Kunstenaar Sophia Bulgakova & nog 5 talenten die gaan doorbreken
60 jaar Uitkrant
Een jolig progressief krantje met een agenda’
CULTURELE VOORKENNIS
Amsterdam heeft een cultureel waterhoofd: we zijn een werelddorp met een uitzonderlijk groot aanbod aan cultuur van wereldklasse, van het Concertgebouw en het Rijksmuseum tot ADE en de Fashion Week. Bijna 10 procent van de bevolking hier werkt in de creatieve sector. Logisch dat we ook de meeste creatieve opleidingen hebben en het meeste talent aantrekken. Sorry, rest van Nederland. Als je cultuur wat breder ziet, hoort daar nog veel meer bij. Design bijvoorbeeld. Tijdens Glue, een driedaagse designroute door de stad (zie ‘Knap werk’ op pag. 18) zie je hoeveel Amsterdam te bieden heeft op dit gebied. En vergeet mode niet. Met de Fashion Week, acht opleidingen gewijd aan mode en talloze succesvolle merken die hier geboren zijn zoals Daily Paper. Samen vormen die opleidingen, culturele instellingen en studenten één biotoop waar mooie samenwerkingen uit voortkomen. Maar dat zou nog veel beter kunnen. Veel talent blijft onderbelicht. En daarom hebben we nu voor het derde jaar onze talentspecial. Zes bedrijven en instellingen in de culturele sector nomineerden hun talent van het jaar. We introduceren ze hier (zie pag. 8) en vanaf eind deze maand ook in mini-documentaires op onze site ( iamsterdam.nl/talenten). Dus, professionals in de cultuur: doe wat met deze voorkennis.
PS De Uitkrant bestaat deze maand 60 jaar, waarvan ik er vijftien voor mijn rekening nam. Ik schrik er zelf van.
Bart van Oosterhout Hoofdredacteur redactie@iamsterdam.com
Van theater en concert tot buurtwandeling en nieuwe eettent: dit wil je deze maand niet missen in de stad.
;KUNST & VERMAAK
MUZIEK, EXPO, THEATER, FILM, CULTUUR Tilda Swinton is actrice, kunstenaar, mode-icoon en nu ook curator bij Eye (pag. 20). Verder: Jongens, GLUE en een interview met komiek David Linszen.
SEPTEMBER 2025
DE TALENTEN
VAN DE STAD
COVER VERHAAL
ETEN & DRINKEN
Van de programmeur van het Concertgebouw tot de directeur van Amsterdam Art: we vroegen grote spelers in het culturele veld naar de talenten die hen zijn opgevallen de afgelopen tijd. Deze zes namen kwamen eruit – doe er je voordeel mee.
LIFESTYLE, UIT
ETEN, WINKELEN EN WANDELEN
Wat verklaart de hype rondom Labubu’s, die harige poppetjes waarvoor mensen uren in de rij staan (pag. 30)? En ook: eten bij Nikotin en een rondje Buikslotermeer.
TOT SLOT
ODE AAN DE STAD
AGENDA
DE ONMISBARE CULTURELE MAANDAGENDA
Met De Wallen-foto’s van Dana Lixenberg in het Stadsarchief, de Poezieboys in Bellevue en nog veel meer.
De Uitkrant bestaat 60 jaar! Een terugblik naar het allereerste nummer (pag. 49). Daarnaast deelt fotograaf Tara Fallaux haar favoriete plekken in de stad.
Up-to-date
Nieuws uit de stad, tips en belangrijke data om in de agenda te krabbelen.
tekst Kim van der Meulen
DE STRAAT OP!
Erger je je ook aan straatafval? Stadsbewoners, bedrijven en scholieren gaan op 19 september de straat op. Niet om te demonstreren, maar om de mouwen uit de handen te steken tijdens de grootste opruimactie van Nederland: Amsterdam Cleanup Day. Het doel is om de hele stad zwerfafvalvrij maken, van pleinen tot bedrijventerreinen. Meedoen? Kijk op amsterdamcleanupday.com.
LIEVER EEN GOEDE BUUR
Of je nou wekelijks een bakkie doet met de buren of elkaar weinig spreekt: op 27 september heb je alle reden om elkaar te ontmoeten. Dan is het namelijk Burendag, een initiatief om buren én de buurt beter te leren kennen. Wil je op deze dag met je buren lunchen, koffiedrinken of een spelletje spelen, maar heb je geen idee waar? Dit jaar openen allerlei hotels hun deuren voor buurtbewoners. Da’s pas gastvrij. Op buurthotel.nl/burendag staat welke hotels meedoen.
‘We zullen ons ook inspannen om meer helden uit de queergemeenschap terug te laten keren in ons straatbeeld.’
Dit zei burgemeester Femke Halsema op Instagram. Ze gaat op zoek naar een straat die vernoemd kan worden naar Jos Brink, de winnaar van de straatnaamverkiezing door Love Y/our History.
HOOG EN DROOG
Om te zien hoe mooi ons land is, hoef je de stad niet uit. Dat ervaar je vanzelf bij This is Holland, een educatieve attractie aan het Overhoeksplein in Noord. Eerst hoor en zie je hoe Nederland is ontstaan, daarna bekijk je een videoprojectie over de mooiste locaties, van de Bollenstreek tot de Afsluitdijk. Dan is het tijd voor de 5D Flight Experience. Stap in, doe je riem vast en vlieg onder meer over Amsterdam. Om te vieren dat de stad 750 jaar bestaat, krijgen Amsterdammers 50 procent korting op de entree. Zie thisisholland.com.
GROTE NAMEN
Een kijkje nemen in een monumentale ingenieurswoning uit 1885 én je onderdompelen in de mooiste hedendaagse kunst? Dat kan vanaf 13 september in Villa, een gloednieuw museum op het Westergasterrein. Er zijn geen thematische tentoonstellingen, maar kamers met werk van verschillende kunstenaars. Denk aan levensgrote sculpturen van Folkert de Jong, installaties van opblaasbaar materiaal van Elsemarijn Bruys en textiele werken van kunstenaar en queer activist Yamuna Forzani. Wat al die kunstwerken gemeen hebben? Ze zijn verrassend, kleurrijk, speels en groot. Check voor een voorproefje en meer info de site: museumvilla.com.
THUIS IN DE STAD
tekst en foto Marjolein van Damme
Een kijkje achter de voordeur van een Amsterdammer.
Wie Camille van Neer (65, schilder en werkzaam in het onderwijs) en zijn twee kinderen
Wat Huurappartement van 50 m2 in de Indische Buurt Hoe Met urgentie, nadat Camille en zijn gezin terugkeerden uit India en daarna zijn vrouw overleed
Sinds 7 jaar
Fijnste plek De kamer waarin hij nu zit. ‘Dit is de huiskamer van de kinderen, maar ook míjn plek. Ik slaap hier én het is mijn atelier en werkkamer. Ik kan hier in mijn bubbel zitten.’
‘Ik heb vijftien jaar in India gewoond. Ik kwam er in 1990 voor het eerst en woonde er met andere buitenlanders in een community, een soort ecodorp; zelfredzaam en met oog op ontwikkeling. Toch bleek het ook een geïsoleerde bubbel. Ik leerde mijn vrouw er kennen, met wie ik een tweeling kreeg. We zijn uiteindelijk, na een lange reis door India, samen terug naar Amsterdam gekomen voor het Nederlandse onderwijs.’
binnenkijken
‘Ik heb mijn hele leven getekend, maar ik ben pas echt kunst gaan maken toen mijn vrouw overleed, in 2014. Ik ben elke dag gaan schilderen en tekenen, zo is dat steeds verder ontwikkeld. Ik maak portretten, landschappen en stillevens, en ik geef schilderles. Het schilderij boven de bank heb ik zelf gemaakt, van de Buiksloterdijk.’
‘Het schilderij op de ezel, van het fietspad naar Diemen langs het Amsterdam-Rijnkanaal, had ik bijna verkocht. Toen dat op het laatste moment niet doorging, baalde ik, maar nu ben ik er blij om. Het is leeg, rustig en zonnig. Geen geluid, alleen de natuur: als ik ernaar kijk, voel ik dat.’
‘Ik ga vaak naar musea, ik kom net van Collectie Six. Mijn belangstelling voor kunst houdt eigenlijk op bij 1899. Maar cultuur: dat betekent voor mij ook mensen. Voor het Buurtmuseum maakte ik vijf portretten van buurtbewoners die zich als vrijwilliger inzetten voor de minder mondige medebewoner.’
‘Samen met kunstenaar Thijs Tennekes ben ik een project gestart, tisvanzelfsprekend.nl, waarmee ik onderling contact wil stimuleren. Er zijn zo veel mensen met mooie verhalen. Met een speldje op kun je laten zien: ik wil in gesprek. Femke Halsema heeft er ook een.’
OOK IN DE RUBRIEK THUIS IN DE STAD MET JE BIJZONDERE HUIS? STUUR EEN MAILTJE NAAR REDACTIE@ IAMSTERDAM.COM.
‘Ik woon in een geweldige buurt, qua diversiteit. Ik kan in het Turkse koffiehuis een zoet theetje drinken en om de hoek, bij De Jonge Admiraal, een haverlatte. De buurtkringloop is favoriet. Niet alleen de havermelkelite komt er, maar ook veel migrantengezinnen.’
Zij gaan
het maken
Wie je in de gaten moet houden aan de start van dit nieuwe culturele seizoen? In ieder geval deze zes talenten – naar voren geschoven door mensen die er verstand van hebben.
Als je door de stad etst, is het bijna moeilijk níet tegen creativiteit aan te botsen. Loop een willekeurige werkplaats, clubavond of repetitieruimte binnen en je struikelt er over de jonge makers, performers en creators. Sommige net van de kunstacademie, anderen selfmade, maar allemaal met een goed idee of een hoofd dat nooit stilstaat. En dat komt goed uit, want in deze stad hoeft dat ook niet. Amsterdam is, simpel gezegd, een stad waar ideeën sneller circuleren dan trams.
Wat maakt Amsterdam zo’n vruchtbare bodem voor nieuwe makers? Misschien is het de mix van scholen, instellingen, broedplaatsen en podia. Of het feit dat je binnen één tramrit
van een underground club in NieuwWest naar een tentoonstelling in het Rijksmuseum kunt. In Amsterdam overlappen verschillende werelden elkaar: muziek en mode, technologie en activisme, design en erfgoed. Het talent zit in alle hoeken van de stad, en het is hongerig.
De zes talenten die je in dit stuk leert kennen, zijn allemaal getipt door grote namen in het culturele veld. Niet omdat ze er al zijn, maar juist omdat ze nu op dat spannende punt zitten: ergens tussen begin en doorbraak. Vol plannen, ideeën en twijfels. Sommigen hier opgegroeid, anderen import. Dat is het mooie van deze stad: je hoeft hier niet geboren te zijn om je er thuis te voelen als maker. Als je iets te vertellen hebt, mag je meepraten.
Amsterdam is, simpel gezegd, een stad waar ideeën sneller circuleren dan trams
tekst Anne Dirks foto’s Jurre Rompa
LATOYA MOLLY (25) RICHTTE DRIE JAAR GELEDEN
HAAR EIGEN TANDKRISTALLENMERK GEM.I.NIS
OP. SINDS EEN JAAR MAAKT ZE OOK GRILLS.
‘Mijn moeder werd ziek toen ik achttien was. Daardoor werd werk echt mijn toevlucht. Vlak nadat zij overleed zag ik een random Snapchat-post ‘How to become a millionaire’, over een vrouw die tooth gems zette in een Amerikaanse staat waar dat nog heel weinig gebeurde. Toen dacht ik: misschien is dit een gat in de markt.’ In Rotterdam waren de tandsieraden al heel bekend, maar hier nog niet. ‘Ik had een droom over een tooth gem in de vorm van een mattenklopper. Dat voelde drie jaar geleden heel vergezocht; niemand had dat ooit eerder gedaan op tanden. Ik was er nerveus over –onder Surinamers bestaat er verdeeldheid als het gaat om de mattenklopper als symbool. Uiteindelijk ging mijn ontwerp viral. Toen dacht ik: oké, mensen vinden het dus wél hard.’
‘Toen mijn ontwerp viral ging, dacht ik: oké, mensen vinden het dus hard’
Latoya maakt lange uren in de studio. ‘Van maandag tot vrijdag ben ik daar. Soms wel tot 01.00 uur. In het weekend werk ik in de winkel bij Patta. Mijn uiteindelijke doel is juwelier worden met voornamelijk Surinaamse sieraden. Ik wil wel echt bij mijn roots blijven. En dan een zaak in Amsterdam én eentje in Suriname.’
Volg Latoya op Instagram: @gem.i.nis
GETIPT DOOR
Maru Asmellash van streetwear-merk The New Originals: ‘Door moderne stijlen en haar roots te combineren, maakt Latoya mooie sieraden die voor anderen betekenisvol zijn. De kleine gems maken een groot verschil in hoe iemand voor de dag komt.’
JOEY BURNET (26) IS CONTENT CREATOR. HIJ VEROVERDE TIKTOK MET ZIJN GRAPPIGE WEERSVERWACHTINGEN, COMPLEET MET OUTFITADVIES EN PASSENDE TUNES.
Content creator Joey Burnet zou je kunnen kennen van zijn pollepelvideo’s op TikTok, waarin hij samen met Yves Saint LaRon oer-Hollandse hits als Mijn stad (Danny de Munck) en Twee motten een nieuwe draai geeft. En ook van zijn dagelijkse weerberichten. ‘Ik ben geboren in Oost, woonde daarna in Zuid, Noord en daarna in Kraaiennest. Daar ben ik gebleven. Ik ben een stadsjongen en in Kraaiennest voel ik me het meest thuis.’
De sport taekwondo heeft hem veel geleerd, zegt hij. ‘Hoffelijkheid, integriteit, zelfbeheersing, doorzettingsvermogen en onverwinnelijkheid van de geest. Die dingen neem ik nog altijd mee. Ook in het werk dat ik nu doe. In 2017 werd ik tweede van de
wereld, maar twee jaar geleden ben ik gestopt. Mijn TikToks begonnen daar. Ik gaf les op een taekwondoschool en maakte filmpjes voor TikTok om meer leerlingen te verzamelen. Ik kreeg daar alle ruimte om de video’s te maken die ik wilde maken.’ Wat Amsterdam voor hem betekent? ‘Of het nu een trui is van The New Originals of een broodje bij die ene tent in Velserpolder: Amsterdam voedt mij. Er zijn zo veel dingen waar ik inspiratie uit kan halen in de stad, het is gewoon oneindig. Bij alles wat ik meemaak, hoor of zie denk ik: hoe kan ik dit gebruiken? Mijn hoofd staat altijd aan.’
Volg @joey.burnet op Instagram of @joeyburnet op TikTok om op de hoogte te blijven. Er staat ook een expositie op de planning, hou zijn socials in de gaten.
GETIPT DOOR
Mèlanie Bosveld van marketingplatform PACT.
‘Ik maakte filmpjes voor TikTok om meer leerlingen te verzamelen’
‘Mijn ultieme safe space is bioscoop Lab111’
SOPHIA BULGAKOVA (27) IS EEN OEKRAÏENSE ACTIVIST EN KUNSTENAAR MET AMSTERDAM ALS THUISBASIS.
‘Ik maak mediakunst en werk met verschillende technieken, zoals AI, virtual en augmented reality en immersive environments, om installaties en performances te creëren die een verhaal vertellen waar mensen helemaal in kunnen opgaan.’ Sophia studeerde artscience aan de kunstacademie in Den Haag. Twee jaar geleden verhuisde ze naar Amsterdam.
‘Mijn favoriete plek in Amsterdam is Oud-West. Er hangt daar een nostalgische sfeer die ik heel fijn vind. Mijn ultieme safe space is Lab111, een bioscoop waar ze ook studio’s hebben. Ik vind het heerlijk om daar alleen heen te gaan.’ Waar ze nu mee bezig is? ‘Ik ben net klaar met Other worlds, een multiplayer virtual reality-omgeving die in première is gegaan op het Rotterdam Film Festival, gebaseerd op Oekraïense heidense tradities en prechristelijke rituelen. Ik ben nu deel twee aan het plotten. Deel één was gebaseerd op lente- en zomerrituelen, deel twee gaat over herfsten winterrituelen. Ik ga terug naar Oekraïne om er meer onderzoek te doen.’
Je ziet de kunst van Sophia op haar Instagram: @sophiabulgakova.
GETIPT DOOR
Suzanne Tromp van Nxt Museum: ‘Sophia is extreem creatief, gepassioneerd, kundig en professioneel. Zij is niet bang haar sociaal-politieke standpunten te vertegenwoordigen via haar werk. Haar installaties laten je de realiteit anders ervaren.’
Eind september verschijnt op iamsterdam.com/talenten de eerste van een maandelijkse serie mini-docu’s over deze talenten
NOHA SARÉ (29) IS ZANGERES EN ARTIEST.
Noha Saré, die is geboren in de Jordaan, maakt naar eigen zeggen een mix tussen elektropop en alternatieve R&B-neosoul. Gepaard met hypnotische video’s die het dromerige karakter van haar muziek benadrukken. ‘Muziek maken is wat ik het aller-allerliefste wil, maar het is ook onzeker. Je werkt je in het zweet, legt je hart op tafel en weet niet precies waar het gaat eindigen. Dat is tegelijk het mooie eraan. Ik heb het gedurfd om hier vol voor te gaan, daar ben ik trots op.’
Noha is iemand die snel door wil, maar probeert nu wat meer stil te staan bij de kleine momenten. En de successen: ‘We zijn onlangs gesigned bij Mojo en hebben net een Melkwegshow uitverkocht, wat ik heel bijzonder vind. Qua geluid is de Melkweg geweldig. Maar ik wil ook nog in Paradiso staan. Waarom? Paradiso is Paradiso.’
‘Ik heb het gedurfd om hier vol voor te gaan, daar ben ik trots op’
Half oktober verschijnt Noha’s nieuwe single I Believe en haar nieuwe EP staat gepland voor het voorjaar van 2026 (volg @noha_sare op Instagram).
GETIPT DOOR
‘Het
Boeker Jermaine Kanbier van Mojo: ‘Noha is veel meer dan alleen een muzikant. Haar creativiteit klinkt door in haar muziek, maar is ook zichtbaar in haar videoclips, fotografie en kledingstijl. Elk aspect van haar visuele presentatie is doordrenkt met kunstzinnigheid, en live komt dat allemaal prachtig samen.’
‘Je werkt je in het zweet, legt je hart op tafel en weet niet precies waar het gaat eindigen’
heeft lang geduurd voordat ik een plek vond die ik thuis kon noemen’
‘Ik wil dat mijn muziek je bij de keel pakt’
SONDI IS EEN KUNSTENAAR
UIT KAMEROEN EN DUITSLAND. OP 21-JARIGE LEEFTIJD VERHUISDE ZE NAAR AMSTERDAM.
‘Ik heb een digitaal archief opgebouwd van zwarte lichamen en het ‘performen’ van zwart-zijn in videogames. In veel games bestaan zwarte lichamen alleen in actie –in performance. Maar wat als ze er gewoon mogen zijn; mogen rusten, rondlopen, de ruimte ervaren? Mijn kunst biedt die ruimte. Digitale kunst leent zich bij uitstek voor dit werk: het is nooit af,
het kan blijven veranderen.’ Hoe Amsterdam haar voedt? ‘Plekken als Metro54 – een Black-owned kunstruimte in het centrum – Bureau Stedelijk van het Stedelijk Museum en inclusieve bars als Bar Bario en Pamela inspireren mij. Deze plekken creëren echt safe spaces voor mensen van kleur, iets wat ik ook graag doe in mijn werk.’ Voor haar voelt deze stad als thuiskomen. ‘Mijn kunst is vrij niche. Er zijn maar weinig plekken die kunstenaars betalen om videogames uit te pluizen en het soort kunst te maken dat ik maak. Maar
SHANE VAN NEERDEN (26) IS PIANIST. HIJ GROEIDE OP IN WILMINGTON IN DE VS EN KWAM IN 2018 NAAR AMSTERDAM OM TE STUDEREN AAN HET CONSERVATORIUM.
‘Ik wil dat de muziek die ik maak de diepte in gaat. Dat wanneer je ernaar luistert, je het niet per se mooi vindt of niet, maar dat het je bij de keel pakt. Ik wil dat je geen keuze meer hebt, want dan kun je er een mening over hebben. Of het nu een schilderij of een muziekstuk is, ik dat kunst me direct in de ogen kijkt en mijn leven verandert.’ In 2017 deed Shane auditie bij conservatorium The Juilliard School in New York. Zijn privédocent Carl Cranmer raadde hem aan een les te volgen bij de Nederlandse pianist Frank Peters, docent aan het Conservatorium van Amsterdam, om te kijken of er een klik was. Shane vloog naar Italië voor een masterclass – zijn eerste keer in Europa. ‘Soms heb je dat: dat je iemand ontmoet en meteen het hele potentieel van die relatie ziet. Ik voelde dat hij mijn leven zou veranderen. Toen wist ik: ik moet naar Amsterdam. Deze stad voelde meteen als thuiskomen, terwijl ik er nog nooit was geweest. Ik vind het heel fijn om in een stad te wonen waar je zo makkelijk jezelf kan zijn. Die veiligheid, dat geeft inspiratie.’
Shane treedt 8 mei op in de kleine zaal van het Concertgebouw.
GETIPT DOOR
Programmeur Michiel Wittink van het Concertgebouw: ‘Hij is een geweldige kunstenaar en maker, die naast zijn virtuositeit ook heel eigen blijft.’
er is hier ruimte voor mijn werk, en een community die erop zit te wachten. Het heeft lang geduurd voordat ik een plek vond die ik thuis kon noemen. Amsterdam is dat nu. Dat Amsterdam Art mij nu tipt als Amsterdams talent, voelt als een grote eer.’
In maart gaat Sondi’s performance Non-User-Friendly in première tijdens de Sonic Acts Biennial 2026.
GETIPT DOOR
Martina Halsema, directeur van Amsterdam Art.
De MADness van Ma Yansong
Spannende architectuur zien? Pak de trein naar Nieuwe Instituut in Rotterdam, waar een grote tentoonstelling te zien is over Ma Yansong. Hij is mede-oprichter van bureau MAD Architects, dat wereldwijd gedurfde ontwerpen neerzet. Eentje ervan is ook in Rotterdam te bewonderen: de Tornado, een spiraalvormige trap die naar het dak van het nieuwe kunstmuseum Fenix leidt.
Het Chinese architectenbureau MAD staat erom bekend gekke dingen te durven en grenzen te verleggen. Met werk dat niet alleen maar functioneel is, maar dat óók wat met je doet. Bij ieder gebouw voel je wat, zo is de bedoeling van de architecten. Nieuwe Instituut in Rotterdam laat je kennismaken met werk van het bureau en oprichter Ma Yansongs ideeën en werkwijze. Zo komt zijn kritiek op modernisme en globalisering voorbij, maar natuurlijk ook zijn gewaagde ontwerpen (van woningen en artistieke installaties tot grote culturele complexen).
Nieuwe werkwijze
Ma Yansong. Architectuur en emotie laat de ontwikkeling van MAD’s werk
zien vanaf de vroege jaren 2000 in China, een tijd van economische groei en snelle maatschappelijke verandering. Yansong organiseerde toen zijn beroemde ‘MAD Dinners’: gesprekken met belangrijke figuren en burgers over alle veranderingen. Die inspireerden hem tot een nieuwe werkwijze, wat leidde tot fictieve projecten als Floating Island, een fantasierijke overkapping van de plek waar ooit het World Trade Center in New York stond. Er was ook de transformatie van het politiek beladen Tiananmenplein in Beijing tot een groen park, en een aquarium ontworpen vanuit het perspectief van een vis. Allemaal gedurfd, allemaal zegt het iets over de samenleving en de toekomst, en allemaal doet het wat met je.
Van school tot stadion
De tentoonstelling brengt het recente werk van MAD Architects onder in drie hoofdstukken: ‘Embodied nature’, ‘Connective landscapes’ en ‘Layered futures’. De projecten laten zien hoe Yansong ontwerpt; de gebouwen moeten de beleving versterken, verstoorde stedelijke structuren herstellen en een toekomst bouwen, mét het verleden. Van een kleuterschool in Japan en sociale woningbouw in Beijing tot het Quzhou Sports Park, met een stadion dat als een heuvel in het landschap opgaat, en het Lucas Museum of Narrative Art in Los Angeles: het is allemaal te zien in Nieuwe Instituut. Je blijft je vergapen aan de gebouwen, daar in Rotterdam.
EXTRA AVOND
Op 4 september is er een speciaal programma rond de tentoonstelling Ma Yansong. Architectuur en emotie, over de visie van Ma Yansong als architect. Je hoort er sprekers die iets te maken hebben met zijn werk, zoals journalist en documentairemaker Weichao Xu, visual artist en schrijver Gary Zhexi Zhang en componist Vivian Wang.
‘Eigenlijk gaat de show voor een groot deel over rouwen.’
David Linszen (pag. 24), volgens de Volkskrant hét comedytalent van 2025, reflecteert in zijn show op een pijnlijke periode in zijn leven: toen hij zijn vader verloor en zijn relatie uitging.
UITGEWOOND
Studenten die deze maand aan hun studie beginnen in Amsterdam hebben waarschijnlijk geen kamer kunnen vinden: te duur, amper aanbod. En de woningnood treft niet alleen studenten, zo weten we allemaal. Voorstelling Uitgewoond gaat over wat een huis – en een thuis – nou echt betekent, voor woningzoekenden, maar ook voor woningbezitters. Professionele acteurs spelen samen met woningzoekenden uit Noord: een optelsom van fictie en documentaire, van uitvergroot spel en rauwe realiteit. 18 t/m 20 sept., 25 t/m 27 sept. (en meerdere data in oktober), Buurthuis De Meeuw
kunst & vermaak krant
Het ongerepte verlangen
Op het Fringe Festival (4 t/m 14 september) is de voorstelling Jongens te zien, een intieme monoloog van afstuderend acteur Thor Braun over de schaamteloze verlangens van een gay man.
De voorstelling Jongens is zijn debuut als theatermaker, maar Thor Braun (25) is al van jongs af aan te zien in het theater en op tv. Je kunt hem onder andere kennen van zijn rol als Chris in Oogappels. Voor deze eerste voorstelling heeft hij zich laten inspireren door zijn liefde voor de Italiaanse filmmaker Pier Paolo Pasolini (1922-1975).
OVER HET RANDJE
Jongens
5 t/m 8 sept. Fringe Festival
Braun gebruikt zijn eigen ervaringen als gay man om in gesprek te gaan met Pasolini’s gedichten, romans en films. ‘In zijn films en verhalen uit hij op hartstochtelijke wijze zijn erotische verlangens naar jonge jongens. In mijn eigen ontwikkeling als jonge gay man voel ik een leegte waarin ik niet heb kunnen
toegeven aan die verlangens. Pasolini geeft op een schaamteloze manier invulling aan die leegte.’
Braun voelt zich net als Pasolini aangetrokken tot het ‘perverse’ in het theater. Tot die plekken waar het mooi is en tegelijkertijd op – of net over – het randje. ‘Op de toneelschool speelde ik de rol van een moeder die verliefd werd op het pubervriendje van haar zoon. Dat kan natuurlijk écht niet, maar ik vond het heerlijk om te spelen.’
Op het gebied van seksualiteit heeft hij zich lang een soort buitenstaander gevoeld, vertelt hij. ‘Ik was als kind al meer iemand die vanaf de zijlijn keek hoe vanzelfsprekend de andere jongens aan het voetballen waren. Dat spelende gemak heb ik gemist, en ook de
tekst Margriet Prinssen foto’s Bart Grietens
4X ZIEN OP HET NTF
Het Nederlands Theater Festival is op hetzelfde moment als Fringe Festival (4 t/m 14 september). Je ziet er de mooiste voorstellingen van het afgelopen seizoen. Vier aanraders:
• De wand: 4 sept. in ITA
• Giovanni’s room: 4 en 5 sept. in ITA
• F*ck Lolita: 6 en 7 sept. in ITA
• The horse of Jenin: 8 sept. in Bijlmer Parktheater, 10 en 11 sept. in Theater Bellevue
zorgeloosheid die uit Pasolini’s films spreekt.’ Pasolini is een heel uitgesproken en controversieel figuur. ‘Wat hij maakte zou nu niet meer kunnen, daar heb ik het ook over in de voorstelling. Wat ik mooi vind aan zijn werk, is juist de zinnelijkheid, het ongerepte verlangen, de betoverende taal.’
NAAKTE MANNEN
Braun tekent en schildert live op het podium levensgrote portretten en schilderijen, geïnspireerd op beelden uit de films van Pasolini. Italiaanse landschappen, naakte mannenfiguren, mooie jongens. ‘Ik ben acteur, maar ik heb ook altijd veel getekend. Wat zo jammer is: als je kiest voor een beroep, wordt de rest van je passies als hobby weggezet. Heel tof dat ik in deze voorstelling mijn grote liefdes bij elkaar kan brengen.’
mis deze niet
KLASSIEK OP HET
AMSTELVELD
Geniet van live opera, internationale topmusici en aanstormend talent in de openlucht. Zoals de korte komische opera
La serva padrona van Pergolesi, gezongen door studenten van de Dutch National Opera Academy. Of pianist Levi Schechtmann die zijn unieke fusion ‘Classic meets hiphop’ brengt. De kleintjes kunnen luisteren naar een verhaal over Bach, of meedoen aan een moderne dansworkshop.
OPEN MONUMENTENDAG
Een extra feestelijke editie, in het teken van Amsterdam 750. Voor de 39ste keer openen maar liefst vijftig monumenten hun deuren. Op welke bijzondere plek wilde je altijd al eens rondneuzen? Luister naar live orgelbespeling in de magische zaal van Tuschinski I. Ontdek de geschiedenis van de Fo Guang Shan He Hua Tempel op de Zeedijk. Of zing tijdens een karaoke tot in de late uurtjes je favoriete hits in café Ruk en Pluk.
OPSTAND
De wereld staat in de fik en veel mensen voelen zich machteloos. Voor Opstand sprak theatermaker Marte Boneschansker mensen die in verzet komen. Van klimaatactivisten, feministen en antiracisme-strijders tot anarchisten en boze boeren. Wat beweegt hen om in actie te komen? Wanneer kom jij in verzet? In deze voorstelling gaat het over hoop en stáán voor je idealen.
en 20 september, Amstelveld
en 14 september, verschillende locaties
kunst & vermaak
Knap werk
Verrassende designinnovaties, creatieve oplossingen en hoogstaand interieurontwerp door de hele stad: bekijk het in de gratis designroute Glue.
Of je nu een designliefhebber bent of gewoon nieuwsgierig naar een andere kant van de stad: designroute Glue nodigt je uit om op pad te gaan. Deze maand openen tientallen studio’s, galeries en showrooms hun deuren voor het publiek. Voor het zesde jaar zet Glue zich in om de wereld van design zichtbaarder, beter verbonden en toegankelijker te maken. Dat doen ze door lezingen, tentoonstellingen – zoals Ecologies of local color(s) in Waag Futurelab – en speelse workshops. Bij Smeg maak je bijvoorbeeld je eigen cannoli’s (daar is ook een Coffee Club en een Pizza & Prosecco-event). Het thema van dit jaar, Alter-
natives from the unexpected, richt zich op creatieve oplossingen uit onverwachte hoeken. Letterlijk, want in de hoeken van de stad vind je verrassende deelnemers: in het Houthaven Design District zit Vitra, de Zwitserse meubelmaker, en Het Groenlab met z’n groene ontwikkelingen. Op het KNSM-eiland presenteert Robuust tien tentoonstellingen van nieuw en bekend talent en in Noord gaat het bij Vanmokum om interieurdesign. Een hoogtepunt dit jaar is Museum ’t Kromhout: een voormalige scheepsloods met een indrukwekkend gietijzeren dak uit 1899, nu een designhub. Glue is gratis te bezoeken. 18 t/m 21 september glue.amsterdam
Wat een circus
Hoe verbeeld je mooie, kleurrijke en diep persoonlijke verhalen uit de buurt op een lichte, inspirerende manier? Simpel: met circus.
Circus in de Pijp, op straat! In levensgrote, vervreemdende installaties vertellen professionele circusartiesten de verhalen van de wijk. Daarvoor heeft Lennie Visser, artistiek leider van Boost Producties, een jaar lang onderzoek gedaan in de buurt. Hoe? Door circus te spelen met de bewoners. Zo kwam ze in bijvoorbeeld in buurthuizen, bij kwetsbare kinderen en ouderen. Ze ontmoette zo veel mensen met evenzoveel verhalen. Die komen samen in de voorstelling Circus around the block, een initiatief in het kader van Amsterdam 750. Hoe dragen de bewoners elkaar?
Neem Yasmina, die studeert voor maatschappe-
lijk werker omdat jongerenwerkers haar op haar vijftiende hebben laten beseffen dat ze er mag zijn. Of José, die zich met Natuurtuin Cinetol inzet om de buurt groener te maken.
Bijzonder is dat er niet gepraat wordt in de voorstelling. Het begint in de theaterzaal van CC Amstel, daarna gaat de show de straat op. De wandelroute loopt van het Cullinanplein, via de Tolstraat naar het Dora Tamanaplein: letterlijk een blokje om. De routebordjes zijn gemaakt door ouderen van het Amsterdams Ontmoetingscentrum, voor mensen met dementie.
Ben je je fiets kwijt?’ vroeg een vrouw in het Engels, met een Italiaans accent, toen ik turend langs de vakken liep, hopend dat mijn rijwiel slechts verplaatst was. Ik knikte.
‘Ze controleren hier eigenlijk altijd’, zei ze. ‘Stond-ie er langer dan een uur?’
‘Eh, een uur of zeven.’
‘Zéven?’ vroeg ze geschrokken, ‘dan is-ie zeker weggehaald.’
De vrouw was behulpzaam en vriendelijk, maar ik heb liever niet dat de mores van mijn bloedeigen stad me worden uitgelegd door een expat. Dus ik vertelde haar niet dat ik naar een zes uur durend toneelstuk (met drie pauzes) in ITA was geweest, omdat ik iemand ben die haar hand niet omdraait voor een kruising tussen cultuur en duursport.
Het was niet mijn schuld. Ik wilde parkeren in het nieuwe fietseiland van de Melkweg, daar had ik me daadwerkelijk op verheugd (!), maar het ding was onbereikbaar door een wegopbreking. Toen moest ik mijn fiets door tijdgebrek op een willekeurige plek neerkwakken. En nu zat ik dus zonder, wat voor een Amsterdammer rampzalig is.
Thuis bladerde ik door het bestand tot ik uiteindelijk een afbeelding van mijn vrolijk bestickerde omafiets aantrof. In het Westelijk Havengebied werpen de wieken van windturbines verontrustende schaduwen over het uitgestrekte landschap. Het ruikt er onheilspellend. Er liggen schuiten met bergen schroot. Binnen enorme bedrijfspanden gebeuren dingen waar de meesten van ons geen weet van hebben. Je kunt hier niet zomaar heen wandelen, het bevindt zich in een andere wereld.
Ik moest twee of drie bussen nemen om mijn fiets te halen. De laatste ging nota bene naar IJmuiden. Een eerdere poging was mislukt omdat de bus meer dan een uur in de file stond in de buurt van Sloterdijk en ik daardoor de zeer krappe openingstijden (12.00-16.30 en zaterdag 9.00-12.00 uur) had gemist. Maar nu kachelde ik lekker door. De bus gooide me eruit op een tochtig stukje niets, waarna nog een wandeling volgde van tien minuten. Ik waardeerde dat het niet regende, dat ik geen vrije dag had hoeven nemen (omdat ik niet werk) en dat ik een onontdekt stukje van de stad beleefde. En hoewel ik probeerde niet chagrijnig te zijn, voelde ik me op dat moment toch als een Russische dissident die zelf naar Siberië moest lopen. Ik vond dat ik disproportioneel hard gestraft werd voor dat beetje foutparkeren. Nadat ik het losgeld van vijfentwintig E had betaald aan een van de gezellige herintreders, werd mijn lieveling doeltreffend uit een paar miljoen fietsen gehaald door een spichtige adolescent. Met wapperend haar fietste ik de vrijheid tegemoet.
Cindy Hoetmer (58) is schrijver. Ze is geboren en opgegroeid in Amsterdam en gaat hier nooit meer weg.
kunst & vermaak krant
Alles is Tilda
Alleen echte grootheden hebben genoeg aan hun voornaam. Tilda is er zo een. Hoe dat zo is gekomen, is vanaf deze maand te zien in Eye Filmmuseum.
Van links naar rechts:
Tilda Swinton voor Yves Saint Laurent (2011), Eye of a young woman door Joseph Sacco (1844) en Tilda Swinton gefotografeerd door Tim Walker (2014).
Sinds Orlando, de verfilming van Virginia Woolfs boek waarin de hoofpersoon voortdurend van eeuw en geslacht verandert, hebben we ruim veertig films met Tilda Swinton kunnen zien, van blockbusters en arthousefilms tot sociale drama’s. En altijd is ze geweldig. Wat maakt haar zo beroemd dat we genoeg hebben aan alleen ‘Tilda’?
MOEDER OF ALIEN
expo
Tilda Swinton: Ongoing
28 september t/m
8 februari
Eye Filmmuseum
Heel veel dingen, maar toch zeker haar bijzondere uiterlijk. Dat benige lijf, die jongenskapsels, de androgyne uitstraling, die grote ogen in een volkomen wit gezicht. Ze kan eruit zien als een alien maar zet ook geloofwaardig een bezorgde moeder neer, of een levensmoede vampier. Daarnaast is ze kunstenaar en een stijlicoon. Wat laat Eye daarvan allemaal zien in Tilda Swinton, ongoing?
Curator Tilda presenteert ons werk van acht
artistieke partners en goede vrienden, zoals Pedro Almodóvar, Luca Guadagnino, Joanna Hogg en Apichatpong Weerasethakul. Guadagnino maakt een intiem portret van haar in de vorm van een korte film en een sculptuur. Jim Jarmusch verwerkt bestaande beelden van zijn zombiefilm The dead don’t die tot een nieuwe installatie. En samen met haar jeugdvriendin Joanna Hogg maakte Tilda Flat 19, een multimediale reconstructie van haar Londense appartement uit de jaren tachtig. Extra aandacht is er voor de jong aan Aids gestorven Derek Jarman, met wie ze zeven films maakte. Jarmans queer kunstenaarscollectief werd Swintons eerste filmfamilie.
Maar Tilda Swinton is behalve actrice ook een mode-icoon. Op een foto zien we Swinton door de velden struinen in een rode hoodie, maar zo zien we haar niet veel; vaker wel dan niet is ze gekleed in extravagante kledingstukken. Voor
Olivier Saillard een performance waarin ze samen een bijzondere garderobe tot leven wekken met kleren uit haar persoonlijke collectie, filmkostuums, rodeloperjurken en erfstukken uit de familie.
SCHOTSE ADEL
Een ander interessant aspect is Tilda’s afkomst. De Swintons zijn van Schotse adel. Fotograaf Tim Walker bezocht haar in haar Schotse familiehuis voor een fotosessie over haar voorouders. Ook de Thaise regisseur Weerasethakul had interesse in deze historie; hij maakte een meditatieve installatie waarin de aanwezigheid van geesten en voorouders voelbaar is.
Tilda Swinton wordt 65 in november, maar ongoing is ze nog steeds, bewijst ze keer op keer – net als deze tentoonstelling.
mis deze niet
MODE-ILLUSTRATIE
Amsterdam is een toonaangevende modestad, ook op het gebied van illustratie. Dat wordt op een bijzondere manier onderstreept in een expo van tien mode-kunstenaars. De elegante stijl van Piet Paris is het bekendst, maar er zijn ook illustratoren die geïnspireerd worden door street art, of die juist heel poëtisch werken. 30 augustus t/m 28 september, De Hallen
VROUWEN VAN DE AMSTERDAMSE SCHOOL
Prachtig werk maakten ze, maar wie kent ze nog: beeldhouwer Louise Beijerman, architect Margaret Kropholler, poppenmaker Grietje Kots? Het is letterlijk ‘ongekend talent’ uit de tijd tussen de twee wereldoorlogen. Museum Het Schip eert ze alsnog met een tentoonstelling vol keramiek, textiel, grafiek en architectuur. 26 september t/m 28 juni, Museum Het Schip
BRANCUSI
De moderne beeldhouwkunst hebben we te danken aan Constantin Brâncusi (1876-1957). Een (structurele) samenwerking met Centre Pompidou brengt dertig van zijn beelden naar Amsterdam. Alles is perfect getroffen en heeft een lichtheid die je helemaal optilt. 20 september t/m 18 januari, H’Art Museum
Hiep hiep!
Dit jaar gaat de Amsterdamse geschiedenisboeken in als het jaar van de mijlpalen. Dat de stad zelf 750 jaar bestaat, kan je niet ontgaan zijn. Maar het verjaardagsfeestje is er ook voor Sail, Kwaku, de TCS Amsterdam Marathon en het Grachtenfestival. Eén waren we er bijna vergeten: het blad dat je nu in handen hebt, werd opgericht in 1966, en gaat dus op 1 september zijn zestigste jaargang in.
HOGERE CULTUUR
Al zestig jaar gidst de Uitkrant Amsterdammers door het uitgaansleven. Leg je alle nummers naast elkaar, dan valt op hoe sterk het aanbod groeide en hoe de toon veranderde, schrijft hoofdredacteur Bart van Oosterhout.
Het eerste jaar van de Uitkrant, is ook het eerste bestaansjaar van de Provobeweging, die de stad in rep en roer bracht met onschuldige, ludieke ‘happenings’. Overal waren demonstraties, zoals de Aktie Tomaat tegen oubollig theater en sit-ins tegen de oorlog in Vietnam. In dat klimaat komen drie jonge mannen bij elkaar om in navolging van Hitweek (later Aloha), een op jongeren gericht cultuurblad te maken: 8 Vanavond,
UIT-KRANT voor Amsterdam (zie pag. 49). Een jolig, progressief krantje met uitgaansagenda. Met de oprichting van het Uitburo werd dat De Uitkrant, die zich richtte op de ‘hogere cultuur’ en daarin ook een verheffende taak voor zichzelf zag weggelegd.
HONDSTROUW
Dit onder een reeks van roemruchte hoofdredacteuren als Wim Klinkenberg, journalist van de communistische krant De waarheid. En de überintellectueel Martin van Amerongen, toen ook hoofdredacteur van De groene Amsterdammer, die sigaren rokend de krant kwam keuren, terwijl anderen het werk deden. Vijftien jaar geleden mocht ik het stokje overnemen en merkte ik met hoeveel liefde de krant werd gemaakt door hondstrouwe freelancers. Van krant met een dikke agenda werd het gaandeweg dat wat je nu ziet: een blad voor de hele stad met een ‘gecureerd’ aanbod. Niet meer verheffend of voornaam, maar gewoon weer een Uit-krant. Schatplichtig aan iedereen die stug blijft lezen.
tekst Bart van Oosterhout
Hard tegen hard
Wanneer zijn broer door criminelen wordt geliquideerd, zweert een Amsterdamse jongen wraak. Maar Noortje Herlaar en Waldemar Torenstra zitten hem op de hielen.
Kort nadat zijn broer in Amsterdam is afgeschoten door lokale criminelen, ontsnapt student Samir zelf maar net aan de dood. Hij vlucht naar Marokko en zweert wraak: iedereen die ook maar iets met de moord op zijn broer te maken heeft gehad, zal boeten. Jarenlang weet Samir, inmiddels een belangrijk lid van de maffia, uit handen van justitie (Noortje Herlaar en Waldemar Torenstra) te blijven. Totdat Sous (Hamza Othman, foto), een van Samirs Amsterdamse loopjongens, wordt opgepakt. Nog geen zes maanden na het uitkomen van romcom Dubbel zes keert regisseur Jonathan Elbers terug naar Amsterdam voor de ambitieuze misdaadthriller Wraak. Subtiel is het allemaal niet, maar Torenstra en Herlaar hebben duidelijk lol in het spelen van twee ambtenaren die het zelf ook niet meer zo nauw nemen met de wet.
DOWNTON ABBEY: THE GRAND FINALE
Lord Grantham geeft het stokje over aan dochter Mary, maar hoe zal de Britse elite reageren wanneer ze horen dat Lady Mary gescheiden (!) is? vanaf 11 september
EEN VROUW ALS MONIQUE
Een oudere actrice (Monique van de Ven) komt aan in haar vakantiehuis en blikt terug op haar imposante carrière. Deze film laat zich moeilijk in een hokje stoppen, net als Monique zelf. vanaf 18 september
WEST BEACH FILM FESTIVAL
Ook dit jaar kun je weer nazomeren met buitenfilms aan de Sloterplas. Met deze editie o.a. Skyfall, Paddington in Peru en Oscarwinnaar Anora. Toegang is gratis, donaties zijn welkom.
17 t/m 21 sept., westbeachfilmfestival.com
tekst Bregtje Schudel
Komiek David Linszen:
Ik ben denk ik wel een getroebleerd mens’
David Linszen (34) won vorig jaar alle prijzen op het Leids Cabaret Festival, is een vaste kracht bij Comedytrain en regisseerde twee shows van collega Daniël Arends. Nu is het tijd voor zijn eerste eigen soloshow: Striptease van de dood.
Zeven jaar geleden hakte David Linszen de knoop door: hij stopte als psycholoog en koos voor comedy. In een paar jaar tijd werd hij een vaste waarde bij Comedytrain, regisseerde hij twee shows van Daniël Arends, won hij de juryprijs, publieksprijs én studentenprijs van het Leids Cabaret Festival en werd hij door de Volkskrant uitgeroepen tot comedytalent van 2025. De lat voor zijn voorstelling Striptease van de dood ligt dus hoog, maar dat vindt hij alleen maar leuk. ‘Grote druk voel ik niet echt.’
Wat kunnen we verwachten van je show?
‘Het is in eerste instantie een comedyshow. In tweede instantie is het een groot muziekspektakel, en in derde instantie een verhaal met een kop en staart. Ik vind het leuk als een comedyshow een optelsom is van losse onderdelen. Daarom vergaar ik eerst materiaal en bekijk ik later wat voor verhaal ik daarmee wil vertellen. Tijdens het maakproces dacht ik vaak: o, dit wil ik blijkbaar vertellen.’
Wordt het stand-upcomedy?
‘Er zitten stukken in die ik heb ontwikkeld in Toomler, maar ik wil mezelf ook meer in de cabarettraditie plaatsen. Zo treed ik niet op met een microfoon in mijn hand, maar met een headset. Daardoor kan ik veel beweeglijker zijn. En ik heb zelf de muziek geschreven en geproduceerd. Elektronische muziek, met de directheid van kleinkunstnummers. In de voorstelling speel ik piano, basgitaar, Irish whistle en trom-
pet. Als ik het hardop zeg, denk ik: het slaat nergens op. Maar het werkt wel.’
Waar begon je liefde voor het podium?
‘Als kind zat ik op de jeugdtheaterschool in Amsterdam. Daar voelde ik voor het eerst: als ik op het podium sta, gebeurt er iets. Ik hield van de spanning die bij optreden hoort. Ik weet nog dat ik op de middelbare school een spreekbeurt gaf over de film Fitna van Geert Wilders. Die was toen nog niet uit, maar er was veel ophef over en mensen waren heel bang voor de gevolgen. Na afloop zei ik: over de film is nog niet veel bekend, maar ik heb gehoord dat dit de soundtrack wordt. Toen zette ik Summer holiday van MC Miker G en dj Sven aan. Ik voerde vier minuten lang een choreografie op, met een uitgestreken gezicht. Omdat niemand iets over die film wist en ik de dans met enorme vastberadenheid uitvoerde, kwam ik ermee weg. Dat ontregelen deed ik toen al graag.’
Je groeide op in de Plantagebuurt. Hoe zag je jeugd eruit?
‘Heel leuk en goed. Ik was een introverte, verlegen jongen, maar kon ook uitbundig zijn. Die twee kanten had ik heel sterk. Ik had op de basisschool een grote interesse voor alles wat ik op MTV zag, van Eminem tot Extince. In het begin van mijn middelbareschooltijd bmx’te ik veel op het Max Euweplein en op zaterdag ging ik eerder naar huis om Kopspijkers te kijken. Thuis werd veel muziek geluisterd, mijn zus en ik werden aangespoord om instrumenten te <
tekst Kim van der Meulen foto’s Marjolein van Damme
kunst & vermaak krant
DAVID LINSZEN
• Werd geboren op 7 augustus 1991 in Amsterdam Centrum-Oost.
• Won de jury-, publieks- én studentenprijs op het Leids Cabaret Festival 2024.
• Werd in 2019 lid van de Comedytrain, na een jaar aspirant-lid te zijn geweest.
• Regisseerde twee voorstellingen van Daniël Arends: Meer van hetzelfde deel 1 (2019) en Thuis praat ik bijna nooit (2020).
• Speelde dubbelprogramma’s met onder meer Raoul Heertje en met Jan Jaap van der Wal.
• Werd door de Volkskrant uitgeroepen tot comedytalent van 2025.
• Heeft veel comedyhelden, onder wie Casey Rocket, Stewart Lee en Eddie Pepitone: ‘Comedians die spanning creëren voordat ze ontladen.’
• Raakte als middelbare scholier geïnteresseerd in cabaret, mede dankzij een variété-website van de Vara met fragmenten uit cabaretprogramma’s van onder anderen Jochem Myjer, Hans Teeuwen en Droog Brood.
• Staat met Striptease van de dood op 20 september in Theater De Richel, 2 t/m 4 oktober in Theater Bellevue en 18 december in VU Cultuurcentrum Griffioen en beleeft de première van de show op 21 en 22 januari in De Kleine Komedie, iets waar hij naar uitkijkt. ‘In De Kleine Komedie zitten mensen dicht op elkaar, wat een prettige en leuke energie losmaakt.’
• Woont zijn hele leven al met veel plezier in Amsterdam.
spelen en mijn moeder zette me op toneel. Later heb ik auditie gedaan voor alle toneelscholen, maar ik werd overal afgewezen. Mijn ouders vonden dat echt balen.’
Jij niet?
‘Nou, ik wist dat er ook mensen bij Comedytrain zaten die nooit een vakopleiding hadden gedaan. Daardoor had ik een misschien wel op niks gebaseerd vertrouwen dat het goed zou komen. Toch schreef ik me nooit in voor een open mic-avond. Toen ik eindelijk de stoute schoenen aantrok en me inschreef voor een open podium, kwam ik erachter hoe moeilijk stand-up is. Het kan er vrij achteloos uit zien. Maar het is lastig.’
‘Daniël leerde me te denken: misschien vindt niemand dit grappig, maar ik ga het toch doen’
Hoe heb je meters gemaakt?
‘Dat is een kwestie van je inschrijven, iets voorbereiden, gewoon gaan en heel erg bang zijn. Je hebt goede ervaringen, slechte ervaringen, doet het nog maar een keer. Soms kom je op plekken waar mensen het leuk vinden wat je doet en mag je vaker spelen. Zo heb ik het opgebouwd.’
Dat ging snel: je kreeg lovende kritieken, won prijzen en maakt nu een soloshow.
‘Toch heb ik een heel traditioneel pad bewandeld: een paar jaar bij Comedytrain, daarna aan een festival meedoen en vanuit daar een
impresariaat krijgen en een avondvullende show maken. Een rustig, prettig traject. Ik heb vooral veel plezier in het spelen. Lovende woorden en prijzen zijn natuurlijk fijn, maar ik probeer ervoor te waken dat ik daar echt in ga geloven. Ik wil graag zelf bepalen wat ik de moeite waard vind.’
Daniël Arends vroeg je als regisseur voor zijn show toen je aspirant-lid was bij Comedytrain. Hoe vond je dat?
‘We zaten in een whiskybar in een van de Leidsedwarsstraten toen hij het me vroeg. Ik vond het wonderlijk en fantastisch, want Daniël is iemand die ik erg bewonder. Hij heeft artisticiteit hoog zitten en is heel ambitieus op dat vlak. Van hem heb ik geleerd mijn intuïtie te volgen en te denken: misschien vindt niemand dit grappig en ben ik een enorme sukkel als ik dit op het podium doe, maar ik vind het zo’n leuk idee dat ik het toch ga doen. We hebben een goede klik, een overlappende smaak en het werkte goed tussen ons.’
Je stortte je niet meteen op comedy: je studeerde klinische psychologie.
‘Ja, dat was plan B. Of nee, dat was het niet eens: ik wist toen al dat ik alleen comedy wilde doen. Toen ik afgestudeerd was, raakte ik daarom even in paniek. Ik dacht: nu ga ik aan een kantoorbaan beginnen, en ik weet niet of ik dat kan en wil. In de korte tijd dat ik als psycholoog in de verslavingszorg werkte, werd ik als aspirant-lid bij Comedytrain aangenomen. Ik ging steeds minder werken als psycholoog en stopte er uiteindelijk mee.’
Was dat een moeilijke keuze?
‘Financieel was het een rücksichtsloze keuze, want als aspirant-lid bij Comedytrain kreeg je maar de helft betaald. Dat was bedoeld als motivatiemiddel: als je dit echt wilt, ga je ervoor. Kennelijk zag ik het als investering in iets wat ik heel graag wilde. Psycholoog zijn en comedy doen was ook lastig te combineren. Ik gaf groepstherapie aan mensen met verslavingsproblematiek. Als psycholoog was ik heel introvert, terwijl ik op het podium uitbundig wilde zijn. Dat was schakelen.’
Zijn er raakvlakken tussen psychologie en comedy?
‘Ja, comedy heeft een psychologisch component. Waarom reageert een groep op een bepaalde manier op een comedian? Waarom werkt een grap de ene keer wel en de andere keer niet?
Dat kan te maken hebben met timing, woordkeuze, hoe een grap in elkaar zit, het gevoel van het publiek. In Toomler zitten mensen zo dicht op je, dat ze meteen zien hoe je je voelt. Als je onzeker bent of boos wordt over iets, voelen ze dat feilloos aan en reageren ze daarop. Razend interessant. De rolverdeling tussen comedian en publiek is overzichtelijk, net als die van psycholoog en patiënt. En zowel patiënten als comedians kunnen getroebleerde mensen zijn.’
Ben jij een getroebleerd mens?
‘Dat denk ik wel, of in elk geval neurotisch en gevoelig. Die eigenschappen draag ik met trots, hoor.’
In 2021 overleed je vader en ging je relatie uit. Bood comedy houvast?
‘In die periode ben ik heel monomaan comedy gaan maken. Dat bood zeker wat troost. De show die ik nu ga spelen, is een reflectie op die periode. Het gaat over je fantasie gebruiken om in te vluchten. Dat is uiteindelijk niet houdbaar, je kunt er niet alles mee oplossen. Ik ben blij dat ik bespiegelingen over die periode in de show kwijt kan. Eigenlijk gaat de voorstelling grotendeels over rouwen. Om een verleden dat wegvalt door de dood van een ouder en om het wegvallen van een toekomst met iemand met wie je dacht langere tijd samen te zijn. Rare fantasierijke uitvluchten kunnen veel waard zijn, maar ook helemaal niks. Want uiteindelijk moet je het in het echte leven oplossen.’
Comedy komt voort uit pijn, wordt weleens gezegd.
‘Comedy gaat over alles wat je niet mag zeggen of voelen, maar toch voelt. Het is heel bevrijdend om dat uit te spreken. Zo kun je ergens heen met je pijn. Maar ik ben blij dat ik het maakproces van de show niet ben begonnen met het maken van heel letterlijke stukken schrijven over mijn gevoel, dat zou maar deprimerend zijn. Ik denk pas na het verzinnen van allemaal onzin: wat zit er eigenlijk onder die rare stukken?’
Met welk gevoel hoop je dat je publiek het theater straks verlaat?
‘Een vriend vertelde me eens dat hij na mijn verjaardag midden in de nacht thuiskwam en in verwarring voor de verkeerde deur ging staan. Dat lijkt mij het hoogst haalbare. Wanneer het voor mij een geslaagde avond is geweest? Als ik mijn tekst foutloos heb gezegd en ik mijn huisdeur kan vinden.’
12 SEPT t|m 5 OKT 2025
Écht
Amsterdams
In podcastserie Écht Amsterdams gaat Quinty Misiedjan op zoek naar het hart van de stad. Samen met zes Amsterdammers, langs oude kroegen en sociale initiatieven: elke aflevering geeft een kijkje achter de gevels van een veranderende stad.
Écht Amsterdams is een ode aan de mensen die Amsterdam maken tot wat het is.
Luister alle afleveringen via Spotify
Quinty Misiedjan
WORD ABONNEE
Bij een abonnement op de Uitkrant (€ 35,25) krijg je iedere maand als eerste het toonaangevende culturele magazine van Amsterdam op de mat én ontvang je deze maand het boek Nederlands is zooo makkelijk cadeau.
WINACTIES
CADEAU BIJ ABONNEMENT
Nederlands is zooo makkelijk
Waarom zeggen Nederlanders altijd ‘doe normaal!’? En wat is de eerste app die anderstaligen in Nederland op hun telefoon downloaden (afgezien van Tinder)? In haar tweetalige bundel Nederlands is zooo makkelijk | Dutch is sooo easy verhaalt journalist en lerares Marjan Ippel over haar avonturen tijdens haar lessen Nederlands aan anderstaligen. Van Oezbekistan tot Colombia: studenten komen om allerlei redenen terecht in haar Amsterdamse klaslokaal. Een ding hebben ze gemeen: ze willen Nederlands spreken zoals de Nederlanders. Grapjes maken en ouwehoeren in de kroeg. Een lekker leesbaar boek, vol humor en af en toe een traan, over de Nederlandse taal en cultuur door de ogen van anderstaligen.
Ga naar iamsterdam.nl/uitkrant en sluit een eenjarig abonnement af.
Doekje voor het bloeden
3x twee tickets
t.w.v. € 23 per ticket
Doekje voor het bloeden is een voorstelling van George Tobal Producties over armoede, dakloosheid en de absurditeit ervan. Is het ethisch verantwoord om armoede tentoon te stellen?
Ga naar iamsterdam.nl/acties
Zo ver van de Zuidas
3x de advocatenroman
t.w.v. € 23,50
Een voorstelling die balanceert op de grens van theater en de werkelijkheid. De tickets zijn geldig voor de voorstelling op 30 sept. in Bellevue, 24 okt. in De Meervaart, 1 nov. in CC Amstel of 24 nov. in De Kleine Komedie.
Christ’l Dullaert kent de wereld van de (Amsterdamse) advocatuur en het notariaat als geen ander. Ze is jurist en rechtsfilosoof en heeft jarenlang met advocaten en notarissen gewerkt. Dit makkelijk leesbare boek is interessant voor lezers uit de juridische beroepen, maar ook voor hen die meer over die wereld willen weten, zonder dat het over de moord en doodslag van strafadvocaten gaat.
SALUT
Het kleine zusje van maximalistisch restaurant Bisous is neergestreken in De Pijp. Met een toegankelijkere Frans-mediterrane all-day menukaart en een vergelijkbaar overdadig interieur – denk: kleurexplosie, wandtapijten en een opengesperde mond met snor als doorkijk naar de keuken. Op het menu staan slimme, hapklare gerechten als paling op brioche, pan tomate con jamón (brood met tomaat en Spaanse ham), moules Pastis (mosselen in romige beurre blanc) en gamba’s van de grill. Gerard Doustraat 98, alleen inloop salut-official.com
moeilijk verkrijgbaar, daardoor líjken ze extra waardevol.’
Consumentenpsycholoog
Patrick Wesselso verklaart de Labubu-hype (pag. 34).
labubu’s
Wat je ook steeds vaker ziet...
HARIGE HANGERS
LABUBU
Kasing Lung ontwierp dit monstertje tien jaar geleden al, maar pas in 2018 won zijn creatie pas echt terrein toen hij in zee ging met de Chinese winkelketen Pop Mart. Sindsdien spelen andere bedrijven in op de Labubutrend, of ze werken met het merk samen. Zo verschijnen de poppetjes o.a. in outfits van streetwearmerk Vans en modeketen Uniqlo. Je tilt de styling van je Labubu pas echt naar een hoger level met een gezamenlijke nagelbehandeling (voor de Labubu € 14,99) bij nagelsalon Glazed op de Wallen.
Hij is klein, harig en domweg griezelig, en toch staan kinderen én volwassenen ervoor in de rij bij
Pop Mart: de Labubu. Ja, ook Uitkrant-redacteur Amber Brandenburg (26). Wat maakt dit pluchen monstertje voor aan je tas of sleutelbos zo populair?
tekst Amber Brandenburg
Dmensen, volledig in de ban van uitpakspeelgoed. Hoe kan dat nou?
MÓÉT JE HEBBEN
aar sta ik dan, in de rij voor de Pop Mart in de Kalverstraat. Een plek waarvan ik had gezworen er nooit te staan. ‘Belachelijk’, beet ik mijn vriendin een paar weken geleden nog toe – inmiddels heeft ze me toch overgehaald om met haar mee te gaan. ‘Vandaag hebben we echt veel kans’, zegt ze. Niet op een Labubu, dat heeft ze na al die keren in de rij opgegeven. Ze heeft ze maar besteld: zes stuks voor 115 euro. Ze komen 29 oktober aan, het staat in haar agenda. Tot die tijd staat ze in de rij voor ‘andere pluizige, leuke dingetjes’. Ze maakt een sprongetje als de deur van het slot gaat, en ze is niet de enige. Een rij vol grotendeels volwassen
Nieuw is de Labubu gek genoeg niet: al tien jaar geleden ontwierp de Hongkongs-Nederlandse illustrator en kunstenaar Kasing Lung het monstertje, als onderdeel van zijn boekenserie The monsters. In de jaren erna groeide het uit tot geinig verzamelaarsobject, zeker toen Lung in 2018 in zee ging met de Chinese winkelketen Pop Mart. Maar de echte gekte begon toen beroemdheden als Dua Lipa, Blackpink-popster Lisa en onze eigen Roxy Dekker dit jaar met een Labubu aan hun designertas verschenen. Wat volgde
Een groep giechelende meiden slaakt kreetjes bij het uitpakken van de dozen
‘Zo’n blind box werkt als een soort mini-loterij die je hersens behoorlijk prikkelt’
TAMAGOTCHI
SCOUBIDOU
Dit digitale huisdier in sleutelhangerformaat was enorm populair eind jaren negentig. In lanceringsjaar 1996 werden er tientallen miljoenen verkocht. Maar de hype duurde zo kort als de levensduur van het diertje zelf, dat doorgaans drie weken overleefde, mits je het iedere dag verzorgde. Met nieuwe versies, zoals de ‘Tamagotchi Connection’ (uit 2004) en ‘Tamagotchi Uni’ (uit 2023) begon het merk elke keer weer aan een opmars. Tevergeefs, de hype werd nooit meer zo groot.
was een sociale-media-storm.
Als zillennial (precies tussen de millennial- en gen Z-generatie in) kon ik er de afgelopen tijd ook niet omheen: mijn algoritme draait overuren door de content over de harige hangers. Video’s waarin microin uencers (met een kleine maar zeer betrokken volgersgroep) de doosjes uitpakken zijn razend populair. Binnen de kortste keren waren de Labubu’s niet meer aan te slepen. ‘Het zijn precies die twee factoren, schaarste en populariteit op sociale media, die een hype veroorzaken’, legt consumentenpsycholoog Patrick Wessels uit. ‘Omdat de guren al snel moeilijk verkrijgbaar waren, líj-
Het luxe modehuis Miu Miu kwam vorig jaar met een heuse sleutelhanger op de markt: een leren vlechtje à 360 euro. Dat kun je net zo goed zelf maken, bedacht het publiek en dus werden de Scoubidou-touwtjes weer massaal van zolder gehaald. Met de soepele, ronde draadjes, die in de jaren zestig én de zeroes een rage waren, knoopten ze een soortgelijke sleutelhanger. Met deze TikTok-trend genoot Scoubidou opnieuw een kortstondig succes. én zeroes
ken ze extra waardevol. De populariteit onder in uencers en verzamelaars versterkt dat. Als anderen iets bijzonders hebben, wil jij dat ook.’
BLIND BOXES
Tel daarbij op dat de Labubu’s alleen in zogeheten blind boxes te verkrijgen zijn: je ziet aan de verpakking niet welk knu eltje erin zit. Wessels: ‘Dat speelt in op spanning, beloning en verzamelen. Elke aankoop is een gok. Het werkt als een soort miniloterij die je hersens behoorlijk prikkelt.’ Ook de limited editions wakkeren dat gevoel aan. Zo’n zeldzaam exemplaar zorgt volgens Wessels voor status; je gaat net zo lang door tot je
’m te pakken hebt. Dat maakt stoppen met verzamelen moeilijker dan ermee beginnen. Ook andere winkels spelen trouwens feilloos in op de populariteit van blind boxes. Zo heb ik afgelopen seizoen meerdere Hema’s afgestruind voor een ‘blinde’ Nijntje-sleutelhanger (à € 2,49) – zonder succes.
VERZAMELDRANG
De verzamelhype is er echter een van alle tijden. Weet je nog? De Flippo’s (gratis in een zak chips), Pokémonkaarten (6 euro per pakje), Trollz, Furby’s – ga zo maar door. Wessels: ‘De hype rondom de Labubu’s zal na de piek langzaam afvlakken en hetzelfde lot ondergaan als de
Pop Mart in de Kalverstraat is het enige verkooppunt van Labubu’s in Nederland.
FIDGET TOYS
De fidget spinner doet nog het meest denken aan de speelgoedtollen van vroeger. Het speeltje waaide over vanuit de VS en zou vooral bedoeld zijn voor kinderen met een autismespectrumstoornis (ASS). Zo zouden ze zich beter kunnen concentreren en ontspannen. Door de laagdrempeligheid sloeg de handtol al snel aan bij álle basisschoolkinderen. Je vindt ze nu niet meer zo veel op schoolpleinen, wel bij toeristen- en speelgoedwinkels. In 2021 kwam er een andere variatie op de markt: de pop it-fidget, waarbij je bolletjes moet indrukken. Zelfde doelgroep, hetzelfde lot.
rest. Maar als het merk blijft verrassen met limited editions en samenwerkingen, kan het langer meegaan. De tijd zal uitwijzen of Labubu ten onder gaat aan het eigen succes door oververzadiging.’
Terug naar de Pop Mart. Een groep giechelende meiden slaakt kreetjes bij het uitpakken van de dozen. Mijn vriendin heeft inmiddels ook een ink aantal in haar handen. ‘Wil jij ook iets?’ Ik schud van nee. Dit bezoek was al een beleving op zich, daar heb ik geen unboxing voor nodig. Voor mijn vriendin is dat niet genoeg: zij begint met uitpakken. Buiten verdwijnt de glinstering echter al snel uit haar ogen. ‘Ik wilde de roze.’
6X STUDENTENHAP
Twee keer knipperen en je bent door je stufi heen. Gelukkig zijn er plekken met menu’s onder de 15 euro.
tekst Amber Brandenburg
1. CAFÉ NASSAU
Hier scoor je op maandag een burger met friet voor 14 euro. Je kunt kiezen uit een Black Angusburger, de crispy chickenburger of een vegaburger. Bon appetit! Iedere ma, De Wittenkade 105A
2. Q-FACTORY
Elke dag serveert het Q-Factory Café een muzikantenmenu. Van schnitzels tot spareribs en van burgers tot een halve kip, en vaak onder de 15 euro. Atlantisplein 1
3. DE SERING
In deze community kitchen koken vrijwilligers verse vegan maaltijden. Je doneert wat je kunt missen: tussen de 2,50 en 14 euro. Heb je een Stadspas? Dan eet je gratis. Rhoneweg 6
4. CAFÉ KUIJPER
De hersens kraken tijdens de pubquiz op dinsdag (3,50 euro) maakt hongerig, en daarom serveert Café Kuijper er de Donnie daghap bij voor een tientje. Win je de quiz? Dan zijn alle drankjes van het huis. Iedere di, Linnaeusstraat 79
5. EETCAFÉ VAN BEEREN
Elke dag een avondschotel voor 15 euro, variërend van stamppot tot Aziatische curry of een salade met friet. Niet te reserveren en snel uitverkocht, dus kom op tijd! Koningsstraat 54
6. RESTO VANHARTE
Ontmoet nieuwe mensen op een van de zeven locaties van Resto VanHarte. Schuif aan voor een driegangendiner voor 8 euro (of 5 euro, met Stadspas groene stip).
Meerdere locaties, o.a. OranjeVrijstaatplein 2
nieuw in de stad
SHOPPEN & ETEN
Elke week lichten we de beste shoptips en eetplekken uit. Zoals Zì Camì, waar ambacht wordt gevierd.
tekst Roos van der Rijst
Camilla Guadagno was al deel van de Amsterdamse marktscene: als Latortadicamilla stond ze met haar baksels op de Noorder- en Zuidermarkt. Begin dit jaar begon het idee van een eigen markt te kriebelen. Die is er nu: Zì Camì, een kleine Italiaanse markt waar je de passie voelt stromen. Camilla kiest zelf alle deelnemers uit: ‘We werken met kleine familiebedrijven in Italië; producenten die ik persoonlijk bezoek, spreek en selecteer.’ Die selectie varieert van ingrediënten om mee te koken tot cadeaus als olijfoliën, potjes met lekkers of pastapakketten, en van gerechten die je meteen op locatie opeet tot specialiteiten die
je mee naar huis neemt. Elke keer is er een Zì Camì Special, de highlight van de dag. Gefrituurde Nutella ‘bombs’ bijvoorbeeld, of gevulde olijven of porchetta-sandwiches. De sfeer? ‘Verwelkomend, zonnig, een beetje chaotisch, op de beste Italiaanse manier.’ De naam van de markt – ‘Niet in standaard Italiaans, maar in Romeins dialect’ – betekent niet
ALO YOGA
Een van de hotste sportmerken van het moment onder pilatespubliek en yogi’s, Alo Yoga, heeft de eerste Nederlandse winkel geopend. In het buitenland hebben ze ook gyms, de stiekeme hoop is dat die bij hun binnenkort te openen flagshipstore op de P.C. zit.
Wolvenstraat 19, aloyoga.com 2
voor niks ‘tante Camilla’. Dat voelt warm en persoonlijk, aldus Camilla. ‘Zì Camì is die Italiaanse tante waarvan iedereen wenst dat-ie haar had.’ De markt vindt elke twee weken op zondag plaats. Dit najaar dus op 6 en 20 september, 4 en 18 oktober, 1, 15 en 29 november en 13 december. Bosboom Toussaintstraat 70, @zicami_market 1
DE GOUD WINKEL
Sieradenwinkels stijf en saai?
Niet bij De Goud Winkel op de Keizersgracht, waar het hele interieur in – juist –keizersthema is. Keizersgracht 471, degoudwinkel.nl
Fun dining in plaats van fine dining, dat is het idee achter restobar Nikotin in Noord. En ja, daarin slagen ze behoorlijk goed.
Een oud-sterrenchef die met de eigenaren van een nachtclub gaat samenwerken? Op z’n minst spannend te noemen. Tim van der Molen, die eerder Coulisse had, opende samen met het team van Nachbar restobar Nikotin. Hij had behoefte aan ‘fun dining’ in plaats van ne dining, vertelde hij Het Parool, en dat is inderdaad wat je hier doet. Het is precies wat je van zo’n zaak hoopt: het eten is lekker en de sfeer is goed.
De kimchi fried chicken burger eten we met onze handen, net als de Szechuan hot wings en tempura van witte asperge en langoustine (vooral die laatste, in een crispy slablad: onwijze aanrader!). De steak tartaar met kimchi, sesamolie en daslookkappers blijft ons dan weer niet enorm bij, net als de shiitake bulgogi, maar het dessert maakt alles dubbel goed: sesamijs met wilde rijst. Hartig, zoet en melkig tegelijk, en met elke hap nog een beetje lekkerder. En de sfeer? Het personeel is hartstikke gezellig en in het weekend sluit de zaak pas om drie uur, dus dat zit wel goed.
Gedempt Hamerkanaal 75a, nikotin.nl 4
PAPILLON
Bij Papillon, bestaande uit een bakerycafé en restaurant, kun je de hele dag doorbrengen. Bijvoorbeeld met een croissant met opgeklopte boter, een yoghurtbowl of goed belegde schiacciata-sandwich bij de brunch en een flatbread met toppings of hele gegrilde vis bij het diner. Papaverweg 38, papillon.amsterdam
VENEUR
Bij Café Dapper mag alles: ’s ochtends de krant lezen met een kop koffie, blijven hangen voor de lunch, de hele avond wijn drinken met vrienden, proosten met de buren of neerploffen voor een snelle snack. Dapperstraat 26, dapper.cafe
Misschien wel dé nieuwe spot om mensen te kijken: het terras van Veneur aan de Weteringschans. Gelukkig zit je er met slecht weer ook heel knus binnen, met op tafel bijvoorbeeld krokante artisjok, garnalenrijst, ‘dronken’ konijn en gevulde courgettebloemen. Weteringschans 171, veneur.nl
RONDJE PLEIN
Van de open ateliers in de Modestraat tot pizza-avonden in buurthuis De Bol: op en rond het Buikslotermeerplein vind je méér leuks dan alleen een markt.
Op de plek waar ooit een meer van ruim 340 hectare lag, vind je nu het centrum van Noord. In 1627 werd het grote meer drooggemalen, waarna het eeuwenlang weiland bleef. Boeren werkten er hard tussen de terugkerende overstromingen en bezwijkende dijken. De laatste grote overstroming was in 1916. Vijf jaar later werd het gebied, toen nog onderdeel van gemeente Buik-sloot en Nieuwendam, opgeslokt door Amsterdam. Maar echt gebouwd werd er nog niet. Tot de jaren zestig. Het ‘polderbeeld’ maakte plaats voor stedelijke bouw, met woonblokken, brede lanen en in de jaren zeventig ook het grootste winkelcentrum van Noord: Boven ’t Y.
Al lag het wat afgelegen van de rest van de stad, Noord ontwikkelde een heel eigen karakter en sterke buurtgemeenschappen. Helaas staat dit alles nu onder druk door gentri catie, ziet sociaal-cultureel ondernemer Isa van Bossé. ‘Maar of je hier nou net woont of al jaren, er is een gemene deler: onze liefde voor Noord.’ Isa neemt ons mee langs haar favoriete plekken in Buikslotermeer.
ISA VAN BOSSÉ
Als sociaal-cultureel ondernemer werkt Isa van Bossé aan projecten in Noord waar buurt en cultuur samenkomen. Ze zorgt ervoor dat plannen niet ergens in een la belanden, maar echt in gang gezet worden – samen met bewoners.
1
PATHÉ NOORD
Met twaalf zalen, een restaurant, speelhal en glowgolf kun je je hier een volle dag vermaken. Van 11 t/m 26 oktober is Cinekid Festival in Pathé Noord, voor bezoekers van 4 tot 14 jaar. ‘Een echte aanwinst voor Noord; de hele buurt doet mee.’
Buikslotermeerplein 2003
24 UUR NOORD: Neem een kijkje achter de schermen. Leer meer over de techniek en projectie van films en krijg een uniek kijkje in de popcornkeuken.
2 VOORMALIGE BOWLINGBAAN
De sloop is van de baan: de oude bowlinghal krijgt een tweede leven als ontmoetingsplek voor de buurt. ‘Het wordt een buurthuis 2.0. Voor veel oude Noordelingen is dit gebouw een herkenningspunt dat gelukkig mag blijven.’
Buikslotermeerplein
24 UUR NOORD: Het festivalhart vind je op het Buikslotermeerplein. Feest mee tijdens de blockparty met muziek, eten en leuke activiteiten. Doe mee met de Ajaxquiz bij Café La Rosa. Of wandel richting het winkelcentrum om mee te doen aan XXL-spellen.
3 KIOSK 5711
Onder de ‘bowling’ vind je een kleine kiosk met kleurrijke poppen en kunstwerken achter de ramen. Het is de werkplek van Ellen Brudet, bij kinderen bekend als Tante Pop, die in 2016 de (dit jaar gesloten) inclusieve poppenwinkel Colourful Goodies opende. Naast Ellen werken hier jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt mee aan creatieve projecten. ‘Het is een atelier én een plek waar je informatie kunt krijgen over de ontwikkeling van het Buikslotermeerplein. Loop er gewoon eens naar binnen.’
Buikslotermeerplein 1
24 UUR NOORD: Word voorgelezen door Tante Pop, spring op een springkussen, laat je schminken en ontdek nog meer op het Buikslotermeerplein.
KRINGLOOPWINKEL DE LOKATIE
Recht tegenover de kiosk is de kringloopwinkel. Met soms een kledingruil, een markt of andere leuke initiatieven – vaak in samenwerking met de omringende organisaties. ‘Het is een sociale werkplaats waar mensen met een afstand tot de
tekst Nathalie van den Berg ilustratie Barbara van den Berg
arbeidsmarkt werken.’
Je kunt hier oude spullen brengen én nieuwe parels scoren: een win-win voor iedereen.
Buikslotermeerplein 2-10
MODESTRAAT
In de Modestraat draait alles om ontmoeten, creativiteit en natuurlijk: mode. Bij binnenkomst kan er zomaar een naailes bezig zijn, zie je mensen kleding ruilen, kletsen bij een kop ko e of aan een tafeltje zitten met opengeklapte laptop. ‘Het voelt als een grote huiskamer.’
Buikslotermeerplein 15
24 UUR NOORD: In de Modestraat vind je ook ateliers waar kunstenaars elke dag aan de slag gaan. Neem er een kijkje, bewonder hun werken en drink een kopje Eritrese koffie.
SNACKBAR ’T PUNTJE
Voor een lekkere snack loop je wat verder het winkelcentrum in. Naar
Snackbar ’t Puntje om precies te zijn. ‘Er zijn niet veel laagdrempelige ontmoetingsplekken voor jongeren, maar deze snackbar is er een geworden. Mijn kids vinden de ijsjes hier erg lekker.’
Buikslotermeerplein 160
BUURTHUIS DE BOL
Dit buurthuis wordt gerund door
bewoners en is er voor bewoners. Van jamsessies tot sportactiviteiten en huiswerkbegeleiding tot dialogen en pizza-avonden: er is voor ieder wat wils. ‘Mijn tips om meer betrokken te raken in je buurt: stap eens uit je bubbel, ga een buurthuis in of spreek een keer iemand aan op straat. En groet elkaar.’
Zilverberg 68B
24 UUR NOORD
Van sportliefhebbers tot creatievelingen en van gezinnen tot foodlovers: er is voor iedereen wat te beleven tijdens 24 uur. Op zaterdag 6 september vindt 24 uur Noord plaats. Sportieve activiteiten voor jong en oud, workshops, lekker eten en zelfs een hondenmodeshow! Kortom: er is genoeg te beleven. iamsterdam.nl/24uur
Dit seizoen in DeLaMar
Wat moeten we
met Maartje?
Regie: Pieter Kramer
26 t/m 28 sep en 21 t/m 25 jan
Yoah
Een onmiskenbare Japanse circussensatie 22 t/m 26 okt
Stoornis
Life
Släpstick
MÉÉR VOORSTELLINGEN, CONCERTEN EN EXPOSITIES?
iamsterdam.nl/agenda
september
route wilt doen,
moet je rondom de Elandsgracht zijn.’
Fotograaf en filmmaker Tara Fallaux over ‘haar’ Amsterdam (pag. 50).
PRINCE: THE DUTCH EXPERIENCE
Als Prince een bezoek bracht aan Amsterdam, ging dat altijd gepaard met mysterie, opwinding, geruchten en muzikale magie. Van de eerste moeizame stappen in Paradiso in 1981 tot zijn laatste triomftocht in de Ziggo Dome in 2014. Al die verhalen en mythes zijn opgetekend in het boek
Prince: The Dutch Experience van journalist Edgar Kruize. Op 21 september geeft Kruize een interactieve theaterlezing in over ‘The Purple One’. 21 september, Tobacco Theater
POP
BELINDA CARLISLE
Belinda Carlisle werd wereldwijd bekend als de leadzangeres van de succesvolle Amerikaanse popgroep The Go-Go's. Daarnaast bouwde de singer-songwriter met de onmiskenbare stem een succesvolle solocarrière op met hits zoals ‘Mad About You’, ‘I Get Weak’, ‘Heaven Is a Place on Earth’ en ‘Circle in the Sand’. di 02 september 20:30, Paradiso, € 43,40
KING FAISEL
King Faisel is een veelzijdige creator, presentator, host en muzikale krachtpatser die de Nederlandse media- en cultuurwereld in rap tempo verovert. Als de eerste openlijk queer rapper van Nederland is hij een krachtig rolmodel binnen de LGBTQIA+-gemeenschap en verweeft hij activisme, entertainment en representatie op unieke wijze. wo 03 september 20:00, Melkweg, € 18,40
MATT JOHNSON
Matt Johnson is al meer dan twintig jaar de toetsenist en cosongwriter van Jamiroquai, en speelde een sleutelrol in het vormgeven van hun kenmerkende mix van acid jazz, funk en elektronica. Onlangs bracht hij zijn tweede soloalbum 'Warrior Princess' uit, geïnspireerd op Greta Thunbergs zeereis, waarin 70s funk en kosmische jazz samenkomen tot een krachtig en persoonlijk geluid. wo 03 september 20:30, Tolhuistuin, € 28,70
NIZAR ROHANA SOLO & TRIO
De Palestijnse ud-speler Nizar Rohana brengt een intiem solo- en een expressief trio-optreden met invloeden uit de Arabische traditie, jazz en klassieke muziek. Speciale gast is de Iraanse ud-speler Yasamin Shahhosseini. do 04 september 19:30, HoogtIJ, € 16,- t/m € 26,-
ZACK LOBERS NO FILL3R FEAT.
SUZAN VENEMAN AND SUN-MI HONG PLUS JASPER BLOM
Met twintig jaar ervaring achter de rug als begeleider heeft de Canadese basveteraan Zack Lober nu eindelijk zijn eigen band naar zijn eigen idee: pakkende jazznummers die je mee kunt neuriën, in een perfect huwelijk met pittige spontane improvisaties. Het trio met Suzan Veneman op trompet en Sun-Mi Hong op drums wordt voor dit optreden aangevuld met tenorsaxofonistenBoyEdgarPrijswinnaar Jasper Blom. do 04 september 20:30, Bimhuis, € 18,-
IZALINE CALISTER & BAND –25 YEARS IN CONCERT De Curaçaose zangeres Izaline Calister viert haar 25-jarige carrière met een nieuw programma met een combinatie van haar mooiste songs én nieuwe muziek. De muziek van Calister is een fusie tussen de traditionele muziek van haar geboorte-eiland Curaçao en jazz met Afro-Caraïbische invloeden. Haar oeuvre verbindt taalgebieden met elkaar door vertalingen en eigen versies van Nederlandse en Curaçaose liedjes.
za 06 september 20:30, Bimhuis, € 19,-
NABIYAH BE - O QUE O SOL QUER
De Braziliaans-Jamaicaanse zangeres, actrice en performer Nabiyah Be presenteert haar langverwachte debuutalbum ‘O Que O Sol Quer’:
een ode aan identiteit, liefde, transformatie en de moed om te leven. za 06 september 19:30, Tobacco Theater, € 15,-
JULIAN STAN
De Amsterdamse vocalist & songwriter Julian Stan raakt met zijn warmhartige r&b en neo-soul. Afgelopen najaar bracht Julian Stan zijn eerste single ‘Wish I Knew Before’ uit, een voorproefje van zijn teksten over authenticiteit, verlies, zelfliefde en innerlijke rust. Met ZO! Gospel Choir als special guest. di 09 september 20:00, Melkweg, € 14,95
ENSEMBLE MULTIFOONDE STILLE KRACHT 3.0
Een theatraal gamelanconcert gebaseerd op het beroemde boek van Louis Couperus uit 1900. Westerse muziek en Javaanse / Balinese gamelan komen samen in deze eigentijdse versie, waarin ook de stem van de Javaan en de derde generatie Indo klinkt. do 11 september 20:00, Willem de Zwijgerkerk, € 6,- t/m € 20,-
BRITTA MARIA ZINGT LIESBETH
LIST - HEB HET LEVEN LIEF
Zangeres Britta Maria en pianist/ zanger Maurits Fondse brengen al vele jaren met veel succes het Franse chanson naar het theater. In de voorstelling 'Heb het Leven Lief' brengen zij een ode aan zangeres Liesbeth List, aan haar muziek en haar leven. Ze spelen de mooiste Nederlandse en Franse liederen en duetten die zij ooit zong. vr 12 september 20:00, Theater de Roode Bioscoop, € 20,-
IDEMA/SERIERSE QUARTET FT.
BEN VAN GELDER
Sommige muzikale ontmoetingen voelen als thuiskomen. Met het nieuwe album 'Serenade in Blue' maken gitarist Gijs Idema en vocalist Anna Serierse niet alleen een reis naar het verleden, maar dagen ze zichzelf ook artistiek uit. Het duo keert terug naar het repertoire waarmee hun samenwerking ooit begon: het Great American Songbook.
za 13 september 20:30, Bimhuis, € 16,-
VIERMAAL JEROEN ZIJLSTRA
Het is weer tijd voor een onvervalste Jeroen Zijlstra driedaagse met Jeroen Zijlstra, trompet en zang, zangeres Lydia van Dam, Ed Boekee, piano en zang, Erik Robaard op bas en Arno van Nieuwenhuizen op drums.
13 t/m 16 september diverse tijden, Theater de Roode Bioscoop, € 20,-
HEAVEN 17
De Engelse '80s synthpopband Heaven 17, bestaande uit Martyn Ware, Ian Craig Marsh en Glenn Gregory, stonden ooit aan de wieg van The Human League en scoorden als Heaven 17 met name in de jaren 80 hits met onder meer 'Temptation' en 'Come Live With Me'.
za 13 september 20:30, Q-Factory, € 45,-
MUZE VAN ZUID - THEO LOE-
VENDIE'S WELLINGTONIANS
Theo Loevendie de éminence grise van de Nederlandse nieuwe muziek, die zijn sporen verdiende als blazer, toetsenist en componist, treedt op met zijn ‘caféband’, de Wellingtonians. zo 14 september 14:15, Orgelpark, € 17,50 t/m € 20,-
ERIN LECOUNT - THE DIGITAL & DIVINE TOUR
Dromerige synths en kwetsbare teksten typeren het geluid van de jonge Britse zangeres Erin LeCount. Vanuit haar tuinhuisje in Essex schrijft en produceert het 22-jarige talent alles zelf. Haar debuut-EP Soft Skin, Restless Bones (2023) trok meteen de aandacht. In 2025 volgde I Am Digital, I Am Divine, met TikTok-hits als Silver Spoon en Marble Arch Haar stijl balanceert tussen alt-pop en poëtische indie, en doet denken aan de muziek van onder anderen Florence + The Machine en Fiona Apple. TOLHUISTUIN, 8 SEPTEMBER
AYNUR
Zangeres en saz-speler Aynur is een van de meest prominente Koerdische muzikanten van dit moment. Ze verbindt traditionele Koerdische en Turkse liederen met akoestische instrumenten uit de volksmuziek, elementen uit de hedendaagse wereldmuziek én een vleugje jazz en flamenco. di 23 september 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 29,COMPACT DISK DUMMIES
Compact Disk Dummies is een Belgische electropopband die bestaat uit de West-Vlaamse broers Lennert, zang en gitaar, en Janus Coorevits op synths. Het duo brak door in 2012 na het overtuigend winnen van Humo's Rock Rally en scoorde vervolgens een internationale hit met 'The Reeling'. Vorig jaar brachten de broers hun meest recente album 'The Signal' uit. wo 24 september 20:30, Tolhuistuin, € 25,70
BASKLARINET FESTIJN
De 5e editie van het festival rond de kameleon onder de instrumenten heeft als thema: De bindkracht van de basklarinet. De basklarinet kan soleren en begeleiden, het kan als een kameleon in klank kleuren met andere instrumenten, zang of elektronica, als een jukebox vol ongewone geluiden. In de composities zien we hoe Franse en Italiaanse kunst en literatuur als inspiratiebron worden gebruikt.
BIMHUIS, 21 SEPTEMBER
KYOTO JAZZ MASSIVE FT VANESSA FREEMAN & ECHOES OF A NEW DAWN ORCHESTRA Kyoto Jazz Massive, opgericht door Shuya en Yoshihiro Okino en ontdekt door Gilles Peterson, is al 30 jaar een pionier in Japanse clubjazz en cross-overmuziek. Hun baanbrekende stijl combineert jazz, funk, house, en broken beats. wo 17 september 20:30, Tolhuistuin, € 28,70
MYCHELLE
Als tiener veroverde de Londense muzikant Mychelle de stad als straatmuzikant en in 2019 werd ze gespot door niemand minder dan Idris Elba. Hij haalde haar de studio in, waar ze te horen is op 'The Yardie Mixtape'. Na haar debuutsingle 'That Way' in 2021 brengt Mychelle dit jaar nieuwe tracks uit waaronder 'Sweet Nothings', 'Seasons' en 'You Don't Care About Me'. wo 17 september 20:00, Melkweg, € 20,70
YULI MINQUEL - A QUEEN'S SOUL De bejubelde soulmuziekvoorstelling 'A Queen’s Soul' gaat over de strijd van Yuli Minguel met de jeugdzorg in NL. Geprezen om
BAIANASYSTEM
THIJS BOONTJES - DANCING BOONTJES TOUR
Thijs Boontjes is bekend van de nummers 'Ambiance', 'Dansen met jou' en 'Deze Nacht (All Night Long)'. De Schagenaar bracht afgelopen jaar zijn nieuwste album 'Dancing Boontjes' uit. za 27 september 19:30, Paradiso, € 23,20
BaianaSystem viert de muziek van hun roots met Afro-Braziliaanse ritmes, samba reggae, en invloeden van rock en pop die ze combineren met kunstzinnige visuals. De grote inspiratiebron van de groep is de Bahiaanse gitaar, die ze via hun muziek en naam levend proberen te houden.
Met hun Sambaqui Show brengen ze een ode aan de geschiedenis en muziek van Brazilië.
MELKWEG, 17 SEPTEMBER
haar dynamische en authentieke stem, deelt Yuli Minguel haar aangrijpende persoonlijke verhaal. vr 19 september 20:00, Bijlmer Parktheater, € 12,50 t/m € 15,-
HOT PLAYS HENDRIX
HetOrgelTrio(HOT)komtmeteen geheel eigen visie op het werk van bluesrocklegende Jimi Hendrix. In het akoestische programma zijn zeker geen gierende of versterkte gitaren te horen, maar wel de zingende en jankende snaren van de Catalaanse cellist Pau Sofa Masafrets.
za 20 september 20:15, Orgelpark, € 17,50 t/m € 20,-
POISON THE WELL
Afkomstig uit de bloeiende underground hardcore punk-scene van Florida, maakte Poison the Well eind jaren '90 al snel naam met hun rauwe energie en magnetische liveshows. De metalcore-iconen vieren het 25-jarig jubileum van hun baanbrekende debuutalbum ‘The Opposite of December… A Season of Separation’. di 23 september 19:00, Melkweg, € 26,45
THE PLOCTONES –BACK ON THE PLOC
The Ploctones is een van de meest energieke jazzbands van Nederland. Plaats The Ploctones in een hokje en ze kleuren met opzet buiten de lijntjes. De rolverdeling is net zo veranderlijk als hun muziek. Zo kunnen de meest sierlijke melodieën door bas of drums worden uitgevoerd, terwijl gitaar en sax onnavolgbare ritmes en heupbrekende grooves spelen. za 27 september 20:30, Bimhuis, € 19,-
CLUBBING
DJ KRUSH
Dj Krush betrad de wereld van de hiphop aan het begin van de jaren tachtig. In 1992 werd hij de eerste dj die de draaitafel als instrument wist te manipuleren. In 1994 bracht hij zijn eerste album 'Krush' uit en sindsdien heeft hij 12 soloalbums, 1 mixalbum en 2 remixalbums uitgebracht. wo 10 september 20:30, Tolhuistuin, € 25,70
MY GENERATION
My Generation, met dj Tristan Bain en El Salvo, neemt je mee in 50 jaar muziekgeschiedenis met een rauw randje: van de Velvet Underground, T-Rex, Talking Heads tot James Brown. vr 12 september 21:00, Sociëteit De Kring, € 15,- t/m € 20,-
DEENA ABDELWAHED + ZOHAR THE REST IS NOISENIGHTWATER
Voor Deena Abdelwahed bestaan er geen grenzen in de Arabische dansmuziek. Dat verbindt haar met Zohar, die de lijnen tussen club en avant-garde laat vervagen. Samen treden ze op: Deena Abdelwahed brengt haar eigen, door elektro doordrenkte visie op Noord-Afrikaanse muziek. Zohar zet de dansvloer onder hoogspanning met zware bassen en pulserende beats. za 13 september 22:00, Muziekgebouw aan 't IJ, € 12,- t/m € 15,-
ELMAR
PETZOLD
CARTAXO
SPECIAL SOCIAL CLUB
De Special Social Club organiseert toegankelijke feesten voor mensen met een (verstandelijke) beperking. Feesten waar het draait om plezier en vriendschap en waar je helemaal jezelf kunt zijn. Of je nu wilt dansen, kletsen of gewoon genieten op je eigen manier, alles kan en niets moet.
za 13 september 19:00, Melkweg, € 8,65
BLOND:ISH
Als producer, labelbaas, Web3pionier en spirituele ontdekkingsreiziger brengt Blond:ish een sound die volledig eigen is. Denk aan hypnotiserende Afro-house, trippy psychedelica en zonovergoten 80s disco. Rauw, gedurfd en meeslepend.
zo 14 september 14:00, Lofi Amsterdam, € 25,- t/m € 32,-
BOOKA SHADE
Het iconische Duitse duo Booka Shade, bekend van de klassieker 'Body Language', behoort tot de grondleggers van de moderne clubcultuur. Booka Shade staat wereldwijd bekend om hun innovatieve live-sets, waarin diepe grooves, hypnotiserende synths en audiovisuele perfectie samenkomen.
do 25 september 19:30, Melkweg, € 31,05
THE SOULFUL SESSIONS
Een dansavond met dj’s en live optredens. Met de muziek van oude soul legends als James Brown, Aretha Franklin, Stevie Wonder, Jackson 5, Chaka Khan, Earth Wind & Fire, Michael Jackson, Kool & The Gang en Marvin Gaye, maar ook the new generation soul artiesten waaronder Anderson Paak, Leela James, Jill Scott, Tom Misch, Allen Stone en Bruno Mars passeren de revue. zo 28 september 19:30, Paradiso, € 25,70
KLASSIEK
VICENTE ROMERO & SANDER BEKER
Elke eerste dinsdag van de maand treden studenten van het Conservatorium van Amsterdam op in Museum 't Kromhout. Met in deze editie Vicente Romero & Sander Beker.
di 02 september 20:00, Museum 't Kromhout, gratis
NICOLAS ALTSTAEDT + ARCANGELO - BOCCHERINI EN TIJDGENOTEN
Nicolas Altstaedt is een van de grootste cellisten van dit moment. Of hij nu de cellosuites van Bach speelt of samen met luitist Thomas Dunford en klavecinist Jonathan Cohen optreedt. In dit concert gaat Altstaedt de muzikale dialoog aan met Cohens ensemble Arcangelo. za 06 september 20:15, Muziekgebouw aan 't IJ, € 12,50 t/m € 49,-
RODERIGO ROBLES DE MEDINAIN SURINAME GEBOREN
COMPONISTEN
Suriname heeft een rijke erfenis aan klassieke muziek. In dit unieke programma brengt pianist Roderigo Robles de Medina pianoklanken van in Suriname geboren componisten.
zo 07 september 16:00, Geelvinck Salon / Luther Museum, € 15,-
ORKEST BAROCK SOMMERWATER MUSIC
Orkest Barock Sommer voert de beroemde 'Water Music' van
FEESTJES
TIJDMASJIEN
Hét feestje voor mensen die in een discotheek het meest van de meezingliedjes genieten. Tijdmasjien is namelijk een aaneenschakeling van zulke geluksmomenten. Dj's en live artiesten als Géza Weisz, Mika Florès, Adje en Steff Jay laten er zoveel uit de speakers schallen dat je er bijna duizelig van wordt.
THUISHAVEN, 6 SEPTEMBER
VOID
Het legendarische ESG is van het type feestband dat maar heel af en toe optreedt. De muziek van de Scroggins sisters is simpel en aanstekelijk. Alsof dit allemaal nog niet genoeg is, wordt de New Yorkse band vergezeld door Kleine Crack, de gekste rapper van Vlaanderen, die voor deze gelegenheid zijn mond gaat proberen dicht te houden terwijl hij plaatjes draait.
SKATECAFÉ, 26 SEPTEMBER
Händel uit, en een concert op natuurtrompet van Torelli. Fátima Hernández gaat er als dirigent een feestje van maken met deze energieke en swingende muziek.
zo 07 september 15:30, Amstelkerk, € 14,- t/m € 17,-
WIM DIJKSTRA EN VALENTINE BLANGÉDE ERFENIS VAN LUTHER
Wim Dijkstra, organist van de Lutherse Kerk in Amsterdam en violiste Valentine Blangé presenteren een programma vol dans en plezier. Met onder meer bruiloftsmuziek van Betty Jackson King en Cécile Chaminade, Lutherse muziek van Jean Langlais en Cor Kee en Amsterdamse noten van Jan Pieterszoon Sweelinck en Theo Loevendie.
zo 07 september 16:00, Ronde Lutherse Kerk of Koepelkerk, € 1,- t/m € 17,50
HET CONCERTGEBOUWORKESTCLOSE-UP - AMSTERDAM 750 Vier het 750-jarig bestaan van de stad Amsterdam met muziek van Amsterdamse componisten tot leven gebracht door musici van het
LORENZO VIOTTI EN KIRILL
GERSTEIN - BEETHOVENS
PIANOCONCERT NR. 5
Van pianist Kirill Gerstein wordt gezegd dat hij de klassieke muziek levend houdt, dirigent Lorenzo Viotti is een ware publiekstrekker. Samen buigen ze zich over Beethovens 'Vijfde pianoconcert'. Viotti dirigeert bovendien het Nederlands Philharmonisch in Brahms’ 'Eerste symfonie'. Als opener klinkt de Nederlandse première van 'Elysium' van Samy Moussa.
19 t/m 20 september 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 19,-
JASMINA KULAGLICHSLAVIC PIANO
De gerenommeerde pianiste Jasmina Kulaglich verzorgt de Season Opening in het Pianola Museum met haar veelgeprezen programma ‘Slavic piano’, een ontdekkingsreis naar de vrouwelijke componisten Leokadiya Kashperova, Ella Adayevskaya, en met werken van Chopin, Borodin, Glinka, Bozic, Khatchaturian. vr 19 september 20:00, Geelvinck Pianola Museum, € 25,-
HAWIJCH ELDERS
LOUIE VEGA & TONNO DISKO
Louie Vega maakte met partner in crime Kenny 'Dope' Gonzales een eindeloze reeks tracks op het snijvlak van hiphop, latin en house. Tonno Disko’s talent werd pas een paar jaar geleden ontdekt en de jeugdigheid straalt dan ook van zijn ultra-energieke draaistijl af. Een geweldige avond met legend meets talent.
SIERAAD, 26 SEPTEMBER
Concertgebouworkest.
di 16 september 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 38,- t/m € 42,-
BÜŞRA KAYIKÇI
Bü¸sra Kayıkçı is pianist, componist én architect. In haar muziek brengt ze al deze achtergronden samen. Het resultaat is een verfijnde samensmelting van moderne klassieke invloeden en architectonische concepten, waarbij geluiden en structuren zich ontvouwen in de tijd. do 18 september 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 19,-
CONCERT STUDENTS FOR STUDENTS
Het 750ste jubileum van de stad is een mooie gelegenheid om via muziek studenten in Nederland en India te verbinden. Het UvA-orkest J. Pzn Sweelinck, de Stichting Future Hope Nederland en de Westerkerk organiseren een benefietconcert voor studenten van Future Hope in India. do 18 september 19:30, Westerkerk Amsterdam, € 17,50 t/m € 27,50
een met kaarslicht verlichte Westerkerk. Het beroemde Duyschot orgel uit 1686 is rijk aan kleurschakeringen en leent zich daarom bij uitstek voor dit unieke meesterwerk. vr 26 september 21:00, Westerkerk Amsterdam, € 19,50 t/m € 20,-
RADIO FILHARMONISCH ORKEST EN KARINA CANELLAKIS - EEN TRAGEDIE IN FLORENCE
Karina Canellakis gaat het Radio Filharmonisch Orkest voor in een ‘tragisch’ programma met als hoogtepunt 'Eine florentische Tragödie', een zelden uitgevoerde eenakter van Zemlinsky. Het sluitstuk van een programma dat turbulent begint met Brahms’ 'Tragische Ouvertüre' en Rachmaninoffs gestoei met het Dies Irae-thema in zijn 'Dodeneiland'. za 27 september 14:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 45,-
CAROL RUIZ, JASMINA KULAGLICH EN MARIJKE BREKELMANSDIE ZAUBERFLÖTE
Dit seizoen debuteert violiste Hawijch Elders (1998) bij het Stuttgarter Philharmoniker, gaat ze op tournee met Phion, en geeft ze diverse solorecitals. Op het programma in De Waalse Kerk staat onder andere Bachs 'Partita nr. 2 in d-klein', een van de absolute hoogtepunten uit het solo-vioolrepertoire.
zo 21 september 15:15, De Waalse Kerk, € 12,- t/m € 30,-
ANNE-MARIE SCHUSTER EN LODEWIJK CROMMELINMUZIEK VAN DE GODEN
Een unieke muzikale reis naar de Griekse oudheid met twee doorgewinterde musici, fluitist AnneMarie Schuster en pianist Lodewijk Crommelin.
zo 21 september 17:00, Geelvinck Pianola Museum, € 12,50
NEW EUROPEAN ENSEMBLE + ALI SMITH - SEASONAL QUARTET
New European Ensemble vertelt graag muzikale verhalen verrijkt met film, literatuur, theater of dans. Voor dit concert componeren vier vrouwelijke componisten nieuwe muziek, geïnspireerd door de vier romans 'Herfst', 'Winter', 'Lente' en 'Zomer' van de Schotse auteur Ali Smith. Smith reflecteert in haar boeken op haar persoonlijke werkelijkheid: van Brexit tot klimaatverandering, en van migratie tot feminisme. Tijdens de voorstelling leest Smith zelf fragmenten uit haar werk voor.
do 25 september 20:15, Muziekgebouw aan 't IJ, € 12,50 t/m € 39,-
JONGE NEDERLANDERSGERBRICH MEIJER
De serie Jonge Nederlanders presenteert talent van eigen bodem met op deze avond klarinettist GerbrichMeijer.SamenmetpianistRamon van Engelenhoven en fluitist Joachim Becerra Thomsen brengt ze een programma over wat ‘thuis zijn’ betekent. De musici spelen werken van onder meer Weinberg, Saint-Saëns en Price.
vr 26 september 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 19,-
AART BERGWERFF - CANTO
OSTINATO BY CANDLELIGHT
Aart Bergwerff brengt 'Canto Ostinato' van Simeon ten Holt op het indrukwekkende Duyschot orgel in
Pianisten Carol Ruiz & Jasmina Kulaglich brengen Mozart’s 'Die Zauberflote' in een unieke uitvoering voor vierhandig piano met Marijke Brekelmans als vertelster. Dit familieconcert neemt het publiek mee in het sprookjesachtige verhaal van prins Tamino, die met zijn magische fluit en vriend Papageno op zoek gaat naar prinses Pamina. zo 28 september 11:00, Geelvinck Pianola Museum, € 12,-
ERARD ENSEMBLECITY TRIP 3: PRAAG
Het Erard Ensemble neemt het publiek mee op een muzikale reis naar drie belangrijke muzikale hoofdsteden in Europa. Deze keer de stad Praag waarbij er werken uitgevoerd worden van Leoš Janáˇcek, Zdenˇek Fibich, Vítˇezslav Novák en Antonín Dvorák.
di 30 september 20:00, Amstelkerk, € 25,-
TONEEL & THEATER
JAYCLYNE & PODIUM ISLEMUNDA - ISOTOPIA
In deze voorstelling, een meeslepende mix van spoken word, rap, storytelling, visuele kunst, theater en muziek, deelt Jayclyne zijn ervaringen over zijn isolatie tijdens detentie. Daar was zijn droomwereld zijn houvast, maar ook zijn grootste teleurstelling. do 04 september 20:00, Bijlmer Parktheater, € 12,50 t/m € 15,-
HOUSE OF PUTA - SHOWGIRLS DON’T CRY
Drag Race Holland-sterren My Little Puny en Keta Minaj brengen een unieke voorstelling die verder gaat dan show: dit is drag als expressie, verzet en soms pure overleving. 'Showgirls Don’t Cry' is een ode aan queerness, trots en gekozen familie. Een voorstelling die juist nú gezien moet worden. Een gelipsyncte musical vol glitter… en waarheid 05 t/m 06 september 20:45, De Kleine Komedie, € 14,50
AMSTERDAMS ALLOOI - IN GELUL KAN JE NIET WONEN In het theaterprogramma 'In gelul kan je niet wonen' komen de stevigste en prachtigste liederen en verhalen over wonen voorbij: van de Jordaan tot de Javastraat, van bedstee tot Airbnb, van Mosplein tot de Zuidas. Een voorstelling vol
van alle emoties die we koppelen aan het dak boven ons hoofd. za 06 september 20:30, Theater De Richel, € 19,50
THEATER ROTTERDAM / ERIK WHIEN - HAMLET
Regisseur Erik Whien en acteur Jacob Derwig slaan opnieuw de handen ineen voor een onvergetelijk stuk over rouw, verlies en veerkracht. De legendarische Shakespeare-klassieker 'Hamlet' is te zien als indrukwekkend familiedrama, vertolkt door Hannah Hoekstra, Jacob Derwig en zijn zoon Roman Derwig. za 06 september 20:00, zo 07 september 14:00, DeLaMar, € 19,50
HET FILIAAL THEATERMAKERSER STAAT EEN OLIFANT BIJ DE BUSHALTE (6+)
Deze voorstelling speelt zich af in een snelle, geautomatiseerde wereld, waarin de dingen hun eigen leven leiden. En ineens staat daar een olifant bij de bushalte. Hij oogt wat verward. Maar wie is er nou vreemd? De olifant of de snelle wereld om hem heen? za 06 september 15:00, Bijlmer Parktheater, € 8,- t/m € 10,-
EEN SOIRÉE MET ANNIE M.G.
Aan de hand van liedjes en verhalen vertelt acteur Wil van der Meer in een intiem programma over de zomers die hij doorbracht op het landgoed van Annie M.G.Schmidt in Zuid-Frankrijk, en over zijn landing in de theaterwereld vanuit een provinciale slagersfamilie. zo 07 september 16:00, Theater de Roode Bioscoop, € 20,-
ÇIĞDEM POLAT - GÖBEK AŞKI
'Göbek A�kı' is een fysieke theatervoorstelling over het leiden van een dubbelleven en de stille liefdestalen in een islamitisch gezin. Een ode aan families waar ondanks een schrijnend gebrek aan acceptatie, een onuitgesproken poging tot liefdevolle verbinding wordt geuit.
09 t/m 10 september 17:30, Theater Bellevue, € 14,-
BASHAR MURKUS & BOY JONKERGOUW PRODUCTIES - DEADLIFT
New York, Avignon, Dublin: het intense, filmische theaterwerk van de Palestijnse regisseur Bashar Murkus maakt wereldwijd impact. Zijn visuele voorstelling, 'Deadlift', is een Palestijns-Nederlandse coproductie over menselijke veerkracht. za 13 september 20:00, Bijlmer Parktheater, € 15,- t/m € 17,50
DE MASKERMEIDENHEY WOLLIE
'Hey Wollie' is een vrolijke peutervoorstelling vol verwondering, vriendschap en een dansfeestje. De Maskermeiden, met nieuwsgierigheid als kompas, stappen in een wereld vol wollige spullen. Na afloop knutselen de kinderen hun eigen mini Wollie. zo 14 september 10:30, Amstelveens Poppentheater, € 9,-
BO TARENSKEENWITTGENSTEIN 2. AAN
DE TAAL LIGT HET NIET
Europa glijdt af naar de donkerste periode in zijn geschiedenis. Nepnieuws verblindt de massa. Met grote woorden wordt de alom groeiende afgunst gevoed. Welkom in het Wenen van 1925. Een wrang–komische voorstelling over ons verlangen naar helderheid. 17 t/m 21 september 12:30, 24 t/m
KLASSIEK
boordevol muziek, schitterende decors en kostuums, vrolijke choreografieën en natuurlijk een flinke dosis humor. Een sprookjesvoorstelling voor de hele familie. za 27 september 13:30 en 16:00, Schouwburg Amstelveen, € 29,50
king komen met oorlog en geweld. za 13 september 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 19,50
CELLO OCTET + NYOKABI KARIUKI - BIRDSONGS FROM KIRINYAGA
Nyokabi Kariũki is een naam die rondzingt in het hedendaagse muziekcircuit; het Cello Octet Amsterdam grijpt de kans om met haar samen te werken. De van oorsprong Keniaanse geluidsavonturier schrijft een compositie voor het octet in wisselwerking met haar stem en veldopnames van Oost-Afrikaanse honingzuigers. Een prikkelende symbiose van menselijke stem, cello en vogelzang.
MUZIEKGEBOUW AAN 'T IJ, 19 SEPTEMBER
JULIA ACHKINAZY
Julia Achkinazy is opgegroeid in de traditie van grote pianisten, in Sint Petersburg, Weimar en Amsterdam. Met haar vijfde Concertgebouwpianorecital presenteert de Russische pianiste een dualistisch en spectaculair programma. Een muzikale reis van innerlijke kracht; van dramatiek naar de feestelijke triomf van liefde en licht. Van Bach, Mozart en Chopin naar Schumann en Liszt. Het recital eindigt met de spectaculaire Zesde Hongaarse rapsodie van Franz Liszt. CONCERTGEBOUW, 21 SEPTEMBER
28 september 12:30, Theater Bellevue, € 22,-
CASIER & DIES - WAS (2+)
Ontdek de magie van de wasmachine in de fantasierijke voorstelling 'Was'. Een vrolijk, woordloos avontuur vol verbeelding en spel. Na de voorstelling kunnen de kinderen zelf spelen in de theaterspeeltuin vol wasmachines, wasmanden, droogrekken en natuurlijk de was. zo 21 september 10:30, Amstelveens Poppentheater, € 9,-
VICTORIA KOBLENKO EN ZINEB FALLOUK - GOLEM
In een benauwd appartement in Kyiv balanceren Maria en Martha, de weduwe en de ex-vrouw van een gesneuvelde soldaat, op het dunne koord tussen werkelijkheid en waan. Een aangrijpende, meeslepende voorstelling over liefde, verlies en de veerkracht van de menselijke geest.
24 t/m 25 september 20:00, Theater De Richel, € 22,50
DE WARME WINKEL - VILLA
EUROPA
De roep om de Europese defensie
ANDREA TURINI
De Italiaanse pianist Andrea Turini opent Amsterdam Klassiek met een poëtisch recital rond Bach en Debussy. Een concertserie samengesteld rond thema’s die raken aan verbeelding, herinnering, passie, spiritualiteit en de relatie tussen vorm en vrijheid. Andrea Turini plaatst in dit recital de dansante structuren van Bach tegenover de dromerige, zintuiglijke wereld van Debussy. Zijn spel is energiek, subliem en bezield, vol fijnzinnige muzikaliteit en een bijna tastbare intensiteit. DE DUIF, 4 SEPTEMBER
te versterken wordt luider en luider maar wat verdedigt Europa eigenlijk als het zichzelf verdedigt? Als antwoord op de gure populistische winden en de dreigende oorlogsgeluiden brengt De Warme Winkel de bejubelde voorstelling 'Villa Europa' na 16 jaar terug op de planken.
25 t/m 27 september 20:30, di 30 september 20:30, Frascati, € 14,- t/m € 21,-
RAYMI SAMBO MAAKT - WIE IS ER BANG VOOR SYLVANA?
'Wie is er bang voor Sylvana' is een vlijmscherpe voorstelling waarin drie versies van Sylvana Simons, de populaire presentatrice, de jonge ambitieuze politica en de vrouw die de klappen van de zweep al kent, de strijd aangaan met de macht, de media en elkaar. Een politieke thriller over moed, identiteit en waarheid.
MOLLY E.A. - DOORNROOSJE DE MUSICAL (4+) Deze betoverende musical zit
NICK TEUNISSEN - ENKELTJE HOLANDIJA Sarajevo 1994. Een stad in oorlog. Onophoudelijk bestookt. Alles en iedereen geïsoleerd van de buitenwereld. Maar onder de luchthaven is een kleine tunnel gegraven. Een twintigjarige jongen kroop met zijn koffer door die nauwe ader, een onbekende toekomst tegemoet. 'Enkeltje Holandija', over aantrekken en afstoten op zoek naar de waarheid. za 27 september 20:00, Theater Bellevue, € 20,-
HAKIM OP Z'N BEST
Tijdens West Lacht brengt de Nederlands-Algerijnse theaterartiest en mimespeler Hakim, bekend door zijn rol in Sesamstraat, een voorstelling die geschikt is voor alle leeftijden.
zo 28 september 12:30, Erasmuspark, gratis
BONTEHOND EN SCHWEIGMAN& - PRIKKELS (8+)
In 'Prikkels' nemen drie spelers het publiek op fysieke en muzikale wijze mee in de wereld van de zintuigen en onderzoeken ze allerlei gevoelens die door prikkels worden veroorzaakt. Een interactieve voorstelling die je binnenwereld in het zonnetje zet.
zo 28 september 14:00, Podium Mozaïek, € 7,50
HET NUT - DOEKJE VOOR
HET BLOEDEN
Een muzikale tragikomische theatervoorstelling die het publiek een inkijkje geeft in de wereld van armoede, dakloosheid en de absurditeit ervan.
di 30 september 20:30, Bellevue, € 21,DANS
LANA VAN DER BRUGCOME UNITY
In deze theatrale ervaring neemt Lana het publiek mee op een zoektocht naar acceptatie, begrip en daar voorbij. Door middel van explosieve dans, extravagante drag kostuums en een openhartige benadering van kwetsbaarheid, wordt verbondenheid niet alleen besproken, maar werkelijk beleefd. 06 t/m 07 september diverse tijden, CC Amstel, € 12,50
CHARLES PAS / FEIKES HUISPERSON LONGING FOR HUMAN Verlangen is de motor in Charles Pas’ beeldende dansperformance en een pleidooi voor het ongepantserd benaderen van de onstuimige liefde en het leven. Drie performers gaan los in een lustige choreografie op zoek naar waar zowel pijn als geluk tegelijk voelbaar zijn.
vr 12 september 20:30, Theater Bellevue, € 18,-
CONFUSION DANCE THEATRE & CODY LAUREN - NATE 'Nate' is een interdisciplinaire dansvoorstelling waarin moderne dans wordt ingezet om een lineair verhaal te vertellen. Volg Nate in zijn dagelijks leven, lijdend onder de symptomen van PTSS als gevolg van een conflict in zijn thuisland. Een innerlijk gevecht waarin de machteloosheid wordt weergegeven van de individuen die in aanra-
LAGESTE / STEREO48BADKE(REMIX) 'Badke(remix)' is een herwerking van Amir Sabra en Ata Khatab van de dansvoorstelling 'Badke' met tien Palestijnse dansers die tussen 2013 en 2016 wereldwijd toerde. Een onweerstaanbare collectieve energie toont een ander beeld van Palestina via een vitale vrolijke dans. vr 19 september 20:00, Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond, € 15,- t/m € 20,-
MAN || CO / HOUSE OF NOUWS - KRACHT PATS Een heldhaftige theatrale dansvoorstelling over de kracht van samenwerken, vol humor en grootheidswaan. Een explosie van beweging voor iedereen die ooit over iets groots droomde. za 20 september 14:30, Theater De Krakeling, € 11,-
INTRODANS - LESS IS MORE Een avond met danserfgoed in beweging, van toonaangevende choreografen Hans van Manen, Lucinda Childs en Sidi Larbi Cherkaoui. Plus twee nieuwe werken van een nieuwe generatie internationale makers Igor Bacovich & Iratxe Ansa en Fernando Melo. Een fascinerend meditatief en minimalistisch dansprogramma. di 30 september 19:30, ITA, € 20,50 CABARET
STAND-UP COMEDY SHOW (NL) De top van de Nederlandse comedians. elke vr, za 20:30 Comedy Café € 18,50
IMPROV COMEDY SHOWS
Boom Chicago zet grappige, slimme comedy shows (EN) neer in haar theater aan de Rozengracht. elke wo t/m vr 20:30, za 20:00, zo 19:00 Boom Chicago, diverse prijzen
COMEDYTRAIN
Comedytrain is een verrassingspakket: je weet nooit van tevoren wie er precies komen spelen, behalve dan dat het een exquise selectie uit het comedytrain collectief betreft. elke wo, do, vrij & za 20:30 Toomler, € 13,50
MEESTER ALEX - VAN BINNEN
SLAAN DE DIEREN OP TROMMELS
Meester Alex vertelt sprookjes voor volwassenen vol ritme, rijm en rauwe eerlijkheid in een prikkelende mix van cabaret, rap, spoken word en dans, over de dunne lijn tussen controle en oerdrift. Tussen buitenrust en binnendieren die op trommels slaan. Ontregelend, ontwapenend en bovenal vol humor. 06 t/m 27 september, diverse data en tijden, Scala | foodbar en theater, € 12,-
THOMAS VAN LUYN - DE GROTE ADHD EXPERIVAGANZA
Thomas van Luyn is terug in het theater met een beetje hulp van Anna Gimbrère. Noem het geen nieuwe voorstelling maar een experivaganza. Waarin je leert wat ADHD is. En waarmee je kan voelen hoe het is om ADHD te hebben. Een voorstelling. Of nou ja, eigenlijk meer een presentatie. Of wacht, beter een belevenis. Ja! Een belevenis. De mensen laten meemaken hoe het is. Hee, een vogeltje. di 02 september 20:00, Theater De Richel, € 25,-
GIANFRANCO BELLO
JACQUELINE BLOM, MARK RIETMAN, ANNICK BOER EN DICK VAN DEN TOORN - WAT MOETEN WE MET MAARTJE?
Regisseur Pieter Kramer en schrijver Don Duyns slaan de handen ineen voor een scherpe en ontroerende nieuwe komedie over de vraag: hoe neem je afscheid? Een wervelwind aan Russische toneeloefeningen, kleedkamerconfessies en hilarische ruzies, terwijl niemand praat over wat er écht gaande is. Over vriendschap, angst voor eindes en de vraag of we ooit echt onszelf kunnen zijn, zelfs als het er het meest toe doet.
DELAMAR, 26 T/M 28 SEPTEMBER
SAID EL HASSNAOUI - SAID
LACHT! ALLES WEG
Said is geboren in Marokko en getogen in Veenendaal. Niet één, maar drie culturen rijk. Voor de 'gewone' Nederlander is Said een Marokkaan. Voor de Marokkaan in Marokko is hij een Nederlander en in de bible belt is hij vooral een moslim. Zie je dan maar eens ergens thuis te voelen. Vooroordelen, culturele verschillen, racisme, noem maar op. Hoe ga je daar mee om? Said laat zien hoe je iets negatiefs omdraait in iets positiefs. di 23 september 20:00, Theater De Richel, € 19,50
VLAMOUSSE - HET GOEDE VOORBEELD
TROUPE COURAGE / ALAA SHEHADA - THE HORSE OF JENIN
Troupe Courage maakt theater over de vindingrijkheid van mensen in hun strijd om te overleven. Sinds twee jaar staat het leven van de Palestijnse acteur Alaa Shehada uit Jenin volledig op zijn kop. Met humor en verbeelding neemt Alaa het publiek mee in zijn levensverhaal als jongen die opgroeit in bezet Palestina. Een indrukwekkend verhaal over de veerkracht die de verbeelding meebrengt. BIJLMER PARKTHEATER, 8 SEPTEMBER
DIEDERIK ZUURMONDKEYBOARD WORRIER
Diederik neemt zichzelf niet zo serieus en juist dát maakt de Amsterdamse comedian met Britse roots zo grappig. Hij houdt van slimme én domme grapjes, van een gezonde dosis zelfkastijding en van comedyshows met zo min mogelijk structuur. Een rauwe stand-up zoals alleen deze winnaar van de English Comedy Talent Award 2023 dat kan.
04 t/m 18 september, diverse data en tijden, Scala | foodbar en theater, € 12,-
KIM SCHUDDEBOOM -
DOE MAAR RUSTIG
'Ze staat met groot gemak op het podium, en blinkt uit in soepele publieksinteractie,' aldus de jury van Cabaret Collectie. In 'Doe maar rustig' doet Kim Schuddeboom het allesbehalve rustig aan. Kim doet namelijk comedy op een tamelijk confronterende manier. Scherp, gevat, diepzinnig, ontroerend, pretentieus en gewaagd. za 13 september 20:15, De Kleine Komedie, € 14,- t/m € 26,50
POEZIEBOYS - GEESTEN
Vlamousse zit met de handen in het haar. En in de poepluiers. Als kersverse moeders realiseren ze zich namelijk maar al te goed dat het grote opvoeden is begonnen. Zij gaan deze nieuwe mensen leren wat normaal is. In deze fantasierijke, grappige en muzikale voorstelling neemt Vlamousse het publiek mee op hun queeste naar het geven van het goede voorbeeld.
Na het succes van Lorca, over de Spaanse dichter Federico García Lorca, duiken de Poezieboys en dichter Joost Oomen nu in de wondere wereld van inspiratie. Iedereen krijgt er weleens mee te maken, of je nu accountant bent, dakdekker of kunstenaar. Soms krijg je, zoals dat zo mooi heet, 'de geest'. In Geesten verkennen de Poezieboys en Joost Oomen deze mysterieuze krachten met humor, verwondering en een flinke dosis speelplezier.
BELLEVUE, 23 & 24 SEPTEMBER
MAARTEN HEIJMANS & KAMERATA ZUIDMAARTEN ZINGT VAN ALLES
Het is tijd. Dacht Maarten Heijmans. Tijd voor wat anders. Na tien jaar Shaffy. Want er zat zoveel meer in zijn persoonlijke schatkist. Zoveel andere polderparels. Die ook wel eens geshowd mochten worden. En dus brengt hij, samen met Kamerata Zuid, werk van zijn favoriete Nederlandse kleinkunstenaars.
zo 14 september 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 16,50
ROEL C. VERBURGMAGISCH REALISME
Roel C. Verburg is een grappenmaker en niet alleen tijdens optredens, maar ook in zijn vrije tijd. Maar hoe is het leven van iemand die alleen maar grappen maakt? Is dat altijd leuk? En ook voor zijn omgeving? Roel vindt van wel en over het algemeen is hij best tevreden over zijn leven. Maar in zijn liedjes kan hij toch altijd even wegvluchten in een ander persoon of in een ander leven. En daar ontstaat de magie.
za 20 september 15:00, Griffioen, € 13,- t/m € 21,-
23 t/m 24 september 20:00, Theater Bellevue, € 20,-
MARTIJN CRINS - HÈ FIJN
Jarenlang hebben we kunnen doen waar we zin in hadden. Vreten, zuipen, feesten; het kon niet op. Maar nu de wereld zich stilaan naar de afgrond lijkt de bewegen, zullen we collectief volwassen moeten worden. We moeten ons gaan beheersen. Beteugelen. En laat dat nou precies hetgeen zijn waar Martijn Crins zijn hele leven al mee worstelt. zo 28 september 20:00, Theater De Richel, € 18,25
WEST LACHT
Het Huiskamerfestival Amsterdam zet een spetterend slotakkoord neer met het verrassende programma West Lacht, met verschillende getalenteerde cabaretiers, dat plaatsvindt te midden van de majestueuze eikenbomen in het Erasmuspark. zo 28 september 12:30, Erasmuspark, gratis
FESTIVALS
WILHELMINA
HUISKAMERFESTIVAL
De 20e editie van het Wilhelmina Huiskamerfestival draait nog altijd om de magie van dichtbij. Met onder anderen Jan Beuving, Kiki Schippers, Dwight Breinburg met het Amsterdams Andalusisch Orkest en hedendaags dansgezelschap Kalpanarts. 05 t/m 06 september 19:30, Cafe De Figuranten, diverse locaties, € 15,-
JAZZ EN DE WALVIS 2025 Jazz en de Walvis is een laagdrempelig en intiem huiskamerfestival in het Oostelijk Havengebied in Amsterdam waar grote namen en onbekend talent uit de jazz, improvisatie, global en urban spelen.
zo 07 september 12:30, Oostelijk Havengebied Amsterdam, diverse locaties, € 10,50
MUZIEKGEBOUW 20 JAAR! In 2025 wordt de 20e verjaardag van het Muziekgebouw gevierd. Een mijlpaal om bij stil te staan met een minifestival met optredens in het hele gebouw met Quatuor Danel, Cappella Amsterdam en vele anderen.
DE MAGISCHE WERELD
VAN LIZZY ANSINGH
LUTHER MUSEUM
Nieuwe Keizersgracht 570, 1018 VG Amsterdam 26 juni t/m 21 september
Deze tentoonstelling toont meer dan 30 schilderijen, servies, gedichten, boeken en nooit eerder getoonde documenten en foto’s. Ze viert de 150ste verjaardag van de kunstenares Lizzy Ansingh (1875–1959), een baanbrekende figuur die barrières doorbrak voor vrouwelijke kunstenaars. Bezoekers ontdekken haar bijzondere poppenschilderijen vol symboliek en haar sterke invloed als netwerkster in de kunstwereld.
EVA RÄDER - SHORT STORIES
GALERIE DUDOKDEGROOT
Tweede Laurierdwarsstraat 1–3, 1016 RA Amsterdam 5 september t/m 11 oktober
Eva Räder toont in haar soloexpositie Short Stories, kleine, sfeervolle schilderijen die lijken op fragmenten van verhalen. Ze gebruikt kleur, licht en textuur om gevoel en tijd vast te leggen, zodat je als kijker zelf verbanden kan
leggen. Haar werk nodigt uit tot rustig kijken en eigen betekenis geven.
ANNALEEN LOUWES - ES GIBT KEINE SAHNE, ES GIBT KRIEG BRADWOLFF PROJECTS Oetewalerstraat 73, 1093 MD Amsterdam 7 september t/m 11 oktober
In dit fotoproject onderzoekt Annaleen Louwes hoe de schaamte van haar Duitse moeder over de Tweede Wereldoorlog is doorgewerkt binnen haar familie. Ze gebruikt foto’s, audio en archiefmateriaal om het verband tussen herinnering en identiteit te verkennen.
Loods6 verandert vier dagen lang in een podium voor vernieuwende film, kunst en performance. Na het succes van vorig jaar keert het programma terug met werk van meer dan 30 internationale kunstenaars: van films en live optredens tot masterclasses en gesprekken.
de 66 deelnemende organisaties op amsterdamart.com.
NAAM: Nikki van der Vorst SPORT: Handbal LEEFTIJD: 19 jaar
Nikki begon met handballen door een keer met een vriendinnetje mee te gaan, en ging vervolgens steeds hoger spelen. Nu speelt ze bij VOC Amsterdam en traint ze 5 keer in de week in de zaal, en 4 keer in het krachthonk.
'Mijn ambitie is om een vaste keepster te worden in het Nederlands handbalteam en medailles te winnen'
21 SEPTEMBER DAM TOT DAMLOOP
27 SEPTEMBER ROEIEN AMSTEL BEKER DE AMSTEL GRATIS
za 20 september 14:30, za 20 september 19:30, Muziekgebouw aan 't IJ, € 20,-
AMSTERDAM KLEZMER FESTIVAL
Een vierdaags programma waarin klezmer wordt gepresenteerd als levend genre, vol beweging, mengvormen en nieuwe stemmen. Met optredens van Klezmokum, Amsterdam Klezmer Band ft. SanemKalfa,Folkdivizjon,Klezmagic, Guy Salamon e.a.. za 20 september 20:30, Bimhuis, € 24,-
BIJLMER DRUMFESTIVAL ETERNITY, UNTOLD & BLACK HARMONY
Het festival is een ode aan de rijke en veelzijdige drumculturen uit
Afrika en de Afro-Diaspora, én aan de unieke muzikale klanken van Amsterdam zelf. Een dag vol energie met inspirerende drumworkshops en levendige optredens. zo 21 september 18:00, Bijlmer Parktheater, € 12,50
DIVERS
KELLY VAN KEMPEN - HET VRIEZELFEEST (6+)
Het OBA Theater verandert in een griezelige feestlocatie. Schrijver Kelly van Kempen presenteert deze middag, samen met zanger en liedjesschrijver Kelvin Allison, het derde deel van haar populaire kinderboekenserie 'De Vriezels'. za 06 september 15:00, OBA, € 2,- t/m € 4,-
PASSIE GEWAARDEERD: KRIJG
JIJ WAT JE VERDIENT?
Werkenden in de culturele en creatieve sector worden nog vaak niet betaald volgens de normen die in andere sectoren gelden. Op deze avond worden de belangrijkste dilemma’s geschetst die betere betaling en een stabiele beroepspraktijk nu in de weg staan. do 18 september 20:00, Pakhuis de Zwijger, gratis
JE BENT JONG EN WILT VAN
JE SCHULD AF
Zo makkelijk als het is om in de schulden te raken, zo moeilijk is het om er weer uit te komen. Zeker voor jongeren. Wat is ervoor nodig om schuldhulp beter bij hun realiteit aan te laten sluiten? ma 22 september 20:00, De Balie, € 12,- t/m € 21,50
BIG ART SLOTERVAART
Big Art toont een prikkelende mix van gevestigde namen en aanstormende talenten, werkzaam in verschillende kunstdisciplines. Vaak laten deelnemers zich inspireren door de plek en verschillende kunstenaars maken voor de gelegenheid site-specific werk. Met werk van onder anderen Tinca Veerman, Jeroen van Loon en Maurice Braspenning.
iedere vr,za,zo om 11:00 vanaf 26 september, Het Slotervaart, € 16,50
AMBACHT IN BEELD FESTIVAL
De NDSM Loods wordt omgetoverd tot een enorme ambachtelijke werkplaats, waar ambachtslieden uit alle windstreken hun passie delen met een breed publiek.
27 & 28 september, NDSM Loods, € 10,-
MUSEA
ALLARD PIERSON Museum over 10.000 jaar cultuurgeschiedenis.
Het Kamertoneel van Baron van
DANS
in plaats van imitatie (Brian SuttonSmith). vanaf 13 september
Tolstraat 160 tel. 625 56 51, www.deappel.nl
ARCAM
DANSTHEATER AYA / RYAN DJOJOKARSO - YANASEI (6+)
Een jongen wordt opeens wakker op een raadselachtige, onbekende plek. Hij ontdekt dat hij is terechtgekomen in het voorportaal van Yanasei, een magische wereld vol vreemde wezens. Choreograaf Ryan Djojokarso's betoverende voorstelling gaat over de reis naar Yanasei: Surinaams voor het hiernamaals. Yanasei is een poëtische, fantasievolle en kleurrijke dansvoorstelling met livezang en moderne varianten van traditionele Surinaamse muziek.
INTERNATIONAAL THEATER AMSTERDAM, 21 SEPTEMBER
JANA JACUKA - HA
'Een vriend van een vriend sloeg een arm om me heen, ha, ik voel me onzeker, maar ik deed gewoon hahahaha.' In alledaagse situaties worden onze grenzen vaak overschreden, waardoor we soms verlamd raken en niet weten hoe te reageren. Ha onderzoekt de lach als ontsnappingsmechanisme en is een onderzoek naar de stem als choreografisch instrument waarin de stem een verlengstuk wordt van het lichaam. FRASCATI, 6, 8, 12 & 14 SEPTEMBER
Slingelandt tot begin 2026
Amsterdam eet. Een geschiedenis in gerechten
In de tentoonstelling 'Amsterdam Eet' worden de bezoekers meegenomen door de rijke geschiedenis van de eetcultuur in Amsterdam.
Kookboeken, menukaarten, archeologische vondsten, handschriften en andere bronnen geven inzicht in de culinaire tradities van de stad tot aan de dag van vandaag.
t/m 7 september
Van Glas, gemaakt in de oudheid
t/m 1 maart 2026
Oude Turfmarkt 127, tel. 525 25 56 www.allardpierson.nl
AMSTERDAM MUSEUM
De geschiedenis van Amsterdam vanaf de middeleeuwen.
Amsterdam Museum aan de Amstel mét een volledig nieuw aanbod aan tentoonstellingen, publieksprogramma’s en kinderactiviteiten.
Refresh Amsterdam #3 - Imagine the Future t/m 30 november
Amstel 51, tel. 523 18 22 www.amsterdammuseum.nl
RICK WARDENIER - I WOULD RATHER FLY THAN DIE
Deze performance is een laatste dans. Op een poetische en fysieke wijze probeert Rick Wardenier te ontsnappen aan zijn eigen rug. In een abstracte operatiezaal met een zwevende ballon zit Rick vast in zijn eigen duistere fantasieën. Met cola zero als narcose, cheese onion chips als medicatie én livemuziek van Antonia Keersmaekers als zijn grootste angst: de dood.
FRASCATI, 5, 6, 9 & 10 SEPTEMBER, MEERVAART 12 SEPTEMBER
AMSTERDAM PIPE MUSEUM
Overzicht van de rookcultuur. Prinsengracht 488, tel. 421 17 79 www.pipemuseum.nl
BEZOEKERSCENTRUM
AMSTERDAMSE BOS
Bezoekerscentrum van het grootste stadsbos van Nederland. Bosbaanweg 5, tel. 545 61 00 www.amsterdamsebos.nl
ANNE FRANK HUIS
De onderduikplaats waar Anne Frank haar dagboek schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog. Prinsengracht 267, tel. 556 71 05 www.annefrank.org
DE APPEL ARTS CENTRE
Kunstencentrum De Appel gehost door Tempel, een cultureel centrum in de Amsterdamse Diamantbuurt. CacchHo CucchhA - Een solotentoonstelling voor kinderen en volwassenen door Mercedes Azpilicueta Kunstenaar Mercedes Azpilicueta gebruikt haar sculpturen en kostuums als personages en creëert een zintuiglijke ervaring waarin kinderen en volwassenen, spelen kunnen ervaren als een daad van uitvinding
Architectuurcentrum Amsterdam is hét centrum voor architectuur, stedenbouw en landschapsontwerp in Amsterdam.
Cityguide to Waste: Artifacts of Accumulation
Deze tentoonstelling daagt bezoekers uit om voorbij het idee van afval als ongemakkelijk bijproduct te kijken en het te beschouwen als een spiegel van onze maatschappij. t/m 23 november
Bouwen op woongeschiedenis: van verzet tot vernieuwing
t/m 31 december 2025
Modelstad Haven-Stad
Multimediale maquette over de grootste stadsuitbreiding van Nederland.
De oudste dierentuin van Nederland met olifanten, pinguïns, giraffen, zeeleeuwen, apen, duizenden vlinders in het vlinderpaviljoen en nog veel meer.
ARTIS-Groote Museum
Het Groote Museum gaat over de verbinding van de mens met al het leven op aarde, over de samenhang tussen mens, dier, plant, microbe en de aarde zelf. Doel van het interactieve museum is de bezoeker met andere ogen naar zijn omgeving en de wereld te laten kijken.
Onderstebodem
In de tentoonstelling 'Onderstebodem; de bodem van Amsterdam' ontdek je de fascinerende lagen onder onze voeten. Een tentoonstelling die het onderste letterlijk naar boven haalt en onze relatie met de bodem grondig onderzoekt. t/m 7 september Uitvergroot
Ontdek microscopen op een manier die je nog nooit hebt ervaren. Stap in de wereld van lenzen en licht en zie hoe vergroting en resolutie bepalen wat zichtbaar wordt. Word verrast door de evolutie van microscopen en bewonder zeldzame instrumenten die ooit hebben bijgedragen aan baanbrekende ontdekkingen. t/m 30 september
UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM Cultureel erfgoed tentoonstellingen in historische panden. De afzonderlijke tentoonstellingsprogramma’s van de Bijzondere Collecties en het Allard Pierson zijn samengevoegd tot een gezamenlijk programma. Oude Turfmarkt 129, tel. 525 73 00 www.bijzonderecollecties.uva.nl
MUSEUM COBRA
agenda krant september CABARET
De CoBrA-beweging was een van de belangrijkste kunstbewegingen in de 20ste eeuw. Het Cobra Museum toont steeds in wisselende tentoonstellingen haar CoBrA-collectie.
De Cycloop
De tentoonstelling De Cycloop draait om plezier: om het spel, het raken, het rollen en botsen. Maar ook om te ervaren wat materiaal doet: hoe vorm en zwaartekracht samenwerken, hoe toeval en controle elkaar afwisselen. Het is een tentoonstelling die spel gebruikt als manier om te leren, te voelen en te denken; in de geest van Cobra, en toont kunstenaars die zich bezighouden met beweging, techniek, zintuiglijke waarneming en materiaalonderzoek.
vanaf 20 september
Kishio Suga – Where Both Sides Meet Een tentoonstelling van het werk van de Japanse kunstenaar Kishio Suga, een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Japanse Mono-ha beweging, die zich richt op de relatie tussen materialen en hun omgeving. t/m 26 oktober
Een reisverhaal. Een reis die 200 km onder de aardkorst begint en eindigt in de ring aan uw vinger. Paulus Potterstraat 8, tel. 30 55 300 www.diamantmuseumamsterdam.nl
VAN EESTEREN MUSEUM Museum over de stedenbouwkundige Van Eesteren en de Westelijke Tuinsteden.
In, rond en vanuit het paviljoen biedt het museum een vol en gevarieerd programma met tentoonstellingen, wandelingen, fietstochten, bezoeken aan de museumwoning, Van Eesteren gesprekken, presentaties, lezingen, workshops en nog veel meer.
De Rechtvaardige Stad
De Rechtvaardige Stad is de aanzet én een pleidooi voor een stad die voor iedereen toegankelijk is en niemand buitensluit. Het is bovenal een uitnodiging om zelf vorm te gaan geven aan die stad en laat een breed scala aan hoopgevende voorbeelden zien van bewoners die samen de stad naar hun hand zetten.
vanaf 19 september
Tussen Tompouce en Baklava - �Een nieuwe blik op Migratie, Design en Architectuur
Dagelijks voorstellingen. Informatie- en documentatiecentrum.
Tilda Swinton – Ongoing
Een exclusieve tentoonstelling gewijd aan de gevierde Schotse acteur, kunstenaar en stijlicoon. Deze unieke en persoonlijke tentoonstelling staat in het teken van Swintons creatieve samenwerkingen.
vanaf 28 september
Garrett Bradley, winner of Eye Art & Film Prize Eye Filmmuseum presenteert de eerste museale tentoonstelling in Europa van de Amerikaanse kunstenaar en Oscar-genomineerde filmmaker Garrett Bradley. t/m 7 september
IJpromenade 1, tel. 589 14 00 www.eyefilm.nl
FABRIQUE DES LUMIERES
In Fabrique des Lumières wordt kunst tot leven gewekt: het werk van de grootste artiesten uit de geschiedenis, gegoten in een digitale ode van beeld en geluid. Daarbij wordt gebruik gemaakt van state-of-the-art
Jeroens Clan heeft het zwaar. Bram Kroon, Jip de Poorter en Matthias Tuns dragen een enorme last op hun schouders. Een Juk. Na succesvolle voorstellingen over hun verknipte vriendschap, Tere zieltjes, en hun labiele liefdeslevens, Korte metten, stort de Clan zich in Juk op alles waar we met z’n allen onder gebukt gaan. De mannen zoeken naar de oorzaken van hun eigen trauma’s, tegenslagen en tekortkomingen. Maar wie kunnen ze daar, nu ze de dertig gepasseerd zijn, nog de schuld van geven? BELLEVUE, 25 EN 26 SEPTEMBER
Augusta Curiel (1873-1937) was een van de eerste vrouwelijke fotografen van Suriname die een fotostudio in Paramaribo runde, samen met haar zus Anna. De tentoonstelling, met onder andere portretfoto's en beelden die het dagelijkse leven in Suriname vastleggen, belicht de veelzijdige praktijk en unieke positie van de gezusters in de Surinaamse samenleving tijdens de Nederlandse koloniale periode.
t/m 6 november
Keizersgracht 609, tel. 551 65 00 www.foam.org
VAN GOGH MUSEUM
De grootste collectie werken van Vincent van Gogh ter wereld.
Van Gogh x John Madu: Paint Your Path
Opening klimatenkas
Dompel je onder in de avontuurlijke jungle; wandel door de serene woestijn en ontdek de unieke
Kaapse flora in de Kaapse kas. De nieuwe klimatenkas vertelt het verhaal van biodiversiteit, klimaatverandering en het belang van planten voor al het leven op aarde. t/m 12 september
Plantage Middenlaan 2 A, tel. 625 90 21, www.dehortus.nl
HORTUS BOTANICUS
In 1967 opgezet ten behoeve van onderwijs en onderzoek. Van der Boechorststraat 8, tel. 598 93 90, www.vu.nl
HUIS MARSEILLE
KIKI SCHIPPERSPRAKTISCHE BEZWAREN
Als een hedendaagse kruising tussen Bob Dylan & Janis Joplin stort Kiki haar hoofd en hart uit in een talige, muzikale en wervelende solo over idealen. Politici komen en gaan, de wereld verandert en de stemming verandert mee. In al dat geweld vraagt Kiki zich hardop af: wat valt er te kiezen? Tussen droom en daad schetst Kiki een wereld vol tegenstellingen, waarin ze blijft strijden voor een plek waar dingen náást elkaar mogen bestaan. DE RICHEL, 13 SEPTEMBER
technologie die volledig tot z’n recht komt in de grote ruimtes van de Westergasfabriek in Amsterdam.
Het Rijk der Farao's - Een immersieve reis door het oude Egypte t/m 31 augustus
De Zee - Duik in de magische diepte Zwem mee met reuzenschildpadden, zweef tussen lichtgevende kwallen en ontdek hoe orka’s met elkaar praten in de wonderlijke onderwaterwereld. Meer dan 70 procent van onze planeet bestaat uit oceanen die aan maar liefst 250.000 verschillende diersoorten onderdak bieden. De expositie toont zeedieren uit diverse leefgebieden in een reis door de verschillende oceanen.
Centrum voor fotografie, ontmoetingsplek voor fotografen en discussieplatform.
Ajamu X - Us in the Frame
Met deze tentoonstelling wordt stil gestaan bij het belang van black
FLIP NOORMAN -
ANIMAL FARM
De Nigeriaanse kunstenaar John Madu (1983, Lagos) maakte speciaal voor deze tentoonstelling tien nieuwe werken, geïnspireerd op schilderijen van Vincent van Gogh uit de collectie van het museum. In zijn kleurrijke schilderijen gaat Madu in op thema’s als identiteit, globalisatie, en culturele kruisbestuiving.
t/m 7 september
In de ban van Vincent - De innige vriendschap tussen Isaac Israels en Jo van Gogh-Bonger
Ontdek in deze tentoonstelling de unieke relatie tussen kunstenaar
Eigentijdse en historische fotografie in 17e-eeuws pand.
Memento - Fotografie, onderbroken
'Er is niemand die het publiek zo nonchalant op zijn bek kan slaan als hij, wat hem tegelijkertijd aimabel en gevaarlijk maakt,' aldus de jury van Cabaret Collectie. Energiek, grappig, ontroerend en confronterend theatraal. Met lichtvoetigheid verleidt hij het publiek tot het volgen van zijn vileine analyse. En zijn transformatie van rechtgeaarde revolutionair tot egocentrische machthebber. Waarheen dat alles leidt? DE KLEINE KOMEDIE, 14 SEPTEMBER
queer archiving, met een specifieke focus op fotografie en lens-gebaseerde praktijken, en wordt gereflecteerd op de positie die huidige zwarte queer beeldmakers innemen binnen het Nederlandse fotografische en culturele veld.
t/m 10 september
Hiˆen Hoàng - Garden of Entanglement
Garden of Entanglement is een tentoonstelling die bezoekers uitnodigt om te reflecteren op de relatie tussen mens en natuur.
Kenmerkend voor Hoàng’s werk zijn haar interdisciplinaire samenwerkingen met wetenschappers en technologen, waarmee ze aantoont dat technologie zowel gebruikt kan worden om de natuur beter te begrijpen als om de mens van de natuur te vervreemden.
t/m 10 september
De Ondergedoken Camera Een tentoonstelling met werk van Nederlandse fotografen die de gevolgen van de Duitse bezetting tijdens de hongerwinter van 1944-45 in Amsterdam vastlegden.
t/m 2 oktober
Augusta Curiel - Yere Mi Sten
Isaac Israëls en Jo van Gogh-Bonger, de schoonzus van Vincent van Gogh en hoedster van zijn nalatenschap. In de periode 1915–1920 gebruikte
Israëls schilderijen van Van Gogh, waaronder iconen als Zonnebloemen, De slaapkamer, Het Gele Huis en Montmartre, als achtergrond in minstens zeventien van zijn eigen werken. Deze intrigerende composities staan bekend als ‘Vincenten’. De tentoonstelling toont tien van deze schilderijen, afkomstig uit Nederlandse museale en particuliere collecties.
vanaf 12 september
Paulus Potterstraat 7, tel. 570 52 00 www.vangoghmuseum.nl
HET GRACHTENMUSEUM
17e-eeuws grachtenpand met de geschiedenis van de grachtengordel én de kunst van de Gouden Eeuw.
Dieren van de grachten
De tentoonstelling Dieren van de grachten laat je op een verrassende manier kennismaken met het dierenleven in de Amsterdamse grachten. Je ontdekt hun verhalen, ziet de dieren van dichtbij en leert over de wereld waarin ze leven. t/m 23 november
Tijdelijk afwisselende tentoonstellingen in samenwerking met internationale partners.
Brancusi, The Birth of Modern Sculpture
Voor het eerst komt een toonaangevende collectie kunstwerken van Constantin Brancusi (1876-1957) naar Amsterdam. De kunstenaar wordt wereldwijd beschouwd als de grondlegger van de moderne beeldhouwkunst. De tentoonstelling is gemaakt in samenwerking met het Parijse museum Centre Pompidou. Naast meer dan 30 meesterwerken, inclusief de originele sokkels die Brancusi zelf ontwierp, worden ook foto’s en films van zijn hand getoond. vanaf 20 september Amstel 51, tel. 530 87 55, www.hartmuseum.nl
HOLLANDSCHE SCHOUWBURG
Ooit een theater, nu een monument met een tentoonstelling, ter nagedachtenis aan de duizenden joden die in de WOII vanuit dit gebouw
In 2025 viert Huis Marseille, Museum voor Fotografie zijn 25-jarig jubileum. Ter gelegenheid hiervan is de tentoonstelling Memento. Fotografie, onderbroken te zien. t/m 12 oktober Keizersgracht 401, tel. 531 89 89 www.huismarseille.nl
INTERNATIONAAL INSTITUUT VOOR SOCIALE GESCHIEDENIS Een van de grootste documentatieen onderzoekscentra ter wereld op het terrein van sociale geschiedenis en geschiedenis van de arbeidersbeweging.
Cruquiusweg 31, tel. 668 58 66 www.iisg.nl
JOODS MUSEUM
Objecten en kunstvoorwerpen die een relatie hebben met religie, cultuur en geschiedenis van de joden in Amsterdam. Van Spinoza tot sjabbat Wie waren de Joden die vanaf 1600 naar Nederland kwamen? Wat wordt er gevierd tijdens Pesach? En waarom dragen Joden eigenlijk een keppel?
Aan de hand van persoonlijke verhalen, bijzondere objecten en kunst kom je alles te weten over Joodse religie, geschiedenis en cultuur.
Guida Joseph - Drie generaties - drie stemmen tot en met 10 oktober
Photo League: New York 1936 - 1951
De tentoonstelling vertelt het verhaal van een groep vooruitstrevende fotografen die het dagelijks leven in de stad New York vastlegden. t/m 11 januari 2026
Nieuwe Amstelstraat 1, tel. 531 03 10 www.jhm.nl
KATTENKABINET
Expositie van kunstwerken met als onderwerp ‘de kat’. Herengracht 497, tel. 626 53 78 www.kattenkabinet.nl
LUTHER MUSEUM
Het pand uit 1772 is gebouwd als
MÉÉR
VOORSTELLINGEN, CONCERTEN EN EXPOSITIES?
iamsterdam.nl/agenda
het Evangelisch-Luthers Diaconie
Oude Mannen- en Vrouwenhuis. Het speelde een grote rol bij de opvang van armen, ouderen en wezen. Ode aan de Ronde t/m 7 september
De magische wereld van Lizzy Ansingh t/m 21 september
Maze de Boer - Inzicht - Verlicht
Inzicht – Verlicht belichaamt de eeuwenlange verbondenheid van de lutherse minderheid met Amsterdam. Dit project wordt gerealiseerd door beeldend kunstenaar Maze de Boer. De installatie bestaat uit twee delen en nodigt uit tot reflectie over wat wel en niet gezien mag worden en viert de eigenheid van minderheden in een inclusieve samenleving. t/m 21 september
Nieuwe Keizersgracht 570, tel. 2142112 www.luthermuseum.nl
MUSEUM WERF ‘T KROMHOUT Het museum toont historie van Nederlands Industrieel Erfgoed. Hoogte Kadijk 147, tel. 627 67 77 www.kromhoutmuseum.nl
MUSEUM VAN LOON
Grachtenhuis uit de 17e eeuw met familieportretten, stijlkamers en Franse tuin.
MADAME TUSSAUDS Museum met wassenbeelden. Dam 20, tel. 522 10 10 www.madametussauds.nl
MAX EUWE CENTRUM
Permanente tentoonstelling over de schaakgeschiedenis, mogelijkheid om te schaken (computer) en schaakbibliotheek.
Max Euweplein 30 A-1, tel. 625 70 17www.maxeuwe.nl
MICROPIA
Ontdek het onzichtbare leven Uitvergroot Hoe werkt een microscoop? En hoe heeft microscopie ons begrip van de onzichtbare wereld veranderd? Stap in de wereld van lenzen en licht en zie hoe vergroting en resolutie bepalen wat zichtbaar wordt. Artisplein, Plantage Kerklaan 38-40, tel. 0900-278 47 96, www.micropia.nl
MOCO Museum voor moderne kunst. Andrés Reisinger - Dreams t/m 7 september Six N. Five - De Symfonie van de Natuur De Symfonie van de Natuur onderzoekt de unieke weergave van de natuur door Six N. Five (Ezequiel Pini)
t/m 28 november
Frankey - Planet Positive Disruption De kunst van de Nederlandse straatkunstenaar Frankey wordt gekenmerkt door een diep respect voor de steden die hij liefheeft. Zijn installaties zijn volledig niet-destructief en ingenieus ontworpen met magneten, tie-wraps en dubbelzijdig tape, zodat ze eenvoudig kunnen worden verwijderd zonder sporen achter te laten.
MÉÉR VOORSTELLINGEN, CONCERTEN EN EXPOSITIES?
iamsterdam.nl/agenda
t/m 31 december
Robbie Williams: Pride and Self Prejudice t/m 31 december
Moderne Meesters
Andy Warhol, Jean-Michel Basquiat, Keith Haring, Yayoi Kusama, allen iconen. Hun namen, kunst en ideeën zijn diep verweven in het weefsel van ons dagelijks leven. Honthorststraat 20, tel. 370 19 97 www.mocomuseum.com
Van oudsher wordt in Nederland de strijd tegen het water gevoerd. De ‘poldermolen’ speelde hierbij een doorslaggevende rol. De Molen van Sloten ìs zo’n poldermolen. Hadden we eerder een te veel aan water, door klimaatverandering ontstaat nu meer en meer het gevaar van uitdroging. Verdiep je in deze materie in de Molen van Sloten. Akersluis 10, 020-6690412 www.molenvansloten.nl
MULTATULI MUSEUM
Boeken van en over Multatuli. Zijn bureau, bibliotheek en sterfbed. Korsjespoortsteeg 20, tel. 638 19 38 www.multatuli-museum.nl
MUSEUM JAN
Koen Vermeule - Poetry Suite Poetry Suite toont een brede selectie werken van Koen Vermeule (Goes, 1965). Schilderijen en gouaches, waarvan vele nooit eerder getoond, die zijn wereld, zijn waarneming, zijn kijk op de omgeving en de mensen daarin verbeelden.
t/m 5 oktober
Ossip Zadkine - Mens, mythe en metamorfose
Ossip Zadkine (1888-1967) werd geïnspireerd door de klassieke oudheid en de natuur. Mythen en metamorfoses staan centraal in zijn werk. De Russisch-Franse kunstenaar geniet internationale bekendheid als maker van het oorlogsmonument 'De Verwoeste Stad' in Rotterdam. In deze tentoonstelling is ook een minder bekend deel van zijn werk te zien.
Restauratie, behoud, onderhoud van historische binnenvaartschepen. Oosterdok 12 www.museumhavenamsterdam.nl
MUSEUMTRAMLIJN
Tramdienst met historisch materieel. Rit van ong. 7 km en ong. 30 min. van Haarlemmermeerstation naar Bovenkerk (zie dienstregeling). Amstelveenseweg 264 www.museumtramlijn.org
MUSEUM REMBRANDTHUIS
Ervaar in de enige plek ter wereld hoe Rembrandt ooit leefde en raak in de huiselijke setting van het museum geïnspireerd door zijn werk en de verhalen van zijn leven. Rembrandt & Amsterdam Kijk door Rembrandts ogen naar Amsterdam en ontdek wat de stad 400 jaar geleden al uitzonderlijk maakte.
t/m 7 september
Thuis - Een tentoonstelling over het thuisgevoel in hedendaagse kunst
In de tentoonstelling reflecteren dertien hedendaagse kunstenaars op het thuisgevoel; van symbolen
EXPO
REFRESH AMSTERDAM #3 - IMAGINE THE FUTURE
plekje vinden, midden in de stad. Technium - Ontrafel de techniek om je heen
DE WALLEN VAN FOTOGRAAF DANA LIXENBERG
Tussen 2021 en 2025 maakte Lixenberg deel uit van de microkosmos van de Wallen, de smalle stegen en de dagelijkse dynamiek. Een buurt waarmee ze een persoonlijke geschiedenis deelt. Ze observeerde met oog voor detail en zonder oordeel. Het resultaat is een serie intieme zwart-wit portretten, verstilde monumentale interieurbeelden in kleur, een video-installatie en een publicatie. STADSARCHIEF, VANAF 12 SEPTEMBER
van thuis tot het verlies van een huis. vanaf 26 september
Amsterdamse School Museum Het Schip toont de schoonheid van de Amsterdamse School in volle glorie. Een kamer voor jezelf
In het auditorium van Museum Het Schip is de reizende tentoonstellingsinstallatie Een kamer voor jezelf te zien, als opmaat naar de tentoonstelling Vrouwen van de Amsterdamse School.
t/m 28 september
Ongekend Talent: Vrouwen van de Amsterdamse School vanaf 26 september Oostzaanstraat 45, tel. 686 85 95 www.hetschip.nl
LOCATIE DE DAGERAAD
In het volkswoningbouw-complex De Dageraad is het tweede museum van Museum Het Schip gevestigd. Burgemeester Tellegenstraat 128, tel. 686 85 95, www.hetschip.nl
NATIONAAL
HOLOCAUST MUSEUM
Plek waar menselijke moed en
Hoe ziet de toekomst eruit? Voor de derde editie van Refresh Amsterdam nodigt het Amsterdam Museum kunstenaars en het publiek uit om mee te dromen, denken en maken. De tentoonstelling toont kunstwerken van vijftien hedendaagse kunstenaars en een indrukwekkende soloexpositie van Raquel van Haver. Daarnaast zijn er toekomstwensen te zien die door het publiek zijn ingezonden. Deze uiteenlopende perspectieven vormen samen een rijk en divers toekomstbeeld. AMSTERDAM MUSEUM, T/M 30 NOVEMBER
De nieuwste game, onze kleding, de fiets, trein of tram die ons van A naar B brengt… Alles om ons heen dat door mensen is gemaakt, is techniek. Het is zo vanzelfsprekend, dat we het bijna niet meer zien. Maar hoe komt een fiets eigenlijk in beweging? Wat is er allemaal nodig om t-shirts duurzaam te produceren? Welke technologische ontwikkelingen zitten er verstopt in je smartphone? Ontdek het in deze familietentoonstelling.
De op een na oudste kerk van Amsterdam (1414) met 16e- en 17e-eeuws orgel.
World Press Photo 2025
Bekijk de meest spraakmakende fotojournalistiek en documentaire fotografie van het afgelopen jaar.
t/m 21 september
Het dak van de stad
STAAL STENEN STEMMEN
Hoe zag het arbeidersbestaan er vroeger uit? Welke impact had de zware industrie op generaties Noorderlingen? In Staal Stenen Stemmen brengen Anna Rottier en Esther Sarphatie, in samenwerking met Museum Amsterdam Noord, de industriële geschiedenis van Noord tot leven. De tentoonstelling haalt de verhalen boven water: van Draka en Shell tot de scheepswerf van NDSM en het Gemeentelijke Badhuis. MUSEUM AMSTERDAM NOORD, T/M 28 SEPTEMBER
onbaatzuchtigheid tot uiting kwamen.
In het Nationaal Holocaustmuseum staat de Jodenvervolging in Nederland centraal.
Between You and Me
De tentoonstelling 'Between You and Me' bestaat uit één kunstwerk: Memory Boxes. Deze installatie van beeldend kunstenaar Amos van Gelder en componist Amit Gur, samengesteld door gastconservator Birgitta van Blitterswijk, laat de verscheidenheid aan verhalen en perspectieven rond de Sjoa binnen één familie of omgeving zien. tot 26 oktober
Op dit dak komen natuur en technologie samen. Ontdek hoe groen zorgt voor een gezonde stad. Bestudeer de wolken, meet de luchtkwaliteit, spot de verschillende stadsvogels en ontdek hoe slimme ideeën bijdragen aan een duurzame toekomst. Het dak is zó ontworpen dat planten en dieren hier een
Speciaal voor de restauratie van de vieringtoren midden op het dak van De Nieuwe Kerk wordt een groot platform op het dak geplaatst. Het publiek krijgt de unieke kans het dak van de kerk te beklimmen voor een onvergetelijk uitzicht over de hoofdstad.
t/m 2 november
Dam 1, tel. 638 69 09 www.nieuwekerk.nl
MUSEUM AMSTERDAM NOORD
Bij Museum Amsterdam Noord komt het verleden van Noord tot leven. In het historische badhuis van Vogeldorp ontdek je de geschiedenis van Noord en de bijzondere verhalen van bewoners toen én nu. Vandaag de dag is het badhuis omgetoverd tot een plek waar geschiedenis en cultuur samenkomen. Het museum beschikt over een historische collectie en biedt een podium voor wisselende tentoonstellingen, lezingen en filmvertoningen. Daarnaast worden er rondleidingen georganiseerd die de unieke verhalen van Amsterdam-Noord tot leven brengen. Kunstroute Staal Stenen Stemmen Op 6 september opent een kunstroute en website bij de tentoonstelling Staal Stenen Stemmen, waarin Noordse kunstenaars samen met de Noorderlingen een kunstwerk hebben gemaakt van de verhalen bij ieder erfgoed. Deze kunstroute kun je wandelen of fietsen. Start bij het museum Amsterdam Noord. Zamenhofstraat 28 A www.museumamsterdamnoord.nl
MUSEUM ONS’ LIEVE
HEER OP SOLDER
Amsterdams koopmanshuis met 17e-eeuwse schuilkerk. Bezoekers gaan er op ontdekkingstocht in een zeldzaam goed bewaard grachtenhuis uit de 17e eeuw. Mirakel van Amsterdam Vijftien maart in het jaar 1345 gonsde het door middeleeuws Amsterdam: er is een wonder gebeurd! Het is een mirakel! Een hostie is ongeschonden in de vlammen van een brandende haard gevonden: een teken van God. Een tentoonstelling over het herinneren van het verleden én de toekomst. t/m 7 september Open Monumentendag
Lezing over de vergeten biertapperij in Museum Ons’ Lieve Heer op Solder 13 september O.Z. Voorburgwal 38-40, tel. 624 66 04, www.opsolder.nl
NXT MUSEUM
Museum voor nieuwe mediakunst Still Processing De tentoonstelling onderzoekt de evolutie van beeldverwerking, zowel door machines als door mensen. Hoe nemen we beelden waar en hoe produceren we ze? Hoe beïnvloeden machine-algoritmen onze waarneming? Wat gaat er verloren in het proces?
t/m 5 oktober
Children of the Light - All-Together-Now t/m 5 oktober Asterweg 22 www.nxtmuseum.com
OUDE KERK
Hedendaagse kunst en cultuur in het oudste gebouw van de stad. Onder de grafzerken bevindt zich het graf van Saskia van Uylenburgh, de eerste echtgenote van Rembrandt.
Kimsooja: To Breathe – Mokum Beeldend kunstenaar Kimsooja transformeert het zonlicht in de Oude Kerk tot een zee van regenboogkleuren. Verspreid over de kerkvloer plaatst ze haar bottari – Koreaanse wikkeldoeken waarin mensen hun meest dierbare bezittingen meenemen op reis. Amsterdamse migrantengemeenschappen doneerden kleding en textiel voor deze bottari. Zo viert haar tentoonstelling de rijke migratiegeschiedenis van Amsterdam. Een stad die al eeuwen geldt als één van de meest diverse steden ter wereld. t/m 9 november Oudekerksplein 23, tel. 625 82 84 www.oudekerk.nl
KONINKLIJK PALEIS / OPEN
Midden in de hoofdstad staat het Koninklijk Paleis Amsterdam, het officiële ontvangstpaleis van Koning Willem-Alexander. Het Paleis speelt een grote rol tijdens staatsbezoeken en andere koninklijke ontvangsten zoals de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie, diners en prijsuitreikingen. Daarnaast is het zoveel mogelijk opengesteld voor bezoekers.
Artus Quellinus beeldhouwer van Amsterdam Het Koninklijk Paleis Amsterdam en het Rijksmuseum organiseren de allereerste overzichtstentoonstelling van het werk van Artus Quellinus. Als de 'beeldhouwer van Amsterdam' verfraaide deze beroemde Antwerpse meester het 17de-eeuwse Amsterdamse stadhuis (nu het Paleis op de Dam) met honderden indrukwekkende sculpturen van goden en godinnen, verhalen, symbolen, dieren en planten, zowel van binnen als buiten.
t/m 27 oktober Dam, tel. 522 61 61 www.paleisamsterdam.nl
PIANOLA MUSEUM
Collectie automatisch spelende piano’s en andere muziekautomaten en meer dan 40.000 muziekrollen. Elke week een of meer museumconcerten. Westerstraat 106 tel. 6279624 www.pianola.nl
RIJKSMUSEUM
Overzicht van de Nederlandse kunst en geschiedenis met dagelijks rondleidingen, workshops of cursussen. Fiona Tan - Monomania Stap in de wereld van Monomania, een indringende tentoonstelling waarin Fiona Tan een reis door de geest maakt.
t/m 14 september
Crossings - Fotografie uit het Indisch subcontinent
In de tentoonstelling gaat Britse koloniale fotografie uit de 19de eeuw een dialoog aan met hedendaags werk
van de Frans-Sri Lankaanse kunstenaar
Vasantha Yogananthan.
t/m 12 oktober
Isamu Noguchi in de Rijksmuseumtuinen
De Amerikaans-Japanse kunstenaar
Isamu Noguchi (1904) geldt als een van de belangrijke modernistische beeldhouwers van de twintigste eeuw en heeft met zijn innovatieve benadering van beeldhouwkunst een onuitwisbare stempel gedrukt op de kunstwereld.
t/m 26 oktober
Suit Yourself - 100 Years of Menswear, 1750 - 1850 t/m 15 maart 2026
Aziatisch Paviljoen - Het beste uit de collectie Aziatische kunst t/m 30 april 2026 20ste eeuw
Ieder half jaar zijn er in het Rijksmuseum nieuwe presentaties te zien in de afdeling 20ste eeuw. In deze editie worden werken van vrouwelijke kunstenaars voor het voetlicht gebracht.
Het museum laat zien hoe de zee de Nederlandse cultuur heeft bepaald. Ontdek 500 jaar maritieme geschiedenis. Van Gouden Eeuw, het leven aan boord tot virtuele zeereis en de replica van het VOC-schip ‘Amsterdam’.
De zee in kaart
Waarom word de zee in kaart gebracht? En hoe breng je de zee in kaart? Duik in de grote collectie zeekaarten van Het Scheepvaartmuseum.
doorlopend
Schaduwen op de Atlantische Oceaan
De tentoonstelling laat zien hoe de geschiedenis van de scheepvaart en koloniaal geweld onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. En welke impact dit had, en nog steeds heeft, op onze levens en samenlevingen.
doorlopend
Atlantisch Venster
Atlantisch Venster III: Sarojini Lewis Soerdie was de eerste vrouwelijke ‘contractarbeider’, die vanuit India naar Suriname werd verscheept. In het derde Atlantisch Venster is te zien hoe kunstenaar en onderzoeker Sarojini Lewis in de huid van Soerdie kruipt.
t/m 1 oktober
Oceanista
Dit najaar presenteert Het Scheepvaartmuseum Oceanista. Een veelzijdige modetentoonstelling die het maritieme verleden, het modebeeld van nu en de duurzame toekomst van kleding met elkaar verbindt. vanaf 10 oktober
De Amsterdamse illustrator Hedy Tjin staat bekend om haar kenmerkende
stijl: gedurfde en krachtige kleuren die onderliggende boodschappen versterken. Haar werk is sterk beïnvloed door culturele thema's en is gericht op meer inclusiviteit in de kunst.
AMSTERDAM 750
OP 27 OKTOBER 2025 BESTAAT AMSTERDAM 750 JAAR. DAT VIERT DE STAD GROOTS MET KLEINE BUURTACTIVITEITEN EN GROTE CULTURELE EVENEMENTEN. WAT STAAT ER IN SEPTEMBER OP HET PROGRAMMA? WE TIPPEN DE LEUKSTE EVENTS OM NAAR UIT TE KIJKEN!
1. 750 X AMSTERDAM
Voor de 750e verjaardag van Amsterdam brengen 750 Amsterdammers hun verhalen samen op amsterdam750.nl/verhalen. Met verhalen uit jouw buurt en daarbuiten, van nieuwe Amsterdammers en Jordanezen, en over bijzondere hoogtepunten van de stad. Er zijn verhalen om te lezen of naar te luisteren, maar ook wandelingen en fietstochten.
t/m 27 oktober, verschillende locaties en online, gratis
2. CONCERTGEBOUWORKEST OPENING NIGHT
Dit jaar is de Sloterplas het decor van de Opening Night van het Concertgebouworkest. Dit gratis openluchtconcert start met een voorprogramma door jong talent en muzikanten uit NieuwWest. Daarna speelt het Concertgebouworkest onder leiding van Stéphane Denève, met dansen van over de hele wereld, en danscollectief ISH geeft een gastoptreden.
12 september, 20.10-22.00, Sloterpark, gratis
3. WATERKARAVAAN TUINFESTIVAL
De Waterkaravaan is een reizende expositie van drijvende tuinen voor de bewoners van het water. Je bent van harte welkom bij de gratis drijvendetuinen-festivals. Met workshops, muziek, kanosafari’s, verhalen, dans, kleurplaten en een proeverij uit de sloot.
13 september Zuid, Westlandgracht, 27 september West, Erasmusgracht, 15.00-17.00, Watersafari’s per kano al vanaf 11.00
4. GROENE WANDELROUTES DOOR WES T Hoe blijft Amsterdam leefbaar terwijl het klimaat verandert? De TuinTrail-wandelingen
en -speurtochten nemen je mee langs de mooiste bekende en onbekende parken en tuinen van de stad. Op tuintrail.amsterdam vind je meer informatie. Een geïllustreerde, papieren wandelkaart is te krijgen bij een van de verkooppunten. 31 augustus t/m 2 nov., check de openingstijden van de tuinparken, gratis
Weten wat er nog meer op de Amsterdam 750-agenda staat? Kijk op iamsterdam.nl/amsterdam750 of scan de QR-code.
5. KINDEREN IN DE STAD
Bij Eye zie je films waarin Amsterdamse kinderen de hoofdrol spelen. Zoals Beppie (1965) van Johan van de Keuken. In de film deelt Beppie haar kijk op liefde, leven en dood. Ze laat zien hoe het is om op te groeien in een gezin dat niet veel geld heeft. Na een inleiding zie je korte films over het leven van jonge Amsterdammers. 17 september, 19.15-20.45 uur, Eye Filmmuseum, vanaf € 12,50
6. KINDERKUNSTBIËNNALE 2025
Als cadeau aan de jarige stad maakten basisschoolkinderen Collectie Amsterdam: een verzameling kinderkunst. De kinderen werkten met afvalmateriaal en dachten na over mode, vrijheid en duurzaamheid. Van oude shoppers maken ze jurken, van een kapotte piano maken ze een mensenfiguur. 18 september t/m 23 november, ma-vr 08.0022.00, za-zo 10.00-20.00, OBA Oosterdok
7. ROEIFEEST OP DE AMSTEL
Tijdens de 15de editie van de Amstelbeker nemen roeiers van studentenen algemene verenigingen het tegen elkaar op in sprints over de Amstel. 27 sept., 11.00-18.00, Kon. Amsterdamsche Roei- en Zeilvereeniging De Hoop, gratis
doorlopend
Karel Martens - Unbound Het eerste overzicht van Karel Martens, een van de belangrijkste naoorlogse Nederlandse grafisch ontwerpers, bekend om zijn eigenzinnigheid en zijn speelse en experimentele manier van werken. t/m 26 oktober
Experimental Jetset - Circuits doorlopend
Fons Welters Donation - Things I’ve Never Seen Before t/m 19 oktober
Wael Shawky - Drama 1882 t/m 26 oktober
Sandra Mujinga - Skin to Skin vanaf 13 september Museumplein 10, tel. 573 29 11 www.stedelijk.nl
De Amsterdamse schrijver, onderwijzer, vakbondsman en sociaal-democratisch politicus Thijssen (1879-1943)
Hoofdredacteur
Bart van Oosterhout
Adjunct-hoofdredacteur
Karin Thybaut
Vormgeving Het Zomerpaleis: Saskia Franken, Martijn Blokland
Ontwerp Loes Koomen
Eindredactie Scherp: Renate
Dahlmans en San van de Ven,
Annemarie Bleeker (agenda)
Aan dit nummer werkten mee
Barbara van den Berg, Nathalie van den Berg, Amber Brandenburg, Marjolein van Damme, Anne Dirks, Cindy Hoetmer, Kim van der Meulen,
is vooral bekend als schrijver van de roman Jongensdagen. 1e Leliedwarsstraat 16, tel. 420 71 19 www.theothijssenmuseum.nl
MUSEUM TOT ZOVER
Verleden, heden en toekomst van de omgang met de dood. Travelers | Nieuwe doodsportretten in de collectie
In deze tentoonstelling worden nieuwe doodsportretten uit de collectie getoond, van o.a. Elizabeth Heyert, Otto van Veen en Margriet Luyten.
t/m 7 september Kruislaan 124, tel. 694 04 82 www.totzover.nl
VERZETSMUSEUM
Nederland voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog.
De Tweede Wereldoorlog en de voormalige Nederlandse koloniën
De tentoonstelling, deels gebaseerd op nieuw historisch onderzoek, biedt door het vertellen van meer dan dertig persoonlijke verhalen een nieuwe, completere kijk op de koloniale geschiedenis.
t/m 30 december
Verzetsmuseum Junior
Pierre Oitmann, Margriet Prinssen, Nienke van Rijn/Topsport Amsterdam, Roos van der Rijst, Jurre Rompa, Marijn Ruhaak, Vita van de Sandt, Bregtje Schudel, Erik Schmitz, Stella Vrijmoed, Joke van der Weij, Joanna van der Werf/Amsterdam Art, Chris de Wit
Aanleveren agendagegevens novembernummer: 29 september winternummer: 27 oktober amsterdam & partners: informatie@iamsterdam.com Adverteren T 020-702 61 80 partner@iamsterdam.com
Reis met de tijdmachine naar Nederland in de oorlog en leef mee met vier kinderen.
Bezoekerscentrum Amsterdam Werelderfgoed Dé startplek om kennis te maken de Amsterdamse grachtengordel, werelderfgoed sinds 2010. Vijzelstraat 32 www.amsterdam.nl/werelderfgoed
WERELDMUSEUM AMSTERDAM Museum over wereldculturen
Onvoltooid verleden: teruggeven, houden, of…?
In deze tentoonstelling stap je in het midden van dit actuele debat over restitutie. Ontdek de verschillende perspectieven, dilemma’s en verhalen achter de objecten. Duik in herkomstonderzoeken en onderzoek zelf hoe complex de vragen rondom eigenaarschap en waarde kunnen zijn.
t/m 3 januari 2027
Onze koloniale erfenis
De tentoonstelling laat zien hoe
Uitgever amsterdam & partners Mt. Lincolnweg38-40, 1033 SN Amsterdam, T 020-702 61 00 Drukwerk en distributie Flyerman distributie@iamsterdam.com Abonnementen Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest T 0251-257 924 www.bladenbox.nl Adreswijzigingen en opzeggingen: www.aboland.nl Jaarabonnement € 35,25 Het abonnement wordt jaarlijks stilzwijgend verlengd. Abonnementen kunnen schriftelijk en per e-mail worden opgezegd
DE GROTE AMSTERDAM QUIZ
HOE GOED KEN JIJ JE STAD?
Speel mee tussen 29 september en 12 oktober!
Kijk op iamsterdam.nl/quiz voor alle locaties en geef je op.
kolonialisme de wereld van nu mede heeft gevormd, en hoe mensen kolonialisme doorstonden. Leer hoe mensen probeerden hun eigen levens te creëren, in opstand kwamen en de baas probeerden te blijven over hun eigen leven.
Raad van de Raaf - Doe-tentoonstelling voor klimaathelden!
In de nieuwe kindertentoonstelling zijn heel veel activiteiten voor kinderen. Test je balans in de kajak van jager Lars, stap op de hondenslee van de Groenlandse Malik, luister naar het geluid van de smeltende ijskappen en verzamel samen ideeën voor een betere wereld. Voor iedereen vanaf 6 jaar.
Volledig ingericht grachtenpand. Grachtenhuis vol stijlkamers en verhalen
Sander Breure en Witte van Hulzen'Friede auf Erden'
onder vermelding van het klantnummer, met een opzegtermijn van 3 maanden. Een abonnement is pas opgezegd wanneer de abonnee daarvan een schriftelijke bevestiging heeft ontvangen via post of e-mail. Een adreswijziging kan alleen worden verwerkt als het oude adres en het nieuwe adres schriftelijk of per e-mail worden doorgegeven.
Prijswijzigingen voorbehouden.
Uitkrant is een geregistreerd merk van amsterdam & partners. Verschijnt 10 maal per jaar. Oplage 50.000 exemplaren.
Het oktobernummer van de Uitkrant verschijnt op maandag 22 september. september
In deze tentoonstelling, ter gelegenheid van 80 jaar vrijheid, brengt het kunstenaarsduo Sander Breure en Witte van Hulzen het verborgen oorlogsverleden van Huis WilletHolthuysen tot leven met een nieuwe video-installatie, aangevuld met foto's, tekeningen en schilderijen. Daarnaast toont de tentoonstelling een diapresentatie van de invloedrijke fotograaf Cas Oorthuys (1908–1975), werk van tekenaar Chris Beekman (1887–1964) en een selectie tekeningen van Aat Breur-Hibma (1913–2002).
t/m 9 november Herengracht 605, tel. 523 18 22 www.willetholthuysen.nl
WOONBOOTMUSEUM
Gevestigd op de Hendrika Maria, een voormalig zeilend bedrijfsvaartuig (1914). Aan boord krijgt men een beeld van deze woonvorm.
Een lichte cultuurschok. Dat is anno 2025 het effect op wie de eerste Uitkrant, uit september 1966, weer eens openslaat. Een echte krant, zwartwit gedrukt met een enkel kleurblokje, en ruim twee keer groter dan de moderne versie. De opmaak was toen
ook al vol en druk, maar verder was alles anders. Alleen al de titel: 8 VANAVOND. UIT-KRANT VOOR AMSTERDAMMERS. In het titelblokje waren drie klokken afgebeeld, met de aanvangstijden van de belangrijkste voorstellingen in de stad: Carré om acht uur, Het
Concertgebouw en de Kleine Komedie om kwart over acht, de Brakke Grond om half negen. Die klokjes kwam de lezer dan al bladerend weer tegen bij de agenda’s. Het voelt nu wat schools, en dat klopt wel: 8 VANAVOND was een blad met een missie. Het wilde de bewoners van Nieuw-West, toen nog een stadsdeel zonder toneelzalen of bioscopen, enthousiast maken om ’s avonds uit te gaan in de binnenstad. De oplage bedroeg 5000 stuks. De krant voorzag al snel in een behoefte voor de héle stad, dus vanaf oktober 1970 luidde de titel gewoonweg Uitkrant voor Amsterdammers.
8 VANAVOND was een initiatief van drukker en uitgever Ruud Schoonman (die ook aan de basis stond van het fameuze Hitweek) en journalist Wim Klinkenberg. Hoofdredacteur Klinkenberg, die zelf in Overtoomse Veld woonde, was een niet geheel onomstreden gestaald Stalinist (en later prins Bernhards biograaf). Maar in de Uitkrant gebruikte hij zijn soepele schrijfstijl om cultuur onder de mensen te brengen. Daarbij vormde hij jarenlang een ijzersterk team met vormgever (en jazzdrummer) Martin van Duynhoven en vaste fotograaf Kors van Bennekom. Zijn indringende zwart-witfoto’s staan nu, bijna zestig jaar later, nog recht overeind: ze gaven de krant zeggingskracht. De inhoud was serieus. Muziek, toneel, opera en cabaret vulden de kolommen. Cultuur als opdracht. De veelkleurige Uitkrant van 2025 laat met portretten van Amsterdammers en rubrieken over lifestyle, eten, drinken en shoppen wat dat betreft zien dat cultuur in bijna zestig jaar veel breder en vooral gezélliger is geworden
De echte Amsterdammer ‘
VROEGER WAREN SKATES EEN PRIMA VERVOERSMIDDEL’
Elke maand deelt een Amsterdammer zijn of haar lievelingsplekken. Deze keer: fotograaf en lmmaker Tara Fallaux, die het gratis foto-evenement Buy My Darlings in Noord organiseert.
Fotograaf en filmmaker
Tara Fallaux (53) is met fotograaf Martijn van der Griendt oprichter van Buy My Darlings. Tijdens dit gratis event (19 t/m 21 sept) in NDSM Fuse tonen en verkopen 16 fotografen hun werk.
De tentoonstelling duurt vier weken. ‘Dit jaar is er ook een liefdadigheidsactie. Elke fotograaf doneert een speciale foto waarvan de opbrengst naar hulp in Gaza gaat.’
GOEDE EETPLEK?
‘Voor een snack ga ik naar Seoul
Food op de Kinkerstraat. Ze hebben er zeewier-wraps gevuld met rijst en bijvoorbeeld tonijn. Een hele leuke plek en de mensen zijn superaardig. Voor diner ga ik graag naar Balraj op de Haarlemmerdijk, daar kom ik al twintig jaar.’
BESTE MUSEUM?
‘Dat zijn er drie! Eye Filmmuseum heeft goede lms en mooie lmtentoonstellingen, en ligt bovendien aan het water. Huis Marseille zit in een prachtig oud gebouw en heeft vaak interessante fototentoonstellingen. En zoals in elke stad ga ik graag naar het Stedelijk Museum. Daar hangen de grote werken die je gewoon gezien móét hebben.’
LEUKSTE FESTIVAL?
‘IDFA. Heel tof dat het grootste
documentairefestival ter wereld in onze stad is. En terecht ook, want in Nederland worden ongeloo ijk goede docu’s gemaakt. Mijn eigen lms, zoals Love letters, zijn er ook in première gegaan.’
HERINNERING AAN AMSTERDAM?
‘Als jongere rolschaatste ik samen met mijn vriendinnen door de stad. Ik had altijd skates aan, ook als ik ging dansen bij Dansen bij Jansen. Op het Montessori Lyceum vonden ze het prima als ik met rolschaatsen in de klas zat. Vroeger waren skates een prima vervoersmiddel.’
VERBORGEN PAREL?
‘Al die kleine galerietjes in de Hazenstraat. Zoals Van Wouter van Leeuwen, Caroline O’ Breen, Stigter Van Doesburg en Galerie Bart. Als je een galerieroute wilt doen, moet je rondom de Elandsgracht zijn.’
tekst Marijn Ruhaak foto Diderik Evers
Galerie Bart
Seoul Food
DAVID MEULENBELD
Beleef 6 september 24
Bekijk het programma met meer dan 50 gratis activiteiten iamsterdam.nl/24uur
