voor

Voor een chemiegigant als INEOS is R&D van groot belang. Zeker in een wereld waarin duurzaamheid een prioriteit is voor de consument, de samenleving en de wetgever.

‘België speelt binnen INEOS een belangrijke rol in R&D’, zegt Serge Bettonville, R&D Director bij INEOS Olefins & Polymers. ‘Maar we werken in Neder-Over-Heembeek niet alleen voor onze Belgische vestigingen. Onze expertise wordt door de hele groep gewaardeerd.’

‘Dat INEOS in België zo sterk inzet op R&D heeft te maken met de historiek van onze sites, maar ook met de expertise van onze medewerkers, de hoogopgeleide arbeidsmarkt en de excellente onderzoekers en universiteiten waarmee we kunnen samenwerken’, vult Dirk Dompas aan. Hij is Research, Technology & Engineering Manager bij het pvc-producerende INEOS Inovyn in Jemeppe-sur-Sambre.

De agenda’s van beide onderzoekers worden sterk beïnvloed door de snel evoluerende wetgeving. ‘De resultaten daarvan merkt de consument elke dag. Denk maar aan de vastgebonden dopjes op drankflessen, een gevolg van de nieuwe EU-richtlijn over Single-Use Plastics’, zegt Bettonville.

‘Maar niet alleen de wetgeving voor verpakkingsmaterialen is een drijfveer’, zegt Dompas. ‘Het streven naar koolstofneutraliteit en de wens om een waterstofbusiness te ontwikkelen zijn dat ook, net als het doel om alle pvc-afval volledig te recycleren.’

Tegenwoordig is pvc in Europa een van de meest gerecycleerde polymeren dankzij de VinylPlus initiatieven die worden ondersteund door INEOS Inovyn, dat zich heeft verbonden aan een programma

‘Dankzij onze polyethyleen buizen komen gas en drinkwater veilig in onze huizen en kan ook waterstof getransporteerd worden voor de industrie.’ voor de ontwikkeling van geavanceerde recyclingtechnologieën in zijn R&D-centrum in Jemeppe-sur-Sambre.

Hoewel de uitdaging groot is, leidt de combinatie van regelgeving en business tot boeiende R&D. ‘We kunnen de maatschappelijke en industriële motieven die onze R&D bepalen niet meer van elkaar scheiden’, merkt Bettonville op.

‘Tegenwoordig zijn de koolstofvoetafdruk en de circulariteit van een product voor onze klanten even belangrijk als de kwaliteit en de prijs.’

Groene energie transporteren

Het onderzoek en de ontwikkeling van die producten en duurzame oplossingen zijn erg divers. INEOS Olefins & Polymers werkt volop aan de verdere ontwikkeling van polyethyleen buizen, die een belangrijke rol spelen in de energietransitie.

‘Die buizen worden gebruikt om bijvoorbeeld gas en drinkwater veilig in onze huizen te krijgen. Wij hebben ze verder ontwikkeld om groene en hernieuwbare elektriciteit van offshore windmolenparken naar het vasteland te brengen’, vertelt Bettonville. Wanneer hoogspanningskabels ondergronds worden begraven, hebben ze immers beschermende kokers nodig. Die moeten bestand zijn tegen temperaturen van 60 tot 70 graden Celsius, met nog hogere pieken.

‘We hebben onlangs bewezen dat polyethyleen buizen ook veilig water- stof kunnen vervoeren, dé brandstof van de toekomst. Dat is van cruciaal belang omdat groene waterstof nu geleidelijk kan worden ingevoerd in bestaande distributienetwerken om onze industrie van brandstof te voorzien zonder dat het distributienetwerk volledig moet worden herbouwd.’

INEOS zet ook in op Design For Recycling: vereenvoudigde verpakkingsstructuren ontwikkelen die gemakkelijk te recycleren zijn. Bettonville: ‘Mettertijd is de complexiteit van verpakkingen toegenomen om een goede bescherming te garanderen. Dat heeft geleid tot een meerlagige structuur van verschillende materialen die daardoor moeilijk te recycleren is en daarom wordt gestort of verbrand. In ons R&D-centrum in Brussel ontwikkelen we folies die gemakkelijk te recycleren zijn, zonder de houdbaarheid van levensmiddelen in gevaar te brengen of afbreuk te doen aan de regelgeving over voedselveiligheid.’

Decarbonisatie

De chemie-industrie is een grootverbruiker van energie. Ook daar valt veel te winnen, door decarbonisatie bijvoorbeeld. Met het Electra-project ontwikkelt INEOS een nieuwe technologie waarmee het thermisch kraken van di-chloorethaan, een van Inovyn’s tussenproducten, in de vestiging in het Noorse Rafnes kan worden geëlektrificeerd. ‘Als het project slaagt, zullen de CO2-emissies van de site met 16.000 ton per jaar dalen en zal de technologie een aanzienlijk potentieel hebben om op andere locaties te worden toegepast’, aldus Dompas.

Een ander voorbeeld van het streven naar meer energie-efficiëntie bij INEOS Inovyn is de omschakeling van het pekelconcentratieproces op de site in Tavaux naar stoom op basis van elektriciteit in plaats van gas. ‘Dat zal leiden tot een vermindering van het primaire energieverbruik met meer dan 200 gigawattuur en een vermindering van de CO2-uitstoot met meer dan 60.000 ton per jaar.’ Er zitten nog andere projecten in de pijplijn die ervoor moeten zorgen dat de koolstofuitstoot vóór 2030 met 33 procent vermindert en tegen 2050 verdwenen is.

Duurzame toepassingen

Als kunststofproducent innoveert INEOS voortdurend met nieuwe en duurzame toepassingen voor pvc. Vandaag wordt deze kunststof gebruikt in tal van toepassingen, van klassieke buizen en raamprofielen tot medische toepassingen, auto’s, vloeren, dakbedekking, kabels enzovoort.

‘Op vraag van een klant hebben we een speciale pvc-hars ontwikkeld dat wordt opgeschuimd om te gebruiken in de wieken van windturbines. Die wieken worden steeds langer, tot wel 100 meter. Tegelijk moeten ze licht en stevig zijn. Dat schuim is daar uitermate voor geschikt’, zegt Dompas.

INEOS ontwikkelde ook een pvc-folie die de stalen masten van windturbines beschermt tegen corrosie. ‘Windturbines zijn blootgesteld aan zware weersomstandigheden. Vooral in windparken op zee eisen de omstandigheden hun tol. Door de masten te bekleden met pvc-folie gaan ze langer mee. Er is ook minder onderhoud nodig, wat op zee een dure en moeilijke klus is.’

Innovatieve recyclage geeft afval een tweede leven

Lange tijd kwamen producten uit polystyreenvan voedselverpakkingen en drinkbekertjes tot speelgoedblokjes en auto-onderdelen - aan het einde van hun levenscyclus op de vuilnisbelt of in de verbrandingsoven terecht. Om dat op te lossen, wordt er al jarenlang onderzoek gedaan naar alternatieve recyclagemethodes. Als Head of Global R&D Laboratories bij INEOS Styrolution is Michiel Verswyvel nauw betrokken bij projecten rond advanced recycling.

‘Een van de nieuwe recyclagetechnieken is depolymerisatie. Uit afval uit de pmd-zak wordt een fractie gesorteerd die ongeveer 90 procent kunststof bevat. Die wordt versnipperd, gewassen en onder hoge temperatuur omgezet tot een bruinachtige styreenolie. Die wordt gezuiverd tot styreen, waarmee opnieuw producten geproduceerd worden’, vertelt Verswyvel op de site in Zandvliet in de Antwerpse haven.

‘Die gerecycleerde kunststof heeft dezelfde kwaliteiten als nieuw materiaal en is geschikt voor toepassingen die een hoge zuiverheid vereisen, zoals voedselverpakkingen, speelgoed of medische applicaties. Aan het einde van de levenscyclus kan die kunststof opnieuw gerecycleerd worden. Op die manier is er veel minder aardolie nodig en de uitstoot van broeikasgassen ligt meer dan de helft lager dan bij materiaal op basis van fossiele grondstoffen.’