante berichten van de 'NELOSvzw' Facebookpagina.

Link naar de promofilms of opleidingsfilms op www.youtube.com/ nelosvzw.

Volg op je Facebookpagina het aantal likes, volgers en reacties op.

logo en richtlijnen Als bevestiging van inschrijving bezorgt de Commissie Marketing & Communicatie je het nieuwe logo in verschillende formaten (jpg, png) en dit samen met de do's en

don'ts over het gebruik ervan. In die richtlijnen staan aanwijzingen over onder meer de kleur, de toepassing van het logo en de eigendomsrechten.

budget Geef de links naar je website en Facebookpagina ter controle door aan de Commissie Marketing & Communicatie (marcom@ nelos.be). Als jouw club aan de voorwaarden voldoet, krijg je de som van 50 euro.

Dit kan je gebruiken voor een bekendmakingscampagne via Facebook om zo nieuwe leden aan te trekken. Het NELOS-Bestuur trok voor deze campagne een budget van 8.000 euro uit.

De Facebookcampagne loopt tot 20 december 2022.  YUNUS GUNAYDIN, NAMENS DE COMMISSIE MARKETING & COMMUNICATIE

Bondsnieuws Audiovisuele Commissie

Foto: Kevin De Saeger.

OBK shoot-out 2022 Begin juni en half september vinden shoot-outwedstrijden onderwaterfotografie en -videografie plaats, met dit jaar extra wedstrijdonderdelen. Eind 2022 is er ook nog het 'OBK shoot-out & festival'.

H

et Open Belgisch Kampioenschap voor onderwaterfotografie en -videografie (afgekort OBK) is een internationale wedstrijd die jaarlijks georganiseerd wordt door de Audiovisuele Commissie (NELOSAC) van de Nederlandstalige Liga voor Onderwateronderzoek en -Sport (NELOS) en de Audiovisuele Commissie (CAV LIFRAS) van La Ligue Francophone de Recherches et d'Activités Subaquatiques (LIFRAS).

In de pare jaren is het niet enkel een 'OBK shoot-out', maar een 'OBK shoot-out & festival'. Er zijn dit jaar drie nieuwe wedstrijdonderdelen bijgekomen, waarmee we enkele nieuwe deelnemers willen aantrekken.

wedstrijdonderdelen

3 Jeugd (tot 18 jaar, geboren vóór 2004), 3 3 3

openwaterfotografie met gelijk welke soort camera (max. één wedstrijdfoto inleveren).

Actioncamera foto (beelden gemaakt met een smartphone of actioncamera, zoals bijv. een GoPro) met een reeks van drie foto's naar keuze.

Actioncamera video (enkel beelden gemaakt met een smartphone of actioncamera, zoals bijv. een GoPro), gemonteerde video van max. 3 min.

Foto Junior (visportret, macro, groothoek zonder model, groothoek met model, thema).

3 Foto Master (visportret, macro, groot3 3

hoek zonder model, groothoek met model, thema).

Video Junior (gemonteerde film met muziek/commentaar van maximum 7 minuten).

Video Master (gemonteerde film met muziek/commentaar van maximum 7 minuten).

elke periode. Het is wel zo dat er enkel gedoken mag worden op de voorgeschreven locaties, met respect voor de lokale reglementeringen. Je mag er dus voor kiezen om elke dag van de wedstrijdperiode waarvoor je ingeschreven bent enkel beelden te maken in zoet water, in zout water of zowel in zoet als zout water.

duikplaatsen

Je mag aan één of meerdere wedstrijdonderdelen deelnemen, voor zoverre je voldoet aan de voorwaarden of beperkingen die gelden voor dat specifieke onderdeel.

Zo kan je bijv. perfect inschrijven voor OW-fotografie als 'Junior foto' en voor OW-videografie als 'Master video'.

3 Locaties zout water: in Zeeland (Ne-

Het thema voor de 'OBK shoot-out' 2022 voor Foto Juniors & Masters is 'zaadplanten en wieren' (half/half opnames zijn niet toegelaten bij thema).

3

wedstrijdperioden

3 OBK 1e periode: van zaterdag 11 juni 3

2022 vanaf 07.00 uur tot en met zondag 19 juni 2022 om 16.30 uur; OBK 2e periode: van zaterdag 17 september 2022 vanaf 07.00 uur tot en met zondag 25 september 2022 om 16.30 uur.

derland): Oosterschelde, Veerse Meer en Grevelingenmeer, maar de beelden mogen enkel gemaakt worden op de officiële duikstekken van Zeeland, zoals voorzien in de officiële brochure van de NOB: https://duikspotter.nl/ duikkaart.

Locatie zoet water: alle beelden moeten gemaakt worden in de Put van Ekeren (domein Muisbroek) – We geven aan AVOS, de concessiehouder van de Put van Ekeren, de namen van de deelnemers door, zodat je er gewettigd kan duiken tijdens de wedstrijdperiode.

Het volledige wedstrijdreglement kan je downloaden op www.nelos.be/OBK_2022.

Daarin vind je ook hoe je kan inschrijven. IVO MADDER, WEDSTRIJDCOMMISSARIS

Je kan in beide perioden, op de aanvaarde duikplaatsen, zowel in zoet als zout water opnames maken en dit onbeperkt tijdens Hippocampus mei/juni 2022

89

Bondsnieuws

De Facebookpagina NELOSvzw.

Commissie Marketing & Communicatie

Sociale media zijn populair NELOS is actief op de sociale media. Jij toch ook? Heb je ons daar al geliket? Hopelijk wel?

V

olgens de veertiende editie van imec's Digimeter, waarin een overzicht van digitale transformatie bij de Vlaamse burger terug te vinden is, blijven de sociale media zeer populair bij Vlamingen. 8 op 10 maakt minstens één keer per maand gebruik van socialemediakanalen. Het leeuwendeel hiervan gebeurt via de smartphone. Gemiddeld besteedt de Vlaming dagelijks dan ook 75 minuten aan sociale media en chat via smartphoneapplicaties, wat overeenstemt met 40% (1% meer dan in 2021) van de totale dagelijkse smartphonetijd.

De stijging die we vorig jaar zagen door de coronacrisis wordt daarmee bevestigd en lijkt een permanente verhoging van de tijd gespendeerd aan sociale media te suggereren.

Via www.imec.be/digimeter-2021-rapport kan je het dossier 'imec.digimeter 2021' downloaden.

90

Hippocampus mei/juni 2022

NELOS populaire sociale media Net zoals de meeste clubs actief zijn op de sociale media, is ook NELOS daar terug te vinden. NELOS vzw is onder andere actief op: www.fb.com/NELOSvzw www.fb.com/groups/NELOS www.fb.com/hippocampusredactie https://twitter.com/NELOSvzw linkedin.com/company/nelos-vzw www.flickr.com/photos/nelos-vzw www.instagram.com/nelosvzw www.youtube.com/nelosvzw Een volledig overzicht vind je in de 'Richtlijnen sociale media' (Social Media Policy), die NELOS uitgeschreven heeft. Ze zijn terug te vinden in het 'Documentencentrum' op de NELOS-website.

Met onze aanwezigheid op sociale media bereiken we een groot deel van de leden en we

kunnen bovendien nieuwe leden aantrekken. Als je als lid één van onze Facebookberichten leuk vindt, krijgen je vrienden die berichten ook te zien. Berichten gaan op die manier snel en gemakkelijk viraal. Met de juiste strategie en regelmatige geüpdatete berichten kan er een waar sneeuwbaleffect ontstaan, waardoor meer mensen betrokken raken bij de duiksport. Via sociale media kunnen gebruikers op elkaar reageren.

Zo krijgen we interactie met onze volgers of onze doelgroep. Rechtstreeks of onrechtstreeks, na analyse van de gegevens in de statistieken, kunnen we achterhalen wat de wensen of interesses van onze doelgroep zijn.

Daarnaast heeft sociale media zijn invloed op de zoekmachines. Als je NELOS in de zoekbalk van Google intypt dan zou je in principe eerst en vooral NELOS vzw moeten tegenkomen met de contactgegevens en onze aanwezigheid op LinkedIn, Facebook,

Abonneer je op het NELOS-YouTube-kanaal en klik op vind ik leuk als je een video leuk vindt.

enz. Ook de diverse duikscholen en duiksportclub zou je moeten terugvinden.

Nog beter is dat alle mogelijke sleutelwoorden die op de één of andere manier aan de duiksport verbonden zijn naar onze organisatie en clubs zouden verwijzen. Om dat te bewerkstelligen zijn er meerdere mogelijkheden. Dat kan onder andere als je onze sociale media volgt, ze leuk vindt, erop reageert en de berichten deelt.

statistieken We analyseerden een aantal statistieken van onze huidige socialemediakanalen en dat levert een aantal interessante feiten op: Facebook NELOSvzw: 1.000 personen vinden dit leuk, waarvan 28,1% vrouwen en 71,9% mannen. 1.100 personen volgen dit en we hebben een maandelijks bereik dat naargelang de berichten die we plaatsen, schommelt tussen de 5.500 tot 9.000 personen.

Instagram NELOSvzw: 460 personen volgen dit, waarvan 31,1% vrouwen en 68,9% mannen. We hebben een maandelijks bereik tussen de 150 tot 300 personen.

3

3

3 LinkedIn NELOS vzw: dit kanaal werd 3 3

vrij recent nieuw leven in geblazen. Er zijn nu 147 volgers, waarvan 45 nieuwe sinds vorige maand.

Twitter NELOSvzw: werd begin mei opnieuw opgestart. Dat is goed voor 16 weergaven per dag.

YouTube NELOSvzw: er zijn 375 abonnees. Dat kan zeker beter als je weet dat onze promofilm al 1.159 keer bekeken werd en de NELOS-opleidingsfilm onderwaterbiologie met ondertitels al 3.488 weergaven telt. De film werd echter slechts 20 keer leuk gevonden werd, terwijl we van heel veel duikers te horen krijgen dat die video leerzaam en interessant is.

Bezoek dus onze sociale media, abonneer je (volgen) en geef aan dat je de content die je leest of bekijkt leuk vindt. Op die manier betrek je meer mensen bij ons sportaanbod en trek je extra leden aan.  IVO MADDER

Het is duidelijk dat bezoekers vergeten om het NELOS-YouTubekanaal te volgen en er ook niet aan denken om de video's die ze bekijken te markeren als 'vind ik leuk'.

Ook de Facebookpagina NELOSvzw zou toch wel meer mensen mogen hebben die deze pagina leuk vinden. De vorige opgedoekte, gehackte Facebookpagina had bijna 3.000 mensen die de pagina leuk vonden.

Advertentie

Aegir te koop Polyvalente trailerbare boot met 2 dieselmotoren. Tot 8 duikers of 10 personen - kinderen op vakantie!

Gebruikt voor duiken op de Noordzee, Zuid-Frankrijk, Kroatië, Schotland en UK Scilly Islands en gezinsvakanties in Kroatië.

- 2 x Volvo Penta D3-190 - Harbeck trailer 3,5 ton - Kruissnelheid 25 kn - Max. snelheid 35 kn (65 km/h) Info: bass-yachting.com/karnic-for-sale.php

Hippocampus mei/juni 2022

91

Bondsnieuws Commissie Duiksport

Monique 50 jaar 3*I Zoals jullie konden lezen in het artikel over de Collegevergadering werd Monique Demoustier er gevierd, omdat ze al 50 jaar 3*Instructeur is. René Van Leeuwen is goed bevriend met Monique en hij had dan ook de eer om een speech over haar te brengen. "Beste collega's 3*I …".

W

anneer wij vorige maand nog eens samen mochten gaan tafelen, wilde het toeval – bestaat dat wel? – dat wij (in feite volgens goede gewoonte) naast elkaar zaten aan de feestdis. Dan wordt er natuurlijk vaak gepraat over duiken én over 'die goede oude tijd'. Dan besef je dat de tijd vliegt en dat je tafelgenote al een halve eeuw 3*I is. Dan besef je dat het tijd is voor een klein eerbetoon.

Op haar uitdrukkelijk verzoek – bescheiden als ze is én steeds blijft – een 'korte” speech!'. Wij zijn benieuwd of dat mogelijk is voor iemand met zo een staat van dienst…

We hebben dus heel wat moeten schrappen!

Waar gaan we het vandaag niet over hebben?

Dat haar roots in Hasselt liggen en ze in feite altijd een echte Limburgse is gebleven.

Dat ze haar eerste snorkelavontuur beleeft op 26-jarige leeftijd in Frankrijk in de zomer van 1965.

Dat ze in 1966 aansluit bij Neptunus Mechelen, waar ze leert 'palmen' (nvdr: vinzwemmen) en onder de hoede genomen wordt door een zekere Mia Sels.

Dat ze kort daarna lid wordt van Poseidon Leuven, een club dichter bij huis.

Dat ze in 1970 hulpmonitor wordt en in 1971 slaagt als 'Monitor' (later Federaal Monitor) te Bendor, samen met een zekere Wim van Doeselaer.

3 3 3 3 3

Nee. Waar we het wél over moeten hebben zijn volgende harde feiten: Op 4 april 1972 gebeurt tijdens de Stage te Bendor iets ongezien: een vrouwelijke duiker slaagt voor het eerst in het examen van Nationaal Monitor.

Weliswaar gingen twee vrouwelijke collega's haar voor, maar onze Hasseltse duikster behaalt als allereerste de titel na een 'écht' examen.

Onze Monique mag zich inderdaad de eerste vrouwelijke Vlaamse Nationaal Monitor noemen! In Hippocampe nummer 39 van mei 1972 wordt ze gepubliceerd als NM nummer 55.

3 3

92

Hippocampus mei/juni 2022

Niet alleen in haar club was ze gedurende bijna 20 jaar bestuurster en monitor, maar ook binnen de federatie heeft ze tal van taken op zich genomen.

Zo is zij meer dan 40 jaar actief geweest binnen ons bondblad Hippocampus, eerst vooral als redactioneel vertaalster, maar sinds december 1991 meerdere jaren als 'Verantwoordelijke uitgever'.

Sedert 1974 was Monique elk jaar aanwezig op de Stages, zowel in Bendor als in Boulouris. Haar palmares is indrukwekkend: jurylid in vele federale en nationale Stages, secretaresse in de 3*Stage, voorzitter van de 2*Stage, bootverantwoordelijke en groepsverantwoordelijke. Een carrière van 38 jaar Bendor – Boulouris die kan tellen!

Ook zetelde ze sinds 1985 in de NELOS-beheerraad. Ze werd snel ondervoorzitster van NELOS en ze bleef 15 jaar bestuurslid. Sorry Lutgart, maar gij zijt dus niet de eerste vrouw in het NELOS-Bestuur!

Haar goede contacten met BLOSO resulteerden in de opstart van de geprezen APBO-cursus.

Daarnaast maakte ze reeds sedert begin jaren '80 onder de oude BEFOS deel uit van het Erecomité en bleef ze – tot voor enkele jaren – al die tijd onafgebroken lid van de NELOS-Ereraad. Opnieuw een taak die ze gedurende meer dan 30 jaar plichtsbewust volbracht. Zij is trouwens de eerste die ook de erepin van de Ereraad in ontvangst mocht nemen.

3 Ook is ze tot op heden een vaste waar-

Tot zover het verleden.

Na 50 jaar 3*I-schap is ze – ook vandaag de dag – nog steeds actief. Zo is ze zonder fout aanwezig op alle Collegevergaderingen en ook op vele activiteiten van ons Duikonderricht.

Ze is een niet weg te denken jurylid bij de examens 1*I. Volgende maand (april) fungeert ze opnieuw als jury bij het theorieluik voor onze kandidaten 2*I.

3

de in de jurylid 'algemeenheden' (tegenwoordig Fysica, Decompressietechnieken en Materiaal) voor kandidaten 3*I. Ze blijft dus up-to-date en is altijd 'mee' met de nieuwste theorieën waar onze (veel jongere) kandidaten soms hun tanden op stuk bijten!

3

3

3

3 3

3 3

Tussen al die drukke duikactiviteiten door was er zelfs nog af en toe tijd voor een toffe skivakantie met Limburgse en andere duikvrienden. Tegenwoordig wordt er nog steeds op vaste tijdstippen getafeld, soms met een Hasselts dialect, maar steeds met de duiksport als gespreksonderwerp.

NELOS is nooit ver weg als Monique in de buurt is! Monique is immers de meest fervente voorstander en verdediger van onze liga die ik ken. Haar invloed binnen onze NELOS is ongekend en wordt aangetoond door volgende kleine anekdote: op een bepaald moment werd de traditie ingevoerd om de kandidaten voor het NELOS-Bestuur (de oude Raad van Bestuur) zichzelf te laten voor te stellen tijdens de verkiezing op de Algemene Vergadering van NELOS. Haar John Remue was destijds ook kandidaat.

Terwijl alle andere kandidaten zich uitsloofden om zichzelf in het lang en het breed voor te stellen, beperkte John zich tot één enkel zinnetje, namelijk "Ik ben de man van Monique". Het zal niemand verbazen dat John werd verkozen met een overweldigende meerderheid!

Beste Monique, wat hebben wij al mooie tijden gekend, wat heb jij ons geleerd?

Dat je we nooit mogen opgeven en datgene, waar we aan begonnen zijn, moeten afmaken, net zoals jijzelf altijd doet.

Dat je velen streng, maar bijzonder rechtvaardig jureerde in Bendor.

Dat we op de Zeestages onze club-Tshirts thuis moesten laten en trots het NELOS-embleem moeten dragen.

Dat we over onze NELOS praten in de 'wij'-vorm en nooit in de 'zij'-vorm.

3 3 3

3 Dat de Stages in feite eenvoudig zijn, 3

maar nooit makkelijk!

Al die geweldige momenten en die wijze lessen die nooit mogen verloren gaan.

In Hippocampe nr. 34 uit 1971 las ik in jouw brief aan René Crépin naar aanleiding van je slagen als Federaal Monitor, volgende korte passage: "Beste René, … Ik zou vooral en

altijd als voorbeeld willen nemen: de kalmte en de glimlach van Henriette, en ik zal steeds trachten haar nooit teleur te stellen".

Nogmaals, beste Monique, namens ons allen, een welgemeende proficiat met je 50 jaar 3*Instructeursschap.

Welnu Monique, ge moogt gerust zijn: jij hebt je steeds gehouden aan dit voornemen, je hebt geen van ons ooit teleurgesteld en je opdracht is met meer dan onderscheiding volbracht!

Bedankt voor alles en … … op naar die diamanten 60 jaar! 

Bondsnieuws

RENÉ VAN LEEUWEN

Algemene Vergadering NELOS

NELOS-Bestuur

NELOS-structuur

Bestuur NELOS

In de NELOS-cursus vind je het NELOS-organigram niet Secretariaat NELOS

terug. Dat is een bewuste keuze, omdat deze structuur on-

Ombudsman

derhevig is aan veranderingen.

H

et is niet altijd eenvoudig om je weg te vinden binnen onze organisatie met zijn verschillende commissies, comités, werkgroepen, subcommissies, enz. Die structuur Juridische Commissie was tot nu toe vrij ingewikkeld en is niet voor iedereen duidelijk. Tijdens de Bijzondere Algemene Vergadering van Sportrechtbank NELOS NELOS werden om die reden een aantal vereenvoudigingen goedgekeurd. We hebben nu bijv. kerncommissies en ondersteunende commissies. Daardoor wijzigde de naam van bepaalde bestuursorganen binnen onze organisatie of werden ze anders ingedeeld binnen de structuur.

Kerngroep Beleidsplan

Sport Vlaanderen

Afvaardiging Denkcel Duiken VTS

Ambassadeur NOB & Commissie Deltagebied

Aanspreekpersoon integriteit (API)

Vertegenwoordiger relaties Redfed

Werkgroep ICT

Websiteteam

Commissie Marketing & Communicatie

Commissie Sportduiken

Commissie Vrijduiken

Commissie Vinzwemmen

Commissie Onderwaterhockey

Subcommissie Duikers met een Handicap

Commissie Redactieteam Hippocampus

Geneeskundige Commissie

Commissie Mental Coaching (slachtofferhulp)

College der 3*Instructeurs

Algemene Vergadering Instructeurs

Audiovisuele Commissie

Commissie Innovatief Sporten

Wetenschap­ pelijke Commissie

Bureau Duiksport

Ereraad

Subcommissie Foto

Subcommissie Video

Subcommissie Biologie

Brevettencomité

Veiligheidscomité

Subcommissie Jeugdduiken

Sectie EDIT

Sectie Duiktechnieken

De belangrijkste wijzigingen zijn:

3 De Commissie Duikonderricht werd de 3 3

3

Commissie Sportduiken, een kerncommissie.

De Commissie Duikers met een Handicap werd een subcommissie van de Commissie Sportduiken, dit naar analogie met de Subcommissie Jeugdduiken.

De Sportcommissie bestaat niet langer.

De subcommissies vinzwemmen, vrijduiken en onderwaterhockey die onder de Sportcommissie ressorteerden, zijn nu volwaardige kerncommissies geworden.

De Commissie Mental Coaching is niet langer een subcommissie van de Geneeskundige Commissie, maar staat nu op zichzelf.

3 Er werd een Wetenschappelijke Com3 3

missie opgericht, met daaronder de Subcommissie Biologie.

Het Departement Marketing & Communicatie is nu de Commissie Marketing & Communicatie.

Secties werden afgeschaft. In navolging daarvan werden de secties onderwaterfotografie en -videografie, die onder de Audiovisuele Commissie hun plek hebben, subcommissies.

Om je alvast inzicht te geven in de nieuwe situatie, presenteren we je hier het gewijzigde organigram. Hou er wel rekening mee dat in dit organigram de structuur van de Com-

Departement missie Sportduiken Didactiek nog moet worden aangepast. Dat kan pas gebeuren tijdens het College der 3*Instructeurs in september.

De NELOS-structuurbrochure, die je kan downloaden op de NELOS-website, passen we later dit jaar aan. Die brochure en het meest recentste organigram vind je dan terug in het 'Documentencentrum' of op www.nelos.be/ structuur. IVO MADDER

Hippocampus mei/juni 2022

93

Bondsnieuws Commissie Sportduiken

De laatste maanden waren erg druk voor het DIVES-team omwille van het toevoegen van de opleidingen vrijduiken en technisch duiken aan het systeem.

Wanneer dit artikel jullie bereikt, zouden ook alle aanpassingen omtrent de nieuwe 'Infomap technisch duiken' verwerkt moeten zijn.

T

egen september staat nog de integratie van de opleidingen Duikers met een Handicap (DmH), Begeleider Jeugdduiken en Instructeur-Evaluator Jeugdduiken op de planning en uiteraard de nieuwe opleiding 'Kwalificatie compressorhandling', die binnenkort van start gaat.

status instructeur Nieuw is de 'Status instructeur' onder de persoonsgegevens. Het is de bedoeling dat, zonder afbreuk te doen aan wat een instructeur in het verleden heeft gedaan, de huidige activiteit bepaald wordt aan de hand van de registraties in DIVES en dit over de over de afgelopen 12 maanden. Op de bovenbalk verschijnt – van zodra je één bijscholing gedaan hebt – een knop waar je de details kan opvragen.

Foto: Krzysztof Odziomek.

DIVES-nieuws Deze afspraken staan niet in steen gebeiteld, maar momenteel wordt de 'Status van een instructeur' als volgt gedefinieerd:

3 3 afgenomen proeven: Hieron-

der verstaan we het afnemen en in DIVES registreren van eender welke openwateractiviteit. Hieronder vallen dus zowel het afnemen van proeven, duikleidingen als vaardigheden. Dit zowel voor de klassieke brevetten, de jeugdduikbrevetten als voor de technische brevetten. Openwateractiviteiten die niet door de instructeur zelf worden geregistreerd, maar waarvoor 'vrijstelling' wordt gegeven, kunnen hiervoor helaas niet in aanmerking komen.

3 2 gevolgde bijscholingen onderricht: Een actieve instructeur is iemand die: actief deelneemt aan de vorming van duikers in open water. een up-to-date kennis heeft van de regels en afspraken, zoals uitgetekend door het Bureau van de Commissie Sportduiken. in staat is om adequaat hulp te verlenen aan duikers in nood en hiervoor recent CPR heeft ingeoefend.

3 Het nieuwe NELOS-logo is nu overal geïntegreerd en we kwamen tegemoet aan een frustratie van velen onder jullie met de aanpassing van de 'Vorige-knop' als de zijbalk openstaat. De zijbalk sluit nu en er wordt niet teruggegaan naar de loginpagina.

94

Hippocampus mei/juni 2022

3 3

Hieronder verstaan we het bijwonen van de bijscholingen georganiseerd door de Commissie Sportduiken die handelen over de duikopleidingen. Die worden minstens eenmaal georganiseerd in elke regio. Ook de Collegevergaderingen (3*I), Algemene Vergadering Commissie Sportduiken en de Regionale Ronde Tafels worden aanzien als bijscholing van de Commissie Sportduiken. Na het inschrijven

BEFOS Belgische Federatie voor Onderwateronderzoek en -Sport vzw

voor een bijscholing, de registratie tijdens de bijscholing en het volgen van de bijscholing registreert NELOS ze in DIVES.

3 1 gevolgde bijscholing E&MVS

(Ethisch & Medisch Verantwoord Sporten): Hieronder verstaan we het bijwonen van een bijscholing DuikerHulpverlener, zoals georganiseerd door de Commissie Sportduiken (i.s.m. de Geneeskundige Commissie). Deze bijscholing wordt in elke regio en tweemaal per jaar georganiseerd.

Na het inschrijven voor de bijscholing, de registratie tijdens de bijscholing en het volgen van de bijscholing registreert NELOS ze in DIVES.

nog enkele tips Als je de opleidingsverantwoordelijke (OPLV) wilt wijzigen bij bestaande brevetten, dien je de naam van de kandidaat en de

nieuwe OPLV via e-mail naar het secretariaat te sturen. De secretariaatsmedewerkers kunnen dit dan in het systeem aanpassen.

Om een nieuwe duikplaats definitief te laten toevoegen, e-mail je naar webmaster@ nelos.be. Het secretariaat kan je daar niet bij helpen.

Ten slotte wil ik nog even de aandacht vragen voor het document 'DIVES BREVETTEN 2022' dat je kan downloaden op de NELOSwebsite. In dit document wordt voor elke opleiding aangegeven welke activiteit je dient af te tekenen in het systeem. In een volgende versie van DIVES zullen we opnieuw meer kunnen automatiseren, maar vooral binnen de technische brevetten moeten voorlopig nog een aantal voorwaarden manueel worden afgetekend.  LUTGART STALS MEDE-COÖRDINATOR DIVES

Bondsnieuws Commissie Sportduiken

De status van de instructeur Het zichtbaar maken van de 'Status instructeur' op de eigen DIVES-pagina, zoals besproken op de regionale bijscholingen over de Infomap en de Algemene Vergadering van de Commissie Sportduiken van 27 maart 2022, is een manier om de activiteit van de NELOS-instructeurs te meten en te bekijken. Deze meetmethode heeft ongetwijfeld haar nadelen, maar tot het mogelijk is om de activiteitenstatus van een instructeur nog objectiever te meten is dit alvast een eerste stap. Dit gezien we er met z’n allen vanuit gaan dat een actieve instructeur een instructeur is die actief is in open water, maar die ook recent is bijgeschoold over de reglementering van het sportduiken en over EHBO. De status van een instructeur is op dit moment enkel een indicatieve aanduiding die voor de instructeur zelf zichtbaar is, maar het is er wel eentje die we zeker in het oog zullen houden om te weten welke richting we hiermee uitgaan naar de toekomst toe.

Ik hoop alvast om de 6% actieve instructeurs van 2021 naar minstens 25 à 30% actieve NELOS-instructeurs te zien groeien in 2022, want onze duikers verdienen dit! 

Voorzitter: Ronny Margodt Steenovenstraat 24 – 8490 Varsenare Gsm 0473 96 13 50 – voorzitter@nelos.be Medevoorzitter: Marc Lycops Avenue de la Liberté 158 boite 7 – 1080 Bruxelles Gsm 0473 81 68 62 – president@lifras.be Penningmeester: Dirk Saman Groeningenlei 106 – 2550 Kontich Gsm 0475 26 79 20 – dirk.saman@nelos.be Bestuursleden: Michel Declercq Pladijsstraat 8, 8370 Blankenberge Gsm 0475 56 56 18 – michel.declercq@nelos.be Marc Hiernaux Avenue des Paveurs 10 – 1410 Waterloo Gsm 0475 46 09 65 – marc.hiernaux@skynet.be Marc Lycops Av. de la Liberté 158 Bte 7 – 1080 Molenbeek-Saint-Jean Gsm 0473 81 68 62 – marc@lycops.eu Frédéric Willem Des Charmes 28 – 5100 Jambes (Namur) Gsm 0475 64 59 74 – willem.frederic@skynet.be Sven Vandekerckhove Acaciastraat 76 – 9890 Asper Gsm 0476 34 00 64 – duikonderricht@nelos.be

BEFOS-secretariaat:

Margaux Montrieux Jules Broerenstraat 38 – 1070 Anderlecht Tel. 015 29 04 86 – secretariaat@nelos.be

LIFRAS

r s

Ligue Francophone de Recherches et d'Activités Subaquatiques

Ligue Francophone de Recherches et d'Activités Subaquatiques asbl

Présidente: Marc Lycops Avenue de la Liberté 158 boite 7 – 1080 Bruxelles Gsm 0473 81 68 62 – president@lifras.be Vice-Président: Frédéric De Deyn Gsm 0476 63 06 13 – frederic.dedeyn@lifras.be Secrétaire Général: Laurie Brodkom Gsm 0472 74 20 37 – secretaire.general@lifras.be Trésorier: Nicolas Nackers Gsm 0477 62 84 09 – tresorier@lifras.be

Administrateurs: Yvan Barthélemy Gsm 0496 55 30 99 – yvan.barthelemy@lifras.be Philippe De Wilde Gsm 0477 57 24 23 – philippe.dewilde@lifras.be Laurence Sénéchal Gsm 0497 31 53 20 – laurence.senechal@lifras.be Thibaut Vandermeulen Gsm 0479 45 69 69 – thibaut.vandermeulen@lifras.be

Secretariaat: Katia Van De Veegaete – katia@lifras.be Muriel Van Blommen – muriel@lifras.be Boekhouding: comptabilite@lifras.be Jules Broerenstraat 38 – 1070 Brussel Tel. 02 521 70 21 – fax 02 522 30 72

SVEN VANDEKERCKHOVE

Hippocampus mei/juni 2022

95

NELOS-boetiek

NELOS-boetiek

Algemeen verantwoordelijke Rik Olievier Gsm 0475 64 31 71 boetiek@nelos.be BE45 4016 5136 2189

NELOS-boetiek Duikershuis Brusselsesteenweg 313-315 2800 Mechelen Tel. 015 29 04 86 secretariaat@nelos.be

Regionale verantwoordelijken Antwerpen: Frederik Rausenberger Brandheide 2 2880 Bornem Gsm 0468 57 58 75 boetiek.ant@nelos.be Vlaams-Brabant: Tiny Heremans Janseniusstraat 8 3000 Leuven Tel. 016 22 56 98 boetiek.vbr@nelos.be Limburg: Stefan Paas Slakweidestraat 20 3630 Maasmechelen Gsm 0475 76 10 11 boetiek.lim@nelos.be Oost-Vlaanderen: Mark Bulté Hendrik Consciencelaan 6 9950 Waarschoot Tel. 09 377 37 97 boetiek.ovl@nelos.be West-Vlaanderen: Kurt Lommens Jules Deconinckstraat 16 8560 Wevelgem Gsm 0475 78 11 32 boetiek.wvl@nelos.be

Vanaf nu zal de instructeursjas geleverd worden met het nieuwe NELOS-logo!

Instructeursjas € 100,00.

Verkrijgbaar in twee uitvoeringen: man (rood) of vrouw (blauw).

In de loop van 2022 zullen nieuwe producten voorgesteld worden met daarop het nieuwe NELOS-logo.

Kleding met het oude logo zal verkrijgbaar zijn aan promotieprijzen.

Vanaf september 2022 komt de NELOS-boetiek online.

Vanaf dan kan je daar je bestellingen plaatsen.

NELOS-structuur?

Raadpleeg de brochure NELOS-structuur, voor meer info over wie wat doet binnen NELOS, zoals bijv. de Ereraad, de ombudsman, de verantwoordelijken voor de commissies, ...

Je kan deze brochure downloaden via onze website: www.nelos.be/ documentencentrum.

96

Hippocampus mei/juni 2022

Alle artikelen kunnen besteld worden via het NELOS-secretariaat. De bestellingen worden opgestuurd vanuit het NELOS-secretariaat of worden afgehaald bij de regioverantwoordelijken. Meer info: boetiek@nelos.be.

Bij het opsturen worden verzendingskosten aangerekend.

De bestelbonnen kan je vinden op:

CERTIFICATION INTERNATIONAL

De Nederlandstalige Liga voor Onderwateronderzoek en -Sport vzw is lid van BEFOS, stichtend lid van de Wereldbond voor Onderwateractiviteiten CMAS, erkend door Sport Vlaanderen en EUF-gecertificeerd.

www.facebook.com/NELOSvzw

NELOS-Bestuur Voorzitter & Public Relations: Ronny Margodt 0473 96 13 50 – voorzitter@nelos.be Penningmeester & vice-voorzitter: Dirk Saman 0475 26 79 20 – penningmeester@nelos.be Boetiekverantwoordelijke: Rik Olievier 0475 64 31 71 – boetiek@nelos.be Bestuurslid: Michel Declercq 0475 56 56 18 – michel.declercq@nelos.be Bestuurslid: Franklin Forrez 0492 25 12 33 – franklin.forrez@nelos.be Bestuurslid: Ivo Hubert 0475 49 87 24 – ivo.hubert@nelos.be Bestuurslid: Ivo Madder 0475 73 32 01 – ivo.madder@nelos.be Bestuurslid: Lutgart Stals 0492 23 07 06 – lutgart.stals@nelos.be Bestuurslid: Sven Vandekerckhove 0476 34 00 64 – sven.vandekerckhove@nelos.be

Secretariaat, ombudsman & API

Subcommissie Jeugdduiken: Franklin Forrez 0492 25 12 33 – voorzitter.jeugdduiken@nelos.be Subcommissie Duikers met een Handicap: Philippe Calu – 0478 50 47 05 voorzitter.dmh@nelos.be Brevettencomité: Koen Van Dyck 0476 65 02 96 – voorzitter.brevettencomite@nelos.be Sectie duiktechnieken: Patrick Valkenborghs 0473 70 68 94 – voorzitter.sdt@nelos.be Sectie EDIT: Lutgart Stals 0492 23 07 06 – voorzitter.edit@nelos.be Veiligheidscomité: Hans Engels 0478 73 30 21 – voorzitter.veiligheidscomite@nelos.be

Geneeskundige Commissie Voorzitter, dopingpreventieverantwoordelijke en contactpersoon Medisch Verantwoord Sporten: Catherine De Maeyer voorzitter.duikgeneeskunde@nelos.be

Commissie Mental Coaching Voorzitter: Elfrie van Poppelen 0497 44 60 03 – mental.coaching@nelos.be

Voorzitter NELOSAC: Marc Vermeiren 0472 27 96 67 – voorzitter.audiovisueel@nelos.be

Ombudsman & Aanspreekpunt integriteit: Eric Sels 0475 36 88 23 – ombudsman@nelos.be

Voorzitter Subcommissie Video: Jo De Smedt – 0474 27 07 73 – owv@nelos.be

Voorzitter Subcommissie Foto: Ivo Madder – 0475 73 32 01 – owf@nelos.be

Wetenschappelijke Commissie (biologie)

Arena NV: tel. 02 512 03 04 – www.arena-nv.be arena@arena-nv.be (contactpersoon Inge Ghijsels)

Voorzitter Subcommissie Biologie: Tiny Heremans Tel. 016 22 56 98 – voorzitter.biologie@nelos.be

Dodelijk ongeval: binnen de 2 dagen ongevalsaangifte (maak een kopie voor jezelf) naar het NELOS-secretariaat verzenden. Zo snel mogelijk erna een verslag over de omstandigheden van het ongeval, vergezeld van een medisch attest over de doodsoorzaak. Arena NV mag ook op de hoogte gebracht worden.

Andere ongevallen: binnen de 15 dagen ongevalsaangifte naar het NELOS-secretariaat verzenden, vergezeld van de geneeskundige getuigschriften (maak een kopie voor jezelf). Attesten moeten door de dokter worden afgeleverd binnen de 3 dagen na het ongeval!

Commissie Marketing & Communicatie

Hulpdiensten UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS ANTWERPEN Tel. 03 821 30 55 (24/24 uur) HYPERBAAR CENTRUM Militair Hospitaal Neder-over-Heembeek (afrit 6 op de ring rond Brussel), Tel. 0800 12382 ALGEMEEN ALARMNUMMER Tel. 112 Medisch Centrum Hyperbare Zuurstoftherapie 's-Gravenpolderseweg 114, Goes, Nederland Tel. 0031 113 23 42 90 (24/24 uur)

Commissies Commissie Sportduiken Voorzitter: Sven Vandekerckhove 0476 34 00 64 – voorzitter.sportduiken@nelos.be Verantw. der brevetten: René Van Leeuwen 0475 65 53 55 – rene.vanleeuwen@nelos.be Ereraad: Tony Devolder 0478 45 51 42 – voorzitter.ereraad@nelos.be

Hoofdredacteur: Ivo Madder De Bisthovenlei 46 – 2100 Deurne (Antwerpen) Tel. 03 290 54 06 – gsm 0475 73 32 01 redactie@nelos.be Verantwoordelijke uitgever: Ronny Margodt Steenovenstraat 24 – 8490 Varsenare

Redactieteam: Luc Beets, Wim Bollein, Natalie Decrock, Jan Dieu, Melanie Gevaert, Ivo Madder, Katrijn Ools, Patrick Swinnen, Marijke Van Cauwenberghe, Wim Van Doeselaer, Patrick Van Hoeserlande, Stef Van Uffel, Roland Wantens Vormgeving en publiciteit: Katrijn Ools Brusselsesteenweg 313-315 – 2800 Mechelen Tel. 015 29 04 86 – publiciteit@nelos.be Drukkerij: Moderna Printing Schoebroekstraat 50 – 3583 Paal-Beringen www.moderna.be Hippocampus verschijnt 5 maal per jaar:

februari, april, juni, september en december.

Oplage: meer dan 10.000 exemplaren.

ISSN-nummer: 1782-8414.

Gedrukt op:

Audiovisuele Commissie (NELOSAC)

Duikershuis – Margaux Montrieux Brusselsesteenweg 313-315 – 2800 Mechelen Tel. 015 29 04 86 – secretariaat@nelos.be www.nelos.be/secretariaat

Ongevalsaangiften-administratie

INFORMATIEBLAD VAN NELOS vzw

Voorzitter: Ivo Madder 0475 73 32 01 – MarCom@nelos.be

Commissie Redactieteam Hippocampus Hoofdredacteur: Ivo Madder 0475 73 32 01 – voorzitter.redactieteam@nelos.be

Commissie Innovatief Sporten Voorzitter: Mario Verhaeghe 0475 63 16 97 – voorzitter.innovatiefsporten@nelos.be

Juridische Commissie Voorzitter: René Van Leeuwen 0475 65 53 55 – rene.vanleeuwen@nelos.be

Commissie Vrijduiken Voorzitter: François Vissers 0491 31 06 95 – francois.vissers@nelos.be

Commissie Vinzwemmen Voorzitter: Free Duerinckx 0486 12 89 63 – free.duerinckx@nelos.be

Commissie Onderwaterhockey Voorzitter: Niels Balens niels.balens@nelos.be

Erevoorzitters Jozef Van den Berghe jozef.vandenberghe@nelos.be Willy van der Plas willy.vanderplas@nelos.be

Deadlines artikels Hippocampus Editie januari/februari: vóór 5 december Editie maart/april: vóór 5 februari Editie mei/juni: vóór 5 april Editie september/oktober vóór 15 juni Editie november/december: vóór 5 oktober

Advertentietarieven Zie 'MediaPack' op: www.nelos.be/mediapack Hippocampus kan je downloaden in pdf-formaat via de NELOS-website, meer bepaald via: www.nelos.be/Hippo-archief Of je kan door de recentere uitgaven bladeren via: http://issuu.com/ivomadder De redactie en de uitgever zijn niet verantwoordelijk voor de inhoud van de geplaatste advertenties. Ongevraagd toegestuurde redactionele teksten en/of foto's worden niet teruggestuurd. De artikels ter publicatie in de Hippocampus moeten binnen zijn bij de redactie minstens 45 dagen vóór de maand van verschijning.

Overeenkomstig de Europese privacywetgeving (GDPR – General Data Protection Regulation – of ook genoemd Algemene Verordening Gegevensbescherming – AVG), die op 25 mei 2018 volledig van kracht werd in iedere lidstaat van de EU, melden wij dat je persoonsgegevens worden bijgehouden in een bestand. Wij verbinden ons ertoe deze gegevens enkel te gebruiken voor de verzending van ons tijdschrift en de administratie van de liga overeenkomstig het doel van onze organisatie. Je hebt inzage- en correctierecht.

Niets van deze uitgave mag overgenomen worden zonder schriftelijke toestemming van de verantwoordelijke uitgever.

Lid van:

Adresveranderingen enkel via het secretariaat van je duikclub waar je als 1e lid ingeschreven bent.

Heb jij onze Faceboopagina al geliket? www.facebook.com/hippocampusredactie

Hippocampus mei/juni 2022

97

Lopende Agenda

Raadpleeg de uitgebreide Lopende Agenda op www.nelos.be voor meer info.

Opgelet! Inschrijven voor activiteiten en bijscholingen georganiseerd door NELOS, gebeurt via

Eventbrite tot uiterlijk 4 dagen voor de activiteit. De inschrijvingslink is terug te vinden in de Lopende Agenda op de NELOS-website.

Juni 2022 01 Regionale bijscholing BRAVOS: Training voor jonge duikers (14j-18j) Park van Relst, Aarschotsebaan 128, 1910 Kampenhout – 20.00 - 23.00 u

11-19 OBK 'shoot-out' onderwaterfoto- en onderwatervideowedstrijd Meer info: www.nelos.be/OBK_2022

12 Themaduik Wemeldinge Thema: Platvissen (door Brendan Oonk) Eetcafe Klein Stelle, Stelhoekweg 1, Wemel-

November 2022

Duikershuis NELOS – 20.00 - 22.30 u

06 Examen 1*I – Theorie

11 Jeugdduikorganisatie Locatie nog te bepalen – 09.00 - 17.00 u

12 Regionale bijscholing OVOS: Mariene Conservation (door John Geurts) Huis van de Sport, Zuiderlaan 13, 9000 Gent

17-25 OBK 'shoot-out' onderwaterfoto- en onderwatervideowedstrijd Meer info: www.nelos.be/OBK_2022

12 Themaduik Stavenisse

dinge, Nederland – 10.00 - 16.00 u

Thema: nog te bepalen

Meer info: katrien.engelen@hotmail.com

Dorpshuis De Stove, Voorstraat 42, 4696 BK

13 Regionale workshop WEVOS: Mental Coaching Team Clubhuis Stingrays, Beukenhofstraat 44, 8570 Vichte – 20.00 - 23.00 u

14 Duiker-Hulpverlener train-de-trainer Duikershuis NELOS – 20.00 - 23.00 u

18 Pre-pre-Zeestage Voor kandidaten 2*I en 3*I Grevelingen – 07.30 - 14.00 u Organisatie: AVOS/OVOS Meer info: www.avos.be

20-26 ONK foto- en filmkampioenschap Meer info: : www.fotokampioenschap.nl

25 Antwerp Wet Wheels DiveDay 2022 Put van Ekeren – 10.00 - 14.00 u

Juli 2022 21 Freediving Fun Day (NELOS/LIFRAS)

Stavenisse, Nederland – 10.00 - 17.00 u Meer info: katrien.engelen@hotmail.com

19 Regionale bijscholing BRAVOS: Mariene Conservation (door John Geurts) Park van Relst, Aarschotsebaan 128, 1910 Kampenhout – 20.00 - 22.30 u

19 Duiker-Hulpverlener train-de-trainer Duikershuis NELOS – 20.00 - 23.00 u

Oktober 2022 02-06 Zeestage 2*I en 3*I

03-08 CMAS Europees Kampioenschap onderwaterfotografie en -videografie Meer info: www.cmas.org

03-08 Madeira Open kampioenschap OW-fotografie en -videografie

La Gombe – 09.00 - 17.30 u

Hier kunnen alle onderwaterfotografen en

Meer info: vrijduiken@nelos.be

-videografen aan deelnemen

Augustus 2022 29 Cursus DHV regio LIMOS - les 1 GCOC Oosterhof Lummen, Dr. Vanderhoeydonckstraat 56, Lummen – 19.00 - 22.00 u

September 2022 01 Examen 1*I – Limiet inschrijvingen Inschrijven: secretariaat@nelos.be

04 College der 3*I (+ workshop) Duikershuis NELOS – 09.00 u

04 Zeestage 2*I en 3*I – Pre-Boulouris Duikershuis NELOS – 14.30 u

05-11 ONK foto- en filmkampioenschap Meer info: : www.fotokampioenschap.nl

06 Regionale bijscholing AVOS: Mariene Conservation (door John Geurts) Brugs duikershuis, Doornstraat 112-114, 8200 Brugge – 20.00 - 22.30 u

98

Conservation (door John Geurts)

08 Regionale bijscholing AVOS: Mariene

Hippocampus mei/juni 2022

Meer info: www.madeiraunderwater.com

05 Regionale bijscholing BRAVOS: DHV Park van Relst, Aarschotsebaan 128, 1910 Kampenhout – 20.00 - 22.30 u

08 Algae Culinaria Locatie en uur nog te bepalen Meer info: katrien.engelen@hotmail.com

15 Duiker-Hulpverlener – Examensessie 2 Montfortcollege, Aarschotsesteenweg 39, 3110 Rotselaar – 08.30 - 17.00 u

School Regina Caeli, Rozenlaan 45, 1700 Dilbeek – 09.00 - 12.30 u

06 Zeestage – Post-Boulouris School Regina Caeli, Rozenlaan 45, 1700 Dilbeek – 13.00 - 15.00 u

07 Examen 3*I – Limiet inschrijvingen Inschrijven: secretariaat@nelos.be

08 Ronde Tafel regio AVOS 19.30 – 22.00 u

12 Regionale bijscholing WEVOS: DHV Clubhuis Stingrays, Beukenhof 44, 8570 Vichte – 14.00 - 17.00 u

12 Voordracht over haaien Locatie: regio Gent (nog te bepalen) – 17.00 u Meer info: katrien.engelen@hotmail.com

13 Examen AI/Initiator – S2C + M3 Duikershuis NELOS – 09.00 - 13.00 u

16 Examen 1*I – Theorie – Herkansing Duikershuis NELOS – 19.00 - 22.00 u

17 Ronde Tafel regio BRAVOS 19.30 - 22.00 u

19 Specialisatieopleiding Jeugdduiken Theorie deel 1 Duikershuis NELOS – 09.00 - 17.00 u

21 Regionale bijscholing BRAVOS: Mariene Conservation (door John Geurts) Zwembad Den Uyt, Rode-Kruislaan 20, Mol 20.00 - 22.30 u

22 Ronde Tafel regio OVOS 19.30 - 22.00 u

23 Examen AI/Initiator – S2C + M3 Herkansing Duikershuis NELOS – 19.00 - 22.00 u

26 Specialisatieopleiding Jeugdduiken Theorie deel 2 Duikershuis NELOS – 09.00 - 17.00 u

27 Examen 1*I – Fysieke Fitheid Zwembad ‘t Strop, Stropstraat 31 9000 Gent – 13.00 - 18.00 u

08 Rondleiding Maritiem Station VLIZ Onderzoeksinstituut VLIZ, Wandelaarkaai 7, 8400 Oostende – 09.00 - 13.00 u Meer info: katrien.engelen@hotmail.com

Zwembad Den Uyt, Rode-Kruislaan 20, Mol

December 2022

20.00 - 22.30 u

01 Ronde Tafel regio WEVOS

17 Regionale bijscholing LIMOS: DHV

19 Regionale bijscholing OVOS: DHV Driekoningenplein 20, 9820 Merelbeke 20.00 - 22.30 u

19.30 - 22.00 u

10-11 NELOS OBK 'shoot-out' & Festival

26 Regionale bijscholing AVOS: DHV Duikershuis NELOS – 20.00 - 22.30 u

27 Ronde Tafel regio LIMOS 19.30 - 22.00 u

Op www.nelos.be/sdt vind je meer info over de opleiding extended range, trimix, CCR, ...

Controleer even of het evenement inderdaad plaatsvindt. Items voor de onze Lopende Agenda kan je melden aan: Ivo Madder – redactie@nelos.be.

NIEUW

Seawing Supernova Vin

“Seawing Supernova staat voor next level snelheid en kracht” —BRENT, SCUBAPRO BRAND EVANGELIST

Bimini

Bimini

scubapro.eu

Explore like never before.

MULTIPLE DIVE ALGORITHMS

WIRELESS CONNECTIVITY

www.suunto.com

WIRELESS TANK PRESSURE

SUPERIOR VIEWING

Mechelen P 004152 – TWEEMAANDELIJKS INFORMATIEBLAD (NIET IN JULI EN AUGUSTUS) VAN DE NEDERLANDSTALIGE LIGA VOOR ONDERWATERONDERZOEK EN -SPORT NELOS Nr. 289– mei/juni 2022

SUUNTO EON STEEL BLACK - NEW

Verslag AV NELOS Duiken in Zanzibar Academische zitting Duiken als een onderzeeër