Mensen

MENSEN Hallo

Stefanie Thaets en Bart van Hemelryck

De brandweer heeft diverse taken. Het blussen van branden is daar slechts een van. Zo rukken ze ook uit bij verkeersongelukken, lekkende stookolietanken en om wespen te verdelgen. Het is geen evident beroep. Je moet flexibel en altijd beschikbaar zijn. Bovendien is het ook levensgevaarlijk. Jaarlijks zijn er brandweerlieden die om het leven komen tijdens de uitoefening van hun beroep. Tijdens een gesprek vertelden communicatiespecialist Stefanie Thaets en vrijwillig brandweerman Bart van Hemelryck van de Hulpverleningszone Oost Vlaams-Brabant er alles over.

Stel jezelf eens voor?

Bart van Hemelryck

Ik ben Bart, 37 jaar en woon in Betekom. Ik ben getrouwd met Claudia en heb twee zoontjes, Lucas en Floris. Sinds 2009 jaar werk ik als vrijwilliger bij de brandweer. Ik combineer deze functie, net als nagenoeg alle brandweermannen in post Aarschot, met een andere voltijdse job, onder meer als verpleegkundige op intensieve zorgen. Sinds kort heb ik de overstap gemaakt om ook beroepsmatig aan de slag te gaan binnen de hulpverleningszone. Als urgentieverpleegkundige rijd ik enerzijds met de ziekenwagen en sta ik anderzijds in voor het zonale beleid rond de Dringende Geneeskundige Hulpverlening.

Stefanie Thaets

Ik ben Stefanie, 37 jaar en woon samen met Roland en onze zoon Vince in Betekom. Ik ben ondertussen ongeveer 7 jaar aan de slag bij Hulpverleningszone Oost als deskundige communicatie. Mijn takenpakket is heel afwisselend. Extern ben ik bezig met het ontwikkelen van strategieën om de brandweer en haar projecten, diensten en acties meer zichtbaar te maken. Ik ben verantwoordelijk voor de realisatie van communicatiecampagnes, relaties met de pers en de digitale communicatie. Intern werk

ik aan het verbeteren van de communicatie om de uitwisseling binnen onze verschillende brandweerposten makkelijker te maken.

Je bent verpleegkundige en daarnaast ook vrijwillig brandweerman? Waarom koos je voor dit engagement?

Bart van Hemelryck

Dit kwam voor mij heel natuurlijk. Net zoals voor velen was brandweerman worden lang een jongensdroom. Met het ouder worden vervaagt zo een droom, maar van zodra de kans zich voordeed en er aanwervingen kwamen, heb ik die met veel enthousiasme gegrepen. Nu, 13 jaar later, ben ik daar nog steeds even enthousiast over en heb ik nog nooit spijt gehad van die keuze. Op zich is de combinatie van brandweerman en verpleegkunde zijn ook niet zo'n rare combinatie. Als hulpverlener kan ik heel wat kennis uit de ene functie gebruiken in de andere functie. Het is uiteraard interessant om medische kennis mee te nemen naar interventies waar slachtoffers gevallen zijn. Anderzijds is het ook gewoon fijn om interventies uit te voeren die niets met mijn werk of studie te maken hebben. Het helpen van mensen bij overstromingen, het blussen van een brand, het zagen van bomen tijdens stormweer of zelfs het reinigen van de rijbaan op een snikhete dag zijn stuk voor stuk taken waarmee ik mensen kan helpen, maar vooral ook met mijn vrienden onderweg ben om samen iets op te lossen of te verwezenlijken. Het geeft dus een hoge mate van zowel verstrooiing als voldoening.

Een communicatiespecialist kan op veel plaatsen terecht. Wat maakt jouw werkomgeving zo bijzonder?

Stefanie Thaets

De job is enorm gevarieerd en combineert de boeiende wereld van de brandweer met het continu evoluerende communicatielandschap. Geen enkele dag is hetzelfde of voorspelbaar. De brandweer helpt mens (en dier) in lastige situaties, maar we helpen ook om hen weerbaarder te maken. Dat ik daar als communicatiedeskundige een klein onderdeel van ben, schenkt me veel voldoening.

De laatste jaren waren er een aantal grotere branden in de gemeente, waarbij ook slachtoffers te betreuren vielen. Hoe ga je om met dergelijke situaties?

Bart van Hemelryck

Er zijn meerdere manieren om hiermee om te gaan. Vaak bepaalt de situatie zelf al hoe je ermee omgaat. Als hulpverlener worden we opgeroepen, trekken we onze beschermende kledij aan en begeven we ons samen ter plaatse. Meestal hebben we al een summiere briefing gekregen, waardoor we ongeveer weten wat we zullen of kunnen aantreffen. Deze factoren en het feit dat je daar aanwezig bent vanuit jouw rol als hulpverlener maken dat je helemaal anders op de interventieplaats rondloopt en dus ook alle prikkels anders beleeft. De impact is heel anders als je exact hetzelfde meemaakt als slachtoffer of toevallige passant. Toch zijn brandweermannen niet van staal. Mensen die we kennen, kinderen, herkenbare situaties, langdurige stressvolle interventies of interventies waarbij we zelf in gevaar komen zijn zaken die ook onze beleving sterk beïnvloeden. Een goed gesprek of schouderklop doet dan wonderen. Dodelijke of zwaar gewonde slachtoffers zijn steeds een drama, ook voor ons. Als we levens redden, gewonden kunnen stabiliseren of, in geval van dodelijke slachtoffers, de familie en vrienden kunnen ondersteunen, putten we daar zo voor onszelf iets positiefs uit. Na zo een interventie komt er wel een gezamenlijke debriefing. Hierin worden alle stappen van de interventie opnieuw doorlopen en waar nodig geë-

©KoenBauters

In nood staat de brandweer paraat!

MENSEN valueerd. Iedereen is tijdens een interventie heel gefocust, waardoor je ook in een tunnelvisie zit. De nabesprekingen helpen om iedereen een volledig beeld te geven en zijn ideale momenten om te ventileren.

Binnen de brandweer hebben we het Fire Stress Team dat ervoor zorgt dat onze mensen goed opgevolgd worden, indien nodig. We proberen in iedere post en ploeg antennes te hebben om signalen op te vangen en hiermee aan de slag te gaan. Het voordeel van deze werking is dat de brandweermannen andere brandweermannen ondersteunen. Indien nodig kunnen deze mensen vanuit heel Vlaanderen naar elkaar toekomen. Zo gingen we meteen na de aanslagen naar Brussel en Zaventem om onze collega's te ondersteunen.

Toch is het belangrijkste misschien wel om thuis gesteund te worden in wat je doet. Mijn vrouw staat steeds achter me bij de keuzes die ik maak. Hierdoor sta ik heel rustig in mijn functie en weet ik dat ik altijd weer naar een veilige thuis kan terugkeren, hoe heftig het soms ook is.

Hoe kunnen mensen hun woning zelf brandveiliger maken?

Stefanie Thaets

Om te beginnen is het belangrijk om bewust te zijn van jouw eigen gedrag. Woningbranden worden immers vaak veroorzaakt door menselijk gedrag. Alles wat moet opgeladen worden vormt een potentieel brandgevaar. Laad elektrische apparaten dus niet ‘s nachts op en schakel ze volledig uit als je ze niet gebruikt. Kuis de filter van de droogkast na iedere wasbeurt, hou aanstekers en lucifers buiten het bereik van kinderen en laat brandende kaarsen niet onbewaakt achter. Laat je verwarmingsinstallatie regelmatig controleren en ga zo maar door. Daarnaast is het belangrijk (en verplicht) om voldoende rookmelders te plaatsen. Breekt er toch brand uit? Dan word je tijdig gewaarschuwd. Dat is vooral ’s nachts nodig, want als je slaapt werkt jouw neus immers niet. Maak ook een vluchtplan en oefen dit regelmatig met het hele gezin. Op onze website vind je heel wat tips. Heb je toch liever persoonlijk advies? Dan hebben wij een team brandpreventieadviseurs voor jou klaarstaan. Dat zijn brandweermannen en -vrouwen die gratis en voor niks de brandveiligheid bij je thuis komen checken. Ook groepen of verenigingen kunnen kosteloos een infosessie over brandveiligheid aanvragen. Een aanvraag doe je via het formulier op de website of tel. 016 31 72 70.

Naast branden blussen, heeft de brandweer nog tal van andere taken. Vertel daar eens wat meer over?

Bart van Hemelryck

De taken van de brandweer omvatten uiteraard brandbestrijding, maar ook het bevrijden van geknelde personen bij verkeersongevallen, vrijmaken van de weg, beveiligen van een interventie, helpen bij overstromingen, explosies en instortingen, bevrijden van mensen die geblokkeerd zijn in een lift, redden van dieren, verdelgen van wespennesten, ... en vaak ook de organisatie van een ambulancedienst voor spoedgevallen. Er zijn ook veel specialisten, zoals duikers, teams voor reddingen op grote hoogte en gaspakdragers bij incidenten met gevaarlijke stoffen. Bij de brandweer heb je heel wat mogelijkheden om jezelf te ontplooien binnen jouw eigen interessegebieden. Tenslotte heeft de brandweer ook een preventieve taak, zoals brandpreventie, het opstellen van brandwachten bij vuurwerk en het controleren van bouwaanvragen of aanvragen voor festivals en kermissen.

Bij pieksituaties, zoals stormweer, zijn er ook veel mensen die de brandweer onnodig bellen of trachten te contacteren. Hoe communiceren jullie over de taken van de brandweer?

Stefanie Thaets

We zetten in op verschillende communicatiekanalen om zoveel mogelijk mensen te bereiken. Op onze website vind je heel wat tips over brandveilig leven, onze contactgegevens, het e-loket voor o.a. het melden van wespennesten en het aanvragen van huisbezoeken. Via sociale media praten we over wat we doen en waarom we het doen, delen we vacatures en benadrukken we het belang van brandveiligheid. Facebook en Instagram zijn intussen sterke kanalen geworden. Ook hier komen (privé)meldingen, vragen en klachten binnen. Voor dringende hulp gebruik je natuurlijk altijd 112. Daarnaast mogen we ook rekenen op de hulp van ‘partners’, zoals voor het publiceren van artikels in de gemeentelijke infobladen of op de gemeentelijke website. Wanneer bijvoorbeeld het nummer 1722 geactiveerd wordt bij stormweer, wordt dit ook steeds vermeld in de pers. Tenslotte