Editie november 2023

INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN | NOVEMBER 2023

INHOUD

• Gemeentegezicht: Marjet Horst, ecoloog

• Een OCO denkt met u mee

• Minder verspilling door meer hergebruik

• Maak via De VoorzieningenWijzer gebruik van financiële regelingen!

• Tweede Kamerverkiezingen 2023

Gemeentelijke activiteiten kalender

Vergaderingen gemeenteraad

Woensdag 15 november

Petear, 19.30 uur

Woensdag 29 november

Raadsvergadering, 19.30 uur

Woensdag 6 december

Petear, 19.30 uur

Kijk voor actuele informatie op: defryskemarren.nl/ gemeenteraad

Informatiebijeenkomsten

Tûk Wenjen

over energiebesparende maatregelen en aardgasvrij wonen.

Dinsdag 14 november

Woudagemaal, Lemmer

Woensdag 29 november

De Treemter, Balk

Donderdag 7 december

It Haske, Joure

We starten om 19.30 uur met het programma en u kunt vanaf 19.15 uur de zaal in. Kijk voor alle informatieavonden en meer informatie op: tukwenjen.nl.

Junior Energiecoach nu ook in De Fryske Marren

Hoe bespaar je thuis zo leuk en makkelijk mogelijk energie? Leerlingen van groep 6, 7 en 8 van ABBS De Fluessen in Oudega komen daar snel achter. Zij zijn op 10 oktober tijdens de Dag van de Duurzaamheid met de Junior Energiecoach gestart. De basisschool in Oudega is de eerste in gemeente De Fryske Marren die hieraan meedoet. De eerste les werd afgetrapt met veel energie!

Ze ontvingen allemaal een startpakketje met een speluitleg, een boekje, een pen en stickers. Vijf weken lang gaan ze on- en offline een spel spelen met leuke, leerzame challenges, puzzels, geheime post, experimenten en winacties. Elke week staat een ander onderwerp centraal. Aan het einde ontvangen ze een echt Junior Energiecoach diploma. Meer weten? Kijk op www.juniorenergiecoach.nl

“De leerlingen van nu zijn de volwassenen van morgen. Het is mooi om te zien hoe jongeren met duurzaamheid aan de slag willen. Want ook zij willen graag op een schone aarde leven die genoeg energie geeft. Dit project leert hen wat mogelijk is. En hoe fijn is het dat zij op die manier ook hun ouders een duwtje kunnen geven”, aldus wethouder Irona Groeneveld.

OPFRISCURSUS

OPFRISCURSUS VERKEER

Gemeentelijk noodfonds energie- en/of huurkosten voor verenigingen en maatschappelijke organisaties

Maatschappelijke- en vrijwilligers-organisaties in De Fryske Marren kunnen eenmalig een beroep doen op het noodfonds voor de onvoorziene energie- en huurkosten van het jaar 2022. Dit fonds geldt specifiek voor organisaties en dorpshuizen zonder winstoogmerk op het gebied van sport & bewegen, kunst, cultuur en welzijn.

Organisaties die in 2022 te maken hadden met hogere energieprijzen ten opzichte van 2019 en/of een huurverhoging van meer dan 4 % hadden in 2022, komen in aanmerking voor deze tegemoetkoming. Daarbij staat de organisatie ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en is de organisatie maatschappelijk actief, geregistreerd en fysiek gevestigd in De Fryske Marren.

Meer informatie over het gemeentelijk noodfonds en/ of een aanvraag indienen? Ga dan naar defryskemarren.nl/ noodfonds

Staat jouw deur open voor iedereen?

Het is één van de slogans in de nieuwe campagne van Meld Misdaad Anoniem (M.) tegen misstanden in sociale huurwoningen die op 10 oktober van start ging. Criminelen hebben woningen nodig om bijvoorbeeld wapens en cash op te slaan, te dealen, drugs te versnijden of voor illegale prostitutie. Zij verleiden huurders soms om criminele handelingen te verrichten of zetten ze onder druk om een kamer te verhuren. Door verslaving of financiële problemen kunnen mensen extra kwetsbaar zijn. De campagne – die wordt verspreid in samenwerking met woningcorporaties, de politie en gemeente - roept op om verdachte signalen (anoniem) te melden.

WOENSDAG 13 DECEMBER 2023

Cursus van 13.30 -16.30 uur, inloop vanaf 13.15 uur

Locatie: Dorpshuis Trefpunt, Haulserweg 3 te HASKERHORNE

INHOUD

Op een gezellige en interactieve wijze weer up-to-date raken van de verkeersregels en -borden.

MEEDOEN?

U kunt zich opgeven bij Jelly Helmer van de SBV:

Tel: 06 - 21 41 36 24

E-mail:

Web:

WOENSDAG

INHOUD

Op

MEEDOEN?

U

Tel:

E-mail:

Web:

Hulp bewoners onmisbaar

Als buurtbewoner ziet u mogelijk als eerste dat er iets niet klopt bij een woning of dat iemand in een kwetsbare situatie zit. Het slepen met tassen of spullen, verschillende dames of heren die ergens naar binnen gaan of staan te wachten, nachtelijke klusgeluiden of een chemische lucht of hennepgeur, de campagne helpt om signalen van criminaliteit te herkennen. Vaak begint een opsporingsonderzoek bij dit soort onmisbare meldingen. Wilt u weten waar u op moet letten, lees dan verder op de campagnepagina van Meld Misdaad Anoniem: meldmisdaadanoniem.nl/onderwerpen/huurwoningen

GEMEENTEGEZICHT

Marjet Horst, ecoloog

Op stap met ecoloog Marjet Horst

Als kind was ze al veel in het bos te vinden. De liefde voor dieren bracht haar naar hogeschool Van Hall Larenstein waar ze de opleiding wildlife management volgde. Inmiddels is Marjet Horst een jaar ecoloog bij De Fryske Marren.

Marjet is de eerste ecoloog binnen onze gemeente. Je kunt bij haar terecht voor vraagstukken rondom de Wet natuurbescherming. Een ecoloog onderzoekt verbanden tussen planten, dieren en de mens, met als doel harmonie te creëren. Momenteel is Marjet bezig met een zogeheten ‘SWOT-analyse’. Hierin kijkt ze naar sterke en zwakke punten en kansen en bedreigingen op het gebied van ecologische kwaliteit en biodiversiteit binnen onze gemeente.

Groene gemeente

“De Fryske Marren is gelukkig al een heel groene gemeente en we willen graag dat het evenwicht tussen mens en dier in balans blijft. Eigenlijk zou je je bij elke aanpassing aan een gebouw of gebied moeten afvragen wat de impact hiervan is op de natuur”, legt Marjet uit. “We weten nog lang niet alles; het ecosysteem is heel complex. Als een bepaalde diersoort zou verdwijnen, dan merk je pas achteraf welke functie de soort exact vervulde. Daarom is bescherming van dat wat we hebben héél belangrijk.”

Inheemse soorten

En dat begint dus bij de dieren en planten die hier van nature voorkomen, de zogeheten inheemse soorten. Denk aan de gierzwaluw, vleermuis en huismus. “Deze ‘vliegers’ zijn kwetsbaar. Ze zijn de laatste jaren zo sterk in aantallen afgenomen dat ze beschermd moeten worden”, weet Marjet. Invasieve exoten De eigen soorten worden niet alleen door bebouwing bedreigd, maar soms ook door invasieve exoten die per ongeluk - bijvoorbeeld vanuit een aquarium - in het wild zijn beland. “Dat zijn soorten die hier van nature niet voorkomen. In Skipsleat en Wyldehoarne zie je bijvoorbeeld de waterwaaier en het ongelijkbladig vederkruid. Die waterplanten krijg je daar niet meer weg, omdat er geen concurrentie is.”

‘We kunnen ontzettend veel leren van de natuur’

Belang biodiversiteit Waarom is de natuur en verscheidenheid zo belangrijk?

“Dat heeft te maken met een aantal zaken. In de eerste plaats is dat bestuiving. Onze gewassen zijn voor meer dan 75 procent afhankelijk van

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl

bestuivers, zoals bijen en hommels. Zonder bestuiving wordt onze voedselvoorziening heel lastig. Daarnaast plaagonderdrukking. Een vleermuis kan in een nacht wel duizend insecten eten, waaronder muggen en

knutten. Die knutten, kleine steekmugjes, zijn bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de blauwtonguitbraak bij schapen. Ten tweede zorgt de natuur, via bomen, voor onze zuurstof. Maar die bomen doen veel meer. Vooral oude bomen

FOTO: RIANNA HILARIUS, STUDIO SPONTAAN

Zelf doen

Wat kunnen we zelf doen aan het behoud van een natuurlijk evenwicht? Marjet: “Best veel! Haal gewoon een paar tegels uit de tuin en plant daar inheemse plantensoorten zoals boerenwormkruid, duizendblad, kattenstaart, guldenroede of klimop in − dit is een ideale schuilplaats voor vogels en insecten. En neem liever een heg dan een schutting. Kies bijvoorbeeld voor een ligusterhaag, die blijft mooi groen in de winter en bloeit zomers volop. Daar zijn insecten blij mee. Wees ook aardig voor de egel in je tuin: die eet veel slakken op. Zorg dat egels via een egeltunnel je tuin makkelijk in en uit kunnen, en gebruik geen bestrijdingsmiddel voor slakken, want dat schaadt ook de egels.”

herbergen ondergronds een gigantisch schimmelnetwerk waaruit paddenstoelen kunnen groeien. Dit netwerk helpt de boom, juist in tijden van klimaatverandering, om gezond te blijven. En bovengronds trekken oude bomen vanwege hun microbiotoop (miniwereld met levende organismen, red.) ook spechten, vleermuizen en insecten aan. Daarnaast heb je de natuur nodig voor wateropvang in tijden van wateroverlast. En tot slot is de medicinale waarde van planten ook erg interessant. En wist je dat er kikkers zijn die kunnen bevriezen en na ontdooiing weer vrolijk verder leven? We kunnen nog ontzettend veel leren van de natuur”, aldus Marjet.

EEN OCO DENKT MET U MEE

Heeft u weleens van een OCO gehoord? Deze afkorting betekent onafhankelijk cliënt ondersteuner. Een OCO ondersteunt inwoners bij allerhande gemeentelijke aanvragen.

Waar kun je een OCO voor inschakelen?

“Een OCO helpt bij vraagstukken rondom geldzaken, wonen, zorg en werk. Dit kan van alles zijn; van hulpmiddelen tot vragen over jeugdzorg”, vertelt Anita Dijkstra van gemeente De Fryske Marren. Voor al deze vragen kun je ook rechtstreeks terecht bij de gemeente, bijvoorbeeld via een wijkteam of het klanten contact centrum. Maar soms is de drempel te hoog. Daarom zijn gemeenten binnen de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) verplicht om gratis hulp via een OCO aan te bieden.

Koplopersproject

Als beleidsmedewerker valt het OCOproject onder Anita haar hoede. Daarin werkt ze, samen met de gemeente

‘Onze rol is om mensen wegwijs te maken’

Opsterland en Ooststellingwerf, mee in het zogeheten koplopersproject. “Dit is een landelijk initiatief om de bekendheid en werkwijze van de OCO’s te promoten. Samen met deze twee Friese gemeenten hebben wij de website ocodenktmee.nl geïnitieerd”, legt Anita uit.

Betere communicatie

Dat was nodig, want inwoners wisten de OCO’s niet altijd te vinden. Anita: “Via dit koplopersproject is de communicatie bijvoorbeeld verbeterd. Zo worden er nu bij elke Wmo-aanvraag twee OCOfolders meegestuurd.” Die folders geven een toelichting op de diensten en je ziet welke OCO’s beschikbaar zijn en wat hun specialisatie is. Dit maakt het makkelijker om gericht contact op te nemen.

Vrijwillig of professioneel OCO’s werken soms op vrijwillige basis en anderen zijn als professional in dienst bij zorgorganisaties. Onderling werken de OCO’s ook samen, zo nemen de professionals van Zorgbelang Fryslân soms een cliënt van de

vrijwilligersorganisaties over als de situatie daarom vraagt.

Gids voor inwoners

Een OCO is op de hoogte van de huidige wet- en regelgeving en gidst inwoners door soms ingewikkelde materie. Dat kan prettig zijn en veel lucht geven in moeilijke situaties. Tannie Peters is OCO bij Zorgbelang Fryslân en heeft zo’n vier jaar ervaring. “Onze rol is om mensen wegwijs te maken én om de zorgvraag goed boven tafel te krijgen. Daarbij vinden we het belangrijk dat mensen zelf de regie houden”, aldus Tannie.

Toekenning woningaanpassing

Een praktijkvoorbeeld: een inwoner vroeg de gemeente om een woningaanpassing, maar de voorgestelde aanpassing werd niet toegekend. Deze cliënt zocht toen hulp bij Tannie. “Samen hebben we de zorgvraag beter uitgediept: welke beperkingen ervaar je in huis en hoe kan een woningaanpassing daarbij helpen? Soms vertellen mensen niet al hun beperkingen, omdat ze bijvoorbeeld te trots zijn. De gemeente

kan het dan niet goed inschatten. In het vervolggesprek met de gemeente werd al snel duidelijk dat meneer wél in aanmerking kwam voor de aanpassing.”

Minder spannend

In weer andere gevallen remt een OCO mensen een beetje af. Tannie: “Zo heb ik wel meegemaakt dat iemand heel voortvarend te werk ging, die wilde al akkoord geven op de offerte voor de traplift. Dan zeggen wij: ‘Wacht eerst even tot je goedkeuring van de gemeente op papier hebt, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.’ Je merkt dat mensen het fijn vinden als wij er bij zijn, dat haalt de spanning er wat af. Als ik zie dat ik mensen op weg heb kunnen helpen, dan is mijn dag geslaagd.”

Tot slot

Het koplopersproject, om de zichtbaarheid van OCO’s te verbeteren, is positief afgerond. De gemeente blijft daarom werken met de site en methodiek van ocodenktmee.nl Tannie en haar collega’s staan graag voor u klaar!

...

MINDER VERSPILLING DOOR MEER HERGEBRUIK

Eind deze maand is het weer zover: superdeals en fikse kortingen tijdens Black Friday. Maar moeten we daar wel echt zo blij mee zijn? Dit soort aanbiedingen zorgen immers ook voor overconsumptie, oftewel het kopen van spullen die je eigenlijk niet nodig hebt. En dat past niet in een duurzame samenleving.

Niet voor niets pakt bijvoorbeeld IKEA het heel anders aan. In plaats van een Black Friday had deze winkelketen in de afgelopen jaren een zogenoemde Bring Back Friday. Dit hield in dat mensen rond die datum oude IKEAmeubels extra voordelig konden inruilen voor een tegoedbon. Via deze meubelinruilservice – die de winkel het hele jaar biedt – gaan producten naar IKEA’s koopjeshoek. Daar kunnen klanten ze voor een zacht prijsje kopen om ze een tweede leven te geven.

Ook dit jaar laat IKEA rond Black Friday een tegengeluid horen. Onder andere door contact op te nemen met mensen die IKEA-meubels aanbieden op marktplaats.nl, om hen te helpen voor deze spullen een volgende eigenaar te vinden. Het resultaat van dit alles: besparing van grondstoffen, water en energie voor nieuwe producten en minder afval dat we moeten

verbranden. Goed voor het milieu, voor onze gezondheid én voor onze portemonnee.

Ophaalservice door Pastiel/Wurkjouwer Een ander mooi voorbeeld van hergebruik zien we hier in De Fryske Marren. Sinds een tijdje heeft de gemeente een ophaalservice voor herbruikbare spullen. Dit is uitbesteed aan Pastiel/Wurkjouwer, een onderdeel van werkleerbedrijf Empatec. “Het gebeurt nog veel te vaak dat meubels en apparaten die nog prima te gebruiken zijn zomaar worden weggegooid”, zegt Jesler Kiestra,

‘De ophaalservice heeft een grote meerwaarde’

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl

locatiemanager van Pastiel/Wurkjouwer in De Fryske Marren. “Bijvoorbeeld door nabestaanden bij een overlijden. Of wanneer mensen verhuizen naar een kleinere woning of een bejaardentehuis. Door deze spullen op te halen, voorkomen wij dat.”

Wie de ophaalservice wil aanvragen, kan daarvoor contact opnemen met de gemeente. In de meeste gevallen komt dan iemand van Wurkjouwer langs om de situatie te beoordelen. “Diegene kijkt of het inderdaad gaat om meubels en apparaten waar een ander nog iets aan kan hebben”, legt Jesler uit. “Als dat niet zo is, nemen we ze niet mee. Wel kunnen we dan eventueel helpen met een stortklus.” In principe kan elke inwoner van De Fryske Marren van de service gebruikmaken. Maar ze is vooral bedoeld voor wie niet zelf grotere voorwerpen naar het milieuterrein kan brengen, zoals ouderen en mensen met een beperking.

‘Elke keer weer een verrassing wat ik er aantref’

Na een opknapbeurt naar minima

De spullen die zijn opgehaald, krijgen bij de vestiging van Pastiel/Wurkjouwer in Haskerhorne zo nodig een opknapbeurt. Dit werk wordt uitgevoerd door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt die bij Pastiel/Wurkjouwer een reintegratietraject volgen. Zijn de meubels en apparaten (weer) klaar voor gebruik, dan komen ze ter beschikking te staan aan inwoners met een minimuminkomen. Wie tot deze doelgroep behoort, kan hiervoor zelf contact opnemen met Pastiel/ Wurkjouwer.

Jesler: “De ophaalservice heeft zo een grote meerwaarde voor onze gemeente. Deelnemers van Pastiel/ Wurkjouwer kunnen werkritme en werkervaring opdoen. Een hoop herbruikbaar materiaal komt niet bij het afval terecht. En we kunnen ook nog eens iets betekenen voor mensen die wat minder te besteden hebben.”

Voor van alles naar de kringloop Er is nog een andere, simpele manier waarop we verspilling tegen kunnen gaan: heb je iets nodig, kijk dan eerst in een kringloopwinkel. In De Fryske Marren zijn er een stuk of negen, verspreid over de gemeente. Meestal kun je er van alles vinden voor aantrekkelijke prijzen, zoals meubels, apparaten, kleding, speelgoed,

gereedschap, boeken en vazen.

Iemand die regelmatig kringloopwinkels bezoekt, is Marjet Horst (zie ook de rubriek Gemeentegezicht op pagina 12).

In de loop der tijd heeft zij daar al veel leuke vondsten gedaan, vertelt ze. “Het is voor mij een hobby geworden. Elke keer is het weer een verrassing wat ik in zo’n winkel aantref. Dat kan bijvoorbeeld antiek interieur zijn, dat bijdraagt aan een unieke sfeer in huis. Maar ook moderne spullen kom je er genoeg tegen. Daarnaast is duurzaamheid voor mij een belangrijke reden om dit te doen. Hoe meer we met z’n allen hergebruiken, hoe zuiniger we zijn op onze planeet.”

Wilt u gebruikmaken van de ophaalservice? Maak dan een afspraak via telefoonnummer 14 05 14 of stuur een e-mail naar coordinatieafval@defryskemarren.nl t.a.v. Michiel Mink. Hebt u een minimuminkomen en wilt u een kijkje nemen in de opslagruimte van Pastiel/Wurkjouwer? Bel dan naar Jesler Kiestra op 06 290 08 432 of mail naar info@wurkjouwer.nl

De woonkamer van Marjet Horst staat vol met leuke aankopen uit de kringloopwinkels

Kapot?

Breng het naar een Repair Café

Repair Café van Joure is elke derde woensdag van de maand in de bibliotheek aan De Merk 31.

Is iets kapot, dan gooien we het al snel weg. Ook allerlei gebruiksvoorwerpen die gewoon te repareren zijn. Om veel van die spullen toch een langere levensduur te geven, zijn er de Repair Cafés.

Het Repair Café is een initiatief dat in 2009 is ontstaan in Amsterdam. Door het succes heeft het zich sindsdien over een groot aantal landen verspreid. In Nederland zijn er inmiddels honderden, waarvan twee in De Fryske Marren: in Joure en in Balk.

De vrijwilligers van de Repair Cafés repareren onder andere elektronische apparaten, kleding, speelgoed, meubels en textiel. Ook denken zij met bezoekers mee over ICT-oplossingen. De reparaties zijn gratis. Alleen als er onderdelen nodig zijn, worden die in rekening gebracht (altijd in overleg). Een vrijwillige donatie wordt op prijs gesteld.

REPAIR CAFÉ JOURE

Het Repair Café van Joure vindt u elke derde woensdag van de maand van 10.30 tot 12.30 uur in de bibliotheek aan De Merk 31.

REPAIR CAFÉ BALK

Het Repair Café van Balk is elke woensdagmiddag van 14.00 tot 16.30 uur te vinden in ‘t Fredeshûs (voorheen ‘t Haske) aan de Dubbelstraat 10.

Op de foto stagiair Davy die een kastje aan het opknappen is. Arnold Bosma (links) en Wieger Jonker (rechts) zijn de werkleiders van Pastiel/ de Wurkjouwer.

FOTO: PASTIEL/WURKJOUWER

FOTO: RIANNA HILARIUS, STUDIO SPONTAAN

MOEITE OM ROND TE KOMEN?

Maak via De VoorzieningenWijzer gebruik van financiële regelingen!

Steeds meer huishoudens houden elke maand (te) weinig geld over. Wist u dat er allerlei voorzieningen, toeslagen en regelingen zijn om u financieel te ondersteunen? Met De VoorzieningenWijzer - via www.datgeldtvoormij.nl - kunt u checken wat voor u geldt. En u kunt kijken of u wel de best passende energieleverancier en zorgverzekering hebt.

Voor een groeiend aantal huishoudens is het een grote uitdaging om elke maand rond te komen. Geen wonder: het leven wordt steeds duurder. Kijk alleen maar naar de gestegen energielasten, de dure boodschappen en de stijgende zorgpremies. “Die hoge kosten treffen iedereen”, zegt Jurjen de Jong, beleidsmedewerker maatschappelijke ontwikkeling bij gemeente De Fryske Marren. “Mensen met of zonder baan, maar ook ouderen met een klein of geen pensioen.”

Helpen rond te komen In Nederland bestaat een zogeheten ‘vangnet’. Dat zijn regelingen – denk aan huur- en zorgtoeslag – die mensen helpen om rond te komen. Ook de gemeente heeft allerlei sociale voorzieningen voor mensen die weinig te besteden hebben. Zo is er de witgoedwissel, waarbij inwoners hun oude witgoedapparaat kunnen omruilen voor een energiezuinig apparaat. Of Sam& voor alle kinderen, waarmee kinderen aan activiteiten kunnen meedoen en bijvoorbeeld een fiets en laptop voor het voorgezet onderwijs krijgen.

Steuntje in de rug

Een ander voorbeeld van zo’n voorziening is de minimaregeling volwassenen, een vergoeding om mee te doen met sport- of muziekles. Een gratis jaarabonnement op de bibliotheek valt daar ook onder. Vanaf 2024 wil de gemeente samenwerken met het Volwassenenfonds Sport en Cultuur, dat sport en cultuur voor iedereen mogelijk maakt. Met al deze fondsen en regelingen krijgen inwoners die leven rond het bestaansminimum een financieel steuntje in de rug. Dat kan al gauw gemiddeld € 500 per jaar schelen.

De VoorzieningenWijzer

Niet alle inwoners weten dat die voorzieningen er zijn, of hoe ze er aanspraak op kunnen maken. Op die manier lopen ze geld mis. “Dat is zonde”, zegt Jurjen. “En daarom wijzen we onze inwoners graag op De VoorzieningenWijzer. Via de website www.datgeldtvoormij.nl kun je eenvoudig zelf zien voor welke toeslagen en regelingen je in aanmerking komt. Als je enkele vragen beantwoordt, krijg je advies op maat. Dit advies hangt

Kijk

af van de persoonlijke situatie, zoals het inkomen, eigen vermogen en de samenstelling van het huishouden. De meeste van de voorzieningen gelden voor mensen met een inkomen tot 120 procent van de bijstandsnorm.”

Gemeente betaalt een deel van de premie

De VoorzieningenWijzer vergelijkt ook alle energieleveranciers en zorgverzekeringen. Zo kunt u kijken welke leverancier en verzekering het beste bij uw situatie passen. Jurjen: “De gemeente heeft daarnaast voor inwoners met een laag inkomen twee collectieve aanvullende zorgverzekeringen afgesloten bij zorgverzekeraar De Friesland: de AV Frieso Compleet voor mensen met hoge zorgkosten, en een budget-variant. De gemeente betaalt een deel van de aanvullende premie. Zo sparen inwoners veel kosten uit.”

‘Gratis geld moet je niet laten liggen’

Persoonlijk advies

Sommige inwoners vinden het prettig als iemand ze helpt bij het aanvragen van voorzieningen. Nathalie Wijnalda is medewerker sociaal wijkteam bij de gemeente en consulent van De VoorzieningenWijzer. “Inwoners kunnen via de website een persoonlijk adviesgesprek met mij aanvragen. Ik kom dan bij de mensen thuis. Samen bekijken we welke regelingen en toeslagen gelden.”

Gratis geld moet je niet laten liggen, vinden Jurjen en Nathalie. “Die regelingen en toeslagen zijn er om je maandelijkse lasten te kunnen betalen”, zegt Jurjen. “Daar moet je gebruik van maken. Het kan stress over geldzaken voorkomen.” “Soms schamen mensen zich ervoor om deze hulp aan te vragen, maar dat is niet nodig”, vult Nathalie aan. “Niemand is erbij gebaat dat inwoners in financiële problemen komen. Het geld ligt klaar. Gewoon aanvragen dus, via www.datgeldtvoormij.nl.”

Wilt

Tweede Kamerverkiezingen 2023

Praktische informatie over het stemmen

Op woensdag 22 november 2023 mag u stemmen voor de leden van de Tweede Kamer. De kandidatenlijsten worden uiterlijk 17 november huis-aan-huis bezorgd. Een overzicht van de stembureaus vindt u op: defryskemarren.nl/stembureaus.

Om te kunnen stemmen heeft u een stempas nodig, de stempassen worden in de eerste week van november bezorgd door PostNL op het adres waar u staat ingeschreven.

STEMPAS KWIJT OF NIET ONTVANGEN

Heeft u geen stempas ontvangen of kunt u uw stempas niet vinden? Dan kunt u deze opnieuw aanvragen. Dit kan zowel online, persoonlijk als schriftelijk.

• Online vervangende stempas aanvragen

Dit kunt u via de website tot vrijdag 17 november 2023.

• Persoonlijk vervangende stempas aanvragen

Dit kan uiterlijk tot dinsdag 21 november 2023, 12.00 uur bij het gemeentehuis in Joure of bij de servicepunten in Balk en Lemmer. Neem uw identiteitsbewijs mee.

• Schriftelijk vervangende stempas aanvragen

Uw schriftelijk verzoek voor een vervangende stempas moet uiterlijk op vrijdag 17 november 2023 zijn ontvangen bij bureau verkiezingen, Antwoordnummer 2, 8500 VB Joure. Of deze moet ingeleverd zijn bij de receptie van het gemeentehuis in Joure of bij de servicepunten in Balk of Lemmer uiterlijk op 17 november 2023.

ERGENS ANDERS STEMMEN/ KIEZERSPAS

Een kiezerspas vraagt u aan als u niet binnen gemeente De Fryske Marren wilt gaan stemmen. Dit kan via de website tot vrijdag 17 november.

Kijk

Schriftelijk aanvragen

U kunt tot vrijdag 17 november 2023 een kiezerspas aanvragen. Uw verzoek moet uiterlijk 17 november 2023 ontvangen zijn bij bureau verkiezingen, Antwoordnummer 2, 8500 VB Joure. Of deze moet ingeleverd zijn bij de receptie van het gemeentehuis in Joure of bij de servicepunten in Balk of Lemmer uiterlijk 17 november 2023

Persoonlijk aanvragen

U kunt tot dinsdag 21 november 2023, 12.00 uur persoonlijk een kiezerspas aanvragen bij de balies van het gemeentehuis in Joure of bij de servicepunten in Balk en Lemmer, tijdens de openingstijden. Neem uw identiteitsbewijs mee.

IEMAND ANDERS LATEN STEMMEN

Als u op 22 november 2023 niet zelf uw stem kunt uitbrengen, kunt u een ander machtigen om namens u te gaan stemmen. De gemachtigde kan de volmachtstem alleen tegelijk met zijn eigen stem uitbrengen.

Er zijn verschillende soorten machtigingen waardoor iemand anders voor u kan stemmen:

Onderhandse volmacht op de achterkant van uw stempas

U regelt een onderhandse volmacht als volgt:

• vul op de achterkant van uw stempas (bij volmachtbewijs) de gegevens in van de persoon die voor u gaat stemmen en zet uw handtekening;

• laat de persoon, die namens u gaat stemmen (de gemachtigde), ook de achterkant van uw stempas ondertekenen. Uw stempas is nu een volmacht geworden;

2023

• geef uw stempas aan uw gemachtigde;

• geef (een kopie) van uw identiteitsbewijs, dat maximaal 5 jaar verlopen mag zijn, mee aan de gemachtigde. Dit mag ook een digitale kopie zijn op bijvoorbeeld een tablet of smartphone. Uw foto en uw handtekening moeten wel goed zichtbaar zijn.

Een onderhandse machtiging kan tot op de dag van de verkiezing worden geregeld. Wilt u toch zelf stemmen, vraag dan uw stempas terug.

Schriftelijke volmacht

U kunt ook iemand machtigen die niet in gemeente De Fryske Marren woont, maar wel een stempas heeft ontvangen voor de Tweede Kamerverkiezing. Hiervoor heeft u een formulier nodig, dat u kunt afhalen of aanvragen bij bureau verkiezingen of downloaden op de website. De schriftelijke aanvraag moet uiterlijk vrijdag 17 november 2023 door de gemeente zijn ontvangen. De gemachtigde ontvangt daarna het volmachtbewijs.

Goed om te weten:

• Als u een schriftelijke volmacht aanvraagt, is het niet nodig om een kopie van uw identiteitsbewijs op de verkiezingsdag mee te geven aan de gemachtigde.

• Het is niet mogelijk om een schriftelijke volmacht in te trekken.

stem Elke telt

Nathalie Wijnalda