Bambara - The Book of Job the Perfect and Upright Man

Page 1


Jobkakitabu

SABABU1

1CɛdɔtunbɛUzjamanana,atɔgɔkoJob.Ocɛtun dafalendon,atuntilennendon,atunbɛsiranElohimɲɛ,a tunbɛayɛrɛtangakojuguma

2Denkɛwolonwulanidenmusosabawololaaye.

3Akanafolotunyesagawaawolonwulaniɲɔgɔmɛba sabanimisikɛmɛduurunifalimusokɛmɛduuruanisoba camanbaye.fonincɛintunkabonnikɔrɔncɛwbɛɛye.

4AdenkɛwtaaradumunikɛukasokɔnɔUyecibilaka taaubalimamusosabaweleukadumunikɛkaminnikɛ n’uye.

5Ukaselidonwtɛmɛnatumaminna,Jobyecibilakataa usaniya,kawulisɔgɔmadajoonafɛkasarakajɛnitakɛka kɛɲɛniubɛɛhakɛye.Jobtunbɛocogolatumabɛɛ.

6Dondɔla,ElohimdenwnanauyɛrɛjiraMatigiɲɛkɔrɔ, Sitanɛfanananaucɛma

7Matigiy'afɔSitanɛyeko:«Ibɔramin?»Okɔ,Sitanɛye Matigijaabiko:«Kabɔyaalakataadugukolokan,ka yaalakayaaladugukolokan»

8Matigiy'afɔSitanɛyeko:«Yalaiy'ajateminɛneka jɔnkɛJobla,koabɔɲɔgɔnkomɔgɔsitɛdugukolokan, mɔgɔdafalennitilennenya,minbɛsiranElohimɲɛkaa yɛrɛtangakojugumawa?»

9SitanɛyeMatigijaabiko:«JobbɛsiranElohimɲɛfu wa?»

10Imakogodaalaaniakasoniafanbɛɛlawa?iye dugawukɛabolowkabaarala,akanafolocayarajamana kɔnɔ

11Nkaibolokɔrɔtasisankamagaabolofɛnwbɛɛla,ana idangaiɲɛdala

12Matigiy'afɔSitanɛyeko:«Akafɛnbɛɛbɛisebaayala. ikanaibolokɔrɔtaayɛrɛkandɔrɔn.»SitanɛbɔraMatigi ɲɛkɔrɔ

13Dondɔla,adenkɛwniadenmusowtunbɛdumunikɛ kadiwɛnminukɔrɔkɛkaso.

14CidendɔnanaJobfɛk'afɔayeko:«Misiwtunbɛsɛnɛ kɛ,faliwtunbɛbaloukɛrɛfɛ

15Sabekawbinnaukank'utaɔwɔ,uyejɔnwfaganinpan daye;Nekelendɔrɔndebolilakaofɔiye»

16Katokumala,dɔwɛrɛnanak'afɔko:«Alakatasuma binnakabɔsankololakasagawnijɔnwjenikaujeniNe kelendɔrɔndebolilakaofɔiye»

17Katokumala,dɔwɛrɛnanak'afɔko:«Kaldekawye kulusabasigikabinɲɔgɔmɛwkank'utakataa,kajɔnw faganinpandayeNekelendɔrɔndebolilakaofɔiye»

18Kaatokumala,dɔwɛrɛnanak'afɔko:«Idenkɛwnii denmusowtunbɛdumunikɛkadiwɛnminukɔrɔkɛkaso

19Fiɲɛbadɔbɔrakungokolonkɔnɔkasokɔnɔnanaani gosi,kabinkamalenninwkan,usara.Nekelendɔrɔnde bolilakaofɔiye»

20Jobwulilakaakafiniwtigɛ,kaakunkolotigɛ,kaibiri dugumakabatokɛ.

21Uy'afɔko:«Nefarilankolonbɔranebakɔnɔ,ne farilankolonnaseginyenMatigitɔgɔkaduba»

22Obɛɛla,Jobmajurumukɛ,amaAlajalakinalomanya la

SABABU2NAN

1Dondɔkɛratugun,AladenwnanauyɛrɛjiraMatigiɲɛ kɔrɔ

2Matigiy'afɔSitanɛyeko:«Ibɔramin?»SitanɛkaMatigi jaabik'afɔko:«Kabɔyaalakataadugukolokan,kayaala kayaaladugukolokan»

3Matigiy'afɔSitanɛyeko:«IyenekajɔnkɛJobjateminɛ, k'asɔrɔabɔɲɔgɔnkomɔgɔsitɛdugukolokan,mɔgɔ dafalennitilennenya,minbɛsiranElohimɲɛkaayɛrɛ tangakojugumawa?Obɛɛn'ata,abɛakakantigiyaminɛ kosɛbɛ,haliniiyenebilaakama,kaahalakik'asɔrɔkun tɛ

4SitanɛyeMatigijaabiko:«Fɔrinifari,abɛfɛnofɛndi mɔgɔbolo,anaodianikosɔn.»

5Nkaibolokɔrɔtasisankamagaakoloniafarisogola,a naidangaiɲɛdala

6Matigiy'afɔSitanɛyeko:«Afilɛ,abɛibolo.nkaaka ɲɛnamayakisi»

7Ocogola,SitanɛbɔraMatigiɲɛkɔrɔkaJobgosini kurukuruwyek'ataasenkɔrɔfokaseamasafugulanma. 8Ayebɔgɔdagadɔtaayewalisak'ayɛrɛsɔgɔAy'isigi buguricɛma.

9Amusoy'afɔayeko:«Ibɛikakantigiyamarahalibi wa?Aladanga,kasa

10NkaYesuy'afɔayeko:«Ibɛkumaikomuso hakilintanwdɔb'afɔcogominna.»Mun?anbɛkoɲuman sɔrɔElohimbolowa,yalaantɛnakojugusɔrɔwa?Obɛɛla, Jobmajurumukɛniadawoloye

11Jobterisabayeninkojugubɛɛmɛnminkɛraala,u kelen-kelenbɛɛbɔraukayɔrɔlaTemankaElifazini SukakaBildadniNaamakaSofar,katuguniutunyewaati latigɛkanaafɛkadusukasikɛafɛkaadususaalo

12Uyeuɲɛkɔrɔtayɔrɔjan,k'asɔrɔumaadɔn,uyeu kankɔrɔtakakasi.Ukelen-kelenbɛɛy'ukafiniwtigɛka buguriseriukunnasankolofanfɛ.

13Uy'isigidugumatilewolonwulanisuwolonwula, mɔgɔsimakumafoyifɔaye.

SABABU3NAN

1Okɔ,Joby'adawulikaakadondanga

2Jobyekumatak'afɔayeko:

3Newololadonminna,afɔrasuminnako:«Cɛden kɔnɔmadon»

4OdonkakɛdibiyeAlakanaojatekabɔsanfɛ,yeelen kanayeelenbɔakan.»

5DibinisayadulonnenkaanɔgɔSankabakasigiakan tilenɛrɛmak'alasiran

6Osukɔni,dibikaaminɛ.Akanafarasandonwkan,a kanadonkalohakɛla

7Afilɛ,osukakɛakelenna,ɲagalikansikananaakɔnɔ 8Minnubɛdondanga,olukaudanga.

9SufɛladolowkadibidonAkayeelenɲini,nkaakanasi sɔrɔAkanatilebɔlenyefana

10Katuguniomanebakɔnɔdatugu,amadusukasidogo neɲɛna

11Munnanemasakabininekɔnɔ?munnanemajinɛ dabilatumaminnanebɔrakɔnɔbarala?

12Munnagɛnɛgɛnɛwyenebali?walimamunnaneka kankasinminnusin?

13Sisan,ninetunbɛtokadakanmakun,netunna sunɔgɔ

14Dugukolokanmasakɛwniladilikɛlawtunbɛyɔrɔ lakolonwjɔuyɛrɛye.

15Sanutunbɛkuntigiwfɛ,minnutunbɛukasowfa warijɛla.

16Netunmakɛin'afɔbangedogolenminkɛrawaati tɛmɛnennain’afɔdenmisɛnninminnumayeelenye abada

17Mɔgɔjuguwbɛtɔɔrɔdabilayen.Sɛgɛntɔwbɛlafiɲɛyen.

18KasodenwbɛlafiɲɛɲɔgɔnfɛyenUtɛdegunbagakan mɛn

19MɔgɔfitininwnimɔgɔbawbɛyenBaaradenhɔrɔnyalen donamakɛbolo

20Odey'atoyeelenbɛdimɔgɔmaminbɛtɔɔrɔla,ka ɲɛnamayadimɔgɔdusutiɲɛnenma

21Sayanegebɛula,nkaatɛnaAwkadugukolosɛgɛna kamakatɛmɛnafolodogolenwkan.

22Ubɛkaburusɔrɔtumaminna,olubɛɲagalikosɛbɛ,ka ɲagalikosɛbɛ?

23Munnayeelenbɛdimɔgɔmaminkasiradogolendon, Alayemindatugu?

24Nekasɔgɔsɔgɔbɛnasaninekadumunikɛ,neka mankanwbɛbɔnikoji.

25Netunbɛsiranfɛnminɲɛkosɛbɛ,oseranema,netun bɛsiranminɲɛ,onananema

26Netuntɛlafiyala,netunmalafiɲɛ,netunmamakun.o bɛɛn'ata,gɛlɛyanana

SABABU4nan

1TemankawElifaziy'ajaabiko:

2Niany'aɲinikakumaifɛ,yalaidusukasirawa?nkajɔn bɛsek'ayɛrɛbalikakuma?

3Afilɛ,iyemɔgɔcamankalan,iyebolobarikamaw barikabonya.

4Ikakumawyemɔgɔminbinna,osabati,iyegɛnɛgɛnɛ barikamawbarikabonya

5Nkasisan,aseraima,isɛgɛnnendon.Obɛmagaila,i bɛjɔrɔ»

6Yalanintɛikasiranniikadannayaniikajigiyaaniika siratilennenwyewa?

7Neb'ideli,ihakilitojɔndelilakahalaki,k'asɔrɔi jalakibalidonwa?Walimamɔgɔtilennenwtigɛramin?

8Ikoney'ayecogominna,minnubɛtilenbaliyasɛnɛka juguyadan,olubɛosumantigɛ

9UbɛhalakiElohimkafiɲɛfɛ,ubɛbananuguninakilifɛ

10Warabilenmankanniwarabafarimankanni warabilenwɲinwkarilendon

11Warabilenkɔrɔbɛhalakifɛnɲɛnɛmadɛsɛkosɔn,waraba denwbɛjɛnsɛnyɔrɔbɛɛ

12Fɛndɔnananefɛgundola,netuloyedɔɔnisɔrɔola

13Sufɛyelifɛnwfɛ,nisunɔgɔbabɛmɔgɔwla

14Siranyanananekan,neyɛrɛyɛrɛliyenekolobɛɛ yɛrɛyɛrɛ

15Nidɔtɛmɛnaneɲɛkɔrɔnefarisogokunsigiwulila

16Ajɔlentora,nkanemasek'acogoyadɔn

17MɔgɔsatawbɛnatilennenyakɛkatɛmɛElohimkanwa? Mɔgɔsaniyalendonkatɛmɛadabagakanwa?»

18Afilɛ,amaajigidaakajɔnwkanAy'akamɛlɛkɛw jalakinihakilintanyaye

19Mɔgɔminnusigilenbɛbɔgɔdagasowkɔnɔ,minnu jusigilanbɛbugurila,oluminnutigɛlendonntumuɲɛkɔrɔ?

20Ubɛhalakikabɔsɔgɔmafowulafɛ,ubɛhalakifo abadak'asɔrɔmɔgɔsimaujantoola.

21Ukabonyaminbɛukɔnɔ,otɛbanwa?ubɛsa,halini hakilitigiyatɛula.

SABABU5NAN

1Ikawelesisan,nimɔgɔdɔbɛyenminbɛnaijaabi.Inai kɔdonmɔgɔsenumawlajumɛnfɛ?

2K'amasɔrɔdiminyabɛhakilintanfaga,keleyabɛ hakilintanfaga

3Ney'ayekohakilintanwbɛkajiritigɛ,nkaoyɔrɔninbɛɛ neyeasigiyɔrɔdanga.

4Adenwyɔrɔkajanlafiyala,usɔgɔsɔgɔlendondala, mɔgɔsitɛyenminbɛsek'ukisi

5Kɔngɔtɔbɛukasumandun,k'abɔŋaniwla, binkannikɛlabɛukanafolomunumunu

6Halinitɔɔrɔtɛbɔbugurila,tɔɔrɔtɛbɔdugukolola

7Obɛɛn'ata,hadamadenbangeratɔɔrɔla,in'afɔ tasumamuguwbɛpansanfɛcogominna

8Netunb'afɛkaElohimɲini,netunb'afɛkanekako bilaElohimdela.

9Abɛkobawkɛ,fɛnminnutɛsekasɛgɛsɛgɛkabakofɛn minnutɛjate

10Abɛsanjilasedugukoloma,kajiciforowma.

11Kamɔgɔdɔgɔmanninwsigisanfɛwalisamɔgɔminnu bɛkasi,olukakɔrɔtakataalafiyala

12Abɛnamaratɔwkafɛɛrɛwjigitigɛ,foubolowtɛsek'u kabaarakɛ

13Abɛhakilitigiwminɛuyɛrɛkanamarala

14Ubɛɲɔgɔnsɔrɔnidibiyetilefɛ,ubɛubolominɛ tilelafanafɛin'afɔsufɛ

15Nkaabɛfaantanwkisinpanniudalaanifangatigiw bolo.

16Faantanjigibɛocogola,tilenbaliyabɛadabali

17Afilɛ,Elohimbɛmɔgɔminlatilen,oyedubadenye 18Abɛdimikaasiri,abɛjogin,abolowbɛkɛnɛya.

19Anaikisitɔɔrɔwɔɔrɔla

20Kɔngɔfɛ,anaikunmabɔsayala,kɛlɛlakabɔnpan fangala.

21Inadogokankabugɔlima,ikanasiranhalakiliɲɛnia nana

22Tiɲɛninikɔngɔfɛ,inaŋɛɲɛ,itɛnasirandugukolokan baganwɲɛfana

23Iniforokabakurunwnakɛɲɔgɔnfɛ

24Inaadɔnkoikafanibugunakɛhɛrɛla.Inataabɔi sigiyɔrɔla,ikanajurumukɛ»

25Inaadɔnfanakoibɔnsɔnnacaya,ibɔnsɔnnakɛiko dugukolobinkɛnɛ

26Inaseikaburulaisidafalenkɔfɛ,ikoɲɔkisɛbɛdon cogominnaawaatila

27Afilɛninye,anyeasɛgɛsɛgɛ,abɛten.ik'olamɛn,i k'odɔnikanafakama»

SABABU6NAN

1Joby'ajaabiko:

2Ninekadusukasitunbɛjateminɛkaban,kanekatɔɔrɔ bilabalansilaɲɔgɔnfɛ!

3Sisan,atunnagirinyakatɛmɛkɔgɔjicɛncɛnkan.

4Sebaayabɛɛtigikabɛlɛkisɛwbɛnekɔnɔ,bagabɛneni min

5Kungofalibɛpɛrɛnnibinbɛalawa?walaabɛmisi jiginakabalokanwa?

6Fɛnminmandi,yalaobɛsekadunnikɔgɔtɛwa? walimadumunidumandɔbɛkɔnɔfinmannawa?

7Nenimasɔnkamagafɛnminnuna,olubɛikone dusukasidumuni

8NinekadelilibɛsekasɔrɔanikoAlabɛnafɛnmindi nema,nenegebɛminna!

9AkadiElohimyekanehalakikoanaabololabila,ka netigɛ!

10Otumala,yalanekadususaalosɔrɔhalibiɔwɔ,netun b'afɛkaneyɛrɛgɛlɛyadusukasilakatuguninemaElohim kakumadogo.

11Nekabarikayemunye,walisanekajigiyasɔrɔ?Ne labanyemunye,walisanekanekaɲɛnamayajanya?

12Nekafangayekabakurunwfangayewa?Walanesogo yenɛgɛsoyewa?

13Nekadɛmɛtɛnelawa?anihakilitigiyabɛgɛnkabɔne lakosɛbɛwa?

14Mintɔɔrɔlendon,aterikɛkakankamakariolaNkaa yeSebaayabɛɛtigisiranbila»

15Nebalimawyenanbarakɛin'afɔkɔji,ubɛtɛmɛin'afɔ kɔjiw

16Uyenɛrɛmugumayejikuruwkosɔn,nɛnɛdogolenbɛ minnukɔnɔ.

17Usumanatumaminna,ubɛtunun,nifuntenidonna,u bɛbankabɔunɔna

18Ukasirawtigɛlendon.Utɛtaafoyila,ubɛhalaki.

19Temakɛlɛbolowy'ufilɛ,Sebakɛlɛbolowy'umakɔnɔ

20Umaloyarak'amasɔrɔujigitunb'alaunanayen,u maloyara.

21Sisanawtɛfoyiyeawbɛnefililenye,awbɛsiran»

22Ney'afɔko:«Nanineyewa?»Walimaikanafolodi nemawa?

23Walimako:«Ikanekisijugubolo?»Walimako:«Ika nekunmabɔfangatigiwbolowa?»

24Nekalan,nenanenɛnkunminɛ.

25Kumatilennenwbɛsekakɛnifangayedɛ!Nkaawka sɔsɔlibɛmunkɔrɔfɔ?

26Awb'afɛkakumawkɔrɔfɔanimɔgɔjigitigɛlenka kumaw,minnubɛikofiɲɛwa?

27Ɔwɔ,awbɛfaantanwdegun,awbɛdingɛsɔgɔawterikɛ ye.

28Sisan,awwasakanefilɛkatuguniajɛlendonawɲɛna nineyenkalontigɛ»

29Neb'awdeli,awkaseginkɔ,awkanakɛtilenbaliyaye. ɔwɔ,seginkɔ,nekatilennenyabɛola

30Tilenbaliyabɛnenɛnkunnawa?nediyatɛsekafɛn juguwdɔnwa?

SABABU7nan

1Waatilatigɛlentɛhadamadenyedugukolokanwa?aka donwfanatɛikobaarakɛlakadonwwa?

2Ikobaaradenbɛdulonninegedoncogominna,iko baarakɛlabɛakabaarasaramakɔnɔcogominna 3Ocogola,neyekalocamankɛfuye,anisusɛgɛnnenw latigɛraneye

4Ninedalenbɛala,neb'afɔko:«Nenawulitumajumɛn, subɛban?»Nefalenbɛsɔgɔsɔgɔninjɛlakataanikasegin fokasetileganma

5Nefarisogobɛfinidonnikɔnɔwnibuguriyenefari karilendon,kakɛfɛnharamulenye.

6Nekadonwkateliyakatɛmɛfinitigikanɛgɛsokan,ubɛ banjigiyatɛminna.

7Awhakilitoalakonekaɲɛnamayayefiɲɛye,neɲɛ tɛnakoɲumanyetun

8Minyeneye,oɲɛtɛnaneyetun

9Sankababɛbankatununcogominna,mɔgɔminbɛjigin kaburula,otɛnawulitun

10Atɛnaseginakasotun,asigiyɔrɔtɛnaadɔntun

11OdekosɔnnetɛnanedabaliNenakumanehakilika tɔɔrɔlaNenaŋunannenidusukasila

12Neyekɔgɔjiyewa,walabalema,ibɛkɔlɔsilikɛnela wa?

13Niney'afɔko:«Nekadilannanedususaalo,neka dilannanekaŋunankannɔgɔya.

14Otumala,ibɛnelasirannisugoye,kanelasiran yelifɛnwfɛ

15Olasa,nenibɛbugɔlinisayaɲɛnatɔmɔkatɛmɛneka ɲɛnamayakan

16NebɛokoniyaNetuntɛnaɲɛnamayakɛtumabɛɛ:ne kanato;katuguninekadonwyefuye.»

17Mɔgɔyemunye,walisaikaabonya?Ikaidusukun bilaalawa?»

18Ikataabɔayesɔgɔmaosɔgɔma,k'akɔrɔbɔwaatio waatiwa?

19Itɛnabɔnelafowaatijumɛn,waitɛnanetoyenfone kanedajimunumunu?

20NeyejurumukɛE,hadamadenwlakanabaa,nenamun kɛila?Munnaiyenekɛtaamasyɛnyeikama,fonekakɛ doniyeneyɛrɛbolo?

21Munnaitɛyafanekajurumuwma,kanekatilenbaliya takabɔyen?katugunisisannenasunɔgɔbugurilaInane ɲinisɔgɔma,nkanetɛnakɛyen.»

SABABU8NAN

1SukadenkɛBildady'ajaabiko:

2Inaninkumawfɔfowaatijumɛn?Idalakumawnakɛi kofiɲɛbafowaatijumɛn?

3YalaAlabɛkiritigɛlikɛwa?Sebaayabɛɛtigibɛ tilennenyatiɲɛwa?

4Niidenwyejurumukɛakɔrɔ,kaufiliukajurumuw kosɔn

5Niitunb'afɛkaAlaɲinitumadɔwlakaikadelilikɛ Sebaayabɛɛtigiye.

6Niitunsaniyalendonaniituntilennendontiɲɛnasisan atunb'afɛkakununikosɔn,kaikatilennenyasigiyɔrɔkɛ ɲɛtaaye

7Haliniidaminɛtunkadɔgɔ,ilabannabonyakosɛbɛ 8Neb'ideli,ikawaatifɔlɔwɲininka,kailabɛnubɛnbaw ɲininikama.

9(Katugunianyekununtaye,antɛfoyidɔn,katugunian kadonwdugukolokan,oyedulonniye

10Utɛnaikalank'afɔiye,kakumafɔkabɔudusukunna wa?

11Yalakɔrɔtɔlenbɛsekabonyanibɔgɔtɛwa?darapobɛ sekabonyanijitɛwa?

12K'asɔrɔafalendonhalibi,k'asɔrɔamatigɛ,abɛjaka kɔnbinwɛrɛɲɛ.

13MinnubɛɲinɛElohimkɔ,olubɛɛkasirawbɛten filankafojiginaban

14Ujiginatigɛ,ajiginakɛwuluwuluye

15Anaajigidaakasokan,nkaatɛnajɔ,anaaminɛ kosɛbɛ,nkaatɛnamuɲu

16Afalenbɛtileɲɛkɔrɔ,abolobɛbɔakanakɔkɔnɔ.

17Ajuwsirilenbɛkulubala,abɛkabakurunwyɔrɔye.

18Niay'ahalakikabɔayɔrɔla,otumana,anabanala, k'afɔko:«Nem'iye»

19Afilɛ,ninyeakasiranisɔndiyaye,mɔgɔwɛrɛwna falenkabɔdugukolokan

20Afilɛ,Alatɛnamɔgɔdafalengɛn,atɛnakojugukɛlaw dɛmɛ

21Foakaidafanisɔndiyala,kaidafaɲagalila

22Minnubɛikoniya,olunamaloyadonula.Mɔgɔjuguw sigiyɔrɔnakɛfu»

SABABU9NAN

1Joby'ajaabiko:«

2Neb'adɔnkotiɲɛdon.

3Niab'afɛkasɔsɔlikɛafɛ,atɛsekamɔgɔbakelenjaabi 4Adusukunhakilikadi,abarikakabon 5Obɛkuluwlabɔ,nkaut'adɔn.

6Obɛdugukoloyɛrɛyɛrɛkabɔayɔrɔla,ajɔlanwbɛ yɛrɛyɛrɛ

7Obɛcibilatilema,nkaatɛbɔ.Abɛdolowdatugu.

8Okelenpedebɛsankolowlabɔ,kakɔgɔjijikuruw sennatan

9OdebɛArcturusniOrionaniPleiadesanisahelisowkɛ.

10AbɛkobawkɛminnumadɔnƆwɔ,kabakominnutɛ jate

11Afilɛ,abɛtɛmɛnefɛ,netɛaye.

12Afilɛ,abɛtaa,jɔnbɛsek'abali?jɔnnaafɔayeko:«I bɛmunkɛ?»

13NiAlamaakadimibɔ,dɛmɛbagakuncɛbawbɛubiria kɔrɔ

14Netɛnaajaabicogodikanekakumawsugandiwalisa kakumaafɛ?

15Halininetuntilennendon,netunt'ajaabi,nkanetun b'adelinekakiritigɛlafɛ

16Ninetunyenewelekanejaabi.Obɛɛn'ata,netunt'a fɛkadaalakoayenekanlamɛn

17Abɛnekarinifɔɲɔbaye,kanejoginwcayak'asɔrɔa makɛsababuye.

18At'atonekaneninakiliminɛ,nkaabɛnefadusukasi la 19Ninebɛkumafangakola,afilɛ,abarikakabon,nikiri kofɔra,jɔnbɛnanedeliliwaatilatigɛ?

20Nineyeneyɛrɛjotigiye,neyɛrɛdananejalaki.

21Halininetundafalendon,netunt'afɛkanenidɔn

22Odey'atoney'afɔko:«Abɛmɔgɔdafalenwnimɔgɔ juguwhalaki»

23Nibugɔribarikabanna,anaŋɛɲɛkɛmɔgɔjalakibali kɔrɔbɔlila

24Dugukolodonnamɔgɔjuguwboloniotɛ,yɔrɔjumɛn, anijɔnye?

25Sisan,nekadonwkateliyakatɛmɛjirisunbakan

26Utɛmɛnaikokurunteliyalenw.

27Niney'afɔkonenaɲinɛnekaŋunankankɔ,nenane kagɛlɛyabilakaneyɛrɛdususaalo

28Nebɛsirannekadusukasibɛɛɲɛ,neb'adɔnkoitɛna nejatejalakibaliye

29Nineyemɔgɔjuguye,munnanebɛbaarakɛfu?

30Nineyenekoninɛnɛjiye,kanetɛgɛwsaniyaabada

31Obɛɛn'ata,inanesudondingɛkɔnɔ,neyɛrɛkafiniw nanekɔniya»

32Katugunialetɛmɔgɔyeikone,walisanekaajaabi,an kanaɲɔgɔnfɛkiritigɛla.

33Tiletigisitɛanniɲɔgɔncɛminbɛsek'abolodaanfila bɛɛkan

34Akaakaberebɔnela,akasirankananelasiran.

35Otumalanetunb'afɛkakuma,netuntɛnasiranaɲɛ nkaatɛtennefɛ

SABABU10NAN

1NenisɛgɛnnanekaɲɛnamayalaNenanekaŋunanko toneyɛrɛkan;Nenakumanenidusukasila

2NenaafɔAlayeko:«Ikananejalaki.Ibɛsɔsɔliminkɛ nineye,ojiranela»

3Yalaakaɲiimakoikatɔɔrɔ,kaibolowkabaara mafiɲɛya,kayeelenbɔmɔgɔjuguwkalaadilikanwkanwa?

4Sosogoɲɛwbɛilawa?Walaib'ayeikohadamadenb'a yecogominnawa?

5Ikadonwbɛikohadamadenkadonwwa?ikasanwbɛi kohadamadenkadonw

6Ibɛnekatilenbaliyakoɲinikanekajurumuɲiniwa?

7Ib'adɔnkonetɛmɔgɔjuguye.Mɔgɔsitɛsekamɔgɔ kisikabɔibolo»

8IbolowdeyenedilankanelabɛnkanelaminiObɛɛn'a ta,ibɛnehalaki.»

9Neb'ideli,ihakilitoalakoiyenekɛikobɔgɔInane laseginbugurilawa?

10Imanebɔnikonɔnɔ,kanekuruikoforomaziwa?

11Iyenedonfarinifarisogola,kanekogonikolowni senkɔniwye

12Iyeɲɛnamayaninɛɛmadinema,ikadunniyeneni mara

13Iyeninkowdogoidusukunna

14Nineyejurumukɛ,ibɛnetaamashyɛn,itɛnanebɔne katilenbaliyala

15Nineyemɔgɔjuguye,bɔnɛbɛnelaNinetilennendon, netɛnanekunkɔrɔta.»Nefalenbɛɲagamina;odekosɔni kanekatɔɔrɔye

16KatuguniabɛcayaIbɛneɲiniikowarabafariman

17Ibɛikaseerewkurayanekama,kadɔfaraikadimi kannekanfɛncamanb'alakaChangéanikɛlɛbɛnekɛlɛ

18Munnaiyenelabɔkɔnɔbarala?Ohninetunyejinɛ dabila,niɲɛsitunmaneye!

19Netunkakankakɛin'afɔnemakɛtenNetunkakan katakabɔkɔnɔbaralakataakaburula.

20Nekadonwmandɔgɔwa?otumana,adabila,kaneto, walisanekadususaalodɔɔnin

21Saninekataa,netɛnaseginyɔrɔminna,halidibini sayasumayajamanana.

22Dibijamanadon,ikodibiyɛrɛanisayadulonnen,cogo sitɛminna,aniyeelenbɛyɔrɔminnain'afɔdibi

SABABU11NAN

1NaamakawkaZofary'ajaabiko:

2Okumacamanfɔlimankankajaabiwa?Mɔgɔminfalen bɛkumala,yalaokakankajosɔrɔwa?

3Ikankalonwkakankamɔgɔwbilaumakunnawa?Nii bɛtulogerentumaminna,mɔgɔsitɛnamaloyailawa?

4Iy'afɔko:«Nekakalansaniyalendon,nesaniyalendon iɲɛkɔrɔ.»

5NkaniAlatunb'afɛkakumakaadawolodaikama

6Atunb'afɛkahakilitigiyagundojiraila,koukacani fɛnyelenfilaye!Odekosɔn,ik'adɔnkoAlabɛfɛnɲinii fɛminkadɔgɔniikatilenbaliyakakanniminye

7IbɛsekaElohimdɔnniikaɲininiwkɛwa?ibɛseka Sebaayabɛɛtigidɔnfokasedafalenyamawa?

8Akabonikosankoloibɛsekamunkɛ?minkadunka tɛmɛjahanamakan;ibɛsekamundɔn?

9Asumanikɛlanjanyakabonnidugukoloye,abonyaka bonnikɔgɔjiye

10Niayefɛntigɛ,kaadatugu,walakaɲɔgɔnlajɛ,jɔnbɛ sek'abali?

11Abɛmɔgɔfuwdɔnotumanafɛ,yalaatɛnaojateminɛ wa?

12Mɔgɔfunakɛhakilitigiye,halinimɔgɔbangeraiko kungofaliden

13Niiyeidusukunlabɛnkaibolowkɔrɔtaafanfɛ.

14Nitilenbaliyabɛibolo,ik'obilayɔrɔjan,kojugukana sigiikafanibuguwkɔnɔ

15Otumanafɛ,inaiɲɛdakɔrɔta,nɔgɔtɛminna.Ɔwɔ,i naijija,ikanasiran

16Inaɲinɛikatɔɔrɔkɔ,ihakilitoolaikojiminbɛtɛmɛ

17Isihakɛnajɛyakatɛmɛtilelafanakan.inayeelenbɔ,i nakɛikosɔgɔma

18Inalafiya,katugunijigiyabɛyenɔwɔ,inasɔgɔsɔgɔi laminina,inailafiɲɛlafiyala.

19Inaidafana,mɔgɔsitɛnailasiranɔwɔ,mɔgɔcaman naikafinidon

20Nkamɔgɔjuguwɲɛwnaban,utɛnakisi,ujiginakɛi n'afɔhakilibilali

SABABU12NAN

1Joby'ajaabiko:«

2Sigat'ala,nkaawdeyejamaye,hakilitigiyanasaawfɛ.

3NkanebɛnifaamuyaliyeikoawNemadɔgɔyaawma

4Nebɛikomɔgɔminbɛtulogerenamɔgɔɲɔgɔnfɛ,min bɛAlawelekaajaabi.

5Minlabɛnnendonkasɛgɛnniasenwye,obɛikofitinɛ minmafiɲɛyamɔgɔlafiyalenmiirilila

6Binkannikɛlawkafanibuguwbɛɲɛtaasɔrɔ,mɔgɔminnu bɛAladimi,olulakananendonAlabɛnanifɛncamanye olubolo

7Nkaikabaganwɲininkasisan,unaikalan.Sanfɛkɔnɔw fananaofɔiye

8Ikakumadugukolofɛ,onaikalan,kɔgɔjijɛgɛwnaofɔ iye

9Jɔnt'adɔnninkowbɛɛlakoMatigibolodeyeninkɛ?

10Fɛnɲɛnamawbɛɛninihadamadenwbɛɛninakilibɛale bolo.

11Tulotɛkumakɔrɔbɔwa?anidabɛasogonɛnɛwa?

12Hakilitigiyabɛkɔrɔlenwfɛanitilejanyafaamuyalila

13Hakilitigiyanibarikabɛalefɛ,ladilinifaamuyalibɛa fɛ

14Afilɛ,abɛkari,atɛsekajɔkokura.

15Afilɛ,abɛjibalikaja,abɛucikabɔkadugukolowuli

16Fanganihakilitigiyabɛaledebolo

17Abɛladilikɛlawbilakataanifɛnminɛlenwye,ka kiritigɛlawkɛnalomanwye

18Abɛmasakɛwsirilanlajɔ,kaucɛsirilansirinicɛsirilan ye.

19Abɛkuntigiwbilakataanifɛnminɛlenwye,ka fangatigiwci.

20Abɛdannabaawkakumabɔ,kamɔgɔkɔrɔbawka faamuyalibɔsi

21Abɛmaloyabɔnkuntigiwkan,kasebaawfangadɔgɔya 22Abɛfɛnjuguwsɔrɔdibila,kasayadulonnibɔkɛnɛkan. 23Abɛsiyawcayakauhalaki

24Abɛdugukolomɔgɔwkuntigiwdusukunbɔsiulaka yaalakungokolonkɔnɔ,siratɛyɔrɔminna

25Ubɛsɔgɔsɔgɔdibila,yeelentɛminna,ab'ulamagai kodɔlɔminna.

SABABU13NAN

1Afilɛ,neɲɛyeninbɛɛye,netuloy'omɛnkaofaamu 2Awbɛmindɔn,nefanabɛodedɔn

3Tiɲɛna,netunb'afɛkakumaSebaayabɛɛtigifɛ,wane b'afɛkakumaAlafɛ

4Nkaawyenkalontigɛlawye,awbɛɛyedɔgɔtɔrɔwye minnunafatɛfoyila.

5Niawtunnaawmakunpewu!okakankakɛawka hakilitigiyaye»

6Awyenekahakilinawlamɛnsisan,kanedawolodeliliw lamɛn

7YalaawbɛnakumajugufɔElohimkosɔnwa?kakuma nanbaralaakosɔnwa?

8Yalaawbɛsɔnayɛrɛmawa?yalaawbɛnasɔsɔlikɛ Elohimkosɔnwa?

9Akaɲiakaawɲiniwa?Ikomɔgɔdɔbɛɲɔgɔntulo gerencogominna,yalaawbɛatulogerentenwa?

10Sigat'ala,anaawkɔrɔfɔ,niawbɛsɔnmɔgɔwma gundola.

11Akaɲumanyatɛnaawlasiranwa?Akasiranbɛbinaw kanwa?

12Awhakilibɛikobuguri,awfarikolowbɛikobɔgɔ.

13Awkaawmakun,nekananeto,walisanekakuma,ka mindiyagoya,okananekan

14Munnanebɛnefarisogotaneɲinwnakanenidonne bolo?

15Haliniayenefaga,nenanejigidaakan,nkanenane kasirawmaraaɲɛkɔrɔ.

16Alefananakɛnekisiliye,katugunifilankafotɛnanaa ɲɛkɔrɔ

17A'yenekakumaninekakumalamɛnniawtuloye.

18Afilɛsisan,neyenekakosigisenkanNeb'adɔnko nenajosɔrɔ.

19Jɔnnanedeli?katugunisisan,nineyenenɛnkunminɛ, nenajinɛdabila»

20Ikanafɛnfilakɛnela,otumana,netɛnanedogoila 21Ibolokɔrɔbɔnela,ikasirankananelasiran.

22Otumala,iwele,nenajaabidi,walimaatoneka kumakanejaabi»

23Nekatilenbaliyakowninekajurumuwyejoliye?Ne kanekajurumuwninekajurumuwdɔn»

24Munnaibɛiɲɛdadogokaneminɛijuguye?

25Ib'afɛkafurabuludɔkariminbɛtaaniayewa?Ib'a fɛkatugubɔgɔjalenkɔwa?

26Ibɛkumajuguwsɛbɛnnekama,kanekɛneka denmisɛnyatilenbaliyakowye

27Ibɛnesenwfanadonbɔgɔdagala,kanekasirawbɛɛ filɛniɲɛmajɔye.ibɛsɛbɛnnikɛnesenwkan.

28Abɛbanin'afɔfɛntolilen,in'afɔntumubɛfinimin dun.

SABABU14NAN

1Cɛminbangeramusofɛ,obɛtiledamadɔbɔ,afalenbɛ tɔɔrɔla

2Abɛbɔikofalenfɛn,abɛtigɛ

3Yalaib'iɲɛdaoɲɔgɔnkankanebilakiritigɛlaifɛwa?

4Jɔnbɛsekafɛnsaniyalenbɔfɛnnɔgɔlenna?kelentɛ

5Akadonwlatigɛlendon,akakalohakɛbɛifɛ,iy'adan sigiatɛsekatɛmɛ

6A'yeikɔdonalawalisaakalafiɲɛfoakadondafaiko baarakɛla.

7Jigibɛjirilaniatigɛra,koabɛnafalenkokura,abolo nɔgɔlentɛnaban

8Haliniajukɔrɔladugukolola,haliniajiriwbɛsa dugukolola

9Obɛɛn'ata,anafalenjikasafɛ,kabolowbɔin'afɔjiri 10Nkamɔgɔbɛsakatiɲɛ.

11In'afɔjibɛdɔgɔyakabɔkɔgɔjila,sanjibabɛtolikaja

12Ocogola,mɔgɔbɛida,atɛwuli,fosankolotɛkɛtun, utɛnakunun,utɛnakununkabɔusunɔgɔla.

13Niitunbɛnedogokaburukɔnɔ,niitunbɛnedogo,foi kadiminyakatɛmɛ,walisaikawaatilatigɛlensiginela, kanehakilitonela!

14Nimɔgɔsara,yalaabɛɲɛnamayakokurawa?neka waatilatigɛlendonwbɛɛnebɛnamakɔnɔ,fonekafɛn camancilikana.

15Inawele,nenaijaabi

16Sisan,ibɛnesenwjate,yalaitɛnekajurumukɔlɔsiwa?

17Nekajurumuwsirilenbɛbɔrɔkɔnɔ,ibɛneka tilenbaliyasiri

18Sigat'ala,kulubintɔbɛkɛfuye,farakurunbɛbɔanɔ na.

19Jibɛkabakurunwsɛgɛn,fɛnminnufalenbɛdugukolo bugurila,ibɛolukoIbɛhadamadenjigitiɲɛ»

20Ibɛsesɔrɔakanfoabada,abɛtɛmɛ.

21Adenwbɛnabonyala,nkaat'odɔnUbɛdɔgɔya,nka atɛodɔnufɛ»

22Nkaafarisogonadimiakan,aninakasi.

SABABU15NAN

1Otumala,TemankawElifaziy'ajaabiko:

2Hakilitigikakankadɔnniyafufɔ,kaakɔnɔfakɔrɔnfiɲɛ fɛwa?

3Yalaakakankahakilinatakɛnikumayemintɛnafa sɔrɔwa?Walimanikumawye,atɛsekanafafoyikɛni minnuye?

4Ɔwɔ,ibɛsiranbilakadelilibaliElohimɲɛkɔrɔ

5Idabɛikatilenbaliyafɔ,ibɛnamaratɔwkansugandi

6Iyɛrɛdabɛijalaki,netɛ

7Eyecɛfɔlɔyeminwololawa?Walimaidabɔrakuluw ɲɛfɛwa?

8IyeElohimkagundomɛnwa?Ibɛhakilitigiyabalii yɛrɛlawa?

9Ibɛmundɔn,ant'adɔn?ibɛmunfaamu,mintɛankɔnɔ?

10Anwcɛma,cɛkɔrɔbawnicɛkɔrɔbaminnukakɔrɔ kosɛbɛkatɛmɛifakan,olufanabɛanfɛ

11Alakadususaalowkadɔgɔifɛwa?gundodɔbɛifɛwa?

12Munnaidusukunbɛitakataa?aniiɲɛwbɛmunɲɛji cɛ,

13Ib'inikɔseginElohimkamak'atookumasuguwkabɔ idalawa?

14Mɔgɔyemunyewalisaakasaniya?Musominwolola, okakɛmɔgɔtilennenye?»

15Afilɛ,atɛajigidaakamɔgɔsenumawkan.ɔwɔ, sankolowmasaniyaaɲɛkɔrɔ

16Hadamadenminbɛtilenbaliyaminikoji,okajugunia nɔgɔlendonkatɛmɛokancogodi?

17Nenaajiraila,ikanelamɛnNeyeminye,nenaofɔ

18Hakilitigiwy'ofɔubɛnbawye,nkaumaodogo.

19Dugukolodiraolukelenpedema,dunansimatɛmɛu cɛma

20Mɔgɔjugubɛkɔnɔtanidimiyeasibɛɛla,sanhakɛ dogolenbɛdegunbagala

21Mankansirannindɔbɛatulola

22Adalent'alakoanaseginkabɔdibila,k'amakɔnɔ npanfɛ

23Abɛyaala-yaaladumunikamak'afɔko:«Abɛmin?»a y'adɔnkodibidonseraabolo.

24Gɛlɛyanitɔɔrɔnaalasiranunasesɔrɔakan,iko masakɛminlabɛnnendonkɛlɛkama»

25Ab'abolokɔrɔtaElohimkama,kabarikadon Sebaayabɛɛtigima

26Abɛbolikataaakan,akɔla,akanɛgɛberew kunbabawkan.

27Katuguniabɛaɲɛdadatuguniatulumaye,ka tulumafɛnwkɛakɛrɛwla

28Asigilenbɛdugulakolonwna,animɔgɔsitɛsominnu kɔnɔ,olulabɛnnendonkakɛkuluwye

29Atɛnakɛnafolotigiye,anafolotɛnatosenna,atɛnaa dafalenjanyadugukolokan.

30Atɛnabɔdibilatasumanaabolowja,adafiyɛlifɛ,a nataa

31Minlafililendon,okanaajigidanafantankan, katugunifunakɛasaraye

32Onadafakakɔnawaatiɲɛ,abolotɛnakɛbilenye

33Anaakarezɛnmɔbaliwuliikoɛrɛzɛnsun,kaa falenfɛnfiliikooliviye

34Katugunifilankafowkajamakulunakɛyɔrɔlakolonye, tasumanawarifagalanfanibuguwjeni.

35Ubɛkɔnɔtajuguyala,kanafantanbange,ukɔnɔbɛ nanbaralabɛn

SABABU16NAN

1Joby'ajaabiko:«

2Neyeokocamanmɛn

3Kumafuwnabanwa?Munbɛijagɛlɛyakajaabidi?

4Netunbɛsekakumaikoawb'afɔcogominna.

5Nkanetunb'afɛkabarikadonawlaninedaye,kane dawololamagakaawdusukasi

6Halininebɛkuma,nekadusukasitɛban,halinineye muɲulikɛ,munbɛnenɔgɔya?

7Nkasisan,ayenesɛgɛn.

8Iyenefakurukuruwla,oyeneseereyaye

9Abɛneɲɛjibɔakadiminyala,minbɛnekoniyane jugubɛaɲɛwsɔgɔnela.»

10Uyeudawulinelauyenebugɔnimaloyayeuy'u yɛrɛlajɛɲɔgɔnfɛnekama

11ElohimyenedonAlaɲɛsiranbaliwbolo,kanedon mɔgɔjuguwbolo.

12Nelafiyalentunbɛ,nkaayenekari,ayeneminɛnekɔ lakanelamagakanesigiataamasyɛnye.

13Akabɛlɛkisɛtigiwbɛnelamini,abɛnesenwtigɛ,atɛ nemafiɲɛyaabɛnekagalonbɔnduguma

14Abɛnekarinikarinikariye,abɛbolinekanikocɛba 15Neyebɔrɔwsirinefarila,kanekabiɲɛnɔgɔbugurila.

16Neɲɛdanɔgɔlendonkasifɛ,sayadulonnenbɛneɲɛw kan

17Tilenbaliyasitɛnebolo,nekadelilifanasaniyalendon 18Dugukolo,ikananejolidatugu,nekakulekankana yɔrɔsisɔrɔ.

19Sisanfana,afilɛ,nekaseereyabɛsankolola,neka seereyabɛsanfɛ

20Neteriwbɛnemafiɲɛya,nkaneɲɛbɛɲɛjibɔnElohim ye

21NimɔgɔbɛsekamɔgɔdeliElohimɲɛkɔrɔikomɔgɔ bɛatigidelicogominna!

22Nisandamadɔwtɛmɛna,nenataasirafɛ,netɛnasegin kabɔyɔrɔminna

SABABU17NAN

1Neninakilitiɲɛna,nekadonwtununna,kaburuw labɛnnendonneye

2Tulonkɛlawtɛnefɛwa?Neɲɛtɛtoukadimilawa?

3Idasisan,kanebilaifɛ.Jɔnyenebologosi?

4Iyeudusukundogoukafaamuyalila,odekosɔnitɛna ukɔrɔta

5Minbɛkumaateriwfɛ,haliadenwɲɛnaban.

6Ayenefanakɛjamakakumafɔlenyeanifɔlɔnetunbɛ ikotabret

7Neɲɛfanabɛfiyendusukasikosɔn,nefarikoloyɔrɔw bɛɛbɛikodulonni

8Mɔgɔtilennenwnakabakoyaola,jalakibalinaayɛrɛ lawulifilankafoma.

9Mɔgɔtilennenfananaakasiraminɛ,minbolosaniyalen don,onabarikabonyakataaafɛ

10Nkaawbɛɛkɔseginkanasisan,katuguninetɛseka hakilitigikelensɔrɔawcɛma

11Nekadonwtɛmɛna,nekalaɲiniwtiɲɛna,haline dusukunmiiriliw.

12Ubɛsuyɛlɛmakakɛtileye

13Ninebɛmakɔnɔnikɛ,kaburuyenetaye

14Ney'afɔtoliyeko:«Iyenefaye.»

15Nejigibɛminsisan?nejigikodon,jɔnnaoye?»

16Unajiginkataadingɛdawolola,ankalafiɲɛɲɔgɔnfɛ tumaminna,obɛbugurila

SABABU18NAN

1SukadenkɛBildady'ajaabiko:

2Saniawkakumawbanfowaatijumɛn?taamasiyɛnkɛ,o kɔfɛanbɛnakuma

3Muny'atoanbɛjatebaganwye,anbɛjatefɛnjuguwye awɲɛna?

4Abɛayɛrɛɲɛjibɔakadiminyakosɔn,yaladugukolo bɛnabilaikosɔnwa?farakurunbɛnabɔanɔnawa?

5Ɔwɔ,mɔgɔjuguwkayeelennafaga,atasumatasuma tɛnayeelenbɔ

6Yeelennakɛdibilaakafanibugukɔnɔ,akafitinɛna faganiaye.

7Akafangasennakownagɛlɛya,ayɛrɛkalaadilikanwna afiliduguma.

8Katuguniafililajaankɔnɔayɛrɛsenwfɛ,abɛtaama jaankan

9Jinɛnaaminɛasenkɔnina,binkannikɛlanasesɔrɔakan 10Jaanbɛdaayedugukolola,kajaandaayesirakan.

11Siranfɛnwnaalasiranfanbɛɛfɛ,kaagɛnkajɔasen kan

12Kɔngɔbɛnaafangaminɛ,halakilinalabɛnakɛrɛfɛ 13Onaafarifangadun,halisayadenfɔlɔwnaafanga dun.

14Akadannayanabɔakafanibugukɔnɔ,onaalasesiran masakɛma

15Anasigiakafanibugukɔnɔ,katuguniotɛataye. 16Ajuwnajaduguma,abolonatigɛsanfɛ

17Ahakilijiginnabandugukolokan,tɔgɔtɛnasɔrɔala nbɛdala.

18Anagɛnkabɔkɛnɛkankataadibila,kagɛnkabɔdiɲɛ kɔnɔ

19Atɛnadenkɛniabalimakɛdenkɛsɔrɔakamɔgɔw cɛma,walamɔgɔsitɛnatoasigiyɔrɔla

20Minwbɛnaanɔfɛ,olunakabakoyaakadonla,iko mɔgɔminnutɛmɛnakatɛmɛ,olusirannacogominna.

21Tiɲɛna,mɔgɔjugusigiyɔrɔwyeoɲɔgɔnye

SABABU19NAN

1Joby'ajaabiko:«

2Awnanenitɔɔrɔfokasetumajumɛn,kanekarini kumawye?

3Awyenekɔrɔfɔninsiɲɛtanninnuna

4Tiɲɛna,neyefilikɛ,nekafilibɛtoneyɛrɛla.

5Tiɲɛna,niawnaawyɛrɛbonyanekɔrɔkanemafiɲɛya fɔneye

6Awk'adɔnsisankoElohimyenegosi,kanelamininia kanɛgɛsoye

7Afilɛ,nebɛpɛrɛnkojugukosɔn,nkanemamɛn

8Ayenekasirakogofonetɛsekatɛmɛ,ayedibidonne kasirawla

9Ayenenɔɔrɔbɔnela,kamasafugulanbɔnekunna

10Ayenehalakifanbɛɛfɛ,netɛyentugun,ayenejigibɔ ikojiri

11Ayeakadiminyalawulinekama,kanejateajugudɔ ye.

12Akakɛlɛbolowbɛɲɔgɔnlajɛkaukasirawulinekama kausiginekafanibugulaminina.

13Ayenebalimawyɔrɔjanyanela,nedɔnbagawyɔrɔka jannelatiɲɛna

14Nesomɔgɔwdɛsɛra,neteridɔntawɲinɛnanekɔ

15Minnusigilenbɛnekasokɔnɔ,aninekajɔnmusow, olubɛnejatedunanye

16Neyenekabaaradenwele,amajaabifoyidinemaN y'adelinindaye

17Neninakiliyekabakoyenemusofɛ,halinineyedelili kɛneyɛrɛfarikolokosɔn.

18Ɔwɔ,denmisɛnninwyenemafiɲɛyaNewulilakakuma nekama

19Neteriwbɛɛtunbɛnekɔniya,netunbɛminnukanu, olubɛnekɛlɛ

20Nekolobɛnɔrɔnefarininefarisogola,nekisiranine ɲinwfariye.

21A'yehinɛnela,awkahinɛnela,neteriwkatuguniAla bolomagaranela.»

22MunnaawbɛnetɔɔrɔikoElohim,k'asɔrɔawmawasa nefarisogola?

23Ninekakumawtunsɛbɛnnasisan!okousɛbɛnnagafe dɔkɔnɔ!

24Koujalendonninɛgɛdagayeaniplɔgufarakurunkɔnɔ foabada!

25Ney'adɔnkonekunmabɔbaaɲɛnamadon,koanajɔ donlabannadugukolokan

26Halininefarisogowyeninfarikolotiɲɛ,nenaElohim yenefarisogola

27Nenaoyeneyɛrɛɲɛna,neɲɛwnaafilɛ,mɔgɔwɛrɛtɛ halininekafangabɛbannekɔnɔ.

28Nkaawkakank'afɔko:«Muny'atoanbɛatɔɔrɔ,k'a masɔrɔokojubɔranela?»

29Awkasirannpanɲɛ,katugunidiminyabɛnaninpan ɲangiliye,walisaawk'adɔnkokiribɛyen

SABABU20NAN

1NaamakawkaZofary'ajaabiko:

2Odekosɔnnekamiiriliwbɛnebilakajaabidi,nebɛ teliyaodekosɔn

3Neyenekamafiɲɛyalisɛgɛsɛgɛlimɛn,nekafaamuyali hakilibɛnebilakajaabidi.

4Itɛodɔnkabinifɔlɔfɔlɔ,kabinihadamadenbilala dugukolokanwa?

5Kojuguwkasesɔrɔlikasurun,filankafokanisɔndiyabɛ waatidɔɔnindɔrɔndelawa?

6Haliniakuntigiyabɛwulikataasankolola,halinia kunkoloserasankabama.

7Obɛɛn'ata,anahalakifoabadaikoayɛrɛkanɔgɔ

8Anapankataaikosugo,nkaatɛnasɔrɔ

9Ɲɛminy'aye,otɛnaayetun.Ayɔrɔfanatɛnaayetun.»

10Adenwnaaɲinikafaantanwdiyabɔ,abolownauka nafololasegin

11Akolowfalenbɛadenmisɛnmanjurumuna,jurumu minnadaafɛbugurila

12Halinijuguyakadiadala,haliniay'odogoanɛnkɔrɔ

13Haliniay'ahinɛalak'asɔrɔamaatoyen.Nkaatoa dakɔnɔ

"

15Ayenafolomunumunu,anaufɔɔnɔkokura,Alanau gɛnkabɔakɔnɔbarala

16Anafaliwbagasin,sanɛnkunnaafaga.

17Atɛnabajiwnisanjibanimɔninitulukɔwye

18Ayebaarakɛminkama,anaolasegin,atɛnao munumunu

19Ayefaantanwdegunaniayefaantanwbila.sabuama sominjɔ,ayeominɛnifangaye

20Sigat'ala,atɛnadususumasɔrɔakɔnɔbarala,anege mintunbɛala,atɛnaokisi

21Akadumunisitɛnatoyenodekosɔnmɔgɔsitɛnaaka nafoloɲini.»

22Akasekodafalenna,anagɛlɛyasɔrɔ

23Niab'afɛk'akɔnɔfa,Elohimnaakadiminyadiminya daakan,kasanjilaseamak'atodumunina.

24Anabolinɛgɛsola,nɛgɛberenaagosi

25Abɛsamakabɔfarikololaɔwɔ,npanmanamananan bɛbɔagalonna.

26DibibɛɛnadogoadogoyɔrɔwlaMintoraaka fanibugukɔnɔ,onabana.»

27Sankolonaakatilenbaliyajira.Dugukolonawulia kama»

28Akasofalenfɛnwnabɔ,akanafolonawoyoaka diminyadonna.

29OyemɔgɔjuguniyɔrɔyekabɔAlayɔrɔ,aniciyɛnmin diraamaAlafɛ

SABABU21NAN

1Joby'ajaabiko:

2A'yenekakumalamɛnnitiminandiyaye,okakɛaw dususaaloye.

3A'y'atonekakumaOkɔfɛ,neyekumafɔ,katulo geren

4Nekɔni,nekaŋunankanbɛmɔgɔlawa?Niotundon, munnanenituntɛnajɔrɔ?

5Ikataamasiyɛnkɛnela,ikabakoyakaibolodaidala

6Halininehakilibɛala,nebɛsiran,yɛrɛyɛrɛbɛnefari minɛ

8Ubɔnsɔnsabatilendonuɲɛna,udenwfanasabatilen donuɲɛkɔrɔ

9Ukasowlakananendonsiranma,Elohimkaberetɛu kan.

10Ukamisidenbɛden,nkaatɛbanUkamisibɛden,atɛ akamisidenbɔn»

11Ubɛudenmisɛnninwciikosagakulu,udenwbɛdɔn kɛ

12Ubɛfɔlikannifɔlikantakaɲagalifɔlikanmankanfɛ 13Ubɛukadonwkɛnafolola,kajiginkaburulawaati dɔɔninkɔnɔ

14Odey'atoub'afɔAlayeko:«Ikabɔannasabuant'a fɛkaikasirawdɔn.»

15Sebaayabɛɛtigiyemunye,walisaankabaarakɛaye? Nianyeadeli,ankakankanafajumɛnsɔrɔ?

16Afilɛ,ukaɲumanyatɛubolo.

17Mɔgɔjuguwkafitinɛbɛfagasiɲɛcamandɛ!Uhalakili bɛnaukansiɲɛjoli!Alabɛdusukasitila-tilaakadiminya kɔnɔ.

18Ubɛikobɔgɔdagafiɲɛɲɛkɔrɔ,in'afɔbɔgɔ,fɔɲɔbabɛ taaniminye

19Alab'akatilenbaliyadonadenwkosɔn.

20Aɲɛwnaahalakiliye,anaSebaayabɛɛtigikadiminya min.

21Nisɔndiyajumɛnbɛakasokɔnɔakɔfɛ,k'asɔrɔaka kalohakɛtigɛraacɛma?

22MɔgɔdɔbɛnaAlakalandɔnniyalawa?K'amasɔrɔabɛ kiritigɛmɔgɔkɔrɔbawkan.

23Mɔgɔbɛsaafangabɛɛla,alafiyalendon

24Asinwfalenbɛnɔnɔna,akolowmɔlendonni sɔgɔsɔgɔninjɛye

25Dɔwɛrɛbɛsaanidusukasifɛ,atɛdumunikɛni diyanyeyeabada.

26Unadaɲɔgɔnfɛbugurila,kɔnɔwnaudatugu

27Afilɛ,nebɛawkamiiriliwdɔn,aniawbɛmiirilijugu minnukɛnekama.

28Awb'afɔko:«Matigikasobɛmin?»Mɔgɔjuguw sigiyɔrɔwbɛmin?

29Awmataatɔwɲininkawa?Awtɛutaamasyɛnwdɔnwa?

30Komɔgɔjuguwmaralenbɛhalakidonnawa?Unalase diminyadonma»

31Jɔnnaakasirafɔaɲɛkɔrɔ?Jɔnnaakakokɛlenw sara?»

32Obɛɛn'ata,analasekaburulakatokaburukɔnɔ

33Kɔnɔwnadiyaaye,mɔgɔkelen-kelenbɛɛnatugua nɔfɛ,in'afɔmɔgɔjatebaliyaminnubɛaɲɛfɛ.

34Awbɛnedususaalocogodifu,k'amasɔrɔnkalontora awkajaabiwla?

SABABU22NAN

1TemankawElifaziy'ajaabiko:

2MɔgɔbɛsekanafasɔrɔElohimfɛ,ikohakilitigibɛseka nafasɔrɔayɛrɛlacogominnawa?

3Sebaayabɛɛtigidiyaraiyekoitilennendonwa?Ibɛika sirawdafa,walatɔnɔdonalawa?

4Abɛnaikɔrɔfɔiɲɛsirankosɔnwa?Yalaabɛnadonifɛ kiritigɛlawa?

5Ikajuguyamanbonwa?Ikatilenbaliyakowdantɛwa?

6Iyelayidutaibalimafɛfu,kaukafiniwbɔufarila.

7Imajidisɛgɛnbagatɔwmaukamin,iyenbuurubali kɔngɔtɔwla

8Cɛbarikamakɔni,dugukolotunb'abolo.Cɛbonyalen tunsigilenbɛokɔnɔ

9Iyemusocɛsalenwbilalankolon,facɛmanbolow karilendon.

10Odey'atojaanwbɛilamini,siranbarikamabɛitɔɔrɔ

11Dibidon,itɛsekaminyeJicamanbɛidatugu»

12Alatɛsankolosanfɛlalawa?Dolowkɔrɔtalenfilɛ,uka boncogominna!

13Ib'afɔko:«Alabɛodɔncogodi?»abɛsekakiritigɛ sankabadibimanfɛwa?

14Sankababelebelebawyeadatugulanye,atɛyeAbɛ taamasankololaminina

15Mɔgɔjuguwyesirakɔrɔminsenna,yalaiyeo taamasiyɛnkɛwa?

16Utigɛrawaatitɛmɛnenkɔ,sanjibayeujusigilanfa

17Uy'afɔElohimyeko:«Ikabɔanna,Sebaayabɛɛtigibɛ sekamunkɛuye?»

18Obɛɛn'ata,ayeukasofafɛnɲumanwna,nkamɔgɔ juguwkalaadilikanyɔrɔkajannela.

19Mɔgɔtilennenwb'oye,ubɛnisɔndiya

20Ankanafolotɛtigɛ,nkatasumabɛutolenwjeni

21Ikaiyɛrɛdɔnsisan,kahɛrɛsɔrɔ.

22Neb'ideli,ikasariyatakabɔadalakaakakumaw maraidusukunna.

23NiiseginnaSebaayabɛɛtigifɛ,inajɔ,inatilenbaliya banikafanibuguwla

24Otumanafɛ,inasanulabɔikobuguri,kaOfirisanu labɔin'afɔkɔjiwkabakurunw.

25Ɔwɔ,Sebaayabɛɛtiginakɛilafasaliye,waricamanna kɛibolo

26Otumanafɛ,inanisɔndiyaSebaayabɛɛtigila,kaiɲɛda kɔrɔtaElohimɲɛkɔrɔ

27Inaikadelilikɛaye,anailamɛn,inaikalayiduta.

28Inakodɔlatigɛ,onasabatiiye,yeelennayeelenbɔi kasirawkan

29Nimɔgɔwfililaduguma,inaafɔko:«Kɔrɔtabɛyen.» Anamɔgɔmajiginnenkisi»

30Anajalakibaligunkisi

SABABU23NAN

1Joby'ajaabiko:«

2Halibi,nekaŋunankokajugu:nekasɔgɔsɔgɔninjɛka gɛlɛnkatɛmɛnekaŋunankan.

3Ninetunb'adɔnnebɛsek'asɔrɔyɔrɔminna!walisane kasekanahaliasigiyɔrɔla!

4Netunbɛnekakowsigiaɲɛkɔrɔ,kanedafasɔsɔliwla.

5Atunbɛnakumaminnufɔneye,netunb'afɛk'oludɔn, kaatunbɛnaminfɔneye,netunb'afɛk'ofaamu

6Yalaabɛnanedeliniakasebaayabayewa?Ayi;nkaa tunb'afɛkafangadonnela

7Mɔgɔtilennenwbɛsekasɔsɔlikɛafɛyen.Ocogokelen na,nekakankakisibadaanekakiritigɛlama»

8Afilɛ,nebɛtaaɲɛfɛ,nkaatɛyenkakɔsegin,nkanetɛ sek'adɔn.

9Abɛbaarakɛnumanfɛ,nkanetɛsek'aye

10Nkanebɛtaamasiradɔn,ayenekɔrɔbɔtumaminna, nenabɔikosanu.

11Neseny'asenwminɛ,ney'asiraminɛ,nemaban

12NemakɔseginadawolocifɔlenkɔfanaNeyeada kumawbonyakatɛmɛnekadumuniwajibiyalenkan.

13Nkaahakilikelendon,jɔnbɛsek'alasegin?Anib'afɛ kaminkɛ,abɛokɛ»

14Kominlatigɛraneye,abɛokɛ.

15Odey'atonebɛjɔrɔaɲɛkɔrɔ

16Elohimbɛnedusukunnɔgɔya,Sebaayabɛɛtigibɛne tɔɔrɔ.

17Katuguninematigɛkakɔndibiɲɛ,amadibidatugune ɲɛdala

SABABU24NAN

1Muny'atowaatiwdogolentɛSebaayabɛɛtigila,a dɔnbagawtɛakadonwyewa?

2Dɔwbɛdugukolotaamasiyɛnwbɔyen;Ubɛsagawtani fangaye,kaubalo.

3Ubɛfaliwgɛn,ubɛmusocɛsalenkamisitakakɛjuru ye

4Ubɛdɛsɛbaatɔwlabɔsirakan,dugukolokanfaantanw b'udogoɲɔgɔnfɛ

5Afilɛ,ikokungokɔnɔfaliminnubɛkungokolonkɔnɔ,u bɛtaaukabaarala.wulitumanitumakakɛfɛnminɛtaye, kungokolobɛdumunidiuniudenwma

6Ukelen-kelenb'ukaɲɔtigɛforola,kamɔgɔjuguwka sumantigɛ.

7Ubɛmɔgɔfarilankolonwbilak'asɔrɔumafinidon,fo nɛnɛtɛudatugu.

8Uɲiginnendonkuluwkasanjifɛ,ubɛfarakurunminɛu dogoyɔrɔdɛsɛkosɔn

9Ubɛfaantanwbɔudisila,kafaantanwkajuruta

10Ub'atoafarilankolondonk'asɔrɔumafinidon,ubɛ bɔgɔdagabɔkɔngɔtɔwbolo

11Ubɛtulukɛukogowkɔnɔ,kaukadiwɛnbɔyɔrɔw sennatan,kaminnɔgɔbɛula

12Mɔgɔwbɛŋunankabɔdugukɔnɔ,mɔgɔjoginlenwni bɛpɛrɛn.

13Minnumurutilendonyeelenma,oludɔdonUtɛsiraw dɔn,utɛtoasirawla

14Mɔgɔfagalaminbɛwuliniyeelenye,obɛfaantanwni dɛsɛbagatɔwfaga,sufɛ,abɛikoson

15Jatɔkɛɲɛfanabɛsufɛlamakɔnɔk'afɔko:«Ɲɛsitɛnane ye.»

16Dibila,utunbɛsowsɔgɔ,utunyeminnutaamasiyɛnu yɛrɛyetilefɛ.

17Sɔgɔmabɛuboloin'afɔsayasumaya.

18Ateliyalendonikojiuniyɔrɔdangalendondugukolo kan

19Janifuntenibɛnɛnɛjidun.

20Densonaɲinɛakɔkɔnɔsogoninbɛnabaloalani dumunidumanye;mɔgɔwhakilitɛnatoalatun;Juguyana kariikojiri»

21Denmisɛnninmintɛdensɔrɔ,abɛjuguyadeli,nkaatɛ koɲumankɛmusocɛsalenye.

22Abɛsebaawsamaniakasebaayaye

23Haliniay'asɔrɔakatolafiyala,abɛlafiɲɛodekano bɛɛn'ata,aɲɛwbɛukasirawkan.

24Ukɔrɔtarawaatidɔɔninkɔnɔ,nkautaarakadɔgɔyau bɛbɔsirakanin'afɔtɔwbɛɛ,katigɛin'afɔɲɔtulo kunw.

25Niomakɛsisan,jɔnbɛnanekɛnkalontigɛlaye,kane kakumakɛfoyiye?

SABABU25NAN

1SukadenkɛBildady'ajaabiko:

2Kuntigiyanisiranbɛafɛ,abɛhɛrɛkɛakayɔrɔjanwna 3Akakɛlɛbolohakɛdɔbɛyenwa?Akayeelentɛwulijɔn kan?

4Otumanafɛ,hadamadenbɛsekajosɔrɔAlaɲɛkɔrɔ cogodi?walimamusominbangera,abɛsekasaniyacogo di?

5Afilɛhalifokalo,nkaatɛyeelenbɔɔwɔ,dolowtɛ saniyaaɲɛkɔrɔ

6Mɔgɔkadɔgɔcogodi,oyekɔnɔye?Mɔgɔdenkɛminye kɔnɔye?

SABABU26NAN

1Joby'ajaabiko:

2Setɛmɔgɔminna,iyeodɛmɛcogodi?Ibɛbolomin kisicogodi,fangatɛminna?

3Hakilitigiyatɛmɔgɔminna,iyeolaadicogodi?Iyeo kofɔcogodikacayain'afɔabɛcogominna?

4Iyekumafɔjɔnye?Jɔnhakilibɔraila?

5Fɛnsalenwbɛdabɔjijukɔrɔaniakɔnɔmɔgɔw

6Jahanamafarilankolonbɛaɲɛkɔrɔ,halakilitɛdatugu.

7Abɛworodugubiriyɔrɔlankolonkan,kadugukolo dulonfoyila.

8AbɛjisiriakasankababelebelebawlaSankabatɛfara ukɔrɔ

9Abɛakamasasigilanɲɛdaminɛk'akasankabalasea kan.

10Ayejilamininidancɛwye,fosunitilekaban

11Sankolojɔlanwbɛyɛrɛyɛrɛaniubɛkabakoyaaka kɔrɔfɔlila

12Abɛkɔgɔjitilaniakasebaayaye,kakuncɛbawbugɔa kafaamuyalifɛ.

13Anidey'atoayesankolowmasiriaboloyesa kɔrɔtalendilan

14Afilɛ,ninnuyeakasirawyɔrɔdɔwye.nkaaka sebaayasanpɛrɛnkan,jɔnbɛsekafaamuyalisɔrɔ?

SABABU27NAN

1Jobtoraakantalennak'afɔko:

2IkoElohimɲɛnamadon,aleminyenekakiribɔsi.

Sebaayabɛɛtigiminyenenitɔɔrɔ.

3Owaatibɛɛla,neninakilibɛnekɔnɔ,Elohimnibɛne nugula

4Nedawolotɛnajuguyafɔ,nekantɛnananbarafɔ.

5Elohimkanebalikajodiawma,fonekasa,netɛnane kakantigiyabɔnela

6Nebɛnekatilennenyaminɛkosɛbɛ,netɛnaabila,ne dusukuntɛnanekɔrɔfɔnineɲɛnamadon

7Nejugukakɛikomɔgɔjugu,minbɛwulinekama,oka kɛikotilenbali

8Filankafojigiyemunye,haliniayetɔnɔsɔrɔ,niAlabɛ anibɔsiala?

9Alabɛnaakakulekanmɛnnitɔɔrɔnanaakanwa?

10YalaabɛnanisɔndiyaSebaayabɛɛtigilawa?abɛnaAla weletumabɛɛwa?

11NenaawkalanElohimbolo

12Afilɛ,awbɛɛy'ayeMunnaawyefuyeten?

13OyemɔgɔjuguniyɔrɔyeAlaɲɛkɔrɔ,anidegunbagaw kaciyɛn,unaminsɔrɔSebaayabɛɛtigifɛ

14Niadenwcayara,obɛkɛnpandekosɔn

15Mintoraala,olunasudonsayala,amusocɛsalenw tɛnakasi

16Haliniabɛwarijɛdalajɛikobuguri,kafiniwlabɛniko bɔgɔ.

17Abɛsek'alabɛn,nkamɔgɔtilennennaadon,jalakibali nawarijɛtila

18Ab'akasojɔin'afɔntumu,in'afɔamarabagabɛbugu mindilan

19Nafolotiginada,nkaatɛnalajɛ

20Siranfɛnwy'aminɛikoji,fɔɲɔbab'asonyasufɛ.

21Kɔrɔnfiɲɛbɛatakataa,abɛtaa,ikofɔɲɔbab'agɛnka bɔayɔrɔla

22Elohimnafiliama,atɛnahinɛala.

23Mɔgɔwnaubolowdaakan,kaasɔgɔsɔgɔkabɔanɔ na

SABABU28NAN

1Tiɲɛna,jurukisɛbɛwarijɛla,sanubɛyɔrɔminna,ub'a fiyɛyɔrɔminna

2Nɛgɛbɛbɔdugukolola,nɛgɛbɛwulikabɔkabakurunna

3Abɛdibiban,kadafalenyabɛɛsɛgɛsɛgɛ:dibi kabakurunwnisayadulon

4Sanjibabɛbɔdugudenla.halijiminnuɲinɛnasenkɔ:u jara,ubɔramɔgɔwla

5Dugukolokɔni,nbuurubɛbɔakɔnɔ

6Akabakurunwyesafirewyɔrɔye,sanubugurib'ala

7Siradɔbɛyenkɔnɔsitɛmindɔn,ntoriɲɛmaminye.

8Warabilenwm'asennatan,warabafarimanmatɛmɛafɛ

9Ay'abolokɔrɔtafarakurunkanabɛkuluwwuliniujuw ye

10AbɛbajiwtigɛfarawcɛmaAɲɛbɛfɛnnafamabɛɛ ye.»

11AbɛsanjibasiriwalisaukanafaFɛndogolenbɛabɔ kɛnɛkan»

12Nkahakilitigiyanasɔrɔmin?anifaamuyaliyɔrɔbɛmin?

13MɔgɔtɛasɔngɔdɔnAtɛsɔrɔɲɛnamawkajamana kɔnɔfana

14Dugukolodunbab'afɔko:«Atɛnekɔnɔ»

15Atɛsekasɔrɔsanuna,waritɛsekajateasɔngɔla.

16AtɛsekajateniOfirsanuye,nioniksisɔngɔgɛlɛn walasafireye.

17Sanunikristalɛtɛsekakɛkelenye.

18Koraliwalaperlesikanafɔ,katugunihakilitigiyasɔngɔ kabonnirubiye

19Etiyopijamanakatopazitɛnabɛnama,anafatɛnakɛ sanusanumanye

20Hakilitigiyabɛbɔmin?anifaamuyaliyɔrɔbɛmin?

21Adogolenbɛɲɛnamawbɛɛɲɛna,adogolenbɛsankolo kɔnɔkɔnɔwla

22Tiɲɛninisayab'afɔko:«Any'atɔgɔmɛnantulola.»

23Alabɛasirafaamu,abɛayɔrɔdɔn

24Katuguniabɛdugukolodanwfilɛkasankolobɛɛjukɔrɔ

25Kagirinyakɛfiɲɛwye.Abɛjipesenisumanikɛlanye.

26Ayesariyasigisanjinisanpɛrɛnkasirakan

27Okɔ,ay'oyek'afɔay'alabɛn,ɔwɔ,k'aɲini

28Ay'afɔmɔgɔyeko:«Afilɛ,Matigisiran,odeye hakilitigiyayeKabɔkojugula,oyefaamuyaliye

SABABU29NAN

1Jobtoraakantalennak'afɔko:

2Ninetunbɛikokalotɛmɛnenw,ikoAlayenetanga donminnuna

3Tumaminnaakafitinɛyeelennanekunna,tumaminna neyetaamadibilaakayeelenfɛ.

4Ikonetunbɛcogominnanekadenmisɛnyawaatiwla, tumaminnaAlakagundotunbɛnekafinisokɔnɔ

5Sebaayabɛɛtigitunbɛnefɛtumaminna,nedenwtunbɛ nekɛrɛfɛtumaminna

6Neyenesenwkonituluyetumaminna,farakurunye tulubajiwbɔnnela.

7Nebɔradugudalatumaminna,neyensigilanlabɛn nbɛdalatumaminna!

8Kamalenninwyeneyekaudogo.

9Kuntigiwy'uyɛrɛtangakumama,k'ubolodaudala

10Faamawy'umakun,unɛnkunnɔrɔlenbɛudala

11Tuloyenelamɛntumaminna,ayedugawukɛneye. Ɲɛyeneyetumaminna,ayeneseereya

12Katugunineyefaantanwkisi,minnutunbɛkule,ani faantanw,animɔgɔsituntɛminbolok'adɛmɛ.

13Mintunlabɛnnendonkahalaki,okadugawunanane kan

14Neyetilennenyadon,oyenedonfinidon.

15Netunyefiyentɔwɲɛwye,nesenwtunyesenkelenw ye.

16Netunyefaantanwfaye

17Neyemɔgɔjuguwdawolokarikanafolomafɛnwbɔa ɲinwna

18Okɔ,neko:«Nenasanekadensokɔnɔ,nenaneka donwcayaikocɛncɛn»

19Nejutunjɛnsɛnnenbɛjila,nɛnɛtunbɛsubɛɛlane bolokan

20Nenɔɔrɔkurayaranekɔnɔ,nekacɛsirilankurayarane bolo.

21Mɔgɔwyenetulodanekan,kanemakɔnɔ,kaumakun nekalaadilikanna

22Nekakumakɔfɛ,umakumatugun.Nekakumabinna ukan

23UyenemakɔnɔikosanjiUy'udayɛlɛkosɛbɛin'afɔ sanjilaban.

24Nineyeŋɛɲɛkɛula,umadaolaUmaneɲɛdayeelen filiduguma.»

25Neyeukasirasugandikasigikuntigiyalakasigiiko masakɛkɛlɛbolola,ikomɔgɔminbɛdusukasitɔwdusu saalo

SABABU30NAN

1Nkasisan,minnukadɔgɔnineye,olubɛnetulogeren, netunb'afɛkaufawmafiɲɛyaninekasagakulukawuluw ye.

2Ɔwɔ,ubolowbarikabɛsekanafajumɛnlasenema, kɔrɔyahalakiraminna?

3dɛsɛnikɔngɔkosɔnutunbɛukelenna.bolikataa kungokolonkɔnɔfɔlɔla,yɔrɔlakolonnitiɲɛni

4Ubɛmalowtigɛjirisunwdala,kajirisunwtigɛusogo kama.

5Ugɛnnakabɔmɔgɔwcɛma

6Kasigikɔdingɛwla,dugukolokɔwlaanifarawla

7Utunbɛpɛrɛnbugunwcɛma.nɛgɛsojukɔrɔutunlajɛra ɲɔgɔnfɛ

8Utunyehakilintanwdenwye

9Sisan,neyeukadɔnkiliye,ɔwɔ,neyeukakumafɔlen ye

10Ubɛnekɔniya,ubɛbolikayɔrɔjannela,utɛdajitu neɲɛdala.

11Ayenejurulajɔkanetɔɔrɔ,uyenekajurudonneɲɛ kɔrɔ

12Denmisɛnninwbɛwulinekininbolokan.ubɛnesenw gɛnkabɔyen,ubɛuhalakilisirawwulinekama

13Ubɛnekasiratiɲɛ,ubɛnekatɔɔrɔbilaɲɛfɛ,dɛmɛbaga sit'ufɛ.

14Unananekanin'afɔjikarilenba

15Siranfɛnwbɛnela,ubɛtugunenikɔikofiɲɛ 16Sisan,nenibɔnnanekan.tɔɔrɔdonwyeneminɛ.»

17Nekolowbɛsɔgɔnelasufɛ,nesenwtɛlafiɲɛ 18Nekabanafangabadey'atonekafinibɛyɛlɛma

19Ayenefilibɔgɔla,nekɛraikobugurinibuguri.

20Nebɛpɛrɛnima,itɛnelamɛn

21Ikɛramɔgɔjuguyenekɔrɔ

22Ibɛnekɔrɔtafiɲɛfɛ.ibɛnebilaakan,kanekanafolo labɔ

23Ney'adɔnkoinanelasesayamaanisominlatigɛra ɲɛnamawbɛɛye.

24Obɛɛn'ata,atɛnaabolokɔrɔtakataakaburula,halini ubɛkuleahalakilila.

25Mintunbɛtɔɔrɔla,yalanemakasiokosɔnwa?neni dusukasilentuntɛfaantanwkosɔnwa?

26Netunbɛkoɲumanmakɔnɔtumaminna,kojugunana nema.

27Nebanakɔtaatobira,amalafiɲɛ,tɔɔrɔdonwyenebali 28Netaaradusukasilatiletɛ,newulilakakulejamakɔnɔ 29Neyesawbalimakɛye,wuluwtaamaɲɔgɔndon 30Nefariyenɛrɛmugumayenekan,nekolowjenilendon funtenifɛ.

31Nekafɔlifɛnfanayɛlɛmanakakɛdusukasiye,kaneka fɔlifɛnyɛlɛmakakɛkasitɔwkanye

SABABU31NAN

1Neyelayidutanineɲɛwyeotumamunnanekakanka miiribaarakɛmusodɔla?

2Elohimniyɔrɔjumɛnbɛbɔsanfɛ?Sebaayabɛɛtigika ciyɛnjumɛnbɛbɔsankolola?

3Tiɲɛnitɛmɔgɔjuguwyewa?aniɲangilikabakomamin bɛkɛtilenbaliyakɛlawyewa?

4Atɛnekasirawyekanesenwbɛɛjatewa?

5Ninetaamananinafantanye,walaninesenkɔrɔtɔraka nanbarakɛ

6Atonekapesebalansila,walisaElohimkaneka kantigiyadɔn.

7Ninesenbɔrasirakan,ninedusukuntuguraneɲɛwnɔfɛ, ninɔgɔdɔnɔrɔlenbɛnebolowla

8Otumala,nekadannikɛkadɔwɛrɛdun.ɔwɔ,nedenw kabɔyen»

9Nimusodɔyenedusukunlafili,walanineyene sigiɲɔgɔndala.

10Otumala,nemusokasɔgɔsɔgɔdɔwɛrɛye,mɔgɔ wɛrɛwkaubiriakɔrɔ

11K'amasɔrɔninyekojugubaye.ɔwɔ,oyetilenbaliyaye kaɲangikiritigɛlawfɛ

12Oyetasumayeminbɛhalakifokahalaki

13Ninetunyenekajɔnmusowalanekajɔnmusokako mafiɲɛya,uyenesɔsɔtumaminna

14NiElohimkununna,nenamunkɛ?Niananabɔaye, nenamunjaabi?

15Minyenedakɔnɔbarala,omaadawa?Mɔgɔsimaan dilankɔnɔbaralawa?

16Nineyefaantanwbaliunegela,walaneyemusocɛ salenɲɛwtiɲɛ

17Nekelenyenekadumunifɛndɔdun,facɛmanwmao dun.

18(Kabininedenmisɛnman,alamɔnanefɛ,ikoalamɔna nefafɛ

19Niney'ayekomɔgɔdɔhalakirafinidɛsɛkosɔn,wala faantanminmadatugu

20Niacɛsirilanmadugawukɛneye,niamasumayani nekasagawwuluye.

21Nineyenebolokɔrɔtafacɛmanwkama,neyene dɛmɛniyedalatumaminna

22Otumala,nebolokabinkabɔnekamankunna,ne bolokakarikabɔnekolola

23Elohimkahalakilikɛranesiranfɛnye,akabonyakosɔn nemasekamuɲu.

24Nineyesanukɛnejigiye,walaney'afɔsanuɲuman yeko:«Eyenejigiye.»

25Ninetunɲagalilakadaakannekanafolotunkaca,ne bolotunyecamansɔrɔ

26Ninetunbɛtileyetumaminna,walakalobɛtaamani yeelenye.

27Nedusukunyenelafiligundola,walanedayenebolo susu

28Ofanatunyetilenbaliyaye,kiritigɛlakakankamin ɲangi,katuguninetunkakankabansankololaAlala

29Mɔgɔmintunbɛnekoniya,ninetunnisɔndiyarao halakilila,walimaninetunbɛneyɛrɛkɔrɔtatumaminna kojuguy'asɔrɔ

30Nemaatonedakajurumukɛfanakadangaɲinianila.

31Ninekafanibugumɔgɔwtunm'afɔko:«Nianyea farisogodɔsɔrɔ!»antɛsekawasa

32Dunanmasiginbɛdala,nkaneyenkadaayɛlɛ taamakɛlaye.

33NineyenekajurumuwdatuguikoHadama,kaneka tilenbaliyadogonedisila.

34Yalanesirannajamabaɲɛwa,waladenbayaw mafiɲɛyaliyenelasiran,koneyenemakun,k'asɔrɔnema bɔdalawa?

35Nimɔgɔtunnanelamɛn!afilɛ,nenegeyeko Sebaayabɛɛtigikanejaabi,aninejugukakitabusɛbɛn

36Tiɲɛna,netunb'afɛk'atanekamankunkank'asirine laikomasafugulan

37Netunb'afɛkanesenwhakɛfɔayeIn'afɔkuntigitun b'afɛkagɛrɛalacogominna.

38Ninekajamanabɛpɛrɛnnekama,walimaniaka forowfanabɛŋunanocogokelenna

39Nineyeadenwdunniwaritɛ,walaneyeatigiwbɔnɛ unina

40Ntumuwkafalenmalonɔna,kawuluwfalenorjenɔna Jobkakumawbanna.

SABABU32NAN

1OcɛsabayeJobjaabidabila,katuguniatuntilennendon ayɛrɛɲɛna

2Otumala,BuzikaBarakɛlidenkɛElihukadiminya donnaRamsiyala

3Adiminaaterisabafanakama,katuguniumajaabisi sɔrɔ,nkauyeJobjalaki.

4ElihutunyeJobkakumamakɔnɔ,katuguniukɔrɔlaka tɛmɛakan

5Elihuy'ayetumaminnakojaabisimasɔrɔnincɛsaba dala,akadiminyadonna

6BuzikaBarakɛlidenkɛElihuy'ajaabiko:«Neye denmisɛnye,awkɔrɔlakosɛbɛ.Odekosɔnnesiranna,ne manejagɛlɛyakanehakilinafɔawye

7Ney'afɔko:Tilecamankakankafɔ,sancamankakan kamɔgɔwkalanhakilitigiyala.

8Nkahakilibɛmɔgɔla

9Mɔgɔbawtɛhakilitigiwyetumabɛɛ,mɔgɔkɔrɔbawfana tɛkirifaamu.

10Odey'atoney'afɔko:«A'yenelamɛnNefananane hakilinajira

11Afilɛ,netunbɛikakumawmakɔnɔ.Neyeawtuloda awkadaliluwkan,kaawtokaminfɔ,awbɛoɲini

12Ɔwɔ,nenanaawɲɛna,awsituntɛyenminyeJob laadi,walimaminyeakakumawjaabi.

13Awkanaafɔko:«Anyehakilitigiyasɔrɔ»

14Sisan,amaakakumawɲɛsinnema,netɛnaajaabini awkakumawye

15Ukabakoyara,umajaabiditun

16Neyemakɔnɔnikɛtumaminna,umakuma,nkau jɔlentora,umajaabiditun.

17Neko:«Nenaneniyɔrɔjaabi,nefanananehakilina jira»

18Katuguninefalenbɛfɛnwna,niminbɛnekɔnɔ,obɛ newajibiya

19Afilɛ,nekɔnɔbarabɛikodiwɛnminfiɲɛbɔyɔrɔtɛ.a labɛnnendonkapɛrɛnin'afɔbutelikura

20Nenakuma,walisanekalafiya

21Nb'awdeli,nekanasɔnmɔgɔsitama,wanekanane katɔgɔdamɔgɔla

22K'amasɔrɔnet'adɔnkonetɛtɔgɔlatɔgɔwfɔokɛlila, nedilabagatunbɛnanetasɔɔni.

SABABU33NAN

1OdekosɔnJob,neb'ideli,ikanekakumawlamɛn,ka nekakumawbɛɛlamɛn

2Afilɛsisan,neyenedayɛlɛ,nenɛnkunkumananedala.

3Nekakumawnabɔnedusukuntilennenyala,nedawolo nadɔnniyafɔkajɛya

4ElohimNideyeneda,Sebaayabɛɛtigininakiliye ɲɛnamayadinema

5Niibɛsekanejaabi,ikakumawsigineɲɛkɔrɔ,kawuli.

6Afilɛ,nebɛkakɛɲɛniisagoyeElohimnɔna

7Afilɛ,nekasirantɛnailasiran,nebolotɛnagirinyaikan

8Tiɲɛna,iyekumafɔnela,neyeikakumakanmɛn.

9Nesaniyalendonnisariyatiɲɛnitɛ,nejalakibalidon Tilenbaliyafanatɛnela»

10Afilɛ,ayesababusɔrɔnekama,abɛnejateajuguye.

11Abɛnesenwdonjirisunwna,kanekasirawbɛɛfeere

12Afilɛ,itilennentɛninkoinna,nenaijaabikoElohim kabonnihadamadenye.

13Munnaibɛkɛlɛkɛniaye?katuguniatɛakakosi jate»

14Alabɛkumasiɲɛkelen,siɲɛfila,nkamɔgɔtɛodɔn.

15Sugola,sugoyelila,nisunɔgɔbabɛdonmɔgɔwla

16Okɔ,abɛmɔgɔwtuloyɛlɛ,kaukakalantaamasiyɛnkɛ 17Akamɔgɔbɔakalaɲinina,kakuncɛbayadogo hadamadenla

18Abɛanitangadingɛkɔnɔ,kaanitanganpanma

19Dimifanabɛakolonidimiyeakadilankan,kaakolo camankolonidimibarikamaye

20Akaɲɛnamayabɛnbuurukɔniya,anifanabɛdumuni dumankɔniya.

21Afarisogotiɲɛna,foatɛsekayeAkolominnumaye, olubɛbɔkɛnɛkan

22Ɔwɔ,anibɛgɛrɛkaburula,anibɛgɛrɛhalakibagawla.

23Nicidendɔbɛafɛ,kɔrɔfɔladɔ,mɔgɔwaakelencɛma, walisak'akatilennenyajiramɔgɔla

24Ayenɛɛmakɛalak'afɔayeko:«Akisikajigindingɛ kɔnɔ»

25Afarisogonakɛkurayekatɛmɛdenmisɛntakan

26AnaAladeli,anadiyaaye,anaaɲɛdayeniɲagaliye.

27Abɛmɔgɔwfilɛ,nimɔgɔdɔb'afɔko:`Neyejurumukɛ, katilennenyatigɛlikɛ,nkaomanafanela

28Anaanikisikabɔdingɛkɔnɔ,akaɲɛnamayana yeelenye

29Afilɛ,Elohimbɛninkowbɛɛkɛtumacamanna hadamadenwfɛ

30Anilaseginkabɔdingɛkɔnɔ,kayeelenbɔniɲɛnamaw kayeelenye

31Job,ikanelamɛn,ikaimakun,nenakuma.

32Nikumadɔbɛifɛ,ikanejaabi

33Niotɛ,ikanelamɛn

SABABU34NAN

1Elihuy'ajaabiko:«

2Awhakilitigiw,awkanekakumalamɛnAwminnubɛ dɔnniyasɔrɔ,awkanetulodanekan.»

3Tulobɛkumakɔrɔbɔ,ikodabɛsogonɛnɛcogominna

4Ankakirisugandianye,ankakoɲumandɔnanni ɲɔgɔncɛ.

5Joby'afɔko:«Netilennendon»

6Yalanekakankankalontigɛnekajosariyawkamawa? nejogindatɛsekafurakɛnisariyatiɲɛnitɛ.

7MɔgɔjumɛnbɛikoJob,minbɛmafiɲɛyaliminikoji?

8Abɛtaanitilenbaliyakɛbagawye,kataamanimɔgɔ juguwye.

9Ay'afɔko:«NafatɛmɔgɔlaniakanisɔndiyaAla ɲɛkɔrɔ»

10Odekosɔn,awhakilitigiw,awkanelamɛnanikabɔ Sebaayabɛɛtigifɛ,koakatilenbaliyakɛ

11Anamɔgɔkabaarasaraaye,kamɔgɔkelen-kelenbɛɛ sɔrɔkakɛɲɛn'akakɛwalewye

12Ɔwɔ,tiɲɛna,Elohimtɛnakojugukɛ,Sebaayabɛɛtigi tɛnakiritigɛ.

13Jɔndeyedugukolokuntigiyadiama?Walimajɔnye diɲɛbɛɛlabɛn?

14Niay'adusukundamɔgɔkan,niay'aninianinakili lajɛayɛrɛye

15Mɔgɔwbɛɛnahalakiɲɔgɔnfɛ,mɔgɔnakɔseginkakɛ buguriye.

16Nihakilibɛilasisan,ikaninlamɛn

17Mɔgɔminbɛtilennenyakoniya,yalaonakuntigiyakɛ wa?Mintilennendon,yalainaojalakiwa?

18Abɛnnendonk'afɔmasakɛyeko:«Ikajuguwa?»ani kuntigiwfanako:«AwyeAlaɲɛsiranbaliwye?»

19Mɔgɔmintɛsɔnkuntigiwkakowma,waatɛnafolotigi jatekatɛmɛfaantanwkan?katuguniubɛɛyeabolobaara ye»

20Unasadɔɔnidɔɔni,jamanajɔrɔsutilancɛlakatɛmɛn. 21Aɲɛbɛhadamadenkasirawkan,abɛakataamawbɛɛ ye

22Dibiwalasayadulonnentɛyen,tilenbaliyakɛlawbɛse kaudogoyɔrɔminna

23Katuguniatɛnadamɔgɔkankatɛmɛntilennenyakan walisaakadonkirilaAlafɛ.»

24Anacɛbarikamawtigɛtigɛ,jatetɛminnuna,kamɔgɔ wɛrɛwbilaunɔna

25Odey'atoabɛukakɛwalewdɔn,abɛuwulisufɛfou halaki

26Abɛugosiikomɔgɔjuguwmɔgɔwɛrɛwɲɛna

27Katuguniukɔsegiraakɔ,umasɔnkaakasirasi jateminɛ

28Ocogola,ubɛfaantanwkakulekanlaseama,abɛ tɔɔrɔbaawkakulekanmɛn.

29Niabɛdususumadi,jɔnbɛsekatɔɔrɔlasemɔgɔma? Niay'aɲɛdadogotumaminna,jɔnbɛsek'aye?Akɛra siyadɔkamawalamɔgɔkelendɔrɔndekama

30Filankafokanakɛmasakɛye,walisajamakanadonjaan kɔnɔ

31Tiɲɛna,abɛnnendonk'afɔElohimyeko:«Neye ɲangilikɛ,netɛnajurumukɛtun»

32Netɛminye,ikanekalan,nineyetilenbaliyakɛ,ne tɛnaokɛtun

33Akakankakɛkakɛɲɛniihakiliyewa?anaosara,ni ibanna,walaiy'asugandi.Netɛ,odekosɔnibɛmindɔn, ikaofɔ»

34Hakilitigiwkaofɔneye,hakilitigikanelamɛn

35Jobyekumafɔk'asɔrɔamadɔn,akakumawmakɛ hakilitigiyaye

36Neb'afɛJobkakɔrɔbɔfokasealabanma,akajaabiw kosɔnmɔgɔjuguwkosɔn.

37Abɛmurutilifaraakajurumukan,abɛabolowdaan cɛma,kaakakumacayaElohimkama.

SABABU35NAN

1Elihukumanakaban.

2Ib'amiirikooyetiɲɛye,koiy'afɔko:«Neka tilennenyakacaniElohimtayewa?»

3Iy'afɔko:«Nafajumɛnnakɛibolo?»Ninesaniyaraka bɔnekajurumula,nafajumɛnnanesɔrɔ?»

4Nenaijaabianiitaamaɲɔgɔnw.

5AwyesankolofilɛkafilɛlikɛSankabaminnukabonni iye,olufilɛ»

6Niiyejurumukɛ,ibɛmunkɛakama?Niikajurumuw cayara,ibɛmunkɛala?

7Niiyemɔgɔtilennenye,ibɛmundiama?Abɛmun sɔrɔibolofɛ?

8IkajuguyabɛsekamɔgɔtɔɔrɔikoeIkatilennenyabɛ sekanafadonhadamadendenkɛla»

9Ubɛdeguncamanbakosɔn,ubɛdegunbagatɔwkule.

10Nkamɔgɔsit'afɔko:«Alaminbɛdɔnkilidasufɛ,obɛ min

11Jɔnbɛankalankatɛmɛdugukolokanbaganwkan,ka ankɛhakilitigiwyekatɛmɛsankolokɔnɔwkan?

12Ubɛpɛrɛnyen,nkamɔgɔsitɛjaabidi,mɔgɔjuguwka kuncɛbayakosɔn.

13Tiɲɛna,Alatɛnanafantanlamɛn,Sebaayabɛɛtigitɛnao jate

14Haliniib'afɔkoitɛnaaye,kiritigɛbɛaɲɛkɔrɔ.ode kosɔnijigidaakan»

15Nkasisan,k'amasɔrɔamakɛten,ay'ajiraakadimila Obɛɛn'ata,at'odɔnkosɛbɛ.

16Odey'atoJobb'adawulifuabɛkumawcayak'asɔrɔ amadɔnniyasɔrɔ

SABABU36NAN

1Eliwufanataarak'afɔko:

2Ikanetodɔɔnin,nenaajirailakonekakankakuma Elohimtɔgɔlafɔlɔ

3Nenanekadɔnniyatakabɔyɔrɔjan,katilennenyadine Dabagama

4Tiɲɛna,nekakumatɛnakɛnkalonye

5Afilɛ,Elohimbarikakabon,atɛmɔgɔsimafiɲɛya.

6Atɛmɔgɔjuguwkaɲɛnamayalakana,nkaabɛjodi faantanwma.

7Atɛaɲɛwbɔmɔgɔtilennenwna,nkaubɛmasasigilan kanmasakɛwfɛɔwɔ,abɛusabatibadaa-badaa,ubɛ kɔrɔta

8Niusirilenbɛjuruwla,niusirilenbɛtɔɔrɔjuruwla.

9Okɔ,abɛukakɛwalewjiraula,aniukajurumuw minnutɛmɛnaukan

10Abɛutulodakololila,kacibilaumakoukakɔsegin kabɔtilenbaliyala

11Niuyeakanminɛkabaarakɛaye,unaukadonwkɛ hɛrɛla,kaukasanwkɛɲɛnajɛla

12Nkaniumakanminɛ,unahalakinpanfɛ,unasak'a sɔrɔumaodɔn.

13Nkafilankafowdusukunwbɛdimidalajɛ

14Ubɛsaudenmisɛnman,ukaɲɛnamayabɛmɔgɔ nɔgɔlenwcɛma.

15Abɛfaantanwkisiakatɔɔrɔla,kautulodadegunna 16Ocogokelenna,atunb'afɛk'ibɔoyɔrɔla,kataayɔrɔ janna,yɔrɔminkagɛlɛn.Fɛnminkakankabilaikatabali kan,okafatulula»

17Nkaiyemɔgɔjuguwkakiridafa

18K'amasɔrɔdiminyabɛyen,ik'iyɛrɛkɔlɔsiwalisaa kanaitaniakabugɔliye

19Abɛnaikanafolojatewa?ayi,sanutɛ,fangafangabɛɛ fanatɛ

20Awkanasunegedon,nimɔgɔwbɛtigɛunɔna

21Ijantoiyɛrɛla,ikanatilenbaliyajate,katuguniiyeo desugandikatɛmɛtɔɔrɔkan

22Afilɛ,Alabɛmɔgɔkɔrɔtaakasebaayafɛ

23Jɔndey'afɔakasiraye?Jɔnbɛsek'afɔko:«Iye tilenbaliyakɛ?»

24Ihakilitoalakoibɛakabaarabonya

25Mɔgɔbɛɛbɛsek'aye.hadamadenbɛsek'ayeyɔrɔjan.

26Afilɛ,Alakabon,ant'adɔn,asihakɛfanatɛseka sɛgɛsɛgɛ

27Abɛjikuruwkɛmisɛnninwye,ubɛsanjibɔnkakɛɲɛni ulafiɲɛye

28Sankababɛbinkabɔgɔdagacamankɛhadamadenkan

29Mɔgɔdɔbɛsekasankabajɛnsɛnniwalaakafanibugu mankanfaamuwa?

30Afilɛ,ab'akayeelenbɔakan,kakɔgɔjidadatugu 31Abɛkiritigɛjamakanoludebarikala.abɛsogodika caya

32AbɛyeelendatugunisankabayeAb'afɔayekoa kanayeelenbɔsankabaminbɛnauniɲɔgɔncɛ.

33Amankanb'ajiraakola,baganwfanab'ajiraolafiɲɛ kola

SABABU37NAN

1Odekosɔnnedusukunbɛyɛrɛyɛrɛ,kabɔanɔna.

2Akanmankannimankanminbɛbɔadala,awk'omɛn kosɛbɛ

3Ab'aɲɛsinsankolobɛɛjukɔrɔ,kaakasanpɛrɛnbilafo kasedugukolodanwma

4Okɔfɛ,kumakandɔbɛpɛrɛnNiakanmɛnna,atɛnau bali.»

5ElohimbɛsanpɛrɛnkabakomanniakanyeAbɛkobaw kɛ,antɛsekaminnufaamu

6Ay'afɔnɛnɛyeko:«Ikakɛdugukolokan.ocogokelen na,sanjifitininniafangasanjibafana

7Abɛmɔgɔkelen-kelenbɛɛbolosiri.walisamɔgɔwbɛɛ kaakabaaradɔn»

8Okɔ,baganwbɛtaadingɛwkɔnɔkatousigiyɔrɔwla

9Fiɲɛbabɛbɔsahelifɛ,nɛnɛbɛbɔworodugufɛ

10Elohimninakilidebɛnɛnɛdi,jibonyabɛgɛlɛya.

11Jilifɛabɛsankabasɛgɛn,abɛakasankabajɛman jɛnsɛn

12Akalaadilikanwbɛyɛlɛma,walisaayefɛnofɛnfɔu ye,ukaokɛdiɲɛkan

13Abɛolasemɔgɔma,akɛraakalatilenniyewo,akɛra akajamanayewo,akɛramakarikosɔnwo

14Job,ikaolamɛn

15Ib'adɔntumaminnaAlayeubilakaakasankaba yeelenbɔwa?

16Yaliibɛsankababalansidɔnwa,mindafalendon dɔnniyalawa?

17Ikafiniwbɛsumayacogodi,k'asɔrɔabɛdugukolo lafiyasahelifiɲɛfɛ?

18Iyesankolominbarikakabon,in'afɔfilɛlikɛlan wulilenye,yalaiyeolaseginafɛwa?

19Anbɛnaminfɔaye,ik'ankalansabuantɛsekaanka kumalabɛndibikosɔn.

20Abɛnafɔayekonebɛkumawa?nimɔgɔdɔkumana, sigat'ala,anamunumunu»

21Sisan,mɔgɔwtɛyeelenbayesankabakɔnɔ,nkafiɲɛbɛ tɛmɛkausaniya

22Waatidumanbɛbɔworodugufɛ.

23NianmagaraSebaayabɛɛtigila,antɛsek'adɔn 24Mɔgɔwbɛsiranaɲɛ

SABABU38NAN

1MatigiyeJobujaabikabɔfiɲɛbakɔnɔk'afɔko:

2Jɔndebɛlaadilikanwdibinikumawyeminnutɛdɔnniya sɔrɔ?

3Ikaicɛsirilansirisisanikocɛ.katuguninenaaɲiniifɛ, kanejaabi»

4Neyedugukolojusigilanwsigitumaminna,itunbɛmin? afɔ,nifaamuyalibɛila.»

5Jɔnyeasumanikɛlanwda,niiy'adɔn?Walimajɔnye jiribolokɔrɔtaakan?

6Ajusigilanwsirilenbɛmundekan?walimaminyea kuncɛkabakurunda

7Sɔgɔmadadolowtunbɛdɔnkilidaɲɔgɔnfɛtumaminna, Aladenwbɛɛtunbɛpɛrɛnɲagalila?

8Jɔnyekɔgɔjidatugunidaawye,niakarilendon,in'afɔ abɔrakɔnɔbarala?

9Neyesankabakɛafiniyetumaminna,kadibibelebele kɛakafinimuguye

10Awyenekayɔrɔlatigɛlenkari,kabarajurunidaawsigi okama.

11Uy'afɔko:«Inanafokanasebima,nkaitɛnataa kɔfɛ

12Iyesɔgɔmacifɔkabiniikatilelawa?ayetilebɔkɛa yɔrɔdɔn;

13Akadugukolodanwminɛ,walisamɔgɔjuguwka yɛrɛyɛrɛkabɔala?

14AbɛyɛlɛmaikobɔgɔkakɛtaamasyɛnyeUjɔlenbɛi kofini

15Ukayeelenbɛbalimɔgɔjuguwla,ubolokɔrɔtalenna kari

16Idonnakɔgɔjijibolisirawlawa?walaitaamana dugukolojugumanɲinininawa?

17Sayadaawdabɔraiyewa?Walimaiyesayasumaya dawyewa?

18Iyedugukolobonyadɔnwa?afɔniibɛobɛɛdɔn.»

19Yeelenbɛsigiyɔrɔminna,osirabɛmin?Dibidonna,a yɔrɔbɛmin

20Ikataan'ayeasiriyɔrɔla,kataaasosirawdɔnwa?

21Ibɛodɔn,katuguniibangeraowaatilawa?Walimai kadonwhakɛkacawa?

22Idonnanɛnɛnafololawa?walaiyesanbɛlɛnafoloye wa?

23Neyeominmaratɔɔrɔwaatikama,kɛlɛnikɛlɛdon kama?

24Yeelenminbɛkɔrɔnfiɲɛjɛnsɛndugukolokan,ofarala sirajumɛnfɛ?

25Minyejibolisiratilajiwoyolikama,walasanpɛrɛnka siratila.

26Kasanjilasedugukolokan,mɔgɔsitɛyɔrɔminna. Kungokolonkan,mɔgɔsitɛminkɔnɔ

27Kadugukololakolonnidugukolotiɲɛnenwwasaanika kɛsababuyekabinkɛnɛsɔgɔlenfalen?

28Sanjiyefayewa?Walimajɔndeyenɛnɛjiginɛw bange?»

29Jikurubɔrajɔnkɔnɔ?Sankolonɛnɛba,jɔndey'ada?

30Jidogolendonin'afɔkabakurun,jidunbaɲɛdabɛnɛnɛ 31YalaibɛsekaPléiadeskafangadumanwsiri,walima kaOrionkajuruwlajɔwa?

32YalaibɛsekaMazarotibangeawaatilawa?walimai bɛsekaArcturusbilasiran'adenkɛwyewa?

33Ibɛsankolokowdɔnwa?Yalaibɛsekaakuntigiya sigidugukolokanwa?

34Ibɛsekaikankɔrɔtasankabala,walisajicamankai datuguwa?

35Ibɛsekasanpɛrɛnci,walisaukataak'afɔiyeko:«An filɛninyewa?»

36Jɔnyehakilitigiyadonakɔnɔnana?Walimajɔnye faamuyalididusukunma?

37Jɔnbɛsekasankabajatehakilitigiyala?walimajɔnbɛ sekasankolobuteliwto,

38Nibuguribɛfalenkakɛfɛngɛlɛnye,nikurukuruwbɛ nɔrɔɲɔgɔnnakosɛbɛ?

39Ib'afɛkasogoɲiniwarabakosɔnwa?walimaka warabilenwkadumuninegefa,

40Niubɛudaukadingɛwkɔnɔ,katodogoyɔrɔlawalisa ukada?

41Jɔnbɛwuludiakadumunima?niadenmisɛnninwbɛ pɛrɛnAlama,ubɛyaala-yaaladumunidɛsɛkosɔn.

SABABU39NAN

1farakurunkungosogowbɛbangewaatiminna,ib'odɔn wa?walimaibɛsekataamasiyɛnkɛnisagawbɛden bangetumaminnawa?

2Ubɛkalominnudafa,yalaibɛsek'olujatewa?Ibɛu bangewaatidɔnwa?

3Ubɛubiri,ubɛudenmisɛnninwlabɔ,ubɛuka dusukasiwgɛn

4Udenwkadiuye,ubɛbonyaniɲɔyeUbɛtaa,utɛ seginuma.»

5Jɔnyekungosogofalibilakabɔkɛnɛma?Walimajɔnye kungosogofalisirilanwlabɔ?

6Neyekungokolonkɛukasoye,kadugukolosɛnɛbalikɛ asigiyɔrɔye

7Abɛdugujamamafiɲɛya,atɛbolifɛntigikakulekanjate

8Kuluwdawoloyeakabaganmaraye,abɛbinkɛnɛbɛɛ ɲini

9Yalakɔnɔninbɛnasɔnkabaarakɛiyewa,walimakatoi kadensolawa?

10Yalaibɛsekawuluwulusirin'akabereyejiribolola wa?Walimaabɛnakɔwtigɛinɔfɛwa?

11Ib'ijigidaakan,katuguniafangakabonwa?Walai b'ikabaaratoalebolowa?

12Ib'afɛkadaalakoananan'ikabɔnsɔnwyesok'u lajɛikabɔgɔdagakɔnɔwa?

13Iyewuluɲumanwdiwuluwmawa?Walimakamanw niwuluwbɛkɛwuluyewa?

14Obɛakakɔnɔwtodugukololakausumayabugurila

15Abɛɲinɛkosenbɛsek'umugumugu,walakungosogo bɛsek'ukari.

16Agɛlɛyaraadenmisɛnninwma,in'afɔutɛataye

17Elohimyehakilitigiyabɔsiala,amahakilitigiyadia ma.

18Abɛayɛrɛkɔrɔtatumaminna,abɛsowniasotigi mafiɲɛya

19Iyefangadisowmawa?iyesanpɛrɛndonakɔlawa?

20Ibɛsek'alasiranikontumuwa?anugunɔɔrɔkajugu kosɛbɛ.

21Abɛsennasanbarakɛkɔdingɛkɔnɔ,abɛɲagaliaka fangala

22Abɛtulogerensiranfɛ,atɛsiran.Atɛkɔseginnpan fanama»

23Kɔrɔbabɛmankanbɔakama,tamamanamanananni kala.

24Abɛdugukolomunumununifarinyanidimiye

25Yesuy'afɔburufiyɛnwcɛmako:«Ha,ha!Ayekɛlɛ kasamɛnyɔrɔjan,kapitɛniwkasanpɛrɛnnikulekan.

26Ntumubɛpanikahakilitigiyabarikalakaakamanw kɔrɔtasahelifanfɛwa?

27Ntumubɛwuliikacifɔlenfɛk'akadensodasanfɛwa?

28Asigilenbɛfarakurunkan,farakurunkananiyɔrɔ barikamankan

29Abɛfɛnminɛtaɲinikabɔyen,aɲɛwbɛyɔrɔjan.

30Adenmisɛnninwfanabɛjolimin,mɔgɔfagalenwbɛ yɔrɔminna,abɛyen

SABABU40NAN

1MatigiyeJobjaabiko:«

2MinbɛsɔsɔniSebaayabɛɛtigiye,yalaonaakalanwa? minbɛAlakɔrɔfɔ,okaojaabi»

3Jobyematigialajaabiko:«

4Afilɛ,neyemɔgɔjuguyenebɛnamunjaabiila?»Ne nanebolodanedakan

5Neyekumafɔsiɲɛkelen.Nkanetɛnajaabidi.nkane tɛnataaɲɛkatɛmɛokan

6MatigiyeJobjaabikabɔfɔɲɔbala 7Ik'isiriikɔikocɛ.

8Efanab'afɛkanekakiritiɲɛwa?Ib'afɛkanejalaki walisaikakɛmɔgɔtilennenyewa?

9IbolobɛikoElohimwa?Ibɛsekasanpɛrɛnnia bɔɲɔgɔnkokanyewa?

10Iyɛrɛmasirisisannibonyanidanbeye.Ikaiyɛrɛ labɛnninɔɔrɔnicɛɲiye»

11Ikadiminyadimifili

12A'yekuncɛbabɛɛfilɛkaamajiginkamɔgɔjuguw sennatanunɔna.»

13Awk'udogobugurilaɲɔgɔnfɛkauɲɛdasirigundola

14Otumanafɛ,nefananasɔnimakoiyɛrɛkininbolobɛ sekaikisi»

15Afilɛsisan,neyemindilanniiyeabɛbinduniko misi.

16Afilɛsisan,abarikabɛacɛmancɛla,afangabɛa kɔnɔbarala

17Abɛakùnkololamagaikosɛdirijiri,akakabakurunw sirilenbɛɲɔgɔnna

18Akolowbɛikonɛgɛsobarikamawakolowbɛiko nɛgɛberew.

19AledeyeElohimkasirawkuntigiye

20Tiɲɛna,kuluwbɛdumunilaseama,kungokɔnɔ baganwbɛɛbɛtulonkɛyɔrɔminna.

21Adalenbɛjirisumayalenwjukɔrɔ,binkɛnɛdogolenna 22Jirisumayalenwb'adatuguniusumayayekɔjikɔnɔ jirisunwb’alamini.

23Afilɛ,abɛbajimin,atɛteliya

24Ab'aminɛniaɲɛwye,anugubɛjaanwcɛtigɛ

SABABU41NAN

1Ibɛsekaleviyatanbɔninɛgɛbereyewa?Walimaa nɛnkunbɛkɛnijuruye,ibɛminjiginwa?

2Ibɛsekanɛgɛsodonanugulawa?walimaay'adawolo tigɛniŋaniyayewa?

3Abɛnadelilicamankɛiyewa?yalaabɛnakuma nɔgɔlenwfɔiyewa?

4Abɛnalayidutaifɛwa?Inaakɛjɔnyefoabadawa?

5Ib'afɛkatulonkɛn'ayeikokɔnɔninwa?Ib'asiriika sungurunninwkosɔnwa?

6Ataamaɲɔgɔnwnadumunikɛayewa?ub'atila jagokɛlawcɛmawa?

7Yalaibɛsek'afarifaninɛgɛberewyewa?walimaa kunkolonijɛgɛtamawyewa?

8Ibolodaakan,ihakilitokɛlɛla,ikanaokɛtun

9Afilɛ,ajigiyefuye,yalamɔgɔsitɛnafilihaliaɲɛkɔrɔ wa?

10Mɔgɔsitɛfarinyafokaajagɛlɛyak'alawuli

11Jɔnyenebalikaasara?fɛnofɛnbɛsankolobɛɛkɔrɔ,o yenetaye»

12Netɛnaayɔrɔwdogo,walaakasebaaya,walaakacɛɲi 13Jɔnbɛsek’akafiniɲɛdadɔn?walimajɔnbɛsekanaa fɛn'akanɛgɛberefilaye?

14Jɔnbɛsekaaɲɛdadawuli?aɲinwkajugukosɛbɛa laminina.

15Akabalansiyeakakuncɛbayaye,udatugulendon ɲɔgɔnfɛin'afɔtaamashyɛnsirilen

16Mɔgɔkelenkasurunɲɔgɔnnafofiɲɛsitɛsekadonu niɲɔgɔncɛ

17Usirilenbɛɲɔgɔnna,ubɛnɔrɔɲɔgɔnna,foutɛseka faraɲɔgɔnkan.

18Yeelenbɛyeelenbɔamagowdefɛ,aɲɛwbɛiko sɔgɔmadaɲɛw

19Fitinɛwbɛbɔadala,tasumamanamanwbɛpankabɔ.

20Sisibɛbɔanugulain'afɔdagawalimadagatobilen

21Aninakilibɛtasumamana,tasumabɛbɔadala.

22Fangabɛtoakɔla,dusukasibɛyɛlɛmakakɛɲagaliye aɲɛkɔrɔ

23Afarisogokurukuruwsirilenbɛɲɔgɔnnautɛseka lamaga.

24Adusukunbarikakabonikokabakurunɔwɔ,aka gɛlɛnin'afɔdugumamansinkabakurundɔ

25Niay'ayɛrɛkunun,fangatigiwbɛsiran

26Minb'adaakan,okanpantɛsekaminɛ

27Abɛnɛgɛjatein'afɔbɔgɔ,kanɛgɛjatein'afɔjiri tolilen

28Tiletɛsek'aboli

29Darɛwjatebɛkɛbɔgɔye,abɛŋɛɲɛkɛtamayɛrɛyɛrɛli fɛ

30Kabakurunnɔgɔlenwbɛakɔrɔ

31Abɛjidunbatobiikodaga

32Abɛsiradabɔanɔfɛ.mɔgɔbɛnamiirikojuguyaye hoaryye

33Abɔɲɔgɔnkotɛdugukolokan,sirantɛminna.

34Abɛfɛnkɔrɔtalenwbɛɛfilɛ.

SABABU42NAN

1Jobyematigialajaabiko:«

2Neb'adɔnkoibɛsekafɛnbɛɛkɛ,komiirilisitɛseka baliila

3Jɔnbɛlaadilikandogok'asɔrɔamadɔn?odekosɔnne y’afɔkonemafaamuyalisɔrɔ;fɛnminnukadineye kojugu,netuntɛminnudɔn

4Neb'ideli,ikalamɛnnikɛ,nenakuma

5Neyeikomɛntulomɛnnifɛ,nkasisanneɲɛbɛiye.

6Odey'atonebɛneyɛrɛkoniya,kanimisabugurini bugurila

7MatigiyeninkumafɔJobyetumaminna,Matigiy'afɔ TemankaElifazyeko:«Nekadiminyadonnainiiterifila la 8Odekosɔnawkamisiwolonwulanisagawolonwulata kataanekajɔnkɛJobfɛkasarakajɛnitabɔawyɛrɛwye NekajɔnkɛJobnaAladeliawkosɔn,nenasɔnalede kosɔn,walisanekanaawkahakilintanyakɛ,katuguniaw makoɲumanfɔnekola,ikonekajɔnkɛJob»

9TemankaElifaziniSukakaBildadniNaamakaSofar taaraikoMatigiy'afɔuyecogominna,MatigisɔnnaJob ma

10MatigiyeJobkajɔnyakɔseginateriwyetumaminna

11Otumala,abalimakɛwbɛɛn'abalimamusowbɛɛnia dɔnbagawbɛɛnanaafɛkanbuurudunafɛakasokɔnɔ

12MatigiyeJoblabandugawukatɛmɛadaminɛkan, katugunisagawaatanninaaniniɲɔgɔmɛbawɔɔrɔani misibakelenanifalimusobakelentunb'abolo

13Denkɛwolonwulanidenmusosabafanatunb'afɛ 14AyefɔlɔtɔgɔdakoJemima.AfilanantɔgɔkoKezia.A sabanantɔgɔkoKerenhapuch

15MusocɛɲumanbasimasɔrɔjamanabɛɛlaikoJob denmusow.

16Okɔ,Jobyesankɛmɛnibinaanikɛ,ayeadenkɛwnia denkɛdenkɛwye,bɔnsɔnnaani

17Ocogola,Jobsara,akɔrɔla,afalentunbɛtilela.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.