VVU - Jubileummagazine 2025

1965-2025 jaar

VERENIGING VAN VISGROOTHANDELAREN EN VERWERKERS URK

Duik in de geschiedenis van de Urker visindustrie, verwonder je over de groei van de sector en ontdek hoe veelzijdig ‘werken in de vis’ echt is!

INHOUDSOPGAVE

Albert Romkes en Jakke Ras blikken terug

Drie Urker familiebedrijven over traditie, trots en toekomst Met elkaar groot geworden

Nieuwe toonaangevende bedrijven

Diepvries Urk is altijd vooruitstrevend geweest

Programmamanager Rein Brands over potentie: ‘Urk bruist van seafoodambities’

10% van wereldproductie kan worden verwerkt op Urk Urk is grootste zalmverwerker

De Vereniging van Visgroothandelaren en Verwerkers Urk bestaat zestig jaar! Een mijlpaal die gevierd wordt met het prachtige jubileummagazine dat voor u ligt. Met trots presenteren we u dit magazine, waarin we laten zien hoe de Urker seafoodbranche zich de afgelopen zestig jaar heeft ontwikkeld. We nemen u graag mee in de verhalen uit onze branche. Van medewerkers die een inkijkje geven in hun (soms verrassende) werkzaamheden, tot ondernemers die als jonge generatie van het familiebedrijf met vertrouwen vooruit kijken.

Namens al onze leden hopen we dat u met trots en plezier van dit magazine geniet. Wij wensen u veel leesplezier!

Albert Romkes en Jakke Ras blikken terug

Zestig jaar belangenbehartiging

Als het gaat om een stukje historie van de Vereniging van Visgroothandelaren en Verwerkers Urk (VVU) dan heb je met Albert Romkes (76) en Jakke Ras (67) de juiste mensen. Toen de belangenbehartiging van de visgroothandelaren nog in de kinderschoenen stond, werkte Albert al bij de Urker Vis Aanvoer en Afzetmaatschappij (UVAA) en was jaren secretaris.

Jakke Ras is nog steeds secretaris en hij ziet dat de agenda heel andere onderwerpen bevat dan vroeger.

Rond 1970 werd Albert Romkes al naar voren geschoven om even te overleggen over zaken die anders moesten. ,,Het ging dan meestal over kleine zaken als de hoeveelheid vis in de kisten of te veel ijs in de kisten. Je kon het bijna geen vergaderen noemen, want je sprak even af in de kantine van de afslag of in het naastgelegen ’t Achterhuis. De sfeer was gemoedelijk en de grootste uitdaging was om al die vis te verwerken en af te zetten. Het gezamenlijk belang werd benadrukt door de oprichting

van de UVAA, waar uiteindelijk rond de vijfenzestig aanvoerders aandeelhouder werden. Het fileren, vriezen, distributie, gebruik van materiaal, alles stond in de kinderschoenen. En het was allemaal handwerk. De UVAA was de eerste die overging tot de aanschaf van een heftruck, een tweedehands Yale met een hefvermogen van 1.200 kilo. Mij viel de eer te beurt om er mee te rijden. Niks heftruckdiploma, de praktijd was de leerschool”, blikt Albert terug.

Er werd ook volop geëxperimenteerd. ,,De UVAA schafte een fileermachine van Baader aan, maar het rendement lag veel lager dan het handmatig fileren. Ook vanwege de vele storingen ging deze al snel weer retour. Daarna werd een haringfileermachine aangeschaft, omdat veel Urker vissers toen nog op haring visten. De resultaten waren goed en al snel werd een tweede aangeschaft. Het afval ging naar de margarinefabriek en filets gingen naar de rokerijen. Het was een heel gesleep met manden en kisten, want verwerkingslijnen met rollenbandjes waren er nog niet. Ook dit haringproject was over het hele jaar geen winstgevend project en de machines werden weer verkocht. Er is dus ook heel wat leergeld betaald in die periode.”

PIONIEREN

De aanvoer nam in de jaren zestig en zeventig

Albert Romkes en Jakke Ras.

enorm toe, vooral door de groei van de vloot. ,,Grote uitdaging was om afzetmarkten te zoeken, want de visconsumptie in Nederland beperkte zich tot een lekkerbek en een haring. De verse vis ging in houten kisten van 10 en 15 kilo naar Frankrijk en Italië en later ook naar Spanje. Het waren met name de kleinere tongsorteringen die naar die landen gingen. De grote tong ging vaak naar Zwitserland in houten kisten van 20, 25 of 30 kilo. De Duitse markt vroeg ook vooral de grote sorteringen, schol, tong en kabeljauw. Die vis ging in grote platte houten kisten van 40 kilo zonder deksel. Om de vis in de zomermaanden koel te houden ging er veel ijs in. Om te voorkomen dat het ijs te snel zou smelten werd onder in en boven in de kisten nog een laag houtwol gedaan voor de isolatie.”

Het diepvriezen was ook een tak van sport die volgens Albert nog ontwikkeld moest worden. ,,Er was wel vraag van de retailmarkt voor de scholfilet. Ze werden handmatig verpakt, eerst afwegen, plastic zak er omheen, zak dichtmaken en vervolgens in de doos die weer dichtgeplakt moest worden. Ze werden gevroren op aluminium platen in de tunnelvriezer. Ze zaten daarna ook vastgevroren aan de plaat en moesten losgeklopt worden. Door het uitzetten van de vis waren veel doosjes beschadigd, of de opdruk van de doosjes zat nog op de aluminium plaat. Het was vooral pionieren en het ging er allemaal primitief aan toe”, aldus Albert.

1991 - Jaarvergadering VVU.

1988 - NorthSeaFood.

1988 - Holland Fish.

Toen Albert Romkes in 1972 met broer Herman en Albert Ras met Neerlandia van start ging, had de visverwerking al een hele ontwikkeling doorgemaakt. ,,De aandelen van de UVAA waren niet meer in handen van de aanvoerders. Er was een afzetmarkt opgebouwd en de Urker jeugd ging bijna standaard in de vis, waardoor er ook verwerkingscapaciteit was. Met de introductie van de lichtgewicht polystyreenverpakking (tempex) kon de verse vis veel makkelijker verpakt en koel gehouden worden. Ook door glacering was de houdbaarheid van diepgevroren vis aanzienlijk verbeterd.”

QUOTERING

Trots

Volgens Albert kwamen de echte problemen pas na de invoering van de quotering. ,,Na het wegvallen van de UVAA waren aanvoer en handel los van elkaar komen te staan en belangen soms tegenstrijdig. De visserman wil de hoogste prijs, de handelaar gaat voor de laagste prijs. Ook de afstemming van aanvoer op de vraag laat soms te wensen over.

zwarte visstromen kwamen die de markt verstoorden. Dit leverde soms heftige vergaderingen op, die er wel toe leidde dat de belangenbehartiging gestructureerd ter hand werd genomen in de vorm van leden en een bestuur. Pas in 1989 zijn de statuten van de vereniging vastgelegd met als doel ‘de bevordering van de belangen van de vishandel en de visverwerkende industrie in de meest uitgebreide zin’. De VVU heeft zich in die periode ook een groot voorstander genoemd van de verplaatsing van de visafslag van de haven naar het industrieterrein. Die nieuwbouw is ook een goede beslissing gebleken.”

op waar de Urker

visindustrie nu staat.

Dit gold zeker in de tijd dat de verwerkings- en afzetcapaciteit nog niet groot genoeg was voor de aanvoer. Veel vis draaide door en daar werd niemand beter van. De quotering en de hiermee gepaard gaande controle zorgde dat er grijze en

Albert Romkes was lange tijd secretaris en tot 2004 bestuurslid. Jakke Ras is nu de secretaris en zit inmiddels al ruim twee decennia in het bestuur. Alhoewel de eerste statuten aangeven dat je niet ouder dan 65 jaar mag zijn als bestuurslid, is ook die grens met het verhogen van de pensioengerechtigde leeftijd omhooggegaan. Jakke vertegenwoordigt de VVU ook in de Visfederatie. Zijn bedrijf Marea Altra is nog terug te herleiden naar de oorspronkelijke UVAA. ,,Ik kwam in 1986 in dienst bij Eiland Urk als verkoper en dat bedrijf kwam voort uit het bedrijf van Hein Kramer die de aandelen van de UVAA overnam. Begin jaren negentig werd Marea

1988 - Jaarvergadering VVU. De visafslag op de haven met ‘t Achterhuis.

De sloop van de visafslag.

Het slaan van de eerste paal voor de nieuwe visafslag.

Altra opgericht als verkoopbedrijf van verse vis op bestelling”, vertelt Jakke. Als secretaris heeft hij in al die jaren de agenda voor de vergaderingen enorm zien veranderen en ook de gesprekspartners. ,,De agendapunten hadden betrekking op de afstemming tussen aanvoer en handel en de onderlinge afstemming tussen de verwerkende sector. Je nam een besluit en het werd geregeld. Nu zijn overheden en energiebedrijven onze gesprekspartners en staan agendapunten als stroom, water en huisvesting van arbeidsmigranten steeds opnieuw op de agenda. Er wordt hard aan getrokken door de VVU, maar het schiet maar niet op. Wie had ooit kunnen denken dat stroom en water de ontwikkeling van onze economie in de weg zouden staan”, zo vraagt Jakke zich af.

TOONAANGEVEND IN DE WERELD

In de zestig jaar van het bestaan heeft de visverwerkende industrie een hele ontwikkeling achter de rug. ,,De verwerking is enorm gegroeid, van bulkproductie is het steeds meer naar retailproducten gegaan. De vloot daarentegen is enorm gekrompen en de vis wordt vanuit alle windstreken naar Urk gebracht. De arbeidsomstandigheden zijn veel beter geworden, maar het is niet meer vanzelfsprekend dat de jeugd in de vis gaat. Inmiddels zijn 1.200 fte aan arbeidsmigranten nodig om het productiewerk te doen en de automatisering zet steeds verder door”, geeft Jakke aan.

De tempexdozen zijn nog steeds volop in gebruik

bij Neerlandia en Marea Altra. Ze behoren nog tot een van de weinige bedrijven die zich bezighouden met de handel in verse Noordzeevis, al heeft Neerlandia het assortiment ook aangevuld met zalm en importvis uit met name Noord-Amerika. ,,Het zijn niet meer alleen de traditionele vissoorten waar we ons lange tijd mee beziggehouden hebben. Kreeftjes, inktvis, krab en mul waren vroeger bijvangst, maar zijn nu hoofdzaak geworden. Je ziet wel hoe belangrijk de continuïteit van aanvoer is en dat je niet ongelimiteerd de prijs kunt verhogen als er goedkopere alternatieven zijn. Je ziet daardoor ook dat de schol 4 uit de schappen verdwijnt en vissoorten als tarbot van de menukaart worden geschrapt. De visconsumptie is dankzij promotie in eigen land gestegen, maar nog steeds gaat de schol en tong naar de landen waar we ooit in de zestiger jaren mee begonnen. Wat dat betreft zijn er dus ook dingen niet veranderd”, zo beamen beiden.

Albert en Jakke hebben toch een gevoel van trots als ze zien waar de Urker visindustrie nu staat. ,,De Urkers hebben zich goede ondernemers getoond, die ondanks tegenslagen, steeds gezocht hebben naar nieuwe vissoorten om de verwerkingscapaciteit te benutten en risico te spreiden. Met een enorme koelopslag is Urk een distributiecentrum geworden van vis, dat toonaangevend is in de wereld. Dat had niemand gedacht toen we in 1965 op primitieve wijze begonnen met houten kisten en vastgevroren retaildoosjes.” 

1988 - Kabeljauwfileermachine.

Toen handfileren nog heel gewoon was.

1988 - Inpakken bij NorthSeaFood.

2008 - Vergaderen over MSC-vis.

Sinds: 2005

Aantal werknemers: 23 FTE

Bedrijfsgrootte: 200 m²

Afzetgebied: Europa

Hoofdproduct: Diepvries kabeljauw

Uniek door: Frozen fish, fresh mentality!

Trots op: Ons motto: Duc in altum.

VERENIGING VA N V NAHTOORGSI D NENERALE

Sinds: 1998

Aantal werknemers: 45 FTE

Bedrijfsgrootte: 3500 m²

Afzetgebied: Europa, Amerika, Azië

Hoofdproduct: Zalm, kabeljauw, Noordzeevis

Uniek door: Internationale ervaring en marktbereik, innovatie en productontwikkeling op maat.

Trots op: Onze Urker roots, internationale ervaring en klantgerichtheid.

Sinds: 1986

Aantal werknemers: 240 FTE Urk / 60 FTE Roemenië

Bedrijfsgrootte: > 10.000 m² Urk / 3000 m² Roemenië

Afzetgebied: Europa, Midden-Oosten, Amerika, Azië

Hoofdproduct: Zalm, tong, zeebaars, dorade, black tiger en vannamei garnalen, rode mul en inktvis

Uniek door: Ons grote assortiment, zowel vers als diepvries. De vele import, grote opslagcapaciteit, korte lijnen naar de klant en snelle leveringen altijd uit voorraad.

Trots op: Ons bijna 40-jarig bestaan. Inmiddels zijn we het grootste familievishandelsbedrijf op Urk.

Sinds: 1990

Aantal werknemers: 47 FTE

Bedrijfsgrootte: 10.000 m²

Afzetgebied: Wereldwijd

Hoofdproduct: Kabeljauw

Uniek door: We zijn koploper op het gebied van innovatie.

Trots op: De hoge kwaliteit van onze producten.

Sinds: 1997

Aantal werknemers: 15 FTE

Bedrijfsgrootte: 2800 m²

Afzetgebied: Noord- en Zuid-Europa

Hoofdproduct: Noordzeevis, schaal- en schelpdieren

Uniek door: Onze jarenlange vertrouwensrelatie met vaste klanten.

Trots op: We kunnen een stuk brood verdienen met vis van dichtbij, grotendeels gevangen door plaatsgenoten.

Sinds: 1985

Aantal werknemers: 100 FTE

Bedrijfsgrootte: 4200 m²

Afzetgebied: Voornamelijk halffabricaten leveren in Nederland. Hoofdproduct: Verse en diepgevroren visfilets, met name schol en zalm.

Uniek door: De combinatie van traditionele Urker vakkennis en een hypermoderne productielijn. Waardoor we snel, flexibel en betrouwbaar kunnen leveren.

Trots op: Onze hechte klantrelaties en het feit dat we als familiebedrijf al decennialang bekendstaan om constante kwaliteit en leverbetrouwbaarheid.

Werkzaam in de branche

‘De diversiteit binnen

deze

functie vind ik erg fijn’

Rozemarijn Snoek-Hennink (31) Marketing- en communicatiespecialist bij Kramers’ Seafood

Loopbaan: ,,Ik werk nu iets meer dan een jaar bij Kramers’ Seafood. Iemand van de sales afdeling belde me, hij begreep dat ik misschien wel toe was aan een andere uitdaging. Ik werkte op dat moment al jaren met veel plezier bij Kwalitaria De Bolder en deed daar onder andere marketingtaken. Mijn opleiding Fashion & Branding had ik middenin ‘coronatijd’ afgerond. Ik ben ingegaan op het aanbod en van het een kwam het ander.”

Takenpakket: ,,Samen met mijn collega Mariska Ras ben ik verantwoordelijk voor de marketing en communicatie. Alles wat creativiteit vereist – van een flyer tot aan een sticker voor het kerstpakket – gaat eerst langs ons. We gaan over de complete interne communicatie, denk aan nieuwsbrieven, maar ook het regelen van de beurzen ligt bij ons. Dit doen we van A tot Z. Van hoe de stand eruit komt te zien tot aan het transport of zelfs het regelen van de restaurants op locatie. De beurs Conxemar in Vigo Spanje is net geweest, nu richten we ons op Fish International in Bremen. Als bedrijf doen we

ook aan productontwikkeling, daarin zijn we uniek. Wanneer een nieuw product klaar is, komt onze afdeling in beeld. Hoe gaan we dit mooi presenteren aan potentieel nieuwe klanten? Van foto’s tot flyers en mailings regelen we. Onlangs hebben we bijvoorbeeld Sea Fusion gepresenteerd, een hybride visproduct. Met ons werk zijn we zo ook een helpende hand voor de afdelingen verkoop en productontwikkeling. Je kan denken ‘vis is vis’, maar Kramers’ Seafood biedt ontelbaar veel producten aan en bedient allerlei verschillende doelgroepen.”

Uitdaging: ,,De wereld van nu is visueel. Als marketingafdeling denken we na over hoe we onze prachtige producten kunnen presenteren en onze sales afdeling kunnen ondersteunen bij de verkoop van de producten. Elke markt heeft zijn eigen aandachtspunten en aanpak. De Duitse markt heeft andere behoeftes dan bijvoorbeeld de Franse. Hoe kunnen we daar gericht op inspelen? Met deze vraag willen we ons als afdeling in de toekomst meer bezighouden. De diversiteit binnen deze functie vind ik erg fijn. Heb je een marketing opleiding gedaan en weet je niet wat je moet doen? Ik zou zeggen: voor een uitdagende en dynamische baan hoef je niet ver te zoeken.”

Drie Urker familiebedrijven over traditie, trots en toekomst

Met elkaar groot geworden

Urk en vis, onlosmakelijk met elkaar verbonden. Of het nu met windkracht 6 op zee, in de nattigheid aan de sorteertafel, tussen het geluid van heftrucks en het gezoem van koelinstallaties of op een warm kantoor is, generaties Urkers werken vanuit dezelfde drijfveren: geloof, familie en een nuchtere drive om het elke dag een beetje beter te doen. Drie ondernemende dertigers, Sjoerd Ras (Sea Fresh), Hein Kramer (Kramers’ Seafood) en Hendrik van Veen (Dayseaday), vertellen over de kracht van hun familiebedrijven, het doorgeven van waarden en de koers naar de toekomst.

Sjoerd Ras (36)

Zoon van: Jan en Lenie Ras-Bakker

Getrouwd, vader van twee dochters

Naast werk en gezin: ,,Ik heb veel plezier in CrossFit’’

‘It’s

FAMILIE EN OORSPRONG

“Als ‘zoon van’ ben ik op een rijdende trein gestapt”, blikt Hendrik van Veen (34) lachend terug. “Dayseaday is in 1986 opgericht. Mijn vader en oom zijn begonnen met het fileren en verwerken van vis. Inmiddels zijn we uitgegroeid tot een groothandel met zo’n 180 mensen in dienst, met onder andere een eigen zalmverwerking en een grote diepvriesdivisie. We leveren een compleet assortiment seafoodproducten aan B2B.”

Bij Sea Fresh begon het verhaal iets later. “Mijn vader Jan Ras startte in 1999,” vertelt Sjoerd Ras (36). “Later kwamen zijn twee broers erbij. Ik had niet per se de ambitie om ‘in de zaak te gaan’. Toen ik als 17-jarige een dagje meedraaide op kantoor, vond ik dat drie keer niks. Na een periode op een sleepboot en een tijd in de productie, kwam er een kans bij de verkoopafdeling. Zodra ik de weg op ging om klanten te bezoeken, wist ik: dit is het. Sindsdien is het snel gegaan: ik groeide in functies van verkoopleider naar commercieel directeur, en sinds 2018 ook eigenaar.”

Hein Kramer (39) komt uit een van de bekendste visfamilies van ons dorp, de Kramers. “Wij zijn inmiddels de vierde generatie. Mijn overgrootvader begon als visserman, mijn opa startte met Eiland Urk, en mijn vader Klaas richtte met zijn broer Gebroeders Kramer op, tegenwoordig Kramers’ Seafood. Na mijn studie en een mooie tijd als ondernemer met een eigen bedrijf in de IT, kwam ik na 11 jaar terug in het familiebedrijf. Inmiddels stuur ik het bedrijf aan samen met mijn neef Hein, zoon van oom Lub. We zijn van een klassiek fileerbedrijf doorontwikkeld naar een compleet seafoodbedrijf met een focus op value added producten.’’

MET DE PAPLEPEL INGEGOTEN

Op Urk is ondernemen doorgaans geen rationele keuze; het zit in het bloed. Opgroeien in een ondernemersgezin wakkert dat alleen maar verder

aan. “Je ziet je vader altijd hard werken,” zegt Sjoerd. “Dat doet wat met je en dan weet je ook dat het niet altijd leuk is. De hele familie Ras was in het begin betrokken, tot mijn bessien aan toe. Zelf ben ik ook op mijn 15e gestart op de vloer. We moesten allemaal van onderaf beginnen. Dat maakt dat je het productiewerk waardeert, en dat je ook snapt wat er op de werkvloer gebeurt.”

Hein vult aan: “Ik wilde als kleine jongen al in de zaak werken, mijn spreekbeurten op school gingen er zelfs over. Mijn passie lag van meet af aan wel meer bij processen optimaliseren, ook vanwege mijn achtergrond in de IT. Nu ben ik algemeen directeur en gaat het allemaal heel anders dan vroeger. Vroeger had driekwart van ons bedrijf geen contract, het ging allemaal op basis van vertrouwen. Nu weten we dat we ook zaken op papier goed moeten regelen. De kracht van een familiebedrijf is dat je elkaar kent en vertrouwt, maar je moet óók durven vernieuwen.”

Voor Hendrik was het ook nooit een vraag om wel of niet in het bedrijf aan de slag te gaan. “Ik was altijd op de zaak, als jongetje al op de heftruck terwijl dat natuurlijk helemaal niet mocht. In 2009 ben ik officieel op kantoor aan de slag gegaan en steeds meer op het gebied van planning en logistiek gaan doen. Toen deden we nog heel weinig op diepvries en dat is meer en meer gaan groeien. Hoewel het grote schoenen zijn om te vullen, had ik altijd wel die ambitie om in de zaak te gaan. Nu sta ik met mijn neef Klaas, zoon van oom Henk, aan het roer, terwijl onze vaders als oprichters ook nog in de directie zitten.’’

NIEUWE TIJD, NIEUWE KOERS

De drie ondernemers zijn het over één ding eens: stilzitten is geen optie. “De sector verandert snel,” zegt Hein. “De Noordzeevisserij neemt al jaren af,

Hendrik van Veen (34)

Zoon van: Jelle en Aafke van Veen-Koffeman Getrouwd, vader van drie zoons en een dochter Naast werk en gezin: ,,De liefde voor muziek zie ik als mijn grote hobby, als pianist en organist werk ik graag mee met concerten en koren.’’

Directeur Dayseaday: ‘An ocean of possibilities’

Sea Fresh:

Sea Fresh’

hoe spijtig ook. Maar daar heb je dan als bedrijf wel rekening mee te houden. Daarom hebben we Fishmasters ook overgenomen, een echt value added seafoodbedrijf. Dat is een totaal andere tak: gericht op productontwikkeling met een breed assortiment waardoor we nieuwe markten kunnen bedienen. We zijn nog steeds ambassadeur van de Noordzeevis, maar we moeten ook vooruitkijken.”

Bij Sea Fresh is de retaildivisie het speerpunt geworden van het bedrijf. “Tien jaar geleden zijn we die stap gaan zetten. Dat liep in het begin helemaal niet, het was echt ploeteren,” vertelt Sjoerd. “Terwijl dat nu onze grootste tak vormt, waarin we nog steeds groeien. Mijn broer Albert is verantwoordelijk voor alles rondom retail. Ik zit met name op de bulkdivisie, want ook daarin blijven we ons profileren. Op inkoopgebied hebben we belangrijke stappen gezet door het starten van een eigen garnalenkwekerij, naast onze tonijnfabriek in Sri Lanka.’’

Hendrik vult aan. “Bij Dayseaday zijn we ijzersterk in de variatie. Wij kunnen heel veel met gemixte pallets, diepvriesproducten en op het gebied van logistieke innovatie. Continuïteit is voor ons het sleutelwoord, het bedrijf moet ook over dertig jaar nog sterk staan.”

TROTS OP: URK

Ondanks dat de drie bedrijven allemaal internationaal zakendoen, blijft de Urker mentaliteit het fundament. Elkaar goed kennen, plezier hebben als collega’s, een lekker saucijzenbroodje bij de koffie, het hoort er allemaal bij.

“Je houdt van hard werken, maar ook van omzien naar elkaar,” zegt Sjoerd. “Geld is niet de drijfveer. Het gaat om voldoening.”

Hendrik: “Wat vroeger een negatief imago had, ‘de vis’, is nu iets waar jongeren trots op: zijn. Ik zie het zo: we hebben op Urk nu zulke mooie, moderne voedselfaciliteiten, met uitdagende banen in de verkoop, techniek, logistiek, IT: de sector biedt zoveel kansen.”

Hein: “Vroeger moest je naar de Randstad om carrière te maken. Nu kun je hier op Urk blijven, de wereld over qua zakendoen én tussen de kost op de fiets naar huis. Wat wil je nog meer?”

De kracht van een familiebedrijf is dat je elkaar kent en vertrouwt.

Hein Kramer (39)

Zoon van: Klaas en Bettruida Kramer-Nentjes

Getrouwd, vader van twee zoons en twee dochters

Naast werk en gezin: ,, Ik ben al jaren lid van het koor Soli Deo Gloria en ben actief betrokken binnen de kerk.’’

Kramers’ Seafood: ‘Innovations with taste’

SAMEN DE TOEKOMST IN

Wat de drie ondernemers bindt, is niet alleen een familieverhaal, maar ook een blik op de toekomst. “Dayseaday is ontzettend hard gegroeid in de laatste jaren, het gaat echt als een trein,” zegt Hendrik. “En die trein mogen wij verder laten rijden, met dezelfde waarden, maar met onze eigen koers.”

Hein: “Dat is het mooie van familiebedrijven: je werkt met hart en hoofd. En dat voel je, elke dag. Je deelt ook met elkaar dezelfde christelijke waarden, hoe je omgaat met bepaalde zaken, een stukje menselijkheid.”

Sjoerd besluit: “Op Urk doe je het samen. Vroeger was er veel meer geheim en ook meer een concurrentiegevoel, tegenwoordig weten we veel meer van elkaar, er valt weinig te verbergen. We hebben ook echt wat aan elkaar als bedrijven onderling en we doen natuurlijk ook zaken met elkaar. De liefde voor vis is wat ons bindt.”

DE VOLGENDE GENERATIE?

De mannen zijn alle drie ook vader en dan ligt de vraag natuurlijk voor de hand: hoe zit het met de volgende generatie? Hendrik ziet het helemaal zitten: ,,Mijn oudste zoon is nu 13 jaar en ik zou het heel leuk vinden als hij in de zaak kwam. Zijn broertjes zijn nog een stuk jonger, maar hij heeft het er nu al wel eens over. Hij wil wat met IT en dat kunnen we binnen ons bedrijf altijd goed gebruiken. Sjoerd is er nog niet zo mee bezig: ,,Mijn dochters zijn nog betrekkelijk jong en dan zal de tijd uit moeten wijzen of zij belangstelling hebben voor het werk. Je moet het natuurlijk wel zelf willen.’’ Voor Hein is het al een uitgemaakte zaak: ,,Mijn twee zoons gaan in de zaak als het aan mij ligt. De volgende generatie Kramer weer aan het roer, dat is toch geweldig?’’ 

Sinds: 1986

Aantal werknemers: 65 FTE

Bedrijfsgrootte: 3500 m²

Afzetgebied: Europa en Verenigde Staten

RKERSURK

VERENIGING VA N V NAHTOORGSI D NENERALE

Dienstverlening: We verpakken, vriezen en slaan visproducten op voor klanten in binnen- en buitenland.

Uniek door: We zijn een familiebedrijf met korte lijnen en een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Dankzij onze flexibiliteit en betrokkenheid kunnen we snel inspelen op de wensen van onze klanten. Wat we doen, doen we goed, met oog voor kwaliteit en samenwerking.

Trots op: Ons bevlogen team dat elke dag samen de schouders eronder zet. Op onze lange familiegeschiedenis die nog steeds voelbaar is in alles wat we doen. En op het behalen van IFS Higher Level en BRC A+, een mooie erkenning van ons vakmanschap en onze toewijding.

Sinds: 1999

Aantal werknemers: 50 FTE

Bedrijfsgrootte: 4300 m²

Afzetgebied: Europa

Hoofdproduct: Langoustine

Uniek door: Onze specialisatie in de verwerking van langoustines, zowel vers als diepvries.

Trots op: Ons ruim 25-jarig bestaan. Samen met onze werknemers zijn we dankbaar voor deze mijlpaal.

Sinds: 2014

Aantal werknemers: 5 FTE

Bedrijfsgrootte: 1000 m²

Afzetgebied: China

Hoofdproduct: Noordzeekrab

Uniek door: Het werken met levende noorzeekrabben en het kweken van kreeft. We opereren in een nichemarkt en klanten weten ons goed te vinden. Ons kleine, hechte team is goed op elkaar ingespeeld en is in staat om vele tonnen krab per dag te verpakken. Zo ervaart de krab zo min mogelijk stress en komt deze in goede conditie bij de klant aan.

Sinds: 1995

Aantal werknemers: 200 FTE

Bedrijfsgrootte: 10.750 m²

Afzetgebied: Europa

Trots op: Begonnen zonder ervaring in de visindustrie met het verhandelen van onze eigen gevangen noordzeekrab. Ruim 10 jaar later gegroeid naar de top 3 grootste noordzeekrabexporteurs van Nederland. In 2024 verhuisd naar een prachtig pand om nog efficiënter te kunnen werken.

Sinds: 2015

Aantal werknemers: 44 FTE

Bedrijfsgrootte: 1600 m²

Afzetgebied: Europa, Azië

Hoofdproduct: Duurzame visproducten en hoogwaardige ingrediënten uit bijproducten van zalm en witvis, bestemd voor humane voeding en petfood.

Uniek door: We zijn volledig gericht op de circulaire economie binnen de visindustrie. Daarmee creëren we waarde uit reststromen en dragen we bij aan een duurzamere toekomst.

Trots op: Dat we hebben laten zien dat circulariteit en kwaliteit hand in hand kunnen gaan. We zijn inmiddels een gewaardeerde partner voor lokale leveranciers en internationale voedingsproducenten.

Dienstverlening: Paneren, batteren en voorbakken

Uniek door: We zijn een onafhankelijke dienstverlener met meer dan 30 jaar ervaring in de productie van vis- en veganproducten. Onder één dak bieden wij alle denkbare producties, met de klant en zijn product altijd centraal.

Trots op: Dat we als onafhankelijk verlengstuk van onze klanten jaarlijks meer dan 25.000 MT vis- en veganproducten mogen produceren. Met kwaliteit, vertrouwen en flexibiliteit dragen we zo bij aan hun succes.

Werkzaam in de branche

‘De visindustrie: met de paplepel ingegoten’

Jantine Korf (20)

Officemanager bij Urk-Export

Loopbaan: ,,Na mijn opleiding Office- & Manamagentsupport op het Hoornbeeck College ben ik aan de slag gegaan bij Urk-Export. Dat is zo’n twee jaar geleden nu. Inmiddels heb ik ook een hbo-programma op het gebied van HR gevolgd en heb ik net mijn Praktijk Diploma Loonadministratie met succes afgerond.”

Van kwaliteit tot personeel: ,,Geen dag is voor mij hetzelfde en dat maakt mijn werk juist zo leuk! Ik ondersteun de financiële administratie en help bij kwaliteitszaken. Ons bedrijf is in de afgelopen jaren flink gegroeid, waardoor de processen ook zijn gegroeid. We zijn bijvoorbeeld ladingen per luchtvracht gaan vervoeren, daar komt veel bij kijken. Ik ontvang de NVWA, zorg ervoor dat de certificaten in orde zijn, maak de labels, houd de formulieren bij, neem monsters en zorg voor de aanmeldingen bij het laboratorium. Verder behoren er ook wat algemenere taken tot mijn pakket, zoals het beheer van de voorraad kantoorartikelen en het ontvangen van bezoekers.

Vanaf januari wordt personeelsadministratie een vast nieuw onderdeel van mijn takenpakket. Iets waar in zin in heb! Door de komst van de coldstore, zijn de werkzaamheden van de administratie uitgebreid. Hierdoor kreeg ik de kans om de personeelsadministratie volledig over te nemen. Een mooie uitdaging voor het nieuwe jaar om dit allemaal goed op de rit te krijgen!”

De visindustrie: ,,Werken in de visindustrie is mij eigenlijk met de paplepel ingegoten. Als klein meisje ging ik al met mijn vader mee naar Urk-Export en later kreeg ik een bijbaan binnen het bedrijf. Ik kom uit een gezin van vijf en we werken allemaal bij hetzelfde bedrijf. Dat is echt heel gezellig. Thuis praten we eigenlijk niet tot nauwelijks over werk, dan hebben we het gewoon over andere zaken. Mijn overige collega’s voelen overigens ook als familie. Ik heb stages gelopen in andere branches, maar Urk-Export had toch mijn voorkeur. Het is een groot bedrijf, ik krijg verschillende taken en krijg ook veel ruimte om mezelf te ontwikkelen. Dat vind ik een grote plus.”

Nieuwe toonaangevende bedrijven

De spin-off van de Urker

De visindustrie is meer dan de verwerking en handel. Er waren altijd aanverwante bedrijven die goederen en diensten leverden. De laatste jaren zijn hier een aantal nieuwe bedrijven bijgekomen die een belangrijke bijdrage leveren aan innovatie en duurzaamheid.

Ocean Company is zo’n bedrijf dat nieuwe mogelijkheden zag in de toenemende verwerking van zalm op Urk. Het restproduct, dat tot die tijd alleen als diervoer diende, wisten zij op te waarderen tot hoogwaardige ingrediënten voor voedselfabrikanten. Het zorgt dat het restproduct voor de visverwerking ook meer geld oplevert.

Ocean Company begon klein in 2015, maar intussen is het bedrijf al meerder keren uitgebreid en werken er meer dan 45 mensen. Het bedrijf van Willem Brouwer, Albert van Slooten en Hendrik Kramer kreeg in 2024 zelfs de Flevolandse prijs van Topondernemer.

Ocean Company heeft ruim 2.000 tubs in omloop bij de visverwerkende industrie en haalt meerdere keren per dag het restproduct op bij de bedrijven. Daardoor wordt een continue stroom van verse grondstoffen gegarandeerd. De producten worden onmiddellijk verwerkt onder strenge voedselwaardige omstandigheden en dezelfde dag nog ingevroren. Van de inzameling tot de uiteindelijke levering wordt elke stap gecontroleerd om de kwaliteit

van het product te garanderen. Een deel van het restproduct, dat de hoge kwaliteitsnorm niet haalt, gaat alsnog naar het diervoer.

Ocean Company is trots dat ze een circulair en duurzaam bedrijf zijn. ,,Voor elke kilogram visbijproducten die we kunnen upgraden naar kwalitatieve voedselproducten voor menselijke consumptie, besparen we een kilogram vis die niet hoeft te worden gekweekt of gevangen. Bij ons gaat het om miljoenen kilogrammen, dus we hebben een aanzienlijke impact”, aldus Hendrik Kramer.

DATAVERWERKING

Vroeger had je aan een stuk vetkrijt genoeg om het product, de klant of de inhoud op de tempexdoos te vermelden. Op de kisten vis voldeed een geschreven stuk papier. Nu moet het hele proces van vangst tot consument vastgelegd worden, de zogenaamde traceringsverplichting. Visserij, handel, productie, verwerking, afzet, distributie en detailhandelsketen moeten een hele administratie bijhouden, zodat het product van begin tot eind te volgen is. Het leidt uiteindelijke tot een etiket waarop alle informatie staat voor de consument. Je redt het dus niet meer met een stuk vetkrijt of een watervaste stift. De Visserijcoöperatie Urk (VCU) zag hier kansen om nieuwe activiteiten te ontplooien ten behoeve van de visverwerkende industrie en te helpen om nieuwe bedrijven op te starten. Een van de innovatieve bedrijven die zich richt op het verzamelen van data is RapiD Engineering, met Riekelt Post als directeur. In de steeds verdergaande automatisering van het verwerkingsproces hebben zij RapiD Vision ontwikkeld. Een

Urker visverwerking

geavanceerd camerasysteem dat geïntegreerd is in robots voor pick-and-place toepassingen. Het fungeert als nauwkeurig kwaliteitscontrolesysteem en wordt aangestuurd door kunstmatige intelligentie. Het camerasysteem bepaalt volume, gewicht, afmeting en analyseert de kwaliteit en selecteert. Alle verzamelde data worden overzichtelijke gepresenteerd en dragen bij aan de traceerbaarheid van het product en de kwaliteitsgarantie.

AUTOMATISERINGSPROCES

De software en camerasystemen van RapiD Engineering worden meestal toegepast op pickand-place systemen van VCU Robotics. In het nog maar korte bestaan van het bedrijf hebben de oprichters Arie Baak en Maarten Post met hun team bewezen dat ze een belangrijke rol spelen in de automatisering van visverwerking. ,,Andere sectoren waren al ver als het ging om automatisering en robotisering, maar toepassing in de visverwerking liep altijd tegen hele specifieke problemen van het visverwerkingsproces aan die aanpassingen aan de hard- en software vragen. En daar ligt voor ons de uitdaging”, aldus Arie Baak. Dat VCU Robotics met succes die uitdaging is aangegaan blijkt wel uit verschillende automatiseringssystemen die zich inmiddels in de praktijk hebben bewezen. Vooral noodzakelijk omdat het steeds lastiger is om productiepersoneel te krijgen. Bij Korf Vis op Urk is de pick-and-place-unit in augustus vorig jaar geplaatst en draait tot volle tevredenheid. ,,Het detecteersysteem van RapiD Engineering registreert de positie en het formaat en de gripper die de porties in het bakje legt past zich hierop aan. Ook de staartstukken vouwt hij netjes dubbel, zodat alle stukken van de zalm in de vacumeerverpakking passen”, geeft Baak aan. ,,We werken ook nog steeds aan verbetering van bestaande systemen. Door 3-D print hebben we bijvoorbeeld de onderdelen van de gripper aanzienlijk terug kunnen brengen. Ook is rvs vervangen door titanium dat veel lichter en sterker is. Op die manier worden de systemen steeds beter en duurzamer.”

uit de vraag van Visscher Seafood en draait al enige tijd in de praktijk. ,,Zij zochten een oplossing voor de invoer in de zalmfileermachine. Dit is zwaar en intensief handwerk, waarbij de tempexdozen met zalm in de machine worden gestort. Hiervoor hebben we twee waterdichte robots toegepast die voorzien zijn van twee klemmen. De lege dozen worden daarna automatisch gestapeld.”

De sector kent specifieke problemen, daar ligt voor ons de uitdaging.

Op dit moment werkt VCU Robotics met steun uit het Visserij Ontwikkel Plan aan een verdergaande automatisering van de platvisverwerking. ,,Het DeltaPlaice-project betreft een innovatief pick-and-placesysteem voor de invoer van scholen platvissoorten in de fileermachine. Met camera’s van RapiD Vision wordt de vis herkend in de massa en deze informatie wordt doorgegeven aan de vacuumgripper die werkt op watercirculatie. Het project wordt uitgevoerd in samenwerking met de visverwerkingsbedrijven Neerlandia-Urk, Korf Vis en Kramer Fish, waardoor het systeem in operationele systemen kan worden getest. Zo blijven we nauw betrokken bij innovaties in de visverwerkende industrie”, aldus Arie Baak. 

De ontwikkeling van de Depalletizer kwam voort

Sinds: 1979

Aantal werknemers: 15 FTE

Bedrijfsgrootte: 2225 m²

Afzetgebied: Europa

Hoofdproduct: Kabeljauwloins, zowel vers, diepgevroren als refreshed

Uniek door: Onze gevestigde naam is opgebouwd door altijd eerlijk en betrouwbaar te zijn én door constante superkwaliteit te leveren.

Trots op: De verwerking van gekweekte platvis voor Stolt Sea Farm, een pionier op het gebied van gekweekte tong en tarbot. Dit partnerschap geeft ons een stevige fundatie voor een vruchtbare toekomst.

VERENIGING VA N V NAHTOORGSI D NENERALE

Sinds: 1986

Aantal werknemers: 200 FTE

Afzetgebied: Wereldwijd

Hoofdproduct: Noorse vis, met zalm als speerpunt

Uniek door: We zijn zelf op overnamepad gegaan en hebben daardoor als Urkers nu zalmbedrijven in Noorwegen en Schotland en verkoopkantoren in Amerika en Azië.

Trots op: De ontwikkeling die mensen doormaken in ons bedrijf, soms zelfs van productiemedewerker tot directie.

Sinds: 1988

Aantal werknemers: 600 FTE

Bedrijfsgrootte: 5 locaties op Urk, variërend van 2000 m² tot 11.000 m² per locatie

Afzetgebied: Benelux, Duitsland

Hoofdproduct: Verse en gerookte zalm en verwante producten, daarnaast verwerken we ook diverse soorten witvis.

Uniek door: Onze volledige geïntegreerde keten, van vangst tot verwerking en distributie. Gecombineerd met een sterke focus op duurzaamheid, innovatie en voedselveiligheid.

Trots op: Onze bijdrage aan een gezonde en duurzame voedselvoorziening. Elke dag leveren we wereldwijd meer dan vijf miljoen maaltijden. Wat ons daarnaast echt onderscheidt, is de inzet van onze betrokken medewerkers, die met zorg en vakmanschap in onze moderne productielocaties op Urk de bestellingen van onze klanten gereedmaken.

Sinds: 2006

Aantal werknemers: 70 FTE

Afzetgebie Nederland

Hoofdproduct: Zalm

Uniek door: Onze flexibiliteit

Sinds: 2006

Aantal werknemers: 55 FTE

Bedrijfsgrootte: 2 locaties, samen 7150 m²

Afzetgebied: Urk, Nederland, Europa

Dienstverlening: We verrichten allerlei soorten arbeid die nodig zijn om hoogwaardige producten af te leveren. Zo zagen we diepvriesproducten en beschikken we over een shaper voor allerlei vormen. Hebben we een kleinverpakkingsmachine en een sorteringsmachine. En we vriezen, glaceren, sorteren en pakken in.

Uniek door: We denken mee met klanten om producten te ontwikkelen, nee verkopen is bij ons geen optie.

Trots op: Het ontwikkelen in eigen beheer van machines voor klanten.

Sinds: 1963

Aantal werknemers: 65 FTE

Bedrijfsgrootte: 12.700 m²

Afzetgebied: Europa, Midden-Oosten

Hoofdproduct: Noordzeevis, zalm en andere (kweek-)vis Uniek door: Onze flexibiliteit. We hebben meerdere productieafdelingen die makkelijk over kunnen schakelen van de handel en verwerking van Noordzeevis naar zalm. Ook het bewaren en vriezen van producten is flexibel.

Trots op: Ons loyale personeel. We hebben veel medewerkers in dienst die al 25 tot 40 jaar binnen het bedrijf werkzaam zijn

‘De mogelijkheden zijn eindeloos’

Jante Hakvoort (30)

Productmanager voor de afdeling ‘Retail & Ready to Eat’ bij Norwegian Seafood

Loopbaan: ,,Ik heb de opleiding bedrijfsadministratie gedaan, maar in de praktijk gaf me dat niet genoeg uitdaging. Ik kwam in de visindustrie terecht en inmiddels werk ik zo’n drieënhalf jaar bij Norwegian Seafood. Na een half jaar op de backoffice bij het exportteam zeiden ze ‘we hebben iets dat beter bij je past’. Zo kwam ik bij het supply chain team terecht, waar ik de planning en alles wat bij onze externe productie komt kijken, regelde.”

Florida: ,,Vorig jaar werd me gevraagd of ik voor twee maanden naar Miami wilde om daar het hele proces voor de Amerikaanse winkelketen Costco van A tot Z te regelen. De productie gebeurde uiteraard op Urk, om het vervolgens naar Miami te vliegen en vanuit daar te trucken naar verschillende depots. Een gave uitdaging natuurlijk. De productie naar filet en dat vervolgens in het vliegtuig krijgen – dat stukje kende ik al. Nu moest ik ook het stuk vanaf aankomst in Amerika regelen. Hoe werkt het inklaren bij de douane in Amerika? Hoe komt onze zalm überhaupt aan en hoe zit het met kwaliteitschecks? Hoe krijgen we de zalm vervolgens in het warehouse? Dit waren zaken die ik beter vanuit Miami kon

regelen. Het was snel schakelen. Ik werd eind juli gevraagd en eind augustus zat ik al in het vliegtuig.”

,,Niet alles is te plannen, er zijn altijd zaken waar je geen invloed op hebt. De eerste zending kwam vanwege een medisch probleem aan boord van het vliegtuig niet in Miami, maar in Bermuda terecht. Dat leverde een dag flinke stress op. Toen de eerste lading zalm uiteindelijk goed en wel aangekomen was in het warehouse heb ik eerst een glas wijn ingeschonken.”

De visindustrie: ,,In een bedrijf als dit zijn de mogelijkheden eindeloos. Ik had mijn werkzaamheden, voor Miami, overgedragen aan een collega. Dit liep allemaal zo goed dat er voor mij weer ruimte kwam voor andere mogelijkheden. Na een klein uitstapje naar Sales Export ben ik sinds kort bij het Retail & Ready to Eat-team, wat mij goed bevalt. Regelen, plannen en zorgen dat alles zo goed mogelijk verloopt, zijn dingen die ik leuk vind om te doen.” ,,Ze weten in het bedrijf dat ik af en toe een uitdaging nodig heb, dat ik flexibel ben en dat ik het niet erg vind om naar het buitenland te gaan. Als er wat voorbijkomt, laten ze het wel weten. Zoals Miami, dat is natuurlijk mega gaaf om die verantwoording te krijgen. Ik kan nu al zeggen dat mijn functie zoals deze vandaag is over een jaar vast weer heel anders zal zijn. Dat is voor mij het mooie aan deze sector.”

Nieuwe tijden, nieuwe uitdagingen

Bij de oprichting van de Vereniging van Visgroothandelaren en Verwerking Urk had men nooit kunnen vermoeden dat hiermee nu een sector wordt vertegenwoordigd met een jaaromzet van meer dan 4 miljard euro. Marten Poelman (62) al helemaal niet. Misschien dat hij toen naast zijn fruithapje eens een stukje vis kreeg, maar dat was het dan ook wel.

Intussen weet hij genoeg over vis en alles er omheen. Sinds anderhalf jaar is hij voorzitter van de VVU. De eerste voorzitter Rein Bos hield zich vooral lokaal bezig met overleg met de visafslag. Over de aanvoertijden, de kwaliteit van de vis, sorteringen en het gewicht in de kisten. Marten Poelman krijgt andere zaken op zijn bord. ,,Het was toen nog alleen Noordzeevis, maar nu komt de vis vanuit de hele wereld naar Urk. Bedrijven zijn daardoor veel minder kwetsbaar geworden en kunnen hun productiecapaciteit efficiënter inzetten. In de beginjaren bewoog iedereen zich op dezelfde markt en was je al snel elkaars concurrent. De boodschap is nu om vooral te zorgen voor diversificatie, zodat je niet in situaties komt waarmee je te veel met een ander moet concurreren. De markt is breed genoeg, het aantal producten divers genoeg, dus zorg voor specialisatie”, aldus Poelman.

De Urker visverwerking is in zestig jaar enorm veranderd. ,,In 1965 stond hier visverwerking

en handel nog in de kinderschoenen. Urk is intussen het centrum geworden van vishandel met verwerkingscapaciteit, kennis en arbeid bij gespecialiseerde bedrijven. En door de centrale ligging ook een logistiek centrum met een grote opslagcapaciteit.” Poelman vindt het dan ook niet vreemd dat grote internationale spelers hier een positie willen verwerven en belangen in bedrijven nemen of deze helemaal overnemen. ,,Ook dit biedt weer nieuwe afzetmogelijkheden waar we gebruik van kunnen maken. Al moeten we wel zorgen dat we de eigenheid van de Urker industrie bewaren.”

NIEUWE PROBLEMEN

De visverwerking is in zestig jaar enorm veranderd.

De uitdagingen waar de VVU nu voor staat zijn er

vooral op gericht om de Urker vishandel in stand te houden en zich verder te laten ontwikkelen. ,,Huisvesting van arbeiders en leveren van stroom en water zijn de kernpunten die onze aandacht hebben. Wat het eerste betreft ligt er al een mooi plan om samen met uitzendbureaus huisvesting te regelen vlakbij Urk. Ondanks de toenemende automatisering hebben we die mensen gewoon nodig en goede huisvesting is nodig om die mensen hier ook te houden, want er zijn steeds meer sectoren die om hun gunsten dingen”, geeft Poelman aan. Over de levering van water en stroom zijn de meeste zorgen. ,,Er wordt hard gewerkt aan netverzwaring, maar het duurt allemaal te lang. Op piekmomenten is er te weinig stroom beschikbaar en er zijn lange wachttijden voor aansluitingen op het net. Dit brengt continuëring en uitbreiding van bedrijven in gevaar. Ook de waterlevering is niet zomaar opgelost. Daarnaast zijn er problemen die nationaal of internationaal spelen. Deze worden behartigd via de Visfederatie, waarin Jakke Ras en

Jelle van Veen namens de VVU zitting hebben in het bestuur.”

WARMTENET

De Urker visindustrie gebruikt jaarlijks 65 miljoen kWh stroom. Bij het koelen en vriezen komt veel warmte vrij die gebruikt kan worden voor een warmtenet. Industrieterrein Port of Urk gaat deze warmte leveren aan de nieuw woonwijk, de Zeeheldenwijk. De bedrijven krijgen hier koude voor terug, waardoor minder energie wordt gebruikt en minder chemicaliën. ,,In de bestaande industrieterreinen zijn genoeg bedrijven waarmee een warmtenet voor de oudere woonwijken gerealiseerd kan worden. We onderzoeken nu de oprichting van een coöperatie waarin bedrijven deelnemen, enerzijds bedrijven die warmte kunnen leveren en anderzijds georganiseerde afnemers”, aldus Marten Poelman. ,,Het is een win-win-situatie, waarbij Urk zich kan positioneren als de meest milieuvriendelijke gemeente van ons land.” 

Achter van links naar rechts: Klaas Schrijver, Hendrik van Veen, Marten Poelman, Albert Korf.

Voor van links naar rechts: Jelle van Veen, Jakke Ras, Tjeerd Hoekstra

Sinds: 2006

Aantal werknemers: 26 FTE

Bedrijfsgrootte: 600 m²

Afzetgebied: Werelwijd

Hoofdproduct: Breed assortiment aan producten

Uniek door: Onze directe benadering zorgt ervoor dat we flexibel en snel kunnen reageren op de wensen van de klant. We kunnen bijna altijd direct inspelen op trends, marktontwikkelingen, seizoensovergangen of zelfs speciale verzoeken van klanten.

VERENIGING VA N V NAHTOORGSI D NENERALE

Sinds: 1999

Aantal werknemers: 180 FTE

Bedrijfsgrootte: 8000 m²

Afzetgebied: Nederland

Hoofdproduct: Totaalassortiment met in de top 5: zalm, kabeljauw, garnalen, tonijn en zeebaars.

Trots op: De manier waarop we toegang tot grondstoffen gebruiken om onze afzetmarkt optimaal te bedienen.

Uniek door: Een groothandel- en retailafdeling, onze eigen verwerking met optimale flexibiliteit en meer dan 200 onderscheidende retailproducten. We hebben veel jonge medewerkers en een voedselveiligheidssysteem op het hoogste niveau.

Trots op: We leveren 40% van de Nederlandse retail, verkopen meer dan 30 miljoen verpakkingen per jaar en kunnen actief bijdragen aan de maatschappij.

Sinds: 1972

Aantal werknemers: 250 FTE

Bedrijfsgrootte: 5000 m²

Afzetgebied: Europa, we leveren aan (inter)nationale cash & carry-groothandels, foodservices en supermarkten.

Hoofdproduct: zalm(producten), Noordzeevis Uniek door: De combinatie van een familiebedrijfstraditie met moderne visverwerkingstechnologieën. We verwerken meerdere platvissoorten en kweekzalm en produceren producten in gespecialiseerde verpakkingen en zijn daarin flexibel. We hanteren hoge standaarden op het gebied van voedselveiligheid en duurzaamheid.

Trots op: Ons team, onze productmerknaam Nordia Signature, onze integrale aanpak, onze certificeringen en duurzaamheidsambitie en op onze sterke reputatie als betrouwbaar familiebedrijf.

Sinds: 1987

Aantal werknemers: 99 FTE

Bedrijfsgrootte: 5000 m²

Dienstverlening: Allround verpakker voor Seafood Connection

Holding Groep

Uniek door: We benutten de volledige waardeketen, van schip tot eindproduct.

Trots op: Onze flexibiliteit.

‘Nieuwe manier

van benadering’

Andre Visser (21)

E-commerce manager bij Neerlandia Urk

Loopbaan: ,,Na de opleiding MBO e-commerce aan het Deltion in Zwolle, stroomde ik door naar de deeltijd HBO-opleiding e-commerce aan het Windesheim in Zwolle. Neerlandia Urk zag mijn oproep voor een afstudeerplek en nam contact met me op. Dat is inmiddels drie jaar geleden. Er was meteen een klik en ik krijg hier veel vrijheid om met mijn vakgebied aan de slag te gaan!’’

Vindbaar maken: ,,Ik zorg ervoor dat de website van Neerlandia Urk goed vindbaar is voor de juiste doelgroep. We hebben een aantal landen en productgroepen die voor ons belangrijk zijn en daar richt ik onze online strategie op. Denk aan het verbeteren van de zichtbaarheid in zoekmachines en het opzetten van gerichte campagnes om de juiste bezoekers te bereiken. Sinds mijn start bij Neerlandia Urk ben ik bezig met het opbouwen en optimaliseren van deze online vindbaarheid. Zo kijk ik continu naar het gedrag van bezoekers en pas ik onze pagina’s aan om de gebruikservaring te verbeteren.

Kleine aanpassingen kunnen al snel een groot verschil maken en dat is mooi om te zien!

Ik kwalificeer de binnengekomen leads voordat ze worden doorgezet naar onze salesafdeling. Daarnaast hou ik me bezig met e-mailmarketing, automatisering, GEO, retargeting en andere projecten. Mijn vakgebied is continu in ontwikkeling en met een focus op ruim acht landen en meer dan dertig verschillende producten, is dus geen dag voor mij hetzelfde!’’

De visindustrie: ,,Misschien niet de eerste branche waar je aan denkt bij e-commerce, dat wordt toch snel gelinkt aan webshops. Maar het is juist gaaf om te zien dat online optimalisaties zo’n duidelijk effect hebben in deze sector. Wij richten ons met e-commerce vooral op nieuwe inkopers. Het is een moderne manier van benaderen die steeds belangrijker wordt.

Mijn vakgebied blijft zich ontwikkelen, denk aan de opkomst van AI, GEO-resultaten en andere digitale innovaties. Wat dat betreft heb ik genoeg uitdaging. Daarnaast ben ik trots op: Urk en de visindustrie is natuurlijk een belangrijk deel van ons dorp. Ik ben er ‘groos’ op dat ik onderdeel kan uitmaken van zo’n mooie sector.”

RKERSURK

VERENIGING VA N V NAHTOORGSI D NENERALE

Sinds: 2002

Aantal werknemers: 352 FTE

Afzetgebied: Europa

Hoofdproduct: Zalm, vers en gerookt

Uniek door: We zijn een totaalleverancier van verse, gerookte en diepvriesproducten.

Trots op: Onze mensen en de mooie kwaliteitsproducten die er van onze lijnen komen.

Sinds: 1982

Aantal werknemers: 92 FTE

Bedrijfsgrootte: 12.000 m²

Afzetgebied: Europa

Hoofdproduct: Platvis

Sinds: 1991

Aantal werknemers: 20 FTE

Bedrijfsgrootte: 2000 m²

Afzetgebied: Urk, Zwitserland, Duitsland, Denemarken

Hoofdproduct: Scholfilet, tongscharfilet

Uniek door: We zijn een familiebedrijf waarbij de kwaliteit van onze producten en diensten voorop staan.

Trots op: We zijn als één van de weinige nog een echt platvisbedrijf.

Uniek door: We zijn een fully integrated bedrijf. We verwerken onze vis van hele vis tot aan de retailverpakking.

Trots op: Ons personeel dat elke dag klaarstaat om topkwaliteit producten te verwerken. Daarnaast op onze productrange, waarmee we elk segment van de markt kunnen bedienen.

Sinds: 1973

Aantal werknemers: 120 FTE

Bedrijfsgrootte: 8500 m²

Afzetgebied: Europa

Hoofdproduct: Gehele assortiment

Uniek door: Onze snelheid en flexibiliteit. Trots op: Ons personeel.

Sinds: 2016

Aantal werknemers: 15 FTE

Bedrijfsgrootte: 750 m²

Afzetgebied: Europa

Dienstverlening: We voeren producties uit voor diverse bedrijven. Daarnaast leveren we een wijd assortiment aan producten.

Uniek door: Onze flexibele en servicegerichte aanpak. Trots op: Onze mensen.

Sinds: 2014

Aantal werknemers: 16 FTE

Bedrijfsgrootte: 3464 m²

Afzetgebied: Noord-Europa, Azië

Hoofdproduct: Noordzeekrab, Canadese kreeft, king crab

Uniek door: Ons systeem voor het verwateren van levende

schaal- en schelpdieren.

Trots op: Ons team, zonder hen zouden we niet zijn waar we nu zijn!

Werkzaam in de branche

‘Een flinke puzzel, dat maakt het juist zo leuk’

Egbert Post (40)

ERP-specialist bij Lerøy Netherlands

Loopbaan: ,,Eigenlijk ben ik mijn hele carrière al werkzaam in de ERP. Na de opleiding HBO informatica startte ik als developer. Daarna kwam ik in functies waarin ik zelf de systemen bouwde. Dat heb ik bij verschillende bedrijven gedaan. Uiteindelijk rolde ik de foodindustrie in. Ruim een jaar geleden werd ik door Lerøy benaderd. Zij gingen over op een nieuw ERP-systeem en dat moest in goede banen geleid worden. Een uitdaging die ik graag aanging!”

Complex en chaotisch: ,,Alles wat je inkoopt, verkoopt of toevoegt aan een product, komt samen in het ERP-pakket. ERP-systemen bestaan er in vele soorten, maar voor de food en met name de visindustrie zijn vaak specifieke wensen. Het oude systeem verdween, waardoor Lerøy op zoek moest naar een nieuw softwarepakket. Dat moet goed gemanaged worden. We zijn zo’n twee jaar bezig geweest met de overgang en gingen afgelopen zomer ‘live’. Best een spannend moment natuurlijk. Je hebt er slapeloze nachten van, bereidt alles tot in den treure voor, maar loopt in praktijk toch tegen dingetjes aan. Naast de inrichting houd ik me nu vooral bezig met het

onderhoud en de optimalisatie. Er is nog veel aanvullende info die we toe kunnen voegen. Dat kan best complex en chaotisch zijn. We hebben vijf vestigingen, dus het is een uitdaging om iedereen het systeem op dezelfde manier te laten gebruiken. Op die manier krijgen we ook beter inzicht in de processen. Daarnaast is het voor mij de uitdaging om elke dag de juiste prioriteiten te stellen en om goed te communiceren met de collega’s. We hebben een projectteam dat bestaat uit een collega van elke afdeling, zij geven aan waar ze tegenaan lopen en hoe ze dit het liefst opgelost zien. Voor mij de uitdaging om een oplossing te bedenken, problemen te prioriteren, te kijken of het in lijn is met de visie op lange termijn en hoe A effect heeft op B en/of C. Kortom: het is vaak flink puzzelen, maar dat houdt het juist zo leuk!”

De visindustrie: ,,Ik had niet zo snel verwacht dat ik in deze industrie terecht zou komen. In het eerste gesprek klikte het direct goed, toen was ik snel om. Ik vind het mooi om te zien dat je werkt aan een tastbaar product, het eindresultaat zie je in de supermarkt liggen. Daarnaast doe je het écht samen: iedereen voegt in de keten iets toe. Tot slot is het een industrie die altijd in ontwikkeling is. Van robotisering tot IT en van duurzaamheid tot kwaliteit. De bedrijven in de branche groeien hard en worden echt volwassener.’’

Diepvries Urk is altijd vooruitstrevend geweest

Al bijna een eeuw in de dienstverlening

Waar anderen bezig waren om vis te vangen, verwerken en af te zetten, waren de gebroeders Van Veen er al vroeg bij om dit te faciliteren. Al in 1928 begonnen ze met de Eerste Urker IJsfabriek om zo te zorgen dat de vis langer bewaard kon worden.

Ze kochten een stuk van de nog maar tien jaar oude fabriek aan wat nu de Klifkade is. In 1918 hadden de heren Velleman en Sterrenburg uit Rotterdam hiervoor 3.000 vierkante meter in erfpacht gekregen voor de bouw van een vismeelfabriek. In de N.V. Vischmeelfabriek ‘Zuiderzee’ kwam meteen een elektrische centrale die de stroom leverde voor alle 675 Urker huishoudens en de straatverlichting. Tot de ingebruikneming van de vismeelfabriek is het echter nooit gekomen. De bijvangst van de Zuiderzeevissers, die niet geschikt was voor consumptie, moest gedroogd worden en fijn gemalen tot poeder voor hoofdzakelijk varkensvoer. Dit vismeel bleek echter slecht bruikbaar en na de Eerste Wereldoorlog was er van schaarste op de levensmiddelenmarkt ook geen sprake meer. Een gehoopte kans op nieuwe werkgelegenheid voor Urk werd zo voor de start al de grond ingeboord.

In de voormalige vismeelfabriek werd de Eerste Urker IJsfabriek gevestigd.

De inschrijving in het handelsregister van de gebroeders Van Veen in 1928.

De elektriciteitscentrale daarentegen werd wel een succes en hiermee liep Urk voorop.

In 1924 werd een nieuwe poging gedaan naar meer werkgelegenheid en werd er in het leegstaande gebouw een sigarenfabriek gevestigd door de NV ‘Indiana’ uit Kampen. Een subsidieproject dat vooral bedoeld was om het armoedige Urk te helpen. Na enkele jaren werd de geldkraan dichtgedraaid omdat hier sprake was van kinderarbeid. In april 1928 sloot de fabriek officieel de deuren, maar de drie gebroeders Van Veen waren in het gebouw al een aantal maanden aan de slag. Ze zagen de fabriek als een uitgelezen kans om machinaal ijs te produceren voor de toenemende Noordzeevloot. Tot die tijd werd alleen gebruik gemaakt van ijs dat in strenge winters werd uitgehakt en in het ijspakhuis/ijskelder van de weduwe Hiltje Snoek werd bewaard. De gebroeders Van Veen kochten een groot deel van de fabriek aan en begonnen hier met de Eerste Urker IJsfabriek en een bierbottelarij. Dat laatste was toen de benaming voor een café/cafetaria.

IJSFABRIEK

De verbouwing tot ijsfabriek nam een aantal maanden in beslag en eind maart 1928 kon er proefgedraaid worden. De open dag in april trok vele tientallen belangstellenden naar de ijsfabriek. De ijsvorming vond plaat in de ijsgenerator, een langwerpige en vierkante bak die helemaal was

De dorpsingang van Urk met de ijsfabriek en het café.

geïsoleerd. Deze was gevuld met pekel, die gestaag in beweging werd gehouden. Langs de binnenwand was een spiraalgeleiding aangebracht van 300 meter voor de doorvoer van ammoniak. Een compressor zorgde nog voor versterking van de hierdoor veroorzaakte temperatuurdaling. In de ijsgenerator konden zestien ijscelramen, elk met tien ijscellen, neergelaten worden, vooraf gevuld met water. In de generator duurde het acht uur voordat er dan 160 ijsstaven uitgehaald konden worden. Goed voor 2.000 kilo ijs. De weekproductie bedroeg toen 25.000 kilo en er was een bergplaats voor 75.000 kilo.

Aanvankelijk werden de ijsstaven nog met de hand kapotgeslagen, maar in de winter van 1929 werd al een ijsmolen met motor aangeschaft om het ijs te breken. Het was een zachte winter, waardoor geen ijs uit zee gehaald kon worden. Om aan de toenemende vraag te voldoen werd de productiecapaciteit verdubbeld. Het ijs werd niet alleen geleverd aan de Noordzeevissers, maar werd ook gebruikt om de haring te koelen die met wagonla-

Inbraakgevoelig

De bierbottelarij, café, cafetaria van Van Veen heeft tot in de zestiger jaren bestaan. Opvallend is dat de aanwezigheid van alcoholische dranken heeft gezorgd voor een lange reeks van inbraken in de jaren van het bestaan. De Haagsche Courant van 3 september 1936 maakt melding van vijftien inbraken in een paar jaar tijd. Dat ging nog vele jaren door en menig Urker werd gepakt en veroordeeld voor dit vergrijp. In 1960 kregen drie Urkers nog zes weken onvoorwaardelijke celstraf voor inbraak, een ander kreeg een maand tuchtschool, en drie anderen werden voorwaardelijk veroordeeld tot een aantal maanden tuchtschool.

Haagsche Courant, 3 september 1936.

De NV Eerste Urker IJsfabriek rond 1980. De contouren van de oude vismeelfabriek waren nog zichtbaar, maar intussen was er behoorlijk uitgebeid. De levering van ijs ging nog door tot 2003.

dingen naar Duitsland werd vervoerd. In de zomermaanden werd ook aan particulieren verkocht, die hun keldervoorraad gekoeld wilden houden. De vraag was groot en in april 1929 was de voorraad zo gedaald, dat zelfs ijs uit Kampen werd aangekocht door Van Veen om de vloot van ijs te kunnen voorzien.

Het ondernemerschap werd van de gebroeders werd nog eens benadrukt toen in 1931 een vrachtwagen werd aangeschaft. Het was de eerste motorvrachtwagen op het eiland. Deze werd gebruikt voor de distributie van het ijs naar de botters in de Urker haven.

In 1938 werd een ijsmolen aangeschaft die tien ton ijs kon vermalen in een uur, zodat er altijd ijs klaar stond voor de vissers.

VERDERE UITBREIDING

Tientallen jaren verzorgde Gebr. Van Veen de ijsvoorziening, samen met de firma Snoek, die ook ijs produceerden. Na de inpoldering nam het afzetgebied toe en werd ook de productie- en opslagcapaciteit verhoogd. In 1948 werd 500 vierkante meter aangekocht om een koelhuis te bouwen, vanwege de verwachte toename van aanvoer van Noordzeevis. Na de staven ijs, kwam er de scherfijsinstallatie en uiteindelijk een installatie voor pijpijs met behulp van ammoniak. Hiervoor werd het pand uitgebreid, omdat de vraag naar ijs nog steeds toenam. De vloot werd groter, de Urker afslag begon met de veiling van Noordzeevis en ook de visverwerking kwam op. De meeste vis ging toen nog vers op transport, dus moest van het nodige ijs worden voorzien. Het in 1963 opgestarte bedrijf van Bos Diepvries is de eerste op Urk die gaat pionieren met het invriezen van vis. Al snel volgt Gebr. Van Veen met een eigen vrieslijn met freon en een opslagruimte. De naam werd gewijzigde in Van Veen

IJsfabriek en Diepvries. De UVAA was een van de klanten die hier hun vis lieten invriezen. Het vriezen ging nog op de plaatvriezer. De vis werd op aluminium platen gelegd die op een kar een nacht in de vriezer gingen. De volgende dag moest de bevroren vis van de plaat afgeklopt worden. Het was allemaal experimenteren, want voor de UVAA werden veel ingepakte doosjes bevroren die naderhand kapotvroren door het opzwellen van de vis.

De houdbaarheid van de vis werd vergroot door er naderhand nog een laagje water omheen te vriezen. Voor een extra laag water moest de vis opnieuw door de bandvriezer. Uiteindelijk ging er op die manier maar een paar procent water omheen. Na het vriezen volgde het handmatig inpakken in plastic zakken en daarna in de doos. Luchtdicht verpakt kon de vis zo twee jaar bewaard worden in de diepvriesopgslag.

De Urker schepen werden groter en de vloot kwam steeds minder in de haven. In 1984 besloot Van Veen om met de vloot mee te gaan en een ijsfabriek te bouwen in Lauwersoog naast de visafslag.

DIEPVRIES URK

De locatie aan de Klifweg had intussen de grenzen bereikt en in 1985 werd besloten om nieuw te bouwen op het industrieterrein aan het Zuidoostrak. Onder de naam Diepvries Urk werd een voor die tijd hypermoderne verwerkingsruimte gebouwd met diepvriesopslag, in totaal 2.500 vierkante meter. Op de Klifweg werd de ijsproductie nog aangehouden en de rest van het pand werd verkocht aan Urk Export. Uiteindelijk stopte de productie van ijs in 2003, omdat de schepen en visverwerkers zelf een ijsmachine kregen. De UK 22 was het laatste schip dat nog ijs kreeg. Ook aan het Zuidoostrak ging de modernisering verder. In

2015 werd overgegaan van freon naar CO2. Een koudemiddel dat veel schoner is. Maar ook anno 2025 is Diepvries Urk tegen de grenzen aangelopen. Lange tijd stond nieuwbouw in Port of Urk op stapel, maar hier heeft de directie vanaf gezien vanwege de onzekerheid over de stroom- en waterlevering.

FAMILIEBEDRIJF

Het door de gebroeders Van Veen in 1928 opgestarte bedrijf is nog steeds in handen van de familie Van Veen. Aan het roer staan nu Riekelt en zoon Hendrik van Veen, inmiddels de vierde generatie. Als Hendrik terugblikt, dan moet hij bekennen dat er toch wel heel veel veranderd is in de loop der jaren. ,,We bestaan nog steeds, omdat we altijd hebben ingespeeld op de vraag van onze klanten. Dit zijn nog steeds grotendeels Urker klanten, maar het is allang niet meer alleen Noordzeevis. De vis komt nu echt vanuit de hele wereld. Veel interleaved producten die bij Diepvries Urk worden ontdaan van de plastic folie en worden verwerkt. Dit kan gaan om sorteren, paneren, glaceren en daarna opnieuw verpakken”, vertelt Hendrik. Als je het vergelijkt met vroeger valt volgens hem vooral de automatisering op. ,,Er komt nog wel handwerk aan te pas, maar veel is intussen geautomatiseerd en dat gaat alleen maar toenemen. We hebben nog steeds 150 mensen in dienst, waarvan 60 vast in dienst en de rest op oproepbasis. We werken met producten die de klant in onze handen geeft. Dat vertrouwen moet je niet beschamen en elke schakel in het productieproces moet dat voor ogen hebben. Daarom werken we ook niet met uitzendbureaus. We doen er alles aan om te voorkomen dat er iets misgaat. Die zorgvuldigheid is ook van toepassing op de voorraadadministratie. Met onze software krijgen de klanten dagelijks een update van de voorraad”, aldus Hendrik.

UITBREIDING

Met de uitbreiding en verbouwing van Diepvries Urk komt er 1.600 vierkante meter bij. ,,De opslagcapaciteit gaat van 600 naar 2.300 palletplekken. De huidige vriescel wordt de nieuwe verwerkingsruimte waar al een flinke automatiseringsslag wordt gemaakt. Er kan steeds meer machinaal zoals sorteren, afwegen, inpakken, vouwen en stapelen. Bij de nieuwe expeditiehal komen twee laaddocks, met daarboven de kantine met kleedruimtes en kantoorruimte. De bouw vindt in fasen plaats, zodat de productie kan doorgaan. Eind 2026 moet het allemaal klaar zijn, dus het is voorlopig nog even behelpen.”

Terugkijkend op bijna honderd jaar geschiedenis zijn Riekelt en Hendrik best trots. ,,Als je na zoveel jaren dienstverlening nog steeds bestaat, dan heb je in ieder geval iets goed gedaan.” 

‘Urk Seafood is een gezamenlijk visitiekaartje’

Hendrik van Veen vertegenwoordigt als bestuurslid de Vereniging van Visgroothandelaren Urk (VVU) in het cluster Urk Seafood. Dit initiatief van de VVU is tot stand gekomen vanuit de behoefte om kennis en kunde bij werknemers in de seafoodsector te vergroten en het imago van de sector te versterken.

Hendrik ziet dat dit initiatief van grote waarde is. ,,We zijn hiermee een aanspreekpunt voor gemeente, provincie, Liander en Vitens om knelpunten op te lossen en de druk erop te houden.”

Het nut van Urk Seafood blijkt volgens Hendrik ook bij de missies naar het buitenland. ,,Dat doe je als individueel bedrijf niet zo snel. Door gezamenlijk op te trekken gaan er deuren open en laat je met elkaar zien waartoe de Urker visverwerking allemaal in staat is. We hebben kennis, verwerking, opslag, logistiek en zijn hét distributiepunt van food geworden. Dat maakt best indruk en biedt nieuwe kansen om Urk Seafood nog verder te versterken.”

Een artist impression van de verbouw en uitbreiding van Diepvries Urk. De planning is dat het eind 2026 gerealiseerd is.

Sinds: 1962

Aantal werknemers: 230 FTE

Bedrijfsgrootte: 12.000 m²

Afzetgebied: Europa

Hoofdproduct: Alaska pollock

Uniek door: Vanuit onze familie gedreven basis werken we nauw samen met klanten aan innovatieve en gezonde producten. Door onze efficiënte processen onder één dak combineren we persoonlijke aandacht met operationele kracht.

Trots op: Ons betrokken team, dat met passie werkt aan kwaliteit en vernieuwing. Samen zijn we uitgegroeid tot een moderne foodpartner die blijft ontwikkelen en vooruitkijken.

Onze branche in cijfers

OMZET TOTALE VISINDUSTRIE 2025 4+ miljard

150+ miljoen

KILO’S VIS VERWERKT

Sinds: 1931

Aantal werknemers: 25 FTE

Bedrijfsgrootte: 1800 m²

Afzetgebied: Europa

Hoofdproduct: Kabeljauw

Uniek door: We bestaan al bijna 100 jaar. Ons bedrijf combineert moderne techniek met ambachtelijk vakmanschap. Hoewel we tegenwoordig ook machinaal fileren, blijven we trots op het feit dat we ook nog handmatig fileren. Een traditie die bijna een eeuw oud is en zorgt voor de hoge kwaliteit waar we om bekendstaan.

Trots op: Ons sfeervolle familiebedrijf. We leveren elke dag opnieuw een topproduct van kabeljauw af met dezelfde toewijding en liefde voor het vak als in 1931

300+ miljoen

KILO’S VIS VERHANDELD

‘In deze sector doe je het echt samen’

Romy Bos (20)

QA Specialist op de kwaliteitsafdeling van Dayseaday

Loopbaan: ,,Na de middelbare school nam ik een tussenjaar en ging ik later bij Dayseaday Productie aan de zalmlijn te werken. Toen ik op zoek ging naar een BBL-traject – werken en leren – kwam ik de opleiding Allround Assistent Business Services op het Firda tegen. Ik keek om me heen voor een passend bedrijf, maar toen stelde Dayseaday voor om het traject daar te volgen. Mijn huidige functie was vrij en al sloot het niet helemaal aan op de opleiding, de combinatie mocht wel. De opleiding is echt allround. Je krijgt de basis mee van onder andere financiën, marketing en administratief werk. In elke baan komt de lesstof van pas.”

Kwaliteit: ,,Ik ondersteun de QESH manager, samen met nog een assistent. Voor de kwaliteitsafdeling is het belangrijk dat al onze documentatie op orde is, bijvoorbeeld voor wanneer we een audit krijgen. Dan moeten we kunnen aantonen dat we aan alle voedselwetten voldoen. Voor mij betekent dit veel mailen met leveranciers en documentatie verwerken in onze systemen. Naast mijn kwaliteit-werkzaamheden doe ik

ook andere taken. Ik houd onder andere alle sociale media-kanalen bij en maak diverse flyers voor intern en extern gebruik. Ook mag ik een aantal marketingwerkzaamheden doen. Van maandag tot en met woensdag zit ik op kantoor, op donderdag ga ik naar school en op vrijdag sta ik nog een dagje op de werkvloer. Heerlijk om dan ook weer even met m’n handen bezig te zijn en m’n maos op de werkvloer te spreken. Ik vind m’n weekindeling op dit moment erg fijn. Voor mijn opleiding staat drie jaar, maar ik hoop ‘m binnenkort na twee jaar af te ronden. Als dat straks is gelukt, hoop ik hier binnen Dayseaday door te groeien. In april 2026 mag ik mee naar de beurs in Barcelona. Superleuk natuurlijk.”

De visindustrie: ,,Het leuke aan mijn werk vind ik de afwisseling in taken, ik doe van alles wat. Het ene moment ben ik bezig met sociale media, vervolgens neem ik een offerte door en even later ben ik weer aan het mailen met leveranciers. Ik had dit BBL-traject bijvoorbeeld ook bij een kledingwinkel kunnen doen, maar de nuchterheid en gemoedelijkheid van de visindustrie vind ik leuk. We doen het werk echt samen met alle collega’s. Het was in het begin een flinke omschakeling van de productie naar de hele dag achter een beeldscherm. Nu ben ik blij dat ik toch heb doorgezet.”

Programmamanager Rein Brands over potentie:

‘Urk bruist van seafoodambities’

Urk is niet alleen de grootste seafoodhub van Nederland, maar inmiddels ook een kenniscentrum van de Europese seafoodindustrie. Met Urk Seafood als overkoepelend merk en prachtige initiatieven zoals de Urk Seafood Academy, wordt gewerkt aan de toekomst van een sector die traditie en innovatie slim weet te verbinden. Programmamanager Rein Brands is gepast trots: ,,We hebben al veel bereikt, maar ik zie nog veel meer moois gerealiseerd worden in de toekomst.’’

Met ruim honderd visverwerkende bedrijven, een hypermodern logistiek netwerk en een groeiend aantal internationale afnemers is Urk uitgegroeid tot een wereldspeler in seafood. De uitdaging voor de komende jaren ligt in duurzaamheid, scholing en innovatie, precies de thema’s waar Urk Seafood en de Urk Seafood Academy zich op richten.

Zonder tekort te willen doen aan het positieve verhaal van Urk Seafood, ziet Rein wel degelijk volop uitdagingen voor de BV Urk. ,,Aan de ambities heeft het nog nooit gelegen op Urk, maar we merken dat het nu wel klem begint te lopen op de belangrijke randvoorwaarden voor die groei van onze industrie. Denk aan water, stroom en de huisvesting van buitenlandse werknemers. Daar

moeten we nu wel zaken voor gaan regelen, want anders dreigt de plaatselijke en regionale economie te gaan vastlopen.’’

AMBITIE

Terug naar de ambitie; Rein signaleert dat Urk Seafood als cluster als een rode draad door de economische ontwikkeling van Urk loopt. ,,Het raakt ontzettend veel. Van human capital tot duurzaamheid, van innovatie tot internationalisering en van marketing tot branding. We willen onze organisatie daarom graag verder professionaliseren. Samen met gemeente, provincie, en onderwijs zijn we het cluster aan het professionaliseren en doorontwikkelen, een proces waar we nu middenin zitten.’’ De promotie van Urk en daarbij Flevoland is voor Rein één van de mooie effecten van de groei van

De Urk Seafood kalender ziet er tot en met eind 2026 al flink gevuld uit. Een greep uit de geplande activiteiten:

Januari 2026

Werkbezoek ASMI (Alaska Seafood Marketing Institute)

21-23 april 2026

Seafood Expo Barcelona24 bedrijven uit Urk aanwezig

2026

Handelsmissie naar N-O USA (Nv.Scotia/Nw.Brunswick)

2026

Inkomend bezoek door handelsdelegatie New Brunswick

OP DE AGENDA

Oktober 2026

Conxemar Vigo (seafood beurs combineren met Erasmus+)

2026

Inkomend bezoek door handelsdelegatie China

2026

Inkomende handelsmissie Alaska Seafood

Oktober 2026

Handelsmissie naar China (Qingdao / NL paviljoen)

VERENIGING

VA N V NAHTOORGSI

het Urk Seafood-cluster. ,,We worden door heel veel landen nu benaderd voor kennis en contacten, we laten ons zien bij bijvoorbeeld de Barcelona Seafood Expo en de China Seafood Show in Qingdao, handelsmissies zijn daarbij ook een belangrijk instrument. Onze ambassades en NBSO (Netherlands Business Support Offices) weten ons goed te vinden, niet alleen voor seafood, maar ook voor onze maritieme expertise. Daarnaast profileren

we ons ook in Den Haag zoals met de Week van ons Eten. We hebben daarbij met Cees Kramer van restaurant De Boet ons mooie product namens de provincie mogen promoten op het ministerie van LVVN. Dat zijn natuurlijk belangrijke events voor ons als sector en het is echt geweldig om te ervaren hoe positief er overal op Urk Seafood wordt gereageerd. Dat zorgt voor een olievlek-effect.’’

De onderwijspartner van Urk Seafood is Firda, waar nu al volop mee samengewerkt wordt voor de Urk Seafood Academy. De academie fungeert als linking pin tussen onderwijs en praktijk en biedt opleidingen en trainingen die direct aansluiten op de behoefte van de bedrijven. ,,Een doorlopende leerlijn en ‘leven lang leren’ zijn ook voor onze visverwerkende sector van groot belang. Daarom wordt nu gewerkt aan een HBO (AD) opleiding met Aeres Hogeschool. Er is een HBO-vraag vanuit onze sector, het is aan ons om daar een passend model voor te vinden.’’

De samenwerking binnen Urk Seafood reikt verder dan scholing alleen. Bedrijven delen kennis, organiseren bedrijfsbezoeken en presenteren zich samen op internationale beurzen. ,,Realisatie van een Maritieme Campus, met daarin ook ruimte voor startups en innovatie, zou een geweldige aanvulling zijn voor onze blauwe economie. Innoveren, minder gebruik van productiemiddelen als water, en stroom, toewerken naar ‘zero waste’, en doorontwikkeling van productieautomatisering en robotisering, zaken die nodig zijn om onze leidende positie als visverwerkingshub te behouden en te versterken. Dat kan alleen als we het samen doen in een zgn. ‘Triple Helix’ samenwerking zodat we de volgende generaties een mooi perspectief kunnen bieden in de seafood sector.’’ 

VVU belangrijke pijler van de Visfederatie

Het jubileum van de VVU markeert tegelijk een langdurige samenwerking met de Visfederatie. De Visfederatie kent als nationale koepel voor de visverwerking en visgroothandel verschillende dragende leden.

Sinds de oprichting van de Visfederatie begin jaren 90 van de vorige eeuw heeft de VVU een belangrijke rol gespeeld. Als vertegenwoordigende organisatie van de visindustrie op Urk was en is de stem van deze grote achterban belangrijk. Na jaren van groei kwam een periode van stagnatie door de teruglopende platvisaanvoer. De VVU en de Visfederatie hebben in deze moeilijke periode samen opgetrokken in overleggen met de aanvoerders, afslagen en overheden om uit de impasse te komen. Het heeft Urk in een ander vaarwater gebracht. De visverwerkende industrie is erin geslaagd de afhankelijkheid van platvis te verminderen door nieuwe soorten en bronnen aan te boren.

En met succes, want vandaag zien wij dat op Urk verwerkende bedrijven groeien en investeren in de toekomst. Daarmee groeit het belang van de samenwerking tussen de VVU en de Visfederatie.

Nieuwe, veelal internationale wegen leiden tot nieuwe vraagstukken. We zien dat met de verbreding van de activiteiten op Urk de onderwerpen op de agenda in toenemende mate een nationaal karakter krijgen. Het belang van de VVU als pijler van de Visfederatie is over de jaren alleen maar toegenomen. Vanaf deze plaats onze felicitaties aan de leden en het bestuur van de VVU met dit jubileum, en graag spreek ik de wens uit dat onze samenwerking nog vele jubilea mag duren en groeien..

Guus Pastoor Voorzitter Visfederatie

‘Net

een voetbalwedstrijd: gezonde spanning en focus’

Peter de Boer (56)

Quality Assurance manager bij Seacon Production BV

Loopbaan: ,,Na de middelbare school ging ik als fileerder aan de slag in de vis. Toen ik trouwde, ging ik bij Weerstand BV werken, nu Seacon Production BV. Op een gegeven moment kwam de vraag of ik niet een opleiding wilde gaan volgen. Ik ben toen HBO Levensmiddelenmicrobiologie en later -technologie gaan studeren in Utrecht. Ik begon in een tijd waarin kwaliteit nog lang niet zo belangrijk was op de werkvloer als vandaag de dag. Ik heb dat echt vanaf 0 zien opkomen binnen het bedrijf en vind het mooi dat ik daarin mijn steentje heb bij kunnen dragen. Onze kwaliteitsscore is tegenwoordig essentieel om met klanten samen te werken.”

In de huidige tijd en voor de huidige klanten is onze kwaliteitsscore een absolute vereiste om zaken te doen.’’

Altijd paraat: ,,Negen van de tien kwaliteitsaudits binnen ons bedrijf komen onaangekondigd. Het is dus belangrijk dat we te allen tijde paraat staan voor een controle of bezoek. Meerdere keren per jaar krijgen we in onze fabriek onaangekondigde audits van IFS, duurzaamheidsstandaarden en klanten. Binnen tien minuten verwachten ze dat ze op de productievloer aanwezig kunnen zijn. Onze kwaliteitsnormen en -eisen moeten dus dagelijks tiptop in orde zijn. Mijn werkweek bestaat uit veel controles. Alle producten die binnenkomen worden eerst onderworpen aan een aantal test. Pas als ze van de beste kwaliteit zijn, gaan ze door naar de productie. Daarnaast worden foutmeldingen bij mij gemeld. Als de metaaldetector bijvoorbeeld een product van de lijn gooit, ontdooi ik dit en check ik of er ook daadwerkelijk metaal in het product wordt aangetroffen. De controles gebeuren in de eerste plaats om de voedselveiligheid te garanderen. Daarnaast doen we dit om te controleren of het apparaat nog goed werkt en leggen we deze foutmeldingen

vast. Ik verzorg de controles en audits en ga met de mensen op de werkvloer in gesprek. Een belangrijke taak van onze kwaliteitsnormen ligt ook bij het personeel. Iedereen moet werken via hetzelfde proces en aan dezelfde eisen voldoen. Ik onderhoud de relaties met klanten op het gebied van kwaliteit en voedselveiligheid. Wekelijks krijgen we vragen, verzoeken en bezoeken. Dit vraagt om het zorgvuldig en actueel bijhouden van alle auditdocumentatie, zoals productspecificaties, analyserapporten, leveranciersdocumenten en ons eigen kwaliteitshandboek.

Dat brengt veel papierwerk met zich mee. Tot slot ben ik verantwoordelijk voor de certificering en het kwaliteitshandboek. Ik vergelijk mijn werk vaak met een belangrijke voetbalwedstrijd: vaak is er gezonde spanning, auditstress noem ik dat ook wel. Je weet dat dat je de zaakjes goed op orde hebt, je bent gefocust, maar bent toch gespannen voor de uitslag. Het is elke keer weer gaaf om te ‘slagen’. Mijn collega’s zijn daarin onmisbaar. Het leukste aan mijn werk vind ik ook de omgang met de mensen en het feit dat we het echt samen doen op een zo goed mogelijke manier.’’

De visindustrie: ,,Ik kan me eerlijk gezegd geen dag herinneren dat ik met tegenzin naar mijn werk ging. Ik werk al vele jaren samen met dezelfde collega’s. We zijn ooit in dit bedrijf begonnen toen alles splinternieuw was, maar krijgen na al die jaren nog steeds complimenten dat alles er zo netjes uitziet. Daar ben ik best wel trots op:. Toen ik begon als kwaliteitsmanager, stond kwaliteit en voedselveiligheid in de kinderschoenen. Door de jaren heen hebben we zoveel opgebouwd op dit gebied. Ik zeg altijd: we zijn dagelijks met iemands eten bezig, dus daar moet je voorzichtig mee omgaan. Die uitdaging blijft trekken en de fysieke eindproducten blijven mooi om te zien. Afgelopen zomer was ik in Kroatië op vakantie. In een supermarkt kwam ik een kreeftproduct tegen, geproduceerd in onze fabriek. Dat blijft gaaf!’’

10% van wereldproductie kan worden verwerkt op Urk

Urk is grootste zalmverwerker

Het is nog niet zolang geleden dat Urk zich profileerde als het platviscentrum van Europa. De aanzienlijke krimp van de Noordzeevloot en de hiermee gepaard gaande vermindering van aanvoer heeft de verwerkende industrie gedwongen om alternatieven te zoeken. Met succes, want Urk is nu de grootste zalmverwerker ter wereld.

Oud-secretaris Albert Romkes (76) weet nog goed hoe in de tachtiger jaren maar liefst vierhonderd boomkorschepen actief waren op de Noordzee. ,,Er werd toen landelijk rond de 180.000 ton schol aangevoerd en het meeste ging naar Urk. In de jaren negentig liep dat terug naar 120.000 ton en na de eeuwwisseling zette die neergaande lijn zich door. Nu hebben we nog een vijftigtal schepen over en wat vlagschepen. De visverwerkende industrie zag zich genoodzaakt om alternatieve platvissoorten te importeren uit de hele wereld. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een globalisering van de Urker visindustrie. Naast platvissoorten kwamen er ook andere vissoorten naar Urk, waaronder de zalm”, aldus Romkes.

,,Albert Dekens was met Rodé Vis de eerste die hiermee begon en hij was daarmee de grondlegger van de huidige zalmindustrie op Urk. Intussen is dat bedrijf overgenomen door Leroy, de grootste producent van zalm in Nederland.”

Met Neerlandia-Urk heeft ook de familie Romkes de overstap naar zalm gemaakt, al maakt Noordzeevis ook nog altijd een belangrijk deel uit van het assortiment. ,,Wij hebben hier ook een zalmfileermachine staan en inmiddels draaien er al achttien op Urk bij twaalf verschillende bedrijven. Dat aantal wordt binnenkort nog uitgebreid met nog twee fileermachines. De Urker zalmverwerkingsindustrie komt dan uit op een productie die afgerond 250.000 ton per jaar bedraagt. De jaarlijkse productie van kweekzalm bedraagt 2,5 miljoen ton per jaar, dus dat betekent dat 10% hiervan op Urk wordt verwerkt. De meeste zalm komt uit Noorwegen. Wekelijks komen honderd vrachtwagens met zalm naar Urk, dus dat zijn enorme hoeveelheden”, geeft Albert aan. ,,Die vis moet na verwerking ook weer gedistribueerd worden en een groot deel van die zalm gaat naar Amerika. We zijn dus naast verwerkingscentrum ook een distributiecentrum geworden.” 