GGz Friesland maakt werk van familieervaringsdeskundigheid Een zorgaanbieder kan veel waarde ondervinden van structureel gebruik van familie ervaringsdeskundigheid. GGz Friesland heeft hierin daarom veel geïnvesteerd en dat betaalt zich nu terug. ‘De inzet van familie-ervaringskennis leidt bij onze professionals tot een toenemende bewustwording over wat belangrijk is voor mensen die een andere focus hebben dan zij zelf, maar die wel net als zij het belang van de cliënt voor ogen hebben.’ (tekst Frank van Wijck)
Het besef dat de familie een belangrijke rol speelt in het herstel van de cliënt is voor GGz Friesland niet nieuw. ‘Ons uitgangspunt was altijd al de familie standaard uit te nodigen als we een patiënt in zorg nemen, omdat die cliënt uiteindelijk ook weer naar die familie terugkeert’, zegt Anneke Tulp, medewerker zorgbeleid bij GGz Friesland en projectleider In voor Mantelzorg. ‘We hebben daarom ook binnen de organisatie een familieraad ingesteld, om familieleden van patiënten mee te laten denken over alle onderdelen van ons werk.’
" Je moet de familie wel meenemen. Die hebben veel kennis over de cliënt." Sietske van der Weg werd op een gegeven moment lid van die familieraad omdat ze zich niet kon vinden in alle facetten van de zorg die haar dochter ontving. ‘Dan kun je twee dingen doen’, zegt ze, ‘er van buitenaf tegenaan gaan schoppen of van binnenuit gaan meedenken. Als bijvoorbeeld een locatie wordt gesloten, dan denkt de familieraad mee over de zaken die moeten worden geregeld rondom de zorg die patiënten daar krijgen. En de familieraad denkt ook mee over de manier waarover de organisatie communiceert. Zo is de tekst op een flyer “Bent u mantelzorger? Haal er meer uit.” Bijvoorbeeld verandert in “Bent u mantelzorger? Wij bieden u de helpende hand.”.
Het zegt iets over de organisatie dat ze zich ervoor open stelt om naar zulke geluiden vanuit de familieraad te luisteren.’ Ervaringsdeskundigheid benutten Voor GGz Friesland was het een logische vervolgstap om na de instelling van een familieraad ook gebruik te gaan maken van familie-ervaringsdeskundigheid. De mogelijkheid om hiervoor een project op te starten met In voor Mantelzorg greep GGz Friesland dan ook graag aan. Van der Weg bood zich meteen aan als proefpersoon. ‘Het idee om via familie-ervaringsdeskundigheid tot een betere binding te komen tussen de professionals en de familieleden sprak me aan’, zegt ze. ‘De professionals richten zich immers heel erg op de cliënt. Op zich begrijpelijk natuurlijk, maar je moet de familie wel meenemen want die heeft veel kennis over die cliënt. Ik herinner me bijvoorbeeld nog dat de veranderingen in de basis-GGz aanvankelijk wel aan de cliënt werden uitgelegd, maar niet aan de familie. Het is belangrijk dat dit wél gebeurt.’ MAT-training Gebruikmaken van familie-ervaringsdeskundigheid begint met communicatie. ‘Daarom zijn we ook begonnen met een zogenaamde MAT-training’, vertelt Tulp. ‘Dit is een training interactievaardigheden die daadwerkelijk op een rood-groene mat wordt uitgespeeld. Die mat wordt gebruikt om