Handboogsport nummer 2 - December 2013

HANDBOOG 63e jaargang • december 2013 • nummer 2

NEDERLANDSE HANDBOOGBOND

SPORT

Wereldkampioen Mike Schloesser Kalender 2014 Verslag Handboog Congres NK3D | WK Outdoor | EK Veld

Speel Lotto voor de sport! Én natuurlijk voor de Jackpot.

Met Lotto maakt u elke zaterdag kans om de Jackpot van minimaal â‚Ź 7,5 miljoen te winnen. Maar wist u dat u ook automatisch de Nederlandse sport steunt? Dankzij de jaarlijkse miljoenenbijdrage van Lotto aan de sport wordt de Nederlandse Handboog Bond, verenigingen en de top- en breedtesport ondersteund, wordt talent ontwikkeld en worden lokale trainingsfaciliteiten verbeterd. Dus als u van handboogsport houdt, speelt u Lotto! Ga naar lotto.nl of speel mee in de winkel.

lotto.nl

colofon

editoriaal

Voorwoord van de directeur van de Nederlandse Handboogbond Paul ten Hag

Officieel orgaan van de Nederlandse Handboog Bond Oplage 8500 stuks Redactieadres Bondsbureau NHB Postbus 10101 5240 GA Rosmalen 073 – 5210101 073 – 5219785 redactie@handboogsport www.handboogsport.nl De redactie behoudt zich het recht voor kopij te bewerken en in te korten Aan deze editie werkten mee; Mary Mans Hans Blum Martin Hehemann Heide Peeters Jan van Dijck Jos van den Berg Tonny van Kuringen Roel Houben Fotografie: Dean Alberga Ben van der Velde Peter van Deutekom Mark Kuys Danny den Ouden Koen van Tartwijk Robert Vogels Hans van Hout Abonnement € 20,00 per jaar Vormgeving Hannah Barrow, hannahbarrow.nl Daniëlle Kool, cabbage.nl

Omslag foto Wereldkampioen Mike Schloesser tijdens tijdens WK Outdoor 2013 Belek Turkije Fotografie: Dean Alberga

H

et is alweer ruim een half jaar geleden sinds het vorige Bondsblad is verschenen.

Zo lang werk ik inmiddels ook voor de NHB, en het bevalt me steeds beter. Ik heb gemerkt dat handboogsporters erg sociaal zijn en een grote saamhorigheid tonen, dat geeft me vooral het gevoel dat ik in een ‘warme familie’ ben opgenomen. De laagdrempeligheid en vriendelijkheid welke ik bij de vele verenigingen heb ervaren laten me overal meteen thuis voelen.

Het goed gaat met de ontwikkeling van de Nederlandse handboogsport, dat zien we zowel bij de breedtesport als bij de topsport.

In de breedte zien we gestage groei bij veel verenigingen, meer deelname aan wedstrijden en competities, en we merken ook veel interesse voor onze vernieuwde opleidingen voor bestuur, trainers, en arbiters. Voor onze topsporters liegen de internationale prestaties in 2013 er niet om, het resultaat van talent, hard werken en goede begeleiding. Met onze jonge nationale selecties, en nog jeugdiger talenten die er aan staan te komen, ligt er een mooie toekomst voor ons. Breedtesport en Topsport hebben elkaar echter ook nodig, en kunnen elkaar op veel gebieden aanvullen. Een intensievere samenwerking zal ongetwijfeld een nog grotere meerwaarde opleveren voor beide onderdelen. Daar moeten we met z’n allen aan werken.

Laten we één ding niet vergeten, de NHB is er voor de verenigingen en haar leden, en niet andersom. Dat willen we graag uitstralen en dagelijks laten zien door onze ondersteuning en services af te stemmen op de behoeften van de verenigingen en haar leden. Dit kunnen we vooral realiseren door sterk bestuur (op alle niveaus), en een klantvriendelijk bondsbureau, waarbij we te allen tijde open en transparant communiceren. We zijn ter ondersteuning hiervan o.a. bezig de NHB website verder te ontwikkelen, en meer gebruikersvriendelijk te maken, met adequaat nieuws voor eenieder.

We hopen dat de nieuwe rayon sites, die deze maand gelanceerd worden, goed bevallen en in de nabije toekomst hun nut gaan bewijzen, ter ondersteuning van de communicatie in de rayons.

Het komend jaar willen we graag elk kwartaal een bondsblad op jullie deurmat zien te krijgen. Om dit te realiseren kunnen we nog wel enige versterking gebruiken in onze redactie commissie. Mensen met kennis, ervaring en vooral passie voor de handboogsport, en daar graag af en toe iets over willen vertellen en/of schrijven.

We kijken alweer uit naar 2014, een jaar met hopelijk wederom veel goede en aansprekende sportprestaties, en vooral ook veel plezier in onze eigen handboogsport. Maar eerst wens ik jullie, mede namens het bondsbureauteam, fijne Kerstdagen, een mooie jaarwisseling en een goede start van 2014.

Paul ten Hag Directeur NHB

Handboogsport december 2013 3

inhoud

63e jaargang - decmebr 2013 - nummer 2

16

44

Deze editie

Wedstrijdverslagen

8 Handboogcongres 2013 26 Wedstrijdkalender 2014 29 Topsport selectie 2014 35 Rozenvrees 41 Even voorstellen 44 Masterclass Coach Kim Hyung Tak 50 De Romeinse Scorpio 53 Regionale Talenten Centra

20 NK Hout 30 WK Outdoor 38 NK 3D 42 IFAA WBHC 2014 46 Open NK Runarchery 48 EK Veld

Interviews 14 Wereldkampioen Mike Schloesser 16 Nieuwe telgen van het CTO 22 International Judge Robert Erica

40

Handboogsport december 2013 7

“ Het congres is een indrukwekkende samenkomst en leerzaam voor eenieder�

8 Handboogsport december 2013

Tekst: Petra de Bruin Foto’s: Rene van Glabbeek

Handboogcongres 5

Het eerste lustrum

9 November jl. vond alweer de 5e editie plaats van het jaarlijkse Handboogcongres. Door de groei van het congres was dit jaar gekozen voor een nieuwe en grotere locatie, Scholengemeenschap De Lingeborgh in Geldermalsen. Een locatie mooi centraal gelegen in het land, voorzien van alle faciliteiten, en groot genoegen om ruim 200 mensen te kunnen ontvangen.

Boven: Uitreiking Award door Paul Schellekend Onder: Sander Dolderman over het afstellen van de compoundboog

De gekozen titel voor de lustrumeditie van het congres was; Binnen schot blijven – verdieping in de handboogsport.

Tijdens de brainstormsessies in de voorbereiding naar het congres kwamen vele mogelijke titels voor het congres voorbij. De titel werd pas echt duidelijk toen de toezegging binnenkwam dat coach Kim Hyung Tak aanwezig zou zijn en de dag erna ook een masterclass zou geven. Wauw, dat is pas echt verdiepen en focussen.

Het doel was een congres te organiseren welke voor handboogsporters in vele facetten van onze sport aantrekkelijk zou zijn.

Bestuurders troffen onderwerpen aan die direct aansluiting hadden op herkenbare problematiek binnen hun vereniging.

Trainers konden hun hart ophalen bij lezingen over vernieuw(en) de schiettechniek. De vele overige lezingen maakten het ook voor de sporters een bijzonder interessante dag.

Uit de vele reacties is wel gebleken dat het congres aan de verwachtingen heeft voldaan. De locatie was uitstekend, voor de innerlijke mens was goed gezorgd en het audio- visuele materiaal deed het meestal naar behoren. Onze voorzitter Paul Schellekens opende de dag met verwachtingsvolle woorden, maar wel met de

>>

Handboogsport december 2013 9

Zilveren World Archery Plaquette voor Willem Trienekens

workshop veilig sportklimaat

“ Kon ik mezelf maar klonen, dan zou ik in staat zijn alle workshops bij te wonen!�

tom dielen world archery

10 Handboogsport december 2013

het nederlands team De blinde schutter

hoe de moderne compoundboog optimaal afgesteld kan worden.

Johan van Dongen kon als oud-bondscoach onze veld en 3D schutters veel vertellen over schieten in het veld en de uitdagingen die dat met zich meebrengt. Tegen de verwachting in was er genoeg interesse voor voeding in de sport; echt een onderbelichte kant van de handboog-sport.

Vele aanwezige sporters hadden hun eigen materiaal meegenomen om tijdens het ‘schieten met Oranje’ van onze topsporters en de bondscoach tips en tricks mee te krijgen voor hun trainingen. Hoe jong onze topsporters ook zijn, uiterst professioneel werden de aanwezige handboogsporters bestudeerd en werden snelle tips gegeven.

opmerking dat dit slechts de randvoorwaarden zijn voor een goed congres. Het belangrijkste is het programma zelf, en dat stond als een huis. Willem Trienekens volbracht zijn taak als dagvoorzitter met verve. De gedreven oud-voorzitter van de NHB wist moeiteloos de enthousiaste bezoekers door de dag heen te dirigeren.

Naast de uitgebreide en enthousiaste bijdrage van coach Kim Hyung Tak, in het Engels (tot grote teleurstelling van de tolk Koreaans Geert, die hierdoor weinig te doen had), waren er interessante lezingen en workshops. De schiettechniek met de blinde handboogsporter was geheel nieuw voor de meeste handboogsporters in de zaal. De handboogsport is echt geschikt voor IEDEREEN! Ludmilla Arzhannikova kon, vanuit de afdeling opleidingen, helder uiteenzetten hoe de nieuwe Nederlandse visie op het schot gestalte heeft gekregen. Constante door-ontwikkeling van de techniek zorgt ervoor dat onze toekomstige trainers volledig op de hoogte zijn van de nieuwste trainingsmethodieken. Op het materiaaltechnische vlak wist topsporter Sander Dolderman zijn gasten feilloos uit te leggen

De bestuurlijke workshops vonden gretig aftrek bij de bestuurders van verschillende verenigingen. ‘Best practices’, gegeven door ervaren verenigingsbestuurders, voldeden aan een gekoesterde wens bij vele verenigingen: leren van andere handboogverenigingen. ‘Veilig sportklimaat’ door Ary Hordijk en’Inspraak en invloed’ door NHB directeur Paul ten Hag, kregen zeer aandachtig gehoor.

Door de geboden gespreksruimte ontstond er een hele levendige discussie in de lokalen.

Naast de workshops in de diverse lokalen waren er ook een aantal plenaire presentaties in de grote aula.

Hoogtepunt voor vele bezoekers was de presentatie van coach Kim Hyung Tak. Zelden komt de mogelijkheid voorbij om van zo dichtbij inzicht te krijgen in de werkwijze van deze gerenommeerde trainer.

Het enthousiasme van de Koreaanse trainingsmeester is aanstekelijk en met lichte teleurstelling bij zowel de spreker als het publiek moest de presentatie na een uiterst vermakelijk uur worden afgesloten.

Tom Dielen had als directeur van World Archery veel lovende woorden voor de Nederlandse handboogsport. Hij zei andere landen te verwijzen naar de Nederlandse aanpak als het gaat om topsport;

>>

Handboogsport december 2013 11

Coach Kim Hyung Tak

“ Een must voor elke boogschutter die zichzelf serieus neemt” kijk maar hoe zij het doen! Dat topsport alleen maar kan bestaan bij de gratie van de breedtesport gaf hij duidelijk weer in cijfers. De sport is groeiende in vele landen en dit geeft veel vertrouwen in de toekomst van de sport. Ook verraste Tom Dielen dagvoorzitter Willem Trienekens met de World Archery zilveren plaquette van Verdienste voor zijn werk voor de Nederlandse Handboog Bond.

Nieuw voor het congres was de allereerste uitreiking van de Handboog Awards. In vier categorieën t.w. vrijwilliger, vereniging, evenement en sportprestatie van het jaar werden er prijzen uitgereikt.

Genomineerd en gestemd door de NHB leden, was het een hele eer voor de winnaars om de allereerste Handboog Award in ontvangst te mogen nemen. De start van een nieuwe traditie op het Handboogcongres.

De dag werd afgesloten met de presentaties van de Nederlandse teams voor 2014. De volledige reeks aan behaalde titels en medailles kwamen bij de presentatie voorbij, wat aangeeft dat we duidelijk bij de internationale top behoren.

Het Handboogcongres 2013 is er een om met veel plezier en trots op terug te kijken. De belofte naar het jaar 2014 (het jaarplan ligt er al) en het volgende handboog-congres in november is er een om hoopvol naar uit te kijken! •

12 Handboogsport december 2013

Een award voor Landmans Unie Schijndel

Jaarplan 2014 Het vervolg

2013 was een prachtig handboogsportjaar met veel hoogtepunten, zowel voor Topsport als voor Breedtesport.

Voor Topsport vanwege de geweldige prestaties van onze sporters bij internationale wedstrijden. Tijdens het EK Indoor werden in Rzeszow Polen 5 medailles behaald: 2 x teamgoud en individueel goud, zilver en brons. De op het WK Outdoor in Belek Turkije behaalde gouden plak voor Nederland van Mike Schloesser werd met veel gejuich en media aandacht ontvangen. De aanvullen-de twee zilveren medailles voor het damesteam Compound en herenteam Recurve maakten het succes compleet en ruim boven verwachting. Ook is er een bronzen plak behaald door het heren junioren recurve team op het WK Junioren te Wuxi,China.

Voor Breedtesport zien we een toenemend aantal deelnemers aan wedstrijden, vooral bij de onderdelen Veld en 3D. Ons opleidingstelsel (bestuur, trainers, instructeurs, scheidsrechters) heeft een stevige facelift ondergaan naar meer structuur en professionaliteit. Diverse cursussen zijn uitgerold in de tweede helft van 2013 en zullen intensief worden voortgezet in 2014.

De ledengroei in 2013, naar verwachting ca 5%, is mede een succes vanuit de uitstraling van Topsport en de samenwerking tussen Topsport en Breedtesport. Deze lijn willen we graag voortzetten in 2014. Ledengroei is geen specifiek beleidsdoel, maar voortvloeiend uit de kerndoelen van het meerjarenbeleidsplan. Structureel meer mensen (blijvend) plezier laten beleven aan ‘onze sport’ is het motto.

Ons motto?

Structureel meer mensen (blijvend) plezier laten beleven aan ‘onze sport’

De weg naar geleidelijke en gestructureerde implementatie van het meerjarenbeleid’Samen, Sterk, Groei 2016” is inmiddels ingeslagen. In 2013 is een stevig fundament neergezet via concrete activiteiten, waar we de komende jaren op voort kunnen bouwen om de beoogde doelstellingen in 2016 te behalen.

De indeling van dit nieuwe jaarplan 2014 is, in voorzetting op en nauwe afstemming met het jaarplan 2013, gericht op de hoofddoelen van ons meerjarenbeleid: sterke verenigingen, klantgerichte bond, handboogsport communicatie & promotie, en ambitieuze topsport.

Het hoofdstuk over de activiteiten op het terrein van de (eigen) organisatieontwikkeling is verder uitgediept, dit onderdeel krijgt extra aandacht in 2014.

Na het eerste implementatiejaar blijkt dat de geformuleerde ambitieuze doelen haalbaar en hier en daar al enigszins zichtbaar zijn. Dat geeft aan dat we op de goede weg zijn en het niet voor niets doen.

In 2013 zijn we stevig aan de slag gegaan, in 2014 geven we hier met volle overgave een vervolg aan.

Het volledige jaarplan 2014 is te vinden op www.handboogsport.nl •

Handboogsport december 2013 13

Wereldkampioen Mike Schloesser

Geschiedenis schrijven in de Nederlandse Handboogsport door als eerste Nederlander ooit het Senioren WK Outdoor te winnen. Mike Schloesser deed het, en dat al op negentienjarige leeftijd. Een prestatie die op het mondiale toneel een blijvende indruk heeft achtergelaten, maar ook nationaal, waar de aandacht voor de sport groeiende is door zijn prestatie.

We spraken de kersverse Wereldkampioen onderweg naar zijn afspraak in Hilversum voor een radio optreden.

Hoe ben je in aanraking gekomen met de sport?

Ik ben erg jong al begonnen het de handboogsport, op mijn 7e jaar al. Ik ben begonnen omdat mijn ouders schoten. Hoewel ik begonnen ben met recurve, schiet ik al vanaf mijn 11e jaar met de compoundboog. Vanaf die tijd ben ik toen ook serieus wedstrijden gaan schieten.

Hoe is jouw vooruitgang geweest en wat heb je geleerd sinds je eerste Jeugd WK in 2008?

Ik heb vooral geleerd om bij mezelf te blijven en niet veel aan te trekken van de rest.

Hoe is je voorbereiding geweest richting het WK? Mijn voorbereidingen voor het WK konden niet beter, ik heb er super hard voor getraind. Sinds vorig jaar train ik ook bij het CTO waar we veel aan schiet- en krachttraining doen. Ik denk dat al het harde werk zich tijdens het WK heeft uitbetaald.

Vertel ons over het winnen van dit kampioenschap, als eerste Nederlandse WK Outdoor winnaar ooit.

Het is natuurlijk super gaaf om als eerste ooit wereldkampioen worden.

Wat heb je allemaal aan media-aandacht gekregen na het winnen van het WK? De media-aandacht begon al tijdens het WK. De NOS was naar Turkije afgereisd en ik kreeg ook veel interviews vanuit World Archery. Bij terugkomst was de aandacht vanuit radio en de pers indrukwekkend. Leuk was het dat ik in Hilversum als tafelgast bij

14 Handboogsport december 2013

Frits Spits was uitgenodigd. Daarnaast kreeg ik diverse huldigingen, onder andere vanuit de gemeente. De nasleep van de aandacht na het WK loopt nog steeds, dus wie weet wat er nog komt.

Hoe waren de reacties van andere sporters en het publiek?

Vooral tijdens het WK Junioren te Wuxi merkte ik wel verandering.

Dit was het eerste toernooi na het senioren WK. Meer sporters kwamen een praatje met me maken en ik had wel het idee dat er meer naar me ‘gekeken’ werd.

Wat waren de leukste reacties?

Collega sporters waren erg enthousiast over mijn overwinning, maar vooral erg te spreken over hoe bijzonder het is wat ik heb gedaan op mijn jonge leeftijd. Voor mij is het al een van de vele toernooien in het seniorencircuit, dus ik besef nog niet altijd hoe bijzonder het is om zo jong al wereldkampioen te zijn.

Had je hoge verwachtingen van jezelf in aanloop naar het WK junioren?

Eerlijk gezegd had ik wel gehoopt om tijdens het WK junioren ook wereldkampioen te worden, maar tegenwoordig is het niveau in het juniorencircuit nagenoeg gelijk aan dat van de senioren, dus het zou hoe dan ook moeilijk worden.

toekomst in of buiten de sport?

Ik zie mezelf sowieso nog enkele jaren aan de top van de internationale handboogsport staan. Via het CTO-programma ben ik bezig met mijn opleiding tot accountant. Buiten mijn sport zie ik me in dat vak een carrière opbouwen.

Wat zou je jonge compoundsporters als tip mee willen geven?

Voor mij is een release heel persoonlijk en een van de meest belangrijke onderdelen van het compound schieten. Ik zou ze dus adviseren om op zoek te gaan naar een release die van hoge kwaliteit is en waar ze vertrouwen in hebben tijdens het schieten.

Heb je iemand binnen de handboogsport die je bewondert?

Zo ja, wie?

De Amerikaan Reo Wilde bewonder ik wel binnen de sport, en met name binnen de compounddiscipline. De indrukwekkende prestatielijst van hem vind ik erg bijzonder!

Vertel eens een leuke anekdote over je teamgenoten #krachtvoer. De insiders begrijpen het wel .•

Je hebt nu de hoogste individuele titel behaald binnen jouw discipline. Wat is je volgende droom?

Heel simpel, de droom is om het nog eens over te doen, en het liefst meer dan één keer.

Zou je ooit de overstap willen maken naar recurve voor een Olympische droom?

Nee, ik ben als jonge schutter al overgestapt naar de compound omdat daar mijn interesse ligt. Af en toe schiet ik met de recurve wel 25m1p wedstrijden; niet onverdienstelijk overigens. Maar mijn interesse blijft voornamelijk bij de compound de komende jaren.

Heb je een specifieke routine of bijgeloof tijdens toernooien?

Routines heb ik niet echt, in ieder geval niet waar ik me bewust van ben. Ik heb mijn schietroutine en dat is het wel.

Hoewel je nog een lange carrière te gaan hebt, hoe zie je je

Handboogsport december 2013 15

Nieuwe telgen van het CTO De Olympische Spelen, een idyllische droom, DE wens van iedere topsporter. Maar voor de handboogsporters van het CTO is het iedere dag keihard trainen om deze droom werkelijkheid te laten worden. Sinds 1 augustus 2013 zijn er drie sporters toegevoegd aan het trainingsprogramma onder leiding van bondscoach Ron van der Hoff. We spraken Annemarie der Kinderen, Esther Deden en Jesher Appels over hun eerste ervaringen als fulltime topsporter. >>

Van links naar rechts: Annemarie der Kinderen, Jesher Appels, Esther Deden

16 Handboogsport december 2013

Dagelijks trainen de sporters vele uren in de schiethal op Papendal

Vertel onze lezers eens hoe je handboogcarrière tot nu toe verlopen is. Hoe ben je in aanraking gekomen met de sport?

Wanneer ben je begonnen, wanneer schoot je jouw eerste wedstrijden, wanneer en hoe wist je dat je professioneel schutter wilde worden etc.

Annemarie In 2007 ben ik zoals velen begonnen doordat ik met iemand meeging die ging schieten. Ik vond het leuk en had wel aanleg, dus ben ik eigenlijk nooit meer gestopt. Al snel ben ik 4x per week gaan trainen en wedstrijden gaan schieten. Het ging steeds beter en beter en dat heeft me gebracht tot waar ik nu ben.

Jesher Ik heb voor het eerst geschoten in Oostenrijk en ben daarna in Nederland een vereniging gaan zoeken. Al op jonge leeftijd mocht ik met verschillende selecties mee schieten en tijdens mijn trainingskamp in Denemarken met coach Kim wist ik dat ik professioneel schutter wilde worden.

Esther Ik ben halverwege 2009 met een paar vriendinnen begonnen en m’n eerste wedstrijden waren nog in datzelfde jaar.

Voor boogschieten heb ik nog verschillende andere sporten gedaan, maar ik denk dat één van de grootste factoren in mijn snelle groei in de handboogsport was dat ik voor het eerst niet afhankelijk was in mijn sport. Naast de boog, en een goede trainer had ik niets nodig. Daarnaast zijn resultaten die je behaalt ook echt van jou en ben je niet afhankelijk van een team.

Je bent nu 4 maanden sporter op het CTO. Leg onze lezers kort uit wat CTO betekent CTO staat letterlijk voor het Centrum voor Topsport en Onderwijs. Het doel van het CTO is om het klimaat optimaal te maken voor de sporters en hierbij vooral de combinatie sport en school goed te begeleiden. Wij hebben verschillende mensen die ons begeleiden in de communicatie met school en ons helpen met het vinden van oplossingen waar knelpunten zijn tussen sport en school. We wonen en leven de hele week op het Olympische Trainingscentrum Papendal.

Hoe is je leven veranderd nu je fulltime sporter bent?

Esther Waar ik de afgelopen maanden vooral aan moest wennen, was dat ik niet meer thuis woon. Qua trainingen is vooral de kwaliteit van de schiettrainingen en de intensiteit van de krachttrainingen omhoog gegaan in vergelijking met hoe ik het thuis regelde. Voorheen schoot ik het overgrote deel van mijn trainingen zonder trainer, en nu hebben we constant begeleiding en competitievormen in de trainingen. Ook omdat de krachttraining vaak in een competitievorm wordt gegeven kun je meer uit jezelf halen dan wanneer je alleen in de sportschool staat, althans dat merk ik bij mezelf. Wel heb ik nu duidelijk minder tijd om wedstrijden te schieten. Het is fijn om in het weekeind thuis te zijn en bij te komen met familie, maar als ik dan een dubbele FITA schiet is meteen het hele weekeind weg.

Maar dat zijn opofferingen die ik graag maak. Waar ik voorheen in het weekeind voluit ging en door de week bij kwam is die verdeling nu dus wel iets veranderd.

Jesher Veel schieten, goede kracht- en conditietraining hetgeen goed te combineren valt met school. Thuis was het veel schieten vaak een probleem omdat je je toch moet aanpassen aan andere schutters.

Hoe ziet je gemiddelde dag er uit op Papendal Annemarie Ik sta rond kwart voor 7 op, dan ontbijt ik op mijn kamer en pak ik om half 8 de bus op Papendal richting Nijmegen naar school tot (13:00u). Van 14 tot 16uur hebben we schiettraining. Daarna doen we nog kracht- of conditietraining. Na het avondeten doe ik meestal nog wat huiswerk waarna ik nog wat tijd voor mezelf heb.

Jesher Mijn schoolschema is iets anders. Vaak train ik ‘s morgens van 08:00 tot 10:00 en ’s middags van 14:00 tot 16:00. Tussen de trainingen door ga ik naar school.

Esther Net als Annemarie ga ik ook in de ochtend naar school en daarna meteen naar de schiettraining van 14 tot 16uur. De dag planning verschilt wel per weekdag, op dinsdagochtend hebben >>

Handboogsport december 2013 17

we bijvoorbeeld vaak ook een schiettraining, en op de woensdag heb ik in de middag twee schiettrainingen. Maar zoals de dag hierboven is beschreven, is wel de meest voorkomende planning.

Op welk gebied is je schieten het meest veranderd de afgelopen maanden?

Annemarie Sinds kort trainen we (Dames Groep) iedere woensdag met Ludmilla Arzhannikova om onze techniek te verfijnen. 8 november was coach Kim op bezoek en heeft ook nog veel verbeterd aan details in het schieten.

Esther Afgelopen maanden ben ik bezig geweest met het controleren van de klikker en meer stabiliteit te brengen in mijn houding en het schot.

Jesher Ook bij mij is door bondscoach Ron en coach Kim gewerkt aan kleine technische veranderingen in mijn schot Je leeft en woont op Papendal tussen allerlei andere sporten en sporters. Als je van sport zou moeten wisselen welke zou het zijn en waarom?

Jesher Ik zou kiezen voor BMX omdat het me echt super gaaf lijkt om van zo’n heuvel af te fietsen.

Esther Tijdens de CTO startdag hebben we verschillende sporten kunnen uitproberen, en daar vond ik het geweerschieten heel leuk, maar op school vond ik basketbal ook leuk.

Annemarie Ik denk volleybal. Ik heb 9 jaar gespeeld, maar het was niet meer te combineren met het schieten. Ik vond volleybal vooral leuk omdat het een echte teamsport is en het was altijd heel gezellig.

Wat is het meest bijzonder wat je hebt gezien op Papendal?

Esther Misschien niet perse iets wat ik heb zien gebeuren maar eerder wat we hebben gedaan. Tijdens de start dag van CTO hebben we rolstoelbasketbal uit kunnen proberen… Het was ontzettend grappig om iedereen moeite te zien hebben met het besturen van de rolstoel en daarnaast nog het overspelen van de bal.

Wat zijn je doelen aankomend seizoen en de komende jaren?

Jesher Mezelf kwalificeren voor het EK junioren is op dit moment doel nummer 1.

Annemarie Het eerstkomende doel is het WK indoor, en verder wil ik komend seizoen graag naar het EK outdoor en daar een goede prestatie neerzetten. Voor de komende jaren heb ik als doel om goed mee te gaan draaien bij de senioren, en natuurlijk de Olympische Spelen.

Esther Komend seizoen wil ik groeien als sporter, mijn techniek en fysieke conditie verbeteren en mij natuurlijk in mei 2014 kwalificeren voor het EK Junioren.

18 Handboogsport december 2013

Wat is je hoogtepunt binnen het schieten geweest tot nu toe?

Annemarie Ik denk toch wel het Face2Face toernooi winnen vorig jaar.

Jesher Op internationaal niveau mijn twee bronzen medailles met het team. Op het EK Junioren 2012 in Nykjobing Denemarken en op het WK Junioren 2013 in Wuxi China.

Esther Afgelopen jaar ben ik met Shireen en Annemarie naar beide Juniorcups geweest en hebben we in Ljubljana, Slovenië, een bronzen medaille in de teamfinales behaald.

Heb je een specifieke routine of bijgeloof tijdens toernooien?

Annemarie Niet echt. Wel heb ik in 2012 trainingen gevolgd bij Emwave. Hierbij leer je met behulp van een klein apparaatje je ademhaling te controleren zodat ook je hartslag etc. laag blijft. Dit apparaatje gebruik ik nog steeds om te oefenen en tijdens wedstrijden let ik dan ook veel op mijn ademhaling.

Esther Ik heb niet zo zeer een routine of bijgeloof bij toernooien, maar meer in het schot en in de voorbereiding daarvan. Dingen als

een vaste volgorde van de boog opbouwen en het schot voorbereiden zijn wel erg belangrijk voor mij. Het gaat niet zo ver als het bijgeloof dat ik het niet kan zonder deze handeling, maar het is wel mijn vangnet voor momenten dat het moeilijker wordt dan kan ik op mijn volgorde en de rust die ik daarin vind terugvallen.

Je kunt hier meer uit jezelf halen dan wanneer je in je eentje in de sportschool staat.

Hoewel je nog een lange carrière te gaan hebt, hoe zie je jouw toekomst in of buiten de sport?

Esther Ik volg momenteel de studie Sportmarketing aan de Johan Cruijff University. Momenteel ben ik nog niet zeker of ik als marketeer wil gaan werken of liever iets anders ga doen. Later hoop ik, als ik meer ervaring heb als sporter en marketeer, te kunnen helpen in de vooruitgang en professionalisering van de handboogsport.

Jesher Ik hoop natuurlijk op een hele succesvolle carrière met als hoogtepunt goud op de Olympische Spelen.

Annemarie Ik hoop nog een stuk beter te worden in het schieten en nog veel prestaties neer te zetten. Verder wil ik natuurlijk mijn studie orthopedische technologie afmaken.

Heb je iemand binnen de handboogsport die je bewondert? Zo ja, wie?

Esther Ik heb niet echt iemand binnen de handboogsport die ik bewonder, maar ik heb veel respect voor andere (ex)topsporters. Ik denk dat talenten en beginnende topsporters als wij veel van hun zouden kunnen leren.

Vertel eens iets leuks over je teamgenoten. Jullie zullen je vast niet altijd even voorbeeldig gedragen Annemarie Uhm geen idee. Afgelopen week had Jesher wel de primeur door als eerste een vol dienblad te laten vallen bij het eten.

Jesher Rick van den Oever is de grapjas van het team en af en toe doet hij wel eens iets wat inderdaad niet altijd even voorbeeldig is.

Esther Ik denk dat het aan hen is om hun ondeugendheden te vertellen of juist stil te houden .

Wat is je favoriete trainingsnummer? Of playlist?

Jesher De muziek van Avicii doet het altijd goed tijdens de trainingen Esther Burn van Ellie Goulding Op Papendal letten ze erg op de voeding van de sporters. Soms wil je wel eens cheaten met eten, wat is je ULTIEME cheat meal.

Annemarie Zo erg wordt er niet gelet op wat ik eet. Mijn ontbijt en lunch koop ik zelf dus niemand weet wat ik dan eet ;). Maar friet, pizza of pannenkoeken op zijn tijd vind ik wel lekker.

Esther Mijn ultieme cheat is toch wel chocola, ik zorg ervoor dat ik zo min mogelijk ‘slechte’ dingen meeneem naar Papendal, want als ik het niet heb kan ik het ook niet eten. Maar in het weekeind houd ik toch wel van een stukje chocola.

Jesher Als het eten echt niet lekker is halen we soms een kapsalon.

Dat is voor mij vaak de grootste zonde van de week. Het is vooral lekker als er veel vlees en kaas op zit. Zoek het maar eens op! •

Handboogsport december 2013 19

NK Hout ‘Vrienden onderling’ Als lid van de Discipline commissie 25m1p wordt ons gevraagd, om tijdens de RK’s, BK’s en NK’s als vertegenwoordiger van het Bondsburo aanwezig te zijn. Ook de finale NHB beker, de Interland en de Veteranendag worden zo mogelijk bezocht.

Foto’s Danny den Ouden

Deze keer mocht ik naar het NK Hout, wat ik zeker niet als een vervelende klus zag.

Van een Traditionele schutter van Ogio , mocht ik een longbow gebruiken. Zelf had ik houten pijlen bij me. Dit zou de 1e keer zijn dat ik in mijn bijna 40 jarig schutterschap, met een houten boog zou schieten. Normaal schiet ik namelijk Recurve. Aangekomen in de Oude Doele in Roosendaal, werd mij verteld dat je met een Traditionele boog meer instinctief schiet als met Recurve. Dit houdt in dat ik niet strak moet ankeren en dus niet stil moet komen te staan, maar in een vloeiende beweging mijn schot moet lossen.

20 Handboogsport december 2013

De grote tent van het NK 25m1p gewend, had ik hier ook zoiets verwacht. Ik wist wel dat je gewoon buiten zou schieten. Lekker met de lijn in de open lucht. Bij weer of geen weer. Maar hier leek het meer op een veld voor de Fita. Er was een schiet, bogen en tenten lijn waar door aanwezige schutters ook verschillende tenten neergezet waren. Onder deze schuilgelegenheid, verzamelde de schutters van diverse verenigingen zich. Voor aanvang druppelde het nog een beetje, maar al snel waren het maakte de regen plaats voor stralende zonneschijn.

Tijdens dit NK Hout zag je al dat de schutters onder elkaar nog gemoedelijker met elkaar omgingen dan tijdens andere 25m1p wedstrijden. Ook leek het dat ze elkaar allemaal kende terwijl de schutters uit alle streken van het land kwamen. Naast de grote groep Brabanders, Limburgers en Zeeuwen waren er ook schutters uit Zoetermeer, Den Haag, regio Arnhem en Friesland.

Als je tijdens de aanvang van de wedstrijd alle bogen bogen op de lijn ziet staan, zie je dat hierin net zoveel verschillen zitten als in de Recurve bogen. Sommige staan met Turkse eiken, Belgische

Maurice Stroop, Penningmeester NHB:

“Hout is een mooie discipline binnen de Nederlandse Handboogsport, waarbij de gemoedelijke sfeer en vriendschap duidelijk te voelen zijn.

Onze dank aan de Oude Doelen Roosendaal voor de uitstekende organisatie van het NK Hout.”

latbogen of de Engelse longbow te schieten. Deze lijken op elkaar, maar hebben toch kleine verschillen in afwerking. Ook zitten er op sommige een pijlenlegger, maar bij andere ook weer niet. Daarnaast staan er schutters met flatbows, deze hebben zelfs voor een leek een ander uiterlijk. En schijnen ook ‘anders’ te schieten.

Een wezenlijk verschil met de recurve wedstrijd is ook het blazoen.

Bij het Traditioneel schieten gebruiken ze nog de oude zwart/wit blazoenen, waar de roos (het pepermuntje) 6 punten telt. Daarnaast zit een zwarte ring die voor 5 punten telt, en 4 witte ringen. Ook wordt dit blazoen op zijn punt op het blok geprikt.

Al met al heb ik een leuke dag gehad, en ben ik bang dat er binnenkort nog meer bogen in huis zullen rondslingeren. • Annemarie Putters, DC 25m1p Rayon 3.

Lid van de Wets Zonen, Drunen

uitslag vrouwen Nr Naam

Bonds nr Vereniging

1 2 3

150152 133989 138399

Jannie van der Veer Judith Porsch Marika van der Loo

HKS Zoetermeer VZOS Santpoort-Noord NVvTH Landsmeer

59 83 61

Score Finale ronde 26 25 24

Ranking 1 2 3

Score Finale ronde 42 34 33

Ranking 1 2 3

Score team score 83 86 86 255 61 83 82 226 51 86 69 206

Ranking

uitslag mannen Nr Naam

Bonds nr Vereniging

1 2 3

134215 144566 138179

Ernie Breuer Jan Verdult Luigi Mengoli

VZOS Santpoort-Noord 86 Oude Doelen Roosendaal 86 HKS Zoetermeer 78

uitslag teams Naam

Bonds nr Vereniging

Judith Porsch Maarten Porsch Ernie Breuer Marika van der Loo Michael Witjes Stefan Tim Maureen Bosma Jan Verdult Bert van Eekelen

133989 133988 134215 138399 155030 151877 143904 144566 102176

VZOS Santpoort-Noord VZOS Santpoort-Noord VZOS Santpoort-Noord NVvTH Landsmeer NVvTH Landsmeer NVvTH Landsmeer Oude Doelen Roosendaal Oude Doelen Roosendaal Oude Doelen Roosendaal

1 2 3

Handboogsport december 2013 21

NHB lid sinds 1988

International Judge Robert Erica

Binnen de handboogsport zijn er meerdere manieren om de absolute top te behalen.

Niet alleen als sporter of als trainer/coach, maar ook als scheidsrechter. Een van die scheidsrechters met ambitie is Robert Erica.

Aansluitend op het WK Para-Archery in Bangkok vond de International Judge Conference plaats. Tijdens deze bijeenkomst werd Robert Erica gepromoveerd van International Judge Candidate tot daadwerkelijk International Judge, de hoogste scheidsrechterstitel binnen de handboogsport. De redactie zocht Robert op na het behalen van deze mooie promotie.

Wanneer en waarom heb je besloten scheidsrechter te worden?

Ik ben ruim 25 jaar betrokken bij de handboogsport, zowel als actief wedstrijdschutter als wedstrijdleider binnen mijn eigen vereniging en regio. In 2007 heb ik de scheids-rechterscursus gevolgd. Toen al met de ambitie om ooit internationaal scheidsrechter te worden.

Wat zijn de hoogtepunten van je carrière tot nu toe?

Diverse, mijn eerste internationale toernooi (EK Indoor in Kroatië) was een belevenis. Het EK Outdoor in Amsterdam was bijzonder

Tijdens het World Archery Europe continental Judges seminar van oktober 2013 zijn 15 kandidaat scheidsrechters geaccrediteerd als Continental Judge. De NHB is trots dat Paul van Veen uit Almere daar een van is.

PAUL VAN VEEN

NHB lid sinds 2007, Scheidsrechter NHB sinds 2010

Paul van Veen foto Robert Vogels

22 Handboogsport december 2013

Wanneer en waarom heb je besloten scheidsrechter te worden? Wanneer ik scheidsrechter wilde worden weet ik niet meer. Mijn dochter en mijn vrouw schoten al en toen ben ik zelf ook een keer mee gegaan. Toen mijn dochter wedstrijden ging schieten ben ik verder gaan kijken of er niet meer te doen was.

En toen kwam al vrij snel de vraag of ik geen scheidsrechter wilde worden. Dus zo doende ben ik er eigenlijk ingerold.

Naast doelscheidsrechter was ik later ook benieuwd hoe het veldschieten zo zijn als scheidsrechter. Het een volgde dus eigenlijk op het ander.

Wat is jouw aanpak als scheidsrechter? Als ik een pijl moet beoordelen probeer ik alleen de pijl te beoordelen zonder op de eigenaar van die pijl te letten of op de situatie. Ik heb dus ook niet echt een nachtmerrie als scheidsrechter. Als een probleem zich voordoet probeer je dat zo goed mogelijk op te lossen. Ik probeer als scheidsrechter van iedere wedstrijd ook te leren.

Waarom zijn goede scheidsrechters zo belangrijk? Als scheidsrechter beoor-

deel je niet alleen pijlen. Je probeert er voor te zorgen dat alle schutters zo gelijk mogelijke omstandigheden hebben om hun pijlen te schieten. Daarnaast is het ook de taak van een scheidsrechter om op de veiligheid te letten en dat de wedstrijd zo probleemloos mogelijk verloopt.

Wat zijn je ambities als continental judge? Nadat ik een tijdje landelijk scheidsrechter was ben ik zoek gegaan naar de volgende uitdaging. Dat werd dus continental Judge. Ik ga hier eerst wedstrijden fluiten en kijken hoe dit gaat.

Hoe zou je meer mensen willen interesseren in het scheidsrechtersvak?

Ik denk dat er best mensen zijn die het willen. Maar ik denk dat ze die laatste stap niet zetten omdat ze een stuk begeleiding missen.

Gewetensvraag…wat vind je mooier in de handboogsport, Sporters zijn of scheidsrechter? Als sporter maak je een wedstrijd heel anders mee dan als scheidsrechter of als onderdeel van de organisatie b.v. Ik vind op dit moment alle drie de functies mooi dus het maakt mij niet uit.

“ Ik hoop dat deze laagdrempelige opleiding er voor zorgt dat mensen sneller een opleiding tot scheidsrechter gaan volgen.”

omdat dat in eigen land was, en de World Games in Colombia staan me bij vanwege het bijzondere evenement en de hele goede sfeer in de groep scheidsrechters.

Die ene pijl op een randje beoordelen, die het verschil kan maken tussen goud winnen of goud verliezen. DE nachtmerrie van iedere scheidsrechter. Wat is jouw moeilijkste beslissing geweest tot nu toe?

Het beoordelen van een pijl, ook in een finale om het goud is geen nachtmerrie, dat is juist leuk om te doen! Die beoordeling moet hetzelfde worden uitgevoerd als bij een pijl in de eerste serie van een wedstrijd. De beoordeling van een pijl is een onderdeel van je taak, een beslissing die je moet nemen. Als dat een nachtmerrie zou zijn, zou dat mijn functioneren als scheidsrechter in de weg staan.

Beslissingen zijn niet moeilijk op het moment zelf. Achteraf heb ik me wel eens gerealiseerd dat mijn beslissing uiteindelijk de winnaar heeft bepaald, maar ik doe mijn best om alle beslissingen neutraal en zo consistent mogelijk te nemen. Ik zou het vervelend vinden als ik me achteraf zou realiseren dat ik niet neutraal ben geweest bij een beslissing.

Waarom zijn goede scheidsrechters zo belangrijk?

Het handboogsportreglement is heel uitgebreid en best complex.

Ook is het regelmatig aan wijzigingen onderhevig. Het is belangrijk dat iemand controleert dat een wedstrijd eerlijk en veilig wordt verschoten.

Wat zie je als belangrijkste verschil tussen het scheidsrechtersvak in Nederland en Internationaal?

Internationaal zijn de toernooien groter en professioneler opgezet dan de meeste nationale toernooien. Je werkt meer in een team en je werkt met de wereldtop. De dienstdoende scheidsrechters zijn vaak meer ervaren en kennen de regels, procedures en hun rol beter dan in nationale toernooien. Overigens zijn er in Nederland hele goede scheidsrechters.

Wat maakt het scheidsrechter zijn in het internationale circuit zo interessant?

In het internationale circuit ben je een week bezig om met je

collega scheidsrechters je hobby uit te oefenen in een omgeving die een-en-al handboogsport is. Ik vervul graag de rol van scheidsrechter, dan is er toch niks mooiers dan daar een week lang mee bezig te mogen zijn?

Wat betekent International Judge zijn? Is het moeilijk om dit te bereiken?

“Full status” International Judge is het hoogste niveau scheidsrechter wat World Archery kent. Om dat te bereiken moet je, nadat je eerst nationaal een aantal jaren ervaring hebt opgedaan, eerst examen doen om’Continental (Europees) Judge” te worden. Als je goed functioneert op Europese toernooien kan je een aanvraag doen om examen te doen voor World Archery en als je dit haalt ben je’International Judge Candidate”. Na goede beoordelingen op WK’s, WorldCups en dergelijke kan de scheidsrechterscommissie van World Archery je bevorderen naar de status van’International Judge”. Deze laatste groep mag op elk World Archery toernooi optreden als scheidsrechter, inclusief de Olympische Spelen.

Wat zijn je verdere ambities als Judge bij World Archery De Olympische Spelen. Ook voor een scheidsrechter is dat het hoogst haalbare. Dat evenement zou ik graag meemaken.

Sinds dit jaar biedt de NHB de opleiding tot verenigingsscheidsrechter aan. Wat vind je van deze nieuwe opleiding?

Ik ben betrokken bij de opzet hiervan en vind het heel interessant om te zien dat deze nieuwe opleiding eigenlijk hetzelfde is opgebouwd als scheidsrechters-opleidingen bij veel andere sporten. Het is een goede manier om de reglementkennis bij de verenigingen te vergroten. Ik hoop dat deze, laagdrempelige, opleiding er voor zorgt dat mensen sneller een opleiding tot scheidsrechter willen gaan volgen.

Hoe zou je meer mensen willen interesseren in het scheidsrechtersvak?

Mensen denken soms dat het heel moeilijk is om scheidsrechter te zijn, of dat het niet te combineren is met het zelf schieten van wedstrijden. Beide zijn niet waar. Wel belangrijk is de wil om je in te zetten voor je sport, en het is handig als je het leuk vindt om uitleg te geven. Een scheidsrechter is geen politieagent maar een leraar.

Gewetensvraag…wat vind je mooier in de handboogsport, sporter zijn of scheidsrechter?

Vroeger had ik geantwoord met:’sporter”, maar ik moet eerlijk bekennen dat ik momenteel liever scheidsrechter ben.

Is er iemand binnen je vak of de handboogsport in het algemeen die je bewondert?

Er is niemand die ik echt bewonder, echter er zijn wel veel collega scheidsrechters die ik enorm waardeer om hun kennis en inzicht.

Ook respecteer ik veel sporters om hun toewijding, techniek en persoonlijkheid. Er zijn gewoon een heleboel hele leuke mensen in de handboogsport.

Laatste vraag; als je weer aan het begin van je handboogleven zou staan, wat zou je anders gedaan hebben?

Ik ben eigenlijk best tevreden met de diverse rollen die ik binnen de handboogsport heb vervuld, ik geloof niet dat ik heel veel anders zou doen. •

Handboogsport december 2013 23

Tekst Martin Hehemann

Halloween bij HKS HKS’ tweede Halloween-verschieting was een groot succes In het voorjaar van 2008 kwam de jeugdcommissie van HKS Zoetermeer met het plan een ‘Halloween’-verschieting te organiseren. Het idee was de accommodatie griezelig aan te kleden en op aangepaste blazoenen te schieten. Hierdoor werd een aantal leden geïnspireerd. Er werden bewegende doelen gebouwd, een ballonkunstenaar bood zijn diensten aan en iemand zorgde voor toepasselijke muziek. Veel leden kwamen verkleed. De wedstrijd werd zeer enthousiast ontvangen, maar toen al werd besloten zo iets niet ieder jaar te doen.

Het teloorgaan van onze oude accommodatie gooide roet in het eten. Daardoor kon pas in 2013 de tweede editie van onze Halloween-verschieting plaatsvinden. Vanaf het voorjaar zijn de plannen gesmeed en op zaterdag 26 oktober 2013 was het zover.

Vanaf 9.00 uur begon de opbouwploeg met het ophangen van de ‘contrapties’ en het inregelen van licht en geluid. We hebben zeer ons best gedaan de vorige editie te overtreffen. Zelfs ons oefenveld kreeg een sinistere make-over.

Om 18.00 was de accommodatie open voor de schutters en aanhang om samen te genieten van een Chinees buffet. Met wat passen en meten konden alle 90 eters in onze kantine een plaatsje vinden. Daarna was het om 20.00 uur tijd om met de wedstrijd te beginnen. Deze bestond uit drie ronden met ieder hun eigen aardigheden.

In de eerste ronde waren de blazoenen enigszins verminkt. Dit was uitermate teleurstellend voor de geoefende schutter die zonder erbij na te denken drie pijlen in het midden zette: aangezien ze het blazoen niet raakten leverde dit nul punten op. Het mocht echter de pret niet drukken!

De pauze werd gebruikt om de achterwand snel klaar te maken voor de volgende ronde. Hierbij bewogen zich ‘klepels’ voor de blazoenen langs, zodat de uitdaging is om het schot goed te timen.

24 Handboogsport december 2013

De klepels waren door de jeugdcommissie prachtig beschilderd.

Om het niet te makkelijk te maken, werd de achterwand slechts uitgelicht met een blacklight en gingen af en toe de stroboscoop en de rookmachine aan.

Voor de jongere leden bestond de mogelijkheid na de tweede ronde naar huis te gaan, doch daarvan werd nauwelijks gebruik gemaakt. Daarna was het alweer tijd voor de derde ronde, waarin prachtige ballonspinnen voor het blazoen op en neer bewogen.

Wanneer deze werden geraakt leverde dat extra punten op (en een luide knal).

Alsof het allemaal nog niet genoeg was had de organisatie ook nog een echte heks ingeschakeld. De teams konden daar na iedere beurt hun score laten ‘betoveren’. Dat kon echter positief of negatief uitvallen, afhankelijk van het humeur van de heks. Al bij al was deze avond een groot en griezelig boogschietfeest. De prijsuitreiking was om klokslag middernacht klaar, waarna iedereen in het donkere Westerpark verdween…•

do9 vrij10

z/z

2e ronde NHB beker (rayon), locatie nog vast te stellen indoor Fita 18m . 60p. doele willem iii, Boekel indoor Fita, 2 x 60p. aHv Centaur, amersfoort

HBS almere

Nk indoor, Concordia amsterdam

11

10

wo7

do8 vrij9

rayonkampioenschap 25m1p Teams, locatie nog vast te stellen dubbele FiTa ronde,

rayonkampioenschap 25m1p Teams, locatie nog vast te stellen dubbele FiTa ronde, waterlandschutters Purmerend

di6

z/z

arrowheadronde, HBSv ‘t Trefpunt, Tienray

week 19 ma5

3 4

z/z

Nk indoor junioren, ons Genoegen, Ysselsteijn

Nk indoor Cadetten, HkS zoetermeer

week 18 ma28 di29 wo30 do1 vrij2

25 26

week 04 ma20 di21 wo22 do23 vrij24 z/z

18 19

week 03 ma13 di14 wo15 do16 vrij17 z/z

11 12

wo8

z/z

interland indoor Nederland - België

di7

indoor Fita 18m . 60p. ons Genoegen, Ysselsteijn

indoor Fita 18m . 60p. ons Genoegen, Ysselsteijn

week 02 ma6

4 5

week 01 ma30 di31 wo1 do2 vrij3

do6

vrij7 z/z

rayonkampioenschap indoor Teams, nog vast te stellen

Combinatieronde 25m + 18m (60 + 60p), aHv Centaur, amersfoort

wo4

do5

enkele FiTa ronde, S.C. Centaur asten

di3

vrij6

z/z

dubbele FiTa ronde en Short metric, Haaksbergsche Schutterij, Haaksbergen Nk 25m1p Teams ereklasse en klasse a, Landmans Unie, Schijndel

dubbele FiTa ronde en Short metric, Haaksbergsche Schutterij, Haaksbergen Bk 25m1p Teams klasse B t/m d, Landmans Unie, Schijndel

week 23 ma2

7 8

1

30 31

Teamwedstrijd, Haaksbergsche Schutterij, Haaksbergen

week 22 ma26 di27 wo28 do29 vrij30 z/z

22 23

week 08 ma17 di18 wo19 do20 vrij21 z/z

15 16

indoor jeugd FiTa, 18m. 60p. aHv Centaur, amersfoort

week 07 ma10 di11 wo12 do13 vrij14 z/z

8 9

wo5

rayonkampioenschap indoor Teams, nog vast te stellen

di4

rayonkampioenschap indoor individueel, locatie nog vast te stellen

rayonkampioenschap indoor individueel, locatie nog vast te stellen

week 06 ma3

1 2

week 05 ma27 di28 wo29 do30 vrij31 z/z

nEdErLandsE handboogbond

wo5

do6

vrij7

z/z

Bk indoor recurve klasse 1+2, Gravin jacoba van Beieren Bk indoor recurve klasse 3+4+5, ons Genoegen, Ysselsteijn Bk indoor recurve klasse 6+7+8, locatie nog vast te stellen Bk indoor Compound klasse 1+2, de zwartmikkers, middelbeers Bk indoor Compound klasse 3+4, Houts welvaren, Helmond

di4

dubbele arrowheadronde, oude doelen roosendaal Bk indoor Cadetten, HkS zoetermeer

Bk indoor Teams re ereklasse, Houts welvaren, Helmond Bk indoor Teams CP ereklasse, alliance d’amitié, Ulvenhout

Bk indoor Teams re klasse a en B, ons Genoegen, Ysselsteijn Bk indoor Teams re klasse C en d, de zwartmikkers, middelbeers Bk indoor Teams CP klasse a alliance d’amitié, Ulvenhout

29 30

indoor FiTa 18m 60p, Gravin jacoba van Beieren

indoor FiTa 18m 60p, Gravin jacoba van Beieren

week 13 ma24 di25 wo26 do27 vrij28 z/z

23

22

week 12 ma17 di18 wo19 do20 vrij21 z/z

16

Nk indoor aspiranten Ha t/m 10 en da, Landmans Unie, Schijndel Nk indoor aspiranten Ha 11/12, Landmans Unie, Schijndel dubbele arrowheadronde, oude doelen roosendaal

week 11 ma10 di11 wo12 do13 vrij14 z/z

15

8 9

week 10 ma3

1/2

week 09 ma24 di25 wo26 do27 vrij28 z/z

finale NHB beker, Houts welvaren, Helmond

dubbele arrowheadronde, ons Genoegen, Ysselsteijn 2x70m + finales/ 2 x 50m + finales, HBS almere rayonkampioenschap 25m1p individueel, locatie nog vast te stellen

9 10

di5

wo6

do7

vrij8

z/z

dubbele FiTa ronde & Short metric, Landmans Unie, Schijndel

dubbele FiTa ronde & Short metric, Landmans Unie, Schijndel

week 32 ma4

2 3

week 31 ma28 di29 wo30 do31 vrij1 z/z

26 27

week 17 ma21 di22 wo23 do24 vrij25 z/z

week 16 ma14 di15 wo16 do17 vrij18 z/z

19 20

13

12

z/z

z/z

dubbele arrowheadronde, ons Genoegen, Ysselsteijn enkele FiTa ronde, HBS almere rayonkampioenschap 25m1p individueel, locatie nog vast te stellen

week 15 ma7 di8 wo9 do10 vrij11

5 6

week 14 ma31 di1 wo2 do3 vrij4

11 jan dubbele veldronde, Concordia, St.oedenrode 12 jan indoor Short-metric, de zwartmikkers, middelbeers 12 jan dubbele veldronde, Concordia, St.oedenrode 19 jan veteranenwedstrijd, waterlandschutters Purmerend 29 Mar 144-pijlen wedstrijd, N.v.v.T.H., Landsmeer 12 apr voorjaars FiTa, Binnen Buiten, doele willem iii, Boekel 13 apr voorjaars FiTa, Binnen Buiten, doele willem iii, Boekel 27 apr dutch Longbow round, Saense Handboog Skutters, zaandam 4 Mei Short metric (50-40-30m), alliance d’amitié, Ulvenhout 10 Mei jeugd FiTa, St Sebastiaan, Goirle 24 Mei Short-metric, HkS zoetermeer 29 Mei Hemelvaarttoernooi, L’Union fait la force 1 jun jeugd FiTa, de meierijers, Berkel enschot 7 jun 1e asten 2d animal round, SC Centaur asten 7 jun driedaagse iFaa velronde, Hv de vrijheid, zuidlaren 8 jun driedaagse iFaa velronde, Hv de vrijheid, zuidlaren 9 jun driedaagse iFaa velronde, Hv de vrijheid, zuidlaren 14 jun iSrH-ronde, o.v.U. Grashoek 15 jun Ulvenhoutse ronde, 25m. & 18m., alliance d’amitié, Ulvenhout 22 jun jeugd FiTa, HBS almere 13 jul jeugd FiTa - junior Nations Cup, Landmans Unie, Schijndel 13 jul westerpark 3d, HkS zoetermeer 16 aug 22e Peelkoektoernooi, SC Centaur asten 17 aug 22e Peelkoektoernooi, SC Centaur asten 24 aug Saense ronde, Saense Handboog Skutters, zaandam 6 sep dubbele veldronde, oude roem Handhaven, Someren 7 sep dubbele veldronde, oude roem Handhaven, Someren 13 sep dubbele veldronde, Concordia, St.oedenrode

2014

handboogsport wedstrijdkalender

waterlandschutters Purmerend

Nk 25m1p Cadetten, de zwartmikkers, middelbeers Nk 25m1p junioren, willem Tell 1885, Geverik Short metric, aHv Centaur, amersfoort enkele FiTa ronde, St Sebastiaan, Goirle

Nk 25m1p aspiranten, alliance d’amitié, Ulvenhout

do4 vrij5

Nk outdoor junioren, locatie nog vast te stellen

wo3

z/z

Nk veld, Hv de vrijheid, zuidlaren

Start voorronde NHB Beker

Nk 3d, locatie nog vast te stellen indoor Fita 18m. 60p, HkS, zoetermeer

Nk 3d locatie nog vast te stellen Nk runarchery, HkS, zoetermeer

dubbele FiTa ronde, de rozenjagers, eerde 5 landen toernooi, dubbele arrowheadronde, amicitia 1893, Cadier en keer

dubbele arrowheadronde, aHv Centaur, amersfoort Nk outdoor, de Batavieren Treffers, weert

dubbele arrowheadronde, aHv Centaur, amersfoort Nk outdoor, de Batavieren Treffers, weert

indoor Fita 18m. 60p. de zwartmikkers, middelbeers

indoor Fita 18m. 60p. de rozenjagers, eerde

25 26

week 43 ma20 di21 wo22 do23 vrij24 z/z

18 19

indoor Fita 18m. 60p. de rozenjagers, eerde

week 42 ma13 di14 wo15 do16 vrij17 z/z

11 12

indoor Fita 18m. 60p. de zwartmikkers, middelbeers

z/z

indoor FiTa, 18m. ronde (60 p.)

HBS almere

indoor FiTa, 18m. ronde (60 p.)

HBS almere

week 41 ma6 di7 wo8 do9 vrij10

4 5

z/z

dubbele 70m/ 50m ronde, willem Tell SC, Hoensbroek Lakota Trophy, arrowheadronde, HkS zoetermeer

enkele FiTa ronde, willem Tell SC, Hoensbroek

week 40 ma29 di30 wo1 do2 vrij3

28 29

week 26 ma23 di24 wo25 do26 vrij27 z/z

22

21

week 25 ma16 di17 wo18 do19 vrij20 z/z

15

14

dubbele FiTa ronde, de rozenjagers, eerde 5 landen toernooi, dubbele arrowheadronde, amicitia 1893, Cadier en keer

week 24 ma9 di10 wo11 do12 vrij13 z/z

voor de aCTUeLe kaLeNder eN verdere wedSTrijdiNFormaTie zie www.Handboogsport.nl

iNFo@HaNdBooGSPorT.NL www.iNFo@HaNdBooGSPorT.NL

nederlandse Handboog bond SPorTLaaN 18a 5242 Cr roSmaLeN TeL: +31 (0)73 52 10 101 Fax: +31 (0)73 52 19 785

27 28 29

week 39 ma22 di23 wo24 do25 vrij26 z/z

20 21

Nk veld, Hv de vrijheid, zuidlaren

week 38 ma15 di16 wo17 do18 vrij19 z/z

13 14

week 37 ma8 di9 wo10 do11 vrij12 z/z

6 7

di2

Nk 25m1p individueel klasse 1, Landmans Unie, Schijndel enkele FiTa ronde, HkS zoetermeer

week 36 ma1

24 25

Bk 25m1p individueel klasse 2 t/m 4, Landmans Unie, Schijndel

week 21 ma19 di20 wo21 do22 vrij23 z/z

17 18

week 20 ma12 di13 wo14 do15 vrij16 z/z

dubbele arrowheadronde, Concordia, St.oedenrode

dubbele arrowheadronde, Concordia, St.oedenrode

do6

vrij7

z/z

delftsblauw, indoor Fita 18m. 60p.

Frederik Hendrik, delft indoor Fita 18m. 60p., Houts welvaren, Helmond

indoor Fita 18m. 60p. rozenjacht Baarschot Combinatieronde 25m+18m (60+60p), HBS almere

1e ronde NHB beker (regio) locatie nog vast te stellen indoor Fita 18m. 60p. rozenjacht Baarschot

29 30

week 48 ma24 di25 wo26 do27 vrij28 z/z

23

22

week 47 ma17 di18 wo19 do20 vrij21 z/z

indoor Fita 18m. 60p. doele willem iii, Boekel

week 46 ma10 di11 wo12 do13 vrij14 z/z

15 16

8 9

wo5

delftsblauw, indoor Fita 18m. 60p.

Frederik Hendrik, delft

di4

Indoor Fita 18m. 60p met finaleronden, waterlandschutters Purmerend

Indoor Fita 18m. 60p met finaleronden, waterlandschutters Purmerend

week 45 ma3

1 2

week 44 ma27 di28 wo29 do30 vrij31 z/z

26 27

week 30 ma21 di22 wo23 do24 vrij25 z/z

19 20

week 29 ma14 di15 wo16 do17 vrij18 z/z

12 13

z/z

dubbele FiTa ronde, rozenjacht Baarschot

week 28 ma7 di8 wo9 do10 vrij11

5 6

z/z

dubbele FiTa ronde, rozenjacht Baarschot

week 27 ma30 di1 wo2 do3 vrij4

Nk Hout, HkS zoetermeer,

erwin verstegen memorial, dubbele FiTa ronde, doele willem iii, Boekel

erwin verstegen memorial, dubbele FiTa ronde, doele willem iii, Boekel

do4 vrij5

z/z

w10

do11

vrij12

z/z

indoor Fita 18m 60p. met finalerondes, De Rozenjagers, Eerde

indoor Fita 18m 60p. met finalerondes, De Rozenjagers, Eerde

27 28

week 52 ma22 di23 wo24 do25 vrij26 z/z

20 21

week 51 ma15 di16 wo17 do18 vrij19 z/z

indoor Fita 18m. 60p.

Landmans Unie, Schijndel

indoor Fita 18m. 60p.

Landmans Unie, Schijndel

di9

indoor Fita 18m. 60p., Czaar Peter, zaandam indoor Fita 18m. 60p., alliance d’amitié, Ulvenhout indoor Fita 18m. 60p., SHBv Sagittarius, enschede

week 50 ma8

13 14

6 7

wo3

indoor Fita 18m. 60p.

Czaar Peter, zaandam

di2

Nationale veteranendag, locatie nog vast te stellen

week 49 ma1

30 31

week 35 ma25 di26 wo27 do28 vrij29 z/z

23 24

week 34 ma18 di19 wo20 do21 vrij22 z/z

16 17

week 33 ma11 di12 wo13 do14 vrij15 z/z

25 febr - 2 maart wk indoor Nimes (Frankrijk) 22 apr - 27 apr 1e world Cup, Shanghai (China) 13 mei - 18 mei 2e world Cup, medelin (Colombia) 19 mei - 24 mei ek junioren, Ljubliana (Slovenië) 10 jun - 15 jun 3e world Cup, antalya (Turkije) 16 jun - 21 jun 1e WAE Grand Prix, Sofia (Bulgarije) 2 jul - 5 jul wk Studenten, Legnica (Polen) 21 jul - 26 jul ek outdoor, echmiadzin (armenië) 26 jul - 2 aug ek outdoor Para-archery, Nottwill (zwitserland) 5 aug - 10 aug 4e world Cup, wroclaw (Polen) 16 aug - 28 aug jeugd olympische Spelen, Nanjing (China) 18 aug - 23 aug wk veld, zagreb (kroatië) 5 sept - 7 sept world Cup Finale, Lausanne (zwitserland) 15 sept - 20 sept ek 3d, Tallinn (estland)

14 sep dubbele veldronde, Concordia, St.oedenrode 14 sep Cloutverschieting waterlandschutters Purmerend 20 sep dubbele veldronde, o.v.U. Grashoek 21 sep dubbele veldronde, o.v.U. Grashoek 2 nov koning der koningen & Prins der Prinsen van Nederland, oGio, eindhoven 20 nov kings of archery, indoor vegas Style, Batavieren Treffers, weert 21 nov kings of archery, indoor vegas Style, Batavieren Treffers, weert 28 nov open Nachtverschieting, aHv Centaur

Namens het bestuur en medewerkers van de NHB

Nederlands Team Senioren 2014 Recurve: Shireen Zoë de Vries Annemarie der Kinderen Sietske Visser Rozemarijn Dekker Sjef van den Berg Rick van der Ven Rick van den Oever Mitch Dielemans Mick de Bakker

Compound: Inge van Caspel Irina Markovic Martine Couwenberg Inge Enthoven Peter Elzinga Mike Schloesser Ruben Bleyendaal Sander Dolderman

Bondscoach : Ron van der Hoff Assistent coaches : Marcel van Apeldoorn en Ludmilla Arzhannikova

Topsport selectie 2014

Nederlands Team Aangepast Sporten 2014

Nederlands Jong Oranje 2014

Silvia Gerrits Ingrid Peijer Johan Wildeboer Frank Wiegers Edwin Vreeman

Bondscoach: Pier Elzinga Assistent coaches: Reinier van Doornik en Arno Kanters

Esther Deden Sarina Laan Niels van den Berkmortel Jeroen Smulders Jan van Tongeren Jesher Appels Calvin Bijsmans

Trainer : Emiel Custers

*Voor 2014 is er geen Nederlands Team Veld opgenomen in het programma Topsport

Handboogsport december 2013 29

WK Outdoor 2013 Belek Turkije Extreme weersomstandigheden en unieke prestaties op het WK Outdoor

Foto’s Dean Alberga, Ben van der Velde

Van 29 september tot 6 oktober was het Nederlands Team neergestreken in Belek Turkije voor het WK Outdoor 2013.

Het team, bestaande uit drie heren Recurve, drie heren Compound, een dame Recurve en drie dames Compound wist in totaal drie podiumplekken te behalen waarmee het Team een derde plaats in de medaillespiegel bezet.

30 Handboogsport december 2013

Kwalificaties De kop is eraf, De eerste resultaten staan in de boeken, de eerste zenuwachtige pijlen zijn geschoten. Voor Team Nederland mochten in Belek Turkije de Heren Compound en Dame Recurve het spits afbijten op het WK. En er werd sterk geschoten tijdens de kwalificatieronde, vooral door de Heren Compound.

In een ongelooflijk sterk veld hebben alle drie de heren een uitstekend resultaat neergezet. Vooral Peter Elzinga begon erg sterk, maar zakte in het begin van de tweede helft weg door de opstekende wind. In een veld waar 1 of 2 punten verschil je zomaar uit de top 8 kunnen duwen, moesten in de laatste series bij Mike Schloesser en Peter de gedachten weer op scherp. Waarom de top 8 zo belangrijk was? Dat betekende dat beide schutters pas op de donderdag weer hoefden te schieten. Een dag extra rust om goed voorbereid te zijn. Ruben Bleyendaal schoot vol zelfvertrouwen tijdens de kwalificaties en met een Persoonlijk Record van 704pt was de 18e plaats het resultaat. Als team lieten de drie heren wederom zien hoe constant ze zijn in het internationale veld, met een 2e plaats in de ranking en als klap op de vuurpijl een nieuw Europees Record. Shireen de Vries (Dames Recurve) schoot tijdens haar WK debuut keurig haar niveau.

Met een score van 1278pt bezette ze een 72e plaats in het deelnemersveld.

In de middag moesten ook de Dames Compound beginnen aan de kwalificatie. De dames hadden er voorafgaand aan de wedstrijd veel zin in, maar dit enthousiasme werd getemperd door een stroef begin tijdens de eerste 36 pijlen. Kopvrouw van de dames, Inge van Caspel, wist na een 49e plaats in de eerste helft flink omhoog te klimmen in de ranking met een sterke 2e helft. Uiteindelijk bereikte ze de 37e plaats. De overige twee dames Irina Markovic en Martine Couwenberg eindigden op de 46e en 62e plaats.

De beurt aan regerend Europees Kampioen Nederland Tijdens de kwalificaties bij de recurve Heren bracht Nederland het meest succesvolle Europees Recurveteam van Europa in 2012 ten tonele. Rick van der Ven, Sjef van den Berg en Rick van den Oever werden in 2012 zowel indoor als outdoor Europees kampioen.

Ondanks een minder geslaagd outdoorseizoen dit jaar zijn er toch hoge verwachtingen van de drie heren.

Net als bij de heren Compound was het Recurve veld ook zeer sterk bezet met alle toppers uit de wereld. De heren begonnen wat zwak aan de 90 meter. Van der Ven, Nr 4 van de afgelopen Olympische Spelen, plaatste het hoogst met een 15e plaats, Van den Berg 28e en Van den Oever 49e.

Gaandeweg de dag wisten Van der Ven en Van den Berg gestaag omhoog te klimmen in de ranglijsten richting de top 8. Dankzij uitschieters zoals een 2e score op de 50m voor Sjef en een 5e score op de 30m voor Rick wisten ze uiteindelijk de 10e en 13e plek te claimen. Sjef was met zijn 10e plaats slechts 1 punt verwijderd van de 8e plaats, wat hem vrije doorloop in de eerste 2 eliminatierondes had kunnen opleveren. Maar Sjef bekeek het positief;’Ze heb ik ook twee ronden meer om verder in vorm te komen.”. Met Rick van den Oever op een 62e plaats stond het Team op een uitstekende 5e plaats in de ranglijst.

De eerste Individuele eliminaties Op de 4e dag van het toernooi werden de 1/48e en 1/24e eliminatierondes verschoten in alle disciplines. Het werd een dag met spannende finales, ongelukkige weersomstandigheden, materiaalpech, teleurstellingen, maar ook overwinningen.

Bij de Recurve schutters deden Van der Ven en Van den Berg waar ze goed in zijn, winnen! Sjef maakte het in de 1/24e finale tegen de Ier Hanlon spannend door eerst 0-4 in sets achter te komen, maar met sterk schieten werd dit omgekeerd in een mooie overwinning. Rick van der Ven was duidelijk in vorm en wist beide eliminaties zonder set verlies te winnen. Rick van den Oever en Shireen de Vries waren minder succesvol. Beide bleven in de 1/48e finale steken.

In de middag moesten de Compounders schieten, waarbij onverwachte gebeurtenissen veelbepalend waren. Materiaalpech voor Inge van Caspel vlak voor haar eliminatie bracht een flinke dosis extra spanning. Bij haar nr1 competitieboog brak haar D-loop (de lus aan de pees waar ze haar release aan bevestigt) en moest ze noodgedwongen uitwijken naar de reserveboog. Ervaren als ze is, bracht deze wisseling haar niet uit haar concentratie en wist ze beide ronden overtuigend te winnen.

Bij de heren Compound was Ruben Bleyendaal in uitstekende vorm.

De eerste eliminatie werd met groot gemak gewonnen en met vertrouwen ging Ruben de 1/24e eliminatie in. Maar toen sloeg plotsklaps het weer om. De hele dag was al stormachtig weer voorspeld, en nu was deze daar. Harde windstoten dwars over het veld maakte het voor Ruben erg moeilijk zijn schiettechniek goed uit te voeren. Zijn tegenstander kon hier beter mee omgaan en won de partij. De bittere nasmaak zat hem vooral in het feit dat Ruben met zijn score het grootste deel van het veld zou hebben verslagen, en toch was het toernooi voorbij. Dit hoort helaas bij de Handboogsport.

De Storm trekt verder aan.

Windkracht 5 dwars over het veld, gevestigde namen die het doel niet eens wisten te raken, verrassende uitschakelingen, maar voor Nederland ook prachtige overwinningen. Dag 5 had alles in zich wat de handboogsport zo spannend maakt.

In de ochtend vonden alle individuele finales plaats tot en met de halve finales. De omstandigheden op het veld waren nagenoeg ondoenlijk met de enorme windvlagen. Zelden werden er zo’n wisselende scores geschoten tijdens een WK. Alle schutters inclusief de toppers hadden de grootste moeite hun vizieren op het doel gericht te houden. De schutters die beter met de wind om konden gaan hadden vandaag de kans ver te komen in het toernooi. Voor de >>

Handboogsport december 2013 31

ste finales van de dag. Frankrijk begon met een flinke voorsprong 52-43 welke door Nederland in de derde serie werd teruggewonnen 126-131. Met een laatste serie van 51 voor beide landen ging de overwinning naar de Nederlandse dames. Voor Inge van Caspel, Irina Markovic en Martine Couwenberg een eerste WK finale.

meeste Nederlandse schutters was deze taak net te zwaar. Benjamin van het team, Mike Schloesser, was de schutter die deze kans met beide handen wist te grijpen. Ondanks de wind wist Mike zich met constant sterke scores een weg door het deelnemersveld te banen.

Met een overwinning op de Rus Dambaev wist Mike zijn plaats in de gouden finale van zaterdag veilig te stellen. Hierin zou hij het moeten opnemen tegen de Fransman Pierre-Julien Deloche.

Korea is niet zo onverslaanbaar als gedacht Na het succes van Mike Schloesser was het aan het Heren Recurve Team om dit succes te evenaren. Ook tijdens de team finales was de harde wind een belangrijke extra ‘tegenstander’. Een achterstand kon zomaar omslaan in een voorsprong en vice versa. De eerste 2 eliminaties tegen Maleisië en Canada werden vanuit achterstand uiteindelijk gewonnen. In de halve finale stond de gedoodverfde favoriet Korea op het programma. Vanaf de eerste ronde werd een kleine voorsprong genomen die niet meer uit handen werd gegeven door de Nederlandse heren. Met 2 punten verschil een van de grootste overwinningen van het jaar voor het team. Dit betekende een gouden finale tegen de Olympische zilveren medaille winnaar USA. Nederland had zich nu al verzekerd van minimaal 2 WK medailles.

Welke kleur zouden deze worden.

En dat is drie De voorgaande dag was het al slecht weer, maar tijdens de teamfinales in de compoundklasse waren de omstandigheden zelfs NOG erger. Zo slecht dat de organisatie besloten had de Compound teams 2 min extra tijd te geven om de pijlen te verschieten. Maar ‘The Show must go on’, dus stonden de teams klaar om de wind te trotseren. Als nummer 2 van de voorronde ging Nederland als een van de favorieten de eliminaties in bij de heren. Helaas kon het team de verwachtingen niet waarmaken. Tegen Zweden (nr15) ging de strijd tot de laatste serie gelijk op, maar daar sloeg het noodlot toe. Een zwakke laatste serie van de Nederlanders betekende de voortijdige uitschakeling Bij de Dames Compound waren de rollen omgedraaid. Als underdog uit de kwalificaties moest het team meteen aantreden tegen de sterke opponent Rusland (nr4). In de eerste serie wisten de dames al een definitieve stempel te drukken op de wedstrijd en zorgden voor de eerste verrassing van de competitie. De volgende opponent ZuidAfrika werd ook met voldoende cijfers naar huis gestuurd.

In de halve finale was Frankrijk de tegenstander. Alleen in 2012 stonden de twee landen eerder tegenover elkaar, waarbij Frankrijk toen de overwinnaar was. Deze halve finale was een van de spannend-

32 Handboogsport december 2013

Het finaleweekend; De strijd om Goud Nederland stond het WK weekend maar liefst 3 keer in de gouden finale. Zoveel finales heeft Nederland nog niet eerder gehad op het Mondiale eindtoernooi. Als eerste mocht het Dames Compoundteam aantreden tegen favoriet Colombia. In tegenstelling tot de stormachtige omstandigheden eerder in de week was in nagenoeg windstille omstandigheden Colombia een maatje te groot voor de Nederlandse dames. De Colombiaanse dames wisten alle verwachtingen na hun succesvolle seizoen waar te maken met de overwinning van 229 - 215.

De teleurstelling was echter maar van korte duur voor het Nederlandse team. Snel kwam het besef hoe bijzonder een zilveren WK medaille is.

In de middag stond de individuele finale bij de Heren Compound op het programma. Ondanks zijn jonge leeftijd van 19 jaar was Mike zeker niet de underdog in de finale tegen de ervaren Pierre-Julien Deloche uit Frankrijk. Commentator voor World Archery, Reo Wilde (USA), omschreef Mike als een zeer constante en geduchte tegenstander wanneer het aankomt op finales. In de belangrijkste finale uit zijn carrière deed hij niet anders. De op het eerste gezicht kalme schutter uit Weustenrade nam vanaf de eerste pijl al een voorsprong op de Fransman. Mike had maar een missie, en dat was winnen! Met slechte vier 9-ens en elf 10-en behaalde Mike zijn eerste internationale individuele podium, en meteen de hoogte titel mogelijk. Voor Nederland is dit de allereerste WK Outdoor titel ooit. Geschiedenis is geschreven!

Heren Recurve Teams Na een succesvolle run naar de finale, waarbij de Nederlandse mannen het zeer sterke Koreaanse team uitschakelde, was Team USA de tegenstander in de strijd om het goud. Viermaal eerder stonden beide teams tegenover elkaar, waarbij tweemaal de winst voor Nederland was en tweemaal voor de Amerikanen. De onderlinge statistieken beloofde dus een spannende eindstrijd.

Tot en met de laatste serie pijlen bleef het spannend in de finale en was het nog ieders kans om de titel te grijpen. Tijdens de laatste drie pijlen was het Amerika die met een sterke slotserie de titel naar zich toe trok. Voor het jonge Nederlandse team een teleurstelling na het winnen van zowel de Europese Indoor als Outdoortitel.

Na het wegtrekken van het eerste gevoel van teleurstelling werd het voor de jongens wel duidelijk dat de zilveren medaille een mooie prestatie is in hun voorbereiding naar het ultieme doel; RIO2016 Team Nederland kan terugkijken op een zeer succesvol WK. In de medaillestand staat het team boven grootmachten als de USA, Frankrijk en Italië. •

UItslagen Compound Heren GOUD Mike Schloesser NED ZILVER Pierre-Julien Deloche FRA BRONS Alexander Dambaev RUS Recurve Heren Team GOUD Verenigde Staten ZILVER Nederland BRONS Frankrijk Compound Dames Team GOUD Colombia ZILVER Nederland BRONS Frankrijk

Handboogsport december 2013 33

NK Hout

foto Danny den Ouden

Tekst Hans Blum, Mary Mans, Heidi Peeters. Foto’s Sjan van Dijck, Mary Mans.

Rozenvrees Een openhartig gesprek met Heidi Peeters

Een ervaren schutter kan het schieten niet meer onder controle krijgen hoe hard hij/zij het ook probeert. Het schot wordt niet meer afgemaakt en afgewerkt. Het wordt steeds moeilijker om het vizier in het midden te houden.

Heidi Peeters, 44 jaar, schiet sinds 2000 bij Trefpunt Tienray. In 2003 schoot ze in de kernploeg Veld. In 2004 is het allemaal begonnen.

Heidi: ‘Ik zag het geel en de pijl was weg, ongeacht hoe mijn booghand stond. Mijn loshand raakte mijn gezicht niet meer. De scores gingen drastisch naar beneden. Ik zag het niet aankomen, mijn omgeving wel. Ik voelde het pas toen het er was. Het is een angstig gevoel, vooral in mijn borststreek, alles kroop in elkaar.

Pure spanning terwijl je al genoeg wedstijden hebt geschoten”.

Het punt van omslag Beginners hebben er geen last van, die hebben nog een uitdaging, moeten nog beter worden, hebben eigenlijk altijd nog een vluchtweg. Het punt van omslag ligt op het moment dat je steeds beter gaat schieten en dat niveau wilt vasthouden doordat je teveel eisen aan je zelf gaat stellen en/of doordat anderen ze gaan stellen voor je.

Heidi: ’Je wilt van iemand winnen, maar vooral van je zelf. Van je zelf winnen is eigenlijk al moeilijk genoeg. Je zit mentaal in de knoop en

om dan die extra stap te zetten om van anderen te winnen is moeilijk. Je voldoet niet aan de verwachtingen en dan ga je snel denken, ben ik wel goed genoeg en kan ik dit wel. Je wordt er onzeker door en dat onzekere gevoel, dat denken, wordt steeds erger’.

Bevestiging Rozenvrees is iets wat je zelf kunt veroorzaken door je doelstellingen. Maar het is ook iets wat door anderen gemaakt kan worden.

Elke keer krijg je de bevestiging van je zelf, maar ook van de opmerkingen van anderen.

Heidi: ‘Het is begonnen toen ik in de veldploeg kwam. Het was in Ysselsteyn op een wedstrijd, ik had net een nieuw PR geschoten. De toenmalige bondscoach vond het niet genoeg. Ik had mijn limiet moeten schieten. Ik had zo mijn best gedaan, maar de lat werd iedere keer door hem hoger gelegd. Omdat ik de selectiewedstrijden niet allemaal haalde ging hij er van uit dat ik mijn best niet had gedaan. En dan ga je bij jezelf ook de druk hoger leggen en de omgeving werkt hier ook aan mee’. >>

Handboogsport december 2013 35

“Het ergste is dat iedereen het beter weet als je op een wedstrijd staat.

Allemaal goed bedoeld, maar op zo’n moment heb je er niets aan” Wat zeg je tegen iemand met rozenvrees Iemand moet zelf zeggen dat hij het lef niet meer heeft om te schieten. En daardoor sta je open voor informatie en dingen uit proberen.

De oorzaak Onbewuste faalangst, niet voldoen aan wat je zelf doet of wat anderen stellen. Op de verkeerde zaken concentreren, resultaatgericht in plaats van taakgericht werken. Als je te snel je resultaat krijgt dus snel in de top gaat of wilt komen. Korte termijnresultaat geeft een proces en wanneer dit niet lukt dan val je diep en de vraag is hoe kom je daar uit.

Heidi: ’Maar goed dat Peter, mijn man, schoot. Maar het was ook op het randje of ik was gestopt. Ik probeerde wel wedstrijden te schieten voor de sociale contacten in het veld. Maar dan kwam ik binnen, zette de boog in de gang en begon meteen met huilen. Ik huilde omdat ik het gevoel had dat ik me zelf pijn aandeed door iets te doen wat ik eigenlijk niet meer wilde. Of ik wilde het wel, maar eigenlijk ook weer niet. Een dubbel gevoel. Ik werd er mentaal zo moe van door me te focussen dat het maar goed zou gaan en dat ik al mijn pijlen nog zou hebben na de wedstrijd. Het is voor mij een hele strijd geweest, een psychische strijd. Ik heb nog steeds die angst dat ik terugval en ik weet niet of ik er dan nog zo uit komt zoals het me nu is gelukt. Eén keer is meer dan voldoende. Nu is schieten een hobby voor mij en zo moet het ook blijven’.

Kun je rozenvrees voorkomen?

Sta open voor opmerkingen dat het wat minder gaat en als je dat accepteert open je de deur om er van af te komen of om er mee om te leren gaan. Je kunt er niet alleen uit komen, je hebt er eigenlijk altijd iemand bij nodig.

Heidi: ’Ik zag het niet aankomen dus ik kon het ook niet voorkomen.

Misschien als je wat steviger in je schoenen staat dat je het dan eerder ziet aankomen. Toen ik in de kernploeg Veld zat heb ik het genoegen gehad om met Rico Schuijers (toenmalige sportpsycholoog van de NHB) te mogen praten en daar heb ik veel aan gehad. Een soort van mediteren geleerd en hoe ik met dingen om moet gaan. Je kunt het niet alleen en het is vooral praten erover’.

36 Handboogsport december 2013

Heidi:’Op een wedstrijd vragen wat er aan de hand is als de schutter zegt dat hij/zij er moeite mee heeft om te schieten.

Eigenlijk zou je dan de schutter moeten afleiden, niet te veel met de punten bezig zijn. Van de punten afbrengen.

Als je iemand vraagt na een wedstrijd hoe het is gegaan en of ze een leuke dag hebben gehad dan weten ze niet zo goed wat ze moeten antwoorden. Mijn tip is om de dag niet te waarderen aan de hand van punten, maar aan de hand van lekker geschoten te hebben of gezellig geschoten te hebben. Dit geeft een ander beeld en ook een ander gevoel over je schieten en je geschoten punten’.

Het vier-stappenplan stap 1 Acceptatie Het eerste is dat je het accepteert dat het er is en de volgende stap is, hoe kom je er van af. Je moet het gaan zoeken bij jezelf, niet bij je materiaal, de afstelling en dergelijke. Dit moet wel allemaal in orde zijn en als dat goed is dan krijg je daar vertrouwen in en kun je de andere aandachtspunten gaan opvolgen. Binnen een maand moet er toch wel resultaat zijn met de veranderingen die je aan je materiaal of techniek aanbrengt want anders werkt het niet en het vooral individueel aanpakken. Eén op één, trainer en schutter.

Heidi: ’Ik ging op een kale pak schieten met mijn ogen dicht, maar dat had ik al geleerd bij de trainingen van Jan Koonings.

Dichtbij schieten op kale pak met een groot blazoen en dan de afstand elke keer wat verder maken. Het heeft mij ook geholpen dat ik ‘s winters compound ging schieten (ik schiet doorgaans bare-bow) omdat ik daardoor rust kreeg in het schot. Vooral die rust was belangrijk voor me’.

Het vier-stappenplan stap 2 Organisatiegraad Schieten is een weinig complexe beweging omdat je elke beginner in een paar pijlen kunt leren hoe ze moeten schieten. Het is dus de manier waarop je het instrueert. De organisatiegraad is daarom essentieel, het ligt niet in de uitvoering, maar in de organisatiegraad. En dat is het organiseren, het programma wat in je hoofd zit, het stappenplan om het schot goed te laten verlopen. Het ritme, de timing, staat alles goed. Als je daarbij één stap vergeet dan heb je al een probleem, dan is je organisatie niet compleet.

En dat merk je in het resultaat.

Heidi: ’Als ik het voel aankomen dan probeer ik weer rustig te worden, bij het schot te blijven en op mijn ademhaling letten. Dan trek ik me ook terug uit de groep. Nog steeds doe ik dit als ik het voel aankomen, het is voor mij een soort van meditatie, mijn organisatie’.

Het vier-stappenplan stap 3 Taakgerichte doelen en Resultaatgerichte doelen Taakgericht is de taak om bijvoorbeeld je vingers te ontspannen of stabiel te blijven staan. Resultaatgericht is dat je vooral bezig bent met de scores. Het blijkt dat een resultaatgerichte schutter eerder kans heeft op rozenvrees dan een taakgerichte schutter. Je wordt inderdaad op punten afgerekend, maar je kunt leren om met taakgerichte doelen je punten bij elkaar te schieten. Het resultaat volgt vanzelf.

Stel doelen die uitvoerbaar zijn en stel ook concreet vast hoe je die doelen wilt bereiken. Hoeveel train je per week, moet je meer fysiek trainen, met hoeveel pijlen per keer? Bijvoorbeeld ik moet in plaats van twee keer per week, drie keer per week trainen om sterker (meer pijlen schieten) in drie maanden. Je denkvermogen kan dit soort doelstellingen beter verwerken.

Stel lange termijndoelen en geen korte termijndoelen Wil je naar de Olympische spelen van 2016, dan moet je nu al zeggen, waar sta ik? Is het realistisch dat ik in 2016 daar naar toe zou kunnen gaan? Zit ik in de nationale top zodat ik naar de internationale top kan doorstromen en lever ik prestaties? Wat moet ik daar voor doen en vooral ook laten? Het aantal trainingen, duur training, intensiteit training, randvoorwaarden als mentaal, materiaal, fysiek.

Maak een plan van aanpak, een jaarplanning en welke hulpmiddelen gebruik je hierbij.

“Ik ben een puntenmepper, wil punten schieten, maar dat mag niet ten koste gaan van het plezier”

Aanpassing of verfijning van de techniek heeft tijdelijk zin omdat het de aandacht verlegd, maar het probleem nog steeds niet weghaalt.

Heidi: ’Het gaat nooit meer over bij mij, ik heb er mee om leren gaan en heb er nog steeds last van. Ineens is het er, tijdens een wedstrijd, dan is er een angst, ik kan het niet anders noemen. Dit seizoen heb ik het ene na het andere record gewonnen, maar zonder druk op mezelf te leggen. Met de indoor bewust de rayonkampioenschappen geschoten om toch weer een stapje verder te komen’.

Het vier-stappenplan stap 4 mentaal Je focussen betekend dat je doelstelling goed is en dat je goed bezig bent. Te hard gefocust zijn, teveel geconcentreerd, bijvoorbeeld op het richten geeft storing in je organisatiegraad, dan gaat bijvoorbeeld het lossen niet goed.

In het hier en nu blijven, al die stappen, achtereenvolgende bewegingen, daar moet je mee bezig zijn en mee bezig blijven tijdens het schieten.

Leren omgaan met afleidingen die zijn er altijd, irritaties door de opmerking van een scheidsrechter, van een ander, gedrag aan de lijn, te laat komen, onvoorbereid. Het weer, lichtinval accommodatie.

Ademhaling, gericht op je zelf.

Emoties spelen een rol en daar kun je leren om mee om te gaan.

Onder controle krijgen. Emoties moet je snel kwijt kunnen.

Heidi: ’Als je merkt dat je rozenvrees hebt, blijf dan vooral trainen op de clubavonden, stop niet met schieten, dat zou jammer zijn. Blijf ook trainen met anderen, zeker voor de sociale contacten want je kunt wel altijd alleen gaan trainen, maar er is dan ook niemand die je corrigeert als het echt nodig is.

Rozenvrees is een ondergeschoven kindje en vaak weet je niet wat het is totdat het te laat is om het tegen te houden. Maar het bestaat en er is veel tijd voor nodig om er mee om te leren gaan, veel tijd en vooral heel veel geduld’.

Handboogsport december 2013 37

38 Handboogsport december 2013

Dit jaar is het kampioenschap zo omvangrijk dat het op twee terreinen plaats moest vinden

NK 3D

Een groeiende sport met een rijke historie 3D schieten in de sprookjesachtige omgeving van het Land van Ooit De deelnemersaantallen geven een overduidelijk en overweldigend signaal; 3D schieten is populairder dan ooit.

Het NK3D vond 21 en 22 september plaats op het betoverende terrein van het Land van Ooit in Drunen. De organisatie was een samenwerking van de NHB met Bowhuntingteam Unicorn, Team Warthog, Strijd in Vrede en Eifel Bowhunter.

Een nationaal kampioenschap, dat dit jaar zo omvangrijk was dat de verschieting plaats moest vinden op twee terreinen; één op het Land van Ooit en één rondom de grote roeivijver van Drunen.

>>

Handboogsport december 2013 39

Beide terreinen waren door de organisatie aansprekend en uitdagend uitgezet, waarbij de natuurlijke obstakels volop betrokken werden in het parcours. De gebruikte dieren waren van uitstekende kwaliteit en uitstraling, geheel passend bij het niveau van de wedstrijd. Op het parcours 'Land van Ooit' werd een IFAA Hunterronde (1 pijl) verschoten en op het parcours 'Roeivijver' de IFAA Animalronde Onbekende Afstanden (3 pijlen).

Verdeeld over de verschillende disciplines stonden er in 2013 ruim 270 sporters aan de start van het nationaal kampioenschap.

In vol ornaat, van traditionele kledij tot complete jachtuitrusting, stonden de sporters vroeg op de zaterdagochtend klaar voor de boogcontrole en briefing van de beide locaties. De grote deelnemersgroepen binnen de disciplines bowhunter recurve en historical bow illustreren de eeuwenoude traditie waarop deze wedstrijdvorm is gebaseerd.

Maar ook de overige klassen zijn in trek. Het was dit jaar mooi om te zien dat er weer een aantal sporters vanuit topsportselecties de uitdaging van het 3D schieten waren aangegaan binnen de klassen Compound Unlimited en Freestyle Recurve. Aan sublieme schiettechniek geen gebrek bij deze sporters, maar er komt duidelijk meer kijken bij deze tak van sport. Ervaring in het schatten van de afstanden en kennis van de diermodellen zijn cruciaal voor een hoge plaatsing in de eindklassering.

Gedurende twee dagen strijd zat de top dicht bij elkaar, vaak slechts enkele punten van elkaar verwijderd. In de meeste klassen werd pas op de laatste doelen de definitieve rangorde beslist en werd duidelijk wie zich Nederlands Kampioen 3D 2013 mocht noemen.

De NHB dankt de organisatie voor het opzetten van een geslaagd toernooi. Een toernooi dat door de deelnemers en handboogliefhebbers ook werd gewaardeerd en daarom zeer verdiend geÍerd werd met de Handboogaward voor het beste event van 2013. •

40 Handboogsport december 2013

Even voorstellen: Paul Schellekens, voorzitter NHB Wie is de mens achter Paul Schellekens, de voorzitter van de NHB? Ik ben een Bourgondisch type, dat hard werken combineert met intensief genieten. Een goede sfeer is voor mij noodzakelijk om goed te kunnen functioneren. Respectvol met elkaar omgaan is daarbij belangrijk. Ik ben getrouwd en wij hebben vijf kinderen en twee kleinkinderen. Ik werk bij Ingenieursbureau Oranjewoud, waar ik als manager landelijk een team aanstuur.

Hoe lang ben je al betrokken bij de handboogsport (als schutter en/of bestuurder)? Sinds 1971 ben ik lid van De Unie in St. Michielsgestel, een kleine vereniging in de traditionele discipline 25m1p. Wekelijks schiet ik daar mijn pijltjes. Tevens ben ik voorzitter van deze vereniging en ben ik bestuurlijk ook actief geweest in de regio 111, Dommelland.

Heb je naast jouw werk en het voorzitterschap bij de NHB nog andere hobby’s en/of (bestuurs) functies? Elke week bridge ik een avond in clubverband en op zondag (en in vakanties) fiets ik veel (op de racefiets, in een prettig tempo). Ik kijk nauwelijks tv, zodat ik zo nu en dan tijd overhoud om rustig een boek te lezen. Verder ben ik als bestuurder betrokken bij een pensioenfonds.

Waarom heb je je 2 jaar terug beschikbaar gesteld voor een bestuursfunctie bij de NHB? Om twee redenen nam ik destijds contact op met het bondsbestuur naar aanleiding van de vacature voor bestuurder 25m1p; enerzijds was er bij mij wat onvrede over de competitie in deze discipline, anderzijds maakte ik me zorgen over de continuïteit van de vergrijzende Unie. Voor een club met een bestaansrecht van 175 jaar, dient er ook een toekomst te zijn. Waar beter dan bij de NHB kon ik hiervoor inspiratie opdoen? Vanuit de functie als bestuurder 25m1p ben ik vrij snel naar voren geschoven als kandidaat voor de vrijgekomen functie van voorzitter.

Wat zijn jouw doelstellingen met de NHB? Mijn droom is, dat er over 5 jaar 15.000 sporters lid zijn van bij de NHB aangesloten

verenigingen. De kansen voor groei liggen er; de handboogsport wordt door de technische mogelijkheden van de media steeds meer een kijksport, zeker bij spannende finales als tijdens de Olympische Spelen Londen 2012. Er is mede daardoor veel aanwas bij de verenigingen die zijn begonnen met’Start Handboogsport”. Als we in staat blijken de nieuwe sporters goed te begeleiden in hun ontwikkeling, zullen er veel de handboogsport blijven beoefenen en zal de aanvoer naar de top ook toenemen. Mijn doel hierbij is de balans te bewaren tussen de complexe organisatie van de NHB, waar bestuurders, commissieleden, trainers, coaches en scheidsrechters in samenwerking met het bondsbureau hun bijdrage leveren aan de handboogsport, en het faciliteren van de verenigingen, waar duizenden sporters genieten van hun passie. Dat is voor mij een even belangrijk doel als het faciliteren van topsport om in de wereldtop mee te blijven draaien (en Rio 2016 te halen!). Heel belangrijk is de sfeer en het plezier. Dit blijft behouden als er onderling respect en vertrouwen is en er constructief wordt gedacht en gewerkt.

Waar ben je trots op binnen de NHB en/of handboogsport? Ik ben er trots op dat we er in slagen de handboogsport op een hoger niveau te brengen. Dat ontelbare vrijwilligers en een paar professionals deze ontwikkeling ondersteunen. Dat we mede hierdoor in de wereldtop meedraaien en groei realiseren van de handboogsport in Nederland. Dat we jaarlijks een prima handboogcongres organiseren. Maar vooral dat er overal binnen de NHB een cultuur is van samenwerken. Dat laatste is de beste garantie voor een mooie toekomst.

Wat zijn volgens jou nog verbeterpunten? Verbetermogelijkheden zie ik vooral in de interactie met de leden. In de beleving van veel vereni-gingen en hun leden staat de NHB teveel op afstand. Onze dienstverlening dient beter aan te sluiten bij de behoefte van het werkveld. Laagdrempelige en open communicatie zal helpen bij het verbeteren van het imago van de NHB. Momenteel wordt gewerkt aan een beleidsmatige aanpak om hierin stappen te zetten. •

Handboogsport december 2013 41

Goud en twee keer zilver tijdens de World Bowhunting Championships in Zuid-Afrika

Tekst Jan van Dijck

42 Handboogsport december 2013

Terwijl in Belek, Turkije, het Nederlands WK Outdoor Team hele mooie prestaties aan het behalen waren, namen duizenden kilometers verder in Zuid–Afrika fanatieke Nederlandse 3D-schutters op eigen initiatief deel aan het IFAA World Bowhunting Championships 2013.

De IFAA (International Field Archery Association) is de alternatieve wereldbond naast World Archery. De delegatie bestond uit 9 personen t.w. Henk Vermeulen, Rob van Lankeren, Sjan en Jan van Dijck, Arthur Verschuren, Stijn Weterings en Martin Hessels die in verschillende klassen deelnamen aan dit WK Bowhunting. Verder waren Wil en Inge mee, twee vrouwelijke supporters.

Tussen het wild Het WK werd verschoten in Potchefstroom, ongeveer 150 kilometer vanaf Johannesburg, de grootste stad van Zuid-Afrika. Nabij de Elgro River Lodge waren vier prachtige rondes uitgezet. In een reservaat van honderden hectares Afrikaanse natuur, werden we

“ Hoe mooi het wild ook was, we kwamen om te schieten’ dagelijks geconfronteerd met een grote variatie aan wild (wildebeest, impala’s, kudu’s, giraffes, struisvogels etc). Hoe mooi het wild ook was, de deelnemers kwamen om te schieten. Onder een warme, 34-37 graden, strakblauwe hemel werd vier dagen lang een spannende competitie afgewerkt. Uitdagend, en in deze omstandigheden voor ons Europeanen erg moeilijk om de juiste afstanden in te schatten tussen de schietpost en de 3D targets.

World Family of Archers De IFAA kon vertrouwen op een perfecte organisatie door de Zuid-Afrikaanse bond, met heel veel steun en hulp van de eigenaar en het personeel van het hotel en het natuurreservaat. Met 17 deelnemende landen vond er wederom een echte verbroedering plaats, nieuwe vriendschappen voor het leven. Met een openingsceremonie, inclusief vlaggenparade en Zuid-Afrikaanse muziek, werd het toernooi geopend. Op de eerste toernooidag werden we ’s ochtends in een jeep, als een heuse safari, naar de juiste doelen gebracht. Een dubbele 2D unmarked animalronde, een 3D ronde en een 3D huntingronde moesten volbracht worden door de groep van 300 schutters, waaronder 28 jeugdleden. Uiteindelijk keerde de Nederlandse delegatie met maar liefst drie medailles huiswaarts: Goud voor Sjan van Dijck in de klasse Barebow Dames, zilver voor Arthur Verschuren in de klasse Bowhunter Compound en zilver voor Jan van Dijck in de klasse Freestyle Recurve.

Verbroedering De sluitingsceremonie was wederom een Afrikaans getint feest met

wit/zwart gedekte tafels, versierd met struisvogelveren. Tussen de prijsuitreiking van de medailles door kregen we fantastisch eten en drinken voorgeschoteld. Al met al een overweldigende ervaring, die je een keer meegemaakt moet hebben om een beeld te krijgen van de grootse, perfecte organisatie binnen het 3D schieten. De vriendschappen en vele uitnodigingen om wedstrijden te komen schieten tekenen de sfeer van deze toernooien. Binnen De IFAA-wedstrijden draait het dus niet alleen maar om presteren op hoog niveau, maar ook om gezelligheid en vooral verbroedering.

Verrassend ontvangst op Schiphol door de NHB Blij verrast waren we bij aankomst in Nederland op Schiphol waar een heuse afvaardiging van de Nederlandse Handboog Bond ons stond op te wachten. Directeur Paul ten Hag en de breedtesportbestuurder stonden met een prachtige bos bloemen klaar om ons te verwelkomen. Fijn dat onze bond ook aandacht heeft voor 3D en de breedtesporters. •

Ook JIJ kunt dit meemaken!

Wil jij ook eens zo’n geweldig evenement meemaken?

Volgend jaar wordt dichterbij huis - in midden Frankrijk door de IFAA de Europese Bowhunting Kampioenschappen georganiseerd. Van 23 tot 27 juni worden de EBHC 2014 verschoten in Confolens, ongeveer 900 kilometer vanaf Utrecht, in de buurt van Limoges. Het belooft weer één groot handboogfeest te worden waar zich nu al ruim 1060 deelnemers voor hebben aangemeld, waaronder ook ruim 50 Nederlandse deelnemers. Wil jij dit ook meemaken, kijk dan snel op www.ebhc2014.org. Voor meer informatie over de reglementen en dergelijke kun je ook eens de website van de IFAA bezoeken: www.ifaa-archery.org. Een geldig NHB-lidmaatschap is een absolute vereiste.

Handboogsport december 2013 43

Boek Coach Kim Coach Kim Hyung Tak heeft zijn uitgebreide kennis en ervaring in woorden weten om te zetten in zijn eigen boek; Kim, Hyung Tak Archery. Dit 243 pagina tellende boek is van onschatbare waarde voor iedere trainer/coach binnen de Handboogsport.

Te koop bij je lokale handboogwinkel

44 Handboogsport december 2013

Tekst Jos van den Berg Foto’s Mark Kuys

‘Shooting is balance’

masterclass Coach Kim – 10 november 2013 Olympisch Trainingscentrum Papendal

Op 10 november, de dag na het Handboogcongres 2013, vond op het Olympisch Trainingscentrum Papendal de masterclass van Kim Hyung Tak - ofwel van coach Kim - plaats. Tijdens deze zondag waren er twee 3 uur durende coaching sessies met een zestigtal trainers en coaches uit de Nederlandse handboogsport.

Trainer van kampioenen Coach Kim is een internationaal geroemde Koreaanse handboogtrainer met meer dan 40 jaar ervaring. Hij runt in Korea het Archery Training Center waar hij traint met de beste Koreaanse sporters en andere topatleten uit de hele wereld. Uit zijn trainingscentrum zijn al diverse Olympische en wereldkampioenen voortgekomen. Gedurende de afgelopen jaren is coach Kim, in een samenwerkingsverband met het Deense Nationale Team, reeds enkele malen in Nederland geweest om met de kernploeg en Jong Oranje te trainen.

Dit jaar was er de unieke gelegenheid voor Nederlandse trainers en coaches om de masterclass bij hem te volgen. De dag begon om half tien in de ochtend op Papendal, op de trainingslocatie waar de sporters van het CTO (Centrum voor Training en Opleiding) dagelijks trainen. De ligging van het terrein, vlakbij de golfbaan van Papendal en de trainingsbaan van de Olympische fietscrossers doet idyllisch aan in de vroege ochtend. Het is nog koud in de hal, maar na een kwartiertje zwoegen van de kachels wordt het langzaam maar zeker aangenaam. De ochtendgroep bestaat uit ongeveer 25 trainers, waaronder rayon-, regio- en verenigings-trainers. De masterclass is eenvoudig maar uiterst doeltreffend van opzet. Doel van de masterclass is het overbrengen van de basisprincipes van de, volgens coach Kim, ideale handboog-techniek. De vier aanwezige jeugdsporters worden een half uur geanalyseerd en krijgen training van coach Kim. Aan de hand van de analyse van de sporters vertelt hij de aanwezige trainers hoe hij werkt en waar hij vooral op let bij de (beginnende) sporters.

Videoanalyse Coach Kim werkt heel veel met videobeelden welke hij analyseert met behulp van het softwareprogramma DartFish. Dit programma laat het toe om de finesse van de schietbeweging van iedere individuele sporter tot in het fijnste detail te bekijken. Hij filmt de sporter vanuit verschillende standpunten en focust op de verschillende onderdelen van de techniek. Soms is de volledige sporter in beeld, maar soms slechts een detail van de voorhand of de los. Na het schieten van een aantal pijlen worden de beelden geanalyseerd. Hoe is de houding van de sporter? Hoe is de stand van de voorhand/ boogarm? Hoe is de stand van de elleboog bij het ankeren? Trekt de sporter met drie vingers en is zijn hand volledig ontspannen? Is de los kort en strak naar achteren? Blijft de sporter narichten? Allemaal losse aspecten die nauwkeurig worden bekeken. Door de schat aan ervaring die coach Kim heeft opgebouwd in zijn coachingcarrière weet hij snel en uiterst effectief wijzigingen aan te brengen in de techniek van iedere sporter. De schiethouding, plaatsing van de handen, de opbouw van het schot; dit zijn enkele basispunten die coach Kim tijdens de ochtend heeft behandeld.

Shooting is balance Om op papier proberen uit te leggen wat hij ons, trainers, heeft geleerd is bijna ondoenlijk gezien de hoeveelheid wijsheid die

coach Kim in de drie uur heeft overgebracht. Wel wil ik één opmerking van coach Kim aan jullie allemaal meegeven: Shooting is balance. Een schot moet in evenwicht zijn, van begin tot einde. Een goed schot komt voort uit een goede houding en een uitgebalanceerde uitvoering. Een handboogsporter staat recht onder de boog bij het uittrekken en ankeren. Na het lossen blijft het lichaam recht staan. Je valt niet achterover bij het lossen en ook de boogarm blijft naar het doel wijzen.

Enthousiasme in het trainen van jeugd Het was voor de trainers het meest leerzaam om te zien hoe coach Kim de jeugd trainde. Ondanks de al wat oudere leeftijd van coach Kim straalde hij een energie en plezier uit waar we allemaal van kunnen leren. Wat het meest opviel was de manier waarop hij de sporters iets duidelijk probeerde te maken. Zijn gebroken Engels is soms moeilijk te volgen, maar met gerichte aanwijzingen en een directe aanpak maakt hij de sporter snel duidelijk wat hij moet doen en laat hem voelen wat de bedoeling is. Coach Kim pakt de sporter vast en draait, kneedt en duwt net zolang tot die staat zoals het moet.

“Voel je dit? Ja, dan probeer het maar eens….” Lukt het niet, geen probleem.

“Kijk, hier moet je hand staan. Vingers hier, duim daar en elleboog omhoog. Voel je het? Oke, probeer het nog maar eens…”

Is het gelukt, dan reageert coach Kim enthousiast:’Heel goed, nog een keer!”.

Lukt het nog niet:’Nee, niet goed. Denk eraan, recht naar achteren.

Nog een keer”.

Coach Kim laat de sporter stap voor stap voelen en ervaren wat de bedoeling is. Door het schot op te knippen in onderdelen en die apart te trainen zie je snel verbeteringen. Iedere stap die de sporter onder controle krijgt leidt tot verbetering van de algehele techniek.

Bij ieder van de vier sporters lichtte coach Kim er een onderdeel uit.

Het principe was steeds hetzelfde; een deel van de uitvoering van het schot was niet goed. Laat de sporter voelen hoe het moet, vaak met een licht oefenboogje zodat de trainer de sporter makkelijk kan helpen met het aannemen van een goede houding. Zodra de sporter bekend en vertrouwd lijkt met de nieuwe beweging wordt er geschoten. Gaat het goed, mooi! Ga zo door! Gaat het nog niet goed, laat hem nogmaals voelen wat de bedoeling is en probeer het nog eens.

Inspirerende ochtend met praktische ideeën.

De masterclass was een inspirerende ochtend. Het waren niet zozeer revolutionaire nieuwe technieken die aangeleerd werden, maar de aanpak in het overbrengen van techniek is verfrissend. Het is een genoegen om te kijken en te luisteren naar een bevlogen coach als Kim Hyung Tak. Zeker inspirerend om het geleerde ook op mijn club en in de regio in de praktijk te brengen. Ook in de toekomst zal er nog geregeld met collega trainers, die bij de masterclass aanwezig waren, worden nagepraat. Zoveel gezien en gehoord, dat is niet allemaal in één keer te bevatten. •

Handboogsport december 2013 45

46 Handboogsport december 2013

Kijk voor alle uitslagen op handboogsport.nl of scan de QR-code

Open NK Runarchery Vroeg op de zaterdagochtend is de auto volgeladen, ditmaal niet alleen met handboogmateriaal, maar ook de hardloopspullen.

Tonny van Kuringen staat samen met de familie Van Dijck klaar om te vertrekken naar het Open NK Runarchery 2013. Het belooft een intensieve dag te worden, want handboogschieten gecombineerd met hardlopen is toch een andere wedstrijd dan anders.

De sportvelden van Zoetermeer zijn het strijdtoneel voor de wedstrijd. De drukbezette parkeer-plaats staat nog vol met voetballers die ook naar hun wedstrijden vertrekken. Voor hen is het ook een nieuw gezicht om boogschutters op ‘hun’ terrein te zien verschijnen. Voordat de sporters zich naar het inschietveld begeven, kunnen ze zich eerst omkleden in de kantine van HKS Zoetermeer en even opwarmen met een kop koffie.

Even later staat organisator David Stevenhagen aan het deelnemersveld van ongeveer 50 sporters de planning van de dag uit te leggen. Voor enkele sporters is het de eerste keer dat ze deelnemen aan een Runarchery wedstrijd, dus een samenvatting van de wedstrijdregels wordt door David niet overgeslagen. Het parkoers is mooi uitgezet door het wandelbos rondom het sportpark. De hoogteverschillen in de ronde maakten het uitdagend, ook voor de ervaren lopers.

De jeugd mag het spits afbijten en doet dit vol overgave. Zij rennen afhankelijk van hun leeftijd 4x 400m of 4x 600m. Tussen iedere ronde wordt er op klapdoelen geschoten. Tom van Kuringen doet ook voor het eerst mee aan deze wedstrijd en weet meteen een bronzen medaille binnen te slepen.

Na de jeugd is het de beurt aan de senioren. Voordat de heats starten wordt er een kwalificatie-ronde gelopen om de startvolgorde te bepalen. Tonny loopt in de eerste heat en is ingedeeld bij 5 heren. Op tempo in het rennen moet ze haar meerdere erkennen in de heren, maar door uitstekende schietbeurten, waar de concurrentie duidelijk meer missers heeft, blijft ze toch een aantal heren voor.

Marleen Domburg loopt nagenoeg dezelfde tijd, dus dat kan nog spannend worden in de finale. Kyra Stottelaar heeft het zwaar tijdens het rennen wanneer ze probeert het tempo van de heren te volgen, maar dankzij de steun van haar supporters heeft ze de wedstrijd toch volbracht.

Na de heats vinden de finales plaats, waarbij de heren en dames het in aparte heats tegen elkaar op zullen nemen. Bij de heren zit, met een internationaal deelnemersveld, veel ervaring in de sport. Lange tijd lijkt het er ook op dat er een record gelopen gaat worden door de Rus Maxim Menshikov. Helaas wordt dit record net gemist.

Ook bij de dames is snel duidelijk wie de beste lopers zijn van de deelnemers. Ditmaal was de achterstand op de snelle lopers met het betere schietwerk minder effectief goed te maken. Net voor de laatste ronde weet Tonny de drie Russische dames die voorop lopen nog dicht te naderen, maar ze komt in de eindtijd net 3 seconden te kort voor het podium. Het komende jaar zal er flink getraind moeten worden om ook in het lopen de Russische dames voor te blijven. •

Tonny van Kuringen Aurora Oirschot

Handboogsport december 2013 47

Foto’s Hans van Hout www.hansvanhout-fotografie.nl Tekst Mary Mans

EK Veld Terni Italie

zonder jeugd geen toekomst

Van 27 t/m 31 augustus vond in Terni, ItaliĂŤ, het Europees Kampioenschap Veld plaats. Nederland was naast de geselecteerde senioren sporters sinds jaren weer vertegenwoordigd door een jeugdteam te weten Dylan Koonings, Teun Goossens en Jeffrey van Nijnatten. >>

v.l.n.r: Thomas, Hans, Jan, Rozemarijn, Teun, Gerard Koonings (assistent coach), Johan, Jeffrey, Dylan

48 Handboogsport december 2013

Jeffrey van Nijnatten, heren junioren barebow, is met 15 jaar de benjamin van het team: ‘Ik heb ontzettend veel geleerd. Jammer van die vijfde plaats, maar ja, dat kan nu eenmaal gebeuren. Volgend jaar beter’.

Teun Goossens, 17 jaar, heren junioren recurve, wist zijn persoonlijke score met 21 punten te verbeteren waarmee hij een zilveren arrowheadspeld behaalde. Teun: ’Dit Europees Kampioenschap was geweldig, een ervaring rijker. Ik heb nu al zin in de volgende keer’.

Jan Verhoeven 29 jaar en Rozemarijn Dekker 23 jaar, de beide recurve senioren, kijken eveneens met een tevreden gevoel terug naar een mooie wedstrijd: ’Op naar volgend jaar’.

Dylan Koonings, 20 jaar, heren junioren compound: ’Ik was een lange reistijd voor een groot toernooi niet gewend, en hoeveel invloed dit heeft op mijn presteren. Parcours was mooi en uitdagend en de concurrentie was sterk. Er is nog veel te leren voor mijn toekomstige trainingen. Het was erg leuk collega sporters te ontmoeten en van ze te leren’.

Hans van Hout, 62 jaar, het meest ervaren teamlid bij de heren barebow senioren, heeft genoten van het prachtige parcours in Terni, echter: ’1 punt te kort, dat is wat ik over de wedstrijd kan zeggen, 1 punt te kort’. De opmerking geeft wel aan dat de ambitie om te winnen nog niet is verdwenen bij Hans.

Thomas van Eil, 26 jaar, heren compound senioren, besteedde een deel van zijn vakantiegeld voor het Europees Kampioenschap en werd daarbij mede gesponsord door zijn werkgever Focal Meditech: ’Het was een goed en mooi georganiseerd toernooi, maar wat baalde ik van die shoot off waardoor ik uiteindelijk vierde werd’.

Ondanks dat hij pas laat toegevoegd was aan de selectie was Thomas goed voorbereid naar Terni afgereisd. De schutter uit Bavel ging als achtste geplaatst de eliminaties in en wist met uitstekend schieten de bronzen finale te bereiken. Hierin was Dejan Sitar uit Slovenië helaas te sterk voor de debutant uit Nederland.

Johan van Dongen, directeur van Archery Service Center te Horst. De eerste sponsor met een magneetplaat op de reisbus

Bondscoach stapt op Op 16 september jongstleden nam Johan van Dongen afscheid als bondscoach Veld. Sinds 2010 was Johan actief in deze functie en heeft de ploeg begeleid naar het EK Montevarchi 2011, het WK Val d’Isère 2012 en het EK Terni van dit jaar.

Johan: ’Mijn hoogtepunt als bondscoach was het opnieuw starten van een Jong Oranje team. In de afgelopen drie jaar heb ik mijn kennis van 30 jaar veldschieten mogen delen met een zeer uiteenlopende groep van enthousiaste schutters. Ik hoop van harte dat er verder wordt gewerkt aan een JO team, want zonder jeugd is er weinig toekomst voor de Veld’. •

Met dank aan de sponsoren:

Handboogsport december 2013 49

De Romeinse Scorpio Roel Houben (EHS Venlo) vertelt over zijn bijzondere schoolopdracht Ik moest vorig jaar voor school een meubelstuk kiezen dat ik het jaar erop als eindproject zou in leveren.

Ik vond een meubelstuk maken geen uitdaging dus kreeg ik het idee om een Romeinse Scorpio te maken.

Toen begon ik met het zoeken van informatie over de Scorpio om de eerste tekeningen te maken. Veel over hoe een Scorpio in elkaar zit heb ik niet kunnen vinden dus heb ik mijn ontwerp grotendeels gemaakt aan de hand van foto’s. Ik heb de metalen onderdelen uitbesteed aan bedrijven, omdat ik maar één jaar de tijd had. Ik ben ook naar een smid geweest die mij heeft uitgelegd hoe ik nagels en pijlpunten kon smeden. Ik wilde het namelijk zo authentiek mogelijk houden en pijlpunten zijn in die maat niet te krijgen.

De kracht van de Scorpio komt niet voort uit een buigende boog maar uit een torsieveer.

Dit is een bundel henneptouw (oorspronkelijk paardenhaar of beenpees van hoefdieren) die aan beide uiteindes opgedraaid

50 Handboogsport december 2013

wordt om zo een kracht in de tegengestelde richting te krijgen. De bundels worden aan beide zijdes vastgehouden door een bronzen ring die het mogelijk maakt om de bundel te kunnen draaien. Onder deze bronzen ringen liggen nog koperen platen die voor genoeg wrijving zorgen om de bronzen ringen op zijn plaats te houden. Al met al heb ik ongeveer 50 meter touw gebruikt om de twee torsieveren te kunnen maken.

Van Grieks naar Romeins De oorsprong van de Scorpio ligt niet bij de Romeinen zoals de naam doet denken, maar bij de Grieken. Het wapen dat gezien wordt als de voorloper van de Scorpio is de Gastraphetes. Pas na vele jaren aanpassingen maken is de

Tekst en foto’s Roel Houben en Luciënne Houben - Delvaux

Voor dit project is gebruikt: . 50 meter touw . 0.83 m3 olijfessenhout . Bronzen bussen met een koperen ring eronder voor de wrijving . Metalen onderdelen, handgemaakt, gelazerd en gelast

Gastraphetes zo verandert dat hij meer en meer begon te lijken op de Scorpio. Pas nadat de Romeinen het hadden overgenomen en verbeterd is het de uiteindelijke Scorpio geworden.

Ieder legioen in het Romeinse leger had ongeveer 60 Scorpio’s. Elk legioen was onderverdeeld in een cohorte die ieder 10 Scorpio’s hadden en elke cohorte was onderverdeeld in centurie die ieder 1 Scorpio hadden.

Een Scorpio werd meestal op een heuvel gezet om een groter bereik te krijgen en werd verdedigd door de rest van het leger. Een goed getrainde ploeg kon 3 tot 4 schoten per minuut afvuren en had hiermee een bereik van ongeveer 400 meter.

De pijl die men afvuurde had zo’n kracht dat hij door het schild van een vijand kon komen en dan nog genoeg snelheid over had om de soldaat erachter te doden. •

Handboogsport december 2013 51

Nieuwe structuur in Talentontwikkeling?

Start met Regionale Talenten Centra

Het gonst al even van de geruchten. Er schijnt een vernieuwde opzet van de talentontwikkeling structuur in handboog Nederland te komen. Veel vragen komen op: Gaan de Rayon Jeugd Selecties verdwijnen? Wat gebeurt er met de regio trainingen? Wie weet er meer van? De redactie reisde naar Papendal en sprak met Technisch Directeur Ralf van der Rijst op zoek naar antwoorden.

Eerst maar eens de hoofdvraag: Klopt het dat er plannen zijn om de structuur van de talentontwikkeling te wijzigen?

Jazeker! Ik zal allereerst uitleggen waar dit vandaan komt. In december 2012 hebben we van NOC*NSF te horen gekregen dat zij de komende vier jaar, tot de Olympische Spelen van Rio, de handboog topsport financieel blijven ondersteunen. Dat was natuurlijk goed nieuws.

Vanzelfsprekend werden er wel enkele voorwaarden gesteld aan deze financiering. Eén daarvan is dat de komende jaren het programma voor talentenontwikkeling onder regie van de bond moet vallen. Dat is natuurlijk een vrij ruim begrip, maar concreet komt het neer dat de programma’s regionaal en landelijk beter op elkaar moeten gaan aansluiten. De bond moet de regie nemen in de opleiding van talentvolle schutters en deze al op jonge leeftijd in de picture krijgen.

Gebeurt dit dan nu niet?

Nee, in ieder geval niet genoeg. Natuurlijk is bij de bond bekend welke talenten er goede scores neerzetten en wie het goed doen op wedstrijden. Deze sporters worden door de Rayon trainers ook bij de bond aangemeld en krijgen een Belofte status. Maar verder houdt het daarmee op. De regie ligt nu grotendeels bij de Rayons.

Maar dat gaat toch ook prima?

Ja, op zich wel, maar het kan nog veel beter. Bijvoorbeeld in de samenwerking tussen landelijke trainers en de talenttrainers. Maar ook samenwerking tussen de talenttrainers onderling. Hier is veel winst te behalen. De handen ineen slaan en gezamenlijk de talenten helpen een topschutter te worden is hierbij het motto.

Wat zijn dan de plannen?

Het plan is om te starten met het opzetten van Regionale Talenten Centra (RTC). Deze RTC’s zullen de huidige jeugd selecties en regiotrainingen vervangen. Het RTC moet een plek worden waar talenten met elkaar trainen onder goede begeleiding. Belangrijk is het dus om bij een Regionaal Talenten Centrum de beste trainers te hebben, de beste accommodatie en de beste overige faciliteiten.

Overige faciliteiten?

Bijvoorbeeld fysieke trainingen, voedingsadviezen, mentale trainingen, medische begeleiding zoals gezondheidstesten en fysiotherapie bij blessures. Maar ook zal school een belangrijke rol in een RTC spelen.

De school waar de talenten op zitten zal moeten meewerken aan de sportcarrière van het kind. Flexibel zijn met vrij geven als er getraind moet worden of voor wedstrijden, maar ook met proefwerken en examens zal de school zijn medewerking moeten verlenen.

Al die zaken klinkt heel ambitieus. Maar wie gaat dat betalen?

Haha, dat is altijd een goede vraag. De NHB heeft vanuit de NOC*NSF

subsidiegelden gereserveerd voor de uitvoering van dit plan. Dit is echter een klein bedrag en zeker niet genoeg voor de optimale uitvoering. Naast de NOC*NSF subsidie is er veel te winnen door samen te werken met Olympische Netwerken. Deze hebben veel kennis en kunnen de RTC’s ondersteunen door faciliteiten beschikbaar te stellen en in sommige gevallen ook financieel bij te dragen.

OK, duidelijk. Je praat steeds over NOC*NSF. Zijn zij de enige reden voor de wijziging?

Nee hoor. We zijn zelf ook erg blij met de komst van de RTC’s.

Voornamelijk omdat er nu op het CTO Papendal veel kennis is en veel dingen worden ontwikkeld, waar de talenten nu niet van kunnen profiteren. Door de trainers van de RTC’s beter bij het CTO te betrekken, zal deze kennis meer in het land terecht komen. Er zijn al veel sporten ons voorgegaan in deze weg. Zwemmen, volleybal, sportklimmen, rugby, hebben al enkele jaren succesvol een aantal RTC waar talenten kunnen trainen.

Wanneer zijn die RTC’s er?

Dat is nog niet helemaal duidelijk, maar we willen er wel vaart in houden. Eind 2014 moet er veel gerealiseerd zijn. Afgelopen zomer hebben we met de Rayonbestuurders talentontwikkeling en de Rayontrainers bij elkaar gezeten en besproken dat er op twee locaties gestart gaat worden met een pilot. In Zuid Holland en Limburg zijn we druk bezig om de RTC’s vorm te geven. Hierbij is de wijziging in Zuid Holland vooral heftig omdat je daar de huidige Rayon 2 Jeugd Selectie gaat opsplitsen. Hierover zijn we met verschillende mensen in die regio aan het brainstormen over de invulling van de pilot. Wel is het heel duidelijk dat er voor de talenten niks verandert totdat we de zaken goed georganiseerd hebben. Het blijft immers het doel om het voor die talenten beter te maken.

Voor vragen, opmerking en suggesties zijn de handboog liefhebbers in het land van harte welkom om mee te denken en te helpen bij het succesvol maken van de RTC’s. De NHB kan dit plan niet alleen uitvoeren en is afhankelijk van het enthousiasme van de handboogschutters! Mail naar: Ralfvanderrijst@handboogsport.nl •

Handboogsport december 2013 53

Handboogsport in beeld

Sjef van den Berg foto Mark Kuys

IVA GROEP BV

Glashaven 16/28 3011 XJ Rotterdam

010 - 798 90 42 F 010 - 413 49 37 T

machines@ivagroep.nl I www.ivagroep.nl

E

6 maanden

WERKELIJK ALLES VOOR KANTOOR

gratis printen en kopiëren GRATIS GEBRUIK GRATIS TONER GRATIS GARANTIE GRATIS PRINTEN GRATIS SCANNEN GRATIS KOPIËREN GRATIS ONDERHOUD GRATIS MONTEUR

www.gratis-printen.nl Persoonlijk advies nodig bij uw keuze?

Mail dan naar machines@ivagroep.nl of bel 010 798 90 42 IVA GROEP partner van:

COMMUNICATIE

PRINT, DRUK & MAIL

KANTOORARTIKELEN

KANTOORMEUBILAIR

KANTOORMACHINES

ICT

Begin dit j

aar is ons

vernieuwd

HEROPEN

e pand fee

D

stelijk

Loop eens binnen en maak kenn ruime asso is met ons rtiment ha ndboogsp ort-artikele n!

MEER DAN 2000 M HANDBOOGSPORT!!

AL AL MEER MEER DAN DAN 35 35 JAAR JAAR EEN EEN BEGRIP BEGRIP IN IN DE DE HANDBOOGSPORT!!

HANDBOOGSPORT!!

Baarschotsestraat 31a 5087 KV Baarschot (gem. Hilvarenbeek) tel. (013) 504 14 93 - fax (013) 504 12 10 www.handboog-vandorst.nl

Wat bieden wij: alle bekende merken handboogsportmaterialen groot assortiment gebruikte bogen en onderdelen afstellen van materialen op al onze banen 18 banen indoor en 8 banen outdoor onze jarenlange ervaring in de handboogsport deskundige en ervaren medewerkers Openingstijden: ma. 18.00 - 21.00 uur di. t/m vrij.

9.00 - 12.00 uur 13.00 - 17.30 uur

za.

9.00 - 16.00 uur