- Het verloop van het communicatieproces schematisch in beeld brengen en uitleggen aan de hand van de zender, ontvanger, encoderen, decoderen, boodschap, kanaal, waarneming, interpretatie en gedragskeuze. Hiervan een eigen voorbeeld geven.
- Het verloop van het communicatieproces herkennen en toepassen in de communicatie met anderen.
- De contextuele factoren die het proces van waarnemen en interpreteren beïnvloeden, opnoemen en uitleggen. Met deze factoren rekening houden in de eigen communicatie.
- De factoren aan de kant van de zender en de ontvanger opnoemen en uitleggen die het proces van waarnemen en interpreteren beïnvloeden. Met deze factoren rekening houden in de eigen communicatie.
- Uitleggen welke interpretatiefouten er in de communicatie ontstaan; deze (h)erkennen in de praktijk en deze met eigen voorbeelden illustreren.
- Bewust worden en corrigeren van de interpretatiefouten in de eigen communicatie met anderen.
Leerdoelen bij ‘non-verbaal gedrag’
- Belang van non-verbaal gedrag toelichten.
- De verschillende functies van non-verbaal gedrag noemen en een voorbeeld geven.
- De verschillende aspecten van non-verbaal gedrag (spreektaal, lichaamshouding en uiterlijke kenmerken, gebaren, mimiek) noemen en uitleggen. Deze aspecten illustreren met eigen voorbeelden.
- De 3 axioma’s van Watzlawick kennen en uitleggen.
Schaal hieronder jouw persoonlijke competenties wat betreft dit thema in. Dit doe je tijdens de voorbereiding van deze les. Na de les schaal je in waar jij denkt dat je nu staat. Dit kan een hoger cijfer zijn omdat je hebt geoefend, maar ook een lager cijfer als je je tijdens de les realiseert dat je het minder goed doet dan je aanvankelijk dacht. Tot slot schaal je in waar je in de toekomst graag zou willen staan.
VOOR DE LES
1. Activeer jouw voorkennis. Noteer wat je vanuit jouw vooropleiding al weet over het thema. Gebruik bij de beschrijving het gekende vakjargon.
2. Noteer wat jouw ervaring is met betrekking tot dit thema. Heb je dit al eerder bewust gebruikt/gedaan? Waar? Hoe liep dat?
3. Voer de voorbereidende opdracht uit.
3.1 Bekijk het volgend beeldfragment “Waarom we 2 oren hebben en slechts 1 mond.” https://www.youtube.com/watch?v=VvmAtReti8w.
- Wat is de boodschap van dit fragment?
- Wat heb je hieruit geleerd over communicatie?
- Welk tips haal je hieruit in functie van je eigen manier van communiceren?
3.2 Je trok vorige week de naam van een student van je COSA-groep en kreeg de vraag het nonverbaal gedrag van die student in de loop van de week te observeren. Noteer hieronder wat je hebt geobserveerd, benoem dit met respect. NAAM STUDENT (vul in):
- Wat jouw manier van spreken (veel-weinig, dialect-AN, snel-traag, stopwoordjes, stemklank en toonhoogte…) betreft, valt mij op dat
- Wat jouw uiterlijke kenmerken (kledij, haardracht, make-up, sieraden, tatoeages, persoonlijke stijl...) betreft, valt mij op dat …
- Wat jouw lichaamshouding (gebogen, rechtop, aanrakingen,…) betreft, valt mij op dat …
- Wat jouw gebaren (veel-weinig, klein-groot, traag-snel…) betreft, valt mij op dat …
- Aan jouw mimiek (glimlachen, veel-weinig oogcontact, vriendelijke-norse blik…) valt mij op dat…
NA DE LES
1. Je kreeg tijdens de sessie de kans om notities te maken en te oefenen. Noteer hieronder wat je opviel tijdens de oefeningen, observaties, ervaringen, AHA-belevingen, wat nieuw was voor jou, gekregen feedback… Het is niet de bedoeling om een samenvatting te geven van wat we in de les allemaal gedaan hebben; het is wel de bedoeling om jouw indrukken te geven. Die indrukken kunnen positief of negatief zijn. …
Reflecteer diepgaand op basis van de oefeningen en ontvangen feedback wat je over jezelf hebt geleerd met betrekking tot de vaardigheden die aan bod zijn gekomen. Gebruik daarbij zoveel mogelijk vakjargon uit de les.
Over het communicatieproces (schema)
- Welke aspecten of begrippen van het communicatieproces zijn nieuw voor jou? Wat heb je als nieuwe kennis geleerd over communicatie?
- Door welke contextuele factoren (binnen het proces van waarnemen en interpreteren), word jij gemakkelijk beïnvloed? Geef een eigen voorbeeld. Met welke punten zou jij in je eigen communicatie beter rekening kunnen houden?
- Door welke factoren aan de kant van de zender of de ontvanger (binnen het proces van waarnemen en interpreteren), word jij gemakkelijk beïnvloed? Op welke punten zou jij je eigen communicatie kunnen verbeteren? Met welke van deze factoren wil je meer rekening houden in je eigen communicatie?
Over non-verbaal gedrag
- Heb jij zelf al ervaren dat er misverstanden ontstaan omdat je non-verbaal gedrag je verbale communicatie overheerste? Kan je een voorbeeld geven? Wat neem je hieruit mee voor de toekomst?
Welke feedback kreeg jij van de andere student omtrent je non-verbaal gedrag? Was dit voor jou herkenbaar of niet? Zijn er zaken waarop je nu meer zal letten?
- Zijn er nog andere aandachtspunten of AHA-momenten die je naar aanleiding van deze les over jezelf hebt geleerd? Welke? Wat neem je hieruit mee voor de toekomst?
Over de axioma’s van Watzlawick
- Wat zijn voor jou de belangrijkste inzichten die je leerde uit de axioma’s van Watzlawick? Wat was nieuw voor jou?
Scoor jezelf na deze leservaring opnieuw, op dezelfde schaal hierboven in de kleur blauw.
Waar wil je naartoe? Duid dit aan op de schaal hierboven in de kleur groen. Beschrijf hieronder concreet je actiepunten.
Beschrijf wat je de komende periode en lessen concreet gaat doen om die actiepunten aan te pakken en zo jouw leerproces te sturen.
Vergeet niet jouw actiepunt(en) en concrete voornemens op het overzichtsblad vooraan te noteren. Volg daar ook op in welke mate je aan vroegere actiepunten hebt gewerkt.
