Hippocampus 251 (nov.-dec. 2014)

Cover_251.indd 3

Mechelen P 004152 - TWEEMAANDELIJKS INFORMATIEBLAD (NIET IN JULI EN AUGUSTUS) VAN DE NEDERLANDSTALIGE LIGA VOOR ONDERWATERONDERZOEK EN -SPORT NELOS Nr. 251 - nov/dec 2014

Open Belgisch

Kampioenschap

8/12/2014 15:21:24

DEEP DOWN YOU WANT THE BEST.

Innovatieve technologie. Ongeëvenaarde betrouwbaarheid. Slechts één merk levert de elite performance die je nodig hebt om fijne momenten te veranderen in fantastische momenten. Dus laat je inspireren.

SCUBAPRO.COM

Cover_251.indd 4

8/12/2014 15:21:26

Oktobe

Nr 251 november/december 2014

Van de redactie

Bondsnieuws

DOOR IVO MADDER

Geslaagden Zeestage 2014............................. 5 Herexamen Duiker-Hulpverlener................. 6 Regionale opleiding DHV 2015....................... 7 Dankjewel voor de organisatie..................... 16 Voorbereiding Zeestage...........................24-25 NELOS heeft een ombudsman..................... 36 Onderzoek gebruiksbijdrage Zeeland........ 37 Open Belgisch Kampioenschap '14...... 40-47 BEFOS-FEBRAS & Thomas Cook.......... 68-69 De 35e Noordzeechallenge.....................70-72 Foutje in de cursus 1*Duiker......................... 73 Zeelandbrug in 2015 beperkt afgesloten.. 73 Wettelijk groepsreizen organiseren............ 92 Vakantiesalon 2015......................................... 93 NELOS-Stage 2014 ATD........................... 94-97 Materiaalcontrole................................. 100-101

Traditiegetrouw stellen we je de geslaagden 2* en 3*Instructeurs van de Zeestage voor en een deel van hun voorbereidingen tijdens de pre-pre-Stage op de Grevelingen. Volgende editie krijgen jullie het uitgebreide verslag van de Zeestage. Vooraleer instructeurs aan zulke Stage kunnen deelnemen hebben ze al heel wat duiken achter de rug. Ze hebben gedoken in de Oosterschelde, waar je vroeger een vergunning voor nodig had en binnenkort mogelijk opnieuw.

Misschien wel gedoken op amforen in de Middellandse Zee of tussen duivelsroggen in de Azoren? Bij de aanvang van hun duikcarrière waren er meer en mooiere koraalriffen dan nu, maar gelukkig worden de verdwenen en beschadigde riffen terug opgebouwd. Ze hebben dieren ontdekt die zich perfect wisten te camoufleren, mooie en zelfs zeldzame zeenaaktslakken gezien, … Ervaren dat ze tijdens een duik best hun kraan volledig openzetten en hebben misschien wel groepsreizen georganiseerd? In ieder geval hebben ze na hun eerste duikinitiatie ook heel wat opleidingen gevolgd, zoals Duiker-Hulpverlener, Assistent-Instructeur, 1*Instructeur, … Ze hebben zeker gewerkt aan hun fysieke conditie en misschien wel eens meegedaan aan een vinzwemwedstrijd, zoals de Noordzeechallenge. Sommigen hebben zich zelfs toegelegd op het technisch duiken, zoals bijv. duiken met trimix. In ieder geval hebben ze zeker genoten van al het prachtige onderwaterleven en daar kunnen we jou ook van laten genieten, want in deze periodiek staan heel wat prachtige onderwaterfoto's van de diverse fotowedstrijden die onlangs georganiseerd werden.

Prettige Feestdagen van gans het redactieteam.

Vaste rubrieken Oceanic Cup 2015............................................. 15 Top 100 onderwater critters.......................... 22 ScubaCam & Onderwaterhuis...................... 23 IJseduikers........................................................38 Boot Düsseldorf 2015..................................... 39

Onderwater Variatie in Beeld.......................54 20 jaar AquaPol vzw................................ 82-84 Retro Hippo.......................................................86 Hippoëzie........................................................... 87 Close-up (Jan Verhulst).......................... 98-99 20 jaar Neptunus........................................... 102 NELOS-Boetiek & BEFOS-FEBRAS...104-105 Webdiving........................................................106 Skubba & Fred................................................ 107 25 jaar Maanvis......................................108-109 Lopende agenda..............................................110

Reportages Bescherming Koraalriffen......................... 8-14 Duiken tegen kanker....................................... 18 De zeldzaamste naaktslakken.....................20 Santa Maria (Azoren)...............................26-34 MIMA 2014.................................................. 48-53 Geen nieuw vaarbewijssysteem................... 55 Duiktank Zwevegem................................ 56-57 Nieuw duikmateriaal............................... 58-64 Suunto lanceert EON Steel.................... 66-67 Open Nederlands Kampioenschap....... 74-81 Pigment als camouflage...............................85 Duiken op Romeinse amforen............... 88-90

NELOS-Consulenten Sven Vandekerckhove

Ingrid Dekelver

duikonderricht@nelos.be

duikgeneeskunde@nelos.be

• Algemeen duikonderricht • Inschalingen

• Duikgeneeskundige problematiek

François Desmet

Willy van der Plas

duikmateriaal@nelos.be

voorzitter@nelos.be

• Duikmateriaal

• Verzekering

Stef Teuwen sdt@nelos.be

René Van Leeuwen reglementering@nelos.be

• Technisch Duiken

• Juridische kwesties in de duiksport • Duikreglementering

Jozef Van den Berghe

Elfrie van Poppelen

statuten@nelos.be

mental.coaching@nelos.be

• VZW-statuten en -kwesties

• Bijstand bij duikongevallen

Eric Vonk veiligheid@nelos.be

• Melden van duikincidenten en bijna-duikongevallen

Ronny Margodt pr@nelos.be • Public Relations NELOS

Ronny De Meersman

Guy Bosmans

penningmeester@nelos.be

boetiek@nelos.be

• Penningmeester

• Contactpersoon Bloso

Ivo Coverfoto: Duikplaats 'Amphores Marseille', Zuid-Frankrijk, Middellandse Zee. Foto: Ireen Loots.

Hippo-251.indd 3

Correcties en/of opmerkingen i.v.m. de NELOS-cursusboeken: cursus@nelos.be Correcties i.v.m. met de NELOS-infomap: documenten@nelos.be

Eddy Dielen ombudsman@nelos.be • Ombudsman

3

10/12/2014 11:02:27

Nederlandstalige Liga voor Onderwateronderzoek en -Sport vzw Lid van BEFOS (Stichtend lid van de Wereldbond voor Onderwateractiviteiten CMAS).

Erkend door Bloso (Bevordering van de Lichamelijke Ontwikkeling, de Sport en de Openluchtrecreatie).

Raad van Bestuur Voorzitter: Willy van der Plas Gsm 0475 27 56 39 - voorzitter@nelos.be Vice-voorzitter - relaties CMAS: John Remue Gsm 0495 20 00 85 - ondervoorzitter@nelos.be Relaties Bloso - Boetiekverantwoordelijke: Guy Bosmans Tel. 015 22 56 72 - boetiek@nelos.be Penningmeester: Ronny De Meersman Gsm 0475 70 19 76 - penningmeester@nelos.be Bestuurslid: Ivo Hubert Gsm 0475 49 87 24 - ivo.hubert@nelos.be Bestuurslid: Herwig Van Cotthem Gsm 0495 55 85 19 - herwig.vancotthem@nelos.be Public Relations: Ronny Margodt Gsm 0473 96 13 50 - pr@nelos.be

Commissies Commissie Duikonderricht Voorzitter: Sven Vandekerckhove Gsm 0476 34 00 64 - duikonderricht@nelos.be Verantw. der brevetten: René Van Leeuwen Gsm 0475 65 53 55 - brevetten@nelos.be Ereraad: Ronny Margodt Gsm 0473 96 13 50 - ereraad@nelos.be Subcommissie Jeugdduiken: Franklin Forrez Gsm 0473 24 53 02 - jeugdduiken@nelos.be Brevettencomité: John Maes Gsm 0495 66 56 19 - brevettencomite@nelos.be Sectie duiktechnieken: Glenn Tessens Gsm 0485 57 52 13 - sdt@nelos.be Sectie EDIT: Ivo Madder Gsm 0475 73 32 01 - edit@nelos.be Veiligheidscomité: Eric Vonk Gsm 0475 44 55 29 - veiligheid@nelos.be

Geneeskundige Commissie Voorzitter: Ingrid Dekelver - Gsm 0479 713469 duikgeneeskunde@nelos.be Mental Coaching: Elfrie van Poppelen Gsm 0497 44 60 03 - mental.coaching@nelos.be

Sportcommissie Voorzitter: Herwig Van Cotthem Gsm 0495 55 85 19 - sportcommissie@nelos.be Secretaris: Free Duerinckx Herkenrodesingel 7d bus 2.2, 3500 Hasselt

Audiovisuele Commissie Voorzitter: Ludo Braeckman Gsm 0475 38 78 04 - audiovisueel@nelos.be Voorzitter Sectie Onderwaterfotografie: Gery Beeckmans - owf@nelos.be Voorzitter Sectie Onderwatervideografie: Erik De Groef Gsm 0478 25 09 21 - cursus.owv@nelos.be

4

Hippo-251.indd 4

Commissie Biologie

INFORMATIEBLAD VAN NELOS vzw

Voorzitter: Tiny Heremans Tel. 016 22 56 98 - biologie@nelos.be

Hoofdredacteur: Ivo Madder De Bisthovenlei 46 - 2100 Deurne (Antwerpen) Tel. 03 290 54 06 - redactie@nelos.be

Secretaris: Jean-Marie Reynaert Gsm 0475 81 43 59 - biologie.sec@nelos.be

Commissie Redactie Hippocampus Voorzitter: Ivo Madder Tel. 03 290 54 06 - redactie@nelos.be Secretaris: Luc Beets Tel. 03 325 07 36 - hippo.sec@nelos.be

Commissie Duikers met een Handicap Voorzitter: Ann Tielen Tel. 011 42 35 14 - cdmh@nelos.be Secretaris: Yves Druyve 0486 68 33 51 - cdmh.sec@nelos.be

Commissie Solidariteitsfonds Leden: Guy Bosmans, Ronny De Meersman, Ronny Margodt

NELOS-secretariaat Duikershuis - Luce De Smet Brusselsesteenweg 313-315 - 2800 Mechelen Tel. 015 29 04 86 - fax 015 20 61 58 secretariaat@nelos.be www.nelos.be - www.wiki.nelos.be CERTIFICATION INTERNATIONAL

Erevoorzitter: Jozef Van den Berghe Tel. 054 32 88 20 erevoorzitter@nelos.be

ma. 9.30 u - 11.30 u, wo. 9.30 u - 11.30 u en 14.00 - 16.00 u, vr. 14.00 u - 16.00 u

Ongevalsaangiften Binnen de 15 dagen in dubbel naar het NELOS-secretariaat, vergezeld van een geneeskundig getuigschrift. Dit attest moet door de dokter worden afgeleverd binnen 3 dagen na het ongeval.

Bij een dodelijk ongeval: binnen 2 dagen naar het NELOS-secretariaat en rechtstreeks naar Arena (eventueel telefonisch of per fax): t.a.v. de heer Eddy Van Den Bosch, Jozef II straat 36-38 - 1000 Brussel Tel. 02 512 03 04 - fax 02 512 70 94

Hulpdiensten UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS ANTWERPEN Tel. 03 821 30 55 (24/24 uur) HYPERBAAR CENTRUM Militair Hospitaal Neder-over-Heembeek (afrit 6 op de ring rond Brussel), Tel. 0800 12382 ALGEMEEN ALARMNUMMER Tel. 112 Medisch Centrum Hyperbare Zuurstoftherapie 's-Gravenpolderseweg 114, Goes, Nederland Tel. 0031 113 23 42 90 (24/24 uur)

Verantwoordelijke uitgever: John Remue Genenbemdestraat 2H - 3945 Kwaadmechelen Gsm 0495 20 00 85 - john.remue@telenet.be Redactieteam: Luc Beets - Jacques Bernaerts Ingrid Dekelver - Chrisje Demuynck - Bert Janssens - Ivo Madder - Katrijn Ools - John Remue - Monique Remue-Demoustier - Jozef Van den Berghe - Wim Van Doeselaer - Patrick Van Hoeserlande - Roland Wantens

Vormgeving en publiciteit: Katrijn Ools Brusselsesteenweg 313-315 - 2800 Mechelen Tel. 015 29 04 86 - fax 015 20 61 58 publiciteit@nelos.be Pre-press & druk: Swinnen Printing Muizenstraat 172 - 1981 Hofstade Tel. 015 45 02 78 - fax 015 45 02 79 info@swipri.be Hippocampus verschijnt 5 maal per jaar: februari, april, juni, september en december.

Oplage: meer dan 10.000 exemplaren.

ISSN-nummer: 1782-8414

Hippocampus kan je downloaden in pdf-formaat via de NELOS-wiki, meer bepaald via: www.wiki.nelos.be/index.php/Hippo-archief

Advertentietarieven www.wiki.nelos.be/index.php/Hippocampus Zie bij 'Publiciteit'.

De redactie en de uitgever zijn niet verantwoordelijk voor de inhoud van de geplaatste advertenties. Ongevraagd toegestuurde redactionele teksten en/of foto's worden niet teruggestuurd. De artikels ter publicatie in de Hippocampus moeten binnen zijn bij de redactie minstens 45 dagen voor de maand van verschijning.

Overeenkomstig de Belgische wet van 08/12/1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer, gewijzigd door de Europese wet van 11 december 1998 tot omzetting van de richtlijn 95/46/EG van 24 oktober 1995, melden wij dat uw persoonsgegevens worden bijgehouden in een bestand. Wij verbinden ons ertoe deze gegevens enkel te gebruiken voor de verzending van ons tijdschrift en de administratie van de liga overeenkomstig het doel van onze organisatie. U heeft inzage- en correctierecht.

Niets van deze uitgave mag overgenomen worden zonder schriftelijke toestemming van de verantwoordelijke uitgever.

Hippocampus komt tot stand met de steun van

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

AIG-ASSISTANCE Bij je duikschool kan je het persoonlijk verzekeringskaartje bekomen, met daarop volgende info: Policy number: ARENA 2.009.718/010 In geval van repatriëring/hospitalisatie ten gevolge van een duikongeval in het buitenland.

Call Center: +32 3 253 69 16

Adresveranderingen Uitsluitend richten aan het NELOS-secretariaat:

secretariaat@nelos.be

Hippocampus mei/juni nov./dec.2014 2014

10/12/2014 11:02:29

Bondsnieuws Commissie Duikonderricht

Foto: katrijn Ools.

Geslaagden Zeestage 2014 2*Instructeurs

Amar Ayad

Tom Baert

Dirk Callaert

Franky Cardoen

Christian Cornelis

Bart Dammans

Stingrays

Gobio-Divers

't Zeepaardje

R.D.K.

Calypso Team

De Watertrollen & Duivels

Christophe Degraer

Marc Deprez

Peter Dewinter

Dirk Geerits

Dennis GommĂŠ

Gert Van Hoydonck

Gentse Dolfijnen

C.V.D.

Medusa

COWOL

COWOL

Gentse Universitaire Duikclub

Foto's van de Zeestage 2014 kunnen gedownload worden via: http:// gallery.nelos.be & daar ga je naar de map 'Opleiding instructeurs'. In de map 'Zeestages' aldaar vind je de map 'Zeestage 2014'. In deze map staan de foto's van diverse auteurs netjes verdeeld per auteur. Opgelet!

Je kan die foto's enkel bekijken of downloaden (als een zip-bestand) als je ingelogd bent op NELOS-Galery. Inloggen kan uiteraard enkel nadat je ooit geregistreerd werd op http://gallery.nelos.be. Hoe je moet registreren (enkel en alleen met behulp van je brevetnummer), lees je op pagina www.wiki.nelos.be/index.php/Gallery.

Dave Hulpiau

Stefan Paas

Dirk Saman

Profunda

Koraalduikers

Wilrijkse Duikschool

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 5

Foto's: Roland Wantens.

3*Instructeurs

5

10/12/2014 11:02:42

Bondsnieuws Geneeskundige Commissie Commissie Duikonderricht

Herexamen Duiker-Hulpverlener

T

rouwe juryleden, artsen en instructeurs, waren die zaterdagmorgen beschikbaar om 50 kandidaten de kans te geven om opnieuw een theoretisch examen af te leggen of zich te kunnen bewijzen in het praktische gedeelte.

De 6 kandidaten die zich aanboden voor het examen theorie zijn allen geslaagd en mochten zich onmiddellijk daarna aanbieden voor het praktisch gedeelte. Ook dat deel legden ze succesvol af, waarvoor onze gelukwensen. Er bleven dus nog 36 kandidaten over die enkel voor het gedeelte CPR herkansten. Voor dit praktische gedeelte bewezen 23 van hen hun mannetje te staan en kunnen zich dus nu Duiker-Hulpverlener noemen. Ook zij verdienen gelukwensen voor hun inzet. Hopelijk oefenen de 13 niet-geslaagden hun CPR, zodat ze alsnog tijdens het volgende examen het brevet Duiker-Hulpverlener kunnen halen. Het is jammer dat 8 personen (waarvan 2 enkel CPR moesten doen) zonder verwittiging

niet kwamen opdagen.

De frequentie van pompen bij hartmassage blijft één van de belangrijke redenen van mislukken; ook het correct toepassen van de veiligheidshouding (hoe, wanneer) blijft een aandachtspunt. We kunnen er niet genoeg de nadruk op leggen dat het examen slechts een momentopname is. Het is dan ook belangrijk dat de clubs en duikscholen voldoende mogelijkheden bieden tot herhaling en training van CPR.  Roland Vanden Eede, voorzitter Geneeskundige Commissie

Boven: De kandidaten voor het herexamen Duiker-Hulpverlener 2014 schrijven zich in bij Evelyn Vanderbrugghen en Luce De Smet.

Foto's midden: Herexamen theorie Duiker-Hulpverlener en de theorie in praktijk brengen zoals het zuurstofmasker aanbrengen.

Foto's (3): Ivo Madder.

Op zaterdag 6 september 2014 had het herexamen DuikerHulpverlener plaats.

De 29 nieuwe Duiker-Hulpverleners zijn: Arno Adam (VVDC), Bart Baert (Koraalduivels), Tom Beckers (Bilzer Duikclub Dolfijn), Harald Beirnaert (Neptunus), Dirk Callaerts (Duikteam Hemiksem), Philippe Cornille (Koraalduivels), Sascha Delcol (Calypso Team), Paul De Lil (CVD), Michel De Wael (Diepzeeduivels), Steven Dewaele (Actina), Jelle Driesen (Armada), Mieke Exelmans (De Zeester), Philippe Guns (Duklo), Geert Liekens (Aronnax), Kristof Maes (Argos), Ilse Moers (Duklo), Alexander Reynaert (Actina), Alexandra Ringman (BCD), Jan Schram (Atlantis Lier), Ivan Signorello (Discovery Diving), David Stenackers (AD Pacific), Daniël Van Baekel (AD Pacific), Vital Vanbaelen (Koraalduikers), Jeffry van der Valk (FSD), Nico Van Hoiudt (Hydro Lier), Chris Van Praet (Sea King) Veneranda Van Spaendonk (Aquarius), Rob Van Steene (CVD), Fabienne Verté (Koraalduikers).

ADVERTENTIE

www.waterproof.eu

6

Hippo-251.indd 6

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:02:47

Bondsnieuws Geneeskundige Commissie

Regionale opleiding DHV 2015 Foto: Ivo Madder.

Ter voorbereiding van het examen Duiker-Hulpverlener (DHV) worden er lessen georganiseerd in de verschillende regio's. Of je nu duiker bent of niet, je bent welkom. Ook niet-duikers kunnen het brevet van DHV behalen.

Opgelet!

Het brevet Duiker-Hulpverlener is een voorwaarde om deel te nemen aan de opleiding Assistent-Instructeur.

Regio AVOS (Antwerpen) Locatie: Huis van de Sport, Boomgaardstraat 22, 2600 Berchem.

Aanvang: De lessen starten telkens stipt om 20.00 uur (tot 22.00 à 22.30 uur).

Data, programma en lesgevers: ma. 05/01/2015: anatomie en fysiologie (Tijl Ooms – 3*I). di. 13/01/2015: barotraumata (Dr. Roland Van den Eede). wo. 21/01/2015: decompressieongevallen (Dr. Catherine De Maeyer). do. 29/01/2015: shock, hypothermie en vergiftigingen (Dr. Ingrid Dekelver). ma. 02/02/2015: Mental Coaching, EHBO en casussen (Dr. Ingrid Dekelver). do. 12/02/2015: CPR en O2-toediening (Dr. Ingrid Dekelver).

Info en algemene organisatie: Dr. Ingrid Dekelver, duikgeneeskunde.sec @nelos.be, www.avos.be.

Regio BRAVOS (Brabant) en regio LIMOS (Limburg) LIMOS en BRAVOS bundelen hun krachten voor de cursus DHV. Locatie: Karteria, Kluisbergstraat 21, 3290 Diest.

Aanvang: De lessen gaan telkens door op zondag om 9.00 uur (tot 12.00 uur).

Data, programma & lesgevers: 04/01/2015: anatomie en fysiologie (Dr. Michel Libert).

11/01/2015: kleine ongevallen (EHBO), CPR en O2-toediening (Dirk Reyntiens, verpleger spoed en intensieve).

18/01/2015: shock, vrijduik, intoxicaties door gassen en Mental Coaching (Dr. Etienne Goossens).

25/01/2015: mechanische ongevallen,

longoverdruk en decompressieongevallen (Dr. Hans Engels).

01/03/2015: praktische les CPR en O2-toediening (Sas Wim).

Organisator en coördinator: Wim Sas, wim.laptop@hotmail.be, gsm 0474 606 369.

CPR).

Info en algemene organisatie: Danny Vanparys, gsm 0496 269 771, danny. vanparys@hotmail.com, www.wevos.be.

Regio OVOS (Oost-Vlaanderen)

Het inschrijvingsgeld voor het examen theorie en praktijk bedraagt 15,00 euro, ter plaatse te betalen op het examen theorie. Geen voorinschrijvingen nodig.

Cursusboek (editie 2013) te koop op het NELOS-secretariaat (mogelijk ook tijdens de eerste les).

Theoretisch examen DHV Op 06/02/2015 om 20.00 uur stipt, zowel te Gent als te Leuven.

Locatie: Cultureel Centrum, De Werf, Molenstraat, 9300 Aalst.

Aanvang: De lessen starten telkens om 20.00 uur (tot 22.00 uur).

Data, programma & lesgevers: ma. 08/12/2014: anatomie en fysiologie (Dr. Brigitte Thierens). ma. 15/12/2014: barotraumata en toxische ongevallen (Dr. Herman Van Bogaert). ma. 12/01/2015: decompressieziekte en bespreken van casussen (Dr. Herman Van Bogaert). ma. 19/01/2015: shock, hypothermie en verdrinking (Dr. Filip Gallant). ma. 26/01/2015: CPR (Dr. Filip Gallant). ma. 02/02/2015: voorbereidingsles op het examen (John Maes – 3*I).

Info: www.ovos.be.

Regio WEVOS (West-Vlaanderen) Locatie: Parochiaal Centrum 'De Ark', St.-Michiels­ laan 35, 8200 St.-Michiels.

Aanvang: De lessen starten telkens om 20.00 uur (tot 22.00 uur).

Data, programma & lesgevers: wo. 07/01/2015: anatomie, fysiologie en barotraumata (Dr. Herman Van Bogaert). wo. 14/01/2015: decompressieziekte, toxische ongevallen en bespreken van casussen (Dr. Herman Van Bogaert). wo. 21/01/2015: shock, hypothermie en verdrinking (Dr. Filip Gallant). wo. 28/01/2015: CPR en O2-toediening (Dr. Filip Gallant). wo. 11/02, 18/02, 25/02 en 04/03/2015: praktijk CPR en O2-toediening (docenten

Examen DHV 2015

• RU Gent, K.L. Ledeganckstraat 35, Auditorium 2 (faculteit Wetenschappen).

• KU Leuven, Minderbroederstraat 12, Auditorium AZC, (faculteit geneeskunde). Parking over de ingang (links van nr. 19) zal open zijn vanaf 19.00 uur.

Praktijk examen DHV Op 07/03/2015 vanaf 9.00 uur. Locatie: Basisschool Campus Hof van Riemen, Frans Coeckelbergsstraat 17A, Heist-opden-Berg.

Herexamen DHV 2015 Het herexamen DHV zal plaatsvinden op zaterdag 05/09/2015. Tijdens dit herexamen kan zowel worden herkanst voor praktijk als voor theorie en dient ter plaatse 7,00 euro te worden betaald. Wie echter niet kan deelnemen aan het examen theorie (06/02/2015) kan rechtstreeks deelnemen aan dit 'herexamen' maar dient hier dan 15,00 euro te betalen. Wie op het herexamen niet slaagt voor theorie en/of praktijk dient alles te herkansen in 2016.

Deelname aan het herexamen is enkel mogelijk mits inschrijving op het NELOS-secretariaat voor 21/08/2015 via secretariaat@nelos.be of 015 29 04 86.

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 7

7

10/12/2014 11:02:47

Foto: Luke Popwell – Coral Restoration Foundation.

Biologie

Amerikaanse bescherming

voor koraalriffen

Voor mij zit een dame gemakkelijk in een sofa. Een beetje zoals je erbij zit als je thuis een bezoeker ontvangt. Geen maatpak, maar gewone kledij. Ik zit aan de overkant met papier en pen in de aanslag, want voor me zit Jennifer Koss, 'Acting Director Coral Reef Conservation Program' van de Amerikaanse 'National Oceanic and Atmospheric Administration' (NOAA).

8

Hippo-251.indd 8

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:02:48

Foto: Tim Grollimund – Coral Restoration Foundation.

De status van de koraalriffen wordt gemonitord.

Foto: Alicia Clarke - NOAA.

Jennifer Koss, 'Acting Director Coral Reef Conservation Program' van de Amerikaanse 'National Oceanic and Atmospheric Administration' (NOAA).

Koraal kweken volgens de 'Line Nursery' methode.

D

e NOAA is in de Verenigde Staten het federaal agentschap verantwoordelijk voor meteorologie en oceanografie. Deze dienst is te vergelijken met onze Belgische KMI, maar dan wel vele malen groter en met veel meer middelen, zoals een netwerk van weersatellieten, nautische boeien, een vloot van schepen, enz. De NOAA is op 3 oktober 1970 opgericht, nadat de Amerikaanse president Richard Nixon had voorgesteld een nieuwe organisatie in het leven te roepen voor een betere bescherming van bezittingen tegen natuurgeweld, voor een beter begrip van het milieu, en voor de exploratie en ontwikkeling van natuurlijke hulpbronnen op zee. De opdracht van de organisatie is dan ook het verzamelen van gegevens over het weer en de oceanen. Deze gegevens worden ter beschikking gesteld van andere diensten voor het opstellen van zeekaar-

ten, voorspellen van het weer, tornadowaarschuwingen, enz.

Ikzelf ken de organisatie vooral van de fantastische natuurfoto's, op land, vanuit de lucht en van op en onder het water. Uiteraard ook van de boeiende videoreportages over de natuur. Google maar eens op het internet en je beseft onmiddellijk wat ik bedoel.

Toen ik op een donderdagmorgen een koffie in een lokaal Starbucks etablissement aan het drinken was en een dame hoorde vertellen dat haar dochter bij de NOAA werkte, greep ik mijn kans. Een mogelijke ontmoeting met een onderdirecteur van deze organisatie was te mooi om te laten liggen. Na een paar weken van uitwisselen van e-mails zit ik nu in haar ouderlijk huis voor het interview.

Dit interview is op zich een unieke gebeurtenis voor mij. Het is de eerste maal dat ik een interview in het Engels, of beter het Amerikaans, en op vreemde bodem afneem. Omdat ik het artikel in het Nederlands zal schrijven – hoewel ik me betrap dat ik alles in het Engels noteer – zal ze het niet kunnen nalezen. Jennifer mag dan wel bereisd zijn, het Vlaams is ze (nog) niet machtig. Alles wat je leest, valt dus volledig onder mijn verantwoordelijkheid.

Jennifer Koss heeft een bachelor in oceanografie – een studierichting die bij ons moeilijk te vinden is, maar die in de USA zelfs al in 'high school' gegeven wordt – en behaalde een bachelor biologie aan de universiteit van Michigan en een Master in Marine Policy aan de universiteit van Delaware. Zoals zovelen hier in de streek was haar vader bij de US Navy en heeft ze van hem de liefde voor de zee geërfd.

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 9

9

10/12/2014 11:02:51

Bondsnieuws B iologie Commissie Redactieteam

Foto: Tim Grollimund – Coral Restoration Foundation.

Hippocampus

De jonge koralen worden uitgezet op beschadigde koraalriffen.

Direct na haar studies werd ze betrokken bij het beschermen van de oceanen en dat is nog steeds het geval. Op mijn vraag waarom ze bij NOAA gegaan is, kijkt ze me aan alsof dit de evidentie zelf was. En ook haar toekomst ziet ze daar liggen.

In de geest van de opdracht van NOAA verzamelt haar dienst gegevens over vooral Amerikaanse koraalriffen in warm water (lachend voegt ze er snel aan toe dat ze als duiker alleen van warm, helder water houdt). Als ik Amerika hoor dan denk ik aan het warm water rond het vaste land, Hawaii mentaal er nog snel bijgeplakt: de Grote Oceaan in het westen, de Atlantische Oceaan in het oosten en de Golf van Mexico in het zuiden – het water in het noorden is te koud. Het onderzoeksgebied van haar dienst strekt zich echter veel verder uit door de toevoeging van exotische duikbestemmingen zoals Puerto Rico, de Amerikaanse Maagdeneilanden, Navassa, Guam, de Noordelijke Marianen, Amerikaans-Samoa, Wake Island en verscheidene andere eilanden. Fijntjes voegt ze er aan toe dat sommige van die eilanden alleen het bezoek krijgen van hun onderzoeksschip en dat het duiken daar fantastisch is – waarom ben ik niet daar als duiker tewerkgesteld?

10

Hippo-251.indd 10

van gegevens verzamelen naar actieve bescherming De voorbije jaren werd veel energie en geld besteed aan het in kaart brengen van de Amerikaanse koraalformaties. Deze nog steeds onvolledige verzameling van foto's, gegevens over het aantal koralen, aantal soorten, de grootte van de formaties, ... is de inventaris die gebruikt wordt als startpunt om de evolutie te volgen. Naast deze worden ook gegevens over de lokale waterkwaliteit, de socio-economische toestand van de direct betrokken lokale maatschappij, ... verzameld. Hierdoor kan de impact van het klimaat, natuurrampen, menselijke activiteit, vervuiling, visserijbeleid, ... nauwlettend gevolgd worden en dit leidt tot betere adviesverstrekking, rekening houdend met de relatie mens-koraal.

Deze adviesverstrekking bleek echter niet voldoende om het koraal te beschermen.

Daarom werden in een eerste fase wetenschappelijke programma's gefinancierd, maar ook dit bleek onvoldoende te helpen.

Daarom werd in een tweede fase beslist om een actieve rol te spelen.

Naast het verstrekken van advies, helpt NOAA de lokale gemeenschappen met het actief beschermen van het koraal. Een ge-

meenschap is immers afhankelijk van 'hun' rif en heeft er alle belang bij dat het gezond blijft. Als federale instantie heeft NOAA echter geen beslissingsrecht (water binnen de 3 mijlszone is in de USA staatsmaterie) en moet dus overtuigingskracht gebruiken om anderen tot medewerking te bewegen.

Een werk van lange adem. Natuurlijk kunnen ze beslissen om bepaalde projecten al dan niet te steunen, maar de impact van de staat is verderstrekkend.

In minder ontwikkelde gebieden werkt NOAA samen met USAID, een organisatie voor ontwikkelingswerk, waardoor natuurbescherming en vooruitgang symbiotisch hand in hand gaan. In bepaalde armere streken worden vanwege winstbejag immers enkele zeer destructieve vistechnieken toegepast. Als duiker kennen we het vissen met dynamiet dat grote gaten in riffen slaat. Een andere voor mij ongekende methode is het lokaal vergiftigen met cyanide. Hierdoor komen kleine, tropische visjes verdoofd aan het oppervlak drijven.

Deze visjes worden dan opgepikt en naar aquariumliefhebbers uitgevoerd. De cyanide vergiftigt echter de kleinere poliepen waardoor het koraal langzaamaan afsterft.

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:02:52

WWW.DIVEANDTRAVEL.NL

BANGKA ISLAND RESORT

INDONESIË – BANGKA ISLAND Foto: Tim Grollimund – Coral Restoration Foundation.

10 dagen/ 7 nachten 2-pers. Deluxe Cottage o.b.v. volpension incl. transfers. Incl. 5 dagen, 3 bootduiken per dag

VANAF € 1.744,- P.P.

J I B W U NIE EL V A R T BON

SECRET GARDEN BUNGALOWS INDONESIË – NUSA LEMBONGAN

10 dagen/ 7 nachten 2-pers. bungalow o.b.v. logies incl. transfers. Incl. 10 bootduiken

VANAF € 1.051,- P.P.

WALVIS EN ORCA ADVENTURE ANDENES - NOORWEGEN

10 dagen 7 nachten 4-pers appartement o.b.v. logies incl. transfers. 4 boottrips naar de walvissen en orka’s.

Vertrek 08/15/22 januari 2015

Verborgen Caribisch eilanD, hiking in het regenwoud, top duikbestemming, land of rivers, nature island, vriendelijke bevolking, eco-vriendelijk, vers fruit, welness en meer...

DOMINICA

Gelegen tussen Guadeloupe

PRIJS € 2.588,- P.P.

en Martinique

Bovenstaande prijzen zijn incl. retourvluchten en transfers v.v.

De duikpakketten zijn incl. fles/lucht/lood excl. duikmateriaal.

Volg ons op Facebook en blijf als eerste op de hoogte van het laatste nieuws.

e duikreis adviezen en Kijk voor meer uitgebreid s aanbod op onze ing een compleet bestemm ANDTRAVEL.NL VE DI W. W W website

.NL L E V A R T D N A E IV .D W WW 94 TEL: (033) 457 15

Hippo-251.indd 11

info@bontravel.nl

Tel. 0031-(0)355426071

www.bontravel.nl

WIL JIJ DEZE NIEUWE PAREL ALS EERSTE ONTDEKKEN? GA NAAR WWW.BONTRAVEL.NL/DOMINICA

10/12/2014 11:02:54

Biologie

Een ander werkdomein is het ondersteunen van plaatselijke natuurparken. Niet alleen wordt er aangeleerd hoe de natuur beschermd moet worden, maar ook hoe een natuurpark rendabel kan zijn. Als directeur moet ze dus niet alleen mensen adviseren over natuurbehoud, maar hen ook de basis van financieel beheer aanleren. Het eerste kent ze door haar studies, maar dat tweede was ook voor haar een onbekende. Goed beheer is echter even noodzakelijk als kennis van natuurbescherming, want een natuurpark dat failliet gaat, heeft een rampzalig effect op het beschermde gebied.

Naast het aanleren van geschikte vistechnieken en het beheren van natuurparken, blijft de dienst de gezondheid van de koralen opvolgen. Zeker het effect van de klimaatsverandering vindt ze zorgwekkend.

'Coral bleaching' gebeurt wanneer het koraal onder stress komt te staan (te koud of te warm water, slechte samenstelling van het water, ...) en is, indien het een paar dagen aanhoudt, nefast voor het koraal.

Omdat wetenschappers de techniek van het kunstmatig seksueel voortplanten van koralen nog niet onder de knie hebben, worden stukken van gezonde koraalriffen gekweekt in 'coral nurseries'. Dit zijn plaatsen die qua waterkwaliteit geschikt zijn voor koralen, maar die om andere redenen zoals bijv. geen geschikt substraat, niet door deze neteldieren bevolkt worden.

Deze 'nurseries' liggen daarenboven in een tegen de natuurelementen beschermde baai, want het is de bedoeling deze gekweekte koralen uit te zetten op plaatsen waar koraalriffen door (natuur)rampen zwaar te lijden hebben gehad. Het uitzetten versnelt de herstelling en NOAA hoopt daardoor het volledig rif op termijn te vrijwaren.

12

Hippo-251.indd 12

Coral bleaching Koralen leven in symbiose met zoöxanthellae, die het koraal zijn kleur geven.

Dit zijn eencellige algen waarin fotosynthese plaatsvindt. Door dit proces worden bepaalde voedingsstoffen geproduceerd die de koraalkolonies in leven houden. De alg wordt door de structuur van het koraal beschermd.

Het bijhouden van de zoöxanthellae vergt echter energie van de poliepen.

Bij bepaalde vormen van stress op het ecosysteem worden de zoöxanthellae afgestoten, wat leidt tot een kleurverlies of verbleking ('coral bleaching').

Als de stress lang (enkele dagen) voortduurt, kan de kolonie zich niet meer herstellen, wat leidt tot het afsterven van de kolonie.

Als de verbleking eenmaal is begonnen zet het proces door, zelfs als

Volgens Jennifer is deze aanpak op dit moment de enige werkende. Het aanleggen van kunstmatige substraten vindt ze lovenswaardig, maar ze heeft nog geen wetenschappelijke bewijzen dat dit op termijn een oplossing is. Er zijn immers heel veel factoren die het succes van koralen bepalen zodat er weinig plaatsen zijn waar het creëren van een hard substraat de enige ontbrekende factor is. Ook andere projecten zoals het oppompen van koel water kunnen plaatselijk succesvol zijn, maar het gunstig effect is te beperkt om meer dan een huisrif te vrijwaren tegen klimaatsveranderingen en verzuring van de oceanen.

Terwijl alleen het opvolgen van de negatieve effecten van globale veranderingen mogelijk is, kan er wel iets gedaan worden aan het verminderen van de druk op koralen door de lokale stressfactoren aan te pakken. Naast het veranderen van de lokale vistechnieken, betekent het beperken van afval dat in de zee terecht komt een grote stap in de goede richting.

En wat met duikers?

Ik moest de vraag stellen over het effect van het duiktoerisme op de koralen. Terwijl we van dat prachtig stukje natuur genieten, hebben we er ongetwijfeld een negatief effect op. Dus: moeten duikers ten voordele van de overleving van de koralen geweerd worden? Ik kreeg een, niet totaal onver-

de 'stressor' (schadelijke oorzaak) is verdwenen.

Na verbleking kunnen bepaalde koraalkolonies opnieuw bevolkt worden door dezelfde soort zoöxanthellae of door een andere soort. Sommige soorten zoöxanthellae blijken beter opgewassen te zijn tegen invloeden zoals zeewateropwarming dan andere.

Ook zijn bepaalde koraalsoorten beter bestand tegen extreme temperatuurschommelingen dan andere. Dit kan op termijn tot een verlaging van de biodiversiteit leiden. Meer info en een video: http://bit.ly/deadcoral.

Foto: Ivo Madder.

Maar ook minder drastische vismethodes zijn dodelijk voor de riffen. Kooien vangen dan wel vissen en kreeftachtigen, maar door hun beweging beschadigen ze ook de naburige koralen. Netten kunnen in koralen verstrikt geraken en deze door de golfbeweging afschaven of doen afbrokkelen. Onderwaterjacht kan bepaalde soorten zodanig verminderen dat het delicaat evenwicht verstoord geraakt waardoor de druk op het koraal vergroot. Zo veroorzaakt de jacht op de papegaaivis het verminderen van hun populatie waardoor algengroei de kans krijgt de poliepen te verstikken.

wacht, genuanceerd antwoord.

Ten eerste betekent de duikindustrie een soms noodzakelijke bron van inkomsten voor de lokale bevolking. Het verliezen ervan zou betekenen dat deze mensen op zoek moeten gaan naar een andere broodwinning die waarschijnlijk nadelig voor het rif zou zijn. De NOAA heeft nog geen sluitende gegevens over het effect van duikers op een koraalrif en dat betekent dus waarschijnlijk dat deze minder erg zijn dan de andere factoren. Natuurlijk moeten de duikers zich wel aan bepaalde regels houden, iets waar de organisatie ook aan werkt (zie 'De 10 regels van CMAS').

Ten tweede vormen duikers een grote bron van informatie. Ondanks zijn omvang en de beschikbare middelen is NOAA te klein om overal aanwezig te zijn. Actieve sportduikers vormen een belangrijke bron van informatie over de toestand van de koralen.

Zij merken immers tijdens hun duiken de veranderingen als eersten op en kunnen deze via het internet melden. Hierdoor kan de organisatie sneller reageren. Dus, zonder deze bereidwillige ogen en oren zou NOAA op sommige plaatsen te laat de beschadigingen moeten vaststellen.

Wel moeten er op populaire duikstekken aanlegboeien voorzien worden, het aantal

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:02:55

Hippo-251.indd 13

10/12/2014 11:02:57

Koraal kweken volgens de 'Disk Nursery' methode.

Foto: Coral Restoration Foundation.

Biologie

duikers per dag beperkt worden, ... Deze maatregelen vermijden schade aan het rif en zijn gemakkelijk toe te passen. Ook het verbieden van beginnende duikers die moeilijkheden hebben met hun vlotbaarheid is een noodzakelijke maatregel. Duiken kan dus mits het nemen van acties en het in acht nemen van regels.

We ronden ons gesprek af met enkele bedenkingen over de beperkte kennis die we over koralen hebben, over het feit dat we nog niet weten waar er overal koralen zijn, over het effect van plastic afval op hun overlevingskansen, enz. Onderwerpen waarover ik ongetwijfeld artikels kan over schrijven. Ik moet het interview afronden als bij het vallen van de avond haar moeder ons aan tafel roept. Ik rond het interview af.

Dank je wel, Jennifer. 

Patrick Van Hoeserlande

14

Hippo-251.indd 14

Foto: Jennifer Koss - NOAA.

Koraal kweken volgens de 'Coral Tree Nursery' methode.

Foto: Tim Grollimund – Coral Restoration Foundation.

Het NOAA gebouw in Silver Spring, waar Jennifer Koss werkt.

De 10 Gouden Regels van de CMAS 1. Ga nooit te water door het riet, over levend koraal of door waterplanten.

2. Zorg dat je te allen tijde goed getrimd bent.

3. Houd voldoende afstand van koralen en andere dieren en woel de bodem niet om.

4. Let bij bootduiken goed op waar het anker terechtkomt.

5. Jaag geen dieren op, raak ze niet aan en voer ze niet.

6. Onderwaterjacht en handel in souvenirs als geprepareerde vissen, koraal, schelpen, en haaientanden vernielen het milieu. Doe daar niet aan mee.

7. Let bij grotduiken ook op de biotoop.

Luchtbellen en het aanraken kan het aanwezige, delicate leven doden.

8. Houd de duikplekken schoon.

9. Verdiep je in het onderwaterleven en vermijd alles wat daaraan schade kan toebrengen.

10. Geef het goede voorbeeld en draag deze regels uit naar je buddies.

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:03:00

Persbericht

Onderwaterfotografie en -videografie

Oceanic

Een grote hengelaarsvis, gefotografeerd door Fanny Van Elewijck tijdens de Oceanic Cup 2013 op de Filipijnen. Ze was 'Algemeen winnaar' in de categorie 'Frogfish', zowel bij Junior als Master. Tevens was ze de bedenker om hulpgoederen naar de Filipijnen mee te nemen. We hebben toen 130 kg goederen (waaronder infusen, antibiotica en verband) meegenomen. Een positieve bijdrage dus van de Oceanic Cup.

Foto: Fanny Van Elewijck.

Cup 2015 De Oceanic Cup 2015, een 7-daagse onderwater foto- en videowedstrijd voor Masters en Juniors.

D

e Oceanic Cup 2014, die normaal eind oktober 2014 plaatsvond in Egypte werd afgelast wegens te weinig interesse naar deze bestemming.

Ondertussen is er al wel geweten wanneer de Oceanic Cup 2015 wordt georganiseerd, op een plaats waar wel heel wat interesse voor is. Deze 16e editie, die zoals

steeds open staat voor zowel beginnende als ervaren onderwaterfotografen, zal plaatsvinden in de beroemde Lembeh Strait (Noord-Sulawesi, Indonesië). Meer bepaald bij 'Froggies Lembeh', een kleinschalig, eco-vriendelijk duikresort en één van de beste locaties. Vertrekdatum 15 oktober en terugkomst op 26 oktober

2015. Deelnamekost: 2.049 euro, inclusief vlucht met Singapore Airlines (30 kg cargo + 7 kg handbagage), vol pension en duiken. Inschrijven kan je bij Thomas Cook Travel Shop – Travel and Joy (info@ travelandjoy.be). Voor meer informatie over de reis: Harry klerks 0496 54 34 43 of harry@hkbatteries.  Harry klerks

Foto: Ivo Madder.

Geef jezelf of een vriend een gratis duikinitiatie cadeau



gratis duikinitiatie is voor: ...........................................................................................................................................................................................

Deze gratis

En gaat door in de club: ...................................................................................................

Download deze bon op:

De initiatiebon is geldig in een van de vermelde duikscholen op www.starttodive.be.

Nog vragen? Neem dan contact op met het NELOS-secretariaat, waar men je graag verder helpt.

Brusselsesteenweg 313-315, 2800 Mechelen | +32 15 29 04 86 | secretariaat@nelos.be

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 15

15

10/12/2014 11:03:05

Bondsnieuws

Foto's (3): Ivo Madder.

Commissie Duikonderricht

Dankjewel voor de organisatie Zondag 23 november 2014 ging het examen theorie 1*I/Instructeur B (Module 2) door in het Cultureel Centrum van Asse. Zoals elk jaar stond de jury al van 's morgensvroeg klaar om de zenuwachtige kandidaten op hun gemak te stellen en hun kennis af te toetsen via een mondeling examen. Eén van de geslaagden stuurde een bedankmailtje naar het Duikonderricht, een hart onder de riem voor alle juryleden.

We delen dit graag met jullie.

B

ij deze een dankjewel voor de organisatie van het examen theorie en de aanpak van het proefexamen theorie voor 1*I. Het proefexamen was heel zeker een goede weerspiegeling van het echte examen. De 2*I's en 3*I's op het proefexamen hebben mij, en zeker ook veel anderen, op goede weg gezet.

Ook aan de aanwezige juryleden: een dikke dankjewel om hun tijd voor ons op te offeren en om van het examen een aangename belevenis te maken. Er gaan soms de zotste verhalen de ronde over die examens en die zorgden voor een nogal ongemakkelijk gevoel bij me.

Ondertussen ben ik bij één van de gelukkigen die de vaak eerder negatieve verhalen kan en zal counteren met positieve ervaringen. Ondanks het feit dat ik op voorhand

zenuwachtiger was dan ik doorgaans was tijdens mijn studententijd voor een examen, voelde ik me op het examen heel vlug op mijn gemak – nogmaals dankjewel jury!

Het is voor mij uiteindelijk één van de leukste examens geworden die ik ooit heb afgelegd. Met bijzonder veel dank aan de NELOS en de jury.  Kurt Sys

Op www.flickr.com/photos/nelos-vzw kan je de foto's van het examen bekijken.

Klik daar op 'Albums' en selecteer het album 'Examen theorie…'.

ADVERTENTIE

16

Hippo-251.indd 16

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:03:06

Hippocampus wenst jou fijne eindejaarsfeesten en een tof duikjaar toe!

D U I KSPO R T DE ZEVEN ZEEEN 

 

OPENINGSUREN: Wo-Do-Vr 16.30-19.00 u.

Za. 10.00-12.00 u. & 13.00-17.00 u.

Verkoop van alle gekende duikmerken Eigen hersteldienst Vulstation tot 300 bar

e-mail: zevenzeeen@telenet.be

ANTWERPSESTRAAT 258 - 2850 BOOM - TEL 03/888.43.34

ADVERTENTIE

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 17

17

10/12/2014 11:03:07

REPORTAGE

Het zal de meeste duikers niet ontgaan zijn dat heel wat duikers in België en Nederland met blauwe polsbandjes rondlopen met daarop de slogan 'Duiken tegen kanker'. Wat heeft dat allemaal te betekenen?

M

arc Vermeiren en wijlen zijn vrouw Nancy Van Epperzeel, de inintiatiefnemers van 'Duiken tegen kanker', hebben dit project opgestart omdat Nancy plots ongeneeslijk ziek bleek te zijn. Nancy had een neuro-endrocrine tumor (NET) op haar pancreas. NET-kankers zijn weinig bekende en zeldzame tumoren, die vaak te laat worden vastgesteld. Deze traag evoluerende tumoren ontstaan uit cellen in het lichaam (onder meer het spijsverteringsstelsel en de longen) die hormonen produceren en wor-

18

Hippo-251.indd 18

Foto's (3): Marc Vermeiren.

Duiken tegen kanker den daardoor vaak verward met andere aandoeningen. Gelukkig is er al een indrukwekkende vooruitgang geboekt bij de diagnostiek en de behandeling van NET, maar onder andere omwille van geldgebrek en zijn zeldzaamheid wordt er eigenlijk maar weinig verder onderzoek naar gedaan. Daar willen Marc en zijn vrouw verandering in brengen, door geld in te zamelen.

Hun eerste stap was de verkoop van de blauwe polsbandjes met de slogan 'Duiken tegen kanker'. Vanaf € 3,00 of meer kan je er eentje kopen. Daarnaast waren er twee grote happenings. De eerste was een heel succesvolle, goed georganiseerde duikdag aan de Put van Ekeren, op 23 augustus 2014, i.s.m. duikschool Antwerp Wet Wheels. Het zonnige weer, een toffe 'live band', het lekkere eten en het ruime aanbod aan drankjes – zelfs cava – en een tombola met veel prijzen hield de sfeer er goed in. De tweede duikdag, op 11 oktober 2014, een regenachtige dag aan de Bergse Diepsluis (Oesterdam, Tholen) i.s.m. 'Passion For Diving Roosendaal', die gelijktijdig een 'clean-up' duik organiseerde, was minder succesvol. De gehele opbrengst van de polsbandjes en de duikdagen gaat integraal naar het NET-onderzoeksteam van het UZ Leuven.

Het project 'Duiken tegen de kanker' loopt nog volop. Het is ondertussen ook overgewaaid naar Zwitserland en heet daar 'Tauchen Gegen Krebs'. De geldinzameling is nog niet gedaan. Er kan ook nog steeds geboden worden op een mooi gepimpte

duikfles, een prachtig kunstwerkje van kunstenares Denise Kruithof. Het hoogste bod stond begin oktober op € 1.600,00.

Ook op Duikvaker (31/01 - 01/02/2015) zal 'Duiken tegen kanker' aanwezig zijn en er zullen nog wel enkele kleine manifestaties plaatsvinden vóór en nadat de actie afgesloten wordt tijdens de Belgische Duiksportbeurs in het Metropoliscomplex te Antwerpen, op 14 en 15 maart 2015. Daar zal een cheque overhandigd worden aan het onderzoeksteam van UZ Leuven.

We rekenen op ieders bijdrage, hoe groot of hoe klein ook … alle beetjes helpen! Het rekeningnummer en meer info vind je op www.duikentegenkanker.be of op de facebookpagina 'Duiken tegen kanker'.  Ivo Madder

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:03:12

Hippo-251.indd 19

10/12/2014 11:03:12

R EPORTAGE Reportage Biologie Zeemanschap

De hemelsblauwe knotsslak (Cuthona caerulea).

De zeldzaamste naaktslakken

De gekraagde vlokslak (Aeolidiella alderi).

Een gekraagde vlokslak met eiersnoer.

Vele duikers willen ze vinden. Ze zijn dan ook vrij populair die zeenaaktslakken in de Oosterschelde.

Z

o zijn er al 58 verschillende soorten waargenomen, waarvan we dit seizoen twee zeldzame gevonden hebben. Samen met buddy Christ'l en onze Nederlandse vriend René van Zweeden, die ook elk weekend te vinden is langs de waterkant in Zeeland en de duikplaats in Westkapelle goed kent, planden we een duik op 4 oktober 2014. De weersomstandigheden waren gunstig die middag, maar er werd omstreeks 18.00 uur stormachtig weer verwacht. We zwommen 50 meter uit en lieten ons zakken.

Het zicht was aanvaardbaar. Maar het Scheldezand lag niet echt vast, want bij de minste verkeerde beweging waaide het stof op. Bij de eerste blokken die we tegenkwamen, op een diepte van ongeveer

20

Hippo-251.indd 20

Grote foto's (3): Rudi Brocken. Kleine foto: René van Zweeden.

Familie van de hemelsblauwe knotsslak, maar met geelwitte papillen.

4 meter, zag René de eerste hemelsblauwe knotsslak (Cuthona caerulea), amper 7 mm groot. De papillen op de top zijn geel gekleurd, begrensd met een blauwe en oranje band. Ze lijken wel tropisch. Niet veel verder vonden we nog een andere gekleurde 'Nudi', waarschijnlijk van dezelfde familie, maar met geelwitte papillen. Ze zitten op welbepaalde hydroïdpoliepen – de Sertularella elisii – en als je daar goed op zoekt, zie je er al gauw meerdere. Naar het einde van de duik toe konden we niet meer stil liggen door de grotere deining.

De wind stak op en het getij was aan het keren. Stromingen achter de strekdam zijn hier niet te onderschatten. Eens uit het water en afgetuigd, begon het ook letterlijk te stormen, maar het was meer dan een

geslaagde duik. Voor de andere nieuwe naaktslak, de gekraagde vlokslak (Aeolidiella alderi), deden we een schemerduik aan de Zeelandbrug. Het slakje werd niet meteen herkend, want ze zag er iets anders uit dan de andere vlokslakken die we tegenkwamen. Al gauw bleek het hier om een nieuwe soort te gaan: een roodoranje gekleurde vlokslak, met een opvallende kraag achter de kop. Overdag verbergen ze zich meestal onder schelpen of stenen. Het is dan ook een schaars voorkomende soort, die het meest voorkomt in het westelijke deel van de Oosterschelde. Op één van de foto's van René is het eier­snoer te zien, een ingewikkelde spiraal met grote eitjes die in twee rijen gerangschikt zijn. De gekraagde vlokslak is familie van de grote en kleine vlokslak, die vooral in de winterperiode regelmatig te vinden zijn in de Oosterschelde. Net zoals de zeldzame zeenaaktslakken zijn de vele andere soorten 'Nudis' de meest gefotografeerde modellen van de Nederlandse wateren. Onze zoektocht naar het zeldzame leven zetten we verder, en wie weet wat onze volgende ontdekking is. 

Rudi Brocken

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:03:15

5% extra korting* op uw vakantie met Affinion Travel Club1 Kies nu uw reis uit het aanbod van Jetair, VIP Selection, Thomas Cook, Pegase, Transeurope, 7Plus, Caractère en vele andere touroperators en geniet van 5% EXTRA KORTING* (ook op cruises, citytrips, last minutes, promoties...).

Bel naar +32 2 481 16 00 of surf naar www. affiniontravelclub.com voor meer informatie. Je wordt binnen de kortste keren verder geholpen!

DUIK IN HET AANBOD VAN THOMAS COOK SPORT RODE ZEE · MEXICO JORDANIË · CABO VERDE THAILAND · MALEDIVEN

Brochures voor zomer 2015 boekbaar Clubkorting voor leden (*) Korting berekend op 90% van het totaalbedrag van uw dossier, uitgezonderd op haventaksen, brandstoftoeslagen en extra’s zoals skiverhuur en skipassen, excursies, extra verzekeringen… Dossierkosten: € 12,00.

(1) Beheer Affinion International Travel (lic. 7061).

Affinion Travel Club

Kijk online voor actuele prijzen en promoties (thomascook.be/duikvakanties) of ga langs bij je reisagent.

AFFINION TRAVEL CLUB Alfons Gossetlaan 54, 1702 Groot Bijgaarden Tel. 02 481 16 72 www.affiniontravelclub.com

V.U. Tim Van Genechten p.a. - TCRB NV - Tramstraat 67c, 9052 Gent, BTW 0412.677.887 RPR Gent - Lic (A)1067.

TCS adv duikvakanties 85x260.indd 1

Hippo-251.indd 21

30/10/14 15:13

10/12/2014 11:03:16

Hippo las voor u

Top 100 meest populaire onderwater critters In dit boek stellen Els Van Den Borre en Bruno Van Saen hun top 100 voor van de meest populaire onderwater critters. Een prachtig fotoboek met tientallen bekroonde werken waaronder 'Plongeur d'or' op het wereldfestival te Marseille en de 'Grand price' bij de 'Through Your lens 2013'.

O

p sommige locaties in de wereld treft men onder water soms heel bizarre diertjes aan. Ze hebben totaal uiteenlopende vormen en zijn vaak niet groter dan enkele centimeters. Sommige soorten leven samen met een gastheer en weten zich perfect te camoufleren.

Deze vreemde diertjes worden 'critters' genoemd. Het vinden van deze rare schepseltjes is een enorme opgave. Ze vastleggen op de gevoelige plaat en er een schitterend beeld van maken is nog moeilijker.

Slechts weinig onderwaterfotografen slagen daar in. Je moet soms veel geduld en een dosis geluk hebben om een goede foto

te maken. Geduld is nu juist één van de sterkste troeven van Els en Bruno. Bovendien slagen ze erin tot de verbeelding sprekende foto's te maken, met gevoel en passie, met emotie en indringendheid, … De beloning die ze soms krijgen na een duik met de schuwste diertjes van onze oceanen zien we dan ook terug in hun indrukwekkende foto's.

In hun boek 'Top 100 meest populaire onderwater critters', dat op 1/07/2014 van de persen rolde, stellen Els en Bruno deze vreemdsoortige diertjes voor. Met verscheidene van die 100 onderwaterbeelden werden deze twee gepassioneerde Belgische onderwaterfotografen de afgelopen jaren tientallen keren wereldwijd bekroond. Ze wonnen er prijzen mee op internationale festivals, waaronder het jaarlijkse Wereldfestival voor Onderwaterbeelden in het Franse Marseille.

Het is het eerste boek dat Els en Bruno uitgeven. De foto's komen mooi tot hun recht op de zwarte achtergrond. Bij elke foto staat telkens een korte

informatieve omschrijving. Ik mis wel de instelling van het fototoestel die gebruikt werd bij het maken van de foto. Dat had echt wel een meerwaarde geweest. Wie een geoefend oog heeft ontdekt wellicht een paar kleine lay-outfoutjes, maar die wegen niet op tegen al het moois. Dit prachtige boek is niet enkel een eerbetoon aan de wondermooie onderwaterwereld maar ook een bekroning van hun jarenlange passie en doorzettingsvermogen om de mooiste onderwaterbeelden te maken.  Ivo Madder

Kostprijs: € 50,00 (excl. verzending).

Auteurs: Van Den Borre Els, Bruno Van Saen.

Taal: Nederlands.

Afmetingen: 24,8 x 30,0 x 2,2 cm.

Kaft: Hardcover.

Druk: eerste druk.

Pagina's: 256 ISBN: 978-90-822-3790-0 www.elsvandenborre.be/duiken.htm

22

Hippo-251.indd 22

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:03:19

Persbericht

Onderwaterfotografie en -videografie

ScubaCam.nl en Onderwaterhuis.nl gaan samen!

Eén adres voor alles op het gebied van onderwaterfotografie en -video.

S

inds 1 oktober 2014 zijn Ron Polet en het complete assortiment van ScubaCam.nl te vinden in de showroom van Onderwaterhuis.nl op het adres Neon 25 in Oud Gastel (Nederland). Ook voor onderhoud, service en garantie kunnen klanten daar terecht. De showroom van ScubaCam.nl in Sprang-Capelle is ondertussen gesloten. De websites werden samengevoegd tot één grote, zeer complete website waar alles terug te vinden is: www.onderwaterhuis.nl.

Om het samengaan te vieren, hadden de onderwaterfotografie-specialisten een originele winactie bedacht. De opdracht was een leuke 'duikselfie' te maken en te plaatsen op Facebook met de hashtag 'onderwaterhuis'. Er werden volop 'duikselfies' geplaatst op Facebook. Thomas van Puymbroeck is gekozen tot winnaar van deze wedstrijd. Hij plaatste een foto van zichzelf met een onechte karetschildpad. De foto werd gemaakt in het aquarium van Aquatopia te Antwerpen. Thomas werkt daar en is dan ook regelmatig met zijn onderwatercamera in het aquarium te vinden. Zijn prijs: een ballonvaart voor twee personen boven zijn favoriete duikgebieden in Zeeland. Het zal voor hem en zijn vriendin vast een

De hemelsblauwe Selfie Thomas van knotsslak Puymbroeck.

(Cuthona caerulea).

moment worden om nooit te vergeten. We wensen hen een prachtige vlucht.  Cindy Heesbeen

ADVERTENTIE

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 23

23

10/12/2014 11:03:20

R eportage Reportage pre-pre-Zeestage

Duikmateriaal

Algemene debriefing na de laatste duik.

Voorbereiding

Zeestage

Al vele jaren lang organiseren AVOS en OVOS een pre-pre-Zeestage voor de kandidaten 2*I en 3*I, ter voorbereiding van de Zeestage. Deze leerzame voorbereiding vond dit jaar plaats op 7 september 2014.

24

Hippo-251.indd 24

H

et aanmelden in de vertrekhaven te Bruinisse (Grevelingen, Nederland) en de briefing voor het inladen van boten 'Sjarina' (een lichter) en de flink uit de kluiten gewassen RIB van Rudi Baert, loopt heel gestructureerd onder begeleiding van de vijf kandidaten 3*I. De jury en kandidaten 2*I worden zowel door Koen Van Dyck en John Maes, de algemene organisatoren van deze pre-pre-Zeestage, als door Eric Sels, voorzitter van de 2*Sta-

ge, gebriefd. Nadat de kandidaten 3*I nog wat tips en info verstrekt hebben aan de kandidaten 2*I, kan er aangevangen worden met het eerste tafelgesprek. En zoals de traditie het wil worden er ondertussen enkele koffiekoeken (van onze hofleverancier Gert Van Roey) verorberd.

Aangekomen op de duikplaats begint de wanorde. Zoals elk jaar verloopt de tewaterlating voor de eerste duik zeer chao-

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:03:21

Eric Sels (voorzitter van de 2*Zeestage) en Sven Vandekerckhove (voorzitter Duikonderricht NELOS) waren heel tevreden over de organisatie.

Koen Van Dyck (AVOS) en John Maes (OVOS) geven de algemene briefing aan de juryleden en kandidaten 2*Instructeur.

Stefan Paas & Dave Hulpiau.

Lutgard Stals (kandidaat 3*Instructeur) geeft nog enkele specifieke afspraken en richtlijnen mee aan de kandidaten 2*Instructeur.

Dirk Saman demonstreert "Het teken dat de jury gebruikt om aan te duiden dat een gesimuleerd incident niet voorgevallen is, maar je moet het incident wel vermelden in je debriefing".

Jan Vermeiren geeft uitleg over het gesimuleerde incident tijdens de duik.

Foto's: Ivo Madder.

De flink uit de kluiten gewassen RIB van Rudi Baert en de veiligheidsboot van Bart Verlinden.

tisch. Na meer dan 20 minuten is de laatste ploeg eindelijk te water. Ook het aan boord komen gebeurt niet echt zoals het zou moeten zijn. En dan zwijg ik nog over de hulpverlening bij de gesimuleerde duik­ ongevallen.

De schipper laat weten dat het tijd is voor de 'embryonale pluimvee totaalschotel'.

Maar dat zal nog even moeten wachten, want sommige kandidaten zijn nog bezig met hun debriefing of krijgen nog feedback van hun jury. Bovendien volgt er eerst nog een algemene debriefing en feedback. Pas dan kunnen we aan tafel voor het tweede tafelgesprek.

Tafelgesprek met op het menu een 'embryonale pluimvee totaalschotel'.

Jan De Boever noteert wie er terug aan boord is.

schaduwschippers – de kandidaten 3*I – kan de tijd van de tewaterlating met meer dan de helft gereduceerd worden, wat aangeeft dat de kandidaten 2*I snel bijleren en dat deze voorbereiding een zeer nuttige bijdrage is voor de aankomende Zeestage.

Ook de briefing, materiaalcontrole, het inspelen op incidenten en het behandelen van duikongevallen wordt beter uitgevoerd.

Slepen van een slachtoffer.

Simulatie van een duikongeval.

Na de tweede duik is iedereen er weer van overtuigd dat deze pre-pre-Zeestage een duidelijk meerwaarde is. Toch zal er nog wel het één en ander bijgeschaafd moeten worden, maar daarvoor is er uiteraard de Zeestage te Boulouris (Zuid-Frankrijk). 

Door een zeer goede debriefing van de Ivo Madder

Hippo-251.indd 25

Hippocampus nov./dec. 2014

25

10/12/2014 11:03:27

REPORTAGE Reisverhaal

De natuur is er prachtig. Pedreira do Campo, Figueiral e PraĂ­nha.

Een rotseiland in de branding‌Santa Maria!

26

Hippo-251.indd 26

Foto's (2): Ivo Madder.

Op 'Pedrinha' zijn er veel kloven en holten.

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:03:29

Spoelen van het duikmateriaal.

O

Het duikcenter is zogenaamd 'rebrea t h e r v r i e n d e l i j k ', maar communiseer wel goed op voorhand welke koppelingen je nodig hebt.

Frank De Boosere in actie: "Een kern van hoge luchtdruk vormt zich boven de Azoren en drijft richting Europa. De komende da-

Foto's (3): Ivo Madder.

Paulo Oliveira en natuurlijk ook de andere duikgidsen, wisselen voor jou het duikmateriaal voor de tweede duik.

nze groep bestond uit acht ervaren duikers die dankzij duikreisspecialist 'Wild Water' en sponsoring door de 'Toeristische Dienst van de Azoren' de kans kregen aan promotieprijs een 'Try out' (een korte versie van een normale duikreis) te maken op het kleinste en zuidelijkste eiland van de Azorenarchipel: Santa Maria, ontdekt in 1427 door de Portugese kapitein Diogo de Silves en waar het gelijknamig schip van Chris­ toffel Columbus op zijn terugreis van de nieuwe wereld een ganse tijd verbleef.

Omdat het een 'Try out' betrof, konden we niet rechtstreeks naar Santa Maria vliegen. Met Jetair vlogen we in 4 uur naar Sào Miguel, waar we na een overnachting, gevolgd door een walvisboottocht in de voormiddag, overstapten in een turbopropeller voor een vlucht van 20 minuten om de 90 km oceaan te overbruggen naar ons eiland en er neer te strijken op de kleine luchthaven van de hoofdstad 'Vila do Porto'. Vanuit de lucht biedt Santa Maria een fantastische aanblik, een vulkanisch rotseiland dat opduikt vanuit de blauwgroen getinte Atlantische oceaan omzoomd door het witte schuim van de branding. Het eiland is slechts 6,5 km breed en 16,7 km lang. Er leven 5.700 bewoners, vooral landbouwers, vissers en plaatselijke kleinhandelaars. Santa Maria is doorspekt met askleurige kloven, smalle valleien en vruchtbare hoogplateaus waarop honderden koeien en schapen grazen. De dicht begroeide bossen op de heuveltoppen worden overschaduwd door de 537 meter centraal gelegen hoge berg: Pico Alto. Vila do Porto werd in 1430 gesticht door uitgeweken Portugezen afkomstig van het vasteland uit de Algarve. Aan een van de zee beschermde inham bouwden ze een aanleghaven en op de hellingen van de aanpalende hoge

heuvel kwamen hun woningen. Op de afgeplatte top zien we de wit gekalkte muren van het fort 'Sào Bras'. Ze werpen een schaduw op op de jachthaven.

verblijf Het '4* Hotel Colombo', waar we logeerden, is centraal op het eiland gelegen (de sterren zijn met een korrel zout te nemen!) en het duikcentrum 'Haliotis' is er in ondergebracht. Het wat verouderde hotel steekt af tegen de helderblauwe hemel en de mozaïek van groene weilanden en de vele kleine huizen met hun typische rode dakpannen, omringd door kleurige bloemperken. Het langwerpige gebouw met zijn talrijke identieke vensters telt maar drie verdieping­en. De kamers zijn proper, comfortabel en ruim, de belangrijkste aspecten die noodzakelijk zijn voor een geslaagd duikverblijf. De brede inkomhal, het restaurant en het zwembad missen een beetje gezelligheid, maar dat is absoluut niet storend tijdens onze reis. De nadruk ligt in de Azoren immers op de prachtige duiken, de charme van de omgeving en de mensen!

Haliotis Diving Center Eén groot voordeel aan dit hotel is trouwens dat het duikcentrum zich ter plaatse bevindt. Het is onder-

gen betekent dit droog en zonnig weer!". Dat horen we steeds graag verkondigen op radio en tv. Als we echter met ons groepje duikers eind september 2014 om 19.30 u

Bruno Vanherck was de onderwatervideograaf van ons team.

De vuurworm (Hermodice carunculata) is alom vertegenwoordigd.

landden op het vliegveld van Ponta Delgada, de hoofdstad van Sào Miguel, het grootste eiland van de Azoren, kregen we eerder te maken met een laag drukgebied want het vliegtuig dook door een dik wolkendek en werden wij bij het Foto's (2): Ivo Madder.

uitstappen op de tarmac verwelkomd door klammige motregen.

De temperatuur verraste echter gelukkig met een vochtige 22°C. Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 27

27

10/12/2014 11:03:32

REPORTAGE Reisverhaal

gebracht in de uiterste zijvleugel van het hotel op het gelijkvloers aan de ingangspoort. Het is genoemd naar een schelp die veelvuldig voorkomt in deze wateren en is onderverdeeld in een verkoops- en administratief lokaal, afzonderlijke kleedkamers voor mannen en vrouwen met aanpalende wc en stortbad. De 54-jarige Paulo Oliveira, een stevige gebronsde bonk met eeuwige stoppelbaard (een Jerommekes uitgave) en zijn sympathieke medewerkers Philippe en Macedonia (wat een voornaam voor een jonge vrouw!) runnen de zaak op treffelijke wijze zonder teveel 'blablabla'.

Haliotis beschikt over een dertigtal outfits voor duikers, twee comfortabele 'RIB's' (rubberboten met vaste bodem) van 8 meter lang (goed voor 12 duikers en de nodige duikflessen voor 2 duiken), ingericht met inox bergplaatsen voor de geëquipeerde flessen achter de zitbank van de duikers.

Beide rubberboten zijn voorzien van een

Een wijnboer.

koppel 300 pk benzinemotoren. Er is een busje en pick-up voor het vervoer van klanten en materiaal. Achteraan het hotel staat een ruime stofvrije hangar waar het 200/300 bar vulpaneel met compressor (in geluidloze kast) en 60 flessen (waaronder een tiental met dubbele kraan) zijn ondergebracht. Een buffer van 5 x 50 liter/200 bar flessen zuurstof staan er opgesteld ten dienste van de nitrox- en technische duiker.

Alles is goed onderhouden en zeer netjes.

bezienswaardigheden Zoals reeds vermeld is het voor de bezoekers een 'must' om een dag uit te trekken voor een 'sightseeing' rondrit met huurauto (voordelig) door en rond het eiland. Over Santa Maria verspreid staan tientallen oude windmolens en kerken, gebouwd in de alom tegenwoordige lavarots. Zij zijn versierd, zoals zovele huizen, met de gekende kleurrijke Portugese 'azulejos' (gebakken

tegels) . De mooiste te bezoeken kerken zijn de 'Nossa Senhora da Assunçao' in de stad Vila do Porto, vooral gekend om zijn authentiek Vlaams houtsnijwerk uit de 16e eeuw, alsook de 'Nossa Senhora da Purificaçao' in het gehucht Santo Espirito. De meerderheid van de huizen pronken met gelijksoortige witgekalkte ronde schouwen, typerend voor privé bakovens. Wat mij echter zal bijblijven is het bezoek aan het bedevaartsoord 'Nossa Senhora de Fatima'. De kapel is gebouwd op een hoge heuvel met prachtig uitzicht over zee. Vanaf de weg leiden 150 trappen naar het gebedsoord. Toen wij er toevallig stopten was een vrouw van middelbare leeftijd de stenen treden op haar knieën stuk voor stuk aan het beklimmen waarbij ze telkens een gebed prevelde… je moet het maar doen en dan nog in volle zon!

De baaien 'Sào Lourenzo' en 'Praia Formosa' zijn de enige badplaatsen met een

Berenkreeft.

Foto's (4): Ivo Madder.

Op 'Banco Joào Lopes' zien we veel scholen trekkersvissen.

Murene.

28

Hippo-251.indd 28

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:03:34

fijn korrelig zandstrand. Ze worden dan ook het hele jaar door druk bezocht door de plaatselijke bevolking om te zonnen, te zwemmen en te snorkelen. Ondanks dat rond het eiland het speervissen zonder duikfles is toegestaan, zwemmen er heel veel grote tamme tandbaarzen rond.

De baaien liggen als een hoefijzervorm in de diepte, kennen slechts een smalle toegangsweg met langs de ene kant een snoer van huisjes en aan de andere kant de open zee. Ze worden ingesloten door, enerzijds het er achterliggende gebergte en anderzijds de steil oplopende klippenkust. Op een honderdtal meter hoogte is er langs de geasfalteerde weg een parking aangelegd die de toeristen een schitterend uitzicht biedt.

Met zijn 537 m hoge berg kijkt de 'Pico Alto' centraal uit over het eiland. Zijn flanken zijn omringd door dichte bossen. Een smalle goed onderhouden baan kronkelt er naartoe langs vruchtbare valleien, kleine

dorpjes, grillige kloven en bermen met een ongelooflijke variëteit aan wilde bloemen. Het landschap laat een blijvende indruk na.

Op onze tocht naar de meest zuidoostelijk gelegen 'Baia da Maia' stopten we even om eilands unieke attractie te bewonderen, de waterval 'Cascada do Aveiro'. Spijtig genoeg viel er slechts een straaltje zoet water vanuit de 110 meter loodrechte en zwartgeblakerde lavawand in de ondiepe poel aan haar voet, waarop een familie eenden drijvend van de zon genoot.

De toegang tot het Maia reservaat wordt bewaakt door de nog steeds werkende vuurtoren 'Gonçalo Velho'. Het witkleurige gebouw met zijn rode lichttoren werd neergezet op de steile noordoostelijke kaap.

Aan de voet ervan liggen de, door de

Ambrosia (duikplaats nabij Santa Maria - Azoren).

golven aangevreten ruïnes van de laatste walvis fabriek van het eiland. De Maia-baai is gekenmerkt door zijn talrijke eenvormige lage vissershuisjes waar de vroegere walvisjagers met hun familie woonden. De regering verplicht de huidige bewoners ze in hun originele staat te bewaren. Ze worden nu vooral opgekocht door Amerikanen, Canadezen en begoede Portugezen van het vasteland en dienen als vakantieverblijf.

Maia bezit geen zandstrand maar wel een open zeezwembad beschermd door een aangelegd betonnen muurtje waartegen de deining van de oceaan zich schuimend te pletter stort. Een verkoelende ervaring die we ons niet wilden ontzeggen door met de hoog opspattende golven in het zwembad te duiken. Paulo introduceerde ons in het restaurantje 'O Grota' (één van de twee eethuisjes in het kustplaatsje) van de door de bewoners alom gekende eigenares Aida.

De vijftigjarige gastvrouw ontving ons op joviale en uitbundige wijze. Zij werd ge-

De tandbaarzen bij Formigas komen als het ware vragen om gestreeld te worden.

Foto's (4): Ivo Madder.

Foto's (4): Ivo Madder.

De onderwaterfauna en -flora is vergelijkbaar met de Middellandse Zee.

Een schorpioenvis.

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 29

29

10/12/2014 11:03:36

REPORTAGE Reisverhaal

de duikplaatsen boren in Maia, maar haar ouders weken in haar prille jeugd uit naar Boston /USA, waar ze 30 jaar verbleef, vandaar dat ze het Amerikaans vloeiend spreekt met een pittig accent. De forse vrouw met een stem als een operadiva liet ons niet alleen genieten van haar enthousiaste levenswijze maar verraste ons tevens op een schotel vers gevangen kabeljauw en overvloedig plaatselijk geteelde wijn, geperst uit een lichtelijk zoete druif met een nasmaak van de grond waarop de rank groeit. De wijngaarden bestaan uit kleine percelen aangelegd op boven elkaar uitgegraven terrassen van de steile hellingen die de badplaats beschermen. Het product wordt niet uitgevoerd en is enkel geschikt voor eigen consumptie en voor de eventuele bezoekers. Oh ja, voor ik het vergeet! De meeste traditionele gerechten op de Azoren worden bereid met een overvloed aan look.

Er zijn officieel 10 duiksites (in werkelijkheid zijn het er meer) rond Santa Maria.

Gedurende ons kort verblijf hebben wij er acht van bedoken, waaronder de 36 km uit de kust gelegen 'Ilhéus das Formigas' en 'Banco Dollobàrat', waarover men meestal in superlatieven spreekt, want tijdens de zomer is het er de ontmoetingsplaats van makreel- en hamerhaaien, pijlstaartroggen, tandbaarzen en voorbij trekkende potvissen. We deden deze duikplaatsen aan tijdens onze laatste duikdag. Het vergde meer dan anderhalf uur varen met de 'RIB' om eindelijk aan te komen aan de paar puntig uit zee opstekende rotspartijen van de Formigas, gekenmerkt door een kleine vuurtoren. Tijdens de trip er naar toe kruisten er een groep van tientallen spitsneusdolfijnen onze boot. Nieuwsgierig en speels als ze zijn, zwommen, doken en buitelden de dieren een ganse tijd rond en voor de boeg van

Een tandbaars op 'João Lopes reef'.

de varende RIB. Dit maakte veel goed tijdens de lastige overtocht. Spijtig genoeg waren we op het einde van het seizoen op bezoek en konden er, buiten één duivelsrog, enkel de aldaar steeds huizende 10-tallen tandbaarzen bewonderden die ons nieuwsgierig tegemoet zwommen en zich vragend lieten strelen. De onderzeese 'sec' Dollobàrat ligt ten oosten van de Formigas op 10 minuten varen. Een prachtige vulkanische onderwatertopografie met mooie basaltzuilen en 'drop offs'. Maar ook hier was het spectaculair groot wild afwezig, omdat we op het einde van het seizoen ter plaatse waren. Zonde want doorgaans treft men hier gemiddeld 10 à 15 mobula's, en een zeldzame keer zelfs scholen tot 35 exemplaren.

Gelukkig zijn er rond Santa Maria zelf een paar unieke duikplaatsen, die wel onze verwachtingen inwilligden.

De eerste duik tijdens deze 'Try out', een checkduik, deden we op 'João Lopes reef'.

Een comfortabele RIB, goed voor 12 duikers en de nodige duikflessen voor 2 duiken.

30

Hippo-251.indd 30

Hippocampus nov./dec. 2014

Foto's (4): Ivo Madder.

Het open zeezwembad van het dorpje Maia is een verkoelende ervaring.

10/12/2014 11:03:37

Het oppervlakte water was 22°C en op 40 meter diepte was het nog 20°C. Voor sommigen was het een niet spectaculaire testen introductieduik. Anderen genoten dan weer van de grote tandbaars in het begin van de duik en de grote solo barracuda.

Een paar hadden zelfs het geluk tijdens de decostop twee duivelsroggen te zien.

'Pedrinha' deden we in de namiddag na een middagpauze in de haven. Het ligt op slechts 10 minuten varen van de jachthaven en deze onderwaterrotspartij is een uitloper van de steile kust. Helder water met veel kloven en holten waar tussen de gebruikelijke vissen van de Middellandse Zee zwemmen, maar dan iets groter en kleurrijker. Op 40 m diepte komt een plaatselijke bewoner ons 'goede dag' zeggen, een dikke bruinrood gevlekte tandbaars die met zijn snuit tot voor de cameralens komt paraderen en ons vervolgens een tijdje vergezelde op de verdere verkenningstocht. Tegen

het einde van de duik zien we nog een zeeschildpad en een school barracuda's.

Onze tweede duikdag begint met een duik op 'Banco Joào Lopes'. Deze duikplaats ligt voor de uiterst noordwestelijke kaap van het eiland en vraagt een halfuur varen.

Daar het onderwaterrif uit de kust ligt kan er regelmatig tamelijk veel stroming voorkomen. Tevens is het een diepe duikplaats want de drie onderzeese 'secs', die evenwijdig naast elkaar liggen, rijzen vanop 50 m tot 20 m onder de oppervlakte. Je ziet hier dan ook veel soorten vissen, onder andere de geelvin barracuda en scholen jagende horsmakrelen. De duiksite 'Ilhéu das Lagoinhas' heeft als bijnaam 'Tartaruga'.

Het ligt ten noorden van Santa Maria, rond een steil uit zee oprijzende basalt monoliet, het is 200 m verwijderd van een in zee uitstekende kaap met aanpalende baai, waarmede het in het ondiepe is verbonden. De indrukwekkende rots, gekenmerkt op zijn

top door een uitsteeksel dat er uitziet als een tepel, meet ongeveer 100 m diameter op 50 m hoog. Ze is hier en daar lichtelijk begroeid met mos en biedt toevlucht aan verscheidene zeevogels. De ondiepe natuurlijke dam (6 m tot 12 m diep) tussen de baai en de monoliet is chaotisch bezaaid met grote rotsblokken. Bij het dalen werd ik plots attent gemaakt op een lange dikke paling die van onder zulk blok uitstak.

Daar ik dacht met een 'conger' te maken te hebben streek ik nieuwsgierig op de korrelige zandbodem neer en keek onder de rots. Wat een verrassing, het bleek een staart die toebehoorde aan een slapende stekelrog met een spanwijde van minstens 2 meter. En dit was maar het aperitief want de hoofdschotel diende zich aan achter de hoek van de rots waar een lage grot onderdak bood aan zes van haar familieleden.

Schitterend! Onze onderwaterfotografen en -videografen konden hun hart ophalen.

Foto's (2): Ivo Madder.

Voor het spotten van walvissen en dolfijnen moet je in de Azoren zijn.

Klaar voor een walvisspotbootocht.

Fo

Hippo-251.indd 31

to

:M

ich

el

Bo

el

s

10/12/2014 11:03:38

REPORTAGE Reisverhaal

bleven vleugelklappend cirkels rond ons zwemmen op dezelfde diepte. Na 40 minuten waren de meesten echter genoodzaakt, door luchtbeperking, wederom de oppervlakte te vervoegen. Enkel Michel Boels, de enige duiker met een 'rebreather', zijn buddy en onderwaterfotograaf Ivo Madder en de cameraman Bruno Vanherck, konden de mobula's nog een tiental minuten langer bewonderen.

Dusky Grouper of Merou (Epinephelus marginatus).

Foto's (3): Ivo Madder.

besluit over deze 'Try out'

'Baixa do Ambrosio' is zonder twijfel één van de beste en meest bedoken plaatsen van het eiland. Ten noordwesten ligt het 5 km uit de kust en kan enkel bezocht worden bij kalme zee en door ervaren duikers.

Een oppervlakte boei is met een kabel, als

Rode zw ijnslipvis (Bodianu of de 'Re s scrofa) d hogfish ).

32

Hippo-251.indd 32

markering, vast geankerd aan een langwerpig onderzees rif op 50 m, maar de bedoeling aldaar is niet tot op de bodem te dalen. We lieten ons vallen langs de daallijn tot ongeveer 25 m en daar uit het 'wazige blauw' verschenen plots als 'prima ballerina's' een dozijn 'mobulas', meer bepaald de Mobula tarapacana (sikkelvinduivelsrog of Azoren mobula). Paulo had ons verplicht vlak rond de daallijn te blijven zweven, en gelijk kreeg hij, want de groep manta's

Hotel Colombo is gelegen buiten het centrum van het stadje, waar er meer uitgangsmogelijkheden zijn zoals gezellige bars met terras en plaatselijke restaurantjes. Die verscheidenheid aan restaurants en bars zorgt ook voor een gastronomische meerwaarde aan de reis, en zet de 'couleur locale' van de bestemming extra in de verf.

Daarom raden we iedereen aan om een huurwagen te reserveren. Als bezoeker is het trouwens aangeraden ten minste één dag uit te trekken om het eiland te verkennen, want zijn prachtige natuur en verscheidenheid aan landschappen en baaien zijn fenomenaal. Santa Maria is volgens ons niet geschikt voor groepen waaraan niet-duikers deelnemen. Deze laatste kunnen met een huurwagen het eiland ontdekken, maar de mogelijkheden zijn niet

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:03:41

adv_ab

9 dagen/ 7 nachten € 1219,00 p.p.

Ontdek de schitterende onderwaterwereld van Curaçao, vanuit Kura Hulanda Lodge & Beach Club!

Alleen het huisrif is al meer dan de moeite waard, maar ga ook eens met een huurauto op pad en ontdek de vele kantduikmogelijkheden in de omgeving. Bij Go West Diving is het uiteraard mogelijk om bootduiken te reserveren, zodat ook bijvoorbeeld een duik bij 'Mushroom Forest' in jullie logboek kan komen te staan. Ook voor de niet-duikers is er voldoende te beleven in dit mooie resort met diverse faciliteiten!

Voor een uitgebreide beschrijving van het resort verwijzen we naar onze website.

www.abctravel.nl

Speciale aanbieding voor 16 dagen/14 nachten: van € 1719,00 voor € 1599,00 Dit is inclusief: Retourvlucht per KLM Economy Class, luchthavenbelasting/brandstoftoeslag, 23 kilo ruimbagage, aankomsten vertrektransfer, 14 overnachtingen in een Hotelkamer Gardenview op basis van logies, 12 dagen ongelimiteerd gebruik fles, lucht en lood bij Go West Diving, diensten van de lokale vertegenwoordiging.

Niet inbegrepen: administratiekosten € 20,00 per boeking en calamiteitenfonds € 2,50 per boeking.

Optioneel: huurauto vanaf de luchthaven: vanaf € 150,00 voor 7 dagen (in deze prijs is de korting reeds verwerkt, die geldt voor het vervallen van de transfers).

De prijs is gebaseerd op vertrek vanaf 1 april 2015, maar uiteraard is het ook mogelijk om deze mooie reis eerder te plannen. Informeer naar de mogelijkheden.

ABC Travel | De Klomp 120 | 7511DJ Enschede NL | tel: +31 (0)53 3030012 | info@abctravel.nl

Hippo-251.indd 33 adv_abcTravel-2015.indd 1

10/12/2014 8/12/201411:03:42 9:28:16

REPORTAGE Reisverhaal

Het 'Try out team' bezoek bij Aida (dame in bikini) van het restaurant 'O Grota'.

Foto: Michel Boels.

eindeloos, waardoor een week verblijf te lang wordt (tenzij een boek aan het zwembad oplossing brengt). Om comfortabel te zitten kunnen de RIB's maximum 10 duikers met uitrusting aan. De duikers dienen tevens een zekere ervaring te hebben, ten minste een 2*Duiker met bootduikervaring, want duiken vanop een 'RIB' is niet evident voor iedereen, vooral als de zee iets woeliger is en gepaard met korte golfslag.

Verplaatsingen met een RIB naar en van de duikplaats kennen een niet te onderschatten vermoeiende impact. Daarbij gebeuren de meeste duiken tussen de 20 en 40 m diepte. Het beste duikseizoen voor de Azoren archipel is vanaf juni t.e.m. september.

Het water heeft dan een temperatuur die schommelt tussen de 23°C en 25°C en zijn er tevens de 'grote beesten' te zien (mobula's, scholen barracuda's, blauwe haaien en potvissen).  Rudi Schollaert

ADVERTENTIE

34

Hippo-251.indd 34

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:03:43

Zorgeloos Filmen & Fotograferen met de nieuwe Sealife MicroHD+ Géén deksels, Géén openingen, Géén o-ringen, Dus ook géén risico op waterschade. Dat is een zorg minder!

Je kan je nu volledig focussen op je duik en je opnamen.

Waar service het belangrijkste product blijft!

ELKE DAG TOT UW DIENST van 10u tot 12u30 en van 13u30 tot 18u zaterdag van 10u tot 18u Jubellaan4, 542800 | 2800Mechelen Mechelen Steenhoevestraat NIEUW ADRES

Tel.Tel. 015 01543 4301 0131 31 FaxFax 015 01543 4301 0135 35 info@dezeeman.be info@dezeeman.be www.dezeeman.com www.dezeeman.com

07/11/14 UW DUIKSPORTZAAK MET EEN PRIMA SERVICE

DZP_advertentie_85x128mm.indd 1

15:13

- Alle kwaliteitsmerken - Vulstation 300 bar - Eigen hersteldienst - Verhuur duikmateriaal

TE HUUR DEMONSTRATIE DUIKTANK - op wielen - L3m x B2m x H2m - met 5 vensters 80x100 cm - geleverd met filter en verwarmingssysteem

PAUL DE WEERDT Welleweg 72 - 9320 Erembodegem Tel: 0475/73 25 74 www.aqualand.be - info@aqualand.be Open: di-wo-do-vr: 18-21 u & ma-za: op afspraak

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 35

35

10/12/2014 11:03:47

BONDSNIEUWS Raad van Bestuur

NELOS heeft

een ombudsman Heb je een klacht? Heb je problemen? Of wil je gewoon eens je hart luchten? Dan kan je terecht bij Eddy Dielen, de ombudsman van NELOS.

A

ls de klacht of het probleem enigszins iets te maken heeft met duiken, kan je vanaf vandaag terecht bij onze ombudsman, Eddy Dielen. Eddy zal onderzoeken of je klacht of probleem gegrond is. Daarna zal hij proberen een oplossing

te vinden. Via je klachten of problemen kan hij structurele tekortkomingen blootleggen en hierover aanbevelingen doen.

Eddy heeft een huishoudelijk reglement opgesteld over de werking van zijn diensten. Dit kan je nalezen bij één van volgende NELOS-info's. De meest belangrijke punten geven we graag al mee.

Je kan een klacht indienen of een probleem melden via: • mail naar ombudsman@nelos.be; • sms of telefoon naar: 0498 41 18 46; • brief naar: Eddy Dielen, ombudsman NELOS vzw, Dr. Coenstraat 8A bus 1, 2660 Hoboken.

TIP: Eddy is een vrijwilliger en oefent een beroep uit zonder vaste uren. Gelieve hem de tijd te geven om te kunnen antwoorden buiten zijn beroepswerkzaamheden.

De termijn om een klacht te kunnen indienen is 40 werkdagen. Deze termijn geldt ook voor Eddy, die na het ontvangen van de klacht, binnen de 40 werkdagen zal antwoorden.

De taken van onze ombudsman hebben niets te maken met de zaken betreffende het Duikonderricht. Voor dergelijke klachten kan je terecht bij de Ereraad.

We wensen Eddy veel ondersteuning en voldoening in zijn nieuwe functie. 

Inge Dekort

ADVERTENTIE

36

Hippo-251.indd 36

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:03:48

Bondsnieuws

Nederlandse Onderwatersport Bond

Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

Onderzoek gebruikersbijdrage Zeeland De Provincie Zeeland onderzoekt samen met de NOB de haalbaarheid van een gebruikersbijdrage voor duiken in Zeeland, de zogenaamde Duikpas.

Een belangrijk onderdeel van het onderzoek is of er voldoende draagvlak is bij sportduikers, duikondernemers en overheid voor de invoering van zo'n Duikpas. Eén van de uitgangspunten van het NOB-bestuur is dat de inkomsten grotendeels worden besteed aan voorzieningen voor sportduikers.

Op www.onderwatersport.org, de website van de NOB, staat vanaf 4 december 2014 een link (http://bit.ly/1zotiZb) naar de vragenlijst voor sportduikers. Om een zo goed mogelijk beeld te krijgen willen we je vragen deze enquête in te vullen. Alvast bedankt voor je medewerking.  Westley Verdonk, Beleidsmedewerker NOB

ADVERTENTIE

No matter where your diving expedition takes you, the Shearwater Petrel is the ultimate technical diving computer trusted by dive experts everywhere.

Get the accurate information you need with a glance at the colour high-res display, navigate menus easily in any situation with the two-button controls, track your dives with a 1,000-hour dive log and keep your Petrel up-to-date by downloading the latest firmware through Bluetooth. Whether you’re using a rebreather, twin set or side mount, with the Petrel on your arm you’ll have all the technology you need to get the maximum out of your dives.

FOR A DIVING EXPERIENCE THAT’S OUT OF THIS WORLD.

For a diving experience that’s out of this world, trust Shearwater.

Powerful Simple Reliable www.shearwaterresearch.com

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 37

37

10/12/2014 11:03:49

CLUB

Foto's: Peter Belmans.

in de kijker

Promotie duiksport op de verenigingenmarkt H

Duiken is toegankelijker dan ooit. Voor ons

duikers natuurlijk. Maar deze hobby schrikt de meeste mensen af. Daarom huurde de duik-

school 'IJseduikers' een duiktank om op een verenigingenmarkt te Overijse de mensen kennis te laten maken met het duikwereldje.

et was duidelijk dat dit dan ook dé attractie was op de verenigingenmarkt. De vrijwilligers van de club werden dan ook met succes beloond. Maar liefst zeven personen schreven zich in om lid te worden van onze club.

Dat was niet de bedoeling, maar wel mooi meegenomen.

Het was in de eerste plaats de bedoeling om in de gemeente bekendheid te krijgen. De voorbijgangers op de activiteitenmarkt vielen uit te lucht: "Oh, is hier een duikclub?". De vraag werd dan ook gesteld, gaan jullie volgend jaar hier terug staan met een duiktank? Wie weet, tot volgend jaar…  Bart Perelle

Advertentie

Uw eigen luxe woning op 50 meter van de Oosterschelde? al

38

Hippo-251.indd 38

vanaf 149.000,- v.o.n. ex. BTW

Da’s pas Wem els!

Natuurlijk geniet en aan de Oostersc helde én naar wens uit zicht op een uitsteke nd rendement

www.wemelsgevoel.nl

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:03:50

Persbericht

'Try out, join in, catch up' is het motto van boot Düsseldorf 2015. 's Werelds grootste tentoonstelling op het gebied van de watersport en lifestyle – 1.650 exposanten uit meer dan 60 landen in 17 beurshallen – biedt veel meer dan boten, jachten en uitrusting voor alle takken van sport die men op, onder en aan het water beoefenen kan. Het is óók een groot

In 'Hal 3', de duiksporthal, staat Egypte als duikbestemming weer volop in de belangstelling. Maar ook de Filipijnen, Turkije, Fuertaventura, Griekenland en Jordanië promoten er hun land. Talrijke gerenommeerde leveranciers van duikmateriaal, zoals Aqualong, Mares, Oceanic en BS Europa staan er met een grotere stand dan voorheen. Ook twee Belgische standhouders zijn present, namelijk Hugyfot en rEvo rebreathers.

In 'Hal 4', bij 'Water Pixel World' kan je terecht voor de nieuwste producten op gebied van onderwaterfotografie en -videografie.

Er zijn ook 'workshops' en voordrachten.

Foto's (2): Messe Düsseldorf.

360º watersport beleven

belevingsevenement waar men allerlei watersportactiviteiten in het beurscomplex kan beleven.

Het is dus zeker de moeite om boot Düsseldorf 2015 te bezoeken van 17 tot en met 25 januari 2015. Meer informatie vindt men op www.boot.de.  Ivo Madder

Voel de magie

360° watersport beleven.

Marie Zielcke, Divemaster De fascinatie van onbekende onderwaterwerelden, gewichtsloosheid en stilte, het oneindige blauw – beleef van 17 tot en met 25 januari 2015 de schoonheid van de duiksport in alle facetten op boot Düsseldorf.

boo1502_TA_175x127_BE_NL.indd 1

Hippo-251.indd 39

Voor meer informatie: Fairwise BVBA Hubert Frère-Orbanlaan 213 _ B-9000 Gent Tel. +32 (9)245 01 68 _ Fax +32 (9)245 01 69 info@fairwise.be

Hippocampus nov./dec.20.10.14 2014

39

14:01

10/12/2014 11:03:53

Bondsnieuws Audiovisuele Commissie

Het Open Belgisch

Kampioenschap, de kroon op het werk van de Audiovisuele Commissie

Masters - breedhoek - goud.

Foto: Filip Staes.

Wat ooit een start nam als Open Vlaams Kampioenschap (OVK) groeide onder de stimulerende kracht van voorzitter Ludo Braeckman uit tot een heus Open Belgisch Kampioenschap. De proclamatie op 29 november 2014, in de Zebrastraat 29 te Gent, was een succes.

Juniors - breedhoek - zilver.

Foto: Frank de Bruin.

40

Hippo-251.indd 40

Juniors - Macro - zilver.

Foto: Raymond Wennekes.

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:03:55

E

en nieuwe ploeg, aangesteld in het voorjaar 2014, sloeg de handen in elkaar om een mooi videografen- en fotografenfestivalgedeelte te organiseren in de Zebrastraat te Gent. Het moest en zou een feest worden.

De prachtige locatie kreeg zeer snel de goedkeuring van de volledige ploeg. Een voltreffer; ruimte voor zowel de 150 gekozen en ingekaderde festivalwerken, vier plasmaschermen en twee volwaardige bea­ merinstallaties moesten het vele werk van de fotografen en videografen ondersteunen.

Naast het tentoonstellingsgedeelte was er natuurlijk ook de wedstrijd en zelfs wedstrijden binnen de wedstrijden.

'Guylian Seahorses of the World' was weer van de partij en ook hier werd opnieuw uit meer dan honderd inzendingen – 135 om precies te zijn – één foto verkozen tot beste foto. Dit jaar kwam de eer toe aan Els Van Den Borre. Een Denise zeepaardje werd als beste en mooiste foto verkozen, maar tevens als de meest waardevolle inzending. Het was een moeilijke beslissing voor de jury, want de foto's van de twee andere finalisten waren ook mooi en waardevol. Eigenlijk waren alle inzendingen waardevol, want Project Seahorse maakt er nuttig gebruik van ter bescherming van deze sierlijk vissen. De jury, voorgezeten door Dr. Amanda Vincent, Executive Director of Project Seahorse, bestond uit een internationaal team van NELOS-onderwaterfotografen en Project Seahorse professionals. Als hoofdprijs kreeg Els een cadeaubon ter waarde van € 750,00 voor de aankoop van duikmateriaal

alsmede nog een grote met Guylian chocolade gevulde mand. Els zal op haar lijntje moeten letten.

De vier 'shoot out' fotografiedagen van de voorbije maanden leverden een gigantische hoeveelheid foto's op. Elke fotograaf had elke wedstrijddag de mogelijkheid om een volledige serie in te zenden, met als categorieën: macro, visportret, thema (creatief met licht), groothoek en groothoek met model.

Als beste 'shoot out' fotograaf Masters kwam Filip Staes voor de dag, op plaats twee Gino Meskens en als derde en beste Nederlander John Knappers.

Bij de Juniors werd Marloes Otten eerste.

Met een geweldige inspanning in het zoete water van Barrage de de l'Eau d'Heure, ging ze als Nederlandse onze fotografe Anouschka Mornie vooraf. De derde plaats ging naar Raymond Wennekens.

In combinatie met het festivalgedeelte, werd ook de winnaar van het Open Belgisch Kampioenschap beloond met eventueel de titel Kampioen van België. Voor de Masters ging de titel en het OBK 'Overall' winnaar naar Filip Staes, die als een kannibaal niet minder dan vier gouden, drie zilveren en één bronzen medaille opeiste. Het podium was trouwens geheel Belgisch bij de Masters. Luc Rooman en Gino Meskens gingen op respectievelijk plaats twee en drie staan.

Bij de Juniors fotografen werd het een Nederlands succes. Raymond Wennekens werd winnaar van het OBK 'Overall' en fotograaf van het jaar. Op de tweede plaats

Juniors - visportret - brons.

Foto: Nadieh Schellekens.

en Belgisch Kampioen werd Thomas Van Puymbroeck. Het podium werd vervolledigd door Nadieh Schellekens. Waar had zij kunnen eindigen zonder ziekte?

Een wedstrijd in de wedstrijd was de strijd om de unieke en felbegeerde WK-stek in Zeeland (Nederland), tijdens het CMAS WK onderwaterfotografie 2015. Luc Rooman had een streepje voor als winnaar in 2013.

Echter dat was zonder Gino Meskens gerekend. In een uitstekende eindspurt in 2014 kwam hij op gelijke hoogte in de stand. De individueel gesprokkelde punten moesten uitsluitsel brengen. Het verschil na 8 wedstrijddagen en 50 individueel ingezonden foto's was exact één punt in het voordeel van Luc Rooman, een ware broederstrijd.

Luc Rooman zal NELOS dan ook vertegenwoordigen in Nederland op het komende wereldkampioenschap. LIFRAS zendt zijn kampioen Pierre Bernard Demoulin. Kapitein van het team zal Ludo Braeckman, voorzitter van de Audiovisuele Commissie NELOS, worden. Leidt hij hen naar de felbegeerde wereldtitel?

Bij de klassieke digirama's werd het wondermooie 'The Lady at the lake' van Luc Rooman bekroond, geflankeerd door Filip Staes 'Palau' op de tweede plaats en derde 'Gobius Niger' van Gery Beeckmans. Met dit werk konden we de link leggen naar het videogedeelte.

Het werk van Gery Beeckmans was ook bij de film in de prijzen gevallen: een derde plaats bij de festivalfilms Master. Op twee stond onze WK-videograaf Jo De Smedt en op één Ilse De Gendt met 'Nothing Stays'.

Bij de Juniors videografie een opmerkelijke

Juniors - macro - goud.

Foto: Steven Dewaele.

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 41

41

10/12/2014 11:03:57

Bondsnieuws Audiovisuele Commissie

gast en winnaar. Topfotograaf Luc Eeckhaut ging met het goud aan de haal met zijn prachtige film 'Indonesië'. Op plaats twee vonden we Jutha Heyman met 'Nooit Alleen' en brons ging naar Veerle Deleebeeck met 'Best of'. Veerle Deleebeeck, vorig jaar nog winnaar van de publieksprijs bij het OVK, ging nu bij de Juniors aan de haal met de beste Junior videograaf en de daaraan gekoppelde titel van Kampioen van België. Haar 'shoot out' films, non fictie 'Onderweg' en fictie 'Duck dive nr. 1' waren voldoende om deze titel in de wacht te slepen.

Wat bij de Master videografen? In de categorie non fictie was het goud voor Jo De Smedt met 'On the move'. Het zilver ging naar Eric Gysebrechts met 'Putti's place' en het brons ging naar Gery Beeckmans met 'Arena van de laatste kans'. In de categorie fictie nam Eric Gysebrechts met zijn grappige film 'Time' het goud in ontvangst.

Ook Erik De Groef viel in de prijzen met het donkere 'Weg' en alweer brons voor Gery Beeckmans met 'Sweet Dreams'.

De strijd om de titel Kampioen van België ging naar Jo De Smedt op de hielen gevolgd door Gery Beeckmans. Het verschil tussen één en twee was minder dan één punt, namelijk 0,6! Het brons en om het podium volledig te maken, ging naar Erik De Groef.

Ook de redactie van het bondsblad Hippocampus had een wedstrijd binnen de wedstrijd en verkoos de 'Beste coverfoto'.

Harry klerks won deze prachtige trofee; een zeepaardje in kristalglas en uiteraard een publicatie als cover op één van de volgende periodieken. Een bekroning voor jarenlange top prestaties en inzet.

Het OBK-festival was een prachtige eind van een boeiend kampioenschap, in nieuwe stijl en nog voor verbetering vatbaar. De beelden spraken voor zich, prachtige foto's, mooie en boeiende films. Een gezellige samenkomst van topkunstenaars. Wie erbij was kan het beamen, de afwezigen … Kijk maar uit naar de volgende editie.  Gery Beeckmans

Juniors - breedhoek - goud.

Foto: Kurt Wullepit.

42

Hippo-251.indd 42

OBK 2014 'shoot out' Juniors Visportret 1.

2.

3.

4.

5.

Raymond Wennekes (NL).

Anouschka Mornie (B).

Nadieh Schellekens (B).

Frank de Bruin (NL).

Thomas Van Puymbroek (B).

Macro 1.

2.

3.

4.

5.

Steven De Waele (B).

Raymond Wennekes (NL).

Marloes Otten (NL).

Nadieh Schellekens (B).

Anouschka Mornie (B).

Breedhoek 1.

2.

3.

4.

5.

Kurt Wullepit (B).

Frank de Bruin (NL).

Alexander Reynaert (B).

Arjette Schieck (B).

Thomas Van Puymbroek (B).

Juniors - breedhoek met model - brons.

Foto: Anouschka Mornie.

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:03:58

Breedhoek met model 1.

2.

3.

4.

5.

Raymond Wennekes (NL).

Marloes Otten (NL).

Anouschka Mornie (B).

Nadieh Schellekens (B).

Frank de Bruin (NL).

Masters - thema - brons. Foto: Gino Meskens.

Thema 1.

2.

3.

4.

5.

Marloes Otten (NL).

Anouschka Mornie (B).

Christiaan Vanroeyen (B).

Frank de Bruin (NL).

Dirk Crutelle (B).

Portfolio 1.

2.

3.

4.

5.

Marloes Otten (NL).

Anouschka Mornie (B).

Raymond Wennekens (NL).

Frank de Bruin (NL).

Nadieh Schellekens (B).

Masters - visportret - brons. Foto: Arco de Man.

Masters - breedhoek met model - goud.

Foto: Daan Delbare.

Masters - thema - goud.

Foto: John Knappers.

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 43

43

10/12/2014 11:04:01

Bondsnieuws Audiovisuele Commissie

OBK 2014 'shoot out' Masters Visportret 1.

2.

3.

4.

5.

Filip Staes (B).

Luc Rooman (B).

Arco de Man (NL).

Gino Meskens (B).

Daan Delbaere (B).

Macro 1.

2.

3.

4.

5.

Gino Meskens (B).

John Knappers (NL).

Filip Staes (B).

Harry klerks (B).

Jef Driesen (B).

Breedhoek 1.

2.

3.

4.

5.

Filip Staes (B).

Daan Delbaere (B).

Gino Meskens (B).

John Knappers (NL).

Arco de Man (NL).

Breedhoek met model 1.

2.

3.

4.

5.

Daan Delbaere (B).

Filip Staes (B).

Gino Meskens (B).

Luc Rooman (B).

Jef Driesen (B).

Masters - visportret - zilver.

Foto: Luc Rooman.

Masters - macro - zilver.

Foto: John Knappers.

Thema 1.

2.

3.

4.

5.

John Knappers (NL).

Luc Rooman (B).

Gino Meskens (B).

Jef Driesen (B).

Filip Staes (B).

Portfolio 1. Filip Staes (B).

2. Gino Meskens (B).

3. John Knappers (NL).

4. Luc Rooman (B).

5. Daan Delbaere (B).

6. Jef Driesen (B).

7. Arco de Man (NL).

8. Wim Ameloot (NL).

9. Harry klerks (B).

10. Gery Beeckmans (B).

11. Jos Broere (NL).

12. Jean Pol Melin (B)/Patrick Schyns (B)/Hans Cardoen (B).

44

Hippo-251.indd 44

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:04:03

Juniors - visportret - goud.

Foto: Raymond Wennekes.

Juniors - breedhoek - brons.

Foto: Alexander Reynaert.

Juniors - visportret - zilver.

Foto: Anouschka Mornie.

Masters - breedhoek - brons.

Foto: Daan Delbare.

Masters - breedhoek met model - brons.

Foto: Gino Meskens.

Juniors - Macro - brons.

Foto: Marloes Otten.

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 45

45

10/12/2014 11:04:06

Uitgereikte titels Raymond Wennekes (NL), 'Fotograaf van het jaar – Juniors'.

Filip Staes (B), 'Fotograaf van het jaar – Masters' en 'Foto kampioen van België – Masters'.

Veerle Dellebeeck, 'Videograaf van het jaar – Juniors' en 'Videokampioen van België – Juniors'.

Jo De Smedt (B), 'Videograaf van het jaar – Masters' en 'Videokampioen van België – Masters'.

Thomas Van Puymbroeck (B), 'Foto kampioen van België – Juniors'.

Masters - macro - brons.

Foto: Filip Staes.

Op www.onderwaterfotografie.be vind je meer wedstrijdresultaten.

In deze Hippocampus brengen we de winnende foto's van het OBK 2014 'shout out' gedeelte van de Juniors en Masters. In de volgende uitgave brengen we de winnende foto's van het OBK-festivalgedeelte en wat meer info over de jurering. Ook de wedstrijd 'Beste coverfoto' en 'Guylian Seahorses of the World 2014' belichten we dan.

Op de facebookpagina van Hippocampus (facebook.com/ hippocampusredactie) vind je in het album 'OBK-festival 2014' enkele sfeerfoto's van het OBK-festival.

Masters - visportret - goud.

Foto: Filip Staes.

Juniors - thema - zilver.

Foto: Anouschka Mornie.

Masters - breedhoek - brons.

Foto: Gino Meskens.

Masters - breedhoek met model - zilver.

Foto: Filip Staes.

Hippo-251.indd 46

10/12/2014 11:04:10

Masters - macro - goud .

Foto: Gino Meskens.

Masters - thema - zilver.

Foto: Luc Rooman.

Juniors - breedhoek met model - goud.

Foto: Raymond Wennekes.

Juniors - thema - brons.

Foto: Christiaan Vanroeyen.

Juniors - thema - goud.

Foto: Marloes Otten.

Juniors - breedhoek met model - zilver.

Foto: Marloes Otten.

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 47

47

10/12/2014 11:04:13

R eportage Reportage Onderwaterfotografie Biologie en -videografie

On-line contest - 'Beste foto Medaseilanden'.

Foto: José Luís Aleman.

MIMA 2014 Tijdens

het

onderwaterfestival

MIMA 2014, dat jaarlijks doorgaat in l'Estartit (Costa Brava, Spanje) behaalde de Nederlandse amateurfilmer Ronald Faber in de categorie 'Beste amateur video' een gouden medaille met zijn film 'The waltz of the cuttlefish'. De Belgische onderwatervideograaf

Danny Van Belle

haalde met zijn film 'La loi de la faim – Vertébrés' een eerste plaats in de categorie 'Beste professionele documentaire'. Uiteraard vielen er ook heel wat onderwaterfotografen in de prijzen. We brengen hier een foto impressie.

48

Hippo-251.indd 48

I

n 2005 waren de Medeseilanden voor de kust van het Catalaanse badplaatsje l'Estartit het toneel van de CMAS-wereldkampioenschappen onderwaterfotografie. Sindsdien wordt het onderwaterfestival MIMA ('Medes, Imatge I Medi Ambient') er jaarlijks georganiseerd. Zoals de voorgaande jaren waren er nu ook weer drie hoofdwedstrijddelen: de 'Open Fotosub', de 'On-line Fotosub' en de 'Video Sub'.

Aan de 'Open Foto Sub' namen 26 teams deel, die elk bestonden uit een fotograaf en een model. Gespreid over twee dagen mochten de deelnemers vier duiken maken. Een duik mocht niet langer dan één uur duren en gedurende die tijd konden ze foto's maken voor de verschillende categorieën, waaruit ze er zes mochten aanbieden voor jurering. De categorieën waren: 'Beste groothoek', 'Beste groothoek met model', 'Beste marco foto', 'Beste fauna foto', 'Vrije opdracht' en 'Thema mosdiertjes'. Tijdens de duiken doken de juryleden mee, waarbij

ze vooral letten op het gedrag onder water.

Als je betrapt werd op milieuonvriendelijk gedrag, zoals bijv. op de bodem liggen, dieren verstoren of de fauna en flora beschadigen, werden er punten afgetrokken.

Voor de 'On-line contest', waar deelnemers hun mooiste onderwaterfoto's via internet kunnen doorsturen, werden 88 foto's ingezonden. Dit wedstrijddeel was opgedeeld in drie categorieën: de 'Beste groothoek', de 'Beste fauna foto' en de 'Beste foto Medaseilanden'.

De 'Video Sub', waar gemonteerde films voor ingezonden kunnen worden, was goed voor 12 inzendingen. De wedstrijdcategorieën waren: 'Beste project ter promotie van natuurbehoud en bescherming tijdens watersportactiviteiten', 'Beste amateur video' en 'Beste professionele documentaire'.

Geniet van de prachtige foto's die onze redactie geselecteerd heeft uit de winnende foto's.  Ivo Madder

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:04:14

Winnaars 'Open Foto Sub' 1e prijs fotoreeks: Marc Casanovas Felis en Sussi Navarro.

2e prijs fotoreeks: Stephane Sandon en Christine Cazal.

3e prijs fotoreeks: Marc Giménez Larrea en Silvia Sebastián.

Beste groothoek: David Antoja en Salvador Grangé.

Beste groothoek met model: Oxana Istratova en Alexander Lagutin.

Beste macro foto: Joan Ignasi Riera en Anna Lama.

Beste fauna foto: Nicolas Barraque en Vincent Guidotti.

Vrije opdracht: Jordi Riba en Beth Espinalt.

Thema mosdiertjes: Josep Ma Bañez en Eva Maria Guardiola.

'Open Foto Sub' – Vrije opdracht .

Foto: Jordi Riba.

'Open Foto Sub' – 1e prijs fotoreeks.

Foto: Marc Casanovas.

On-line contest Beste groothoek: Alex Terricabris.

Beste fauna foto: Sergi Garcia.

Beste foto Medaseilanden: José Luís Aleman.

Video Sub Beste project ter promotie van natuurbehoud en bescherming: Jose Carlos Rando Lara met de film 'Opistobranquios, los Arlequines del Mar'.

Beste amateur video: Ronald Faber met de film 'The last waltz of the cuttlefish'.

Beste professionele documentaire: Danny Van Belle met de film 'La loi de la faim – Vertébrés'.

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 49

49

10/12/2014 11:04:16

Reportage Onderwaterfotografie en -videografie

'Open Foto Sub' – 2e prijs fotoreeks.

Foto: Stephane Sandon.

'Open Foto Sub' – 2e prijs fotoreeks.

Foto: Stephane Sandon.

'Open Foto Sub' – 1e prijs fotoreeks.

Foto: Marc Casanovas.

50

Hippo-251.indd 50

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:04:18

On-line contest – 'Beste groothoek'. Foto: Alex Terricabris.

'Open Foto Sub' – Thema mosdiertjes.

Foto: Jose M Banez.

'Open Foto Sub' – 3e prijs fotoreeks.

Foto: Marc Giménez Larrea.

51

Hippo-251.indd 51

10/12/2014 11:04:21

Reportage Onderwaterfotografie en -videografie

On-line contest – 'Beste fauna foto'.

Foto: Sergi Garcia.

52

Hippo-251.indd 52

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:04:22

'Open Foto Sub' – 3e prijs fotoreeks.

Foto: Marc Giménez Larrea.

'Open Foto Sub' – 3e prijs fotoreeks.

Foto: Marc Giménez Larrea.

'Open Foto Sub' – 1e prijs fotoreeks.

Foto: Marc Casanovas.

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 53

53

10/12/2014 11:04:24

Hippo las voor u

Onderwater Variatie In Beeld Eind juni 2014 presenteerde Rudy Van Geldere – tien jaar na zijn tweede fotoboek – opnieuw een prachtig fotoboek met een ruime variatie aan schitterende onderwaterbeelden.

H

et formaat van het 243 bladzijden tellende hoge kwaliteitsfotoboek 'Onderwater Variatie In Beeld' ('Underwater Variation in View'), met harde kaft, is 30 op 30 cm. De teksten, geschreven door Philippe Van Loocke, zijn zowel in het Nederlands als het Engels. De foto's zijn uiteraard van onderwaterfotograaf Rudy Van Geldere. Yan Verschueren, ondervoorzitter WWF België, voorzitter WWF Vlaanderen, schreef het voorwoord. Volgens hem biedt het boek je een grote variatie van levensvormen. Het is een mix en een ode aan biodiversiteit van de complexe onderwaterfauna en -flora.

54

Hippo-251.indd 54

Zeven duikbestemmingen worden er in beschreven aan de hand van informatieve tekst en illustrerende foto's waarbij je kan wegdromen: 'l Estartit (Costa Brava, Spanje), waar paars hoornkoraal, zeebaars en kleurrijke zeenaaktslakken de revue passeren; Malta, met zijn diepblauwe grotten is een bestemming met een schat aan wrakken van de tweede wereldoorlog; de Silverbanks, gelegen bij de Dominicaanse Republiek, zijn een oord waar regelmatig bultrugwalvissen passeren; Bonaire, gelegen in de Caribische Zee, maakt deel uit van de Nederlandse Antillen en is het decor voor modelfotografie,

waar ook verschillende soorten roggen en hengelaarsvissen in beeld komen; de Malediven, met mooie foto's van manta's en haaien; de Filipijnen, een paradijs voor het macroleven, van parende mandarijnvissen tot dwergzeepaardjes; Ambon, een eiland van de Indonesische eilandengroep de Molukken, gekend om zijn 'muck diving' en dus een paradijs voor het speciale macro onderwaterleven ('critters').

Rudy plaatste bij de dieren zowel de wetenschappelijke, de Nederlandstalige en de Engelstalige naam. Met het boek wil Rudy, een man met liefde voor de natuur, een boodschap van waakzaamheid doorgeven aan iedereen die zich verbonden voelt met het onderwaterleven. Rudy hoopt dan ook ten stelligste dat zijn boek wijd verspreid wordt en menig liefhebber kan ontroeren.

Het is volgens hem – terecht – een klasseboek om zelf te kopen of te schenken aan een bevriende duiker die de prachtige onderwaterwereld koestert.

Je kan het boek bestellen voor 45,00 euro (incl. verzending in België). Voor een duikclub die 10 boeken aankoopt is de kostprijs 38,00 euro per boek. Bovendien worden de boeken gratis afgeleverd bij deze club, vanuit De Haan (aan zee) tot een straal van 150 km. Via rudy.van.geldere@telenet.be kan je bestellingen plaatsen.  Ivo Madder

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:04:25

Reportage Zeemanschap

Voorlopig geen nieuw

vaarbewijssysteem In de vorige editie van Hippocampus werd aangekondigd dat vanaf 1 januari 2015 de opleiding voor het behalen van een stuurbrevet zou worden hervormd. Intussen kregen we volgende mededeling.

E

r is op één september jongstleden een vergadering geweest bij de FOD Mobiliteit i.v.m. de toekomst voor het stuurbrevet. Gezien de aanslepende regeringsvorming is ook het project voor de hervorming van het stuurbrevet momenteel 'on hold' gezet en zal het van de intenties van de nieuwe minister/staatssecretaris afhangen of de hervorming wordt doorgevoerd.

Met andere woorden: het lijkt ernaar uit te zien dat de met grote trom aangekondigde hervorming van vorig jaar nog niet direct het zonlicht zal kunnen aanschouwen, wat wij eigenlijk wel spijtig vinden.

• • •

07/03/2015 23/05/2015 21/11/2015 

Erwin Van Reusel

In 2015 blijft dus alles bij het oude. Voor de geïnteresseerden onder jullie zijn de examendata 2015 voor het stuurbrevet:

ADVERTENTIE

wrakduiken € 525 • • • • • •

5 dagen - 5 nachten in vol pension 10 duiken: voor groepen.

Minimum 3*Duikers Verzorgde keuken Comfortabel hotel Volledig pension Vullen van de flessen in het duikcentrum Gans het jaar door (behalve juli en augustus)

CLUB INTERNATIONAL DE PLONGEE DU LAVANDOU SUR LE PORT - 83980 LE LAVANDOU - FRANCE Tél: +33-4-94-71-54-57 Fax: +33-4-94-15-13-09 www.cip-lavandou.fr info@cip-lavandou.fr Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 55

55

10/12/2014 11:04:26

Reportage Duikplaats

Ze is er (bijna), de duiktank in Zwevegem

We berichtten je enkele Hippo's geleden over de opbouw van de duiktank in Zwevegem. In een oude stookolietank werd gestart met de bouw van de duiktank (diameter 20 m, diepte 15 m). Dit is ĂŠĂŠn van de bijzondere locaties, gelegen in de grensregio, die optimaal werd uitgerust om een betere aangepaste en veiligere duikinfrastructuur te kunnen bieden.

Foto's (2): Ruth Deseyn.

56

Hippo-251.indd 56

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:04:28

D

e realisatie van de duiktank is dan ook een perfecte tussenstap tussen duiken in een zwembad en in open water. De tank heeft een uitstekende zichtbaarheid en alle externe omstandigheden kunnen gecontroleerd worden. Het is een unieke infrastructuur qua omvang en is zowel voor amateurs als professionele duikers een meerwaarde.

Vrijdag 19 december 2014 vindt de afsluiting van het Europees project Grenzeloos Duiken plaats met een bezoek aan de duiktank. De officiĂŤle opening en ingebruikname van de duiktank zal gepaard gaan met een groot feest in het voorjaar van 2015. Hierover lees je in de volgende Hippocampus ongetwijfeld meer.

Ben jij al ECO-Diver?

Genieten van de natuur onder water is de drijfveer van bijna iedere duiker. De natuur onder water is kwetsbaar.

Verstoren, aanraken of het beschadigen van dieren en planten, bewust of onbewust, is niet de bedoeling en moet zoveel mogelijk voorkomen worden.

Word jezelf bewust van jouw aanwezigheid en de impact ervan op de natuur onder water. Toon dat jij ecologisch bewust duikt. Test nu jouw kennis en behaal het ECO-Diver-certificaat. Ga naar www.ecodiver.be en start de vragenlijst met 25 meerkeuzevragen.

Ben je geslaagd, dan kan je het certificaat gratis laten verzilveren voor het kaartje ECO-Diver bij een deelnemende duikshop of het NELOS-secretariaat. 

De realisatie van het volledige project kan je nalezen in de brochure 'Grenzeloos duiken'. Hiernaast bevat de brochure ook informatie over een aantal belangrijke duiklocaties van de Oosterschelde en inlichtingen over de mooie regio Zeeland en West-Vlaanderen. Ze is verkrijgbaar op het NELOS-secretariaat. Elke club ontvangt ook een exemplaar.

Hannelore Sprengers

Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

Foto: Marion Haarsma.

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 57

57

10/12/2014 11:04:29

Reportage Duikmateriaal

Nieuw

duikmateriaal We brengen hier enkele ideetjes voor de pakjes onder de kerstboom.

Bigblue Een videolamp met 15.000 lumen! Het mag dan niet de kleinste videolamp zijn die er bestaat, maar met 15.000 lumen, een kleurtemperatuur van 6.500 K en een hoek van 160 graden mag de Bigblue 'VL15000P' met recht een 'powerhose' genoemd worden.

De lamp is in te stellen op 4 verschillende vermogens (1.500, 3.750, 7.500 en 15.000 lumen) en wordt gevoed door een sterke Li-Ion batterij. Naast de 4 verschillende standen is de lamp ook voorzien van een ingebouwde rode LED-setting. De lamp is waterdicht tot 100 meter en levert ongeveer één uur licht op vol vermogen. Richtprijs: € 1.395,00. www.bigblue.com.hk

58

Hippo-251.indd 58

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:04:32

Mares In tegenstelling tot al zijn voorgangers is de Mares 'Fusion 52X' terug vertrokken van de traditionele typische Mares-ademautomaat. Hun traditionele 'bypass' heeft een volledige metamorfose ondergaan: de pijp is 77% groter en heeft twee bochten voor een betere doorstroming en een hogere luchtopbrengst. Deze ademautomaat is echt het beste van het beste en ziet er bovendien mooi en stijlvol uit. Voor het eerst heeft Mares de tweede trap voorzien van een stromingsregeling in twee standen (Mares gepatenteerde Twin Power): hij kan worden ingesteld op natuurlijk ademhalen én op 'power' ademhalen. Vooraan werd een brede purgeerknop geplaats die zelfs

met dikke handschoenen gemakkelijk te bedienen is. Het nieuwe klepsysteem en vooral de hogedrukzitting is 600% duurzamer, zelfs onder de meest extreme omstandigheden. Zowel de 1e als de 2e trap zijn voorzien van een satijnen afwerking, waardoor de Fusion te onderscheiden is van alle andere. Uiteraard verkrijgbaar in (300 bar) DIN- en INT-uitvoering. Bekijk zeker de intro en video op hun website. Richtprijs voor een 'Fusion 52X' in DIN-uitvoering: € 549,00. www.mares.com

Suunto

Waterproof Na 3 jaren intensieve testen, probleemanalyse en uitproberen van nieuwe materialen heeft Waterproof het perfecte droogpak ontworpen.

Met het strak aanpassend 'D1 Hybrid' trilaminaat droogpak mikken ze op de technische, beroeps- en reddingsduikers. De gepatenteerde technologie van 3D-technologie van een binnenbekleding met twee buitenlagen ('3D Mesh voering'), die gescheiden gehouden worden door nylon veren (zoals de matras van je bed), zorgen voor een isolerende luchtlaag, die trouwens regelmatig ververst wordt zodat condens en vochtige lucht van je lichaam weggehouden wordt. Hierdoor heb je minder dikke onderkleding nodig. Ook minder kans op squeeze en koude zones dankzij de '3D Mesh voering'. Bovendien droogt deze laag snel na de duik. Ook de geïntegreerde siliconen 'seals' zijn heel specifiek aan dit droogpak. Voorzien van een rugrits en schoenen met Kevlar-versteviging. Met twee uitvouwbare zakken en een dubbel gelaagde H1-kap met HAVS-technologie (Hood Air Venting System). Richtprijs: € 2.099,00. www.waterproof.eu

Vind je het moeilijk om polsbandjes van de duikinstrumenten vast te gespen? Dan zijn 'bungees' (elastiek koord) de ideale oplossing voor jou.

Suunto heeft naast 'Bungee Holders' voor hun 'SK-7' duikkompas nu ook houders voor de duikcomputers 'Zoop', 'Vyper', 'Vyper Air', 'Helo2' en alle andere voorgaande modellen.

Klik je Suunto-instrument in de houder, maak het elastiek koord op maat en bevestig het aan de houder.

Richtprijs: € 21,95 incl. 1 meter bungeekoord van 4 mm dik. www.suunto.com

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 59

59

10/12/2014 11:04:36

Reportage Duikmateriaal

Atomic

In de loop van 2014 bracht Atomic enkele nieuwigheden op de markt: de ademautomaten 'T3' en 'Z3' en een nieuw model openwaterzwemvinnen: 'BladeFins'. De nieuwe Atomic 'T3' is de opvolger van de 'T2x' en beschikt over dezelfde technische specificaties, maar is nog lichter. Deze premium ademautomaat hoeft slecht om de 3 jaar (of 300 duiken) op onderhoud. Hij is gecertifieerd voor koud water en is met uitzondering van de piston en de veer volledig uit titanium vervaardigd.

Het is de lichtste ademautomaat op de markt en daarom dus ideaal voor zij die veel reizen.

De 'Z3' vervangt de 'Z2x'. Deze is in een nieuw jasje gestoken en ziet er nu nog veel beter uit. Hij is eveneens koud water gecer-

tif ieerd, beschikt over een zirconium beschermlaag, een titanium vorkje in de tweede trap en een comfort 'swivel'. Het is de ideale automaat voor de veeleisende duiker die veel belang hecht aan 'top performance'. Hij beschikt over hetzelfde hoogstaande ademcomfort als het vlaggenschip 'T3', maar aan een portemonneevriendelijke prijs.

60

Hippo-251.indd 60

De 'BladeFins' zijn volledig nieuw ontworpen vinnen. Atomic won er al een 'award' mee in de VS (Scubalab) omdat ze een snelle acceleratie toelaten zonder dat daarbij de enkels of benen hinderlijk belast worden. Ze werden ook geprezen omwille van comfort van de voetpocket. Zowel de klassieke 'flutter kick' alsook de 'dolphin' en 'frog kick' kunnen er perfect mee worden uitgevoerd.

Met deze mooi uitziende lange vinnen kan je krachtig vooruitzwemmen met een minimale stevige vinslag. Dit doordat de ring (bovenaan) en de zool (onderaan) van de voet pocket via een intern railsysteem in contact staan met het blad van de vin. De verticale stabilisators op de tip van de vinnen zorgen ervoor dat de lange vin in zijn spoor blijft bij zowel een opwaartse als neerwaartse vinslag. Als ze stevig aange-

snoerd zijn aan je voet, kan je ze snel en gemakkelijk losmaken met het 'EZ-LOK Bucle System' door gewoon zacht aan beide zijkanten van het verbindingstukje van het riempje aan de voetpocket te drukken. Snel aandoen kan je op gelijkaardige wijze. Ze zijn verkrijgbaar in 6 verschillende kleuren en in 4 maatvoeringen, waarbij de 'XLarge' geschikt is voor droogpaklaarsjes. Op hun website staan enkele filmpjes waarin de voordelen van de 'BladeFin' uitgelegd worden. Richtprijs: â‚Ź 134,95.

www.atomicaquatics.com

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:04:40

Olympus De populariteit van de Olympus PEN-camera's bij onderwaterfotografen is niet meer weg te denken. Na de sterk verbeterde 'E-PL3' werd de 'E-PL5' en later ook de 'E-PL6' zeer enthousiast ontvangen. De 'E-PL6' was eigenlijk niet meer dan een 'EPL5' met een software update. Maar met de komst van de 'PEN E-PL7' is er weer een echte opvolger gekomen, een nieuw design met verrassend genoeg ook een nieuw standaard '14-42 mm objectief'.

De camera heeft een strak retro design met een stevige vaste grip aan de rechterkant, waardoor hij heel goed in de hand ligt. Het verbeterde display is een stukje groter dan de 'E-PL5/6'. Nog steeds 3 inch, maar Olympus heeft de display weer uitgebracht met een verhouding van 2:3, wat op de 'E-PL2' voor het laatst gezien werd. Het display is 180 graden naar beneden kantelbaar voor 'selfies' en heeft een resolutie van 1 megapixel, wat meer dan twee keer zo veel is dan de displays op de voorgaande modellen. Hiermee krijg je een erg scherpe beeldweergave. De gebruikelijke knoppen en bekende menu structuur werden behouden, maar bovenop de camera vinden we nu rond de ontspanknop een draaiknop om snel tussen sluitertijd en

diaf ragma te kunnen kiezen (overgenomen van hun OMD-lijn). De 16 megapixel camera heeft dezelfde beeldsensor en processor gekregen als de 'OMD-EM10' en dat is qua techniek zowel voor het fotograferen als het filmen de grootste verandering ten opzichte van de 'E-PL5'.

Opvallend is ook het nieuwe '14-42 mm EZ objectief', waarbij 'EZ' staat voor 'Electronic Zoom'. Het zoomen kan nu alleen nog door gebruik te maken van de interne zoommotor, die je bedient door de ring op het objectief. Dit is wel even wennen.

Maar voor de rest lijkt het een super camera, waar uiteraard onderwaterhuizen voor beschikbaar zijn, zoals bijv. de zeer compacte Olympus 'PT-EP12' onderwaterbehuizing. Richtprijs voor de Olympus 'PEN E-PL7' + 'PT-EP12' onderwaterhuis en 'zoomgear': € 1.249,00. www.onderwaterhuis.nl

ADVERTENTIE

Xpl re Diving .be

www.

Duikcentrum

“Net dat tikkeltje meer”

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 61

61

10/12/2014 11:04:45

Reportage Duikmateriaal

Sealife Naast de bestaande SeaLife 'DC1400 HD' camera in een onderwaterhuis, heeft SeaLife nu de revolutionaire 'Micro HD' en 'Micro HD+' onderwatercamera uitgebracht. Het is een camera die geheel waterdicht is en dus niet open kan of hoeft. Er is dus ook geen O-ring onderhoud bij nodig. Geen batterij vervangen, geen geheugenkaart wissel. Geen lekkage, geen waterschade, geen vollopers! Het opladen van de camera gaat via een waterdichte USB-poort, net als het uitlezen.

Met de 'Micro HD+' versie kan dat ook via de ingebouwde WIFI-functie. Deze WIFI-versie kan je ook bedienen via je 'smartphone' of 'tablet'. Ook nieuw is 'Multi Recording': 'Full HD' filmen en tegelijkertijd foto's maken. De camera is een kruising tussen een volwaardige actiecamera en de 'DC1400 HD' fotocamera. Compact, ergonomisch en uiterst eenvoudig in gebruik. Uitgerust met alle gekende Sealife functies voor onderwaterfotografie. Uiteraard kan je er ook externe flitsers of videolampen bij gebruiken, die je samen met de camera kan bevestigen op een bodemplaat.

Richtprijs voor de 'Micro HD' is € 449,00 en voor de 'Micro HD+' € 549,00. www.sealifebenelux.nl

Fisheye

De Fisheye 'FIX NEO Mini 500 FS' LEDlamp met 'auto flash off' is de focuslamp voor de onderwaterfotograaf. Dit is de eerste focuslamp met auto off functie en zowel wit als rood licht. We kennen al veel lampen met rood licht of met een auto off functie maar tot nu zijn deze twee belangrijke eigenschappen nog nooit gecombineerd. Eindelijk dus een automatische focuslamp (lamp gaat automatisch uit tijdens het flitsen) met zowel rood

62

Hippo-251.indd 62

Subgear Voor de vinzwemmer en de vrij­ duiker heeft Subgear de nieuwe carbon monovin 'M1 mono' uitgebracht. Het is een hoge prestatie monovin, gemaakt van carbon en fiberglass materialen. Exceptioneel krachtig met een comfortabele voetpocket, die een kramp tegengaat tijdens lange trainingssessies. Rond de voetpockets zit een rubber band. Die dient voor extra steun en om het doorscheuren van de voetpockets te vermijden tijdens de krachtoverbrenging. Richtprijs: € 299,00. Een bijhorende monovintas is verkrijgbaar voor € 49,90.

www.subgear.com

als wit licht! De lamp heeft een brandduur van 1 uur op vol vermogen (500 lumen wit) en 2 uur op 100 lumen (rood) stand.

De lichtintensiteit kan ook nog worden bijgeregeld in stappen van 25%. Super compact en slechts 165 gram. Standaard geleverd met oplaadbare Li-ion accu maar kan ook gevoed worden door twee gewone CR123 batterijen voor nog meer flexibiliteit. Prijs € 245,00. Meer informatie bij Onderwaterhuis.nl. www.onderwaterhuis.nl

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:04:50

Bare De nieuwe Bare 'Trilam HDC Tech Dry' en 'Trilam HDC Expedition Tech Dry' zijn beide trilaminaat droogpakken. Het zijn Bare's meest duurzame droogpakken ooit.

De Bare 'HDC Tech Dry' is voor de recreatieve duiker die een uitzonderlijk robuust en technisch pak nodig heeft. Het pak is over het gehele lichaam voorzien van lichtgewicht en flexibele 'CORDURA®'. De schouders, het kruis, het zitvlak en de onderarmen zijn met 'CORDURA® RipStop' versterkt. De kniestukken zijn versterkt met 'Keprotec®' (gemaakt met Kevlar™).

Het lichtgewicht pak is soepel en dankzij de anatomisch gevormde romp nauw aansluitend met een opmerkelijke bewegingsvrijheid in het water. Als je er dunne onderkleding onder draagt, moet je wel tijdig wat lucht in je pak blazen om squeeze te vermijden. Als extra koudebescherming werd er over de neopreen nekseal nog een extra 3 mm nylon 'smootskin' kraag met vernieuwde drainage aangebracht. Deze SMART collar zorgt voor een goede afsluiting met de kap. De fleshals polsseals zijn van HD latex. Het pak is uitgevoerd met een duurzame frontale 'TiZip Master' ritssluiting, voor betere flexibiliteit.

Het gepatenteerde 'Ato matic Torso

Recoil' systeem vervangt de kruis-strap.

Bretellen zijn standaard voorzien en al bevestigd. Op het linkerbeen bevindt zich een technische zak met 3 compartimenten, met 'bungees'. De laarsjes hebben een zachte soepele zool die toch voldoende weerstand biedt tijdens het wandelen over scherpe oesters. De enkels zijn voorzien van 'raps' met klitband om overtollige lucht naar de voeten te vermijden. Een compacte regelbare ontluchting en een 360° 'swivel' inflator, die langs de binnenzijde voorzien is van een verwijderbare zachte afscherming verhogen het comfort.

Standaard geleverd met een talkzakje, een hogedrukslang, een tube TiZip-siliconenvet, een 'Elastek cap' en een droogpaktas. Richtprijs: € 1.699,00.

'CAVE CUT' pak is nog meer versterkt dan het 'HDC Tech Dry' pak. Bovendien is het uitgevoerd met een beschermrits over de TiZip Master ritssluiting, twee technische zakken, één op elk been.

In plaats van het ATR systeem is dit pak uitgevoerd met een elastische kruis-strap, voorzien van een ankerbevestiging en verstelbare QRgesp. Richtprijs: € 1.899,00. w w w.b a re s p o r t s . com

Gelijkaardig en met dezelfde toebehoren is het 'HDC Expedition Tech Dry' droogpak. Bare mikt hiermee op de technische en grotduikers alsook op de recreatieve duiker die een uitzonderlijk robuust, technisch pak nodig heeft. Het

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 63

63

10/12/2014 11:04:56

Reportage Duikmateriaal

Scubapro Scubapro pakt uit met nieuwe cosmetisch ontworpen eerste trappen van hun ademautomaten. Zo is de 'MK25 EVO', zowel de DIN 300 bar als de INT-versie, aan de buitenzijde voorzien van extra ribbels, voor betere thermische uitwisseling. De nieuwe veer is voorzien van een beschermende coating. Trouwens alle onderdelen die in contact komen met het water zijn voorzien van zulke coating. Samen met de antivrieskap, de grotere gecoate behuizing en de grotere schroefdraad zorgen ze voor een ultieme verbetering van de koudwaterprestaties.

Hiermee voldoet de EVO-reeks aan de nieuwe N2502014 standaard

vereisten. De luchtgebalanceerde piston zorgt voor een constante en moeiteloze luchtstroom, ongeacht de diepte, de flesdruk of de ademhalingsfrequentie.

Voorzien van 2 HP-poorten en 5 LP-poorten met groot debiet. Hij is ook verkrijgbaar in nitrox-uitvoering. Richtprijs voor de 'MK25 EVO' met de vernieuwde 'S600' tweede trap: € 569,00.

Bij de nieuwe 'MK2 EVO' is het mechanisme dankzij het nieuw gepatenteerde XTIS (Extended Thermal Insulating System) volledig geïsoleerd van de omgeving, waardoor de bevriezingsresistentie met 50% verhoogt. De grotere piston, in een compactere behuizing dan voordien, zorgt bovendien voor betere ademhalingseigenschappen en gevoelig-

heid. Hierdoor is de luchtopbrengst met 15% verhoogd. Nieuw is ook dat de hogedrukzitting vervangbaar is.

De 'MK2 EVO' is uitgevoerd met 1 HP-poort en 4 LP-poorten.

Richtprijs voor de 'MK2 EVO' met de 'R195' tweede trap: € 269,00. www.scubapro.com

Camaro Innovatieve materialen, moderne uitsneden en kleurvolle ontwerpen, dat zijn de hoofdkenmerken van de Camaro-collectie 2015, die pas eind januari 2015 op de markt komt. Een groot deel van hun duikpakken wordt terug kleurrijker. Zo is de 'Omega 7 Overall', gemaakt van 7 mm neopreen met superzachte sneldrogende binnenlaag, voor mannen rood met zwart en voor vrouwen blauw met zwart. Richtprijs: € 349,95.

De 'Omega 5 Overall, van 5 mm neopreen, eveneens met superzachte sneldrogende binnenlaag, is er voor

64

Hippo-251.indd 64

mannen in oranje met zwart en voor vrouwen in fuchsiarose met zwart.

Richtprijs: € 312,88.

Beide modellen zijn uitgevoerd met lange, zachte dubbele manchetten en een 'G-Lock' ritssluiting die je pak voor 93,75% waterdicht maakt. Zoals gewoonlijk is er 3 jaar gratis herstelling van je duikpak voorzien. www.camaro.at

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:05:01

095 T

VERTREK NU SAMEN MET THOMAS COOK SPORT OP ONZE JAARLIJKSE NELOS GROEPSREIS! Vertrek op 13/03/2015 naar de Rode Zee voor 8 dagen/7 nachten in all inclusive + 5 dagen bootduiken met Easy Divers!

U verblijft in Belgian Favourites The Three Corners Rihana Inn **** in El Gouna. Belgen voelen zich hier thuis in de familiale sfeer, prima à-la-carterestaurants en Nederlandstalige duikschool.

Inclusief - Vlucht heen en terug (vanuit Brussel) in economy, luchthaventaksen (dd. 18.07.2014), 20 kg bagage + 6 kg handbagage per persoon, plaatsen op het vliegtuig voor de groep samen (enkel bij Thomas Cook Airlines) - Basisannulatieverzekering tot €625 per persoon ( - €50 per persoon éénmalige franchise in geval van annulatie ) - Transfer luchthaven-hotel-luchthaven en overnachtingen zoals vermeld - 2 bootduiken per dag, incl. lucht & lood, duikgids, lunch / excl. duikutrusting, duiktaksen (€5 per duikdag) - Reisbevestiging en reisdocumenten uitgeprint op papier en verstuurd per post, BTW (bij bestemming binnen EU) - Visum voor Egypte ( t.w.v. $25) Exclusief - Economy standard catering (€9 per persoon per traject) en premium service aan boord, eventuele luchthaventaksenverhogingen - Reisbijstandsverzekering of bijkomende annulatieverzekering van Allianz Global Assistance - Excursies ter plaatse, transport van extra duikmateriaal (€30 indien ingeschreven voor 30/09/14) en andere niet vermelde diensten - Dossierkosten bij uw reisagent

V.U.: Tim Van Genechten p.a. – TCRB NV – Tramstraat 67c, 9052 Zwijnaarde, BTW 0412.677.887 RPR Gent – Lic. (A)1067

€ 749 per persoon (o.b.v. standaard 2-persoonskamer / single kamer: + €19 per persoon per nacht)

Deze Nederlandstalige groepsafreis wordt u mogelijk gemaakt door Thomas Cook in samenwerking met BEFOS! Meer info of inschrijven bij je vertrouwde reisagent of via email naar admingroepen@thomascook.be!

095 TCS adv duikvakanties BEFOS.indd 1 Hippo-251.indd 65

4/09/14 16:19 10/12/2014 11:05:03

Reportage Duikmateriaal

Suunto lanceert de EON Steel Het wachten is voorbij. Hier is de nieuwe generatie duikcomputers. Volledig aanpasbaar en voorzien van een fantastisch kleurenscherm.

EON EON verwijst naar Parmenides van Elea, een Griekse filosoof uit 515 v. Chr., die tot ontdekking kwam dat 'Denken' en 'Zijn' één en hetzelfde is. Het werkelijk zijnde (Grieks: 'eon') ontstaat niet, verandert niet, gaat niet verloren, kent geen veelheid of verscheidenheid: het is één en ondeelbaar. Alles heeft kortom altijd bestaan, en niets verandert. Alles wat lijkt op verandering of beweging, vindt plaats binnen een gesloten systeem. Verandering en beweging maken deel uit van de dagelijkse ervaring (een dwaling), maar niet van het correcte denken dat zich richt op het ene, ondeelbare, onveranderlijke en eeuwige. Suunto gebruikt de term EON in de zin van 'Gaat niet verloren', is onvergankelijk, is eeuwig.

66

Hippo-251.indd 66

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:05:12

Op 19 mei 2014 nodigde AmilcoSports BV, de verdeler van Suunto in de Benelux, de dealers van duikwinkels en de uitgevers van duikmagazines uit om onder andere de nieuwe duikcomputer van Suunto voor te stellen. Er mocht echter nog niets over bekend gemaakt worden naar de buitenwereld. Het embargo duurde langer dan voorzien omdat er tijdens de dealerdag nog enkele voorstellen gedaan werden om de software aan te passen, die ook doorgevoerd werden, maar eerst nog grondig getest moesten worden. Begin oktober was het dan zover: Suunto pakt uit met de 'EON Steel', de eerste volledig aanpasbare duikcomputer. Deze duikcomputer is zo intuïtief dat gebruiksgemak een geheel nieuwe betekenis krijgt.

Met het Suunto CustomDisplay™ kan je de 'EON Steel' zo aanpassen dat deze precies laat zien wat je wilt. Met de 'Suunto DM5-software', het programma waarmee je de gegevens van je logboek van je duikcomputer kan overzetten naar je computer thuis, voor een uitgebreide analyse van de duik, kan je maximaal vijf verschillende weergaven instellen. Je kan kiezen uit een traditionele op tekst gebaseerde interface of een grafische weergave. Zo heb je als recreatieve duiker heel wat minder gegevens nodig dan een technische duiker en kies je wellicht voor een grafische weergave.

De 'EON Steel' biedt duikers ongeëvenaarde duidelijkheid dankzij het nieuwe, innovatieve wide-angle BrightSee™-kleurenscherm. Door het heldere, hoge kleurencontrast en het gebruiksgemak kan het scherm in alle condities worden afgelezen, of je nu duikt in ondiep en helder water of in diep en donker water. Opmerkingen door Mika Holappa, Dive Business Unit Director bij Suunto: "Wij verheugen ons zeer op de lancering van de Suunto EON Steel. Dit is het resultaat van ons streven om de best mogelijke duikcomputer te produceren voor actieve duikers. Door de aanpassingsmogelijkheden en het gebruiksgemak is deze duikcomputer zeer geschikt voor elke duik".

Patrick Van de Rostyne, van AmilcoSports, voegt er nog aan toe: "De Suunto EON Steel zal met je

meegroeien en kan, als je duikvaardigheden verbeteren, aan je behoeften worden aangepast. Met door de gebruiker te updaten software, inclusief een gratis 'fixed point CCR-upgrade' in 2015, kan je nog jarenlang duiken met deze duikcomputer, ongeacht welke soort duiken je maakt. Je kan kiezen uit een band of bungee-bevestiging waardoor de duikcomputer ook fysiek aangepast kan worden".

Stel dat je een beginnende duiker bent.

Een eenvoudige computer is dan meer dan genoeg. Enkel duikdiepte, duiktijd, nultijden en misschien de watertemperatuur en een kompas zijn dan voor jou van belang.

Stel dan de 'EON Steel' zo in dat enkel die waarden weergegeven worden tijdens de duik. Je geeft deze instelling een naam, bijv. 'Recreatief'. Na enkele duiken leer je met nitrox duiken en je duikervaring is gegroeid omdat je ook al een duikvakantie achter de rug hebt waar je de voordelen van nitrox hebt leren waarderen. Voor deze duiken had je meer gegevens nodig op je duikcomputer, zoals zuurstofpercentage, CNS-waarde en instellingen over de partiële drukken. Geen probleem want je creërde in je 'EON Steel' een tweede mode waarbij je de gewenste parameters activeerde en deze instelling bijv. 'Nitrox' noemde.

De volgende stap in je duikcarrière is misschien duiken met meerdere mengsels of zelfs duiken met een rebreather? Ook voor zulke duiken kan je de 'EON Steel' aanpassen.

De Suunto 'EON Steel' maakt gebruik van het zeer geavanceerde Suunto Fused™ RGBM-algoritme waardoor je duiktijd wordt gemaximaliseerd. Als je hem samen gebruikt met de POD-zender (Peripheral Observation Device) kan je de flesdruk aflezen. De 'EON' kan met meerdere POD's geijkt worden. De 'paring' gebeurt automatisch wanneer de zender de flesdruk registreert, na het openen van de fleskraan.

Hij herkent het serienummer van de POD en zodoende kan je hem bijv. met een bepaald gas identificeren (max.

10 gassen).

Op deze manier kan je verschillende flessen met verschillende gasmengsels koppelen aan de

'EON'. De 'EON Steel' is gegarandeerd tot 150 m diepte en heeft een duiktijd van 20 tot 40 uur als deze volledig is opgeladen.

Dit is dus ideaal voor duikers tijdens een live-aboard vakantie.

Het in Finland gevestigde bedrijf Suunto, heeft in de afgelopen 50 jaren veel duikinnovaties ontwikkeld. Het creëren van betrouwbare producten die getest worden in en ontwikkeld worden voor de zwaarste condities, maakt al bijna 80 jaar deel uit van de traditie van Suunto.

De Suunto 'EON Steel' bouwt voort op die traditie. De ring is gemaakt van geborsteld roestvrij staal en de behuizing van versterkt composiet.

Het glazen Xensation™ -scherm is tevens gemaakt met elke duiksituatie in gedachten. Zowel de binnenkant als de buitenkant van de Suunto 'EON Steel' bestaat uit de meest geavanceerde componenten waardoor deze duikcomputer zeer duurzaam en nauwkeurig is. Dat is nog een reden waarom de Suunto 'EON Steel' de perfecte partner is tijdens je duik­ avonturen.

Wie is AmilcoSport BV? Eind 1997 starte 'Amilco Benelux BV' op te Roosendaal. Later wijzigde de naam naar 'AmilcoSports'. Sinds 2000 zijn ze gevestigd in Tholen (Nederland) als 'Distributeur Diving' voor de Benelux en de Nederlandse Antillen. Belangrijkste doelgroep: duiksport speciaalzaken, maar ook defensie, brandweer en politie. Ze verdelen Suunto, Bare, Aqualung (enkel in Nederland), Metalsub, Aquasphere en McNett.

De Suunto 'EON Steel' zal pas in het voorjaar van 2015 beschikbaar zijn en heeft een richtprijs van € 999,00. De Suunto 'Tank POD' heeft een richtprijs van € 299,00. Op www.suunto.com/EONSteelStory kan je een virtuele duik maken met de 'EON Steel'.

 Ivo Madder

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 67

67

10/12/2014 11:05:17

B ondsnieuws Reportage

Geelvlek engelvis, (Pomacanthus maculosus).

Foto: Ivo Madder.

BEFOS-FEBRAS Biologie

Foto's (2): Rinie Luykx.

Foto: Roland Wantens.

De gedenkplaat die werd afgezonken.

Joy Keersmaeckers en Jean Rondia schudden elkaar de hand na de ondertekening.

Tempel in Luxor.

Samenwerking BEFOS-FEBRAS & Thomas Cook

M

gespecialiseerde tijdschriften (Duiken, Travel Magazine, Tra-

et deze actie wilde Thomas Cook voornamelijk de Rode Zee terug promoten als duikbestemming. De ontwikkelingen in de Arabische wereld hebben de vakantiegangers danig afgeschrikt. Op de wegen ziet men hier en daar de gebruikelijke controles en er loopt daar soms wel eens een zwaar bewapende agent bij, maar dat is niet meer dan vroeger het geval was. De Egyptische bevolking is zich bewust van het feit dat ze voor een groot deel van haar inkomen afhankelijk is van het toerisme en de toerist wordt dan ook overal met zeer veel respect en enthousiasme ontvangen.

vel Express, ...) en enkele bloggers waren van de partij. Jean

Hurghada

Rondia, momenteel voorzitter van BEFOS-FBRAS, vertegen-

De eerste nacht verbleven we – na een iets vertraagde vlucht – in het prachtige Sunrise Grand Select Crystal Bay Hotel. 's Anderendaags was iedereen benieuwd wat de dag zou brengen, want op het programma stond een trip door de woestijn met een quad. Na een gezamenlijk briefing en het gepast uitrusten – tegen opwaaiend zand – van de deelnemers werden we naar de quads gebracht. Daar stonden een aantal begeleiders klaar om de werking van die machi-

Hoewel de ondertekening van deze overeenkomst al gebeurd was in België, nodigde Thomas Cook de Belgische pers uit om de symbolische ondertekening onderwater in Egypte bij te wonen. Zowel de Nederlandstalige (Het Laatste Nieuws, Het Nieuwsblad, …) als de Franstalige pers (La Dernière Heure, La Libre Belgique, ...) waren vertegenwoordigd. Maar ook

woordigde Hippocampe van Lifras. Hippocampus was vertegenwoordigd door Roland Wantens.

68

Hippo-251.indd 68

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:05:20

nes uit te leggen en om de deelnemers te begeleiden bij een paar proefrondjes.

Nadien werd er een tocht van ongeveer 25 km door de woestijn afgelegd. Aan de voet van enkele bergen in die woestijn leeft een groepje bedoeïenen, dat zijn dromedarissen ter beschikking stelt van de bezoekers. En dan 25 km terug met de quads. Het mag dan wel wat 'toeristisch' getint zijn, Thomas Cook wou laten zien dat er behalve het duiken nog andere dingen te beleven zijn in Egypte.

Van daar ging het naar Safaga, waar we voor de lunch verwacht werden bij Nemo Diving Center. Sofie en haar collega baten er een mooi hotel uit en aan de overkant van de smalle straat ligt hun duikcentrum dat goed uitgerust is en zelfs een klein zwembad op het strand heeft.

Het doel van de reis Joy Keersmaeckers – die veel NELOS-duikers kennen van haar reisbureau 'Travel and Joy' – maakte zich samen met Jean Rondia klaar om model te zijn voor de opname van het symbolisch ondertekenen van de overeenkomst tussen BEFOS-FEBRAS en Thomas Cook.

Joy werkt ondertussen deeltijds ook voor Thomas Cook, waar ze verantwoordelijk is voor het ontwikkelen van duikreizen.

Het was even zoeken naar een geschikte achtergrond op een ondiepe plaats, want een aantal mensen volgden de gebeurtenis al snorkelend. Vóór een kleine rotsformatie werd een gedenksteen afgezonken en er voor namen Joy en Jean plaats voor de symbolische ondertekening, de handdruk en natuurlijk de gebruikelijke drie kussen.

Nadien deden we een korte duik waar hier en daar wel wat te zien was. Van anderen die op het buitenrif gedoken hadden, hoorden we dat het daar ook heel mooi was. Toen we een opmerking maakten over het toch wel groot aantal plastic flessen dat her en der onder water te vinden was, antwoordde de gids dat de Egyptenaren niet erg milieubewust zijn en dat veel van die zaken door de wind gewoon in zee geblazen worden.

Het is inderdaad zo dat men overal langs de wegen allerhande rotzooi ziet liggen die er gedumpt werd. Hopelijk komt een jonge Egyptenaar ooit op het idee om die zaken te recycleren, zoals de Nederlander die met zijn project hoopt het plastic

afval uit de oceanen te halen (zie Hippo 250, blz. 82).

Op de weg terug naar Hurghada werd de juiste achtergrond van de overeenkomst nogmaals uitgelegd: "Mensen die een reis boeken bij Thomas Cook, zullen bij hun reisdocumenten een voucher vinden, waarmee ze zich kunnen wenden tot een BEFOS-club bij hun terugkeer. De duiken en de oefeningen die ze gedurende hun vakantie hebben uitgevoerd, zullen meetellen voor de homologatie van hun brevet".

sector. Als men dan ook nog weet dat één inkomen dikwijls vijf tot zes personen moet onderhouden, begrijpt men dat de mensen er smeken om meer toeristen. Voor onze groep mocht één van die schepen uitvaren en we werden er vergast op een prachtig buffet, onder een maanverlichte hemel, begeleid door een vioolspeler.

Luxor

's Anderendaags werden we verwacht in het Mövenpick Resort in El Gouna. El Gouna is gebouwd op grond die eigendom is van één van de rijkste mensen in Egypte. Er zijn verschillende hotels gevestigd, alle met zicht op zee of de haven, waar verschillende dure jachten aangemeerd liggen. Er is een ruim aanbod van sporten die men er kan beoefenen. Behalve duiken, kan men er kite-surfen, volleyballen, pingpongen, enz. Juist buiten de urbanisatie is een speciaal bassin aangelegd waar men kan 'wake boarden'.

Na een boottocht door de kanalen van El Gouna werden we verwacht voor een lunch in het Three Corners Beach Hotel. We maakten er kennis met Serge van Easy Divers Academy.

Volgens hem zijn de Belgen ondertussen terug aan het komen naar Egypte, in tegenstelling tot wat Mevr.

Lambrechts beweerde, namelijk dat de Belgen nog altijd niet terugkomen.

De volgende dag stond een meer dan vier uur durende busrit naar Luxor op het programma. Het deel door de woestijn was terzelfdertijd eentonig en indrukwekkend. Zowel de uitgestrektheid van het desolaat gebied, als de reusachtige rotsformaties lieten een krachtig beeld na. Het was heel vreemd te zien hoe de weg van tweemaal twee rijstroken zich splitst rond een berg. Meteen werd er een rondpunt van gemaakt. Je zou voor minder! Maar het grootste contrast was wel te merken toen we in de Nijlvallei aankwamen. Opeens is alles groen, wonen er veel mensen, is er een drukte van jewelste.

Meteen kwam de vraag om de bus ergens te stoppen om dat koning in beeld te kunnen brengen. De Nijl is de levensnoodzakelijke bron van water dat de Egyptische bevolking en hun gasten van voedsel voorziet.

Voor de lunch werden we verwacht in het prachtige Winter Palace Hotel dat ooit het paleis van de laatste farao van Egypte is geweest. Gedurende de winter verbleef hij er met zijn familie. De chef-kok die zich kort kwam voorstellen, heeft ervaring in ontelbare landen en zijn gerechten waren dan ook van uitmuntende kwaliteit. Nadien ging het naar de tempels van Luxor. De gids vertelde ons anekdotes over de verschillende interessante details die er te ontdekken zijn. Voor de zonsondergang werden we verwacht voor een drink aan de rand van de Nijl, in hotel Jollie Village op Kings Island, waar we later de nacht zouden doorbrengen.

Thomas Cook heeft contracten met zes van de in totaal tweeënzeventig cruiseschepen die rondvaarten en/of avondeten op de Nijl organiseren. Die schepen liggen echter bijna allemaal, tot acht naast elkaar, aangemeerd bij gebrek aan klanten. De verantwoordelijke van Thomas Cook voor die regio legde uit dat er in de regio van Luxor ongeveer 10 miljoen Egyptenaren wonen. Tachtig percent daarvan is tewerkgesteld in de toeristische

El Gouna

Bij het avondmaal in het Three Corners Ocean View restaurant hadden we het genoegen Mevr. Lambrechts, stichter van de hotelgroep, te ontmoeten. Zij legde uit dat de naam van hun bedrijf ontstaan was rond haar drie zonen, die ondertussen de leiding ervan hebben overgenomen.

Toen was het tijd voor de terugvlucht.

Ik denk dat ik binnenkort toch weer eens naar de Rode Zee ga duiken. 

Roland Wantens

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 69

69

10/12/2014 11:05:21

Bondsnieuws

Start 12 km

Sportcommissie

Nieuwesluis

Start 6 km Zwartegatse Kreek

Kruishoofd

e rst de g n e o nh enw Tie idd M

Golfmeetpaal

Groede

Cadzand Bad

Nieuwvliet Cadzand

Het Zwin

De 35e Noordzeechallenge Er stond die zondag, 6 juli 2014, een zachte NO-wind, maar wel onder Foto's (2): Jozef Van den Berghe.

een zeer zwaar bewolkte hemel. Gelukkig heeft het tijdens de wedstrijd weinig of niet geregend, want regen hindert erg het zicht van de zwemmers om in volle zee de juiste richting aan te houden.

Boven: Bram Nortier en Huub Dellaert geven nog een korte briefing alvorens de deelnemers kunnen starten.

Onder: De start van de 12 km vinzwemmen.

70

Hippo-251.indd 70

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:05:22

W

egens de getijdenstroming moest er deze keer gezwommen worden met het afgaand getij, dit wil zeggen met de stroming van al het water dat dan uit de Westerschelde komt, en zo van NO naar ZW langs de kust stroomt. Om aan te komen in Cadzand moest er dus gestart worden vanuit de Oud-Breskenspolder. Zie op bijgaand plan de trajecten van resp. 12 en 6 km vanaf respectievelijk Nieuwesluis en Kruishoofd.

daar al te wachten.

Nog een laatste briefing door Bram en Huub Dellaert en de vinzwemmers van de 12 km konden starten. Die 12 km zou een 'vinnige' (hier zeer toepasselijk woord) strijd worden tussen het Nederlandse duo Rob Fokkinga en Milo Grosz en ons duo, de gebroeders Niels en Kristof Hendrickx.

Daarna trokken de 6 km-zwemmers per wagen of per legertruck naar de startplaats van Kruishoofd dat gelegen is in de uiterste oosthoek van een zeer mooie inham waarin een riviertje uitmondt op het weidse strand. Net een mini-Zwin. Ook daar lag al een KNRM-reddingsboot te wachten en gaf Bram zijn laatste briefing alvorens de start werd gegeven.

Er was heel wat méér opkomst van vinzwemmers dan verleden jaar.

De 90-jarige Maurice Hinsenkamp, stichter van de NELOS-club NSSA-North Sea Swimming Association, die 35 jaar geleden de eerste Noordzeechallenge (NZC) organiseerde, was zeer verheugd om al die deelnemers te verwelkomen in de loods van de KNRM (Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij).

Nadat Bram Nortier daar zijn algemene briefing gegeven had, vertrok iedereen per wagen of per legertruck naar Nieuwesluis.

Toen ze op dat brede strand aankwamen, lag de grote reddingsboot van de KNRM

Bram vanuit zijn legertruck, en ook de drie boten, stonden steeds met mekaar onderling in radioverbinding.

De uitslag van de 12 km was te voorspellen: het werd een tweestrijd tussen de twee Nederlandse 'monovinners', zeer kort daarop gevolgd door Niels en daarna door Kristof Hendrickx.

Boven: Bram Nortier geeft de briefing.

Midden: Met de legertruck naar Nieuwesluis.

Onder: Ook de deelnemers voor de 6 km werden met de legertruck naar de startplaats gebracht.

De drie meisjes met monovin, met op kop Sharona Gheleyns, wonnen de 6 km.

Het is wel opvallend dat de monovinnen steeds maar de eerste plaatsen bekleden, en dat werd door het moedig veteraantje Gardie even aangekaart bij de Nederlandse krachtpatsers. Het CMAS-reglement voorziet volgens Free Duerinckx (secretaris van de Sportcommissie en zoon van Gardie) wel de mogelijkheid om een onderscheid te maken, maar voor het eindklassement van de beker van België (waarbij de NZC meetelt) is geen opsplitsing voorzien.

Dit sportevenement heeft ook – zoals het dat sedert 35 jaar gehad heeft – een internationaal karakter: benevens de twee Nederlanders waren er nu ook twee Duitsers.

Doordat de commercieel georganiseerde vinzwemwedstrijden aan de Duitse Noordzeekust wat te duur uitvallen, zochten ze op internet en vonden ze zo onze NZC. De aankomst op het strand voor de grote golfmeetpaal, verliep zoals gewoonlijk zeer vlot en steeds onder het toezicht van de drie reddingsboten van de KNRM.

Foto's (5): Jozef

Van den Bergh

e.

Boven: Ook bij de start van de 6 km gaf Bram Nortier korte briefing.

Onder: Michael Thomas komt als eerste Duitse deelnemer aan.

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 71

71

10/12/2014 11:05:24

Bondsnieuws

Boven: Gardie kaart bij de Nederlandse krachtpatsers toch even aan dat het telkens zwemmers met monovin zijn die de eerste plaatsen bekleden.

Onder: Jos Leemans.

De eerst aangekomen Duitse deelnemer, Michael Thomas, bleek erg blij te zijn aan deze NZC te hebben kunnen deelnemen.

Voor de prijsuitdeling gaf ik mijn camera door aan Jos Leemans die na zijn sterke prestatie in de 12 km, zeer voldaan een banaan oppeuzelde. Zo kon ik even optreden als erevoorzitter van NELOS om de uitslagen bekend te maken en de prijzen uit te delen. Vooraf bedankte Bram alle mensen die aan de organisatie van deze 35e NZC hadden meegewerkt: de gehele KNRM-ploeg met Huub Dellaert erbij, en zijn vrouwtje Conny en zijn dochter Anne-Marie, die de inschrijvingen en de aankomsttijden noteerden. Toen vond ik het echt nodig om Bram zelf te bedanken voor zijn gehele inzet voor deze Challenge.

Daardoor kreeg hij dan van alle aanwezigen een daverend applaus.

Ik overhandigde dan de bekers aan de drie winnaars van de 12 km: winnaar Milo

72

Hippo-251.indd 72

Boven: De organisatoren en de hulpdiensten hielden constant contact met elkaar.

Onder: Vlnr: Maurice Hinsenkamp (juist 90 geworden), Rob Fokkinga, Milo Grosz en Huub Dellaert, de trouwe medewerker van Maurice sedert vele jaren.

Grosz, tweede Rob Fokkinga en derde Niels Hendrickx. Voor de 6 km hetzelfde, winnaar Sharona Gheleyns, tweede Fanny Yela en derde Karolien Hoste. Bij de 6 km waren de drie eersten dus ook monovinners, maar de vierde, Jean-Pierre Ferson, zwom met bivinnen. Daarom gaf ik hem als prijs een grote NELOS-badhanddoek, niet zozeer als troostprijs maar wel als prijs voor zijn galant optreden tegenover die drie dames, die hij – heel beleefd – heeft laten voorgaan... zij met hun monovin, en hij met zijn bivinnen...!

NSSA organiseert op zondag 21 december 2014 de Kerstzwemtocht en op 28 juni 2015 de 36e NZC. Informatie bij famnortier@zeelandnet.nl of hinsen100@hetnet.nl. 

Jozef Van den Berghe

Foto: Jos Leemans.

Foto's (4): Jozef Van den Berghe.

Foto: Jos Leemans.

Foto: Jos Leemans.

Sportcommissie

Boven: De winnaars van de 12 km. Vlnr: Milo Grosz (1e), Rob Fokkinga (2e) en Niels Hendrickx (3e).

Midden: De winnaars van de 6 km. Vlnr: Karolien Hoste (3e), Sharona Gheleyns (1e), en Fanny Yela (2e).

Onder: Jean-Pierre Ferson krijgt van Jozef Van den Berghe een NELOS-badhanddoek voor zijn sportief optreden.

Uitslag 35e North Sea Challenge 06/07/2014 12 km (vanaf Nieuwe Sluis naar Cadzand) 1

Milo Grosz

1:09:59

2

Rob Fokkinga

1:11:21

3

Niels Hendrickx

1:12:59

4

Kristof Hendrickx

1:18:25

5

Diego Quintero

1:18:25

6

Rik Meeuwissen

1:26:00

7

Ronny Raymaekers

1:28:11

8

Jos Leemans

1:28:28

9

Michael Thomas

1:32:32

10

Jack Montforts

1:33:59

11

Koen Hermans

1:34:08

12

Mathieu Kraewinkels

1:34:24

13

Detlev Schwall

1:34:28

14

Arnaud Collard

1:35:29

6 km (vanaf Boekanier naar Cadzand) 1

Sharona Gheleyns

0:49:24

2

Fanny Yela

0:53:10

3

Karolien Hoste

0:55:59

4

Jean Pierre Ferson

1:04:24

5

Lutgardis Cuppens

1:05:30

6

Nico Ruttens

1:07:13

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:05:28

Bondsnieuws

Commissie Duikonderricht Sectie EDIT

rood de verbetering; er stond linkervoorkamer).

Foutje in de cursus 1*Duiker Ondanks dat de cursusboeken van NELOS grondig nagelezen worden door verschillende mensen, kan er toch altijd wel een klein foutje achterblijven.

Nadat de gasuitwisseling in de longen heeft plaatsgevonden, stroomt het met zuurstof beladen, koolstofdioxidearm bloed, via de longaders naar de linkervoorkamer van het hart. Vervolgens bereikt het bloed de linkerkamer en wordt van hieruit door de aorta via een enorme reeks vertakkingen tot in de haarvaten van alle organen (behalve de longen) voortgestuwd.

L

uk Verbrugge, 2*I van duikschool KDK maakte er ons op attent dat er een foutje staat in de cursus Recreatief duiken (1*Duiker). Ondanks dat deze fout er al vele edities lang in staat, is hij de eerste die deze fout ontdekte of meldde. Op blz. 47 in editie 2008, op blz. 86 in editie 2013 en op blz. 87 in editie 2014 moet volgende correcte tekst staan (in het

In de NELOS-cursus ‘Theorie sportduiken’ staat het wel correct.

We hebben deze correctie ook op www. wiki.nelos.be/index.php/Errata gemeld.

Ontdek je foutjes in onze cursusboeken, dan mag je die steeds melden via: cursus@ nelos.be.  Ivo Madder

Bondsnieuws

Foto: Marion Haarsma.

Commissie Deltagebied

Zeelandbrug in 2015 (beperkt) afgesloten In 2015 wordt er gewerkt aan de dijk bij duiklocatie de Zeelandbrug.

H

ierdoor is een deel van het jaar de Zeelandbrug alleen in het weekend en op feestdagen voor duikers bereikbaar, en een deel van het jaar zal de duiklocatie geheel afgesloten zijn. De data zijn: • Van 30 maart t.e.m. zondag 17 mei 2015: de

•

duiklocatie is in het weekend en op feestdagen toegankelijk voor duikers, doordeweeks is de duikplaats afgesloten.

Van 18 mei t.e.m. 1 november 2015: duiklocatie Zeelandbrug is volledig afgesloten.

Tijdens de sluiting van deze duikplaats wordt er door de aannemer aan de dijk gewerkt. Vanaf 18 mei 2015 is het mogelijk dat er ook in het weekend of in de avond wordt gewerkt.  Ivo Madder

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 73

73

10/12/2014 11:05:31

R eportage Reportage Onderwaterfotografie Biologie

ONK 1e prijs groothoek met model.

Foto: Marco Heesbeen.

Open Nederlands Kampioenschap 2014 Marco Heesbeen, van Onderwaterhuis.nl, werd op 19 september 2014 voor de tweede achtereenvolgende keer gelauwerd als Open Nederlands Kampioen.

74

Hippo-251.indd 74

A

quashot (www.aquashot.nl) – de onafhankelijke werkgroep fotografie van de Nederlandse Onderwatersport Bond (NOB) – organiseert jaarlijks drie wedstrijden: het Open Nederlands Kampioenschap Onder water fotograf ie (ONK), het Nederlands Kampioenschap Onderwaterfotografie (NK) en het Zeeuws Kampioenschap Onder water fotograf ie (ZK). Aan het ONK en ZK kunnen fotografen van ieder niveau, iedere nationaliteit en iedere duikorganisatie meedoen, terwijl het NK – zoals de naam al doet vermoeden – alleen voor Nederlandse fotografen is bedoeld. Daarnaast is het Zeeuws Kampioenschap geschikt voor beginnende onderwaterfotografen, terwijl aan het ONK en NK duikers meedoen die op semi-professioneel niveau met onderwaterfotogra-

fie bezig zijn. Er deden in totaal 98 fotografen mee, en niet enkel Nederlanders, maar ook 26 buitenlandse deelnemers, vooral uit België en Duitsland.

Het ZK kent twee categorieën: beste foto, visportret. Bij het ONK en NK staan maar liefst vijf categorieën centraal, die overeenkomen met de onderwerpen die de CMAS bij het WK Onderwaterfotografie hanteert. Het gaat hier om macro, visportret, groothoek, groothoek met model en een onbekend thema dat pas op de wedstrijd zelf bekend gemaakt wordt (het was dit jaar een half-half-opname). Bij het ONK is het mogelijk om winnaar te worden van de losse wedstrijdcategorieën. Maar als je laat zien dat je de vijf wedstrijdcategorieën 'overall' het beste beheerst, word je uitgeroepen tot kampioen ONK. Via de ingekorte

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:05:32

link http://bit.ly/ONK-video2014 kan je de ingezonden video's bekijken.

Nieuw dit jaar was dat er bij het ONK ook een wedstrijd onderwatervideografie was. De opdracht was een videoclip te maken met een speelduur van tussen de 3 en 5 minuten, aan de hand van het beeldmateriaal dat tijdens de twee wedstrijddagen gefilmd werd. Onze videograaf Johan De Smedt, van de Audiovisuele Commissie NELOS, behaalde brons.

Frans de Gronkel van Aquashot, die de wedstrijd jaarlijks organiseert, merkt op dat "Het niveau ieder jaar omhoog gaat". En blijkbaar zijn de Nederlanders een inhaalbeweging aan het maken t.o.v. van onze steeds in de prijzen vallende Belgische onderwaterfotografen, want Frans voegt er aan toe: "Vooral bij de Nederlandse fotografen zien we een sprong vooruit in kwaliteit".

Gelijk heeft hij, want voor het eerst sinds jaren komen er heel wat minder Belgen voor bovenin de ranglijst.

Bij de juryleden, die uiteraard niet weten welke foto van welke fotograaf is, zit altijd een bovenwaternatuurfotograaf. Dat is om te voorkomen dat een foto van een zeldzaam of moeilijk te fotograferen diertje met­ een veel punten krijgt. De juryleden waren: Jan Azier, Geert Nies, Wim Broekman en Luc Eeckhaut.

Marco Heesbeen won overtuigend het ONK en het NK door in drie van de vijf categorieën de beste foto in te leveren. Dankzij dit resultaat mag hij samen met Arco de Man, de nr. 2 van dit jaar, Nederland vertegenwoordigen op het CMAS WK Onderwaterfotografie 2015, dat in Zeeland (Nederland) gehouden wordt.  Ivo Madder

Foto: Thomas van Puymbroeck.

Foto: Arjan van Driel.

Zeeuws Kampioenschap Beste foto: 1. Thomas Van Puymbroeck (B).

2. Arjan van Driel (NL).

3. Tanja de Vries (NL).

4. Edwin Westenberg (NL).

5. Nadieh Schellekens (NL).

6. Nanne Brugman (NL).

Beste visportret: 1. Thomas Van Puymbroeck (B).

2. Arjan van Driel (NL).

3. Tanja de Vries (NL).

4. Edwin Westenberg (NL).

5. Nanne Brugman (NL).

6. Wim Ameloot (NL).

Foto: John Landa.

Beste serie: Idem aan 'Beste visprotret'.

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 75

75

10/12/2014 11:05:36

Reportage

Onderwaterfotografie

Open Nederlands Kampioenschap Macro: 1.

2.

3.

4.

5.

6.

John Landa (NL).

John Knappers (NL).

René Weterings (NL).

Nicolette Witvliet (NL).

Jos Broere (NL).

Arco de Man (NL).

Visportret: 1.

2.

3.

4.

5.

6.

Luc Rooman (B).

Jos Broere (NL).

Arco de Man (NL).

Eric Burgers (NL).

Marcel Timmermans (NL).

Arnoud Meesters (NL).

Groothoek met model: 1.

2.

3.

4.

5.

6.

Marco Heesbeen (NL).

John Landa (NL).

Margit Sablowski (NL).

Henny Blokvoort (NL).

Bernardt Conrad (NL).

John Knappers (NL).

Foto: Arco de Man.

Foto: Jos Broere.

Groothoek: 1.

2.

3.

4.

5.

6.

Marco Heesbeen (NL).

Filip Staes (B).

Arco de Man (NL).

Arie Vreugdenhil (NL).

Edwin van der Sande (NL).

Uwe Schmolke (D).

Thema half-half: 1.

2.

3.

4.

5.

6.

Marco Heesbeen (NL).

Arco de Man (NL).

John Knappers (NL).

Jos Broere (NL).

Rollin Verlinde (B).

René Weterings (NL).

Overall winnaar: 1.

2.

3.

4.

5.

6.

76

Hippo-251.indd 76

Marco Heesbeen (NL).

Arco de Man (NL).

John Knappers (NL).

Jos Broere (NL).

Luc Rooman (B).

René Weterings (NL).

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:05:38

Foto: Arco de Man.

Foto: RenĂŠ Weterings.

o de Man.

Foto: John Knappers.

Foto: Arco de Man.

s Broere.

Foto: John Knappers.

Foto: Arco de Man.

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 77

77

10/12/2014 11:05:46

Reportage Onderwaterfotografie

Foto: Arco de Man.

78

Hippo-251.indd 78

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:05:48

Nederlands Kampioenschap Macro: 1. John Landa (NL).

2. John Knappers (NL).

3. René Weterings (NL).

4. Marielle de Kok (NL).

5. Jos Broere (NL).

6. Alex Strijbosch (NL).

Foto: Jos Broere.

Visportret: 1. Jos Broere (NL).

2. Arco de Man (NL).

3. Eric Burgers (NL).

4. Marcel Timmermans (NL).

5. Arnoud Meesters (NL).

6. Reindert Nijland (NL).

Groothoek met model: 1. Marco Heesbeen (NL).

2. John Landa (NL).

3. Henny Blokvoort (NL).

4. René Weterings (NL).

5. Marielle de Kok (NL).

6. Edwin van der Sande (NL).

Foto: Marco Heesbeen.

Foto: John Knappers.

Groothoek: 1. Marco Heesbeen (NL).

2. Arie Vreugdenhil (NL).

3. Arco de Man (NL).

4. Edwin van der Sande (NL).

5. Erik de Boer (NL).

6. Eric Burgers (NL).

Thema half-half: 1. Marco Heesbeen (NL).

2. Arco de Man (NL).

3. John Knappers (NL).

4. Jos Broere (NL).

5. René Weterings (NL).

6. Reindert Nijland (NL).

Overall winnaar: 1. Marco Heesbeen (NL).

2. Arco de Man (NL).

3. Jos Broere (NL).

4. John Knappers (NL).

5. René Weterings (NL).

6. Edwin van der Sande (NL).

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 79

79

10/12/2014 11:05:51

Foto: John Landa.

Foto: Jos Broere.

Foto: Luc Rooman.

Foto: Marco Heesbeen.

Foto: Marco Heesbeen.

Hippo-251.indd 80

10/12/2014 11:05:54

Foto: Henny Blokvoort.

ONK video 1. Reindert Nijland (NL).

2. John van Lent (NL).

3. Johan De Smedt (B).

4. Gery Beeckmans (B).

5. Jeanette Kamphuis (NL).

6. Johan Marijnissen (NL).

7. Christ'l Van Zandbergen (B).

8. Jackie Oomen (NL).

Foto: Filip Staes.

Foto: Margit Sablowski.

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 81

81

10/12/2014 11:05:58

Club in de kijker

Tom Van Reusel - 2012.

Duiken in Barrage - Zomerkamp 2003.?

Didier Monbailliu - 2014.

Foto's: Bert Saeys.

Jelle Buytaert, Judith De Wilde - 2014.

82

Hippo-251.indd 82

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:06:00

20 jaar AquaPol vzw Dit jaar viert AquaPol zijn 20-jarig bestaan. De duikschool en club heeft tegenwoordig zijn thuisbasis in het zwembad van de ballonstad Sint-Niklaas, maar ooit was dat anders.

Clubreis Tamriu - 2012.

Tom De Soomer - Doop - 2012.

Foto's: Bert Saeys.

W

e hebben letterlijk en figuurlijk heel wat watertjes doorzwommen... Op 23 september 1993 besloten Nick Baert en René De Decker een club op te richten om hun gemeenschappelijke hobby uit te oefenen. Het nieuwtje verspreidde zich snel en binnen de kortste tijd trokken er een flink aantal geïnteresseerden aan de bel. Omdat een tiental daarvan net als René tot het politiekorps van Beveren behoorden, werd de vriendenkliek spontaan 'AquaPol' (water + politie) gedoopt.

De duiksport werd destijds voor een steeds groter publiek toegankelijk en 2*Instructeur Gilbert De Bondt en 1*Instructeur Nick wilden met plezier hun jarenlange kennis en ervaring delen. Het verlangen om de vriendenclub naar een hoger niveau te tillen groeide en na het doorlopen van de no-

Gilbert De Bondt - 2008.

dige formaliteiten bij NELOS, mocht AquaPol vzw zich in mei 1994 een 'duikschool' noemen.

De start verliep echter moeizaam. Omdat het zwembad van Beveren overbezet was, diende er uitgeweken te worden naar de Scheldestad Temse. Daar kostte een uur trainen zo'n 3.000 BEF, wat voor een beginnende duikschool beslist geen sinecure was. Na de nodige omzwervingen vond AquaPol uiteindelijk een vaste stek in het zwembad van Sint-Niklaas en kort daarna werd met gepaste trots één 10-liter duikfles én ademautomaat aangekocht!

In de daaropvolgende jaren werd elke kans aangegrepen om leden te werven en geld in te zamelen. Er werden tal van activiteiten georganiseerd en geen enkele kerst-

Nele Laureys - Clubreis Hurghada - 2008.

markt, braderij of jaarmarkt was veilig voor de ronselaars van AquaPol. Binnen de kortste tijd telde de club 55 leden en de materiaalvoorraad groeide recht evenredig met de inschrijvingen. Op dinsdag werd er in het zwembad getraind en elke zondag (weer of geen weer) stond iedereen aan de waterkant. De sfeer zat er goed in en de club floreerde. Een eerste duikreis werd georganiseerd, er werd evenveel plezier gemaakt als gedoken en het 5-jarig jubileum was een overdonderend succes.

De sluiting van het stedelijk zwembad in november 2003 zette een zware domper op de vreugde. Door de geplande totaalrenovatie verloren we niet enkel onze trainingslocatie, maar ook ons vertrouwde stamcafé bij sponsor 'Ons Huis'. Deze keer zochten we onze toevlucht in het zwembad Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 83

83

10/12/2014 11:06:01

Clubreis Tamariu - 2012.

Wim Quintellier - Duiken in Muisbroek - 2008.

Zomerkamp - 2008.

Katleen Vermeulen, Brigitte Konoppa, Tom Van Reusel - Halloween - 2012.

van Dendermonde. Voor een groot aantal mensen was de afstand naar ginder echter niet zo evident, waardoor het ledenaantal aanzienlijk daalde. Achteraf gezien bleek Dendermonde toch geen foute keuze. De sfeer was er tijdens de trainingen zo uitgelaten en de après-dives zo amusant dat er zich tussen de 'overblijvers' een bijzonder hechte vriendschapsband ontwikkelde die nog steeds de kern vormt van het huidige clubgebeuren.

In oktober 2006 was het eindelijk zo ver.

Na 3 lange jaren werd de grootste opening van Sinbad, het vernieuwde sportzwembad van Sint-Niklaas, aangekondigd. Algauw vonden we tussen de splinternieuwe kleedhokjes opnieuw onze weg naar het 25 meter zwembad en na de training vanzelfsprekend ook naar 'Ons Huis'.

Intussen is AquaPol vzw uitgegroeid tot een vereniging waarop we terecht trots mogen zijn. Als duikschool garanderen we een degelijke en toffe opleiding waarbij veiligheid centraal staat. Naast gekwalificeerde duikers is het merendeel van onze leden Duiker-Hulpverlener en zijn er ook enkele Hoger Redders. Reanimatietechnieken worden meerdere keren per jaar herhaald en voor elke training is er de mogelijkheid om CPR op onze eigen 'Little Anne' te oefenen.

Onze leden kunnen gebruik maken van regelmatig vernieuwde duikflessen, jackets, ontspanners, enz., en worden grondig gead-

viseerd bij de aankoop van eigen materiaal.

Wekelijkse buitenduiken zijn vaste prik.

Maar we willen meer zijn dan enkel een sportvereniging. We vinden het belangrijk dat iedereen zich binnen AquaPol welkom en thuis voelt. Daarom organiseren we naast de duikevenementen tal van activiteiten waarop ook de familie van onze leden graag gezien wordt. Zo zijn er jaarlijks twee kampeerweekends, worden er uitstappen gedaan, etentjes georganiseerd, kerstmarkten en brouwerijen bezocht, enz.

Op de vooravond van ons jubileum gaat onze speciale dank uit naar iedereen die niet meer actief is binnen AquaPol vzw, maar een rol heeft gespeeld in het bestaan van de club. We denken hier aan de oprichters, instructeurs, leden en aan onze vriend en sponsor Johan Van Ursel, die op 18/01/2011 bij een tragisch ongeluk om het leven kwam. Dank voor alles!

Onze club heeft heel wat tegenslagen gekend en heeft die enkel kunnen overwinnen dankzij het enthousiasme en de unieke vriendschap tussen de leden. Hun samenwerking, hun steun en hun bereidheid om elkaar steeds te helpen waar nodig (zowel binnen als buiten het clubgebeuren), maakt dat we nu ons 20-jarig bestaan kunnen vieren. Bij AquaPol vind je niet enkel uitstekende 'duikmaatjes', maar worden vriendschappen voor het leven gesloten.

 Brigitte Konoppa & Bert Saeys

84

Hippo-251.indd 84

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:06:03

Foto's: Bert Saeys.

Zomerkamp Luxemburg - 2008.

Biologie

Pigment als camouflage Als je op de bodem leeft en je over plaatst, is van kleur veranderen een ideale manier om bijna on-

Foto's: Bert Saeys.

zichtbaar te worden.

P

latvissen, zoals de schol en de tong, maken gebruik van deze camouflagetechniek. Een platvis kan zelfs redelijk goed een schaakbord nabootsen als je hem erop legt. Dit doet hij gewoonweg door de pigmenten in zijn huid te herschikken. Platvissen bezitten zwarte, rode en gele pigmenten op hun rug en door die gecombineerd in te zetten kunnen ze bijna alle natuurlijke ondergronden imiteren. Ook andere dieren, zoals onder andere sepia's en de veranderlijke steurgarnaal, maken gebruik van

Foto: Gino Symus.

verschillende ondergronden ver-

Deze schol is half kleurloos door het ontbreken van pigment op het witte gedeelte.

deze techniek. Ze zijn soms beschikbaar in gewone cellen, zoals bij de geleedpotigen, en soms, zoals bij de platvissen en de sepia's, zitten ze in speciale kleurcellen, die we 'chromatoforen' noemen. Of en hoe die chromatoforen reageren, hangt samen met de lichtsterkte en met wat het dier registreert via de ogen en de hersenen. Ook de temperatuur heeft invloed op de chromatoforen, weliswaar in mindere mate. De hersenen verwerken de inkomende omgevingsprikkels en zenden signalen naar de kleurcellen via directe zenuwprikkels of

via hormonen. Het is een ingewikkeld fysisch of chemisch proces dat bij het ene dier ogenblikkelijk resultaat boekt en bij het andere dier enige tijd vergt.

Af en toe ontbreekt er op de huid van een dier een gedeelte pigment. We krijgen dan kleurloze (witte) pigmentvlekken. De camouflage is dan niet perfect. Heel uitzonderlijk ontbreekt het pigment over grotere gedeelten of ontbreekt zelfs volledig, al dan niet ten gevolge van een huidziekte.  Ivo Madder

ADVERTENTIE

ONZE PARTNERS: SCUBAPRO X-TEC UWATEC BARE SUUNTO METALSUB GREEN FORCE MARES SEAC DIVESYSTEM UK DICAPAC BRIGHT WEIGHT SEALIFE MC NETT OCEANIC TRIDENT DUIKCOMPUTERS, DUIKLAMPEN, ADEMAUTOMATEN, DROOGPAKKEN, SEMI NATPAKKEN, JACKETS, …….

24 uur vulstation 200 en 300 bar.

Eigen hersteldienst.

SHOWROOM HOFEINDE 21 2350 VOSSELAAR BELGIE TEL: +32(0)14611260 EMAIL: HCV.BVBA@PANDORA.BE WWW.DUIKMATERIAAL.BE

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 85

85

10/12/2014 11:06:05

RETRO-HIPPO

Verzameld door Wim Van Doeselaer

45 jaar geleden Uit Hippocampe nr. 27

december 1969

Challenge te organiseren over een afstand van 7 km tussen Heist en Knokke-Zoute.

Gedeputeerde Staten Zeeland Het voorstel strekt ertoe regels te stellen met betrekking tot de beoefening van de duiksport in de provincie Zeeland. Deze regels houden in hoofdzaak in: • het verplicht stellen van een duikbrevet en een duikvergunning; • het stellen van veiligheidseisen aan de duiker en de duikuitrusting; • het aanwijzen van duikgebieden; • bescherming van fauna en flora.

mechanisme en vlogen wij nog rond in tweedekkers.

François Desmet

15 jaar geleden uit Hippocampus nr. 176

december 1999

Zwembadproeven

25 jaar geleden uit Hippocampus nr. 126

december 1989

3 nieuwe 3*Instructeurs: Dirk Deraedt, Ginette De Smedt en Herwig Van Cotthem en 13 nieuwe 2*Instructeurs: Kurt Bonami, Nancy Deloz, Gerrit Dendoncker, Pascal Eeckhoudt, Lieve Fournier, Jos Henderix, Ivo Madder, Rik Olievier, Glenn Tessens, Eddy Thijs, Marijke Van Cauwenberghe, Dirk Van Gael en Carl Wilkinson.

Reddingsvest Er werd beslist dat bij de stage en de pre-stage ten minste één reddingsvest in dienst moet zijn voor iedere palanquée, maar het reddingsvest zal slechts door een of meerdere monitors mogen worden gedragen.

35 jaar geleden uit Hippocampus nr. 76

december 1979

Bendor 1999

Jacques-Yves Cousteau

AVOS

Na de overbevolking zou ik de wereldvrede plaatsen als tweede probleem. Als de wereldvrede verstoord wordt, is er binnenkort geen planeet meer. Het derde probleem is Antarctica, een probleem dat veel acuter is dan de problemen met het Amazonegebied. Antarctica bevat 90% van de wereldreserve aan zoet water. Wanneer de ijslaag zou smelten zal het niveau van de zee stijgen wat een catastrofe is.

In 1968 belegden de Antwerpse clubs AKO, Amphora, Aquanauten, CVD, GOA en The Frogmen een eerste contactvergadering.

De bedoeling was de krachten te bundelen op de Algemene Vergadering van BEFOS om meer inspraak te krijgen in de Raad van Bestuur. Hoewel de naam en de organisatie 'AVOS' nog niet bestond, was dit het begin van het samenwerkingsverband.

Reddingsvest of 'toiletbril'

Zwemmen in de Noordzee Op initiatief van Maurice Hinsenkamp wordt eraan gedacht een Internationale

86

Hippo-251.indd 86

Na een reeks klachten over het kraagmodel is men via kleine verbeteringen langzamerhand tot het huidige efficiënte gemakkelijk zittende 'jacket' gekomen. Dit soort model kan echt reddingsvest genoemd worden.

Indien men in de industrie opgezadeld was met de mentaliteit die bij ons nog te frequent voorkomt, dan luisterden wij nu nog naar 78-toerenplaten op die goede oude 'His Master's Voice' met veer en zwengel-

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:06:08

Foto: Colin Brough.

Er wordt aan herinnerd dat voor alle brevetten: • het gebruik van het neusknijpertje verboden is; • verbod een ontspanner met non-retour klep te gebruiken; • verplichting een masker van normale omvang en zonder klep te dragen; • identieke loding voor alle brevetproeven; • verbod isothermische kledij te dragen.

Hippoëzie Varen

Foto: Colin Brough.

Ik vouw een boot van wit papier, ik maak een zeil van wind.

Dan vaar ik weg door water – wier en niemand die me vindt.

Ik heb een droom die neem ik mee een droom van zoute zee.

Alleen de vogels om me heen die mogen met me mee.

Johanna Kruit uit 'De maan begon te schijnen'

ADVERTENTIE

Voor de beste duiken op de mooiste spots van Orkney en eilanden er rond.

Kies voor Johns DIVING CHARTERS met de MV KARIN. More information +44 785 024 6831 or john@scapaflow.com Meer informatie: +32 477 75 73 61 of katia.johan@belgacom.net

SCAPAFLOW & ORKNEY

DIVE HOLIDAYS Diving Since 1981

www.scapaflow.com

Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-251.indd 87

87

10/12/2014 11:06:10

Foto: Francois Scorsonelli.

Duikplaats

De duiksite nadat de amforen er nog maar pas geplaatst werden (2010).

Duiken op

Romeinse amforen Echt, je kan in de Middellandse Zee, nabij Marseille, nog duiken naar echte oude amforen!

I

n de baai van Marseille bevindt zich een archeologische site, met oude Romeinse amforen, waar je mag duiken én fotograferen. Richard Rech, voorzitter van de Neptunus Club, had het originele idee om de restanten van de oude Romeinse amforen te gebruiken voor de reconstructie van de archeologische amforen-site van de oude haven aan het DRASSM (le Département des Recherches Archéologiques Subaquatiques et

88

Hippo-251.indd 88

Sous-Marines – het Departement van de archeologische opzoekingen onderwater).

Destijds had men die amforen weggenomen voor onderzoek en er nadien de 'oren' afgeslagen om diefstal te vermijden. Deze gereconstrueerde archeologische site onder water is sindsdien voor de duikers om en rond Marseille een nieuw hoogtepunt geworden.

kruiken met een geschiedenis Deze amforen hebben een rijke geschiedenis. Ze maken deel uit van de bergingen gedurende de eerste zoektocht door het Calypso-team, onder leiding van commandant Cousteau, tijdens een duik op 'le

Zie cover van deze Hippo, met een foto van Ireen Loots.

Grand Congloué' in 1952. De oudere duikers noemden de site 'le Conclu', degene die concludeert, of 'de laatste'. Dit verwijst naar het feit dat het eiland het einde van de archipel Riou markeert bij het verlaten van Marseille.

In 1951 (!) komt Jacques-Yves Cousteau de locatie te weten van een grote voorraad amforen op een diepte van 40 meter. Dit zal het begin blijken van een groot aantal innovatieve avonturen. Het wordt de eerste echte grote klus van de 'Calypso', met een equipe die later wereldberoemd zou worden, waaronder Albert Falco, André Laban en Raymond Coll. Het worden de eerste archeologische opgravingen onder water ooit.

De opgravingen vinden plaats van 1952 tot 1961 onder leiding van Fernand Benoît, en

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:06:10

Het wrak van 'Grand Congloué 2', daterend van de 1e eeuw voor Christus, bevatte 1.200 wijnamforen type 'Dressel 1A', die een zegel 'SES' (Sestius) droegen, geassocieerd met een anker of een drietand. Deze zegels hebben er toe geleid om hun oorsprong terug te vinden: de stad 'Cosa' in Etrurië (het huidige Toscane). De oude archeologische site van Grand Congloué geniet bescherming van DRASSM en van de dienst maritieme zaken en is verboden terrein voor duikers.

70 jaar later En nu is er dus de gereconstrueerde site. Het eerste verzoek voor hergebruik kwam van Michel l'Hour, directeur van DRASSM, en dankzij de vastberadenheid van de heer Grandjean, hoofdconservator van DRASSM, en zijn assistent. Het project werd pas na twee jaar wachten, omwille van beheerrechten, uitgevoerd.

Foto's (2): Francois Scorsonelli.

Foto: Francois Scorsonelli.

uitgevoerd door het team van Jacques-Yves Cousteau. Na 25 jaar studie en controverse werd de aanwezigheid van twee wrakken precies boven op elkaar duidelijk, en niet één zoals men aanvankelijk dacht.

In het wrak van 'Grand Congloué 1', daterend van de 2e eeuw voor Christus, werden 400 wijnamforen 'Greco-Italiques', 7.000 stuks servies 'Campanienne' en een dertigtal Griekse amforen gevonden.

Bovenaanzicht van de duikplaats 'Amphores Marseille'.

De gereconstrueerde site, in 2010.

De originele oude Romeinse amforen werden opnieuw 'afgezonken' in juli 2010. Deze amforen hebben geen wetenschappelijke waarde meer voor musea, omdat zij niet meer intact zijn. Maar onder water kunnen ze wel opnieuw hun waarde etaleren door het simuleren van de vracht van de oude Romeinse roeiboten. Het is dus 70 jaar later dat een honderdtal kruiken terug te water gingen, maar dan meer naar de kant van Frioul, en deze keer op een toegankelijke diepte van gemiddeld vijftien meter.

De selectie van de locatie werd met grote precisie uitgevoerd: ondiepe zandbodem en beschut tegen de mistral, want als deze ijskoude wind opsteekt, blijven er maar weinig duikplaatsen voor gemiddelde duikers bereikbaar. De locatie werd gekozen op aanraden van Richard Rech, die regelmatig duikt op de eilanden van Frioul. Ze vormen aldus een pedagogische archeologische duiksite, ook bereikbaar voor minder ervaren duikers.

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 89

89

10/12/2014 11:06:12

Duikplaats

respect

Foto: Francois Scorsonelli.

Al diegenen die al de kans hadden om te duiken op deze duiksite, zijn stuk voor stuk erg enthousiast weer boven gekomen. Zelfs Albert Falco zou nog niet zo lang voor zijn overlijden nog het plezier beleefd hebben om te duiken op ​​ de site om die eerste originele amforen opnieuw te bekijken. Opdat iedereen zou kunnen genieten, wordt van elke duiker verwacht dat men op deze duikplaats respectvol duikt. 

rond op de achterg oie De ochtendzon uur) levert mo .00 10 nd ro s, (augustu . be elden op

Ireen Loots

Info archéologie Marseille:

Een duikplaats die veel bezocht wordt door onderwaterfotografen.

Foto's (2): Luc Eeckhaut.

Serges Ximenes (president de la Commission Nationale d'Archéologie, Instructeur en archéologie, duiker aangesloten bij de FFESSM) ximenes.serge@gmail.com.

Info duikplaats 'Amphores Marseille': Francois Scorsonelli (duiker, onderwaterfotograaf) chanabou@free.fr. Scorsonelli is tevens co-auteur van het boek '100 belles plongées à Marseille et dans sa région – 2ème édition.

Interessante website: http://bit.ly/Amphores_Marseille

Ondertussen zijn de amforen al mooi begroeid (2014).

90

Hippo-251.indd 90

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:06:14

V.U.: Tim Van Genechten p.a. - TCRB NV - Tramstraat 67c, 9052 Gent, BTW 0412.677.887 RPR Gent - Lic. (A)1067. © Gery Beeckmans

VOOR AL JE DUIK- EN SNORKELMATERIAAL www.desportduiker.be

Specialist

DUIKREIZEN

Travel and Joy Bredabaan 878, B-2170 Merksem Tel. +32/3/289.85.68 Ontdek onze nieuwe website www.travelandjoy.be

13/01/14 15:42

Foto's (2): Luc Eeckhaut.

020_TCTS adv Duikreizen Travel&Joy 175x62.indd 1

Kom ons Ontdekken!

Gouverneur Verwilgehnsingel 2A 3500 Hasselt +32(0)11/241.145 www.prodiving.be info@prodiving.be

G KORTIN G R O EP S S R UIKE VOOR D

Nemo Dive Club & Hotel & Safari’s Bert en Sofie Red Sea Egypt -Safaga

PROMOTIE! WINTER/ZOMER TWEEDE DUIKER GRATIS! Tel.: 00 20 (0) 100/36 48 708 en 00 20 (0) 100/11 37 707 - info@nemodive.com -

www.nemodive.com

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 91

91

10/12/2014 11:06:16

Foto: Shutterstock.

Bondsnieuws

Het organiseren van stages, expedities en groepsreizen komt veel voor binnen de activiteiten van onze duiksport. Velen onder ons doen dit louter als vrijwilliger, aangestelde of gewoon enthousiasteling zonder enig winstbejag. In veel gevallen, in de hoop de 'reis' iets goedkoper te maken, werkt men rechtstreeks met lokale leveranciers, boekt men vliegtuigtickets rechtstreeks bij een airline, enz. Zonder het te beseffen, begeven deze 'organisatoren' zich op glad ijs, want van zodra twee componenten van een reis bij elkaar gevoegd worden is deze transactie wettelijk een 'reisorganisatie'.

H

et organiseren van een reis (ongeacht met welk transportmiddel dit gebeurt) en deze reis aanbieden via een clubblad, folder, affiche, … is een handelsdaad. Deze is onderhevig aan diverse wetten en regelingen zoals de Wet op de Marktpraktijken (06/04/2010), de federale wet over de professionele aansprakelijkheid van reisorganisatoren en reisbemiddelaars (KB 01/02/1995), de Europese verordening (90/314/EEG) en de reiscontractenwet van 16/02/1994. Daarbij is nu nog een nieuwe Europese regelgeving op het gebied van pakketreizen in de maak.

Het gevolg van deze wetgevingen is dat de overheid (Economische Inspectie, BTW, belastingen) de reisorganisator (de club, de commissie, de federatie of een aangestelde vrijwilliger) als handelaar kan beschouwen.

Het illegaal (zonder borgstellingen, zonder

92

Hippo-251.indd 92

verzekering financieel onvermogen, zonder beroepsbekwaamheid, …) uitoefenen van een activiteit als reisorganisator en/of reisbemiddelaar kan zware boetes als gevolg hebben. Daarnaast riskeert de organisator problemen met de BTW en belastingen.

Wil je zelf de verantwoordelijkheid niet nemen dan kunnen clubreizen, stages, expedities georganiseerd worden door de deelnemers zelf. Zorg ervoor dat elke deelnemer een document ondertekent waarin hij verklaart als medeorganisator deel te nemen aan de reis. Maak ook hiervan duidelijk melding in de mogelijke aankondigingen en vermeld uitdrukkelijk dat er geen winst beoogd wordt. Indien er een centraal betaalpunt gepland wordt, maak dan in de aankondiging duidelijk dat er een gezamenlijke rekening voor deze 'reis' geopend werd waarvoor de deelnemers de heer/mevrouw

X als beheerder aangesteld hebben. De deelnemers zijn ook solidair aansprakelijk voor alle transacties die met deze organisatie te maken hebben.

De Raad van Bestuur NELOS heeft beslist: dat geen enkele reisorganisatie, stage, expeditie georganiseerd door individuen, clubs, scholen, commissies, secties, subcommissies, enz. onder het logo van NELOS mag aangekondigd worden tenzij de Raad van Bestuur NELOS hiervoor schriftelijke goedkeuring gegeven heeft.

Dat commissies, subcommissies, secties, … die een NELOS-reis/stage/expeditie willen inrichten hiervoor ruimschoots op tijd een dossier moeten indienen welke alle gegevens over dit initiatief bevat. Deze gegevens moeten volgende items omvatten: datum, duur, plaats, aankoopprijs, verkoopprijs, gegevens verantwoordelijken, communicatiegegevens, model van affiche, aankondigingen, folder,… en een motivatie waarom dit evenement (reis) onder de NELOS-vlag moet doorgaan. In elk geval zullen alle financiële transacties via de commissie, subcommissie, sectie, … boekhouding moeten gebeuren of kan beslist worden dat dit via rekeningen moet gebeuren die door NELOS beschikbaar gesteld worden.  Ronny Margodt, PR NELOS

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:06:18

Bondsnieuws

Foto: Shutterstock.

BEFOS-FEBRAS

NELOS en LIFRAS op het vakantiesalon Daar onze deelname in 2014 aan het vakantiesalon te Brussel een groot succes was, hoopten we op een nieuwe deelname in 2015. Echter een betalende deelname zou voor BEFOS een te grote last zijn om te dragen.

D

e themaroutes op het vakantiesalon 2015 zullen zijn: familie, fiets en outdoor. Zoals je kan denken, hebben we het thema 'outdoor' aangepakt en ons daarbij voorgesteld als onmisbaar.

Is dit zo? Of was het de aangename samenwerking van de voorbije editie die de doorslag gegeven heeft? Dat weten we niet, maar wat belangrijker is: "We mogen opnieuw onze sport en federatie gaan promoten op het Vakantiesalon in Brussel!".

Van 5 tot en met 9 februari 2015 zal BEFOS-FEBRAS aanwezig zijn in de Heizel.

Kom je graag een bezoekje brengen? Dan kan je gebruik maken van de kortingskaart op de pagina hiernaast. Kom je graag mee onze sport en opleidingen promoten? Mail dan naar inge@nelos.be. Alvast hartelijk welkom!  Inge Dekort

ADVERTENTIE

Uw advertentie hier? publiciteit@nelos.be Advertentietarieven: www.wiki.nelos.be/index.php/hippocampus

Poseidon Diving Team Grootste online shop van BelgiĂŤ

Verdeler van alle grote merken tegen de laagste prijs

poseidondivingteam.com Tel. +32 (0) 54/32 62 82 Hellestraat 63 - 9400 Appelterre (Ninove)

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 93

93

10/12/2014 11:06:21

Bondsnieuws

DaniĂŤl, een blije mens na de duik.

NELOS-Stage 2014 Advanced Trimix Diver (ATD)

Boven: Rein, klaar voor de duik.

Midden: Deelnemers ATD-Stage Tenerife.

Onder: Marc in actie.

De NELOS-Stage 'Advanced Trimix Diver' werd deze keer georganiseerd op Tenerife en vond plaats van 22 tot 29 juni 2014. De stage was georganiseerd en werd gegeven door Bert Van Opstal en Hilde Stallaert. Gezien zij Tenerife regelmatig gebruiken als uitvalsbasis voor het organiseren van duiktrips was alles degelijk voorbereid.

94

Hippo-251.indd 94

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:06:22

Foto's: Hilde Stallaert.

Sectie Duiktechnieken

appartement van een leuk resort aan zee.

Aan de zeezijde van het resort was de duikclub/school/winkel Aqua-Marina gelegen.

Voor de volgende vijf dagen was telkens één duik gepland beginnend met een diepte van 60 meter om progressief op dag 5 een diepte van 100 meter te bereiken. Voor dag 6 was dan nog een afscheidsduikje voorzien waarop desnoods ook nog herkansingen konden plaatsgrijpen.

Het samenstellen van het materiaal op dag 1 verliep vlot. We hadden allen een dubbelset 2x12 liter staal 200 bar ter beschikking, alsook 2 decoflessen van 11 liter alu (80 cft). Na het checken van de (vooraf aangevraagde) gasmengsels (bodemmengsel trimix en twee decomengsels) en het markeren van de flessen met het gasmengsel/druk, kon de duikplanning opgesteld/ nagezien worden. Hiervoor werd het deco-programma V-planner gebruikt.

Boven: Nog even de duik visualiseren.

Link sonder: Decompresseren.

Rechtsonder: Ideale omstandigheden op 80 meter diepte.

Foto's: Hilde Stallaert.

Foto's: Hilde Stallaert.

D

rie kandidaten hadden zich aangemeld voor de stage: Daniël De Backer, Reinaert Crombez en ondergetekende. Enkele weken voordien hadden we de theoretische module afgerond met een examen theorie: de vragen vielen mee, de antwoorden soms wat minder en bij de mondelinge verdediging van de duikplanning op V-planner legde Stef Teuwen iedereen nog eens goed op de rooster (en het was al zo warm die dag). Uiteindelijk was iedereen geslaagd en konden we beginnen nadenken aan wat (minimaal) mee te nemen als technische duikbagage (niet evident gezien de gewichtsbeperkingen bij het vliegen).

De eerste dag was een 'off-day': de vlucht werd uitgesteld met 7 uur (en daardoor misten we België-Rusland), de taxi reed verkeerd en er was geen tijd meer om het duikmateriaal te monteren en te testen op voorhand. Maar niet geklaagd, we hadden toch al onze intrek kunnen nemen in een

cubic feet De inhoud van duikflessen in de VS wordt vaak aangeduid in 'cu ft' of 'cft' (cubic feet). Zo spreekt men van een 80 cu ft fles. Men bedoelt hier echter niet het volume van de fles, maar wel de totale gashoeveelheid. Een gashoeveelheid van 80 cu ft is gelijk aan ongeveer 2.300 l of in duiktermen uitgedrukt 2.300 barl. Dit komt overeen met een flesvolume van 11 liter. Immers gashoeveelheid gedeeld door de druk, geeft ons het volume (cfr. 2300 barl / 210 bar = 11 liter).

Na het op elkaar afstemmen van de planningen, het overnemen van de planningen op 'runtables' en het overlopen van de afspraken, kon ingescheept worden op een ruime RIB die exclusief ter beschikking stond van ons team. Naast de nodige veiligheidsvoorzieningen (zuurstof, reserveflessen) was er ook steeds een technisch duiker als veiligheidsduiker aanwezig op de boot die eventueel kon afdalen met reserveflessen.

Er werd steeds gedoken in de buurt van dezelfde locatie met als typisch profiel een 'drop-off' naar 40 meter met daarna een relatief steile helling naar grotere diepte. De omstandigheden waren ideaal te noemen: er kon gedoken worden in nat pak, zichtbaarheid tot 50 meter ver, zelfs op 100 meter diepte had je geen lamp nodig. Van stroming was er haast geen sprake zodat Daniël op 60 meter terugvond wat hij de vorige dag daar achtergelaten had.

Het onderwaterlandschap is heel gevarieerd en vulkanisch van aard. De fauna en flora onder water was eerder beperkt, maar toch: engelhaai, Atlantische pijlstaartroggen, adelaarsroggen, tandbaars, barracuda's, grote beerkreeft, trompetvissen, zwart koraal, …

Gezien de relatief 'kleine' ademgasvoorraad waarmee we doken, werden Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 95

95

10/12/2014 11:06:24

Bondsnieuws Sectie Duiktechnieken

waarna de Shearwater-computer (Bühlmann met Gradiënt Factors) overnam en waarbij uiteindelijk de totale decompressietijd quasi gelijk was.

Terug aan wal, was er na de debriefing en voorbereiding van de volgende duikdag ook nog wat tijd voor zonnen en shoppen. 's Avonds pikten Bert en Hilde ons op voor een bezoek aan telkens een ander restaurantje.

Kortom goed gedoken, goed gegeten en op korte tijd en onder ideale omstandigheden veel bijgeleerd over trimix-duiken. Dit werd dan ook beloond met het behalen van het brevet ATD door de drie kandidaten. Met dank aan Bert en Hilde voor de puike organisatie en aan de toffe collega's voor wat voor mij een onvergetelijk leuke week is geweest. 

Foto's(2): Hilde Stallaert.

de bodemtijden steeds meer beperkt naarmate de duikdiepte toenam en konden de duiken met respect voor de gasreserves afgerond worden tussen 60 en 80 minuten. De duiken verliepen vlot, inclusief het uitvoeren van de opgelegde oefeningen (opstijgen op 'runtables', afleggen van de deco-flessen, manipulatie van de kranen van de eigen dubbelset, overschakelen op het reservemasker). Bij één van de duiken begaf de middendrukslang van een deco-fles van Bert, waardoor het voor iedereen weer eens duidelijk was waarvoor al die back-upplanningen dienen (voor de kenners: 'bail-out', 'no deco-gas', enz.). De eerste drie duiken werden uitgevoerd op 'runtables', de laatste drie duiken op duikcomputer. Bij de duiken op (technische) duikcomputer was het opvallend hoe eerst de VR3-computer met de 'deep stops' (type PYLE) de gemengde decompressie leidde,

Marc Deprez, NELOS Advanced Trimix Diver Rein tijdens de laatste duik.

Bert demonstreert het positief drijfvermogen van de Alu-decoflessen.

Diepe duiken De 'Advanced Trimix Diver' (ATD) cursus staat voor het hoogste opleidingsniveau in het Open Circuit (OC) duiken en mikt, samen met zijn rebreather-trimix tegenhanger, op een duikbereik typisch tussen 60 m en 100 m. Duiken dieper dan 100 m zijn mogelijk, maar de bodemtijd wordt dan beperkt door de gasautonomie en de regels vervat in het veiligheidsreglement voor technische duiken. De duiker moet immers steeds veilig kunnen bovenkomen, ook als er op het diepste punt van de duik wat misloopt. Deze laatste bekommernis beperkt ook voor rebreather-duikers het duikbereik: als het toestel onbruikbaar wordt, dan moet de duiker nog altijd voldoende gas (in open circuit) binnen zijn team vinden om boven te geraken.

Tijdens de opleiding wordt de duikdiepte geleidelijk opgebouwd in functie van de progressie van de kandidaten. Als alles naar wens verloopt én de omstandigheden laten het toe, dan kan tegen het einde van de stage mogelijk de duikdiepte oplopen tot 100 m.

Dat is meteen ook de limiet tijdens de opleiding.

96

Hippo-251.indd 96

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:06:26

Foto: veiligheidsduiker van Aquamarina.

Foto: Daniël De Backer.

Oplaten van de OSB.

Hilde Stallaert, NELOS Advanced Trimix Instructor.

De diepe duiken zijn het belangrijkste onderdeel van de opleiding ATD. Omdat in België en de onmiddellijke omgeving geen duiklocaties dieper dan 60 m beschikbaar zijn, dienen we voor dit onderdeel uit te wijken naar het buitenland. Omwille van de financiële haalbaarheid en om praktische redenen worden de diepe duiken gebundeld onder de vorm van een Stage die toelaat om op een week de doelstellingen te halen.

Men kan deze Stage ook zien als het eindpunt van een lang traject dat via de cursussen ERD (Extended Range Diver), NTD (Normoxic Trimix Diver)

en tenslotte ATD de duiker toelaat om zonder beperkingen te duiken.

De keuze van de stagelocatie wordt dus ingegeven door de mogelijkheid om minstens tot 70 m te kunnen duiken (en liefst nog wat dieper), maar zeker ook door de duikomstandigheden ter plaatse: watertemperatuur, zichtbaarheid en heersende stromingen moeten toelaten dat deze diepe opleidingsduiken op veilige, beheersbare en verantwoorde wijze kunnen doorgaan. Een aantal NELOS-Stages hebben al plaatsgegrepen in de Middellandse Zee en Rode Zee; de stage van juni 2014 was de eerste in Atlantische wateren. Tenerife heeft bewezen

een gunstige stagelocatie te zijn op vlak van duikomstandigheden en aanwezige faciliteiten. De weg ligt open om ook in de toekomst nog op Stage te vertrekken naar Tenerife. 

Bert van Opstal, NELOS Advanced Trimix Instructeur

Voor de planning van de cursussen technisch duiken in 2015: raadpleeg de SDT-pagina op de NELOS-wiki (www.wiki.nelos.be).

ADVERTENTIE

V De

erboden

Dieptes:

Ik schreef een spannend boek waarin veel duiken zijn opgenomen.

Het verhaal is gebaseerd op waargebeurde feiten.

Waarom hebben wij die diepere duiken overleefd?

Tussendoor een beschrijving van wrakken in de Noordzee.

Een roman die elke duiker zal boeien en verbazen.

MC. Van Oudenhove. 09 360 20 68

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 97

97

10/12/2014 11:06:27

CLOSE-UP NELOS-fotograaf In de kijker

Halsband anem

oonvis.

Doopvondschelp.

Maanvis (Mola mola).

Slanke koraalkl

immer (Paracirrh

ites forsteri).

Eieren van de Spa

98

Hippo-251.indd 98

anse danseres.

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:06:30

Driekleurige wratslak (Phyllidia arabica).

Naam Jan Verhulst Brevet/titel

1*Instructeur

Fotografiebrevet Club

geen

Free Scuba Diving

Duikt sedert

1983

Aantal duiken

2.100

Aantal fotoduiken 400 Duikplaatsen

België, Nederland, Luxemburg, Frankrijk, Spanje,

Mallorca, Kroatië, Engeland, Ierland, Egypte, Madagaskar, Nosy Be, Indonesië, Bali, ...

Koraalduivel.

Camera Behuizing Lenzen Flitsen

NIKON D80 Fantasea FD 80 Nikon 35-55 mm, Nikon 60 mm, Nikon 1:1, 1:2, 1:3 macro voorzetlenzen Sea & Sea YS d1

Snapper.

Zeelelie.

Viltkokerworm.

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 99

99

10/12/2014 11:06:34

Bondsnieuws Commissie Duikonderricht Veiligheidscomité

Staat je kraan wel open?

Zelfs al ben je aan de late kant, doe steeds een 'buddy check' met grondige materiaalcontrole.

Materiaalcontrole voor de duik: een must!

Tips van het Veiligheidscomité Het Veiligheidscomité van het NELOS-Duikonderricht heeft als en er besluiten uit te trekken. Aan de hand van realistische voorbeel-

Luchtgebrek? Blijf kalm en doe het duikteken 'lucht tekort' naar je mededuiker. Deze zal onmiddellijk zijn/haar ademautomaat aanbieden.

den willen wij de Hippo-lezer regelmatig over onze schouder laten meekijken hoe zo'n analyse werkt

Foto's (3): Ivo Madder.

taak duikongevallen te analyseren

ien Kraan volledig open draa en een kwartslag terug.

en wat eruit te leren valt.

H

et verhaal dat wij ditmaal kozen is geen echt ongeval maar wel een incident dat goed illustreert wat de nefaste gevolgen kunnen zijn als een materiaalcontrole niet of onvolledig wordt uitgevoerd (de namen van de betrokkenen zijn fictief).

Waar blijft mijn mededuiker?

Een zomerse zondag aan het Goese Sas. Het wateroppervlak ligt er rimpelloos bij en wacht uitnodigend op de tientallen duikers die dadelijk in volle uitrusting van achter de dijk tevoorschijn zullen komen.

Onder hen de leden van Duikclub De Snot­ olf, die net naar de uitgebreide briefing van hun Algemene Duikverantwoordelijke geluisterd hebben. Deze briefing werd traditioneel afgesloten met de indeling van de duikploegen. Frank, een 3*Duiker, zal sa-

100

Hippo-251.indd 100

men duiken met Kevin, een 2*Duiker. Frank, die inmiddels zijn jacket-met-fles op zijn rug heeft getorst, kijkt ongeduldig op zijn horloge. Kevin heeft vanuit de auto gebeld dat hij wat later zal zijn, en is nog steeds niet gearriveerd op de duikstek.

snel het water in Ha! Daar verschijnt eindelijk zijn auto op de parking. Snel, snel schiet Kevin zijn uitrusting aan en komt bezweet naar Frank toegelopen, die bovenop de dijk staat te trappelen: "Het tij wacht niet, Kevin! Is je fles gevuld? Heb je je lamp bij?". Zwetend zwaait Kevin met zijn duiklamp in de ene hand en met zijn manometer – die op 200 bar staat – in de andere hand. Tot zover de materiaalcontrole…

Aan de waterkant worden er nog een paar afspraken gemaakt, worden duikvinnen en

buddylijn aangedaan, en eindelijk kan het duo zich in het verfrissende water onderdompelen.

geen lucht In het stof van de andere duikploegen wisselen Frank en Kevin OK-tekens uit en beginnen het bodemprofiel naar beneden te volgen. Het stof en rondzwevende plank­ tondeeltjes belemmeren het zicht behoorlijk en Kevin besluit op 15 meter diepte zijn duiklamp aan te zetten. Hij zakt nog iets dieper, ademt langzaam uit, en dan, plots, wanneer hij opnieuw wil inademen: geen lucht meer. Of toch bijna: het kleine beetje lucht dat hij uit de ademautomaat krijgt, maakt een normale ademhaling echter onmogelijk…

Met wijd opengesperde ogen grijpt hij de arm van Frank vast en maakt het gekende teken: "Geen lucht!". Frank reageert door prompt zijn eigen mondstuk voor de mond van Kevin te houden. Kevin zuigt dankbaar

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:06:36

de aangereikte lucht diep in de longen en komt gelukkig weer tot rust. Frank, die inmiddels zijn reserveademautomaat in de mond heeft gestopt, onderzoekt vragend de ademautomaat van Kevin: enkele kleine belletjes borrelen uit het mondstuk, niets meer dan dat. Wanneer Frank de defecte ademautomaat zelf even uitprobeert, gaat de wijzer van Kevins manometer op en neer bij elke adempoging die er wordt gemaakt.

Wat gek! De stijging wordt dan maar aangevat en de duikploeg bereikt ongedeerd de oppervlakte.

Aan de kant gekomen lijkt Kevins ademautomaat weer veel lucht te geven... Mysterieus, toch?

welke fouten werden er gemaakt? waar ging het mis?

Timing De briefing van de Algemene Duikverantwoordelijke werd niet door Kevin bijgewoond. Kevin mist hierdoor belangrijke informatie.

Door het te laat komen van Kevin werd er geen tijd meer genomen om een grondige briefing te geven, en was de materiaalcontrole praktisch onbestaande.

Materiaalcontrole Door het ontbreken van een grondige materiaalcontrole werd niet opgemerkt dat de kraan van Kevins duikfles maar half openstond. Aan de oppervlakte en tijdens de eerste meters van de duik leek de adem­ automaat van Kevin nog goed te functioneren; op grotere diepte echter gaf dit aanleiding tot onvoldoende debiet. Kevin kreeg plots geen lucht meer waardoor een noodsituatie ontstond. Gelukkig werd er door de mededuiker adequaat gereageerd, maar voor hetzelfde geld had er paniek kunnen ontstaan...

verminderend luchtdebiet Onvolledig geopende kraan: boven water wel lucht, op diepte minder of geen lucht… Hoe kan dit?

Alles draait om het luchtdebiet (of minuutvolume) dat via de kraan naar de eerste trap van de ademautomaat moet stromen.

Het minuutvolume is het volume lucht dat per minuut wordt ingeademd. Het minuutvolume neemt toe als de omgevingsdruk toeneemt. Met andere woorden: hoe dieper je duikt, hoe hoger het minuutvolume wordt. Voorbeeld: Aan de oppervlakte: • Zonder inspanning is het minuutvolume ongeveer 12 l/min.

• Met een lichte inspanning wordt dit 40 tot 60 l/min.

Op 20 m (Boyle & Mariotte): • Zonder inspanning is het minuutvolume 36 l/min.

• Met een lichte inspanning wordt dit 120 tot 180 l/min.

Een kraan die slechts gedeeltelijk opengedraaid is, zal aan de oppervlakte nog voldoende opening hebben om het gevraagde luchtdebiet door te laten; op diepte kan diezelfde opening echter onvoldoende zijn om het benodigde minuutvolume door te laten. Het aanbod voldoet in deze omstandigheden niet meer aan de vraag (namelijk de luchtbehoefte van de duiker).

Ook andere systemen die op de eerste trap van de ademautomaat aangesloten zijn zullen onder dit fenomeen 'lijden': • het vullen van de trimvest via middendrukslang en inflator zal bij een onvolledig geopende kraan trager lopen dan normaal; • de wijzer van de manometer op de hogedrukslang zal bij onvoldoende luchtdebiet bij elke adempoging fluctuerende bewegingen maken (d.w.z. bij elke onderdruk zakt de wijzer even omlaag).

tips 1. Iedereen op tijd.

Te laat komen is geen excuus om de briefing en materiaalcontrole over te slaan of maar half uit te voeren. Een duiker die te laat komt moet hiervan de gevolgen dragen: indien er geen tijd meer is om hem bij te praten en hem de nodige veiligheidsprocedures te laten doorlopen kan hij helaas niet mee duiken.

2. Materiaalcontrole: altijd.

Een afwezige of gebrekkige materiaalcontrole kan (levens)gevaarlijk zijn.

• Tijd: neem steeds de tijd voor een volledige materiaalcontrole. Doe dit voldoende op voorhand, zodat er tijd is om problemen op te lossen.

• Structuur: zorg dat de materiaalcontrole gestructureerd verloopt. Hou vast aan een vertrouwd stramien.

• Correctie: ontbrekende uitrustingsstukken moeten worden aangevuld, defect materiaal moeten worden vervangen. Een duiker bij wie essentiële stukken ontbreken of niet functioneren, kan niet meeduiken.

• Demo: het functioneren van het materiaal van elke duiker moet gedemonstreerd worden in aanwezigheid van heel de ploeg.

• Iedereen: besteed tijdens de materiaalcontrole evenveel aandacht aan elke duiker, ook het materiaal van de meer ervaren duikers (de instructeur, de duikleider) moet gecontroleerd en gedemonstreerd worden.

3. Duikfles: kraan volledig open.

Dit is een punt dat vaak over het hoofd wordt gezien. Duiken met een onvolledig geopende kraan kan op diepte aanleiding geven tot plots luchtgebrek en kan dus (levens)gevaarlijk zijn.

Een duikfles staat pas open als de kraan volledig is opengedraaid.

Elke kraan waarop een ademautomaat gemonteerd staat, dient volledig te worden opengedraaid. Behalve bij een 'pony bottle' (cfr. Gevorderde Nitrox-Duiker): daar staat bij het begin van de duik de ademautomaat wel al onder druk, maar de kraan wordt pas 'terug' opengedraaid juist voordat men de fles nodig heeft.

Wanneer bij het openen van de kraan het einde van de draad bereikt wordt, dient de kraan een kwartslag terug gedraaid worden. Dit laat toe om later op een snelle en makkelijke manier te kunnen nagaan of de kraan wel degelijk helemaal open staat.

Een manometer die een volle flesdruk aangeeft is geen garantie voor een volledig opengedraaide kraan. Het kunnen nemen van enkele ademteugen aan de oppervlakte wil niet zeggen dat de kraan volledig opengedraaid is.

4. Als je geen lucht meer krijgt.

Blijf dan rustig en maak het teken 'lucht tekort' naar je mededuiker. Je mededuiker zal onmiddellijk zijn/haar ademautomaat aanbieden. In tweede instantie kan er worden overgeschakeld op de tweede ademautomaat (octopus) van je mededuiker.

Indien je zelf over een octopus beschikt, vergewis je er dan eerst van dat deze wel functioneert en/of er nog voldoende lucht in je fles aanwezig is!

Als een duiker zonder lucht valt (om welke reden dan ook), betekent dit het einde van de duik. Zodra er is overgeschakeld op een alternatieve luchtbron, dient de stijging naar de oppervlakte onverwijld en op een gecontroleerde manier te worden aangevat.

Eventuele decompressiestops moeten hierbij in de mate van het mogelijke worden uitgevoerd. 

Namens het Veiligheidscomité, Dirk Deraedt Michel Declercq

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 101

101

10/12/2014 11:06:36

Club in de kijker

Duikschool Neptunus

Divers Sint-Truiden DECEMBER 2014

20

-jarig bestaan

Begin 1994 werd door een zevental duikers uit Sint-Truiden en omstreken beslist om hun onderwaterpassie in concrete vorm te gieten en een eigen duikschool op te richten.

Voorzitter Ludo Brepoels en duikverantwoordelijke Ingrid Vanrutten.

D

e evidente keuze om deze onder te brengen onder de vlag van NELOS, was al snel beslist. Vrij snel na deze beslissing, werd de school op 12 januari 1994 boven de doopvont gehouden onder de naam 'Neptunus Divers'. Ze begonnen met een kleine duikclub waarvan de leden van het eerste uur, met veel enthousiasme hun passie overbrachten op de binnenstromende leerlingen. Al snel groeide de school uit tot een 50-tal leden.

Dat op duiken quasi geen leeftijd staat, is in deze club geen loze boodschap (ons jongste lid is 16 jaar). Een mooie groep van allerlei pluimage. Duikers die samen op een leerrijke en aangename manier met hun passie omgaan en veel plezier maken.

Iedere zondag, gedurende het ganse jaar, is er een duikuitstap voorzien. In de win-

ter bezoeken we vooral steengroeves, in de zomer komen daar nog Oosterschelde en avondduiken in Mol of Sprimont bij op de agenda. Voldoende aanbod dus om iedereen de opportuniteit te bieden om zijn hoofd onder water te steken.

Het bestuur vormt een hecht team en samen met de duikschoolleider zorgen ze ervoor dat iedereen, duikers en partners, zich welkom voelt. Zo wordt er naast het duiken ook een jaarlijkse barbecue en een clubreis georganiseerd waar iedereen aan kan deelnemen.

Ons 20-jarig bestaan werd samen met veel duikers en sympathisanten gevierd op zaterdag 19 april 2014 in het Zilvermeer te Mol. De duiksport hebben we toen in de kijker gezet, met promomateriaal van NELOS en uitleg aan geïnteresseerden. Het was

feest maar eerst moest er gedoken worden… we waren met veel duikers! Na de duik was er een speech van de voorzitter Ludo Brepoels en de duikverantwoordelijke Ingrid Vanrutten. Zij bedankten iedereen hartelijk voor de toffe sfeer in de duikschool en de vriendschap onder elkaar. Het mooie weer, de opkomst, de gemoedelijke sfeer en het aangeboden drankje achteraf waren een mooie afsluiter van een geslaagde jubileumviering.

Wij heten alle geïnteresseerden welkom op onze training die wekelijks doorgaat op donderdag van 21.00 tot 22.00 uur in het zwembad van Sint-Truiden. 

Ingrid Vanrutten

102

Hippo-251.indd 102

Foto's (2): Laurent Schmitz.

Een grote opkomst van onze clubleden tijdens onze jubileumduik in het Zilvermeer.

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:06:39

D

SUPERAANBIEDING

12 NUMMERS DUIKEN + DUIKEN DIGITAAL VAN € 99,45 VOOR SLECHTS € 39,50

12 DUIKEN

DUIKEN magazine van de onderwaterwereld.

25E JAARGANG NR.12 - DECEMBER 2014 € 5,99

DECEMBER 2014

NUMMERS

MAGAZINE VAN DE ONDERWATERWERELD | WWW.DUIKEN.NL

REUZENHAAIEN

WAT IS VOOR JOU HET BESTE MASKER?

GOZO

BLUE HOLE EN INLAND SEA

IN SCHOTLAND

TOP 100

ONDERWATERCRITTERS

FILIPIJNEN

OP MONSTERJACHT

ZEESAFARI

COSTA RICA

ONVERGETELIJKE ONTMOETINGEN

WALVISSEN EN DOLFIJNEN

HOE BEGIN JE?

ZEEUWSE KREEFT

RIJKE MARITIEME GESCHIEDENIS

terug in de tijd DUIKAVONTUUR

01412

BP 8 7 1 1 2 7 3 9 9 1 9 0 3

TECHSCHOOL

Ierse wrakken BOOTDUIK OOSTERSCHELDE

MATERIAAL: VRAAG HET EDDY | JOUW DUIKAVONTUUR: EEN KOELKAST VOL MET VIS BIJZONDERE BAAN: BEROEPSDUIKER | ONDERKLEDING: EEN TWEEDE HUID

MAGAZINE VAN DE ONDERWATERWERELD | WWW.DUIKEN.NL

TECHNISCH DUIKEN

OOSTERSCHELDE

DUIKEN Jaar 25E JAARGANG NR.11 - NOVEMBER 2014 € 5,99

NOVEMMBER 2014

MONUMENTEN ONDER WATER

DUIKEN Jaar

OP JE TABLET

MAGAZINE VAN DE ONDERWATERWERELD | WWW.DUIKEN.NL

Koraalgroei door elektriciteit

+ GRATIS

25E JAARGANG NR.10 - OKTOBER 2014 € 5,99 2

OKTOBER 2014

9

DUIKMASKERS OP EEN RIJ

Jaar

DUIKEN ZONDER COMPUTER

ZEELAND

VEERSE MEER

VERFRISSEND ANDERS

IERLANDS EINDE VAN DE WERELD

OLD HEAD OF KINSALE

Blauwe haai

BRITISH COLUMBIA

FOTOGRAFIE: ONDER WATER MET JE IPHONE | PRODUCTINFO: APEKS TEK3 ZIN OF ONZIN? TAGGEN VAN DIEREN | INNOVATIE: LIVE VIEW DUIKOPLEIDING

01410

bij de Azoren

WRAKKEN PORTUGAL

DRIEDIMENSIONAAL

OM DE HOEK: DRIEDOORNIGE STEKELBAARS | JOUW DUIKAVONTUUR: PHOTO EXPERIENCE OOSTPUNT CURAÇAO: UITZONDERLIJKE RIFFEN | MAGIC FILTERS: BRUIKBAAR ALTERNATIEF?

01411

BP 8 7 1 1 2 7 3 9 9 1 9 0 3

BP 8 7 1 1 2 7 3 9 9 1 9 0 3

WORD DUIKEN FAN? www.facebook.com/duiken.nl

Foto's (2): Laurent Schmitz.

Word nu Duiken abonnee en ontvang Duiken een jaar lang iedere maand op de mat. Naast het magazine heb je de mogelijkheid om via de Magzine App, Duiken op je tablet en smartphone te bekijken, zowel voor Android als IOS. Profiteer van ruim 60% korting!

GEBRUIK MAKEN VAN DEZE SUPERAANBIEDING Ga naar duiken.mijntijdschrift.net/hippo2015103 Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 103

10/12/2014 11:06:40

NELOS-Boetiek Alle artikelen kunnen besteld worden bij de regionale verantwoordelijken of kunnen rechtstreeks afgehaald worden in het Duikershuis (na telefonische afspraak).

Badge Assistent-Instructeur € 5,00 - Badges CMAS 1-2-3*Instructeur € 3,00 - Badge duiker-hulpverlener € 3,00 - Badge NELOS 1*Instructeur of NELOS 2*Instructeur € 5,00 - Balpen Jeugdduiken € 2,00 - BEFOS geborduurde badge € 10,00 - BEFOS zelfklever € 2,00 - Boek 'Fauna en Flora' € 29,50 - Boek 'Fauna en Flora' + kaart € 31,00 - Kaart 'Fauna en Flora' € 5,00 - Boek 'Onderwaterfotografie' € 19,50 - Boek 'Specialisatie Onderwaterbiologie' € 20,00 - Brevetkaart 2*D € 3,00 Brevetkaart 3*D € 3,00 - Brevetkaart AI € 3,00 - Cursus Gas Blender € 12,00 - Cursus Gevorderde Nitrox-Duiker € 25,00 - Documentenmap 260 mm hoog op 210 mm breed € 22,00 - Documententas € 7,00 - Documententas 1*D (gevuld) € 40,00 - Dossier Oriëntatie onder water € 8,00 - Dossier Uitloding en loodreflex € 6,00 - Dossier Droogpakduiken € 10,00 - Duikboek € 20,00 - Duikboek jeugd 'Het blauwe paspoort' € 6,00 - Logboek Jeugdduiken € 6,00 - Medische fiche volwassene € 3,00 - Medische fiche jongen € 3,00 - Medische fiche meisje € 3,00 - NELOS-cursus (tweedelig) € 40,00 - NELOS-cursus 1*D 'Duiksport ook voor jou!' € 15,00 - NELOS-cursus biologie € 10,00 - NELOS-cursus DHV € 10,00 - NELOS-cursus OW-Videografie € 25,00 - NELOS-Infomap € 10,00 - NELOS-Infomap Technisch Duiken € 10,00 - NELOS-muts blauw € 12,00 NELOS-straps (sleutelhanger) € 2,50 - NELOS-pull met korte zip donkerblauw € 30,00 NELOS-strandlaken € 20,00 - NELOS-vest zwart € 80,00 - NELOS-zelfklever € 1,00 - NELOS-pet € 12,00 - Polo vrouw blauw € 25,00 - Polo man rood € 25,00 - Polo donkerblauw man/vrouw € 25,00 - Zwarte sweater met kap unisex € 30,00.

104

Hippo-251.indd 104

TROUW

WORDT BELOOND De winnende nummers zijn:

ASE-105 AZB-788 1-EAV-333 1-EAM-654 1-EIN-267 Zie je je nummerplaat staan, neem dan contact op met Guy Bosmans (tel. 015 22 56 72 of guy.bosmans1@telenet.be).

Je wilt graag meedoen? Schaf dan vlug een NELOS-zelfklever aan in de boetiek voor slechts € 1,00 en kleef die goed zichtbaar op je voertuig. Misschien ben je volgende keer bij de gelukkigen. 

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:06:45

BEFOS

NELOS-Boetiek

Belgische Federatie voor Onderwateronderzoek en -Sport vzw

Voorzitter: Jean Rondia Groeselenbergstraat 37 - 1180 Brussel Tel. 02 374 85 40 - rondiajean@gmail.com

Algemeen verantwoordelijke Guy BOSMANS Abeelstraat 9 - 2221 Booischot Tel. 015 22 56 72 boetiek@nelos.be Rekening boetiek: KB 401-6513621-89

OOST-VLAANDEREN: Mark BULTE Hendrik Consciencelaan 6 9950 Waarschoot Tel. 09 377 37 97 boetiek.ovl@nelos.be (afhalingen na telefonische afspraak)

Regionale verantwoordelijken

WEST-VLAANDEREN: Isabel NEYRINCK Odiel Spruyttestraat 22 - 8870 Izegem Gsm 0478 97 32 69 (na 19.30 u) boetiek.wvl@nelos.be

Bestuursleden:

LIMBURG Voor de regio Limburg is er op dit moment geen verantwoordelijke.

Voor bestellingen en afhalingen: Duikershuis NELOS. secretariaat@nelos.be

Jean-Robert Delobbe Avenue Napoléon 20 - 1420 Braine-l'Alleud Tel. 02 384 86 56 - tresorier@lifras.be

ANTWERPEN: NELOS Duikershuis Brusselsesteenweg 313-315 - 2800 Mechelen Tel. 015 29 04 86 - fax 015 20 61 58 secretariaat@nelos.be (afhalingen na telefonische afspraak) BRABANT: Tiny HEREMANS Janseniusstraat 41 - 3000 Leuven Tel. 016 22 56 98 boetiek.vbr@nelos.be (afhalingen na telefonische afspraak)

Mede-Voorzitter: Willy van der Plas Boekenberglei 185 - 2100 Deurne (A'pen) Tel. 03 366 18 22 - voorzitter@nelos.be

Robert Henry Av. Doct. Terwagne 46 - 1310 La Hulpe Tel. 02 653 95 71 - henry.robert@skynet.be

Vincent Leroy Kievitlaan 214 - 1800 Vilvoorde Tel. 02 465 75 21 - vince.cas@skynet.be John Remue Genenbemdestraat 2H - 3945 Kwaadmechelen Gsm 0495 20 00 85 - john.remue@telenet.be Ronny De Meersman Koning boudewijnlaan 39 - 9160 Lokeren Gsm 0475 70 19 76 - rdm@dubraco.com

Interessante lectuur

Guy Bosmans Abeelstraat 9 - 2221 Booischot Tel. 015 22 56 72 - boetiek@nelos.be

voor in de boekenkast.

Secretariaat:

En je geld is niet verbrast.

Luce De Smet Jules Broerenstraat 38 - 1070 Anderlecht Tel. 015 29 04 86 - fax 015 20 61 58 secretariaat@nelos.be

Cursus Gevorderde Nitrox-Duiker € 25,00

LIFRAS

r s

Ligue Francophone de Recherches et d'Activités Sous-Marines asbl Ligue Francophone de Recherches et d'Activités Subaquatiques

Président: Jean Rondia Groeselenbergstraat 37 - 1180 Brussel Tel. 02 374 85 40 - rondiajean@gmail.com Vice-président: Jean Moiny Rue Marexhe 23 a - 4530 Villers Le Boullet Gsm 085 21 36 28 - moiny.jean@skynet.be

Trésorier: Jean-Robert Delobbe Avenue Napoléon 20 - 1420 Braine-l'Alleud Tel. 02 384 86 56 - tresorier@lifras.be Administrateurs: Albert Bastin Rue André Renard 25 - 4020 Montegnée Tel. 071 43 54 91 - a.bastin.lifras@gmail.com Robert Henry Av. Doct. Terwagne 46 - 1310 La Hulpe Tel. 02 653 95 71 - henry.robert@skynet.be Marc Hiernaux Rue des Alliés - 1190 Forest Gsm 0477 22 78 96 - marc.hiernaux@skynet.be Vincent Leroy Kievitlaan 214 - 1800 Vilvoorde Tel. 02 465 75 21 - vince.cas@skynet.be Marc Lycops Rue Puccini 104 - 1070 Anderlecht Tel. 02 523 60 57 - 12958@lifras.be Maria del Pilar Ruiz Lopez Rue G.Stocq 18 - 1050 Ixelles Tel.02 649 57 95 - bo16@skynet.be

Cursus Duiker-Hulpverlener € 10,00

Dossier Droogpakduiken € 10,00

Secretariaat: Katia Van De Veegaete Muriel Van Blommen Jules Broerenstraat 38 - 1070 Brussel Tel. 02 521 70 21 - fax 02 522 30 72 katia@lifras.be - muriel@lifras.be

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 105

105

10/12/2014 11:06:49

Webdiving

Witte Haai

bemind, maar in het geval van deze vis maakt het hem gevreesd. Dus door je kennis te vergroten, zal je er meer bewondering voor krijgen. Hoe? Surf naar http:// marinebio.org. Een zeer leerrijke site.

Soms krijg ik hier in Chesapeake,

nat. Je kennis over deze vergroten kan je via http://ocean.si.edu. Voor iedereen die in dit onderwerp geïnteresseerd is dit een welkome bron van informatie.

Virginia, de krant op de typisch Amerikaanse wijze. Je kan je best wel het volgend filmfragment voor de geest halen: een fietsende krantenjongen die door de straten rijdt terwijl hij kranten op de opritten gooit. Hoewel, ik denk dat die filmjongen nu een baard heeft en zich door de straten begeeft in een aftandse auto. De kranten gewikkeld in een plastiek zak. Terug naar de krant: soms lees ik de krant in de vroege ochtenduren. Deze keer viel me het bericht op over de mogelijke aanwezigheid van een witte haai voor de kust van Virginia Beach. Is het 1 april? Niet dat ik haaien vrees.

Eerlijk gezegd, ik heb nog geen haai tijdens een duik tegen gekomen. Of misschien toch? In de Keys heb ik

Recente onderzoeken met behulp van kleine draagbare computers die aan de haaien bevestigd worden, tonen aan dat ze jaarlijks naar de dezelfde plaats terugkeren.

Hoe ze hun weg vinden? Ook geen idee. Eén ding is zeker, ze gebruiken hiervoor geen nautische kaarten. Deze soort kaarten zijn doorgaans duur, maar het internet biedt ook hiervoor een oplossing. Je kent waarschijnlijk wel Google Maps of www. openstreetmap.org. Maar je wist niet dat er is ook een minder gekende, open versie voor zeekaarten bestond. Nu dus wel. Ik ben geen doorgewinterde zeerot, maar ik heb de indruk dat de aangeboden kaarten van hoge kwaliteit zijn. Nu nog een site vinden waarop deze gegevens met informatie over duikwrakken gecombineerd worden.

Ik vrees echter dat de gemeenschap van wrakduikers betreffende hun informatie niet zo open is. Oh ja, de URL is: http:// map.openseamap.org.

Voor onderzoek van de zeeën moet je echter niet ver gaan. Ook onze Belgische onderzoekscentra leveren goed werk. Wrakduikers mogen dan karig zijn met het meedelen van hun kennis, deze centra zijn dat iets minder. Op de site www.sea-arch. be van het archeologisch onderzoek van de Noordzee – het duurde een tijdje vooraleer ik de boodschap verborgen in de URL ontdekte – vind je leuke weetjes. Even dacht ik dat ze hun informatie over wrakken achter bolletjes op de kaart verborgen hielden, maar een verwijzing naar www.maritieme-archeologie.be blijkt de juiste beslissing. Hoewel ik vermoed dat het om zeer gekende wrakken gaat.

mogelijks een glimp opgevangen, Soms kom je ook op het net archeologische vondsten tegen. Hoewel het begrip virtuele archeologische vondst waarschijnlijk nog niet gedefinieerd is, denk ik dat de volgende webpagina aardig in de buurt komt: www.lyrics.net/lyrics/scuba%20diver.

Wat denk je?

maar als ik de vis niet positief kan identificeren, dan telt het voor me niet.

A

ls je denkt dat witte haaien voor de kusten patrouilleren, dan mis je de laatste wetenschappelijke inzichten. Alleen jonge haaien blijven tegen de kust voedsel zoeken. De volwassen exemplaren verkiezen de open oceaan gedurende de grotere helft van het jaar. Waarom? Nog geen idee. Het is eigenaardig vast te stellen hoe weinig we over deze grote dieren weten. Ongekend maakt on-

106

Hippo-251.indd 106

Haaien gaan dus de open oceaan in. Hoewel ze bijna 70% van het aardoppervlak bedekken, weten we weinig over deze grote watermassa's die we oceanen noemen. In feite zijn alle oceanen met elkaar verbonden. De scheiding is louter een menselijke benadering. Voor de natuur zijn ze één pot

En zoals altijd, mocht je iets, archeologisch of niet, ontdekken op het net dat ook maar een beetje naar duiken ruikt, stel dan snel een e-mailtje op, vermeld de URL van je virtuele schat en stuur alles op naar patrick.van.hoeserlande@advalvas.be.  Patrick Van Hoeserlande

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:06:50

Jeugdduikhoekje

Cartoon: Peter Bosteesls.

Skubba & Fred

Een buddy Iedere les was leuk en interessant. Een week duurde te lang.

H

ij leerde zwemmen met echte vinnen. Gelukkig hadden ze aan Nella kunnen tonen dat het beter was de vinnen aan je voeten te doen. Die din-

gen waren voor je voeten en niet voor je handen. Grote handen helpen je niet echt vooruit. Grotere voeten wel. Of deed Nella maar alsof ze dat niet wist? Fred was overtuigd dat ze beter wist, maar Skubba was te enthousiast om zich daar zorgen over te maken.

Zijn snorkel uitblazen nadat hij gedoken had, lukte al aardig. Nella had hen dat aangeleerd door het verhaal te vertellen van de schuttersvis. Deze vis vangt insecten door er met water naar te schieten.

Daarna mochten ze allemaal schuttersvisje spelen en proberen plastic beestjes van de zwembadrand te schieten. Eerst door de snorkel met water te vullen en dan het eruit te blazen. Later door met de snorkel te

duiken, vol met water te laten lopen en dan te schieten door te blazen. Beetje bij beetje leerden ze zo hun snorkel uit te blazen als ze boven kwamen. "Insecten schieten", riep Nella als ze het vergaten. Want als je dat niet deed, kreeg je water binnen.

Met snorkel en vinnen leerden ze snorkelen.

Traag maar sierlijk aan het wateroppervlak bewegen. Hoofd onder water en de snorkel boven. Zo kon je uren rondkijken. Jammer genoeg duurde de training niet lang genoeg om dat uit te testen. Als een grote haai van bovenaf uitkijken naar vissen om dan te duiken naar interessante dingen.

En duiken kon hij als de beste. Hij kon zelfs al draaiend door een hoepel duiken en een buisje van de grond plukken. Nella had hen getoond hoe ze moesten onderduiken als een eend. Fred dacht dat een eend niet echt dook, maar gewoon kantelde met haar poep naar boven op zoek naar eten. 's Anderdaags moest hij echter toegeven dat eenden wel doken. Duiken als een eend bestond dus echt. Hoewel de eerste pogingen van Skubba eerder aan een kikker deden denken. Maar nu had hij de 'eendenduik' goed onder de knie.

Ook lette hij steeds op zijn 'buddy'. Een rare naam voor iemand die met je mee duikt.

Blijkbaar gebeurt duiken steeds met twee.

Fred stond altijd aan de kant, maar dat telde niet. Je moet alle twee in het water zitten. Je buddy is je mededuiker. Skubba vond dat leuk, want je kan steeds vertellen wat je gedaan had. Je kan samen dingen doen en uitproberen. Ook kijkt je buddy je materiaal na voor je in het water gaat. Extra veilig, want Skubba durfde wel af en toe iets vergeten. Hij helpt je ook als je je materiaal aan doet. En natuurlijk help je hem.

"Ja Skubba, het is inderdaad leuker duiken met twee, maar het is ook veiliger. Je buddy kan je steeds helpen bij probleempjes onder water", had Nella hem uitgelegd.

Dat begreep hij niet zo goed. Wat bedoelde ze met probleempjes onder water? Toen zijn fles wat later aan een hoepel bleef haperen, hielp zijn buddy hem. Vanaf dan snapte hij wat Nella bedoelde met een helpende hand bij probleempjes.

En toch. Zijn beste buddy was Fred. Hij stond steeds klaar om hem te helpen en had een antwoord op de vele vragen van Skubba. Hij vertelde ook samen met Skubba over de verhalen tijdens het duiken. Alleen, Fred dook niet.  Patrick Van Hoeserlande

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 107

107

10/12/2014 11:06:51

Foto's: Dirk Crutelle.

Club in de kijker

Groepsfoto naar aanleiding van de 25-jarige viering in 'De Blankaart' Diksmuide.

25 jaar duikschool

Maanvis

Zoals veel sprookjes beginnen … waren er in 1988 eens drie Diksmuidelingen die hadden leren duiken en die zin hadden om een eigen duikclub op te richten. Zo hoefden ze zich niet telkens te verplaatsen om hun hobby uit te oefenen en konden ze ook aan hun streekgenoten leren hoe leuk de duiksport wel was.

108

Hippo-251.indd 108

Groepsfoto in Nemo 33.

R

obert Bonjé werd de eerste voorzitter, Patrick Maertens penningmeester en Marc Decaestecker secretaris. Als instructeur en verantwoordelijke fotografie werd Luc Sarlet aangesteld.

Hij was toen clubmonitor (huidige 1*Instructeur) bij de Actieve Duikschool Eeklo.

Een eerste ledenlijst die we konden terugvinden, dateert van februari 1988. In het pre-computertijdperk werden die nog met de hand of met een typmachine opgemaakt en die moesten dan per post naar het NELOS-secretariaat in Anderlecht gestuurd worden. Duikschool Maanvis werd in juni 1989 officieel in vzw-vorm gegoten

zodat er een stevig wettelijk kader was om de club te ondersteunen.

Als clublokaal kon de duikschool in het begin de kantine van de forelvijver op het industrieterrein gebruiken. Er werd ook toelating verkregen van het Ministerie van Openbare Werken – bestuur der waterwegen om de forelvijver te gebruiken 'ter controle van het duikmateriaal' of in de praktijk om eens te duiken in die ondiepe vijver. Dit lokaal was nogal ver van het zwembad gelegen zodat er weinig leden na de training bleven plakken aan de toog.

Na een jaar kreeg de duikschool één van de lokalen in De Wal, die onder het zwem-

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:06:52

Foto's: Dirk Crutelle.

bad De Kupe van Diksmuide gelegen zijn, toegewezen als clublokaal. Een hele verbetering want een lokaal zo dicht bij het zwembad zorgde er voor dat het clubleven begon te floreren. Maar dat lokaal was wel aan de kleine kant en af en toe moest er water geruimd worden wegens een lek van de afvoerbuizen van het zwembad die aan het plafond hingen. Dus werd er uitgekeken naar een beter clublokaal.

En dat werd gevonden, hoger en droger én ook in het zwembadgebouw. In oktober 1992 gaf het stadsbestuur van Diksmuide toestemming om, mits akkoord van de zwemvereniging Bruinvissen, een stuk van de cafetaria van het zwembad af te staan en dat als clublokaal te gebruiken. Tot op vandaag zit de duikschool nog steeds op dezelfde locatie die werd ingericht met een deftige toog, en het nodige materiaal om les te geven.

Om het 10-jarig bestaan van de duikschool in de verf te zetten, slaagde de toenmalige voorzitter Philippe D'Haene er in om de Algemene Vergadering van NELOS in Diskmuide te laten doorgaan (zie Hippocampus nr. 175 van september 1999).

Robert Bonjé is als enige van de stichtende leden nog altijd aangesloten bij Maanvis.

Hij doet het al een tijdje wat kalmer aan, maar regelmatig steekt hij als instructeur nog een handje toe bij activiteiten, opleiding en examens. Dirk Crutelle, sinds 1997 onafgebroken secretaris van de duikschool en ook al even interim secretaris in 1990 en 1991, was bij de eerste leden die het zo fantastisch vonden om te leren duiken bij Maanvis (lid sinds januari 1989). Pedro Vandenberghe sloot zich in 1993 aan bij Maanvis. Hij was toen 3*Duiker (de huidige 4*D of AI). Hij werd in 1994 1*Instructeur

en 4 jaar later 2*Instructeur. Hij nam, na het wegvallen van Luc Sarlet, de taak van Duikschoolleider op zijn schouders. In 2013 gaf hij de fakkel van Duikschoolleider (tegenwoordig Duikschoolverantwoordelijke genoemd) door aan onze nieuwbakken 1*Instructeur Stephan Verhaeghe.

Zoals elke vereniging kende de duikschool 'ups' en 'downs'. Met een gemiddelde van vijftig eerste leden blijft het aantal leden de laatste jaren steeds stabiel en dankzij wat meer promotie en bekendmaking in en rond Diksmuide hebben we een instroom van nieuwe leden. Vooral de laatste jaren neemt, onder invloed van huidig voorzitter Stijn Boussemaere, de interesse voor fotografie een hoge vlucht. Vorig jaar werd zelfs een cel fotografie binnen de club opgericht.  Dirk Crutelle

BBQ in Zeeland.

Rechts: Bloso-wedstrijd "We zijn goed bezig".

ADVERTENTIE

Hippocampus nov./dec. 2014

Hippo-251.indd 109

109

10/12/2014 11:06:54

Lopende Agenda

Zie ook: http://bit.ly/NELOS-agenda

Januari 2015 16 Limiet inschrijving theorie 2*I 16-17 Examen theorie 3*I Locatie: Duikerhuis NELOS

17-25 boot Düsseldorf Info: www.boot.de

31 Duikvaker Locatie: Expo Houten, Meidoornkade 24, 3992 AE Houten, Nederland Zaterdag van 10.00 uur - 18.00 uur Info: www.duikvaker.nl

Februari 2015 01 Duikvaker Zondag van 10.00 uur - 17.00 uur Info: www.duikvaker.nl

03 Cursus onderwaterfotografie Niveau 1 Organisatie: ACAVOS Cursusdagen: 3, 9 en 12 februari 2015 Info en inschrijving: yteughels@skynet.be

05-09 Vakantiesalon 2015 Locatie: Heizel - Brussel Info: www.vakantiesalon.eu/nl

06 Examen theorie Duiker-Hulpverlener Locatie: zowel te Gent als te Leuven Aanvang: om 20.00 uur stipt.

RU Gent, K.L. Ledeganckstraat 35, Auditorium 2 (faculteit Wetenschappen).

KU Leuven, Minderbroederstraat 12, Auditorium AG, (faculteit Geneeskunde).

07-08 & 13-15 Belgian Boat Show Locatie: Flanders Expo - Gent Info: www.belgianboatshow.be

22 Examen AI/1*I/Initiator (Module 1 + 3)

28 Herexamen 1*I/Initiator (Module 4) Zwembad: 09.00-12.00 u Theorie: 13.00-16.00 u

Maart 2015 01 AV NELOS Organisatie: 't Zeepaardje – Dendermonde

07 Examen praktijk DHV Frans Coeckelbergsstraat 17a 2220 Heist-op-den-Berg

11 Herexamen AI/Initiator (Module 1 + 3) 14-15 Belgische Duiksportbeurs

110

Hippo-251.indd 110

Info: www.duiksportbeurs.be

14 Herexamen 3*I 15 AV College 3*I Locatie: Duikershuis

22 Academische zitting

April 2015 09 Schijnexamen 2*Instructeur Info: www.bravos-vzw.be

10 Inlevering verhandeling 3*I 18 BRAVOS-Proevendag 'Technische brevetten' Locatie: Vodelée Info: www.bravos-vzw.be

26 Examen theorie 2*I

Mei 2015 11 Herexamen theorie 2*I 19-20 Voordracht 3*I Locatie: Duikershuis NELOS

22 Limiet inschrijving Zeestage 3*I & 2*I Ter info: bij de inschrijving voor de stage moeten de vereiste duiken voldaan zijn. De logboekjes moeten nagekeken zijn vóór het theoretisch examen 2*I.

21-25 15e CMAS WK Onderwaterfotografie Locatie: Zeeland (Nederland) Info: www.netherlands2015.com

Juni 2015 06-07 Scubapro Testdagen 14 BRAVOS-Proevendag 'Alle brevetten'

27 Pre-pre-Zeestage Locatie: Haven Bruinisse Inschrijven: www.avos.be

27 Bijscholing Duiker-Redder/Hoger Redder Info: www.bravos-vzw.be

Oktober 2015 04 BRAVOS-Proevendag 'Alle brevetten' Locatie: Barrage l'Eau d'Heure Info: www.bravos-vzw.be

11 AV College 3*I (gewijzigde datum) Locatie: Duikershuis NELOS

11 Pre-Zeestage (gewijzigde datum) Locatie: Duikershuis NELOS

November 2015 01-05 Zeestage te Boulouris

05 Cursus onderwaterfotografie Niveau 2 Organisatie: ACAVOS Cursusdagen: 5, 12, 16 en 26 november 2015 Info en inschrijving: yteughels@skynet.be

14-15 TekDive15 Locatie: Ter Elst Congrescenter, Edegem

16 Limiet inschrijving examen 3*I 17 Schijnexamen 1*Instructeur Info: www.bravos-vzw.be

22 Examen 1*I/Instructeur B (Module 2) 22 Post Zeestage

December 2015 03 Herexamen 1*I/ Instructeur B

Locatie: Vodelée Info: www.bravos-vzw.be

28 36e Noordzeechallenge Info: famnortier@zeelandnet.nl

September 2015 06 OVOS-Noordzeeduik

De volledige agenda van alle vinzwem­ wedstrijden vind je op: www.vinzwemmen.be/?page_id=8

Opleiding nitrox, extended range, trimix, CCR Info via het menu 'Sectie DuikTechnieken (SDT)' op www.wiki.nelos.be

Info: www.ovos.be

07 Herexamen Duiker-Hulpverlener 07 Limiet inschrijving 1*I/Instructeur B (Module 2)

12 De Openwatersportdag en de (Junior) D-Dive Day 2015 Locatie: Spuikom, Oostende/Bredene Info: inge@nelos.be

15 Inschrijvingen/1e les 1*I/Instructeur B (Module 2)

Controleer even of het evenement inderdaad doorgaat. De zetduivel speelt ons meer dan eens parten!

Weet je van interessante evenementen of organiseer je zelf een activiteit die in onze Lopende Agenda kan opgenomen worden, plaats de gegevens dan in de Lopende Agenda op de NELOS-wiki of bezorg ze aan: Ivo Madder – redactie@nelos.be.

Hippocampus nov./dec. 2014

10/12/2014 11:06:54

Betrouwbare flexibiliteit Binnen ieders handbereik

IT

in 1 K

Diamond back-up lamp

www.green-force.com

Cover_251.indd 5 1 Oktober 2014.indd

Cave

Diamond 600/AA Tristar 1070 Monostar 1200 Heptastar 2000 Heptastar 2000 DPM Hybrid 8 cannister Flexi II battery pack Charging KIT Hybrid umbilical Hybrid umbilical 90° Helmet mounting Hybrid handle alu Goodman handle Tank connection

KIT

Cave

Nóg meer flexibiliteit aan een nóg scherpere prijs! Green Force introduceert de Hybrid, Flexi, Flexi DPM en Cave KIT’s. Alle KIT’s zijn samengesteld uit een batterijpack, een lampkop, een kabel, een flesbevestiging, een goodman handle en een handvat of helmbevestiging. Alle componenten worden in een handomdraai samengebouwd tot een hoogwaardige hand- of kabellamp.

Bovendien wordt elke KIT geleverd met de krachtige 600 lumen Diamond back-up lamp. Alle KIT’s zijn modulair en dus uitbreidbaar met tal van andere Green Force accessoires voor nog meer flexibiliteit.

DPM

Flexi DPM

F

KIT /

Flexi

in 1 lexi 3

Hybrid

d3 Hybri

3in1

KIT’s foto: Hedwig Dieraert

Green Force

                                                       

8/12/2014 1/08/2014 15:21:28 11:21:18

Mechelen P 004152 - TWEEMAANDELIJKS INFORMATIEBLAD (NIET IN JULI EN AUGUSTUS) VAN DE NEDERLANDSTALIGE LIGA VOOR ONDERWATERONDERZOEK EN -SPORT NELOS Nr. 251 - nov/dec 2014

CONQUER NEW TERRITORY

SUUNTO EON STEEL

EXPLORE MORE - FULL CUSTOMIZATION Suunto introduces its next generation dive computer.

The intuitive Suunto EON Steel combines advanced technology with customizable features and display to show clearly what you need.

With heavy-duty housing, a stainless steel bezel, and user updatable software, Suunto EON Steel will dive with you for years to come. www.suunto.com - www.amilcosports.nl

Cover_251.indd 2

8/12/2014 15:21:22