Remote sensing voor inspectie van waterkeringen
het geleverde product lang niet altijd goed aansluit op de precieze vraag vanuit het waterkeringbeheer en de organisatie. Juist deze moeilijkheden maken de casus interessant, omdat aan de hand daarvan de kennelijk noodzakelijke voorwaarden scherper en uitputtender kunnen worden geformuleerd.
4.5.2 Geschiktheid van de procesbeschrijving voor laseraltimetrie De standaardbeschrijving van het inspectieproces in Procesbeschrijvingen inspecties waterkeringen [59] kan volgens § 4.1 van dat rapport gebruikt worden voor alle soorten inspectie die men onderscheidde (de werkprocessen 1–4 in de opsomming in § 4.3.2). Dit zijn met name visuele inspecties. Bij het bestuderen van de casus laseraltimetrie blijkt echter al snel dat het gebruik van een ondersteunende waarnemingstechniek daarmee niet zonder meer vergelijkbaar is. Visuele inspectie is een activiteit die altijd door de waterkeringbeheerder zelf gedaan kan worden. Bij de inzet van specialistische waarneemtechnieken als laseraltimetrie is dat volstrekt niet aan de orde. Dit heeft grote consequenties voor omstandigheden en criteria voor de uitvoering van het proces. Het gaat in het algemeen om een inkoopproces (of algemener: acquisitieproces), waartoe onder meer activiteiten dienen te worden ondernomen als het opstellen van de specificaties, bestek en gunningscriteria, de aanbesteding, controle en verspreiding binnen de organisatie.5 Niettemin blijken de criteria zoals ze in Procesbeschrijvingen inspecties waterkeringen [59] ontwikkeld zijn, een prima basis te vormen voor het stellen van criteria aan laseraltimetrie. De eventueel noodzakelijke aanpassingen blijken vanzelf wel en zijn in de tabel aangegeven. Een bijvoorbeeld: de voorwaarde “personeel beschikt over voldoende hulpmiddelen voor het doen van waarnemingen en het vastleggen ervan” is duidelijk gericht op visuele inspectie, maar laat zich voor wat betreft laseraltimetrie vertalen naar eisen op het gebied van automatiseringsmiddelen voor wat betreft het eigen personeel en omdat de waarnemingen niet door eigen personeel gedaan worden vertaalt dit zich naar een uitbesteding. De ‘vastgestelde werkwijze voor het waarnemen’ in de tabel in § A.1 van bijlage A vertaalt zich in het geval van laseraltimetrie tot het specificeren van de stappen in het inkoopproces, waartoe ook bijvoorbeeld controle behoort, plus vele aspecten die niet over de waarnemingen zelf gaan, maar over de omstandigheden en overige randvoorwaarden. De ‘beschrijving van de te verkrijgen waarnemingen’ vertaalt zich in een lijst specificaties. Is bij de ambachtelijke visuele inspectie het waarnemen en diagnosticeren vaak nog met elkaar verweven, bij aanvullende waarnemingstechnieken als laseraltimetrie (of remote sensing in het algemeen) is dat veel minder het geval. Het gaat bij laseraltimetrie (en bij veel andere remotesensingtechnieken) om het verzamelen van basisinformatie, die door waterkeringbeheerders niet alleen voor inspectie wordt gebruikt. Naast de uitvoering van de vijfjaarlijkse toetsing op veiligheid, waarbij onder meer hoogte en profiel worden vergeleken met profielen uit de legger, hetgeen als de diagnosestap van het inspectieproces kan worden gezien, wordt laseraltimetriedata ook gebruikt voor het vullen van de legger en het beheerregister. Het gaat dan in de eerste plaats om hoogtedata, maar er kan bijvoorbeeld 5
Een uitputtende uitwerking van de net genoemde punten is gegeven door de werkgroep grootschalig uitvoeringsproject laseraltimetrie (wgl) van stowa in het rapport Laseraltimetrie voor waterkeringbeheer [53], waarin ook veel achtergrondinformatie over zowel de techniek als de uit oogpunt van waterkeringbeheer gewenste specificaties is te vinden.
36
Swartvast