INETTA NOWOSAD • OD WSPÓŁPRACY W SZKOLE DO SIECI WSPÓŁPRACY REGIONALNEJ NA RZECZ EDUKACJI
• kolektywne działanie w strukturach nieformalnych, które budowane jest na wzajemnym dojrzałym zaufaniu i wymaga reguł współpracy (tamże). Warunkiem nieodzownym jest tutaj dobrowolne samozobowiązanie się uczestników. W programie realizowanym w Niemczech od 2001 roku sukcesywnie wzrastała liczba sieci łączących różne instytucje i obszary kształcenia, jak i instytucje spoza oświaty. Aktualnie w całych Niemczech i we wszystkich krajach związkowych funkcjonuje 76 sieci3. Posługują się one instrumentami, które za pomocą innowacyjnych projektów edukacyjnych przewartościowują i rozbudowują regionalną infrastrukturę edukacyjną. Z tego powodu odzwierciedlają one polityczno-edukacyjną wizję uczącego się społeczeństwa – społeczeństwa opartego na wiedzy (Bundesministerium für Bildung und Forschung, 2001). W praktyce społecznej projekt wykazał proces umacniania się sieci uczących się regionów i stanowi w aktualnej polityce oświatowej Niemiec ważną opcję na przyszłość uwzględniającą szerokie możliwości uczenia się w trakcie całego życia. Edukację można postrzegać w tym kontekście jako motor rozwoju regionalnego, przy czym koncepcjom zintegrowanym lub opierającym się na sieci przyznana zostaje rola kluczowa. Warto dodać, że w ocenie naukowców patronujących realizację projektu osiągnął on znaczący sukces. Z jednej strony monitorował działania oraz inwestycje w rozwój i proces kształcenia ustawicznego w regionie, a jednocześnie wydobywał elementy innowacyjne. W tej perspektywie sieci regionalne stają się „nowatorską” formą organizacyjną wspierającą kształcenia ustawiczne, rozwijającą zintegrowane efekty edukacyjne oraz „usługi edukacyjne”, wpływając na wzrost zarówno ilościowy, jak i jakościowy kształcenia ustawicznego. W ocenie ekspertów osiągnięcie sukcesu było możliwe po spełnieniu kilku warunków: • gminy muszą być partnerem już od początku pracy nad siecią i muszą mieć wpływ na to, co zostanie zrealizowane w sieci, • kształcenie ustawiczne odgrywa w gminie istotną rolę i wrażliwość dla tego tematu nie powstaje dopiero przy pracy nad siecią. Może to nastąpić na przykład poprzez dodatkowe uprzednie wspieranie w ramach innych programów, • zostanie uwzględniona równowaga między celami i zadaniami sieci, a lokalnymi czy regionalnymi strategiami rozwoju, • gmina jako organizacyjna wspólnota będzie wykazywała spójność, przez co również transparentność, wówczas możliwe będą wspólne interesy wewnątrz regionu, • powinna istnieć osobista identyfikacja burmistrza lub prezydenta miasta czy przewodniczącego jednostki samorządowej z działalnością sieci, • będą to mocne ośrodki gospodarcze. 3
http://www.lernende-regionen.info/dlr/index.php
181