Woensdag 31 juli 2013
LEES ONS
‘LIKE’ ONS
VOLG ONS
BEKIJK ONS
23 accent
WWW.HETKONTAKT.NL
Expositie
Brigitte Kleyn-Altenburger
Waar de hemel de aarde raakt Glaskunstenares Brigitte Kleyn-Altenburger uit Asperen wordt geëerd met een expositie in het Glasmuseum.
‘Het is mijn doel dat anderen het oerbeeld in mijn werk herkennen’ een grote tafel. Bij de entree van de zaal is de documentaire te zien die haar dochter Petra Kleyn samen met cameraman John Treffer maakte als een ode aan haar moeder: “Mijn moeder is altijd zo bescheiden, maar ze heeft veel betekend voor de glasfabriek in de zestiger jaren van de vorige eeuw. Daarom is het heel terecht dat er nu aandacht besteed wordt aan haar veelzijdige werk. Vooral omdat ze binnenkort van plan is te stoppen met het etsen.” Petra voelt een duidelijke verbinding met het werk van haar moeder: “Als klein kind was ik altijd bij haar in het atelier en nam ze me mee naar de inrichting van haar exposities. Ik ben heel erg vertrouwd met haar werk.” In de film wordt het werkproces inzichtelijk gemaakt: “We laten nu de spierballen en het gasmasker zien achter de prachtige buitenkant van het resultaat.” De reeks poëtische beelden opent met de rondvaartboot op de Linge. “Grappig hè” lacht Petra, “die vaart bijna door onze tuin heen waar het atelier van mijn moeder staat, dus die mocht niet ontbreken.” Tijdens het maken van de film deed Petra een ontdekking: “Mijn moeder werkt met glas, maar eigenlijk is het licht haar materie.”
Toverwoord Brigitte beaamt dat het licht een belangrijk element vormt in haar werk: “Ik gebruik de etstechniek om de eigenschappen van het glas, glans en lichtbreking, te verstevigen. Wanneer ik een glaspaneel uit het zuurbad haal en schoongemaakt heb, dan til ik het naar het licht en laat dat zijn werk doen.” Het geeft haar voldoening: “Dat is een ongelooflijk geluksgevoel, net zoals wanneer ik de top van een berg bereikt heb en ik sta daar boven het dal in de verte te kijken waar de hemel de aarde raakt, en ik zuig dan het licht op. Dan hervind ik mijzelf.” Het kleine gedicht Es schläft ein Lied in allen Dingen uit 1835 van Joseph von Eichendorff betekent veel voor haar: “In alles sluimert een melodie, waar wij het toverwoord voor kunnen vinden. Dat thema spreekt mij aan en daar beleef ik iets van als ik in de bergen ben, dan heb ik zulke diepe zijnservaringen, daar kan ik nauwelijks over praten. Die beroering wil ik transformeren en in essentie gaat het over het omvormen van de emotie in het glaskunstwerk.” De glasstukken ‘Zon en aarde’ en ‘Maan en water’ zijn haar favorieten. Behalve de natuur, vormen mythen een onuitputtelijke inspiratiebron voor Brigitte: “Het is mijn doel dat anderen het oerbeeld in mijn werk herkennen, dat de mythe tot leven komt of resoneert door wat ik weergegeven heb.”
Geslaagde vluchtpoging
7g^\^iiZ @aZnc"6aiZcWjg\Zg Zc ]VVg YdX]iZg EZigV @aZnc#
FOTO: WWW.WICEKLISTWAN.NL
door Levien Vermeer de expositie De expositie loopt tot en met 22 september. Alle tachtig geëxposeerde werken hebben een titel, maar in het museum zijn ze alleen genummerd. Voor meer achtergrondinformatie is er een lijst met toelichting beschikbaar voor de bezoeker. Het boek over haar werk, Sonne und Erde, is verkrijgbaar in het Glasmuseum en in de Kristalwinkel voor 19,50 euro, incl. dvd.
q WWW.KLEYN-ALTENBURGER.NL q WWW.NATIONAALGLASMUSEUM.NL
Het Nationaal Glasmuseum in Leerdam wilde een totaaloverzicht van het werk van Brigitte Kleyn-Altenburger onder de aandacht brengen en het onderscheid aangeven met de Hollandse glaskunstenaars. Omdat haar unica overal terecht gekomen zijn zonder registratie, zijn ze moeilijk te traceren. Naast de kleine collectie van het Glasmuseum zelf, heeft Brigitte haar persoonlijke collectie tijdelijk afgestaan. Haar (ontwerp)tekeningen komen uit het Rijksdocumentatiecentrum in Rijswijk, waar ze worden bewaard bij gebrek aan een archief in het Glasmuseum. Brigitte zegt verwonderd: “Wat vroeger bij mij achteloos in een bureaulade lag, is nu gebonden en gebundeld tussen zuurvrij papier, waar je alleen toegang tot hebt met de conservatrice.” De wand met geselecteerde tekeningen in het museum vormt een mooie combinatie met het glaswerk dat in de vitrines en daarbuiten te bewonderen is. Brigitte merkt op: “De tekeningen en het glas gaan als het ware een gesprekje aan, dat geeft iets intiems. Als je de tekening in het glas ziet, gaat die pas leven.”
Spierballen In de Stokrooszaal hangt haar vlakglaswerk voor de ramen en de ingelijste geetste panelen aan de muur. De vrije vormen staan aantrekkelijk uitgestald op
Brigitte Altenburger werd in 1942 in Innsbruck (Oostenrijk) geboren en groeide op als tweede van vier kinderen in de Tiroler glas-stad Rattenberg. Ze was volgens een eeuwenoude familietraditie bestemd om in de ouderlijke boekwinkel te gaan werken, maar ze vertelt hoe ze aan die verwachting ontsnapte: “Vanaf mijn kinderjaren heb ik al iets met het materiaal glas en ik verlangde naar een kunstzinnige ontplooiing. Zo ondernam ik een geslaagde vluchtpoging naar de Glasvakschool in Kramsach. Ik koos de richting Glas-schilderen en Glas-etsen en heb me er bekwaamd in de vormgeving van glas, als ook in de veredelingsmogelijkheden ervan. Verder volgde ik er vakken als geschiedenis van het glas en kunstgeschiedenis en leerde ik boekhouden.” Haar oudste broer nam de boekhandel over en haar ouders schikten zich in de keuze van hun dochter. Later kregen zij meer oog voor waar Brigitte mee bezig was. Haar grootvader, een boekbinder, heeft haar altijd gestimuleerd door haar telkens van papier te voorzien.
Copier De driejarige opleiding in Oostenrijk was gestoeld op het gilde-idee. Brigitte vertelt: “Aan het eind van de opleiding moest ik de proeve van bekwaamheid afleggen, waarbij op alle aspecten van mijn technische en artistieke ontwikkeling gelet werd.” Na de opleiding werkte ze als ontwerpster in de Tiroler glasfabriek Riedel Glas in Kufstein tot ze twee jaar later in Leerdam ging werken in het door Copier geleide bedrijfsatelier voor gelegenheidsglas: “Hij was experimenteel bezig en ik kreeg alle ruimte van hem. Dat was een heel creatieve periode.” Uit exposities volgden opdrachten voor overheid en bedrijfsleven: “De eerste opdracht bestond uit dubbelzijdig geëtste panelen van vlakglas voor het Evoluon, als geschenk van Daf aan Philips.” Daarna ging Brigitte als freelancer zelfstandig verder in haar eigen atelier. In Leerdam ontmoette ze Ton Kleyn, met wie ze trouwde en in Asperen is gaan wonen: “Mijn werk zegt hem zeker iets, ook al is hij meer technisch dan artistiek ingesteld. Hij heeft mij altijd gesteund.”
‘Als je de tekening in het glas ziet, gaat die pas leven’