Jaarverslag 2012 Humanitas Groningen Stad by Humanitas district Noord

humanitas Jaarverslag 2012

Akerkhof ZZ 22 9711 JB Groningen Telefoon: (050) 312 60 00 mip.groningen@humanitas.nl www.humanitasgroningen.nl

Missie Humanitas Nederland

Humanitas is een Nederlandse vereniging voor maatschappelijke dienstverlening en samenlevingsopbouw. Humanitas staat voor een samenleving waarin plaats is voor iedereen en waarin mensen verantwoordelijkheid willen nemen voor zichzelf en anderen. Gelijkwaardigheid, betrokkenheid en regie over eigen leven staan daarbij centraal.

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Humanitas signaleert maatschappelijke behoeftes en neemt daarop initiatieven om een vernieuwend en toegankelijk aanbod aan activiteiten te ontwikkelen. Bij Humanitas Nederland werken duizenden vrijwilligers en beroepskrachten.

Voorwoord

Voor u ligt het verslag van de activiteiten van Humanitas Groningen Stad, 2012. U zult erin lezen dat het aantal vrijwilligers dat zich inzet voor de Groninger samenleving is gegroeid naar bijna 1400. Deze vrijwilligers zijn actief in 30 projecten. Vrijwilligere coördinatoren vervullen daarbij de verbindende rol tussen vraag en aanbod. Zij blijken ook uitstekend in staat om de vrijwilligers aan elkaar te binden. Onze beroepskrachten garanderen dat de vrijwilligers professioneel getraind en ondersteund worden. De vrijwilligers en professionals vormen met elkaar een krachtige en professioneel ingerichte werkorganisatie. Bij Humanitas Groningen Stad werken vrijwilligers en beroepskrachten nauw met elkaar samen, ongeacht levensovertuiging, opleiding, cultuur of sociaaleconomische achtergrond. Voor sommige vrijwilligers zijn persoonlijke ervaringen de drijfveer om vrijwilliger te worden, voor anderen zijn dat bijvoorbeeld gemeenschapszin en saamhorigheid. Allen doen dat vanuit eigen kracht, en ieder zet zich voor de medemens in met zijn of haar unieke geschiedenis, ervaring en kwaliteiten. We ondersteunen mensen bij het hervinden van de regie over het eigen leven. Ons vraaggerichte aanbod op de gebieden welzijn, wonen en zorg zijn daarbij onze pijlers. Door het stevige netwerk dat we in Groningen hebben opgebouwd met andere welzijnsorganisaties en met de politiek waren we in 2012 uitstekend in staat ons werk te doen. Lezing van dit jaarverslag zal duidelijk maken dat de cijfers en feiten het beeld bevestigen. We stellen vast dat de kwaliteitseisen die zowel vrijwilligers, hulpvragers als subsidiegevers aan ons stellen, steeds hoger worden. We zorgen voor een optimale match tussen vrijwilliger en hulpvragen. Onze vrijwilligers worden professioneel ondersteund. We zien ook een groei in het aantal professionals dat naast hun baan of wanneer ze hun werkende bestaan hebben beëindigd, als vrijwilliger actief zijn. Verder meldt zich een groeiend aantal studenten aan als vrijwilliger, terwijl ook mensen uit het bedrijfsleven steeds meer betrokkenheid tonen bij het vrijwilligerswerk van Humanitas.

Enkele cijfers: Het aantal ondersteuningscontacten tussen vrijwilligers en mantelzorgers steeg met 20 %. Steeds meer bereiken we daarbij ook nieuwe doelgroepen zoals allochtone mantelzorgers en jonge mantelzorgers. Door de wijkaanpak in het kader van Buurtwelzijn blijken we steeds beter in staat onze ondersteuningsactiviteiten onder de aandacht te brengen en te realiseren. Het aantal vragen op administratief en financieel terrein neemt eveneens toe. Denk daarbij aan de projecten Thuisadministratie en het Migrantenspreekuur. Een groei met respectievelijk bijna 100 koppelingen tot 560 koppelingen per jaar en 2827 hulpvragen. Het Taalcafé bleek in 2012 in een groeiende behoefte te voorzien. Wekelijks ontmoeten ongeveer 35 – 40 migranten en vrijwilligers elkaar in de tuinzaal van Humanitas voor een gesprek, een spelletje en een drankje; een levendige ontmoetingsmiddag waarin over en weer contacten worden gelegd. Voor en door jongeren kennen we de Maatjesprojecten en de Voorleesvrijwilligers. Maar was u ook bekend met onze maatjes voor mensen met TBS en Vriendschappelijk huisbezoek voor ouderen, dementerenden en chronisch zieken? En wist u dat tal van vrijwilligers zich ook in 2012 weer hebben ingezet als Taalcoach en Netwerkcoach? Ons werk doet er dus toe. De dreigende maatschappelijke tweedeling, toename van sociaal isolement de groeiende groep mensen die zonder ondersteuning in ernstige problemen raken, illustreren deze behoefte. De ontwikkelingen rond AWBZ en WMO maken de opgave en de uitdaging die we aan onszelf stellen, extra groot. Humanitas Groningen Stad blijft doen wat ze moet doen, ook in het nieuwe jaar! Namens het bestuur van Humanitas Groningen Stad wens ik u veel leesplezier. Kees Akkerman Voorzitter Humanitas afdeling Groningen stad

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Inhoudsopgave Activiteiten Humanitas Afdeling Groningen stad Vrijwilligersbeleid

Kernterrein Maatschappelijke participatie

Kerterrein Jeugdwelzijn

Elk kind telt

Vallen en opstaan

Oud en redzaam Stedelijke coördinatie mantelzorgondersteuning pag. 19 Ondersteuning Cluster Mantelzorg van het WMO-platform pag. 20

Afdeling Groningen

Kindervakantieweken

Thuisadministratie

pag. 06

pag. 09

pag. 14

PR en werving

Oppas- en logeermaatjes

pag. 07

pag. 09

Alleen en samen

Ondersteuningsaanbod

Home-Start

Maatjes met een psychiatrische achtergrond

pag. 07

pag. 10

pag. 15

Binding

Voorleesvrijwilligers

pag. 07

pag. 10

Vrijwillige coördinatoren

Coach2B

pag. 07

pag. 11

Vriendschapskringen voor mensen met een verstandelijke beperking/ autisme of aanverwante stoornis/adhd pag. 16

Meld- en informatiepunt (MIP) Humanitas

T’win

pag. 07

Maatschappelijke Stages pag. 08

pag. 11

Jonge Mantelzorgers pag. 12

Maatschappelijke begeleiding/ Vluchtelingencoaches pag. 16

Spreekuur pag. 17

Maatschappelijk Betrokken Ondernemen (MBO)

Taalcoaches en Taalondersteuning

pag. 08

pag. 18

Organisatie Stedelijk Steunpunt Mantelzorg en Mantelzorgondersteuning in wijken pag. 21 Stedelijk Steunpunt Mantelzorg pag. 21 Mantelzorgondersteuning en vrijwillige thuishulp in de wijken pag. 23 Hulpdiensten pag. 24 Vriendschappelijk bezoekwerk ouderen, chronisch zieken, dementerenden en BZW-ers pag. 25 Project Netwerkvrijwilligers ‘Een netwerk, samen sterk!’ pag. 27 Computermaatjes pag. 28

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Kernterrein Omgaan met verlies

Bijlagen

Verwerken en verder Gasthuis Groningen pag. 28

Rechtmatigheid en doelmatigheid inkomsten

Vrijwillige Terminale Thuishulp pag. 29

pag. 30

Steun bij Rouw

pag. 31

pag. 29

Koppelingen Tabel 1 Koppelingen Vrijwillige Thuishulp Tabel 2 Koppelingen overige projecten pag. 31

Vrijwilligers Tabel 3 Totaal aantal vrijwilligers 2009-2012 pag. 32

Tabel 4 Vrijwilligers vrijwillige thuishulp pag. 32

Tabel 5 Vrijwilligers Multicultureel pag.33

Wijktabellen Tabel 13 Active en nieuwe ondersteunings contacten mantelzorg per wijk pag. 38

Tabel 14 Aantal en soort Mantelzorg contacten per wijk pag. 39

Tabel 15 Aantal vrijwilligers mantelzorg ondersteuning per stadsdeel pag. 39

Tabel 16 Aantal (uitgevoerde) hulpvragen van de hulpdiensten per wijk pag. 40

Tabel 17 Aantal hulpdienstvrijwilligers per wijk pag. 40

Tabel 6 Vrijwilligers overige projecten

Tabel 18 Aantal koppelingen Vriendschap pelijk Bezoekwerk per stadsdeel

pag. 33

pag. 41

Hulpvragen

Tabel 19 Aantal vrijwilligers Vriendschap pelijk Bezoekwerk per stadsdeel

Tabel 7 Spreekuur multicultureel 2012 pag. 34

pag. 41

Tabel 8 Registratie MIP 2012

Tabel 20 Aantal hulpvragen Vriendschap pelijk Bezoekwerk per stadsdeel

pag. 35

pag. 41

Tabel 9 Verdeling stadjerspassen 2012 pag. 36

Tabel 10 Geregistreerde mantelzorgers pag. 37

Tabel 11 Hulpvragen vijwillige thuishulp pag. 37

Tabel 12 Hulpvragen overige projecten pag. 37

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Vrijwilligersbeleid Onze samenleving doet via de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) een groter beroep op de eigen verantwoordelijkheid van mensen om voor zichzelf te zorgen. Tegelijkertijd stimuleert de overheid burgers om anderen in hun omgeving, die het (even) niet alleen redden, te helpen. De gemeente Groningen doet dit nadrukkelijk door ondermeer het (georganiseerd) vrijwilligerswerk te bevorderen. Humanitas, als grootste vrijwilligersorganisatie in de stad, wordt mede door gemeentelijke bijdragen in staat gesteld op vele terreinen haar vrijwilligerswerk in te zetten. De uitdaging voor Humanitas is tevens mee te denken over de mogelijkheden én de grenzen van het vrijwilligerswerk. Er zijn op een aantal beleidsterreinen grote veranderingen (‘transities’) gaande, waarbij het beroep op burgers en het vrijwilligerswerk voorop staat. Een van de doelen is het terugdringen van overmatige (specialistische) professionele hulpverlening. Humanitas wil graag, vanuit haar bijzondere positie als vrijwilligersorganisatie, betrokken worden bij de discussie over deze beleidsveranderingen. Dat geldt niet alleen voor de verandering in het kader van AWBZ/WMO, maar bijvoorbeeld ook voor de decentralisatie en transitie van de Jeugdzorg. Meer algemeen ontwikkelt de gemeente Groningen momenteel een nieuw vrijwilligersbeleid. Maatschappelijke ontwikkelingen (zoals een groter beroep op eigen verantwoordelijkheid van burgers en de bezuinigingen) nopen hiertoe. De gemeente betrekt hierbij de organisaties die met vrijwilligers werken. Voor het vervolg is dit ook belangrijk om draagvlak te verwerven voor (nieuwe) vrijwillige inzet en de borging van de kwaliteit van het vrijwilligerswerk. De motieven van vrijwilligers zijn divers en daarmee hun behoefte aan ondersteuning ook. Te denken valt bijvoorbeeld aan de vrijwilligers die graag verschillende en kortdurende activiteiten willen uitvoeren. Daarnaast zijn er vrijwilligers die werkervaring op willen doen of in het kader van een opleiding/studie praktisch aan de slag willen. Het soort vrijwilligers evenals hun behoeftes zijn ook meer divers, denk bijvoorbeeld aan jongeren en allochtonen. Dit vereist andere wervingsmethoden, andere manieren van communiceren en maatwerk in de ondersteuning.

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

In het kader van het maatschappelijk betrokken ondernemen, stellen steeds vaker bedrijven en organisaties hun werknemers in de gelegenheid om vrijwilligerswerk te doen. Dit stelt bijzondere eisen aan de organisatie, want het betekent dat er nog meer maatwerk geleverd moet worden en een grotere doorstroming van vrijwilligers betekent een grotere zorg voor continuïteit.

Afdeling Groningen De afdeling Groningen stad is, ook landelijk gezien, een grote Humanitasafdeling. De talrijke activiteiten in de afdeling worden dagelijks uitgevoerd door honderden vrijwilligers. Op de peildatum van 31/12/2012 waren er 1390 (een jaar eerder 1268) vrijwilligers actief. Gedurende het hele jaar waren er 1922 (vorig jaar 1887) vrijwilligers actief. Dat betekent dat per jaar ongeveer 1/3 deel van het vrijwilligersbestand zich vernieuwt. Voor een deel hangt dit samen met de veranderende opvatting over vrijwilligerswerk (kortere periode van binding en meer verschillende werkzaamheden). Ook de groei van het aantal jonge vrijwilligers (met name studenten) speelt een rol; de nieuwe opvatting over vrijwilligerswerk gaat zeker voor hen op. Het vraagt van de organisatie dus een grote inspanning om het aantal vrijwilligers op peil te houden. Dat er desondanks sprake is van een groei is een mooi resultaat. In de organisatie van het vrijwilligerswerk vervullen ongeveer 80 vrijwillige coördinatoren een belangrijke rol. Zij zorgen voor de intake van hulpvragers en de koppeling van hulpvragers en vrijwilligers. Daarnaast vormen zij in de uitvoering het eerste aanspreekpunt voor vrijwilligers. Tevens zien we dat vrijwillige coördinatoren steeds vaker betrokken zijn bij overige organisatorische werkzaamheden zoals werving, publiciteit, netwerkoverleg e.d. De vrijwilligers werden in 2012 beroepsmatig ondersteund door zo’n 20 coördinatoren vrijwilligerswerk (15 fte). Het afdelingsbestuur bestond per 31/12/2012 uit de volgende leden: Kees Akkerman, voorzitter Jerryt van den Born, penningmeester Rina Koning, secretaris Deborah Meijer Marzena Podemska Suzan de Jong Rein Zwierstra Isabella Magioncalda Jolijn Boringa

PR en werving De toenemende vraag om ondersteuning én het grote aantal vrijwilligers dat daarvoor nodig is betekent voor de organisatie dat er een continu en uitgekiend PR- en wervingsbeleid gevoerd moet worden. Hierbij neemt de tweewekelijkse voorlichting voor nieuwe (kandidaat-)vrijwilligers bij Humanitas een belangrijke plaats in. PR en werving vindt verder plaats via de vernieuwde website, advertenties,spotjes op OOG TV, Stips, informatiemarkten en lezingen. De stedelijke advertentiecampagne ‘Alvast Bedankt’ rond de informele zorg en mantelzorgondersteuning levert naast nieuwe vrijwilligers ook veel publiciteit op. Het afdelingsmagazine Humens komt vier keer per jaar uit en Mantelzorgondersteuning en Taalondersteuning verzorgen regelmatig Nieuwsbrieven. Inmiddels wordt ook op kleine schaal gebruik gemaakt van sociale media. Bij al deze activiteiten zijn vrijwilligers betrokken.

Ondersteuningsaanbod Ondersteuning van vrijwilligers vindt op diverse manieren plaats. Zowel beroepskrachten als vrijwillige coördinatoren hebben hierin een taak. Vrijwillige coördinatoren werken nieuwe vrijwilligers in en ondersteunen hen in de uitvoering. Beroepskrachten verzorgen een introductiebijeenkomst, vervolgcursussen en themabijeenkomsten. Er kan ook gebruik gemaakt worden van de Humanitasacademie, het scholingsaanbod van het district en de Masterclasses van het Landelijk Bureau. In het kader van het Kennisplein wordt, samen met andere stedelijke instellingen, een uitgebreid cursusprogramma aangeboden. Uitwisseling van ervaringen vindt individueel (met vrijwillige coördinator of beroepskracht) en groepsgewijs plaats.

Binding Binding van vrijwilligers speelt een belangrijke rol, temeer daar steeds meer vrijwilligers een voorkeur hebben voor kortstondige vrijwilligerstaken. Vier keer per jaar ontvangen vrijwilligers het afdelingsblad Humens. Jaarlijks nodigt het bestuur de vrijwillige coördinatoren uit voor een als zeer waardevol ervaren informele ontmoeting. Tijdens een etentje worden contacten onderhouden en wordt informatie uitgewisseld. Aan het eind van het seizoen wordt voor vrijwilligers van Humanitas een groots zomerfeest georganiseerd. Tenslotte

worden binnen vrijwel alle activiteiten en projecten regelmatig informatieve en op binding gerichte activiteiten georganiseerd. Jaarlijks worden jubilea gevierd binnen de afdeling. Vrijwilligers die vijf jaar of tien jaar als vrijwilliger bij Humanitas actief zijn, worden uitgenodigd voor een feestelijke bijeenkomst. Ook wordt gevierd wanneer een activiteit of project jubileert.

Vrijwillige coördinatoren Vrijwillige coördinatoren vervullen een spilfunctie in de Humanitas organisatie. In de stad zijn gedurende het jaar ongeveer 80 mensen in die functie actief. Zij zijn het kader onder de vrijwilligers. Zij doen veelal de intake van hulpvragers, doen de koppelingen en dragen bij aan de werving van vrijwilligers. De tijdsinvestering van vrijwillige coördinatoren bedraagt 4 tot 8 uur per week. In sommige projecten wordt structureel meer tijd geïnvesteerd.

Meld- en informatiepunt (MIP) Humanitas Vrijwilligers zijn niet alleen actief in de uitvoering, maar spelen ook een belangrijke rol in de organisatie zoals bij het Meld- en Informatiepunt van Humanitas (MIP). Het MIP, dat van maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur door vrijwilligers wordt bemand, draagt zorg voor alle binnenkomende aanvragen om informatie en ondersteuning. Dagelijks worden hulpvragen voor de verschillende projecten van Humanitas aangenomen, maar ook wordt aan mensen telefonisch emotionele en praktische steun geboden. Het is een basisfunctie voor de stad wat betreft Vrijwillige Thuishulp en Mantelzorg. Daarnaast vervult het MIP ook de front-office voor de overige activiteiten van Humanitas, inclusief het Spreekuur. In 2012 hebben vrijwilligers van het MIP 8490 telefonische gesprekken afgehandeld, 1423 bezoekers gehad en 1774 e-mails (een grote toename t.o.v. vorig jaar). Er zijn in totaal 1010 hulpvragen geregistreerd (ongeveer gelijk aan vorig jaar). Steeds meer mensen stellen hun vraag via de website of rechtstreeks via e-mail. Opvallend is de toename van het aantal contacten met potentiële vrijwilligers (761, een toename van 20%). Dit jaar hebben 207 mantelzorgers een Stadjerspas bij het MIP afgehaald.

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Maatschappelijke Stages Humanitas heeft met het Wessel Gansfort College opnieuw een tiental stagiaires begeleid in het kader van Maatschappelijke stages. De stagiaires maken kennis met diverse onderdelen en voeren kleine activiteiten uit.

Maatschappelijk Betrokken Ondernemen (MBO) Steeds meer bedrijven willen hun betrokkenheid en verantwoordelijkheid ten opzichte van de maatschappij tot uitdrukking brengen. Soms door de eigen werknemers in de gelegenheid te stellen ‘in de tijd van de baas’ vrijwilligerswerk te doen. Werknemers van de Rabobank en Ordina coachen jongeren respectievelijk van de Simon van Hasseltschool en de Leon van Gelderschool. In 2012 hebben vrijwilligers van de Taalondersteuning van Humanitas een Taalsymposium georganiseerd met als doel om bedrijven en organisaties te bewegen om deze activiteit te sponsoren. Dit leverde structureel contact op met een achttal bedrijven en tevens een eerste aardige financiële bijdrage aan het project. In het verslagjaar heeft Humanitas opnieuw deelgenomen aan de Beursvloer. Helaas viel het resultaat dit keer wat tegen. Met studentenvereniging Albertus Magnus wordt op verschillende manieren samengewerkt. Bij de eerstejaarsintroductie worden soms sponsoracties voor Humanitasactiviteiten op touw gezet, maar ook organiseren studenten van Albertus activiteiten voor kinderen.

Kernterrein jeugdwelzijn Jongeren geven aan graag in contact te willen komen met leeftijdgenoten. Steeds meer kinderen en jongeren komen om verschillende redenen in de knel, komen weinig de deur uit, ondervinden problemen met zoeken naar hun identiteit, hebben een verstoorde relatie met hun ouders en/of vinden weinig aansluiting bij leeftijdgenoten. Ouders/verzorgers en gezinnen met kinderen met een beperking of een contactof gedragsstoornis zijn vaak zwaar belast. Verder blijkt uit onderzoek dat één op de zeven kinderen in Groningen opgroeit in gezinnen die verkeren in armoedige omstandigheden. De activiteiten hebben betrekking op diverse leeftijdsgroepen en terreinen. Er zijn activiteiten voor jonge kinderen en gezinnen (Voorleesvrijwilligers, Home-Start) en voor kinderen en jongeren (Vakantieweken, Coach2B, T’win, Oppas-, Logeer- en Jongerenmaatjes, Jonge Mantelzorgers Vriendschapskringen). De Begeleide omgangsregeling (BOR) wordt vanuit het district georganiseerd. Humanitas werkt ook op het gebied van jeugd en gezin in toenemende mate samen met andere organisaties en instellingen, zoals scholen en instellingen betrokken bij de Centra voor Jeugd en Gezin. De toepassing van de uitgangspunten van de WMO en de veranderingen als gevolg van de transitie Jeugdzorg betekent ons inziens dat er een grotere rol is weggelegd voor het georganiseerd vrijwilligerswerk als van Humanitas. Doelstellingen Ondersteuning bieden bij de zorg voor kinderen en jongeren, on geacht hun leeftijd, omstandig heden, nationaliteit of handicap. Het bevorderen van contacten tussen jongeren onderling. Jongeren activeren om maat schappelijk te participeren.

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Elk kind telt Kindervakantieweken Kinderen in de stad Groningen die om medische, sociale of financiële redenen niet op vakantie kunnen wordt een vakantieweek aangeboden. Een provinciale districtswerkgroep organiseert de zomerkampen, de afdeling draagt zorg voor de werving van de deelnemers.

Resultaten Werkplan

Gerealiseerd

70 koppelingen

97 38 bestaand 59 nieuw 52 gestopt peildatum 45 koppelingen 126 60 bestaand 66 nieuw 66 gestopt peildatum 60 vrijwilligers 97 54 bestaand 43 nieuw 28 nietgehonoreerd peildatum 60 hulpvragen

70 vrijwilligers

Resultaten Werkplan

Gerealiseerd

25 kinderen

Ontwikkelingen De vakantieweek in Bakkeveen was een groot succes. De bekostiging van het aantal kindplaatsen wordt mede mogelijk gemaakt door een particulier fonds. Zodoende hoeft de hoogte van de ouderbijdrage geen belemmering te vormen voor deelname van kinderen.

hulpvragen

Oppas- en logeermaatjes Het project Oppasmaatjes biedt hulp aan ouders met kinderen met een handicap, kinderen met contactof gedragsstoornissen of ouders die om andere redenen een time-out kunnen gebruiken. Een vrijwillige oppasmaatje komt wekelijks bij een gezin thuis om samen met één van de kinderen uit het gezin een leuke activiteit te ondernemen. Bij Logeermaatjes ontvangt een logeergezin kinderen in het gezin. Verder worden jongeren begeleid die binnen de beschermde muren van een inrichting wonen. Vrijwilligers ondernemen met hen activiteiten buiten de instelling en ondersteunen de jongeren op die manier bij een goede terugkeer in de reguliere samenleving. Aanvragen voor Oppas- en logeermaatjes komen vaak binnen via hulpverleningsinstanties die al bij het gezin betrokken zijn, zoals MEE, Elker, Jeugdzorg, NOVO.

Ontwikkelingen Wat betreft het aantal koppelingen is er sprake van een lichte stijging (45 koppelingen tegenover 38 vorig jaar).Het grootste deel van de aanvragen voor een oppasof logeermaatje betreft kinderen met een contactof gedragsstoornis. Aanvragen waar het een kind betreft met een lichamelijke of verstandelijke beperking zijn er weinig. Het valt op dat in het hulpvragende gezin vaak meerdere problemen spelen (financiën, opvoedvragen, eigen beperking bij de ouder). En wat veel voorkomt is een soms schrijnend beperkt sociaal netwerk: de ouder(s) hebben geen familie of vrienden die kunnen in- of bijspringen. Ondanks de stijging in aanvragen zijn er ook meer aanvragen die niet gehonoreerd/ doorverwezen/ niet tot stand gekomen zijn. Dit heeft nogal eens te maken met de complexe gezinssituaties. Soms is er dan bijvoorbeeld na de aanvraag geen contact meer met een gezin te krijgen of wordt de aanvraag ingetrokken. Bij complexere aanvragen is er ook meer overleg en wordt er meer doorverwezen (ook binnen Humanitas). In het komende jaar willen we ons inzetten om de samenwerking met de CJG’s te versterken. We willen het aanbod beter op elkaar afstemmen en de doel-

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

groep nog beter bereiken. In het vrijwilligersbestand hebben zich, zoals elk jaar, weer veel wisselingen voorgedaan. Het grootste deel van de uitvoerende vrijwilligers zijn studenten, die zich gedurende een jaar inzetten en daarna weer andere dingen willen gaan doen. Voor de functie van vrijwillig coördinator zijn het vaak werkzoekenden die zich willen inzetten om zo hun c.v. te kunnen aanvullen met ervaring in het vrijwilligerswerk. Het levert veel verloop op. Er wordt nu met name bij het team vrijwillige coördinatoren geprobeerd meer stabiliteit en continuïteit te bewerkstellingen.

Home-Start Vanaf september 2012 biedt Humanitas met het project Home-Start (opvoedings) ondersteuning, vriendschappelijk contact en praktische hulp aan gezinnen met jonge kinderen. Home-Start wil ouders stimuleren de kracht te (her)vinden om moeilijke situaties het hoofd te bieden, (weer) grip te krijgen op het eigen leven en plezier te ervaren bij de opvoeding van de kinderen. Wekelijks brengt een ervaren opvoeder het gezin een bezoek om precies die ondersteuning te bieden die het gezin nodig heeft; iemand die echt luistert of een handje helpt bij het aanpakken van de problemen. Het project is gestart in de wijken Oosterpark of Groningen Zuid. Resultaten Werkplan Algemeen 8 koppelingen

8 vrijwilligers

Gerealiseerd 2 0 bestaand 2 nieuw 0 gestopt peildatum 2 koppelingen 8 0 bestaand 8 nieuw 0 gestopt peildatum 8 vrijwilligers

16 0 bestaand 16 nieuw 13 nietOntwikkelingen gehonoreerd Home-Start is in Groningen goed 6begonpeildatum nen. De werving en training van de vrijhulpvragen hulpvragen

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

willigers loopt voorspoedig; in februari 2013 gaat een tweede groep vrijwilligers deelnemen aan de training. Ook de gezinnen weten Home-Start te vinden. Er zijn (bijna) 6 gezinnen gekoppeld aan een vrijwilliger van Home-Start. De verwijzers die in aanraking komen met de potentiële gezinnen en horen van Home-Start zijn enthousiast over dit aanbod. Vier van de zes gezinnen zijn belast met langdurige, zware problematiek. We zullen alert moeten zijn op de doelgroep die we willen bereiken; niet zozeer de ‘multi problem’ gezinnen maar de gezinnen met lichte (opvoedings) ondersteuningsvragen. Ook gezinnen die niet in de Oosterparkwijk of Groningen Zuid wonen, weten HomeStart te vinden. Het is wellicht wenselijk om Home-Start in de hele gemeente te gaan aanbieden. Veel vrijwilligers zijn op zoek naar een vaste baan. De (werk) ervaring voor Home-Start kan hun kans op betaald werk vergroten. Er bestaat een grote kans op veel verloop onder de vrijwilligers.

Voorleesvrijwilligers Vrijwilligers lezen kinderen thuis voor in gezinnen waar de ouders zelf niet (goed) in staat zijn om hun kinderen voor te lezen. De bedoeling is dat kinderen spelenderwijs worden geholpen in hun taalontwikkeling en kennis maken met het plezier in lezen. Daarnaast worden de ouders betrokken bij de ontwikkeling van hun kind en kunnen zij ondersteuning krijgen van de vrijwilliger bij het aanmelden van de kinderen bij voorschoolse activiteiten. Ook worden de ouders gestimuleerd om zelf hun kinderen voor te lezen. Dit project beschikt over weinig financiële middelen. Dit heeft consequenties voor de begeleidingscapaciteit van de beroepskracht; er wordt een groter beroep gedaan op de inzet van vrijwillige coördinatoren. Bekostiging: eigen middelen en een aantal bijdragen van fondsen.

Coach2B

Resultaten Werkplan Algemeen 80 koppelingen

80 vrijwilligers

hulpvragen

Gerealiseerd 164 125 bestaand 39 nieuw 99 gestopt peildatum 65 koppelingen 128 87 bestaand 41 nieuw 77 gestopt peildatum 51 vrijwilligers 142 135 bestaand 7 nieuw 6 nietgehonoreerd peildatum 66 hulpvragen

Ontwikkelingen De meeste aanvragen worden gedaan door migrantengezinnen; een aantal wordt gedaan door expats, gezinnen die tijdelijk in Nederland wonen. Steeds meer kinderen worden aangemeld via de school, waar de kinderen vaak al extra aandacht krijgen op taalgebied, in de vorm van VVE. Hierin wordt gezocht naar samenwerking met het onderwijs. De meeste aanvragen van hulpvragers komen uit de wijken Paddepoel en Selwerd; daarnaast uit de Korrewegwijk en de Wijert. In 2012 zijn alle basisscholen en de CJG’s in Groningen aangeschreven om het Voorleesproject onder de aandacht te brengen. Kinderen die worden aangemeld zitten met name in het basisonderwijs. In de toekomst zou de werving zich meer kunnen richten op jongere kinderen, bijvoorbeeld bij consultatiebureaus, kinderopvang en peuterspeelzalen. Binnen het team hebben dit jaar nogal wat wisselingen plaatsgehad. De vaste projectcoördinator werd ziek en tijdelijk vervangen en ook binnen de vrijwillige coördinatoren was sprake van een aantal wisselingen. Dit heeft z’n invloed gehad op de continuïteit.

Het project Coach2B is gericht op jongeren die nog maar kort speciaal onderwijs volgen, maar die op school om uiteenlopende redenen problemen ondervinden. Daardoor dreigen zij al op jonge leeftijd buiten de boot te vallen. Het project wil risicojongeren, een positief rolmodel bieden door de inzet van een mentor of coach. Hij of zij kan de jongere in een persoonlijk contact steunen, stimuleren en individuele aandacht geven. Daarmee wil het project een kleine positieve bijdrage leveren aan de ontwikkeling van deze jongeren. In een traject zijn een vijftal medewerkers van een bedrijf actief als coach, elk voor een leerling van de school. In een achttal ontmoetingen worden door coach en leerling activiteiten ondernomen.De kosten van de activiteiten zijn voor rekening van het betrokken bedrijf. Resultaten Werkplan

Gerealiseerd

10 koppelingen

8 totaal

10 vrijwilligers

10 totaal

Ontwikkelingen In het kader van het Maatschappelijk Betrokken Ondernemen zijn opnieuw een aantal coachingtrajecten uitgevoerd. De Rabobank heeft 4 coaches ingezet bij 4 leerlingen van de Simon van Hasseltschool. Ordina deed hetzelfde bij 4 leerlingen van de Leon van Gelderschool. De coaches ondernamen met de jongeren gedurende een aantal maanden allerlei buitenschoolse activiteiten, die aansluiten bij de interesse van de jongeren. De coördinatie werd verricht door twee vrijwillige coördinatoren van Humanitas. Rabobank en Ordina willen de samenwerking met Humanitas en de scholen in 2013 voortzetten.

T’win Het maatjesproject T’win richt zich op het ondersteunen van kinderen die opgroeien in gezinnen in moeilijke (armoedige) omstandigheden. Het betreft niet alleen een tekort aan financiële middelen, maar ook een tekort aan aandacht en stimulans voor kinderen en jongeren. Extra aandacht krijgen de kinderen en jongeren in de vorm van steun, advies en vriendschap. Een vrijwilliger (de T’winner) onderneemt

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

samen met een kind of jongere, gedurende maximaal anderhalf jaar, leuke activiteiten teneinde een positieve bijdrage te leveren aan hun leefwereld. Het project wordt gefinancierd door de gemeente in het kader van het vervolg op het Armoedebeleid. De bijdrage t.o.v. vorige jaren is echter beperkter, wat consequenties heeft voor de (betaalde) ondersteuning. Er wordt een groter beroep gedaan op vrijwillige coördinatoren. Tegelijk is de de omvang van het project enigszins naar beneden bijgesteld. Resultaten Werkplan Algemeen 60 koppelingen

60 vrijwilligers

hulpvragen

Gerealiseerd 94 69 bestaand 25 nieuw 29 gestopt peildatum 65 koppelingen 98 71 bestaand 27 nieuw 42 gestopt peildatum 56 vrijwilligers 94 81 bestaand 13 nieuw 11 nietgehonoreerd peildatum 67 hulpvragen

Ontwikkelingen Bij een aantal aanvragen is sprake van een dermate complexe problematiek dat deze te zwaar is voor T’win. Voor zover mogelijk worden deze uitgevoerd door het project Oppasmaatjes. Het project vraagt soms veel van vrijwilligers. Zo is in een aantal gezinnen een sterk vermoeden van verwaarlozing. De (vrijwillig) coördinator houdt dan de vinger aan de pols. Wat de deelnemers betreft gaat het doorgaans om kinderen van 6 tot 12 jaar. Het afgelopen jaar zijn ook een aantal oudere kinderen aangemeld. Een aantal hulpvragen betrof huiswerkbegeleiding.

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Veel van de vrijwilligers die zich aanmelden zijn student. Een aantal van hen volgt een theoretische studie en heeft behoefte aan praktijkervaring. Via school worden ze dan ook vaak verwezen naar het T’win project. Er zijn ook aspirant vrijwilligers die inmiddels zijn afgestudeerd en op zoek zijn naar werk. In de tussentijd willen ze graag actief zijn. Het project vraagt echter wel om de inzet van een jaar en dit blijkt soms toch reden om van het project af te zien.

Jonge mantelzorgers Het bieden van ondersteuning aan Jonge Mantelzorgers (thuiswonende jongeren van 12 tot 24 jaar) is van wezenlijk belang voor hun ontwikkeling. Veel jongeren voeren dagelijks mantelzorgactiviteiten uit, waarmee zij een grote last hebben te dragen. Het proces van herkenning, erkenning, informatie en advies, overnemen van zorgtaken, hulpverlening, ontspanning en lotgenotencontacten vraagt om goede ondersteuning. Kortdurende ondersteuning gebeurt door vrijwilligers. Voor langduriger maatjescontacten wordt verwezen naar T’win, het maatjesproject van Humanitas. Eventueel wordt doorverwezen naar andere gespecialiseerde vormen van hulp. Naast individuele contacten worden er regelmatig (lotgenoten-)activiteiten georganiseerd. Ook een gezamenlijke vakantieweek behoort hiertoe. Resultaten Werkplan

Gerealiseerd

jonge mantelzorgers

48 25 bestaand 23 nieuw 3 gestopt peildatum 45 deelnemers

vrijwilligers

8 3 bestaand 5 nieuw 0 nietgehonoreerd peildatum 8 vrijwilligers

Ontwikkelingen Het project JMZ krijgt steeds meer vorm. Inmiddels zijn er 45 jonge mantelzorgers geregistreerd. In de aanloopfase werd veel door de coördinator ontwikkeld en uitgevoerd. Nu nemen vrijwilligers steeds meer taken op zich. Bijna de gehele uitvoering

wordt door 8 enthousiaste en gedreven vrijwillige coördinatoren gedaan. De projectcoördinator kan zich nu meer bezighouden met de ondersteuning en facilitering van de vrijwilligers en het onderhouden en versterken van de netwerkcontacten. Naast individuele contacten werd er elke twee maand een activiteit georganiseerd. De leeftijdsverschillen binnen de groep zijn zo groot (van 9 tot 20 jaar) dat er inmiddels is besloten om activiteiten apart voor de jonge en de wat oudere kinderen te organiseren. Nieuw is de organisatie van een vakantieweek voor jonge mantelzorgers, welke in augustus heeft plaats gevonden. Ook de organisatie en uitvoering van de vakantieweek lag in handen van de vrijwilligers. De jonge mantelzorgers waren er even helemaal uit en hebben genoten. Dat laatste gold ook voor de vrijwilligers. Opvallend was dat er een aantal jonge mantelzorgers bereikt zijn door de uitgifte van de gratis Stadjerspas. De pas (wordt nu een waarderingskaart) kan actiever ingezet worden om jonge mantelzorgers te bereiken. In het netwerk van zorgaanbieders/ketenpartners wordt kennis over mantelzorg en andere relevante projecten van Humanitas gedeeld. Er is weer een Expertmeeting georganiseerd en langzamerhand krijgen de netwerkpartners meer aandacht voor de doelgroep jonge mantelzorgers. Weliswaar ontstaat er enige erkenning voor de positie van deze groep jongeren, maar het zal nog een kwestie van lange adem zijn voordat dit voldoende zal zijn. De vrijwilligers hebben in het afgelopen jaar een lespakket ontwikkeld voor de groepen 7 en 8 van de basisscholen en voor klas 1 en 2 van het voortgezet onderwijs. Immers uit onderzoek blijkt dat er in elke klas van 30 kinderen 3 jonge mantelzorgers zitten. De eerste aanzetten zijn gedaan om scholen er toe te bewegen om deze les te laten verzorgen door de vrijwilligers. Er is inmiddels één keer een les verzorgd. Verder wordt er gebruik gemaakt van Twitter en Facebook waarmee o.a. de (activiteiten voor) jonge mantelzorgers onder de aandacht worden gebracht. De toekomstige professionele ondersteuning van het project Jonge Mantelzor-

gers is een punt van aandacht en zorg. In 2012 is er een beroep op fondswerving gedaan om het project voor de komende jaren verder te ontwikkelen. In 2015 komen gemeentes nadrukkelijk in beeld, zij zullen dan verantwoordelijk worden voor de jeugdzorg.

Kernterrein Maatschappelijke participatie Veel mensen hebben om uiteenlopende redenen nauwelijks een sociaal netwerk om op terug te vallen. Sociaal isolement wordt bijvoorbeeld veroorzaakt door werkloosheid en armoede, maar vooral door het ontbreken van zinvolle sociale contacten. Mensen die niet kunnen rekenen op steun uit hun omgeving bij het verwerken van tegenslagen, ontwikkelen een negatief zelfbeeld en komen vaak in een vicieuze cirkel terecht waar zij op eigen kracht moeilijk uitkomen. Er verandert veel op het terrein van de sociale zekerheid en zorg. Het overheidsbeleid is gericht op marktwerking en eigen verantwoordelijkheid. Dit zien we ook terug in de veranderingen t.a.v. de Wet Werk en Bijstand (WWB), de Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) en de Wet Inburgering. Een aantal voorzieningen in het kader van de AWBZ zijn verdwenen en de gemeenten voorzien met de WMO niet automatisch in goede vervangende voorzieningen. Ook de Persoonsgebonden Budgetten (Pgb’s) zijn in de regel ontoereikend. Er is meer aandacht voor de groep Mantelzorgers, mede door toedoen van de WMO. Mantelzorgers zijn vaak zeer gebonden als gevolg van de dagelijkse hulp en ondersteuning die zij bieden aan iemand uit de persoonlijke omgeving. Deze groep neemt over het algemeen een heel geïsoleerde positie in. Ook Humanitas merkt dat in de huidige maatschappij sprake is van toenemende armoede. Dit uit zich o.a. in het feit dat een groter aantal mensen een beroep doet op de voedselbank en op schuldsanering. Tevens leidt het verscherpte vreemdelingenbeleid van de overheid, naast afnemende tolerantie voor migranten in onze maatschappij tot toenemend isolement van deze bevolkingsgroep. Toenemend isolement wordt ook waargenomen bij en door ouderen.

Jaarverslag 2010 Humanitas Afdeling Groningen

Deze ontwikkelingen zorgen ervoor dat er steeds vaker een beroep wordt gedaan op Humanitas voor zorg en ondersteuning en het doorbreken van isolement. De vragen komen zowel van mensen die nog thuis wonen alsook van mensen die in een instelling verblijven. Betekenisvolle contacten met een vrijwilliger kunnen het isolement doorbreken. Dit geldt voor bijvoorbeeld huisbezoek projecten en maatjescontacten, mensen met psychiatrische klachten, chronisch zieken, (ex-) delinquenten en allochtonen. Doelstellingen Het doorbreken van sociaal isole ment door het bieden van beteke nisvolle contacten Het ondersteunen van mensen die hun leven nog niet, niet of niet meer zelfstandig vorm kunnen geven

Resultaten Werkplan

Gerealiseerd

200 koppelingen

559 93 bestaand 466 nieuw 195 gestopt peildatum 364 koppelingen 131 94 bestaand 37 nieuw 27 gestopt peildatum 107 vrijwilligers

80 vrijwilligers

hulpvragen

423 126 bestaand 297 nieuw 26 nietgehonoreerd peildatum 200 hulpvragen

Een bijdrage leveren aan de samenhang in het totale aanbod van wonen, zorg en welzijn

Vallen en opstaan Thuisadministratie Het aantal mensen dat moeite heeft met het invullen van formulieren of het op orde brengen en houden van hun administratie is groot. Ook het verantwoord omgaan met geld wordt een steeds groter probleem. Tevens vragen steeds meer mensen ondersteuning bij de dossiervorming ter voorbereiding van een eventuele schuldenregeling bij de Gemeentelijke Kredietbank (GKB). Humanitas kan een steuntje in de rug bieden door de inzet van vrijwilligers die de hulpvrager kunnen ondersteunen. Naast de GKB wordt veel samengewerkt met MJD en andere hulpverleningsinstellingen. Daarbij gaat het vooral om een goede onderlinge verwijzing tussen de vrijwillige ondersteuning van Humanitas en de hulpverlening, waarvoor beroepskrachten verantwoordelijk zijn.

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Ontwikkelingen Het aantal koppelingen van vrijwilligers aan hulpvragers is ook dit jaar weer toegenomen. Maar deels wordt het cijfer beïnvloed door een aanpassing in de registratie. Voorafgaande aan een eventuele koppeling van een hulpvrager aan een vrijwilliger vindt een intakegesprek plaats door een vrijwillige coördinator. Vaak kan de hulpvrager in dit gesprek echter al geholpen worden; dit wordt nu ook meegenomen in de registratie van het aantal koppelingen. Door de recessie neemt het aantal vrijwilligers toe dat (tijdelijk) werkeloos is en zich actief in wil zetten bij de Thuisadministratie. Deze vrijwilligers beschikken over veel tijd, maar op het moment dat ze een baan vinden, zijn ze vaak ook vrij snel weer uit beeld. Het is dan ook belangrijk om snel te anticiperen op (in potentie geschikte) vrijwilligers en deze in te zetten zolang ze beschikbaar zijn. Dit vergt een nieuwe werkwijze t.a.v. de begeleiding van deze nieuwelingen. Door de vrijwillige coördinatoren wordt gekeken naar ieders kwaliteiten en op basis hiervan vindt coaching plaats met als leidraad: ‘leren terwijl je ingezet wordt’. Uit een door een tweetal vrijwilligers gehouden enquête onder de vrijwilligers is gebleken dat er behoefte is aan het delen

van kennis, aan coaching en een kennisbank. Dat heeft geresulteerd in bovengenoemde veranderde werkwijze en (naast de bestaande scholing) in het organiseren van een tweemaandelijkse instuif, waarin vrijwilligers hun kennis en ervaring kunnen delen. Tevens is een groep vrijwilligers bezig om te kijken naar andere vormen voor het beter delen van inhoudelijke kennis. Er is sprake van goede samenwerking met GKB (frontoffice, budgetbeheer). Meer vrijwilligers hebben aangegeven interesse te hebben in het ondersteunen van mensen die na een schuldsanering weer op eigen benen moeten leren staan. Deze vorm van ondersteuning zal ook ter hand worden genomen. Daarnaast is er goed contact met MJD, MEE. Lentis, VNN, Voedselbank, Sun, Jimmy’s, , Belastingdienst, Goudgoed, Toevluchtsoord, de Stips en wordt deelgenomen aan het overleg over Gemeentelijke Armoedebeleid. De bezuinigingen zorgen voor verminderde inzet van beroepskrachten van hulpverleningsorganisaties. Veel instanties verwijzen daardoor hulpvragers door naar de Thuisadministratie van Humanitas. Hierdoor neemt het aantal complexe hulpvragen toe. We assisteren hulpvragers daar waar mogelijk en blijven daarbij altijd onze autonomie, eigen werkwijze en uitgangspunten hanteren.

Alleen en samen Maatjes met een psychiatrische achtergrond Veel mensen met een psychiatrische achtergrond lopen het gevaar in een sociaal isolement te geraken. Door vrijwilligers als maatje in te zetten wordt getracht dit te doorbreken. Daarnaast is de activiteit gericht op het bevorderen van sociale redzaamheid en het (mede)organiseren en van een sociaal netwerk. Een onderdeel van Maatjes is Studiemaatjes, waarbij studenten met een psychiatrische achtergrond, die het moeilijk vinden om alleen te studeren, dit samen met iemand anders kunnen gaan doen. Een ander onderdeel van het Maatjesproject betreft patiënten van de Van Mesdagkliniek (TBS) die op onbegeleid verlof mogen. Zij worden in de gelegenheid gesteld samen met een maatje buiten de muren van de instelling een contact te onderhouden en activiteiten te ondernemen.

Resultaten Werkplan

Gerealiseerd

120 koppelingen

143 71 bestaand 72 nieuw 57 gestopt peildatum 86 koppelingen 148 79 bestaand 69 nieuw 49 gestopt peildatum 99 vrijwilligers

120 vrijwilligers

hulpvragen

228 106 bestaand 51 nieuw 36 nietgehonoreerd peildatum 101 hulpvragen

Ontwikkelingen Evenals voorgaande jaren is ook in 2012 het project iets gegroeid. Ook moeilijk bemiddelbare deelnemers kunnen inmiddels vrij snel (binnen 2 maanden) gekoppeld worden aan een maatje. De 5 vrijwillige coördinatoren hebben hun handen vol gehad aan de intakes en kennismakingen bij de deelnemers thuis. Gezien de doelgroep in dit project is het tot stand brengen van een koppeling niet altijd even eenvoudig. Het vraagt over het algemeen veel tijd, geduld en doorzettingsvermogen. Met de Van Mesdag Kliniek is het afgelopen jaar veel contact geweest; er zijn 12 koppels actief geweest. Omdat het hierbij gaat om patiënten die op onbegeleid verlof mogen vinden de activiteiten dan ook veelal buiten de kliniek plaats. Bij de Studiemaatjes zijn slechts 13 koppels actief, terwijl er ook weinig aanmeldingen zijn. Veel studenten geven echter aan wel een studiegenoot te willen helpen. Een werkgroepje zal daarom onderzoeken wat het aanbod voor studiebegeleiding is in de stad en of er nog wel behoefte is aan dit project. Is dit toch het geval dan zal worden bekeken op welke

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

manier het project dan onder de aandacht moet worden gebracht. In het kader van bewegen en ontmoeten is er samen met ‘De Wissel”, het Activiteiten Centrum van Lentis, een wandelen fietsprogramma opgesteld. Van maart t/m september 1 x per maand op de zaterdagmiddag. Iedereen die bij het maatjesproject betrokken is, kan hieraan meedoen. Hoewel er vanuit het maatjesproject nog niet erg veel gebruik wordt gemaakt van het aanbod, wordt het in 2013 voortgezet. Tijdens vrijwilligersbijeenkomsten komt vaak naar voren dat vrijwilligers tegen zaken aanlopen waarmee ze niet zo goed raad weten. Daarom is de brochure Wegwijs in de psychiatrie geschreven. We hopen vrijwilligers hiermee wat inzicht te geven in een bepaalde ziekte of stoornis en hoe ze daarmee om kunnen gaan.

Vriendschapskringen voor mensen met een verstandelijke beperking/autisme of aanverwante stoornis/adhd Er zijn 4 Vriendschapskringen voor verschillende doelgroepen: 1) twee Vriendschapskringen voor mensen met een lichte verstandelijke beperking. 2) een Vriendschapskring voor (jong-) volwassenen met autisme of aanverwante stoornis. 3) een Vriendschapskring voor mensen met adhd, de Brainstormsoos. De afgelopen jaren is de woonsituatie van mensen met een verstandelijke handicap aan het veranderen. Men woont minder in instituten, maar meer individueel of in kleine groepjes buiten de ‘traditionele’ instellingen. De begeleiding en ondersteuning zijn niet meer de gehele dag in de onmiddellijke nabijheid aanwezig. Vaak worden er vaste afspraken voor de begeleidingstijden aan huis gemaakt en moet men voor contacten tussendoor zelf naar een steunpunt of iets dergelijks. Het opbouwen en onderhouden van sociale contacten en het vinden van zinvolle tijdsbesteding is echter niet voor iedereen even gemakkelijk. Om vereenzaming te voorkomen en in de behoefte aan activiteiten buiten de traditionele instituten of een thuissituatie te voorzien, zijn de Vriendschapskringen actief.

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Resultaten Werkplan Ad 1) 80 deelnemers

Gerealiseerd

15 vrijwilligers

80 deelnemers gemiddeld 20 per keer 21 vrijwilligers

Ad 2) 25 deelnemers

35 deelnemers

4 vrijwilligers

5 vrijwilligers

ad 3) 15 deelnemers

10 deelnemers

4 vrijwilligers

3 vrijwilligers

Ontwikkelingen Er zijn twee Vriendschapskringen voor mensen met een licht verstandelijke beperking:een voor mensen met een wat hoger en een voor mensen met een wat lager niveau. Er zijn een aantal activiteiten zoals festiviteiten waaraan deelnemers van beide groepen deelnemen. Omdat alle deelnemers van deze groepen een dagbesteding hebben vinden de activiteiten ‘s avonds of in het weekend plaats.Verder wordt er gekeken hoe de Vriendschapskringen betrokken kunnen worden bij wijkactiviteiten en contacten met wijkbewoners.

Maatschappelijke begeleiding/ Vluchtelingencoaches Ook in 2012 werd door Humanitas Multicultureel maatschappelijke begeleiding geboden aan vluchtelingen die zich vanuit een AZC voor het eerst regulier binnen de gemeente vestigden. De vluchtelingen worden begeleid vanaf het moment dat men een status ontvangt en woonruimte zoekt, tot het moment dat men gevestigd is en alle praktische zaken hieromtrent zijn geregeld. Daarna kan men gebruik blijven maken van de spreekuren en andere diensten van Humanitas. Gedurende de eerste drie tot zes maanden krijgt elke nieuwe vluchteling een persoonlijke coach toegewezen die ondersteuning biedt bij het kiezen en inrichten van een woning, het regelen van allerlei praktische zaken, voorlichting omtrent regels en voorzienin-

gen, het inzichtelijk maken van inkomsten en uitgaven, en het wegwijs geraken in de gemeente. Resultaten Werkplan

Gerealiseerd

40 koppelingen

133 51 bestaand 82 nieuw 81 gestopt peildatum 52 koppelingen

vrijwilligers

105 51 bestaand 54 nieuw 39 gestopt 66 vrijwilligers

Ontwikkelingen De regelgeving rond de huisvesting voor vluchtelingen is gewijzigd. Mocht men voorheen zelf op zoek gaan naar een woning in Nederland, nu bepaalde de COA naar welke gemeente een vluchteling uitgeplaatst werd. Pas nadat de COA een statushouder aan de gemeente Groningen had gekoppeld, en de gemeente deze koppeling had bevestigd, kon de procedure voor huisvesting in gang worden gezet. Een verschil is dat Humanitas nu de mensen actief moet uitnodigen voor kennismaking en inschrijving in Woningnet, waar men voorheen zelf naar Groningen kwam om zich te melden. Tot dusver heeft dat niet voor problemen of belemmeringen gezorgd. Van het totaal aantal van ruim 80 begeleide vluchtelingen komt het grootste aantal uit Somalië (30), Syrië (8) en Eritrea (7). De vluchtelingen zijn uit 20 verschillende landen afkomstig.

Spreekuur Het Inloopspreekuur voor migranten bij Humanitas biedt vluchtelingen maatschappelijke begeleiding tijdens hun eerste periode van verblijf in Groningen. Iedere vluchteling met een verblijfsstatus kon bij het Spreekuur terecht met vragen op velerlei gebied. Het Spreekuur is van onschatbare waarde voor de Maatschappelijke begeleiding van vluchtelingen zoals we die in opdracht van de gemeente uitvoeren. Tegelijk blijft

het Spreekuur toegankelijk voor andere migranten voor wie het formele inburgeringtraject reeds is afgesloten. Het Spreekuur vindt 5 x in de week plaats, op maandag-, dinsdag- en woensdagmiddag van 13.00 – 16.00 uur en op donderdag- en vrijdagochtend van 10.00 – 12.00 uur. Bij specifieke problematiek worden cliënten doorverwezen naar de geëigende instellingen als VluchtelingenWerk, MJD, Juridisch Loket, Jeugdzorg, Sozawe en Groninger Kredietbank. Ook worden cliënten doorverwezen naar andere Humanitasprojecten zoals de Thuisadministratie, Taalondersteuning of het Steunpunt Mantelzorg. Resultaten Werkplan

Gerealiseerd

Openstelling

242 keer

450 bezoekers/ gem. 5 contacten hulpvragen

2221 bezoekers

vrijwilligers

20 13 bestaand 7 nieuw 6 gestopt peildatum 14 vrijwilligers

2827 hulpvragen

Ontwikkelingen Het aantal bezoekers laat een kleine afname zien van 167 t.o.v. vorig jaar en ook het aantal hulpvragen is met ongeveer 200 afgenomen. De meeste vragen werden gesteld over het kwijtschelden van de waterschapslasten en de gemeentelijke belastingen. Verder waren er veel vragen over de toeslagen en DigiD, terwijl er ook opvallend veel naar de OV chipkaart werd gevraagd. Bij het dagelijkse spreekuur zijn ook een aantal tolken betrokken. Het gaat om de volgende talen: Arabisch, Somalisch, Koerdisch, Frans en Pools.

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Taalcoaches en Taalondersteuning Taalondersteuning wordt gegeven aan zowel inburgeraars als niet-inburgeraars. Voor wat betreft de inburgeraars is er een verplichting tot het realiseren van 75 taalkoppels (Taalcoaches) in 2012. Voor de niet-inburgeraars geldt geen taakstelling (Taalondersteuning). Bij individuele taalondersteuning biedt een vrijwilliger gemiddeld 1.5 uur per week ondersteuning. Dat kan zijn bij het spreken, verstaan, schrijven of lezen, maar ook bij huiswerkopdrachten, bij het samenstellen van een portfolio, of bij het taalgebruik in de omgang met Nederlanders. Taal is zoveel méér dan een juist gebruik van grammatica of het hebben van een grote woordenschat. De taal van een land kennen betekent ook de cultuur van haar inwoners kennen, hetgeen onontbeerlijk is voor een goede integratie. De taalcoaches gaan ook met hun cliënt op stap naar bijvoorbeeld de bibliotheek, bezoeken een evenement of iets typisch Nederlands zoals de Waddenzee. Naast individuele taalondersteuning wordt er ook in kleine conversatiegroepjes, op verschillende taalniveaus, gewerkt. Aan de conversatiegroepjes kunnen zowel deelnemers van Taalcoaches als Taalondersteuning deelnemen.Verder vindt wekelijks het Taalcafé plaats, een activiteit waar Nederlanders en anderstaligen elkaar ontmoeten en met elkaar in gesprek komen. Resultaten Werkplan Taalcoaches 75 koppelingen

Taalondersteuning 125 koppelingen

Gerealiseerd 234 145 bestaand 89 nieuw 93 gestopt peildatum 141 koppelingen 354 161 bestaand 193 nieuw 146 gestopt peildatum 208 koppelingen

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

12 conversatiegroepen

20 groepen 13 bestaand 7 nieuw 5 gestopt peildatum 15 groepen 142 deelnemers 68 bestaand 74 nieuw 58 gestopt peildatum 84 deelnemers

Taalcafé

gemiddeld 35-40 leerzoekers

200 vrijwilligers

453 255 bestaand 198 nieuw 147 gestopt peildatum 306 vrijwilligers

Ontwikkelingen Voor het derde jaar op rij nam de vraag naar taalondersteuning toe. Het totaal aantal koppelingen nam toe met 100 t.o.v. vorig jaar tot een totaal van 588 koppelingen. Ook het aantal vrijwilligers nam in dezelfde periode toe met ruim 100 tot totaal 453! Van de cliënten was 41% inburgeraar, 16% MBO-leerling, 15% student HBO of RUG, 12% volgde NT2 aan het Talencentrum t.b.v. een staatsexamen, 3% was kind (basisschool), en 13% anders (ex-inburgeraar, analfabeet, werkleertraject, werkende, 65+, ziek, zonder status) of onbekend. Ook bij de conversatiegroepen is een toename te zien tot in totaal 20 conversatiegroepen in 2012.Nieuwe ontwikkeling hierbij is de vorming van “speciale” groepen qua samenstelling of plaats. Zo is één groep volledig samengesteld uit universitaire studenten (uitvoering in een ruimte van de RUG). Eén conversatiegroep bestaat volledig uit beginnende deelnemers uit Mongolië met behulp van een tolk. Een aantal speciale groepen (jonge Somalische inburgeraars, jonge MBO’ers van het Noorderpoortcollege met een slechte beheersing van het Nederlands) mislukte echter ten gevolge van steeds niet nakomen van afspraken.

Het Taalcafé, ontmoetingsplek voor Nederlanders en anderstaligen, heeft bewezen succesvol te zijn. Het hele jaar door kon men elke donderdagmiddag terecht, ook tijdens vakanties. Er is een kern van vaste bezoekers, maar elke week zijn er ook nieuwe gezichten; gemiddeld zijn er wekelijks 35 tot 40 bezoekers. Op eigen initiatief werden enkele activiteiten georganiseerd (een bezoek aan de tentoonstelling van leerlingen van de mbo-opleiding Bloem & Design van het AOC Terra college (thema: bloemgebruiken in verschillende culturen) en een ‘inloopdiner’, waarbij bezoekers konden proeven van elkaars gerechten. Gesponsord door het bedrijfsleven kon een groep van 35 taalcafébezoekers een vaartocht maken op de Waddenzee met het zeilschip De Voorwaarts Voorwaarts. Vanwege de toegenomen vraag naar taalondersteuning ontstond er in de loop van het jaar een lange wachtlijst van 58 deelnemers voor individuele taalcoaching. In oktober werd daarom besloten tot een tijdelijke aanmeldingsstop die per december weer kon worden opgeheven. De toegenomen vraag legt echter ook druk op de vrijwillige coördinatoren en de beschikbare ruimte in het pand van Humanitas. Een oplossing hiervoor op de korte termijn is gevonden in het strakker hanteren van criteria voor deelname. Voor de toekomst zal echter gezocht moeten worden naar structurele oplossingen. Wat het gebrek aan ruimte betreft wordt er onderzocht of er locaties in de wijken beschikbaar zijn. Verder wordt een oplossing gezocht in de samenwerking met onder meer de RUG en het Talencentrum (de grootste toename komt van niet-inburgeraars). Ook het gebrek aan voldoende financiële middelen noopt ons te zoeken naar een oplossing. In 2012 is hiertoe een start gemaakt met het houden van een symposium ’De Aftrap’. Ex-voetballer en columnist Jan Mulder en (toenmalig) wethouder Elly Pastoor, alsmede de directeur van het Talencentrum Anje Dijk voerden het woord. Een aantal bedrijven hebben inmiddels een sponsorbijdrage aan het project verleend. Financiering en omvang van het project vereisen ook in 2013 onze volledige aandacht.

Oud en redzaam Deze programmalijn heeft voor een aantal activiteiten betrekking op een bredere doelgroep dan alleen ouderen zoals bijvoorbeeld Mantelzorgondersteuning. Met de indeling in programmalijnen wordt niet meer dan een globale ordening van de activiteiten beoogd.

Stedelijke coördinatie mantelzorgondersteuning De samenwerking m.b.t. de mantelzorgondersteuning in de stad vindt plaats vanuit de Werkplaats Mantelzorg, waarin een groot aantal organisaties op het gebied van wonen, zorg en welzijn vertegenwoordigd zijn. Ook de gemeente Groningen heeft een actieve bijdrage geleverd. Uitgangspunt van werken is het werkdocument 2012 – 2013 van de werkplaats waarin de gezamenlijke doelen zijn opgenomen. Naast de gezamenlijke doelen heeft iedere organisatie aan haar eigen mantelzorgbeleid gewerkt. De Werkplaats Mantelzorg heeft hierbij een inspirerende en stimulerende rol gehad. Langzaamaan krijgt ‘de mantelzorger’ een eigen plek in het beleid van de verschillende organisaties. Om het thema ‘mantelzorg’ van een breder draagvlak te voorzien wordt maart 2013 een bijeenkomst voor bestuurders en managers van zorgen welzijnsorganisaties georganiseerd. Voor deze bijeenkomst worden ook de politieke partijen uitgenodigd. Naast deze brede ontwikkeling heeft de Werkplaats Mantelzorg de Dag van de Mantelzorg georganiseerd, is er aandacht voor de nieuwe social media geweest en is een pilot gestart t.b.v. de samenwerking tussen zorginstellingen en het Steunpunt Mantelzorg. Hierbij de belangrijkste ontwikkelingen m.b.t. de mantelzorgondersteuning vanuit het Steunpunt Mantelzorg in stad en wijk:

er werden in het verslagjaar weer veel nieuwe (363) mantelzorgers bereikt (totaal aantal geregistreerde mantelzorgers nu 2152). De Stadjerspas was hierbij een wervend instrument. Deze is voor 2013 afgeschaft, reden waarom we hebben bijgedragen aan de ontwikkeling en uitvoering van de ‘kaart met waardering voor mantelzorgers’ er is dat dit jaar gestart met activiteiten voor de groep mantelzorgers in het centrum van de stad Groningen en buiten de stad die zorgen voor iemand in de stad

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

een goed ondersteuningsaanbod richt zich op verschillende facetten van steun: informatie&advies, emotionele en praktische steun, respijtzorg, en educatie. De steun die Humanitas biedt wordt met name gedaan door vrijwilli gers en voor professionele ondersteu ning worden individuele mantelzorgers (warm) overgedragen aan één van de samenwerkende organisaties. Het ondersteuningsaanbod is uitgebreid met groepsactiviteiten die gericht zijn op stressreductie. Een assertiviteits training werd uitgevoerd door de MJD en cursussen mindfulness door de Werkschuur. Hiervoor was grote belangstelling steeds meer zorginstellingen ontwikke len mantelzorgbeleid en doen daarbij een beroep op het Steunpunt Man telzorg om dit beleid te ontwikkelen en/of handen en voeten te geven. Humanitas heeft samengewerkt met ZINN en Dignis in de pilot van Mezzo ‘de Samenspelcoach’. Medewerkers van het Steunpunt Mantelzorg hebben via panelgesprekken met mantelzor gers en met uitvoerende medewerkers knelpunten en verbeterpunten geïn ventariseerd. Naar aanleiding hiervan zijn verbetertrajecten opgesteld waar in 2013 aan gewerkt gaat worden. Het Steunpunt Mantelzorg blijft be trokken bij de vervolgprocessen er zijn opnieuw gerichte acties onder nomen in het bereiken van meer alloch tone mantelzorgers (zie verderop) er zijn verschillende plannen ontwikkeld om de nieuwe media in te zetten om mantelzorgers te ondersteunen. Eén daarvan is de samenwerking met de website ‘wehelpen.nl’. Via deze site worden hulpvraag en hulpaanbod bij elkaar gebracht en kunnen mensen hun zorg delen en organiseren. Voor veel, met name oudere mantelzorgers geldt dat zij veelal geen gebruik (durven te) maken van internet of sociale media. Door nu een netwerkvrijwilliger aan een hulpvrager te koppelen, kan de hulp vrager bij het gebruik ervan worden geholpen. In de ontwikkeling ervan wordt samengewerkt met Biblionet ID Rehab4life (een pilot van het Beatrix oord/UMCG) dat zich richt zich op mensen in de thuissituatie met Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) en hun mantelzorgers, heeft samenwer king gezocht met het project Vrijwillige Netwerkcoaches van Humanitas en met wehelpen.nl.

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

binnen de wijkgerichte aanpak verliep de kortdurende respijtzorg niet naar wens. Er waren te weinig aanvragen waardoor vrijwilligers in de wijk te weinig werden ingezet. De kortdurende respijtzorg wordt nu weer centraal door de vrijwilligers van de mantelzorgwinkel georganiseerd. Veelal gaat het om hulpvragen die op zeer korte termijn ge regeld moeten worden. De vrijwilligers van de mantelzorgwinkel beschikken over een pool van vrijwilligers die op korte termijn ingezet kunnen worden voor met name de kortdurende of één malige opvang de spreekuren voor mantelzorgers in de wijken lopen heel verschillend: de ene keer is het heel druk, de andere keer komt er niemand. Vrijwilligers geven aan dat het houden van spreek uren hen te weinig positieve energie geeft. Daarom is afgesproken dat be roepskrachten de spreekuren weer op zich nemen. Wel wordt er, samen met vrijwilligers, actief gekeken naar de rol die vrijwilligers binnen de man telzorgondersteuning in de wijkgerichte aanpak kunnen vervullen

Ondersteuning Cluster Mantelzorg van het WMO-platform Het Steunpunt Mantelzorg ondersteunt het cluster mantelzorg van het WMO-platform. Het platform heeft zich het afgelopen jaar met name gericht op: het meedenken over het gemeentelijk beleid: het uitvoeringsplan ‘Samen sterk in stad’, veranderingen in het sociaal domein en de nieuwe regeringsplannen en wat de gevolgen hiervan kunnen zijn voor mantelzorgers een clusterlid onderhoudt de contacten met de beroepskracht en vrijwilligers van Humanitas m.b.t. Jonge Mantel zorgers en denkt mee over de ontwik kelingen die voor hen van belang (kunnen) zijn de gratis Stadjerspas voor mantel zorgers is voor 2013 door de gemeente afgeschaft. Het cluster, Humanitas en de gemeente hebben als alternatief samen ‘de kaart met waardering voor mantelzorgers’ ontwikkeld de ontwikkelingen op het gebied van sociale media en het belang ervan voor mantelzorgers zijn besproken o.a. m.b.t. de mogelijkheden van de website ‘we-helpen.nl’ het cluster is actief betrokken geweest

bij de organisatie van de Dag van de Mantelzorg. Het cluster mocht hiervoor gebruikmaken van een deel van de overgebleven mantelzorgcomplimentgelden. De film â&#x20AC;&#x2DC;Intouchablesâ&#x20AC;&#x2122; is drie keer gratis aangeboden. Alle drie keer zat de zaal van ImagesForum vol met mantelzorgers die genoten, gelachen en/of gehuild hebben twee clusterleden nemen deel aan de driemaandelijkse vergadering van de Werkplaats Mantelzorg een lid vertegenwoordigt het cluster in het bestuur van het WMO-platform de voorzitter van het Platform Hattinga Verschure (PHV) is aanwezig geweest bij een vergadering van het cluster; doelen en werkwijze van beide zijn uitgewisseld

Organisatie Stedelijk Steunpunt Mantelzorg en Mantelzorgondersteuning in wijken De mantelzorgondersteuning van Humanitas vindt zowel stedelijk als in wijken plaats, maar is met de komst van de WMO vooral versterkt in de wijken. Bij het Stedelijk Steunpunt Mantelzorg kan men dagelijks terecht van 9.00 tot 17.00 uur voor hulpvragen, informatieverstrekking, ondersteuningsaanbod, emotionele steun en registratie van mantelzorgers. Verder verzorgen de vrijwilligers van de Mantelzorgwinkel wekelijks een inloopspreekuur en desgewenst huisbezoek; tevens kunnen zij kortdurende en eenmalige mantelzorgondersteuning bieden. Er worden voor mantelzorgers tal van activiteiten georganiseerd zoals themabijeenkomsten en de Dag van de Mantelzorg. Er wordt een Nieuwsbrief uitgebracht en een website verzorgd. Specifieke aandacht wordt besteed aan een aantal groepen mantelzorgers zoals Jonge mantelzorgers, Allochtone mantelzorgers en in mindere mate Naasten van verslaafden. Het Steunpunt Mantelzorg is het expertisecentrum in de stad (en regio) waar mantelzorgers, medewerkers, vrijwilligers en derden een beroep op kunnen doen. De inhoudelijke ontwikkeling van het Steunpunt blijft een belangrijk aandachtspunt. De vrijwilligers van de Mantelzorgwinkel vervullen hierin, samen met de beroepskrachten, een centrale rol.

Nieuw is dat dit jaar is gestart met activiteiten voor de groep mantelzorgers in het centrum van de stad Groningen en buiten de stad die zorgen voor iemand in de stad. Mantelzorgers stellen het op prijs dat er nu ook iets voor hen wordt georganiseerd en niet alleen voor mantelzorgers uit de wijken. De Mantelzorgondersteuning in de wijken is sinds de invoering van de WMO aanzienlijk uitgebreid. Vanaf 2011 is Humanitas in het kader van Buurtwelzijn in 14 wijken actief. Naast de Mantelzorgondersteuning organiseren en ondersteunen de wijkwerkers het Bezoekwerk aan ouderen en chronisch zieken en de Hulpdiensten. Tevens vertegenwoordigen zij alle overige stedelijke activiteiten van Humanitas binnen Buurtwelzijn. De veranderde organisatie en de samenwerking in Buurtwelzijn vragen de nodige aandacht. Het is een voortdurende zoektocht om met een relatief beperkt aantal uren beroepsmatige ondersteuning het vrijwilligerswerk van Humanitas op de ons inziens juiste manier vorm te geven en te positioneren. We zijn tevreden over de bereikte resultaten, die met name door de intensieve inzet in de wijken vruchten begint af te werpen. Illustratief is de groei van het aantal ondersteuningscontacten van mantelzorgers (met 363 t.o.v. 2011; totaal aantal contacten nu 2152).

Stedelijk Steunpunt Mantelzorg

Er is wekelijks een inloopochtend (mantelzorgwinkel) voor mantelzorgers in het Humanitasgebouw. Er is overigens weinig aanloop in de winkel tijdens de spreekuurtijden. Dit heeft vooral te maken met het feit dat er in de wijken eveneens spreekuren worden gehouden. Dit jaar ging het om 28 bezoeken en ongeveer 220 telefonische en mailcontacten. Maar naast de contacten met mantelzorgers op de inloopochtend vinden er ook op andere momenten gesprekken plaats of worden huisbezoeken gepland. De mantelzorgwinkel is eind mei 2012 weer gestart met het centraal organiseren van mantelzorgvervanging. Dit omdat bij decentralisatie bleek dat men hierop geen beroep meer deed en de vrijwilligers te weinig te doen hadden. In de eerst 5 maanden van 2012 is er 6 keer vanuit de wijk ingezet op mantelzorgvervanging, na centralisatie is er 45 keer daadwerkelijk ingezet door vrijwilligers. Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

De meeste vragen bij het Steunpunt hadden betrekking op het mantelzorgcompliment, maar dit verloopt in toenemende mate automatisch via CIZ en SVB. N.a.v. het contact rond de Stadjerspassen zijn mantelzorgers teruggebeld omdat ze nog vragen hadden. Ook is er een belronde gehouden ten behoeve van alle mantelzorgers buiten de stad. In gevallen waarin de hulpvraag werd geannuleerd bleek dat de hulp uiteindelijk door mensen uit het eigen netwerk van de hulpvragers werd opgepakt. Bij het niet kunnen koppelen betrof het of een complexe hulpvraag die door een professional is uitgevoerd of omdat deze op zeer korte termijn uitgevoerd moest worden. Een aantal vragen zijn doorgespeeld naar de Hulpdienst in betreffende wijk. Nieuw is dat dit jaar is gestart met activiteiten voor de groep mantelzorgers in het centrum van de stad Groningen en buiten de stad die zorgen voor iemand in de stad. Mantelzorgers stellen het op prijs dat er nu ook iets voor hen wordt georganiseerd en niet alleen voor mantelzorgers uit de wijken. De 3 bijeenkomsten over het mantelzorgcompliment werd bezocht door 47 bezoekers, de Dag van de Mantelzorg/de kookworkshop door 220 mantelzorgers en de Dag van de Mantelzorg/filmvoorstelling door 480 mantelzorgers + introducés. Er zijn opnieuw gerichte activiteiten ondernomen in het bereiken van meer allochtone mantelzorgers. De Voorlichters Eigen Taal en Cultuur (VETC’ers) hebben hierin een actieve rol gespeeld. Het resultaat hiervan is dat er inderdaad meer allochtone mantelzorgers worden bereikt, onder andere bij de activiteiten van de Dag van de Mantelzorg. Verder hebben we deelgenomen aan de pilot van Mezzo ‘Kleurrijk doorbreken’ waarin de ontwikkeling van passende methoden om allochtone mantelzorgers te ondersteunen centraal staat. Er zijn 6 allochtone vrijwilligers geworven en geschoold door de projectcoördinator ‘Een netwerk, samen sterk’ en er hebben zich 7 allochtone mantelzorgers als hulpvrager gemeld, waarvan de helft succesvol is gekoppeld. Inmiddels zijn er plannen door het Alfa college ontwikkeld om samen met het Steunpunt Mantelzorg een opleiding aan te bieden aan allochtone vrouwen met als doel om hen te scholen in het begeleiden van lotgenotengroepen voor mantelzorgers Naasten van Verslaafden is met ingang van dit jaar geen apart project meer. Er is na

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

een aantal cursussen aanzienlijk minder ondersteuningsbehoefte. Dit heeft vooral te maken met het feit dat nieuwe hulpvragers uit deze groep lastig te bereiken zijn. Het aanbod wordt met name gestuurd naar een groep naasten die door de jaren al bij ons of VNN bekend is. Er is een themabijeenkomst geweest over verslavingen, hier hebben zich 8 mensen voor gemeld. Jonge Mantelzorgers (zie voor verslag de programmalijn Elk kind telt) Door het Steunpunt werden, om de doelgroep te bereiken, de volgende PRactiviteiten uitgevoerd: tweewekelijkse plaatsing van een advertentie, nieuwsbrief mantelzorg 3 keer per jaar (oplage 2300), persberichten, mantelzorgnieuwtjes op de website van Humanitas, infostand op beursen van ondermeer Martiniziekenhuis, voorlichting bij diverse projecten, delen nieuwtjes met andere organisaties in de in de Werkplaats Mantelzorg. Belangrijk is de door het Steunpunt georganiseerde wervingscampagne ‘Alvast Bedankt’. Deze wervingscampagne betreft een tweewekelijkse advertentie in de Gezinsbode waarin concrete vacatures worden beschreven voor zorgvrijwilligers. Alle organisaties op het gebied van wonen zorg en welzijn kunnen hiervan gebruik maken en een groot aantal doet dat ook. Een tweetal vrijwilligers en een beroepskracht van Humanitas zorgen voor het tot stand komen van de advertentie. De reacties op de advertenties zijn zeer verschillend. Soms wordt er op één vacature wel door 7 vrijwilligers gereageerd en op andere vacatures door geen enkele. Toch zijn er gemiddeld 5 á 6 vrijwilligers per advertentie geworven. Overigens heeft de ‘Alvast-Bedankt’ advertentie niet enkel een wervend karakter. Het laat ook zien dat er altijd mensen zijn die een steuntje in de rug nodig hebben en dat vrijwilligers daarbij een belangrijke rol kunnen spelen.

Totaal aantal actieve mantelzorgcontacten (stedelijk en in wijken)

Resultaten (Centrum/buiten de stad, Allochtone mantelzorgers, Naasten van verslaafden) Werkplan

Gerealiseerd

vrijwilligers

41 7 bestaand 34 nieuw 4 gestopt peildatum 37 vrijwilligers

actieve mantelzorg- 362 78 nieuw contacten

Mantelzorgondersteuning en vrijwillige thuishulp in de wijken De wijkgerichte mantelzorgondersteuning vindt plaats in 14 wijken. De Buurtwerkers Vrijwillige Thuishulp en Mantelzorg bieden, met inzet van vele vrijwilligers, ondersteuning aan mantelzorgers en andere hulpvragers. Het gaat daarbij om allerlei vormen van Mantelzorgondersteuning, zoals informatie en voorlichting, ontmoetingsactiviteiten en respijthulp. De vrijwilligers van de Hulpdiensten bieden op wijkniveau praktische hulp en de vrij-willigers van het Bezoekwerk ouderen en chronisch zieken vriendschappelijke contacten. Tenslotte zorgen de Buurtwerkers VTHM tevens voor een korte verbinding met de diverse Humanitasactiviteiten die stedelijk zijn georganiseerd.

Jaar

Aantal actieve mantelzorgdossiers

2009

839

2010

1338

2011

1789

2012

2152

Er is een grote toename van het aantal actieve mantelzorgcontacten te zien in de jaren 2009 tot en met 2012. Ontwikkelingen in de wijken Eén van de doelstellingen van het wijkgericht werken is om meer mantelzorgers te bereiken. De aanwezigheid van de mantelzorgondersteuner in de Stips werkt drempelverlagend. Als de mantelzorger eenmaal contact heeft gehad hetzij via activiteiten en/of het spreekuur volgen er regelmatig verzoeken om advies, informatie of een luisterend oor. Met name de gratis Stadjerspas voor mantelzorgers leverde veel nieuwe contacten op. Het aantal nieuwe mantelzorgcontacten bedroeg het afgelopen jaar totaal 589, waarmee het huidige aantal actieve contacten is gegroeid tot 2154.

De Buurtwerkers VTHM werken in de wijken samen met de collega’s in Buurtwelzijn (van Stiel, MJD en Werkpro) en in de eerstelijns netwerken, alsmede met de vrijwilligers van de Stip’s.

De individuele ondersteuning van de mantelzorger vindt plaats via huisbezoek, spreekuurbezoek, telefonisch en/of e-mail contact. Deze laatst categorie is veruit de grootste (totaal bijna 1000 keer), terwijl het aantal spreekuurbezoeken op jaarbasis ongeveer 360 bedraagt en huisbezoeken 100.

Voor allerlei vragen met betrekking tot mantelzorg, de vrijwillige thuishulp en het vrijwilligerswerk bij Humanitas, worden er in de wijken wekelijks spreekuren door de wijkwerkers gehouden. In de meeste wijken zijn de spreekuren gekoppeld aan het Stip.

Mantelzorgers kunnen wekelijks terecht op het speciale spreekuur in de Stips. De mantelzorgondersteuner biedt advies en ondersteuning. Als er sprake is van ernstige overbelasting bij mantelzorgers wordt in overleg de hulpverlening ingeschakeld. De ondersteuning richt zich op uiteenlopende zaken als: het verkrijgen van het mantelzorgcompliment (toekenning voor mensen vaak niet duidelijk) en Stadjerspas PGB of een vorm van ondersteuning via indicatiestelling

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

vragen over hulpmiddelen en in het algemeen over voorzieningen respijthulp uitkering

Signalen: in eerste instantie hebben mantelzor gers een concrete vraag, de belasting komt meestal in een later stadium aan de orde ook jonge mantelzorgers melden zich aan voor de Stadjerspas contacten komen veel via het informele circuit van buren, familie en vrienden de warme overdracht door beroeps krachten in de wijk blijft nog achter; geldt ook voor de CJG’s mantelzorgers melden dat zij veel eerder door ziekenhuizen en huisartsen op de hoogte gesteld hadden willen worden van de ondersteunings mogelijkheden voor mantelzorgers op een aantal plaatsen neemt het aantal mantelzorgers met kinderen met autisme toe frustratie is er bij mantelzorgers die een zorgvrager (met zorgzwaartepakket ZWW, 24-uurszorg) thuis verzorgen en door CIZ niet als mantelzorger worden gezien Daarnaast worden gezamenlijke activiteiten georganiseerd voor mantelzorgers. Het betreft ontspanningsactiviteiten, zelfzorg- en voorlichtingsbijeenkomsten. De ontspanningsactiviteiten voor mantelzorgers hebben als doel het bereik van mantelzorgers te bevorderen, lotgenotencontacten op te doen of eens fijn te ontspannen. Enkele voorbeelden van activiteiten zijn beauty-behandeling, stadswandeling, high tea, kookworkshops, mindfulness en zomer-lunches. De deelname is per stadsdeel nogal verschillend. De ontspanningsactiviteiten, waarbij de aandacht er nu voor de mantelzorger is, worden als erg prettig ervaren. Mantelzorgers leggen onderling veel contacten tijdens deze activiteiten. Dit informeel contact wordt gestimuleerd. Vaak geven deelnemers zich samen op voor een vervolgactiviteit. Er zijn in de stadsdelen diverse voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd die wisselend bezocht werden. Bij de voorlichtingsactiviteiten stonden bijvoorbeeld de volgende thema’s centraal: Zorgloket, allochtone mantelzorgers, Alzheimercafé, cursus ‘Samen verder - CVA

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Belangrijk zijn verder de vele manifestaties, wijkmarkten en wijkbladen in verband met informatie over mantelzorgondersteuning en werving van vrijwilligers.

Hulpdiensten In de Hulpdiensten zijn vrijwilligers actief die eenmalige kleine klusjes uitvoeren bij buurtbewoners die dit (tijdelijk) niet zelf kunnen doen. Bewoners kunnen hun vraag indienen bij een Stip, waarna de Stipvrijwilligers (in een aantal gevallen tevens vrijwillige coördinator van de Hulpdienst) de hulpdienstvrijwilligers inschakelen om de hulp uit te voeren. Naast de eenmalige hulpvragen komen er ook regelmatig vragen met een meer ‘sociaal’ karakter zoals bijvoorbeeld samen wandelen en samen wekelijks boodschappen doen. Als hulpvragen niet uitgevoerd kunnen worden, worden ze doorverwezen naar de hulpdienst van een naastliggende wijk of een andersoortige vrijwillige klussendiensten (zoals HIP, Present, Klusbus Lentis). De Stipvrijwilligers worden begeleid door de buurtwerker van de MJD. De hulpdienstvrijwilligers worden begeleid door de coördinator Mantelzorgondersteuning en Vrijwillige Thuishulp van Humanitas. Ontwikkelingen In het verslagjaar zijn er meer hulpvragen uitgevoerd door de Hulpdiensten (+ 937, de forse stijging wordt deels veroorzaakt doordat ‘boodschappen doen’ nu per keer wordt geteld); ook het aantal vrijwilligers is toegenomen (+ 16). In Zuid is in de loop van het jaar een nieuwe Hulpdienst gestart die in nauwe samenwerking met Stip Hoornsemeer de hulpvragen uitvoert. De reeds bestaande Hulpdienst ‘Help een Handje’ blijft daarnaast ook in dit gebied actief. Ook in Beijum is in 2012 een eigen Hulpdienst met succes gestart. In Kostverloren heeft zich een Hulpdienstinitiatief aangesloten bij de Hulpdienst Vinkhuizen. De grote Hulpdienst Noordoost vierde in 2012 haar 20-jarig bestaan! Deze Hulpdienst richt zich nu, nadat in Lewenborg en Beijum zelfstandige Hulpdiensten zijn gestart, op de Oude wijken en Centrum. Desondanks groeit het aantal uitgevoerde hulpvragen, vooral vanuit de Indische Buurt/Korrewegwijk en de Hoogte. De hulpvragen hebben vooral betrekking op het (samen) boodschappen doen,

begeleiding naar ziekenhuis, klussen in en om huis (technische klussen, tuin) en in toenemende mate sociale activiteiten (zoals bezoek wanneer familie op vakantie is). We zien steeds vaker dat vrijwilligers ‘vaste adresjes’ hebben waar klussen worden uitgevoerd. Grote klussen worden overgedragen aan b.v. Present en de Klusbus. In Hoogkerk worden structurele tuinklussen in goed overleg overgedragen en uitgevoerd door cliënten van NOVO-dagbesteding. Op verzoek van het Zorgloket is door de betrokken Hulpdiensten besproken of vrijwilligers een rol zouden kunnen spelen bij het plaatsen van algemeen gebruikelijke voorzieningen, zoals beugels, verhoogd toilet e.d. Dit werk werd echter te specialistisch en te risicovol gevonden, waar de vrijwilligers dan ook geen verantwoordelijkheid voor willen en kunnen dragen. Er wordt in deze gewezen op de verantwoordelijkheid van de woningbouwcorporaties. Op initiatief van Humanitas is er overleg geweest tussen de vrijwilligersorganisaties in de stad. Betrokken waren HIP, Present, Zonnebloem, Rode Kruis en Humanitas. Doel was informatie uitwisseling, afstemming en waar mogelijk samenwerking. Er is afgesproken jaarlijks bij elkaar te komen. De samenwerking met de Stips is voor de Hulpdiensten erg belangrijk. De vrijwilligers van de Stips nemen de hulpvragen in die door de Hulpdienstvrijwilligers worden uitgevoerd. In een enkel geval fungeert een Stip-vrijwilliger tevens als vrijwillige coördinator van de Hulpdienst. Bij de Hulpdienst Noordoost zorgen een viertal vrijwilligers voor een goede organisatie, waaronder de verdeling van de hulpvragen. In Selwerd Paddepoel worden alle hulpvragen, ook die van de twee satellietStips, ingenomen door Stip-Vensterschool.

bieden de hulpvragers een steuntje in de rug. Aan dementerenden en hun partner of mantelzorger wordt in de thuissituatie middels het project Vrijwilligers & Dementie respijtzorg verleend. Een belangrijke toegepaste methodiek is het maken van een Levensboek of herinneringsalbum. Foto’s en gedichten etc. maken het leggen van contact tussen vrijwilligers en (licht)dementerenden gemakkelijker. Bovendien dient het als een document waar ook de oudere en familie op terug vallen. De methodiek van het Levensboek wordt betrokken bij het Bezoekwerk ouderen en chronisch zieken. Een speciale groep wordt gevormd door hulpvragers Begeleid Zelfstandig Wonen (BZW). Hierbij worden maatjes gekoppeld aan mensen met een verstandelijke en/ of lichamelijke beperking die zelfstandig wonen of onder een vorm van begeleid/ beschermd wonen vallen. Samen onderneemt men allerlei activiteiten, van een gezellig kopje koffie drinken tot en met sporten. Op deze manier wordt het risico van isolement verminderd. Het Bezoekwerk dementerenden en het Bezoekwerk BZW zijn stedelijk georganiseerd. Het Bezoekwerk ouderen en chronisch zieken is wijkgericht georganiseerd en nauw verbonden met het werk vanuit Buurtwelzijn. De beroepskrachten zowel als de vrijwillige coördinatoren en de vrijwilligers zijn actief op het niveau van een stadsdeel (Noordwest, Zuid en Noordoost).

Voor alle vrijwilligers werd een cursusbijeenkomst georganiseerd over dementie, omdat zij hiermee steeds vaker worden geconfronteerd; helaas waren er wat weinig deelnemers.

Vriendschappelijk bezoekwerk ouderen, chronisch zieken, dementerenden en BZW’ers Ouderen die in een sociaal isolement verkeren, doorgaans door lichamelijke psychische of psychiatrische klachten, hebben vaak behoefte aan een geregeld bezoek of het ondernemen van een activiteit. Ook chronisch zieken (veelal ouderen) ervaren dezelfde problemen. Vrijwilligers

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Resultaten Werkplan

Gerealiseerd

240 koppelingen

355 202 bestaand 153 nieuw 150 gestopt peildatum 205 koppelingen 319 191 bestaand 128 nieuw 102 gestopt peildatum 215 vrijwilligers

220 vrijwilligers

hulpvragen

398 279 bestaand 119 nieuw 67 nietgehonoreerd peildatum 258 hulpvragen

Ontwikkelingen

Vrijwilligers & Dementie

Er is t.o.v. vorig jaar sprake van een toename van het aantal hulpvragen; het totaal aantal koppelingen bedroeg dit jaar 80 en op de peildatum eind december 44. Op de wachtlijst staan een aantal hulpvragers bij wie we moeten wachten met het inzetten van een vrijwilliger (ziekte, nog niet aan toe). Voor een aantal geldt dat het nog niet gelukt is een geschikte vrijwilliger te vinden.We proberen via de ‘Alvast bedankt’ advertentie soms vrijwilligers te vinden voor een specifieke activiteit en dat is in het geval van een biljarter gelukt. Opvallend is dat mensen veel langer thuis blijven wonen; opname gebeurt als het echt niet anders meer kan. De aanvragen komen nu vaak pas in een laat stadium, waardoor de koppelingen korter duren (voorheen soms een aantal jaren). Ook is er soms sprake van meervoudige (psychiatrische) problematiek. Daarnaast ontvangen we hulpvragen van een aantal jongdementerenden die nog erg fit zijn. Er zijn 15 nieuwe vrijwilligers geworven, ook jonge studenten. Het vrijwilligersbestand is hierdoor uitgegroeid naar 44 (was 35 in 2011).

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Bezoekwerk Begeleid Zelfstandig Wonenden

Het aantal aanvragen en koppelingen is ongeveer gelijk gebleven; het totaal aantal koppelingen bedroeg dit jaar 14 en op de peildatum eind december 5. De aanvragers die nu nog op de wachtlijst staan zijn ‘moeilijk’ te koppelen, omdat de vraag en het aanbod van vrijwilliger niet op elkaar aansluiten, o.a. verschillende/specifieke belangstelling of tijden van bezoek (op zondag). De vrijwilligers proberen tijdens hun activiteiten zoveel mogelijk de zelfstandigheid van het maatje te bevorderen en waar mogelijk het netwerk te versterken. Dit jaar zijn er geen specifieke contacten geweest met organisaties. De contacten met de ambulant begeleiders van de aanvragers verloopt goed, zowel met de vrijwillige coördinator als de vrijwilligers.

Levensboek

Er is een lichte stijging van aanvragen en koppelingen, waarschijnlijk door grotere bekendheid van het project. Er komen regelmatig aanvragen binnen van mensen die een Levensboek hebben gezien of er over hebben gehoord. De methodiek is erg populair, er is nog steeds een groter aanbod van vrijwilligers dan aanvragers voor het maken van een Levensboek. Overigens zullen vrijwilligers altijd eerst de aanvrager stimuleren zoveel mogelijk zelf te doen in het samenstellen van zijn of haar Levensboek en waar mogelijk benadrukken het eigen netwerk erbij te betrekken. Er zijn het afgelopen jaar bij verschillende organisaties workshops gegeven over de methodiek Levensboek, bij Kennisplein, Kennisnet Multicultureel en het Gasthuis. Er zijn door vrijwillige coördinatoren ook workshops gegeven bij potentiële aanvragers in verzorgingstehuizen en Alzheimercafé’s.

Bezoekwerk in de stadsdelen

Hoewel het nog geen trend te noemen is, zijn er meerdere individuele situaties die illustratief zijn voor de beweging naar ‘eigen kracht’ /netwerkversterking/wederkerigheid. Door de werkwijze van Humanitas met vrijwillige coördinatoren merken we dat bij het intake/kennismakingsgesprek er soms al netwerkverbreding en -versterking optreedt. Voorbeeld: na een heupopera-

tie vraagt een cliënt of er een vrijwilliger 5 x per week met haar wil oefenen om te lopen. Bij het intakegesprek zegt mevrouw geen hulp te willen vragen aan buren en familie (vraagverlegenheid). Bij de koppeling van een vrijwilliger voor 1 x in de week, bleek mevrouw zelf buren te hebben gevraagd voor de overige 4 dagen. Nog een voorbeeld: aanvraag van mevrouw die na mantelzorg voor haar partner na zijn overlijden in een leegte komt. Hulpvraag: gezelschap, ook bij uitjes. In de tijd tussen het intakegesprek en de koppeling heeft mevrouw contact opgenomen met een oude vriendin en de buren en trekt mevrouw haar hulpvraag in. We merken op dat de tijd na een intake gesprek door de vc’er, de aanvragers soms op het spoor van eigen kracht kan komen. Soms kan het ook helpen als een vrijwilliger tijdelijk komt ter ondersteuning en helpt het netwerk te versterken, door bijvoorbeeld samen naar buurtfaciliteiten te gaan. De indruk bestaat dat wanneer de wachtlijst kritisch wordt bekeken, sommige cliënten fysiek en psychisch in staat zijn om vrijwilligerswerk te doen. Deze manier van benadering kan een bijdragen zijn om eigen kracht stimuleren. De vc’ers hebben een extra themabijeenkomst gehad gericht op eigen kracht en netwerkverbreding door de projectcoördinator Netwerkvrijwilligers. In een enkel geval hebben we een vrijwilliger gevonden voor een ‘moeilijk’ te koppelen persoon of iemand met een specifieke wens door de Alvast Bedankt advertentie. In gevallen waar zo snel mogelijk een vrijwilliger gewenst is, bijvoorbeeld bij een alleenstaande zonder mantelzorg, of om een mantelzorger te ontlasten, benaderen we actief vrijwilligers uit ons bestand. Meerdere cliënten staan lang op de wachtlijst omdat zij vanwege specifieke wensen, of moeilijk gedrag minder makkelijk te koppelen zijn. De grootste groep cliënten zijn ouderen die naar buiten willen en behoefte hebben aan gezelligheid. Incidenteel worden er vrijwilligers gevraagd om mee te gaan op grotere uitjes bijvoorbeeld een dag naar Schiermonnikoog of mee naar een concert. Bij deze vragen doen we soms met succes, een beroep op een vrijwilliger van de Hulpdienst.

Project Netwerkvrijwilligers ‘Een netwerk, samen sterk!’ Door het informele netwerk rondom hulpvragers en mantelzorgers te versterken, wil Humanitas een actieve bijdrage leveren

om enerzijds mensen uit hun isolement te halen en anderzijds te voorkomen dat men hierin terecht zal komen. Bij deze methodiek zijn vrijwilligers van Humanitas actief als netwerkcoach. De vrijwillige netwerkcoaches ondersteunen mensen in het weer opbouwen en versterken van hun informele netwerk. Daarnaast vervult Humanitas een rol in de verspreiding van de methodiek netwerkontwikkeling zowel bij professionals (waaronder Buurtwelzijn) als bij vrijwilligers. Resultaten Werkplan

Gerealiseerd

25 koppelingen

24 10 bestaand 14 nieuw 13 gestopt peildatum 11 koppelingen 23 19 bestaand 4 nieuw 7 gestopt peildatum 16 vrijwilligers

20 vrijwilligers

hulpvragen

23 12 bestaand 11 nieuw 8 nietgehonoreerd peildatum 14 hulpvragen

Ontwikkelingen Tegenwoordig komen steeds meer hulpwebsites in beeld. Netwerkvrijwilligers zijn bij uitstek de ondersteuners om deze websites als middel bij de hulpvragers bekend te maken. Wanneer een hulpvrager hulp via de website heeft gevonden kan een netwerkvrijwilliger begeleiding bieden bij de fysieke ontmoeting. Hiervoor dienen de vrijwilligers wel getraind te worden in de mogelijkheden van het internet. In de maand september zijn alle aanvragen die binnenkwamen bij het MIP gescreend. Er is bij de 69 binnengekomen aanvragen gekeken of deze beter eerst door een netwerkvrijwilliger opgepakt zouden kunnen worden. Bij zo’n 20% procent van de

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

aanvragen leek dit het geval. Belangrijk is dan ook om zowel beroepskrachten als vrijwillige coördinatoren te blijven wijzen de betekenis van een netwerkvrijwilliger. Zij kunnen het dan goed uitdragen naar potentiële hulpvragers. Want ook de hulpvrager moet vaak nog overtuigd worden dat een netwerkvrijwilliger een goede mogelijkheid kan zijn in plaats van bijvoorbeeld een bezoekvrijwilliger. Er is in juli 2012 een training verzorgd voor allochtone mantelzorgers die als netwerkvrijwilliger aan de slag zouden willen. Dit maakt onderdeel uit van een landelijke pilot van Mezzo ‘Kleurrijk Doorbreken’. Er is een zestal vrijwilligers getraind en twee van hen werden gekoppeld aan een allochtone mantelzorger. Voor 2013 wordt gedacht aan doorontwikkeling en een koppeling te maken met het project Vluchtelingencoaches. Aan de Vluchtelingencoaches kan de training tot netwerkvrijwilliger worden aangeboden.

Computermaatjes Bij deze activiteit kunnen mensen thuis ondersteuning krijgen in het gebruik van de computer. Daarbij zijn het overigens niet alleen ouderen die van deze vorm van ondersteuning gebruik kunnen maken. Resultaten

Werkplan

Gerealiseerd

40 koppelingen

47 27 bestaand 20 nieuw 19 gestopt peildatum 28 koppelingen

25 vrijwilligers

40 28 bestaand 12 nieuw 5 gestopt peildatum 35 vrijwilligers

hulpvragen

55 43 bestaand 12 nieuw 0 nietgehonoreerd peildatum 44 hulpvragen

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Ontwikkelingen Bij Computermaatjes is meer dan de helft van de hulpvragers ouder dan 65 jaar. Verder melden zich ook hulpvragers met een lichamelijke of verstandelijke beperking. Veel van de hulpvragen hebben te maken aan de behoefte om gemakkelijker contact te maken en te voorkomen dat men onverhoopt in een isolement komt. Aansluitend op de ondersteuning die Humanitas biedt is er de mogelijkheid voor mensen om een cursus te volgen bij de Stichting Senioren Werkplaats Groningen. Door de samenwerking is sprake van een goede overdracht.

Kernterrein Omgaan met verlies Het overlijden van een dierbare is een van de meest ingrijpende gebeurtenissen in een mensenleven. Ieder mens reageert op zijn of haar eigen wijze op verlies en niet iedereen kan dit verlies alleen verwerken. Vrijwilligers van Humanitas, zetten zich in om deze verliezen draaglijker te maken.

Doelstellingen

Het ondersteunen bij het proces van afscheid nemen. Het bieden van steun in een rouwsituatie.

Verwerken en verder Gasthuis Groningen Het Gasthuis is een hospice waar mensen die in de terminale levensfase zijn in een bijna thuissituatie kunnen sterven. Humanitas draagt daarbinnen zorg voor de coördinatie en ondersteuning van het vrijwilligerswerk. Het Gasthuis Groningen is een 24-uursvoorziening waarbij dagelijks 12 tot 14 vrijwilligers actief zijn. Buurtzorg Nederland draagt zorg voor de verzorging ’s nachts. De bekostiging vindt plaats via het ministerie van VWS.

Steun bij Rouw

Resultaten Werkplan

Gerealiseerd

bedbezetting van 80%

gemiddelde van 59% bij 54 opnames

100-140 vrijwilligers

160 128 bestaand 32 nieuw 42 gestopt peildatum 118 vrijwilligers

hulpvragen

69 aanmeldingen 15 doorverwezen- niet/ tot stand gekomen 54 nieuwe opnames

Ontwikkelingen Kenmerken van de 54 opnames: 26 dames (gemiddelde leeftijd 73 jaar; gemiddelde ligduur 14 dagen) 28 heren (gemiddelde leeftijd 65 jaar; gemiddelde ligduur 11 dagen) gemiddelde ligduur 12 dagen (spreiding is 1 tot 63 dagen) van de 54 opgenomen gasten kwamen er 38 uit Groningen sedert de start van het Gasthuis in 1999 zijn totaal 489 gasten opgenomen. Er is sprake van een significant lagere bedbezetting (59% t.o. 95% in 2011). Dit werd voornamelijk veroorzaakt door een afname van de gemiddelde ligduur van gaten (gedaald van 29 dagen in 2011 naar 12 dagen in 2012). Daarentegen is het aantal opnames wel fors gestegen (van 39 opnames in 2011 naar 54 in 2012). Voor het eerst sinds lange tijd heeft het Gasthuis korte tijd (10 dagen) leeg gestaan.

Vrijwillige Terminale Thuishulp

Bij activiteiten in het kader van Steun bij Rouw bieden vrijwilligers steun aan mensen in een rouwsituatie. Deze steun wordt zowel individueel als groepsgewijs gegeven bijvoorbeeld in een lotgenotengroep. Resultaten Werkplan

Gerealiseerd

15 koppelingen

24 13 bestaand 11 nieuw 12 gestopt peildatum 12 koppelingen

2 lotgenotengroep

1 groep afgerond 6 deelnemers 1 groep jongeren rouw 4 deelnemers

10 vrijwilligers

11 10 bestaand 1 nieuw 0 gestopt peildatum 11 vrijwilligers

hulpvragen

27 15 bestaand 12 nieuw 3 nietgehonoreerd peildatum 21 hulpvragen

Ontwikkelingen Er is een toename van het aantal aanvragen met complexere vragen dan alleen rouwverwerking. In 2012 is er een werkgroep jongeren en rouw geformeerd waardoor er eind 2012 een groep van vier jongeren naar volle tevredenheid van de deelnemers acht keer bijeen is geweest.

Samen met het Gasthuis Groningen biedt de terminale Thuishulp respijtzorg door vrijwilligers bij mensen die in de terminale levensfase verkeren. Mede door de regionalisering van deze activiteit valt de VTT thans onder de activiteiten van het district Noord.

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Rechtmatigheid en doelmatigheid inkomsten De rechtmatigheid van de inkomsten van de afdeling Groningen-stad is gelegen in de respectievelijke beschikkingen van de subsidiegevers. De doelmatigheid is gelegen in de organisatiestructuur. Humanitas afdeling Groningen wordt ondersteund door het District Noord. Deze ondersteuning wordt jaarlijks besproken en vastgesteld in een overleg van afdelingsbestuur en district (inhoudelijk met een vertegenwoordiger van het districtsbestuur, zakelijk met de districtsmanager). Uitgangspunt bij de ondersteuning zijn de regels opgesteld door het hoofdbestuur van de Vereniging Humanitas (november 2003, â&#x20AC;&#x2DC;10 regels die ten grondslag liggen aan de verhouding tussen district en afdelingâ&#x20AC;&#x2122;).

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Bijlagen Koppelingen Tabel 1: Koppelingen Vrijwillige Thuishulp Project

totaal 2011

peildatum 31/12/2011

gestopt 2012

202

150

Bezoekwerk Ouderen / 345 Chron. Zieken / Dement./BZW Hulpdiensten

gestart 2012

153

1764

Oppas- en logeermaatjes

totaal 2012

peildatum 31/12/2012

355

205

2701

123

Maatjes

135

143

Thuisadministratie

465

195

466

559

136

Computermaatjes

Netwerkcoaches

Steun bij rouw

Totaal

2951 454 498 795 3950

513

Tabel 2: Koppelingen overige projecten Project totaal 2011

peildatum 31/12/2011

Home-Start

Voorleesproject

172

125 -

niet-gehon./ nietgestart totaal peildatum tot stand gekomen/ 2012 2012 31/12/2012 gestopt 2012

164

Coach2B

Tâ&#x20AC;&#x2122;win

107

Taalcoaches

234

145

234

141

Taalondersteuning

254

161

146

193

354

208

Maatschap. beg. vluchtelingen

133

Totaal

772

551

446

438 989 533

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Vrijwilligers Tabel 3: Totaal aantal vrijwilligers 2009-2012 2009 2010 peiljaar- peiljaar- datum basis datum basis

2011

2012

peildatum

jaarbasis

1170

jaarbasis

VTHM

579

720

739

971

740

1092

829

Multicultureel

171

281

356

319

448

387

578

Overige projecten 289

289

212

347

173

308

173

1180

1232

1539

1268

1887

1389

1921

Totaal

1039

Tabel 4: Vrijwilligers vrijwillige thuishulp Project Steunpunt Mantelzorg MIP Bezoekwerk Ouderen/ Chro- nisch zieken/ Dementerenden/BWZ

totaal 2011

peildatum 31/12/2011

actief 2012

peildatum 31/12/2012

256

191

102

128

319

215

131

106

126

82 60

128

160

118

Maatjes

142

148

Thuisadministratie

115

131

107

Computermaatjes

Netwerkcoaches

1092

740

342

445

1171

Totaal

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

166

Steun bij rouw

gestart 2012

Hulpdiensten 90 Oppas- en 151 logeermaatjes Gasthuis

gestopt 2012

830

Tabel 5: Vrijwilligers Multicultureel Project totaal peildatum gestopt gestart totaal 2011 31/12/2011 2012 2012 2012 Maatsch. begel. vl. 80 51 40 54 105 Spreekuur

peildatum 31/12/2012 67

Taalcoaches en Taalondersteuners

344

255

147

198

453

306

Totaal Multicultureel

448 319 193 259 578 387

Tabel 6: Vrijwilligers overige projecten Project totaal peildatum gestopt 2011 31/12/2011 2012 Home-Start - - 0

gestart 2012

totaal 2012

peildatum 31/12/2012

Voorleesvrijwilligers

180

128

Tâ&#x20AC;&#x2122;win

105

Coach2B

Vriendschapskringen

Jonge Mantelzorgers Overige Totaal

- 21

34 212 132 96 308 173

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Hulpvragen Tabel 7: Spreekuur multicultureel 2012 Soort cliënt

2012

Asielzoekers

Nieuwkomer/oudkomer/derde

2202

Totaal

2221

Soort vraag multicultureel 2012

In de tabel hiernaast is het overzicht van alle in 2012 gestelde vragen. Naast apart geregistreerde vragen waren er vragen die niet onder één van de categorieën vallen. Zo zijn er in de loop van de tweede helft van 2012 éénentwintig keer vragen gesteld over de OV-chipkaart. De vragen over de OV-chipkaart blijven we ook in 2013 volgen. De vragen over de inburgering gaan we ook apart registreren, dit i.v.m. de veranderingen in de inburgeringswet. Maar er waren een aantal bijzondere vragen: Het geluid op mijn laptop doet het niet? Hoe werkt Facebook? Een geval van mishandeling in de trein is ook op het spreekuur voorbij gekomen. Er waren ook twee vragen over scheiding, een vraag over terugkeer naar het land van herkomst en we kregen te horen dat een aantal cliënten een kind hebben gekregen. Maar de meest wonderbaarlijke vraag ging over een gestolen fiets die teruggevonden werd, wonderen zijn de wereld nog niet uit!

Apotheek /arts/ tandarts/ 67 Bankzaken / Financieel 92 BSN/GBA 16 Energiebedrijf /Waterbedrijf 231 GKB 39 Huur-/Zorg-/Kindertoeslag/Digid 249 DUO (IBG) / UAF 30 IND 121 Intake 10 Kinderbijslag / SVB 22 Kwijtschelding / HEF 267 MJD / Vluchtelingenwerk/ Inlia 36 Onderwijs/cursus 32 Rechtshulp Algemeen 18 Schulden/betalingsachterstand 157 SKA/Sport 8 SoZaWe afd. Inburgering 21 SoZaWe diversen 180 Taalondersteuning 14 Telefoon/Internet 114 UWV/(vrijwilligers) Werk 48 Verzekeringen 18 Woningnet/Woningbouw ver. 206 Ziektekostenverzekering 232 Diversen 599 Totaal 2827 aantal dagen min. / cliënt min. / vraag Clienten per dag (gemiddeld)

242 27,8 21,7 9,2

Aantal Cliënten van het Spreekuur 2012 per week Aantal bezoekers per week

100

0 1

9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52

Aantal bezoekers per week

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Tabel 8: Registratie MIP 2012

kwartaal 2

kwartaal 3

kwartaal 4

totaal

2234

1916

1975

2365

8490

bezoekers aan de balie

635

399

186

203

1423

e-mail

370

394

461

549

1774

informatie aan potentiele vrijwilligers

182

180

221

178

761

Informatie en verwijzing naar hulpdiensten/STIPS in de stad

181

408

288

287

589

1572

Overige acties (admnistratief) 137 126 totaal 3239 2709

442

2622

3117

211

297

telefonische contacten

Mantelzorg intern Mantelzorg verwijzing extern

aantal aanvragen

kwartaal 1

281

221

11687 1010

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Tabel 9: Verdeling stadjerspassen 2012 nieuw bestaand

totaal

Beijum

Corpus den Hoorn

Hoogkerk

107

Hoornse Meer

Korrewegwijk

Lewenborg

147

Oosterpark

Paddepoel

111

144

208

Vinkhuizen

130

Wijert

147

Oosterhogebrug

Selwerd Steunpunt Mantelzorg Humanitas Stip Vensterschool

Zorgloket HVD 61

niet geregistreerd

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

totaal

1151

Tabel 10 : Geregistreerde mantelzorgers

2009 2010 2011 2012

Aantal geregistreerde mantelzorgers 839 1338 1789 2151

Tabel 11: Hulpvragen Vrijwillige Thuishulp Project totaal peildatum 2011 31/12/2011

Bezoekwerk Ouderen / Chronisch Zieken/ Dementerenden

nieuw 2012

totaal 2012

peildatum 31/12 20112

279

119

398

258

2701

Oppas- en logeer- 175 54 maatjes

60 21

Hulpdiensten

Steun bij rouw

553

niet-gehon./ niet-tot stand gekomen/ gestopt 2012

1846

Maatjes Thuisadministratie

228

106

157

101

351

126

297

423

200

Computermaatjes

Netwerkcoaches

3321

635

265

625

3881

Totaal

14 688

Tabel 12: Hulpvragen overige projecten Project totaal peildatum 2011 31/12/2011

Voorleesproject Coach2B Tâ&#x20AC;&#x2122;win Totaal

niet-gehon./ niet-tot stand gekomen/ gestopt 2012

nieuw 2012

239

135

149

393

216

totaal 2012

peildatum 31/12/2012

142 66 8 - 94 67 244

133

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Wijktabellen Tabel 13: Actieve en nieuwe ondersteuningscontacten Mantelzorg per wijk Gebied actieve gestopt nieuwe totaal peildatum contacten 2012 contacten actief 31/12/2012 peildatum in 2012 2012 31/12/2011 Vinkhuizen (+ de Held) Paddepoel (+ Oranjewijk) Selwerd Hoogkerk Tot. stadsdeel NoordWest De Wijert Coendersborg Helpman + Oosterpoort Corpus den Hoorn H.Meer (+Hw.b./Riv.b. /Grunob./Laanh./Haren) Tot. stadsdeel Zuid Oosterparkwijk De Hoogte/Korrw. /Ind.b Beijum Lewenborg Oosterhoogebrug Tot. stadsdeel NoordOost Centrum Buiten Groningen Naasten van verslaafden Tot. centrum + overige Totaal

185

258

285

159 86 145 575 112 33 30 62

12 13 24 49 17 7 4 3

63 36 49 21 32 12 4 31

222 122 194 796 144 45 34 93

210 109 170 747 127 38 30 90

106 343 87 65 101 138 77 468

138 97 143 378

5 36 21 0 3 0 21 24

17 4 69 90

21 100 0 41 56 60 19 197

127 443 108 106 157 198 96 665

176 114 159 449

122 407 108 106 154 198 75 641

159 110 90 359

1764

199

389

2353

2154

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

38 17 16 71

Tabel 14: Aantal en soort mantelzorgcontacten per wijk Wijken - stadsdelen

Bezoek Huisbezoek Telefonisch spreekuur

Vinkhuizen (+ de Held)

Paddepoel (+ Oranjewijk)

Selwerd

Hoogkerk

174

Tot. stadsdeel Noord West 152

335

De Wijert

Coendersborg

Helpman + Oosterpoort

Corpus den Hoorn

Hoornse Meer (+Hw.b./Riv.b./Grunob. /Laanh./Haren)

335

Tot. stadsdeel Zuid

152

Oosterparkwijk

De Hoogte/Korr.w/Ind.b

Beijum

112

Lewenborg

Tot. stadsdeel Noord Oost

322

Centrum

220

Oosterhoogebrug

Totaal

360 104 969

Tabel 15: Aantal vrijwilligers Mantelzorgondersteuning per stadsdeel Wijken - totaal Stadsdelen Actief 2011

peildatum gestopt 31/12/2011 2012

Stadsdeel Noord West 3 3 Zuid 2 1 Noord Oost

Centrum 7

nieuw 2012

totaal 2012

peildatum 31/12/2012

28 35

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Tabel 16: Aantal (uitgevoerde) hulpvragen van de hulpdiensten per wijk Gebied uitgevoerde hulpvragen hulpvragen in 2011 in 2012 Vinkhuizen 222 290

uitgevoerde hulpvragen in 2012 290

Paddepoel /Selwerd

141

148

137

Hoogkerk

113

180

172

Tot. stadsdeel NoordWest

476

618

599

1174

1563

1535

193

181

114

337

327

1288

2093

2043

1764

2782

2701

Oosterp./ Hgte/Korr. Beijum Lewenborg/ O’hoogebrug Tot. Stadsdeel NoordOost Tot. Stadsdeel Zuid Totaal wijken

Tabel 17: Aantal hulpdienstvrijwilligers per wijk Gebied

peildatum 31/12/2011

gestopt 2012

gestart 2012

totaal 2012

peildatum 31/12/2012

Vinkhuizen

Paddepoel / Selwerd

Hoogkerk

Totaal stadsdeel Noordwest

Oosterp./ Hgte/Korr./

Lewenborg/ O’hoogebrug

Totaal stadsdeel NoordOost

Totaal Stadsdeel Zuid

Totaal wijken

131

106

Beijum

totaal 2011

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen

Tabel 18: Aantal koppelingen Vriendschappelijk Bezoekwerk per stadsdeel Stadsdeel aantal peildatum gestopt nieuw totaal peildatum Koppelingen 31/12/2011 2012 2012 2012 31/12/2012 2011 Noord West Zuid

126

138

Noord Oost

250

145

117

120

265

148

Totaal

Tabel 19: Aantal vrijwilligers Vriendschappelijk Bezoekwerk per stadsdeel Stadsdeel totaal peildatum gestopt nieuw totaal peildatum vrijwilligers 31/12/2011 2012 2012 2012 31/12/2012 2011 Noord West Zuid

102

Noord Oost

219

134

230

147

Totaal

100

Tabel 20: Aantal hulpvragen Vriendschappelijk Bezoekwerk per stadsdeel Gebied

Stadsdeel NoordWest

totaal aantal nieuwe hulpvragen in 2012

110

aantal hulpvragen per 31/12/2012

184

Stadsdeel Zuid

Stadsdeel NoordOost

220

181

Totaal wijken

Jaarverslag 2012 Humanitas Afdeling Groningen