Marc van Heyningen is sinds 2022 periodiek schenker aan Humanitas. Zijn leven staat in het teken van persoonlijke ontwikkeling. Juist dat vond hij terug in de manier waarop Humanitas deelnemers verder helpt.
“Ik ben getrouwd, heb een zoontje van vijf en woon in ’s-Gravenzande. In het dagelijks leven geef ik mindfulness-trainingen. Daar ben ik zo’n zes jaar geleden mee begonnen. Ik merkte destijds dat ik leegliep binnen de organisatie waar ik werkte en ging op zoek naar mijn rustpunt. Nog altijd ben ik bezig met persoonlijke ontwikkeling en filosoferen.
Waarom ik koos voor Humanitas, terwijl er zoveel organisaties zijn waaraan je kunt doneren? Ik zocht een goed doel in Nederland, omdat ik lokaal iets wilde doen. Via Google kwam ik toen uit bij Humanitas. Wat me triggerde was dat de organisatie mensen helpt zelf de stappen te zetten om de verantwoordelijkheid over hun leven te nemen. Zo kunnen ze uiteindelijk weer op eigen kracht verder. Maar ook de insteek dat je naast de persoon gaat staan en niet erboven. Dat sluit aan bij belangrijke waarden voor mij: vriendelijkheid en compassie, zoals ik die ook in mijn mindfulness-trainingen meegeef. Datzelfde vind ik bij Humanitas terug: vanuit compassie mensen helpen. En ik vond de communicatie met Humanitas erg prettig. Daaraan merk je hoe een organisatie in elkaar zit. Die selecteert z’n mensen per slot van rekening op bepaalde eigenschappen. Op basis van wat ik heb gezien en gelezen, zou ik andere donateurs zeker Humanitas aanraden.”
Ook donateur worden?
We zijn ontzettend blij met onze donateurs. Met jouw gift kunnen we meer mensen helpen die het op eigen kracht even niet meer redden. Meer weten of direct doneren kan via Humanitas.nl/doneren
verhalen
van
humanitas Marc
‘Naast de mensen staan, niet erboven’
van mens
COLOFON
Van Mens tot Mens is bedoeld voor iedereen die betrokken is bij vereniging Humanitas. Het magazine verschijnt twee keer per jaar. Heb je het uit? Geef het dan door aan anderen. Je kunt het magazine online vinden op Humanitas.nl/van-mens-tot-mens REDACTIE
Lisa Tiggelaar (hoofdredactie), Jolanda Dreijklufft en Judith Zeeman (coördinatie en eindredactie), Saskia Bosch, Nathanya van Lith, Inti Schutte en Gonny Westerhuis
MET MEDEWERKING VAN Hilde Duyx, Annemarie Gorissen, Anneke Hymmen, Josephine Krikke, Gerjanne van Oort, Victoria Rekatsinas
CONCEPT EN VORMGEVING
Maters en Hermsen communicatie/journalistiek
DRUKWERK
ID Media, Apeldoorn
ADVERTEREN
Neem contact op met Lisa Tiggelaar via l.tiggelaar@humanitas.nl
MEER WETEN?
Wil je meer informatie over wat Humanitas voor jou kan betekenen? Of wil je vrijwilliger, lid of donateur worden? Neem contact op via Humanitas.nl, bel 020-5231100 of mail naar info@humanitas.nl. Tekst, foto’s en illustraties mogen alleen worden overgenomen na schriftelijke toestemming van Vereniging Humanitas.
Humanitas heeft haar best gedaan om de rechten van alle rechthebbenden te achterhalen. Meen je rechthebbende te zijn, neem dan contact op met de redactie.
Wil je dit magazine niet meer ontvangen? Je kunt dit per mail of telefonisch eenvoudig doorgeven: info@humanitas.nl of 020-5231100.
Rekeningnummer voor giften: NL58 INGB 0000 294050 op naam van Vereniging Humanitas
Hoe taal je uit isolatie haalt
Bij het project Internationaal Vrouwen Contact gaat het er gemoedelijk aan toe, maar de deelnemers gaan wel voor resultaat: de Nederlandse taal kunnen spreken. Want dan kun je meedoen aan de maatschappij.
Kwetsbaar & krachtig
Humanitas biedt hulp op zes thema's
Vereniging Humanitas is een landelijke vrijwilligersorganisatie.
Onze vrijwilligers helpen mensen om op eigen kracht iets aan hun situatie te veranderen.
eenzaamheid
Eenzaamheid kan iedereen overkomen. Bijvoorbeeld door ziekte of scheiding. We helpen je een sociaal netwerk op te bouwen.
verlies
Het verlies van werk, gezondheid of een dierbare is niet makkelijk. Samen met een vrijwilliger kun je het verlies leren accepteren en je leven opnieuw inrichten.
opvoeden
Opvoeden valt niet altijd mee, maar met een beetje extra aandacht en hulp van een van onze vrijwilligers lukt het vaak toch om je gezin weer zelf goed draaiende te houden.
opgroeien
Een vrijwilliger helpt je bij lastige situaties, bijvoorbeeld op school of met je ouders, en zoekt samen met jou naar een oplossing.
detentie
We helpen je met praktische zaken tijdens en na je gevangenschap, zoals met het contact met je kinderen en het behoud van je sociale netwerk.
thuisadministratie
Tobben met je (financiële) administratie hoeft echt niet, want met de hulp van een goed geschoolde vrijwilliger krijg je daar weer greep op.
Kwetsbaar & krachtig
inhoud
#1 juni 2023
Ans:
‘Bij Harm kon ik mijn verhaal kwijt’
In korte tijd kreeg Ans drie verliezen te verstouwen. Via Humanitas Steun bij Rouw kwam ze in contact met Harm, een geboren luisteraar. Ze kon weer gaan leven, in plaats van overleven.
P.19
Nieuwe directeur:
Jerzy Soetekouw
Jerzy gaat samen met voorzitter René Peeters in gesprek over Humanitas, onze samenleving en over hun beider motivatie en plannen.
P.6
Karin Kweens:
‘Het is zo waardevol dat een Humanitasvrijwilliger juist wat langer kan optrekken met iemand die dat hard nodig heeft.’ P.24
Hulde aan Agnes, die 50 jaar lang vrijwilliger was voor Humanitas.
Niks bijzonders vindt ze zelf. Wij vinden van wel.
P.31
Veranderende
Voorwoord
Jerzy Soetekouw
Wat mij raakt
Humanitas houdt constant in de gaten wat nodig is en speelt daar op in, waar nodig met nieuwe projecten. Drie voorbeelden. P.12
Ik heb twee idealisten als ouders. Onderwijzers. Zij gaven les op een school in Amsterdam-Zuidoost voor zeer moeilijk opvoedbare kinderen. Van hen kreeg ik mee om hoop en schoonheid te zien op de meest onverwachte plekken. En vooral heel nieuwsgierig te zijn naar anderen. Misschien wel meer naar het tegenovergestelde van wie wij zelf zijn, dan naar wat we al kennen. Zij zijn nog steeds mijn voorbeeld. Want ik ben ervan overtuigd dat je ook een beetje een idealist moet zijn om directeur van Humanitas te worden, wat ik sinds 1 maart ben. Het raakt mij als ik zie hoe vrijwilligers belangeloos het beste geven wat ze in huis hebben. Gewoon omdat ze er voor een ander willen zijn. Het raakt me ook dat we door heel Nederland zoveel mensen bij elkaar weten te brengen, waarbij de een voor de ander het verschil kan zijn tussen leven en overleven. In een tijd waarin verschillen soms meer nadruk krijgen dan overeenkomsten, speelt medemenselijkheid een cruciale rol. Spelen wij een cruciale rol. Mijn ouders zijn heel bescheiden. Een verborgen agenda kennen zij niet. Misschien heb ik daardoor een beetje naïef de wereld in leren kijken. Maar daar zit ook iets heel moois in, omdat je je omgeving steeds met een open blik blijft zien en nooit opgeeft. Net zoals er in kwetsbaarheid ook kracht zit. Deze Van Mens tot Mens laat daarvan een paar inspirerende voorbeelden zien. Heel veel leesplezier.
Jerzy Soetekouw Directeur Humanitas
Verwijzer
René (links) en Jerzy delen dezelfde overtuiging: ‘Humanitas is er voor iedereen, niemand uitgezonderd.’
Jerzy Soetekouw en René Peeters over ambities en een slapende reus
‘Humanitas
heeft een grote leemte te vullen’
Ze waren beiden wethouder in Almere, hebben een warm hart voor mensen in een kwetsbare positie én zijn allebei vrijwilliger geweest. Zitten ze verder ook op dezelfde golflengte? Een gesprek
met
Jerzy Soetekouw, sinds 1 maart de kersverse directeur van Humanitas, en René Peeters, voorzitter van het hoofdbestuur.
TEKST: JUDITH ZEEMAN FOTOGRAFIE: ANNEKE HYMMEN
Al is Jerzy (spreek uit: djèrzjù) nog maar net aangetreden, hem is nu al iets opgevallen aan de mensen die bij Humanitas werken. “Er is een enorme wil om er met ziel en zaligheid voor anderen te zijn. Dat humanistische waarden zo diep verankerd kunnen zijn in zo’n grote, wijdvertakte organisatie – dat is heel speciaal. Doorgaans is het: hoe verder van de inhoud, hoe kleiner de betrokkenheid. Hier geldt dat niet.” Na een kleine pauze: “Ik vind dat zelfs bijna ontroerend.” René knikt: “Ja, ik denk dat het leven waardevoller wordt naarmate je je meer met de ander bezighoudt en minder met jezelf.”
De mannen delen een verleden als wethouder in Almere. Al waren ze dat niet gelijktijdig, René (D66) was wel bekend met
zijn evenknie bij de PvdA. “Jerzy heeft een goed hart, dat wist ik. Ook al behoren we ieder tot een andere partij, we zijn bijna van dezelfde denkrichting. Er zijn tussen ons geen ideologische verschillen.” Jerzy: “Ik ben ambitieus en streef naar impact maken. Het is een geweldige kans als je dat mag doen bij een landelijke organisatie als Humanitas.”
Meer kleur bekennen
Welke Almeerse ervaring neemt de nieuwe directeur mee naar Humanitas? Jerzy: “Almere is relatief jong. Een stad van een eeuwigdurende lente met veel ruimte voor experimenteren. Daar hoort bij dat je af en toe miskleunt. Ook ik heb er ervaren hoe het is om fouten te maken. Bij Humanitas moeten we net zo goed fouten durven maken, zolang we
René:
‘Het leven wordt waardevoller als je je meer met een ander bezighoudt’
Jerzy Soetekouw
Functie: Directeur
Humanitas
Woont in Almere met Mays en heeft een samengesteld gezin met zes kinderen Hoe zouden vrienden je omschrijven?
‘Ambitieus, competitief, eigenwijs, liefdevol en nieuwsgierig.’
Humanitas in twee woorden: ‘Liefdevolle verbinding.’
René Peeters
Functie: Voorzitter hoofdbestuur
Humanitas
Woont in Almere met zijn vrouw en heeft drie kinderen Hoe zouden vrienden je omschrijven?
‘Betrokken en gepassioneerd met veel doorzettingsvermogen.’
Humanitas in twee woorden: ‘Voor elkaar.’
er maar van leren. Wanneer het leidt tot nieuw elan bijvoorbeeld, of tot een eigentijds jasje. Daarnaast denk ik dat Almere in veel opzichten een aantal jaar verder is dan de rest van Nederland. De mensen zijn er flexibeler in hoe ze zich verhouden tot elkaars culturen. Er is veel meer een vanzelfsprekende mix, zonder gescheiden werelden.”
Waarin Jerzy en René elkaar helemaal vinden, is dat Humanitas er voor iedereen is, niemand uitgezonderd. René: “We moeten nooit iets doen waarmee we mensen afschrikken, of bijdragen aan polarisatie. We zijn geen activistische organisatie, al zijn we ooit ontstaan vanuit een activistische grondslag.” Jerzy: “Helemaal eens.” Maar: “Wel is het een idee om soms een klein beetje terug te gaan naar die inborst. Dat we af en toe kleur bekennen en iets minder bescheiden zijn. Zo kunnen we wat meer kleur krijgen op de wangen van die slapende reus, zoals ik Humanitas noem. Want nog te weinig mensen weten wie we zijn en wat we doen, en er is zoveel potentie.”
Buurtwerk
Welke vrijwilligerservaring hebben ze zelf? René: “Als tiener begon ik bij buurtwerk in de Amsterdamse Indische buurt en wat later bij de Zonnebloem, waar ik acht dagen met zieke mensen optrok tijdens hun vakantie. Mensen die hun huis niet zelf konden verlaten en altijd binnen zaten. Ik vind dat ik in mijn leven zo heb geboft dat ik iets wil terugdoen voor de maatschappij. Zo stond ik acht jaar geleden op het punt om me in te schrijven als vrijwilliger bij Humanitas toen ik werd gevraagd voor mijn huidige functie – waar ik nooit aan had gedacht. Mijn plan was om heel praktisch aan de slag te gaan, bijvoorbeeld bij Homestart, of Thuisadministratie.” Jerzy kijkt René belangstellend aan. “Mis je dat nu niet?” vraagt hij. “Ja,” geeft René toe, “natuurlijk mis ik dat wel eens, maar ik denk dat mijn huidige taak ook echt nodig is. Om toch contact te houden met de afdelingen, rijd ik met ontzettend veel plezier het hele land door. Dat wordt gewaardeerd, maar het is vooral goed voor mij – om te weten waarmee ik bezig ben. En het levert ideeën op en gigantisch veel energie.”
Hartverscheurend
Ook Jerzy deed zijn eerste vrijwilligerservaring al op jonge leeftijd op. “Voor de Amsterdamse Stichting voor Kennis en sociale Cohesie hielp ik bij buitenschoolse activiteiten van kinderen in Amsterdam-Zuidoost. Huiswerkbegeleiding bijvoorbeeld, maar we gingen ook naar musea, of probeerden verschillende muziekinstrumenten uit.” Genietend: “Ja, geweldig.” Dan: “Maar soms ook hartverscheurend hoe klein hun dromen waren. Sommigen waren nog nooit in het centrum van Amsterdam geweest. Later werd ik coördinator van sta-
De behoefte er voor een ander te zijn, zat er bij René en Jerzy vroeg in. Allebei waren ze al jong als vrijwilliger aan de slag.
‘ We mogen best iets meer terug naar die activistische inborst’
giaires en vrijwilligers op twee scholen in Amsterdam-Oost met overwegend kinderen van Arabische afkomst. Ik schrok ervan hoe ver zij zich verwijderd voelden van de Nederlandse samenleving en dan zeiden: ‘Ik ben geen Nederlander, ik ben Marokkaan.’ Uitsluiting, ook zelfgezocht, begint al met taal, met woorden. Die twee ervaringen hebben mijn maatschappelijke en politieke drive zeker aangewakkerd. Ik wil dat die kinderen, waar ze ook wonen, dezelfde grote dromen kunnen hebben. Maar ook dat iedereen zich hier onderdeel van Nederland voelt. Dat is belangrijk voor hun eigen kansen en voor de samenhang in de samenleving.”
Om babbeltje verlegen
Wat zijn hun gedachten over de huidige uitdagende tijd?
Jerzy: “De verzorgingsstaat trekt zich terug en we krijgen een participatiesamenleving. In de leemte die ontstaat, kan Humanitas een heel grote rol spelen. René: “Zo is het, je ziet de maatschappij vastlopen. Mensen zijn individualistischer geworden ten opzichte van vroeger toen iedereen terechtkon bij zijn eigen partij of kerk; de zogeheten verzuiling. Die zuilen zijn goeddeels verdwenen. Tegenwoordig zoeken we meteen professionele hulp voor onze problemen. Ik sprak huisartsen die me vertelden dat veel van hun cliënten vooral eenzaam zijn en om een babbeltje verlegen zitten. Dus komen ze zes keer voor hun knie, waar één bezoekje afdoende was geweest. Humanitas kan voor een belangrijk deel de oplossing zijn, doordat wij juist heel dichtbij de mensen komen. Misschien kunnen we de professionele zorg wat ontlasten. En wat tegenwoordig vaker voorkomt: dat één persoon met
Jerzy:
‘Ik wil graag impact maken, geweldig om dat bij Humanitas te mogen doen’
meerdere hulpvragen bij Humanitas aanklopt. Dat iemand met schulden ook eenzaam is, bijvoorbeeld. Als dat in de praktijk al in elkaar overloopt, moeten we ook eens kijken of en hoe we daar in onze vrijwilligers, programma’s en thema’s bij kunnen aansluiten.”
Loverboys
“Weet je wat ik zo mooi vind aan wat René hier vertelt?” zegt Jerzy, “Humanitas is een vraaggerichte organisatie met lokale verschillen in het aanbod, ook nog inspelend op nieuwe inzichten. Of het nou gaat om de begeleiding van vluchtelingen, of zorgen dat jongeren loverboys kunnen herkennen. Zo’n zelfde werkvorm zou ik me bijvoorbeeld ook goed kunnen voorstellen als het gaat om leren omgaan met negatieve reacties op sociale media. Sowieso moeten we als maatschappij een antwoord vinden op de vervagende grenzen tussen de online wereld en de echte wereld. Het is zo gemakkelijk geworden om pestgedrag te vertonen en kwetsende dingen te zeggen. En hoe onderscheid je nepnieuws van echt nieuws? Ik denk echt dat we, door onze vinger aan de pols van de samenleving te houden, een wereld kunnen winnen.”
Humanitas in cijfers
Aantal deelnemers en vrijwilligersinzetten * beïnvloed door de coronapandemie
Alle grafieken zijn afkomstig uit het jaarverslag over 2022. Dit is online te bekijken via Humanitas.nl/ over-ons/jaarverslag.
Waardering Humanitas
deelnemer
Leeftijdverdeling vrijwilligers
vrijwilliger
‘Ik denk dat ik iets mag toevoegen en leer er zelf ook van’
Vrijwilligersinzetten per thema eenzaamheid thuisadministratie opvoeden opgroeien verenigings-/samenlevingsopbouw
Koppelingen vrijwilligers en deelnemers per district
Noordwest 6519
Zuidwest 3528
Noord 9518
Zuid 3917
Oost 4064
verhalen van humanitas
Marleen
Marleen (67) werkte zo’n veertig jaar voor de overheid, veelal als manager. Veertien jaar geleden ging ze daarnaast aan de slag als vrijwillig bestuurder bij Humanitas. De rol van verbinder ligt haar goed.
“De waarden van Humanitas, zoals dat je iets wilt betekenen voor de samenleving, dat zijn de waarden waar ik zelf ook aan hecht. Ik ben acht jaar voorzitter van de afdeling Zoetermeer geweest. Die rol lag mij omdat ik, ook vanuit mijn managerservaring, een verbinder pur sang ben. Vanwege persoonlijke omstandigheden ben ik een paar jaar gestopt met het vrijwilligerswerk, maar sinds een jaar ben ik terug bij Humanitas als voorzitter van het bestuur van district Zuidwest.
In deze functie schep je randvoorwaarden en heb je een verbindende rol. Het stimuleren van vernieuwing zie ik ook als een belangrijke taak. We doen goed werk, maar het is zaak de ogen open te houden. Hoe pakken andere organisaties de zaken aan, doen wij nog steeds het juiste en op de goede manier? Wat er tot slot ook bij hoort, is het toetsen of de afdelingen zich aan de spelregels houden. Mijn insteek is om het gesprek nooit met een opgeheven vingertje aan te gaan. We hebben allemaal een andere rol in de vereniging, maar we zijn allemaal van evenveel waarde.
Mijn droom voor Humanitas is dat we bijdragen aan een samenleving waarin samen leven echt plezieriger en verrijkend wordt. Ik vind het schokkend hoe groepen momenteel tegenover elkaar staan. Mijn oproep: blijf geïnteresseerd in elkaar.”
Ook vrijwilliger worden?
Je bent van harte welkom! Bij Humanitas kun je aan de slag als uitvoerend, coördinerend of bestuurlijk vrijwilliger. Meer weten? Humanitas.nl/onze-vrijwilligers
nieuw project
3x Altijd inspelen op de
Al sinds de oprichting probeert Humanitas mee te bewegen met de tijdgeest en steeds de hulp te bieden die mensen nodig hebben. Dat vraaggericht werken ook nu nog een belangrijk uitgangspunt is, laten drie nieuwe projecten zien.
Evert van den Brink kreeg zelf op jonge leeftijd te maken met seksueel misbruik. Hij volgde diverse therapieën en kreeg zijn leven goed op de rit. Vorig jaar, hij was inmiddels met pensioen, voelde hij de behoefte om zijn verhalen en ervaringen te delen met lotgenoten.
Maar zo’n groep bleek er niet te zijn in zijn omgeving. “Toen dacht ik: ik ga het zelf organiseren. Want ik heb jarenlang lotgenotengroepen voor mensen in rouw begeleid bij Humanitas. Ik legde het idee voor aan de coördinatoren Man en misbruikt
van Humanitas Rijn-IJssel en die waren meteen enthousiast.”
Evert benaderde dagblad De Gelderlander, dat een artikel plaatste waarin hij vertelde over zijn ervaringen en zijn voornemen om een lotgenotengroep te starten. Het leverde veel reacties op. Sommige mannen wilden alleen hun verhaal kwijt, anderen hadden wel oren naar de lotgenotengroep. “In september vorig jaar ging de eerste Man en misbruikt-groep van start. Die deed ik samen met een therapeut. We kwamen in zes maandelijkse bijeenkomsten bij elkaar. We begonnen altijd met een
rondje om te horen hoe iedereen erbij zat. Daarna behandelden we steeds een ander thema. De mannen konden zelf ook onderwerpen aandragen. Eenzaamheid was bijvoorbeeld iets dat steeds terugkwam. Veel van de mannen leiden een eenzaam leven en sommige zijn verstoten door hun familie. Juist daardoor waren ze zo blij dat er een plek was waar ze hun verhalen konden delen. Een plek waar je mag zijn wie je bent. Voor sommigen was het heel heftig om hun verhaal te doen. Dus bij de afronding checkten we of iedereen goed naar huis kon en niet overmand
‘Gaandeweg konden mannen zich beter uiten’
was door emoties. En ze konden mij ook altijd de volgende dag nog even bellen of mailen. Gelukkig zagen we dat de mannen gaandeweg makkelijker praatten over hun ervaringen en dat ze zich in het leven beter staande konden houden.”
Toen het einde van de zes sessies naderde, merkte Evert dat er nog steeds behoefte was aan de lotgenotengroep. Bijvoorbeeld bij mannen die zich hadden aangemeld maar
niet meer bij de bestaande groep konden aansluiten. Zo ontstond het plan om een doorlopende lotgenotengroep in het leven te roepen. “Vanwege het grote aantal aanmeldingen zijn er nu twee doorlopende groepen, die ik met een andere vrijwilliger leid. We kregen aanmeldingen uit heel Nederland. Mannen vroegen ook of we niet zo’n groep bij hen in de buurt kunnen organiseren. Dat kan ik natuurlijk niet doen,
Na een scheiding 2
maar misschien zou Humanitas dit landelijk kunnen oppakken. Ik ben best bereid afdelingen daarbij te helpen. Want ik heb er een soort missie van gemaakt om deze jaren van mijn leven hieraan te besteden.”
Meer weten?
Meer weten en/of aanmelden voor de lotgenotengroep voor mannen kan via Man-en-misbruikt.nl, of scan de code.
Omgangshuis Friesland
Kinderen hebben recht op contact met beide ouders. Ook na een scheiding. En ook als het de ouders niet lukt om afspraken te maken over een omgangsregeling voor de kinderen. Daarom heeft de afdeling
Humanitas Leeuwarden het Omgangshuis opgezet.
Het project startte in 2021 als pilot en op 10 maart van dit jaar is het Omgangshuis officieel geopend. Het idee ontstond, zo vertelt coördinator Evelien Duiker, toen zich steeds meer ouders meldden bij wie duidelijk was dat het ze voorlopig niet zou lukken om toe te werken naar een omgangsregeling. Zelfs niet met de hulp van Begeleide Omgangsregeling (BOR), een project waarbij de ouders samen met een vrijwilliger stappen zetten naar een zelfstandige omgangsregeling.
“Er zijn gewoon veel ouders bij wie tijdens het intakegesprek duidelijk wordt dat zo’n regeling nog niet gaat lukken. Zo kan er nog te weinig duidelijkheid zijn over de veiligheid die de ouder het kind kan bieden, doordat er bijvoorbeeld verslavings-
problematiek speelt. Of omdat de uitwonende ouder geen huis heeft om het kind in te kunnen ontvangen.” Om ook deze ouders in de gelegenheid te stellen hun kinderen te zien, is er het Omgangshuis. Hierbij hoeven de ouders niet met elkaar in gesprek en niet naar een omgangsregeling toe te werken. De inwonende ouder brengt het
‘Ouders en kinderen zien elkaar in een ontspannen sfeer’
kind op zaterdagochtend naar het Omgangshuis, waar de uitwonende ouder dan twee uur met het kind doorbrengt. In Leeuwarden is een mooie ruimte ingericht met verschillende hoekjes waar ouders en kinderen samen kunnen spelen, kletsen en knutselen. Bij mooi weer kan er buiten gevoetbald worden. Binnenkort wordt er zelfs een vogelnestschommel in de tuin geplaatst waar ouders en kinderen samen in kunnen schom-
melen. Dit is mogelijk gemaakt door donaties van meerdere stichtingen. Vaak gaan de kinderen ook met elkaar spelen. “Dat maakt het voor het kind ook wat meer ontspannen,” zegt Evelien. “Dat het niet de hele tijd de volle aandacht van de ouder krijgt, maar ook gewoon kan spelen met andere kinderen waar de ouder bij is.”
De reacties zijn positief. Veel ouders geven aan dat ze blij zijn dat er een plek is waar ze hun kind in een ongedwongen sfeer kunnen zien en waar twee vrijwilligers ervoor zorgen dat alles prettig en veilig verloopt. Daarnaast geldt in het Omgangshuis de afspraak dat ouders praten over zaken die voor de kinderen ook leuk zijn om te horen. “Zo willen we voorkomen dat er op een nare manier over de ex-partners gesproken wordt, wat kinderen in een loyaliteitsconflict kan brengen.” Het draagt eraan bij dat de kinderen met plezier naar het Omgangshuis gaan. “Ze hebben vrijwel altijd zin als ze binnenkomen en gaan doorgaans blij weer naar huis. Soms willen kinderen zelfs niet meer weg.”
3
Naar de scholieren toe
Money Talks
DigiD aanvragen, studiefinanciering, zorgverzekering en toeslagen regelen; er komt veel af op jongeren die 18 jaar worden. Om hen wegwijs te maken riep Humanitas Amsterdam en Diemen het project Money Talks in het leven: een financieel spreekuur op scholen.
Op het Bindelmeer College en de Open Schoolgemeenschap Bijlmer (OSB) in Amsterdam-Zuidoost komen alle jongeren die op het punt staan 18 te worden langs op een financieel spreekuur. En nog dit schooljaar zal het project ook van start gaan op
‘We vragen niet meteen of ze schulden hebben’
een school in Amsterdam NieuwWest. Het idee voor het spreekuur is voortgekomen uit gesprekken met het stadsdeel Zuidoost en de OSB, legt Ana Claudia van Meeuwen, projectcoördinator Get a Grip, Grip op je Geld en Thuisadministratie Zuidoost en Diemen, uit. “Het stadsdeel gaf aan dat er weinig aanbod was om op een laagdrempelige manier over geldzaken te praten met jongeren. En de OSB wilde graag een spreekuur opstarten omdat ze het een belangrijk onderwerp vinden maar geen tijd hebben om het in de lessen mee te nemen.”
Dat het om een spreekuur zou gaan waarbij de jongere met een vrijwilliger van Humanitas praat, was vanaf het begin duidelijk. Want dat is voor de jongeren prettiger dan een groepsles waarin ze wellicht niet durven zeggen hoe ze er financieel voor staan of wat ze niet weten. Tijdens het spreekuur wordt gebruik gemaakt van een checklist van de overheid waar alle punten op staan die je moet regelen wanneer je 18 wordt. Maar het gesprek kan er ook over gaan hoe een jongere met geld omgaat. Ana Claudia: “We vragen bijvoorbeeld of ze sparen of alles uitgeven en of ze zakgeld en kleedgeld krijgen. Of ze dat vertellen is natuurlijk hun eigen keuze. We vragen ook niet meteen of ze schulden of geldproblemen hebben. Maar als dat het geval is, kunnen we kijken welke hulp ze daarbij kunnen krijgen.”
Straks op elke school?
De meeste jongeren blijken het spreekuur nuttig te vinden. “Soms zijn er jongeren die er geen zin in hebben en het een spannend onderwerp vinden. Maar na afloop geven ze toch vaak aan dat ze blij zijn dat al die onderwerpen zijn besproken, juist omdat het niet in de lessen aan bod komt. Wat ze ook fijn vinden, is dat ze een aantal keer terug kunnen komen om te checken of alles goed is gegaan bij de diverse aanvragen.”
Door het succes is Money Talks inmiddels uitgebreid en kunnen ook jongeren van 15 en 16 die overstappen naar mbo of havo aanschuiven voor een gesprek. Bovendien is het de bedoeling om op steeds meer scholen het spreekuur te openen.
“We gaan nog dit schooljaar van start op De Nieuwe Internationale School Esprit in Amsterdam NieuwWest en zijn bezig met een school in Amsterdam-Noord. Onze droom is om het, samen met andere partners, op elke middelbare school aan te bieden. Want het is voor elke leerling handig om deze gesprekken te hebben.”
verhalen van humanitas
Arthur
Arthur (72) leidt een vol en kleurrijk leven. Lange tijd runde hij een succesvol horecabedrijf. Nu is hij lid van dansverenigingen en doet hij mee aan wedstrijden voor baarddragende mannen. Daarnaast wil hij graag iets doen voor mensen die minder makkelijk door het leven dansen.
“Op de website van NLdoet zag ik een advertentie van Humanitas waarin iemand gezocht werd die een oudere homoseksuele meneer regelmatig kon bezoeken. Ik meldde me aan en werd gekoppeld aan mijn eerste deelnemer. We bleken elkaar te liggen en hadden goede gesprekken. Hij wist veel over de natuur en architectuur en kon daar leuk over vertellen. Maar we bespraken ook dat hij voor de buitenwereld niet voor zijn geaardheid durfde uit te komen, en dat hij eigenlijk heel mensenschuw en eenzaam was. Ik kon hem helpen om daar enige verandering in te brengen. Naast de regelmatige huisbezoeken hadden we bijna dagelijks telefonisch contact. Toen hij op een keer zei hij dat hij niet langer zo in zijn eentje wilde wonen, zijn we gaan
Ook vrijwilliger worden?
Je bent van harte welkom! Bij Humanitas kun je aan de slag als uitvoerend, coördinerend of bestuurlijk vrijwilliger. Meer weten? Humanitas.nl/onze-vrijwilligers
kijken wat de mogelijkheden waren. Uiteindelijk kon hij verhuizen naar een tehuis waar ze een afdeling voor lhbti+-ouderen hebben.
Inmiddels is ons traject afgerond en heb ik me aangemeld bij Humanitas Tandem. Binnenkort krijg ik een nieuwe deelnemer. Ik vind het belangrijk om iemand te helpen omdat ik zelf heel makkelijk met mensen kan omgaan. Er zijn talloze mensen voor wie dat niet geldt. Door hier mijn verhaal te vertellen, wil ik laten zien dat het helemaal niet eng is om bij Humanitas aan te kloppen en dat het je echt veel kan opleveren – als deelnemer en als vrijwilliger.”
‘Het is niet eng om bij Humanitas aan te kloppen’
Je bent niet alleen
Hoe laat je kwetsbare jongeren weten dat ze er niet alleen voor staan?
Humanitas Amsterdam en Diemen bedacht de campagne #maarikbennietalleen. Posters, podcasts en video’s verspreiden de boodschap dat goed getrainde Humanitas-vrijwilligers klaarstaan voor jongeren die behoefte hebben aan hulp. De campagne richt zich op drie activiteiten: Jongeren in Rouw, Get a Grip (voor jongeren met financiële problemen) en Gezonde Maatjes (voor jongeren met overgewicht). De posters en flyers zijn ook afgeleverd bij middelbare scholen, Ouder- en Kindteams en buurtteams.
De podcast kun je onder andere beluisteren via Spotify.
Nieuwe challenge
Maak je je zorgen om iemand die gestrest is? Doe dan mee met de nieuwe challenge van Humanitas voor de buur en ontdek hoe je van betekenis kunt zijn. In de vijfdaagse challenge leer je hoe je stress kunt herkennen en krijg je tips hoe je mensen die in een
stressvolle situatie zitten, kunt helpen. Elke dag ontvang je één korte opdracht in je mailbox. No-nonsense en speciaal gemaakt voor wie in korte tijd praktische handvatten wil om iets voor een ander te betekenen. Cadeautje van Humanitas voor jou!
Ook deze zomer zijn er in het hele land Humanitas Kindervakantieweken waar kinderen een onbezorgde week kunnen hebben. Joost draait in district Noord al vijf jaar mee als vrijwilliger bij de Zomeropvang, een onderdeel van de Kindervakantieweken voor kinderen die meer aandacht en structuur nodig hebben. “Ze hebben bijvoorbeeld autisme of adhd, of zitten op het speciaal onderwijs,” vertelt Joost. “Normaliter is er één begeleider op vier kinderen, bij de Zomeropvang is dat één begeleider op twee kinderen. En we zorgen voor meer structuur.” De activiteiten zijn gelijk aan die van de andere vakantieweken: een pretpark en een dierentuin bezoeken, zwemmen, minigolf spelen, knutselen. Joost: “Gedurende de week zie je de kinderen opbloeien. Er was een jongetje dat aan het begin bijna niks zei, en aan het eind hele verhalen had! De week levert ook veel gezelligheid op met de andere begeleiders. Na afloop ben je doodmoe, maar het is het waard.”
Meer weten?
Je inschrijven voor de challenge kan op Humanitas.nl/ voordebuur
Doe je mee?
Zin om vrijwilliger te worden bij een van de Kindervakantieweken? Scan de code voor meer informatie.
Zomeropvang
Joost
Achter elke postcode zit een verhaal
Voor veel mensen in Nederland is het lastig om de eindjes aan elkaar te knopen, onder andere doordat corona en de energiecrisis tot financiële problemen hebben geleid. Vaak wacht men lang met hulp vragen. Mensen schamen zich en proberen het nog een tijdlang zelf op te lossen, waardoor de problemen zich verder kunnen opstapelen. Met de goedgetrainde vrijwilligers van Humanitas Thuisadministratie helpt de organisatie mensen in het hele land weer grip op hun financiën te krijgen.
Dankzij onze deelnemers kregen 168 goede doelen dit jaar een bijdrage. Samen met deze organisaties werken we aan een rechtvaardige, groene en gezonde wereld voor iedereen. Humanitas ontving de afgelopen vijf jaar een totale bijdrage van € 22,5 miljoen. Sinds de oprichting van de Postcode Loterij in 1989 hebben we al ruim € 7,6 miljard aan goede doelen kunnen schenken.
Samen voor een betere wereld: postcodeloterij.nl
verhalen van humanitas
Ans en Harm
Ans kreeg in korte tijd drie verliezen te verstouwen. Bij vrijwilliger Harm van Humanitas Steun bij Rouw kon ze haar verhaal kwijt. Harm bewondert Ans om haar positiviteit en heeft zelf ook van dit traject geleerd: hij voert nu andere gesprekken met vrienden.
‘Ik ben uit mijn cocon gekropen’
TEKST: JOSEPHINE KRIKKE BEELD: ANNEKE HYMMEN
Ans:
‘Ik ben weer gaan leven in plaats van overleven’
Deelnemer Ans (1952):
ik me verrassen door het leven. Maar dat er drie dierbaren vlak na elkaar doodgingen, was wel een heel pittige verrassing. Mijn man Choi was mijn grote liefde. Hij woonde in Senegal en ik was daar ook vaak. Toen hij ernstig ziek werd, kon ik vanuit Nederland niet naar hem toe – het was coronatijd. Mijn zus werd in diezelfde periode ziek en zou ook niet meer beter worden. Zij was juist degene die begreep hoe gelukkig ik in mijn andere wereld in Afrika was. Het was fijn om haar bij te staan en tegelijkertijd was het heftig om niet bij Choi te kunnen zijn. Ze overleden twee weken na elkaar. Van Choi heb ik geen afscheid kunnen nemen, ik kon niet naar zijn uitvaart. Een paar maanden eerder was ook nog eens mijn kat gestorven met wie ik een
hakten erin. Ik raakte in een stemming die ik niet kende van mezelf: diepe rouw gecombineerd met angst om als volgende aan de beurt te zijn. Een van mijn dochters opperde dat ik misschien eens met iemand moest gaan praten en wees me op Humanitas. Het leek me een goed idee om mijn ei kwijt te kunnen bij iemand van buitenaf.
Samen naar de film
Nadat ik me had aangemeld, kwam Harm bij mij langs. Aan de eettafel praatten we, met thee en de koektrommel bij de hand. Of eigenlijk praatte ík, want ik had daar veel behoefte aan. Het verhaal en de angst moesten eruit. Ik kan dat nu allemaal zo verwoorden, maar toen was dat nog niet zo helder. Harm was er, elke keer opnieuw. Zonder oordeel luisterde hij. Hij werd hiermee getuige van een proces waarin de rouw minder rauw werd. Harm was mijn stille kracht. Hij vroeg me op een gegeven moment mee naar de film Narcosis, waarin ik veel herkende over het niet afscheid kunnen nemen van mijn man. Langzaamaan kwam er beweging. Ik ging weer leven in plaats van overleven.
Vlak voor zijn overlijden heeft Choi gezegd: blijf dansen en lachen. Ik merk dat me dat nu, ruim anderhalf jaar later, weer lukt. Dat is mede te danken aan Harm. Ik ben uit mijn cocon gekropen. En mijn overleden dierbaren draag ik met me mee.”
Harm:
‘Door het praten kwam er lucht’
Vrijwilliger Harm (1958):
“Een heerlijke tijd had ik, nadat ik gestopt was met werken. Lekker vaak naar de sportschool, wandelen met vrienden, naar de bioscoop. Ik had goed naar het advies geluisterd dat je niet meteen hoeft te bedenken wat je gaat doen met je leven zodra je met pensioen bent. Rustig wachtte ik dus af tot er weer iets ging kriebelen.Na een jaar viel mijn oog op een artikel over rouwbegeleiding. Toen dacht ik meteen: dat zou iets voor mij zijn.
Ik luister graag en merk dat mensen zich bij mij op hun gemak voelen. In gesprekken hoef ik niet zo nodig op de voorgrond te staan. Al gauw kwam ik uit bij het vrijwilligerswerk van Humanitas. Even twijfelde ik; ik had zelf weinig ervaring met intensieve rouw. Maar ik leerde dat het belangrijkste is dat je je kunt inleven in de ander.
Het draait om aandacht
Mijn eerste maatjescontact was met een jonge vrouw. Hier merkte ik dat dit werk gaat over aandacht geven, er zijn, je betrokkenheid tonen. En ook over zo min mogelijk advies geven, wat soms nog wel even wennen was. Daarna maakte ik kennis met Ans. Zij had in korte tijd een aantal dierbaren verloren. Haar overleden man woonde in Senegal en niemand uit haar directe omgeving wist hoe het daar was. Ze wilde dat heel graag delen, wat haar goed af ging want ze is een makkelijke prater.
De eerste periode was er pure rouw bij Ans, ze wilde van alles maar kwam nergens toe. Aan advies had ze geen behoefte. Door het praten kwam er lucht bij haar – en kwam ze zelf in beweging. Zo heeft ze aan de familie van haar man in Afrika een foto gevraagd van het graf. En heeft ze zich aangemeld als voorleesvrijwilliger.
Wat ik bewonder aan Ans is dat ze heel positief is. Ze toont vooral dankbaarheid dat ze haar overleden dierbaren heeft mogen kennen. Ik heb veel van dit traject geleerd. Sinds ik bij Humanitas actief ben, voer ik een ander soort gesprekken met vrienden. Ze zijn veel diepgaander geworden. Rouw gaat over de kern van het leven. Ik begeleid nu ook een lotgenotengroep bij Humanitas. Dit werk wil ik niet meer missen. Het voelt als een nieuwe fase in mijn leven.”
detentie
Een Nieuwe Start
Steun, tips en rust
Als je in de gevangenis zit of net vrij bent, komt er veel op je af. Humanitas Een Nieuwe Start helpt met re-integreren. Een maatje biedt een luisterend oor, helpt met doelen stellen en zoeken naar woning en werk. Deelnemer Ron over zijn leven na detentie: “Als je een aantal jaren in een kleine vierkante ruimte hebt geleefd, ben je alle besef
van de buitenwereld kwijt. Je weet niet meer waar je naartoe moet. Je hebt geen paspoort, geen uitkering, geen adres.” Via Humanitas ontmoette hij vrijwilliger Kim. “Zij hielp me bij het zoeken van een huis. Weet je wat het is, een huis geeft rust. Ik kan nu verder. Ik raad uit de grond van mijn hart iedereen aan een ‘Kim’ te zoeken.”
Meer weten?
Meer over Een Nieuwe Start staat op Humanitas. nl/themas/detentie.
Op de site vertelt Ron ook uitgebreider zijn verhaal. Scan daarvoor deze code:
Verwijzer
Hoe vinden deelnemers hun weg naar Humanitas? Meestal gebeurt dat door verwijzing van huisartsen, psychologen, maatschappelijk werkers, decanen en andere zorgprofessionals. In deze interviewserie vertellen zij over hun contact met Humanitas en welk effect de hulp heeft. En is er iets wat in hun ogen nog beter kan?
Karin Kweens van WIJeindhoven
‘Een jaar lang contact, dat is zó waardevol’
Karin Kweens
Sinds acht jaar generalist bij de Stichting WIJeindhoven, de sociale wijkteams in Eindhoven. WIJeindhoven helpt Eindhovenaren die (tijdelijk) ondersteuning nodig hebben om grip te krijgen en te houden op hun leven. Bij WIJeindhoven kan iedereen terecht voor zaken op het gebied van wonen, werk, geestelijke gezondheid, inkomen
en geld, opvoeding en jeugd, maar ook voor het versterken van buurtnetwerken. De medewerkers van WIJeindhoven bieden zelf ondersteuning en verwijzen door naar andere organisaties wanneer dat passender is voor een inwoner. Mensen vinden WIJeindhoven onder andere via de gemeente, de huisarts of school.
“In mijn praktijk zie ik vooral… inwoners van Eindhoven die we ondersteunen bij het vergroten van de zelfredzaamheid en samenredzaamheid. Wij gaan bij hen thuis op bezoek en praten met hen en hun netwerk over wat ze belangrijk vinden in het leven. We faciliteren de inwoner en hun netwerk bij het maken van plannen. We kennen Eindhoven en alle partijen in de wijken. Daar waar passend verwijzen we voor de uitvoering van de plannen naar die partijen door. Soms is dat Humanitas. We vinden het erg fijn dat de inwoner een beroep kan doen op Humanitas waar dat voor hem of haar de beste ondersteuning biedt.
Waar ik tegenaan loop is… dat ik door werkdruk niet altijd genoeg tijd heb om mijn werk te doen zoals ik het zou willen doen.
Ik verwijs naar Humanitas door wanneer… de inwoner bijvoorbeeld een tijdje samen met een vrijwilliger dingen wil ondernemen. Door samen
iets te gaan doen kom je meer in je kracht te staan, is mijn ervaring. Ook kan een verwijzing naar Humanitas erg waardevol zijn wanneer iemand weinig mensen om zich heen heeft, of juist wanneer het netwerk om iemand heen overbelast dreigt te raken.
Wanneer ik de mensen na een tijdje weer zie… merk ik dat zij het contact met de vrijwilliger als een meerwaarde in hun leven ervaren. Dit komt onder meer door de persoonlijke en gelijkwaardige benadering van mens tot mens, waardoor er een echte band ontstaat. Er is ook ruimte voor humor en gezelligheid en dat zorgt voor een prettig contact.
Wat ik waardeer in de Humanitas-aanpak… is dat ik kan vertrouwen op de vrijwilligers als zij met inwoners aan de slag gaan, ook omdat Humanitas altijd op de achtergrond meekijkt. Bovendien zijn de lijntjes tussen de coördinator en mij kort,
we weten elkaar goed te vinden. Het idee dat inwoners een beroep kunnen doen op de vrijwilligers van Humanitas, vooral bij de wat kwetsbaardere inwoners, geeft me een veilig gevoel.
Een tip die ik heb vanuit mijn praktijkervaring is… om als verwijzer tijdens een traject even contact te zoeken met de coördinator –uiteraard met inachtneming van de privacy van de inwoner. Extra achtergrondinformatie komt de inwoner uiteindelijk altijd ten goede. Ook als er geen klik is tussen de vrijwilliger en inwoner is het goed om dit bespreekbaar te maken met de coördinator, zodat deze kan bemiddelen of op een andere manier tot een oplossing kan komen. Mijn ervaring is dat dit altijd heel goed wordt opgepakt.
Mijn droom is… dat er altijd voldoende vrijwilligers zijn om te kunnen voldoen aan de vraag van kwetsbare inwoners.”
Internationaal Vrouwen Contact
Samen leren en samen koffiedrinken
Bij het project Internationaal
Vrouwen Contact van Humanitas
Gorinchem kunnen vrouwen op een laagdrempelige manier
Nederlands leren. En minstens zo belangrijk: in contact komen met andere vrouwen. “Het is gewoon leuk met elkaar.”
Sihame
“Ik heb geen keuze, want ik wil werken.” Sihame (33) is een van de zeven vrouwen die op een maandagochtend in april naar een bijeenkomst van Internationaal Vrouwen Contact van Humanitas Gorinchem is gekomen. Ze valt op doordat ze heel gedreven is om nieuwe dingen te leren en ook al behoorlijk wat Nederlands spreekt. “Dat komt omdat ik al in Marokko mijn inburgeringsexamen heb gedaan. En sinds ik hier ben heb ik zelf gestudeerd op de Nederlandse taal. Wat ook helpt is dat mijn man Nederlander is.”
Haar doel is duidelijk: ze wil zo goed Nederlands leren spreken dat ze ook kan solliciteren op banen waarvoor Nederlands een vereiste is. “Ik ben ambitieus. In Marokko heb ik Internationale handel en Internationale ontwikkeling van kleine en medium bedrijven gestudeerd. Daarom wil ik hier een goede baan. Maar als er twee kandidaten voor een baan zijn en de ene spreekt Nederlands en de andere niet, heeft degene die Nederlands spreekt een streepje voor. Daarom kom ik drie keer per week naar de lessen. Werken is belangrijk voor mij. Wanneer je niet werkt, beleef je de wereld via je man, kinderen en televisie. Maar als je werkt, heb je het gevoel dat je leeft en ontmoet je elke dag mensen.”
Zelfredzaamheid
Sihame is niet de enige die meerdere keren per week aanschuift. En sommige vrouwen blijven ook jaren komen. “Ze zeggen regelmatig: ‘Het was weer fijn!’” vertelt coördinator Teresa Wild. “En ze bedanken ook vaak voor de bijeenkomst. We zien dat de vrouwen het gezellig vinden en wat hebben aan de lessen. Anders zouden ze ook niet steeds terugkomen.” Het project loopt al een aantal jaar in Gorinchem en momenteel zijn er ruim veertig vrouwen die met regelmaat de groepsbijeenkomsten van Internationaal Vrouwen Contact bezoeken. Teresa: “Het project is opgezet met twee doelen. Om te beginnen willen we vrouwen uit hun sociale isolement halen of voorkomen dat ze daarin terecht komen. We hebben wat oudere dames die bij ons
komen en ernaar neigen toch vooral veel thuis te blijven en weinig Nederlands te spreken, waardoor ze niet echt in de maatschappij mee kunnen komen.” En dat maakt kwetsbaar. Er wordt daarom alles aan gedaan de vrouwen vertrouwd te maken met de taal en maatschappij: “Tijdens iedere bijeenkomst is er een half uur koffiepauze zodat de vrouwen onderling kunnen praten. Daarnaast kunnen ze hier op een laagdrempelige manier hun Nederlands oefenen en verbeteren waardoor ze zich meer thuis kunnen gaan voelen in de Nederlandse maatschappij. Zo kan taal een middel zijn naar onafhankelijkheid, zelfredzaamheid en de uitbreiding van sociale contacten.”
Onbegrijpelijke brief
De bijeenkomsten vinden plaats op de maandag-, woensdag- en vrijdagochtend. Op de woensdag is er ook een discussiegroep voor vrouwen die het Nederlands al aardig beheersen. Vrouwen uit alle windstreken, van Syrië en Marokko tot Afghanistan en Roemenië, nemen deel aan de groepslessen. Sommige zijn net in Nederland aangekomen, andere wonen hier al langere tijd. De verschillende taalniveaus zijn een uitdaging voor de vrijwilligers. Maar dat maakt de bijeenkomsten ook wel weer leuk, meent Teresa. “Want je merkt dat ze in de groep ook van elkaar kunnen leren en zich aan elkaar optrekken. Zo krijg je een hele bijzondere dynamiek.”
Als blijkt dat de niveauverschillen heel groot zijn, kunnen de vrijwilligers de vrouwen in twee groepen opsplitsen. “En als we dat niet doen, zoeken we de gulden middenweg. Soms vindt iemand wat we voor de pauze doen moeilijk, maar kan ze bij een ander soort oefening na de pauze heel goed meekomen. Zo proberen we steeds een balans te vinden.”
De vrijwilligers, die in duo’s werken, hebben allemaal een vaste ochtend en vullen de lessen op hun eigen manier in. Zo kunnen ze een bericht uit de krant lezen en bespreken of een taalspelletje doen. En als iemand een brief heeft gekregen die ze niet begrijpt, is daar ook ruimte voor. De vrouwen kunnen ook zelf aangeven wat ze willen oefenen, zoals een bezoek aan de dokter of een gesprek op school. Deze ochtend staat na de pauze de nieuwsbrief op het menu en wordt de bijeenkomst geleid door de vrijwilligers
‘We oefenen een bezoek aan de dokter of een gesprek op school’
Dikkie en Marion. Dikkie heeft enkele koppen van nieuwsberichten verzameld. Ze leest de kop eerst voor, daarna herhaalt ze hem met de hele groep. “Kennen jullie alle woorden?” wil Dikkie weten. Om vervolgens de onbekende woorden uit te leggen. Als er een voorwerp in de zin voorkomt, maakt zij snel een tekening van het voorwerp op het whiteboard. Veel vrouwen hebben ook hun mobiel in de aanslag, zodat ze met behulp van Google Translate snel kunnen opzoeken wat een Nederlands woord in hun eigen taal is.
Boekenkist
Bij een bericht over een tentoonstelling in Slot Loevestein over politieke gevangenen vertelt Dikkie dat in de zeventiende eeuw schrijver Hugo
Vrijwilliger Dikkie en Aana bekijken de moeilijke woorden in de nieuwsbrief.
de Groot uit het kasteel wist te ontsnappen in een grote boekenkist. Even ontstaat er verwarring over het woord ‘ontsnappen’. “Betekent dat begrijpen?” vraagt een van de vrouwen. Dikkie legt uit dat het woord ‘snappen’ er weliswaar in zit, maar dat ontsnappen vluchten betekent. Daarna ontspint zich een gesprek over politieke gevangenen. Of die er ook in Nederland zijn, wil een vrouw weten. Vrijwilligster Marion Dammers legt uit dat je in Nederland niet de gevangenis ingaat vanwege je overtuigingen.
Wanneer de groep een bericht leest over tornado’s die over de Verenigde Staten razen, blijkt ‘teisteren’ een moeilijk woord te zijn. Ook weet niet iedereen welk land wordt bedoeld met de Verenigde Staten. Marion vertelt dat het om Amerika gaat, wijst het land aan op een landkaart en nodigt enkele vrouwen uit om aan te wijzen waar zij vandaan komen.
Het nieuwtje dat Feyenoord met 3-1 van Sparta heeft gewonnen leidt tot de nodige hilariteit als Sihame meldt dat haar man boos is. “Omdat Ajax niet bovenaan staat. Ja, hij is een echte Ajax-fan!”
Tonnetjerond naar huis
Voor alle vrouwen geldt dat hun Nederlands door de bijeenkomsten vooruitgaat. Dat merkt ook Muradiye, die al vijf jaar naar de groep komt. “Ik kan nu bij het boodschappen doen of tijdens een wandeling een praatje met andere mensen maken.” Maar het sociale aspect is voor haar net zo belangrijk. “Samen koffiedrinken. Het is gewoon leuk met de vrouwen. We praten met elkaar over hoe het met je gaat en met de kinderen.”
“Het is een leuke, gezellige groep,” vindt Teresa.
“De vrouwen luisteren naar elkaar en zijn ook altijd met elkaar bezig. Voor de laatste les voor
Muradiye:
‘Ik kan nu bij het boodschappen doen of tijdens een wandeling een praatje met andere mensen maken’
Hilariteit als Sihame meldt dat haar man boos is omdat Ajax niet bovenaan staat.
kerstvakantie hadden we bijvoorbeeld afgesproken dat iedereen iets lekkers zou meenemen. Toen kwamen ze met van alles en nog wat aanzetten en je komt niet weg voordat je van iedereen wat geproefd hebt.” Lachend: “Dus je gaat tonnetjerond weer naar huis toe. Ze waren ook lekker met elkaar aan het keuvelen over wat ze gemaakt hadden en wat er allemaal inzat. Dat vind ik zo leuk, om te zien hoe ze het gezellig met elkaar hebben en plezier hebben.”
Soms ontstaan er zelfs vriendschappen tussen de vrouwen. “Vorige week zag ik dat twee jonge vrouwen aansluiting bij elkaar vonden. De een kwam uit Somalië en de ander uit Marokko. Toen ze weggingen wisselden ze telefoonnummers uit. Dat is heel leuk om te zien en ik hoop dat ze elkaar weten te vinden, ook buiten het IVC om.”
Ook Sihame geniet van de sfeer in de groep. “Al die vrouwen, uit verschillende landen en met andere achtergronden, ik leer elke keer iets nieuws. Voor mij betekent Humanitas echt iets menselijks. Ik vind het leuk hier.”
De vrouwen houden hun mobiel in de aanslag om snel een vertaling op te kunnen zoeken.
Tevreden vrijwilligers
Vrijwilligers belonen hun werk bij Humanitas met een 8,1. Dat blijkt uit het vierjaarlijks Vrijwilligersonderzoek dat net weer is uitgevoerd. Vier jaar geleden scoorde tevredenheid nog een 7,6. Verder blijkt dat de meeste vrijwilligers gemiddeld tussen de één en zeven jaar actief zijn. De helft voor ongeveer vier uur per week, van de andere helft besteedt een grote groep minder dan vier uur per week aan het vrijwilligerswerk, maar er zijn ook vrijwilligers die beduidend meer tijd steken in hun werk voor Humanitas.
Hoe gaan we om met dementie?
Gratis uitstapjes
Een zomers uitstapje zonder je portemonnee te trekken. Dat kan in heel Nederland. Loop bijvoorbeeld het Boswachterspad in Almere, met onderweg een labyrint en de hoogste berg van de Flevopolder met weids uitzicht. Of bezoek ARTZUID 2023: vijftig beelden, geselecteerd door Jasper Krabbé op de Amsterdamse Apollolaan en Minervalaan (tot en met 24 september 2023). Ook zijn sommige musea gratis toegankelijk, zoals het Kruideniersmuseum in Utrecht met daarbij een nostalgisch winkeltje. Zoek online op ‘gratis uitstapjes’ voor meer ideeën.
Zorgvernieuwer Teun Toebes ging tijdens zijn studie op de gesloten afdeling van een verpleeghuis wonen. Hij sloot er vriendschap met de bewoners, verwonderde zich over het systeem en ontwikkelde ideeën over hoe we anders zouden kunnen en moeten omgaan met mensen met dementie. Hij schreef er het boek
VerpleegThuis over en komt in de media en bij politici op voor de belangen van mensen met dementie. Teun deelt zijn verhalen ook in een interactieve theatershow, die een echte ‘lifechanger’ wordt genoemd. Vanaf 7 september reist hij weer het land door met deze voorstelling, zie voor data Theater.nl.
Tweelingmoeders: twee vriendinnen bespreken eerlijk en met humor hun ervaringen als tweelingmoeder, van zwangerschap tot opvoeding. Ze ontvangen artsen en ervaringsdeskundigen. Ook interessant voor ouders van eenlingen. Omdenken: Berthold Gunster is de grondlegger van het Omdenken, waarbij het draait om de vraag: kun je een probleem anders bekijken?
Kijktip
De kracht van kwetsbaarheid
Pas als we ons eerlijk en kwetsbaar opstellen kan er iets ten goede veranderen – op persoonlijk vlak, in contact met anderen en in organisaties. Dat stelt de Amerikaanse hoogleraar Brené Brown. Ze doet al jaren onderzoek naar kwetsbaarheid, imperfectie, schaamte, verbinding en moedig leven. Ze bemoedigt en inspireert mensen wereldwijd. Haar TED Talk
De kracht van kwetsbaarheid is een van de meest bekeken TED Talks ooit (te zien via Ted.com/ talks). En op Netflix staat de documentaire
The Call to Courage (ondertiteld).
Goed om te weten Mijn eenmalige gift
De oude vertrouwde acceptgiro bestaat sinds 1 juni niet meer. Humanitas gebruikt nu een alternatief dat vergelijkbaar oogt en werkt: ‘Mijn eenmalige gift’. Donateurs die graag de papieren variant blijven gebruiken, sturen het formulier voortaan rechtstreeks naar Humanitas en niet meer naar de bank. En wie liever via internet bankiert, kan daarvoor de gegevens op ‘Mijn eenmalige gift’ gebruiken.
Over rouw
Moon Nelen-Oomkens, vrijwilliger bij Steun bij Rouw van Humanitas, schreef een boek over haar eigen ervaringen met verlies en rouw. Ze stelt dat er vaak nog een taboe op rust en dat we ‘maar snel over het verlies heen moeten komen’. Maar hoe doe je dat in al je somberheid en verdriet? Daar schrijft Moon verhalen en gedichten over, waar ze ook humor en lichtheid in weet te verwerken. Haar wens is dat we elkaar de ruimte geven, om de weg naar vreugde weer te vinden. De sterren hebben geen thuis - Die stralen overal ter wereld. Te bestellen via Boekscout.nl.
Verhaal van Agnes
“In 1972 meldde ik me aan bij Humanitas Hoogeveen als vrijwilliger voor Vriendschappelijk Huisbezoek. Dat ligt mij wel, dacht ik. En dat bleek ook: ik ben nooit meer gestopt. Thuis had ik het destijds druk genoeg met vier kleine kinderen, maar mijn man steunde me.
De mensen waren altijd blij als ik bij ze aanbelde. Daar doe je het voor. De meeste waren oudere alleenstaanden, vaak konden ze nog veel zelf hoor, ze waren niet zielig. Ze hadden alleen behoefte aan contact. Mensen op hun gemak stellen kan ik goed, ik stel veel vragen. Dat waarderen ze. Vaak komen er dan hele verhalen. Eigenlijk duurt een bezoekje een uur, maar dat liep soms wel uren uit.
Voor sommigen was zo’n bezoek echt een feestje. Ik herinner me een mevrouw, freule noemde ik haar. Dat was een adellijke dame, een sjieke mevrouw. Na een uur vroeg ze vaak: ‘Zullen we de bar openen?’ En dan haalde ze een fles wijn tevoorschijn. Als je vaak langskomt, raak je betrokken in iemands leven. Soms iets té veel. Zo was er een mevrouw die me weleens ’s nachts opbelde en me echt claimde. In die jaren leerde ik steeds beter mijn grenzen aan te geven.
Officieel ben ik nog vrijwilliger, hoewel ik al een jaar of drie geen bezoekjes meer heb gedaan. Ik ben niet meer zo mobiel, en corona hielp ook niet mee. Maar als iemand hier in de buurt dat leuk vindt, kom ik graag langs!”
Op Humanitas.nl lees je een uitgebreider interview met Agnes.
‘Veel mensen hebben simpelweg behoefte aan contact’
verhalen van humanitas
Agnes
Agnes Oskamp (89) is vijftig jaar vrijwilliger bij Humanitas. Niks bijzonders, vindt de Drentse zelf. Wij vinden van wel! Wat motiveerde Agnes om zich al die jaren vrijwillig in te zetten? Haar verhaal lees je op pagina 31.
