Uitkrant juni 2018

JUNI 2018

NK MEE OV E DE

STAD • WIN JE V

festival

RT KAA EN P.3 3 RIJ

R

HET CRUIJFF NUMMER HET AMSTERDAM VAN JOHAN CRUIJFF

Magazine van Amsterdam Marketing

jaargang 52 #09

internationaal podiumkunsten amsterdam 7 juni – 1 juli 2018

Amstel 56-58 | 020 624 05 34 | www.dekleinekomedie.nl

METROPOLE ORKEST & SOLOISTS OF THE SYRIAN BIG BAND Dima Orsho, Kinan Azmeh, e.a.

Special guest: Eric Vloeimans Avontuurlijk programma, van traditioneel Syrische muziek tot energieke jazz 8 – 9 juni, Koninklijk Theater Carré

© Estelle Hanaia

© Gemma van der Heyden/ JazzNu

KLAP OP DE MAAND

CROWD Gisèle Vienne

Jaren 90 rave-dance in slow motion 27 – 28 juni, Stadsschouwburg Amsterdam

HOLLAND FESTIVAL PROMS

© Matthias Horn

23 juni, Het Concertgebouw 5 concerten op één dag € 11 per concert, met o.a.

ANNA KARENINA… Clemens Sienknecht, Barbara Bürk, Deutsches Schauspielhaus Hamburg

WIM HELSEN

LAATSTE KAArTEN

DIGGY DEX

© by courtesy of Ensemble Rhoum El Bakkali

Instatllation view at the Art Institute of Chicago. Courtesy Steve McQueen, Thomas Dane Gallery and Marian Goodman Gallery

LAATSTE KAArTEN

ma 4 juni ‘Amini is een overrompelende podiumpersoonlijkheid die iedereen inpakt met zijn aanstekelijke glimlach en zijn futuristisch-melodieuze muziek.’ (de Volkskrant)

JALASAT ROUHIYA Ensemble Rhoum El Bakkali, Amsterdams Andalusisch Orkest, Orchestre Temsamani

Marokkaanse hadra (soefiritueel) met opzwepende Andalusische ritmes

LAATSTE KAArTEN

wo 13 juni Vijf albums, Lowlands, en nu het theater in. Laat je meevoeren op de Golven van Diggy Dex.

YENTL EN DE BOER

prEmièrE/wAchTLijST

do 14 t/m za 16 juni Tijd voor de volgende stap in de grote Yentl en de Boer-saga: nieuwe liedjes, bizarre verhalen en absurde personages.

Magie.

RONALD SNIJDERS & PIETER JOUKE

zo 17 juni De Staat van Verwarring: Gestoorde talkshow in het teken van Vaderdag. Met gasten, ontregelende filmpjes, een spek en bonenquiz en nog veel meer.

DANIËL LOHUES

LAATSTE KAArTEN

ma 18 juni ‘Op Nedersaksische grond zingt Lohues zijn elegante melodieën, in de warme vanzelfsprekendheid van gedeelde taal en traditie.’ (de Volkskrant****)

HELDEN MET HUMOR

© Yohanne Lamoulère/Picturetank

Adv Holland Festival - Uitkrant.indd 1

SAMAN AMINI

zo 10 juni Vibrato! Opmerkelijke gedachtes en eigenzinnige observaties omgezet naar verfrissende muzikale comedy.

Verschillende composities van George Benjamin

Museale video-installatie toont de perverse aard van politieke discriminatie en vervolging 9 – 28 juni, Loods 6

Documentair theater met en over supporters van de Franse voetbalclub RC de Lens 16 – 17 juni, Stadsschouwburg

zo 3 juni Ode aan de Amerikaanse Westcoast sound. Prachtige liedjes, mooie verhalen en hier en daar een stapel onnodige grappen.

MAARTJE & KINE

END CREDITS Steve McQueen

STADIUM Mohamed El Khatib

LSB EXPERIENCE & DOLF JANSEN

di 5 t/m za 9 juni ‘Ook de vijfde van Helsen is een gedurfd avontuur, die onderstreept hoe relevant en groots zijn oeuvre is.’ (NRC****)

SOMETIME VOICES Radio Filharmonisch Orkest, Groot Omroepkoor

Russische klassieker als komische, wervelende jaren 70- en 80-radioshow met veel muziek 8 – 10 juni Stadsschouwburg Amsterdam

17.00 uur

vr 1 juni Vrijmibo met inhoud. Ronald Ockhuysen in gesprek met actuele gasten. Met splinternieuw lied van Flip Noorman (Het Nieuwe Lied).

TRIBUTE TO BLACKSTAR s t a r g a z e, Anna Calvi, Soap&Skin, Laetitia Sadier

Een hommage aan David Bowie

ELECTRO SYMPHONIC ORCHESTRA Colin Benders

Ongehoorde muziek van een revolutionair synthesizer-orkest

volledig programma en tickets: hollandfestival.nl 3-5-2018 16:20:22

LANGuAGE: ENGLiSh

za 23 t/m ma 25 juni Jan Jaap van der Wal presenteert! Uniek en exclusief, International Comedy Festival: comedians uit heel Europa.

SPANNING & SENSATIE OP EEN RONDVAARTBOOT DiVErSE AANVANGSTijDEN

vr 29 juni t/m zo 8 juli ‘Theater op een rondvaartboot is al eens vaker gemaakt, maar Chris Bajema maakt er iets spectaculairs van.’ (de Volkskrant)

De kaartverkoop voor seizoen 18/19 is gestart! Bekijk het programma op www.dekleinekomedie.nl

g

Den Haa viert feest

De badplaats Scheveningen bestaat tweehonderd jaar en daarom viert Den Haag~Scheveningen het hele jaar feest. De maand juni staat de stad aan zee in het teken van een groot cultureel festival met theater, opera, muziek, acrobatiek, dans, kunst, design en cabaret.

Carmina Burana 7 t/m 9 juni

WK Zandsculpturen 2018 12 juni t/m 19 augustus

Watersprookje Ondine 19 juni t/m 7 juli

Ruim 350 zangers en zangeressen aangevuld met zangers van het Haags Matrozenkoor en Theaterkoor Dario Fo, 9 talentvolle dansers, 3 prachtige solisten, een energiek pianoduo en een opzwepende slagwerkgroep bundelen hun krachten voor deze unieke uitvoering van Carl Orff’s meesterwerk. Deze muzikale beleving start in het Kurhaus en is onderdeel van Festival Classique.

Het is de eerste keer dat het driejaarlijkse wereldkampioenschap in Nederland plaatsvindt.

Met dertig ton speciaal samengesteld zand boetseren zandkunstenaars uit GrootBrittannië, Ierland, Japan, Mexico, Nederland, Rusland, Singapore, Tsjechië en de Verenigde Staten ieder een kunstwerk van ongeveer 4 bij 4,5 meter. Gratis te bezoeken op het Lange Voorhout in Den Haag.

Het Nationale Theater speelt het romantische watersprookje ‘Ondine’ en verandert de Koninklijke Schouwburg in een theater aan zee.

De jonge waternimf Ondine groeit op in een mythisch bos en is wereldvreemd en tegelijk volledig één met de natuur. Als ze verliefd wordt op ridder Hans, neemt hij haar mee naar het hof…

feestaanzee.nl

SAVE STAHVEE HTEE DTA DATE

®

24 - 26 AUGUSTUS 2018 24 - 26 AUGUSTUS 2018 OOSTERDOK AMSTERDAM ®

OOSTERDOK AMSTERDAM Hoofdpartner

Met dank aan

Hoofdpartner

Met dank aan

juni 2018

5

CRUIJFF MET KINDEREN OP SCHIPHOL, 10 OKTOBER 1977. FOTO HANS PETERS / NATIONAAL ARCHIEF / ANEFO

MADE IN AMSTERDAM Samen met Heinekenbier is Johan Cruijff waarschijnlijk het meest succesvolle Amsterdamse exportproduct ooit. Als-ie een label had gehad, zou er ‘Made in Amsterdam’ op gestaan hebben.

Zoals het al te vaak gaat met Nederlandse helden – verguisd na hun dood – gaat het deze keer niet. Vergeten zijn de laatste jaren bij Ajax van ruzie, twee jaar na zijn dood brengt Amsterdam een eerbetoon aan de legende. De Amsterdam Arena mag zich vanaf het nieuwe seizoen de Johan Cruijff Arena noemen en het Stadionplein wordt misschien het Johan Cruijffplein, hoewel de kans daarop met de dag kleiner lijkt te worden. Tegelijk verschijnt het boek Het Amsterdam van Johan Cruijff van Sytze de Boer, die eerder Cruijffs onnavolgbare uitdrukkingen verzamelde in Uitspraken – Johan Cruijff.

Voor Amsterdammers is het een boek om van te smullen. Gedetailleerd beschrijft het vrijwel alle adressen waar Cruijff ook maar iets mee te maken had. De huizen in Betondorp, waar hij opgroeide: de garage aan de Blasiusstraat waar hij zijn eerste auto kocht (een Morris), Dancing Can-Can waar ‘de vonk oversloeg’ tussen hem en Danny, zijn schoenenzaak aan de Kinkerstraat (de Shoetique), de Febo waar hij zijn kroketten at.

Het is een passend eerbetoon aan de man die een heilige is geworden. Zoals we van die andere JC precies willen weten op welke trede van de tempel hij nou precies gestaan heeft, is alles wat Johan Cruijff heeft aangeraakt een monumentje op zichzelf. En zoals je van de vermeende splinters van het kruis van Christus een kathedraal zou kunnen bouwen, kun je minstens twee Cruijffs maken van alle anekdotes die over hem verteld worden.

Vooral in Betondorp.

Schrijver en voetbalkenner Marcel van Roosmalen woonde in 2016 in Betondorp vlak bij de geboorteplek van Johan Cruijff. Hij ging ook bloemen leggen (tulpen) bij het geboortehuis in de Akkerstraat, en was er getuige van hoe de mythe Johan Cruijff opgeblazen werd. Het was net Life of Brian.

Lees mee over zijn reis door het Amsterdam van Johan Cruijff (p.10-17) en geniet van de foto’s uit het leven van onze Johan. Made in Amsterdam.

Bart van Oosterhout Hoofdredacteur b.vanoosterhout@iamsterdam.com

VOLG ONS: iamsterdam.com facebook.com/iamsterdamnl iamsterdam.com/uitmail

INHOUD P.06 WAT IS ER NIEUW?

Nieuws uit de stad met o.a. een Purno de Purno Marathon, het Eberhardje, gelimiteerde kauwgomschoenen, het talent van de maand en de rubriek Wij gaan naar…

P.10 JOHAN CRUIJFF

Schrijver Marcel van Roosmalen woonde in Betondorp, waar de wieg van Johan Cruijff stond, dus haalt hij herinneringen op aan de voetballegende. Da’s logisch. Plus route langs plekken die een belangrijke rol speelden in Cruijffs leven.

P.19 KUNST & VERMAAK

Met de voorstelling Gesualdo over een moordende componist, botanische robots in de Tolhuistuin, de film Redbad, hoogleraar grootstedelijke vraagstukken Zef Hemel en Emma Curvers die vrijwillig slachtoffer is in een rampscenario.

P.35 ETEN & DRINKEN EN ZO

Op zowat elke straathoek struikel je erover: mannetjes (m/v) in gele dan wel oranje hesjes.

Wie zijn ze, wat doen ze en waarom zijn ze ineens met zoveel? Verder: de beste plekjes in en rondom Westerpark, Nadja Hüpscher luistert een gesprek over BN’ers af, en de nieuwste restaurants en winkels.

P.61 TOT SLOT

Tips voor buiten de stad, straatvoetballertjes op het Museumplein, en groeten uit het Amsterdam van Maaike Martens, die optreedt in het Vondelpark Openluchttheater.

P.47 AGENDA

De onmisbare culturele maandagenda en het colofon (op p. 58)

6

krant KRANT

juni 2018

OPENING

Wat is er nieuw? (in de stad)

Nieuws uit de wereld van kunst en cultuur, nieuwe uitgaanslocaties, de top 5 evenementen, het talent van de maand en tips van de straat.

FOTO DIERDERICK BULSTRA

samenstelling Janna Reinsma

SAPPEREDOSIO Als je niet bent opgegroeid met Purno de Purno, dan is dit je kans om dat tragische gemis in te halen. En als je wel een kind van de nineties bent, kun je je onderdompelen in lichtelijk obsceen jeugdsentiment tijdens de Purno de Purno Marathon in de Melkweg. Van twaalf uur ’s middags tot twaalf uur ’s nachts worden álle afleveringen ooit vertoond van de avonturen van dit tamelijk seksueel geobsedeerde mannetje in zijn strakke, paarse schaatspakje. Ook de makers zijn aanwezig voor een live interview en er is een hoorspel en een Purno-artworkshop.

De dresscode voor dit verderfelijke potje nostalgie? Purnopaars natuurlijk.

Melkweg Cinema 16 juni

EBERHARDJE ERBIJ? Résalieke Vlieger wilde graag iets doen met Van der Laans uitspraak goed voor elkaar en de stad te zorgen. Midden in de nacht werd ze wakker met een idee: koekjes bakken! Want hoe vaak begint een (goed) gesprek niet met koffie en een koekje? De opbrengsten van de verkoop van het Eberhardje, een boterkoekje met vanillesmaak, gaan naar Stichting Eberhard voor Amsterdam. Te koop bij banketbakker Holtkamp, maar ook online te bestellen. eberhardjes.nl

TOP 5 uitgaan juni

KOLARS Dit duo uit Los Angeles mixt rockabilly, disco, glam en mod met moderne rock en maakt gebruik van een minimum aan instrumenten: een gitaar en een tapdansende drummer. Rob Kolar zingt en tokkelt op zijn gitaar en Lauren Brown gebruikt haar hele lichaam als een percussie-instrument. Ze tapt met haar voeten op de hi-hat staand op een lage drum, terwijl ze met haar handen een ritme-kit bespeelt.

Paradiso 19 juni

TROJAN WOMEN Ruim tweeduizend jaar geleden schreef Euripides met Trojaanse vrouwen een felle aanklacht tegen de gruwel van oorlog. National Changgeuk Company of Korea bewerkte deze Griekse tragedie samen met regisseur Ong Keng Sen tot een eigentijdse Koreaanse

opera, waarin zowel door de wereldvermaarde Ahn Sook Sun gecomponeerde pansori (traditionele Koreaanse zang) als K-pop (Koreaanse popmuziek) klinken.

Muziekgebouw aan ’t IJ 10 juni

CHORUS Een choreografisch statement van tien minuten van Ralph Lemon gebaseerd op een selectie uit het Soul Trainvocubulaire (een iconisch Amerikaans muziek- en dansprogramma) op YouTube. Het werk van Ralph Lemon staat erom bekend dat het de grenzen tussen kunstdisciplines en culturen overschrijdt. De ritmische soundscape wordt live gemixt door beeldend kunstenaar en dj Kevin Beasley.

Stedelijk Museum 15, 16, 17 juni

ALEX PLOEG Soms moet je jezelf een ultimatum stellen. Bepalen wie

je bent. Sterk zijn. Volwassen worden. Ergens voor staan.

Alex weigert dit al jaren. Want kom op, hoe doe je dat als je een vat vol tegenstrijdigheden bent? De voorstelling Ultimatum is een coming of age-verhaal, après la lettre.

Onlangs werd Alex Ploeg in De Volkskrant uitgeroepen tot Comedy Talent van 2018.

Theater Bellevue 8 en 9 juni

AFROFUTURISM Vier hedendaagse kunstenaars – Kadara Enyeasi, Osborne Macharia, Bob Müchiri Njenga en Samuel Fosso – nemen je mee naar hun gedroomde toekomst. Voor hen geldt dat hun verbeeldingskracht gevoed wordt door onvrede over de werkelijkheid van vandaag de dag. Afrofuturism biedt hen de mogelijkheid om de actualiteit te omzeilen en een alternatief toekomstbeeld te tonen.

Tropenmuseum t/m 26 augustus

7

‘LARA’S INSTAGRAM-WERELD: HET OVERTREFT ALLE SEKSUELE IDENTITEITEN EN GENDERHOKJES KEER HONDERD.’ DAT SCHREEF VICE OVER HET VAAK PROVOCERENDE, SEXY WERK VAN LARA VERHEIJDEN. TOT EN MET 9 JUNI HANGEN HAAR FOTO’S IN DE HE.RO GALLERY IN NOORD.

AMSTERDAMS SPUL Bij de graafwerkzaamheden voor de Noord/Zuidlijn is men zorgvuldig te werk gegaan; eerst mochten de stadsarcheologen uitgebreid bodemonderzoek doen.

Zo kwamen talloze schatten en resten van doodgewoon alledaags leven aan de oppervlakte: van kogels, tralies van een vogelkooitje en vissenschubben tot patatvorkjes en mobieltjes. De vondsten zijn acht jaar lang gefotografeerd door Harold Strak. Vijftienduizend van de door hem gemaakte foto’s worden gebundeld in het boek Spul en een selectie hieruit is tot het najaar te zien in Huis Marseille.

Jaarlijks wordt in Nederland zo’n anderhalf miljoen kilo kauwgom uitgespuugd. Publicis One, kledingmerk Explicit Wear en de gemeente sloegen de handen ineen en maakten dit probleem op ingenieuze wijze zichtbaar: door de van de Amsterdamse straten gekrabde kauwgom te hergebruiken voor prachtige, bubbelgumroze sneakers. Op de zolen is de kaart van de binnenstad te vinden en er is zelfs een zwart-rode versie, in de kleuren van Amsterdam dus. Vanaf eind juni zijn de sneakers te koop bij Hudson’s Bay, maar online vooruitbestellen kan ook. Wel opschieten, want het is een limited edition. gumshoe.amsterdam

Huis Marseille 9 juni t/m 2 september

EVEN JE AANDACHT Kunstmanifestatie Pay Attention Please nodigt je uit om te dwalen over de Zuidas, Nieuw-West te ontdekken, alle hoeken en gaten van de NDSMwerf te leren kennen en je blik te verbreden in het centrum en Oost. Zo verbindt het bestaande en nieuwe (soms tijdelijke) kunstwerken in wandelingen, verhalen, praatjes en performances die je op een laagdrempelige manier laten kennismaken met kunst in de openbare ruimte. openingsweekend 21 t/m 24 juni doorlopend t/m 30 september publicart.amsterdam

RONALD KNAPP

VAN DE STRAAT

TALENT

EMMA NAEGELE

Geboren 4 september 2005 Talent cellist Te zien tijdens de halve finale van het Koninklijk Concertgebouw Concours op zondag 27 mei en misschien tijdens de finale op 17 juni.

‘Mijn ouders zijn allebei cellist en mijn opa was violist.

Het was dus wel vrij duidelijk dat ik ook muziek ging maken. Mijn ouders hebben nog geprobeerd om me over te halen om viool te gaan spelen, want er pasten eigenlijk geen drie cello’s in huis. Maar ik heb me niet laten ompraten. Ik vind de klank zo mooi en je kunt er veel kanten mee op: je kunt in een ensemble spelen én soleren. Nu doe ik voor de tweede keer mee met het Koninklijk Concertgebouw Concours. Vorig jaar zat ik in de finale en ik ben benieuwd hoe ver ik het nu ga schoppen. Er doen zó veel goeie musici mee.

En van de twaalf kinderen die nu meedoen, mogen er maar zes door naar de finale. Dat wordt dus spannend. Het maakt me eigenlijk niet zo veel uit of ik win of niet, voor mij voelt het al als een prijs dat ik in het Concertgebouw mag spelen. Die zaal! Als kind krijg je niet zo snel de kans hier te mogen spelen. In de halve finale ga ik waarschijnlijk alle drie de delen van Schumanns Fantasiestücke, opus 7 spelen. Mocht ik in de finale komen, dan wil ik graag de Rondo van Dvorak en nog een stukje van Couperin spelen. Of ik weleens popmuziek luister? Ik zit in de brugklas en hoor het soms wel tijdens schoolfeesten. Maar zelf luister ik het liefst naar klassiek.’ (AB)

8

krant KRANT

OPENING

juni 2018

‘NADAT HET CODEWOORD FLUISTEREND IS UITGESPROKEN BIJ DE SUPPOOST, BEGINT DE GEHEIME ROUTE.’ TIJDENS HET VONDELFESTIVAL OP 2 JUNI BEZOEK JE VOORSTELLINGEN OP DRIE GEHEIMZINNIGE LOCATIES, OM TE EINDIGEN BIJ EEN FEEST IN DE HOLLANDSCHE MANEGE.

WIJ GAAN NAAR... tekst en foto’s Lily Heaton

SINGLE IN DE STAD Singles in Amsterdam worden niet altijd van dezelfde dingen gelukkig als singles uit de rest van het land, blijkt uit onderzoek van datingservice Lexa. nl. Wat is er aan de hand? Werk is niet zaligmakend voor de Amsterdamse vrijgezel: het staat op plek zeven op de ranglijst van wat ons gelukkig maakt.

Landelijk is dat plek vier. Seks daarentegen zorgt op plek vier (48%) voor een grote glimlach op het gezicht van de single Amsterdammers, terwijl van de niet-Amsterdammers slechts 23% dit als grote geluksfactor ziet. Een opvallende landelijke uitkomst is dat mannen seks vaak op plek drie zetten (51%), terwijl vrouwen daar pas een zesde plek aan toekennen (25%). Wat zij daarboven verkiezen? Shoppen.

SOFIE VAN DER VELDEN (25), FASHION ASSISTENT BIJ VOGUE ‘Ik heb heel veel zin in de eerste editie van het AMCAT Festival, eind juni op het Westergasterrein. Dat gaat dieper in op de huidige jeugd- en straatcultuur: van panelgesprekken met modeprofessionals tot optredens van bijzondere artiesten.’

lexa.nl

PIRATENBOOT WORDT NACHTCLUB Ooit zond Veronica haar radioprogramma’s illegaal uit vanaf schip Norderney, beter bekend als het Veronicaschip. De boot heeft sindsdien vele havens gezien, maar ligt sinds 2013 bij de NDSM-werf. Hoog tijd om de boel nieuw leven in te blazen, vond eigenaar Nimet Akdemir. Ze brainstormde met masterminds van de beste horeca van Amsterdam, met als resultaat Noorderschip: een nieuw, duurzaam restaurant met een (kleine) club. Programmeur David Cornelissen vertelde aan Het Parool vast wat voor line-ups je kunt verwachten: ‘Het wordt een nicheprogrammering die je ergens moet zoeken tussen Dekmantel en De School.’ noorderschip.com

HESTER HOGENDOORN, DANIËL LANGEVELD & BABY SALOMÉ ‘We wonen in Noord en hebben een camper, dus we rijden vaak naar ’t Twiske. Met z’n allen, de hond erbij.

Het is een fantastische plek om van de natuur te genieten en zomerbarbecues te houden.’

9

‘I CAN’T SEE ’EM COMING DOWN MY EYES, SO I GOTTA MAKE THE SONG CRY.’ DAT RAPTE JAY-Z OVER TRANEN EN VERLANGEN NAAR EMOTIONELE OPENHEID. UITEINDELIJK LUKTE HET ZIJN VROUW BEYONCÉ EN HEMZELF OM OVER ZIJN ONTROUW HEEN TE KOMEN. SAMEN STAAN ZE 19 EN 20 JUNI IN DE AMSTERDAM ARENA.

FAMILIE ROSENBLAD ‘We zitten vaak in het Vondelpark, omdat de kinderen daar graag zwemmen. Onderweg komen we dan langs talloze cafétjes en speelplekken waar de kinderen kunnen rondrennen. Als familie is er zo veel te doen in Amsterdam.’

STELLETJE PANNENKOEKEN SARAH RECKSON (31) & RALPH MYERS (30) ‘We hebben gehoord over de Open Tuinen Dagen en willen die prachtige verborgen stukjes Amsterdam graag ontdekken. Als het slecht weer is?

Dan gaan we naar de World Press Photo-tentoonstelling in de Nieuwe Kerk.’

LELANI LEWIS (31), EIGENAAR VAN EEN POP-UPCATERINGBEDRIJF ‘Ik run het cateringbedijf Nyam Foodie Pop Up Catering (@nyamfoodie op Instagram, red.), geïnspireerd op de Caraïbische keuken, maar met een moderne twist. Op 28 juni geef ik een Caraïbische kookworkshop in Noord, met Jamaicaanse gerechten, rumcocktails en reggae.’

‘Je kunt dan misschien wel geen levens redden met pannenkoeken, maar je kunt er mensen wel gelukkig mee maken.’ Dat ontdekte backpacker Willem Dieleman op wereldreis. Het begon met een spontane ingeving om in Dubai pannenkoeken te bakken voor arme bouwvakkers en het mondde uit in talloze baksessies in Pakistan, India en Australië. En in het boek Pancake Adventures – Hoe ik pannenkoeken aan de wereld gaf en wat ik ervoor terugkreeg. Op 6 juni viert restaurant Baut het boek en Willems sympathieke poging om de wereld gelukkiger te maken, one pancake at a time, met een pannenkoekenflipkampioenschap en een workshop pannenkoeken bakken én eten.

Spaarndammerstraat 460 6 juni bautamsterdam.nl pancakeadventures.com

10

krant KRANT

OPENING

JOHAN EN IK

johan cruijf

Schrijver Marcel van Roosmalen rakelt, na het lezen van het boek Het Amsterdam van Johan Cruijff, zijn eigen herinneringen aan Cruijff op.

Amsterdam, 1968.

Cruijff achter de toonbank in zijn sportzaak op de Elandsgracht 96-98.

11

Marcel van Roosmalen woonde in Betondorp toen Johan Cruijff overleed. Zo leerde hij de man kennen die hij in zijn leven slechts één keer van dichtbij gezien had. tekst Marcel van Roosmalen foto’s Hollandse Hoogte, Nationaal Archief

VERVLOCHTEN LEVENS

D

e Amsterdams Arena is sinds kort de Johan Cruijff Arena (Arenaboulevard 1). Wie het boek Het Amsterdam van Johan Cruijff van Sytze de Boer leest, ontdekt dat Johan Cruijff overal in de stad zijn sporen heeft nagelaten. Zelfs de levens van import-Amsterdammers als ik zijn vervlochten met dat van Johan Cruijff. Het liefst had ik alle adressen die De Boer ons geeft beschreven, maar dat heeft híj al gedaan, dus beperk ik me tot de adressen waar de levens van Johan en mij elkaar kruisen.

Joost Evers/Nationaal Archief

DIE SOUPLESSE Dit verhaal begint in Betondorp, de wijk waar Johan opgroeide en waar ik drie jaar woonde (Middenweg 460). Op YouTube staat een filmpje van een nog jonge Cruijff, waarin je hem in korte broek, een jaar of tien oud, op straat ziet voetballen. Wat opvalt is de souplesse, en verder dat hij gewone schoenen aanhad en een gewone trui droeg. Het was ergens halverwege de jaren vijftig. De mensen die toen in Betondorp woonden, wonen er voor een deel nog steeds, alleen verplaatsen de meesten zich – het zal de levensstijl wel wezen – nu per scootmobiel.

Bij Slagerij Korrel (Brink 22) zeiden ze dat

de vorige eigenaars Johan Cruijff, als hij er vroeger biefstuk kwam halen, een paar gram extra gaven omdat hij zo goed kon voetballen. Achterafgelul natuurlijk, want zo zat en zit de Betondorper helemaal niet in elkaar.

Johans ouders dreven een groentewinkel in de Akkerstraat, nummer 32. Het huis staat er nog bij zoals het vroeger was. Een betonnen woning, rechthoekig en plat. Op de vroegere etalage stond een tekst – ‘Buitenspelen zou een vak moeten zijn op school’ – waaronder Cruijff zijn handtekening had gezet. Er woont een groepje studenten in de woning dat in ruil voor wat ‘samenbindende activiteiten’ van de woningbouwvereniging geen huur hoeft te betalen.

Een van hen, een jongen, ontmoette ik op een buurtbarbecue waar hij vertelde over een bezoek van Johan aan de woning, in 2014. Ze hadden snel de vuile was in een kast gestopt en vooral gesproken over de poster van tennisser Rafael Nadal in de woonkamer. ‘Johan vond het een goede tennisser.’

Herinneringen aan het huis werden verder niet opgehaald. Logisch. Johans vader overleed toen hij twaalf was, waarna hij met zijn moeder, die de winkel onmogelijk in haar eentje kon aanhouden, verhuisde naar een huis in de Weidestraat, nummer 37.

> ZE HAD JOHAN NOG GEKNIPT, ZE HERINNERDE ZICH SLAP, WAT FUTLOOS HAAR

krant KRANT

OPENING

johan cruijf

Joost Evers/Nationaal Archief

12

>

Volgens Marcel van Versmarkt Oosterwaal (Brinkstraat 25) kon het niet anders dan dat die hele jeugd in het teken van geld heeft gestaan. Hij wees naar de wirwar van onbetaalde bonnetjes aan de muren rondom zijn kassa. ‘Als je rijk wilt worden, moet je hier geen groentewinkel beginnen.’

HAREN TREKKEN Wie wil ontdekken waar de wat overspannen relatie tussen Johan Cruijff en geld vandaan kwam, kan hier het beste een middag op een krukje gaan zitten. Naast geldgebrek hadden de meeste klanten een persoonlijke anekdote over Johan Cruijff paraat. Van een mevrouw met een looprek en rugtasje vol blikjes bier mocht ik gerust noteren dat ze als meisje vaak aan de haren was getrokken. Door Johan Cruijff? ‘Nee, door Harry Vermeegen. Johan trok geen haren.’

Ik had zo veel herinneringen aan Johan Cruijff en Ajax genoteerd dat deze er ook nog wel bij kon. Het was inmiddels zo dat ik me de situatie in Betondorp ten tijde van Stadion De Meer – in 1996 verhuisde de voetbalclub naar de Amsterdam Arena – zo voorstelde dat er dagelijks een hele stoet schoenpoetsers, schilders, kaartjesknippers, jeugdtrainers en vrouwen met gamellen soep voor de spelers en een broodtrommeltje onder de arm de Middenweg overstak.

Onbezoldigd, dat ook nog.

De waarheid was dat de buurt juist verdiende aan de club. Café De Avonden (Middenweg 398) heette nog gewoon Meerzicht, en op wedstrijddagen stond daar een enorme rij voor het luik waaruit bier werd verkocht.

‘Er ging zo een paar honderd liter doorheen, en als ze het op hadden wilden ze meer.’

Een klant van toen rekende me op het terras voor hoe hoog de omzet toen was.

‘Maar dat mag ook wel, wij hebben ze ooit Cruijff gegeven.’

De mythe werd lang geleden al doorgeprikt in een geweldig stuk van Guus Middag in NRC Handelsblad. Hij beschreef een scène uit de film Nummer veertien (1973), waarin Cruijff in de Akker- en Tuinbouwstraat rondloopt en ijverig wordt gegroet en aangesproken door zijn voormalige medebuurtbewoners.

‘Cruijff kan dan niet nalaten op te merken: ‘Nu zeggen ze ‘u’ tegen me, vroeger werd ik uitgescholden.’ Een van de straatvriendjes van Cruijff wendt zich dan tot de camera en fluistert iets over een buurman met een tuin, terwijl hij naar de voor ons niet zichtbare overkant van de straat knikt. Er spreekt minachting uit zijn blik – en uit zijn woorden: ‘Het was een kolere-, een rotman tot en met, een chagrijn’, die minstens twintig ballen zou hebben lek gestoken. De camera zwenkt vervolgens brutaal naar de overkant, zoomt in op de man en loopt er dan daadwerkelijk op af. De man bevindt zich in wat

zijn natuurlijke omgeving moet zijn, en in een karakteristieke houding: in zijn voortuintje, achter een heg, op zijn knieën, harkje in de hand, krabbend tussen zijn planten.

Terwijl hij een rozenblaadje afrukt en met zijn andere hand nog een geroutineerde schoffelbeweging maakt, spreekt hij de onsterfelijke woorden: ‘Wat ik gedaan heb, is mijn tuin verdedigen.’

OMA CRUIJFF In Betondorp wordt Johan Cruijff, behalve in de verhalen, sinds mei vorig jaar ook met een muurschildering geëerd op de plaats waar het vroegere stadion De Meer stond (Wembleylaan 37). Ik was bij de opening met mijn dochtertje op de arm, die werd verricht door wijlen burgemeester Eberhard van der Laan en Danny Cruijff. Er is daar ook nog een bruggetje dat Johan Cruijffbrug heet. Op het bordje dat eraan hangt staat: ‘Aanvaller, winnaar Europacup 1, 1971, 1972, 1973.’ Waarom geen standbeeld op bijvoorbeeld De Brink? Het antwoord was natuurlijk weer: geld.

Toen mijn vriendin en ik een paar weken in Betondorp woonden en het ons niet lukte een gordijnrail op te hangen, zag ik op de winkelruit van de Versmarkt tussen de annonces van verdwenen huisdieren een briefje hangen van Dirk, een klusjesman, die zijn twee rechterhanden aanbood.

De volgende dag stond Dirk op de stoep.

Joost Evers/Nationaal Archief

Wim Ruigrok/Hollandse Hoogte

13

Van links naar rechts: Amsterdam, 1968.

Johan Cruijff aan de Middenweg.

Amsterdam, 1969.

Johan Cruijff opent zijn Shoetique aan de Kinkerstraat.

Amsterdam, 1974.

Johan Cruijff met Danny Coster voor het huis van zijn schoonouders.

Ik herkende hem, hij had een paar dagen ervoor staan harken in de tuin van mevrouw Telraam, die schuin achter ons woont. Hij had een buik onder een wit overhemd en woonde in het huis waar vroeger de oma van Johan Cruijff woonde – wat me niet verbaasde, omdat iedereen in Betondorp iets te maken heeft met Cruijff, of met Ajax.

Dirk woonde dus in het huis van oma Cruijff, en daar stonden op een dag ineens twee ambtenaren in de tuin. ‘Stonden ze daar met een meetlint, wilden ze een standbeeld van Cruijff neerzetten. Ik zeg: ‘Kan je dat niet eerst eens netjes vragen? Want volgens mij is dit mijn tuin.’ Dus zij vragen: ‘Mogen we uw tuin opmeten?’ Ik zeg: ‘Tuurlijk, maar één ding: wat ga ik hieraan verdienen?’ Nou, dat wisten ze niet. Dus ik zeg: ‘Je mag dat beeld hier neerzetten, voor mijn part hak je die boom ervoor om, maar dan betaal ik geen huur meer.’ Ik heb ze nooit meer gezien.

Een beetje zoals Cruijff de onderhandelingen ook gedaan zou kunnen hebben.

Johan Cruijff in de knipselmap over zijn oude buurtbewoners: ‘Hun met mij en ik met hun, dus dat is altijd een tweerichtingsverkeer geweest.’ Niet meer dan logisch, zouden ze in Betondorp zeggen.

TYPISCHE HUMOR Met de dood van Johan Cruijff (24 maart 2016) vielen ‘de media’ Betondorp binnen.

Tientallen journalisten en cameraploegen

op zoek naar een originele invalshoek. Zelf was ik ook de straat opgegaan, ik woonde lang genoeg in deze wijk om te weten dat ze allemaal wel wilden vertellen over hun relatie met de overleden voetballer. Bij buurtsuper Oosterwaal rekende een voormalig kapster van kapsalon De Meer (Veeteeltstraat 2) tegenover het oude stadion – ‘waar iedereen werd geknipt en geschoren’ – een zak kattengrit af. Ze had Johan nog geknipt, ze herinnerde zich slap, wat futloos haar. In café De Avonden zaten een oudklasgenoot – ‘Ja, Johan wist het ook toen al altijd beter’ – en Sjoerd, die met hem in de jeugd van Ajax had gespeeld. ‘Johan was de beste van allemaal.’

Als bewoner van Betondorp was ik ondertussen zelf ook een potentieel onderwerp geworden. Verslaggever Joost van Wijk van EenVandaag was het meest vasthoudend. Ik had nog geen ‘ja’ of ‘nee’ tegen hem gezegd of hij stond al met een cameraman voor de deur. Hoe leuk was het als hij mij zou achtervolgen terwijl ik met buurtbewoners herinneringen ophaalde aan Johan Cruijff.

Ik wandelde met hem naar Café De Avonden, waar barkeeper Michel de vlag al halfstok aan de gevel had gehangen.

Joost van Wijk stelde voor dat ik daar op een barkruk net zou gaan doen of ik zat te typen. Ik wilde hem nog waarschuwen voor het typische gevoel voor humor in deze kroeg, maar het was al te laat.

>

krant KRANT

OPENING

johan cruijf

Spaarnestad Photo

14

Van links naar rechts: Johan Cruijff met zijn Datsun sportauto bij het Ajax-terrein, circa 1970.

Amsterdam, 1973. Hoopman Bodega op het Leidseplein. Piet Keizer, Johan Cruijff, Ruud Krol, Johan Neeskens, Johnny Rep en de medewerkers van Hoopman Bodega.

Amsterdam, 1970. Johan Cruijff met echtgenote Danny en dochter Chantal.

HIJ HEEFT HET NIET MEER MOGEN MEEMAKEN DAT DE FEBO TERUG IS OP HET PLEIN

15

Nationaal Archief

CRUIJFF-TUINKABOUTERS Met Pasen kwamen de dagjesmensen. De bestuurder van tram 9 noemde Betondorp ‘Cruijff City’. File in Ploegstraat, geen parkeerplaats op de Brink, het waren nieuwe problemen. Voor het ouderlijk huis van de Verlosser zwol de bloemenzee met het uur.

De toestand was inmiddels zo dat wij, net als onze buren en de bekende Nederlanders op televisie, een anekdote over Johan Cruijff paraat hadden. Er waren er die zelf niet meer wisten dat ze onwaarheden vertelden, ze geloofden hun imaginaire herinneringen inmiddels zelf.

Het mooiste vond ik Ed, een stamgast van café De Avonden die we Frits Barend noemden. Hij had al tegen drie cameraploegen verteld over die gymles dat er plotseling een jongetje meedeed dat zes man passeerde en daarna afrondde met een weergaloos lobje over de keeper.

‘Jij moet bij Ajax gaan’, had hij gezegd.

De medewerkster met de bril van slagerij Korrel aan De Brink vertelde een Spaanse filmploeg dat hij daar altijd extra vlees mee kreeg – ‘biefstuk, Herz-salami, alles’ – als hij daar namens zijn moeder kwam.

Ze was pas veertig, de zaak was toen in andere handen, maar de Spanjaarden vonden het een prachtig verhaal. Bij de bloemenstal aan de overkant van de Middenweg waren de Johan Cruijff-tuinkabouters bijna uitverkocht, net als de rood-witte rozen. Ik kocht tulpen, die ik samen met mijn dochter naar de Akkerstraat ging brengen. Halverwege stond de buurvrouw, ze woonde hier al zestig jaar en ze had zich opeens herinnerd dat ze met haar moeder weleens groentesoep

Hans Heus/HollandseHoogte

‘Je komt voor Johan?’ informeerde Michel.

De verslaggever en cameraman knikten.

‘Nou, die heeft hier heus weleens een biertje gedronken, maar dat was voor mijn tijd.’

Daarna wees hij zo’n beetje alle andere aanwezigen aan.

‘Nou, dat is Sjoerd, die heeft met hem gevoetbald, die daar heeft z’n huis geschilderd en die heeft bij ’m ingebroken…’

De mens en voetballer Johan Cruijff werden geprezen, aangevuld met imaginaire herinneringen. De broers Dias van sleutelmaker O. Dias (Middenweg 400), die met hun winkel op de plek zitten waar vroeger Sigarenmagazijn Ajax zat waar Johan zijn eerste sigaretten kocht, herinnerden zich dat Johan daar ook nog weleens een sleutel had laten bijmaken.

Bij het afscheid vroeg Joost van Wijk van EenVandaag zo voorzichtig mogelijk of ik Martijn Bink van het NOS Journaal alsjeblieft niet mee zou willen nemen naar deze kroeg. ‘Dat is lullig voor ons, daar zitten wij direct achter.’

‘Eigenlijk was ik beter dan Johan’, zei de enige Surinaamse stamgast tegen een verslaggever. Gevraagd naar zijn naam zei hij ‘Pelé’. Het werd genoteerd.

naar het oude stadion ging brengen.

En wie zei er altijd als eerste dankjewel?

We keken naar de bloemenzee en naar de verslaggevers die op zoek naar verhalen om het huisje cirkelden. Ik herinnerde me dat ik Johan Cruijff vaak met Frits Barend door de wijk had zien lopen. Ze haalden dan een ijsje bij buurtsuper Oosterwaal. Frits betaalde, en als ze het op hadden nam Johan het vliegtuig naar Barcelona.

Zelf ontmoette ik Johan Cruijff bij een sportdag van de Johan Cruyff Foundation in het Olympisch Stadion (Olympisch Stadion 2) waar hij die dag meedeed met spelletjes op het middenterrein. Ik vroeg hem toen of hij een leuke dag had; hij knikte.

Bij het wegfietsen passeerde ik de Febo, die toen nog midden op het Stadionplein stond en waar ik de eerste keer dat ik met het Hard Gras-gezelschap optrad een kroket at.

‘Net als Johan Cruijff’, werd er toen gezegd, want Johan Cruijff was verslaafd aan de Febo. Bij de herinrichting van het plein

verhuisde de snackbar naar een tijdelijk onderkomen, een beetje weggemoffeld naast het Olympisch Stadion. Alleen voor ‘vaste klant’ Johan Cruijff bood het extra gemak als hij op het kantoor van de Cruyff Foundation in de Laan der Hesperiden vertoefde (er is daar ook ‘een standbeeld’ van de openingsminuten van het WK van 1974), waar hij vanwege zijn ziekte steeds minder vaak kwam. Cruijff heeft het niet meer mee mogen maken dat de Febo terug is op het plein (Stadionplein 132).

MARTERHAAR Indrukwekkender was de keer dat ik hem tegenkwam toen ik in De Pijp woonde en ik mijn woning op wilde knappen. Van alle kanten werd mij aangeraden vooral ‘goede verf’ te kopen, dat scheelde alles. Ik naar De Ru verf & behang op de Van Woustraat 143, een goede keuze bleek bij binnenkomst. Er stond een rij. Een paar plaatsen voor mij stond Johan Cruiff, de echte.

>

16

johan cruijf

OPENING

Rob Mieremet/Nationaal Archief

krant KRANT

DE JOHAN CRUIJFFROUTE

u y i o da fs

rt qwe

g

Van links naar rechts:

I amsterdam stelde een route samen langs Amsterdamse plaatsen die een belangrijke rol speelden in het leven van Johan Cruijff. Ga naar iamsterdam.nl/johancruijffroute om de hele route te bekijken, met tekst en uitleg.

Amsterdam, 1973.

Johan Cruijff met echtgenote Danny en kinderen Chantal en Susila.

q Akkerstraat 32 – Cruijffs eerste woonhuis, tegenover ‘het tunneltje’ w Weidestraat 37 – het tweede woonhuis e Cruyff Court Betondorp rZ aaiersweg 15 – hier zat Johan op de Groen van Prinstererschool tE splanade De Meer, met de beroemde muurschildering (foto p.17, rechtsboven) y Transvaalplein – hier voetbalde Johan als jongen met jongens als Piet Keizer, Barry Hulshoff en Wim Suurbier u Wibautstraat 3b – de Johan Cruyff Academy i Olympiaplein – AVV Swift o Stadionplein a Olympisch Stadion s Olympisch Stadion 5 – Stichting Johan Cruyff Foundation d Laan der Hesperiden 118 – Johan Cruyff Institute f Achter Olympisch Stadion – Standbeeld WK ’74 en Cruyff Court Olympisch Stadion g Johan Cruijff Arena

Amsterdam, 03-04-2016.

Eerbetoon en één minuut stilte voor Johan Cruijff in de Arena.

Dertien meter hoog en geschilderd op een muur aan de Wembleylaan, dicht bij het voormalige stadion De Meer en Cruijffs geboorteplek in Betondorp.

Het Amsterdam van Johan Cruijf verschijnt 1 juni bij uitgeverij Nieuw Amsterdam.

Wie nu een abonnement neemt op de Uitkrant, krijgt een gratis exemplaar.

Cruijff kende alle winkels in de buurt. Op vijftienjarige leeftijd moest Johan gaan werken. Via Ajax-relaties kwam hij terecht bij de sportzaak van Perry van der Kar (Ceintuurbaan 149-157), in die panden zitten nu de meubelzaak waar ik ooit een veel te duur bankstel kocht, een cartridgespecialist en een vestiging van SLA waar ik ooit heb ‘gegeten’.

Johan over het bestaan als magazijnbediende.

‘Daar zat ik dan in m’n eentje en banjerde met dan dit, dan dat, langs de stellingen heen. Dit bestaan was niks voor mij.’

Cruijff kocht bij De Ru een pot witte verf van Flexa, ivoorwit, en hij wilde een kwast van marterhaar. Hij legde de verkoper uit dat het de beste kwast was.

De verkoper vond het ‘een discussiepunt’, het hing er vanaf wat Johan ging verven.

We waren allemaal benieuwd.

Een deur.

Welke deur wil je dan weten?

Die van de schuur, of van de woonkamer?

En in Barcelona of Amsterdam?

De verkoper vroeg of het een houten deur was. Dan was een kwast van marterhaar inderdaad het beste, maar wel eerst schuren. Dat wist Johan ook wel, hij herhaalde dat een kwast van marterhaar het beste was.

Hij ging.

‘Tot de volgende keer!’ zei hij.

De vrouw voor me kocht een paar blikken hoogglans voor het hout in de slaapkamer, licht oranje. Ze wilde er graag een kwast van marterhaar bij.

Ik kocht drie potjes ivoorwit en een paar

ANP

Pim Ras/Hollandse Hoogte

17

kwasten van marterhaar. Het kostte in totaal 89 euro 65. Er zijn vijf deuren mee geverfd.

BROER HENNY Johan Cruijff en ik frequenteerden dezelfde zaak op het Rembrandtplein: Café de Kroon (Rembrandtplein 17-1). Hij ging er biljarten met zijn beste vriend Rolf. Toen ik er kwam was het gebouw ‘herbouwd’ en waren de biljarttafels vervangen door luxe fauteuils. Ik kwam er om tussen de middag te lunchen en soms ’s avonds. Het café waarboven de Avro een radiostudio had, was toen een hang-out van Ajax-voetballers. Cruijff kwam graag op het Rembrandtplein. In Saint Germain des Prés zag hij Tom Manders optreden (Dorus), bij Chez Maurice zag hij Johnny Meijer optreden over wie hij veel gehoord van zijn familie uit de Jordaan, waar Cruijffs opa Manus een aardappelhandel dreef (Lindengracht 205). Wat ik nog niet wist, was dat Cruijff samen met zijn broer Henny een winkel had gehad. Henny trof ik ooit in beschonken toestand op het Leidseplein in gezelschap van zijn beste vriend Conny Mus over wie ik toen net een stuk had geschreven in HP/De Tijd (‘Sjaloom condoom’). We dronken vier bier bij de Heineken Hoek (Kleine-Gartmanplantsoen 3), waarbij Henny over Johan zei dat het inderdaad een aardige voetballer was geweest. Geen woord over sportzaak Smit & Cruijff (Elandsgracht 96-98) die de broers in 1968 overnamen. Die is speciaal

bestemd voor jongens met lastige voeten.

Voetballers met knobbels of bijzonder gevoelige plekken op hun voeten krijgen er schoenen die speciaal voor hen gemaakt worden.

Uit Het Amsterdam van Johan Cruijff: ‘Johan in 1968: ‘Ik ga er af en toe in staan.

Veel tijd om erin te werken heb ik natuurlijk niet.’ Echter: ‘Johan was er bijna nooit’, klaagde Henny, ‘toen kregen de mensen het gevoel dat ik Smit was.’ De naam Smit is een overblijfsel: ‘Vroeger was dat hier een begrip, vandaar.’

Later zullen de broers gebrouilleerd raken.

Mooi is dat er in Het Amsterdam van Johan Cruijff ook plaats is voor plaatsen die Johan alleen maar passeerde. Zoals de Heineken Brouwerij (Nu Heineken Experience – Stadhouderskade 78), waar ik als journalist van Intermediair ooit nog uren werd rondgeleid door een persvoorlichter met de schitterende naam Johan Kater. Ik woonde er om de hoek (Govert Flinckstraat 354) en stond er duizenden keren stil voor de stoplichten die ook Johan Cruijff gepasseerd heeft op ‘de mooiste dag van zijn leven’, de dag dat hij trouwde met Danny Coster (2 december 1968). Op een foto in Het Amsterdam van Johan Cruijff is de indrukwekkende trouwstoet te zien. Danny over de colonne: ‘Johan had wel twaalf ooms en ik had er maar één.

Zoals dat in elke familie gebeurt, werd het een hele koehandel van wie wel en wie niet.

Met dertien auto’s reden we wat ongeregeld weg richting stad.’ ~ Zijn stad, Amsterdam.

>

Meer weten? www.wemakethe.city

20-24 Juni 2018 Metropoolregio Amsterdam

krant KRANT

juni 2018 20 24 26 28 30

19

GESUALDO ROBOTICANA FILM: REDBAD EXPO: L’HISTOIRE KAPUTT INTERVIEW: ZEF HEMEL

ITS FESTIVAL

‘ALS IK LINDE HOOR ZINGEN, HOOR IK DE MOOISTE STEM VAN NEDERLAND.’ Aldus schrijver James Worthy over R&B-zangeres Linde Schöne. Zelf beoordelen kan op 8 juni, dan staat ze met haar nieuwe liveshow in de Tolhuistuin.

Benieuwd naar de nieuwe generatie theatermakers? Zet dan met dikke stift het theaterscholenfestival ITS in de agenda, want dat is zes dagen lang een bruisende ontmoetingsplek op en rond de Nes, met het Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond als festivalhart. De eerste dag van het festival begint goed, met een maar liefst twaalf uur durende voorstellingenmarathon in de Academie voor Theater en Dans in de Jodenbreestraat. Ook leuk: de Iceland Academy of Arts komt op bezoek. Zij presenteren de muzikale voorstelling A way to B. In totaal staan er 25 avondvoorstellingen op het programma.

19 t/m 24 juni itsfestival.com

ROOM TO MOVE

Galerie Bart 30 juni t/m 21 juli

BART GRIETENS

‘Ik móést gewoon gaan schilderen’, zei Loes Koomen vorig jaar over haar besluit om haar carrière als artdirector – Hollands Diep, Vrij Nederland, onze Uitkrant – stop te zetten en het atelier in te duiken. Haar abstracte, energieke schilderijen zijn nu te zien in de solo-expositie Loes Koomen – Room to move. Ongeveer tegelijkertijd wordt in Museumtijdschrift (editie 5, begin juli) werk van Koomen als editie te koop aangeboden.

20

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

podium

Gesualdo: tussen kokhalzen en gelukzaligheid Hij schreef dan hemelse muziek, Renaissance-componist Carlo Gesualdo was ook een moordenaar die dieren martelde. De voorstelling Gesualdo is een zoektocht naar het sublieme: dat wat afgrijzen én fascinatie oproept. tekst Margriet Prinssen foto Sofie Knijff

G

esualdo is een nieuwe ‘oeuvre-voorstelling’ van De Warme Winkel, waarin de theatermakers zowel het leven en werk van een kunstenaar als de tijdgeest waarin hij werkte proberen te vangen. Dat deden ze eerder met Gavrilo Princip (Holland Festival, 2014) en Majakovski / Oktober (2017).

Don Carlo Gesualdo, prins van Venosa (1566-1613), was een Italiaanse componist wiens muziek pas echt op waarde werd geschat in de tweede helft van de twintigste eeuw. Tido Visser, directeur van het Nederlands Kamerkoor, is een groot kenner van Gesualdo’s werk én leven. Hij nam contact op met theatergroep De Warme Winkel (DWW), die meteen enthousiast was over het idee om samen een voorstelling over Gesualdo te maken. DWW timmert al sinds 2002 aan de weg met eigen tegendraadse voorstellingen, vaak op bijzondere locaties – variërend van een kraakpand tot een kringloopwinkel.

muziektheater Gesualdo Stadsschouwburg 21 t/m 25 juni

SEREEN EN MORBIDE Eind april – ze zijn nog maar net begonnen met de repetities – is er een eerste presentatie van de samenwerking voor pers en genodigden. De theatermakers laten een paar scènes zien die ze hebben uitgeprobeerd; of die uiteindelijk de voorstelling halen, is nog volstrekt onduidelijk. Ze geven wel een idee van waar de makers naar zoeken: centraal staat de tegenstelling tussen de prachtige, indrukwekkend gezongen muziek en de morbide en liederlijke sfeer die wordt opgeroepen. Zo zien we een jonge actrice heel traag en sereen een ladder opklim-

21

mis deze niet TOP-5 HOLLAND FESTIVAL

ZE MENGT HET BROOD MET HAAR MENSTRUATIEBLOED dend flinke zwiepen geeft. En ten slotte zien we een soort op Italiaanse leest geschoeid kookprogramma. Ter plekke mengt de vrouw die te gast is het brood met haar menstruatiebloed, waar de presentatoren kokhalzend van eten, om vervolgens in staat van grote gelukzaligheid te geraken. Voor alle duidelijkheid: de poep en het bloed zijn ontleend aan verhalen uit een recente biografie over de Italiaanse componist, waarin meer van dergelijke anekdotes zijn opgenomen. Blasfemisch, shockerend, weerzinwekkend, maar ook fascinerend en laverend op de grens van wat wel en net niet kan – zoiets zal het hoe dan ook worden. En altijd in combinatie met die hemelse, schitterend uitgevoerde muziek.

2. Neues Stück 1 De danswereld kijkt reikhalzend uit naar nieuw werk van het Tanztheater Wuppertal.

De Griekse kunstenaar Dimitris Papaioannou maakte voor het eerst een choreografie voor het gezelschap.

Stadsschouwburg, 20 t/m 22 juni

3. Münchner Kammerspiele: Tiefer Schweb Licht absurdistisch muziektheater vol humor en melancholie met Simon & Garfunkel, Bach en Zwitserse volksliedjes.

Stadsschouwburg 28 t/m 30 juni

4. JR FC Bergmans satire op het superkapitalisme, met live video, muziek en een groot spelersensemble.

Centrale Markthal van het Food Center Amsterdam, 16 t/m 18 juni

5. Anna Karenina Theatermakers Bürk en Sienknecht brengen het verhaal over Tolstojs Anna Karenina als een wervelende radioshow met hits uit de jaren zeventig.

Stadsschouwburg, 8 t/m 10 juni

Met een festivaleditie van het clubfeest Komm Schon Alter weet je dat je als liefhebber gebakken zit.

Zo sieren Budakid, Eagles & Butterflies, Lövestad, Michael Mayer en Nuno Dos Santos de line-up. Net als vorig jaar vindt het festival plaats in de intieme Tuinen van West, voor mensen van 24 jaar und alter – met speciaal voor de volwassener doelgroep ook sprekers en livebands op het programma. Zin in meer? Scoor dan tickets voor Komm Schon Alter Die Nacht en trek het feestje door tot een uur of vijf in Westerunie, met onder anderen Olivier Weiter en Miss Melera.

TUINEN VAN WEST 9 JUNI

ARTIS ZOOMERAVONDEN In juni, juli en augustus gaat Artis elke zaterdag weer open tot de zon ondergaat. Picknick in het gras of bestel een pizza bij de buitenkeuken en geniet van optredens van muziektalent als GUS, Blackbird, Nina June, Charl Delemarre, Dr. Meraki en Ntjam Rosie. Elke ZOOmeravond vertelt een Artis-medewerker vanuit zijn eigen expertise over de natuur en zijn er workshops speciaal voor kinderen. Zo leer je hoe je buttons of eigen bokashi, de Japanse variant van compost, kunt maken. Of haal stempels voor je ruimtepaspoort in het Planetarium. Een ZOOmeravond sluit je in stijl af met een rondleiding door een schemerend park.

LIVE AT AMSTERDAMSE BOS Een zwoele zomernacht, midden in het bos. Fonkelende lichtjes, een flesje wijn en je lievelingsband: beter wordt het niet. Live at Amsterdamse Bos organiseert ook deze maand weer shows in het Openluchttheater in het Amsterdamse Bos. Zoals van misschien wel gewoon de beste Nederlandstalige band ter wereld: De Dijk. De mannen weten – gelukkig – niet van ophouden, en logisch ook: de twee concerten van Huub van der Lubbe en co waren zo snel uitverkocht dat ze er gewoon drie doen. Ook een opvallende naam is die van Death Cab for Cutie. Deze Amerikaanse indierockband gaat al even mee en komt voor het eerst in jaren weer deze kant op.

ARTIS, SAMUEL VAN LEEUWEN

NAAKT OP DE SCHOMMEL Er volgt een bizarre scène van een in sexy zwart kant gestoken gezelschap dat heerlijk zit te tafelen, terwijl ernaast een vrijwel naakte man een lege schommel – er klinkt babygehuil uit de computer – aanhou-

Koninklijk Theater Carré, 15 t/m 21 juni

KOMM SCHON ALTER DAS FESTIVAL

ARTIS.NL

SILVY MAATMAN

men, om eindelijk boven aangekomen haar broek uit te trekken en – plets, flats, kledder – welgemikt een paar klodders poep naar beneden te gooien, precies in de geopende mond van een prachtig vrouwenhoofd in steen. Tegelijkertijd wordt er onverstoorbaar en beeldschoon gezongen door het Nederlands Kamerkoor.

1. Romeinse tragedies Voor het allerlaatst: Ivo van Hoves toneelbewerking van drie Shakespearetragedies.

Op het toneel kan je eten en drinken of live commentaar leveren via social media.

LIVEATAMSTERDAMSEBOS.NL

Ongekende hoogtes

Hop van rooftop naar rooftop tijdens het hoogste festival van de stad. Mét de garantie dat het droog blijft.

tekst Alice Boothby

Gevonden op straat

Van de rookruimtes tot de trappen en het dak: tijdens de derde editie van Busker’s Inn staat het hele Volkshotel vol straatmuzikanten uit alle hoeken van de wereld.

tekst Floor van Dijck

O

p heel veel plekken ter wereld kun je op straat ineens verrast worden door virtuoze muziek. Zo niet in Amsterdam – soms klinkt in de winkelstraat nog een jankerige blokfluit, maar dat is het dan. ‘Wij merkten dat het aantal straatmuzikanten hier terugloopt’, zegt Hein Peeters van het Volkshotel. ‘Daarom willen we met dit festival een ode brengen aan muzikanten die de straat verkiezen boven het podium, en ook het statement maken dat muziek op straat belangrijk is voor de stad Amsterdam.’

Op 3 juni vormt het gehele hotel een podium voor buskers van over de hele wereld. ‘Er zit van alles bij: van singersongwriters tot een hele percussiegroep. Ze komen onder

meer uit Berlijn, Australië en Frankrijk. Veel van deze muzikanten reizen al muziekmakend heel Europa door en komen nu speciaal voor ons ook langs Amsterdam.’

Elke busker speelt drie korte sets, op verschillende tijden.

Dus je kunt naar hartelust verdwalen door het pand en je steeds laten verrassen: op de trappen, in de kamers en zelfs in de Badplaats op het dak van het hotel. Na afloop van de show mag je, zoals dat hoort bij straatmuziek, je liefde tonen in de vorm van harde pegels in een hoed.

BUSKER’S INN Volkshotel 3 juni Vrij entree (maar neem cash mee, dat gooit lekkerder dan een pinpas). volkshotel.nl

tussen groene daken creëert een heus stadspark boven de hectische stad. Dat kan écht gerealiseerd worden.’

De Roef-organisatoren hopen nieuwsgierige Amsterdammers én vastgoedondernemers bewust te maken van mogelijkheden van het daklandschap. Zo organiseren ze naast het Rooftop Festival ook het Rooftop Symposium (beide 22 juni), het Dakendiner (8 juni) en Dakexpedities (23 juni).

En wat nou als het – je moet er niet aan denken – tijdens het Rooftop Festival regent?

De Reede: ‘We hebben een ‘hoog-en-droog-garantie’: bij slecht weer verhuist het hele programma een verdieping omlaag. Lekker overdekt en nog steeds op grote hoogte.’

ROEF verschillende locaties in de stad (o.a. Pakhuis de Zwijger, Circl en W Amsterdam) 22 juni roefamsterdam.nl

NIKI BOOMKENS

S

pot met je verrekijker een liveband op dertienhoog, proost met de wind in je haren en beland opeens midden in een spontane theatervoorstelling in de lift. Tijdens festival Roef gebeurt er op elk van de twintig deelnemende daken weer wat anders. Niets geen vastomlijnd programma of blokkenschema; laat je verrassen en geniet van het uitzicht.

In tegenstelling tot steden als New York en Bangkok kent Amsterdam niet zo’n bruisende rooftop-cultuur. Hoog tijd daar verandering in te brengen, dachten de organisatoren van Roef drie jaar geleden.

Want de Amsterdamse daken hebben volgens Cathelijn de Reede van Roef zeker potentie. ‘Een rooftop wordt vaak geassocieerd met een elitaire bar op grote hoogte, maar wij geloven dat een rooftop voor iedereen toegankelijk moet zijn. Stel je voor: een brug

COLUMN

Emma Curvers

23

Emma

IN DE STAD

Aflevering 27: Waarin Emma testreiziger is van de Noord/Zuidlijn

ELLIS REGINA PHOTOGRAPHY

O

Emma Curvers is schrijver en journalist.

nderzoekend kijk ik rond tussen de mede-testreizigers in voorbereiden. In de hoek houdt een man met grijs haar, dat het nieuwe metrostation; zometeen word ik met deze met gel in pieken is gezet, de wacht naast een rookmachine. mensen slachtoffer van een rampscenario en je wilt toch even ‘Voor de rook hè, van de fakkels.’ zien met wie je in een ramp belandt. Ik spreek een man aan De gevreesde metro komt het station binnen. We staan klaar met een vouwfiets, ik was even vergeten dat vouwfietsbezitters voor een horrorscenario. De deuren schuiven open: er komt graag en lang over de vouwfiets praten. Hij zegt dat hij de een groep senioren met camera’s om hun nek naar buiten eerste wil zijn met een vouwfiets in de Noord/Zuidlijn. Verder geschuifeld. ‘Boeeeee’ roepen de senioren, en ze lopen het zie ik met name ouders met kinderen en pensionado’s met een perron op om te gaan fotograferen. Huppelende kinderen fotografiehobby – mannen met een windjack en een spiegel- met vuvuzela’s aan hun mond snellen hen voorbij. Er zijn nu alleen nog hooligans in de basisschoolreflexcamera met meer functies dan ze in hun leeftijd actief, met kattenrugzakjes en leven nog kunnen afwerken.

‘VORIGE WEEK lichtgevende schoenen. ‘Ik ben een hoooOver mijn blauwe GVB-hesje draag ik een HADDEN WE EEN ligaaan!’ roept een jongen van een jaar of oranje sjerp, zo’n ding dat je vroeger bij SPRINGER’ zes. Misschien hadden wat tekstkaartjes gym met hockey om moest. Maar wat betemet ‘Joden’, ‘Sylvie is een hoer’ of ‘Het is kent de oranje sjerp? Wat maakt ons oranje?

Zijn wij slachtoffers van een brand, een aanslag? Een leegstro- koud, het is guur, gooi wat joden op het vuur’ geholpen. Als mende Arena na de Toppers? Een man die over de geneugten laatste stappen de oudere stellen gearmd de metro uit. De van de vouwfiets komt praten? ‘Vorige week hadden we een man met het grijze gelhaar staat te glunderen, terwijl de springer’, zegt een meervoudig testreiziger achter mij trots. Ook reizigers worden geëvacueerd. Het duurt lang voor we weer in de wereld van het testreizigen kun je je laten voorstaan op naar binnen mogen om zelf met de Noord/Zuidlijn te gaan, ervaring. Misschien sprong hij wel niet, denk ik, misschien was want de EHBO-mensen moeten een selfie met de noodsituatie nemen. ‘We mochten wel de roltrap stilzetten’, zegt een het een man die te veel over zijn vouwfiets had gepraat. hooliganvader, ‘maar alleen als er niemand op stond.’ Bij alle De GVB-vrouw pakt de microfoon. ‘U ziet wat voor sjaal ik roltrappen is inmiddels op het knopje geduwd. om heb?’ vraagt ze. ‘Een AZ-sjaal, inderdaad. Het rampMocht u in de metro straks een clubje hooligans zien scenario van vandaag is: hooligans.’ Onstuimig gejoel door naderen; niet gevreesd. Hooguit wordt u door pensionado’s de groep. ‘Nee, nee, u bent niet de hooligans’, zegt de vrouw. gespiegelreflext en kapot gevuvuzelaat door kinderen met Teleurgesteld rumoer door de groep. We wachten gedwee kattenrugzakjes. Veilige reis. terwijl de hooligans de vernietiging van het metrostation

24

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

podium

Robots in ’t wild

Tijdens expositie Robotanica in de Tolhuistuin beleef je de natuur 2.0, waar technologische wezens scharrelen tussen het gras. Hun doel: de leefwereld van dier en plant verbeteren. tekst Floor van Dijck

H

expo Eye on Art X Robotanica Tolhuistuin / EYE 1 t/m 15 juni transnatural.org/ robotanica

é, wat ritselt daar tussen de bladeren, hoog in die eik?

Is het een vogel? Een eekhoorn? Nee, daarvoor beweegt het te traag. Het is een robot. En wel eentje die bedacht is om de boom te helpen. Hij vangt eikenprocessierupsen en eet ze op. Klinkt als toekomstmuziek, maar A diverse monoculture, zoals dit werk van Jip van Leeuwenstein heet, is een van de ‘botanische robots’ die je nu al in actie kunt zien op de tentoonstelling Robotanica.

‘Dit is het resultaat van pure fascinatie. De ontwikkelingen gaan zo snel.

Er is veel mogelijk als het gaat om robots, maar de meeste daarvan richten zich op de mens, om ons leven makkelijker te maken’, vertelt Arjen Bangma van Transnatural, de organi-

satie achter de expositie. ‘Maar er spelen tegelijkertijd zo veel ecologische problemen. Wij dachten: wat is er aan robotica voor de natuur? Zo hebben we een selectie aan technologische en hybride wezens verzameld, gemaakt door kunstenaars en wetenschappers, die zich richten op het verbeteren van de leefwereld van dieren en planten.’ Het resultaat is een mix van robots, hybrides, experimenten en kunstwerken. En na twee binnententoonstellingen is nu het moment dat de tentoonstelling de natuur ingaat: een technologische wildernis in de Tolhuistuin.

BIONISCHE KAKKERLAKKEN Het werk wat er te zien is, is divers te noemen. Zo is er een project van de North Carolina State University

met bionische kakkerlakken en motten die met een chip bestuurd kunnen worden, zodat ze op moeilijk bereikbare plekken metingen kunnen verrichten. Er is een kunstmatige wolk, waarmee je ultieme stilte om je heen creëert en je je in de wolken kunt wanen. Er zijn waterfietsen die schadelijke organismen uit het water ‘eten’. En ook virtual reality speelt een rol: je kunt bijvoorbeeld via een VR-bril ervaren hoe het is als een virus toeslaat, maar het wordt ook ingezet om het leven van legkippen een beetje fijner te maken.

‘We hebben ook een koe – geen echte helaas, deze is van polyester – met een robot op zijn rug die het methaangas dat de koe uitstoot opvangt. Met de energie die daarbij

25

mis deze niet We Are Public selecteert elke maand drie dingen die je echt niet mag missen. Met een We Are Publicabonnement voor €15 per maand krijg je gratis toegang tot deze en vele andere voorstellingen en events. wearepublic.nl

INTIEME AFSTAND Onze redacteur Dilan Yurdakul noemde theatermaker Abke Haring al een zeer eigenzinnige en interessante maker. In haar nieuwe voorstelling Platina speelt Abke zelf de hoofdrol. In minutieus spel schetsen zij en haar tegenspeler Koen van Kaam een portret van twee mensen die de afstand tot elkaar niet weten te overbruggen.

FOTO CHLOE AFTEL

Frascati, 2 juni (vrij entree voor leden van We Are Public)

IN GESPREK MET RACHEL KUSHNER

APOCALYPTISCH Deze technologie op het randje van natuur en sciencefiction

is indrukwekkend, maar ergens ook beangstigend, ziet Bangma. ‘Robots die de mens helemaal niet meer nodig hebben, dat doet misschien wat apocalytisch aan, maar dat is zeker een ontwikkeling die gaande is.’

Een kijkje nemen in deze natuur-van-de-toekomst?

De Tuin is vrij toegankelijk en op dinsdag en donderdagmiddag zijn er rondleidingen. Ook heeft Robotanica op 12 juni een programma in EYE, met korte films, interviews, performances en projectdemon­straties waarmee je dieper in de opkomst van een tech­nologisch-natuurlijke realiteit duikt.

Programma van SLAA in VondelCS, 4 juni (vrij entree voor leden van We Are Public)

FOTO ROBIN DE PUY

wordt gegenereerd, wordt een melkmachine aangestuurd die de koe melkt en de koe ook in staat stelt om zelf zijn melk te verkopen. Dat is interessant, omdat in de bio-industrie heel veel gebruik wordt gemaakt van robots die het leven van de boer makkelijker maken. Deze installatie, Cow&co, maakt de boer overbodig. Zo hebben we ook robot-waterlelies, die de lucht- en waterkwaliteit meten en zich op basis daarvan tot elkaar verhouden. Die hebben helemaal geen verhouding meer tot de mens.’

Ter ere van haar nieuwe roman Club Mars komt de Amerikaanse schrijfster Rachel Kushner naar Amsterdam. Haar vorige roman De vlammenwerpers was fenomenaal en betekende haar internationale doorbraak, dus wij kunnen niet wachten om haar over haar nieuwe werk te horen.

Kushner wordt geïnterviewd door Frederique de Jong (BNR Nieuwsradio), actrice Cené Hale (Boom Chicago) draagt fragmenten voor.

MELK & DADELS Toneelregisseur Daria Bukvič creëerde samen met ex-parlementariër Tofik Dibi de voorstelling Melk & Dadels: een zelfbewust inkijkje in de Marokkaans-Nederlandse gemeenschap dat je niet eerder kreeg.

Met humor, ernst en persoonlijke getuigenissen illustreren vier jonge actrices de pijn en vreugde in de Marokkaanse én Nederlandse cultuur.

De Meervaart, 22 juni (vrij entree voor leden van We Are Public)

26

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

film

Hollywoodwaardig spektakel van eigen bodem Met een klein budget wist regisseur Roel Reiné de historische spektakelfilm Redbad te realiseren. Actrice Lisa Smit (1993) bereidde zich maanden intensief voor. tekst Bregtje Schudel

E

en actie/avonturenfilm met Hollywoodwaardig spektakel, zo laat de film Redbad zich omschrijven. Het verhaal speelt zich af in de vroege middeleeuwen, als de Franken stukje bij beetje Europa veroveren en daarbij het christendom inzetten om heidenen te onderwerpen. Uiteindelijk gaat Redbad (Gijs Naber), zoon van de Friese koning Aldigisl (Huub Stapel), met hulp van de Vikingen de strijd aan met de Franken.

Redbads voormalige geliefde Fenne (Lisa Smit) vecht aan zijn zijde.

film Redbad regie Roel Reiné release 28 juni

Kun je iets meer over jouw rol vertellen?

Lisa Smit: ‘Fenne is Redbads eerste liefde, maar door het noodlot worden ze van elkaar gescheiden.

Wanneer ze weer met elkaar herenigd worden, is hij aan een ander beloofd. Toch strijdt Fenne aan zijn zijde tegen de Franken.

Het is een heel emotionele, maar ook fysieke rol. Mijn personage verandert in de film van een lief,

jong en een beetje naïef meisje in een brute vechterschick. Ik heb me vier maanden intensief voorbereid, van paardrijles tot wapentraining.’

Het karakter Redbad is gebaseerd op een bestaand historisch figuur: Radboud, koning van de Friezen.

Wat leren we over hem?

‘Het leuke is dat er weinig concreets over hem bekend is. Dat gaf de makers de vrijheid er een eigen invulling aan te geven. Er doen wel veel verhalen over Redbad de ronde, met als consensus dat hij als nobele man zijn tijd ver vooruit was. Wanneer we het hebben over godsdienstvrijheid, denken we al snel aan voorvechter Willem van Oranje en het ontstaan van de Republiek. Maar de overtuiging dat iedereen de vrijheid moet hebben te geloven wat hij of zij wil, had Redbad eeuwen daarvoor al.’

Dit is niet je eerste historische film; in 2014 speelde je in Kenau.

Wat is er zo leuk aan?

‘Dat je de kans krijgt in een volledig andere tijd te duiken. Veel van de opnames vonden plaats in openluchtmuseum preHistorisch Dorp, bij Eindhoven. Wanneer je daar dan in kostuum doorheen loopt, met honderden figuranten om je heen, waan je je écht in een andere wereld.’

Wat was de grootste uitdaging?

‘Om een film te maken die wat kwaliteit en spektakel betreft niet onderdoet voor een soortgelijke Amerikaanse actie/avonturenfilm , met een tiende van het budget. Ik sta versteld van hoe goed alles eruitziet. Voor mij was de grootste uitdaging het vertrouwen vinden dat ik daadwerkelijk zou kunnen wat er fysiek van me werd gevraagd.

De overtuiging dat ik iets helemaal niet kan, hoort wel een beetje bij mij. Voor deze film had ik nog nooit op een paard gezeten, laat staan een pijl en boog vastgehouden. Om dan te ontdekken dat ik het allemaal wél kan, en er zelfs goed in blijk te zijn, is ontzettend fijn.’

27

film Van tijger tot Haas Denk je Holland Festival, dan denk je waarschijnlijk aan muziek, opera en theater. Maar ook op experimenteel filmgebied valt er deze editie genoeg te beleven. Zoals One or Several Tigers, een filmduet tussen een Maleisische tijger en een kolonist van de Singaporese kunstenaar Ho Tzu Nyen, over de lange en gecompliceerde relatie tussen tijger en mens.

Een andere bijzondere relatie staat centraal in de kunstdocumentaire The Artist & The Pervert. Daarin worden de Oostenrijkse componist Georg Friedrich Haas en de Afro-Amerikaanse schrijfster Mollena Lee Williams Haas, die een openlijke SM-relatie hebben, een jaar lang gevolgd.

Van regisseur Steve McQueen (12 Years a Slave) is in Loods 6 de museale video-installatie End Credits te zien: een aaneenrijging van duizenden pagina’s potentieel belastende informatie die de FBI door de jaren heen verzamelde over de Afro-Amerikaanse zanger, acteur en burgerrechtenactivist Paul Robeson (1898-1976). Als bonus volgt op 10 juni in de Stadsschouwburg een uniek gesprek met de bekroonde filmmaker, waarbij hij dieper ingaat op de nalatenschap van de legendarische Robeson.

Mis tot slot op 16 juni de vertoning van de zwijgende filmklassieker Der müde Tod van Fritz Lang niet, live op de piano begeleid door gastcomponist George Benjamin.

Holland Festival, 7 juni t/m 1 juli, hollandfestival.nl

in première



Sterren gegeven door onze filmrecensent Bregtje Schudel. Geen sterren betekent niet gezien.

UBIQUITY 

THE LAST SON 

Het klinkt ideaal: overal en altijd bereikbaar kunnen zijn. Maar hoe is dat voor de mensen die lijden aan elektrohypersensitiviteit (EHS) en dus letterlijk ziek worden van alle onzichtbare elektromagnetische straling? Waar kun je dan nog naartoe in deze draadloze wereld?

Filmmaker Bregtje van der Haak zoekt drie van hen op.

Regie Bregtje van der Haak Release 7 juni

Soms is een achternaam een opstapje, soms een molensteen. Senator Ted (Jason Clarke) is niet de meest geliefde, noch de charmantste of briljantste telg uit de familie.

Maar hij is wel een Kennedy, en na de dood van Joe, John en Robert de enige zoon die over is. Dus wordt Teddy klaargestoomd voor de presidentsverkiezingen. De dood van een jonge vrouw (Kate Mara) gooit roet in het eten.

Regie John Curran Release 21 juni

DON’T WORRY, HE WON’T GET FAR ON FOOT Regisseur Gus Van Sant (Milk, Good Will Hunting) is terug met een biopic over het leven van John Callahan (Joaquin Phoenix), die na een ingrijpend auto-ongeluk zijn nieuwe roeping vindt als striptekenaar. Met Jonah Hill, Jack Black en Rooney Mara.

Regie Gus Van Sant Release 14 juni

BEAST  Sinds ze als klein meisje van school is gehaald, leidt de 27-jarige Moll (Jessie Buckley) een eentonig en teruggetrokken leven onder het waakzame oog van haar moeder (Geraldine James).

In de vrijgevochten plattelandsjongen Pascal (Johnny Flynn, Dylan uit Lovesick) ziet ze een uitweg. Of weet hij meer over de mysterieuze verdwijningen van jonge meisjes uit de buurt?

Regie Michael Pearce Release 21 juni

KLANKEN VAN OORSPRONG Muzikale mozaïekdocumentaire over NederlandsIndische artiesten – van Sandra Reemer, Liesbeth List en Boudewijn de Groot tot Ruud en Riem de Wolff van The Blue Diamonds – en hun invloed op de popmuziek in Nederland en daarbuiten.

Regie Hetty NaaijkensRetel Helmrich Release 21 juni

THE THIRD MURDER Een supermarktmanager wordt doodgeslagen, waarna ex-crimineel Misumi (Kôji Yakusho) bekent; een uitgemaakte zaak dus. Toch denkt Misumi’s advocaat (Masaharu Fukuyama) dat er meer aan de hand is. Al snel blijkt de waarheid nog ongrijpbaarder dan gedacht. Van de maker van Still Walking en Nobody Knows.

Regie Hirokazu Kore-eda Release 21 juni

WESTERN Een western, maar dan gesitueerd in het voormalige Oostblok. Een groep Duitse bouwvakkers gaat op het platteland in Bulgarije aan de slag met de bouw van een waterkrachtcentrale. Einzelgänger Meinhard (Meinhard Neumann) raakt als enige bevriend met de inwoners van een nabijgelegen dorpje. Maar dan gaat zijn Duitse ploegbaas (Reinhardt Wetrek) zich ermee bemoeien.

Regie Valeska Grisebach Release 21 juni

THE TRIP TO SPAIN  De komieken Steve Coogan en Rob Brydon blijven een gouden combinatie. Na hun culinaire reis door NoordEngeland en Italië gaan de heren nu de beste keukens in Spanje af. Net als in hun vorige roadmovies blijkt het eten uiteindelijk ondergeschikt aan hun eeuwige strijd altijd de geestigste te willen zijn.

Regie Michael Winterbottom Release 28 juni

28

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

expositie

Scènes uit het hoofd

Absurdistisch, geestig en soms confronterend: tentoonstelling L’histoire kaputt is Alex van Warmerdam ten voeten uit. In EYE laat hij zich van zijn beste kanten zien – en dat zijn er aardig wat. tekst Joke van der Weij

Links Schneider vs. Bax, rechts Ober

expo L’histoire kaputt EYE 10 juni t/m 2 september

T

ussen de kale struiken ligt een samengesteld meisje: een paar schoenen, een rok, een truitje, een paar armdikke takken en een boek. Ze ligt er ongelukkig bij. De takken vormen haar armen en benen, op de plaats van haar hoofd ligt een opengeslagen boek.

De pagina’s worden omgeslagen door de wind waardoor het slapende of bewusteloze meisje af en toe wakker wordt. Wij bekijken het meisje door een gleuf in een opslagtank, zoals bij een kijkdoos. Moeten we hier Freud op loslaten? Of een hardcore Jungiaanse droominterpretatie? Alsjeblieft niet.

Alex van Warmerdam maakte de installatie Het zoekgeraakte meisje speciaal voor de tentoonstelling in EYE Filmmuseum. Het wordt een eigenzinnige solo vol raadselachtige figuren, vervreemdende situaties en dingen die tot leven komen in een al even raadselachtige setting. De verleiding is groot om aan het interpreteren te slaan: wat doen die zakenmannen daar op dat vlot te midden van een diepverontrustende wilde zee? Doe maar niet. Je hoeft alleen je onderbewuste maar open te zetten om zijn beelden naar binnen te laten stromen.

DE TIENDE FILM L’histoire kaputt bestaat uit zeven nieuw gemaakte films, installaties en objecten waarin theater, vormgeving, film

en schilderkunst met elkaar verweven zijn. Van Warmerdam is tenslotte regisseur, vormgever, acteur, schrijver en schilder ineen. Alle facetten van zijn kunstenaarschap worden belicht. Van Warmerdam als schilder komt aan bod met een gigantisch doek van bijna vijf bij twee meter.

Een groot gedeelte daarvan wordt gevuld door een dreigende, zwarte zee waarin twee mannen rustig als treinforensen op een houten vlot staan. Het geheel van de tentoonstelling wordt omkleed door scènes uit Van Warmerdams films, het kunstgenre waar de meesten hem van zullen kennen. Hij maakte er tot nu toe negen, van Abel uit 1986 tot de polderwestern Schneider vs. Bax uit 2015. En wie herinnert zich niet De Jurk, waarin een blauwe zomerjurk de hoofdrol speelt, Ober, starring Alex van Warmerdam himself, De Noorderlingen en het verontrustende Borgman. Alle films zijn in hun geheel in het bijbehorende zaalprogramma te zien. Film nummer 10 (werktitel) is in de maak, ook dat wordt ongetwijfeld een verheugfilm.

OP HUISBEZOEK Het raadselachtige surrealisme van Van Warmerdam doet inhoudelijk soms denken aan Magritte of Roland Topor, maar is tegelijkertijd heel Hollands in zijn nuchterheid en realistische vormgeving. Neem De Spiegel-

29

mis deze niet DE MOOISTE STAD De mooiste stad

De Oude Kerk

The third house owner

Een aanzet tot een goed gesprek, dat hoopte Eberhard van der Laan te creëren met de door hem samengestelde tentoonstelling De mooiste stad – Amsterdam door de ogen van Eberhard van der Laan. Tot vlak voor zijn overlijden werkte hij aan de expo, die vanaf 17 juni te zien is in de Schuttersgalerij, de gratis museumstraat van de stad. Uit het bomvolle depot van Amsterdam Museum (negentigduizend voorwerpen en foto’s) koos Van der Laan er tachtig uit, die volgens hem duidelijk maken hoe Amsterdammers in het verleden omgingen met de uitdagingen die horen bij snelle groei en economische bloei. Iets dat, inderdaad, ook nu weer actueel is. De collectie wordt opgesteld tussen steigers en steigerdoeken, die symboliseren dat de stad nou eenmaal nooit af is.

Amsterdam Museum, 17 juni t/m 4 november

ACHTER HET RAAM

kamer, de grootste installatie. De bezoeker moet zeven deuren door om in de kamer, de hal en de slaapkamer te komen. De kamer is ingericht met een boekenkast, een dressoir, een paar stoelen. In de slaapkamer staat een eenpersoonsbed en in het halletje… Een meterkast. Daar zal een andere regisseur niet gauw opkomen. De zomerse stilte die in het huis hangt, wordt alleen onderbroken door zoemende insecten. Spiegels in de vloer reflecteren geschilderde portretten van mannen en vrouwen die tegen de onderkant van de meubels zijn geplakt. Sommigen hebben de ogen dicht, anderen kijken de bezoeker aan. Het wordt een indringende confrontatie, want bezoekers mogen slechts één voor één naar binnen.

ZOEK ’T UIT Er is veel om met plezier en verbazing naar te kijken, zoals de man met ‘het zwarte ding’ dat hij uit de kast haalt en waarop hij gaat liggen en mee knuffelt, waarna het weer in de kast wordt gezet. Wat stelt het voor? Samengebalde donkere gedachten? Of een onbeheersbaar geworden trauma dat heel even naar buiten mag? We zouden het kunnen vragen aan De Informant, een levensgroot geprojecteerde man in een hoek van de zaal. Soms kijkt hij voorzichtig om de hoek, hij houdt de boel in de gaten. Maar meestal is hij onzichtbaar. We zullen het zelf moeten uitzoeken.

Deze zomer krijgt de Oude Kerk, sinds de zeventiende-eeuwse Beeldenstorm voorzien van een streng protestants interieur, weer iets terug van zijn oude rooms-katholieke grandeur. De Italiaanse kunstenaar Giorgio Andreotta Calò plaatst rood folie en plexiglas voor de hoge ramen, waardoor de sfeer in de kerk radicaal verandert. Bezoekers baden in een zee van rood licht, terwijl de kerk ’s avonds via de rood licht uitstralende ramen naadloos opgaat in het red light district. Voor het enige overgebleven katholieke glas-inloodvenster, het Mariaglas, wordt een speciaal programma ontworpen.

Oude Kerk, 25 mei t/m 22 september

THE THIRD HOUSE OWNER Sommige musea hebben zelf een heel eigen geschiedenis. Dat geldt zeker voor Huis Marseille, in de zeventiende eeuw gebouwd door een Franse koopman en na hem kwamen vele anderen. De Japanse Amsterdammer Chikako Watanabe concentreerde zich op de derde bewoner van het pand, Wouter Valckenier, in 1684 gekleed in een ‘Japonsche rok’ glorierijk vereeuwigd in olieverf. Zo’n kimono-achtige kamerjas van oosterse stof was indertijd heel populair en extra aantrekkelijk voor Watanabe vanwege de associatie met haar geboorteland.

Watanabe’sinstallatie bestaat uit video, geluid, stukken Savon de Marseille-zeep en sculpturen van textiel en porselein. En Wouter zelf loopt ook rond in zijn oude huis.

Huis Marseille, 9 juni t/m 2 september

30

krant KRANT

interview

KUNST & VERMAAK

Mister Metropool

Zef Hemel: ‘Deze stad is een vulkaan’

Of we nu willen of niet: Amsterdam gaat groeien. En dat kun je dan maar beter zelf in de hand houden, bepleit hoogleraar grootstedelijke vraagstukken Zef Hemel (1957). ‘Niemand hoeft de stad uit, we maken hem gewoon groter.’ tekst en foto’s Bart van Oosterhout

Z

ef Hemel houdt kantoor in de nieuwe UvA-campus aan het Roeterseiland. Een reusachtige glazen doos, waarvan het middelste gedeelte, de Brug, over de Nieuwe Achtergracht reikt. Hemel is zichtbaar ingenomen met die grootstedelijke werkplek. Terwijl we in de lunchruimte zitten, varen onder ons de plezierboten door de gracht, met zijn trapvormige kades waarop studenten van de zon genieten. Het is precies het soort ontwikkeling in Amsterdam die de geboren Drentenaar graag ziet: bedrijvigheid en ontspanning onlosmakelijk verbonden in een dichtbebouwde maar plezierige, open stad.

Hemel is hoogleraar grootstedelijke vraagstukken en is al sinds 2004 betrokken bij de ontwikkeling van Amsterdam. Eerst als planoloog en adjunct-directeur van de Dienst Ruimtelijke Ordening van de gemeente, tegenwoordig in een vrijere rol bij de universiteit, van waaruit hij onvermoeibaar de stad blijft betrekken bij zijn toekomstvisie. Bijvoorbeeld door de discussie daarover gaande te houden via symposia en debat, zoals nu weer het vijfdaagse We Make the City-programma (zie kader). Hij is een idealist, maar wel een van de realistische soort. In zijn boeken beschrijft hij een metropool die veel groter is dan het Amsterdam als de gezellige grachtengordel-plus die wij allemaal in ons hoofd hebben. Onze stad gaat versneld groeien. Naar twee miljoen inwoners, om te beginnen. En wat Hemel betreft wordt die groei geaccommodeerd. Niet door nieuwe, slapende woonwijken te bouwen, maar door het Amsterdamgevoel over de regio te verspreiden. Hij pleit voor een compacte metropool.

‘Grootheidswaan vond men. Het werd hier toch nooit Parijs of Londen’

Waar komt die fascinatie voor steden eigenlijk vandaan?

‘Ik groeide op in Emmen in Zuidoost-Drenthe. Die streek was in de jaren vijftig aangemerkt als ontwikkelingsgebied. Er kwam nieuwe industrie en onder leiding van de stedenbouwkundige Niek de Boer werd vanaf 1955 uit het niets een nieuwe stad gebouwd, volgens het concept van de open, groene stad. Ik was als kind gefascineerd door al die activiteit en liep al die bouwplaatsen af. Daar moet het begonnen zijn.’

En omdat u zo van grote steden houdt, ziet u nu een heel groot Amsterdam voor u.

Hij lacht, zakt achterover in zijn stoel en denkt na, met samengevouwen handen: ‘Nee, dat is niet mijn wens.

Ik beschouw de stad als een levend organisme dat zijn eigen dynamiek heeft. Niemand heeft daar de controle over. Ook de burgemeester niet. Je kunt de poort niet sluiten en zeggen: nu is het genoeg, nu stoppen we met groeien. Want dan gaat het met je op de loop en vindt de groei vanzelf een uitweg op plekken waar je dat niet wilt. De stad is als een vulkaan. Soms slaapt-ie, zoals Amsterdam in de jaren dertig en de jaren zeventig. Maar nu is-ie wakker! En dan moet je aan de bak.’

Waarom is Amsterdam eigenlijk zo populair?

‘Amsterdam is een van de gaafste steden ter wereld.

Gaaf in de zin van ongeschonden. Samen met Parijs is het een van de weinige steden die niet gebombardeerd zijn in de oorlog. Maar hier heb je zelfs nog een complete middeleeuwse stad, een soort cultureel Disneyland van de eerste orde. Zoiets heeft zelfs Parijs niet meer. En dat met Schiphol naast de deur! Die unieke combinatie maakt Amsterdam tot een van de geliefdste steden ter wereld. En als je dat hebt, móét je wel handelen. Dan kun je niet zeggen: we zien wel wat er gebeurt.’

Maar waarom nu? Die middeleeuwse stad is er al heel lang, en Schiphol ook.

‘Jawel, maar lange tijd geloofde niemand meer in deze stad. Amsterdam was in de versukkeling geraakt.

Vanaf 1929, het jaar van de Olympische Spelen, werd er niet meer in geïnvesteerd. De crisis van de jaren dertig zorgde ervoor dat de stad verkrotte en dat bleef eigenlijk zo tot eind jaren zeventig. Het overheidsbeleid was tegen de steden gericht, alle aandacht ging naar het platteland, de nieuwe groeikernen in de provincie en nieuwe steden. De boodschap voor de Amsterdammers in de oude wijken was: ‘We geven het op. Als je een beter leven wilt, kun je verhuizen naar Hoorn of Purmerend of Almere.’’

Wat keerde het tij?

‘De krakers, vanaf de jaren zeventig, en ook wel de activistische monumentenzorgers. Die geloofden er nog wél in. Die vochten om hier te kunnen blijven. En langzaam zie je dan het besef bij andere groepen terugkomen dat die grote stad best leefbaar is.

Langzaam, want de economie zat tegen. Pas vanaf halverwege de jaren negentig heeft Amsterdam zijn

>

31

‘Je kunt de poort niet sluiten en zeggen: nu stoppen we met groeien’

32

ZEF HEMEL • werd geboren in 1957 in Emmen.

• studeerde sociale geografie in Groningen en architectuurgeschiedenis aan de UvA. • werkte van 1996 tot 2001 als senior planner bij het ministerie van VROM. • was daarna drie jaar lang directeur van de Academie voor Bouwkunst, Architectuur en Stedenbouw in Rotterdam.

• was van 2004 tot 2012 adjunct-directeur van de Dienst Ruimtelijke Ordening van de Gemeente Amsterdam en gaf in die functie leiding aan het totstandkomen van de Structuurvisie Amsterdam 2040.

• organiseert symposia en tentoonstellingen rondom de toekomst van de stad, waaronder Vrijstaat Amsterdam (2009-2010) en Creative Cities (2011) • is hoogleraar grootstedelijke problematiek en bekleedt sinds 2011 de Wibautleerstoel aan de UvA. • combineert deze baan met die van planoloog bij de Amsterdam Economic Board, een denktank voor economische ontwikkeling van de regio • bracht in 2016 het boek De toekomst van de stad. Een pleidooi voor de metropool uit.

• is een productief schrijver over stadsplanning op zijn blog Free State of Amsterdam (zefhemel.nl) en op Twitter (@ZefHemel).

• woont in Zuid.

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

interview

aantrekkingskracht weer terug. Schiphol maakte toen een enorme groei door en dat trekt hoofdkantoren en hogeropgeleiden, die niet dat fatalisme hebben van de oude generatie, naar de stad. En dán gebeurt het. De huizenprijzen beginnen enorm te stijgen, er stroomt meer geld de stad in, er wordt weer geïnvesteerd. Zo’n beetje in 2004 was de stad weer gerepareerd en begon de trek naar Amsterdam.’

Metropoolregio Amsterdam, een samenwerking van 33 gemeenten, waaronder Haarlem, Zaanstad en Almere, red.). Maar het Rijk is er niet op ingesprongen, waardoor dat orgaan nauwelijks bevoegdheden heeft. Het gevolg is dat het wonen zich als een olievlek verspreidt, tot ver buiten de metropoolregio. Met nog steeds een enorme schaarste in Amsterdam. En zo kookt de stad zelf over.’

Toch hebben we pas nu het gevoel dat de stad explodeert.

‘Het omslagpunt, als je het precies wilt vastpinnen, was 13 april 2013. De dag van de opening van het vernieuwde Rijksmuseum. En ook de oplevering van het Stedelijk, de bouw van EYE en de ontwikkeling van de IJ-oevers. Vanaf dat moment is de groei niet meer te stuiten. Het opmerkelijke is dat een jaar later Wim Pijbes (toen directeur van het Rijksmuseum, red.) al zei: ‘De stad wordt vies, vuig en vol.’ Haha. Een jaar nadat de stad weer overeind stond, was-ie vol.’

Amsterdammers gaan het steeds verderop zoeken.

‘Tot in Rotterdam en Amersfoort en Ede-Wageningen.

Maar veel mensen blijven wel economisch gebonden aan Amsterdam. Dus krijgen we te maken met een enorm verkeersinfarct. Het stomme is dat we dachten dat we met het aanleggen van veel asfalt de verkeersproblemen eindelijk de baas zouden worden. Maar het gevolg is dat we die keuze om verder weg te gaan wonen alleen maar gemakkelijker maken. Over die zes banen is het ’s morgens makkelijk naar Amsterdam rijden, maar we hebben nu al te maken met een verkeersinfarct rondom de stad. Dat gaat alleen maar erger worden.’

Maar terwijl de stad opbloeit, wordt er vooral geklaagd. Over de metro, de toeristen, de huizenprijzen.

‘Hier en daar bestaat nog altijd het idee dat we Amsterdam kunnen houden zoals het was. In de Frans Halsstraat in De Pijp staat op een muur de leus ‘Wake me up when I’m famous’. Dat is de mentaliteit van Amsterdam: we laten het op ons afkomen. Maar zo werkt het niet. Je bent nú beroemd en rijk, dan moet je dus ook iets met al dat geld gaan doen. Dan moet je een verhaal hebben over hoe je die groei gaat vormgeven. Wat is je toekomstverhaal? Dat is de vraag die ik de stad wil stellen.’

En uw verhaal is: Amsterdam moet groeien.

‘Niet omdat ik zo van groei hou, maar omdat die groei zich voltrekt. Iedereen wil hier wonen. Waar gaan we die nieuwkomers huisvesten? Nu doen we dat veel te ongestructureerd. We geven de laatste vrije kavels uit en bouwen plukjes woningen: IJburg, Haven-Stad, het Zeeburgereiland. Maar dat is niet voldoende. In IJburg is één ontsluitingsweg en één tramlijn voor twintigduizend inwoners – en straks nog meer! Daar staat elke dag een file.’

Maar Amsterdam ís toch aan het bouwen?

‘Jawel, en op sommige plekken gebeurt dat ook heel goed, zoals bij de Spaklerweg. Maar het is te weinig. In de Structuurvisie 2040 waren we véél ambitieuzer.

Amsterdam moet ook elke keer naar Den Haag om zijn hand op te houden. En dat is eigenlijk van de zotte. Het Rijk moet erkennen dat Amsterdam groter is dan de stad. Alles hier is van landsbelang.’

Er was een tijd dat we van dat grote Amsterdam een eigen provincie wilden maken.

‘Dat is allemaal heel ongelukkig gelopen. Het is goed dat Amsterdam met de omliggende gemeenten zelf een samenwerking is begonnen in de MRA (de

Dus we moeten veel meer in en rond Amsterdam gaan bouwen?

‘Ja, we moeten de medewerking van het Rijk krijgen om veel meer programma’s hier te realiseren, in en dicht bij de stad. En ons niet laten wijsmaken dat het ook gespreid kan. Met de volgende generatie Vinex-locaties gaan we het niet redden. Mijn stelling is dat we naar een verdubbeling van Amsterdam moeten. De dynamiek zit aan de zuidkant van de metropool, bij de Zuidas, dicht bij de luchthaven. Daar moet het straks gebeuren.’

Is dat niet al vol dan?

‘Nee. Nee. Daar liggen Buitenveldert en Amstelveen met heel veel groen aan alle kanten.’

Maar we willen ook nog wel een beetje groen behouden. Kan dat in uw visie?

‘Zeker. Dat kan nog steeds heel goed. Maar de aard van het groen gaat veranderen. Het wordt groen dat we ook echt intensief gaan gebruiken. Denk dan aan het Londense Hyde Park (ongeveer drie keer het Vondelpark, red.), dat is groot genoeg. Neem de Amstelscheg, het gebied rond de Amstel tussen Amstelveen en de Bijlmer. Dat is een van de gebieden die in de jaren dertig als groene buffer zijn aangewezen. Ik heb daar de kaart van New York overheen gelegd en dan zie je dat daar een compleet Central Park in verdwijnt (ongeveer zeven Vondelparken, red.). En dan is nog maar de helft van dat gebied, de rest zou je kunnen bebouwen. Of neem de Gooiseweg, van het Amstelstation tot in de Bijlmer. Daar zit enorm veel loze ruimte omheen. Daar zou je één lange groene Churchilllaan van kunnen maken met evenveel woningen als op heel IJburg.’

Er is dus veel ruimte. Waarom bouwen we daar dan niet?

33

Rijnkanaal wilde men ook niet. Ik begrijp wel dat je in een dorp wilt blijven wonen. Maar we moeten ook nadenken over hoe je de onvermijdelijke groei in goede banen gaat leiden.’

En het toerisme, wat doen we daarmee? Het angstbeeld dat opdoemt is dat van Venetië, waar nog maar zestigduizend mensen wonen; de rest is toerist.

‘Ja, zoals in Venetië moet het niet. Neem dan Londen.

Daar zijn nog veel meer toeristen, maar daar stoort men zich er minder aan.’

‘Omdat we ons niet instellen op groei. Omdat we stiekem geloven dat we de groei wel kunnen tegenhouden. Dat gevoel loopt trouwens door de hele geschiedenis van Amsterdam en door alle politieke stromingen heen. De idealist Sarphati had grootste plannen om Amsterdam uit te breiden met een sociaal programma, maar hij kreeg geen toestemming om buiten de grachtengordel te gaan. Daarna kwam Van Niftrik, de stadsingenieur, met een uitbreidingsplan. Mocht ook niet. Men vond het grootheidswaan. Het werd hier toch nooit Parijs of Londen. En toen de groei eenmaal niet meer tegen te houden was, nadat Heineken zijn fabriek had gebouwd buiten de Singelgracht, kwam er alsnog een plan Kalff, maar dat was halfslachtig. Dat zie je aan De Pijp, die werd in no time volgebouwd met slechte woningen.’

Is er ergens in Amsterdam een voorbeeld van hoe het wel moet?

‘Ja, het Oostelijk Havengebied is heel goed gedaan: Borneo, Sporenburg, Java-eiland. Maar het resultaat vind ik een beetje dorps. Je zou vanaf nu wijken moeten bouwen in een veel hogere dichtheid. Want inmiddels weten we dat stedelijk wonen heel populair is. Maar dan moet je wel iets groter durven denken. Je zag dat in de discussie rondom de Sluisbuurt, het stukje Zeeburgereiland dat binnen de Ring wordt ontwikkeld. Daar zou voor het eerst echte hoogbouw met een woonbestemming komen, met woontorens van 143 meter, maar dat plan is alweer afgezwakt. Ik zou willen dat we gaan nadenken over de vraag wat góéde hoogbouw is. Niet alleen zeggen: dat willen we niet. Want dan overkomt het je en gebeurt het toch en dan ziet het er niet uit.’

Een van de argumenten was: die torenflats zijn heel duur, zie je wel, er wordt weer alleen gebouwd voor de rijken.

‘En die torens zouden veel slagschaduw geven en er zou weinig sociale samenhang zijn met de mensen bovenin en ze zouden erg duur zijn. Nou goed, dan bouw je goedkoper, maar die fietsbrug over het Amsterdam-

Maar Londen is ook veel groter.

‘Precies! Dat is mijn punt. Die hele discussie over drukte wordt anders als je een maatje groter wordt.

Mijn favoriete stad is Tokio, de meest organische stad die ik ken. Die plek verandert voortdurend. De gemiddelde levensduur van een gebouw is daar 26 jaar.

De drukte is er gigantisch, maar niet storend. Want Tokio groeit mee met het veranderende gedrag dat mensen in een grote stad vertonen.’

De Amsterdammers hebben het gevoel dat de stad van hen is afgepakt. Ze dachten dat ze op een puinhoop woonden, die nu opeens goud waard blijkt.

‘Nou, het zijn deels de bewoners zelf die op grote schaal huizen opkopen. De rest heeft het gevoel dat het matje onder ze vandaan wordt getrokken en dat ze er nooit meer inkomen.’

Is de stad nog wel voor iedereen?

‘Jawel, maar – en dat heeft Wibaut destijds ook gezegd – niet overal heb je recht om te wonen. Dus hij zei: we geven Berlage de opdracht om een nieuw Amsterdam te bouwen. En dan zorgen we dat daar ook arbeiderswoningen in komen. Zo’n werkwijze is altijd heel normaal geweest. Toen de Jordaan werd aangepakt, gingen we arbeiderswoningen in Oost bouwen, in Betondorp bijvoorbeeld. Maar dan moet je wel politiek lef hebben.

Dat had Wibaut.’

En zo zou het nu ook weer moeten gaan bij uitbreidingen?

‘Ja. We moeten goed nadenken over wat nodig is in die nieuwe stad. Huur voor midden- en lagere inkomens, maar ook dure woningen in woontorens, waarom niet?

Destijds onder Berlage is ook tien jaar lang gesteggeld over hoe de verhouding tussen de sociale klassen nu precies moest. Er moest een Diamantbuurt komen met arbeidershuisjes, maar óók een statige Apollolaan. En, dat is misschien wel het belangrijkst: we moeten dat nieuwe Amsterdam bereikbaar maken. Metrolijnen aanleggen. En nieuwe parken maken. Zodat we kunnen zeggen: misschien kun je hier straks niet meer blijven, maar een eindje verderop wel en daar wordt het net zo waanzinnig leuk als hier. Je hoeft de stad niet uit, we maken hem groter.’

Amsterdam groeit en dat merken we dagelijks.

Overal wordt gebouwd en verbouwd, straten liggen open en ondanks de inzet van de gemeente op het stroomlijnen van al die projecten – zie ‘De minions van Amsterdam’, p. 36 – is het vaak slalommen door de stad. De huizenprijzen zijn fors gestegen en dat leidt tot een andere samenstelling van wijken, met vooral in de binnenstad veel hoogopgeleide expats. De kans dat je een échte Amsterdammer tegenkomt, is groter in Almere. Maar ook de bezoekersstroom zwelt aan. Zeventien miljoen per jaar inmiddels, van wie 7,7 miljoen uit eigen land. Dat roept spanningen op. En vragen: hoe houden we de stad leefbaar en bereikbaar en divers? Hoe willen we dat de stad er over vijftig jaar uitziet?

Om antwoord te krijgen op dit soort vragen, organiseert de gemeente samen met vijf betrokken organisaties We Make the City, een ambitieus programma met lezingen, workshops, stadsexpedities, feestjes en exposities. Veel onderdelen zijn voor iedereen toegankelijk. Elders in dit blad vind je een folder met de highlights van We Make the City, het hele programma staat op wemakethe.city.

Lezers van de Uitkrant maken kans op vrijkaarten voor het festival. Ga naar iamsterdam.com/acties WeMakeThe.City is een initiatief van de Gemeente Amsterdam, Amsterdam Economic Board, Pakhuis de Zwijger, Waag Society, Amsterdam Smart City en AMS Institute.

Hoofdpartners zijn Rabobank Amsterdam, Nuon, ABN Amro en Amsterdam Marketing.

‘Er bestaat nog altijd het idee dat we Amsterdam kunnen houden zoals het was’

Ontdek jouw Amsterdam

Groene, energieke en creatieve ontmoetingsplaats iamsterdam.nl/buurten

krant KRANT

i 2018 36 39 40 42 44

35

MANNETJES IN HESJES NADJA HÜPSCHER UIT ETEN EN ZO: WINKELS DE BUURT: WESTERPARK

BACCHUS WIJNFESTIVAL

‘WAT IS ER ZO BIJZONDER AAN DAT RITJE VAN ’N GOED KWARTIER EN NOG GEEN TIEN KILOMETER? WELK MOOIS GAAT HIJ AMSTERDAM BRENGEN?’

Op die vraag gaat Bas Kok, auteur van Metromorfose: Hoe de Noord/ Zuidlijn Amsterdam verandert, op 10 juni dieper in tijdens zijn lezing in metrohalte Noorderpark voor de Maand van de Architectuur. Die staat dit jaar volledig in het teken van de Noord/Zuidlijn, dus op 17 en 24 juni vinden de activiteiten in metrostations Centraal en Zuid plaats.

Kijken, walsen, ruiken, nippen en weer doorgaan. Of je nu een volleerd wijndrinker bent of net komt kijken: tijdens het Bacchus Wijnfestival komen alle wijnliefhebbers samen.

Voor het vijfde jaar op rij strijkt het festival neer in het Amsterdamse Bos. Wijnkoperijen presenteren hier wijnen uit alle windstreken, zodat jij niet één, maar twee weekenden lang kunt vergapen aan de lekkerste wijnen en dito borrelplanken. Bij een ticket zit een wijnglas inbegrepen waarmee je van stand naar stand hopt. Er is livemuziek, er zijn proeverijen en traditiegetrouw praten Pim Veth en Horace Cohen het hele zooitje aan elkaar. Kaasje, worstje, wijntje, iemand?

8 t/m 10 juni en 15 t/m 17 juni bacchuswijnfestival.nl

LES CONTES D’HOFFMANN Ook deze zomer valt er weer picknickend te genieten van opera. De hapjes, wijnkoeler en het kleed moet je zelf verzorgen, maar het vermaak is weer dik in orde: Les contes d’Hoffmann wordt tegelijk met de voorstelling in Nationale Opera & Ballet op een groot scherm vertoond. Met toptenor John Osborn en het Rotterdams Philharmonisch Orkest, onder leiding van Carlo Rizzi.

Park Frankendael 21 juni, 19.00 uur

36

krant KRANT

ETEN & DRINKEN EN ZO

Wat je ook steeds vaker ziet...

s

MANNETJES MET HESJES

37

Wie door de stad fietst, komt er geheid een paar tegen: mannetjes (m/v) in gele of oranje hesjes.

Wie zijn deze Amsterdamse playmobilmannetjes en wat doen ze? tekst en foto’s Floor van Dijck

OP ELKE HOEK EEN HESJE

E

en man met een koffertje op een hoge herenfiets schiet, net als de verkeersregelaar éven niet kijkt, achter haar langs. Híj heeft haast, híj moet erlangs.

Verkeersregelaar ‘Dikkie’ draait zich om, maar naroepen heeft geen zin. Hoofdschuddend haalt ze haar schouders op. ‘Tja, we staan hier voor zijn veiligheid. Dat vergeten mensen nog weleens. Mensen rijden op hun navigatie, die kijken niet meer naar borden. Maar goed, straks moet-ie lopen.’

Het is drie voor negen op vrijdagochtend op de De Ruyterkade. Net na het drukke ochtendspitsgekrioel dus. Het zonnetje schijnt tegen een strakblauwe lucht. Bert Senders en zijn team hebben er al een derde van de werkdag op zitten.

Ze staan met z’n elven, allemaal in fluoriserend gele pakken met geel-oranje hesjes, rondom de De Ruyterkade om ‘een stukje verkeersdoorstroming’ te realiseren. De sfeer is losjes, er wordt wat gedold met de mannen van het aannemersbedrijf. Maar tegelijk wordt er hard gewerkt.

Elf paar ogen houden het verkeer goed in de gaten, vanaf verschillende posten. Het is een zorgvuldig uitgetekend en afgestemd plan, bijna als de opstelling van een voetbalwedstrijd. ‘We staan hier in drie shifts van steeds elf man en vrouw. Het is een 24/7 project’, legt coördinator Senders – zongebruinde vijftiger – uit. ‘Iedereen weet precies wat hij of zij moet doen. Ik verwacht van mijn mensen service with a smile. Klantgericht zijn, flexibel, omgaan met druk. En er representatief bij staan. Actief, niet op je telefoon glurend. Knieën niet op slot, beetje op je voorvoet leunen en blijven bewegen. Laat je zien, zeg ik tegen mijn mensen, loop erop af.’

OPENHARTOPERATIE De ‘minions’ in Amsterdam duiken op bij bouwactiviteit. En die is er; het lijkt wel alsof de stad een openhartoperatie ondergaat. Aan alle aders wordt gewerkt. De Noord/Zuidlijn nadert ein-de-lijk de voltooiing, wegen worden omgewoeld, nieuwe wijken uit de grond

>

HET LIJKT WEL ALSOF DE STAD EEN OPENHARTOPERATIE ONDERGAAT. AAN ALLE ADERS WORDT GEWERKT

38

krant KRANT

ETEN & DRINKEN EN ZO

xxxxxx

‘ALS JE PECH HEBT, KRIJG JE ENGE ZIEKTES EN DERGELIJKE NAAR JE HOOFD GESLINGERD’

GEEL? ORANJE? Verkeersregelaar, wegwerker, beveiliger, handhaver, publieksbegeleider: het stikt in de stad van de hesjes, die daar in functie staan te zijn. Maar wie is wie en wie mag wat?

VERKEERSREGELAARS De naam zegt het al: die zijn er om het verkeer te regelen. Dragen meestal oranje hesjes op een geel pak.

INSTAPBEGELEIDERS Bij de pontjes achter CS helpen instapbegeleiders de reizigers in de spits bij het op- en afstappen van de pont. Ze zijn te herkennen aan een geel GVB-hesje.

STEWARDS Bij de riviercruises die aanmeren aan de De Ruyterkade worden de passagiers door stewards van het havenbedrijf begeleid om de veiligheid bij bijvoorbeeld het oversteken van het fietspad te waarborgen.

OVERIG Dan zijn er nog coaches (niet in het geel, maar wel extra op straat te vinden, vooral op de uitgaanspleinen), streetcleaners (in het centrum en in Overhoeks) en, sinds begin dit jaar, gastvrouwen en -heren, door de gemeente ingezet om ‘actief mee te werken aan de gastvrijheid en leefbaarheid in diverse gebieden.’

gestampt en bruggen gerenoveerd. En dan hanteert de gemeente ook nog de strategie van ‘werk met werk’: ligt het ergens open, dan wordt meteen alles aangepakt. Dat zorgt ervoor dat de straat minder vaak open hoeft, maar daardoor moet het verkeer soms wel langer worden omgeleid. ‘Om Amsterdam bereikbaar en aantrekkelijk te houden, worden concrete maatregelen ingezet die meer ruimte creëren en de doorstroming verbeteren. Voor voetgangers, fietsers, ov-reizigers en de automobilist’, licht Béatrice Ettien, teammanager Stedelijke Programmering en plaatsvervangend Stadsregisseur de wilde bouwplannen toe. ‘Zo is de druk op de openbare ruimte en het zoeken naar ruimte in de binnenstad een belangrijk vraagstuk, waarvoor we oplossingen op maat bedenken. Het intensieve gebruik van de openbare ruimte brengt ook meer onderhoud en vernieuwing met zich mee.’

Aha, duidelijk. De stad wordt beter en dat betekent: werkzaamheden en omleidingen. Maar omdat Amsterdam ook de plek is waar misschien wel de meest eigenwijze mensen van Nederland samen op een kluitje wonen, kiest de gemeente voor menselijke verkeersregelaars in plaats van nog meer borden, stoplichten of andere technologische oplossingen.

anderen een portofoon. Met een hesje mag je niet zomaar het verkeer regelen. Een geregistreerd verkeersregelaar moet een officiële opleiding volgen en krijgt daarvoor een pasje. Senders: ‘Wat veel mensen niet weten, is dat je als automobilist de aanwijzingen van een erkend verkeersregelaar met jas en pas móét opvolgen.’

In de stad zijn verschillende bedrijven actief in de verkeersregelbranche. Soms worden ze ingehuurd door de gemeente, soms ook door andere partijen.

Senders en zijn team zijn van het bedrijf Traffic Support, dat weer is ingezet door BAM, de aannemer.

Verderop staan er nog twee mannen in gele hesjes.

Medewerkers van de Cruiseterminal, zo blijkt als we even een praatje maken. ‘Wij zijn hier vandaag om de riviercruiseschepen te bewaken en ervoor te zorgen dat de mensen veilig van de boot komen.’

Zijn er extra veel mannetjes (m/v) naarmate de zomer dichterbij komt, of lijkt dat maar zo? Tja, dit is wel het hesjesseizoen, beaamt directeur Mark Ponne van Traffic Support: ‘In de zomermaanden kunnen we zo tot tweehonderd diensten in Amsterdam hebben uitstaan, tijdens evenementen nog een veelvoud daarvan. In de winter zijn dat er slechts enkele tientallen, omdat er dan geen wegwerkzaamheden zijn.’

LUISTEREN DUS Maar niet alleen voor het verkeer zijn steeds meer minions op straat te zien. En de ene is ook de ander niet. Je hebt naast verkeersregelaars ook stewards en coaches. Soms zijn ze chagrijnig, soms staan ze te dansen op straat. De een draagt een geel hesje, de ander een oranje, sommigen hebben een pasje,

AMSTERDAMSE BLUF Op de De Ruyterkade is de weg achter het Centraal Station even helemaal afgesloten, omdat er een verkeerslicht wordt geïnstalleerd. Een taxichauffeur toetert bij de kruising. Een keer of drie. ‘Tja, zo gaat het niet sneller, meneer’, verzucht Dikkie. Het Amsterdamse publiek is even iets anders dan in de

39 Links: Dikkie – een bijnaam. ‘We waren met veel zussen thuis en ik was wat voller, zeg maar.’

Midden: de mannen van Traffic Support dollen met de projectopzichter van BAM.

In het wild Nadja Hüpscher luistert af

Rechts: Bert Senders, die zijn collega uitlegt wat er moet gebeuren.

LUDIEKE BORDEN In 2017 deed de gemeente rondom het Amstelstation een experiment met ludieke borden en teksten langs de weg, in plaats van de geijkte verkeersborden. Zoals ‘Ja, het is echt dicht’, waarmee ze de lachers per fiets op de hand kregen. Het leek dus te werken, al zijn er uit de proef geen meetbare resultaten gekomen.

MANNETJES SPOTTEN Waar je deze maand de hesjes in het wild spot?

Kijk op amsterdam.nl/wegwerkzaamheden.

andere steden. Hier proberen ze je te overbluffen.

Vooral taxichauffeurs en fietsers zijn notoir. Bert Senders: ‘Taxichauffeurs zijn een eigengereid volk, met hen speel je een spel waaraan je tot op bepaalde hoogte kunt meedoen. Als een taxichauffeur eindeloos toetert, loop ik erheen en zeg ik: ‘Gast, hij doet het, hoor.’ Maar als iemand na vier keer ‘Stop’ nog niet luistert, is het: ‘En nóú wegwezen!’

Discussies hebben geen zin, die verlies je. Als je pech hebt, krijg je enge ziektes en dergelijke naar je hoofd geslingerd. Maar een taxi heeft één nadeel: die hebben een nummer. En gaan ze te ver, dan bellen we dat door.’

Regen, kou, scheldende mensen, toeterende auto’s: hoe overleef je als verkeersregelaar de Amsterdamse jungle? ‘Kijk, ik doe dit nu vijf jaar. En inmiddels weet ik: ook al word je he-le-maal stijf gescholden, ze hebben het tegen mijn hesje, niet tegen mij. Dat is wel iets wat je leert’, weet Senders. ‘We hebben goede pakken tegen de kou en regen. En verder is het een kwestie van houding, gevoel voor humor en een beetje inlevingsvermogen. Het ís ook vervelend als je in het verkeer iets moet doen wat je niet wilt of moet afwijken van je route. Wat ook helpt: geef mensen een alternatief. Ik zeg niet: hier mag je niet in, punt. Maar zeg: zo kom je wél waar je moet zijn.’

Een meisje stopt met haar scooter. ‘Hoe kom ik om het station heen?’ vraagt ze. ‘Nou, je doet dit.’ Bert gebaart alsof hij zelf op haar scooter zit en gas geeft.’

Het meisje lacht. ‘Je zat goed hoor, gewoon nog een stukje rechtdoor, dame. En dan naar rechts.’

Senders grijnst. ‘Dit is toch de mooiste baan van de wereld? Je staat pal in de zon, hebt contact met mensen. Ik vind het fantastisch.’

>

Marktkoopvrouw Zo veel bekende Nederlanders en allemaal bij elkaar, niet normaal.

Klant Ja? Marktkoopvrouw Hier. Voor me, dubbele punt, Gerard Joling. Rechts daarvan die Gordon, wat heeft die raar haar, joh, precies mijn poedel. Daarachter dan weer die gast met die gele broek, hoe heet-ie?

Klant Die weet dat-ie niet kan zingen?

Met een zwembroek?

Marktkoopvrouw Dankjewel, Dries Roelvink. En allemaal aan de champagne, allemaal!

Klant Ging je met ze op de foto?

Marktkoopvrouw Nooit van me leven, ik moet er niet aan denken, doe normaal.

Klant Voor op de schoorsteen, is leuk.

Geef toe.

Marktkoopvrouw Die schaatsers wel, die gingen allemaal op de foto. Mooie lijven, die gasten, Jezus! En al die vrouwen: dun én blond. En die mannen: allemaal knap. Allemaal. Hoe kiezen ze dat uit?

Klant Daarom moeten ze ook allemaal op tv.

Marktkoopvrouw Blij dat ik niet zo knap ben. En met m’n dikke Gerrit, dan hoef ik niet zo strak. Bij mij mag ’t tenminste hangen. Gerrit wil me toch wel.

Klant Als je dun was, was je allang op tv.

Marktkoopvrouw Dan moet je niet alleen dun zijn, hoor, je moet ook kunnen ouwehoeren.

Klant Nee, dat kan jij niet.

40

krant KRANT

ETEN & DRINKEN EN ZO

s

UIT ETEN

Onze favoriete nieuwe restaurants, cafés en eetwinkels tekst Famke en Floor van Praag @ caperleaves.nl

RAYLEIGH&RAMSAY eten service service Gemiddelde menuprijs: €25,-

RAYLEIGH&RAMSAY

I

n een mooi, licht hoekpandje in de Van Woustraat is onlangs de tweede zaak van Rayleigh&Ramsay geopend (de eerste opende vorig jaar op de Overtoom). Het is een wijncafé en geen wijnbár, benadrukt bedrijfsleider Jens.

‘De drempel is hier laag: iedereen moet bij ons een glas wijn kunnen drinken.’

Dat lijkt ons niet echt een probleem: ze hebben honderd open wijnen, die je zelf met een opgeladen kaart uit een automaat tapt. Je kunt ook halve glazen en zelfs ‘slokken’ proeven voor een klein bedrag. Fam gaat meteen enthousiast te werk. Als ze eenmaal het apparaat onder de knie heeft – het glas houd je dus direct

onder de tap: zet het niet neer want dan loop je de helft mis – gaat ze los.

Een Roero Arneis, een Riesling, toch nog even die Sylvaner… We proeven er gerust acht voordat we onze ideale borrelvriend vinden (voor allebei een Duitser).

NIKS GEEN GEDOE Ook wat het eten betreft, is R&R een echt café. Er is een klassieke borrelsnackkaart met bitterballen, (goede) Franse kaas en charcuterie, maar er zijn ook royale hoofdgerechten en en je eet al een driegangenmenu voor 25 euro. Niks geen moeilijk gedoe over de mooiste ingrediënten en de beste wijn-spijscombinaties, net als dat er geen sommelier

aan je (hoge) tafel verhalen ophangt over terroir of het bereidingsproces.

We eten een gerecht met geroosterde biet, hangop en dukkah (Egyptisch specerijennotenmengsel), dat ons goed smaakt.

Ook bestellen we naar eetcafégewoonte een ribeye van de houtskoolgrill.

Hij komt met een friszure chimichurri en het vlees is mals en smaakvol, dus prima in orde.

GROOT GLAS ROSÉ We hebben het even moeilijk als ons glas halverwege de steak leeg is: dan wil je toch het liefst je hand opsteken in plaats van zelf van je kruk afkomen om bij te vullen. En hoewel we persoonlijk prima aarden in het wat snobistischer

klimaat van de meeste nieuwe wijnbars, is deze plek absoluut een aanvulling. We zien om ons heen een aantal Tinder-dates die ongemakkelijke stiltes vóór zijn door samen langs de wijnautomatiek te struinen. Ook staat er een meisje voor het raam poses aan te nemen, terwijl haar vriend driftig foto’s neemt voor haar Instagram-account. Als tegenhanger zit er een buurtbewoner van gemiddelde leeftijd in een luie stoel, met in zijn ene hand een groot glas rosé en in zijn andere een dikke pil.

Ze kwamen allemaal over die lage drempel.

Van Woustraat 97 rrov.nl



41

BAR KANTOOR Het Westergasterrein is weer een nieuwe horecaplek rijker. Bar Kantoor is een (cocktail)bar annex duurzaam restaurant dat volop experimenteert met gefermenteerde groenten. De naam klinkt misschien niet zo gezellig, maar er gaat van alles plaatsvinden binnen en buiten op het terras: van livemuziek tot vaste vrijmibo’s.

Haarlemmerweg 8 barkantoor.nl

PERSIJN Restaurant Persijn zit op de begane grond van het nieuwe, duurzame QO hotel bij De Omval van de Amstel. Je eet er prachtig opgemaakte gerechten en om het milieu zo min mogelijk te belasten, komt alles van dichtbij. Op de 21ste verdieping van het hotel staat zelfs een hightechkas met groenten en kruiden voor het restaurant. Niemand minder dan Luc Kusters van groenterestaurant Bolenius (1 Michelinster) adviseert Persijn. Op de kaart vind je dus gegrilde seizoensgroenten van de volle grond en een ‘steak tartare’ van wortel, maar ook een stamppotje met draadjesvlees en zalm met zeevenkel en mierikswortel.

Amstelvlietstraat 4 persijn.nl



LA LA IJS

NOMADS Nieuw restaurant Nomads bij Oostpoort wil haar gasten meenemen op een culinaire wereldreis. Elk halfjaar zal de keuken zich op een ander land richten; op dit moment is dat Peru. Dat betekent natuurlijk ceviche (van corvina, zeebaars of zalm), maar ook caihuera (vissoep) met kokkels en garnalen en causa (gerecht van zoete aardappel) met octopus, asperges of Peruaanse ham. De grote, kleurige zaak is ook overdag open en heeft een terras aan het water.

Oranje Vrijstaatkade 55 nomads-amsterdam.nl

In april geopend en nu al gebombardeerd tot nieuwe hotspot: bij La La IJs in de Kinkerbuurt eet je ijs gemaakt van biologische, eerlijke ingrediënten.

De chocola voor het chocolade-zeezoutrozemarijn-ijs komt bijvoorbeeld van de Chocolatemakers in Noord. Ook vegans kunnen er terecht, voor een smakelijke venkelsorbet of een milkshake van havermelk en bio-fruit.



Tollensstraat 65F facebook.com/lalaijsamsterdam

42

krant KRANT

s

ETEN & DRINKEN EN ZO

TREND

EN ZO...

De nieuwste & leukste winkels in de stad

samenstelling Imke Walenberg

DE BIRÒ tekst Daniël Schinkel

Steek met het pontje het IJ over en je komt geheid een paar Canta’s tegen. Die zijn nu nog alleen bedoeld voor mensen die slecht ter been zijn, maar als het aan brommobielmerk Birò ligt, beschikt heel hip Amsterdam binnenkort over zo’n karretje. De elektrische variant welteverstaan, die al in 2010 voor het eerst werd gespot in de hoofdstad en nu aan een heuse opmars bezig is. Niet gek ook: waar concurrenten als de Citroën C-Zero of Think City een prijskaartje hebben van 20.000 tot 40.000 euro, hoef je voor een Birò ‘maar’ 8.500 euro af te rekenen. Wat je daarvoor krijgt? Een e-car met sleutelloos systeem dat de deur opent en motor start met een Birò-card. Brommen doet-ie niet, want het tweepersoonswagentje rijdt volledig op stroom – de verwijderbare accu laad je in acht uur op via het stopcontact, met een volle accu kun je 55 tot 100 kilometer rijden. Met een topsnelheid tot 60 kilometer per uur haalt hij de Canta’s die zijn pad kruisen met gemak in en ook scooters zijn voor de Birò geen partij. Dat is dan ook de reden dat het stadsautootje onderwerp van discussie is; voor de Birò gelden nauwelijks regels.

Hij mag op de stoep, de rijweg én het fietspad, een kentekenplaatje is niet verplicht en je mag ’m overal in de stad parkeren.

Gratis. Verwacht wordt dan ook dat we meer Birò’s gaan zien en dat vooral fietsers dat zullen gaan merken op de drukbezette paden. Waren ze net van die snorscooters af…

WARRIOR SHANGHAI Heel veel kleiner ga je ze niet vinden in Amsterdam: het winkelpand van retro-sportschoenenmerk Warrior Shanghai beslaat slechts negen vierkante meter. Voorheen zat er een pinautomaat, nu staat de ruimte vol canvas sneakers met de typerende rode en blauwe details (vanaf €60 per paar). In de ‘etalage’ staan de dozen hoog opgestapeld tegen het glas; elke centimeter moet immers goed benut worden.

Leuk detail: Amsterdam heeft de primeur, want het is de eerste Warrior Shanghai-winkel die geopend is buiten China, waar het merk vandaan komt.

Van Woustraat 96A warriorshanghai.nl

43

LOOK OUT Zet één voet over de drempel van het monumentale pand in de Utrechtsestraat en je komt binnen in een wereld vol eigenzinnige, kleurrijke vrouwenmode in een, zoals ze het zelf omschrijven, ‘neoklassieke’ stijl. De collectie is met zorg samengesteld uit veel verschillende exclusieve, excentrieke merken. Denk aan: broeken van Missoni, tops van Paul Smith en leren jassen van Numero 10. Maar ook voor een nieuwe sjaal, sieraden en zelfs parfum ben je hier aan het goede adres. Eén ding is zeker: wie bij Look Out slaagt, loopt met iets bijzonders naar buiten.

AFURA Streetwear met een classy touch, daar staat Afura voor. Als man kun je je hier van top tot teen laten kleden, van (nieuwe) old skool sneakers tot een designertrui van Alexander McQueen en een hippe laptop-totebag tot een bijpassende paraplu. Eigenaren Len Koster en Victor ter Hark begonnen een paar jaar geleden met een webshop, openden in 2016 hun eerste winkel en verhuisden begin dit jaar naar een groter pand om óók vrouwenkleding te kunnen verkopen.

Eentje om te onthouden voor streetwearfans.

Vijzelgracht 13 afurastore.com

Utrechtsestraat 91 en 93 lookoutmode.nl

SKIKK TAILORING Bij Skikk Tailoring willen ze af van het stijve imago dat het maatpak heeft. Volgens de eigenaren kan een goed pak juist zowel sophisticated als losjes ogen – en nee, dat hoeft niet duur te zijn.

Doordat ze bij Skikk Tailoring geen gebruik maken van overbodige tussenschakels in het productieproces, kunnen ze mooie stoffen aanbieden voor een betaalbare prijs. Wil je een pak op maat laten maken? Daarvoor kun je sinds kort terecht in hun showroom, die eruitziet als een tweede huiskamer zodat iedereen zich er op z’n gemak voelt. Skikk Tailoring is er voor mannen én vrouwen, en fijn: ze komen bij je thuis of op kantoor als dat beter uitkomt.

Crynssenstraat 8 skikktailoring.com

Sinds november is in De Pijp de tweedehandswinkel Betty Jane neergestreken. En dat is goed nieuws, want bij deze winkels vind je alleen tweedehands kleding en sieraden die met zorg zijn uitgezocht. Vintage klassiekers, maar ook merken die nu in de winkel hangen – en alles in een goede staat. Van Reeboksneakers tot Levi’s-shirtjes en broches, alles netjes uitgestald. Uitgeshopt? Bij Betty Jane kun je ook aanschuiven voor een kop koffie met carrotcake of appelcrumble.

Ceintuurbaan 378 facebook.nl/bettyjaneinamsterdam

FOTO CARLY WOLLAERT

BETTY JANE

44

krant KRANT

ETEN & DRINKEN EN ZO

t

MUSEUM HET SCHIP Het gebouw waarin museum het Schip gevestigd zit, een ontwerp van Michel de Klerk, wordt gezien als hoogtepunt van de Amsterdamse School. Momenteel is er een tentoonstelling te zien over de Dienst der Publieke Werken. Welke Amsterdamse School-architecten werden bijvoorbeeld ingeschakeld voor het ontwerpen van beroemde gebouwen en bruggen?

Oostzaanstraat 45 hetschip.nl

DENK JE MEE?

k

FABRIEKSLIEVELING Van vervuild fabrieksterrein tot hotspot: de Westerparkbuurt heeft wat meegemaakt. En ze ontwikkelt vrolijk door.

45

‘Sinds kort staat de voormalige yogaschool, een pand van zo’n zeshonderd vierkante meter, in het Westerpark leeg. We zoeken een nieuwe bestemming en willen Amsterdammers vragen mee te denken. Heb je een goed idee? Meld je!’, aldus Duncan Stutterheim. info@westergasfabriek.nl

tekst Inger van der Ree illustratie Barbara van den Berg/SaltyStock

E

ind jaren negentig lag het Westergasterrein er maar hulpeloos bij. De grond was vervuild – jarenlang had hier de grootste steenkolengasfabriek van Nederland staan roken – en de ooit zo bedrijvige fabriekshallen stonden een behoorlijke tijd leeg. De toenmalige burgemeester Schelto Patijn zat met de handen in het haar: wie kon iets met deze onaantrekkelijke plek? Vastgoedfamilie Meijer-Bergmans, die momenteel Paleis Soestdijk een nieuwe bestemming geeft, durfde het aan en liet het fabrieksterrein uitgroeien tot een groene hotspot met horeca en cultuur.

Onlangs nog werden de zeventien gebouwen van de Westergasfabriek verkocht aan, onder anderen, Duncan Stutterheim, bekend van ID&T en de A’dam Toren.

‘Cultuur en entertainment blijven de hoofdpijlers. We zijn bijvoorbeeld aan het kijken hoe Koningsdag uitgebreid kan worden. Ook de rol van het Ketelhuis wordt bestudeerd. Maar we willen ook de nadruk leggen op sport en nieuwe activiteiten voor kinderen, dingen die bij een park horen.’

Maar ook vóórdat Stutterheims nieuwe plannen zijn doorgevoerd, is de Westerparkbuurt alweer aardig veranderd. Tijd voor een hotspot-update.

Start op de Spaarndammerstraat, die de afgelopen jaren is opgeknapt – zodanig zelfs dat, ironisch genoeg, de bierfiets er nu doorheen rijdt. Stop bij Vintage 2.0 , de kledingwinkel van Nancy Pinas. ‘Ik was de grootschalige retail zat. In deze winkel verkoop ik wat ik zelf wil: van klassieke Armaniitems tot Dolce & Gabbana. Ik haal het overal vandaan. Soms vind ik zelfs

wat op weg naar het tankstation.’

Een paar panden verderop zit de Magdalenakapel, waarin de zesde locatie van restaurant Baut , is gevestigd.

Geheel in de geest van Baut was ook de kapel, een leegstaand pand, toe aan een nieuwe bewoner. Je eet er vissoep met rivierkreeft of risotto met burrata en pistache. Of stop even bij Café De Walvis , voor een goed geprijsde burger.

Aan de overkant zit restaurant DopHert , waar je al veganistisch kon eten voordat het hip werd. ‘Er bestaat een misverstand dat vegan eten extreem gezond zou moeten zijn. Wij maken veganistisch comfortfood, want wat ons betreft is het vooral erg lekker’, vertelt chef Janna van den Broek. Iets verderop zit de Coffee Shots Store , waar je behalve koffiedrinken ook oude elpees kunt kopen, draaien of ruilen.

Wie genoeg heeft gegeten en gedronken, loopt door naar Museum Het Schip ( , zie kader). Iets verderop ligt sinds 2013 Soeptuin Bredius : een buurtmoestuin waar bewoners groente en fruit verbouwen. Een deel van de oogst gaat naar de voedselbank. Ook Hammam Amsterdam , het Oosters badhuis voor vrouwen, is een bezoekje waard. Voor zeventien euro kun je hier een middagje ontsnappen aan de stadsdrukte.

Zet koers naar het Ketelhuis ( , zie kader) en neem plaats aan de toog bij Troost , waar je sinds kort (weer) een nieuw biertje proeft: Springsour, een sour ale met hints van lychee en peer. En ach, nu het toch borreltijd is; steek ook even over naar de Wester Wijnfabriek ( , zie kader).

Sinds de opening in 2003 biedt de Westergasfabriek , plaats aan tal van festivals en andere evenementen. Zo kun je er op 10 juni naar PS Kunst, een avond waarop Het Parool-hoofdredacteur Ronald Ockhuysen in gesprek gaat met kunstenaars en musici over hun werk. Of ga op 30 juni en 1 juli naar het nieuwe AMCAT-festival, dat zoekt naar de raakvlakken tussen mode en muziek in de hedendaagse straatcultuur. Het vijftienjarige jubileum wordt overigens het hele jaar door gevierd, met o.a. op 15 juli een zomerfeest.

Achter het Westerpark vind je Buurtboerderij Ons Genoegen , waar je een driegangenmenu eet voor nog geen tientje. ‘Of word vrijwilliger bij het schapenteam. Dan voed en scheer je de schapen die hier rondstappen,’ vertelt medevrijwilliger Yvonne Martens. ‘Ik woon in de binnenstad, dus dan is het heerlijk om hier in het groen te zijn.’

Ook restaurant Raïnaraï , is een bezoek waard, met zijn Algerijnse keuken. Die staat bekend om zijn uitgesproken smaken, zegt kok Yoecef Aittouati. ‘Favoriet is ons gerecht zineb: gekruide pompoen met spinazie en geitenkaas.’

Mocht je niet gezegend zijn met een groot balkon en geen zin hebben om stiekem in het Vondelpark te barbecueën, dan kun je aanschuiven bij Pendergast , voor beef brisket of pulled pork en chocolate bourbon pecan pie als toetje. Tot slot kan een klassieker als café-restaurant Amsterdam , in dit rijtje niet ontbreken, voor een bord pasta met zomertruffel of snow crab met cocktailsaus.

WESTER WIJNFABRIEK

HET KETELHUIS

Hier schenken ze zeventig wijnen, soms ongefilterd. Mocht je graag een grotere vinger in de pap hebben, dan kun je reserveren voor het wijnlab waar je naar eigen smaak kunt blenden. ‘In de zomermaanden houden we ook gekoelde rodewijnproeverijen’, vertelt mede-eigenaar Anne van Velthoven. Houd de Facebookpagina in de gaten voor data.

Jaarlijks stroomt 40.000 kilo afval vanuit de Rijn de Noordzee in.

Reden voor Merijn Tinga om van 630 plastic zwerfflesjes een surfboard te maken en 1400 kilometer over de Rijn te peddelen. Hij legde zijn reis met camera vast. Op 12 juni wordt zijn documentaire uitgezonden in het Ketelhuis en komt hij vertellen over zijn bevindingen.

Toegangsprijs: één stuk afval.

Pazzanistraat 10 westerwijnfabriek.nl

Pazzanistraat 4 ketelhuis.nl

juni 2018

KRANT

48

t/m

57 68 62 65 66

INTERNATIONALE ALLURE Met de aftrap van het knisperverse theaterseizoen in september gaan Stadsschouwburg en Toneelgroep Amsterdam officieel door het leven als Internationaal Theater Amsterdam (afgekort: ITA). Niet dat ze zijn vergeten waar ze vandaan komen, integendeel, maar ook hun internationale koers verdient aandacht. Naast 180 avonden aan het Leidseplein reist het ITA-gezelschap dit seizoen o.a. af naar Sint-Petersburg, Taipei, Londen en Beijing.

Ook worden er zes nieuwe producties gemaakt, waaronder de toneelbewerking van bestseller Een klein leven door Ivo van Hove en De Kersentuin (foto) door de gevierde Britse regisseur Simon McBurney.

Liefhebbers van die laatste moeten nog even geduld hebben: Tsjechovs klassieker gaat in première op het Holland Festival van vólgend jaar.

FOTO JAN VERSWEYVELD

Kijk op tga.nl voor het hele programma, de kaartverkoop is al gestart.

47

AGENDA: MUZIEK, THEATER, DANS, CABARET, FESTIVALS, MUSEA & EXPOSITIES COLOFON DE STAD UIT AMSTERDAM TOEN GROETEN UIT

48

KRANT

POP & JAZZ NICKY JAM De Puerto Ricaanse-Dominicaanse zanger onderscheidt zich met zijn gladde stem en reggaeton stijl en is bekend van zijn hits als ‘Travesuras’ en ‘Te Busco’.

Daarnaast heeft hij verschillende bijdragen geleverd op nummers van andere grote Latin artiesten zoals Ricky Martin en Shakira. vr 1 21:00, AFAS Live, € 45,TOON ROOS & FRIENDS De Nederlandse saxofonist wordt internationaal geprezen om zijn lyrische en evenwichtige spel en werkte samen met grootheden als Toots Thielemans en Ravi Coltrane. ‘Celebrating Life’ is een afwisselend programma van eigen composities, standards en classics waarin Toon zijn liefde toont voor jazz, fusion en popmuziek. vr 1 20:30, Bimhuis, € 17,KAMASI WASHINGTON Deze in Los Angeles opgegroeide charismatische alleskunner, saxofonist, bandleider en componist maakte indruk op Lowlands en op het North Sea Jazz festival en verraste de wereld met zijn 172 minuten durende 3-cd album ‘The Epic’ met een duizelingwekkende spiritual jazz-trip. vr 1 20:30, Paradiso, € 30,SENIOR CITIZENS Deze Nederlandse band heeft zijn wortels in de new wave, folk en de Nieuw-Zeelandse gitaarpop uit begin jaren ‘90.

Rond golvende gitaarlijnen en samenzang bouwt de groep spanning op met strakke riffs en synthesizers. za 2 20:30, Bitterzoet, € 8,ANDERSON EAST Singer-songwriter Anderson East uit Athens, Alabama maakt een krachtige mix van soul, rhythm & blues, gospel, rock & roll en country. za 2 21:00, Tolhuistuin, € 17,LEONIE MEIJER - HIER. De in Rotterdam geboren zangeres kreeg in 2011 nationale bekendheid als finaliste van The Voice of Holland en neemt je mee op een muzikale roadtrip, van achterafgelegen cafeetjes in New Orleans tot aan de blues in haar eigen ziel. In het theater komen haar liedjes, persoonlijkheid en bijna cabareteske manier van verhalen vertellen helemaal tot hun recht. zo 3 20:00, DeLaMar Theater, € 17,50 advertentie

juni 2018

AGENDA

SAINT JHN De zelfverzekerde SAINt JHN uit New York is een MC van Guyanese afkomst met een zwak voor melodieuze R&B. Hij schreef in het verleden o.a. voor Usher maar met nummers als ‘Roses’ en ‘Reflex’ timmert hij nu zelf stevig aan de weg. zo 3 20:30, Bitterzoet, € 15,32 THE LSB EXPERIENCE THE STORY OF THE TROUBADOUR Een indrukkend rijtje artiesten startten hun carrière in The Troubadour: Jackson Browne, Crosby, Stills, Nash & Young, Springsteen en vele anderen. In ‘The Story of the Troubadour’ hoor je de mooiste liedjes van deze helden. Met mooie verhalen verteld door Dolf Jansen en hier en daar een stapeltje grappen. zo 3 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 24,DIZZY WRIGHT Dizzy Wright, ook wel bekend als ‘stoned ranger’ en ‘weed rapper’, bracht na een serie mixtapes gevuld met een smoothe, door Bone Thugs beinvloedde flows, in 2012 zijn debuutalbum ‘SmokeOut Conversations’ uit. ma 4 19:00, Melkweg, € 15,THOM YORKE Naast zijn rol als zanger, songwriter en multi-instrumentalist van Radiohead houdt de Engelse muzikant er meerdere soloprojecten op na. In 2014 bracht Yorke zijn tweede soloalbum uit, getiteld ‘Tomorrow’s Modern Boxes’. ma 4 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 57,50 t/m € 63,50 THE LAZYS + THE LOCKHEARTS The Lazys combineert de rauwe randjes van punk met een groots rockgeluid. Deze Australische rockers zijn weliswaar op Canadese bodem neergestreken, maar vergelijkingen met mede-aussies ACDC en The Angels blijven nog altijd van kracht. Sydney’s favoriete fun-time-fuzz-rock fancy boys, The Lockhearts, brachten onlangs hun debuut LP ‘Americana Doom Fuzz ‘ uit. ma 4 20:00, Sugarfactory, € 10,BODY COUNT FEAT. ICE-T Samen met gitarist Ernie C stond de Amerikaanse rapper, acteur en übergangster Ice-T begin jaren ’90 aan de wieg van de crossover tussen metal en hiphop. ma 4 19:30, Melkweg, € 36,BRYAN FERRY MET METROPOLE ORKEST De Britse muzieklegende en voormalig frontman van Roxy Music met hits als ‘More Than This’ en ‘Let’s Stick Together,’ speelt tijdens dit concert samen met het Metropole Orkest zijn grootste hits. di 5 20:00, AFAS Live, € 63,80 ROY WOODS Roy Wood$ is een Canadese zanger, getekend door het label OVO Sounds van o.a. Drake. Zijn debuutalbum ‘Say Less’ kwam eind vorig jaar uit en is een experimentele mix van rap, funk en R&B. do 7 19:00, Melkweg, € 17,50 RICHTERS PATTERNS Richters Patterns is een samenwerking tussen muziek, film en schilderkunst. Ensemble Musikfabrik laat u luisteren naar de

Top 3 Pop

DORINE VAN DER KLEI: ‘WIR SIND JA HEUT’ SO GLÚCKLICH’ Liedjes over liefde en verlangen in woelige tijden! Dorine van der Klei met een band bestaande uit louter topmuzikanten brengen een gevarieerd programma met liedjes uit de jaren ‘20 tot ‘50 van de vorige eeuw. zo 10 16:00, De Nieuwe KHL, € 15,-

KOLARS Dit duo uit Los Angeles mixt rockabilly, disco, glam en mod met moderne rock en maakt gebruik van een minimum aan instrumenten: gitaar en een tapdansende drummer. Rob Kolar zingt en tokkelt op zijn gitaar en Lauren Brown gebruikt haar hele lichaam als een percussie-instrument. Ze tapt met haar voeten op de hi-hat staand op een lage drum, terwijl ze tegelijkertijd met haar handen een ritme-kit bespeelt.

Paradiso 19 juni

FAY LOVSKI Alleskunner Fay Lovsky brengt liedjes in het Nederlands, Engels en Frans. Liedjes die ze ooit zelf schreef of vertaalde. Liedjes over vergeten actualiteiten of rare verzinsels.

Liedjes geschreven voor film of Sesamstraat. Ze begeleidt zichzelf op gitaar én bestuurt de theremin. Dit bijzondere instrument werd vaak gebruikt in sciencefictionfilms en in de originele televisieserie van Star Trek.

Het Koninklijk Concertgebouw 1 juni kleurrijke doeken van Gerhard Richter en kijken naar de muziek van Marcus Schmickler. do 7 20:30, Gashouder, € 40,CORDOVAS Neem de samenzang van Crosby, Still & Nash en de songwriting van bands als de The Allman Brothers en The Band en je krijgt de nieuwe Americana sensatie Cordovas. Deze country helden, die in thuishaven Nashville al een cultstatus hebben verworven, zorgen bij menig liefhebber van rechtgeaarde Americana voor kippenvel. do 7 20:00, Q-Factory, € 12,HILLSPHERE Elias Mayer bracht deze band oorspronkelijk tot leven als zijn muzikale en persoonlijke uitlaatklep. De muziek is een combinatie van progressieve rock en metal met ruimte voor het emotionele en atmosferische geluid. vr 8 19:30, Sugarfactory, € 7,50 METROPOLE ORKEST & SOLOISTS OF THE SYRIAN BIG BAND De Syrian Big Band was de eerste in zijn soort in de Arabische wereld en gaf bigbandmuziek

BOB REYNOLDS GROUP Soulvol, dansbaar, dynamisch, de missing link tussen Yellowjackets en D’Angelo: zo kun je de groep van saxofonist Bob Reynolds omschrijven. Het viertal uit Los Angeles geeft optredens in beroemde jazzclubs en ontwikkelde zo een mengvorm van jazz, soul, r&b en pop.

Bob Reynolds speelde o.a. met Usher en Willie Nelson en maakt deel uit van van de jazzband Snarky Puppy.

Bimhuis, 2 juni een stem in Syrië. Samen met het Metropole Orkest speelt een aantal solisten van de Syrische bigband een avontuurlijk programma vol traditioneel repertoire en energiek eigen werk.

Een grensoverschrijdend concert met topsolisten uit Syrië en Metropole Orkest. vr 8, za 9 20:30, Koninklijk Theater Carré, € 28,50 SUR SANGAM Vocale en instrumentale Indiase muziek van wereldklasse door Abhisek Lahiri op het snaarinstrument sarod, zangeres Somdatta Chatterjee en Parthasarathi Mukherjee op het percussieinstrument tabla. za 9 22:30, Bimhuis, € 17,MESCHIYA LAKE & DIZZY BIRDS De Amerikaanse zangeres uit New Orleans neemt een muzikale vlucht terug naar de ‘roaring twenties’ en staat garant voor een avond swingende ragtime jazz, blues en dixieland zoals het gespeeld werd in de underground jazzclubs in de jaren dertig van de vorige eeuw. za 9 22:00, Paradiso, € 12,50

HOMMAGE AAN HARRY SPARNAAY Dit concert is een homage aan Harry Sparnaay, aan zijn muziek en aan zijn instrument, de basklarinet, met o.a. pianist Polo de Haas, fluitist Harrie Starreveld, componisten Theo Loevendie en Guus Janssen, en een grote groep basklarinettisten. zo 10 15:00, Bimhuis, € 8,WAYLON - ‘THE WORLD CAN WAIT’ TOUR Waylon’s eerste single ‘Wicked Way’ verscheen in 2009 en was een direct succes waardoor hij uitgroeide tot een van de meest succesvolle zangers van Nederland. Na het succes van The Common Linnets gaat hij dit jaar voor de tweede keer deelnemen aan het songfestival. zo 10 20:30, Paradiso, € 33,95 JAMES BAY De Engelse singer-songwriter bekend van de monsterhit ‘Hold Back The River’ is terug met nieuwe muziek, een korter kapsel en zonder hoed! Hij zet de gevoelige, akoestische gitaar liedjes voorzichtig aan de kant en experimenteert met synths en 808’s. ma 11 19:30, Melkweg, € 32,50 WICCA PHASE SPRINGS ETERNAL De voormalige frontman van de band Tigers Jaw en mede-oprichter van tienkoppig collectief GothBoiClique, Adam Mcllwee, maakt in zijn emotionele trap graag gebruik van herkenbare samples, maar grijpt ook terug op zijn singer-songwriterverleden. Het hart op de tong met een moderne hiphopbeat. di 12 20:00, Sugarfactory, € 9,DIGGY DEX - GOLVEN Dankzij zijn persoonlijke verhalen heeft deze chansonrapper een stevige plek in het Nederlandse muzieklandschap verworven. Vijf albums, Lowlands, en nu het theater in. Diggy vertolkt zijn liefde voor muziek en tekst in nummers als ‘Slaap lekker/ Fantastig Toch’ én ‘Treur niet, Ode aan het leven’. di 12, wo 13 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 24,BULLET FOR MY VALENTINE Deze meermaals bekroonde band met meer dan 5 miljoen albumverkopen wereldwijd is de meest succesvolle metal-act van de UK sinds Iron Maiden en tourt de hele wereld over. di 12 17:30, Melkweg, € 32,50 CAMILA CABELLO NEVER BE THE SAME TOUR De 20-jarige Cubaans-Amerikaanse zangeres en songwriter genoot wereldwijd succes met de meidengroep Fifth Harmony. Na solo in het voorprogramma van Bruno Mars te hebben gestaan wordt dit haar eerste eigen tour als solo artiest. wo 13 20:00, AFAS Live, € 36,ODED TZUR QUARTET De uit Tel Aviv afkomstige te-

49

juni 2018 norsaxofonist met een warme, aan John Coltrane herinnerende klank waarmee hij Westerse en Oosterse muziek op een overtuigende manier overbrugt, wordt geprezen om zijn verhalende composities, zijn ongekende beheersing van de dynamiek van de saxofoon en zijn eigenzinnige techniek. wo 13 20:30, Bimhuis, € 18,GAZAPIZM Anil Acar, beter bekend onder zijn artiestennaam Gazapizm, is een grote speler in de Turkse rapscene. Hij maakte zijn entree in de muziekwereld met zijn album ‘Az Kaldi’ en zijn muziek is goed voor miljoenen streams. do 14 19:30, Melkweg, € 24,CAIXA CUBO TRIO BRAZILIAN JAZZ - ENIGMA Caixa Cubo is een veelkleurig Braziliaans instrumentaal muziekproject, ontwikkeld door drie jonge musici uit São Paulo: pianist Henrique Gomide, drummer João Fideles en bassist Noa Stroeter. Tijdens hun vierde Europese tournee presenteren ze het nieuwe album, ENIGMA, een eerbetoon aan Garoto, de pionier van de Braziliaanse gitaar. vr 15 20:30, Casa Munganga, € 12,50 t/m € 15,L7 De dames van L7 worden vooral in verband gebracht met de Seattle grungescene van begin jaren negentig maar dit beruchte punky kwartet komt uit Los Angeles. Onlangs presenteerden ze hun nieuwe single: ‘I Came Back to Bitch’. vr 15 19:30, Melkweg, € 20,STICKY FINGERS Deze Australische skatepunkers spelen een catchy mix van psychedelische rock, reggae & pop met veel branie. zo 17, ma 19 19:00, Paradiso, € 17,DEMI LOVATO - TELL ME YOU LOVE ME TOUR Voor het grote publiek is Demi Lovato het meest bekend van haar hit uit de populaire animatie film Frozen, ‘let It Go’, en van haar huidige hit met Luis Fonsi, ‘Échame la culpa’. Maar de de 25-jarige Amerikaanse scoorde grote hits met o.a. ‘Heart Attack’ en ‘Instruction’. ma 18, di 19 20:00, AFAS Live, € 40,70 DANIËL LOHUES De zoektocht naar jezelf: waar kom je vandaan en waar ga je naartoe? Thema’s die de Drentse zanger op zijn eigen manier in een vorm weet te gieten met nieuwe, eigengemaakte songs en waargebeurde verhalen over het leven en daarna, maar ook oudere nummers uit zijn inmiddels rijke oeuvre zullen klinken in deze nieuwe voorstelling vol troost, relativering en humor. ma 18 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 25,25 POWERFLO Powerflo smelt hiphop, heavy metal, punk en rock samen.

Gitarist en zanger Billy Graziadei beschrijft de Amerikaanse band als een kruising tussen Iron Maiden, Black Sabbath en Cypress Hill. di 19 20:00, Melkweg, € 25,MONSTA X De Zuid-Koreaanse groep die bestaat uit zeven leden is in drie jaar opgeklommen van

Top 3 Clubs

ISIS & MOZES LIVE EN LÖVESTAD Housepionier DJ Isis presenteert een gloednieuw project: Isis & Mozes. Samen met de 18-jarige producer en multi-instrumentalist Mozes speelt ze een sfeervolle liveset waarin diepe houseproducties samensmelten met de klanken van zangeres Laura Sestri en percussionist Joshua Samson. Het duo Lövestad staat bekend om hun energieke optredens: melodieuze house wordt doorspekt met live gespeelde funk en disco grooves.

Het Koninklijk Concertgebouw 15 juni

LEON VYNEHALL Het is een tijdje stil geweest rond deze Britse houseartiest. Zijn derde album Nothing Is Still dat binnenkort uitkomt op Ninja Tune is een crossmediale release van muziek, film en een boek waarin Leon Vynehall dieper in zijn familiegeschiedenis duikt. Voor de bijbehorende exclusieve shows, en tevens zijn live-debuut, staat hij met een volledige band en een tienkoppige strijkerssectie op het podium.

De Melkweg 22 juni ‘rookie’ K-pop tot een talentvolle, bekroonde popgroep. Hun muziekstijl is lastig in een hokje te stoppen en varieert van funk naar trop-house en ballads met EDM en R&B invloeden. wo 20 20:00, AFAS Live, € 55,HADRA CHEFCHAONIA - ENSEMBLE RHOUM EL BAKKALI Hadra is een eeuwenoude muzikale soefitraditie uit het Marokkaanse bergstadje Chefchaouen, die exclusief door vrouwen wordt bedreven. De vrouwen zingen eigen repertoire van populaire, poëtische liederen. De teksten zijn gebaseerd op gedichten van Arabische en Andalusische meesters. wo 20 20:30, Meervaart, € 19,JONATHAN DAVIS De Amerikaanse zanger Jonathan Davis nam met de band Korn 11 studio albums op, tourde de hele wereld over en stond aan het voorfront van de nu-metal beweging met het mega succesvolle album ‘Follow The Leader’ (1998). Vanavond gaat hij solo! wo 20 19:30, Melkweg, € 25,EELS De Amerikaanse band rondom singer-songwriter Mark Oliver

THE GHOST & GENE ON EARTH The Ghost (foto) is als duo verantwoordelijk voor Berlijns eerste mobiele platenwinkel.

Vanuit een oude omgebouwde Mercedes-bus voeden zij de honger naar muziek van grote dj’s. Entertainer Gene on Earth is de oprichter van het label Limousine Dream.

Met diepe roots in de minimal scene van Berlijn zorgen The Ghost én Gene On Earth voor een avondje pure Berlijnse underground!

Sugarfactory 9 juni Everett bouwt sinds 1995 samen met een steeds wisselende verzameling bandleden aan een indrukwekkend oeuvre bestaande uit inmiddels elf albums. De band heeft met (indie) rock en invloeden van blues en rustige pop een volstrekt eigen plek voor zichzelf gecreëerd in de muziekwereld. Maar het meest opvallend blijven toch Everetts persoonlijke, vaak melancholieke, teksten over het leven. do 21 19:45, Paradiso, € 37,50 KILLY Toronto is een nieuw raptalent rijker: KILLY! De energieke rapper heeft een unieke dystopian sound en met de singles ‘Distance’ en ‘No Romance’ heeft hij een sterke fanbase opgebouwd. vr 22 19:30, Melkweg, € 12,50 EL PERIQUÍN FLAMENCO TRIO Gitarist/Componist Peter Kalb ‘El Periquín’ introduceert een nieuw programma met eigen flamenco-repertoire. Traditie ontmoet nieuwe Flamenco stromingen. Door zijn eigen creatieve invulling te geven aan zijn dromen verrijkt El Periquín de Flamenco gitaar muziek. vr 22 20:30, Casa Munganga, € 15,-

GIPSY SALOON LAJOS PÁDÁR Het orkest van Lajos Pádár is al jaren de vaste bespeler van restaurant Dunacorso, waar het de bezoekers van het mooiste terras van Boedapest in vervoering brengt met zijn fluwelen tonen.vr 22 18:30, De Nieuwe KHL, € 7,50 THE AMERICANS Dit Americana-trio uit Los Angeles heeft goed gekeken naar helden als Chuck Berry, Tom Waits en Bruce Springsteen en die invloeden omgevormd tot hedendaagse, vernieuwende country en blues met een stevige rock ‘n’ roll-attitude. vr 22 20:00, Paradiso, € 11,JAMAI De eerste Idols-winnaar ooit zingt in het Nederlands, omdat dat de taal is waarin hij zich het eerlijkst kan uitdrukken. Zijn nieuwe album is een pop-album met een hoofdrol voor de piano en de teksten zijn oprecht, serieus, actueel en puur. Elton John is een snel gemaakte referentie – want een grote held van Jamai.

Zo ook Sam Smith. za 23 20:00, Tolhuistuin, € 15,JALASAT ROUHIYA Een zeldzame vertoning: de vrouwen van het hadrakoor van Chefchaouen staan in Jalasat Rouhiya (‘Spirituele Zitting’) samen op het podium met de mannen en vrouwen van het Amsterdams Andalusisch Orkest en Orchestre Temsamani uit Tétouan. Samen zingen en spelen ze nieuwe muziek die gebaseerd is op het Arabo-Andalusische repertoire en de van oudsher exclusief aan vrouwen voorbehouden hadratraditie. za 23 17:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 11,- t/m € 41,CW STONEKING De Australische bluesman C.W. Stoneking is geboren in 1974, maar zijn muziek neemt je mee terug naar de jaren twintig, dertig en veertig, de tijd van de calypso- en ragtimeblues. Stoneking mixt daarbij hillbilly, gospel, en country met zijn kenmerkende stem die wat betreft frasering doet denken aan Louis ‘Satchmo’ Armstrong. zo 24 20:30, Zonnehuis, € 15,SEUN KUTI & EGYPT 80 Seun erfde niet alleen zijn vaders muzikale talent en politiek engagement, hij speelt ook met Fela’s laatste band Egypt 80. Met een explosieve mix van dwingende ritmes en funky energie, blijft hij dicht bij het afrobeat idioom van zijn vader. zo 24 21:00, Tolhuistuin, € 24,-

BOOM! Johannes de Boom, de volgetatoeëerde ‘opa van de Nederlandstalige rock-‘n-roll’ viert zijn zeventigste verjaardag en presenteert zijn biografie. Met gastoptredens van o.a. Dikke Dennis en de Røckers, Rudeboy Remington en leden van The Deaf en Peter Pan Speedrock. zo 24 17:30, Paradiso, € 15,D’ANGELO - D’TOUR De als Michael Eugene Archer in Richmond, Virginia geboren multi-instrumentalist won meerdere Grammy’s, verkocht miljoenen albums en keerde twee keer na een lange hiatus zeer succesvol terug met een nieuw album. Zijn grootste hit is ‘Untitled (How Does It Feel)’ van het album ‘Voodoo’ uit 2000.

In 2014 kwam zijn laatste album ‘Black Messiah’ uit. ma 25, di 26 20:30, Paradiso, € 75,NINE INCH NAILS Nine Inch Nails werd in 1988 opgericht door Trent Reznor, en wordt sindsdien beschouwd als pioniersband binnen de industrial en heeft veel invloed gehad op de evolutie van de elektronische muziek. wo 27 20:00, AFAS Live, € 56,10 JOHN CALE Onrust is het handelsmerk van de 75-jarige excentrieke muziekmaker. De eigenzinnige Amerikaan heeft vele gezichten gekend tijdens zijn lange carrière. Samen met Lou Reed maakte hij deel uit van de legendarische groep The Velvet Underground. Zijn kracht is de unieke combinatie van rock met experimentele subtiliteiten en nuances. wo 27 20:30, Paradiso, € 29,GEORGE CLINTON AND PARLIAMENT FUNKADELIC Traditiegetrouw komt P-funkmeester, bandleider, songwriter en producer George Clinton elk jaar naar het Amsterdamse ‘Mothership’, ook dit jaar weer. Hij wordt gezien als uitvinder van de funk en blijft verrassen met nieuwe shows, nieuwe nummers en natuurlijk klassiekers als ‘Atomic Dog’. do 28 20:30, Paradiso, € 35,ROGER HODGSON Roger Hodgson was medeoprichter van de progressieve rockband Supertramp (1969) en gedurende de 14 gouden jaren van de band de drijvende kracht achter deze formatie. Hij schreef, zong en arrangeerde de nog immer populaire rock standards die Supertramp fenomenaal wereldsucces brachten met tijdloze hits als: ‘Dreamer,’ ‘Take the Long Way Home’ en ‘Breakfast in America’.

advertentie

AQUARIUM

LINE BLOM

CQUE PIERRE BOKMA, JAYCQ ENS T ANNICK BOER, GU CTELKESTMNREAGIETHAAANT VCEEELCHEN

WO 6 T/M ZO 17 JUNI DELAMAR.NL

avondje /uit Spontaan Spontaan een een avondje avondje /uit /uit

Spontaan Elke dag de beste culturele aanbiedingen

lastminuteticketshop.nl

UIT advertenties UK 210x276.indd 8

ElkeElke dagdag de beste de beste culturele culturele aanbiedingen aanbiedingen

lastminuteticketshop.nl lastminuteticketshop.nl

51

juni 2018 do 28, vr 29 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 45,- t/m € 75,-

Top 3 Klassiek

LINDI ORTEGA Met haar rode lippen, western look en hypnotiserende stem neemt de Canadese je mee naar de country uit de jaren zeventig.

Daarnaast bevat haar muziek invloeden van rockabilly, rock ‘n roll en een vleugje soul. za 30 22:00, Paradiso, € 12,50

THE MOUSE OUTFIT The Mouse Outfit is een achtkoppige hiphopband uit Manchester en speelt een relaxte mix van soul, jazz, funk, reggae en klassieke hiphop breaks. vr 29 22:00, Paradiso, € 11,LA COKA NOSTRA Dit collectief ademt sex, drugs en rap ‘n roll en is nog een van de weinig overgebleven hiphop groepen van de vuile 90’s hiphop generatie. Ze werkten o.a. samen met grote namen als Snoop Dogg, Immortal Technique en Cypress Hill’s B-Real en maken rauwe hardcore-hiphop tracks. za 30 19:30, Q-Factory, € 22,50 RAMÓN VALLE TRIO De pianist Ramón Valle imponeert met zijn expressieve stijl waarin jazz, klassiek en flamenco samenkomen met muziek uit zijn geboorteland Cuba. za 30 20:30, Bimhuis, € 17,-

CLUBS PRESSURE: THE BUG VS. KAHN EN MC MANGA Fort Punta Christo in Kroatië is hét feesteiland voor de dubstepfans. True Soldiers Productions presenteert de officiële ‘Outlook Launch Party’ en staat volledig in het teken van PRESSURE: Het nu al legendarische clubconcept van The Bug. The Bug neemt hiervoor Kahn en MC Manga mee voor een speciale all night set. vr 1 23:30, Melkweg, € 16,VBOOMBAYAH Azië ontmoet Amsterdam in een mix van K-Pop, Urban & Trap. vr 1 23:59, Melkweg, € 11,35 PARALELL W/ WOLF + LAMB Urban legends Wolf + Lamb vliegen van Jamaica naar Tokio.

De twee mannen zijn eigenlijk elkaars tegenpolen en hebben allebei hun eigen specifieke talenten, maar als ze samen achter de decks staan lijken ze net een Siamese tweeling. vr 1 23:59, Sugarfactory, € 15,INSOMNIA W/ INSOLATE Dj en producer Insolate uit Kroatië wordt gezien als een van de

FOTO MARCO BORGGREVE

CHRONIXX Deze echte duizendpoot van de reggae begon met het produceren voor grote namen als Popcaan en Konshens maar liet in 2010 van zich horen met de hit ‘Start a Fyah’. Vorig jaar verscheen zijn debuutalbum ‘Chronology’. vr 29 20:30, Paradiso, € 28,-

TROJAN WOMEN Ruim tweeduizend jaar geleden schreef Euripides met Trojaanse vrouwen een felle aanklacht tegen de gruwel van oorlog.

National Changgeuk Company of Korea bewerkte deze Griekse tragedie samen met regisseur Ong Keng Sen tot een eigentijdse Koreaanse opera, waarin zowel door de wereldvermaarde Ahn Sook Sun gecomponeerde pansori (traditionele Koreaanse zang) als K-pop (Koreaanse popmuziek) klinken.

Muziekgebouw aan ’t IJ 10 juni

LAHAV SHANI Vlak voor zijn eerste seizoen als chef-dirigent van het Rotterdams Philharmonisch Orkest debuteert de 29jarige Israëlische dirigent Lahav Shani bij het Concertgebouworkest met een concert waarin hij niet alleen dirigeert, maar ook piano speelt. En waarin hij onverwachte verbanden vindt tussen Bach, laatromantiek en hedendaagse muziek.

Met werken van Penderecki, Schönberg en J.S. Bach.

Het Koninklijk Concertgebouw 15 juni beste artiesten in de techno scene.

Ze draaide eerder al op o.a. ADE, Tomorrowland, en Dimensions. za 2 23:59, Sugarfactory, € 11,49 JANEY Na 2 volledig uitverkochte edities in de Bitterzoet pakt Janey dit keer groter uit. Dat betekent: meer vrouwen en meer feest! For girls, who love girls, who love girls. Met o.a. Kimberlee Ramirez, Charlie en Nikky Adriana zo 3 23:30, Paradiso, € 14,18 HEAKEN, BARBARA FORD, LEWSKI Haeken aka De Sluwe Vos heeft naam gemaakt met het spelen van aanstekelijke techno op festivals als DGTL en Awakenings.

Daarnaast maken Barbara Ford en Lewski hun opwachting. vr 8 23:59, Sugarfactory, € 10,BACKDOOR PRESENTS ‘ANGELS IN PARADISE’ FEAT. WORLD STAR DJ HECTOR FONSECA Angels Zurich en Totally Events schotelen de beste house muziek voor in twee dance areas. Verwacht goede muziek, sexy boys & girls, live acts en performance art.

MAD HATTERS Pierrot, Pulcinella, Don Quichotte en Scaramouche: zodra deze opmerkelijke figuren in de muziek verschijnen, is de trombone vaak ook van de partij. Meestertrombonist Jorgen van Rijen, solotrombonist van het Koninklijk Concertgebouworkest en actief als solist bij orkesten en ensembles in Nederland en daarbuiten, speelt samen met pianiste Daria van den Bercken onder andere een nieuw arrangement van Stravinskys Pulcinella.

Noorderkerk 2 juni

COLIN LANE

SHAMIR De Amerikaanse zanger en songwriter, Shamir Bailey (1994), afkomstig uit Las Vegas, staat bekend om het bijzondere gebruik van zijn stem die wordt omschreven als tweeslachtig. vr 29 20:30, Bitterzoet, € 13,50

Met o.a. DJ Jack Chang (UK) en DJ Diego Summers (NL). za 9 23:00, Melkweg, € 25,AESTRID + LAURA PALMER + KRAZ + POPTRASH Aestrid, Laura Palmer en Kraz brengen melancholische klanken met veel synths en gitaren.

Het Poptrash Soundsystem, bestaande uit Sick Boy & Young Wolf, zorgt voor de indieklanken en elektronische geluiden. vr 15 20:00, Sugarfactory, € 7,HIGH TEA PRESENTS VIPER VIPER Recordings presenteert de beste drum & bass, future bass en dubstep met o.a. Brookes Brothers en Rene Lavice uit Groot Brittannië. vr 22 23:00, Melkweg, € 16,50 YALLAH YALLAH Een nacht vol Marokkaanse hiphop, reggaeton uit Egypte en Israël, speeddabke uit Libanon, trap uit Syrië, Palestijnse hiphop plus natuurlijk talloze andere vibes uit het Midden Oosten. za 23 23:30, Melkweg, € 5,70 REGGAE VIBRATIONS Reggaefeest met de beste sounds en special guests: Foundation Sound en de band Kingston

Soul. Daarnaast draaien Empress Messenjah, Ike Melchezidek & Sista Lisa de lekkerste reggae en dancehall tunes. za 23 22:00, Paradiso, € 13,50 SKUDGE, KAAP, AFRA AMBA Door het samenvoegen van hun inspiratie en techno-talent middels draden en analoge machines is een liveset van Skudge er een om niet te vergeten. Amsterdams’ eigen Kaap omlijst de nacht en Afra Amba verzorgt de support. vr 29 23:59, Sugarfactory, € 13,50

TONEEL & THEATER DE HOLLANDERS RED MATTER Drie jonge hackers verzetten zich - niet geremd door landsgrenzen, tijd en regels – tegen mainstream media, corrupte overheden en kapitalisme. Langzaam ontrafelen de hackers een complot waarvan ze de wereld deelgenoot willen maken. I.s.m. (toneel) schrijver en satiricus bij de Correspondent, Daan Windhorst. vr 1 t/m zo 3 20:30, Theater Bellevue, € 11,- t/m € 17,50 LILOU DEKKER - FRÉGOLI Frégoli vertelt u de tragische geschiedenis van Ronda Houtakkers. Het noodlot heeft pijnlijk toegeslagen bij Ronda in een surrealistische voorstelling geïnspireerd op de Opwindvogelkronieken van de Japanse schrijver Haruki Murakami. vr 1 20:30, Oostblok, € 9,- t/m € 13,BRODY RÁADÁSUL AMSZTERDAMBAN - JÁNOS BRÓDY Popmuzikant, tekstschrijver en componist János Bródy begon zijn loopbaan in de sixties bij de legendarische band Illés. Daarna volgden Fonográf en o.a. de rockopera Koning István. In 2017 ontving hij een platina-album voor zijn cd ‘Ráadás’ uit 2016. za 9 20:00, De Meervaart, € 35,THEATERGROEP TOETSSTEEN - HET WONDER VAN DE NOORD-ZUID-LIJN Gebaseerd op het gelijknamige boek van Parooljournalist Bas Soetenhorst: 20 jaar lang hield de Noord/Zuidlijn de stad in zijn greep. De eindeloze bouwwerkzaamheden, de overlast, de negatieve berichten, de protesten, de tegenvallers… Erris van Ginkel en Roos Schlikker schreven er een spraakmakende voorstelling over. vr 1 t/m za 9 20:30, zo 3, 10 16:00, Het Amsterdams Theaterhuis, € 19,WELL MADE PRODUCTIONS BENEATHA’S PLACE In deze Broadwayhit zien we hoe Beneatha Younger vanuit Amerika in de Nigeriaanse onafhankelijkheidsstrijd terecht komt. Een strijd met dramatische gevolgen voor haar familie. Vijftig jaar later keert ze terug naar die noodlottige plek. Opnieuw wordt ze geconfronteerd met haar verlies en de erfenis van het geweld. za 2 20:00, zo 3 15:00, Bijlmer Parktheater, € 21,TONEELGROEP MAASTRICHT - LA SUPERBA Artistiek leider Servé Hermans regisseert La Superba, Ilja Leonard Pfeijffers adembenemende lofzang

op de stad Genua. Een muzikale voorstelling over migranten die op zoek zijn naar een mooier en beter leven in de stad van ratten en kerken, van dromers en gelukzoekers. De hoofdrollen worden gespeeld door Wim Opbrouck en Angela Schijf. za 2 20:15, De Meervaart, € 15,- t/m € 25,FREEK DOET NEERLANDS HOOP Maart jl. presenteerde Freek de Jonge de langverwachte oeuvrebox van Neerlands Hoop.

Wegens het succes van de avond keert hij samen met de band De Jonges én Hermine Deurloo (mondorgel) en Roel Spanjers (hammondorgel) terug voor een nostalgische avond en middag. za 2 20:00, zo 15:00, Koninklijk Theater Carré, € 21,50 THE AATG The Anglo-American Theatre Group uit Den Haag speelt twee Engelstalige eenakters over relaties: ‘The Universal Language’ en ‘Flowers for Algernon’. za 2 20:15, Badhuistheater, € 12,TRICKSTER - HEROPERA In Heropera – untold tales of gynoid heroines - wordt een flinke dosis futuristisch operadrama verweven met onnavolgbare aria’s van zowel mensachtige computerstemmen als computerachtige mensenzangers. zo 3, ma 4 20:30, Ostade A’dam, € 15,- t/m € 17,50 SAMAN AMINI - SAMENLOOP VAN OMSTANDIGHEDEN Samen met een live band zingt, speelt en vertelt Amini in dit humoristisch en indringend portret over zijn leven, zijn moeder en vader, de liefde en verder over alles wat nodig is om overeind te blijven als niets meer overeind staat. ma 4 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 21,25 THE WAR OF THE WORLDS Eigentijdse versie van de science fiction rockmusical over een aanval van bloeddorstige wezens van de planeet Mars die met hun driepotige machines de mensheid proberen uit te roeien. In combinatie met videobeelden, prachtige special effects en een 10-koppig live orkest neemt Bert Heerink, in de rol van de journalist, u mee. di 5 22:00, DeLaMar Theater, vanaf € 22,BABS’ WOORDSALON In Babs’ Woordsalon komen verschillende performers samen: spoken word artiesten, schrijvers, rappers, songwriters, poëten, activisten en andere woordkunstenaars. Gastvrouw Babs advertentie

ROMEINSE

TRAGEDIES 15 – 21 JUNI

juni 2018

KRANT

HO TZU NYEN - ONE OR SEVERAL TIGERS Tijgers leven meer dan ooit voort als mythe en metafoor in de publieke verbeelding. Met een zinderend filmduet weeft de Singaporese kunstenaar en filmmaker Ho Tzu Nyen geschiedenis, ecologie en mythologie door elkaar in zijn theatrale installatie. vr 8 t/m ma 11 diverse aanvangstijden, Frascati, € 17,TERROR Mag je bewust meer dan honderd mensen de dood in jagen, als je daarmee de levens van tienduizenden mensen redt?

In dit spannende stuk ziet u de rechtszaak waarin een piloot wordt aangeklaagd voor de moord op 148 mensen. Na de zitting brengt u uw stem uit. Met Jeroen Spitzenberger, Johanna ter Steege en Clairy Polak in de regie van Peter de Baan. za 9 20:15, zo 10 14:30, De Meervaart, € 18,50 ERIC CORTON - MA Eric Corton schittert in deze tragikomische solovoorstelling, gebaseerd op het gelijknamige en spraakmakende boek van Hugo Borst. Vijf sterren in het AD: ‘Ma is een juweel van een voorstelling die ontroert en troost’. di 12 20:30, DeLaMar Theater, € 17,50 THE STRINGS QUARTET’S GUIDE TO SEX AND ANXIETY De Spaanse regisseur Calixto Bieito maakt samen met het Britse Heath Quartet tragikomisch muziektheater over melancholie en burn-out. Op het podium reconstrueren vier strijkers en vier acteurs de melodie van de melancholie in een montage van scènes vol krankzinnigheid, creativiteit en muziek. Deze voorstelling geneest niemand, maar zorgt er wel voor dat u zich na afloop beter voelt. wo 13 t/m do 14 20:30, Stadsschouwburg Amsterdam, € 38,SAIGON In de meeslepende mozaïekvoorstelling Saigon van de Franse regisseur Caroline Guiela Nguyen spelen elf Franse en Vietnamese acteurs een verscheidenheid aan verhalen over liefde en ballingschap. Nguyen duikt in de pijnlijke, gedeelde geschiedenis van Frankrijk en Vietnam en vertaalt deze naar universeel theater over de langdurige gevolgen van oorlogsvoering, migratie en liefde.

wo 13, do 14 19:30, Stadsschouwburg Amsterdam, vanaf € 19,TONEELGROEP AMSTERDAM ROMEINSE TRAGEDIES Juichende recensies in de wereldpers, een sterrencast met o.a.

Gijs Scholten van Aschat, Hans Kesting, Maria Kraakman, Marieke Heebink, Eelco Smits en Chris Nietvelt. Een avondvullend spektakel over het politieke bedrijf. Dat is Romeinse tragedies, drie stukken van Shakespeare aaneengesmeed door regisseur Ivo van Hove. Beweeg je vrij door Carré, neem plaats op het toneel, terwijl deze huiveringwekkende multimediashow zich om je heen afspeelt. vr 15 t/m do 21 18:00, Koninklijk Theater Carré, € 59,50 STADIUM De Franse toneelschrijver en -regisseur Mohamed El Khatib zocht 53 supporters van voetbalclub Racing Club de Lens bij elkaar voor een theatervoorstelling over hun levens. Hij toont de gedragscodes in het stadion en ontrafelt de mythes rondom de vermeende verschillen tussen voetbal- en theaterfans. za 16 20:30, zo 17 15:00, Stadsschouwburg Amsterdam, € 27,ISM & HEIT THE AUTOMATED SNIPER Twee performers worden beschoten met een automatisch wapen, door afgevaardigden uit het publiek én op afstand vanuit het Midden-Oosten. Hun performance over de kunst van het oorlog voeren wordt letterlijk aan flarden geschoten en ontaardt in een choreografie over de gamificatie van geweld. Winnaar van de Mimeprijs 2017! do 21 t/m za 23 20:00, Frascati, € 15,NEDERLANDS KAMERKOOR EN DE WARME WINKEL GESUALDO Over de Italiaanse componist en prins Carlo Gesualdo doen waanzinnige verhalen de ronde.

Hij martelde dieren, leed aan depressies en had een heks als minnares. Tegelijkertijd componeerde hij hemelse madrigalen.

Het Nederlands Kamerkoor en theatergroep De Warme Winkel onderzoeken dit ogenschijnlijke contrast in een muziektheatervoorstelling die een zoektocht naar het sublieme wordt. do 21 t/m ma 25 diverse aanvangstijden, Stadsschouwburg Amsterdam, vanaf € 32,-

advertentie

TRISTAN + ISOLDE — 13 - 26 juni

Top 3 Theater

CINEMATIC MUSIC Oscar winnende componisten als John Williams, Mancini en Rota komen in dit concert aan bod met enkele van hun bekendste hits. Deze muziek zal samen met een clip van de film vertoond worden. zo 3 16:00, Zuiderkerk, € 10,t/m € 18,50

TIEFER SCHWEB De Zwitserse Christoph Marthaler maakt met Müncher Kammerspiele muziektheater waarin Procol Harum en Simon & Garfunkel klinken naast Bach en Zwitserse volksliedjes. Het verhaal speelt in 2046. Aan de oevers van het Bodenmeer vindt een tiefer Schweb (diepe duik) plaats. Zo noemt men daar de raadselachtige gebeurtenissen die met steeds grotere regelmaat plaatsvinden. Volop aanwezig is Marthalers stijl met humor, melancholie en pure verwondering.

Stadsschouwburg Amsterdam 28 (première), 29 en 30 juni

FOTO SANNE PEPER

Gons - pionier op het gebied van spoken word - zal samen met haar gasten op muzikale en poëtische manier reflecteren op het thema taboe. wo 6 20:30, Melkweg, € 12,50

PRINCESS 14+ Het vrouwbeeld in deze voorstelling slaat nergens op, kan het niet anders? In de trailervoorstelling Princess van Toneelgroep Oostpool en Theater Sonnevanck herschrijven drie acteurs al spelend, improviserend en redetwistend het stuk zoals het in hun ogen zou moeten zijn.

Ongemakkelijk eerlijk vragen ze zichzelf en elkaar: vind jij een vrouw evenveel waard als een man? Met Minne Koole, Whitney Sawyer en Olaf Ait Tami.

Op locatie voor De Krakeling 1 juni

KLASSIEK & OPERA CAPUÇON, CAUSSÉ EN HAGEN - BEETHOVEN EN MOZART Op zijn eigen kamerfestival in Aix-en-Provence ontving violist Renaud Capuçon al regelmatig altviolist Gérard Caussé en cellist Clemens Hagen. Het trio speelt van Mozart diens enige strijktrio én Beethovens dynamische Strijktrio in c. vr 1 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, vanaf € 34,INTERNATIONAL YOUNG PATRONS GALA Het International Young Patrons Gala is een unieke avond vol magie en bijzondere optredens - dit is de enige avond van het jaar waarin opera en ballet hetzelfde podium delen. Na afloop van de voorstelling zal het feestje doorgaan met enkele verrassingsvoorstellingen. vr 1 17:00, Nationale Opera & Ballet, diverse prijzen GROOT CONCERTKOOR

FOTO MATTHIAS HORN

52

ANNA KARENINA ‘Alle gelukkige gezinnen lijken op elkaar, elk ongelukkig gezin is ongelukkig op zijn eigen wijze.’ Theatermakers Barbara Bürk en Clemens Sienknecht worden geprezen om hun slimme, komische theaterbewerkingen van literaire klassiekers. Zelfde soort verhaal, maar met een compleet andere tekst en muziek.

Het boek wordt gebracht als een wervelende jaren 70- en 80-radioshow met muziek van o.a. Grandmaster Flash en de Steve Miller Band.

Stadsschouwburg Amsterdam 8 (première), 9 en 10 juni AMSTERDAM - MOZAÏEK Groot Concertkoor Amsterdam onder begeleiding van pianist Hans van Beelen met werken van o.a. Leoš JanáÐek, Louis Andriessen, Gustav Mahler en Arvo Pärt. za 2 20:15, Zuiderkerk, € 10,t/m € 17,50 ELEKTRA: RICHARD STRAUSS OP ZIJN FELST Met zijn opera Elektra (1909) bracht Richard Strauss het operapubliek in rep en roer en koos voor deze éénakter een gigantisch orkest. Chef-dirigent Markus Stenz geeft leiding aan ruim 110 musici en een uitmuntende cast met de solisten Asmik Grigorian en Thomas Piffka. za 2 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 53,- t/m € 60,LENTECONCERT AMSTELSTRIJKERS Het Amstel Strijkers Ensemble (ASE) onder leiding van Kees Olthuis speelt een gevarieerd programma met werken van Webern, Mozart, Nordgren en Kodály. Solist is de ‘éminence grise’ onder de Nederlandse pianisten: Willem Brons. zo 3 20:15, Amstelkerk, € 15,t/m € 17,-

VOCOZA ZINGT BIJZONDER BRUCKNER De Mis in E-klein van Anton Bruckner uit 1866 voor dubbelstemmig koor en blazersensemble wordt maar zelden uitgevoerd vanwege de aparte instrumentale bezetting. Kamerkoor Vocoza brengt het werk samen met vijftien blazers van het NedPho en het conservatorium. zo 3 15:00, Dominicuskerk, € 12,50 t/m € 17,50 LUKA OKROS SCHUBERT, CHOPIN, RACHMANINOFF EN LISZT De piano volgens Schubert, Chopin, Rachmaninoff en Liszt: een staalkaart van de mooiste stukken. De Georgisch-Britse pianist Luka Okros (26) laat de piano zingen, fluisteren en bulderen. zo 3 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 18,CAPPELLA AMSTERDAM BOETEPSALMEN In zijn Boetepsalmen combineert Orlande de Lassus de muzikale schoonheid van een doorwrochte meerstemmigheid met een optimaal gebruik van de expressieve lading van de teksten die hij op de voet volgt. zo 3 15:00, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 10,- t/m € 32,GROOT CONCERTKOOR AMSTERDAM - MOZAÏEK Het Groot Concertkoor Amsterdam brengt samen met pianist Hans van Beelen o.l.v. dirigent Enrique López-Cortón een intiem programma van liederen en pianostukken uit de 20ste en 21ste eeuw van componisten als Janaçek, Pärt, Runestad, Eriksson en Andriessen. De liederen zijn niet religieus, maar hebben wereldlijke onderwerpen als liefde, het bos, de sterren en vriendschap. zo 3 15:00, Paradiso, € 17,.50 FAMILIECONCERT: ROMEO EN JULIA (6+) Het Koninklijk Concertgebouw Orkest o.l.v. Gustavo Gimeno vertelt met de muziek van Tsjaikovski en twee acteurs, een eigen versie van het eeuwenoude verhaal. Daarin kiezen Romeo en Julia zelf voor een nieuwe afloop.

Met prachtige muziek, een eigentijdse poëtische tekst, humor en natuurlijk… liefde! zo 3 13:00 en 15:30, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 10,- t/m € 17,50 SIR BRYN TERFEL IN BERLIOZ’ FAUST Hector Berlioz verwerkte Goethes beroemde vertelling Faust in een ‘dramatische legende’: La damnation de Faust. Geen opera, geen cantate, maar iets ertussenin, voor enorm orkest, solisten, koor én kinderkoor. ma 4 19:30, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 45,MARCANTE QUINTET Het Marcante Quintet, bestaande uit pianist Jurn Tjoa, violist Daniel Leenders, violiste Ana Brandao, altvioliste Lotte Grotholt en celliste Dominika

53

juni 2018

Top 3 Dans

Orkest werkt hij al enige tijd aan een Bruckner-cyclus. Daarnaast is vanavond de Franse pianist Bertrand Chamayou te gast. za 16 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 32,-

LIZA FERSCHTMAN EN MAHAN ESFAHANI In dit duoconcert paren topvioliste Liza Ferschtman en klavecinist Mahan Esfahani moderne componisten aan werk van Bach.

Zoals de Derde sonate, een liefdesgeschiedenis tussen twee instrumenten. wo 6 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 23,- t/m € 36,-

KATA De Franse choreografe Anne Nguyen is een gevierd breakdancer en zeer verknocht aan de vechtkunst, in het bijzonder viet vo dao, Braziliaanse jiujitsu en capoeira, waarin dans en vechtkunst samenkomen. In Kata voeren haar dansers, individueel en als groep, verschillende bewegingsseries uit met (imaginaire) tegenstanders. Met deze bewegingen, die veelal uit de breakdance komen, creëert ze een eigentijdse vorm van vechtkunst met urban dance.

Stadsschouwburg, 9 juni

HAITINK EN HET CONCERT GEBOUWORKEST MAHLERS NEGENDE Bernard Haitink, het Concertgebouworkest en Gustav Mahler vormen een drie-eenheid waarvan het aureool nooit verbleekt.

Eredirigent Haitink wordt onder meer geprezen om zijn vermogen als geen ander lange dramatische spanningsbogen te realiseren.

En precies dat komt in de emotioneel geladen ‘vertellingen’ van Mahler van pas. do 7, vr 8 20:15, zo 10 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 38,50 t/m € 154,QUINK - PSALMUS: A SONG OF ASCENT Quink heeft bij het zoeken naar toonzettingen van psalmenserie 120 – 134 gebruik gemaakt van veel verschillende psalteria, zowel oud als modern, waardoor een afwisselend programma is ontstaan. Ook van hedendaagse componisten is werk opgenomen. vr 8 20:00, De Waalse Kerk, € 16,- t/m € 18,50 NEDERLANDS PHILHARMONISCH ORKEST - BRITTEN EN RACHMANINOFF Violiste Simone Lamsma maakt furore met Britten. Britten wordt geflankeerd door muziek van Rachmaninoff. Twee indrukwekkende composities, Symfonische dansen en Het Dodeneiland, worden tot leven gewekt door dirigent Edward Gardner. za 9, ma 11 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 23,50 t/m € 55,KOOR FENIX O.L.V. FELIX VAN DEN HOMBERGH Werken van Nederlandse componisten waaronder Jan Pieterszoon Sweelinck, Louis Andriessen en Daan Manneke. zo 10 15:15, Keizersgrachtkerk, € 12,50 t/m € 15,HET STRIJKKWARTET & CO BACH, MOZART EN VIVALDI Negen musici, drie soloconcerten en vijf solisten brengen ten gehore het melancholische Concert in b voor cello van Vivaldi, het bekende Dubbelconcert voor twee violen van J.S. Bach en de prachtige Sinfonia concertante van Mozart. zo 10 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 30,- t/m € 35,-

FOTO ANTHONY MERLAUD

SIR SIMON RATTLE AFSCHEID Na vijftien fenomenale jaren neemt Sir Simon Rattle afscheid van de Berliner Philharmoniker.

Maar niet zonder een passende slottournee. Rattle herneemt een van zijn favoriete werken, de Negende symfonie van Bruckner. di 5 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 61,-

FOTO HOMARD PAYETTE

Kaczmarczyk speelt onder andere Pianokwintet Op. 57 van Sjostakovitsj. di 5 20:00, Oosterkerk

LEGACY Choreografe Nadia Beugré, afkomstig uit Ivoorkust, liet zich voor Legacy inspireren door de Amazonen en een specifiek moment uit de geschiedenis van haar land. In 1949 protesteerden vrouwen in de stad Grand-Bassam massaal tegen de Franse kolonialisten. Legacy is een hommage aan niet alleen die vrouwen, maar aan alle vrouwen ter wereld die vechten om gehoord te worden. Met live muziek van de Ivoriaanse muzikante Manou Gallo.

De Brakke Grond, 19, 20 juni 19 en 20 juni HENK VAN TWILLERT SAUDADES De afsluiting van de serie ‘Henk van Twillert in Concert’ staat in het teken van de Portugese nationale feestdag, Dia de Portugal! Naast fado zangeres Daisy Correia zal er een keur aan Portugese artiesten optreden waar Saudades, oftewel melancholie, de boventoon zal voeren. zo 10 16:00, Posthoornkerk, € 12,50 t/m € 15,HET SWEELINCKORKEST DER RING OHNE WORTE Het UvA-Orkest J.Pzn Sweelinck bestaat 140 jaar! Als eerste Nederlandse amateurorkest waagt het zich aan Der Ring ohne Worte, Lorin Maazels bewerking van de vier opera’s van Richard Wagner. wo 13 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 19,- t/m € 22,50 GEORG FRIEDRICH HAAS HYENA Een concert voor orkest en verteller, waarbij de rol van orkest wordt vervuld door het Weense ensemble Klangforum Wien o.l.v. de Nederlandse dirigent Bas Wiegers. De hyena uit de titel is de innerlijke duivel van Mollena Lee Williams-Haas, die haar tot

CHORUS Een choreografisch statement van tien minuten van Ralph Lemon gebaseerd op een selectie uit het Soul Train vocabulaire – een iconisch Amerikaans muzieken dansprogramma – van YouTube. Het werk van Ralph Lemon staat erom bekend dat het de grenzen tussen kunstdisciplines en culturen overschrijdt. De ritmische soundscape wordt live gemixt door beeldend kunstenaar en dj Kevin Beasley.

Stedelijk Museum 15, 16 en 17 juni drinken aanspoorde en waarmee ze nu voor eens en voor altijd afrekent. wo 13 20:30, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 34,75 VAN KUIJK KWARTET Het Franse Van Kuijk Kwartet blinkt volgens The Guardian uit in klasse, energie en durf. Het viertal combineert een nieuw kwartet van Édith Canat de Chizy met twee mijlpalen. Namelijk Debussy’s Strijkkwartet en Schuberts Strijkkwartet in d, ‘Der Tod und das Mädchen’. wo 13 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 23,- t/m € 36,HET RIETVELD ENSEMBLE M.M.V. ROBERTA ALEXANDER Het Rietveld Ensemble brengt werken van Gian Carlo Menotti, Christian Wolff, Leonard Bernstein en Thomas Oboe Lee. za 16 13:00, De Engelse Kerk MARC ALBRECHT BRUCKNERS VIERDE SYMFONIE ‘De magie van Bruckner zit hem in de epische dimensies van zijn muziek’, vertelt Albrecht. Met het Nederlands Philharmonisch

COLLEGIUM VOCALE GENT & HATHOR CONSORT: LASSUS’ LATE MADRIGALEN Philippe Herreweghe pakt met zijn dreamteam aan zangers de Mermann-madrigalen van Orlandus Lassus aan. Met Collegium Vocale Gent o.l.v. Philippe Herreweghe en Hathor Consort o.l.v. Romina Lischka. za 16 20:00, De Waalse Kerk, € 10,- t/m € 30,ZAPP4 - NIRVANA Hits als Smells like teen spirit en Lithium zijn gezamenlijk dna geworden van de strijkers van Zapp4. In Nirvana speelt het kwartet bewerkingen van deze stukken en van obscuurder Nirvana materiaal. za 16 14:00, Noorderkerk, € 16,HET PLANTAGEKOOR EN VOCAAL ENSEMBLE AMADEUS Het Plantagekoor en Vocaal Ensemble Amadeus o.l.v. Bert ’t Hart, met medewerking van Rocus van der Heuvel (piano en orgel) en Ruña ’t Hart (viool), brengen werken van o.a. Georg Friedrich Händel en Johannes Brahms. zo 17 15:15, De Engelse Kerk, € 15,- t/m € 17,CHRISTINA EDELEN & BERT HONIG - BIBLISCHE HISTORIEN Kuhnau’s Biblische Historien kunnen worden beschouwd als vroege voorbeelden van programmamuziek.Ze worden uitgevoerd door claveciniste Christina Edelen. Blokfluitist Bert Honig vertelt daarbij de teksten die Kuhnau in zijn muziek genoteerd heeft. zo 17 16:45, Cromhouthuis, € 15,TRIO YOFFI Trio Yoffi bestaande uit Rami Koch (viool), Daniela Zlatkin (cello) en Jetze Dubbelman (piano), met muziek van Beethoven, Mendelssohn en Piazzolla. zo 17 12:00, Oosterkerk, gratis EVGENY KISSIN - BEETHOVEN EN RACHMANINOFF De Russische pianist Evgeny Kissin is een van de grootste muzikale fenomenen. Zijn pianospel zit boordevol passie en ontketent iedere keer weer euforie. zo 17 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 54,- t/m € 72,MARC ALBRECHT DIRIGEERT BRUCKNERS VIERDE De alom geprezen Brucknerinterpretaties van chef-dirigent Marc Albrecht zijn een jaarlijks terugkerend hoogtepunt in de programmering van het Nederland Philharmonisch Orkest. Dit jaar een reprise van de Vierde, de ‘Romantische’, schitterende muziek die de verlegen maar o zo romantische Bruckner ten voeten uit tekent. ma 18 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 23,50 t/m € 55,GATTI EN WESTBROEK WAGNER Chef-dirigent Daniele Gatti en sopraan Eva-Maria Westbroek delen een liefde voor Wagner.

Tijdens dit concert klinken delen uit de vier opera’s die samen Richard Wagners baanbrekende cyclus Der Ring des

advertentie

LESSONS IN LOVE AND VIOLENCE – 25 juni - 5 juli

Nibelungen vormen. wo 20 t/m vr 22 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 38,50 t/m € 154,OPERA IN HET PARK - LES CONTES D’HOFFMANN Het Holland Festival presenteert zijn traditionele operavertoning in de open lucht ook dit jaar weer in het prachtige Park Frankendael. Met een zelf meegenomen picknick kan je genieten van een opera die tegelijk met de voorstelling in Nationale Opera & Ballet op een groot scherm wordt vertoond. do 21 19:00, Park Frankendael, gratis JOANNA ROTBERG Vrijdagmiddagconcert door de Poolse pianiste Joanna Rotberg. vr 22 14:30, Oosterkerk, gratis HET RUSSISCH KAMERKOOR - POESJKIN: DE DICHTER ZINGT Dit concert is helemaal gewijd aan de gedichten van de Russische dichter Aleksandr Poesjkin, op muziek gezet door diverse Russische componisten vanaf de 19e eeuw tot heden. Ook worden er liederen gezongen door Anna Azernikova en gedichten voorgedragen. za 23 22:15, Nassaukerk, € 7,- t/m € 15,ELECTRO SYMPHONIC ORCHESTRA - COLIN BENDERS Colin Benders (alias Kyteman) presenteert zijn gloednieuwe elektro-symfonische orkest, waarmee hij op zoek gaat naar een alternatieve ervaring van elektronische muziek: Ongehoorde muziek van een revolutionair synthesizer-orkest. za 23 16:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 11,HET ORKEST Het Orkest o.l.v. Jacob Slagter speelt in dit concert voor de hele advertentie

LES CONTES D’HOFFMANN – 3 juni - 2 juli

TIP 10 LEZING & DEBAT 54

juni 2018

KRANT

HOUD JE VAN DISCUSSIE EN DEBAT? DAN ZIJN DIT DE TIEN LEZINGEN DIE JE DE KOMENDE MAAND NIET MAG MISSEN.

1) FORUM ON EUROPEAN CULTURE

Tweejaarlijkse reeks programma’s die als thema hebben de kracht, impact en waarde van kunst en cultuur voor Europa. Vier dagen lang theater, film, debat, muziek en tentoonstellingen. Een uitwisseling van gedachten over Europa onder het motto: ‘Act for Democracy!’

6.

XXXXX

De Balie e.a. locaties 31 mei3 juni

2) DE ONTDEKKING VAN DE NOORD/ ZUIDLIJN

3) HEIMWEE NAAR HOLLAND

7.

4) OPERATIE INTERVIEW: ARJEN LUBACH

5) NEMO KENNISLINK LIVE: CONTROLE OVER ONS KLIMAAT

In de reeks Geheime Kennis van de KNAW, een avond over censuur.

Censuur is altijd een geliefd controlemiddel geweest van allerhande kerkelijke en wereldlijke instituties. Maar is censuur per definitie slecht? En zelfcensuur op universiteiten en in de journalistiek?

8) DIENST VOOR ONGELOVIGEN

3.

8.

Vier keer per jaar, ter gelegenheid van de wisseling van de seizoenen, organiseert Rode Hoed in samenwerking met zangeres en theatermaakster Ricky Koole een eigenzinnige dienst. De preek wordt dit jaar gehouden door cabaretière en actrice Sanne Wallis de Vries.

Rode Hoed, 20 juni, 20:00

9) WE MAKE THE CITY

4.

In Operatie Inteview wordt één gast ondervraagd door drie interviewers. Wie de interviewers zijn, blijft een verrassing voor de gast.

Het publiek weet wat de interviewers te weten willen komen. Lukt het hen om aan Lubach onthullende antwoorden te ontlokken of hem tot tranen te roeren?

De Balie, 10 juni, 16:00

Paradiso, 17 juni, 10:30

OBA Forumzaal, 19 juni, 19:00

Het lijkt erop dat Nederland heimwee heeft. Maar naar wat? Naar een tijd dat alles gewoon ‘Hollands’ was? Ondertussen voelt bijna de helft van Marokkaanse en Turkse Nederlanders zich ongemakkelijk daarbij. Moet iedereen zich thuis kunnen voelen op dezelfde plek? Een avond over thuisgevoel.

De Nieuwe Liefde, 5 juni, 20:00

In zijn Paradisolezing vertelt natuurkundige Frans Saris over hoe de mens door (culturele) memen haar eigen evolutie bepaalt. Daarmee worden we zelf verantwoordelijk voor het overleven van onze soort en het leven op aarde. En dat in een tijd dat onze technologie het van ons overneemt…

7) GEHEIME KENNIS: CENSUUR EN ZELFCENSUUR

2.

Op 22 juli gaat ie rijden: de Noord/Zuidlijn! Zijn we nu even klaar met grote infrastructurele projecten?

Waarom duurde het zo lang en werd het zo duur?

Een avondje terugkijken met o.a. Geert Dales en Bas Soetenhorst. Toneelgezelschap Toetssteen speelt enkele sleutelscènes uit dit megaproject.

De Balie, 5 juni, 20:00

6) PARADISOLEZING: DARWINS CIJFERSLOT

1.

9.

We Make The City is een festival waarin het stedelijk leven wordt gevierd. Met een serie programma’s rond stedelijke vraagstukken die spelen in de Metropoolregio Amsterdam. In wat voor stad willen wij leven over vijf, tien, vijftien jaar? Kijk voor het programma op de website van Pakhuis de Zwijger.

Pakhuis de Zwijger e.a. locaties, 20-24 juni

10) BOEKENCLUB: CATCH-22 – JOSEPH HELLER

5.

Kunnen we eigenlijk wel controle krijgen over ons klimaat? Er is een klimaatakkoord, maar dat levert nog te weinig op. Hoe krijg je dat wel voor elkaar?

Desiree Hoving in gesprek met experts over wolken maken, CO2 opslaan en wonen op het water.

NEMO, 12 juni, 20:00

Samengesteld door TXTradio, het online platform voor lezingen, interviews en debat. De meeste debatten zijn na afloop terug te luisteren op TXTradio.nl

10.

De Academische Boekenclub bespreekt maandelijks een klassieker. Deze maand is dat Catch-22 van Joseph Heller. Persis Bekkering van De Volkskrant gaat erover in gesprek met George Blaustein, docent Amerikanistiek aan de UvA. Kom gerust, je hoeft het boek niet gelezen te hebben!

De Amsterdamse Academische Club, 28 juni, 17:30

familie Fanfare La Peri van Paul Dukas, De Tovenaarsleerling van Paul Dukas en Romeo en Julia (delen van de suites 1, 2 en 3) van Prokofiev. Verteller is Ab Nieuwdorp. zo 24 14:00, Paradiso, € 19,50 HET PURCELL KAMERORKEST - PURCELL, DOWLAND E.A. Het Purcell Kamerorkest o.l.v.

Mimi Mitchell en met medewerking van Mitchell Sandler (bas) speelt werken van o.a. Purcell, Dowland, Locke en Händel. zo 24 15:15, De Engelse Kerk, € 10,- t/m € 15,DAVID KANAGA EN MAZE OIKOSPIEL II HEAT CANTATA Met Oikospiel doorbreekt Kanaga de grenzen tussen games en muziektheater. Live gameplay op een groot scherm wordt uitgebreid met muziek door het Amsterdamse ensemble Maze en sopraan Claron McFadden. zo 24 15:00, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 21,75 JESSICA CURRY – THE CHINESE ROOM Dear Esther is een van de meest vernieuwende computergames van de laatste tien jaar. Naar het podium gebracht – zowel het spel als de muziek worden live gespeeld – krijgt de videogame nieuwe, onvermoede muziektheatrale kanten. De filmische muziek van Jessica Curry heeft een groot aandeel in de dromerige en desolate sfeer. zo 24 20:30, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 26,75 VOCAAL ENSEMBLE TIEN IN FARAWAY MEADOWS Vocaal Ensemble Tien presenteert een inspirerend programma met koormuziek uit Letland. Prachtige muziek van componisten als Janis Ivanovs en Helmer Pavasars. zo 24 15:15, De Waalse Kerk, € 8,50 t/m € 17,50 BOSTON PHILHARMONIC YOUTH ORCHESTRA MAHLERS NEGENDE Onder leiding van oprichter en inspirator Benjamin Zander speelt het Boston Philharmonic Youth Orchestra de indrukwekkende Negende symfonie van Mahler. di 26 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 28,- t/m € 35,KCM JUBILATE SAILING HOME Het Katwijks Christelijk Mannenkoor Jubilate is met bijna tweehonderd zangers het grootste mannenkoor van Nederland.

Samen met een van de sterren van The Voice of Holland, Sanne Mallant, brengt het een ode aan ‘De Zee’. do 28 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 25,50 GEORGE BENJAMIN EN MARTIN CRIMP Het is een van de meest besproken en succesvolle opera’s die deze eeuw gecomponeerd werden. Met Written on Skin (2012) creëerden componist George Benjamin en librettist Martin Crimp een modern meester-werk: duister, vol spanning en jaloezie en met een gewelddadige ontknoping. do 28 20:30, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 46,75 KAMERKOOR OKTOICH Onder leiding van Aliona Ovsiannikova zingt Kamerkoor Oktoich gezangen uit de Russisch-

Orthodoxe traditie. Het koor behoort in Nederland tot de top van de amateurkoren en wordt geprezen om de vloeiende lijnen, de prachtige expressie en de warme a capella koorklank. vr 29 20:15, Uilenburger Sjoel, € 12,50 LAURA MVULA & GRETCHEN PARLATO - GERSHWIN Troy Miller werkt voor The Gershwin Project samen met de Britse vocaliste Laura Mvula en haar Amerikaanse collega Gretchen Parlato. De eerste staat bekend om haar intense en gevoelige vertolkingen. De tweede mag onder meer Herbie Hancock en Wayne Shorter tot haar fans rekenen.

Mvula en Parlato zingen klassiekers als I Got Rhythm en Embraceable You naast eigen werk. za 30 20:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 26,-

DANS COMPAGNIE PAR TERRE DANSE DES GUERRIERS DE LA VILLE Voor choreograaf Anne Nguyen is urban dance ‘een hedendaagse krijgskunst, gemaakt om de vijandige stedelijke omgeving te trotseren.’ De verschillende interactieve installaties verleiden het publiek om in beweging te komen, te improviseren en zich voor even een volleerd breakdancer te voelen. za 9, zo 10 12:00, Stadsschouwburg Amsterdam, gratis HET NATIONALE BALLET TRISTAN + ISOLDE Een verhaal van liefde, heilig maar verboden, genezend maar destructief, vervullend maar frustrerend, tiranniek maar wel goedgunstig, een liefde die nooit zou sterven.

Choreograaf David Dawson blaast met zijn abstracte vertelling en elegante dansstijl het tijdloze liefdesverhaal van Tristan en Isolde, één van de grote klassieke liefdestragedies, nieuw leven in. wo 13 t/m di 26 diverse aanvangstijden, Nationale Opera & Ballet, vanaf € 18,JUMP DANSDAG 2018 Jump, de fanclub van Het Nationale Ballet, organiseert jaarlijks een Dansdag voor alle fans. Dit is een dag boordevol leuke balletactiviteiten. De Dansdag van 2018 staat in het thema van Cinderella: een prachtig sprookjesballet gemaakt door choreograaf Christopher Wheeldon. za 16 vanaf 09:30, Nationale Opera & Ballet, vanaf € 4,TANZTHEATER WUPPERTAL NEUES STÜCK Voor de eerste nieuwe, avondvullende voorstelling van Tanztheater Wuppertal sinds de dood van Pina Bausch, is de Griekse kunstenaar Dimitris Papaioannou aangetrokken. In zijn bewegingskunst maakt hij gebruik van het menselijk lichaam in al zijn veelzijdigheid. wo 20 t/m vr 22 20:30, Stadsschouwburg Amsterdam, diverse prijzen GISÈLE VIENNE - CROWD Tijd en ruimte lopen door elkaar in deze choreografie die verwijst naar een rave uit de vroege jaren negentig en waarin choreografe en regisseur Gisèle Vienne speelt met manipulatie van tijd en waar-

juni 2018

THE DIARY OF JAKE’S DANCE FACTORY ‘LE FREAK C’EST CHIQUE’ PART 1 In deze liveshow krijgen kinderen de kans om hun artistieke talenten te presenteren. Op het podium staan kinderen die dansen bij Jake’s Dance Factory en bij andere dansgroepen en – scholen uit heel Nederland. za 30 13:30, Paradiso, € 13,-

CABARET STAND-UP COMEDY SHOW (NL) De top van de Nederlandse comedians. elke vr, za 20:30, Comedy Café, € 15,- t/m € 17,50 IMPROV COMEDY SHOWS Boom Chicago zet grappige, slimme comedy shows (EN) neer in haar theater aan de Rozengracht. elke wo t/m vr 20:30, za 20:00, zo 19:00, Boom Chicago € 10,- t/m € 24,95 COMEDYTRAIN Comedytrain is een verrassings­ pakket: je weet nooit van tevoren wie er precies komen spelen, behalve dan dat het een exquise selectie uit het Comedytrain collectief betreft. elke wo, do, vrij & za 20:30, Toomler, € 11,50 t/m € 18,50 ANNE NEUTEBOOM KIJK HAAR GAAN Iedereen die al kennis maakte met Anne, ‘Neut’, weet wie ze is: Die millennial met die bijbaan in die supermarkt. Nou, daar werkt ze niet meer! Vanaf nu kan het echte leven beginnen. Nu gaat het serieus leuk worden! Het is tijd voor een beetje ‘joie de fucking vivre’! vr 1, za 2 20:30, Theater Bellevue, € 11,- t/m € 16,50 WIM HELSEN - ER WORDT NAAR U GELUISTERD (REPRISE) Geruststellende woorden van een groot man. De sympathieke Belg tovert met taal, vertelt zijn verhalen en legt zijn oor te luisteren. di 5 t/m za 9 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 26,STEPHEN LYNCH THE MY OLD HEART TOUR De Amerikaanse comedian en singer-songwriter beschrijft zichzelf als een muzikant gevangen in het lichaam van een comedian. Zijn optredens zijn een hilarische mix van muziek en comedy. Hij begeleidt zichzelf op gitaar en zingt de meest bizarre teksten verpakt in een popdeuntje wat zorgt voor verrassende wendingen. wo 6 20:15, De Meervaart, € 35,TJ MILLER Todd Joseph Miller is een comedian en acteur bekend van zijn rol als Erlich Bachman in Silicon Valley. Afgelopen jaar bracht hij zijn eigen comedy special Meticulously Ridiculous uit op HBO. Verwacht improvisatie, sketch en stand-up comedy! do 7 20:15, De Meervaart, € 29,50

Top 3 Cabaret

BURGA GEDIK & KEES VAN AMSTEL Bugra Gedik is een stadsjongen die zijn mond niet kan houden.

In 2014 vond hij zijn heil in de stand-up en sindsdien spuwt hij zijn trant comedy: rauw en introspectief met een filosofisch randje. ‘De man die ik niet wilde worden’ is de nieuwe show van Kees van Amstel. Met verhalen en grappen. Veel grappen. za 30 20:30, Vondelpark Openluchttheater, gratis

KATT WILLIAMS - 11:11 WORLD TOUR De Amerikaanse stand-upcomedian, rapper, acteur en zanger Katt Williams is in eigen land voornamelijk bekend door zijn pimp-persiflage Money Mike. Hij wordt in één adem genoemd met de komiek Richard Pryor. Als een van Amerika’s vooraanstaande black comedy-veteranen staat Williams garant voor een spraakmakende show over racisme, seks, politiek, beroemdheden en de Afro-American gemeenschap.

AFAS Live, 4 juni

ALEX PLOEG Soms moet je jezelf een ultimatum stellen. Bepalen wie je bent. Sterk zijn. Volwassen worden. Ergens voor staan.

Alex weigert dit al jaren.

Want kom op, hoe doe je dat als je een vat vol tegenstrijdigheden bent? De voorstelling Ultimatum is een coming of age-verhaal, après la lettre. Onlangs werd Alex Ploeg in De Volkskrant uitgeroepen tot Comedy Talent van 2018.

Theater Bellevue 8 en 9 juni MAARTJE & KINE - VIBRATO! Men neme een Noorse ingenieur en een Nederlandse muzikant, mix ze vervolgens met Balkan, klassiek, folk en tango en je hebt Maartje & Kine. Twee positief geladen elektrische deeltjes die in een muzikale tsunami met één been in de actualiteit en met het andere in de klassieken staan. zo 10 20:15, De Kleine Komedie, € 9,25 YENTL EN DE BOER - MAGIE Je wilt iets meemaken. Iets dat je even boven het alledaagse uittilt, iets magisch. Magie, daar gaan Yentl Schieman en Christine de Boer het over hebben in nieuwe liedjes, gecombineerd met bizarre verhalen en absurde personages. do 14 t/m za 16 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 24,CARIBBEAN COMBO ZE ZIJN TERUG! Na vijf jaar keert Caribbean Combo terug met een gloednieuwe show: Een exclusieve mix van standup comedy, theater, muziek en dans. Jandino Asporaat, Roué Verveer, Murth Mossel en Howard Komproe hebben elkaar veel te vertellen en willen dat met iedereen delen.

FESTIVALS RED LIGHT JAZZ FESTIVAL Jazz Festival in en rondom het wallengebied met o.a. Tom Browne, Spargo, DJ Maestro, Joey Blu & Bluezbone, Wouter Hamel en Gare du Nord. vr 1, za 2, zo 3 diverse aanvangstijden en locaties, diverse prijzen SOCCERROCKER FESTIVAL ’s Middags een voetbaltoernooi en ’s avonds een muziekfestival.

Met in de derde helft twee buitenpodia met o.a. optredens van Tusky, Komodo, The Mauskovic Dance Band, Fungo Bat, The Hazzah, Los Paja Brava, en een uitgebreide food & beer-lineup. za 2 12:00 Sportpark Drieburg, gratis voor 17:00 daarna € 12,50

FOTO DIERDERICK BULSTRA

neming. Naast individuele verhalen tonen de dansers als groep hoe een samenleving geweld kan stimuleren en omzetten in een uiteindelijk positieve ervaring. wo 27, do 28 20:00, Stadsschouwburg Amsterdam, diverse prijzen

RONALD SNIJDERS EN PIETER JOUKE De liveshow De Staat van Verwarring staat in het teken van Vaderdag. Met vragen als: hoeveel vaders hebben er last van? Wat betekent Vaderdag voor moeders en wat zijn de gevolgen voor Denemarken? Twee absurdisten op één podium. Dat is vragen om moeilijkheden.

Met twee gasten, ontregelende filmpjes, een spek-enbonenquiz, neologismen en wat dies meer zij.

De Kleine Komedie, 17 juni vr 22, za 23 18:30, AFAS Live, € 35,75 t/m € 41,25 INTERNATIONAL COMEDY FESTIVAL Zijn er verschillen tussen het gevoel voor humor binnen Europa? Comedian, cabaretier en theatermaker Jan Jaap van der Wal stelt een programma samen met zes Europese comedians rond het thema De Grap. Naast Engelstalige optredens is er een randprogramma dat op speelse wijze het wezen van de humor onderzoekt. za 23 t/m ma 25 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 23,25 GLODI LUGUNGU & MARTIJN KONING In een persoonlijk verhaal over afkomst, opvoeding, volwassen worden en familie vertelt Glodi over zijn leven met een flinke dosis zelfspot en zijn moeder als stralend middelpunt. Martijn is De Koning van de dieren in zijn nieuwe theatershow. Honden, katten, olifanten, haaien, parkieten, naakte molratten en natuurlijk mensen. Alle dieren komen langs! za 23 20:30, Vondelpark Openluchttheater, gratis

THE FLYING DUTCH AMSTERDAM Dit jaar viert Nederland op 2 juni de allereerste nationale Dag van de Nederlandse Dance. #DVDND is het uitgelezen moment om ons grootste exportproduct te eren en om te dansen op de oudste, de grootste en de nieuwste dance hits van eigen bodem. Met Afrojack, Armin van Buuren, Don Diablo, Fedde Le Grand, Sunnery James & Ryan Marciano, Tiësto en meer! za 2 12:00 in The Flying Dutch Park, € 59,95 VONDELFESTIVAL Tijdens het Vondelfestival lopen bezoekers een geheime route in het Vondelpark langs drie verschillende locaties. Per locatie treden er artiesten in verschillende disciplines op, van cabaret en muziektheater tot funky hammond grooves. za 2 20:00, Vondelpark, € 25,AMSTERDAM OPEN AIR In samenwerking met MTV, Club Air en andere grote namen geeft dit festival een goed beeld van het Amsterdamse nachtleven. Met podia van onder andere Apenkooi, STRAF_WERK,

55

GirlsLoveDJs, WEITER én optredens van o.a. Ronnie Flex & Deuxperience, Kris Kross Amsterdam, Dave Clarke en De Sluwe Vos. Voor liefhebbers van house, techno, disco, hiphop, electro en meer. za 2, zo 3 11:00 - 23:00 Gaasperpark, Amsterdam Open Air, € 54,75 AMSTERDAM BODYPAINT ART EVENT Het evenement brengt zo’n 100 bodypainters en modellen samen: vrijgevochten mensen die hun lichaam laten beschilderen en dat tonen aan een publiek. Daaraan zal een competitie en prijsuitreiking worden gekoppeld, waarin een jury, maar ook het publiek, beoordeeld welk levend canvas als mooiste wordt ervaren. zo 3 12:00, NDSM-werf, gratis MEDIABITES MediaBites Amsterdam is een driedaags festival voor mediamakers – startende creators, professionals én studenten – kortom mediamakers van nu en de toekomst. Tijdens deze editie draait het om de veranderingen in de mediawereld, onder andere over hoe vloggers zich ontwikkelen tot succesvolle influencers met soms wel zes formats om hun ‘fans’ te bereiken. wo 6, do 7, vr 8 12:00 - 18:00, VondelCS, gratis (bestellen) AMSTERDAM SEVENS RUGBY De Amsterdam Sevens, het grote internationale rugbytoernooi wordt ook dit jaar weer gehouden op sportpark de Eendracht.

Bij de mannen doen 60 topteams mee, bij de vrouwen 20 topteams en bij de veteranen 16 topteams. vr 8 t/m zo 10 diverse tijden, diverse prijzen DOEK FESTIVAL dOeK is een Amsterdams collectief van jazzmuzikanten met een voorliefde voor improvisatie. Met workshops en optredens van o.a.

Kaja Draksler, Jasper Stadhouders en Michael Moore. do 14 t/m za 17 diverse aanvangstijden en locaties, diverse prijzen SMKBLVRD 2018 Aan de mooiste oever van de Sloterplas recht tegenover Theater de Meervaart vindt hét culinaire feest van Nieuw West plaats waar genieten, ontmoeten en beleven van de Amsterdamse diversiteit centraal staat. De line up, culinair en cultureel, is weer vernieuwd en verrijkt, met dit jaar allerlei wereldse gerechten, een lokale creatieve markt én een uitgebreid muzikaal programma. za 16 13:00 - 21:00, zo 17 13:00 - 20:00, gratis

advertentie

Een voordelig avondje /uit Elke dag de beste culturele aanbiedingen

lastminuteticketshop.nl

UIT advertentie UK dec jan 74x50.indd 4

14-05-18 13:37

v

AMSTERDAM ART 56

juni 2018

KRANT

galerieselectie

ITS FESTIVAL ITS Festival 2018 is zes dagen lang een bruisende ontmoetingsplek voor theaterstudenten, professionals én voor het theaterpubliek, dat kennis maakt met nieuwe ontwikkelingen en de nieuwste generatie theatermakers. di 19 t/m zo 24 diverse aanvangstijden en locaties, diverse prijzen

GERHARD HOFLAND Bilderdijkstraat 165 C PORZELLAN UND VULKAN - JENS EINHORN 26 MEI TOT EN MET 30 JUNI

GALERIE VAN GELDER Planciusstraat 9 A PROSPECTS – STEEL STILLMAN 2 JUNI TOT EN MET 8 JULI

Gerhard Hofland presenteert de eerste solotentoonstelling van de uit Duitsland afkomstige Jens Einhorn. Voor deze show heeft de kunstenaar zich laten inspireren door de stedelijke periferie, de transformatie van oostBerlijn, grunge en popcultuur.

Samen met zijn voorkeur voor onorthodoxe materialen zoals dakbedekking levert dit krachtige schilderijen op.

Steel Stillman staat erom bekend dat hij zijn foto’s en muurschilderingen op een geheimzinnige manier deels afdekt. Zo zijn op een 17 meter lange muurschildering slechts de contouren van een plat gemaakt interieur te zien. Een raadselachtig dubbelportret is als enig meubelstuk in het interieur geplaatst.

ROEF FESTIVAL Het Rooftop festival brengt je naar ongekende hoogtes. Ontdek het intieme en inspirerende festival op de mooiste daken van Amsterdam: o.a. HvA Benno Premselahuis, KIT, Spaces Vijzelstraat, W Amsterdam, NEMO, A’DAM Lookout en A Lab. vr 22 17:00 - 23:00, Diverse Locaties, vanaf € 13,75 NOMADS FESTIVAL Join the tribe! Van heerlijke zomerse housebeats tot Kris Kross hitjes, voor iedereen wat wils.

Sportpark Riekerhaven wordt omgetoverd tot een feestjes paradijs met o.a. Ferro, Detroit Swindle, Jamie 3:26, Philou Louzolo, Kamma & Masalo en Nick V. za 30 12:00, Sportpark Riekerhaven, € 29,-

DIVERSEN

TORCH Lauriergracht 94 MY NAME IS SANDER DEKKER – SANDER DEKKER 2 TOT EN MET 30 JUNI

CORRIDOR PROJECT SPACE Veemkade 574 FUTURE OF TRAVELING – GROUP EXHIBITION 15 JUNI TOT 14 JULI

Naast een reeks portretten uit Dekker’s doorlopende serie ‘The Project’ is er een installatie te zien gemaakt van duizenden kleine zwart/wit foto’s. Als talloze unieke tegeltjes naast en boven elkaar op muren geplakt, bedekken ze de totale oppervlakte rond de toeschouwer.

Niet het kunstwerk maar het vervoeren van kunst staat centraal in de tentoonstelling bij Corridor Project Space, gevestigd in een pakhuis. In de installatie wordt er gewerkt met de kratten en verpakkingen van kunst. Het project is een samenwerking met kunstenaars, huurders van Pakhuis Wilhelmina en NOKS project space uit Istanbul.

JULIETTE JONGMA Gerard Doustraat 128 A I HUNT AMONG STONES CEEL MOGAMI DE HAAS 2 JUNI TOT EN MET 7 JULI Ceel Mogami de Haas (1982) is een resident aan de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam. Dit is zijn eerste solotentoonstelling bij de galerie.

Zijn werk bevat een nieuwe serie panelen gemaakt van materialen als het synthetische corian en jesmoniet, een composiethars.

De Haas verwerkt verschillende aan de Amerikaanse literatuur ontleende figuren en beeldelementen in zijn werk.

LOOIERSGRACHT 60 Looiersgracht 60 FESTIVAL OF CHOICES, SANDBERG INSTITUTE FINE ARTS DEPARTMENT GRADUATION SHOW 13 TOT EN MET 17 JUNI Jaarlijks biedt Looiersgracht 60 podium aan een afdeling van het Sandberg Instituut. Dit jaar is de tentoonstelling ‘Festival of Choices’ van de MA Fine Arts te bezichtigen. Negen getalenteerde Master studenten hebben twee jaar lang hun praktijk ontwikkeld onder leiding van gerespecteerde kunstenaars, vormgevers en curatoren. Nu tonen ze hun eindprojecten.

Samenstelling Amsterdam Art. Voor een compleet overzicht van tentoonstellingen, evenementen en wekelijkse tips zie amsterdamart.com

DE VAKIDIOTEN Een succesvolle tailleur, weervrouw, cabaretier en Olympisch schaatskampioen: Alle vier zijn ze bekend geworden door hun vak en worden nu in het theater samengebracht om u mee te nemen in hun bijzondere werelden.

Met Amara Onwuka, Jochem Uytdehaage, Rick Moorman en Kees van Amstel. za 2 20:30, De Meervaart, € 15,URBAN PHOTO RACE De UPR is een fotomarathon en de ultieme uitdaging voor elke stadsfotograaf. Gedurende de dag worden deelnemers uitgedaagd om fotoseries (3 foto’s per thema) te maken binnen een gegeven tijdslimiet. Deze thema’s worden bekendgemaakt op geplande en verschillende locaties. za 16 10:00 Tolhuistuin, € 22,04 CYCLE TOUR AMSTERDAM Pittoreske dorpjes, molens, natuurgebieden en een tussensprint bij de twee langste afstanden. Startend vanaf de Johan Cruijff Arena ontdek je Amsterdam en omstreken op de fiets.

De routes gaan over afstanden van 50, 80, 110 en 145 km. Het officiële goede doel van de Cycle Tour Amsterdam is Stichting Spieren voor Spieren. zo 10 09:00 GAASPERPLASRUN De 24e editie van hét hardloopevenement van Amsterdam Zuidoost met diverse afstanden.

Van de 1 kilometer kinderloop tot de speciale editie: de 13.65 km tunnelloop. zo 10 09:30, diverse prijzen NEW MOVES 2018 Voor liefhebbers van nieuw en experimenteel werk! Ontdek de choreografen van de toekomst.

In deze workshop kunnen dansers hun creatieve talenten in eigen choreografieën ontplooien. za 23 12:00, zo 24 18:00, Nationale Opera & Ballet, € 22,-

MUSEA ALLARD PIERSON MUSEUM Archeologisch museum van de Universiteit van Amsterdam.

1914-18 Wereld in kleur Kleurenfotografie voor de eerste wereldoorlog.

Oude Turfmarkt 127, tel. 525 25 56 www.allardpiersonmuseum.nl

AMSTERDAM MUSEUM De geschiedenis van Amsterdam vanaf de middeleeuwen.

50 jaar PARADISO t/m 19 augustus Kalverstraat 92, tel. 523 18 22 www.amsterdammuseum.nl

AMSTERDAM PIPE MUSEUM Overzicht van de rookcultuur.

Prinsengracht 488, tel. 421 17 79 www.pipemuseum.nl

AMSTERDAMSE SCHOOL MUSEUM HET SCHIP Amsterdamse School museum over kunst, architectuur en huisvesting.

Publieke werken en de Amsterdamse School 1915-1935 tot 1 september Expositie John Rädecker tot 1 september Oostzaanstraat 45, tel. 686 85 95 www.hetschip.nl

BEZOEKERSCENTRUM AMSTERDAMSE BOS Bezoekerscentrum van het grootste stadsbos van Nederland.

Bosbaanweg 5, tel. 545 61 00 www.amsterdamsebos.nl

ANNE FRANK HUIS De onderduikplaats waar Anne Frank haar dagboek schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Prinsengracht 267, tel. 556 71 05 www.annefrank.org

DE APPEL ARTS CENTRE Kunstencentrum. exposities op locatie, tel. 625 56 51 www.deappel.nl

ARCAM Architectuurcentrum Amsterdam.

Maand van de Architectuur Amsterdam: drie zondagen in juni Het thema is de Noord/Zuidlijn.

Modellenbureau ARCAM brengt je de mooiste maquettes van Amsterdamse gebouwen. t/m 2 september Prins Hendrikkade 600, tel. 620 48 78 www.arcam.nl

ARTIS De oudste dierentuin van Nederland met olifanten, pinguïns, giraffen, zeeleeuwen, apen, kamelen, duizenden vlinders in het Vlinder- paviljoen, een aquarium en nog veel meer. art = ARTIS Verschillende werken van jonge creatievelingen van het kunstenaarscollectief MOAM. t/m 26 augustus Plantage Kerklaan 38, tel. 0900278 47 96, www.artis.nl

APPIE BAANTJER MUSEUM In de kelder van café Heffer, vlakbij de plek waar Baantjer jarenlang werkte als rechercheur.

Oudebrugsteeg 7, tel. 428 44 88 www.heffer.nl

DE BAZEL De paradijsvloek van Johan Polak Deze tentoonstelling laat de vele kanten zien van de geboren en getogen Amsterdammer Johan Polak (1928-1992). Een buitengewone inwoner van de stad.

Johan Polak was uitgever, mecenas, boekhandelaar, bibliofiel en classicus. Daarnaast heeft hij als

bekende Nederlander en bestuurslid van het COC een belangrijke bijdrage geleverd aan de homo-emancipatie. tot 7 oktober Vijzelstraat 32, tel. 723 0560 www.debazelamsterdam.nl

BIJBELS MUSEUM Ontmoetingsplaats voor bijbel, kunst en cultuur in een monument.

In het Cromhouthuis.

Zondvloed Nu Over de hele wereld komen verhalen voor een alles vernietigende watermassa: de zondvloed. Met de tentoonstelling Zondvloed Nu laten negen fotografen zich inspireren door dit oeroude en universele verhaal. Welke betekenis heeft het verhaal van de zondvloed anno nu? t/m 17 juni Herengracht 366, tel. 624 24 36 www.bijbelsmuseum.nl

BIJZONDERE COLLECTIES UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM Cultureel erfgoed tentoonstellingen in historische panden.

Oude Turfmarkt 129, tel. 525 73 00 www.bijzonderecollecties.uva.nl

COBRA MUSEUM De Cobra Museumcollectiepresentatie t/m 30 december Sandbergplein 1, Amstelveen, tel. 547 50 50 www.cobra-museum.nl

CROMHOUTHUIS Stadspaleis uit de Gouden Eeuw.

WILD Tekeningen naar het leven. t/m 26 augustus Herengracht 366, tel. 624 24 36 www.cromhouthuis.nl

DIAMANTMUSEUM Een reisverhaal. Een reis die 200 km onder de aardkorst begint en eindigt in de ring aan uw vinger.

Paulus Potterstraat 8, tel. 30 55 300 www.diamantmuseumamsterdam.nl

VAN EESTERENMUSEUM Museum over de stedenbouwkundige Van Eesteren en de Westelijke Tuinsteden.

Noordzijde 31, tel: 447 1857 www.vaneesterenmuseum.nl

EYE FILMMUSEUM Dagelijks voorstellingen.

Informatie- en documentatiecentrum.

Alex van Warmerdam L’histoire kaputt Een expositie met nieuwe films, installaties en objecten. t/m 2 september IJpromenade 1, tel. 589 14 00 www.eyefilm.nl

FOAM AMSTERDAM Centrum voor fotografie, ontmoetingsplek voor fotografen en discussieplatform.

Gold and Silver Een hedendaagse kijk op de goudkoorts die de Verenigde Staten halverwege de negentiende eeuw in haar greep hield. t/m 10 juni Constant Dullaart Follower Profiles t/m 10 juni Daniëlle Van Ark - Artist’s Proof t/m 10 juni Foam Talent - Londen t/m 10 juni Seydou Keïta - Bamako Portraits t/m 20 juni Tereza Zelenkova - A Snake That Disappeared Through a Hole in the Wall t/m 24 juni Keizersgracht 609, tel. 551 65 00 www.foam.org

57

juni 2018

Top 3 Expo

door Hella Niemeijer

HET GRACHTENHUIS 17e-eeuws grachtenpand met de geschiedenis van de grachtengordel én de kunst van de Gouden Eeuw.

Herengracht 386, tel. 421 16 56 www.hetgrachtenhuis.nl

HERMITAGE AMSTERDAM Wisseltentoonstellingen afkomstig uit de collectie van het beroemde museum in Sint-Petersburg.

Classic Beauties Kunstenaars, Italië en de schoon­heidsidealen van de 18de eeuw. vanaf 16 juni Amstel 51, tel. 530 87 55, www.hermitage.nl

GIORGIO ANDREOTTA CALÒ - ANASTASIS De Italiaanse Giorgio Andreotta Calò (1979) behoort tot een generatie kunstenaars die zich inspant om vanuit een analyse van het verleden het politieke en maatschappelijke heden te verklaren. Met rood licht brengt Calò de rooms-katholieke beeldtaal terug in het gebouw aan het Oudekerksplein en reflecteert hij op de Beeldenstorm van 1566 en de ommekeer in religieus denken. Als een flashback naar de rooms-katholieke tijd van vóór de Alteratie.

Oude Kerk t/m 23 september

HOLLANDSCHE SCHOUWBURG Ooit een theater, nu een monument met een tentoonstelling, ter nagedachtenis aan de duizenden joden die in de WOII vanuit dit gebouw werden gedeporteerd naar de concentratiekampen.

Plantage Middenlaan 24, tel.

531 03 40, hollandscheschouwburg.nl

HORTUS BOTANICUS In 1967 opgezet ten behoeve van onderwijs en onderzoek.

Van der Boechorststraat 8, tel. 598 93 90, www.vu.nl

HUIS MARSEILLE Eigentijdse en historische fotografie in 17e-eeuws pand.

Een prachtig moment - Japanse fotografie van Naoya Hatakeyama, Syoin Kajii, Rinko Kawauchi, Toshiko Okanoue, Yuki Onodera, Chino Otsuka en Nao Tsuda. vanaf 9 juni Amsterdam Stuff - Archeologische vondsten Noord-Zuidlijn. vanaf 9 juni Chikako Watanabe - The Third House Owner vanaf 9 juni Keizersgracht 401, tel. 531 89 89 www.huismarseille.nl

INTERNATIONAAL INSTITUUT VOOR SOCIALE GESCHIEDENIS Een van de grootste documentatieen onderzoekscentra ter wereld op het terrein van sociale geschiedenis en geschiedenis van de arbeidersbeweging.

Cruquiusweg 31, tel. 668 58 66 www.iisg.nl

JAN VAN DER TOGT MUSEUM Bernardine de Neeve - Prijs 2018 t/m 3 juni Dorpsstraat 50, Amstelveen, tel. 641 57 54 www.jvdtogt.nl

JOODS HISTORISCH MUSEUM Objecten en kunstvoorwerpen die een relatie hebben met religie, cultuur en geschiedenis van de joden in Amsterdam.

Maria Austria. Leven voor de fotografie

Boeken van en over Multatuli. Zijn bureau, bibliotheek en sterfbed.

Korsjespoortsteeg 20, tel. 638 19 38 www.multatuli-museum.nl

MUSEUMHAVEN Restauratie, behoud, onderhoud van historische binnenvaartschepen.

Oosterdok 12 www.museumhavenamsterdam.nl

MUSEUMTRAMLIJN Tramdienst met historisch materieel. Rit van ong. 7 km en ong. 30 min. van Haarlemmermeerstation naar Bovenkerk. Elke zo t/m oktober.

Amstelveenseweg 264 www.museumtramlijn.org

NATIONAAL HOLOCAUST MUSEUM Plek waar menselijke moed en onbaatzuchtigheid tot uiting kwamen.

Kunst om niet te vergeten.

Naoorlogs werk uit eigen collectie. t/m 2 september Plantage Middenlaan 27, tel. 531 03 10, www.jhm.nl

NEMO SCIENCE MUSEUM

DE HORTUS Een van de oudste (1682) botanische tuinen.

Op Tafel: Een tentoonstelling over voedsel. t/m 31 augustus Plantage Middenlaan 2 A, tel. 625 90 21, www.dehortus.nl

Akersluis 10, tel. 669 04 12 www.molenvansloten.nl

MULTATULI MUSEUM

FOTO MAARTEN NAUW

VAN GOGH MUSEUM De grootste collectie werken van Vincent van Gogh ter wereld.

Van Gogh & Japan De tentoonstelling toont de grote bewondering van Vincent van Gogh voor de Japanse prentkunst. t/m 24 juni Paulus Potterstraat 7, tel. 570 52 00 www.vangoghmuseum.nl

­

SEYDOU KEÏTA In de jaren vijftig en zestig poseerde een bonte verzameling inwoners van de Malinese hoofdstad Bamako voor de lens van Seydou Keïta (19212001, Mali). Men kwam naar Keïta’s studio om zich zo mooi mogelijk te laten portretteren. Zijn oeuvre toont een tijdsbeeld van Bamako’s transitie van een kosmopolitische stad in de voormalige Franse kolonie naar de trotse hoofdstad van een onafhankelijk Mali.

FOAM, t/m 20 juni t/m 2 september Joden en het huis van Oranje 400 bewogen jaren. t/m 30 september Nieuwe Amstelstraat 1, tel. 531 03 10 www.jhm.nl

KATTENKABINET Expositie van kunstwerken met als onderwerp ‘de kat’.

Herengracht 497, tel. 626 53 78 www.kattenkabinet.nl

KLEDERDRACHTMUSEUM Streekkostuums. Voor iedereen met interesse in folklore.

Herengracht 427, tel. 845 23 99 www.hetklederdrachtmuseum.nl

MUSEUM WERF ‘T KROMHOUT Het museum toont historie van Nederlands Industrieel Erfgoed.

Hoogte Kadijk 147, tel. 627 67 77 www.kromhoutmuseum.nl

MUSEUM VAN LOON Grachtenhuis uit de 17e eeuw met familieportretten, stijlkamers en Franse tuin.

Pastels Het pastelportret in Nederland t/m 4 juni Open Tuinen Dagen Tuinontwerpen: van tekentafel tot tuin.

AFROFUTURISM Vier hedendaagse kunstenaars – Kadara Enyeasi, Osborne Macharia, Bob Müchiri Njenga en Samuel Fosso – nemen je mee naar hun gedroomde toekomst. Voor hen geldt dat hun verbeeldings­kracht gevoed wordt door onvrede over de werkelijk­heid van vandaag de dag. Afrofuturism biedt hen de mogelijkheid om de actualiteit te omzeilen en een alternatief toekomstbeeld te tonen.

Tropenmuseum t/m 26 augustus 15 t/m 17 juni Keizersgracht 672, tel. 624 52 55 www.museumvanloon.nl

MADAME TUSSAUDS Museum met wassenbeelden.

Dam 20, tel. 522 10 10 www.madametussauds.nl

MAX EUWE CENTRUM Permanente tentoonstelling over de schaakgeschiedenis; mogelijkheid om te schaken (computer); schaakbibliotheek.

Max Euweplein 30 A-1, tel. 625 70 17 www.maxeuwe.nl

MICROPIA Ontdek het onzichtbare leven.

Artisplein, Plantage Kerklaan 38-40, tel. 0900-278 47 96, www.micropia.nl

MOCO

Centrum vol wetenschap en technologie.

Leven in het heelal In de nieuwe tentoonstelling Leven in het heelal ga je mee op ontdekkingsreis naar de verste uithoeken van het heelal.

Oosterdok 2, tel. 531 32 33 www.nemosciencemuseum.nl

DE NIEUWE KERK De op een na oudste kerk van Amsterdam (1414) met 16e- en 17e-eeuws orgel.

World Press Photo 18 De wereldpremiere van de lange wereldtour van de expositie van de internationale persfotowedstrijd. t/m 22 juli Dam 1, tel. 638 69 09 www.nieuwekerk.nl

MUSEUM AMSTERDAM NOORD Over de geschiedenis van Noord.

Noord Spoort, het spoor terug in Noord. tot 1 oktober Zamenhofstraat 28 A www.museumamsterdamnoord.nl

MUSEUM ONS’ LIEVE HEER OP SOLDER Amsterdams koopmanshuis met 17e-eeuwse schuilkerk.

Tentoonstelling 130 jaar Museum Ons’ Lieve Heer op Solder O.Z. Voorburgwal 38-40, tel. 624 66 04, www.opsolder.nl

OUDE KERK Hedendaagse kunst en cultuur in het oudste gebouw van de stad.

Onder de grafzerken bevindt zich het graf van Saskia van Uylenburgh, de eerste echtgenote van Rembrandt.

Giorgio Andreotta Calò - Anastasis t/m 23 september Oudekerksplein 23, tel. 625 82 84 www.oudekerk.nl

KONINKLIJK PALEIS

Museum voor moderne kunst.

Honthorststraat 20, tel. 370 19 97 www.mocomuseum.com Icy & Sot A Moment Of Clarity. tot eind oktober

Van stadhuis in de gouden eeuw tot stadspaleis van Lodewijk Napoleon en het Koninklijk Paleis op de Dam. Dam, tel. 522 61 61 www.paleisamsterdam.nl

MOLEN VAN SLOTEN

PERSMUSEUM

Poldermolen met Kuiperijmuseum, ‘Rembrandt op Zolder’ een audiovisuele presentatie, maquette ‘Amsterdam en het water’; activiteiten voor kinderen.

www.persmuseum.nl Gesloten ivm verhuizing

PIANOLA MUSEUM Collectie pianola’s, elektrisch

aangedreven reproductievleugels en 20.000 muziekrollen.

Westerstraat 106, tel. 627 96 24 www.pianola.nl

MUSEUM HET REMBRANDTHUIS Het huis van Rembrandt met een collectie prenten en schilderijen.

Tentoonstelling: Rembrandt observeert mensen. t/m 2 september Jodenbreestraat 4, tel. 520 04 00 www.rembrandthuis.nl

RIJKSMUSEUM Overzicht van de Nederlandse kunst en geschiedenis. Dagelijks rond­leidingen, workshops of cursussen e.d.

‘High Society’: vier eeuwen glamour door de grote meesters van de kunstgeschiedenis onder wie Cranach, Veronese, Velázquez, Reynolds, Gainsborough, Sargent, Munch en Manet. t/m 3 juni Ed van der Elsken door de ogen van Jan de Bont. t/m 3 juni Chillida in de Rijksmuseumtuinen: Tien metershoge sculpturen van de Spaans-Baskische kunstenaar Eduardo Chillida (1924-2002). vanaf 22 juni Museumstraat 1, tel. 0900-07 45 www.rijksmuseum.nl

HET SCHEEPVAARTMUSEUM Het museum laat zien hoe de zee de Nederlandse cultuur heeft bepaald. Ontdek 500 jaar maritieme geschiedenis. Van Gouden Eeuw, het leven aan boord tot virtuele zeereis en de replica van het VOC-schip ‘Amsterdam’.

‘Gamechangers | maritieme innovaties’ De tentoonstelling voert je mee langs meer dan 25 van de mooiste, spannendste en vreemdste innovaties uit de Nederlandse maritieme geschiedenis t/m 1 juli Kattenburgerplein 1, tel. 523 22 22 www.hetscheepvaartmuseum.nl

STADSARCHIEF AMSTERDAM ‘s Werelds grootste stadsarchief.

Vijzelstraat 32, tel. 251 15 11 www.amsterdam.nl/stadsarchief

STEDELIJK MUSEUM Moderne en hedendaagse kunst en vormgeving.

Stedelijk Base Collectiepresentatie: ontwikkelingen in de kunsten, vanaf eind 19e eeuw tot nu, in 750 werken doorlopende tentoonstelling ‘Ik ben een geboren buitenlander’ t/m 3 juni Doek Keith Haring terug in Het Stedelijk. t/m 3 juni Stefan Tcherepnin: The Mad Masters t/m 3 juni Forever Young?

Fotografie en vergankelijkheid. t/m 12 augustus Museumplein 10, tel. 573 29 11 www.stedelijk.nl

TASSENMUSEUM HENDRIKJE Grootste tassenmuseum ter wereld.

Future Bags t/m 29 juli Herengracht 573, tel. 524 64 52 www.tassenmuseum.nl

THEO THIJSSEN MUSEUM De Amsterdamse schrijver, onderwijzer, vakbondsman en sociaal-democratisch politicus Thijssen (1879-1943) is vooral bekend als schrijver van de roman ‘Kees de jongen’.

1e Leliedwarsstraat 16, tel. 420 71 19

58

KRANT

www.theothijssenmuseum.nl

TROPENMUSEUM Museum over wereldculturen.

Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 800 www.tropenmuseum.nl Heden van het slavernijverleden. doorlopende tentoonstelling Body Art t/m 24 augustus Afrofuturism t/m 26 augustus Fashion Cities Africa t/m 6 januari 2019

TROPENMUSEUM JUNIOR ZieZo Marokko: elk weekend en tijdens vakanties 14.30 uur Juniorreis (6-13 jaar); 11.00, 11.30, 12.00, 12.30 en 13.00 uur Familiereis (alle leeftijden).

ZieZo Marokko In het museum staat een vliegtuig klaar. Stap in, riemen vast, op naar Marokko!

Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 840 www.tropenmuseumjunior.nl

NEDERLANDS UITVAART MUSEUM TOT ZOVER Verleden, heden en toekomst van de omgang met de dood.

Kruislaan 124, tel. 694 04 82 www.totzover.nl

VERZETSMUSEUM Nederland voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog.

Explosiegevaar De aanslag op het Amsterdams bevolkingsregister. tot november Plantage Kerklaan 61, tel. 620 25 35 www.verzetsmuseum.org

WERELDERFGOED PODIUM STADSARCHIEF AMSTERDAM Dé startplek om kennis te maken met UNESCO Wereld­erfgoed in Nederland. In een permanente tentoonstelling is te zien, horen en lezen welke UNESCO Wereld­ erfgoederen in Nederland te vinden zijn, en wat hen zo onderscheidend maakt.

Vijzelstraat 32, tel. 251 49 95 www.werelderfgoed.nl

MUSEUM WILLET-HOLTHUYSEN Volledig ingericht grachtenpand.

KUNST & PASSIE Een groep ‘objets d’art’ uit de verzameling van Abraham Willet die bestaat uit een hybride groep kleine, rijk bewerkte verzamelstukken, veelal in kostbare materialen uitgevoerd.

Herengracht 605, tel. 523 18 22 www.willetholthuysen.nl

WOONBOOTMUSEUM Gevestigd op de ‘Hendrika Maria’, een voormalig zeilend bedrijfsvaartuig (1914). Aan boord krijgt men een beeld van deze woonvorm.

Prinsengracht 296 K, tel. 427 07 50

juni 2018

AGENDA

ADRESSEN AFAS Live ArenA Boulevard 590, tel. 0900-687 42 42 www.afaslive.nl AIR Amstelstraat 16, tel. 820 06 70 www.air.nl Amstelkerk Amstelveld 10, tel. 520 00 60 www.stadsherstel.nl Amsterdamse Bostheater De Duizendmeterweg 7, tel. 670 02 50 www.bostheater.nl Apollofirst Apollolaan 123-127, tel. 577 38 00 www.apollofirst.nl Arti et Amicitiae Rokin 112, tel. 624 5134 www.arti.nl Artis Plantage Kerklaan 38-40, tel. 278 47 96 www.artis.nl Badhuistheater Boerhaaveplein 28, tel. 668 51 02 www.badhuistheater.nl De Balie Kleine-Gartmanplantsoen 10, tel. 553 51 51 www.debalie.nl Café Belcampo Hannie Dankbaarpassage 10, tel.

303 28 86 www.cafebelcampo.nl Theater Bellevue Leidsekade 90, tel. 530 53 01 www.theaterbellevue.nl Betty Asfalt Complex Nieuwezijds Voorburgwal 280, tel. 626 46 95 www.bettyasfalt.nl Bimhuis Piet Heinkade 3, tel. 788 21 50 www.bimhuis.nl Bitterzoet Spuistraat 2, tel. 421 23 18 www.bitterzoet.com Blijburg Pampuslaan 501, tel. 416 03 30 www.blijburg.nl Boom Chicago Rozengracht 117, tel. 217 04 00 www.boomchicago.nl The Box Mekongweg 5, tel. 614 54 92 www.the-box.events De Brakke Grond Nes 43, tel. 422 26 66 www.brakkegrond.nl Bijlmerparktheater Anton de Komplein 240, tel. 311 39 33 www.bijlmerparktheater.nl Koninklijk Theater Carré Amstel 115-125, tel. 0900-25 25 255 www.carre.nl CBK Oost Oranje-Vrijstaatkade 71, tel. 253 5456 www.cbkamsterdam.nl Cinetol Tolstraat 182

www.cinetol.nl Het Claverhuis Elandsgracht 70, tel. 624 83 53 Comedy Café IJdok 89, tel. 638 39 71 www.comedycafe.nl Compagnietheater Kloveniersburgwal 50, tel. 520 53 10 www.compagnietheater.nl Koninklijk Concertgebouw Concertgebouwplein 10, tel. 0900-671 83 45 www.concertgebouw.nl Conservatorium van Amsterdam Oosterdokskade 151, tel. 527 75 50 conservatoriumvanamsterdam.nl Het Cromhouthuis Herengracht 366, tel. 624 24 36 www.cromhouthuis.nl Dansmakers Amsterdam Gedempt Hamerkanaal 203, tel. 689 17 89 www.dansmakers.nl DeLaMar Theater Marnixstraat 402, tel. 0900-335 26 27 www.delamar.nl Doka Wibautstraat 150, tel. 261 21 00 www.volkshotel.nl/nl/doka Dominicuskerk Spuistraat 12, tel. 624 21 83 www.dominicusamsterdam.nl De Duif Prinsengracht 756, tel. 520 00 90 www.stadsherstel.nl Engelse kerk Begijnhof 48, tel. 624 96 65 www.ercadam.nl EYE Filmmuseum IJpromenade 1, tel. 589 14 00 www.eyefilm.nl Frascati Nes 63, tel. 751 64 00 www.frascatitheater.nl Grand Café Genieten Oranje-Vrijstaatplein 2, tel. 253 55 54 Griffioen Uilenstede 106, tel. 598 51 00 www.griffioen.vu.nl De Hallen Hannie Dankbaarpassage 47, tel. 705 81 64 www.dehallen-amsterdam.nl Johan Cruijff Arena ArenA Boulevard 1 www.johancruijffarena.nl De Kleine Komedie Amstel 56 -58, tel. 624 05 34 www.dekleinekomedie.nl Jeugdtheater De Krakeling Nieuwe Passeerdersstraat 1, tel. 624 51 23 www.krakeling.nl LAB111 Arie Biemondstraat 111, tel. 616 9994 www.lab111.nl Theater de Meervaart Meer en Vaart 300, tel. 0900-4107777 www.meervaart.nl Melkweg Lijnbaansgracht 234 a, tel. 531 81 81 www.melkweg.nl Mezrab Cultureel Centrum Veemkade 576 www.mezrab.nl

Muziekgebouw aan ‘t IJ Piet Heinkade 1, tel. 788 20 00 www.muziekgebouw.nl Nationale Opera & Ballet Amstel 3, tel. 625 54 55 www.operaballet.nl NDSM werf Tt. Neveritaweg / Mt. Ondinaweg www.ndsm.nl NEMO Oosterdok 2, tel. 531 3233 www.nemosciencemuseum.nl De Nieuwe KHL Oostelijke Handelskade 44, tel. 77 91 575 www.denieuwekhl.nl De Nieuwe Liefde Da Costakade 102, tel. 589 16 80 www.denieuweliefde.com Noorderkerk Noordermarkt 44, tel. 620 44 15 www.noorderkerkconcerten.nl Theater De Omval Ouddiemerlaan 104, tel. 600 18 97 www.theaterdeomval.nl Oostblok Sajetplein 39, tel. 665 45 68 www.oostblok.nl Oosterkerk Kleine Wittenburgerstraat 1, tel. 627 22 80 www.oosterkerk-amsterdam.nl Orgelpark Gerard Brandtstraat 26 tel. 515 81 11 www.orgelpark.nl Ostade Theater Van Ostadestraat 233D, tel. 671 2417 www.ostadeadam.nl OT301 Overtoom 301, tel. 412 29 54 www.ot301.nl Oude Kerk Oudekerksplein 23, tel. 625 82 84 www.oudekerk.nl Pakhuis De Zwijger Piet Heinkade 179, tel. 624 63 80 www.dezwijger.nl Club Panama Oostelijke Handelskade 4, tel. 311 8686 www.panama.nl Paradiso Weteringschans 6-8, tel. 626 45 21 www.paradiso.nl Paradiso Noord Buiksloterweg 5C, tel 760 48 20 www.paradiso.nl Pianola Museum Westerstraat 106, tel. 627 96 24 www.pianola.nl Podium Mozaiek Bos en Lommerweg 191, tel. 580 03 80 www.podiummozaiek.nl Polanentheater Polanenstraat 174, tel. 682 13 11 www.polanentheater.nl Poppodium P60 Stadsplein 100 A, Amstelveen, tel. 345 34 45 www.p60.nl Posthoornkerk Haarlemmerstraat 124-126, tel. 520 00 90 www.stadsherstel.nl Prince Claus Fund Gallery

Abonnementen Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest T 0251-257 924 of WhatsApp T 06-4655 8054 www.bladenbox.nl Adreswijzigingen en opzeggingen: www.aboland.nl klantenservice@aboland.nl Jaarabonnement € 29,95 Het abonnement wordt jaarlijks stilzwijgend verlengd.

Abonnementen kunnen zowel schriftelijk als per e-mail worden opgezegd onder vermelding van het klantnummer, met een opzegtermijn van 3 maanden. Een abonnement is pas opgezegd, wanneer de abonnee

daarvan een schriftelijke bevestiging heeft ontvangen via post of e-mail.

Een adreswijziging kan alleen worden verwerkt als het oude adres en het nieuwe adres schriftelijk of per e-mail worden doorgegeven.

Prijswijzigingen voorbehouden.

Uitkrant is een geregistreerd merk van Amsterdam Marketing.

Verschijnt 10 maal per jaar.

Oplage 60.000 exemplaren.

Redactie noch uitgever kunnen aansprakelijk worden gesteld voor eventuele foutieve vermeldingen. © 2017 Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder

Herengracht 603, tel. 344 91 60 www.princeclausfund.org Q-Factory Atlantisplein 1, tel. 760 67 80 www.q-factory-amsterdam.nl RAI Europaplein 2-22, tel. 549 12 12 www.rai.nl Roode bioscoop Haarlemmerplein 7, tel. 625 75 00 www.roodebioscoop.nl Schouwburg Amstelveen Stadsplein 100, Amstelveen, tel. 547 51 75 www.schouwburgamstelveen.nl Schuilkerk De Hoop Hartveldseweg 23 Diemen, tel. 520 00 90 www.schuilkerkdehoop.nl Singelkerk Singel 452, tel. 623 45 88 www.doopsgezindamsterdam.nl Splendor Nieuwe Uilenburgerstraat 116, tel. 845 33 45 www.splendoramsterdam.com Stadsschouwburg Leidseplein 26, tel. 624 23 11 www.ssba.nl Sugarfactory Lijnbaansgracht 238, tel. 627 00 08 www.sugarfactory.nl Teatro Munganga Schinkelhavenstraat 27-HS, tel. 675 98 37 www.munganga.nl Theater Amsterdam Danzigerkade 5, tel. 705 50 59 www.theateramsterdam.nl Tolhuistuin IJpromenade 2, tel. 763 06 50 www.tolhuistuin.nl Toomler Breitnerstraat 2, tel. 670 74 00 www.toomler.nl Toon Jan Evertsenstraat 4-6-8, tel. 06 288 68 070 www.toon.amsterdam Vondelkerk Vondelstraat 120 www.vondelkerk.nl Vondelpark Openluchttheater Vondelpark, tel. 673 14 99 www.openluchttheater.nl VU De Boelelaan 1105, tel. 598 98 98 www.vu.nl Waalse Kerk Walenpleintje 159, tel. 623 20 74 www.dewaalsekerk.nl Werkgebouw Het Veem Van Diemenstraat 412, tel. 627 87 14 www.veem.nl Cultuurpark Westergasfabriek Pazzanistraat 4, tel. 586 07 10 www.westergasfabriek.nl Ziggo Dome De Passage 100, tel. 0900-2353663 www.ziggodome.nl Zonnehuis Zonneplein 30, tel. 520 00 90 www.zonnehuis-amsterdam.nl Zuiderkerk Zuiderkerkhof 72, tel. 308 03 99 www.zuiderkerkamsterdam.nl

COLOFON Hoofdredactie Bart van Oosterhout Vormgeving Het Zomerpaleis: Saskia Franken, Martijn Blokland Ontwerp Loes Koomen Eindredactie Scherp: Renate Dahlmans, San van de Ven Agenda Annemarie Bleeker Medewerkers aan dit nummer Barbara van den Berg/SaltyStock, Annemarie Bleeker, Alice Boothby, Emma Curvers, Floor van Dijck, Bart Geeraedts/TXT, Lily Heaton, Nadja Hüpscher, Famke en Floor van Praag (ZIN), Margriet Prinssen, Inger van der Ree, Janna Reinsma, Marcel van Roosmalen, Daniël Schinkel, Kickan Schipper/We Are Public, Erik Schmitz/Stadsarchief, Bregtje

Schudel, Imke Walenberg, Joke van der Weij, Loes Wijnstekers/ Amsterdam Art Aanleveren (agenda)gegevens zomernummer (juli/aug.) - 28 mei septembernummer - 30 juli oktobernummer - 27 augustus Stichting Amsterdam Marketing De Ruyterkade 5, 1013 AA Amsterdam, T 020-702 61 00 informatie@iamsterdam.com Adverteren Afdeling Relaties, T 020-702 61 80 partner@iamsterdam.com Uitgever Amsterdam Marketing Drukker Corelio Printing Distributie Flyerman distributie@iamsterdam.com

voorafgaande toestemming van de auteursrechthebbenden.

De Uitkrant van juli/aug. verschijnt op 21 juni, de abonnees ontvangen de krant de zaterdag ervoor.

krant KRANT

59

TOT SLOT

big

CADEAU BIJ ABONNEMENT

Boek Het Amsterdam van Johan Cruijff

t.w.v. €17,9 9

Begin juni verschijnt Het Amsterdam van Johan Cruijff, een prachtig geïllustreerd boek voor iedereen die onze stad door de ogen van Johan Cruijff wil bekijken. Waar groeide hij op? Wat waren zijn favoriete plekken? En vooral: waar in Amsterdam liet hij zijn sporen na? Het boek neemt je mee van Betondorp naar het centrum, van de Jordaan naar Amsterdam-Zuid en zelfs even naar Vinkeveen. Een tocht die voert naar het Amsterdam-Oost van de jaren vijftig en het Leidseplein van de sixties, de historische voetbalgrond die nog steeds in het Olympisch Stadion ligt en naar de Johan Cruijff Arena, vernoemd naar de bekendste Amsterdammer. Inclusief unieke, niet eerder verschenen foto’s.

Auteur Sytze de boer volgt Johan Cruijff en Ajax al sinds de jaren zestig. In 2011 stelde hij het boek Uitspraken samen, een Cruijff-biografie in citaten. De Boer is werkzaam bij De Volkskrant als informatie-specialist en eindredacteur.

Het Amsterdam van Johan Cruijff verschijnt op 1 juni bij uitgeverij Nieuw Amsterdam.

GA NAAR IAMSTERDAM.COM/UITKRANT, NEEM EEN JAARABONNEMENT (€29,95) EN ONTVANG HET AMSTERDAM VAN JOHAN CRUIJFF Deze actie loopt t/m 21 juni.

mail & win!

NIEUW IN THE AMSTERDAM DUNGEON: FOREST OF THE DEAD 10 x 2 kaarten t.w.v. €46,Vanaf juni in de krochten van The Amsterdam Dungeon te vinden: Forest of the Dead. Leer over de verschrikkingen van de Zeedijk, waar twee zussen elkaar naar het leven staan en moord op de loer ligt. Struin door het galgenveld van Amsterdam, dwars door alle ellende van moordenaars, dieven en vervelend gespuis.

Lukt het jou een uitweg te vinden?

En weet je uiteindelijk te ontsnappen aan het dodelijke vonnis van de gevreesde Rechter van de Bloedraad?

Deze actie loopt t/m 21 juni.

GA NAAR IAMSTERDAM.COM/ACTIES

THE BOOKSHOP 10 x 2 kaarten t.w.v. €20,In de verfilming van Penelope Fitzgeralds De Boekhandel besluit weduwe Florence Green (Emily Mortimer, The Party) haar leven weer op te pakken door een boekwinkel te openen.

Ze is een krachtige vrouw die haar dromen najaagt, maar in het Britse kustplaatsje doet haar winkel meer stof opwaaien dan verwacht.

De welgestelde Violet (Patricia Clarkson, House of Cards) probeert haar op slinkse wijze tegen te werken, maar dan vindt Florence steun bij de mysterieuze Mr. Brundish (Bill Nighy, Love Actually). Hij vindt dat het stadje wel toe is aan wat verandering. The Bookshop draait vanaf 7 juni in de bioscoop.

Deze actie loopt t/m 21 juni.

60

krant KRANT

TOT SLOT

o

NOG MEER TIPS OVER AMSTERDAM Handige informatie over de stad.

 o r  p  .m m

LAST MINUTE TICKET SHOP In de Last Minute Ticket Shop koop je op de dag van de voorstelling online kaarten met korting tot 75 procent.

Elke dag is er een nieuwe selectie van voorstellingen en concerten van de Amsterdamse theaters en concertzalen. lastminuteticketshop.nl

I AMSTERDAM STORE Als Amsterdam een winkel zou zijn, hoe zou die er dan uitzien?

Het antwoord op die vraag vind je aan de IJ-zijde van het Centraal Station. Ontdek het beste van Amsterdam in de I amsterdam Store.

Valid until 31-12-201 8 Check in each carr and out required ier on ever with y trip

IJ-hal (noordzijde Centraal Station) Voor openingstijden zie: iamsterdam.com/store

iamsterdam.com/visitorcentres twitter.com/Iamsterdam

ADRESSEN

- Stationsplein 10 (tegenover Centraal Station) - Aankomsthal 2, Schiphol Plaza Voor openingstijden zie: iamsterdam com/visitorcentres

CLASS 2

HET AMSTERDAM & REGION TRAVEL TICKET

I AMSTERDAM VISITOR CENTRES Bezoek een van onze Visitor Centres voor informatie over Amsterdam en de regio, voor excursies & rondvaarten, plattegronden en gidsen, tickets voor het openbaar vervoer, souvenirs, hotelreserveringen en de I amsterdam City Card.

1DAY

AMSTER AM & REGDIO N TRAVEL TICKET

I AMSTERDAM CITY CARD Een ideaal cadeau voor bezoek van buiten de stad: aanschaf van de City Card geeft toegang tot meer dan 40 musea, openbaar vervoer, een rondvaart, 25 procent korting op attracties, eten en drinken en meer! Verkrijgbaar bij de I amsterdam Visitor Centres, I amsterdam Store, hotels, rederijen, musea en GVB Tickets & Info punten.

Met de nieuwe versie van het ARTT-ticket kun je onbeperkt gebruikmaken van het openbaar vervoer in Amsterdam en de omliggende regio – dag en nacht, met bus en trein – gedurende 1, 2 of 3 dagen.

Ontdek Haarlem, rijk aan cultuur, winkels en bezienswaardigheden zoals het Teylers of het Frans Hals Museum.

De ARTT-tickets zijn verkrijgbaar bij de I amsterdam Visitor Centres, de I amsterdam Store, GVB Tickets & Informatie op het Stationsplein en het OV Servicecenter in de IJhal van het Centraal Station.

Meer info: iamsterdam.com/area

Meer info: iamsterdam.com/citycard

krant KRANT

61

vooruitblik

TOT SLOT

VOORUITBLIK

Niet te missen in de komende maanden.

Reser nu alv veer a zeker st om te zijn van e e kaartj n e!

t.w.v. €39,5 0

OVER HET IJ FESTIVAL

JULIDANS

Zie de leukste locatietheatervoorstellingen aan de oevers van het IJ, gemaakt door jonge én gerenommeerde makers. Met ook dit jaar weer het Zeecontainerprogramma, waarbij elf makers een container omtoveren tot minitheater.

Wat krijg je als je de grootste iconen en enfants terribles van de internationale hedendaagse dans bundelt? Vuurwerk. Dat zal althans blijken op dansfestival Julidans.

13 t/m 22 juli

RAHI RESZVANI

MOON SARIS

Verschillende locaties 2 t/m 15 juli

GRACHTENFESTIVAL Tijdens het Grachtenfestival ontdek je een nieuwe generatie knettergetalenteerde musici op de mooiste plekken van de stad. Zoals op Vuurtoreneiland, waar Berend&deKlerk (accordeon en bariton) een optreden verzorgen.

MICHAEL KOOREN

DE PARADE

10 t/m 19 augustus

UITMARKT Geniet drie dagen lang van ruim driehonderd gratis optredens, met als kers op de taart op zondagavond de populaire Musical Sing-a-Long.

Rond het Oosterdok en op het Marineterrein 24 t/m 26 augustus

Wat dacht je van ongedeerd meezingen tijdens de silent disco en een ritje in De Zweef? Het is weer tijd voor het rondreizend theaterfestival De Parade.

17 augustus t/m 2 september

62

krant KRANT

TOT SLOT

DE STAD UIT

e d it

Kom uit je comfort zone, pak de fiets of de trein en bezoek deze evenementen buiten de stad.

FOTO MOON SARIS

tekst Alice Boothby

OP EEN ONGEWOON EILAND Een onderwaterlichtshow. Een pop-up-strandrave. Een concert in een paardenstal. Op Oerol gebeurt het allemaal, overal en tegelijkertijd. Al sinds 1982 verandert Terschelling jaarlijks tien dagen lang in één groot podium voor theater, dans, straattheater, beeldende kunst en muziek – van Tim Knol en Rosemary & Garlic tot Orkater.

Veel voorstellingen worden speciaal voor de locaties gemaakt of erop aangepast. Ver weg van de schouwburg, maar op een strand, in de duinen, in het bos of gewoon op straat. Pak je tent in, huur een fiets en laat je verrassen.

Terschelling 15 t/m 24 juni oerol.nl

SLOEP VERSTANDIG Eens wat anders dan de grachten? Trek erop uit met het Sloepennetwerk op zak. Of je nu een dagje op het water gaat of er een meerdaagse vakantie van maakt; met de gratis app van de Sloepenroute stel je gemakkelijk een route samen.

Handig: met de app zie je in één oogopslag of er een restaurant, jachthaven, bezienswaardigheid, tankstation of oplaadpunt in de buurt is. sloepennetwerk.nl

NET COACHELLA Het nieuwe festival Camp Moonrise belooft het Nederlandse Coachella te worden. De naam is er sowieso naar: Camp Moonrise, An Extraordinary Boutique Weekender. De locatie klinkt alleen nét iets minder zonnig: Bussloo, tussen Apeldoorn en Deventer in. Livemuziek is er van onder anderen My Baby en Joy Orbison en er zijn voordrachten van cultureel ondernemer Duncan Stutterheim, Jules Deelder, Akwasi en Tim den Besten. Joris Bijdendijk van RIJKS zwaait de scepter in een pop-uprestaurant en er zijn talloze foodtrucks en wijnproeverijen. Ook voor de innerlijke mens wordt gezorgd: met hottubs en sauna’s, yogalessen en, eh, cacaoceremonies.

Bussloo 22 t/m 24 juni campmoonrise.nl

63

‘ALLEEN AL VOOR HET DECOR MOETEN DE MENSEN KOMEN KIJKEN.’

FOTO MARC DE GROOT STYLING MAARTEN SPRUYT VISAGIE IRENA RUBEN

PLIEN EN BIANCA STAAN SAMEN MET HUN HELD ARJAN EDERVEEN OP HET TONEEL IN DE HILARISCHE ROADMOVIE-MUSICAL SELMA ANN LOUIS, 6 T/M 10 JUNI IN THEATER DE VEST IN ALKMAAR.

HAVENFESTIVAL IJMOND Een begrip in IJmuiden en omgeving, dat is het gratis Havenfestival IJmond. Dit jaar staat de Trawlerkade volledig in het teken van vis en de route die de vis aflegt van zee tot bord.

Zo kun je rondkijken op boten (en een tochtje maken), uitleg krijgen over honderden verschillenden soorten vis en meedoen aan een visreceptenwedstrijd. Daarnaast is er straattheater en staan Danny de Munk en Drukwerk op één van de drie podia. Ook leuk: het vlaggenschip van Sail Amsterdam, de Clipper Stad Amsterdam, meert zaterdagmiddag aan en wie wil, kan een kijkje komen nemen.

IJmuiden 23 en 24 juni havenfestivalijmuiden.nl

ONTDEK OUD-HOLLAND Toeristen weten oud-Hollandse dorpjes wel te vinden, maar laat je jezelf weleens onderdompelen in Nederlandse folklore? Pak de fiets en ontdek Broek in Waterland en Monnickendam. Of trek door de bijzondere Beemster met haar groene polders en fraaie stolpboerderijen. Zoals De Eenhoorn (1682), een van de indrukwekkendste boerderijen in de regio. En nu je toch een Tour de Noord-Holland doet: zorg dat je het dorpje De Rijp niet overslaat. Zodra je door de eeuwenoude straatjes wandelt, snap je waarom.

ECHTE JANNEN Wat hebben koningin Máxima, Lady Gaga en Beyoncé met elkaar gemeen? Ze hebben allemaal een creatie van couturier Jan Taminiau (1975) gedragen. Het Centraal Museum in Utrecht presenteert een grote expositie over zijn werk aan de hand van tientallen topstukken. Laat je meevoeren in Taminiaus wereld van herinneringen, experiment en vakmanschap en ontdek zijn werkwijze. Speciaal voor Jan Taminiau – Reflections is een onlinetour ontwikkeld, ingesproken door Jan zelf.

Utrecht t/m 26 augustus centraalmuseum.nl

THE STREETS € 3,50 (50% FOR THE SELLER)

Gastvrij Amsterdam zoekt jou!

Het ROC van Amsterdam en het House of Hospitality bieden unieke beroepsopleidingen aan voor studenten die gastvrijheid ademen en zich willen inzetten voor service met een hoofdletter S in Amsterdam.

UR IST GU ID E TH E OF FB EAT TO

VANAF EIND JULI TE

TO AM ST ER DA M

ALS DE NOORD/ZUIDLIJN GAAT RIJDEN KOOP OP STRAAT BIJ UW Z!-VERKOPER

BeleEf

Interesse? www.rocva.nl

n, hardwerkende Havens vol vissersbote d n machtig breed stran inwoners, de zee met ee En uiden is rauw en puur. en overal verse vis. IJm n va ie tor charme en his vol verhalen. Ontdek de d ren golven, het impone oud-IJmuiden, de wilde . gerepte duinlandschap brede strand en het on ndelaars en wind- en Avonturiers, fietsers, wa h direct thuis. watersporters voelen zic

Tips voor een bezoek aan

IJmuiden:

d op 3 juni • Bezoek het Forteilan nkers in IJmuiden • Ontdek een van de bu op 9 juni tijdens de bunkerdag rondrit met de stoom • Maak op 24 juni een el n Tata Ste trein over het terrein va l op 23 juni va sti • Bezoek het Havenfe muziek, de n en 24 juni en geniet va ent. Speciale cultuur en entertainm IJmuiden! thema is dit jaar vis uit

Kijk op ijmuidenaAnzeE.nl volg ons op

Facebook

krant KRANT

TOT SLOT

m on

Amsterdam toen

STRAATVOETBALLERTJES OP HET MUSEUMPLEIN, 1957 tekst Erik Schmitz foto G.L.W. Oppenheim/Stadsarchief Amsterdam

Voetballen op het Museumplein in de late winterzon, begin maart 1957. Pas vier jaar eerder is het plein in tweeën gedeeld door een klinkerweg die later de bijnaam ‘kortste snelweg van Nederland’ kreeg. De gemeente heeft er meteen een paar mooie basketbal- en volleybalvelden aangelegd, maar deze straatvoetballertjes trekken zich daar niets van aan. Op de hoek van de Honthorststraat en de Johannes Vermeerstraat is nog genoeg ruimte, meer dan in de smalle straten van de stad. Al vanaf het begin van de eeuw werd op het plein gevoetbald. Er was volop plaats voor meerdere wedstrijdjes, waarvan het speelveld alleen herkenbaar was aan de doelen – niet meer dan een opgerolde jas of een fiets. Begin jaren vijftig voetbalden alle jongens in een gekleurde trui, als het even kon een oranje. Het belangrijkste was de wedstrijd, ook al had je aan je moeder misschien beloofd op tijd

thuis te zijn voor het eten… Een echte leren bal was een gelukkig bezit, maar voor de meesten onbetaalbaar. In deze tijd was het buurtgevoel nog springlevend, en toen de jongens van de Palmgrachtschool in 1955 schoolkampioen van de stad konden worden, stelde slagerij Hijzelendoorn van de Lindengracht elke dag voor alle spelertjes van het elftal een paardenbiefstuk beschikbaar, in het weekend zelfs dubbele porties. De ‘Pukkies van de Palmgracht’ verloren de finale van de Hoofdwegschool, maar kregen toch een feestelijke inhuldiging in de Jordaan.

De straatvoetballertjes uit de jaren vijftig zouden uitgroeien tot een van de meest succesvolle generaties Nederlandse voetballers, met een speelstijl die vaak aan Johan Cruijff en coach Rinus Michels wordt toegedicht, maar die hier in 1957 op het Museumplein al helemaal aanwezig is: totaalvoetbal.

65

TOT SLOT

EERSTE HERINNERING AAN AMSTERDAM ‘Toen ik zestien was, ging ik met mijn nichtje bij mijn oudere zus in Amsterdam logeren. Die avond gingen we naar de RoXY. Helemaal opgedirkt stonden we zelfverzekerd in de rij. In asymmetrische pakken, ons haar wild getoupeerd. Het mooiste was: we kwamen nog binnen ook! Binnen was ik totaal onder de indruk. Ik dacht: dit is het leven, dit is top of the world.

Ik was nog lang niet wijs genoeg om te begrijpen wat ik zag, maar ik was er wel behoorlijk door platgeslagen. Later besefte ik met terugwerkende kracht dat ik een stukje geschiedenis heb meegemaakt.’

WONEN IN AMSTERDAM ‘Ik woon hier toch al zo’n 23 jaar. Nu woon ik aan de gracht, vlak bij de Negen Straatjes. Ja, het is er heel druk en je kunt niet altijd je auto in de buurt parkeren. Maar het is ook prachtig om de wereld zo vanuit je raam voorbij te zien trekken. Amsterdam is het meest aantrekkelijke stadje dat je kunt bedenken.’

WINKEL ‘Old West op de Clercqstraat, een tweedehands kinderkledingwinkel die wordt gerund door twee frisse vriendinnen, Sofie en Floortje.

Ik kom altijd met veel meer thuis dan ik van tevoren bedacht had. Sowieso, lang leve de tweedehandswinkel: daar winkelen is goedkoper, exclusiever, gezelliger en ook nog beter voor het milieu. Bovendien krijg je er dropjes. In een volgend leven wil ik zelf een tweedehandskledingwinkel runnen met een grote drop-pot.’

BESTE EIGENSCHAP VAN AMSTERDAMMERS ‘Wat onze cultuur zo tekent, is het ondernemerschap. Of je nu een pannenkoekentent, avocadorestaurant of skatecafé wilt openen: het kan. En je moet het gewoon dóén. Van die anarchie hou

e d it

OLD WEST

VONDELPARK OPENLUCHTTHE ATER

ROXY

krant KRANT

NEGEN STRAATJES

66

Maaike Martens Actrice Maaike Martens leerden we kennen als de tierende schoolpleinmoeder Ursula in De Luizenmoeder.

Maar ze kan ook zingen: deze maand brengt ze haar ‘theatrale nederpop’ ten gehore in het Vondelpark Openluchttheater. tekst Alice Boothby

ik heel erg. Ik weet niet zeker of het een Nederlandse of echt Amsterdamse spirit is, maar ik zie het hier veel. En als je plannetje mislukt? Nou, dan lukt het niet. En verzin je morgen weer wat nieuws.’

HUN SLECHTSTE EIGENSCHAP ‘Dat eeuwige gezeik. Amsterdammers kunnen héél goed zeiken. Ik ook, hoor. Ik kan zelf slecht tegen de soms oerslechte bediening in de Amsterdamse horeca.’

URSULA ‘Laatst stond ik op de bevroren grachten met een rood aangelopen hoofd ‘Hier blijven anders zak je door het wak!’ te schreeuwen naar mijn kind. Voelde ik getik op m’n schouder. Het kind achter me: ‘Bent u Ursula? En mag ik met u op de foto?’ Ja, ik moest wel lachen. Ik werk al een hele tijd als actrice, maar door Ursula word ik echt op straat herkend.’

DUIZENDPOOT ‘Mensen kunnen mij vaak niet plaatsen, maar ik vind het lekker om verschillende dingen te doen. Vorig jaar was krankzinnig. Ik hielp mijn

vriendin Sophie (Hilbrand, red.) met een programma, speelde in de musical De Marathon, kreeg een rol in De Luizenmoeder, maakte een album en heb twee jonge kinderen. Ik sliep zo’n vijf uur per nacht en deed alles op adrenaline. Ik ben gewoon heel gretig, wat leven betreft. Maar schakelen is misschien wel mijn grootste talent.’

WIE BLIJFT HIER ‘Zo heet mijn debuutalbum. Ik heb ’m een paar maanden geleden uitgebracht. Nu ga ik touren en dat vind ik fantastisch. Het is nog best ingewikkeld om in Nederland je geld te verdienen met een plaat. Muziek is naast acteren mijn grote liefde en ik ben blij dat ik nu op het punt in mijn carrière ben dat ik een band kan betalen.’

ROCKCHICK MET VLEUGJE MELANCHOLIE ‘Zo werd ik omschreven in Het Parool. Dat vond ik wel raak; ik ben iemand met een grote waffel en een melancholisch hartje. Ik hou van tegenkleuren. Ik hou van de ruigheid van het leven en ben dol op kleine details. Mijn album is deels heel melancholisch. Zo gaat Dubbele agenda over de worsteling met tijd en is Het gaat niet over een ode aan het leven in al z’n kleuren.

Alles moet top zijn op social media, bruisend en zonovergoten. Maar het is juist ook zo belangrijk om die andere kant te omarmen.’

PARKTHEATER ‘Ik heb héél veel zin om daar op te treden. Het mooiste aan ’t Vondelpark Openluchttheater is dat je er gewoon met een fles wijn kunt komen aanwaaien en gegrepen kunt worden door iets wat voor je neus gebeurt. Dat is de gaafste manier om geraakt te worden, denk ik. Onbezonnen erin. Ik hoop dat ook te kunnen doen.’

Maaike Martens treedt zondag 17 juni op in het Vondelpark Openluchttheater

Volg onze routes en ontdek de leukste plekken

iamsterdam.nl/themaroutes

NEW PRODUCTIONS PRESENTEERT

Foto: Joris van Bennekom

NÚ T/M DECEMBER (45 cpm)

SOLDAATVANORANJE.NL | 0900 - 1353 THEATERHANGAAR

IN SAMENWERKING MET

MEDIAPARTNER

| VLIEGVELD VALKENBURG | KATWIJK