Swahili - The Book of Genesis

Page 1


Mwanzo

SURAYA1

1HapomwanzoMungualiziumbambingunanchi. 2Nayonchiilikuwaukiwa,tenautupu;nagizalilikuwa juuyausowavilindi.NaRohowaMunguakatuliajuuya usowamaji

3Munguakasema,Iwenuru; 4Munguakaionanuru,yakuwaninjema;Mungu akatenganishanurunagiza.

5MunguakaiitanuruMchana,nagizaakaliitaUsiku Ikawajioniikawaasubuhi,sikuyakwanza

6Munguakasema,Naliweangakatikatiyamaji,litenge majinamaji

7Munguakalifanyaanga,akatenganishamajiyaliyochini yaanganamajiyaliyojuuyaanga;ikawahivyo

8MunguakaliitaangaMbinguIkawajioniikawaasubuhi, sikuyapili.

9Munguakasema,Majiyaliyochiniyambinguna yakusanyikemahalipamoja,namahalipakavupaonekane; 10MunguakapaitamahalipakavuNchi;namakusanyoya majiakayaitaBahari;Munguakaonayakuwanivyema

11Munguakasema,Nchinaitoemajani,mcheutoao mbegu,namtiwamatundauzaaomatundakwajinsiyake, ambaombeguzakezimondaniyake,juuyanchi; 12Nchiikatoamajani,mcheutoaombegukwajinsiyake, namtiuzaaomatunda,ambaombeguzakezimondaniyake, kwajinsiyake;Munguakaonayakuwanivyema

13Ikawajioniikawaasubuhi,sikuyatatu

14Munguakasema,Naiwemiangakatikaangayambingu ilikutenganishamchananausiku;naziwekwaishara,na nyakati,nasiku,namiaka;

15Naiwemiangakatikaangalambinguitienurujuuya nchi;ikawahivyo

16Munguakafanyamiangamiwilimikubwa;mwanga mkubwautawalemchana,naulemdogoutawaleusiku: alizifanyanyotapia

17Munguakaviwekakatikaangalambinguvitienurujuu yanchi;

18nakuitawalamchananausiku,nakutenganishanuruna giza;Munguakaonayakuwanivyema

19Ikawajioniikawaasubuhi,sikuyanne.

20Munguakasema,Majinayatoekwawingikiumbe chenyeuhai,nandegewarukejuuyanchikatikaangaya mbingu.

21Munguakaumbanyangumiwakubwa,nakilakiumbe chenyeuhaikiendacho,ambavyomajiyalijawanavyokwa jinsizao,nakilandegearukayekwajinsiyake;Mungu akaonayakuwanivyema

22Munguakavibarikia,akisema,Zaeni,mkaongezeke, mkaijazemajiyabaharini,nandegewaongezekekatika nchi

23Ikawajioniikawaasubuhi,sikuyatano.

24Munguakasema,Nchinaizaekiumbehaikwajinsi zake,mnyamawakufugwa,nakitambaacho,nawanyama wamwitukwajinsizake;ikawahivyo.

25Munguakafanyamnyamawamwitukwajinsizake,na mnyamawakufugwakwajinsizake,nakilakitu kitambaachojuuyanchikwajinsiyake;naMunguakaona yakuwanivyema

26Munguakasema,Natumfanyemtukwamfanowetu, kwasurayetu,wakatawalesamakiwabaharini,nandege waangani,nawanyama,nanchiyotepia,nakilachenye kutambaakitambaachojuuyanchi

27Munguakaumbamtukwamfanowake,kwamfanowa Mungualimwumba;mwanamumenamwanamke aliwaumba

28Munguakawabarikia,Munguakawaambia,Zaeni, mkaongezeke,mkaijazenchi,nakuitiisha,mkatawale samakiwabaharini,nandegewaangani,nakilakiumbe chenyeuhaikiendachojuuyanchi

29Munguakasema,Tazama,nimewapakilamcheutoao mbegu,uliojuuyausowanchiyotepia,nakilamtiambao matundayakeyanambegu;itakuwanichakulachenu

30Nakilamnyamawanchi,nandegewaangani,nakila kitukitambaachojuuyanchi,chenyeuhai,nimewapakila mchewakijanikuwachakula;

31Munguakaonakilakitualichokifanya,natazama,ni chemasanaIkawajioniikawaasubuhi,sikuyasita

SURAYA2

1Basimbingunanchizikamalizika,najeshilakelote.

2NasikuyasabaMungualimalizakaziyakeyote aliyoifanya;akastarehesikuyasaba,akaachakufanyakazi yakeyotealiyoifanya

3Munguakaibarikiasikuyasaba,akaitakasakwasababu katikasikuhiyoMungualistarehe,akaachakufanyakazi yakeyotealiyoiumbanakuifanya

4Hivindivyovizazivyambingunaduniavilipoumbwa, sikuileBWANAMungualipozifanyambingunadunia 5Nakilamchewashambanikablahaujakuwakatikanchi, nakilamchewashambanikablahaujaota;kwamaana BwanaMungualikuwahajainyesheanchimvua,wala hapakuwanamtuwakuilimanchi.

6Lakiniukunguukapandakutokakatikanchi,ukatiamaji juuyausowotewanchi

7BwanaMunguakamfanyamtukwamavumbiyaardhi, akampuliziapuanipumziyauhai;mtuakawanafsihai 8BwanaMunguakapandabustaniupandewamashariki waEdeni;nahukoakamwekamtuambayeamemfanya. 9BwanaMunguakachipushakatikaardhikilamti unaotamanikakwamachonakufaakwakuliwa;namtiwa uzimakatikatiyabustani,namtiwaujuziwamemana mabaya

10KukatokamtokatikaEdeniwakuinyweshabustani;na kutokahukoiligawanyika,ikawavichwavinne.

11JinalawakwanzaniPishoni;ndiounaozungukanchi yoteyaHavila,ambakokunadhahabu;

12Nadhahabuyanchihiyoninzuri;hukokunabedolana jiwelashohamu

13NajinalamtowapiliniGihoni;ndiounaozungukanchi yoteyaKushi.

14NajinalamtowatatuniHidekeli,ndioupitaoupande wamasharikiwaAshuruNamtowanneniEufrate 15BwanaMunguakamtwaahuyomtu,akamwekakatika bustaniyaEdeni,ailimenakuitunza

16BwanaMunguakamwagizahuyomtu,akisema, Matundayakilamtiwabustaniwawezakula; 17Lakinimatundayamtiwaujuziwamemanamabaya usile,kwamaanasikuutakapokulamatundayamtihuo utakufahakika.

18BwanaMunguakasema,Sivemahuyomtuawepeke yake;nitamfanyiamsaidiziwakufanananaye.

19BwanaMunguakaumbakutokakatikaardhikila mnyamawamwituni,nakilandegewaangani;akavileta kwaAdamuiliaoneataviitaje;

20Adamuakawapamajinakilamnyamawakufugwa,na ndegewaangani,nakilamnyamawamwituni;lakinikwa Adamuhakupatikanamsaidiziwakufanananaye.

21BwanaMunguakamleteaAdamuusingizimzito,naye akalala;kishaakatwaaubavuwakemmoja,akafunika nyamamahalipake;

22NauleubavualioutwaakatikaAdamuBwanaMungu akaufanyamwanamke,akamletakwaAdamu.

23Adamuakasema,Sasahuyunimfupakatikamifupa yangu,nanyamakatikanyamayangu;

24Kwahiyomwanamumeatamwachababayakenamama yakenayeataambatananamkewe,naowatakuwamwili mmoja

25Nawotewawiliwalikuwauchi,mumenamkewake, walahawakuonahaya

SURAYA3

1Basinyokaalikuwamwerevukulikowanyamawotewa mwitualiowafanyaBwanaMungu.Akamwambia mwanamke,Ndio,je!Mungualisema,Msilematundaya kilamtiwabustani?

2Mwanamkeakamwambianyoka,Matundayamitiya bustanitwawezakula;

3Lakinimatundayamtiuliokatikatiyabustani,Mungu amesema,Msilematundayakewalamsiyaguse,msije mkafa

4Nyokaakamwambiamwanamke,Hakikahamtakufa;

5KwamaanaMunguanajuakwambasikumtakayokula matundayake,machoyenuyatafumbuliwa,nanyimtakuwa kamamiungu,mkijuamemanamabaya

6Mwanamkealipoonayakuwaulemtiwafaakwachakula, wapendezamacho,naonimtiwakutamanikakwamaarifa, basialitwaakatikamatundayake,akala,akampana mumewe;nayeakala.

7Wakafumbuliwamachowotewawili,wakajuayakuwa wakouchi;wakashonamajaniyamtini,wakajifanyianguo 8KishawakasikiasautiyaBwanaMungu,akitembea bustaniniwakatiwajuakupunga;Adamunamkewe wakajifichakatiyamitiyabustani,BWANAMungu asiwaone.

9BwanaMunguakamwitaAdamu,akamwambia,Uko wapi?

10Akasema,Nalisikiasautiyakobustanini,nikaogopa kwakuwamiminiuchi;nanikajificha 11Akasema,Ninanialiyekuambiayakuwauuchi? Umekulamatundayamtiambaonilikuamuruusile?

12Adamuakasema,Huyomwanamkeuliyenipaawe pamojanamindiyealiyenipamatundayamtihuo,nikala

13BwanaMunguakamwambiamwanamke,Nininihili ulilofanya?Mwanamkeakasema,Nyokaalinidanganya, nikala.

14BwanaMunguakamwambianyoka,Kwasababu umeyafanyahaya,umelaaniwawewekulikowanyama wote,nakulikohayawaniwotewamwituni;kwatumbo utakwenda,namavumbiutakulasikuzotezamaishayako;

15Naminitawekauaduikatiyakonahuyomwanamke,na katiyauzaowakonauzaowake;huoutakupondakichwa, naweweutampondakisigino

16Akamwambiamwanamke,Hakikanitakuzidishia uchunguwako,nakuzaakwako;kwautunguutazaawatoto; natamaayakoitakuwakwamumeo,nayeatakutawala

17AkamwambiaAdamu,Kwakuwaumeisikilizasautiya mkeo,ukalamatundayamtiambaonalikuagiza,nikisema, Usiyale,ardhiimelaaniwakwaajiliyako;kwauchungu utakulamatundayakesikuzotezamaishayako; 18Miibanamichongomaitakuzalia;naweutakulamboga zashambani;

19Kwajasholausowakoutakulachakula,hata utakapoirudiaardhi;maanakatikahuoulitwaliwa;kwa maanaumavumbiwewe,nawemavumbiniutarudi

20AdamuakamwitamkewejinaHawa;kwasababuyeye ndiyemamawawotewaliohai

21BwanaMunguakawafanyiaAdamunamkewemavazi yangozi,akawavika.

22BwanaMunguakasema,Tazama,mtuamekuwakama mmojawetu,kwakujuamemanamabaya;

23KwahiyoBwanaMunguakamtoakatikabustaniya Edeni,ailimeardhiambayokatikahiyoalitwaliwa

24Basiakamfukuzahuyomtu;akawekaMakerubi,upande wamasharikiwabustaniyaEdeni,naupangawamoto uliogeukahukonahuko,kuilindanjiayamtiwauzima

SURAYA4

1AdamuakamjuaHawamkewe;nayeakapatamimba, akamzaaKaini,akasema,Nimepatamwanamumekwa BWANA

2AkazaatenanduguyakeAbeliNaHabilialikuwa mchungajiwakondoo,lakiniKainialikuwamkulimawa ardhi

3Ikawabaadaye,Kainiakaletamazaoyaardhi,sadaka kwaBwana.

4Habilinayeakaletawazaowakwanzawakundilakena mafutayaoBwanaakamtakabaliHabilinasadakayake; 5LakiniKainihakumtakabali,walasadakayake.Kaini akakasirikasana,nausowakeukakunjamana

6BwanaakamwambiaKaini,Kwaniniunahasira?nakwa niniusowakoumekunjamana?

7Ukitendavyema,hutapatakibali?nausipofanyavyema, dhambiikomlangoniNamatakwayakeyatakuwakwako, naweutamtawala.

8KainiakazungumzanaAbelinduguyakeIkawa walipokuwauwandani,KainiakamwinukiaHabilindugu yake,akamuua

9BwanaakamwambiaKaini,YukowapiHabilindugu yako?Akasema,mimisijui,miminimlinziwandugu yangu?

10Akasema,Umefanyanini?sautiyadamuyanduguyako inanililiakutokakatikaardhi

11Basisasa,umelaaniwawewekatikaardhi,iliyofumbua kinywachakeipokeedamuyanduguyakokwamkono wako;

12Utakapoilimaardhihaitakupamazaoyaketena; utakuwamtoronamtuasiyenakikaoduniani

13KainiakamwambiaBwana,Adhabuyangunikubwa kulikoniwezavyokuistahimili

14Tazama,umenifukuzaleojuuyausowanchi;nami nitafichwambalinausowako;naminitakuwamtorona mtuasiyenakikaoduniani;naitakuwayakwambakila mtuanionayeataniua.

15Bwanaakamwambia,Kwasababuhiyoyeyote atakayemwuaKainiatalipizwakisasimarasabaBWANA akamtiaKainialama,asijemtuatakayemwonaasimwue

16KainiakatokambelezausowaBwana,akakaakatika nchiyaNodi,upandewamasharikiwaEdeni

17Kainiakamjuamkewe;nayeakapatamimba,akamzaa Henoko;akajengamji,akauitamjihuokwajinala mwanawe,Henoko

18HenokoakazaliwaIradi,naIradiakamzaaMehuyaeli, naMehuyaeliakamzaaMetusaeli;

19Lamekiakajitwaliawakewawili,jinalammojaaliitwa Ada,najinalawapiliSila.

20AdaakamzaaYabali;

21NajinalanduguyealiitwaYubali;yeyendiyebabayao wotewapigaokinubinakinanda.

22SilanayeakamzaaTubalkaini,mfunzakilafundiwa shabanachuma;naumbulakeTubalkainialikuwaNaama

23Lamekiakawaambiawakezake,AdanaSila,Sikieni sautiyangu;EnyiwakezaLameki,sikilizeniusemiwangu; 24IkiwaKainiatalipizwakisasimarasaba,Lamekihakika sabininasaba.

25Adamuakamjuamkewetena;akazaamwana,akamwita jinalakeSethi,maanaalisema,Munguameniwekeauzao mwinginebadalayaHabili,ambayeKainialimwua.

26NaSethinayeakazaliwamwana;akamwitajinalake Enoshi;ndipowatuwakaanzakuliitiajinalaBWANA SURAYA5

1HikindichokitabuchavizazivyaAdamu.Sikuile Mungualipoumbamtu,kwasurayaMungualimfanya; 2Mwanamumenamwanamkealiwaumba;akawabariki, akawaitajinalaoAdamu,sikuilewalipoumbwa.

3Adamuakaishimiakamianathelathini,akazaamwana kwasurayake,kwamfanowake;akamwitajinalakeSethi; 4SikuzaAdamubaadayakumzaaSethizilikuwamiaka mianane,akazaawana,waumenawake

5SikuzotealizoishiAdamunimiakamiakendana thelathini,akafa.

6Sethiakaishimiakamianamitano,akamzaaEnoshi

7SethiakaishibaadayakumzaaEnoshimiakamiananena saba,akazaawana,waumenawake.

8SikuzotezaSethinimiakamiakendanakuminamiwili, akafa.

9Enoshiakaishimiakatisini,akamzaaKenani

10EnoshiakaishibaadayakumzaaKenanimiakamia nanenakuminamitano,akazaawananabinti

11SikuzotezaEnoshinimiakamiakendanamitano, akafa

12Kenaniakaishimiakasabini,akamzaaMahalaleli

13KenaniakaishibaadayakumzaaMahalalelimiakamia nanenaarobaini,akazaawana,waumenawake

14SikuzotezaKenaninimiakamiakendanakumi,akafa.

15Mahalaleliakaishimiakasitininamitano,akamzaa Yaredi

16MahalaleliakaishibaadayakumzaaYaredimiakamia nanenathelathini,akazaawana,waumenawake

17SikuzotezaMahalalelinimiakamiananenatisinina mitano,akafa.

18Yarediakaishimiakamianasitininamiwili,akamzaa Henoko.

19YarediakaishibaadayakumzaaHenokomiakamia nane,akazaawananabinti

20SikuzotezaYaredinimiakamiakendanasitinina miwili,akafa.

21Henokoakaishimiakasitininamitano,akamzaa Methusela

22HenokoakaendapamojanaMungubaadayakumzaa Methuselamiakamiatatu,akazaawana,waumenawake

23SikuzotezaHenokonimiakamiatatunasitinina mitano

24HenokoakaendapamojanaMungu,nayehakuwako; maanaMungualimtwaa.

25Methuselaakaishimiakamianathemanininasaba, akamzaaLameki

26MethuselaakaishibaadayakumzaaLamekimiakamia sabanathemanininamiwili,akazaawana,waumenawake 27SikuzotezaMethuselanimiakamiakendanasitinina kenda,akafa.

28Lamekiakaishimiakamianathemanininamiwili, akazaamwana

29AkamwitajinalakeNuhu,akisema,Huyuatatufariji katikakaziyetunataabuyamikonoyetu,kwaajiliyanchi aliyoilaaniBwana

30LamekiakaishibaadayakumzaaNuhumiakamiatano tisininamitano,akazaawana,waumenawake

31SikuzotezaLamekinimiakamiasabasabininasaba, akafa.

32Nuhualikuwamtuwamiakamiatano,Nuhuakawazaa Shemu,naHamu,naYafethi

SURAYA6

1Ikawawanadamuwalipoanzakuzidiusonipanchi,na bintiwakazaliwakwao;

2kwambawanawaMunguwaliwaonabintizawanadamu yakuwaniwazuri;naowakajitwaliawakewote waliowachagua

3Bwanaakasema,Rohoyanguhaitashindanana mwanadamumilele,kwakuwayeyenayeninyama;

4Kulikuwanamajitudunianisikuhizo;napiabaadaya hayo,wanawaMunguwalipoingiakwabintizawanadamu, wakazaanaowana;haondiowaliokuwamashujaazamani, watuwenyesifa

5MUNGUakaonayakuwamaovuyamwanadamuni makubwadunianinakwambakilakusudianalowaza moyonimwakenibayatusikuzote

6Bwanaakaghairikwakuwaamemfanyamwanadamu duniani,akahuzunikamoyoni.

7Bwanaakasema,Nitamwangamizamwanadamu niliyemwumbausonipanchi;mwanadamu,namnyama,na kitambaacho,nandegewaangani;kwamaananinajuta kwambanimewafanya

8LakiniNuhuakapataneemamachonipaBwana.

9HivindivyovizazivyaNuhuNuhualikuwamtu mwadilifunamkamilifukatikavizazivyake,nayeNuhu alikwendapamojanaMungu.

10Nuhuakazaawanawatatu,Shemu,naHamu,naYafethi

11DuniapiailikuwaimeharibikambelezaMungu,na duniailijaajeuri.

12Munguakaionanchi,natazama,imeharibika;kwa maanakilamwenyemwiliameiharibunjiayakeduniani.

13MunguakamwambiaNuhu,Mwishowakilamwenye mwiliumekujambelezangu;kwamaanaduniaimejaajeuri kupitiakwao;natazama,nitawaangamizapamojanadunia 14Jifanyiesafinayamtiwamvinje;fanyavyumbandani yasafina,nakuipakalamindaninanje

15Nanamnautakavyoifanyakwahiyonihii;urefuwa safinautakuwadhiraamiatatu,naupanawakedhiraa hamsini,nakwendajuukwakedhiraathelathini

16Tengenezadirishalasafina,nakuimalizakwadhiraa mojakutokajuu;namlangowasafinautauwekaubavuni mwake;uifanyeyenyeghorofayachini,yapili,nayatatu 17Natazama,mimi,naam,nitaletagharikayamajijuuya nchi,niharibukilachenyemwili,chenyepumziyauhai, kisiwechiniyambingu;nakilakitukilichokatikanchi kitakufa.

18Lakininitafanyaaganolangupamojanawe;nawe utaingiandaniyasafina,wewe,nawanao,namkeo,na wakezawanaopamojanawe.

19Nakatikakilakilichohaichakilachenyemwili,wawili wakilanamnautawaletandaniyasafina,ilikuwahifadhi haipamojanawe;watakuwamwanamumenamwanamke.

20Katikandegekwajinsizao,namnyamawakufugwa kwajinsizao,nakilakitambaachochanchikwajinsiyake, wawiliwakilanamnawatakujakwakoilikuwahifadhi.

21Naweujitwaliekatikavyakulavyotevinavyoliwa,nawe ukusanyekwako;nayoitakuwachakulachakonachao 22Nuhuakafanyahivi;sawasawanayoteambayoMungu alimwamuru,ndivyoalivyofanya

SURAYA7

1BwanaakamwambiaNuhu,Ingiawewenanyumbayako yotendaniyasafina;kwamaananimekuonawewekuwa mwenyehakimbeleyangukatikakizazihiki

2Katikakilamnyamaaliyesafiujitwaliesabasaba,mume namke;nakatikawanyamawasiosafiwawiliwawili, mumenamke

3Tenakatikandegewaanganisabasaba,mumenamke; kuwekambeguhaijuuyausowaduniayote.

4Maanabadosikusabanitainyeshamvuajuuyanchi,siku arobainimchananausiku;nakilakiumbehai nilichokifanyanitakiangamizakitokejuuyausowadunia.

5NuhuakafanyakamayoteBwanaaliyomwamuru

6Nuhualikuwamtuwamiakamiasitahapogharikaya majiilipokujajuuyanchi

7Nuhuakaingiakatikasafina,nawanawe,namkewe,na wakezawanawepamojanaye,kwasababuyamajiya gharika.

8Katikawanyamawaliosafi,nawanyamawasiosafi,na ndege,nakilakitukitambaachojuuyanchi;

9WakaingiawawiliwawilikwaNuhundaniyasafina, mumenamke,kamaMungualivyomwamuruNuhu

10Ikawabaadayasikusaba,majiyagharikayakawajuu yanchi

11KatikamwakawamiasitawamaishayaNuhu,mwezi wapili,sikuyakuminasabayamwezi,sikuhiyo chemchemizotezakilindikikubwazilipasuka,madirisha yambinguniyakafunguka

12Mvuaikanyeshajuuyanchisikuarobainimchanana usiku.

13SikuiyohiyoNuhualiingiandaniyasafina,naShemu, naHamu,naYafethi,wanawaNuhu,namkewaNuhu,na wakewatatuwawanawepamojanaye;

14wao,nakilamnyamawakufugwakwajinsiyake,na mnyamawakufugwakwajinsiyake,nakilakitambaacho, kitambaachojuuyanchikwajinsiyake,nakilandegekwa jinsiyake,kilandegewakilanamna

15WakaingiakwaNuhundaniyasafina,wawiliwawiliwa kilachenyemwiliwenyepumziyauhai

16Nahaowalioingia,wakaingiadumenajikekatikakila chenyemwili,kamaMungualivyomwamuru;nayeBwana akamfungiandani

17Gharikaikawajuuyanchisikuarobaini;maji yakaongezeka,nakuinuasafina,nayoikainuliwajuuya nchi

18Majiyakapatanguvu,yakaongezekasanajuuyanchi; nasandukulikaendeleajuuyausowamaji.

19Majiyakazidisanajuuyanchi;navilimavyotevirefu vilivyokuwachiniyambinguvyotevikafunikwa

20Majiyakapatanguvudhiraakuminatanokwendajuu; namilimaikafunikwa

21Wakafawotewenyemwiliwaendaojuuyanchi,ndege, nawanyama,nawanyama,nakilachenyekutambaa kitambaachojuuyanchi,nakilamtu;

22Kilakituchenyepumziyauhaipuanimwake,vyote vilivyokuwakatikanchikavu,vikafa.

23Nakilakiumbekilichohaikilichokuwajuuyausowa nchikikaharibiwa,mwanadamunamnyamawakufugwa, nakitambaacho,nandegewaangani;wakaangamizwa katikanchi,akabakiNuhupekeyake,nahaowaliokuwa pamojanayendaniyasafina

24Majiyakapatanguvujuuyanchisikumianahamsini.

SURAYA8

1MunguakamkumbukaNuhu,nakilakiumbehai,na wanyamawotewaliokuwapamojanayekatikasafina; Munguakavumishaupepojuuyanchi,majiyakapungua; 2Chemchemizavilindivyamajipianamadirishaya mbinguniyakafungwa,namvuakutokambinguni ikazuiliwa;

3Majiyakarudikutokajuuyanchidaima;namwishowa sikumianahamsinimajiyakapunguka

4Nasafinaikatuakatikamweziwasaba,sikuyakumina sabayamwezi,juuyamilimayaArarati

5Majiyakaendeleakupunguahatamweziwakumi;mwezi wakumi,sikuyakwanzayamwezi,vilelevyamilima vikaonekana

6Ikawamwishowasikuarobaini,Nuhuakalifungua dirishalasafina,alilolifanya;

7Akatoakunguru,nayeakaendahukonahuko,hatamaji yakakaukajuuyanchi

8Kishaakamtoanjiwa,iliaonekamamajiyamepunguka juuyausowanchi;

9Lakininjiwahakupatamahalipakukaakwawayowa mguuwake,nayeakarudikwakendaniyasafina,kwa maanamajiyalikuwajuuyausowaduniayote;

10Akangojatenasikusaba;akamtoatenayulenjiwa katikasafina;

11Huaakamwendeajioni;natazama,kinywanimwake mlikuwanajanilamzeitunilililong’olewa;basiNuhu akajuayakuwamajiyamepungukajuuyanchi

12Akangojatenasikusaba;akamtoanjiwa;ambayo haikumrudiatena.

13Ikawakatikamwakawamiasitanamoja,mweziwa kwanza,sikuyakwanzayamwezi,majiyalikuwa yamekaukajuuyanchi;Nuhuakaondoakifunikocha safina,natazama,usowanchiumekauka

14Namweziwapili,sikuyaishirininasabayamwezi, nchiilikuwakavu

15MunguakamwambiaNuhu,akisema, 16Tokakatikasafina,wewe,namkeo,nawanao,nawake zawanaopamojanawe

17Toapamojanawekilakiumbehaikilichopamojanawe, chenyemwili,ndege,namnyama,nakilachenyekutambaa kitambaachojuuyanchi;iliwazaekwawingikatikanchi, wazaenakuongezekajuuyanchi

18Nuhuakatoka,nawanawe,namkewe,nawakeza wanawepamojanaye;

19Kilamnyama,nakilakitambaacho,nakilandege,na kilakitambaachojuuyanchi,kwajinsizao,kilitokakatika safina

20NuhuakamjengeaBwanamadhabahu;akatwaakatika kilamnyamaaliyesafi,nakatikakilandegealiyesafi, akavitoasadakazakuteketezwajuuyamadhabahu 21Bwanaakasikiaharufuyakupendeza;Bwanaakasema moyoni,Sitailaaninchitenatenakwaajiliyawanadamu; kwamaanamawazoyamoyowamwanadamunimabaya tanguujanawake;walasitapigatenatenakilakilichohai, kamanilivyofanya.

22Wakatiduniaidumupo,majirayakupandanakuvuna, baridinawakatiwahari,wakatiwakiangazinawakatiwa baridi,mchananausikuhavitakoma.

SURAYA9

1MunguakambarikiNuhunawanawe,akawaambia,Zaeni, mkaongezeke,mkaijazenchi

2Nakuwaogopaninyinakuwahofuninyikutakuwajuuya kilamnyamawanchi,najuuyakilandegewaangani,na juuyakilakitukitambaachojuuyanchi,najuuyasamaki wotewabaharini;wametiwamikononimwako.

3Kilakitukiendachohaikitakuwachakulachenu;kama vilembogambichinimewapavituvyote

4Lakininyamapamojanauhaiwake,ambayonidamu yake,msile

5Nahakikadamuyenuyauhaiwenunitaitaka;kwa mkonowakilamnyamanitaitaka,nakwamkonowa mwanadamu;mkononimwakilanduguwamtunitaitaka uhaiwamwanadamu

6Atakayemwagadamuyamwanadamu,damuyake itamwagwanamwanadamu;

7Naninyi,zaeni,mkaongezeke;zaenikwawingikatika nchinamkaongezekendaniyake

8MunguakanenanaNuhu,nawanawepamojanaye, akisema, 9Nami,tazama,nalithibitishaaganolangunanyi,nauzao wenubaadayenu;

10nakilakiumbehaikilichopamojananyi,ndege,na mnyamawakufugwa,nakilamnyamawanchipamoja nanyi;wotewatokaokatikasafina,hatamnyamawanchi

11Naaganolangunitalithibitishananyi;walawotewenye mwilihawatakatiliwambalitenakwamajiyagharika;wala hakutakuwatenagharikakuiharibudunia

12Munguakasema,Hiindiyoisharayaaganonifanyalo katiyangunaninyi,nakilakiumbehaikilichopamoja nanyi,hatavizazivyamilele;

13Nauwekaupindewanguwinguni,naoutakuwaisharaya aganokatiyangunadunia.

14Naitakuwa,nitakapoletawingujuuyanchi,upindehuo utaonekanakatikawingu;

15Naminitalikumbukaaganolangu,lililokatiyanguna ninyi,nakilakiumbehaichenyemwili;namaji hayatakuwagharikatenakuharibukilachenyemwili.

16Naupindehuoutakuwakatikawingu;naminitalitazama, ilinilikumbukeaganolamilelekatiyaMungunakila kiumbehaichenyemwilikilichojuuyanchi.

17MunguakamwambiaNuhu,Hiindiyoisharayaagano nililolifanyakatiyangunawotewenyemwiliwaliojuuya nchi.

18WanawaNuhuwaliotokakatikasafinaniShemu,na Hamu,naYafethi;naHamundiyebabawaKanaani

19HaondiowanawatatuwaNuhu,nanchiyoteilienea kwao

20Nuhuakaanzakuwamkulima,akapandamizabibu; 21Akanywadivai,akalewa;nayealikuwauchindaniya hemayake

22Hamu,babawaKanaani,akauonauchiwababayake, akawaambianduguzakewawiliwaliokuwanje.

23ShemunaYafethiwakatwaavazi,wakaliweka mabeganimwaowotewawili,wakaendakinyumenyume, wakaufunikauchiwababayao;nanyusozaozilikuwa zimeelekeanyuma,walahawakuuonauchiwababayao 24Nuhuakaamkakatikadivaiyake,akajuamwanawe mdogoalivyomtendea.

25Akasema,NaalaaniweKanaani;atakuwamtumishiwa watumishikwanduguzake

26Akasema,NaahimidiweBwana,MunguwaShemu;na Kanaaniatakuwamtumishiwake

27MungunaamkuzeYafethi,naakaekatikahemaza Shemu;naKanaaniatakuwamtumishiwake.

28Nuhuakaishibaadayagharikamiakamiatatuna hamsini

29SikuzotezaNuhuzilikuwamiakamiakendana hamsini,akafa

SURAYA10

1HivindivyovizazivyawanawaNuhu,Shemu,naHamu, naYafethi;naowakazaliwawanabaadayagharika 2WanawaYafethi;Gomeri,naMagogu,naMadai,na Yavani,naTubali,naMesheki,naTirasi

3NawanawaGomeri;Ashkenazi,naRifathi,naTogama. 4NawanawaYavani;Elisha,naTarshishi,naKitimu,na Wadodani

5KwahaovisiwavyaWayunaniviligawanywakatikanchi zao;kilamtukwalughayake,kwajamaazao,katika mataifayao.

6NawanawaHamu;Kushi,naMizraimu,naPuti,na Kanaani

7NawanawaKushi;Seba,naHavila,naSabta,naRaama, naSabteka;nawanawaRaama;Sheba,naDedani

8KushiakamzaaNimrodi,akaanzakuwamtuhodari duniani.

9AlikuwahodariwakuwindawanyamambelezaBwana; 10MwanzowaufalmewakeulikuwaBabeli,naEreki,na Akadi,naKalne,katikanchiyaShinari.

11AkatokakatikanchihiyoAshuru,akajengaNinawi,na Rehobothi,naKala; 12naResenikatiyaNinawinaKala;huonimjimkubwa. 13NaMizraimuakazaaWaludi,naWaanami,naWalehabi, naNaftuhi; 14naWapathrusi,naWakasluhi,ambaokatikahao walitokaWafilisti,naWakaftori 15KanaaniakamzaaSidoni,mzaliwawakewakwanza,na Hethi;

16naMyebusi,naMwamori,naMgirgasi; 17naMhivi,naMwarki,naMsini; 18naMwarvadi,naMsemari,naMhamathi;nabaadaye jamaazaWakanaanizilienea

19NampakawaWakanaaniulikuwakutokaSidonihata kufikiliaGerarihataGaza;ukiendaSodoma,naGomora, naAdma,naSeboimu,hataLasha

20HaondiowanawaHamu,kufuatajamaazao,nalugha zao,katikanchizao,namataifayao

21NayeShemu,babawawanawotewaEberi,ndugu mkubwawaYafethi,alizaliwawana.

22WanawaShemu;Elamu,naAshuru,naArfaksadi,na Ludi,naAramu

23NawanawaAramu;Usi,naHuli,naGetheri,naMash.

24ArfaksadiakamzaaSala;naSalaakamzaaEberi

25Eberiakazaliwawanawawili;jinalammojaaliitwa Pelegi;maanakatikasikuzakenchiiligawanyika;najinala nduguyealiitwaYoktani

26YoktaniakamzaaAlmodadi,naShelefu,na Hazamawethi,naYera;

27naHadoramu,naUzali,naDikla; 28naObali,naAbimaeli,naSheba;

29naOfiri,naHavila,naYobabu;haowotewalikuwa wanawaYoktani

30MakaoyaoyalikuwakutokaMeshahadiSefari,mlima wamashariki.

31HaondiowanawaShemu,kufuatajamaazao,nalugha zao,katikanchizao,kwamataifayao

32HizindizojamaazawanawaNuhu,kufuatavizazivyao, katikamataifayao;nakwahaomataifayaligawanyika katikanchibaadayagharika

SURAYA11

1Duniayoteilikuwanalughamojanausemimmoja

2Ikawawalipokuwawakisafirikutokamashariki,waliona nchitambararekatikanchiyaShinari;wakakaahuko

3Wakaambiana,Haya,natufanyematofalituyachome motoNaowalikuwanamatofalibadalayamawe,nalami badalayachokaa

4Wakasema,Haya,natujijengeemjinamnara,kilele chakekifikembinguni;natujifanyiejina,tusije tukatawanyikausonipanchiyote.

5Bwanaakashukailiauonemjinamnara,walioujenga wanadamu

6Bwanaakasema,Tazama,watuhawanitaifamoja,na lughayaonimoja;nahivindivyowanaanzakufanya:na

sasahakunakitakachozuiliwakutokakwao,ambacho wamekusudiakufanya.

7Haya,natushuke,tukawavurugelughayaohuko,ili wasipatekuelewanausemiwaokwawao.

8BasiBwanaakawatawanyakutokahukowaendeusonipa nchiyote,wakaachakuujengahuomji

9KwahiyojinalakelikaitwaBabeli;kwasababuhuko ndikoBWANAaliichafualughayaduniayote;nakutoka hukoBWANAakawatawanyausonipanchiyote

10HivindivyovizazivyaShemu:Shemualikuwanaumri wamiakamiamoja,akamzaaArfaksadimiakamiwili baadayagharika

11ShemuakaishibaadayakumzaaArfaksadimiakamia tano,akazaawana,waumenawake

12Arfaksadiakaishimiakathelathininamitano,akamzaa Sela.

13ArfaksadiakaishibaadayakumzaaSelamiakamianne namitatu,akazaawana,waumenawake

14Selaakaishimiakathelathini,akamzaaEberi.

15SelaakaishibaadayakumzaaEberimiakamiannena mitatu,akazaawana,waumenawake

16Eberiakaishimiakathelathininaminne,akamzaa Pelegi

17EberiakaishibaadayakumzaaPelegimiakamiannena thelathini,akazaawana,waumenawake.

18Pelegiakaishimiakathelathini,akamzaaReu 19PelegiakaishibaadayakumzaaReumiakamiambilina kenda,akazaawana,waumenawake.

20Reuakaishimiakathelathininamiwili,akamzaaSerugi 21ReuakaishibaadayakumzaaSerugimiakamiambili nasaba,akazaawana,waumenawake.

22Serugiakaishimiakathelathini,akamzaaNahori 23SerugiakaishibaadayakumzaaNahorimiakamia mbili,akazaawana,waumenawake.

24Nahoriakaishimiakaishirininakenda,akamzaaTera 25NahoriakaishibaadayakumzaaTeramiakamiana kuminakenda,akazaawana,waumenawake.

26Teraakaishimiakasabini,akamzaaAbramu,naNahori, naHarani

27NahivindivyovizazivyaTera.TeraakamzaaAbramu, naNahori,naHarani;naHaraniakamzaaLutu

28HaraniakafakablayababayakeTerakatikanchiya kuzaliwakwake,katikaUruyaWakaldayo.

29AbramunaNahoriwakaoawake;jinalamkewa AbramualiitwaSarai;najinalamkewaNahori,Milka, bintiHarani,babayeMilka,nababayeIska.

30LakiniSaraialikuwatasa;hakuwanamtoto

31TeraakamtwaaAbramumwanawe,naLutu,mwanawa Harani,mwanawamwanawe,naSaraimkwewe,mkewe Abramumwanawe;naowakatokapamojanaokutokaUru waWakaldayo,ilikwendanchiyaKanaani;wakafika Harani,wakakaahuko.

32SikuzaTerazilikuwamiakamiambilinamitanoTera akafahukoHarani

SURAYA12

1BwanaakamwambiaAbramu,Tokawewekatikanchi yako,najamaazako,nanyumbayababayako,uende mpakanchinitakayokuonyesha; 2Naminitakufanyawewekuwataifakubwa,na kukubariki,nakulikuzajinalako;naweutakuwabaraka;

3Naminitawabarikiwakubarikio,nayeakulaaniye nitamlaani;nakatikawewejamaazotezadunia watabarikiwa

4BasiAbramuakaenda,kamaBwanaalivyomwambia;na Lutuakaendapamojanaye,naAbramualikuwamtuwa miakasabininamitanoalipotokaHarani

5AbramuakamtwaaSaraimkewe,naLutumwanawa nduguye,namalizaozotewalizokuwawamekusanya,na haowatuwaliowapatahukoHarani;nawakatokakwenda katikanchiyaKanaani;wakaingiakatikanchiyaKanaani

6Abramuakapitakatikatiyanchimpakamahalipa Shekemu,mpakamwaloniwaMoreNaWakanaani walikuwakatikanchiwakatihuo.

7BwanaakamtokeaAbramu,akamwambia,Uzaowako nitawapanchihii;

8Akasafirikutokahukompakamlimaulioupandewa masharikiwaBetheli,akapigahemayake,Betheliilikuwa upandewamagharibi,naAiupandewamashariki;

9Abramuakasafiri,akaendeleakusafirikuelekeakusini.

10Kukawananjaakatikanchihiyo,nayeAbramu akashukampakaMisriilikukaahuko;maananjaailikuwa nzitokatikanchi.

11IkawaalipokuwaanakaribiakuingiaMisri, akamwambiaSaraimkewe,Tazama,najuayakuwawewe umwanamkemzuriwakuonekana;

12Basiitakuwa,Wamisriwatakapokuona,watasema, Huyunimkewe;wataniuamimi,lakiniwewewatakuacha hai.

13Sema,tafadhali,weweuumbulangu,iliiweheri kwangukwaajiliyako;nanafsiyanguitaishikwaajili yako.

14Ikawa,AbramualipofikaMisri,Wamisriwakamwona huyomwanamkeyakuwanimzurisana

15WakuuwaFaraonaowakamwona,wakamsifumbeleya Farao;

16NayeakamtendeaAbramumemakwaajiliyake,naye akawanakondoo,nang'ombe,napunda,nawatumwa,na wajakazi,napundawake,nangamia

17BwanaakampigaFaraonanyumbayakemapigomakuu kwaajiliyaSaraimkeweAbramu.

18FaraoakamwitaAbramu,akasema,Nininihili ulilonitenda?mbonahukuniambiakuwanimkeo?

19Kwaniniulisema,Huyunidadayangu?ningeweza kumtwaaawemkewangu;basisasatazamamkeo, mchukue,uendezako

20Faraoakawaamuruwatuwakekatikahabarizake,nao wakamfukuzayeye,namkewe,navyotealivyokuwanavyo

SURAYA13

1AbramuakakweakutokaMisri,yeyenamkewenavyote alivyokuwanavyo,naLutupamojanaye,kuelekeaNegebu.

2NayeAbramualikuwatajirisanakwamifugo,kwafedha nakwadhahabu

3AkaendeleanasafarizakekutokakusinimpakaBetheli, mpakamahalipalipokuwapohemayakehapokwanza,kati yaBethelinaAi; 4mpakamahalipamadhabahualipoifanyahapokwanza, nahapoAbramuakaliitiajinalaBwana

5NayeLutu,aliyekwendapamojanaAbramu,alikuwana kondoo,nang'ombe,nahema

6Nahiyonchihaikuwezakuwatosha,iliwakaepamoja; maanamalizaozilikuwanyingi,hatahawakuwezakukaa pamoja

7Kukawanaugomvikatiyawachungajiwamifugoya AbramunawachungawanyamawaLutu;nawakatihuo WakanaaninaWaperiziwalikuwawakikaakatikanchi 8AbramuakamwambiaLutu,Usiwepougomvi,nakuomba, katiyamiminawewe,walakatiyawachungajiwanguna wachungajiwako;kwamaanasisinindugu

9Je!nchiyotehaikombeleyako?jitengenami,nakuomba; ukichukuamkonowakushoto,nitakwendamkonowa kuume;auukiendamkonowakuume,nitakwendamkono wakushoto.

10Lutuakainuamachoyake,akaonaBondelotela Yordani,yakuwakilamahalipalikuwanamajimengi, kablaBwanahajaharibuSodomanaGomora,kamabustani yaBWANA,kamanchiyaMisri,unapoiendeaSoari 11LutuakajichagulianchitambarareyoteyaYordani;na Lutuakasafirikuelekeamashariki;wakajitengawaokwa wao

12AbramuakakaakatikanchiyaKanaani,naLutuakakaa katikamijiyaBondeni,akapigahemayakekuelekea Sodoma

13LakiniwatuwaSodomawalikuwawaovunawenye dhambinyingisanambelezaYehova.

14BwanaakamwambiaAbramu,baadayaLutukutengana naye,Inuasasamachoyako,ukatazamekutokahapoulipo, upandewakaskazini,nawakusini,nawamasharikinawa magharibi;

15Kwamaananchihiiyoteunayoionanitakupawewena uzaowakohatamilele.

16Naminitaufanyauzaowakokuwakamamavumbiya nchi,hatamtuakiwezakuhesabumavumbiyanchi,na uzaowakonaoutahesabiwa.

17Ondoka,ukatembeekatikanchikatikaurefuwakena upanawake;kwamaananitakupawewe

18Abramuakaondoahemayake,akajaakakaakatika mialoniyaMamre,iliyokoHebroni,akamjengeaBwana madhabahuhuko

SURAYA14

1IkawakatikasikuzaAmrafelimfalmewaShinari,na AriokomfalmewaElasari,naKedorlaomamfalmewa Elamu,naTidali,mfalmewamataifa;

2haowakafanyavitanaBeramfalmewaSodoma,na BirshamfalmewaGomora,naShinabumfalmewaAdma, naShemeberi,mfalmewaSeboimu,namfalmewaBela, ndiyoSoari

3HaowotewaliunganishwakatikabondelaSidimu, ambaloniBahariyaChumvi

4MiakakuminamiwiliwalimtumikiaKedorlaoma,na mwakawakuminatatuwakaasi

5KatikamwakawakuminanneKedorlaomanawafalme waliokuwapamojanayewakaja,wakawapigaWarefaimu hukoAshteroth-karnaimu,naWazuzihukoHamu,na WaemihukoShave-kiriathaimu;

6naWahorikatikamlimawaoSeiri,mpakaElparani,ulio karibunanyika

7KishawakarudinakufikaEnmishipati,+nayoni Kadeshi,nakuipiganchiyoteyaWaamaleki+naWaamori +waliokuwawakikaaHasazon-tamari

8KishamfalmewaSodoma,namfalmewaGomora,na mfalmewaAdma,namfalmewaSeboimu,namfalmewa Bela(ndioSoari)akatoka,wakapigananaokatikabondela Sidimu;

9pamojanaKedorlaomamfalmewaElamu,naTidali mfalmewamataifa,naAmrafelimfalmewaShinari,na AriokomfalmewaElasari;wafalmewannenawatano 10NabondelaSidimulilikuwalimejaamashimoyalami; nawafalmewaSodomanaGomorawakakimbia, wakaangukahuko;naowaliosaliawakakimbiliamlimani 11WakatwaamaliyoteyaSodomanaGomora,navyakula vyaovyote,wakaendazao

12WakamchukuaLoti,mwanawanduguyeAbramu, aliyekaaSodoma,namaliyake,wakaendazao

13Akajamtummojaaliyeponyoka,akamwambiaAbramu Mwebrania;kwamaanaalikaakatikamialoniyaMamre Mwamori,nduguyeEshkoli,nanduguyeAneri;nahao walikuwawamefanyamapatanonaAbramu

14Abramualiposikiayakwambanduguyeamechukuliwa mateka,akawapasilahawatumishiwakewaliozaliwa katikanyumbayakemwenyewe,miatatunakumina wanane,akawafuatiampakaDani.

15Akajigawanyausikujuuyao,yeyenawatumishiwake, akawapiga,nakuwafuatiampakaHoba,ulioupandewa kushotowaDamasko.

16Akarudishamalizote,akamrudishaLutunduguyake,na maliyake,nawanawakepia,nawatu

17MfalmewaSodomaakatokailikumlakibaadaya kurudikutokakatikakumwuaKedorlaomanawafalme waliokuwapamojanayekwenyebondelaShave,ambaloni BondelaMfalme.

18MelkizedekimfalmewaSalemuakaletamkatenadivai, nayealikuwakuhaniwaMunguAliyejuu

19Akambariki,akasema,AbramunaabarikiwenaMungu Aliyejuu,Muumbambingunanchi

20NaahimidiweMunguAliyejuusana,ambayeamewatia aduizakomkononimwako.Nayeakampazakayavitu vyote

21MfalmewaSodomaakamwambiaAbramu,Nipemimi haowatu,ujitwaliemali.

22AbramuakamwambiamfalmewaSodoma,Nimeinua mkonowangukwaBwana,MunguAliyejuu,Muumbawa mbingunanchi;

23yakwambasitatwaauzihatagigiyakiatu,walasitatwaa kitukilichochako,usijeukasema,NimemtajirishaAbramu; 24isipokuwatukilewalichokulawalevijana,nasehemu yawalewatuwaliokwendapamojanami,Aneri,naEshkoli, naMamre;wachukuesehemuyao.

SURAYA15

1BaadayamambohayonenolaBWANAlikamjia Abramukatikanjozi,kusema,Usiogope,Abramu,Mimini ngaoyako,nathawabuyakokubwasana

2Abramuakasema,BwanaMUNGU,utanipanini,nami naendazangusinamtoto,namtawalawanyumbayanguni huyuEliezeriwaDameski?

3Abramuakasema,Tazama,hukunipauzao,natazama, mtualiyezaliwanyumbanimwangundiyemrithiwangu

4Natazama,nenolaBwanalikamjia,kusema,Huyu hatakurithi;baliyeyeatakayetokakatikaviunovyakondiye atakayekurithi

5Akamletanje,akasema,Tazamasasambinguni, uzihesabunyota,kamawawezakuzihesabu;akamwambia, Ndivyoutakavyokuwauzaowako

6AkamwaminiBwana;nayeakamhesabiakuwahaki.

7Akamwambia,MimindimiBwana,niliyekutoakatika UruyaWakaldayo,ilinikupenchihiiuirithi

8Akasema,BwanaMUNGU,nitajuajeyakuwanitairithi?

9Akamwambia,Unipatiendamawamiakamitatu,na mbuzimkewamiakamitatu,nakondoomumewamiaka mitatu,nahua,namwananjiwa

10Akamchukuliahayoyote,akawapasuakatikati,akaweka kilakipandejuuyakingine;lakinindegehakuwapasua

11Nandegewaliposhukajuuyamizoga,Abramu akawafukuza

12Jualilipokuwalikichwausingizimzitoukamshika Abramu;natazama,hofuyagizakuuikamwangukia.

13AkamwambiaAbramu,Ujuehakikayakwambauzao wakoutakuwamgenikatikanchiisiyoyake,nao watawatumikia;naowatawatesamiakamianne; 14Nataifalilewatakalolitumikianitawahukumu;na baadayewatatokanamalinyingi

15Naweutakwendakwababazakokwaamani;utazikwa katikauzeemwema

16Lakinikatikakizazichannewatarudihapa,kwamaana uovuwaWaamoribadohaujatimia.

17Ikawa,jualilipotua,kukawagiza,tazama,tanuruya moshinataaiwakayoikapitakatiyavilevipande 18SikuiyohiyoBWANAakafanyaaganonaAbramu, akisema,Uzaowakonimewapanchihii,tokamtowaMisri hataulemtomkubwa,mtoFrati; 19Wakeni,naWakenizi,naWakadmoni; 20naWahiti,naWaperizi,naWarefai; 21naWaamori,naWakanaani,naWagirgashi,na Wayebusi.

SURAYA16

1BasiSaraimkeweAbramuhakumzaliawatoto,naye alikuwanamjakazi,Mmisri,jinalakeHajiri

2SaraiakamwambiaAbramu,Tazama,sasaBwana amenifunganisizae;labdanipatewatotokwakeAbramu akaisikilizasautiyaSarai

3SaraimkewaAbramuakamtwaaHajiriMmisrimjakazi wake,baadayaAbramukukaamiakakumikatikanchiya Kanaani,akampaAbramumumeweawemkewe

4AkaingiakwaHajiri,nayeakapatamimba;nayealipoona yakuwaamepatamimba,bibiyakealidharauliwamachoni pake.

5SaraiakamwambiaAbramu,Udhalimuwangunauwe juuyako;nayealipoonayakuwaamepatamimba, nilidharauliwamachonipake;

6AbramuakamwambiaSarai,Tazama,mjakaziwakoyu mkononimwako;mtendeeupendavyoNaSaraialipomtesa, akakimbiausowake

7MalaikawaBwanaakamkutakaribunachemchemiya majinyikani,karibunachemchemiyanjiaiendayoShuri 8Akasema,Hajiri,mjakaziwaSarai,umetokawapi?nawe utakwendawapi?Akasema,Nimeukimbiausowabibi yanguSarai

9MalaikawaBwanaakamwambia,Rudikwabibiyako, unyenyekeechiniyamikonoyake

10MalaikawaBwanaakamwambia,Nitauzidishasana uzaowako,hatahautahesabikakwawingi.

11MalaikawaBwanaakamwambia,Tazama,unamimba, naweutazaamtotomwanamume,naweutamwitajinalake Ishmaeli;kwasababuBwanaamesikiamatesoyako.

12Nayeatakuwamtuwamwituni;mkonowakeutakuwa juuyakilamtu,namkonowakilamtuutakuwajuuyake; nayeatakaambeleyanduguzakewote.

13AkaliitajinalaBWANAaliyesemanaye,Wewendiwe Munguwakuniona,maanaalisema,Je!

14KwahiyokilekisimakikaitwaBeerlahairoi;tazama,iko katiyaKadeshinaBeredi

15HajiriakamzaliaAbramumwana,nayeAbramu akamwitamwanawe,ambayeHajirialimzalia,Ishmaeli

16Abramualikuwamtuwamiakathemanininasita,hapo HajirialipomzaliaAbramuIshmaeli.

SURAYA17

1Abramualipokuwamtuwamiakatisininakenda,Bwana akamtokeaAbramu,akamwambia,MiminiMungu Mwenyezi;uendembeleyangu,naweuwemkamilifu.

2Naminitafanyaaganolangukatiyangunawewe,nami nitakuzidishasanasana

3Abramuakaangukakifudifudi,Munguakazungumza naye,akisema,

4Lakinimimi,tazama,aganolangunipamojanawe,nawe utakuwababawamataifamengi.

5walajinalakohutaitwatenaAbramu,lakinijinalako litakuwaIbrahimu;maananimekuwekakuwababawa mataifamengi.

6Naminitakufanyauwenauzaomwingisana,nami nitakufanyamataifa,nawafalmewatatokakwako

7Naaganolangunitalithibitishakatiyamiminawewe,na uzaowakobaadayakokatikavizazivyao,kuwaaganola milele,kwambanitakuwaMungukwakonakwauzao wakobaadayako.

8Naminitakupawewe,nauzaowakobaadayako,nchihii unayokaaugenini,nchiyoteyaKanaani,kuwamilkiya milele;naminitakuwaMunguwao.

9MunguakamwambiaIbrahimu,Basilishikeaganolangu, wewenauzaowakobaadayakokatikavizazivyao 10Hilindiloaganolangumtakalolishika,katiyamimina ninyi,nauzaowakobaadayako;Kilamwanamume miongonimwenuatatahiriwa

11Nanyimtatahiriwanyamayagovizenu;nayoitakuwa isharayaaganokatiyangunaninyi

12Namtotowasikunaneatatahiriwakwenu,kila mwanamumekatikavizazivyenu,mzaliwawanyumbani, aumnunuliwakwafedhakwamgeniyeyote,ambayesiwa uzaowako

13Yeyealiyezaliwanyumbanimwako,naaliyenunuliwa kwafedhayako,lazimaatahiriwe,naaganolangulitakuwa katikamiiliyenukuwaaganolamilele

14Namtotomumeasiyetahiriwaambayenyamayagovi lakehaikutahiriwa,mtuhuyoatakatiliwambalinawatu wake;amelivunjaaganolangu.

15MunguakamwambiaIbrahimu,Saraimkeo,hutamwita jinalakeSarai,balijinalakelitakuwaSara

16Naminitambariki,napianitakupamwanakutoka kwake,naam,nitambariki,nayeatakuwamamawamataifa; wafalmewawatuwatatokakwake

17NdipoIbrahimuakaangukakifudifudi,akacheka, akasemamoyoni,Je!Je!Saramwenyeumriwamiaka tisiniatazaa?

18IbrahimuakamwambiaMungu,LaitiIshmaeliangeishi mbeleyako!

19Munguakasema,HakikaSaramkeoatakuzaliamwana; naweutamwitajinalakeIsaka,naminitalithibitishaagano langunaye,liweaganolamilele,nauzaowakebaadayake.

20NakwahabariyaIshmaeli,nimekusikia;tazama, nimembariki,nakumzalisha,nakumzidishasanasana; atazaawakuukuminawawili,naminitamfanyakuwataifa kubwa

21LakiniaganolangunitalithibitishanaIsaka,ambaye Saraatakuzaliawakatihuuuliowekwamwakani

22Akaachakusemanaye,naMunguakapandajuukutoka kwaIbrahimu.

23IbrahimuakamtwaaIshmaelimwanawe,nawote waliozaliwanyumbanimwake,nawotewalionunuliwa kwafedhayake,kilamwanamumekatikawatuwanyumba yaIbrahimu;nakutahiriwamagoviyaosikuiyohiyo, kamaMungualivyomwambia

24Ibrahimualikuwamtuwamiakatisininakenda alipotahiriwanyamayagovilake

25NaIshmaelimwanawealikuwanaumriwamiakakumi namitatualipotahiriwanyamayagovilake.

26SikuiyohiyoAbrahamualitahiriwa,naIshmaeli mwanawe

27Nawatuwotewanyumbayake,waliozaliwanyumbani, nawalionunuliwakwafedhakwamgeni,wakatahiriwa pamojanaye

SURAYA18

1BwanaakamtokeakatikamialoniyaMamre,akaketi mlangonipahemawakatiwahariyamchana;

2Akainuamachoyake,akatazama,natazama,watuwatatu wamesimamakaribunaye;

3akasema,Bwanawangu,ikiwasasanimepatakibali machonipako,tafadhaliusimwachemtumishiwako;

4Nawasihi,yaletwemajikidogo,munawemiguuyenu, mkastarehechiniyamti;

5Naminitaletakipandechamkate,nakuifarijimioyoyenu; baadayahayomtapita;kwakuwandiyosababummemjia mtumishiwenuWakasema,Fanyahivyokamaulivyosema

6IbrahimuakaendaharakahemanikwaSara,akasema, Tayarishavipimovitatuvyaungasafi,uukande,uanda mikate

7Ibrahimuakapigambiokwendakundini,akaletandama aliyelaini,mzuri,akampakijana;naakaharakishakuivaa 8Kishaakatwaasiagi,namaziwa,nandama aliyoitayarisha,akawawekea;akasimamakaribunaochini yamti,naowakala.

9Wakamwambia,YukowapiSaramkeo?Akasema, Tazama,ndaniyahema

10Akasema,Hakikanitakurudiawakatihuuwamaisha;na tazama,SaramkeoatapatamwanawakiumeSaraakasikia hayokwenyemlangowahemauliokuwanyumayake.

11BasiIbrahimunaSarawalikuwawazeenamiakamingi; naikakomakuwakwaSarakwajinsiyawanawake

12BasiSaraakachekamoyonimwake,akisema,Nikiwa mzee,je!

13BwanaakamwambiaIbrahimu,MbonaSaraamecheka, akisema,Je!

14Je,kunajambololotegumulakumshindaBWANA? Kwawakatiulioamriwanitarudikwako,wakatiwamaisha, naSaraatakuwanamwana.

15Saraakakana,akisema,Sikucheka;kwamaanaaliogopa Akasema,La;lakiniumecheka

16Basiwalewatuwakainukakutokahuko,wakatazama kuelekeaSodoma;

17Bwanaakasema,Je!

18KwakuwaIbrahimuatakuwataifakubwanahodari,na katikayeyemataifayoteyaduniayatabarikiwa?

19Kwamaananimemjua,yakwambaatawaamuru wanawe,nanyumbayakebaadayake,waishikenjiaya Bwana,wafanyehakinahukumu;iliBwanaakamtimizie Ibrahimuhayoaliyonenakatikahabarizake.

20Bwanaakasema,KwasababukiliochaSodomana Gomoranikikubwa,nadhambiyaoninzitosana;

21Nitashukasasa,nionekamawametendasawasawana kiliochakekilichonifikilia;nakamasivyo,nitajua

22Basiwalewatuwakageuzanyusozaokutokahuko, wakaendaSodoma;

23Ibrahimuakakaribia,akasema,Je!

24Labdawakowenyehakihamsinindaniyamji;je!

25Naiwembalinawekufanyamambokamahaya, kumwuamwenyehakipamojanamwovu,namwenyehaki awekamamtumwovu,naiwembalinaweJe!Mwamuzi waduniayotehatatendahaki?

26Bwanaakasema,NikionakatikaSodomawenyehaki hamsinindaniyamji,nitapaachamahalipotekwaajiliyao

27Ibrahimuakajibu,akasema,Tazama,nimeshikakusema naBwana,miminimavumbinamajivutu

28Labdawatapungukiwawatanokatikahaohamsini wenyehaki;je!utaharibumjiwotekwakukosawatano? Akasema,Nikionahumoarobaininatano,sitauharibu

29Akasemanayetena,akasema,Labdawakaonekanahuko arobaini.Akasema,Sitafanyakwaajiliyaarobaini.

30Akamwambia,Bwanaasiwenahasira,naminitasema, LabdawataonekanahukothelathiniAkasema,sitafanya, nikionahukothelathini.

31Akasema,Tazama,nimeshikakusemanaBwana,Labda wataonekanahukoishiriniAkasema,Sitauharibukwaajili yawatuishirini.

32Akasema,Bwanaasiwenahasira,naminitasemamara hiitu,LabdawataonekanahukokumiAkasema, sitauharibukwaajiliyawatukumi.

33BasiBwanaalipokwishakusemanaIbrahimuakaenda zake,nayeIbrahimuakarudimahalipake.

SURAYA19

1MalaikawawiliwakajaSodomajioni;naLutualikuwa ameketikatikalangolaSodomaakainamausowake ukielekeanchi;

2Akasema,Angalieni,wakuuzangu,karibuninawasihi, ndaniyanyumbayamtumwawenu,mkalale,mkanawe miguuyenu,nanyimtaamkaasubuhinamapema,mwende zenuWakasema,La;lakinitutakaabarabaraniusikukucha

3Akawasongasana;wakaingiakwake,wakaingia nyumbanikwake;akawaandaliakaramu,akaokamikate isiyotiwachachu,naowakala

4Lakinikablahawajalala,watuwajiji,yaani,watuwa Sodoma,wakaizungukanyumba,wazeekwavijana,watu wotekutokapandezote

5WakamwitaLutu,wakamwambia,Wakowapiwalewatu waliokujakwakousikuhuu?watoekwetuilitupate kuwajua

6Lutuakawatokeamlangoni,akafungamlangonyuma yake.

7Akasema,nawasihi,ndugu,msitendevibayahivi

8Tazama,ninabintiwawiliambaohawajamjuamume; nawasihi,niwatoenjekwenu,nanyimkawatendeekama mlivyovemamachonipenu;kwamaanakwahiyowalikuja chiniyauvuliwadariyangu.

9Wakasema,SimamanyumaWakasematena,Mtuhuyu aliingiakukaaugenini,nayeanahitajikuwamwamuzi; Wakamsongasanayulemtu,yaani,Lutu,wakakaribia kuuvunjamlango

10Lakiniwalewatuwakanyoshamikonoyao,wakamvuta Lutundaniyanyumbakwao,wakaufungamlango.

11Wakawapigahaowatuwaliokuwamlangonikwaupofu, wadogokwawakubwa,hatawakachokakuutafutamlango

12WalewatuwakamwambiaLutu,Je!mkwe,nawanao, nabintizako,nawowoteulionaomjini,uwatoemahali hapa;

13Kwamaanatutapaharibumahalihapa,kwasababukilio chaokimezidimbelezausowaBwana;naBWANA ametutumatuuharibu

14Lutuakatoka,akasemanawakwezake,waliowaoabinti zake,akasema,Ondokeni,mtokemahalihapa;kwakuwa BwanaatauharibumjihuuLakinialionekanakuwamzaha nawakwezake.

15Kulipopambazuka,walemalaikawakamhimizaLutu, wakisema,Ondoka,umtwaemkeo,nabintizakowawili waliohapa;usijeukaangamizwakatikauovuwamji.

16Hataalipokuwaakikawia,walewatuwakamshika mkono,namkonowamkewe,namkonowabintizake wawili;Bwanaakamhurumia;wakamtoanje,wakamweka njeyamji

17Ikawawalipowatoanje,akasema,Jiponyekwaajiliya uhaiwako;usiangalienyumayako,walausikaekatika uwandawote;kimbiliamlimani,usijeukaangamizwa 18Lutuakawaambia,Lasivyo,Bwanawangu!

19Tazama,mtumishiwakoamepataneemamachonipako, naweumeikuzarehemazakoulizonifanyiakwakuokoa maishayangu;walasiwezikukimbiliamlimani,mabaya yasijeyakanishika,nikafa;

20Tazama,mjihuuukokaribuilikukimbilia,naonimji mdogo.

21Akamwambia,Tazama,nimekukubaliakatikajambo hilipia,kwambasitauangamizamjihuuuliounena 22Fanyaharaka,ukimbiliehuko;kwamaanasiwezi kufanyanenololotehatautakapofikahuko.Kwahiyojina lamjiuleukaitwaSoari

23JualilikuwalimechomozajuuyanchiLutualipoingia Soari

24NdipoBwanaakanyeshajuuyaSodomanajuuya GomorakiberitinamotokutokakwaBwanakutoka mbinguni;

25Nayeakaiangamizamijihiyo,naBondelote,na wenyejiwotewamijihiyo,nayoteyaliyomeajuuyanchi. 26Lakinimkeweakatazamanyumakutokanyumayake, akawanguzoyachumvi

27Ibrahimuakaamkaasubuhinamapemakwendamahali aliposimamambelezaBwana;

28AkatazamakuelekeaSodomanaGomora,nanchiyote yaUwandahuo,akaona,natazama,moshiwanchihiyo ukipandajuukamamoshiwatanuru.

29IkawaMungualipoiharibumijiyaUwandahuo,Mungu akamkumbukaIbrahimu,akamtoaLotikatikatiya maangamizihayo,hapoalipoiangamizamijihiyoaliyokaa Lutu

30LutuakapandakutokaSoari,akakaamlimani,nabinti zakewawilipamojanaye;kwamaanaaliogopakukaaSoari; akakaakatikapango,yeyenabintizakewawili

31Mzaliwawakwanzaakamwambiamdogo,Babayetuni mzee,nahakunamwanamumedunianiwakujakwetu,kwa jinsiyaduniayote;

32Haya,natumnyweshebabayetudivai,nasitutalalanaye, ilituhifadhiuzaokutokakwababayetu

33Wakamnyweshababayaomvinyousikuule;naye hakujuaalipolalawalaalipoamka.

34Ikawasikuyapiliyake,mzaliwawakwanza akamwambiamdogo,Tazama,nililalajananababayangu; naweuingie,ulalenaye,ilituhifadhiuzaowababayetu.

35Wakamnyweshababayaomvinyousikuulepia;mdogo akaondoka,akalalanaye;nayehakujuaalipolalawala alipoamka.

36HivyobintiwotewawiliwaLotiwakapatamimbakwa babayao

37Mzaliwawakwanzaakazaamwana,akamwitajinalake Moabu;huyondiyebabawaWamoabuhataleo

38Namdogonayeakazaamwana,akamwitajinalake Benami;huyondiyebabawawanawaAmonihataleo.

SURAYA20

1IbrahimuakasafirikutokahukokuelekeanchiyaNegebu, akakaakatiyaKadeshinaShuri,akakaaGerari

2AbrahamuakasemakuhusuSaramkewe,Huyunidada yanguAbimelekimfalmewaGerariakatumawatu kumtwaaSara

3LakiniMunguakamjiaAbimelekikatikandotoyausiku, akamwambia,Tazama,weweumfukwaajiliyahuyo mwanamkeuliyemtwaa;maanayeyenimkewamtu

4LakiniAbimelekialikuwahajamkaribia,akasema, Bwana,je!

5Hakuniambia,Huyunidadayangu?nayemwenyewe akasema,Huyuninduguyangu;kwaunyofuwamoyo wangu,nakwaukamilifuwamikonoyangu,nimefanya hivi.

6Munguakamwambiakatikandoto,Naam,najuayakuwa ulifanyahivikwaunyofuwamoyowako;kwamaanamimi pianilikuzuiausinitendeedhambi;kwahiyosikukuacha umguse.

7Basisasamrudishemtuhuyomkewe;kwakuwayeyeni nabii,nayeatakuombea,naweutaishi;naweusipomrudisha, ujueyakuwahakikautakufa,wewenawoteuliowako

8BasiAbimelekiakaamkaasubuhinamapema,akawaita watumishiwakewote,akawaambiamambohayoyote masikionimwao;naowatuhaowakaogopasana

9NdipoAbimelekiakamwitaIbrahimu,akamwambia, Umetufanyianini?Nimekukoseaninihataunileteedhambi kubwajuuyangunajuuyaufalmewangu?umenitendea mamboambayohaikustahilikufanywa

10AbimelekiakamwambiaIbrahimu,Umeonaninihata ukafanyajambohili?

11Ibrahimuakasema,Kwasababunalidhani,Hakika hakunakichochaMungumahalihapa;naowataniuakwa ajiliyamkewangu.

12Nabadoyeyenidadayangu;yeyenibintiyababa yangu,lakinisibintiwamamayangu;naakawamke wangu.

13IkawaMungualiponihamishakutokakatikanyumbaya babayangu,nilimwambia,Hizindizofadhilizako utakazonifanyia;kilamahalitutakapofika,usemejuu yangu,Huyuninduguyangu

14Abimelekiakatwaakondoo,nang’ombe,nawatumwa, nawajakazi,akampaIbrahimu,akamrudishiaSaramkewe

15Abimelekiakasema,Tazama,nchiyanguikombele yako,kaaupendapo.

16AkamwambiaSara,Tazama,nimempanduguyako vipandeelfuvyafedha;

17BasiIbrahimuakamwombaMungu,Munguakamponya Abimeleki,namkewe,nawajakaziwake;nawakazaa watoto

18KwamaanaBwanaalikuwaameyafungamatumboya watuwanyumbayaAbimeleki,kwaajiliyaSaramkewe Ibrahimu

SURAYA21

1BwanaakamjiaSarakamaalivyosema,naBwana akamtendeaSarakamaalivyonena

2Saraakapatamimba,akamzaliaIbrahimumwanawa kiumekatikauzeewake,kwawakatiulioamriwanaMungu.

3Ibrahimuakamwitajinalamwanawealiyezaliwa, ambayeSaraalimzalia,Isaka

4IbrahimuakamtahiriIsakamwanaweakiwanaumriwa sikunane,kamaMungualivyomwamuru

5Ibrahimualikuwamtuwamiakamia,alipozaliwa mwanaweIsaka.

6Saraakasema,Munguamenifanyanicheke,hatawote wasikiaowatachekapamojanami

7Akasema,NinaniangalimwambiaIbrahimu,yakwamba Saraatanyonyeshawatoto?maananimemzaliamwana katikauzeewake

8Mtotoakakua,akaachishwakunyonya;Ibrahimu akafanyakaramukubwasikuileIsakaalipoachishwa kunyonya

9SaraakamwonamwanawaHajiriMmisri,ambaye alimzaliaIbrahimu,anadhihaki

10KwahiyoakamwambiaIbrahimu,Mfukuzemjakazi huyunamwanawe,kwamaanamwanawamjakazi hatarithipamojanamwanangu,Isaka

11NenohilolikawabayasanamachonipaIbrahimukwa ajiliyamwanawe.

12MunguakamwambiaIbrahimu,Lisiwebayamachoni pakokwaajiliyahuyokijana,nakwaajiliyamjakazi wako;katikayotealiyokuambiaSara,usikiesautiyake; maanakatikaIsakauzaowakoutaitwa

13Tenamwanawamjakazinitamfanyataifa,kwamaana yeyeniuzaowako

14Ibrahimuakaamkaasubuhinamapema,akatwaamkate, nakiribachamaji,akampaHajiri,akamwekabegani mwake,namtoto,akamruhusuaendezake;

15Majiyakaishakatikakiriba,akamtupamtotochiniya kichakakimoja.

16Akaenda,akaketimbeleyake,mbali,kamaungawa kutupaupinde;Nayeakaketikaribunaye,akapazasauti yake,akalia.

17Munguakaisikiasautiyayulekijana;Malaikawa MunguakamwitaHajirikutokambinguni,akamwambia, UnaniniHajiri?usiogope;maanaMunguamesikiasautiya kijanapalealipo

18Ondoka,mwinuekijana,umshikekwamkonowako; kwamaananitamfanyakuwataifakubwa

19Munguakamfumbuamacho,nayeakaonakisimacha maji;akaenda,akaijazakiribamaji,akamnyweshakijana.

20Munguakawapamojanayulekijana;akakua,akakaa nyikani,akawampigaupinde

21AkakaakatikanyikayaParani,namamayakeakamwoa mkekatikanchiyaMisri

22Ikawawakatihuo,AbimelekinaFikolimkuuwajeshi lakewakamwambiaIbrahimu,wakisema,Munguyu pamojanawekatikayoteuyafanyayo;

23BasisasaniapiekwaMunguhapa,yakwamba hutanitendahila,walamwanangu,walamjukuuwangu; 24Ibrahimuakasema,Nitaapa

25AbrahamuakamkemeaAbimelekikwaajiliyakisima chamajiambachowatumishiwaAbimelekiwalikuwa wamekinyang’anyakwanguvu

26Abimelekiakasema,Sijuininanialiyefanyajambohili; 27Ibrahimuakatwaakondoonang'ombe,akampa Abimeleki;nawotewawiliwakafanyaagano

28Ibrahimuakawekawana-kondoosabawakundipeke yao.

29AbimelekiakamwambiaIbrahimu,Je!

30Akasema,Kwahawawana-kondoosabautawatwaa mkononimwangu,waweushuhudakwangu,yakwamba miminimechimbakisimahiki

31KwahiyoakapaitamahalipaleBeer-sheba;kwasababu hukowaliapawotewawili.

32WakafanyaaganohukoBeer-sheba;kishaAbimeleki wakaondoka,naFikoli,mkuuwajeshilake,wakarudinchi yaWafilisti.

33IbrahimuakapandamtiwamwasheratihukoBeer-sheba, akaliitiahukojinalaBwana,Munguwamilele

34IbrahimuakakaaugeninikatikanchiyaWafilistisiku nyingi

SURAYA22

1IkawabaadayamambohayoMungualimjaribuIbrahimu, akamwambia,Ibrahimu!

2Akasema,Umchukuemwanao,mwanawakowapekee, umpendaye,Isaka,ukaendezakompakanchiyaMoria; ukamtoesadakayakuteketezwahukojuuyamlima mmojawaponitakaokuambia

3Ibrahimuakaamkaasubuhinamapema,akatandika pundawake,akawachukuavijanawakewawilipamoja naye,naIsakamwanawe,akazipasuakunizasadakaya kuteketezwa,akaondoka,akaendampakamahalipale alipoambiwanaMungu

4IkawasikuyatatuIbrahimuakainuamachoyake, akapaonamahalihapokwambali.

5Ibrahimuakawaambiavijanawake,kaenininyihapa pamojanapunda;namiminakijanatutakwendakulena kuabudu,nakurudikwenu

6Ibrahimuakazitwaakunizasadakayakuteketezwa, akamtwikaIsakamwanawe;akatwaamotonakisu mkononimwake;wakaendawotewawilipamoja

7IsakaakasemanaIbrahimubabayake,akasema,Baba yangu!Akasema,Tazama,motonakuni,lakiniyukowapi mwana-kondoowasadakayakuteketezwa?

8Ibrahimuakasema,Mwanangu,Munguatajipatiamwanakondookwasadakayakuteketezwa;basiwakaendawote wawilipamoja

9WakafikamahalipalealipoambiwanaMungu;Ibrahimu akajengamadhabahuhuko,akazipangakuni,akamfunga Isakamwanawe,akamwekajuuyamadhabahujuuyazile kuni.

10Ibrahimuakanyoshamkonowake,akakitwaakisuili amchinjemwanawe

11MalaikawaBwanaakamwitakutokambinguni, akasema,Ibrahimu,Ibrahimu!

12Akasema,Usimnyosheekijanamkonowako,wala usimtendeenenololote;

13Ibrahimuakainuamachoyake,akatazama,natazama, kondoomumeyukonyumayake,amenaswapembezake katikakichaka;

14IbrahimuakapaitamahalipaleYehova-yire,kamawatu wasemavyohataleo,KatikamlimawaBwanaitaonekana 15MalaikawaBwanaakamwitaIbrahimukutoka mbingunimarayapili, 16akasema,Nimeapakwanafsiyangu,asemaBwana,kwa sababuumetendajambohili,walahukunizuiliamwanao, mwanaowapekee;

17kwambakatikakubarikinitakubariki,nakatika kuzidishanitauzidishauzaowakokamanyotazambinguni, nakamamchangauliokoufukwenimwabahari;nauzao wakoutamilikilangolaaduizake;

18Nakatikauzaowakomataifayoteyadunia yatabarikiwa;kwasababuumeitiisautiyangu

19BasiIbrahimuakarudikwavijanawake,nao wakaondoka,wakaendapamojampakaBeer-sheba;naye IbrahimuakakaaBeer-sheba 20Ikawabaadayamambohayo,Ibrahimuakaambiwa, kusema,Tazama,MilkanayeamemzaliaNahorindugu yakowana;

21Huzimzaliwawakewakwanza,naBuzinduguye,na KemuelibabayeAramu;

22naKesedi,naHazo,naPildashi,naYidlafu,naBethueli 23BethueliakamzaaRebeka;haowananeMilkaakamzalia Nahori,nduguyeIbrahimu

24Nasuriawake,ambayejinalakealiitwaReuma,naye alimzaaTeba,naGahamu,naTahashi,naMaaka

SURAYA23

1NayeSaraalikuwamtuwamiakamianaishirininasaba; hiyondiyomiakayamaishayaSara

2SaraakafahukoKiriath-arba;ndiyoHebroni,katikanchi yaKanaani;nayeIbrahimuakajakumwombolezeaSarana kumlilia

3Ibrahimuakasimamambeleyamaitiwake,akasemana wanawaHethi,akisema,

4Miminimgeninamkaajikwenu;nipenimahalipa kuzikiakwenu,ilinimzikemaitiwanguasinione.

5WanawaHethiwakamjibuIbrahimu,wakamwambia,Je!

6Utusikie,bwanawangu,wewendiwemkuushujaakati yetu;hakunahatammojawetuatakayekuzuiliakaburilake, ilauzikemaitiwako

7Ibrahimuakasimama,akainamambeleyawatuwanchi, mbeleyawanawaHethi.

8Akazungumzanao,akisema,Ikiwanimoyowenu kwambanimzikemaitiwanguatokembeleyangu; nisikilizeni,mkaniombeekwaEfronimwanawaSohari; 9ilianipepangoyaMakpela,aliyonayo,iliyomwishowa shambalake;kwakuwakiasichafedhakilivyothamani yakeatanipamimikuwamilikiyamahalipakuzikiakati yenu

10EfroniakakaakatiyawanawaHethi; 11Sivyo,bwanawangu,unisikie;mbeleyawanawawatu wangunakupawewe;uzikemaitiwako 12Ibrahimuakainamambeleyawatuwanchi.

13AkanenanaEfronimasikionimwawatuwanchi, akisema,Lakinikamaukitaka,unisikilize,nitakupafedha kwaajiliyashamba;ichukuekwangu,naminitamzika maitiwanguhuko

14EfroniakamjibuIbrahimu,akamwambia,Je!

15Bwanawangu,unisikilize;nchiinathamaniyashekeli miannezafedha;nininihiyokatiyamiminawewe?basi uzikewafuwako

16IbrahimuakamsikilizaEfroni;Ibrahimuakampimia EfronizilefedhaalizotajamasikionimwawanawaHethi, shekelimiannezafedha,ambazozinunuliwana mfanyabiashara.

17NashambalaEfroni,lililokuwaMakpela,mbeleya Mamre,lileshamba,napangoiliyokuwandaniyake,na mitiyoteiliyokuwakoshambani,iliyokuwakatikamipaka yotepandezote,ilihakikishwa

18IbrahimukuwamilkiyakembeleyawanawaHethi, mbeleyawotewaingiaokwalangolamjiwake.

19BaadayahayoIbrahimuakamzikaSaramkewekatika pangoyashambalaMakpelambeleyaMamre,ndiyo Hebroni,katikanchiyaKanaani.

20Nalileshamba,napangoiliyomo,vikahakikishiwa IbrahimunawanawaHethikuwamahalipakuzikia

SURAYA24

1Ibrahimualikuwamzee,mwenyemiakamingi,na BWANAalikuwaamembarikiIbrahimukatikamambo yote.

2Ibrahimuakamwambiamtumishiwakemkubwawa nyumbayake,aliyetawalajuuyavyotealivyokuwanavyo, Tafadhali,uwekemkonowakochiniyapajalangu;

3NaminitakuapishakwaBWANA,Munguwambingu,na Munguwanchi,kwambahutamtwaliamwanangumke katikabintizaWakanaani,ninaokaakatiyao;

4lakiniutakwendakatikanchiyangu,nakwajamaazangu, ukamtwaliemwananguIsakamke

5Yulemtumishiakamwambia,Labdayulemwanamke hatakubalikunifuatampakanchihii,je!

6Ibrahimuakamwambia,Angalia,usimrudishemwanangu huko.

7Bwana,Munguwambingu,aliyenitoakatikanyumbaya babayangu,nakatikanchiniliyotokajamaazangu,

aliyesemanami,naaliniapia,akisema,Nitawapauzao wakonchihii;atampelekamalaikawakembeleyako,nawe utamtwaliamwanangumkekutokahuko

8Nahuyomwanamkeasipokubalikufuatananawe, utakuwahurukatikakiapohiki;lakiniusimrudishe mwananguhuko

9Yulemtumishiakawekamkonowakechiniyapajala Abrahamubwanawake,akamwapiakuhusujambohilo.

10Yulemtumishiakatwaangamiakumikatikangamiaza bwanawake,akaendazake;kwakuwamalizotezabwana wakezilikuwamkononimwake;akaondoka,akaenda Mesopotamia,mpakamjiwaNahori

11Nayeakawapigishamagotingamiazakenjeyamji karibunakisimachamajiwakatiwajioni,wakatiambao wanawakewanatokakutekamaji

12Akasema,EeBwana,Munguwabwanawangu Ibrahimu,nakuomba,uniwekeeherileo,ukamfanyiewema bwanawanguIbrahimu

13Tazama,nasimamahapakaribunakisimachamaji;na bintizawatuwamjiniwakatokakutekamaji;

14Naiwemsichananitakayemwambia,Tumamtungi wako,nakuomba,ninywe;nayeatasema,Unywe,nami nitawanyweshanangamiawakopia;nakwahayonitajua yakuwaumemfanyiabwanawanguwema

15Ikawa,kablahajamalizakunena,tazama,Rebeka anatokea,aliyezaliwanaBethueli,mwanawaMilka, mkeweNahori,nduguyeIbrahimu,anamtungibegani mwake.

16Yulemsichanaalikuwamzurisanawakuonekana, bikira,nahakunamwanamumealiyemjua;

17Yulemtumishiakapigambiokumlaki,akasema, Tafadhalininywemajikidogokatikamtungiwako 18Akasema,Unywe,bwanawangu;

19Nayealipokwishakumnywesha,akasema,Nitawatekea ngamiawakopia,hatawatakapokwishakunywa

20Basiakafanyaharaka,akamiminamtungiwakekwenye birika,akapigambiotenakisimanikutekamaji, akawatekeangamiazakewote

21Yulemtuakamshangaaakanyamaza,iliajuekama Bwanaameifanikishasafariyakeaula.

22Ikawangamiawalipokwishakunywa,yulemtuakatwaa peteyadhahabu,uzaniwakeulikuwanusushekeli,na vikukuviwilikwamikonoyake,uzaniwakenishekeli kumizadhahabu;

23Akasema,Weweubintiyanani?Tafadhaliniambie:Je! ikonafasikatikanyumbayababayakoyakulala?

24Akamwambia,MiminibintiyaBethueli,mwanawa Milka,ambayealimzaliaNahori.

25Tenaakamwambia,Tunamajaninamalishoyakutosha, nanafasiyakulala

26Yulemtuakainamakichwa,akamsujudiaBWANA

27Akasema,NaahimidiweBwana,Munguwabwana wanguIbrahimu,ambayehakumwachabwanawangu rehemazakenauaminifuwake;

28Yulemsichanaakakimbia,akawaambiawatuwa nyumbayamamayakemambohayo

29Rebekaalikuwanakaka,jinalakeLabani;Labani akamkimbiliayulemtukisimani

30Ikawa,alipozionapetenabangilikatikamikonoya umbulake,naaliposikiamanenoyaRebekaumbulake, akisema,Yulemtualiniambiahivi;kwambaalikujakwa mtu;natazama,amesimamakaribunangamiakisimani

31Akasema,IngiaweweuliyebarikiwanaBwana;mbona unasimamanje?maananimeitayarishanyumba,nanafasi yangamia

32Yulemtuakaingianyumbani,akawafunguangamia zake,akawapangamiamajaninamalisho,namajiya kunawamiguuyake,namiguuyawatuwaliokuwapamoja naye

33Chakulakiliwekwambeleyakeiliale;lakiniakasema, SitakulampakanitakaposemajambolanguAkasema, Nena

34Akasema,MiminimtumishiwaIbrahimu

35NaBwanaamembarikibwanawangusana;naye amekuwamkuu,nayeamempakondoo,nang'ombe,na fedha,nadhahabu,nawatumwa,nawajakazi,nangamia, napunda

36Saramkewabwanawanguakamzaliabwanawangu mwanamwanamumealipokuwamzee,nayeamempayote aliyonayo

37Bwanawanguakaniapisha,akisema,Usimtwalie mwanangumkekatikabintizaWakanaani,ambaoninakaa katikanchiyao;

38lakiniutakwendanyumbanikwababayangunakwa jamaazangu,ukamtwaliemwanangumke

39Nikamwambiabwanawangu,Labdayulemwanamke hatanifuata.

40Akaniambia,Bwana,ambayeninatembeambelezake, atamtumamalaikawakepamojanawe,nakuifanikishanjia yako;naweutamtwaliamwanangumkekatikajamaazangu nawanyumbayababayangu;

41Ndipoutakuwahurukatikakiapochanguhiki, utakapowafikiliajamaazangu;nawasipokupahatammoja, utakuwahurunakiapochangu

42Naminikajaleokisimani,nikasema,EeBwana,Mungu wabwanawanguIbrahimu,ukiifanikishanjiayangu niiendeayo;

43Tazama,nasimamakaribunakisimachamaji;na itakuwa,bikiraatakapotokakutekamaji,nami nikamwambia,Tafadhalinipemajikidogokatikamtungi wakoninywe;

44Akaniambia,Unywewewe,naminitawatekeangamia wakopia;

45Nakablasijamalizakusemamoyonimwangu,tazama, Rebekaakatokeanamtungibeganimwake;akashuka mpakakisimani,akatekamaji,naminikamwambia, Tafadhalinipemajininywe

46Akafanyaharaka,akatuamtungiwakebegani,akasema, Unywe,nanitawanyweshangamiawakopia;basi nikanywa,akawanyweshanangamiapia.

47Nikamwuliza,nikasema,Weweubintiyanani? Akasema,BintiyaBethueli,mwanawaNahori,ambaye Milkaalimzalia;

48Nikainamakichwachangu,nikamwabuduBwana, nikamhimidiBwana,MunguwabwanawanguIbrahimu, aliyeniongozakatikanjiailiyonyoka,ilinimtwalie mwanawebintiyanduguyabwanawangu

49Basisasaikiwamtamtendeabwanawanguwemana uaminifu,niambieni;ilinigeukekwendamkonowakuume, auwakushoto

50LabaninaBethueliwakajibu,wakasema,Nenohili limetokakwaBwana;

51Tazama,Rebekayukombeleyako,umtwae,uendezako, awemkewamwanawabwanawako,kamaBwana alivyonena

52Ikawa,mtumishiwaIbrahimualiposikiamanenoyao, akamwabuduBwana,akainamahatanchi.

53Yulemtumishiakatoavyombovyafedha,navyombo vyadhahabu,namavazi,akampaRebeka,akawapapia nduguyenamamayakevituvyathamani.

54Wakalanakunywa,yeyenawalewatuwaliokuwa pamojanaye,wakakaausikukucha;wakaamkaasubuhi, nayeakasema,Niruhusuniniendekwabwanawangu

55Nduguyakenamamayakewakasema,Achamsichana akaenasiangalausikukumi;baadayahayoatakwenda.

56Akawaambia,Msinizuie,kwakuwaBwana amefanikishanjiayangu;niperuhusaniendekwabwana wangu.

57Wakasema,Tutamwitamsichananakumwuliza kinywanimwake

58WakamwitaRebeka,wakamwambia,Je!utakwendana mtuhuyu?Akasema,Nitakwenda

59WakampelekaRebekadadayao,nayayawake,na mtumishiwaIbrahimu,nawatuwake.

60WakambarikiRebeka,wakamwambia,Weweudada yetu,uwemamawamaelfuyamaelfu,nawazaowakona wamilikilangolaowanaowachukia.

61Rebekaakaondokanavijakaziwake,wakapanda ngamia,wakamfuatayulemtu;

62IsakaakajakwanjiayakisimachaLahairoi;kwamaana alikaanchiyakusini

63Isakaakatokailikutafakarikondeniwakatiwajioni; akainuamachoyake,akaona,natazama,ngamiawanakuja. 64Rebekaakainuamachoyake,naalipomwonaIsaka, akashukakutokakwenyengamia

65Akamwambiamtumishi,Nimtuganihuyuaendaye shambanikutulaki?Yulemtumishiakasema,Nibwana wangu;basiakatwaautaji,akajifunika

66YulemtumishiakamwambiaIsakamamboyote aliyoyafanya

67IsakaakampelekakatikahemayaSaramamayake, akamtwaaRebeka,akawamkewe;Isakaakafarijiwabaada yakifochamamayake

SURAYA25

1Ibrahimuakaoatenamke,jinalakeakiitwaKetura

2NayeakamzaliaZimrani,naYokshani,naMedani,na Midiani,naIshbaki,naShua

3YokshaniakamzaaSheba,naDedani.Nawanawa DedaniwalikuwaWaashuri,naWaletushi,naWaleumi

4NawanawaMidiani;Efa,naEferi,naHanoki,naAbida, naEldaaHaowotewalikuwawanawaKetura

5IbrahimuakampaIsakavyotealivyokuwanavyo.

6LakiniwanawamasuriaaliokuwanaoIbrahimu, Ibrahimuakawapazawadi,akawaondoakutokakwaIsaka mwanawe,alipokuwaangalihai,waendemasharikimpaka nchiyamashariki

7NahizindizosikuzamiakayamaishayaIbrahimu aliyoishi,miakamianasabininamitano

8Ibrahimuakakataroho,akafakatikauzeemwema,mzee namwenyesikunyingi;naakakusanywakwawatuwake.

9IsakanaIshmaeliwanawewakamzikakatikapangola Makpela,katikashambalaEfronimwanawaSohari,Mhiti, linalokabiliMamre; 10ShambaalilolinunuaIbrahimukwawanawaHethi; hapondipoalipozikwaIbrahimu,naSaramkewe. 11IkawabaadayakufakwakeIbrahimu,Mungu akambarikiIsakamwanawe;Isakaakakaakaribunakisima chaLahairoi.

12HivindivyovizazivyaIshmaeli,mwanawaAbrahamu, ambayeHajiriMmisri,mjakaziwaSara,alimzalia Abrahamu

13NahayandiyomajinayawanawaIshmaeli,kwamajina yao,sawasawanavizazivyao;mzaliwawakwanzawa Ishmaeli,Nebayothi;naKedari,naAdbeeli,naMibsamu; 14naMishma,naDuma,naMasa; 15Hadari,naTema,naYeturi,naNafishi,naKedema; 16HaondiowanawaIshmaeli,nahayandiyomajinayao, kwamijiyao,nangomezao;wakuukuminawawili kulingananamataifayao.

17NahiindiyomiakayamaishayaIshmaeli,miakamia nathelathininasaba;naakakusanywakwawatuwake

18WakakaatokaHavilampakaShuri,mbeleyaMisri,kwa njiayakuelekeaAshuru;nayeakafambeleyanduguzake wote

19NahivindivyovizazivyaIsaka,mwanawaIbrahimu: IbrahimuakamzaaIsaka;

20Isakaalikuwanaumriwamiakaarobainialipomwoa Rebeka,bintiBethueli,Mshami,waPadan-aramu,umbu lakeLabani,Mshami

21IsakaakamwombaBwanakwaajiliyamkewe,kwa maanaalikuwatasa;Bwanaakamwomba,Rebekamkewe akapatamimba

22Watotowakashindanandaniyake;akasema,Ikiwa ndivyo,kwanininikohivi?Nayeakaendakuulizakwa BWANA

23Bwanaakamwambia,Mataifamawiliyakotumboni mwako,nakabilambilizawatuwatafarakanatangu tumbonimwako;nataifamojalitakuwananguvukuliko taifajingine;namkubwaatamtumikiamdogo

24Sikuzakezakuzaazilipotimia,tazama,mapacha walikuwatumbonimwake

25Akatokawakwanzamwekundu,mzimakamavazila manyoya;wakamwitajinalakeEsau.

26Baadayahayonduguyakeakatoka,namkonowake umeshikakisiginochaEsau;najinalakealiitwaYakobo Isakaalikuwanaumriwamiakasitinialipowazaa.

27Wavulanawakakua,naEsauakawamwindajihodari, mtuwanyikani;naYakoboalikuwamtuwakawaida, akiishikatikahema

28IsakaakampendaEsaukwasababualikulamawindo yake,lakiniRebekaakampendaYakobo

29Yakoboakapikachakula,Esauakajakutokashambani amezimia

30EsauakamwambiaYakobo,Tafadhali,unilishehicho chakulachekundu;kwamaananimezimia;kwahiyo akaitwajinalakeEdomu

31Yakoboakasema,Niuzieleohakiyakoyamzaliwawa kwanza

32Esauakasema,Tazama,miminikaribukufa,nahakihii yamzaliwawakwanzaitanifaanini?

33Yakoboakasema,Niapieleo;nayeakamwapia, akamuuzaYakobohakiyakeyamzaliwawakwanza

34YakoboakampaEsaumkatenachakulachadengu; akalanakunywa,kishaakaondoka,akaendazake;hivyo Esauakaidharauhakiyakeyamzaliwawakwanza

SURAYA26

1Kukawananjaakatikanchihiyo,mbalinanjaaileya kwanzailiyokuwasikuzaIbrahimu.Isakaakaendakwa AbimelekimfalmewaWafilistihukoGerari

2Bwanaakamtokea,akamwambia,Usishukekwenda Misri;ukaekatikanchinitakayokuambia;

3Ukaeugeninikatikanchihii,naminitakuwapamoja nawe,nakukubariki;kwakuwanitakupawewenauzao wakonchihizizote,naminitatimizakiaponilichomwapia Ibrahimubabayako;

4Naminitaufanyauzaowakokuwawengikamanyotaza mbinguni,naminitawapauzaowakonchihizizote;na katikauzaowakomataifayoteyaduniayatabarikiwa;

5kwasababuIbrahimualitiisautiyangu,akayashika mausiayangu,naamrizangu,naamrizangu,nasheria zangu

6IsakaakakaaGerari.

7Watuwamahalipalewakamwulizahabarizamkewe; nayeakasema,Huyunidadayangu,kwamaanaaliogopa kusema,Huyunimkewangu;akasema,watuwamahali hapowasijekuniuakwaajiliyaRebeka;kwasababu alikuwanahakiyakuonekana

8Ikawaalipokuwaamekaahukosikunyingi,Abimeleki, mfalmewaWafilisti,akachunguliadirishani,akaona,na tazama,IsakaanachezanaRebekamkewe

9AbimelekiakamwitaIsaka,akasema,Tazama,hakika huyunimkeo,naweulisemaje,Huyunidadayangu?Isaka akamwambia,Kwasababunilisema,nisifekwaajiliyake 10Abimelekiakasema,Nininihiliulilotutenda?mmoja katikawatuangelalanamkeokwaurahisi,nawe ungetuleteahatia

11Abimelekiakawaagizawatuwakewote,akisema,Mtu akimgusamtuhuyuaumkewe,hakikaatauawa

12Isakaakapandambegukatikanchiile,akapatamwaka ulemaramia;

13Yulemtuakawamkuu,akaendeleanakukuahataakawa mkuusana

14Kwakuwaalikuwanamaliyakondoo,namaliya ng’ombe,nawatumishiwengi;naoWafilistiwakamwonea wivu

15Kwamaanavilevisimavyotewalivyochimba watumishiwababayakesikuzaAbrahamubabayake, Wafilistiwalikuwawamevifukianakuvijazaudongo.

16AbimelekiakamwambiaIsaka,Ondokakwetu;kwa maanaweweunanguvuzaidikulikosisi

17Isakaakaondokahuko,akapigahemayakekatikabonde laGerari,akakaahuko.

18Isakaakachimbatenavilevisimavyamaji, walivyovichimbasikuzaIbrahimubabaye;kwamaana Wafilistiwalikuwawamezizuiabaadayakufakwake Ibrahimu;

19WatumwawaIsakawakachimbakatikalilebonde, wakaonahukokisimachamajiyanayobubujika

20WachungajiwaGerariwakagombananawachungajiwa Isaka,wakisema,Majihayaniyetu;kwasababu walishindananaye

21Wakachimbakisimakingine,wakakipiganianachopia; akakiitajinalakeSitna.

22Kishaakaondokahuko,akachimbakisimakingine;na kwaajiliyahayohawakupigana;akakiitajinalake Rehobothi;akasema,MaanasasaBwanaametufanyia nafasi,nasitutazidikatikanchi

23KishaakapandakutokahukompakaBeer-sheba 24Bwanaakamtokeausikuuleule,akasema,Mimini MunguwaIbrahimubabayako,usiogope,kwamaana miminipamojanawe,naminitakubariki,nakuzidisha uzaowakokwaajiliyaIbrahimumtumishiwangu 25Akajengamadhabahuhuko,akaliitiajinalaBwana, akapigahemayakehuko;

26NdipoAbimelekiakamwendeakutokaGerari,na Ahuzathimmojawarafikizake,naFikoli,jemadariwa jeshilake.

27Isakaakawaambia,Mbonammenijia,nanyi mnanichukianakunifukuzakwenu?

28Wakasema,TulionahakikayakuwaBwanayupamoja nawe;

29iliusitutendeenenololote,kwavilesisihatukukugusa, nakamaviletulivyokutendeamema,nakukuachauende zakokwaamani;

30Akawafanyiakaramu,naowakalanakunywa

31Wakaamkaasubuhinamapema,wakaapianawaokwa wao;Isakaakawaachawaendezao,wakaendazaokwa amani

32Ikawasikuileile,watumwawaIsakawakaja,wakampa habarizakilekisimawalichokichimba,wakamwambia, Tumeonamaji

33AkauitaSheba;kwahiyojinalamjihuoniBeer-sheba hataleo

34Esaualikuwanaumriwamiakaarobainialipomwoa YudithibintiBeeri,Mhiti,naBasemathibintiEloni,Mhiti;

35HaowalikuwanahuzunimioyonimwaIsakanaRebeka SURAYA27

1IkawaIsakaalipokuwamzee,namachoyake yamepofuka,asiwezekuona,akamwitaEsaumwanawe mkubwa,akamwambia,Mwanangu;akamwambia,Tazama, mimihapa

2Akasema,Tazama,miminimzee,sijuisikuyakufa kwangu;

3Basisasa,nakuomba,chukuasilahazako,podolakona upindewako,ukaendeuwandani,ukaniwiemawindo; 4ukanifanyiechakulakitamu,nipendacho,unileteenile;ili nafsiyanguikubarikikablasijafa.

5RebekaakasikiaIsakaaliposemanaEsaumwanawe Esauakaendaporinikuwindamawindonakuleta

6RebekaakamwambiaYakobomwanawe,akasema, Tazama,nilimsikiababayakoakisemanaEsau,ndugu yako,akisema,

7Nileteemawindo,ukanifanyiechakulakitamu,nile,na kukubarikimbelezaBwanakablayakufakwangu

8Basisasa,mwanangu,sikilizasautiyangukama ninavyokuamuru.

9Enendasasakundini,ukanileteewana-mbuziwawili wazuri;naminitawafanyiababayakochakulakitamu, kamaapendavyo;

10naweumleteebabayakoale,nakwambaakubariki kablayakufakwake

11YakoboakamwambiaRebekamamayake,Tazama, Esaunduguyangunimtumwenyemanyoya,namimini mtulaini;

12Labdababayanguatanipapasa,naminitaonekana kwakekamamdanganyifu;naminitaletalaanajuuyangu, walasibaraka

13Mamayakeakamwambia,Laanayakonaiwejuuyangu, mwanangu;

14Basiakaenda,akavichukua,akamleteamamayake;

15RebekaakatwaamavazimazuriyaEsaumwanawe mkubwa,aliyokuwanayonyumbani,akamvikaYakobo mwanawemdogo;

16Kishaakawekangozizawana-mbuzimikononimwake nakwenyelainiyashingoyake

17KishaakampaYakobomwanawekilenyamakitamuna mkatealiotayarisha.

18Akamwendeababayake,akasema,Babayangu;wewe ninanimwanangu?

19Yakoboakamwambiababaye,MiminiEsau,mzaliwa wakowakwanza;nimefanyakamaulivyoniamuru;inuka, nakuomba,keti,ulemawindoyangu,ilirohoyakoinibariki

20Isakaakamwambiamwanawe,Imekuwajewewe kuipataupesinamnahii,mwanangu?Akasema,Kwa sababuBwana,Munguwako,aliniletea

21IsakaakamwambiaYakobo,Njookaribu,tafadhali, nikupapase,mwanangu,kwambawewendiwemwanangu Esauhasa,ausivyo

22YakoboakamkaribiaIsakababaye;akampapasa, akasema,SautihiyonisautiyaYakobo,lakinimikononi mikonoyaEsau

23Walahakumtambuakwasababumikonoyakeilikuwa namanyoyakamamikonoyaEsaunduguyake;basi akambariki

24Akasema,Je!wewendiwemwananguhasaEsau? Akasema,Ndimi

25Akasema,Nileteekaribunaminitakulamawindoya mwanangu,ilirohoyanguikubariki.Akamletea,naye akala,akamleteadivai,nayeakanywa

26Isakababayakeakamwambia,Njookaribusasaunibusu, mwanangu.

27Akakaribia,akambusu,akasikiaharufuyamavaziyake, akambariki,akasema,Tazama,harufuyamwananguni kamaharufuyashambaambaloBwanaamebariki; 28KwahiyoMunguakupebaadhiyaumandewa mbinguni,namanonoyanchi,nawingiwanafakanadivai; 29Watunawakutumikie,namataifawakusujudie;uwe bwanawanduguzako,nawanawamamayako wakusujudie;naalaaniwekilaakulaaniye,naakubarikie yeyeakubarikiye

30IkawaIsakaalipokwishakumbarikiYakobo,naYakobo alipokuwahajatokambeleyaIsakababayake,Esaundugu yakeakaingiakutokakuwindakwake.

31Nayepiaalikuwaametengenezachakulakitamu, akamleteababayake,akamwambiababayake,Babayangu naaondoke,alemawindoyamwanawe,ilirohoyako ibarikimimi

32Isakababayakeakamwambia,Weweninani?Akasema, Miminimwanao,mzaliwawakowakwanzaEsau

33Isakaakatetemekasana,akasema,Ninani?Yukowapi yeyealiyeshikamawindonakuniletea,naminikalakabla hujajawewenakumbariki?ndio,nayeatabarikiwa

34Esaualiposikiamanenoyababayake,akaliakwakilio kikuuchauchungusana,akamwambiababayake, Unibarikimimi,hatamimi,Eebabayangu

35Akasema,Nduguyakoalikujakwahila,akachukua barakayako.

36Akasema,Je!maanaamenidhulumumarahizimbili;na tazama,sasaamechukuabarakayanguAkasema, Hukuniwekeabaraka?

37Isakaakajibu,akamwambiaEsau,Tazama,nimemfanya kuwabwanawako,nanduguzakewotenimempakuwa watumwawake;nanimemtegemezakwanafakanadivai; basinikufanyieninimwanangu?

38Esauakamwambiababaye,Je,unabarakamojatu, babangu?unibarikimimi,namimipia,Eebabayangu Esauakainuasautiyake,akalia

39Isakababayakeakajibu,akamwambia,Tazama,makao yakoyatakuwamanonoyanchi,nayaumandewa mbingunikutokajuu;

40Nakwaupangawakoutaishi,naweutamtumikiandugu yako;naitakuwautakapokuwanamamlaka,utaivunjanira yakeitokeshingonimwako

41EsauakamchukiaYakobokwasababuyabaraka ambayobabayakealimbarikinayoEsauakasemamoyoni mwake,Sikuzamaombolezokwaajiliyababayangu zimekaribia;ndiponitamwuaYakobonduguyangu.

42RebekaakaambiwamanenohayoyaEsaumwanawe mkubwa,nayeakatumakumwitaYakobomwanawe mdogo,akamwambia,Tazama,Esau,nduguyako, anajifarijikwahabarizako,akikusudiakukuua

43Basisasa,mwanangu,sikilizasautiyangu;basi,ondoka, ukimbiliekwaLabani,nduguyangu,hukoHarani;

44ukaenayesikuchache,hataghadhabuyanduguyako itakapopita;

45mpakahasirayanduguyakoikugeukiembali,na akasahauuliyomtenda;ndiponitatumawatunikuleteehuko;

46RebekaakamwambiaIsaka,Nimechoshwanamaisha yangukwaajiliyabintizaHethi;ikiwaYakoboakitwaa mkekatikabintizaHethi,kamahaowaliowabintizanchi hii,maishayanguyatanifaanini?

SURAYA28

1IsakaakamwitaYakobo,akambariki,akamwagiza, akamwambia,UsitwaemkekatikabintizaKanaani

2Ondoka,uendePadan-aramu,nyumbanikwaBethueli babayamamayako;ukajitwaliemkehukokatikabintiza Labani,nduguyamamayako

3NaMunguMwenyeziakubariki,nakukufanyauzae,na kukuongeza,iliuwekundilamataifa; 4naakupebarakayaIbrahimu,wewenauzaowako pamojanawe;upatekuirithinchiunayokaaugenini, ambayoMungualimpaIbrahimu.

5IsakaakamfukuzaYakobo,nayeakaendaPadan-aramu kwaLabani,mwanawaBethueli,Mwaramu,nduguye Rebeka,mamayaoYakobonaEsau

6EsaualipoonayakuwaIsakaamembarikiYakobona kumpelekaPadan-aramuiliajitwaliehukomke;na kwambaalipokuwaakimbariki,alimwagiza,akisema, UsitwaemkekatikabintizaKanaani;

7nakwambaYakoboalimtiibabayakenamamayake, akaendaPadan-aramu;

8EsauakaonayakuwabintizaKanaanihawakumpendeza Isakababaye;

9NdipoEsauakaendakwaIshmaeli,akamtwaaMahalathi bintiIshmaeli,mwanawaIbrahimu,umbulakeNebayothi, kwawakezakealiokuwanao.

10YakoboakatokaBeer-sheba,akaendaHarani 11Akafikamahalifulani,akakaahukokwasababujua lilikuwalimetua;akatwaabaadhiyamaweyamahalipale, akayawekachiniyamitoyake,akalalamahalipale

12Akaotandoto,natazama,ngaziimesimamishwajuuya nchi,nanchayakeyafikambinguni;natazama,malaika waMunguwakipandanakushukajuuyake

13Natazama,Bwanaamesimamajuuyake,akasema, MiminiBwana,MunguwaIbrahimu,babayako,na MunguwaIsaka;

14Nauzaowakoutakuwakamamavumbiyanchi,nawe utaeneaupandewamagharibi,namashariki,nakaskazini, nakusini;nakatikawewenakatikauzaowakojamaazote zaduniazitabarikiwa.

15Natazama,miminipopamojanawe,nitakulindakila uendako,nakukuletatenampakanchihii;kwamaana sitakuacha,hatanitakapokufanyiahayoniliyokuambia.

16Yakoboakaamkakatikausingiziwake,akasema, HakikaBwanayupomahalihapa;nasikujua

17Akaogopa,akasema,Mahalihapapanatishakamanini! hiisinyingineilaninyumbayaMungu,nahilindilolango lambinguni

18Yakoboakaamkaasubuhinamapema,akalitwaalile jiwealiloliwekajuuyanguzo,akalisimamishaliwenguzo, akatiamafutajuuyake

19akapaitamahalipaleBetheli,lakinijinalamjihuohapo kwanzauliitwaLuzi

20Yakoboakawekanadhiri,akisema,Munguakiwa pamojanami,akinilindakatikanjianiiendeayo,nakunipa chakulanile,namavaziyakuvaa;

21hatanirudinyumbanikwababayangukwaamani; ndipoBWANAatakuwaMunguwangu;

22Najiwehilinililolisimamishakuwanguzolitakuwa nyumbayaMungu;nakatikakilautakalonipahakika nitakupawewesehemuyakumi.

SURAYA29

1Yakoboakaendeleanasafariyake,akafikanchiyawatu wamashariki

2Akatazama,natazama,kisimakondeni,natazama, makundimatatuyakondooyamelalakaribunacho;kwa maanakatikakisimakilewalinyweshamakundi;na palikuwanajiwekubwajuuyakinywachakilekisima

3Ndipomakundiyoteyalikusanyikahuko,nao wakaviringishajiwekutokakinywanimwakisima, wakawanyweshakondoo,nakulirudishajiwejuuya kinywachakisimamahalipake

4Yakoboakawaambia,Nduguzangu,mmetokawapi? Wakasema,SisiniwaHarani

5Nayeakawaambia,Je!mnamjuaLabanimwanawa Nahori?Wakasema,Sisitunamjua.

6Akawaambia,Je!Wakasema,Yukosalama,natazama, Raheli,bintiyake,anakujanakondoo

7Akasema,Tazama,badonimchanasana,walasiwakati wakukusanyawanyama;wanyweshenikondoo,mwende mkawalishe

8Wakasema,Hatuwezi,hatamakundiyoteyakusanyike, nakuliviringishajiwekutokakinywanimwakisima;kisha tunawanyweshakondoo

9Alipokuwabadoanasemanao,Raheliakajanakondoo wababayake,maanaaliwachunga.

10Ikawa,YakoboalipomwonaRaheli,bintiLabani,ndugu yamamayake,nakondoowaLabani,nduguyamama yake,Yakoboakakaribia,akalivingirishalilejiwekutoka kinywanimwakisima,akawanyweshakundilaLabani, nduguyamamayake

11YakoboakambusuRaheli,akapazasautiyake,akalia

12YakoboakamwambiaRaheliyakuwayeyeninduguya babaye,nayakuwayeyenimwanawaRebeka;

13Ikawa,LabanialiposikiahabarizaYakobo,mwanawa dadayake,akapigambiokumlaki,akamkumbatia, akambusu,akamletanyumbanikwake.Nayeakamwambia Labanimambohayoyote

14Labaniakamwambia,Hakikaweweumfupawanguna nyamayangu.Akakaanayemudawamwezimmoja.

15LabaniakamwambiaYakobo,Kwakuwaweweni nduguyangu,je!niambie,mshaharawakoutakuwanini?

16Labanialikuwanabintiwawili:jinalamkubwaniLea, najinalamdogoniRaheli

17Leaalikuwanamacholaini;lakiniRahelialikuwa mzurinamzuriwaumbo.

18YakoboakampendaRaheli;akasema,nitakutumikia miakasabakwaajiliyaRaheli,bintiyakomdogo

19Labaniakasema,Niafadhalinikupewewekuliko kumpamwanamumemwingine;

20YakoboakatumikiamiakasabakwaajiliyaRaheli;na zilionekanakwakekuwasikuchachetu,kwaajiliya upendoaliokuwanaokwake

21YakoboakamwambiaLabani,Nipemkewangu,maana sikuzanguzimetimia,niingiekwake.

22Labaniakawakusanyawatuwotewamahalihapo, akafanyakaramu

23IkawajioniakamtwaaLea,bintiyake,akamletakwake; nayeakaingiakwake

24LabaniakampaLeabintiyakeZilpamjakaziwakeawe mjakaziwake.

25Ikawa,asubuhi,tazama,niLea;akamwambiaLabani, Nininihiliulilonitenda?Je!sikukutumikiakwaajiliya Raheli?mbonabasiumenidanganya?

26Labaniakasema,Haipasikufanyahivyokatikanchiyetu, kuozamdogokablayamzaliwawakwanza

27Timizajumahili,nasitutakupahuyunayekwautumishi utakaonitumikiamiakaminginesaba

28Yakoboakafanyahivyo,akatimizajumalake,naye akampaRahelibintiyakeawemkewe

29LabaniakampaRaheli,bintiyake,Bilha,mjakaziwake, awemjakaziwake

30AkaingiakwaRahelinaye,akampendaRahelikuliko Lea,akatumikiapamojanayemiakasabamingine

31BwanaalipoonayakuwaLeaanachukiwa,akafungua tumbolake,lakiniRahelialikuwatasa

32Leaakapatamimba,akazaamtotomwanamume, akamwitajinalakeReubeni,kwamaanaalisema,Hakika Bwanaameyaonamatesoyangu;sasakwahiyomume wanguatanipenda

33Akapatamimbatena,akazaamwana;akasema,Kwa sababuBwanaamesikiayakuwanachukiwa,kwahiyo amenipanahuyumwana;akamwitajinalakeSimeoni

34Akapatamimbatena,akazaamwana;akasema,Sasa wakatihuumumewanguataambatananami,kwasababu nimemzaliawanawatatu;kwahiyoakamwitajinalake Lawi.

35Akapatamimbatena,akazaamwana,akasema,Sasa nitamsifuBwana;kwahiyoakamwitajinalakeYuda;na kuzaakushoto

SURAYA30

1RahelialipoonayakuwahakumzaliaYakobowatoto, Raheliakamwoneadadayakewivu;akamwambiaYakobo, Nipewatoto,lasivyonitakufa.

2HasirayaYakoboikawakajuuyaRaheli,akasema,Je! miminibadalayaMungu,aliyekuzuiliauzaowatumbo?

3Akasema,Tazama,mjakaziwangu,Bilha,uingiekwake; nayeatazaamagotinipangu,ilinaminipatewatotokwake

4BasiakampaBilhamjakaziwakeawemkewake,naye Yakoboakaingiakwake.

5Bilhaakapatamimba,akamzaliaYakobomwana

6Raheliakasema,Munguamenihukumu,tenaamesikia sautiyangu,akanipamwana;kwahiyoakamwitajinalake Dani

7Bilha,mjakaziwaRaheli,akapatamimbatena, akamzaliaYakobomwanawapili.

8Raheliakasema,Kwamashindanomakuunimeshindana nanduguyangu,naminimemshinda;akamwitajinalake Naftali.

9Leaalipoonayakuwaameachakuzaa,akamtwaaZilpa mjakaziwake,akampaYakoboawemkewe

10Zilpa,mjakaziwaLea,akamzaliaYakobomwana. 11Leaakasema,KikosikinakujaAkamwitajinalakeGadi 12Zilpa,mjakaziwaLea,akamzaliaYakobomwanawa pili.

13Leaakasema,Heriyangu,kwamaanabintiwataniita mbarikiwa;akamwitajinalakeAsheri

14Reubeniakaendasikuzamavunoyangano,akaona tungujakondeni,akamleteaLeamamayeRaheli akamwambiaLea,Tafadhali,nipetungujazamwanao 15Nayeakamwambia,Je!Je!ungependakuchukua tungujazamwanangupia?Raheliakasema,Kwahiyo atalalanaweusikuhuukwaajiliyatungujazamwanao 16Yakoboakatokashambanijioni,Leaakatokakwenda kumlaki,akasema,Nilazimauingiekwangu;maana nimekuajirikwatungujazamwananguNayeakalalanaye usikuule.

17MunguakamsikiaLea,nayeakapatamimba,akamzalia Yakobomwanawatano.

18Leaakasema,Munguamenipaujirawangu,kwasababu nimempamumewangumjakaziwangu;akamwitajinalake Isakari

19Leaakapatamimbatena,akamzaliaYakobomwanawa sita

20Leaakasema,Munguamenipamaharinjema;sasa mumewanguatakaanami,kwasababunimemzaliawana sita;akamwitajinalakeZabuloni

21Baadayeakazaabinti,akamwitajinalakeDina.

22MunguakamkumbukaRaheli,Munguakamsikiliza, akafunguatumbolake

23Akapatamimba,akazaamwana;akasema,Mungu ameondoaaibuyangu;

24AkamwitajinalakeYusufu;akasema,Bwana aniongezeemwanamwingine.

25IkawaRahelialipomzaaYusufu,Yakoboakamwambia Labani,Niperuhusaniendezangu,nahatanchiyangu.

26Unipewakezangunawatotowangu,ambao nimekutumikiakwaajiliyao,niendezangu;

27Labaniakamwambia,Ikiwanimepatakibalimachoni pako,ngoja,maananimeonayakuwaBwanaamenibariki kwaajiliyako

28Akasema,Niwekeemshaharawako,naminitakupa

29Akamwambia,Wewewajuajinsinilivyokutumikia,na jinsiwanyamawakowalivyokuwapamojanami

30Kwamaanavilikuwavichacheulivyokuwanavyokabla sijaja,nasasavimeongezekanakuwavingi;naBwana amekubarikiwewetangunijapo;nasasanitaitunzalini nyumbayangupia?

31Akasema,Nikupenini?Yakoboakasema,usinipekitu; 32Leonitapitakatikatiyakundilakolote,nikiondoahuko kilamnyamaaliyenamabakanamabaka,nakilakondoo katiyakondoo,namabakamabakanamabakabakakatika mbuzi;naowatakuwaujirawangu

33Ndivyohakiyanguitakavyonijiakatikasikuzijazo, itakapokujakwaajiliyaujirawangumbeleyausowako; kilaasiyenamadoadoanamabakamabakakatikambuzi,na asiyenaranginyeusikatikakondoo,atakayehesabiwa kuwaameibwapamojanami

34Labaniakasema,Tazama,natamaniiwekamanenolako

35Sikuhiyoakawatoambuziwaumewenyemiliana mabakamabaka,nambuziwakewotewaliokuwana mabakabakanamabakamabaka,nakilaaliyekuwana nyeupendaniyake,nakondoowotewakahawia,akawatia mkononimwawanawe

36AkawekasafariyasikutatukatiyakenaYakobo,naye YakoboakachungamifugoyaLabaniiliyobaki.

37Yakoboakatwaavijitivyamilumbilimibichi,na mwarobaini,namikoko;nakuchubuamichirizinyeupe ndaniyake,nakuifanyailenyeupeionekanekatikahizo fimbo

38Kishaakaziwekazilefimboalizozitoboakwenye miferejiyamajikatikavyombovyakunyweamaji,hapo kundililipokujakunywamaji,iliwachukuemimbawakija kunywa

39Nahaokondoowakachukuamimbambeleyazilefito, wakazaawanyamawenyemistari,namabakamabaka,na mabakamabaka

40Yakoboakawatengawana-kondoo,akazielekezanyuso zamakundikuelekeawalewenyemilia,nawoteweusi katikakundilaLabani;akawekamifugoyakepekeyake, walahakuiwekakwamifugoyaLabani

41Ikawakilamifugoyenyenguvuilipochukuamimba, Yakoboaliziwekazilefitokwenyemiferejiyamajimbele yamachoyamifugo,iliwachukuemimbakatiyazile fimbo

42Lakinimifugoilipokuwadhaifuhakuiwekandani;basi iliyokuwadhaifuikawayaLabani,naileyenyenguvu ikawayaYakobo

43Mtuhuyoakazidisana,akawanawanyamawengi,na wajakazi,nawatumwa,nangamia,napunda

SURAYA31

1YakoboakasikiamanenoyawanawaLabani,wakisema, Yakoboamechukuamaliyababayetu;nakwakile kilichokuwachababayetuamepatautukufuhuuwote.

2YakoboakautazamausowaLabani,natazama,haukuwa kwakekamazamani

3BwanaakamwambiaYakobo,Rudihatanchiyababa zako,nakwajamaazako;naminitakuwapamojanawe

4YakoboakatumawatukuwaitaRahelinaLeawaje shambanikwenyekundilake

5akawaambia,Nauonausowababayenu,yakuwasi kwangukamahapoawali;lakiniMunguwababayangu amekuwapamojanami

6Nanyimnajuakwambanimemtumikiababayenukwa nguvuzanguzote.

7Nababayenuamenidanganya,akabadilimshahara wangumarakumi;lakiniMunguhakumruhusukunidhuru 8Ikiwaalisemahivi,Wenyemadoadoawatakuwa mshaharawako;ndipowanyamawotewakazaawenye mabaka-madoa;nakamaalisemahivi,Wenyemilia watakuwaujirawako;kishawakazaamifugoyoteyenye milia

9HivyondivyoMungualivyowachukuawanyamawababa yenunakunipamimi.

10Ikawa,wakatiwalewanyamawalipochukuamimba, niliinuamachoyangunikaonakatikandoto,natazama, kondoowaumewaliowapandawanyamawalikuwanamilia, namabakamabaka,namabakamabaka

11MalaikawaMunguakaniambiakatikandoto,akisema, Yakobo,naminikasema,Mimihapa.

12Akasema,Inuasasamachoyako,utazame,kondoo dumewotewapandaowanyamawanamilia,na mabakamabaka,namabakamabaka;

13MiminiMunguwaBetheli,hapoulipoitiamafuta nguzo,naweuliponiwekeanadhiri;

14RahelinaLeawakajibu,wakamwambia,Je!badotuna sehemuauurithikatikanyumbayababayetu?

15Je!sisihatuhesabiwakuwawagenikwake?maana ametuuzanaamekulafedhazetu.

16MaanamaliyoteambayoMunguamemnyang’anya babayetuniyetunayawatotowetu;

17Yakoboakaondoka,akawapandishawanawenawakeze juuyangamia;

18Akachukuang’ombewakewote,namaliyakeyote aliyokuwaameipata,namifugoaliyoipatahukoPadanaramu,iliaendekwaIsakababayekatikanchiyaKanaani

19Labaniakaendakuwakatamanyoyakondoozake,na Raheliakaibasanamuzababayake

20YakoboakamwibiaLabani,Mshami,bilakufahamu, kwakuwahakumwambiayakwambaanakimbia

21Basiakakimbiapamojanayotealiyokuwanayo; akaondoka,akavukamto,akaelekezausowakekuelekea mlimawaGileadi

22LabaniakaambiwasikuyatatuyakwambaYakobo amekimbia

23Akawachukuanduguzakepamojanaye,akamfuatia mwendowasikusaba;naowakampatakatikamlimawa Gileadi

24MunguakamjiaLabani,Mshami,katikandotoyausiku, akamwambia,Jihadhari,usisemenaYakobonenojemaau baya

25LabaniakamfikiaYakoboBasiYakoboalikuwa amepigahemayakemlimani,Labaninanduguzake wakapangakatikamlimawaGileadi

26LabaniakamwambiaYakobo,Je!

27Mbonaumekimbiakwasirinakuniibia;na hukuniambia,ningewezakukupelekakwafuraha,nakwa nyimbo,nakwamatari,nakwakinubi?

28Nahukuniruhusunibusuwanangunabintizangu?sasa umefanyaupumbavukwakufanyahivyo

29Nikatikauwezowamkonowangukuwadhuru;lakini Munguwababayakoaliniambiajanausiku,akisema, Jihadhari,usisemenaYakobonenojemaaubaya

30Nasasa,ingawaungependakuondoka,kwasababu ulitamanisananyumbayababayako,lakinikwanini umeibamiunguyangu?

31Yakoboakajibu,akamwambiaLabani,Kwasababu naliogopa,kwamaananilisema,Labdaungeninyang'anya bintizako

32Mtuyeyoteutakayemwonakuwanayemiunguyako, asiishi;KwamaanaYakobohakujuayakuwaRaheli alikuwaameziiba

33LabaniakaingiandaniyahemayaYakobo,nahemaya Lea,nahemayawalevijakaziwawili;lakinihakuwapata KishaakatokakatikahemayaLea,akaingiandaniyahema yaRaheli.

34BasiRahelialikuwaamezitwaazilesanamuna kuziwekandaniyasandayangamianakuketijuuyake Labaniakatafuta-tafutakatikahemayote,lakinihakuzipata.

35Akamwambiababaye,Bwanawanguasichukiekwa kuwasiwezikuinukambeleyako;kwanidesturiya wanawakeikojuuyangu.Akatafuta,lakinihakupata sanamuhizo

36Yakoboakakasirika,akagombananaLabani;Yakobo akajibu,akamwambiaLabani,Nininihatiayangu?dhambi yangunininihataumenifuatakwaukalihivi?

37Kwakuwaumevipelelezavituvyanguvyote,umepata ninikatikavyombovyakovyotevyanyumbani?Iweke hapambeleyanduguzangunanduguzako,wapate kuhukumukatiyetusisisote

38Miakahiiishirininimekuwapamojanawe;kondoo wakonambuziwakohawakutupawatotowao,walasijala kondoodumewakundilako

39Kilekilichoraruliwanamnyamasikukuletea;Nilibeba hasarayake;mkononimwanguumeidai,ikiwaimeibiwa mchana,auikiwaimeibiwausiku

40Ndivyonilivyokuwa;mchanaukameulinila,nabaridi usiku;nausingiziwanguukanitokamachonipangu

41Ndivyonimekuwakatikanyumbayakomiakaishirini; Nilikutumikiamiakakuminaminnekwabintizakowawili, namiakasitakwaajiliyawanyamawakowamifugo;nawe umebadilimshaharawangumarakumi

42KamaMunguwababayangu,MunguwaIbrahimu,na kichochaIsaka,angalikuwapamojanami,hakika ungalinifukuzamikonomitupuMunguameyaonamateso yangunataabuyamikonoyangu,akakukemeajanausiku

43Labaniakajibu,akamwambiaYakobo,Bintihawani bintizangu,nawatotohawaniwatotowangu,nawanyama hawaniwanyamawangu,nayoteunayoyaonaniyangu; 44Basisasa,natufanyeagano,miminawewe;naiwe shahidibainayangunawewe.

45Yakoboakatwaajiwe,akalisimamishakamanguzo

46Yakoboakawaambianduguzake,Kusanyenimawe; wakatwaamawe,wakafanyachungu,wakalahukojuuya lundolile

47LabaniakakiitaYegarsahadutha,lakiniYakoboakakiita Galedi.

48Labaniakasema,Lundohilinishahidikatiyamimina weweleoKwahiyojinalakelikaitwaGaledi; 49naMispa;maanaalisema,Bwananaawemachokatiya miminawewe,tusipokuwaposisikwasisi

50Ukiwatesabintizangu,auukitwaawakewenginezaidi yabintizangu,hakunamtupamojanasi;tazama,Munguni shahidikatiyangunawewe

51LabaniakamwambiaYakobo,Tazama,chunguhii,na tazama,nguzohiiniliyoiwekakatiyangunawewe;

52Lundohililiweshahidi,nanguzohiiiweshahidi,ya kwambasitavukalundohilikujakwako,nawewe hutavukalundohilinanguzohiikujakwangukwa kunidhuru

53MunguwaIbrahimu,naMunguwaNahori,Munguwa babayao,naahukumukatiyetuYakoboakaapakwakicho chababayakeIsaka

54Yakoboakatoadhabihumlimani,akawaitanduguzake walechakula;

55Labaniakaamkaasubuhinamapema,akawabusu wanawenabintizake,nakuwabariki;

SURAYA32

1Yakoboakashikanjiayake,namalaikawaMungu wakakutananaye

2Yakoboalipowaonaakasema,HilinijeshilaMungu. AkapaitamahalipaleMahanaimu

3YakoboakatumawajumbembeleyakekwaEsaundugu yakempakanchiyaSeiri,nchiyaEdomu.

4Akawaamuru,akisema,MwambienibwanawanguEsau; Yakobomtumishiwakoasemahivi,NimekaakwaLabani, nikikaahukohatasasa;

5Tenaninang’ombe,napunda,nakondoo,nawatumwa, nawajakazi;

6WalewajumbewakarudikwaYakobo,wakasema, TulifikakwanduguyakoEsau,nayeanakujakulakiwewe, nawatumiannepamojanaye

7Yakoboakaogopasananakufadhaika,akawagawanya watuwaliokuwapamojanaye,nakondoo,nang'ombe,na ngamia,kuwavikosiviwili;

8Akasema,Esauakifikakatikakundimojanakulipiga, kundilapililililosalialitaponyoka

9Yakoboakasema,EeMunguwababayanguIbrahimu, naMunguwababayanguIsaka,Bwana,uliyeniambia, Rudihatanchiyako,nakwajamaazako,nami nitakutendeamema;

10sistahilihatakidogorehemazote,nakweliyote uliyomtendeamtumishiwako;maananalivukamtohuuwa Yordanikwafimboyangu;nasasanimekuwabendimbili

11Uniokoe,tafadhali,namkonowanduguyangu,kutoka mkonowaEsau,kwamaananinamwogopa,asijeakanipiga miminamamapamojanawatoto.

12Naweulisema,Hakikanitakutendeamema,nauzao wakokuwakamamchangawabahari,usioweza kuhesabikakwawingi.

13Akakaahukousikuuleule;akatwaakatikakile kilichompataEsau,nduguye,zawadi;

14beberumiambili,nambuziwaumeishirini,nakondoo miambili,nakondoowaumeishirini; 15ngamiawanyonyeshaothelathinipamojanawanawao, ng'ombearobaini,nang'ombekumi,napundawake ishirini,napundakumi.

16Akavitiamkononimwawatumishiwake,kilakundi pekeyake;akawaambiawatumishiwake,Pitenimbele yangu,mkawekenafasikatiyakundinakundi.

17Akamwamuruwakwanza,akisema,Esau,nduguyangu, atakapokutananawe,nakukuuliza,akisema,Weweuwa nani?naunakwendawapi?nahayaniyananimbeleyako?

18naweutasema,NizamtumishiwakoYakobo;nizawadi iliyotumwakwabwanawanguEsau,natazama,nayeyuko nyumayetu

19Akamwamuruhiviwapili,nawatatu,nawote waliofuatamakundi,akisema,MtamwambiaEsauhivi, mtakapomwona

20Tenasemeni,Tazama,mtumishiwakoYakoboyuko nyumayetu.Kwamaanaalisema,Nitamtulizakwazawadi inayotanguliambeleyangu,kishanitauonausowake;labda atanikubali

21Basiilezawadiikavukambeleyake,nayeakalalausiku ulekaramuni

22Akaondokausikuule,akawatwaawakezakewawili,na vijakaziwakewawili,nawanawekuminammoja,akavuka kivukochaYaboki

23Akawachukua,akawavushakijito,akavushaalichokuwa nacho.

24Yakoboakabakipekeyake;namtummojaakashindana mwelekanayehatakulipopambazuka

25Nayealipoonayakuwahamshindi,akamgusauvungu wapajalake;nauvunguwapajalaYakoboukalegea alipokuwaakishindananaye

26Akasema,Niacheniende,maanakumepambazuka. Akasema,Sitakuachauendezako,usiponibariki

27Akamwambia,Jinalakoninani?Akasema,Yakobo

28Akasema,JinalakohutaitwatenaYakobo,baliIsraeli; 29Yakoboakamwuliza,akasema,Tafadhaliniambiejina lakoAkasema,Mbonaunaniulizajinalangu?Naye akambarikihuko.

30Yakoboakapaitamahalipale,Penieli;maana nimemwonaMunguusokwauso,nanafsiyanguimeokoka

31HataalipokuwaakipitaPenueli,jualilimzukia,naye akadumaajuuyapajalake

32KwahiyowanawaIsraelihawalimshipauliokatika uvunguwapaja,hataleo;

SURAYA33

1Yakoboakainuamachoyake,akaona,natazama,Esau anakujanawatumiannepamojanayeKishaakawagawia Lea,naRaheli,nawalevijakaziwawili.

2Akawawekavijakazinawatotowaombele,naLeana wanawenyuma,naRahelinaYusufunyuma

3Nayeakawatangulia,akainamampakanchimarasaba, hataakamkaribianduguyake

4Esauakakimbiakumlaki,akamkumbatia,akamwangukia shingoni,akambusu;naowakalia

5Akainuamachoyake,akawaonawanawakenawatoto; akasema,Niakinananihaowaliopamojanawe?Akasema, niwatotoambaoMunguamempamtumishiwakokwa neema

6Ndipowalevijakaziwakakaribia,waonawatotowao, wakainama.

7Leanayepamojanawanawewakakaribia,wakainama; kishaYusufunaRaheliwakakaribia,wakainama.

8Akasema,Unamaanaganikwakundihililote nililokutananalo?Akasema,Hayaniilinipatekibali machonipabwanawangu

9Esauakasema,Ninayokutosha,nduguyangu;tunza ulichonachowewemwenyewe

10Yakoboakasema,La,nakuomba,ikiwasasanimepata kibalimachonipako,basi,upokeezawadiyangumkononi mwangu;

11Pokea,nakuomba,barakayanguinayoletwakwako; kwasababuMunguamenitendeakwaneema,nakwakuwa ninavyovyakutoshaAkamsihi,akaipokea

12Akasema,Twendezetu,twende,naminitatangulia mbeleyako

13Akamwambia,Bwanawanguanajuayakuwawatotoni wachanga,nakondoonang’ombewachangawakopamoja nami;

14Nakusihi,bwanawangu,naavukembeleyamtumishi wake,naminitaongozapolepole,kamawanyamawaendao mbeleyangunawatotowawezavyokustahimili,hata nitakapofikakwabwanawanguhukoSeiri

15Esauakasema,Hebunikuachiebaadhiyawatuwalio pamojanamiAkasema,Inahitajinini?nipateneema machonipabwanawangu

16BasiEsauakarudisikuilekwanjiayakempakaSeiri.

17YakoboakasafirimpakaSukothi,akajijengeanyumba, akawafanyiawanyamawakevibanda; 18YakoboakafikaShalemu,mjiwaShekemu,uliokatika nchiyaKanaani,alipokujakutokaPadan-aramu;akapiga hemayakembeleyamji

19Kishaakanunuasehemuyashambaambaloalikuwa ametandazahemayakekwawanawaHamori,babaya Shekemu,kwavipandemiavyafedha

20Akajengahukomadhabahu,akaiitaElelohe-Israeli.

SURAYA34

1Dina,bintiLea,ambayealimzaliaYakobo,akaenda kuwaonabintizanchi

2NayeShekemu,mwanawaHamori,Mhivi,mkuuwa nchi,alipomwona,akamtwaa,akalalanaye,akamtiaunajisi

3NafsiyakeikashikamananaDina,bintiYakobo, akampendayulemsichana,akasemanayulemsichana manenomazuri

4ShekemuakamwambiaHamoribabaye,akisema,Nipatie msichanahuyuawemkewangu

5YakoboakasikiakwambaamemtiaunajisiDina,binti yake;nawanawewalikuwakokondeninamifugoyake; Yakoboakanyamazahatawalipofika.

6Hamori,babayakeShekemu,akaendakwaYakoboili kuzungumzanaye

7WanawaYakobowaliposikiahayo,wakajakutoka shambani,naowatuhaowakahuzunika,wakakasirikasana kwasababuamefanyaupumbavukatikaIsraelikwakulala nabintiyaYakobo;jamboambalohalipaswikufanywa

8Hamoriakazungumzanao,akisema,Rohoyamwanangu Shekemuinamtamanibintiyenu;nakuombaumwozeyeye. 9Mkaoanenasi,mtupesisibintizenu,namkawatwalie bintizetu

10nanyimtakaapamojanasi,nayonchiitakuwambele yenu;kaeninafanyenihumonampatemalihumo.

11Shekemuakamwambiababayakenanduguzake,Na nipatekibalimachonipenu,namtakaloniambianitawapa.

12Niombenikamwemaharinazawadinyingi,nami nitawapakamamtakavyoniambia;lakininipenimsichana awemkewangu

13WanawaYakobowakawajibuShekemunaHamori babayakekwahila,wakasema,kwasababuamemtia unajisiDinadadayao;

14Wakawaambia,Hatuwezikufanyanenohili,kumpa dadayetumtuasiyetahiriwa;maanajambohilolilikuwa aibukwetu.

15Lakinikatikajambohilitutawakubali;ikiwamtakuwa kamasisi,naatahiriwekilamwanamumewakwenu; 16ndipotutawapaninyibintizetu,nasitutatwaabintizenu, natutakaapamojananyi,nakuwataifamoja

17Lakinikamahamtakikutusikilizailimtahiriwe;basi tutamchukuabintiyetu,natutaondoka.

18ManenoyaoyakampendezaHamori,naShekemu mwanawaHamori

19Yulekijanahakukawiakufanyanenolile,kwasababu alipendezwanabintiyaYakobo;

20HamorinaShekemumwanawewakafikakwenyelango lamjiwao,wakazungumzanawatuwajijilao,wakisema, 21Watuhawawanaamanipamojanasi;basinawakae katikanchi,nakufanyabiasharandaniyake;maananchi, tazama,nikubwayakuwatosha;natuwatwaebintizao wawewakezetu,natuwapebintizetu

22Katikajambohilituwatuhaowatatukubalikukaanasi, nakuwataifamoja,ikiwakilamwanamumewakwetu atatahiriwa,kamawaowametahiriwa

23Je!mifugoyaonamalizaonakilamnyamawao hatakuwamaliyetu?natukubalianenaotu,naowatakaa pamojanasi

24Nawotewaliotokakatikalangolamjiwake wakawasikilizaHamorinaShekemumwanawe;nakila mwanamumealitahiriwa,wotewaliotokakatikalangola mjiwake

25Ikawasikuyatatu,walipokuwanauchungu,wana wawiliwaYakobo,SimeoninaLawi,nduguzeDina, wakatwaakilamtuupangawake,wakaushambuliamjikwa ujasiri,nakuwauawanaumewote.

26WakawauaHamorinaShekemumwanawekwamakali yaupanga,wakamtoaDinakatikanyumbayaShekemu, wakatokanje.

27WanawaYakobowakawajiahaowaliouawa,na kuutekanyaramji,kwasababuwalikuwawamemtiaunajisi dadayao

28Wakatwaakondoozao,nang’ombezao,napundazao, navyotevilivyokuwamjini,navilivyokuwakondeni; 29Namalizaozote,nawatotowaowotewadogo,nawake zaowakawachukuamateka,nakutekanyaravituvyote vilivyokuwamonyumbani

30YakoboakawaambiaSimeoninaLawi,Mmenitaabisha kwakunifanyaninukekatiyawenyejiwanchihii,katiya WakanaaninaWaperizi;naminitaangamizwa,mimina nyumbayangu

31Wakasema,Je!

SURAYA35

1MunguakamwambiaYakobo,Ondoka,uendeBetheli, ukaehuko,ukamfanyieMungumadhabahuhuko,yeye aliyekutokeaulipokimbiausowaEsaunduguyako.

2Yakoboakawaambiawatuwanyumbanimwake,nawote waliokuwapamojanaye,Ondoenimiungumigeniiliyokati yenu,mjisafishe,mkabadilimavaziyenu;

3natuondoke,twendeBetheli;naminitamfanyiaMungu madhabahuhuko,aliyenijibusikuyataabuyangu,nakuwa pamojanamikatikanjianiliyoiendea

4WakampaYakobomiungumigeniyoteiliyokuwa mikononimwao,napetezilizokuwamasikionimwao; Yakoboakavifichachiniyamwaloniuliokuwakaribuna Shekemu

5Wakasafiri,nahofuyaMunguikawajuuyamiji iliyowazunguka,nahawakuwafuatiawanawaYakobo

6BasiYakoboakafikaLuzu,iliyokokatikanchiya Kanaani,yaani,Betheli,yeyenawatuwotewaliokuwa pamojanaye

7Akajengahukomadhabahu,akapaitamahalipaleElBetheli,kwasababuhukondikoMungualimtokea,hapo alipomkimbianduguyake

8DeboramleziwaRebekaakafa,akazikwachiniya Bethelichiniyamwaloni;najinalakelikaitwaAlonbakuti.

9MunguakamtokeaYakobotena,alipotokaPadan-aramu, akambariki

10Munguakamwambia,JinalakoniYakobo;jinalako hutaitwatenaYakobo,balijinalakolitakuwaIsraeli; 11Munguakamwambia,MiminiMunguMwenyezi;taifa nakusanyikolamataifawatatokakwako,nawafalme watatokaviunonimwako;

12NahiyonchiniliyowapaIbrahimunaIsaka,nitakupa wewe,nauzaowakobaadayakonitawapanchihii.

13Munguakapandakutokakwakemahalipale alipozungumzanaye

14Yakoboakasimamishanguzomahalipalealiposema naye,nguzoyajiwe,akamiminasadakayakinywajijuu yake,nakumiminamafutajuuyake

15YakoboakapaitamahalipaleMungualipozungumza naye,Betheli

16WakasafirikutokaBetheli;ikabakinjiakidogotukufika Efrathi,Raheliakashikwanautungu,nayealikuwana utungumgumu

17Ikawaalipokuwakatikautungumgumu,mkunga akamwambia,Usiogope;utampatamwanahuyupia.

18Ikawarohoyakeilipotoka,maanaalikufa,akamwita jinalakeBenoni;lakinibabayeakamwitaBenyamini.

19Raheliakafa,akazikwakatikanjiayaEfrathi,ndiyo Bethlehemu

20Yakoboakasimamishanguzojuuyakaburilake,ndiyo nguzoyakaburilaRahelihataleo.

21Israeliakasafiri,akatandazahemayakenjeyamnarawa Edari

22IkawaIsraelialipokuwaakikaakatikanchihiyo, ReubeniakaendaakalalanaBilha,suriawababaye;Israeli akasikia.NawanawaYakobowalikuwakuminawawili; 23WanawaLea;Reubeni,mzaliwawakwanzawa Yakobo,naSimeoni,naLawi,naYuda,naIsakari,na Zabuloni; 24WanawaRaheli;YusufunaBenyamini; 25NawanawaBilha,mjakaziwaRaheli;Dani,naNaftali;

26NawanawaZilpa,mjakaziwaLea;Gadi,naAsheri; haondiowanawaYakobo,aliozaliwakatikaPadan-aramu.

27YakoboakafikakwaIsakababayakehukoMamre, mpakamjiwaArba,ndioHebroni,hapoIbrahimunaIsaka walipokuwawakikaa.

28SikuzaIsakazilikuwamiakamianathemanini

29Isakaakakataroho,akafa,akakusanywakwawatuwake, akiwamzeenaameshibasiku,nawanaweEsaunaYakobo wakamzika

SURAYA36

1HivindivyovizazivyaEsau,ambayeniEdomu.

2EsauakaoawakezakekatikabintizaKanaani;Adabinti Eloni,Mhiti,naOholibamabintiAna,bintiSibeoni,Mhivi; 3naBasemathi,bintiIshmaeli,dadayakeNebayothi.

4AdaakamzaliaEsauElifazi;naBasemathiakamzaa Reueli;

5OholibamaakamzaaYeushi,naYalamu,naKora;hao ndiowanawaEsau,aliozaliwakatikanchiyaKanaani

6Esauakawatwaawakezake,nawanawe,nabintizake,na watuwotewanyumbayake,nang’ombewake,na wanyamawakewote,namaliyakeyotealiyopatakatika nchiyaKanaani;akaendanchiyambalikutokakwa Yakobonduguye.

7Maanamalizaozilikuwanyingizaidiyakukaapamoja; nanchiwalimokuwawagenihaikuwezakuwastahimilikwa sababuyamifugoyao.

8EsauakakaakatikamlimaSeiri;EsaundiyeEdomu

9NahivindivyovizazivyaEsau,babawaWaedomikatika mlimaSeiri;

10HayandiyomajinayawanawaEsau;Elifazimwanawa AdamkeweEsau,ReuelimwanawaBasemathimkewe Esau.

11NawanawaElifaziwalikuwaTemani,naOmari,na Sefo,naGatamu,naKenazi

12TimnaalikuwasuriawaElifazi,mwanawaEsau;naye akamzaliaElifaziAmaleki;haowalikuwawanawaAda mkeweEsau

13NahawandiowanawaReueli;Nahathi,naZera,na Shama,naMiza;haowalikuwawanawaBasemathi, mkeweEsau

14NahawawalikuwawanawaOholibama,bintiAna, bintiSibeoni,mkeweEsau;nayeakamzaliaEsauYeushi, naYalamu,naKora

15HawandiomajumbewawanawaEsau;wanawa Elifazi,mzaliwawakwanzawaEsau;jumbeTemani, jumbeOmari,jumbeZefo,jumbeKenazi, 16jumbeKora,jumbeGatamu,jumbeAmaleki;hawandio majumbewaliotokakwaElifazikatikanchiyaEdomu; hawawalikuwawanawaAda

17NahawandiowanawaReueli,mwanawaEsau;jumbe Nahathi,jumbeZera,jumbeShama,jumbeMiza;hawa ndiomajumbewaliotokakwaReuelikatikanchiyaEdomu; HaondiowanawaBasemathi,mkeweEsau

18NahawandiowanawaOholibama,mkeweEsau;jumbe Yeushi,jumbeYalamu,jumbeKora;hawandiomajumbe waliotokakwaOholibama,bintiAna,mkeweEsau

19HawandiowanawaEsau,ambayeniEdomu,nahawa ndiowakuuwao.

20HaondiowanawaSeiri,Mhori,waliokaakatikanchi; Lotani,naShobali,naSibeoni,naAna;

21naDishoni,naEzeri,naDishani;haondiomajumbewa Wahori,wanawaSeirikatikanchiyaEdomu.

22NawanawaLotaniwalikuwaHorinaHemamu;na dadayakeLotanialikuwaTimna.

23NawanawaShobaliwalikuwahawa;Alvani,na Manahati,naEbali,naShefo,naOnamu

24NahawandiowanawaSibeoni;Aya,naAna;huyo ndiyeAnaaliyewaonanyumbunyikani,alipokuwa akiwalishapundawaSibeonibabaye

25NawanawaAnawalikuwahawa;Dishoni,na OholibamabintiAna

26NahawandiowanawaDishoni;Hemdani,naEshbani, naIthrani,naKerani.

27WanawaEzerinihawa;Bilhani,naZaavan,naAkani 28WanawaDishaninihawa;Usi,naArani

29HawandiomajumbewaliotokakatikaWahori;jumbe Lotani,jumbeShobali,jumbeSibeoni,jumbeAna, 30jumbeDishoni,jumbeEzeri,jumbeDishani;hawandio majumbewaliotokakwaHori,katiyamajumbewaokatika nchiyaSeiri

31Nahawandiowafalmewaliotawalakatikanchiya Edomu,kablahajamilikimfalmeyeyotejuuyawanawa Israeli

32BelamwanawaBeoriakatawalakatikaEdomu;najina lamjiwakelilikuwaDinhaba.

33Belaakafa,akamilikiYobabumwanawaZerawaBosra badalayake

34AkafaYobabu,akamilikiHushamuwanchiya Watemanibadalayake

35Hushamuakafa,naHadadimwanawaBedadi,ambaye aliwapigaMidianikatikauwanjawaMoabu,akatawala badalayake;najinalamjiwakeniAvithi

36Hadadiakafa,nayeSamlawaMasrekaakatawala mahalipake.

37Samlaakafa,naShauliwaRehobothikaribunaMto akamilikibadalayake

38Sauliakafa,akamilikiBaal-hananimwanawaAkbori badalayake

39AkafaBaal-hanani,mwanawaAkbori,akamiliki Hadaribadalayake;najinalamjiwakeniPau;najinala mkewealiitwaMehetabeli,bintiMatredi,bintiMezahabu 40NahayandiyomajinayamajumbewaliotokakwaEsau, kwakuandamajamaazao,namahalipao,kwamajinayao; jumbeTimna,jumbeAlva,jumbeYethethi, 41jumbeOholibama,jumbeEla,jumbePinoni, 42mfalmeKenazi,jumbeTemani,jumbeMibzari, 43jumbeMagdieli,jumbeIramu;hawandiomajumbewa Edomu,kulingananamakaoyaokatikanchiyamilkiyao; ndiyeEsau,babawaWaedomi

SURAYA37

1Yakoboakakaakatikanchialiyokaababaye,katikanchi yaKanaani

2HivindivyovizazivyaYakoboYusufu,mwenyeumri wamiakakuminasaba,alikuwaakichungakondoopamoja nanduguzake;nahuyokijanaalikuwapamojanawanawa Bilha,nawanawaZilpa,wakezababayake;Yusufu akamleteababayehabarizaombaya

3BasiIsraeliakampendaYusufukulikowanawewote, kwasababualikuwamwanawauzeewake,akamfanyia kanzuyaranginyingi

4Nduguzakewalipoonayakuwababayaoanampenda kulikonduguzakewote,wakamchukia,walahawakuweza kusemanayekwaamani

5Yusufuakaotandoto,akawapanduguzakehabari,nao wakazidikumchukia.

6Akawaambia,Tafadhalisikienindotohiiniliyoota 7Kwamaana,tazama,tulikuwatukifungamiganda shambani,natazama,mgandawanguukainuka,ukasimama wima;natazama,migandayenuikauzunguka,na kuusujudiamgandawangu

8Nduguzakewakamwambia,Je!wewekweliutakuwa mfalmejuuyetu?aukweliweweutatutawala?Nao wakazidikumchukiakwaajiliyandotozake,nakwaajili yamanenoyake

9Akaotandotonyingine,akawaambianduguzake, akasema,Angalieni,nimeotandotonyingine;natazama, juanamwezinanyotakuminamojazikaniinamia 10Akawaambiababayakenanduguzake;babayake akamkemea,akamwambia,Nindotoganihiiuliyoiota?Je! Miminamamayakonanduguzakotutakujakukusujudia wewechini?

11Nduguzakewakamhusudu;lakinibabayake alilizingatianenohilo

12Nduguzakewakaendakuchungakundilababayao hukoShekemu.

13IsraeliakamwambiaYusufu,Je!njoo,naminitakutuma kwaoAkamwambia,Mimihapa 14Akamwambia,Tafadhali,enenda,ukaangaliekama nduguzakowanaendeleavizuri,nakondoowakosalama; naunileteenenotenaBasiakamtumakutokabondela Hebroni,akafikaShekemu.

15Mtummojaakamkuta,natazama,alikuwaakizungukazungukashambani;huyomtuakamwuliza,akisema, Unatafutanini?

16Akasema,Nawatafutanduguzangu; 17Yulemtuakasema,Wameondokahapa;kwamaana niliwasikiawakisema,TwendeniDothani.Yusufu akawafuatanduguzake,akawakutahukoDothani 18Walipomwonakwambali,hatakablahajawakaribia, wakafanyashaurijuuyakeiliwamuue.

19Wakaambiana,Tazama,huyumwotajianakuja 20Haya,njoni,tumwue,nakumtupakatikashimo,na tutasema,Mnyamafulanimbayaamemla;nasitutaona itakuwajekatikandotozake

21Reubenialiposikia,akamwokoakatikamikonoyao; wakasema,Tusimwue.

22Reubeniakawaambia,Msimwagedamu,balimtupeni katikashimohililililokonyikani,walamsimguse;apate kumwokoakatikamikonoyao,nakumrudishakwababa yake

23IkawaYusufualipofikakwanduguzake,wakamvua Yusufukanzuyake,kanzuyakendefualiyokuwaamevaa; 24Wakamchukua,wakamtupashimoni,naloshimo lilikuwatupu,hamnamajindaniyake

25Wakaketikulachakula;wakainuamachoyao,wakaona, natazama,kundilaWaishmaeliwalikujakutokaGileadi, nangamiazao,wakichukuamanukato,nazeri,na manemane,wakisafirikuvichukuampakaMisri

26Yudaakawaambianduguzake,Kunafaidagani tukimwuanduguyetunakufichadamuyake?

27Njoni,natumuuzekwaWaishmaeli,walamikonoyetu isimshike;kwakuwayeyeninduguyetunamwiliwetu. Nanduguzakewakaridhika

28NdipowakapitawafanyabiasharawaMidiani; wakamtekaYusufu,wakampandishakutokashimoni, wakamuuzaYusufukwaWaishmaelikwavipandeishirini vyafedha;naowakamletaYusufumpakaMisri

29Reubeniakarudishimoni;natazama,Yusufu hakuwamoshimoni;nayeakararuanguozake

30Akarudikwanduguzake,akasema,Mtotohayuko;na mimi,niendewapi?

31WakatwaakanzuyaYusufu,wakachinjamwana-mbuzi, nakuichovyakanzuhiyokatikadamu;

32Wakapelekailekanzuyaranginyingi,wakamleteababa yao;wakasema,Hiitumeipata;ujuesasakamanikanzuya mwanao,ausivyo.

33Nayeakaijua,akasema,Nikanzuyamwanangu; mnyamambayaamemla;Yosefubilashakaameraruliwa vipandevipande.

34Yakoboakararuamavaziyake,akavaaguniaviunoni mwake,akamliliamwanawesikunyingi

35Wanawewotenabintizakewotewakaondokaili kumfariji;lakinialikataakufarijiwa;akasema,Kwamaana nitashukakuzimukwamwanangunikiombolezaHivyo babayakeakamlilia.

36WamidianiwakamuuzahukoMisrikwaPotifa,ofisawa Farao,mkuuwaaskariwalinzi

SURAYA38

1Ikawawakatihuo,Yudaakashukakutokakwandugu zake,akaingiakwaMwadulami,jinalakeHira

2YudaakaonahukobintiwaMkanaanimmoja,jinalake akiitwaShua;akamtwaa,akaingiakwake.

3Akapatamimba,akazaamwana;akamwitajinalakeEri 4Akapatamimbatena,akazaamwana;akamwitajinalake Onani.

5Akapatamimbatena,akazaamwana;akamwitajinalake Shela;nayealikuwakoKezibualipomzaa

6YudaakamwozaErimzaliwawakewakwanzamke,jina lakeTamari

7NaEri,mzaliwawakwanzawaYuda,alikuwambaya machonipaBwana;nayeBWANAakamwua.

8YudaakamwambiaOnani,Ingiakwamkewandugu yako,ukamwoe,ukamwinulienduguyakouzao

9Onanialijuayakwambauzaohautakuwawake;Ikawa alipoingiakwamkewanduguye,akamwagachiniili asimpenduguyeuzao.

10JambohiloalilofanyalikawabayamachonipaBwana, kwahiyoakamwuayeyenaye

11NdipoYudaakamwambiaTamarimkwewe,Ukae mjanenyumbanikwababayako,hataShelamwanangu atakapokuwamtumzima;BasiTamariakaenda,akakaa katikanyumbayababayake

12BaadayekidogobintiShua,mkeweYuda,akafa;Yuda akafarijiwa,akaendakwawakatamanyoyakondoozake hukoTimna,yeyenarafikiyakeHira,Mwadulami.

13Tamariakaambiwa,yakwamba,Tazama,babamkwe wakoanapandakwendaTimnakuwakatamanyoyakondoo zake.

14Akavuamavaziyaujanewake,akajifunikautaji, akajifunikausowake,akaketimahalipawazi,karibuna

njiayakwendaTimna;kwamaanaalionayakuwaShela amekuwamtumzima,walahakupewaawemkewake. 15Yudaalipomwonaalimdhaniakuwanikahaba;kwa sababualikuwaamefunikausowake.

16Akamgeukianjiani,akasema,Enenda,nakuomba, niingiekwako;(maanahakujuayakuwanimkwewe) Akasema,Utanipaniniiliuingiekwangu?

17Akasema,Nitakuleteamwana-mbuzikutokakundini. Akasema,Je!utaniparehanihatauipeleke?

18Akasema,Nikuperehanigani?Akasema,Pendayako, nabangilizako,nafimboyakoiliyomkononimwako Akampa,akaingiakwake,nayeakapatamimbakwayeye

19Akainuka,akaendazake,akavuavazilake,akavaa mavaziyaujanewake

20Yudaakamtumayulemwana-mbuzikwamkonowa rafikiyakeMwadulami,iliapaterehanimkononimwayule mwanamke,lakinihakumpata

21Ndipoakawaulizawatuwamahalipale,akisema,Yuko wapiyulekahaba,aliyekuwakandoyanjiahadharani? Wakasema,Hapakuwanakahabamahalihapa

22AkarudikwaYuda,akasema,Sijamwona;nawatuwa mahalihapowakasema,yakwambahapakuwanakahaba mahalihapa

23Yudaakasema,Naamchukue,tusijetukaaibishwa; 24Ikawabaadayamiezimitatu,Yudaakaambiwaya kwamba,Tamarimkweoamefanyauzinzi;napiatazama, anamimbakwauzinziYudaakasema,Mtoenje,na achomwemoto.

25Alipotolewanje,akatumamtukwamkwewe,akisema, Ninamimbakwamtuambayevituhivinivyake;

26Yudaakakiri,akasema,Yeyeamekuwamwadilifu kulikomimi;kwasababusikumpaShelamwananguNa hakumjuatena

27Ikawawakatiwautunguwake,tazama,mapacha walikuwatumbonimwake

28Ikawaalipokuwaanautungu,mmojaakanyoosha mkonowake;mkungaakatwaauzimwekundu,akaufunga mkononimwake,akisema,Huyundiyealiyetokakwanza

29Ikawaalipourudishamkonowake,tazama,kakayake akatoka;ajalihiinaiwejuuyako;kwahiyojinalake aliitwaPeresi

30Baadayeakatokanduguyake,aliyekuwanauzi mwekundumkononimwake;najinalakealiitwaZera.

SURAYA39

1YusufualishushwampakaMisri;naPotifa,ofisawa Farao,mkuuwaaskari,Mmisri,akamnunuamkononimwa Waishmaeli,waliomletahuko

2BwanaakawapamojanaYusufu,nayeakafanikiwa;naye alikuwakatikanyumbayabwanawakeMmisri

3BwanawakeakaonayakuwaBwanayupamojanaye,na yakuwaBwanaalifanikishayotealiyoyafanyamkononi mwake

4Yusufuakapatakibalimachonipake,nayeakamtumikia; 5Ikawatanguwakatialipomwekakuwamsimamizikatika nyumbayake,najuuyavyotealivyokuwanavyo,Bwana akaibarikianyumbayayuleMmisrikwaajiliyaYusufu;na barakayaBWANAikawajuuyavyotealivyokuwanavyo nyumbani,nashambani.

6AkayaachayotealiyokuwanayomkononimwaYusufu; walahakujuachochotealichokuwanacho,ilamkatetu

aliokulaNayeYusufualikuwamtumzuri,mwenyeuso mzuri.

7Ikawabaadayamambohayo,mkewabwanawake akamtazamaYusufu;nayeakasema,Lalanami.

8Lakiniakakataa,akamwambiamkewabwanawake, Tazama,bwanawanguhajuikilichopamojanami nyumbani,nayotealiyonayoameyawekamkononi mwangu;

9Hakunamkuukatikanyumbahiikulikomimi;wala hakunizuilianenololoteilawewe,kwakuwaweweni mkewe;

10IkawaalipokuwaakinenanaYusufusikubaadayasiku, asimsikilizeilialalekaribunaye,walakuwapamojanaye.

11IkawawakatihuoYusufuakaingianyumbanikufanya kaziyake;walahapakuwanamtummojawawatuwa nyumbahumondani.

12Nayeakamshikavazilake,akisema,Lalanami;

13Ikawa,alipoonayakuwaameachavazilakemkononi mwake,akakimbianje;

14ndipoakawaitawatuwanyumbayake,akasemanao, akawaambia,Tazama,ametuleteaMwebraniaatudhihaki; aliingiakwanguilikulalanami,nikaliakwasautikuu.

15Ikawa,aliposikiakwambanilipazasautiyangunakulia, aliliachavazilakekwangu,akakimbia,akatokanje

16Akawekavazilakekaribunaye,hatabwanawake akarudinyumbani

17Akamwambiakamamanenohayo,akasema,Yule mtumishiMwebraniauliyetuleteaalikujakwanguili kunidhihaki;

18Ikawanilipopazasautiyangunakulia,aliliachavazi lakekwangu,akakimbilianje.

19Ikawa,bwanawakealiposikiamanenoyamkewe, aliyomwambia,akisema,Ndivyoalivyonifanyiamtumwa wako;kwambahasirayakeiliwaka.

20BwanawaYusufuakamtwaa,akamtiagerezani,mahali walipofungwawafungwawamfalme;

21LakiniBwanaakawapamojanaYusufu,akamrehemu, akampakibalimachonipamkuuwagereza

22MkuuwagerezaakawatiamkononimwaYusufu wafungwawotewaliokuwagerezani;nakilawalilolifanya huko,yeyendiyealiyelifanya

23Askariwagerezahakuangaliakituchochote kilichokuwamkononimwake;kwasababuBWANA alikuwapamojanaye,nayotealiyoyafanya,BWANA aliyafanikisha

SURAYA40

1Ikawabaadayamambohayo,mnyweshajiwamfalmewa Misri,namwokajiwake,wakamkosabwanawao,mfalme waMisri

2Faraoakawakasirikiamaofisawakewawili,mkuuwa wanyweshajinamkuuwawaokaji

3Akawawekamlinzikatikanyumbayamkuuwawalinzi, ndaniyagereza,mahalialipokuwaamefungwaYusufu

4MkuuwaaskariwalinziakamwagizaYosefuawenao, nayeakawahudumia,naowakakaakifungonikwamuda.

5Wakaotandotowotewawili,kilamtundotoyakeusiku mmoja,kilamtukamatafsiriyandotoyake,mnyweshaji namwokajiwamfalmewaMisri,waliokuwawamefungwa gerezani

6Yusufuakaingiakwaoasubuhinamapema,akawatazama, natazama,walikuwanahuzuni.

7AkawaulizamaakidawaFarao,waliokuwapamojanaye katikaulinziwanyumbayabwanawake,akisema,Mbona mnahuzunihivileo?

8Wakamwambia,Tumeotandoto,walahakunaawezaye kufasiriYusufuakawaambia,Je!TafsirisizaMungu? niambie,nakuomba.

9MkuuwawanyweshajiakamwelezaYusufundotoyake, akamwambia,Katikandotoyangu,tazama,kulikuwana mzabibumbeleyangu;

10Nakatikamzabibuulikuwanamatawimatatu;na vishadavyakevikatoazabibuzilizoiva;

11NakikombechaFaraokilikuwamkononimwangu; nikazitwaazabibu,nikazikamuakatikakikombechaFarao, nikampaFaraokikombekilemkononi.

12Yusufuakamwambia,Tafsiriyakendiyohii:Matawi hayomatatunisikutatu;

13BaadayasikutatuFaraoatakiinuakichwachako,na kukurudishamahalipako;naweutamtiaFaraokikombe mkononimwake,kamaulivyokuwamnyweshajiwake

14Lakiniunikumbukemimi,utakapopataheri,unifanyie fadhili,nakuomba,ukanikumbushekwaFarao,nakunitoa katikanyumbahii;

15KwamaanakweliniliibiwakatikanchiyaWaebrania, nahapapiasikufanyanenohatawakanitiagerezani

16Mkuuwaokajialipoonayakuwatafsirihiyoninjema, akamwambiaYusufu,Miminaminilikuwakatikandoto yangu,natazama,nilikuwanavikapuvitatuvyeupejuuya kichwachangu;

17Nakatikakikapuchajuupalikuwanavyakulavyakila namnayaFarao;nandegewakavilakatikakilekikapujuu yakichwachangu

18Yusufuakajibu,akasema,Tafsiriyakendiyohii: Vikapuvitatunisikutatu;

19LakinibaadayasikutatuFaraoatakiinuakichwachako nakukutoajuuyako,nakukutundikajuuyamti;nandege watakulanyamayakokutokakwako

20Ikawasikuyatatu,sikuyakuzaliwakwaFarao, akawafanyiakaramuwatumishiwakewote;

21Akamrudishamkuuwawanyweshajikatikaunyweshaji wake;akatoakikombemkononimwaFarao;

22Lakiniakamtundikamkuuwaokaji,kamaYusufu alivyowafasiria

23LakinimkuuwawanyweshajihakumkumbukaYosefu, lakiniakamsahau.

SURAYA41

1Ikawa,mwishowamiakamiwilimizima,Faraoakaota ndoto;natazama,amesimamakandoyamto 2Natazama,wakatokamtoning'ombesabawazuri, wanono;nawalikulakatikameadow

3Natazama,ng’ombesabawenginewakapandanyuma yaokutokamtoni,wabaya,wamekonda;wakasimama karibunawaleng'ombewengineukingonimwamto 4Nawaleng’ombewabayanawaliokondawakawalawale ng’ombesabawazurinawanonoBasiFaraoakaamka 5Akalalausingizi,akaotandotomarayapili;

6Natazama,masukesabamembamba,yamekaushwana upepowamashariki,yakameanyumayao

7Nayalemasukesabamembambayakayalayalemasuke sabamarefunayaliyojaa.Faraoakaamka,natazama,ni ndoto

8Naikawaasubuhikwambarohoyakeilifadhaika; akatumawatukuwaitawagangawotewaMisrinawenye hekimawakewote;Faraoakawaelezandotoyake;lakini hapakuwanamtualiyewezakufasiriamanenohayokwa Farao.

9NdipomkuuwawanyweshajiakamwambiaFarao, akisema,Nayakumbukamakosayanguleo;

10Faraoakawakasirikiawatumishiwake,akaniwekachini yaulinziwamkuuwawalinzi,miminamkuuwawaokaji 11Tukaotandotousikummoja,miminayeye;tukaotakila mtukwatafsiriyandotoyake

12NahukopamojanasipalikuwanakijanaMwebrania, mtumishiwamkuuwaaskari;tukamwambia,naye akatufasiriandotozetu;akamfasirikilamtusawasawana ndotoyake

13Ikawakamaalivyotufasiria,ndivyoilivyokuwa;mimi alinirudishakatikakaziyangu,nahuyoalimtundika

14NdipoFaraoakatumawatukumwitaYusufu,nao wakamtoaupesishimoni;

15FaraoakamwambiaYusufu,Nimeotandoto,wala hapanaawezayekuifasiri;

16YusufuakamjibuFarao,akasema,Simimi;Mungu atamjibuFaraokwaamani

17FaraoakamwambiaYusufu,Katikandotoyangu, tazama,nalisimamaukingonimwamto;

18Natazama,wakatokamtoning’ombesabawanono, wazuri;nawalikulakatikamalisho

19Natazama,ng’ombewenginesabawakapandanyuma yao,wabaya,wabayasana,wamekonda,ambaosikupata kuonakatikanchiyoteyaMisrikuwawabaya;

20Nawaleng’ombewaliokondanawabayawakawala waleng’ombesabawakwanzawalionona

21Nawalipokwishakula,haikujulikanakwamba walikuwawamezila;lakinibadohawakupendelewa,kama hapomwanzoBasinikaamka

22Nikaonakatikandotoyangu,natazama,masukesaba yametokakatikabuamoja,yamejaanamazuri;

23Natazama,masukesaba,yaliyokauka,membamba,na yaliyokaushwanaupepowamashariki,yakameanyuma yao;

24Nayalemasukemembambayakayalayalemasukesaba mema;lakinihapakuwanayeyoteambayeangeweza kunitangazia.

25YusufuakamwambiaFarao,NdotoyaFaraonimoja;

26Waleng'ombesabawazurinimiakasaba;nayale masukesabamemanimiakasaba;

27Nawaleng’ombesabawaliokonda,wabaya, waliopandabaadayaonimiakasaba;nayalemasukesaba matupu,yaliyokaushwanaupepowamashariki,yatakuwa miakasabayanjaa

28HilindilonenonililomwambiaFarao;

29Tazama,inakujamiakasabayashibekubwakatikanchi yoteyaMisri;

30Nakutakuwakomiakasabayanjaabaadayao;nashibe yotekatikanchiyaMisriitasahauliwa;nanjaaitamaliza nchi;

31Nashibehaitajulikanakatikanchikwasababuyanjaa itakayofuata;maanaitakuwanzitosana

32NandotohiyoilimrudishiwaFaraomarambili;nikwa sababujambohilolimethibitishwanaMungu,naMungu atalitimizaupesi

33BasisasaFaraonaatafutemtumwenyebusarana hekima,amwekejuuyanchiyaMisri.

34Faraonaafanyehivi,naawekewasimamizijuuyanchi, nakutwaasehemuyatanoyanchiyaMisrikatikamiaka hiyosabayashibe.

35Nawakukusanyechakulachotechamiakahiyonjema inayokuja,nakuwekanafakachiniyamkonowaFarao,na iwechakulamijini

36Nachakulahichokitakuwaakibayanchikwaajiliya hiyomiakasabayanjaa,itakayokuwakatikanchiyaMisri; ilinchiisiangamiekwanjaa

37NenohilolikawajemamachonipaFarao,namachoni pawatumishiwakewote.

38Faraoakawaambiawatumishiwake,Je!

39FaraoakamwambiaYusufu,KwakuwaMungu amekuonyeshahayoyote,hakunamtumwenyebusarana hekimakamawewe

40Weweutakuwajuuyanyumbayangu,nakwanenolako watuwanguwotewatatawaliwa;katikakitichaenzitu nitakuwamkuukulikowewe

41FaraoakamwambiaYusufu,Tazama,nimekuwekajuu yanchiyoteyaMisri.

42Faraoakavuapeteyakemkononi,akaitiamkononimwa Yusufu,akamvikamavaziyakitanisafi,namkufuwa dhahabushingonimwake;

43Akampandishakatikagarilapilialilokuwanalo; wakapigakelelembeleyake,Pigenimagoti;akamweka kuwamtawalajuuyanchiyoteyaMisri.

44FaraoakamwambiaYusufu,MiminiFarao,nabila wewehakunamtuatakayeinuamkonowakewalamguu katikanchiyoteyaMisri.

45FaraoakamwitaYusufujinalakeSafnath-paanea;naye akamwozaAsenathi,bintiPotifera,kuhaniwaOniYusufu akatokakatikanchiyoteyaMisri.

46Yusufualikuwanaumriwamiakathelathini aliposimamambeleyaFaraomfalmewaMisriYusufu akatokambeleyaFarao,akaendakatikanchiyoteyaMisri.

47Nakatikailemiakasabayashibenchiikazaakwawingi 48Kishaakakusanyachakulachotechahiyomiakasaba, iliyokuwakatikanchiyaMisri,akakiwekachakulakatika miji;

49Yusufuakakusanyanafakakamamchangawabahari, nyingisana,hataakaachakuhesabu;maanahaikuwana hesabu

50Yusufuakazaliwawanawawilikablayakufikamwaka wanjaa,ambaoAsenathibintiPotiferakuhaniwaOni alimzalia

51YusufuakamwitamzaliwawakwanzaManase,maana alisema,Munguamenisahaulishataabuyanguyote,na nyumbayoteyababayangu

52NawapiliakamwitajinalaEfraimu,maanaMungu amenizaakatikanchiyataabuyangu

53Nailemiakasabayashibe,iliyokuwakokatikanchiya Misri,ikaisha.

54Ikaanzakujamiakasabayanjaa,kamaYusufu alivyosema;njaaikawakatikanchizote;lakinikatikanchi yoteyaMisripalikuwanamkate.

55NchiyoteyaMisriilipoonanjaa,watuwakamliliaFarao awapechakula;FaraoakawaambiaWamisriwote, EnendenikwaYusufu;anachowaambia,fanyeni

56Njaaikawajuuyausowanchiyote;Yusufuakafungua ghalazote,akawauziaWamisri;njaaikazidikuwakali katikanchiyaMisri

57WatuwanchizotewakajaMisrikwaYusufuili kununuanafaka;kwasababunjaailikuwakalisanakatika nchizote

SURAYA42

1YakoboalipoonayakuwahukoMisrikunanafaka, Yakoboakawaambiawanawe,Mbonamnatazamana?

2Akasema,Tazama,nimesikiayakwambakunanafaka katikaMisri;ilituwehai,walatusife.

3NdugukumizaYusufuwakashukailikununuanafaka hukoMisri

4LakiniBenyamini,nduguyeYusufu,Yakobohakumtuma pamojananduguze;maanaalisema,Asijeakapatamadhara 5WanawaIsraeliwakajakununuanafakakatiyawale waliokuja;kwamaananjaailikuwakatikanchiyaKanaani. 6Yusufualikuwaliwalijuuyanchi,nayendiyealiyekuwa akiwauziawatuwotewanchi;

7Yusufuakawaonanduguzake,akawajua,lakini akajifanyakuwamgenikwao,akasemanaokwaukali; akawaambia,Mmetokawapi?Wakasema,Kutokanchiya Kanaaniilikununuachakula.

8Yusufuakawajuanduguzake,lakiniwaohawakumjua 9Yusufuakazikumbukandotoalizootajuuyao, akawaambia,Ninyiniwapelelezi;mmekujakuonauchiwa nchi

10Wakamwambia,La,bwanawangu,watumishiwako tumekujakununuachakula.

11Sisisotetuwanawamtummoja;sisiniwatuwakweli, watumishiwakosiwapelelezi

12Nayeakawaambia,La,lakinimmekujakuonautupuwa nchi

13Wakasema,Sisiwatumishiwakotundugukumina wawili,wanawamtummojakatikanchiyaKanaani;na tazama,mdogoyukokwababayetuleo,nammojahayupo 14Yusufuakawaambia,Ndilohilonililowaambia, nikisema,Ninyiniwapelelezi;

15Mtajaribiwahivi:NaapakwaFarao,hamtatokahapa, asipokujahukunduguyenumdogo

16Mpelekenimmojawenuakamletenduguyenu,nanyi mtafungwagerezani,ilimanenoyenuyahakikishwe kwambamnakwelindaniyenu;

17Akawawekawotepamojachiniyaulinzisikutatu

18Yusufuakawaambiasikuyatatu,Fanyenihivi,mkaishi; kwamaanamiminamchaMungu;

19Ikiwaninyiniwakweli,mmojawanduguzenuna afungwekatikanyumbayakifungochenu;

20Lakinimnileteenduguyenumdogokwangu;ndivyo manenoyenuyatathibitishwa,walahamtakufaNao wakafanyahivyo

21Wakaambiana,Hakikasisitunahatiakatikahabariya nduguyetu,kwakuwatulionauchunguwanafsiyake, alipotusihi,nasihatukumsikiliza;kwahiyodhikihii imetupata.

22Reubeniakawajibu,akasema,Sikuwaambia,nikisema, Msimtendemtotodhambi;nanyihamkusikia?kwahiyo, tazama,piadamuyakeinatakiwa 23WalahawakujuayakuwaYusufuanawafahamu;kwa maanaalisemanaokwamfasiri.

24Nayeakawageukia,akalia;akarudikwaotena, akazungumzanao,akamtwaaSimeonikwao,akamfunga mbeleyamachoyao.

25Yusufuakaamurukujazamaguniayaonafaka,na kurejeshafedhayakilamtukatikagunialake,nakuwapa chakulachanjiani;

26Wakawapakiapundazaonafaka,wakaendazao 27Mmojawaoalipofunguagunialakeiliampepunda wakechakulandaniyanyumbayawageni,akaionafedha yake;maana,tazama,lilikuwakinywanimwagunialake 28Akawaambianduguzake,Fedhayanguimerudishwa;na tazama,ikokatikagunialangu;namioyoyaoikazimia, wakaogopa,wakaambiana,NininihiliambaloMungu ametutendea?

29WakafikakwaYakobobabayaokatikanchiyaKanaani, wakamwambiayoteyaliyowapata;akisema, 30Yulemtu,bwanawanchi,alisemanasikwaukali, akatuonakuwawapeleleziwanchi

31Tukamwambia,Sisituwatuwakweli;sisisiwapelelezi: 32Sisitundugukuminawawili,wanawababayetu; mmojahayupo,namdogoyukokwababayetuleokatika nchiyaKanaani

33Yulemtu,bwanawanchi,akatuambia,Kwahilinitajua yakuwaninyiniwatuwakweli;mwacheninduguzenu mmojahapapamojanami,mchukuechakulakwanjaaya watuwanyumbanimwenu,mwendezenu;

34mkamletenduguyenumdogokwangu,ndiponitajuaya kuwaninyisiwapelelezi,baliniwatuwakweli;

35Ikawawalipokuwawakimiminamaguniayao,tazama!

36Yakobobabayaoakawaambia,Mmeniondoleawatoto wangu;

37Reubeniakamwambiababaye,akamwambia,Uwaue wananguwawili,nisipomletakwako;

38Akasema,Mwananguhatashukapamojananyi;kwa kuwanduguyeamekufa,nayeamesaliapekeyake;msiba ukimpatakatikanjiamtakayoiendea,ndipomtashushamvi zangukuzimukwahuzuni

SURAYA43

1Njaailikuwakalikatikanchi.

2Ikawawalipokwishakulanafakawaliyokuwawameleta kutokaMisri,babayaoakawaambia,Rudinitena, mkatununuliechakulakidogo

3Yudaakamwambia,akasema,Yulemtualituadhibu, akisema,Hamtanionausowangu,nduguyenuasipokuwa pamojananyi.

4Ukimtumanduguyetupamojanasi,tutashukana kukununuliachakula;

5Lakiniusipomtuma,hatutashuka;kwamaanayulemtu alituambia,Hamtanionausowangu,nduguyenuasipokuwa pamojananyi.

6Israeliakasema,Mbonammenitendamabayahivi,hata kumwambiamtuyulekwambamnandugu?

7Wakasema,Yulemtualituulizasanahabarizetu,naza jamaazetu,akisema,Babayenuangalihai?mnandugu mwingine?tukamwambiasawasawanamanenohayo;je!

tungewezakujuayakuwaatasema,Mleteninduguyenu chini?

8YudaakamwambiaIsraelibabaye,Mtumekijanapamoja nami,nasitutaondoka,twendezetu;ilituwehai,wala tusife,sisinawewe,nawatotowetupia.

9Miminitakuwamdhaminiwake;mkononimwangu utamtaka;nisipomletakwako,nakumwekambeleyako, basinaniwenahatiamilele;

10Kwamaanakamatusingalikawia,hakikatungalirudi marahiiyapili

11Israelibabayaoakawaambia,Ikiwanihivyosasa, fanyenihivi;chukuenimatundaborayanchikatika vyombovyenu,mkamshushiemtuhuyozawadi,zeri kidogo,naasalikidogo,naviungo,namanemane,na kokwa,nalozi;

12nakuchukuafedhamarambilimkononimwako;nazile fedhazilizorudishwakinywanimwamaguniayenu, zirudishenimikononimwenu;labdailikuwauangalizi:

13Mchukuenipianduguyenu,mwondoke,mwendetena kwahuyomtu;

14MunguMwenyezinaawaperehemambeleyamtuhuyo, iliawaperuhusanduguyenumwingine,naBenyamini. Nikifiwanawatotowangu,nimefiwa

15Basiwalewatuwakaipokeazawadi,wakatwaafedha maradufumkononimwao,naBenyamini;akaondoka, akashukampakaMisri,akasimamambeleyaYusufu 16YusufualipomwonaBenyaminipamojanao, akamwambiamkuuwanyumbayake,Waletewatuhawa nyumbani,ukachinje,nakuandaa;kwamaanawatuhawa watakulapamojanamiadhuhuri

17YulemtuakafanyakamaYusufualivyoamuru;yulemtu akawaletawalewatunyumbanimwaYusufu

18Watuhaowakaogopa,kwasababuwameletwa nyumbanikwaYusufu;wakasema,Kwasababuyazile fedhazilizorudishwakatikamaguniayetuhapokwanza tumeingizwa;ilikutafutasababudhidiyetu,na kutushambulia,nakutufanyawatumwanapundawetu. 19WakamkaribiamsimamiziwanyumbayaYusufu, wakazungumzanayemlangonipanyumba;

20Wakasema,Eebwana,tulishukamarayakwanza kununuachakula;

21Ikawa,tulipofikakatikanyumbayawageni,tukafungua mifukoyetu,natazama,fedhayakilamtuilikuwa kinywanimwagunialake,fedhayetukwauzanikamili;

22Nafedhanyinginetumeletamikononimwetuili tununuechakula;hatujuininanialiyewekafedhazetu katikamifukoyetu

23Akasema,Amaniiwekwenu,msiogope;Munguwenu, Munguwababayenu,ndiyealiyewapaninyihazinakatika mifukoyenu;AkawaleteaSimeoninje

24YulemtuakawaletawatuhaonyumbanikwaYusufu, akawapamaji,naowakaoshamiguuyao;nayeakawapa pundawaomalisho

25WakatayarishazawadikwaajiliyakujakwaYosefu wakatiwaadhuhuri,kwamaanawalisikiakwamba watakulachakulahuko

26Yusufualipofikanyumbani,wakamleteazawadi iliyokuwamikononimwaondaniyanyumba, wakamsujudiahatanchi

27Akawaulizahabarizahaliyao,akasema,Je!Je,bado yukohai?

28Wakamjibu,Mtumwawako,babayetu,yumzima, angalihai.Wakainamishavichwavyaochininakusujudu.

29Akainuamachoyake,akamwonaBenyamini,ndugu yake,mwanawamamayake,akasema,Huyundiyendugu yenumdogo,mliyeniambiahabarizake?Akasema,Mungu akurehemu,mwanangu

30Yusufuakafanyaharaka;kwamaanamoyowake ulimwoneashaukunduguye,nayeakatafutapakulia; akaingiachumbanimwake,akaliahumo

31Akanawauso,akatokanje,akajizuia,akasema,Leteni mkate

32Wakamwekeayeyepekeyake,nawaopekeyao,na Wamisriwaliokulapamojanayepekeyao;maanahiloni chukizokwaWamisri

33Wakaketimbeleyake,mzaliwawakwanzakwahaki yakeyamzaliwawakwanza,namdogokwaujanawake; 34Akawaleteachakulakutokambeleyake;lakinichakula chaBenyaminikilikuwamaratanozaidiyawaowote Wakanywanakufurahipamojanaye.

SURAYA44

1Kishaakamwamurumsimamiziwanyumbayake, akisema,Jazamaguniayawatuhaochakula,kadiri wawezavyokuchukua,nakutiafedhayakilamtukinywani mwagunialake

2Nakikombechangu,kikombechafedha,ukitiekinywani mwagunialamdogo,nafedhayanafakayake.Naye akafanyasawasawananenoambaloYusufualisema

3Kulipopambazuka,watuhaowakaachwawaendezao, waonapundazao.

4Hatawalipokuwawametokanjeyamji,naohawajaenda mbali,Yusufuakamwambiamsimamiziwake,Ondoka, uwafuatiliehaowatu;naukiwapata,waambie,Mbona mmelipaubayakwawema?

5Je!hiisindiyoanayokunywabwanawangu,nakwahiyo anatabiri?mmefanyauovukwakufanyahivyo.

6Akawakuta,nakuwaambiamanenohayohayo

7Wakamwambia,Kwaninibwanawanguasemamaneno haya?Munguapishembalisisiwatumishiwakowasifanye sawasawananenohili

8Tazama,zilefedhatulizozionakatikavinywavya maguniayetu,tulikuleteatenakutokanchiyaKanaani; tungewezajekuibakatikanyumbayabwanawakofedhaau dhahabu?

9Yeyotekatiyawatumwawakoambayoitapatikana kwake,naafe,nasisipiatutakuwawatumwawabwana wangu.

10Akasema,Sasanaiwekamamanenoyenu;nanyi mtakuwawakamilifu

11Ndipowakashushaharakakilamtugunialake, wakafunguakilamtugunialake.

12Akatafuta,akaanziakwamkubwa,akaondokakwa mdogo;nakikombekikaonekanakatikaguniala Benyamini

13Ndipowakararuamavaziyao,wakambebeshakilamtu pundawake,wakarudimjini.

14YudananduguzakewakajanyumbanikwaYusufu; kwamaanaalikuwabadohuko,wakaangukachinimbele yake.

15Yusufuakawaambia,Nitendoganihilimlilolifanya? Hamjuiyakuwamtukamamimiawezakutabiri?

16Yudaakasema,Tusemeninikwabwanawangu? tutazungumzanini?aututajisafishaje?Munguameona uovuwawatumwawako;tazama,sisituwatumwawa bwanawangu,sisinayeyeambayekikombekilionekana kwake.

17Akasema,Hasha,nisifanyehivyo;nanyi,inukenikwa amanikwababayenu

18NdipoYudaakamkaribia,akasema,Eebwanawangu, tafadhali,mwachemtumishiwakoasemenenomoja masikionimwabwanawangu,nahasirayakoisiwakajuu yamtumishiwako,kwamaanawewenikamaFarao 19Bwanawangualiwaulizawatumishiwake,akisema, Mnababaaundugu?

20Tukamwambiabwanawangu,Tunayebaba,mzee,na mtotowauzeewakenimdogo;nanduguyeamekufa,naye amesaliapekeyakekatikamamayake,nababaye anampenda

21Ukawaambiawatumishiwako,Mletenikwangu,ili nimtazamemachoyangu.

22Tukamwambiabwanawangu,Kijanahawezikumwacha babayake;

23Ukawaambiawatumishiwako,Nduguyenumdogo asiposhukapamojananyi,hamtanionausowangutena 24Ikawa,tulipokweakwamtumwawako,babayangu, tukamwambiamanenoyabwanawangu.

25Babayetuakasema,Rudinitenamkatununuliechakula kidogo

26Tukasema,Hatuwezikushuka;nduguyetumdogo akiwapamojanasi,basitutashuka;kwamaanahatuwezi kuuonausowamtuhuyo,nduguyetumdogoawepamoja nasi.

27Mtumwawako,babayangu,akatuambia,Mnajuaya kuwamkewangualinizaliawanawawili;

28Nammojaakatokakwangu,nikasema,Hakika ameraruliwa;nasikumwonatanguwakatihuo

29Nakamamkiniondoleahuyupia,namadharayakimpata, mtashushamvizangukwahuzunikuzimu.

30Basisasanitakapofikakwamtumwawako,babayangu, nakijanahayupopamojanasi;akionakwambamaisha yakeyamefungwakatikamaishayakijana;

31Itakuwa,atakapoonayakuwakijanahayupopamoja nasi,atakufa;nasisiwatumishiwakotutashushamviza mtumishiwako,babayetu,kuzimukwahuzuni.

32Kwamaanamtumishiwakoalikuwamdhaminiwa kijanakwababayangu,nikisema,Nisipomletakwako, nitakuwanahatiakwababayangumilele.

33Basisasa,nakuomba,niachemtumwawakoakaebadala yakijanamtumwawabwanawangu;nahuyokijana apandepamojananduguzake

34Kwamaananitakweajekwababayangu,nayekijana hayupopamojanami?nisijenikaonamabaya yatakayompatababayangu.

SURAYA45

1Yusufuhakuwezakujizuiambeleyawotewaliosimama karibunaye;akapazasauti,Mwondoenikilamtumbele yanguWalahapakuwanamtuyeyotepamojanaye, Yusufualipojidhihirishakwanduguzake

2Akaliakwasautikuu,naoWamisrinanyumbayaFarao wakasikia

3Yusufuakawaambianduguzake,MiminiYusufu;baba yanguangalihai?Walanduguzakehawakuwezakumjibu; kwamaanawalitaabikambeleyake

4Yusufuakawaambianduguzake,Nikaribieni,nawasihi. Naowakakaribia.Akasema,MiminiYusufu,nduguyenu, mliyemuuzampakaMisri

5Basisasamsihuzunike,walamsiudhikenafsizenukwa kuniuzahuku;

6Kwamaanamiakahiimiwilinjaaimekuwakatikanchi, lakinibadoikomiakamitanoambayohakutakuwana kulimawalakuvuna

7NaMungualinitumaniwatangulieilikuwahifadhininyi mabakikatikadunia,nakuokoamaishayenukwawokovu mkuu

8Basisasasininyimlionipelekahuku,baliMungu;naye amenifanyakuwababakwaFarao,nabwanawanyumba yakeyote,namtawalakatikanchiyoteyaMisri

9Fanyeniharaka,mwendekwababayangu,mkamwambie, MwanaoYusufuasemahivi,Munguameniwekakuwa bwanawaMisriyote;

10NaweutakaakatikanchiyaGosheni,naweutakuwa karibunami,wewe,nawatotowako,nawanawawatoto wako,nakondoozako,nang’ombewako,nayoteuliyo nayo;

11Nahukonitakulisha;maanabadokunamiakamitanoya njaa;usijeukawamaskiniwewe,nanyumbayako,nawote ulionao

12Natazama,machoyenuyanaona,namachoyandugu yanguBenyamini,kwambanikinywachanguninachosema nanyi

13Nanyimtamwambiababayanguhabarizautukufu wanguwotehukoMisri,nayotemliyoyaona;nanyi mtaharakishakumletababayanguhuku

14AkaangukajuuyashingoyanduguyeBenyamini,akalia; naBenyaminiakaliashingonimwake

15Tenaakawabusunduguzakewote,akawalilia;nabaada yahayonduguzakewakazungumzanaye.

16HabarihiyoikasikikakatikanyumbayaFarao,kusema, NduguzaYusufuwamekuja;

17FaraoakamwambiaYusufu,Waambienduguzako, Fanyenihivi;wabebeshenimizigowanyamawenu, mwendezenumpakanchiyaKanaani; 18mkamtwaebabayenunanyumbazenu,mjekwangu; naminitawapamemayanchiyaMisri,nanyimtakulanono zanchi

19Sasaumeamriwa,fanyahivi;wachukuenimagarikatika nchiyaMisrikwaajiliyawatotowenunawakezenu, mkamletebabayenumje.

20Tenamsiyaangaliemalizenu;kwamaanamemayanchi yoteyaMisriniyenu

21WanawaIsraeliwakafanyahivyo;Yusufuakawapa magari,kamaFaraoalivyoamuru,akawapanachakulacha njia

22Akawapawotekilamtumavaziyakubadili;lakini Benyaminialimpavipandemiatatuvyafedhanamavazi matanoyakubadilishia

23Akatumahivikwababaye;pundakumiwaliobeba memayaMisri,napundawakekumiwaliobebeshwa nafaka,namkate,nachakulachababayenjiani

24Basiakawaaganduguzake,naowakaendazao; 25WakapandakutokaMisri,wakafikanchiyaKanaani kwaYakobo,babayao;

26Wakamwambia,wakisema,Yusufuangalihai,naye ndiyemtawalawanchiyoteyaMisri.MoyowaYakobo ukazimia,kwakuwahakuwaamini

27WakamwambiamanenoyoteyaYusufualiyowaambia; 28Israeliakasema,Yatosha;Yusufumwananguangalihai, nitakwendakumwonakablasijafa

SURAYA46

1Israeliakasafiripamojanayotealiyokuwanayo,akafika Beer-sheba,akamtoleadhabihuMunguwaIsakababaye 2MunguakanenanaIsraelikatikanjozizausiku,akasema, Yakobo,Yakobo!Akasema,Mimihapa.

3Akasema,MiminiMungu,Munguwababayako, usiogopekushukampakaMisri;kwamaanahuko nitakufanyawewekuwataifakubwa;

4NitashukapamojanawempakaMisri;namipiabila shakanitakuletatena;naYusufuatawekamkonowakejuu yamachoyako.

5YakoboakaondokakutokaBeer-sheba,nawanawa IsraeliwakamchukuababayaoYakobo,nawatotowao wadogo,nawakezao,katikamagarialiyoyatumaFaraoili kumchukua

6Wakachukuamifugoyao,namalizao,walizokuwa wamezipatakatikanchiyaKanaani,wakafikaMisri, Yakobonauzaowakewotepamojanaye

7Wanawe,nawanawawanawepamojanaye,bintizake, nabintizawanawe,nawazaowakewoteakawaleta pamojanayempakaMisri

8NahayandiyomajinayawanawaIsraeliwalioingia Misri,Yakobonawanawe:Reubeni,mzaliwawakwanza waYakobo

9NawanawaReubeni;Hanoki,naPalu,naHesroni,na Karmi.

10NawanawaSimeoni;Yemueli,naYamini,naOhadi, naYakini,naSohari,naShauli,mwanawamwanamke Mkanaani.

11NawanawaLawi;Gershoni,Kohathi,naMerari 12NawanawaYuda;Eri,naOnani,naShela,naPeresi, naZera;lakiniErinaOnaniwalikufakatikanchiya KanaaniNawanawaPeresiwalikuwaHesroninaHamuli 13NawanawaIsakari;Tola,naPuwa,naAyubu,na Shimroni.

14NawanawaZabuloni;Seredi,naEloni,naYahleeli 15HawandiowanawaLea,aliomzaliaYakobohuko Padan-aramu,pamojanaDinabintiyake;nafsizoteza wanawenabintizakewalikuwathelathininawatatu 16NawanawaGadi;Zifioni,naHagi,naShuni,naEsboni, naEri,naArodi,naAreli

17NawanawaAsheri;Jimna,naIshua,naIshvi,naBeria, naumbulaoSera;nawanawaBeria;Heberi,naMalkieli 18HawandiowanawaZilpa,ambayeLabanialimpaLea bintiyake,nayeakamzaliaYakobohao,nafsikuminasita 19WanawaRaheli,mkeweYakobo;Yusufu,na Benyamini

20YusufukatikanchiyaMisrializaliwaManasena Efraimu,ambaoAsenathibintiPotiferakuhaniwaOni alimzalia

21NawanawaBenyaminiwalikuwaBela,naBekeri,na Ashbeli,naGera,naNaamani,naEhi,naRoshi,na Mupimu,naHupimu,naArdi

22HawandiowanawaRahelialiomzaliaYakobo;nafsi zotezilikuwakuminawanne.

23NawanawaDani;Hushim 24NawanawaNaftali;Yaseeli,naGuni,naYezeri,na Shilemu.

25HawandiowanawaBilha,ambayeLabanialimpa Rahelibintiyake,nayeakamzaliaYakobohao;nafsizote zilikuwasaba.

26NafsizotezilizokujapamojanaYakobompakaMisri, zilizotokaviunonimwake,zaidiyawakezawanawa Yakobo,nafsizotezilikuwasitininasita;

27WanawaYusufualiozaliwahukoMisriwalikuwanafsi mbili;nafsizotezanyumbayaYakobowalioingiaMisri walikuwasabini

28AkamtumaYudaatanguliekwaYusufu,amwelekeze usowakempakaGosheni;wakafikanchiyaGosheni.

29Yusufuakafungagarilake,akapandakwendakumlaki IsraelibabayehukoGosheni,akajionyeshakwake; akaangukashingoni,akaliashingonimwakemudamwingi.

30IsraeliakamwambiaYusufu,Sasanife,kwakuwa nimeuonausowako,kwakuwaungalihai

31Yusufuakawaambianduguzakenanyumbayababa yake,NitapandanakumwelezaFarao,nakumwambia, Nduguzangu,nanyumbayababayangu,waliokuwakatika nchiyaKanaani,wamenijia;

32Nawatuhaoniwachungaji,maanakaziyaoniya kuchungamifugo;naowameletakondoozao,nang'ombe zao,nakilakituwalichonacho.

33Kishaitakuwa,Faraoatakapowaita,nakuwauliza,Kazi yenuninini?

34mtasema,Watumwawakotumekuwawafugajiwa mifugotanguujanawetuhatasasa,sisinababazetupia;ili mpatekukaakatikanchiyaGosheni;maanakilamchungaji nichukizokwaWamisri.

SURAYA47

1YusufuakaendaakamwambiaFarao,akasema,Baba yangunanduguzanguwamefikakutokanchiyaKanaani, nakondoozao,nang'ombezao,nakilakituwalichonacho; natazama,wakokatikanchiyaGosheni

2Akatwaabaadhiyanduguzake,watuwatano, akawawekambeleyaFarao.

3Faraoakawaambianduguzake,Kaziyenuninini? WakamwambiaFarao,Watumwawakotuwachungaji,sisi nababazetupia.

4TenawakamwambiaFarao,Tumekujakukaaugenini katikanchi;kwamaanawatumishiwakohawanamalisho yamakundiyao;kwamaananjaanikalikatikanchiya Kanaani;

5FaraoakanenanaYusufu,akamwambia,Babayakona nduguzakowamekujia;

6NchiyaMisriikombeleyako;pahalipazuripanchi wakaebabayakonanduguzako;nawakaekatikanchiya Gosheni;naweukiwajuawatuwakazimiongonimwao, uwafanyewawewasimamiziwamifugoyangu

7YusufuakamletaYakobo,babaye,akamwekambeleya Farao;YakoboakambarikiFarao

8FaraoakamwambiaYakobo,Unamiakamingapi?

9YakoboakamwambiaFarao,Sikuzamiakayakuhama kwangunimiakamianathelathini;

10YakoboakambarikiFarao,akatokambeleyaFarao

11Yusufuakawawekababayakenanduguzake,akawapa milkikatikanchiyaMisri,mahalipazuripanchi,katika nchiyaRamesesi,kamaFaraoalivyoamuru

12Yusufuakawalishababayake,nanduguzake,najamaa yoteyababayake,kwachakulasawasawanajamaazao.

13Walahapakuwanamkatekatikanchiyote;kwamaana njaailikuwakalisana,hatanchiyaMisrinanchiyoteya Kanaanizikazimiakwasababuyailenjaa.

14Yusufuakakusanyafedhazotezilizoonekanakatika nchiyaMisrinakatikanchiyaKanaani,zanafaka waliyonunua;Yusufuakaziletazilefedhanyumbanimwa Farao

15FedhazilipokwishakatikanchiyaMisri,nakatikanchi yaKanaani,WamisriwotewakamwendeaYusufu, wakasema,Utupesisichakula;kwaninitufembeleyako? kwamaanafedhahazifai.

16Yusufuakasema,Toenimifugoyenu;naminitakupa kwaajiliyang'ombewako,ikiwapesaitapungua

17WakamleteaYusufumifugoyao,nayeYusufuakawapa chakulabadalayafarasi,nakondoo,nang’ombe,napunda, nayeakawalishachakulakwaajiliyamifugoyaoyote mwakahuo.

18Mwakauleulipokwisha,wakamwendeamwakawapili, wakamwambia,Hatutamfichabwanawangujinsifedha zetuzilivyokwisha;bwanawangupiaanamakundiya ng'ombe;hakijasaliachochotemachonipabwanawangu, ilamiiliyetunaardhizetu

19Mbonatufembeleyamachoyako,sisinanchiyetu? utununuesisinanchiyetukwachakula,nasinanchiyetu tutakuwawatumwawaFarao;

20YusufuakamnunuliaFaraonchiyoteyaMisri;kwa maanaWamisriwaliuzakilamtushambalake,kwasababu njaailikuwanyingijuuyao;basinchiikawamaliyaFarao 21Nawatuhaoakawahamishampakamijini,kutoka mwishommojawampakawaMisrihatamwishowake mwingine

22Ilanchiyamakuhanihakuinunua;kwamaanamakuhani walikuwanasehemuwaliyopewanaFarao,naowakala sehemuyaoaliyowapaFarao;kwahiyohawakuuza mashambayao.

23Yusufuakawaambiawatu,Angalieni,nimewanunulia Faraoninyinanchiyenuleo;

24Naitakuwakatikamaongeohayo,mtampaFarao sehemuyatano,nasehemunnezitakuwazenuwenyewe, kwaajiliyambeguzamashamba,nakwachakulachenu, nachajamaazenu,nachakulachawatotowenu.

25Wakasema,Umeziokoanafsizetu;natupatekibali machonipabwanawangu,nasitutakuwawatumwawa Farao

26YusufuakawekasheriajuuyanchiyaMisrihatahivi leo,yakwambaFaraoapatesehemuyatano;isipokuwa nchiyamakuhanitu,ambayohaikuwamaliyaFarao.

27IsraeliakakaakatikanchiyaMisri,katikanchiya Gosheni;wakawanamalindaniyake,wakakua,na kuongezekasana

28YakoboakaishikatikanchiyaMisrimiakakumina saba.

29WakatiwakufakwaIsraeliukakaribia,akamwita Yosefumwanawe,akamwambia,Ikiwanimepatakibali machonipako,tafadhaliwekamkonowakochiniyapaja langu,ukanitendeekwawemanauaminifu;usinizike, nakuomba,katikaMisri;

30Lakininitalalanababazangu,naweutanichukuakutoka Misri,unizikekatikakaburilao.Akasema,nitafanyakama ulivyosema

31Akasema,Niapie.Nayeakamwapia.Israeliakainama juuyakichwachakitanda.

SURAYA48

1IkawabaadayamambohayoYusufuakaambiwa, Tazama,babayakohawezi;akatwaawanawewawili, ManasenaEfraimu,pamojanaye

2Yakoboakaambiwa,akasema,Tazama,mwanaoYusufu anakujakwako.Israeliakajitianguvu,akaketikitandani.

3YakoboakamwambiaYusufu,MunguMwenyezi alinitokeahukoLuzukatikanchiyaKanaani,akanibariki; 4akaniambia,Tazama,nitakufanyauzae,nakukuzidisha, naminitakufanyakuwawingiwamataifa;naminitawapa uzaowakobaadayakonchihiikuwamilkiyamilele

5Nasasawanawakowawili,EfraimunaManase, uliozaliwakwakokatikanchiyaMisrikablasijajakwako hukoMisri,niwangu;kamaReubeninaSimeoni, watakuwawangu.

6Nawazaowako,utakaowazaabaadayao,watakuwa wako,naowataitwakwajinalanduguzaokatikaurithi wao.

7NaminilipokujakutokaPadani,Rahelialikufakaribu namikatikanchiyaKanaaninjiani,kungalibadonjia ndogokufikaEfrathi;nikamzikahukokatikanjiaya Efrathi;huoniBethlehemu

8IsraeliakawaonawanawaYusufu,akasema,Hawani nani?

9Yusufuakamwambiababaye,Hawaniwanangu,ambao MunguamenipamahalihapaAkasema,Uniletee, nakuomba,naminitawabariki.

10BasimachoyaIsraeliyalikuwayamefifiakwasababu yauzee,hataasiwezekuonaAkawaletakaribunaye; akawabusunakuwakumbatia.

11IsraeliakamwambiaYusufu,Sikufikirinitakuonauso wako;

12Yusufuakawatoakatikatiyamagotiyake,akainama kifudifudihatanchi

13Yusufuakawachukuawotewawili,Efraimukatika mkonowakewakuumekuelekeamkonowakushotowa Israeli,naManasekatikamkonowakewakushoto kuelekeamkonowakuumewaIsraeli,akawaletakaribu naye.

14Israeliakaunyoshamkonowakewakuume,akauweka juuyakichwachaEfraimu,ambayealikuwamdogo,na mkonowakewakushotojuuyakichwachaManase, akiiongozamikonoyakeakijua;kwamaanaManasendiye aliyekuwamzaliwawakwanza

15AkambarikiYusufu,akasema,Munguambayebaba zanguIbrahimunaIsakawalienendambelezake,Mungu aliyenilishasikuzotezamaishayanguhataleo;

16Malaikaaliyenikomboanauovuwote,awabarikivijana hawa;najinalangunalitajwejuuyao,najinalababa zangu,IbrahimunaIsaka;nawakuenakuwawingikatikati yadunia

17Yusufualipoonayakuwababayakeamewekamkono wakewakuumejuuyakichwachaEfraimu, haikumpendeza;

18Yusufuakamwambiababaye,Sivyo,babangu,maana huyundiyemzaliwawakwanza;uwekemkonowakowa kuumejuuyakichwachake

19Babayakeakakataa,akasema,Najua,mwanangu,najua; yeyenayeatakuwataifa,nayeyepiaatakuwamkuu;

20Akawabarikisikuhiyo,akasema,NdaniyakoIsraeli watabariki,wakisema,MunguakufanyekamaEfraimuna kamaManase.AkamwekaEfraimumbeleyaManase.

21IsraeliakamwambiaYusufu,Tazama,miminakufa, lakiniMunguatakuwapamojananyi,nakuwarudisha mpakanchiyababazenu

22Tenanimekupawewesehemumojazaidiyahaondugu zako,niliyotwaamkononimwaWaamorikwaupanga wangunaupindewangu

SURAYA49

1Yakoboakawaitawanawe,akasema,Kusanyeni,ili niwaambieyatakayowapatasikuzamwisho.

2Jikusanyeni,msikie,enyiwanawaYakobo;msikilizeni Israelibabayenu

3Reubeni,weweumzaliwawanguwakwanza,nguvu zangu,mwanzowanguvuzangu,ukuuwautu,naukuuwa uwezo;

4Utulivukamamaji,hutakuwanasifatele;kwasababu ulikipandakitandachababayako;ndipoukaitiaunajisi; akapandakitandanikwangu

5SimeoninaLawinindugu;vyombovyaukatilinikatika makaoyao

6Eenafsiyangu,usiingiekatikasiriyao;Kwakusanyiko lao,utukufuwangu,usiunganishwe;kwamaanakatika hasirayaowaliuamtu,nakwaniayaowenyewe walibomoaukuta

7Hasirayaonailaaniwe,kwamaanailikuwakali;na ghadhabuyao,kwamaanailikuwakali;nitawagawanya katikaYakobo,nakuwatawanyakatikaIsraeli 8Yuda,nduguzakowatakusifu;mkonowakoutakuwa shingonimwaaduizako;wanawababayakowatainama mbeleyako

9Yudanimwana-simba,kutokakatikamawindo, mwanangu,umepanda;ninaniatakayemwamsha?

10FimboyaenzihaitaondokakwaYuda,walamfanya sheriakatiyamiguuyake,hataatakapokujaShilo;na kwakeyeyekutakuwanamkusanyikowawatu

11Atafungapundawakekwenyemzabibu,namwanapundawakekwenyemzabibumzuri;alifuanguozake katikadivai,nanguozakekatikadamuyazabibu

12Machoyakeyatakuwamekundukwadivai,nameno yakemeupekwamaziwa

13Zabuloniatakaakatikaukingowabahari;nayeatakuwa bandariyamerikebu;nampakawakeutakuwampaka Sidoni.

14Isakarinipundamwenyenguvu,anayejilazakatikatiya mizigomiwili;

15Nayeakaonarahayakuwanipema,nanchikuwaniya kupendeza;akainamishabegalakekubeba,akawamtumwa waushuru.

16Daniatawahukumuwatuwake,kamamojayamakabila yaIsraeli

17Daniatakuwanyokakandoyanjia,firanjiani,aumaye visiginovyafarasi,hataampandayeataangukachali

18Nimeungojawokovuwako,EeBwana

19Gadi,jeshilitamshinda,lakiniatamshindamwisho

20KutokakwaAsherichakulachakekitakuwakinono, nayeatatoautamuwakifalme

21Naftalinikulungualiyelegezwa,Hutoamanenomazuri.

22Yusufunimtiuzaao,mtiuzaaokaribunakisima; ambaomatawiyakeyanapitajuuyaukuta;

23Wapigamishalewamemhuzunishasana,wamempigana kumchukia;

24Lakiniupindewakeukakaakatikanguvu,namikonoya mikonoyakeikatiwanguvukwamikonoyaMunguwa Yakoboaliyehodari;(hukoanatokamchungaji,jiwela Israeli)

25KwaMunguwababayako,atakayekusaidia;nakwa Mwenyezi,atakubarikikwabarakazambingunijuu, barakazavilindivilivyochini,barakazamatitinaza tumbo;

26Barakazababayakozimeshindabarakazababazangu hatampakawavilimavyamilele;zitakuwajuuyakichwa chaYusufu,najuuyautosiwakichwachakeyeye aliyetengwananduguzake

27Benyaminiatararuakamambwa-mwitu;asubuhiatakula mawindo,nausikuatagawanyanyara.

28HaowotendiokabilakuminambilizaIsraeli;nahivi ndivyobabayaoalivyowaambia,nakuwabariki;kilamtu kwabarakayakeakawabariki.

29Akawaagiza,akawaambia,Miminitakusanywapamoja nawatuwangu;

30katikapangoiliyokatikashambalaMakpela,iliyo mbeleyaMamre,katikanchiyaKanaani,ambayo IbrahimualiinunuapamojanashambakwaEfroni,Mhiti, kuwamilkiyakeyakuzikia.

31HukowalimzikaIbrahimunaSaramkewe;ndipo walipomzikaIsakanaRebekamkewe;nahukonilimzika Lea.

32Lileshambanapangolililomolilinunuliwakutokakwa wanawaHethi

33Yakoboalipokwishakuwaamuruwanawe,akainua miguuyakekitandani,akakataroho,akakusanywakwa watuwake

SURAYA50

1Yusufuakaangukajuuyausowababayake,akamlilia, akambusu

2Yusufuakawaamuruwatumishiwakewagangawampake babayakedawaasioze;wagangawakampakaIsraelidawa.

3Sikuarobainizikatimiakwake;kwamaanandivyo zilivyotimiasikuzaowaliompakadawa;naWamisri wakamwombolezeasikusabini

4Sikuzamaombolezoyakezilipokwisha,Yusufuakanena nanyumbayaFarao,akisema,Ikiwasasanimepatakibali machonipenu,tafadhalinisemenimasikionimwaFarao, kusema,

5Babayangualiniapisha,akisema,Tazama,mimininakufa; Basisasa,nakuomba,nipandenikamzikebabayangu,nami nitaruditena

6Faraoakasema,Nendaukamzikebabayako,kama alivyokuapisha

7Yusufuakapandakwendakumzikababaye,nawatumishi wotewaFaraowakaendapamojanaye,wazeewanyumba yake,nawazeewotewanchiyaMisri

8NanyumbayoteyaYusufu,nanduguzake,nanyumba yababayake;

9Wakapandapamojanayemagarinawapandafarasi; 10WakafikakwenyeuwanjawakupurianafakawaAtadi, uliong’amboyaYordani,wakaombolezahukokwa maombolezomakuunamazitosana;nayeakamliliababa yakemudawasikusaba

11Wakaajiwanchi,Wakanaani,walipoonamaombolezo hayokatikasakafuyaAtadi,wakasema,Maombolezohaya nimazitokwaWamisri;

12Wanawewakamfanyiakamaalivyowaamuru; 13Kwamaanawanawewakamchukuampakanchiya Kanaani,wakamzikakatikapangolashambalaMakpela, ambaloAbrahamualinunuapamojanashambahilokwa Efroni,Mhiti,kuwamahalipakuzikia,mbeleyaMamre 14YusufuakarudiMisri,yeyenanduguzake,nawote waliopandapamojanayekumzikababayake,baadaya yeyekumzikababayake

15NduguzakeYusufuwalipoonayakuwababayao amekufa,walisema,LabdaYusufuatatuchukia,nahakika atatulipamabayayotetuliyomtenda

16WakatumamjumbekwaYusufu,kusema,Babayako aliamurukablahajafa,akisema, 17MtamwambiaYusufuhivi,Tafadhali,uwasamehe nduguzakokosalao,nadhambiyao;kwakuwa walikutendeamabaya;nasasa,nakuomba,uwasamehe watumwawaMunguwababayakoYusufuakalia waliposemanaye.

18Nduguzakenaowakaenda,wakaangukambeleyake; wakasema,Tazama,sisituwatumishiwako

19Yusufuakawaambia,Msiogope,je,miminibadalaya Mungu?

20Lakinininyimliniwaziamabaya;lakiniMungu alikusudiakuwajema,ilikwamba,kamahivileo,kuokoa watuwengi

21Basisasamsiogope;nitawalishaninyinawatotowenu Nayeakawafarijinakusemanaokwaukarimu.

22YusufuakakaaMisri,yeyenanyumbayababaye;naye Yusufuakaishimiakamianakumi

23YusufuakawaonawanawaEfraimuwakizazichatatu; 24Yusufuakawaambianduguzake,Miminakufa,na Munguatawajianinyibilashaka,nakuwatoakatikanchi hiimpakanchialiyowaapiaIbrahimu,naIsaka,naYakobo. 25YusufuakawaapishawanawaIsraeli,akisema,Hakika Munguatawajilianinyi,nanyimtaipandishahapamifupa yangu.

26Yusufuakafa,mwenyeumriwamiakamianakumi; wakampakadawa,nakuwekwakatikasandukuhukoMisri.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.