Take this Waltz
Voel de verwondering.
KBC, trotse sponsor van Gent Festival van Vlaanderen
© © Hans van der Woerd
Camerata Royal Concertgebouw Orchestra: Das Lied von der Erde Mahlers laatste reis in kamerformaat
MIRY Concertzaal 24.09.2021 I 20:30 Presentatie Greet Samyn Beginuur 20:30 Verwacht einduur 21:40 Gelieve geen foto’s te maken tijdens de voorstelling
Met dank aan
Beste muziekliefhebber Gustav Mahler schreef Das Lied von der Erde in een periode dat het leven hem de ene rampspoed na de andere voorschotelde. Het overlijden van zijn dochtertje, een wankele gezondheid en kuiperijen op professioneel vlak bezwaarden zijn gemoed. Desondanks is Das Lied geen onverdunde weeklacht. We horen verrukking om al wat dit aardse bestaan te bieden heeft, zij het met een besef van vluchtigheid dat er een mild, herfstig licht over werpt. Onthechting zonder opgave, het lijkt me een mooie ingesteldheid. Bij uitstek voor een schoolgemeenschap, die haar maatschappelijke missie in een soms erg geplaagde wereld op toekomstige generaties zoekt over te brengen. De solisten van het Concertgebouworkest brengen u Das Lied von der Erde in een versie van Arnold Schönberg, die de symfonische dimensie van het werk herschaalde naar een intieme bezetting. Laat ons dit jaar even bescheiden aanvatten. Met lichte, doch moedige tred.
Koen Goethals Algemeen directeur HOGENT
Gent Festival van Vlaanderen dressed by Xandres
Advertentie programmaboekje_V2.indd 1
6/09/2021 15:59
Wenen is muziek. Jaarlijks stemmen wereldwijd miljoenen mensen af op de sierlijke walsen en de vrolijke polka’s van het nieuwjaarsconcert van de Wiener Philharmoniker in de Gouden Zaal van de Musikverein, maar Wenen heeft ook een ander gezicht. Vandaag begeven we ons naar het Wenen van rond 1900, het Wenen van de Jugendstil, van Gustav Klimt, van Sigmund Freud en van Gustav Mahler. Het is het Wenen waarin een generatie van jonge kunstenaars zich afwendde van de starre academische regels waarin de kunst was vastgeroest en nieuwe wegen opzocht. Dat ging niet altijd zonder slag of stoot en de waardering liet vaak lang op zich wachten. In het geval van Gustav Mahler zelfs tot eind jaren 60 van de vorige eeuw, wanneer Leonard Bernstein het op zich nam om zowel de Wiener Philharmoniker als het Weense publiek weer vertrouwd te maken met de muziek van een van de grootste dirigenten uit hun geschiedenis. Vandaag krijgen we van Mahler het magistrale Das Lied von der Erde te horen, het meesterwerk waarin we niet alleen de briljante componist van symfonieën te horen krijgen, maar ook de grote liedcomponist Mahler, die het Duitse lied na Schubert, Schumann en Brahms tot een nieuw hoogtepunt wist te brengen. Mahler schreef Das Lied in een jaar van persoonlijke rampspoed, zowel op professioneel als op privé-gebied. Desondanks, of misschien juist daarom
© Bas Bogaerts
De weldadige wervelingen van de Weense cultuur
bereikt hij met dit werk een ongekende emotionele diepgang. Maar zoals gebruikelijk in de Weense cultuur gaat de weemoed ook gepaard met de nodige lichtheid. De Weense componist Arnold Schönberg, die een onvermoeibaar advocaat van Mahlers muziek was, maakte van Das Lied een prachtige bewerking voor kamermuziekensemble. We zijn blij dat we Camerata RCO hebben weten te strikken om deze versie uit te voeren. Het ensemble bestaat uit leden van het Koninklijk Concertgebouworkest, het orkest met de grootste Mahlertraditie ter wereld. Met hen én met Barbara Kozelj en Marcel Reijans zijn we vanavond dus in goede handen! Veerle Simoens, directeur Gent Festival van Vlaanderen
Soms worden democraten republikeinen. Soms wordt links rechts. En wordt rechts links. Soms stappen zwarte mensen uit Black Lives Matter. Een klimaatontkenner wordt al eens klimaatactivist. Misschien zal je sociaal zijn op je 20e, en liberaal op je 50e. Je weet nooit waar twijfel je brengt. Knack is 50 jaar. Hoe ouder wij worden, hoe meer we weten dat we veel niet weten. Weet jij hoe je binnen 50 jaar over de dingen zal denken? We hopen van niet. Knack. Durf twijfelen.
DURF TWIJFELEN.
xx0221_InternMag_Knack_1Manifesto_122,6x182,3 copy.indd 1
24/08/2021 14:32
Uitvoerders Barbara Kozelj, mezzosopraan Marcel Reijans, tenor Rolf Verbeek, dirigent CAMERATA RCO Marc Daniel van Biemen, viool Elise Besemer, viool Anna den Herder, altviool Maartje-Maria den Herder, cello Nicholas Schwartz, contrabas Mariya Semotyuk-Schlaffke, fluit Miriam Pastor Burgos, hobo
Hein Wiedijk, klarinet Simon Van Holen, fagot Katy Woolley, hoorn Adriaan Freyaerts, slagwerk Dan Kortekaas, piano Frank Herwig, accordeon
Programma Gustav Mahler – Das Lied von der Erde (arr. Arnold Schönberg) I. Das Trinklied vom Jammer der Erde II. Der Einsame im Herbst III. Von der Jugend IV. Von der Schönheit V. Der Trunkene im Frühling VI. Der Abschied
Biografieën Barbara Kozelj • • • • • • • •
Afkomstig uit Slovenië Debuteerde in 2013 bij het Koninklijk Concertgebouworkest, waarna haar carrière een vlucht nam Een jaar later stond ze met Iván Fischer in Carnegie Hall, New York In 2015 zong ze Penelope in Il ritorno d’Ulisse in patria met de Academy of Ancient Music onder Richard Egarr Treedt geregeld op met Iván Fischer en zijn Budapest Festival Orchestra Ze maakte in 2016 haar debuut bij de BBC Proms als altsoliste in het Requiem van Mozart Ze trad op in de operahuizen van o.a. Essen, Bonn en Amsterdam Componist Max Knigge schreef speciaal voor haar Dobro do – Episodes from the life of a singer; het werk ging in première in Amsterdam in 2015
Marcel Reijans • • • • • • •
Nederlandse tenor wiens repertoire zich uitstrekt van barok tot en met de 21ste eeuw Won in 1996 het Cristina Deutekom Concours Wordt geprezen om zijn lyrische rollen in opera’s van Mozart, Strauss en Wagner Zong in vele vooraanstaande operahuizen over de hele wereld: Brussel, Parijs, Barcelona, Amsterdam, Berlijn, Hamburg, Lyon, Montpellier, New York, Boston etc. Hij zong met o.a. het Chicago Symphony Orchestra, Boston Symphony Orchestra, BBC National Orchestra of Wales, Hong Kong Philharmonic, Staatskapelle Dresden, Birmingham Symphony Orchestra, NDR Sinfonieorchester en Concerto Köln. Hij werkte samen met dirigenten als Marc Albrecht, Daniel Barenboim, Frans Brüggen, Semyon Bychkov, Riccardo Chailly, Daniele Gatti, Valery Gergiev, René Jacobs, Simon Rattle, Seiji Ozawa, Simone Young en Jaap van Zweden. Is docent zang aan het Codarts conservatorium van Rotterdam en aan het Prins Claus Conservatorium van Groningen
Rolf Verbeek • • • • • •
Behaalde zijn Master in orkestdirectie in 2015 Deed een stage bij Opera Zuid waar hij het opera-vak leerde Dirigeerde talrijke orkesten, waaronder het Nederlands Symfonieorkest en Camerata RCO Arrangeerde zelf symfonische werken van Bruckner, Verdi en Ravel voor kamerorkest Maakte zijn Russische debuut met het Youth Symphony Orchestra van Sint-Petersburg Assisteerde Arjen Tien bij de Westdeutsche Rundfunk, Jan Willem de Vriend bij het Nederlands Symfonieorkest en Barbara Hannigan bij LUDWIG Orchestra en komend seizoen ook bij de Münchner Philhamoniker
Camerata RCO • • • •
Bestaat uit leden van het Koninklijk Concertgebouworkest Amsterdam De leden houden van orkestspel, maar hebben eveneens een passie voor kamermuziek Speelt behalve in Nederland ook vaak in het buitenland; ze waren te horen in o.a. New York, Minsk, Tokyo, Seoul, Vienna, Rome en Madrid Nam verschillende cd’s op, o.a. Mahlers Negende symfonie in kamermuziekbewerking onder leiding van Gustavo Gimeno
Camerata Royal Concertgebouw Ochestra: Das Lied von der Erde
Voor Gustav Mahler was 1907 een rampjaar. Zijn positie als operadirecteur werd onhoudbaar door een antisemitische lastercampagne in de Weense pers. Om bij te komen van alle narigheid zocht hij in de zomer, samen met zijn vrouw Alma en hun twee dochters, verstrooiing in hun vakantiehuis aan de Wörthersee. Daar werden beide meisjes getroffen door roodvonk en difterie. De jongste, Anna, kwam er bovenop, maar de vierjarige Maria overleefde het niet. Tot overmaat van ramp werd bij Mahler zelf een ernstig hartprobleem vastgesteld. De componist bracht de rest van de zomer eenzaam en terneergeslagen door in Tirol, waar hij troost vond in een bundel gedichten gebaseerd op oude Chinese poëzie. Tijdens enkele bergwandelingen maakte hij de eerste schetsen voor wat een jaar later Das Lied von der Erde zou worden, in verschillende opzichten zijn muzikale tes-
tament. Hij zou het jammer genoeg nooit zelf uitgevoerd horen. Das Lied was erg geliefd onder de leden van de zogenaamde Tweede Weense School. Anton Webern schreef na Mahlers dood aan Alban Berg: ‘Ik speel nog vaak Das Lied von der Erde. Het is ongelofelijk mooi. Ik heb er geen woorden voor.’ Maar het was Arnold Schönberg die het ultieme eerbetoon bracht met zijn bewerking voor kamermuziekensemble. Mahler staat bekend voor zijn grote bezettingen, maar zijn schriftuur is nooit ondoorzichtig. Hij gebruikt het gigantische orkest als een kamermuziekensemble. Schönbergs geniale bewerking, uitgevoerd door Camerata Royal Concertgebouw Orchestra, doet de oorspronkelijke kleurenpracht en zeggingskracht van het werk alle eer aan. Tekst door Jan Van den Bossche
Iedereen heeft recht op culturele ontplooiing, daar gaan wij bij Gent Festival van uit. Ook zij die er misschien de middelen niet voor hebben of die het fysiek moeilijk hebben om concerten en voorstellingen bij te wonen. Daarom hebben we WE SHARE MUSIC in het leven geroepen, een reeks
beklijvende projecten waarbij kinderen, mensen uit kansengroepen, ouderen en mensen met een (visuele) beperking onvergetelijke muzikale momenten beleven. Deze projecten zijn enkel mogelijk door de jaarlijkse bijdrage van onze Festival Vrienden en enkele trouwe partners.
Steun jonge musici! HORIZON, The Festival’s Young Talent De coronapandemie slaat jammer genoeg de dromen van vele jonge muzikanten aan diggelen. Ze missen de start van hun carrière en dat jonge talent glipt als het ware door onze vingers heen. Daar wilden we wat aan doen: maak kennis met ons nieuwe project HORIZON! Dankzij donaties van onze gulle ticketkopers en in samenwerking met de verschillende Belgische conservatoria geven
we acht net afgestudeerde talenten van eigen bodem een stevige duw in de rug. We bieden hen een professionele springplank in de vorm van onder andere een online concert én een live concert tijdens Gent Festival 2021! We willen dit project uiteraard ook in 2022 ontwikkelen. Wil jij onze jonge talenten steunen, word dan snel lid van onze Vriendengroep!
Met dank aan de spelers van
Vrienden van het Festival Gent Festival van Vlaanderen wil graag iedereen warm maken voor klassieke muziek. Dat kunnen we echter niet alleen. Enkel en alleen dankzij uw hulp kunnen we elke dag opnieuw onze muzikale boodschap overbrengen. Het zijn mensen zoals u die het verschil maken. Mensen die onze liefde voor muziek delen en waarop we kunnen bouwen. Mensen die we bewonderen voor hun betrokkenheid, engagement en vertrouwen. Kortom, mensen die voor ons erg veel betekenen en die we beschouwen als Vrienden.
beklijvende projecten uitwerken voor kinderen, mensen uit kansengroepen, ouderen of mensen met een beperking. Met u als lid van onze Vriendengroep kunnen we nóg een stapje verder gaan!
Dankzij uw lidmaatschap kunnen we met onze sociale werking WE SHARE MUSIC hartverwarmende,
Via e-mail: vrienden@festival.be
Sluit u zich ook aan bij onze Vriendengroep? Lid worden kan heel simpel op drie manieren: Via onze website: www.gentfestival.be/nl/vrienden-van-het-festival
Via telefoon: 09 243 94 82
We danken onze Vrienden voor hun steun! Mevr. Adriaens Dhr. Ballaux Mevr. Bassleer Dhr. Beke Dhr. Berkvens Dhr. en Mevr. Berlaen-De Plecker Dhr. Bral Mevr. Casier Dhr. Claes Mevr. Claes Mevr. Claeys Dhr. Coussement Dhr. Dael Dhr. Daelman Mevr. De Bie Mevr. De Bosschere Dhr. De Man Mevr. De Man Dhr. De Munster Dhr. De Pauw Dhr. De Raeve Mevr. De Sutter Dhr. Debbaut Dhr. Debrauwere Dhr. Degrave
Dhr. Deweerdt Dhr. Dierkens Dhr. Dobbelaere Mevr. Douchy Mevr. Duthoit Mevr. Duytschaever Dhr. en Mevr. Francois-Mortier Dhr. Gonnissen Mevr. Gonnissen Mevr. Haudenhuyse Mevr. Heestermans Dhr. Hemelsoet Mevr. Hendrickx Mevr. Hoornaert Mevr. Hoozee-Verfaillie Dhr. en Mevr. Hublé-De Bodt Mevr. Huyghebaert Dhr. Jacobs Dhr. Janssens Mevr. Lambersy Mevr. Lapiere Mevr. Lemaitre Mevr. Mariën Dhr. Maton Mevr. Michiels
Mevr. Nathon Mevr. Pauwels Dhr. Roberti Dhr. Smith Mevr. Stevens Dhr. Uyttendaele Dhr. en Mevr. Van Beversluys-Minjauw Dhr. Van Damme Dhr. Van Der Maelen Mevr. Van Der Stuyft Dhr. Van Gysegem Dhr. Van Hoorebeke Dhr. Van Laere Mevr. Van Maele Dhr. Van Schelvergem Mevr. Van Schoubroek Mevr. Van Slycken Dhr. Vandyck Dhr. Vanmaldeghem Mevr. Vanschoubroek Dhr. Vermeiren Dhr. Vormezeele Mevr. Wachtelaer-Janssens
Culinaire Festivalhotspots Maak jouw concertbeleving compleet en ga voorafgaand aan het concert gezellig tafelen bij één van onze Festivalrestaurants. Op vertoon van je concertticket geniet je bovendien van een gratis aperitief! Actie is geldig bij lunch of diner tijdens de Festivalperiode.*
LYS D’OR Restaurant Lys d’Or brengt een Belgisch-Franse productkeuken in een verrassend, kunstzinnig kader. Het restaurant bevindt zich in het kunstkwartier van Gent, gelegen aan de flank van het Citadelpark, op wandelafstand van het Museum voor Schone Kunsten en het SMAK. Chef Ignace Wattenberge, winnaar van de gerenommeerde wedstrijd ‘Eerste kok van België 2018’ serveert zijn heerlijke creaties in een prachtig gerenoveerd herenhuis. De chef en zijn team laten je genieten van een totaalbeleving waarbij het product centraal staat. Charles de Kerchovelaan 81 I 09 430 11 30 I lysdor.be
CAFE THEATRE In Cafe Theatre kom je de hele dag door aan je culinaire trekken. Al meer dan 20 jaar is het restaurant een vaste waarde in het Gentse, gevestigd in het gebouw van de Opera. Overdag kan je er ook terecht voor iets hemels zoet of hartig van Bakkerij Bloch. ‘s Avonds proef je er de meest verrassende cocktails. Je geniet er van een knap staaltje mixology dat internationaal bekroond werd. Schouwburgstraat 7 I 09 265 05 50 I www.cafetheatre.be
PATYNTJE Brasserie Patyntje is een begrip in Gent. De zaak ging open eind de jaren twintig. Het restaurant is gelegen in een gezellige villa in koloniale stijl waar het verwarmde en overdekte terras — aan de Leie — een absolute aanrader is. Er zijn drie aparte ruimtes met zicht op de Leie. De signature gerechten zijn vol-au-vent, Vlaamse stoverij en zeetong. Kortom: de Vlaamse keuken, zoals het hoort. Gratis ruime parking met laadpaal voor elektrische wagens. Gordunakaai 91 I 09 222 32 73 I www.patyntje.com
PAKHUIS Brasserie Pakhuis is een uniek restaurant in een prachtig gerestaureerde opslagplaats in de historische binnenstad. Het imposante interieur, in combinatie met de kraakverse brasseriekeuken met hedendaagse accenten en traditionele toppers staan garant voor een geslaagde lunch of diner. Ontdek het dagverse aanbod van oesters en zeevruchten of proef van de uitstekende producten van eigen kweek, zoals de Bressekip AOP. Deze komt zoals zovele topingrediënten rechtstreeks van onze boerderij in Frankrijk op je bord. Tijdens het Festival kan je reeds reserveren vanaf 18:00 voor het Festivalmenu. Schuurkenstraat 4 I 09 223 55 55 I www.pakhuis.be
KORENLEI TWEE
PATYNTJE
LYS D’OR
LOF
NENUPHAR CAFE THEATRE
PAKHUIS
KORENLEI TWEE
Korenlei Twee is zo gelegen dat je een prachtig zicht hebt op de Korenlei, de Graslei en de Sint-Michielsbrug. Op het achterterras, aan de samenloop van de Leie en de Lieve, krijg je een ongezien beeld op de Vismijn en het Vleeshuis. Dit historische huis met haar onvergelijkbare ligging is uniek in Gent. In deze authentieke omgeving kan je in het restaurant genieten van een sfeervol etentje of gezellig relaxen in het ‘lounge kaffee’. Korenlei 2 I 09 224 00 73 I www.korenleitwee.be
LOF Ontdek LOF Restaurant, de culinaire hotspot in het kloppende centrum van Gent. In het sfeervolle restaurant met binnentuin en terras stellen Chef Hannes Vandebotermet en zijn team je voor aan lokale specialiteiten en ingrediënten die een unieke, moderne twist hebben gekregen. De zorgvuldig samengestelde wijnkaart bevat een breed scala aan veelgeprezen wijnlabels. Hoogstraat 36 I 09 235 40 70 I www.lofrestaurant.com
NENUPHAR Restaurant Nenuphar is een vaste waarde in de Gentse gastronomie, gelegen aan de oevers van de Leie in het idyllische dorpje Afsnee, op tien minuten rijden van Gent centrum. Er is een aanlegsteiger aanwezig zodat dit restaurant gecombineerd kan worden met een boottocht vanuit Gent, Sint-Martens-Latem of Deurle. De inrichting is strak en warm met respect voor authentieke elementen, getuige hiervan zijn de schilderijen van Gustave De Smet. Het riante, overdekte en verwarmde terras en de aparte zaal (Boothuis) met prachtig zicht op de Leie kenmerken dit restaurant. De menukaart biedt een ruime keuze uit klassieke en trendy gerechten. Afsneedorp 28, Afsnee I 09 221 22 32 I www.restaurant-nenuphar.com *Niet geldig tijdens OdeGand
Restaurant • Terras • Lounge • Lunch Menu • Drinks • Business • Groups since 2003
www.korenleitwee.be
Sfeervol genieten in ons Restaurant en op onze terrassen
Rooms with a view
Korenlei Eén Rooms with a view
www.korenleieen.be
9,5 Booking.com
Overnachten in één van onze luxekamers met zicht op de Graslei en Korenlei
Korenlei 1 & 2 • 9000 Gent • Tel: 09 224 00 73
Colofon Verantwoordelijke uitgever Veerle Simoens
Vormgeving
Gent Festival van Vlaanderen
Druk
september 2021
Team Gent Festival
Piet De Coensel, Viktoria De Cubber, Veerle De Wilde, Jente D’hooge, Fien Hanselaer, Myrthe Holvoet, Pauline Jocqué, Nina Lambrecht, Julie Leroy, Gabriela Montaner, Irene Schampaert, Heleen Schepens, Veerle Simoens, Evelyne Uleyn, Annemie Valgaeren, Eva Van Cauwenberghe, Jan Van den Bossche
Raad van Bestuur
Jan Briers, Frank Beke, Annemie Charlier, Herman Daems, Sonja De Becker, Lucien De Busscher, Heidi Delobelle, Ivan De Witte, Christoph D’Haese, Stephanie D’Hose, Sophie Dutordoir, Hafsa El-Bazioui, Saloua El Moussaoui, Joséphine Moerman, Karine Moykens, Serge Platel, Daan Schalck, Jan Smets, Johan Thijs, Rik Van de Walle
Adres redactie
Bijlokekaai 8, bus 9, 9000 Gent Reageren kan via sociale media @gentfestival of info@festival.be Zin in meer Festival? Surf naar www.gentfestival.be
Niets van deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van fotokopie, microfilm of op enige andere wijze, zonder voorafgaand schriftelijk akkoord van de uitgever.
© Bas Bogaerts
Directeur Veerle Simoens draagt juwelen van Colman. Presentatrice Greet Samyn en onze hostessen worden gekleed door Xandres.
Structurele Partners
Project- en Concertpartners
Overheidspartners
Mediapartners
Festivalleveranciers
Met dank aan Piano’s Maene, City Sounds Rent, De Fietsambassade Gent, De bootjes van Gent, Gent Watertoerist, Opera Ballet Vlaanderen, Sint-Baafskathedraal Gent, Handelsbeurs Concertzaal, Muziekcentrum De Bijloke, Design Museum Gent, Karmelietenklooster, de Vrienden van het Festival, Monterey, Radio Ruit, Monasterium PoortAckere, dhr. Roland Claeys, dhr. Wim De Waele, Dhr. Frank De Palmenaer, Historische Huizen Gent, MIRY Concertzaal, Capitole Gent, Sint-Jacobskerk, Groenzaal Sint-Bavohumaniora, Sint-Michielskerk, Minard, KU Leuven, O.L.V. Sint-Pieterskerk, KASK & Conservatorium, Pillows Grand Boutique Hotel Reylof
Trotse sponsor van cultuur Cultuur verbindt grensoverschrijdend northseaport.com