2 Epidemiologie

Epidemiologie

2 Epidemiologie

§ Het vóórkomen van diabetes

Cijfers over het wereldwijd voorkomen van diabetes vind je terug in de Diabetes Atlas van de International Diabetes Federation (IDF): www.diabetesatlas.org/across-the-globe.html

De incidentie1 van type 1 en type 2 DM is wereldwijd zeer sterk gestegen in de laatste decennia. Volgens de IDF leefden in 2017 425 miljoen volwassenen met diabetes (=1 op 11). Verwacht wordt dat dit cijfer toeneemt tot 629 miljoen in 2045. Er zijn geen exacte cijfers over de incidentie of prevalentie2 van diabetes in België, aangezien het vaststellen van diabetes bij een patiënt in ons land niet systematisch wordt geregistreerd. De IDF schat dat ongeveer 500.000 volwassenen Belgen lijden aan diabetes (8% van de volwassen Belgische bevolking). Ook dit cijfer zal verder oplopen in de toekomst.

90% van de patiënten met diabetes lijden aan T2DM. De stijging van het totale aantal diabetespatiënten is vooral ook een stijging van de prevalentie van T2DM (hoewel T1DM ook vaker voorkomt dan vroeger, zie 4.2.1 hygiëne hypothese).

Naast de groep mensen die diabetes hebben bevindt 6,5% van de volwassen bevolking zich in de 'grijze zone':, waarbij sprake is van een gestoorde glucoseverwerking, maar nog niet van diabetes (=gestoorde glucosetolerantie of 'prediabetes') Deze groep mensen loopt een aanzienlijk risico om op relatief korte termijn DM type 2 te ontwikkelen.

Merk op dat er ook heel wat niet-gediagnosticeerde diabeten zijn. De Diabetesliga schat dat 1 op 3 van de mensen met diabetes niet weet dat hij of zij de aandoening heeft en er dus ook niet voor wordt behandeld.

Zwangerschapsdiabetes (GDM) is een bijzondere vorm van diabetes die optreedt bij 2 à 6% van de zwangere vrouwen, meestal in de tweede helft van de zwangerschap. GDM is op vlak van ziektemechanisme nauw verwant aan T2DM. Ook GDM komt steeds vaker voor (Marcinkevage et al., 2011)

1 Aantal nieuwe gevallen in een populatie per jaar. 2 Aantal gevallen in een populatie op een bepaald tijdstip.

8

§ Risicofactoren

Deze factoren verhogen het risico op het voorkomen van diabetes. De stijgende incidentie van T2DM valt hoofdzakelijk te verklaren door het frequenter voorkomen van obesitas (gemeten als een verhoogd BMI of een verhoogde buikomtrek). Voor T1DM is het verhaal veel complexer (zie 4.2.1).

x 100

vrouwen

mannen

Figuur 1 Verband tussen BMI en het risico op T2DM, zowel bij mannen als bij vrouwen (Guglielmi et al., 2018). Behalve obesitas zijn de belangrijkste risicofactoren voor T2DM

§ Ongezonde voeding (te veel rood vlees, bereide voeding, gesuikerde frisdrank) § Roken § Leeftijd (45+) § Te weinig lichaamsbeweging § Te hoog of te laag geboortegewicht § Lagere socio-economische status § Slaapstoornissen § Depressie § Familiaal voorkomen § Etnische afkomst, bv. Turkse, Marokkaanse of Aziatische origine. § Doorgemaakte Gestationale Diabetes Mellitus

Denkvraag NATURE / NURTURE

Welke van deze risicofactoren zijn veranderbaar? Welke niet?

9