108 minute read

2.9 Hörgsdalur

Undir Helgastader segir svo í [Jb.]:

„Selstöðu á staðurinn fram á heiðinni í Hördal, og er sú selstaða bygð Arnarvatns ábúendum fyrir xx álna toll.“

Undir Arnarvatn segir sama bók:

„Úthagar eru mjög litlir, og því kaupir ábúandi jafnan selför fyrir 20 álna toll á Hördal á Gautlandaheiði, það land liggur undir Helgastaði.“

Í Hörgsdal búa engir við manntalið 1801 né 1816.

1825 - 1864: Jón Magnússon og Ingibjörg Ívarsdóttir/Guðbjörg Sigurðardóttir

Jón og Ingibjörg flytja 1825 frá Gautlöndum að Hörgsdal [Kb. Mýv.], þó Jóns sé ekki getið í manntalsbók þinggjalda 1826. Ingibjörg lést 14. nóv. 1838, en Jón kvæntist Guðbjörgu 28. sept. 1841 og bjuggu þau áfram í Hörgsdal, þar til þau fluttu að Hrærekslæk 1864. Jón er einn talinn bóndi þennan tíma, en bæði synir hans og aðrir voru þar í húsmennsku. Andrés Sveinsson er í Hörgsdal í manntalsbók þinggjalda 1840, 1842, 1843 og 1846-1852, jafnan á skrá yfir búlausa. Jónatan sonur Jóns er 1854 á skrá yfir húsfólk og 1855 á skrá yfir „húsfólk tíundandi“ og aftur 1860-1864 á skrá yfir búlausa. Jón sonur Jóns er 1859 á skrá yfir búlausa og aftur 1862-1864.

Jón var fæddur 5. febr. 1787 á Grænavatni, sonur hjónanna Magnúsar Tómassonar og Guðlaugar Árnadóttur [Kb. Mýv.]. Jón er á manntali í Víðirkeri 1801, ásamt móður sinni, sem þar er „jordlös huuskone, 53, enke 1.“ en 1816 eru þau á Litlu Gautlöndum, þar er Jón „húsbóndi, 30,“ en þar bjó hann a. m k. 10 ár, áður en hann hóf búskap í Hörgsdal, sbr. manntalsbók. Hann kemur eins og áður segir 1825 „ , 39, Bóndi frá Gautlöndm að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.].

(Líklega hefur prestur Mývetninga ekki verið viss um hvaða sókn Hörgsdalur skyldi til heyra, landið var eign Helgastaðakirkju. Annars var bókunin móti venju.)

Ingibjörg var fædd um 1790, dóttir Ívars Vigfússonar og Elínar Sigmundsdóttur, sem bjuggu á Brúum við manntalið 1801, er Ingibjörg þar með þeim „ , deres börn, 11,“. Ingibjörg eignaðist soninn Guðmund 23. nóv. 1815, þá á Kálfaströnd, með Guðmundi Guðmundssyni [Kb. Mýv.]. Ingibjörg og Guðmundur voru gefin sama 26. maí 1816 [Kb. Mýv.]. Þau koma 1817 ásamt Guðmundi syni sínum „frá Víðirdal í MúlaSýslu að Baldursheimi“ og er Guðmundur sagður „41, vinnumaður“ en Ingibjörg „28, húsßkona“ [Kb. Skút.]. Þau eignast dótturina Svanborgu 20. sept. 1820, sjá hér neðar um hana.

Guðmundur, f. m. Ingibjargar, andaðist 23. ágúst 1825 „vinnumaður frá Kálfaströnd, 48, deiði af Landfarsótt lá lengi“ [Kb. Skút.]. Ingibjörg kemur með Jóni 1825 „ , 35, vinnukona, frá Gautlöndm að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.].

Jón og Ingibjörg voru gefin saman 2. okt. 1826 að því er best verður séð í [Kb. Skú.]; er Jón þá „Bóndi að Hörgsdal 36 ára“ en Ingibjörg „Eckia, Bústíra Samastaðr 37 ára“ [Kb. Mýv.] og bjuggu þau í Hörgsdal, eru þar á manntali 1835 ásamt sjö börnum þeirra og einu barni hennar.

Ingibjörg andaðist 14. nóv. 1838 „ , kona frá Hörgsdal, 49 ára,“ af landfarsótt [Kb. Mýv.], [Kb. Skút.]. Sjá um hana í [ÆSiÞ. bls. 42].Jón er ekkill í Hörgsdal við manntalið 1840, en kvænist að nýju Guðbjörgu Sigurðardóttur 28. sept. 1841 [Kb. Mýv.].

Guðbjörg var fædd 19. ágúst 1817, voru foreldrar hennar „Sigurður Ólafsson bóndi á Ytrafjalle“ og „Guðbjörg Ísleifsdóttir hans kona“ [Kb. Ness.]. Guðbjörg fer 1830 „léttakind frá fagranesi að Knútsstöðum“ og kemur þaðan aftur 1832 „ , 14, léttastúlka, frá Knútsst. að Mílastöðum“ [Kb. Múl.] og er hún á manntali á Mýlaugsstöðum 1835 „ , 18, Ó, vinnukona“ þar sem faðir hennar er þá vinnumaður. Hún er á manntali á Halldórsstöðum í Laxárdal 1840 og fer 1841 „ , 23, til giptingar“ þaðan að Hörgsdal [Kb. Mýv.].

Jón og Guðbjörg eru á manntali í Hörgsdal 1845, 1850, 1855 og 1860. Þau flytja 1864 „frá Hörgsdal austur í Hróarstungu“ [Kb. Mýv.] til Jónasar sonar Jóns, ásamt tveim dætrum. Guðbjörg dó þar 29. febr. 1868 „ , gipt kona frá Hrærekslæk, 70“ [Kb. Kb.prk.] (aldur fjarri lagi), en Jón líklega (sagður Jónsson) 10. des. 1868 „ , ekkjumað frá Hr.l., 82, dó úr elli“ [Kb. Kb.prk.].

Sjá nánar um Jón og konur hans í [ÆSiÞ. bls. 32-36].

Börn Jóns og Ingibjargar í Hörgsdal 1825-1838, öll fædd þar:

Jónas Jónsson, f. 3. maí 1827[Kb. Mýv.]. Hann er á manntali í Hörgsdal 1835, 1840, 1845 og 1850. Hann fer 1852 frá Arnarvatni að Eyjardalsá [Kb. Skút.] og kemur þaðan 1853 aftur að Hörgsdal „ , 26, vinnumaðr,“ [Kb. Mýv.], [Kb. Eyjardalsárprk.]. Jónas fer 1855 „ , 28, vinnumaður, frá Hörgsdal austur á land“ [Kb. Skút.] og er á manntali á Galtastöðum þ. á., ásamt Sveinbirni bróður sínum. Kvæntist 28. júní 1857, þá „jarðyrkjumaður á Hrærekslæk 30 ára“, Halldóru Ásgrímsdóttur og eru þau á manntali á Hrærekslæk 1860 ásamt foreldrum Halldóru og dóttur sinni, svo og Sveinbirni bróður Jónasar. Þau fóru til Vesturheims 1876 ásamt fjórum börnum sínum, 14, 3, 1 og 0 ára [Vfskrá], en a. m. k. fimm börn þeirra dóu á Hrærekslæk. Jónas andaðist í Vesturheimi 1911 [ÆSiÞ. bls34].

Jónatan Jónsson, f. 13. apríl 1828 [Kb. Mýv.]. Hann er á manntali í Hörgsdal 1835, 1840 og 1845 og í sálnaregistri þar í apríl og maí 1848. Við manntalið 1850 er hann „ , 22, Ó, vinnumaður,“ á Gautlöndum. Jónatan kvæntist 16. júní 1852 Kristínu Tómasdóttur frændkonu sinni, bæði frá Hörgsdal [Kb. Mýv.] og voru þau þar í húsmennsku, en fluttu 1855 að Fljótsbakka [Kb. Mýv.], þar sem þau bjuggu til 1859, er þau komu aftur í Hörgsdal [Kb. Mýv.] og eru þar í húsmennsku til 1864, er þau tóku við búi á móti Jóni og Margréti. Sjá nánar um þau síðar, er þau verða ábúendur.

Sigurveig Jónsdóttir, f. 5. apríl 1829[Kb. Mýv.]. Hún er á manntali í Hörgsdal 1835, 1840, 1845 og 1850. Hún fer 1854 „ , 25, vinnukona, frá Hörgsdal að Sigluvík“ [Kb. Mýv.]. Sigurveig giftist Þórarni Jónssyni í Sigluvík og eru þau þar á manntali 1855, og 1860 ásamt tveim sonum. Þau eru þar „búandi hjón“ 1864 [Kb. Svb. (Glæs.)]. Þórarinn drukknaði í júní 1875 „ , 44 ára, bóndi frá Litlusigluvík. Drukknuðu af hákarlaskipinu „Helluhafrenning“,“ [Kb. Svb. (Glæs.)]. Sigurveig er á manntali í Sigluvíkurkoti, nýbýli, 1880, ásamt Sigurbjörgu systur sinni „ , 50, E, húsmóðir,“ ásamt Jóni syni sínum. Hún andaðist 17. mars. 1890 „ , 60, Ekkja búlaus í Sigluvíkurkoti.“ [Kb. Svalb. (Glæs.)].

Jón Jónsson, f. 26. apríl 1830[Kb. Mýv.]. Hann er á manntali í Hörgsdal 1835, 1840 og 1850. Hann er í sálnaregistri eftir húsvitjun í Garði í apríl og maí 1843 [Sál. Mýv.] og 1845 er hann þar á manntali„ , 16, Ó, léttadrengur,“. En kominn er hann í Hörgsdal við húsvitjun í apríl/maí 1847 [Sál. Mýv.]. Jón kvæntist 25. maí 1855 Margréti Ingiríði Árnadóttur [Kb. Mýv.], eru þau þar á manntali þ. á. Þau voru í húsmennsku í Hörgsdal 1858-1859 [Manntalsbók]. Fóru 1859 í Sýrnes [Kb. Múl.] og 1860 að Sigluvík, þar sem þau eru á manntali þ. á. með tveim börnum. Þau eru í húsmennsku í Hörgsdal 1861-1864, er þau taka þar við búi móti Jónatan og Kristínu. Sjá um þau síðar, er þau verða ábúendur.

Sveinbjörn Jónsson,f. 8.júní 1831[Kb. Mýv.]. Hann er á manntali í Hörgsdal 1835 og 1840. Fer 1845 „ , 14, Léttadreingur, frá Hörgsdal að Engidal“ [Kb. Lund.] og er þar á manntali 1845 „ , 15, Ó, léttadrengur,“. Hann er í Hörgsdal í sálnaregistri, sem gert er eftir húsvitjun í apríl og maí 1847. Sveinbjörn fer 1849 „ , 19, léttingr, frá Reykjahlíð að Kambsst.“ [Kb. Hálsprk.] með Sigurgeir Jónssyni og Ólöfu konu hans og er þar á manntali 1850. Kemur með þeim 1851 „ , 20, vinnumaðr“ „Öll þessi Familia fluttist Búferlum frá Kambstöðum í Ljósavatnsskarði hingað að Galtastöðum ytri“ [Kb. Kb.prk.]. Sveinbjörn kemur 1853 „ , 22, vinnumaður, frá Hólmum austur að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.] og fer 1854 „ , 23, vinnumaður, frá Hörgsdal að Galtastöðum austur“ [Kb. Mýv.] og er á manntali þar 1855 ásamt Jónasi bróður sínum, en 1860 er hann á manntali hjá honum á Hrærekslæk „ , 30, Ó, vinnumaður,“. Dó 20. nóv. 1864 „ , vinnumaður frá Hrærekslæk, 23, varð bráðkvaddur“ [Kb. Kb.prk.].

Elín Jónsdóttir, f. 5. júlí 1832 [Kb. Mýv.]. Hún er á manntali í Hörgsdal 1835, 1840, 1845 og 1850. Fer 1849 „ , 17, vinnustúlka“ frá „Hörgsdal að Bjarnastöðum“ [Kb. Lund.] (í Bárðardal) og er þar á manntali 1850 „ , 18, Ó, vinnukona,“ (virðist vera á tveim stöðum!). Fer aftur 1851 „ , 19, léttastúlka, frá Hörgsdal að Víðirkjeri“ [Kb. Mýv.], [Kb. Lund.]. Hún kemur 1855 „ , 21, vinnukona, frá Hólsgerði að Hörgdal“ [Kb. Mýv.] og er þar á manntali þ. á. „ , 24, Ó, dóttir bónda,“. Fer 1859 „ , 28, vinnukona, frá Hörgsdal inn í Sigluvík“ [Kb. Mýv.] og er þar á manntali 1860 „ , 29, Ó, vinnukona,“. Þar er þá einnig á manntali Sigfús Ólafsson „ , 23, Ó, vinnumaður,“ sagður fæddur í Möðruv.kl.sókn. Elín giftist Sigfúsi Ólafssyni og fóru þau til Vesturheims 1876 frá Ytra Laugalandi með þrjár dætur sínar, 14, 11 og 9 ára [Vfskrá].

Hólmfríður Jónsdóttir, f. 19. maí 1834 [Kb. Mýv.]. Hún er á manntali í Hörgsdal 1835, 1840, 1845 og 1850. Fer 1842 „ , 9, tökubarn, frá Hörgsdal að Glömbæ í Rdal“ [Kb. Skút.] og kemur þaðan aftur 1843 „ , 10, tökubarn, frá Glaumbæ að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.]. Fer 1851 , 17, léttastúlka, frá Hörgsdal að Víðirkjeri“, kemur 1852 „ , 18, vinnukona“ frá Bjarnastöðum að Grímsstöðum [Kb. Mýv.]. Fer 1855 „ , 21, vinnukona, frá Hörgsdal að Sigluvík“ [Kb. Skút.] og er þar á manntali 1855. ([Kb. Lund.] segir hana fara 1855 frá Svartárkoti að Sigluvík). Hólmfríður giftist 13. apríl 1856 Sveini

Sveinssyni, þá bæði vinnhjú í Sigluvík [Kb. Svalb. (Glæs.)]. Þau hjónin fara 1857 ásamt dóttur sinni frá Sigluvík að Hörgsdal skv. [Kb. Svalb.], en skv. [Kb. Mýv.] kemur einungis Hólmfríður „ , 24, gipt kona, frá Sigluvík að Hörgsdal“ með dóttur sína; er Sveins þá ekki getið. Þau eignast dótturina Kristínu Ingibjörgu í Hörgsdal 21. des. 1858, foreldrar „Sveinn og Hólmfríður gipt vinnuhjú í Hörgsdal“ [Kb. Skú.]. Fer 1859 „ , 26, gipt kona, frá Hörgsdal inn í Eyjafjörð“ ásamt tveim dætrum [Kb. Mýv.], er Sveins þá heldur ekki getið. Sveinn og Hólmfríður eru á manntali í Hleiðargarði ásamt Albínu Svanfríði 1860. Kemur 1861 „ , 28, vinnukona, innan úr Eyjafirði að Hörgsdal“ með tveim dætrum [Kb. Mýv.]. Hólmfríður fer 1865 „ , 32, gipt kona, frá Hörgsdal austur í Múlaýslu“ [Kb. Mýv.] ásamt báðum dætrum sínum. Hún var ljósmóðir í Tunguhreppi 1865-1869, síðan á Seyðisfirði 1869-1882 [ÆSiÞ. bls. 34-35]. Hún er á manntali á Hlíðarenda, þurrabúð, í Dvergasteinssókn 1880 „ , 47, S, yfirsetukona,“ ásamt Kristínu dóttur sinni. Fór til Vesturheims frá Vestdalseyri 1883 ásamt Albínu dóttur sinni [Vfskrá]. Sjá um Svein og dætur þeirra hér nokkru neðar.

Sigurbjörg Jónsdóttir, f. 8. okt. 1835 [Kb. Mýv.]. Hún er á manntali í Hörgsdal 1840, 1845, 1850 og 1855 en ekki er hún þar við húsvitjun í apríl og maí 1841 og ekki að finna í Mývatnsþingum. Hún fer 1857 „ , 22, vinnukona, frá Hörgsdal að Sigluvík“ [Kb. Mýv.]. Sigurbjörg giftist Þórarni Þórarinssyni og bjuggu þau á Veigastöðum, þar sem þau eru á manntali 1860. Hún er ásamt Sigurveigu systur sinni á manntali 1880 í Sigluvíkurkoti, nýbýli, „ , 44, E, ljósmóðir, lifir af launum sínum, húsmóðir,“ ásamt börnum sínum, Þóru, Jóni og Sigríði Þorláksdóttur og á manntali á Veigastöðum 1890 „ , 54, E, húskona, yfirsetukona,“ ásamt Sigríði dóttur sinni. Þær eru þar einnig á manntali 1901.

Börn Jóns og Guðbjargar í Hörgsdal 1841-1864, öll fædd þar:

Kristjana Ingibjörg Jónsdóttir, f. 21. maí 1842 [Kb. Mýv.]. Hún er á manntali í Hörgsdal 1845 og 1850. Fer 1854 „ , 12, léttastúlka, frá Hörgsdal að Lundarbrekku“ [Kb. Mýv.], en fer 1855 „ , 14, vinnukona,“ frá Hörgsdal að Lundarbrekku [Kb. Lund.] og er þar á manntali þ. á. „ , 14, Ó, vinnukona,“. Hún kemur þaðan aftur að Hörgsdal 1857 „ , 15, vinnukind,“ [Kb. Lund.] og er þar á manntali hjá foreldrum 1860. Kristjana Ingibjörg fer 1864 með foreldrum sínum „ , 22, dætur þeirra, frá Hörgsdal austur í Hróarstungu“ [Kb. Mýv.]. Ekki er hennar getið meðal innkominna í Kirkjub.prk. þ. á. Hún giftist 22. okt. 1873, þá „ýngisstúlka á 31ta ári vinnukona á Hrærekslæk“ Magnúsi Jóhannessyni, sem þá er „ýngismaður á 33ja ári, vinnumaður á Hrærekslæk“ [Kb. Kb.prk.]. Þeim Kristjönu og Magnúsi fæðist 12. ágúst 1874 „Nafnlaus piltur Magnússon“, sem deyr 15. s. m. [Kb. Kb.prk.]. Kristjana fer 1876 með Magnúsi og Jónasi hálfbróður sínum og fjölskyldu hans til Vesturheims [Vfskrá]. Ekki er getið þar starfsheitis hjá Magnúsi.

Guðrún Sigurrós Jónsdóttir, f. 12. apríl 1843 [Kb. Mýv.]. Á bls. 35 í [ÆSiÞ.] er sagt frá atvikum við skírn Guðrúnar, er Helga á Skútustöðum á að hafa „sent karl barnlausan heim“. En Guðrún Sigurrós er „Skírð í Messu á Páskadag 16. apríl“ [Kb. Mýv.]; mætti af því ráða, að hún hafi einungis verið fyrstu þrjá daga lífs síns í Hörgsdal. Svo mun þó ekki vera, því við húsvitjun í apríl og maí 1843 er hún sögð í Hörgsdal „á 1ta“ [Sál. Mýv.] og er þar komin með nafn, svo ætla má að skírnin hafi verið afstaðin. Guðrún Sigurrós er á manntali á Skútustöðum 1845 „ , 3, Ó, tökubarn,“ einnig 1850 „fósturbarn“ og 1855 „ , 13, Ó,

fósturbarn ekkjunnar“ (þ. e. Helgu). Hún er á manntali 1860 á Geirastöðum hjá Stefáni „ , 18, Ó, fósturdóttir,“. Guðrún eignaðist 21. okt. 1864 soninn Jón með Sigurði Ásmundssyni, voru þau þá bæði „ógipt vinnuhjú á Gautlöndum“ [Kb. Mýv.]. Hún er með Jóni syni sínum á manntali á Hofstöðum 1880 „ , 37, Ó, vinnukona,“ en er á manntali í Reykjahlíð 1890 „ , 47, Ó, húskona,“ og er Jón sonur hennar þá vinnumaður hjá Sigurgeir og Maríu. Guðrún Sigurrós fer 1899 með Jóni syni sínum og fjölskyldu hans „Frá Grímsstöðum að Hjalla“ [Kb. Mýv.]. Deyr 28. febr. 1934 [Skú. bls. 56].

Sigurður Jónsson, f. 15. mars 1844[Kb. Mýv.]. Hann er á manntali í Hörgsdal 1850, 1855 og 1860. Sigurður fer 1865 „ , 22, vmðr,“ frá Stórutjörnum að Sigluvík [Kb. Glæs.], en [Kb. Hálss.] segir hann fara 1866 frá Stórutjörnum „inn á Strönd“. Þar kvænist hann, þá vinnumaður á Geldingsá, Sigurbjörgu Stefánsdóttur „vinnukona á Geldingsá 33 ára“ [Kb. Glæs.]. Þau flytja 1871 frá „Sigluvík að Sveinströnd“ [Kb. Mýv.], eru á Skútustöðum við fæðingu sonar 1. okt. 1873, „vinnuhjú í Reykjahlíð“ við fæðingu dóttur 9. mars 1876 og á manntali á Sveinsströnd 1880. Þau flytja þaðan í Brettingsstaði 1884 [Kb. Mýv.], en eru í Víðaseli 1886-1888, sjá þar um frekari hrakninga þeirra. Deyr líklega í Máskoti 4. jan. 1906 [Kb. Ein.].

Soffía (Sophia) Jónsdóttir, f. 17. febr. 1845 [Kb. Mýv.]. Hún er á manntali í Hörgsdal 1845, 1850, 1855 og 1860. Soffía fer 1864 með foreldrum sínum „ , 19, dætur þeirra, frá Hörgsdal austur í Hróarstungu“ [Kb. Mýv.]. Hún er meðal innkominna í Kirkjubæjarprestak. 1864 „ , 21, vinnukona,“ talin næst Sigurjóni Jónssyni, sjá síðar, en ekki er sagt hvert hún fer. Soffía fer 1866 „ , 21, vst., Frá Ketilsstöðum í Hlíð að Brúnahvammi“ [Kb. Hofss.]; hún fylgir þar hjónunum Sölfa Þórarinssyni og Þórdísi Ásgrímsdóttur, en Þórdis hefur trúlega verið systir Halldóru konu Jónasar. Soffía fer með sömu húsbændum 1870 „ , 24, v.st. frá Brúnahvammi að Skinnastað“ [Kb. Hofss.]. Í [Kb. Skinn.] er hún sögð koma þ. á. „ , 25, vkona, frá Vopnafirði að Skinnastað“. Soffía giftist 3. nóv. 1871 Jósef Davíðssyni (Jósafatssonar frá Brjánsnesi), sem þá er „ , ferjumaður á Ferjubakka, 24 ára“, en Soffía er sögð „bústýra samast. 26 ára“ [Kb. Skinn.]. Jósef og Soffía flytja 1880 („bóndi“, „hs kona“) ásamt fjórum börnum „Frá Ferjubakka austur á Seyðisfiörð“ [Kb. Skinn.]. Þá fer einnig Rannveig Jósefsdóttir „ , 60, móðir bónda“ frá Ferjubakka „uppað Mývatni“. Tvö elstu börn þeirra Jósefs og Soffíu deyja með viku millibili í júlí 1880 [Kb. Dverg.]. Jósef og Soffía eru á manntali á Hlíðarenda, þurrabúð, í Dvergasteinssókn 1880. Þau fóru til Vesturheims 1887 frá Vestdalseyri ásamt tveim sonum sínum, með þeim fer einnig Rannveig Jósefsdóttir „móðir húsbónda, 66“ [Vfskrá]. Rannveig var móðir Friðfinnu, sem lengi var húsfreyja á Bjarnastöðum í Mývatnssveit, sjá þar.

Anna Sigríður Jónsdóttir, f. 27. júlí 1847 [Kb. Mýv.]. Hún er í sálnaregistri í apríl og maí 1848 í Hörgsdal „ , barn hjónannaa, á 1ta ári“ [Sál. Mýv.]. Dó 8. okt. 1848 „ , barn frá Hörgsdal, rúmlega ársgömul, dó af andarteppu.“ [Kb. Skút.].

Jón Jónsson, f. 1. nóv. 1848 [Kb. Skút.]. Dó 9. nóv. s. á. „ , frá Hörgsdal, vikugamall, líflítill alt frá fæðingunni“ [Kb. Skút.].

Annað skyldulið Jóns, Ingibjargar og Guðbjargar

í Hörgsdal 1825-1864:

Guðlaug Árnadóttir, móðir Jóns bónda, kemur með honum 1825 frá Gautlöndum að Hörgsdal og deyr 14. febr. 1830 „ , gamalmenni frá Hörgsdal, 80 ára, Deiði sumpart af gömlum Innanmeinum samt Ellihrumleika“ [Kb. Skút]. Guðlaug er á manntali í Víðirkeri með Jóni syni sínum 1801 „jordlös huuskone, 53, enke 1.“ og á Litlu Gautlöndum 1816 „ , móðir bónda, 67,“ sögð fædd á Hofstöðum. Sjá um Guðlaugu í [ÆSiÞ. bls. 44-45].

Svanborg Guðmundsdóttir, dóttir Ingibjargar af fyrra hjónabandi, kemur með móður sinni 1825 „ , 5, barn,“ frá Gautlöndum að Hörgsdal. Hún er þar í sálnaregistri eftir húsvitjun í mars 1830 „ , hennar barn á 10da ári“ [Sál. Mýv.] og þar á manntali 1835 „ , 15, Ó, dóttir konunnar“. Hún er síðast í sálnaregistri í Hörgsdal í apríl 1837 [Sál. Mýv.]. Svanborg var fædd 20. sept. 1820, eru foreldrar hennar sögð „Guðmundur Guðmundsson, vinnumaður á Kálfaströnd og Ingibjörg Ívarsdótter vinnukona í Álptagierðe (hjón)“ [Kb. Skút.].Svanborg er á manntali í Ytrineslöndum hjá Guðmundi bróður sínum 1840 „ , 21, vinnukona“. Hún fer þaðan 1841 að Stóruvöllum [Kb. Reykj.] og er á manntali 1845 á Eyjardalsá, hjá sr. Halldóri Björnssyni. Fer 1848 með presti og hans fólki að Sauðanesi „ , 28, vinnukona, frá Eyjardalsá í Bárðardal að Sauðanesi á Lánganesi“ [Kb. Eyjadalsárprk.]. Í Sauðanessókn virðist engin kirkjubók haldin um þetta leyti, og er Svanborgu ekki að finna þar í fólkstölu 1849. Á Valþjófsstað í Presthólasókn er Svanborg Guðmundsdóttir á manntali 1850 „ , 28, Ó, vinnukona,“ sögð fædd í Skútustaðasókn, er því líklegt að það sé sú sama Svanborg. Hún giftist 18. ágúst 1855 Friðbirni Eiríkssyni, sem þá er „vinnumaður í Efrihólum 24 ára“ en Svanborg „vinnukona samastaðar 34 ára“ [Kb. Presth.]; eru þau bæði á manntali þar 1855. Þau eignast 13. ágúst 1857 dótturina Friðjónu, þá „vinnuhjú á Efrihólum“. Er þetta nokkuð sérkennileg bókun, því Friðbjörn drukknaði ásamt fimm öðrum 2. júní 1857 „á Efrihólum, Húsmaður, 26 ára.“ [Kb. Presth.] og var jarðsettur 23. júlí s. á. af sama presti, þ. e. þrem vikum áður en Friðjóna fæðist. Svanborg er á manntali í Efrihólum 1860 „ , 39, E, vinnukona,“ ásamt Friðjónu dóttur þeirra.

Sigurður Guðmundsson, sonur Ingibjargar og fyrra manns hennar, f. 6. nóv. 1825 í Hörgsdal. „Skýrður skimri skírn af Jóni Magnúss: í Hörgsdal enn prímsigndur 26ta Martz 1826“. Foreldrar: „Hjónin Guðmundr Guðmundss: dáinn þá barnið fæddist, og Ingibjörg Ívarsd: til heimilis að Hörgsdal“ [Kb. Skút.]. Deyr þar 4. maí 1829 „Barn frá Hörgsdal, á 4da ári, fékk veikleika(?) fyrir brjóstið.“ [Kb. Skút.].

Guðmundur Guðmundsson, sonur Ingibjargar af fyrra hjónabandi, er í Hörgsdal í sálnaregistri eftir húsvitjun í apríl 1832 og mars 1833, en ekki 1830 [Sál. Mýv.]. Fer 1833 „ , 18, vinnumaður, Frá Hördal að Eggsará“ [Kb. Þór.]. Guðmundur var fæddur 23. nóv. 1815 á Kálfaströnd, sonur Guðmundar Guðmundssonar fyrra manns Ingibjargar, þá ógift [Kb. Mýv.]. Hann kemur með foreldrum sínum 1817 „ , 2, þeirra barn, frá Víðirdal í MúlaSýslu að Baldursheimi“ [Kb. Skút.]. Guðmundur er á manntali í Ytrineslöndum 1840, þá kvæntur Halldóru Magnúsdóttur. Þau fara 1843 að Reykjum [Kb. Reykj.] og eru þar á manntali 1845, þar sem Guðmundur er bóndi, einnig 1850 ásamt þrem börnum. Þau eru á manntali á Vaði 1855 og 1860 með sex börn.

Guðmundur dó í Brasilíu 1883. Sjá lítið eitt um hann í [ÆSiÞ. bls. 42] og í Árbók Þingeyinga 2002, bls. 11 og 16-17.

Tómas Magnússon, bróðir Jóns bónda, er „tökumaður að Hörgsdal 58 ára!“ þegar hann gengur öðru sinni í hjónaband 26. sept. 1842 [Kb. Mýv.] með Önnu Maríu, sjá hér næst á eftir. Hann fer 1841 „ , 59, frá Skógargerði framað Mývatni“ [Kb. Hús.]. Tómas er í Hörgsdal í sálnaregistri eftir húsvitjun í apríl og maí 1843 [Sál. Mýv.], en fer þaðan þ. á. „ , 59, vinnum: frá Hörgsdal að Glaumbæ“ ásamt konu sinni [Kb. Skút.]. Tómas er á manntali á Lundarbrekku 1801 „ , fattiglem, 18, ugivt, lever til deels af sin tjeniste“. Við manntalið 1816 er hann í Garðshorni „ , vinnumaður, 32“ en ekki er getið þar fæðingarstaðar eins og tíðast er gert í því manntali. Tómas kemur 1817 „32, vinnumaðr frá Gvendarstöðum í Kinn að Garðe“ [Kb. Mýv.]. Hann kvænist 28. maí 1825, þá vinnumaður á Húsavík, Guðríði Jónsdóttur „húskona sama staðar“[Kb. Hús.] (þar raunar nefnd Guðrún). Þau eru á manntali í Skógargerði 1835 ásamt þrem börnum. Guðríður lést 29. apríl 1840 „ , bóndakona í Skógargerði, 54,“ [Kb. Hús.] og er Tómas „ , 63, E, húsmaður“ á Þorvaldsstöðum við manntalið 1840. Tómas er á manntali á Breiðumýri 1845 „ , 65, G, vinnumaður,“ ásamt Önnu Maríu seinni konu sinni. Deyr 29. júlí 1846 „ , frá Stórulaugum, 65, landfarsótt“ [Kb. Ein.]. Sjá um Tómas í [ÆSiÞ. bls. 40-42].

Anna María Þorvarðardóttir (líka stundum skráð Þorvaldsdóttir), mágkona Jóns bónda, er „frá sama bæ 55 ára“ þegar hún giftist Tómasi hér næst á undan 26. sept. 1842 [Kb. Mýv.]. Fer með honum 1843 að Glaumbæ, sjá hjá Tómasi. „Anna Thovarderd:“ er á manntali hjá móður sinni, Guðrúnu Jónsdóttur, í Götu á Húsavík 1801 „hendes barn, 15“. Móðir hennar er þá gift aftur. Við manntalið 1816 er Anna María Þorvaldsdóttir „ , vinnukona, 30,“ á Gautlöndum, þar er fæðingarstaður hennar sagður Þorvaldsstaðir á Tjörnesi. Hún er „ , 50, Ó, vinnukona,“ í Lásgerði við manntalið 1835. Anna María er með Tómasi á manntali á Breiðumýri 1845, þá Þorvarðardóttir, en 1850 í Vallakoti (Þorvarðsdóttir) „ , 63, E, húskona,“. Þaðan fer hún 1854 að Höskuldsstöðum [Kb. Ein.] (Þórarinsd) og þar deyr hún Þorvarðard. 3. apríl 1855 „ , húskona frá Höskuldsst. , 67, lifrar og brjóstþýngslum“ [Kb. Helg.].

Guðbjörg Ísleifsdóttir, móðir Guðbjargar húsfreyju, kemur 1849 „ , 68, Tökukérling, frá Klömbur að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.], (í [Kb. Grenj.] er sagt húskona), ásamt Sigurjóni dóttursyni sínum. Hún er þar á manntali 1850 „ , 73, E, móðir konu,“ og deyr þar 28. febr. 1860 „ , frá Hörgsdal, 79, dó af brjóstveiki“ [Kb. Mýv.]. Guðbjörg mun vera fædd um 1780, hún er hjá föður sínum, Ísleifi Bjarnasyni og Helgu Jónsdóttur s. k. h. á manntali í Fótaskinni 1801 „bondens datter, 23“ en 1816 er hún á manntali á Ytra-Fjalli með Sigurði manni sínum „ , hans kona, 35,“ sögð fædd í Fótaskinni. Hún virðist ekki búa alltaf með Sigurði, og ekki hef ég fundið hana á manntalinu 1835. En 1838 kemur hún „ , 59, húßkona, vinnuk frá Haldórst að Múla“ [Kb. Múl.] og er á manntali á Syðrafjalli 1840 og kemur 1845 frá Múla að Presthvammi [Kb. Grenj.], þar sem hún er á manntali þ. á. „ , 68, G, vinnukona,“.

Sigurjón Jónsson, systursonur Guðbjargar húsfreyju, kemur með Guðbjörgu ömmu sinni 1849 „ , 4, tökubarn frá Klömbur að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.]. Hann er á manntali í Hörgsdal 1850 og 1855 „tökubarn“ og 1860 „ , 16, Ó, léttadrengur,“. Hann fer 1864 með Jóni og Guðbjörgu „ , 20, vinnum., frá Hörgsdal austur í Hróarstungu“ [Kb. Mýv.] og er meðal innkominna í Kirkjubæjarprk. þ. á. „ , 21, vinnumað, frá Hördal í Mýv.sveit að . . “. Sigurjón var fæddur 4. febr. 1845, voru foreldrar hans „Jón Finnbogason Bóndi á

Langavatni og Jóhanna Sigurðardóttir vinnukona á Grímstöðm“ [Kb. Skinn.]. En Jóhanna var yngri systir Guðbjargar húsfreyju. - Sigurjón kemur 1845 „ , 1, tökubarn, að Presthvammi frá Grimstöðum“ [Kb. Grenj.] og er þar á manntali þ. á.Sigurjón fer 1866 „ , 21, v.mðr, Frá Ketilsstöðum í Hlíð að Brúnahvammi“ [Kb. Hofss.] með sama fólki og Soffía frænka hans, sjá hér ofar. Hann fer 1876 „ , vinnumaður, 31,“ frá Melum í Hofssókn til Vesturheims [Vfskrá], [Kb. Hofss.].

Kristín Tómasdóttir, bróðurdóttir og síðar tengdadóttir Jóns bónda, kemur 1851 „ , 27, vinnukona, frá Kaldbak að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.]. Sjá um hana síðar, þegar hún fer að búa í Hörgsdal með Jónatan 1864.

Börn Jónatans og Kristínar, sjá hjá þeim.

Börn Jóns og Margrétar, sjá hjá þeim.

Sigurbjörg Tómasdóttir, bróðurdóttir Jóns bónda, kemur 1854 „ , 27, vinnukona, frá Reykjum að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.]. Hún fer 1855 að Fljótsbakka með Jónatan og fjölskyldu hans og er með þeim þar á manntali þ. á.Sigurbjörg var fædd 19. ágúst 1827, voru foreldrar hennar Tómas Magnússon og Guðríður Jónsdóttir „hjón í Hús vík“ [Kb. Hús.], (líklega í Skógargerði, því þar er Kristín fædd 1826 og Jóhannes 1830). Sigurbjörg er með foreldrum og systkinum á manntali í Skógargerði 1835. Móðir hennar dó 29. apríl 1840 [Kb. Hús.] og er Sigurbjörg á manntali á Þorvaldsstöðum með föður sínum 1840. Hún fer 1841 „ , 13, frá Þorvaldsst. að Reykjum, léttastúlka“ [Kb. Hús.]. Hún er vinnukona á Grímsstöðum við Mývatn við manntölin 1845 og 1850, en 1860 er hún á Halldórsstöðum í Laxárdal „ , 33, Ó, vinnukona,“. Hún fer 1880 frá Hamri að Einarsstöðum „ , 51, vkona“ [Kb. Þver.] ásamt Sigríði dóttur sinni og eru þær þar á manntali þ. á. Sigurbjörg deyr 5. júlí 1887 „vk. frá Stórulaugum,“ [Kb. Ein.]. Á því er þó sá galli, að hún er þá sögð 35 ára. Sjá lítið eitt um Sigurbjörgu og börn hennar í [ÆÞ. I, bls. 286 og 288-291] og í [Auðn. bls. 38].

Sigurhanna Sigmundsdóttir, systurdóttir Guðbjargar húsfreyju, kemur 1855 „ , 2, tökubarn, frá Þingey að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.] og er þar á manntali 1855 „ , 3, Ó, tökubarn,“. Sigurhanna var fædd 6. apríl 1853 á Þingey, dóttir hjónanna Sigmundar Þorgrímssonar og Jóhönnu Sigurðardóttur [Kb. Helg.]. Hún er á manntali með foreldrum sínum í Presthvammi 1. okt. 1860 og deyr þar 7. okt. 1860. „Andarteppuveikin hennar dauðamein, of seint aðgætt.“ [Kb. Grenj.].

Jóhannes Tómasson, bróðursonur Jóns bónda, kemur 1856 „ , 26, vinnumaður, frá Nýjabæ að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.]. Ekki er kunnugt hve lengi hann er þar þá, en ekki er hann þar á manntali 1860. Jóhannes var fæddur 27. okt. 1830, voru foreldrar hans Tómas Magnússon og Guðríður Jónsdóttir „búandi hión á Skógargerði“ [Kb. Hús.]. Hann er á manntali þar með foreldrum og systkinum 1835, en 1840 er hann „ , 11, Ó, niðurseta,“ í Saltvík, en móðir hans dó það ár. Hann fer 1845 „ , 14, frá Saltvík fram í Bárðardal, léttapiltur“ [Kb. Hús.]. Þó er hann á Breiðumýri við manntalið 1845 „ , 15, Ó, smali,“ og fer þaðan 1846 að Breiðuvík [Kb. Ein.]. Jóhannes fer 1847 „ , 16, vinnum: frá Breiðuvík að Hafursstö“ [Kb. Skinn.]. Hann er vinnumaður í Hólsseli 1850 og 1855. Jóhannes kemur aftur í Hörgsdal í búskapartíð Jónatans og Jóns, sjá í tíð Jónatans.

Sveinn Sveinsson, tengdasonur Jóns bónda. Kirkjubækur Mývatnsþinga þegja allvel um innkomu og brotthvarf hans í og úr Hörgsdal, en bókaður er hann þar við fæðingu Kristínar Ingibjargar 21. des. 1858: eru foreldrar hennar sagðir „Sveinn og Hólmfríður gipt vinnuhjú í Hörgsdal“ [Kb. Mýv.]. Hann er einnig sagður fara 1857 „ , 26, vinnum giptr frá Sigluvík að Hörgsdal“ [Kb. Svalb. (Glæs.)] með Hólmfríði og Albínu Svanfríði. Sveinn var fæddur 10. febr. 1831, voru foreldrar hans „Sveinn Eyríksson vinnumaður í Hleiðarg. og Christín Árnad. vinnuk. ibidem“ [Kb. Saurb.]. Hann er „ , 4, Ó, tökubarn“ á Krýnastöðum við manntalið 1835, þar (þá Krónustaðir) er hann einnig 1840 og 1845, þá „ , 15, Ó, fóstursonur,“. Fer 1847 „ , 15, Léttadrengr, frá Krínast að Víðirgerði“ (í Hrafnagilss.) [Kb. Saurb.]. Faðir hans er þrítugur vinnumaður í Melgerði 1835, en móðir hans flyst úr sókninni 1831 „24, vinnukona frá Hleiðarg. að Jökli“ (í Hólas.) [Kb. Saurb.]. Sveinn kvæntist 13. apríl 1856 Hólmfríði Jónsdóttur, sjá um hann nánar hér nokkru ofar hjá henni. Þau bjuggu í Hleiðargarði við manntalið 1860 ásamt Albínu Svanfríði. Í fólkstali í Dvergasteinssókn við árslok 1882 er Sveinn hjá Hólmfríði og dætrum þeirra þar „ , maðr húsfreyju (hér pt.) 51 árs“ [Sál. Dverg.]. Reikna ég með að „(hér pt.)“ merki að hann sé þar staddur. Hvort hann er sá sami Sveinn Sveinsson, sem fer 1885 „ , 47, giptur, vm(?) frá Fjarðaröldu í Norðfjörð“ [Kb. Dverg.], skal ósagt látið.

Albína Svanfríður Sveinsdóttir, dótturdóttir Jóns bónda, dóttir Hólmfríðar og Sveins hér næst á undan, kemur með móður sinni að Hörgsdal 1857 „ , 1, dóttir hennar“ [Kb Mýv.], (í [Kb. Svalb.] er hún sögð „þrra dóttir“ og báðir foreldrar hennar taldir). Hún fer með móður sinni 1859 „ , 3, dætur hennar, frá Hörgsdal inn í Eyjafjörð“ [Kb. Mýv.] og er á manntali í Hleiðargarði með foreldrum 1860 „ , 4, Ó, barn þeirra,“. Kemur þaðan aftur með móður sinni að Hörgsdal 1861 [Kb. Mýv.], en fer með henni 1865 austur í Múlasýslu [Kb. Mýv.]. Albína Svanfríður var fædd 29. nóv. 1856, voru foreldrar hennar þá „ , hjón, vinnuhjú í Sigluvík“ [Kb. Svalb.]. Hún er á manntali 1880 á Vestdalseyrarverslunarstað í Dvergasteinssókn „ , 23, Ó, þjónustustúlka,“. Fer með móður sinni til Vesturheims 1883 „ , dóttir hennar, 26“ [Vfskrá].

Kristín Ingibjörg Sveinsdóttir, dótturdóttir Jóns bónda, f. 21. des. 1858, dóttir Hólmfríðar og Sveins, sem þá voru „gipt vinnuhjú í Hörgsdal“ [Kb. Skú.]. Hún fer með móður sinni 1859 „ , 1, dætur hennar, frá Hörgsdal inn í Eyjafjörð“ [Kb. Mýv.], en ekki er hennar getið hjá foreldrum og systur við manntalið í Hleiðargarði 1860. Kemur með móður sinni 1861 „ , 3, dætur hennar, innan úr Eyjafirði að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.] og fer með henni 1865 austur í Múlasýslu [Kb. Mýv.]. Kristín Ingibjörg er á manntali hjá móður sinni á Hlíðarenda, þurrabúð, í Dvergasteinssókn 1880 „ . 21, Ó, dóttir hennar,“. Hún er einnig með henni á fólkstali í Dvergasteinssókn 1882 „ , dætur hennar, 23 ára“ [Sál. Dverg.], en þá er faðir hennar einnig þar staddur, sjá þar. Ekki hef ég fundið óyggjandi heimildir um að Kristín hafi farið til Vesturheims, þó svo sé sagt í [ÆSiÞ. bls. 34-35]. Sú Kristín Sveinsdóttir sem tilgreind er í Vfskrá á bls. 53, er önnur kona, það sést af því, að þær eru báðar á fólkstali í Dvergasteinssöfnuði við árslok 1882, sú eldri á heimili 66 en dóttir Hólmfríðar hjá henni á heimili 67. Alls ekki er útilokað að þær alnöfnur hafi farið saman vestur á einum farmiða! Athyglisvert er, að Kristín finnst ekki á fólkstali í Dvergsteinsprestakalli við árslok 1883. Ekki finnst hún heldur á manntali þar 1890. En bagalegt er að kirkjubók Dvergasteinsprk. 1855-1884 brann.

Jónína Ingibjörg Þórarinsdóttir, dótturdóttir Jóns og Ingibjargar, deyr í Hörgsdal 19. jan. 1864 „ , barn frá Hörgsdal á 1. ári. Dó af barnaveiki“ [Kb. Skút.]. Naumast getur hér verið um aðra að ræða en þá Jónínu Ingbjörgu, sem

fædd var 22. mars 1863, dóttir Þórarins Jónssonar og Sigurveigar Jónsdóttur, sem þá eru „búandi hjón í Sigluvík“ [Kb. Svalb. (Glæs.)]. Engar heimildir eru um búferlaflutning hennar að Hörgsdal, hefur líklega verið þar með móður sinni í heimsókn.

Vandalausir í Hörgsdal í búskapartíð Jóns og kvenna hans 1825-1864:

Þórey Stefánsdóttir kemur með Jóni 1825 „ , vinnukona,“ frá Gautlöndum að Hörgsdal og er þar í sálnaregistri eftir húsvitjun í apríl 1832 „ , vinnukona, 50“ [Sál. Mýv.], en ekki 1830. Hún er á manntali í þar 1835 „ , 53, Ó, vinnukona“. Hún er sögð „ bústýra“ þar við manntalið 1840, „ , 64, Ó, tökukerling,“ við manntalið 1845, „matvinnungur“ 1850 og „ , 80, Ó, tökukerling,“ við manntalið 1855. Við manntalið 1801 er Þórey á Gerðum í Hólasókn „tienestefolk, 21“ og 1816 að Æsustöðum í Möðruvallasókn „ , vinnukona, 36,“ og er þar tekið fram að fæðingarstaður hennar sé Ásgerði í Miklagarðssókn. Þórey kemur 1819 „ , 36, vinnukona, frá Sörlastöðum í Fnjóskadal að Gautlöndm“ [Kb. Mýv.]. Þórey dó 12. apríl 1859 „ , ógipt kjelling frá Fljótsbakka, 86“ [Kb. Ein.].

Jóhannes Guðmundsson kemur 1833 „ , 21, vinnupiltur,“ frá Víðum að Hörgsdal [Kb. Ein.] og er þar á manntali 1835 „ , 24, Ó, vinnumaður“. Ekki er Jóhannesar getið í Hörgsdal í sálnaregistri eftir húsvitjun í apríl 1836. Hann fer frá Gautlöndum að Hjalla 1840 [Kb. Ein.]. Jóhannes var fæddur 7. des. 1811 á Litluströnd, sonur hjónanna Guðmundar Jónssonar og Ingveldar Guðmundsdóttur [Kb. Mýv.] og er með þeim og fimm systkinum á manntali þar 1816. Jóhannes kvæntist 3. okt. 1842 Guðrúnu Stefánsdóttur frá Engidal [Kb. Ein.], eiga þau þá bæði heima í Narfastaðaseli. Þau bjuggu í Skógarseli frá 1849, þar dó Guðrún 11. febr. 1872. Jóhannes kvæntist að nýju Guðbjörgu Eiríksdóttur 21. júlí 1873 og fluttu þau frá Skógarseli í Presthvamm 1880. Þar deyr Jóhannes 3. júní 1880 úr lungnabólgu [Kb. Grenj.]. Sjá um Jóhannes og börn hans í kafla um Skógarsel.

Jón Björnsson kemur 1835 „ , 23, vinnum, frá Mýri að Hörsdal“ [Kb. Lund.]. Hann fer 1836 „ , frá Hörgsdal að nýbýli Narfastaðaseli.“ [Kb. Mýv.]. Jón var fæddur 10. okt. 1812 á Halldórsstöðum í Kinn, sonur Björns Þórðarsonar og Steinvarar Eiríksdóttur og er með þeim á manntali í Fremstafelli 1816. Hann er á manntali á Mýri í Bárðardal 1835, þar er þá einnig Guðrún kona hans; voru þau gefin saman á Gautlöndum 30. nóv. 1835. Jón og Guðrún búa í Narfastaðaseli 1836-1865, en fluttu þá í Rauðuskriðu með sonum sínum og í Stórulaugar 1871, er Jón þá sagður „ , 60, óðalsbóndi“ [Kb. Ein.]. Þau eru þar á manntali 1880, þar sem Jón er sagður vinnumaður. Þar deyr Guðrún 20. maí 1881 [Kb. Ein.]. Jón, þá í Glaumbæjarseli, kvæntist að nýju 10. okt. 1887 Sigurbjörgu Davíðsdóttur [Kb. Ein.] og eignast þau soninn Guðlaug 16. mars 1888. Þau eru á manntali í Glaumbæjarseli 1890. Jón deyr á Vaði 28. maí 1891, þá húsmaður þar [Kb. Ein.]; er Guðlaugur þar þá með honum. Sjá nánar um Jón og börn hans í kafla um Narfastaðasel.

Andrés Sveinsson kemur frá Laugaseli að Hörgsdal 1837 ásamt konu sinni hér næst á eftir [Kb. Ein.], [Kb. Skút.]. Hann fer 1840 frá Hörgsdal að Engidal, þar sem hann er á manntali þ. á. ásamt Guðrúnu dóttur sinni. Hann virðist koma aftur að Hörgsdal, hann er þar í sálnaregistri eftir húsvitjun í apríl og maí 1843 „bóndi, 46“ [Sál. Mýv.] og fer þaðan 1843 að Víðirkeri ásamt Björgu [Kb. Skút.]. Þau koma svo þaðan að Hörgsdal 1845 [Kb. Skút.] og eru þar bæði á

manntali 1845, er Andrés þá „ , 48, G, húsmaður,“ og enn 1850. Andrésar er getið í Hörgsdal í manntalsbók þinggjalda 1840, 1842-1843, 1846-1852, jafnan á skrá yfir búlausa. Árið 1853 flytja þau hjón frá Helluvaði að Hvarfi [Kb. Skút.].

Bústaður þeirra Andrésar og Bjargar hefur líklega staðið vestan við bæjarlækinn, nálægt því sem grafreiturinn var síðar gerður, sjá nokkuð skoplega lýsingu í [ÆSiÞ. bls. 33]. Andrés var fæddur 26. sept. 1798 í Fagraneskoti, og voru foreldrar hans Sveinn Andrésson og Sigríður Kolbeinsdóttir [Kb. Múl.], og er Andrés með þeim á manntali þar 1801. Við manntalið 1816 er hann með foreldrum sínum á Ljótsstöðum, sjá einnig [Laxd. bls. 108]. Andrés er í vinnumennsku á Halldórsstöðum í Laxárdal, Litlulaugum og Stórulaugum og eignast þá tvær dætur, sjá síðar. Kvæntist 8. maí 1831 Björgu, sjá hér næst á eftir, sem var barnsmóðir hans, og bjuggu þau í Laugaseli 1831-1837, sjá um þau þar. Eftir veruna í Hörgsdal eru þau hjón víða í hús- eða vinnumennsku. Andrés deyr á Grenjaðarstað 16. maí 1884 [Laxd. bls. 108].

Björg Jónsdóttir, kona Andrésar hér næst á undan, kemur með honum frá Laugaseli að Hörgsdal 1837[Kb. Ein.], [Kb. Skút.]. Hún er þar á manntali 1840 „ , 43, G, vinnukona“. Fer þaðan með Andrési 1843 að Víðirkeri [Kb. Skút.] og kemur með honum aftur að Hörgsdal 1845 og er þar á manntali 1845 og 1850. Björg var fædd í Lásgerði, skírð 3. júlí. 1797, voru foreldrar hennar Jón Jónsson og Ingbjörg Andrésdóttir [Kb. Helgast.prk.]. Hún er með foreldrum sínum þar á manntali 1801, er faðir hennar þá 78 ára og móðir hennar 36 ára. Við manntalið 1816 er Björg á Langavatni „ , vinnukona, 20,“. Björg eignast með Andrési dótturina Ingibjörgu 3. nóv. 1828, þá „vinnukona ógift á Halld. í Lax.“ [Kb. Grenj.], sjá síðar. Björg og Andrés virðast fylgjast að á húsmennskuog vinnumannsferli hans eftir vistina í Hörgsdal. Hún andaðist 26. júní 1864 „ , gipt kona á Stórulaugum, 66, krabbameini“ [Kb. Ein.].

Guðrún Andrésdóttir, dóttir Andrésar hér litlu ofar, kemur með þeim hjónum frá Laugaseli að Hörgsdal 1837 „hs barn“ [Kb. Skút.]. Hún fer þaðan með föður sínum að Engidal 1840 „ , 12, hs dóttir“ [Kb. Skút.]. Guðrún var fædd 24. sept. 1826 og voru foreldrar hennar „Andrés Sveinsson vinnumaður á Stórulaugum, og Ingiríður Eiríksd: niðurseta á Halldórsst: b) hennar 5ta friðlulífisbrot“ [Kb. Grenj.]. (Ingiríður þessi flytur frá Litlulaugum að Halldórsstöðum 1825 „ , 49, niðurseta, hefir átt 4ur Börn í Lausaleik, þar af 2 föðurlaus“ [Kb. Grenj.]. Við manntalið 1816 var Ingiríður „ , niðurseta, 38,“ á Stórulaugum, sögð fædd í Haga). Ekki finn ég hvaðan eða hvenær Guðrún fer að Laugaseli, en þar er hún á manntali 1835 „ , 9, Ó, hans barn“. Hún er með föður sínum á manntali í Engidal 1840 „ , 15, Ó, hans dóttir, vinnustúlka,“. Við manntalið 1845 er hún á Bjarnastöðum í Bárðardal „ , 20, Ó, vinnukona,“ en fer þó þaðan þ. á. „Frá Víðirkeri að Múla“ [Kb. Lund.], kemur þó 1846 „ , 22, vinnukona, frá Bjarnast að Múla“ [Kb. Múl.]. Þaðan fer hún árið eftir að Hjalthúsum en 1849 frá Grenjaðarstöðum (svo í kb.) að Grímsstöðum á Fjöllum [Kb. Grenj.], [Kb. Skinn.], þar sem hún er á manntali 1850. Hún giftist Kristjáni Brynjúlfssyni (giftinguna hef ég ekki fundið) og er með honum á manntali á Leifsstöðum 1855 „ , 29, G, kona hans, “ ásamt tveim börnum. Guðrún lést af slysförum 1. jan. 1859 „ , gift kona frá Mel, 32, varð úti á Axarfjarðrheiði“ [Kb. Skinn.].

Ingibjörg Andrésdóttir, dóttir Andrésar og Bjargar hér litlu ofar, er á manntali í Hörgsdal 1850 „ , 21, Ó, dóttir þeirra,“. Hún kemur 1847 „ , 19, vinnukona,

frá Litlulaugm að Gautlöndum“ og fer 1854 „ , 26, vinnukona, frá Litluströnd að Eyjardalsá“ [Kb. Skút.]. Ingibjörg var fædd 3. nóv. 1828, er faðir hennar þá vinnumaður ógiftur á Stórulaugum en móðirin vinnukona ógift á Halldórsstöðum í Laxárdal [Kb. Grenj.]. Ingibjörg var alin upp á Litlulaugum, hún er tökubarn þar við manntalið 1835, fósturbarn 1840 og „ , 17, Ó, fósturdóttir hjónanna,“ Ólafs Björnssonar og Guðrúnar Hallgrímsdóttur við manntaið 1845. Ingibjörg, þá á Kálfasrönd, eignaðist 15. jan. 1854 með Indriða Davíðssyni soninn Kristján [Kb. Mýv.], sjá um hann í kafla um Skógarsel. Fer 1854 frá Litluströnd að Eyjardalsá ásamt Kristjáni [Kb. Lund] og er þar á manntali 1855 „ , 26, Ó, vinnukona,“. Giftist 9. mars 1856 Þorsteini Gottskálkssyni, þá bæði vinnuhjú á Hlíðarenda [Kb. Eyjardalsárprk.]. Þau flytja 1859 ásamt tveggja ára syni sínum „ , frá Halldórsstöðum að Höskuldsst.“ [Kb. Lund.]. Þaðan flytja þau 1860 ásamt tveim börnum að Friðriksgáfu [Kb. Helg.] og eru á manntali 1860 á Möðruvöllum í Hörgárdal, þar sem Þorsteinn er bóndi á fyrsta býli (næst á eftir Friðriksgáfu).

1859 - 1873: Jónatan Jónsson og Kristín Tómasdóttir

Jónatan og Kristín koma 1859 frá Fljótsbakka að Hörgsdal [Kb. Mýv.] og eru þar í húsmennsku (í manntalsbók á skrá yfir búlausa) til 1864 er þau taka við búi í Hörgsdal, fyrsta árið á móti Jóni og Margréti en 1865-1868 á móti Páli Guðmundssyni og aftur á móti Jóni og Margréti 1869-1873. Þá er og getið í manntalsbók Jóhannesar Tómassonar 1865 og 1866 á skrá yfir búlausa, og Sigurðar Jónssonar 1869 („Búlausir tíundandi“).

Jónatan og Kristín höfðu verið í húsmennsku í Hörgsdal (á skrá yfir búlausa og „húsfólk tíundandi“) frá 1854-1855. Þau hjónin eru á Gautlöndum á manntali sóknarprests 31. des. 1873, þar er Jónatan sagður “Lausamaður“. Þau koma aftur að Hörgsdal 1879, sjá síðar.

Eins og segir hér nokkru ofar, var Jónatan fæddur 13. apríl 1828 í Hörgsdal [Kb. Mýv.]. Hann er þar á manntali 1835, 1840 og 1845 og í sálnaregistri þar í apríl og maí 1848. Við manntalið 1850 er hann „ , 22, Ó, vinnumaður,“ á Gautlöndum.

Kristín var fædd 5. júní 1826, voru foreldrar hennar Tómas Magnússon og Guðríður Jónsdóttir „búandi hión í Skógargerði“ [Kb. Hús.]. Hún er „ , 9, Ó, tökubarn“ í Vilpu við manntalið 1835 og „ , 15, Ó, fósturdóttir hjónanna“ Jóns Eiríkssonar og Helgu Hallberudóttur í Breiðuvík við manntalið 1840. Þar er hún vinnukona við manntalið 1845 og 1850 vinnukona í Kallbak (svo!). Hún kemur 1851 „ , 27, vinnukona, frá Kaldbak að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.].

Jónatan og Kristín voru gefin saman 16. júní 1852, bæði frá Hörgsdal [Kb. Mýv.] og voru þau þar í húsmennsku 1853-1855, en fluttu 1855 að Fljótsbakka [Kb. Mýv.], þar sem þau bjuggu til 1859, er þau komu aftur í Hörgsdal [Kb. Mýv.] og eru þar í húsmennsku til 1864, er þau tóku við búi á móti Jóni og Margréti. Þau eru í hús- eða lausamennsku á Gautlöndum, Sveinsströnd og Litluströnd 1873-1877. Þau búa enn að nýju í Hörgsdal, á móti Árna Flóventssyni og Kristjönu Helgadóttur, 1879-1883 og 1883-1884 á móti Metúsalem og Jakobínu, sjá um þau þar.

Auk barna þeirra Jónatans og Kristínar sem á eftir eru talin, eignuðust þau Sigurveigu Jónínu 26. nóv. 1858 á Fljótsbakka [Kb. Ein.] (og e. t. v. fleiri). Á bls. 8 í [ÆsiÞ.] er sagt að hún „ólst upp í stórum barnahópi í Hörgsdal.“ Eflaust hefur hún verið þar eitthvað, en enn hef ég ekki fundið neinar heimildir sem benda til þess, enda ekki sálnaregistur í Mývatnsþingum 1850-1870.

Börn Jónatans og Kristínar í Hörgsdal 1852-1855 og 1859-1873:

Jón Jónatansson, f. 20. júlí 1852 í Hörgsdal [Kb. Skút.]. Hann fer með foreldrum sínum að Fljótsbakka 1855 og er með þeim þar á manntali þ. á. og 1860 í Hörgsdal „ , 9, Ó, barn þeirra,“. Hann er á fólkstali með foreldrum og systkinum í Hörgsdal 31. des. 1871 og 1872, en er 1873 á Helluvaði „ , 22, Lausamaður“ í manntali sóknarprests 31. des. 1873. Jón er víða í vinnumennsku, hann fer 1875 „ , 26, vinnum.“ frá Laufási að Lundarbrekku og er á manntali í Víðirkeri 1880 „ , 28, Ó, vinnumaður,“. Hann fer 1890 „ , laus, 37, frá Haganesi að Stórulaugum“ [Kb. Mýv.] og er þar á manntali þ. á. „ , 38, Ó, vinnumaður,“. Hann kemur 1898 í „Jarlsstaði frá Litlutjörnum“ [Kb. Lund.]. Kemur 1899 að Árbakka „kom hjer á sveit sína frá Jarlsstöðum“ [Kb. Mýv.] ásamt Sæunni. Jón kemur 1900 „ , 45, lausamaður, norðan úr Þingeyjarsýslu að Minnagrindli“ [Kb. Barðss.] ásamt Sæunni og dóttur þeirra. Þau flytja 1901 að Kráksstöðum og eru þar á manntali þ. á., er Jón sagður „húsbóndi, sjóróðramaður,“. Jón kvænist Sæunni Jónínu Ásgrímsdóttur 26. sept. 1902, þá „b. á Kló.“ [Kb. Höfðaprk.]. Jón er enn sagður „b. á Kló“ við fæðingu þriðju dóttur þeirra 6. júní 1904. Jón kemur ásamt konu og þrem dætrum 1905 „ , kom á sveit, 52, Flutt á hreppinn frá Klóni í Skagafirði“ [Kb. Mýv.]. Virðist fjölskyldunni dreift um sveitina, Sæunn og Þorgerður eru á Arnarvatni og Jón og Unnur á Grænavatni við árslok 1905, en við árslok 1906 eru Jón, Sæunn og yngsta dóttirin í Syðrineslöndum. Jón og Sæunn fóru ásamt fjórum dætrum sínum til Vesturheims 1907 „Frá Syðrneslöndum til America“ [Kb. Mýv.] með svolátandi „Aths: Send af sveitinni með 1000 kr. auk fargjalds og urðu menn þá fegnir að losna við Hörg því hann var hvimleiður.“ [Kb. Mýv.]. Sjá um Jón í grein eftir Hallgrím Pétursson í Árbók Þingeyinga 1989, bls. 129-165.

Sigurbjörg Jónatansdóttir, f. 20. ágúst 1853 í Hörgsdal [Kb. Skút.]. Hún fer með foreldrum sínum 1855 að Fljótsbakka [Kb. Skút.] og er með þeim þar á manntali þ. á. og kemur með þeim aftur að Hörgsdal 1859 [Kb. Mýv.] og er með þeim þar á manntali 1860 „ , 8, Ó, barn þeirra,“. Hún er í Hörgsdal við fermingu 1870 og þar á fólkstali 31. des. 1871 og 1872 [Sál. Mýv.], en er í Haganesi „ 21, vinnuk:“ á manntali sóknarprests 31. des. 1873 og 31. des. 1874 í Reykjahlíð „ , 22, vinnuk“ [Sál. Mýv.].Sigurbjörg kemur 1880 „ , 26, vinnuk., frá …… að Kálfborgará“ [Kb. Lund.], en ekki er getið hvaðan og þar er hún á manntali þ. á. Hún fer 1882 „frá Kálfborgará í Reykjadal“ [Kb. Lund.] en er í Hörgsdal við húsvitjun í des. 1882 [Sál. Mýv.], sjá síðar í búskapartíð foreldra hennar í Hörgsdal 1879-1884.

Helga Jónatansdóttirkemur 1862 „ , 7, úr dvöl, frá Fljótsbakka að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.]. Hún er í Hörgsdal við fermingu 1870 og er þar á fólkstali með foreldrum og systkinum 31. des. 1871 „ , 17, börn þeirra“ [Sál. Mýv.], en ekki árið eftir, þá er hún „ , 18, ljettast.“ á Skútustöðum. Helga var fædd 8. júlí 1855 á Fljótsbakka [Kb. Ein.] og er þar á manntali með foreldrum 1855. Skv. [Kb.

Sigurbjörg Jónatansdóttir

Ein.] fer hún með foreldrum og systkinum 1859 frá Fljótsbakka að Hörgsdal, en í [Kb. Mýv.] er hennar ekki getið þ. á. Meðal innkominna, enda er hún enn á Fljótsbakka við manntalið 1860 „ , 5, Ó, fósturbarn,“.

Helga er vinnukona á Skútustöðum í manntali sóknarprests 31. des. 1873, einnig árið eftir [Sál. Mýv.]. Fer 1875 „vinnukona, frá Skútustöðum að Heiðarbót“ [Kb. Grenj.] (enginn aldur tilgr.) og 1878 „ , 23, vk,“ frá Hamri að Brennási [Kb. Lund.] og er þar á manntali 1880 „ , 25, Ó, vinnukona,“. Hún fer 1883 frá Kálfborgará í Mývatnssveit [Kb. Lund.], en [Kb. Mýv.] segir hana koma frá „Brenniási í Gautlönd“. Þar er hún „v. k“ á fólkstali 31. des. 1883 og við árslok 1884 [Sál. Mýv.]. Skv. [Kb. Ein.] kemur Helga með foreldrum sínum frá Hörgsdal að Stafnsholti 1884, verður að draga í efa að hún hafi komið frá Hörgsdal. - Hún fer með foreldrum og Jóhannesi bróður sínum 1888 frá Stafnsholti að Litlutjörnum [Kb. Ein.] og er þar á manntali 1890 „ , 34, Ó, bústýra,“ hjá Jóhannesi bróður sínum og á manntali á Geldingsá 1901 „ , húsmóðir, 46,“ ásamt Steingrími Bjarnasyni manni sínum og fjórum dætrum þeirra.

Jóhannes Jónatansson kemur 1859 með foreldrum frá Fljótsbakka að Hörgsdal [Kb. Mýv.] og er með þeim þar á manntali 1860. Hann er með þeim á fólkstali í Hörgsdal 31. des. 1871, en ekki árið eftir. Jóhannes var fæddur 4. apríl 1857 á Fljótsbakka [Kb. Ein.]. Hann er á fólkstali 31. des. 1872 „ , 16, Ljettadr.“ á Grænavatni og þar er hann á manntali sóknarprests 31. des. 1873 „ , 17, ljettadr.“, einnig 1874, en 31. des. 1875 er hann „ , 19, vinnum.“ í Reykjahlíð [Sál. Mýv.]. Hann er á manntali á Gautlöndum 1880 „ , 23, Ó, vinnumaður,“ og við húsvitjun þar í des. 1881. Kemur 1883 „ , 27, v'maðr, Úr Höfðahverfi í Gautlönd“ [Kb. Mýv.] og fer 1885 „ , 28, bóndi,“ frá Baldursheimi að Stafnsholti [Kb. Ein.], þar sem foreldrar hans eru fyrir í húsmennsku með tvö börn sín. Jóhannes fer 1888 „ , 31, bóndi,“ frá Stafnsholti að Litlutjörnum [Kb. Ein.], [Kb. Hálspr.] ásamt skylduliði sínu og er þar á manntali 1890 ásamt foreldrum sínum og tveim systrum „ , 33, Ó, húsbóndi, bóndi,“ og á manntali í Sigluvík 1901 ásamt Guðrúnu Bjarnadóttur konu sinni og fimm börnum þeirra.

Jónas Jónatansson, f. 13. maí 1861 í Hörgsdal [Kb. Skút.]. Ekki er kunnugt, hve lengi Jónas er í Hörgsdal, hann er niðursetningur í Garði á fólkstali 31. des. 1871 og 1872 og á manntali sóknarprests 31. des. 1873. Hann er 31. 12. 1874 „14, niðurseta“ í Vogum [Sál. Mýv.]. Við fermingu 1877 er Jónas til heimilis í Álftagerði [Kb. Mýv.]. Jónas fer 1880 „ , 19, vmaðr, frá Hörgsdal í Gamlahól“ [Kb. Skinn.]. Hann er á manntali á Hóli þ. á. „ , 18, Ó, vinnumaður,“. Hann fórst 20. des. 1881 „ , húsmaður á Gamlahóli, 22, Varð úti á Haug.“ [Kb. Fjall.].

Tómas Jónatansson, f. 22. okt. 1862 í Hörgsdal [Kb. Skút.]. Dó 27. okt. 1862 „ frá Hörgsdal, á 1tu viku, Brjóstkrampi“ [Kb. Skút.].

Karolína Sofía Jónatansdóttir, f. 3. okt. 1863 í Hörgsdal [Kb. Skút.]. Dó 7. okt. s. á. (sem Karolína) „ , frá Hörgsdal, á 1tu viku Brjóskrampi“ [Kb. Skút.].

Tómas Jónatansson, f. 9. nóv. 1864 í Hörgsdal [Kb. Skút.]. Hann er þar á fólkstali 31. des. 1871 „ , 7, börn þeirra“ og einnig 1872 [Sál. Mýv.]. Hann er ásamt Jónasi bróður sínum í Garði á manntali sóknarprests 31. des. 1873 „

, 9, niðurseta“ [Sál. Mýv.], er svo einnig næstu árin til 31. des. 1877, þá er hlé á því manntali. Tómas kemur „ , 15, léttadr.“ frá Mývatni að Stafnsholti 1880 [Kb. Ein.] og er þar á manntali þ. á. Hann fer 1881 „ , 16, vinnudr., frá Stafnsholti í Bárðardal“ [Kb. Ein.], en skv. [Kb. Lund.] kemur hann 1881 „ , 15, léttadr., frá Garði við Mývatn að Kálfborgará“ [Kb. Lund.]. Tómas fórst 21. febr. 1885 „ , vinnupiltur frá Hofstöðum 21 árs varð úti“ [Kb. Mýv.]. Sjá einnig í [ÆSiÞ. bls. 30-31] um Tómas.

Kristjana Ingibjörg Jónatansdóttir, f. 9. des. 1866 í Hörgsdal [Kb. Skút.]. Hún er þar á fólkstali 31. des. 1871 og 1872 [Sál. Mýv.]. Kristjana er „ , 7 niðurseta“ á Skútustöðum í manntali sóknarprests við árslok 1873, þar er hún einnig árið eftir. Hún er með móður sinni á Sveinsströnd 31. des. 1875 og foreldrum 1876 og 1877 á Litluströnd [Sál. Mýv.]. Kristjana er aftur með foreldrum í Hörgsdal í síðari búskapartíð þeirra 1879-1884, þó með hléum, og er þar á manntali 1880, sjá síðar.

Jónatan Jónatansson, f. 25. sept. 1869 í Hörgsdal [Kb. Mýv.]. Hann er þar í fólkstali 31. des. 1871 „ , 3. börn þeirra“ og einnig 1872 [Sál. Mýv.]. Hann finnst ekki í manntali sóknarpr. í Mývatnsþingum 31. des. 1873. Hann er á Sveinsströnd með móður sinni á manntali sóknarprests 31. des. 1874 „ , 5, sonur hennar“, einnig árið eftir [Sál. Mýv.]; einnig með báðum foreldrum þar 31. des. 1876, og 1877 á Litluströnd [Sál. Mýv.]. Jónatan er aftur í Hörgsdal með foreldrum í síðari búskapartíð þeirra 1879-1884, og þar á manntali 1880, sjá síðar.

Önnur skyldmenni Jónatans og Kristínar í Hörgsdal 1864-1873:

Jóhannes Tómasson, bróðir Kristínar húsfreyju, kemur aftur 1864 „ , 34, vinnum.“ frá „Möðrudal að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.]. Hann, „ , frá Hörgsdal 34 ára“, kvæntist 14. okt. 1864 Hallfríði Kristjánsdóttur „ , frá sama bæ 21 ára“ [Kb. Mýv.]. Hann er í manntalsbók þinggjalda í Hörgsdal 1865 og 1866 á skrá yfir búlausa, líklega í húsmennsku, og þá líklega hjá Jónatan, hann var skyldari þeirri fjölskyldu. Hann fer 1866 ásamt konu og dóttur „ , 36, vinnumaðr,“ frá „Hörgsdal austur á Hólsfjöll“ [Kb. Skú.]. Í [Kb. Skinn.] er hann sagður fara „frá Mývatni að Hóli“ en kona hans og dóttir að Grundarhóli.

Jóhannes var fæddur 27. okt. 1830, voru foreldrar hans Tómas Magnússon og Guðríður Jónsdóttir „búandi hión á Skógargerði“ [Kb. Hús.]. Sjá um Jóhannes hér nokkru ofar, í búskapartíð Jóns Magnússonar. Þrátt fyrir það sem að ofan er haft eftir [Kb. Skinn.], kemur Jóhannes ásamt Hallfríði konu sinni 1869 „ , húsmaður, úr Mývatnssveit að Kvíslarhóli“ [Kb. Hús.]. Þar eignast þau 19. okt. 1869 dótturina Unu Guðríði Rósamundu, þá hjón í húsmennsku á Kvíslarhóli [Kb. Hús.], sjá hér að neðan hjá Hallfríði.

Jóhannes kemur 1870 „ , 38, v.maður, frá Kvíslarhóli að Holtakoti“ [Kb. Grenj.] og 1872 „ , Að austan að Reykjahl.“ og fer 1873 frá „Reykjahlíð að Lundarbrekku“ [Kb. Mýv.].

Jóhannes og Hallfríður skildu, og urðu af því málaferli. Var Hallfríður hinn 21. apríl 1875, þá í Skógarseli (þar voru foreldrar hennar þá), dæmd til að skiljast frá manni sínum Jóhannesi Tómassyni á Lundarbrekku sjá [Þing. V. C. nr. 16.]. Jóhannes er á manntali í Svartárkoti 1880 „ , 52, S, vinnumaður,“. Hann fer þaðan 1888 „ , 58, vm.“ að Barnafelli [Kb. Lund.] og þaðan 1889 að

Kristjana Ingibjörg Jónatansdóttir

Glaumbæjarseli [Kb. Þór.] ([Kb. Ein.] segir hann koma þangað„ , 61, húsm., af Tjörnesi“). Jóhannes deyr 28. júlí 1890 „frá Fossseli, 62“ [Kb. Ein.].

Hallfríður Kristjánsdóttir, mágkona Kristínar húsfreyju, kona Jóhannesar hér næst á undan, kemur að Hörgsdal eigi síðar en 1864, hún giftist Jóhannesi 14. okt. þ. á., sjá hér næst á undan. Fer með honum 1866 að Grundarhóli. Hallfríður var fædd 12. apríl 1844, voru foreldrar hennar Kristján Hallsson og Rósa Indriðadóttir „hjón búlaus í Hólum“ [Kb. Ein.]. Hún er á manntali með foreldrum á Laugarhóli 1845 og 1850 og í Kasthvammi 1855. Hún er í Ystahvammi 1860 „ , 17, Ó, vinnukona,“ en kemur 1862 „ , 18, vinnukona, frá Haga að Hlíðarhaga“ í Mývatnsþing [Kb. Mýv.]. Hallfríður fer með dóttur sína 1866 frá Hörgsdal að Grundarhóli, sjá að ofan hjá Jóhannesi. Fer þaðan ásamt dóttur sinni 1869 „ , 28, húskona, Frá Grundarhóli að Gestreiðarst.“ [Kb. Skinn.]. Samt kemur hún 1869 ásamt Jóhannesi „úr Mývatnssveit að Kvíslarhóli“ [Kb. Hús.]. og eignast þar með honum 19. okt. 1869 dótturina Unu Guðríði Rósamundu, sem er á manntali í Jóhannesarbæ á Húsavík 1880 „ , 11, Ó, niðursetningur,“. Una fer þaðan 1882 „Niðursetningur, 12“ að Bjarnastöðum í Bárðardal [Kb. Hús.], lílega skjólstæðingur föður síns. Hún fer frá Svartárkoti að Hvarfi 1888 [Kb. Þór.] og þaðan árið 1890 til Akureyrar [Kb. Þór.].Hallfríður er á manntali á Hjalla 1880 með seinni manni sínum Guðmundi Jónssyni (sjá um hann í kafla um Skógarsel) og tveim sonum þeirra „ , 35, G, kona hans,“. Þau fara 1881 „frá Hjalla til Berufjarðar“ [Kb. Ein.], [Kb. Beruf.] og 1883 „frá Fossgerði að Hallfríðarstöðum í Túngu“ [Kb. Beruf.]. Hallfríður deyr 6. júlí 1886 „ , gipt kona í Blöndugerði, 40 ára“ [Kb. Kirkjub.s.].

Guðfinna Ástríður Jóhannesdótir, dóttir Jóhannesar og Hallfríðar hér næst á undan, f. 4. apríl 1865 í Hörgsdal [Kb. Skút.]. Guðfinna Ástríður fer 1866 með móður sinni frá Hörgsdal að Grundarhóli og þaðan 1869 að Gestreiðarstöðum „ , 4, dóttir har,“ [Kb. Skinn.], sjá hér ofar. Guðfinna Ástríður kemur 1876 „, 11, tökubarn,“ frá Saltvík að Lundarbrekku [Kb. Lund.] og er á Stóruvöllum við fermingu 1879. Hún er á manntali með föður sínum í Svartárkoti 1880 „ , 15, Ó, vinnukona,“. Guðfinna Ástríður, þá vinnukona á Lundarbrekku, giftist 29. sept. 1882 Kristjáni Indriðasyni, sem þá er vinnumaður þar [Kb. Lund.]. Þau fóru til Vesturheims frá Sveinsströnd 1885 með tvo syni [Vfskrá]. Sjá einnig [AlmÓTh. 1929, bls. 46-47]. En Kristján var sonur Ingibjargar Andrésdóttur, sem var í Hörgsdal í tíð Jóns Magnússonar, sjá hér allmiklu ofar.

Vandalausir í Hörgsdal í búskapartíð Jónatans og Kristínar 1864-1873:

Rebekka Pálsdóttir kemur 1866 „ , 18, vinnuk., norðan úr Aðaldal að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.]. Hún fer þaðan 1867 að Laxamýri [Kb. Mýv.]. Rebekka var fædd 6. febr. 1846, voru foreldrar hennar „Paull Pálss og Guðrún Jónsd hjón og vinnuhiu á Miðmörk“ [Kb. Stóradalsprk.]. (Páll faðir hennar, sem var fæddur í Húsavíkursókn, var vinnumaður hjá prestinum í Miðmörk, sem var mágur hans). Rebekka fer 1848 „ , 2, þeirra barn“ með foreldrum sínum og systkinum og fleiri skyldmennum frá Miðmörk að Gröf (syðri) í Mosfellssveit [Kb. Stóradalsprk.], [Kb. Mosfellsprk.]. Þar eru þau á manntali 1850. Ekki finnast þau burtvikin þaðan næsta áratuginn.

Rebekka er á manntali á Núpum ásamt föður sínum og eldri systur 1860 „ , 12, Ó, léttastúlka.“ [Kb. Ness.]. Páll og Rebekka, hann „vmðr frá Hafralæk“ og hún „dóttir hs“ fara 1864 að „Fossseli og Bergsst“ [Kb. Ness.]. Rebekka, þá „yngisstúlka bústýra í Grímshúsum 23 Ára“, giftist 18. nóv. 1872 Jóni Guðmundssyni, sem þá er „ýngismaður búandi á Grímshúsum, 34 ára“ [Kb. Múlaprk.]. Þau flytja þaðan 1877 að Hrauni [Kb. Grenj.] með tveim börnum, en eru komin að Miðhvammi árið eftir þegar faðir Rebekku flytur þangað. Hún er með Jóni á manntali í Miðhvammi 1880 ásamt tveim börnum þeirra og Páli Pálssyni, föður Rebekku. Rebekka fer 1882 „ , Húskona, 35, Frá Skörðum að Hraungerði í Aðaldal“ ásamt þrem börnum sínum [Kb. Hús.], en Jóns er þá ekki getið. Þau hjónin eru á manntali í Ystahvammi 1890 ásamt tveim börnum og Pálínu, eldri systur Rebekku. Við manntalið 1901 er Rebekka í Austurhaga, hjá Jónínu dóttur sinni, sem var gift Birni Sigurgeirssyni b. þar, „ , móðir konunnar, 54,“. Jón er þar einnig á manntali 1901 „ , húsmaður, 63“. Þau eru einnig á manntali í Austurhaga 1910. Rebekka andaðist 20. maí 1911 „ , Gipt kona frá Austurhaga, 63, Brjóstveiki og elli“ [Kb. Grenj.], en Jón er á manntali í Austurhaga 1920 „ , húsmaður, E,“. (Sjá um Austurhaga í [Bybú bls. 519]).

Sigurður Jónsson. Sigurðar er getið í Hörgsdal í manntalsbók þinggjalda 1869, í skrá sem nefnist „búlausir tíundandi“ en aðeins þetta eina ár, hefur líklega verið þar í húsmennsku 1868-1869. Fimm heimilismenn eru taldir honum tilheyrandi. Sigurður var fæddur 3. okt. 1827, voru foreldrar hans Jón Jónsson og Sigríður María Sigurðardóttir „hjón búandi að Arnarvatni“ [Kb. Mýv.]. Hann er með foreldrum sínum og sjö systkinum á manntali þar 1835, þar er hann einnig á manntali 1850 hjá foreldrum „ , 23, Ó, barn þeirra,“. Sigurður fer 1850 „ , 23, vinnumaður, frá Arnarvatni að Kirkjubæ í Tungu“ [Kb. Mýv.]. Hann kvæntist 25. okt. 1855, þá „smiður á Hólmum 26 ára“, Önnu Sveinsdóttur, sem þá er „vkona á sama bæ 23 ára“ [Kb. Hólmas.]. Þau eru þar á manntali 1. okt. 1855, þá þegar í hjónabandi!! Þau koma 1856 („Bóndi,“, „kona hs,“) frá Hólmum að Arnarvatni og búa þar við manntalið 1860. Sigurður er með konu sinni og tveim dætrum á fólkstali á Geirastöðum 31. des. 1871 „ , 45, bóndi“ [Sál. Mýv.]. Sigurður er með dætrum sínum á Kóreksstöðum við manntalið 1880 „ , 53, E, vinnumaður,“ en Guðrún húsfreyja þar mun hafa verið systir Önnu. Hann kemur 1881 „ , 55, vinnum. Úr Hjaltastaðasókn að Narfastöðum“ [Kb. Ein.] og er þar á manntali 1890 „ , 63, E, faðir konu, “ og 1901 „ , faðir húsfreyju, 74,“. Hann andaðist 27. mars. 1917 „Ekkill frá Narfastöðum, 89, innanmeinsemd“ [Kb. Grenj.]. Sjá ennfremur um Sigurð í [ÆÞ. VIII, bls. 148-149].

Anna Sveinsdóttir, kona Sigurðar hér næst á undan, eignast barn í Hörgsdal, sjá hér á eftir [Kb. Mýv.]. Anna var fædd 6. júní 1832, voru foreldrar hennar „Sveinn Jónsson og Guðlaug Jóhannesdóttir egtahjón búandi á Tjarnarlandi“ [Kb. Kirkjub.prk.]. Anna er á manntali á Tjarnarlandi með foreldrum og fjórum systkinum 1835, 1840 með sjö systkinum og 1850 með fimm systkinum. Eins og áður segir giftist Anna Sigurði 25. okt. 1855 og er með honum á manntali á Hólmum 1855 og 1860 á Arnarvatni. Hún er með honum „ , 40, kona hans“ á fólkstali á Geirastöðum 31. des. 1871 [Sál. Mýv.]. Andaðist 1. febr. 1879 „ , kona í Álptagerði, 45“ [Kb. Mýv.].

(Sigríður María Sigurðardóttir, dóttir Sigurðar og Önnu hér næst á undan, er að öllum líkindum með þeim í Hörgsdal þetta ár. Sigríður María var fædd 13. okt. 1860, voru foreldrar hennar þá „hjón á Arnarvatni“ [Kb. Mýv.]. Hún

Sigríður María Sigurðardóttir með son sinn Sigurð.

er með foreldrum sínum á Geirastöðum á fólkstali 31. des. 1871 [Sál. Mýv.]. Hún er með föður sínum á manntali á Kóreksstöðum 1880 „ , 20, Ó, vinnukona,“ og kemur með honum þaðan að Narfastöðum 1881 „ , 21, dóttir hs“. Hún giftist Jakob Jónassyni á Narfastöðum 6. júlí 1882 [Kb. Ein.] og er á manntali þar 1890 og 1901. Dó þar 22. des. 1925, sjá [ÆÞ. VIII, bls. 148-149].)

(Karólína Soffía Sigurðardóttir, dóttir Sigurðar og Önnu hér rétt ofar, er að öllum líkindum með foreldrum sínum í Hörgsdal þetta ár. Karólína Soffía var fædd 14. jan. 1867, voru foreldrar hennar þá „hjón í húsmennsku á Geirastöðum“ [Kb. Mýv.]. Hún er með foreldrum sínum á Geirastöðum á fólkstali 31. des. 1871 [Sál. Mýv.] og með föður sínum á manntali á Kóreksstöðum 1880 „ , 13, Ó, þjónustustúlka,“. Kemur 1882 „ , 15, vinnuk., úr Hjaltastaðaþinghá að Narfast.“ [Kb. Ein.] og er þar á manntali 1890 hjá föður sínum „ , 24, Ó, dóttir hans“ og einnig 1901 „ vinnukona, 34,“. Hún andaðist 21. apríl 1945, sjá [ÆÞ. VIII, bls. 149].)

Jónína Halldóra Sigurðardóttir, dóttir Sigurðar og Önnu nokkru ofar, f. 1. febr. 1869 í Hörgsdal, voru foreldrar hennar „Sigurður og Anna gipt hjón í Hörgsdal“ [Kb. Mýv.]. Deyr 5. júní 1871 (sem Jónína) „ , ungbarn frá Geirastöðum, 2, dó úr Barnaveiki“ [Kb. Mýv.].

Sigurður Björnsson kemur 1868 „ , 15, léttapiltr,“ frá „Halldórsstöðum að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.], [Kb. Helg.] Sigurður var fæddur 12. okt. 1853 í Presthvammi, sonur hjónanna Björns Björnssonar og Bóthildar Jónsdóttur, sem þar bjuggu 1852-1862. Faðir hans dó 2. ágúst 1864 og fóru þá Sigurður og fleiri börn þeirra á hrakning. Sigurður er á manntali í Presthvammi með foreldrum 1855 og 1860. Hann er „ , 19, ljettadrengur“ á Geirastöðum, hjá Sigurði móðurbróður sínum hér nokkru ofar, á fólkstali þar 31. des. 1871 [Sál. Mýv.]. En 1880 er hann vinnumaður á Gautlöndum. Sigurður kvæntist Jakobínu Sigríði Sigurðardóttur 13. okt. 1888. Þau eru á manntali á Kálfaströnd 1890 ásamt Sigríði dóttur sinni, er Sigurður sagður vinnumaður, en Jakobína húskona. Þau voru í hús- eða vinnumennsku í Mývatnssveit. Bjuggu á Bjarnastöðum 1911-1913 [Sál. Mýv.], sjá einnig um þau undir Bjarnastöðum. Sigurður er á manntali á Gautlöndum 1930 „húsmaður,“ ásamt Sigríði dóttur sinni. Dó 7. des. 1933 „húsm. Gautlöndum, 80, Ellihrumleiki“ [Kb. Mýv.]. Sjá um Sigurð í [ÆÞ. VII, bls. 311].

1861 - 1865: Jón Jónsson og Margrét Ingiríður Árnadóttir

Jón og Margrét voru í húsmennsku í Hörgsdal 1858-1859 (á skrá yfir búlausa) og aftur 1861-1864, sbr. manntalsbók þinggjalda. Þau taka við búi í Hörgsdal 1864, á móti Jónatan og Kristínu. Jóhannesar Tómassonar er getið í manntalsbók þinggjalda 1865 á skrá yfir búlausa. Jón og Margrét fara frá Hörgsdal 1865, líklega innan sóknar, þau koma frá Álftagerði að Laugaseli 1867.

Karólína Soffía Sigurðardóttir

Sigurður Björnsson

Sjá um Jón og Margréti er þau búa öðru sinni í Hörgsdal 1869-1873, einnig þar um börn þeirra.

1865 - 1868: Páll Guðmundsson og Guðrún Soffía Jónasdóttir

Páll er gjaldandi í manntalsbók þinggjalda í Hörgsdal 1866, 1867 og 1868, á móti Jónatan, síðasta árið á skrá yfir búlausa. Jóhannesar Tómassonar er getið í manntalsbók þinggjalda 1865 á skrá yfir búlausa. Páll og Guðrún koma líklega frá Álftagerði og fara að Syðrineslöndum frá Hörgsdal.

Páll var fæddur 9. ágúst 1831 á Litluströnd, sonur Guðmundar Pálssonar og Rósu Jósafatsdóttur, sjá [ÆÞ. I, bls. 103 og 112-113]. Hann er á manntali með foreldrum og systkinum á Litluströnd 1835 og 1840, en 1845 er hann léttadrengur í Baldursheimi. Við manntalið 1850 er hann á Litluströnd „ , 19, Ó, vinnumaður,“.

Guðrún Soffía (Sophia) var fædd 14. ágúst 1834 í Hólum í Laxárdal, dóttir Jónasar Sigfússonar og Maríu Bergþórsdóttur [Kb. Grenjaðarst.prk.]. Hún er þar með þeim á manntali 1835, en er 1840 „ , 5, Ó, tökubarn,“ á Végeirsstöðum, þar er hún einnig við manntalið 1845, þá „fósturbarn“. Við manntalið 1850 er hún á Ljótsstöðum „ , 16, Ó, stjúpdóttir ekkjunnar,“ Guðrúnar Einarsdóttur. Sjá um Guðrúnu í [Laxd. bls. 109].

Páll og Guðrún voru gefin saman 25. maí 1855, þá bæði á Helluvaði og eru þau þar á manntali um haustið ásamt Rósu Maríu. Þau eru á manntali á Hofsstöðum 1860, er Páll þá sagður „ , 30, G, bóndi,“. Þau eru í Laugaseli 1869-1872 og á Árbakka 1874-1882, sjá þar, og flytja 1882 að Byrgi.

Páll og Guðrún fara 1890 „frá Glaumbæ að Oddsstöðum á Sljettu“ [Kb. Ein.] ásamt Aðalbjörgu dóttur sinni. Sjá nánar um Pál og Guðrúnu og afkomendur þeirra í [ÆÞ. I, bls. 112-116].

Börn Páls og Guðrúnar í Hörgsdal 1865-1868:

Lítið er vitað af bókum, hvaða börn voru með þeim í Hörgsdal, en ráða má það af líkum. 6 manns eru sögð á hans búi í manntalsþingbók 1866. Þessi þrjú næstu eru líkleg:

(Rósa María Pálsdóttir var fædd á Helluvaði 9. sept. 1855 [Kb. Mýv.] og er þar með foreldrum á manntali um haustið og 1860 á Hofsstöðum. Hún kemur með foreldrum að Laugaseli 1869 „ , 13, þeirra hjóna börn,“ [Kb. Ein.]. Hún fer frá Laugaseli 1872 „ , 17, börn þeirra,“ að Grænavatni [Kb. Mýv.], þar sem hún er á manntali 1880 „ , 24, Ó, vinnukona,“. Rósa María giftist Jónasi Jónassyni frá Ljótsstöðum og bjuggu þau þar og í Glaumbæ, sjá [ÆÞ. I, bls. 113] og [Laxd. bls. 112].)

Rósa María Pálsdóttir og Jónas Jónasson

(Borghildur Pálsdóttir var fædd 9. mars 1857 á Helluvaði [Kb. Mýv.] og er þar með foreldrum á manntali 1860. Hún kemur með foreldrum að Laugaseli 1869 „ , 8, þeirra hjóna börn,“ [Kb. Ein.]. Hún er á fólkstali í Austaraseli 31. des. 1872 „ , 17, vinnuk.“ og vinnukona á Kálfaströnd 31. des. 1874 [Sál. Mýv.]. Borghildur er með foreldrum sínum á manntali á Árbakka 1880 „ , 23, Ó, dóttir þeirra,“ en ekki er hún þar á fólkstali 31. des. 1881, og ekki er hennar heldur getið þegar foreldrar hennar fara þaðan 1882 að Byrgi. Hún er kaupakona á Gautlöndum í des. 1882 [Sál. Mýv.] og fer 1883 „ , 26, vkon, frá Gautl á Fjöll { ... }“ [Kb. Mýv.]. Borghildur giftist Siggeiri Péturssyni, sjá [ÆÞ. VIII, bls. 345]. Dó 17. maí 1938.)

(Björg Pálsdóttir var fædd 21. apríl 1864, voru foreldrar hennar þá „hjón í Álptagerði“ [Kb. Mýv.]. Hún kemur með foreldrum að Laugaseli 1869 „ , 5, þeirra hjóna börn,“ [Kb. Ein.]. Hún fer með þeim frá Laugaseli 1872 „ 7, börn þeirra“ „uppað Mývatni“ [Kb. Ein.], en ekki er hennar getið meðal innkominna í Mývatnsþing þ. á. Björg lést 21. sept. 1872 „hreppsómagi í Baldursh, 6, Drukknaði“ [Kb. Mýv.] í Kráká, sjá [ÆÞ. I, bls. 113].)

Helgi Sigurður Pálsson, fæddur 31. des. 1866 í Hörgsdal [Kb. Skút.]. Hann er í Laugaseli, fer með foreldrum „5, börn þeirra“ „uppað Mývatni“ frá Laugaseli 1872 [Kb. Ein.]; er hann í [Kb. Mýv.] sagður fara að Sveinsströnd. Hann er með foreldrum sínum á manntali á Árbakka 1880 „ , 13, Ó, sonur þeirra,“ og fer með þeim að Byrgi 1882 [Kb. Mýv.]. Sjá nánar um Helga í [ÆÞ. I, bls. 112-116] og mynd af honum á bls. 113. Dó. 27. júní 1936.

1869 - 1873: Jón Jónsson og Margrét Ingiríður Árnadóttir (í 2. sinn)

Jón og Margrét koma ásamt fjórum börnum frá Laugaseli 1869 „hjón í húsmennsku “ að „Hörgsdalskoti“ [Kb. Ein.] (sem gæti benttil að þau hafi búið vestan við lækinn, sjá áður), en [Kb. Mýv.] segir „ , 40, bóndi frá Laugaseli að Hörgsdal“. Þau búa þar á móti Jónatan og Kristínu, en fara þaðan 1873 (þó er aðeins Margréti að finna í skrá burtvikinna). En manntalsbók þinggjalda staðfestir þessa búskapartíð.

Jón var fæddur 26. apríl 1830 í Hörgsdal, sonur Jóns Magnússonar bónda þar og f. k. h. Ingibjargar Ívarsdóttur [Kb. Mýv.]. Hann er þar á manntali 1835, 1840, 1850 og 1855, en 1845 er hann á manntali í Garði „ , 16, Ó, léttadrengur,“ en er aftur í Hörgsdal við manntalið 1850 „ , 20, Ó, barn bóndans,“.

Margrét var fædd 16. sept. 1834 í Heiðarbót, dóttir Árna Indriðasonar og f. k. h. Helgu Sörensdóttur, systir Jóns sem bjó í Brennási og lengi á Arndísarstöðum, sjá [ÆÞ. II, bls. 72]. Margrét er með foreldrum sínum á manntali í Hólsgerði 1845, en við manntalið 1850 er hún „ , 16, Ó, vinnukona,“ á Fljótsbakka. Hún kemur 1854 „ , 21, vinnukona,“ frá „Hólsgerði að Hörgsdal“ [Kb. Mýv.].

Jón og Margrét voru gefin saman 25. maí 1855, þá bæði í Hörgsdal [Kb. Mýv.] og eru þar á manntali um haustið með Indriða Albert syni sínum Þau voru víða og börn þeirra sjaldnast öll með þeim. Þau fara frá Hörgsdal að Sýrnesi 1859, 1860 að Sigluvík, þar sem þau eru á manntali þ. á. og koma þaðan aftur að Hörgsdal 1861 [Kb. Mýv.] og eru þar í húsmennsku þar til þau taka að búa í

Hörgsdal 1864-1865 á móti Jónatan og Kristínu, sjá hér ofar, fara þaðan 1865, líklega innan sveitar, þau koma 1867 frá Álftagerði að Laugaseli [Kb. Mýv.] þar sem þau eru 1867-1869.

Margrét fer frá Hörgsdal 1873 með Árna son þeirra að Arndísarstöðum, en Jón er „ , 44, vinnum:“ á manntali sóknarprests 31. 12. 1873 á Kálfaströnd [Sál. Mýv.] ásamt þeim Elínu og Sigurjóni, sem þar eru tökubörn. Þeim Jóni og Margréti fæðist dóttir 1874 að Hömrum við Akureyri og önnur í Mið-Samtúni 1877. Þau fara úr Litlu-Sigluvík 1880 að Hlíðarenda [Kb. Svalb.], þar sem þau eru á manntali þ. á. ásamt Herdísi dóttur sinni. Þau búa í Hrappstaðaseli 18831884 á móti Sigurjón Friðfinnssyni (sjá manntalsbók, þó sagður „húsmaður, 54“ í fólkstali við nýár 1884 [Sál. Eyj.]) og eru þar frá 1885 hjá Albert syni sínum, sjá þar, og flytja þaðan til Vesturheims 1888 [Kb. Lund.], [Vfskrá]. Þeirra er getið í [Brot, bls. 223-224], þar kemur fram að Jón deyr 1908 en Margrét 1903.

Börn Jóns og Margrétar í Hörgsdal

1855-1859, 1861-1865 og 1869-1873:

Indriði Albert Jónsson, f. 2. sept. 1855 í Hörgsdal [Kb. Skút.] og er þar á manntali s. á. Hann fer með foreldrum 1859 að Sýrnesi, fer með þeim að Sigluvík og er þar á manntali 1860, kemur með þeim að Hörgsdal 1861. Hann fer með þeim 1865 frá Hörgsdal og kemur með þeim frá Álftagerði að Laugaseli 1867 [Kb. Mýv.] og með foreldrum frá Laugaseli að Hörgsdal 1869 „ , 14, þeirra börn“ [Kb. Mýv.]. Albert er „ , 26, Ó, vinnumaður,“ í Garði við Mývatn 1880. Hann fer 1885 frá Hólsseli að Hrappstaðaseli ásamt konu sinni, sjá um þau þar, og flytja þau þaðan til Vesturheims 1889 [Kb. Lund.], [Vfskrá].

Jónína Ingibjörg Jónsdóttir, f. 14. des. 1856 í Hörgsdal [Kb. Mýv.]. Deyr 28. des. 1856 „ , úngbarn frá Hörgsdal, á 1ta mánuði, ekki fullburða“ [Kb. Skút.].

Jón Jónsson, f. 3. des. 1857 í Hörgsdal (skírður skemri skírn) [Kb. Skút.]. Dó 7. des. 1857 „ , úngbarn frá Hörgsdal á 1. viku“ [Kb. Mýv.].

Elín Sigurbjörg Jónsdóttir kemur með foreldrum að Hörgsdal 1861 „ , 2, Börn þeirra“, fer með þeim þaðan 1865 og kemur með þeim frá Álftagerði að Laugaseli 1867 [Kb. Mýv.] og að Hörgsdal 1869 „ , 10, þeirra börn“ [Kb. Mýv.]. Hún virðist fara að Kálfaströnd 1873, hún er þar „ , 14, tökubarn“ á manntali sóknarprests 31. des. 1873 og „ , 15, léttastúlka“ þar árið eftir [Sál. Mýv.]. Elín var fædd 20. júlí 1859 í Sýrnesi [Kb. Múl.], en fer með foreldrum árið eftir að Sigluvík. Hún kemur 1883 frá Hvarfi að Grænavatni, fer þaðan 1884 „á Hólsfjöll“ [Kb. Mýv.], þar sem hún giftist Jóni Jónassyni. Þau eru í Hrappstaðaseli 1885-1886, sjá þar, en fara þá að Nýjabæ á Hólsfjöllum. Þau fara til Vesturheims frá Þorvaldsstöðum í Vopnafirði 1889 ásamt Axel Ingimar syni þeirra [Kb. Hofss.] og [Vfskrá].

Sigurjón Jónsson, f. 12. ágúst 1864 í Hörgsdal [Kb. Mýv.]. Hann fer með foreldrum sínum þaðan 1865 og kemur með þeim frá Álftagerði að Laugaseli 1867 [Kb. Mýv.] og að Hörgsdal 1869 „ , 5, þeirra börn,“ [Kb. Mýv.]. Hann virðist fara að Kálfaströnd 1873, hann er þar „ , 9, tökubarn“ í manntali

sóknarprests við árslok 1873 [Sál. Mýv.]. Um feril Sigurjóns veit ég næsta lítið, en hann fer með Árna bróður sínum, sjá hér næst á eftir, til Vesturheims frá Hólsseli 1887 „vinnumaður, 22“ [Vfskrá], [Kb. Fjall.]. Í [ÆSiÞ. bls. 34] segir svo: „ ... var Sigurjón faðir Þorvaldar Johnsons hins heimsfræga plöntusjúkdómafræðings, sem nýlega er látinn (sbr. Morgunblaðið 15. jan. 1980).“

Árni Jónsson kemur með foreldrum frá Laugaseli að Hörgsdal 1869 „ , 1, þeirra börn,“ og fer 1873 með móður sinni „ , 4, barn hennar,“ frá Hörgsdal að Arndísarstöðum [Kb. Mýv.]. Árni var fæddur í Laugaseli 11. jan. 1868 [Kb. Ein.]. Hann kemur inn í Svalbarðssókn með móður sinni og systur 1879 frá „ , Miðsamtúni að Litlusikluvík“ [Kb. Svalbs. (Glæs.)] og er á manntali á Meyjarhóli 1880 „ , 11, Ó, léttadrengur,“. Hann fer 1881 frá Meyjarhóli að Mýri í Bárðardal „ , ljettadrengur, 13,“. Árni kemur 1886 „ , v.m., frá Hrappstaðaseli að Hólseli“ og fer 1887 „ , 19, vm, frá Hólseli til Ameríku“ ásamt Sigurjóni bróður sínum [Kb. Fjall.], [Vfskrá].

Vandalausir í Hörgsdal á búi Jóns og Margrétar 1869-1873:

Sigríður Jónsdóttir er á fólkstali við árslok 1872 í Hörgsdal „ , 32, húskona“ [Sál. Mýv.] ásamt dóttur sinni, en hvorki árið áður né árið eftir. Sigríður var fædd 20. apríl 1840 og voru foreldrar hennar Jón Tómasson og Steinunn Jónsdóttir „ , hión á Hofsstöðum“ [Kb. Mýv.]. Hún er þar með þeim á manntali 1860. Hún eignaðist dótturina Margréti á Grímsstöðum á Fjöllum 1869, sjá hér næst á eftir, og kemur með hana „Frá Nýjabæ að Mývatni“ 1869 [Kb. Skinn.], [Kb. Fjall.]. Sigríður giftist 5. júlí 1878 Sigurði Jónssyni, sjá um hann undir Stórás. Þau eru á manntali þar 1880 og í Vindbelg 1890. Sigríður er á manntali í Narfastaðaseli 1901 „húskona“; þar sögð skilin, þó þess sé ekki getið um Sigurð við manntal þ. á. á Kálfaströnd. Hún andaðist 21. febr. 1920 „Ekkja í Máskoti, 79 ára, Ellihrumleiki“ [Kb. Mýv.].

Margrét Sigvaldadóttir, dóttir Sigríðar hér næst á undan, er á fólkstali við árslok 1872 í Hörgsdal „ , 4, barn h.“, en hvorki árið á undan né árið á eftir. Margrét er fædd á Grímsstöðum á Fjöllum 30. mars 1869 „óekta“, eru foreldrar hennar Sigvaldi Gíslason og Sigríður Jónsdóttir vinnuhjú á Grímsstöðum [Kb. Skinn.]. [Kb. Fjall.]. Hún fer með móður sinni „ , 1, dóttir har, Frá Nýjabæ að Mývatni“ 1869 [Kb. Skinn.], [Kb. Fjall.]. Margrét er í Hörgsdal í tíð Metúsalems og Jakobínu 1884, sjá síðar. Margrét fylgir móður sinni alllengi, er með henni á manntali í Stórási 1880 og í Narfastaðaseli 1901 og fer þaðan að Engidal 1908. Hún var víða í hús- eða vinnumennsku.

1873 - 1876: Jónas Jónsson og Ingibjörg Sigurðardóttir

Jónas og Ingibjörg koma 1873 frá Bjarnastöðum í Mývatnssveit að Hörgsdal, eru þar á manntali sóknarprests 31. des. 1873, einnig 1874 og 1875 [Sál. Mýv.], en síðustu tvö árin búa Kristján og Kristbjörg á móti þeim, sjá hér neðar. Ingibjörg deyr 8. jan. 1876 og flytur Jónas þá burt með börn sín. Þetta kemur heim við manntalsbók þinggjalda.

Sigríður Jónsdóttir

Margrét Sigvaldadóttir

Jónas var fæddur 17. jan. 1832 „hórgetinn“, voru foreldrar hans „Jón Jónsson giftur búandi á Skriðulandi og ógift stúlka Helga Sigmundsdóttir vinnukona í Skriðu“ [Kb. Múl.]. Jónas var hjá föður sínum og konu hans á manntali í Skriðulandi 1835 „ , 4, Ó, barn húsbóndans“ og á Ytrileikskálaá 1845. Hann kemur 1849 „ , 17, vinnumaður, frá Engidal að Garði“ [Kb. Mýv.] og er þar á manntali 1850 „ , 18, Ó, vinnudrengur,“ einnig 1855 „ , 24, Ó vinnumaður,“ ásamt Emilíu dóttur sinni, og enn 1860, en þá er dóttir hans látin. Jónas eignaðist tvær dætur með Þórnýju Þorsteinsdóttur, Emilíu, f. 23. jan. 1852 í Garði, d. 21. mars 1858 [Kb. Mýv.] og Jakobínu, f. 24. apríl 1855 í Máskoti [Kb. Ein.]; er Þórný með hana á manntali á Helluvaði 1860. Þá eignuðust þau Jónas og Ingibjörg dótturina Björgu á Grænavatni fyrir hjónaband sitt.

Ingibjörg var fædd 3. jan. 1834 og voru foreldrar „Sigurður Alexanderson á Hálsi í Fnjóskadal og Guðrún SímonarDóttir vinnukona á Einarsstöðum“ [Kb. Ein.]. Ingibjörg er með föður sínum á manntali í Grímshúsum 1835, kemur með honum 1841 að Skógarseli [Kb. Ein.] og er „ , 12, Ó, tökubarn,“ á Hálsi í Fnjóskadal 1845, þar sem faðir hennar er þá vinnumaður. Hún er „ , 16, Ó, léttastúlka,“ á Birningsstöðum í Hálssókn 1850, þar sem faðir hennar er þá enn vinnumaður, og vinnukona í húsi nr. 9 á Akureyri við manntalið 1855. Hún fer þaðan 1856 að Hólum í Reykjadal og þaðan 1858 að Skútustöðum [Kb. Ein.], [Kb. Mýv.] og er á manntali á Grænavatni 1860 „ , 27, Ó, vinnukona,“.

Jónas og Ingibjörg voru gefin saman 28. sept. 1863, þá bæði á Grænavatni. Þau eru á Árbakka 1864-1873, fyrstu þrjú árin á skrá yfir búlausa, en búa þar á móti Jóhannesi og Sigríði 1867-1873, sjá þar. Ingibjörg deyr 8. jan. 1876 „ , kona í Hörgdal, 44“ [Kb. Mýv.].

Skrá yfir burtvikna úr Mývatnsþingum vantar 1876, og næstu ár á eftir er hún gloppótt. - Jónas er á manntali í Hólsseli 1880 „ , 48, E, vinnumaður,“ og 1890 í Nýabæ „ , 59, E, húsmaður,“ ásamt ráðskonu. Hann deyr þar 18. apríl 1893 „húsmaður, ekkill, 60“ [Kb. Fjall.]. Sjá um Jónas og afkomendur þeirra Ingibjargar í [ÆÞ. VII, bls. 190-193].

Börn Jónasar og Ingibjargar í Hörgsdal 1873-1876:

Björg Jónasdóttir er á manntali sóknarprests í Hörgsdal 31. des. 1873 - 1875 [Sál. Mýv.].Björg var fædd 2. jan. 1863 á Grænavatni, þar sem foreldrar hennar voru þá ógift vinnuhjú. Hún er á fólkstali á Árbakka 31. des. 1871 og 1872 [Sál. Mýv.] og á manntali í Garði 1880 „ , 17, Ó, léttastúlka,“. Fer þaðan 1882 að Hólsseli þar sem hún giftist 13. okt. þ. á. Albert Jónssyni (Jónssonar frá Hörgsdal); eru þau þá bæði vinnuhjú í Hólsseli [Kb. Fjall.]. Þau flytja þaðan 1885 að Hrappstaðaseli (sjá þar), þar sem þau búa til 1889 er þau fóru til Vesturheims með börn sín [Kb. Lund.], [Vfskrá]. Sjá um Björgu og afkomendur þeirra Alberts í [ÆÞ. VII, bls. 190].

Jón Jónasson er á manntali sóknarprests í Hörgsdal 31. des. 1873-1875 [Sál. Mýv.]. Jón var fæddur 27. maí 1864, eru foreldrar hans þá „hjón í húsmensku á Árbakka“ [Kb. Mýv.]. Hann er á fólkstali á Árbakka 31. des. 1871 og 1872 [Sál. Mýv.]. Jón er „ , 16, Ó, léttadrengur,“ á Grænavatni við manntalið 1880. Fer 1881 „ , 18, vinnum, frá Grænavatni að Hólsseli“ [Kb. Fjall.]. Jón kvæntist 1. febr.(?) 1885 Elínu Jónsdóttur, sjá hér nokkru ofar, þá bæði í Hólsseli, og flytur með henni það ár að Hrappstaðaseli (í [Kb. Fjall.] eru þau sögð fara í

Mývatnssveit). Þau fara frá Hrappstaðaseli að Nýjabæ á Hólsfjöllum 1886, en fara þaðan 1888 með son sinn að Mælifelli [Kb. Fjall.], en í [Kb. Hofss.] eru þau sögð koma þangað 1889, reyndar efst á blaði á því ári. Þau fara til Vesturheims frá Þorvaldsstöðum 1889 ásamt syni sínum Axel Ingimar [Kb. Hofss.] og [Vfskrá].Jóns er getið sem Jóns Jónssonar Melsted í [Brot, bls. 223]. Er þar sagt að hann hafi kvænst Elínu „á sumardaginn fyrsta (23. apríl)“ 1885, kann svo að vera, því dagsetningin er ógreinileg í [Kb. Fjall.]. Sjá um Jón og afkomendur þeirra Elínar í [ÆÞ. VII, bls. 191-192].

Karolína Jónasdóttir er á manntali sóknarprests í Hörgsdal 31. des. 1873 (en ekki 1874) [Sál. Mýv.]. Karolína var fædd 22. des. 1866, eru foreldrar hennar þá enn „hjón í hússmennsku á Árbakka“ [Kb. Skút.]. Hún er á fólkstali á Árbakka 31. des. 1871 og 1872 [Sál. Mýv.]. Karolína og á manntali í Hólsseli 1880 „ , 13, Ó, fósturbarn,“ en húsmóðir þar er þá Karolína Jónsdóttir, hálfsystir föður hennar. Hún giftist Sigurði Þorsteinssyni 5. okt. 1885 og er með honum á manntali í Hólsseli 1890 „ , 23, G, kona hans,“. Sjá um Karolínu og afkomendur þeirra Sigurðar í [ÆÞ. I, bls. 380-384] og í [ÆÞ. VII, bls. 192].

Málfríður Jónasdóttir er á manntali sóknarprests í Hörgsdal 31. des. 18731875 [Sál. Mýv.]. Málfríður (stundum einnig ritað Málmfríður) var fædd 1. sept. 1869, eru foreldrar hennar þá „hjón á Árbakka“ [Kb. Mýv.]. Hún er á fólkstali á Árbakka 31. des. 1871 og 1872 [Sál. Mýv.]. Á manntali sóknarprests 31. des. 1876 er Málfríður niðursetningur á Bjarnastöðum [Sál. Mýv.]. Hún er á manntali á Kálfaströnd 1880 „ , 10, Ó, sveitarbarn,“. Hún fer 1884 „ , 15, léttast, frá Hofstöðm á Hólsfjöll“ [Kb. Mýv.]. Hún giftist 1. jan. 1887 í Víðirhólskirkju, þá „vinnukona á Grímsstöðum 16 ára“ Eyjólfi Eyjólfssyni, sem þá er „vinnumaður á Grímsstöðum 43 ára“ [Kb. Fjall.] og eignast með honum 12. ágúst 1887 dótturina Jónasínu Ingibjörgu, sem deyr 7. sept. s. á. Aftur eignast þau Jónasínu Ingibjörgu 17. sept. 1888, þá húshjón í Nýjabæ. Málfríður deyr 21. apríl 1889 „kona Nýjabæ, 19, meinlæti“ [Kb. Fjall.]. Eyjólfur flytur 1889 með Jónasínu Ingibjörgu að Brú á Jökuldal [Kb. Fjall.], og kvænist hann þar að nýju 18. ágúst 1889 Jónínu Kristrúnu Ólafsdóttur, sem er 19 ára þegar þau flytja árið eftir að Gestreiðarstöðum. En Jónasína Ingibjörg deyr 20. júní 1889 sem „Jónasína Kristrún(!) Eyúlfsdóttir frá Grímsstöðm“ [Kb. Hoft.]. Málfríðar er ekki getið meðal barna Jónasar í [ÆÞ. VII, bls.190].

Sigurgeir Jónasson er á manntali sóknarprests í Hörgsdal 31. des. 1873-1875 [Sál. Mýv.]. Sigurgeir var fæddur 16. okt. 1872 á Árbakka. Fæðingu hans er ekki að finna í [Kb. Mýv.]. Hann er á manntali í Hólsseli hjá föður sínum 1880 „ , 7, Ó, ómagi,“. Sjá um hann í [ÆÞ. VII, bls. 192-193].

Vandalausir í Hörgsdal á búi Jónasar og Ingibjargar 1873-1876:

Elísabet Eiríksdóttir kemur 1873 „ , 62, húskona,“ frá Bjarnastöðum (í Bárðardal) að Hörgsdal [Kb. Mýv.] og er á manntali sóknarprests í Hörgsdal 31. des. 1873 „ , 62, húskona“ [Sál. Mýv.], einnig 31. des. 1874. Þrátt fyrir þetta fer hún 1874 „ , 74, vk., frá Hörgsdal að Svartárkoti“ [Kb. Lund.] (aldur bersýnilega rangur, e. t. v. ártal einnig). Elísabet var fædd 3. ágúst 1811 á Þverá í Öxarfirði, voru foreldrar hennar Eiríkur Hallageirsson og Steinvör Árnadóttir [Kb. Skinn.]. Hún er með foreldrum sínum á manntali á Þverá 1816, en 1835 er hún „ , 24, Ó, vinnukona“ í Garði í Kelduhverfi. Hún er 1840 á manntali í Hringveri „ , 30, Ó, ráðskona“ og er þar með henni ársgamall sonur hennar,

Sigurgeir föðurlaus. Elísabet var síðari kona Kristjáns Sigmundssonar, eignuðust þau soninn Sigvalda 14. ágúst 1843 [Kb. Grenj.], sem bjó m. a. í Víðaseli og Ystahvammi Þau eru á manntali á Hrauni í Aðaldal 1845 og 1850 og á Arnarvatni 1855 og 1860 á Gautlöndum, þar sem Kristján er „ , 64, G, baslar við sjálfan sig,“ en Elísabet „ , 50, G, kona hans, vinnukona,“. Flytja 1861 frá Gautlöndum að Lundarbrekku [Kb. Skút.]. Elísabet er á manntali í Ystahvammi hjá Sigvalda syni sínum 1890 „ , 80, E, móðir bóndans,“.

1874 - 1878: Kristján Jónsson og Kristbjörg Finnbogadóttir

Kristján og Kristbjörg eru á manntali sóknarprests í Hörgsdal 31. des. 18741877 ásamt börnum, fyrstu tvö árin búa þau á móti Jónasi og Ingibjörgu. Kristján er gjaldandi fyrir Hörgsdal í manntalsbók þinggjalda 1875-1878.

Kristján var fæddur 17. jan. 1845 á Grænavatni [Reykj. bls. 447], sonur hjónanna Jóns Jónssonar og Kristbjargar Kristjánsdóttur [Reykj. bls. 362]. Hann er með foreldrum sínum á manntali þar 1845, 1850 og 1855 og 1860 á Lundarbrekku „16, Ó, barn hans,“.

Kristbjörg var fædd 1. mars 1838 í Skáney í Reykholtsdal, dóttir Finnboga Guðmundssonar og k. h. Guðrúnar Kristjánsdóttur [Reykj. bls. 447]. Hún er á manntali á Halldórsstöðum í Kinn 1845 „ , 8, Ó, tökubarn,“ og 1850 á Finnsstöðum hjá sama fólki „ , 12, Ó, fósturdóttir,“. Við manntalið 1860 er hún „ , 23, Ó, vinnukona,“ á Hvarfi.

Kristján og Kristbjörg voru gefin saman 10. okt. 1865, hann „bóndi í Sandvík 20 ára“, hún „ljósmóðir í Sandvík 26 ára“ [Kb. Lund.], [Reykj. bls. 447]. Þau flytja frá Sandvík að Syðrafjalli 1868 og fara 1873 frá Sýrnesi að Haganesi, þar sem þau búa eitt ár [Sál. Mýv.]. Þau eru á manntali á Sveinsströnd 1880 ásamt fimm börnum sínum. Kristbjörg dó 10. apríl 1888 „ , húsfreyja á Litluströnd, 50“ [Kb. Mýv.]. Sjá um Kristján og Kristbjörgu og afkomendur þeirra í [Reykj. bls. 447-489].

Kristján bjó með ráðskonu sinni Halldóru Kristjánsdóttur, sjá um hana og börn þeirra í [Reykj. bls. 447 og 490-492]. Þau eru á manntali í Álftagerði 1901 ásamt fimm börnum. Kristján flytur 1912 „Til sona s., 66, “ frá Álftagerði á Húsavík [Kb. Mýv.]. Dó 2. jan. 1926 [Reykj. bls. 447].

Börn Kristjáns og Kristbjargar í Hörgsdal 1874-1878:

Jón Kristjánsson er með foreldrum sínum í Hörgsdal á manntali sóknarprests 31. des. 1876 og 1877 [Sál. Mýv.], en ekki 31. des. 1875. Jón var fæddur 20. des. 1866 í Sandvík [Reykj. bls. 448]. Hann flytur með foreldrum að Syðrafjalli 1868, en þegar foreldrar hans fara frá Sýrnesi 1873, er Jón sagður fara þaðan „að Svalbarði norður“ [Kb. Múl.]. Ekki hef ég fundið hans getið í [Kb. Svalb.]. Jón er með foreldrum sínum á manntali á Sveinsströnd 1880. Hann kvæntist 29. des. 1889 Guðrúnu Stefánsdóttur, þá er Jón „vinnum. Arnarvatni. 24“ en Guðrún „húskona á Arnarvatni 27“ [Kb. Mýv.]. Þau eru þar á manntali 1890, en 1901 í Álftagerði, þar sem Jón er húsmaður, en faðir hans bóndi. Þau

Kristján Jónsson

eru á Gautlöndum á manntali 1910, þar er Jón sagður „HUMA“ (= húsmaður). Þau búa á Bjarnastöðum 1911-1913. Eru í húsmennsku á Skútustöðum við manntalið 1920. Jón og Guðrún eru á manntali á Geirastöðum hjá Kristbjörgu dóttur sinni 1930, þar deyr Jón 23. okt. 1931 „ , húsm. Geirastöðum, 64, lungnabólga ofl.“ [Kb. Mýv.]. Guðrún deyr 9. mars 1952 [Reykj. bls. 448]. Sjá um þau hjón og afkomendur þeirra í [Skú. bls. 128-129] og [Reykj. bls. 448458].

Benedikt Finnbogi Kristjánsson er með foreldrum sínum í Hörgsdal á manntali sóknarprests 31. des. 1874-1877 [Sál. Mýv.]. Benedikt Finnbogi var fæddur 2. febr. 1869 á Syðra-Fjalli [Reykj. bls. 459]. Hann er með foreldrum og systkinum á manntali á Sveinsströnd 1880. Benedikt var lengi bóndi á Arnarvatni. Sjá um hann, konu hans og afkomendur í [Reykj. bls.459-460] og [Skú. bls. 129-130]. Hann andaðist 7. júní 1935 „ , bóndi, Arnarvatni, 66, 117. Lungnabólga“ [Kb. Mýv.].

Guðmundur Aðalsteinn Kristjánsson er með foreldrum sínum á manntali sóknarprests í Hörgsdal 31. des. 1874-1877 [Sál. Mýv.]. Guðmundur Aðalsteinn var fæddur 6. jan. 1872 í Sýrnesi [Reykj. bls. 477]. Hann er með foreldrum og systkinum á manntali á Sveinsströnd 1880. Hann var lengi kaupmaður á Húsavík, dó þar 10. okt 1921. Sjá um hann, konu hans og afkomendur í [Reykj. bls. 477-482].

Guðrún Valgerður Kristjánsdóttir er með foreldrum sínum í Hörgsdal á manntali sóknarprests 31. des. 1874-1877 [Sál. Mýv.]. Guðrún Valgerður var fædd 5. des. 1873 í Haganesi [Reykj. bls. 483]. Hún er með foreldrum og systkinum á manntali á Sveinsströnd 1880. Hún giftist Ingvari Eymundssyni Ísdal 11. jan. 1908 og var húsfreyja á Seyðisfirði og í Reykjavík þar sem hún lést 18. okt. 1924. Sjá um hana og afkomendur í [Reykj. bls. 483-488].

Páll Kristjánson, f. 13. júlí 1876 í Hörgsdal [Reykj. bls. 489]. Hann er þar með foreldrum sínum á manntali sóknarprests 31. des. 1876 og 1877 [Sál. Mýv.]. Páll er með foreldrum og systkinum á manntali á Sveinsströnd 1880. Páll var kaupmaður á Húsavík og í Reykjavík þar sem hann lést 18. okt. 1968. Sjá um hann, konu hans og afkomendur í [Reykj. bls. 489].

1878 - 1879: Jóhannes Friðriksson (og Hólmfríður Stefánsdóttir)

Jóhannes er gjaldandi í Hörgsdal í manntalsbók þinggjalda 1879, en hvorki árið áður né næsta ár. Ekkert sálnaregistur er í Mývatnsþingum 1878-1880, hef ég því ekki aðra líklegri frambjóðendur í þetta sæti en þau hjón. En hvergi er getið um að Hólmfríður hafi verið þar einnig.

Jóhannes var fæddur 19. mars 1853 á Sveinsströnd, sonur hjónanna Friðriks Árnasonar og Guðrúnar Árnadóttur [Kb. Skút.]. Hann er með foreldrum á manntali þar 1855 og 1860.

Hólmfríður var fædd 8. júlí 1851 í Víðirholti (síðar Stafnsholti), þríburi, dóttir hjónanna Stefáns Björnssonar og Hólmfríðar Jóhannesdóttur [Kb. Skút.]. Hún flytur með foreldrum sínum 1855 frá Stafnsholti að Halldórsstöðum í Reykjadal [Kb. Ein.], þar sem hún er með þeim og 8 systkinum á manntali 1860. Hólmfríður fer 1866 „ , 15, vinnust.“ frá Halldórsstöðum í Reykjadal að

Benedikt Finnbogi Kristjánsson

Guðmundur Aðalsteinn Kristjánsson

Guðrún Valgerður Kristjánsdóttir

Hólmfríður Stefánsdóttir

Halldórsstöðum í Laxárdal [Kb. Helg.] og 1871 frá Grenjaðarstað að Skútustöðum [Kb. Grenj.]

Jóhannes og Hólmfríður voru gefin saman 25. okt. 1876 [Kb. Mýv.], þá bæði í vinnumennsku á Sveinsströnd. Þau eru „hjón á Sveinsströnd“ við fæðingu dótturinnar Hólmfríðar Friðriku 17. júní 1877. Líklega eru þau í Hörgsdal 1878-79 en fara að Einarsstöðum í Reykjadal 1879 (með Meth. Magnússyni), en koma þaðan aftur 1880 [Kb. Ein.] og eru þ. á. á manntali á Skútustöðum. Þau búa á Sveinsströnd við manntölin 1890 og 1901, en 1910 er Hólmfríður húskona í Haganesi, en Jóhannes vinnumaður á Gautlöndum. Jóhannes og Hólmfríður eru hjá Árna syni sínum á Bjarnastöðum, hún frá 1913-1918 og 1921-1922, hann frá 1915-1922 [Sál. Mýv.], sjá nánar undir Bjarnastaðir. Hólmfríður er á manntali í Ási 1930 „móðir húsfreyju“ og deyr þar 9. jan. 1932, sjá [ÆÞ. VII, bls. 258]. Jóhannes dó 14. júlí 1929 á Arnarvatni „ , f.v. bóndi Sveinsstönd. 75, Ellihr.“ [Kb. Mýv.]. Sjá um hann og afkomendur þeirra Hólmfríðar í [ÆÞ. V, bls. 87-91].

Dóttir Jóhannesar og Hólmfríðar, líklega í Hörgsdal 1878-1879:

(Hólmfríður Friðrika Jóhannesdóttir. Ætla má, að Hólmfríður hafi verið með foreldrum sínum í Hörgsdal þetta ár, hún fer með þeim að Einarsstöðum 1879. Hólmfríður var fædd 17. júní 1877, voru foreldrar hennar þá „hjón á Sveinsströnd“ [Kb. Mýv.]. Hún kemur með foreldrum sínum frá „Einarsstöðum til Mývatns“ 1880 [Kb. Ein.] og er á manntali á Skútustöðum með foreldrum þ. á. „ , 3, Ó, barn þeirra,“. Dó þar 12. des. 1880 „Barn á Skútustöðum, 3.“ [Kb. Mýv.].)

1879 - 1883: Árni Flóventsson og Kristjana Helgadóttir

Árni og Kristjana búa þessi fjögur ár í Hörgsdal á móti Jónatan og Kristínu, er Árni gjaldandi í manntalsbók þinggjalda fyrir Hörgsdal á móti Jónatan 18801883. Þau flytja frá Hörgsdal í Stórás 1883 [Kb. Mýv.], [Kb. Lund.] ásamt tveim sonum sínum. Sjá um þau hjón og börn þeirra hér nokkru neðar, er þau búa öðru sinni í Hörgsdal frá 1885.

Skyldmenni Árna og Kristjönu í Hörgsdal 1879-1883:

Guðfinna Guðlögsdóttir er á manntali í Hörgsdal 1880 „ , 49, E, móðir konunnar,“. Hún er þar einnig í fólkstölubók fyrir Mývatnsþingaprk. við húsvitjun í des. 1881 og 1882 [Sál. Mýv.]. Guðfinna var fædd 3. nóv. 1830, dóttir Guðlögs Kobeinssonar og Kristínar Helgadóttur, sem þá voru „hión búandi að Álptagerði“ [Kb. Mýv.], [Skú. bls. 15 og 46]. Hún er á manntali í Álftagerði 1835 með foreldrum og níu systkinum, einnig þar 1840 „ , 10, Ó, þeirra barn, lagt af hrepp“ og 1845 með foreldrum og fjórum systkinum „ , 16, Ó, þeirra barn,“ og 1850 með foreldrum og þrem systkinum. Guðfinna „frá Álptagerði 20 ára“ giftist 26. júní 1850 Helga Ásmundssyni, frá Vogum 21 árs“ [Kb. Mýv.]; virðist þessi gifting hafa farið fram hjá Jónasi hreppstjóra á Grænavatni, sem tekur manntalið 1. okt. 1850, en þá eru þau bæði talin ógift heima hjá foreldrum!! Þau eru á manntali í Vogum 1855 og 1860. Helgi andaðist 26. júlí 1866 „Bóndi frá Vogum, 37, Dáinn úr sömu veiki“ (þ. e.

taugaveiki) [Kb. Mýv.], [Skú. bls. 52] en Guðfinna 24. des. 1917 „Ekkja á vegum barna sinna í Stafnsholti, 87, Flutt dáin frá Stafnsholti að Rhlíð jarðsungin þar. Frændmörg í Mývatnssveit. Bjó áður í Vogum. Maður hennar áður grafinn að Rhlíð. Dauðamein hennar ellihrumleiki?“ [Kb. Mýv.].

Hjálmar Helgason, bróðir Kristjönu húsfreyju, er á manntali í Hörgsdal 1880 „ , 15, Ó, léttadrengur,“. Hann er „ , vinnumaður, 18,“ í Hörgsdal í fólkstölubók fyrir Mývatnsþingaprk. við húsvitjun í des. 1881, en ekki árið eftir.Hjálmar var fæddur 4. okt. 1864, sonur Helga Ásmundssonar og Guðfinnu hér næst á undan [Skú. bls. 55]. Hjálmar kvæntist Ingibjörgu Sigmundsdóttur og fóru þau til Vesturheims frá Ekru í Hjaltastaðahr. 1901 með fjórum börnum [Vfskrá].

Guðný Helgadóttir, systir Kristjönu húsfreyju, fer 1880 „ , 18, vinnuk.,“ frá Hörgsdal að Sigurðarstöðum [Kb. Lund.], þar sem hún er á manntali þ. á. Guðný var fædd í Vogum 9. apríl 1862, dóttir Helga Ásmundssonar og Guðfinnu hér rétt ofar [Kb. Mýv.], sbr. einnig [Skú. bls. 55]. Guðný giftist Jóni Jónssyni frá Hofstöðum 23. júlí 1886, er Guðný þá „húskona í Reykjahl. 24 ára“ en Jón „vinnumaður Reykjahlíð 33 ára“ [Kb. Mýv.]. Þau bjuggu í Stafnsholti og eru þar á manntali 1890 með tveim sonum sínum og 1920 ásamt fjórum börnum, en þá er Helgi sonur þeirra tekinn við búsforráðum. Guðný andaðist 18. apríl 1939, sjá [Skú. bls. 55].

1879 - 1884: Jónatan Jónsson og Kristín Tómasdóttir

(í 2. sinn)

Jónatan og Kristín búa árin 1879-1883 í Hörgsdal á móti Árna og Kristjönu skv. manntalsbók þinggjalda. Þau eru þar einnig á skrá yfir búlausa 1883-1884, líklega í húsmennsku hjá Metúsalem og Jakobínu. Þó er Jónatan sagður bóndi í fólkstali við árslok 1883 og talinn á undan Metúsalem. Flytja 1884 „Frá Hörgsdal í Stafnsholt“ [Kb. Mýv.], [Kb. Ein.]. Sjá um Jónatan og Kristínu hér nokkru ofar, er þau búa í Hörgsdal 1864-1873. Þau Jónatan og Kristín eru fyrsta árið í Stafnsholti í húsmennsku hjá Jóni Gottskálkssyni og Nýbjörgu, en 1885 kemur Jóhannes sonur þeirra þangað og tekur þar við búi og flytja þau með honum 1888 að Litlutjörnum [Kb. Ein.], þar sem þau eru á manntali 1890. Þaðan flytja þau í Sigluvík 1895. Þar deyr Kristín 24. maí 1898 „ , 72, gipt og búlaus í Sigluvík.“ en Jónatan deyr 28 nóv. 1909 „ , 82, Gamalmenni í Sigluvík“ [Kb. Svalb. (Glæs.)]. Sjá nánar um Jónatan og Kristínu og börn þeirra í [ÆSiÞ. bls.29-32].

Börn Jónatans og Kristínar í Hörgsdal 1879-1884:

Sigurbjörg Jónatansdóttir er í Hörgsdal við húsvitjun í des. 1882 „ , 1/2 vinnukona“ [Sál. Mýv.], en hvorki árið á undan né árið á eftir, hún kemur 1882 „ , 26, 1/2 vinnuk, frá Kálfborgará að 1/2 í Hörgsdal“ en fer 1883 „frá Kálfborgará í Reykjahlíð“ [Kb. Mýv.]. Skv. [Kb. Lund.] fer hún 1882 „ , 29, vinnukona frá Kálfborgará í Reykjadal“. Sigurbjörg var fædd 20. ágúst 1853 í Hörgsdal [Kb. Skút.], sjá um hana hér nokkru ofar í fyrri búskapartíð Jónatans og Kristínar í Hörgsdal 1864-1873. Hún fer 1886 „ , 33, vinnukona, frá Kálfborgará að Hjalla“ [Kb. Lund.] en er 1890 á viðaukaskrá A á manntali á Litlutjörnum. Sigurbjörg giftist 26. júní 1892 Jóni Sigurðssyni, sem þá er

Sigurbjörg Jónatansdóttir

„húsmaður í Narfastaðaseli, 44 ára“ [Kb. Ein.]. Þau eru á manntali í Skógum í Nessókn 1901, þar sem Sigurbjörg er „hjú, 51,“ en Jón „leigjandi, landbúnaður, 54,“ er Kristjana dóttir þeirra talin hjá Sigurbjörgu. Sigurbjörg dó 29. apríl 1910 „ekkja frá Yztahvammi, 59, Gröptur í kjálkunum“ [Kb. Grenj.]. Aldur stendur ekki nákvæmlega heima.

Kristjana Ingibjörg Jónatansdóttir er með foreldrum sínum á manntali í Hörgsdal 1880 „ , 13, Ó, þeirra barn,“. Eftir fermingu 1881 fer hún þ. á. „ , 15, léttastúlka, Frá Skútustöðum að Þóroddsstað í Kinn“ (með presti) og kemur 1882 „ , 17, vstúlka, frá Þóroddsstað í Geirastaði“ [Kb Mýv.]. Hún er á fólkstali í Hörgsdal við árslok 1883 „ , dóttir þra, 18“ [Sál. Mýv.]. Hún fer með foreldrum að Stafnsholti 1884 „ , 18, börn þra“ [Kb. Mýv.]. Ekki ber því saman við [Kb. Ein.], þar segir að hún komi 1885 frá Stórási að Stafnsholti. Kristjana Ingibjörg var fædd 9. des. 1866 í Hörgsdal [Kb. Skút.], sjá um hana í fyrri búskapartíð foreldra hennar í Hörgsdal 1864-1873. Hún flytur 1888 frá Stafnsholti að Stóru Reykjum [Kb. Ein.]. Á manntali á Litlutjörnum 1890 „ , systir bónda“, þ. e. Jóhannesar. Kristjana Ingibjörg giftist Albert Kristjánssyni 4. nóv. 1895, eru þau á manntali á Ytri Varðgjá 1901 ásamt fjórum sonum. Þau bjuggu í Hallandsnesi 1920-1930, sjá [Svalb. bls. 178-179], einnig lítið eitt í [ÆSiÞ. bls. 31]. Kristjana dó 21. febr. 1936 [Svalb. bls. 179].

Jónatan Jónatansson er með foreldrum sínum á manntali í Hörgsdal 1880 „ , 11, Ó, barn þeirra,“ og er þar við húsvitjun í árslok 1881 og 1882 [Sál. Mýv.], en í fólkstali 31. des. 1883 er hann „ljettadr., 15“ á Gautlöndum [Sál. Mýv.]. Hann fer með foreldrum frá Hörgsdal að Stafnsholti 1884 „ , 15, börn þra“ [Kb. Mýv.], [Kb. Ein.]. Jónatan var fæddur 25. sept. 1869 í Hörgsdal [Kb. Mýv.], sjá um hann í fyrri búskapartíð foreldra hans í Hörgsdal 1864-1873. Hann flytur frá Stafnsholti með foreldrum sínum og bróður 1888 að Litlutjörnum [Kb. Ein.]. Fer þaðan 1890 til Akureyrar „ , 21, bóndason“ og er hann þar á viðaukaskrá A á manntalinu 1890 „ , 21, Ó, smíðapiltur,“, en ekki sagt hvar. Hann fer frá Litlutjörnum að Sigluvík með Jóhannesi og foreldrum 1895 „ , 24, bókbindari,“ [Kb. Glæs. (Svalb.)]. Jónatan er á manntali í Sigluvík 1901 „ , húsbóndi, bókbindari, skósmiður, sjómaður“ ásamt Kristjönu Bjarnadóttur konu sinni og þrem börnum þeirra.

1883 - 1885: Metúsalem Guðmundsson og Jakobína Jónína Jónsdóttir

Metúsalem og Jakobína eru í Hörgsdal á fólkstali í árslok 1883, eru þau talin næst á eftir Jónatan og fjölskyldu. Síðara árið eru þau talin á undan Árna Sveinssyni og Guðfinnu á fólkstalinu. Í manntalsbók þinggjalda er Metúsalem talinn eini bóndinn þessi tvö ár, en bæði Jónatan og Árni eru þar á skrá yfir búlausa. En Jakobína og Guðfinna voru systur.

Metúsalem var fæddur 27. febr. 1847, voru foreldrar hans Guðmundur Tómasson og Kristín Jónsdóttir, sem þá eru „hión á Kálfaströnd“ [Kb. Skút.]. Hann er á manntali með foreldrum á Kálfaströnd 1850 og 1855 en við manntalið 1860 er hann „ , 14, Ó, léttadrengur,“ í Stafni.

Jakobína Jónína var fædd 26. ágúst 1845, voru foreldrar hennar Jón Tómasson og Steinunn Jónsdóttir, sem þá voru „hión á Hofsstöðum“ [Kb. Reykj.]. Hún er með foreldrum á manntali á Hofsstöðum fæðingarárið, en 1850 á Helluvaði, en 1855 og 1860 aftur á Hofsstöðum í stórum systkinahópi.

Kristjana Ingibjörg Jónatansdóttir

Metúsalem og Jakobína voru gefin saman 11. okt. 1874, þá bæði á Grímsstöðum [Kb. Mýv.]. Þau eignast andvana barn 14. ágúst 1878, þá „húsmennskuhjón Arnarvatni“ [Kb. Mýv.]. Við manntalið 1880 eru þau í húsmennsku á Stöng.

Metúsalem og Jakobína eignast soninn Kjartan 10. ágúst 1886, þá „húshjón Ytri Neslöndum“ [Kb. Mýv.]. Þau eru á manntali í Álftagerði 1890 ásamt Kjartani, þar sem Metúsalem er „ , 43, G, húsbóndi, bóndi,“ en flytja 1892 „ , bóndi, 45“ og „ , kona hans, 47, Frá Álptagerði í Litlureyki“ [Kb. Mýv.].

Metúsalem og Jakobína fóru til Vesturheims frá Litlu-Reykjum með Kjartan son sinn 1893 [Vfskrá]. Jakobína deyr í Skörðum 8. maí 1918 [Laxd. bls. 67]. Metúsalems og Jakobínu er getið í [JakH. bls. 58-60 og 62].

Sonur Metúsalems og Jakobínu í Hörgsdal 1883:

Karl Metúsalemsson, f. 6. ágúst 1883 í Hörgsdal. Dó 20. sept. 1883 „ , ungbarn frá Hörgsdal, 1 mán“ [Kb. Mýv.].

„Vandalaus“ skyldmenni Metúsalems og Jakobínu í Hörgsdal 1884-1885:

Árni Sveinsson, mágur Jakobínu húsfreyju, er í Hörgsdal, ásamt Guðfinnu konu sinni, systur Jakobínu, á fólkstali við árslok 1884 „bóndi, 39“ [Sál. Mýv.]. En í manntalsbók þinggjalda er hann á skrá yfir búlausa, virðast þau vera þar í húsmennsku, þó svona sé til orða tekið í fólkstalinu. Árni fer ásamt fjölskyldu að Stórási 1885 [Kb. Mýv.], [Kb. Lund.]. Árni var fæddur 14. jan. 1847 á Daðastöðum, sonur Sveins Jóelssonar og Bóthildar Jóhannesdóttur [Kb. Ein.]. Árni flytur 12 ára með foreldrum að Bjarnastöðum í Bárðardal 1858 [Kb. Lund.], [Kb. Ein.] og er þar á manntali 1860 „ , 14, Ó, vinnupiltur,“. Hann er víða í vinnumennsku, kemur 1868 „ , 22, vinnumaður, frá Sigríðarstöðum að Stóruvöllum“, er á manntali á Ljósavatni 1880 „ , 33, Ó, vinnumaður,“ og fer frá Halldórsstöðum í Bárðardal 1883 „ , 36, vinnum,“ að Vindbelg [Kb. Lund.]. Árni kvæntist Guðfinnu Jónsdóttur, sjá hér næst á eftir, 30. apríl 1884, hann er þá „húsmað(ur) í Vindbelg, 38 ára“ en hún „vinnuk. í Vindbelg, 33 ára“ [Kb. Mýv.]. - Þau flytja frá Stórási að Hjalla 1888 [Kb. Lund.] og eru þar á manntali 1890, en síðar bjuggu þau á Vaði og eru þar búandi á manntali 1901 og 1910. Þau eru á manntali á Vaði 1920 og 1930, hvort á sínu búi sona þeirra Karls og Vésteins. Sjá einnig [Bybú bls. 428].

Guðfinna Jónsdóttir, systir Jakobínu húsfreyju, kona Árna hér næst á undan, er með honum í Hörgsdal á fólkstali við árslok 1884 „hs. kona, 34“ [Sál Mýv.]. Hún fer með Árna og börnum að Stórási 1885. Guðfinna var fædd 4. maí 1851, dóttir Jóns Tómassonar og Steinunnar Jónsdóttur, sem þá voru „hjón á Helluvaði“ [Kb. Skút.], [Kb. Mýv.]. Hún er á manntali á Hofsstöðum 1855 með foreldrum og sex systkinum og 1860 hjá foreldrum og fimm systkinum.

Guðfinna Jónsdóttir

Guðfinna eignaðist soninn Tómas fyrir giftingu með Sigurgeir bónda Jónssyni í Víðum. Sjá [Laxd. bls. 67]. Hún andaðist 8. okt. 1937 [Laxd. bls. 67].

Tómas Sigurgeirsson, systursonur Jakobínu húsfreyju, sonur Guðfinnu hér næst á undan, er á fólkstali í Hörgsdal með Árna og Guðfinnu við árslok 1884 „hennar barn, 5“ [Sál. Mýv.]. Hann fer með þeim þaðan í Stórás 1885 [Kb.Mýv.], [Kb. Lund.]. Tómas var fæddur í Víðum 19. okt. 1880, sonur Sigureirs Jónssonar bónda þar og ofannefndar Guðfinnu Jónsdóttur [Laxd. bls. 100]. Fer með móður sinni og stjúpa að Hjalla 1888, en er hjá föður sínum í Víðum við manntalið 1890 „ , 10, Ó, sonur bónda,“. Tómas kvæntist Guðnýju Erlendsdóttur frá Brettingsstöðum. Þau bjuggu á Þóroddsstað, Ljótsstöðum, Holtakoti og þá 16 ár á Brettingsstöðum. Sjá nánar um Tómas í [Laxd. bls. 100101]. Hann andaðist á Akureyri 26. sept. 1961.

Karl Árnason, systursonur Jakobínu húsfreyju, sonur Árna og Guðfinnu hér rétt ofar, fæddur 2. sept. 1884 , eru foreldrar hans þá sögð „hjón Hörgsdal“ [Kb. Mýv.]. Hann fer með þeim að Stórási 1885 „ , 1, sonur þr,“ [Kb. Lund.]. Karl fer með foreldrum að Hjalla 1888 og er með þeim þar á manntali 1890, en fór síðan með þeim að Vaði og bjó þar lengi eftir að þau hættu búskap.

Margrét Sigvaldadóttir, systurdóttir Jakobínu húsfreyju og Guðfinnu Jónsdóttur hér nokkru ofar, er í Hörgsdal á fólkstali við árslok 1884 „ , ljettast, 15,“ [Sál. Mýv.], en ekki árið á undan. Hún fer þaðan 1884 í Víða [Kb. Mýv.], en [Kb. Ein.] segir hana koma 1885 „ , 16, vinnukona, Frá Hörgsdal að Víðum“; er það í betra samræmi við sálnaregistrið. Margrét er í Hörgsdal með móður sinni í búskaparatíð Jóns og Margrétar, sjá um hana hér ofar. Hún kemur við sögu á mörgum heiðarbýlum.

Jón Sigurðsson, systursonur Jakobínu húsfreyju og Guðfinnu hér nokkru ofar, hálfbróðir Margrétar hér næst á undan, er í Hörgsdal á fólkstali við árslok 1884 „niðursetn, 4“ [Sál. Mýv.], en hvorki árið á undan né árið á eftir.Jón var fæddur á Árbakka 23. ágúst 1881, sonur hjónanna Sigurðar Jónssonar (frá Víðum) og Sigríðar Jónsdóttur (frá Hofstöðum) [Kb. Mýv.] og er með foreldrum þar á fólkstali í des. 1881, en í Álftagerði 1882 og 1883 [Sál. Mýv.]. Ekki hefur mér tekist að finna andlát Jóns í [Kb. Mýv.] né [Kb. Ein.], né hvað um hann varð. En þess er getið hjá móður hans við manntalið 1901, að eitt hjónabandsbarn hennar sé dáið, getur það naumast verið annað en Jón.

1885 - 1914: Árni Flóventsson og Kristjana

Helgadóttir (í 2. sinn)

Árni og Kristjana koma 1885 frá Stórási aftur að Hörgsdal [Kb. Lund.], [Kb. Mýv.] og búa þar uns Árni deyr 1914. Árni er gjaldandi í Hörgsdal í manntalsbók þinggjalda 1886-1899, en þá endar bókin. Getið er þar Benidikts Björnssonar 1886 og Ásmundar Helgasonar 1888, báðir á skrá yfir búlausa.

Árni var fæddur 28. júlí 1851 á Syðrileikskálá, sonur Flóvents Jónassonar og Guðrúnar Sigurðardóttur, sem þar voru þá „hjón búandi“ [Kb. Þór.]. Árni er þar með þeim á manntali 1860.

Kristjana var fædd 3. mars 1856 í Vogum, dóttir hjónanna Helga Ásmundssonar og Guðfinnu Guðlaugsdóttur [Kb. Mýv.]. Hún er á manntali þar með foreldrum sínum 1860. Sjá um hana og börn þeirra Árna í [Skú. bls. 53-54].

Tómas Sigurgeirsson

Karl Árnason

Árni og Kristjana, þá í húsmennsku í Skógum, voru gefin saman 5. júlí 1877 [Kb. Múlaprk.]. Þau flytja frá Skógum að Skútustöðum 1878 [Kb. Mýv.], [Kb. Ness.] og eru á manntali í Hörgsdal 1880. Eftir búsetu í Stórási bjuggu þau í Hörgsdal frá 1885 þar til Árni andaðist 29. okt. 1914 „ , bóndi Hörgsdal, 63, hjartasjúkdómur, jarðs. heima með leyfi“ [Kb. Mýv.]. Kristjana dó 30. des. 1936 „ , húsfr. Hörgsdal, 80, ( . . ) Krabbamein í munni“ [Kb. Mýv.].

Börn Árna og Kristjönu í Hörgsdal 1879-1883 og 1885-1914:

Helgi Árnason, f. 6. apríl 1878 í Skógum [Kb. Múlaprk.], kemur með foreldrum sínum frá Skógum að Skútustöðum 1878 [Kb. Mýv.] og er á manntali í Hörgsdal 1880. Fer með foreldrum frá Hörgsdal í Stórás 1883 og kemur með þeim aftur að Hörgsdal 1885, þar sem hann átti heima til æviloka. Sjá hér neðar og í [Skú. bls. 53].

Kristján Árnason, f. 3. des. 1880 í Hörgsdal, fer með foreldrum þaðan að Stórási 1883 „ , 2, börn þra“ [Kb. Lund.]. Hann andaðist í Stórási 26. júlí 1884 „ , barn í Stóraási, 3,“ [Kb. Lund.].

Kristján Árnason, f. 22. júní 1885 í Hörgsdal, d. 30. júní 1885 „ungbarn frá Hörgsdal, 1 vika“ [Kb. Mýv.], [Skú. bls. 53].

Guðrún Árnadóttir, f. 7. nóv. 1890 í Hörgsdal [Skú. bls. 53]. Guðrún er á aðalmanntali í Hörgsdal 1901 og 1910 og á manntali sóknarpr. 31. des. 18901913. Hún fer 1914 „ , bóndad., 24,“ frá Hörgsdal að Svartárkoti [Kb. Mýv.]. Guðrún giftist 23. júní 1914 Snæbirni Þórðarsyni frá Svartárkoti, bjuggu þau þar fyrst en síðar á Ásláksstöðum í Kræklingahlíð, sjá um þau og afkomendur þeirra í [Skú. bls. 53-54] og í [ÆÞ. I, bls. 360-361].

Vandalausir í búskapartíð Árna og Kristjönu í Hörgsdal 1885-1914:

Kristjana Sigurveig Sigurbjarnardóttir kemur 1885 „ , vkona“ með Árna og Kristjönu frá Stórási í Hörgsdal [Kb. Mýv.]. Hún er í Hörgsdal á aðalmanntölum og í árlegum manntölum sóknarprests við árslok 1885 og 1888 til 1913 [Sál, Mýv.]. Ekki er hennar þó getið meðal burtvikinna úr Lundarbrekkusókn um 1885 og er hún sögð í Stórási á fólkstali við nýár 1885, 1886 og 1887. Hún flytur 1914 „ , v. k., 60,“ frá Hörgsdal að Svartárkoti [Kb. Mýv.] (með Guðrúnuhér næst á undan).Kristjana var fædd 20. des. 1854, dóttir hjónanna Sigurbjarnar Kristjánssonar og Vigdísar Ísleifsdóttur, sem þá eru „búandi hjón á Grjótárgerði“ [Kb. Lund.]. Er með foreldrum á manntali í Grjótárgerði 1855 og 1860 og fer með þeim að Stórási 1872. Þar er hún með þeim á manntali 1880 og í fólkstali til og með nýári 1887 eins og áður segir. Hún er á manntali í Hörgsdal 1890, 1901 og 1910, vinnukona. Hún er á manntali í Svartárkoti 1930 „ , prjónakona ( .. ), Ó,“ sögð blind í aths. (Kristjana, þá í Hörgsdal, eignaðist soninn Aðalgeir, f. 20. des. 1892, með Kristjáni Jónssyni á Stöng, sjá [ÆÞ. VIII, bls. 195-212] og um Aðalgeir í [Skú. bls. 33]. En í [Kb. Mýv.] er samviskusamlega bókað að móðir Aðalgeirs sé „Jóhanna Sigurbjörnsd. vinnuk. Hörgsdal (33 ára)“ !!). Sjá aths. hjá Jóhönnu hér nokkru neðar. Kristjana flytur 1932 „þurfak, 78,“ úr Svartárkoti í Bjarnastaði [Kb. Mýv.]. Hún lést þar 28. júní 1937 „ , framfærsluk.

Bjarnastöðum, 82, Ellihrumleiki. Dáin að Bjarnastöðum, jarðsungin að Lundarbrekku“ [Kb. Mýv.].

Benidikt Björnsson er á fólkstali í Hörgsdal 31. des. 1885 „bóndi, 35“ [Sál. Mýv.]. Þar sem hann er á skrá yfir búlausa í manntalsbók þinggjalda 1886, virðist hann hafa verið þar í húsmennsku, þó svona sé til orða tekið í fólkstalinu. Hann er einungis þetta eina ár í Hörgsdal skv. manntalsbókinni. Benidikt var fæddur 11. maí 1852, voru foreldrar hans Björn Bjarnason og Sigríður Jónsdóttir, sem þá voru „hjón á Kálfaströnd“ [Kb. Mýv.]. Benidikt er með foreldrum sínum og tveim systrum á manntali á Tjörn í Aðaldal 1855 og með tveim systkinum á manntali í Hrauney 1860. Er í Álftagerði á manntali sóknarpr. 31. des. 1875 „ , 24, vinnum“ [Sál, Mýv.]. Hann er á manntali í Vogum 1880 „ , 28, Ó, vinnumaður,“. Fer 1882 „ , 30, vmðr“ úr Mývatnssveit að Grenjaðarstað [Kb. Grenj.]. Benidikt kvæntist Þorbjörgu Sigurðardóttur, sjá hér næst á eftir, 9. maí 1883, þá bæði í vinnumennsku á Grenjaðarstað [Kb. Grenj.]. Þau fara þaðan 1883, ásamt Ingibjörgu, að Vogum [Kb. Mýv.], [Kb. Grenj.]. Benidikt og Þorbjörg eru á manntali í Brekku 1890, ásamt Ingibjörgu, og 1901 á Hóli á Húsavík, þar sem Benidikt er „ , húsbóndi, daglaunamaður, vefari, 49,“.

Þorbjörg Jónína Sigurðardóttir, kona Benidikts hér næst á undan, er á fólkstali í Hörgsdal 31. des. 1885 „húsfr. 23“ [Sál. Mýv.]. Þorbjörg var fædd 2. nóv. 1863, voru foreldrar hennar Sigurður Magnússon og Ingibjörg Agatha Einarsdóttir „ , búandi eginhjón á Hólum í Laxárdal“ [Kb. Grenj.]. Þorbjörg missti föður sinn rúmlega tveggja ára. Hún er á manntali í Vogum hjá móður sinni 1880 „ , 16, Ó, léttastúlka,“ en fer með henni og mannsefni sínu 1882 að Grenjaðarstað, þar sem hún giftist 9. maí 1883 eins og áður segir.

Ingibjörg Agatha Einarsdóttir, móðir Þorbjargar hér næst á undan, er á fólkstali í Hörgsdal 31. des. 1885 „móð konu, 56“ [Sál. Mýv.]. Ingibjörg Agatha var fædd 6. mars 1830, voru foreldrar hennar Einar Sigmundsson og Guðrún Bergþórsdóttir „hión á Litlutungu“ [Kb. Lund.]. Hún er þar með þeim á manntali 1835 en 1840 á Ljótsstöðum. Árið 1845 er hún „ , 16, Ó, vinnukona ,“ á 1. búi á Stórulaugum, en foreldrar hennar eru þá þar á 2. búi. Hún giftist Sigurði Magnússyni 1848 [Laxd. bls. 46] og eru þau á manntali á Ljótsstöðum 1850, en 1855 og 1860 í Hólum í L. Sigurður andaðist 25. jan. 1866 „ , bóndi frá Hólum, 45 ára,“ [Kb. Grenj.] og býr Ingibjörg í Hólum til 1867 [Laxd. bls. 47]. Ingibjörg er á manntali í Vogum 1880 „ , 50, E, vinnukona,“. Hún fer með dóttur sinni og tilvonandi tengdasyni að Grenjaðarstað 1882 og aftur að Vogum 1883 [Kb. Grenj.], [Kb. Mýv.]. Hún er með Benidikt og Þorbjörgu á manntali í Brekku 1890. Ingibjörg lést 10. júní 1899 á Hóli á Húsavík [Laxd. bls. 46]. Sjá einnig þar um lítið barnalán hennar.

Tryggvi Björnsson, bróðir Benidikts hér litlu ofar, er á fólkstali í Hörgsdal 31. des. 1885 „ljettadr, 14“ [Sál. Mýv.]. Tryggvi var fæddur 17. okt. 1872, voru foreldrar hans Björn Bjarnason og Sigríður Jónsdóttir, sem þá voru „hjón í Hrauney“ [Kb. Mýv.]. Tryggvi er á manntali á Stöng 1890 „ , 19, Ó, vinnumaður,“ og á manntali á Helluvaði 1920 „ , gestur, heimilislaus að sjálf sín sögn,“. Tryggvi kemur 1921 frá Daðastöðum í Núpasveit að Gautlöndum og fer þaðan 1922 „ , vinnum., 49,“ að Sýrnesi [Kb. Mýv]. Hann er á Bjarnastöðum, fyrst 31. des. 1925, og fer þaðan 1926 „ , lausam., 53,“ að Nesi í Aðaldal [Kb. Mýv.]. Kemur þaðan 1927 „ , lausam, 56“ í Bjarnastaði og er þar á aðalmanntali 1930. Hann flytur 1945 „ , framf. m., 73,“ frá Skútustöðum að Skjaldarvík við Eyjafjörð [Kb. Mýv.].

Benidikt Björnsson

Þorbjörg Jónína Sigurðardóttir

Tryggvi Björnsson

Ásmundur Helgason. Ásmundar er getið í Hörgsdal í manntalsbók þinggjalda 1888 á skrá yfir búlausa. Hann kemur 1887 frá Árbakka með konu og tvö börn, sjá þar. Þau flytja 1888 að Stafnsholti [Kb. Ein.]. Ásmundur var fæddur 28. apríl 1852 í Vogum, sonur hjónanna Helga Ásmundssonar og Guðfinnu Guðlaugsdóttur [Laxd. bls. 114]. Hann er á manntali með foreldrum í Vogum 1855 og 1860. Hann kvæntist 8. júlí 1880 Arnfríði Sigurðardóttur og eru þau á manntali í Haganesi um haustið. Þau voru í húsmennsku í Engidal 1883-1883 og bjuggu síðan á Árbakka til 1887, sjá þar. Þau voru í húsmennsku í Stafnsholti og Laugaseli og bjuggu á Ljótsstöðum og í Heiðarseli og koma þaðan 1896 að Laugaseli að nýju og bjuggu þar til dauðadags. Þar dó Ásmundur 10. mars 1946. Sjá um búskap þeirra hjóna í [Laxd. bls. 114].

Arnfríður Sigurðardóttir kemur með Ásmundi manni sínum hér næst á undan og tveim börnum að Hörgsdal 1887 og fer með þeim að Stafnsholti 1888 „ , 32, kona hs.,“ [Kb. Ein.]. Arnfríður var fædd 31. júlí 1857 á Bjarnastöðum í Mývatnssveit, dóttir hjónanna Sigurðar Jónssonar og Sigurlaugar Guðlaugsdóttur [Laxd. bls. 114]. Hún er á manntali með foreldrum í Haganesi 1860. Hún giftist Ásmundi hér næst á undan 8. júlí 1880, sjá hér að ofan hjá Ásmundi. Arnfríður deyr í Laugaseli 5. febr. 1945 [Kb. Mýv.] og [Skú. bls. 53 og 47].

Kristín Ásmundsdóttir, dóttir Ásmundar og Arnfríðar hér næst á undan, kemur líklega með foreldrum frá Árbakka að Hörgsdal 1887. Hún fer með þeim þaðan 1888 „ , 7, börn þra,“ að Stafnsholti [Kb. Ein .]. Kristín var fædd 23. des. 1881 í Engidal. Hún var með foreldrum á Árbakka, Stafnsholti, Ljótsstöðum og Heiðarseli og fer með þeim að Laugaseli 1896, þar sem hún er með þeim á manntali 1901, 1910, 1920 og 1930. Dó á Akureyri 6. mars. 1957 [Laxd. bls. 114].

Helgi Ásmundsson, sonur Ásmundar og Arnfríðar hér rétt ofar, kemur líklega með foreldrum frá Árbakka að Hörgsdal 1887. Hann fer með þeim þaðan 1888 „ , börn þra,“ að Stafnsholti [Kb. Ein.]. Helgi var fæddur 2. júlí 1884 á Árbakka. Hann er með foreldrum í Stafnsholti, á Ljótsstöðum og í Heiðarseli og fer með þeim þaðan að Laugaseli 1896, sjá þar, þar sem hann átti heima til æviloka. Dó á Húsavík 22. sept. 1965 [Laxd. bls. 114].

Sigurður Jónsson kemur frá Stafnsholti að Hörgsdal 1889 [Kb. Mýv.] og er þar við húsvitjun í árslok þ. á. „húsm, 56“ [Sál. Mýv.]. Við manntalið 1890 er hann með konu sinni á manntali á Gautlöndum. Sigurður var fæddur 18. okt. 1833 og voru foreldrar hans Jón Jónsson og Sigurlaug Guðlaugsdóttir „hión á Helluvaði“ [Kb. Mýv.], [Skú. bls. 46]. Hann er á manntali á Hofsstöðum 1850 með móður sinni, sem þá er ekkja. Kvæntist Sigurlaugu Guðlaugsdóttur, sjá hér næst á eftir, 23. okt. 1853, þá bæði í Álftagerði. Þau hjónin eru á manntali á Bjarnastöðum 1855, þar sem Sigurður er vinnumaður. Sigurður er bóndi í Haganesi 1860, ásamt Sigurlaugu konu sinni, og á Arnarvatni 1880, þar sagður vinnumaður. Þau hjón eru á manntali á Gautlöndum 1890 og er Sigurður þá sagður vinnumaður. Hann fer ásamt konu sinni frá Hofstöðum til dóttur þeirra að Laugaseli 1898 og er þar á manntali 1901, 1910 og 1920. Sigurður andaðist 14. okt. 1922 „ , fv. bóndi Laugasel í Reykdælahreppi, 89 ár“ [Kb. Mýv.], [Skú. bls. 46]. Sjá einnig [Laxd. bls. 114].

Sigurlög Guðlögsdóttir, kona Sigurðar hér næst á undan, kemur frá Stafnsholti í Hörgsdal 1889 [Kb. Mýv.] og er þar við húsvitjun í árslok þ. á. „h. k., 57“ [Sál. Mýv.]. Við manntalið 1890 er hún hjá manni sínum á Gautlöndum. Sigurlaug var fædd 2. ágúst 1832, voru foreldrar hennar Guðlaugur

Kristín Ásmundsdóttir

Kolbeinsson og Kristín Helgadóttir „hión að Álptagerði“ [Kb. Mýv.], [Skú. bls. 15 og 46]. Hún er þar með þeim og systkinum á manntali 1835 og 1840, en 1845 er hún „ , 14, Ó, tökustúlka,“ á Grænavatni og 1850 vinnukona á Gautlöndum. Hún giftist Sigurði hér næst á undan 23. okt. 1853, sjá þar. Sigurlaug andaðist 5. febr. 1910 „ , kona í Laugaseli, 78“ [Kb. Mýv.], [Skú. bls. 46].

Jóhanna Steinunn Sigurbjarnardóttir, systir Kristjönu hér nokkru ofar, er í Hörgsdal við húsvitjun 1892 „vinn. 1/2 , 31, 1/2 í Holti“ [Sál. Mýv.]. Hún er á Stöng við húsvitjun í árslok 1891 og þar við manntalið 1890. Jóhanna var fædd 23. (eða 27., kirkjub. sóknar og prk. í Lund. ber ekki saman!) ágúst 1860 í Grjótárgerði, dóttir hjónanna Sigurbjarnar Kristjánssonar og Vigdísar Ísleifsdóttur. Hún er á manntali með foreldrum í Grjótárgerði það ár og fer með þeim að Stórási 1872. Þar er hún með þeim á manntali 1880. Fer þ. á. „ , 20, vinnukona frá Stórási að Hofsstöðum“ [Kb. Mýv.] og er þar á manntali þ. á. Hún fer 1890 frá Mjóadal að Stöng [Kb. Lund.] og [Kb. Mýv.], og er þar á manntali 1890 „ , 30, Ó, vinnukona,“ en er aftur í Stórási á manntali sóknarprests við árslok 1898 „ , d. þra, 37“, 1899 „ , (laus)“ og 1900 „ , vk.“ Hún er á aðalmanntali í Engidal 1901 „ , hjú, 41,“. Deyr 1. nóv. 1902 „vinnuk. Engidal, 41“ [Kb. Lund.]. Skv. [Kb. Mýv.] eignaðist Jóhanna soninn Aðalgeir, f. 20. des. 1892, með Kristjáni Jónssyni á Stöng, þá „vinnuk. Hörgsdal (33 ára)“. En í [ÆÞ. VIII, bls. 195-212] er Kristjana systir hennar sögð móðir Aðalgeirs.

Þórhallur Hermannsson, f. 1927, sagði mér í símtali 8. okt. 2005 eftir Arnfríði dóttur Aðalgeirs, að Jóhanna væri amma hennar.

Aðalgeir Kristjánsson er í Hörgsdal á manntali sóknarprests í árslok 1909 „ , vpiltr, 16,“ [Sál. Mýv.] en ekki árið á undan, né er hann þar á aðalmanntali 1910. Aðalgeir er aftur í Hörgsdal 1912-1913, á manntali sóknarprests 31. des. 1912 „vm, 20“ [Sál. Mýv.]. Aðalgeir var fæddur 20. des. 1892 og segir [Kb. Mýv.] föður hans Kristján Jónsson bónda á Stöng og móður Jóhönnu Sigurbjarnardóttur, þá í Hörgsdal. Í [ÆÞ. VIII bls. 195-196] er móðir hans hinsvegar sögð Kristjana Sigurbjarnardóttir, systir Jóhönnu. Síst er bætt úr þessu ósamræmi með grein um Aðalgeir í Árbók Þingeyinga 1977 og leiðréttingu á henni í Árbók 2002, bls. 130-131. Aðalgeir var að mestu alinn upp hjá föður sínum á Stöng. Aðalgeir verður síðar bóndi á Bjarnastöðum, sjá um hann þar og á bls. 211-212 í [ÆÞ. VIII].

1914 - 1951: Helgi Árnason, fyrst með móður sinni, en frá 1917 með konu sinni Kristjönu Jóhönnu Jóhannesdóttur

Helgi virðist taka við búi af föður sínum við lát hans 29. okt. 1914. Helgi deyr í Hörgsdal 19. sept. 1951 [Kb. Mýv.]. Helgi var fæddur 6. apríl 1878, sonur Árna Flóventssonar og Kristjönu Helgadóttur, sem þá eru „hjón í húsmennsku á Skógum“ [Kb. Múlaprk.]. Hann kemur með foreldrum sínum frá Skógum að Skútustöðum 1878 [Kb. Mýv.] og er á manntali í Hörgsdal 1880. Fer með foreldrum frá Hörgsdal að Stórási 1883 og kemur með þeim aftur að Hörgsdal 1885, þar sem hann átti heima til dauðadags 19. sept. 1951 „ , bóndi Hörgsdal, 73, jarðs. í heimagrafreit í Hörgsdal“ [Kb. Mýv.], [Skú. bls. 53].

Kristjana Jóhanna var fædd 12. sept. 1890, dóttir Jóhannesar Jóhannessonar og Guðrúnar Kristjánsdóttur, sem þá eru „búandi hjón á Birnunesi“ [Kb. St.

Ársk.s.]. Hún er með foreldrum sínum þar á manntali þ. á. en 1901 er hún með þeim í Ytra-Kálfskinni. Kristjana kemur 1917 „ , húsfreyja, 27,“ frá Birnunesi á Árskógsströnd að Hörgsdal [Kb. Mýv.].

Helgi og Kristjana voru gefin saman 30. apríl 1917 „Giftingarst. Ak.“ [Kb. Mýv.].

Kristjana dó 30. des. 1936 „ , húsfr. Hörgsdal, 80, ( . . ) Krabbamein í munni“ [Kb. Mýv.].

Börn Helga og Kristjönu í Hörgsdal 1918-1951, öll fædd þar:

Erna Jóhanna Helgadóttir, f. 26. maí 1918 [Kb.Mýv.]. Hún er í Hörgsdal á aðalmanntali 1920 og 1930.Erna andaðist 1. júlí 1998, þá verkakona til heimilis að Aðalstræti 8 í Reykjavík. Sjá Skrá Hagstofu Íslands yfir dána.

Auður Kali Helgason, f. 15. okt. 1920 [Kb. Mýv.]. Hann er í Hörgsdal á aðalmanntali 1920 og 1930. Auður Kali andaðist 11. júní 1950 „ , bóndason frá Hörgsdal, 29“ [Kb. Mýv.], „á Kristneshæli“ [Skú. bls. 53].

Ljúfa Helgadóttir, f. 14. júlí 1923 [Kb. Mýv.]. Hún er í Hörgsdal á aðalmanntali 1930. Ljúfa giftist 17. júní 1953 Hólmsteini Hreiðari Aðalsteinssyni. Hún andaðist 3. sept. 1969, sjá [ÆÞ. II, bls. 177].

Guðrún Hlíf Helgadóttir, f. 9. febr. 1926 [Kb. Mýv.]. Hún er í Hörgsdal á aðalmanntali 1930. Í íbúaskrá Eyjafjarðarsýslu 1. des. 2002 er Guðrún Hlíf skráð til heimilis í Reykhúsum 4C. Guðrún Hlíf andaðist 17. des. 2011 [Fréttablaðið 6. jan. 2012].

Jósteinn Broddi Helgason, f. 22. mars 1929 [Kb. Mýv.]. Hann er í Hörgsdal á aðalmanntali 1930. Í íbúaskrá Akureyrar 1. des. 2002 er Jósteinn skráður til heimilis að Borgarhlíð 1b, ásamt konu sinni og syni.

Annað skyldulið Helga og Kristjönu í Hörgsdal 1914-1951:

Kristjana Helgadóttir, móðir Helga bónda, er áfram í Hörgsdal til dauðadags, sjá um hana hér ofar. Hún andaðist þar 30. des. 1936 „ , húsfr. Hörgsdal, 80, ( . . ) Krabbamein í munni.“ [Kb. Mýv .].

Jóhannes Jóhannesson, líklega faðir Kristjönu húsfreyju, deyr í Hörgsdal 5. júní 1918 „ , Vinnumaður í Hörgsdal, 67 ára, Dauðamein innanmein nokkurt. Lifrarsullur?“ [Kb. Mýv.]. Hér verður þó að hafa fyrirvara. Hafi faðir Kristjönu komið að Hörgsdal, af hverju er hans þá ekki getið meðal innkominna? -En aldurinn kemur vel heim. Jóhannes, faðir Kristjönu húsfreyju og Margrétar hér næst á eftir, er í manntölum á Árskógsströnd jafnan sagður fæddur í Saurbæjarsókn, er þá varla öðrum til að dreifa en þeim sem var fæddur í Hleiðargarði 11. júní 1851, voru foreldrar hans „Jóhannes Tómass ógiptur piltur á Akureyri. Guðrún Bjarnadóttir þá til veru á Hleiðarg, ógipt“ [Kb. Saurbs.]. Guðrún fer s. á. „ , 23, vinnukona, frá Hleiðargarði að Björk í Stað byggð“ [Kb. Saurbs.], en Jóhannesar er þar ekki getið. Hann er „ , 4, Ó, tökubarn,“ í Öxnafellskoti við manntalið 1855, þangað virðist hann koma 1853 frá Hólsgerði [Kb. Möðruvs.]. Hann er „ , 10, Ó, niðurseta,“ á Kambi í Munkaþverárkl.sókn við manntalið 1860 og þaðan er hann fermdur 18. júní

Auður Kali Helgason

1865 [Kb. Munk.]. Jóhannes fer 1872 „ , 21, vinnumaður, frá Öngulstöðum að Syðrivarðgjá“ [Kb. Munk.], [Kb. Kaup.] og er hann vinnumaður á ýmsum stöðum um Eyjafjörð næstu árin, Arnarstöðum, Litlaeyrarlandi, Steindyrum og Öngulstöðum. Hann fer 1880 „ , 29, vinnumaður, frá Öngulsstöðum að Birnunesi.“ [Kb. Munk.]. Ekki er hans getið meðal innkominna í Stærra Árskógss. þ. á., né finnst hann heldur þar á manntali 1880. Jóhannes eignast 26. des. 1884 dótturina Margréti Rósu hér næst á eftir með Guðrúnu Kristjánsdóttur, eru þau þá „vinnuhjú á Birnunesi“ [Kb. St. Ársk.]. Jóhannes og Guðrún eru gefin saman 19. okt. 1885, er hann þá „vinnum. á Birnunesi“ en hún „dóttir hjóna s. staðar“ [Kb. St. Ársks.]. Sjá um Guðrúnu hér nokkru neðar. Jóhannes og Guðrún eru á manntali í Birnunesi 1890, þar sem Jóhannes er fyrirvinna hjá Margréti móður Guðrúnar, sem þá var ekkja, en Guðrún „ , 29, G, kona hans, vinnukona“. Þar eru þá einnig dætur þeirra, Margrét og Kristjana. Við manntalið 1901 eru þau hjónin á manntali í Ytra-Kálfskinni, en 1910 á Stóru Hámundarstöðum.

Margrét Rósa Jóhannesdóttir, systir Kristjönu húsfreyju, dóttir Jóhannesar hér næst á undan, kemur 1918 „vinnuk.“ frá Akureyri að Hörgsdal ásamt Kjartani syni sínum. Hún fer 1920 „húsfr., 35“ frá Hörgsdal í Laugasel í Reykjadal [Kb. Mýv.].Margrét var fædd 26. des. 1884 og voru foreldrar hennar „Jóhannes Jóhannesson, Guðrún Kristjánsdóttir vinnuhjú á Birnunesi“ [Kb. Stærra-Ársk.s.]. Margrét er á Birnunesi með foreldrum sínum við manntalið 1890, er afi hennar þá látinn, en faðir hennar er þá fyrirvinna hjá ömmu hennar. Við manntalið 1901 er hún „hjú [ . . ], 16“ á Selá á Árskógsströnd. Margrét eignaðist soninn Kjartan 24. febr. 1909, sjá hér næst á eftir. Þau eru á aðalmanntali í Syðra-Kálfskinni 1910. Þau fara frá Hörgsdal að Laugaseli 1920, sjá að ofan. En í [Kb. Grenj.] eru þau sögð koma 1920 úr Kræklingahlíð í Laugasel.Margrét giftist Helga Ásmundssyni 25. júní 1920, er Helgi þá sagður „bóndi 36 ára Laugaseli“ en Margrét „s. st.“ [Kb. Grenj.]. Þau áttu upp frá því heima í Laugaseli. Helgi andaðist 22. sept. 1965 (á Húsavík) [Laxd. bls. 114], en Margrét bjó þar áfram með dóttur þeirra. Hún andaðist 3. ágúst 1970 [Skrá Hagstofu yfir dána].

Kjartan Stefánsson, systursonur húsfreyju, sonur Margrétar hér næst á undan, kemur með henni 1918 „ , son hennar“ frá Akureyri að Hörgsdal. Hann fer með henni þaðan að Laugaseli 1920 „ , son hnar, 11,“ [Kb. Mýv.]. Kjartan var fæddur 24. febr. 1909, voru foreldrar hans „Stefán Björnsson teiknikennari á Akureyri. Margrét Jóhannesd. vinnukona á Akureyri (Knúðsen)“ [Kb. Grundars.], ennfremur er þess getið við Kjartan: „(f. á Grísará)“ og er ekki að finna frekari skýringu á því. Hann er á aðalmanntali með móður sinni í SyðraKálfskinni 1910. Kjartan átti heima í Laugaseli, er þar á manntali 1920, en ekki 1930. Hann kvæntist 10. ágúst 1935 Indíönu Ingólfsdóttur [Mbl. 12. 4. 2005] og bjuggu þau fyrst í Laugaseli en í Stafnsholti frá um 1937 til um 1958, [Bybú, bls. 433] segir þá jörð fara úr byggð 1958. Kjartan andaðist 30. okt. 1968 [Mbl. 12. 4. 2005].

Guðrún Margrét Kristjánsdóttir, móðir húsfreyju, kemur 1919 „ , húskona, 59,“ frá Kálfskinni í Eyjafjarðarsýslu að Hörgsdal [Kb. Mýv.]. Hún er þar á manntali 1920 og á manntali sóknarprests 31. des. 1919-1924. Hún andaðist 9. okt. 1925 „Ekkja í Hörgsdal, 64, Heilablóðfall“ [Kb. Mýv.]. Guðrún var fædd 20. nóv. 1860, voru foreldrar hennar „Kristján Jónsson bóndi á Bÿrnunesi og hans kona Margrét Halldórsdóttir samastaðar“ [Kb. St. Ársk.s.]. Hún er þar á manntali hjá foreldrum 1880. Hún giftist 19. okt. 1885 Jóhannesi Jóhannessyni og eru þau á manntali í Birnunesi 1890, þar sem Jóhannes er fyrirvinna hjá Margréti móður Guðrúnar, sem þá var ekkja, en Guðrún „ , 29,

G, kona hans, vinnukona“. Þar eru þá einnig dætur þeirra, Margrét og Kristjana. Við manntalið 1901 eru þau hjónin á manntali í Ytra-Kálfskinni, en 1910 á Stóru Hámundarstöðum.

Vandalausir í Hörgsdal hjá Helga og Kristjönu 1914-1951:

Soffía Þorláksdóttir kemur frá Hrappstaðaseli að Hörgsdal 1915 „ , búst., 27,“ [Kb. Mýv.] en fer þaðan aftur í Hrappstaðasel 1916 „ , bústýra, 28,“ [Kb. Mýv.]. Soffía var fædd 14. sept. 1888 á Ísólfsstöðum [Kb. Hús.]. Við lát föður síns 1894 fer hún með móður sinni og systkinum sínum Jóni og Nýbjörgu „Ísólfsstöðum Tjörnesi - Jódísarstaði“ [Kb. Grundarþ.] og er þar á manntali 1901 „ , léttastúlka, 13,“. Hún kemur 1910 „ , vinnukona, 21“ frá Garðsá í Eyjafirði að Halldórsstöðum í Bárðardal [Kb. Lund.] og er þar á aðalmanntali þ. á. og á manntali sóknarprests 31. des. 1911 er hún þar „ , vk, 23“ [Sál. Eyj.]. Soffía er í Hrappstaðaseli meðal „systkina bónda“ á manntali sóknarprests 31. des. 1916 og áfram til 1919, þá er hún sögð „bústýra“ og er svo enn, þegar hún er síðast skráð þar 31. des. 1922. Soffía fer 1925 „ , l. k., 36,“ frá Engidal að Efri Dálksstöðum [Kb. Þór.]. Þar er hún yfirstrikuð á sóknarmannatali það ár, en er þar næstu tvö árin, lausakona. Hún er meðal burtvikinna úr Laufásprk. 1928, sögð fara til Akureyrar.

Kjartan Sigurtryggvason kemur 1915 „ , v. m., 22,“ frá Litluvöllum að Hörgsdal [Kb. Mýv.] og er þar á manntali sóknarprests 31. des. þ. á. [Sál. Mýv.]. Hann fer þaðan 1916 „ , vinnum., 23, að Lundarbrekku [Kb. Mýv.]. Kjartan var fæddur 24. des. 1892 á Litluvöllum, sonur Friðlaugs Sigurtryggva Tómassonar og f. k. h. Rannveigar Elínár Magnúsdóttur [ÆÞ. IV, bls. 173 og 175]. Hann er með foreldrum sínum á manntali á Litluvöllum 1901, en 1910 er hann hjú á Halldórsstöðum í Bárðardal. Kjartan kvæntist Nýbjörgu Þorláksdóttur, systur Soffíu hér næst á undan, hinn 11. júní 1916 [Kb. Þór.]. Þau bjuggu í Hrappstaðaseli og Brennási, sjá þar, en fóru þaðan 1924, áttu lengi heima á Akureyri. Kjartan lést 28. febr. 1980, sjá um hann og son þeirra hjóna í [ÆÞ. IV, bls. 175-176].

Sigurbjörg Tómasdóttir er í Hörgsdal á manntali sóknarprests, fyrst 31. des. 1915 „ , húsk., 42“ [Sál. Mýv.]. Hún fer þaðan 1916 „ , húskona, 43,“ að Lundarbrekku [Kb. Mýv.]. Sigurbjörg var fædd í Stafni 30. maí 1873, dóttir hjónanna Tómasar Sigurðssonar og Ingibjargar Jónsdóttur. Hún var víða í húsmennsku, m. a. í Hrappstaðaseli 1918-1924, þaðan sem hún fer 1924 að Stafni [Kb. Þór.]. Sigurbjörg andaðist í Stafni 1. júlí 1932 [ÆÞ. VI, bls. 269].

Petra Pétursdóttir er í Hörgsdal á manntali sóknarprests 31. des. 1916 „ , vinnuk., 28“ [Sál. Mýv.]. Hún er þar einnig árið eftir, en fer 1918 frá Hörgsdal að Engidal [Kb. Mýv.]. Petra var fædd 31. ágúst 1888, dóttir Péturs Guðmundssonar og Aðalbjargar Árnadóttur, sem þá voru „búandi hjón í Svínadal“ [Kb. Garðss.]. Hún kemur með foreldrum frá Svínadal að Árbakka 1889 „1, börn þeirra“ [Kb. Mýv.] og er með þeim þar á aðalmanntali 1890 og 1901. Hún er þar einnig á manntali sóknarprests við árslok 1909 [Sál. Mýv.], en er á aðalmanntali á Helluvaði 1910, og 1920 „ , vinnukona, Ó,“ í Engidal. Hún fer þaðan 1922 „ , vinnuk, 34,“ að Ytra Fjalli [Kb. Lund.].

Soffía Þorláksdóttir

Kjartan Sigurtryggvason

Sigurbjörg Tómasdóttir

Jóhannes Jóhannesson er í Hörgsdal á manntali sóknarprests 31. des. 1917 „ , 41“ [Sál. Mýv.]. Árið áður er hann í Baldursheimi „lausam, 40“ en árið eftir á Gautlöndum „lausam., 42“ [Sál. Mýv.]. Eftir nafni og aldri að dæma, sýnist þetta vera sá Jóhannes, sem fæddur var í Skógarseli 13. mars 1876, sonur Jóhannesar Guðmundssonar og s. k. h. Guðbjargar Eiríksdóttur [Kb. Ein.]. Hann fer með foreldrum sínum að Presthvammi 1880 þar sem faðir hans deyr þ. á. og fer hann með móður sinni að Parti 1881. Jóhannes fer 1889 „ , 13, unglingspiltur, frá Hallbjarnarstöðum uppí Mývatnssveit“ [Kb. Ein.] og er hann á manntali á Litluströnd 1890. Hann er víða í Mývatnssveit næstu árin, ráðsmaður eða vinnumaður. Hann fer 1920 „ , lausam., 44,“ frá Gautlöndum að Breiðumýri og er þar á manntali 1920 „ , vinnumaður, Ó,“ og í Haganesi 1930. Var kallaður „Jói stjóri“. Jóhannes dó að Smáratúni á Svalbarðseyri 16. jan. 1975 [Skrá Hagstofu yfir dána].

1951 - 1958: Kristjana Jóhanna Jóhannesdóttir með börnum sínum

Þetta er einungis ágiskun, því um þetta hef ég engar heimildir. [Bybú, bls. 356] segir Hörgsdal fara í eyði 1958. Sjá hér ofar um Kristjönu og börn hennar. Hún er á lífi 1958, til heimilis í Skútustaðahreppi skv. þjóðskrá.

Að mestu unnið fyrri hluta árs 2005. R. Á.

1. yfirferð gjörð síðsumars 2005.

Endurskoðuð 4. nóv. 2005.

Þessi prentun er gerð 7. okt. 2006. R. Á.

Ábúendur í Hörgsdal

Til ábúenda teljast hér þeir sem skráðir eru bændur, m. a. í manntalsbók þinggjalda til 1899. Hafi ábúendur verið í húsmennsku fyrir eða eftir ábúð, er ábúðartímabilið að jafnaði einnig látið ná yfir þann tíma.

1825 - 1864: Jón Magnússon og Ingibjörg Ívarsdóttir/Guðbjörg Sigurðardóttir 1859 - 1873: Jónatan Jónsson og Kristín Tómasdóttir

1861 - 1865: Jón Jónsson og Margrét Ingiríður Árnadóttir 1865 - 1868: Páll Guðmundsson og Guðrún Soffía Jónasdóttir 1869 - 1873: Jón Jónsson og Margrét Ingiríður Árnadóttir (í 2. sinn)

1873 - 1876: Jónas Jónsson og Ingibjörg Sigurðardóttir 1874 - 1878: Kristján Jónsson og Kristbjörg Finnbogadóttir 1878 - 1879: Jóhannes Friðriksson (og Hólmfríður Stefánsdóttir) 1879 - 1883: Árni Flóventsson og Kristjana Helgadóttir

1879 - 1884: Jónatan Jónsson og Kristín Tómasdóttir (í 2. sinn) 1883 - 1885: Metúsalem Guðmundsson og Jakobína Jónína Jónsdóttir 1885 - 1914: Árni Flóventsson og Kristjana Helgadóttir (í 2. sinn)

1914 - 1951: Helgi Árnason, fyrst með móður sinni, en frá 1917 með konu sinni Kristjönu Jóhönnu Jóhannesdóttur 1951 - 1958: Kristjana Jóhanna Jóhannesdóttir með börnum sínum

Skammstafanir og skýringar:

[AlmÓTh.]: Almanak Ólafs Thorgeirssonar, Winnipeg.

[Auðn.]: Hrólfur Ásvaldsson: Auðnahjón, Kóp. 1979.

[Brot]: Thorleif Jackson: Landnámssaga Nýja-Íslands, III, Frá austri til vesturs, Winnipeg 1921.

[Bybú]: Byggðir og bú Suður-Þingeyinga, Rvík 1986.

[Jb.]: Jarðabók Árna Magnússonar og Páls Vídalín, 1712.

[JakH]: Jakob Hálfdanarson: Sjálfsævisaga, Rvík 1982.

[Kb.]: Prestþjónustubók í Þjóðskjalasafni Íslands.

[Laxd.]: Hallgrímur Pétursson: Laxdælir. Ábúendatal 1688-1990, Rvík 1991.

[Reykj.]: Reykjahlíðarætt, Rvík 1993.

[Sál.]: Sálnaregistur, húsvitjanir, fólkstala, manntal sóknarpr., fólkstal.

[Skú.]: Þura Árnadóttir, Garði: Skútustaðaætt, Rvík 1951.

[Svalb.]: Svalbarðsstrandarbók. Júlíus Jóhannesson skráði, útg. 1964.

[Vfskrá]: Júlíus H. Kristinsson: Vesturfaraskrá 1870-1914, Reykjavík 1983.

[Þing. V. C., nr. 16]: Dóma- og þingbók Suður-Þingeyjarsýslu 1870-1881, Þing. V. C., nr. 16.

[ÆSiÞ.]: Hrólfur Ásvaldsson: Æviágrip Sigurveigar og Þorbergs á Litlulaugum, Prenttækni 1992.

[ÆÞ.]: Indriði Indriðason og Brynjar Halldórsson: Ættir Þingeyinga.

This article is from: