A-krant december 2020

buurtkrant van het A-Kwartier jaargang 36 nummer 4 2020

krant

Het Museumkwartier

parel van het A-Kwartier

Harm Naaijer

vormgever en theatermaker

Groningen 75 jaar bevrijd herinneringen van Tineke Steur

Politie: 0900-8844 Meldpunt overlast: 050-5875885 Wijkpost Binnenstad voor klachten over uw woonomgeving: 050-3678910 of www.gemeente.groningen.nl/overlast-en-zorg-melden A-krant: De A-krant is een uitgave van buurtvereniging "Het A-Kwartier" in Groningen en verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 2500 exemplaren. Bij een teveel aan kopij kan de redactie besluiten de kopij verkort, niet of pas in een volgend nummer te plaatsen.

Ingezonden brieven worden niet anoniem geplaatst en de schrijver/ster is verantwoordelijk voor de inhoud.

Banknummer buurtvereniging: NL33 INGB 0005 031 398 t.n.v. Buurtvereniging Het A-Kwartier Buurtpand de Oude Drogisterij: Lage der A 4: Hans Imelman, 050-3125020 Hier is elke laatste zondag van de maand de Buurtborrel van 16.00-18.00 uur Website Buurtvereniging: www.a-kwartier.nl Wilt u op de hoogte blijven van de meest recente ontwikkelingen en activiteiten, meldt u dan aan voor het A-mailbulletin.

Stuur een mail naar hetakwartier@gmail.com o.v.v. "aanmelding A-mail bulletin."

Post voor Het A-Kwartier en de A-krant: Westerbinnensingel 49 9718 BS Groningen e-mail: hetakwartier@gmail.com Bestuur buurtvereniging Het A-Kwartier: Esther Klaver (voorzitter) Henk Cuperus (secretaris) Fleur Woudstra (activiteiten) Gerrit de Goede (penningmeester) Trinet Holtslag

06-46 13 36 35 06-30 60 89 29

06-28 92 24 77

Verspreiding van de A-krant: Hans en Tineke Mulder, Schuitemakersstraat 7a 06-26 76 96 60/050-3120413 mail: ormu@home.nl Hier kunt u zich ook aanmelden als u mee wilt helpen de A-krant te bezorgen.

van de redactie

colofon

Omslagfoto: Dillen van der Molen

De redactie wenst u, ondanks alles, sfeervolle feestdagen en een gezond nieuw jaar.

(Anne von Gleich) Redactie: Henk Cuperus, Tjerd van Riemsdijk, Hans van de Sande, Wilma Mik, Tjitske Zuiderbaan Anne von Gleich (eindredactie) Han Santing (vormgeving & foto's)

Medewerkers aan dit nummer: Esther Klaver, Fleur Woudstra, Karlijn Donders, Pieter van der Burgh, Tineke Steur Sacha Landkroon (gedicht) Kopij voor A-krant 2021 | 1 inzenden vóór 15 februari 2021

Drukkerij De Marge, Groningen

3

foto: Han Santing

Waar we ons normaliter verheugen op Winterwelvaart en kerstdiners, moeten we de gezelligheid nu thuis opzoeken.

In een select, maar knus gezelschap van vrienden en familie. Op de stillere momenten kunt u zich terugtrekken met een boek dat u al een poos wilde lezen. Of met deze dikke wintereditie van de A-krant!

Het is een speciale editie, omdat dit de laatste A-krant van Drukkerij de Marge is. Na meer dan 100 edities te hebben gedrukt, sluit de drukkerij eind dit jaar haar deuren.

Bedankt voor de mooie samenwerking!

In dit nummer traditiegetrouw de bestuursberichten. Wat betreft de buurtactiviteiten kijken we terug op een kleinschalige buurtborrel en presenteren een onder-voorbehoud-agenda voor 2021. Ondanks de beperkende maatregelen, heeft de redactie een interview kunnen houden met buurtbewoner Harm Naaijer. Andere stukken, zoals het Grote Straatnamen Dossier, de boekbespreking en het artikel over het Der Aa-theater, vereisten grondige analyses.

Het kerstverhaal, kerstrecept en gedicht vroegen juist om creativiteit.

Verder nemen we u mee in een bijzonder initiatief van Humanitas: Project Levensverhalen.

Tot slot gaat onze dank uit naar de eervolle bijdragen van onze gastauteurs: Tineke Steur met haar verhaal over de Bevrijding in 1945 in de Stoeldraaierstraat en Pieter van der Burgh met de uiteenzetting over het Museumkwartier.

Project Levensverhaal tekst: Tjitske Zuiderbaan U heeft een bijzondere reis gemaakt, een onverwachte gebeurtenis heeft grote impact op uw leven gehad, of u heeft een unieke familie- of liefdesgeschiedenis. Uw verhaal hierover wilt u graag delen, maar u weet niet goed hoe. Humanitas' project Levensverhaal brengt u in contact met een schrijver, een ghostwriter zo u wilt. De schrijver is vrijwilliger bij Humanitas en zoekt samen met u naar de juiste vorm en woorden. Dit is zowel voor u als deelnemer als voor de vrijwilliger een even zorgvuldig als intiem proces.

Vrijwilliger Lia Dekker, wijkbewoner en A-krantbezorger is zo'n vrijwilliger.

"Ouderen beseffen vaak dat het leven niet zo lang meer zal duren. Zij willen hun kinderen nog dingen vertellen over wie hun vader of moeder precies is geweest. Ik heb een levensverhaal van een vrouw geschreven die een oorlogsdeel uit haar leven nog niet aan haar zoon had verteld. Het was onaangenaam en ze wilde dit bij hem weghouden.

Via mijn sessies met haar en het uiteindelijke boekje heeft ze haar verhaal alsnog aan hem verteld. Het boekje verklaart veel voor hem.

Het gaat veelal om dingen die mensen nog nooit hebben verteld, maar toch graag kwijt willen. Maar je kunt ook je verhaal laten schrijven wanneer je een bijzondere fase in je leven hebt doorgemaakt en die wilt vastleggen. Bijvoorbeeld verslaving, buitenlandse avonturen, maar ook jeugdherinneringen." • Zingeving Wat bracht Lia ertoe om andermans levensverhalen op te tekenen? "Ik ben gepensioneerd, heb Nederlands gestudeerd en ben docent geweest. Ik wou mijn leven met nieuwe dingen vullen die ik leuk vind om te doen. Schrijven vind ik leuk, ik ben heel geïnteresseerd in mensen. Ik was al taalcoach voor statushouders bij Humanitas en toen ik van die levensverhalen hoorde heb ik mij meteen aangemeld. Ik vind het fijn om mensen te stimuleren 4

hun verhaal te vertellen en om deze op te schrijven op een voor hen zinvolle manier. Het is voor mij ook een zingevingsproject." Lia toont een goed verzorgd boekje met hardcover, glanspapier en foto's. Dit werkje telt 40 pagina's.

Hoeveel tijd heeft ze daaraan besteed? "Voor dit boek heb ik acht à tien sessies van ongeveer anderhalf uur gehad. De werkwijze is als volgt: je hebt een gesprek, je schrijft het op, je stuurt het op, de ander reageert en dan ga je door met het volgende stuk. Als mensen eenmaal beginnen, gaan ze vaak helemaal los. Je kunt niet alles gebruiken. Soms herhalen ze hetzelfde verhaal, dan weet je dat het ze hoog zit en dat het belangrijk is om het een plek te geven."

• Privacywet Mensen vertellen veel privacygevoelige informatie. Je moet er dan ook voor tekenen dat je die informatie niet doorspeelt aan derden. Ook moet je je USB-stick weer inleveren, waarop je geacht wordt het verhaal op te slaan. Dat is afgedekt met de privacywet waaraan Humanitas zich committeert.

• Match De schrijver en de klant worden gematcht door Humanitas. Bij het eerste bezoek gaat er een begeleider vanuit de organisatie mee, die ook de intake van de klant doet.

Bij die intake wordt meteen vermeld dat het Levensverhaal géén vorm van verwerkingstherapie is. Is er geen klik tussen schrijver en klant? Dan wordt er een nieuwe match gezocht.

Aan het eind wordt het project afgerond met een gesprek tussen de begeleider, de schrijver en de klant.

• Kwaliteit Om de kwaliteit te waarborgen kijkt Humanitas naar de achtergrond van de schrijvers.

Ook worden er ongeveer twee keer per jaar bijeenkomsten georganiseerd met de schrijvers, waarin bijscholing en schrijftips worden gegeven. Ook worden ervaringen uitgewisseld.

• Kosten Als deelnemer betaalt u alleen de uitgave van het boekje. Ook andere vormen zijn denkbaar. Een verhaal in de vorm van een tijdschrift, een boekje met slappe kaft, een digitaal blog. De vorm is flexibel.

Heeft u in interesse in het optekenen van uw verhaal? Neem contact op met Humanitas via 050-3126000 of mail naar: mip@humanitas-groningen.nl 5

Het Pomphuis, een parel aan de A

tekst: Pieter van der Burgh

K

ortgeleden hebben we een nieuw horecabedrijf mogen begroeten: het Pomphuis aan de Kleine der A. Het bedrijf is gevestigd in het Pomphuis en heeft een terras aan een van de twee rivieren die door de stad stromen. Ik neem jullie mee in de geschiedenis van de omgeving, beschrijf de huidige situatie en sluit af met enkele toekomstplannen.

• Even terug in de tijd…

De geschiedenis van het Pomphuis is eerder in de buurtkrant beschreven. Oorspronkelijk werd het Pomphuis gebruikt om afvalwater uit de stedelijke riolen in de A te pompen. Dat duurde tot de aanleg van de nieuwe persleiding vanaf het Damsterdiep naar de Eems bij Delfzijl, zo'n 100 jaar geleden. Daarna werd via het Pomphuis water uit de A naar reservoirs in de stad gepompt om bij brand gebruikt te worden als bluswater.

foto: Han Santing

Toen dat niet meer nodig was, stond het Pomphuis tijdelijk leeg en werden er een paar appartementen in gebouwd. Nu is het een Pomphuis het museumcafé en restaurant! Een korte samenvatting van de hele historie komt van één van de huidige ondernemers: 'van waterpomp tot bierpomp'; nog korter is 'van pis tot pils' (van rioolafvoer tot horeca).

Maar de geschiedenis van het gebouw is niet het onderwerp van deze bijdrage. Als direct omwonende wil ik beschrijven welke opzienbarende ontwikkeling het Pomphuis en zijn omgeving, het museumkwartier, heeft doorgemaakt. Daar mogen we echt trots op en tevreden over zijn!

• De Kleine der A in 1987 (foto: Elmer Spaargaren, RHC Gronin ger Archieven) en in 1980 (foto: Ton van der Wal)

7

Alweer 22 jaar geleden ging ik aan de Reitemakersrijge wonen; de huizen daar en die aan de Schuitemakersstraat werden toen al 4 jaar bewoond.

Tegen de bouw van de huizen werd geprotesteerd door de voormalige bewoners en gebruikers: 'Weg met de yupstad' luidde een spandoek op de oude gevels. Maar het yuppendom liet zich daardoor niet tegenhouden: het bouwplan omvatte twee rijen

huizen met een gemeenschappelijke binnentuin.

Aan de kant van de Reitemakersrijge was het in 1998 één grote gribus: de parkeergarage tussen Museumstraat en Reitemakersrijge was in aanbouw; het gebouw waarin vroeger het Groninger Museum zat, werd gebruikt door het Natuurmuseum.

Aan de achterkant van dat gebouw stonden twee verloren bomen (essen) op een bouwplaats; en de strook tussen het gebouw en de A was een verwaarloosde wildernis.

Langs de Schuitemakersstraat, de Kleine de A, de Reitemakersrijge en de Museumstraat oefenden mannen en jongens hun nering als prostituee uit. Cliënten van deze zzp'ers reden rondjes om de aangeboden waren te keuren en contact te leggen. Overdag werd dezelfde route gebruikt door de toeleveranciers van de winkels aan de Brugstraat.

Met andere woorden: 20 uur per dag verkeersoverlast!

• boven: Reitemakersrijge: grasveld boven parkeergarage • midden: Reitemakersrijge tijdens Uit de Kunst Doen (2016) • onder: duik vanaf steiger Reitemakersrijge/Kleine der A • pagina rechts: cortenstaal wand en de tuin van Noud de Wolf • midden: binnentuin Reitemakersrijge/Schuitemakersstraat • onder: voormalige herensauna, Schuitemakersstraat (foto"s: Han Santing)

8

Eén van die zzp'ers heeft mij eens verteld dat op de plaats waar nu mijn huis staat, vroeger een gat in de bebouwing zat met toegang tot het achterliggende terrein, nu dus de gezamenlijke binnentuin. Dat achterliggende terrein werd ook gebruikt als afwerkplek. Ik woon dus op grond met een verleden!

De planten groeien er overigens erg goed.

• Eerdere verbeteringen van het museumkwartier Eerst werd de parkeergarage afgebouwd. Daarna werd het Natuurmuseum gesloten en betrok kunstacademie Minerva het gebouw. De aansluiting van het Gedempte Zuiderdiep op de A werd ingericht tot een grasveldje en een brede steiger aan de waterkant. Die steiger doet alweer jarenlang 24 uur per dag dienst als ontmoetingsplek: overdag om in de zon te zitten en 's avonds en 's nachts om te drinken en van de liefde te genieten.

De strook grond tussen Minerva en de A werd ingericht als tuin met fontein en rotspartijen, naar een ontwerp van Noud de Wolf. Op het grasveldje achter Minerva bleven de twee essen staan en werd er ĂŠĂŠn bijgeplaatst. Het grasveldje en het grasveld op de parkeergarage werden ook voorzien van rotsblokken. En aan de achterkant van Minerva werd een stalen erfafscheiding gezet die een bosaanzicht verbeeldt. De platen van dit hek worden ook weer bijeengehouden door rotsblokken. De rotspartijen in de Museumtuin, het hek en de verspreid geplaatste rotsblokken zijn samen een groot kunstwerk. Met al deze veranderingen verdween allengs de straatverkoop van sexdiensten.

De binnentuin tussen Reitemakersrijge en Schuitemakersstraat is ingericht op een onderhoudsarme manier en kwam door gezamenlijke onderhoudsinspanningen van de bewoners tot bloei. Ook de sociale samenhang kreeg daarmee een boost. Was dat buurtje in het begin kinderloos, inmiddels wonen er 11 kinderen die uitbundig spelen in de tuin en daarbuiten.

9

Aan de Schuitemakersstraat bevond (en bevindt) zich de achteringang van het Noordelijk Scheepvaartmuseum. Daarnaast was de sauna, die door nette mensen een herensauna werd genoemd, en in de volksmond gewoon werd omschreven als homosauna. Het saunabedrijf is jaren geleden gestopt; mogelijk een vooruitziende blik van de ondernemers. Wat zou een sauna immers zijn in deze COVID-tijd? Het gebouw is nu onderdeel van de verdere uitbreiding van het Scheepvaartmuseum.

• Het idee voor een museumcafé Voor het Pomphuis bedacht men dat dit een functie voor het museum zou moeten hebben, als museumcafé.

Twee uitbaters hadden belangstelling: Jan Bas en Nick. Zij hebben in samenwerking met het Scheepvaartmuseum het plan opgesteld voor een horecabedrijf dat zowel café als restaurant is. Het café op de begane grond, het restaurant op de eerste verdieping (en de keuken op zolder). De verbouwing van het pand liep zoals gebruikelijk vanwege allerlei moeilijke grondposities en de vergunningverlening vertraging op. Uiteindelijk werd het plan tóch uitgevoerd!

Bijzondere complimenten verdienen Jan Bas en Nick voor de manier waarop zij omwonenden hebben betrokken bij het bouwplan en de bouwwerkzaamheden! Tijdens de bouw werden de omwonenden steeds geïnformeerd door bijeenkomsten en via een appgroep. Het aantal bezwaren en bedenkingen in de buurt is daardoor minimaal gebleven.

Vermeldenswaardig is dat tijdens 10

interieurfoto's: Bouw & Facility Nederland B.V.

de bouw een deel van de schutting om het gebouw werd beschilderd met tekeningen van kinderen uit de buurt. Er hangt nu een foto van die tekeningen in het Pomphuis.

De inrichting van het gebouw ademt zowel heden als verleden: verschillende historische elementen zijn niet weggestuct, maar zichtbaar in de zolderingen en het trappenhuis. Ook de kleurstellingen zijn afgestemd op de historische waarden. Aan de wanden hangen foto's van bekende Groningers, waarmee vooruit wordt gelopen op de toekomst van het Scheepvaartmuseum als stadsmuseum.

Oudere Groningers, zoals ikzelf, missen nog wel een paar beroemdheden, bijvoorbeeld oud-wethouder Max van den Berg. Zijn inbreng was in de jaren '60 en '70 van de 20e eeuw doorslaggevend voor de huidige toestand van de binnenstad en omstreken.

Zonder hem had de binnenstad er erg anders - en waarschijnlijk veel minder aantrekkelijk voor bewoners en bezoekers uitgezien.

En Max is ook nog eens (parttime) wijkbewoner!

Wat is er mooier dan een warme zomermiddag en -avond op het terras langs de A, zeker nu de gemeente heeft gezorgd dat het bekende toilet van architect Rem Koolhaas en fotograaf Erwin Olaf veel minder stinkt?

We hopen dat het terras en de daaraan grenzende kaden nog verder worden verfraaid (de buurtvereniging A-Kwartier heeft al een initiatief hiervoor genomen!).

Hebt u, lezer, al gemerkt dat de zon op dit A-terras 's avonds een beetje langer schijnt dan op andere terrassen aan de A als gevolg van de lagere bebouwing aan de overkant? Zeker in voor- en najaar niet onbelangrijk! • Uitgebreid eten en drinken Het cafÊ staat garant voor drinken; koffie, thee en fris voor museumgasten en natuurlijk ook alcoholische versnaperingen. Met een aantrekkelijke lunch- en dinerkaart. Maar het restaurant is niet alleen top omdat het op de eerste verdieping is: kiezen uit een 3, 4, 5 of 11

DESIGN MEUBELEN VERLENGDE VISSCHERSTRAAT 1 9718 JA GRONINGEN TELEFOON 050 - 314 36 22 MOBIEL 06 - 30 899 191 INFO@HOEKJEGRONINGEN.NL

WWW.HOEKJEGRONINGEN.NL

Kunstatelier Noes Met werk van Beeldend Kunstenaar Annuska ‘t Hart

Geopend op afspraak en iedere zaterdag van 13.00-17.00 u

Pottebakkersrijge 13 9718 AG Groningen Telefoon 06-30109303 Website www.annuska-t-hart.nl

6 gangen-menu (waarbij ik de tel al kwijtraakte en de amuse als gang ging meetellen). De ene gang was nog meer om je vingers bij af te likken dan de andere. En alle borden waren met veel smaak opgemaakt. Dat alles vergezeld van goed bier en/of goede wijn.

Toen ik er met de voorzitter van het A-Kwartier dineerde, was er ook een priester aanwezig, gewoon als gast, maar het doet toch iets met mijn gevoel: eenhoog, licht van geest door de wijn en het zicht op een priester. Een gevoel van het hogere is dan nabij. • Nieuwe opsteker voor museumkwartier en dit is nog maar het begin!

Het Pomphuis is opnieuw een opsteker voor het museumkwartier. Nu de uitbreiding en vernieuwing van het Noordelijk Scheepvaartmuseum nog. Uit het gemeentelijk museumbeleid blijkt dat het museum zijn scheepvaartachtergrond zal verkleinen en verder zal gaan als stadshistorisch museum. Ook weer een grote stap vooruit!

Een andere grote ingreep in de buurt wordt de verbouwing en vernieuwing van het telefoonkantoor aan de Reitemakersrijge. Het bouwplan is vergund; en de uitvoering is kortgeleden begonnen.

Verder blijft de verkeerscirculatie aandacht vragen: het vrachtverkeer door de Schuitemakersstraat via de Kleine de A en de Museumstraat verhoudt zich moeizaam tot het gebruik van het terras aan de A en het woongenot van de buurtbewoners.

Een paar jaar geleden werd het museumkwartier toegevoegd aan het werkgebied van de wijkvereniging A-Kwartier. De focus van A-Kwartier is van oudsher nogal op het gebied ten noorden van de Brugstraat gericht. Vanuit het museumkwartier spannen wij ons in om die focus te verbreden. Gelukkig vinden we in het bestuur van A-Kwartier een goede partner voor samenwerking; samen staan we sterk(er). We zijn samen nog veel van plan! • foto's onder: Bouw & Facility Nederland B.V. (2020) & K.A. Gaasendam (1989) RHC Groninger Archieven

13

Galerie Erika Stulp

Oude Kijk in "t Jatstraat 62 geopend: donderdag, vrijdag, zaterdag: 14.00 - 17.00 (maar soms is het een bel-galerie) 050 318 4651 / 06 36 16 76 86 www.erikastulp.nl erikastulp@live.nl

van het bestuur • Het zijn de donkere dagen voor Kerst. De tijd van bezinning en terugblikken op het afgelopen jaar. Wat een jaar! Het jaar dat corona ons in zijn greep kreeg. Het jaar ook waarin we ons 7e lustrum zouden vieren, waarin we graag hadden gezien dat de pandjes in de Hoekstraat en Vishoek waren verbouwd, het probleem van de fietswrakken en weesfietsen was aangepakt en het parkeervraagstuk, dat er al 2,5 jaar ligt, was opgelost. Maar goed, buurtwerk is een kwestie van een lange adem hebben en het feit dat we dit jaar onze 35e verjaardag vieren, getuigt dat het ons daar niet aan ontbreekt!

• Parkeer- en Fietsenverordening Inmiddels hebben we de druk bij de gemeente om iets te doen aan pandjes die vallen onder de leegstandsverordening, opgevoerd. We verwachten dat er in 2021 grote stappen worden gemaakt. Hetzelfde geldt voor het weghalen van fietswrakken en weesfietsen. De inwerkingtreding van de Fietsverordening 2020 schept verwachtingen die tot op heden niet worden waargemaakt. Met de gemeente kijken we op welke wijze bewoners een steentje kunnen bijdragen aan het beoogde succes van genoemde verordening.

• Parkeerexperiment Verheugd zijn we over de toezegging van de RUG om een parkeerexperiment aan te gaan, waarbij bewoners van het A-Kwartier tegen betaling tijdens 'daluren' gebruik kunnen maken van parkeerplaatsen op het Harmoniecomplex.

Hiermee lijkt er beweging te komen in de oplossing van het parkeervraagstuk (en daarmee ook in de plannen voor de herinrichting van de Turftorenstraat en omstreken).

• foto: Elmer Spaangaren 1985 (Groninger Archieven)

• Verfraaiing van het A-Kwartier Terwijl de herinrichting van de Lutkenieuwstraat in goed overleg met de bewoners van start is gegaan, wachten we met belangstelling de herinrichting van het terrein 15

voor de A-Kerk af. Langzaam maar gestaag verandert het A-Kwartier van een buurt met busverkeer, verwaarloosde prostitutiepandjes, een hobbel der A en drugsoverlast, in een prachtige historische wijk waar het goed toeven is.

Alle inzet is erop gericht die ontwikkeling te ondersteunen en waar nodig aan te jagen.

• impressie van het toekomstig A-kerkparkje

• Verslag van digitale ALV In oktober hebben we de eerste digitale Algemene Ledenvergadering in de geschiedenis van onze vereniging gehad. Het was even wennen en het was een beetje kaal, zo zonder borrel en vermakelijke tweede helft. Anderzijds waren we in vijftig minuten door de agenda heen en daar valt ook wat voor te zeggen. Tijdens de ALV is het dagelijks bestuur door de leden herkozen, waarbij de voorzitter de kanttekening heeft geplaatst dat zij dit keer haar termijn niet zal volmaken. Een nieuwe baan en studie vragen om prioritering en herverdeling van beschikbare tijd. Dat betekent dat er op korte termijn een nieuwe voorzitter in het zadel moet worden geholpen. We nodigen buurtbewoners die interesse hebben deze uitdagende en dankbare rol op zich te nemen, van harte uit om zich aan te melden voor een oriënterend gesprek. Dat kan door een mail te sturen: hetakwartier@gmail.com.

• Vergunningsaanvragen inzien Tot slot willen we u nog graag wijzen op de mogelijkheden om vergunningaanvragen in te zien. Er zijn drie mogelijkheden: 1. Lopende aanvragen inzien 2. Verleende aanvragen inzien 3. Een bouwdossier inzien waarvan de bezwaartermijn verstreken is Ad 1. lopende aanvraag omgevingsvergunning Voor het inzien van een lopende aangevraagde omgevingsvergunning, kunt u via de site van de gemeente een afspraak maken. Hier zijn geen kosten aan verbonden. Het gaat om een inzage; de gemeente verstrekt dus geen kopie van desbetreffende aanvraag. Dit laatste is alleen mogelijk bij een verleende omgevingsvergunning. Maak een 16

afspraak via de volgende link: https://afspraken.groningen.nl/date-and-time.

Ad 2. verleende omgevingsvergunning Voor het inzien van een onlangs verleende vergunning (nog binnen de bezwaartermijn van 6 weken na verzenddatum) kunt u langskomen aan het Harm Buiterplein. Dit kan op afspraak, elke ochtend tussen 09:00 en 13:00. Het inzien van deze vergunningen is gratis. Het maken van de afspraak kan via: https://afspraken.groningen.nl/date-andtime (Informatie Bouwen en Wonen).

Ad 3. bouwdossier inzien Voor het inzien van een oud(er) bouwdossier kunt u een afspraak maken van dinsdag t/m vrijdag tussen 14:00 en 17:00. Ook deze inzage vindt plaats bij het Loket Bouwen & Wonen aan het Harm Buiterplein. Door het maken van de afspraak krijgen de colega's van het archief een seintje; zij zullen controleren of het dossier nog in beheer van de gemeente is of dat deze aanwezig is bij de Groninger Archieven.

Voor het inzien van deze dossiers worden kosten in rekening gebracht (€ 8,85). Het maken van de afspraak kan via de volgende link: https://afspraken.groningen. nl/date-and-time (Bouwdossier).

• info-balie Harm Buiterplein

Het is natuurlijk niet meer van deze tijd dat u voor het inzien van de stukken speciaal naar het Harm Buiterplein moet, omdat deze informatie nog niet gedigitaliseerd is.

Maar goed, soms blijken simpele oplossingen redelijk ingewikkeld te realiseren zijn.

• Via de app OmgevingsAlert (gratis te downloaden in de Appstore) kunt u overigens de vergunningaanvragen in de buurt bekijken (dus niet de bijbehorende stukken).

Tevens kunt u ervoor kiezen om een melding te ontvangen wanneer er een nieuwe vergunningaanvraag in de buurt van uw woning is ingediend.

• Klachten melden Klachten over afval, overlast en vergunningen kunt u het meest eenvoudig indienen via de app 'slim melden Groningen' en bij het Klantencontactcentrum (KCC) van de gemeente Groningen. Het KCC is bereikbaar via het algemene telefoonnummer 14050 en via het emailadres info@groningen.nl.

• Zoals gebruikelijk houden we u op de hoogte van de ontwikkelingen via Facebook, Twitter en het A-mail bulletin.

17

Wandelen met ezels Tjitske Zuiderbaan Hoeveel slaappillen heb je er eigenlijk voor nodig, vraagt Maria zich af. Geschrokken houdt ze haar adem in. Het is een even rustgevende als verontrustende gedachte.

Moet ze nu een hulplijn bellen voor mensen met suĂŻcidale gedachten? Waar moet ze dan op googelen, hulp bij zelfdoding?

Ze wil geen hulp, ze wil af van die destructieve gedachte, voordat hij de kans krijgt wortel te schieten.

Het is niet de eerste keer dat Maria zo'n gedachte heeft. Ze herinnert zich een stormachtige dag in november, jaren geleden. Om welk dieptepunt het toen ging, weet ze niet eens meer.

Ten einde raad was ze op haar fiets gestapt. Tegen de storm in de provincie door. Doelloos.

Het landweggetje waarop ze haar helletocht aflegde, liep parallel aan de snelweg. Bij een viaduct aangekomen stopte ze. Hoe zou het voelen om hier af te springen en onder een voorbijsnellende auto op slag van alle levenspijn verlost te worden, schoot het door haar heen. Ondanks haar licht autistische inslag, is ze niet helemaal gespeend van empathie.

Ze kon het de nietsvermoedende automobilist dan ook niet aandoen haar verlosser te zijn.

Gelouterd door deze ervaring keerde ze terug naar huis. De wind in de rug. De laatste destructieve gedachte komt op vlak voor de kerstdagen, wanneer pijnlijk duidelijk wordt dat ze op geen enkel prioriteitenlijstje hoog scoort. Niemand heeft haar uitgenodigd voor een diner, een brunch of een spelletjesavond. Terwijl de coronamaatregelen juist voor kerst versoepeld zijn. Wat heeft het leven dan voor zin? Eigenlijk is er maar een ding dat haar kan verlossen‌ een partner! Dus in plaats van een hulplijn te bellen, schrijft ze zich maar weer in op een dating-site.

Omdat ze niet het type is dat zich bevallig op een berenvel voor de open haard neervlijt met een glas rondborstige rode in de ene, en een goed boek in de andere hand, en stofzuigen tegenwoordig haar sportiefste prestatie is, besluit ze er niet omheen te draaien en de naakte waarheid over zichzelf te vertellen. Dat scheelt een hoop draaikonterij bij een eventuele kennismaking.

Maria's profiel: "Hoge pieken, diepe dalen. Dat is mijn leven. Verwacht dus geen rustig vaarwater met mij. Labiel, en een laag zelfbeeld. Grenzen die makkelijk overschreden worden. Jaloers, verlatingsangstig, grillig en licht autistisch (wie niet?). Maar ook veerkrachtig genoeg om uit elk diep dal te klauteren. Creatief, hartstochtelijk, zorgzaam en vol zelfspot.

En ik kan van je houden zoals niemand anders kan.

18

Trouwens, ik doe dit niet om gered te worden, maar om mijn leven te verrijken met mensen die ik in het dagelijks leven niet tegenkom."

Dat laatste is natuurlijk een leugentje om bestwil. Ze wil niets liever dan gered worden.

Haar mooiste foto zet ze erbij. De foto waarvan haar moeder beweert dat het Maria niet kan zijn, omdat die vrouw op de foto veel knapper is dan zij. Weldra druppelen de reacties binnen, van mannen die niet bepaald op háár prioriteitenlijstje voorkomen. Zo niét haar types.

Bovendien herkennen ze zich in haar profiel, geen goed plan, twee van die getormenteerde figuren bij elkaar. Wie moet wie dan redden?

Maar dan krijgt ze toch nog een oprechte reactie. Van ene Gerard.

"Je ziet er redelijk goed uit, maar de ellende is van je gezicht af te lezen. Je zoekt geen redder? En gie geleuft het zelf? Je zoekt wel degelijk een redder, voor 1 of 2 jaar. Daarna kan hij zijn verdriet gaan verzuipen. Gelukkig ben ik ouder en wijzer, al heb ik zielsveel van instabiele vrouwen gehouden. JIJ BENT EEN GEVAAR VOOR GOEDWILLENDE EN EENZAME MANNEN. Wees je daarvan bewust. En heb mededogen met hen. Sterkte op je zoektocht naar een man die jonger maar vooral wijzer is dan ik."

Maria bedankt Gerard voor zijn eerlijke reactie en zegt dat deze waarschijnlijk meer met hem dan met haar te maken heeft. Daar heeft hij geen (kerst)boodschap aan. Toch begint er iets te knagen. Wat als hij gelijk heeft? Haar trackrecord aan gebroken harten liegt er niet om. Misschien kan ze haar heil toch beter niet bij een partner zoeken.

Een piepje op haar laptop haalt haar uit haar gepeins. Er is nog een reactie binnengekomen.

Een man zonder naam, maar mét mondkapje, kijkt haar vanaf zijn profielfoto indringend aan. Op het mondkapje staan twee enorme zwarte vochtige neusgaten afgebeeld. Er onderuit piept een heuse hipsterbaard. Ze scant zijn profiel. Beroep: ambachtelijk werkende timmerman. Hobby's: kerststallen bouwen en wandelen met ezels. Hoewel Maria niet zo gecharmeerd is van die baard, dat haar mag ook korter, wordt ze toch een beetje warm van binnen. Of het die vreemde hobby's zijn, of die indringende blik, ze weet het niet. Voor haar doen spontaan, nodigt ze hem meteen uit voor een ontmoeting. Als ze de kerst niet alleen wil doorbrengen, moet ze nu actie ondernemen. De man die zijn naam ("nog even") verborgen wil houden, reageert enthousiast en stelt voor elkaar diezelfde dag nog te ontmoeten. De cafés zijn net weer open, maar hij wil buiten afspreken. "Onder de buste van Aletta Jacobs in de Oude Kijk in 't Jatstraat? Of op het terras van het Pomphuis?"

Maria kiest voor het laatste. Iets over tweeën, ze heeft moeite met op tijd komen, nadert ze de afgesproken plek. Daar staat de man zonder naam en nu ook zonder mondkap. Naast hem staat een kleine grijze ezel met een zwarte streep op zijn rug. Zijn neusgaten komen haar bekend voor. "Dag Maria," zegt de, in het echt verrassend knappe man. "Ik ben Jozef."

En hij steekt zijn hand naar haar uit, het mag weer. "Bethlehem dan maar?"

19

Harm Naaijer Een huis in een huis in tekst: Henk Cuperus 20

In de Westerbinnensingel staat in het raam van een huis een schaalmodel van dat huis en in dat model staat weer een schaalmodel van het schaalmodel: het Droste-effect! Dat is niet alleen heel goed gedaan, het is tevens reden om eens te gaan kijken wie daar woont en werkt. Dat blijkt Harm Naaijer te zijn. Harm houdt zich bezig met events, mobile architecture, special objects en stage design. Hij is dus ontwerper/vormgever.

Het verhaal van Harm Harm: "Ik ben in 1958 in Ter Apel geboren. In Groningen heb ik bij Academie Minerva de opleiding tot grafisch ontwerper gevolgd en bij het Frank Mohr Instituut de tweede fase opleiding theatermaker. Daarna ook nog een regieopleiding, als je decors ontwerpt vergemakkelijkt dat het overleg met regisseurs enorm. Je moet namelijk goed aanvoelen hoe je decors een toneelstuk dragen en kunnen versterken."

Decorontwerpen "Ik heb zo'n zes jaar decorontwerpen gemaakt voor het NNT (Noord Nederlands Toneel) onder leiding van Koos Terpstra. Vanaf het moment dat Koos vertrok ben ik voor Duitse staatstheaters gaan werken. In Oldenburg, Marburg, Plauen, Zwickau en momenteel in Potsdam. Altijd leuk om weer een andere stad te verkennen.

Ik neem mijn racefiets altijd mee en in de vrije uurtjes verken ik stad en omgeving. Potsdam, dat tegen Berlijn aan ligt, is een prachtige stad met een fantastische omgeving met heel veel groen. Er zijn prachtige parken met veel bijzondere bouwwerken.

Ik verzamel al 35 jaar spontane architectuur c.q. follies, dus voor mij zijn dit lustoorden."

foto: Henk Cuperus

een huis

"Ook Marburg, waar ik vier jaar heb gewerkt, gelegen in de deelstaat Hes-

• boven: Arturo Ui (Marburg) • onder: Aus der Mitte (Oldenburg)

21

sen, is een pareltje. De hele binnenstad bestaat hier uit vakwerkhuizen die wonder boven wonder alle oorlogen hebben doorstaan."

Voorstellingen "Met de Duitse regisseur Marc Becker heb ik vele voorstellingen gemaakt waaronder Macbeth, Kraut und Käse, Arturo Ui, Heilige Johanna der Schlachthöfe, Aus der Mitte der Gesellschaft, Viel Gut Essen et cetera.

In de hilarische Kraut und Käse voorstelling heb ik een treinreis Groningen-Oldenburg nagebootst.

Een treincoupé in vervreemdend perspectief waar een film van het traject Groningen - Oldenburg op het venster werd geprojecteerd, terwijl een drietal acteurs (1 Duitse en 2 Nederlanders) een geïmproviseerd gesprek voerden. De toeschouwers zagen achter het gezelschap het Groninger en Duitse landschap voorbijglijden."

"Voor de ontwikkeling van theatervoorstellingen heb ik eerst een aantal gesprekken met de regisseur, daarna maak ik schetsen van een toneelbeeld en als laatste een maquette om te zien hoe de volumes uitpakken. Vervolgens wordt er een proefdecor op ware grootte gemaakt en kunnen de repetities beginnen."

• boven: Viel Gut Essen (Potsdam) • midden: Kraut und Käse (Noord Nederlands Toneel) • onder: UFO (Berlijn Tempelhof) • pagina rechts: De Barst (voor Toukomst) • onder: Een Schat van Waarde

22

"De maquette van mijn huis heb ik trouwens gemaakt op schaal 1:12. Dat is een poppenhuisschaal, zodat je het huis kunt vullen met allerlei accessoires die je kunt vinden op het internet. Ik maak de huizen in opdracht voor mensen die een schaalmodel of poppenhuis willen hebben van hun eigen huis. Andere ontwerpen die ik gemaakt heb zijn het enorme rode gasfornuis dat op het Open Lab Ebbinge heeft gestaan (staat nu in een andere gedaante op het Zernike-terrein), de duikboot gemaakt van autobanden op het strandje in het Ebbingekwartier en een metersgrote opblaasbare UFO, die onder andere op het Berlijnse vliegveld Tempelhof gestaan heeft."

Actuele projecten "Een Schat van Waarde en De Barst, ontwikkeld voor Toukomst, (een initiatief van Nationaal Programma Groningen). De Barst is een plan voor een mega openluchttheater gelegen aan het Schildmeer, dat verrijst uit de Groningerbodem en plaats biedt aan meer dan vijfduizend bezoekers."

Een Schat van Waarde "Een Schat van Waarde gaat over de psychische en fysieke schade van de aardbevingen. Onderdeel hiervan zijn een speelfilm en een collectie van miniaturen van alle 109 inmiddels gesloopte woningen.

De bedoeling is om de mensen in het gebied een steuntje in de rug te geven. De inspiratie voor dit plan komt van de website 'Het verdwenen Groningen', waarop alle gesloopte (109) en nog te slopen woningen (608) staan. Ik wil op schaal 1:100 de gesloopte huizen gaan printen met als materiaal Grunneger Klaai. Zo worden verleden (kloostermoppen) en toekomst (geprinte huizen) met elkaar verbonden.

Ieder huisje krijgt een journaal mee: verbouwingen, gezinsleven, dus feesten, bruiloften, geboortes, verjaardagen enzovoort. Het huisje wordt verpakt in twee uitgeholde kloostermoppen. Wanneer dit plan gehonoreerd zou worden kan straks iedereen op de website 'Een Schat van Waarde' alles volgen over dit project en daar zo'n miniatuurhuisje bestellen. Een deel van de opbrengsten gaat naar een fonds, dat met cultuur, sport en andere 23

• Het Gasfornuis (Ebbingekwartier)

activiteiten de jongeren in het getroffen gebied een zo normaal mogelijke jeugd zal bieden. Ook het creĂŤren van werkplekken voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt is onderdeel van het plan."

"Een Schat van Waarde wordt tevens een reizende expositie van alle miniatuurmodellen en de voorstelling van de film ZARA, die een eerbetoon is aan de gedupeerden van de aardbevingen en het gebrek aan erkenning."

Meer informatie?

"Dat doe ik dus zoal. Kijk gerust op mijn website www.harmnaaijer.nl als u meer wilt weten en vooral zien over mijn werk. Maar dan, je ontkomt er niet aan: corona. Alles ligt nu plat, heel akelig. Vooral de culturele sector heeft zwaar te lijden en ik heb in deze tijd dan ook niet veel meer te doen.

Veel tijd om op de racefiets inspiratie op te doen in onze prachtige provincie. We kunnen alleen maar hopen dat de ellende gauw voorbij is en de schade beperkt blijft."

24

De handel en wandel van Jelle Ganzevoort tekst: Hans van de Sande In het A-Kwartier wonen nogal wat schrijvers en letterkundigen, waarvan enkele met beroemde namen. Bij dat selecte gezelschap heeft zich onlangs een nieuwe letterkundige gemeld, maar dan een die al bijna een beroemde naam had: Wessel Ganzevoort.

Veel Groningers kennen het Wessel Gansfort college, menigeen heeft Wessels' fraaie grafsteen in de Martinikerk gezien, maar wie deze reeds lang overleden middeleeuwse geleerde was, weten weinigen. Hij was de in 1419 geboren zoon van een Groningse bakker en ontpopte zich tot een theoloog van Europese proporties. Zo gold hij als de inspirator van Maarten Luther, de kerkhervormer. En zo staat op zijn grafsteen te lezen dat de mensen hem Lux Mundi, het Licht der Wereld, noemden.

En wie mag dan genoemde maar minder beroemde Wessel Ganzevoort wel zijn? Hij is de zoon van een Groningse handelaar in ongeregeld goed en staat sinds jaren aan het hoofd van een bloeiende handel in tweedehands fietsen. Het zou me niet verbazen als een groot deel van de fietsen-ellende op de trottoirs van het A-Kwartier regelrecht uit de handel van Wessel stamt. In elk geval heeft ie zelf elke dag de trottoirs rond zijn zaak op de hoek van de Kijk in 't Jat en de Muurstraat helemaal vol staan met aantrekkelijk geprijsde tweedehands rijwielen.

25

Zijn vader Jelle handelde in ongeregeld goed en Wessel in half geregeld goed, zou je kunnen zeggen, want hij beperkt zich niet helemaal tot de geregelde fietsenhandel, maar handelt sinds kort ook in boeken.

Of eigenlijk in een boek, want het fonds van deze schrijver-uitgever-boekhandelaar omvat momenteel slechts één boek. Maar wat voor een!

26

foto: Hans van de Sande

In de boekenwereld kent men het begrip page turner, 'pagina omslaander' in het Nederlands. Dat betekent dat het boek zó spannend is dat men maar blijft lezen, pagina na pagina, terwijl men al lang iets nuttigs had moeten doen. Nou, zo'n page turner is nu te koop in de Ganze, zoals de rijwielhandel zich noemt. Het is een lekker in de hand liggend boekje van 150 pagina's, het heet 'De handel en wandel van Jelle Ganzevoort' en het staat vol met mooie verhalen over de vader van de schrijver. Als je er eenmaal in gedoken bent begrijp je waarom het boek bestaat: het moest gewoon geschreven worden.

Vader Jelle wordt door zijn zoon omschreven als een boef met een gouden hart. Gezien de verhalen in het boek was het hart niet onder alle omstandigheden puur goud, voor zijn klanten was het eerder verguld, net als het nep-antiek dat hij verkocht. Maar voor zijn eigen familie was het wel degelijk goud dat er blonk, anders zou de vaderliefde waar het boek van getuigt niet zo groot zijn geweest.

Een voorbeeldje van zijn onverschrokken handelsgeest: Prins Claus bezocht, als gastheer van de Duitse president Von Weizäcker, Groningen. Volgens het programma moest de stoet hotemetoten op een gegeven moment oversteken van de Martinikerk naar het stadhuis en aldus onvermijdelijk Jelle's vaste stek op de Grote Markt passeren. De prins keek 'en passant' naar de uitgestalde waren van Jelle. Die aarzelde niet en dook als een roofvogel op zijn Koninklijke Prooi, een setje 'antieke' gewichtjes in zijn hand. "Is dit nou niet iets moois voor je vrouw?" De prins was kansloos

• boven: auteur Wessel Ganzevoort met het boek in zijn fietsenwinkel in de Oude Kijk in 't Jatstraat • onder: Jelle (rechts) als 17-jarige portier bij bar De Hypodrome in de Gelkingestraat. Loon kreeg hij niet, alleen fooien, maar als de klant hem bij het weggaan geen gulden gaf, kreeg die een trap onder z'n kont en kwam er de volgende keer niet weer in.

tegen deze koopman: de gewichten moesten 150 gulden kosten, maar omdat Claus 'zijn vriend' was, kreeg hij ze van Jelle mee voor honderd. De koop werd gesloten, geen ontsnappen mogelijk. Prins Claus moest wel even die 100 gulden van de Duitse president lenen, want een portemonnee had hij niet op zak.

Dat gebrek aan initiatief zinde Wessel geheel niet en hij zon op een slim plan.

Maar dat wou almaar niet komen. Op een goede dag zag hij echter op een parkeerterrein een man uit een autootje stappen waar Drukkerij de Volharding op stond. Als volhardend auteur sprak Wessel de drukker aan, die reageerde positief en binnen drie weken lagen de eerste exemplaren op de toonbank van de Ganze. Inmiddels zijn er enkele honderden boeken verkocht en ligt er een nieuwe druk in het verschiet.

Dat is goed nieuws voor de literatuur, aanvankelijk voornamelijk voor de Akwartierse, maar later ook wellicht voor de Groningse en uiteindelijk, wie weet, voor de Nederlandse literatuur: dit is een bijzonder boek van een bijzondere buurtgenoot.

In elk geval is de pas opgestane schrijver Wessel Ganzevoort al weer notities aan het maken voor een volgend boek. De verhalen over Jelle zijn nog lang niet op!

Jelle werd in 1934 geboren. In de oorlogsjaren kon hij gemakkelijk aan de leerplicht ontsnappen, daar had hij het niet zo op.

Met de twee jaren lagere school heeft hij het toch verrassend ver geschopt en zijn zoon doet uit de doeken hoe dat gebeurde.

Na zijn overlijden in 2014 liet de familie op zijn grafsteen zetten: Stoer, onverschrokken en fantasierijk. Dat is een hoge lof en gezien de verhalen in het boek niet onverdiend.

foto's: collectie Wessel Ganzevoort

Ook uit de beschrijving van het wordingsproces van het boekje blijkt de liefde van de zoon voor de vader. "Ik vertelde graag sterke verhalen over mijn vader en dat hield eigenlijk nooit op. Toen zei mijn vrouw Joyce dat ik het maar op moest schrijven en daar had ze gelijk aan". Dus greep Wessel naar het kladblok en na enkele maanden had hij dat vol. Alles werd op de computer gezet, een bekende schrijvende buurtgenoot werd bereid gevonden de tekst te bekijken en waar nodig te verbeteren en de jonge schrijver ging op zoek naar een uitgever.

Dat bleek trouwens niet makkelijk te zijn.

Niet dat hij afwijzingen kreeg, maar geen van de drie uitgevers gaf ook maar enige sjoege na ontvangst van het manuscript.

PS: de auteur leest elke zaterdagochtend op radio Noord een verhaal voor.

27

Een mirakel in de Akerkstraat

tekst: Wilma Mik-foto's: Han Santing

foto: het theater in het openingsjaar 1926 (RHC Groninger Archieven)

Je loopt er zomaar aan voorbij: dat prachtige theatertje in onze wijk. In de Akerkstraat staat het Der Aa-theater, bescheiden naar achteren geplaatst.

Als je dichterbij komt, zie je de fraaie glas-in-loodraampjes met theatrale afbeeldingen. Eenmaal binnen openbaart zich een sfeervolle theaterzaal met een aanlokkelijke bar. Volgend jaar bestaat dit theater 95 jaar. En dat is eigenlijk een mirakel.

Het begint met de vereniging Grunneger Sproak (of is het nou Grönneger Spraok, daarover kissebissen de Groningse taalscherpslijpers al decennia) die al snel na de oprichting in 1919 behoefte krijgt aan een eigen zaal. Daar kunnen de leden elkaar ontmoeten en de toneelvereniging en het koor hun repetities en uitvoeringen houden. Er wordt een inzamelingsactie gehouden onder de leden en het is indrukwekkend om het grote boek • boven: glasinlood gezichtenramen in de gevel • onder: bestuurslid Bertine Beugels toont met erop na te slaan veel plezier het grote boek vol coupons en met bladzijde na bladzijde coupons obligaties van leden van de Grunneger Sproak.

Deze leningen vormden het financiële van 5 gulden. fundament van het Der Aa-theater De bijdragen van enkele grote geldschieters completeren de som geld waarmee in 1924 enkele kavels aan de Akerkstraat aangekocht kunnen worden.

Twee jaar later, in oktober 1926, vindt de officiële opening plaats. Alle hotemetoten van de stad zijn aanwezig en eenieder zingt uit volle borst het Wilhelmus.

Het Nieuwsblad van het Noorden ziet dat het goed is: een modern gebouw zonder pompeuze verfraaiing. Eenvoudig, maar degelijk. En, mooi detail; het doek waarmee het toneel wordt afgesloten is een geschenk van de beroemde, Groninger industrieel W.A. Scholten.

29

Dansfestijn Hoewel er nooit subsidie is ontvangen, vormt de exploitatie van het pand tot het eind van de 20ste eeuw geen probleem. De vereniging telt enkele duizenden leden en de contributie zorgt voor een solide, jaarlijkse inkomstenbron. De Grunneger Sproak brengt drie toneelvoorstellingen per jaar op de planken, iedere voorstelling wordt zo'n tien keer uitgevoerd. En elke avond mondt steevast uit in een dansfestijn dat vaak tot vroeg in de ochtend doorgaat. In verslagen valt geregeld te lezen dat de voorzitter zijn leden moet aansporen eindelijk eens naar huis te gaan. Er gaat tijdens die avonden en nachten ook behoorlijk wat sterke drank doorheen. Kijk maar naar de bestellijst uit begin jaren 50: 27 liters cognac, 78 liter bessenjenever, 120 liter fladderak, 753 liter oude en jonge jenever.

Minder leden De zaal is ook geschikt voor andere activiteiten. Dat gebeurt niet zo vaak, maar enkele opmerkelijke voorbeelden zijn het internationale Esperantocongres in 1935 en de vermaarde act van de zwevende vrouw in 1953, door goochelaar Santelli. Ook zijn er lessen modern ballet en ritmische gymnastiek gegeven. Uiteraard vinden er gedurende die 95 jaar zo nu en dan verbouwingen plaats: een groter toneel, nieuwe decors en verlichting, een apart lokaal voor vergaderingen, extra toiletten. De kosten kunnen over het algemeen zonder grote problemen worden opgehoest. Dit verandert in de laatste decennia van de vorige eeuw. Het ledental neemt gestaag af, en dus ook de inkomsten uit contributie. De belangstelling voor de Groningse taal en cultuur vermindert en het ledenbestand vergrijst.

Het roer moet om.

Andere genres In 2010 telt de vereniging nog maar 150 leden. Om te overleven zijn drastische maatregelen nodig. Een daarvan is de omzetting van een vereniging naar een stichting, waardoor efficiĂŤnter besturen mogelijk wordt. En het aanbod moet worden verbreed. Met alleen toneel en zang uit de eigen regio gaat de nieuwe stichting het niet redden. De deuren moeten ook open voor andere genres en ander, jonger publiek. Er worden samenwerkingen gezocht met SPOT, met Noorderzon, met Eurosonic. En zo kan het gebeuren dat je het ene moment in een hilarisch toneelstuk van het Speelgoudtheater 30

belandt en op een ander moment plat wordt geblazen door een heavy metal band tijdens Eurosonic.

Het rechtgeaarde Grunneger Sproaklid krijgt van deze laatste act vermoedelijk buikkrampjes, maar voor de overleving van dit charmante Der Aa-theater is verbreding en samenwerking pure noodzaak. En waarom niet? Kijk maar naar de agenda voor 2021 – wanneer corona hopelijk tot bedaren is gebracht.

Er staan diverse interessante optredens op de rol, van een singer-songwriter uit Brooklyn, een verhalenverteller, een folkgroep, Drents cabaret, onze Groningse Janneke Jager tot de laatste drie delen 'Verzet' van het Speelgoudtheater. Mooi spul allemaal.

De culinaire cadeaushop Grote Kromme Elleboog 8 telefoon 050 31 88 451 www.leuklekker.nl

31

tekst: Henk Cuperus & Tjerd van Riemsdijk

D

e binnenstad is voor vele stadjers het decor voor het leven van alledag. De torens van de A-, Jozef- en Martinikerk en de Rijksuniversiteit. Maar ook openbare gebouwen als het stadhuis, het Forum, het oude postkantoor, gevelrijen, bruggen, beelden en bomen‌ Het zijn allemaal herkenningspunten voor diegenen die zich regelmatig door Stad bewegen.

De bijzonderheid van de straatnamen valt daarbij nauwelijks op, evenals de betekenis en de historische achtergrond ervan. Opvallend is dat in alle historische binnensteden van Nederland, zo ook in Groningen, de straatnamen vaak verwijzen naar beroepen of werkzaamheden die er ooit werden uitgevoerd. Of naar locaties in de stad en personen die er woonden. In 5 delen zoeken redacteuren Henk Cuperus en Tjerd van Riemsdijk dergelijke zaken voor u uit. Te beginnen met deel 1: de herkomst van straat- en wijknamen.

Hoe kun je inschatten in welke periode een stadsdeel of wijk is gebouwd? Naast de architectuur en stedenbouwkundige trends, kun je letten op de straatnamen.

de herkomst van straat- en wijknamen

• N.a.v. de Sovjet-invasie in Hongarije (in 1956) werd de Stalinlaan in Amsterdam de Vrijheidslaan (bron: EW)

32

Deze link ontstond pas nadat het Rijk de Slechtingswet rond 1870 had vastgesteld. In de eerste uitleg van de stad na de Hortusbuurt, werden de straatnamen nog steeds genoemd naar het vroegere gebruik van die grond (zoals dat in de binnenstad al gebeurde). Denk hierbij aan de eerste bebouwing van het buurtschapje in de huidige wijk Kostverloren of in de badstratenbuurt, die bij de spoorlijn en het voormalige zwembad

gebouwd zijn. Om een voorbeeld te noemen: in de periode tussen de twee wereldoorlogen, waarin het socialisme en de beleving van de natuur maatschappelijke items waren, werden veel straten vernoemd naar bloemen, bomen en planten. De straten in enkele delen van de Oosterparkwijk zijn daar voorbeelden van. Ook in de vroeg-naoorlogse wijk Selwerd is daar, hetzij om een andere reden, sprake van.

In zowel de wederopbouw als in de jaren '30 kregen de straten vaak namen die verwijzen naar de leden van het koninklijk huis of de Oranjes uit het verre verleden. Een wijkje in Hoogkerk en de Oranjebuurt geven daar uiting aan. Ook zijn er vele verwijzingen naar natuurproducten, zoals stenen, sterrenstelsels en belangrijke personen.

Denk hierbij aan staatslieden, wetenschappers en dergelijke. Zulke straatnamen zijn met name te vinden in de vele naoorlogse wijken van onze stad.

• Driften Zoals u wellicht is opgevallen, heeft de stad veel driften, waarvan er een aantal in het A-Kwartier zijn. Een drift is (in de meeste gevallen) een kort en smal straatje tussen de Diepenring en een straat in het centrum. Driften zijn vaak genummerd, zoals de eerste tot en met de vijfde Drift tussen de Noorderhaven en de Hoekstraat. Maar sommige driften hebben ook namen, zoals u elders in dit dossier nog wel zult lezen!

• Gangen Er zijn meer gangen dan driften, vooral tussen de Hoekstraat en de Visserstraat. Neem bijvoorbeeld de Pot- en Pannengang. Dat sloeg niet zozeer op keukengerei, maar het was een denigrerende aanduiding voor een rommelige toestand. Huishouden van Jan Steen?

Zeg het maar!

Niet elke straat of steeg is erg bekend, wat juist heel leuk kan zijn, want kent u de Egyptengang, die tussen de Visserstraat en de Hoekstraat 33

• boven: de Vijfde Drift/Noorderhaven ca. 1930 • onder: Egyptengang tegenover H oekstraat 9, 1970/1980 (foto: Frank Straatemeier) • volgende pagina: Uurwerkersgang 1973 foto: M.A. Douma. (Alle foto's: coll. RHC Groninger Archieven)

loopt? Deze is genoemd naar herberg Egypte, die hier ooit gezeten heeft. En die herberg is niet naar het gelijknamige land genoemd, maar naar zigeuners, die vroeger ook wel Egyptenaren genoemd werden. Geen idee waarom, weet u het misschien?

Dan de Uurwerkersgang. Daar was omstreeks 1565 Albert Uhrwarcker woonachtig, die belast was met het onderhoud van het uurwerk van de Martinitoren. Zou de goede man inderdaad zo geheten hebben of was het zijn bijnaam?

Bij Henk op de HBS (wat is dat ook alweer? Onder de goede inzenders wordt een appel verloot) had elke jongen een bijnaam, meisjes niet, dat kwam niet in je op. Het respect voor de vrouw werd er met harde hand ingeramd, en terecht!

In elk geval heette de Uurwerkersgang eerst Tibbensgang en daarna Menneweg. De Tibbetoren was een verdedigingstoren in de oude stadsmuur. Resten ervan bevinden zich nog steeds in een pand aan de Hofstraat. Tibbe was een bijnaam voor oud wijf of een kletskous, maar ook voor Doopsgezinden, die hier wellicht werden opgesloten in de tijd dat hun geloof niet of nauwelijks geduld werd. Hun kerk in de Oude Boteringestraat staat daarom dan ook een eindje achteruit: het mocht wel, als je het maar niet kon zien. Ja, zelfs toen werd er al gepolderd.

Deskundig en persoonlijk Voor al uw wensen op notarieel gebied Onder andere voor advies over: ! ! ! ! !

(levens)testamenten nalatenschappen estate planning vastgoed ondernemingen en rechtspersonen

mevr. mr. Thea van der Veur (notaris) mevr. mr. Melanie Benus (kandidaat-notaris dhr. Bareld Timmer (juridisch medewerker)

Noorderhaven z.z. 34 â??050-3185188â??www.forumnotariaat.nl

34

La Ficelle Picarde tekst: Hans van de Sande Dit maal betreft ons Kerstrecept een gouden oudje Te weten een recept voor een Picardisch touwtje In 't Noordlijk deel van Vlaand'rens zuiderburen Hoeft U niet lang in de menukaarten te turen Het kiezen van een voorgerecht heeft daar niet dat benarde U neemt gewoon wat plaatselijk bekend staat als Ficelle Picarde Een paar ons paddenstoelen en een paar sjalotten Snijdt U in plakjes en bestuift U met een pietsje meel Daarmee gaat U vervolgens in een koekenpan ravotten Eerst langzaam met de uitjes tot ze algeheel wat zachter zijn geworden en dan fluks de zwam er in Dat laat U dan zo'n acht minuten bakken Tot het lichtgoud is en de geur ruikt naar vorstin Dan zet U het opzij en gaat een borrel pakken Na enige afkoelingstijd hervat U 't oude spoor En schept er nog wat crème fraîche door Wie nu geen pannenkoekjes heeft, kan ze toch nog gaan bakken U weet vast zelf wel hoe U zoiets aan moet pakken De koeken en de saus laat U wat koelen Zodat U tijd heeft voor een glaasje wijn en voor een potje sjoelen Op elke pannenkoek legt U een plakje ham en dan een lepel prut En U rolt dan het koekje op (als U nog niet was ingedut) In ovenschaal gaan de touwtjes nu, bestreken met crème fraîche Dan raspt U nog wat kaas erover en hanteert nogmaals de fles Want anders heeft U niets te doen tijdens de oven-touw-verhitting En wordt het koken van een feest tot een saaie tien-minuten-zitting 't Is zeker en 't is vast dat U veel eer zult gaan behalen met dit zo sympathiek gerecht à la Ch'ti-Provinciale

35

Het Juridisch Spreekuur gratis juridisch advies

www.hetjuridischspreekuur.nl

Tineke Steur is zes jaar als in april 1945 Groningen eindelijk de bevrijding van de stad voelt naderen. Maar zonder slag of stoot geven de Duitsers zich niet gewonnen: in de binnenstad wordt om elk pand gevochten. De schade is enorm. Tineke woont met haar ouders en jongere zus Joke in de Stoeldraaierstraat, een van de straten die tijdens de bevrijding vrijwel volledig werd verwoest. In het onderstaande verhaal vertelt Tineke over de bange dagen die zij en haar familie toen meemaakten.

D

e laatste herinnering aan mijn eerste ouderlijk huis speelde zich af in de kelder. Ik kwam nooit in de kelder, maar nu zaten we daar in afwachting van de bevrijding in een ruimte van ongeveer 3 bij 4 meter, onder de bloemenwinkel van vader en de werkplaats. We zaten daar met zijn vieren op stro. Het keldergat, in de vloer van de werkplaats, dat gewoonlijk afgedekt werd door een zwaar luik, stond nu open. Hierdoor hadden we vanuit de kel- der uitzicht op het binnenplaatsje tussen de werkplaats en ons woonhuis. We zaten daar te wachten op iets waarvan niemand wist wanneer het zou komen en hoe het eruit zou zien, laat staan hoe het zou eindigen.

Iets onduidelijks dus. Dat Groningen bevrijd zou worden van de Duitsers, zei mij niet veel.

Die Duitsers hoorden er voor mij gewoon bij.

Ik vond het wel 37

leuk als ze zingend door de straat marcheerden. Ik was zes jaar en mijn zus een jaar jonger. Zij speelde met haar nieuwe ringetje, waarmee ze erg verguld was. Hoe ze er aan kwam wist ik niet. 'Kijk mijn ringetje, mooi hè.' Ze hield hem voor mijn neus, een zilveren hartje. 'Ja, heel mooi.' Zelf had ik mijn celluloid pop om me mee te vermaken, tekst: Tineke Steur Loesje, met haar blauwgeverfde ogen. Mijn moeder had haar nieuwe jas klaar gehangen voor een eventuele vlucht. 'Als we weg moet'n, grijp ik eerst die jas.' En mijn vader had een koffertje, donkerblauw, de Vluchtkoffer. Het wachten ging vergezeld van knallen her en der om ons heen, kanonschoten en in de verte mitrailleurgeluiden. Herhaaldelijk vielen de woorden 'Tommies' en 'Moffen', waarbij 'Tommies' altijd een positieve bijklank had en 'Moffen,' nou ja, daar hoorde eigenlijk 'rot' aan vooraf te gaan, voor zover ik het begreep. 'Dat zijn de Tommies', hoor ik mijn vader nog blij verheugd zeggen, toen we op het platte dak naar de tientallen vliegtuigen, die boven ons hoofd ronkten, stonden te

in de kelder

kijken, alsof het om een prachtig vuurwerk ging. Maar nu zaten we in de kelder. Af en toe moest er iemand plassen of er werd er vlug eten uit de keuken gehaald, altijd haastig, want je wist immer maar nooit.

'Het zou wel eens in de buurt van de Nieuwe Kijk in 't Jatstraat kunnen zijn,' ging hij verder. Na een korte stilte 'Ja, nu hoor'k ook wat, 't lijk'n me rupsband'n.' 'Ik ga even kijken,' zei mijn vader. 'Niet doen,' zei mijn moeder bits. Er klonk angst in door. Daar was het weer, het zachte geroffel, meer een dof gezoem, nog steeds ver weg, maar toch leek het alsof het geleidelijk aan dichterbij kwam.

Konden we maar Hamansoren bakken dacht ik, mijn vaders specialiteit op bakgebied.

Hij frituurde die in olie in de werkplaats.

Dat was altijd een soort feestje, omgeven door veel tamtam. Niet dat ze lekker waren, ze waren keihard en de dood in de pot voor onze melktandjes. Maar wij vonden het geweldig en hij was zo trots als een pauw als hij de ruitvormige 'lekkernijen' uit de hete olie viste. 'Kijk eens, jongens.' Dan hield hij ze omhoog met een tang. Ik was altijd en beetje teleurgesteld dat ze niet op 'oren' leken. Nu was er helaas geen feestje, er viel niet veel te vieren, al leek het een beetje op Oudejaarsavond met het geknal om ons heen. Maar meestal breng je die niet in een kelder door. Er bleef dus niet veel anders over dan wat commentaar leveren op de schietgeluiden van buiten. 'Vertel nog eens van wit hondje met zwart staartje en zwart hondje met wit staartje', vroeg mijn zusje. Het was mijn vaders zelfbedachte lievelingsverhaal. 'Nu niet.' We bleven gewoon wachten, in betrekkelijke stilte, we moesten wel. Het stro prikte in mijn benen, ik drukte het een beetje plat, legde mijn pop erop, alsof het een bedje was. Eigenlijk was ik niet zo'n poppenkind, ik was er gauw mee uitgespeeld. Mijn zus liet haar ringetje voor de tweede keer zien, nog steeds genietend van haar nieuwste aanwinst. 'Ja, prachtig'.

Plotseling werd mijn vader alert, hij hoorde een zacht geratel van banden, héél in de verte. 'Hoor je dat moeder?' 'k Hoor niks.'

Mijn vader en moeder zaten gespannen te luisteren en keken elkaar veelbetekenend aan. Het gezoem werd luider, zwol aan tot een zwaar dreunend geluid van rupsbanden op plaveisel. 'Het lijkt wel of ze in onze straat zijn.' Het klonk nu wel èrg dicht bij, je zou bijna denken dat er een voertuig stopte voor onze deur, want opeens was het

gebrom over. Het voertuig stond blijkbaar stil. We hielden allemaal onze adem in.

De opmerkingen van mijn ouders misten hun uitwerking op mij niet, ik voelde me gespannen worden. De plotselinge stilte was dreigender dan het geknal van ervòòr.

38

Iedereen zat met gespitste oren toen een doordringende kreet van mijn zus door de ruimte sneed: 'Help, o nee, oh nee! Mijn ringetje is weg, in het stro,' een fractie van een seconde later gevolgd door een enรณrme, oorverdovende klap die het huis deed trillen op zijn fundamenten. Iedereen was meteen in rep en roer. Mijn vader rende naar de straat om te kijken wat er aan de hand was, keerde halverwege op zijn schreden terug en schreeuwde: 'De hele gevel ligt eraf, we moeten weg jongens, alles staat in brand.'

'Mijn ringetje' gilde mijn zusje nog, alsof ze helemaal geen knal gehoord had, terwijl ze verwoed in het stro graaide, maar niemand gaf haar ook maar de minste aandacht, want gelijk met de klap zagen we via het openstaande keldergat door de ramen van de werkplaats onze buren van links en rechts op ons binnenplaatsje terechtkomen.

Ze lieten zich zakken vanaf een drie meter hoog dak, eerst de jongeren, die vervolgens de andere opvingen, mevrouw Tiemersma met juffrouw Jetske, haar huishoudster, een baby, ik geloof van Rijk van Kooi, mensen van middelbare leeftijd.

Ons plaatsje was plotseling een verzamelplek voor de vluchtenden uit de straat. Was dat afgesproken werk? dacht ik in een flits.

We renden alsof ons leven ervan afhing en dat was ook zo. Door de lange gang, via de keuken en achtertuin naar een hoge stapel groen van mijn vaders bloemenzaak. Hoe komt die daar, dacht ik weer, we klommen hierop en vervolgens nog hoger, een ander dak op, van onze buren. De twee oude dames hadden wat extra hulp nodig bij het klimmen en werden van onderen opgeduwd, en zo kwam we met de het hele groepje op 39 39

het dak van het Vrije Volk, een toepasselijk naam in dit verband. Alles had zich in een paar minuten voltrokken. Daar stonden we dan, hijgend, geschrokken en uitgeput, sommigen over hun toeren. Ik stond tegen een muur gedrukt, op het platte dak van Het Vrije Volk, de vlammen bulderden in mijn oren, ik huilde, mijn pop had ik vergeten, maar dat was niet de reden, hoewel mijn zusje later beweerde dat ik heel hard 'Loesje is verbrand' had geroepen. Ik was bang, bang voor het intense geluid van de loeiende vlammen die op 15 meter afstand te keer gingen als in een inferno. Ik kon de hitte voelen. Mijn hart ratelde als een mitrailleur. Plotseling waren er ladders vanuit het Soephuisstraatje, een zijstraatje van onze straat, waar langs we naar beneden konden en opgevangen werden in een magazijn van een winkel die die helemaal doorliep naar de Vismarkt, waarschijnlijk een meubelzaak.

Mijn moeder ontdekte dat ze haar nieuwe jas vergeten was, waarvan ze gezegd had dat ze die als eerste zou grijpen, maar zij zat daar totaal niet mee, haar gezinnetje was haar uiteraard meer waard dan een winkel vol jassen. Maar juffrouw Jetske had haar tas vergeten mee te nemen. Ze wilde terug om hem te halen, al haar geld zat er in. Hij lag klaar bij de voordeur, maar ze was niet door die voordeur gegaan, dat zou ook onmogelijk gekund hebben. Met man en macht moest ze worden tegengehouden.

'Ik wil mijn tas halen, al mijn geld zit er in, hij ligt bij de voordeur, ik kan hem zo pakken' riep ze, huilend, terwijl ze aanstalten maakte om de ladder weer op te gaan.

Maar ze kon echt niet terug, de voordeur was al in de vlammen opgegaan met tas en al.

Dat het vermoedelijk om veel geld ging, geld dat ze een leven lang bij elkaar gespaard had, maakte het natuurlijk heel wrang voor haar, maar de hele straat was ondertussen veranderd in één grote vlammenzee.

En ze kon niet anders dan zich in haar lot schikken. Het verhaal deed de ronde dat de Canadezen vanuit de Folkingestraat een munitiewagen die voor onze deur stond, had beschoten, waardoor deze tot ontploffing was gekomen. En dan deed er nog een tweede verhaal de ronde waarin verteld werd dat de hele familie Steur dood was.

Mijn moeder zat me steeds lekker te maken met het feit dat die oom, ik had geen idee wie hij was, een geitje in de tuin had, een tuin van drie bij vier meter, en dat we daar nu melk van mochten drinken. Daar verheugde ik mij wel op. Maar, hoe leuk het ook was bedacht, ik kreeg het niet door mijn keel. In dat huis zijn we een weekje gebleven, met zijn negenen, de 'oom' van het geitje en zijn vrouw, zijn dochter met gezin en wij. Hutjemutje lagen we daar in de slaapkamer met zijn allen. Vervolgens zijn we verhuisd naar de Bankastraat, ook een weekje. Uiteindelijk gingen we naar het Floresplein , waar we zes jaar met veel plezier gewoond hebben.

Maar dat was niet zo. Wij waren berooid, zonder jas, zonder pop en zonder ringetje, maar springlevend. Wij baanden ons een weg door de eindeloze meubelwinkel waar volgens mijn zusje overal bistroachtige tafeltjes stonden en het was precies daar, waar mijn moeder, die ons had voorspeld dat het feest zou zijn na de bevrijding, samen met vele anderen in huilen uitbarstte. Wij vonden dat maar vreemd. Met een soort witte vlag en de pannen op het hoofd moesten we dwars door de bevrijdingshandelingen heen de Vismarkt oversteken naar de Haddingestraat, naar een instantie die voor verdere opvang zou zorgen. Het eindigde ermee dat we met een handkar, die door deze ter beschikking was gesteld, naar het zuiden van de stad liepen. Maar er lag niets noemenswaardigs op die kar, behalve het koffertje van mijn vader. In de buurt van de Herebrug zag ik her en der dode soldaten liggen, maar vreemd genoeg deed me dat weinig.

'Geef me maar een handje,' hoorde ik mijn moeder tegen mijn zusje zeggen. Ik hoefde geen handje.

Wij gingen naar kennissen aan de Parkweg.

De ontknoping over de inhoud van het koffertje kwam pas een kleine 75 jaar later: tabak, dat was het! Herenbaai, witte pakken met een rode ster. Mijn zus herinnerde zich dat nog als de dag van gisteren. Voor mij was dat nieuw.

• Laatste verjaardagspartijtje met kinderen uit de Stoeldraaierstraat en directe omgeving. 1944.

Op de onderste rij, links: Tineke Steur, rechts: vermoedelijk Geesje Haak. Daarboven vlnr: Dik de Haas en helemaal rechts Joke Steur. Naast haar met lederhose misschien Jurrie Soolsma.

40

Een verenkleed dat de stad nimmer paste.

Welk vogelbeest haar vleugels spreidt bij valavond, valt waarlijk nog maar te bezien; een hoekige adelaar of de uil van Minerva?

- de boodschapper der goden, moet de Beurs van een inktzwarte schande ontdaan; retorische laster en smaad schrapen tot de muren weer als

Huizen er onder de lagen van vuil en schande nog nalatenschappen van waarde?

Tom en Jan - met hun opgeschoren kapsels waar gaten in vallen - haten het dagelijks

onbeschreven bladen symbool kunnen staan voor handel en wandel van opbouw het juk van vijf jaar ongenode gasten afgeworpen als een mantel vol hiaten.

luchten bij hun interneringsplaats; waar zij de geur van de lente inademen luchten tientallen Stadjers al vloekend en tierend hun hart.

41

sacha landkroon

Daar sta je dan met je slechte gedrag voor het oog van de stad propaganda van al wat je aansprak van wanden te krabben. Onder Hermes’ oog

• NSB'ers krabben nazi-affiches van de Korenbeursgevel 1945 (foto: Fokko Bolt, RHC Groninger Archieven)

dichter bij toen

Brokstukken der beschaving

De Oktober Fietstocht met buurtborrel in Garnwerd Zonder het te beseffen, begon een zestal sportieve A-Kwartierders aan de allerlaatste buurtactiviteit van 't coronajaar 2020. Op de laatste zondag van september sprongen we op onze fietsen om bij aangenaam, zonnig herfstweer langs het Reitdiep naar Garnwerd te rijden. Het was een prachtige tocht, die we anders traditiegetrouw graag op de Leviathan hadden gemaakt, de mooie boot van Gerrit en Marjolein de Goede. Maar dat was qua besmettingsgevaar helaas niet verantwoord.

Eenmaal aangekomen bij Garnwerd aan Zee moesten we eerst onze handen desinfecteren en onze contactgegevens opgeven, alvorens we op 1,5 meter afstand van elkaar rond een lange tafel aan de rivier plaats mochten nemen. Er werden verfrissende dranken besteld en er rolden uiterst smakelijke bitterballen in onze lege magen. Stiekem hadden we gehoopt dat er nog wat extra buurtgenoten met alternatief vervoer aan zouden sluiten, maar de Buurtborrel aan het Reitdiep bleef dit keer beperkt tot het selecte fietsgezelschap.

Na boeiende en soms zelfs verrassende gesprekken sprongen we gelaafd weer op 't stalen ros om door weilanden, over dijkjes en langs de oevers weer veilig huiswaarts te keren.

Nu maar hopen dat we van het kabinet virusvrij in het voorjaar van 2021 de draad weer op mogen pakken. Van zowel de fietstochten als ook de buurtborrels! (Fleur Woudstra) Alle Activiteiten van Buurtvereniging Het A-Kwartier vervallen tot nader orde.

Zoiets heeft uw activiteitenbestuurslid Fleur Woudstra in al die 35 jaren nog niet eerder meegemaakt‌ Door het virus weten we helemaal niet of we de komende maanden iets kunnen organiseren en of we ßberhaupt bij elkaar mogen komen!

We wachten het maar rustig af en zodra het veilig is, ontvangen al onze leden en donateurs, plus iedereen die het A-Mail Bulletin ontvangt, een uitnodiging voor: . de Nieuwjaarsborrel (voorlopig gepland op zondag 10-01-2021) . de Wild(e) Maaltijd (voorlopig gepland op zo 31-01-2021) . de Februari Buurtborrel (voorlopig gepland op zo 28-02-2021) . de Maart Buurtborrel (voorlopig gepland op zo 28-03-2021)

42