2 TMZ in het kort: onze coöperatieve werkwijze
Samen voor persoonlijke zorg. Dat is waar TMZ voor staat. Dit doen wij vol passie met 2.267 medewerkers en 1.471 vrijwilligers in Teams voor Persoonlijke Zorg samen met cliënten en hun naasten. TMZ levert zorg in Twente vanuit 13 woonzorglocaties en verschillende wijkteams. In 2024 hebben wij zorg verleend aan 4.105 cliënten. Onze opdracht aan onszelf is: TMZ levert in gedeelde verantwoordelijkheid een waardevolle bijdrage aan de kwaliteit van leven van cliënten. Dit doen we in de vorm van persoonlijke zorg voor ouderen in Twente met complexe zorgvragen in of in de directe nabijheid van onze locaties. Wij leveren onder andere verpleging, verzorging, begeleiding, welzijn en personenalarmering binnen de langdurige zorg, kortdurende herstelgerichte zorg en in de wijk (wijkverpleging en VPT).
We werken op een eenvoudige manier vanuit gedeelde waarden, vanuit dezelfde visie aan een beperkt aantal, heel belangrijke doelen; dit zijn de ‘vier appels van TMZ’:
1� Tevreden cliënten en naasten
2 Tevreden medewerkers en vrijwilligers
3� Goede kwaliteit van zorg
4� Financiële stabiliteit
2.1 Coöperatief werken
De coöperatieve gedachte is een inspiratiebron voor TMZ. De kern van de coöperatie is dat mensen met een gezamenlijk belang samen iets willen ondernemen. Wie zijn de belanghebbenden van TMZ? In eerste instantie de cliënten met een zorgvraag, naasten (familie/ mantelzorgers) en daarnaast de vrijwilligers en de medewerkers. Voor de cliënten is het belangrijk dat zij ook in de laatste fase van het leven, op een menswaardige manier hun dagen kunnen doorbrengen. En, als de tijd daarvoor gekomen is, op een waardige manier, omringd door betrokkenen die liefdevolle en deskundige zorg verlenen, kunnen sterven. Voor de medewerkers, die vanuit persoonlijke betrokkenheid voor de zorg gekozen hebben, is het bevredigend om zowel persoonlijke als professionele vaardigheden maximaal in te zetten om de cliënt goed te laten gedijen in de laatste fase van het leven. En dat zij daarin zo weinig mogelijk belemmerd worden door de organisatie en de geldende wet- en regelgeving. Naasten en vrijwilligers voelen zich betrokken en doen actief mee. Bij een coöperatieve organisatie voelen alle betrokkenen een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Coöperatief gedrag vertaalt zich in basiswaarden.
• Open communicatie; luister zonder oordeel en vertrouw je innerlijke (professionele) kompas.
• Je kan het niet alleen; we verdiepen ons in het perspectief van de ander en wegen samen af.
• Vertrouwen, betrokkenheid en mede-eigenaarschap; we maken afspraken en komen deze na, betrokkenheid en verantwoordelijkheid gaan hand in hand.
2.2 Teams voor Persoonlijke Zorg
Onder het coöperatieve model van TMZ wordt verstaan: een diepgaande manier van samenwerken tussen alle direct betrokkenen in de dagelijkse leefwereld: de cliënt/bewoner, de naasten (familie/mantelzorg), alle professionele disciplines, de vrijwilligers en verder allen die waarde toevoegen aan de kwaliteit van leven van de cliënt. De relatie tussen hen kenmerkt zich door openheid en vertrouwen. We kennen elkaar. We kunnen van elkaar op aan. Er is een gevoel van ‘ik sta er niet alleen voor, maar we doen het samen’. Het motto van TMZ is dan ook: Samen voor persoonlijke zorg. Dit motto wordt concreet gemaakt in ‘Teams voor Persoonlijke Zorg’, die het hart vormen van TMZ. In de teams wordt in verbinding de kwaliteit van leven en sterven bepaald en gerealiseerd, 7 dagen per week, 24 uur per dag. Met passie en deskundigheid werken we samen aan kwaliteit van leven van de teamleden: cliënten, naasten, vrijwilligers en medewerkers. Bestuur en management bieden de voorwaarden daartoe.
Voor meer informatie hierover verwijzen we naar:
Het bestuursverslag Onze meerjarenvisie 2025-2029 TMZ in cijfers
Ons plan 2024
Ons plan 2025
Aan een verhuizing naar een verpleeghuis gaat veel vooraf Voor de meeste naasten is dit een heftige periode met veel impact op zowel cliënt als familie Zij komen vaak in een achtbaan van emoties en veranderingen � Terwijl Anton (77) aan het herstellen was van een hartoperatie, werd zijn vrouw Mieke (71) opgenomen in de Meulenhof
Lees hier het verhaal van Anton
‘Dankzij de wijkzorg kan ik zo lang thuis blijven wonen ’
3 Terugblik op 2024
Aan welke doelen hebben we gewerkt? Zijn deze gehaald?
In Ons Plan 2024 gaven we onze doelstellingen aan die we wilden bereiken in 2024. We deden dit aan de hand van 6 ontwikkelrichtingen.
1� Zorg van de Toekomst
2 Regionale samenwerking
3� Woon/zorgcomplexen
4 Medewerkers
5� Ingrijpend anders organiseren in de wijk
6 Technologie & Innovatie
Kijkend naar onderstaande rapportage op de doelen die we wilden bereiken in 2024, dan kan gesteld worden dat TMZ bijna al haar doelen heeft bereikt. Hieronder volgt een toelichting.
Actiepunten/thema’s 2024 per ontwikkelrichting:
Zie Ons TMZ Plan 2024
3.1 Ontwikkelrichting Zorg van de Toekomst
We hebben in 2024 meer dan in voorgaande jaren aandacht besteed aan zorginhoudelijke onderwerpen: vernieuwing evaluatie multidisciplinaire zorg (EMZ), project gemeenschappelijke triage, vernieuwing valbeleid, vernieuwing beleid diëtetiek/logopedie en toepassing van de zorg methode passiviteit dagelijks leven (PDL). Advanced careplanning (ACP) wordt sectorbreed opgepakt in 2025 – 2026. Daarnaast stond de uitvoering van het Programma TMZ Zorg van de Toekomst centraal bij de meer dan 100 zorgteams van TMZ. Hierover leest u verderop en op pagina 10 meer.
EMZ
De nieuwe aanpak Evaluatie Multidisciplinaire Zorg (EMZ) is geïmplementeerd. Binnen TMZ staat persoonsgerichte multidisciplinaire samenwerking centraal. In het kader van deze zorg wordt de samenwerkingsrelatie met de naasten vormgegeven middels de Evaluatie Multidisciplinaire Zorg, het zogenaamde EMZ. Al langere tijd merkten we dat de opzet en werkwijze van het EMZ niet meer passend was voor de complexe problematiek van de cliënten. Ook bood het in 2017 ontworpen format onvoldoende ruimte voor een efficiënt en doelmatig overleg. De nieuwe werkwijze is (net als de oude werkwijze) gericht op het samen beslissen, autonomie van de cliënt en diens persoonlijke levenssfeer. De nieuwe oplossing is eenvoudig georganiseerd en met een beperkte administratieve belasting. Het is geen radicale oplossing, maar meer een herontwerp van het huidige proces en de inhoudelijke invulling. Het mooie aan de nieuwe werkwijze is dat er met deze methode enerzijds aandacht is voor de interactie en het samenspel met de cliënt/naaste en dat er daarnaast recht wordt gedaan aan de inhoudelijke kwaliteit en efficiëntie van de multidisciplinaire afstemming. Iets dat absoluut onmisbaar is bij de complexe zorg die wij bieden.
ACP
ACP wordt al toegepast binnen TMZ, maar voornamelijk op medisch gebied en de toepassing verschilt. We willen daarom eenduidig beleid formuleren over het toepassen van pro-actieve zorgplanning in de langdurige zorg, waarbij ook welzijn wordt betrokken. In 2024 waren we van plan om beleid op te stellen. Dat is doorgeschoven naar 2025, omdat we samen met andere zorgaanbieders begin 2025 (sectorbreed) een transformatieplan opstellen (betaald uit IZA gelden), dat in 2025 en 2026 zal worden uitgevoerd. Zie ook pagina 10.
Project gemeenschappelijke Triage
ZorgAccent, TMZ, Carintreggeland en Zorggroep Sint Maarten organiseerden in 2024 een gezamenlijke scholing en verbeteringen op het gebied van triage, als eerste stap voor mogelijke samenwerking in de avond-, nacht- en weekenddiensten (ANW). In 2025 wordt een gemeenschappelijke plan opgesteld en uitgevoerd gericht op verdere stappen in de samenwerking. Tevens wordt in 2025 nagedacht over een passende EAV structuur (Eerste Aanspreekpunt Verpleegkundige).
Vernieuwing valbeleid
Valincidenten komen bij cliënten veel voor. Het beleid inzake valpreventie is in 2024 herzien. Het periodiek in kaart brengen van risicofactoren en een multidisciplinaire aanpak zijn van groot belang. Door vroegtijdig en multidisciplinair de risico’s in kaart te brengen kunnen passende acties tijdig worden uitgezet.
Vernieuwing beleid diëtetiek
De vakgroepen logopedie en diëtetiek hebben een nieuwe internationale standaard (IDDSI) geïmplementeerd binnen TMZ. Het doel van IDDSI is het krijgen van eenduidigheid in terminologie, snellere en betere overdracht en het voorkomen van fouten. Door eenduidige communicatie ontstaan minder complicaties bij mensen met slikproblemen (dysfagie). Longontsteking, verstikking, ondervoeding en dehydratie zijn complicaties die voorkomen kunnen worden door het toepassen van de nieuwe standaard.
PDL
PDL is een vorm van belevingsgerichte zorg en richt zich op cliënten/bewoners met een grote zorgafhankelijkheid. Zij zijn niet meer in staat tot gerichte zelfzorgactiviteiten, zelfredzaamheid, reactivering of revalidatie. Dat betekent dat passiviteit een kenmerk van het dagelijks leven is geworden. De PDL-methode draagt bij aan welbevinden van cliënt/bewoner en medewerker. Binnen TMZ is expertise beschikbaar die in workshops wordt aangeboden.
Het programma ‘TMZ Zorg van de Toekomst’ TMZ bereidt zich voor op de steeds verder veranderende omgeving in het programma ‘Zorg van de Toekomst’. Elk team van TMZ is aan de slag gegaan met verschillende elementen van dit programma zoals meer inzet van informele zorg van naasten en vrijwilligers en het anders organiseren van de zorg.
Vanuit het programma Zorg van de Toekomst zijn hbo verpleegkundige Monique Fokke en coördinerend begeleider welzijn Ineke Wolfsen bij De Weemelanden in oktober gestart met ‘Samenzorgen-gesprekken’ met naasten van bewoners� Inmiddels leeft ‘meer hulp van naasten’ volop onder familieleden en medewerkers�
Lees hier hoe zij in haar team aan de slag ging met de Samenzorgen-gesprekken
Grote stappen gezet
Het programma TMZ Zorg van de Toekomst ondersteunt teams en leidinggevenden. Het programma is gestart in 2023 en kent een looptijd van 4 jaar. Er zijn in 2023 en 2024 al grote stappen gezet. Raad van Bestuur, managers en leidinggevenden boden kaders, ondersteuning, faciliteiten en monitorden. Binnen de kaders hebben teams ruimte om aan de slag te gaan, worden verwachtingen zo nodig bijgesteld en wordt ernaar gestreefd om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de verwachtingen van cliënten, naasten, vrijwilligers en medewerkers. In 2024 zijn verschillende ideeën en initiatieven met elkaar gedeeld om de zorg anders te organiseren en met elkaar TMZ toekomstbestendig te maken. Daarbij is belangrijk dat naasten onderdeel zijn van het leven van cliënten, zij spelen een belangrijke rol in het ervaren van welzijn en kwaliteit van leven.
Beleid Informele Zorg
Het beleid Informele Zorg is vastgesteld en geeft veel meer ruimte dan voorheen om naasten en vrijwilligers te betrekken bij de zorg. Hierbij zijn duidelijke communicatie en afspraken over wensen, verwachtingen en grenzen belangrijk zowel voor de cliënt, de naasten, de vrijwilliger als de medewerker.
Anders organiseren
De projectgroep ‘Anders organiseren’ is aan de slag gegaan met allerlei zaken die bij zouden kunnen dragen aan het werk makkelijker maken, de zorg efficiënt te organiseren en de werkdruk te verlagen. Dat kan zijn op gebied van administratieve lasten, het gebruik van het cliëntendossier of ons kwaliteitsmanagementsysteem. Allerlei zaken die kunnen bijdragen aan het verhogen van het werkplezier en minder gedoe. De verpleegkundige is duidelijk gepositioneerd in haar rol op het gebied van communicatie, samenwerking en het organiseren van zorg. Daarmee ondersteunt zij de medewerkers, teams en leidinggevenden.
Communicatie
De inspiratiebox is samengesteld met allerlei voorbeelden, tips en communicatiemiddelen om als team laagdrempelig aan de slag te gaan en te blijven met Zorg van de Toekomst. Met regelmaat communiceren we via de nieuwsbrief Zorg van de Toekomst naar medewerkers over ontwikkelingen op dit gebied.
De Theresiahof in Bornerbroek is niet alleen een huis, maar ook een plek met heel veel herinneringen voor Anneke en Herrie Engbersen � Al jaren zijn ze als vrijwilliger verbonden aan deze locatie van TMZ � Annekes moeder woonde er vijftien jaar, maarook de moeder van Herrie en zijn tante woonden er in het verleden � Dat ze er nu vrijwilliger zijn is dan ook geen toeval � “Het geeft ons een goed gevoel om hier te zijn en om te zien hoeveel mensen betrokken zijn ”
Lees hier de ervaringen van Anneke en Herrie Engbersen
Verpleegkundige Andrea Roetgerink, werkzaam bij Het Woolde in Het Borsthuis, vertelt over hoe haar team zich voorbereidt op Zorg van de Toekomst � Samen met haar team onderzocht ze hoe de overgang van thuis naar het verpleeghuis voor cliënten soepeler en persoonlijker gemaakt kan worden “Het is belangrijk dat mensen hun vertrouwde gewoontes kunnen voortzetten, ook als ze in het verpleeghuis wonen ”
Lees hier haar ervaring�
Digitalisering van werkprocessen
De introductie van AFAS als personeels- en salarisadministratie is aanleiding geweest om het proces rondom nieuwe medewerkers aan te laten sluiten bij de behoeftes en wensen van nieuwe collega’s. Een nieuw leermanagementsysteem gaat bijdragen aan het anders opleiden van medewerkers. Het doel is om meer vanuit de bedoeling te werken en de regie bij de medewerker te leggen als het gaat om bekwaamheid.
De verbinding tussen al onze systemen in combinatie met gebruikersgemak is in 2024 onderzocht als voorbereiding op de veranderingen van de (digitale software) systemen in 2025. In de loop van 2025 gaan we gebruik maken van Zenya doc (een documentbeheersysteem) en Zenya Flow (een workflow- en incidentmanagementsysteem).
Herijken meerjarenvisie en besturingsfilosofie
‘Samen zorgen voor kwaliteit van leven’ is de titel van de meerjarenvisie (MJV) welke is herijkt in 2024. Met als ondertitel: ‘Zie de mens’. De hernieuwde opdracht waarover u meer kunt lezen in hoofdstuk 3 sluit aan op ons programma ‘Zorg van de Toekomst’. Dit biedt handvatten om samenwerking binnen ‘Teams voor Persoonlijke Zorg’, ‘Meer inzet van informele zorg’ en het ‘Anders organiseren van zorg’, vorm te geven. Dit geeft ons inhoudelijke richting voor de toekomst. De herijking van de besturingsfilosofie is doorgeschoven naar 2025. We hebben prioriteit gegeven aan de herijking van de MJV, en het opstellen van 5 sectorbrede transformatieplannen in het kader van het Integraal Zorg Akkoord (IZA).
3.2 Ontwikkelrichting Regionale samenwerking
Planmatig en gestructureerd samenwerken met ketenpartners
In 2023 en 2024 heeft TMZ samen met VVT (Verpleeg- en verzorgingshuizen en Thuiszorg) collega’s veel energie gestoken in sectoroverstijgende samenwerking met ziekenhuizen, huisartsen en GGZ. Enkele voorbeelden daarvan zijn:
ThoeZ Twente
ThoeZ Twente is een coöperatie van CarintReggeland, TriviumMeulenbeltZorg, Ziekenhuis Groep Twente (ZGT), ZorgAccent en per 1 januari 2024 Zorggroep Sint Maarten. De coöperatie heeft als doel om laag frequente en complexe zorg en ook de geplande en ongeplande zorg in de wijkverpleging gedurende de nacht voor de toekomst beschikbaar en betaalbaar te houden voor de inwoners van Twente. ThoeZ Twente richt zich onder andere op het voorkomen van onnodige ziekenhuisopname en het mogelijk maken van eerder ontslag uit het ziekenhuis. Met de komst van ThoeZ Twente is er voor verwijzers één loket om laagfrequente behandeling en verpleegkundige activiteiten thuis te regelen in het verzorgingsgebied van ZGT (Hengelo en Almelo).
Punt voor Parkinson Twente
Ziekenhuisgroep Twente (ZGT), Medisch Spectrum Twente (MST) en TriviumMeulenbeltZorg (TMZ) zijn een Punt voor Parkinson (PvP) Twente gestart, een behandel- en verblijfkliniek met als doel het verbeteren van de (keten)zorg voor mensen met de ziekte van Parkinson. Het PvP Twente is gevestigd in Het Borsthuis (Hengelo), onderdeel van TMZ. Alle patiënten met Parkinson (en parkinsonismen) uit de regio komen, nadat de diagnose is gesteld in ZGT of MST, onder behandeling in het PvP Twente.
Twentse Transferketen
De Twentse Transferketen van de VVT, de huisartsen en de GGZ voorkomt ‘verkeerde bedden problematiek’ bij de ziekenhuizen, verkort de wachttijd voor een plek bij de verschillende zorgaanbieders en draagt eraan bij dat de cliënt op het ‘juiste bed’ terecht komt.
Wenkend haalbaar positief toekomstperspectief
In 2024 hebben 11 Twentse VVT organisaties met elkaar een wenkend positief en haalbaar toekomstperspectief geschreven om onze gezamenlijke ambitie te delen. Het is onze gezamenlijke ambitie, als VVT-organisaties in Twente, dat ondersteuning vanuit de ouderenzorg voor mensen die het nodig hebben beschikbaar en betaalbaar blijft enerzijds. En anderzijds dat medewerkers aan het einde van hun werkdag met een voldaan gevoel naar huis gaan. De vraag naar zorg en ondersteuning stijgt sneller dan het aanbod. Personeelstekorten, hoge werkdruk en oplopende wachtlijsten zetten de toegankelijkheid en kwaliteit van zorg onder druk. Een complexe uitdaging die vraagt om creatieve oplossingen en verenigde kracht. Daarom slaan de VVT-organisaties in Twente de handen ineen. Wij zijn ervan overtuigd dat het perspectief op zorg gaat verschuiven. Het is nodig dat we samen met cliënten, naasten, buurtbewoners, vrijwilligers, (zorg)professionals en informele zorg het huidige zorg- en ondersteuningsaanbod anders organiseren: geen focus op
ziekte maar op gezondheid en welzijn; wat kan en wil je nog wél? Niet iedere ondersteuningsvraag is een zorgvraag. Dit betekent anders kijken. Dit geldt zowel voor de professional als voor de inwoner en diens naasten. Ook is het nodig dat de samenleving anders gaat kijken naar de zorg en dat inwoners betekenis geven aan hun buurt/wijk door naar elkaar, en vooral kwetsbare mensen, om te zien en te ondersteunen. Zo werken we samen aan een zorgzame samenleving. VVT-organisaties willen slimmer samenwerken in de wijk, bijvoorbeeld door gezamenlijk zorg vragen te triëren voor een deskundige, gelijkwaardige intake. We beconcurreren elkaar niet: we zijn open over onze belangen en uitdagingen, zodat we elkaar beter begrijpen. Doen waar je goed in bent en elkaar helpen waar nodig. Intern en extern organisatiebeleid delen we tijdig met elkaar daar waar dit de onderlinge samenwerking raakt. Samen bieden we een wenkend perspectief voor onze medewerkers én kwetsbare ouderen in de regio. We kunnen dit niet alleen; we hebben dit samen te doen met andere belanghebbenden, organisaties met een maatschappelijke rol en de hele samenleving; van jong tot oud.
De regionale (sectoroverstijgende) initiatieven hebben er (mede) toe geleid dat er in Twente geen of nauwelijks wachtlijsten bestaan in de ouderenzorg en dat cliënten de zorg krijgen die bij ze past.
De regionale samenwerking wordt in 2025 geïntensiveerd. In 2024 zijn de voorbereidingen getroffen voor het opstellen en uitvoeren van 5 transformatieplannen (in het kader van IZA) en 6 transitieplannen (in het kader van de transitiemiddelen van Menzis/VWS). Zie voor meer informatie 4.6 ontwikkelrichting Technologie en Innovatie.
3.3 Ontwikkelrichting Woon/zorgcomplexen
Duurzame nieuwbouw Het Meulenbelt (in fases), afronding in 2026
In september is de derde fase van het nieuwbouwproject Het Meulenbelt opgeleverd. In oktober zijn de cliënten verhuisd naar de nieuwe vleugel waarna de aannemer kon beginnen met de sloop van de bestaande vleugel Herinckhave-Bellinckhof. Inmiddels zijn de sloopwerkzaamheden afgerond en is de basis geleverd voor de vierde fase. Het streven van TMZ is om een locatie neer te zetten die voor de komende 30-40 jaar weer mee zou kunnen. En dan hebben we het over een duurzame en fijne locatie om in te wonen en te werken. Met deze oplevering is een belangrijke mijlpaal bereikt in het vijfjarige project, waarbij Het Meulenbelt fasegewijs wordt vernieuwd.
We kijken uit naar de start van fase 4 in 2025. De grootste fase tot nu toe. Deze fase bevat ook het restaurant en de kantoren voor de ondersteunende diensten. In 2025 wordt er door de Interieurcommissie verder gewerkt aan de inrichting en afwerking van het restaurant en zullen de voorbereidingen starten voor fase 5. Fase 5 betreft de eindsloop en de herinrichting van het terrein op Het Meulenbelt. Naar verwachting wordt fase 4 in het voorjaar van 2026 aan TMZ opgeleverd.
Voorbereiding nieuwbouw 24 verpleeghuisplaatsen in Hengelo
Voor locatie Het Hof is er een aanvang gemaakt met de plannen voor nieuwbouw van een restaurant met daarboven 24 zorgstudio’s. De plannen zijn onderdeel van het schuifplan voor locatie Het Hof. De nieuwbouwplannen voor locatie Het Hof worden dit jaar verder vormgegeven en het is de doelstelling om dit jaar tot een vastgesteld plan te komen waarna de verdere uitwerking zal plaatsvinden in een bouwteamconstructie.
Samen met Aveleijn (zorg voor mensen met een verstandelijke beperking) is TMZ aan het onderzoeken of het mogelijk is een nieuw zorgconcept te ontwikkelen aan de Sportlaan Driene in Hengelo. Het gaan om 48 plaatsen. 24 Plaatsen voor Aveleijn die zorg biedt aan cliënten met een verstandelijke beperking en 24 plaatsen voor TMZ voor de doelgroep bijzondere begeleiding. Daarbij voorziet de locatie ruimte voor 52 zorgwoningen waar mensen zelfstandig kunnen wonen, in een veilige omgeving met zorg en welzijn nabij. Besluitvorming over de vervolgstap in dit plan zal in het tweede kwartaal van 2025 plaatsvinden.
Uitbreiding Zelfstandig Wonen met intensieve zorg en welzijn op maat (VPT)
In de veilige en beschermde woonomgeving biedt TMZ samen met de woningcorporatie c.q. investeerder binnen de nabijheid van onze verpleeghuizen appartementen te huur aan met 24-uurs zorg in de nabijheid. Cliënten houden eigen regie en worden ondersteund in zorg en welzijn waar nodig. Met het oog op de Zorg van de Toekomst hebben we in 2024 van deze vorm van intensieve zorg thuis 49 clienten. In 2025 streven we naar een aantal van 65.
3.4 Ontwikkelrichting Medewerkers
In 2023 zijn veel initiatieven/projecten gestart op het gebied van instroom en behoud van personeel. Deze liepen door in 2024 en hebben hun vruchten afgeworpen. Het gaat om: vernieuwing roosteren, strategische personeelsplanning (SPP), flexibel werken (met behulp van Troef), ontvangst/inwerken van nieuwe medewerkers (onboarding) en vernieuwing van het werkgeversmerk TMZ. Mede hierdoor is het verloop onder personeel in 2024 gedaald van 18% in 2023, naar 12% in 2024. De instroom is hoger dan de uitstroom: 14%. Er komen dus meer medewerkers in dienst, dan dat er uit dienst zijn gegaan. In zijn algemeenheid kan gesteld worden dat TMZ over voldoende personeel beschikt. De arbeidsmarkt per regio verschilt echter. In bepaalde regio’s is het moeilijk vacatures tijdig in te vullen en wordt een hogere druk ervaren. In 2025 willen we het ingezette beleid doorzetten en voeren we aanvullende acties uit: zie hieronder.
Leren op de werkplek (werkplekleren)
TMZ is een lerende organisatie met ruimte voor leren en ontwikkelen. Het is een basisvoorwaarde voor medewerkers om hun vak adequaat en zelfstandig te kunnen uitoefenen.
Hiermee werken we continu aan de persoonlijke ontwikkeling van medewerkers en de kwaliteit van onze zorg. Ontwikkeling begint met het goed vaststellen van ontwikkel- en/of leervragen. Iedere medewerker wordt gestimuleerd zelf eigen ontwikkelvragen te formuleren en te motiveren. Deze ontwikkelvragen worden op elk niveau van de organisatie vervat in Ons Teamplan en Mijn (persoonlijk) Plan. Eigen regie, leren op de werkplek en van en met elkaar leren staat daarbij centraal. In 2024 zijn de voorbereidingen getroffen voor een LeerManagementSysteem (LMS), Mijn leeromgeving.
In januari 2025 is het nieuwe LMS live gegaan. Binnen dit systeem wordt leren en ontwikkelen laagdrempeliger en ligt de focus op wat de medewerker écht nodig heeft. Hierbij wordt het leren op de werkplek en het van en met elkaar leren meer onder de aandacht gebracht en wordt er meer regie bij de medewerker gelegd als het gaat om bevoegd- en bekwaamheid.
Dit ligt, onder andere, in lijn met de pilot die in 2024 plaatsgevonden heeft rondom het nieuwe BIG-beleid. BIG staat voor Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg. In 2025 gaan we het BIG beleid herzien; we maken de beweging naar ‘bekwaam is bevoegd’.
Verbeteren instroom, doorstroom en behoud personeel
In 2024 is de werving en selectie onder de loep genomen en geëvalueerd waarbij extra aandacht geweest is voor het ontvangst/inwerk proces. Dit heeft erin geresulteerd dat in december 2024 de volledig werving en selectie (inclusief ontvangst/inwerken) overgezet is naar AFAS.
Eind 2024 stond de nieuwe Werkenbij-website klaar om medio januari 2025 live te gaan. Alle voorbereidende werkzaamheden hiervoor zijn in 2024 uitgevoerd waarbij de eigen medewerkers het gezicht zijn van de campagne ‘Zie de mens’. Hiermee is er zowel aandacht voor nieuwe instroom als het behoud van de medewerkers waarbij zij ambassadeurs van de organisatie zijn.
Regionaal werkt TMZ mee aan een project met Zorgstart waarbij aandacht is voor zij-instroom en doet TMZ mee aan het regionale traineeship voor startende zorgmedewerkers. In dit traineeship werken zorgmedewerkers drie keer zes maanden bij verschillende zorginstellingen met als doel dat zij enthousiast zijn en/of blijven voor de zorg en uiteindelijk uitstromen binnen een van de deelnemende organisaties. In september 2024 is dit traineeship van start gegaan.
Ziekteverzuim bedroeg in 2024 8,3% Het verzuim in 2024 bedroeg 8.3%, en is daarmee gelijk aan het verzuim in 2023. Dat is in lijn met de landelijke trend, waarbij een lichte stijging van het langdurend verzuim zichtbaar is. Naar de mening van RvB/MT is dit nog steeds te hoog. In 2024 zijn verschillende stappen gezet. In 2024 veranderden de taken op het gebied van verzuim voor leidinggevenden. Zij zijn met ingang van het derde kwartaal van 2024 de eerste 6 weken (in plaats van twee) verantwoordelijk voor het verzuim en casemanagement. Daarmee kunnen zij een actieve rol spelen in het begeleiden en ondersteunen van collega’s in verzuim. Ter ondersteuning van deze veranderende rol zijn trainingen aangeboden. Onderwerpen zijn de veranderende rol, de samenwerking met de bedrijfsarts en HR adviseur en dossierbeheer. Zie verder hieronder bij Troef, roosteren en ‘sterk in je werk’.
Initiatieven met als doel aantrekkelijk en plezierig werk
In 2023 is er binnen TMZ een start gemaakt met TROEF (Team voor Regionale Ondersteuning met Eigen regie en Flexibiliteit). Dit is een vernieuwende aanpak binnen de zorgsector waar we zorgmedewerkers willen binden, inspraak en betrokkenheid willen bevorderen en bij willen dragen aan een evenwichtige werk-privébalans. TROEF is geen simpele flexpool, maar een dynamisch team van enthousiaste zorgprofessionals die durven te kiezen voor eigen regie. Daarnaast biedt het een slimme oplossing voor het minimaliseren van externe inhuur en flexibel inzetten van medewerkers. In 2024 is TROEF uitgerold in alle regio’s waarbij in 2025 de focus zal liggen op de doorontwikkeling en verder professionaliseren hiervan.
Roosteren
Het project Roosteren is intramuraal in 2023 gestart en de roosterplanners zijn in het najaar van 2023 gestart. In 2024 werd dit vervolgd. We zijn gaan werken met 36 roosterplanners die afdeling overstijgend roosteren. Ze hebben de opdracht een goed rooster te maken voor een hele locatie. Dit biedt de mogelijkheid voor teams om elkaar te helpen. De bedoeling is daarnaast een betere kwaliteit van het dienstrooster en een betere bezetting van het roosterteam. Het project is eind 2024 geëvalueerd. Daaruit bleek dat we op de goede weg zijn en in 2025 nog een aantal slagen willen maken voor wat betreft verdere professionalisering. Dat betreft het verhogen van het kennisniveau van de roosterplanners, stimuleren van betrokkenheid van leidinggevenden, het evalueren en bijstellen van het roosterhandboek, het inrichten van capaciteitsmanagement en het opstellen van een meerjarenplan.
Kader ontwikkelen voor optimale deskundigheidsmix
In 2024 is het kwaliteitskompas van kracht geworden en vertaald naar de doelstellingen van TMZ in de nieuwe meerjarenvisie. Het ontwikkelen van een kader voor een optimale deskundigheidsmix is daarop gebaseerd en om die reden doorgeschoven van 2024 naar 2025.
Onderzoek naar betere toegankelijkheid MijnTMZ
Samen met bureau XpertiseZorg is in 2024 onderzoek gedaan naar hoe de toegankelijkheid van MijnTMZ kan worden verbeterd. Hierin is de samenhang gezocht met de implementatie van verschillende andere systemen zoals AFAS, het leermanagementsysteem en de moderne werkplek. Er zijn onder andere interviews afgenomen bij verschillende gebruikersgroepen op basis waarvan een Plan van Eisen is opgesteld. Begin 2025 is de keus gemaakt in welke vorm MijnTMZ doorontwikkeld zal worden en gaan onderdelen van ons intranet (MijnTMZ) overgezet worden overgezet naar cloudapplicaties, zie ook pagina 13.
Sterk in je werk
TMZ vindt het belangrijk dat haar medewerkers zich ‘sterk in hun werk’ voelen en zijn. Met belangrijke focus op een centrale aanpak op basis van de kapstok ‘sterk in je werk’ hebben we in 2024 initiatieven ontplooid die tot doel hebben het werk plezieriger en aantrekkelijk te houden en te maken. Belangrijk is dat medewerkers zich gezond en vitaal voelen. Hierbij ligt de focus op psychosociale belasting en verhogen van sociale en psychologische veiligheid.
3.5 Ontwikkelrichting Ingrijpend anders organiseren in de wijk
Regionale samenwerking: gemeenschappelijk aanmeldpunt TMZ, Carintreggeland, ZorgAccent en Zorggroep Sint Maarten zijn in 2024 een experiment gestart. Verwijzers (ziekenhuizen en huisartsen) kunnen contact opnemen met een gemeenschappelijk meldpunt voor de wijkverpleging van genoemde organisaties in Hengelo en Tubbergen. De regionale gezamenlijke aanmeldpunten in de wijk versterken de samenwerking tussen organisaties. Het gezamenlijk aanmeldpunt betekent dat verwijzers niet meer hoeven te zoeken naar zorgorganisaties die ruimte hebben en dat de kennis van collega's wordt gedeeld. Het geeft inzicht en overzicht en draagt bij aan het toegankelijk houden van de zorg. Eind 2024 werd geëvalueerd en geconcludeerd dat het experiment geslaagd is. Het project wordt opgeschaald naar Twents niveau.
Anders organiseren van de wijkverpleging
Vanuit de focus van TMZ op intensieve zorg en welzijn op maat in de wijk (VPT) en de transitie naar langer thuis hebben we met elkaar verder vormgegeven aan de invulling van het anders organiseren van de wijk. In aanloop naar de nieuwe meerjarenvisie hebben gesprekken plaatsgevonden welke uitganspunten we hierbij belangrijk vinden en die passen bij ons toekomstbeeld op de transitie en op de rol van TMZ. De wijkzorg en de zorg vanuit onze verpleeghuizen sluiten in de toekomst meer op elkaar aan. Binnen de operationele organisatie van geclusterde VPT wordt in samenwerking met medewerkers gewerkt aan een andere gestructureerde en goed gecoördineerde aanpak (dag van de cliënt, behandelinzet enzovoort). De dagelijkse organisatie wordt opnieuw onder de loep genomen zodat de continuïteit en levenskwaliteit van cliënten het uitgangspunt blijft. Dit uitgangspunt heeft geleid tot TMZ in de Wijk, een kader en uitgangspunten voor het anders organiseren in de wijk. In 2025 worden uitwerkingsplannen met en door collega’s opgesteld en gaan we in de proeftuin leren hoe we optimaal kunnen samenwerken in en rond een locatie.
3.6 Ontwikkelrichting Technologie & Innovatie
Wat verstaan we bij TMZ onder innovatie? Een innovatie is een vernieuwing die waarde heeft voor cliënten, naasten, vrijwilligers en/of medewerkers. Innovatie kan iets heel nieuws
Lemya werkt als Verpleegkundige in het Dijkhuis in Borne Dat ze nu al ruim 20 jaar bij TMZ werk zegt genoeg: "Ik heb het hier ontzettend naar mijn zin! Vooral de vertrouwensband die je met de bewoner opbouwt vind ik erg bijzonder aan mijn vak � Het geeft een ontzettend goed gevoel als je bewoners de zorg, veiligheid en geborgenheid kunt bieden die ze nodig hebben Het zijn immers ontzettend kwetsbare mensen; ze lijden aan diverse vormen van dementie "
Lees de ervaring van Lemya
zijn maar ook een nieuwe combinatie van bestaande dingen. Een innovatie kan van technische aard zijn, maar innovaties zijn er ook in organisatieprocessen. Innovaties kunnen tot radicale veranderingen leiden of incrementeel van aard zijn waarbij kleine stappen richting vernieuwing ontstaan. Bron: Rijksinnovatiecommunity (VWS).
In 2024 zijn de voorbereidingen getroffen voor het opzetten en inrichten van een nieuw team. De afdelingen kwaliteit, projectadvies en technologie & innovatie worden samengevoegd en aangevuld met medewerkers die innovatie binnen TMZ zullen stimuleren, faciliteren, monitoren en borgen. Dit nieuwe team wordt operationeel in de eerste helft van 2025.
Kort overzicht innovaties bij TMZ 2024:
3.6.1 De Zorg anders organiseren
In het kader van het Programma TMZ Zorg van de Toekomst zijn meer dan 100 zorgteams bezig met het anders organiseren van de zorg, met inzet van informele zorg en zorgtechnologie.
Rely haar zus verblijft op de D-ZEP afdeling Een afdeling waar specialistische zorg wordt geboden aan mensen met dementie en zeer ernstig probleemgedrag (D-ZEP)� Cliënten verblijven er tijdelijk en keren daarna met de juiste handvatten terug naar de oorspronkelijke woonplek ’ Het is mooi dat dit zorgaanbod er is, maar hoe voelt het als jouw naaste moet worden overgeplaatst naar deze afdeling in TMZ-locatie Het Hof?
Lees hier de ervaring van Rely
3.6.2
Zorgvernieuwing
D-ZEP: verdere ontwikkeling tot Regionaal Expertise Centrum Overijssel (REC)
De zorg voor cliënten in Overijssel met dementie en zeer extreem onbegrepen gedrag is geconcentreerd bij TMZ, Liberein, en Carintreggeland. Samen vormen zij de ‘D-ZEP Alliantie Twente’. TMZ beschikt in Hengelo over een verblijfsafdeling met 16 bedden. Medewerkers van TMZ maken deel uit van een regionaal expertiseteam dat advies verleent en ondersteuning biedt aan zorginstellingen in de regio. De afdeling gaat doorgroeien naar een formeel ‘regionaal expertisecentrum’ (REC). De voorbereidingen voor de visitatie staan gepland voor 2025.
Project ‘Ken je cliënt, zingeving en veiligheid op maat’
Bij TMZ zijn we van mening dat zorg voor mensen met dementie zich hoort te richten op ‘een betekenisvol leven’, waarbij de mogelijkheden en zoveel mogelijk eigen regie en vrijheid van de cliënt het uitgangspunt zijn. Bij cliënten is er een toenemende behoefte aan zoveel mogelijk eigen regie en vrijheid, ook in de laatste levensdagen. Om in die behoefte te voorzien, is het essentieel om een cliënt goed te kennen. Dit kunnen we doen door een bewoner en diens problematiek holistisch te benaderen en niet enkel en alleen vanuit een (lichamelijke) zorg- of ondersteuningsvraag. Naast (lichamelijke) zorg- of ondersteuning, dient ook gekeken te worden naar omgevingsfactoren, emotionele factoren, psychologische factoren en het levensverhaal. In dit kader is in 2024 het project ‘Ken je cliënt, zingeving en veiligheid op maat’ gestart met twee pilotafdelingen. In 2025 en 2026 wordt het project uitgevoerd op alle afdelingen.
Gemeenschappelijk meldpunt wijkverpleging
Eerder in dit verslag, bij 3.5 Ontwikkelrichting ‘Ingrijpend anders organiseren van de wijk’, schreven we dat het experiment geslaagd is. Het gemeenschappelijk meldpunt wijkverpleging wordt opgeschaald naar Twents niveau. Een daartoe strekkend plan wordt opgenomen in het Transformatieplan Zorg voor Ouderen.
3.6.3 Uitvoering 5 transformatieplannen in het kader van het Integraal Zorg Akkoord (IZA)
TMZ gaat samen met 40 zorgaanbieders (en Menzis) in 2025 en 2026 5 transformatieplannen uitvoeren. Deze sectoroverstijgende plannen zijn bedoeld om de zorg in Twente betaalbaar, toegankelijk en van een goede kwaliteit te houden. De plannen worden gefinancierd uit middelen van het Integraal Zorg Akkoord (IZA). De vijf transformatieplannen zijn:
Transformatieplan Versneld Verbinden
Dit plan beoogt de oprichting van een zorgdataplatform waarop gegevens worden gedeeld van alle zorgaanbieders in de regio. Diagnostische gegevens en wensen/behoeften van burgers zijn efficiënt inzichtelijk.
Transformatieplan Zorg voor Ouderen
Met een toenemende groep ouderen is het van groot belang dat de zorg efficiënt wordt ingericht, de zelf- en samenredzaamheid verbetert en de ouderen langer zelfstandig thuis
kunnen wonen. Door de expertise van de specialisten ouderengeneeskunde/verpleegkundig specialisten in de eerste lijn in te zetten ontlasten we de huisartsen. Er wordt ingezet op preventie en connectie met het sociaal domein. Daarnaast bieden we zorg waar die het meest passend is. Ouderen ontvangen zo de zorg op de juiste plek (met het juiste personeel), wat bijdraagt aan een duurzamer en cliëntgerichter zorgsysteem.
Transformatieplan Advanced Care Planning (ACP)
Door het implementeren van ACP zorgen we ervoor dat de zorg die inwoners van Twente ontvangen zoveel mogelijk aansluit op hun levensdoelen, voorkeuren en persoonlijke waarden. We focussen ons op bewustwording en deskundigheidsbevordering. De digitale uitwisseling van ACP gegevens wordt gerealiseerd door uitvoering van het transformatieplan Versneld Verbinden.
Transformatieplan Arbeidsmarkt
De transformatie vraagt om verandering van de manier waarop zorgprofessionals werken. Dit vraagt om het herinrichten van scholing, het aanleren van nieuwe competenties, betere samenwerking tussen disciplines en de informele zorg, en gebruik maken van technologische innovaties. We creëren in Twente een werkomgeving die samenwerking, innovatie, veranderbereidheid en persoonlijk leiderschap bevordert.
Transformatieplan Communicatie
Dit transformatieplan biedt een randvoorwaardelijk fundament. We gaan een maatschappelijke dialoog voeren over veranderingen in de zorg- en welzijnssector, en wat die betekenen voor inwoners en zorgprofessionals. Hierin communiceren wij continu en congruent onze gezamenlijke kernboodschap en luisteren wij naar de behoefte van de Twentse burgers en zorgprofessionals. Het voeren van deze dialoog is randvoorwaardelijk voor een goede adoptie van de gehele transformatie van zorg en welzijn in de regio Twente.
3.6.4 Vastgoed
Binnen TMZ wordt samengewerkt op een coöperatieve basis. Die werkwijze wordt ook gehanteerd in de samenwerking met opdrachtnemers die nieuw- of verbouwtrajecten voor TMZ realiseren. TMZ heeft in de afgelopen jaren een ketensamenwerking opgebouwd met een selecte groep aannemers en installateurs. Op basis van deze samenwerking is ons woon- zorgconcept tot stand gekomen en gelden recent gerealiseerde gebouwen van TMZ als belangrijke referentie voor de volgende (nieuw)bouw (“Elk nieuw gebouw moet beter zijn dan het voorgaande”). Op deze wijze vindt de nieuwbouw van Het Meulenbelt plaats, en worden de bouwplannen voor Het Hof in Hengelo vormgegeven.
Samen met Aveleijn (zorg voor mensen met een verstandelijke beperking) is TMZ aan het onderzoeken of het mogelijk is een nieuw zorgconcept te ontwikkelen aan de Sportlaan Driene in Hengelo. Het gaat om 48 plaatsen. 24 Plaatsen voor Aveleijn die zorg biedt aan cliënten met een verstandelijke beperking en 24 plaatsen voor TMZ voor de doelgroep bijzondere begeleiding. Daarbij voorziet de locatie in ruimte voor 52 zorgwoningen waar mensen zelfstandig kunnen
wonen, in een veilige omgeving met zorg en welzijn nabij. Besluitvorming over de vervolgstap in dit plan zal in het tweede kwartaal van 2025 plaatsvinden.
Bijna alle locaties hebben een A label, en dit geldt na de nieuwbouw van Het Meulenbelt voor alle locaties.
3.6.5 Zorgtechnologie
TMZ heeft mooie stappen gezet op het gebied van zorgtechnologie binnen de zorg.
Voorbeelden hiervan zijn:
- Pilot Slimme incontinentiemateriaal
- Tinybot Tessa (wijkzorg, 20 cliënten)
- Opschaling Medido in de wijkzorg (van 42 naar 58 actieve apparaten)
- Samenwerking met Wolk voor contracteren van de heupairbag
- Uitbreiding Promeso GRZ met een bloedsuikermeter en weegschaal
- Gebruik van kleine technologieën zoals sleepanalyzer, bewegingssensor en lichtsensor
- Project Ontzorgcentrale
Hoe zorgtechnologie zelfredzaamheid kan bevorderen
Toos Schabbink is dan wel 89 jaar, stilzitten doet ze niet Haar agenda staat meestal vol met activiteiten Nu haar geheugen haar steeds vaker in de steek laat, helpt zorgrobot Tessa haar om zo zelfstandig mogelijk thuis te blijven wonen � Sinds afgelopen zomer helpt de zorgrobot haar met dagelijkse herinneringen aan afspraken, medicijninname en vaste eet- en drinkmomenten En dat bevalt mevrouw Schabbink heel goed � “Ze ziet er lief uit en ze knippert vriendelijk met haar ogen naar me �”
Lees hier haar ervaringen
‘DE DANKBAARHEID EN WAARDERING, daar doe je
het voor’
4 Blik op Kwaliteit: monitoring en reflectie
TMZ werkt aan kwaliteit door doelen te stellen en die te monitoren. In hoofdstuk 3 heeft u hier meer over kunnen lezen. We stellen jaarlijks OnsPlan op, een jaarplan met ontwikkelrichtingen. Vanaf 2025 is ons jaarplan opgebouwd volgens de bouwstenen van het Generiek Kompas.
Daarnaast hebben we een kwaliteitsbeleid gebaseerd op een gecertificeerd kwaliteitsmanagementsysteem ISO 9001:2015. Binnen TMZ:
- zijn MT/RvB integraal verantwoordelijk voor kwaliteitsportefeuilles. De MT leden en leden RvB sturen kwaliteitscommissies aan;
- werken we met aandachtsvelders in de zorgteams op elk kwaliteitsgebied;
- voeren we jaarlijks diverse metingen uit om te weten hoe we er voor staan;
- rapporteren we met regelmaat over onze bedrijfsvoering en over kwaliteit en veiligheid.
Zorgkaart Nederland
Er worden regelmatig tevredenheidsonderzoeken uitgevoerd onder cliënten/ medewerkers/ mantelzorgers en vrijwilligers met inzet van erkende instrumenten. De scores op ervaringssite ZorgkaartNederland zijn goed. TMZ heeft goede referenties en reageert accuraat op eventuele vragen/opmerkingen. De kwaliteitsinformatie, de resultaten en bevindingen worden gedeeld in de organisatie. In het laatste rapport van ZorgkaartNederland van 2024 is te lezen dat in totaal 526 waarderingen zijn gegeven met een gemiddeld rapportcijfer van 8,7. Alle beoordelingen zijn eenvoudig te bekijken op Zorgkaartnederland�nl In maart 2024 werd bekend dat TMZ tot de landelijke top 5 behoort van best gewaardeerde zorgaanbieders op Zorgkaart Nederland. Dat was de derde keer in 5 jaar.
QDNA
Binnen TMZ gebruiken we daarnaast ook QDNA, een instrument om ervaringen van de cliënt, naasten, medewerkers en vrijwilligers te meten. In 2024 is QDNA ingezet om informatie op te halen inzake maaltijdbeleving, dit op verzoek van en in samenwerking met de Centrale Cliënten Raad. Met de uitkomsten zijn verbeteracties ingezet per locatie.
Klachten
Bij TMZ vinden we het belangrijk dat elke cliënt, partner en familie tevreden is over de zorg die wij bieden. Toch kan het voorkomen dat men niet helemaal tevreden is over de zorg- en dienstverlening is. Hiervoor geldt dat men in eerste instantie wordt gestimuleerd om dit te bespreken met de medewerker die de zorg of dienst heeft verleend. Vaak kan een open gesprek al veel oplossen. Mocht men hier niet uitkomen of vindt men het lastig om dit direct te bespreken, dan wordt aanbevolen om eerst contact op te nemen met de leidinggevende van de betreffende medewerker. Op deze wijze worden veel (potentiële) klachten in een vroeg stadium opgelost, en komen er betrekkelijk weinig klachten bij de klachtenfunctionaris. In 2024 zijn er 19 klachten gemeld bij de klachtenfunctionaris (2023: 16). De grote lijn is dat er continue en correcte communicatie moet plaatsvinden omtrent verwachtingen en verantwoordelijkheden van alle partijen en deze ook goed vast te leggen in afspraken. Dit ook met het oog op de toekomst waarbij vaker en intensiever een beroep gedaan zal worden op naasten en vrijwilligers. Verder is het van belang om goed aan te geven welke zorg men bij TMZ mag verwachten en dat dit ook bekend is bij onze ketenpartners.
Vertrouwenspersoon
TMZ hecht erg aan een gezonde en veilige werkomgeving waarin medewerkers respectvol met elkaar omgaan. Maar wat nu als iemand toch te maken krijgt met ongewenst gedrag van een collega? In dat geval heeft TMZ een interne vertrouwenspersoon en een externe vertrouwenspersoon. Iedereen is vrij in de keuze met wie contact wordt opgenomen. Samen wordt er dan gezocht naar de meest optimale oplossing van het conflict. Het aantal meldingen bedroeg in 2024 21, evenveel als in 2023. De vertrouwenspersonen vermoeden dat er meer potentiële klachten zijn binnen TMZ, maar dat potentiële melders zich niet melden bij de vertrouwenspersonen. Om dit te onderzoeken gaat de Ondernemingsraad in 2025 haar achterban raadplegen en advies uitbrengen aan MT/RvB.
Prisma en IGJ
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) ziet toe op uitvoering van de zorg, conform de ‘state of art’ vastgelegd in de geldende wet en regelgeving. De landelijke normen van de ‘state of art’, waaronder calamiteitbeoordeling, worden voor een belangrijk deel door de beroepsverenigingen als Verenso en V&VN vastgesteld.
Tevens ziet de Inspectie toe op de interne bedrijfsvoering van de afzonderlijke zorginstellingen. De Inspectie komt hiervoor op gezette tijden langs om te beoordelen. Dit kan aangekondigd maar ook onaangekondigd plaatsvinden. In 2024 hebben er geen inspectie bezoeken plaats gevonden.
Naast de reguliere gang van zaken die gemonitord wordt, moet een ernstig incident of calamiteit gemeld worden. Indien er sprake is van een ernstig incident of calamiteit wordt afgewogen door leidinggevende in samenspraak met de Specialist Ouderengeneeskunde/ Verpleegkundig Specialist en Regiomanager of er sprake is van direct een verplichte melding bij de IGJ of dat er mogelijk eerst een onderzoek ingesteld moet worden. Aan de hand van dit onderzoek kan besloten worden dat het dan alsnog gemeld moeten worden bij de IGJ.
Binnen TMZ wordt middels een externe, onafhankelijke onderzoeker volgens de PRISMA methode onderzocht. Het doel daarvan is:
• systematisch analyseren van incidenten en (bijna-)fouten;
• identificeren van basisoorzaken (zoals organisatorische, technische of menselijke factoren);
• opstellen van verbetermaatregelen om herhaling te voorkomen;
• leren van incidenten op een manier die niet gericht is op schuld, maar op verbetering van processen en systemen.
In 2024 hebben er drie PRISMA onderzoeken plaats gevonden naar aanleiding van een ernstig incident/calamiteit. Er zijn uiteindelijk twee situaties gemeld bij de IGJ. Dit zijn, gezien het totaal aantal cliënten afgezet tegen het aantal zorghandelingen, weinig situaties.
Daarmee concluderen we dat het met de basisveiligheid binnen TMZ goed is gesteld. Ook in 2025 houden we hier aandacht voor en houden we een vinger aan de pols. In alle gevallen is het onderzoek door TMZ geïnitieerd en had het onderzoek betrekking op de zorg.
De rapportages van de verschillende onderzoeken zijn in het MT onderwerp van gesprek geweest en hebben geresulteerd in actieplannen die opgepakt worden.
Inzicht in kwaliteit: meldingen incidenten met cliënten (MIC)
Het melden van incidenten met cliënten is van belang om de kwaliteit en veiligheid van zorg te waarborgen en continu te verbeteren. Het melden van incidenten is niet bedoeld om schuldigen aan te wijzen, maar om samen te leren en de zorg veiliger en beter te maken. Een goed meldsysteem draagt bij aan een open cultuur waarin professionals actief bijdragen aan kwaliteitsverbetering en cliëntveiligheid. In 2025 gaan we werken met een format om analyses te verkrijgen per team/afdeling/locatie waarbij we de werkwijze hanteren dat er eerst op cliëntniveau dan op teamniveau en dan op afdelingniveau gekeken wordt.
Om de kwaliteit te borgen en te verbeteren werken we binnen TMZ met aandachtsvelders per kwaliteitsgebied. We kennen binnen TMZ meerdere aandachtsvelders. Dit zijn medewerkers met een extra inhoudelijke deskundigheid, expertise op een specifiek deelgebied. Het doel van een aandachtsvelder is het vergroten van (vak)inhoudelijke kennis binnen het (zorg)team en het meer onder de aandacht brengen van een bepaald onderwerp met als overkoepelend doel het verbeteren van de kwaliteit van zorg. Vanuit overkoepelende expertisegroepen of commissies wordt inhoudelijke verdieping en het verstrekken van informatie over het specifieke aandachtsgebied door middel van scholing, bijeenkomsten, nieuwsbrieven, intervisie e.d. geïnitieerd.
‘ALS VRIJWILLIGER van de cliËNT’ kleur je de dag
Deze expertisegroepen en commissies maken o.a. gebruik van incidentmeldingen om informatie te vergaren en beleid te maken om incidenten zoveel mogelijk te voorkomen. Vanuit de overkoepelende meldingencommissie wordt gekeken of cliëntincidenten mogelijk ook connecties/relatie hebben met medewerkermeldingen en wordt gekeken of hierop ook weer verbeteringen mogelijk zijn.
Bij het analyseren en formuleren van verbetervoorstellen wordt gebruik gemaakt van bestaande procedures en protocollen, die mogelijk op basis van een voorstel tot een bijstelling kunnen leiden. Denk hierbij o.a. aan de procedure Valpreventie intramuraal, Handleiding Geneesmiddelendistributie in verpleeghuizen TMZ, procedure slikprotocol, protocol onbegrepen gedrag, veilige publieke taak, etc.
In 2024 zijn gegevens verzameld via ons digitale meldplein. In totaal zijn er 3.946 MIC meldingen gemaakt in het systeem, onderverdeeld in 3.080 meldingen intramuraal en 866 meldingen extramuraal op een aantal van 4.000 unieke cliënten met intensieve zorg.
Agressie
Van de in totaal 3.496 MIC meldingen over 2024 hadden er 135 betrekking op agressiviteit bij cliënten onderling en 16 op agressiviteit cliënt gericht op voorwerpen. In totaal dus 151 MIC meldingen m.b.t. agressiviteit. Dit is ruim 4% van het totaal aantal meldingen. In 2023 was dit respectievelijk 211 en 9. In totaal dus 220 meldingen. Hierbij lijkt er dus nu in 2024 sprake van een afname. Ook hier geldt dat het afgezet tegen de totale cliëntenpopulatie dit relatief kleine percentages zijn. Al deze ‘geweld’-meldingen hadden betrekking op cliënten die intramuraal verblijven binnen TMZ. In de wijk zijn deze gevallen niet voorkomend of worden niet gemeld. Deze analyse benadrukt het belang van verdere monitoring en mogelijk aanvullende maatregelen om agressie binnen intramurale omgeving te verminderen en de meldingscultuur in de wijk verder te onderzoeken.
Medicatie
Van de 3.496 MIC-meldingen over 2024 betrof het 1.663 meldingen die betrekking hadden op medicatiefouten. Dit betreft ruim 47% van de totale meldingen. Er zijn op jaarbasis bijna 3 miljoen medicatie deelmomenten. Daartegen afgezet is 1.663 meldingen van medicatiefouten niet veel. Ten opzichte van het aantal meldingen in 2023 (5.029 meldingen) is dit aantal gedaald.
Veelvoorkomende punten zijn:
• Niet gegeven, maar wel afgetekend.
• Wel gegeven, maar niet afgetekend.
• Teruggevonden medicatie in bed, kleding of nachtkastje, soms nog in de baxterrol.
• Onzekerheid over inname: Is de cliënt het vergeten, of is er onvoldoende toezicht geweest?
• Problemen met Medido, zoals dubbele pleisters of niet goed aangepaste medicatie in Farmed.
• Twijfel over registratie: ‘Medicijn niet gegeven’ of ‘Cliënt heeft medicijn niet ingenomen’.
• Verkeerde medicatie toegediend, soms per ongeluk van een andere bewoner, of verkeerde dossering.
• Technische en administratieve fouten: problemen met medicijnregistratiesystemen, verkeerd geprinte lijsten of medicatie die niet op de lijst stond.
Overige meldingen
Hierbij valt met name het vallen zowel intramuraal als binnen de wijkverpleging op. Vermeld dient eveneens te worden dat geaccepteerd vallen in principe niet gemeld hoeft te worden, immers dit is besproken en opgenomen in het zorgplan. Dit zal de komende tijd aandacht krijgen.
Er is binnen TMZ afgelopen periode hard gewerkt aan aanscherping van de bestaande valprocedure. Hiermee wil men de risicofactoren in kaart brengen en het aantal valincidenten en nadelige gevolgen zoveel mogelijk voorkomen.
Inzicht in kwaliteit Registratie (bijna)ongevallen, grensoverschrijdend gedrag en prik-,bijt- en snij accidenten
Middels de Registratie Ongevallen en Beroepsziekten (ROB) willen we inzicht verkrijgen in de mate waarin de arbeidsomstandigheden van invloed zijn op de veiligheid, gezondheid en welzijn van de medewerkers. Maar ook het mede op geleide hiervan het treffen van maatregelen ter bevordering daarvan.
In 2024 zijn de gegevens verzameld via ons digitale meldplein en is een jaarrapportage opgesteld. In het totaal zijn er 1.151 meldingen gedaan, hiervan hadden 1.109 meldingen betrekking op grensoverschrijdend gedrag van cliënten/naasten, 20 prik-, bijt-, snijaccidenten en 22 (bijna) ROB meldingen.
Grensoverschrijdend gedrag
In 2024 zijn er 1.109 meldingen gemaakt die ervaren worden als grensoverschrijdend gedrag van cliënten/naasten naar medewerkers. We zien dat het aantal meldingen ongeveer gelijk blijft aan het aantal meldingen in 2023. De meldingen zijn onderverdeeld in verbaal en fysieke agressie, seksuele agressie en agressie van naasten naar onze medewerkers. Er wordt
veel gebruik gemaakt van de instrumenten die de afgelopen jaren zijn ontwikkeld. Medewerkers weten steeds beter de weg, ook richting de vertrouwenspersoon. Maar teams moeten beter ondersteund worden om een gemeenschappelijke grens te stellen. In 2025 worden de beschikbare documenten en instrumenten geëvalueerd en herzien. Daarnaast willen we in 2025 de expertise in de zorgteams vergroten door de inzet van aandachtsvelders.
We zien een toename in de heftigheid van dreigementen door familieleden en naasten. Daarnaast onderzoeken medewerkers steeds vaker onbegrepen gedrag en benoemen ze waar dit gedrag vandaan komt. Hierdoor zijn er minder meldingen waarin agressie uit het niets lijkt te ontstaan. Dit is een positieve ontwikkeling, omdat het aangeeft dat er meer aandacht is voor het begrijpen van het gedrag van bewoners en cliënten. Voor het eerst hebben we vier meldingen ontvangen van ongewenst bezoek binnen een interne locatie van TMZ. Dit zorgde voor een gevoel van onveiligheid bij medewerkers.
Prik-, bijt-, snijaccidenten
De prik-, bijt- en snijaccidenten zijn voor het overgrote deel als gevolg van onbegrepen gedrag van cliënten. Daarnaast een aantal keren prikken/ snijden bij het injecteren door onoplettendheid. In de BIG-training wordt hier extra aandacht aan besteed.
(Bijna) ROB meldingen
In twee situaties is een medewerker een thuissituatie binnen gegaan terwijl deze onveilig was voor zichzelf. De al eerder genoemde checklist moet ondersteunen in de beoordeling van de situatie.
Er zijn drie meldingen als gevolg van inademen van rook bij brand in het appartement van een cliënt. Dit krijgt extra aandacht in training en oefeningen. We blijven volgen of deze situaties toenemen bij een toename van VPT.
Daarnaast is vallen/struikelen als gevolg van gladheid of obstakel een belangrijke reden voor melding. In één geval heeft dit geleid tot melding bij de arbeidsinspectie, omdat dit ziekenhuis opname tot gevolg had. De inspectie heeft geen overtreding van de arbeidsomstandighedenwet vastgesteld.
CON team
Het Collegiaal Opvang en Nazorgteam (CON) bestaat uit collega’s die klaarstaan om opvang en nazorg te bieden aan andere TMZ’ers (medewerkers en vrijwilligers). Niet alleen in het geval van grensoverschrijdend gedrag, maar ook na een ingrijpende gebeurtenis op de werkvloer. Denk bijvoorbeeld aan een agressie incident, reanimatie of verstikking. Doel is het bieden van psychosociale ondersteuning aan medewerkers na een traumatische/schokkende gebeurtenis bij of tijdens de werkuitvoering. In 2024 is het aantal meldingen gegroeid naar 76 (2023: 39). De stijging komt door de verhoogde zichtbaarheid van het CON team, mond-tot-mond reclame en het feit dat hulp vragen steeds meer de norm wordt. In 2025 zetten we dit beleid door.
“Het CON team staat klaar om collega’s opvang en nazorg te bieden!”
Lees hier de ervaring van de coördinator van het CON team
Meldcode ouderenmishandeling
Om professionals in staat te stellen signalen van ouderenmishandeling tijdig te herkennen en op een effectieve manier te handelen wordt gebruik gemaakt van de meldcode ouderenmishandeling. De meldcode biedt een stappenplan waarmee professionals kunnen bepalen of er sprake is van mishandeling en welke acties zij kunnen ondernemen om de oudere in kwestie te beschermen. In 2024 zijn er 12 casussen geregistreerd, een verdubbeling ten opzichte van 2023. Deze meldingen kwamen evenredig uit de wijk en vanuit intramurale zorginstellingen. De toename lijkt samen te hangen met het feit dat ouderen steeds langer thuis blijven wonen en dat aandachtsvelders zich steeds actiever inzetten om signalen op te vangen en bespreekbaar te maken.
De aard van de meldingen varieerde, maar psychische mishandeling bleek het vaakst voor te komen, gevolgd door lichamelijke mishandeling, verwaarlozing en financiële uitbuiting. Veilig Thuis werd in drie van de geregistreerde casussen ingeschakeld en daarnaast regelmatig geraadpleegd voor advies. Opvallend is dat niet alle signalen uiteindelijk tot een officiële melding leidden; soms kon een situatie al in een vroeg stadium worden aangepakt door gesprekken en samenwerking met casemanagers en verpleegkundigen. Bewustwording en scholing blijven een belangrijk aandachtspunt. In 2024 werden 9 scholingen aangeboden, waarvan er 4 specifiek waren bedoeld voor de wijk Hengelo/Enschede. Naast de reguliere scholingen zijn er op verzoek van teams ook twee verkorte presentaties gegeven, waarin de nadruk lag op de verschillende vormen van ouderenmishandeling en het stappenplan van de Meldcode. Dit geeft aan dat er behoefte is aan gerichte kennisoverdracht, vooral wanneer een casus speelt binnen een team.
Voor 2025 staan er een aantal belangrijke punten op de agenda. Zo willen we aansluiten bij regionale overleggen om het thema ouderenmishandeling beter onder de aandacht te houden. Een belangrijke vraag blijft hoe we betrokken aandachtsvelders kunnen werven en motiveren. Een mogelijke aanpak is om scholingen op aanvraag te stimuleren, zodat alleen écht gemotiveerde deelnemers zich inschrijven.
Daarnaast wordt er extra aandacht besteed aan de Internationale Dag tegen Ouderenmishandeling op 15 juni 2025. We willen onderzoeken welke promotiematerialen hiervoor beschikbaar zijn om het bewustzijn verder te vergroten. Ook wordt er gedacht aan het organiseren van twee bijeenkomsten per jaar voor aandachtsvelders, waarin zij ervaringen kunnen uitwisselen en hun kennis kunnen verdiepen. Verder willen we bewindvoerders en curatoren uitnodigen bij deze bijeenkomsten, zodat zij een beter inzicht krijgen in de problematiek en de rol die zij hierin kunnen spelen.
Met deze plannen hopen we in 2025 ouderenmishandeling nog eerder te signaleren en samen met alle betrokkenen de juiste stappen te zetten om signalen te herkennen.
Nieuw meldsysteem
Doordat het huidige systeem onvoldoende ingericht kan worden om ook ondersteunend te zijn bij het analyseren en melders niet genoeg ondersteund worden is er een keuze voor een nieuw meldsysteem gemaakt, te weten Zenya Flow. Hiermee kan een verbeterslag gemaakt worden.
Tot Slot
We kijken terug op een succesvol en leerzaam jaar. Dat TMZ weer tot de Top 5 behoort van best gewaardeerde zorgaanbieders op Zorgkaart Nederland was een bekroning op ons werk.
In 2025 maken we de beweging van ‘best mogelijke zorg’ naar ‘kwaliteit van leven’. Passend bij de opdracht die wij onszelf hebben gesteld in onze meerjarenvisie; TMZ levert in gedeelde verantwoordelijkheid een waardevolle bijdrage aan de kwaliteit van leven van cliënten. Dit doen we in de vorm van persoonlijke zorg voor ouderen in Twente met complexe zorgvragen, in of in de directe nabijheid van onze locaties.
We doen dit niet alleen. Samen staan we voor persoonlijke zorg. Samen betekent samen met cliënten, naasten, vrijwilligers en andere zorg- en welzijnsaanbieders. Samen vervolgen we met vertrouwen in 2025 de weg die we zijn ingeslagen!
COMPLEXE ZORG
TMZ levert in en in de
