Het Veken: poort naar en van de Kempen De Kempen zijn hoofdzakelijk landbouwgebied. En dat is al eeuwenlang zo. Vroeger liepen er op de schrale gronden heel wat dieren rond, vooral schapen. Tussen de gewassen en het vee stonden houten poorten. Die dienden als ‘veekering’. Later werd dat afgekort tot ‘Veken’. Een vergane glorie die Regionaal Landschap de Voorkempen nieuw leven wil inblazen. Jan Ostermeyer is projectmedewerker bij Regionaal Landschap de Voorkempen. Hij coördineert het project rond ‘het Kempens Veken’. “De Kempen is een streek om trots op te zijn” Jan: “Als je vandaag rondwandelt op het Kempense platteland zie je bijna overal stalen omheiningen en poorten of houten poorten van het Britse type. Dat is erg jammer, net omdat de Kempen poorten had die eigen aan de streek zijn. Vanaf de twintigste eeuw verdwenen die traditionele houten Vekens. Landbouwers kiezen vaker voor industrieel geproduceerde metalen hekken. De Kempen is nochtans een streek om trots op te zijn en die vaker in de kijker gezet mag worden.
Samen met Regionaal Landschap Kleine en Grote Nete en LEADER Kempen Zuid willen we de Kempense poorten terug helpen verschijnen in het landschap.” “Een goedgemaakt Veken kon bij wijze van spreken heel je leven meegaan” Jan: “Het Kempens Veken werd voornamelijk in eikenhout gemaakt. Die houtsoort gaat langer mee. Het hout is daarenboven sterk en hard, maar toch gemakkelijk bewerkbaar. Onder de minst gunstige omstandigheden heeft het hout toch nog een duurzaamheid van 15 tot 25 jaar. In de beste omstandigheden gaat het tot wel 50 jaar mee. Een goedgemaakt Veken kon bij wijze van spreken heel je leven meegaan. Was er geen eik voorhanden, dan werd een minderwaardige houtsoort gekapt, zoals es of spar die in de regio voorkwamen. Zowel es als spar groeien veel sneller. De dunnere balken zijn bovendien gemakkelijker hanteerbaar.” Jan: “Met het project Kempens Veken zijn we nu op zoek naar schrijnwerkers die die Vekens opnieuw willen produceren. Bij voorkeur doen ze dat met lokaal geprodu-
Jan Ostermeyer (rechts aan het Veken) zoekt schrijnwerkers die de oude Kempense veekeringen willen maken.
10
CULTUUR
ceerd en duurzaam hout. Schrijnwerkers die een passie hebben voor authenticiteit en een hart hebben voor de Kempen, kunnen een handleiding krijgen over hoe ze zo’n Veken moeten maken. Maar je kan ook een bezoekje brengen aan het natuurgebied de Tikkebroeken in Kasterlee. Daar stellen we prototypes van de drie types van Vekens tentoon.” “We zoeken schrijnwerkers met een hart voor de Kempen” Wil je een Kempens Veken maken of kopen? Wil je als schrijnwerker Kempense Vekens maken? Of wil je als Kempenaar zo’n Veken kopen om in je tuin of op je land te plaatsen? Neem contact op met Jan via jan.ostermeyer@rldv.be. Hij brengt kopers in contact met producenten. Hoe meer vraag, hoe lager de prijs. INFO: rldvoorkempen.be