Mundua helburu: Euskara 1. Lehen Hezkuntza. Proposamen didaktikoa (demo)

LAGINA

1

LEHEN HEZKUNTZA

Euskara

PROPOSAMEN DIDAKTIKOA un

a u d

M lb

he

u r u

A u rk ibi dea Mundua helburu proiektuaren gakoak ............................................................... 4 Lehen Hezkuntzarako materialak ....................................................................... 6 Proiektu digitala ................................................................................................... 8 LOMLOEtik Mundua helburura ........................................................................... 17 • Lehen Hezkuntzako irteera-profila • Zikloko oinarrizko ezagutzak • Diziplinartekotasuna Mundua Helburu proiektuan • Gamifikazioa Mundua Mundua Helburu proiektuan • Inklusioa Mundua Mundua Helburu proiektuan • IDU jarraibideak Mundua Mundua Helburu proiektuan 6. unitatea (lagina).............................................................................................. 34 6. unitateko baliabideak .................................................................................... 55 • Inklusioa eta aniztasuna kontuan hartu - 1. fitxa (Indartzeko ariketak) - 2. fitxa (Sakontzeko ariketak) • Ebaluazioa - Ebaluazioa - Konpetentzien araberako ebaluazioa

MUNDUA HELBURU proiektuaren gakoak

Konpetentzietan oinarritua Mundua helburu proiektuak konpetentziak pixkanaka eta modu integratzailean lortzea planteatzen du. Proiektua garatuz, ikasleak eguneroko errealitateko egoeretan moldatzen ikasteko gaitasuna lortuko du.

Ikaskuntza-egoerak

Zertarako balio du ikasten dudanak?

GJHetan kokaturiko egoeren bidez, hausnarketa eraldatzailea egiteko eskatzen zaie ikasleei.

Mundua helburu proiektuak, Anaya/Haritzak Lehen Hezkuntzarako duen proiektu berriak, ikaslea ikaskuntzaren erdigunean jartzen duten gako pedagogikoak proposatzen ditu.

Konpetentzietan oinarrituriko ebaluazioak

Bizitzarako ikaskuntza.

Mundua helburu proiektuaren ezaugarriak:

konpetentzietan oinarritua, konprometitua, diziplinartekoa, inklusiboa

Metodologia aktiboetan oinarritua Eta proiektu digital berri batekin:

4

Konpetentzietan oinarrituriko ariketak Ikasleak eguneroko erabakihartzeetarako prestatzen dituzten ariketak.

Funtsezko elementu bat eskolako arrakastarako eta inklusiorako; ikuspegi integratzailea eta malgua dauka. Ikasleek etapa honetarako dituzten konpetentzia-profilei erantzuten die.

Konprometitua

Inklusiboa

Ikasleek eginkizun aktiboa dute proiektuan, eta eginkizun hori ez da arlo akademikora mugatzen. Izan ere, beren familia-, gizarte-, kulturaeta natura-ingurua eraldatzeko lagungarriak diren proposamenetan inplikatuko dira, arlo guztietan jasangarriagoa den mundua lortzeko.

Mundua helburu proiektua hezkuntza inklusiboaren printzipioarekin konprometituta sortu da, baita ikasle guztientzat ikaskuntza-baldintza hobeak sortzearekin ere. Horretarako, irakaskuntza pertsonalizaturako baliabideak, egitura malguak eta indartzeko mekanismoak eskaintzen ditu.

Garapen Jasangarrirako Helburuak

IDU jarraibideak

Zenbait planotara hurbilduko da, hala nola kultura-aniztasunera, bakekulturara, bizimodu jasangarriak hartzera, berdintasunera…

Ikaskuntzarako Diseinu Unibertsalari buruzko Jarraibideak agirian oinarrituta dago.

Helburua aurrera

Proiektuak honetan lagunduko duten funtsezko ikaskuntzak identifikatzen ditu: aurreikusitako profila lortzen, eta ikasleentzat egokienak diren erritmoa, estiloa, sakontasuna eta metodologia aktiboak egokitzen.

Azaldutako ikaskuntza-egoeren testuinguruan, proposamenek plan eraldatzaile batean parte hartzeko gonbita egiten diete ikasleei.

Funtsezkoa

Inklusiorako baliabideak Mundua helburu proiektuak informazioa aurkezteko aukera asko eskaintzen ditu; adibidez, bideoak, entzungaiak, laburpenak, antolatzaile grafikoak, ariketa interaktiboak… Horrela, errazago pertsonaliza daiteke.

Diziplinartekoa Ekintzara bideraturiko eredu honetan, askotariko ezagueraarloak integratzen dira; gainera, trebetasun eta jarrera pertsonalak eta lankidetzakoak sustatzen dira; horrela, ikaskuntza testuinguruan txertatzen da.

Diziplinarteko proiektuak Mundua helburuk diziplinarteko proiektuak proposatzen ditu; ikaskuntza-esperientzia integratzailea da, eta bertan ikasleek ikertu eta amaierako produktu bat sortuko dute, helburu eraldatzaile batez.

Anaya Inklusioa Online Inklusio-tresna indartsu honek baliabideak eskaintzen ditu ikaskuntza pertsonalizatzeko, ikasleen hezkuntza-premia bereziak kontuan hartuz.

Metodologia aktiboak Mundua helburu proiektuak taldelana eta espiritu kritikoa sustatzen dituzten metodoak, teknikak eta estrategiak proposatzen ditu. Lan egiteko modu horrek bizitza errealeko egoeretarako prestatzen ditu ikasleak.

Lankidetzako ikaskuntza Lankidetzako teknika eta egitura sekuentziatuak eta mailakatuak.

Hezkuntza emozionala Ikasleek zirrarak identifikatzeko lagungarriak diren trebetasunak; horrela, erregulatu eta kudeatu egingo dituzte.

IKTak Halakoen erabilera honetarako baliabide gisa integratzen da: informazioa lortzeko, aukeratzeko eta helburu jakin baten arabera erabiltzeko. Lagungarriak dira lanak planifikatzeko, kudeatzeko eta egiteko konpetentziak garatzeko, Sareko komunikaziorako eta lankidetzarako, eta konpetentzia digitalerako.

Ebaluazioa

Hizkuntza-plana

Ikasleei beren ikaskuntzaren ebaluazioan parte hartzeko aukera ematen dieten estrategiak ditu; hain zuzen ere, zer ikasi duten eta nola ikasi duten aztertuko dute.

Zeharkako plan honen helburuak hauek dira:

Pentsamenduaren garapena

· Ikasleen ahozko eta adierazpena hobetzea.

idatzizko

· Irakurtzeko interesa eta ohitura sustatzea.

Pentsatzeko estrategiek ikasten ikasteko konpetentzia sustatzen dute; lagungarriak dira ikasleek beren prozesu mentalez jabetzeko, baita hausnartuz eta modu kritikoan jarduteko ere.

5

Lehen Hezkuntzarako materiala Ikaslearentzako materiala LIBURUAK

PROPOSAMEN DIDAKTIKOAK

Liburu bat maila bakoitzeko, zeinetan arreta konpetentzietan ipintzen baita, ikasitakoa aplikatuz barneratzeko.

Maila bakoitzeko bat dago. Ikaslearen liburuko orrialdeak erreproduzitzen dira eta, horiez gain, bestelakoak ere badaude: ariketa osagarriak, gako didaktikoak, soluzioak, ikasgelako materiala, baliabide digitalak, etab.

PROIEK DIGITA TU LA ZI

Ulertu, errespetatu eta eraldatu zure ingurua.

PROPOSAMEN DIDAKTIKOA

M undua M undua M undua M undua helburuhelburu helburuhelburu

ZUNTZ-PAPER ZIURTATUA

I S B N 978-84-698-9335-7

LIZEN

Lehen hiruh ilekoa

LEHEN HEZK UNTZA

8400054

LEHEN HEZKUNTZA

IL

KA

EK

O LIZENT

Euskara

un

du

a

M lbu he

ru

un

du

a

M lbu he

-84- 698

893

-933

326

itza.e

I S B N 978-84-698-9332-6

9

un

ZUNTZ-PAPER A 7 8 8 4 6 9 8 9 3 ZIURTATU 326

9

788469

98-9332 -6

893326

1010012

I S B N 978-84-6

aharitza.es www.anay

6

un

du

M bu el

h

du

a

M lbu e ru h

a

ru

iPad

M he Muhnel und lbu dubau ua ru ru

s

ZUNTZ-PAPER ZIURTATUA

www.anayaharitza.es www.anayaharitza.es

Euskara

Euskara

KOA D K O A DEER RN NO O A 1 AO A 1 KOADERN 1 N O11 ER DN OO C UAR C UA D E R N 1

2-6

du

a

ru

un

du

a

M lbu he

ru

un

du

a

M lbu he

ru

un

du

a

M lbu he

ru

Proiektu digitalaren orrialdeetan deskribatu diren baliabide eta tresnez bestalde, proposamen espezifikoak daude:· zientziei buruzko tailerrak, scratcherako proposamenak, irudien galeriak, eskemak, etab.

012

469

un

M lbu he

ru

1010

N 978

788

anay ahar

www.anayaharitza.es www.anayaharitza.es

9:45 AM

skara EEu usI kAMRAaMIRAAI AR I A RIM Euskara rra a EP uP LRsk ngua aua gu eneng LCLe UA D E

1010012

9

www.

11 1

LEH EN L E H E N HH E EZ ZKKU NTTZZAA H E Z K U NU N T Z A L E H E N PRI

ZUN TZ-P ZIUR APER TATU A

ISB

788469 893357

100%

Ul er tu , er re sp et at u et a er al da tu zu re in gu ru a.

M undua helburu

I S B N 978-84-698-9335-7

9

Lehe n hiru hilek oa

Hiru koaderno daude maila bakoitzean. Konpetentzietan oinarrituta daude, eta testuinguru motibagarriak dituzte, ikasitako edukiak berrikusteko.

M undua helburu

788469 893357

Proiektu digitala

LEHEN HEZKU NTZA

KOADERNOAK

ru

I S B N 978-84-698-9335-7

9

ZI

5

LEHEN HEZKUNTZA

Lehen hiruhilekoa

www.anayaharitza.es

788469 893357

P R OPPROOSPPAROMOSE PA PR NOMOSEPANOMSEANM E N DIDD DI K D I DT A IKDTA A TAA I IKDO IK T OA O IAK O A

ZUNTZ-PAPER ZIURTATUA

PROIEK TU DIGITA LA DAU

TZ

Euskara

ZUNTZ-PAPER ZIURTATUA

I S B N 978-84-698-9335-7

9

ZUNTZ-PAPER ZIURTATUA

A

Euska ra

Euskara

EKO

H

Lehen hiruhilekoa

DAUKA

IL

12

3

PROIEKTU DIGITALA H

M undua helburu

788469 893357

ZUNTZ-PAPER ZIURTATUA

LEHEN HEZKUNTZA

ru

www.anayaharitza.es www.anayaharitza.es

12

Uler tu, erre spet atu eta erald atu zure ingu rua.

eta eral datu zure ingu rua.

Euskara Euskara Euskara Euskara

LEHEN HEZKUNTZA

ua

he

IA

5

3

M helbu

1 1 1 1

L E H E N HLEEZHKEUNN THZLEAEZH KE U N THZLEAEZHKEUNN THZEAZ K U N T Z A

LEHEN HEZKUNTZA

nd

Mu lbu

LEHEN HEZKUNTZA

ru

8360153

a

8360153

du

8360153

un

M lbu e

9

Ulertu, Ulertu, errespetat u errespetatu u eta eraldatun d u a eta eraldatu zure ingurua. zure ingurua.

Uler tu, erre spet atu

1

PROPOSAMEN DIDAKTIKOA

Ulertu, errespetatu eta eraldatu zure ingurua.

1

PROPOSAMEN DIDAKTIKOA

Ulertu, errespetatu eta eraldatu zure ingurua.

Leh en hiru hile koa

h

788414 302 309

Euskara

Ulertu, errespetatu eta eraldatu zure ingurua.

8360153

.es

9

1

A

www.anayaharitza

I S B N 978-84-143-0 230-9

1

PROPOSAMEN DIDAKTIKOA

Lehe n hiru hilekoa

Euskara

LEHEN HE ZKUNTZ

788469 8 93388

8370099

I S B N 978-84-69 8-9338-8

9

O LIZENT

2

Lehen hiruhilekoa

ZUNTZ-PAPER ZIURTATUA

DAUK A

EK

LEHEN HEZ KUNTZA

LEHEN HEZKUNTZA

Euskara

IL

Euskara

TZ

A

Eusk ara

Euskara

LIZEN

H

Lehen hiruhilekoa

EKO

12

1

DAUKA

IL

H

M undua helburu

12

Uler tu, erre spe tatu eta eral datu zur e ingu rua .

PROIEKTU DIGITALA IA

2

1

LEHEN HEZKUNTZA

Irakaslearentzako materiala

Ikasgelako materiala* A d iv i n a n z a

1

RSÞ E

Algo más

arauen

Ortografiaorriak

Ortotxoriak Hau aurkeztuko dizute: br/bl eta np/nb

Estos animalitos viven en colmenas.

Cuando van juntas en grupo, forman un enjambre. © Grupo Anaya, S.A.

Zeri buruz ari zarete?

eta tz Idatzi z

Hatzetan ipintzeko txotxongiloak

E r le a *+g`aa67l45t45zvweHIr89d45i89a67k

Alfabetoa

zvwÞ

A BC D H I J K Ñ O P U V W Δ∫

balea

arranoa

»Δ

zVWΔ

zZz zVW¤ zxyø

*+∂

zVWi67kxzeyo>?i45n89å

zVWu67kVWu89å

»i45zxyo>?ztukVWi89åjota

»j

de

hatxe

*+ø

O o

»π

*+q

ku

pe

otsoa

»®

pinguinoa

U u

»√

urtxintxa

ixa

uve bikoitza

Vietnamgo txerria

Posible hitzak ere bl du.

»r45 r89 ø MILA DEABRU!

zxåy

Errezitatu olerki bat

T t

Ƞ

sugea

z

zeta

Puzzle ortografikoa

Z z

*+å

1 Irakurri olerkia osorik, eta astiro-astiro, irakurtzen ari zarena ondo ulertzeko.

yoga

4 Pentsatu zer sentitzen duzun olerkia errezitatzean: poza, tristura, harridura, jakin-mina, beldurra…

zebra

5 Irakurri bertsoak ozen eta hartu arnasa poliki-poliki. Egin komen eta puntuen etenaldiak.

Ahozko adierazpenerako orriak

7 Errezitatu olerkia ikaskideei. Gogoratu garrantzitsua dela: • Ondo ahoskatzea.

• Eskuak erabiltzea, esaten ari zarena hobeto adierazteko.

• Olerkiak sortzen dizkizun zirrarak adieraztea.

Alfabetoa

Δ∫

*+©

B b

C c

*+∂

ze

D d

E F G L M N R S T X Y Z ÀÞ

de

balea

arranoa

H h

»Δ

dortoka

croissanta

Alfabeto-frisoa Δ™

I i

hatxe

iguana

hipopotamoa

»ð

*+ø

Ñ ñ

jirafa

O o

koala

P p

»π

O

ku

pe

*+q

4

ñua

otsoa

»√

uve

35

Istorioak kontatzeko dadoak

uve bikoitza

Vietnamgo txerria

Puntu azio-m arkak

Ortogr afia-k ontzep

Koma (,) Komak etenaldi laburra adierazten • Zerrenda bateko du. Erabili kasu elementuak bereizteko hauetan: • baina hitzaren . aurrean.

• Lokailuen aurrean eta atzean.

Izen arruntaren deklinabideaPuntu eta koma ( ;)

silaba berean ahoskatzen den euria → eu-ri-a. bokal

NORI

astoei lagunei

lagunaren

kalearen haranaren

astoen lagunen

astoarentzat lagunarentzat

kalearentzat haranarentzat kalean haranean

– –

kaletik haranetik

Hitz batzuek berezko – kalera jartzen dizkiegune -a dute amaieran. Izenondoa NORA an, ez dute amaierako k eta erakusleak – haranera bale handia -a galtzen: balea handia hondartz hori – kaleko hondartza NONGO hori – haraneko Amaieran -kada, -keria, -kuntza beti dute -a itsatsia: – eta -keta atzizkiak astoarengan NORENGAN eskukada, bitxikeria, dituzten hitzek – eraikuntza,lagunarengan ikasketa.

NORENGANA

astoarengana lagunarengana

– –

NORENGANDIK

astoarengandik lagunarengandik

ZEREZ

astoaz lagunaz

– – kaleaz haranaz

NOR

larria

kaleen haranen

astoekin lagunekin

astoren lagunen

kaleekin haranekin

Bi puntuak

kaleren haranen

– –

kaleetatik haranetatik

–

–

kaleetara

–

– –

kaleetako haranetako

– –

– Etenp untua

Hurbil

Tartean

Urrun

hauek

horiek

haiek

horrek

honi

hark

horri

honen

hauek

hari

horren

honekin

horiek

hauei

haren

horrekin

haiei

DE

horien

hauekin

haien

horiekin

horrentzat

harentzat

hauentzat

horientzat

haientzat

horretan

hartan

hauetan

horietan

haietan

NONDIK

honetatik

horretatik

hartatik

hauetatik

horietatik

haietatik

NORA

honetara

horretara

hartara

hauetara

horietara

haietara

honetako

horretako

honengan

hartako

horrengan

honengana

hauetako

harengan

horrengana

horietako

hauengan

harengana

haietako

horiengan

hauengana

haiengana

honengandik

horrengandik

harengandik

hauengandik

horiengandik

haiengandik

honetaz

horretaz

hartaz

hauetaz

horietaz

haietaz

DE

Singularra

kaletako haranetako

Ni

Plurala

Hura

Gu

Zu

Tres grandes tigres tragones tragan trigo y se atragantan.

Zuek

Haiek

Frío

NOR

ni

hura

gu

zu

zuek

DE haiek

Marratxoa lerro astoengana – astorengana – baten amaierako baita hitz-errepik hitzak zatitzeko apenetan lagunengana – lagunengana – eta zenbait hitz elkartutanerabiltzen da, ere.

NORK

nik

hark

guk

zuk

zuek

haiek

NORI

niri

hari

guri

zuri

zuei

haiei

NOREN

nire

haren

gure

zure

zuen

haien

astoez lagunez

NOREKIN

nirekin

harekin

gurekin

zurekin

zuekin

haiekin

NORENTZAT

niretzat

harentzat

guretzat

zuretzat

zuentzat

haientzat

NORENGAN

ni(re)gan

harengan

gu(re)gan

zu(re)gan 8393185

zuengan

haiengan

NORENGANA

ni(re)gana

harengana

gu(re)gana

zu(re)gana

zuengana

haiengana

NORENGANDIK

ni(re)gandik

harengandik

gu(re)gandik

zu(re)gandik

zuengandik

haiengandik

ZEREZ/ZERTAZ

nitaz

hartaz

gutaz

zutaz

zuetaz

haietaz

– –

astoengandik lagunengandik

astorengan Marra txoa (-) lagunengan

– –

kaleez haranez

astorengandik lagunengandik astoz lagunez

A

PIEZA PIEZA

Erakusleen deklinabidea

kaletatik haranetatik

kkaletara (…)

Etenpuntuak perpaus bat amaitu – – haranetara haranetara dira. gabe uzten dugunean erabiltzen astoengan lagunengan

Erre con erre, guitarra; erre con erre, carril: rápido ruedan los carros, rápido el ferrocarril.

haiengan

horiengana

NORENGANDIK ZEREZ/ZERTAZ

– –

– –

kalez haranez

1/2

DE

A

PIEZA PIEZA

DE

A

Había una caracatrepa con tres caracatrepitos.

Cuando la caracatrepa trepa, trepan los tres caracatrepitos.

Pepe Pecas pica papas con un pico.

Con un pico pica papas Pepe Pecas.

DE

A

PIEZA PIEZA

Orainaldia

Lehenaldia

naiz da gara zara zarete dira

nintzen zen ginen zinen zineten ziren

nik hark guk zuk zuek haiek

Si la bruja desbruja al brujo, y el brujo desbruja a la bruja, y el brujo queda desbrujado, ¿cómo desbruja el brujo a la bruja?

Fuerte

Limpio

Triunfo

Viejo

El cielo está enladrillado, ¿quién lo desenladrillará?, el desenladrillador que lo desenladrille, buen desenladrillador será.

niri

hari

guri

zuri

zuei

haiei

diot dio diogu diozu diozue diote

– digu – diguzu diguzue digute

dizut dizu dizugu – – dizute

dizuet dizue dizuegu – – dizuete

diet die diegu diezu diezue diete

Orainaldia hura

Orainaldia haiek

Lehenaldia hura

Lehenaldia haiek

zait zaio zaigu zaizu zaizue zaie

zaizkit zaizkio zaizkigu zaizkizu zaizkizue zaizkie

zitzaidan zitzaion

zitzaizkidan zitzaizkion

Perfet

parle parles parla parlem parleu parlen

he parlat has parlat ha parlat hem parlat heu parlat han parlat

Imperfet

zitzaigun

zitzaizkigun

zitzaizun zitzaizuen zitzaien

zitzaizkizun zitzaizkizuen zitzaizkien

FORMES COMPOSTES

FORMES SIMPLES

FORMES COMPOSTES

Present

Perfet

Present

Perfet

Present

Perfet

tem tems tem temem temeu temen

he temut has temut ha temut hem temut heu temut han temut

dorm dorms dorm dormim dormiu dormen

he dormit has dormit ha dormit hem dormit heu dormit han dormit

patisc patixes patix patim patiu patixen

he patit has patit ha patit hem patit heu patit han patit

Plusquamperfet

Imperfet

Plusquamperfet

Imperfet

Plusquamperfet

Imperfet

Plusquamperfet

parlava parlaves parlava parlàvem parlàveu parlaven

havia parlat havies parlat havia parlat havíem parlat havíeu parlat havien parlat

temia temia temia temíem temíeu temien

havia temut havies temut havia temut havíem temut havíeu temut havien temut

dormia dormies dormia dormíem dormíeu dormien

havia dormit havies dormit havia dormit havíem dormit havíeu dormit havien dormit

patia paties patia patíem patíeu patien

havia patit havies patit havia patit havíem patit havíeu patit havien patit

Passat simple

Passat anterior

Passat simple

Passat anterior

Passat simple

Passat anterior

Passat simple

Passat anterior

parlí parlares parlà parlàrem parlàreu parlaren

haguí parlat hagueres parlat hagué parlat haguérem parlat haguéreu parlat hagueren parlat

temí temeres temé temérem teméreu temeren

haguí temut hagueres temut hagué temut haguérem temut haguéreu temut hagueren temut

dormí dormires dormí dormírem dormíreu dormiren

haguí dormit hagueres dormit hagué dormit haguérem dormit haguéreu dormit hagueren dormit

patí patires patí patírem patíreu patiren

haguí patit hagueres patit hagué patit haguérem patit haguéreu patit hagueren patit

Passat perifràstic

Passat anterior perifràstic

Passat perifràstic

Passat anterior perifràstic

Passat perifràstic

Passat anterior perifràstic

Passat perifràstic

Passat anterior perifràstic

vaig parlar vas parlar va parlar vam parlar vau parlar van parlar

vaig haver parlat vas haver parlat va haver parlat vam haver parlat vau haver parlat van haver parlat

vaig témer vas témer va témer vam témer vau témer van témer

vaig haver temut vas haver temut va haver temut vam haver temut vau haver temut van haver temut

vaig dormir vas dormir va dormir vam dormir vau dormir van dormir

vaig haver dormit vas haver dormit va haver dormit vam haver dormit vau haver dormit van haver dormit

vaig patir vas patir va patir vam patir vau patir van patir

vaig haver patit vas haver patit va haver patit vam haver patit vau haver patit van haver patit

Futur

Futur perfet

Futur

Futur perfet

Futur

Futur perfet

Futur

Futur perfet

parlaré parlaràs parlarà parlarem parlareu parlaran

hauré parlat hauràs parlat haurà parlat haurem parlat haureu parlat hauran parlat

temeré / batré temeràs / batràs temerà / batrà temerem / batrem temereu / batreu temeran / batran

hauré temut hauràs temut haurà temut haurem temut haureu temut hauran temut

dormiré dormiràs dormirà dormirem dormireu dormiran

hauré dormit hauràs dormit haurà dormit haurem dormit haureu dormit hauran dormit

patiré patiràs patirà patirem patireu patiran

hauré patit hauràs patit haurà patit haurem patit haureu patit hauran patit

Condicional

Condicional perfet

Condicional

Condicional perfet

Condicional

Condicional perfet

Condicional

Condicional perfet

parlaria parlaries parlaria parlaríem parlaríeu parlarien

hauria parlat hauries parlat hauria parlat hauríem parlat hauríeu parlat haurien parlat

temeria / batria temeries / batries temeria / batria temeríem / batríem temeríeu / batríeu temerien / batrien

hauria temut hauries temut hauria temut hauríem temut hauríeu temut haurien temut

dormiria dormiries dormiria dormiríem dormiríeu dormirien

hauria dormit hauries dormit hauria dormit hauríem dormit hauríeu dormit haurien dormit

patiria patiries patiria patiríem patiríeu patirien

hauria patit hauries patit hauria patit hauríem patit hauríeu patit haurien patit 8383985 2/2

6

B

N

Ñ

RR

S

TS TT

TX TZ

X

R

hura

gu

zu

zuek

haiek

dut du dugu duzu duzue dute

gaitu gaituzu gaituzue gaituzte

zaitut zaitu zaitugu zaituzte

zaituztet zaituzte zaituztegu zaituztete

ditut ditu ditugu dituzu dituzue dituzte

niri

hari

guri

zuri

zuei

haiei

– dizkit – dizkidazu

dizkiot dizkio dizkiogu dizkiozu

– dizkigu – dizkiguzu

dizkizut dizkizu dizkizugu –

dizkizuet dizkizue dizkizuegu –

dizkiet dizkie dizkiegu dizkiezu

zuek

dizkidazue

dizkiozue

dizkiguzue

–

–

dizkiezue

haiek

dizkidate

dizkiote

dizkigute

dizkizute

dizkizuete

dizkiete

ni

hura

gu

zu

zuek

haiek

ninduen ninduzun ninduzuen ninduten

nuen zuen genuen zenuen zenuten zuten

gintuen gintuzun gintuzuen gintuzten

zintudan zintuen zintugun zintuzten

zintuztedan zintuzten zintuztegun zintuzteten

nituen zituen genituen zenituen zenituzten zituzten

niri

hari

guri

zuri

zuei

haiei

nik hark guk zuk zuek haiek

– zidan – zenidan zenidaten zidaten

nion zion genion zenion zenioten zioten

– zigun – zenigun zeniguten ziguten

nizun zizun genizun – – zizuten

nizuen zizuen genizuen – – zizueten

nien zien genien zenien zenieten zieten

niri

hari

–

guri

zuri

tura

Kon tr oler ako kar toi a

bat

zizkion

zizkigun

zizkizun

zizkizuen

zizkien

– zenizkidan zenizkidaten zizkidaten

genizkion zenizkion zenizkioten zizkioten

– zenizkigun zenizkiguten zizkiguten

genizkizun – – zizkizuten

genizkizuen – – zizkizueten

nizkizuen

genizkien zenizkien zenizkieten zizkieten

I

nizkien

B

O r togra fia - bin goa

Ikasturte-amaiera suaren inguruan

EKAINA

DD

H

L

LL

N

Ñ

R

RR

S

TS TT

TX TZ

X

B A

E RR I H

S

I

N

E

I

U R

K O H A R G

H R

O A I

R

Z U

n.

1850ea zen, zuen jaio ikasi ozian) berandu istorioak on (Esklara, eta zuen

te st u

ba t

ik, eta haizer ian n ato zebilen a; ez -lau miliata rtearen o lan hiru to uha ure Biografia laburra hartak sontzia Eskele aituz. Ne goiz itsa nzen zehar, i jarr n agi ituen Jon Mirande. (Paris, 1925-1972) XX. mendeko euskal olerkari ezaguna da. ean izan estuar onek zue ar gen aren ertz arria puParisen jaio arren, gurasoak zuberotarrak zituen. Euskara hogei urte zituela ers si beh robide baino turr Nekag ikasi zuen, eta guztira hamabost hizkuntza zekizkien. Txomin Peillenekin ak jait an iga erako; And te inork rte-mu lup am uha txa zer batera, euskarazko Igela aldizkaria sortu zuen Parisen. Ilun-Argiak da ko bat an, bes teko, kura otsu Miranderen olerki-libururik garrantzitsuena, eta Haur besoetakoa, erama aingurale txalupeta u beharre gog - eleberririk aipagarriena. Horretaz gain, Keats, Poe eta beste idazle handi end arte nuen i zuz atzetik ura ak mo zioa eskain zituen. batzuen lanak itzuli zituen. k ord ikuste burua na, tripula k egiten gizone uhartea bai goa na nuen, dia bai tea, tu z; a han norabi pentsa tasune rrustad zen, rra zela eraginkor izan Mapak , oan e txa ala. lan nal ond kan ten Sei na. uharte ren zuen baitzu dizipli azaina zen ren eta xi goegin zien ea lem ala ezagut egin uhartea era, gut u Luz to n ele teld bez zituen bat , Joh a, Esk hurra uratu heren guztian Esku-a aingur k zer era berriz milia n.

Bide uen etik handia bat azaltze bota gen bakoitz pila dea minutu txori uan an, ertz peak n lek handik n, arte zioe guztia. nso n kol txilioka; ren zen . steve rtea gurare gauerdi Jo ezazute txistu eta ouis nagusia uha Kanpoan gelditu Rt L ra. Ain oihuka Robe orraren isilik aritza. eta danbolinak, rabehe , denak Altx Anaya/H hostoen firfira eta isilden, auhen bat dirudi. egizue kantu basotik uta zeu Izarrak non dira? gaueko erreginak. pausat

ur tz

eko

Irakurtzeko testu bat

Z

Akelarre

E RR I S

ra

Ir ak

TS

O r to grafi a - bi ngo a

B A

ur fia lab

burg izan Edin zen esko idatzi ztetatik beti ezik, enson. i joan Stev gazte-ga gutx behera,rtea ez ere, e Louis a izanik, gora uha Hala eta Hyd Robert txarreko razoak orraren aren un-a idazten. osas 4an. Altx ll doktore Osasun n eta a. rtze gaitasun 189 n eta, Jeky iraku zitue batean, ditu: ko asmatze asko eginzen, bat- aipatzekoak ia Bida Gazte hil erri ere i beltza. . zuen zenbait eleb ia eta Gez bitx beste kasu aren jaun

Bio gra

S

A

Orto g ra f ia -b in g o a

Z U

ipuin

Jon Mirande

3

I

N

E

I

U R K O

H A R G

Kanpoan iluna: nehon ez argirik, ikara, iluna, zuziena baizik.

Emeki, poliki, sugarrak dira hil, gau beltzak baitaki dela goiza hurbil.

Sorginen leizean, alai, biluts-gorri, biloak haizean, neska bat dantzari…

Sorginak itzali, dantzak amaituta.

Oilarren azali ezagun… Goiza da.

Jon Mirande, xx. mendeko poesia kaierak.

Susa (moldatua).

Bilo: ile.

Azali: kukurruku.

O A I © Grupo Anaya, S.A.

© Grupo Anaya, S.A.

© Grupo Anaya, S.A.

Aben

San Joan ekaineko, denbora ederreko, artoak eta gariak kaxan gordetzeko, apoak eta sugeak sutan erretzeko.

haiei

–

zizkidan

nik

nizkizun

zuei

nizkion

hark guk zuk zuek haiek

S

Z

rak!

Ortografia-bingoa

Nork-nori-nor ( haiek) - lehenaldia

gg nik hark guk zuk zuek haiek

TS

zko

AILA UZT

Opor

Nork-nori-nor ( hura) - lehenaldia

ni nau nauzu nauzue naute

3

LL

Indicatiu

FORMES SIMPLES

© Grupo Anaya, S.A.

I

VERB REGULAR • 3.ª CONJUGACIÓ • INCOATIVA

Indicatiu

FORMES COMPOSTES

o u is rt L Robe enson Stev

8393185 2/2

L

jo tu ell/ella nosaltres vosaltres ells/elles

Present

Patir

VERB REGULAR • 3.ª CONJUGACIÓ • PURA

Indicatiu FORMES SIMPLES

rak, beldur besteei zure ia itzazu ausard Gorde ldu zure aza baina

nik hark guk zuk

O rtog ra f i a - b i n g oa

H

jo tu ell/ella nosaltres vosaltres ells/elles

Dormir

VERB REGULAR • 2.ª CONJUGACIÓ

FORMES COMPOSTES

Nork-nori-nor ( haiek) - orainaldia

Nor-nork - lehenaldia

Kont rolerako kart oia

Vacío

– dit – didazu didazue didate

Nor-nork - orainaldia

DD

zebra

Témer / Batre

FORMES SIMPLES

Nork-nori-nor ( hura) - orainaldia

Nor-nori

Ortografia-bingoa

Abierto

María Chuchena su choza techaba, y un techador que por allá pasaba, le dijo: –Chuchena, ¿tú techas tu choza, o techas la ajena?

Nor

nik hark guk zuk zuek haiek

Poquito a poquito, Paquito empaca copitos en pocos paquetes.

A

Aditz laguntzailea

A

yoga

PIEZA PIEZA

Horma-irudiak

niri hari guri zuri zuei haiei

jo tu ell/ella nosaltres vosaltres ells/elles

A

Odio

ni hura gu zu zuek haiek

Feo

PIEZA PIEZA

8383185 1/2

5

En el juncal de Junqueira, juncos juntaba Julián.

Juntose Juan a juntarlos y juntos juntaron juncos.

jo tu ell/ella nosaltres vosaltres ells/elles

PIEZA PIEZA

PIEZA PIEZA

DE

Cuando cuentes cuentos cuenta cuántos cuentos cuentas, porque si no cuentas cuántos cuentos cuentas nunca sabrás cuántos cuentos cuentas tú.

A

Día

DE

jo tu ell/ella nosaltres vosaltres ells/elles

a oca

A

PIEZA PIEZA

haiekin

honentzat honetan

NORENGAN

De oca

haiek

horiei

hauen

harekin

NORENTZAT

NORENGANA

Lau lagun etorri Eider eta Gorka. dira: Iker, – • Gutunen kaleetan kaletan hasieran. Adibidez: – Kaixo, Marta: Zer moduz?

– haranetan – haranetan

Urrun hura

NON

NONGO

Bi astorekin puntu akkalerekin ( :) lagunekin haranekin

kasu hauetanastorentzat astoentzat• kaleentzat erabiltzen dira: kalerentzat Hitzak zerrendatz lagunentzatMarta,haranentzat ean.lagunentzat haranentzat Esaterako:

Tartean hori

honek

NORK NORI NOREN NOREKIN

parea da. Adibidez:

Hurbil hau

jo tu ell/ella nosaltres vosaltres ells/elles

© Grupo Anaya, S.A.

astoek lagunek

kaleari haranari

Ipuinen kutxa

Plurala

© Grupo © Grupo Anaya, Anaya, S.A. S.A.

kaleak haranak

astoari lagunari

– –

tigrea

Z z

zeta

i grekoa

Parlar

Dipto ngoa

Esaldiaren amaieran, kaleak asto puntua jarri beharkale du: irakurtzen da. denean, lagun etenaldi luzea haranPuntuak zera adierazten Letraharanak egin behar dela. larria kasu hauetan • Testu kaleek astokerabili beharkalek da: baten hasieran.

• Puntuaren haranekostean. lagunek haranek • Izen berezietan (pertsonaastori eta leku-izenet kaleri • Filmkaleei eta liburuen izenburuet an). haranei laguni an. harani • Erakunde eta elkarteen izenetan.

astoak lagunak

astoak lagunak

NON

T t

Conjugacions verbals

©© Grupo Grupo Anaya, Anaya, S.A. S.A.

Puntu a (.)Mugagabea eta letra

Mugatu plurala

NORK

-a itsats ia NONDIK

Y y

xilofonoa

Indicatiu

Singularra Diptongoa

h letra

NORENTZAT

sugea

robota

VERB REGULAR • 1.ª CONJUGACIÓ

Erakusleen deklinabidea

Puntu eta komak komak baino Erabili kasu hauetan: etenaldi luzeagoa adierazten du.

• Elkarren aurkako • Izen bizigabeak: kale (bokala amaieran); haran (kontsonantea amaieran). ideiak bereizteko • Nolabaiteko . lotura duten perpausen • Izen bizidunak: asto (bokala amaieran); lagun (kontsonantea amaieran). artean.

Euskaraz ez dago astoarekin kalearekin da beti. Esaterako:hitzaren hasieran tz edo ts duen hitzik; tx txalupa, NOREKIN txori, txiki… lagunarekin idaztenharanarekin

Ƞ

ese

X x

ixa

kiwia

tuak

Silaba Silaba ahots-kolp Esaterako, hauek e bakarrean ahoskatzen den letra multzoa dira hondartza da. hitzaren silabak: hon-dar-tza.

© Grupo © Grupo Anaya, Anaya, S.A. S.A.

Deklinabidea

© Grupo © Grupo Anaya, Anaya, S.A. S.A.

r letra

ts, tx eta tz txistu karia astoaren NOREN k

nenufarra

S s

© Grupo Anaya, S.A. © Grupo Anaya, S.A.

ara ua k

Letra berezi en idazke ra r letrak bi soinu ditu: • Soinu leuna: beti doa bokalen artean, eta r idazten koroa, madaria, euria… da. Adibidez: • Soinu gogora: bi modutara agertzen – Kontsonante da: baten aurrean, urdina, garbitu… r idazten da.

Esaterako: argia, – Bokalean artean, rr idazten da. gerrikoa…

Adibidez: sagarra, gogorra, Euskaraz ez dago hitzaren hasieran r letra bezalako hitzak salbu). Hitzaren duen rr inoiz ez. amaieran, r idazten hitzik (robot da (gaur, eder),

h letra ez da ahoskatzen Mugatu singularra . Kasu hauetan • Bokal berdinen erabiltzen da: (ahate, ohore) artean. eta bokal desberdine n (aho, ohe) • Hitz batzuen hasieran, bereziki astoa kalea erakusleetan zenbakietan (hamar, NOR (hau, horiek). hogei) harana laguna eta

ene

1

Horma-irudiak Or tog raf ia-

N n

te

W w

»∑

U

urtxintxa

Ãs

erre

Quitoko llama

V v

eme

marrazoa

R r

G g

gamelua

»>

M m

Sormenezko trebeziak »y Õ≈ z lantzeko jolasa

pinguinoa

U u

»¤

»µ

lehoia

»®

Q q

eñe

Antzarajokoa

foka

L l

ele

ka

I

ge

efe

Δ¬

*+g

F f

Δf

elefantea

K k

Δk

J j

»j

jota

E e

E

be

3 Aukeratu olerkiko bertso batzuk eta ikasi buruz.

xilofonoa

A a

A

2 Hitzen batekin zalantzarik baduzu, galdetu irakasleari.

6 Irakurri gabe errezitatu ahal duzunean, egin zenbait saio, ozen.

3

Tranpa hitzak np dauka.

Alfabetoa

A BC D H I J K Ñ O P U V W

Urratsak

i grekoa

kiwia

Tranpa handia da!

Itzelezko lanbroa!

Brrr!

tigrea

Y y

»y

X x

Blai hitzak bl dauka.

Ez da posible!

ese

robota

Õ≈

W w

»∑

Azkar, ekarri lanpara ba

ene

te

Quitoko llama

V v

S s

Ãs

erre

U

uve

R r

Xelebre hitzak br du!

Blai-blai geldituko gara!

Lanbro beti br letraz!

© Grupo Anaya, S.A.

»¤

Lanbro handia da!

Deskribatu zer ikusten duzun

Q q

Bai hodei xelebrea!

Edo tronpa eta enbor.

nenufarra

marrazoa

lehoia

eñe

ñua

eme

ele

koala

P p

O

Adibidez, alfonbra eta kable.

gamelua

N n

»>

M m

»µ

Eta np eta nb dituztenei buruz.

br eta bl dituzten hitzei buruz.

G g

© Grupo Anaya, S.A.

Ñ ñ

Hitzen jolasa

Bla, bla, bla...

»p45u45t45zVWu89å

foka

L l

Δ¬

*+g

ge

efe

© Grupo © Grupo Anaya, Anaya, S.A. S.A.

»ð

jirafa

F f

»t45zVW¤

»t45zxyø

I

iguana

AVWi45t45zVWi67bDEeHI®

E F G L M N R S T X Y Z »t45z Tz

Glmo>?t45zxyo>?n:;Þ

ka

hipopotamoa

45zVWΔ

Tztz Δf»t

ÀÞ »t45Ezxyåe

elefantea

K k

Δk

J j

»t45zvwÞ

Δh89a45r45t45zxyå

E

dortoka

croissanta

I i

D d

©© Grupo Grupo Anaya, Anaya, S.A. S.A.

H h

C c

© Grupo © Grupo Anaya, Anaya, S.A. S.A.

Δ™

Z

zxyå

be zxya45p89a45t89å

*+©

©© Grupo Grupo Anaya, Anaya, S.A. S.A.

A

B b

© Grupo Anaya, S.A.

A a

Describir 3/3

zvweHIzvweHIn89å

*+å

Ortografia-arauen orriak

2

eE

Mi picadura es dañina; mi cuerpo, insignificante, pero el néctar que yo doy os lo coméis al instante.

Hiztegi-txartelak

Literatura-egutegia * Ikasgelarako materiala mailaren arabera aurkezten da. Ziklo bakoitzeko materialak irudietan ikusten dira; gutxi gorabeherakoak dira, materialetan aldaketak gerta daitezke eta.

7

Proiektu digitala

Interaktiboa

Ikasturteko eduki guztiak barne hartzen dituen proiektu digitala, eta edozein plataforma eta gailutara egokitzen dena.

Moldakorra

Askotariko baliabideak ditu; adibidez, bideoak, animazioak, gamifikazioa, autoebaluazioko ariketak, zuzentzeko moduko ariketa interaktiboak…

Paperezko liburuaren erreprodukzioa baino askoz ere gehiago da.

Trazagarria

Hainbat ikuspegi eta premiatara egokitzeko modukoa: paperezko liburua osatzen dutenentzat eta ikasgela guztiz digitaletarako.

Ikuskatu egin ahal izango duzu proposaturiko ariketak nola egiten dituzun eta zer emaitza lortzen duzun.

Inklusiboa Inguruak ikaskuntza pertsonalizatzea errazten du, atazak ikasleen premietara egokituz.

Konpetentzietan oinarritua Pedagogia-balio handiko multimediaelementuak, konpetentzia digitalak errazago eskuratzeko.

Nolakoa da Edudynamic?

Intuitiboa.

Zuk eta ikasleek erraz erabiltze-

ko modukoa.

Deskargagarria.

Aukera ematen du Interneteko konexiorik gabe lan egiteko eta gailu batean baino gehiagotan deskargatzeko.

Gailu anitzekoa.

Edozein gailu motatan (ordenagailuan, tabletan, smarphonean…) egokitzen eta ikuskatzen da, pantailaren edozein tamaina eta bereizmenetan.

Sinkronizagarria.

Erabiltzaileak egiten dituen aldaketak berez sinkronizatzen dira, lan egiteko erabilitako edozein gailu konektatzean.

3

Bateragarria da ikastetxeetan gehien erabiltzen diren sistema eragileekin, ikaskuntzako inguru birtualekin (IIB) eta hezkuntza-plataformekin (LMS).

100%

Unibertsala.

Zer moduz?

BnoeHIt45Δ ÀeHIz *+g`aa45r89å ΔbDEeHIr89d45i45> ÃsÇÉeHIn45t45i45t45zvweHI>. Blma4 5t45zVWu:;eHIt89a45> »p89o>?zVWi67k ÀeHIt89å Δl89a<=sÑÖa45Δ ÀeNOg`ao>?t:;eHI> *+g`aa45r89å, ÀeHIt89å ΔbDEeTUs~òt:;Þ ΔbBCa45t45zVWu:;eHIt89a45> »t45r45i<=s~òt:;Þ ÀeNOd89ø *+a<=s~òp:;eHIr45t45u45t89å.

Blma45i45n89å »j`ao@Al89a<=s~òt45u45z *+a67l89a45i89a89g`aø ÃsÇÉeHIn45t45i45t45zvweHI> *+g`aa45r89å!

Zer deritz ozu?

Sentitu zara inoiz pozik, haserre edo ikaratuta?

Zerk laguntzen dizu ongi sentitzen?

Datua

9:45 AM

Jolastea haurren oinarrizko eskubidea da, eta osasuntsu hazten laguntzen digu.

Unitate honetarako…

8

iPad

Helburua aurrera © ZvweHIr89g`aa45t45i67k *+d89å *+o>?n89å »j`ao@Al89a<=s~òt:;eNOå?

Jlmo@Al89a<=s ÀeNOgjki45t:;eNOa45> »n89o@Al89å ÃsÇÉeHIn45t45i45t45zvweHI> *+g`aa45r:;eHI> »p:;eHIn45t<=sÑÖa45t45u67kxyø *+d45u89gjk¤.

Jarrai tu hariar i!

50 berrogeita hamar

Sentitzen duguna azaltzeko modu asko daude.

Ipui en

Zirrarak azaldu

Hitzak

Eta ikasle entzat?

Zer eskaintzen dizu?

1. eta 2. mailan, uliburu aktibo bat, ikaslearen liburuaren bertsio digitalizatua duena eta maila bakoitzeko eduki guztien multimedia erreprodukziorako eta erreprodukzio interaktiborako baliabideak dituena: gamifikazioa, audioak, bideoak...

iPad

9:45 AM

100%

Baliabideak Baliabideetako batzuek proiektuaren gakoekin zerikusia dute; adibidez, GJHei buruzko bideoak, pentsamenduarekin lotutako teknikak, lankidetzako ikaskuntzako teknikak eta IKT-IET plana. Beste baliabide batzuk unitateka eta hezkuntza-helburuen arabera antolatu dira:

Ikasgelan eta nork bere kabuz etxean lan egiteko, liburu inprimatuaren osagarri digital moduan erabil daiteke liburu aktiboa, edo era autonomoan ikasteko tresna moduan.

bideoak,

• Barneratzeko: laburpenak, eskemak...

• Trebatzeko: ariketak, tailerrak...

•E baluatzeko: trazatu daitezkeen proba interaktiboak eta aplikazio gomendatuak.

100%

Ebaluazioa Izen-abizenak:

HE

Euskara 1

Data:

• Ikasturtearen hasierako eta amaierako ebaluazioak.

Mñóa45r89g`ao>?t45¤ »m89a45r45r89a45ztukVWΔ ΔbBCa67kxyo>?i45t45zxyå ÀeHIt89å Δh89a45r:;eHI> Δh89a<=s~òi:;eHIr89a67kxyø Δl:;eHIt45r89å Δkxyo@Al89o>?r:;Þ ΔbDEeHIr89å ÀeHIr89a67b>?i67l45i45z.

1

• Unitate guztien ebaluazioak.

• Konpetentzien araberako ebaluazioak, unitate guztietan.

9:45 AM

3. mailatik 6. mailara bitarte, formatua propio diseinatu da hezkuntzaingurune digitalerako.

Ahalmen teknologiko guztia baliatzen du eta edozein gailurekin bateragarria da.

Ikasliburuko eduki teoriko eta praktiko guztien edizio espezifikoak egin dira, bertsio interaktibo eta dinamikoa lortzeko.

Hartan, maila bakoitzeko curriculumeko edukia ez ezik, askotariko baliabide multimediak ere badaude, eta bideoak, gamifikazioa...

• I kasteko eta trebatzeko: aurkezpenak, gamerooma...

iPad

2

Glma45i45n45i89d89a45t45zVWΔ.

6

100%

3

MUNDUA HELBURU proiektuaren gakoak

Konpetentzietan oinarritua Mundua helburu proiektuak konpetentziak pixkanaka eta modu integratzailean lortzea planteatzen du. Proiektua garatuz, ikasleak eguneroko errealitateko egoeretan moldatzen ikasteko gaitasuna lortuko du.

Ikaskuntza-egoerak

Zertarako balio du ikasten dudanak?

Mundua helburu proiektuak, Anaya/Haritzak Lehen Hezkuntzarako duen proiektu berriak, ikaslea ikaskuntzaren erdigunean jartzen duten gako pedagogikoak proposatzen ditu.

9:45 AM

Bizitzarako ikaskuntza.

GJHetan kokaturiko egoeren bidez, hausnarketa eraldatzailea egiteko eskatzen zaie ikasleei.

Konpetentzietan oinarrituriko ariketak Ikasleak eguneroko erabakihartzeetarako prestatzen dituzten ariketak.

Konpetentzietan oinarrituriko ebaluazioak Funtsezko elementu bat eskolako arrakastarako eta inklusiorako; ikuspegi integratzailea eta malgua dauka. Ikasleek etapa honetarako dituzten konpetentzia-profilei erantzuten die.

Konprometitua

Inklusiboa

Ikasleek eginkizun aktiboa dute proiektuan, eta eginkizun hori ez da arlo akademikora mugatzen. Izan ere, beren familia-, gizarte-, kulturaeta natura-ingurua eraldatzeko lagungarriak diren proposamenetan inplikatuko dira, arlo guztietan jasangarriagoa den mundua lortzeko.

Mundua helburu proiektua hezkuntza inklusiboaren printzipioarekin konprometituta sortu da, baita ikasle guztientzat ikaskuntza-baldintza hobeak sortzearekin ere. Horretarako, irakaskuntza pertsonalizaturako baliabideak, egitura malguak eta indartzeko mekanismoak eskaintzen ditu.

Garapen Jasangarrirako Helburuak

Ikaskuntzarako Diseinu Unibertsalari buruzko Jarraibideak agirian oinarrituta dago.

Helburua aurrera

Proiektuak honetan lagunduko duten funtsezko ikaskuntzak identifikatzen ditu: aurreikusitako profila lortzen, eta ikasleentzat egokienak diren erritmoa, estiloa, sakontasuna eta metodologia aktiboak egokitzen.

gonbita egiten diete ikasleei.

Mundua helburu proiektuak informazioa aurkezteko aukera asko eskaintzen ditu; adibidez, bideoak, entzungaiak, laburpenak, antolatzaile grafikoak, ariketa interaktiboak… Horrela, errazago pertsonaliza daiteke.

Diziplinartekoa Ekintzara bideraturiko eredu honetan, askotariko ezagueraarloak integratzen dira; gainera, trebetasun eta jarrera pertsonalak eta lankidetzakoak sustatzen dira; horrela, ikaskuntza testuinguruan txertatzen da.

Diziplinarteko proiektuak Mundua helburuk diziplinarteko proiektuak proposatzen ditu; ikaskuntza-esperientzia integratzailea da, eta bertan ikasleek ikertu eta amaierako produktu bat sortuko dute, helburu eraldatzaile batez.

Hizkuntza-plana

iPad

Metodologia aktiboetan oinarritua Eta proiektu digital berri batekin:

4

Funtsezkoa

Inklusiorako baliabideak

Mundua helburu proiektuaren ezaugarriak:

konpetentzietan oinarritua, konprometitua, diziplinartekoa, inklusiboa

IDU jarraibideak

Zenbait planotara hurbilduko da, hala nola kultura-aniztasunera, bakekulturara, bizimodu jasangarriak hartzera, berdintasunera…

Azaldutako ikaskuntza-egoeren testuinguruan, proposamenek plan eraldatzaile batean parte hartzeko

Anaya Inklusioa Online Inklusio-tresna indartsu honek baliabideak eskaintzen ditu ikaskuntza pertsonalizatzeko, ikasleen hezkuntza-premia bereziak kontuan hartuz.

Metodologia aktiboak Mundua helburu proiektuak taldelana eta espiritu kritikoa sustatzen dituzten metodoak, teknikak eta estrategiak proposatzen ditu. Lan egiteko modu horrek bizitza errealeko egoeretarako prestatzen ditu ikasleak.

Lankidetzako ikaskuntza Lankidetzako teknika eta egitura sekuentziatuak eta mailakatuak.

Hezkuntza emozionala Ikasleek zirrarak identifikatzeko lagungarriak diren trebetasunak; horrela, erregulatu eta kudeatu egingo dituzte.

• Mundua Helbururen gakoak.

IKTak Halakoen erabilera honetarako baliabide gisa integratzen da: informazioa lortzeko, aukeratzeko eta helburu jakin baten arabera erabiltzeko. Lagungarriak dira lanak planifikatzeko, kudeatzeko eta egiteko konpetentziak garatzeko, Sareko komunikaziorako eta lankidetzarako, eta konpetentzia digitalerako.

• Proposamen didaktikoa.

Ebaluazioa Ikasleei beren ikaskuntzaren ebaluazioan parte hartzeko aukera ematen dieten estrategiak ditu; hain zuzen ere, zer ikasi duten eta nola ikasi duten aztertuko dute.

Zeharkako plan honen helburuak hauek dira:

Pentsamenduaren garapena

· Ikasleen ahozko eta idatzizko adierazpena hobetzea.

Pentsatzeko estrategiek ikasten ikasteko konpetentzia sustatzen dute; lagungarriak dira ikasleek beren prozesu mentalez jabetzeko, baita hausnartuz eta modu kritikoan jarduteko ere.

· Irakurtzeko interesa eta ohitura sustatzea.

Programazioa, proposamen didaktikoa eta proiektuaren dokumentazioa

•P rogramazioak Word eta PDF formatuetan.

5

ea i

in misteriotsu bat ntzungo dugu.

Irakurgaia: jaten zituen sorgina

Poesia jostagarria izan daiteke.

Olerkiak

IKASI ALPERTERNADK O L A Sl;L E T p; s;R A S

x; z

9

Baliabideak

Proiektuaren gakoekin lotutako baliabideak Ikasleek Mundua Helburu proiektuaren gakoak eta metodologia aktiboak praktikatzeko behar duten informazio guztia.

• Hizkuntza-planaren eta IKT-IET planaren infografiak

JE N D A U R R E A

1

N H IT Z E G IN

2

Hi tz eg in ba in o le he n

Hi tz eg ite an

1

Pentsatu eta aukeratu zer gairi buruz hitz eg ingo duzun.

1

Hitz egiten ha si orduko, agur tu ikusleak.

Ez ahaztu iku sle begiratzea eta ei zure keinuak zaintz ea.

Eskatu lagunt za etxekoren ba ti.

2

Idatzi edo eg in marrazkia or ri batean eta ika si buruz.

3

Egin saioak oz en.

Ispiluaren au rrean egin ditzakezu saioak.

3

Am ai tze ko 1

Amaitzen duzu nean, eman eskerra k eta agurtu.

Honelakoak esa n ditzakezu: «Eta, amaitzek o,..

«Eskerrik ask .»; o denoi...»

Ez ahaztu irr ibarre egitea.

2

Hitz egin astir o, hitzak ondo ahoskatuz.

3

Erabili ahots-to nu egokia: ez oso altua, ez oso baxua.

100%

Baliabide digitalak, unitate en eta hezkuntza-helburuen arabera sailkatuta

9:45 AM

Ikasteko • Bideoak • Aurkezpenak

iPad

• Audioak

10

100%

Ikasteko eta praktikatzeko 9:45 AM

• Laburpenak • Eskemak

100%

iPad

• Ariketa interaktiboak

9:45 AM

Jolasteko • Ariketa ludikoak •H iruhilekoko berrikuspen ludikoak • Gameroom: Ultimate travellers.

100%

iPad

Baliabide ludikoak ere badaude ikasgelako materialan, jolasten jarraitu nahi izanez gero.

9:45 AM

Ebaluatzeko •T razagarriak diren ariketak eta proba interaktiboak, irakasleak ikasleen bilakaeraren jarraipena egin dezan.

iPad

•G omendatutako aplikazioak, proiektuaren IKT-IET planaren osagarri direnak.

11

Inklusioa eta aniztasuna kontuan hartzea

12

Aniztasuna kontuan hartzeko fitxak Lagungarriak izango dira: • Material indargarria izateko.

• Ikasleei neurrira egindako arreta eskaintzeko.

• Edukiak ikaskuntza-erritmo guztietara egokitzeko.

•M ota askotako metodologia-estrategiak aukeratzeko eta aplikatzeko.

iPad

9:45 AM

1

100%

Izen-abizenak:

Euskara 1

1. fitxa

iPad

4

Lxyo>?t45¤ »i45r45u89d45Δ ΔbBCa67kxyo>?i45t45zxyå *+d89a89g`ao@AkVWi89o>?> ÀeTUsÑÖa67l89d45i89a45r:;eJKkVWi45>.

A

B

1

TVWi45m89o>?t:;eNOo@Ak Δkxyo>?m:;eHIt89å »u67kVWi45t45¤.

2

EVWr45r:;eHIp89a45r89a45t45¤, Δl89o>?t45¤ ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ.

100%

Izen-abizenak:

Euskara 1

Data:

1. fitxa

IVWn89gjku45r89a45t45¤ Δkxya<=s~ò¤ ΔbBCa67kxyo>?i45t45zvweNOa45> *+a89d45i:;eHIr89a45zVWi45t89a67kxyø Δl:;eHIt45r89å.

»t45z »t<=s »t45≈

© Mñóa45m45u89a67k »m89o>?m45i89å »m89a45i45t:;Þ.

5

9:45 AM

5

*+o>?t45zxya45r89å *+g`aa45t45zxyå zxyo>?r45t45zVWΔ ÀeHIn45t45zVWu67l:;eNOå ÀeHIr89a45n45t<=s~òΔ ΔbDEeHIr45t<=sÑÖo@Al89a45r45i89å Δh89o>?t<=sÑÖå Δb>?i45t<=sÑÖå u45n45t45xVWi89å »t45xVWi45n89g`ao>?r45r89å *+a67l45t45xxyo>?r45r89å *+g`aa45u45t45xxyo>?r45i89å

IVWr89a67kVWu45r45r45Δ *+o@Al:;eHIr67kVWi45t45xxyoBCå ÀeHIt89å »i45n89gjku45r89a45t45¤ Δh45i45t45zxya67k ΔkxyoBCd:;eNOa45r:;eHI> *+a45r89a67bDEeHIr89å.

u45r89d45i45n89å »t45z g`ao>?r45r45i89å AVWm:;eHIt<=sÇÉeHIt89a45> »i67kVWu<=s~òΔ *+d45u45† »n45i67k »i45t<=sÑÖa<=sÑÖoBCå Δh45u45t<=s-Δh45u45t<=s~òi67k.

AVWm:;eHIt<=sÇÉeHIt89a45> »i67kVWu<=s~òΔ *+d45i45t45u45† *+o>?t<=sÑÖoBCå ÀeHIt89å Δb>?i67l89d89o>?t<=sÑÖå.

JnoeHIr45t<=sÇÉeNOa67k »j`aa45n45t45zVWi45t89å »j`ao@Al89a<=sÇÉeNOa45>, Δh89a45u45r45r89å *+g`ao23sÑÖa67l45t45zvweHI> *+a45r45r89a45t<=sÑÖa67l89d:;eNOa45>.

»t<=s

©Mñóa45i45t:;Þ

ÀeHIt89å Δkxya45t89a67kVWu45m:;eNOa67k.

Kxya45t45u89å

Δkxyo>?t89o>?i89å *+a45m89a45i45t45¤.

TVWi45m89o>?t:;eNOo@Ak

»t:;eHIm89a45t45i89å ÀeHIt89å »m45u45t45u89å.

Jlmo>?xxya45n45t89o>?n45i89ø Opqr45m89a45zxya67bBCa67¬, Híìi45zVWt:;eNOgjkΔ Jlmo@Al89a<=s~òt45i89å Etul67kxya45® (»m89o@Al89d89a45t45u89å).

3

AVWu67kvweHIr89a45t45¤ »i45zvweHIn:;eNOa45> »t45≈ Δl:;eHIt45r89å *+d45u45t:;eHIn89a67k.

11

42

IDU jarraibideak Mundua helburu proiektuaren elementuak Irakaskuntzako Diseinu Unibertsala (IDU) delakoaren jarraibideak kontuan hartuz diseinatu dira.

iPad 9:45 AM 100%

13

Ebaluazioa

Aurretiaz diseinatutako ebaluazio-probak Aurrejakintzak eta ikasturtean zehar izandako bilakaera ebaluatzeko: • Hasierako ebaluazioa • Amaierako ebaluazioa

Unitate bakoitzean: • Edukien ebaluazioa • Konpetentzien araberako ebaluazioa

Hiruhileko bakoitzean: • Irteera-profilaren bilakaera ebaluatzeko proba konpetentziala

iPad

9:45 AM

6 1

Euskara 1

Data:

EB

Jlma45r45r45Δ X Δl:;eJKkVW¤ ÀeNOg`ao@AkVWi89a45> ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ.

Δffg¬

2

100%

Izen-abizenak:

Δktu¬ »p45®

Ixyd89a45t45zVWΔ Δb>?i45n89å Δh45i45t45z:

Δfjk® Δktu»p673

BnoeNOgjki45r89a45t45¤ *+a45r45r:;eHIt89a45z ÀeHIt89å *+o23sÑÖa45t45¤.

iPad

9:45 AM

100%

Izen-abizenak:

Euskara 1

Data:

8

KVWr89o@AkxyoBCd45i67l89oBCå Ktul89a45r89å Upqn89a45i67k

*+g`aa45i45n:;eNOa45> *+d89a67b>?i67¬. »j`ao>?t45zvweHI> *+a45r45Δ *+d89å. *+d89a45u67kxyå.

54

AE

Irakurri arretaz eta erantzun.

Barraskilo bat hirian Bazen behin barraskilo bat basoan bizi nahi ez zuena. Zuhaitz artean pozik ez zegoenez, alde egin zuen etxea bizkarrean hartuta.

Narras eta narras, hirira heldu zen.

Bat-batean, plaza erraldoi baten erdi-erdian zegoela konturatuta, beldurtu egin zen.

Pertsonen etxeak hain ziren handiak bere etxearen aldean! Barraskiloak etxe barruan sartu zuen burua.

Une hartan, ume batzuk igaro ziren plazatik, eskolarakoan. Batek, garrasika: «Nolako barraskilo polita!», esan zuen. Hori entzunda, barraskiloak poz-pozik atera zuen burua. Orduan, kontu handiz hartuta, umeek lorategi zoragarri batera eraman zuten barraskiloa. Horrela, bada, barraskiloak hirian betiko gelditzea erabaki zuen.

Ursula Wölfel, 27 ipuin zopa hartzeko. Kalandraka (moldatua).

Zergatik joan zen hirira barraskiloa?

Zer sentitu zuen plazaren erdian?

Zer egin zuten haurrek barraskiloa hartuta?

Zer erabaki zuen barraskiloak?

108

14

iPad

9:45 AM

8

4

Izen-abizenak:

100% Euskara 1

2. fitxa

BnoeNOgjki45r89a45t45¤ *+a45r45r:;eHIt89a45z ÀeHIt89å *+o23sÑÖa45t45¤.

Míìu45t45i67ÀeHIt89å »t45xxya67kVWu45® »i67b>?i67l45t45zvweHI> *+a45r45Δ *+d45i45r89å. LVWu45r45r:;eNOa45> Ãs~òu89g|}Þ ΔbBCa45† *+d89a89g`aø. EVWt45xvwÞ ΔbBCa45† »i67kVWu<=s~òt:;eHI> *+d89å *+d45¤. ÀeHIt89å »t45xVWi45m45i45n45i89å 5

Ixyd89a45t45zVWΔ Δb>?Δ »i45zvweHI> Δkxya<=s~ò¤ ΔbBCa67kxyo>?i45t45zvweNOa45>.

*+g`ao>?zxyoBCå Δb>?i45ztukxyo>?r45r89å Δh89a45n89d45i89å 69

Eta gainera...

•E baluatzeko, koebaluatzeko eta autoebaluatzeko baliabideen bankua. Errubrikak, ituak eta beste tresna batzuk dituen gordailua, irakasleak ebaluazioa bere neurrira diseinatzeko.

• Irakaslearen lana ebaluatzeko tresna.

15

Programazioa, Proposamen Didaktikoa eta proiektuaren dokumentazioa

Mundua helburua proiektuaren gakoak •P roiektuan garatzen diren gakoei eta metodologia aktiboei buruzko dokumentazio zabala

Proposamen Didaktikoa • Proposamen Didaktikoaren pdf-bertsioa

Programazioak.

Honako hauen Word- eta pdf-bertsioak: • Programazio didaktikoa • Programazioa unitateka • Ebaluazio-erregistroak

iPad

9:45 AM

100%

Programazioa

Euskara. Lehen Hezkuntza 1 Lehen hiruhilekoa

3. unitatea. Zer moduz?

Tenporalizazioa Saio kop.: 12 Ira.

Urr.

Aza.

Lehen hiruhilekoa

Abe.

Urt.

Ots.

Bigarren hiruhilekoa

Mar.

Api.

Mai.

Eka.

Hirugarren hiruhilekoa

EBALUAZIOA Ebaluazio-irizpideak

1. Harreman interpertsonaletan, hedabideetan eta hezkuntzan sarri-sarri agertu ohi direnen moduko euskarri eta genero desberdinetako ahozko testuak ulertzea, eta horretan, testuen zentzu orokorrari igartzea.

Lorpen-adierazleak 1.1. Badaki ikasgelan erabili ohi diren ahozko testuak zer generotakoak diren identifikatzen: kontakizun laburra, narrazioa, zotz egiteko kantak.

1.2. Testuko gaia eta ideia nagusiak ulertzen ditu.

1.3. Badaki adi-adi entzuten eta solasaldietan parte hartzen.

Oinarrizko konpetentziak

Teknikak eta tresnak

IIK NEK GKEBJ KKKD KHLK

Ulermena ebaluatzeko errubrika.

IIK NEK GKEBJ KKKD KHLK

Ulermena ebaluatzeko errubrika.

1.4. Badaki besteei errespetu osoz entzuten.

2. Harreman interpertsonaletan, hedabideetan eta hezkuntzan sarri-sarri agertu ohi direnen moduko euskarri eta genero desberdinetako ahozko testu soilsoilak sortzea norbaiten laguntzarekin.

2.1. Gai da komunikazio-egoeraren oinarrizko ezaugarriak modu gidatuan aztertzeko: hartzailea, testuaren helburua, etab.

Mundua helbur u Proiektuaren gakoak

16

LOMLOEtik Mundua helburura

17

LOMLOEtik Mundua helburura

Lehen Hezkuntzako irte era-profila Ikasleen irteera-profilak oinarrizko hezkuntza bukatzean ikasleek izan beharreko gako konpetentziak identifikatzen eta zehazten ditu.

Konpetentzia horiek XXI. mendeko erronkekin bat egin behar dute.

Era beran, irteera-profilak Lehen Hezkuntza amaitzean espero den lorpen-mailari buruzko orientabideak kontuan hartzen ditu.

Oinarrizko hezkuntza gainditu eta, hortaz, irteera-profila lortu duten ikasle guztiek jasotako ezagutzak erabiltzen jakitea bermatu nahi da.

Horrela, bizitzan zehar agertuko zaizkien erronkei erantzuteko gai izango dira: - J

arrera arduratsua izatea.

Horretarako, ingurumenaren hondamenari buruzko kontzientzia hartu behar da, egoera hori eragiten, larriagotzen edo hobetzen dituzten zergatien ezagutzan oinarritua, ikuspegi sistemiko batetik, tokiko ikuspegitik zein ikuspegi globaletik.

- K ontsumo arduratsuarekin lotutako alderdiak identifikatzea, kontsumoak ondasun indibidualetan eta komunetan dituen ondorioak balioetsiz, beharrizanak eta gehiegikeriak modu kritikoan epaituz eta eskubide-urraketen gaineko kontrol soziala ezarriz.

- B izimodu osasungarria izatea, organismoaren funtzionamendua ulertuz eta organismoan eragina duten barne eta kanpo faktoreei buruzko hausnarketa kritikoa eginez, norberaren zaintzan, gainerako pertsonen zaintzan eta osasun publikoaren sustapenean erantzukizun pertsonala eta soziala bere gain hartuz.

- E spiritu kritikoa, enpatikoa eta proaktiboa izatea, ekitaterik gabeko egoerak eta bazterkeria antzemateko, horiek eragiten dituzten kausa konplexuak ulertuta.

- G atazkak gizartearen berezko elementu gisa ulertzea, eta modu baketsuan konpondu behar direla barneratzea.

- E gungo gizarteak eskaintzen dituen mota guztietako aukerak modu kritikoan aztertzea eta baliatzea, bereziki kultura digitalari dagozkionak, onurak eta arriskuak ebaluatuz eta norberaren eta taldearen bizi-kalitatea hobetzen lagunduko duen erabilera etiko eta arduratsua eginez.

- Z iurgabetasuna erantzun sortzaileagoak egituratzeko aukera gisa onartzea, horrek sorrarazi dezakeen urduritasuna kudeatzen ikasiz.

- E lkarlanean aritzea eta gizarte ireki eta aldakorretan elkarbizitzen jakitea, aniztasun pertsonala eta kulturala aberastasun-iturri gisa baloratuz eta beste hizkuntza eta kultura batzuekiko interesa izanez.

- P roiektu kolektibo baten parte sentitzea, bai tokiko eremuan, bai esparru globalean, enpatia eta eskuzabaltasuna erabiliz.

- B izitzan zehar ikasten jarraitzeko aukera emango dioten trebetasunak garatzea; adibidez, ezagutzarekiko konfiantza, garapenaren eragile gisa, eta ezagutzaren arriskuen eta onuren balorazio kritikoa.

Honako hauek dira garatu behar diren gako konpetentziak: a) Hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia b) Konpetentzia eleanitza c) Matematikarako, zientziarako, teknologiarako eta ingeniaritzarako konpetentzia d) Konpetentzia digitala e) Konpetentzia pertsonala, soziala eta ikasten ikastekoa f) Konpetentzia hiritarra g) Ekintzailetzaren konpetentzia h) Kontzientzia eta kultura adierazpenen konpetentzia

18

Gako konpetentzien aplikazioari dagokionez, konpetentzia bakoitzari dagozkion deskribatzaile operatiboak definitu dira. Gako konpetentziei dagozkien deskribatzaile horiek erreferentzia-markoa dira, eta horietatik arlo, eremu edo ikasgai bakoitzeko konpetentziak zehazten dira. Deskribatzaile operatiboen eta konpetentzia espezifikoen arteko loturari esker, azken horien ebaluaziotik irteera-profilean definitutako konpetentzia nagusien lorpen-maila ondoriozta daiteke. Hortaz, etapa guztirako aurreikusita zeuden konpetentziak eta helburuak ondoriozta daitezke. Honako hauek dira deskribatzaile operatiboak:

Hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia (HKK)

STEM3. Proiektuak modu gidatuan egiten ditu, hainbat prototipo edo eredu diseinatuz, fabrikatuz eta ebaluatuz, ziurgabetasunaren aurrean egokituz, helburu jakin bat duen produktu sortzaile bat modu kooperatiboan sortzeko, talde osoaren parte-hartzea saiatuz eta sor daitezkeen gatazkak modu baketsuan konponduz.

STEM4. Metodo eta emaitza zientifiko, matematiko eta teknologikoen elementu garrantzitsuenak interpretatzen eta transmititzen ditu, modu argi eta egiazkoan, terminologia zientifiko egokia erabiliz, hainbat formatutan (marrazkiak, diagramak, grafikoak, sinboloak...).

Halaber, kultura digitala modu kritiko, etiko eta arduratsuan baliatzen du, ezagutza berriak partekatzeko eta eraikitzeko.

HKK1. Gertaerak, kontzeptuak, pentsamenduak, iritziak edo sentipenak ahoz, idatziz edo zeinu-hizkuntza erabiliz adierazten ditu, argitasunez eta bere ingurune pertsonalera, sozialera eta hezkuntzatestuinguruetara egokituta. Halaber, elkarrekintza komunikatiboetan parte hartzen du, jarrera kooperatiboa eta errespetuzkoa erabiliz, bai informazioa trukatzeko eta ezagutza sortzeko, bai lotura pertsonalak eraikitzeko ere.

STEM5. Osasuna eta ingurumena zaintzeko, oinarri zientifikoa duten ekintzetan parte hartzen du, etika- eta segurtasun-printzipioak aplikatuz eta kontsumo arduratsua ziurtatuz.

KKK2. Pertsona-, gizarte- eta hezkuntza-eremuetako ahozko, zeinuzko, idatzizko edo bestelako testu errazak ulertu, interpretatu eta balioesten ditu, unean uneko laguntzarekin, eguneroko testuinguruetan modu aktiboan parte hartzeko eta ezagutza eraikitzeko.

KD1. Interneten bilaketa gidatuak egiten ditu, eta informazioa modu digitalean aztertzeko (gako-hitzak, informazio garrantzitsua hautatzea, datuak antolatzea, etab...) estrategia errazak erabiltzen ditu, lortutako edukiei buruzko jarrera kritikoa erabiliz.

HKK3. Bi iturritatik edo gehiagotatik datorren informazio sinplea aurkitu, hautatu eta egiaztatzen du, irakurketa-helburuen arabera fidagarritasuna eta erabilgarritasuna ebaluatuz. Halaber, informazio hori ezagutza bihurtzen du, jabetza intelektuala errespetatzen duen ikuspuntu sortzaile eta pertsonala erabiliz.

KD2. Eduki digitalak formatu desberdinetan sortu, integratu eta berregiten ditu (testua, taula, irudia, audioa, bideoa, programa informatikoa...), ideiak, sentimenduak eta ezagutzak adierazteko hainbat tresna digital erabiliz, berrerabiltzen dituen edukien jabetza intelektuala eta egile-eskubideak errespetatuz.

HKK4. Bere garapenera egokitutako askotariko lanak irakurtzen ditu, bere gustu eta interesetara hobekien egokitzen direnak hautatuz; ondare literarioa gozamenerako eta ikaskuntza indibidual eta kolektiborako iturritzat hartzen du; eta bere esperientzia pertsonala eta irakurlea erabiltzen du bere obren interpretazioa trukatzeko eta partekatzeko, eta literatura-asmoa duten testuak sortzeko, eredu errazetatik abiatuta.

KD3. Eskolako jardueretan parte hartzen du, tresna edo plataforma birtualak erabiliz; tresna edo plataforma horiek eduki berriak sortzen, komunikatzen, modu kolaboratiboan lan egiten, datuak partekatzen eta edukiak aztertzen lagunduko diote. Gainera, jarrera irekia eta arduratsua izaten lagunduko diote. .

HKK5. Bere komunikazio-ekintzak bizikidetza demokratikoaren, gatazkak elkarrizketaren bidez kudeatzearen eta pertsona guztien eskubide-berdintasunaren zerbitzura jartzen ditu, hizkuntzaren erabilera diskriminatzaileak eta botere-gehiegikeriak hautemanez, hizkuntzaren erabilera eraginkorra ez ezik, etikoa ere errazteko.

Konpetentzia eleanitza (KE) CP1. Gutxienez beste hizkuntza bat erabiltzen du, familiako hizkuntzaz edo hizkuntzez gain, komunikazio-premia erraz eta aurreikus daitezkeenei erantzuteko, bai bere garapenari eta interesei, bai eremu pertsonaleko, sozialeko eta hezkuntzako eguneroko egoera eta testuinguruei egokituta.

EK2. Bere esperientzietatik abiatuta, hizkuntza-galeren aniztasuna aitortzen du eta, gidatuta, hainbat hizkuntzaren arteko transferentzia errazak egiteko aukera ematen dioten estrategiak ikasten ditu, eguneroko testuinguruetan komunikatzeko eta bere hizkuntzajakituria handitzeko.

EK3. Bere ingurunean dagoen hizkuntza- eta kultura-aniztasuna ezagutu eta errespetatzen du, eta bizikidetza hobetzeko tresna gisa duen balioa aitortzen eta ulertzen du.

Matematikarako, zientziarako, teknologiarako eta ingeniaritzarako konpetentzia(STEM) STEM1.

Laguntzarekin, egoera ezagunetan arrazoiketa matematikoaren berezko metodo induktibo, deduktibo eta logiko batzuk erabiltzen ditu, eta lortutako irtenbideei buruz hausnartuz problemak ebazteko estrategia batzuk hautatu eta erabiltzen ditu STEM2. Pentsamendu zientifikoa erabiltzen du bere inguruan gertatzen diren fenomeno batzuk ulertzeko eta azaltzeko, eta ezagutza garapenerako bidea dela ulertzen du. Horretarako, tresna egokiak erabili, galderak egin, eta esperimentu errazak egiten ditu, betiere modu gidatuan.

Konpetentzia digitala (KD)

KD4. Arriskuak ezagutzen ditu eta, irakaslearen laguntzaz, gailuak, datu pertsonalak, osasuna eta ingurumena babesteko teknologia digitalak erabiltzean prebentzio-neurriak hartzen ditu, eta horien erabilera kritikoa, segurua, osasungarria eta jasangarria izateko ohiturak hartzen hasten da.

KD5. Konponbide digital errazak eta jasangarriak garatzen hasten da (material teknologikoak berrerabiltzea, blokekako programazio informatikoa, hezkuntza-robotika...), arazo zehatzagoak edo modu sortzailean proposatutako erronkak ebazteko, eta, behar izanez gero, laguntza eskatzen du.

Konpetentzia pertsonala, soziala eta ikasten ikastekoa (KPSII) KPSII1. Bere emozio, ideia eta jokabide pertsonalez jabetzen da, eta tentsio- edo gatazka-egoeretan horiek kudeatzeko estrategiak erabiltzen ditu, bere helburuak lortzeko aldaketetara egokituz.

KPSII2. Osasunerako arrisku nabarmenenak ezagutzen ditu eta bere ongizate fisiko eta mentalerako ohitura osasungarriak hartzen hasten da.

KPSII3. Gainerakoen zirrarak eta esperientziak ezagutzen eta errespetatzen ditu, talde-lanean modu aktiboan parte hartzen du, esleitutako erantzukizun indibidualak bere gain hartzen ditu eta helburu partekatuak lortzeko estrategia kooperatiboak erabiltzen ditu.

KPSII4. Bere ikaskuntza hobetzeko ahaleginaren eta dedikazio pertsonalaren balioa ezagutzen du, eta jarrera kritikoak hartzen ditu hausnarketa-prozesu gidatuak gertatzen direnean.

KPSII5.

Epe laburreko helburuak planifikatzen ditu, autoerregulatutako ikaskuntza-estrategiak erabiltzen ditu, auto- eta koebaluazio-prozesuetan parte hartzen du, haien mugak ezagutuz eta ezagutza eraikitzeko prozesuan laguntza bilatuz.

19

Konpetentzia hiritarra (KH)

elementu ekonomiko eta finantzarioak ezagutzen hasten da, eta horiek eguneroko bizitzako egoeretan eta arazoetan aplikatzen ditu, ideia originalak eta baliotsuak martxan jar ditzaketen baliabideak hautemateko.

KH1. Bere nortasunari eta kulturari dagozkien gertaera historiko eta sozial garrantzitsuenak ulertzen ditu, aldaketa-arauei buruz hausnartzen du, eta edozein testuingurutan modu eraikitzaile, elkarrizketatzaile eta inklusiboan aplikatzen ditu.

EK3. Ideiak eta irtenbide originalak sortzen ditu, zereginak planifikatzen ditu, beste batzuekin lankidetzan aritzen da eta taldean lan egiten du, egindako prozesua eta lortutako emaitza baloratuz, ekimen ekintzaile bat gauzatzeko, esperientzia ikasteko aukeratzat hartuta.

KH2. Erkidegoko jardueretan parte hartzen du, erabakiak hartzen ditu, eta gatazkak elkarrizketaren bidez eta prozedura demokratikoak errespetatuz konpontzen ditu, Europar Batasunaren eta Espainiako Konstituzioaren, giza eta haurren eskubideen, aniztasunaren balioaren eta genero-berdintasuna lortzearen, gizarte-kohesioaren eta Garapen Jasangarriko Helburuen esparruetan..

Kontzientzia eta kultura adierazpenen konpetentzia (KKAK)

KH3. Gaur egungo balioei eta arazo etikoei buruz hausnartzen eta hitz egiten du, eta kultura eta sinesmen desberdinak errespetatzeko, ingurunea zaintzeko, aurreiritziak eta estereotipoak baztertzeko eta edozein diskriminazio eta indarkeria motaren aurka egiteko beharra ulertzen du.

KKAK1. Edozein garaitako kultura- eta arte-ondarearen funtsezko alderdiak ezagutzen eta errespetatzen ditu, kulturadesberdintasunak eta horiek errespetatzeko beharra ulertuz, kulturarteko ingurune batean.

KH4. Giza ekintzen eta inguruaren arteko harreman sistemikoak ulertzen ditu, eta bizi-ohitura iraunkorrak hartzen hasten da, biodibertsitatea zaintzen laguntzeko, tokiko eta munduko ikuspuntuetatik abiatuta.

KKAK2. Ondarearen adierazpen artistiko eta kultural nabarmenen berezitasunak ezagutzen ditu, eta horietan interesa du, bere hizkuntza eta elementu teknikoen bidez, hainbat baliabide eta euskarritan, etengabe eraldatzen ari den testuinguru batean.

KKAK3. Bere nortasuna aberasten eta eraikitzen du, ingurunearekin eta gizartearekin elkarreraginez, adierazpen kultural eta artistiko sortzailearen bidez, bere gorputza integratuz eta bere gaitasun afektiboak garatuz, besteekiko jarrera ireki eta inklusiboa erabiliz.

Ekintzailetzaren konpetentzia (EK) EK1. Gainditu beharreko beharrizanak eta erronkak ezagutzen ditu, eta ideia originalak lantzen ditu, sormenezko trebetasunak erabiliz eta ideiek ingurunean sor ditzaketen ondorioez jabetuz, hautemandako beharrei erantzungo dieten irtenbide baliotsuak proposatzeko.

KKAK4. Mota askotako arte-adierazpenak sormenez erabiltzen ditu, teknika plastikoak, ikusizkoak, ikus-entzunezkoak, soinuzkoak eta gorputzekoak erabiliz, proposamen artistiko eta kulturalak elkarlanean sortzeko.

EK2. Norberaren indarguneak eta ahuleziak identifikatzen ditu, eta horretarako autoezagutza-estrategiak erabiltzen ditu; oinarrizko

Mundua Helburu proiektuaren ideia nagusiek nabarmen indartzen dituzte Lehen Hezkuntzako ikasleen irteera-profilaren deskribatzaile operatiboak, funtsezko konpetentziei dagokienez. Honako taula honetan, irteera-profila lortzeko Mundua Helburu proiektuko ideia nagusien ekarpena ikus dezakegu:

IRTEERA-PROFILA ETA MUNDUA HELBURUKO GAKO PEDAGOGIKOAK GAKO PEDAGOGIKOAK

IKASLEEN IRTEERA-PROFILA – LEHEN HEZKUNTZA DESKRIBATZAILE OPERATIBOAK HKK

KE

1

2

3

4

5

GJHekin konprometitutako ikaskuntza-egoerak

*

*

*

*

*

Hizkuntza-plana

*

*

*

*

*

*

Ikaskuntza kooperatiboa

*

*

*

Pentsamenduaren garapena

*

*

Ikasgela iraulia

*

*

*

*

Hezkuntza emozionalada

1

2

*

STEM 3

*

Ekintzailetza

*

*

Digitala

*

*

*

*

*

Inklusioa

*

*

*

*

*

Konpetentzien araberako ebaluazioa

5

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

1

2

3

4

1

2

3

1

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

* *

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

Diziplinarteko proiektuak

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

* *

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

* *

KKAK

4

*

*

EK

3

*

*

KH

2

*

Iraulitako klasea

KPSII

1

*

*

KD

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

* *

* *

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

3

4

*

*

*

*

*

*

* *

* *

*

*

* *

* *

2

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

Konpetentzia nagusiak: HKK, hizkuntza komunikaziorako konpetentzia. KE, konpetentzia eleanitza. STEM,matematikarako, zientziarako eta ingeniaritzarako konpetentzia. KD,konpetentzia digitala. KPSII,konpetentzia pertsonala, soziala eta ikasten ikastekoa. KH, konpetentzia hiritarrak. EK, Ekintzailetzaren konpetentzia. KKAK,kontzientzia eta kultura-adierazpenen konpetentzia.

20

IRTEERA-PROFILA ETA ARLOKO KONPETENTZIA ESPEZIFIKOAK Unitate bakoitzeko konpetentzia espezifikoak landuz, irteera-profila lortzen laguntzen da. Taula honetan arloko konpetentzia espezifikoen eta Lehen Hezkuntzako irteeraprofileko deskribatzaileen arteko lotura adierazten da:

IRTEERA-PROFILA

*KONPETENTZIA ESPEZIFIKOAK

HKK1, HKK55,EK2, EK3,KH1,HK2, KKAK1,KKAK3

Hizkuntza-aniztasuna errespetatzea 1. Munduko hizkuntza-aniztasuna ezagutzea, ikasleen hizkuntzak eta Espainiako errealitate eleaniztun eta kulturanitza identifikatuz, hizkuntzen arteko hausnarketa errazteko, hizkuntzaestereotipoak eta -aurreiritziak identifikatzeko eta baztertzeko, eta aniztasun hori kulturaaberastasunaren iturri gisa balioesteko.

HKK2, EK2, STEM1, KD3, KPSII3, KH3

Ahozko testuak interpretatzea 2. Ahozko testuak eta testu multimodalak ulertzea eta interpretatzea, zentzu orokorra eta informazio garrantzitsuena identifikatuz, aspektu formalak balioetsiz eta oinarrizko edukia aztertuz, ezagutza sortzeko eta hainbat komunikazio-beharrizani erantzuteko.

HKK1, HKK3, HKK5, EK2, STEM1, KD2, KD3, KH2, KE1

Ahozko testuak ekoiztea 3. Ahozko testuak eta testu multimodalak koherentziaz, argitasunez eta erregistro egokiak erabiliz sortzea, ideiak, zirrarak eta kontzeptuak adierazteko; ezagutza eraikitzea; lotura pertsonalak egitea; eta askotariko ahozko elkarrekintzetan autonomiaz eta jarrera kooperatibo eta enpatikoz parte hartzea.

HKK2, HKK3, HKK5, EK2, STEM1, KD1, KPSII4, KPSII5

Idatzizko testuak interpretatzea 4. Testu idatziak eta multimodalak ulertzea eta interpretatzea, eta, horretarako, zentzu orokorra, ideia nagusiak eta informazio esplizitua ezagutzea, eta, laguntzarekin, alderdi formalei eta edukiei buruzko oinarrizko hausnarketak egitea, ezagutza eskuratu eta eraikitzeko eta askotariko komunikazio-beharrizan eta -interesei erantzuteko..

HKK1, HKK3, HKK5, STEM1, KD2, KD3, KPSII5, KH2

Idatzizko testuak ekoiztea 5. Testu idatzi eta multimodalak sortzea, oinarrizko gramatika- eta ortografia-zuzentasuna kontuan hartuz, edukiak behar bezala zainduz eta plangintzari, idazketari, berrikuspenari eta edizioari dagozkien oinarrizko estrategiak aplikatuz, ezagutza eraikitzeko eta eskaera komunikatibo zehatzei erantzuteko.

HKK3, KD1, KD2, KD3, KD4, KPSII5, KH2, EK3

Informazioa bilatzea eta kudeatzea 6. Bi iturritatik edo gehiagotatik datorren informazioa bilatzea, hautatzea eta kontrastatzea, modu planifikatuan eta behar den laguntzarekin, haren fidagarritasuna ebaluatuz eta manipulazio- eta desinformazio-arrisku batzuk ezagutuz, ezagutza bihurtzeko eta sormenaren bidez komunikatzeko, ikuspegi pertsonala eta jabetza intelektualarekiko errespetuzkoa hartuz.

HKK1, HKK4, KD3, KPSII1, CCEC1, CCEC2, CCEC3

Irakurketa-identitatea eraikitzea 7. Beren gustuen eta interesen arabera hautatutako hainbat lan autonomiaz irakurtzea, irakurketaesperientziak partekatuz, irakurketa-nortasuna eraikitzen hasteko, irakurzaletasuna plazer-iturri gisa ulertzeko eta haren gizarte-dimentsioaz gozatzeko.

HKK1, HKK2, HKK4, KKAK1, KKAK2, KKAK3, KKAK4

Literatura-testuak interpretatzea eta sortzea 8. Beren garapenerako egokiak diren literatura-lanak edo -zatiak irakurri, interpretatu eta aztertzea, haien artean harremanak ezarriz eta literatura-generoa eta haren funtsezko konbentzioak identifikatuz, literatura adierazpen artistiko gisa eta literatura-asmoko testuak sortzeko plazer-, ezagutza- eta inspirazio-iturri gisa ezagutzen hasteko.

HKK1, HKK2, EK2, STEM1, STEM2, KPSII5

Hizkuntzaren erabilerari buruzko gogoeta egitea 9. Testuinguru esanguratsuetan testuak sortzeko eta ulertzeko prozesuetatik abiatuta, hizkuntzari buruzko gogoeta egitea, lagunduta, oinarrizko terminologia egokia erabiliz hizkuntza-kontzientzia garatzen hasteko eta ahozko eta idatzizko sorkuntza- eta ulermen-trebetasunak hobetzeko.

HKK1, HKK5, EK3, KD3, KPSII3, KH1, KH2, KH3

Elkarbizitza demokratikorako komunikatzea 10. Norberaren komunikazio-praktikak bizikidetza demokratikoaren zerbitzura jartzea, hizkuntza ez-baztertzailea erabiliz eta botere-abusuak hautemanez eta baztertuz, hizkuntzaren erabilera eraginkorra ez ezik, etikoa ere errazteko.

*Hezkuntza Ministerioaren Errege Dekretuan oinarritua. Eusko Jaurlaritzaren eta Nafarroako Gobernuaren araudien zain.

21

Oinarrizko ezagutzak Euskara eta literatura LEHEN ZIKLOA Oinarrizko ezagutzak testuinguru erreal ezberdinetan ezarri beharko dira arloko konpetentzia espezifikoak erdiesteko. Euskara eta Literatura arloan, oinarrizko ezagutza hauek landuko dira lehenengo zikloan:

A Hizkuntza eta hiztunak • Biografia linguistiko pertsonala eta gelako mapa linguistikoa.

• Aniztasun etnokulturala eta linguistikoa hizkuntza arteko hausnarketaren aberastasun eta iturri gisa.

• Hizkuntza-aurreiritziak eta estereotipoak identifikatzea..

• Diskriminaziorik gabeko hizkuntza erabiltzea eta desberdintasunekiko errespetua.

22

3. Irakurritakoaren ulermena

B

• Irakurketa partekatua, maila kognitibora egokitutako intonazio eta erritmo egokiak dituena.

Komunikazioa 1. Oinarrizko jakintzak • Elementuen (egoeraren, parte-hartzaileen edo asmoaren) eragina komunikazio-ekintzan.

• Oinarrizko elementu grafikoak eta paratestualak; irakurri aurretik, irakurri bitartean eta irakurri ondoren ulermena ahalbidetzen dutenak.

• Irakurritakoaren ulermena lantzeko oinarrizko estrategiak.

• Erabilera baztertzaileak identifikatzea, hitzezko lengoaian eta lengoaia ikonikoan.

• Testu-koherentzia lortzeko estrategiak.

• Edukiari (gaia, formula finkoak, lexikoa) eta itxurari (egitura, formatua, irudiak) buruzko oinarrizko elementuak.

• Komunikazioaren asmoa eta oinarrizko gakoak: narrazioa, deskribapena, solasaldia.

testu-tipologiaren

2. Komunikazioa eta ahozko elkarreragina • Ahoz adierazteko interesa, ahoskera eta intonazio egokiak erabiliz.

• Ahozko elkarreragin egokia, ikasgela barruko egoeretan.

• Entzute aktiboa, gatazkak hitzaren bidez konpontzeko, generoperspektiba kontuan hartuz.

4. Ekoizpen idatzia • Testu idatzien aurkezpena zaintzea.

• Oinarrizko estrategiak (banakakoak edo taldekoak), testu idatzi eta testu moltimodalak planifikatzeko, idazteko, berrikusteko eta editatzeko, hainbat gailutan, ikasleen esperientzia pertsonalarekin lotutako egoeretan eta askotariko helburuekin.

• Testua antolatzea eta ulertzea errazten duten elementu grafiko eta paratestualak.

5. Informazio alfabetatzea

• Erabilera baztertzaileak identifikatzea, hitzezko eta hitzik gabeko lengoaietan.

• Informazio errazaren ikerketa gidatua egiteko oinarrizko estrategiak hainbat iturri dokumentaletan eta euskarri eta formatu desberdinak erabiliz.

• Ezagutza eraikitzea eta komunikatzea, ahozko testuak eta testu multimodalak lagunduta.

• Hainbat iturritako estrategiak.

• Testuaren informazioa eta zentzu orokorra identifikatzeko, hautatzeko eta interpretatzeko estrategiak.

• Informazioa birlantzeko eta komunikatzeko eredu esplizituak.

• Hitzik gabeko identifikatzea.

• Gelako edo zentroko liburutegia eta baliabide digitalak erabiltzea.

komunikazioaren

oinarrizko

elementuak

informazioa

konparatzeko

oinarrizko

• Egiletzaren aitorpena.

C

D

Literatura-hezkuntza

Hizkuntzari eta haren erabilerari buruzko hausnarketa

• Ikaslearen interesak kontuan hartuz egokitutako haurliteraturako lanak edo zatiak irakurtzea, helduen laguntzaz.

• Literatura-solasaldien bidez literatura lanen interpretazio bateratua eta partekatua egiteko estrategiak.

• Literatura-lanaren funtsezko elementuak (gaia, pertsonaiak, ekintza, eszenatokia) lanaren esanahiaren eraikuntzan.

• Irakurritako testuen eta beste arte- eta kultura-adierazpenen arteko lotura.

• Irakurle-nortasuna eraikitzen hastea. Gustuak eta interesak adierazteko estrategiak.

• Irakurketa adierazkorra, dramatizazioa egitea edo testu zatiak irakurtzea, ulermen-prozesuak eta garapen maila kontuan hartuta.

• Literatura-testuak sortzea, ereduak erebiliz.

• Herri-literaturaren barruko testuak identifikatzea.

• Ikasgelako edo eskolako liburutegiaren oinarrizko funtzionamendua, literatura-jarduera partekatuen eszenatoki gisa. Irakurketa-komunitateak.

• Ahozko hizkuntzaren eta idatzizko hizkuntzaren arteko oinarrizko desberdintasunak.

• Hizkuntza-sistemari buruzko oinarrizko ondorioak modu gidatuan eraikitzeko estrategiak. Paragrafoen edo enuntziatuen behaketa, eraldaketa (ordezkapena, ordena-aldaketa, manipulazioa), hipotesiak formulatzea eta egiaztatzea.

Oinarrizko hizkuntza-alderdiei buruzko orokortzeak ezartzea, arreta berezia jarriz paragrafo mota desberdinak egoteari eta horietako batzuen artean ezartzen diren komunztaduraerlazioei, oinarrizko metahizkuntza erabiliz.

• Oinarrizko puntuazio-markak antolatzeko tresna gisa.

erabiltzea,

testu

idatzia

• Lexikoa eskuratzeko oinarrizko prozedura. Hitz batzuen eta beste batzuen arteko esanahi-loturari buruzko hausnarketa.

• Hainbat perpaus-modalitateren komunikazio-asmoa identifikatzeko estrategiak eta oinarrizko teknikak.

• Testu-kohesioaren denbora-lokailuak.

oinarrizko

mekanismoak,

bereziki

23

Diziplinartekotasuna Mundua helburun DIZIPLINARTEKO GJH-AK GJH

IKASKUNTZA-EGOERA

UNITATEAK GAZTELANIA

24

MATEMATIKA

INGURUNEAREN EZAGUERA

Kalitate oneko hezkuntza

Ikasgela: ikasteko leku abegitsua eta kalitatezkoa

Ordenarekin hasiko gara!

Ikasgela txukuntzen

Bai ondo eskolan!

Osasuna eta ongizatea

Ongizate pertsonala gorputza erabiliz eta gozatuz.

Zerk egiten dizu zoriontsu?

Mugitzen eta orientatzen

Poza gorputzari!

Osasuna eta ongizatea

Norbera zaintzeko eta garbitzeko ohiturak hartzea. Osasunarekin eta ongizatearekin konpromisoa duten pertsonak.

Bat, bi, hiru… berriro zainduko dut neure burua

Neure burua zaintzen

Gora osasuna!

Hiri eta komunitate jasangarriak

Airearen kalitatea.

Ideiak airera!

Aire garbia arnasten

Eta zu, nola zoaz?

Lehorreko bizitza

Izaki bizidunak zaintzen ditugu.

Maite eta zaintzen ditut

Maskotaren urtebetetzea

Izaki bizidunak!

Lehorreko bizitza

Gure ingurune naturala zaintzea eta harreman jasangarria izatea.

Natura axola zaigu

Naturan formak ikusten

Gora natura!

Ekoizpen eta kontsumo arduratsua

Hezkuntza-irteerak eta ingurua ezagutzea (turismo jasangarria).

Txango batera goaz

Distantziak neurtzen

Paisaiak babesten

Edateko ura eta saneamendua

Uraren kontsumoa.

Tanta bakoitza garrantzitsua da

Bainugelara ontziarekin

Aigua i aire per viure

Ekoizpen eta kontsumo arduratsua

Ekoizpen jasangarrirako eta kontsumo arduratsurako ereduak.

Murriztu, birziklatu eta berrerabili

Zenbatu eta birziklatu

Ongi erabiltzea da giltza!

Industria, berrikuntza eta azpiegitura

Azpiegitura eta teknologia jasangarria.

Teknologia-ahalmenaren gorakada.

Energiarekin ikertzen dugu

Makinarekin kalkulatzen

Teknologia eta biok

Hiri eta komunitate jasangarriak

Ondarea zaintzea

Goazen airera!

Ospatzeko egun bat

Iraganetik ikasten

Uretako bizitza

Hidrosfera babesa.

Ozeano garbi batengatik!

Itsasoa zaintzera!

Planeta zaintzen

DIZIPLINARTEKO PROIEKTUAK HIZKUNTZA ETA LITERATURA

MATEMATIKA

INGURUAREN EZAGUERA NATURAREN ZIENTZIAK

GIZARTE-ZIENTZIAK

Diziplina arteko proiektua: Aholku zirraragarrien gida

1.

Xaboizko burbuilak HIRUHILEKOA

Irakurketa buruaren gimnasioa da

Begira berdea Berdeari buruz ari gara

Jaten duguna gara!

Goxo eta sano!

Zenbaki berdeak egiten

Hainbat berde daude

Berdea zaintzen

Diziplina arteko proiektua: Kate bat gara

3.

HIRUHILEKOA

Ondo lo egin!

Diziplina arteko proiektua: Natural eta berde

2.

HIRUHILEKOA

Ariketa eginda zoriontsuago gara

Egunean aholku bat Laguntza energetikoa

Zure energiari segika

Energiaren detektibeak

Erreakzioa katean.

Aurrera!

25

Gamifiazioa Mundua helburu proiektuan ARIKETA LUDIKOAK UNITATEETAN U1

Idazketa-lantegia 1

4

3

EVWr45r:;eHIp89a45r89a45t45¤, Δl89o>?t45¤ ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ.

Kxyo>?p45i89a45t45¤.

Mñóa45i89å 2

Taldeka interpretatu

Mñóa45t:;eNOø

Etukxya45Δ, Míìi45m45Δ »m89a45m45u89a67k TvweNOø *+a45i45t89a45i45t89a67k Idazketa-lantegi a

*+a45m89å

»u67kVWi45t45¤

Δkxyo@Akxyo>?t:;Þ

Δkxya67kxya45t45Δ

»u45m:;Þ

»t45i45t45Δ

ÀeHIm:;Þ

»u67kxya45t45¤

»t89o>?m89a45t:;Þ

Taldeka interpretatu

©O ©I ©A

©A

©E

BnoeNOgjki45r89a45t45¤ *+a45r45r:;eHIt89a45z ÀeHIt89å *+o23sÑÖa45t45¤.

Hitzak jostailu

2

1

©A

©I

22 hogeita bi

©A

©T

U

T

U

A

A

M

E

T

A

S K

K

O

T

O

I

A

1 Upqr45t45zVWΔB K E K M O M I 2 Ixyd89o>?i89å X »p89o23s~òtA 89a45r4I5i89a67k N

L

T

A

E

U5

AVWr67kxya45i45t45z *+d89a45n45t45zxya45r45Δ Δb>?i67kxya45i45n89å *+ d89å.

Eäãs~òt45i45t45xVWu67k »t45xxyo>?r45i89å *+d45¤ ÀeTUsz{kVWu:;eHIt89a45 >.

Mñóa45t45xxya67l:;eHIn:;eJKk »t45xxyo@Akxyo@Al89a45t:;eNOå »j`aa45> *+d45¤.

AVWr45i45t45zvweJKk Δh89o>?r45t45z *+d45i<=s~òt45i45r89a45t<=s~òu89a67k *+d45i45t45¤.

AVWu45r67kVWi45t45¤ ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ Δl:;eHIt45r89å-zxyo>?p89a67kxyø Δh45i45t45zxya67k.

®OpqsÑÖa45t45¤ »i45r45u89d45i:;eHIt89a45> »i67kVWu<=s~òt:;eHI> *+d45i45r:;eHI> *+g`aa45u45zvweHI> »i45zvweHIn89a67k.

Opqn89d89o>?r:;eHI>, »i89d89a45t45zVWΔ Δh45i45t45zxya67k *+o23sÑÖo>?r45i67k.

©A

IVWr89a67kVWu45r45r45Δ ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ ΔbBCa67kxyo>?i45t45z xya45r:;eHI> »i45zvweHIn89å.

2

1

Mñóa45r89g`ao>?t45¤ ΔbDEeHIr89d45i45> *+a45m89a45i45t45zvweHI> *+d45i45r:;eHI> Δh45i45t45zxya67k Δkxyo@Al89o>?r:;Þ ΔbDEeHIr89å ÀeHIr89a67b>?i67l45i45z.

Δkxyo>?t89o>?i89å »u67kVWi45t45¤. *+a45m89a45i45t45¤ Δkxya67kxya89oBCå! »t:;eNOå »m89a45i45t:;Þ.

3

4

Egun bat Aitzu rin

Ãs~òu89å »i45t45zxya67l45t45zvweHI> *+a45r45Δ *+d89å.

P A Δkxyø *+gjku45t45u45n89a67k ΔbBCa45t45¤ *+d45i45t45¤.

3 AVWi45n45t45zxya45n:;Þ *+d89å ÀeHIt89å »i45t<=s~òu89a45r45Δ Δl89a89gjku45n89d4hogeita 5¤ *+d45i89hiru ø.

4 IVWt<=sÑÖa<=s~òn:;eJKk Δkxya67l:;eNOa67k *+g`aa45r67b>?i45t45 zvweHI> *+d45i45t45¤. HêëeHIr45r45i67kxyø *+d89å.

Hitzak jostailu

23

Zure herriko jendea

Jlma45r45r45Δ ΔbBCo@Akxya67l89a67k »i45r45u89d45i:;eHI> *+o>?r89d: ;eHIz ÀeHIt89å ΔbDEeHIr45r45i89d89a45t45zVWΔ. ♦ »j ● »® ♥ »t45≈ ▲ »r45® ★ »t45z

A♥*+å »m45Δ♥*+å zVWi67l89å▲*+å ♦*+oBCa45> ♦*+oBCa45> *+o>?i67l89å▲+å

*+å●*+d45Δ ΔbDEeJK¬★ÀeHI> Δb>?i67l89å●*+å *+ø »p45Δ♥*+o>?> Δb>?Δ●»i67b>?i67¬♥*+o>?>

© Eäãsz{kxyo@Al89a45r89å Δb>?i89d:;eNOa45> zxyoBCa45zvweHIn:;eNOa4 5>, zvweHIr45t89a45> »i67kVWu<=s~òt:;eHI> *+d45u45zVW¤ »j|}eHIn89d:;eNOå Δkxya67l:;eNOa45>? DnoeTUsz{kVWr45i67bBCa45t45¤ ÀeJKkVWi45n45t45zxyå Δh89o>?r45i:;eHIt89a67kxyø Δb>?Δ ÀeNOd89ø Δh45i45r45¤.

♥*+a45>, ♥*+a45>, ♥*+o>?>.

108 ehun eta zortzi

ehun eta bederatzi

109

3

1

OpqsÑÖa45t45¤ ÀeTUsÑÖa67l89d45i89a67k.

EVWr45r:;eHIp89a45r89a45t45¤ »i45r45u89d45i:;eHIΔ ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ »i45zvweHIn89a67k.

»t89o>?p89a45t45¤ *+d45u45† »i89g|}eHIr45i67l:;eJKkVWu89a45>. *+d89a67b>?i67¬. ÃsÑÖa67bBCa45n89a45> Δb>?i45zVWΔ *+d89å.

OpqsÑÖa45t45¤ Δh45i45t45z *+gjku45r45u45t45zxya45t45u89a67k ÀeHIt89å *+a45u45r67kVWi45t45¤ ÀeHIztukVWu45t45u67kxyø Δh45i45t45zxyå.

7

1

4

6

2 5

2

3

5 7

92

laurogeita hamabi

1 3 4 6

1

© IVWr89a67kVWu45r45r45Δ ÀeHIt89å ÀeHIr89a45nS 45t45zVWu45>.

Z

© Mñóa67l45i67kvweHI> Δl89a89gjku45> ΔbDEeHIr45r45i89å Lxya45r45u45n67bBCa45† *+g`ao>?i45zvweNOa45>, Mñóa67l45i67k Δfjkr89o>?n45t89o>?i45r89å »j`aoBCa45> zvweHI> Δl89a89gjku45n:;eJKkVWi45> »j`ao@Al89a<=s~òt:;eHIr89å. Blma45†-ΔbBCa45t:;eNOa45>, zvweHIr67bBCa45i45† »i67kVWu<=s~òΔ zVWu:;eHI> Δkxya67l:;Þ »i67l45u45> ΔbBCa45t:;eJKkxyø 4 »i45ztukVWi45n89a45>. BnoeHIr45t89a45r89å Δh45u45r67b>?i67l89d45¤, ÀeHIt89å Blma45n89a45n»t8495xd4x5y¤a67kVΔh4Wu54i54®5t45zxy»ta67k t45zVWΔ ΔbBCa67kxyo>?i45t45zxyå ΔbDEeHIr:;Þ Δl:;eJKkVWu89a45>.

45xVWi67kVÀeHWIΔt89åΔbBCa4»i89d85†9a45zvwe NOg`aoDEeJKl89å Δkxyo*>+?n4a45r54t455ru8945ro23sÑÖa67f 89a45t45¤`aa67kVzvweWt4H5Iu>45,r89a4Δh85m9o>:?t;4e5NzOd4vwe5Hi6I7kVz WuÀe8H9Ita67b>?i 89å 67kxyo>?t:;eNOa67l89a45r89a45n45j`aa67l89a45p45i67kxyoBCå ΔbDEeJKl89d45u45r45r:;eHIz *+d89a45r89d89a45r67kxyå. TVWxxya67kVWu45r45t45xxyoB Cå jkj: ΔbDEeTUsÑÖoDEeHIt89a45> Δh89a45r45t45¤ ÀeHIt89å ÀeHIt45xvweHIr89å ÀeHI»r8495®a45:m89a45> zVWu:;eHI>. AVWm89a45r:;eHI> Δl89a89gjku45n45t45zxya45z, »t45xxya67kVWu45r45r89å zxya45i45n45t45zvweNOå ÀeHIr 89a67bBCa67kVWΔ zVWu:;eHI>. »π: Opqr89a45i45>, *+a67l89a45Δ Δb>?i45zVWΔ *+d45i45r89å Mñóa67l45i67k ÀeΔ∫: HIt89å ΔbDEeHIr:;Þ *+a45m89å »t45xxya67kVWu45r45r89a45r:;eJKkVWi45>, ÀeHIt89å »t45xxya67kVWu45r45r89å ÀeHIr:; Δf: Þ »p89o>?z-»p89o>?zVWi67k Δb>?i45zVWΔ *+d89å d: Δf`aa45m45i67l45i89å ΔbDEeHIr45r45i89a45r:;eJKkV Wi45>. Xxya45j »i45zvweHIn89å »j`aa45r45r45Δ *+d45i89o>?t:;Þ »t45xxya67kVWu45r45r89a45r45Δ. Híìi45t45z Δh89o>?r45r:;eJKk «»t45xxya67kVWu45 ®» ÀeTUsÑÖa45> »n89a67h45Δ *+d45¤ laurogeita hamahiru Mñóa67l45i67kvweHI> Δh45i45ztukVWu45n45t45zxya45>.

2

®Opqr89d:;eHIn89a45t45¤ Δh45i45t45zxya67k ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ ÀeTUsÑÖa67l89 d45i89a67k.

ÀeNOgjki45t:;eHI>

H I R U H I L E K O A

2

B E R R I K U S P E N A

B E R R I K U S P E N A

HIRUHILEKOKO BERRIKUSPEN LUDIKOAK

93

*+d45¤

»i45r45r45i45n45t45zVWΔ

Aäãs~òt89oBCa67k

*+d45¤

Zxya67l89d45i89a67k

*+a45r45r89a45n45t45zxyå

ÀeNOgjki45t:;eHI>

3

©Bpqi67l89a45t45¤ Δl89a45¤ *+d:;eTUsz{bDEeHIr89d45i45n45t89a<=s~òu45n89a67k ÀeHIt89å ÀeHIr89a45n45t45zVWu45> *+a67h89o>?z.

1

ZvweHI® ÀeNOgjki45> *+d45¤ Mñóa67l45i67kvweJKk *+g|}eHIr89ø?

ZvweHI® »i45zvweHI> »j`aa45r45r45Δ *+d45i89o>?t:;Þ »t45xxya67kVWu45r45r89a45r45Δ?

ZvweHIr89g`aa45t45i67k?

176

ehun eta hirurogeita hamas

ei

4

Aäãs~òm89a45t45¤ »i89g`aa45r67kVWi45zVWu45n89å.

© AVWn45i45m89a67l45i89å *+o>?r45n89oBCd45u45n89å *+gjki45zxya67kVWi89a45r:;eHI> Δl89a89gjku45n89å »m89a45i45z ÀeJKh45i45zVWt89a45r45Δ ÀeHIt89å »i45t<=s~òu:;eHI> Δl89a89gjku45n89g`aa45r45r45Δ.

ΔbBCa<=s~òt89o>?i89å

»t45xxya67kVWu45r45r89å Δl89o>?r89oBCå

ehun eta hirurogeita hamaz

26

H I R U H I L E K O A

© Nñóo>?> »t89o>?p89a45t45¤ *+d45¤ Mñóa67l45i67kvweJKk »t45xxya67kVWu45r45t45x xyoBCå?

azpi

177

2

100% iPad

9:45 AM

GAME ROOM: ULTIMATE TRAVELLERS

JOLASAK IKASGELAKO MATERIALEAN

Istorioak kontatzeko dadoak

Hatzetan ipintzeko txotxongiloak

IR T E

Ispiluen liburua

Jolasa: Pentsatu, marraztu eta ekin

ERA

Giza gorputzaren app-a

HELM UGA

Pen tsat u, mar razt u, ekin ...

27

Inklusioa Mundua Helburu proiektuan

Eraikuntza

Sarbidea

IDU (Irakaskuntzaren Diseinu Unibertsala) jarraibide multzo bat da, ikasle guztiei ikasteko aukera berdinak ematen zaizkiela bermatzen duena.

Honako hauek dira jarraibide horiek: MOTIBAZIOA ETA KONPROMISOA

IRUDIKATZEKO

EKINTZA ETA ADIERAZPENA

izateko modu asko proposatu

modu asko proposatu

lortzeko modu asko proposatu

Sare afektiboak «ZERGATIK» ikasi

Azterketa-sareak «ZER» ikasi

Sare estrategikoak «NOLA» ikasi

Proposatu aukerak interesa pizteko

Aukerak proposatu antzemateko

Aukerak proposatu ekintza fisikorako

7.1 Optimizatu harreman pertsonalak eta autonomia.

1.1 Eskaini informazioa bistaratzea pertsonalizatzeko moduak.

4.1 Aldatu erantzuteko, nabigatzeko eta solasean aritzeko metodoak.

7.2 Optimizatu garrantzia, balioa eta benetakotasuna.

1.2 Eskaini alternatibak entzunezko informaziorako.

4.2 Optimizatu laguntza-erreminta teknologikoetarako sarbidea.

7.3 Murriztu mehatxuak eta deskuiduak.

1.3 Eskaini alternatibak ikusizko informaziorako.

Proposatu aukerak esfortzua eta iraunkortasuna mantentzeko

Aukerak proposatu hizkuntza eta sinboloetarako

Aukerak proposatu adierazpenerako eta komunikaziorako

8.1 Azpimarratu helburuen eta helmugen garrantzia.

2.1

5.1 Erabili komunikaziorako hainbat modu.

8.2 Aldatu erronkak optimizatzeko eskaerak eta baliabideak.

8.3 Sustatu elkarlana eta komunikazioa.

Barneratzea

8.4 Handitu hezkuntzara bideratutako feedback-a.

Argitu lexikoa eta sinboloak.

2.2 Argitu sintaxia eta egitura.

2.3 Lagundu testu-dekodifikazioan, ohar matematikoetan eta sinboloetan.

2.4 Sustatu hizkuntza desberdinen arteko ulermena.

5.2 Erabili hainbat tresna, eraikitzeko eta osatzeko.

5.3 Garatu doitasuna gradukako laguntza-mailekin, praktikarako eta jarduerarako.

2.5 Argitu, hainbat bitarteko erabiliz.

Proposatu aukerak autoerregulaziorako

Aukerak proposatu ulermenerako

Aukerak proposatu funtzio betearazlerako

9.1 Sustatu motibazioa pizten duten itxaropenak eta sinesmenak.

3.1 Aktibatu edo eskaini aurretiazko ezagutzak.

6.1 Gidatu helmuga egokiak jartzea.

9.2 Erraztu gaitasunak eta estrategiak erronkei aurre egiteko.

3.2 Nabarmendu patroiak, funtsezko ezaugarriak, eta ideia nagusiak eta euren arteko loturak.

9.3 Garatu autoebaluazioa eta gogoeta.

3.3 Gidatu informazioaren prozesamendua, bistaratzea eta manipulazioa.

6.2 Lagundu estrategien planteatzen eta garatzen.

6.3 Erraztu informazioaren eta baliabideen kudeaketa.

6.4 Hobetu progresua monitorizatzeko ahalmena.

3.4 Maximizatu informazioaren transferentzia eta orokortzea.

Meta

ADITUEN ERANSKINAK Irmoak eta motibatuak

Burutsuak eta jakintsuak

Estrategikoak eta helmugara bideratuta CAST 2018 (Center for Applied Special Technology)

28

IDU jarraibideak Mundua helburu proiektuan Mundua Helburu proiektuko elementu ezberdinak Irakaskuntzako Diseinu Unibertsala (IDU) kontuan hartuz garatu dira. Honako taula honetan, IDU printzipioen edo arauen eta proiektuko elementuen arteko harremana jasotzen da: MUNDUA HELBURU

Proiektuan aplikatutako IDU jarraibideak INPRIMATUTAKO MATERIALA

INGURU DIGITALA

Situació d’aprenentatge GJH

Irudia eta testuingurua

Nola ikusten duzu?

Datua

•G JHekin (xxi. mendeko erronkekin) eta ikasleen eguneroko bizitzarekin duen harreman zuzenak benetakotasuna, balioa eta garrantzia optimizatzen ditu (7.2).

•T estuaren ordezko irudikapenak ikaskuntzaegoeraren testuinguruarekiko ulermena eta lotura pertsonala errazten du. (2.5).

•G alderek ikaskuntza-egoera ikasleen esperientzien eta aurretiazko ezagutzekin lotzen dute. (3.1).

• Autonomia sustatu, eta amaierako produktu bat proposatzen du, ikastetxeko testuinguruari eta ikasleen hautaketari irekia, (7.1) eskakizun-mailak aldatuz (8.2).

•O inarrizko ikaskuntzak orokortzea eta transferitzea errazten du (3.4).

•E rkidegoa eta lankidetza sustatzen ditu, amaierako produktua taldean egiteko eta zabaltzeko. (8.3).

Jarraitu hariari

• Zer dakit? Ariketa interaktibo trazagarriak proposatzen ditu unitatea irekitzean aurretiazko ideiak detektatzeko. (3.1).

• Informazio objektiboa eta berresgarria ematen du abian dagoen helburuari buruz (8.1).

•G ogoeta kolektiboa sustatzen du, pentsamendu-estrategia baliagarri baten bidez, eguneroko arazoei aurre egiteko.

(9.2).

Helburua aurrera

GJHei buruzko informazio eguneratua lortzeko sarbidea ematen die ikasleei eta irakasleei, komunikazio-metodo asko erabiliz. (5.1).

•M odu ordenatuan gidatzen du abian dagoen helburua (6.1), prozesua egokituz eta ikusaraziz (6.2), antolatzaile grafiko baten laguntzaz (6.3).

• I kaskuntza-egoerak aurkezten dituzten ikus-entzunezko puntuak erabiltzen ditu, motibazioa areagotzen duten itxaropenak eta usteak estimulatuz.

(9.1) unitatearen hasieran.

•U nitate bakoitzean, aurretiaz hautatutako iturrietatik hartutako informazioa aurkezten du, eta hori entzunezko (1.2) eta ikusizko (1.3) informazioaren alternatiba da (2.5), baita testuaren beste formen alternatiba, hala nola: abestiak, azpidatzitako audioak edo bideoak, testu-informazioaren lokuzioak, antolatzaile grafikoak, visual thinking, etab. Gainera, parte-hartzea dinamizatzeko erabil daitezke.

• I kaskuntza-prozesua modu interaktiboan berreraikitzea ahalbidetzen du, antolatzaile grafikoaren laguntzarekin.

Antolatzaile grafiko horrek ekintzaren helbururanzko aurrerapena irudikatzen du. (3.3).

29

IDU jarraibideak Mundua helburu proiektuan Sekuentzia didaktikoa Jarraitu hariari • Oinarrizko ikaskuntzak

•U nitate bakoitzeko oinarrizko lexikoa (koloreak, ikonoak, tipografia) identifikatzen du. (2.1).

• Exekuzio onaren adibideak eta arreta bideratzen duten jakinarazpenak ematen ditu, (3.2) segurtasun-falta eta distrakzioak murriztuz (7.3).

•A ukeratutako unitate bakoitzaren funtsezkoena (3.2) eta ikasteko eskemak edo laburpen interaktibo inprimagarriak (3.3) ematen ditu, informazioa aurkezteko aukera eskaintzen dutenak (1.1).

•A skotariko manipulazio-materiala eskaintzen du, funtsezko ikaskuntzak hainbat baliabideren bidez (2.5) eta erraminten bidez eskuratzeko (5.2).

• Aplikatzeko ariketak

• Kontzeptuen definizio argiak eta ondo egituratuak ematen ditu (2.2) eta hainbat motatako antolatzaile grafikoekin aurkezten ditu, ideia nagusiak eta haien arteko harremanak irudikatzen dituztenak. (3.2), progresiboki etapako mailen artean (3.3).

•P raktika- eta berrikuspen-ekintza sistematikoak txertatzen ditu, ikaskuntzen orokortzean laguntzeko. (3.4).

• Ariketa konpetentziak

•E rantzun pertsonal irekiak ahalbidetzen dituzten jarduerak barne hartzen ditu, parte-hartzea, esperimentazioa, arazoen ebazpena eta sormena sustatzen dituztenak. (7.2).

•E reduak eta laguntzak ematen ditu, pentsamendu-estrategien eta -klabeen bidez, informazioa prozesatzea eta ezagutza baliagarri bihurtzea errazteko. (3.3).

• I kaskuntza-teknika kooperatiboen bidez berdinen arteko interakzioa eta tutoretza sustatzen ditu.

(8.3).

• I datzizko testua osatzeko, hainbat bitarteko erabiltzen ditu oinarrizko ezagutzak aurkezpenekin edo bideoekin azaltzeko (2.5).

•U nitate bakoitzean trazatu daitezkeen jarduera interaktiboen bidez oinarrizko jakintzak lantzeko laguntza eskaintzen du, laguntza- eta teknologia-tresnak erabiliz (4.2).

•P rozesuaren ereduak eta laguntzak ematen ditu, baita emaitzak egiaztatzeko jarraibideak ere (6.1), estrategien plangintza eta garapena babestuz (6.2) eta informazioaren eta baliabideen kudeaketa erraztuz (6.3).

– Hizkuntza-planeko infografiak.

– IKT-infografiak.

Baliabide osagarriak • Ikasgela iraulia

•M etodo alternatiboak eskaintzen ditu, ikasleek informazioa eskura dezaten eta edukiarekin interakzioa izan dezaten (4.1).

•E rantzuteko eta nabigatzeko alternatibak eskaintzen ditu (4.1), bideoen eta hainbat tresna teknologikoren bidez (4.2), eta idatzizko testua osatzeko hainbat bitarteko (2.5).

•H iruhilekoko berrikuspena (ludikoa)

•K omunikabide ugari erabiltzen ditu ikasitakoa adierazteko (5.1).

•E raikuntzarako eta konposiziorako tresna ugari erabiltzen ditu (5.2).

• Gamifikazioa • Aniztasuna kontuan hartu

30

•P raktikarako eta exekuziorako laguntza-mailak dituzten konpetentziak definitzen ditu (5.3), exijentzia-mailak aldatuz (8.2) eta indartzeko eta sakontzeko ariketak erabiliz.

MUNDUA HELBURU

Proiektuan aplikatutako IDU jarraibideak INPRIMATUTAKO MATERIALA

INGURU DIGITALA

Ebaluazioa Zer ikasi dut?

• Ebaluazio-ariketak

•A utoebaluazioa eta koebaluazioa estimulatzen ditu, gailu-aniztasuna eta ebaluazio-jarduerak emanez (9.3).

•A utoebaluazioa eta koebaluazioa estimulatzen du (9.3) jarduera interaktibo ez trazagarriekin, laguntzarako erreminta eta teknologiekin (4.2).

•A urrerapenen jarraipena egiteko gaitasuna handitzen da (6.4): – Heteroebaluazioko tresna eta jarduera interaktibo trazagarriak.

– Ebaluazio- eta jarduera-proben sortzailea, jarduera-mailaren arabera (oinarrizkoa/aurreratua).

– Urteko programazioaren une guztietan (hasierakoa, garapenekoa, amaierakoa) (5.3).

– Konpetentzien araberako ebaluazioa.

– GYM konpetentziak: taulak eta soluzioak.

• Helburua aurrera (erantzuna)

• Ikaskuntzak egoera eta testuinguru berrietara eramatea maximizatzen du. (3.4).

Nola ikasi dut?

•L orpena eta hobekuntza sustatzea autoerregulazio-estrategien bidez, erronkei aurre egiteko indargune pertsonalei eta errore-patroiei buruzko informazio garrantzitsuarekin. (9.2).

• I nprimatzeko porfolio digitala, unitate bakoitzean informazioa (1.1) aurkezteko pertsonalizazioa ahalbidetzen duena, ikasleek beren aurrerapenen (6.4) etengabeko jarraipena egiteko gaitasuna handituz, autoebaluazioaren eta hausnarketaren (9.3) eta feedbackaren erabileraren bidez, gauzatze hobea bideratuz (8.4).

Diziplinarteko proiektua • Pentsatu • Diseinatu • Bildu • Aurkeztu • Egiaztatu

• Ikaskuntzak egoera eta testuinguru berrietara eramatea maximizatzen du. (3.4).

•E rantzun pertsonal irekiak ahalbidetzen dituzten jarduerak barne hartzen ditu, partehartzea, esperimentazioa, arazoen ebazpena eta sormena sustatzen dituztenak. (7.1).

•P roiektuaren amaierako produktua lortzeko prozesua eta aurreikusitako emaitzak bistaratzeko jarraibideak eta laguntza eskaintzen ditu (6.1).

• I kaskuntza-teknika kooperatiboen bidez berdinen arteko interakzioa eta tutoretza sustatzen ditu. (8.3).

Diziplinarteko proiektua •H elburuen eta helmugen garrantzia nabarmentzen du, lotutako curriculumelementuak funtsezko ikaskuntzekin (konpetentzia espezifikoak eta ebaluazioirizpideak) eta unitate bakoitzaren oinarrizko jakintzekin lotuz, PDko etapako funtsezko konpetentzien irteera-profilarekin (8.1).

•A utoebaluazioa eta koebaluazioa errazten ditu, irakaskuntza-jarduera ebaluatzeko tresnen bitartez (9.3).

31

UNITATEAK

6 *

Lan eta lan ARLOKO KONPETENTZIA ESPEZIFIKOAK

2. A hozko testuak interpretatzea 10. E lkarbizitza demokratikorako komunikatzea 2. A hozko testuak interpretatzea 3. Ahozko testuak sortzea

4. T estu idatziak interpretatzea 7. Testu idatziak sortzea

LEHEN ZIKLOKO OINARRIZKO JAKINTZAK

B. Komunikazioa 1. Oinarrizko jakintzak Elementuen (egoeraren, parte-hartzaileen edo asmoaren) eragina komunikazioegoeran.

B. Komunikazioa 2. Komunikazioa eta ahozko elkarreragina - Ahoz adierazteko interesa, ahoskera eta intonazio egokiak erabiliz.

- Ahozko komunikazioaren oinarrizko elementuak identifikatzea.

B. Komunikazioa 3. Irakurritakoaren ulermena - Irakurritakoaren ulermena lantzeko oinarrizko estrategiak.

4. Idatzizko ekoizpena - Oinarrizko estrategiak (banakakoak edo taldekakoak), testu idatziak sortzeko.

9. H izkuntzaren erabilerari buruz hausnartzea

D. Hizkuntzari eta haren erabilerari buruzko hausnarketa - Ahozko adierazpena: ahoskera eta intonazioa.

- Oinarrizko elementu grafikoak identifikatzea.

9. H izkuntzaren erabilerari buruz hausnartzea 7. T estu idatziak sortzea

D. Hizkuntzari eta haren erabilerari buruzko hausnarketa - Oinarrizko hizkuntza-edukiak: hitz-eratorpena, letrak eta silabak, letra larriaren erabilera.

8. L iteratura-testuak interpretatzea eta sortzea

C. Literatura-hezkuntza - Herri-literaturaren barruko testuak identifikatzea.

9. H izkuntzaren erabilerari buruz hausnartzea

D. Hizkuntzari eta haren erabilerari buruzko hausnarketa - Oinarrizko metalengoaia.

1. H izkuntza-aniztasuna errespetatzea

A. Hizkuntza eta hiztunak - Errespetuzko hizkera erabiltzea.

4. T estu idatziak interpretatzea 5. T estu idatziak sortzea 9. H izkuntzaren erabilerari buruz hausnartzea 34

*

*

B. Komunikazioa 3. Irakurritakoaren ulermena - Irakurritakoaren ulermena lantzeko oinarrizko estrategiak.

Hezkuntza Ministerioaren 157/2022 Errege Dekretuan oinarritua · Eusko Jaurlaritzaren eta Nafarroako Gobernuaren araudien zain.

Ikusi konpetentzien eta oinarrizko jakintzen garapen osoa Proposamen Didaktiko hoen 19., 20., 21., 22. eta 23. orrialdeetan.

Baliabide digitalak

Inklusioa eta aniztasuna

¿QUÉ ZERVAMOS IKASIKO A APRENDER? DUGU? Hasierako orrialdea

Ebaluazioa

Ikasgelako materiala

BALIABIDEAK Aurkezpena: lanbideak

Ikaskuntza-egoera: Lanbideen horma-irudia egingo dugu.

GJH 8: Lan duina eta hazkunde ekonomikoa Berriketan

Audioa: Xeril detektibea

Lanbideei buruzko istorio laburrak kontatu

Irakurgaia

Audioa: Datil-saltzailea

Datil-saltzailea

Ikasi letrak fr, fl, pr, pl, kr, kl

Irakurketa-saioak FR eta FL kontsonante multzoak PR eta PL kontsonante multzoak KR eta KL kontsonante multzoak

Hiztegi-txartelak

Ezkutuko mezuak

Ahozko adierazpenerako orriak

Lotu esaldiak eta irudiak Ezagutu hizkuntza

Letrak

Hitz eratorriak: lanbideatzizkiak

Silabak

Letrak eta silabak

Puntua

Letra larriaren erabilera Hitzen lilura Herri-kanta: Joxe Mari zapataria

Ikasi dudana antolatu

Ordenatu hitzak

Hitzen jolasa Ortografia-arauen orriak Alfabetoa Puzzle ortografikoa

Puntua eta letra larria Audioa: Joxe Mari zapataria Abestia: Guretzat

Jolastuz ikasi

Unitateko gramatika-edukiei buruzko eskema Hitz-bilduma

Portfolioa Zer ikasi dut?

Berrikusi ikasitako letrak Gameroom

Helburua aurrera: ideia-jasa

Indartzeko ariketen fitxa

Nola ikasi dut?

Sakontzeko ariketen fitxa Ebaluazioa Konpetentzien araberako ebaluazioa

35

Baliabideak Baliabide digitalak Aurkezpena: lanbideak

6

Lan eta lan

Gpqu45zVWt45i89o@Ak ÀeNOgjki45t:;eHI> *+d45u89gjk¤ Δl89a45>, »i45zxya45> ÀeHIt45xvweNOa45>, »i45zxya45> Δl89a45n45t89o@AkVWi89a45>... EVWt89å Δh89a45u45r45r89o@Ak ÀeHIr:;Þ ÀeHIr89å *+a<=sz{kxyo>?t89a67kxyø Δl89a45n89a67k ÀeNOgjki45t:;eHI> *+d45i45t45u89gjk¤ ÀeTUsz{kxyo@Al89a45>.

ZvweHI® *+d89a67kVWi45zVW¤ Δl89a45n67b>?i89d:;eRSeHIΔ Δb>?u45r45u45z?

Zer deritzozu?

Zer izan nahi duzu nagusitan?

Zer lan egin nahi duzu?

Datua Gizartean bizitzeko beharrezkoa da lan egitea.

Unitate honetarako…

Helburua aurrera © ZvweHI® Δl89a45n67b>?i89d:;Þ Δb>?i45t45xVWΔ ÀeHIzxya89gjku45t45zvweHI> *+d45i45t45u45zVW¤? Mñóa45r45r89a45ztukVWi89a67k ÀeNOgjki45> ÀeHIt89å Δl89a45n67b>?i89d:;eRSeHI> Δh89o>?r45m89å-»i45r45u89d45i89å *+o23sÑÖa45t45u67kxyø *+d45u89gjk¤.

Jarraitu hariari!

gauza Hitz gutxitan ere egu. ak tz asko esan di Istorio laburrak

114 ehun eta hamalau

Ikaskuntza-egoera

GJH

Hasierako irudia

Unitateko ikaskuntza-egoeraren helburua honako hau da: lanak gure gizartean duen garrantzia azpimarratzea.

GJH 8. Lan duina eta hazkunde ekonomikoa.

Enplegu betea eta lan duinak lortzea gizonemakumeentzat, laneskubideak babestea.

Unitatearen hasierako orrialdeko argazkian gure ikasleen adineko neskato bat ageri da, eskuetan tablet bat duela, fruta-barazkiak ikuskatzen.

Helburua aurreran hasten da unitatean zehar landuko diren edukiak eta konpetentziak.

36

Irudiaren bitartez, lanak gure ingurua eraldatzeko duen indarraz hausnartu nahi dugu.

Gakoak

www.anayaharitza.es webgunean eskuragarri dituzu «Mundua helburu proiektuaren gakoak».

Hizkuntza-plana 8

Oinarrizko hizkuntza-gaitasunak lantzeko fitxak aurkituko ditu irakasleak www.anayaharitza.es webgunean.

Hartu kontuan • Hasierako egoera aurkeztu, eta iritzitrukea sustatuko dugu ikasleekin.

•H asierako orrialdeko argazkia landuko dugu ikasleekin: zer ikusten duten, argazkiko neskatila zertan ari den, nolako jarrera eta aldartea duen…

• I deia-jasa teknika erabiliko dugu, elkarrenganako errespetua sustatzeko.

Halaber, iritzi guztiak errespetatu beharraz mintzatuko gara.

• I kasleei laguntza eman, iritziak eta ideiak azaltzen ikasteko.

ea i Saltzaile berezi baten abentura ezagutuko dugu.

fl; fr; pr; pl; kr ; kl EZAGUTU HIZKUNTZA

Lanbideak gure . e dira ltu ku raren part

Irakurgaia: Datil-saltzailea

IKASI LETRAK

hitz eratorriak ; le eta silabak; le trak tra larria

Herri-kantak

ehun eta hamabost

115

Zer deritzozu?

Datua

Helburua aurrera

Jarraitu hariari

Proposatutako galderaren bitartez, ikasleek nagusitan zer lanbide izan nahi duten azalduko dute.

Datuak aditzera ematen du lan egitea ezinbestekoa dela bizitzan aurrera egiteko.

Helburua aurreran, lanaren garrantziari buruz gogoeta egitea sustatuko dugu ikasleen artean, baita haien etorkizuneko lanbideari buruzko hipotesiak egitea ere.

Unitateari dagozkion edukiak eta atalak aurkezten dira: istorio laburrak kontatzea, lanbideei buruzko narraziotestua irakurtzea, herri-kantak abestea…

Unitatearen amaieran, ikasleek maite dituzten lanbideei buruzko hormairudia egingo dugu, ideiajasa baten bitartez.

37

Baliabideak Baliabide digitalak

Berriketan

Audioa: Xeril detektibea

1

Istorio laburrak EäãsÑÖa45> ÀeTUsÑÖa67l89d45i89o@Ak ÀeNOgjki89å (E) *+a67l89å *+g|}eHIzVWu45r45r89å (G¬) *+d45i89o>?t:;eHI>.

þ þ ¬

–XvweHIr45i67¬ *+a67l67kxya45t:;eNOå *+d89å.

–Glma45u45zxyå *+a45r45r89a45r89oBCa67k »i67kvweHIr45t45zvweHI> *+d45i45t45¤.

–AtubDEeJKl:;eHIt45xvweNOa45> zxya45r45t89a67kxyø Δh89a45n89d45i89a67k Δh89a45r45t45¤ *+d45i45t45¤.

–AVWr45r89a45u45t45zxya67k Δl45u45p89a45r:;eJKkVWi45> *+a45zVWt:;eHIr45t45¤ *+d45i45t45¤.

2

ZvweHI® Δh89a45r45t45¤ *+d45¤ XvweHIr45i67l:;eJKk ÀeHIt45xvweHIt45i67k »i45r45t:;eHI> *+o>?r89d45u67kxyø?

X 3

»t45xxya45p:;eJKl89å »j|}eHIr45t<=sÇÉeNOå *+g`aa67bBCa45r89d45i45n89å zxya45p89a45t89a67k Denbora-lerroa

Δl45u45p89å ΔbDEeHIt89a45u45r45r:;eJKkxyoBCa67k Δb>?u67f`aa45n89d89å *+d:;eHIt:;eJKkVWt45i67bDEÞ-»t45xxya45r45t:;eJKl89å

X

Opqr89d:;eHIn89a45t45¤ Δb>?i45n:;eHIt89a67k zvweHIn67bBCa67kVWi:;eJKkVWi45>.

3 4

X

2

1

Txya67l89d:;eJKkxyå »j`aa45r45r45i45t89å, ÀeHIr89a45n45t45zVWu45>: •

© ZvweHI® *+a67bDEeHIr:;eHIr45Δ *+g`aa67l89d:;eHIt45u67kxyø *+d45i89ø *+g|}eHIr89ø?

Aäãs~òm89a45t45¤ ÀeJKl67kxya45r45r45i45ztukvweHIt89å Δl89a67b>?u45® ΔbBCa45†.

Erantzun irekia.

116 ehun eta hamasei

Ariketa osagarriak Audioaren testua: Xeril detektibea Xeril detektibea beti gauza arraroak ikertzen! Gaur, goizaldean jaiki, ondo gosaldu, eta Inaxioren abeletxera joan da, lupa, gabardina eta detektibe-txartela hartuta. Abereek nagusitan zer izan nahi duten jakin nahi du!

Eguna argitu orduko heldu, eta oin-puntetan sartu da abeletxean, zaratarik ez egiteko. Barruan ilun-ilun dago, ordea, eta, DANBA! Nolako zartakoa hartu duen ate baten kontra! Atea ireki eta, hara!, oinatzak lurrean. Luparekin aztertu ditu...

—Bai, ezkur-enpresa bat sortu, kurrin!, eta txokolatezko ezkurrak egingo ditut.

—Harrigarria! —pentsatu du Xerilek, txerri-kortatik irten baino lehen.

Halako batean, DANBA!, beste ate bat... Nolako zartakoa orain ere! Arrantzak entzun ditu Xerilek atearen beste aldean.

—Kaixo, astotxo!

—Iiiioooo-iiiioooo! —erantzun du astoak.

—Zer izan nahi duzu nagusitan?

—Kaixo, txerritxo! —esan du Xerilek.

—Astonauta, iiiioooo-iiiioooo! Espazioan zehar ibiltzeko, iiiioooo!, eta Ilargia eta izarrak apatxekin ukitzeko.

—Kurrin-kurrin! —erantzun du txerriak.

—Arraioa! Astonauta... —esan du Xerilek bere artean.

—Zer izan nahi duzu nagusitan?

Bien bitartean, argitu du eguna, eta abere guztiak kanpora irten dira:

—Ezkurgilea, kurrin-kurrin!

—Ezkurgilea? —galdetu du Xerilek.

38

—Kukurruku! Bee-bee! Iiiiiii! Kakara-kakara! Au-au!...

Ai ene! Xerilen ikerketak luze joko du gaur! Bai horixe!

Gakoak U6

5

Kxyo>?n45t89a45t45¤ »i67kxya<=sz{kVWi89d:;eNOa45r45Δ:

+ info anayaharitza.es

Pentsamenduaren garapena Denbora-lerroan sakondu nahi izanez gero, honako hau egin dezake irakasleak: arbelean lerro bat marraztu, eta istorioarekin zerikusia duten esaldi laburrak eta errazak idatzi. gero, ikasleek arbeleko lerroan kokatuko dituzte gertakariak.

Zer izan nahi du bakoitzak?

Hartu kontuan • I storio laburrek, istorio luzeek bezalaxe, egitura hau dutela gogoratuko diegu ikasleei: hasiera-korapiloa-amaiera.

Hirugarren hiruhilekoan narrazio-testuen egitura hori sakonago landuko badugu ere, komeni da ikasleak gai horretaz lehenbailehen ohartaraztea.

Marraztu eta antzeztu

PvweHIn45t<=sÑÖa45t45¤ zVWu45r:;Þ ÃsÇÉeHIn45i89d:;eHIr:;eHI> ΔbBCa45t:;eHI> Δl89a45n67b>?i89d:;Þ ΔbBCa45†, ÀeHIt89å *+o23sÑÖa45t45¤ ΔbDEeJKh:;eJKkxyø *+a45r45i67kvweHIt89a67k.

• Exygjki45> Δl89a45n67b>?i89d:;Þ Δh89o>?r45r:;eHI> »m89a45r45r89a45ztukVWi89å.

Erantzun irekia.

•

Ikaskuntza-egoerarekiko lotura Konpetentzietan oinarrituriko ariketa honek aukera emango die ikasleei nagusitan zer lanbide izan nahi duten azaltzeko. Gogoko duten lanbide bat marraztu, eta mimika eta gorputzkeinuen bitartez antzeztuko dute.

Opqr89a45i45>, *+a45n45t45zvweHIzVWt45¤ *+a45u67kvweHIr89a45t45¤ *+d45u45zVWu45> Δl89a45n67b>?i89d:;eNOå »m45i45m45i67kxyå ÀeHIr89a67b>?i67l45i45z, zVWu45r:;Þ »i67kxya<=sz{kVWi89d:;eRSeJKk zvweHIi45> *+d:;eHI> *+a<=s~òm89a45t45zvweJKkxyø. ehun eta hamazazpi

117

Lan-merkatuan dauden aukerez hausnartzea eta ikasleen sormena lantzea dira ariketa honen helburuak.

Soluzioa

Sormena lantzeko

5 Astoak astonauta izan nahi du, espazioan ibiltzeko; txerriak ezkurgile izan nahi du, txokolatezko ezkurrak egiteko.

• I kasleak taldeka jarri, eta lanbide-izen dibertigarriak asmatuko dituzte; esate baterako, txerri ezkurgilea eta astonauta. Gero, talde guztien proposamenak entzunda, dibertigarrienak auekratuko dituzte.

Antzezpena eta hitzik gabeko komunikazioa lantzeko •H irunaka jarrita, ikasleek Xeril detektibearen abenturak antzeztuko dituzte. Hiru pertsonaia izango dira: Xeril detektibea, txerria eta astoa.

•K onpetentzietan oinarritutako ariketan marraztu duten lanbideari buruzko istorio labur bat asmatuko dute ikasleek.

•H itzik gabe komunikatzeko dauden moduei buruz hausnartu: zeinu-hizkuntza, braillea, etab.

Unitateko gaiari buruz hausnartzeko • I kasleek, binaka edo hirunaka jarrita, gurasoen lanbideari buruz zer dakiten kontatuko diote elkarri: zertan egiten duten lan, gogoko lana duten ala ez… Talde handian ere komentatuko ditugu erantzunak.

39

Baliabideak Baliabide digitalak

Irakurri

Audioa: Datil-saltzailea

Irakurgaia

Datil-saltzailea

Atul45Δ, ΔbBCa<=sÑÖa45m89o>?r45t45u67kxyø *+d89a45t45i67¬-ÃsÑÖa67l45t45zxya45i67l:;eHIr45i67k Δf`aa45m89a45t45u:;eHIn89å, *+oBCa<=s~òi45t45i67k *+oBCa<=s~òi45r89å »i67b>?i67l45t45zvweHI> zvweHI> *+d89a45t45i67¬ *+g`ao>?zxyoDEeHIn89a67k Δb>?i67l45t45zvweHI>. GnoeHIr89ø, Δh45i45r45i89a45> ÃsÑÖa67l45t45zvweHI> zVWi45t45u:;eHI> *+gjku45zVWt45i89a67k.

BnoeJKh45i45> ΔbBCa45t:;eNOa45>, *+d89a45t45i67¬ ΔbBCa45† *+a45u45r67kVWi45t45¤ zVWu:;eHI> *+o23sÑÖø *+d45i<=s~òt45i45r89a45t<=s~òu89å: «Dlma45t45i67Δl45i67l45u45r89a89g`aa45r45r45Δ Δh89a45¤ »n45i45r:;eHIt45zxya45†», »p:;eHIn45t<=sÑÖa45t45¤ zVWu:;eHI> »m45u45t45i67kxyoBCa67k. Opqn89d89o>?r:;eHI>, *+g`aa45m:;eJKl45u89a45r:;eHI> zxya67kVWu89a67k *+d89a45t45i67l:;eHIz ΔbDEeHIt:;eHIt89å, Δh45i45r45i45r89a45n45t45z *+a67b>?i89a45t45¤ zvweHI> ΔbBCa<=sÑÖa45m89o>?r45t45u89a45> ΔbBCa45r45r:;eHIn89å.

Glma45u89a67k »u<=s~òt:;eJKkxya67bDEeNOa45> Δh89a45r45t45¤ zVWu:;eHI>, *+o>?r89d:;eNOå. EVWt89å *+g`aa67l89d45¤ ÀeNOgjki45> zvweHI>.

IVWzVWu45t45u45t89å, zvweHI® ÀeNOgjki45> ÀeHIz zvweJKkVWi:;eJKl89å, ÃsÑÖa67kvweJKl89a45t45i67k *+a45t:;eHIr89å zVWu:;eHI> *+d89a45t45i67l89å.

Hñóa45r:;eHI> *+d45i<=s~òt45i45r89å »u45r89d45i45n89a67k zvweHIr45¤ *+o23sÑÖoBCå zvweJKh89a45r67kxya45t45¤ zVWu:;eHI>! Dpqi<=s~òt45i45r89a67k ÀeHIr89a67kxya45r45r45i45t89å, »n89o>?m89a89d89å ΔbBCa45† »i45r45i45t<=s~òΔ zvweHI>, ÀeTUsz{kVWu89a45> *+a45r89gjki89o>?n45t45zVWΔ ΔbBCa45† zvweJKkxya45r45r:;eJKl89å.

Zatoz nirekin!

118 ehun eta hemezortzi

Ariketa osagarriak Oroimen bisuala lantzeko

Irakurketa hobetzeko teknikak

• Ikasleek, bi edo hiru minutuan, 118.-119. orrialdeetako marrazkiei erreparatuko diete. Gero galderak egingo dizkiegu: Zer gertatzen da marrazkietan? Zenbat pertsonaia daude marrazki bakoitzean? Nor da protagonista, zure ustez? Non gertatzen da istorioa? Urruneko ala hurbileko lekua da? Zergatik uste duzu hori?

•« Irakurketa partekatua» izeneko dinamika erabiliko dugu.

Ikasleak taldeka jarriko dira, eta taldekide bakoitzak esaldi edo testu zati bat irakurriko du, ozen. Ondoren, taldekideekin komentatuko dute edukia.

40

• I rakurketa isila ere egin daiteke, ikasleak banaka jarrita.

Gero, testua denon artean irakurriko dugu, modu kateatuan.

Hartu kontuan U6

Hñóa45r:;eHI> *+a45t45zvweHIt45i67k »j`aoBCa45> zvweHI> Atul45Δ. Glma45¤ *+gjku45zVWt45i89a45> *+d45u45n89å *+a45r45t:;eNOa45> »i67b>?i67l45i45t89å, ÀeNOgjku45n89å *+a45r89gjki45t45¤ *+o>?r89d45u67kxyø, Δh45i45r45i45r89å Δh:;eJKl89d45¤ zVWi45r:;eHI>. Opqr89d45u89a45>, »n89o>?m89a89d89a67k ΔbDEeHIr:;Þ Δb>?i89d:;eNOa45r45Δ »j`aa45r45r89a45i45t45¤ »n89a67h45Δ »i45zxya45> zVWi89o>?>.

–Zxya45u89d:;Þ! —eTUsÑÖa45> zVWi89o>?> Atul45i67k.

•A udioa erabiliko dugu ikasleek testuak irakurtzeko orduan intonazio eta ahoskera egokiak erabiltzen ikas dezaten.

–Zxyo>?r45t:;Þ *+o>?n89å ÀeHIm89a45n89g`aø *+d45i45zVW¤.

GnoeHIr89ø, Δh45i45r45i89a45> ÃsÑÖa45r45t45¤ zvweHI> ÀeHIt89å Δl89a45n89a45r45Δ ÀeJKkVWi45> zVWi89o>?>, ΔbDEeHIt45Δ ΔbDEeHIzxya67l89å.

Datil zoragarriak!

•O ndoren, irakurgaiaren laburpena egingo diegu ikasleei, errazago ulertzeko.

•T estuak narrazioa eta komikia nahasten dituela azalduko diegu ikasleei.

EVWt89å, *+d89a45t45i67l89å ÃsÑÖa67kvweJKl89a45t45i67k *+a45t:;eHIr89a45t89å, »n89o>?m89a89d89a45r45Δ ÀeHIm89a45> zVWi89o>?>.

Bi eskukada nahi ditut.

•T estua irakurtzen edo audioa entzuten hasi orduko, Ikasleei eskatuko diegu izenburuari eta marrazkiei erreparatzeko, eta edukiari buruzko hipotesiak egiteko.

Zenbatean daude?

ehun eta hemeretzi

119

Ahozko ulermena lantzeko

Ahozko literatura lantzeko

•T estua irakurri ondoren, irakasleak ulermen-galderak egingo ditu. esaterako: Zer aurkitu zuen behin Alik?

Saldu ote zuen datil hura? Zer gertatu zen

• Hona hemen lanbideei buruzko igarkizunak:

Iritzia azaltzen ikasteko • I puinari buruz duten iritzia azaltzeko eskatuko diegu ikasleei: gustatu zaien ala ez, zergatik, etab. horrela, ikasleek nolako testuak atsegin dituzten jakingo du irakasleak.

–« Nor da besteen haginekin bikain jaten dutena?».

Erantzuna: dentista.

–« Bolantea eskuetan hartuta, bira eta bira, umeak geltokian zain dauzkat eta arin-arinka eskolara daramatzat».

Erantzuna: autobus-gidaria.

–« Oinak jarrita egiten du kanta, eta oinak badauzka».

Erantzuna: bertsolaria.

–« Sugarren artean, jo eta su lanean; sua hil arte, jo eta ke». Erantzuna: suhiltzailea.

41

Ea ulertu duzun

1

AVWu67kvweHIr89a45t45¤ ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ ÀeHIr89a45n45t45zVWu45> ÀeNOg`ao@AkVWi89å.

Atul45Δ datil-saltzaile »n:;eJKkxya45zxya45r45Δ

Δf`aa45m89a45t45u89å zvweHI>.

»m89a89g`aø

✗

Glma45¤ Δh89a45r45t89a45> ΔbBCa<=sÑÖa45m89o>?r45t45u89a45> galdu »j`ao@Al89a<=s~òt45¤

✗

*+g`aa67l89d45¤

*+d89a45t45i67¬-ÃsÑÖa67l45t45zxya45i67l:;Þ

zvweHI>. »i67b>?i67l45Δ

Dlma45t45i67l89a45r:;eHI> distirak zvweHIr45u89å zvweJKh89a45r67kxya45t45¤ zVWu:;eHI>. ✗

2

*+d45i<=s~òt45i45r89a67k

Δkxyo@Al89o>?r:;eNOa67k

»i45t45xVWu45r89a67k

ZvweHI® ÀeTUsÑÖa45> zVWu:;eHI> Atul45i67k Δh45i45r45i45r89å ÃsÑÖa45r45t45¤ zvweHIn:;eNOa45>? AVWu67kvweHIr89a45t45¤ ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ.

Zenbatean daude?

Zatoz nirekin.

Datil zoragarriak!

¬Datil zoragarriak!

Zer egingo zenuke?

Ikaskuntza-egoerarekiko lotura Konpetentzietan oinarritutako ariketa honetan, ikasleak testuko protagonistaren lekuan jarriko dira, eta planteatutako dilemari erantzun beharko diote.

Horrela, lanarekin lotutako erabakiak hartzeko gai direla erakutsiko dute.

© ZvweHI® ÀeNOgjki45n89g`aø zvweHIn45u67kvwÞ Δfjkr45u45i45t45¤ »u89g`aa45r45Δ ÀeHIm89a45t:;eHI> *+d45i45t45u:;eHI> *+d89a45t45i67l89o>?n89d89ø ΔbBCa45† ΔbBCa45zvweHIn45¤ Δl89o>?r89a45t:;eNOgjki89a45>? AVWzVWp45i45m89a45r45r89a45t45¤.

– HêëeHIr45r45i67kxyø *+a45zxyo@Akxya45> ÃsÑÖa67l89d45u67kxyø »n45i45t45u45ztukvwÞ *+d89a45t45i67l89a67k.

– Zxya67kxya45r45r89o>?n45t45zVWi45r89å ΔbBCo>?t89a67kxyø »n45i45t45u45ztukvwÞ, *+g|}eJKh45i:;eNOgjkΔ *+d45i45r:;eJKl89a67kxyø »n45i45r:;eHIt45zxya45†.

120 ehun eta hogei

Irakurgaia lantzen jarraitzako

Kulturartekotasuna sustatzeko

• I kasleek beste izenburu bat asmatuko diote ipuinari, binaka jarrita.

• I rakurgaiak aukera ematen du beste kultura batzuei buruz hitz egiteko: basamortuko tribuak, bizimodua, lanbideak…

Munduko beste txoko batzuetako kulturekin konparatzeko eskatuko diegu ikasleei. Argazkiak eta marrazkiak ere ekar ditzakegu, ikasleek beste kultura batzuetako ohiturak, jantziak, apaingarriak… ezagut ditzaten.

• I kasleek, lauko taldetan jarrita, irakurgaia antzeztuko dute.

Hauek izango dira pertsonaiak: Ali, nomada eta hiriko bi erosleak.

Ipuinen egitura sakontzeko • I kasleek beste korapilo bat asmatuko diote ipuinari.

Irakasleak, besteak beste, hau esango die: «Alik sakelatik atera zuen datila. Eta, orduan, gauza bitxi bat gertatu zen…». Taldeka jarrita, jarraipena asmatuko diote ipuinari.

Gero, ozen komentatuko ditugu asmatutako ipuin guztiak.

42

Irakurzaletasuna sustatzeko • Elisabet Abeyá, Eta handia egiten naizenean, zer? Elkar.

Idazle eta pedagogo katalanaren liburua oso egokia da unitateko gaia lantzeko eta irakurzaletasuna sustatzeko.

Liburuan neskato baten istorioa kontatzen da; neskato horrek nagusitan zer izan nahi duen kontatzen digu; hainbat lanbide ere deskribatzen ditu.

ea i

U6

Hitz eratorriak O¬®K©§I© N© D¬®E©µG¬®I© A

®O¬®G¬®I©©A

Hartu kontuan • I ntuizioan oinarrituz landuko dugu hitzeratorpena: lanbideei lotuta (unitateko gaia) eta euskaraz sarri erabiltzen diren atzizkiak baliatuz: -ari, -tzaile, -kin, -tegi.

•L ehenik eta behin, lehen ariketako irudiari buruz mintzatuko gara ikasleekin. Hiru gauzari erreparatuko diegu: produktuari (ogia), lanbideari (okina) eta dendari (okindegia).

®O¬®K©§I© N© A

¬®OLMkVWi45n89å, *+oBCgjki89å ÀeHIt89å *+o@AkVWi45n89d:;eNOgjki89å Δf`aa45m45i67l45i89å ΔbDEeHIr:;eJKkxyø Δh45i45t45zxya67k *+d45i45r89å.

1

Ixyd89a45t45zVWΔ *+g`aa45u45zxyå ΔbBCa67kxyo>?i45t45zxyå zvweHI® *+d:;eHIn89d89a45t89a45> ÀeHIr89o23s~òΔ ΔbDEeJKh89a45® *+d:;eHI>.

Δh89a45r89a89gjki89å

*+a45r45r89a45i45n89å

*+g`ao>?zxyo@AkVWi89a67k

A©©R© R© A© N© D¬®E©µG¬®I©©A

G¬©O¬©Z©§O¬§T© E©µG¬®I©©A

H©©A© R© A©µT© E©µG¬®I©©A

arraina 2

gozokiak

haragia

EVWr89a45n45t45zVWu45> *+g`aa67l89d:;eHIr89å Δh89a45u:;eHIΔ:

Nñóo>?r67k *+g`aa45r67b>?i45t45zvweHI> *+d45¤ ÀeTUsz{kxyo@Al89å? Irakasleak Nñóo>?r67k »i45r89a67kxya<=s~òt:;eHI> *+d45¤ ÀeTUsz{kxyo@Al89a45>? Garbitzaileak Nñóo>?r67k ÀeNOgjki45t:;eHI> *+d45i45t45¤ »m89a45r89g`ao@Al89a45n89a67k? Margolariak ehun eta hogeita bat

121

Hitz eratorriekin jolasteko definizio-jolasa •E dukian sakontzeko, definizio-jolasa egingo dugu. Ikasleak binaka jarriko dira. Bikotekide bakoitzak -ari, -tzaile, -kin eta -le atzizkiekin osatutako lanbide-izen bat pentsatuko du.

Gero, lanbide hori definitzen saiatuko da, lanbidearen izena esan gabe. Beste bikotekidea izena asmatzen saiatuko da.

Hona hemen zenbait adibide: gidari, margolari, sukaldari (-ari atzizkia); garbitzaile, saltzaile (-tzaile atzizkia); okin, harakin (-kin atzizkia).

43

Baliabideak Baliabide digitalak Irakurketa-saioa: (I) eta (II) F R eta FL kontsonante multzoak: (I) eta (II)

ea i

Ikasi letrak

FVWr Δfjk® Fr fr 1

Δfjkr89ø

Δfjkr45Δ

Δfjkr89å

Δfjkr:;Þ

Δfjkr45¤

IVWr89a67kVWu45r45r45Δ ÀeHIt89å »i45n89gjku45r89a45t45¤ Δfjk® Δl:;eHIt45r89å *+d45u45t:;eHI> Δh45i45t45zxya67k.

FVWr45u45i45ztukxyø Δfjkr45u45t89å-ÃsÑÖa67l45t45zxya45i67l:;eNOa67k *+d45i89ø: FVWr45u45t89å *+g`ao>?zxyoBCå!

FVWr89a45n45t45zVWi89a67kxyø Δfjkr89a45i89d:;eNOa67k, Δfjkr45u45t89å »i67kVWu<=s~òi45r45i67k: Exygjku45> *+o>?>, FVWr89a45n45t45zVWi<=sz{kxyø!

FVWr:;eTUsz{kxyoBCå *+a67¬ *+d89å?

FVWr45u45t89å-ÃsÑÖa67l45t45zxya45i67l:;eNOa67k, ΔbDEeHIr45r45i45z: Blma45Δ, »j`aa45u45n89å. FVWr45u45t89å Δfjkr:;eTUsz{kxyø-Δfjkr:;eTUsz{kxyoBCå!

2

3

AVWu67kvweHIr89a45t45¤ ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ »m89a45r45r89a45ztukVWi89a45r45Δ *+d89a89g`ao@AkVWi89o>?> ÀeTUsÑÖa67l89d45i89å.

FVWr89a45i89d:;eNOa67k Δfjkr45u45t89å »m89a45m45i45t<=s~òu89å »j`aa45> *+d45¤.

X

FVWr89a45n45t45zVWi<=sz{kxyå Δfjkr89o>?n45t89o>?i89a45> »j`ao@Al89a<=s~òt:;eHI> *+a45r45Δ *+d89å.

FVWr:;eNOd:;eHIr45i67kxyo@Ak Δfjkr89a45n:;eJKl89a45ztukxyø »j`aa45n45t45zVWi89å *+d89a45u67kxyå.

Frantziska frontoian jolasten ari da.

122 ehun eta hogeita bi

Irakurmena eta idazmena finkatzeko • I rakasleak hitz-bikoteak idatziko ditu arbelean, eta ikasleek aukera zuzenak kopiatuko dituzte: frijitu/firjitu; framazia/ farmazia; flotagailua/foltagailua; falna/flana; flamenkoa/ falmenkoa… Erantzuna: frijitu, farmazia, flotagailua, flana, flamenkoa.

• Irakasleak fr eta fl kontsonante multzoak dituzten hitzak idatziko ditu arbelean, eta ikasleek kolore desberdinak erabiliz inguratuko dituzte fr dutenak eta fl dutenak.

Adibidez: flauta, Florentzio, fruta, Frantsiska, flasha, frantsesa…

• I kasleek 123. orrialdeko 1. ariketako esaldi bat aukeratu, eta marrazkia egingo dute.

44

• Irakasleak esaldi laburrak diktatuko ditu: - Frederikok patatak frijitu ditu frijigailuan.

- Frak luzea jantzi dute fraide frankok.

- Frantziako fraideak freskagarria edan du.

- Frantsiska frontoian ibili da.

- Florentziok flotagailu fluoreszentea dauka.

- Flamenkoak Florentziako lakuan daude.

U6

© Ftul ΔffgFl fl 1

Δffgl:;Þ

Δffgl89ø

Δffgl45Δ

Δffgl45¤

Δffgl89å

Hartu kontuan •A riketak egiten hasi orduko, irakasleak kontsonante multzoak idatziko ditu arbelean, letra larriz eta xehez. Ondo markatuko du trazua, ikasleek ondo ikus dezaten zer norabidetan idatzi behar duten.

• I nteresgarria da ikasleekin jolas txiki bat egitea: kontsonante multzo horiek dituzten hitzak esan behar dira, silabaren arabera sailkatuta. Adibidez: - fre: fresko, freskagarri…

IVWr89a67kVWu45r45r45Δ ÀeHIt89å »i45n89gjku45r89a45t45¤ Δffgl89å, Δffgl:;Þ, Δffgl89ø ÀeHIt89å Δffgl45¤ Δl:;eHIt45r89a67k.

- fru: fruta, Fruiz…

Ftul89a45m:;eHIn67kxyoBCa67k »p89a89d45u45r:;eHIt89a45> Δb>?i45zVWΔ *+d45i45r89å.

- fla: flasha, flauta…

- flo: flotagailu, Florentzio…

Ftul89o>?r89a67k Δffgl45u89o>?r45r:;eHIz *+g`aa45r67b>?i45t45zvweHI> *+d45i45t45¤ Δh89o>?r45t45zxya67k.

Ftul89o>?r:;eHIn45t45zVWi89o@Ak Δffgl:;eHIxxyoBCå *+d89a45u67kxyå »m89a67h89a45Δ *+g`aa45i45n:;eNOa45>.

Ftul89a45m45i45n45i89a67k Δffgl89a45u45t89å Δffgl45u89o>?r:;eTUs~òzvweHIn45t:;eNOå *+d45¤.

2

OpqsÑÖa45t45¤ ÀeTUsÑÖa67l89d45i89a67k.

Flotagailua flana

AVWn:;eJKk *+g`aa45u45®

Flamenkoak

Ftul89o>?r45i89a45n89o>?r:;eHIn89å *+d89å. »j`aa45> *+d45¤. »u45r:;eHIt89a45> *+d89a45u89d:;Þ. ehun eta hogeita hiru

Sormena lantzeko •P lastilina erabiliz, ikasleek fr eta fl kontsonante multzoak egingo dituzte, bakoitza kolore batez.

123

bakoitzak, denbora-tarte jakin batean, egokitu zaion silaba duten hitzak idatziko ditu. Denbora amaitutakoan, berriro banatuko dira txartelak, eta beste silaba batekin egingo dute lan.

Letrekin jolasteko IGARKIZUNA •« Hegazti bitxia naiz, kolore arrosa dut, hanka batean jarrita maiz, erori ez eta beti zut». Erantzuna: flamenkoa.

AKO-KORAPILOA • «Fruta fresko franko frijitu dute Fruizko Frantzisko eta Frederika frutazaleek».

SILABA-JOLASA • Irakasleak zortzi txartel egingo ditu orri zatiak erabiliz.

Txartel bakoitzean silaba bat idatziko du: fra, fre, fla, fur, fle, flo, fel, fri. Gero, ikasleak zortzi taldetan jarriko dira, eta talde bakoitzari txartel bat emango dio. Talde 45

Baliabideak

ea i

Baliabide digitalak Irakurketa-saioa: (III) eta (IV) PR eta PL kontsonante multzoak: (I) eta (II)

Ikasi letrak

PVWr »p45® Pr pr

Ezkutuko mezua

1

»p45r45Δ

»p45r:;Þ

»p45r89å

»p45r89ø

»p45r45¤

OpqsÑÖa45t45¤ ÀeTUsÑÖa67l89d45i89a67k Δf`aa67l45t89å *+d45i45r:;eHI> Ãs~òi67l89a67bDEeJKkVWi45>.

Pru *+d:;eHIn45t45zVWi89o>?r:;eJKkVWi45> pri»m:;eHIr89a45> »p89a<=sÑÖa45t45¤ *+g|}eHIn45u:;eHI>.

GlmoBCg`ao@Akxyø *+d45u45† »t:;eJKl:;eTUsÑÖa45i67l:;eJKkxyø pro»t89a89g`ao>?n45i<=s~òt89å.

Pre Ãs~òi89d:;eHIn45t:;eNOå pre ÃsÑÖa67kxyå *+d89a67b>?i67¬.

2

Opqr89d:;eHIn89a45t45¤ ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ.

»t45xVWi45m45i45n89oBCå

*+d89a89g`aø.

»p45r:;eTUsÑÖø

PVWr89a89g`aa67kxyø

Pragako tximinoa preso dago. »p45r:;eNOg`ao>?i89å

*+d45¤.

»i45r89a67kVWu45r45r45Δ

PVWr:;eTUs~òi89d:;eHIn45t:;eNOa67k

Presidenteak pregoia irakurri du.

124 ehun eta hogeita lau

Irakurmena eta idazmena finkatzeko • I rakasleak hitz hauek idatziko ditu arbelean. Ikasleak, txandaka, arbelera aterako dira eta pr edo pl duten silabekin osatuko dituzte: feta

neta

batua

a

katu

ten

a

Soluzioa: profeta, planeta, pribatua, aplikatu, tenplua.

• I kasleek esaldiak idatziko dituzte 125. orrialdeko hitzak erabiliz. Esaldi bakoitzean ariketako bi hitz erabili beharko dituzte. Adibidez: Tenplua palmondoaren ondoan dago

• I rakasleak esaldi hauek idatziko ditu arbelean, hitzak desordenatuta. Ikasleek koadernoan idatziko dituzte esaldiak, hitzak ordenatuta: - primeran

abestia.

du

Sopranoak

interpretatu

(Sopranoak primeran interpretatu du abestia) - plisti-plasta

da.

Pluto

ibili

txakurra

(Pluto txakurra plisti-plasta ibili da) - prakek

garestia

prezio

Prudentzioren

(Prudentzioren prakek prezio garestia dute)

46

dute.

U6

Ptu¬ »p67Pl pl 1

»p67l89å

»p67l45¤

»p67l:;Þ

»p67l45Δ

»p67l89ø

Hartu kontuan •O hiko prozedura erabiliko dugu pr eta pl kontsonante multzoak lantzeko. Bi kontsonante multzoak arbelean idatzi ondoren, 124. eta 125. orrialdeetako laukietan ageri diren silabak irakurriko ditugu: pri, pre, pra, pro, pru eta pla, plu, ple, pli, plo.

• 1 24. eta 125. orrialdeetako lehen ariketetako esaldiak idatziko ditugu arbelean, ikasleen laguntzaz.

Ixyd89a45t45zVWΔ »p67¬ Δl:;eHIt45r89å *+d45u45t:;eHI> Δh45i45t45zxya67k.

Ptul89a45zVWi89d89ø ÀeTUs~òp67l89o>?r89a45t45zxya45i67l:;eNOå *+o>?i67h89a45n:;eNOa45> *+d89a89g`aø, »p67l89a45n89oBCa45r45Δ ΔbDEeNOgjki45r89å. Kxya45n45t45i45n45p67l89o>?r89a67kxyø »u45r89å ÀeNOd89a45t:;eHI> *+a45r45Δ *+d:;eJKl89å, »p67l89a45n89å Δb>?u45r45u45r89a45t45¤ zxya45i89ø ÀeHIt89å Ptul45u45t89o>?r45Δ *+d:;eHIi45t45¤ *+d45i89ø.

planoa Plazido esploratzailea Pluto kantinplora plana 2

AVWu67kvweHIr89a45t45¤ ÀeHIt89å *+o23sÑÖa45t45¤.

»p89a67¬ - »p67l89å

»p45u67¬ - »p67l45¤

»p89o@A¬ - »p67l89ø

pla »t:;eHIr89å

pul »t<=s~òu89å

*+d45Δ plo »m89å

»t:;eHIn8 plu *+å

pol »t<=sÑÖå

pal »m89o>?n89d89oBCå zxyå pal *+d45¤

plu »r89a67l89å

Δkxyø pla

pul »p45i45t45u89å

zVWΔ plo

pol »t<=s~òi67kxyoBCå ehun eta hogeita bost

• Irakasleak esaldi laburrak diktatuko ditu:

125

Letrekin jolasteko

- Prudentzia Pragako sopranoa da.

MIMIKA-JOLASA

- Enpresaburuak jai pribatua egitea proposatu du.

•T xandaka, ikasle bakoitzak unitatean landutako pr edo pl kontsonante multzoa duen hitz bat deskribatuko du, keinuen bidez, ikaskideen aurrean. Adibidez: prakak, platera, planeta, printzesa.

- Pluton planeta txikia da.

- Zaplada batez apurtu dut plastikozko ontzia Sormena lantzeko •P lastilina erabiliz, ikasleek pr eta pl kontsonante multzoak egingo dituzte, bakoitza kolore batez.

ONOMATOPEIA-JOLASA • Ikasleak binaka jarriko dira. Irakasleak onomatopeia hauek idatziko ditu arbelean: Zapla!; Plisti-plasta!; Plaust! Ikasleek onomatopeia horien esanahia azalduko diote elkarri, eta antzeztu egingo dituzte.

47

Baliabideak Baliabide digitalak KR kontsonante multzoa

ea i

Ikasi letrak

KL kontsonante multzoa Lotu esaldiak eta irudiak

© KVWr ΔkVW® Kr kr 1

ΔkVWr89å

ΔkVWr:;Þ

ΔkVWr45¤

ΔkVWr89ø

AVWu67kvweHIr89a45t45¤ ÀeHIt89å »m89a45r89g`ao>?t45¤.

© KVWr89o@AkxyoBCd45i67l89oBCa45r45Δ KVWr45i<=s~òt45i45n89a67k 2

ΔkVWr45Δ

KVWr89a67bDEeJKl45i45n89a45r45Δ

ΔkVWr89o>?m89oBCå

ΔkVWr89o@AkvweHIt89å *+gjku<=s~òt89a45t45zvweHI> zxya45i89ø.

ΔkVWr:;eHIm89å

ÀeHIm89a45> *+d45¤ *+a45zxya67l:;eNOa45>.

Opqr89d:;eHIn89a45t45¤ Ãs~òi67l89a67bBCa67k ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ Δh45i45t45zxya67k.

zVW¤ – *+å – ΔkVWr:;Þ – *+å azukrea »t89å – ΔkvwÞ – ΔkVWr89ø kroketa 3

© ZvweHI® ÀeNOgjki45> *+d45u45t:;Þ *+a67kVWr89o@AbBCa45t89a67k ÀeHIt89å KVWr45i<=s~òt45i89a45n:;eJKk? Blma45n89a45n89d45¤ ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ.

AtukVWr89o@AbBCa45t89a67ktukVWr:;eHIm89a45i67l:;eHIr89a45i89g`aoBCd45¤.

Akrobatak kremailera igo du.

KVWr45i<=s~òt45i89a45n:;eJKktukVWr89o>?m89oBCa67kvweHIr89o23s~òi89d45i45t45¤.

Kristianek kromoak erosi ditu.

126 ehun eta hogeita sei

Irakurmena eta idazmena finkatzeko • I rakasleak esaldi luze hau kopiatuko du arbelean; ikasleek hitzak banandu, eta koadernoan idatziko dute esaldia: Kraskiakrobatakkristalazkraskatudituprakak.

• I rakasleak hitz-bikoteak idatziko ditu arbelean, eta ikasleek aukera zuzenak kopiatuko dituzte: bizikeleta / bizikleta; klinika / kilnika; kalrinetea / klarinetea…

• Irakasleak kr eta kl letrak dituzten hitzak idatziko ditu arbelean, eta ikasleek kolore desberdinak erabiliz inguratuko dituzte kr dutenak eta kl dutenak. Esaterako: azukrea, kriseilua, klariona, klorofila, krema…

48

• I kasleek esaldi bana idatziko dute 126. orrialdeko 2. ariketako hitzekin.

• Irakasleak esaldi laburrak diktatuko ditu: - Kremari azukrea bota dio Kristinak.

- Kraskagailua erabiliz kraskatu dut intxaurra.

- Klemente klake-dantzari paregabea da.

- Klaudio Florentzian bizi da.

U6

© Ktul ΔktuKL kl 1

Δktul89ø

Δktul:;Þ

Δktul89å

Δktul45¤

•U nitateko azken kontsonante multzoak landuko ditugu orrialde bikoitz honetan: kr eta kl. Irakasleak kontsonante multzoak idatziko ditu arbelean, letra xehez eta larriz. Gero, bokalekin lotuko ditu kontsonante horiek, ikasleek ikus dezaten silabak nola idazten diren.

Lxyo>?t45¤ ÀeTUsÑÖa67l89d45Δ zxya45t45i89a67k.

Ktul89a45r89a67k Ktul89a45u89d45i89å »t45r:;eJKbDEeNOå *+d89å Ktul:;eHIm:;eHIn45t:;Þ *+g`aa45i45xxyoBCå Ktul89o>?t45i67l89d:;eJKk 2

Δktul45Δ

Hartu kontuan

»t45r45i45zVWi67ktul89oBCa45>. Δktul45i45n45i67kxya45> *+d89a89g`aø. Δktul89a45r45i89o>?n89å *+g`aa67l89d45¤ *+d45¤. Δktul89a45r45i45n:;eHIt:;eNOå »j`aø *+d45¤.

Opqr89a45i45>, »i89d89a45t45zVWΔ ÀeTUsÑÖa67l89d45Δ ΔbBCa67kxyo>?i45t45zxyå ΔbDEeHIr:;Þ Δl:;eJKkVWu89a45>.

Klaudia trebea da trizikloan.

Klarak klariona galdu du.

Klemente gaixoa klinikan dago. ehun eta hogeita zazpi

Sormena lantzeko •P lastilina erabiliz, ikasleek kr eta kl kontsonante multzoak egingo dituzte, bakoitza kolore batez.

Letrekin jolasteko

127

PICTIONARY-JOLASA • Ikasle bakoitzak orrialdeotan ikasitako hitzen baten marrazkia egingo du arbelean. Ikaskideek zer marrazki den asmatu beharko dute. Esaterako: krokodiloa, akrobata, klaxona, klariona…

IGARKIZUNAK •« Zer dela eta zer dela… igotzean ireki eta jaistean itxi egiten dena? Eta… igotzean itxi eta jaistean ireki egiten dena?». Erantzuna: kremailera.

•« Afrikako ibaiertzetan egoten naiz. Ez zaitez uretan sartu; bestela, jan egingo zaitut». Erantzuna: krokodiloa.

AKO-KORAPILOA • «Krispitin akrobatak kris-kris akrobaziak egin, eta kremailera kraskatu du».

49

Baliabideak

ea i

Baliabide digitalak Letrak

Letrak eta silabak

Silabak Ordenatu hitzak (I) eta (II)

*+oBCgjki89å: *+ø-*+g-»Δ-*+å

4 Δl:;eHIt45r89å

Δl45i67b>?u45r45u89å: Δ¬-»Δ-Δ∫-»¤-»®-»¤-*+å

7 Δl:;eHIt45r89å

© Híìi45t45zxya67k Δl:;eHIt45r:;eJKkVWi45> *+o23sÑÖa45t45zvweHI> *+d45i45r89å.

1

Ixyd89a45t45zVWΔ »i45zvweHIn89a67k ÀeHIt89å ΔbBCa45n89a45n89d45¤ Δl:;eHIt45r89a67k.

patata 2

sei

behia

Slma45i67l67kxya45t45¤ Δh45i45t45z Δh89a45u:;eJKk Δl:;eHIt45r89å-Δkxyo>?p45u45r45u89a45r:;eHI> *+a45r89a67bDEeHIr89å:

ÃsÑÖa45n89d45i89å - »t89a45r45t89å - *+a67h89oBCå - »p45i45n45u89å - zxyo>?p89å - *+d45i<=sz{kxyoBCå

4

ahoa zopa

5

pinua tarta

6

sandia diskoa

128 ehun eta hogeita zortzi

Hizkuntzari buruzko gogoeta egiteko • I kasle bakoitzak bere izen-abizenak koadernoan, eta letrak zenbatuko ditu.

idatziko

ditu

•B egiak itxita, ikasleek eskolako gauzen izenak esango dituzte. Gero, arbelean idatziko dituzte, silabatan bananduta.

•D enon artean, hitz-jasa egin, eta hitzak letra-kopuruaren arabera sailkatuko ditugu:

•O zen esango ditugu 128. orrialdeko 2. ariketako hitzak, txaloak emanez eta silabatan bananduta: sandia (sandi-a), tarta (tar-ta), ahoa (a-ho-a), pinua (pi-nu-a), zopa (zo-pa), diskoa (dis-ko-a).

- Bi letrakoak: bi, da, ni…

- Hiru letrakoak: lau, sei, ama…

- Lau letrakoak: ilea, idia, aita, soka…

- Bost letrakoak: neska, begia, autoa, burua…

•H asieran letra hauek dituzten hitzak idatziko dituzte ikasleek, taldeka jarrita: - E: elefantea, erlea, ezpaina…

- M: mailua, medikua, mimoa…

- T: telefonoa, tomatea, tutua…

•U nitateko irakurgaian letra-kopuru desberdina duten hitzak bilatzeko eskatuko diegu ikasleei.

50

• I kasleek silaba berarekin hasten diren hitzak zerrendatuko dituzte koadernoan. Adibidez: txokolatea-txoria, pagoapatata, lorea-lodia…

U6

Δl45u45m89å: Δl45¤ – »m89å

2 Ãs~òi67l89a67bBCå

© Atuh89o>?t<=s-Δkxyo@Al45p:;Þ ΔbBCa67kxyo>?i45t45zxyå Ãs~òi67l89a67bBCå ΔbBCa45† *+d89å.

3

ZvweHIn67bBCa45† Ãs~òi67l89a67bBCå *+d45i45t45¤ Δh45i45t45z ΔbBCa67kxyo>?i45t45zxya67k? Blma45n89a45n89d45¤ ÀeHIt89å zvweHIn67bBCa45t45¤.

so ka

ÃsÑÖo@Akxyå:

»m89a45n89d89a45r45i45n89å:

2

txa lu pa

»t45xxya67l45u45p89å:

3

man da ri na

*+d89a45n45t45zxyå: 4

•L etrak hizkuntzaren unitaterik txikienak direla azalduko diegu ikasleei. Letrak lotuz hitzak sortzen direla gogoratuko diegu, eta letra-kopuru askotako hitzak daudela.

•H itzak silabatan banatu daitezkeela azalduko diegu ikasleei. Silaba zer den ondo uler dezaten, txaloak erabiliko ditugu: txalo bakoitza ahots-kolpe bat izango da; hau da, silaba bat.

4 Ãs~òi67l89a67bBCå

»t45xVWi45m:;eJKl:;eHIt89å: »t45xVWΔ – »m:;Þ – Δl:;Þ – »t89å

Hartu kontuan

dan tza

4

2

Ixyd89a45t45zVWΔ »i45zvweHIn89a67k Ãs~òi67l89a67bBCa67kxyå ΔbBCa45n89a45n89d45u45t89å. ZvweHIn67bBCa45† Ãs~òi67l89a67bBCå *+d45i45t45¤ ΔbBCa67kxyo>?i45t45zxya67k?

∆Ø †ý ˘å 3

∆å† 1 å® µý å® µå 4 ehun eta hogeita bederatzi

•U nitateko irakurgaian, hasieran silaba bera duten hitzak bilatzeko eskatuko diegu ikasleei: - di: diana, dirua, diskoa…

- gu: gutuna, gurutzea, guraizeak…

- sa: sabela, sakela, sardea, sarea…

Hizkuntzarekin jolasteko HITZ KATEATUAK

129

SILABA-ARRANTZALEEN JOLASA • Ikasleak taldeka jarriko dira. Irakasleak testu bat emango dio talde bakoitzari; taldekide bakoitzak silaba-kopuru jakin bateko hitzak bilatuko ditu testuan. Elkarri erakutsiko diote egindako lana. Horma-irudia egingo dute «arrantzatutako» hitz guztiekin. Horma-irudiaren barruan, atalak sortuko dituzte: «Bi silabako hitzak», «Hiru silabako hitzak», «Lau silabako hitzak»…

• I kasleek, taldeka jarrita, hamar hitz kateatu idatziko dituzte, hitzen amaierako eta hasierako letrak kontuan hartuz.

-a artikulua ez jartzeko esango diegu, -a itsatsia duten hitzetan izan ezik. Adibidez: dortoka – asto – ordenagailu – untxi – Ilargi…

51

Baliabideak Baliabide digitalak Puntua

ea i

Letra larria

Puntua eta letra larria

BnoeJKh45i45> ΔbBCa45t:;eNOa45>, *+d89o>?r45t89o@Akxyå ΔbBCa45t:;eJKk *+o23sz{kxyo@Al89å *+g`aa67l89d45¤ zVWu:;eHI>. Opqr89d45u89a45>, ΔbDEeTUs~òt:;Þ *+o23sz{kxyo@A¬ ΔbBCa45t:;eHI> Δb>?i67l89å Δh89a<=s~òΔ zvweHI>. AVWztukvweHIn:;eNOa45>, ΔbDEeHIr:;eNOå »t89o>?p89a45t45¤ zVWu:;eHI> ÀeHIn67bBCo>?® ΔbBCa45t:;eHI> *+a45zVWp45i89a45>. © PvweHIr45p89a45u<=sÑÖa45r:;eHI> Δh89a<=s~òi:;eHIr89a45> ÀeHIt89å »p45u45n45t45u89a45r:;eHI> *+o23s~òt:;eNOa45> Δl:;eHIt45r89å Δl89a45r45r45i89å »i89d89a45t45zVWΔ ΔbDEeJKh89a45® *+d89å.

1

TvweTUs~òt45u67kxyø zvweHI® Δh45i45t45zvweJKk *+d45u45t:;Þ Δl:;eHIt45r89å Δl89a45r45r45i89å Δh89a<=s~òi:;eHIr89a45>? Ixyd89a45t45zVWΔ.

Behin 2

Orduan

Azkenean

© Lxyo>?t45¤ ÀeHIt89å ÃsÑÖo>?r45t45¤ »p:;eHIr45p89a45u<=sÑÖa67k. GnoeHIr89ø, »i89d89a45t45zVWΔ, ÀeHIt89å ÀeHIz *+a67h89a45zVWt45¤ Δl:;eHIt45r89å Δl89a45r45r45i89å »j`aa45r45t45zvweNOå.

Δh:;eHIr45r45i89a45> »m89a45r89g`ao@Al89a45r45i89a67k Δh89a45r89a67kVWi45n89a67k

ΔbBCa<=sÇÉeHIr45r45i67kxyø *+o@AkvweJKl89å *+a45r45r89a45n89d:;eNOgjki89å Δh89a45m89a45® »m89a45r89g`aø

ÀeHIr89o23s~òΔ *+d45i45t45¤. »i45r:;eJKkVWΔ *+d45u45t:;Þ. ÃsÑÖa67l89d45¤ *+d45i89gjk¤.

Herrian arrandegia ireki dute.

Margolariak hamar margo erosi ditu.

Harakinak baserriko okela saldu digu.

130 ehun eta hogeita hamar

Ortografia-edukiak finkatzeko •3 . ariketa zuzentzeko, boluntarioak eskatuko ditu irakasleak.

Ikasleak txandaka aterako dira arbelera, eta bakoitzak esaldi bat idatziko du; letra larria eta amaierako puntua jarriko dizkio esaldiari.

-M ekanikariak ditu. konpondu (Mekanikariak gurpilak konpondu ditu.)

-a urreskua Dantzariek dute. dantzatu aurreskua dantzatu dute.)

(Dantzariek

•B inaka jarrita, ikasleek unitatearen hasierako irakurgaian dauden puntuak zenbatuko dituzte. Halaber, puntu horien osteko hitzak idatziko dituzte koadernoan. Erantzuna: 15 puntu daude guztira. Hitzak: Gero, Ondoren, Gauak, Eta, Haren…

-S altzaileak guztiak ditu. saldu liburu liburu guztiak saldu ditu.)

(Saltzaileak

• I rakasleak esaldiak idatziko ditu arbelean; hitzak desordenatuta izango dituzte. Ikasleek koadernoan idatziko dituzte, hitzak ordenatuta. Esaterako: -g ozoa du. erosi Ikerrek pastel gozotegian (Ikerrek gozotegian pastel gozoa erosi du.)

52

gurpilak

• I kasleek silabatan banatuko dituzte «Hitzak jostailu» azpiataleko esaldietako hitzak, unitateko gramatikaedukiak indartzeko. Ozen zuzenduko dugu ariketa, silaba bakoitzeko txalo bat emanez: - Gi-da-ri-ak au-to-a da-ra-ma.

- O-ki-nak o-pi-la e-gin du.

U6

3

Opqr89d:;eHIn89a45t45¤ ÀeTUsÑÖa67l89d45i89a67k ÀeHIt89å ΔbDEeHIr45r45i89d89a45t45zVWΔ »t:;eTUs~òt45u89å, Δl:;eHIt45r89å Δl89a45r45r45i89a67k ÀeHIt89å »p45u45n45t45u89a67k »i89d89a45t45zVWi45z.

+ info anayaharitza.es

Lankidetza Entzulearen eskaria

Entzulearen eskaria

3 2 4 1

Gakoak

Teknika hau erabiliko dugu 3. ariketako testua osatzeko eta letra larriaren erabileraarauak gogoratzeko.

*+gjku45r45p45i67l89å zVWu67l89a45t45u45t89å zVWu:;eHI>

Gamifikazioa

*+g|}eHIr89ø, *+a45u45t89o@Ab>?u<=sÇÉeNOa45> ÃsÑÖa45r45t45¤ »n89a45i45z

Ikasitako edukiak modu ludikoan lantzeko ariketa jostagarria.

*+a45ztukvweHIn:;eNOa45>, *+o>?i45n:;eHIz »j`aoBCa45> »n89a45i45z ÀeTUsz{kxyo@Al89a45r89å *+g`ao>?i45zvweNOa45> *+g|}eJKl45t89o@AkVWi45r89å »j`aoBCa45> »n89a45i45z

Hartu kontuan

Goizean geltokira joan naiz. Gero, autobusean sartu naiz. Gurpila zulatuta zuen. Azkenean, oinez joan naiz eskolara.

Hitzak jostailu

AVWu45r67kVWi45t45¤ ÀeHIztukVWu45t45u67kxyø »p:;eHIr45p89a45u<=sÑÖa67k. *+∂ Δk »® *+g *+å »Δ »Δ *+å

»† *+å *+å »¤ *+ø

*+å *+å *+å »® »µ *+∂

3 8 5 1 7 2 6 4

3 1 5 2 4

2 6 4 3 5 1

¬ idar i ak

au t oa

d a r ama

Δk *+ø *+å »> Δk »Δ

»Δ Δ¬ »π *+å *+ø

»Δ ÀÞ »> *+g

»¤ *+∂

2 1 5 4 6 3

3 4 2 5 1

3 1 4 2

2 1

Øk i na k

op i l a

eg in

du

ehun eta hogeita hamaika

•L ehen unitatean, pertsona-izenen letra larria ikusi dugu modu oso intuitiboan.

Orain, zehatzago helduko diogu letra larriaren erabilerari; hain zuzen ere, testuaren hasierako eta puntuaren osteko letra larria ikusiko dugu. Zortzigarren unitatean, izen berezien letra larriaren erabilera aztertuko dugu.

• 1 30. orrialdeko laukian dagoen testua idatziko dugu arbelean; ikasleekin batera egingo dugu 1. ariketa, eta letra larria duten hitzak inguratuko dituzte.

131

Idazmena lantzeko • I kasleek unitateko irakurgaiko lehen paragrafoa idatziko dute koadernoan. Berdez inguratuko dute testuaren hasierako letra, eta gorriz, ostera, puntuen osteko letrak.

• I rakasleak lanbideei buruzko beste hitz-bikote batzuk proposatuko ditu, eta ikasleek, ozen, perpausak sortuko dituzte. Adibidez: margolaria-margolana, arrantzaleaarraina, okina-ogia…

• I kasleek, taldeka jarrita, oskola galdu duen dortokaren beste abenturatxo bat idatziko dute koadernoan, 3-4 lerrotan.

Letra larria duten hitzak inguratzeko eskatuko diegu.

53

Baliabideak Baliabide digitalak

Hitzen lilura

Herri-kantak

Audioa: Joxe Mari Zapataria Abestia: Guretzat Jolastuz ikasi

1

EVWn45t45zVWu45> *+a67bDEeTUs~òt45i89å, *+a45n45t45zvweHIzVWt45¤ ÀeHIt89å »m89a45r89g`ao>?t45¤.

®Jlmo>?xvwÞ Mñóa45r45Δ zxya45p89a45t89a45r45i89å Zxya45p89å, zxya45p89å, zxya45p89a45t89a45r45i89å ÀeHIn:;Þ Jlmo>?xvwÞ Mñóa45r45Δ zxya45p89a45t89a67k Δkxyo>?n45p89o>?n45t45zvweHI> *+a45r45Δ *+d89å Δkxyo@Al45p:;eJKkxyå Δkxya45n45t89a45r45Δ.

Jlmo>?xvwÞ Mñóa45r45Δ zxya45p89a45t89a45r45i89å Δkxya45n45t89a45r45Δ *+a67l89a45i89å, ÀeTUsz{kVW¤ ΔbBCa45t:;eNOa45> »m89a45i67l45u89å *+d45¤ ΔbDEeTUs~òt:;eNOa45> »p89o>?r45r89o>?i89å.

Kxyo@Al45p:;Þ, Δkxyo@Al45p:;Þ, Δkxyo@Al45p:;eJKkxyå »j`ao23s~òΔ ÀeHIt89å »j`ao23s~òΔ, »j`ao23s~òΔ ÀeHIt89å »j`ao23s~òΔ.

Kxyo@Al45p:;Þ, Δkxyo@Al45p:;Þ, Δkxyo@Al45p:;eJKkxyå »j`ao23s~òΔ ÀeHIt89å »j`ao23s~òi45r45i67k zxya45p89a45t89a67k.

Ikaskuntza-egoerarekiko lotura Konpetentzietan oinarritutako ariketa honen helburua lanak gure bizitzetan eta kulturan duen garrantziaz gogoeta egitea da.

Lanbideei buruzko abestiak, koplak, olerkiak, ipuinak… ohikoak dira edozein kulturatan, baita euskal kulturan ere.

Joxe Mari zapataria entzun eta abestu egingo dugu, denon artean. Liburu digitalean, halaber, Gabriel Arestiren olerki ospetsu batean oinarritutako abestia aurkituko dugu; abesti hori ere lanbideei buruzkoa da.

Abestu

© EVWzxya89gjku45t45zvweHI> *+d45u45zVWu:;Þ Δl89a45n67b>?i89d:;eRSeJKkVWi45> Δl89o>?t45u45t89a67kxyø *+a67bDEeTUs~òt45i45r45i67k? AVWu67kvweHIr89a45t45¤ *+g|}eJKh45i:;eHI> *+gjku<=s~òt89a45t45zvweHI> zxya45i45zVWu:;eHIn89å ÀeHIt89å *+a67bDEeTUs~òt45¤ *+d:;eHIn89o>?> *+a45r45t:;eNOa45>.

132 ehun eta hogeita hamabi

Kultura ezagutzeko •L anbideekin zerikusia duten mota guztietako kulturaadierazpenak landuko ditugu. Irakasleak ereduak ekarriko ditu ikasgelara, eta ikasleekin partekatuko ditu: - Herri-kantak - Igarkizunak - Atsotitzak - Kondairak, ipuinak

54

Gogoan hartu!

Lana gure bizitzaren parte da; horregatik agertzen da herri-kantetan, olerkietan...

U6

U N A A N T O L AT IKASI DUDA

Glma45i45n45i89d89a45t45zVWΔ ÀeHIt89å *+o23sÑÖa45t45¤.

© LvweHIt45r89a67k

¨Spqi67l89a67bBCa67k

© Híìi45t45zxyå

Ãs *+å *+g *+å »® »® *+å

ÃsÑÖå *+g`aå »r45r89å

ÃsÑÖå *+g`aå »r45r89å

u r t x i n t xa k o i l a r a

ur

Gakoak

+ info anayaharitza.es

IKT Liburuaren webguneko baliabide-bankuan «Jolastuz ikasi» atala dago, eta unitateko edukiak indartzeko ariketa interaktiboak ditu.

txin urtxintxa txa

koi la ra

koilara

Osatu zure hitz-bilduma

Atul45i67k *+d89a45t45i67¬ *+g`ao>?zxyoBCå ÀeHIt89å *+d45i<=s~òt45i45r89a45t<=s~òu89å *+a45u45r67kVWi45t45¤ zVWu:;eHI>. IVWn89gjku45r89a45t45¤ ΔkxyoBCd:;eNOa45r:;eHI> *+a45r89a67bDEeHIr89å:

*+g`ao>?zxyoBCå

urd.»t45xVWi45m45i<=s~òt89å *+a45zVWu67kVWr:;eNOågor.

*+d45i<=s~òt45i45r89a45t<=s~òu89å »i45p45u45r45t89a45r89gjkurd. i89å »t45xxyo@Akxyo@Al89a45t:;eNOgor. å

urd. »i45zxya45r45r89å »t89a45r45t89å gor.

ehun eta hogeita hamaihiru

133

Ikasi dudana antolatu Atal honetan unitateko gramatika-edukia (letrak, silabak, hitzak) berrikusiko dutela gogoratuko die irakasleak ikasleei.

Argazkiei erreparatuta, ikasleek gauza bakoitzaren izenari dagozkion letrak eta silabak idatziko dituzte. Irakasleak adibide gehiago idatziko ditu arbelean, eta prozesua berriz egiteko eskatuko die ikasleei.

Hitz-bilduma Atal honetan aukera izango dugu unitateko irakurgaian ageri diren bi izenondoren esanahia berrikusteko; izenondoak hauek dira: gozoa eta distiratsua. Lehenik, horien esanahia komentatuko dugu, ozen, ikasleekin batera. Gero, orbanetan dauden hitzak sailkatzeko eskatuko diegu ikasleei; horretarako, kontuan hartuko dute gozoak ala distiratsuak diren.

55

Baliabide digitalak Berrikusi ikasitako letrak Game room Inklusioa eta aniztasuna Indartzeko ariketen fitxa Sakontzeko ariketen fitxa Ebaluazioa

P O R T F O L I O A

Baliabideak

Zer ikasi dut?

Margotu honela: Badakit nola egin

Laguntza behar dut

Ez dakit nola egin

1 ZvweHIn67bBCa45t45¤ Δl:;eHIt45r89a67k ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ Δh45i45t45z ΔbBCa67kxyo>?i45t45zxyå ΔbDEeHIr:;Þ Δl:;eJKkVWu89a45>.

3 4 5 6 7

Δh89o23s~òt89oBCå *+a45t:;eNOå »i45t<=sÑÖa<=sÑÖoBCå Ãs~òu89å Ãs~òu89g|}eNOå

Ebaluazioa Konpetentzien araberako ebaluazioa

‡ å ‡ ™ fl

‹ † ‹ Ø †

å þ ‡ ‡

å þ å † Ø å å ‡ Ø å

2 Slma45i67l67kxya45t45¤ Δh45i45t45zxya67k Ãs~òi67l89a67bBCå-Δkxyo>?p45u45r45u89a45r:;eHI> *+a45r89a67bDEeHIr89å.

ΔbBCa45n89a45n89å - ÀeHIz - Δl89a45m45i45n89å - »m:;eHIn89d89å - ΔbBCo23s~ò† - »u45r89å Spqi67l89a67bBCå ΔbBCa45† Ikaskuntza-egoerarekiko lotura Helburua aurrera Amaierako «Helburua aurrera» atalean ideia-jasa egingo dugu; horrela, ikasleek zer lanbide ezagutzen duten eta bitxiena zein den azalduko dute.

Ikasle bakoitzak lanbide bat aukeratu, eta marrazki bat egin beharko du.

Ondoren, horma-irudi bat osatuko dute, guztien marrazkiekin. Ikasleei eskatuko diegu beren marrazkiak deskribatzeko, eta lanbide bakoitza zergatik aukeratu duten azaltzeko.

Inkesta txiki bat egin dezakegu ikasleen artean: zein den gehien errepikatzen den lanbidea, zergatik …

BpqΔ Ãs~òi67l89a67bBCå

Híìi45r45¤ Ãs~òi67l89a67bBCå

ez

menda

banana

bost

ura

lamina

3 IVWn89gjku45r89a45t45¤ Δh45i45t45z ÀeNOg`ao@AkVWi89a67k ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ »p45u45n45t45u89a67k.

Glma45u45® / *+g`aa45u45® ÀeNOgjku45> »p89o@Al45i45t89å »i45zxya45> *+d89å . *+g`ao>?i45zvweNOa45> / Glmo>?i45zvweNOa45> *+a45n45t45zxyo@AkVWi89a45> ÀeNOg`ao>?> *+g`aa45r89å .

AVWr45r89a45t<=sÑÖa67l89d:;eNOa45> / *+a45r45r89a45t<=sÑÖa67l89d:;eNOa45> Δkxya45n45t45u89a45> »i67b>?i67l45Δ *+g`aa45r89å . *+o>?r89a45i45> / Opqr89a45i45> Δl89o>?t89a45r89å »n89oBCå .

134 ehun eta hogeita hamalau

Zer ikasi dut?

Ikasitakoa sendotzeko

Ikaskuntza motibagarriagoa izateko

•T alde handian, ikasitako informazio guztia berrikusiko dugu eta unitateko edukirik aipagarrienak lotuko ditugu: oinarrizko jakintzak, konpetentzia espezifikoak, etab.

• I kasgelako materiala erabiliko dugu ikaskuntza-prozesua motibagarriagoa izan dadin: puzzle ortografikoa, hiztegitxartelak, alfabetoaren horma-irudia…

Ikasitakoa sakontzeko •G losario bat osatuko dugu, unitatean zehar ikasitako hitzekin.

•U nitatean zehar ikasitako kontsonante multzoak (fr, fl, pr, pl, kr, kl) dituzten hitzen zerrenda osatu, liburuan ageri diren hitzekin eta beste batzuekin.

56

U6 RUA HELBU RA E R R AU

+ info anayaharitza.es

Pentsamenduaren garapena Helburua aurrera atalean proposatutako ekintza egiteko, ideia-jasa pentsamenduteknika erabiliko dugu.

PvweHIn45t<=sÑÖa45t45¤ zvweHI® Δl89a45n67b>?i89d:;Þ ÀeHIzxya89gjku45t45zvweHI> *+d45i45t45u45zVWu45>. ZvweHIi45> *+d89å *+a45r45r89a45r89oDEeHIn89å? ZvweHIr89g`aa45t45i67k?

Hezkuntza emozionala Ikaskuntzarekin lotutako zirrarak eta metakognizioa lantzeko atala da hau.

Exygjki45> »i89d:;eHIi89å-»j`aa<=sÑÖå, ÀeHIt89å »m89a45r45r89a45zVWt45¤ ΔbBCa67kxyo>?i45t45zxya67k Δl89a45n67b>?i89d:;Þ ΔbBCa45†.

• Opqn89d89o>?r:;eHI>, *+o23sÑÖa45t45¤ Δh89o>?r45m89å-»i45r45u89d45Δ ΔbBCa45† +gjku45zVWt45i89o>?> »m89a45r45r89a45ztukVWi:;eJKkVWi45>.

•

Hartu kontuan •A tal honetako ariketek honako helburu hau dute: ikasleek beren ikaskuntza-prozesuari buruzko gogoeta egitea. Berrikuspenariketak ez ezik, metakognizioa lantzeko eta autoebaluazioa egiteko ariketak ere badaude; horiei esker, ikasleek lorpenak, ahuleziak… identifikatuko dituzte.

Nola ikasi dut?

•« Zer ikasi dut?» atalean ageri diren emotikonoen esanahia azalduko diegu ikasleei.

1 Axyd45i:;eHIr89a45zVWΔ zvweHIn67bBCa45† »i67kxya<=s~òΔ *+d45u45zVWu45>.

© Lxyo>?r45t45u45t89å

Gakoak

© Lxyo>?r45t45¤ *+g`aa67bDEÞ

IVWr89a67kVWu45r45t45zvweHI> ÀeHIt89å ΔbDEeHIr:;eHIi45zVWt:;eHI> *+d45i45t45u45† Δl:;eHIt45r89å Δh89a45u:;eJKk: Δfjk®, Δffg¬, »p45®, »p67¬, ΔkVW®, Δktu¬.

Ixyd89a45zVWt:;eHI> *+d45i45t45u45† Δl:;eHIt45r89å Δh89a45u:;eJKk: Δfjk®, Δffg¬, »p45®, »p67¬, ΔkVW®, Δktu¬.

EVWzxya89gjku45t45zvweHI> *+d45i45t45u45† Δl89a45n67b>?i89d:;eRSeHI> ÀeHIt89å ÃsÑÖa67l45t89o@AkVWi:;eHI> *+a45r67l89o@Akxyø Δh45i45t45zxya67k.

BnoeHIr:;eHIi45zVWt:;eHI> *+d45i45t45u45† Δh45i45t45z ΔbBCa45t:;eHI> Ãs~òi67l89a67bBCa67k ÀeHIt89å Δl:;eHIt45r89a67k.

EVWr89a67b>?i67l45t45zvweHI> *+d45u45† Δl:;eHIt45r89å Δl89a45r45r45i89å »t:;eTUs~òt45u89a45r:;eHI> Δh89a<=s~òi:;eHIr89a45> ÀeHIt89å »p45u45n45t45u89a45r:;eHI> *+o23s~òt:;eNOa45>. ehun eta hogeita hamabost

135

Nola ikasi dut?

Metakognizioa errazteko

Ikaskuntza indartzeko

Hainbat galdera egingo dizkiegu ikasleei:

•A niztasuna lantzeko ariketak erabiliko ditugu. Edukiak barneratu dituzten eta ikaskuntza-prozesuan aurreratuta doazen ikasleek atzeratuta doazenei lagunduko diete, aurrera egin dezaten.

• Zer lortu dut unitate honetan?

• Zer egin dut ondo eta zer hobetu dezaket?

• Zer egin dezaket hobetzen jarraitzeko?

• Zertan lagundu didate ikaskideek?

• Zertan lagundu diet ikaskideei?

• Norekin ikasi dut gehien?

• Zer gustatu zait gehien eta zer gutxien?

• Zer izan da zailena niretzat?

57

LAGINA

Fotokopiatzeko baliabideak Aniztasuna kontuan hartzea • 1. fitxa (Indartzeko ariketak) • 2. fitxa (Sakontzeko ariketak) Ebaluazioa • Ebaluazioa • Konpetentzien araberako ebaluazioa

Baliabideak www.anayaharitza.es webgunean aurkituko dituzu.

UNITATEA

6

1

2

Izen-abizenak:

Euskara 1

Data:

Lxyo>?t45¤ ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ.

Slmo>?p45r89a45n89oBCa67k

Δffgl89a45> *+a45zVWu67kVWr:;eNOd45u45n89å »j`aa45> *+d45¤.

Ktul:;eHIm:;eHIn45t:;eJKk

Δkxya45n45t89å »i45n45t:;eHIr45p45r:;eHIt89a45t45¤ *+d45¤.

OpqsÑÖa45t45¤ Δfjk®, Δffg¬, ΔkVW®, Δktu¬, »p45® ÀeHIt89å »p67¬ Δl:;eHIt45r89a67k ÀeHIr89a67b>?i67l45i45z.

ya45zVWi89d89o@Ak

*+o>?r89o@Afjki67l89a45ztukxyø »t45xVWΔ

»i<=s~òp45Δ *+å

yo@AbBCa45t89a67k »j`aa45u45zVWΔ ÃsÇÉÞ

ya45n45t45zVWi<=sz{kxyo>?r45Δ Eäãs 3

1. fitxa

*+a67kvweHI>

yo>?r89a45t45zxya45i67l:;eNOa67k

ÀeNOå *+d89a45u67kxyå. ÀeHIt45u89å ÀeNOgjki45> *+d45¤.

ÀeHIm89a45i67l:;eHIr89å *+a45p45u45r45t45¤ zxya45i89ø.

ya45n:;eHIt89å ÀeTUs

yo>?r89a45t45¤ *+d45¤.

OpqsÑÖa45t45¤ ÀeTUsÑÖa67l89d45i89a67k Ãs~òi67l89a67bBCå Δh89a45u:;eJKk ÀeHIr89a67b>?i67l45i45z:

Δffgl89ø *+d:;eHIr45i67kxya67k »u89d45i89o@Ak

Δfjkr:;Þ

Δktul89å

ΔkVWr89ø

ΔkvweHIt89a67k »j`aa45> *+d45i45t45¤. »t89a89g`aa45i67l45¤ ΔbDEeHIr89d:;eNOå ÀeHIr89o23s~òΔ *+d45¤.

60

6

UNITATEA

4

Euskara 1

Izen-abizenak:

1 fitxa

Ixyd89a45t45zVWΔ Δh45i45t45zxya67k Δl:;eHIt45r89å-Δkxyo>?p45u45r45u89å Δkxyo>?n45t45u89a45> Δh89a45r45t45u45z.

»m89a89g`aoBCå – »t45i45p45u67l89å – Δl45u45m89å

5

IVWn89gjku45r89a45t45¤ Ãs~òi67l89a67bBCå-Δkxyo>?p45u45r45u89a45r:;eHI> *+a45r89a67bDEeHIr89å.

ÃsÑÖa67bDEeJKl89å »t89o>?m89a45t:;eNOå »p45r45i45n45t45zvweTUsÑÖå ÃsÑÖo@Akxyå 6

OpqsÑÖa45t45¤ ÀeTUsÑÖa67l89d45i89a67k Δl:;eHIt45r89å Δl89a45r45r45i89a67k ÀeHIt89å »p45u45n45t45u89a67k »j`aa45r45r45i45z.

»i45t89o>?® AVWm:;eHIr45i67kxya45r89å »j`aoBCa45> *+d89å ÀeJKkVW¤ *+a<=sz{kxyø »i67kVWu<=s~òΔ *+d45i45t45¤ Δh89a45> *+a89gjku45> Δh89a45n89d45i89a67k ÀeNOgjki45> *+d45i45t45¤ »i89d89a45i89å zxyo>?r89a89g`aa45r45r45i89å »i45zxya45> *+d89å 61

UNITATEA

6

1

Izen-abizenak:

Euskara 1

Data:

2. fitxa

Bpqi67l89a45t45¤ Δh45i45t45zxya67k ÀeHIt89å, Δl:;eHIt45r89å-Δkxyo>?p45u45r45u89å Δkxyo>?n45t45u89a45> Δh89a45r45t45u45z, *+o23sÑÖa45t45¤ ÀeTUsÑÖa67l89d45i89a67k.

E P I S K O K

R R S P R T R

D I P L O M A

A N I A M E M

P T P R O M O

L Z L E A R T

A E O T P T E

T A M A L E S

P L A N E T A

Itukxya<=sz{l:;Þ *+o>?n:;eHIn89a45r45Δ 7 ÀeHIm89a45> *+d45i89o>?t:;Þ. *+g`aa45zVWt:;eJKl45¤ zxya67h89a45r45r:;eNOa45> Δb>?i45zVWΔ *+d89å.

8 Xxya67b>?i67k 6 ÀeHIm89a45> *+d45i89ø Ixyd89o>?i89a45r45Δ.

Eäãs~òt45r89a67l45u45r45t89a45r45r89å ΔbDEeTUs~òt:;Þ 7 ΔbBCa45t:;eHIt45i67k *+d89a45t89o>?®.

2

OpqsÑÖa45t45¤, *+a45zVWp45i45m89a45r45r89a89d45u45n:;eHI> »t89a67l89d:;Þ ΔbDEeHIr:;eJKkxyø Δh45i45t45zxya67k ÀeHIr89a67b>?i67l45i45z.

AVWr45r89a45i45> Δfjkr:;eTUsz{kxyoBCå ÀeHIr89o23s~òΔ *+d45u45† OlmgjkΔ *+g`ao>?zxyoBCå ÃsÑÖa67l89d45¤ *+d45i89gjk¤ 62

6

UNITATEA

3

Euskara 1

Izen-abizenak:

Slma45i67l67kxya45t45¤ *+a45zVWp45i45m89a45r45r89å *+d45u45t:;eHI> Δh45i45t45zxya67k Ãs~òi67l89a67bBCå-Δkxyo>?p45u45r45u89a45r:;eHI> *+a45r89a67bDEeHIr89å.

Ktul89a45r89a45r:;eHI> »n:;eJKbBCå ÀeHIt45xvwÞ »i67kVWu<=sÑÖg`aa45r45r45Δ Δh89a45r45t89a45> Δb>?i45zVWΔ *+d89å.

KVWr45i<=sz{kVWi45t45i45> »t45xxya67kVWu45r45r89a67k ΔkVWr89a67bDEeJKl45i45n89å ÀeJKkxya45r45r45Δ *+d45¤.

2 Ãs~òi67l89a67bBCå

4

3 Ãs~òi67l89a67bBCå

4 Ãs~òi67l89a67bBCå

ZVWu45zvweHIn89d45¤ ÀeHIt89å ΔbDEeHIr45r45i89d89a45t45zVWΔ »t:;eTUs~òt45u89å.

ΔbBCa45zvweHI> ΔbDEeJKh45i45> ÃsÑÖa89gjk¤ ΔbBCa45†. Δh:;eHIr45r45Δ »t45xVWi67kVWΔ ΔbBCa45t:;eNOa45> Δb>?i45zVWΔ zvweHI>. ÀeNOgjku45> ΔbBCa45t:;eNOa45> Δh45i45r45i67kxyø ÃsÑÖa89gjk¤ ΔbBCa45† ÀeHIzxya89gjku45t45¤ zVWu:;eHI>. Δh45i45r45i45r89å »j`aoBCa45> zVWi45r:;eHI> ÀeJKl67kxya45r45r:;eJKkVWi45>.

63

2 fitxa

UNITATEA

6

1

Izen-abizenak:

Euskara 1

Data:

Jlma45r45r45Δ X Δl:;eJKkVW¤ ÀeNOg`ao@AkVWi89a45> ÀeHIt89å »i89d89a45t45zVWΔ.

Δffg¬

2

Δktu¬ »p45®

Ixyd89a45t45zVWΔ Δb>?i45n89å Δh45i45t45z:

Δfjk® Δktu»p673

BnoeNOgjki45r89a45t45¤ *+a45r45r:;eHIt89a45z ÀeHIt89å *+o23sÑÖa45t45¤.

KVWr89o@AkxyoBCd45i67l89oBCå Ktul89a45r89å Upqn89a45i67k

*+g`aa45i45n:;eNOa45> *+d89a67b>?i67¬. »j`ao>?t45zvweHI> *+a45r45Δ *+d89å. *+d89a45u67kxyå.

64

EB

6

UNITATEA

4

Euskara 1

Izen-abizenak:

EB

Lxyo>?t45¤ Δl:;eHIt45r89å-Δkxyo>?p45u45r45u89a45r:;eHI> *+a45r89a67bDEeHIr89å.

ÀeNOgjku45ztukVWi89å Δkxya45i89o@Al89å *+g`aa45r45i89å »p89a67l45m89o>?n89d89oBCå *+g`aa45zVWt89a45i45n89å 5 5

6

7

8

9

Opqr89d:;eHIn89a45t45¤ Δh45i45t45zxya67k *+g|}eHIzVWi:;eHIΔ »j`aa45r45r89a45i45t45u45z. GnoeHIr89ø, *+a89d45i:;eHIr89a45zVWΔ Δh45i45t45z ΔbBCa67kxyo>?i45t45zxya67k zvweHIn67bBCa45† Ãs~òi67l89a67bBCå *+d45i45t45u:;eHI>.

*+d45i45t45¤. Jlmo23s~òu67k »j`aa45> ΔkVWr89o@AkvweHIt89a67k

Δh89o>?t45zxyå ÀeNOd89a45> FVWr:;eTUsz{kxya89g`aa45r45r45Δ *+d45u45†.

6

Axyd45i:;eHIr89a45zVWΔ ÀeTUsÑÖa67l89d45i89o@Ak ÀeNOgjki89å (E) *+a67l89å *+g|}eHIzVWu45r45r89å (G ) *+d45i89o>?t:;eHI>, ÀeHIt89å zVWu45zvweHIn89d45¤ *+g|}eHIzVWu45r45r89å *+d45i89oDEeHIn89å:

EäãsÑÖa67l89d45i89a67k Δh89a<=s~òi:;eHIr89a45> Δl:;eHIt45r89å Δl89a45r45r45i89å ΔbDEeJKh89a45® *+d45¤.

PVWu45n45t45u89a45r:;eHI> *+o23s~òt:;eNOa45> Δl:;eHIt45r89å ÕxvweJKh:;eNOå *+d89oBCå ΔbDEeHIt45Δ.

65

UNITATEA

6

Izen-abizenak:

Euskara 1

Data:

KAE

© AVWi45t45zVWi67bDEeHIr45r45Δ »p89a45p:;eHI® Δh89a45¤ ÀeHIm89a45> *+d45i89o>?t:;Þ: © Kxya45i45xxyø AVWi45t45zVWi67bDEeHI®, 6 »u45r45t:;Þ ÀeNOgjki45> *+d45i45t45u45† *+g`aa45u45® ÀeHIt89å »n45i45r:;Þ »u45r45t:;eJKbDEeHIt:;eHIt45zvwÞ-»j`aa45i45r89å *+g`ao>?n67b>?i89d89a45t45¤ »n89a67h45Δ zxya45i45t45u45†.

Upqr45t89a45r45r45i67l89a45r:;eHI> 15ÀeNOa45> »i45zxya45n89g`aø *+d89å, *+a45r45r89a45t<=sÑÖa67l89d:;eJKkxyø 5ÀeHIt89a45>, »n45i45r:;Þ ÀeHIt45xvweNOa45>: AVWi45t45zxya45r67bDEeJKkxyø Δkxya67l:;eNOå, 17.

Mñóo>?zxyo>?r45r89ø-Δf|}eTUs~òt89å ÀeNOgjki45n89g`aø *+d45u45† ΔbDEeJKh45i:;eJKkVWi45>, Δl:;eJKh89o>?i:;eJKkVWi45>, »u45n45t45xVWi:;eJKkVWi45>.

ZvweHI® »m89o>?zxyo>?r45r89ø »j`aa45n45t45zVWi67kxyø *+d45u45zVW¤ zVWu67k?

Kxyo>?n67fjki45r45m89a45t45¤ ÀeHIt89o>?r45r45i67kxyø zxya45r:;eHI> *+a67l89å ÀeHIz »t:;eJKl:;eJKf`ao>?n89ø Δh89o>?n:;eHIt89a45>: 7734245891 Upqr45t45zVWΔ 1

Z vweHIr45Δ Δb>?u45r45u45ztukxyø »i45n67f`ao>?r45m89a45zVWi89oBCå ÀeHIm89a45t:;eHI> *+d45i89gjk¤ *+a45u45r45r:;eJKkxyø *+o>?r45r45i89a67k? AVWu67kvweHIr89a45t45¤. © AVWn45i45m89a67l45i:;eHIΔ Δb>?u45r45u45ztukxyø Δfjki67l45m89å »i67kVWu<=s~òt:;eJKkxyø *+g`ao>?n67b>?i89d89a45p:;eHIn89å *+d89å.

KVWi45r89o@A¬-»t45xxya45p:;eJKl67kvweHIt89å ΔbBCa45t:;eHI> »i45r89a89g`aa45r67kVWi89å *+d89å.

FvweTUs~òt89å ΔbBCa45t:;eHIr89a67kxyø *+g`ao>?n67b>?i89d89a45p:;eHIn89å *+d89å.

AVWn45i45m89a67l45i:;eHI> »j`aa45n89a45r45i89a45r:;eHI> »i45r89a89g`aa45r67kVWi89å *+d89å 66

6

UNITATEA

2

Euskara 1

Izen-abizenak:

EäãsÑÖa45> ÀeTUsÑÖa67l89d45Δ Δh89a45u:;eJKk ÀeNOgjki89å (E) *+a67l89å *+g|}eHIzVWu45r45r89å (G¬) *+d45i89o>?t:;eHI>: Upqr45t45zVWi67k ΔbDEeHIr:;Þ Δl89a89gjku45> AVWi45t45zVWi67bDEeHI® *+g`ao>?n67b>?i89d89a45t45¤ *+d45¤ Δf|}eTUs~òt89å ΔbBCa45t:;eHIr89å.

AVWi45t45zVWi67bDEeHIr45r:;eJKk ΔbDEeHIr:;Þ Δl89a89gjku45> Upqr45t45zVWΔ *+g`ao>?n67b>?i89d89a45t45¤ *+d45¤ Δf|}eTUs~òt89å ΔbBCa45t:;eHIr89å.

AVWn45i45m89a67l45i89å-»m89o>?zxyo>?r45r89oBCå ÀeHIr89a45m89a45> ΔbDEeJKh89a45® *+d89å »j`aa45i45r89å.

Jlma45i89å »m89a45r45t45xxyoBCa45r:;eHI> 15ÀeNOa45> »i45zxya45n89g`aø *+d89å.

3

ZvweHI® *+o>?r89d45u45t89a45> *+d89å Δf|}eTUs~òt89å? AVWu67kvweHIr89a45t45¤ ÀeHIr67l89o>?jjk¤ ÀeNOg`ao@AkVWi89å.

4

5

ZvweHI® Δl89a89gjku45> *+g`ao>?n67b>?i89d89a45t45u67kxyø zvweHIn45i45t45u45ztukvwÞ zVWu45r:;Þ »j`aa45i45r89å?

Ixyd89a45t45zVWΔ »i45zvweHIn89a67k.

Glmo>?n67b>?i89d89a45p:;eHIn:;eNOa45> »t:;eJKl:;eJKf`ao>?n89ø ΔbBCa45† *+d89a89g`aø. ZvweHIr45t89a45r89a67kxyø ΔbDEeJKh89a45® *+d45¤ AVWi45t45zVWi67bDEeHIr45r:;eJKk?

67

KAE

© GRUPO ANAYA, S.A., 2022 - Juan Ignacio Luca de Tena, 15 - 28027 Madrid - Printed in Spain.

Eskubide guztiak gordeta. Legeak lan honen edukia babestu eta espetxe-zigorrak edota isunak eta kalte-galeren ondoriozko kalte-ordainak ezartzen ditu honako hauentzat: edozein literatura-lan, artelan zein zientzia-lan, edo horren eraldaketa, interpretazioa edo gauzapena (edozein euskarritan finkatuta edo edozein eratan komunikatuta), oso-osorik edo zati batean, baimenik gabe erreproduzitu, plagiatu, banatu edo komunikatzen dutenentzat.