Hovo Zomeracademie 2017 by Hovo Rotterdam

Hovo Zomeracademie en Kinderuniversiteit 2017

Tijd voor verdieping

Programma 19 juni t/m 7 juli 2017 Voor iedereen vanaf 50 jaar Kindercolleges op woensdagmiddag

Hovo Zomeracademie 2017 Hovo Rotterdam - Programma’s op niveau In de Zomeracademie kunt u aan de Erasmus Universiteit Rotterdam korte colleges volgen. Bij Hovo Rotterdam kan iedereen vanaf 50 jaar terecht voor programma’s op academisch niveau. Bij ons kunt u wat oudere kennis opfrissen en nieuwe ontdekken! Aanbod Tijdens de Hovo Zomeracademie bieden we korte programma’s op het gebied van kunst, economie, muziek, geschiedenis, filosofie, sociale weten schappen en meer. U kunt een cursus volgen over Italiaanse beeldentuinen, over de muziek van Alban Berg, Hebreeuws leren lezen en nog veel meer. Er zijn cursussen van bijvoorbeeld vier keer, we hebben ook aantal eendaagse programma’s. De docenten Onze docenten zijn enthousiaste (emeriti) hoogleraren, docenten en onderzoekers van de Erasmus Universiteit Rotterdam en andere universiteiten. Zij geven graag goed en gedegen onderwijs en vinden in u hun ideale, altijd geïnteresseerde en ook kritische publiek.

Plaats De colleges vinden plaats aan de Erasmus Universiteit Rotterdam op campus Woudestein. Bij sommige programma’s wordt een excursie aangeboden. U krijgt De prijzen zijn inclusief koffie/thee in de pauzes. Bij de dagprogramma’s is tevens een eenvoudige lunch inbegrepen. Details vindt u bij de cursus beschrijving. Hovo Kinderuniversiteit Samen met uw kleinkinderen, neefjes of een buurmeisje naar de Universiteit? Dat kan bij de Hovo Kinderuniversiteit: een leven lang leren kan immers niet vroeg genoeg beginnen! (pagina 32). Wij wensen u in de zomer van 2017 weer veel plezier bij de Zomeracademie van Hovo Rotterdam. Lya van Staveren

De Hovo studiegids 2017 – 2018 verschijnt begin juli, de eerste programma’s starten eind september 2017.

Inhoudsopgave Zomerlezing 1634AR

Zomerlezing: het nieuwe Rotterdam van Riek Bakker

prof. Riek Bakker

Kunstgeschiedenis, architectuur, muziekwetenschap en letteren 1631AR

Alban Berg, meester van de atonale Romantiek drs. Kees Wisse

1631CR

Italiaanse Beeldentuinen

drs. Ernest Kurpershoek

1632BR

Inleiding in het werk van Georg BĂźchner

Trixie HĂślsgens MA

1632ER

De schilderlevens van Freud, Hockney en Close

drs. Johan Holtrop

1632HR

Het jaar 2017: van Mondriaan tot Dutch Design drs. Liselot de Jong

1633BR New York

drs. Krzysztof Dobrowolski-Onclin 13

1633DR Museumbezoek - Rietveld Safari en 1633ER

dr. Yvette de Groot

1634CR

Vagabonde Vocale, de zigeuner in de Opera

Mylou Mazali

1635BR

Interieurs door de tijd heen

drs. Ineke Beeling

(Cultuur)geschiedenis

1632CR

Acht Powervrouwen

drs. Louwrens Schaaphok

1632GR

Het gebedenboek van Katherina van Kleef

drs. Thea Willemsen

1633CR

Rotterdam, voor altijd Bruid van de Maas

drs. Han van de Horst

1634BR

Leven - Dood - Leven: de Griekse mythologie

drs. Carool Popelier

1635AR Hebreeuws leren lezen en 1635CR

drs. Richard Kroes

1635ER

Ik eet dus ik ben

Hovo Zomeracademie 2017

Economie en sociale wetenschappen 1632AR

Zorgen voor vermogen en Zorgen om vermogen Christan Zantboer RA

1632DR

Gezondheidspsychologie

dr. Andreas Wismeijer

1633AR

Democratie in Amerika: van de Tocqueville tot Trump

dr. Geerten Waling

1633HR

President Trump’s first 150 days

Tanja Groenendijk - de Vos MA

1633JR

Hoe meten we geluk?

prof.dr. Ruut Veenhoven e.a.

drs. Henk Weltevreden

Filosofie & godsdienstwetenschap 1631DR

Socratisch gesprek

1632FR

Aap of Engel? - Verzet tegen Darwin

dr. John van Schaik

1632JR

Logica en psychologie van kritisch denken

drs. Simon Burgers

dr. Leo Minnigh

Geologie 1635DR

De Coolsingelwandeling

Kinderacademie 1633FK

Tekenen met je oren

drs. Kees Wisse

1633GK ‘Schijt aan de wereld’: Bruegels spreekwoorden drs. Krzysztof Dobrowolski-Onclin 34 1633KK

Geheimen, iedereen heeft ze

dr. Andreas Wismeijer

1633LK

Grote Goden!

drs. Hein van Dolen

1633MK

Spoor je wel?

prof.dr. Hugo Roos

Inschrijving, bevestiging en betaling 38 Algemeen 39 Algemene voorwaarden en annulering 40 Inschrijfformulieren 41

Hovo Zomeracademie 2017

20 juni

• Zorgen om vermogen

19 juni

• Alban Berg

4 juli

• Acht Powervrouwen • Logica van kritisch denken

middag

• Interieurs door de geschiedenis heen • Freud, Hockney en Close • Van Mondriaal tot Dutch Design • Verzet tegen Darwin

3 juli

• Hoe meten we geluk? • Rotterdam, Bruid van de Maas • Socratisch gesprek

middag

• Interieurs door de geschiedenis heen • Socratisch gesprek • Italiaanse Beeldentuinen

middag

• Gezondheidspyschologie • Katherina van Kleef • Freud, Hockney en Close • Van Mondriaal tot Dutch Design • Inleiding op Georg Büchner • Verzet tegen Darwin

middag

• Italiaanse Beeldentuinen

27 juni

• Gezondheidspyschologie • Acht Powervrouwen

26 juni

• Van Tocqueville tot Trump • Rotterdam, Bruid van de Maas

• Inleiding op Georg Büchner

middag

Dinsdag

Maandag

Dagindeling Zomeracademie 2017

• Socratisch gesprek KINDERUNI: • Spoor je wel?

middag

• Hoe meten we geluk? • Rietveld Safari (excursie) • Socratisch gesprek • Trump’s first 150 days

5 juli

• Rietveld Safari (rondleiding) KINDERUNI: • Geheimen KINDERUNI: • Grote Goden!

• Hoe meten we geluk? • New York • Rietveld Safari (rondleiding) • Rotterdam, Bruid van de Maas • Trump’s first 150 days middag

28 juni

• Rietveld Safari (college) KINDERUNI: • ´Schijt aan de wereld!´ KINDERUNI: • Tekenen met je oren

• Zorgen om vermogen

• New York • Rietveld Safari (college) • Van Tocqueville tot Trump • Rotterdam, Bruid van de Maas • Alban Berg middag

• Freud, Hockney en Close • Vagebonde Vocale • Italiaanse Beeldentuinen • Van Mondriaal tot Dutch Design • Verzet tegen Darwin • Interieurs door de geschiedenis heen (excursie) • Leven, dood, leven: de mythologie

middag

• Acht Powervrouwen • Logica van kritisch denken

6 juli

• Katherina van Kleef • Italiaanse Beeldentuinen • Van Mondriaal tot Dutch Design • Inleiding op Georg Büchner • Verzet tegen Darwin • Leven, dood, leven: de mythologie

middag

• Acht Powervrouwen • Van Tocqueville tot Trump

29 juni

• ZOMERLEZING: Het nieuwe Rotterdam van Riek Bakker • Leven, dood, leven: mythologie • Inleiding op Georg Büchner

middag

22 juni

Donderdag

21 juni

Woensdag

• De Coolsingelwandeling (excursie) • Hebreeuws leren lezen II

middag

• De Coolsingelwandeling (college) • Rietveld Safari (excursie) • Hebreeuws leren lezen II

7 juli

• Interieurs door de geschiedenis heen

middag

30 juli

• Hebreeuws leren lezen

middag

• Ik eet dus ik ben • Hebreeuws leren lezen • Alban Berg

23 juni

Vrijdag

Zomerlezing Het nieuwe Rotterdam van Riek Bakker prof. Riek Bakker

In het midden van de jaren tachtig ben ik naar Rotterdam gekomen om directeur stadsontwikkeling te worden. Rotterdam stond er toen in vele opzichten slecht voor. Rotterdam telde zo’n 50.000 werkelozen, de vakbeweging had het druk met zichzelf en menig ondernemer trok zich terug in het eigen bedrijf. Om hier nieuw leven in de krijgen heeft het toenmalig college onder leiding van Burgemeester Bram Peper de beweging van “Het nieuwe Rotterdam” ingezet. In deze flow konden wij bij stadsontwikkeling een nieuwe koers inzetten. Dat ging niet zonder slag of stoot. Er moest veel tegenstand over wonnen worden. In mijn lezing wil ik graag vertellen, hoe wij mede door een slagvaardig stadsbestuur anders durfden denken en doen. De resultaten zijn zichtbaar: de Kop van Zuid, de Erasmusbrug, het Museumpark en o.a. de Beurstraverse. Graag vertel ik hoe dat allemaal in zijn werk is gegaan, tegen de verdrukking in en met een crisis in de rug.

1634AR Data Donderdag 22 juni Tijd 14.00 – 15.30 uur Locatie Woudestein Kosten € 17 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 1

Prof. H.E. Bakker is landschapsarchitect en stedenbouwkundige. Zij was Directeur Stadsontwikkeling bij de gemeente Rotterdam, Directeur Stedenbouw en Huisvesting Dienst Rotterdam, medeoprichter Bakker en Bleeker en Bakker en Van Rijs, hoogleraar Urban Planning Technische Universiteit Eindhoven en ambassadeur Aanbestedingen ministerie van Economische Zaken. Tegenwoordig werkt zij vanuit haar bureau Riek Bakker Advies aan verschillende projecten. Riek Bakker staat bekend vanwege haar betrokkenheid, onverschrokkenheid en unieke aanpak met als kernwoord: participatie. Een authentieke bruggenbouwer. In 2014 ontving zij de ARC Oeuvre Award en in 2015 werd zij geridderd in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

Muziekwetenschap Alban Berg Meester van de atonale Romantiek Drs. Kees Wisse

1631AR Data Maandag 19 juni Woensdag 21 juni Vrijdag 23 juni Tijd 10.00 – 12.30 uur Locatie Woudestein Kosten € 125 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 3

Alban Berg had de gave om de atonaliteit een ziel te geven, om emotionele muziek maken die je diep in het hart raakt. Dat is al te horen in zijn vroege werken als de Sieben frühe Lieder en de Pianosonate en loopt door tot zijn late werken als Der Wein en het ontroerend mooie Vioolconcert. Het zijn stuk voor stuk schitterende composities die in deze korte cursus aandacht krijgen. Natuurlijk komen ook zijn baanbrekende opera’s als Wozzeck en Lulu aan bod. Een portret van één van de meest fascinerende componisten van het begin van de vorige eeuw. Samen met zijn leermeesters Arnold Schönberg en Anton Webern staat Alban Berg aan de wieg van de atonale experimenten aan het begin van de 20e eeuw, die de muziek een totaal ander aanzicht zouden geven. Maar waarbij de strikte twaalftoonsmuziek vrij makkelijk een mathematische oefening van noten kon worden, ging Alban Berg met het principe een heel andere kant op. Hij koos ervoor om de band met de 19e eeuw te behouden. Hij was in staat om de muziek van de late romantiek te ver binden met de atonaliteit. Waar veel componisten een breuk met het verleden maakte, wist Berg juist een brug te slaan tussen beide eeuwen.

Drs. C.H. Wisse studeerde muziekwetenschap aan de universiteit van Utrecht. Lange tijd was hij stafmedewerker bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest en artistiek adviseur bij Holland Symfonia. Momenteel is hij freelance musicoloog, geeft lezingen cursussen, concertinleidingen en schrijft artikelen en toelichtingen op het gebied van muziek.

Hovo Zomeracademie 2017

Kunstgeschiedenis Italiaanse beeldentuinen Van Plinius tot Niki de Saint Phalle Drs. Ernest Kurpershoek

In Italië werden reeds in de klassieke oudheid lusttuinen aangelegd. Volgens Plinius was de tuin het domein van otium, een plek van rust, vrede en inkeer. Dit in tegenstelling tot negotium, en de daarbij behorende hectiek van het stadsleven. In de Renaissance herleefden klassieke idealen van het buitenleven. Het begrip otium kreeg een steeds geraffineerdere invulling. Tuinen werden verrijkt met fonteinen, waterorgels, kunstmatige grotten en beelden. Wonderen van menselijk vernuft gingen een spel aan met wonderen van de natuur. Tegelijk kwamen tuinen tegemoet aan een dieperliggend verlangen. De tuin als een overzichtelijke miniatuurwereld, zonder de tekortkomingen van de grote wereld. In de tuin waande men zich even in het mythische Arcadië toen de mens in harmonie met de natuur leefde. De tuincultuur maakte in die zin deel uit van een bredere beweging die ook literatuur, schilderkunst en muziek inspireerde. In de cursus komen beeldentuinen uit verschillende perioden aan de orde. Wat ze met elkaar gemeen hebben is dat ze uitdrukking geven aan het verlangen naar harmonie tussen mens en natuur. De manier waarop die wisselwerking plaatsvond kende in de loop der tijden echter vele gedaanten. Italiaanse beeldentuinen bieden derhalve een rijk geschakeerd en tegelijk samenhangend beeld, of het nu de renaissancetuinen van Bomarzo of Villa d’Este betreft, of moderne tuinen zoals de tarottuin van Niki de Saint Phalle, il Giardino Heller aan het Gardameer, of de beelden tuin van Daniel Spoerri aan de voet van een dode vulkaan in Zuid-Toscane.

1631CR Data Maandag 26 juni Donderdag 29 juni Maandag 3 juli Donderdag 6 juli Tijd 13.30 – 16.00 uur Locatie Woudestein Kosten € 155 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 4 Literatuur Zie de Hovo website voor literatuursuggesties.

Drs. E. Kurpershoek is een Amsterdamse kunsthistoricus, en is werkzaam als docent, publicist en reisleider. Hij is gespecialiseerd in Italiaanse kunst en architectuur en geeft cursussen bij onder meer HOVO en het Nationaal Restauratie Centrum. Hij heeft meegewerkt aan tal van publicaties; waaronder het boek Italiaanse fresco’s dat lovend werd ontvangen.

Literatuurwetenschap Aandacht voor de verscheurde mens Een inleiding in het werk van Georg Büchner Trixie Hölsgens MA

1632BR Data Dinsdag 20 juni Donderdag 22 juni Dinsdag 27 juni Donderdag 29 juni Tijd 13.30- 16.00 uur Locatie Woudestein Kosten € 155 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 4 Literatuur Het werk van Georg Büchner, met name: Dantons Tod, Woyzeck, Lenz. Meelezen mag, maar is niet nodig: citaten verschijnen op de powerpointpresentatie.

Georg Büchner is niet één van de bekendste Duitstalige schrijvers. Zo nu en dan verschijnt er een toneeladaptatie op de planken, of wordt de opera Wozzeck van Alban Berg ten gehore gebracht. Voor het overige is Georg Büchner toch vooral voer voor fanatieke Germanisten. Dat is eigenlijk jammer, want deze avantgardistische en maatschappijkritische schrijver is niet alleen ontzettend invloedrijk geweest binnen de Duitse literatuurgeschiedenis, zijn werken zijn bovendien bijzonder scherpzinnig, fijngevoelig en tijdloos. In deze cursus zullen we met name de toneelstukken Dantons Tod (over de Franse Revolutie) en Woyzeck (wellicht zijn bekendste werk) bespreken. Daarnaast is er uitgebreid aandacht voor het prachtige korte proza werk Lenz, waarin Büchner avant la lettre een toestand van schizofrenie beschrijft. Büchner, die helaas maar kort leefde; van 1813-1837, verbindt in zijn werk maatschappijkritiek met medisch en psychologisch inzicht. Dit was in zijn tijd behoorlijk nieuw. Hij staat bekend als de dichter die aandacht had voor “de gewone man” en daarmee de zogenaamde Magenfrage een plek geeft in de literatuurgeschiedenis. Büchners teksten laten zien dat we van een mens wiens basisbehoeften ontbreken, niet mogen verwachten dat hij steevast de juiste beslissingen neemt. Büchner weet een sterke, nog lang nagalmende taal te vinden waarin hij de zwakheden van de mens begripvol uitdrukt. We zullen in deze zomercursus enkele tekstpassages behandelen, maar vooral Georg Büchners drijfveren nagaan. Wat wilde hij bereiken met zijn teksten? En, belangrijker nog, kan hij ons, hier en nu, nog raken? B.D.L.M. Hölsgens MA is filosoof en germanist en als docent Duitse cultuuren letterkunde verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en de Radboud Universiteit Nijmegen. Daarnaast is zij werkzaam als zelfstandig docent in het volwassenenonderwijs op het gebied van de 20e-eeuwse filosofie en literatuur. Voor meer informatie zie:  www.art-weise.nl

Hovo Zomeracademie 2017

Kunstgeschiedenis De schilderlevens van Lucian Freud, David Hockney en Chuck Close Drs. Johan Holtrop

Dat de figuratieve schilderkunst nog steeds een enorme energie kan genereren, wordt treffend geïllustreerd door de imponerende oeuvres van Lucian Freud, David Hockney en Chuck Close, schilders die nu in de herfst van hun schildersleven beroemder zijn dan ooit. Freud overleed in 2011, Hockney exposeerde afgelopen jaren in Parijs en Keulen zijn allernieuwste werk en Close had in 2012 een grote tentoonstelling in de Kunsthal van Rotterdam. Het zijn alle drie schilders die tegen de wind in bewust kozen voor de figuratie, maar alle drie vanuit heel verschillende motieven. Freud wist het traditionele naakt en het portret weer tot het brandpunt van de publieke belangstelling te maken. Hockney, die boven kwam op de golven van de nieuwe pop art, is vooral bekend geworden met zijn fel gekleurde land schappen. Chuck Close is iemand die meer werkt vanuit de mentaliteit van het minimalisme. Hij schildert uitsluitend gefotografeerde portretten. Daarmee loste hij het probleem op hoe een moderne schilder in de jaren zeventig figuratief kan schilderen.

1632ER Data Dinsdag 27 juni Dinsdag 4 juli Donderdag 6 juli Tijd 13.30 – 16.00 uur Locatie Woudestein Kosten € 125 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 3

We bespreken hoe het drietal reageert op de eigen tijd, en op de ontwikke lingen in de kunst, zoals het postmodernisme vanaf de jaren 80, waarmee een aantal essentiële aspecten van het moderne schilderen worden aangeroerd, zoals het putten uit kunstgeschiedenis. Een rode draad in de colleges is hoe de carrières van het drietal zich in de loop van de tijd hebben ontwikkeld. We zien dus ook drie lange schilderlevens, waarin we veel aspecten van hun leven en werk van dichtbij zullen zien.

Drs. J. Holtrop is kunsthistoricus. Hij werkt(e) onder andere als tentoonstellingsmaker, criticus, schrijver en docent voor verschillende instellingen, zoals voor het HOVO vanaf 1996.

Kunstgeschiedenis Het jaar 2017 Van Mondriaan tot Dutch Design Drs. Liselot de Jong

1632HR Data Dinsdag 27 juni Donderdag 29 juni Dinsdag 4 juli Donderdag 6 juli Tijd 13.30 – 16.00 uur Locatie Woudestein Kosten € 155 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 4

Wat hebben Mondriaan en design met elkaar te maken? Kunstenaars worden ontwerpers en ontwerpers worden kunstenaars. Het is een ontwikkeling die al in gang is gezet aan het begin van de vorige eeuw met Piet Mondriaan als voorbeeld. Precies honderd jaar geleden werd het tijdschrift De Stijl door Theo van Doesburg opgericht. Daarin kon Mondriaan zijn baanbrekende opvattingen over een nieuwe beeldtaal, als een boodschap voor een nieuwe, betere wereld verkondigen. De docent laat je met andere ogen kijken naar het werk van Mondriaan, van figuratie tot abstractie. Zijn horizontale en verticale lijnen en zijn primaire kleuren zien we terug in gebouwen, meubels, mode en reclame. Parallel aan De Stijl-beweging ontwikkelde zich de moderne kunstenaars vereniging De Branding in Rotterdam. Wat het verhaal van de avant-garde in Nederland bijzonder boeiend maakt, is de internationale reikwijdte en de link met het huidige Dutch design. Zo besteden we aandacht aan het ontstaan van het Bauhaus in Duitsland in 1919 en de lancering van Droog Design op de meubelbeurs in Italië in 1993. Marcel Wanders en Hella Jongerius bijvoorbeeld veroverden toen de wereld met hun humor en origineel materiaalgebruik. Hun ontwerpen die al bijna tot iconen zijn uitgegroeid, worden naast de internationale design klassiekers in beeld uitgelicht.

Drs. C.E. de Jong is kunsthistoricus en designspecialist. Zij werkte tien jaar als conservator in het Bonnefantenmuseum in Maastricht en later voor Pakhuis Amsterdam, interieur en design. Al vele jaren geeft zij cursussen en lezingen. Zie voor meer informatie www.kunstinvorm.nl.

Hovo Zomeracademie 2017

Kunstgeschiedenis New York Een duizelingwekkende stad Drs. Krzysztof Dobrowolski-Onclin

New York is duizelingwekkend. Het mag dan een relatief jonge stad zijn, maar wel een reusachtige metropool met een rijke geschiedenis en haast niet te bevatten kunstschatten. In deze tweedelige cursus belichten we de ontwikkeling van New York van kolonistendorp tot leidend kunstcentrum. Is er nog iets over van Nieuw-Amsterdam? Enerzijds bar weinig, maar het karakter van de hedendaagse stad vindt zijn oorsprong in de tolerante en multiculturele sfeer van Nieuw-Amsterdam. Daarnaast zijn er topografische namen als Staten Island, Long Island of Harlem, die aan het Nederlandse verleden herinneren. We volgen de stedenbouwkundige ontwikkeling van booming New York: het strakke stratenpatroon, het pittoreske Central Park (omdat anders heel Manhattan volgebouwd zou worden) en de opkomst van de wolken krabber: van het historiserende Woolworth Building, de art deco van het Interbellum, het modernisme van Mies van der Rohe tot de diversiteit van Herzog&De Meuron, Snöhetta en Libeskind.

1633BR Data Woensdag 21 juni Woensdag 28 juni Tijd 10.00 – 12.30 uur Locatie Woudestein Kosten € 87 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 2

Het valt niet te ontkennen dat New York sinds de Tweede Wereldoorlog het centrum van de moderne kunst is. We zullen ons dan ook concentreren op de verscheidenheid van de kunstscene die sinds de WO II groten telt als Andy Warhol, Yayoi Kusama, Keith Haring, Willem de Kooning en Marina Abramović. Ook belichten we de collecties van enkele van de vele musea die de stad rijk is.

Drs. K.P. Dobrowolski-Onclin studeerde kunstgeschiedenis en Franse letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam, Paris IV-Sorbonne en de Jagielloński in Krakau. Sinds 2006 is hij onder de naam Bureau Boeiend werkzaam als zelfstandig docent kunstgeschiedenis en verzorgt cursussen, lezingen, excursies en reizen.

Kunstgeschiedenis Museumbezoek Rietveld Safari Dr. Yvette de Groot

1634CR Datum & tijd college Woensdag 21 juni, 10.30 – 12.30 uur Datum & tijd rondleiding Woensdag 28 juni, 10.30 – 12.30 uur Datum & tijd dagexcursie Woensdag 5 juli 8.30 uur – einde middag

1633ER Datum & tijd college Woensdag 21 juni, 13.30 – 15.30 uur Datum & tijd rondleiding Woensdag 28 juni, 13.30 – 15.30 uur Datum & tijd dagexcursie Vrijdag 7 Juli 8.30 uur – einde middag

Dit jaar is het honderd jaar geleden dat het Avant-Garde tijdschrift De Stijl werd uitgegeven. De gelijknamige kunstenaarsbeweging De Stijl heeft sindsdien wereldwijd kunst en architectuur veranderd. Meubelmaker, architect en vormgever Gerrit Rietveld was een pionier die de ontwikkeling van de beeldende kunst, vormgeving en architectuur significant heeft beïnvloed. Bekende uitspraken van hem waren: “Liefde voor het ontwerp” en “Laat je geest waaien.” Dat zijn de uitgangspunten voor dit drieluik, dat bestaat uit een college, een tentoonstellingsrondleiding en een dagexcursie. We beginnen met een terugblik op het oeuvre van Rietveld en op de betekenis ervan. De week erop gaan we veel van zijn ontwerpen zien op de tentoonstelling De architectuur en Interieurs van De Stijl in het Gemeentemuseum in Den Haag. Tenslotte rijden we gezamenlijk met de bus naar Utrecht om zijn iconische Rietveld Schroderhuis te bezichtigen. Aansluitend worden we in Bergeijk onder meer rondgeleid in de door Rietveld ontworpen fabriek van de voormalige weverij De Ploeg. We bezoeken tevens de bijbehorende tuinen waar Mien Ruys voor tekende. Na een stevige renovatie is Bergeijk sinds enkele weken voor volop toegankelijk voor Rietveld-minnend-publiek. En zo kunnen we daar “onze geest laten waaien.”

Locatie college Woudestein Kosten € 175 (incl. BTW, busvervoer dagexcursie) Aantal bijeenkomsten 3

Dr. Y. de Groot is een kunsthistorica. Ze was adjunct-directeur van Museum Flehite in Amersfoort. Thans heeft zij haar eigen bedrijf Museumtopics en werkt veel als docent voor verschillende HOVO-instellingen. Voor LabrysReizen begeleidt zij internationale culturele groepsreizen.

Hovo Zomeracademie 2017

Muziekwetenschap ‘Vagabonde Vocale’ De zigeuner in de opera! Mylou Mazali

Waarom zijn er zigeunerinnen in opera’s en waarom dan enkel en altijd de ‘bad’guys’? Wat is de reden dat zigeuner-rollen in de opera nooit sopranen zijn? Wat is de dramaturgische reden waarom zigeunerinnen door scriptschrijvers gebruikt worden?

1634CR

Redenen te over om diep te duiken in alle zigeuner-rollen in de opera. We behandelen een stukje oorsprongsgeschiedenis en de uitwerking op de opera’s vanaf de 18e eeuw tot nu. Mylou Mazali duikt brutaal in de schimmige wereld van zigeuners in het operarepertoire en zal aan de hand van enkele live gezongen aria’s de zigeunerin in een verdiend nieuw daglicht zetten!

Tijd 13.30 – 16.00 uur

Gezongen fragmenten onder andere uit: Il Trovatore-Verdi, Minon-Thomas en - natuurlijk - Carmen-Bizet.

Data Donderdag 6 juli

Locatie Woudestein Kosten € 32 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 1

Mylou Mazali, studeerde aanvankelijk Spaans en Hebreeuws aan de UvA, toen zij als bijbaantje als figurant nam bij de Nederlandse Opera. Dit was liefde op het eerste gezicht en al snel ruilde zij haar studie om in een studie zang, hoofdvak opera. Zie www.operapertutti.eu voor meer informatie.

Kunstgeschiedenis Interieurs door de geschiedenis heen Economische, sociale en technische ontwikkelingen Drs. Ineke Beeling

1635BR cursus Data Vrijdag 30 juni Maandag 3 juli Dinsdag 4 juli Tijd 13.30 – 16.00 uur Locatie Woudestein Kosten € 125 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 3

1635BRE excursie - facultatief Datum & tijd Donderdag 6 juli Tijd 12.00 – 16.00 uur Kosten € 40 (incl. BTW, drankje en hapje op locatie) Maximaal aantal deelnemers 25 Bijzonderheden Vervoer is op eigen gelegenheid. Tijdens de cursus krijgt u meer informatie.

Deze cursus geeft een overzicht van de ontwikkeling van interieur architectuur en inrichting in de 17e, 18e en 19e eeuw. Internationale, economische en technische situaties, gebruiken en modes hebben invloed op onze manier van wonen. We zien bijvoorbeeld dat er op 17e -eeuwse schilderijen vaak een bed in de kamer of keuken staat. Dit komt omdat warmte en veiligheid belangrijker waren dan privacy. Slaapkamers bestonden nog niet. Voor isolatie en status hing men kostbare wandtapijten op, die bij verhuizing meegenomen werden. Ook politieke kwesties zijn terug te zien in de interieurs. Paleis het Loo had er heel anders uitgezien wanneer Lodewijk XIV het Edict de Nantes in 1685 niet herroepen had. Veel Hugenoten vluchtten daardoor naar de Nederlanden, waaronder architecten en vakkundige handwerkslieden. In de 18e eeuw was het mode de natuur in huis te halen onder andere door kamerfonteinen, die een pompende knecht achter de schermen bediende, te instaleren. In deze cursus bespreken we ook verschillende stijlen van meubelen, ornamenten, historische stoffen en het kleurgebruik. De bijbehorende facultatieve excursie gaat naar het Cromhout huis, Huis van Loon en Willet Holthuysen met hun nog grotendeels intacte interieurs. De Amsterdamse elite bewoonde eeuwenlang deze grachtenpaleizen. De rondleiding door de keukens, eetkamers met gedekte tafels en balzalen heeft als doel de 17e, 18e en 19e eeuwse stijlkenmerken te herkennen en vergelijken. Tijdens de korte grachtenwandelingen wordt stilgestaan bij verschillende gevels. In het koetshuis of in de tuin van van Van Loon is er tijd voor thee met taart.verschillende gevels. In het koetshuis of in de tuin van van Van Loon is er tijd voor thee met taart. Drs. I. J.W. Beeling, afkomstig uit een familie van antiquairs, studeerde kunstgeschiedenis in Leiden. Zij is gespecialiseerd in de decoratieve kunsten en historische interieurs. Tevens is zij opgeleid tot interieurvormgever in Londen. Met haar bedrijf Beeling Interiors richt zij interieurs voor monumenten in.

Hovo Zomeracademie 2017

Geschiedenis Acht Powervrouwen Intrigerende persoonlijkheden die blijven fascineren Drs. Louwrens Schaaphok

Na een succesvolle eerste cursus wederom een overzicht over vrouwen die de geschiedenis een zetje gaven, de macht grepen of tragisch ten onder gingen, maar bij voortduring fascineren. In vier colleges belicht de docent weer acht bijzondere vrouwen die zich in het verleden onderscheidden en nog steeds tot de verbeelding spreken. Aan de hand van amusante verhalen en pikante anekdotes, maar altijd gestoeld op stevige en vaak verrassende feiten, brengt de docent elk van de acht Powervrouwen voor het voetlicht. Hij laat duidelijk zien hoe al deze intrigerende vrouwen uit het verre en nabije verleden zaken naar hun hand trachtten te zetten en in alle gevallen ertoe deden. Naast de politieke ideeën en maatschappelijke daden van de dames wordt bovendien het tijdsgewricht waarin zij leefden, kleurrijk en verhelderend uit de doeken gedaan. Aan bod komen ditmaal: • Eleonora van Aquitanië en Belle van Zuylen • Mary Wollstonecraft en Florence Nightingale • Bertha von Suttner en Matahari • Golda Meïr en Maria Callas.

1632CR Data Dinsdag 27 juni Donderdag 29 juni Dinsdag 4 juli Donderdag 6 juli Tijd 10.00 – 12.30 uur Locatie Woudestein Kosten € 155 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 4

Drs. L. Schaaphok studeerde geschiedenis aan de RUG en was verbonden aan het Vrijzinnig-Christelijk Lyceum te Den Haag. Hij mocht vele prominenten tot zijn leerlingen rekenen, zoals leden van het Koninklijk Huis, politici, acteurs en televisiepersoonlijkheden. Sinds zijn pensionering verzorgt hij cursussen over geschiedkundige thema`s voor Den Haag en de Volksuniversiteit Amstelland. Ook geeft hij regelmatig lezingen in het Omniversum te Den Haag.

Kunstgeschiedenis Het gebedenboek van Katherina van Kleef Drs. Thea Willemsen

1632GR Data Dinsdag 27 juni Donderdag 29 juni Tijd 13.30 – 16.00 uur Locatie Woudestein Kosten € 87 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 2 Bijzonderheden In samenwerking met het Meermanno Museum vindt er op 7 juli 2017 een excursie plaats. Daarbij worden handschriften van de Meester van Katherina van Kleef bekeken in combinatie met andere gebedenboeken. De docent biedt u de mogelijkheid om dit gezamenlijk, facultatief te bezoeken. Zij zal hier u tijdens de cursus over informeren.

Het gebedenboek van deze hertogin van Gelre (1417-76), nu bewaard in het Pierpont Morgan Museum in New York, is een uniek geïllumineerd handschrift. Zelden zijn er zo veel miniaturen, meer dan 150, in een gebedenboek te vinden. De miniatuurschilder, naar alle waarschijnlijkheid afkomstig uit Utrecht, had oog voor realistische details en geeft ons daarmee een kijkje in de middeleeuwse leefwereld. Kleding, voorwerpen van alledag, curio siteiten - het komt allemaal voorbij. Uiterst fantasievol is ook de wijze waarop zij de destijds wijdverbreide angst voor het hiernamaals tot uitvoe ring brengt. Katherina van Kleef was niet alleen gefortuneerd, ze stond ook bekend als heerszuchtig en eigenzinnig. Politiek gezien was ze verwikkeld in een dynastieke strijd en ze legde menigeen haar wil op. Ook in cultureel opzicht was ze uitermate vrij. Zo durfde ze het aan om dit bijzondere handschrift te laten vervaardigen, dat zo onorthodox is in de keuze van gebeden en illustraties. Haar echtgenoot Arnold van Egmond had enige jaren tevoren eveneens een brevier laten maken in Utrecht. Het lijkt erop dat zij hem naar de kroon wilde steken. In deze lezingen komt de geschiedenis van het handschrift aan bod, alsmede de historische achtergronden van de opdrachtgeefster. Voor wat betreft de miniaturen worden parallellen getrokken met die van de gebroe ders Limburg, om het specifieke Noord-Nederlandse karakter te illustreren.

Drs. T. Willemsen studeerde kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam en geeft al jaren cursussen en lezingen, onder andere bij diverse HOVO instellingen. Daarnaast organiseert zij excursies.

Hovo Zomeracademie 2017

Geschiedenis Rotterdam Voor altijd bruid van de Maas Drs. Han van der Horst

In maart 2017 publiceerde Han van der Horst zijn beknopte stadsgeschiedenis: Rotterdam, Bruid van de Maas van de prehistorie tot nu. Deze zomercursus grijpt de docent aan om meer te vertellen en dieper te steken dan in zijn boek mogelijk was. In vier bijeenkomsten behandelt hij enkele capita selecta uit de geschiedenis van Rotterdam die dat volgens hem verdienen. 1. Rotterdam pronkstad Gedurende het grootste deel van haar geschiedenis besteedde Rotterdam aandacht aan representatieve architectuur waarmee de stad met de buitenwereld kon pronken. 2. Stadslucht maakt vrij Rotterdam heeft in de loop der eeuwen haar portie fanatici wel gehad maar zij zijn er nooit in geslaagd de sfeer in de stad structureel te beïnvloeden. Het klimaat was nooit gunstig voor scherpslijpers, wel voor gematigde denkers en voorstanders van openheid naar alle kanten. 3. Rotterdam en zijn armen Een grote categorie van de Rotterdammers heeft het niet getroffen in het leven. Hoe is de stad met zijn armen omgegaan? 4. De tijd van de grote expansie Hoe Rotterdam een metropool werd en uitgroeide van 1870 tot 1910 van een bedaagde stad tot een bruisende metropool. Dat zijn wilde jaren geweest waarin tal van ambities baan braken op een manier die nog nooit was voorgekomen in de geschiedenis van de stad.

1633CR Data Woensdag 21 juni Maandag 26 juni Woensdag 28 juni Maandag 3 juli Tijd 10.00 – 12.30 uur Locatie Woudestein Kosten € 155 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 4 Literatuur (aanbevolen) Rotterdam: Bruid aan de maas, Han van der Horst (2017) Prometheus / Bert Bakker, ISBN 9789035143296

Drs. J.J. van der Horst is historicus en was werkzaam bij Nuffic. Hij publiceerde o.a.: Nederland. De vaderlandse geschiedenis van de prehistorie tot nu, Het Beste land van de Wereld en Het grote verhaal van Nederland. Voor de VPRO radio recenseert hij in ‘OVT’ nieuwe historische literatuur.

Klassieke Taal- en letterkunde / vertelkunst Leven – dood – leven in de Griekse mythologie Drs. Carool Popelier

1634BR Data Donderdag 22 juni Donderdag 29 juni Donderdag 6 juli Tijd 13.30 – 16.00 uur Locatie Woudestein Kosten € 125 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 3

Dit is wel een heel bijzonder onderdeel van het Hovo zomerprogramma. Academisch geschoold classicus Carool Popelier legt zich al jaren toe op het toegankelijk maken van de Griekse mythologie voor een volwassen, al dan niet klassiek geschoold publiek. Op die manier is hij een gewaardeerd voordrachtskunstenaar geworden. Op zinderende en unieke wijze brengt hij – in verhaal, Nederlandse literatuur, beeld en muziek op cd – de Griekse mythen tot leven. Daardoor worden zij tegelijk verhalen van onze tijd en de mens van nu. In drie sessies, verspreid over twee weken, komen drie universele thema’s voorbij: schepping en geboorte, het verlangen iemand te kunnen behoeden voor de dood, en de seizoenen van het leven. Thema’s die niet alleen in de Oudheid speelden, maar nog steeds actueel zijn en een grote rol spelen in ons eigen leven van alledag!

Bijzonderheden Dit programma is wegens succes een herhaling van 2015.

Drs. C. Popelier studeerde Klassiek Taal- en Letterkunde aan de Universiteit Leiden. Na 22 jaar docent classicus heeft hij zich nu al weer ruim 30 jaar toegelegd op het bewerken en vertellen van Griekse en andere mythen in verhaalvoorstellingen voor een volwassen publiek.

Hovo Zomeracademie 2017

Talen Hebreeuws leren lezen Drs. Richard Kroes

Het Hebreeuwse schrift wordt gebruikt in de Hebreeuwse Bijbel en wordt nog steeds gebruikt voor het moderne Ivriet. Net als Arabisch schrijft Hebreeuws geen klinkers. Dat vormt bepaald een hindernis om het te leren lezen. De lezer ‘herkent’ de woorden uit het schrift eerder dan dat hij ‘leest wat er staat’. Voor dat herkennen moet je de woorden die er geschreven staan dus eigenlijk al kennen. Hebreeuws leren lezen kan dus alleen goed wanneer je tegelijkertijd ook de woorden leert. Toch is het mogelijk om in het schrift door te dringen zonder eerst kennis te maken met de taal. In Israel zijn namelijk grote hoeveelheden westerse leenwoorden te vinden die goed herkenbaar zijn: ‘Sushi Bar’ en ‘electro nica’ bijvoorbeeld. En zo zijn er ook wat Nederlandse woorden met een Hebreeuwse achtergrond: ‘jajem’ en ‘mesjogge’ kunt u ook makkelijk lezen. Aan de hand van Israëlische uithangborden, winkelruiten, wegwijzers en andere publieke taaluitingen met daarop makkelijk herkenbare woorden in Hebreeuws schrift leer ik u Hebreeuws lezen zonder ook maar één woord Hebreeuws te leren. In verband met een beperkt maximum aantal deelnemers, wordt deze cursus tweemaal aangeboden: vrijdag 23 juni of vrijdag 7 juli.

1635AR Data Vrijdag 23 juni Tijd 10.00 – 16.00 uur

1635CR Data Vrijdag 7 juli Tijd 10.00 – 16.00 uur

Locatie Woudestein Kosten € 95 (incl. BTW, broodjeslunch) Maximaal aantal deelnemers 21

Drs. R. Kroes woont in Amsterdam en is historicus en archeoloog. Momenteel is hij werkzaam bij een archeologisch adviesbureau. Daarnaast is hij docent in het volwassenenonderwijs op diverse plekken in Nederland. Zijn specialismen zijn de vroege geschiedenis van de islam, de sji’ietische islam, de kruistochten en alles wat te maken heeft met bijbel en koran.

Cultuurgeschiedenis Ik eet dus ik ben Eetgewoonten van weleer Smaakstudio Byzantijnse en Islamitische cuisines

1635ER Datum Vrijdag 23 juni Tijd 10.30 – 14.00 uur Locatie Wereldmuseum Rotterdam Kosten € 59 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 1 Bijzonderheden Kijk voor meer informatie op: www.wereldmuseum.nl

Tot en met zondag 30 juli 2017 presenteert het Wereldmuseum de tentoonstelling Ik kook, dus ik ben. Een reis door de keuken met Abdelkader Benali. Schrijver en historicus Abdelkader Benali en kunsthistorica Alexandra van Dongen presenteren een vertelling over de rol van het voedsel in ons aardse bestaan. In de tentoonstelling zijn onder meer objecten uit de collectie van de Faculteit Archeologie van de Universiteit Leiden te zien, waaronder een Assyrisch schaaltje van opgravingen in Tell Sabi Abyad (Syrië) met 4000 jaar oude knoflook! Dr. Joanita Vroom van de Faculteit Archeologie aan de Universiteit Leiden (Archeologie van het Nabije Oosten & Middellandse Zeegebied) ontwierp voor belangstellenden een reeks workshops die aansluit bij de tentoon stelling. Verschillende cuisines uit alle windstreken komen op een speelse manier aan de orde. Zo gaan we op zoek naar de herkomst van bepaalde gerechten uit verschillende perioden, die variëren van de Babyloniërs tot de Byzantijnen. Bij een workshop worden er enkele hapjes en drankjes van vroeger geserveerd. Door te proeven en een formulier in te vullen kunnen jong en oud een bijdrage leveren aan het wetenschappelijk onderzoek van Vroom en haar studenten. Voorafgaand aan de tentoonstelling en de Smaakstudio in het Wereld museum wordt door dr. Joanita Vroom een college verzorgd over eet gewoonten in het verleden. De Smaakstudio wordt uitgevoerd door haar studenten van de Universiteit Leiden. De gerechten tijdens de Smaakstudio worden bereid door een ervaren kok, namelijk Youssef El-Abbassi van Making Food History. 10.30-11.30 College door dr. Joanita Vroom 11.30-12.30 Bezoek aan tentoonstelling ‘Ik kook dus ik ben’ 12.30-14.00 Smaakstudio

Hovo Zomeracademie 2017

Economie Zorgen voor vermogen en Zorgen om vermogen Christian Zantboer RA

Er is veel vermogen in Nederland. Vanuit verschillende invalshoeken, economisch, fiscaal, juridisch en maatschappelijk, wordt het bezitten van vermogen belicht. Het doorsnee-vermogen van een Nederlands huishouden bedraagt zo’n € 20.000. De verschillen in vermogen zijn echter groot. De laagste 10% huishoudens bezit gemiddeld slechts € 1.000. Er zijn ruim 150.000 miljonairshuishoudens en ongeveer 1.400 families bezitten € 25 miljoen of meer. Gemiddeld zijn 65-plussers het meest vermogend. Het bezitten van vermogen is echter niet zonder zorgen. In deze cursus wordt aandacht geschonken aan de aard en samenstelling van het vermogen in Nederland. Er wordt stilgestaan bij de belastingdruk op vermogen en bij de behandeling van vermogende belastingplichtigen door de Belastingdienst. Recent is er veel aandacht voor het spanningsveld tussen transparantie en privacy. De Europese ‘anti-witwasrichtlijn’ eist meer openbaarheid van vermogens, maar hoe veilig is dat? Trouwen, scheiden, erven, schenken en goede doelen zijn vanzelfsprekend thema’s die uitge breid aan de orde komen.

1632AR Data Dinsdag 20 juni Donderdag 22 juni Tijd 10.00 – 12.30 uur Locatie Woudestein Kosten € 87 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 2 Bijzonderheden Deze cursus bevat geen belasting- of beleggingstips.

C. Zantboer RA heeft een lange en veelzijdige ervaring als fiscalist. Hij werkte als rijksaccountant en later inspecteur bij de Belastingdienst en werd in 1986 belastingadviseur. Hij is tevens business valuator en mediator en lid, en thans ook voorzitter van de Vereniging van Collaborative Professionals.

Psychologie Gezondheidspsychologie Kennis over het snijvlak van lichaam en geest Dr. Andreas Wismeijer

1632DR Data Dinsdag 27 juni Tijd 10.00 – 16.00 uur Locatie Woudestein Kosten € 95 (incl. BTW, broodjeslunch) Aantal bijeenkomsten 1 Literatuur (aanbevolen) Morrison, V. & Bennet, P. (2013). Gezondheidspsychologie (2e editie). Pearson. ISBN 9789043024815.

Ziekte en gezondheid worden niet alleen door biologische, maar ook door psychologische en sociale factoren bepaald. Tijdens deze zomercursus zal met behulp van vele voorbeelden (van ziekte en gezondheid) de relatie tussen onze geest en ons lichaam in beeld worden gebracht. Het biopsychosociaal model (het huidige leidende model in de gezond heidszorg) stelt dat er een duidelijke interactie is tussen de psyche van de mens, zijn sociale omgeving en het functioneren van het lichaam. Zo is inmiddels duidelijk geworden dat lichaamsprocessen een invloed kunnen hebben op de psychische gesteldheid van de mens. Anderzijds blijken mensen met een psychische aandoening, zoals een depressie, vaker lichamelijke ziektes te hebben. Is dat oorzaak of gevolg? Deze dag zullen na een korte inleiding in de psyche van de mens verschil lende lichamelijke processen worden besproken, en onderzoeken we met name de rol van de psyche in deze processen. Normale (gezondheids) processen zoals stress en voeding zullen aan bod komen maar ook wordt gekeken naar ziekten als pijn en hart- en vaatziekten. En het placeboeffect, bestaat dat nu echt of is het een mythe? Van elk van deze aspecten wordt gekeken wat de rol van psychologische mechanismen is, en hoe we de psyche kunnen aanwenden om het herstel en welzijn positief te beïnvloeden.

Dr. A.A.J. Wismeijer is gezondheidspsycholoog en verbonden aan Tilburg University. Hij verzorgt ook al enkele jaren de leergang Psychologie voor Hovo Rotterdam.

Hovo Zomeracademie 2017

Politieke filosofie Over de democratie in Amerika Van de Tocqueville tot Trump Dr. Geerten Waling

Wat is een democratie? Wat is er nodig om die goed te laten functioneren? Tijdens deze Hovo-cursus bespreken wij de klassieker Over de democratie in Amerika, waarmee de Franse aristocraat Alexis de Tocqueville zich in de jaren 1830 probeerde te verhouden tot de democratische staats inrichting in de jonge Verenigde Staten, maar ook tot de groeiende sociale gelijkheid in de Europese landen.

1633AR

We verplaatsen ons in de positie van de jonge Fransman, die als een socioloog avant la lettre negen maanden door Amerika reisde en er zijn ogen uitkeek. Maar ook denken we na over de betekenis van deze geschiedenis voor onze moderne democratische rechtsstaat, juist nu die zo sterk onder druk lijkt gezet door populistische bewegingen. De Amerikaanse Republiek die na 1776 werd opgetuigd is nog grotendeels hetzelfde in onze tijd, de Grondwet is nog altijd van kracht, de checks and balances zijn er nog.

Tijd 10.00 – 12.30

Toch is dat geen garantie voor een solide, duurzame democratie – in tegendeel, zouden we kunnen concluderen. Daarbij komt de grote zorg over de plannen van president Trump, die bovendien lijken te echoën in Europese partijen die zich ook hier afkeren van de federale overheid (in de vorm van de Europese Unie) en tegen andere projecten van het verguisde establishment. Een uitgelezen moment dus om terug te grijpen op de lucide ideeën en heldere analyses van Alexis de Tocqueville.

Data Woensdag 21 juni Maandag 26 juni Donderdag 29 juni

Locatie Woudestein Kosten € 125 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 3 Literatuur Zie de Hovo website voor aanbevolen literatuur

Dr. G.H. Waling reisde in 2016 twee maanden door de VS, met het boek van Tocqueville in de hand. Hierover schreef hij columns voor Elsevier, die zijn gebundeld in Zoeken naar de democratie in Amerika (Amsterdam 2016). Waling is gepromoveerd aan de Universiteit Leiden, op het proefschrift 1848 – Clubkoorts en revolutie (Nijmegen: Vantilt 2016). Hij is postdoc onderzoeker, waarin hij zich bezig houdt met politieke legitimiteit, vertrouwen en democratie. Zijn nieuwste boek is Zetelroof. Fractiediscipline en afsplitsing in de Tweede Kamer, 1917-2017 (Nijmegen: Vantilt 2017).

Politicologie President Trump’s First 150 Days Tanja Groenendijk - de Vos MA

1633HR Data Woensdag 28 juni Woensdag 5 juli Tijd 10.00 – 12.30 uur Locatie Woudestein Kosten € 87 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 2

Donald Trump is deze zomer 150 dagen president van Amerika en beheerst dagelijks de (internationale) media. Is hij een partij-onafhankelijke president met ongekende daden- en twitterdrang? Wordt de media in de door hem ingezette cultuurstrijd gesmoord of opgepept? Of ontwikkelt hij zich na een chaotische start toch tot een traditionele Republikeinse president? Wat is al ingelost van zijn campagne beloftes? Is het land teruggegeven aan de burgers? Aan welke groepen: de blanke arbeidersklasse, de (religieuze) conservatieven, bedrijfsleven? Is Trump’s lijn van ‘America First’ al zichtbaar en merkbaar in binnen- en buitenland of is het tot dusver retoriek voor binnenlandse consumptie? Kunnen de Democraten onder het Trumpiaanse presidentschap, de nalatenschap van Obama overeind houden? Trumps presidentschap roept veel vragen op. In 2 ochtendsessies wordt de staat opgemaakt van 150 dagen Trump en vooruitgeblikt naar de resterende 3,5 jaar presidentschap.

T. Groenendijk-de Vos is Amerikanist, cum laude afgestudeerd in American Business & Politics. Zij geeft lezingen en cursussen over het Amerikaanse politieke systeem in bijvoorbeeld Hovo-verband (Radboud, Erasmus) en Studium Generale (universiteit Tilburg), en over de geschiedenis van US business(cultuur) op verzoek van onder meer de Amerikaanse ambassade in Nederland.

Hovo Zomeracademie 2017

Sociologie Hoe meten we geluk? Prof.dr. Ruut Veenhoven e.a.

Geluk was al lang onderwerp van filosofische reflectie, maar sinds de jaren 1960 is het ook onderwerp van kwantitatief sociaal wetenschappelijk onderzoek. In deze collegereeks krijgt u een eerst overzicht van dat wetenschaps gebied, over wat voor geluk gaat het, hoe wordt dat gemeten, hoe gelukkig blijken mensen te zijn, wat bepaalt geluk en wat ‘doet’ geluk? Vervolgens krijgt u een kijkje in de keuken van het geluksonderzoek met presentaties van jonge onderzoekers over hun werk

1633JR Data Woensdag 28 juni Maandag 3 juli Woensdag 5 juli Tijd 10.00 – 12.30 uur Locatie Woudestein Kosten € 125 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 3

Prof.dr. R. Veenhoven is socioloog en emeritus hoogleraar ‘sociale condities voor menselijk geluk’ aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en momenteel verbonden aan het instituut Erasmus Happiness Economics Research Organisation Ehero. Veenhoven is directeur van de World Database of Happiness en redacteur van de Journal of Happiness Studies. Zijn onderzoek richt zich op de vraag hoe we geluk kunnen bevorderen worden, zowel in publieke keuzen als in persoonlijke levenskeuzen.

Filosofie Socratisch Gesprek Een ronde tafel bijeenkomst Drs. Henk Weltevreden

1631DR Data Maandag 3 juli Woensdag 5 juli Tijd 10.00 – 16.00 uur Locatie Woudestein Kosten € 210 (incl. BTW, broodjeslunch) Aantal bijeenkomsten 2

Het Socratisch Gesprek probeert door systematisch overleg een gemeenschappelijk antwoord te vinden op een fundamentele vraag. Het gaat daarbij niet om abstracte vragen, maar om persoonlijke ervaringen, concrete probleemstellingen die berusten op voor iedere deelnemer toegankelijke ervaringen. In het Socratisch Gesprek wordt dus vanuit een concreet voorbeeld een antwoord gezocht op een algemene vraagstelling. Deze concrete ervaring wordt zo zuiver mogelijk opnieuw ondervraagd. Het waarnemen van een concrete gebeurtenis en dit via taal zo zuiver mogelijk formuleren spelen hier een cruciale rol. Het gesprek zal zo veel mogelijk genotuleerd worden als noodzakelijk didactisch onderdeel van de methode. De achtergronden en relevantie van deze eeuwenoude Socratische Methode, ontwikkeld vanuit het denken van Plato, zal als introductie binnen de cursus naar voren komen.

Maximaal aantal deelnemers 11

Drs. H. Weltevreden studeerde af in de wijsbegeerte, volgde een post-doc opleiding in `das Sokratische Gespräch’ op de Philosop¬hisch-Politische Akademie e.V. in Duitsland. Hij gaf les in Japan en de Volksrepubliek China. Hij is (literair) auteur en programmaker bij de VPRO/NPS/VARA/Humanistische Omroep en de Wereld Omroep. Zie voor meer info: www.henkweltevreden.nl

Hovo Zomeracademie 2017

Godsdienstwetenschap Aap of engel? Het verzet tegen Darwin in de negentiende eeuw Dr. John van Schaik

‘De mens … is het meest dominante dier dat ooit op aarde is verschenen’ schrijft Darwin in The Descent of Man uit 1871. Het is het logische vervolg op The Origin of Species uit 1859. Maar met dezelfde snelheid waarin de evolutietheorie wordt omarmd, wordt zij ook verguisd Het verzet trechtert zich in vier bewegingen: de christelijke, feministische esoterische en esthetische. Christenen tegen Darwin - Volgens Darwin is de evolutie der soorten een autonoom ‘instinctmatig’ proces. Volgens de creationisten is in de evolutie de hand van God te zien. De kritiek richt zich vooral op de idee dat de evolutie (uitsluitend) wordt bepaald door de natuurlijke selectie. Vrouwen tegen Darwin - De Amerikaanse feministe Charlotte Perkins Gilman verzet zich tegen de masculiene basis waarop evolutionaire processen in kaart zijn gebracht, en laat vrouwelijke invloeden op het evolutieproces zien. Esoterici tegen Darwin - Esoterisch georiënteerde lieden richtten hun pijlen vooral op het materialistische karakter van de evolutietheorie.

1632FR Data Dinsdag 27 juni Donderdag 29 juni Dinsdag 4 juli Donderdag 6 juli Tijd 13.30 – 16.00 uur Locatie Woudestein Kosten € 155 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 4

Kunstenaars tegen Darwin - In zijn boek La Mission de l’Art uit 1900 schrijft de Belgische symbolistische schilder Jean Delville (1876-1953): ‘alle instinctieve emoties zijn het gevolg van de verduistering van de geest…. Kunstenaars die lelijkheid tot hun favoriete onderwerp maken, worden gedomineerd door instinct, en hebben de herinnering aan de goddelijke straal in hun ziel verkoren’.

Dr. J. van Schaik studeerde (kunst)geschiedenis en promoveerde op het godsbeeld van de laatantieke christelijke manicheeërs en de middeleeuwse katharen. Hij heeft vele boeken op zijn naam staan over het gnostische, mystieke en esoterische christendom.

Filosofie De logica en psychologie van kritisch denken Een inleiding Drs. Simon Burgers

1632JR Data Dinsdag 4 juli Donderdag 6 juli Tijd 10.00 – 12.30 uur Locatie Woudestein Kosten € 87 (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 2

Wanneer klopt een redenering, wanneer niet? Wat is trouwens eigenlijk een ‘redenering’? Wat verstaan we onder ‘logisch geldig’? Ben ik goed in kritisch denken, of laat ik me door emoties beïnvloeden? In deze bescheiden cursus van twee bijeenkomsten worden enkele basisprincipes van argumenteren, logisch denken en wetenschappelijk redeneren besproken. Enkele intelligentietestjes worden geanalyseerd. Veelvoorkomende drogredenen worden toegelicht met behulp van leven dige, soms grappige voorbeelden. Daarnaast wordt ingegaan op een aantal fascinerende experimenten die onthullen hoezeer emoties ons kritisch denken kan beïnvloeden of zelfs verlammen. Dit fenomeen wordt geïllustreerd aan de hand van filmpjes en enkele goocheltrucjes. De cursisten kunnen zo zelf ervaren hoe het is wanneer je denken wordt gemanipuleerd.

Drs. S.M. Burgers is componist en neerlandicus. Hij is auteur van diverse publicaties, waaronder het studieboek Logisch en kritisch denken.

Hovo Zomeracademie 2017

Geologie De Coolsingelwandeling Geologie in de stad Dr. Leo Minnigh

Langs de Coolsingel in Rotterdam staan veel gebouwen waarin natuursteen is verwerkt. Die stenen geven een prachtig beeld van de drie types waarin gesteentes kunnen worden verdeeld: sedimentgesteentes, stollingsgesteentes en metamorfe gesteentes.

1635DR

Dikwijls is in de gebouwen veel meer te zien aan deze gesteentes dan wanneer ze in hun natuurlijke omgeving in het veld worden waargenomen. Tijdens het inleidende hoorcollege zal nader worden ingegaan op de kenmerken van de drie hoofdtypes. Met name de omstandigheden waaronder deze gesteentes zijn gevormd (soms diep in de aardkorst) zal worden belicht. Hierbij zijn druk, temperatuur en chemische samenstelling bepalend. Bovendien zal tijdens het college een aantal van de belangrijkste gesteentevormende mineralen worden besproken.

Tijd 10.00 – 16.00 uur 13.30 – 16.00: excursie

Gedurende de ongeveer 2 ½ uur durende wandeling over de Coolsingel wordt een en ander nader bekeken. Er is een grote variëteit te bewon deren, waarbij de aandacht op het gesteente, de structuren, de mineralen en eventuele fossielen wordt gevestigd. Een korte samenvatting van het college en de gesteentes die tijdens de excursie zullen worden bekeken, zal worden uitgereikt. Na deze dag zult u steden, straten en stenen anders beleven.

Data Vrijdag 7 juli

Locatie Woudestein Kosten € 89 (incl. BTW, broodjeslunch) Aantal bijeenkomsten 1 hele dag Literatuursuggestie Onvermoede weelde – Natuursteengebruik in Rotterdam 1850-1965; Redactie HendrikJan Tolboom; ISBN 9789053454404 Bijzonderheden Het is nuttig om een eenvoudig vergrootglas bij u te hebben.

Dr. L.D. Minnigh studeerde geologie in Leiden. Hij was visiting professor in Brazilië, heeft bij verschillende geologische adviesbureaus gewerkt en was wetenschappelijk informatie-specialist aardwetenschappen bij de TU Delft. In 2004 verscheen van zijn hand het boek ‘Inventief probleemoplossen’.

Hovo Kinderuniversiteit Kinderen samen met grootouders (ooms, tantes of een buurvrouw) De Hovo Kinderuniversiteit is een bijzonder initiatief. Samen met een weetgraag kind gaat u naar de universiteit voor een college van een deskundige over een onderwerp dat boeiend is voor jong en oud. De Hovo Kinderuniversiteit bestaat uit een aantal afzonderlijk te volgen colleges van elk één woensdagmiddag.

Voor wie is de Hovo Kinderuniversiteit bedoeld De Hovo Kinderuniversiteit is bedoeld voor kinderen van (ongeveer) 8 tot 11 jaar met een begeleider. Omdat de gewone colleges bij Hovo Rotterdam een leeftijdsgrens van 50 jaar kennen, is dit ook de minimumleeftijd voor de begeleiders. Iedere begeleider mag maximaal twee kinderen meenemen. Inschrijving zonder kinderen is echt niet mogelijk. Programma Kinderuniversiteit • Tekenen met je oren Woensdag 21 juni Drs. Kees Wisse • ‘Schijt aan de wereld’: Bruegels spreekwoorden Woensdag 21 juni Drs. Krzysztof Dobrowolski-Onclin

Duur van het programma De bijeenkomsten zijn op woensdagmiddag, van 14.00 tot 16.00, en duren twee keer 45 minuten met een pauze. Plaats van programma De colleges vinden plaats in een van college zalen op de Erasmus Universiteit Rotterdam. Kosten Het kindercollege kost € 13 voor volwassenen (minimumleeftijd 50 jaar) en € 9 voor kinderen van (ongeveer) 8 – 11 jaar, inclusief BTW. In de pauze krijgen de volwassenen een kopje koffie of thee en is er fris voor de kinderen.

• Geheimen, iedereen heeft ze Woensdag 28 juni Dr. Andreas Wismeijer • Grote Goden! Woensdag 28 juni Drs. Hein van Dolen • Spoor je wel? Woensdag 5 juli Prof.dr. Hugo Roos

Hovo Zomeracademie 2017

Kinderacademie Tekenen met je oren Drs. Kees Wisse

Iets moois tekenen doe je met je handen en je ogen. Maar wist je ook dat het prachtig met je oren kan? Je kan muziek zo laten klinken dat het net een vogel lijkt, of storm op zee, of misschien wel de zon die heel vroeg opkomt op een prachtige zomerdag.

1633FK

Al heel lang tekenen muzikanten en componisten met muziek. Vanmiddag kun je ontdekken hoe en hoor je natuurlijk de prachtigste tekeningen.

Tijd 14.00 – 16.00

Data Woensdag 21 juni

Locatie Woudestein Kosten € 9,- voor kinderen (incl. BTW) € 13,- voor volwassenen (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 1

Lang geleden heb ik, drs. Kees Wisse, muziekwetenschap gestudeerd aan de universiteit van Utrecht. Met die studie leer je geen muziekinstrument bespelen, maar wel al het andere over muziek, zoals de geschiedenis van muziek en de manier waarop muziekstukken gemaakt zijn. Heel lang heb ik gewerkt bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Nu geef ik veel muziekcursussen, en schrijf en vertel over muziek bij concerten. Bij de Hovo geef ik al bijna tien jaar les.

Kinderacademie ‘Schijt aan de wereld’ Drs. Krzysztof Dobrowolski-Onclin

1633GK Data Woensdag 21 juni Tijd 14.00 – 16.00 Locatie Woudestein

In 1559 schilderde Pieter Bruegel een landschap met tientallen scènes, die op het eerste gezicht weinig met elkaar te maken hebben. Rijken, armen, boeren, vissers en monniken bevolken een tafereel zonder op elkaar te letten. Allemaal drukken zij een Nederlandse zegswijze uit. Sommige gebruiken wij nog steeds: ‘Door de mand vallen’ of ‘Achter het net vissen’. Maar wie zegt er nog ‘Tegen de maan pissen’ of ‘Op de wereld schijten’? Na vandaag ken je bijna al deze uitdrukkingen en je weet waarom Bruegel het schilderij maakte.

Kosten € 9,- voor kinderen (incl. BTW) € 13,- voor volwassenen (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 1

Drs. K.P. Dobrowolski-Onclin is kunsthistoricus, vader van twee kinderen en komt oorspronkelijk uit Polen. Hij studeerde kunstgeschiedenis en Frans en geeft les over heel veel onderwerpen die met kunst te maken hebben. Dit thema is extra bijzonder, omdat het over de Nederlandse taal gaat... en gegeven wordt door een in Polen geboren docent.

Hovo Zomeracademie 2016

Kinderuniversiteit Geheimen! Iedereen heeft ze Dr. Andreas Wismeijer

Iedereen heeft geheimen, soms zijn dit kleine geheimen en soms grote. Geheimen kunnen leuk en spannend zijn, maar ook vervelend. Je wilt je geheim dan heel graag vertellen aan een ander. Maar wat zijn geheimen eigenlijk? Waarom houden wij soms iets geheim voor een ander? En hoe houd je het beste iets geheim zodat niemand er achter komt? Dat wordt allemaal verklapt tijdens dit kindercollege. We gaan bijvoorbeeld leren dat het best ingewikkeld is iets lang geheim te houden. En dat we ook geheimen kunnen hebben voor dieren. Na dit college hebben geheimen voor jou geen geheimen meer!

1633KK Data Woensdag 28 juni Tijd 14.00 – 16.00 Locatie Woudestein Kosten € 9,- voor kinderen (incl. BTW) € 13,- voor volwassenen (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 1

Dr. A.A.J. Wismeijer is psycholoog en werkt bij Tilburg University. Hij weet alles over geheimen. Meestal is het geheim wat hij onderzoekt, maar deze keer zal hij er van alles over gaan vertellen!

Kinderacademie Grote goden! Drs. Hein van Dolen

1633LK Data Woensdag 28 juni Tijd 14.00 – 16.00 Locatie Woudestein Kosten € 9,- voor kinderen (incl. BTW) € 13,- voor volwassenen (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 1

Er waren heel wat goden volgens de oude Grieken. Anders dan de mensen waren zij onsterfelijk en eeuwig jong, ze aten en dronken iets bijzonders, spraken een eigen taal en hun bloed heette ichoor, en niemand wist wat dit woord betekende. Maar in andere opzichten waren zij geen haar beter dan de mensen. De goden konden verliefd worden en daarbij flink hun neus stoten. Als het ze goed uitkwam, logen zij en bedrogen elkaar. Ze konden gewond raken en zelfs gestraft worden. Maar nooit mocht je goden beledigen of dwars zitten, want dan was je nog niet jarig. Nee, mensen moesten gehoorzaam zijn en braaf bidden en offeren. Toch waren de Griekse goden niet almachtig en alwetend en daar hebben de eerste mensen slim misbruik van gemaakt. Hiervan wordt een voorbeeld gegeven. Maar ook wordt besproken hoe verschillende goden eruit zagen. Wist je dat de lelijkste god bokkenpoten had? En dat de knapste god erg ongelukkig in de liefde was? Dat de verleidelijkste godin uit zeeschuim is geboren? Of dat de god van de onderwereld maar geen vrouw kon krijgen? Soms daalde een god naar de aarde af om met een sterfelijke vrouw van de aarde een kind te krijgen. Vaak werd dat later een held die monsters versloeg en het hele land van boeven bevrijdde. Hierover zijn opwindende verhalen geschreven. We gaan ook een kijkje nemen in de onderwereld en komen daar mensen tegen die eeuwig boete moesten doen. Waarom dat zo was, krijg je allemaal te horen.

Drs. H.L. van Dolen weet alles over het Oude Griekenland. Hij schreef heel veel boeken, ook twee boeken voor kinderen: - De Farao en de Dief - Op naar de Olympos! Hiervoor heeft hij zelfs de Hotze-de-Roos-prijs gewoon van de kinderjury! Hij leest zijn eigen kleinkinderen hier graag uit voor!

Hovo Zomeracademie 2016

Kinderacademie Spoor je wel? Prof.dr. Hugo Roos

Wat is er spannender dan je fantasie de vrije loop te laten over hoe je over vijftig jaar je kunt reizen? Welke vorm hebben dan de auto’s, de treinen en de vliegtuigen? Al meer dan twee eeuwen, sinds de uitvinding van de stoommachine, hebben mensen zich die vraag gesteld.

1633MK

Het is interessant om te kijken hoe mensen vroeger dachten over hoe het in de toekomst (nu dus) zou zijn. Maar de schrijver en wetenschapper Jules Verne zat er vaak niet ver naast. Hij voorzag elektrisch aangedreven voertuigen. We zullen in dit college eens proberen te kijken naar hoe de toekomst er in het verre en recente verleden uitzag op het gebied van treinen, vliegtuigen en andere middelen van vervoer. Wellicht kunnen we voor de toekomst nog veel leren van de ontwerpers van computer spellen zoals die van ‘Guerilla Games’.

Tijd 14.00 – 16.00

Data Woensdag 5 juli

Locatie Woudestein Kosten € 9,- voor kinderen (incl. BTW) € 13,- voor volwassenen (incl. BTW) Aantal bijeenkomsten 1

Prof.dr. H.B. Roos studeerde ruimtelijke economie aan de Nederlandse Economische Hogeschool in Rotterdam. Nu heet dat de Erasmus Universiteit. Hij gaf heel veel les over vervoer: treinen, auto’s, vliegtuigen. Maar misschien weet hij ook wel veel over tijdreizen en de benenwagen!

Inschrijving, bevestiging en betaling Aanmelden Aanmelden voor een Hovo-programma kan via onze website www.hovorotterdam.nl, maar kan eventueel ook via het inschrijfformulier achter in deze gids. Plaatsing voor een programma geschiedt op volgorde van binnenkomst Inschrijfformulieren kunt u sturen naar: Erasmus Academie BV Afdeling Hovo Rotterdam Postbus 1738 – kamer M6-19 3000 DR Rotterdam Bevestiging Bevestiging van aanmelding Na het insturen van een digitaal inschrijfformulier ontvangt u omgaand per e-mail een automatisch gegenereerde bevestiging van uw digitale aanmelding. Dit is niet de bevestiging van plaatsing! Bij het insturen van een aanmelding per post, krijgt u geen bevestiging van deze verzending maar later slechts een bevestiging van plaatsing. Bevestiging van plaatsing De bevestiging van plaatsing in het programma proberen wij zo snel mogelijk te sturen (het streven is binnen twee weken). De bevestiging is tevens het bewijs van toegang. Heeft u na deze termijn geen bevestiging van plaatsing ontvangen, neem dan contact op met het Hovo bureau.

Betaling U ontvangt van Hovo Rotterdam digitaal een factuur. Indien u geen e-mailadres heeft, ontvangt u deze per post. Op deze factuur staan alle betaalgegevens (IBAN-rekeningnummer, het betalingskenmerk en de juiste tenaamstelling) om de betaling op juiste manier te voldoen. De factuur wordt kort voor aanvang van de programma’s van de Zomeracademie verstuurd. Let op: Wacht met betalen tot u de factuur van Hovo heeft ontvangen. Alleen met het juiste betalingskenmerk kan uw betaling correct verwerkt worden. Locaties Alle Rotterdamse zomerprogramma’s vinden plaats op de Erasmus Universiteit Rotterdam, campus Woudestein in het Expo- en Congres centrum (Van der Goot gebouw v/h M-gebouw), tenzij anders vermeld. Op de digitale schermen in de hal van het M-gebouw, vindt u de exacte locatie (het lokaal) van uw programma. Hovo Weblokaal Het Hovo Weblokaal is de digitale leeromgeving van Hovo Rotterdam. Een uitzondering daar gelaten is ook bij de zomerprogramma’s het Weblokaal exclusief voor de deelnemers van uw cursus geopend waarop presentaties of ander materiaal beschikbaar kan worden gesteld.

Hovo Zomeracademie 2017

Algemeen Hovo Rotterdam Hovo Rotterdam is in 1988 opgericht als initiatief van het College van Bestuur van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Sinds 1998 maakt Hovo deel uit van Erasmus Academie BV, onderdeel van EUR Holding BV waarvan de Erasmus Universiteit Rotterdam de enige aandeelhouder is. Erasmus Academie BV biedt postacademische opleidingen, masterclasses en opfrisprogramma’s. Hovo Rotterdam is aangesloten bij Hovo Neder land. Sinds 2012 organiseert Hovo Rotterdam ook programma’s in Den Haag en Dordrecht (niet in de zomerperiode). Hierover vindt u infor matie in de reguliere, jaarlijkse studiegids, of op onze website. Literatuur Bij sommige programma’s wordt literatuur aanbevolen. U bent echter niet verplicht tot aanschaf. Hovo Cursusbegeleider Voor ieder programma wordt een begeleider geworven. Begeleiders hebben een belangrijke taak in de praktische organisatie. Zij zijn een schakel tussen deelnemer, docent en het Hovo Bureau. Deelnemers kunnen bij de begeleider terecht met vragen of opmerkingen de cursus. Eventuele knelpunten worden door hen aange kaart bij de docent of bij het Hovo-bureau. Begeleiders nemen deze taak vrijwillig op zich. Voor hun bijdrage ontvangen zij een korting van € 15 op de cursus waarbij zij begeleider zijn. Dit bedrag wordt bij facturering in mindering gebracht op de cursusprijs. De selectie van de begeleiders geschiedt door het Hovo Bureau.

Vrienden van Hovo Rotterdam Vrienden van Hovo Rotterdam is een stichting met als oogmerk de belangenbehartiging van Hovo-cursisten en het bieden van ondersteuning aan het Hovo Bureau in praktische zin. Vrienden van Hovo biedt extra informatie aan leden en organiseert af en toe speciale ledenactiviteiten. U kunt op het inschrijfformulier aangeven of u zich wilt aanmelden als donateur van Vrienden van Hovo Rotterdam voor € 12 per jaar. Hovo-plusprijs De Hovo-plusprijs komt ten goede aan het FON Steunfonds Hovo Rotterdam. U kunt op het inschrijfformulier per cursus aangeven welk bedrag u als vrijwillige bijdrage wilt betalen. Openingstijden Het Hovo Bureau is gehuisvest in het Van der Goot gebouw (v/h M-gebouw). U kunt ons vinden op de 6e etage, kamer M6-19. Hovo is per mail iedere dag bereikbaar en telefonisch iedere werkdag van 9.30-12.00 en van 13.30-14.30 uur. Website Zie voor uitgebreide informatie over Hovo Rotterdam, zoals de Hovo-plusprijs, Hovo Steunfonds, Commissie Hovo, Hovo Nederland, Reductiefonds en de faciliteiten op campus Wou destein van de Erasmus Universiteit Rotterdam onze website www.hovorotterdam.nl Vragen Voor verdere vragen kunt u ons bereiken via hovo@erasmusacademie.nl

Algemene voorwaarden Annuleringsvoorwaarden De annuleringsvoorwaarden zijn gebaseerd op de algemene voorwaarden van Erasmus Academie BV. Kijk voor de volledige versie van de algemene voorwaarden op www.hovorotterdam.nl of www.erasmusacademie.nl. De algemene voorwaarden zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Rotterdam onder nummer 24263757. Voor Hovo Rotterdam geldt een aan gepast artikel in verband met annulering van de opleiding. 1. Annulering van een programma door een deelnemer is alleen mogelijk na schrifte lijke opzegging bij het secretariaat van Hovo Rotterdam. Onder een schriftelijke opzegging verstaan wij een e-mail of een brief. 2. Bij annulering worden de volgende kosten in rekening gebracht: annulering binnen 8 dagen na verzending van de bevestiging van plaat sing is kosteloos. Tot 8 dagen voor aanvang van het programma is de deelnemer, indien zijn deelname door Hovo Rotterdam schrifte lijk is bevestigd, 10% van de overeengekomen prijs als administratiekosten verschuldigd met een minimum van € 15. Na het verstrijken van de annuleringstermijn is deelnemer, tenzij sprake is van, door deelnemer aan te tonen, zwaarwegende omstandigheden, waarbij de zwaarwegendheid van de omstandigheden ter beoordeling van Hovo Rotterdam is, het volledige cursusgeld verschuldigd. Het aantal dagen tussen de aanvang van het programma en de annulering wordt berekend vanaf de dag dat de schriftelijke annulering door Hovo Rotterdam is ontvangen. Deze voorwaarden gelden ook indien u kort voor aanvang inschrijft.

3. Indien een deelnemer het gehele programma verhinderd is, kan een vervanger kosteloos worden aangewezen mits dit vooraf schriftelijk aan Hovo Rotterdam is meegedeeld. 4. In het geval dat de omstandigheden hiertoe nopen of dat het aantal aanmeldingen voor een programma onvoldoende is, behoudt Hovo Rotterdam zich het recht voor het programma te annuleren. Zij informeert deelnemers hieromtrent zo spoedig mogelijk. In geval van annulering worden eventueel betaalde cursusgelden volledig en zo spoedig mogelijk gerestitueerd. Annulering van een studiereis of excursie door Hovo Rotterdam geeft geen recht op kosteloze annulering van de bijbehorende hoorcolleges of cursus. 5. Hovo Rotterdam is gerechtigd bij het orga niseren van een programma af te wijken van de aankondiging, indien redelijkerwijs van haar niet gevergd kan worden dat zij het programma onverkort uitvoert zoals aan gekondigd. 6. Gehele of gedeeltelijke terugbetaling van het betaalde cursusgeld vindt alleen plaats indien het programma wegens bijzondere omstan digheden niet doorgaat. 7. Als een docent door overmacht niet optreedt, zal Hovo een vervangende bijeenkomst orga niseren. Als een cursist op die dag verhinderd is, zal geen geld worden gerestitueerd.

Hovo Zomeracademie 2017

Hovo Rotterdam Hovo Zomeracademie 2017

Inschrijfformulier Gegevens deelnemer (in blokletters invullen s.v.p.) Achternaam

m/v

Voorletters

Titulatuur

Geboortedatum

Adres Postcode

Plaats

Telefoon

Mobiel nummer

E-mail

Gegevens debiteur Ik betaal de factuur zelf (u hoeft verder niets in te vullen)

Referentie / opdrachtnummer

De factuur wordt betaald door (vul onderstaande gegevens in) Bedrijfsnaam Contactpersoon

Afdeling

Straat

Huisnummer

Postcode

Plaats

E-mail

Prijs

Plusprijs (hiermee steunt u het Hovo Steunfonds)

€

Ik schrijf mij in voor: Cursuscode (zie studiegids)

Titel programma

Totaalbedrag Kinderuniversiteit Voor- en achternaam kind (max. 2)

Leeftijd

z.o.z.

Hovo Rotterdam Hovo Zomeracademie 2017

Inschrijfformulier (vervolg) Overig Ik geef mij op als donateur van Vrienden van Hovo Rotterdam. Ik wil eventueel als cursusbegeleider optreden voor programma(s): Ik wil graag iemand anders attenderen op de cursussen en lezingen van Hovo Rotterdam, stuur een gids naar: naam adres

Ik beschik over een of meerdere Hovo kennisbonnen en wil deze gebruiken t.b.v. mijn betaling. Bijgaand stuur ik deze mee: Aantal bonnen Betaling U ontvangt rond de aanvang van uw programma een factuur. Deze bevat een uniek betalingskenmerk. Indien u zich voor meerdere programmaâ&#x20AC;&#x2122;s inschrijft, graag per programma betalen. Voorwaarden Hierbij ga ik akkoord met de algemene voorwaarden zoals vermeld op pag. 40 van de Hovo Studiegids Zomeracademie 2017. U gaat hiermee een financiĂŤle verplichting aan. Handtekening

Stuur dit inschrijfformulier volledig ingevuld en ondertekend naar: Hovo Rotterdam Kamer M6-20 Postbus 1738 3000 DR Rotterdam Voor meer informatie kunt u mailen naar: hovo@erasmusacademie.nl of bellen: (010) 408 2465. U kunt zich ook online aanmelden via: www.hovorotterdam.nl/inschrijven

Erasmus Academie BV Hovo Rotterdam Erasmus Universiteit Rotterdam Burgemeester Oudlaan 50 3062 PA Rotterdam Van der Goot gebouw, kamer M6-19 (v/h M-gebouw) Postbus 1738 3000 DR Rotterdam T +31 10 408 2465 E hovo@erasmusacademie.nl www.hovorotterdam.nl www.facebook.com/HovoRotterdam