In Numansdorp spelen op dit moment veel verschillende ontwikkelingen, van transformatie van bestaande bouw en gebieden tot nieuwe ontwikkelingen in de polders. Het varieert van plannen en initiatieven voor woningbouw, recreatie, (maatschappelijke)voorzieningen, landschapsontwikkeling en wensen voor het autoluw maken van het centrum, ontlasten van de centrale as, uitbreiden fiets- en wandelnetwerk. Ontwikkelingen die allemaal op zichzelf staand zouden kunnen worden aangepakt, maar in samenhang worden bekeken om ongewenste druk op het bestaande wegennet, de leefbaarheid en identiteit van het dorp en op de gemeentelijke planning te voorkomen. Een integrale aanpak en daarmee -afweging tussen de verschillende ontwikkelingen, initiatieven en wensen is daarmee urgent.
Het Ontwikkelbeeld Numansdorp geeft inzicht wat de gevolgen zijn op mobiliteit, ruimtelijke kwaliteit en vitaliteit wanneer het dorp zich gaat ontwikkelen. Het geeft een integraal beeld dat handvatten biedt voor concrete beslissingen over lopende en nieuwe initiatieven. Daarmee kan de gemeente haar rol als faciliterende en sturende overheid vervullen. Het ontwikkelbeeld geeft ook inzicht in maatregelen en ingrepen die te allen tijde goed zijn voor het dorp. Daar komen ook opgaven uit naar voren waarvoor de gemeente zelf het initiatief moet nemen. Ook geven we inzicht in welke opties er mogelijk zijn mocht de gemeente Hoeksche Waard in de toekomst de ambitie hebben om Numansdorp verder te laten groeien. Daarvoor is goedkeuring nodig van andere overheden.
Op basis van gesprekken met sectorspecialisten van de gemeente is een inventarisatie gemaakt van initiatieven en plannen. Uit gesprekken met grondeigenaren, initiatiefnemers en andere belanghebbenden is opgehaald wat hun wensen en ambities zijn. Met het waterschap en de provincie is verkend hoe zij tegen Numansdorp aankijken en welke opgaven zij mee willen geven. In een verkennend gesprek met het Kwaliteitsteam is input opgehaald over de ruimtelijke kwaliteit en het karakter van Numansdorp. In een digitale dorpsontmoeting op 22 november 2021 hebben bewoners laten weten waar zij trots op zijn, waar zorgen liggen en welke wensen en hartenkreten zij mee willen geven aan het ontwikkelbeeld. Daarnaast is met een aantal bewoners, die niet bij de dorpsontmoeting konden zijn, direct een gesprek aangegaan. Ook heeft iedere bewoner de gelegenheid gehad een formulier in te vullen waarin zij konden delen wat zij mee willen geven over het nu en de toekomst van Numansdorp. Tenslotte is er ook gesproken met het Dorpsberaad.
BVR-adviseurs heeft samen met verkeerskundig bureau Goudappel en een brede ambtelijke werkgroep, al het materiaal opgehaald, geïnventariseerd, geanalyseerd en verschillende opties voor de toekomst van Numansdorp verkend. De Omgevingsvisie Hoeksche Waard, met de Hoeksche Waarden en Hoeksche Werken is als uitgangspunt genomen. En er is gekeken naar de huidige situatie waarbij het verkeersmodel is gebruikt om goed inzicht te krijgen op de relatie ontwikkeling – mobiliteit.
Opgave:
huidige en toekomstige initiatieven en projecten afwegen en nodige infrastructurele ingrepen agenderen
In nota DNA Kernen Hoeksche Waard wordt
Numansdorp gekenschetst als:
“Numansdorp is het jongste dorp in de Hoeksche Waard. Door de ligging aan het Hollandsch Diep speelt water speelt een belangrijke rol. Er zijn twee havens die veel toeristen trekken. De Binnenhaven geeft het dorp structuur. Bijzonder is de ontwikkeling van landgoederen aan de oostzijde van het dorp. Vanuit Numansdorp vertrekt een pontje naar Willemstad. Fort Buitensluis en de golfbaan zijn ook recreatieve trekkers. De saamhorigheid in het dorp is groot. Er is een
Vertrekpunt voor het ontwikkelbeeld zijn de kernwaarden van Numansdorp die behouden of versterkt dienen te worden. Numansdorp is een dorp waar de betrokkenheid bij elkaar en het verenigingsleven sterk is. Naast twee supermarkten zijn er in de kern speciaalzaken zoals de bakker, slager, groenteboer en boekhandel. Tijdens de dorpsontmoeting is gevraagd om nog wat specifieker de kernwaarden van Numansdorp te benoemen. Tijdens die bijeenkomst kwam vooral naar voren dat de kwaliteit is gelegen in:
• de ligging aan het water
• het dorpse karakter
• een grote saamhorigheid en rijk verenigingsleven
• de landelijke omgeving met prachtige natuur
• en een compleet en aantrekkelijk winkelaanbod in een fijn centrum.
Op de vraag welke wensen er leven komt vooral het uitbreiden van de recreatiemogelijkheden aan het water naar voren in combinatie met fiets- en wandelroutes en het beleefbaar maken van de waterrand, meer groen, meer woningen voor jongeren en senioren, uitbreiden en levendiger maken van het centrum en het verminderen van de auto’s op de wegen.
Omgevingsvisie Hoeksche Waard, Kom Waardmaken:
“Numansdorp speelt door de ligging aan het Hollandsch Diep een
belangrijke rol voor watergebonden recreatie”
De opgaven die nu urgent zijn gaan vooral over de verkeersproblemen. Uit de dorpsbijeenkomst kwam de frustratie naar voren dat er te weinig wordt gedaan aan de verkeersproblemen die nu al spelen. Numansdorp is altijd sterk op de auto georiënteerd geweest.
Landelijk zie je een omslag waarbij de nadruk steeds meer komt te liggen op fietsen en wandelen. De opkomst van nieuwe mobiliteitsdiensten en elektrische fietsen, maar ook de behoefte aan een gezonde leefomgeving maakt dat mobiliteitsgedrag aan het veranderen is. Ook in Numansdorp lijkt een groeiende wens voor meer fiets- en wandelroutes, en een betere openbaar vervoersverbinding naar zowel het zuiden als het noorden, en minder dominantie van de auto. Het gaat daarbij om het ontlasten van de Centrale as, het aanpakken van onveilige kruisingen, de wens voor een parkeervoorziening bij het centrum en zorgen dat de oostelijke randweg meer wordt benut. Dat vraagt om een gedragsverandering en om een herinrichting van wegen die dat ondersteund.
Afstanden binnen het dorp zijn kort, zodat zeker voor korte verplaatsingen lopen en fietsen de meest voor de hand liggende keuze zouden moeten zijn.
Wat betreft het behoud en versterken van de vitaliteit van het dorp gaat het vooral om het draagvlak van voorzieningen te behouden/ vergroten en het vasthouden van een divers opgebouwde bevolkingssamenstelling. Het bouwen van woningen voor verschillende inkomensgroepen (met name betaalbaar) en leeftijden (met name jongeren en senioren) met de daarbij behorende voorzieningen. Belangrijk is om meer groen in het dorp te realiseren. Meer recreatie aan de zuidrand is gewenst waarbij de kust meer openbaar wordt met wandelroutes naar het water. Het dorp en het water krijgen daardoor meer relatie met elkaar en Numansdorp wordt aantrekkelijker voor jongeren om er te blijven wonen. Eventueel een uitbreiding van het winkelaanbod en horeca, in combinatie met het autoluw maken van de Voorstraat, kan de verblijfskwaliteit van het centrum verbeteren.
Behoefte commerciële en sociaal maatschappelijke voorzieningen
Aan het ontwikkelbeeld ligt geen marktanalyse ten grondslag. Uitbreiding van het bestaande voorzieningenniveau is opgetekend als wens vanuit het dorp. In hoeverre dat ook realistisch is moet nader worden onderzocht worden.
Omgevingsvisie Hoeksche Waard, Kom Waardmaken:
“Een nachtbus naar Transferium Heinenoord en Numansdorp met eventueel aansluiting of Uber-achtige structuur voor jongeren die uitgaan in Rotterdam”
Om inzicht te krijgen wat er op Numansdorp afkomt is er in beeld gebracht wat er voor initiatieven leven. Initiatieven zijn zowel gemeentelijke projecten als wensen en ideeën van grondeigenaren of andere initiatiefnemers. Dat levert een beeld op van in totaal ruim 1500 extra woningen, inclusief vakantiewoningen, recreatieve voorzieningen en verkeerskundige maatregelen om de veiligheid en verkeersoverlast van de huidige situatie te verbeteren. Dat is bij elkaar een volume waar planologisch en beleidsmatig op dit moment geen ruimte voor is.
Het is nadrukkelijk een oefening gebaseerd op de initiatieven waarover deels nog geen besluitvorming heeft plaatsgevonden. Het betreft vooral de wensen voor wonen en mobiliteit en (recreatieve) voorzieningen. Economische (nieuw bedrijfsterrein/ transformatie bestaande terreinen) en duurzaamheidsontwikkelingen (energietransitie, klimaatadaptatie, etc.) zijn niet meegenomen in dit toekomstbeeld.
Door BVR en Goudappel is de oefening gedaan wat het zou betekenen wanneer je alle initiatieven zou honoreren. Er zijn verschillende ontwikkelingsmodellen geschetst en beoordeeld op hun consequenties voor de ruimtelijke impact en de benodigde ingrepen op het gebied van mobiliteit. Daarbij is ook gekeken waar welke ontwikkelingen zoveel mogelijk de bestaande kwaliteiten sparen, versterken of nieuwe kwaliteiten toevoegen. De oefening heeft inzicht gegeven wat het huidige verkeerssysteem (met beperkte aanpassingen) nog aan kan en wanneer het punt wordt bereikt dat structureel ingrijpen in het mobiliteitssysteem noodzakelijk is.
“Centrum verkeersluw maken betekent ook voorzien van parkeergelegenheid aan de rand van het dorp. Dat is essentieel.”
“Ik heb veel goede opmerkingen voorbij zien komen, maar hoor deze oproepen ook al jaren. Ik hoop dat er concreet acties zullen worden genomen om Numansdorp echt vooruit te helpen.”
“Het strandje en recreatieve voorzieningen zouden een mooie impuls voor ons winkelcentrum en de horeca kunnen zijn.”
“Ik doe vooral een beroep op ouders die hun kinderen naar school brengen met de auto.”
“Recreatie en horeca aan de dorpshaven op de locatie Hooft en van Prooijen zou zinvoller zijn.”
Gezien de vele wensen op het gebied van mobiliteit is in het Ontwikkelbeeld extra aandacht gegeven aan het mobiliteitssysteem van Numansdorp. Knelpunten die nu al spelen zijn in beeld gebracht en bekeken is welke knelpunten nu opgepakt zouden kunnen worden die mogelijk toekomstige ontwikkelingen niet frustreren. Dit noemen wij no regret maatregelen. Voor de beoordeling van nieuwe ontwikkelingen zal goed gekeken moeten worden hoe deze ontsloten worden en of dit niet tot extra verkeershinder leidt. Omgekeerd kan ruimtelijke ontwikkeling ook kansen bieden om bepaalde aanpassingen aan de infrastructuur te doen die voor het hele dorp van meerwaarde zijn.
Wat eiland-breed opvalt is dat de Hoeksche Waarders de kernen op het eiland op verschillende manieren gebruiken: om te winkelen, te recreëren, te werken of te wonen. De zo benoemde ‘vorkstructuur’ zorgt voor de verplaatsingen binnen Hoeksche Waard waarbij onderscheid te maken is tussen Gebiedsontsluitingswegen, ingericht voor 80 of 60 km/uur en Erftoegangswegen, ingericht voor 50 of 30 km/uur. Numansdorp ligt langs de A29 en heeft daarmee ook een vaste oeververbinding met omliggende gemeenten. Het dorp leent zich daardoor voor ontwikkelingen (toeristisch/ recreatief en woningbouw) voor mensen van buiten het eiland.
Verkeersaantrekkende ontwikkelingen dient zo snel mogelijk geleid te worden naar de A29 en niet de wegen in de bestaande kern te belasten, waar al veel verkeershinder ervaren wordt. Het verbeteren van de westelijke polderroute tot een Erftoegangsweg is voor de korte termijn een geschikte optie. Regionaal verkeer wordt zo snel mogelijk naar de A 29 geleid en belast daardoor niet de wegen in de bestaande kern.
Uit de verschillende gesprekken, werksessies en inventarisatie zijn opgaven op het gebied van mobiliteit en bereikbaarheid geformuleerd voor Numansdorp:
Centrale as
Op de centrale as rijden in de huidige situatie op het drukste wegvak (de Rijksstraatweg) zo’n 8.000 motorvoertuigen per dag. Verder naar het zuiden neemt de verkeersdruk iets af tot 6.500. Op het noordelijke stuk past de inrichting niet bij de hoeveelheid verkeer dat dit wegvak verwerkt, het is er te druk. Gegeven de inrichting is maximaal 6.000 motorvoertuigbewegingen per dag acceptabel. Het meest zuidelijke deel van de centrale as (de Voorstraat) verwerkt dagelijks zo’n 4.000 motorvoertuigen. De Voorstraat kent als winkelstraat een verblijfsfunctie (geen verkeersfunctie), het wenselijk om het aantal motorvoertuigen te verlagen naar 3.000 motorvoertuigen, of lager.
Dit is van oudsher de in- en uitvalsweg van Numansdorp. Door een toegenomen bevolking in de loop der tijd is de verkeersdruk op deze route toegenomen, terwijl deze route hier niet goed op ingericht is. Op sommige plekken staan woningen pal op de weg, heeft de weg een smal profiel, wordt er geparkeerd langs of half op de rijbaan, en zijn de fiets- en voetpaden suboptimaal. Dit zet de leefbaarheid en verkeersveiligheid op en langs deze route onder druk. De gemeente heeft na klachten van aanwonenden toegezegd deze route anders in te richten, zodat verkeer gestimuleerd wordt via andere routes te rijden en om de hinder van verkeer te beperken.
Het verkeersmodel laat zien dat het ontlasten van de centrale as tot drukte leidt op de andere wegen. Aanvullende maatregelen zijn nodig om ongewenste druk te voorkomen. Bijvoorbeeld het beter benutten van de oostelijke randweg en het knippen van aansluitingen op de centrale as bijde Middelweg. Daarmee wordt tegelijk de verkeersveiligheid rondom de daar gelegen scholen verbeterd. Ook het verbeteren van de aansluiting van de provinciale weg op de westelijke polderroute (Molendijk, Derde Dwarsweg, Middelsluisse Dijk Westzijde, Volgerlandseweg) en het verbeteren van de kruispunten op deze route naar de Molendijk, helpt bij het beter afwikkelen van het verkeer en het aantrekkelijker maken van deze route.
VERKEERSINTENSITEITEN VAN DE BELANGRIJKSTE WEGEN IN NUMANSDORP (DIKTE VAN DE LIJN GEEFT DE VERKEERSHOVEELHEID WEER)
EFFECTEN OP VERKEERSSTROMEN VAN NO-REGRET MAATREGELEN (30KM/U OP CENTRALE AS EN AFKOPPELEN MIDDELWEG)
Deze oostelijk gelegen gebiedsontsluitingsweg is goed ingericht om grotere hoeveelheden verkeer te verwerken. Woningen staan veelal op grotere afstand van de weg, er is geen parkeren langs de rijbaan, de fietsstructuur is ontvlochten en de weg heeft een breed profiel. Deze weg is aangelegd om circa 10.000 verkeersbewegingen per dag te verwerken zonder problematische hinder voor de omgeving of verkeersveiligheid. Deze weg is echter niet intuïtief gelegen: veel verkeer komt vanaf de A29 en komt eerst bij de centrale as uit. De oostelijke randweg is qua afstand omrijden voor automobilisten die een herkomst of bestemming aan de westkant van Numansdorp hebben. Momenteel rijden op het drukste deel dagelijks zo’n 3.500 a 4.500 motorvoertuigen per dag over de oostelijke randweg. Er is dus nog voldoende ruimte om extra verkeer te verwerken.
Op dit moment worden er alternatieven verkend voor een randweg bij Klaaswaal. Verschillende varianten worden nu beoordeeld in de MERprocedure. Wanneer de toekomstige randweg van Klaaswaal direct zou aansluiten op de oostelijke randweg van Numansdorp, in combinatie met het directer en aantrekkelijker maken van deze route, zodat mensen verleid worden om deze route beter te gebruiken dan nu. Vooral door de bewoners en bezoekers van de oostkant van het dorp, en de Torensteepolder in het bijzonder. In combinatie met het afwaarderen van de Centrale as en een verkeerskundige knip in de Middelweg, de Fortlaan en de Schuringsdijk wordt sluipverkeer naar het centrum en de zuidelijke woonwijken door de kern voorkomen en worden automobilisten over de oostelijke randweg gestuurd.
Als gekozen wordt voor de westelijke variant van de randweg Klaaswaal, is aantakking op de westelijke polderroute of een eventuele westelijke randweg Numansdorp meer voor de hand liggend. Voor Numansdorp heeft de oostelijke variant veel voordelen omdat verkeer van en naar Klaaswaal dan automatisch de oostelijke randweg neemt en de centrale as minder belast.
Op verschillende kruispunten in Numansdorp ervaren weggebruikers onveiligheid en ongevallen vinden relatief vaak op kruispunten plaats. Op kruispunten conflicteren verschillende verkeersstromen met elkaar, en is de inrichting niet altijd optimaal om de verkeersveiligheid te borgen. Het betreft zowel kruispunten op de centrale as, als op de westelijke polderroute, waar een conflict is met landbouwverkeer, met name bij de Middelsluissedijk-westzijde. Ook het ontbreken van een fietsstrook op de route Moldendijk – A29 veroorzaakt conflicten. Een gescheiden fietsstrook biedt hiervoor een oplossing.
Op veel wegen in Numansdorp (en de Hoeksche Waard) delen fietsers de rijbaan met autoverkeer. Op rustige wegen en bij een lage snelheid (max. 30 km/u) is dit ook veilig en prima mogelijk. Als gemotoriseerd verkeer harder rijdt (bv. 50 of 60 km/u) komen fietsers sneller in de verdrukking en neemt het ongevalsrisico toe. Om fietsgebruik te stimuleren zijn veilige en comfortabele routes nodig, die op veel plekken nu nog ontbreken. Uiteraard komt dit ook door de vele dijk- en polderwegen waar weinig ruimte is om fietsers te scheiden van het autoverkeer. Het splitsen van auto’s en fietser op de Molendijk (boven- en benedendijks) kan bijdragen aan de verkeersveiligheid voor fietsers en biedt meer ruimte voor autoverkeer van en naar de zuidrand (o.a. Molenpolder)j aan de capaciteit en de veiligheid.
Het verbeteren van de mogelijkheden voor lopen en fietsen is ook de wens van bewoners die aanwezig waren bij de dorpsontmoeting. Met een aantrekkelijke inrichting en beleving van de routes wordt het wandelen en fietsen gestimuleerd. Tegelijkertijd kun je met een andere weginrichting ook het autoverkeer binnen de kern ontmoedigen. De opkomst van elektrische fietsen, snelfietspaden, deelsystemen voor (elektrische) auto’s en dienstverlening op maat kan het vanzelfsprekende gedrag om de auto te nemen beïnvloedden. Bewuster autogebruik bevordert ook de leefkwaliteit van het dorp.
Vanuit verschillende hoeken leeft de wens de Voorstraat autoluwer te maken, om zo de winkelstraat aantrekkelijker te maken voor voetgangers, fietsers en om er te verblijven. Dit is mogelijk als er alternatieven voor de parkeervoorziening in de Voorstraat worden gevonden op loopafstand van het centrum. De locatie ‘t Hooft en Van Prooijen is daarvoor een interessante optie.
Ruimtelijke ontwikkelingen zijn mogelijk als de bereikbaarheid en infrastructuur op orde is om extra verkeersbewegingen te faciliteren zonder knelpunten te veroorzaken. Een belangrijke notie daarbij is dat de groei van Numansdorp niet bepaald moet worden op basis van de capaciteit op het wegennet maar op basis van de gewenste vitaliteit en leefkwaliteit van het dorp.
BINNEN KERN
Verdichting binnen de bestaande kern is op mogelijk, mits het niet te veel autogericht is. Bijvoorbeeld door rond voorzieningen in te zetten op meer levensloopbestendige woningen en collectieve woonvormen die mogelijk de auto delen (visie Wonen, Welzijn, Zorg). Het kan ook gaan om doelgroepen als jongeren en ouderen die minder de auto gebruiken. Daarmee draagt verdichting bij aan een kwaliteitsverbetering van het dorp. Bij het verdichten binnen de bestaande kern moet rekening gehouden worden met hitte en wateroverlast. De combinatie met meer groen en water of benutten van dakvlakken is dan aan te bevelen. Ook het vergroten van bestaande groen- en waterstructuren kan de totale kwaliteit van de wijk worden verhoogd, hetgeen (deels) gefinancierd kan worden uit het toevoegen van meer woningen.
Met het aanpassen van de westelijke polderroute, zoals hierboven beschreven kunnen de wensen op het gebied van uitbreiding van de recreatie en het versterken van het centrum bij ‘t Hooft en Van Prooijen verkeerskundig mogelijk gemaakt worden. Zeker in combinatie met het stimuleren van het gebruik van de fiets voor de korte afstanden (10 minuten fietsen; 15 minuten lopen). Ontsluiting van eventueel extra woningbouw in de Torensteepolder kan nog meer via de oostelijke randweg worden afgewikkeld. Daarvoor is het wel nodig om de randweg aantrekkelijker te maken voor de gebruikers, waaronder zwaar vervoer.
Afwegen waar je voor wie bouwt en waarom
Bij groei is het van belang vooraf goed te bepalen waar je voor wie je bouwt of een voorziening toevoegt. Dat is bepalend voor de druk op de wegen.
De verkeersgeneratie van een eengezinswoning (gemiddelde vrijstaand/ rijwoning) komt overeen met circa:
1,4 appartement
3,25 ouderenwoningen
3,5 huisjes op een vakantiepark
3,6 hotelkamers
30 ligplaatsen in de jachthaven.
Voor de extra belasting op de wegen maakt het dus uit wat en voor wie je bouwt. Bij de verdichting binnen de bestaande kern is het belangrijk goed te kiezen voor een doelgroep die zo min mogelijk verkeer genereert.
De vraag naar woningen in dit deel van de Randstad is groot. De ligging van Numansdorp aan de A29, aan het Hollandsch Diep, het voorzieningenniveau en de aanwezige ontwikkelruimte in de Molenpolder bieden kansen om een bijdrage te leveren aan het woningbouwvraagstuk. Voor de Molenpolder zijn in het recente verleden plannen gemaakt waarover overleg is met de gemeente. Op dit moment is de provincie terughoudend wanneer het gaat om groei van het aantal woningen in Numansdorp. Beperkte groei is bespreekbaar (max. 3 hectare) maar grotere ontwikkeling of bouwen voor de bovenlokale markt is vooralsnog niet akkoord. De provincie geeft voorkeur aan de locaties binnen de Hoeksche Waard in de noordrand. Binnen de gemeente Hoeksche Waard zijn afspraken over de woningbouwprogrammering met de provincie, op basis van de provinciale trendraming of woningbehoefteraming (2021 t/m 2030). Bouwen in Numansdorp zuid, met uitzondering van ‘t Hooft en Van Prooijen, is pas in beeld na 2030 bij aanhoudende behoefte.
Mocht voor de toekomst de ontwikkeling van Numansdorp zuid wenselijk zijn en planologisch ook mogelijk gemaakt worden, dan is het belangrijk hier op tijd op te anticiperen wat betreft de noodzakelijke infrastructuur. In het kader van dit Ontwikkelbeeld is inzicht gegeven welke opties er zijn voor een verdere gebiedsontwikkeling.
Omgevingsvisie Hoeksche Waard, Kom Waardmaken:
“Voor wat betreft de woningbouwopgave zoekt het college voor de niet
autonome groei mogelijkheden in de noordrand van de Hoeksche Waard: Stougjesdijk oost, Tienvoet Heinenoord, Numansdorp zuid en ’s Gravendeel-west.”
De inzichten die verkregen zijn tijdens het maken van het Ontwikkelbeeld agenderen verschillende ingrepen die te alle tijden mogelijk zijn en de mogelijke toekomstige ontwikkelingen niet in de weg staan. Dit kunnen ingrepen zijn die mee kunnen liften met initiatieven of die door de gemeente zelf op de agenda worden gezet om de leefkwaliteit van Numansdorp te verbeteren. Het zijn ingrepen waar je nooit spijt van zult hebben. In vakjargon heet dat no regret maatregelen. De no regret maatregelen zijn soms noodzakelijk om gewenste ontwikkelingen te kunnen faciliteren.
Voorwaardelijk voor nieuwe initiatieven:
• Het autoluw maken van de Fortlaan en de Schuringsedijk waardoor alleen bestemmingsverkeer er gebruik van maakt. De leefkwaliteit wordt erdoor verbeterd;
• Het aanhelen van het fietsnetwerk waardoor het gebruik van de fiets wordt gestimuleerd, waaronder een snelfietsroute langs de A29 tussen de Haringvlietbrug en de Heinenoordtunnel;
• Het stroomlijnen van de Oostelijke randweg en verbeteren van de aantrekkelijkheid. Dit kan worden versterkt door een directe aansluiting met de randweg ten oosten van Klaaswaal.
• Het verbeteren van de sociale verkeerveiligheid van de Molendijk richting de regionale bushalte aan de A29 en snelfietspad A29;
• Het aantrekkelijker maken van de westelijke polderroute door het verbeteren van de aansluiting provinciale weg,Volgerlandsweg, de verbetering van de kruispunten en het ontvlechten van de auto en fiets op de Molendijk.
Wenselijk voor verbeteren woon- en leefkwaliteit:
• Het ontkoppelen van de Middelweg op de Centrale as voor gemotoriseerd verkeer waardoor rondom de scholen een verkeersveiliger situatie ontstaat en de Oostelijke randweg beter wordt benut;
• De centrale as herinrichten als onderdeel van de 30 km/h-zone
• Het benutten van de recreatieve kracht van het water met toevoegen van recreatieve voorzieningen;
• Het versterken van het centrum door uitbreiding richting ‘t Hooft en Van Prooijen;
• Het faciliteren van de inbreidingslocaties binnen de kern waarbij wel goed gekeken moet worden naar de doelgroepen en de wens om het dorp meer te vergroenen.
missing link
ROUTE optimaliseren
aansluiting stroomlijnen
DORP VERGROENEN
30 km/uur + herinrichting
INBREIDINGSLOCATIES
VEILIGHEID ROUTE BUSHALTE
recreatie toevoegen
ontkoppelen MIDDELWEG
autoluw KNIPPEN
BELEVINGSWAARDE VERGROTEN
benutten recreatieve kracht
centrum versterken
missing link
Door de no-regret maatregelen op te pakken is enige ruimtelijke ontwikkeling (woningbouw en recreatie) in Numansdorp mogelijk. De maatregelen zorgen voor een vermindering van de verkeersdruk op de centrale as, een betere benutting van de oostelijke randweg en aantrekkelijker maken van de westelijke polderroute. Om richting te geven is voor verschillende (potentiële) ontwikkelgebieden randvoorwaarden meegegeven en de potentie geschetst:
Doorontwikkeling Torensteepolder
• Deze polder is direct ontsloten op de oostelijke randweg. Wel is er via de Fortlaan nog een verbinding vanaf de centrale as en westelijke polderroute. Dat is niet wenselijk om de verkeersdruk op deze routes niet verder op te laten lopen. Een verdere ontwikkeling van de polder is dan ook mogelijk als de Fortlaan autoluw wordt gemaakt en verkeer wordt verleid om van de oostelijke randweg gebruik te maken. Na het nemen van de no-regret maatregelen biedt de oostelijke randweg nog voldoende restcapaciteit, om de verdere ontwikkeling van de Torensteepolder – nu nog niet planologische geregeld - mogelijk te maken.
Inbreidingslocaties in bestaande wijken
• Kleinschalige ontwikkelingen in bestaande wijken zijn mogelijk, daar de no-regret maatregelen zorgen voor een ontlasting van de centrale as en een herverdeling van de verkeersstromen. Een groter deel van verkeer van en naar de oost- en zuidkant van Numansdorp zal via de oostelijke randweg gaan rijden. Voor de westkant van Numansdorp blijft de centrale as de meest voordehand liggende in- en uitvalsroute. Door herverdeling van de verkeersstromen ontstaat er enige ontwikkelruimte binnen de bestaande wijken, zonder extra hinder op de centrale as te voorzaken. Ontwikkelingen van enkele tientallen woningen zijn acceptabel, mits de no-regret maatregelen tijdig worden ingesteld en gebouwd wordt voor doelgroepen die minder de auto gebruiken (ouderen of jongeren). Dit blijft een lokale en integrale afweging waarbij ook aandacht moet zijn voor water, groen, biodiversiteit etc.
Ontwikkeling tegen oostelijke randweg aan • Indien behoefte is aan grootschalige woningbouwontwikkeling, dan kan ook het gebied tegen de oostelijke randweg aan ontwikkeld worden. Voor dit gebied is met de oostelijke randweg een goede ontsluitingsweg beschikbaar, waardoor dit vanuit benutten van de bestaande infrastructuur een prima ontwikkellocatie is met oriëntatie en verbinding op het omliggende landschap.
Ontwikkeling Molenpolder
De ontsluiting van de Molenpolder (inclusief golfbaan, Veerhaven, Veerbos) is niet optimaal. Voorkomen moet worden dat door ontwikkeling van deze polder de verkeersdruk op de centrale as verder oploopt, en de leefbaarheid langs de dijk- en polderwegen te veel onder druk komt te staan. Gegeven het huidige wegennet is een beperkte ontwikkeling van de Molenpolder mogelijk (maximaal 100 eengezinswoningen of vergelijkbaar programma). De no regret maatregelen waarbij op de Molendijk de fiets en auto worden gescheiden en de westelijke polderroute wordt opgewaardeerd, maakt het mogelijk om recreatief te groeien en ‘t Hooft en Van Prooijen en een deel van de Molenpolder te ontwikkelen.
Indien behoefte is aan grootschaligere ontwikkeling dan is een opwaardering van de westelijke polderroute of een westelijke randweg noodzakelijk.
Ontvlechten fiets-auto op Molendijk, capaciteit van westelijke polderroute neemt toe naar 6.000 mvt/etm. Ontwikkelruimte in Molenpolder neemt daardoor toe naar zo’n 500 woningen (of een recreatief programma met een vergelijkbare verkeergneratie).
De oostelijke randweg kent een veel ruimer profiel, in een meer groene omgeving, is er geen parkeren langs de rijbaan, staan woningen op grotere afstand van de weg en zijn de fietsvoorzieningen ontvlochten. Op de oostelijke randweg rijden in de huidige situatie zo’n 3.500 a 4.000 motorvoertuigen per dag, terwijl deze weg prima tot 10.000 motorvoertuigbewegingen aan kan. Met het instellen van de no-regret maatregelen neemt de verkeersbelasting van deze weg toe naar zo’n 6.000 a 7.000 verkeersbewegingen per dag. Daarmee is er nog een restcapaciteit van zo’n 3.000 auto’s per dag, wat grofweg overeenkomt met de verkeersgeneratie van 400-450 woningen.
WESTELIJKE POLDERROUTE NAAR GOW INCLUSIEF HET KRUISPUNT OP DE N487
Het opwaarderen van de westelijke polderroute naar een gebiedsontsluitingsweg, inclusief ontvlechting van fiets en auto en een bypass ter hoogte van Middelsluissedijk Westzijde, verruimt de capaciteit van deze route naar 10.000 mvt/ etm. De ontwikkelruimte in de Molenpolder neemt daardoor toe naar 1.000+ woningen (of een ander programma met een vergelijkbare verkeersgeneratie). Het vloeiend maken van de westelijke polderroute in combinatie met een aantrekkelijke inrichting zorgt voor een veilige en aangename ontsluiting.
Een nieuwe randweg aan de westkant dichter bij het dorp kan, meer dan de westelijke polderroute, een rol spelen om de centrale as verder te ontlasten. Deze westelijke randweg trekt meer bestaand verkeer aan dan een westelijke polderroute. De randweg heeft daarmee naast een ontsluitende functie voor de Zuidrand (Molenpolder) een belangrijke betekenis voor het bestaande dorp. De ontwikkelruimte in de Molenpolder is door de aantrekkende werking van bestaand verkeer iets beperkter en circa 750 woningen (of ander programma met vergelijkbare verkeersgeneratie). Dit wordt vooral veroorzaakt doordat de westelijke randweg een groot deel van het verkeer van de centrale as zal opvangen.
Het besluit om de centrale as uit het doorgaande autosysteem te halen heeft impact op het bestaande wegennet. In combinatie met ontwikkelingen rondom het voormalige gemeentehuis en mogelijk nieuwe zwembad, zou een nieuwe noordelijke aansluiting op de Provinciale weg perspectief bieden waardoor de huidige afslag van de provinciale weg naar het centrum (centrale as) komt te vervallen. Een infrastructurele ingreep op die plek kan ook een positief effect hebben op het afwikkelen van zwaar landbouwverkeer. Voordeel van deze ingreep is dat de inbreidingslocaties in het noordelijk deel een directe ontsluiting krijgen op de provinciale weg en daarmee het bestaande wegennet niet verder belasten. Ook kunnen hiermee mogelijk de wijken ten westen van de centrale as worden ontlast. Nader onderzoek is nodig in hoeverre dat haalbaar en inpasbaar is, mede in relatie tot de basisscholen in het gebied.
voordelen:
• De westelijke polderroute heeft een beperkte impact landschap doordat het grotendeels bestaande wegen volgt.
• Scheiding verkeer bestaande kern en verkeer richting zuidrand (o.a. Veerhaven, Molenpolder en ‘t Hooft en van Prooijen
nadelen:
• Westelijke polderroute zorgt slechts voor een beperkte ontsluiting van de bestaande kern.
voordelen:
• Ontsluiting zorgt voor een stevige ontlasting van de centrale as en een heldere symmetrische ontsluiting van het dorp (westelijke en oostelijke randweg)
• Ontwikkelmogelijkheden dichtbij de bestaande kern en voorzieningen
nadelen:
• Grote impact op het landschap, doorsnijden lintstructuren/kreken
• Forse investering nodig
Aan het ontwikkelbeeld ligt geen haalbaarheidsstudie ten grondslag. Voor een deel zullen de ‘no regret’ mee kunnen liften met de gebiedsontwikkeling en recreatieve ontwikkelingen van initiatiefnemers, voor een deel zullen de maatregelen ten laste komen van de gemeentebegroting. Daarnaast kan bekeken worden in hoeverre de maatregelen andere belangen dienen zodat andere overheden of terrein beherende organisaties de ingrepen mede kunnen financieren.
De initiatieven die ten grondslag liggen aan het ontwikkelbeeld zijn verder niet met naam en toenaam genoemd omdat niet alle initiatieven bekend zijn. Algemeen bekend is dat er ontwikkelende partijen zijn die grondposities hebben in de Molenpolder, Torensteepolder, ’t Hooft en Van Prooijen en dat de corporatie Hoeksche Waard Wonen plannen heeft voor transformatie en verdichting in de bestaande kern. Daarnaast zijn er initiatiefnemers voor recreatieve voorzieningen en vakantiehuisjes. Op basis van dit ontwikkelbeeld kunnen met deze partijen verdere afspraken worden gemaakt over het al dan niet planologisch mogelijk maken van de initiatieven. Daarbij kunnen de aanvullende maatregelen worden meegenomen die daarvoor nodig zijn om de leefbaarheid van Numansdorp niet negatief te beïnvloeden en waar mogelijk te verbeteren.
BVR adviseurs en Goudappel in opdracht van de gemeente Hoeksche Waard.
Lay-out: BVR adviseurs
Visualisaties en foto’s: BVR adviseurs, Goudappel en gemeente Hoeksche Waard
Voor aanvullende informatie kunt u contact opnemen met Soraya Ghanem, soraya.ghanem@gemeentehw.nl
Alles uit deze rapportage mag worden overgenomen mits de bron wordt vermeld.
