Hidromek HMK 102B MAESTRO SERİSİ YÜKLEYİCİLER KULLANIM VE BAKIM EL KİTABI

KULLANIM VE BAKIM EL KİTABI MAESTRO SERİSİ

YÜKLEYİCİLER HMK 102B, A70001 seri numaralı makinelerden itibaren

Yayın No: Y10/12370 Rev No: 00 HİDROMEK 2016

Bu kitabı her zaman operatör kabini içerisinde bulundurun.

Makineyi çalıştırmadan önce mutlaka bu kitabı okuyup anlayın.

Yazılı bütün emniyet önlemlerini ve talimatları mutlaka uygulayın.

Her hakkı mahfuzdur. Önceden HİDROMEK-HİDROLİK VE MEKANİK MAKİNA İMALAT SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ’NİN yazılı iznini almaksızın herhangi bir yazı veya resmin kullanılması kesinlikle yasaktır.

Basım tarihi: 22.07.2016

……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………

2

İÇİNDEKİLER GİRİŞ .............................................................................................................................................6 GÜLE GÜLE KULLANIN ......................................................................................................................... 6 CE BELGESİ VE EMC DİREKTİFİ.......................................................................................................... 6 MAKİNE TANITIM ETİKETİ .................................................................................................................... 7 YÜKLEYİCİYİ TANIMLAMA .................................................................................................................... 8 İŞ GÜVENLİĞİ UYARILARI .................................................................................................................... 9 DİĞER UYARILAR .................................................................................................................................. 9 ÇEVRE KORUMA ................................................................................................................................. 10 UYARI İŞARETLERİ ............................................................................................................................. 10 TELİF HAKLARI .................................................................................................................................... 11 YEDEK PARÇA VE SERVİS GÜVENCESİ ........................................................................................ 11

İŞ GÜVENLİĞİ .............................................................................................................................12 GENEL İŞ GÜVENLİĞİ BİLGİLERİ ....................................................................................................... 12 İŞ GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİ ................................................................................................................ 13 ÇALIŞMA ÖNCESİ İŞ GÜVENLİĞİ....................................................................................................... 15 ÇALIŞIRKEN İŞ GÜVENLİĞİ ................................................................................................................ 18 KONTROL ve BAKIM SIRASINDA İŞ GÜVENLİĞİ .............................................................................. 25 AKÜ KULLANIMI VE BAKIMI ................................................................................................................ 30 UYARI ETİKETLERİ ve ÇIKARTMALARI ............................................................................................. 31 YASAK İŞLEMLER................................................................................................................................ 37

MAKİNENİN TANITIMI ................................................................................................................40 ÖN KONSOL ......................................................................................................................................... 41 SAĞ KONSOL ....................................................................................................................................... 56 SOL KONSOL ....................................................................................................................................... 66 OPERATÖR KOLTUĞU ........................................................................................................................ 67 AVADANLIK .......................................................................................................................................... 71 ARKA CAM VE ARKA CAM SİLECEĞİ ................................................................................................ 72 İÇ AYDINLATMA LAMBASI .................................................................................................................. 73 ELBİSE ASKISI ..................................................................................................................................... 73 KLİMA KUMANDA PANELİ (OPSİYONEL) .......................................................................................... 73

KULLANIM ..................................................................................................................................74 GENEL .................................................................................................................................................. 74 MOTORU ÇALIŞTIRMADAN ÖNCE..................................................................................................... 76 MOTORUN ÇALIŞTIRILMASI ............................................................................................................... 77 MAKİNENİN HAREKET ETTİRİLMESİ VE KULLANIM İNCELİKLERİ ................................................. 78 MOTORUN AKÜ TAKVİYESİ İLE ÇALIŞTIRILMASI ............................................................................ 80 MAKİNENİN SICAK ve SOĞUK HAVALARDA ÇALIŞTIRILMASI İÇİN TEMEL ÖNLEMLER ............. 81 MAKİNENİN YOLA HAZIRLANMASI .................................................................................................... 82 MAKİNENİN DURDURULMASI VE PARK EDİLMESİ .......................................................................... 84 YOL HALİNDE İKEN MOTORUN DURMASI ........................................................................................ 85 TEHLİKE DURUMUNDA DİREKSİYONA KUMANDA EDİLMESİ ...................................................... 85 MOTOR ÇALIŞMAZKEN DİREKSİYON İŞLEVİNİN TEST EDİLMESİ .............................................. 85 ATAŞMAN GÜVENLİK KİLİTLERİNİN KULLANILMASI ..................................................................... 86 FRENLEME ......................................................................................................................................... 88 YÜKLEYİCİ İLE ÇALIŞMAK ................................................................................................................ 88 ATAŞMANLARIN DEĞİŞTİRİLMESİ .................................................................................................. 91 MAKİNENİN TAŞINMASI .................................................................................................................... 93 ARIZALI MAKİNENİN ÇEKİLMESİ ..................................................................................................... 94 MAKİNENİN VİNÇLE KALDIRILMASI ............................................ Hata! Yer işareti tanımlanmamış.

MAKİNENİN UZUN SÜRELİ PARKA ALINMASI ................................................................................ 95

3

BAKIM .........................................................................................................................................96 GENEL BİLGİ ........................................................................................................................................ 96 GENEL İŞ GÜVENLİĞİ ......................................................................................................................... 97 KONTROL ve BAKIM TABLOSU ........................................................................................................100 MOTOR TANIMLAMA .........................................................................................................................104 SÜRELİ (PERİYODİK) BAKIM ............................................................................................................105 AKIŞKANLAR VE YAĞLAR TABLOSU ..............................................................................................106 ÇALIŞMA ÖNCESİ (HER 8 SAATTE BİR) KONTROL ve BAKIM ......................................................109 HAFTALIK (50 SAATLİK) KONTROL ve BAKIM ................................................................................117 100 SAATLİK KONTROL ve BAKIM ...................................................................................................120 250 SAATLİK KONTROL VE BAKIM ................................................................................................121 500 SAATLİK KONTROL ve BAKIM .................................................................................................129 1000 SAATLİK KONTROL VE BAKIM ..............................................................................................133 2000 SAATLİK KONTROL VE BAKIM ..............................................................................................137 MUHTELİF ........................................................................................................................................139

TEKNİK ÖZELLİKLER ..............................................................................................................146 HMK 102B TEKNİK ÖZELLİKLERİ .....................................................................................................146 YÜK KALDIRMA KURALLARI VE GÜVENLİ ÇALIŞMA YÜKLERİ (SWL) .........................................150 SES VE VİBRASYON .........................................................................................................................151

İSTEĞE BAĞLI (OPSİYONEL) DONANIM ...............................................................................152 GENEL ................................................................................................................................................152 KATLANIR ÇATALLAR .......................................................................................................................153 TOMRUK YÜKLEYİCİ .........................................................................................................................155 TESVİYE KÜREĞİ ..............................................................................................................................155 ELEKTRİKLİ KOMPRESÖR ...............................................................................................................156 FORKLİFT ÇATALI VE AÇILIR KEPÇE..............................................................................................157 SÜPÜRGE ...........................................................................................................................................158

EK BİLGİLER ............................................................................................................................159 BAYRAKÇI İŞARETLERİ ....................................................................................................................159 SIKMA TORK DEĞERLERİ TABLOLARI ...........................................................................................163 İLETİŞİM BİLGİLERİ ......................................................................... Hata! Yer işareti tanımlanmamış.

NOTLAR (Operatör tarafından kullanılabilir) .......................................................................................173

ALFABETİK DİZİN ....................................................................................................................174

4

GARANTİ ŞARTLARI Garanti süresi bir yıl veya azami 2000 çalışma saatidir. 2000 çalışma saatinin bir yıldan önce tamamlanması halinde garanti sona erer.

Makinenin garanti süresi içerisinde, gerek malzeme ve işçilik ve gerekse montaj hatalarından dolayı arızalanması halinde işçilik masrafı, değiştirilen parça bedeli ya da başka bir ad altında hiçbir ücret talep edilmeksizin tamiri yapılacaktır. Makinenin amacı dışında kullanılması, Hidromek’in yazılı onayı olmadan tadil edilmesi, bakımlarının süresi içerisinde ve Hidromek yetkili servislerine yaptırılmaması, orijinal yedek parça ve Hidromek tarafından önerilen sarf malzemesi kullanılmaması hallerinde oluşacak arızalar garanti kapsamı dışındadır.

Müşteri, garanti kapsamında yapılacak işler için makineyi Hidromek yetkili servis personeline teslim etmek zorundadır. Makinenin herhangi bir nedenle bakımına veya onarımına müsaade edilmemesi, bakım veya onarımın geciktirilmesi veya arızalı olarak çalıştırmaya devam edilmesi halinde, doğacak hasarlar garanti kapsamı dışındadır.

Makinenin garanti süresi içinde arızalanması durumunda, tamirde geçen ve çalışılamayan süreler garanti süresine eklenir.

Makinenin, kepçe, kova, bom, kırıcı, forklift ataşmanı, vinç ataşmanı, vs. gibi aksam ve parçaları belirli amaçlar için tasarlanmış ve imal edilmiştir.

Bunların amacı dışında kullanılmaları halinde performansları garanti edilemez.

Garanti belgesi sadece ait olduğu makine için geçerlidir. Müşteri, garanti kapsamındaki talepleri için, garanti belgesini ve yetkili servislerce düzenlenen periyodik bakım faturalarını ibraz etmek zorundadır.

Hidromek, arızalı parçaları kısmen veya tamamen değiştirmekte veya onarıldıktan sonra kullanıma karar vermekte serbesttir. Değiştirilen parçalar Hidromek’in malıdır. Kayıp veya eksik parçalar garanti kapsamı dışındadır.

Makinenin operatör ehliyeti olmayan tecrübesiz personel tarafından kullanılması nedeniyle oluşacak arızalar garanti kapsamı dışındadır.

Periyodik olarak değişmesi veya tamamlanması gereken yağ, yakıt, anti-friz, filtre, balata, vs. gibi parçalar garanti kapsamı dışındadır.

Camlar, aynalar, pimler, burçlar, kayışlar, tırnaklar, kırıcı uçlar, elektrik kabloları, ampuller, farlar, sinyal lambaları ve lastik veya plastik gibi esnek malzemelerden imal edilen parçalar garanti kapsamı dışındadır.

Garanti süresi içinde olmakla birlikte, garanti kapsamında kabul edilmeyen işler, Hidromek yedek parça ve işçilik tarifesi üzerinden, ücrete tabidir.

Lastik ve dizel motor arızaları imalatçı firmalar tarafından kendi garanti şartları dahilinde değerlendirilecek olup bu konuda onların vereceği kararlar kesindir.

Hidromek’in sorumluluğu makul bir süre içerisinde arızanın giderilmesiyle sınırlıdır. Müşteri, onarımda geçen ve çalışılmayan süreler için herhangi bir talepte bulunamaz.

Hidromek etiketli orijinal parçalar, Hidromek makineler için tasarlanmış olup bu parçaların farklı makinelerde kullanılması halinde performansları garanti edilmez.

Garanti süresi içerisindeki her türlü arıza bildirimleri yazılı olarak yetkili Hidromek servislerine, Hidromek bölge müdürlüklerine veya Hidromek satış sonrası hizmetler müdürlüğüne yapılmalıdır. Garanti kapsamında yapılacak işler için makinenin Hidromek’in atölyelerinden herhangi birisine veya Hidromek’in belirlemiş olduğu yetkili servise nakledilmesi gerekli görüldüğü durumlarda nakliye ücreti müşteriye ait olup garanti kapsamında değerlendirilmeyecektir.

Radyo/kasetçalar/CD çalar gibi cihazların bakım, onarım ve arıza hizmetleri tedarikçi firma tarafından kendi yetkili servislerinde yerine getirilecektir.

Makinenin her türlü, çarpma, çarpışma, vurma, çukura düşme, yuvarlanma, devrilme, yangın, uygunsuz şartlarda çalışma ve stoklama gibi olaylar sonucu oluşacak arızaları garanti kapsamı dışındadır.

Müşteri, makinenin çalışma saatlerini takip ederek bakım zamanlarını önceden yetkili servise bildirmek ve bakımlarını yaptırtmakla yükümlüdür. Bakımın zamanında yapılmaması ve bakımsız makineyle çalışmaya devam edilmesi halinde oluşacak hasarlar garanti kapsamı dışındadır.

5

GİRİŞ GÜLE GÜLE KULLANIN Hidromek yükleyicilerini seçtiğiniz için teşekkür ederiz.

Hidromek yükleyiciler performansları göz önünde bulundurulduğunda; verimli, kullanışlı, ekonomik ve müşteri dostu makinelerdir.

Kazıcı yükleyici üretiminde 35 yılı aşan deneyimiyle birlikte modern üretim tesisleri, dikkatli test ve yüksek kalite talepleri Hidromek yükleyicilerinin çok yüksek güvenilirlik düzeyini garanti altına alır.

Bu kullanım ve bakım el kitabında bulunan bilgiler makine sahibine ya da operatöre makineyi çalışmaya hazırlamak, ayarlamak, bakımını yapmaya yardımcı olmak için verilmiştir. Bundan daha önemlisi; bu el kitabı makinenin güvenli ve doğru kullanılması için bir çalışma planı sağlamaktadır. Güvenli çalışma hakkında önemli konular bu el kitabının iş güvenliği bölümünde detaylı olarak anlatılmıştır.

Bu el kitabında Hidromek yükleyicilerin etkili, ekonomik kullanımı ve bakımı ile operatörün azami verim almasına yardımcı olacak işlemler anlatılmaktadır.

Bu kullanım ve bakım el kitabını daima operatör kabini içinde ve temiz tutun. Eğer makine el değiştirirse Hidromek bu el kitabının makinenin yeni sahibine verilmesini tavsiye etmektedir.

Bayii teşkilatımız, hakiki Hidromek yedek parçaları dahil gereksineceğiniz her türlü yardımı sağlamaya her zaman hazırdır. Garantiyi geçerli kılmak için bütün yedek parçalar Hidromek bayisinden alınmalıdır. İstediğiniz yedek parça hakkında tam bilgi verip, makinenizin model ve seri numarasını bildirin. Makinenizin seri numaralarını daha sonra çabuk bulabilmek için sonraki sayfada bulunan şekildeki boş yerlere kaydedin.

Hidromek garanti şartları bu el kitabının başında ve özellikle makineniz ile birlikte verilen garanti el kitabında detaylı olarak açıklanmıştır. Makinenizi kullanmaya başlamadan önce garanti şartlarını okumanızı ve bu şartlara uymanızı tavsiye eder.

Bu kullanım talimatlarına özel donanım ve ataşmanlar dahil değildir.

Sürekli teknik iyileştirme yapıldığından bu el kitabındaki bazı resimler sizin makinenizden farklı olabilir. Bu değişiklikleri yansıtmak için el kitapları zaman zaman revize edilmektedir.

6

Bu kullanım talimatlarını değiştirme yükümlülüğü getirmeksizin, sürekli iyileştirme prensibine uygun olarak Hidromek’in herhangi bir parçanın malzeme, tasarım ve yapısında değişiklik ya da iyileştirme yapma hakkı her zaman saklıdır. Hidromek tasarımında sonradan değişiklik yaptığı parçaları, aksamları müşteri tarafından satın alınmış makinelere de uygulamak zorunda değildir.

DİKKAT Makinenizi kullanmaya başlamadan önce makineyi tanımak için bu el kitabında yazılanları tamamen okuyup anlamanız tavsiye edilir.

CE BELGESİ VE EMC DİREKTİFİ Bu makina Avrupa Birliği Makina Güvenlik Direktiflerinde (2006_42_EC) belirtilen “Sağlık ve Güvenlik Gereksinimleri” şartlarını sağlamaktadır.

Bu nedenle AB tarafından uygunluğu belgeleyen CE işareti taşır.

CE işareti ayrıca AB EMC (elektromanyetik uygunluk) direktife (2004/108/EC) uygunluğu da doğrular.

Bu belge makine ile birlikte sürekli saklanmalı ve makine başka birine satılsa bile makine ile kalmalıdır.

Bu belge tüm Hidromek ataşmanlarını da kapsar. Bu nedenle herhangi bir modifikasyon veya onaylanmamış ataşman veya parça kullanmak bu belgenin geçerliliğini yitirmesine yol açar ve yeni bir belge düzenlenmesi gerekir. Bu tür doğacak sorunlardan kullanıcı sorumludur.

Güvenlik her zaman birinci planda olmalıdır ve makine bu kitapta KULLANIM bölümünde anlatıldığı şekilde kullanılmalıdır. Makine ile birlikte sadece Hidromek tarafından onaylı ataşman ve parça kullanılmalıdır.

MAKİNE TANITIM ETİKETİ Makine tanıtım etiketi, operatör kabinin altında sağ taraftadır. Makinenin şasi, motor, ön ve arka aks, şanzıman seri numaralarının yanı sıra üretim tarihi bu etiketin üzerindedir. Temel ünitelerin seri numaraları ayrıca kendi üzerlerindeki etiketlerde de bulunmaktadır.

Temel ünitelerden birinin değiştirilmesi halinde yeni ünitenin seri numarası makine tanıtım etiketine de yazılmalıdır. Bu yapılamıyorsa etiketin üzerindeki eski numara silinmelidir. Böylece, parça siparişi doğrudan ünitenin üzerindeki seri numarasına bakılarak yapılacak ve hata yapılması önlenecektir.

Lütfen, gelecekteki bütün yazışmalarda talep yaparken veya sipariş verirken makine tipi ve seri numarasını belirtin.

Şekil 1-1

Şekil 1-2

7

YÜKLEYİCİYİ TANIMLAMA 1.4.1. MAKİNENİN KULLANIMI

TANIMI

VE

AMAÇLANAN

Bu el kitabında tanıtılan Hidromek yükleyici makinesi, standart olarak ön kısmında yükleyici bulunan, kapalı olmayan ortamlarda malzemelerin yüklenmesi amacı ile kullanılan bir iş makinesidir.

Ayrıca bu makineler için bu dokümanda öngörülüp Hidromek tarafından tedarik ve tavsiye edilen ataşmanlar kullanılmak koşuluyla malzeme kaldırma amaçlı, çatallı yükleyici (forklift), tomruk yükleyici, burgu, kar küreyici olarak da kullanılabilir. Makine bu el kitabında belirtilen amaçlarla ve gösterilen yönergelere uygun olarak kullanılmalı, el kitabında gösterilen uyarı ve notlara mutlaka uyulmalıdır.

1.4.2. MAKİNENİN YÖNLERİ ÖN: Makinenin yükleyici tarafıdır.

ARKA: Makinenin arka ağırlık tarafıdır.

SÜRÜŞ KONUMU: Makinenin yükleyici önde olacak şekilde sürüldüğü konumdur.

SAĞ YAN: Sürüş konumunda otururken operatörün sağ yanıdır.

SOL YAN: Sürüş konumunda otururken operatörün sol yanıdır.

Şekil 1-3

Yükleyici kepçesi Operatör kabini

Yükleyici kolu

Yakıt deposu

Şekil 1-4 - Yükleyicinin ana parçaları

8

İŞ GÜVENLİĞİ UYARILARI Bu Kullanım ve Bakım El Kitabı ile makinenin üzerinde yer alan uyarı etiket ve çıkartmaları, operatör ve bakım-onarım personelini tehlikelere karşı uyarıları kapsar. Bunların iyice okunup dikkate alınmaları gerekir. İş güvenliği uyarıları “TEHLİKE”, “DİKKAT”, ve “UYARI” sözcükleri ile başlar. İş güvenliği uyarıları ve notlarının anlamları aşağıda verilmiştir:

a) TEHLİKE: Eğer önlem alınmazsa, can kaybı veya ağır yaralanmalara neden olabilecek aşırı tehlikeli bir durumu gösterir. Şekildeki gibi gösterilir:

b) DİKKAT: Eğer önlem alınmazsa, can kaybı veya ağır yaralanmalara neden olabilecek tehlikeli bir durumu gösterir. Şekildeki gibi gösterilir:

c) UYARI: Eğer önlem alınmazsa, hafif ya da orta derece yaralanmalara, ya da hasarlara neden olabilecek bir durumun varlığını gösterir. Şekildeki gibi gösterilir.

DİĞER UYARILAR a) NOT: Makinenin doğru ve ekonomik kullanımı ile ilgili ipuçlarının yanı sıra önemli notlar hakkında özel bilgiler verir. Dikkate alınmaması hatalara yol açabilir. Şekildeki gibi gösterilir:

b) YASAK / YANLIŞ: Bu işaret yasak bir hareketi veya tehlikeli bir yeri gösterir. Bu uyarıyı anlamamanız veya buna uymamanız sonucunda sizin ya da başkalarının yaralanması söz konusudur.

Ayrıca makineye de zarar verebilirsiniz. Şekildeki gibi gösterilir:

c) UYGUN / DOĞRU: Bu işaret doğru ve uygun bir hareketi ya da konumu belirtir. Yükleyiciyi kullanırken sadece bu işaretle gösterilen işlemi yapın. Şekildeki gibi gösterilir:

9

ÇEVRE KORUMA Makineyi çalıştırırken veya kullanırken geçerli çevre koruma tedbirleri, kanun ve yönetmelikleri her zaman dikkate alınmalıdır.

• Yağ ve gres • Hidrolik yağ • Yakıt • Soğutucu sıvı • İçinde “solvent” bulunan sıvı deterjanlar Bu ve bunlar gibi çevreye zararlı maddelerin toprağa veya kanalizasyona karışmaması için montaj, bakım ve onarım işleri esnasında azami dikkat gösterilmelidir. Şekil 1-5

Bu ve benzeri maddeler uygun kaplar içinde saklanmalı, taşınmalı, toplanmalı ve ortadan kaldırılmalıdır. Söz konusu sıvıların toprağa dökülmesine izin verilmemeli, gerekirse uygun bağlayıcı kimyasallarla bu atık sıvılar tutulmalıdır. Gerekirse kirletilen toprak kazılarak alınmalıdır. Bağlayıcı kimyasallar ve kazılan malzeme uygun bir şekilde ortadan kaldırılmalıdır.

UYARI İŞARETLERİ Makinenizin üzerinde bulunabilecek şekil ve işaretlerin anlamları aşağıdaki tabloda açıklamaktadır.

10

TEHLİKE

UYARI

DİKKAT

NOT

EL KİTABINI OKUYUN

AKÜ ŞARJ

MOTOR ÖN ISITMA

MOTOR YAĞ BASINCI

MOTOR YAĞ SEVİYESİ

SOĞUTMA SUYU SICAKLIĞI

SOĞUTMA SUYU SEVİYESİ

ŞANZIMAN YAĞ BASINCI

ŞANZIMAN YAĞ SICAKLIĞI

HAVA FİLTRESİ TIKALI

YAKIT SEVİYESİ

KALORİFER FANI (2 KADEME)

KLİMA

KORNA

HİDROLİK YAĞ SICAKLIĞI

HİDROLİK (HSC)

HİDROLİK KIZAK KİLİDİ

PARK FRENİ

FREN BASINCI

DÖRTLÜ FLAŞÖR

SOLA DÖNÜŞ SİNYALİ

SAĞA DÖNÜŞ SİNYALİ

PARK IŞIKLARI

ÇALIŞMA FARLARI

ARKA CAM SİLECEĞİ + YIKAMA

TEPE LAMBASI

İLERİ YÖN

GERİ YÖN

2 TEKERLEKTEN DİREKSİYON

4 TEKERLEKTEN DİREKSİYON

YENGEÇ YÜRÜYÜŞ

4X4 – 2X4

DİFERANSİYEL KİLİDİ

SARSINTISIZ YÜRÜYÜŞ

KOMPRESÖR

ÇABUK SÖK TAK

HIZ

KONTROLÜ

TELİF HAKLARI Bu el kitabının tüm telif hakları HİDROMEK-Hidrolik ve Mekanik Makine İmalat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne aittir. Talimatları içeren bu kitap, makinenin kullanım, bakım, onarım ve kontrolünden sorumlu kişiler tarafından kullanımı amacıyla hazırlanmıştır. Önceden Hidromek’in yazılı izni alınmaksızın, bu basılı doküman kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, üzerinde herhangi bir değişiklik yapılamaz. Buna aykırı davranılması durumunda Hidromek bunun neden olabileceği sorunlardan sorumlu tutulamaz ve gerekirse yasal yollara başvurma hakkını saklı tutar.

YEDEK PARÇA VE SERVİS GÜVENCESİ Sanayi Mallarının Satış Sonrası Hizmetleri Yönetmeliği uyarınca HMK 102B Yükleyici makinelerinin T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından tespit edilen kullanım ömrü 10 yıldır. Hidromek, müşterilerine satışını yaptığı makineler için 10 yıl süre ile müşterilerine yedek parça tedarik ve servis hizmeti vermeyi taahhüt eder.

Kullanım ömrü 10 yıldır.

11

İŞ GÜVENLİĞİ DİKKAT Bu makineyi kullanabilmek için yasal olarak geçerli iş makinesi operatör ehliyetine sahip olmanız gerekir. Aksi halde hem kendinizin ve hem de başkalarının can ve mal güvenliği için bir risk oluşturursunuz.

Bu kitabı daima makine içerisinde temiz bir şekilde muhafaza edin. Eğer el kitabı kaybolmuş veya zarar görmüş ise bir Hidromek servisinden yenisini edinin. Makineyi çalıştırmadan veya makine üzerinde herhangi bir bakım, onarım veya ayarlama çalışması yapmadan önce, bu el kitabını iyice okuyup anlamalısınız. Anlamadığınız konular için Hidromek ya da Hidromek yetkili servislerinden bilgi alabilirsiniz.

Makinenin hatalı kullanılması, makineye yanlış veya eksik bakım yapılması iş kazalarına ve sonuçta, ağır yaralanma ya da can kaybına neden olabilir.

GENEL İŞ GÜVENLİĞİ BİLGİLERİ 1. İş makineleri güvenlik önlemlerine uyulmadığı takdirde yaşam için tehlike oluşturma potansiyeli taşırlar. Pek çok iş kazasının nedeni güvenlik kurallarına uyulmaması, güvenlik önlemlerinin alınmaması ve bunların ihmal edilmesidir.

Makinelerin hatalı kullanılması, bakımlarının eksik ya da yanlış yapılması tehlike potansiyelini artırır. Bu nedenle makine ile veya makine üzerinde herhangi bir işe başlamadan önce bu kitapta yer alan bütün koruyucu önlemler alınmalı ve makinedeki NOT, TEHLİKE, UYARI ve DİKKAT sembolü taşıyan bütün etiket ve notlar okunup anlaşılmalıdır.

Bilmediğiniz ve anlamadığınız hususları mutlaka sorun, okuyun ve öğrenin.

2. Makine ile çalışan operatör veya makine üzerinde bakım onarım yapan personel mutlaka yaptığı iş ile ilgili eğitimli ve deneyimli olmalıdır. Aksi halde kaza riski artar. Bilmiyorsanız deneyimli personele veya Hidromek yetkili servislerine danışın ve eksikliğinizi gidermeden çalışmaya başlamayın.

3. Çalışma esnasında meydana gelebilecek her tehlikeyi önceden tahmin edebilmek imkansızdır.

Personelin gerekli güvenlik önlemlerini alarak ve uyarılara dikkat ederek Hidromek tarafından tanımlanan yöntemlere göre çalışması kaza riskini azaltacaktır.

4. Makine ile veya makine üzerinde çalışırken meydana gelebilecek riskler burada tanımlananlarla sınırlı olmayabilir. Bu nedenle kazaları önlemek ve makineye zarar vermemek için makineyi kullanırken kişisel yargılarınızla kazanın nereden doğabileceğine karar vermeye çalışın ve çok dikkatli çalışmaya özen gösterin.

12

Hidromek tarafından sağlanmayan veya tavsiye edilmeyen bir parça, aksam ya da prosedürün kullanılması halinde çalışırken ne yaptığınızdan ve bunu doğru ve güvenli bir şekilde yaptığınızdan emin olun. İlgili parça ya da aksamın kullanım ve bakım el kitabını temin edin ve tamamen okuyun. Sorunsuz kullanım için Hidromek tarafından sağlanan ya da tavsiye edilen parça ve aksamları kullanın.

5. Bu kitapta tanımlanan prosedür ve resimler, makinelerde sürekli geliştirme çalışmaları nedeniyle makine üzerindeki konfigürasyon ile aynı olmayabilir. Bu nedenle bakım onarım işlemlerini yaparken, bakım, ayar, torklama, vb. bilgi ve değerler kitapta gösterilenlerden değişik olabilir.

Doğru olan değerlerin kullanılmaması makine güvenliğini etkiler ve kaza riskini artırır. Bu nedenle herhangi bir parça veya aksam üzerinde çalışırken bu parçayı doğru tanımlayabilmek ve sistem ve/veya parçalar hakkında yeterli bilgiye sahip olmak önemlidir.

6. Makine üzerinde çalışılırken parça ve aksamın ağırlıkları ve boyutları dikkate alınmalıdır. Herhangi bir parça söküldükten sonra yerine tekrar doğru bağlanmalıdır.

İŞ GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİ DİKKAT Güvenlik makinenin doğru kullanılması yanı sıra makinenin muayenesinin, bakımının ve onarımının doğru bir şekilde yapılmasına bağlıdır. Bu makine için bakım, onarım ve servis işlemlerini yalnızca Hidromek yetkili servisleri tarafından ve Hidromek tarafından sağlanan dokümanlarda verilen bilgilere uygun olarak yapın. Hatalı kullanım, onarım, yağlama veya bakım işlemi kaza riski yaratır, ağır yaralanma ya da can kaybı ile sonuçlanabilir.

Aşağıda sıralanan temel önlemleri iyi okuyun ve her zaman mutlaka dikkate alın.

1. Bu makineyle çalışmaya, makinede bakım veya onarım yapmaya başlamadan önce makinenin üzerindeki tüm uyarı etiketlerini okuyup anlayın.

2. Bol ve sarkan elbise giymeyin. Bu makinede çalışmaya başlamadan önce yüzük, zincir, kolye gibi sarkabilen takılarınızı çıkarın, eğer uzun ise saçlarınızı bağlayın, bol ise elbisenizi bağlayın.

DİKKAT El kitabında bulunan tüm talimatları okuyup anlamadan bu makineyi çalıştırmayın. Hatalı makine kullanımı tehlikelidir ve ağır yaralanma ya da can kaybı ile sonuçlanabilir.

6. Basınç altında çalışan hava, yağ veya su sistemlerinde rakor, hortum veya aksam gibi herhangi bir devre elemanını sökmeden önce, sistemdeki basıncı tahliye edin. Sistemde hala basınç kalmış olması ihtimaline karşı tetikte olun.

7. Makinede herhangi bir işe başlamadan önce kepçeyi, bıçağı, riperi veya diğer ataşmanları yere indirin. Eğer bu yapılamıyorsa beklenmedik bir anda düşmelerini önlemek için kepçeyi, bomları, bıçağı, riperi ya da diğer ataşmanları, emniyet kilit elemanları ile güvenli bir şekilde sabitleyin.

8. Bel incinmesini önlemek için 23 kg (50 lb.)’dan ağır parçaları kaldırmak gerektiğinde uygun bir kaldırma aracı kullanın. Bütün zincir, kanca, kuşak vs.nin iyi durumda ve doğru kapasitede olduklarından emin olun. Kancaların doğru takılmalarına dikkat edin. Bir askıya alma işlemi esnasında kanca takma yerlerine yandan bağlantı yapılmamalıdır.

9. Kapakları yerlerinden sökerken dikkatli olun.

Kapak ya da cihazın çapraz kenarında bulunan en son iki cıvata veya somunu bırakarak destekleyin.

Son iki cıvata veya somunu tamamen sökmeden önce, yay veya herhangi bir basınçlı akışkanın yaratacağı olası bir basıncı boşaltmak için kapağı esnetin ve güvenli olduğundan emin olduktan sonra çıkartın.

10. Her zaman iyi durumda olan ve eldeki işe uygun doğru takım kullanın. Herhangi bir bakım onarım işlemi yapmadan önce takımların nasıl kullanıldığını bildiğinizden emin olun. Tamir bakım işleri bittikten sonra etrafta alet bırakmayın. Aletleri temizleyin ve daima temiz tutun.

Şekil 2-1 3. Bu makinede onarıma başlamadan önce, akü kutup başlarını çıkarın ve sistemdeki kapasitörleri deşarj edin.

Operatör mahallinde kolay görülebilecek bir yere “ÇALIŞTIRMAYIN” levhası asın. Kontak anahtarını yerinden çıkararak yanınıza alın.

4. Eğer mümkünse, tüm onarımları makine düz ve sert bir zemin üzerinde park edilmişken yapın.

Makinenin üzerinde veya altında çalışırken makinenin kendiliğinden yürümesini önleyecek şekilde makineyi takozlarla sabitleyin.

5. Sadece kaldıraç, kriko veya bir vinçle tutulmuş halde olan bir makinede çalışmayın. Herhangi bir parçayı sökmeden önce makine, taşıyabilecek ve sabitleyecek kapasitede takoz veya sehpa üzerine alınmalıdır. Makine kriko veya diğer kaldırma araçları üzerinde iken bakım onarım yapılmamalıdır.

11. Sökme ve montaj işlemleri sırasında kablo tesisatına zarar vermeyin. Kablo tesisatını, makine çalışırken keskin kenarlara ve sıcak yüzeye sürtünmeyecek şekilde monte edin. Kablo tesisatını, içinden akışkan geçen bir devreye bağlamayın.

Elektrik kablolarını yakıt ve yağ hatlarına yaklaştırmayın.

12. Yükleyici kolu yukarı kalkmışken bakım veya onarım yapmak gerekirse, yükleyici kolunu yukarıda tutmak için daima yükleyici emniyet kilit demirini kullanın.

13. Gevşek ya da hasarlı yakıt, motor yağı ve hidrolik yağı hatları, boruları ile hortumları yangına sebep olabilir. Yüksek basınç hatlarını bükmeyin, hasar vermeyin ve bükülmüş ya da hasarlı olanları kullanmayın. Hatları, boruları ve hortumları dikkatle kontrol edin.

13

14. Bağlantı elemanlarını doğru torkta sıkın. Çalışma esnasında aşırı ısı, titreşim veya diğer parçalara sürtünmeyi önlemek için tüm ısı kalkanlarının, kelepçelerin ve muhafazaların yerlerine doğru monte edildiklerinden emin olun. Bu kalkanlar bir hat, boru veya keçe arızası nedeniyle kaçan yağın veya yakıtın kızgın egzoz parçalarının üzerine sıçramasını ve yangına neden olmalarını önlemek amacıyla kullanılırlar.

15. Herhangi bir dönen parçası zarar görmüş veya çalışma esnasında başka bir parçaya sürten makineyi çalıştırmayın. Dönerek çalışan parçalar onarım sonrasında yeniden kullanılacak ise önce balans kontrolüne tabi tutulmaları gerekebilir.

16. Radyo, kablosuz bilgisayar, vb. elektronik cihazların montajını yapmadan önce cihaz üreticisine danışın.

2.2.4. MAKİNENİN YAPISI OPERATÖR KABİNİ)

(ROPS/

FOPS

Bu makine yuvarlanmaya karşı koruyucu yapı (ROPS) ve düşen cisimlere karşı koruyucu yapı (FOPS) özelliklerine sahip bir operatör kabini ile donatılmıştır. Makineyi ROPS / FOPS operatör kabini olmaksızın veya kabin arızalı olarak kullanırsanız yaralanabilir veya ölebilirsiniz.

Gerektiğinde koruyucu yapının değiştirilmesi veya uygun şekilde onarılması için Hidromek servislerine başvurun. ROPS / FOPS operatör kabininde hiçbir şekilde tadilat yapılmamalıdır.

2.2.5. KIVILCIM Egzoz veya elektrik sisteminden çıkan kıvılcımlar patlama ve yangına neden olabilir. Yanıcı gaz veya malzemeler tutuşabileceğinden kapalı alanlarda makine kullanmayın.

2.2.6. ALKOL VE İLAÇLAR

17. Doğru derecede, kalitede ve ölçüde vida ve cıvata kullanın aksi takdirde iş güvenliği ve performansı tehlikeye girer.

Alkol veya ilaçların etkisindeyken makineyi kullanmak son derece tehlikelidir. Makineyi kullanmadan önce veya kullanırken ilaç veya alkol almayın. Sersemleten ilaçlara dikkat edin.

18. Günlük çalışma bitiminde makineyi terk ederken akü kesiciyi kapatın.

2.2.7. MOTOR / DİREKSİYON ARIZASI

2.2.1. KAYNAK Yakıt veya yağ ile dolu olan varillerde ve tanklarda kaynak yapmayın.

Boyalı kısımlarda kaynak yapmayın, zehirli gazlar açığa çıkacaktır. Kaynatılacak kısmın en az 10 cm’lik bölümünün boyasını temizleyin. Elektrik ve elektronik cihazları kapatın. Herhangi bir kaynak işleminden önce aküyü ve alternatör kablolarını çıkarın. Elektrikli ya da elektronik cihazları çıkarın.

Topraklama kablosunu kaynatılacak parçanın üstüne takın. Elektrikli cihazların topraklama bağlantı noktasını kaynak makinesinin toprak hattı olarak kullanmayın. Kaynak yapılışını çıplak gözle izlerseniz gözleriniz rahatsızlanır. Kaynak gözlüğü ya da siper kullanın. Kaynatılacak malzemeyi öğrenin ve doğru elektrot kullanın. Eğer bilmiyorsanız Hidromek yetkili servisine sorun.

Parçalar yeterli miktarda soğuyana kadar parçaya ve kaynak bölgesine dokunmayın, aksi halde kendinizi yakarsınız.

2.2.2. KUMANDALAR Kumanda kollarının kabin dışından kullanılması ağır yaralanma veya can kaybına neden olabilir.

Kumanda levyeleri sadece operatör koltuğunda otururken, koltuk ayarlı ve emniyet kemeri bağlı iken kullanılmalıdır.

2.2.3. ÇEVRE GÖRÜŞÜ Çevre görüşünün zayıf olduğu hallerde çalışmak kazalara neden olabilir. Camlarınızı temiz tutun ve görüşü iyileştirmek için ışıklarınızı kullanın.

Aynalarınızı en iyi görüş sağlayacak şekilde doğru ayarlayın. Etrafı iyi göremiyorsanız makineyi kullanmayın.

14

Motor veya direksiyonda bir arıza olduğunda makineyi hemen durdurun. Arıza giderilene kadar makineyi kullanmayın.

2.2.8. GEREKSİNİMLER Tüm bakım işlemleri uygun zaman aralıklarında ve kullanım, bakım ve servis el kitaplarında anlatıldığı şekilde yapılmalıdır.

Tüm servis, bakım ve tamir işlemleri HİDROMEK Yetkili Servislerinde, makineler üzerinde bu işlemleri yapmak üzere eğitilmiş personeller tarafından gerçekleştirilmelidir.

Makinenizde, iyi arıtılmış, korozif olmayan, ultra düşük kükürt içeren ve yüksek setan sayısına sahip dizel yakıt kullanın (bakım bölümündeki YAKIT ÖZELLİKLERİ bölümüne bakın). Bunun yanı sıra yakıtın verimli yanması, motor içinde minimum aşınma ve düşük emisyon değerleri için MUTLAKA yakıtın temizliğine dikkat edin.

ÇALIŞMA ÖNCESİ İŞ GÜVENLİĞİ Makineyle çalışma veya makineye bakım-onarım esnasında yapılan hataların pek çoğu temel iş güvenliği önlemlerinin ihmal edilmesinin sonucudur.

Her ne kadar aşağıdaki iş güvenliği önlemleri böyle hataları önlemek için verilmişse de, bunlar uymanız gerekenlerin sadece bir bölümüdür.

2.3.1. İŞ GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİNE DİKKAT EDİN

Şekil 2-2

Bütün iş güvenliği kurallarına, önlemlerine ve çalışma işlemlerine uyun. Eğer sahada çalışan başka personel ve bayrakçı var ise, onların da bu işaretleri dikkate almalarını sağlayın.

2.3.2. KORUYUCU İŞ ELBİSESİ GİYİN! Üzerinize tam oturan iş giysisi ile iş ayakkabısı giyin ve koruyucu gözlük, baret, maske, kulaklık ile eldiven takın. Gerektiği zaman ışığı yansıtıcı yelek giyin.

2.3.3. KULLANIM VE ANLAYARAK OKUYUN

BAKIM

KİTABINI

Makineyi daha verimli ve güvenli kullanabilmek için makineyi kullanmaya başlamadan önce bu kullanım ve bakım el kitabını tamamen okuyun ve iyice anlayın.

2.3.4. KULLANIM ve BAKIM MAKİNENİN OPERATÖR BULUNDURUN

Şekil 2-3

EL KİTABINI KABİNİNDE

Bu el kitabına çabuk ulaşabilmek için onu daima operatör kabininde bulundurun. Eğer, el kitabı kayıp veya zarar görmüş ise kullanım ve bakım el kitabını sipariş etmek için yetkili bir Hidromek bayisi ile görüşün.

2.3.5. ACİL DURUMLARA HAZIRLIKLI OLUN Acil durumlar için bir yangın söndürücü ve bir ilk yardım çantası bulundurun. Yangın söndürücüsünü kullanmayı öğrenin ve acil durumda kolay bulabilmek için ilk yardım çantasının yerini öğrenin.

Yangın söndürücü ve ilk yardım çantası makine sahibi tarafından temin edilmelidir. Yangın söndürücü, ilgili standartlara ve yönetmeliklere uygun şekilde periyodik olarak kontrol edilmelidir.

NOT Yangın söndürücü makineniz ile birlikte verilen standart bir ürün değildir. Acil durumlara karşı bir tane alın.

Şekil 2-4

15

2.3.6. İŞ YERİNİN SAĞLAYIN

GÜVENLİ

OLMASINI

İş yerleri her zaman tehlikeye açıktır. Çalışma sahasını tanıyın! Makinenin aşağı düşmesini veya üzerine toprak uçmasını önlemek için makineyi kullanmadan önce araziyi ve çalışma sahasını dikkatle inceleyip öğrenin. Çukurlar, zayıf zemin, gizli kayalar, vb. gibi koşulları araştırın. Hem havadan hem de yeraltından geçen elektrik veya telekomünikasyon kabloları, gaz ve su boruları gibi hatlar olup olmadığını kontrol edin.

2.3.7. ÇALIŞMA ÖNCESİ KONTROL YAPIN Makineyi çalıştırmadan önce makinenin ÇALIŞTIRMA ÖNCESİ kontrolünü yapın. Eğer herhangi bir sorunla karşılaşırsanız arızalı parçaları derhal onarın veya Hidromek yetkili servisine başvurun. Arıza doğru olarak onarılmadıkça MAKİNEYİ ÇALIŞTIRMAYIN! İyi çevre görüşü için her zaman camları, çalışma farlarını ve aynaları temiz tutun. Lastik hava basınçlarını ve tekerlek bijonlarının sıkılığını kontrol edin.

2.3.8. İŞARETLER, BAYRAKÇILAR

SİNYALLER

VE

Yumuşak tepelere ve düz yerlere işaretler yerleştirin ve gerekiyorsa bir bayrakçının çalışmayı yönetmesini sağlayın. Operatör işaretlere bakmalı ve bayrakçının yaptığı işaretlere uymalıdır. Tüm personel işaret, sembol ve sinyallerin anlamını bilmelidir. Sadece tek bir bayrakçı işaret yapmalı ve sinyal vermelidir.

2.3.9. YAKIT ve YAĞA ATEŞLE YAKLAŞMAYIN Yağ, antifriz ve özellikle yakıt oldukça çok yanıcıdır.

Makinenin yanında hiçbir zaman ateş kullanmayın, SİGARA İÇMEYİN. Yağ ve yakıt depo kapaklarını iyice sıkın. Yakıt ve yağ güvenli depolama yerlerinde stoklanır. Yere dökülen yanıcı bir sıvıyı derhal temizleyip uygun bir şekilde imha edin. Makinede oluşan bir yangını söndürmek için kesinlikle su kullanmayın. Gerektiğinde yangın söndürücüyü kullanın. Makinenin içinde ve etrafında sigara içmeyin. Eğer yakıt sisteminde herhangi bir kaçak fark ederseniz makineyi durdurun ve sorunu giderin.

Sağ kabin kapısı acil durum çıkış kapısı olarak dizayn edilmiştir. Makine ile çalışırken sağ kapıyı kilitlemeyin.

Şekil 2-5

2.3.10. MAKİNEYE BİNİŞ ve MAKİNEDEN İNİŞ Makineye binerken veya makineden inerken tutamakları ve basamağı kullanarak her zaman üç noktadan temas sağlayacak şekilde yüzünüz makineye dönük binip inin.

Tutamakları, basamakları ve diğer tutunma yerlerini kontrol edin ve temizleyin. Yağ ve çamur gibi kaygan birikintileri temizleyin. Makineden aşağı inmek veya makineye çıkmak için kabindeki kumandalara ve diğer parçalara tutunmayın.

16

Şekil 2-6

2.3.11. MAKİNEYİ TERK ETMEDEN ÖNCE PARK FRENİNİ ÇEKİN Operatör koltuğundan kalkmadan önce park freni kolunu yukarı çekerek dik konumuna getirin. Motoru durdurup kontak anahtarını almayı unutmayın. Eğer park freni çekilmezse makine aniden hareket ederek kazalara yol açabilir. Kova ve ayaklar da yere basılı olmalıdır.

2.3.12. MAKİNEYİ TERK ETMEDEN ÖNCE İŞ GÜVENLİĞİ (KUMANDA) KİLİTLERİNİ KİLİTLEYİN Gerek kabine girip çıkarken gerekse makineyle yolda giderken levyelerin yanlışlıkla hareket ettirilmesine karşı, yükleyici kumanda levyelerinin hareketlerini önleyen ve iş güvenliğini arttıran kumanda kilitleri bulunmaktadır.

Şekil 2-7

DİKKAT Operatör kabini terk etmeden önce (Kumanda) kilit kolları mutlaka kilitli konumuna getirmelidir. Bu iş güvenlik kilitleri, sadece operatör koltuğunda oturduğu ve doğru çalışma konumunu aldığı zaman açılmalıdır.

2.3.13. SICAK DİKKAT EDİN

YÜZEYLER

ve

ALANLARA

Makine çalışmaya başlar başlamaz motor soğutma suyunun, motor ve hidrolik yağının sıcaklıkları ve basınçları yükselir. Eğer bu şartlar altında depo kapağı açılırsa veya yağ, su ya da hidrolik filtreleri değiştirilirse yanıklar meydana gelebilir. Sıcak akışkanları kontrol etmeden veya filtreleri değiştirmeden önce sıcaklık düşünceye kadar bekleyin.

2.3.14. İŞE UYGUN KULLANIN

VE

DOĞRU

Şekil 2-8

ATAŞMAN

Sadece Hidromek için tasarlanmış ve Hidromek tarafından onaylanmış ataşmanları kullanın. Temini isteğe bağlı ataşmana ait el kitabında bulunan tüm talimatları okuyup anlayın ve uygulayın. Hidromek tarafından yazılı olarak onaylanmamış herhangi bir ataşmanın kullanımı ağır yaralanmalara sebep olabilir ve makinenin kendisine ya da parçalarına zarar verip ömrünü kısaltabilir. Makineyle kullanılabilecek isteğe bağlı ataşmanlar için yetkili bir Hidromek bayisi ile görüşün.

Şekil 2-9

2.3.15. YANGIN ÇIKMASINI ÖNLEYİN Akan veya dökülen yakıt, yağ ve hidrolik yağı yangın tehlikesi doğurur. Aynı şekilde kağıt ve bez kırıntıları yangına neden olabilir. Yangını önlemek için sıvı kaçaklarını giderin ve makineyi daima temiz tutun.

Dökülen yakıt ve yağı temizleyip uygun bir şekilde yok edin. Yangın söndürücüsünü ulaşılabilecek bir yerde tutun ve bir yangın çıkması halinde nasıl kullanılacağını öğrenin. Makinede yangın çıkarsa karbondioksit, kimyasal veya köpüklü yangın söndürücü kullanın ve derhal itfaiyeyi çağırın. Su kullanmayın.

Şekil 2-10

YANGIN DURUMUNDA! Mümkün olan en hızlı şekilde: Makineyi güvenli bir yere sürün.

Ataşmanları yere indirin ve park frenini çekin.

Motoru durdurun ve akü kesiciyi kapatın.

Eğer mümkünse yangını söndürmeye çalışın ya da itfaiyeyi arayın.

17

ÇALIŞIRKEN İŞ GÜVENLİĞİ Makine sadece eğitimli ve ehliyetli operatörler tarafından kullanılmalıdır. En iyi operatör güvenlik kurallarını tam olarak uygulayan operatördür.

Makineyi kullanırken güvenlik önlemlerini almak ve dikkatli davranmak birçok kazayı önleyecektir.

Makineyi iyi kullanabilmek için önce tüm kumandalara, ışıklara ve ikazlara aşina olmanız gerekir. Makinenizin hareketli olduğunu unutmayın.

Verimli olduğu kadar güvenli bir şekilde çalışın.

Unutmayın! “ÖNCE İŞ GÜVENLİĞİ”.

2.4.1. MOTORUN ÇALIŞTIRILMASI Operatör koltuğuna oturun. Motoru çalıştırmadan önce, daima kornayı çalarak civardaki insanları uyarın. Motoru çalıştırmak için marş motorunun devresini veya aküyü kısa devre yapmayın. Bu ağır kazalara veya elektrik sisteminin zarar görmesine sebep olabilir.

2.4.2. İNSAN TAŞIMASI Bu makine insan taşınması amacıyla tasarlanmamıştır. Makinenin içinde veya üstünde yolcu taşımak ağır yaralanma veya ölümlü kazalar ile sonuçlanabilir. Kabin içerisinde dahi olsa makine ile kimsenin seyahat etmesine izin vermeyin.

Şekil 2-11

2.4.3. SÜRÜŞ Makineyi trafiğine açık yollarda sürerken, hidrolik hız kontrol düğmesinin üst kısmına basıp AÇIK konuma getirin. Makineyi yolda sürmeye başlamadan önce şekillerde verilen konumlara getirin. Destek ayakları kilit pimlerini kilitleme konumundaki yerlerine takın.

Araç trafiğine açık yollarda giderken gerekli önlemler alınmalı ve trafik kurallarına uyulmalıdır. Bozuk zeminde ani dönüş yapmayın. Engellerin üzerinden geçmekten kaçının. Bir engelin üzerinden geçmek zorunlu hale gelirse yükleyici kepçesini yere yakın tutun ve oldukça düşük bir hızla sürün. Bir kazı ya da kanalın çok yakınından geçmeyin; zeminin yükleyicinin ağırlığını taşımaya yetecek kadar sağlam olmasına dikkat edin. Eğimler veya rampalarda daha fazla denge için her zaman yükleyicinin ağır tarafı eğimin tepesine gelecek şekilde sürün. Yükleyicinin kapıları sonuna kadar açıkken yükleyiciyi hareket ettirmeyin veya yürütmeyin. Havalandırma amaçlı olarak kapıları biraz açık tutmak için kapı aralama demirlerini kullanın.

Şekil 2-12

Yokuş aşağı inerken şanzıman boşta düğmesini asla kullanmayın.

Şekil 2-13

18

2.4.4. MAKİNENİN YUVARLANMASI HALİNDE Eğer makine yuvarlanmaya başlarsa operatör kabinden çıkmaya çalışmayın. Azami koruma için emniyet kemerini sürekli bağlı tutun. Makinenizde yuvarlanmaya karşı koruyucu yapıya (ROPS) sahip bir operatör kabini bulunmaktadır. Bir ROPS kabinin koruma sağlayabilmesi için emniyet kemeri takılması şarttır.

Şekil 2-14

2.4.5. EĞİMLER ve YAMAÇLARDA ÇALIŞMA Makine ile bir yamaçta çalışmak gerektiği zaman makinenin dengesine dikkat edin ve gerekli önlemleri alın. Yuvarlanma tehlikesine karşı koltuğa doğru bir şekilde oturup emniyet kemerinizi bağlayın. Çalışma yerinde zemin şartlarını kontrol edin.

Yokuşu, motor stop edilmiş veya şanzıman boşta olarak asla inmeyin. Eğim ve yamaçta aşağı veya yukarı doğru çalışın; hiçbir zaman eğime ya da yamaca yanlamasına girmeyin.

Makinenin devrileceğinden şüphe edilen durumlarda, meyilli yerlerde asla dönüş yapmayın. Resimde görüldüğü gibi çalışmak için makineye düz bir yer yapın.

Makinenin kaymasına ya da devrilmesine sebep olabilecek ani hareketlerden kaçının.

Operatörü yönlendirmek için mümkünse bir bayrakçı kullanın.

Şekil 2-15

19

2.4.6. YÜKSEK GERİLİM ETRAFINDA ÇALIŞMA

HATLARININ

Eğer çalışma alanında petrol, gaz, su, telefon veya elektrik hatlarının olduğu biliniyorsa ya da tahmin ediliyorsa yetkili kişilere başvurarak hatların yerini göstermelerini isteyin. Elektrik enerji hatlarının etrafında azami düzeyde DİKKATLİ olun. Çalışma esnasında elektrik hatları ile aranızda güvenli bir mesafe bırakın. Asgari mesafeler için aşağıdaki tabloya bakın.

HAT VOLTAJI

ASGARİ MESAFE

0 - 50.000

5,0 Metre veya daha fazla

50.000 - 500.000

8,5 Metre veya daha fazla

500.000 - 1.000.00

12 Metre veya daha fazla

Şekil 2-16

2.4.7. YÜK KALDIRMA Ağır yükleri kaldırırken veya hareket ettirirken azami düzeyde temkinli olun. Yükü taşıyacak kapasitede, amaca uygun ataşman kullanın. Sapanla yük kaldırmayın.

Kepçe tırnaklarını ağır yükleri itmek veya kaldırmak için kullanmayın.

Zincirler, kancalar, vb. gibi kaldırma donanımlarının üzerinde yazan güvenli çalışma yükleri makinenin kapasitesini göstermez. Kaldırılacak yükün hem makine kapasitesi için ve hem de kaldırma ekipmanı yükleme kapasitesi için uygun olup olmadığını kontrol edin.

Şekil 2-17

Forklift çatalı ile güvenli çalışma yükü 1000 kg'dır.

DİKKAT Açılır kepçeye bağlı forklift çatalı ile çalışırken kepçeyi açmayın; aksi halde forklift çatalı hasarlanabilir ve üzerindeki yük devrilebilir.

1000 kg

Standart makinelerde yük kaldırma donanımı yoktur.

Uygun yük kaldırma donanımı takmanız gerekir.

Kepçe tırnaklarını yük kaldırmak için kullanmayın.

Daha fazla bilgi için TEKNİK ÖZELLİKLER bölümündeki yük kaldırma bilgilerine bakın. Şekil 2-18

20

2.4.8. BUZ VE KARLA KAPLI ŞANTİYELER Makineyi buz veya karla kaplı şantiyelerde kullanırken çok dikkatli olun. Makinenin beklenmedik bir şekilde hareket etmesine, kaymasına ya da devrilmesine neden olabilecek ani hareketleri önlemek için tüm kumandaları yavaş ve temkinli kullanın. Makineyi 4 tekerden çekiş modunda sürün.

Kenarlar veya şevdeki kar görüldüğünden çok daha derin olabilir. Böyle ortamlara makine kolaylıkla gömülebilir. Makineyi karın içinde veya etrafında kullanırken çok dikkatli olun.

Şekil 2-19

2.4.9. DOLGU VEYA GEVŞEK ZEMİN Şantiye zemininin sağlam ve çalışma esnasında makineyi taşıyabilecek kapasitede olduğundan emin olun. Ataşmanı makineye çok yakın çalıştırmayın.

Kenarlarda veya dolgularda makinenin çalışması bir tehlike yaratarak dengesini kaybetmesine yol açabilir.

Şekil 2-20 2.4.10. TEHLİKELİ BÖLGE İş makinelerinin çalışma sahasına hiç kimse giremez. Çalışma esnasında iş makinesinin yükleme, kaldırma, indirme hareketleri yaparken ataşmanların çalışacağı alan tehlikeli bölgedir.

Operatör çalışma yapacağı zaman bu tehlikeli bölgede olabilecek kişiler için dikkatli olmalı, gerekli uyarıları yapmalıdır. Tüm bunlara rağmen tehlike bölgesinde herhangi bir kişinin bulunması durumunda operatör çalışmayı durdurmalı çalışma sahasının boşaltılmasını sağlamalıdır. Şekil 2-21

21

2.4.11. KISITLAYICI SAHALARDA ÇALIŞMA

Şekil 2-22 1 - DAR ÇALIŞMA SAHALARI Yüksekliği ve dönüş alanı sınırlı tünel, köprü, elektrik enerjisi hatları altı veya diğer hatların etrafı; yapı içleri gibi kısıtlı ve dar şantiyelerde şahıs yaralanmalarını, makine donanım ya da yapının zarar görmesini önlemek için, makine ile ataşmanı güvenli bir mesafe içinde tutarak çalışmaya çok dikkat edin. Operatörü yönlendirmek için bir bayrakçı kullanın. Çarpışma tehlikesini önlemek için katı cisimlere, (örneğin; binalar, yapılar, iskeleler, başka makineler, vs.) yeterli bir güvenlik mesafesi (en az 0,5 metre) bırakılmalıdır. Eğer bu güvenlik mesafesi korunamıyorsa cisimler ile makinenin çalışma alanı arasındaki bölge giriş-çıkışa kapatılmalıdır.

2 - TERAS ve KANALLAR Teraslanmış malzeme ve kanallar çökebilir. Çökme tehlikesi olan veya devrilme tehlikesi yaratan teras ve kanallara yakın çalışmayın veya sürmeyin.

3 - YERALTI KABLOLARI ve BORULARI Makineyle kazmaya başlamadan önce, yerel su, gaz ve elektrik idarelerine başvurarak yeraltından geçen tesisat, hat, drenajlar veya borular olup olmadığını öğrenin. Eğer varsa yerlerini gösteren haritayı isteyin ve idarenin tavsiyelerine göre çalışmaya başlayın.

Metal detektörlerle tespit edilemeyecek boruları belirleyebilmek için elle deneme çukurları açılması tavsiye edilir. Ne olduğundan emin olmadığınız döküm boruları gaz borusu olarak kabul edin.

Eskimiş gaz boruları, üzerinden geçmekle bile zarar görebileceğinden bunların yakınında çalışmaktan kaçının. Doğal gaz kaçakları çok büyük patlamalara yol açabilir. Eğer bir gaz kaçağı olasılığı varsa derhal yerel gaz şirketine başvurun ve sahadaki herkesi uyarın. Böyle bir durumda sigara içmek yasaklanmalı, tüm açık ışıklar söndürülmeli ve çalışan motorlar durdurulmalıdır.

Şekil 2-24 4 - ESKİ ŞANTİYELERDE ÇALIŞMA Şantiyede yere gömülmüş asbest, zehirli kimyasal atıklar benzeri tehlikeli maddeler bulunabilir. Benzer birikintilerin üzerini yanlışlıkla açarsanız makineyi durdurup derhal saha amirine haber verin.

5 - İŞ GÜVENLİĞİ BARİYERLERİ Halka açık yerlerde korumasız çalışan makineler tehlikeli olabilir. Çevre görüşünün zayıf olduğu halka açık yerlerde makineye yaklaşan insanları engellemek için emniyet şeridi veya bariyer kullanın.

2.4.12. YASAL SORUMLULUK

Şekil 2-23

22

Kamu tesisatına zarar verdiğiniz zaman hasardan yasal olarak sorumlu olursunuz. Şantiyede makinenizin zarar vermesini önlemek için tüm kamu hizmet kablo ve borularının yerlerini bulmak sizin sorumluluğunuzdadır. Kamu tesisatı çalışmaları hakkında yerel kanun ve kurallara uygun olarak şantiyede iş güvenliği önlemlerini almaya dikkat etmeniz önemle tavsiye edilir.

2.4.13. DENEME Güvenli olarak çalışılmasından şüphe duyduğunuz işleri denemeye çalışmayın. Daha önceden denemediğiniz ve bilmediğiniz şekilde çalışma, ağır yaralanmalara veya ölümlü kazalara neden olabilir.

Bu tür denemeler şantiyeden uzak açık bir alanda yapılmalıdır.

2.4.14. MAKİNENİN PARK EDİLMESİ Makineyi daima zemini düz ve sağlam kuru bir yere park edin. Eğer böyle bir yer yoksa makinenin hareket etmesini engellemek için kova ve ayakları yere basıp tekerleklere takoz koyun. Makine uygun ve emniyetli bir şekilde park edildikten sonra daima park frenini çekin. Makinenin karayoluna park edilmesi gerekirse trafiğin akışını engellememek için makineyi yolun kenarına alın. Aynı zamanda trafikteki sürücüleri uyarmak için makinenin emniyetli mesafesine reflektif uyarı işaret ve levhaları yerleştirin. Şantiye uyarı ve işaret levhalarının yerleştirilmeleri ile ilgili olarak yerel yasa ve kurallara bakın.

Şekil 2-25

2.4.15. DİĞER İNSANLARI YAKLAŞTIRMAYIN Eğer bir ataşmanı sökerken etrafta başkaları varsa azami dikkat gösterin. Ataşmanı sökerken yetkili olmayan diğer insanları çalıştığınız yerden uzak tutun. Bu işlemde yardımcı olan ikinci bir şahıs varsa, tarafınızdan devam etmesi için işaret verilinceye kadar onun da makineden uzak durmasını sağlayın. Ataşmanları söküp takarken makinenin kumandalarını çok dikkatli kullanın.

2.4.16. ATAŞMAN KİLİT PİMLERİNİ KONTROL EDİN Ataşmanın beklenmedik bir şekilde aniden çıkmasını önlemek için çalışmaya başlamadan önce ataşman kilit pimlerinin ataşmana tam geçtiğinden emin olun. Bundan başka ataşmanın doğru takılıp takılmadığını kontrol etmek için çalışmadan önce ataşmana alttan yükleme yapın.

2.4.17. ATAŞMANLARI EMNİYETE ALIN Ataşmanlar ağırdır ve sökülüp takılırken yuvarlanabilirler. Yuvarlanmalarını önlemek için sökülen tüm ataşmanları takozlayın ve emniyete alın. Ataşmanları söküp takarken yetkisiz kişileri uzak tutun.

2.4.18. KAPALI YAPIN

YERLERDE

Şekil 2-26 UYARI Bu makine standart konfigürasyonu ile tedarik edildiğinde maden ocağı gibi yeraltı ortamlarında çalışmaya uygun değildir. Bunun için makinenin kabin içerisinde uygun havalandırma, kabini koruyucu ızgara gibi ek önlemlerle teçhiz edilmesi gerekmektedir.

2.4.19. ACİL DURUM ÇIKIŞI Kabine girerken ve kabini terk ederken sol kapıyı kullanın. Sağ kapı ve arka cam acil durum çıkışları olarak düşünülmüştür. Makineyi kullanmadan ya da hareket ettirmeden önce sağ kapının kilitli olmadığından emin olun. Kabin içine kapılardan geçişi sınırlayacak şekilde herhangi bir eşya koymayın.

HAVALANDIRMA

Kapalı yerde çalışırken havalandırmanın yeterli olmasına dikkat edin. Motordan çıkan egzoz gazları öldürücü olabilir. Kapalı yerde çalışırken egzoz gazlarının dışarı çıkmasını ve temiz hava akışı sağlayın. Egzoz gazları kokusuz ve gözle görülemeyen öldürücü gazlar içerdiklerinden ani ölüme neden olabilir.

Şekil 2-27

23

2.4.20. MAKİNEYLE ANİDEN DURMASI

ÇALIŞIRKEN

MOTORUN

Makineyle çalışırken motor aniden durur ve yeniden çalıştırılamazsa kumanda levyeleri gereken konumlara getirilerek, ataşmanları kendi ağırlıklarıyla yere indirmek mümkündür.

Dizel motorunun beklenmedik şekilde durması, hidrolik yağ pompasında bir arıza, veya hidrolik yağının boşalması sonucu hidrolik sistemde bir arıza meydana gelirse soğukkanlılığınızı kaybetmeyin. Şantiye şartlarını dikkate alarak ataşmanı yere indirin. Ataşmanı yere indirmeden önce tehlikeli bölgede insan ve başka makinelerin olup olmadığını kontrol edin. Şekil 2-28

2.4.21. SEYİR DURMASI

HALİNDE

MOTORUN

ANİDEN

Makine seyir halinde iken motor stop ederse, şanzımandan frenleme için yeterli basınç gelmeyeceği için operatör fren pedalına daha kuvvetli basarak servis frenini normal gücünde uygulayabilir ve makineyi durdurabilir. Hidromek yetkili servisine başvurun ve problem çözülmedikçe makineyi çalıştırmayın.

Seyir halinde trafiğe açık yollarda giderken motor durursa makineyi asla 4 tekerden direksiyon konumuna almayın. Bu durumda direksiyonun kumandası oldukça güçleşir. (Sadece S makine için).

Makineyi tamamen durdurmadan ve uygun şekilde park etmeden operatör koltuğundan kalkmayın.

DİKKAT Yolda giderken motor aniden durursa kontak anahtarını ‘KAPALI’ (O) konumuna getirmeyin.

DİKKAT Park freni acil durumlarda ikincil fren olarak kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Makineyi hareket ettirmeden önce park freninin çalıştığını mutlaka kontrol edin (Park fren testi için 4.4 (H) PARK FREN TESTİ bölümüne bakın). Aksi takdirde arızayı gidermeden makineyi kesinlikle hareket ettirmeyin. Fren sistemi üzerinde her türlü bakım onarım işlemleri HİDROMEK YETKİLİ SERVİSLERİ tarafından yapılmalıdır

24

2.4.22. ACİL KUMANDASI

DURUMLARDA

DİREKSİYON

Motor beklenmedik şekilde stop etse bile direksiyona kumanda edilebilir. Bu durumda direksiyonun kumandası ağırlaşacağı için trafiğe açık yollarda giderken asla 4 tekerlekten direksiyon konumunu seçmeyin (Sadece ‘102S’ modeli için).

Makineyi tamamen emniyetli bir şekilde durdurmadan operatör koltuğunu terk etmeyin.

KONTROL GÜVENLİĞİ

ve

BAKIM

SIRASINDA

İŞ

Bilmediğiniz ya da anlamadığınız bir bakım veya onarım işini yapmaya KALKMAYIN. Ya da HİDROMEK’ten teknik bilgi isteyin ya da işi yapması için HİDROMEK yetkili servisini çağırın.

2.5.1. MAKİNEYE UYARI LEVHASI ASIN Makineye herhangi bir kontrol veya bakım işlemi yapmadan önce şahısların makineyi çalıştırmamaları için direksiyon üzerine bir “ÇALIŞTIRMAYIN” uyarı levhası asın. Makine kullanılabilir hale getirilinceye kadar bu levhayı çıkarmayın.

Şekil 2-29

2.5.2. MOTORU DURDURUN Makineye herhangi bir kontrol veya bakım işlemi yapma girişiminde bulunmadan önce motoru durdurup park freninin çekili olmasına dikkat edin.

Motoru durdurmamak ağır yaralanma veya can kaybı ile sonuçlanabilir.

2.5.3. LEVYE KİLİT KOLLARINI DEVREYE ALIN Makineye herhangi bir kontrol veya bakım işlemi yapma girişiminde bulunmadan önce iş güvenliği kilit kollarını “kilitli” konumuna getirmeye dikkat edin. Kilit kollarını devreye almamak ağır yaralanma veya can kaybı ile sonuçlanabilir.

Şekil 2-30

25

2.5.4. ATAŞMAN KULLANIN

GÜVENLİK

KİLİTLERİNİ

Hareketli ön ve arka ataşmanların bakım ya da onarım esnasında beklenmedik hareketlerini önlemek için kilitlenmeleri gerekir.

2.5.4.1. BOM SİLİNDİRİ KİLİT DEMİRİ Makinenin ön kısmında bakım onarım çalışması yapılırken bazı hallerde bomun yukarı kaldırılması gerekebilir. Bu durumda bomun yanlışlıkla düşmesine veya ağırlık altında alçalmasına engel olmak için bir bom silindiri kilit demiri bulunmaktadır.

Bu durumlarda bomun düşmesine engel olmak için bu kilit demirini talimata uygun olarak bağlayın ve emniyete alın.

DİKKAT Yükleyici kolu yukarı kalkmış olarak yükleyici üzerinde çalışmaya başlamadan önce mutlaka kaldırma silindiri kilit demirini takın. Yükleyici kolu aniden düşebileceğinden yükleyici kolunu yukarıya kalkmış konumda kilitlememek ağır yaralanma veya can kaybına yol açabilir.

DİKKAT Ataşman güvenlik kilitlerindeki aşınma ve deformasyonları kontrol edin. Gerekirse değiştirin.

26

Şekil 2-31

Şekil 2-32 2.5.5. ATAŞMANIN KONUMLANDIRILMASI Makineye herhangi bir kontrol veya bakım işlemi yapmaya başlamadan önce her zaman resimde görülen konumu aldırın. Makineyi bu konuma getirmek mümkün değilse ataşman güvenlik kilitleri ile yükleyici kolunu sabitleyin. Operatör kabinini terk etmeden önce her zaman ataşmanları yere indirip park frenini çekin.

DİKKAT Makine ön kepçe üzerinde havaya kaldırılmışken MSS’yi (Sarsıntısız Yürüyüş Sistemi) çalıştırmayın.

Makine aniden düşebilir.

2.5.6. MAKİNEYİ TEMİZLEYİN Makineyi pislik, artık ya da dökülmüş yağlar, yakıt ve diğer akışkanlardan arınmış olarak temiz tutun.

Makineyi ve parçalarını düzenli olarak temizlemek için kalite onaylı çözelti, deterjan ve su kullanın.

Operatör kabininin içini ve elektrik aksamını hiçbir zaman basınçlı su ya da buhar ile temizlemeyin.

2.5.7. BASINÇLI KAPLAR, AKIŞKANLAR YAĞLAR

VE

DİKKAT Çabuk sök tak ya da hortum patlama valfleri benzeri elemanları sökmeden önce sistemde kalan hidrolik basıncı boşaltın.

2.5.8. MAKİNENİN TAKOZA ALINMASI Kontrol veya bakım için makineyi yukarı kaldırmak gerekirse, makineyi her zaman resimde görüldüğü gibi konumlandırın ve aksların altına makineyi taşıyabilecek kapasitede taşıyıcı sehpa ya da takoz yerleştirerek alttan destekleyin.

DİKKAT Alttan yeterince desteklenmemiş halde krikoya alınmış bir makinenin altında hiçbir zaman kontrol ve bakım işlemi yapmayın. Ölüm ve ağır yaralanma tehlikesi vardır! Yalnızca hidrolik krikolar üzerinde kaldırılmış makinelerin altında çalışmak yasaktır. İş makineleri yukarı kaldırılırken kaldıraçlar kaymayacak şekilde oturtulmalı, eğimsiz olarak tam dik durmalıdır.

Herhangi bir sistemdeki kapağı ya da parçayı yerinden sökmeden önce, içinde bulunan basıncı tahliye edin. Ataşmanları yere indirin ve motoru durduktan sonra sistemde hiç basınç kalmayıncaya kadar bütün hidrolik kumanda levyelerini hareket ettirin. Yeni durdurulmuş makinedeki sistemlerde sıcak akışkan ve gaz olacağı için dikkatli olun.

Herhangi bir kontrol veya bakım işlemi yapmadan önce sistemlerin soğuması için bir süre bekleyin.

DİKKAT Sistemde hidrolik yağ basıncı olmasa bile hidrolik akümülatörde gaz basıncı vardır. İlk önce azot gazı basıncını tahliye etmeden kesmek, preslemek, kaynatmak vs. gibi işlemler can kaybına veya yaralanmaya yol açabilir.

Şekil 2-33

27

2.5.9. YAKIT İKMALİ Yakıt ikmalini havadar bir yerde yapın. Sadece bu kitapta tanımlanan özellikteki yakıtı kullanın.

Dökülen yakıtı derhal temizleyip uygun bir şekilde yok edin. Yakıt ikmali tamamlandıktan sonra yakıt deposunun kapağını sıkıca kapatın. Yakıt tankını doldururken yakıt tabancasını şasiye sürekli dokunacak şekilde tutun.

Böylece statik elektriklenme sonucu kıvılcım oluşmasını önlemiş olursunuz. Yakıt tankını tamamen doldurmayın.

Yakıt genleşmesi için boşluk bırakın. Yakıt doldururken sigara içmeyin, cep telefonunuzu kullanmayın.

2.5.10. BASINÇLI HİDROLİK YAĞ Hidrolik Sistemin tüm devreleri normal şartlar altında aşırı basınç altındadır. Yağ kaçaklarını ararken ufak bir karton, tahta veya metal parçası kullanın. Çok ufak (iğne deliği kadar) yağ kaçakları deriye veya göze temas ederse tehlikeli olabilir. Bütün kontrol ve bakım işlemleri esnasında koruma gözlüğü veya siperlik, baret takın ve iş eldiveni, iş ayakkabısı ile iş elbisesi giyin.

Şekil 2-34

2.5.11. LASTİK ŞİŞİRME - BİJON SOMUNLARI

Şekil 2-35

Lastiklere mümkün olduğu kadar, iş güvenliği donanımı kullanan eğitimli personel bakım onarım yapmalı ve monte etmelidir. Lastik şişirilirken parmaklarınızı lastiğin topuğunda veya jantta tutmayın; ağır yaralanma ya da uzuv kopması olabilir. Lastiğe hava basma işlemini uzaktan yapmaya çalışın. Otomatik geçmeli uzun hortumu olan bir hava basma aparatı kullanın.

Lastiğin basıncını ayarlarken daima lastiğin dişlerinin arkasında durun. Yandaki resimde gösterilen lastik ve tekerlek parçalarının fırlayarak yaratabilecekleri tehlikeli alana asla girmeyin. Bazı durumlarda fırlayan parçalar izlemeleri beklenen yolun dışına çıkarak tehlikeli alanı değiştirebilirler.

Onarılmış bir lastiği şişirirken daima bir güvenlik kafesi veya halatlı kapan kullanın. Fazla şişirilmiş veya ısınmış lastikler infilak edebilirler.

DİKKAT Lastikler infilak ettiklerinde ciddi yaralanmalara hatta ölüme neden olabilirler. Daima emniyet önlemlerini alın ve kurallara uyun. Lastik şişirirken asla lastiğin yanında durmayın. Sizi koruyacak büyüklükte bir nesnenin arkasında ya da lastiğin tırtıklı kısmı hizasında lastikle aranızda yeterli mesafe bırakarak durun. Emniyet supabı olan bir hortum kullanın. Makinenin ilk 50 çalışma saati süresince, her işe başlamadan önce bijonların sıkılığını kontrol edin.

28

Şekil 2-36

DİKKAT Bijonlar kırılmış ya da hasar görmüş ise hepsini set halinde değiştirin. Sağlam görünenler aşırı gerilmeye maruz kalmış olabilirler.

2.5.12. MOTORUN DÖNEN PARÇALARI Motor bölmesinde kontrol veya bakım yaparken bol veya sarkan giysiler (kravat, kolluk, vs.) giymeyin, aksi halde dönen parçalara takılıp ağır bir şekilde yaralanmanıza neden olabilir. Motor çalışırken ellerinizi motordan uzak tutun. Makinenin hareketli parçalarından koruma donanımlarını (kapı, kapak, mazgal, kafes gibi) sadece motor çalışmadığı zaman ve gerekli emniyet tedbirleri aldıktan sonra sökün. Montaj, bakım ya da onarım çalışması bittikten sonra koruyucu donanımları tekrar doğru bir şekilde yerlerine takın.

Şekil 2-37

2.5.13. ELEKTRİK SİSTEMİ Elektrik sisteminde herhangi bir kontrol veya bakım işlemi yapmadan ya da makinede herhangi bir ark kaynağı işlemi yapmadan önce akünün kutup başlığından eksi (-) kablosunu sökün. Eksi (-) kablosu sökmemek elektrik sisteminin ağır hasar görmesine sebep olabilir. Şekil 2-38

2.5.14. KORUMALI SEYYAR LAMBA KULLANIN! Yangın veya patlama tehlikesini engellemek için kontrol ve bakım işlemlerini yaparken emniyet kafesi olan 12 volt seyyar lamba kullanın.

Şekil 2-39 2.5.15. ATIKLARI UYGUN BİR ŞEKİLDE YOK EDİN !

Yağları, yakıtı, soğutma suyunu, çözeltileri, filtreleri, aküler, vb.ni tehlikeli atıkların yok edilmesine ilişkin yerel yasa ve kurallara göre yok edin. Böyle maddelerin doğru yok ediliş yöntemleri ile ilgili olarak Yetkili İdareler ile görüşün.

2.5.16. TEMİZLİK MALZEMELERİ Solvent, temizlik maddeleri veya başka kimyasalları kullanırken üreticinin talimatlarına uymalı iş güvenliği önlemlerini almalısınız.

2.5.17. SIZDIRMAZLIK ELEMANLARI Kötü takılmış hasarlı ‘O-Ring’ler veya keçeler kazalara yol açabilir. Aksine bir talimat yoksa bu gibi sızdırmazlık elemanları söküldükten sonra yenileri ile değiştirilmelidir.

Şekil 2-40

29

AKÜ KULLANIMI VE BAKIMI Akünün yanında sigara içmeyin, açık alev bulundurmayın ya da kıvılcım oluşturacak davranışlarda bulunmayın. Aküden çıkan gazların patlama tehlikesi vardır.

Aküden çıkan gazları solumanız sonucu zehirlenebilirsiniz.

Kolye, bozuk para, vb. metal eşyaların akü kutuplarına dokunmamasına dikkat edin. Yaralanma ve yanma tehlikesi vardır.

Aküyü sallamayın, yana yatırmayın yoksa elektrolit dışarı dökülebilir.

Yanları kapalı koruyucu gözlük ve koruyucu iş elbisesi giyin.

Aküyü sökerken önce (-) kutbu sökün.

Aküyü bağlarken kıvılcım oluşmaması için önce (+) kutbu bağlayın.

DİKKAT Akü elektroliti zehirli ve aşındırıcıdır. Göz veya cilt ile temas ettirmeyiniz, temas etmişse bol su ile yıkayınız ve tıbbi yardım alın. Akü şarj olurken hidrojen ve oksijen karışımı bir gaz ortaya çıkar.

Bu gaz alev ya da kıvılcım ile patlamaya neden olabilir. Akü şarj bağlantılarını sökmeden önce şarj kaynağını kapatın. Akü ile çalışılan ortamın iyi havalandırılmış olmasını sağlayın.

2.6.1. UYGUN İŞ ELBİSESİ GİYİN Akü ile çalışırken yanları kapalı koruma gözlüğü, iş eldiveni ile maskesi takın ve önlük giyin. Akünün elektroliti (asidi) giysi, cilt veya gözle temas ederse ciddi yanıklara neden olabilir. Cilt veya göz ile temas durumunda etkilenen yeri 15 dakika temiz akar suyla yıkayın ve hemen tıbbi yardım alın. Elbiseye sıçraması halinde ıslanan giysiyi derhal çıkarın.

Şekil 2-41 2.6.2. ATEŞ VEYA ALEVİ UZAK TUTUN Akü çevresine hiçbir zaman ateş veya alev yaklaştırmayın ve akü ile çalışırken sigara içmeyin.

Akülerdeki elektrolit (asit) tarafından patlayıcı hidrojen gazı üretilir. İyi havalandırılan bir ortamda çalışın.

DİKKAT Aküyü aşırı şarj etmeyin. Makine çalışırken akü bağlantılarını çıkarmayın. Aküye asit eklemeyin.

Köpürüp taşacaktır.

30

2.6.3. AKÜNÜN ŞARJ EDİLMESİ Aküyü makinenin dışında ve uzağında iyi havalandırılan bir yerde şarj edin. Aküyü şarj ederken gazların rahat çıkmasını sağlamak için hücre kapaklarını açın. Aküden çıkan gazları solumaktan kaçının. Akü ile veya akünün etrafında çalışırken uygun iş güvenliği donanımı kullanın.

Patlayabileceği için donmuş bir aküyü şarj etmeyin.

Aküyü her zaman şarjlı tutun ve donmaya karşı koruyun.

2.6.4. AKÜ KULLANIMI

TAKVİYE

KABLOLARININ

Şekil 2-42 Makinenin güvenli bir şekilde park edildiğinden ve park freninin çekili olduğundan emin olun. Tüm kumandalar kapalı ataşmanlar yere indirilmiş olmalıdır. Eğer yükleyici kolunu havada tutmak gerekiyorsa güvenlik kilidini takın. Takviye aküsü başka bir araç üzerindeyse akünün 12 V ve aracın negatif şasili olduğundan emin olun. Yüksek voltajlı takviye kullanmak elektrik sisteminde hasara neden olabilir. Vitesi kademesini ve vites yönünü boşa alın.  Akü ile çalışırken uygun iş güvenliği donanımı kullanın.  Metal kolye ve mücevheratı akü takviye kablolarının uçlarından ve akü kutup başlıklarından uzak tutun.  Başka bir makineden akü takviyesi yaparken iki makinenin birbirine değmemesine dikkat edin. Bu akünün etrafında kıvılcım ihtimalini önler.  Kontak anahtarına bağlı olmayan bütün devreleri (lambalar ve dörtlü flaşör ışıkları) kapatın.  Artı (+) ve eksi (-) uçları belirleyin.  Akü takviye kablosunu doğrudan marş motoruna bağlamayın. Böyle yapılırsa vites boş konum güvenlik anahtarı devre dışı kalır. Eğer şanzımandan bir vites seçilmişse makine hareket edip ağır yaralanma ya da can kaybına yol açabilir.  Akü takviye kablolarını bağlamadan önce takviye aküsünün ve çalışmayan makinenin artı (+) ile eksi (-) kutup başlıklarını belirleyin.  Sadece uçları sıkı tutturulmuş sağlam takviye kablosu kullanın. Her seferde bir ucu takın.  İlk önce artı (+) kabloyu, sonra eksi (-) kabloyu takın.  Sökerken önce eksi (-) kabloyu, sonra artı (+) kabloyu sökün.  Akü takviye kablolarının kullanımı hakkında doğru işlemler için bu el kitabının KULLANIM bölümüne bakın.

DİKKAT Tam şarjlı aküyü, şarjı tamamen boşalmış diğer bir aküye bağlamak akım dalgalanması sonucu patlamaya yol açabilir.

UYARI ETİKETLERİ ve ÇIKARTMALARI

Şekil 2-43

31

Uyarı etiketleri operatörleri ve personeli belli iş güvenliği önlemleri hakkında uyarmak üzere makinenin değişik yerlerine yapıştırılmıştır.

Etiketlerdeki uyarılara uymadığınız zaman yaralanabilir ya da ölebilirsiniz. Etiket okunaklı ve temiz olmalıdır. Makineyi kullanmadan önce, okunamayan veya eksik olan etiketlerin yerine yenilerini yapıştırın. Makinedeki bazı uyarı etiketlerinin yerleri ve görünüşleri resimlerde gösterilmiştir.

2.7.1. KULLANIM ve OKUYUN UYARISI

BAKIM

EL

KİTABINI

Bu uyarı çıkartması operatör kabininde göğüsün sağ tarafında bulunmaktadır.

Parça Numarası: Y06 / 50090

2.7.2. YÜKLEYİCİ KALDIRMA SİLİNDİRİ MEKANİK KİLİT DEMİRİ UYARI ÇIKARTMASI Bu uyarı çıkartması yükleyici kaldırma silindiri mekanik kilit demirinin üzerindedir.

Parça Numarası: Y06/11701, Y06/11702

2.7.3. HAVA FİLTRESİ UYARI ETİKETİ Bu uyarı etiketi motor kaputu açıldığı zaman hava filtresi üstünde görülmektedir.

Parça Numarası Y06 / 20200

32

2.7.4. EMNİYETLİ ETİKETİ

KALDIRILAN

YÜK

UYARI

Bu uyarı etiketi yükleyici kolu üzerinde her iki tarafta da bulunmaktadır.

Parça Numarası Y06 / 11471

2.7.5. SICAK ve DÖNEN PARÇALARA KONTROL veya BAKIM YAPMADAN ÖNCE MOTORU DURDURUN, KONTAK ANAHTARINI ÇIKARIN ve KULLANIM EL KİTABINI OKUYUN UYARI ÇIKARTMASI Bu uyarı çıkartması burun dökümünün her iki tarafında bulunmaktadır.

Parça Numarası: Y06 / 11390

2.7.6. AKÜ UYARI ÇIKARTMASI Bu uyarı çıkartması ön kısımdaki akü yanında bulunmaktadır.

Parça Numarası Y06 / 11380

33

2.7.7. ŞANZIMAN ÇIKARTMASI

YAĞ

Bu uyarı çıkartması bulunmaktadır.

KONTROLÜ

kaputun

sağ

UYARI tarafında

Parça Numarası Y06/20510

2.7.8. KULLANILACAK UYARI ÇIKARTMASI

YAKIT

Bu uyarı çıkartması bulunmaktadır.

yakıt

ÖZELLİKLERİ

deposu

üzerinde

Parça Numarası Y06/20220

2.7.9. YAKIT TANKI UYARI ÇIKARTMASI Bu uyarı çıkartması bulunmaktadır.

yakıt

tankının

üzerinde

Parça Numarası Y06 / 11430

2.7.10. ELEKTRİK TESİSATI UYARI ÇIKARTMASI Bu uyarı çıkartması yan konsoldaki sigorta kutusu ve ana kart kapağının ön yüzünde bulunmaktadır.

Parça Numarası Y06/11340

34

2.7.11. YÜKLEYİCİNİN ÇALIŞMA ALANINDAN UZAK DURUN UYARI ÇIKARTMASI Bu uyarı çıkartması yükleyici kolunun her iki tarafında da bulunmaktadır.

Parça Numarası: Y06/11460 (Sol taraf) Y06/11465 (Sağ taraf)

2.7.12. ACİL DURUM ÇIKIŞI UYARI ETİKETİ Bu uyarı çıkartması operatör kabininde sağ kapı üzerinde bulunmaktadır.

Parça Numarası Y06 / 11486

2.7.13. ELLERİNİZİ ÇIKARTMASI

SIKIŞTIRMAYIN

UYARI

Bu uyarı çıkartması yükleyici kolunun üzerinde bulunmaktadır.

Parça Numarası: Y06 / 11350

35

2.7.14. OTOMATİK-MANUEL KUMANDA ETİKETİ

Otomatik mod konnektörü

Bu uyarı etiketi sigorta kutusu kapağında bulunur.

Makinenin elektronik kontrol ünitesinin çalışmaması durumunda makineyi MANUEL Moda’da yürütme imkânı sağlanmıştır.

Manuel modda: 

Makine sadece yürütülebilir.

2.

viteste

Makineyi MANUEL MOD’da aşağıdaki işlemi uygulayın:  

ileri

ve

geri

kullanmak

için

Motoru stop edin.

Arka tekerleklerin doğru hizalandığından emin olun. Değilse bu işlemi yukarıda açıklandığı gibi yapın.

Sigorta/röle dolabının kapağını açın ve konektörü bulun.

Konektörü OTOMATİK YÜRÜYÜŞ soketinden sökün ve MANUEL MOD soketine bağlayın.

Motoru marş edin ve sistemi çalıştırarak deneyin.

  

DİKKAT Manuel modu, makineyi tehlikeli bölgeden uzaklaştırana kadar kullanın. Bu modda yükleme çalışması yapmayın. Arızanın giderilmesi için derhal Hidromek Yetkili Servisine başvurun.

36

Manual mod konnektörü

Şanzıman konnektörü

YASAK İŞLEMLER Bu bölümde anlatılan işlemler en tecrübeli operatör tarafından bile KESİNLİKLE uygulanmamalıdır.

Makine ve ataşmanlarının bu bölümde örneklendiği gibi hatalı kullanımı; ağır yaralanma veya can kaybına neden olabilir ve makinenin ağır hasar görmesi ve hizmet ömrünün kısalmasına yol açabilir.

Her ne şart altında olursa olsun bu işlemlerden hiçbiri yapılmamalıdır aksi halde makine garanti kapsamı dışında kalır. Makineyi kullanırken bu kullanım ve bakım el kitabında anlatılan prosedürlere uyun ve daima sağ duyulu olun.

2.8.1. KEPÇE YAPMAYIN!

İLE

ÇAKMAYIN,

MANİVELA

Kepçe ile çakma işlemleri makinenin ve parçalarının ağır hasar görmesine neden olacaktır. Yükleyici kepçesi yere bir şey çakmak için darbe kuvveti yaratmak üzere kullanılmamalıdır. Bu tür işlemler aynı zamanda ağır yaralanma veya can kaybı ile sonuçlanabilir.

Kepçe ağzı ile manivela yaparak kaya sökmeyin. Bu şekilde meydana gelebilecek hasarlar garanti kapsamı dışındadır. Şekil 2-44

2.8.2. BU MAKİNEYİ TASARIM DIŞINDA KULLANMAYIN!

AMACININ

Bu makine sadece yükleme işleri için tasarlanarak üretilmiştir. Bunun dışında herhangi bir kullanım makineye, parçalarına, sistemlerine aşırı yük bindirip operatörlerin ve makine ile ya da makinenin etrafında çalışan şahısların ağır yaralanmaları veya can kaybı ile sonuçlanabilir.

Şekil 2-45

37

2.8.3. YÜKLEYİCİ KALDIRMAYIN

KEPÇESİ

İLE

İNSAN

Makinenin devrelerinde yapılması gereken tadilatlar yapılmadıkça yükleyici kepçesi insanları yukarı kaldırmak için kullanılmamalıdır. Bu kurala uymamak ağır yaralanma veya can kaybı ile sonuçlanabilir. Makine ile karayollarında yolcu taşımak, yolcu kabin içerisinde seyahat etse dahi yasaktır.

2.8.4. HİDROLİK SİLİNDİRLERİ TEKRAR SONA VURDURMAYIN!

TEKRAR

Hidromek hidrolik silindirleri zararlı şokları sönümlemek için stroklarının sonunda hidrolik yastıklama sistemine sahiptirler. Kepçeye yapışan malzemeyi temizlemek için yükleyici silindirlerini strok sonuna kadar zorlamak ekipmanın zarar görmesine neden olabilir. Bu şekilde hidrolik yağ da aşırı ısınabilir. Kepçeye yapışan malzemeyi çıkarmak için basınçlı su veya kazma kürek kullanın.

2.8.5. MAKİNEYİ ZORLAMAYIN!

KAPASİTESİNİN

ÜZERİNDE

Şekil 2-46

Makinenizin ve ataşmanlarının kapasitelerini bilin ve makineyi bunlara göre kullanın. İşinize uygun ataşman seçin. Malzeme sertliğine uygun bir kepçe kullanın. Aksi halde uygunsuz seçilmiş bir kepçe makineyi zorlayıp hizmet ömrünün kısalmasına yol açacaktır.

Hiçbir zaman malzeme almak için güç almak üzere makineyi dikmeyin veya geri yatırmayın.

Böyle yapmak makineye ve parçalarına büyük zarar vermenin yanı sıra ağır yaralanma veya can kaybı ile sonuçlanabilir.

2.8.6. MALZEMEYİ KIRMAK TIRNAKLARI İLE VURMAYIN

İÇİN

KEPÇENİN

Malzeme kırmak ve kesmek gibi işler yapmak makineye ve bilhassa makinenin kepçe, kepçe tırnağı ile pimleri gibi parçalarına büyük zarar verilmesine yol açacaktır. Yükleyici kepçesi yerde bir şeyi kırmak için darbe kuvveti yaratmak üzere kullanılmamalıdır. Böyle işlemler ağır yaralanma veya can kaybı ile sonuçlanabilir.

38

Şekil 2-47

2.8.7. ÇALIŞMA SONRASI İŞ GÜVENLİĞİ Her çalışma bittikten sonra, bir sonraki vardiya veya iş yeri için makinenin ideal çalışma şartlarında kalmasını sağlamak için aşağıdaki işlemlerin hepsini yapın: 1. Makineyi düzgün ve sağlam bir yere getirin.

2. Ataşmanları yere indirin.

3. İş bitiminde, yakıt tankında kalan hava boşluğundaki nemin yoğunlaşmasını önlemek için depoyu tam doldurun. Bu yakıt deposundaki yakıtın donma olasılığını azaltıp nem sebebiyle deponun paslanmasını veya çalışma ile ilgili diğer problemleri önleyecektir.

4. Makinenin elektrik aksamına su veya nemin girmesini önlemek için kapı ve pencerelerin hepsini sıkıca kapatın.

5. Makine ile tekrar işe başlamadan önce kontrol edip temizleyin. Gerekli yağlama, bakım ve onarımını yapın. Arızalı parçaları değiştirin.

6. Hidrolik silindirler üzerinde kurumuş çamur, silindirin çalışmasını etkileyecektir. Hidrolik silindirlerin üzerinde biriken çamuru düzenli olarak temizleyin. Makineyi bir yere bırakırken veya park ederken korozyonu önlemek için mümkünse hidrolik silindirleri içeri çekin.

Şekil 2-48

7. Eğer makine çok soğuk bir ortamda çalışıyorsa, iş bitiminde aküyü söküp sıcak ve iyi havalandırılan bir yerde saklamak gerekebilir. İş başlangıcında tekrar yerine bağlanan akülerin ömrü daha uzamış olacaktır. Aküleri daima şarjlı tutun.

8. Kontak anahtarını kilitleyin.

çıkarıp

bütün

kapıları

39

MAKİNENİN TANITIMI

Şekil 3-1 - Kabinin İç Görünüşü 1. Ön konsol 2. Sağ konsol 3. Sol konsol 4. Koltuk 5. Avadanlık 6. Arka cam ve arka cam sileceği 7. İç aydınlatma lambası

40

8. Elbise askısı 9. Klima kumanda paneli (opsiyonel) 10. Hoparlör 11. Ön cam buz çözme menfezleri 12. Kalorifer havalandırma menfezi 13. Klima havalandırma menfezi

ÖN KONSOL

Şekil 3-2 1. Gaz pedalı 2. Çift fren pedalı 3. Vites kolu 4. Sinyal, silecek, uzun-kısa far kolu 5. Direksiyon ayar kolu 6. Eşya koyma gözleri 7. İleri/geri yön seçimi (TIPSHIFT) kilit düğmesi 8. Kumanda paneli

9. Diferansiyel kilidi düğmesi (isteğe bağlı) 10. Dörtlü ikaz düğmesi 11. Park ve far ışıkları düğmesi 12. Sarsıntısız yürüyüş düğmesi (isteğe bağlı) 13. Direksiyon 14. Direksiyon topuzu

41

3.1.1. GAZ PEDALI Motor devrini seçebilmek için ön konsolun sağ alt kısmında bir gaz pedalı bulunmaktadır. Pedala basılınca motor devri artar, dolayısıyla yolda giderken makinenin hızı artar. Bırakılınca azalarak rölanti devrine düşer.

3.1.2. ÇİFT FREN PEDALI Makinenizde çift fren pedalı vardır.

Yol durumunda pedalları birleştirin ve pedallar arasındaki kilidin sağlam olduğundan ve iki pedalı birbirine sıkı şekilde bağladığından emin olun.

2/4 tekerden çekiş düğmesinin altına basarak “0” konumuna getirin. Çalışma sahasında iken nokta dönüşü yapabilmek için pedallar arasındaki kilidi çıkarın. Bu durumda sağ ve sol pedalını ayrı ayrı kullanarak makine ile nokta dönüşü yapılabilir.

Sadece sağ pedala basıldığında makine sağa doğru, sadece sol pedala basıldığında makine sola doğru nokta dönüşü yapar.

Pedalları ayırıp tek tek kullanılacağı zaman sağ kumanda paneli üzerindeki 2/4 tekerden çekiş düğmesinin üst kısmına basıp “II” konumuna getirin.

DİKKAT Bu makinenin fren sistemi yağı şanzıman üzerinden sağlanmaktadır. Frenleme kuvveti şanzımandan alınan yağın basıncı ve operatörün fren pedalına basma kuvveti ile oluşur.

Seyir halinde iken motor stop etse dahi operatör fren pedalına basmak suretiyle makineyi frenleyebilir. Bu durumda operatörün fren pedallarına daha kuvvetli basması gerekecektir.

Yola çıkmadan önce fren pedallarını birbirine iyi kilitlediğinizden emin olun. Eğer sadece tek pedal basılırsa makine yoldan çıkabilir ve kazaya neden olabilir.

Motor ya da fren sistemi çalışmıyorsa makineyi kullanmayın. Her türlü bakım ve tamir işleri Hidromek Yetkili Servisi tarafından yapılmalıdır.

42

Şekil 3-3

3.1.3. VİTES KOLU İLERİ GİDİŞ Bu kolu yukarı kaldırıp ileriye itince makine seçilmiş viteste ileri gider.

GERİ GİDİŞ Bu kolu yukarı kaldırıp geriye çekince makine seçilmiş viteste geri gider.

NÖTR (BOŞ) KONUMU Kol hareketinin orta konumu olan nötr (boş) konumunu seçmek için gidiş yönüne göre bu kolu yukarı kaldırıp ileriye itin veya geriye çekin.

VİTES DEĞİŞTİRME İleri 5, geri 3 vites vardır. İstediğiniz vitesi seçmek için vites ile tutma yerinin üzerindeki ok rakam ile aynı hizaya gelecek şekilde vites kolu tutma yerini çevirin.

Otomatik vites seçildiğinde, etkin vites makine kontrol ünitesi tarafından makinenin hızına uygun olarak belirlenir.

DİKKAT Makine hareket halindeyken ileri vites ile geri vites arasında geçiş yapmak veya vites küçültmek makinenin aniden yavaşlaması sonucu ölüm ya da ağır hasara neden olabilir.

Vites küçültmeden önce makinenin yeteri kadar yavaşladığından emin olun ve vitesin yönünü değiştirmeden önce makineyi mutlaka durdurun.

DİKKAT Makine her durdurulduğunda vites kolunun nötr (boş) konumunda ve motorun rölantide çalışıyor olmasına dikkat edin.

OTOMATİK VİTES BUTONU Otomatik vitesi aktif hale getirmek için vitesi 4ncü vitese ayarlayın ve otomatik vites butonuna basın.

Otomatik vitesi sadece yolda yürürken kullanın.

Yükleyici ile çalışırken manuel vitesleri kullanın.

Otomatik vitesi aktifleştirmek için, makineyi 4ncü vitese alın ve otomatik vites butonuna basın.

Otomatik vitesi sadece yolda yürürken kullanın.

Yükleyici ile çalışırken manuel vitesleri kullanın.

Manuel vitesleri kullanıyorsanız, makineyi kaldırırken vitesi mutlaka birinci vitese alın.

43

3.1.4. SİNYAL KOLU Bu kolun şunlardır:

üzerindeki

kumandalar

ve

işlevleri

1- SAĞA DÖNÜŞ SİNYALİ Sağa dönüş sinyali vermek için kolu direksiyon simidi düzleminde aşağı (sağa) çekin. Dönüş tamamlandığında kol kendiliğinden orta konuma gelir ve sinyal lambasının yanıp sönmesi durur.

2- SOLA DÖNÜŞ SİNYALİ Sola dönüş sinyali vermek için kolu direksiyon simidi düzleminde yukarı (sola) itin.

Dönüş tamamlandığında kol kendiliğinden orta konuma gelir ve sinyal lambasının yanıp sönmesi durur.

3- SÜREKLİ CAM SİLME Kol tutma yeri geri çevrildiği zaman ön cam silecekleri çalışmaya başlar. Ön cam sileceğinin iki çalışma konumu vardır; (I) Yavaş Çalışma ve (II) Hızlı Çalışma. Kol (0) konumuna çevrilince sileceklerin çalışması durur.

4- ARALIKLI CAM SİLME Hafif yağışlarda kol tutma yeri ileri (J) konumuna çevrilince ön cam silecekleri aralıklı çalışmaya başlar. (0) konumuna getirilince sileceklerin çalışması durur.

5- SELEKTÖR Kol direksiyon simidine doğru çekilip bırakılırsa uzun hüzmeli farlar selektör yapar.

6- FARLAR: KISA FAR / UZUN FAR Kol ileri doğru itilirse (direksiyon simidinden öteye) uzun hüzmeli farlar sürekli yanar. Kol orta konuma getirilirse kısa hüzmeli farlar yanar. Sadece far ve park ışıkları düğmesi far / park konumundayken çalışır.

DİKKAT Yolda giderken diğer sürücüleri rahatsız etmemek için ve trafik güvenliği açısından kısa farlar yakılmalıdır. Uzun farlar diğer sürücülerin gözlerini rahatsız ederek ölümcül trafik kazalarına yol açabilir.

7- KORNA Korna çalmak için vites kolunun ucundaki düğmeye basın.

Şekil 3-4 8- CAM YIKAMA DÜĞMESİ Düğmeye basıldığı zaman ön cama su püskürür.

Sadece kontak anahtarı “I” (AÇIK) konumundayken çalışır.

44

3.1.5. DİREKSİYON AYAR KOLU Direksiyonun derinlik ayarını yapmak için direksiyonun altındaki kolon üzerinde bir mandal vardır. Bir elinizle bu mandalı yukarı doğru çekerken diğer elinizle direksiyon üzerinden tutun ve en rahat pozisyona ayarlayın.

DİKKAT Makine hareket ederken direksiyon açısını ayarlamayın. Motoru durdurun, koltuğa doğru pozisyonda oturun ve koltuğun size göre doğru ayarlandığından emin olun. Makineyi hareket ettirmeden önce direksiyon ayar kolunun yerine oturarak kilitlendiğinden emin olun.

3.1.6. EŞYA KOYMA VE MUHAFAZA GÖZLERİ Maestro’nun kabinindeki birçok göz ve cep sürücünün eşyalarını ve evraklarını organize etmesine yardımcı olur. Ön göğüs üzerinde çeşitli ebatlarda gözler, sol konsol üzerinde bir dolap, ön tarafında şişe veya geniş bardak tutacağı, arka tarafında standart boyutta bardaklar için düşünülmüş bardak tutacağı mevcuttur. Sağ konsol üzerindeki küllük çıkarıldığı zaman boş kalan yer bardak tutucu olarak kullanılabilmektedir.

Sağ konsolun alt arka kısmında kitap cebi bulunmaktadır. Burada makinenin kullanım bakım kitabı muhafaza edilmelidir. İstendiğinde başka evraklar da konulabilir. Aynı şekilde koltuğun arka kısmında da kapaklı evrak saklama gözü mevcuttur.

Şekil 3-5

DİKKAT Eşya koyma ve muhafaza gözlerindeki eşyalar makinenin ani hızlanması veya ani yavaşlaması ile birlikte düşebilir, düşen cisimler pedalların altında kalarak aracın fonksiyonlarının kısıtlanmasına neden olabilir ya da çalışma esnasında düşmeleri operatörün dikkatini dağıtabilir ve yaralanmalara neden olabilir.

45

3.1.7. KUMANDA PANELİ 1. "Yukarı yön" tuşu 2. "Aşağı yön" tuşu 3. "Sola yön" tuşu 4. "Sağa yön" tuşu 5. "Menü giriş / Evet" tuşu 6. "Menü çıkış / İptal" tuşu 7. "Şanzıman yağ sıcaklığı yüksek" uyarı ışığı 8. "Yakıt filtresinde su var" uyarı ışığı 9. "Destek ayakları aşağıda" uyarı ışığı 10. "Uzun hüzmeli far" uyarı ışığı

46

11. "2/4 tekerden çekiş sistemi" uyarı ışığı 12. Km sayacı 13. Günlük km sayacı 14. Etkin vites 15. Durum lambaları 16. Hız göstergesi 17. Devir göstergesi 18. Menü penceresi 19. Dört tekerlekten direksiyon sistemi göstergesi

"2/4 TEKERDEN ÇEKİŞ SİSTEMİ" UYARI IŞIĞI

‘‘ŞANZIMAN YAĞ SICAKLIĞI YÜKSEK’’ UYARI IŞIĞI Şanzıman yağ sıcaklığı güvenli çalışma sınırını aşarsa sesli uyarı çalar ve bu kırmızı ışık yanar.

"YAKIT FİLTRESİNDE SU VAR" UYARI IŞIĞI Yakıt filtresi haznesinde su biriktiği zaman bu uyarı ışığı yanar. Bu durumda motoru durdurun ve yakıt filtresindeki suyu bu kitabın BAKIM bölümünde anlatıldığı şekilde boşaltın.

"DESTEK AYAKLARI AŞAĞIDA" UYARI IŞIĞI Çalışma sırasında destek ayakları hidrolik iç kaçaklar sonucu aşağıya inebilir. Eğer destek ayakları tehlikeye neden olabilecek kadar alçalırsa bu ışık yanar ve sesli ikaz duyulur.

2/4 tekerden çekiş anahtarının konumuna, makinenin hızına ve etkin vitese göre üç farklı gösterge lambası vardır.

Bu lamba makinenin 4x4 çekiş konumunda olduğunu gösterir.

Bu lamba makinenin 2x4 çekiş konumunda olduğunu gösterir.

Bu lamba makinenin sürekli olarak 2x4 modunda olduğunu ve frenleme esnasında otomatik olarak 4x4 çekiş moduna geçemeyeceğini gösterir.

DİKKAT Frene basıldığında makine 4x4 moduna geçemediği için makinenin frenleme kuvveti daha zayıf olacaktır. 4x4 modunun iptal edilmesi gerekmeyen durumlarda makineyi bu modda kullanmayın. Özellikle yol durumunda düğmeyi bu moda getirmeyin.

"UZUN HÜZMELİ FAR" UYARI IŞIĞI Uzun hüzmeli farlar yakıldığı zaman bu mavi renk ışık yanar.

47

AKTİF VİTES VE DURUM GÖSTERGE IŞIKLARI

DEVİR VE HIZ GÖSTERGESİ Motor devir göstergesi

İleri

Makine hız göstergesi

Geri

Otomatik vites

Aktif vites

4 adet durum gösterge ışığı vardır: "İLERİ" Gösterge Işığı: Vites kolu ileri konuma ayarlandığında "F" harfinin yanında yeşil renkli gösterge ışığı yanar.

Motor devir göstergesi: Motor devrini ayrı renklerle gösterir. Düşük devirler yeşil, orta devirler sarı ile yüksek devirler ve maksimum devir kırmızı ile gösterilir.

Makine hız göstergesi: Makinenin hızını km/h olarak gösterir.

KM SAYACI VE GÜNLÜK KM SAYACI KM sayacı

"GERİ" Gösterge Işığı: Vites kolu geri konuma ayarlandığında "R" harfinin yanında yeşil renkli gösterge ışığı yanar.

"OTOMATİK VİTES" Gösterge Işığı: "A" harfinin yanındaki ışık normalde kırmızıdır ve otomatik vitesin devre dışı olduğunu gösterir. Vites otomatik vitese ayarlandığında "A" harfinin yanındaki ışık yeşil olur ve otomatik vitesin devrede olduğunu gösterir.

Günlük KM sayacı KM sayacı: Makinenin sürüş sırasında kat ettiği toplam mesafeyi gösterir.

Günlük KM sayacı: Makinenin daha önce belirlenen bir noktadan itibaren kat ettiği toplam mesafeyi gösterir. Günlük km sayacı operatör tarafından sıfırlanabilir.

48

3.1.7.1. MENÜ İÇERİĞİ Makine çalışmıyorsa, kontak anahtarını ON konumuna alın. Menü giriş tuşuna ( ) basarak menüye girin. Ana menüde 6 alt menü bulunur.

Menüde sırasıyla aşağıdaki ana başlıklar mevcuttur.

1. LİSAN Bu menü altındaki mevcut seçeneklerden, operatör kendine uygun kumanda paneli lisanını seçebilir.

2. DURUM BİLGİSİ Bu menü, sıcaklık, basınç ve akım gibi çalışma değerlerini görüntülemek içindir. 29 farklı parametre izlenebilir.

3. ÇALIŞMA SAATLERİ Bu menü altında 29 farklı çalışma saati izlenebilir.

4. PERİYODİK BAKIMLAR Bu menü altında 8 farklı periyodik bakım zamanı izlenebilir ve güncellenebilir.

5. MAKİNE BİLGİLERİ Kumanda paneli ve makine kontrol versiyonu bu menüde görülebilir.

ünitesi

6. AYARLAR 3 farklı ayar yapılabilir.

1. LİSAN Kontak anahtarını ON konumuna alın.

Ana ekranda menü tuşuna basarak menüye girin. İstediğiniz lisanı ayarlamak için aşağıdaki adımları takip edin.

1. Yukarı/aşağı kaydırma yön tuşlarını ( / ) kullanarak "LİSAN" alt menüsünü seçin ve enter tuşu ( ) ile menüye girin.

2. Yukarı/aşağı yön tuşlarını ( / ) kullanarak mevcut lisanlar arasından istediğiniz lisanın üstüne gelin.

3. Seçtiğiniz lisanın üstündeyken enter tuşuna basın ( ) ve lisanı onaylayın.

4. Lisan seçimi yapmadan çıkmak için iptal tuşuna ( ) basın.

49

2. DURUM BİLGİSİ Durum bilgisi içeriğini görmek içi aşağıdaki adımları takip edin.

Yukarı/Aşağı yön tuşlarını ( / ) kullanarak "Durum Bilgisi" başlığını bulun ve menüye girmek için enter tuşuna ( ) basın.

Durum bilgisi menüsü 10 sayfadır ve her sayfada üç tane farklı bilgi vardır.

Sayfalar arasında gezinmek için yukarı/aşağı yön tuşlarını ( / ) kullanın. İstediğiniz zaman menüden çıkmak için menü çıkış tuşuna ( ) basın.

1. Server aktif

16. Joystick emniyet bypass ikazı

2. GPS aktif

17. Sarsıntısız yürüyüş ikazı

3. Motor devri

18. Kızak anahtarı-1

4. Akü voltajı

19. Kızak anahtarı-2

5. Seyahat mesafesi

20. Kepçe tesviye ikazı

6. El freni müşiri

21. Kepçe tesviye sensörü

7. Daire modu ikazı

22. Kickdown ikazı

8. Direksiyon ön-aks sensör

23. Dump ikazı

9. Direksiyon arka-aks sensör

24. İleri vites ikazı

10. 2WD sürüş ikazı

25. Geri vites ikazı

11. Sürekli 2WD sürüş ikazı

26. Otomatik vites anahtarı

12. Tek pompa çalışma ikazı

27. 2. vites ikazı

13. Kırıcı ikazı

28. 3. vites ikazı

14. Diferansiyel kilidi ikazı

29. 4. vites ikazı

15. Joystick sensör ikazı

50

3. ÇALIŞMA SAATLERİ Çalışma saatlerini görmek için yukarı/aşağı ( / ) yön tuşlarını kullanın. "Çalışma saatleri" başlığının seçtikten sonra enter tuşuna ( ) basarak menüye girin. Çalışma saatleri menüsünde 10 sayfa ve her sayfada üç farklı bilgi vardır. Çalışma saatleri değiştirilemez.

Menü içindekiler aşağıda listelenmiştir: Çalışma saati

00000 :00

F1 vites çalışma saati

00000 :00

Kontak-açık saati

00000 :00

F2 vites çalışma saati

00000 :00

Rölanti çalışma

00000 :00

F3 vites çalışma saati

00000 :00

1000-1500 rpm devir saati

00000 :00

F4 vites çalışma saati

00000 :00

1500-2000 rpm devir saati

00000 :00

F5 vites çalışma saati

00000 :00

2000 rpm üzeri devir saati

00000 :00

F6 vites çalışma saati

00000 :00

Yürüyüş saati

00000 :00

Boş vites çalışma saati

00000 :00

Yükleyici çalışma saati

00000 :00

R1 vites çalışma saati

00000 :00

Otomatik yürüyüş saati

00000 :00

R2 vites çalışma saati

00000 :00

2 pompa kazıcı saati

00000 :00

R3 vites çalışma saati

00000 :00

2 pompa yürüyüş saati

00000 :00

R4 vites çalışma saati

00000 :00

4WD çalışma saati

00000 :00

Otomatik vites çalışma saati

00000 :00

Yengeç modu çalışma saati

00000 :00

Dump saati

00000 :00

Daire modu çalışma saati

00000 :00

Diff. kilit saati

00000 :00

Çalışma saatlerini görmek için aşağıdaki adımları takip edin: 1. Enter tuşuna ( ) basarak menüye girin.

2. Yukarı/aşağı yön tuşlarını ( / ) kullanarak "çalışma saatleri" başlığını bulun ve enter tuşuna ( ) basarak menüye girin.

3. Yukarı/aşağı yön tuşlarını ( / ) kullanarak çalışma saatleri sayfaları arasında dolaşın.

4. Menüden çıkmak için istediğiniz zaman menü çıkış tuşuna ( ) basın.

51

4. PERİYODİK BAKIMLAR “Periyodik bakımlar” menüsüne aşağıdaki adımları izleyin:

girmek

için

1. Ana menüden “Periyodik bakımlar” başlığını seçin ve giriş tuşuna ( ) basın.

2. Sayfadan çıkmak için çıkış tuşuna (

) basın.

Bu bölümde listelenen periyodik bakım süreleri aşağıdaki gibidir:        

Yakıt filtresi değişimi Motor yağ filtresi değişimi Motor yağ değişimi Hidrolik dönüş filtresi değişimi Şanzıman yağ filtresi değişimi Aks yağ değişimi Şanzıman yağ değişimi Hidrolik yağ değişimi

4.1 Periyodik bakımların güncellenmesi "Periyodik bakımlar" menüsünde listelenen periyodik bakım süreleri aşağıdaki şekilde güncellenebilir: 1. Yukarı aşağı yön tuşlarını kullanarak imleci güncellemek istediğiniz periyodik bakım başlığının üstüne getirin ve giriş tuşuna ( ) basın.

2. Seçimi yapılan periyodik bakım ile ilgili bakım zamanı detay bilgileri aşağıdaki gibi listelenecektir.      

Sonraki bakım saati Bakıma kalan saat Bakım periyodu Önceki bakım saati Önceki bakım tarihi Önceki bakım zamanı

3. Bakım zamanını güncellemek için "Bakım zamanını güncelle" başlığını seçin ve giriş ( ) tuşuna basın.

4.2 Periyodik bakım süresinin değiştirilmesi "Periyodik bakımlar" menüsünde listelenen periyodik bakım süreleri aşağıdaki şekilde değiştirilebilir: 1. Yukarı aşağı yön tuşlarını kullanarak imleci güncellemek istediğiniz periyodik bakım başlığının üstüne getirin ve giriş tuşuna ( ) basın.

2. Bakım zamanını değiştirmek için "Bakım periodu" başlığını seçin ve giriş ( ) tuşuna basın.

3. Yukarı/aşağı yön tuşlarını ( bakım süresini ayarlayın.

52

/

) kullanarak

5. MAKİNE BİLGİLERİ “Makine Bilgileri” menüsüne girmek için aşağıdaki adımları izleyin: 1. Ana menüden “Makine Bilgileri” başlığını seçin ve Enter tuşuna ( ) basın.

2. Sayfadan çıkmak için çıkış tuşuna (

) basın.

6. AYARLAR “AYARLAR” menüsüne girerek operatör üç farklı ayar yapabilir.

1. KM sayacını sıfırla 2. Tarih/Saat Ayarı 3. Tuş sesi ayarı 1. Günlük Km Sayacının Sıfırlanması Makinenin daha önce belirlenen bir noktadan itibaren kat ettiği toplam mesafeyi gösterir. Günlük km sayacı operatör tarafından sıfırlanabilir.

Günlük KM sayacını sıfırlamak için aşağıdaki adımları takip edin: 1. Motoru çalıştırın. Kumanda paneli açılana kadar bekleyin.

2. Günlük KM sayacını sıfırlama için "Ayarlar" menüsü altından "KM sayacını sıfırla" başlığını bulun ve enter tuşu ile seçin.

3. Sayacı gerçekten sıfırlamak isteyip istemediğiniz sorulacaktır. Sayacı sıfırlamak için, sol yön tuşunu kullanarak ( ) "EVET" 'i seçin ve enter tuşu ( ) ile onaylayın.

4. Sıfırlamak istemiyorsanız "HAYIR" 'ı seçin ve enter tuşu ile onaylayın. Ya da çıkış tuşuna ( ) basarak bir üst menüye dönün.

53

2. Tarih/saat ayarı 1. Yukarı/aşağı yön tuşları ile ( / ) "Ayarlar" başlığını seçin ve enter tuşuna ( ) basın.

2. Yukarı/aşağı yön tuşları ile ( / ) "Tarih/Saat Ayarı" başlığının üstüne gelin. Enter tuşuna ( ) basın.

3. İmleci istenen tarih saat rakamları üzerinde ise yukarı/aşağı yön tuşlarını ( / ) kullanarak değeri arttırın ya da azaltın.

4. Yeni değer girildikten sonra sağa/sola yön tuşlarını ( / ) kullanarak kursörü diğer değer üzerine götürün ve adım 3'ü tekrarlayın.

5. Bütün rakamlar güncellendikten sonra enter tuşuna ( ) basın ve onaylayın.

3. Tuş sesi ayarı 1. Yukarı/aşağı yön tuşları ile ( / ) "Ayarlar" başlığını seçin ve enter tuşuna ( ) basın.

2. Yukarı/aşağı yön tuşları ile ( / ) "Tarih/saat ayarı" başlığının üstüne gelin. Enter tuşuna ( ) basın.

3. Yukarı/aşağı yön tuşlarını ( / ) kullanarak tuş sesini kapalı ya da açık konuma ayarlayın.

4. Onaylamak ve sayfadan çıkmak için enter tuşuna ( ) basın.

54

İleri / geri yön seçimi (TIPSHIFT) kilit düğmesi

3.1.8. DÖRTLÜ FLAŞÖR DÜĞMESİ Dörtlü flaşör düğmesi ön gösterge panelinin sağ tarafında bulunmaktadır. Kontak anahtarı “0” (kapalı) konumunda olsa bile bu düğmeye basıldığı zaman düğmenin kendisinde kırmızı bir ışıkla aydınlanır ve dörtlü flaşör ışıkları (bütün sinyal ışıkları) ile birlikte yanıp söner. Makinede bir problem olduğu zaman veya özellikle acil duruş sırasında dörtlü flaşörler çalıştırılmalıdır. Düğme çalıştırılınca üzerindeki sembol aydınlanarak karanlıkta kolayca görülebilir.

3.1.9. FAR ve PARK IŞIKLARI DÜĞMESİ Park ve far ışıkları düğmesi ön gösterge tablosunun sağ tarafında bulunur ve makinenin hem arkasında hem de önündeki ışıklara kumanda eder. Anahtara bir kademe basıldığı zaman park, ikinci kademe basıldığı zaman ön farlar yanar. Kısa ve uzun huzmeli far seçimi sinyal kolu ile yapılır.

Düğme açık konumdayken sembol aydınlanır ve üzerinde çizgi halinde kırmızı bir ışık yanar.

3.1.10. SARSINTISIZ YÜRÜYÜŞ DÜĞMESİ (İsteğe Bağlı) Park ve far ışıkları düğmesi ön gösterge tablosunun üçlü düğme grubunun en sağında bulunur. Düğme açık konumdayken sembol aydınlanır ve üzerinde çizgi halinde kırmızı bir ışık yanar. Makine dolu kepçe ile yürütülürken, yükleyici bomunda sönümleme etkisi oluşturularak makinenin sarsıntısız yürümesi sağlanır.

DİKKAT MSS (Sarsıntısız Yürüyüş Sistemi) çalıştırıldığında yükleyici kepçesi hafifçe kalkacaktır. MSS çalıştırıldığında etrafta kimsenin olmadığından emin olun. Yükleyici kepesi havada iken MSS’yi açmayın. Eğer makine hortum patlama valfleri ile donatılmışsa MSS’nin çalıştırılması hortum patlama valflerini devre dışı bırakacaktır.

3.1.11. DİFERANSİYEL KİLİDİ DÜĞMESİ (Varsa) Diferansiyel kilit sistemi kaygan zeminde makinenin patinaj yapmadan hareket edebilmesini sağlar. Kilit sadece arka aksta etkilidir. Diferansiyel kilidini yürüyüş esnasında ve yükleyici ile çalışırken kullanmayın. Diferansiyel kilitli durumdayken makineyi düşük hızlarda kullanın ve dönüş yapmayın.

Diferansiyel kilidinin devreye alınması: 1. Makineyi durdurun.

2. Vites kolunu nötr/boş konuma alın.

3. Vitesi 1. vitese ayarlayın.

4. Diferansiyel kilidini devreye almak için diferansiyel kilidi düğmesine basılı tutun.

Diferansiyel kilidi düğmesine basılı tutuldukça diferansiyel kilidi devrede kalır ve gösterge panelinde sarı renkli “diferansiyel kilidi devrede” uyarı lambası yanar. Makine, “2/4 Tekerden Çekiş” düğmesinin konumundan bağımsız olarak 4X2 çekiş sistemine geçer.

5. Vites kolunu hareket yönüne göre ileri ya da geri konuma ayarlayın.

Diferansiyel kilidinin çözülmesi: 1. Diferansiyel kilidi düğmesini bırakın.

DİKKAT Diferansiyel kilidi devrede iken makineyi sadece düz yürütün. Fren pedallarına ayrı ayrı basmak suretiyle ya da direksiyonu çevirerek makineyi döndürmeyin. Aksi halde yürüyüş aksamı zarar görebilir. Diferansiyel kilidini kullanmadan önce fren pedallarını kilitleyin.

3.1.12. İLERİ/GERİ YÖN SEÇİMİ (TIPSHIFT) KİLİT DÜĞMESİ Vites kolu ve joystick üzerindeki ileri/geri yön tuşu boş (Nötr) konumundayken bu düğmenin üst kısmına basıldığında tek bip ikaz sesi duyulur ve yükleyici kumanda kolu (Joystick) üzerindeki üç konumlu ileri/geri yön tuşu aktif olur. Düğmenin üst kısmına tekrar basıldığında çift bip ikaz sesi duyulur ve yükleyici kumanda kolu üzerindeki TIPSHIFT tuşu kilitli konuma gelir.

55

SAĞ KONSOL

Şekil 3-6 1 - Yükleyici kumanda kolu 2 - Yükleyici iş güvenliği kilit kolu 3 - El/park freni 4 - Yok 5 - Gösterge ve kumanda paneli 6 - Kül tablası / bardak tutucu 7 - Kitap cebi 8- Bom kilit kolu (opsiyonel) 9- Destek ayakları kumanda kolları (arka kumanda kolları (joystick) olan makinelerde) 10- Röle, sigorta ve ana kart kutusu

3.2.1. YÜKLEYİCİ KUMANDA KOLU Yükleyici kumanda kolu operatör koltuğunun sağ tarafında operatörün rahatlıkla erişebileceği bir şekilde konumlandırılmıştır.

A) “İLERİ” 1. KADEME: Yükleyici kolu “AŞAĞI” : Kumanda kolunun ileri hareket ettirilmesiyle yükleyici kolu “AŞAĞI” iner. Daha fazla itilirse daha hızlı hareket eder.

B) “İLERİ” 2. KADEME: Yükleyici kolu “YÜZME” : Kumanda kolunun sonuna kadar ileri itilmesiyle yükleyici kepçesi serbest kalır ve sadece kendi ağırlığı ile yüzey şekline göre hareket eder.

Yüklü yükleyici kepçesini YÜZME konumuna getirmeyin. Kepçe düşecektir.

C) “SAĞA” : Kepçe “BOŞALTMA” : Yükleyici kepçesini devirir.

D) “SOLA” : Kepçe “TOPLAMA” : Yükleyici kepçesini yükü almak üzere geri yatırır (Kepçe doldurma işlemi).

E) “GERİ” : Yükleyici kolu “YUKARI” : Yükleyici kolunu yukarı hareket ettirir.

Levye, yüzme konumu haricinde serbest bırakıldığında ‘MERKEZ’ konumuna geçer ve hareketi durdurur.

DİKKAT Motor çalışırken veya yükleyici iş güvenliği kilidi ‘AÇIK’ konumdayken makineden asla inmeyin.

56

Şekil 3-7

3.2.1.1. DÜĞME İŞLEVLERİ 1. ŞANZIMANI BOŞA ALMA (DUMP) Yükleyici kolunun arka tarafında sağda bulunur.

Yükleyiciye daha fazla kuvvet sağlamak üzere şanzımanı elektrik kontrollü olarak boşa almak için kullanılır. Bu işlevi yokuş aşağı inerken kullanmayın.

2. VİTES DÜŞÜRME (KICK DOWN) Yükleyici kolunun arka tarafında solda bulunur.

Seçili vitesi bir alt vitese düşürmek için kullanılır.

Vitesi bir alt vitese düşürmek için düğmeye bir kez basın. Tekrar üst vitese dönmek için düğmeye bir kez daha basın. İkinci, üçüncü ve dördüncü viteslerde kullanılır.

3. ORANSAL AÇILIR KEPÇE KONTROLÜ Yukarı doğru itilince yükleyici kepçesi açılır.

Aşağı doğru çekilince yükleyici kepçesini kapanır.

Düğmenin itilme ve çekilme miktarına göre kepçe açma-kapama hızı değişir.

Düğme serbest bırakıldığında kepçe açma-kapama hareketi durur.

DİKKAT Açılır kepçeye bağlı forklift çatalı ile çalışırken kepçeyi açmayın; aksi halde forklift çatalı hasarlanabilir ve üzerindeki yük devrilebilir.

4. TESVİYE OTOMATİĞİ (Return To Dig) Tesviye otomatiği yükleyici kepçesini yükleme pozisyonuna getirmek için kullanılır. Yükleyici kepçesini yatay olarak hizalamak için tesviye otomatiği devrede iken yükleyici kumanda kolunu sola (kepçe toplama) çekip bırakın. Düğme basıldığı zaman basılı kalır ve tesviye otomatiği devreden çıkar.

DİKKAT Motor çalışırken veya yükleyici iş güvenliği kilidi ‘AÇIK’ konumdayken makineden asla inmeyin.

6 5

3 4

1

2

Şekil 3-8 DİKKAT Tesviye otomatiği (RTD) fonksiyonu sadece boşaltma operasyonu sonrasında yükleyici kepçesi geriye yatırılırken çalışır. Dolu bir kepçe alçaltıldığı zaman yükün düşmemesi için kepçe açısı ayarlanmalıdır.

5. HİDROLİK HIZ KONTROLÜ (HSC) Sağ konsol üzerinde bulunan HSC düğmesi ile aynı görevi yapar.

Daha fazla bilgi için "3.2.5.6 Sağ Kumanda Düğmeleri" bölümüne bakın.

6. İLERİ/GERİ YÖN SEÇİMİ (TIPSHIFT) Vitesi ileri yöne ayarlamak için düğmeyi üst konumuna getirin. Vitesi geri yöne ayarlamak için düğmeyi alt konumuna getirin. Düğme orta konumdayken vites boştadır.

Yükleyici kumanda kolu üzerinden yön değişimi 1., 2. ve 3. vitesler seçiliyken yapılabilir.

Bu düğmenin kullanılabilmesi için sağ gösterge ve kumanda paneli üzerindeki TIPSHIFT kilit düğmesi AÇIK konumda olmalıdır. TIPSHIFT kilidinin açılması hakkında daha fazla bilgi için "Sağ Panel Kumanda Düğmeleri" bölümüne bakın.

57

3.2.2. YÜKLEYİCİ İŞ GÜVENLİĞİ KİLİDİ Operatör, kabini terk etmeden önce iş güvenliği kilit kolunu döndürüp aşağı iterek mutlaka kilitli konumuna getirmelidir. Bu iş güvenlik kilidi, ancak operatör koltuğunda oturduğu ve doğru çalışma konumunu aldığı zaman yukarı doğru çekilip açılmalıdır. Yükleyici iş güvenliği kilit kolu, yükleyici kumanda kolunun yanındadır. Kilitlendiğinde yükleyici kumanda kolunun bütün hareketlerini önler.

2 konumu vardır: a) ‘AÇIK: Kilit kolu yukarı doğru çekilirse, yükleyici kumanda kolu kilidi açılır. b) ‘KİLİTLİ: Kilit kolu çevrilip aşağı doğru itilirse, yükleyici kumanda kolu kilitlenir.

DİKKAT Operatör kabinini terk etmeden önce yükleyici iş güvenliği kilidini mutlaka kilitli konuma getirin.

Şekil 3-9

3.2.3. EL (PARK) FRENİ Park frenini uygulamak için, park freni kolunu çekin.

Uyarı ışığı yanmalıdır. Makinenin park freni, servis frenlerinde herhangi bir sorun olması halinde ve yalnızca acil durumlarda kullanmak üzere ikincil fren olarak görev yapar.

Park frenini bıraktırmak için park freni kolunu yavaşça sonuna kadar ileri itin. Uyarı ışığı sönmelidir.

Park freni çekilince şanzıman devre dışı kalır ve sonuçta makine hareket ettirilemez.

DİKKAT Acil ve tehlikeli durumlar dışında, Park frenini makineyi yavaşlatmak amacıyla servis freni olarak kullanmayın. Acil durumlarda kullanabilmek için park freni mutlaka faal olmalıdır. Makineyi hareket ettirmeden önce park freninin çalıştığını mutlaka test edin (park freni testi için bölüm 4.8.1.’e bakın) aksi takdirde arızayı gidermeden makineyi kesinlikle hareket ettirmeyin.

58

Şekil 3-10

3.2.4. SAĞ GÖSTERGE VE KUMANDA PANELİ Daha ziyade makine ile çalışırken gerekli olan göstergeler, uyarı ışıkları ve kumanda düğmeleri özel tasarım sağ konsolda bulunmaktadır.

Şekil 3-11

1. Motor soğutma suyu sıcaklığı 2. Takometre (devir saati) 3. Yakıt seviye göstergesi 4. Uyarı lambaları grubu 5. Çakmak

6. Kalorifer sıcaklık ayar düğmesi 7. Kalorifer fan hızı ayar düğmesi 8. Kontak anahtarı 9. Radyo / mp3 çalar (isteğe bağlı)

59

3.2.4.1. MOTOR SOĞUTMA SUYU SICAKLIĞI GÖSTERGESİ Bu gösterge motor soğutma suyunun sıcaklığını gösterir ve kontak anahtarı ‘I’ (AÇIK) konumundayken çalışır. Motor soğutma suyu sıcaklığının 100°C’a çıkmasına izin vermeyin.

Şekil 3-12

3.2.4.2. TAKOMETRE (DEVİR SAATİ) Bu gösterge motorun hızını dakikadaki devir (rpm) olarak gösterir. Her aralık 100 rpm değerine karşılık gelir. Göstergenin kırmızı çizgili kısımları tehlikeli bölgeyi gösterir. Motoru, devir ibresi kırmızı bölgeye geçmeyecek şekilde çalıştırın.

DİJİTAL ÇALIŞMA SAATİ SAYACI Motor devir saatinde bulunan dijital sayaç, toplam motor çalışma süresini gösterir. Motor çalıştığı sürece makine duruyor olsa bile sayaç saymaya devam eder. Bakım aralıklarının takibi için kullanılmalıdır.

Şekil 3-13

3.2.4.3. YAKIT SEVİYE GÖSTERGESİ Yakıt deposunda bulunan dizel yakıt miktarını gösterir. Çalışırken yakıtın bitmesine izin vermeyin; aksi takdirde yakıt sistemi hava yaparak motorun tekleyip durmasına yol açar.

Şekil 3-14

60

3.2.4.4. SAĞ UYARI IŞIKLARI GRUBU

Şekil 3-15 DİKKAT Motor çalışırken bu uyarı ışıklarından herhangi biri yanarsa (park freni çekilmiş uyarı ışığı hariç) en kısa sürede motoru durdurun ve arıza giderilinceye kadar makineyi çalıştırmayın.

1. “AKÜ ŞARJ ETMİYOR” UYARI IŞIĞI Akümülatör şarj sisteminde bir sorun olduğunda sesli uyarı çalar ve bu kırmızı ışık yanar. Normalde, kontak anahtarı açıldığı zaman bu ışık yanar ve motor çalıştırıldıktan bir kaç saniye sonra sönmesi gerekir.

2. “MOTOR YAĞ BASINCI DÜŞÜK” UYARI IŞIĞI Motor yağ basıncı güvenli çalışma sınırının altına düşerse sesli uyarı çalar ve bu kırmızı ışık yanar.

Normalde, kontak anahtarı açıldığı zaman bu ışık yanar ve motor çalıştırıldıktan bir kaç saniye sonra sönmesi gerekir.

3. “ŞANZIMAN YAĞ BASINCI DÜŞÜK” UYARI IŞIĞI Şanzıman yağ basıncı çok düşerse sesli uyarı çalar ve bu kırmızı ışık yanar. Normalde, kontak anahtarı açıldığı zaman bu ışık yanar ve motor çalıştırıldıktan bir kaç saniye sonra sönmesi gerekir.

4. “PARK FRENİ ÇEKİLMİŞ” UYARI IŞIĞI Bu ışık park freni kolu çekilince (park freni uygulandığında) yanar. Park freni çözülünce söner.

61

5. “ÖN ISITMA DEVREDE” UYARI IŞIĞI Motor çalıştırılmadan önce kontak anahtarı 2 konumuna getirildiğinde kızdırma bujileri çalışır ve ışık yanar. Soğuk havalarda kullanılır. Motoru 15 saniyeden uzun bir süre ön ısıtma konumunda tutmayın.

7. “ŞANZIMAN YAĞ SICAKLIĞI YÜKSEK” UYARI IŞIĞI Şanzıman yağ sıcaklığı güvenli çalışma sınırını aşarsa sesli uyarı çalar ve bu kırmızı ışık yanar.

6. “MOTOR SOĞUTMA SUYU SICAKLIĞI YÜKSEK” UYARI IŞIĞI Motor soğutma suyu sıcaklığı güvenli çalışma sınırını aşarsa sesli uyarı çalar ve bu kırmızı ışık yanar.

8. HAVA FİLTRESİ TIKALI UYARI IŞIĞI Motor hava filtresi tıkanırsa sesli uyarı çalar ve bu kırmızı ışık yanar.

DİKKAT Mecbur kalınmadıkça hava filtre elemanının temizlenmesi tavsiye edilmez. Hava filtresi tıkalı uyarı ışığı yandığı zaman değiştirmek üzere yanınızda yedek filtre elemanı bulundurun.

3.2.4.5. ÇAKMAK Sigara çakmağı sağ gösterge panelinin üzerinde sol taraftadır. Sigara çakmağının üzerine basıp atması için yaklaşık 30 saniye bekleyin. Sigara çakmağını kullandıktan sonra yerine takın. Sigara çakmağı yeri, uygun adaptör kullanımı ile 12 volt ile çalışan cihazlar için enerji kaynağı olarak da kullanılabilir.

62

3.2.4.6. SAĞ PANEL KUMANDA DÜĞMELERİ Düğmelerin üstündeki semboller park ışıkları yakılınca aydınlanır. Düğmeler açık konumdayken üzerlerinde çizgi halinde turuncu bir ışık yanar.

ORTA DÜĞME GRUBU

III. 2/4 TEKERDEN ÇEKİŞ DÜĞMESİ Konum “0” (aşağı basılı) (4WD modu) 1nci, 2nci ve 3ncü viteslerde 4x4 çekiş sistemi devrededir. 4ncü ve 5nci viteslerde makine otomatik olarak 2x4 çekiştedir. Tüm vitesler için fren pedalına basıldığında 4x4 çekiş sistemi devreye girer.

Konum ”I” (orta konumda) (2WD modu) Makine 2x4 çeker çekiş sistemindedir. Sağ veya sol pedala veya her ikisine birden basılırsa 4x4 çekiş sistemine geçer.

Konum ”II” (yukarı basılı) (Sürekli 2WD modu) 1nci 2nci ve 3ncü viteslerde sürekli 2x4 çekiş sistemi devrededir. Bu viteslerde frene basıldığında 4x4 çekiş sistemi devreye girmez.

II

I

II

Şekil 3-16 I. TEPE LAMBASI DÜĞMESİ Operatör kabininin üzerindeki tepe lambasına kumanda etmektedir. Trafiğe açık yollarda giderken veya iş güvenliğinin önemli olduğu yerlerde çalışırken bu düğmeye basarak tepe lambasını çalıştırın.

II. ÖN VE ARKA ÇALIŞMA FARLARI DÜĞMESİ Operatör kabini tavanının ön ve arka tarafındaki çalışma farlarına kumanda eder. İki kademeli olup, 1. kademede iç 2. kademede iç ve dış çalışma lambalarını yakar.

SOL DÜĞME GRUBU

DİKKAT Düğme bu konumdayken 1nci, 2nci veya 3ncü viteslerde frene basıldığında makine 4x4 moduna geçemediği için makinenin frenleme kuvveti daha zayıf olacaktır. 4x4 modunun iptal edilmesi gerekmeyen durumlarda makineyi bu modda kullanmayın. Özellikle yol durumunda düğmeyi bu moda getirmeyin.

4ncü ve daha yüksek viteslerde frene basıldığında 4x4 çekiş sistemi devreye girer. Çalışma sahasında nokta dönüşü yapmak istediğinizde fren pedallarını ayırın ve bu düğmeyi “sürekli 2WD modu” konumuna getirin. Bu şekilde çalışırken 1nci, 2nci veya 3ncü vitesleri kullanın.

IV. HİDROLİK HIZ KONTROLÜ (HSC) YOL YÜRÜME DÜĞMESİ (DİŞLİ TİP HİDROLİK POMPA BULUNAN MAKİNELERDE) Düğmeye basıldığında hidrolik pompanın ikinci kademesinden çıkan yağ doğrudan hidrolik yağ deposuna boşaltılır. Bu düğmenin üst tarafına basıldığında ya da makine 4ncü veya 5nci viteste iken elde edilen üstünlükler şunlardır: 1. Yüke girilirken daha fazla bir cer kuvveti elde edilir.

2. Karayolunda giderken kullanıldığında yakıt tasarrufu sağlanır.

III

IV Şekil 3-17

63

SAĞ DÜĞME GRUBU

VI Şekil 3-18 VI. ARKA CAM SİLECEĞİ VE CAM YIKAMA DÜĞMESİ Basıldığında arka silecek çalışmaya başlar. Tekrar basıldığında arka cama su püskürtür.

64

3.2.4.7. SICAKLIK KONTROLÜ

AYARI

VE

FAN

HIZ

Sıcaklık Ayarı: Kalorifer sıcaklığını sağ taraftaki düğmeyi çevirerek ayarlayın. Bu düğme saat yönünde çevrildikçe sıcaklık artar, saat yönünün tersine çevrildikçe sıcaklık azalır. Kabin içindeki menfezlerden sıcak hava gelebilmesi için motorun ısınması ve bu düğmenin ayarlanması gerekir.

Fan Hız Ayarı: Sol taraftaki düğme fan hızını ayarlar. Fan hızının üç farklı çalışma konumu vardır.

0. Kapalı 1. Düşük hız 2. Orta hız 3. Yüksek hız

Fan Hızı Kontrol Düğmesi

Sıcaklık Düğmesi

Ayarı

Şekil 3-19

Yüksek hız konumunu özellikle camlardaki buğuyu kısa zamanda çözmek için kullanın. Fan, operatör kabinine temiz hava verir.

3.2.4.8. KONTAK ANAHTARI Resimde görüldüğü gibi bu 4 konumlu bir anahtardır.

Kontak anahtarı ancak ‘0’ konumunda çıkarılabilir.

0 KAPALI / MOTORU DURDUR KONUMU Motoru durdurmak için anahtar bu konuma getirilmelidir. Motoru durdurmadan önce vites kolunu boş konumuna getirin, bütün ataşmanları yere indirin ve park frenini çekin.

I AÇIK KONUMU Anahtar bu konuma getirilince, park ışıkları ve 4’lü flaşör devreleri hariç tüm elektrik sistemi aküye bağlanır. (Park ışıkları ve flaşör devrelerinde devamlı elektrik vardır.)

Şekil 3-20

II ÖN ISITMA KONUMU Anahtarın bu konumda tutulması halinde soğuk havalarda kolay çalıştırma için motor yanma odaları ısıtılır. Anahtarı bu konumda 15 saniyeden daha fazla tutmayın.

III MARŞ KONUMU Anahtar bu konuma getirilerek motoru çevirmek için marş motoru çalıştırılır. Motor çalışmıyorsa, marş motorunu 20 saniyeden fazla çalıştırmayın. Marş motoruna soğuması için en az 2 dakika zaman verin.

65

3.2.5. KÜL TABLASI / BARDAK TUTUCU Kül tablası yerinden çıkarılabilir ve yerinden çıkarıldığında bardak tutucu olarak kullanılabilir.

3.2.6. KİTAP CEBİ Kullanım ve Bakım El Kitabı saklama cebi sağ konsolun içeri bakan yüzünün altındadır.

Makinenizin Kullanım ve Bakım El Kitabını gerektiğinde başvuru için her zaman bu cepte hazır bulundurun ve dış etkilerden koruyun.

Kül Tablası / Bardak Tutucu

Kitap Cebi

Şekil 3-21

SOL KONSOL

Serin Saklama Kutusu

3.3.1. ÖN VE ARKA BARDAK TUTUCU Operatör kabininin sol tarafında ön ve arkada bardak, kupa, termos ve şişe gibi cisimleri güvenle yerlerinde tutmak için bırakma yerleri bulunmaktadır.

3.3.2. SERİN SAKLAMA KUTUSU Klimalı olan (isteğe bağlı) makinelerde saklama kutusuna üflenen soğuk hava ile istendiğinde içecek ve yiyecekleri serin olarak tutmak mümkündür. Ön ve Arka Bardak Tutucu

Şekil 3-22

66

OPERATÖR KOLTUĞU 1. Ağırlık ayar mandalı (sadece mekanik sistem) 2. Yükseklik ayar mandalı (sadece pnömatik sistem) 3. İleri/geri darbe emici mandalı 4. Kendi etrafında dönüş kolu 5. Oturak açı ayarı 6. Oturak derinlik ayarı 7. İleri/geri konum ayarı kolu 8. Oturak 9. Kolçak Açı Ayar mandalı 10. Kolçak 11. Emniyet kemeri

12. Bel desteği 13. Sırtlık 14. Başlık 15. Bel desteği ayar anahtarı (mekanik sistem) Bel desteği ayar anahtarları (pnömatik sistem) 16. Kolçak yükseklik ayar cıvatası 17. Sırtlık ayarı 18. Emniyet kemeri bağlantı yuvası 19. Kızak 20. Körük

Şekil 3-23

67

Genel Bilgi Makinenizde, mekanik kontrollü ve pnömatik kontrollü (opsiyonel) olmak üzere iki tip operatör koltuğu kullanımınıza sunulmuştur. Koltuk içinde ömrü yaklaşık 10 yıl olan gres yağı bulunmaktadır.

Yalnız tamirat işlemi yapılması durumunda, genel amaçlı asit içermeyen yağlayıcılar ile yağlama noktalarından tekrar greslenmesi gerekmektedir.

Aksi takdirde yağlamaya gerek yoktur.

Ağırlık Ayarı Koltuğa oturmadan önce, ön kısımda bulunan kolu çevirerek yandaki göstergedeki değeri kendi kilonuza göre ayarlayın. Ağırlığı kendi kilonuzdan 10 kg fazla ayarlamak daha uygundur. Makineyi kullanmadan önce, ağırlık ayarını mutlaka kontrol edin. (Şekil 3-25)

Şekil 3-24

Pnömatik koltuk (opsiyonel) : Makineye hava dolmaya başladığı zaman ağırlık ayarı otomatik olarak yapılır. Bu işlem sırasında mutlaka koltuğun üzerinde oturun ve hareket etmeyin. (Şekil 3-26) DİKKAT Olası yaralanmaları önlemek için, operatörün ağırlığına göre yapılan ayar kontrol edilmeli ve makine kullanılmadan önce gerekirse yeniden ayarlanmalıdır.

Şekil 3-25

Yükseklik Ayarı Makine hareketsizken yüksekliği ayarlamak için koltuğu iki eliniz ile kaldırıp istenilen konumda bırakın. Yüksekliği azaltmak için koltuğu hafif kaldırın ve bırakın. Koltuk en üst konumda iken bırakılınca en alt konuma iner. Koltuk en alt konumda kesinlikle kullanılmamalıdır. (Şekil 3-27) Pnömatik koltuk (opsiyonel) : Koltuk yüksekliğini koltuğun sol yanında bulunan kolu çekerek ya da bastırarak ayarlayın. Eğer koltuk yüksekliği en üst noktaya ya da en alt noktaya erişirse, yükseklik minimum yay hareketini sağlayacak şekilde otomatik olarak ayarlanır. (Şekil 3-28)

Şekil 3-26

DİKKAT Pnömatik sistemde, hasara neden olmamak için kompresörü bir dakikadan fazla çalıştırmayın.

DİKKAT Koltuğunuzla ilgili problemleriniz için en yakın yetkili servise başvurun. Asla koltuğu sökmeye kalkışmayın. Şekil 3-27

68

İleri/Geri Darbe Emici (Sadece pnömatik sistem) Belirli sürüş durumlarında (örneğin römork bağlanmış iken) bu özelliği kullanmak konforu arttıracaktır.

Bu özellik makinenin ileri-geri yönlerinde gelebilecek darbelerin koltuk tarafından sönümlenmesine imkan verir. (Şekil 3-29) Şekil 3-28

1. pozisyon = İleri / Geri Darbe Emici Açık 2. pozisyon = İleri / Geri Darbe Emici Kapalı İleri / Geri Konum Ayarı Koltuğun sağ tarafında bulunan kilitleme kolunu yukarı çekerek koltuğu ileri-geri istikamette istediğiniz pozisyona getirin. Koltuğu sabitlemek için kolu kilitleyin.

Koltuğu istenilen konuma ayarladıktan sonra koltuğu ileri-geri oynatarak sabitlendiğini ve kolun yerine oturduğunu kontrol edin.

Kilitleme kolu kullanılmadığında yuvasına iyice oturtulmalıdır.

Aksi takdirde koltuk istek dışı hareket edebilir, yaralanmalara neden olabilir (Şekil 3-30).

Şekil 3-29

Oturak Açı Ayarı Şekilde gösterilen düğmeye basılı tutarak ve oturma yüzeyine uygun şekilde bastırarak istenilen pozisyonu ayarlayın (Şekil 3-31). Şekil 3-30 Oturak derinlik ayarı Şekilde gösterilen düğmeye bastırın ve oturma yüzeyini ileri-geri oynatarak istenilen konumu ayarlayın (Şekil 3-32).

Başlık Ayarı Başlığı yukarı aşağı hareket ettirerek istediğiniz konuma ayarlayın. Başlık, çekerek yerinden çıkarılabilir (Şekil 3-33).

Şekil 3-31

Bel Desteği Bel desteğinin yüksekliğini ve açısını, koltuğun sol arka yanındaki düğmeyi çevirerek ayarlayın. (Şekil 3-34)

Şekil 3-32

Pnömatik koltuk (opsiyonel): Bel desteğini koltuğun sol arka yanındaki düğmeleri kullanarak ayarlayın.

Alt ve üst hava yastıklarının ayrı ayrı şişirilmesi suretiyle pnömatik olarak ayarlanmaktadır. (Şekil 3-35) Şekil 3-33

Şekil 3-34

69

Kolçak Ayarı Her iki kolçak istenildiğinde birbirinden bağımsız olarak kaldırılabilecek ve yükseltilebilecek şekilde tasarlanmıştır.

Yüksekliği ayarlayabilmek için şekilde ok ile gösterilen kapağı çıkarın ve içerideki altı köşe başlı cıvatayı gevşetin, yüksekliği istediğiniz seviyeye ayarladıktan sonra cıvatayı tekrar sıkın. (Şekil 3-36)

Şekil 3-35 Kolçak Minimum Açı Ayarı Kolçakların açı ayarı, kol altındaki düğmenin istenen yönde çevrilmesi suretiyle yapılır. (Şekil 3-37)

Sırtlık Ayarı Sırtlık açısını, sol tarafta kolçağın aşağısındaki kilitleme mandalını kullanarak ayarlayın. Sırtlığı uygun konumunda sabitlemek için mandalı yerine oturtun (Şekil 3-38).

Şekil 3-36

DİKKAT Kilitleme mandalı kullanıldıktan sonra yerine doğru bir şekilde oturtulmalıdır. Aksi takdirde sırtlık istenilenin dışında hareket edebilir ve yaralanmalara neden olabilir.

Koltuğun Kendi Etrafında Dönmesi Koltuğu döndürmek için sol yandaki döndürme kolunu kolu zorlamadan çekin ve koltuk serbest kaldığında, dönerken elinizin sıkışmaması için kolu bırakın.

Koltuk 180° döndürülerek öne ya da arkaya çevrilebilir. Koltuğu istenen konuma çevirdikten sonra bu konumda kilitleyin. (Şekil 3-39)

Şekil 3-37

DİKKAT Çalışmaya başlamadan önce dönüş kolunun yerine ses çıkararak oturduğunu kontrol edin. Aksi takdirde koltuk istenilenin dışında ani hareket edebilir ve ciddi yaralanmalara neden olabilir.

DİKKAT Makineyi çalıştırmadan önce mutlaka emniyet kemerinizi takın ve takılı tutun. Emniyet kemeri, yuvarlanmaya karşı koruyucu sistemin (ROPS) etkili olabilmesi için en önemli unsurdur.

DİKKAT Operatör koltuğunu asla makine halindeyken ayarlamaya kalkmayın.

70

hareket

Şekil 3-38

KOLTUĞUN BAKIMI Kir koltuğun fonksiyonlarını zayıflatabilir, bu nedenle koltuğunuzu temiz tuttuğunuzdan emin olun. Koltuk kılıfı temizleme veya değiştirme amacı ile koltuğun üzerinden kolayca çıkarılabilmektedir.

DİKKAT Sırtlık aniden hareket edebilir ve yaralanmalara sebep olabilir. Sırtlığa dikkat edin.

Koltuk kılıfını temizlerken doğrudan deterjanlı veya sabunlu suyun içinde yıkamayın. Koltuk kılıflarını yıkamak için özel üretilmiş deterjan veya plastik temizleyici kullanın. Temizleyiciyi önce koltuğun gözükmeyecek bir bölümünde deneyin.

EMNİYET KEMERİ  Makine ile çalışmaya başlamadan ya da sürüş öncesi emniyet kemerinizi mutlaka takın ve makineyi park edip inene kadar kemerinizi takılı tutun.  Makineye her binişinizde emniyet kemerinin ve bağlantı parçalarının durumunu kontrol edin.

Eğer emniyet kemeri yıpranmış, aşınmış veya kaza, vb. bir durum sonucu gerilmeye maruz kalmış veya bağlantı parçalarında gevşeklik, oynama, vb. bir durum söz konusu ise kemeri ve/veya parçalarını değiştirmeden makineyi kullanmayın.  Durumu iyi gözükse bile kemeri her üç yılda bir mutlaka değiştirin.  Kemerde veya montaj elemanlarında değişiklik yapmayın, yapılmasına müsaade etmeyin.  Kemer ve bağlantı parçaları tamir edilmez, komple değiştirin.  Kemeri çıkarırken sol elinizle butona basarken sağ elinizle de kemeri tutun aksi takdirde kemer hızla fırlayacağından beklenmedik kazalara sebep olabilir.  Eğer kemerin yıkanması gerekiyorsa; doğal leke çıkarıcılar ve su ile kemeri yıkayabilirsiniz.

Kemerin tamamı dışarıdayken kurutun ve yerine doğru yerleştirdiğinizden emin olun.

Şekil 3-39

AVADANLIK Operatör koltuğunun altındaki kapalı bölümde bulunmaktadır. Avadanlığa erişebilmek için koltuğun sol altında bulunan mandalı yukarı doğru çekerek kapağı açın ve içerideki metal çantayı çıkarın.

Burada makinenin tamir ve bakımında kullanılabilecek gerekli anahtarlar ve gres pompası mevcuttur.

DİKKAT Asla gerekli tedbirleri almadan makineye bakım yapmayın ve yetkili servisin yapması gereken tamir bakım işlemlerini kendiniz yapmayın. Şekil 3-40

71

ARKA CAM VE ARKA CAM SİLECEĞİ Operatör kabininin yekpare arka camı açılarak tavanın altında sürülebilir. Ağır olduğu ve kayar mekanizması nedeniyle efor gerektireceğinden arka camı kaldırırken ve indirirken dikkatli olun.

Hareket kabiliyetinizi sağlamak için bu işleme başlamadan önce operatör koltuğunu en ileri konuma alın.

Arka cam sileceği düğmesi sağ kumanda paneli üzerindedir. Düğmeye bir kez basıldığında silecek çalışmaya başlar, tekrar basıldığında cama su püskürtülür, bırakıldığında su püskürtülmesi durur. Şekil 3-42

Şekil 3-41 Şekil 3-43 3.6.1. ARKA CAMIN AÇILMASI a) Her iki taraftaki tutamaklardan sıkı bir şekilde tutun. Doğru şekilde kavrama durumunda başparmaklarınız tutamakların iç kısmındaki kilit mandalları hizasına gelecektir. b) Kilitlerden kurtulana kadar mandalları basılı tutarak arka camı kendinize doğru çekin ve tavanda yatay konuma gelinceye kadar yukarı sürün. c) Cam hareket kursunun sonuna dayandığında kilit mandallarının konumunu ve camın kilitlenmiş olduğunu kontrol edin.

72

3.6.2. ARKA CAMIN KAPATILMASI a) Her iki taraftaki tutamaklardan sıkıca tutun.

Kilitlerden kurtulana kadar kilit mandallarını basılı tutarak arka camı aşağıya doğru çekin. b) Arka cam kapanıncaya kadar aşağı çekin. Yerine oturduğunda kilitlenecektir.

İÇ AYDINLATMA LAMBASI Kabinin içini aydınlatmak için kullanılan iç aydınlatma lambası tavanda, operatörün tam üstündedir. İç aydınlatma düğmesini ileri doğru iterek iç aydınlatmayı ‘AÇIN’.

Düğmeyi geri doğru çekerek iç aydınlatmayı ‘KAPATIN’.

Şekil 3-44

ELBİSE ASKISI Elbise askısı operatör kabininde sol arka kabin direğinin üzerinde bulunmaktadır. Elbise askısı yalnız elbiseler ve levhalar ya da geçici notlar asmak için kullanılmalıdır.

KLİMA KUMANDA PANELİ (OPSİYONEL) 3.9.1. KLİMA VE KULLANILMASI Eğer makinenizle birlikte klima seçeneğini de seçtiyseniz, bu paneldeki düğmeler şekildeki gibi olacaktır. Sağ kolon üzerindeki klima açma/kapama düğmesi (A) ve klima fan hızı ayar düğmesi (B) tavandaki klima sistemini kumanda eder. İklimlendirilen hava tavandaki ve yan kolonlardaki menfezlerden operatör kabinine girer. Klima sistemine giren havanın tamamı filtrelenir.

Klima çalıştırılmadan önce kalorifer musluğu kapatılmalıdır. Bunun için kalorifer sıcaklık ayarını minimum konumuna getirin.

Motoru çalıştırdıktan sonra önce fan hızını ayarlayın sonra klima düğmesine basın. Klimayı verimli kullanmak için kapı ve pencereleri kapatın ve motor devrinin 1500~2000 rpm olmasına dikkat edin.

Şekil 3-45

73

KULLANIM GENEL DİKKAT

4.1.2. TEMİZLİK KONTROLÜ

Motoru çalıştırıp makineyi kullanmaya başlamadan önce bu el kitabında açıklanan tüm iş güvenliği kurallarını gözden geçirin ve bunlara uyun.

Makineyi çalıştırmayı öğrenmeden önce nasıl durduracağınızı öğrenin. Operatör koltuğunu doğru ayarlayın.

4.1.1. OPERATÖR KABİNİNE GİRMEDEN ÖNCE Burada sıralanan kontroller makine çalıştırılmadan önce ve makine kullanılırken yapılır. Bu kontroller makinenin performansı ve güvenli çalıştırılması için gereklidir. Bakım ve arıza giderme işlemleri sadece yetkili Hidromek servis elemanları tarafından yapılmalıdır. Makineyi çalıştırmadan önce her seferinde aşağıdaki kontroller mutlaka yapılmalıdır.

Uzun süreli çalışmalar esnasında zaman zaman makineyi durdurup kontrolleri tekrarlamanızı tavsiye ediyoruz. Ayrıca uzun süre park halinde beklemiş makineleri çalıştırmadan önce de bu kontroller mutlaka yapılmalıdır.

Şekil 4-1 DİKKAT Yukarı kalkmış ataşmanların altından geçmek veya bunların altında çalışmak tehlikelidir. Ezilebilir veya kolların arasına sıkışabilirsiniz. Kurallara uymamak ağır yaralanma veya can kaybı ile sonuçlanabilir.

Makineyi kontrol etmeye başlamadan önce ataşmanlar yere indirilmelidir. Eğer makinede yeterince deneyimli değilseniz ataşmanları yere indirecek kadar deneyimli bir operatör bulun.

Eğer yardım edecek hiç kimse yoksa ataşmanların nasıl yere indirileceğini öğrenene kadar bu el kitabını çok dikkatli okuyun.

Bu kontrollerden önce park freni mutlaka çekilmiş olmalıdır.

74

a) Eksik, hasarlı veya okunamayan iş güvenliği çıkartması yenisiyle değiştirilmelidir. Tüm iş güvenliği çıkartma ve etiketleri temiz tutulmalıdır. b) Rahat çevre görüşü için camlar, ışıklar ve dikiz aynaları temiz olmalıdır. Sileceklerin temiz olduğundan ve düzgün çalıştığından emin olun. c) Kabin basamakları ile tutamaklarının temiz ve kuru olmasına dikkat edin. d) Özellikle mafsallar, kollar, silindir kolları ile radyatör kirli olmamalıdır. e) Makine üzerinde kayıp düşmenize neden olabilecek yağ, gres, çamur, vb. kalıntıları temizleyin.

4.1.3. HASAR KONTROLÜ a) Kaporta ile kapakların yanı sıra pencereler ve camlarda hasar olup olmadığı kontrol edilmelidir.

Kapakları kaportaya sabitleyen topuzlar sıkılı olmalıdır. b) Yakıt deposu kapağının kapanma sıkılığını kontrol edin. Yakıt deposu kapağının zorlanarak bozulmamış olmasına dikkat edin. c) Makinenin altında yağ, yakıt ve soğutma suyu gibi kaçak birikintilerinin olup olmadığını kontrol edin. d) Tüm mafsal pimlerinin takılmış ve doğru yerde olduğuna dikkat edin. e) Kepçenin iyi durumda olmasına ve pimlerde boşluk olmamasına dikkat edin. f) Makinede eksik veya hasarlı parça olup olmadığının genel bir kontrolünü yapın. g) Hidrolik, yakıt, soğutma suyu ve yağ hatlarını ve kabloları hasar, gevşeklik, kötü bağlantı, aşırı aşınma yönünden kontrol edin.

Hidrolik hortumlardaki aşınmaları, kesikleri, şişkinlikleri ve katlanmaları kontrol edin.

4.1.4. LASTİKLERİ KONTROL EDİN Lastik havalarının doğru basınçta olmasına dikkat edin. Lastikte kesik olup olmadığını veya keskin cisimlerin lastiğe batıp batmadığını kontrol edin.

Lastikleri hasarlı makineyi kullanmayın.

DİKKAT Bir lastik veya jantın aniden patlayarak dağılması yaralanma ya da can kaybına yol açabilir. Makineyi asla hasarlı, yanlış şişirilmiş, bozuk veya aşırı aşınmış lastiklerle kullanmayın.

4.1.5. KABİNE GİRİŞ VE ÇIKIŞ Kabine giriş ve çıkışlarda sadece basamak ve tutma kolları kullanılmalıdır. Kabine asla makinenin kumanda levyeleri ile direksiyon simidine tutunarak çıkmayın.

DİKKAT Makineye girerken veya çıkarken daima yüzünüz makineye dönük olmalıdır.

Basamakların, tutamakların ve ayakkabılarınızın temiz ve kuru olmasına dikkat edin.

Makineden aşağı atlamak çok tehlikelidir. Operatör kabininden ayrılırken veya kabine girerken motorun durdurulmuş ve makinenin doğru park edilmiş olmasına dikkat edin.

Şekil 4-2

75

MOTORU ÇALIŞTIRMADAN ÖNCE A) PARK FRENİNİ ÇEKİN Makine son olarak park edilirken park freninin çekilmiş olması gerekir. Eğer park freni halen çekilmemiş ise hemen çekin.

DİKKAT Acil durumlarda kullanabilmek için park freni mutlaka faal olmalıdır. Makineyi hareket ettirmeden önce park freninin çalıştığını mutlaka kontrol edin.

Aksi takdirde arızayı gidermeden makineyi kesinlikle hareket ettirmeyin.

DİKKAT Ataşmanlar ile çalışırken ya da ataşmanları indirirken makine etrafında ve tehlikeli bölgede başka kimsenin olmamasına dikkat edin.

Ataşmanlar altında ezilebilirler ya da sıkışabilirler.

Dikkatsizlik ağır yaralanmalar ya da ölüm ile sonuçlanabilir.

B) ATAŞMANLARI YERE İNDİRİN. Yükleyici kepçesini yere indirin. Kumanda levyesini hareket ettirdiğinizde ataşmanlar kendi ağırlıklarıyla aşağı doğru ineceklerdir. Bu işlemi yaparken çevrede kimsenin bulunmadığından emin olun. İniş süratini kontrol altında tutmak için kumanda levyelerini dikkatli kullanın.

C) MOTORU ÇALIŞTIRMADAN ÖNCE YAPILACAK KONTROLLER İş güvenliğini sağlamak ve makinenizin verimi ile hizmet ömrünü arttırmak için motoru çalıştırmadan önce makinenin çevresinde dolaşarak gerekli kontrolleri yapın.

1) Özellikle makine çevresinde yağ, su, yakıt gibi madde sızıntılarının olmadığından emin olun. Varsa arızayı doğru bir şekilde tespit etmek ve gidermek için Hidromek Yetkili Servisine başvurun.

2) Motor bölmesini ve şanzımanı muayene ederek yağ sızıntısı ve kir birikimi olmadığından emin olun.

3) Makinedeki yağ, yakıt, su seviyelerini kontrol edin.

Eksik ise tamamlayın.

4) Radyatör bölmesini kontrol ederek kir birikimi ve su sızıntısı olamadığından, hortum, boru ve kanatçıkların normal durumda olduklarından emin olun.

5) El ve ayakkabılarınızın ıslak, yağlı veya çamurlu olmamasına dikkat edin.

Operatör kabininin içinde özellikle pedallar, kumanda levyeleri ve direksiyon simidinde yağ, gres ve çamur gibi kirleticilerin bulaşmamasına özen gösterin.

76

DİKKAT Makinenin kumanda levyelerini ve pedallarını temiz ve kuru tutun. Eliniz veya ayağınız, kirli kumanda levyeleri veya pedallarından kayabilir. Bu durumda makine kontrolünüzden çıkabilir.

Kurallara uymamak ağır yaralanma veya can kaybı ile sonuçlanabilir. Kabinin içinde emniyete alınmamış cisimler üzerinize düşebilir ya da yuvarlanabilir. Üzerinize düşen bir cisim bilincinizin kaybolmasına veya kumandaların kilitlenmesine neden olabilir. Bu durumda makine kontrolünüzden çıkabilir.

6) Kabinin içinde emniyete alınmamış cisimleri, örneğin çanta, yemek kapları, el aletleri, vs.yi ya dışarı çıkarın ya da emniyete alın.

7) Operatör kabininin ROPS yapısında yıpranma veya hasar olup olmadığını kontrol edin. Hasar var ise HİDROMEK servisinden onarılmasını isteyin.

Kabinde gevşek veya eksik somun veya cıvata olup olmadığını kontrol edin. Gerekiyorsa eksiklerini tamamlattırın ve gevşek olanları sıkın.

8) Bütün farlar ve ışıklar, korna, göstergeler, tüm düğmeler ve anahtarlar, cam sileceği suyu ve cam sileceği lastiklerinin çalışır durumda olup olmadıklarını kontrol edin.

9) Emniyet kemerinde ve bağlantılarında yıpranma sonucu bozulma olup olmadığını kontrol edin.

D) KOLTUĞU AYARLAYIN Koltuk bütün sürüş kumandalarına rahatça erişebilecek şekilde ayarlanmalıdır. Sırtınız koltuğun arka minderine yaslıyken fren pedalına sonuna kadar basabilecek şekilde oturmanız gerekir.

E) DİKİZ AYNALARINI AYARLAYIN Dikiz aynalarını, doğru biçimde oturduğunuzda makinenin arkasını en iyi görebileceğiniz konuma ayarlayın.

MOTORUN ÇALIŞTIRILMASI DİKKAT Motoru çalıştırmadan önce daima EMNİYET kemerinizi bağlayın.

A) ‘MOTORU ÇALIŞTIRMADAN ÖNCE’ bölümünü okuyun ve yazılanlara tamamen uyun.

B) Vites kolunun boş (Nötr) durumunu seçin. Vitesi boşa almazsanız motor çalışmayacaktır.

C) El gazının minimum konumunda olduğundan emin olun. Klima, Radyo/mp3 çalar, ısıtıcı, ışıklar, vb. tüm elektrikli donanımın kapalı olduğundan emin olun.

D) Motoru çalıştırın.

DİKKAT Kış şartlarında motorunuzu çalıştırmak için kesinlikle eter kullanmayın. Kapalı yerlerde çalışırken yeterli havalandırma olmasına dikkat edin. Motorun egzoz gazlarını solumak sağlığınıza zarar verebilir veya öldürebilir.

Uygun havalandırma sağlanmadıkça makine kapalı yerlerde çalıştırılmamalıdır. Kapalı yerlerde çalışırken temiz hava akışı sağlayın.

Egzoz gazlarının kokusuz ve görülmeyen bileşenleri fark ettirmeden öldürebilir. Kendinizi iyi hissetmediğiniz an derhal makineyi durdurun ve temiz havaya çıkın.

Eğer dışarıda hava sıcaklığı 0 °C (32 °F) veya daha altında ise, motor yanma odasını ısıtmak için kontak anahtarı “ısıtma“ (II) konumuna getirilmeli ve en fazla 20 saniye bu konumda tutulmalıdır.

1) Kontak anahtarını marş (III) konumuna çevirin ve motor çalışıncaya kadar bu konumda tutun.

DİKKAT

E) Motor çalışmaya başladıktan sonra gösterge panellerindeki uyarı ışıklarının sönüp sönmediği kontrol edilmelidir. Park freni çekili uyarı ışığı hariç hiçbir uyarı ışığı yanmamalıdır. Motor yağ basıncı düşük uyarı ışığı sönünceye kadar motor devrini arttırmayın.

F) Hidrolik yağının ısınmasını sağlamak için ataşman levyesini hareket ettirerek ataşmanı çalıştırın.

DİKKAT Motor çalışmaya başladıktan sonra uyarı ışıklarından herhangi biri (park freni uyarı ışığı hariç) yanmaya devam ederse veya sonradan yanarsa güvenli olan kısa süre içinde motoru durdurun.

Makine devreye alındıktan sonra normal işlerde kullanılmaya başlanmalıdır çünkü kademeli rodaja gerek yoktur. Eğer soğutma suyu sıcaklığı 60°C (140°F)’nin üzerinde ise yeni bir motora azami yük uygulanabilir. Isıtmak için motor asla uzun süre rölantide çalışmaya bırakılmamalıdır. Motoru 10001200 rpm ’de yaklaşık 5 ila 10 dakika çalıştırmak ısınmasını sağlayacaktır. Soğukta bu süre 5 dakika daha uzayabilir.

Şekil 4-3 Frenlerin çalışmasından şüphe ettiğiniz takdirde makineyi durdurarak kesinlikle hareket ettirmeyin.

Derhal HIDROMEK yetkili servisine haber verin.

Eğer çalışmıyorsa, motoru 20 saniyeden fazla marş etmeyin. Aksi halde marş motoru zarar görebilir.

Tekrar marş etmeye teşebbüs etmeden önce marş motorunun soğuması için 2 dakika bekleyin.

2) Motor çalışır çalışmaz kontak anahtarını bırakın.

Anahtar kendiliğinden ‘AÇIK’ (I) konumuna gelecektir.

DİKKAT Motor soğukken asla tam gaz vermeyin. Motor normal çalışma sıcaklığına gelinceye kadar düşük devirde çalıştırın.

3) Motor soğuk iken devri yüksektir. Gaza basmaya gerek yoktur.

77

MAKİNENİN HAREKET ETTİRİLMESİ VE KULLANIM İNCELİKLERİ 

Her zaman 1. vitesle kalkın. Yokuş yukarı çıkarken büyük vites kullanarak şanzıman ve motoru gereksiz yere zorlamayın.

Sıcak havalarda makineyi zorlamak ve yüksek bir viteste kullanmak tork konvertöründeki yağın aşırı ısınmasına neden olabilir. Bu gibi durumlarda HİDROMEK yetkili servisi ile görüşün.

Makineyi hareket ettirdiğiniz sürece daima kontrolünüz altında tutun.

Engeller ve tehlikelere karşı daima tetikte olun.

Yokuş aşağı inerken vites kolunda asla ‘BOŞ’ konumunu seçmeyin, çünkü bu konumda makinenin tam kontrolü mümkün değildir. Böyle yaparsanız şanzımana zarar verebilirsiniz.

Yokuş aşağı inmeye başlamadan önce gereken vitesi seçin. Yokuş yukarı çıkarken hangi vitesi kullanıyorsanız, inerken de aynı vitesi kullanmanız gerekir. Yokuşta asla vites değiştirmeyin.

Yokuş aşağı inerken yükün makineyi sürüklemesini önlemek için yokuş aşağı inmeye başlamadan önce birinci (1.) vites seçilmelidir.

Fren pedalını ayağınızı dayamak için kullanmayın.

Yokuş inerken aşırı hızlanmayı önlemek için makineyi yavaşlatmak üzere fren pedalını kullanın.

Derin çamurlara birinci (1.) vitesi seçip ön tekerlekler düz olarak girin.

Her aksta havalandırma bulunmaktadır. Makine ile aks havalandırmalarını aşan derinlikte bir suya girilecekse aksın havalandırmadan su almamasına dikkat edilmelidir.



  



    

DİKKAT Arka aks havalandırmasının kapatılması veya tıkanması, frenleme gücünün azalmasına neden olabileceğinden daima açık olmasına dikkat edilmelidir.

Motoru ısıttıktan sonra aşağıda anlatıldığı gibi makineyi hareket ettirin: DİKKAT Makine hareket halindeyken motor devrini ayarlamak için sadece gaz pedalını kullanın.

Makineyi sürerken motor devrini ayarlamak için asla el gazını kullanmayın.

A) KOLTUĞUNUZU KONTROL EDİN Koltuğunuzda doğru biçimde oturmaya dikkat edin.

Koltuğunuzun doğru ayarlandığından ve tüm makine kontrollerine rahat erişebildiğinizden emin olun.

78

B) EMNİYET KEMERİNİZİ BAĞLAYIN Emniyet kemerinizin aşınmamış ve hasar görmemiş olduğunu kontrol edin. Kendi güvenliğiniz için emniyet kemerinizi bağlayın.

C) 2 YA DA 4 TEKERLEKTEN ÇEKİŞİ SEÇİN Yolda ya da sert zeminlerde 4 tekerlekten çekişi asla seçmeyin çünkü bu gereksiz olarak lastiklerin fazla aşınmasına ve yakıt tüketiminin artmasına yol açacaktır.

D) VİTESE TAKIN Seyir durumuna uygun vitesi seçin.

DİKKAT Makine hareket halindeyken en büyük vitesten (4.

Vites) en küçük vitese (1. Vites) bir seferde aniden düşmeyin.

Bu durumda makine aniden yavaşlayarak ağır hasar, ağır yaralanma veya can kaybına yol açabilir.

Vites küçültürken, makinenin seçilecek vitese uygun hıza gelmesine izin verin.

E) VİTES KOLU İLE GİDİŞ YÖNÜNÜZE UYGUN KONUMU SEÇİN VE HAREKET EDİN. DİKKAT Hareket halindeyken vites kolunun konumunun değiştirilmesi makine aniden gidiş yönünü değiştireceğinden can kaybı veya ağır yaralanmaya neden olabilir.

1) Ataşmanların yol konumunun alınmış olmasına dikkat edin.

2) Fren pedalına basın.

3) Park freni kolunu iterek park frenini serbest bırakın.

4) Vites kolunu yukarı kaldırarak ileri veya geri gideceğiniz yönün konumunu seçin. Makineyi sürerken motor devrini ayarlamak için asla el gazını kullanmayın. Motor devrini ayarlamak için gaz pedalını kullanın.

5) Güvenle hareket edebileceğinizden emin olduktan sonra ayağınızı fren pedalından kaldırıp gaz pedalına basın. Makine düzgünce harekete geçecektir.

6) Makineyi yavaş yavaş sürerken direksiyon ve frenler kontrol edilmelidir. Direksiyon ve frenler doğru çalışmıyorsa makineyi sürmeyin. Şüpheliyseniz, bunları arızalı kabul edin.

F) FRENLERİ KONTROL EDİN. Makineyi hareket ettirmeden önce frenleri mutlaka kontrol edin. Makineyi asfalt ya da beton gibi düz ve sert bir zeminde hareket ettirerek frenlerin makineyi yavaşlatıp durdurabildiğinden emin olun.

DİKKAT Test yaptığınız alanda herhangi bir kazaya neden olabilecek insan ve eşya bulunmamasına dikkat edin.

TEHLİKE Ön paneldeki fren uyarı ışığı yanarsa makinede frenleme kuvveti olmadığı anlamına gelir. Eğer makine hareket halinde ise park frenini kullanarak makineyi hemen uygun bir yere alarak durdurun ve Hidromek yetkili servisine başvurun.

4.4.1. GERİ YÖNDE SÜRÜŞ DİKKAT Geri vites kornasının çalıştığından emin olun.

Makineyi çalıştırmadan önce her zaman kornaya basın. Geri yönde sürerken kör noktalar olacaktır, bu nedenle makine ile çalışmaya başlamadan önce çalışma alanında kimsenin olmadığına emin olun.

Görüşün sınırlı olduğu ve tehlikeli çalışma alanlarında bayrakçı kullanın. Geri yönde sürerken yüksek hızlara çıkmayın.

DİKKAT Motor veya direksiyon donanımı arızalanırsa en kısa zamanda makineyi durdurun. Arıza giderilinceye kadar makineyi kullanmayın.

DİKKAT Makine hareket halindeyken motor devrini ayarlamak için sadece gaz pedalını kullanın.

Makineyi sürerken motor devrini ayarlamak için asla el gazını kullanmayın.

DİKKAT Acil durumlarda kullanabilmek için park freni mutlaka faal olmalıdır. Makineyi hareket ettirmeden önce park freninin çalıştığını mutlaka kontrol edin. Aksi takdirde arızayı gidermeden makineyi kesinlikle hareket ettirmeyin.

79

MOTORUN ÇALIŞTIRILMASI

AKÜ

TAKVİYESİ

İLE

DİKKAT  Elektroliti donmuş bir aküyü kullanmayın. Şarj etmeyin, motora bağlayıp motoru çalıştırmayı denemeyiniz ya da takviye aküsü olarak kullanmaya çalışmayın. Elektroliti donmaya karşı korumak için aküyü her zaman tam şarjlı tutun.  Aküler patlayabilen yanıcı gaz yayarlar.

Elektrolit seviyesini kontrol ederken sigara içmeyin.  Motoru bir başka makinenin aküsünden çalıştırırken iki makine kesinlikle birbirine dokunmamalıdır.  Kontak anahtarına bağlı olmayan tüm devreleri kapatın (park ışıkları ve flaşör).  Takviye kablosunu doğrudan marş motoruna bağlamayın, aksi takdirde vites boş konum güvenlik anahtarı devre dışı kalır. Eğer şanzımandan bir vites seçilmişse makine kendiliğinden hareket ederek ağır yaralanma ya da can kaybına yol açabilir.  Herhangi bir bağlantı yapmadan önce her akünün hangi kutbunun pozitif (+) ve hangisinin negatif (-) olduğunu tespit edin.  Pensleri sağlam tutturulmuş kuvvetli takviye kablosu kullanın. Her seferde bir takviye kablosunu bağlayın.  Kablolara temas edebileceği ve kısa devre yapabileceği için bileklik veya kolye takmayın.  Makinenizin elektrik sistemi 12 volt ve eksi şasilidir. 12 volttan yüksek veya voltajı bilinmeyen takviye akülerini kullanmayın. Aksi takdirde makinenizin elektrik sistemi zarar görecektir.

DİKKAT Akü takviyesi yapmak için yegane güvenli yöntem aşağıdaki işlemleri iki kişinin yapmasıdır. Öncelikle bütün kumandaların boş (nötr) konumda olduklarından emin olun ve operatör koltuğunda oturarak makineyi çalıştırın.

A) Park ederken park frenini çekmiş olmanız gerekir.

Değilse park frenini uygulayın.

B) Kabindeki tüm düğme ve anahtarları kapatın.

DİKKAT Ataşmanları yere indirmeden önce makine ve tehlikeli bölgede hiç kimsenin bulunmasına izin vermeyin. Makinenin üzerinde ya da yakınında iseniz düşüp ataşmanların altında ezilebilir ya da kolların arasına sıkışabilirsiniz.

Kurallara uymamak ağır yaralanma veya can kaybı ile sonuçlanabilir.

80

C) Kepçe yere indirilmiş olmalıdır. Yükleyici kumanda kolunu dikkatle hareket ettirerek kepçeyi kendi ağırlığıyla yere indirin. Yükleyicide hortum patlamasına karşı güvenlik valfi varsa yükleyici kolunu yere indiremezsiniz. Bu durumda iş güvenliği kilidini takın.

D) Artı (+) takviye kablosunu makinenin aküsünün artı kutup başlığına bağlayın. Bu kablonun diğer ucunu takviye aküsünün artı kutbuna bağlayın.

E) Takviye kablosunun eksi (-) ucunu aküsü zayıf makinenin motorunda uygun bir yere bağlayın. Bu kablonun diğer ucunu takviye aküsünün eksi (-) kutup başlığına bağlayın.

F) Motoru çalıştırın.

G) Eksi (-) takviye kablosunu önce makineden daha sonra da takviye aküsünden çıkarın.

H) Artı (+) takviye kablosunu önce akünün artı (+) kutup başlığından, daha sonra da takviye aküsünden çıkarın.

DİKKAT Marş motoru üzerinden düz kontak yaparak motoru çalıştırma işlemi tehlikelidir ve sisteme zarar verir.

Motoru sadece operatör koltuğunda otururken, vites boşta ve park freni çekili iken çalıştırın.

MAKİNENİN SICAK ve SOĞUK HAVALARDA ÇALIŞTIRILMASI İÇİN TEMEL ÖNLEMLER 4.6.1. SOĞUK HAVALARDA

4.6.2. SICAK HAVALARDA

Soğuk havalarda makineyi çalıştırmak için duruma göre aşağıdaki önlemleri alın. Bu sayede motorun kolay çalıştırılması sağlanacak ve makinenin zarar görmesi önlenecektir.

Sıcak havalarda çalışma esnasında meydana gelebilecek zararları önlemek için aşağıdaki önlemler alınmalıdır: 1) Uygun viskoziteli motor yağı kullanın.

1) AKIŞKANLAR ve YAĞLAR TABLOSU’NDA gösterildiği gibi uygun viskoziteli motor yağı kullanın.

Hidromek yüksek viskozite indeksli yağ kullanılmasını önermektedir.

2) Hidrolik sistemde sıcaklık aralığına uygun doğru viskozite indeksli hidrolik yağı kullanın.

Tercihen yüksek viskozite endeksli yağ kullanılabilir (Bakınız ”YAĞLAMA TABLOSU”).

3) Var ise, soğuk iklim dizel yakıtı kullanılmalıdır. Bu tür yakıtların donma ve parafinleşme noktası normal dizel yakıtından daha düşüktür. (Standart dizel yakıtının donma noktası – 7ºC civarındadır.) Bundan başka, parafinleşme noktası da daha düşük olduğu için yakıt filtresinin parafin nedeniyle tıkanmasını önler.

4) Soğutma sistemine %50 antifriz ve %50 su karışımından oluşan uygun soğutucu sıvı doldurun.

Bu hem soğutma sisteminin donmasını hem de korozyonunu önleyecektir. Klima, Radyo/mp3 çalar, ısıtıcı, ışıklar, vb. tüm elektrikli donanımın kapalı olduğundan emin olun.

5) Akünün tam şarjlı olmasına dikkat edin. Soğuk iklimli bölgelerde yüksek kapasiteli akü kullanılması motorun çalıştırılmasını kolaylaştıracaktır.

2) Hidrolik sistemde bulunduğunuz bölgenin hava şartlarına uygun doğru viskozitede hidrolik yağ kullanın. Yüksek viskozitede yağ kullanıldığında artan sıcaklıkla birlikte viskozitenin değişimi zorlaşacaktır.

Eğer düşük viskozite indeksli yağ kullanılırsa silindirlerde tutma, yağ kaçakları, güç kaybı ve yağın yüke dayanım kabiliyeti etkilenecektir.

3) Uygun soğutucu sıvı karışımı (antifriz ve su) doldurun. Böylelikle soğutucunun donma ve kaynama noktaları yükselecek ayrıca soğutma sisteminde hem korozyon hem de kireçlenme meydana gelmesi önlenecektir.

4) Soğutma sistemini düzenli olarak kontrol edin.

Soğutma suyunun uygun seviyede olmasına ve sistemde kaçak olmamasına dikkat edin. Sık sık su ilave etmek soğutma sisteminde kireç oluşumunu hızlandırarak ısı aktarımını yavaşlatır ve motorun hararet yapmasına neden olur.

5) Motor, şanzıman ve hidrolik sistem radyatörlerini düzenli olarak temizleyerek kirden arındırın.

6) Pervane kayışının gerginliğini ve durumunu düzenli olarak kontrol edin.

6) Çalışmanın bitiminden sonra yakıt deposunu doldurun. Bu işlem deponun içindeki nemin yoğunlaşarak depoda su birikmesi olasılığını azaltır.

7) Makine uzun bir süre kullanılmayacaksa koruma altına alınmalıdır. Makine kapalı bir yere park edilerek veya üzerine su geçirmez branda çekilerek soğuk hava şartlarından korunmalıdır.

8) Çok soğuk havalarda (0°C altında) motorun kolay marş edilebilmesi ve donmayı engellemek için yakıt, yağ veya soğutma suyu devresinde ilave ısıtıcı kullanılması gerekebilir. Silindir blok ısıtıcısı Hidromek Yetkili satıcısından temin edilerek 220V elektrik bağlantısı ile kullanılabilir.

9) Motoru çalıştırmadan önce karın hava filtresinin içine dolmasını önlemek için kaput ve ön filtre civarındaki karları temizleyin.

10) Kontak anahtarını “II” ön ısıtma konumunda 15 saniyeden fazla tutmayın.

11) Her çalışma bitiminde yakıt ön filtresindeki su ayırıcıda biriken suyu boşaltın.

81

MAKİNENİN YOLA HAZIRLANMASI Makinenin karayolu ile başka bir yere gitmesi gerekiyorsa aşağıda anlatılan işlemleri yapın:

7) Hidrolik hız kontrol (HSC) devresini açık durumuna getirin. Bu yolda motorunuzun gücünden daha fazla faydalanmanızı sağlar. 4. ve 5. viteslerde HSC otomatik olarak devrededir.

8) Tepe lambasının çalışmasını kontrol edin.

DİKKAT Bazı bölgelerde yerel trafik kuralları gereğince seyahat halinde iken kepçe tırnaklarına koruyucu mekanizma takılması zorunlu olabilir. Bu konuda yerel trafik kurallarına uyun.

Şekil 4-4 1) Yükleyici kepçesini tamamen geriye devirin ve yerden yaklaşık 30 cm yukarı kaldırın (şekil 4-5).

Şekil 4-5 2) Frene basın ve fren lambalarının yanıp yanmadığını kontrol edin. Frene basıldığında arka fren lambalarının yanması trafik yasalarınca zorunludur. Makinenizin ve yolda arkadan gelen diğer taşıtların güvenliği açısından büyük önem taşır.

3) Hava karardıktan sonra yola çıkma zorunluluğu var ise, her iki farınızın ve park ışıklarınızın yanıp yanmadığını kontrol edin. Makinenizin ve diğer araçların güvenliği için park ışıkları ve farları arızalı makineyi kullanmayın.

4) Sağa ve sola dönüş sinyal ışıklarının çalışıp çalışmadığını kontrol edin. Sinyal ışıkları çalışmayan makineyi arıza giderilinceye kadar sürmeyin.

5) Karayolları ve trafik kanunları gereğince alınması gereken bütün güvenlik önlemlerini alın.

6) Makineyi 2 tekerlekten çekiş konumuna alın.

Böylece tekerleklerin aşırı yıpranması önlenir ve yakıt tasarrufu sağlanır.

82

4.7.1. PARK FRENİ TESTİ DİKKAT

DİKKAT Makinenin park freni, servis frenlerinde herhangi bir sorun olması halinde ve yalnızca acil durumlarda kullanmak üzere ikincil fren olarak görev yapar.

Acil ve tehlikeli durumlar dışında, Park frenini makineyi yavaşlatmak amacıyla servis freni olarak kullanmayın.

Fren testi sırasında makine hareket etmeye başlarsa derhal TEST BUTONUNU bırakarak fren pedalına basın, testi durdurun. Park freni ayarlarını kontrol edip, testi tekrar edin.

Park fren testi 30 saniyeden fazla sürmemelidir. 

DİKKAT Test işleminden önce test sahasında hiç kimse olmadığından ve kazaya neden olabilecek herhangi bir engel bulunmadığından emin olun. İş güvenlik önlemlerini alın!

HMK102 serisi makinelerde park (el) freni kolu çekildiği zaman şanzıman devreden çıkar. Park frenini test edebilmek için park fren kolu yanında bir PARK FRENİ TEST BUTONU konulmuştur.

   

Ayağınızı yavaşça fren pedalından çekin.

Makine hareket etmemelidir. Aksi halde fren testini durdurarak park frenlerini ve ayarları kontrol edin.

Makine hareket etmiyorsa gaz pedalından yavaş yavaş motor devrini artırarak 1800 devire kadar yükseltin.

Makine hareket etmiyorsa park freni normaldir.

Motor devrini rölantiye düşürün ve vitesi boşa alın.

Ataşmanları yere indirin ve motoru stop edin.

Bu butona basıldığı zaman park fren kolu çekili olsa dahi şanzıman devrede kalır ve makinenin hareket etmesi sağlanır.       

Makineyi düz ve kuru bir zeminde park edin.

Operatör koltuğuna oturarak emniyet kemerinizi bağlayın.

Motoru çalıştırın ve ataşmanları yerden kaldırarak sürüş konumuna alın. Çift fren pedallı sistemlerde pedalları kilitleyin.

Park fren kolunu tamamen çekin.

Servis fren pedalı/ pedallarına basın.

Frene basılı iken vites kolunu 3. vites konumuna alın.

Vitesi İLERİ konumuna alın ve test butonuna basarak test süresince basılı tutun.

Şekil 4-6

83

MAKİNENİN DURDURULMASI VE PARK EDİLMESİ

Şekil 4-7

DİKKAT Doğru bir şekilde park edilmemiş bir makine operatör yokken kendiliğinden hareket edebilir.

Makinenin doğru park edilmesi için bu kitapta anlatılan yöntemi uygulayın.

Makineyi eğimsiz, kuru, düzgün ve sert zeminde durdurun. Aksi halde makine tehlike yaratır.

1) MAKİNEYİ DURDURUN Makineyi yumuşak bir şekilde durdurmak için ayağınızı gaz pedalından çekip, fren pedalına basın.

Makine durduktan sonra park frenini çekinceye kadar ayağınızı fren pedalının üzerinde tutun.

2) PARK FRENİNİ ÇEKİN Park freni kolunu sonuna kadar yukarı çekin. Park freninin çekili olduğunu gösteren uyarı ışığı yanacaktır. Ayağınızı fren pedalından çekin. Park freni kolu tamamen aşağı indirildiğinde park freni uyarı ışığı sönecektir.

DİKKAT Park frenini normal servis koşullarında makineyi yavaşlatmak için kullanmayın. Makinenin park freni acil durumlarda İKİNCİL FREN olarak görev yapar.

Makinenin servis frenlerinin çalışmadığı bir tehlike durumunda park frenini ikincil fren olarak kullanın.

Acil durumlarda kullanıldıktan sonra park fren sistemine bakım yapılıp balatalarının değiştirilmesi gerekecektir.

Fren sistemi üzerinde her türlü bakım, onarım ve ayar işlemi HİDROMEK yetkili servisleri tarafından yapılmalıdır 3) Vites kolunu boş (nötr) konuma alın.

84

DİKKAT Ataşmanları yere indirmeden önce makine üzerinde ve tehlikeli bölgede hiç kimsenin bulunmasına izin vermeyin. Makinenin üzerinde ya da yakınında iseniz düşüp ataşmanların altında ezilebilir ya da kolların arasına sıkışabilirsiniz.

Kurallara uymamak ağır yaralanma veya can kaybı ile sonuçlanabilir 4) Yükleyici kolunu yere indirin.

5) Motoru durdurun. Durdurmadan önce, turbo şarjlı motorun rölanti devrinde 2-3 dakika süre ile çalıştırılması önerilir. Bu turbo şarjın soğumasına ve devrinin düşmesine imkan verir.

DİKKAT Motoru durdurmadan önce gaz vermeyin. Aksi halde turbo şarj ünitesinde hasar meydana gelir.

6) BÜTÜN DÜĞMELERİ ve ANAHTARLARI KAPATIN Makineyi terk etmeden önce tüm düğme ve anahtarların kapalı olup olmadığını kontrol edin.

Gerekiyorsa dörtlü ikaz lambalarını veya park ışıklarını açın. Kontak anahtarını çıkarıp alın.

7) MAKİNEYİ EMNİYETE ALIN VE AYRILIN Tutamak ve basamakları kullanarak makineden aşağı inin. Ayrılıyorsanız bütün kapak, pencere ve kapıları kapatın ve kilidi olanları kilitleyin. Yakıt deposu kapağının kapalı ve kilitli olmasına dikkat edin.

YOL HALİNDE İKEN MOTORUN DURMASI Yolda giderken motor aniden stop ederse makine direksiyonuna ve frenlerine yine de kumanda edilebilir.

Makine seyir halinde iken motor stop ederse, fren hidrolik akümülatöründe depolanmış enerji sayesinde normal şekilde frenleme yapılabilir. Bir kaç kez frenleme yaptıktan sonra fren pedalı sertleşmeye başlar. Ancak, operatörün fren pedallarına daha kuvvetli basması ile yeterli frenleme kuvveti elde edilebilir.

DİKKAT Park frenini normal servis koşullarında makineyi yavaşlatmak için kullanmayın. Makinenin park frenleri acil durumlarda ikincil fren olarak görev yapar. Makinenin servis frenlerinin çalışmadığı bir tehlike durumunda park frenini ikincil fren olarak kullanın. Kullanıldıktan sonra fren sistemine bakım yapılıp balatalarının değiştirilmesi gerekecektir.

5) Makine durduktan sonra DURDURULMASI VE PARK bölümündeki talimatları izleyin.

TEHLİKE DURUMUNDA KUMANDA EDİLMESİ

“MAKİNENİN EDİLMESİ”

DİREKSİYONA

Motor yol halinde iken stop etse dahi makinenin direksiyon sistemi mekanik olarak çalıştırılabilir. Bu konumda operatörün direksiyonu çevirmek için daha fazla bir güç uygulaması gerekecektir.

DİKKAT Motor çalışırken frenleme hattında BOOSTER yağ basıncı bulunmazsa servis frenleri zayıflayacaktır.

Operatörün yeterli frenleme kuvveti elde edebilmesi için fren pedallarında daha kuvvetli basması gerekecektir.

Tehlike halinde park frenini emniyet freni olarak kullanıp makineyi durdurun ve sistemin kontrol ve onarımı için HİDROMEK YETKİLİ SERVİSİNE başvurun.

MOTOR ÇALIŞMAZKEN İŞLEVİNİN TEST EDİLMESİ

DİREKSİYON

Makineyi düz bir beton veya asfalt zeminde, yürüme konumunda park edin. Makine ön aksına biraz daha yük binmiş olmalıdır. Motor stop edilmiş halde iken direksiyonu sıra ile tam tur sağa ve tam tur sola çevirin. Eğer direksiyonu döndüremiyorsanız direksiyon sistemi normal değildir; gerekli kontrol ve onarımı yapmadan makineyi kesinlikle kullanmayın.

DİKKAT Makineyi tamamen emniyetli bir şekilde durdurmadan operatör koltuğunu asla terk etmeyin.

Yol halinde iken motor beklenmedik bir şekilde durabilir, bu durumda: 1) Öncelikle sakin olun. Varsa tepe lambasını ve dörtlü ikaz lambalarını çalıştırın. Kontak anahtarını “KAPALI” konuma getirmeyin. Hızınızı düşürün ve eğer yokuş aşağı iniyorsanız vitesi küçültün.

2) Makine seyir halinde iken motor stop ederse, fren pedalına normalden biraz daha sert basarak frenleme yapabilir; makineyi yavaşlatabilir veya durdurabilirsiniz.

3) Etrafınızı kontrol ederek, yol üzerinde makineyi durdurabileceğiniz uygun bir yer belirleyin.

4) Direksiyon motor çalışmadığı için daha zor dönecek ve fren pedalına basmak daha fazla kuvvet gerektirecektir. Direksiyonu çevirerek makineyi duracağınız yere doğru yönlendiriniz, oraya ulaştığınızda frenleri uygulayın.

85

ATAŞMAN KULLANILMASI

GÜVENLİK

KİLİTLERİNİN

Hareketli ataşmanların bakım ya da onarım esnasında beklenmedik hareketlerini önlemek için kilitlenmeleri gerekir.

DİKKAT Yükleyici kolu yukarı kalkmış olarak yükleyici ile çalışmaya başlamadan önce, kaldırma silindiri kilit demirini mutlaka takın. Aksi halde yükleyici kolu aniden düşebilir ve ağır yaralanma veya can kaybına neden olabilir.

Operatörler ve servis personelinin iş güvenliği için yükleyici kolu üzerinde kırmızı renkli bir kilit demiri bulunmaktadır. Silindir kilit demiri her zaman sağlam olarak korunması gereken bir iş güvenliği donanımıdır. Bu demir yukarı kaldırılmış yükleyici kolunun beklenmedik bir anda inmesini önlemek için bir silindir kilidi olarak kullanılmaktadır.

Bakım onarım sırasında makinenin ön kısmındaki parçalarına kolayca erişebilmek için yükleyici kolunun yukarı kaldırılması gerekebilir. Bu durumlarda yükleyici silindirlerine kilit demirinin takılmış olmasına dikkat edin. Silindir kilit demiri kullanılmadığı zaman, yükleyici kolu üzerindeki yerine, kendi cıvatası ile tutturularak muhafaza edilmelidir.

Silindir kilit demirini söküp takmak için gerekli işlemler aşağıda anlatılmaktadır.

4.12.1. SİLİNDİR KİLİT DEMİRİNİN TAKILMASI 1. Operatör kabinine çıkıp motoru çalıştırın.

2. Yükleyicinin kolunu yukarı kaldırın.

3. Yükleyicinin kolu ile kaldırma silindirinin tepesi arasına silindir kilit demirini yerleştirmesini başka bir şahıstan isteyin.

4. Silindir kilit demirinin tespit pimini (B) deliğinden çıkarın. Diğer elinizle kilit demirini tutun ve kilit demirini silindirin üzerine yerleştirin.

5. Silindir kilit demirinin tespit pimini (C) deliğine takarak emniyete alın.

TEHLİKE Yükleyici kolları motor durdurulmuş olsa dahi hareket edebilir, aniden düşebilir ve ölüm ya da yaralanmalara neden olabilir.

86

6. Silindir kilit demiri yükleyicinin kolu ile kaldırma silindirinin tepesi arasında sıkışıncaya kadar yükleyicinin kolunu yavaşça indirin. Kilit demirinin silindirin tepesine oturduğundan emin olmak için kontrol edin.

7. Yükleyicinin motorunu durdurup, makineyi levye ve joystickleri emniyete alın. Kontak anahtarını çıkarın ve yanınıza alın. Kabin kapılarının dışarıdan kilitlenmesi önerilir. Ya da operatör kumandalarının üstüne “ÇALIŞTIRMAYIN” levhası asılmalıdır.

8. Kabinden indikten sonra silindir kilit demirinin yerine doğru oturduğunu kontrol edin.

DİKKAT Yükleyici kolunun yanlışlıkla düşebileceği göz önünde bulundurularak, silindir kilit demiri ile çalışmaya başlamadan önce yükleyici kolunun ve ataşmanın altındaki bölgeye kimseyi sokmayın ve bu bölgede zarar görecek eşya bırakmayın.

4.12.2. SİLİNDİR KİLİT DEMİRİNİN ÇIKARILMASI 1. Kabine dönün, motoru çalıştırın ve kilit demirini serbest bırakmak için ön kolu hafifçe kaldırın.

2. Motoru durdurun, kontak anahtarını çıkarın ve kumanda kollarını kilitleyin, park frenini çekin.

Kabinden çıkın.

3. Bom kaldırma silindiri tespit pimini (C) sökün.

4. Kabine dönün, ön kolu yere alçaltın, makineyi emniyete alın ve kabinden çıkarak silindir kilit demirini yükleyici ara mesnedinin üzerine bağlayarak muhafaza edin.

DİKKAT Motor çalışırken silindir kilit demirini sökmek için operatör kabinini asla terk etmeyin. Bom aniden düşebilir ve yaralanmanıza veya ölmenize neden olabilir. Bu operasyonlar sırasında makine çevresinde ve üzerinde kimsenin olmadığından emin olun.

87

YÜKLEYİCİ İLE ÇALIŞMAK FRENLEME Yola çıkmadan önce fren sisteminin doğru çalıştığından emin olun. Fren pedallarını birbirine kilitleyin.

DİKKAT Makineyle çalışırken ayağınızı fren pedalının üzerinde tutmayın. Arka aksta aşırı ısınmaya, motorun zorlanarak hararet yapmasına ve aşırı yakıt tüketimine neden olur. Isınan yağın performansını kaybetmesi sonucu diferansiyel dişlilerinin zarar görmesine neden olur.

DİKKAT Arızalı frenler sizin veya başkalarının ağır yaralanmasına veya ölümüne neden olabilir.

Makineyi hareket ettirmeden önce frenleri kontrol edin.

DİKKAT Fren yaparken makineden anormal sesler geliyorsa arka aks yağı bozulmuş ya da aşırı kirlenmiştir. En kısa zamanda arka aks yağını önerilen yağla değiştirin (yağlar ve akışkanlar tablosuna bakın).

DİKKAT Park frenini normal servis koşullarında makineyi yavaşlatmak için kullanmayın. Makinenin park freni acil durumlarda İKİNCİL FREN olarak görev yapar.

Makinenin servis frenlerinin çalışmadığı bir tehlike durumunda park frenini ikincil fren olarak kullanın.

Acil durumlarda kullanıldıktan sonra park fren sistemine bakım yapılıp balatalarının değiştirilmesi gerekecektir. Fren sistemi üzerinde her türlü bakım, onarım ve ayar işlemi Hidromek yetkili servisleri tarafından yapılmalıdır

88

HMK yükleyicileri güvenli ve verimli bir şekilde kullanabilmek için bu kullanım kılavuzunu iyice okuyup makinenin tüm özelliklerini tanıyın.

Bu el kitabı sadece makinenin nasıl kullanılacağı, kumanda aygıtları ve genel olarak parçalar hakkında bilgi vermek ve uyulması zorunlu güvenlik önlemlerini göstermek amacıyla hazırlanmıştır.

Yükleme işini öğretmek amacı yoktur. Bu nedenle eğer yeni bir operatör iseniz makineyi kullanmaya başlamadan önce, yeterli kullanım becerileri edinmiş olmanız gerekir. Aksi halde hem işinizde başarısız olursunuz hem de kendiniz ve çevreniz için tehlike yaratırsınız.

Yükleyiciyi kullanırken aynı zamanda makineyi de süreceğiniz hep aklınızda olsun. Etrafta bulunan insanlara ve olası tehlikelere karşı dikkatli olmanız gerekir.

Makineyi kullanırken doğru sürüş konumunda oturun ve emniyet kemerinizi DAİMA bağlı tutun.

Makine ile eğimli bir yerde yol alırken azami dikkat gösterin ve yükleyicinin kepçesini yere mümkün olduğu kadar yakın tutun. Bu sizin çevreyi görüş açınızı iyileştirecek ve ağırlık merkezini alçaltarak makineyi daha dengeli hale getirecektir.

Yüklü kepçe ile eğimden aşağı inerken mümkünse geri giderek sürün. Yamaç yukarı tırmanırken öne sürerek çıkın. Kepçe ile ağır yük taşırken düşük hızda sürün.

DİKKAT Yükleyici ile çalışmaya başlamadan önce kova tırnakları bağlantı cıvatalarının sıkılığını kontrol edin. Gevşek cıvatalar performans düşüşüne ve tırnakların kısa sürede kırılmasına neden olabilir.

4.14.1. TÜMSEK VE YIĞINLARDA YÜKLEYİCİ İLE ÇALIŞMAK

Şekil 4-8 DİKKAT Yükleme yaparken önce en üstteki gevşek kısımları alın. Özellikle kayabilecek kayalara, asılı veya gevşek duran malzemeye karşı dikkatli olun.

Gevşek kısımlar kayarsa malzemenin altında gömülebilirsiniz.

GENEL İPUÇLARI Kepçenin yerde rahatça kaymasını sağlamak için sert zeminlerde kepçeyle malzemeye girerken kepçeyi yere paralel olarak tutun. Kepçe zemine bastırılarak çalışılırsa normalden daha çabuk aşınır.

Kar veya diğer malzemeleri alırken zemin zarar görebilir. Çalışma verimini arttırmak için kepçeyi bir seferde tam olarak doldurun. Hem yakıt sarfiyatını arttıracağı hem de performans kaybına neden olacağı için yükleyici kepçesini aşağı doğru fazla indirmeyin. Bu hareket aynı zamanda kepçenin yıpranmasını çabuklaştırırken yüklediğiniz malzemeye zemindeki tozların veya karların da karışmasına neden olabilir.

Bulunduğunuz alanın temizliğini ve tesviyesini boşta kaldığınız zamanlarda, örneğin kamyon beklerken, yapmaya çalışın.

4WD (4 tekerden çekiş), şanzıman boşta düğmesini (dump) ve hidrolik hız kontrol düğmesini (HSC) performansı arttırmak için gerektiğinde kullanın.

KEPÇEYİ DOLDURMAK Sert zeminde çalışırken kepçe malzeme yığınına girmeye başlayınca, yükleyici kolunu kaldırırken aynı zamanda kepçeyi geriye yatırmaya başlayın.

Böylece ilerlerken daha fazla malzeme alınarak makine zorlanmadan geri çıkılabilir. Yığına giriş kuvvetini iyileştirmek için yükleyici kumanda levyesindeki şanzımanı boşa alma (dump) düğmesi kullanılabilir. Kaygan zeminde patinajı önlemek için yığılı malzemeye vites manuel moddayken ve ikinci vites seçiliyken girmeye çalışın.

Kepçeyi tek seferde tamamen doldurun. Yarıya kadar dolu kepçeyle yapılan çalışmalarda verim düşük olur. Tam dolu kepçe ile yürürken malzemenin dökülmesini önlemek için kepçeyi iyice geriye yaslayın.

Gevşek bir malzemeyi yüklerken kepçeyi doldurmaya yığının tabanından başlayıp (1) kepçeyi yukarı kaldırarak (2) resimde görüldüğü gibi malzemeyi aldıktan sonra geriye çıkın (3). Zemini sıyırırken kepçeyi yere paralel tutarak yığına girin.

DİKKAT Şanzıman boşta düğmesine basıldığı zaman makine yürümeye devam edecektir. Eğer makineyi durdurmak istiyorsanız frene basın.

89

4.14.2. YÜKLEYİCİ İLE KAMYON YÜKLEMEK Resimde görüldüğü gibi kuşbakışı görünümde kamyonları birbirlerine dik açı ile park ettirin.

Böylece gereksiz manevralar önlenir. Hareket halinde iken hız kesmeden kepçenin boşaltma yüksekliğine ulaşabilmesi için yeterli mesafe bırakın.

Kamyonun kasasından kurtaracak kadar kepçeyi yukarı kaldırın. Kepçeyi boşaltmadan önce makineyi mümkün olduğu kadar kamyona yaklaştırın.

Eğer kepçenizin genişliği kamyonun kasası kadarsa malzeme kasanın ortasına boşaltılabilir.

Kamyonun kasası kepçe genişliğinin iki katı veya daha fazlası ise önce kamyonun kasasının ön tarafı doldurulmalıdır.

Asla yüklü kepçeyi birdenbire devirmeyin. Kepçe boşalıncaya kadar kepçeyi kademeli olarak öne devirin.

4.14.3. BATAN MAKİNENİN KURTARILMASI Bir hendeğin içinde mahsur kalan makineyi, kepçeyi kullanarak kurtarmalısınız. Vites kolunu boşa aldıktan sonra kepçeyi resimde görüldüğü gibi öne yatırın. Bundan sonra ön tekerleri yukarı kaldırmak için kepçeyi aşağı bastırın. Ön tekerler kurtulunca kepçeyi yavaşça geri yatırıp makineyi geri itin.

Motor çalıştırılamazsa makineyi çekmek için 4.17 "Arızalı Makinenin Çekilmesi" bölümündeki talimatlara dikkatle uyun.

Şekil 4-9

DİKKAT İnsanları uzak tutun, halatlara yakın durmayın. Ölümcül kazalar olabilir.

4.14.4. YÜKLEYİCİ İLE TESVİYE Çalışma zeminini kepçenin alt kenarı ile tesviye etmek için kepçenin altı yere paralel konumlandırılmalıdır. Kepçenin altı malzemeyi çekerken zemini düzeltir.

Kepçeyi yere indirdikten sonra yükleyici kumanda levyesini “YÜZME” konumuna getirin (Şekil 4.11).

Böylece makine bozuk zeminde geri giderken yükleyici kolu kepçenin yerle temas halinde kalmasına izin verir.

Şekil 4-10

4.14.5. MAKİNE ÇALIŞMAZKEN ATAŞMANLARIN YERE İNDİRİLMESİ Makine ile çalışırken motor ya da hidrolik sistem çalışmayabilir. Hidrolik pompa arızalanabilir veya hidrolik yağ beklenmedik bir sebepten dolayı dışarı boşalabilir. Bu durumda bile ataşmanlara normal şekilde kumanda edilerek kendi ağırlıklarıyla yere indirilmeleri mümkündür.

Yükleyici kolunu indirmek için yükleyici levyesini ileri itin.

90

Şekil 4-11

ATAŞMANLARIN DEĞİŞTİRİLMESİ 4.15.1. YÜKLEYİCİ ATAŞMANI SÖKME Makineyi düz ve sert bir zeminde durdurun.

Ataşmanı dengeli olarak yere indirin.

Vitesi boşa alın, park frenini çekin, motoru stop edin, kontak anahtarını yanınıza alarak makineden inin.

Makinenin bağlantı kolu ve yükleyici kolu üzerindeki pimlerin (1, 4) kenarlarındaki emniyet cıvatalarını sökün. Plastik tokmak ve uygun başka bir pim kullanarak pimleri çıkarın ve yükleyici kepçesini sökün.

DİKKAT Ataşmanın güvenli bir şekilde desteklendiğinden emin olun. Yuvarlanıp ezmemesi için ataşman önünde veya arkasında durmayın.

DİKKAT Pimleri çakarken eldiven, gözlük, güvenlik ayakkabısı gibi iş güvenlik malzemeleri kullanın.

Metal parçacıkları gözlerinizi yaralayabilir. Pimlerin yuvalarından fırlayıp etrafa zarar vermemesi için önlem alın.

Yükleyici kepçesini sağlam dengeleyin ve sabitleyin.

ve

düz

TAKMA Takılacak yükleyici kepçesi makinenin ön kısmına gelecek şekilde makineyi düz ve sert bir zeminde park edin.

Yükleyici kepçenin dış kısmı makineyi gösterecek şekilde yükleyici kolu (2) 1 numaralı pim yardımıyla kepçe üzerinde bulunan deliğe, gergi kolunu (5) 4 numaralı pim yardımıyla kepçe üzerindeki deliğe pimleri gresledikten sonra bağlayın. Cıvata ile pimleri sabitleyin.

Kepçeniz açılır özellikte ise motoru durdurun ve aşağıdaki adımları takip edin.

Sistemde kalan basıncı tahliye etmek için yükleyici levyesini bir kaç kez hareket ettirin.

Hidrolik bağlantıların uçlarını temizleyin ve varsa tapaları çıkartın. Açılır kepçe tesisatından gelen hortumları açılır kepçe üzerinde bulunan 7 numaralı dağıtıcı nipele bağlayın.

Motoru çalıştırın.

Hidrolik basınç toplamak için yükleyici levyesini hareket ettirerek açılır kepçeyi bir kaç dakika çalıştırın. Çalışma esnasında hidrolik hortumların serbest durduğundan emin olun.

Motoru durdurun ve sızıntı kontrolü yapın.

zeminde

DİKKAT Ataşmanın aniden yerinden çıkmasını önlemek için, çalışmaya başlamadan önce ataşmanların yerlerine doğru bir şekilde bağlandıklarından ve pimlerinin emniyetlerinin takılı olduğundan emin olun.

DİKKAT Pim deliklerinin hizalamasını kontrol etmek için parmaklarınızı kullanmayın.

Şekil 4-12

91

4.15.2. KEPÇE DEĞİŞTİRİLMESİ

TIRNAKLARININ

Kovanın altına uygun bir takoz yerleştirdikten sonra kovayı yatay tutarak indirin. Motoru durdurun ve iş güvenliği kilit sistemini kilitleyin.

Şekil 4-13 Karşılıklı cıvata ve somunları (2), (3) sökerek tırnakları (1) yerinden çıkarın. Çıkarılan tırnağın yerini temizledikten sonra yenisi takın.

Cıvata ve somunları yenileriyle değiştirdikten sonra sıkın.

DİKKAT Ataşmanın güvenli bir şekilde desteklendiğinden emin olun. Yuvarlanıp ezmemesi için ataşman önünde veya arkasında durmayın.

DİKKAT Pim deliklerinin hizalamasını kontrol etmek için parmaklarınızı kullanmayın.

92

Şekil 4-14 DİKKAT Pimleri çakarken eldiven, gözlük, güvenlik ayakkabısı gibi iş güvenlik malzemeleri kullanın.

Metal parçacıkları gözlerinizi yaralayabilir. Pimlerin yuvalarından fırlayıp etrafa zarar vermemesi için önlem alın.

MAKİNENİN TAŞINMASI DİKKAT Makineyi taşırken gidilecek güzergahtaki tüm yol durumunu (köprü ve tünellerdeki yük gabarisini) ve trafik kurallarını dikkate alın. Taşıyıcı aracın makinenizin boyutlarına uygun olmasına dikkat edin. Makinenizin boyutları için ‘teknik özellikler’ bölümüne bakın.

1) Makineyi taşıyıcıya yüklemeye kalkışmadan önce, taşıyıcı aracın bütün tekerleklerini takozlayın.

8) Makine ile birlikte taşıyıcı aracın toplam yüksekliğini dikkatle kontrol edin. Trafiğe açık yollarda seyretmenin bir şartı olarak gabari sınırının dışına çıkılmamalıdır.

9) Motoru durdurun.

10) Makinenin treylerden kaymasını önlemek için 4 tekerleğin her iki tarafını da takozlayın.

11) Makineyi resimde zincirleyerek sabitleyin.

gösterilen

yerlerden

DİKKAT Hem rampa hem de treylerin üzerinde giderken tekerleğin patlaması, patinaj yapması ya da kaymasının yol açabileceği hakimiyet sorunlarını önlemek için rampa ve treylerin durumunu dikkatle kontrol edin. Rampa ve treylerin yüzeyinde kesici (örnek: çivi, çubuk, cam parçaları, vb.) veya kaygan (örnek: yağ, gres, buz, deterjan köpüğü, vb.) maddeler olmamasına dikkat edin.

2) Rampaların doğru yerleştirilip kaymayacak şekilde emniyete alınmalarına dikkat edin. Rampalar makineyi taşıyabilecek genişlik ve kapasitede olmalıdır.

3) Taşınacak makinenin rampadan treylere geçerken takılmasını önlemek için makinenin altının yerden yüksekliğini kontrol edin.

4) Yükleyiciyi yol konumuna getirin.

Şekil 4-15 5) Tekerlekleri rampaya paralel olacak duruma getirdikten sonra makineyi yavaşça rampaya çıkarın. Rampaları geçtikten sonra makineyi treylerin üzerinde çok dikkatli kullanın.

Şekil 4-17

6) Park frenini çekin ve vites kolunu boş (Nötr) konuma getirin.

7) Gereken iş güvenliği önlemlerini aldıktan sonra yükleyici kepçesini treylerin üzerine indirerek resimde gösterilen konumu aldırın.

Şekil 4-16

93

ARIZALI MAKİNENİN ÇEKİLMESİ TEHLİKE Arızalı bir makineyi çekmek bütün seçenekler arasında en sonuncu olmalıdır. Makineyi yanlış şekilde çekmenin makinede başka hasarlara da neden olabileceğini ve insanların ölümüne yol açabileceğini unutmayın. Hidromek makinenin çekilmeden Hidromek Yetkili Servisi ile iletişim kurulmasını tavsiye eder.

3) Makinenin önünde ve arkasındaki halat bağlama yerlerini bu bölümdeki şekil 4.18'den yararlanarak belirleyin. Makineyi kaldırmaya yeterli kapasitedeki halatları bu bölümdeki şekil 4.18'da gösterildiği gibi bağlayın.

Şanzıman ve diğer aksamda oluşabilecek hasarları engellemek için şanzıman, şaftlar ve bağlantıları tecrübeli biri tarafından sökülmeli ve uygun şekilde muhafaza edilmelidir. Arızalı makineyi öncelikle bulunduğu yerde tamir etmeye çalışın.

Makinenin çekilmesi zorunlu ise aşağıdaki iş güvenliği uyarılarını okuduktan sonra aşağıda anlatılan yöntemi uygulayın: DİKKAT Makineyi çok uzağa ve çok süratli çekmek, şanzımana zarar verebilir. Makineyi daha uzak bir yere taşımak için treyler kullanın. Çekme esnasında 2 km/h'den daha hızlı gitmeyin.

Makineyi çekmek için 150 kN'ın üzerinde çekme kuvveti uygulamayın. Makineyi çekmek için, makine ağırlığını taşıyabilecek dayanımda çeki demiri kullanın. Çeken aracın makineden daha ağır olmasına, hareket halinde yeterli çekme ve frenleme kuvveti sağlayabilmesine dikkat edin. Çekme güzergahındaki eğimli ve engebeli arazi yapısı, makine çekilmeye başlamadan önce hesaba katılmalıdır.

DİKKAT Makineyi çekerken şanzımanın veya başka aksamın zarar görmesini önlemek için mümkünse kardan şaftlarını mafsalları ile birlikte sökün.

Direksiyon ve frenlerin kumanda edilmesi gerekmiyorsa, çekilen makineye operatörün binmesine izin vermeyin. Eğer binecekse, operatör olası çekme bağlantısı kopmalarına karşı hazırlıklı olmalı, koruyucu ekipmana sahip olmalıdır.

1) Park frenini çekin veya tekerleklerin her iki tarafını da takozlayarak makinenin hareket etmesini engelleyin.

2) Makineyi yola çıkarmaya hazırlamadan önce makinenin yanı sıra hidrolik sistemin durumunu kontrol edin. Motor çalıştırılamıyorsa, kepçeyi yol konumuna getirmek için bir vinç veya kaldıraç kullanın. Vinç veya kaldıraç ile ataşmanları hareket ettirmeden önce kumanda kolunu ataşmanı hareket ettiren konuma getirin. Zincir veya halatlarla bağlayarak ataşmanları sabitleyin. Ataşman kumanda kolunu nötr konuma getirin.

94

Şekil 4-18 Ön çekme halatı bağlama yöntemi 4) Makineyi çekmek için çeki demiri kullanın.

Yükleyici kolunu sabitleyin ve çeki demirini bağlayın.

Bağlantıları koparak kazalara neden olabileceği için zincir kullanmayın. Çelik halat kullanın ve makine çekilirken bir kişinin halatın sağlamlığını gözlemlemesini sağlayın. Herbir çekme halatı makinenin ağırlığının en az 1.5 katına dayanabilmelidir.

5) Özellikle motorun çalıştırılamadığı durumlarda, şaft ve bağlantılarını sökün.

6) Vitesi boşa alın. Direksiyonu ve freni rahat kullanabilmek için mümkünse motoru çalıştırın.

7) Park frenini bırakın veya tekerleklerden takozları alın.

8) Trafik kurallarına, ilgili tüm kanun ve yönetmeliklere uyun ve yol koşullarını göz önünde bulundurun.

9) Sürüş esnasında ani dönüş yapmayın, aniden hızlanmayın, yavaşlamayın aksi takdirde çeki demiri zarar görebilir.

Makinenizi çeken şöförün talimatlarını takip edin ve doğru iletişim kurduğunuzdan emin olun. Çekme istikamet açısını asgari düzeyde tutun ve 20 dereceyi aşmamasını sağlayın.

MAKİNENİN ALINMASI

UZUN

SÜRELİ

PARKA

Makinenin iki aydan fazla çalışmadan saklanmasının gerektiği durumlarda makinenin ve parçalarının zararlardan korunabilmesi için aşağıdaki önlemlerin alınması gerekir.

1) Makineyi düz ve sert bir zemine, tercihen kapalı alana park edin.

2) Makineyi yıkayarak iç ve dış kısımlarını yağ ve gres yağından arındırın.

3) Paslanmaya engel olmak için boyası çizilmiş ve çıkmış yerlere rötuş boya yapın.

4) Makinenin silindirleri mümkün olduğunca kapalı hale gelecek şekilde ön ve arka ataşmanları yere indirin. Açıkta kalan silindir millerinin korozyondan korunması için koruyucu kaplama uygulayın.

“OKS 2100/2100”, “Henkel Loctite 7803” veya ISO 6743-8:1987 standardında bir başka ticari ürün açıkta kalan silindir milleri için koruyucu kaplama olarak kullanılabilir. İmalatçının kullanım kitabında anlattığı şekilde ürünü uygulayın, temizleyin ve bu işlemleri yaparken anlatılan güvenlik önlemlerini alın.

5) Lastikleri çalışma basıncına şişirin. Mümkünse aksları altından destekleyerek lastikler üzerindeki yükü alın.

6) Makinede kullanılan tüm yağları teknik özellikler kısmında belirtilen cinsten yeni yağ ile değiştirin.

Depoları azami düzeylerine kadar doldurun.

7) Makinede kullanılan tüm filtreleri yenileri ile değiştirin.

8) Yakıt deposunu azami düzeye kadar yakıt ile doldurun.

9) Tüm kumandaları nötr konuma alarak emniyet kilitlerini kilitli konuma alın.

16) Motor soğutma suyunun antifriz oranının doğru olduğundan emin olun. Gerekirse donmaya karşı suyu boşaltın.

17) Eğer motordaki yağ 150 saatin üzerinde çalışmış ise motor yağının boşaltılıp yeni yağ ile değiştirilmesi tavsiye edilir.

18) Kabin içerisine direksiyon üzerine “MAKİNEYİ ÇALIŞTIRMAYIN” uyarısı asın ve makineyi tam olarak servis şartlarına hazırlayıncaya kadar motoru çalıştırmayın.

Koruyucu maddelerin uygulanmasında ve bunların giderilmesinde uygulanacak yöntemler için ISO 6749 standardına bakın.

4.18.1. MAKİNENİN BEKLEMESİ SIRASINDA BAKIMI VE YENİDEN SERVİSE ALINMASI Makine uzun süre için çalışmadan beklemek durumunda ise ayda bir motorun çalıştırılarak makinenin yürütülmesi ve hidrolik işlevlerin çalıştırılması yararlı olacaktır. Koruyucu önlemlerin açıklandığı paragraflarda belirtilen, makinenin çalışmasını ve hareket etmesini engelleyecek önlemleri takip ederek makineyi ve motoru çalışabilir duruma getirin. Motoru en az 15 dakika rölantide çalıştırarak sistemlerin ısınmasına izin verin.

UYARI Uzun süre çalışmadan beklemiş motorda ilk çalıştırmada motor ısınmadan yüksek devirlere çıkılması motor yataklarında ve turbo şarjda hasara neden olabilir.

Motor ısınırken hidrolik silindirleri birkaç kez açıp kapayarak hidrolik sistemin ısınmasını sağlayın.

Daha sonra makineyi düşük hızda sürerek frenleri tekrarlı bir şekilde uygulayarak frenleme yüzeylerinin karşılıklı çalışmasını sağlayın. Eğer makine normal olarak çalıştırılmayacaksa, makine üzerinde tekrar koruyucu önlemleri alarak park yerine alın.

10) Yakıt ve hidrolik depo kapak kilitlerini kilitleyin.

11) Tüm kapı ve kapakları kilitleyin.

12) Egzoz ve emme ağızlarını kapatın.

13) Bataryayı çıkarıp elektrolit düzeyini kontrol edin ve uygun sıcaklıkta bir odada saklayın. Bataryayı periyodik olarak şarj ederek şarjlı konumda sakladığınızdan emin olun.

14) Açıktaki metal parçaları pas önleyici kimyasallar ile koruyun.

15) Makine parçalarını yağlayın ve açıkta kalan silindir mili gibi boyasız kısımlara koruyucu kaplama uygulayın.

95

BAKIM GENEL BİLGİ DİKKAT Bu makine ve aksamı üzerinde yapılacak bakım ve onarım işlemleri sadece HİDROMEK YETKİLİ SERVİSLERİ tarafından yapılmalıdır. Aksi halde makine veya aksamın garantisi geçersiz hale gelir.

.

C) Makinenizi en iyi çalışma koşullarında tutabilmek için sadece orijinal HİDROMEK filtre ve yedek parçalarını kullanın.

DİKKAT Süreli bakımları zamanında, eksiksiz ve bu el kitabında verilen ya da ayrıca temin edilen kontrol ve bakım tablosuna uygun olarak yaptırmak, makine sahibinin sorumluluğundadır. Aksi takdirde, olası hasarlara karşı üretici garantisi ve ürün sorumluluğu sona erer.

DİKKAT Makine ön kepçe üzerinde havaya kaldırılmışken MSS’yi (Sarsıntısız Yürüyüş Sistemi) çalıştırmayın.

Makine aniden düşebilir.

Şekil 5-1.

DİKKAT Bu makineye herhangi bir kontrol veya bakım işlemi yapmadan önce, bu el kitabında bulunan bütün iş güvenliği önlemleri ile talimatlarını okuyup anlayın ve bunlara mutlaka uyun. Kurallara uymamak ağır hasarın yanı sıra ağır yaralanma veya can kaybı ile sonuçlanabilir.

Yeni bir çalışmaya başlamadan önce veya uzun süreli çalışmalar arasında makinede öngörülen kontrolleri tekrarlamanızı tavsiye ediyoruz. Buradaki kontroller makinenizin doğru bir şekilde bakımının sağlanması ve kişisel iş güvenliği ile ilgilidir.

Gerektiğinde herhangi bir arızayı tespit edip gidermesi için HİDROMEK Yetkili Servisinizden destek isteyin.

A) Hidromek Bir Kontrol ve Bakım Planının hazırlanıp düzenli olarak uygulanmasını tavsiye eder. KONTROL ve BAKIM TABLOSU’ndaki işlemlerin uygulanması hizmet ömrü süresince makinenizden en iyi performansı almanıza yardımcı olacaktır.

B) Bu bölümde bulunan bilgiler bu makinenin doğru yöntemlerle Kontrol ve Bakım işlemlerinin yapılmasını adım adım talimatlar şeklinde anlatmaktadır.

KONTROL VE BAKIM TABLOLARI’nı kullanın. Teknisyene işinin verimli ve etkin bir şekilde yapılabilmesinin adım adım yolunu gösterir.

DİKKAT Kontrol ve Bakım Tablosu sadece bakım için genel zaman aralıklarını vermek için hazırlanmıştır. Çalışma koşullarına göre daha sık bakım aralıklarını içeren özel program uygulamaları gerekebilir.

96

GENEL İŞ GÜVENLİĞİ

5.2.5. MOTOR YAĞININ SICAKLIĞI

5.2.1. TEHLİKELİ UZAKLAŞTIRILMASI

ATIKLARIN

Atık yağ, akışkan, gres, filtre ve diğer tehlikeli atıkları uygun şekilde ortadan kaldırın.

Motor yağının sıcaklığı yağ değişiminden önce 20C ila 40C (68F ~ 104F) olmalıdır. Eğer gerekirse yağ ısınıncaya kadar motoru çalıştırın.

Şekil 5-2.

Şekil 5-5.

5.2.6. MAKİNEYE UYARI LEVHASI ASIN!

DİKKAT Tüm tehlikeli atıklar, çevre koruma kanun, kural ve koşullarına uygun olarak ortadan kaldırılmalıdır.

ASBEST: Asbest kansere ve akciğer hastalıklarına yol açabilecek tehlikeli bir maddedir. Dokunmayın ve solumayın. İlgililer ile görüşün ve uygun paket ve markalama kullanın. Basınçlı hava püskürtmeyin.

Temizliğini kolay yapabilmek için üzerine su püskürtün. Diğer atıklarla birlikte karıştırmayın.

Asbest kuru iken ve düzgün paketlenmediyse plastik torbalar körük gibi davranarak asbesti üstünüze püskürtebilirler.

5.2.2. MOTORU DURDURUN ŞEKİLDE PARK EDİN

VE

UYGUN

Motor çalışırken makineye bakım yapmayın. Her zaman motoru durdurun ve makinenin soğumasını bekleyin. Bakım için makineyi düz ve sert bir zemine park edin. Park frenini uygulayın. Kontak anahtarını çıkarın. Kumandaları kilitleyin. Şekil 5-3.

5.2.3. MAKİNEYİ TEMİZ TUTUN! Kontrol ve Bakım işlemlerini yapmadan önce makineyi iyice temizleyin. Makine temizken sorunların yerlerini belirlemek ve bakım yapmak hem daha kolaydır hem de daha güvenlidir. Kayıp düşme riski önlenir. Aynı zamanda hidrolik sistemin veya diğer aksamın kirlenme olasılığı da azaltılmış olur. Motor çalışırken makineyi yıkamayın.

Şekil 5-4.

5.2.4. SICAK YÜZEYLER VE SICAK AKIŞKANLAR Sıcak kısımlarda çalışırken dikkatli olun ve uygun iş güvenliği donanımı kullanın. Yağları, motor soğutucu sıvısını ya da filtreleri asla makine durduktan hemen sonra değiştirmeyin. Bakım işlemlerini yapmadan önce makinenin soğumasını bekleyin.

Herhangi bir kontrol ve bakım işlemine başlamadan önce operatöre kontrol ve bakım esnasında makinenin çalıştırılmayacağını bildirmek için operatör mahalline bir “ÇALIŞTIRMAYIN” levhası asın.

5.2.7. ATIK YAĞ VE FİLTRELERİ KONTROL EDİN Atık yağları, akışkanları ve filtreleri yok etmeden önce içlerinde kalıntı ve yabancı maddeler bulunup bulunmadığını kontrol edin. Bu işlem sorunlu yerleri belirlemeye yardımcı olabilir.

5.2.8. KİRLENMEYİ ÖNLEYİN! Kir, toz ve kalıntının bir hat veya çıkışa kaçarak hidrolik sistemin kirlenmesini önlemek için parçalar söküldüğü zaman daima hatları kapatın veya tapa takın.

DİKKAT Bir hidrolik sistemin kirlenmesi büyük arıza ve hasara neden olabilir. Bu makinede kullanılmaya uygun kapak ve tapaları almak için Hidromek yetkili servisleri ile görüşünüz. Temizlik hidrolik sistem için aşırı önemlidir. Kirli yağ pasajları ve orifisleri tıkayabileceği gibi aynı zamanda hidrolik ekipmanlarda (pompalar, valfler, silindirler vb. ) hızlı aşınmaya neden olur. Yağı temiz tutun ve yağ değişim sürelerine mutlaka uyun. Bakım sürelerine göre filtre elemanlarını da değiştirin.

Hidrolik silindirler kullanılmadığı zaman mümkün olduğunca kapalı konumda bırakılmalı ve temiz tutulmalıdır.

5.2.9. KEÇELER VE ‘O – RİNG’LER Keçeleri ve ‘O-Ring’leri söktüğünüzde yenileriyle değiştirin, asla bir keçeyi veya ‘O-Ring’i tekrar kullanmayın.

Yeni bir keçeyi veya ‘O-Ring’i yerine monte etmeden önce sızdırmazlığını arttırmak için yağlayın.

5.2.10. KORUYUCU İŞ ELBİSESİ GİYİN. Bu makineye kontrol ve bakım yaparken koruma gözlüğü ya da maske, baret, iş eldiveni takın ve üzerinize tam oturan iş elbisesi giyin.

97

5.2.11. PARÇALARIN TEMİZLENMESİ Parçaları temizlemek için uygun temizlik maddeleri ve doğru aletler kullanın.

DİKKAT

DİKKAT

Parçaları temizlemek için asla benzin, mazot benzeri yanıcı maddeleri kullanmayın. İyi havalandırılan bir yerde temizlik yapın.

5.2.12. SİSTEMDE KALAN BASINCINI TAHLİYE EDİN

HİDROLİK

YAĞ

Kontrol ve bakım işlemlerini yapmadan önce ataşmanları yere indirdikten sonra motoru durdurup kumanda levyelerini hareket ettirerek ve hidrolik yağ deposunun kapağını açarak hem hidrolik sistemde hem de hidrolik yağ deposunda kalan basıncı tahliye edin.

DİKKAT Çabuk sök tak ya da hortum patlama valfleri benzeri elemanları sökmeden önce sistemde kalan hidrolik basıncı boşaltın.

DİKKAT Emniyet valf ayarını asla üretici tarafından verilen değerden daha yüksek bir değere ayarlamayın.

DİKKAT Hidrolik yağ tankından sıcak gazlar çıkabilir.

Uygun iş güvenliği donanımı kullanın.

5.2.13. ATAŞMAN KULLANIN

GÜVENLİK

KİLİTLERİNİ

Bakım-onarım sırasında çoğu kez ataşmanların yükseltilmiş konumda tutulmaları gerekir. Bu durumda bunların düşerek ölümcül kazalara yol açmamaları için yükseltilmiş konumlarında kilitlenmeleri gerekir. Bu işlem için “ATAŞMAN GÜVENLİK KİLİTLERİNİN KULLANILMASI” paragrafına bakın.

Şekil 5-6.

98

5.2.14. FLOROKARBON İÇEREN POLİMER VE ELASTOMERLER KAUÇUK MALZEMELERLE ÇALIŞIRKEN ALINMASI GEREKLİ ÖNLEMLER

Makinede sıcaklığa dayanıklı olmak üzere kullanılan bazı O-ring, keçe, kablo yalıtım malzemeleri gibi malzemeler florokarbon ihtiva edebilirler. Bu malzemeler normal çalışma koşulları altında kullanıldıklarında zararlı değildirler. Ancak bunların alev ile yanmaları halinde zehirli bir gaz yayarlar ve hidroflorik asit bırakırlar. Hidroflorik asidin su ile yıkanması imkansızdır ve korozif etki yapar. Özellikle de deriye temas ettiğinde herhangi bir yanma ya da tahriş hissi vermeden zamanla deri altına nüfuz eder ve çok ciddi sorunlara yol açabilir. Etkilenen bölgenin cerrahi müdahale ile alınması gerekebilir.

Bu durumlarda makinenin etkilenen kısmını yüksek alkalinli deterjan ile yıkayın. Deriye temas halinde etkilenen bölgeyi en az 30 dakika deterjan ve su çözeltisi ile yıkayın ve tıbbi destek isteyin.

Keçe, o-ring, conta, kablo gibi malzemeleri yakmaktan kaçının. Bir yanma vukuunda, çıkan zehirli gazları solumaktan kaçının ve yanan bölgeye temas etmeyin. Hidroflorik asit makine parçaları üzerinde uzun süre kalabilir ve su ile yıkanamaz. Bu nedenle bu bölgeyi yüksek alkalinli deterjan ve sonra da deterjanlı su çözeltisi ile iyice yıkayın. Bu tür malzemelerin yanmış olabileceği bölgelerde çalışırken kalın eldiven giyin. Daha sonra eldivenleri plastik ambalaj içerisine koyarak yerel çevre ve atık yönetim kurallarına uygun olarak atın. Asidin cildinize bulaştığından şüphe ediyorsanız etkilenen bölgeyi deterjanlı su çözeltisi ile (acilen bulunamıyorsa sabunlu su) 30 dakika yıkayın ve etkilenen bölgeye bir magnezyum oksit çamuru uygulayın. Aynı zamanda derhal tıbbi müdahale için bir sağlık merkezine başvurun.

5.2.15. KLİMA SOĞUTUCU GAZI İLE ÇALIŞIRKEN ALINMASI GEREKLİ ÖNLEMLER Klima sistemi üzerinde her türlü bakım, onarım işlemi yalnız Hidromek yetkili servis personeli tarafından yapılmalıdır.

Makinelerin Klima sistemlerinde soğutucu olarak R134a (tetrafloretan) kullanılmaktadır. CFC içeren ve dünyada kullanımı yasaklanan R12 (Freon) gazının aksine, R134a gazının ozon tabakası üzerinde zararlı bir etkisi yoktur.

Ancak bu gazın atmosfere serbestçe atılması halinde sağlık için aşağıdaki riskleri içerebilir.  



       

Sıvı veya gaz halde cilde veya göze temas ettiğinde mevzi tahriş ve donmaya neden olabilir.

Kısıtlı alanlara gaz halinde biriktiği zaman (oksijen oranı düşer) farkında olmaksızın solunum yetersizliğine, kalp atış ritminde düzensizliğe, narkotik etkiye ve koordinasyon kaybına, nabzın yükselmesine neden olabilir.

Alevle temas ettiğinde veya çok yüksek sıcaklıklarda zehirli ve/veya korozif gaz yayıp solunum yollarında ve sinir sisteminde zararlı etkiler yaratabilir.

R134a gazını atmosfere salmayın. Gazı uygun bakım cihazı içerisine çekerek boşaltın.

Dolum, boşaltma ve bakım için uygun ekipman kullanın.

Asla R134a ve R12 gazlarını karıştırmayın.

Uygun eldiven ve gözlük dahil koruyucu giysiler kullanın.

Soğutucu gaz kaplarını aşırı doldurmayın ve ateşten uzak güvenli yerlerde muhafaza edin.

Tüm ilgili personeli, özellikle de donma durumları için, eğitin.

Cilt veya göz ile temas ettiğinde en az 15 dakika bol ılık su ile yıkayın. Donma belirtisi var ise ovalamayın.

Göz etkilendi ise en az 15 dakika ılık su ile banyo yapın. Bu gibi durumlarda mutlaka tıbbi destek isteyin.

5.2.16. EGZOZ BORUSUNUN SÖKÜLÜP TAKILMASI SIRASINDA ALINMASI GEREKLİ ÖNLEMLER Motor stop ettiği zaman, egzoz borusu aşırı sıcak olacaktır. Motor üzerinde veya motor egzoz borusu ile bir çalışma yapılacağı zaman operatör veya bakım personeli kendini yakıp yaralayabilir. Motor ve egzoz aksamı üzerinde herhangi bir çalışmayı motor yeterince soğuduktan sonra yapın. Çalışırken önlem için kalın eldiven giyin.

Egzoz borusunu takarken boru ucunun dışa dönük olacak şekilde takıldığından emin olun. Böylece egzoz gazları kabinden öteye doğru verilmiş olacaktır.

5.2.17. ATIKLARIN ÖNLENMESİ

ÇEVREYE

ETKİSİNİN

Bakım onarım sırasında değiştirilmesi ve atılması gereken yağ, akümülatör bataryası vb. maddeler çevreye zararlıdırlar. Bunların atılmalarında yerel yasa ve yönetmeliklere uyun. Bunların atılması veya geri dönüşümleri için yetkilendirilmiş kuruluşlara iletin.

Makine için tavsiye edilen yağların doğada çözünmeleri uzun zaman alır ve gelişigüzel atılmaları suları kirleterek çevreye zara verir.

Yağların temizlenmesinde kullanılan bez, kağıt, vb. maddeleri uygun poşet veya kaplar içerisinde, yerel kurallara uygun bir şekilde atık haline getirin.

Filtre elemanlarını atarken içlerindeki yağ ve sıvıları iyice süzün.

Bunları yenisini çıkardığınız ambalajların içerisinde paketleyerek atmayı alışkanlık haline getirin.

Akü bataryaları çevreye ve sağlığa zararlı bileşenler içerirler. Bunları atarken tehlikeli atıkların atılması için kurallara uygun davranın.

5.2.18. SENTETİK YAĞLARIN KULLANILMASI Makinede ve motorda imalatçının tavsiye ettiği yağları kullanın. Farklı yapıda yağları karıştırmayın.

Motor şanzıman ve akslarda sadece tavsiye edilen tip yağları kullanın. Hidrolik sistemde biyolojik olarak çözünebilir sentetik yağ kullanmayı tercih ederseniz iki yağ tipini karıştırarak kullanmayın.

Yeni yağı koyarken eski tip yağı tamamen boşaltın.

UNUTMAYIN, depodaki yağı değiştirseniz bile hidrolik sistem tesisatında (silindirler, boru, filtre ve hortumlar, vb.) önemli bir miktarda yağ bulunmaktadır.

Bu yağların tamamen boşaltıldığından emin olduktan sonra yeni tip yağ doldurulması gerekir.

Aksi halde sıcak ortamda çözünemeyen bileşimler meydana gelerek filtrelerin ve hassas hidrolik ekipmanın tıkanmasına neden olabilirler.

99

KONTROL ve BAKIM TABLOSU

1

©

1.2 Soğutma suyunu kontrol et

©

1.3 Hareketli parçaları kontrol et

©

1.4 Hava filtresi servis ikaz lambasını kontrol et

©

1.5 Toz tutucuyu kontrol et, temizle

©

1.6 Motor yağ seviyesini kontrol et

©

V-kayış gerginliklerini kontrol et, gerekirse ayarla ya da değiştir Yakıt ön filtresi / su ayırıcı içindeki suyu 1.8 boşalt ve temizle

©■ ●

1.7

1.10 Akü elektrolit seviyesini kontrol et

©

1.11 Motor yağı ve yağ filtresini değiştir

ilk bakım

● (1)

1.12 Yakıt ön filtre elemanını değiştir

ilk bakım

● (2)

1.13 Yakıt sistemi ikinci filtre elemanını değiştir

ilk bakım

●(2)

Soğutma sistemini tamamlayıcı katkı maddeleri varsa, test et, gerekirse ekle

©■

1.15 Karter havalandırmayı değiştir

●

1.16 Hava filtresi elemanını değiştir

● (3)

Hortum ve kelepçeleri kontrol et, gerekirse değiştir

©●

»

1.18 Radyatörü temizle Motor supap ayarını kontrol et, gerekirse ayarla ya da parçaları değiştir

©■

1.20 Intercooler panelini kontrol et, temizle

©

1.21 Alternatörü kontrol et

©

1.22 Motor bağlantı takozlarını kontrol et

ilk bakım

©

1.24 Turbo kompresörü kontrol et

©

1.25 Su pompasını kontrol et

©

Alternatör kayışını kontrol et, gerekirse ayarla ya da değiştir

1.27 Enjektörleri test et, gerekirse değiştir 1.28 Soğutma suyunu değiştir

©»

©

1.23 Marş motorunu kontrol et

1.26

4000 saat

» »

1.19

3000 saat veya 2yıl

©■ ●

1.9 Yakıt tankı dibindeki su ve kalıntıları boşalt

1.17

3000 saat

MOTOR

1.1 Genel kontroller

1.14

2000 saat

ð gresle

1000 saat

● değiştir

500 saat veya 1yıl

□ bakım yap

500 saat

» temizle

250 saat

© kontrol et

BAKIM TABLOSU 100 saat

◊ yağla 50 saat

Ж sıkılaştır

8 saat

No

■ ayarla

©■ ● ©● ●

Motor yağı ve motor yağ filtresi değişim periyotlarını belirleyebilmek için “ Motor Yağının Değiştirilmesi” ve “Motor Yağ Filtresinin Değiştirilmesi” bölümlerine bakın.

(2) Yakıt filtresi değişim süresi yakıt sarfiyatına ve yakıtın kalitesine göre değişiklik gösterebilir.

(3) Uyarı ışığı yandığında değiştirin. Makine çok tozlu ortamda çalışıyorsa filtre değiştirme süresini en az yarıya indirin.

(1)

100

No

■ ayarla

Ж sıkıştır

◊ yağla

© kontrol et

» temizle

□ bakım yap

● değiştir

ð gresle

8 saat

50 saat

2

YÜRÜYÜŞ Şanzıman, akslar ve direksiyon

2.1

Şanzıman yağ seviyesini kontrol et

2.2

Şanzıman yağını değiştir

2.3

Şanzıman filtresini değiştir

ilk bakım

2.4

Aksların yağ seviyesini kontrol et

ilk bakım

2.5

Aksların yağını değiştir

2.6

Redüktör yağ seviyesini kontrol et

2.7

Redüktör yağını değiştir

2.8

Lastik hava basınçlarını kontrol et

©

2.9

Bijon somunlarının sıkılığını kontrol et

©

2.10 Kardan mili ve üniversal mafsalları kontrol et, gresle

Ön ve arka aks mafsal ve bağlantılarını kontrol et, gresle ve sıkılaştır Ön aks bağlantı pim ve burçlarını kontrol et ve 2.13 gresle

250 saat

500 saat

1000 2000 saat saat

© ● ● © ● ilk bakım

© ●

©ð

2.11 Ön aksta gezinti, kafa sallamayı kontrol et 2.12

100 saat

© ©ð Ж

Ж

©ð

2.14 Tekerlek poyra ve redüktör rulmanlarını kontrol et

ilk bakım

2.15 Ön aksı bağlama 2x4, 4x4 çalışmasını kontrol et

ilk bakım

©

2.16 İleri-geri vites değişimini kontrol et

ilk bakım

©

2.17 Direksiyon sistem basıncını kontrol et

ilk bakım

©

2.18 Şanzıman ana devre basıncını kontrol et

ilk bakım

©

2.19 Şanzımanı boşa alma (dump) işlevini kontrol et

ilk bakım

©

2.20 Şanzımanı boşta çalıştırmayı kontrol et

ilk bakım

©

2.21 Şanzıman kavrama basınçlarını kontrol et

ilk bakım

©

2.22 Tork konvertör giriş basıncını kontrol et

ilk bakım

©

©

101

No

■ ayarla

Ж sıkıştır

◊ yağla

© kontrol et

» temizle

□ bakım yap

● değiştir

ð gresle

8 saat

50 saat

100 saat

250 saat

500 saat

3

HİDROLİK

3.1

Hidrolik yağ seviyesini kontrol et

3.2

Hidrolik yağını değiştir

3.3

Hidrolik dönüş filtresini değiştir

ilk bakım

●

3.4

Dönüş filtre muhafazasını temizle

ilk bakım

»

3.5

Emiş süzgeci temizle (hasarlı ise değiştir)

3.6

Silindir rodlarının kromajını kontrol et

3.7

Hidrolik yağ soğutucusunu kontrol et, temizle

3.8

Hidrolik depo kapağı kontrol et

3.9

HSC çalışmasını kontrol et

1000 2000 saat saat

© ●

»● ilk bakım

© ©

» ©

ilk bakım

©

3.10 Ana emniyet valfini kontrol et

ilk bakım

©

3.11 Ataşman için devre basıncını kontrol et

ilk bakım

©

3.12 Devrelerin çalışmasını kontrol et

ilk bakım

©

3.13 Yüksüzleme (unloader) valf basıncını kontrol et

ilk bakım

©

3.14 Şok ve kavitasyon valfi basınçlarını kontrol et

ilk bakım

©

3.15 Hidrolik hortum ve adaptörlerini kontrol et (4)

©

4

FRENLER

4.1

Fren işlevini test et

©

4.2

Park freni işlev testi

©

4.3

Park freni (gerekiyorsa ayarla)

ilk bakım

□

©◊■

Hortumlar ve adaptörleri, kullanım koşullarına bağlı olarak zamanla eskir, aşınır, kurulaşır ve malzeme özelliklerini kaybederler. Makinede kullanılan hortumların 4 yılı aşmayacak periyodlarda kuruma, çatlama, yıpranma, aşınma, şişme, yassılaşma, aşırı yumuşama bakımından kontrol edilmesi ve hata bulunan hortumların mutlaka değiştirilmesi gerekir.

(4)

DİKKAT Hortumlar aşırı yüksek basınç taşırlar. En küçük çatlak, delikten fışkırabilecek ince yağ jeti ağır yaralanmanıza ve sakatlanmanıza neden olabilir. Böyle bir kaza halinde derhal doktora başvurunuz.

102

No

■ ayarla

Ж sıkıştır

◊ yağla

© kontrol et

» temizle

□ bakım yap

● değiştir

ð gresle

8 saat

50 saat

100 saat

250 saat

500 saat

1000 2000 saat saat

5

ELEKTRİK

5.1

Tüm ışıkların işlevini test et

5.2

Akü elektrolit seviyesini kontrol et

©

5.3

Elektrik tesisatını kontrol et

©

5.4

Akü kutup başlarını kontrol et

©

5.5

Aküyü kontrol et, gerekirse şarj et

5.6

Marş motorunu kontrol et

ilk bakım

©

5.7

Alternatörü kontrol et

ilk bakım

©

5.8

Aküyü kontrol et, gerekirse değiştir

©●

5.9

Marş motoru ve alternatör bakımlarını yap

©□

6

ŞASİ VE KABİN

6.1

Makine genel kontrol ve temizliğini yap

©»

6.2

Pim ve burçları kontrol et ve gresle

©ð

6.3

Koltuk ve emniyet kemerini kontrol et

©

6.4

Silecek su deposu seviyesini kontrol et, gerekirse doldur

©

6.5

Makine boyasını kontrol et

©

6.6

Cıvata somunlar, kepçe ağzını kontrol et, sıkılaştır

©Ж

6.7

Ön ve yan panjurları kontrol et sıkılaştır

©Ж

6.8

Yükleyici kilidinin durumunu kontrol et

©

6.9

Kapı ve pencere menteşelerini kontrol et ve yağla

©

©□

©◊

6.10 Klima filtresini kontrol et ve temizle

©»

6.11 Kapı ve pencere tutamakları kontrol et

©

6.12 Tel halatları kontrol et ve yağla 6.13 Kabin hava filtresi (gerekiyorsa değiştir)

©◊ »●

103

MOTOR TANIMLAMA

Perkins motorları bir seri numarası ile tanınır. Bu numara motorun sol tarafındaki motor etiketinde yazılıdır. Örnek motor seri numarası: NM12345U90001P Motorunuzdaki parçaların belirlenmesi, doğru yedek parçanın en kısa zamanda tespiti benzeri ihtiyaçlar için motor seri numarası gerektiğinde Hidromek’e tam olarak verilebilmelidir.

1- Motor Seri Numarası Şekil 5-7.

Şekil 5-8. Motorun önden görünüşü

1. Kam mili kasnağı 2. Alternatör 3. Kaldırma bağlantı yeri (ön) 4. Su çıkışı 5. Külbütör kapağı 6. Kaldırma bağlantı yeri (arka) 7. Hava girişi 8. İkinci yakıt filtresi 9. Yakıt enjeksiyon pompası 10. Yağ filtresi 11. Krank mili kasnağı

104

Şekil 5-9. Motorun arkadan görünüşü

12. Devridaim 13. Volan 14. Volan muhafazası 15. Yağ doldurma tapası 16. Egzoz manifoldu 17. Turbo şarj 18. Yağ seviyesi kontrol çubuğu 19. Karter 20. Marş motoru 21. Yağ boşaltma tapası 22. Yakıt Ön Filtresi / Su ayırıcı

SÜRELİ (PERİYODİK) BAKIM Süreli bakım aralıkları ya çalışma saatine ya da takvime göre verilmiştir. Hangisi önce dolarsa kontrol ve bakım yapın.

BAKIMIN İNCELİKLERİ • Günlük bakım operatörün sorumluluğundadır.

Tercihen, makineyi kullanmaya başlamadan önce ve sabahları işe başlamadan önce kontrol edin.

• Bir süre çalıştıktan sonra makineyi temizleyip düz ve sert bir zemine park edin. Bakım yapmaya başlamadan önce yükleyicinin kolunu yukarı kaldırıp emniyet kilit demirini takın.

5.5.1. İLK 50 SAATLİK BAKIM Garantinin geçerli olması için, yeni makinelerde ilk 50 saatlik bakımın yetkili servis personelince yapılması şarttır. İlk önce 50 saatlik bakımı yaptırın. Daha sonra da şu ilave kontrolleri yapın: Motor durdurulmuş olarak kontrol edin ve gerekiyorsa ayarlayın:  Ön ve arka aks yağ seviyeleri  Motor hava emiş sistemi bağlantıları  Motor egzoz sistemi bağlantıları  Motor ve şanzıman kulaklarının sıkılığı  Park freni ayarı Motor çalışırken ayarlayın:

kontrol

edin

ve

gerekiyorsa

 Direksiyon sistem basıncı  Motor rölanti devri  Yakıt enjeksiyon pompası ayarlar  Tam gazda motor devri  Yakıt sisteminde kaçak ve kirlenmeler  Şanzıman ana hat basıncı Değiştirin:  Motor yağ ve yağ filtresini,  Hidrolik dönüş filtresi elemanını,  Şanzıman yağ filtresini yenisi ile değiştirin.

Sadece Hidromek tarafından tavsiye edilen yağ ve akışkanları kullanın. Yağlar Ve Akışkanlar Tablosu’na bakın.

105

AKIŞKANLAR VE YAĞLAR TABLOSU

DİKKAT Yakıt tankını ya da karteri asla sonuna kadar doldurmayın. Verilen doldurma miktarlarına uyun.

106

5.6.1. SICAKLIĞA GÖRE YAĞLAR Çalışma Sıcaklığı ˚C Parça

Yağ Özellikleri

-30

-20

-10

0

10

20

30

40

50

SAE 20 SAE 30 SAE 40

Motor yağı

Motor

SAE 5W30 SAE 5W40 SAE 10W30 SAE 15W40 ISO VG32

Hidrolik Yağ Tankı

Hidrolik Yağ

ISO VG46 ISO VG68 ASTM D975 #1

Yakıt Tankı

Dizel Yakıt ASTM D975 #2, EN590

Gresleme Noktaları

Gres

NLGI 2, EW, EP, (Lityum kompleks, molibdenli)

Soğutma Suyu

Antifriz ve su karışımı (1)

ASTM D4985, (antifriz ve su oranları çevre şartlarına göre değişiklik gösterebilir)

(1)

min. sıc. (°C)

-10

-14

-23

-35

Antifriz

3,7

6,1

7,4

9,25

Su

14,8

12,4

11,1

9,25

Litre (L)

* Kullandığınız antifriz çeşidine göre tablodaki değerler değişiklik gösterebilir.

107

5.6.2. YAĞLAMA ŞEMASI

108

ÇALIŞMA ÖNCESİ (HER 8 SAATTE BİR) KONTROL ve BAKIM Makineyle çalışmaya başlamadan önce, her 8 saatte bir veya her gün aşağıdaki işlemlerin yapılması gerekir.

1.Motor yağ ve soğutma suyu seviyelerini kontrol edin.

2.Yakıt filtresini / su haznesini kontrol edin.

3.Toz tutucuyu ve tıkanıklık müşirini kontrol edin.

4.Makinenin ve motorun genel olarak göz ile kontrolünü yapın.

DİKKAT Kontrol çubuğu üzerindeki yağ seviyesi tırtıklı bölgenin altına düşmediği sürece yağ eklemeyin.

DİKKAT Kontrol çubuğu üzerindeki en üst noktaya kadar yağ doldurmayın. Tırtıklı bölgenin herhangi bir yerindeki yağ seviyesi uygundur.

DİKKAT Yükleyicide çalışırken yükleyici kolun yukarı kalkmış olarak tutulması gerekiyorsa, kaldırma silindiri emniyet kilit demirini mutlaka takın. Bunun yapılmaması halinde, yükleyici kol aniden düşerek ağır yaralanma veya can kaybına yol açabilir.

5.7.1. MOTOR YAĞ SEVİYESİ KONTROLÜ A) Makineyi düz ve sert bir yere park edin. Park frenini çekin. Motoru durdurun.

B) Sol yan panjuru açın.

C) Motor yağ seviyesi kontrol çubuğunu bulun ve çekip çıkarın. Yağ seviyesi kontrol çubuğunu temiz, kuru ve iplik bırakmayan tüysüz bir bezle silip tekrar motordaki yerine yerleştirin. Tekrar çekip seviye kontrol çubuğundaki motor yağ seviyesini bakarak kontrol edin. Doğru yağ seviyesi resimde gösterildiği gibi yağ Min.–Max. çizgileri arasına gelecek kadardır.

Şekil 5-10. Yağ seviye çubuğu

D) Sol yan panjuru kapatın.

Şekil 5-11. Yağ seviyesi gösterimi

E) Yağ ilave etmek gerekiyorsa sol yan panjuru açmadan önce “SİLİNDİR KİLİT DEMİRİNİ TAKIN”.

Sol yan panjuru açtıktan sonra motor yağı doldurma kapağını çıkarıp önerilen motor yağından doğru seviyeye kadar doldurun.

Yağ ilave ettikten sonra, yağ seviyesini kontrol edin, yağ doldurma kapağı ve yağ seviye kontrol çubuğunu yerlerine takın ve yan panjuru kapatın. Silindir kilit demirini çıkarıp saklama yerine takın.

DİKKAT Sıcak akışkanlara ve yüzeylere dikkat edin. Makine üzerinde herhangi bir bakım onarım işlemi yaparken koruyucu gözlük, eldiven, baret, iş elbisesi giyin.

109

5.7.2. SOĞUTMA SUYU SEVİYE KONTROLÜ A) Makineyi düz ve sert bir yere park edin. Park frenini çekin.

B) Yükleyicinin kolunu yukarı kaldırıp silindir kilit demirini takın. Motoru durdurun.

C) Sağ yan panjuru açın.

D) Su seviyesini kontrol edin. Doğru seviye resimde gösterildiği gibi soğutma suyu min–max çizgileri arasına gelecek kadardır. Eğer eksikse tavsiye edilen soğutma suyundan ilave edin (Soğutma suyu doldurulması bölümüne bakın).

E) Soğutma suyunu ilave ettikten sonra depo kapağını yerine takın.

F) Sistemde kaçakları kontrol edin.

TEHLİKE Soğutma suyu seviyesini kontrol etmeden önce motorun soğumasını bekleyin. Fışkırabilecek olan sıcak su, yanık ve haşlanmaya neden olur.

DİKKAT

DİKKAT Önceden HİDROMEK tarafından belirlenmiş motorunuza uygun olan soğutma sıvısını kullanın.

Sistemi asla aşırı doldurmayın. Basınç altındaki sistem radyatörün kapağından taşmayacak kadar genleşme alanına ihtiyaç duyar.

5.7.3. VANTİLATÖR KONTROLÜ

Şekil 5-12.

KAYIŞ

GERGİNLİĞİ

Asla sıcak bir motora soğuk bir sıvı eklemeyin. Bu silindir bloğunun ya da silindir kapağının çatlamasına neden olabilir. Motoru soğutma sıvısı olmadan bir kaç dakikalığına bile çalıştırmayın.

Sistemde sızıntıları engellemek için soğutma suyuna sızıntı giderici solüsyon eklenebilir.

HİDROMEK tarafından önerilen dışında bir solüsyon kullanmayın. Soğutma sıvısı eklendikten sonra sistemdeki hava alınmalıdır.

Kayış aşınmış veya hasarlı ise değiştirin. Eğer çift kayış varsa her ikisi de birlikte değiştirilmelidir. Azami kayış ömrü elde etmek üzere kayış gerginliğini ayarlayın.

Kayış gerginliği ölçeri (1) kayışın en uzun olduğu kısmın ortasına takın ve kayış gerginliğini ölçün.

Burroughs aleti kullanıldığı takdirde gerginliğin 535Nm olması gerekir. Eğer kayış gerginliği 250 Nm veya altında ise aşağıda anlatıldığı şekilde kayış gerginliğini 535 Nm‘ye ayarlayın.

Şekil 5-13.

Eğer çift kayış varsa her ikisi de aynı gerginlikte olmalıdır.

DİKKAT Makineye her hangi bir kontrol veya bakım işlemi yapmadan önce şahısların makineyi çalıştırmamaları için direksiyon üzerine bir “ÇALIŞTIRMAYIN” uyarı levhası asın. Makine kullanılabilir hale getirilinceye kadar bu levhayı çıkarmayın. Akü kablolarını sökün.

Şekil 5-14.

110

5.7.4. VANTİLATÖR KAYIŞININ AYARI 1) Makineyi düz ve emniyetli bir yere park edin.    

Park frenini çekin.

Vites kolunu boş (nötr) konuma alın.

Yükleyicinin kolunu yukarı kaldırıp silindir kilit demirini takın.

Motoru durdurup kontak anahtarını alınız ve akü kablosunu sökün.

2) Alternatör bağlantı(1) somunlarını gevşetin.

ve

germe

demiri(2)

3) Uygun gerginlik elde edecek şekilde alternatörün konumunu değiştirin.

4) Alternatör bağlantı(1) somunlarını sıkın.

ve

germe

demiri(2)

5) Kayış gerginliğinin doğru olup olmadığını yeniden kontrol edin.

Eğer yeni bir kayış takılmış ise, kayış gerginliği ilk 20 çalışma saati sonunda yeniden kontrol edin.

DİKKAT Kayışlara asılarak çalışmayın.

motoru

döndürmeye

Şekil 5-15.

5.7.5. MOTORDA KONTROLÜ

AKIŞKAN

KAÇAKLARI

1) Motorun tamamında akışkan kaçağı belirtisi olup olmadığını kontrol edin.

2) Basınç hatları ile hortumların etrafını kontrol ederken sert bir karton parçası kullanın.

DİKKAT Akışkan kaçaklarını aramak için elinizi kullanmayın.

Kaçak olmasından şüphe ettiğiniz yere sert bir karton parçasını yaklaştırıp kartonun üzerinde akışkan izi olup olmadığını kontrol edin. Yüksek basınç altındaki çok ince kaçaklar deriye nüfuz edip yaralanmaya yol açabilir. Böyle bir durumda derhal tıbbi yardım isteyin.

Şekil 5-16.

111

5.7.6. TOZ TUTUCU KONTROLÜ ve TEMİZLİĞİ Motor hava ön süzgeci olan toz tutucu, motor kaputunun üstünde bulunmaktadır ve operatör kabininden rahatça görülebilmektedir. Toz kabının 1/3 ten daha fazlası toz ile dolu olması halinde toz kabını boşaltın.

DİKKAT Toz tutucu sökülmüşken veya üst kaput açıkken motoru çalıştırmayın.

5.7.7. TOZ TUTUCUNUN TEMİZLİĞİ 1) Kelebek somunu (C) söküp kapağı (D) çıkarın.

2) Toz kabını (E) çıkarın ve tozların hava filtresi girişine dökülmemesine dikkat edin. Tozları boşaltın.

Kalan kirleri deterjanlı su ile temizleyin. Tekrar takmadan önce toz kabını kurutun.

3) Toz kabını yerine dikkatle yerleştirin ve kelebek somunu (C) sıkın.

Şekil 5-17.

5.7.8. HAVA FİLTRESİ TIKALI UYARI IŞIĞI Motor hava filtresi tıkanırsa sesli uyarı çalar ve bu kırmızı ışık yanar. Uyarı ışığı sağ gösterge paneli üzerinde bulunur.

Hava filtresi tıkalı uyarı müşirinden gelen sinyale göre çalışır. Vakum tipi bir müşirdir ve 508–558 mmss basınç farkı aralığında çalışır. Müşir hava filtresi ve emme manifoldu arasına yerleştirilmiştir.

Şekil 5-18.

112

5.7.9. YAKIT SEVİYESİNİN KONTROLÜ Her iş gününün sonunda yakıt deposuna uygun evsafta dizel yakıtı doldurun. Böylece geceleyin çevre sıcaklığı düşünce depoda su yoğunlaşması önlenir.

DİKKAT Makineye yakıt ikmali yapmadan önce yükleyicinin kolunu yere indirip motoru durdurun. Yakıt ikmali yaparken makinenin kumandalarını hareket ettirmeyin.

1) Kontak anahtarını ‘I’ (AÇIK) konumuna çevirin.

Şekil 5-19. - Yakıt seviye göstergesi

DİKKAT Temiz, dinlenmiş ve kaliteli yakıt kullanın. Standart dışı yakıt kullanmak zorunda kalırsanız yağ değiştirme sıklığı hakkında HİDROMEK yetkili servisinize danışın.

Yakıt olarak benzin kullanılmamalıdır. Yakıt tankında patlayıcı gazlar oluşumuna yol açacağından dizel yakıtına benzin karıştırmayın.

DİZEL YAKITI Motorunuzdan tam güç ve performans almak için nitelikli dizel yakıtı kullanın.

Motorunuz için önerilen yakıt teknik özellikleri aşağıda verilmiştir. ÖNERİLEN YAKIT ÖZELLİKLERİ Setan Sayısı: Minimum 45 , 50 Üstü Tercih Edilir Viskozite: 2.0 İla 4.5 Cst At 40 °C (104 °F) Motor Yağı Viskozite Tablosu Yoğunluk : 0.835 – 0.855 Kg/Litre Maksimum Kükürt Oranı % 0.1 Saflık: 85% [ 350 °C (662 °F) ] Yağlama: 460 mikron

2) Sağ gösterge panelindeki yakıt seviye göstergesinden yakıt seviyesini kontrol edin.

DİKKAT Dizel yakıtı yanıcı ve parlayıcıdır. Açık alevle yaklaşmayın. Motorda çalışırken veya yakıt ikmali yaparken sigara içmeyin. Motor çalışırken yakıt ikmali yapmayın.

3) Yakıt tankını doldurmak için yakıt deposunun kapağını anahtarı ile açıp depoya doğru seviyeye kadar (taşırmadan) dizel yakıtını doldurun. Şekil 5-20.

4) Yakıt doldurduktan sonra yakıt deposunun kapağını kapatıp kilitleyin. Yakıt filtresinin şişesini kontrol edin. İçinde su ve tortu varsa vidasını gevşeterek boşaltın.

UYARI Yakıt filtresi / su ayırıcıdaki suyu her gün boşaltın.

Yakıt sistemine su girmesi halinde yakıt pompası ve enjektörler zarar görür ve motor performansını düşürür.

113

5.7.10. ŞANZIMAN KONTROLÜ

YAĞ

SEVİYESİNİN

Şanzıman yağ seviyesini kontrol işlemleri aşağıda verilmiştir: A) Makineyi düz ve sert bir yere park edin. Park frenini çekin.

A

B) Şanzıman yağ sıcaklığı yaklaşık 80C olana kadar motoru 1000 rpm hızında çalıştırın.

C) Sağ panjuru açın.

D) Şanzıman yağ seviyesi kontrol çubuğunu bulduktan sonra çekip çıkarın. Şanzıman yağ seviyesi kontrol çubuğunu temiz, kuru ve tüysüz bir bezle silip şanzımandaki yerine yerleştirin. Tekrar çekip seviye kontrol çubuğundaki yağ seviyesini kontrol edin. Bu işlemi 2 kez tekrarlayın. Şekle bakın.

80C civarındaki sıcaklıklarda yağ seviyesi kontrol çubuğunun üst çizgisi "MAX" geçerlidir ve yağ seviyesi bu çizgiyi geçememelidir.

40C civarındaki sıcaklıklarda yağ seviyesi kontrol çubuğunun alt çizgisi "MIN" geçerlidir ve bu çizgi sadece çalıştırma öncesi referans olarak kullanılabilir.

- Yağ seviye çubuğunu yerine takın ve saat yönünde döndürerek yerine tam oturtun.

E) Yağ ilave etmek gerekiyorsa sağ yan panjuru açmadan önce, KULLANIM Bölümünde anlatıldığı gibi ‘SİLİNDİR KİLİT DEMİRİNİ TAKIN’. Sağ yan panjuru açtıktan sonra yağ doldurma borusundan doğru seviyeye kadar önerilen marka ve türden şanzıman yağı doldurun.

DİKKAT Yağı azami seviyenin üzerinde doldurmayın.

DİKKAT Şanzıman yağ seviyesi, şanzımanın çalışma sıcaklığında iken ölçüldüğünde, yağ seviyesi alt çizgiden "MIN" aşağıda ise şanzımana "AKIŞKANLAR VE YAĞLAR TABLOSU" 'nda belirtilen özelliklerde yağ ekleyin.

114

MIN

Şekil 5-21.

MAX

HİDROLİK YAĞ SEVİYESİNİN KONTROLÜ Hidrolik yağ seviyesi makinenin sol tarafındaki hidrolik yağ deposunun üzerinde bulunan hidrolik yağ seviyesi göstergesinden kontrol edilir. Hidrolik yağ seviyesini kontrol işlemleri aşağıda verilmiştir: A) Makineyi sağlam ve düz zeminde park edin. Park frenini çekin. Yükleyicinin kepçesini yere indirin.

Makineye yandaki resimde görülen hidrolik yağ seviyesini kontrol konumunu aldırın.

B) Motoru durdurup kontak anahtarını alın.

C) Hidrolik yağ seviyesi göstergesinin göz camına bakarak hidrolik yağ seviyesini kontrol edin. Doğru yağ seviyesi, göstergenin göz camının ortası veya ortası ile üstü arasında olmalıdır.

Şekil 5-22.

DİKKAT Sisteme su girerse göz camındaki hidrolik yağı bulanık görünür. Bu durumda makine kullanılmaya devam edilirse hidrolik pompada ağır hasar meydana gelebilir.

D) Gerekiyorsa kapağı açarak depoya önerilen marka ve türden hidrolik yağ ilave edin.

5.7.11. HİDROLİK YAĞ DEPOSU KAPAĞI Hidrolik depo havalandırması ve filtresi hidrolik yağ deposu kapağının içindedir. Hidrolik yağ deposu kapağı basınç sınırlamalı bir valftir ve depoyu 0,5 bar basınç altında tutar. Kapak açıldığında basınçlı hava boşalarak depo kapağının iyi çalıştığını gösterir.

DİKKAT Eğer kapak hidrolik yağ deposunu basıncı altında tutamıyorsa hidrolik yağ deposunun kapağını değiştirin.

Yağ ilave ederken hidrolik yağ deposunun ağzındaki süzgeci çıkarmayın. Bu deponun temizliği için önemlidir.

DİKKAT Hidrolik yağ kimyasal maddeler içerir. Yutulması ya da göze kaçması durumunda derhal doktora başvurun. Yağ ile temas ettikten sonra ellerinizi sıcak su ve sabun ile yıkayın. Dizel yakıtı veya benzer kimyasalları ellerinizi temizlemek için kullanmayın.

Şekil 5-23.

115

5.7.12. LASTİK KONTROLÜ

HAVA

BASINÇLARININ

DİKKAT Lastikleri şişirme veya lastiklere bakım-onarım işlemi son derece tehlikeli olabilir ve bu işlem iş güvenliği donanımı kullanan eğitimli personel tarafından yapılmalıdır. Fazla şişirilmiş bir lastik fazla ısınınca infilak ederek ciddi yaralanma veya ölüme neden olabilir. Lastiklere hava basarken tehlikeli alanın dışında durun. Çalışma dengesini arttırıp lastik ömrünü uzatmak için bütün lastiklerin hava basınçları doğru olmalıdır. Hem aşırı hem de düşük hava basıncından her zaman kaçınılmalıdır. Yanlış hava basıncı pek çok lastik sorununun ve arızasının ortak nedenidir.

Lastikleri takarken yükleyicinin aynı yerindeki lastikle aynı ebat ve desende olmasına dikkat edin.

1. Makine hareket ettirilmeden önce ve lastikler soğuk iken ve makine yük altında değilken lastik havaları kontrol edilmelidir. (NOT: Makine yol kat etmiş ve lastikler sıcak iken, lastik havasını azaltmayın).

LASTİĞİN ŞİŞİRİLMESİ A) Lastiğin makinedeki yerine doğru takılmış olmasına dikkat edin veya aşağıdaki resimde görüldüğü gibi bir güvenlik kafesine yerleştirin. Riskli bölge dışında durup lastiği uzaktan şişirebileceğiniz düzenekli bir hortum kullanın.

B) Ayarlı basınç regülatörlü bir hava sistemi kullanılmalıdır. Lastiklerinizin hava basıncı için aşağıdaki ‘LASTİK ÖLÇÜLERİ ve HAVA BASINÇLARI TABLOSU’NA bakın. Özel durumlar ve uygulamalar için lastik tedarikçisinin tavsiyelerine uyun.

C) Hava valfinin lastiğin supabına doğru takılmasına çok dikkat edin. Etraftaki insanları uzaklaştırın.

Lastiğin basıncını ayarlarken daima tehlikeli alanın dışında durun.

DİKKAT Lastiği önerilen basınca kadar şişirin. Lastiğe tavsiye edilen basıncın üzerinde hava basmayın.

2. Göz kontrolü ile çivi taş gibi herhangi bir şeyin batıp batmadığına bakın. Yanakları çatlama, balon verme, kopma, oyulma benzeri hasar yönünden kontrol edin.

3. Lastiklerin aşınması sonucu yola tutunma performansı ve çekiş düşeceğinden, uygun diş derinliği ve desene sahip lastik ile değiştirilmelidir.

Şekil 5-24.

5.7.13. GRESLEME Önerilen gresler için ‘YAĞLAR ve AKIŞKANLAR TABLOSU’NA bakın. Bütün gresörlüklerden, yataklardan temiz gres dışarı çıkıncaya kadar, gres basın.

DİKKAT Vites kolunu boş (nötr) konuma alın. Motoru durdurun. Park frenini uygulayın. Kontak anahtarını yanınıza alın ve kabini kilitleyin. Operatörün kumandalarına “ÇALIŞTIRMAYIN” uyarı levhası asın.

Gresleme süreleri hakkında daha fazla bilgi almak için Bölüm 5.6'daki "GRESLEME ŞEMASINA" bakın.

116

HAFTALIK (50 SAATLİK) KONTROL ve BAKIM 8 saatlik kontrol ve bakım işlemleri ile birlikte yapılacak 50 saatlik kontrol ve bakım işlemleri aşağıdadır: 5.8.1. YAKIT DEPOSUNDAN BOŞALTILMASI

SU

VE

PİSLİK

A) Makineyi düz ve sert bir yere park edin. Park frenini çekin. Motoru durdurup kontak anahtarını alın.

B) Yakıt deposunun altındaki boşaltma tapasını bulup sökün.

Şekil 5-25.

C) Tüm su ve tortunun yakıt deposundan bir atık kabına dolmasını bekleyin.

D) Boşaltma tapasını contası ile birlikte yerine takın.

DİKKAT Dizel yakıtı yanıcı ve patlayıcıdır. Makineye ateşle yaklaşmayın. Motorda çalışırken veya yakıt ikmali yaparken sigara içmek yasaktır. Motor çalışırken asla yakıt ikmali yapmayın.

Şekil 5-26.

5.8.2. YAKIT ÖN FİLTRESİNİN BOŞALTILMASI A) Makineyi düz ve sert bir yerde park edin. Park frenini çekin.

B) Yükleyicinin kolunu yukarı kaldırıp silindir kilit demirini takın. Motoru durdurup kontak anahtarını alın.

C) Sol yan panjuru açın.

D) Yakıt ön filtresini bulun. Şişesinde su olup olmadığını kontrol edin.

UYARI Yangın tehlikesine karşı, dökülen yakıtı silip temizleyin.

E) Akacak yakıtı toplamak için filtrenin altına bir kap yerleştirin.

F) İçindeki suyu boşaltmak için yakıt ön filtresinin altındaki tapayı gevşetin.

G) Tüm su ve tortunun yakıt ön filtresinden atık kabına dolmasını bekleyin.

Şekil 5-27.

H) Yakıt ön filtresi tapasını sıkın.

Eğer yakıt ön filtresi çok kirli ise söküp temizleyin.

117

5.8.3. AKÜ KONTROLÜ

ELEKTROLİT

SEVİYESİNİN

Yeni bir makinenin akü elektrolit seviyesini ilk 50 saatlik çalışmadan sonra kontrol edin. Bundan sonra, akü elektrolit seviyesini ‘KONTROL ve BAKIM TABLOSU’na göre her 50 saatlik çalışmada bir kontrol edin.

DİKKAT Akü ile uğraşırken baret, kalite onaylı koruyucu gözlük, iş eldiveni ve maskesi takıp, iş güvenliği donanımı kullanın. İyi havalandırılan bir yerde çalışın.

Akü elektrolitinin (asit) korozif etkisi vardır. Cilt, gözlere veya elbise ile temas ederse bol temiz su ile yıkayıp derhal tıbbi yardım alın.

Akü elektroliti (asit) yanıcı veya patlayıcı olan hidrojen gaz yayar; kıvılcım, alev ya da ateşle yaklaşmayın ve elektrolit seviyesini kontrol ederken sigara içmeyin.

Şekil 5-28.

A) Makineyi düzgün bir yere park edin. Park frenini çekin. Vites kolunu boş (Nötr) konuma alın.

B) Makine önündeki akü bölmesini açın.

C) Akü hücrelerinin kapaklarını çıkarıp elektrolit (asit) seviyesini bakarak kontrol edin. Doğru seviye hücre plakalarının 10-15 mm (0,4”~0,6”) üzerindedir.

Şekil 5-29.

D) Eğer gerekiyorsa her hücreye, uygun seviyeye kadar sadece saf su ilave edin.

Kablolardan kutup başlıklarını söküp sıcak su ile temizleyin. İnce bir tabaka beyaz vazelin sürün.

Kabloları da aynı şekilde temizleyip aküye monte edin. Eğer kabloların durumlarının kötü olduğunu görürseniz derhal yenileriyle değiştirin.

Şekil 5-30.

118

5.8.4. ROPS / FOPS OPERATÖR KABİNİNİN KONTROLÜ Bu makinede yuvarlanmaya karşı koruyucu yapı (ROPS) ve düşen cisimlere karşı koruyucu yapıya (FOPS) sahip bir operatör kabini bulunmaktadır.

DİKKAT Makineyi ROPS / FOPS operatör kabini olmaksızın veya kabin arızalı olarak kullanırsanız ağır şekilde yaralanabilirsiniz veya ölebilirsiniz. Bir kaza sonucu hasar gören ROPS / FOPS operatör kabini yenileninceye kadar makineyi asla kullanmayın.

DİKKAT Operatör kabini üzerinde üreticinin onaylamadığı tehlikeli olabilecek tadilat ve onarımlar yapmayın.

Aksi takdirde ROPS / FOPS belgesi geçersiz olur.

ROPS / FOPS yapıda gözle hasar kontrolü yapın.

Montaj cıvatalarının sıkılığını kontrol edin.

Gerekiyorsa, doğru torkla sıkın.

Yardım için HİDROMEK yetkili servisi ile görüşün.

Şekil 5-31. - ROPS operatör kabini

119

5.8.5. GRESLEME DİKKAT Gresleme işlemine başlamadan önce makineyi düz ve sert bir yere park edin. Park frenini çekip vites kolunu boş (nötr) konuma alın. Kazayla motorun çalıştırılmaması için kumandalara “ÇALIŞTIRMAYIN” uyarısı asın. Kurallara uymamak ağır yaralanma ve can kaybı ile sonuçlanabilir.

Gresleme süreleri hakkında daha fazla bilgi almak için Bölüm 5.6'daki "GRESLEME ŞEMASINA" bakın.

100 SAATLİK KONTROL ve BAKIM Her 100 saatlik çalışma sonunda bir aşağıdaki işlemler yapılmalıdır.

5.9.1. PARK FRENİNİN YAĞLANMASI

KONTROLÜ

VE

1) Makineyi sağlam ve düz zeminde park edin. Park frenini çekin. Vites kolunu boş (Nötr) konuma alın.

2) Ataşmanları yere indirip park freni çekilmese bile güvenli durabilecek şekilde makineyi takozlayın.

3) Makinenin altında arka aks üzerindeki park fren mekanizmasını bulun.

DİKKAT Altına girmeden önce makineyi güvenli konuma getirin. Park frenini çekin. Ataşmanları yere indirin.

Kontak anahtarını alın.

4) Park fren telinin park freni tarafındaki pimi bir yağdanlıkla yağlayın.

Şekil 5-32.

DİKKAT Park frenini normal servis koşullarında makineyi yavaşlatmak için kullanmayın. Makinenin park freni acil durumlarda İKİNCİL FREN olarak görev yapar.

Makinenin servis frenlerinin çalışmadığı bir tehlike durumunda park frenini ikincil fren olarak kullanın.

Acil durumlarda kullanıldıktan sonra park fren sistemine bakım yapılıp balatalarının değiştirilmesi gerekecektir. Fren sistemi üzerinde her türlü bakım, onarım ve ayar işlemi HİDROMEK yetkili servisleri tarafından yapılmalıdır

120

250 SAATLİK KONTROL VE BAKIM 8, 50, 100 saatlik kontrol ve bakım işlemleri ile birlikte aşağıdaki 250 saatlik kontrol ve bakım işlemlerini yapın.

5.10.1. YAKIT ÖN FİLTRESİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ Ön filtre elemanı resimde görüldüğü gibi filtre başlığı ile cam haznenin arasındadır.

DİKKAT Dökülen yakıtı silip temizleyin. Dizel yakıtı yanıcı olduğundan yangına neden olabilir.

1) Makineyi düz ve sert bir yere park edin. Park frenini çekin. Vites kolunu boş (Nötr) konuma alın.

2) Yükleyicinin kolunu yukarı kaldırıp silindir kilit demirini takın.

3) Motoru durdurup kontak anahtarını alın.

4) Sol yan panjuru açın.

5) Yakıt ön filtresini bulun.

6) Akacak dizel yakıtını toplamak için filtrenin altına bir kap yerleştirin.

7) Yakıt ön filtresinin dış yüzünü iyice temizleyin. Ön filtre cam haznesinin altında boşaltma musluğu varsa ön filtrenin içindeki yakıtı bu musluğu açarak boşaltın.

8) Ön filtre cam haznesinin altından tutarak elemanının ortasından geçen uzun cıvatayı filtre başlığının üstünden sökün.

9) Ön filtrenin cam kabını aşağı indirin.

10) Ön filtre elemanını çıkarıp atın.

11) Ön filtrenin başlığı ile cam kabının iç yüzlerini temizleyin.

12) Sızdırmazlık elemanlarını yenileyin ve hafifçe temiz yakıt sürün.

13) Ön filtrenin cam kabını yeni elemanın altına yerleştirin ve elemanı filtre başlığına tamamen dik tutun. Filtre elemanının filtre başlığındaki sızdırmazlık elemanına ortalanarak takılmasını sağlayın. Montaj bu durumdayken cıvatayı takıp sıkın.

14) Kontak anahtarını açın. Motoru çalıştırmadan birkaç dakika sistemdeki havanın alınmasını bekleyin.

Şekil 5-33.

DİKKAT Orijinal Hidromek yakıt filtre elemanlarını kullanın.

Yanlış filtre elemanı kullanımı, Yakıt enjeksiyon pompasında ağır hasara neden olabilir.

DİKKAT Motor sıcakken yakıt sisteminin havasını almayın.

15) Ön filtrenin etrafından yakıt kaçağı olup olmadığını kontrol edin.

121

5.10.2. AKSLARIN DİFERANSİYEL YAĞ SEVİYESİNİN KONTROLÜ DİKKAT Akslardaki yağ seviyesi makine terazideyken kontrol edilmelidir. Aksi takdirde seviye kontrolü yanlış olur.

Yeni bir makinede aksların diferansiyel yağ seviyesini ilk 50 saatlik çalışmadan sonra kontrol edin. Bundan sonra, aksların diferansiyel yağ seviyesini her 250 saatlik çalışmada bir kontrol edin.

1) Makineyi sağlam ve düz zeminde park edin. Park frenini çekin. Vites kolunu boş (Nötr) konuma alın.

Ataşmanları yere indirin. Motoru durdurup kontak anahtarını alın.

2) Dolum / seviye tapasının etrafını temizleyip tapayı ve contalı pulu sökün. Yağ seviyesi deliğin alt kenarında olmalıdır. Gerekiyorsa önerilen yağdan ilave edin.

Şekil 5-34. 102B - Arka Aks Yağ Seviye Kontrol Tapası

3) Tapayı ve pulu temizleyip birlikte takın.

Şekil 5-35. 102B - Ön Aks Yağ Seviye Kontrol Tapası

122

5.10.3. REDÜKTÖRLERİN KONTROL EDİLMESİ

YAĞ

SEVİYESİNİN

Yeni bir makinede teker redüktörlerinin yağ seviyesini ilk 50 saatlik çalışmadan sonra kontrol edin. Bundan sonra, teker redüktörlerinin yağ seviyesini her 250 saatlik çalışmada bir kontrol edin.

DİKKAT Teker redüktörlerindeki yağ seviyesi makine terazideyken kontrol edilmelidir. Aksi takdirde seviye kontrolü yanlış olur.

Her teker redüktörünün yağ seviyesi ayrı ayrı kontrol edilmelidir.

1) Yağ seviyesi (OIL LEVEL) çizgisi resimde görüldüğü gibi yere paralel (yatay) duracak şekilde makineyi düz bir yere park edin.

2) Park frenini çekin. Vites kolunu boş (Nötr) konuma alın. Yükleyici kepçesini ve destek ayaklarını yere basın. Motoru durdurup kontak anahtarını çıkarın.

Şekil 5-36. 102B – Yağ Dolum Seviyesi

3) Dolum / seviye tapasının (1) etrafını temizleyip tapayı sökün. Yağ seviyesi deliğin alt kenarında olmalıdır. Gerekiyorsa önerilen yağdan ilave edin.

4) Tapayı ve pulu temizleyip birlikte takın.

123

5.10.4. MOTOR YAĞININ VE YAĞ FİLTRESİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ Yeni bir makinenin motor yağını ve motor yağ filtresini ilk 100 saatlik çalışmadan sonra değiştirin.

Bundan sonra, motor yağını ve motor yağ filtresini ‘KONTROL ve BAKIM TABLOSU’ na göre değiştirin. Çalışma koşullarınıza ve kullandığınız YAKIT ÖZELLİKLERİNE göre yağ değişim aralığını belirlemek için ‘MOTOR YAĞ DEĞİŞİM CETVELİ’ne bakın.

Belli iklimler için önerilen yağ viskozite düzeyleri MOTOR YAĞI VİSKOZİTE DÜZEYİ TABLOSU’nda verilmiştir. İkliminize en uygun düzeyi seçin.

Şekil 5-37.Motor yağ filtresi

DİKKAT Motoru çalışma sıcaklığına getirerek yağ boşaltılmalıdır. Soğumaya başlayan yağ içindeki parçacıklar ve yabancı maddeler kartere çöker. Bu nedenle motor soğukken, motor yağını boşaltmayın, aksi halde bu çökelti karterde kalacaktır. Yeni yağ konulsa bile, eski çökeltinin tekrar yağlama sistemine karışmasıyla yağın daha kısa sürede bozulmasına, yağlama işlevinin sağlıklı olmamasına neden olacaktır.

A) Makineyi düz ve sert bir yere park edin. Park frenini çekin.

B) Yükleyicinin kolunu yukarı kaldırıp silindir emniyet kilit demirini takın.

C) Yağ soğuksa ısınıncaya kadar motoru çalıştırın.

Şekil 5-38.Yağ seviye çubuğu

D) Yağı boşaltmak için motoru durdurun.

E) Karterin altına uygun bir kap yerleştirin.

F) Sol yan panjuru açın.

G) Karter tapasını bulun ve ‘O-Ring’i ile birlikte söküp karterdeki yağı boşaltın.

Şekil 5-39.Yağ seviyesi gösterimi

H) Karter tamamen boşaldıktan sonra tapayı yerine yeni bir ‘O-Ring’ ile takıp 34 Nm (25 Ibf.ft, 3.5 kgm) tork ile sıkın.

I) Motor yağ doldurma kapağını çıkarıp kartere yağ seviye kontrol çubuğundaki üst çizgiye (şekilde görüldüğü gibi) kadar önerilen marka ve türden yeni ve temiz motor yağı doldurun.

Yağ doldurduktan sonra, yağ seviyesini kontrol edin, yağ doldurma kapağını yerine takın. Seviye kontrol çubuğunu yerine taktıktan sonra panjuru kapatın.

DİKKAT Çalışmayı yeni bitirmiş bir makinenin yağı çok sıcakken değiştirmeyin. Değiştirmeden önce, yağ sıcaklığı düşene kadar bekleyin.

124

Şekil 5-40.

DİKKAT Motor yağını değiştirdikten hemen sonra sistem yağ basıncı normal seviyenin altında olacağı için krank mili yataklarında yağlama olmayacak ve motor çalıştırılırsa önemli hasara neden olacaktır.

Bunu önlemek için yağ değişiminden sonra yakıtı keserek motoru çalıştırmadan 20 saniye süre ile marş edin.

5.10.5. MOTOR YAĞI DEĞİŞİM PERİYODU Aşağıda açıklanan motor yağı değiştirme periyotları normal çalışma şartlarına göre belirlenmiştir. Tozlu ve ağır çalışma koşulları altında, bu bakım sürelerini kısaltarak daha sık bakım yapın.

Verilen yağ değiştirme aralıkları, bu el kitabında özellikleri verilen yakıt ve yağların kullanılması halinde geçerlidir.

UYARI Verilen yağ değiştirme aralıkları, bu el kitabında özellikleri verilen yakıt ve yağların kullanılması halinde geçerlidir.

Dizel yakıtınızın içerdiği kükürt oranına bağlı olarak motor yağı değişimini aşağıdaki açıklamaya göre yapın.

KATKI MADDELERİ Tavsiye edilen yağların içerisinde makinenin sağlıklı çalışabilmesi için gerekli her türlü katkı maddesi mevcuttur. Motorun veya yakıtın performansını arttırmak amacıyla herhangi bir katkı maddesi kullanılması kesinlikle tavsiye edilmez. Katkı maddeleri yağ ve yakıtın özelliklerini bozduğundan, katkı maddesi kullanılması halinde meydana gelebilecek hasar ve arızalar GARANTİ KAPSAMI DIŞINDADIR. UYARI Tabloda gösterildiği gibi motorun çalışacağı ortam sıcaklığı aralığındaki doğru viskozite düzeyinde motor yağı kullanılmasını sağlayın.

UYARI Motorunuzda kullandığınız yakıtın kalitesi ve kirlilik düzeyi motorunuzun ve motor yağınızın ömrünü etkiler.

Satın aldığınız yakıtın kalitesini mutlaka öğrenin. Kullandığınız motor yağının kalitesinden emin değilseniz aşağıda verilen MİNİMUM YAĞ DEĞİŞİM SAATİNDE yağınızı değiştirmenizi tavsiye ederiz.

Dizel motorunuzda 2.000 ppm’den daha az kükürt içeren yakıt kullanın. 2.000 ppm’in üstündeki kükürt seviyesi motor yağ değişim aralığını tabloda görüldüğü şekilde kısaltır. 10.000 ppm’den daha fazla kükürt içeren yakıtları kesinlikle kullanmayın.

Kükürt oranı %0,2 (2.000 ppm) ‘den düşük %0,2 - %0,5 (2.000 – 5.000 ppm) arasında %0,5 - %1,0 (5.000 – 10.000 ppm) arasında

Yağ değişim saati 250 185 125

Ultra düşük kükürtlü dizel yakıt kullanılması (50 ppm’den düşük kükürt oranı) : 50 ppm’den daha az kükürt içeren ultra düşük kükürtlü yakıt kullanıldığında (burada tavsiye edilen CH-4 tipi ya da daha üstün motor yağı kullanılarak) yağ değişim aralığı 500 saate kadar uzatılabilir. Bu durumda 250 çalışma saatinde yağ analizi yapılmalı ve yağın durumu gözlemlenerek kontrol altında tutulmalıdır.

UYARI Motor yağının durumunu kontrol etmek makine sahibinin sorumluluğundadır. Bölüm 5.3’deki Kontrol ve Bakım Tablosu’nda verilen bilgilere göre makine bakımlarını (yağ, yakıt ve hava filtreleri) takip edin. Ayrıca bu bölümdeki tüm uyarılara uyun. Önerilen tipte ve özelliklerde yakıt kullanılması ve yakıtın temizliği motorunuz için hayati önem taşır.

5.10.6. MOTOR YAĞI VİSKOZİTE DÜZEYİ Belli iklimler için önerilen yağ viskozite düzeyleri aşağıdaki grafikte verilmiştir. İkliminize en uygun düzeyi seçin.

Grafik üzerinden bulunduğunuz bölgenin minimum ve maksimum hava sıcaklıklarına göre doğru tip motor yağını belirleyin.

Viskozite indeksi

Ortam sıcaklığı ˚C Şekil 5-1 - Hava sıcaklıklarına göre yağ viskozite değerleri 125

5.10.7. MOTOR DEĞİŞTİRİLMESİ 1) Motor yağı değiştirilmelidir.

YAĞ

ile

FİLTRESİNİN

birlikte

yağ

filtresi

de

2) Akacak yağı toplamak için filtrenin altına bir kap yerleştirin.

3) Yağ filtresini (A) zincir anahtar veya benzer bir takımla söküp çıkardıktan sonra atın. Nipelin (B) filtre başlığında sıkılmış olmasını sağlayın 4) Filtre başlığını temizleyin.

5) Filtrenin ağzındaki lastik contanın üstüne temiz motor yağı sürün.

6) Yeni filtreyi yerine sadece elinizle sıkın. Sıkmak için herhangi bir takım vb. kullanmayın.

Şekil 5-41.

11) Yakıt enjeksiyon pompasının elektrikli stop kumandasını devreye aldıktan sonra motoru çalıştırın ve filtrede yağ kaçağı olup olmadığını kontrol edin. Motor soğuduktan sonra motor yağ seviyesini kontrol edin. Gerekiyorsa yağ ilave edin.

DİKKAT Filtre değiştirildikten sonra filtre haznesinde yağ olmadığı için motoru çalıştırmak başta krank mil yataklarındaki yağlama eksikliğinden dolayı motora ağır hasar verebilecektir. Bunu önlemek için motoru çalıştırmadan önce yakıtı kapatarak motoru marş edin. Marş süresini 20 saniyeden uzun tutmayın.

Şekil 5-42.

DİKKAT Çıkan yağı kontrol edin. Yağa metal parçacıkları veya talaş karışmışsa Hidromek yetkili servisi ile görüşün.

DİKKAT Yağ filtresi kartuş kullanılamaz.

tipi

olduğu

için

A

tekrar

7) Kabı alın ve eski yağı kaldırın.

B 8) Eski kartuşu ve atık yağı yönetmeliklere uygun şekilde imha edin.

9) Karterde yeterli miktarda yağ bulunmasına dikkat edin ve seviye kontrol çubuğundan bir kere daha kontrol edin. Gerekiyorsa uygun viskozitede yağ ile tamamlayın. Yağ miktarları için AKIŞKANLAR VE YAĞLAR TABLOSU’na bakın.

10) Bunu sağlamak için yakıt enjeksiyon pompasının elektrikli stop kumandasını devre dışı bırakın.

Kontak anahtarını ‘III’ (Marş) konumuna çevirip 20 saniyeden fazla olmamak kaydıyla motor yağ basıncı uyarı ışığı sönünceye kadar bu konumda tutun.

126

Şekil 5-43.

5.10.8. MOTOR YAKIT DEĞİŞTİRİLMESİ

FİLTRE

ELEMANININ

Motor yakıt filtre elemanı, motorun sol yüzünde, resimde görüldüğü gibi filtre başlığının altındaki muhafazanın (4) içindedir. Filtre elemanı içten dişlidir (2) ve filtre başlığında diş çekilmiş bir adaptöre takılmaktadır.

TEHLİKE Dökülen yakıtı silip temizleyin. Dizel yakıtı yanıcı olduğundan yangına neden olabilir.

1) Makineyi düzgün bir yere park edin. Park frenini çekin. Vites kolunu boş (Nötr) konuma alın.

2) Yükleyicinin kolunu yukarı kaldırıp silindir emniyet kilit demirini takın.

UYARI Ana yakıt filtre elemanı ile birlikte ön yakıt filtre elemanı da değiştirilmelidir.

Yakıt sistemine pislik girmesine izin vermeyin.

Bir bağlantıyı sökmeden önce bağlantının etrafını iyice temizleyin. Sistemden bir parça söküldükten sonra açıktaki bütün bağlantılara uygun bir tapa takın.

3) Motoru durdurup kontak anahtarını alın.

Şekil 5-44.

4) Sol yan panjuru açın.

5) Motorun üzerindeki motor yakıt filtresini bulun.

6) Akacak yakıtı tutmak için filtrenin altına bir kap yerleştirin.

7) Motor yakıt filtresinin dış yüzünü iyice temizleyin.

127

8) Motor yakıt filtresinin altında boşaltma musluğu (A) varsa motor yakıt filtresinin içindeki yakıtı bu musluğu açarak uygun bir kaba boşalmasını bekleyin. Resme bakın.

9) Filtre muhafazasını gevşetin. Muhafazayla birlikte elemanı filtre başlığından çıkarın.

10) Filtre elemanını muhafazasından çıkarın. Yay basıncına karşı filtre elemanına (1) yukarıdan bastırıp filtre muhafazasından (4) çıkarmak için sola çevirin. Sonra çıkan elemanı imha edin. Şekil 5-45.

11) Muhafazaya yeni bir conta (3) takınız ve contanın yüzüne hafifçe temiz yakıt sürün.

12) Yeni filtre elemanını muhafazaya yerleştirip yay basıncına karşı yukarıdan bastırarak filtre muhafazasına (4) oturtmak için sağa çevirin.

UYARI Motor üreticisinin tavsiye ettiği yakıt filtrelerini kullanın. Yanlış bir filtre elemanı kullanımı yakıt enjeksiyon pompasında büyük hasara neden olabilir.

13) Filtre elemanının içindeki görmediklerinden emin olun.

dişlerin

hasar

Şekil 5-46.

14) Filtre komplesini filtre başlığına takıp filtre başlığına oturuncaya kadar elle sıkın. Kompleyi 1/4 tur daha elle sıkın. Sıkmak için herhangi bir takım, anahtar vb. kullanmayın.

15) Yakıt boşaltma musluğunu (A) kapatıp altındaki kabı alın.

16) Marşa basmadan önce, yakıt filtresindeki havayı almak için kontak anahtarını açık tutarak yakıt besleme pompasının çalışmasını bekleyin.

17) Motoru çalıştırın ve motor yakıt filtresinin etrafından yakıt kaçağı olup olmadığını kontrol edin.

128

Şekil 5-47.

5.10.9. YAKIT ALINMASI

SİSTEMİNDEKİ

HAVANIN

500 SAATLİK KONTROL ve BAKIM

Eğer yakıt sistemine hava girmişse motoru çalıştırabilmek için havanın alınması gerekir.

8, 50, 100 ve 250 saatlik kontrol ve bakım işlemleri ile birlikte aşağıdaki 500 saatlik kontrol ve bakım işlemlerini yapın.

 

5.11.1. MOTOR SUPAP KONTROLÜ VE AYARLANMASI



Normal çalışma sırasında yakıt biterse, Düşük basınçlı yakıt boruları yerlerinden çıkarsa, Motor çalışırken düşük basınçlı sistemde yakıt kaçağı olursa, yakıt sistemine hava girebilir.

AYARLARININ

Her 500 saatte bir motor supap ayarlarının yetkili bir Hidromek servisince kontrol edilmesini ve gerekiyorsa ayarlanmalarını sağlayın.

DİKKAT Eğer motor yakıt sistemine hava girmesi nedeniyle durmuşsa yakıt deposuna yakıt doldurulmasını ve kaçağın giderilmesini sağlayın.

DİKKAT Motor supaplarının ayarları sadece yetkili servisler tarafından yapılması gereken bir işlemdir.

Yakıt sistemindeki havayı almak için şu işlemi yapın:

Motor supap aralığı ayar değerleri: Emiş: 0,20 mm (0,008”) Egzoz: 0,45 mm (0,018”)

Kontak anahtarı ‘AÇIK’ (I) konumunda 3 dakika tutulunca Perkins 1104D-44TA motorlarının havası Delphi DP310 elektrikli yakıt transfer pompası tarafından kendiliğinden alınacaktır.

DİKKAT Yakıt sisteminden hava alındıktan hemen sonra motoru en az 2 dakika rölantide çalıştırın. Böylece pompada hiç hava kalmayacak ve metalin metale sürtünmesi nedeniyle pompanın içindeki parçaların zarar görmesi önlenecektir.

DİKKAT Şayet motorunuz kısa bir süre düzgün olarak çalıştıktan sonra duruyor veya düzensiz çalışıyorsa yakıt sisteminde hava olup olmadığının kontrol edilmesi gerekir. Yakıt sisteminde hava varsa yakıt sisteminin düşük basınç devresinde kaçak olma ihtimali yüksektir.

5.11.2. MOTOR RÖLANTİ DEVRİNİN KONTROLÜ ve AYARI Motorun rölanti ve tam (maksimum) devir ayarları elektronik cihazlarla yapılmıştır. Motor ve şanzımana zarar verebileceğinden bu ayarların (rölanti ve tam devir) operatör veya yetkisiz servis ya da bir usta tarafından değiştirilmeleri tehlikelidir.

DİKKAT Garanti süresi içinde yakıt pompasındaki mühür yetkili olmayan kişiler veya servisler tarafından açılırsa motorda buna bağlı olarak meydana gelebilecek arızalar için garanti ortadan kalkar.

DİKKAT Aynı şekilde rölanti ayar cıvataları üzerindeki mühürler yetkisiz kişiler ya da yetkisiz servisler tarafından kırılırsa buna bağlı olarak meydana gelebilecek arızalar için garanti ortadan kalkar.

129

5.11.3. HİDROLİK DEĞİŞTİRİLMESİ

DÖNÜŞ

FİLTRESİNİN

Yeni bir makinenin hidrolik depo dönüş filtresini ilk 50-100 saatlik çalışmadan sonra değiştirin. Bundan sonra, hidrolik depo dönüş filtresini her 500 saatlik çalışmada bir değiştirin.

DİKKAT Filtrelerin bakım programında öngörülen sürelerde temizlenmesi ve/veya elemanlarının değiştirilmesi önemlidir. Aksi halde yağdaki parçacık kirliliği artarak yağın ısınmasına ve ömrünün azalmasına; kumanda valfi, silindir, pompa, regülatör gibi hassas toleranslarla çalışan parçaların çizilerek aşınmasına ve kaçak yapmasına, tıkanarak fonksiyonlarını kaybetmelerine ve dolayısıyla makinenin arızalanarak servis dışı kalmasına neden olur.

A) Makineyi sağlam ve düz zeminde park edin.

Park frenini çekin. Motoru durdurup kontak anahtarını alın.

B) Motor durdurulmuşken hidrolik kumanda levyeleri ile oynayarak hidrolik sistemde kalan basıncı tahliye edin.

C) Hidrolik yağ deposunun kapağını gevşeterek hidrolik yağ deposundaki basıncı tahliye edin.

D) Hidrolik yağ dönüş filtresinin kapağını tutan cıvataları uygun bir anahtarla sökün.

E) Hidrolik yağ dönüş filtre elemanı ile birlikte muhafazasını tel tutamaktan tutup çıkarın.

F) Filtre elemanını atıp muhafazayı iyice temizleyin.

‘O-ring’ini kontrol edin ve gerekiyorsa yenisi ile değiştirin.

G) Filtrenin kapağındaki ‘O-ring’i kontrol edin ve gerekiyorsa yenisi ile değiştirin. Muhafazaya yeni bir filtre elemanı yerleştirin.

H) Bundan sonra muhafazayı takın.

I) Kapağı yerine taktıktan sonra bir anahtarla cıvatalarını sıkın.

Şekil 5-48.

DİKKAT Çalışması yeni bitmiş bir makinenin yağını veya filtresini asla değiştirmeyin. Yağ çok sıcak olacaktır.

Değiştirmeden önce yağ ve filtre ılık oluncaya kadar makinenin soğumasını bekleyin.

DİKKAT Motoru durdurduktan sonra herhangi bir hidrolik parça üzerinde çalışmadan önce sistemdeki hidrolik basıncı tahliye edin.

DİKKAT

Hidrolik yağ kaçaklarını aramak için parmaklarınızı kullanmayın ve kaçak olmasından şüphe ettiğiniz yere sert bir karton parçasını yaklaştırıp kartonun üzerinde hidrolik yağ izi olup olmadığını kontrol edin. Çok ufak (topu iğne başı kadar) gözle görülemeyen kaçak basınçlı hidrolik yağ çok hızlı deriye nüfuz edip yaralanmaya yol açabilir. Derinize hidrolik yağ nüfuz ederse tıbbi yardım isteyin.

130

Kapağa zarar verebileceğinden gereğinden fazla sıkmayın.

cıvatalarını

5.11.4. ŞANZIMAN DEĞİŞTİRİLMESİ

YAĞ

FİLTRESİNİN

Yeni bir makinenin şanzıman yağ filtresini ilk 50 ve 100 saatlik çalışmadan sonra değiştirin. Bundan sonra, şanzıman yağ filtresini her 500 saatlik çalışmada bir değiştirin.

1) Makineyi sağlam ve düz zeminde park edin. Park frenini çekin.

2) Yükleyicinin kolunu yukarı kaldırıp silindir kilit demirini takın. Motoru durdurup kontak anahtarını alın.

DİKKAT Şanzıman yağ filtresini değiştirirken, şanzımanın yağlama hattına toz ya da kirlenmiş yağın girmemesine dikkat edin. Filtreyi takarken kuvvet uygulamaktan kaçının.

Her yağ değişiminde şanzıman filtresi de değiştirilmelidir. Filtreyi taşırken, saklarken ve montaj sırasında özen gösterin. Hasarlı filtreler kesinlikle kullanılmamalıdır.

3) Makinenin altında şanzımanın sol üst yan tarafında konumlandırılmış olan şanzıman yağ filtresini bulun.

4) Filtreyi (A) zincir anahtar veya benzer bir takımla çevirip çıkardıktan sonra imha edin.

5) Contaya ince tabaka bir şanzıman yağı sürün.

6) Yeni bir filtre takın.

7) Filtre başlığına tam değinceye kadar filtreyi sıkın.

8) Filtreyi 1/3 ila 1/2 tur daha sıkın.

9) Yağ doldurma borusundan sisteme temiz ve yeni yağ doldurun. Seviye kontrol çubuğundaki çizgilerden yukarıdaki çizginin üzerine çıkmayın.

Sadece önerilen marka ve türden şanzıman yağı doldurun.

A

10) Marşa basıp motoru rölantide çalıştırın. Şanzıman yağ seviyesini, şanzıman yağı 80C'de ve motor rölantide çalışırken kontrol edin. Gerekiyorsa yağ ilave edin.

80 °C'deki sıcaklıklarda yağ çubuğunun üst kısmındaki çizgi esas alınmalıdır ve yağ seviyesi bu çizgiyi geçmemelidir.

40 °C'deki yağ sıcaklığı için yağ seviye çubuğunun alt çizgisi esas alınır ve çalıştırma öncesi yardımcı değer olarak kullanılabilir. Yağ seviyesi düşükse, seviye alt çizginin üstüne çıkacak kadar yağ ilave edin.

Şekil 5-49.

DİKKAT Her zaman orijinal HİDROMEK şanzıman yağ filtresi kullanın. Kalitesiz filtreler şanzımanda hasara neden olabilir ve orijinal filtre kullanılmamışsa GARANTİ HÜKÜMLERİ GEÇERSİZDİR.

131

5.11.5. OPERATÖR KABİNİ KALORİFER HAVA FİLTRESİNİN TEMİZLENMESİ - DEĞİŞTİRİLMESİ Hava filtresi operatör kabininin sağ dış yüzündedir.

Operatör kabini hava filtresinde 1 adet hava filtre elemanı bulunmaktadır.

A) Makineyi sağlam ve düz zeminde park edin. Park frenini çekin. Vites kolunu boş (Nötr) konuma alın.

Yükleyici kepçesini ve destek ayaklarını yere indirin.

Motoru durdurup kontak anahtarını çıkarın.

B) Giriş panjurunun (1) üzerindeki 2 adet sabitleme topuzunu çevirip çıkarın.

C) Giriş panjurunu (1) çekip çıkarın.

D) Hava filtresi elemanını (2) dudaklarından çekerek çıkarın.

E) Hava filtre elemanının (2) durumunu kontrol edin ve durumlarına göre temizleyin ya da değiştirin.

F) Kabin hava filtre elemanını (2) yerine takın.

Giriş panjurunu (1) iki saplamadan geçirerek yerine takıp sabitleme topuzlarını saplamalara monte edip sıkın.

UYARI Kabin hava filtresi çırpılarak veya basınçlı hava ile temizlenerek yaklaşık 10 defa kullanılabilir ya da her yıl değiştirilebilir.

UYARI Temizlemek için 1,5 bardan fazla basınçlı hava kullanmayın. Elemanların organik çözelti veya benzinle yıkanması kesinlikle yasaktır.

UYARI Çalışma ortamının çok tozlu olması halinde elemanları daha sık temizleyin veya değiştirin.

132

Şekil 5-50.

1000 SAATLİK KONTROL VE BAKIM Öncelikle 8, 50, 100, 250 ve 500 saatlik kontrol ve bakım işlemlerini yapın. 1000 saatlik kontrol ve bakım işlemlerini KONTROL ve BAKIM TABLOSU’nda belirtilen işlemlere göre yapın.

A

5.12.1. ŞANZIMAN YAĞININ DEĞİŞTİRİLMESİ 1) Makineyi sağlam ve düz zeminde park edin.

Destek ayaklarını yere indirin. Park frenini çekin.

2) Yükleyicinin kolunu yukarı kaldırıp silindir kilit demirini takın. Motoru durdurup kontak anahtarını alın.

3) Makinenin altında operatör kabinin arka kısmına doğru konumlandırılmış şanzımanın üzerindeki yağ boşaltma tapasını bulun.

DİKKAT Boşaltma tapası sökülünce delikten dışarı yağ fışkıracaktır. Tapayı sökünce kenara çekilin.

4) Dökülecek yağı tutabilecek uygun kapasiteli bir kabı boşaltma tapasının (B) altına yerleştirin.

MIN

5) Boşaltma tapasını (B) ve pulunu sökün. Yağın boşalmasını bekleyin. Yeni bir conta pulu ile birlikte boşaltma tapasını yerine takın.

Şekil 5-51.

6) Şanzıman yağ seviyesi kontrol çubuğu yağ doldurma borusundan sisteme temiz ve yeni yağ doldurun. Yağ özellikleri ve kapasiteleri için "5.6 AKIŞKANLAR VE YAĞLAR TABLOSU" bölümüne bakın. Seviye kontrol çubuğundaki çizgilerden yukarıdaki çizginin üzerine çıkmayın. Sadece önerilen marka ve türden şanzıman yağı doldurun.

MAX

DİKKAT Makinenin altına girmeden her türlü güvenlik önleminin alındığından emin olun. Park frenini çekin, kontak anahtarını yanınıza alın, kabine ÇALIŞTIRMAYIN uyarı levhası asın.

7) Vitesi boşa alın. Marşa basıp motoru çalıştırın ve devri rölantiye ayarlayın.

8) Şanzıman yağ seviyesi kontrol çubuğunu (A) saat yönünün tersine çevirerek tekrar çıkarın. Çubuğu ip bırakmayan bir bez ile silin ve yerine takın. Çubuğu tekrar çekin ve yağ seviyesini kontrol edin. Bu işlemi en az iki kere tekrarlayın. Gerekiyorsa yağ ilave edin.

80 °C'deki sıcaklıklarda yağ çubuğunun üst kısmındaki çizgi esas alınmalıdır ve yağ seviyesi bu çizgiyi geçmemelidir.

40 °C'deki yağ sıcaklığı için yağ seviye çubuğunun alt çizgisi esas alınır ve çalıştırma öncesi yardımcı değer olarak kullanılabilir. Yağ seviyesi düşükse, seviye alt çizginin üstüne çıkacak kadar yağ ilave edin.

- Yağ seviye kontrol çubuğunu saat yönünde çevirerek tekrar yerine takın.

B Şekil 5-52.

133

5.12.2. AKSLARIN DEĞİŞTİRİLMESİ

DİFERANSİYEL

YAĞININ A

DİKKAT Akslardaki yağ seviyesi makine terazideyken kontrol edilmelidir. Aksi takdirde seviye kontrolü yanlış olur.

B 1) Makineyi sert ve düz zeminde park edin. Park frenini çekin. Vites kolunu boş (Nötr) konuma alın.

Ataşmanları yere indirin. Motoru durdurup kontak anahtarını alın.

Şekil 5-53. 102B arka aks tapaları

2) Her aksın boşaltma tapalarını (B) bulun. Boşaltma tapalarının (B) altına uygun bir kap yerleştirin.

3) Boşaltma tapalarını (B) ve contalı pullarını sökün.

Yağın boşalmasını bekleyin. Boşaltma tapası manyetiktir. Silerek temizleyin. Özellikle tapaya yapışmış olan metal parçacıklarını dikkatle inceleyin.

B Şekil 5-54. 102B ön aks tapaları

4) Boşaltma tapasını (B) ve contalı pulunu taktıktan sonra 50 Nm (37 Ibf ft) tork ile sıkın.

5) Dolum / seviye tapasının (A) etrafını temizleyip tapayı ve contalı pulu sökün.

6) Önerilen yağı dolum / seviye tapası deliğinden (A) doldurun. Önerilen yağ için ‘YAĞLAR ve AKIŞKANLAR TABLOSU’na bakın. Doğru seviye için “AKSLARIN VE DİFERANSİYEL YAĞ SEVİYESİNİN KONTROLÜ” konusuna bakın.

A

Şekil 5-55. 102B ön aks tapaları 7) Tapayı ve contalı pulu temizleyip birlikte takın ve 50 Nm (37 Ibf ft) tork ile sıkın.

134

5.12.3. TEKER REDÜKTÖR (POYRA) YAĞININ DEĞİŞTİRİLMESİ DİKKAT Her tekerin redüktör yağı ayrı ayrı değiştirilmelidir.

Teker redüktörlerindeki yağ seviyesi makine terazideyken kontrol edilmelidir. Aksi takdirde seviye kontrolü yanlış olur.

1) Lastikleri yerden kesecek kadar makineyi teraziye alıp yukarı kaldırın.

2) Olası basınç sonucu yağ fışkırmasını önlemek için dolum/seviye tapasını saat 12 pozisyonuna getirin. Dolum/seviye tapasını konumlandırmak için tekerleği el ile çevirin.

Şekil 5-56. Tapa saat 12 pozisyonunda

3) Dolum/seviye tapasının altına boşalan yağı alabilecek uygun bir kap yerleştirin. Yağ miktarları için ‘YAĞLAR ve AKIŞKANLAR TABLOSU’na bakın.

4) Dolum/seviye tapasını sökün. Yağın boşalmasını bekleyin.

5) Yağ seviyesi (OIL LEVEL) çizgisini yatay konuma getirin.

Şekil 5-57. Tapa saat 6 pozisyonunda

6) Dolum/seviye tapası altındaki dolum deliğinden redüktörler için önerilen dişli yağını doldurun. Önerilen yağlar için ‘YAĞLAR ve AKIŞKANLAR TABLOSU’na bakın. Yağ seviyesi dolum/seviye deliğinin alt kenarında olmalıdır.

7) Dolum/seviye tapasını temizleyin ve tekrar yerine takın.

8) Aynı işlemleri diğer poyra için de yapın. Şekil 5-58. Yağ dolum pozisyonu ve yağ seviyesi çizgisi

135

5.12.4. HİDROLİK YAĞIN DEĞİŞTİRİLMESİ Hidrolik yağ deposundaki yağı her 1000 saatlik çalışmadan sonra deponun altındaki tapayı sökerek boşaltıp değiştirin. Önerilen marka ve türden hidrolik yağı depo kapağını açıp doldurun. Önerilen hidrolik yağı için ‘YAĞLAR ve AKIŞKANLAR TABLOSU’na bakın. Doğru hidrolik yağ seviyesi için “HİDROLİK YAĞ SEVİYESİNİN KONTROLÜ” konusuna bakın.

5.12.5. HİDROLİK YAĞ EMİŞ SÜZGECİNİN TEMİZLENMESİ ve DEĞİŞTİRİLMESİ Emiş süzgeci (S) hidrolik yağ deposunun içinde bir flanşa takılmıştır. Emiş süzgeci her hidrolik yağ değişiminde sökülüp kontrol edilmelidir. Şayet durumu iyi ise tekrar kullanılabilir. Aksi takdirde, yenisi ile değiştirilmesi şarttır.

Şekil 5-59.

1) Hidrolik yağ deposunun altındaki tapayı sökerek hidrolik yağını boşaltın.

2) Deponun arkasındaki flanş borusundan (P) hortumu çıkarın. Resme bakın.

3) Dört flanş cıvatasını sökerek flanşla birlikte hidrolik yağ emiş süzgecini (S) çıkarın.

4) Eğer emiş süzgeci (S) deforme olmamışsa filtrenin kanatları arasındaki kalıntıları metal olmayan bir çubukla alın ve emiş süzgecini (S) gaz yağı ile yıkayarak temizleyin. Bundan sonra emiş süzgecini (S) kurutun.

Emiş filtresi değiştirilmeyecekse flanşından çıkarılmamalıdır.

5) Flanş üzerindeki Gerekiyorsa değiştirin.

O-ring’i

kontrol

edin.

6) Tüm parçaları hidrolik depo üzerindeki yerine takın.

7) Flanş cıvatalarını takın ve uygun torkla sıkın.

8) Hortumu deponun arkasındaki flanşlı boruya (P) takın.

9) Hidrolik depo kapağını açarak önerilen tipte ve miktarda hidrolik yağ doldurun. HİDROLİK YAĞ SEVİYESİNİN KONTROL EDİLMESİ ve AKIŞKANLAR VE YAĞLAR TABLOSU bölümlerine bakarak yağ miktarını ve yağ özelliklerini öğrenebilirsin.

DİKKAT Süzgeci çıkarırken mesafenize dikkat edin. Sıcak yağ dışarı fışkırabilir.

136

Şekil 5-60.

2000 SAATLİK KONTROL VE BAKIM 5.13.1. SOĞUTMA SUYUNUN TANIMI 1) Soğutma sisteminde antifrizli su kullanın. Su sertliği 100 ppm’den fazla olmamalıdır. 100 ppm’den daha sert sular soğutma sisteminde kireç oluşumuna neden olur. Bu da ısı transferini kötüleşmesine, soğutma sisteminin verimini düşürerek aşırı motor ısınmasına dolayısı ile motor performansının düşmesine ve/veya maliyeti yüksek onarımlara ve büyük iş gücü kaybına neden olur. İçinde toz toprak bulunan suların soğutma suyu olarak kullanılması soğutma sisteminde tıkanmalara neden olur. Bunun yanı sıra silindir gömleklerinin suyla temas eden yüzeylerinde aşınmaya (pitting) neden olur.

2) Makinede aşağıda belirtilen standartlara uygun Etilen Glikol esaslı antifriz kullanın. Ticari olarak satılan antifrizler soğutma sistemini korozyondan koruyan korozyon önleyici inhibitörler içerirler. En çok kullanılan korozyon önleyici katkı maddeleri sodyum nitrit/sodyum benzoattır. Kullanılan antifriz, ASTM D 3306-89 veya AS 2108“Ethylene Glycol Based Engine Coolant” BS 6580 “Antifreeze” özelliklerini taşımalıdır. Soğutma suyu hazırlamak için, antifriz yumuşak su karışımının başlangıç dozajını %50 antifriz %50 su olacak şekilde ayarlayın.

Daha sonraki kontrollerde antifriz dozajının % 40’ın altına düşmemesine dikkat edin.

Antifriz dozajının %40’ın altına düşmesi halinde içindeki korozyon önleyici katkı maddeleri soğutma sistemini korozyona karşı koruyamaz. Soğutma suyu bomesi yılda en az bir kez kontrol edilmelidir (Örneğin, kış mevsimi başlamadan önce).

Korozyon önleyici katkı maddelerinin azalması nedeniyle antifriz 2 yılda bir mutlaka değiştirilmelidir.

Soğutma suyu karışımı, antifriz ile yumuşak su belli oranlarda karıştırılarak elde edilir. Fazla antifriz kullanımı, soğutma sistemine olumsuz etki yaptığından yukarıdaki grafikte gösterilen oranlardan fazla antifriz kullanılmamalıdır.

Şekil 5-61.

A ANTİFRİZ HACİMSEL YÜZDESİ B KARIŞIM SICAKLIĞI F C KARIŞIMIN BOMESİ D KARIŞIM SICAKLIĞI C 3) Donmaya karşı koruma gerekmese bile, dört mevsimde de önerilen oranlarda su ve antifriz karışımı kullanın. Böylece soğutma suyunun kaynama noktası yükselecek ve korozyona karşı koruma sağlanacaktır.

5.13.2. RADYATÖR KAPAĞI Kapak basınçlı tiptir (0,5 bar). Soğutma sistemi soğuduğu zaman klape vasıtasıyla vakum oluşmasını önler.

Radyatör kapağı açılırken veya kapatılırken standart radyatör kapaklarına göre daha fazla çevrilmelidir.

Antifriz zararlı olabilir. Koruyucu ekipman kullanın. Üretici firma talimatlarına uyun.

137

5.13.3. SOĞUTMA SUYUNUN DEĞİŞTİRİLMESİ 1) Makineyi sağlam ve düz zeminde park edin.

Destek ayaklarını yere indirin. Park frenini çekin.

DİKKAT Soğutma sistemindeki basınçlı akışkanların aniden serbest bırakılması çok ciddi yanıklara, yaralanmalara neden olabilir. Motoru durdurun.

Soğutma suyu doldurma kapağını sadece çıplak ellerle dokunulabilecek kadar soğuduğunda sökmeye kalkın. Tamamen açmadan önce basıncı azaltmak için önce kapağı yavaşça gevşetin, sonra tamamen açın.

2) Yükleyicinin kolunu yukarı kaldırıp silindir kilit demirini takın. Motoru durdurup kontak anahtarını alın.

3) Her iki yan panjuru da açın.

4) Sağ gösterge tablosundaki kalorifer sıcaklık düğmesini sağa doğru çevirerek maksimum konumuna getirin.

6) Motor ve radyatörün altına boşalan soğutma suyunu alabilecek bir kap yerleştirin.

DİKKAT Soğutma suyu sıcakken sistemde daha fazla basınç oluşur, bu sırada radyatör kapağının açılması sıcak akışkanın dışarı fışkırmasına ve yanmanıza neden olabilir. Bu nedenle soğutma suyunu kontrol etmek için ya da boşaltmak için motorun el ile dokunulabilecek sıcaklığa kadar soğumasını bekleyin.

7) Motordan soğutma suyunu dikkatle boşaltmak için motor bloğunun sağ yüzünde türbonun altında bulunan boşaltma tapasını bulup sökün. Boşaltma tapası deliğinin tıkanmamasına dikkat edin.

8) Soğutma suyunu boşaltmak için radyatörün altında bulunan boşaltma tapasını bulup sökün.

Alternatif olarak, soğutma sistemini boşaltmak için kabın altındaki hortum da sökülüp aşağı indirilebilir.

9) Gerekirse soğutma sistemini temiz su ile temizleyin. Kirliliğin temiz su ile temizlenememesi halinde uygun bir temizlik maddesi kullanın.

10) Boşaltma tapalarını yerlerine takınız ve/veya hortumunu yerine takın.

Şekil 5-62.

5) Soğutma sisteminin dolum kapağını basınç dışarı rahatça çıkacak şekilde yavaşça açın.

11) Hazırlanan soğutma suyunu doldurun. Doğru miktar için ‘YAĞLAR ve AKIŞKANLAR TABLOSU’na bakın.

12) Motoru çalıştırın ve rölantide bırakın. Gerekirse su ilave edin.

13) Motoru durdurun. Radyatör kapağını takıp çevirerek sıkın.

14) Motoru tekrar çalıştırıp çalışma sıcaklığına ulaşıncaya kadar bekleyin. Aynı zamanda kaçak kontrolü yapın.

15) “SOĞUTMA SUYU SEVİYESİNİN KONTROLÜ” konusunda verilen talimatlara uygun olarak seviyesini tekrar kontrol edin.

UYARI Soğutma suyu yokken motoru çalıştırmayın.

Motorun hararet yapmasına neden olur.

Şekil 5-63.

138

MUHTELİF 5.14.1. SİGORTALARIN DEĞİŞTİRİLMESİ Motor durdurulmuş ve kontak anahtarı kapalı (0) konumunda iken ‘atık’ veya ‘arızalı’ sigortaları aşağıda anlatıldığı gibi değiştirin: 1) Sağ konsolun makinenin ön tarafına bakan yüzünde bulunan sigorta tablası kapağını bulun.

Sigorta tablası kapağı kilidinin her iki tarafından elle sıkarak sigorta tablası kapağı kilidini açın.

2) Sigorta tablası kapağını öne doğru hareket ettirerek açın.

3) ‘Arızalı’ sigortayı bulup çıkarın. Sigortanın yerine aynı amperde yeni ve sağlam bir sigorta takın.

DİKKAT Arızalı bir sigortayı asla daha yüksek amperli bir sigorta ile değiştirmeyin. Sigortanın yerine asla “KÖPRÜLEME” yapmayın.

4) Sigorta amper değerleri ve işlevleri için sigorta tablası kapağının iç yüzündeki etikete veya bir sonraki sayfadaki şekle bakın.

Şekil 5-64.

DİKKAT Asla kontak anahtarı açık (I) konumdayken veya motor çalışırken arızalı sigortayı değiştirmeyin.

139

5.14.1.1. SİGORTA VE RÖLE ETİKETİ

Şekil 5-65.

140

5.14.2. KLİMANIN BAKIMI (İsteğe bağlı) Klimanın uzun ömürlü olması için klima hava filtresi ve kondenseri (yoğunlaştırıcı) temiz tutun. Hava filtresi operatör kabini tavanının ön kısmındaki klima girişindedir. Ayda bir filtre kapağını tutan vidaları sökerek kapağı çıkardıktan sonra filtreyi yerinden çekerek çıkarın. Filtreyi deterjanlı su ile yıkayıp kuruttuktan sonra tekrar yerine takın.

Organik çözelti (Benzin, triklor etilen, tiner, vb.) ile yıkamak kesinlikle yasaktır.

Filtre sık sık tıkandığı zaman veya ağır hasar gördüğü zaman yenisiyle değiştirin. Klima kondenseri makinenin radyatörünün önündedir.

Kondenseri (yoğunlaştırıcı) haftada bir düşük basınçlı su veya hava ile temizleyin. Ağır çalışma koşullarında veya çok tozlu ortamlarda temizlik işlemini daha sık yapın.

DİKKAT Kondenseri temizleme işlemi esnasında çok yüksek basınçlı su veya hava (3 bardan fazla) kullanmak kondansere zarar verir.

Şekil 5-66.

5.14.2.1. KLİMA GAZININ KONTROLÜ 1) Motoru çalıştırıp motor devrini 1500-1600 rpm hızına ayarlayın.

2) Klimanın gazını kontrol ederken makineyi aşağıdaki şartlara ayarlayın. Resme bakın.

Klima düğmesi: AÇIK Klima Fan Düğmesi: 3 (Çok hızlı) Kapı/Camlar : Kapalı 3) Aşağıdaki işlemleri yaparak makinenin burnundaki panjurun arkasında bulunan kurutucunun üst kısmındaki göz camından (kontrol penceresinden) bakıp klimanın gaz miktarını kontrol edin.

Kabarcıklar: Klimanın gazı klima yağına karışmıştır.

5.14.2.2. KLİMA GAZININ MİKTARI

Klima çalıştırıldıktan sonra ufak hava kabarcıkları görünür.

Klimanın gazı önce saydamlaşır daha sonra açık süt beyazı bir renk alır.

Kabarcık Yok: Klimanın gazı tamamen akışkana dönüşür ve saydamlaşır.

Bulanık: Klimanın gazı yağdan ayrılmıştır. Akışkan açık süt beyazı bir renk alır.

Kış aylarında veya uzun süre kullanılmadığında, klima kompresörünü en az ayda bir 10-15 dakika çalıştırın.

Klima çalıştırıldıktan sonra hiç hava kabarcığı görünmez.

Klima çalıştırıldıktan sonra sürekli hava kabarcığı görünür.

141

5.14.3. AMPULLERİN DEĞİŞTİRİLMESİ Motor durdurulmuş ve kontak anahtarı kapalı (0) konumunda iken ‘bozuk’ veya ‘arızalı’ ampulleri aşağıda anlatıldığı gibi değiştirin:

Şekil 5-67.

1) Ampulü bozuk ya da arızalı ışığın düğmesini (varsa) önceden kapatmayı unutmayın.

2) Kabin iç aydınlatma ışığını kenarından bir tornavida veya benzeri bir takım ile esneterek çıkarın. Resme bakın.

DİKKAT Kabin iç aydınlatma ışığını çıkardıktan sonra ampulün bozulmadığı veya arızalı olmadığı kesinleşirse arızanın nedenini belirlemeye çalışın.

Elektrik devresindeki problemler, özellikle ampulün temas noktaları aydınlatma arızalarına neden olabilir.

3) Yanmayan ampulü yerinden çıkarmak için ittirerek saat yönünün tersine çevirin.

DİKKAT Sağlam veya bozuk bir ampulü, asla daha yüksek kapasiteli bir ampulle değiştirmeyin.

4) Ampullerin doğru kapasiteleri için aşağıdaki tabloya bakın. Aynı kapasitede yeni bir ampul kullanın.

AMPUL Kısa / uzun far Çalışma farları Uyarı ışıkları Sinyal ve fren lambaları Park ışıkları İç aydınlatma lambası Döner tepe lambası

DEĞERİ 55 / 60 W 55 W 2W 21 W 5W 5W 55 W

5) Yeni bir ampulü duya takmak için ittirerek saat yönünde çevirin.

142

5.14.4. HAVA FİLTRESİ DEĞİŞTİRİLMESİ, ÇOK TEMİZLENMESİ

DIŞ ELEMANININ ZORUNLU İSE

Motor hava filtresinde 2 adet filtre elemanı bulunmaktadır. Bunlar iç ve dış filtre elemanlarıdır.

1) Ön süzgeci (toz tutucu) temizleyin.

2) Yükleyicinin kolunu yukarı kaldırıp kilitleyin.

3) Motoru durdurup kontak anahtarını alın.

4) Sol yan panjuru açın.

5) Dış filtre elemanını (1) çıkarın. Kelebek somunu söküp elemanı çıkarın. Sökerken elemana zarar vermemeye dikkat edin.

UYARI İç filtre elemanı (2) değiştirilmeyecekse, elemanı kesinlikle sökmeyin.

6) Haznenin içini (3) ve toz boşaltma lastik valfini (4) temizleyin.

7) Yeni dış elemanın keçesine sabunlu su sürdükten sonra elemanı hazneye yerleştirin ve geri çıkarın.

Eleman yerine tam oturmuş ise elemanı çıkardığınızda keçe haznenin dibinde iz bırakmış olmalıdır. Filtre dış elemanını tekrar takın ve yerine tam olarak oturduğundan emin olun. Kelebek somunu takıp sıkın. Bütün hortumların durumlarını ve kelepçelerin sıkılığını kontrol edin.

5.14.4.1. DIŞ ELEMANIN TEMİZLENMESİ UYARI Kumanda panelinde “hava filtresi tıkalı” uyarı ışığı yandıktan sonra dış filtreyi değiştirin. HİDROMEK dış filtrenin temizlenmesini önermez ancak çok zorda kalınırsa filtrenin temizlenmesi aşağıda anlatıldığı gibi yapılabilir.

DİKKAT İç elemanı değiştirme haricinde kesinlikle sökmeyin.

Dış elemanı temizlerken 150kPa (1.5bar) basıncı geçmeyen kuru hava kullanın.

Asla filtre elemanını bir yere çarptırarak ya da elemana vurarak temizlemeye çalışmayın.

Eğer eleman yağlı bir tabaka ile kirlenmişse, değiştirme aralığına bakmaksızın değiştirin.

Elemanların yerlerine tam oturduklarından emin olun. Aksi takdirde toz ve yabancı maddeler motorun içine girebilir ve motorun normal çalışmasını engelleyebilir.

1. Elemanı çıkarın.

Şekil 5-69.

2. Elemanın kirli olup olmadığını kontrol edin, daha sonra temizleyin.

Basınçlı temiz havayı elemanın içinden pilelere doğru üflettirin.

Şekil 5-68. Şekil 5-70.

143

DİKKAT Motor çalışırken hava filtresini değiştirmeyin ya da temizlemeyin.

Elemanı basınçlı hava ile temizlerken yanları kapalı koruyucu gözlük takın.

Motoru hava filtresiz veya hasarlı filtre ile asla çalıştırmayın.

Eğer motor çok tozlu ortamlarda çalıştırılmışsa, filtre bakım ve temizlik aralıklarını kısaltın.

3. Elemana içeriden ışık tutun ve filtre kağıdını kontrol edin.

Eğer filtre kağıdında küçük delikler, aşınmalar, keçede hasar veya başka türlü hasarlar varsa elemanı değiştirin.

Şekil 5-71.

4. Toz kabını temizleyin.

Şekil 5-72.

5. Bütün parçalar temizlendikten sonra, tersi şekilde montaj yapın.

Şekil 5-73.

144

5.14.4.2. HAVA FİLTRESİ DEĞİŞTİRİLMESİ

İÇ

ELEMANININ

DİKKAT İç elemanı değiştirme haricinde kesinlikle sökmeyin.

Eğer motor çok tozlu ortamlarda çalıştırılmışsa, filtre bakım ve temizlik aralıklarını kısaltın. İç elemanı temizlemeyin ve yeniden kullanmayın.

Dış elemanı değiştirirken, iç elemanı da değiştirin.

NOTLAR (Operatör tarafından kullanılabilir) ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................

145

TEKNİK ÖZELLİKLER Bu bölümde bulunan teknik özellikler HMK yükleyicinin HİDROMEK A.Ş. tarafından standart üretilen hali için geçerlidir. Değişiklikler ve isteğe bağlı donanımlar bu teknik özelliklerde dikkate alınmamıştır.

HMK 102B TEKNİK ÖZELLİKLERİ MOTOR Üretici Tipi Silindir konumu Silindir adedi Çap x Strok Silindir Hacmi Azami güç (ISO/TR 14396) Max. tork Ateşleme sırası Emiş Soğutma Emisyon standardı

Özellikleri

DİREKSİYON Perkins 1104D-44TA Düz sıralı 4 105 X 127 mm 4400 cc 74,5 kW, 100 HP (2200 rpm) 1400 rpm ‘de 410 Nm 1–3–4–2 Turbo şarjlı Su soğutmalı Tier 3 Çok düşük egzoz emisyonu Düşük gürültü seviyesi Soğukta çalıştırma kiti İç dış kademeli kağıt hava filtresi Kolay ve ucuz bakım

ŞANZIMAN Üretici ZF Tipi 5WG98 Tork konvertör W300 Tam “POWERSHIFT” yağ soğutmalı Tork konvertör oranı 2.38:1 İleri/geri vites adedi 5/3 Vites seçimi Powershift Elektrik kumandalı 2/4 teker çekiş Makine viteste iken marş çalıştırmama AKSLAR Planet tipi redüksiyon LASTİKLER ÖN ARKA 16.0/70-20 (12PR) 16.9/14-28 (14PR) PETLAS 51±1 psi 38±1 psi 16.0/70-20 (12PR) 16.9/14-28 (12PR) LASSA 44±1 psi 38±1 psi 14.5-20 (14PR) 16.9-28 (14PR) STARMAXX 51±1 psi 38±1 psi Ön ve arka teker bijon sıkma torku: 780 ±10 Nm

FRENLER Arka aks içinde yağ banyolu disk tipi PARK FRENİ Arka aksa etkili el ile kumandalı

146

Hidrostatik yüke duyarlı Azami direksiyon açısı Dönme çapı (ISO 7457-1997) En dış noktanın dönme çapı (ISO 7457-1997)

± 45° 10,84 m (frensiz) 9,76 m (frenli) 13,25 m (frensiz) 12,26 m (frenli)

HİDROLİK SİSTEM Sistem çalışma basıncı Hidrolik soğutma Dönüş filtresi Emiş filtresi

Azami 227 bar Yağ soğutucusu ile Tam akış tipli / 10 µm 90 µm

AÇIK MERKEZLİ SİSTEMLERDE Ana pompa debisi Yardımcı pompa debisi

2200 dev/dak'da 90 lt/dak 2200 dev/dak'da 57 lt/dak

KAPALI MERKEZLİ SİSTEMLERDE Ana pompa debisi

2200 dev/dak'da 163 lt/dak

OPERATÖR KABİNİ Estetik görünüm Panoramik görüş açısı Geniş iç hacim Ergonomik - estetik iç tasarım Geliştirilmiş havalandırma ve klima sistemi FOPS ve ROPS sertifikalı Ayarlı direksiyon Kolay açılır geniş görüşlü tek parça arka cam ELEKTRİK SİSTEMİ 12 V DC Negatif şasi bağlantılı

165 Ah az bakımlı

AMPULLER Kısa/uzun far Çalışma lambaları İkaz lambaları Fren ve sinyal lambaları Park lambaları Tepe lambası Kabin iç lambası

55 / 60 W 55 W 2W 21 W 5W 55 W 5W

AĞIRLIK HMK102B

8.700 kg

DOLUM KAPASİTELERİ Parça adı Motor yağı değişim miktarı Şanzıman yağı (değişim) Şanzıman yağı (sistem) Soğutma suyu Ön aks poyraları Ön aks diferansiyel Arka aks gövdesi & arka aks poyralar Yakıt tankı dolum kapasitesi Hidrolik yağ (değişim) Hidrolik yağ (sistem)

Litre 8 9 16 18,5 0,8 x 2 9 17 140 70 145

ÖZELLİKLER Hidrolik güç ayar otomatik ventili, yüke göre güç ayarını sağlar, anti şok ve anti kavitasyon valfleri vardır, Elektrik kumandalı HSC hidrolik hız kontrol valfi yol durumunda yakıt tasarrufu sağlar, Tesviye otomatiği (Return to dig), çift fren pedalı, yastıklama sistemi, immobilizer, CD/MP3 çalar, çok amaçlı yükleyici kepçesi İSTEĞE BAĞLI AKSESUARLAR Klima, Sarsıntısız Yürüyüş Sistemi Stabilizer System), Elektrikli Kompresör

(Motion

İSTEĞE BAĞLI YÜKLEYİCİ ATAŞMANLARI Hidrolik Çabuk Sök-Tak, Forklift Ataşmanlı Çok Amaçlı Yükleyici Kepçesi, Forklift Ataşmanlı Yükleyici Kepçesi, Tek Parça Kepçe, Çabuk SökTaklı Çok Amaçlı Kepçe, Çabuk Sök-Tak Üzerine Monte Edilen Çatallar, Burgu, Tesviye Küreği, Açılı Tesviye Küreği, Tomruk Yükleyici, İtici Tırnaklı Tomruk Yükleyici, Forklift Çatallı Tomruk Yükleyici, Üç Tırnaklı Tomruk Yükleyici, İki Tırnaklı Tomruk Yükleyici (ISO) YÜKLEYİCİ PERFORMANSI Azami kepçe koparma kuvveti

70.700 N

Azami kol koparma kuvveti

63.900 N

Azami yüksekliğe kaldırma kapasitesi

3.016 kg

* Özel istekleriniz için Hidromek bayiinizle görüşün.

147

HMK 102B ÇALIŞMA ÖZELLİKLERİ VE ÖLÇÜLERİ (mm)

148

No

Ölçü (mm)

A

2620

B

3217

C

3445

D

566

E

1519

F

1511

G

1076

H

193

J

45°

K

45°

L

496

M

643

N

250

O

2440

HMK 102B ÇALIŞMA ÖZELLİKLERİ VE ÖLÇÜLERİ (mm)

No

Ölçü (mm)

AA

5537

BB

2240

CC

1900

DD

2946

R1

1895

F1

1938

149

YÜK KALDIRMA KURALLARI VE GÜVENLİ ÇALIŞMA YÜKLERİ (SWL) 6.2.1. YÜK KALDIRMA KURALLARI Güvenli çalışma yükü bir kaldırma donanımı veya cihazının özgün bir durumda rüzgar yükü, aşırı ısı, yük tarama alanı gibi etkenleri hesaba katarak kaldırabileceği azami yük olarak tanımlanabilir ve hesaplanmış kapasite ya da hesaplanmış yüke eşit veya ondan daha az olabilir.

Hesaplanmış yükler, ilgilileri bilgilendirmek amacı ile burada verilmiştir. Zeminin ve koşullarının yanı sıra kullanılan ataşmanlar hesaplanmış yükü etkileyeceğinden özellikle operatörün bu konuda çok dikkatli olması şarttır.

Uygun kaldırma donanımı (Ör.: kanca, mapa, halka) takılmamışken makinenizi bir vinç olarak yük kaldırmak için kullanmamalısınız.

Kuralların kalan taleplerine ayrıca uyduktan sonra Güvenli Çalışma Yükü için kontrol edilip işaretlenmiş ve belgelenmiş uygun kaldırma donanımı (Ör.: kanca, mapa, halka) kullandığınız zaman, makinenizi bir vinç olarak yük kaldırmada kullanabilirsiniz. HİDROMEK bayiinizle görüşün.

DİKKAT Makinede standart olmayan ataşman kullanılması makinenin standart aksam ile verilen boyunu ve özellikle ön erişim mesafesini değiştirebilir. Bu gibi durumlarda makineyi sürerken ve makine ile çalışırken bunu dikkate alın.

6.2.2. GÜVENLİ ÇALIŞMA YÜKLERİ DİKKAT Halatlar, zincirler, kancalar, vb. gibi yük kaldırma donanımlarının üzerinde yazan güvenli çalışma yükleri makinenizin güvenli çalışma yükü ile ilgili değildir.

Makinenizin güvenli çalışma yükü için makinenizin kullanım ve bakım el kitabına bakın. Güvenlikli bir çalışma için ne makinenin ne de kullanılan kaldırma aparatının güvenli çalışma yüklerini aşmayın.

GÜVENLİ ÇALIŞMA YÜKÜ (M) Çatallı açılır kepçe 1.000 kg (2.205 lb)

150

ÇATAL AÇIKLIĞI Min.

Max.

240 mm (9,5 inç)

1.475 mm (4 ft, 10 inç)

DİKKAT Burada belirtilen güvenli çalışma yükleri makinenin SAE J31’e uygun olarak standart ekipman kullanılarak düz ve sert bir zeminde yük kaldırması esasına göre hesaplanmıştır. Eğimli ve gevşek zemin koşulları kaldırma kapasitelerini etkileyebilir. Çalışma koşullarını dikkate alarak yükleme kapasitelerini ayarlamak operatörün sorumluluğundadır.

6.2.2.1. YÜKLEYİCİ Yükleyici tarafı ile vinç olarak kaldırılabilecek azami yük 1.000 Kg.dır (2.205 lb.) forkliftle çalışmada hem forklift ataşmanı hem de çatala monte vinç kancası için yük merkezinden 500 mm (20 inç) açıklıkta azami Güvenli Çalışma Yükü 1.000 Kg. (2.205 lb) dır.

6.2.2.2. FORKLİFT ÇATALLARI İLE GÜVENLİ ÇALIŞMA YÜKLERİ Güvenli Çalışma Yükü merkezden 500 mm (20 inç) açıklıkta alınmıştır. Çatal açıklığı ölçüleri çatalların dış kenarlarından alınmıştır. Çatal genişliği 80 mm (3 inç) dir. Çatal uzunluğu 1.000 mm (40 inç) dir.

SES VE VİBRASYON 6.3.1. SES Operatör kabininde gürültü düzeyi

ISO 6396 standardına göre

78 dB (A)

Dış ortamda gürültü düzeyi

ISO 6395 standardına ve 2000/14/EC direktifine göre

102 dB (A)

Şekil 6-1

TİTREŞİM HMK 102B yükleyiciler için EN 1032:2008 standardına göre deklare edilen titreşim emisyon değerleri aşağıdaki gibidir: Tüm gövde titreşimi HMK 102B yükleyiciler için tüm gövdeye iletilen titreşim değerleri 0,50 m/s2’den düşüktür.

Ele iletilen titreşim HMK 102 B yükleyiciler için ele iletilen titreşim değerleri 2,50 m/s2’den düşüktür.

151

İSTEĞE BAĞLI (OPSİYONEL) DONANIM GENEL DİKKAT Öndeki standart ataşmanın farklı bir ataşman ile değiştirilmesi makinenin tasarım boyu, erişim mesafesi benzeri değerlerini değiştirecektir.

Makineyi sürerken ya da ataşmanlar ile çalışırken değişiklikleri dikkate alın.

DİKKAT Sadece Hidromek için tasarlanıp üretilmiş veya Hidromek tarafından onaylanmış isteğe bağlı ataşmanları kullanın. Hidromek tarafından yazılı olarak onaylanmamış herhangi bir ataşmanın kullanımı personelin ağır yaralanmasına sebep olabilir ve makinenin kendisine ya da parçalarına zarar verip ömrünü kısaltabilir.

Hidromek yükleyicinizin kullanışlılığını arttırmak için birçok isteğe bağlı ataşman seçeneği vardır.

Hidromek kendisinden yazılı onay alınmış isteğe bağlı ataşmanların kullanılmasını kesinlikle öngörmektedir. Makinenizle kullanılabilecek isteğe bağlı ataşmanlar için Hidromek bayiiniz ile görüşün.

Hidrolik sistem, kinematik, güvenli yük sınırları ve ataşman bağlantı yerleri Hidromek tarafından üretilmiş veya onaylanmış ataşmanların tasarımı esnasında dikkate alınmıştır. Hidromek tarafından onaylanmamış herhangi bir ataşman kullanımının neden olacağı hasar ve yaralanmadan Hidromek sorumlu tutulamaz.

Bundan başka Hidromek tarafından onaylanmamış ataşmanların kullanımı makinenin garantisini de etkileyecektir.

DİKKAT Ataşmanlar ağırdır ve sökülüp takılırken yuvarlanabilirler. Yuvarlanmalarını önlemek için sökülen tüm ataşmanları takozlayın ve emniyete alın. Ataşmanları söküp takarken yetkisiz kişileri uzak tutun.

DİKKAT Ataşmanı makineye monte etmeden, çalıştırmadan veya bakım-onarımı yapmadan önce isteğe bağlı ataşmanın el kitabında bulunan tüm talimatları okuyup anlayın ve uygulayın.

Anlaşılmayan bir şey varsa Hidromek bayiinize danışın.

152

Belli başlı isteğe bağlı ataşmanların çalışması hakkında genel bilgi el kitabının bu bölümünde verilmiştir. Ataşmanı monte ettikten sonra kullanmadan önce çalışmasını deneyin. İsteğe bağlı ataşmanı verimli olarak çalıştırabilmek için makinenizin hidrolik sisteminde tadilat yapılması gerekiyorsa Hidromek bayiinize danışın. Yalnız bu amaçla eğitilmiş Hidromek servisinin nitelikli servis uzmanları makinenin hidrolik sisteminde tadilat yapabilirler. Bütün isteğe bağlı ataşmanların yük kaldırma ve iletimi kapasitesi, kinematik, hidrolik basınç ve akış, vb. için çalışma kısıtlamaları bulunmaktadır. Ya ayrıca verilen ya da ataşmanın bilgi etiketinde bulunan ataşman bilgilerini bu el kitabının ‘TEKNİK ÖZELLİKLER’ bölümünde verilen makine bilgileriyle karşılaştırın.

Makinenizin üretkenliğini arttıracak isteğe bağlı ataşmanların listesi bu el kitabının ‘TEKNİK ÖZELLİKLER’ bölümünde verilmiştir. Listede verilen ataşmanların dışında herhangi bir ataşmana ihtiyacınız olması halinde Hidromek bayiiniz ile görüşün.

DİKKAT Ataşman kullanılması makineyi ya da parçalarını kısıtlayabilir, engelleyebilir. Makinenin, ataşmanın ya da diğer parçaların zarar görmemesi için parçalar arası boşluklara dikkat edin.

DİKKAT Pim deliklerinin hizasını kontrol etmek için asla parmaklarınızı kullanmayın.

Parmaklarınız kopabilir.

7.1.1. ÇABUK COUPLING)

BAĞLANTI

NİPELİ

(QUICK

Kırıcı tesisatlı makinelerin uç bomu üzerindeki çabuk bağlantı nipelleri ataşmanın hidrolik bağlantısını kolay ve hızlı yapmanızı sağlar. Çabuk bağlantı esnasında aşağıdaki konulara dikkat edilmelidir.

• Kırıcı hattındaki basıncın boşaltılması için araç motoru durdurduktan sonra kırıcı pedal/levyesini hareket ettirin.

• Bağlantı yaparken veya bağlantıyı sökerken hiçbir şekilde çabuk bağlantı nipellerine sert bir cisimle vurmayın. Darbeler dış yüzeyi zedeleyeceği gibi valfin iç yapısını da bozarak hidrolik sızıntılarına neden olacaktır. Takmadan önce bezle silin.

Sökülen hortum uçlarındaki ve uç bom üzerindeki çabuk bağlantı nipellerini hiçbir şekilde toz ve çamur vb. ile kirletmeyin, daima temiz kalmasını sağlamak için mutlaka tapalarını takın.

KATLANIR ÇATALLAR DİKKAT Çatallar aşağı çevrilmişken dikkatli sürün çünkü çatalla makinenin önünden sarkarken güvenlik açısından tehlike yaratırlar. Her çatal yaklaşık 53 kg (117 lb) dır. Çatalları kepçenin üzerinden devirirken azami dikkat gösterin. Çatallar öne çevrildiği zaman yük aşağı kayabileceğinden kazalara neden olunabilir. Yüklü çatalları arkaya yatık tutun. Çatallar ve kepçenin aynı anda kullanılması halinde makinenin önüne aşırı yüklenilecektir. Kepçe malzeme yüklüyken asla çatallarla çalışmayın.

Yükleyici kumanda levyesi hareket ettirilerek çatallar kumanda edilebilirler. Çatallarla çalışırken kumandaları temkinle yavaşça hareket ettirin. Çatalların arasındaki mesafeyi yüke uygun en geniş mesafeye ayarlayın. Eğer çatallar yüklüyse temkinle yavaşça gidin. Yük altında giderken çatallar yere mümkün olduğu kadar yakın ve arkaya yatık şekilde konumlandırılmalıdır.

7.2.1. ÇATALLARIN HAZIRLANMASI

KULLANIMA

A) Açılır kepçeyi yerden yaklaşık 175 mm (7 inç) yukarıda ve çok az öne yatık konumlandırın.

B) Halkalı pimi (1) çıkarıp çatal kilitleme pimini (2) sökün ve çatalları tespit mesnetlerinin dışına hareket ettirin. Resme bakın.

C) Çatal mafsalı kepçenin içine yerleşinceye kadar çatalları kepçenin üzerinden elle çevirin.

D) Çatalı sıkı kavrayarak, çatalın topuğu kepçenin ağzına dayanıncaya kadar kendi ağırlığı ile aşağı inmesini sağlayın.

Şekil 7-1 DİKKAT Çatal kilitleme pimi (2) ve halkalı pimler (1) çatallarla çalışmaya başlamadan önce takılmalıdır.

Buna dikkat edilmezse, özellikle çatal topuklarının hareketli kanada kapılmaları sonucu kazalara neden olabilir.

E) Çatalı kepçenin orta çizgisinden eşit mesafede konumlandırın.

F) Çatal kilitleme pimlerini (2) ve halkalı pimleri (1) çatal mafsalına monte edin.

153

DİKKAT Çatal uçları kullanım konumunda sabitlenmişken hareketli kanat yukarı kaldırılıp kepçe arakaya doğru hızla yatırılınca çatal uçları kepçenin üzerinden arkaya savrulur. Hareketli kanat ve kepçeyi hareket ettirerek çatal uçlarını kepçenin üzerinden arkaya savurmayın. Kurallara uymamak yaralanmanın yanı sıra makinenin zarar görmesine neden olabilir. Çatalları elle yukarı kaldırıp kepçenin üzerinden çevirin. Katlanır çatallarla çalışırken kumandaları dikkatle ve yavaşça hareket ettirin.

7.2.2. ÇATALLARIN SÜRÜŞE HAZIRLANMASI A) Halkalı pimi (1) çıkarıp çatal kilitleme pimini (2) sökün.

B) Her çatalı kepçenin üzerinden çevirip kepçenin sırtındaki kilit mesnetlerinin içinde sabitleyin.

C) Çatal kilitleme pimlerini (2) ve halkalı pimleri (1) yerlerine takın. Önceki sayfadaki resme bakın.

7.2.3. ÇATALLARIN ARASINDAKİ MESAFENİN AYARLANMASI A) Çatal uçları hemen hemen yatay duracak şekilde yükleyici kolunu yukarı kaldırın veya aşağı indirin.

B) Çatallar serbestçe sarkacak şekilde yükleyici kepçesini konumlandırın.

C) Yüke uymak için aralarındaki mesafeyi ayarlamak üzere çatalları çatal milinin üzerinde kaydırın.

7.2.4. BAKIM A) Makineyi yıkarken çatalları da temizleyin.

B) Hasar kontrolü yapın.

C) Gerektiği zaman çatal milini gresleyin. Uygun gres için ‘YAĞLAR ve AKIŞKANLAR TABLOSU’na bakın.

154

TOMRUK YÜKLEYİCİ

Şekil 7-2

TESVİYE KÜREĞİ

Şekil 7-3

155

ELEKTRİKLİ KOMPRESÖR Çalışma voltajı

:

12 V

Kompresör hacmi

:

65 cm3

Elektrik motoru devri

:

1600 rpm

Basınç

:

6 bar

Çalışma sıcaklığı

:

-16°C +40°C

Ağırlık

:

12 kg

Çalışma pozisyonu

:

15°

ŞEKİL 7-4 Kompresör makinenizde opsiyonel ekipmandır ve elektrik ile çalışır. Kompresörü çalıştırmadan önce motoru çalıştırın ve aküyü şarj edin. Elektrik fişini takın. Kompresör kendinden yağlamalı olup, yağını sık sık kontrol edin. Gerekirse yağ ekleyip seviyeyi tamamlayın. Kompresör yağını her 100 saatte ya da yılda bir değiştirin.

Kompresörü 30 dakikadan fazla sürekli çalıştırmayın.

Kompresörü ve bağlantılarını sudan koruyun. Basınç emniyet valfi ayarı ile oynamayın. Önerilen yağlar

:

SHELL RIMULA X 15 W 40 PETROL OFISI TURBO DIESEL EXTRA 15W/40

Şekil 7-5

156

FORKLİFT ÇATALI VE AÇILIR KEPÇE

Şekil 7-6

157

SÜPÜRGE

Şekil 7-7

158

EK BİLGİLER BAYRAKÇI İŞARETLERİ BAYRAKÇI İŞARETLERİNİN KULLANIMI İşaretler net şekilde anlaşılıncaya kadar çalışmaya başlamayın.

Standart olmayan işaretler kullanılacaksa sizin ve bayrakçınızın önceden anlaştığınızdan emin olun.

Operatör sadece bayrakçının işaretlerine karşılık vermeli fakat herhangi bir anda bir başkasından gelen DUR işaretine uymalıdır. Bayrakçı eğitimli ve deneyimli olmalıdır.

Bayrakçı gece çalışmaları sırasında operatöre net olarak görünecek şekilde yeterli derecede aydınlatılmış olmalıdır. ÇALIŞIRKEN BAYRAKÇI İŞARETLERİNİ KULLANIN

YÜKÜ DİKEY OLARAK KALDIR YÜKÜ DİKEY OLARAK İNDİR Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp sağ kolunu Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp sağ kaldırarak işaret parmağınız yukarıyı gösterecek şekilde kolunu indirerek işaret parmağınız yeri elinizi çevirip ufak bir dairesel hareket yapın. gösterecek şekilde elinizi çevirip ufak bir dairesel hareket yapın.

YÜKÜ YATAY OLARAK KENDİNE ÇEK YÜKÜ YATAY OLARAK DIŞARIYA DOĞRU AÇ Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp sağ kolunu Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp sağ operatöre doğru uzatarak avucunuz operatöre doğru kolunu operatöre doğru uzatarak elinizin tersi bakacak şekilde istenilen hareketin yönünde elinizi hareket operatöre doğru bakacak şekilde istenilen ettirin. hareketin yönünde elinizi hareket ettirin.

BOMU YUKARI KALDIR BOMU AŞAĞI İNDİR Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp sağ kolunu yana Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp sağ açarak başparmağınızı yukarı kaldırın. kolunu yana açarak başparmağınızı yeri gösterecek şekilde çevirin.

159

UÇ BOMU KAPAT Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp kollarınızı dirseklerinizden operatöre doğru kaldırarak ellerinizi kapatın ve başparmaklarınızı kaldırıp birbirlerini gösterecek şekilde ellerinizi çevirerek içeriyi işaret edin.

UÇ BOMU AÇ Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp kollarınızı dirseklerinizden operatöre doğru kaldırarak ellerinizi kapatın ve başparmaklarınızı kaldırıp dışarıyı gösterecek şekilde ellerinizi çevirerek dışarıyı işaret edin.

İLERİ YÜRÜT Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp her iki kolunu dirseklerinizden birbirine doğru kaldırarak ellerinizi kapattıktan sonra birbiri etrafında geriye doğru dairesel bir hareketle çevirin.

GERİ YÜRÜT Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp her iki kolunu dirseklerinizden birbirine doğru kaldırarak ellerinizi kapattıktan sonra birbiri etrafında ileri doğru dairesel bir hareketle çevirin.

KEPÇEYİ KAPAT (DOLDUR) Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp sol kolunu dirseğinizden sağa doğru kaldırarak sol elinizi kapalı tutun ve sağ işaret parmağınız sol elinizi gösterecek şekilde sağ kolunu dirseğinizden kaldırarak sağ elinizi geriye doğru ufak dairesel bir hareketle çevirin.

KEPÇEYİ AÇ (BOŞALT) Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp sol kolunu dirseğinizden sağa doğru kaldırarak avucunuz yere bakacak şekilde sol elinizi açık tutun ve sağ işaret parmağınız sol elinizi gösterecek şekilde sağ kolunu dirseğinizden kaldırarak elinizi ileri doğru ufak dairesel bir hareketle çevirin.

160

MAKİNEYİ SOLA ÇEVİR Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp sağ kolunu yukarı kaldırarak yumruğunuzu sıkılmış olarak tutun ve sol kolunu dirseğinizden sağa doğru kaldırarak sol yumruğunuzu sıktıktan sonra geriye doğru ufak bir dairesel hareketle çevirin.

MAKİNEYİ SAĞA ÇEVİR Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp sol kolunu yukarı kaldırarak yumruğunuzu sıkılmış olarak tutun ve sağ kolunu dirseğinizden sola doğru kaldırarak sağ yumruğunuzu sıktıktan sonra ileri doğru ufak bir dairesel hareketle çevirin.

BU KADAR HAREKET ET Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp her iki kolunu dirseklerinizden yukarı kaldırarak avuçlarınız birbirini gösterecek şekilde ellerinizi açın ve ne kadar gidileceğini göstermek için ellerinizi yatay olarak içeri doğru hareket ettirin.

YÜKÜ YAVAŞ KALDIR (YAVAŞ HAREKET ET) Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp sol eliniz açık olarak yere bakacak şekilde sol kolunu sağa doğru kaldırın sağ işaret parmağınız sol elinizi gösterecek şekilde sağ kolunu dirseğinizden kaldırarak sağ elinizi geriye doğru ufak dairesel bir hareketle çevirin.

DUR Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp sol eliniz açık olarak yere bakacak şekilde sol kolunu omuz hizanıza kadar kaldırın ve kolunu yatay bir hareketle ileri ve geri oynatın.

ACİLEN DUR Yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp elleriniz açık olarak yere bakacak şekilde her iki kolunu da omuz hizanıza kadar kaldırın ve kollarınızı yatay bir hareketle ileri ve geri oynatın.

161

MOTORU DURDUR Sağ kolun yanda yüzünüzü makinenin operatörüne dönüp sol başparmağınızı uzatarak boğazınızın hizasına getirin.

162

SIKMA TORK DEĞERLERİ TABLOLARI DIN 267 cıvata kalitesine göre tork değerleri : Cıvata Çapı

Anma Çapı

M5 M6 M8 M10 M12 M16 M18 M20 M22 M24 M30 M36

5 6 8 10 12 16 18 20 22 24 30 36

Cıvata Çapı 1/4 ” 5/16” 3/8” 7/16” 1/2” 9/16” 5/8” 3/4 ” 7/8” 1” 11/4” 11/2”

METRİK CİVATALAR Tork Değerleri Tork Değerleri Cıvata Kalitesi: 8.8 Cıvata Kalitesi: 10.9 Nm kgfm Nm kgfm 7 0.7 8.5 0.85 12 1.2 14 1.4 28 2.8 35 3.5 56 5.7 69 6.9 98 10 120 12.0 244 25 295 29.5 290 29 405 40 476 48 580 58.0 550 55 780 78 822 84 1000 100.0 1633 166 2000 200.0 2854 291 3450 345.0 UNF CİVATALAR Cıvata Kalitesi: S Anma Çapı 6.3 7.9 9.5 11.1 12.7 14.3 15.9 19 22.2 25.4 31.7 38.1

Tork Değerleri Cıvata Kalitesi: 12.9 Nm kgfm

41 83 145 355 485

4.1 8.3 14.5 35.5 48

930

93

Tork Değerleri Nm 14 28 49 78 117 170 238 407 650 970 1940 3390

Kgf m 1.4 2.8 5 8 12 17.3 24.3 41.5 66.3 99 198 345

Motor,şanzıman,aks ve tork konvertöre ait cıvata ve somunlar için tedarikçi firma tarafından öngörülen tork değerleri kullanılacaktır.

163

İLETİŞİM BİLGİLERİ İmalatçı - Üretici Firma: Hidromek A.Ş.

Unvanı: Hidromek-Hidrolik ve Mekanik Makina İmalat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi 8.3.1. FABRİKA VE SATIŞ SONRASI HİZMETLER MERKEZ FABRİKA / GENEL MÜDÜRLÜK Adres

Ayaş Yolu 25. km 1. Organize Sanayi Bölgesi Osmanlı Caddesi No:1 06935 Sincan/Ankara

Telefon

90 312 267 12 60

Faks

90 312 267 12 39

İnternet

www.hidromek.com.tr

E-posta

info@hidromek.com.tr musteriiletisimhatti@hidromek.com.tr

Müşteri İletişim Hattı

444 6 465 (HMK)

SATIŞ SONRASI HİZMETLER MÜDÜRLÜĞÜ Adres Şehit Osman Avcı Mahallesi No: 479 (İstanbul Yolu 17.Km) Etimesgut/Ankara Telefon +90 312 280 87 40 Faks +90 312 280 87 48 Yedek Parça Faks +90 312 280 87 49 E-posta ssh@hidromek.com.tr İZMİR FABRİKA Adres Telefon Faks E-posta

Ege Serbest Bölgesi, Akçay Caddesi, 144/1, Ayhan Sokak, No: 24, Gaziemir/İZMİR +90 (232) 251 69 00 - 251 60 57 +90 (232) 251 01 20 esb@hidromek.com.tr

TAYLAND FABRİKA

Telefon Faks

Amata Nakorn Industrial Estate Phase 7, 700/669 Moo 1, T.Phanthong A.Phanthong, Chonburi 20160, TAYLAND +66 38 447 349 +66 38 447 355

İSPANYA OFİS Adres Telefon Faks E-posta

C/De la Maquina 14, Poligono Industrial El Regás, 08850 - GAVA(BARCELONA) +34 93 638 8465 +34 93 638 0714 contact@hidromek.es

RUSYA OFİS Adres Telefon E-posta

72, Zhivopisnaya str., village Oktyabrskiy, Krasnodar, Russia, 350032 +7 861 290 3007 HidromekRus@hidromek.ru

Adres

164

8.3.2. BÖLGE YÖNETİCİLİKLERİ ANKARA MERKEZ SERVİS, YEDEK PARÇA VE EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Adres

Şehit Osman Avcı Mahallesi No:479 (İstanbul Yolu 17. Km) Etimesgut, Ankara

Telefon

0312 280 87 40

Faks

0312 280 87 48

Yedek Parça Faks

0312 280 87 49

E-posta

ssh@hidromek.com.tr

ANTALYA BÖLGE YÖNETİCİLİĞİ Adres

Şafak Mahallesi, Akdeniz Sanayi Sitesi, 5008. Sokak, No:57, Kepez/ANTALYA

Telefon

0242 221 54 94 – 221 54 95

Faks

0242 221 54 96

E-posta

antalya@hidromek.com.tr

BURSA BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ Adres

İzmir yolu üzeri Barış mah. FSM Bulvarı No: 1/132 A Nilüfer/BURSA

Telefon

0224 453 54 04 – 0224 453 54 05

Faks

0224 453 54 06

E-posta

bursa@hidromek.com.tr

DİYARBAKIR BÖLGE YÖNETİCİLİĞİ Adres

Diyarbakır-Elazığ Yolu Seyrantepe Kavşağı Atik Petrol içi DİYARBAKIR

Telefon

0412 238 25 25

Faks

0412 238 25 28

E-posta

diyarbakir@hidromek.com.tr

ELAZIĞ BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ Adres

Elazığ Malatya Karayolu 17. Km. Hankendi Beldesi / ELAZIĞ

Telefon

0424 281 32 32

Faks

0424 281 20 90

E-posta

elazig@hidromek.com.tr

ERZURUM SSH Adres

Şükrüpaşa Mah. Çevre Yolu Cad. Aziziye Otoban Sanayi Sitesi No: 15/4 Yakutiye/Erzurum

Telefon

0 442 242 71 51

Faks

0 442 242 71 53

E-posta

erzurum@hidromek.com.tr

İSTANBUL AVRUPA BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ Adres

Osmangazi Mahallesi Hadımköy Yolu Cad.No:36 Esenyurt / İSTANBUL

Telefon

0212 465 66 88

Faks

0212 465 66 67

E-posta

istanbul.avrupa@hidromek.com.tr 165

İSTANBUL ANADOLU BÖLGE YÖNETİCİLİĞİ Adres

Zümrütevler Mah Hanımeli Cad No:2 Maltepe/İSTANBUL

Telefon

0216 427 81 81

Faks

0216 427 83 83

E-Posta

istanbul.anadolu@hidromek.com.tr

İZMİR BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ Adres

İstiklal Mahallesi 21. Sok. No:8 (35440) Ulucak / Kemalpaşa / İZMİR

Telefon

0232 8771156 (57-58-59)

Faks

0232 382 27 36

E-posta

izmir@hidromek.com.tr

KAYSERİ BÖLGE YÖNETİCİLİĞİ Adres

Keykubat Mh. Osman Kavuncu Cd. Şek. Fab. Karş. No:297-F / KAYSERİ

Telefon

0352 332 12 31

Faks

0352 331 03 69

E-posta

kayseri@hidromek.com.tr

SAMSUN BÖLGE YÖNETİCİLİĞİ Adres

Toybelen Mah. Anadolu Bul. No: 324 Kat:1 İlkadım / SAMSUN

Telefon

0362 266 58 23 – 25 – 26

Faks

0362 266 58 26

E-posta

samsun@hidromek.com.tr

TARSUS BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ Adres

Atalar Mh. Cemal Gürsel Cd. (E–5 karayolu) No:111 Yenice / Tarsus / MERSİN

Telefon

0324 651 48 20 (3 hat)

Faks

0324 651 48 19

E-posta

tarsus@hidromek.com.tr

TRABZON BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ Adres

Yavuz Selim mah. Vatan cad. No: 2 Yeşilyalı Beldesi-ARSİN / TRABZON

Telefon

0462 717 60 10 – 11

Faks

0462 717 65 56

E-posta

trabzon@hidromek.com.tr

166

8.3.3. SERVİS İSTASYONLARI ANKARA Adres Telefon Faks E-Posta ANKARA Adres Telefon Faks E-Posta ADAPAZARI Adres Telefon Faks E-Posta AFYON

HİDROBİRLİK LTD. ŞTİ. İvedik Organize Sanayi Eminel Koop. 665 Sok. No:25 Ostim / ANKARA 0312 395 38 16 / 4 hat 0312 395 38 20 adnanoren@hidrobirlik.com.tr EMEK İS MAKİNALARI LTD ŞTİ.

Ostim Mah. Uzayçağı Cad. 1273. Sok. No:10 Yenimahalle, Ankara 0312 385 46 14 0312 385 46 15 hidroemek@hotmail.com BC MAKİNA OTO. SAN. LTD. ŞTİ.

Modern San. İnönü Bulvarı No73-75 ADAPAZARI 0 264 275 28 37 – 291 10 90 0 264 291 10 91 bc@bcmakina.com.tr HARUN MAKİNA OTO SAN. TİC. LTD. ŞTİ.

Adres

2. Küçük Sanayi Sitesi 11. Ada 5/B Blok No11 AFYON

Telefon

0272 223 47 72 – 223 47 73

Faks E-Posta

0272 223 15 93 halit-hm03@hotmail.com, info@harunmakina.com

AĞRI

EKİNCİLER OTOMOTİV LTD. ŞTİ.

Adres

Yeni Sanayi Sitesi14.Blok No2 / AĞRI

Telefon

0472 215 69 92

Faks

0472 215 69 92

E-Posta

ekincilerotomotiv@hotmail.com

AKSARAY

EMEKTAR İKİZLER OTOMOTİV LTD. ŞTİ.

Adres

Yeni Sanayi Sitesi Fatih Cad. 17.Blok No:114 AKSARAY

Telefon

0382 215 18 28

Faks

0382 215 53 53

E-Posta

emektar_21@hotmail.com

ANTALYA/Alanya

NİHAT AYDOĞAN

Adres

Sanayi Sitesi Necipbey Caddesi No:11 Alanya / ANTALYA

Telefon

0242 515 11 66

Faks

0242 515 01 75

E-Posta

aydogan_nihat07@hotmail.com

ANTALYA

ÖZGÜVENİRLER İŞ MAKİNALARI

Adres

Akdeniz Sanayi Sitesi 5046 Sokak No:8 / ANTALYA

Telefon

0242 221 47 71

Faks

0242 221 31 62

E-Posta

ozguvenirler@hotmail.com - hidromek@ozguvenirlerismak.com

BARTIN

SERVİS TİCARET MAK. SAN. LTD. ŞTİ.

Adres

Yeni Sanayi Sitesi No:11 / BARTIN

Telefon

0378 227 41 88

Faks

0378 227 41 88

E-Posta

servisticaret@hotmail.com; servisticaret@yahoo.com 167

BURDUR/BUCAK

MUTSAN OTOMOTİV PAZARLAMA SAN. TİC VE LTD. ŞTİ.

Adres

Bucak Antalya Karayolu 6.km BUCAK / BURDUR

Telefon

0248 317 14 14

Faks

0248 317 14 10

E-Posta

bahattinturhan@hotmail.com; servismuhasebe@mutsanotomotiv.com.tr

BURSA

HİDMAKSER İŞ MAKİNALARI LTD. ŞTİ.

Adres

Beşevler Küçük Sanayi Sitesi 57/A Blok No:13-14 Nilüfer/BURSA

Telefon

0224 441 84 11-12

Faks

0224 441 35 54

E-Posta

erkanalgan25@hotmail.com

ÇANAKKALE

SELAHİ GİZLİ

Adres

Yeni Sanayi Sitesi 1. Blok No:8 ÇANAKKALE

Telefon

0286 217 88 62

Faks

0286 214 28 81

E-Posta

tayfungizli@gmail.com

ÇANKIRI

GÜRKAYNAKLAR MAKİNA LTD. ŞTİ.

Adres

A.Halik Renda Mh. Küçük Sanayi Sitesi H Blok No:17 18200 ÇANKIRI

Telefon

0 376 218 13 54

Faks

0 376 218 13 54

E-Posta

gurkaynaklar.makina@gmail.com

ÇORUM–1

LİDER İŞ MAKİNALARI

Adres

Küçük Sanayi Sitesi Sanayi Caddesi No:74 / ÇORUM

Telefon

0364 234 89 51

Faks

0364 234 89 51

E-Posta

lider.ismakinalari@hotmail.com

ÇORUM–2

UMUT İŞ MAKİNALARI

Adres

Küçük Sanayi Sitesi 3.Cadde No:31 / ÇORUM

Telefon

0364 234 88 55

Faks

0364 234 88 55

E-Posta

umutismak@gmail.com

DENİZLİ Adres Telefon Faks E-Posta

ÇÜMEN HİDROLİK LTD. ŞTİ.

Pamukkale 3.Sanayi Sitesi 45.Sokak No:29 / DENİZLİ 0258 268 90 08 – 268 84 54 0258 268 90 08 cumenhidrolikdenizli@gmail.com

DİYARBAKIR

ÇELİK TEKNİK

Adres

1. Sanayi Sitesi 11. Blok No11 / DİYARBAKIR

Telefon

0412 237 93 23

Faks

0412 238 36 17

E-Posta

celikteknik21@gmail.com

DÜZCE

MERT MAKİNA

Adres

Akınlar Mah. Küçük sanayi sit. 2609. Sokak No:12 L blok Merkez/Düzce

Telefon

0380 537 50 08

Faks

0380 537 50 08

E-Posta

duzcehidromekservisi@gmail.com

168

Servis 0364 234 89 59

ELAZIĞ Adres Telefon Faks E-Posta ERZİNCAN

AKGÜN MAKİNE Sanayi Sitesi 7. Sokak No:30 / ELAZIĞ 0424 224 63 48 0424 224 63 48 akmakina23@hotmail.com OTO AKSAKALLI

Adres

Yeni Sanayi Çarşısı Mengüceli Mh. 7. Sk. No:44 ERZİNCAN

Telefon

0446 226 26 80

Faks

0446 226 26 87

E-Posta

aksakallioto@hotmail.com

ESKİŞEHİR

DAYKO LİDER HAFRİYAT İŞ MAKİNALARI NAK. SAN. TİC. LTD. ŞTİ.

Adres

Arifiye Mah. Bilir Sok. No:1/3-4 / ESKİŞEHİR

Telefon

0222 246 04 65

Faks

0222 246 04 65

E-Posta

daykoliderhmk@gmail.com

GAZİANTEP

ECM MAKİNA İNŞAAT SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.

Adres

Küsget B Blok 45 Nolu Cd. No:3 GAZİANTEP

Telefon

0342 235 09 41 - 42

Faks

0342 235 57 51

E-Posta

ecm.gaziantep@gmail.com

İZMİT / GEBZE

HEDEF MAKİNA LTD. ŞTİ.

Adres

Tatlıkuyu Mah. E5 Kenarı No:1 Gebze / İZMİT

Telefon

0262 646 94 87 – 644 89 50-51

Faks

0262 644 89 52

E-Posta

suleyman.dag@hedef-makina.com; ugur.yilmaz@hedef-makina.com

HATAY

GÜVEN İŞ MAKİNALARI / Bekir KABADAYI

Adres

Yeni Sanayi Sitesi 45/D Blok No15 Antakya / HATAY

Telefon

0326 221 49 39

Faks

0326 221 86 89

E-Posta

bekir.kabadayi@hotmail.com

HAKKARİ Adres Telefon Faks E-Posta

DOĞUKENT İŞ MAKİNALARI Küçük Sanayi Sitesi A Blok No:16 / HAKKARİ 0438 211 53 37 0438 211 53 25 dogukentismakinalari@gmail.com

IĞDIR

EKİNCİLER OTOMOTİV LTD. ŞTİ.

Adres

Sanayi Sitesi 9.Blok No14 / IĞDIR

Telefon

0476 210 21 58

Faks

0476 210 15 16

E-Posta

ekincilerotomotiv@hotmail.com

IĞDIR - 2

MURAT ARMAĞAN / ARMAGAN MAKİNA İNŞ.TİC.

Adres

Söğütlü Mah. Tümay Aydemir Cad. Sanayi Sit. No:184/C / IĞDIR

Telefon

0476 227 40 04

Faks

0476 227 40 04

E-Posta

armaganmakina76@hotmail.com 169

İSTANBUL - 1

HEDEF MAKİNA LTD.ŞTİ.

Adres

Kadosan San Sit. B Blok No:28 Yukarı Dudulu, Ümraniye/ İSTANBUL

Telefon

0216 466 46 00-01-02

Faks

0216 466 46 03

İSTANBUL - 2

lutfu.sahin@hedef-makina.com, isa.yilmaz@hedef-makina.com, mustafa.kaya@hedef-makina.com, istanbul.muhasebe@hedef-makina.com SERİ-İŞ MAKİNALARI

Adres

Dolapdere Sanayi Sitesi 6.Ada No:44 İkitelli / İSTANBUL

Telefon

0212 549 34 78

Faks

0212 549 84 46

E-Posta

emrahkonca@mynet.com

İSTANBUL - 3

ERENLER İŞ MAKİNALARI YED. PARÇA VE İNŞ. SAN. TİC. LTD.ŞTİ.

Adres

İ.O.S.B. Pik Dökümcüler San. Sit. A4 Blok No:8 Başakşehir/İSTANBUL

Telefon

0212 485 80 60

Faks

0216 485 80 61

E-Posta

info@erenlermakina.com.tr

İZMİR / BERGAMA Adres Telefon Faks E-Posta İZMİR Adres Telefon Faks E-Posta İZMİT

ÖZDALKIRAN MAKİNA SONDAJ DEMİR HIRD. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. İslam Saray Mah. 24. Sokak No:12 Bergama / İZMİR 0232 632 90 35 0232 631 53 77 yedekparca@ozdalkiranmakina.com, info@ozdalkiranmakina.com ÖZHAN HİDROLİK İŞ MAK. LTD. ŞTİ.

1429. Sk. No:14 Doğanlar/İZMİR 0232 479 55 64 – 479 42 51 0232 478 58 52 mozgun@ozhanhidrolik.com, muhasebe@ozhanhidrolik.com HEDEFSAN İŞ MAKİNALARI

Adres

Küçük Körfez Sanayi Sitesi 3. Cadde 309 Blok No71 İzmit

Telefon

0262 335 42 28 – 335 46 40 – 335 55 70

Faks

0262 335 42 29

E-Posta

mustafa.kaya@hedef-makine.com, harun.emron@hedef-makina.com

K.MARAŞ

UĞUR MAKİNA

Adres

Yeni Sanayi Sitesi Kaportacılar Cad. No43 / KAHRAMANMARAŞ

Telefon

0344 236 08 98

Faks

0344 236 36 16

E-Posta

ugurmakina46@hotmail.com

KARS

ERK MAKİNA SANAYİ VE HAFRİYAT TİC. LTD.

Adres

Sanayi Sitesi, 2/B Blok, No:2, KARS

Telefon

0474 242 62 91

Faks

0474 242 62 92

E-Posta

erkmakine@gmail.com

KASTAMONU

GÜRKAYNAK MAKİNA LTD. ŞTİ.

Adres

Kuzeykent Sanayi Sitesi 2. Ada B Blok No24 / KASTAMONU

Telefon

0366 215 49 99

Faks

0366 215 45 09

E-Posta

gurkaynaklar.makina@gmail.com

E-Posta

170

KAYSERİ Adres Telefon Faks E-Posta

IŞIK MAKİNA LTD. ŞTİ.

Yeni Sanayi Şeker kısmı 33. Sokak No39 / KAYSERİ 0352 331 34 13 0352 331 34 20 isikmak@mynet.com

KONYA

GÜL-SA OTOMOTİV NAK. SAN. TİC. LTD.ŞTİ.

Adres Telefon Faks E-Posta KÜTAHYA (Mrk.) Adres Telefon Faks E-Posta KÜTAHYA/Simav Adres Telefon Faks E-Posta MALATYA -1 Adres Telefon Faks E-Posta MALATYA- 2 Adres Telefon Faks E-Posta MERSİN Adres Telefon Faks E-Posta MUĞLA Adres Telefon Faks E-Posta MUĞLA/Fethiye Adres Telefon Faks E-Posta MUŞ

Karatay Sanayi Betçam Sk. No4 / KONYA 0332 233 57 32 0332 235 58 90 gulerkardesler42@hotmail.com DİKMENLER İŞ MAKİNALARI Fatih Sanayi Sitesi 34. Sokak.No:23 KÜTAHYA 0 274 231 23 29 0 274 231 23 29 dikmenlerismak@hotmail.com DİKMENLER İŞ MAKİNALARI San.Sit.Blokları N.Koyuncuoğlu Ana.L.Karşı. No:14 Simav /KÜTAHYA 0274 513 54 30 0274 513 54 30 dikmenlerismak@hotmail.com ÇALIŞKAN İŞ MAKİNALARI LTD. ŞTİ. Özsan Sanayi Sitesi 30.Blok No:6 / MALATYA 0422 336 31 07 – 238 23 11 0422 238 33 60 caliskan.makine@gmail.com ÖZSA İŞ MAKİNALARI SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Özsan Sanayi Sitesi 37.Blok No:12-14 MALATYA 0422 238 38 85 - 86 0422 238 20 08 ozsaismak@gmail.com bayram4401@hotmail.com MURAT İŞ MAK.TURZ.İNŞ.SAN.TİC.LTD.ŞTİ Çilek Mahallesi, 63127 Sokak, No:4, Akdeniz/MERSİN 0324 235 97 97 0324 235 97 98 muratismak@hotmail.com DEMİRHAN HİDROLİK / Hüseyin ELMACI Sanayi Sitesi 3/C No10 Yatağan / MUĞLA 0252 572 74 07 0252 572 81 78 demirhan.yatagan@gmail.com; huseyinelmaci@hotmail.com KARTAL HİDROLİK LTD. ŞTİ.

Sanayi Sitesi Doğu Blok No:32-33 / Fethiye / MUĞLA 0252 614 92 13 0252 612 21 99 kartal_hidrolik@hotmail.com TEKİNLER MAKİNA

Adres

Sanayi Sitesi Yeni C Blok No13-14 / MUŞ

Telefon

0436 216 00 93 (Şube) - 0436 215 20 30 (Merkez)

Faks

0436 216 00 93 (Şube) - 0436 215 20 31 (Merkez)

E-Posta

tekinlermakinamus@gmail.com 171

NİĞDE Adres Telefon Faks E-Posta ORDU Adres Telefon Faks E-Posta SAMSUN Adres Telefon Faks E-Posta SİVAS Adres Telefon Faks E-Posta ŞANLIURFA Adres Telefon Faks E-Posta ŞANLIURFA / V.Şehir Adres Telefon Faks E-Posta TOKAT Adres Telefon Faks E-Posta TRABZON Adres Telefon Faks E-Posta VAN Adres Telefon Faks E-Posta YOZGAT Adres Telefon Faks E-Posta

172

ZAHİT MAKİNA Ata Sanayi Sitesi Yeniçeri Sokak No:27 NİĞDE 0388 233 17 94 0388 213 26 54 zahitmakina@hotmail.com İŞ-MAK OTO. SER. LTD. ŞTİ.

Karapınar Mh. 2. San. Sit. 17. Blok No:16 ORDU 0452 234 33 16 0452 234 33 17 ismakservis@hotmal.com İŞ-MAK OTO. SER. LTD. ŞTİ.

19 Mayıs Sanayi Sitesi No:1 / SAMSUN 0362 266 81 18 0362 266 81 18 ismakservis@hotmal.com ÖZ SİSTEM İŞ MAKİNALARI 4 Eylül Sanayi Sitesi 11/A Blok No:6 SİVAS 0346 226 18 24 0346 226 12 68 ozsistemmakine@gmail.com CAN-EL MAKİNA Evren Sanayi Sitesi 3. Cadde 23. Sokak No:2 ŞANLIURFA 0414 357 57 14 0414 357 61 70 canelmakina@gmail.com ÇATSAN MAKİNE İNŞ. HARF. NAK. TUR. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ.

Bahçelievler Mah. Ceylanpınar yolu üzeri Gürkan Apt. No:1 0414 511 10 19 0414 511 10 19 catsanmakina@hotmail.com DOĞUŞ MAKİNA Sanayi Sitesi 41.Blok No:192 / TOKAT 0356 214 96 58 0356 212 99 19 musca60@hotmail.com KORKMAZLAR İŞ MAKİNALARI / Süleyman KORKMAZ Rize Caddesi No:196 Pelitli / TRABZON 0462 334 16 71 0462 334 43 84 korkmazlarmakinahmk@gmail.com SAĞLAM İŞ MAKİNALARI / Mustafa SAĞLAM Yeni Sanayi Sitesi Ek Bloklar N/Blok No:1 / VAN 0432 223 00 81 0432 223 00 81 saglam-is@hotmail.com ŞENER OTOMOTİV Sorgun Sanayi Sitesi Özel Bloklar No:12 Sorgun / YOZGAT 0354 415 92 45 0354 415 23 36 senerotomotiv@gmail.com

NOTLAR (Operatör tarafından kullanılabilir)

................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................

173

ALFABETİK DİZİN

A Acil durumlar, 15 Açılır kepçe, 157 Akışkanlar ve yağlar tablosu, 106 Aktif vites, 48 Akü elektrolit seviyesinin kontrolü, 118 Alkol, 14 Arızalı makinenin çekilmesi, 94 Arka cam, 72 Arka cam sileceği, 72 Ataşmanların değiştirilmesi, 91 Avadanlık, 71 B Bakım, 96 Bardak tutucu, 66 Batan makinenin kurtarılması, 90 Bayrakçı işaretleri, 159

F Far, kısa, 44 Far, uzun, 44 Forklift çatalı, 157 Frenleme, 88 G Garanti şartları, 5 Gaz pedalı, 42 Gresleme, 116, 120 H Haftalık kontrol ve bakım, 117 Hava filtresi tıkalı uyarı ışığı, 112 Hız göstergesi, 48 Hidrolik hız kontrolü, 63 Hidrolik yağ seviyesinin kontrolü, 115 İ

C Cam silme, 44 Cam yıkama, 44 CE belgesi, 6 Ç Çabuk bağlantı nipeli, 152 Çakmak, 62 Çalışma farları, 63 Çalışma öncesi iş güvenliği, 15 Çalışma saatleri, 51 Çatallar, 153 Çatalların kullanıma hazırlanması, 153 Çatalların sürüşe hazırlanması, 154 Çevre görüşü, 14 Çift fren pedalı, 42 D Devir göstergesi, 48 Diferansiyel kilidi düğmesi, 55 Dijital çalışma saati sayacı, 60 Direksiyon arızası, 14 Direksiyon ayar kolu, 45 Dizel yakıtı, 113 Dönüş sinyali, 44 Dörtlü flaşör düğmesi, 55 Durum bilgisi, 50 E El freni, 58 Elbise askısı, 73 Elektrikli kompresör, 156 Emc direktifi, 6 Emniyet kemeri, 71 Eşya gözü, 45

İç aydınlatma lambası, 73 İlaçlar, 14 İlk 50 saatlik bakım, 105 İsteğe bağlı donanım, 152 İş güvenliği, 12 İş güvenliği kilidi, 58 İş güvenliği uyarıları, 9 K Kamyon yüklemek, 90 Katlanır çatallar, 153 Kaynak, 14 Kepçe tırnaklarının değiştirilmesi, 92 Kepçe,yükleyici, sökme-takma, 91 Kısa far, 44 Kıvılcım, 14 Kitap cebi, 66 Klima kumanda paneli, 73 Kompresör, 156 Kontak anahtarı, 65 Kontrol ve bakım tablosu, 100 Kontrol ve bakım, 100 saatlik, 120 Kontrol ve bakım, 1000 saatlik, 133 Kontrol ve bakım, 2000 saatlik, 137 Kontrol ve bakım, 250 saatlik, 121 Kontrol ve bakım, 500 saatlik, 129 Kontrol ve bakım, gerektiğinde, 139 Kontrol ve bakım, günlük (8 saatlik), 109 Kontrol ve bakım, haftalık ( 50 saatlik), 117 Korna, 43, 44 Koruyucu iş elbisesi, 15 Kullanım ömrü, 11 Kumanda paneli, 46 Kumandalar, 14 Kül tablası, 66 L Lastiğin şişirilmesi, 116

174

Lastik hava basınçlarının kontrolü, 116 M Makine tanıtım etiketi, 7 Makinenin tanıtımı, 40 Makinenin taşınması, 93 Makineyi çekme, 94 Motor arızası, 14 Motor rölanti devrinin kontrolü ve ayarı, 129 Motor soğutma suyu sıcaklığı göstergesi, 60 Motor subap ayarlarının kontrolü ve ayarlanması, 129 Motor yağ filtresinin değiştirilmesi, 124, 126 Motor yağ seviyesi kontrolü, 109 Motor yağının değiştirilmesi, 124 Motor yakıt filtre elemanının değiştirilmesi, 127 Motorda akışkan kaçakları kontrolü, 111 O Operatör kabininin kontrolü, 119 Operatör koltuğu, 67 Otomatik vites, 43 Ö Ön konsol, 41 Q Quick coupling, 152 R ROPS / FOPS operatör kabini, 14 S Sağ konsol, 56 Sağ uyarı ışığı grubu, 61 Sarsıntısız yürüyüş düğmesi, 55 Selektör, 44 Serin saklama kutusu, 66 Servis güvencesi, 11 Ses ve vibrasyon, 151 Sıcaklık ayarı, 65 Sıkma tork değerleri, 163 Silecek, 44 Sinyal, 44 Sinyal kolu, 44 Soğutma suyu seviye kontrolü, 110 Sol konsol, 66 Süpürge, 158

Ş Şanzıman yağ seviyesinin kontrolü, 114 Şanzıman yağ sıcaklık yüksek uyarı ışığı, 47 T Takometre, 60 Tarih/saat ayarı, 54 Telif hakları, 11 Tepe lambası, 63 Tesviye, 90 Tesviye küreği, 155 Tomruk yükleyici, 155 Toz tutucu kontrolü ve temizliği, 112 Toz tutucunun temizliği, 112 U Uyarı ışığı, 2/4 tekerden çekiş sistemi, 47 Uyarı ışığı, destek ayakları, 47 Uyarı ışığı, şanzıman yağ sıcaklığı yüksek, 47 Uyarı ışığı, uzun hüzmeli far, 47 Uyarı ışığı, yakıt filtesinde su var, 47 Uzun far, 44 V Vantilatör kayış gerginliği kontrolü, 110 Vantilatör kayışının ayarı, 111 Vibrasyon, 151 Vites, 43 Vites değiştirme, 43 Vites kolu, 43 Y Yağ değiştirilmesi, motor, 124 Yağ filtresi, 124 Yağ seviyesi kontrolü, motor, 109 Yağ seviyesinin kontrolü, şanzıman, 114 Yakıt ön filtresinin boşaltılması, 117 Yakıt ön filtresinin değiştirilmesi, 121 Yakıt seviye göstergesi, 60 Yakıt seviyesinin kontrolü, 113 Yakıt sistemindeki havanın alınması, 129 Yangın söndürücü, 15 Yükleyici ile çalışmak, 88 Yükleyici ile kamyon yüklemek, 90 Yükleyici ile tesviye, 90 Yükleyici kepçesi, sökme-takma, 91 Yükleyici kumanda kolu, 56

175