KULTURA & HISTORIA
Kreatywne Blekinge Wybierz się na spacer wśród leśnych ludzi, wypij pyszną kawę koło wieży ciśnień i spotkaj twórczość w dawnej wiejskiej szkole w Ramdala. Blekinge może poszczycić się krajobrazem artystycznym, gdzie design, sztuka i rzemiosło zajmują znaczne miejsce, a powiew historii wciąż jest odczuwalny. TEKST: Anna Aro Ring
D
zięki wielowiekowej tradycji rzemieślniczej i licznym znanym artystom, Blekinge ma swoje miejsce na szwedzkim firmamencie designu. Któż bowiem nie zna żeliwnych patelni z Blekinge, czy lamp z Karlskrony? Zapraszamy na kreatywną podróż w czasie. Zaczynamy naszą wycieczkę na nabrzeżu Mörrumsån. Ebbamåla Bruk jest jednym z najlepiej w Szwecji zachowanych pomników industrialnych, tu właśnie produkowano między innymi maszyny dla przemysłu papierniczego od XIX wieku po lata sześćdziesiąte XX w. Kiedy zakończono produkcję, udało się zachować całe wyposażenie i dziś jest to żywe muzeum. Należy jednak zabukować wizytę, bo przyjmowane są tylko wcześniej zgłoszone grupy. KONTYNUUJĄC NASZĄ WYCIECZKĘ wkrótce dotrzemy do Ronneby Bruk. Zwykło się mówić, że gdy design i funkcjonalność idą ze sobą w parze, rodzą się przedmioty klasyczne - żeliwne patelnie z Ronneby Bruk są tego znakomitym przykładem. Czy chcesz zabłysnąć w kuchni, czy tylko usmażyć kilka kotletów - patelnie z Ronneby Bruk są dla wielu oczywistym wyborem. Innym sklepem, który lśni obecnie tak samo jak dawniej jest wytwórnia lamp Karlskrona Lampfabrik. Pod koniec XIX wieku Szwedzkie Siły Zbrojne i Koleje potrzebowały produkowanego w Szwecji oświetlenia naftowego, co dało początek pierwszej w kraju fabryce oświetlenia. Lampfabrik jest ekscytującą atrakcją turystycznną, nie tylko dla entuzjastów designu, którzy prawdopodobnie dobrze znają popularną lampę Koholmen. Emil z Lönneberga, bohater książki Astrid Lindgren, stał się mistrzem w struganiu drewnianych ludzików, gdy siedział w drewutni pokutując za swoje psoty. Dla Susanne Demåne rzeźbienie w drewnie rozpoczęło się, gdy kupiła stare
40 | VISITBLEKINGE.SE
zamczysko, które trzeba było ogrzać. Wkrótce do perfekcji opanowała sztukę rąbania drewna i wpadła na to, że w drewnie można również rzeźbić. Demåne jest dziś wszechstronną artystką, dobrze znaną nie tylko lokalnie, a zasłynęła swoimi drewnianymi rzeźbami leśnych ludzi. Repertuar jej prac jest znacznie szerszy, w jej studiu i ogrodzie starej szkoły w Edestad można również oglądać barwne obrazy i emalie. Jakby tego było mało, Susanne jest również biegła w ujeżdżaniu koni i pokazuje wyjątkową interakcję ze swoimi bajecznie pięknymi zwierzętami. W budynku innej wiejskiej szkoły, a dokładnie w dawnej szkole Ramdala, ma swą pracownie Karin Meijer. Wizyta tutaj da Ci zastrzyk inspiracji barwą i formą. Z biegiem lat, Karin stała się bardzo popularna dzięki swoim wyrobom kamionkowym i porcelanowym, a teraz szereg jej dzieł jest również artystycznym akcentem w przestrzeni publicznej Karlskrony. INNYM OCZYWISTYM PRZYSTANKIEM na szlaku artystycznym Blekinge jest wieża ciśnień w Nättraby. Tu na szczycie wzgórza Ekbacken znajdziesz artystkę szkła Malin Mena i jej szklaną mekkę. Dawna wieża ciśnień kipi kreatywnością. Tutaj, w Glastornet, mieści się huta i sklep. Nieruchomości została przyznana w 2006 roku nagroda Szwedzkich Architektów - Blekinge Kalmar House Building Prize po szklanym wykończeniu Malin. Nasz ostatni przystanek to siedziba Magnusa Jönssona, który ma wieloletnie doświadczenie w pracy kowalskiej, a jedną z jego specjalności jest wytwarzanie noży z żelaza meteorytowego. W kuźni niedaleko Mörrum można zobaczyć Magnusa przy pracy i posłuchać jego opowieści o historii kowalstwa i jego pasji do żelaza. Można tu nawet samemu spróbować kowalstwa albo kupić sobie własny niepowtarzalny nóż meteorytowy. n