Αστικές Πολυκατοικίες - Μπαλκόνι
30
Στο κέντρο των περισσότερων ελληνικών πόλεων αναγνωρίζουμε ως το πιο διαδεδομένο οικιστικό πρότυπο, την αστική πολυκατοικία. Με την έντονη αστικοποίηση και τη πυκνή δόμηση, η οικοδομή έγινε αντικείμενο στείρας εμπορευματοποίησης. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τον μιμητισμό ξένων προτύπων κυρίως του μοντέρνου κινήματος, οδήγησε στη συρρίκνωση του βιώσιμου ημιυπαίθριου χώρου, τόσο στα κτήρια, όσο και σε ολόκληρη τη πόλη. Έτσι, οι πολυκατοικίες που χτιστήκανε, παρουσιάζουν μορφολογικά στοιχεία, τα οποία τυποποιηθήκανε και επαναλαμβάνονται άκριτα αγνοώντας τον προσανατολισμό και τη κίνηση του ήλιου. Επομένως, το πιο αναγνωρίσιμο μορφολογικό στοιχείο στα κελύφη αυτών των κτηρίων είναι το μπαλκόνι, το οποίο στις περισσότερες περιπτώσεις καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των όψεων. Αναλόγως με τη χρονολογία, που έχει χτιστεί το κτήριο, προκύπτουν διαφοροποιήσεις στο πλάτος του. Συνήθως, στα κτήρια τα οποία ανεγέρθησαν μέχρι τη δεκαετία του ‘90, το πλάτος ποικίλει από 0.90 – 1.50 m . Ενώ, στις πιο σύγχρονες κατασκευές φτάνει μέχρι και τα 3 m . Αυτό το μορφολογικό χαρακτηριστικό μπορεί να αποτελέσει ένα φίλτρο προστασίας στα ανοίγματα, μόνο εάν ο προσανατολισμός τους είναι νότιος, αλλιώς σε περιπτώσεις όπως νοτιοανατολικού ή νοτιοδυτικού προστατεύει μερικώς. Βέβαια, παρατηρούμε πως, το πλάτος του έχει επηρεαστεί ανάλογα με τους οικοδομικούς κανονισμούς της κάθε εποχής που χτιζόταν η πολυκατοικία, τα κοινωνικά χαρακτηριστικά και τις επιθυμίες για άνεση ή πολυτέλεια από τους εργολάβους. Ενώ, σήμερα το κατάλληλο πλάτος θα πρέπει να προκύπτει τη κλίση της ηλιακής ακτινοβολίας τους θερινούς μήνες στη συγκεκριμένη θέση του οικοπέδου και προσανατολισμό του ανοίγματος.
22_
Διάγραμμα προσπίπτουσας ηλιακής ακτινοβολίας σε ένα τυπικό αθηναϊκό μπαλκόνι
23_
Η προεξοχή του μπαλκονιού ως μέσο σκίασης