de gezondheidsdienst voor dieren
Nieuws en mededelingen RUWVOERWINNING EN BOTULISME Omdat er de komende periode weer ruwvoer gewonnen wordt, is het belangrijk om extra aandacht te besteden aan preventie van botulisme. Deze pagina’s zijn een bijdrage van De Gezondheidsdienst voor Dieren Postbus 9 7400 AA Deventer T. 0900-1770 E. redactie@gddeventer.com www. gddeventer.com Redactie: Kees van Maanen (deskundige infectieziekten paard), Emiel Schiphorst (marktmanager paard), Petra Reijnen (relatiebeheer dierenartspraktijken), Ria Huijben (adviseur marketing & communicatie).
Bij alle gevallen van spierzwakte en verlammingen dient in de differentiaaldiagnose ook aan botulisme te worden gedacht. Paarden zijn extreem gevoelig voor het Clostridium Botulinum-toxine; al bij een hele kleine hoeveelheid kan sterfte optreden. Deze hoge gevoeligheid betekent ook dat het lastig is om de diagnose botulisme te stellen, aangezien zeer kleine toxinenconcentraties moeilijk aan te tonen zijn en deze bij sectie mogelijk niet meer gedetecteerd kunnen worden. Onderdiagnostiek van botulisme is daardoor niet onaannemelijk. Voor de herkomst van botulisme wordt in eerste instantie terecht gedacht aan kadavermateriaal omdat de bacterie moet kunnen beschikken over een anaeroob (geen zuurstof nodig hebbend), vochtig en eiwitrijk milieu. Maar botulisme kan ook optreden in een omgeving waarin dierlijk eiwit ontbreekt, zoals rottend kuilvoer of slecht geconserveerde voordroogsilage. Vanuit preventief oogpunt is goed hygiënisch uitgangsmateriaal voor de voederwinning een eerste vereiste. Het bestrijden van mollen en het goed uitslepen van mest- en molshopen voorkomt blijvende vervuiling van het gewas met grond en mest die beide Cl. Botulinum-bacteriën bevatten. Ook is aan te
raden om het gras op minstens 7 centimeter hoogte te maaien en daarbij een wildbeugel te gebruiken, zodat geen wild verongelukt en geen kadaverresten in het gewas terechtkomen. Bij het keren, wiersen en oprapen is het zaak om de apparatuur zo af te stellen dat geen extra zand in het product wordt gewerkt. Bij het maken van voordroogbalen dient het gras tot maximaal 50% droge stof te worden gedroogd, omdat anders bij het persen de noodzakelijke verdichting niet kan worden bereikt. Een zekere hoeveelheid vocht in en een goede verdichting van de voordroog zijn noodzakelijk om een snelle en voldoende diepe pH-daling te realiseren, waardoor de groei van onder andere clostridiumbacteriën wordt stilgezet. Rechthoekbalen zouden beter te verdichten zijn dan ronde balen. Voor een goede luchtdichte afsluiting dienen minimaal 8 lagen goed plastic over het product aangebracht te worden. Tot slot is het belangrijk de balen goed te beschermen tegen aanvreten door knaagdieren en vogels.
Eindredactie: Eva Onis Uw suggesties voor het katern zijn welkom via redactie@gddeventer.com.
VEELGESTELDE VRAAG: Welke bepalingen doet de GD op het gebied van voeding? GD-Buitendienstmedewerker Petra Reijnen: "Uit onderzoek is gebleken dat de mineralenhuishouding van paarden niet altijd optimaal is. Wanneer u twijfelt of een paard de juiste hoeveelheden mineralen en vitaminen binnenkrijgt, kan de GD een bloedscreening uitvoeren (zie ook pagina 37, red.). Hierbij wordt onder meer gekeken naar de volgende gehaltes in het bloed: calcium, anorganisch fosfaat, magnesium, koper, zink, selenium (d.m.v. bepaling van GSH-pX) en vitamine E (op verzoek). Uiteraard zijn de ‘normaalwaardes’ van deze gehaltes bekend. Met de uitslag van deze test is dus snel aan te geven hoe het paard ervoor staat. Bij afwijkende waardes is het zaak om verder te kijken naar mogelijke oorzaken, zoals de kwaliteit van het ruwvoer, de besmettingstoestand van de bodem of een stofwisselingsstoornis. Voor de test zijn twee bloedbuisjes nodig: een heparinebuis en een zinkvrije serumbuis. Het benodigde inzendformulier is te vinden op www.gddeventer.com (paard> voor dierenarts). Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen via 0900-1770 (optie 5)."
35 HO3 / 2013