KIEK&

“Het mooiste resultaat is dat je mensen kunt helpen. Daar doe je dit werk voor”

04

INTERVIEW

Zorg rondom het kwetsbare kind

10

W E R K & M A N T E L ZO R G

Meer begrip op de werkvloer

E D I T I E 1 | JA N UA R I 2 0 1 9 E E N K I J K J E I N E L K A A R S K E U K E N & M E E R

14

DWA R S

Onze kijk op vaccinaties

Voorwoord

H

e, wat ligt er op mijn deurmat? Jazeker, met gepaste trots schrijf ik dit eerste voorwoord voor KIEK&. Het eerste GGD blad voor jou als GGD medewerker.

Het blad heet KIEK&, dat staat voor Kijken In Elkaars Keuken & meer. Vorig jaar gaven velen van jullie (tijdens de medewerkersarena) aan dat er behoefte was om beter van elkaar te weten en te horen wat er speelt in je dagelijkse werk. Om verbinding te voelen met je collega’s en het werk waar we voor staan. Daarom is het doel dat het jou als medewerker een blik geeft op wat we binnen de GGD allemaal doen in het werken voor een gezonder Twente. We hebben een grote organisatie, werken op verschillende terreinen aan het zo gezond mogelijk zijn en blijven van de Twentenaren. Mooie projecten of dagelijkse werkzaamheden die best wel eens in het zonnetje gezet mogen worden. Hier zijn we trots op.

KIEK& 04 I N T E R V I E W

Ons beroep brengt die signalerende functie mee

06 P I LOT

Preventief investeren in het reguliere onderwijs

07 G G D O N L I N E GGD 24/7 zichtbaar

08 E V E N VO O R S T E L L E N

Drijfveren, achtergrond en toekomstvisie

10 W E R K & M A N T E L ZO R G Oog voor de mantelzorger

11 G E K I E K T

Gelukkig hebben we de foto’s nog!

2

Maar waarom dan een blad op papier? We gaan toch steeds meer online? Dat is zeker een terechte vraag en ook één waar we uitgebreid bij stil hebben gestaan.

We hadden het gevoel dat het juist belangrijk was om eens niet via de mail of intranet te communiceren. In alle informatie die we dagelijks te verwerken krijgen, valt dat zo makkelijk weg. Maar een mooie glossy die je thuis op de bank even kan doorlezen. Misschien aan je familie of kinderen kan laten zien. Trots op je werk waar je je zo voor inzet. Want dat is wat we willen met dit blad; jullie centraal zetten en wat meer laten zien aan elkaar waar we trots op zijn. Laat het me vooral weten of dit een goed initiatief is. Ik ben benieuwd.

En, hoewel ik het een eer vind om een voorwoord voor dit magazine te schrijven, hoop ik dat Samantha dit de volgende keer als DPG kan doen.

12 & M E E R

Blik op...

Jaarkalender Gezonde Leefstijl

13 E E N K I J K J E I N D E K E U K E N B I J . . .

Greetje Net, sociaal verpleegkundige TBC

14 DWA R S

Onze kijk op vaccinaties

16 & M E E R

Pizza-sessie team Seksuele Gezondheid Infectionary

17 H E J ‘ T A L H E U R D ?

Nieuws van 2018

18 M E T E N I S W E T E N

Kinderen nog gezonder laten opgroeien

19 C A R TO O N

In de wandelgangen...

Veel leesplezier, Erik Maarsingh

EDITIE 1 | JANUARI 2019

Colofon KIEK& is een periodieke uitgave voor en door medewerkers van GGD Twente.

Jaargang 2019, editie 1 Oplage 500 Dank aan alle collega’s die een bijdrage hebben geleverd aan dit nummer: Triston Berkenbosch, Karin Bouwhuis, Vera Brozius, Marieke Bunnink, Marlie Cerneus, Elisabeth Deumer, Samantha Dinsbach, Kathelijne ‘t Hoen,

06

Erik Maarsingh, Greetje Net, Karel Soethoudt, Marie-José Sprakel, Margot Vlutters, Marjon Veendijk en Judith Waleczek.

Daarnaast dank aan Ilse Duursema en Claudio Bruggink.

Redactie Team communicatie GGD Twente Geen Blad voor de Mond

10

14

Mail de redactie Heb jij ook een leuk artikel, nieuwsfeit of tip? Of wil jij collega’s eens laten meekijken in jouw ‘keuken’? Mail dit dan naar communicatie@regiotwente.nl.

Fotografie Marjo Baas Roy te Lintelo Vormgeving en eindredactie Geen Blad voor de Mond B.V. www.gbvdm.nl

18

3

Margot Vlutters (links) en Vera Brozius (rechts).

4

PA S S E N D E ZO R G R O N D O M H E T KW E T S B A R E K I N D

Ons beroep brengt die signalerende functie mee

H I E R KO M T E EINN TREURBVRI IEEW K

Jaarlijks worden er landelijk 119.000 gevallen van kindermishandeling gemeld.

Omgerekend naar een stad als Enschede gaat het om circa duizend gevallen.

Goede samenwerking tussen professionele hulpverleners is van groot belang om de situatie van het kind zo snel mogelijk te verbeteren. Vera Brozius en Margot Vlutters lichten een geslaagde voorbeeldcasus toe.

V

era is sociaal verpleeg­

met de ouders en de school van het

Margot, om samen te bespreken

kundige Openbare

kind. Ook is een hulpverlener van

welke stappen er genomen moesten

Geestelijke Gezondheidszorg

Accare geïntroduceerd. Tijdens het

worden. De casus kon na vijf maanden

(OGGZ) bij het meldpunt

laatste huisbezoek van Vera stond het

worden afgerond. Vera en Margot

Woningvervuiling. In het afgelopen

gezin ook open voor huishoudelijke

kijken positief terug op deze

jaar kreeg ze via een WMO-consulent

ondersteuning. Hun dochter kan nu

samenwerking en het resultaat dat

een melding binnen. De consulent

in een schonere en veilige omgeving

behaald is. Dankzij de samenwerking,

was, samen met iemand van de

groot worden gebracht. Samen

intern en extern, is het gelukt om de

woningbouwvereniging, bij het gezin

hebben we passende zorg rondom

situatie te verbeteren.

op huisbezoek geweest vanwege Signalerende functie

huurachterstand. Ze troffen een vervuilde woning aan. Veel viezigheid,

“Als een situatie heel urgent is

Margot merkt op dat collega’s soms

veel vliegen, uitpuilende kasten en

kan een professionele hulpverlener

‘handelingsverlegen’ zijn. “Ze hebben

overal dozen op de grond. Verder

ook zonder toestemming besluiten

een ‘niet pluis-gevoel’, maar zijn ook

waren er vier katten, twee cavia’s en

om in te grijpen”

bang om mensen vals te beschuldigen.

twee aquaria met vissen. Het echtpaar

Bang voor boze reacties en de

is verstandelijk beperkt en heeft een

consequenties die je teweegbrengt.

dochter van negen jaar. Sinds enkele

het kwetsbare kind bereikt.” Vera

Mijn advies: ‘Doe het toch, ga het

jaren weigeren ze alle hulpverlening.

constateert dat in deze casus het

gesprek aan. En als je dat lastig vindt:

Vera: “Tijdens mijn eerste huisbezoek

krijgen van toestemming van de

vraag begeleiding’. Ons beroep brengt

heb ik bij hen mijn zorgen geuit over

ouders om in te grijpen heel lastig

die signalerende functie met zich mee.

de te volle woning. Hen laten weten

was. “Dat komt veel vaker voor.

En het mooiste resultaat is dat je er

dat het een onhygiënische en onveilige

Maar als een situatie heel urgent is

mensen mee kunt helpen. Daar doe je

woonsituatie voor het kind was.

kan een professionele hulpverlener

dit werk voor!”

Er werd afwerend gereageerd, maar

ook zonder toestemming besluiten

de brandweer mocht van hen wel

om in te grijpen, omdat dit dan in

Voor meer informatie, bekijk het

langskomen om een rookmelder te

het belang van het kind is. Van groot

KNMG-stappenplan kindermishandeling.

plaatsen en advies te geven.”

belang is dat in dergelijke situaties de

Deze is te vinden in Mavim.

casus altijd eerst wordt voorgelegd Overleg

aan de aandachtfunctionarissen van

Vera besprak de situatie met Margot,

de GGD en dat elke stap die gezet

Aandachtfunctionarissen

aandachtfunctionaris Huiselijk Geweld

wordt goed overwogen wordt.

Dit zijn de aandachtfunctionarissen

en Kindermishandeling. De Meldcode

De meldcode moet worden gevolgd.”

Huiselijk Geweld en Kindermishandeling van de

Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (zie kader) werd doorlopen en Veilig

Samenwerking

GGD Twente:

Thuis Twente is anoniem om advies

Vier á vijf keer per jaar komt een

• Nienke Boland

gevraagd. “Na het advies van Veilig

melding van een vervuild gezin in

• Sandra Gijzen

Thuis Twente is de WMO-consulent

de regio voor waarbij de kinderen

• Riet Haasnoot

met een Regisseur Team Jeugd en

onveilig opgroeien of kwetsbare

• Simone Kienhuis

Gezin op huisbezoek bij het gezin

ouderen slachtoffer zijn. In het

• Francoise Marinus

geweest. Gelukkig kregen zij toegang.

geval van bovenstaande casus

• Margot Vlutters

Er konden afspraken gemaakt worden

heeft Vera contact opgenomen met

5

P H I LOT E R KO M T E E N R U B R I E K

“Door deze inzet kunnen we voorkomen dat kinderen op een later moment hulp nodig hebben”

School-zorgondersteuners Hengelo v.l.n.r.: Ilse Oude Nijhuis (Jarabee), Roswita Dijkema (Mediant) en Elisabeth Deumer (GGD Twente).

P I LOT S C H O O L-ZO R G O N D E R S T E U N E R S I N H E N G E LO

6

Preventief investeren in het reguliere onderwijs De gemeente Hengelo draaide in de eerste helft van 2018 een pilot met school-zorgondersteuners op vier reguliere basisscholen. Het doel: vroegtijdig problemen van kinderen of gezinnen signaleren en hen van hulp voorzien.

E

en team van Mediant,

Wat vind je lastig? Wat gaat er goed?

veel minder geworden. Elisabeth: “Het

Jarabee en GGD Twente

Ik zie veel kinderen die worstelen met

ontbreekt leerkrachten en IB-ers helaas

is daarvoor een dagdeel

hun zelfvertrouwen. Of kinderen met

aan tijd en specifieke kennis. Door het

per week op de scholen

druk en onrustig gedrag in de klas. Maar

inzetten van school-zorgondersteuners

aanwezig. Na een succesvolle pilot

ook ouders die toch veel vragen hebben

kunnen we voorkomen dat kinderen

wordt de inzet van de school-

over de opvoeding van hun kinderen.”

op een later moment in hun leven

zorgondersteuners dit schooljaar

eerste of tweedelijns hulp nodig

voortgezet. Collega Elisabeth Deumer,

Onrustig gedrag

hebben. We moeten volgens mij ook

pedagodisch gezinsbegeleider bij de JGZ,

Eén van de kinderen die haar opvalt is

veel meer toe naar het normaliseren

werkt samen met haar collega’s Roswita

Noud. Hij zoekt veel lichamelijk contact

van opvoedingsvragen, dat hoeft niet

Dijkema van Mediant en Ilse Oude Nijhuis

met kinderen, duwen, trekken en

gek te zijn. Opvoedingsvragen horen er

van Jarabee een dagdeel per week op

vertoont onrustig gedrag. Door met alle

gewoon bij, echt iedereen heeft ze.”

de Hengelose scholen. Elisabeth: “Ik

partijen samen te werken wordt er een

De gemeente Hengelo laat zien dat door

observeer, signaleer of haal kinderen uit

plan opgesteld voor zowel op school als

aan de preventieve kant in het reguliere

de klas voor gesprekjes. Gewoon om

thuis. Met goede resultaten. Noud is een

onderwijs te investeren, de kosten voor

eens te kletsen of te horen hoe het gaat.

stuk rustiger en het negatieve gedrag is

de baten uit gaan.

H I E R KO M T EGEG NDR O UN BR LIN EK E

FAC E B O O K G E B R U I K E N VO O R J O U W B O O D S C H A P

GGD 24/7 zichtbaar GGD Twente is er voor alle Twentse inwoners, online zelfs 24/7 zichtbaar. De vertrouwde GGD website is bijna helemaal klaar voor alle toegankelijkheidseisen.

Op Twitter en LinkedIn zijn we ook al een tijdje actief. Wist je dat we ook op Facebook te vinden zijn? Niet? Like de pagina (facebook.com/ggdtwente) eerst en lees dan verder... et gevarieerde berichten

“De Twentse inwoners laten zien

wat meer over jouw gezondheidsthema

zoals nieuws, wist je datjes

waar wij als GGD Twente voor staan!

op de GGD Twente Facebook pagina

en tips dragen we met de

Dat is waar ik als preventie coördinator

mag komen? Laat je horen en stuur

pagina bij aan onze missie:

Seksuele Gezondheid de GGD Facebook

ideeën en actualiteiten die gedeeld

dat mensen zo gezond mogelijk zijn

pagina voor gebruik. Onze visie op

moeten worden naar de redactie via

en blijven.

(een specifiek deel van) gezondheid

communicatie@regiotwente.nl.

M

mogen en moeten we uitdragen naar Redactie

de mensen waar we voor werken,

GGD online

De Facebook redactie bestaat uit

onze Tukkers! Daarnaast kan het

collega’s van AGZ, JGZ en Staf.

natuurlijk een middel zijn om een

Triston Berkenbosch is één van de

boodschap, activiteit of campagne

! /GGDTwente ( /GGDTwente ' /ggd-twente

actieve redactieleden en plaatst regel­

onder de aandacht te krijgen”, vertelt

matig artikelen. Hij vertelt waarom:

Triston. Dus vind je dat er ook wel

www.ggdtwente.nl

GGD Twente

Loes

GGD Twente

november 2018

oktober 2018

oktober 2018

Tijd maken voor het ontbijt. Lukt dat?

Liever langer in bed....maak het ontbijt dan ‘s avonds en bewaar het in de koelkast.

Het is Wintertijd. De klok is een uur teruggezet. Kinderen kunnen met deze overgang best wel moeite hebben, het kan hun biologisch ritme in de war brengen.

Je hebt grote kans dat je kind na het ingaan van de wintertijd de eerste dagen te vroeg wakker is. En aan het eind van de dag kunnen ze dan meer moeite hebben om wakker te blijven.

Hoe houd je de schade beperkt?

We hebben een paar tips voor je... http://bit.ly/2AyDZ55

Wist je dit over handen wassen?

Meer info: http://bit.ly/2Abs2BZ

7

Ilse Duursma-Wigger, voorzitter BC PG Geboren 25 januari 1964 te Denekamp Woonplaats Denekamp Burg. Status Gehuwd met Rob Kinderen Twee, Joy-Ann (1995) en Buck (1998) Politiek CDA Politieke loopbaan 2006-2010 Raadslid 2010-2014 Fractievoorzitter 2014-2018 Wethouder, portefeuille publieke gezondheid 2018-heden Wethouder, portefeuille publieke gezondheid

N I E U W E VO O R Z I T T E R S B E S T U U R S CO M M I S S I E P U B L I E K E G E ZO N D H E I D 8

Drijfveren, achtergrond en toekomstvisie Afgelopen jaar is door de gemeenteraadsverkiezingen ook de samen­stelling van onze Bestuurscommissie Publieke Gezondheid (BC PG) gewijzigd.

Tijd om even kennis te maken met onze nieuwe voorzitter Ilse Duursma en vice-voorzitter Claudio Bruggink.

I

lse: Mijn hart ligt bij de zorg.

daarmee ook de veranderingen in

domein is inzetten op preventie erg

Van 2003 tot 2014 heb ik

de organisatie.

belangrijk. De GGD is dé partner op

gewerkt bij Carintreggeland,

het gebied van preventieve gezondheid.

Eigenaarschap

Dit verder ontwikkelen samen met

beleidsadviseur. Voorwaarde om

Vanaf juli 2018 ben ik voorzitter van de

partners als zorgverzekeraar(s) is wat

als wethouder te beginnen was

bestuurscommissie Publieke Gezondheid.

mij betreft een speerpunt.

voor mij dan ook de portefeuille

Hierin zitten de wethouders die binnen

volksgezondheid, jeugd en WMO.

hun eigen gemeente verantwoordelijk

Lifestyle

Werkzaam zijn in de gezondheidszorg

zijn voor de zorg. Ik vind het belangrijk

Ik ben gezond en eet gezond (mijn

en daarnaast politiek actief zijn maakt

dat iedere wethouder zich ‘eigenaar’

man heeft een groente en fruitwinkel).

dat je zicht hebt op veranderingen

gaat voelen van zijn of haar eigen GGD

Echter bewegen is wel een (groot)

die plaatsvinden in de politiek en

in de gemeente. Binnen het sociaal

aandachtspunt. Dus ik probeer een

onder andere als senior

E V E N VO O R S T E L L E N

manier te verzinnen om dit toch

door mijn beleidsmedewerkers sport.

kwaliteit aan onze inwoners op een

structureel in te passen. Mijn voornemen

Ook als het gaat om het vitaal maken

hoger plan krijgen. Dat geldt ook

is om ’s morgens voor het werk een

en houden van de medewerkers van de

voor de contacten tussen GGD en

paar keer te gaan zwemmen, nu de

gemeente Hengelo.

het maatschappelijk middenveld van

uitvoering nog… In mijn familie zie ik

professionals. GGD heeft heel veel

bij mijn vader ouderdomsklachten,

Kruisbestuiving

kennis en ervaring om te delen. Benut

gelukkig is hij nog wel mobiel. Mijn

In de korte tijd dat ik in de bestuurs­

dat goed. En wees niet bang om te

kinderen zijn gelukkig gezond en

commissie PG meedraai, ben ik onder de

experimenteren en te innoveren. GGD

sporten regelmatig.

indruk geraakt van de professionaliteit

heeft met z’n expertise en ervaring goud

van de GGD collega’s en van de

in handen. Medewerkers kunnen echt

Voor jou als medewerker van de GGD

GGD organisatie als geheel. Nog meer

het verschil maken voor de mensen

wens ik vooral dat je goed voor jezelf

kruisbestuiving tussen de gemeentelijke

in Twente, al dan niet in kwetsbare

zorgt, alleen dan kun je ook goed voor

collega’s en die van de GGD kan de

situaties.

anderen zorgen. En tot slot: maak het verschil!

C

laudio: Voor mij is het belangrijk dat we in de regio onze krachten bundelen. Als we optimaal samenwerken

kunnen we veel efficiënter met onze krappe budgetten omgaan.

Samenwerken in regionaal verband

9

werpt ook z’n vruchten af als het gaat om gezondheidspreventie. Laten we vooral de natuurlijke contactmomenten gebruiken. Op die momenten kunnen we prima specifieke onderwerpen onder de aandacht brengen of tijdig risico’s en problemen signaleren. Als we kinderen vroeg in beeld hebben, kunnen we op tijd de juiste hulp bieden, bijvoorbeeld via school of sport. Dat kan dure en uitgebreide behandeltrajecten voorkomen.

Dankbare taak GGD Twente heeft een dankbare taak

Claudio Bruggink,

als het gaat om het bevorderen van een

vice-voorzitter BC PG

gezonde leefstijl. Denk daarbij aan de weg naar een rookvrije generatie, maar

Geboren

ook het terugdringen van overgewicht.

Woonplaats Almelo

De GGD kan hierin de scholen

Burg. Status Gehuwd met Christel

ondersteunen. Ik probeer zo goed en zo

Kinderen Vader van drie dochters

kwaad als het gaat zelf ook geregeld te

Politiek D66, Sinds 2018 lid van bestuurs­commissie PG

bewegen en gezond te eten. Maar een baan als wethouder maakt het wat dat betreft niet gemakkelijk. Gelukkig word ik uitstekend geadviseerd en gemotiveerd

In Zürich, 51 jaar geleden

Vrije tijd

Motor, rock­muziek, boeken, hardlopen en skiën

W E R K & M A N T E L ZO R G

“Mijn leidinggevende vroeg: Wat heb je nodig?

Dat is zo fijn!”

K A R I N B O U W M E E S T E R P L E I T VO O R M E E R B E G R I P O P W E R KV LO E R

Oog voor de mantelzorger Regio Twente heeft in november van de Stichting Werk en Mantelzorg de 10

erkenning ‘Wij werken mantelzorgvriendelijk’ gekregen. GGD Twente wil extra aandacht besteden aan medewerkers die mantelzorg geven en bevordert daarom de dialoog tussen leidinggevenden, mantelzorgers en collega’s.

Voor de medewerkers worden maatwerkoplossingen mogelijk gemaakt. arin Bouwhuis, assistente

en haar man veel energie en vergde

En eindelijk is ze op vrijdagen vrij.

consultatiebureau (cb), is

een goede planning op maat. En dat

“Mijn leidinggevende vroeg: wat

mantelzorger. “Al jarenlang,

betekende dat het altijd laveren was

heb je nodig? Dat is zó fijn!” Wat ze

sinds onze zoon in groep 3

tussen werk en thuis. Op haar werk

collega’s zou adviseren? “Toon oprechte

van de basisschool zat. Hij paste niet

werd dat destijds niet altijd goed

belangstelling en wees dan ook bereid

in het reguliere onderwijssysteem en

ingeschat. Karin wilde graag de vrijdag

het antwoord te horen, maak tijd voor

óók niet in het speciaal onderwijs.

vrij hebben, om in het weekend haar

een collega. Als een collega zijn of haar

Dat liep zo uit de hand dat hij vier jaar

batterij weer op te kunnen laden.

verhaal aan jou toevertrouwt mag je

lang thuis is geweest. Hij is nu vijftien

“De vrijdag is voor veel collega’s een

dit als een compliment opvatten. Het is

en het gaat heel goed met hem. Hij zit

dag waarop men graag vrij wil hebben.

soms lastig, vooral als je mantelzorger

in het derde jaar van het voortgezet

Voor mij betekent de vrijdag niet zomaar

bent en weet dat dit nog jaren zo

onderwijs en kan prima leren. Dat het

een vrije dag, maar het is noodzaak

zal zijn, het lijkt dan zo ‘gewoon’ te

goed gaat komt door de intensieve

om een balans te houden. Het is lastig

worden. En heel belangrijk oordeel

begeleiding die wij als ouders geven

uitleggen aan collega’s waarom je deze

niet over een ander. We kunnen zoveel

en de korte lijnen met school. Door

dag niet kan werken zonder dat je het

meer voor elkaar betekenen!”

de jaren heen zijn we met elkaar een

hele verhaal moet vertellen. En dan

goed werkend team geworden”,

nog is het de vraag of er begrip is.”

K

vertelt Karin.

Meedenken?

Heb je vragen over mantelzorg?

Oprecht

Bespreek het met je leidinggevende

Balans

Vanaf januari heeft Karin een nieuwe

of mail naar:

De zorg voor hun zoon kostte Karin

functie, medewerker planbureau.

mantelzorgenwerk@regiotwente.nl.

GEKIEKT

K E R S T B I J E E N KO M S T R E G I O T W E N T E

Gelukkig hebben we de foto’s nog!

11

& MEER

Blik op...

In 1938 werd de landelijke

Op zolder

‘Vereeniging van Directeuren van

Bij het opruimen van de zolder

Gemeentelijke Genees­kundige

kwam Ilona Reilink deze inentings­

en/of Gezondheidsdiensten’

kaart van het Ministerie van

opgericht. Er was toen nog geen

Volksgezondheid en Milieuhygiëne,

landelijk dekkend netwerk.

het toenmalige RIVM tegen. Haar inenting tegen rode hond kreeg ze

In Twente waren er meerdere district

van de DGD Midden Twente.

gezondheidsdiensten (DGD). Deze

Jaarkalender Gezonde Leefstijl

gezondheidsdiensten waren onder-

Oproep

deel van de voormalige samenwer-

Heb jij nog oude krantenknipsels,

kingsverbanden: gemeente­kring

oproepkaarten of andere herin­

Landelijk komen er steeds

Almelo, gemeentekring Midden-

neringen aan de gezondheidsdienst

meer campagnes rondom

Twente en het samenwerkings­

van vroeger? Stuur ze naar

allerlei gezondheidsthema’s.

verband Enschede. Deze zijn in

communicatie@regiotwente.nl

De meesten hebben tegen­

1994 gefuseerd tot Regio Twente.

ovv ‘blik op’.

woordig ook de positieve insteek: verleiden tot, uitdagen, het goede voor­ beeld geven, et cetera.

12

De adviseurs Gezondheids­ bevordering hebben weer een jaarkalender opgesteld met geselecteerde nationale leefstijl­ campagnes waar we vanuit GGD Twente bij aansluiten.

Zo hebben jullie in 2018 vast de IkPas-alcoholvrije borrel voorbij zien komen, de oranje ‘Regio’ fiets met appels in de mand voor de deelnemers aan de ‘Fiets naar je werkdag’. Of de aandacht voor de week van de Lentekriebels en de week van de Alfabetisering. Allemaal mooie voorbeelden van hoe je een gezonde leefstijl onder de aandacht kunt brengen of het een keer kunt ervaren. Uiteraard is de jaarkalender Gezonde Leefstijl geüpdatet voor 2019. Dus laat je ook dit jaar inspireren! Je vindt de jaarkalender op ggdtwente.nl onder het kopje professionals / gezonde leefstijl.

R IKO MET KE E U NKREUNBBRIIJE.K E E N K I JHKI E JE N D ..

Greetje Net, sociaal verpleegkundige TBC

6.45 uur

7.15 uur

8.00 uur

8.30 uur

9.30 uur

13

13.30 uur

15.00 uur

6.45 uur: De wekker gaat... 7.15 uur: Ontbijt. 8.00 uur: Op de fiets naar het werk. 8.30 uur: De dag start met het bespreken van een lopend contactonderzoek. Ons team bestaat uit medisch-technische medewerkers (MTM’ers), sociaal verpleegkundigen en een arts. 9.30 uur: Dagelijks zijn er spreekuren op onze afdeling waarin de MTM’ers risicogroepen screenen op tuberculose door middel van het zetten van een huidtest, bloedonderzoek en longfoto’s. Daarnaast is er een artsenspreekuur en zien de verpleegkundigen tuberculosepatiënten en mensen met een tuberculosebesmetting.

13.30 uur: Telefonische vergadering in verband met de voorbereiding van de agenda van ons tweejaarlijks multidisciplinair tuberculoseoverleg. Tijdens dit overleg komen management, artsen, verpleegkundigen en MTM’ers uit de provincies Groningen, Friesland, Drenthe, Overijssel en Gelderland bij elkaar. 15.00 uur: Medicatie uitzetten in verband met een huisbezoek aan een nieuwe tuberculosepatiënt. Tuberculosepatiënten starten met vier soorten antibiotica. Medicatie moet zes maanden geslikt worden. 16.00 uur: Op huisbezoek bij een nieuwe tuberculosepatiënt. 17.30 uur: Thuis.

DWA R S

Onze kijk op vaccinaties

M

arie-José: Naast jeugdarts ben ik ook het eerste aanspreekpunt binnen de Jeugdgezondheid als het gaat om de medische kant van vaccinaties. Dat is een

taak die ik begin dit jaar heb overgenomen van stafarts Riet Haasnoot. Afgelopen periode stond vooral in het teken van de meningokokkenvaccinaties. Dit was een extra inentingscampagne voor kinderen van veertien jaar die dit jaar naast ons reguliere werk georganiseerd werd. Ik ben er trots op hoe de teams deze extra vaccinatieronde in hun lokale gemeenten op hun eigen manier hebben ingevuld. De opkomsten in Twente waren erg goed en we hebben ook veel aandacht van de media gehad.

Dagelijkse praktijk Vaccinaties horen bij het dagelijkse werk van onze JGZ-collega’s. Zij zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van het Rijksvaccinatieprogramma (RVP).

Zij geven de vaccinaties aan kinderen in verschillende leeftijden. Voor een groot deel gebeurt dat op de

14

consultatiebureaus, maar voor de oudere kinderen worden ook grotere vaccinatiesessies georganiseerd.

Naast het geven van de vaccinatie krijgt de JGZ een steeds belangrijkere rol in het voeren van gesprekken met ouders over vaccinaties. Landelijk daalt de vaccinatiegraad en dat betekent dat sommige groepen

Marie-José Sprakel Jeugdarts

meer risico lopen op ernstige ziekten. Ouders twijfelen soms door foute berichtgeving in de media over nut en noodzaak van inentingen. Ze zijn soms onterecht bang voor bijwerkingen. Het is belangrijk dat we hierover in gesprek gaan met ouders. Gelukkig vindt staatssecretaris Paul Blokhuis dat ook. Hij heeft aangekondigd dat JGZ-organisaties meer tijd hiervoor moeten krijgen.

Samen sterk

In de rubriek ‘Dwars’ spreken twee

Collega’s op scholen en kinderdagverblijven horen vaak al snel als er sprake is van een uitbraak van een

collega’s uit verschillende werkvelden

bepaalde ziekte. Het is goed dat zij die signalen tijdig

met elkaar over een thema dat hen

doorgeven aan de collega’s bij AGZ. Dat kan helpen in

beiden raakt. Deze keer praten Marie-José Sprakel en Karel Soethoudt over hun werkzaamheden en kijk op vaccinaties.

het voorkomen van verspreiding. Ook als de collega’s van infectieziekten een melding doorkrijgen is het fijn dat zij de dienstdoende jeugdarts informeren via 053 - 487 6682. Zowel naar scholen als naar bijvoorbeeld gemeenten kunnen we dan samen optrekken.

DWA R S

K

arel: Het team infectieziekten van GGD Twente heeft een taak in het voorkomen en bestrijden van infectieziekten. Als arts infectieziektebestrijding wil ik natuurlijk weten

hoe iemand een infectie heeft gekregen en wil ik graag voorkomen dat er nog meer mensen besmet raken.

Dat kan bijvoorbeeld door het geven van vaccinaties.

Wij hebben vooral te maken met meldingsplichtige infectieziekten. Artsen en laboratoria melden deze ziekten aan het team. Na een melding van bijvoorbeeld Hepatitis A of B proberen we zo snel mogelijk de contacten in beeld te brengen en te vaccineren. De Hepatitis B vaccinatie geven we ook preventief aan risicogroepen voor seksueel overdraagbare aandoeningen. Ook voor andere ziekten, zoals Rabiës, kan de GGD vaccineren als iemand gebeten is door een dier. Daarnaast ben ik samen met andere collega`s achterwacht voor vragen van de Travel Health Clinic (THC). Als medewerkers van de THC bijvoorbeeld medische vragen hebben over de werking van een vaccin bij iemand die een onderliggende ziekte heeft, kunnen ze bij ons terecht.

15

Gemeenten verantwoordelijk Met ingang van dit jaar is de gemeente verantwoordelijk voor de uitvoering van het RVP (Rijks Vaccinatie Programma). Op basis van de beschikbare cijfers maak ik met de jeugdarts een analyse van de vaccinatiegraad. Bij een dalende vaccinatiegraad kijken we naar de mogelijke risico’s en kunnen we in overleg met de gemeente(n) kijken of we actie moeten ondernemen. Het is belangrijk dat we hierin samen optrekken. Ook intern werken we mooi samen. Zo hebben we vanuit de AGZ onze JGZ collega’s een kinkhoestvaccinatie gegeven met als doel het risico op kinkhoest voor kleine kinderen te beperken.

Veranderende rol Het is ook fijn om met collega’s van gedachten te wisselen over onze veranderende rol. De nadruk komt steeds meer

Karel Soethoudt

te liggen op goede voorlichting en contact met inwoners

Arts infectieziektebestrijding

over nut en noodzaak van vaccinaties. Zeker nu er landelijk ook soms geroepen wordt om een vaccinatieplicht. Dat zijn ontwikkelingen die we niet toejuichen. Ik hoop dat we elkaar in de toekomst nog beter weten te vinden en onze samenwerking versterken. Als onze JGZ collega’s op scholen of kinderdagverblijven vragen krijgen over infectieziekten dan kunnen ze mensen in ieder geval altijd wijzen op ons meldpunt infectieziekten: 053 - 487 6840.

& MEER

Pizza-sessie team Seksuele Gezondheid Op 10 oktober 2018 kwam team

Marieke en Triston trapten af met een

presentatievorm, namelijk briefjes

Seksuele Gezondheid bij elkaar

pitch over de team overstijgende speer-

met speerpunten in opgeblazen

om speerpunten vast te stellen

punten, gevolgd door korte presentaties

condooms. De pizza's zorgden

waar ze zich als team in 2019 op

van de zes projectgroepen bestaande uit

ervoor dat zij er een prettig overleg

gaan focussen. Dat deden zij

doktersassistenten, verpleegkundigen

van konden maken en dat iedereen

onder het genot van een lekkere

en artsen. De projectgroep jongeren

met een volle maag om 19.00 uur

hap: pizza!

intermediairs kozen voor een andere

naar huis kon.

Team Infectieziekten is trots op

verpleegkundigen spelenderwijs over

verspreiding van resistente bacteriën

de serious game Infectionary,

hygiëne en infectiepreventiemaatregelen.

en virussen tegen te gaan is in de

een innovatieve leermethode

Al spelend worden in verschillende

praktijk heel belangrijk. Dat geldt

geschikt voor verpleegkundigen

levels cliënten verzorgd. Draagt de

natuurlijk ook voor het voorkomen

en verzorgenden werkzaam

cliënt een MRSA-bacterie bij zich? Of

van uitbraken van infectieziekten.

in de ouderenzorg. Spelen

is hij getroffen door het norovirus? Het

Gebruik van handhygiëne en

van Infectionary vergroot

nemen van de juiste maatregelen om

persoonlijke beschermingsmiddelen

16

Infectionary

de kennis van hygiëne en

(handschoenen, schort en een

infectiepreventiemaatregelen.

mondneusmasker) op de juiste

Marjon Veendijk, vanaf het

momenten, verkleint de kans op

eerste uur betrokken bij de

verspreiding van bacteriën en

ontwikkeling van Infectionary,

virussen. Een uitbraak van MRSA,

vertelt over de game.

BRMO, noro of griep kan daardoor voorkomen worden.

E-learnings kennen we vast allemaal wel. Door te werken met een

Meer weten over Infectionary?

spelelement is het leereffect van

Kijk dan op ggdtwente.nl/Infectionary.

een serious game nog groter. Met

Hier kun je ook de leuke trailer van

deze game zetten we in op onze

Infectionary kijken. Of neem contact

preventieve taak. Infectionary

op met Marjon Veendijk via

leert namelijk verzorgenden en

m.veendijk@ggdtwente.nl.

HEJ ‘T AL HEURD?

B E WO G E N J A A R

Nieuws van 2018

gt

aar vraa n e t n e w T test vaker soa

Het was een bewogen jaar, met onder andere de meningokokkenvaccinaties, de kindmonitor en de seksuele gezondheid van de jeugd. Een terugblik op een aantal nieuwsfeiten van 2018.

Anticonceptie­ camper in Enschede

Toename schurft in Twente

GGD Tw ente zet Basiss chool Heeckere n in het zonne tje 17

Specia

ar GGD doet onderzoek na gezondheidsrisico’s ondergelopen woningen Enschede

GGD: Lev en voor Twentse kinderen prettiger , alcohol blijft aan dachtspu nt

le ond erzoek Ensche skame r in de voo r b e t e dna ve re ops poring rkrach ter

ueel s k e s n e elding Aantal m egenomen in o geweld t Achterhoek n Twente e

Griepepidemie in Twente

Eerste dorpen begonnen met inenting Meningo­­ kokken­ziekte: “Neem de prik”

METEN IS WETEN

I N Z I C H T E N E N U I T KO M S T E N U I T D E K I N D E R M O N I TO R 2 0 1 8

Kinderen nog gezonder laten opgroeien Gezondheidbevorderaars Marieke Bunnink en Marlie Cerneus nemen je graag mee in de uitkomsten van de Kindermonitor.

D

e Kindermonitor is een groot

Kindermonitor

kinderen dan in 2013 mogen voor

onderzoek onder ouders

We nemen je graag mee in enkele

hun 18e verjaardag van hun ouders

van kinderen van 0-12 jaar

inzichten uit de Kindermonitor.

een slok alcohol proberen, een glas

in Twente. Bijna 10.000

• Het percentage Twentse kinderen dat

alcohol drinken of meerdere glazen

elke dag water drinkt is sinds 2013

alcohol drinken. Wel verschillen

lange, anonieme, online vragenlijst

toegenomen van 41% naar 65%.

onderling gemeenten behoorlijk in

ingevuld met allerlei vragen over de

• In 2013 had één op de vijf gezinnen

Twentse ouders hebben eind 2017 een 18

hoe tolerant ouders zijn.

• Kinderen met een verhoogde

gezondheid (in brede zin: van meedoen

moeite met rondkomen en in 2017

aan de samenleving tot gezonde

nog maar één op de tien. De helft

SDQ (score voor indicatie van

leefstijl), het opgroeien en opvoeden

van de kinderen die in deze gezinnen

psychosociale problematiek) hebben

van hun kinderen. De uitkomsten

leven heeft last van spanningen

vaker ook andere problemen

hebben veel inzichten opgeleverd. Deze

in het gezin. En een derde van de

dan andere kinderen? Ze spelen

waardevolle informatie kunnen onder

ondervraagde ouders wil geen

bijvoorbeeld minder vaak buiten,

andere gemeenten en natuurlijk wijzelf

gebruik maken van hulp van de

verzuimen meer van school, zijn

gebruiken om te zorgen dat kinderen

gemeente voor gezinnen die moeite

minder weerbaar en worden vaker

nog gezonder opgroeien. Het leuke is

hebben met rondkomen, zoals het

dat deze informatie op allerlei beleids­

Kindpakket?

terreinen te gebruiken is. Het is namelijk

• Ouders ervaren het ouderschap als

gepest volgens hun ouders.

• Kinderen van ouders met een lage opleiding hebben in veel

relevant voor de omgevingswet, voor

leuk en goed, maar soms ook als

opzichten een slechtere fysieke en

onderwijs, voor ruimtelijke ordening

pittig en zwaar. Vaak worden deze

mentale gezondheid en slechter

en natuurlijk ook voor jeugdbeleid en

woorden in combinatie met elkaar

gezondheidsgedrag dan kinderen van

gezondheid. De uitkomsten presenteren

gebruikt. Het is dus pittig, maar

ouders met een hoge opleiding.

we aan gemeenten en organisaties uit

ook leuk.

Twente en die reageren erg positief.

• Kinderen spelen, naarmate ze ouder

Meer uitkomsten?

Met het inzicht dat we geven kunnen

worden, elke dag steeds minder

Dit zijn slechts een paar inzichten.

gemeenten bepalen aan welke

buiten. Als ouders iets missen in de

We hebben nog veel meer onderzocht

knoppen ze moeten draaien voor

buurt, dan is dat vaak een veilige

en dus ook nog veel meer uitkomsten.

effectieve oplossingen. Onze wens is

speelplek (11%), contact met andere

Je kunt het allemaal terugvinden op

dat gemeenten en organisaties hun

kinderen (11%), een grasveld of

Twentse Gezondheidsverkenning

beleidskeuzes meer gaan baseren op data. Want als je weet hoe het ervoor staat kan je betere keuzes maken.

trapveldje (8%).

• Ouders worden strikter in regels als het om alcohol drinken gaat. Minder

(www.twentsegezondheidsverkenning.nl).

Of heb je vragen, mail dan naar Marieke Bunnink of Marlie Cerneus.

H I E R KO M T E E NCRAURBTO R IO EN K

In de wandelgangen...

“Liza, zorg jij dat die client van 15 uur ook toestemming geeft voor het gebruiken van hun gegevens?”

toestemming AVG: ondubbelzinnig... geïnformeerd... specifiek...

welkom bij de GGD! Wilt u even deze papieren ondertekenen? voor alle toekomstige contacten, zijn we direct klaar!

19

IN

G M

ZO GEZOND MOGELIJK ZIJN EN BLIJVEN

ERS TWE N T

G N I V E

E

ID E L

ON W

B

Werken aan een gezonde Twentse samenleving

E

L

EE F O Aantal medewerkers 382

Percentage

Percentage

Oudste

Jongste

(inclusief stagiaires/gedetacheerden/

vrouwen 92,7%

mannen 7,3%

medewerker 70

medewerker 19

inhuur/derden etc.)